/2010
17
Personeelsbla d va n en voor alle medewerkers va n de ASK O
EIGEN Wijzer
AS T KO we -s e n ch ie ol uw en e er bi j
Zie ginds komen Sinterklaas en de kerstman Meesterlijk: mannen voor de klas Tegenslag op De Avonturijn In actie met ouders
Inhoud 6 10
Foto: Remko Scheepens
Met uitsterving bedreigd
In het nieuwe kabinet zitten volgens velen te weinig vrouwen. In het basisonderwijs werken steeds minder mannen.
Sinterklaas en kerst vieren
Wat is dit? Een vliegtuig? Een afdak dat als parasol kan dienen en schaduwrijke plekken biedt wanneer de zon te fel de klas in schijnt? Op de foto ziet u de nieuwe ventilatie-apparatuur die op De Waaier en zeven andere ASKO-scholen is geplaatst. De lucht in die schoolgebouwen is beduidend gezonder sinds de ventilatiesystemen zijn geplaatst, blijkt uit recent onderzoek van de ASKO. Bij een slechte luchtkwaliteit is de hoeveelheid koolstofdioxide (CO2) heel hoog en is een ruimte vaak te vochtig. Dit kan leiden tot snotneuzen, prikkende ogen, hoofdpijn, vermoeidheid, concentratieproblemen, infecties, hoestbuien en zelfs astma-aanvallen. Ventileren verlaagt de luchtvochtigheid. Tegelijk zorgt ventilatie dat het CO2-gehalte in een lokaal niet te hoog wordt.
Annemieke is verliefd op Sinterklaas, Inca kookt met haar leerlingen een kerstdiner en juf Janni regelde voor de Sint een balkonscène.
14
Asbest in de school: wat nu?
De Avonturijn werd ontruimd, omdat tijdens een verbouwing asbest in het gebouw werd gevonden. Hoe gaat het onderwijsteam met deze tegenslag om?
16
Ouders in actie
Zumbaën, heksencapes maken, knutselen, met de naaimachine in de weer, een opvoedcursus regelen: werken met ouders is allesbehalve saai op de Mgr. Bekkerschool.
Foto: Remko Scheepens
TweeSKOA nieuwleen erbij! e hierscho e bladzijd
Verder Nieuwe ASKO-directeuren stellen zich voor Lieve Sinterklaas (column juf Patty) Kleuterjuf Mirjam in de ASKOfette
EIGEN Wijzer
d . eer op zijde 5 Lees m t en op blad naas
4 13 18
Nieuwe ASKO-school Het ASKO scholenbestand is sinds kort weer toegenomen. Maar dit keer gaat het niet om een gloednieuwe school. De Admiraal de Ruyterschool in de Baarsjes bestaat al sinds 1923! De school is gevestigd in een monumentaal pand in het hart van De Baarsjes. Dirk Koops, de directeur van de Admiraal de Ruyterschool heeft 1 oktober afscheid genomen. De directie wordt nu gevormd door Jan Bakker en Saskia van Caem van buurschool St. Jan en de adjunct-directeuren Henny Straatman en Coby Boer. In een volgend nummer van eigenWijzer volgt een uitgebreid portret van de Admiraal de Ruyterschool en haar medewerkers.
Foto’s: Remko Scheepens
Feest op het bestuurskantoor Half oktober is het bestuurskantoor op feestelijke wijze officieel geopend. Kinderen van ASKO-scholen gaven diverse eigen gemaakte kunstwerken cadeau. Deze kregen een mooi plekje aan de muren van de ontvangstruimte, gangen en kantoorkamers. Nieuwsgierig naar hoe dit eruit ziet? Breng dan een bezoek aan het bestuurskantoor.
Foto: Remko Scheepens
nr 17 / november 2010
ASKO info
ASKO opent eerste Daltonschool De eerste ASKO-school waar Daltononderwijs wordt gegeven, staat in het gebied Overhoeks/Buiksloterham, vlakbij het IJ. Deze school moest een sterke, krachtige naam krijgen waarin ‘IJ’ voorkomt. Ook moest de naam erop duiden dat moeilijkheden overwonnen kunnen worden. Directeur Leonie den Hartog dacht lang na en doopte de school uiteindelijk De IJsbreker. Een naam die past, de eerste hobbels zijn al genomen.
Even voorstellen Reina Atteveld
(nieuwe directeur Sint Jozefschool) “Ik ben gevraagd om mezelf in dit blad (nader) voor te stellen. En zoals alom bekend… is het heerlijk om het vooral veel over jezelf te hebben. Dus maar snel van start: sinds 1 mei ben ik de directeur van de Sint Jozefschool aan de Kalfjeslaan. Met het schoolleiderdiploma op zak, ideeën in’t hoofd, dertig jaar ervaring voor de klas en Reina: “Ik heb lang gezocht naar mijn foto als (circus) directeur - het belangrijkste - kinderen in ’t hart, heb ik de sollicitamet hoge hoed tijdens een kleuterfeest. Jammer, niet gevontiecommissie ervan overtuigd dat ik de eerste vrouwelijke den. Dus dan maar deze gewone foto.” directeur van de 135 jaar oude Jozefschool wil worden. Het grootste doel is met ons geweldige team de lerende organisatie te creëren die wij wensen te zijn. Met ingang van dit schooljaar is een aantal veranderingen in gang gezet. We switchten van één adjunct naar drie bouwcoördinatoren, van plenaire naar onderwijsinhoudelijke bouwvergaderingen en werken nu met leerteams Zorg, Taal, Rekenen en Zaakvakken. Genoeg daarover! Nu weer even over mijzelf. Ik ben getrouwd met Hans (op het schoolplein gaat het gerucht dat ik gescheiden ben, want zo’n zware baan…) en moeder van Thomas (20), Kobie (17) en Sjors (12). Verder gaf ik les op Praatpaal en Knotwilg (Zuidoost), LOM-school Ruimte (Amstelveen), MLK-school Jan Ligthart (Oost), Palet (Diemen) én op de Jozefschool.
Zes extra opleidingsscholen
“Ik woon samen met Chrétien Gabriels die leraar is op De Achthoek. Wij hebMet trots kan ik vertellen dat het ben twee dochters: Sofie ( 8 jaar) en Amber ( 5 jaar). Na de zomervakantie project Opleiden in de School begon ik als directeur op de Sint Antoniusschool, een prachtige school in het (OPLIS) een grote ontwikkeling centrum van de stad. Nadat ik tien fijne jaren op De Achthoek heb gewerkt, door maakt. OPLIS heeft tot doel was ik toe aan deze stap. Gelukkig heb ik veel geleerd als adjunct en alle kende opleiding van aspirant-leraren nis die ik de afgelopen jaren in die functie heb opgedaan, komt nu goed van zo effectief mogelijk op de prakpas. Voordat ik mijn huidig baan kreeg, twijfelde ik soms. Is schooldirecteur tijk te laten aansluiten. Dit schooleen juiste keuze voor mij? Die twijfel jaar doen zes extra ASKO-scholen blijkt absoluut onterecht, want ik voel mee aan het project: De Elisabeth mij nu als een vis in het water. Wat Paulus, Het Bovenland, St. Caeen leuke en dynamische baan! Wel tharina, A. Bekemaschool, de St. druk natuurlijk, er komt iedere dag Jozefschool en de Pool. In totaal weer veel op je af, maar ik leer een werken we nu met maar liefst vijfhoop. De Sint Antoniusschool is een tien OPLIS-scholen. goed lopende school met enthousiaste kinderen en hardwerkende leerSanne van der Linden krachten. Toch zijn er genoeg zaken Bovenschools coördinator waar ik aan kan gaan (verder) werken: ASKO OPLIS personeelsbeleid, bekwaamheidsdossiers, een nieuw schoolplan, kunst en cultuurbeleid, techniek, Parnassys, selectie van een nieuwe taalmethode, het aanschaffen van nieuw meubilair, kortom: genoeg te doen. Het zal dus de kunst zijn om niet te veel tegelijk te willen aanpakken. Ik ben trots op de resultaten van onze eerste studiedag. Een nieuw verantwoordelijkhedenbeleid kwam gezamenlijk tot stand.
EIGEN Wijzer
nr 17 / november 2010
Het definitieve schoolgebouw komt te staan in Overhoeks/Buiksloterham, de nieuwe woonwijk die opgebouwd wordt rond het voormalige Shell laboratorium in Amsterdam-Noord. Momenteel is de nieuwe ASKOschool, samen met de openbare basisschool Overhoeks, gevestigd in een gebouw op de Asterweg. Het ruime kantoor van directeur Leonie den Hartog bevindt zich op zolder en biedt een prachtig uitzicht op de bouwwerkzaamheden aan de overkant, waar de nieuwe school gebouwd wordt. “Eigenlijk is ook dat een tijdelijk gebouw” verklaart ze. “Maar waarschijnlijk blijven we daar toch minstens een jaar of zes zitten. Het oorspronkelijke plan was dat er binnen een paar jaar een nieuwe definitieve school in Buiksloterham zou komen. Daar zouden nieuwe woonwijken gebouwd worden. Vanwege de economische crisis zijn die bouwplannen echter vertraagd.”
De IJsbreker ging van start met tien leerlingen en vier onderwijskrachten
Eigen taakjes Leonie ligt niet wakker van deze tegenvaller. De IJsbreker staat op een bedrijventerrein dat aan één kant grenst aan een woonwijk. De school heeft nu tien leerlingen en dat is om te beginnen niet slecht, vindt ze. “Eerst zou De IJsbreker een dependance worden van de Rosaschool, later is gekozen voor een zelfstandige vestiging met Daltononderwijs. Ik heb gesolliciteerd op de functie van directeur. Een geweldige baan! Wanneer krijg je nou de kans om zelf een school te starten?” Bovendien sluit Daltononderwijs, gebaseerd op de drie peilers verantwoordelijkheid, zelfstandigheid en samenwerking, helemaal aan bij haar eigen onderwijsvisie. “Vanaf dat ze kleuter zijn, krijgen de kinderen hun eigen dag- en weektaakjes. In de daarop volgende jaren worden die verder uitgebreid. Je kunt het onderwijs
aanpassen aan het niveau en de onderwijsbehoefte van ieder kind. Dat vind ik er zo ontzettend mooi aan.”
Paniek Leonie heeft er al heel wat werk opzitten. De hele zomer is ze bezig geweest met de opzet van de nieuwe school. Zo moest ze voor de zomervakantie ‘even’ beslissen welke lees-, spelling en rekenmethodes ze ging gebruiken. “Normaal gesproken gaat daar een heel proces aan vooraf.” Vervolgens ontstond paniek toen Leonie per toeval eind juni van één van de mensen van het bouwbedrijf hoorde dat het nieuwe gebouw niet op tijd klaar zou zijn. In allerijl moest een nieuwe locatie gezocht worden. Gelukkig werd uiteindelijk deze prima stek gevonden. Leonie: “Ik blijf positief en zit vol energie. Het is hard werken maar zo ontzettend leuk. Ik heb nog geen seconde spijt gehad van mijn beslissing.”
N ie uw
(nieuwe directeur Sint Antoniusschool)
FOTO’S: REMKO SCHEEPENS
Foto: Remko Scheepens
Marjolijn Jaspers
TEKST: SIGRID STARREMANS /
Wordt de meester met uitsterving bedreigd? “Help, waar zijn de mannen?” Het aantal mannen in het basisonderwijs loopt terug. In de jaren tachtig was de verhouding tussen meesters en juffen ongeveer gelijk. Tegenwoordig staan er vijf keer zoveel vrouwen voor de klas als mannen. Is dit tij te keren of moeten we de situatie nemen zoals die is? TEKST: ERIK VAN STOKKOM / FOTO’S: REMKO SCHEEPENS
O
ok voor de ASKO werken steeds minder meesters. Daardoor missen jongetjes rolmodellen voor hun klas, scholen missen de ambitie van mannen en de juffen missen de directheid en energie van mannelijke collega’s. Sommige scholen zitten gevangen in een vrouwelijke ‘praat-cultuur’. Bovendien leveren de opleidingen minder meesters af dan ooit. Kortom, kommer en kwel. Of toch niet? Mannenhumor Rinze Roest (24) heeft na zijn afstuderen een jaar invalwerk gedaan op verschillende scholen. Sinds dit schooljaar werkt hij op De Archipel. Tot vorig jaar had deze school nog geen enkele man in het team. Rinze is blij dat er tegelijk met hem nog een man is aangenomen: “We zijn wel in de minderheid met dertien vrouwen, maar twee mannen is altijd beter dan één man. Ik zou liever niet de enige meester willen zijn op een school. Dat zou ik niet prettig vinden. Mannen werken anders. Ze zijn doelgerichter, waardoor bijvoorbeeld vergaderen minder tijd kost. Ook onze humor verschilt van de vrouwen. Bij ons gaat het zo: iemand maakt een grap en de volgende gaat daar overheen. En daarna weer iemand... Snel en ad rem. Ook praat ik graag met mannen over sport (voetbal) of films.” Rinze wil het probleem van gebrek aan mannen in het onderwijs graag ook wat relativeren: “Ik sta als enige
EIGEN Wijzer
nr 17 / november 2010
volwassene voor de klas. Dat is een groot verschil met een kantoorbaan waar je de hele dag met volwassenen moet samenwerken. Verder heeft het man-zijn in het onderwijs ook zijn voordelen, bijvoorbeeld bij het vinden van een baan: Al na drie sollicitatiebrieven werd ik uitgenodigd en aangenomen.” Maar volgens Rinze is er niet alleen een probleem voor de mannen: “Het lijkt me voor de vrouwen ook niet leuk als er geen mannen zijn in de school.” Daar kan Patty Roos (33) over meepraten. Zij heeft vaker op scholen gewerkt waar geen of nauwelijks
alleen les krijgen van vrouwen? Het Instituut voor Toegepaste Sociale wetenschappen (ITS) van de Stichting Katholieke Universiteit in Nijmegen heeft dit in 2004 uitgebreid onderzocht. De conclusie is opmerkelijk: het geslacht van de leerkracht heeft geen aantoonbare invloed op de prestaties, houdingen en gedrag van leerlingen in het basisonderwijs. Patty is het daar helemaal niet mee eens. Zij noemt de vervrouwelijking echt een groot probleem. “In veel éénoudergezinnen voedt de moeder de kinderen op. Als deze kinderen op school geen meester hebben, komen
Onderzoek wijst uit: het geslacht van een leerkracht heeft geen aantoonbare invloed op prestaties en gedrag van leerlingen mannelijke collega’s in dienst waren en stapte dit schooljaar over naar De Achthoek. “Als ik solliciteer, kijk ik altijd als eerste naar de teamfoto op internet. Staan daar te weinig mannen op, dan haak ik af.” Aardig salaris? Uit de interviews blijkt dat de ASKOscholen een sterke behoefte hebben aan een betere verdeling tussen meesters en juffen. Het meest gehoorde argument is: meesters geven anders les. Maar is dat een gemis? Zijn jongens (en meisjes) slechter af als ze op de basisschool
ze bijna niet in aanraking met volwassen mannen. Zij zien niet hoe mannen problemen oplossen en worden op school minder uitgedaagd. Mannen laten kinderen veel meer experimenteren en laten jongens meer hun gang gaan als ze lopen te ravotten.” De vervrouwelijking is lastig te keren, meent Patty. “Het onderwijs is tegenwoordig erg in trek bij vrouwen met kinderen. Zij kunnen een deeltijd baan makkelijk combineren met de opvoeding van de eigen kinderen. En wie een werkende partner heeft, meent aan een werkweek van twee of drie dagen een aardig salaris over nr 17 / november 2010
EIGEN Wijzer
Hij-instromers Maar feit blijft dat de pabo’s weinig meesters afleveren. Veertien procent van de afgestudeerden is man. En veel mannen die aan de opleiding beginnen, haken tijdens het eerste jaar af. Zij vinden het lesaanbod te vrouwelijk en willen geen kleuterstages lopen. Zelfs het gebouw van de pabo zelf, is sommige mannen te kinderachtig. Rinze: “Mijn pabo leek op een kleuterschool, met allemaal van die kleurtjes op de muur. Ook zouden ze in de opleiding de mannen bij elkaar kunnen zetten. Voordat ik naar de pabo ging, heb
het eind van de studie krijgen zij twee diploma’s: een pabodiploma en een universitair diploma pedagogiek. Twaalf studenten van de UPvA lopen twee dagen per week stage op twee ASKO-scholen, onder wie drie mannen. Weinig, maar het is een begin. Opleidingsmanager Ineke Schaveling: “Onze opleiding is specifiek gericht op jongemannen. De studenten schrijven bij ons bijvoorbeeld geen stageverslagen, maar filmen hun ervaringen en analyseren dat. Verder leren ze systematisch en analytisch problemen in het onderwijs op te lossen. Met onze
“In veel eenoudergezinnen voedt de moeder de kinderen op. Als die op school geen meester hebben, komen ze bijna niet in contact met volwassen mannen.” te houden. Voor mannen is dat niet voldoende. Zij zijn meer gericht op status en geld verdienen. In het onderwijs verdien je minder dan in het bedrijfsleven. Ik zit nu al bijna aan mijn max. Daarna krijg ik er hooguit nog een paar tientjes per maand bij. Als ik bedenk hoe zwaar ons vak is, hoe hard we werken en hoeveel tijd we investeren, kan ik me voorstellen dat mannen liever meteen in het bedrijfsleven gaan werken.” Meesterlijke mix “Het kan ook anders”, vertelt Marco Dekker. Hij is sinds twee en half jaar directeur van de A. Bekemaschool. In die tijd verdubbelde het aantal meesters tot negen, tegenover vijftien vrouwen. Daarmee steekt de school ver boven het ASKO-gemiddelde van 1:5 (zie kader) uit. Marco erkent dat de huidige arbeidsmarkt scheef is gegroeid: “Het vak is minder in trek bij mannen. Dat komt mede door de betutteling uit Den Haag. Leerkrachten moeten alles vastleggen en er wordt te weinig effectief vergaderd. Verder is de beloning in het bedrijfsleven veel beter. Het aanvangssalaris is goed, maar daarna groei je in het bedrijfsleven veel sneller. En tot slot, de beeldvor
EIGEN Wijzer
nr 17 / november 2010
ming in de media over het onderwijs is negatief. Daar kan ik me echt kwaad over maken. Doen wij het niet goed? Onzin!” Hoe komt het dat de Bekemaschool zo gemakkelijk aan meesters komt? ‘Ik ben voor een betere verdeling tussen het aantal mannen en
vrouwen. Je moet een goede mix hebben. Mannen zijn vaak snelle en globale denkers. Zij gaan met grote stappen op hun doel af. Vrouwen zijn analytischer en willen eerst stap voor stap nadenken over hoe zij de zaak gaan aanpakken. In een team heb je allebei die kwaliteiten nodig.”
De vervrouwelijking in cijfers* In Nederland daalde tussen 2002 en 2009 het totaal aantal meesters met een tiende, tot 16 procent.
MANNEN
VROUWEN
AANDEEL MANNEN
Instroom eerstejaars Pabo onderwijs (2009)
1650
7290
23%
Afgestudeerden Pabo (2008)
678
5234
13%
ASKO leraren
124
660
19%
ASKO personeel totaal
189
801
24%
ASKO directeuren
20
16
kwart meer mannen
ASKO adjunct-directeuren
5
22
23%
*Bronnen: Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt (SBO) en ASKO
ik eerst een middelbare beroepsopleiding Sociaal Pedagogisch Werk gevolgd en daar deden ze dat. Het werkt veel beter voor mannen als ze samen in een klas zitten.”Gelukkig zijn er ook wat lichtpuntjes te bespeuren, met opmerkelijke initiatieven zoals de universitaire pabo in Amsterdam en het project ‘Hij-instromers’ in Rotterdam. Voor de universitaire pabo-opleiding van de Universiteit van Amsterdam (UPvA) volgen sinds dit jaar 47 studenten een dubbele opleiding. Aan
doelgerichte aanpak willen we expliciet jongens aantrekken.” Ook de Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs (RVKO), met 56 scholen, is actief om meer mannen voor de klas te krijgen. RVKO werkt samen met PABO Dordrecht, onderdeel van Hogeschool Rotterdam. Deze pabo schoolt 25 hoogopgeleide mannen om tot leerkracht. Het animo voor deze speciale mannen-opleiding blijkt groot: de groep is geselecteerd uit 195 sollicitanten. De nieuwe leraren gaan
één dag per week naar school en de overige vier dagen werken zij als leraarondersteuner op één van de RVKO-scholen. Echte bonen Toch blijft het roeien met de riemen die de scholen hebben. Als het lukt om geschikte meesters binnen te halen, is het de kunst om ze vast te kunnen houden. Marco Dekker slaagt daar tot op heden goed in. Wat is zijn geheim? “Geef mannen ruimte voor eigen invulling. En laat ze vooral meedenken. Zorg voor optimale arbeidsvoorwaarden, variërend van goed meubilair tot koffieapparaten met echte bonen. Dat maakt het werken stukken leuker. Voor mannen én vrouwen.” ■
Tips om mannen te werven en te binden • Wees realistisch: de aanwas van nieuwe meesters is gering, alle scholen vissen in dezelfde vijver • Denk na over je personeelsbe leid: hoe ontwikkel je mensen, wat heb je mannen specifiek te bieden? • Wees ambitieus. Formuleer rea listische en duidelijke doelen voor je onderwijzend personeel • Maak de werkplek spannend, dynamisch en leuk. Richt je school in als een lerende orga nisatie: ontwikkel jezelf en je mensen • Vergader minder en korter: wees professioneel en to-the-point • Wees kritisch: neem de beste mensen aan: mannen én vrou wen • Geef ruimte voor ontspanning en vier je successen • Wees creatief: als er geen mees ters zijn, zoek dan andere oplos singen om mannen bij de school te betrekken (gymleerkrachten, conciërges, ICT-ers, gastdocen ten, vaders…) • Laat mannen in je school veel samenwerken • Beloon extra inzet van leerkrach ten met veel waardering en complimenten • Doe je werk goed en straal dat uit. Laat zien dat het onderwijs een mooi beroep is nr 17 / november 2010
EIGEN Wijzer
Hoe doet u dat? Zie ginds komen Sinterklaas en de kerstman De Sint is in het land en de kerstman is ook in aantocht. Hoe wordt dit op ASKO-scholen gevierd? TEKST: BETTINA VAN DE KAR
Inca Bodewes, leerkracht groep 5 van de Willibrorschool “Dit jaar ga ik met de kinderen een kerstdiner op school klaarmaken. Ik heb dat al eens eerder gedaan en dat smaakte naar meer. De kids waren toen onwijs trots op hun eigen soep, kipkluifjes en appelmoes. Die blije gezichtjes: die wil ik nog wel een keer zien. Met zijn allen koken, past bovendien prima bij ons Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO). Uitgangspunt is dat de kids aan de slag gaan met activiteiten die aansluiten bij hun eigen interesses. Ik vraag hen bijvoorbeeld wat hun lievelingseten is en of zij recepten daarvan mee naar school willen nemen. We kiezen er een paar van uit om in de klas of thuis mee te oefenen als voorbereiding op de kerstmaaltijd. Door zo’n praktische activiteit als koken gaan de vakken begrijpend lezen en re-
“Ik laat de kinderen hun eigen kerstdiner koken” kenen veel meer leven: de kinderen leren immers recepten lezen, ingrediënten voor het eten wegen of met een maatbeker werken. Ze leren de betekenis van kilo’s en liters, wanneer zij ontdekken dat ongeveer vier appels in een kilo gaan of zien hoeveel melk in een literpak zit. Zo wordt rekenen minder abstract dan de sommen uit hun rekenboek en snappen 10
EIGEN Wijzer
nr 17 / november 2010
de leerlingen beter en sneller wat het nut van rekenen kan zijn.” “Verder heb ik plannen om met de kinderen een krant te maken die in het teken van de feestdagen komt te staan. Ook dit deed ik al eens eerder. We plaatsten toen Sinterklaasstripjes, gedichten en een kookrubriek met recepten in die krant. Tegelijk waren dit prima taaloefeningen. Daarnaast kwamen we op het idee de krant te gebruiken voor het binnenhalen van een sponsor. De kinderen maakten een afspraak met de buurtsuper en sloten een perfecte deal. De bedrijfsleider gaf ons appels en tomaten voor het kerstdiner dat we wilden gaan koken. In ruil daarvoor kreeg hij een paginagrote advertentie in onze krant. De supermarkt deed er op eigen initiatief zelfs nog wat gratis extra’s bij: kinderchampagne en flessen wijn voor de ouders die zouden helpen bij het koken. Door contact
te leggen met zo’n supermarkt leren de kinderen zelfstandig hun zaakjes te regelen, iets wat binnen en buiten school goed van pas kan komen. Leerlingen met levensechte situaties vertrouwd maken: dat is eveneens kenmerkend voor OGO. Het koken van zo’n kerstdiner valt of staat met hulp van ouders. Het is bijvoorbeeld te gevaarlijk om de kinderen zonder toezicht met messen in de weer te laten gaan bij het maken van appelmoes of het snijden van groente voor in de soep. Ouders blijken graag te willen helpen door bij het koken een oogje in het zeil te houden. Dankzij hun inzet verliep het alles vorige keer zonder ongelukken. Uit ons keukentje stegen toen heerlijke kookgeuren op. Kinderen uit andere klassen kwamen vol bewondering een kijkje nemen. Dit maakte de leerlingen extra trots op hun kookkunsten. Gebruikelijk is natuurlijk dat ze met kerst lekkers meenemen dat door ouders is bereid. Zelf koken: dat was op onze school nog niet eerder vertoond. Wat hebben we zitten smikkelen toen alles klaar was! Voor herhaling vatbaar dus, dit. Ook omdat de kinderen hierdoor goed leren samenwerken. Helaas zijn de oven en het keukentje op school wat aan de te kleine kant. Misschien zet ik deze keer een kookploegje aan het werk bij een ouder die thuis een grote oven heeft staan.”
Annemieke Doornenbal, lerares groep 4 van de Sint Janschool “Het begon allemaal met de S-factor, een show waarmee onze school op zoek ging naar een geschikte hulpsinterklaas. Enkele leraren, ikzelf en schooldirecteur Jan Bakker deden auditie. Sint zat in de jury, kinderen van de hele school zaten in de zaal. Op het podium vertelde een leraar dat ie een scooter had waarmee hij heel makkelijk alle cadeautjes kon rondbrengen. Dit maakte hem volgens hemzelf een ideale hulpsint. Jan Bakker las een prachtig sinterklaasgedicht voor. En ik? Ik zong flink vals het lied Ik hou van jou. Daarna bekende ik verliefd te zijn op Sint Nicolaas. Dat maakte indruk. Sint koos mij als winnaar van de show. In de dagen erna merkte ik dat het Sinterklaasfeest extra bij de kinderen ging leven, omdat ze zich onderdeel voelden van een heus Sinterklaasverhaal. Juf Annemieke wil per se met Sinterklaas trouwen, zoemde het rond. En ik praatte over mijn trouwobsessie tegen wie het De St. Janschool in kerstsfeer
maar horen wilde. De kinderen die niet meer in Sinterklaas geloofden, lachten zich een breuk om deze gekkigheid, de onderbouwkinderen die nog wel geloofden, keken reikhalzend uit naar het moment dat de Sint bij ons op school cadeautjes zou komen brengen. Toen die dag uiteindelijk aanbrak, ging ik in mijn trouwjurk en met knalkleurige oog make-up op naar school. Sinterklaas arriveerde flitsend per brommobiel. Ik deed hem een huwelijksaanzoek en… werd diplomatiek afgewezen. Sint bleek te druk voor een bruiloft.” “In het schooljaar dat na mijn aanzoek volgde, vroegen kinderen mij keer op keer of ik nog steeds met Sinterklaas wilde trouwen en of ze mijn liefdesbrieven aan hem mochten lezen. Ik heb er enorm veel lol in om hen mee te nemen in zo’n Sinterklaasavontuur, gekkigheid te verzinnen en de kinderen een feest te laten beleven dat zo opvallend is dat ze het niet snel zullen vergeten. De Sinterklaascommissie bedacht een vervolgverhaal waaraan ikzelf en de kinderen weer konden meedoen. Toen Sint opnieuw rond 5 december onze school bezocht, ketende ik mezelf aan een boom vast. Ik hield een spandoek omhoog, waarop stond: ‘Sint, trouw met mij!’. Sinterklaas kwam spectaculair met een brandweerauto aangesneld. Weer wilde hij niet op mijn aanzoek ingaan. Weer had ie geen tijd. Vorig jaar was ik in de feestmaand met zwangerschapsverlof. Dit jaar vragen kinderen, zelfs kleuters die nog maar pas op school zitten en niets van vorige Sinterklaasfeesten hebben meegemaakt, of ik nog steeds verliefd ben. Zelf vind ik nu dat het tijd wordt voor iets heel anders. Dus ik meld iedereen dat ik misschien wel veel te goed ben voor Sinterklaas en dat hij nu zelf maar actie moet ondernemen als ie wat met me wil. Voor komend Sinterklaasfeest hebben we bedacht dat een Piet een paar keer bij ons op school komt overnachten en dan allemaal gekke dingen uithaalt. We gaan ook filmpjes opnemen als onderdeel van dit kersverse Sint-en-Pietavontuur. Kerstmis vind ik op onze St. Jan trouwens eveneens een prachtfeest. ’s Avonds zingen alle kinderen van de school kerstliederen op het plein voor ouders, familie en buurtbewoners. Daarna gaan de kinderen dineren in de klas en zoeken ouders elkaar op bij een Glühwein-kraampje. Ik geniet
Juf Annemieke: “Het begon allemaal met de S-factor.”
dan van het samenzijn met iedereen, van sfeervolle gezelligheid en mooie kerstgedachten. Heel anders dan de gekkigheid die je tijdens Sinterklaas kunt uithalen, veel serieuzer: maar niet minder feestelijk.” nr 17 / november 2010
EIGEN Wijzer
11
Janni Meedendorp, leerkracht groep 4 van de Pool Wat me in de tien jaar dat ik in de Sinterklaascommissie zit, het meest is bijgebleven? Dat is een jongetje dat in groep 3 moeite had met leren lezen en woordjes spellen. Hij kon wel prachtig tekenen en mocht de Sint een van zijn tekeningen overhandigen. Die prees hem de lucht in. Die jongen was daar zo gelukkig mee. Het was niet zo maar iemand die hem een schouderklop gaf: het ging om Sinterklaas! Zo’n compliment van de Sint kan een ongelooflijk positieve
“Veel kinderen zijn natuurlijk behoorlijk hyper vlak voor pakjesavond” impact hebben op het zelfvertrouwen van een leerling. Ik zal ook nooit de balkonscène vergeten. Elk jaar kruipt onze oud-directeur Hans Wessels in de rol van de goedheiligman.
in een riksja zou arriveren. Helaas kwam die vast te zitten in het drukke Amsterdamse verkeer. Dat stond niet in ons draaiboek. De tien minuten dat Sint te laat was, leken wel uren. Wat een stress. Ik “Een compliment van Sinterklaas kan kinderen enorm was even bang dat veel zelfvertrouwen geven.” de Sint helemaal niet meer zou komen opdagen en dat de hele school voor niets klaar zat voor zijn bezoek. Dit was wel een eye-opener. We kunnen beter nooit meer iets organiseren waarbij we te afhankelijk zijn van omstandigheden die we niet in de hand hebben, zoals die stadsdrukte. De stress in de riksja was Sint ook wat te gortig. Het jaar daarna verzocht hij om een rustiger entree. We bedachten dat hij in school kon logeren en dat de kinderen hem ’s ochtends vroeg zouden aantreffen terwijl hij in een stoel was ingedut boven een boek. We werken trouwens met een bijzonder Pietenduo dat goed 12
EIGEN Wijzer
nr 17 / november 2010
Column Juf Patty
Die wil natuurlijk niet te laat komen op de dag dat hij op onze school pakjes komt uitdelen. Daarom logeerde Sint Nicolaas een paar jaar geleden bij de ouders van een leerling die tegenover de school woonde. Iedereen keek op het schoolplein met een vol verwachting kloppend hart uit naar zijn komst. Helaas... Sint had zich verslapen. We probeerden hem met zijn allen wakker te roepen. Met succes. Sinterklaas verscheen in zijn badjas op het balkon om vanaf daar de schoolmenigte toe te spreken.” “Een ander jaar regelden we dat Sint
Patty Roos geeft les aan groep 3 van De Achthoek, een ASKO-school op Zeeburg. In eigenWijzer beschrijft Patty wat zij zoal meemaakt met haar leerlingen.
Lieve Sinterklaas,
op elkaar is ingespeeld. Ze hebben een vaste rolverdeling waarbij de een de vergeetachtige is en de ander hamert op ‘afspraak is afspraak’. Ik vind het prachtig het bezoek van Sinterklaas voor kinderen onvergetelijk te maken. Vaak merk ik dat ze helemaal niet meer weten welk cadeautje ze nou ook al weer hebben gehad. Wel herinneren ze zich nog precies wat ze tijdens Sinterklaas op school hebben gezien en meegemaakt. Veel kinderen zijn natuurlijk behoorlijk hyper tijdens de periode rond pakjesavond. Ik vind het goed om alle opwinding en spanning er gedoseerd uit te laten komen. Daarom trek ik met de kids naar buiten en laat ik ze dansen en zingen. Ook kijk ik elke dag met mijn groep naar het Sinterklaasjournaal. Er zijn altijd een paar kinderen bij die nog op het randje van geloven zweven en het allemaal net wat te spannend en te eng vinden. Met hen voer ik gesprekjes om rust te brengen. Met kerst hebben we op onze school altijd een actie voor een goed doel en is de sfeer serener en rustiger. Ook mooi, maar de magie van zo’n Sinterklaasfeest trekt mij meer, vooral omdat dit echt is bedoeld als een feest voor kinderen.
Hoe is dat nou voor u? Dat al in september de schappen vol liggen met pepernoten en marsepein? Bent u dan zelf alvast in de stemming? Ik niet. Mijn hartje gaat pas echt sneller kloppen wanneer ik bedenk dat u onderweg bent. Met het ingaan van de wintertijd vaar ik in gedachten met u mee. Langs de kust en de Golf van Biskaje… Ik laat de kinderen zien welke route u aflegt. Ik wijs die aan op de kaart en laat die zien in boeken met Sinterklaasverhalen. Wij duimen voor u dat u weinig storm heeft onderweg. In de herfstvakantie haal ik dozen met Sintspullen onder mijn bed vandaan, blaas het laagje stof eraf en ga op zoek naar voorwerpen die me zo intens aan u doen denken.Het eerste dat me overvalt, is de geur en structuur van de jutezakken. Ik krijg kippenvel van een combinatie van spanning en geluk. Bij elk prentenboek dat ik zie, heb ik prachtige herinneringen. Wist u dat kinderen extreem gemotiveerd zijn om te lezen als u op de cover staat? Ze willen alles over u weten, net als ik eigenlijk. Oh, daar is ook Amerigo. Wat heeft u toch een prachtig paard. Op de televisie zien we hoe lief de Paardenpiet voor hem zorgt, de kinderen doen hem na. Dat krijg je ervan: goed voorbeeld doet goed volgen. Toen ik begon te werken en juf van groep 1/2 werd, heb ik mijn textielcreativiteit gebundeld en een tabberd en mantel genaaid, inclusief paarse biezen. Ook die vind ik weer in mijn doos. Ik denk dat ik van alle kinderen die ik ooit in de klas had, wel een foto heb in deze kleren, inclusief een bril zonder glazen met bruin montuur. Kunt u zich dat voorstellen? Dat zijn veel kleine Sintjes samen! Met het openen van de Sintdoos start ook het Sparen Der Doosjes. Daar worden ze mooi ingepakt. Deze nepcadeautjes leg ik ter decoratie in het klaslokaal. De Inpakpieten zullen weer net zo actief zijn als alle voorgaande jaren, ik heb nooit genoeg doosjes. Ik zal het maar opbiechten: nog voordat u bent aangemeerd in Nederland, is mijn enthousiasme groot en heb ik u al lang en breed geherintroduceerd in de klas. O, wist u maar half hoe alle snuiten gaan glimmen bij het noemen van uw naam en het zingen van uw liedjes. Mijn lokaal is eigenlijk het hele jaar door te klein, maar vooral wanneer we het over u hebben. U heeft dan wel een groot paleis, maar wij moeten flink schipperen met de ruimte om al uw belangrijke kamers in de klas na te maken. Geen paleis zonder Bakpieten, Muziekpieten, Inpakpieten, kantoor inclusief Hoofdpiet en stal voor de Paardenpiet, of wel? Geregeld krijg ik lieve briefjes van de kinderen in mijn klas. Maar dan u! U krijgt er veel en veel meer. Wat kunnen de kinderen dat al goed hè? Ik ben de trotste juf ter wereld. En ik wil u vooral bedanken voor de moeite die u neemt om alle kinderen terug te schijven. Gelukkiger kunt u ze niet maken. Opeens snappen ze ècht goed waarom lezen en schrijven zo leuk is. Ik wil graag eindigen met mijn belangrijkste vraag: waarom komt u eigenlijk zo kort?
Door u snappen kinderen echt goed waarom lezen en schrijven zo leuk is
P.S. Mijn verlanglijstje is nog dezelfde als vorig jaar: mooie stickers, vlinderstempels, glitterpennen en mooie prentenboeken.
tty a P , s u k e k k i D
Foto’s: Patty Roos
nr 17 / november 2010
EIGEN Wijzer
13
Asbest in de school: wat nu? In de zomervakantie werd asbest in De Avonturijn gevonden. De school verhuisde (tijdelijk) naar een ander gebouw, de meeste (leer)materialen zijn vernietigd. Hoe deal je met zo’n situatie? Directeur Gerda Beikes: “Alles wat je hebt opgebouwd is opeens verdwenen. Je bent weer een startende school.” TEKST: SIGRID STARREMANS
Foto: Remko Scheepens
Directeur Gerda Beikes zat in de woestijn in Australië toen ze een telefoontje van het bestuur kreeg. Tijdens de verbouwing, die in de zomervakantie in De Avonturijn plaatsvond, was, evenals in een aangrenzende school, asbest in de plafonds aangetroffen. Gerda kreeg te horen dat zij en haar medewerkers en leerlingen voorlopig niet konden terugkeren in het gebouw. De school moest grondig gereinigd worden. Bovendien was een groot deel van het materiaal vernietigd. “Op dat moment geloof je het gewoon niet,” vertelt Gerda. “Maar juist omdat ik in Australië was, kon ik het relativeren. Ook omdat ik net gelezen had over de Aboriginalcultuur waarin persoonlijk bezit eigenlijk niet bestaat.”
Schiphol. De volgende dag ging ze meteen aan de slag. Gelukkig hadden de medewerkers van het bestuurskantoor en de adjunct al een nieuw gebouw geregeld en brieven geschreven aan de leerkrachten en de ouders. Maar er moest nog van alles geregeld worden om er voor te zorgen dat de kinderen ‘gewoon’ naar school konden gaan. Gerda:
“Wat heeft dit voor gevolgen voor mijn gezondheid?”
“Boeken, schriften, pennen, tekeningen, het koffiezet- en het kopieerapparaat: alles is vernietigd. Mijn archiefkast is gelukkig gered maar die van de IB’ er en de adjunct niet. Daar Tijdelijk schoolgebouw zit werk van jaren in. Alles wat je hebt Gerda landde maandagmiddag op opgebouwd, is opeens verdwenen. Je bent weer Directeur Gerda Beikes: “Boze ouders waren er niet. Er zijn een startende ook geen ouders die hun kind van school hebben gehaald.” . school.” Naast het regelen van deze praktische zaken, was het met name belangrijk om het personeel en de ouders te informeren. Voor beide groepen werd een bijeenkomst georganiseerd waarbij het ASKO-bestuur, een afgevaardig-
14
EIGEN Wijzer
nr 17 / november 2010
de van het bedrijf dat de verbouwing uitvoerde en een deskundige van de Arbo-dienst aanwezig waren. “Jeetje asbest, wat heeft dat voor een gevolgen voor mijn gezondheid? Dat is natuurlijk de belangrijkste vraag die beantwoord moet worden,” vervolgt Gerda. “Tijdens de bijeenkomst voor de medewerkers waren er best emotionele reacties. Er is veel tijd geno-
men om de vragen te beantwoorden. Ik denk dat de zorgen grotendeels zijn weggenomen. Het risico dat iemand gezondheidsklachten hieraan overhoudt, is heel klein. Er werd een vergelijking gemaakt met roken en het krijgen van longkanker. Dat risico is veel groter.” Mochten medewerkers zich toch ernstige zorgen maken, dan werd hen de mogelijkheid geboden om met de ARBO-dienst te praten. Zover Gerda weet, is daar geen gebruik van gemaakt. De bijeenkomst voor de ouders verliep vrij rustig. Gerda vond dat er weinig mensen waren en dat er niet veel vragen werden gesteld. Boze ouders waren er niet. En ook geen ouders die hun kind van school hebben gehaald. Gerda vermoedde dat een aantal ouders zich toch zorgen maakte en die tijdens de bijeenkomst niet helemaal durfden te uiten. Daarom ging ze de eerste week van het nieuwe schooljaar zelf in de koffieka-
Hoe handel je in een dergelijke situatie? Tips van Gerda: • • • • • •
“Blijf positief en geduldig; Zorg er eerst voor dat je team gerustgesteld is. Dan kunnen zij dat overbrengen aan de ouders en de leerlingen; Neem uitgebreid de tijd om vragen van betrokkenen te beantwoorden; Zorg ervoor dat het onderwijs doorgaat; Zorg ervoor dat je als directie de regie houdt. Laat medewerkers niet ad hoc improviseren en blijf activiteiten centraal organiseren; Mocht dat aan de orde zijn, stuur de pers door naar de directeur van de school of de regiomanagers van de ASKO.”
mer zitten. “Ik heb er expliciet naar gevraagd. Dan komt er wat meer los. Een dergelijke kwestie moet je opengooien. Als ouders er met mij niet over wilden praten, konden ze ook bij de MR terecht.” Wat wel wat tegenviel, was de Het onderwijsteam van De Avonturijn.
nieuwe aanwas voor het komende schooljaar. Waarschijnlijk is dat wel te wijten aan de situatie. Gerda: “Zo’n tijdelijk gebouw maakt het voor ouders moeilijk om De Avonturijn te vinden.” Spullen kwijt Momenteel zit De Avonturijn alweer een paar weken in het oude stadsdeelkantoor van De Pijp. De gangen zijn opgefleurd met vlaggetjes. Om de klassen gezelliger te maken hebben de kinderen hun tekeningen en werkstukken van de bevo meegenomen. Gerda is blij met dit gebouw. “Het is ruim en licht. Bovendien is het dicht in de buurt van De Avonturijn. We hadden ook in een gebouw op het Hoofddorpplein kunnen gaan zitten. Maar dan hadden de ouders ver moeten reizen om hun kinderen naar school te brengen. Dat wilden we ze niet aandoen.” Geluk bij een ongeluk is dat de ASKO de leerlingenadministratie centraal bijhoudt op de computer en dat er elke dag een back-up van het bestand op de server is gemaakt. Verder blijft het behelpen. De eerste dagen was er geen telefoon in het gebouw omdat het oude nummer doorgeschakeld moest worden. En de leerkrachten worden voortdurend
geconfronteerd met het feit dat ze hun spullen kwijt zijn. Krijgen ze bijvoorbeeld een vraag van de Inspectie, dan is de betreffende map niet beschikbaar. Hebben ze informatie van een instantie nodig, dan moeten ze het telefoonnummer opnieuw opzoeken. Gerda: “Je komt er wel achter maar het kost veel meer tijd en energie. Deze situatie vergt veel van onze leerkrachten. Het begin van het jaar is sowieso intensief omdat je de groep opnieuw moet vormen. Je doet je best maar zonder materialen is dat lastig.” Bloemen en kopieerapparaat Gerda hoopt met kerst weer in haar oude, gebouw te kunnen. Tot die tijd houdt ze de moed erin. Want er zijn ook leuke dingen. Zo kreeg De Avonturijn van een andere school in De Pijp een kopieerapparaat te leen. Ouders hebben bloemen gebracht. En gelukkig hadden nog niet alle klassen digiborden en waren er net vóór de vakantie een paar nieuwe computers besteld. Die zijn nu in het nieuwe gebouw afgeleverd. Gerda: “En vóór de vakantie heb ik lopen mopperen dat het zo’n troep was in het magazijn. Ik was van plan om dat een keer op te ruimen. Nu wordt het voor ons gedaan.” ■
s r e d u o t e In actie m Naai- en zumbalessen, koffieochtenden, een middag knutselen met je kind… Oudercontactmedewerker Inge Koster organiseert uiteenlopende dingen om ouders meer bij de school te betrekken. ”Ik ben toegankelijk en laagdrempelig. Tegen een leerkracht wordt vaak opgekeken.” TEKST: SIGRID STARREMANS
De verslaggeefster had eigenlijk wat eerder moeten komen. Dan had ze kunnen zien hoe zo’n zeventien vrouwen boven in de school stonden te zumbaën. “Dat is een project waar ik best trots op ben” vertelt Inge Koster. “Veel moeders die ik ontmoette, gaven aan dat ze graag wat aan sport wilden doen. Ik heb toen, na lang lobbyen, subsidie gekregen voor zumbalessen. Dat liep zo goed dat ik het project vorig
jaar heb kunnen overdragen aan sportbuurtwerk.” Vooral moeders Inge is nu bijna vijf jaar oudercontactmedewerker op de Mgr. Bekkersschool. Ze werkt 18,5 uur in de week. Voor haar is er veel werk aan de winkel. Een groot deel van de ouders is allochtoon. Inge: “Zij zijn vaak minder betrokken bij de school, dat zijn ze van huis uit niet gewend.” In de mooie ruime ouderkamer, die Inge sinds een jaar tot haar beschikking heeft, houdt ze, onder andere, koffieochtenden, een creatieve inloop, naailessen en themabijeenkomstenten. Het zijn voornamelijk moeders die op de activiteiten afkomen. De meeste vaders werken overdag. Aan de muren hangen de heksencapes en de heksenmutsen die Inge de afgelopen weken met de moeders maakte. “We sluiten daarmee aan bij het thema heksen en tovenarij dat
Ouders volgde n de cursus ‘O pvoeden en zo’ en kreg en na afloop een diploma
Fitness voor ouders in de mooie gymzaal.
nu in de onderbouw aan de orde is,” licht ze toe. “Ik probeer de activiteiten zoveel mogelijk te linken naar wat er op school gebeurt. Ik maak zelf een thema gericht werkboekje. Naast werkjes voor de kinderen staan er ook informatie en tips voor de ouders in. Zoals: ga eens naar de bibliotheek en leen een boek over heksen. Of maak eens een boswandeling met je kind.” Sinterklaascadeautjes Voor de naailessen is een wachtlijst. De koffiekamer zit de ene keer vol, de andere keer niet. “Ik stap zelf vaak op ouders af maar je moet het vooral hebben van mond-tot-mondreclame,” is de ervaring van Inge. “In het begin was het mijn doel om zoveel mogelijk ouders binnen te krijgen. Nu denk ik: iedere ouder die binnen is, is er een.” Tijdens de koffieochtenden en de activiteiten wordt er heel wat afgekletst. Voor advies en informatie kloppen de moeders vaak bij haar aan, omdat zij toegankelijk en laagdrempelig is. Volgens Inge wordt tegen een leerkracht vaak opgekeken: “Moeders komen met vragen als: hoe help ik mijn kind met huiswerk? Ik wil graag met de leerkracht praten, hoe doe ik dat?” Inge denkt dat haar inzet effect heeft en dat ‘haar’ ouders daadwerkelijk meer betrokken zijn bij de school. “ Straks gaan we weer samen met de ouderraad Sinterklaascadeautjes inpakken. De warme chocolademelk staat dan klaar. Voorheen bakten we pepernoten met de kinderen. Ouders die al vaker geholpen hebben, zeggen makkelijker: Als je me nodig hebt, dan hoor ik het wel.”
Werk in uitvoering: Inge en ouders maakten een mozaïekbank voor het schoolplein.
Het eindresultaat.
Knutselen met
moeders (en
1 vader).
Naailes.
Het herfstproject is afgerond. Inge Koster gaat binnenkort met de ouderraad Sinterklaascadeautjes inpakken.
16
EIGEN Wijzer
nr 17 / november 2010
nr 17 / november 2010
EIGEN Wijzer
17
ASKO fette
14 en Marieke van 10. Sinds `n paar jaar heb ik een LATrelatie met Peter.”
met Mirjam ter Veer
Grootste blunder? “Ha! Ik ben erg goed in blunderen. Ik was denk ik 16 jaar en nogal faalangstig over alles waar ik volgens mezelf niet goed in was toen ik totaal werd overvallen door een toerist die z`n autoraampje opendraaide en vroeg : Do you speak English?
Loopbaan? “In 1987 heb ik KLOS en EDOKA in Groningen gehaald, vervolgens werkte ik een paar jaar in Den Haag en Amsterdam in de kinderopvang en, als ik `t me goed herinner, ben ik in 1990 op de Antoniusschool gaan werken. Tot nu toe ben ik daar (nog) niet weg te krijgen. Eerst deed ik twee jaar R.T., daarna heb ik altijd in duobanen m`n eigen kleutergroep gerund. Verder doe ik regelzaken voor de onderbouw.”
Hobby’s? “Kletsen en eten met m`n vriendinnen, genieten van de vrolijke gezelligheid van Peter als we elkaar weer zien, in de tuin rommelen, bijtanken in de yogales, in de zon zitten met lekkere cappuccino.”
Leuk aan werken met kleuters is? - “Dat ze zo gemakkelijk enthousiast/blij te maken zijn, dat ze ontzettend goed zelfstandig kunnen werken als je dat goed organiseert. - Dat het een meedogenloos ‘publiek’ is: als ik niet boeiend genoeg les geef, laten 4 en 5-jarigen nog geen sociaal gewenst gedrag zien (zich koest houden uit beleefdheid). Ze laten daarentegen op vele manieren merken dat ze `t wel gehad hebben! Klein voorbeeld: dwars door je instructie/verhaal/ wat dan ook roepen: Juf ik heb nieuwe sokken!!” Hoe was je zelf als kind? “Een pittig type. Enthousiast, levendig, met `n enorme fantasie én een driftkikker.” Ergert zich aan… “Iets wat ik de laatste jaren steeds vaker ervaar: ouders die niet willen luisteren naar de duidelijke signalen die hun 4-jarige kind geeft als ze hele dagen naar school moeten inclusief overblijven en Naschoolse Opvang. Een aantal kinderen kan dit niet bolwerken (veel huilen, in slaap vallen in de klas). Het is niet te geloven hoeveel oudergesprekken ik er aan moet 18
EIGEN Wijzer
nr 17 / november 2010
Trots op? “Dat ik het de afgelopen jaren heb gered (met hulp van veel lieve mensen om me heen!) een pittige baan te combineren met de zorg voor m`n fantastische kinderen (op wie ik heel trots op ben!) en mijn huis en tuin.”
beeld beter in gym geven, de ander in muzieklessen. - Gedeelde zorg bij het maken van rapporten, ouderavonden, moeilijke oudergesprekken… Je bent niet in je eentje eindverantwoordelijk. - Wanneer er veel zorgleerlingen in de groep zitten, is het fijn om te bespreken hoe je met ze omgaat en van de ander tips te krijgen. - Je houdt elkaar scherp. Mijn duocollega heeft mij laatst tijdens een les gefilmd. Op basis van wat ik terugzag, heb ik mijn klassemanagement verbeterd. - Het is veel leuker om met zijn tweeën van de kinderen te genieten. Nadeel: de overdracht is tijdrovend, maar wel noodzakelijk.
besteden om sommige ouders ervan te overtuigen dat het met hun kind niet goed gaat op school. Ik moet vooral duidelijk maken dat hun kind zich niet gehoord voelt. Ik maak me zorgen over die kinderen. Natuurlijk went alles en stopt iedere kleuter uiteindelijk met huilen wanneer die bekaf wordt, maar ten koste van wat…? Het is frustrerend dat je als ervaren leerkracht op dit punt niet direct serieus genomen wordt. Maar ik knok altijd net zolang
door tot er wel andere oplossingen voor zo`n kind gevonden worden.” Als ik directeur van de ASKO was, dan zou ik… “Vaker op de werkvloer komen kijken in de klas en praten met leerkrachten over wat er speelt binnen de school.” Verliefd, verloofd, getrouwd? “Ik ben na een relatie van twintig jaar sinds zes jaar een alleenstaande moeder. Ik heb twee dochters: Sanne van
Van de schrik antwoordde ik : Un petit peu. De man veerde blij op en vroeg: French? Ik nog meer geschrokken: NO! Hij vroeg: Do you know where the central station is? En ik antwoordde, intussen knalrood aangelopen: Immer gerade aus. Nog `n blunder die meer recent is: Een jaar of twee geleden was er een ASKOfeest op Strand West. Toen ik aankwam stond onze conciërge Peter te praten met `n man. Ik ging Peter gedag zeggen en stelde me voor aan de man. Daarna liep ik door naar andere collega`s tot Peter me terugriep. Wijzend op z`n gesprekspartner vroeg hij: ”Ken je hem niet meer?” Had ik Rogier Moes niet herkend die járenlang m`n directeur was geweest. Ik kon wel door de grond…” Voor- en nadelen van een duobaan? De voordelen zijn talrijker dan de nadelen. - Elkaar aanvullen. De een is bijvoor-
Handige tip voor dondersteentjes in de klas? “Houd ze aan het werk. Geef ze steeds taken (na het opruimen bijvoorbeeld), zodat ze geen kans krijgen de boel te verstieren. En: laat ze kleien, daar gaat een rustgevende werking van uit. Als kinderen tussendoor af en toe `n paar rondjes mogen rennen op het schoolplein, doet dat ook wonderen.” Mirjam in 5 woorden “Perfectionistisch, doorzetter, intensief levend, zorgzaam. En volgens Sanne en Marieke: zelf nog half een kleuter! (Zullen ze m`n fantasie wel mee bedoelen).” Aan wie geef je `t stokje door? “Op Het Wespennest werkt Adri Slomp. Bewonderenswaardig hoe zij met kinderen omgaat. Haar rustige uitstraling en geduld en bovenal haar persoonlijke aandacht voor ieder individu is een voorbeeld voor mezelf. Zowel Sanne als Marieke hebben 3 jaar in een Jenaplangroep les van haar gehad en heel veel van haar geleerd en meegekregen.”
Colofon nummer 17, najaar 2010. eigenWijzer
Uitgave van de Amsterdamse Stichtingen voor Katholiek Onderwijs (ASKO), verschijnt vier keer per jaar voor alle medewerkers van de ASKO. Redactie Daniëlle Boonzaaijer (directeur De Boomgaard), Charles Dams (leerkracht Willibrordschool), Mirjam Leinders (regiomanager), Chaia Levie (bestuurslid), Sanne van der Linden (bovenschools coördinator ASKO OPLIS), Frans Niekel (directeur De Waaier), Trudy Pas (regiomanager), Patty Roos (leerkracht De Achthoek), Jan-Willem van Schendel (regiomanager). Eindredactie Bettina van de Kar, A5 Schrijfbedrijf, Amersfoort Vormgeving Judith Vissel Aan dit nummer werkten mee Sigrid Starremans Erik van Stokkom Coverfoto Patty Roos Cartoons Wim Dolk Redactie-adres ASKO-personeelsblad Postbus 87591 1080 JN Amsterdam
[email protected] Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van de redactie.
Post voor eigenWijzer
Bent u ergens voor of tegen? Hebt u op uw school iets meegemaakt wat u met anderen wilt delen? Is een leuke onderwijsfoto het publiceren waard? Wilt u een collega in het zonnetje zetten of hebt u één of meer tips over een moeilijk onderwijsprobleem? Mail dan naar
[email protected].
Help! Waar zijn de mannen in het basisonderwijs? Lees meer op de bladzijden 6 t/m 9.