(c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Uitgegeven door de vzw Uberaal Vlaams Verbond, Stichting A. Vanderpoorten Redactie: leopoIdstraat 10 2000 Antwerpen IHoofd! edacteur en verantwoordelijke uitgever 'Fr. Stiieteman, H. Kennisstraat 16 2520 Edegem ,Administratie: Tel. 021230.37.73 Eburonenstraat 33 1040 Brussel

•

Maandblad

- jaargang 110 - Nr. 5

loei 1988

Brussel: de ommekeer van de junta

In dit nummer:.

Het Egmontpact new-Iook

• Pretpark' België

• . C. Paulus: Vlaanderen gerold

• Mitterrand

Het is ongelooflijk wat men de mensen een strijdmachine van het FDF! - uitholde, allemaal op de mouw kan spelden als inen in afwachting dat ze zouden worden opgehet maar namens een zogenaamd «front» doekt. Zij verkoos de bevoegdheden toe te kan doen. Zo heeft het «front» van de vertrouwen aan de Brusselse executieve, die al even «kwasi-paritair» is als het agglomeVlaamse partijvoorzitters - uiteraard zonder de partieipatie van PVV-voorzitter ratiecdllege, maar met leden die deel Annemie Neyts - een Brusselse structuur op uitmaken van de nationale regering en die over volwaardige bevoegdheden beschikhet getouw gezet, die erger is dan men voor ken. De formule van Annemie Neyts bood de mogelijk had gehouden. Vlamingen waterdichte waarborgen: de De voorzitters van CVP, SP en VU hebben Brussel de instellingen van een volwaardige Brusselse executieve bleef immers in het derde gewest beloofd en de Vlaamse aanwe- . nationaal kabinet ingekapseld. De band met zigheid daarin tot het minimum minimorum de twee gewesten en de nationale voogdij werden dus door het systeem zelf verzekerd. beperkt. De blauwdruk van Annemie Neyts botste Als dat allemaal doorgaat, zal men in Vlaamse kringen nog betreuren dat het op bezwaren van de andere Vlaamse partijvoorzitters, die haar ervan beschuldigden Egmontpact werd gekelderd. Want dat was in sommige opzichten minder rampspoedis' het uitvoerend orgaan van het .Brussels gewest te versterken. Een onterecht verwijt! dan hetgeen waarmee het «front» - men zou het driemanschap Swaelen, Van Miert Want dit Brussels gewest zou zich in ieder en Gabriëls ook als «junta» kunnen bestemgeval niet tot een apart gewest hebben kunnen ontwikkelen. Maar wat doen Swaepelen - nu uitpakt. . De kritiek vanwege de Vlaamse liberalen len, Van Miert en Gabriëls nu? Zij haken de wordt door de junta weggewuifd als zijnde gewestelijke executieve geheel los van de nationale regering. Brussel krijgt een aparte afkomstig van een politieke partij «die nooit rechtstreeks verkozen hoofdstedelijke raad in Vlaamsgezindheid heeft uitgeblonken». Toevallig is het uitgerekend de PVV die en een Brusselse executieve, die helemaal los destijds het Egmontpact zaliger het hardst zal staan van de nationale regering. En bovendien met acht leden (vijf franstaligen bestreden heeft. Maar om de PVVverdacht te maken halen deze heren, die voor zichzelf en drie nederlandstaligen). Een wel zeer zonderlinge kwasi-pariteit! het monopolie van de vlaamsgezindheid Het is begrijpelijk, dat de Vlamingen in de opeisen, oude beledigingen uit de sloot: Brusselse instellingen niet in alle domeinen «Pest voor Vlaanderen», riep Vic Aneiaux in de Kamer. Maar de partij van Aneiaux is kunnen winnen. Maar de Vlaamse onderhandelaars hebben in alle domeinen verlies omwille van een handvol portefeuilles en enkele benoemingen van Vlaams-nationalisgeleden. Zij hebben de institutionele band met de nationale instellingen doorgeknipt en ten diep door de knieën gegaan. de Vlaamse aanwezigheid in de Brusselse Zij liegen de publieke opinie voor als ze hun akkoord als een overwinning bestempeinstellingen verzwakt. De derde nederlaag bevindt zich op het len. Maar vroeg of laat achterhaalt de niveau van de 19 gemeenten zelf. waarheid al deze leugens. Hoe is de huidige toestand? In zes van de De Vlamingen hebben zich tot dusver altijd verzet tegen de pogingen om Brussel negentien gemeenten zijn er geen nederlandstalige gekozenen. In vier gemeenten om te vormen tot een «région à part entière». Omdat zij gekant zijn tegen een drieledig telt men Vlaamse gemeenteraadsleden, echfederalisme. Omdat zij Brussel een structuur ter zonder Vlaamse schepen. In de andere negen gemeenten zijn er in totaal vijftien willen geven die het hoofdstedelijk karakter Vlaamse schepenen en één burgemeester. Zij van Brussel beklemtoont en derhalve de zijn er gekomen op eigen krachten zonder band met Vlaanderen (en Wallonië) willen dat de regering hoefde tussenbeide te handhaven. Daarom waren wij al sinds jaren gekant tegen de Brusselse agglomeratieraad komen. De regering zal zich nu wél bemoeien met en het zogenaamd kwasi-paritair college. In deze aangelegenheid. Annemie Neyts heeft feite een nep-pariteit, vermits aan de zeer terecht het resultaat ervan in haar rede Vlaamse schepenen alle bevoegdheid werd voor de Kamer als «kiekebiscb» betiteld. ontnomen. Een ergerlijke toestand die al 18 Als er spontaan een gemeentelijke coalitie jaar duurt! ontstaat om één Vlaming schepen te maken, Annemie Neyts heeft op 6 december 1986 dan krijgt het desbetreffend Brussels college in haar «denkpistes» een voorstel uitgewerkt, dat deze agglomeratie-instellingen Lees verder blz. 2

maar "n schepenzetel meer. Dat betekent vooreerst dat de spontane opneming van één Vlaming in het college niets wijzigt aan de bestaande franstalige coalitie, dus dat die schepen niet echt meetelt in die coalitie en dat betekent vervolgens dat de franstaligen er geen enkel belang bij hebben om meer dan één Vlaamse schepen op te nemen. Het akkoord van de Vlaamse partijvoorzitters (min Annemie Neyts) kan dus tot gevolg hebben dat we, door toedoen van deze «junta» voortaan minder Vlaamse schepenen zullen hebben dan we er zelf hadden verkregen, zonder de bemoeiingen van de nieuwe coalitie. Voorwaar, een eigenaardige Vlaamse zege. Piet VAN BRABANT

Subliminaal!


.vervolg van blz. 1 ZO

2

Pretpark België Er is een duidelijke ommekeer in de Belgische politiek sedert Jean Luc Dehaene als een schildpad doorheen het mijnenveld kroop. De zevende herrijzenis sedert de geboorte van Wilfried Martens I leidde inderdaad tot een nieuw politiek taalgebruik en vooral tot wandelende ministers, die de koffers bij de hand moeten houden om van kabinet of zetel te verhuizen. Deze politieke mobiliteit is men terecht als een stoelendans gaan omschrijven, hoewel het begrip mandatenwals ook zijn charme heeft. Zelfs zo men de Voerense «carrousel» buiten beschouwing laat, groeit ons land stilaan uit tot één groot gefederaliseerd pretpark. Vooral sedert onze parlementsleden ook nog circusnummertjes moesten opvoeren om voorzitters voor Kamer en Senaat te verkiezen. Twee van onze premiers, Martens en Geens, wilden bij dit alles niet onderdoen voor gewezen formateur Dehaene, die politieke voorspellingen maakte aan de hand van de score van Club Brugge. Zij ontvingen dan maar KV Mechelen. Van de top drie blijft alleen FC Antwerp voorlopig in de kou staan. Een tip voor Sinjoor Hugo Schiltz wellicht, die als Begrotingsminister dringend behoefte heeft aan iets vrolijks om in het nieuws te komen. De Westvlamingen kunnen Dehaene intussen dankbaar zijn, dat hij zich ministerieel ontfermt over Club. Hen wordt die kans niet geboden, omdat de onderhandelaars er in hun afspraakjes aan hielden deze kandidaat-ministers volop te laten genieten van het toeristisch kustseizoen. Zij moeten niet naar Brussel komen. De anderen klaren het pendelwerk tussen de kabinetten wel zelf op. De put van de ziekteverzekering wordt intussen miljarden fr. d.eper, de onrechtstreekse belastingen worden verhoogd. Wie ligt daar nog wakker van in Vrolijk België? Temeer omdat de Koning met al die tijdelijken in zijn regering straks voor een nieuwe formatie-opdracht wellicht een beroep kan doen op Creyf, Manpower of Greg. Om maar enkele specialisten in interims te vernoemen. Walter VAEREWIJCK

Nu komt aan het licht waarom Mitterrand won! Le Quotidien de Paris pakte enige dagen geleden uit met een sensationeel artikel rond de generiek van Antenne 2. Bij de aanvang van elk nieuwsbulletin flitsen een 50-to1foto's in tien seconden over het scherm. Een van die foto's zou Mitterrand zijn. Om 50 foto's te zien in tien seconden mag je vanzelfsprekend niet effe elders kijken, of je bent zelf gezien. Maar zelfs bij zeer aandachtige kijkers is die snelheid te groot om bewust te registreren. De beelden werken enkel in op het onderbewuste. Vance Packard noemde die techniek vele jaren geleden als de techniek van «de verborgen verleiders». En zo zouden miljoenen Fransen, aangepord door hun onderbewustzijn, hun stem aan Mitterrand hebben gegeven. Subliminaal, noemt men de gewaarwording van een beeld, dat onder de bewuste waarnemingsdrempel ligt. Mitterrand via de subliminale technieken, Reagan dank zij een stel oude waarzegsters en wichelaars, de wereldpolitiek krijgt de gezichten die de wereld verdient. Hoe is Martens eigenlijk weer op die stoel van eerste-minister geraakt? . Verborgen verleidertje op de BRT? Pendelaar Of de kop van een sprinkhaan, gemengd met het bloed van een kouwe kikker en de gemalen tong van een adder? Maar dat er iets achter steekt, is wel duidelijk. Derf VERBOn

Het Liberaal Archief zoekt Het Liberaal Archief poogt o.a. zo veel mogelijk volledige collecties aan te leggen van alle liberale publicaties [dag-, week-, maandbladen enz.). Het bezit momenteel nummers van zo'n 450 verschillende liberale periodieken. Sommige daarvan zijn volledig; de meeste echter vertonen leemten. Ten einde zijn collecties in de mate van het mogelijke te vervolledigen zal het Liberaal Archief langs deze weg regelmatig oproepen richten tot de lezers om ons te helpen ontbrekende nummers van de belangrijkste van deze publicaties op te sporen. Bij voorbaat dankt het eenieder die ertoe zal willen bijdragen om op die wijze een zo volledig mogelijke verzameling aan te leggen van alle liberale periodieken die in ons land zijn verschenen. 1. - Het Volksbelang. Dit weekblad verschijnt bijna onafgebroken sinds 1867. Het Liberaal Archief beschikt thans over een volledige collectie, maar zoekt nog volgende nummers: Jaar Jaargang Nummers 1935-1940 48-60 alle

1947 61 27-39,43-48, 51, 52. 1948 62 1, 3, 4, 6, 10-52. 1950 63 11. 1952 75 18-25,33, 35. 1953 76 2,3,6,7,8,9,32,33,34,44,48,52. 1954 77 13, 17, 31, 49. 1955 78 28, 29, 45. 1956 79 6, 8-16, 37, 40. 1966 89 12. 1969 92 15. 1974 97 10. 2. - Le Flambeau. Dit belangrijk maandblad verscheen vanaf 1918.

Het Liberaal Archief beschikt reeds over veel jaargangen maar 'zoekt nog volgende nummers: Jaar Nummers 1918-1925 alle

1926 1927 1928 1929 1930 1931 1934 1935-1940 1~ 1949 1951 1960-1961 1964

2-4, 9, 12. I, 3, 7. 1, 2, 11. 1-11.

alle

1-2, 8, 11. 5, 7.

alle

1-3, 5, 6. 6. 5,6.

alle 3.

de nummers vanaf jaargang 1971. Wie ons op het spoor kan brengen van deze ontbrekende nummers wordt vriendelijk verzocht schriftelijk of telefonisch contact op te nemen met het Liberaal Archief, t.a.v. Luc Pareyn, Kramersplein 23 te 9000 Gent - tel. 091/21.75.05.

Het Egmontpact new-look (I) (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Omdat er zoveel punten van overeenstemming zijn tussen wat vandaag op regeringsvlak gebeurt en wat rond de Egmontpact-regering (Tindemans 1197.778) gebeurd is, lijkt het ons nuttig deze bewogen periode uit onze nationale geschiedenis even in herinnering te brengen en te vergelijken met de huidige. Inderdaad, heel wat parlementsleden, ja zelfs ministers, waren in de periode 1977.-7.8 nog niet in het Parlement, zodat het voor hen moeilijk valt naar deze periode te refereren. De gelijklopende gebeurtenissen hebben betrekking o.a. op: - vervroegde verkiezingen: - de PSC die spelbreker is; - de PSC die een coalitie met de socialisten wil; - de liberalen. die door hun coalitie-partners verraden worden; - het regeerprogramma, dat door de CVP wordt opgesteld; - het eerste-ministerschap, dat naar de CVP gaat en naar de uittredende eerste-minister. VERVltOEGDE VERKIEZINGEN De regering Tindemans Il kwam na vervroegde parlementsverkiezingen aan het bewind, Juist zoals de huidige 5-partijenregering. De vervroegde parlementsverkiezingen van 17. april 1977. vertoonden hetzelfde resultaat in Vlaanderen als de verkiezingen van 13 oktober 1981, t.o.v. de uittredende CVP-PVV-regering (een partij wint, een andere verliest), met dien verstande dat in '71 de CVP een overwinning behaalde en de PVV een nederlaag. Maar de coalitie kon in 1977., zoals in 1988, in principe voortgezet worden. Zij kwam in 197.7 zeUs enigszins versterkt uit de verkiezingen.

DE PSC ALS SPELBREKER De CVP-PVV-PSC-PRL-regering kon echter in de praktijk na de verkiezingen van 13 oktober, wat ook de uitslag geweest ware. niet voortgezet worden. omdat de PSC zulks niet wenste. Dat was ook het geval in 197.1.. Toen had eersle-minister Leo Tindemans het parlement ontbonden. maar de regering had geen ontslag genomen. Op maandag 18 april 1911. daags na de verkiezingen. riep Tindemans de regeerraad (ministers en staatssecretarissen) bijeen en stelde voor de regering voort te zetten. Hij zou naar de Koning gaan met de mededeling dat de uittredende regering in haar samenstelling behouden bleef en bijgevolg zou de rege-

ring geen ontslag nemen. Een bijkomende regeringsverklaring zou in de daarop volgende dagen volgen. Over dit voorstel moesten de leden (of partijen) van de regering geraadpleegd worden. Namens de CVP antwoordde [os De Saeger - die als extraparlementair in de regering zetelde, vermits hij in 1974 geen kandidaat meer geweest was op de vraag van Tindemans, dat de regering verder kon gaan. De franstalige liberalen hadden hiermee ook geen moeilijkheden. Vervolgens kwamen de PSC-ers aan het woord. Zowel Vanden Boeynants, namens de Brusselse PSC, als Colifee, namens de Waalse, verwierpen Tindemans' voorstel. De PVV-ers moesten niet eens hun standpunt verwoorden. Van zodra Tindemans vaststelde dat één van de vier partijen niet akkoord was om de regering voort te zetten, onderbrak hij de beraadslaging en deelde hij mede dat hij 's namiddags naar de Koning zou gaan om het ontslag van de regering aan te bieden. Zoals vandaag was de PSC de spelbreker.

psc wn,

EEN COALITIE MET DE SOCIALISTEN De PSC wilde in 1977 de liberalen uit de regering en de socialisten erin, zoals in 1988. Hiervoor had de PSC heel wat over en gaf vrijwillig een aantal sleutelposities vrij. De PSC beschikte immers tijdens de regering Tindemans 1 (19147.7.) over het VOOrzitterschapvan het Ministeriële Comité voor de Waalse aangelegenheden en van het Comité voor de Brusselse aangelegenheden. Voorzitterschap dat de PSC kwijtspeelde. voor wat het Waalse Comité betreft. aan de socialisten. en voor het Brusselse Comité aan het FDF. Zo ook moet in 1988 de PSC een aantal machtposities aan de s0cialisten prijsgeven.

sprekken namen ook deel: Charles-Ferdinand Nothomb (PSC) en WiHried Martens (CVP), waarvan de partijen nochtans in de regering zetelden! Kortom. alle partijvoorzitters namen hieraan deel, uitgezonderd deze van de PVV en PRL. Men moet zich de vraag stellen hoe de voorzitter van de CVP en de PSC tegelijkertijd een re~ering konden steunen en tegelijkertijd hun medewerking konden verlenen aan de uitwerking van een alternatief regeringsprogramma. Van dubbele moraal gesproken! Nochtans hadden de liberalen zich 19 ,1 moeten herinneren, toen Theo Lefevre met P.H. Spaak, achter de rug van eersteminister Eyskens, die samen met de liberalen regeerde, een alternatieve regering vormde. De geschiedenis herhaalt zich en niet slechts eenmaal. Thans worden de liberalen opnieuw uitgesloten. En de man die geheel deze operatie heeft geleid is Iean-Luc Dehaene, gewezen kabinetschef van Wilfried Martens. De liberalen werden voor de derde maal- in 19 1, in 1977. en nu in 1988 - door hun coalitiepartners' in Zuid en Noord verraden. EEN REGERING ZONDER LIBERALEN In 197.1. kwam een regering tot stand waarin alle partijen zetelden. behalve de twee liberalen. En thans doet zich hetzelfde voor I Ook dat is geen toeval. In hun overmoed ging men er in 1917 van uit dat de liberalen overbodig waren en werd er een

regeerprogramma en staatshervorming ingesteld waarin de liberalen niet pasten. Inderdaad, volgens die staatshervorming zouden in Wallonië de socialisten het voor het zeggen krijgen, in Vlaanderen de CVP en in het Brussel het FDF. En de Volksunie? Deze hoopte in 197.7.,door zich nog radicaler dan de CVP op te stellen, in Vlaanderen de «koek» met de CVP te kunnen delen. Thans wordt een 5-partijenregering samengesteld. die alleen van de regering Tindemans Il verschilt, doordat het FDF er niet meer bij is, dat sinds 197.7 verschrompeld is tot een dwergpartij. Maar nu toch ook haar beloning krijgt vermits FDFvoorzitter Antoinette Spaak tot voorzitter van de Franse gemeenschapsraad verkozen werd, zodat het FDF de nationale regering zal steunen. En de Volksunie. De CVP heeft, sinds 1950 bijna de helft van haar volksvertegenwoordigers verloren I En de partij gaat in de opiniepeilingen verder achteruit. De Volksunie is nog altijd de electorale klap van 1918 niet te boven gekomen en blijft de vierde partij in Vlaanderen. De operatie vernieuwing was ook geen succes. ten slotte krijgt de Volksunie concurrentie van haar extreem rechtse vleugel, die zich heeft afgescheiden en als onafhankelijke partij. het Vlaams Blok, opkomt. Gaan de twee verliezers samenslaan om te trachten één grote christen-democratische partij te worden? . Is het niet daarom dat de CVP de VU onder haar arm genomen heeft?

DE LIBERALEN WORDEN DOOR HUN OOALlTlEPARTNERS VEIUL\DEN Tijdens de winter 197.. -77. deed het gerucht de ronde - en achteraf zou blijken dat dit gerucht met de waarheid overeenstemde - dat achter de rug van Tindemans gesprekken onder partij-voorzitters gevoerd werden met het oog op een nieuwe regering. Hiertoe behoorden natuurlijk de leiders van de partijen in de oppositie: André Cools (PS). Willy Claes (SP), Hugo Schiltz (VU) en Antoinette Spaak (FDF). Maar aan die ge-

3

Interview met Camille Paulus

Vlaanderen gerold? (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Hoe evalueert U het sociaaleconomisch beleid van de nieuwe regeringsploeg? Ik denk dat wij op sociaaleconomisch vlak de bevolking moeten duidelijk maken dat men radicaal breekt met het herstelbeleid dat wij liberalen zes jaar lang in de vorige regering hebben gevoerd. De nieuwe coalitie stelt daar tegenover: «wij breken niet met het herstelbeleid» en zij willen dat proberen te bewijzen op twee manieren. Zij zeggen namelijk: wij hebben wel degelijk een objectief: een netto te financieren saldo van 7 t.h. van het BNP in 1989. Dat is een objectief op korte termijn. maar voor de _periode na 1989 hebben zij er geen meer. Met wie gaat Martens in de regering zitten? Met vooral CVPers en PSC-ers die in de vorige regering duidelijk hebben aangetoond dat zij het meer dan beu zijn fundamenteel te bezuinigen. Hoe zouden ze nu. met de socialisten. bereid gevonden worden te doen. wat zij onder de vorige regering niet meer wilden? En wie zit er nog in de regering: socialisten. Als je die hoort spreken. dan hebben zij het over selectieve relance. Term die Spitaels naar voren gebracht heeft. Term die de man in de straat niet begrijpt. ·Dat is allemaal boerenbedrog. daar het in feite opnieuw de politiek is die men in de jaren '70 gevoerd heeft en die tot de desastreuse sociaal-economische situatie aan het einde van dat decennium heeft geleid. Selectieve relance wil dus zeggen: meer uitgeven. om op die manier een aanzwengeling van de economie te krijgen. Maar men heeft gezien tot wat dit leidde: een verhoging van de schuld en belastingen.

verplicht zijn de belastingen te verhogen. Trouwens het voornemen op korte termijn. nl. een vermindering van de belasting compenseren door een verhoging van de indirecte fiscaliteit. onder het mom dat er een harmonisatie moet komen. roept een ganse reeks vragen op. Laat mij toe het sociaal gelaat van een dergelijk systeem te betwisten. want de verhoging van de prijs van de benzine en van de sigaretten zal vooral ten koste van de kleine man zijn.

Is Martens een waarborg voor het verderzetten van het herstelbeleid? Zij zeggen wel: «Martens zal het wel doen. Wij hebben hem teruggeroepen opdat hij erover zou waken dat het herstelbeleid dat hij 6 jaar lang met de liberalen heeft gevoerd. zou kunnen voortgezet worden.» Ik.geloof niet dat Martens daartoe in staat zal zijn. Ik. denk dat dit een doekje voor het bloeden is. vooral daar de CVP-ers die niet enthousiast zijn om een socialistisch geïnspireerde politiek te aanvaarden. daar nog steeds de grootste vraagtekens achter plaatsen. Men wil die mensen nu sussen. Ik. denk dat Martens een fundamentele flater heeft begaan. Ik heb altijd veel respect gehad voor Martens, ik beschouwde hem als een bekwame en integer politicus. Maar de CVP ging. om de electorale nederlaag te beperken. alleen met Martens naar. de kiezer en met een grote affiche «Ja. geen ommekeer». een pleidooi dus voor de voortzetting van het herstelbeleid. Nu een politiek gaan voeren met andere partners. die er totaal andere politieke denkbeelden op na houden. dat is de politieke geloofwaardigheid een fatale slag toebrengen. Denkt U dat er een belastJng- Dit regeringsbeleid is zowel qua vermindering komt1 inhoud als qua samenstelling Ik ben ervan overtuigd dat als van de regeringsploeg negatief men niet verder gaat op de weg over de hele lijn. van de fundamentele bezuiniging. zoals wij trouwens als LW Wat denkt U over het tewerksteeds hebben vooropgesteld. dat stel11ngsbeleid van Martens je dan ook geen belastingvermin- VlH? dering kunt doorvoeren. Wij Ik denk dat het tewerkstellingshebben als LW gezegd dat wij beleid vooral een afgeleide van voor die belastingvermindering het sociaal-economisch moet zijn en wij geven er ons zeer goed blijven. Dat is altijd onze thesis rekenschap van dat die belasting- geweest. Dat dit de juiste thesis vermindering er alleen kan ko- is. heeft de ervaring van het men wanneer men bereid is om recente verleden ons geleerd. orde op zaken te stellen in de Wanneer zijn de problemen inzastaatshuishouding. ke tewerkstelling in België ontAls men slechts een objectief staan? stelt voor 1989 en niets zegt wat Op het ogenblik dat de staatsmen daarna gaat doen. komt er schuld in de jaren zeventig van een fundamentele belasting- enorme hoogten heeft bereikt en vermindering niets in huis. In dat de belastingen ook geweldig tegendeel, men zal op termijn de hoogte ingingen. Wanneer

4

stellen wij vast dat de tewerkstelling opnieuw een beetje begint te dalen? Op het ogenblik dat het herstelbeleid van de vorige regering resultaat boekt. Nu het sociaal-economische beleid vruchten begint af te werpen en men op het vlak van de tewerkstelling. een continue p0sitieve kentering waarneemt. laat men dit herstelbeleid los en maakt men van een op zichzelf staand tewerkstellingsbeleid. de topprioriteit van deze regering. Ik.geloof dus niet in een verbetering van de werkloosheidscijfers. wanneer men niet bereid blijft om ernstige saneringen te doen wat de staatsuitgaven betreft. Volgens mij kan er anders geen verlaging van de fiscaliteit komen. Die is nochtans noodzakelijk wil men tot een aanzwengeling van de economie komen. waardoor nieuwe tewerkstelling zal gecreëerd worden. Als men niet bereid is om dit te doen. dan mag men zoveel prioriteiten stellen als men wil op het stuk van de tewerkstelling. men zal ze in de praktijk nooit kunnen realiseren. Papier is verduldig. de praktijk echter minder.

In verband met de sOciale zekerheid bevat het alclcoord weinig nieuws. Wordt volgens U ook hier het beleJd van dè vorige regering losgelaten? Ik ben er persoonlijk van overtuigd geraakt. dat als men niets doet op het stuk van de sociale zekerheid en men niet bereid is om dat systeem aan een grondige revisie te onderwerpen. het niet lag meer zal duren eer wij in dit land het failliet van de sociale zekerheid zullen beleven. Als ik dat zeg. bedoel ik geenszins dat de sociale zekerheid «as such» overboord moet gegooid worden. Zeker niet. want de sociale zekerheid is een liberale creatie! Maar de sociale zekerheid moet opnieuw worden waarvoor ze opgericht werd. d.w.z. een middel· om mensen die in een moeilijke situatie komen. te helpen. Daarvoor moet de hele gemeenschap solidariteit betonen. Op het ogenblik is dit zeker niet het geval. Komt het geld in eerste instantie terecht bij die mensen die het het meest nodig hebben? Ik.begin eraan te twijfelen. want dan zou er niet meer zoveel grote armoede bestaan. Ten slotte staat voor de sociale zekerheid toch in totaal 1200 miljard frank ter beschikking! . Dus moet men het systeem dringend herzien en hoeft men niet te zeggen dat de nieuwe armoede het gevolg is van het St-Annaplan. Dat zijn gemakkelijke excuses die echter weinig hout snijden. Ik twijfel er echter aan of een ingrijpende hervorming mogelijk zal zijn. Men zal liever middeltjes uitdenken om de brokken te lijmen.

En het RIZIV en de mutualiteiten'! Wij liberalen wensen dat er orde op zaken wordt gesteld in de sector van de ziekte- en invaliditeitsverzekering. Dat de rol van de mutualiteiten in die sector moet beperkt worden is na de audit meer dan overduidelijk geworden. De verwevenheid tussen mutualiteiten en RIZIVmoet zo spoedig mogelijk ongedaan gemaakt worden. Het gaat niet op dat de mutualiteiten .het RIZIV mee beheren en dat de voorzitter van de christelijke mutualiteit het RIZIV voorzit. Maar een ingrijpende hervorming zou een aantal heilige huisjes. die vooral door de CVP en in mindere mate door de SP bewoond worden. ernstig in het gedrang brengen. Dat ondertussen de schuld van de sociale zekerheid onrustwekkend toeneemt. deert deze regering niet. De aankomende generaties zullen wel betalen. Wij liberalen moeten in dit dossier verder klare taal blijven spreken. Wat gaat de VU dienaangaande doen? Gaan zij het parlementair onderzoek dat zij. toen zij nog in de oppositie waren. vroegen. blijven steunen? Of gaat zij zich ook in dit dossier voor een aantal ministerportefeuilles de das laten omdoen 1 Het alclcoordover de gemeenten met een bijzonder taalstatuu' wordt in de pers afgebroken. Wat is uw oordeel? Ik vind het akkoord over de staatshervorming en de gemeenten met een bijzonder taalstatuut heel slecht. Wat Voeren betreft. houdt dit een aantasting in van de Vlaamse voogdij. Ons standpunt is altijd geweest: Voeren is moeilijk oplosbaar. maar een oplossing voor Voeren. is voor ons alleen maar aanvaardbaar wanneer die beantwoordt aan drie essentiële principes: - die oplossing mag de uitspraak van de Raad van State niet miskennen; - die oplossing mag de Vlaamse voogdij over Voeren niet in het gedrang brengen. Voeren is Vlaams grondgebied. moet dus in Vlaamse handen blijven; - die oplossing moet het principe blijven poneren dat in hoofde van bestuurders van openbare instellingen In Vlaanderen. de verplichting bestaat om alleen het Nederlands als officiële voertaal te gebruiken. Nu gaan we eens zien wat er van die drie principes overblijft in de oplossing die mijnheer Dehaene en zijn vrienden voorstaan. Alvast doet men alsof de uitspraak van de Raad van State er nooit geweest is. . Wanneer men een regeling wil vinden moet men dat doen in functie van de rechterlijke uitspraken. Zulke uitspraak negeren is de elementaire principes van de rechtstaat op de helling zetten. Het eerste essentieel princi-


pe wordt dus niet nageleefd. Oe Vlaamse voogdij over Voeren is beknot, omda zij voor welbe paalde specifieke aangelegenheden in handen wordt gegeven van een college van 10 gouverneurs. Oe gouverneur van Limburg moet zich nu schikken naar het college VAn de 10 voor een aantal materies. Dat wil zeggen dat vijf franstalige gouve eurs mee zullen beslissen ove een aangelegenheid die speeifie Vlaams grondgebied he eft. Daartegenove taat dat 00 voor Komen ee zelfde regeling, zij het dan in de omgekeerde richting, word getroffen. Het parallel i me dat men in he leven geroepen heeft, is fundamenteel fout. Men eeft onmiddellij gezien welke reacties dit heeft veroorzaakt in een streek waar een goede verstandhouding gegroeid was tussen hanstaligen en nederlandstali . Men riskeert nu bij de peling van Komen aan Voeren incidenten in de twee gemeenschappen te •• creeren. Oe oplossing van Oehaene heeft de conflicten tussen de twee gemeenschappen opgedreven in plaats van ze dichte bij el te brengen. Worden

de facUlteiten

uitge-

'I

•

Oe verplichting aan bestuurders van gemee ten in het Vlaamse gewest om enkel ederlands te gebrui ,wordt ook overboord gezet .. Wat de schepenen betreft best t die garan ie dus helemaal niet meer daar ze op het moment dat ze verkozen worden het onweerlegbaar vermoeden cadeau krijgen dat zij de I voldoen machtig zijn. Ook dit principe wordt aangetast. · Wij hebben in een persmededeling reeds geze d dat er met het systeem van De aene geen enkee garantie bestaat dat Hap part , die de CVP absoluut weg wou en waarover de vorige regering zo eze d gevallen is, als waarnemen burgemeester zal moeten opst ppen. Tot 1 januari 1989 moet hij daarvoor geen vrees Hij mag van de vijf meerderheidspartijen ge ust zijn ambtstermijn volmaken. Wat na de gemeenteraadsve kiezingen, als men in Voe n geen burgemeeste voorstelt, aar wel de eerste schepen de raadszittingen zal laten voorzitten? Zelf na de verni etiging door de Raad van State wordt de voogdij van de gouve e door het c lege van de 0 gouverneurs geblokkeerd. a de gemeentera dsver ·ezingen begint de flauwekul over Happart besli t terug. En dan riskeert men ook nog moeilijkheden in Komen. i voe i g an de proportionali eit i oeren, Komen en de Bru 1 e randgem n en, is in strijd met de rincipes van ons democ atisch and, da niet ·ge rd i op proportionaliteit ar wel op het meerder eidsprinci _.

Als LW hebben wij altijd gezegd dat wij bereid zijn om de faciliteiten voor opig te accepteren, U18armen moet op termijn unnen komen tot een afschaffing ervan en ot ee mentaliteit die de faciliteiten eigenlij overbodig maakt. Als men dan vasts te t dat die faciliteite voor de eeu·gheid worden vastge egd omdat men er niet meer an 0 erugkomen, kan dit alleen a s desastreus bestem eld worden. Het betekent feite ijk een vergroting van de olievlek. De P.S. deliIe

: Brussel

i een Vlaalt.se

zeaen

. Waar ligt

«geen derde n de waarheJd?

B ssel is een derde gewest. Dat heb ik trouwens tijdens de uitzending van Librado gezegd, Naar mijn mening wordt het een derde gewest. Tussen haakjes, Spitaels heeft dit zei gezegd, in zijn speech ter gelegenheid van, het regeringscongres. Spitaels heeft gelijk. Kijken we maar naar de bevoegdheden die aan Brussel gegeven worden. Brussel jgt dezelfde bevoegdheden als deze toe end aan Vlaanderen en Wal 0nië. Ten tweede: de manier en de verdeelsleutels waarop voor de uitoefenin van die bevoegdheden zijn ezelfde als deze d-e lden voor Vlaanderen en Walnië. Oecretale bevoegdheid? Neen zegt Oehaene! Wat dan wel? Bevoegdheid om verordeningen en ordonnanties uit te vaardigen. Wat is het verschil? Het is immers een wetgevende bevoegdheid die toegekend wordt aan Brussel. Hierdoor ontsnapt Brussel volledig aan de voogdij van de nationale overheid .en de gemeenschappen. Oe drie wezenlijke kenmerken voor een volwaardig gewest zijn aan• wezig, Wij hebben altijd gezegd dat Brussel geen gewest kan zijn zoals Vlaanderen en Wallonië. Brussel is een hoofdstedelijk gebied. Werk dus een statuut uit voor Brussel dat rekening houdt met die twee wezenlijke kenmerken, nl. hoofdstedelijk, d.w.z. ontmoeting p aa de twee gemeensc ppen. Dat is trouwens he peclfleke van het voorstel dat wij geformuleerd hebben in verband met Brussel in het kader van he LW. . Wij hebben gezegd dat de Executieve van Brussel inge pseld moet blijven in de na ionale regering, wat in het voorstel van Dehaene niet het geval is. Waarom zijn ï 00 tand er van een Execu ieve voor Brussel ingekapseld in de natio ale egering ? Omda de. lona eregering ressortee onde toezicht van het Par eme t, a de vlaams alige vertegen oordiging heel wa is dan in een Brusse se gewes ad, aar de Vlamingen ee inderheid vormen, is-

se .en gaan ze wel een ree aarborgen krijgen, maar die zullen in de praktijk altijd artificieel zijn. Zie de ervaring die we met de Brusselse agglomeraieraad ge end ebben. financiering wordt door de PVV als de in taJJatie ee -e-/ed onzi . Kunt U dit ondeJven? He L.V.V.-standp nt op het v van de financ ier i ·s klaar en duidelijk. Wij he ben steeds gezegd, wij zijn voor een verregaande regionalisering, op voorwaarde echter dat die aa twee karakteristieken beantwoordt: - meer duidelijkheid - homogene bevoegdheidspa-

I moet U zeggen dat op dat stuk de plannen van Dehaene goed zijn. Hier volgen wij hem voor 100 t.h. qua principes. Maar wij zijn slechts voorstander van een verdergaande regionalisering wanneer men bereid i een volledige financiële autonomie voor gewesten en gemeenschappen te voeren, anders heeft die regionalisering geen enkele zin. Omdat, wanneer men die financiële autonomie Iet invoert, men' enerzijds op termlin niet kan komen tot een echte sanering van de staatsfinancië en anderzijds omdat wij menen dat men verplicht moet worden met eigen centen te koken. Automatisch wordt men dus wat voorzichtiger. Dit is noodzakelijk, omdat de franstalig n daar in het verleden nooit blijk van gegeven hebben. Alleen via financiële autonomie kan men uiteindeli lk een eind stellen aan de ge dtransferten van Vlaanderen naar Wallonië toe, met uitzondering echter voor de federale solidariteit. In het plan-Dehaene komt die echte fin nciële autonomie er niet. Want alhoewel hij afstapt van het dotatiesysteem, vervangt hij dit door een sy teem dat ook weer vertrekt van nationale verdeelsleutels, die eigenlijk geen rekening houden met de dynamiek van de gemeenschappen. Men stapt dus niet af van consumptiefederalisme.

?

•

He L.V.. eeft a ij geze d, lie er gee e g and 0nalisering indi en ni e · is om financiële utonomi r gewesten en gemeen chap en t aanvaarden. Als de frans ali en niet reid zijn dit te ace pt re , dan moet men niet erg met delegeren an 0 g h den naar de gewe ten n g meenschappen toe. hoe huidige coalitie mi ebi n s ellen da wij de on · 1· van de federale a ·11 . afremmen is iet ie. .Onder het mom va h li me gaat men er ev n el or zorgen da Walion In e t komst verder, dankzij Vlaam geld, een e hoge I v ns tandaard zal kunnen in stand houden. Als de VU dit he verdedigen van de Vlaamse za noem dan nen haar beter bij een andere partij a oppe 0 hun belangen te verdedig n. ë

De ing I voor verdaagza".e VI onaanvaa. dbaar. Hoe waart V la t v8J1'aad van de SP? Dat de socialisten uit g rin geilheid bereid zijn om n zo fundamenteel beginsel, w rvoor zij altijd gevochten hebben, n overboord te gooien, dan is da de hypocrisie ten top drijven. Wij spreken er niet over, ma er zal door de dien ten van Justitie aan de procureurs-gene raaI een brief gericht worden om niet te vervolgen». Die schijnheiligheid is typisch CVP, maar dat de socialisten in dit kielzo zouden gaan varen. zou niemand tot voor kort hebben willen geloven. Om 118 7 jaar oppositie opnieuw aan de macht te kunnen komen, offeren de Vla8111sesocia listen al te gemakkelijk hun • • principes op. Oe CVP die men moeilij als het voorbeeld van verdraagzaamheid kan omschrijven, wil haar visie, die duidelijk een minderheidsvisie is binnen onze hele maatschappt]. blijven opdringen en heeft hiervoor nu een nieuwe bondgenoot gevonden. Hedwig DE KOKER •

. motie van hef L.V. V. Het Liberaal Vlaams Verbond heeft met groeiende verbazing nomen van het Voerens onding waarmee formateur Dehaene en zijn de weg hopen te effenen voor een regering van sten-clemocraten, alisten en Vlaam nationalisten. Het uitermcte ingewikkeld en ondoorzichtig geheel is kennelijk het werk van overspannen onderhandelaars. Het VOJmt een compromls tussen de onredelijke en verregaande eIsen van de francofone tici en de toeseeflijlcheid van de Het

beantwoordt, volgens het LW, niet aan et eld . Het laat niet toe de 0 ~ te schorsen of af te zetten en et sluit zelf de mogelIjkheId niet uit dat Happort in 1989 opnieuw burgemeester wordt. Het LW verwerpt elke regeling die de politieke autonomie, o.m, de adm lnïstmtleve voogdij in Vlaanderen uitholt. Het roept de Vlaamse parlementsleden op dit misbaksel van de hand te wijzen.

•

-

•

5

•

e he

-tte rand

o

•

8 mei laatst eden werd «Tonton00 pje rançois Mittervoor ze e jaar her ozen tot p ident va de F a e republiek. Hij lie zijn i aal Chirac m t bijna tien proc nt van de sternmen ac er zich. Maar nadat de oei I· ti che partijgenote v n M· te rand war n uitge .erd en de verliezers h n wo den enigszi s h dde gell t, is Fra ij met een zware nog e be alen re ening blijven ZItten. Beide kandi da en ebben zich in hu elec orale drift we heel diep i e poli ·e e schulden gestoze heb n roe eloze ri co' ge 0 en, zowel binnenlands al buitenlands .

noarhetc

Op

vonden werken. omdat beide politieke blokken elkaar in evenwicht hielden. En de presiden heeft zich zonder veel morren en hartpijn geschi t in die sfeer. die uitste end paste in zijn verkiezingsplannen. Het heeft hem geen windei eren gelegd, want bij de tweede ronde van de presidentsve iezingen bleek hij zelfs aanvaard aar voor 3 percent an Le Pens iezers uit de eerste ronde. Zij die Mitter ands herkiezing dus voorstellen als een «linkse» ave inning ma en zichzelf wat wijs of willen een loopje nemen me de goegemeente.

Met vuur ge peeld


Sinds de fabels van Aesop s en E e vooral dient een ern ·ge La Fon aine, om onze eigen b grip ve ing rechtgezet. Reinaert niet te vergeten. zijn Mitterrands overwinning i g n vergel j gen met dieren popuIi e overwi n ng, het i ook lai e t Hend. Mi terrand wordt gnoe· alist sche overwinn ng dan 00 n ameleon in de ideologi che zin van et genoemd, of 00 ee lepe vos. WQO • Mi e r nd heeft dat voorMaar 0 da al zijn listigheid o we d ldeli] . heeft hi] n dwaas risico genoil bove 11 ijen staan. men te einde zijn tegenstanders It zich in de gewaden van de pas af te snijden. Hij beeft op • e e erz n r. Hij wil alle erger 1)• e W jze met vuur ge• • se e ça s» vere- speeld, • m no Het i namelij Mit rrand geGe u nde zln te epte a • I i e d je oor tje a et ce trum opgeschoven. Dode roo blijft et embleem zijn p i], ma de roo di ident ° 1981 op het g d v J Ja I d is all ng I . Woo den 1 la g uce' Ie gement , e destijds in zijn mond he 0 en ,geb hij weinig of

weest die met de hulp an zijn Socialistische Partij Le Pen op de goede weg heeft geholpen, door vóór de parlemen sver iezingen van 1986 de proportionele ertegenwoordiging in te voeren. Dat gebeurde met allerlei geloof elijdenissen in de democratie, maar het beoogde vooral de verdeling van de rechterzijde. En dat doel werd 00 berei t. Maar door het ve overen van e n aanzienlijke fractie In de Assemblée verwierf het Front ational een zekere respectabiliteit. En dat nog groeiende aanzien leverde Le Pen bij de eerste verkiezingsronde voor het presidentschap 4,4 miljoen sternmen op, of 14,40/0 van het totaal. Dat was Inderdaad een zware en naar later bleek vernietigende klap voor centrum-rechts en vooral voor Chirac. In een wanho ige poging om die uiterst rec tse sternmen voor zich te winnen heeft Chirac bij a letterlijk de argumenten van Le Pen inzake de immigranten overgenomen. Daarmee dreef hij de emati de centristen In de armen van Mitte and en won het Nationaal Front eens te meer aan prestige. Mitterrand heeft echter geesten helpen oproepen die hij moeilijk

•

n

M·

•

I

•

eer,

Mauv i Sinter oge I D. HOj een de co 0 le ee te zwe g d tionaltie de e voegen ° En toen wachtte hij op de apotheose... t ander uit. Mit errand deed beroep op de jonge «manager Fa ius om een minder w Idvr md leid it te s ip I Te I p erde de co uni e u ·t e ri g g ·d en n n ze hu ij l. In 1 86 trou ens een mee r ei et ra e ieze p de ri e de li e regering afgestraft door n zo de co e a ie e m r r id (g ulli te a Jacq e i ae lu eentri te an aymond Barre) na et parI men t stu . Dat e e de de cohabitation, die door de poli ieijen r en 0 dt erafschu d maar di de mee te Fra en al bij. al iet z lecht

,.

lfJ

11'. •

••

•

0

•

6

o ·9

,•

•

zal unnen b dingen. t i hie an zijn el en ed 0inge inz e d b p r in van de in ij ing. Hij h ft vendien na m ron op Pens mol n g gooi door z ttelijk het st mr ht oor mdelingen 10 h t de t t rp n. Dat gaf Le n no r i d in de zeilen en h t li t m z If t zware bres 0 t la . d communi tische burchten». Het is e n cynisch t i weest. die op orte t rmijn uchten heeft afge arp n, m r die op lange termijn r n ij o zadelt met n e plosi f rob eem van r icalise On , zow 1 van uiterst r chts als nuit r t links. Want d Com uni ti h Partij moge nu w I tot n z r bescheiden omv n zijn t bracht sommige g w z lfs van een «secte» m z z I ongetwijf Id e agitatie v n terst rechts aangrijpen voo even woeli e come bac. ..."., "'. vergete niet, dat de commu st na altijd de lakens uit I 0 10 het he tuur van de C , het algemeen vakverbond, dat op strategische punten van he conomische en sociale lev nog tot grootscheepse. fnui nd


acties in staat is. Om nog niet te gewagen van andere groupuscules van uiterst links, met heimwee naar de meidagen van 1968. Nóg een betreurenswaardig gevolg van Le Pens opkomst is het nieuwe leven, dat het oude Franse conservatisme wordt ingeblazen. Nochtans had men kunnen hopen dat daarmee sedert de Tweede Wereldoorlg was afgerekend door gaullisten zowel als door de linkerzijde. Maar nu ontstaat een waarachtige reactionaire hergroepering. Het is bijvoorbeeld kenschetsend, dat de aanhangers van de katholieke traditionalistische aartsbisschop Lefebvre bijna «en bloc» terug te vinden zijn in de rangen van het Front National. De ideeën van Maurras' Action Française en van Pétains Vichy-regime liggen wel heel dicht in de buurt. De vreemdelingenhaat en het racisme worden nu (nog) toegespitst op Afrikanen en Arabieren, maar het «klassieke» anti-semitisme kijkt alom het hoekje. Men denke maar aan de «herschrijvers» van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, die de holocaust minimaliseren of zelfs helemaal in twijfel trekken.

De ultieme trucs

Over de verslagen Chirac kunnen we bondig zijn. Hij heeft persoonlijk en nog meer via zijn minister van Justitie. Charles Pasqua, schaamteloos gehengeld naar de uiterst rechtse stemmen. Terwijl Mitterrand de voorkeur geeft aan de lichte toets. is Chirac de man van de voorhamer. De manier waarop hij in de week vóór de tweede stemronde op de proppen kwam met enkele «trucs» zou de lachlust kunnen opwekken. als de omstandigheden niet zou dramatisch waren geweest. In deze koortsachtige. maar vergeefse pogingen om zijn achterstand op Mitterrand in te halen. heeft Chirac Frankrijk opgezadeld met een aantal verplichtingen en incidenten die nog lang zullen nawerken. De vrijlating van drie gijzelaars is vanzelfsprekend toe te juichen. Maar de manier waarop dit werd verkregen is dat alles behalve. De Iraanse meesters van de moslemfundamentalisten in Libanon bewerkten de vrijlating. omdat Chirac de terugbetaling heeft toegezegd van een laatste schijf van 330 miljoen dollars op een lening van 1 miljard dollars. die destijds door de sjah aan Frankrijk was toegekend. Er wordt ook gefluisterd over Franse ~a~nl~veringen aan het Khomeini-reglme. Bovendien heeft Chirac beloofd dat Frankrijk zijn betrekking~n met Teheran zal normaliseren. Vergeten we ook niet. dat de regering Chirac tevoren reeds een aantal anti-Khomeini-ballingen had uitgewezen. Verder heeft Chirac gemeend de patriottische snaar te betokkelen

door op bloedige wijze 23 gijzelaars te laten bevrijden uit handen van de Melanesische separatisten in Nieuw-Caledonië. Prijs: 21 doden (19 Kanaken en 2 Franse gendarmes). Dit bloedbad zal de verhoudingen tussen Fransen en Melanesiërs op NieuwCaledonië nog aanzienlijk verslechten. Derde goocheltruc van Chirac was de vrijlating van Dominique Prieur, de agente van de Franse geheime dienst. die in NiewZeeland tot 10 jaar was veroordeeld wegens haar aandeel in de aanslag op de «Rainbow Warrlor», het schip van Greenpeace, aanslag waarbij een dode viel. De vrouw mocht haar straf uitdoen op een afgelegen Frans eiland in de Stille Oceaan. Chirac pleegde woordbreuk tegenover de Nieuwzeelandse eerste minister Lange door Prieur zonder meer naar Parijs te laten overkomen. Deze kaakslag voor een weliswaar kleine en verre maar trouwe bondgenoot. met name tijdens twee wereldoorlogen. geeft insgelijks de maat van Chiracs politieke fatsoen. Nu kan het wel. dat hij en vele Fransen mét hem zich daar niets van aantrekken, maar het is de reputatie van het land niet ten goede gekomen.

Obzekeretoekomst

Europa 1992 : baten en risico's «Europa 1992» is ongetwijfeld de best geslaagde public-relationsactie die ooit voor de Europese Gemeenschap gevoerd is. Voor de eerste keer in de geschiedenis van de Gemeenschap lijkt een Europees dossier te leven onder een breder publiek: de verwezenlijking van de Grote Europese markt tegen 1992 met als belangrijkste doel bij te blijven in de economische race met V.S. en Japan. Deze belangstelling zal. stellig worden aangewakkerd door de resultaten van een grootscheeps onderzoek dat de Commissie heeft laten verrichten naar de concrete weerslag van de Grote markt op 'de Europese economie. De cijfers zijn indrukwekkend. Laat mij hier enkel vasthouden dat de Grote markt kan leiden tot de schepping van 5 miljoen nieuwe arbeidsplaatsen en dat het bruto nationaal produkt van de Gemeenschap met 4.5 % tot 7 % kan stijgen. Dit betekent dat de Europese welvaart zou kunnen groeien met een bedrag van 12.000 miljard frank!

En het heeft allemaal niet mogen baten. Chirac zag het zo begeerde presidentschap aan zijn neus voorbijgaan, hij speelde zijn post van eerste minister kwijt en hij kan hooguit als burgemeester van Parijs broeden over zijn GEEN MANNA weinig rooskleurige toekomst. Maar bij deze studie moeten Want ook in eigen rangen maakte enkele bedenkingen worden gehij vijanden. Hij heeft er een maakt. Ten eerste zal deze welspoor van vernieling achtergela- vaartstoename niet als manna uit ten door als een bulldozer naar de hemel vallen. Ze zal zich de kandidatuur van de rechterzij- slechts voordoen indien de «Grode te dingen. Daar ziet men nu te markt» volledig volgens het duidelijk in, dat de competente door de Commissie voorgestelde en fatsoenlijke Raymond Barre programma verwezenlijkt wordt. voor Mitterrand een heel wat De operatie «Grote markt» heeft lastiger tegenstander zou zijn drie jaar na aanvang zeker een geweest. voldoende mate van geloofwaarDe herkozen president moet nu digheid bereikt. Maar de moeigaan schipperen en hij zal dat in lijkste beslissingen komen nog: het centrum van het politieke we hoeven slechts te denken aan bedrijf doen. Hij heeft inderdaad de harmonisering van de BTW en zoveel mogelijk steun van cen- de accijnzen. Het is niet denktrum-links nodig om de door beeldig dat de Lid-Staten nog hem en Chirac aangerichte scha- zullen terugkrabbelen wanneer de te herstellen en om het hoofd ze voor de moeilijkste hinderniste bieden aan een radicalisatie sen staan. Voortdurende politievan uiterst rechts en uiterst links. ke impulsen van de Commissie Nu hij zijn twee septennaat en de Regeringsleiders zullen instapt zal hij zich ongetwijfeld dan ook geen overbodige luxe sterk genoeg voelen om helemaal zijn. uit de schaduw van de Gaulle te treden en een eigen stempel te CONCURRENTIEKRACIIT drukken op de republiek. van- VEREIST zelfsprekend met behoud van de Een tweede bedenking is dat de grote machten die de constitutie baten van de «Grote markt» niet van de 5de republiek hem in noodzakelijk gelijkmatig over alhanden geeft. Wat het wordt, een le Lid-Staten verspreid zullen stapje terug naar een 4 1/2 worden. Sommige Lid-Staten republiek of een stap naar een zullen het beter doen dan andere. 6de republiek. zal de toekomst Het is zelfs niet uitgesloten dat sommige landen per saldo zullen moeten uitwijzen. R.S. verliezen, indien zij een catastro-

faal economisch beleid voeren. In de Grote markt zullen nu eenmaal de Lid-Staten met de competitiefste ondernemingen het meest profiteren. Elk land moet dus dringend nagaan hoe het met zijn ondernemingen gesteld is en hoe hun competitiviteit verstrekt kan worden. Dit is een topprioriteit voor de volgende Belgische regering, ongeacht haar samenstelling. EXTERNE DIMENSIE

Een derde bedenking betreft de externe dimensie van de Grote markt. Europa is immers geen afgelegen eiland in de economische wereldzee; wij zijn de grootste inen uitvoerder ter wereld en onze markt is één van meest toegankelijke. Japanse en Amerikaanse ondernemingen zouden dan ook wel eens een graantje kunnen meepikken. Dit zal o.m. afhangen van het door Gemeenschap gevoerde handelsbeleid. Als grootste handelsmacht ter wereld en lid van de GATT mag de Gemeenschap zich niet op het protectionistische pad begeven. Maar anderzijds is het ook niet de bedoeling in verband met de Grote markt onze handels bescherming te verlagen, tenminste niet zonder compensaties. Maar of de Grote markt vooral ten goede zal komen aan Europese dan wel aan «buitenlandse» ondernemingen hangt wellicht nog meer af van internationale economische ontwikkelingen: hoe zullen de wisselkoersen evolueren? Zullen wereldeconomie en wereldhandel zich eerder sterk of eerder zwak ontwikkelen? Zullen onze handelspartners protectionistische maatregelen nemen? Dit zijn factoren waarop de Gemeenschap weinig greep heeft. Maar in feite versterken zij alleen de argumenten ten gunste van de versterking van onze internationale concurrentiekracht. Onze ondernemingen zullen dus hun risico's moeten nemen, hun marktstrategie herzien en fit moeten zijn om het zowel tegen sterkere interne en externe concurrentie te kunnen opnemen. De Grote markt is geen «tafeltje-dekje»! Willy DE CLERCQ EG-commissaris voor Buitenlandse Betrekkingen en Handelspolitiek

7.

De visuele tovereffecten van Ridley Scott

Someone to watch over me (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Fataal: Whoopi Goldberg op het drugpad Wie houdt van een hypergestyleerde romantische thriller - vreemde cocktail. maar wél beroezend - mag zeker niet verzuimen eens te gaan kijken naar «Someone to watch over me» van Ridley Scott, die door de Angelsaksische kritiek omschreven werd als een nieuwe «Fatal Attraction» maar dan met veel meer klasse en raffinement. Daar is wel iets van. maar ondanks enkele gelijklopende gegevens in de plot en de ontwikkeling ervan. ging het voor Ridley Scott kennelijk om héél wat anders. De even indrukwekkende als spectaculaire openingsshot verklapt meteen waar het hem om te doen was: de maat• schappelijke confrontatie van twee «werelden» in één wereldstad; meer concreet. de enorme tegenstelling tussen de volkse arbeiderswijk Queens en de gesofistikeerde glamour van Manhattan, waar de superrijken hoog in hun wolkenkrabbers tronen boven het gewone plebs. Maar de Whoopi Goldberg en haar collega's van L.A.-drugbrigade enen kunnen natuurlijk niet overleggen hoe ze de dealers gaan aanpakken buiten de anderen en als het lot er zich mee moeit dan kan uit die gelegenheidsontmoeting een bijzonder interessanaantoonde een van de beste lijfwacht de klassieke gestalte te situatie onstaan. hedendaagse Hollywood-styZulke «botsing» geeft vonken kreeg van Tom Berenger (de listen te zijn, heeft deze getaals de gelukkig getrouwde en onvergetelijke sergeant Barnes lenteerde Britse regisseur zijn pas gepromoveerde politie- uit «Platoon»). En ook hij reputatie alle eer aangedaan. bezwijkt uiteindelijk voor de man Mike Keegan de opdracht Het bewijs: «Allen» (Oscar in charmes van Claire (Mimi krijgt beschermengel te spelen 1980 voor de beste visuele voor Claire Gregory. een sjieke Rogers) na haar dans van de effecten), de adembenemende en pareldure «socialite» van zeven sluiers (van de goede thriller «Blade Runner» en de de Upper East Side. Onze opvoeding). Maar dát is dan mythische sprookjesfilm «Leweer gerekend buiten de weinig gecultiveerde «cops gend», stuk voor stuk produkheeft tot taak Claire, de onge- waard(in), in casu Mike's ties, die in het geheugen wilde kroongetuige in de gru- vrouw (de nieuwkomer Lorgegrift blijven. welijke moord op een galerij- mine Bracco), die niet van houder • rond de klok te be- plan blijkt haar gezin zo maar Opvallend in «Someone to op te geven én van de moordschermen tegen de schuldige watch over me» is de virtuose psychopaat. die geen rust kent zuchtige psychopaat. die gans manier waarop Scott ditmaal voor hij ook háár het zwijgen de affaire naar een climax de emoties van zIjn helden voert. De ontknoping houden heeft opgelegd. laat samenvallen met of inspeGeheel in de lijn van het we uiteraard lekker voor ons len op de omgeving, waarin ze Franse gezegde «Les extrèmes maar als we zeggen dat Ridley verkeren. Door een schier onse touchent» voelt Mike. aan- Scott evenmin ongevoelig uitputtelijke rijkdom aan trefvankelijk verpletterd door de bleef voor Reagan's wekroep fende details, bouwt hij een rijkdom en de weelde waarin dat The Family in deze noodhaast tastbare sfeer op, waarin Claire flitst als een goudvisje lottige AIDS-tijd vóór alles decoratieve verfijning en in een kristallen bokaal. zich gaat en dat in de gekende prachtig uitgebalanceerde esstilaan steeds meer aangetrok- 'omstandigheden buitenechtethetiek gevoelsaccenten legken door deze High Society- lijke avonturen bijna crimigen, die je soms koude rillinbelle. Zeker als hij ontdekt. neel moeten vervolgd worden, gen bezorgen. dat er achter het pantser van dan geven we al heel wat hints «Someone to watch over me» deze ijsgekoelde party-mag- over het toch nog verrassende is daarmee een film geworden. neet. een eenzame vrouw slot! die de Orson Welles van schuil gaat. die niet liever Maar nogmaals, het was Rid«Lady from Shangai» bijzonley Seott duidelijk niet om het vraagt dan te ontdooien onder der zou aangesproken hebben de «berens-Iiefde van haar verhaal alleen te doen. Sedert en dat is geen gering compliruige bodyguard. Wat des te zijn ophefmakend debuut met ment! Alleen het moralise«The Duellists», waarmee hij begrijpelijker is. omdat die 8

rend toontje zou hem minder bevallen hebben maar dát is nu eenmaal de huidige trend! ie

Het was «fataal» dat er na het wereldsucces van «Fatal Attraction» nog wel enkele films met «fatal» in de titel op het bioscooppubliek zouden losgelaten worden. De eerste is «Fatal Beauty» en dat is dan alvast ironisch bedoeld want met die fatale schoonheid wordt zeker niet gemikt op Whoopi Goldberg. het lelijke zwarte eendje van Hollywood, dat nog altijd wacht op een hedendaagse H. Chr. Andersen om tot ranke zwaan getransformee!d te worden. Na haar nogal larmoyante rol in «The Color Purple» van Steven Spielberg probeert Whoopi nu de lachers op haar hand te krijgen en dat lukt haar aardig in haar nieuwste prent (regie Tom Holland). Ze speelt hierin. naast een steengoede Sam Elliot, de rol van Rita Rizzoli, een vlotte dragonder van de «undercover» narcotica-brigade van Los Angeles die er. meestal vermomd als een ordinaire straathoer. vol glitter en met onmogelijke nylonpruiken. op uittrekt om de dealers het vuur aan de schenen te leggen. Rita is niet op haar mondje gevallen (kan dus wat «educating» goed gebruiken) en als de omstandigheden dat vereisen weet zij de drug-heren ook dáár te raken. waar ze zelfs zonder coke hoog aan het zingen slaan. Daarmee is dan ook de toon aangegeven van deze spannende en tevens ontspannende politie-film. waarin heel omstandig de jacht op de verspreiders van een nieuwe dodelijke drug (Fatal Beauty) wordt uit de doeken gedaan. Dat Rita daaraan zo hardnekkig deelneemt, komt door haar eigen verleden als dope-verslaafde en de ellende die ze daarmee over haar hoofd kreeg. Ook hier dus. net als in «Someone to watch over me». naast ongebreideld geweld en erg cru taalgebruik een flinke dosis zondagschool-moraliteit om het evenwicht te herstellen. Maar erg hypocriet blijft het alleszins en nogal betuttelend ook t.o.v. volwassen kijkers. die wel zonder al dat gepreek kunnen!

F.PAPON

(c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent

Recommend Documents