Toekomst ZOOALS wij reeds moesten aan- boven alle argumenten, die kunnen. Betere. (c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent EINDELIJK 1

Zaterdag 1 Februari 1947

Zestigste iaar Nr 5 ABONNEMENTSPRIJS

per Jaar per half Jaar per kwnrt aal

Ir. 40 Ir. 21 Ir. 12

I.\fen Ol'lleVt' liet o..arOIl te storten op postcnec«: rekenlllf 736911 L'On her [.j/)t"raa I'laom.och VeT

I)n-'a

Orgaan van het tiberaal Vlaamsch Verbond

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

WEEKBLAD

EINDELIJK

Naar een

H

Toekomst

Betere Z

OOALS wij reeds moesten aanstippen, heeft de samenstelling van de schepencolleges aanleiding gegeven tot gesjacher en ge.. knoei, waarbij partijbelangen of persoonlljke eerzucbt gemoeid waren. De schikking te Antwerpen getroffen, zet de kroon op het werk, of juister ~proken doet de maat overloopen. Evenals te Gent worden de liberalen uitgesloten uit het stadsbeheer, dat vóór de vervlakking, door het algemeen stemrecht teweeggebracht, een glansrijke reeks van burgemeesters en schepenen kende, wier roemvolle faam verre buiten onze grenzen drong en die sedert onheugelijke tijden de Scheldestad tot glorie en voorspoed voerden. Wijlen minister Victor de Lave-

boven alle argumenten, die kunnen aangehaald worden om aan al te eerzuchtige estrevers :t een voorrang te verleenen. Wij zorgden er steeds voor, van onze vemntwoordelijkheid en van onze plichten bewust, mede te wer~en aan den uitbouw van een gezonde democratie, tot ve~ediging van haar rechten, tot verheffmg van het volk, en tot welzijn van de natie. We staan weder voor nieuwe moeiIijkheden, waaraan wij bet hoofd moeten bieden. De h. J. Somors had volkomen gelijk toen hij als eisch stelde, dat met angstvallige zorg. zou gewankt worden, dat slechts aan de besten onder ons een openhaar mandaet toevertrouwd worde, opdat ze met het onontbeerlijk gezag, steunend op de even onmisbare bevoegd-

leye had als een voorgevoel van de heid, de aangelegenheden van land monsterachtige verbonden, die hier en stad met een rusteloozen ijver __~ P1 wer-den. Hij zouden behandelen.

ia

Redactieen Beheer: 119.

~

~fi , fë önze partif vel'tegenwoord igèn , wezen sterke persoonlijkheden met onkreukbare eerlijkheid," zooals het steeds in het verleden het geval was, ze aarzelEYl niet hun persoonlijke belangen voor het algemeen belang te offeren. De liberale partij, die steeds trouw bleef aan haar onvergankelijke beginselen van vrijheid van den enkeling, vrijheid van de gedachte, vrijheid van het gezonde woord, vrijheid van het ruilverkeer, behoude haar eendrachtige bedrijvigheid en were van zich af comprouussen, die onze krachten zouden ontzenuwen. Ze reikte de hand aan allen, die het goed roeenen met de geestelijke en economische ontwikkeling van het : De wenk,' destijds in een openbare land en met ons. schouder aan schouyergädering van het Lib. Vlaamsch der staan, om tegen ontbindende eleV.erbond door den toenmaligen voor- menten ten strijde "te trekken. zitter, den h. J. Somers, gegeven, wordt eigendunkelijk in den wind pelagen De h, Bomers wees er terdege op, dat met angstvallige zorg er dient over gewaakt, dat slechts aan de· besten een openbaar mandaat zou Iedereen zal zicb n06 de geslaagde toevertrouwd worden. Zij, die niet de algemeene vergadering van het Liberaal hoedanigheden hebben om iets voor- Vlaamseb Verbond herinneren. die te Aalst op IS September 11.plaats greep aaama te presteeren, noch moreel, en waarop de hh. L1ebaert, minister van noch geestelijk opgewassen zijn voor Econom1~che Zaken en Lllar. minster de zware taak, die hen in het stads- van Justitie. oud-mlnlster Hoste. en anbestuur wacht, hoeven niet voor een dere talentvolle sprekers het woord hebcommandopost in aanmerking te ko- ben genomen. Het Liberaal Vlaamsch Verbond, zet. men. Zij blijven best in de rangen: het is niet onteerend als een goed zIJn traditie geb."Ouw,zijn reeks algemeene vergaderingen In de verschillensoldaat te ijveren voor de idealen, de gewesten verder. Op 16 Maart lIK7 die men wensebt voor te staan. On- g8.3t te Dlest een nieuwe algemeene ver'Verantwoordelijk is het als leider te gadering door willen optreden, wanneer men de Onze leden en alle Uberalen ult de eigenschappen mist. die noodig zijn Vlaamsche gewesten zullen dezen dag om aan het stuur te staan. De libe- vnjhouden om zich 10 grooten getale naar Dtest te begeven Zij zullen er teralen hebben steeds getracht ver- vens de gelegenheid hebben hulde te diensten en bekwaamheid te stellen brengen aan ons ue, den h. Omer Van iake1ijkheid aan de liberale groepeeringen tot steeds betere en nauweré betr&kkingente bl'6Dgen ten bate van ons gemeenschappelijk ideaal in het teeken van vrijheid en persoonUjke_waardigheid. . . De verdachte onderhandelingen wsschen partijen, die scherp tegenover elkaar sÎlBan, beteekenen, naar zijn diepe overtuiging, VOOrbet vaderland, alsook voor de toekomst van de democratie en. van de vrijzinnl;":~ gedachte een gevaar dat wij niet mogen onderschatten. De liberale krachten moeten· in een vastberaden en' cnvoorwsardelljke samenwerking, aangewend worden om het te bestrijden en af te wenden.

v.

ET grootewoord is er eindelljlt uit: geen weuwe belastingen meer, vermits alleman bezwijkt onder de reeds bestaande. maar een grootsch 0P6eZet besparingsplan om de mkrimping van de st..atsuitgaven te verwezenlijken. Die verklaring wordt ditmaal met door een of anderen verbitterden belastingembetaler afgelegd, maar officieel door de liberale partij afgekondigd als weerspiegeling van den uitgesproken wu van alle Liberalen in het land. Het heen ons bijzonder verheugd omdat de liberale partij hier de leiding genomen heeft en vorm beert gegeven aan de versucnttngen van vrijwel alle Belgen. Met den kleinsten werkman en met den grootsten kapitalist kon men niets anders meer spreken. en terecht. Alhoewel hij reeds alle moeite had om rond te komen zag een werkman iedere week afhoudingen op zijn loon gebeuren, onder allerlei vormen, die verre ziJD draagkracht overtroffen. Men kon in de dagbladen lezen, dat de mijnwerkers gewoonweg den zesoen weekdag niet meer kwamen werken omdat de oelastin:;en vrijwel alles opslorpten wat Z1j dien dag zouden kunnen verdienen. BIJ de staatsagenten heeft menigeen met bitterheid moeten vaststellen, \laf, bij eeD .:D~ clr1eJaarlUlail:he ~ l*>~ vali ziJrt loon 'liU nog minder trok dan voor de verhooging, aangezien hij nu in een nieuwe categorie van lastenbetalers viel. De m1.ddenstanders kloogen evenzeer en de nijveraars vonden het tenslotte de moeite niet meer waard hun geld 10 bieuwe ondernemingen te wagen vermits ziJ alleen het risico liepen In geval van verlies en de Staat alles zou op. slorpen in geval van WInst.

/J"' .•.•~I'

Elt

J~(qmamlèar.

1...

gang vindt b:J een onwetende lDalI. s a, maar het zal toch wel du1deUjIt geworden zijn voor velen, zelfs onder 11, werklieden en bedteneen. dat men zi~l1 ge~j niet waagt In ondernemingen ah men de recntmatigeboop met mag koe'· te.. een zekere winst te verwezenIV ken. Men stroopt geen kei het vel IU, zegt men in Vlaanderen W, moet men de belastingen verdeeIe: in verhouding tot de inlromstcr. Maar dat Is '.7l\t anders. Er moet een minlmum zijn. ZOOOoIs vóór den oorlog. aangepast aan de levensduurte, dat \'r.j Is V•..1 belasting. en daarnaast een rechtmatige verdeeling VOlgensde Inkomsten. Maar totnogtoe gaf men uit zonder tellen. Kwam nen te kort ot) het emoe van het Jaar. dan stemde men nieuwe belastingen. Dat gebeurt In geen enkel huishouden en dat mag ook met geoeuren in het groote huishouden van den Staat Een huisvrouw, dien naam waardig. zet de tering naar de nering.· Weliswaar neen de regeertng gP.dl~rende de eerste twee jaren na de buo vrijding het hoofd moeten bieden aan allerlei onvoorziene uitgaven, die DIPt te vermtJdcn waren, en staat ze nu nog voor uitgaven an gevol'f van de oorlo-somstandl,!heden. Oe tlJcl 18 echter ~e~to· men voor kalm overlec ell. soriYuld s ~fDt.,

De belastingen moeten er op bC']"I'kend zIJ om meer en meer mlthtlp •.••., aan te wakkeren tot het sticht".. .'.'. nieuwe ntlverhcden, en nieuwe nandetsondernemingen. Dat brengt meer IV.! •••• meer inkomsten voor eenieder en m"ur belastbaar rnaterfaal. Dat verhoog~ O~'; het aantal artikelen van allen aa-ct, oren(t meer uitvoermo1ellJkheàen en C:usmeer vreemde deviezen om Inkoopen In den vreemde te doen. Wat de gevolgen daarvan voor het Op die Wijze alleen zal ee zwarte land zouden beteekenen eehoert niet mark~ kunnen verdwijnen en zal anes veel ultleg : minder productie en ont.- verhandeld worden op normats WIJze, moedlgmg op heel de I.Jn op een oozen- tegen normale prtjzen en op factuur. blik dat alleen meer oP.JevoerdeproduoDan zullen de inkomsten van den tie ons kan redden en als vanzelfsprekend den levenstandaard der nederlgen StIlat als van zel( stijgen. zonder ~r·hooging der belastingen. Nu ontSnap. verbeteren. pen m1lliarden door verkoop op de Wat baat het immers over goede so- zwarte markt van hand tot hand. clale wetten te beschikken als niJverheid en handel verlammen en daardOOl En besparingen :rtjn mo-eUJk op alle ct'" inkomsten nog meer amemen en gebIe ., Zie maar rond U en het zal niet veel moeite kosten om enkele posten te werkloosheid dreigt? ontdekken. Er ts nu geen teveel aan Het kan wel ziJn dat het slagwoord werkkrachten. er moeten dus geen ander socialisten en commumsten : _ men dere rroote werken uitgevoerd worden moet bet geld nemen waar net ia • in- dan de werkelijk noodlge. Hoe eerder men tot den normalen handel kali teruglteeren. des te vroeger kan men de duizenden controleurs. die nu bet land anoopen. naar hUls zenden Ook de uitgaven van het leger kunnen in groote mate worden IngeAudenhove, voorzitter der Liberale Jon- krompen. ge Wachten, die werd aangesteld als Rekening houdende met onze mogeburgemeester der gemeente. llJkheden en met den internationaleD ·8 Morgens te 10 u. 20 stipt zal de toestand, rekening houdend oot met de algemeene vergadering gehouden wor- voortdurende emleuwlng en venolmaden in de ruime zaal «Casino lt. ZIJ zal klng der wapens. IS het voor oua land gevolgd worden door een gezamenlijk ondoenlijk de grooten na te VOlgenWIJ eetmaal. Diegenen die aan het eetmaal moeten er de gevolgtrekk1ngenwt halen. niet wenschen deel te nemen kunnen koftte betomen en zullen 's nam1ddags Dat de liberale partij het nu begononder bevoegde leiding het zeer merk- nc·' werk Itrachtdadlg voortzette. praetlsche voorstellen wtwerke en Indiene waardige stadje Dlest !runnen bezoeken. om besparingen te verwezenlijken en Het oude begijnhof met museum en den economischen toestand het moderne sportstadturn. dat in aan- daardoor helpe verbeteren Als vanzelfsprekend bouw is, behooren tot de vele merkwaar- zal de koopkracht der loonen do. stijgen. digheden Een menigte Belgen zal die werlOng Het is een eemge gelegenheid voor onze liberale kringen. toertsten-efdee- toejuichen en terugkeeren tot die partij. ltngen en andere om aan een gezamen- die in België steeds moet tusschenbetde komen als het land In gevaar is. zoo. llJken uitstap mee te doen WIJ verzekeren dat het programma als eens te meer gebleken is. tot In cte puntjes zal worden verzorgd.

Ditmaal te Diest

2

Is het Liberalisme Dood?

A

te dikwijls hoort men bier te lande verklaren dat bet. liberaUame dood is. ZOOwelC.VP.-el'II als ROCialistenen communisten trachten de liberalen te kle1neeren door hun een glor1elooUn dood te voorspellen. Sinds 1920 word: de liberale partij door haar tege:atrevers bij eIken verkiezlngsstrijd pleChtig begraven En telkens. wanneer de algemeene verdwijning der liberale gedachten voorspeld werd, kwamen de liberalen versterkt uit den strijd. Wanneer WIJ over de geheele wereld den gedachtengang der volkeren nagaan. dan komen wil tot de conclusie dat de liberale gedachten. daar waar ze niet verboden werden. in alle landen vertegenwoordigd zijn. en dat de overgroote meerderheid van die landen een liberale meerderheid bezitten. In Europa., behaalden de liberalen in En&,ela.ndverleden jaar een stemmenaanwinst ten beloope van 800.000. Liberale en nationaal liberale partij vertegenwoordigen samen 13.5 t.h. der bevolking Op 15 September 19-16 verkregen de liberalen in Zweden 500.000 stemmen. dit ter gelegenheid der gemeenteverklezingen. Het beteekent 15.5 t.h.. wat een belangrijke aanwinst uitmaakt. Doch ook in de andere Noorsche landen gingen sinds de bevrijding de liberale gedachten vooruit. In' Denemarken verWierf de liberale partij een ongekend succes De pas gestichte partij van de Vrijheid behaalde verleden jaar in Ne.:lerland 7 t.h der stemmen, wat een wlnst.; van ongeveer 2 t.h. op de vroegere liberale partij is. In België verloren op 17 Februari 1946 de liberalen bijna de helft van hun stemmen, doch konden op 24 November 1946 hun verlies gedeeltelijk goed maken zoodat de liberalen tegen. woordig op 15 t.h. in plaats van op 10 Ulo mogen geschat worden. Ook in het Groot-Hertogdom Luxembur&,. zijn de liberalen even sterk vertegenwoordigd als tn Belgiê. Daar treden ze op onder den naam van patriotische partij. FrankriJk, de bakermat van bet l1beralisme. gaf 12 t.h. der stemmen aan de radicale en radlcaal-soelallstlsehe partij, partij van Daladler en Herriot. leiders van de liberale gedachten Op het Iberische schiereiland heersebt de dictatuur Zoowel in Spanje als in Portugal is de Uberale partij verboden. In ItaUë is de liberale partij in VOlledige wederopstanding, terwijl In Griekenland de twee sterke liberale partijen. die van SololIs en de nationaal-Ilbera.le partij van Venlzel08. de eene republlkeinscb. de andere monarchistisch. nog steeds een groote rol spelen in het politle.t Ieven Dool' hun gematigdheid hebben ze echter niet kunnen beletten, dat kleine


L

Crisis bi] de Socialisten I

Neen bijdrage die we in cBet Volksminderheden van rechts en 11nb bet belanp van 14 September lieten land in een hal! revolut.loDa1ren t0everschijnen onder den titel «Stout stand geholpen hebben. Tot zoover is het met de llberaJe ge- gesproken la bal! bevochten» hadden dachte gesteld in dat gedeelte van Eur0- 11' ~ het over ce criSis tDen uitgebroken pa wat doorgaans West-Europa genoemd in de sociallst1sche pr.rtiJ van Franwordt. HO! is bet nu gesteld In bet an- krijk, crlsis d1e toen eindigde met de dere gedeelte. dat door de SOVjets als zuivering van het partijbestuur, d.w.z. met de verwijdering uit het partijbeinvloedszone gebruikt wordt? In Zuidslavië is geen andere partij stuur van alle humanistisch denkende toegelaten dan die van Tito In Roeme- socialisten.. We voegen daar nos aan ni~ werden de oppositiepartijen. 2JOOweltoe : I Bijna al de Westersche landen staan de Boerenpartij als de liberale partij tijdens de verkll'Zlng van 17 November voor hetzelfde verschijnsel: bet opdrinop onfalre wijze bestreden door de com- gen der communisten en hun tweestrijd munisten. zooals door gevangenneming met de socialisten, die daardoor in een der liberale leiders op den dag der ver- moeilijke positie geraken. want een deel kiezing zel!. In Hongarije behaaldi! de der socialisten is een gematigde strekpartij der kleine landeigenaars, die de king toegedaan en een ander deel staat llberale gedachte voorstaat, niettegen- steeds een samengaan met de commustaande hevige sovjet-sabotage. in 1946 nisten voor. _ de helft der stemmen I In Oostenrijk is Een zelfde verschijnsel doet zicb nu de llberale invloed. voorloopig althans. voor in Italii! en Dl overal in de ons verdwenen. terwijl in Tsjeehoslovaldje omringende landen zich voordoen.. de partij van dr.Bensj, de socialistische Het is onvermijdelijk, nationale partIj, de groote stuwdam is De socialistische propaganda heefb tegen het communisme, zooals de verk1e- zich allengs uitgebreid tot breedere lazmgen verleden jaar bewezen. Hoe het gen der bevolking. van de vroegere in de Sovjet-Unie gesteld is met de libe- werkliedenpartij heeft ze zich willen rale gedachten. laten wij aan de 'ver- ontpoppen tot de soclalistiscbe P3.rtij beelding van den lezer over. omvattend de meer gematigde kringen En hoe verloopt het in Duitschland. der liberale werklieden, bedienden en het land van de dictatuur? den middenstand. Zich voordoend als hun eenlge verTe BerUjn behaalde op 20 SE'ptember heeft ze andere middelen 1946 de liberale partij. ter gelegenhetd dedigster der gemeenteverkIezingen 182.000 stem- moeten gebruiken om tot ben door te men. d.i. 9.5 t.h, In de door de Sovjets dringen en zich ook schikken naar de bezette gebieden. niettegenstaande. syste- mentaliteit die onder die nieuwe mogemat~sche saootage, bekwam de liberale lijke kiC'lers heerschte, ze is daardoor afgeweken van baar partij in Brandenburg. MeckIenburg, Pommeren, Saksen, Thurin!l'en gemld- oorspronkelijk programma en zelf de gedeld 24 t.h .• met ruim 1.000.000 stemmen. vangene geworden van die nieuwe aanL'l ~aksen stem~en wel 33 t.h, der be- hangers Dat die uitbreiding mogelijk was hier volking voor de hberale lljst. Verlaten we nu het oude Europa. niet zonder opgemerkt te hebben dat zelfs Midden-Amerika, met uitzondering van een onderdrukking der liberale gedachte het fascistisch getinte Argentinii!, Ter niet in staat is haar te dooden, en rlcb- illustratie ZIJ vermeld. dat de liberale ten wij onze blikken naar de nieuwe partij van de democratische a.cUe in Venezuela op 27 September 1946 de wereld. De Vereenlgde Staten va.n Noord- absolute meerderheid behaalde. In Afrika is het eenige door blanken Amerika., Alaska in begrepen zijn, voor 99 t.h. liberaal Zoowel de republikein- bewoond land liberaaL De Zuldatrikaansche partiJ, dl. de orthodox liberale par- ache Unie, onder leiding van de groclten tij, uit het Noorden, als de .iemocrau... liberaal, Maarschalk Smub, 18 indersche partij, d.L de progressieve partij daad dien weg opgegaan. In Oceanii! bestaat in Austl'alië een uit het Zuiden zijn 100 t.h. liberaaL Bun onderscheid berust meer op historische sterke liberale oppositie. zoo ook in gronden zooals de burgeroorlog tusschen Nieuw-Zeeland. Bet China van TsJang-Kai-Tsjek, verNoord en Zuid. Merken wij op dat de pas opgerichte partl) van WaUace en dedigt de liberale wereld tegenover de communistische. terwijl in Japan de La Guanlla eveneens llberaal is. Canada., het land van eerste-m1nister Uberale par1IJ tijdens de laatste verldeMackenzle K1ng. is het liberale land bij zingen als de sterkste uit den strijd uitstek De oppositie door conservatieven kwam. Wie sprak er van deemstering van het en marxisten gevoerd. is er miniem. Aan het ideaal der vrijheid zijn trouw ge- llberalisme ? K. P. bleven bijna alle landen van ZUid- en

Staatsburgerlijke Opvoeding en Burgerzin

Het nastreven der rechtvaardig-men ontkent de diepe welsemeende heid is een andere, niet te verwaur- vreugde die ••an 811~n a;beid uitloozen factor van civisme. Wie zegt straalt. Cijfers zouden kunnen aanrechtvaardigheid. verbant alle klein- gehaald worden. doch het is overnietig fanatisme. De regels der recht- bodig. Iedereen heeft reeds gelezen vaardigheid kennen geen I twee ma- dat het dagelijksche rendement. bij ton en twee gewichten _. Het is een voorbeeld van een mijnwerker, met wijd openzetten van de eerbiediging een aanzienlijk aantal kilogrammen van andermans gedachten, het na- gedaald is. Het verschijnsel beperkt treven dor W AABBEID. zich, pijnlijk genoeg, niet tot de mijn Het opnemen van zijn verant- maar wordt teruggevonden in andere woordelijkheid in bet kader van de takken van het economisch leven. wetgeving leidt er toe, de gemeen- Sommi{:en blijven verklaren: gebrek chap te dienen en aldus blijk te aan geschoolde krachten; anderen geven van solidariteitsgevoel. Niet beweren: verbetering kan alleen koachteruitdeinzen om, met bijna ze- men door er « staatswerklieden s van ker verlies, aan een regeering deel te maken. Dit is nogmaals de stofte nemen, veropenbaren. in hooge felijke zijde van het vraagstuk bemate. het. ontkennen van alle per- schouwen. We meenen echter, dat oonlijkc belang voor de geineen- de kern van het vraagstuk dieper chap reikt en behoort tot de vorming, de Te keer baan tegen het gebrek aan opvoeding van den arbeider, van den belsugstelljng 'oor het te leveren mensch in het algemeen. Wil men werk. IS een andere taak van den die gevaarlijke kwaal van onverschilburgerzin. Men werkt, ja, maar on- ligbeid remmen, dan moet men beverschillig, zonder geestdrift, Het roep doen op een nieuwe vorming, rerk wordt gedragen als een last en ~aarin die latente strijd tusscben

arbeider en werkgever uitgesloten is. Men moet verder het beroepsgeweten aanwakkeren en aantoonen dat het geleverde werk een nationale waarde 1S Dat door goed te werken, met smaak en genoegen, men zal meehelpen tot de grootheid van de natie. Dit mag of kan niemand onverschillig laten, daar die welvaart haar terugslag heeft op iederen enkeling. Hier hgt een ruim veld open voor den burgerzin. Arbeid Î9 een boofdfactor van het civisme. In een anderen kring, namelijk de familie, moet ieder burger eveneens zijn verantwoordelijkheid opnemen. Ieder lid van een familie heeft een rol van medewerker te vervullen, wat betreft de opvoeding der familie. Men zal ook inzien. dat dit niet van belang ontbloot is, aangezien de familie de basis is van onze maatschappij Dit kort overzicht van de verschil. lende beginselen, vervat in den burgerzin, komt misschien voor als theoretisch en, terecht, vraagt men zich dan ook af : wat blijft daarvan over in den roes van het dagelijkscbe, gewone leven 'I Die beginselen moeten luist in toepassing gebracht worden in onze levenswijze. Of zou het geen civisme zijn. wanneer men

\

In ons land la pcJeelte1lJk te wiJten aan de l1berale partij cHe,In plaats van gehoor te geven aan de versucbUngen va.u baar progresaistlschen vleupl in VJaaIl. deren toen yertegenwoorcUad' door lItrIJders zooals den verleden week ten lP'&ve gedragen Paul Neven en z1jn medestrijders, dr. Persoons, dr. De J&.eIher'. Julius Hoste, enz. en in Walloniê door Paul Janson en volgelingen. Maar het feit is er en In ItalU! ziCIIIl we nu een nieuwe phaSe zich ontw1kkeo len.. De socialistische partiJ heeft zich tesplitst : aan den eenen kant diegeneD die zich terug aan h~ zuiver lD&I'XWo tisch socialisme willen houden, daardoor onvermijdelijk naar de dictatuur ~ ven door het aan banden leggen ft1a het geheele econom18che leven en dua niet afgeachr1kt worden van een •• mengaan met de communisten en aan den anderen kant de meer humanlst18cla voelenden die partijgangers blljven va.u de individueele vrljbe1d en dus d8Il strijd willen aanbinden met de commu. nisten. Het hoeft dan ook geen verwonder1Dc te baren als men de leider Pletro NennL partijganger van een samengaan me& de communisten, boort verklaren cia' de afgescheurden een. llberaal soclal1aa me willen tot stand brengen In plaata van een soclalisme. voorstander van d_ klassenstrijd Hier in Belgii! heeft meer dan eeD socialistische leider reeds meermalen de illusie gekoesterd de liberale partij op te slorpen, daar men oordeelt dat sI.I overbodig is, dit wegens bet mooie llZOo gramma der socio's. De vrIjheldsgedachte, de zucht naar Indiv1dueele vrijheid is echter dieper bij onze menschen vastlreankerd daIl men wel denkt. OOk hier la de tweestrijd gaande t1J8o schcn die twee strekkingen, ook hier zijn een groclt deel der socialisten ontevreden omdat zij hun vroeger programma niet Volledig in het openbaar mOIren verdedigen. Maar vroeg of laat komt; de besllss1ne en dan is ons uur ~ broken. Klaar is dus omse Wet u1tgeatiJ)peld: VOOIUitatrevenden voortdurende evolDa tie. De jongere llberale generadtie wil dim weg op en breekt steeds meer door in de liberale rangen.. Dat ze zich doe gelden, dat ze baU' rechten opelscne, dat ze de partljlel.. ding desnoods dwinge dien weg op te gaan. Steeds meer menscheD, die nu llOIr weifelend aan den weg staan, zullen mee opmarcheeren ter Verwezenlijking der onsterfelijke liberale gedachte.

J. If.

binnen de dubbele rij koperen nagela gaat loopen Of wanneer men zijD plaats afstaat op trein of tram, of niet aan 't vechten en stooten ga" om een plaatsje op dit vervoermlddelen te bemachtigen 'I Of nog,waJloo neer men zich als vrijwilliger aangeeft voor bloedovertapping '} Of zich inschrijft in een vrijwillig brandweerkorps'} En het is nog steeds aan burgerzin doen: straten, openbare plaatsen On gebouwen rein houden, en papier en afval in de daarvoor bestemde bakken te werpen. Het volk zal burgerzin bezitten, wanneer men de plaatjes c niet spuwen op den grond », zal mogen wegnemen, in de parken en tuinen den draad die gras- en bloemperken omringt'] Wanneer men de beplantingen, af. sluitingen en versieringen niet meer zal beschadigen. Wanneer men 0 r schoone droom r zijn fiets zonder bewaking of zonder slot enkele uurtjes langs het voetpad mag laten staan. Zijn nog altijd civisme : de hoffelijkheid en de dienstvaardigheid der bedienden en ambtenaren, en ook ... bet niet ontduiken van bel88-. tingen ! De reeks kan oneindig voortgezet worden. De weg om ic-deren burger te overtuigen, dat deze de beginselen zijn

DITJES EN DATJES v

Goed" ingelicht


Dat c La Libre Be1g1que_ bet over bet algemeen zoo nauw niet neemt met de objectiviteit. baar lezers voorschotelt wat in baar kraam past en bun wijsjes op de mouw speldt, die In haar kraam kunnen passen, vertellen zelts de musscben op straat. Zoo wordt in baar nummer van 19 Januari de b. L1ebaert. minister van Eoonom1.~·;be Zaken. voorgesteld als zou hij de fmancleele ontwerpen van minister Vautbler volmondig goed keuren. Wij balen aan 10 vertallng : «Heden zIet men hem een ontwerp als dat van den h. Vautbler goedkeuren, dat in hatelijkheid en ongerIjmdbeid alles wat men tot nog toe gezien !leeft overtreft •. WIJ hebben niet eerder op die bewering wUIen ingaan, omdat wij konden ·onderstellen. dat de schrijver er van, soo c goed. ingelicbt, aan zulverdl!r bron verdere en betere inlicbtingen zou putten. Het blijkt echter, dat hij daartoe niet in staat Is gewP.eSt.Derhalve brengen wij hem ter kennis dat minister L1ebaert het Julst was. die, op grond van zijn bevoegdbeden als minister van Economische Zaken, het heftigst verzet beeft aangeteekend tegen de ontwerpen Vauthier. Wi.J kennen er de gevolgen van, om een breuk met de llberalen te voorkomen en een ont1jd1ge regeer1ngscrisls te vermijden beeft de regeer1ng, lees : de socialistische en de communlstlsche leden ervan, - bij monde van nJlnister Godding op de bijeenkomst van bet BestendIg Comité van de Iiberale Partij op 19 Januari laten verklaren dat de ontwerpen Vautbier noch de llberale ministers, noch de llberale volksvertegenwoordigers. noch de liberale senatoren binden en dat deze "rij zijn er bun houding tegenover t.e bepalen. zonder dat er een ver. trouwenskwestle tegenover de regeering van gemaakt wordt.

WIJ moeten betreuren, dat velen er kwaad om zijn. Daar de llberalen de door de catbolleken zoo gewenscbte crisls niet bebben uitgelokt, bebben zij biJ dezen de boter opgegeten. de catholleken steken bet Immers onder geen stoelen of banken meer : Zij vreezen te laat te komen en gebruiken man en macbt om er toch maar biJ te ziJn._ iets dat r.iJ dagelijks aan de liberalen verwiJten. De sociallsten zijn anderzijds ook niet tevreden. Hun willetje doordrijven kunnen ElJ met., en de tijd is nog niet gekomen om een crisis te verwekken. met de catholieken zijn de onderbandellngen daarveer nog niet ver genoeg gevorderd_. en de socialisten badden moeilijk kunnen beweren dat de liberalen bet weer gedaan hadden.

Overwegingen bij de Algemeene Vergadering van het Vlaamsch Economisch Verbond

D

E liberale Vlamingen mogen niet afzijdig blijven aan de Vlaamsche bedrijvigheid ten lande. zooniet loopen ~ gevaar overal te worden uitgesloten. Zij moeten bun stem laten hooren en de erigenamen van de stichters van de Vlaamsche beweging mogen de vruchten van een jarenlangen strijd niet enkel door catholieken en soclallsten laten plUkken. Het Is onze plicht aanwezig te zijn op alle uitingen van het Vlaamsche leven. De aanwezigen hebben immers steeds or.gE'lljk. Deze overweging kon eens te meer

Het Steenkolenvraagstuk

D

MInister van EconomiscbeZaken Ook de minister van Wederuitrusting werd Dinsdag ~ Januari door komt in de Kamer een wetsontwerp neer volksvertegenwocrdlger Delattre te leggen, dat ongetWijfeldeen reeks gegelnterpelleerd over het steenkolenvraag- lukkige maatregelen bevat. stuk. Het ontwerp voorziet de instelling van Niemand betwijfeld, dat de kolen- een Toezichtscommlssie.die ongeveerdevoortbrengst aan de basis ligt van onzen zelfde taak op zich zou nemen bij de economischen wederopbloel. mljnmaat8chappijen aL! de BankcomIn vergelijking met 1938 zijn In ons missie bij de bankïnstellingen vervult. land nu 15.500 mijnwerkers meer en is Een wetenschappelljk studiecentrum, in weerwil hiervan de productie 32 t.h, dat de beste uitbatingssystemen moet lager. Eén van de oorzaken is, dat onze opzoeken. zal opgericht worden. Belgische mijnwerkers maandelijks met Daarenboven moet de regeering alles bonderden de mijn verlaten en door In het werk stellen om de samensmelting vreemde arbeidskrachten moeten vervan de koolmijnen in de hand te wervangen worden. ken, waar zulks voor het algemeen welDeze vreemde werklieden waren na zijn van belang kan zijn. de bevrijding Dultsche krijgsgevangeGezien het belang van de kwestie Is nen, die nu op hun beurt geleidelijk ver- het hoogst dringend dat ons Parlement vangen worden door It!llianen en wel- er werk van make. dra door arbeiders, afkomstig uit de Baltische Staten, Het ls begri;~.oelijk. dat deze uitheemsche werklieden, die geen mijnwerkers van beroep zijn. slecbts . a een zekeren tijd een behoorlijk product1egemiddelde In de branding bereiken. OOk wordt gezegd, dat de vreemde Hebben WIJ•• hun een neus geze.t I arbeiders Uit de harde Jaren van verdrukte trachten het mijnwerk in den jeugd. bebben wij, vrouwen, de kracht En de bekende motie van de liberale steek te laten om gemakkelijker werk geput om, na vaarwel te hebben gezegd Partij vol~de... Zij bepaalt klaar en te zoeken. Het blijkt, dat deze vreemde arbeids- aan dezen barren tijd, onverschrokken duidelijk he&liberaal standpunt, waar. van zij geen afstand wIJ doen, dat kon krachten op verre na niet opwegen te- een nieuw tijdperk in te gaan. dat als de regeertng - lees : soc1al1stlsche gen de Belgische beroepsmijnwerkers. een ware belofte voor ons openligt. Daarom is het noodzakellJk.dat maaten communlstlscbe ministers, - verEven soms. denken we nog aan die moeden. indien een regeertngscrtsts er regelen getroffen worden opdat de Bel- zwarte jaren. die geen Lente, maar gische mijn.arbeiders het werk In de uit voortvloeide. kon ziJ niet aan de Herfst was in ons jong leven. liberalen geweten worden, want voor mijn terug zouden opnemen. Dit onderstelt. echter, dat zij arbeidsWIJ zijn gelouterd geworden in dien de bevolldng was bet nu al te klaar dat julst zij ten strijde trOlkkente~en voorwaarden genieten, die aanmerkelijk tljdeloozen tijd. waar voor liefde geen de « verat mingsmethodes_ der socla- beter zijn, dan degene die door andere plaats meer was. u1jverheden aangeboden worden. liSten en de••communIsten. Wij zijn gestaald, omdat we moesten De h. Liebaert verzekert, dat al het mogelijke in dien zin zal gedaan worden. butgen en toch niet. gebroken zijn. Als machines hebben we geleefd, denHoogere loonen, gezonde woningen, waarop we onzen 1evensgang moe t en betere arbeidsvoorwaarden,nieuwe teen- kend aan voedsel, aan gevaar, aan veivestigen, Eal hard en steil zijn om nlscl1e ultrustlng van de mijnen zullen lIgbeid en in ons hart bloeide geen teederheid. te beklimmem. Men zal langzaam groote uitgaven beteekenen. vooruitgaan, maar door goeden wil De kolenprijzen mogen echter niet We mochten ons de weelde niet veren inspanning kan men er toekomën stijgen. wIJ men de algemeene prijsstiJ- oorloven w1spelteurlg te ziJn, want wie '"r ging niet in de hand werken. wankelde, wie aarzelde werd getroffen. het volk, dat zooveel hoedanigheden ZOOalsde h. Liebaert duidellJk zegt bezit, op te voeren tot een verbeve- in zijn antwoord op de Interpel1atie We haakten naar 't leven en 't. leven ner burgerschap, dnt rechtatreeks van den h. Delattre, worden allerlei hing als een zware ziekte om ons rusteloos lichaam. ten nutte zou komen van het land maatregelen getroffen. die aan het noodZoo verliep onze jeugd, - uwe jeugd., " 'zakelijkste verhelpen. De -:verkelijkeopmaar ook van leder Iid er van. Een lossing van het vraagstuk ligt echter mijn Jeugd. voorwaarde tot weil ukken is dat al besloten in diepere hervormingen Ivan En nu staan we aan den drempel van die hervormingen doorgevoerd wor- het mijnwezen. die genoemd worden : voller leven. den ook in boogere sferen Het voorde structuurhervormmgen. We hebben gehoopt en gehunkerd, ver. De woordvoerders van al de partijen beeld moet komen van booger band. zijn het eens dat grondig dient Inga- langend en gesmacht naar dit eene oogenbllk. We willen nog aanstippen dat het grepen te worden. Doch ook deze periode slingert ons in leven, door bet toepassen van de beDe Interpellatie van den n, Delattre lrinselen van burgerzin niet moellij- was er dan ook op geric.ht,de verschU- haar branding; ook hier moeten we strIJD'.. lende partijen tot het SOCl8.llStlsche voo•... den en beuken tegen den stuwdam van ker, onaangenamer of onverdraaglij- stel tot natlonallsatie der koolmijnen te omringend geweld en hard· overneerker mI worden. Integendeel bet Ie- doen toetreden. 8Chen. ven zal zich ontluiken tot een schoo· De catbolleken hebben ee~ eigen voorWe hebben gevoeld dat onze jeugd ner, heerlijker iets, gesteund op stel, terwijl de liberalen zicb niet uit- voorbij was en nu weten we ook, dat lid sebe over kromsj, en solid spreken. Wed arzlJ I 0,Eerste-mlnlster Huysmans betoogt tot we deze Jeugd nooit hebben gekend. Weer staan we in de branding. riOOit en tevens zal, tot groote deze laatsten dat de nationalisatie in Daar ook dezen keer spannen zich onvreu!!de van alle menschen met goe- enkele gevallen geen Ilfbreuk doet. aan ze spieren; weer wordt onze bllk strak. den ~vil onze vrijheid vermeerderen. de algemee?e liberale econom~he leer. weer rimpelt zich ons voorhoofd. weer , .. Tot staVing hiervan geeft hij lezing Als we zoo ver zullen ZIJn, zal de van een uiteenzetting door den liberalen gaan we strijden. strijden voor recht Liberale Partij een nieuwe glanspe- staatsman Charles Rog1ereen eeuw geen beter leven I Vooruit I wij willen 1_ riode kennen en .dnnk aan dit feit, leden in de Kamer gedaan, naar aanBelcis een nieuw bloeitijdperk. leldlng van de oprichting der nationale gre .••• maatschappij der Spoorwegen. Vrouwen. oude en Jonge. moedelooze A. J. Q. Bulten het socialistische voorstel tot nationalisatie van de koolmijnen werden en hoopvolle,bet. Is goed BOO, dat is lereeds veel andere structuurhervormin- ven I SIMONE, gen voorgesteld. !!!

Zoo zie ik het

-------------

3

genouden worden op de algemeene vergadertng van het Vlaamsch Economisch Verbond (V E. VJ. die beert plaats gehad en waarvan veleer de betreurde mintster A. Vanderpoorteu ondervoorzitter was. Onder de liberale V13.mingenzijn ongetwijfeld talrijke nijveraars en handelaars, dip. vroeg of laat toch het belang -uIlen inzien van een aanslurtm« bij bet V E. V. voor de verdediging van bun belangen of wel was bet. maar om het maandelljksch bulletin te ont... vangen, dat door bet verbond wordt uitgegeven en tal van nuttige en leerzame bijdragen en Inlichtingen bevat over 'let bedrijfaleven en de eeonomnHet V E. V sloot sedert begin 194f) aan bij het Verbond der Belgische Nijverheid met de bedoeling de gemeenschappelijke belangen der Belgische nhverheid te behartigen. zonder daarom iets prijs te geven van ziJn zeltstandi~held. 'I'l'cuwens beperkt zich de activiteit van he. V E. V niet alleen tot dl' nijverheid. doch strekt zich lnsgelljk~ uit tot den handel en de andere taklten der economie. De diensten van bet V. E. V. tx>staan uit : 1. het algemeen secretariaat, dat onderverdeeld is III den dienst voor per.· en documentatie; een dienst voor handelsinformaties, die inl1chtlrtgen verstrekt nopens de: moraliteit en solvablllteit van firma's of personen in binnen- en buitenland; een dienst roer Invorderlng van achterstall1ge schuld. vorderingen In blnnen- en buitenland: een dienst voor brevetten, handelsmerken en firmanamen en eindelijk een dienst voor juridische en fiscale advtezen. 2. daarenboven diensten met een elgen rechtsbestaan, aL! daar zijn de kassen voor gezInsvergoedIngenen de sociale rn fi!>calediensten. die voor rekening van de aangeslotenen de door de sociale en financleele wetgevIng voorgeschreven pleegvormen vervullen. Zooals uit deze opsomming blijkt .1>1 de activIteit van bet V. E. V. reeds zeer omslachtig en verschillende LIltbreidtneen zijn te verwachten. Sedert de aansluiting van het V.E.V, bij het Verbond der BelgiSCheNijverbeid wijst het V. E. V. sommige personen aan die zitting hebben in de commissies, die van regeeringswege worden Ingesteld, om er de werkgevers te vertegenwoordigen. Buiten een páar vrijzinnIgen ziJn ongelukkig all" bestuursposten van de vereenlging In handen van catholieken. die. alhoewel mlsscblen met de beste bedoeltngen bezield. er toch een stempel op drukken. al was bet maar door de eenzlJdl~heidvan hun argumentatie. Op de laatste algemeene vergadering kwam dit ook weer tot uiting. De hoofdschotel van deze algemeene vergadering was een voordracht van Prof, De Smet, oud-minister van Ecomlsche Zaken en C. V. P. senator. Het Is niet om crltlek uIt te oefenen op de werking van het V E. V. dat wij beweren dat de vrijzinnigen en de llberale Vlamingen 10 bet bijZOnder. niet voldoende vertegenwoordigd Eljn in bet bestuur van deze vereen1ging. want de groote oorzaak ls biJ ben zelf. in bun afzijdigheid. te zoeken. Dit geldt niet enkel voor bet V. E. V~ maar ook voor het Roode Kruis. den Vlaa~hen Toeristen Bond. de Vlaamsebe Ingenieurs VereenigIngen zooveel andere uitingen van bet Vlaamscbe leven. WIJ weten wel· sommige vereenlgingen vervulden tijdens de bezetting geen al te scbiterende rol. maar nu de t0estanden weer normaal worden Is het tijd dat de Hberale Vlamingen post vatten wa;,."bet nood1gIs.

Zijt Gij reeds

·LID

van het

Willemsfonds?

4

Sprokkelingen over het Communisme

Middel ter' V-erdediging van het Offi(ie~1 Onderwijs Een

ET al wel niemand verwonderen, ren op macht en... onderwerping, betals we verklaren Jat liberalisme geen eigenlijk tamelijk gemakkeliik was. en communisme tegenover elkaar na de geweldige bloedstorting der re'Ou het «Algemeen Schoolreglement Wat bet8ekenen die· voorschrifteD, staan; niet alleen als ecoDOmiscb leer- volutie zelf. stelsel, maar evenzoo als 1JI)11tieite leer. Wanneer we hooren spreken van her- voor de Vri1e Lagere Scholen. van al.8 lij in de pracUPE worda Het samengaan van de liberalen met stelbetalingen, door de Russen opgehet bladom Brugge JI (1928) omgezet de llnksche partijen. In 't bijzonder met ëiseht. moeten we glimlachen I Want, de communistische partij, sinds onge- pas na enkele dagen bezetting werd het Art.. 1.• 3e re~: «_. In de cathollell:e Bil kinderen van 6 tot 12 en 1. jaar veer uDderhalf jaar, is niet aan sym- vee - om slechta een voorbeeld aan te scholen mogen geen niet-eathol1ell:e leer- reeds wordt stelselmatig het gevoel ft,D, pat.h1e voor de communistische begin- halen - verzameld in groote parken, en l~en aanvaard worden._ eendracht en samenhooriiheld v~t. selen en practljken. doch alleen te wij- weinige dagen later waren duizenden Art. 19: ti Alle benoemingen van ten aan een noodzakelijkheid ingegeven beesten verhuisd naar het Oosten. wereldltjke onderwijzers en onderwiJDit beteekent niet' alleen, dat nietdoor de noogere belangen .a.n de natie. Het deed ons goed, want het was ten zeressen moeten voorafgaandelijk aoor Tevens is ..Ie opoffering voor '5 lands nadeele van onzen vijand: Duitschland I het parochiaal schoolcomité voorgesteld catholleke leerkrachten geweerd wOtden" welvaart een domper geweest op al te Doch. we verstonden ook onmiddellijk, worden aan den algemeenen opziener van maai' dat alleen- derenen worden aanverregaande Ulterst-link.Sche strevingen. dat bet niet overeenstemde met de voor- het vrij lager onderwijs en door het pro- geworven, die nun- volled1ge ople1dlDé Hoe ZOI. een leer, waarin het individu af genomen besluiten; wat iater beves- vincIaal comtté van het Algemeen catho- genoten in een Vrije caUloUete ach_ ontdaan wordt van alle persoonlijkheid, tigd werd, daar aan de economie niet Hek Schoolverbond goedgekeurd en be- Er ts meker geen plaats voor clqeUlte van alle streven naar menschelijke ont- mocht geraakt, alvorens commissies ru- krachtigd worden.,. Het ts enkel na bet leerkrachten. zelfs catboJ1eke, dle sevormd worden in Belglscbe staat.ssdlolulking, van alle vrijheid, maar het min- les vastgelegd hadden. ontvangen der benoemlngsacte. dat men ste vertrouwen kunnen .~ezemco aan Iedereen weet, dat het er ondertas- de wereldlijke candidaten aan het ge- len. den vrijen mensen I Maar de mensch scnen niet op verbeterd is. meentebestuur mag ~en (voor (1e Voor de candldaten-leerkr8.chten beo is een paradoxaal wezen en duizenden Dit is het communisme met het «Ja- aangenomen scholen) en aan het staatsgeven zich gevangen I Nu, meer dan nuss-geatcht. Een ander verschijnsel van bestuur laten kennen. I teekent dit, dat zij door de leden der ooit. kan dit vreemd gevonden worden. bet communisme ls het opnemen in zijn Art. Zl: _ er moet nagegaan worden school-comlté's van' alle -BiJden gewtkt. Hoe IS het Inderdaad mogelijk dat programma van het streven naar onaf- of de leerkracht een « geestesgesteldheid gewogen en besnuffeld worden: zij moezooveel mensenen zich laten beetnemen hankelijkheld en het losrukken van het heeft, die niet in tegenspraak Is met ten de geestesgesteldheid hebben, dle door die onteerende propaganda ? Hoe moederland in bepaalde koloniale landen, geest, die beetschen moet In een niet toelaat, dat anderen eigen gedacbIS net mogel1jk, dat. mensenen die 4 tot den. ten en gevoelena lrunnen hebben. christelijke school .• 5 'aar de monsterachtige uitwerking Het doelwit Is daarbij niet zoozeer dit van emacnt met dwang» hebben kun- gevoel van nationalisme en dien drang Do cabholleken beroepen zich op art. - 17 der Grondwet: c He\ nen meten, de neiging vertoonen zich naar zelfbestuur, dan wel. om met veel in de handen van een anderen alleen- meer gemak het land in de handen te onderwijs is vrij ... » heersener te werpen ? storten van Moscou, en aldus, een nleunoe IS het mogelijk, dat mensenen. wen schakel te voe",~n aan de machtkeddt he bb en de cath 01'·" he t -,,"'t hun ei t:>~ ••••. " aan wie net. dierbaarste, ..!e vrijheid van Op gron van e we rezen ten van dictator StaIln. gedachte. ontnomen werd, thans weer scholen te hebben, hun eigen leerkrachten te vormen; _Id,ooh zedelijk overhellen tot een regime. dat het er Hoe meer senakers. aoe .anger en hoe op aanleg' alle andersdenkenden onmee- beter I Dus hebben niet alleen de com- gesproken is het niet aannemelijk. Bovenstaande kleine -.aanwijzingen doogend uit te schakelen ? munlstlsche groepen van koloniale lan- 1i ' di Ze1ter speelt de onwetendheid haar rol, den die opdracht ontvangen. doch 0011:getuigen voldoende van de verderfelijlte en gevaar ijke spliJtzwam e evenals de uitstekend-gevoerde propa- deze van onafhankelijke lande... : on- onder de jeugd reeds voor het later leven wordt aangek~kt. ganda.· naast het v~rdlg uitbuiten van rust verwekken, het gezag ondermijnen, den economlschen en socialen toestand. mIstevredenheid zaaien, en al dat niet ' Maar waarom wenschen de catholieken dan zoozeer hun Ieerkracbten, Ook op de socialisten weegt een groo- openlijK, maar op een :1lav1sche mate schuld : nun krachteloos 'ptreden te- nier : onderduims, schijnheilig, valsch- (zie Art. 19 en 21). te laten benoemen in het officieel oadeQlijlt? genover die groep en bun evenwl,ldlg- weg. samengaan in vele omstandigbeden met In statlst1eken, die handelen over den Wij onderwerpen aan Uw gezond. oordeel ot dei'geli~ leerkraahten in de communisten, hebben er, onrecht- levensstandaard van de arbeidersklasse '-n",... d M'ddel screeks. de macht van vt'rhoogd. vinden we dat de U.s.s.R. op de 28ste staat zouden zijn om Art, 10 van he't Orgeniech .•.~ement er il •• Een goed gevoerde propaganda, ge- plaat.s komt, wat de uitbetaling der lOO-bare scholen na te leven. dat zegt: f Da leerkm~1l ontboudeu ~ich, zaald in een onwetende ..lB.S8a, dreigt nen aan de arbeiders IiKltreft; dit is onwortel te schieten. Eens :.e iD8CJ' drel- geveer 4e laatste. in de uitoefening. van hun ambt. van ledeeen aanval op dES godsdienstige, gen de humanistische beginselen van het Men zou, misschien, kunnen opwerpen: d L.. ili d \.", de liberalisme overrompeld te worden. _ de U,S.S.R. betaalt haar werkvolk niet wijsgeerlge en politieke overtuiging van e _m re, ~an e JUn ren Daarom Is het menscnenpllcht, dat veel, maar ze zorgt voor zijn hygll!ne en hun worden toevertrouwd ». allen van goeden wu. alle liberalen, me- een gezonde, overvloedige voeding. dewerken om den wolf In schapenvacht Dit wordt vonedig ;,egengesproken Waarom de casholieken hun leerkrachten wonschen te plaatsen in te entmasseren. We moeten niet reae- door Cijfers uit he', boek van prof.Ellshet officieel onderwijs. dat zij veroordeelen en afbreken? nen op hulp. en hebben er ook geen worth Huntlngton «Annals 0: the ~ noodlg ctatlona ot Amertcan '3eographeru. ' Op dat die er op onopvallende wijze Art. 1., 3e regel zouden toePasDe tijd doet veel vergeten. Daarom Wat de voedselstandaard betreft staat Willen wiJ even herinneren aan de lat- bet bij uitstek communistische hnd op sen en er het leven van niet-eatholieke kinderen ondrage1ijk maken? held, die den opstand der BoIa1e~leken rangnummer 30, als men de 32 voorl1:enschetst... ae dec!en beroep op den vij- naamste landen beschouwt I En het Is Opdat die kalm maar zeker de officieele scholen zouden saboteeren and die toen ook DultschlaDd waa. niet beter gesteld met de &Roode Boeren de gemeentescholen.en Het doet goed he boek van "en Rus- en Werklleden-Republ1ekll, zooaJs ze zich en kelderen ? Wij zicn toch dat. zij stelselmatig llsehen generaal Monlt'êvltz te heriezen. destijds zelf noemde, waar.het gaat om ook de catbolleke gemeenteeobolen met uitsluitend catholieke leerkrschten namelllk «Ontbinding van het R\l&'H- andere criteria al8 toepassing van de gesche Leger». om net verderfellJ1te van -zondheldsregelen, de landbouwvoort- in dorpen met uitsluitend catholiek gemeentebestuur tegenwerken. de misdaad te begrijpen. brengtng, het verstandeli1k peil. Steeds Het 18 dank aan de Du1t8Chers dat - komt ze, aan 't staartje van de rangDerhalve 1.1het 'H\noorstel .UDdel":f.~er, dat bepaalt dat om Lenln. Trotskl en bun benden de macht schikking I In 'het oflic1eel onderwijs te wordeD "'noemd men.'houcler moet mjn VIA konden veroveren De Amerikanen zouden voorzeker geen Revolutie, misschien. maar revolutie 30 Jaar noodlg hebben om dien toeatand een ·dlploma afge1&verddoor MIl Qfticiée1e 1DateU1Dg, ln-tHJHDcleele aanmet behulp van den vijand tn vollen te wijzigen en van dit aclJterlljk land oorlog Is hetlaapt.e, het verraderl1!k- een tweede «U.8.AJ te maIten_ waar valleDd te DOemea. doch dient het alleen opgevat te worden al.8een middel ste datoestaat. katlltaal naast arbeid zouden sameaWe waren reeds op de .oogte van de . gaan, ten voordeele van den' kapitaal- tot vrilwaring van het oftlclee1 onderwijs. a.chterU1ke zeden van de oostelijke Eu- houder wel zeker, maar ook ten voorropeërs I Een verbliJf van meer dan lIC8 deele van den arbeIder, zoodat, tenslotte weken in hun midden" al '\V&8 bet OOK het \mpitaal nuttiger werk zou ven1ch- slotte zijn bet \och de uitalasen cUe telIn een vreemd land en in ..•ljsondere om- ten in landen van prlvaat-menscben, len I standigheden. waren voldoende om ons dan mltaatslanden. En bet lil voorwaar BPlJtlg voor het ' nog beter In te lichten Doch men zou het niet wagen in de RussiSChe volk. in 't bIjzonder VOOrde .Bevrijd door het t«xxIe Leger, be'Jbm -U.8.S.R. dit grootkapitaal in handen te werklieden en boeren, dat gunsUge uitwe kunnen zien. hooren en \OCrnemen Iaten van gewone stervelingen, niet uitslagen uitblijven, Het is ml.achien een doel, behoud dea uit den mond van ~ wat in hun sluItend omdat het indru1scht tegen de troost voor d1t volk met ie gedachte te land de IBatste 30 Jaar werd verwezen- communIstische leer op ..A:ODOmlsch ge- leven: we behooren tot de «three blgslt I ltjkt I bied, maar vooral en voornameltJk omEn ter'loops, zonden ze ook nïet een de eB in We waren ..nmlddel\1jk overtulid dat dat dit een gevaar oplevert voor de dIe> . spreekwoord bezitten, In den aard van: dertig jaar communistisch regime dit tatuur. «Holle vaten klinken het hardst. ? land, volk geen stap vooruit bad gebracht. Dit kapitaal. zou Inderdaad kunnen Inmiddels hoeven we op onze hoede Onze zegsmannen. Russen uit alle aangewend worden aIs actief verzet te- te zijn, om naast onzen gewonen strijd, standen, uit alle streken, deelden deze gen de heerschappij van één Itltek. D1t ook de Oost-Europeesche steppen-menzienswijze. maar spraken nooit wanneer gevaar bestaat niet In de J.S.A., en 0011: taliteit a.f te dammen, opdat in dit vreedze niet alleen wal-en. houding, die ons niet in veel andere landen, waar men zame land de mensc.hel1jke vrijheden die van semrmge Duitsehers voor den nog. gelukkig, vrij zijn oedachten mag en zedelijke beg1nselen niet gestremd geest riep. die ons in het geheim het verkondIgen, al stemmen ze niet overeen worden in hun' opgang. oorlogsnIeuws aaneraenten I Anecdoot- -met die van de meerderheid I jes. die alom ~end zijn, bevestigen dit, We hooren echter reeds den nijd1gen Wij liberalen staan alleen en onafhanen schetsen in bun geheel de armoede en afgezaagden kreet: 4pltallstlsche kelijk in dien strijd, want de socialisten van het land <de U.N.RR.A. kwam in landen. Doch even hard roepen we te- loopen in het vaa.rwater der communisvel"! aeelen hulp verleenen). rug: misschien wel. maar ook Boden ten en de C.V.P. maakt er een godsWe weten : arm zijn IS geen schande.. van vrljheki. waar de levensstandaard dienstzaak van. en bet is léér dan dat. Nochtans laat alles ultschi}ne., dat van het proletariaat hooger staat daÏl We zijn alleen, en zullen er des te be- bet Verb'ekPUDt de leiders van net huidige RuslatK! nooit ln._ het modelland voer den arbeider, ter om atrijden. bet we1'lIJn van hun land en volk be- waaruit alle kapltall11me verbannen •. hartlgd hebben; maar alleen belUBt.... en alles in staat.handen berus~ I Tc A.I. B.


U

&,..-

De Liberale Partij heeft tot het van vrede in wereld het de economische zeker-

beid voor allen._een sociale orde zonder standen noch voorrechten. noch onderscheid tussehen de geslachten. alsook de gelijkheid van voor allen.

.. c

EEN VAN

SLACHTOFFER HET IMPERIALISME

Generaal Mihaëlovitch

T

OEN in de lente van 1941 HitJer, op het hoogtepunt van zijn macht, zich actief met den Balkan ging bemoeien, werd in ZuidSlavië evenals in leder ander land de weerstand aanstonds na de bezetting georganiseerd, en ook het verraad. Waar Pavleviteh en de Kroatische Ustach1-beweging de Duitachers actief steunden boden de Chetniks. geleid door ex-officleren van het Zuld-Slavische leger, moedig weerstand aan den bezetter. De hoogste in rang dier Cbetnlks-Of!lcleren was kolonel Mlhaëlovlteh. Hll werd dan ook de leider der heele beweging. Deze Mihaëlovltch was een beroepsmilltair in den meest strlcten zin. van het woord. Hij had zich nooit met politiek bemoeid.


Voor economische Toenadering

Hij W88 alleen maar bellend om zl.tn u1tgespreken anti-DWtsche gevoelens. Bij werd erkend door de regeering WJl koning PeterlD. Londen en door deze tot generaal en minister van Oorlog benoemd. Elige1sche off1c1eren. van het Wddle-~1; Command kwamen als Vel'bindings-offk1eren in Bljn bootdkwartier en hiJ: kreeg .ook wapens vanuit CaIro.

Er waren m Zukt-Sla.vlë echter ook veel commUIIiaten en Rw;s.1schgezlnden. Ruslsnd bad inderdaad reeds lang pr0paganda lnhet land gevoerd en er be- " ~toDQ,. ook JlOIf. altijd een zeer sterke pan-Sls.vistlsclnl str.;.aJnJ. ~'ocn RUSlànd in Juni 194.1.'lndenc oo~ ltwmn aan de zijde van Engeland, werden aan. stonàs commWllst.iscbe partisanenbenden opgericht. die den volledigen steun van MOSkou genoten; hetzelfde gebeurde troUWIlQS m Grlekenl811d <ELAS en :&AM). Deze Zuld-8lavisChe partisanen nu hadden de hebbenjkheid de regeering van Lon4en niet te erkennen en, erger nog, ~ aIs even ongewenscht te beschOltw'!B als de Oultschers. ZOO brat er dan In ZWd-8lavië, tegelijk met een strijd tegen den bezetter, een burgeroorlog uit tussehen Chetniks, gesteund door Londen en Parttsanen, gesteund door Moskou. De Duitschers 89hepten groot behagen in dien strijd en soms steunden ze dan ook de Chetniks, die ben toch nog zó6 afschuwelijk niet 'Voorkwamen als de communisten. Er moet ook toegegeven worden dat, zonder nochtans den strijd tegen de Duitsehers op te geven, de Chetntks l!ODlS profijt trokken uit die hulp ten nadeele VIUl de Partlsanen. Groot ongeliJk kan men hun niet geven. en dat vonden de Angelsaksers, toen ze de Chetniks al maar door bleven steunen zeker ook niet. Eigenaardig mag het wel heeten dat de communisten. zooals bijvoorbeeld in Frankrijk in dit uur van nationaal gevaar niet hebben samenpwerkt met MJbaelov1tc:b en de

D

De Omzetbelast ing in Nederland en de Overdrac httaks in België

Thans wordt de omzetbelasting verE N"",erlano.sche Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg schillende malen geheven op éénzelfde te Brussel ooodigde de nn, W H. waar en vallen ook de diensten onder der toepassing. wettelijke regeering te Londen. Is de Van den Berge, directeur-generaal De inning van de belasting geschiedt, oplossing hiervan te vinden in het belastingen in Ned~rland en Ttliry. conhypotheken te Brussel. uit niet met behulp van zegels. maar door vaste voornemen van Rusland ZUid-Sla- servatorder v1ë geheel en al onder zijn invloed te om een voordracht te noueen over : een toezicht op de boexhc idlng. De verkrijgen. Daartoe had het toch een 100 c De omzetbelasting in Nederland. de koopers betalen de belasting om de drie t. h. communistische regeermg en niet overdracbttaks in België en nan weer- maanden. enkele toegevingen van den koning slag op het economisch leven •. HET BELGISCH STELSEl, De voordrachten werden door talrijke noodig. belangstellenden bijgewoond. Men weet, Kwam nu de laatste en beslLssende De ho Thiry geeft een "verzicht van faze van den oorlog. In het midden van dat vorig jaar. de Belgi.sche, Nederland- de wetgeving op de lverdrachttak in scne en Luxetnburgsche regeenngen in 19.JJ had leder der vijandelijke maquisBelglë. Deze taks kwam in voege in 1921, Den Haag. de mogelijkheid bespraxen organisaties ongeveer een helft van het smdsdien is zij uitgebreid geword-u en land In haar macht : de Chetniks het. booger genoemde belastingen éénvor- aangepast, Zuiden en de Part!sanen het Noorden. mig te maken In de drie landen. Deze De 11. Thiry zet ureeen welken IDDe Duitsehers bezetten alleen nog èénmakmg zal niet zonder moeilijkhe- vloed de overdrachttaks kan lkJben maar de groote steden en enkele voor- den gepaard gaan, zoodat zij sleerits op de mededinging en komt op voor name verkeersknooppunten. Op de con- met goed gevolg zal kunnen af6csloten de Inning door middel van zeg~l:;. ferenties der Groote Drie werd den worden, na een lange studie en wederHet nieuwe stelsel, dat met kleine ztjdscne, Innige samenwerking. aanval op den Balkan besproken. Van Wat men in Nederland omzetbelas- wijzigingen. sinds 1941 in .~ede!'la.nd het grootste belang was het dat de geallieerden, gesteund door de elkaar ting noemt, kan vergeleken worden met wordt toegepast, gelijkt. in grootc trekken op het Belgische. Er bHJve:l noenv1jandige verzetsbewegingen, niet met onse overdrachttaks. Slechts in 1933 werd de wet op omzet- tans grondige verschillen. die bij de voorelkaar slaags zouden geraken in Griekenland en In Zuld-Slavlë. Zoo werd netasung gestemd en alleen roerenne genomen éénmaking moeiUjkhedcn zulafgesproken dat Rusland vrije hand 10 goederen Vielen onaer tot:)lJ.ssing er van. len meebrengen. De opbrengst van de .Jvcrdracllttaka Zuld-Slavll! zou hebben en Engeland In UOl'oerenae goederen en uensten waren In België is zoowel in het totaal als per Griekenland. Op die manier bleef een vriJgesteia. ua nerastmg wera uaarmj botsing tusschen de EngeJsche Middel- maar éènmaal geheven, namelijk bij een hoofd van de bevolking, .iooger dan In Nederla.nd. landsche zeemacht en de Russische voortbrenger. In 1941 werd Nederland ingeschakeld Het zal de taak zijn van 'de betrokkea landmacht uit. En zoo zien we dan ook het paradoxaal gebeuren van een En- In het Duitsche economische stelsel. De diensten van Nederland, Luxemburg en omzetbelasting onderging dan ook he- België om voorstellen uit e werken, ten ge1sche receertng, die in Griekenland tie communisten (ELAS en EAM) hef- Iangrijke wijzlgige.n, waardoor zij veel einde de verschillende regelingen op dit. gebied éénvorming te maken. tig bestrijdt en In Zuid-8lavlë de vijan- gelijkenis vertoonde met de Duitacne O. Ge den van het communisme rustig laat wetgevmg op dit gebied. llquldeeren en maarschalk T!to tegen ·koning Peter en zijn Londensche regeering in erkent als eenlg wettig hoofd van Zuid-Slav1ë. In de lente van '44 trokken de Britsche verbindings-offtc1eren weg uit het hoofdkwartier van M1ha.elovltch. De Amerlka!l!'n bleven nog omdat de Chet·nik5· hun nog behulpzaam. konden. zi}n in het redden van de bem:mningen van den Balkan neergeschoten Amer1k~ sehe bommenwerpers. 425 Amerlkaa.nache vliegers werden alzoo nog door de Chetnllts gered. Toen vertrokken echter ook: de Amerikanen. Bet lot van Miha't!lovttcb stond vast: overal w&den zijn. benden d.oor de oprukkende Saviets, geholpen door parttsanen en Btrl~, Uiteengedreven. 'n>ch weiNummer 12, heeft den dert1gsten Jaargang afgesloten van « De gerde hij met het laatste AmerlkaanVlaamscbe Gids:D, het aliemeen maandschrift waaraan steeds een groote scha \'llegt.ulp; te nnreklten te trotsch om een aalmoes uit Ilehanden T8ll. zijn schare Vlaa.m.scbe letterkundigen hun medewerldng hebben verleend, zoodat ~ere vrienden. die bem nu in den steek lieten. te ontvangen. het tijdschrift op eert rI.lIte verscheidenheid mag bogen. ZIJn proces begon den lOden Juni 1946. De nieuwe jaargang zal voor den vonzen niet moeten onderdoen. Onder Een voor di! Bolchevlk1 typil;ch proces : een soort tooneelopYOering om de de bijdragen, die In de eerste nummers zullen verschijnen, kunnen we o.m. slechtheid van den vijand en de heerlijkheid van de Partisanen en de huivermeldèn : een onuitgegeven. 8tudie over Elnste1n door wijlen Prof. Colle, dige regeermg lDZuld-Slav1ë duidelijk te laten uit."Jc.hljnen. Brltsche en Amevoorafgegaan door een 'SChets over de beteekenis van den overleden rikaansche verbtndings-off1cteren bij hoogIeeraar der Gentsche universiteit; een bijdrage van Joh. Dalme over het vro~ere hoofdkwartier van M1haelov1tch mochten niet ten zijnen voorde heroïsche. fllm : 1ndrukken van F. V. ToWlllalat vaD Boe1aere over Tunis; deel' komen getutgen,· er ZOU te veel heblmn kUDDen uitlekken. De Zuideen bijdrage van J. Hoste over de U.NE.S.C.O.; een reeks c Boodschappers Slav1sehe getuigen ter ontla.sUng durfden de aanklacht niet tegenspreken : van Kronos., door Jan Walra.VeJlSj een b1jdrage van HeDri 'Jaone naar de donltere schaduw der Bovietconcenaanleiding van zijn «Antialclb1ade. ; een studie over Multatull's belang voor traUekampen hing dreïgend over de gerechtszaal Zoo bleef de verdedi~g een Jonge generatie door Adrlaan van der Veen; novellen van RaDII Van heel an.ommenbangend en weinig overvoUedige schuld van M1haelovltch te Acker, A. MarJa, hul van Keymeulen, Louis Paul Boon en W. J. Elsrnan: bewiJzen. gedichten van Frans De WUde, Eugenle Boeye, JuUa Tulkena, Ma.urits De HIJ werd opgeknoopt ... In de Vercenlgde Staten. waar de Doncker, I\IamIx Van Gavere, Jan Vercammen, AdoU Berekenra.tb, Fritz openoare meenmg zeer verbitterd was Fra.ncken, P.G. Buckln.x en Joris Dldler; een artikel van Prof. Panl van Oye werd een zoogenaamd escbsduwprocess over Mfchaelovltch gehouden. Dat w1l over Jens Peter Jacobsen; art1kels van Raymond Brulez, Hubert Lampo. zeggen 4 bevoegdheden in Balkanpol1tlek cndersocnten gansch officieus, met Max Lambert yen I'.G. Buckinx; een onuitgegeven verbaal van PirandeUo ; de hulp der Amerikaansche en Britsche verbjndlngs-ofHcieren de zaak Mlhaelokronieken van K. JODekheere, M. Rutten, G. Walschap en van verschillende vitcb. Dit scnaduwgereeht heeft geen redacteurs. Van den Hak. op den Tak wordt voortgezet, terwijl daarnaast een uitspraak laten hooren, het eenlg doel was imtn->..rsmaar een goede documennieuwe zeer aantrekkelijke rubriek wordt geopend: Standpunten en tatie aan te leggen.

-

DE-

VLAAMSCHE GIDS

Zoo vleI generaal Mihaelovitch, een groot weerstander, met duizenden van Zijn dappere Chetniks. die jaren hun leven voor de geall1eerde zaak in gevaar hadden gebracht. WerkeHjk een bladzlJde uit de geschiedenis van llet beschaafde Europa om zoo snel JJl()8eJiJk maar te v~

Twistpunten,

ingezet door Gerard Wa1schap en Karel Jonckheere.

De prijs blijft ongewijzigd en wij verzoeken degenen abonnement

die

nog

geen

genomen bebben, een bedrag van 100 fr. te willen storten op

postchecJa'eken1ng nr. 969.92 van eDe Vlaamscbe O1ds., Brussel.

6

UIT BRUSSEL Bevordering van het Officieel Onderwijs

Het Algemeen Verbond tot Bevordering van het Ol/icteel Oncl.erunjs, tak Vlaa7nJfch Brabant, deelt ons onderstaanden tekst r1leDe Wtl nemen hem graag cp.

I

.~


).

Neen tijd waar de lezers overstroomd worden met initialen van allerlei mogelijke en onmogelijke organismen, is het begriJpellJk dat een ~..,al' na de bekendmaking van bet A.V. E.O. in de pers, de beteekerna van deze letters min of meer in den vergeethoek is verzeild. Het ware nochtans te betreuren dat de 1l'7.l:LS van dit blad nog verder over brt bestaan van dit organisme zouden onwete~ gelaten worden. Voor het Vlaamschtallg gedeelte van de provincie Brabant berust de leidlng van deze voortreffelijke instelling bij dr. A L. E. Verheyden. voorzitter. Ontleedt den titel en U begrijpt al vast de bedoeling en de taak. besloten in hun programma: verdediging en beverdeMo van het openbaar onderwijs. Of die verdediging noodlg is? Vraagt bet aan de onderwijzers der gemeenteIICholenl Vraàgt het aan de lee raars van de middelbare scholen! Vraagt het aan de onderwijskrachten der ofrtcleele teenntsche scholen I WIJ richten ons tot al wie het of!lcieel onderwijs genegen is. maar tot hiertoe d! noodzakeUJkheld niet heeft ingezien tot de grootsche taak van het A.V.B.O. het zijne bij te dragen. Is het U nog n1et opgevallen, dat de steden en het. platteland voor het oogenblik overstroomd worden door gecostumeerde heethoofden die zich hoegenaamd niet bekommeren om de belangen van het land en het volk. maar het terrein voorbereiden voor een welbepaalde partij? Onze SChoolgaande jeugd loopt gp. vaar meegesleurd te worden in dat !t1Jvaarlijk fanatisme. '" In de offlcieele scholen wordt aan aergellJke agitatie niet gedaan. Daar worden de ldnderen opgeleid in een aeest van wederzijdsch begrijpen, wordt uw jongen of uw dochter onderwesen tot waardlgen burger van den Belgl· schen staat die moet kunnen rekenen op d , medewerking van eenieder. Als A. V .8. O.-81'S betreuren wij daarenboven dat onze scholen nog al I.f' zeer bevolkt ;ijn met mensenen dit' hoegenaamd niets voelen voor het onderwijs waaraan zij hun wedde te danken hebben. Nog enkele maanden en men gaat over tot een reeks benoem in.en van bestuurshoofden ...an de openlasre onderwijsinstell1ngen Indien llet A. V. B. O. langs dezen weg aan den Heer minister van OnderWijs een wensch Uitdrukken mag, dan sa het wel de vOlgende: "at er van de candldaten ge~!1scht worde dat ziJ blijken hebben gegeven van volbloedverded1ging van het offlceel onderwijs I Dat SiJ niet komen aandraven met daden van het laatste uur I Dat men plots !Jeen artikel gaat ontdekken, dat zulk vaa~ verband heeft met de onderwijSproblemen. Dat men ons geen menschen schenke dit' kllo's reglementen Yerorberd hebben en die. eens bestuursboof:1. zich gaan verkneukelen in het bestudeeren van omzendbrieven en slechts hun bureel verlaten om leeraars te mapecteeren. maar nootc de buitenwereld durven trotseeren om hun school te verdedigen .. Bevrijd ons van dergelijke candlda&en 1 Wat er ooit van zij, wij zullen met apann1ng het verslag lezen van deze benoemingen. Is het vraagstulc van de verdediging van het pff1c1eel onderwijs niet ernstig en zeer Uiteenloopend? Vervoegt on..e rangen I Ow toetreding zal u in de gelegenheid stellen een edele tak te vervullen. Aansluitingen worden inrewaeht door den h. Herre,odu. secretaris, staUon-

TalrIJke afgevaardigden uit alle provmcies waren aanwezlg. Na de goedkeunog van bet verslag van den algemeeoen secretar1S weroen verscheidene bestuurlijke kwesties geregeid, o.m. de coaptatie der provtnctale commIssarIasen van Luik. Namen en Henegouwen, de aandUiding der afgevaardigden in het. bestendig comité en de algemeene vergaderingen der liberale partij. het 1nlichtingsbulletln. de sociale dagen op Paschen, het congres te OOstende op Sinksen en het nationaal Jeugdkamp van 9 tot 18 Augustus te Oostdu1nkerJte. Daarna bracht de verantwooroelijke secretaris verslag uit aangaande de werkverdeel1ng in den schoot van de commissie voor politieke studies. Een breedvoerige gedacbtenw!ltieling had plaats over den financleeleft toestand van het Verbond. over een vraag, uitgaande van de Duitsche Liberale Jeugd om gebeurlijke betrekkingen te onde!'houden en over den huldigen polItleken toestand. Het uitvoerend comité berinnert verder aan de ordemone, aangenomen op ner congres van 1946, waarin de houdtng betreurd werd van zekere personaliteiten van de partij. die zich n1et houden aan de beslissingen van den Nationalen Raad of van bet Bestendig Oomi· té van de Partij.

Uit Ho/stade Een raad

Betaal onmiddellijk 30 fr. als lid van Liberaal Vlaamsch Verbond en gij ontvangt bulten uw lidmaatschap eIken Zondag Cl Het Volksbelang» en acht keeren op het jaar «Neohumanisme:t.

Een feestcomité

Heist-op-den-Berg Burgemeestersbenoeaning De h. Eugeen Wouters werd tot burgemeester benoemd. Dit n1euws zal hier en ook elders met groote voidoening WOI'o den vernomen. De h. Wouters zetelt van af 1921 on. afgebrOken in den gemeenteraad. In dit jaar weroen de catbolieken in minderheid gesteld. HIJ was SChepen van 1921 tot 1933. Toen behaalden de catholieken opnieuw de meerderheid, die zij behielden tot 24 Nov. L L In deze verkiezing werd een gezamenllJke lijst met de socialisten voorgedragen, die bestond uit '1 liberalen en 2 socialisten. Deze lijst had 6 gekozenen (5 lib. en 1 soe.). De h. Wouters behaalde het grootste aantal stemmen : hiJ bekwam 958 naamstemmen. De C. V. P. bad 6 gekozenen. De nieuwe schepenen zijn de hb. Th. De Bie (lib.), kleinzoon van oud-burg~ meester De Bie en Em. Vermeylen (soe.), De h. Wouters Is provIncieraadslid sedert 192'1. Bij elke verkiezing was er vooruitgang voor de liberale partij. De nieuwe burgemeester heeft een poli. tlek leyen achter zich dat getuigt van een onverpoosd en belanglOOS diensttJe. toon. HIJ zal nu nog meer gelegenheid hebben zijn krachten' te wijden aan het welzijn zijner medeburgers en van zijn ~emeente. Door de gedurige voeUng die hij dag in dag uit met zijn kiezers onderhoudt mag hij tot voorbeeld gesteld worden aan ander politieke leiders.

West-Vlaanderen In het Willemsfonds

Feest op 't Vllaar Verleden Zaterdag heeft. de «Liberale Kring» van ·t Valaar zijn eerste winter!eest ingericht. in het. lokaal «Onder den Toren lt. De Jonae Wacht verleende haar medewerldn&. Het Liberaal Verbond had een oproep tot zijn leden gericht om er met de fanfare deal aan te nemen. De oproep was goed beantwoord. geworden en na de volkrijke wijk te zijn doorgetrokken waar het Liberaal Verbond tegenw()()I'o d1g veel en graag gezien wordt, kon he' feest een aanvang nemen. Tal van sketches werden met brio opgevoerd en geestdrlIt1g onthaald. Vernoemen we mevr. Verschuren en de Juffers : Stoops, Beysen en Bcoerens alsmede de bh. A. Oallly, Lensclaes. BlIockx en Mees. De h. Versch\lrel1 tapte tijdens de nummers tal van moppen. Zijn uitbeelding van Cl De rekruut op oefening lt verwierf W1U'1D applaus. Mevr. Bollensée vergastte het gezelschap op ent3le mooie llederen, dio met veel gevoel werden voorgedragen. Een zeer mooie tombola en een geanl. meerd dar..spartljtJe besloten dezen uiterst gezelligen avond. onder de aanwezigen hoorde men bij het uiteengaan slechts één vraag : Cl Voor wanneer het volgende feest ? lt

Reisclub Reeds een zestigtal belangstellenden lleten zich bij onze Relsclub lnschriJven. De anderen worden aangeraden niet te lang meer te wachten. We reizen reeds zeker af met twee auto bussen. Welke zijn degenen die het derdo rijtuig vullen? Lidmaatschap : 10 fr. per jaar. WekellJksch spaargeld: minimum 5 fr.

Het is verheugend te mogen vaststelEnkele ondervlndmgrt.ke personen len dat de werking van het WWeJD.50 fonds in West-Vlaanderen steeds uitop gebied van sport en dansvermskeltjkheden, hebben op initiatief van den sche- breiding neemt. Verleden week werd ", pen van onderwüs een vergadering ge- te Wervik een afdeeUng gesticht die Een dringende oproep wordt gelicht had met het doel een bestendig feest- reeds een flink aantal leden telt. tot al de liberale bedienden en werklieDe h. Dujaroin, voorzitter der afdeeden om zich onverwiJld te laten Incomité te stichten. Nog eens weet de gemeenteraad van ling, Is omringd door tah'ljke jongeren, schr1J1:en bij de liberale Vakbonden die hem trouw ter zijde staan. De af· (Arrondissement Antwerpen). niets I deeUng bezit reeds een prachtige boekeTe veel onzer liberale vrienden ziJn rij, die 's Zdlldags en 's Donderdags nog door nalatigheid of onverschillig· Op 14 Januari vergaderde de nieuwe toegankelijk Is. held aangesloten bij de vakbonden ongemeenteraad voor de eerste maal. in Met genoegen wees de voorzitter van een overvenvarmde zaal, doch met een het Provinciaal West-Vlaansch Verbond, zer polltl ~~e tegenstrevers. Hun plaats Is bi' ons. in onze vakbonden waar ziJ ijzige atmosfeer. op de toewijding van zooveel WUlems- dezelfde verdediging van hun belangen De meeste der raadsleden zaten daar fonders; hij weet daT;onder de bestuurstegenover elkaar als vijanden, die met leden zich kranige vrienden bevinden, zullen vinden als bij onze te~enstrevers. De voorwaarden van aanslUiting zijn: elkaar nog wat uit te vechten hebben. die van deze nieuwe afdeeling een der Een echt lijkhuis I Bijdrage werklieden : allerbeste zullen maken. Meerderheid tegen minderhekl. werCategorie A. (mannen boven de 21 De oprichting van deze nieuwe afdeeden de heeren Van Den Aerschot. als jaar) : 9 rr per week; categorie A. l1ng is een bewijs te meer dat de wereerste en Herman Troukens als tweede king van West-Vlaanderen de beste ts, (vrouwen boven de 21 jaar) : 7 fr. per schepene verkozen. week. categorie B. (mannen en vrouGeen woord van dank voor de uittre- en dat juist omdat er eenheid in de wen tusschen 18 en 21 jaar) : 6 fr. dende raadsleden, geen woord van dank werking Ls per week. categorie C. (jonge lieden beder nieuw verkozen schepenen. noch Eerlang zullen nog een paar nieuwe neden de 18 Jaar) : 6 rr, per week. een1ge verklaring over de vooruttstcnten, afdeeUn~en aan de beurt komen, WestEr was ook geen publiek aanwezig. Bijdragen bedienden : Vlaan:1eren staat aan de spits, zoowel Catego:ie A. (mannen en vrouwen Men deed of niemand met het bestuur wat net aantal leden, als wat het aanboven de 21 Jaar) : 30 fr. per maand; der gemeente iets te maken beeft bui- tal afdeelingen betreft. ten de C.V.P.-meerderheid. categorie B. (mannen en vrouwen onTe KOfk.eIare telt de jeugda.fdeeling der de 21 jaar) : 25 fr. per maand. Bovenstaande houding maakt een reeds 104 leden. De flinke voorzitter Voonleelen : nauwgezet toezicht van onzentwege nood- Lagier, dapper ter zijde gestaan door biJ staking : categorie A mannen : zakelijk zijn werkzaam bestuur. en onder de Dat er waarlijk vooruitzichten beston- leiding van den zoo verdit:nsl;elijken 40 fr. per dag, 2 fr. voor de vrouwen .den hebben wij de laatste dagen kun- secretaris Remi Devlsschel. W een 2 fr. per kind. nen vaststellen. categorie A vrouwen : 36 fr. per dag. zomerprogramma opmaken, dat van Het nieuwe college Is .nderdaad aan aard zal zijn om de moeilijksten te be- categorie B mannen en vrouwen : SO 't werk getogen en namelijk aangaande fr. per dag Vergoedingen bij werlrongevredigen. de saneerlng der VOlkswijken en de geval. geboorte. huwelijk. sterfgev&l. De ho Maurlts Lasoen heeft het op meenteschool Z1~en met betrekkmg tot alle s0te Twee punten uit het programma der zich genomen de jeugdatdeellng ciale inlichtingen, ouderdoznspensloeUberale lIJst. zijn dus het eerst aan de Knokke opnIeuw in te richten. Te Tol'- nen, werkloozensteun, enz. worden gebeurt Bewijs, dat we 't zoo m1a niet hout zal eveneens goed werk verricht houden van 11 tot 12 u. in café IBport.'Vorden. voorhadden; goed werk. voorwaar 1 In West-Vlaanderen volgt de jeugd revue. :t Boomsche Steenweg 353 en in Wij teekenen dus 008 eerste punt aan. Kolonel der ouderen om café « Onder den Toren» onder voorbehoud echter, dat over werk- trouw de stappen Slatterplein. Valaar. l1eden, die zich gemakkelljk laten om- mede te werken aan het verheven doel Laat u zonder dralen inschrijven en door het Wllleznsfo.lds beoogd: De kOOpen, er wat toezicht worot gehouden geestelijke verheffing van het Vlaam- maakt propaganda voor de vakbonden en dat er worde volgehouden I uwer partij ! sche volk.

Liberale

Vak",",

Nieuwe bezems keeren goed

Uit Meldert

Het Liberaal College

Uit St. Andries Oprichting van een liberalen volksbond

In dato Dinsdag. Januari vergaderde de gemeenteraad van Meldert in openbare zitting. De meerderheidspartIj heeft den h. De Vis (lib.) voor de zesde De lieralen bebben bij st. Andr1es bij maal als burgemeester voorgedragen. .waat, Ss. Zaventem. Brugge voor het eerst op November Als nieuwe schepenen der gemeente weroen de hb. Adol! Neulant en Louis aan de gemeenteverk1ez1ngen deelgenomen Van Ransbeeck - beiden liberalen Aldaar werd nu een Liberale Volksverkozen. We wenschen aan ons nieuw ge- bond opgericht, die reeds veel leden telt. Onder voorz1t.terscbap van M. Drèze a. vergaderde bet uitvoerend com1té meentAbestuur veel beU en een goede . Ook in de aanpalende gemeente. Assebroek komt. weldra een liberale vereentvan het Landelijk Vertx>nd der Liberale werking. c.R. ging tot stand. .Jeugd te Brussel.

In het landelijk Verbond der Liberale Jeugd

Uit Wilrijk'

2.

Uit Liedekerke AIQemeene vergadering Het bestuur van den Liberalen Bond van Liedekerke noodlgt hiermede alle leden uit op de algemeene vergadering van Dinsdag, 4 Pebruari bij Albert Van Daele. Stat1estraat. 2t. Op de dagorde komen voor: het Jaarlijkscb verstag over de werkZaamheden; de gebeurlijke verldezlng van bet nieuw bestuur; InschriJving van nieuwe leden; afglIr.e der lidkaarten voor 1941.

7.

UIT

OOST.- VLAANDEREN

UIT AALST "

. (iemeenteraad


De gemeenteraad van Aalst werd Woensdag, 29 Januari, in eerste vergadering opgeroepen en dit onder groote belangstelling der bevOlking. Burgemeester N1chels (soc.) opent de vergadering. De b. De Meyst, gemeentesecretaris, geeft lezing van de procesYerbalen waarbij de nieuw gekozenen worden aangesteld. Daarna geschiedt de eedafleggtng. De b. De Btobbeletr (lib.) brengt hulde aan de bh. Nichels en Scbellout (C.V.P.) daar beiden reeds meer dan 25 jaar in den raad zetelen. Spreker doet dan een oproep oot de O.V.P. om een coalitie te verwezenliJken.' c In 1939, zegt hij. werd de concentraUe uit het schepencollege geweerd daar 18 andere partijen bij voorbaat had verwittigd ons niet te zullen dulden bij een gebeurlUke meerderheId. Dit mislukte, daar wij een meerderheid konden vormen met de Socialisten. Men kende' een moe1l1jke bestuursperiode. : oorlogsjaren. bevrijding. enz. Wij llberale1l. zijn eens te meer bereid onze verantwoordelijkheid op te nemen om het stadsroer met vaste hand te helpen besturen lt. Spreker denkt dat de O. V. P. het alleen zal w11len klaar spelen en wijst er op dat ze zoodoende meer dan de helft van de bevolking uitsluit; de C. V. P. bekwam ~.7 de oppositie 55.3 t.h. van de stemmen. De overwinnlng der C. V P. is te danken aan enkele stemmen en den twist 1n de rangen der socialisten. . c Gij zult, zegt spreker, niet naar onze woorden willen luisteren, maar koppig. eigenzinnig uw wU doordrijven en alleen besturen. Uw meerderheid zal echter van korten duur zijn. Hier 1n den raad staat ge sterker. (l stem), maar buiten, bij de bevolking zijt gij. de minderen. De leden der C. V. P. zullen gedwee in het part1Jgareel dienen te. loopen om h1Dl brooze meerderheid te handhaven. WIj doen echter een voorstel: de verkiezing der schepenzetels te verdagen, en de C. V. P. gelegenheid te laten te onderhandelen met de andere partijen. om een co!illtie te vormen ». Indien het voorstel verworpen wordt ZUllen de liberalen niet afbrekend. maar opbouwend werken. Spreker stelt daarom voorwaarden : «Wij elschen dan echter ook een regelmatig bijeenroepen van den raad. opdat we in volle kracht de belangen van onze bevolking zouden kunnen verded1gen. Bij elke verkiezing werden we «dood lt gezegd maar verschenen wij glansrijker dan ooit uit den strijd en bewees de bevolking. de werking der liberale partij naar waarde te schat-

~

..

Daarop neemt de b. De Neef (comm.) het woord en schetst in korte woorden het gemeentelijk programma der communisten. Vervolgens spreekt de b. Sehellout, ·(C.V.P.). Spreker bekent dat er goeds achuilt in het voorstel van den b. De Stobbeleir, maar dat de C. V. P. met de zeIlde maat zal meten zooals de andere partijen het deden in 1939. Spreker bekent dat de C. V. P. haar meerderbetd te danken heeft aan den twist bij de Socialisten. De h. Bomon. (soc.) verklaart de socialistische nederlaag te aanvaarden en hoopt dat zij binnen zes jaar in een zege ?al omslaan. Spreker valt de liberalen en communisten aan en wordt enkele malen terecht onderbroken door voornoemde partijen Zijn rede vervalt in een kies- en propaganda-meeting. Nadien wordt er gestemd over het voorstel De Soobbeleir. Het wordt verworpen met 12 tegen 11. Dan gaat men over oot de verkiezing der schepenzetels. Worden verkozen de bh. Schelfout, Aerts. Keymeulen en De Wolf. zij l~en dadelijk den eed af. Tot slot brengt de b. Schelfout hulde aan zijn voorganger den h. De Stobbeleir, in bet amb' van Schepen van Pinaneil!n, spreekt de hoop uit spoedig een verslag over .den tastoestand te kunnen voorleggen. Spreker doet beroep op al. de leden van den raad om eensgezind aan 't werk te gaan. De b. Nlchels verklaart daarop de zitting geheven. ~ .B.

en

Inning der bijdrage

-'

In den loop -der maand Februari zal de postbode een kwijtschrift aanbieden aan alle aangeslotenen van het Liberaal Vlaamsch Verbond die «Het Volksbelang» ontvangen. Nochtans kan van nu af gestort worden op postcbeckreken1ng 73699. U vergemakkelijkt daardoor het werk van den penningmeester. In sommige gemeenten als Erembodegem. Nieuwkerken en andere heeft de plaatselijke leider het op zich genomen de bijdrage, Zijnde 30 fr. aan te nemen van de leden zijner gemeente en een gezamenlijke storting te doen. Dat is nog beter. We rekenen op de medewerking van allen.

Uit Erembodeüem Een meerderheid tegen den wil der kiezers

De nieuwe gemeenteraad vergaderde voor de eerste maal op Donderdag 16 JanuarL Bij de intrede der C. V. P.- en zoogenaamde afgescheurde catholieke raadsleden, viel het onmiddellijk op dat de h. De Cllppel. de verloren zoon. rechts van den burgemeester in den schepenzetel plaats nam. In zijn openingsrede heette burgemeester De Cock de raa.dsleden welkom en deed beroep op aller medewerking oot grooteren voorspoed der gemeente. De h. De Clippel (cath.), meende hier ook enkele woorden te moeten aan toevoegen. maar geen der aanweaigen kon de beteekenis van ziJn onsamennanjend betoog vatten. De hb. Vijverman (soc.) en Riga (Ilb.) dankten voor de uitgesproken .Ugemeene Vergadering met tombola, hellwenschen en verklaarden, dat de Zondag 26 Januari 1941;. houding der verkozenen hunner pa.rtij Waren aanwezig ; Mevrouwen Van zou afhangen van de besllsslng die de den Eed. vooraitster: De Wilde. onder- meerderheid zou nemen inzake de savoorzitster; Verhoeven. secretaresse; De Looze, bestuurslid; Mej. Meganck, menstelling van het schepencollege. Bij de daaropvolgende stemmingen schatbewaarster. werden de hh. Louis De Clippel en Louis De Eere-Voorzitster Mevr. ChevaUer liet zich verontschuldigen wegens ziekte. Temmerman onderscheldenüjk oot eerste Voor een 70-tal leden werd de verga- en tweede schepen aangesteld, met 7 dering geopend om 4 u. 30, door Mevr. stemmen tegen 4 aan de hb. Herzeel (lfb). en Vijverman (soc.). Verhoe,en, die een woord van dank Hierop drukte de h. Vijverman (soc.) richtte tot de kiezeressen voor de verloopen gemeenteverkiezingen, om dan Zijn spijt en ontgoocheltng uit over het over te gaan tot een klein overzicht feit dat. ondanks den uitslag der vervan het jaar 1946, dat we begonnen in kiezingen, sommige verkozenen hun kiede maand April met 22 leden, die ,..Jjn zers verloochenden om samen met de te aangegroeid oot 116. Dit bewijst dat er C. V. P. een bestuursmeerderheid fUnk gewerkt wordt en de liberale vrou- vormen. In zijn antwoord trachtte de wen zoowel als de mannen het hunne h. Wim Verleysen tevergeefs de houding zullen bijdragen tot de volledige herop- van den h. De Oltppe], afgescheurd carichting der partij thoUek, te rechtvaardigen. Bpreekster wees er dan ook op dat De h. Oscar Van den Berghe mb'>. een kleine verandering heeft plaats ge- drukte er zijn verwondering over uit vonden 1n het bestuur : Mevr. Cheva- dat juist de b. Verleysen, de schrijver lier werd als Eere-Voorzitster verkozen en verantwoordeUjke Uitgever der veren Mevr. Van den Eede als voomtster. Deze laatste nam op haar beurt het schlllende C. V. P. manifesten, waarin de h De Clippel zoowel als persoon woord en op gepaste wijze sprak zij en als politieker aangevallen werd, thans over de werking in den Damesbond en zijn verdediging durfde opnemen. de vooruitzichten voor de toekomst. Hij meende, dat een overzicht der Hier volgen een1ge punten van het uitslagen van de verkiezingen toelaat besproken programma. : 1. Regelmatige vel'lJadering gevolgd te besluiten dat een meerderheid van door tombola, met alle leden van den 165 stemmen uitgebracht werd tegen het Damesbond. Dit omdat eenieder met zoopas aangestelde COllege van burgede werken van het bestuur in kennis meester en schepenen. zou gesteld worden. Na er op gewezen te hebben dat de 2. zooals vóór den oorlog het vel'- h. De Clippel vooral Zijn verkiezing te maarde verkleed kinderbal met half- danken beeft aan bet feit, dat hij als vasten. vool' alle kinderen oot 1'1 jaar eerste en voornaamste punt op het provan liberale ouders. gramma zijner partij. de verwijdering 3. St. Maartensfeest voor de kinderen. van de C. V. P. uit het gemeentebestuur 4. Kerstfeest samen met al de libe- stelde, verklaarde hij dat de h. De Cliprale vereenigtngen. pel en zijn mede-gekozene dus nog al5. Jaarlijksche koffietafel voor alle leen b1Dl eigen persoon in den raad verleden. tegenwoord1gen. 6. Inrichten van propagandatochten, Hij vraagt aan de C. V. P. en in het in den zomer. naar de aanpalende gemeenten. met het oog op de wetgeven- bijzonder aan den h. Verleysen. of zij bet met bun christelijke gevoelens (sic) de verkiezingen. 7. Stichting van een comité binnen in overeenstemming kunnen brengen sahet bestuur voor hulp aan jonge moe- men met den h. De Olippel, dien zij tijdens de verkiezingscampagne als een ders. 8. De aankoopen van allen aard zoo- besten leerling van den godsdienstha.veel mo~elijk bij de liberale vrienden ter Voltaire afschilderden. een bestuursmeerderheid te vormen. winkeliers. Boe durven zij het aan. het ambt van 9. Voeli':lg nemen met de andere liberale Damesbonden van Oost-Vlaande- lste schepen, t. t. z. schepen van Financiën, in banden te geven van een perren. Deze korte; uiteenzetting werd gehou- soon, die volgens ben toch alleen als hoogmoedige den met den vasten wil den Damesbond een onverantwoordelijke. in de goede banen te lelden oot de VeI'- dwaas. een tweede Baas Ganzendonck, het geld der gemeente zou verbrassen stevig1ng der partij en de contactname aan bet opbouwen van gewaagde en buimet alle liberaal-denkende vrouwen. Tot slot der 'vergadering werd over- tensporige luchtkasteelen? Hij bracht de C. V. P de vier punten, gegaan oot den oombola van verschll· verschenen in bun manifest. in nerinlende butshoudelijke artikelen.

liberale Damesbond

HEBT GIJ ALS LID van het. LIBERAAL VLAAMSCH VERBOND reeds uw bijdrage voor het lll&r.1947 gestort 'I SCHRIJF HEDEN NOG 80 FR. OVER OP P. C. R!:ltENIN G NR 736.99 Het. laJ )Jl8 moeite besparen en haperingen vermijden in de toezending van Cf He •. Volksbelang ». Wil wijzen er Op. dat. de LEDEN VAN BET LIBERAAL VLAAlIrISOB VERBOND voor 30 I'R. per jaar ti Be\- Volksbelang D en « Neohumanisme I) ontvangen. terwijl de gewone ABONNENTEN voor dezelfde voordetlen '4) I'R, beta1eD~

nering om dewelke de h. De ClIppel volgens hen reen eandldaat op hun lijat kon zijn, en vroeg ook de reden te kennen waarom die zelfde persoon thans goed genoeg geacht wordt om aïs schepen die zelfde C. V. P. aan de macht te helpen. laj verweet den h. De Clippel het gepleegde verraad tegenover zijn kiezers en zegde, dat de beteekenis van het on- derschrift der caricatuur. met de zin. kende C. V P.-boot verschenen in een ma.nifest van den h De Clippc1, en waarin gezegd wordt : « Wij redden U, ?t;r. De Clippel. P..edt GIJ OD!!! Of 1UIders wij vergaan JI, thans voor iedereen begrijpelijk is gewordenr De h. De Clippel neert v•.crkclljk tegen den wil In van zijn kiezcra de C. V. P. gered I Tot slot verklaarde hIJ dat de llbera-len in alle omstandigheden de belangen de; gemeente zullen weten te verdedigen. Nadat de h. Van den Berghe aldus op aangrijpende wijze het gekonkelfoes der meerderheidspartijen had aan de kaak gesteld, bleven deze volledig het ant.woord scnuldtj, wat aan den h, Vijvel'man de schertsende opmerkng «Commentaar overuodig » ontlokte. Hierop werden de processen-verbaal, kasnaZIcht gemeentekas en kas C. O. 0.• 4e Kwartaal 1946. goedgekeurd met 8 stemmen bij 2 onthoudingen. SPECTI\.TOR

Uit Maaseik Vaderlandsche plechtigheid in de rijksmiddelbare school met atheneumafdeeling Op Vrijdag :oM Januari werd eeD plechtige groet aan het Vaandel gebracht door het personeel en de teerlingen der Rijksm1ddelbare School me\ A1Iheneumafdeeling te Maaseik. In de sober maal' stemmig met de nationale kleuren gesierde zaal opende de bestuurder de plechti'Jheid. Een leeraar belichtte daarna de nationale beteekenls van de Belgische driekleur. die ook in de somberste jaren der bezetting het zinnebeeld van onze vriJheid en van onze hoop op een herboren vaderland Is gebleven. Hij spoorde de Jeugd aan het Nationale Vaandel. da~ door het bloed van zoovele gevallen heIden gehelligd werd, te eerbiedigen en te beminnen als het ko.'1tbaar symbool van ons dierbaar Vaderland. Onder indrukwekkend klaroengeschal hield de bestuurder het Doodenappel der gevallen leeraars van het OCtieieel Onderwijs. Het stemmi're lied : c Vaal'weL miJn broeder _ werd daarna dool' een koor meisjes en Jongens onders de lrundl~e leiding van den muztetleeraar uitgevoerd In een gloedVOlle toespraak deed een leeraar. oud-pol1tietgevangene. de beteekenis uitschijnen van de nationale hulde aan de gesne~ velde leden van het Officieel Middelbaar Onderwijs die op 8 December 1948 te Brussel doorging en waar een afvaardildng van leeraars en leerl1n~en der school aanweZig was. Hij verrolkte den dank van onze jeugd voor ben cUe door hun levensoffer de Bel~i~che Je~ oot heldhafti~ voorbeeld dienden en haar voor den verderflijken invloed van den bezetter behoedden. Hun dood was de sublieme bekronIng van hun oovoederswerk. Ome jeu,::d zal dit ve~ neven offer nooit vergeten en haar dank toonen door zich steeds waardig en loyaal tegenover het Vaderland te gedragen. Een leeraar droeg daarna het aan. llri1nend ~icht : De Gehan~enen van Neuengamme. voor. waarin het schrijnend wee dat door de besten onder ons in de folterkl\mpen gelE'den werd op ontroerende wijze uttqebeeld womt en waarvan vooral het eindvers : «Maar in de sterren stond gevhreven : Vrij. een dienen indruk naliet Deze I!TOOtschehulde en hen1enking, die In aite O'O"ir.htensti1lvol en waardig verliep. is het hoopgevend symbool van den diepgewortelden vaderlandsehen geest, die heerscht in de RHksmlddelo bare School met Atheneumafdeeling te Maase1.k.

•

HET VRIJE Tongeren Wat Ambiorix denkt. .•

f

Voorzitter Delport wenschte de gekozenen geluk .en zette daarna de groote lijnen van het actie-plan zoor 1947 uiteen : spreekbeurten. kampeerdagen in de Kempen en aan Zee .teesten, dancmga. reizen. bals. uitstappen. fIetstochten. p1ng-pongwedstrljden. Dit verwekte groote geestdrift bij de aanwezigen. Tenslotte gaf Paul Alof. afgevaardigde van het tourtsme. een Kort overzicht van de plannen dte hij zal uitwerken BaDgaande toeristJeke becL.""'ijvigheldder L.J.W. De vergadering werd in de beste stemming geheven -nadat de nieuwe bestuursleden beloofd hadden hun beste krachten te wijden aan den bloei van onze Jonge Wa:cbt. Er wordt van onze L.J.W. vel verwacht : zij zal de verwa.ehtLngen niet beschB.men I1

gen verklaard hadden. en geen ijdele Kiesreklaam. zooais de C.V.P.-mannen dat minachtend bestempelden , Hadden zij het maar geweten I Hadden .zij maar de C.V.P. niet geloofr ,_ Maar als altijd: te laat I Lellgens worden gewoonlijk geloofd als zij uit katbolieken mond komen, maar de wsarnetd trachten te vinden - dat .a wat andersI In afwachting is het zoatc., voor hen te betalen , Voor i.ooereen. die een handelsbedrijf uitoefent, zijn het Immers maar min or meer tweeduizend ballekens per jaar I Haba I - 't WOrdt in crisistijd zoo gemakkelijk verdiend I\? - Het Volksbelang van verteden Zondag wijd' een lang artikel aan den fruitteelt in Limburg, dat zeer interessant is en dat door alle ZUid-Limburgersfruitkweekers diende gelezen te worden. ZIJ zullen er b!J vastgesteld. hebben dat de beer. volkllveTtegenwoordiger Vreven zich om hun lot bekommert en hen met ane kracht wil bijstaan .tot het bevorderen van een normalen 'cporthandet - De heer Van Zeeland sprak dees week te Hasselt over den internatlonalen toestand. Wij zullen bem niet volgen In zijn uiteenzettingen. en even mln zijn besluiten zonder meergc>edkeuren. Wij weten immers dat :llj een C.V.P. Is en dat hij. door zijn zondagspelgrtmstochten. zIjn kandidatuur als komend kabinteshoofd In een regeering van socialisten en C.V.P.-ers aan 't bewerken ls. , WIJ hebben hem reeds aan 't werk gezIen in een regeerlng.vdie
_ Verleden week negen onze lezers • Het Volksbelang. met als bijvoegsel c Neo-Humanisme •. bet .Jrgaan van de Uberale studenten van <.le oentscne noogescnoor Ze konden zich eens ter dege vergasten aan dat flink .n numorlst\.sch prosa, tri een sierlijken. bevattellJken stijl Onnooclig te zeggen dat Iedereen voldaan was. 'BiJ deze gelegenheid dringen wij bij onze vrienden, aan steeds .Ieuw~ iezers voor 0: Volksbelang. aan te wmnen. evenals voor bet groo~ Vlaamscbe dagblad «Het Laatste Nieuws 11. dat stellig tót de beSt ingelk:hte- van geheel BeIg1ê mag gerekend worclen_ .. - Als liberale Vlamingen magen we !ler zijn dat het liberale dagblad Het Laatste Nieuws .• · op meer ·an 272.000 exemplaren. dagelijks verspreid wordt. Waardoor bet aan het hOofd van de Vlaamsche dagblaàpers !romt te staan. Iedere liberaal in het Vlaamscbe land moet «Het Laatste Nieuws» lezen. dat Op 1oformatJ.e- en cultureel gebied ruimichoots voldoenmg schenkt. - Hetzelfde kUnnen wij niet zeggen ftn onze katholieke pers 10 Limburg 1D het algemeen. die tot een laag peU aezonkents. Band!cten- en sensatIehistories zijn er DOg altijd SCherin~ en inslag, terwijl een eenzijdige politIeke voorstelUng van alle gebeurtenISSen op gelijk welk gebied 8eleven wordt . . . Br zal nog veel moeten veranderen eer ze tot de lIev.enschttl objectiviteit tomt' - Er begint wat te roeren In den bandel I De handelaars van het land beginnen de kOppen samen te steken I ZIJ willen zIch niet meer verder eenIljdtg laten uitschudden .oor de anderen , Zij eisc~en rect:J.tvaardigheid en i'eCbt Bet zijn de handelaara van WestY1aandereD. die het vuur aangestoken bebben. Eenlt wilden zij eè'l dag· Staken over de geheele provinelé. 'Maar detiandelaars van geheel Belglê veratlaal'den zien soltdalr met ben en WUden OOk meedoen. maar een lateren dag ltiezen. om .dan ove",l te gelijk te aluiten. ·Zij meenden dat het een algemeen protest over geheel Belgi! diende tè WOtdên I . · Maar de kogel was reeds door de kerk en vele West-Vlaam.sche nandelaars Donderdag bad in 't iokdal ,.Au Phare» WUden cocn staken. zooa.ls er reec1B ba- de JaarUjksche algemeene vergadering Illat was. En zoo zag men de wmkeis' der L.J.W. plaats aÎulten in vele gemeenten. zoóais te. Voorzitter P. Delport heette de aanBiilgge, Roeselare, Meenen, Izegem. ~eZlgen welkom en bracht ter 1nleidmg Kortrtjk. enz een diepgevoelde rouwnulde aan de na''J'eve.ns werd er geprotesteerd tegen oe gedae.ltenis van Paul Neven, baanbreWetsOntwerpen van den 'IOClaUst·Vau-. ker van bet liberalisme in Limburg. tlilèr. die de burgeni hun' ,.emd· wil uitDaarna bracht Théo Noppen, secretadOen teri voordeele van den 00d-8ta.a.t. ris. verslag uit over de werkzaamheden -Groote betoogmgen doorkruisten de van het afgeloopen jaar : propagandastraten en ÈDàrktkramera en grootwa- actie. feesten. reizen. bals. amplng, verrénhuizen deden mede . gaderingen. enz., HIJ kwam tot 't besluIt 'De bewegtrig zal weldra over iehee1 dat he' grootendeeis aan de Jonge Wachli Belg1i! \..Itgroelen en •.ot !llle bedrijven te danken was dat, :tlrttegenstaande .aloverslaan. . ie tIjdelijke tegenslagen het entnoustas·ZOO gebru1ken. de handela~ra tlllulS me e! . de stri,Jdlust in de Liberale Paroót net sta.ldnprecht vóor de eerste tij op peil gebleven waren. maal op groote SCb8al Bij drukte de innige noop uit dat de Van . nua.f aan kan men zeggen dat activiteit, van 1947 die van 1946 nog ver dé wèt' van socialist Vauthier gekelderd zou overtreffen om alzoo onze Partij Ja' I terug op te voeren tot den bloei dien :- Dat ts overlgeJla .het lot van alle we~ ze eena kende. teIi. die onrechtvaardig of partijdig opVervolgena kwam schatbewaarder Fr. gávat zijn I Been de wet op de geteis- Uva aan het woord om rerslag uit te tèrdcn van den communil!t Terfve niet grengen over den rtnancleelea toestanl1. hetzelfde lot ondergaan ? Bij schetste ID het. kort de geldelijke De menachen laten ,och niet meer wil- moeUljkheden waarmee het bestuur te Jeteurlg behandelen. zij JI.'lChen recht- kampen bad en legde uIt hoe het aan vaardigbeId en onJAlrtijdig.beld , een onvermoeibare werking van bet he:- Dees weet werden In onze stad de stuur te daniten W1l.I' dat we 1947 kunnen be!àst1ogsbneven. uitgedragen en velen inga-n met een gezonde kas. hebben met verrassing vastgesteld dat Daarna werd overgegaan tot de gehunne belast10gen bijna verdriedubbeld deeltelljke bestuursverk:le2.ing. Bqn._ Sommige liepen zelfs. bij de ontVolgende leden werden gekozen: ~gers der belastingen om nem te na-. G Vanclee.· uittredend ondervoorzitl8;D of ze ztc.b Diu vergist badder. en ter. Théo Noppen. uittredend secretaris, brachten als bewijs bunne belastngsMauric:! Snelllngs. uittredend nutpsecrebrieven van net voorgaande 'aar mede.; taris en de hb A. Beckers. Albert StuMaar toen hun medegedeeld werd. vers en Prançois Lysens, nieuwe candtclat net verschil in verhooging stedelijke daten belastingen waren. toen !tonden zij hun~ ooren niet ~looven I Drukkerij A WOUTER.s. Ret was dus· waar. riepen ziJ uit. wat 10. Locqueqtuen.l\rallt. BrWll8l. tie . Ül)eralen bIJ de gemeenteverkteziD.


'j

LIMBURG

In memoriam Op 24 Januari 1947 orerleed te Tongeren de b. Ren1er Reysen, echtgenoot van dame Oertrul Vanormelingen, geboren den 17en September 1983 in onze stad. Men had. het plan opgevat den 11. Renier Reyi8D. In den zomer, bij gelegenheid der Broekkermis, te vieren, daar met dit feest oos de diamanten verjaring van zijn brulloft samenviel. De brave en alom in onze stad geachte man werd echter door een beroerte getroffen en overleed aan de gevolgen er van. Hij werd dan ook onder een grooten 'toeloop van vrIenden .. kennissen ten, grave gedragen. Aan mevr, Reysen en familie bIeden WIJ de uttdru1tltlng van ons innig rouwbeklag aan.

laten zien wat ziJ kunnen Meteen heeft de Jonge Wacht naam gemaakt en haar plaats opgeelscht In de tooneelkrlngen der omgevIng, wij beschtkxen werkelljk over elementen met talen\. Aan allen dan ook van harte proftctat, voorat aan de nieuwelingen die prachtig figuur wisten te slaan De juffers Massonet Mlnl en Bolnter Eugenie wisten door hun flink psycholOgisch spel de toeschouwers spannend te boelen terwijl mevr. Markelbaeh daadvol en klemvast fungeerde. Vooral het talentvolle gebarenspel en de ideale minlek van mej. Ma.ssonet maakten grooten indruk. De revalat1e van den dag was VOOI'o zeker de nieuwelinge mej. Maggy Ha.I10g die, in de haar 11:00 passende rol. grooten opbef maakte en een daverend applaus van de toeschouwers te beurt kreeg. Voorwaar een fUnke aanwinst I In één.zeUden adem mogen we VOOl"7eker mej. Croes Ltsette vernoemen, die door het prachtl~ en fijn artlculat1espel en haar heldere en verzorgde uitspraak éénzelfde succes verkreeg. Bij de heeren schuilen ook flinke elementen en we verwijzen naar het diep aangev»elde en fijn geweten spel van Smets A., Markelbach J., Fréson H. en OUIssen -A. . Laatstgenoemde deed de toeschouwers rechtsprlngen van plezier en de zaal daveren door zijn koddig spet Ook hier- een revelatie : de nleuwellng Vanderbeeken 'E., met hem vernoemen we ook Ubrlse Jean. Wathlon L. en Ubr1se J die allen f!lnk hebben bIjgedragen om het succes te verzekeren . P. C.

Bilzen

Gezellig samenzijn Maandag j1. hielden «De Vlaamsohe Kring lt en aanverwante groepen een gezell1g samenzijn in de herhalingszaäl van den Oasino-schouwburg, dat. talrijk· bijgewoond ·werd door de leden en door hun dames, ondanks de nijpende koude, die bulten .beerschte. De leden lieten zIch den warmen wijn ea het gebak goed smaken en nadIen werd b.j het vroollJk vuurtje menIge fUkker geslagen. tot groote vreugde van Jong en oud daar aanwezIg Boe de ziekte en de ongesteldheid bressen slaat 1n onze maatschappij bewees het feit dat noch voorz1tter. noch directeur. noch ondervoorzitter !ronden aanwezIg zijn Deh, Rlchard Hella danste dat! .in naam der maatschappIj de werkende led~n voor hun toewijding. .En nu. vrienden. aan 't werk.

In de Liberale Jonge Wacht

.

Borgloon Prachtig geslaagd Tooneelfeest

Onze vriend AUJUSt Huysmans, dIe vroeger heel alleen in den raad l1letelde. 18 nu met drie vrienden verkozen ge. worden. De C. V. P. beeft zeven gekozenen 'en wISt deze mandaten te veroveren 00 de haar gewone manier. Wat al hatelijkheden tegen den h. August Huysm:ms werden uitgebracht, gaat alle gedachte te boven HIJ werd uItgemaakt voor communist. bolsjevIst en... dief! Huiyshand, zoo zegden ze. 6.000 ki. ballast gebruikt van de gemeente voor zichzelf en d:e nooIt betaald' Deze zaak zal. naar het scht tnt, haar verloop hebben vóór het .gerecht. .Men vraagt zich af hoe de geeste!lJkheld heert ·lrunnen partIj kle:ren voor een kliek drabwerpers, die zich door hun vuile politiek onteeren. Als het geloof door zulke menschen als deze C. V. P.-ers moet gediend worden. zullen vele men, schen In twijfel gebracht worden. Geloof en politiek zIjn twee. dat zouden de pastoors moeten inzien.

In Engeland leunt ~een enkele godsdIenst tegen een politieke partij aan. De tOOneelavond. gegeven door de L1- . Daar staan godsdienst en politiek elk op berale Jonge W.acht verleden ZOndag huIi terrein. zuIver. waarom hIer niet? in zaal Burgerwelzijn. was een prach- Zoo Ja. zou veel haat en tWISt verdwlJtig en één!g succes. nen.,.: en het geloof er oneindig veel bij Voor een bomvolle. uitverkochte zaal wInnen. hebben de L J W jongens aan de Loonsche tooneeIl1efhebbers werkelijk WIES

ltoDinkliike

DE

Toonee1-

en Letterkundige

VLAAMSC.H

Schouwburg

Maatschappij

E KR IN C

Oasino, ltruispoort, Tongeren

geeft Vier luiaterrlike

DE KUISCH

opvOeringen

ten

b.este

van

E $UZANNA

opere~te in drie bedrilven, muziek van· Jean GUber'met de medewerking van Mej. Martha ROLAND Mev. Jetty SIVELLE Mev. CAMMANS··JANS van Antwerpen en de artisten van den Vlaamsehen Kring. I Groot symfonisch Orkest onder leiding van Henri Fransen. I Prachtig balletkorps. I Acht; danseressen, I Nieuwe schermen en tooneelschikkingen. I Plaatsbespreking van heden af bij Mev. Gilissen-Dessera, Café Grctry, Casino. Tongeren, Telefoon 469

Ken zorge intij

Toekomst ZOOALS wij reeds moesten aan- boven alle argumenten, die kunnen. Betere. (c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent EINDELIJK 1

Recommend Documents