(c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent

12e jaargang - nr. 3-'94 - Herfst-editie

DRIEMAANDELIJKS

TIJDSCHRIFT

(c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

BRUSSEL 5

Redaktie: livornostraat 25. 1050 BRUSSEL

:

.:.

OUDERENPARTQEN


door P. DE RAEDT

Hooguit kan men stellen dat geen enkele partij een seniorenprogramma heeft, en als men het over de belangenbehartiging van ouderen heeft is het initiatief niet aan de ouderen zelf gegeven of .... er is geen eigenlijke directe inspraak.

Er is deze dagen in de seniorenwereld heel wat te doen rond de ouderenpartijen. Zo zorgden de ouderenpartijen in Nederland voor een ware doorbraak. Het Algemeen Ouderen Verbond (haalde bij de Nederlandse parlementsverkiezingen in één klap maar liefst zes zetels en de Unie 55+, één. Dus samen goed voor zeven zetels. Daarmee werden de ouderen van de ene dag op de andere een heel belangrijke factor in de Nederlandse politiek dan tot dan toe het geval was.

Met dit succes bevestigden die ouderenpartijen hun goede resultaten bij de gemeenteraadsverkiezingen van maart jl. Dat werd verklaard door de blunder van het kristendemokratische CDA om het wettelijk minimumpensioen (AOW) te willen bevriezen.

Ook in ons landje rommelt het. De nieuwe seniorenpartij Waardig Ouder Worden (WOW) behaalde tijdens de Europese verkiezingen 3,4 % van de stemmen in Vlaanderen en zorgde aldus voor de belangrijkste stemverhoudingen. Die uitslag, ligt in de lijn van de opvallende goede resultaten van de Nederlandse Algemene Ouderenverbond. Met haar deelname van de Europese verkiezingen wenste de WOW evenwel in de eerste plaats naambekendheid. Daarin is ze zeker geslaagd. In de Scheldestad, waar de meeste politieke experimenten een vruchtbare voedingsbodem vinden (denk maar aan Volksunie, Agalef, Vlaams Blok en Rossem) scoorde WOW zelfs hoger dan

7%. 2

Nu maakt WOW zich op voor de komende gemeenteraadsverkiezingen. Een concreet programma is er nog niet en waar WOW zich situeert in het politieke veld is onduidelijk. Ze is, noch links noch rechts, nu eens pragmatisch en dan weer revolutionair of kortom, zoals een woordvoerder het stelde, ze is een "zuiver menselijke" partij. Gemeenschappelijk delen de sympathisanten de overtuiging dat de bejaarden, die een derde van de bevolking uitmaken, in de toekomst een belangrijke poltieke factor worden. Zij wensen daar als partij toe bij te dragen onder het motto "kies wijs, stem grijs". Het hoofdmotief zijn de ouderen, en daarbij zijn drie punten van belang: de eis voor ieder om waardig ouder te worden; veiligheid en de eis opdat ouderen met hun ervaring en kennis in de maatschappij niet opzij mogen worden gezet. Naast WOW is er ook het algemeen Ouderenverbond Vlaanderen (AOV) dat nauw samenwerkt met het hoger geciteerde nederlandse AOV. Deze partij is fel gekant tegen de WOW, die naar verluid o.a. wil samenwerken met het Vlaams Blok. (U bent bij deze gewaarschuwd.) Onder de slogan "jong en oud voor een waardig behoud" richt AOV zich tot de 55-plussers, wil betutteling van ouderen tegengaan en opkomen voor een waardig inkomen. De vraag blijft of nu werkelijk ouderenpartijen nodig zijn, want in de voorliggende eisen of vage programma's kan iedereen zich zowat herkennen.

Persoonlijk zijn wij, en dat samen met de leden van het Overlegkomitee (OOK) geen voorstanders van een aparte ouderenpartij en dat om diverse redenen: - Het is een illusie te geloven dat men de ouderen ertoe kan bewegen hun politieke overtuiging te vergeten en over te stappen naar een partij zonder ideologie, met slechts één programmapunt : het ouderenbelang. - Ook in een ouderenpartij zullen de tegenstelling tussen de diverse wijsgerige strekkingen onoverbuighaar zijn. - De ouderen wensen zich niet op te stellen als de tegenstanders van de jongeren en wensen zich bovendien niet te marginaliseren. - Ouderen moeten als volwaardige burger aan bod komen vanuit een visie van integratie en solidariteit. Ze mogen zichzelf niet afzonderen. - Tot slot zal de verkaveling van het politiek landschap nog toenemen en de besluitvorming zal nog meerworden bemoeilijkt. Bij het pluralistische OOK, waarin de grote traditionele gepensioneerdenbonden zetelen die bij de grote zuilen aanleunen bestaat er veel en voldoende goede wil en dynamiek om de inspraak te realiseren door zich op te werpen als dé gesprekspartner ten aanzien van de overheid namens alle ouderen. Daarbij wordt de partijpolitieke aanhorigheid, die sterk varieert sterk overroepen. Tot slot menen wij samen met het OOK dat elke organisatie die zich marginaal opstelt grote schade toebrengt aan de solidariteit tussen de generaties en aan de algemene doelstellingen van het ouderenbeleid van de Europese Unie en de lidstaten. Denk daaraan op 9 oktober a.s.!

AAN DE KANDIDAAT -GEMEENTERAADSLEDEN EN HUIDIGE BESTUREN .


Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen willen wij o.m. via dit kanaal kandidaat-gemeenteraadsleden en huidige besturen een memorandum toesturen dat de leden van het Vlaams Overlegcomité (OOK) gezamenlijk hebben ingenomen in 1993, dit ter gelegenheid van het Europees Jaar van de Ouderen en de Solidariteit tussen de Generaties. Zij hebben betrekking op de grondbeginselen en prioritaire doelstellingen voor recht en beleid inzake de problemen van de ouderen, zowel in België, Vlaanderen en de Europese Unie.

nu al af zijn, maar toch ruimschoots op tijd om de start van de nieuwe schepencolleges vooraf te gaan. Dit memorandum van het OOK is vervat in een 10 punten programma en werd alvast aan alle Euro-kandidaten overgemaakt.

Deze standpunten situeren zich rond diskriminatie op basis van de leeftijd; volwaardig burgerschap; aktieve ouderen; een minimum inkomen voor ouderen; strijd tegen' armoede; verbetering van levenskwaliteit door zorg rond gezondheid, huisvesting, dienstverlening, woonomgeving, openhaar vervoer, kultureel leven ... , enz. Wellicht wordt dit memorandum iets te laat overgemaakt omdat de programma' s

POLITIEK MANDAAT

8. 1.

2.

3.

4.

5. 6.

Ouderen moeten rechtstreeks kunnen deelnemen aan de politiek, op elk niveau. Verkiezingen, kandidaatstelling en uitoefening van een politiek mandaat zijn voor de ouderen niet de enige weg tot beleidsbeïnvloeding. Ouderen willen in de eerste plaats als volwaardige burgers participeren aan zowel het algemeen als sektorieel beleid. De beleidsbeïnvloeding moet ook via geëigende inspraakkanalen voor ouderen worden gerealiseerd. Een aparte ouderenpartij naast de bestaande partijen wordt afgewezen. De ouderenadviesraden op gemeentelijk vlak zijn een zinvol middel en

9.

10.

Het lijkt ons dat de Liberale Bonden van Gepensioneerden, aangesloten bij het Ouderen-Overleg-kornitee, bovenstaande punten programma niet anders dan tenvolle kunnen onderschrijven.

· TOEKOMSTIGE

In het vooruitzicht van de gemeenteraadsen provincieraadsverkiezingen is het wellicht interessant te vernemen wat men mag bijverdienen in het kader van de uitoefening van een politiek mandaat.

afgaandelijke verklaring het toegelaten is ongeacht het bedrag van het inkomen dat eruit voortspruit, een ambt van een politiek mandaat of van een mandaat van voorzitter of van lid van een openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn tot het verstrijken te vervullen, voor zover het is ingegaan voor de ingangsdatum van het pensioen en uiterlijk de laatste dag van de maand van de 65 ste verjaardag van de mandataris.

Voor de uitoefening van een gemeentelijk of provinciaal mandaat voorziet de wet een afwijking op de algemene voorschriften. Het voorziet namelijk dat zonder voor-

Het uitoefenen van mandaten die ingaan na vermelde datum of die na die datum zijn vernieuwd, moeten vooraf worden aagegeven, zoals gestipuleerd volgens de voorwaarden inzake de inkomsten uit

In de vorige Courant kon u vernemen dat elke gepensioneerde naast zijn pensioen wat mag bijverdienen als hij rekening houdt met een aantal wettelijke reglementen.

7.

moeten bij dekreet verplicht worden. De inspraak op provinciaal-, Vlaarns-, federaal- en Europees niveau moet worden georganiseerd via de democratische vertegenwoordiging van de verschillende belangengroepen van en voor ouderen. Op Vlaams niveau moet de overheid het OOK erkennen als het adviesorgaan namens de ouderen. Op federaal niveau moet het "Raadgevend Komitee" verder worden uitgebouwd als permanent adviesorgaan. Het OOK is hier de Vlaamse vertegenwoordiger der ouderen. De bewonersraden in rust- en verzorgingstehuizen beantwoorden momenteel niet aan hun doel. Een andere en betere begeleidingsstruktuur moet gecreëerd worden.

INKOMSTEN

toegelaten beroepsaktiviteit. In 1994 mogen de inkomsten voortvloeiend uit de uitoefening van die mandaten 276.586 frank per jaar (gepensioneerde gerechtigden of gerechtigden op een pensioen van overlevende echtgenoot ouder dan 65 jaar) of 553.172 fr. (gerechtigden op een pensioen van overlevende echtgenoot jonger dan 65 jaar) niet overschrijden. die bijdragen worden in voorkomend geval met 138.293 fr. per kind ten laste verhoogd. Worden als politiek mandaat beschouwd: parlementslid, burgemeester, schepen, gemeenteraadslid, lid van de bestendige' deputatie en provincieraadslid.

3

NAAR ZEELAND Op 19 april reden we, onder leiding van onze voorzitter Frans De Coeyere, door Zeeuws-Vlaanderen naar Breskens. Hier stapte Diane, onze gids op onze bus. Ze leerde ons heel wat.


Zeeland, land van water, schorre en slikken was reeds vroeg bewoond. Men vond er sporen van romeinse nederzettingen. De noormannen bouwden er vluchtheuvels tegen de vijand en het water. In de vroege Middeleeuwen begonnen de monniken van de St.-Pieters en de St.Baafsabdij van Gent de inpoldering en de kerstening van de bevolking. Toen brak de 100 jarige oorlog uit tussen Frankrijk en Engeland en na de godsdienstoorlogen of de 80 jarige oorlog triomfeerde het protestantisme en waren de Noordelijke Nederlanden los van Spanje. Na 1814 was zeeland een deel van het koninkrijk der nederianden met Oostburg, stad van de eenhoorn, als cultureel centrum. Na 1830 is Zeeland de meest zuidelijke provincie van het Koninkrijk Nederland, bestuurd door provinciale staten onder het gezag van een commissaris van de Koningin. Gedurende de 2de wereldoorlog werd dit gebied fel gebombardeerd en in 1953 was er de rampzalige overstroming. Maar trouw aan de leuze "Luctor et Emergo" herleefde Zeeland, mooier en dynamischer dan ooit.

Na een kop koffie in Millano bezochten we een kaasboerderij . Een kleinschalig bedrijf, gedeeltelijk computer gestuurd. Binnen de 24 uren wordt de volle melk er verwerkt. Zonder smaak- of kleurstoffen, zonder conserveermiddelen en hygiënisch

behandeld worden hier kleine en grote kazen geproduceerd, allemaal voorzien van een kwaliteits controle merk. We bezochten de half open stallen, proefden en kochten kaas. Nog een ommetje door Zeeuws-Vlaanderen en we konden, weer in Milliano, genieten van een heerlijk maal : malse kip, knapperige frietjes met gemengde sla. Met de "Koningin Beatrix" staken we de Westersehelde over' naar Walcheren. Vlissingen waar Miehiel de Ruyter waakt is de 4de haven en vanaf het spoorwegstation kan men heel Nederland bereiken. Er is een belangrijke loodsendienst. een vismijn en er verschijnt een regionale krant. Middelburg kent een drukbezochte donderdagse markt en is de 4de monumentenstad van Nederland. We zagen, er doorheen rijdend: "Lange Jan" eertijds Norbertijnerabdij nu zetel van de provinciale staten en museum, de "Hoop" een windkoren stellingmolen, de "Schorpioen" een rnuseumschip, de mooie gevels van de vroegere koopmanshuizen. de oude spij-

"Deltamaquette

_ Topshuis"

(Foto Aero Viel/w)

kerbrug, een prachtige barokkerk en het gotische stadhuis van de Mechelse architect Keldermans. Middelburg bezit ook een miniatuur Walcheren.

Op weg naar het ir. J.W. Topshuis "Neel-

4

(Foto Holderbeke)

Delta-bezoekers"

(Foto AeroViel/w)

We werden er stil van. In de Delta-expo konden we ons vergewissen van de omvang van het Deltaplan. Op een maquette wordt alles haarfijn aangetoond en uitgelegd. Daarna begaven we ons naar een filmzaal waar we de opeenvolgende fasen van de bouw van de Oosterseheldekering konden meemaken. Tenslotte volgde een rondvaart op de Oostersehelde met de "Christiaan Ir". De Oosterseheldekering is de kostbaarste zeewering in nederland. Het is een uitdaging aan de Noordzee en een meesterwerk van het menselijk genie. De grote waterwerken hebben het landschap en het leven in de Delta gewijzigd. De vroeger zo geïsoleerde provincie is ontsloten. Het is nu een heerlijk vakantieland. Stranden, duinen, dijken en polders om te luieren, te wandelen en te fietsen. De zee, meren en kreken om te watersporten. Dorpen, dorpjes en historische stadjes om gezellig te winkelen en lekker te eten. Op de terugrit naar Vlissingen sprak Diane ons nog over Zeeuwse klederdrachten en typische zeelandse gerechten.

Veere waar nu de commissaris van de Koningin woont was vroeger stapelplaats van wol, vandaar de Schotse huizen. De gotische O.L.V.-kerk en het stadhuis zijn van Kelderman. De "Koe" is weer een windkoren stellingmolen.

"Kaasboerderij ...•

"wondelruimte

tje Jans" las Diane ons het ontroerend, waar beleefde verhaal voor van een van de gidsen over de beruchte stormnacht van 31 januari op 1 februari van 1953.

Met de "Prinses luliana" vaarden we terug naar Breskens waar we, met een dankwoord van Frans en van ons allen een luid applaus afscheid namen van Diane. In Milliano wachtte ons nog brood met ham en een "bakje" koffie. Gedurende gans de dag konden we leden begroeten van andere L.B.G.-groepen. We waren goed begeleid, hebben veel gezien en geleerd, lekker gegeten, we genoten van het samenzijn met vrienden, ... en zei fs het weer viel mee. Bravo en dank aan L.B.G. DE KESEL Madeleine (St. Niklaas)

VERSTANDIG

LIJNEN


Snel afvallen is dwaasheid, en niet ongevaarlijk. "Even een kuurtje doen" om van de probleem-kilootjes af te zijn en vervolgens weer gaan leven zoals vroeger, leidt tot het beruchte "yo-yo"effect : je wordt dikker, je vermagert snel, je wordt even snel weer dikker, en je lijnt weer. Op den duur zal het lichaam steeds weerbarstiger worden om het vet kwijt te raken. Verstandig lijnen is een lange termijn project - het moet een gewoonte worden om matig te zijn met voedsel. En om bovendien het juiste voedsel te kiezen, voedsel waarvan men niet dik wordt maar dat voedt en vult zodat je een tijd lang een tevreden gevoel hebt. Verstandig lijnen is dus iets waar je voor de rest van je leven aan vast zit. Maar wanhoop niet als je dit leest. Ten eerste moet je bedenken dat onverstandig lijnen ook een gebed is zonder end! Ten tweede gaat het lichaam na verloop van tijd meewerken aan een verstandig regime : het taalt dan niet meer naar overdadig voedsel. De eerste maand is misschien moeilijk, de tweede gaat het al een stuk gemakkelijker. En na enkele. maanden gaat het vanzelf. Tot slot nog dit: er zijn tien belangrijke redenen waarom ook u de rangen van die actieve senioren moet vervoegen. I. De spieren versterken en worden elastischer, de ademhaling en de bloedcirculatie verbeteren. 2. De spijsvertering gebeurt gemakkelijker en de constipatie is minder frekwent. 3. Het skelet verstevigt, de gewrichten worden weer soepel. 4. Het gehele lichaamsvoorkomen verbetert en er is opnieuw gewichtscontrole. 5. De energie vergroot en de inzet wint erbij. . 6. Zelfestimatie en zelfvertrouwen vergroten. 7. Nieuwe sociale contacten en nieuwe vriendschap doen zich voor. 8. De beweeglijkheid vergroot, vandaar, het risico tot vallen of accidenten verkleint. 9. Het zelfstandigheidsgevoel vergroot. 10. Het leven is ~eer aangenaam, zelfs boeiend! . (Uit het boek "Eet je Gezond" van Dr. Lode Dossche) M. JANSSENS (Galmaarden)

Waarde Redactie

EIGEN STREEK, MOOIE STREEK

Onder een stralende zon en met een comfortabele bus - goed voor 50 man gingen de LBG-senioren Harelbeke welgezind eind mei op stap. Ditmaal ging de tocht richting Heuvelland. Onze eerste stopplaats was Café "De Oude Molen" te Wulvergem waar een lekkere kop koffie ons wachtte. Een eerste culturele bijdrage werd geleverd door de molenaarsvrouw zelf die in "geuren en kleuren" uitleg verschafte omtrent "haar" molen. Ter plaatse mochten wij ook kennis maken met onze uitstekende gids, mevrouw Mimi Toma, die de rest van de dag in ons midden bleef. Via allerlei wegen doorheen deze schilderachtige streek bereik" ten wij de Rode Berg, waar we in een heel klein cafeetje "De Wulfshille" , waar juist genoeg plaats was voor ons allen, konden genieten van een streekbiertje. Net voordien bezochten we een landbouwmuseum. Rond 13.00 uur bereikten we Westouter. In restaurant "Het Tyrolerhof" werd een uitgebreid· middagmaal door allen geapprecieerd. Na de middag ging het dan verder door het prachtige Heuvelland. Alvorens de namiddag te eindigen op' een terrasje op de Kemmelberg, waar we konden genieten van een prachtig

panoramisch uitzicht, bezochten wij nog enkele bezienswaardigheden. Zoals steeds ging de tijd veel te snel. Het werd een fijne en leerrijke dag die ik ook alle andere afdelingen ten zeerste moet aanbevelen. G. GOEMAERE (Harelbeke)

Geachte Lezer, De volgende editie van de Courant verschijnt begin december. Graag ontvingen wij uw teksten op 19 september. Let erop dat indi viduele lezers brieven welkom zijn voor zover de naam en adres van de schrijver bekend zijn. Anonieme brieven gaan in de prulIemand. De redaktie houdt zich het recht voor teksten in te korten en persklaar te maken zonder de' essentie van de brief te raken. Aan manifesten, moties en andere omzendbrieven wordt geen gevolg gegeven. De Redaktie

5

BAA SR ODE, NU EN TOEN


Duizenden jaren geleden moet Baasrode een zeer vochtig en moerassig gebied geweest zijn dat dagelijks overstroomde. De streek was zo goed als onbewoonbaar. Rond 1500 startten de monniken van de abdij van Affligem met de eerste dijkaanleg. De abt van Affligem was toen de leenheer van deze streek. Het toenmalige eerste kerkje stond op de plaats van de huidige kerk en leek

heel erg op het kerkje vanVlassenbroek. De huidige kerk valt vooral op door zijn artistieke peervormige toren. Door de nabijheid van de Schelde ontwikkelde een deel van de bevolking zich tot vissers, scheepsbouwers en handelaars in losgoed (granen, veevoeders, steenkool, bouwmateriaal). Op de hogere kouters bewerkten de boeren de gronden. Het zal ons dan ook niet verbazen dat de Baasrodenaars de bijnaam "Pallingboeren" kregen. De tonnen paling, die ze met speciale houten zeilschepen, palingbotters, gingen ophalen in Zeeland, werden vanaf de Baasroodse kaaien met platte wagens naar Brussel vervoerd. Nu nog neemt een Baasroodse familie, de Van Gaevers, een groot deel van de Belgische palingomzet voor haar rekening. De filialen van de firma Aalvis bevinden zich thans in Brussel en Ternat.

6

Verder zijn een respectabel aantal Baasroodse vishandelaars gekend op de markten in de omgeving. De palingbotters van toen werden samen met andere houten schepen (jollen, otters, botters, walen, steenschuiten, zelfs zeekotters) in elkaar getimmerd op de "zaten" van de Van Praetes en de Van Dammes. Zeker ogenblik verschaften deze scheepswerven en aanverwante bedrijven (houtzagerijen, kabels, lieren)

lenhandels, handelaars in bouwmaterialen, conserven Cross and Blackwell, veevoeders. Stilaan verdwenen deze bedrijven zodat honderden mensen hun job verloren. Het gevolg laat zich voelen ... Baasrode verliest beetje bij beetje zijn karakter als nijverheidsgemeente en het drukke gedoe langs de Scheldeboorden verdwijnt, als men het razendsnelle verkeer over het hoofd ziet natuurlijk. Alleen het veer, de schippers die aanleggen aan de steiger op Driehuizen en de jachtclub aldaar zorgen nog voor enige beweging aan de Scheldekant. De opmerkzame wandelaar die Baasrodedorp, Driehuizen-Fabriekstraat aandoet zal getroffen worden door de wansmakelijke aanblik van dit dorpsgedeelte : in de woonkern tref je te veel braakgronden, krotten en een leegstaande scheepswerf aan. Ook de afwezigheid van mondaine winkels valt in Baasrode op. Baasrode, uithoek van Dendermonde, leeft op een laag pitje. Alleen karnaval brengt hier nog wat leven in de Brouwerij. De meeste Baasrodenaars vinden werk in het Antwerpse of het Brusselse.

werk aan 900 mensen. Het was ook de tijd dat iedere straat in de dorpskom een serieus aantal cafeetjes telde. De cafés werden grotendeels bevoorraad door de brouwerij Bacchus van de familie Dhollander. Dit familiebedrijf dat tot verre in Vlaanderen bekend was om zijn uitstekende smaakvolle bieren steunde in Baasrode menige sportclubs. Basketbalclub Panters dankt nog altijd zijn naam aan het luxebier "Panter". Wegens erfenisperikelen en druk vanwege de biermastodonten werd het bedrijf een twintigtal jaren geleden overgelaten aan Jupiler.

Baasrode is in deze streek wel bekend bij wandelaars en wielertouristen. De scheldeboorden en de daaraan palende polders verschaffen aan de liefhebbers van rust en natuurschoon een aantrekkelijk recreatiegebied. Het wandeltraject van Baasrodedorp naar Vlassenbroek langs de dijk bedraagt ongeveer 5 km. Terug door de polder komt op één kilometer minder. Vlassenbroek is feitelijk een bekend, bijna beroemd gehucht van Baasrode. Het kerkje is ongeveer 450 jaar oud en misschien wel het meest geschilderde kerkje in Vlaanderen. Nu nog kan je regelmatig schilders aan het werk zien op de Vlassenbroekse dijk. Een viertal schilders wonen onder de kerktoren en stellen doorlopend ten toon.

In het scheepvaartmuseum' kan je nog altijd maquetten van de vroeger gemaakte schepen bekijken, alsook schilderijen en foto's die de vroegere bedrijvigheid op de werven en de kaden van Baasrode weergeven. Op zijn Baasroodse oevers telde de Schelde vroeger nog de olieraffinaderij van Unilever, ijsroomfabriek Ola, ko-

Dit Vlassenbroek en een groot gedeelte van Baasrode werd in 1953 ten gevolge van een dijkbreuk overstroomd. Het water reikte wekenlang tot aan de dakgoten van de lage huisjes. Maandenlang na de dichting van de bres was men nog in de weer om de opg.elopen schade te herstellen en het binnengespoelde Scheldezand te verwijderen.

---

-- -

-=

In bepaalde Vlassenbroekse cafés kan je, mits afspraak, lekkere muskusratbilletjes eten. Lekker! Verder kan je er altijd terecht voor een lekker hapje of een hartig streekbier op de drukke terrasjes.


Op je wandeling door de polder kan je zeker genieten van het rustige vissersritueel aan de dichtbezette oevers van de talrijke visputten neven de Broekweg. Wel stil zijn en zachtjes stappen als je dichterbij gaat neuzen.

Geniet verder van de uitgebreide flora en fauna: fazanten, konijntjes, reigers, muskusratten, sleutelbloemen, wilgekatjes, enz. In de polder wordt vooral de populier (Canada) gekweekt. De schorre, tussen dijk en Schelde, zijn begroeid met wilgestruiken en riet. De jonge wij men werden vroeger gebruikt om manden te vlechten, de oudere, dikkere wij men gebruikte men bij dijkversterk ingswerken. Als je Baasrode eens met een bezoek vereert moet je zeker proberen te zien: - Rosstraat : het rusthuis met zijn meer dan geslaagde architecturale voorgevel. - Kloosterstraat : een schilderachtige veld kapel van rond de jaren 1760. - Kerk : de kerk zelf is zeer schilderachtig, zeker vanop de Scheldedijk bekeken. De beschermingswerken rond de kerk en de beplanting zijn zeker geslaagd te noemen.

)

---~

- Rechtover de kerk een prachtig herenhuis in witte glazuursteen. Een paar huizen verder het lokaal van de mutualiteit "Help U Zelve", met zijn blauwe leeuw van Delhaize. - Dijk: De Kramp; Eén van de mooiste meanders van de Schelde, rechtover de eerste voorde. (schuinoplopende weg om de dijkkruin te bereiken). - Achter de kerk: Het veer. Overvaart om het half uur. Je mag gratis mee. Attractie voor de kinderen; Voorzichtig zijn bij in- en uitstappen. Aan alle wandelaars hartelijke dank voor uw komst en belangstelling. Wellicht tot wederziens op onze mooie dijken of op een Vlassenbroeks terrasje. Moge deze tekst en de bijhorende schetsen ertoe aanzetten Baasrode en omgeving met een bezoek te vereren. VEYT FR. (Baasrode)

VERHOGING ZELFSTANDIGEN PENSIOEN De uitkering voor arbeidsongeschiktheid en het zelfstandigenpensioen werd sinds 1 juli opgetrokken tot het bedrag van het bestaansminimum. De regering - dit was toen Minister Gol - nam die doelstelling op in maart 1987 in een vijfjarenplan waarover ze met de zelfstandigen een akkoord sloot. Later stelde ze evenwel de realisatie ervan verscheidene malen uit, zodat het proces uiteindelijk zeven in plaats van vijf jaar in beslag nam. Het minimumpensioen voor een zelfstandige is nu : 26.280 fr. (+ 1.124 fr.) voor een gezin en voor een alleenstaande 19.710 fr. (+ 749 fr.). Op jaarbasis zijn de bedragen 315.359 fr. (gezin) - vroeger 301.866 fr. of dus een verhoging van 4,5 % en voor een alleenstaande 236.521 fr. - vroeger 227.535 fr. of een verhoging van 4 %. Dit minimum geldt enkel voor wie minstens een' tweederde loopbaan kan voorleggen: 30 jaar voor mannen en 27 jaar voor vrouwen. Om recht te hebben op een uitkering van het bestaansminimum, mag de zelfstandige geen andere middelen van bestaan hebben. (bij v . onroerend goed). Heeft hij die niet, dan kan hij een aanvraag indienen. Hij heeft recht op een aanvulling als zijn inkomen, verminderd met 10 procent, lager ligt dan het officiële bestaansminimum. Wie door de verhoging van het zelfstandigenpensioen voortaan 26.280 fr. geniet, heeft toch nog recht op een aanvullende uitkering in het kader van het bestaansminimum of 2.628 fr. De dagvergoeding voor werkonbekwaamheid is ook sinds 1 juli verhoogd. Voor de zelfstandigen met gezinslast, wordt dit bedrag na drie maand, 667 fr./dag. Na 12 maanden wordt dit bedrag 1.011 fr./dag. In geval van definitieve stopzetting wordt dit 1.074 fr. Ondertussen werd vernomen dat nog andere verbeteringen aan het statuut van de zelfstandigen wordt overwogen, o.m. nu de adoptiepremie; een verhoging van de familiale toelage voor de opvang van kinderen ingeval van ziekte of zwangerschap; de verlenging van de verplichte ziekteverzekering voor zekere kleinere risico's; het invoeren van een regime van vervroegde stopzetting van de arbeid voor landbouwers, enz.

7

GE

IJNfJHE/fJ door F. COSYN

ALS DE MAAG MISHANDELD WORDT ... (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Wellicht meer dan andere organen, ondervindt de maag de onmiddelijke invloed van gemoedsbewegingen; deze hebben op de doorbloeding van de maag, de afsluiting van het maagsap, de maagbewegingen, een sterkere uitwerking. Iedereen weet dat heftige àcute gemoedsbewegingen soms walging of geeuwhonger, misselijkheid of voedselweigering teweeg brengen, maar ook voortdurende gemoedsaandoeningen veroorzaken een reactie. Zo past bij een gedrukte stemming meestal een goede eetlust en tegenwoordig neemt men zelfs aan dat maag ziekten , met name de zo veelvuldig voorkomende maagzweer, door psychische spanningen worden verwekt. Vijf tot tien procent van de mensen vooral mannen tussen de leeftijd van 30 en de 50 jaar - krijgt vroeg of laat af te rekenen met een maagzweer. De. diagnosemiddelen en de behandeling zijn de laatste jaren enorm geëvolueerd, zodat ziekenhuisopname zelden.noodzakelijk is. Maar altijd heeft de ziekte veel pijn tot gevolg en soms leidt ze tot bloeding of een perforatie.

De maag is een spier waarin het voedsel wordt vermengd met allerlei spijsverteringssappen, zoals zoutzuur, dat reageert met een enzym (pepsine) en de vertering van eiwitten op gang brengt. De maagwand beschermt op zichzelf door slijm te produceren. Een maagzweer ontwikkelt zich op plaatsen waar maagsap met vrij zoutzuur het maagslijmvlies kan bereiken (gewoonlijk onderaan de maag of in de twaalfvingerige darm, onmiddellijk erachter). Men kan stellen dat weefsel verlies ontstaat of dat de maagwand tot op de spier ingevreten wordt. Vandaar de pijn enige tijd na het nuttigen van een maaltijd. Normaal is er een evenwicht tussen de factoren die een maagzweer iin de hand werken (afscheiding zuur en pepsine) en de beschermingsfactoren. Het is zo goed als zeker dat de zuurafscheiding een rol speelt bij het ontstaan van zweren in de twaalfvingerige darm, voor maagzweren is dit minder duidelijk. De oorzaken van maagzweren staan nog niet vast maar de invloed van psychische factoren (overspanning, teveel stress, angst), bepaalde geneesmiddelen (cortisone, aspirine, ontstekingswerende middelen) en het voedingspatroon, zoals het

8

tijdstip van de maaltijden en de kauwgewoonten (bepaald door de gezondheid van de tanden) is voldoende bekend. Voorts kan er een verband bestaan tussen het karakter en de aanleg voor een maagzweer : workaholic, ambitieuze en té plichtsbewuste personen die elke verantwoordelijkheid naar zich toehalen. Typische kenmerken van onder andere de zakenman, het beeld van de Westerse samenleving. Zonder het te beseffen ondergaan ze innerlijke strijd tussen hun drang naar zelfbevestiging en hun zelfgenoegzaamheid enerzijds en hun stille verlangen naar afhankelijkheid en ongedwongenheid anderzijds. Dergelijke karakteristieken zijn beslist ook de oorzaak van andere ziekten (hoge bloeddruk, migraine). Maagzweren kan je best vergelijken, met een drukkend, branderig gevoel, krampen, hevige honger en zelfs met messteken. Die pijn stuurt zich in de bovenbuikholte (onder de ribben links, onder het hart). Soms zit ze w~t hoger (zodat wij aan Angina pectoris denken), soms in de rug. de zieke klaagt over zware oprispingen en een bittere smaak in de maand. Een zweer in de dunne darm doet 's morgens meestal geen pijn maar later op de dag wel. De pijn verzacht wel bij de maaltijd. Gedurende enkele weken wordt de zieke geteisterd door echte pijnaanvallen, daarna vermindert de pijn, maar ze keert na enkele maanden terug. Tot de mogelijke complicaties behoren de maagbloedingen. Dan braakt de zieke helrood of "koffiedik" bloed of heeft hij een zware stoelgang .. Een andere eventuele complicatie is de perforatie: de zweer

heeft de maagwand volledig doorboord en kan buikvliesontsteking veroorzaken. De patiënt heeft felle pijn. In beide gevallen is een dringende geneeskundige ingreep noodzakelijk. De ontsteking en kramp als gevolg van een maagzweer kunnen aanleiding geven tot een maagpoortvernauwing (of afsluiting). Een van de symptomen is overvloedig braaksel dat voedselresten bevat. Een maagzweer die ondanks behandeling niet geneest; wijst op maagkanker. Een zweer in de dunne darm daarentegen verkankert niet. Om een maagzweer op te sporen wordt bij voorkeur een endoscopisch onderzoek of endoscopie uitgevoerd. Daardoor worden buigzame glasvezel buisjes gebruikt die de beelden transporteren (daarin wordt zo' onderzoek ook fibroscopie genoemd). Op een van de buiseinden is een lens of oculair bevestigd waarmee de dokter de voortgang van het buisje kan volgen en de orgaanwanden kan bekijken. In het buisje loop een centraal kanaaltje waarin een nog kleiner buisje kan worden gestoken om afsluitingen op te zuigen voor onderzoek of om een bioptietangetje waarmee stukjes van het orgaan kunnen worden weggenomen, in te brengen. Zoals in de inleiding gesteld is de manier waarop je eet, even belangrijk als wat je eet. Het belang van gezonde voeding en goede eetgewoonten zijn ook hier een must. Enkele tips: vaste tijdstippen en zonder overhaastig eten en goed kauwen (dus goede tanden). Zuinig omspringen met koffie, alcohol en kruiden. Roken stoppen en geneesmiddelen zoals aspirine, ontstekingswerende middelen of corticoïden vermijden en tot slot evenwichtig leven. Met medicatie kan een maagzweer - soms vrij vlug - bedwongen worden. In andere gevallen is het beter om operatief in te grijpen.

"EEN 100-JARIGE IN BLAKENDE GEZONDHEID"


Sedert 1874 wordt Aspirine industrieel geproduceerd. Nu, honderd jaar later wordt er in de medische literatuur nog steeds over het befaamde acetylsalicylzuur gepubliceerd. Sommige' wetenschappelijke auteurs beweren trouwens dat de derde grote "revolutie" van Aspirine aangebroken is. Over hoe dit medicament ontdekt werd, de konvnercialisering ervan en zijn talrijke toepassingen vindt u in dit artikel iets meer. Zoals dit het geval is voor heel wat moderne geneesmiddelen, is de kennis van het acetylsalicylzuur (A.A.S.) aan de studie van de geneeskrachtige kruiden te

dukt uit de berkenschors dat hij "salicyne" noemt en een jaar later bekomt de Franse apotheker Leroux de kristalijne vorm van dit produkt. In Italië slaagt men er tenslotte in om deze stof uit te zuiveren. Andere chemisten zoeken hoe ze het produkt kunnen stabiliseren. Het is Hermann Kolbe die uiteindelijk de zuivere chemische struktuur van het salicylzuur vaststelt, de synthese ervan ontdekt en alzo er ook de industriële produktie van mogelijk maakt. Dit nieuwe medicament' heeft echter een bijzonder slechte smaak en is uiterst moeilijk verteerbaar. Daarom zoeken chernisten hoe ze verder het produkt

Ze bevatten zout en zijn dus minder geschikt voor mensen die op een zoutarm dieet staan. Andere preparaten hebben een maagbestendige omhulling. Het medicament komt dan via de darmen in het bloed terecht. Daarom heeft het wat meer tijd nodig vooraleer het in werking treedt. Salycilaten irriteren de maag en zijn bloedverdunnend. Als men ze echter op de juiste wijze gebruikt dan zijn het zeer doeltreffende medikamenten. In verband met aspirine gebeuren op dit ogenblik uiterst belangrijke onderzoeken met betrekking op de invloed van acetylsalicylzuur op de natuurlijke verde-

Aspirine

danken. Voor wat de Aspirine betreft, zijn het vooral de berk en de koningin der weiden die in hun natuurlijke sappen de aktieve stoffen bevatten die vroeger in de volksgeneeskunde gekend waren voor hun pijnstillende en ontstekingswerende invloed.

In de middeleeuwen kenden de herboristen zeer goed de uitwerking van het afkooksel van de berkenschors. Dit bitter goedje schrijven ze voor in geval van ondraaglijke pijnen terwijl hoge koorts behandeld wordt met een aftreksel van de koningin der weiden. Dat beide remedies dezelfde basisstoffen bevatten is toen nog niet geweten. Deze twee belangrijke geneeskrachtige kruiden zullen zelfs voor een zekere tijd in de vergeethoek terecht komen na de invoering van quinine,het meest populaire geneesmiddel uit de l8e eeuw.

Wanneer Napoleon in 1806 het continentaal stelsel invoert, komen de geneeskrachtige eigenschappen van de inheemse kruiden opnieuw in het centrum van de belangstelling. Wetenschappers gaan alzo weer ten rade bij de oude kruidenboeken. In 1828 distilleert Johan Andreas Buchner een pro-

kunnen verbeteren. Het is Felix Hoffman die door toevoeging van een acetylgroep de nevenverschijnselen fel kan afvlakken. Eindelijk kan het medicament worden gebrevetteerd. Uit respekt voor de moederplant die aan de basis van de ontdekking ligt (spirea u1ceria), wordt het geneesmiddel ingeschreven onder de naam aspirine (A-cetyl-SPIRrea-INE). Aspirine is nu de meest verkochte molecule ter wereld. De naam ervan is trouwens niet meer weg te denken uit het courante taalgebruik. Die banalisering leidt wel eens tot misverstanden. Soms vergeet men dat asperine een echt medicament is en dat het gebruik ervan als zodanig ook moet gebeuren. Acetylsalicylzuur wordt gecommercialiseerd onder verschillende merknamen. De meesten daarvan kunnen vrij worden aangekocht. Bekende merken zijn : Aspirine, Aspro maar ook Alka Seltzer, Catalgix, Dispril , Sedergine, Asarid, Perdolan, Veganine en nog heel wat anderen bevatten voornamelijk asperine. Voor eenzelfde hoeveelheid acetylsalicylzuur zijn de prijzen echter merkelijk verschillend. Sommige preparaten zijn bruisend. Daarom zijn ze niet efficinter.

digingsmechanismen van het lichaam. A.A.S. zou de produktie stimuleren van een aantal stoffen van de verdedigingscellen. Daardoor zou de vernietiging van ziekteverwekkers gestimuleerd worden. Verondersteld wordt dat dit uiterst belangrijk zou kunnen zijn in geval van kanker. Volgens recente cijfers van de "American Cancer Society" zou het sterftecijfer bij dikkedarmkanker 40% lager kunnen liggen bij toediening van aspirine. Daarnaast duidt wetenschappelijk onderzoek nog op het positief effekt van A.A.S. op de primaire en de secundaire preventie van cardio-vasculaire ziekten. Aspirine is dus een honderdjarige in een bijzonder goede gezondheid en waarvan we in de toekomst nog heel wat heil mogen verwachten. Binnen enkele jaren zeggen we misschien zoals de Engelsen dit voor de appel doen : "Gne aspirine a day keeps de dokter away".

G. VERBRUGGHE

9

ZELFREDZAAMHEID Zoals u wellicht weet, richten de Liberale Bonden van Gepensioneerden, cursussen "zelfredzaamheid" in. In vroegere edities van de Courant werden reeds verschillende verslagen daarover verstrekt. Deze cursussen hebben tot doel, behoudens het bijbrengen van praktische en theoretische kennis, de gepensioneerde en in het bijzonder de alleenstaande gepensioneerde zolang mogelijk in het eigen milieu te laten leven, dit zonder hulp van derden. Onafhankelijkheid is immers te verkiezen boven afhankelijkheid, goed ook de bedoeling van de hulpverlener(s) moge zijn.

hoe


"De dames eregenodigden ... "

"Leren onszelf behelpen ... "

Inderdaad, als merralleen komt te vallen, hetzij als man ofals vrouw, ontstaan vaak situaties waarbij praktische hulp van derden nodig wordt. Bij de man is het vaak voor het bereiden van de eigen maaltijd en bij de vrouw voor het verrichten van allerlei "klusjes" in het huishouden. Ons traditioneel rolpatroon is hiervan de oorzaak. Meestal is het de vrouw die kookt (en blijft de man onkundig op dit vlak) en is het de man die de klusjes in het huishouden verricht (en blijft de w vrouw onhandig). Op deze traditionele regel zijn er gelukkiglijk uitzonderingen. Dus bij het wegvallen van de partner ontstaan situaties die vaak hulp van de (familie, vrienden of buren) vereisen. Deze hulpverlening kan tot allerlei spanningen leiden en creëert hoe dan ook afhankelijkheid. "Kookploeg Wevelgem op de gevoelige plaat ... "

Nochtans stelt men vast dat die hulp infeite niet nodig is of althans dat slechts tijdelijk hulp dient geboden te worden. Om dit te realiseren moeten we uiteraard leren onszelf te behelpen. Vandaar dus cursussen "zelfredzaamheid". Deze cursussen vragen een minimale infrastructuur en worden zo goedkoop mogelijk gehouden.

Via praktische demonstratie, maar vooral met de nadruk op het "zelf doen", leren de mannen koken, bakken, braden, sausen maken, enz.) en leren de vrouwen een aantal klusjes opknappen (electriciteit, hout, loodgietwerk, enz.). De cursussen richten zich daarbij uitsluitend tot hetzij mannen of vrouwen. Op die wijze wordt "het zelf doen"principe tenvolle benadrukt en wordt vermeden dat het traditionele rollenpatroon zich zou manifesteren.

Mocht u belangstelling betonen, dan kunt u steeds informatie krijgen bij de L.B.G. of vraag het eens aan een aantal oud-cursisten. De afdelingen die het ditmaal waagden waren Wevelgem en Harelbeke. Wanneer

Dus twee soorten cursussen die in afzonderlijk dag- of namiddagprogramma's worden gegeven of in reeksen in de eigen lokale afdeling.

Teksten foto's P.D.R. "Gezellig samen ... "

10

durven jullie het aan ?

GENEESMIDDELEN

?

ONZE GEPENSIONEERDEN EN D-DAY

BEZIN EER JE BEGINT Op 20 en 22 juli 11., respectievelijk te St. Truiden en te Beringen-Stal organiseerde LBG-Limburg hun provinciale vormingsaktiviteiten.


In de voormiddag, hield de heer Jos Notermans een voordracht over de verschillende aspekten van de werking van de vereniging, de doelstelling en de structuur en de inspraakmogelijkheden bij en van L.B.G. Het aspect "verzekeringsmodaliteiten" kon daarbij op een grote belangstelling van de talrijke bestuursverantwoordelijken genieten. In de namiddag hield Dokter Wertelaers een referaat over het geneesmlddelengebruik.

Als je de cijfers hoort slikt de Belg gemiddeld 3,3 verschillende geneesmiddelen per dag, wat een totale uitgave vertegenwoordigd van ruim 50 miljard frank: Hoewel niet meer weg te denken uit onze samenleving wordt het juiste doel van geneesmiddelen vaak miskent. Centraal stond hier dan ook de vraag hoe het geneesmiddelengehruik in de juiste hanen te leiden en wat er kan gedaan worden om te wijzen op de gevaren van automedikatie.

PERIKWATIE AMBTENAARSPENSIOEN VERTRAAGD

Bij de bespreking van het krisisplan. werd gesteld niet te willen raken aan het beginsel van het ambtenarenpensioen. Zoals in de Courant uiteengezet krijgen gepensioneerde ambtenaren een verhoging van hun pensioen. Dit heet de perikwatic of anders gezegd het is een vorm van uitgesteld loon. Nu blijkt dat minister Willockx - pensioenen - dit principe wil blijven verdedigen doch ook hier wil bezuinigen. Concreet komt het hier op neer dat men de perikwatie wil vereenvoudigen en/of uitstellen en "te" gunstige speciale pensioenregimes voor ambtenaren wil wegwerken. De minister had graag de perikwatie laten ingaan telkenjare op I juli volgend op de toegekende salarisverhogingen aan de ambtenaren en de perekwatie te beperken tot I % per jaar.

6 juni 1944 begon de landing in Normandië kortweg D-day genoemd. Nu 50 jaar later vierde begin juni heel Normandië feest. Duizenden Amerikanen, Engelsen, Canadezen en Belgen kwamen opnieuw naar de historische plaatsen zoals o.a. Caen, waar we het indrukwekkende Mémorial de la Paix vinden. Films, video's, diorama's enz ... geven hier een goed beeld van de oorlog weer. Enkele van de belangrijkste Herdenkingsfestiviteiten waren o.a. : - van 5 tot 10 juni het onthaal van de Belgische veteranen in Surtainville - op 6 juni op Utah Beach de herdenkingsceremonie in aanwezigheid van Bill Clinton president dan de Verenigde Staten van Amerika. - op 6 juni te Omaha Beach de internationale plechtigheid met tal van Staatshoofden.

wij op onze beurt de leden de gelegenheid geboden om de sfeer rond D-Day aan de lijve te ondervinden. Met een 50-tal gepensioneerden brachten wij daar een bezoek aan het Dagblad-museum te Antwerpen waar de gelegenheidstentoonstelling "D-Day 50 jaar na de landing" doorging. Conservator Blommaert gaf een levendige voorstelling van de landing te Normandië aan de hand van foto's en dagbladartikels. Daarna trok de groep naar zaal "De Meirminne" voor een uitgebreid koud buffet. In de namiddag volgde een documentaire over de landing en een prachtige show van de Glenn Miller Band en Vera Lynn. Rond 16.30 uur keerden alle gepensioneerden uiterst tevreden over deze leerrijke dag huiswaarts. A.V.

Enkele dagen later - 15 juni - hebben

1994 : DE UITBREIDING GAAT VERDER Op 14 juni 1994 te 14 uur werd in Onze-Lieve-Vrouw-Waver een nieuwe afdeling van de Liberale Bonden van Gepensioneerden opgericht. De afdeling werd kortweg LBG-Waverland genoemd. Het gezellige restaurant "Het Peperbusje", Dorp 16 te 2861 O.L.V. Waver was die dag de ontmoetingsplaats voor verschillende gepensioneerden die hun vrij tijd cultureel en in gezelschap wensten door te brengen.

gaf een uiteenzetting over de werking van de Liberale Bonden van Gepensioneerden van de Provincie Antwerpen en over het doel van de oprichting van de nieuwe afdeling. Iedere aanwezige kreeg een tas koffie en taart aangeboden en ter afronding van deze produktieve en gezellige namiddag werd er nog "Vlaaien loten" (bingo) gespeeld. A.V.

Stafmedewerker

mevrouw Vernimmen

In concreto betekent dit dat als de ambtenaren in augustus 3 % opslag krijgen, de gepensioneerde (ambtenaren), die opslag dan krijgen gespreid over drie jaar en telkens 1 procent, te beginne in de maand juli volgend op de opslag voor de ambtenaren. Daarnaast wil de minister gunstig pensioenregimes die gelden voor groepen als magistraten, leraars en douaniers meestal houden die een verkorting in van de loopbaan nodig om een volledig pensioen te bereiken - reduceren tot de

gewone pensioenberekening voor functies die in cumulatie uitgeoefend worden. Elk gewerkt jaar zou maar goed zijn voor 1160 van het referte salaris i. p. v . 1/55,1/50, enz. Tenslotte zouden de hoogste overlevingspensioenen (ongeveer 1,5 miljoen fr .Ij aar) afgetopt worden. P.D.R.

11


De meest in het oog springende verdeling van de paddestoelen is natuurlijk de verdeling van de eetbare en met-eetbare soorten. Veel meer paddestoelen zijn eetbaar dan wij over het algemeen veronderstellen. In Frankrijk komt de paddestoel in vele soorten en in diverse gerechten op tafel. Hij wordt dan ook wel "wild zonder poten" genoemd. Het zelf zoeken van paddestoelen, zonder voldoende kennis van de eetbaarheid ervan moet behalve uit een oogpunt van natuurbescherming ook met het oog op de gezondheid sterk ontraden worden. . Gekweekte (eetbare) paddestoelen zijn het gehele jaar door volop te koop hoewel minder van smaak dan wilde, bijzonder goed bruikbaar. Cantharellen zijn in de herfst ook bij de meeste groentewinkels én delicatessenzaken verkrijgbaar maar worden wel ieder jaar duurder. Behalve de hierboven geciteerde eetbare plaatjeszwammen zijn er nog de boleten (eekhoornbrood), de bovisten (truffels) en bekerzwammen (morielies ).

De truffel is een knolvormige, eetbare paddestoel die onder de grond groeit (540 cm diep) en zwart van kleur is. Het truffelland bij uitstek is de Périgord in Frankrijk. Ze groeien onder eikebomen en worden gezocht met behulp van varkens die ze op hun geur opsporen. In ons land zijn verse truffels vrijwel niet verkrijgbaar. Verse truffels ziet men in het najaar (november, december) wel in Parijse delicatessenzaken, en natuurlijk ook in de Périgord. Ze zijn zeer kostbaar. De hier gebruikte truffels komen uit blik, waarvan er verscheidene soorten te koop zijn. Blikjes met opschrift 'une tru ffe , bevatten één grote. 'Truffes pelées' zijn hele geschilde truffels.

12

'Truffes brossées' zijn ongeschilde, schoongeborstelde truffels. Verder is er nog de aanduiding 'morceaux', d.w.z. stukjes. De schillen van de truffels kunnen niet gegeten worden wegens hun hardheid, maar ze worden voor de smaak meegefruit met sommige gerechten. Er bestaat imitatie-truffel, maar deze heeft smaak noch geur, en alleen de zwarte kleur doet aan truffels denken. Het gebruik ervan is dan ook vrij zinloos. In Noord-Italië (Piemont) komen de beroemde witte truffels voor. Ze worden gezocht door speciaal opgeleide 'truffelhonden' . Deze truffels, die veel sterker van smaak, zijn dan de zwarte, worden niet gekookt, maar op het laatste moment, van het vuur, rauw geschaafd aan de gerechten toegevoegd. In het plaatsje Alba vindt eens per jaar de grote witte-truffel veiling plaats. Ze zijn onbeschrijfelijk kostbaar.

Eet verse paddestoelen liefst de dag waarop u ze geplukt hebt en verwerk alleen de gave, liefst jonge exemplaren. Gedroogde paddestoelen moeten eerst een minuut of wat in warm water worden voorgeweekt. Het gewicht verdub-

OVER PADDESTOELEN Het eekhoornbrood daarentegen is een paddestoel die u zonder gevaar zelf kunt gaan zoeken in bossen en op de hei. Helaas zijn de vindplaatsen zeldzaam geworden. Om te vermijden dat u verkeerde (bittere) boleten plukt doet u er goed aan u met een boekje met platen te wapenen. . U wordt van de bittere wel niet ziek, maar de smaak kan vervelend zijn! De bittere boleet heeft een ietwat slankere steel met een gelige tot bruine tekening, terwijl de lekkere boleet op de steel een netwerk heeft dat wit van kleur is. In de zomer en de herfst kunt u dus vers eekhoornbrood plukken en de rest van het jaar is deze boleet ook gedroogd te koop. In Duitsland heten ze 'Steinplize', er is ook een Franse gedroogde boleet te koop 'cèpe' genaamd. Meestal zijn de gedroogde paddestoelen in plakken gesneden, zodat u ze niet kunt vullen, zoals dat zo prachtig gaat met de verse exemplaren, die soms een hoed bezitten die wel 30 cm in omvang is. De ietwat nootachtige smaak doet na bakken sterk aan vlees denken. Een goed idee als u vleesloos wilt eten. De voedingswaarde komt enigszins overeen met sommige groenten. Ze bevatten tamelijk veel vitaminen A en B en fosforzouten.

belt zich, zoals u merken zult. Aangezien de pakjes, die doorgaans ca. 25 g bevatten, tamelijk kostbaar zijn, gebruikt u gedroogde vooral in een omelet, in sausen en ook ter aanvulling van groen en, waarvoor maar weinig nodig is. Gooi het weekwater vooral niet weg: na zorgvuldig zeven is het een geurige aanwinst voor soep en saus. Tot slot nog dit : de paddestoelen vormen een rijk apart en spelen een onmisbare rol in de cyclus van de materie en in het leven op onze planeet. Hun oorsprong is onbekend: de oudste fossielen dateren uit het paleozoïsche tijdvak en het juiste aantal soorten is niet bekend. Er zijn tot nu toe zowat 100.000 soorten benoemd, waarvan vele microscopisch klein zijn. Ze zijn meer verspreid dan de altijd groene planten. Niet alleen zijn ze intrigerend, sommige zijn ook eetbaar en ze worden alle geanalyseerd; de achtenswaardiger soorten dragen bij tot de bereiding van antibiotica (penicilline of penseelschimmels of bevorderen het gistingsproces (het geslacht Saccharomyces) bij het maken van bier of wijn. Banaler zijn de paddestoelen die een rol spelen bij de ontbinding van planten; de gisting van mest of het zelfreinigingsproces van bezoedeld water.

Ten slotte zijn er de schadelijke soortendie onophoudelijk ziekten veroorzaken zoals mycose en schimmelaandoeningen bij de mens ofwel meeldauw bij aardappelen.


Hou er rekening mee en wees voorzichtig. Je moet alle aspecten van eenzelfde soort wel honderdmaal bekijken om ze met zekerheid te herkennen. Het is voldoende bekend dat paddestoelen vergankelijk en wisselbaar zijn. (Vandaar de uitdrukking : als paddestoelen uit de grond schieten = vlug groeien en zich vermenigvuldigen als paddestoelen). De Cantharellus ciborius of dooierzwam bijvoorbeeld groeit vroeg onder de eik, is oranjegeel en niet al te groot, terwijl hij onder de beuk later rijp wordt, groter is en minder felle kleuren heeft. Onder de haagbeuk is hij brozer, later en groeit in groepjes. Denk nu maar niet dat hier de kous af is! Naast al de verschrikkingen moet je ook weten dat de mycologen het er niet altijd over eens zijn of een bepaalde soort eetbaar is. Dat zou te gemakkelijk zijn! Lactarius turpis, de bleke melkzwam en lactorius torminosus, de grijsgroene melkzwam, zijn giftig, behalve in Finland, waar ze tot het uitgelezen voedsel behoren, en in de USSR, waar ze gezouten gegeten worden ... Over paddestoelen is dan ook reeds veel in het verleden geschreven. Theophrastus (Grieks natuurkundige 372-287 v. C.) was van mening dat paddestoelen onafhankelijker organismen zijn, planten zonder vruchten, hoewel de algemene opinie ze als pathologische gezwellen van planten beschouwde. Later maakte Plinius de oudere (Romeinse natuurkundige 23-79 n.C.) een onderverdeling in giftige en eetbare soorten in "Naturalis historiae libri XXXVII". Charles de Lécluse (Frans plantkundige 1525-1609) schreef de eerste monografie over paddestoelen, met een beschrijving en afbeelding van een honderdtal soorten. Carl von Linné (Zweeds natuurkundige 1707~ 1778 zie verder) maakte een samenvatting van wat later een wetenschap apart zou worden die zich in de 1ge eeuw verder ontwikkelde dankzij de

bezoek de mooie & onvergetelijke

WESTVLAAMSE FLORAllEN (van 24 tot 27 september'94) in de

STEDELDKE EXPOHALLEN TE ROESELARE iedere dag doorlopend "Cafetaria

van 10.00 tot 19.00 uur

en Restaurant

Ter Wilgen"

De Westvlaamse Floraliën zijn een streling voor het oog, met het mooiste wat de natuur te bieden heeft, door mensenhanden bewerkt, zijn zij de kustenaars van de Sierteelt. Inkom:

100 fr. - Deze democratische prijs, laat toe dat iedereen in de gelegenheid kan zijn, om te komen zien naar deze pracht van hovingen, bloemen en planten. Daarom werd speciaal de dinsdag 27 september toegevoegd genieten van al dit moois.

De bijdrage van Elias Fries (1794-1878) bestond erin de grondbeginselen van de mycologie te formuleren, die ook nu nog gelden. Ook de dag van vandaag wordt heel wat studiewerk over paddestoelen verricht. Hier en daar zelf worden paddestoelenbeurzen in oktober gehouden in diverse steden (Gent en Brussel) waar u met uw vragen terecht kunt. De moeite waard om er eens naar toe te gaan.

"De wereld van de paddestoelen" in De vrienden van de plantentuin, Gent, n° 3, 84

om in grote

getalle nog te kunnen

AUTO-ARME ZONDAG Omdat een nationale autoloze zondag nog niet haalbaar is, houdt Vlaanderen op 16 oktober als opwarmertje een autoarme zondag. Konkreet denkt minister van Verkeer Johan Sauwens aan het afsluiten van zones zoals stadscentra en de Kust. Maar daartoe heeft hij wel de medewerking nodig van de burgemeesters. De nationale en regionale ministers van Verkeer werden het eens over het principe van een autoloze zondag. Hoofddoel is niet zozeer meer energie sparen, zoals in de jaren zeventig, maar wel de bevolking kennis laten maken met het openbaar vervoer en het milieubewustzijn aanscherpen.

Nederlander Christian Persoon (1755-

Een werkgroep moet het initiatief verder uitwerken, mogelijke moeilijkheden uit de weg ruimen en een dag vastleggen.

1837 "Synopsis methodica fungorum Ol) die de paddestoelen indeelde en methoden beschreef om ze te determineren.

Volgend jaar is wellicht te hoog gegrepen voor een eerste autoloze zondag, vandaar het idee van een auto-arme.

13

TE GAST TE PORTO (PORTUGAL) Van 21 tot 24 juni kwamen de Raad van bestuur en het Wetenschappelijk Comité van de FIAPA (Fédération Internationale des Associations de Personnes Agées) samen te Porto (Portugal). De agenda was zoals steeds, rijkelijk gevuld rond een aantal belangrijke aandachtspunten : de ouderenpolitiek te Portugal, de samenstelling en uitbreiding van FIAPA, de opleiding van gerontologen en tenslotte de mogelijkheden tot sociaal toerisme.


Portugal is een land in volle bloei.In de Europese gemeenschap heeft het het laagst aantal werklozen. Heel wat projecten zijn nog in experimenteel stadium en dat maakt originalteit mogelijk zoals dit van 0 Lar de Comercio, die tijdens de congresperiode terzelfdertijd optrad als gastheer en als studieobjekt voor de deelnemers.O Lar de Comercio is een instelling waar inter-generatief werken centraal staat. Het betreft hier meer bepaald een sociale structuur gerund door mensen van alle leeftijden en voor een flink deel gestaafd op zelfverantwoordelijkheid. De instelling heeft : een kinderkribbe, kleuterklassen en een lagere school (ongeveer 140 kinderen in het totaal), en een gevarieerde opvangstruktuur voor volwassenen en ouderen (dagcentrum 40, residenten 300, thuisverzorgingsdient 140 personen). Deze verscheidene structuren worden geleid door eenzelfde raad van bestuur en behalve voor wat de meer leeftijdsgebonden tussenkomsten betreft, is het personeel ingeschakeld in alle groepen. Het centrum staat open voor alle sociale categoriën. De minst bedeelden ontvangen een tussenkomst van de sociale zekerheidskas . Kinderen , ouderen, en personeel ontmoeten elkaar permanent, vieren samen

feest en worden voor zoverre hun fysieke toestand het toelaat betrokken bij alle dagtaken. De instelling beschikt trouwens over een eigen hoeve waar eenieder die dit wenst bij kan betrokken worden. Het betreft hier een louter privé initiatief dat wegens zijn belangrijke inpakt op het stadsgedeelte waarin het zich bevindt, thans ondersteund wordt door het stadsbestuur en gedeeltelijk ook privé gelden of andere financiële voordelen geniet via een systeem van sympath isanten. Wat de samenstelling van de FIAPA betreft werd te Porto gemeld dat twintig nieuwe verenigingen hun aanvraag tot lidmaatschap indienden. Dit brengt het totaal van de aangesloten verenigingen op 670 met een spreiding over 39 landen. In de wetenschappelijke raad werd Prof Dr. Pham Khue (Vietnam) opgenomen als effectief lid. Prof. Khue is directeur van het "Instituut voor Gerontologie" . en is internationaal bekend voor zijn talrijke onderzoeken en publikaties op het vlak van het verouderen. Door deze benoeming wordt de raad uitgebreid tot 14 permanente leden. De wetenschappelijke raad van FIAPA

werkt ondersteunend en behandelt op congressen specifieke onderwerpen met betrekking op de medische, psychologische, sociale en economische aspecten van de veroudering. De permanente leden van de raad werden nu gesolliciteerd om in te staan voor de opleiding van gerontologen in het kader van de van een internationaal erkend diploma afgeleverd door de universiteit van Lisabon. Het is de bedoeling dat zij voortaan betrokken worden bij didactisch gerichte seminaries. Tenslotte werd er heel wat aandacht besteed aan wat Portugal te bieden heeft op het vlak van het sociaal toerisme voor senioren. De toeristische accommodaties zijn er uitstekend. De hotels zijn modern en het onthaal is er vriendelijk. Toeristische bureaus bieden een uitgebreide waaier aan excursiemogelijkheden , de gidsen zijn meertalig. Dank zij de talrijke contacten via FIAPA-voyage kunnen de seniorenorganisaties gemakkelijk terecht bij bepaalde touroperators die kunnen zorgen voor een perfecte samenstelling van een vakantie. Wie in FIAPA verder belangstelling heeft kan zich steeds richten tot ons sekretariaat. Goed om weten : de heer P. Lust is als lid van de L.B.G.-direktieraad tevens beheerder van FIAPA, de heer Verbrugghe behoort tot de permanente wetenschappelijke raadgevers. G.V.

VOORLOPIGE CONSTRUCTIE

Minister van Pensioenen, Freddy Willockx denkt eraan de pensioenleeftijd voor mannen "tijdelijk" weer op te trekken tot 65 jaar. Amper drie jaar geleden voerde de regering Martens een flexible pensioenleeftijd in tussen 60 en 65 jaar. Europese richtlijnen maken die regeling onhoudbaar. De Europese Unie en het Europees Hof van Justitie in Luxemburg, dwingen Willockx snel komaf te maken met de huidige Belgische pensioenwetgeving,

14

die een gelijke pensioenleeftijd voor mannen en vrouwen (60 jaar) mogelijk maakt maar met behoud van een verschillende berekeningswijze. (Een volledige beroepsloopbaan van 40 jaar voor de vrouwen en 45 jaar voor de mannen).

zij de pensioenleeftijd weer optrekken tot 65 jaar. Mannen kunnen op hun zestigste nog met pensioen gaan als ze meer dan 15 jaar dienst hebben. Als dat niet zo is dan zal men 5 % inhouden per jaar dat men vervroegd met rust gaat.

Willockx meent dat een gelijke behandeling onbetaalbaar is. Daarom denkt de federale minister aan een voorlopige constructie, tot het jaar 2006, wanneer de gelijkschakeling tussen mannen en vrouwen een feit moet zijn. Tot dan wil

Over deze aangelegenheid heeft Willockx een "technische nota" opgesteld. (zie in dit verband blz. 18 "Hangijzer blijft")

SENIORENVAKANTIE

LBG BRABANT .

TEKEN- EN SCHILDERCURSUS


Ook dit jaar organiseert LBG-Brabant zijn senioren vakantie in Tihange. Deze vijf-daagse vakantie die doorgaat van 3 tot 8 oktober 1994 in Kasteel La Motte en Gée te Tihange wordt stilaan een klassieker. Dit jaar zijn een tweetal nieuwigheden ingebouwd. Aangezien LBG-brabant reeds een tijdje over een tekenen schilderatielier beschikt, zal dit jaar tijdens de Seniorenvakantie ook een tekenen schildercursus doorgaan. Er wordt eveneens een initiatie zijdeschilderen gekoppeld aan deze vakantie. De meerkost voor deze cursussen is eigenlijk de prijs van het materiaal, dat je nadien kan meenemen naar huis. Verder zijn er natuurlijk de traditionele ingrediënten van onze seniorenvakantie, namelijk een culturele uitstap, één of twee geleide wandelingen, een dropping

voor de liefhebbers, vrije of geleide fietstocht in de omgeving, bezoek aan Hoei, kortom teveel om op te noemen. Het is de bedoeling van de cursussen (tekenen en (zijde)schilderen) om mensen in 'aanraking te brengen met deze zeer boeiende hobby. Iedereen kan leren tekenen, in weerwil van wat men ook beweert. Misschien wordt niet iedereen een Picassso, een Rubens of een Van Gogh maar tijdens deze week kan je wellicht de smaak te pakken krijgen. Je zal verwonderd staan wat je allemaal op één week kan leren. Voor de tekencursus, die iedere morgen wordt georganiseerd, hebt U geen materiaal nodig, dat zal ter plaatse aanwezig zijn. Leden van LBG-Brabant betalen geen opleg voor deze cursus, de anderen betalen 500 fr. Voor de zijdeschildercursus wordt een

bijkomend cursusgeld van 1500 fr. gevraagd maar daarvoor krijg je al het benodigde materiaal (verf, penseel, kader en zijde voor één sjaal) mee naar huis opdat je thuis nog kan verder werken. De prijs voor deze vakantie zonder cursus gaat van 4.300 fr (2 persoonskamer zonder W.C.) tot 5.200 fr (eenpersoonskamer met W.C.). In deze prijs is het animatiepakket, de uitstap en het vervoer van en naar enkele opstapplaatsen in Brabant voorzien. Dit aanbod staat open voor gepensioneerde leden van liberale mutualiteit die betalen voor de aanvullende verzekering. D.D.

TEKEN- EN SCHILDERATELIER TE ST. GILLIS

Het tekenen schilderatelier St. Gillis bestaat twee jaar. Wat begon als een losse verzameling mensen die een zelfde passie deelden is nu reeds uitgegroeid tot een hechte groep vrienden die iedere week uitkijken naar hun namiddag tekenen.

De opzet was en is nog steeds niet academisch te werken. Iedere week komt een aspect van het tekenen of schilderen aan bod. Soms op vraag van de deelnemers soms op aanbrengen van de lesgever. Zo kan het gerust gebeuren dat er niet wordt gewerkt maar dat een namiddag wordt besteed aan het discussiëren over kunst of een bepaalde schilder. Dit jaar werd in januari gestart met een initiatiecursus aquarelschilderen. Wat voor velen van het atelier onbekend (en daarom misschien zelfs onbemind) terrein was, is nu reeds voor sommigen een passie geworden.

Volgend "schooljaar" werd voorgesteld om te leren inkaderen, zodat in het na jaar een heuse tentoonstelling kan wor-

"Teken en schilderen:

gedeelde passie ... "

den opgezet. Tevens zal in het najaar tijdens de Senioren vakantie van LBGBrabant een teken en schilder-initiatie doorgaan, als uitvloeisel van het tekenatelier. Mocht ook U interesse hebben voor dit

initiatief of meer info wensen over de seniorenvakantie LBG Brabant : tekenen schildercursus, aarzel dan niet om contact op te nemen met LBG-Brabant

Koninginneplein 51/52 - 1030 Brussel. TEL (02) 209 49 05.

15

Geachte Heren Ministers Ondanks een lichte verbetering t. o. v . vorig jaar, eiste de verkeersonveiligheid in 1993 op de wegen in het Vlaamse Gewest 987 doden en 9.061 ernstig gewonden. Het belangrijk gedeelte hiervan zijn ouderen die hetzij als zwakke verkeersdeelnemers, hetzij als inzittende van een auto bij de slachtoffers behoren.


Die toestand heeft de adviesraad "Senioren en Verkeer" ertoe aangezet om de verschillende aspecten van de verkeersonveiligheidsproblemen . bij de oudere weggebruikers grondig te evalueren. Afhankelijk van hun specifieke bevoegdheid werden diverse ministers gevraagd de adviesraad in te lichten over de terzake genomen maatregelen.

Minister Tobback, verantwoordelijk voor o. m. Binnenlandse zaken werd erop gewezen dat bij de behandeling vim de onveiligheidsproblematiek (criminaliteit), het beleid ook oog moet hebben voor de bestaande objectieve en subjectieve onveiligheid, waarvan o.a. de senioren vaak het slachtoffer zijn en die hun bewegingsvrijheid onverantwoord in het gedrang brengt. In dit kader wordt aangedrongen op een verantwoord en desgevallend repressief verkeerstoezicht op alle soorten weggebruikers.

Bij de heer E. Di Rupo, Minister van Verkeerswezen werd vooral aangedrongen op het uitvoeren van een studie naar het mobiliteitsgedrag van ouders en op het verrichten van een onderzoek i. v. m. de relatie tussen geneesmiddelen en verkeersongevallen teneinde de betrokkene in te lichten over mogelijke praktische gevaren. Verder acht de adviesraad het wenselijk dat de minister een praktische en theoretische bijscholing invoert voor het aktualiseren van de rijvaardigheid van oudere bestuurders. Daaraan wordt gekoppeld dat in de rijopleiding en het rijexamen van alle nieuwe bestuurders de nadruk dient gelegd op de beperktere mogelijkheden van de oudere weggebruiker. Tot slot werd benadrukt dat de minister in het belang van de verkeersveiligheid een wettelijke reactie onontbeerlijk wordt geacht tegen alle fenomenen zoals telefoneren al rijdend met een handbediend toestel en het gebruik van

16

OUDERENBELEID •• •

radio's met overdreven geluidsversterking die de aandacht der weggebruikers in het drukke verkeer kunnen afleiden. Ook bij Minister Wathelet, Justitie werd eenparig aangedrongen op een gecoördineerd verkeersbeleid waarbij de politiediensten en het gerechtelijk apparaat de bewegingsvrijheid der ouderen optimaal garandeert door o.m. een gericht verkeersteezicht en een vlugge en aangepaste bestraffing der verkeersinbreuken. . Daarbij meent de adviesraad dat de recent ingevoerde objectieve aansprakelijkheid dat thans uitgehold is moet worden bijgeschaafd door o.a. het begrip "onverschoonbare fout" te vervangen door "opzet", zodat onaanvaardbare betwistingen worden voorkomen. De heer Kelchtermans, Vlaams minister van Openbare Werken, werd eraan herinnerd dat het vermogen van ouderen tot selectieve en gespreide aandacht afneemt met de ouderdom. Dit houdt in dat ouderen in complexe situaties minder correct en minder snel reageren. Die vaststelling noodzaakt een prioritaire optimalisatie van de verkeerstekens door o.a. het zicht op de verkeerstekens alsmede de opstelling en de hoogte ervan opnieuw te evalueren. Tot slot werd bij de heer Santkin, minister van Volksgezondheid, erop aangedrongen dat op de verpakking van medikatie die een negatieve invloed hebben op het reactievermogen van oudere weggebruikers, zoals duizeligheid, sufheid, slaperigheid en verminderd gezichtsvermogen, een gekleurde stikker zou worden aangebracht om mogelijks op die bijwerkingen te wijzen. Verder meent de adviesraad dat iedere weggebruiker de bijwerking kent van een medicament of hun gemengd gebruik. Naast de informatie door de huisarts of de apotheker acht men een waarschuwing van de Farmaceutische Nijverheid onontbeerlijk.

P.D.R.

Begin dit jaar pakte, Minister van Begroting en Welzijn, W. Demeester, uit met een nieuwe ongewoon financieringsvorm voor de bouw van bijkomende serviceflats (lees de vorige Courant beleggen in eigen serviceflats); de afgelopen jaren werden er al 5.000 gebouwd. Van de investeerders wordt een kapitaalinbreng van 2,4 miljoen verwacht. In ruil kunnen ze rekenen op een jaarlijks dividend en het recht op een eigen serviceflat wanneer dit nodig is. Ondertussen kunnen andere minder gegoede bejaarden er gebruik van maken. Serviceflats zijn nodig, nu de vergrijzing zich begint door te zetten. Ook de kijk op ouderen wijzigt zich. Daarmee hangt vooral de optie om ouderen de kans te geven zo lang mogelijk in eigen huis te blijven. Dit houdt in dat de aandacht dus nu vooral moet gaan naar de thuisverzorging van ouderen (mantelzorg, verzorging door vrienden of familie), de uitbouw van dienstencentra voor bejaarden en tot slot naar (de bouw van) serviceflats. Het rusthuis of het rust- en verzorgingstehuis moet daarbij werkelijk de laatste stap zijn. Naar verluidt zitten er nochtans ruim 14.000 ouderen in (deze) rusthuizen die infeite beter in serviceflats zouden zitten. Dus nieuwe rusthuisbedden zijn overbodig, wel dient de kwaliteit van de zorg verbeterd. De rust- en verzorgingstehuizen daarentegen, waar meer intensieve medische verzorging gebruikt, zijn wel nog aan uitbreiding toe. Met deze krachtlijnen wil de minister plaats maken voor een positieve aanpak van het ouder worden. Aandachtspunten nu zijn vooral : integratie van de ouderen, door bijv. een meer aktieve deelname aan de politiek, aan de preventie en aan respekt voor de autonomie van de ouderen.

ZOMERTIJD VASTGELEGD De Europese Ministers van Energie, legden het tijdstip vast van het begin en het einde van de zomertijd voor de komende drie jaar. Zoals de voorbije jaren loopt de zomertijd in 1995 van eind maart tot eind september en in 1996 en 1997 wordt pas naar de wintertijd teruggekeerd eind oktober.

HET RUBEWQS IN EUROPA


Het vrije verkeer van personen houdt in dat een autobestuurder het gebruik van een voertuig op het grondgebied van een Lidstaat niet mag worden ontzegd omdat hij "slechts" beschikt over een rijbewijs afgeleverd door een andere Lidstaat. Het principe van een rijbewijs naar communautair model werd in het leven geroepen door een in december 1980 goedgekeurde richtlijn die in verschillende fasen werd uitgevoerd.

Sedert 1 januari 1983 legt elke Lidstaat, vooraleer een rijbewijs af te leveren, een praktische en theoretisch examen op. Bovendien kunnen een aantal medische normen worden opgelegd. De Lidstaten erkennen sinds I januari 1983 bovendien elkaars rijbewijzen. Het volstaat m.a.w. in het bezit te zijn van een geldig rijbewijs afgeleverd door de eigen Lidstaat, om op het grondgebied van een andere Lidstaat rond te rijden.

Loutere erkenning is evenwel niet het eindpunt van de richtlijn van 1980 : de Lidstaten wisselen nl,. vergunningen om van personen die van een Lidstaat in een andere Lidstaat gaan wonen. De omwisseling moet plaatsvinden uiterlijk één jaar na de verandering van woonplaats en op verzoek van de vergunninghouder. Deze mag in geen enkel geval verplicht worden een praktisch en/oftheoretisch rijexamen afte leggen.

Wel moet hij zich onderwerpen aan een medisch onderzoek, indien de voorwaarden die ter zake gelden in de Lidstaat waar hij komt wonen stringenter zijn dat die welke gelden in de Lidstaat die de oorspronkelijke vergunning heeft afgeleverd. In de praktijk betekent één en ander dat een EG-onderdaan die houder is van een rijbewijs afgeleverd door een Lidstaat en die in een andere Lidstaat gaat wonen, in deze andere Lidstaat gedurende één jaar zijn "oude" rijbewijs zonder enig probleem mag gebruiken. Voor het einde van dat jaar, moet echter de omwisseling worden aangevraagd voor een rijbewijs van de Lidstaat van de nieuwe woonst. Indien de betrokkene hogervermelde verplichtingen niet naleeft, loopt hij het risico vervolgd te worden omdat hij niet beschikt over een geldig document om een voertuig te besturen op het desbetreffend grondgebied. De houder van het nieuwe rijbewijs mag met zijn auto, die ingeschreven is in zijn land van herkomst, blijven rijden. Door sommige lidstaten worden in dit laatste geval beperkingen opgelegd.

Het communautaire

model. Dit model volgt de voorschriften van de Internationale Overeenkomst inzake het wegverkeer, die in 1968 te Wenen tot stand kwam, waardoor het ook geldig is in derde landen die zich bij deze OverI eenkomst hebben aangesloten. Kleur, afmetingen en vermeldingen van het communautaire model zijn gestandaardiseerd en op de voorkant staat vermeld : "rijbewijs" in de 9 officiële talen van de Gemeenschap. In juli 1991 werd een nieuwe richtlijn aangenomen die o.m. de categorieën voertuigen vastlegt, de minimumleeftijd bepaalt voor het besturen van de respectievelijke soorten voertuigen, en de Lidstaten toelaat zelf de geldigheidsduur van het rijbewijs te bepalen. De aflevering van een rijbewijs wordt gekoppeld aan het bestaan van een normale verblijfplaats of aan het bewijs gedurende een periode van tenminste zes maanden te studeren in de Lidstaat die het rijbewijs aflevert. deze nieuwe richtlijn moet uiterlijk op 1 juli 1994 omgezet zijn in het nationale recht van de Lidstaten en vanaf 1 juli 1996 toegepast worden.

model

Sedert 1 januari 1986 moeten de door de Lidstaten afgeleverde rijbewijzen conform zijn aan een communautair

Uit:

"Europa bericht", juni'93,

nr 176.

OUDEREN MOGEN GERUST SLAPEN

Eind mei heeft het RIZIV besloten om nog dit jaar de begroting van de rust- en verzorgingstehuizen (RVT's) op te trekken met slechts 400 miljoen i. p. v. de gevraagde 750 miljoen! Maar ...

Het gaat om de uitvoering van een vroegere overeenkomst, maar dan uitgaande van het correcte aantal zorgenbehoevende bejaarden in de rusthuizen. Bij de vastlegging van het budget voor die sector ging het RIZIV ervan uit dat er 62.000 bejaarden waren i.p.v. 66.700 ! (Hoe komt dat ?) Deze correctie wordt op 400 miljoen geschat. Dit bedrag wordt daarbij onvoorwaardelijk toegekend. Een ander bedrag van 250 miljoen werd

vrijgemaakt en aanvankelijk zorgen de rusthuizen voor bejaarden voor een verhoging met ruim 650 miljoen op voorwaarde dat deze som wordt gerecupereerd via andere sectoren van de ziekteverzekering. Dit geld zou ook worden aangewend om de bezuinigingen in de sector op te vangen en om meer geld te besteden aan zwaar hulpbehoevende bejaarden. Het RIZIV is niet willen ingaan op die vraag. Trouwens het aantal bejaarden dat recht heeft op een tussenkomst in de ziekteverzekering was onderschat! Tot slot had ook het RIZIV, de meerkost - 100 miljoen - die het gevolg is van de anciëniteitsstijging van het personeel, moeten financieren. Er werd

evenwel overeengekomen dat de bejaardenhuizen daar zelf inspanningen moeten voor leveren. Die zullen de instellingen moeten zoeken in saneringen of besparingen. In allerlaatste instantie zullen de dagprijzen worden verhoogd. Hoewel dus "een slordige 350 miljoen" moet worden gezocht mogen de ouderen nochtans gerust gaan slapen. Benadrukt is, door alle betrokken partijen, dat pas in allerlaatste instantie de dagprijzen worden verhoogd. Dit zal dan het geval zijn voor kleinere "homes" en vooral toegepast worden op de verzorging van "zware" gevallen, zoals voor dementen die een bijzondere verzorging vereisen.

17

WESTVLAAMS

OVERLEG ADVIESRADEN

Zoals aangekondigd in de vorige Courant startte het West-Vlaamse provinciebestuur in het kader van de campagne positieve beeldvorming van Senioren op 24 mei H. het campagnethema "Senioren en vrijwilligerswerk". Het werd een originele aanpak : nu eens was er geen vergadering maar een heuse "rijdende" persconferentie.


De heer Yens, gedeputeerde voor Welzijnsbeleid, nam de pers en de geïnteresseerden mee voor een bezoek aan een tweetal initiatieven waar seniorenvrijwilligers aktief zijn.

Per bus ging de rit vanuit Brugge naar Oostende waar het vrijwilligerstrefpunt "de Biekorf" bezocht werd. Van daaruit ging het richting Diksmuide met een halte aan "de werkwinkel". Seniorenvrijwilligers stonden er de pers zelf te woord. Tijdens de reis werden diverse elementen van het campagnethema "vrijwilligers" ingeleid, o.a. door een vertegenwoordiger van het Platform

VOOR SENIOREN (WOAS)

voor Voluntariaat én een aantal senioren die zich dagdaaglijks vrijwillig inzetten in organisaties binnen de sociale sector, de sociaal-culturele/educatieve sector en de civiele sector. Met dit thema wil de stuurgroep, gevormd na het colloquium van 29 oktober 1993, het belang van het vrijwilligerswerk van senioren extra onder de aandacht van een breder publiek brengen. Hiervoor zijn motieven genoeg ... Naar schatting één miljoen mensen boven de achttien jaar zetten zich in binnen het georganiseerd en niet-georganiseerd vrijwilligerswerk. In de welzijnssector alleen al zetten zich evenveel personen vrijwillig in als er beroepskrachten tewerkgesteld zijn. Maar niet alleen in het welzijnswerk of de sociale sector zijn de vrijwilligers aktief, ook in het sociaal-cultureel vormingswerk en in wat men noemt de civiele sector zitten honderdduizenden stille minder stille vrijwilligers.

Tijdens deze campagne ging men ook niet voorbij aan een aantal knelpunten die aanleiding gaven tot harde discussies, waarbij ook de overheid niet gespaard bleef. Het statuut van de vrijwilliger binnen een maatschappelijk erkenningsprogramma kreeg hierin alvast zijn plaats. In de loop van de maand september (19/9) start het thema "Senioren en Veiligheid/mobiliteit" . P.D.R.

HANGIJZER BLIJFT

TREF-

Willockx verliet medio juli zijn post als pensioenminister. Hij werd Europarlementslid.

PUNTEN

Zijn grote pensioenwet - de omvorming van het pensioenbeleid - bleef "door allerlei omstandigheden" uit. Nochtans bracht hij op tal van punten nuttige wijzigingen aan.

'94 KADER- en STUDIEDAGEN LBG OOST;VLAANDEREN De Liberale Bonden van Gepensioneerden Oost-Vlaanderen richten te SintNiklaas, Gent en Geraardsbergen, respectievelijk op 18, 20 en 27 oktober as. hun vormingsdagen in. Telkens worden twee onderwerpen behandeld : "de LBG-Courant onder de loupe" (P. DE RAEDT) en "Drugsproblematiek" (een Rijkswachtofficier). Behoudens de vorming van de plaatselijke bestuursverantwoordelijken beoogt men het uitbouwen van studie- en gespreksmateriaal alsmede het "bronnen" van nieuwe verantwoorde sociaal-culturele aktiviteiten. Info: Marc Van Hoey - LBG Oost-Vlaanderen, (tel. 09/223.23.74)

18

Onder hen, heel wat senioren, die zich elk op hun manier dienstbaar maken aan de bevolking en meteen daardoor bewijzen dat zij niet uitgeteld zijn.

Brabantdam 109, 9000 GENT

Zo zijn er de verwarmingstoelagen; het optrekken van de minimumpenisoenen voor zelfstandigen; het toeschuiven van een stuk verantwoordelijkheid over de pensioenfaktuur naar gemeenschappen en lagere overheden; de verbetering van de werking van de pensioenadrninistraties; de vereenvoudiging van de aanvraagformulieren en de bevorderirÎg van inspraak van de gepensioneerden via een raadgevend comite. Verder maakte hij de publieke opinie bewust van de verontrustende vooruitzichten van de pensioensectoren en topte hij de hogere pensioenen af. Het heetste hangijzer evenwel het verschil van pensioenberekening tussen man en vrouwen de ambtenarenpensioenen (o.a. de perikwatie) zijn in de la blijven liggen voor zijn opvolger Marcel Colla.

"WIJ ZIJN OOK MAAR MENSEN MET ONZE WENSEN"


Reeds 31 jaar is dit de originele naam van een zeer "jonge" ouderenvereniging in Ledeberg (Gent). Deze bond werd in 1963 gesticht door niemand minder dan wijlen de heer E. Flamant, voorzitter van de Landsbond. Tot voor zijn overlijden bleef hij trouwens met een ongekend dynamisme zijn bond runnen. Van het toenmalig bestuur rest enkel nog de heer Edgard Morret, ondervoorzitter. In 1979 werd het bestuur uitgebreid met o. a. de heer Scherre Victor (+), mevrouw Jacqueline Morret-De Brauwer (+), de heer Camiel Van Holsbeke, de heer Marcel Verhoeyen, mevrouw Denise Vandeweghe-Ossieur, mevrouw Gilberte Verhèylezoon en mevrouw Viviane Deraedt- Van Alboom. In 1984 werd mevrouw Waeghe- Vandekerckhove medewerkster en echtgenoot André Waeghe kwam de equipe vervoegen van zodra hij met brugpensioen ging. In 1992 werd de heer Florent Van Hamme tot slot bestuurslid. Na het respectievelijk overlijden van de heer Victor Scherre (cfr. Courant n° 194) en de heer Flamant (Courant n° 294) werd de heer André Waeghe verkozen tot nieuwe voorzitter. Naast hem zetelen, de heer Edgard Morret (ondervoorzitter), de heer Florent Van Hamme (secretaris), mevrouw Yolande Waeghe-Vandekerckhove (penningmeester) en de dames Denise Vandeweghe-Ossieur, Gilberte Verheylezoon en Viviane Deraedt- Van Alboom bestuursleden.

Dit alles konden wij vernemen tijdens een gelegenheidsfeest, georganiseerd eind juni in het sfeervolle kader van feestzaal "Norbé" te Ledeberg waar de genodigden vergast werden op een uitgelezen feestdis. Wie evenwel gedacht zou hebben dat de clubleden het 30-jarig lustrum van de club vierden in een soort uitgesteld relais had het mis. Er werd wel gevierd maar dan een exclusieve gebeurtenis. Het was immers Maria Stautemas, "tante" voor de vrienden, haar verjaardag - ook een gewoné gebeurtenis ware het niet dat betrokkene op 19 juni 1()() jaar was geworden. De eeuweling,

"Seniorenzangkoor

geboren te Gent op 19

o.l,v. W. Dhuyvetters

"Tante" Maria Stautemas

- lOOf

woordje van dank te uiten. Daarbij gaf ze blijk van de typische "Gentse humor". Daarna zette ze haar handteken op de menukaart en las ze (zonder bril) enkele

... "

juni 1894, werd overstelpt met bloemen en allerlei cadeaus. Toch ging haar voorkeur uit naar een goed glas wijn, naar haar zeggen het middel om gezond te blijven en heel oud te worden. Na het huldebetoon, nam ze zelf de micro aan om met vaste stem een

wenskaarten voor. Mevrouw Stautemas verblijft in het Rusthuis Sint-Araandus te SintAmandsberg. Dit betekent niet dat ze zoals de meeste residenten de tijd over zich heen laat gaan. Ze is zelfs heel actief en gaat nog regelmatig met de vrienden van de bond "Wij zijn ook mensen met onze wensen" op reis. Zo stond een meerdaags verblijf te Baronville op het e. v. programma. Na de feestdis, bracht het Senioren zangkoor o.l.v. de heer W. Dhuyvetters enkele liederen ten gehore. Het werd een onvergetelijke dag en de lofbetuigingen van de aanwezigen aan het adres van het gloednieuwe bestuur zal beslist een aanzet zijn om de fakkel over te nemen en de ingeslagen weg te blijven volgen. Aan allen proficiat. Tekst en foto's P.D.R.

"V.l.n.r. G. Yerheylezoon, E. Morrel, Y. Waeghe, "tante", A. Waeghe, dochter Stautemas, F. Van Hamme.

19

Anton van Wilderode IN FLANDERS

FIELDS


In Flanders Fields staan de papavers rood onder het zwart gelid der houten kruisen. De leeuwerik vliegt tegen vuur en dood gevederd in de hemel van Diksmuide en zaait zijn lied tussen schrapnels en schroot. Wij zijn de doden thans. Maar kortgeleden nog levenden die liefhadden en streden voor dat schoon land waarvan wij zonen waren. Nu liggen wij alleen in Vlaariderens aarde, in Flanders Fields! In Flanders Fields staan de papavers rood tegen de grijze sch ilden van de zerken. De wind waait als een boom boven het groot landschap tussen Langemark en Klerken dat zich beschermt gel ijk een moederschoot.

"Menenpoort te Ieper - 1927 ter nagedachtenis van de onbekende Britse soldaat"

Foto M.Antony

"IN FLANDERS FIELDS"

Geen gedicht uit de eerste wereldoorlog is zo bekend als in "Flanders Fields" van John McCrae.

John McCrae, werd op 30 november 1872 in het Canadese Guelph (Ontario) geboren als zoon van David McCrae, een fokker van runderen en van Janet Simpson, dochter van een prebyteriaans predikant. De familie McCrae kwam oorspronkelijk uit Schotland en telde heel wat militairen onder haar leden. Dit is duidelijk merkbaar in het Eilean Donan CastIe, gelegen in het Schotse Dornie waarop een gedenkplaat de namen staan van ruim driehonderd McCraes die ooit in Vlaanderen vochten tijdens WO.I. Het kasteel zelf werd door de McCraes gebouwd in 1230. Het werd recentelijk als achtergrond gebruikt voor de film "Highlander" . Ook JohnMcf'rae liet al vlug zijn militaire belangstelling blijken. Op zijn veertiende was hij op school lid van het Highland Cadet Corps en als vijftienjarige trompetblazer in de militie-eenheid van Guelph met zijn vader als bevelhebber. Ondanks die veelbelovende aanzet koos hij voor een niet-militaire opleiding. In 1894 behaalde hij het baccalaureaat in de letteren en in 1898 promoveerde hij tot arts. Ondanks zijn beroepsbezigheden had McCrae nog tijd voor literatuur. Hij schreef enkele prozawerken maar zijn interesse ging uit naar poëzie. Hoewel geen groot dichter met een eigen stijl, maakte het gedicht "In Flanders Field, hem wereldberoemd.

20

Hij schreef dit aan het front in Ieper op 2 mei 1915 waar hij als oorlogsvrijwilliger dienst deed. De aanleiding om dit gedicht te schrijven was de dood van luitenant Alexis Helmer. Volgens getuigen greep de begrafenis van Helmer , McCrae zo aan dat hij na de uitvaartplechtigheid in twintig minuten tijd zijn gedicht schreef. McCrae stuurde zijn gedicht naar The Spectator in London die de publicatie ervan weigerde. Toen stuurde hij het anoniem naar het weekblad Punch die het op 8 december 1915 publiceerde. Dit gedicht, die een aanklacht is van het oorlogsgeweld en getuigt van de wreed-

"Eilean Donan Castie on Loch Duich - Schotland"

Wij zijn de doden thans. Maar kortgeleden nog levenden met leuzen en gebeden voor dat schoon land waarvan wij zonen waren. Nu liggen wij voorgoed in Vlaandcrens aarde, in Flanders Fields! In Flanders Fields staan de papavers rood als roest gespat over verminkte graven. De blauwvoetmet zijn zuivre vleugels stoot tegen de hiërogl icfcn van de namen, de regen leest de zwarte letters bloot. Wij zijn de doden thans. Maar kortgeleden nog levenden almachtig aangetreden voor dat schoon land waarvan wij zonen waren. Nu liggen wij doodstil in Vlaanderons aarde, in Flanders Fields!

heden van de oorlog aan de frontstreek werd wereldberoemd. Het werd in vele talen vertaald. McCrae zelf mocht nog twee jaren van zijn succes genieten. Hij sneuvelde op vijvenveertigjarige leeftijd op 28 januari 1918 te Wimereus nabij Bonen (Boulogne).

OOST-VLAAMSE

PROVINCIALE ADVIESRAAD VOOR SENIOREN


1993 werd door de Europese Gemeenschap uitgeroepen tot het "Europees Jaar van de Ouderen en de Solidariteit onder Generaties". Talloze activiteiten werden in dat jaar georganiseerd en er werden aanzetten gegeven tot het opstarten van projecten die alle als doel hebben: een betere integratie van de senioren in onze samenleving. De Provincie Oost-Vlaanderen sprong op de kar en wilde een "instrument" creëeren voor een zo efficiënt mogelijk provinciaal seniorenbeleid dat is afgestemd op de actuele noden, behoeften en maatschappelijke tendensen, gericht op de volledige doelgroep : de actieve - als de zorgbehoevende senior. Om dit te realiseren werd vooraf een werkgroep opgericht. Na tal van vergaè1eringen werd de oprichting van een "seniorenraad" voorgesteld. Deze raad zou de bestendige Deputatie en de Provincieraad moeten informeren en aangepaste beleidsvoorstellen voorleggen. Vandaag is het zover. De Provinciale Adviesraad voor Senioren is een feit. Haar functies zijn velerlei: - Beleidsvoorbereidend en -ondersteunend: De Seniorenraad zorgt ervoor, via het volgen van de evoluties en knelpunten inzake senioren beleid en via het verzamelen van informatie, dat het beleid

INVALIDITEITSMINIMUM VERHOOGD

Ter kompensatie van de gevolgen van de gezondheidsindex werden de minima van de invaliditeitsvergoeding van de werknemers sinds 1 mei verhoogd met 1,15 %. De nieuwe bedragen zijn: 1.259,98 fr. per dag voor een gezinshoofd, 1.008,27 fr. per dag voor een alleenstaande en 902,06 fr. per dag voor een samenwonende. Deze uitkeringen worden verstrekt van zodra de invaliditeit niet langer ten laste is van een derde en de leeftijd van 21 jaar heeft bereikt.

afgestemd wordt op de actuele noden, behoeften en maatschappelijke tendensen. - Adviserend : De Seniorenraad geeft advies aan de Bestendige Deputatie over het provinciaal beleid inzake eigen provinciale initiatieven én de ondersteuning van initiatieven door derden. De Seniorenraad kan ook adviezen verlenen over occasionele subsidieaanvragen in verband met senioren. - Overlegplatform : Als intermediair beleidsniveau is het Provinciebestuur uitermate geschikt om via de Seniorenraad een overlegplatform te bieden dat signalen ontvangt en geeft naar het lokale beleid, het Gemeenschapsbeleid en eventueel het Federaal beleid. Een tweerichtingsverkeer dus. - Interprovinciale contacten : Contacten met seniorenraden uit andere Vlaamse provincies kunnen heel nuttig zijn, eventueel voor bijsturing van het eigen provinciaal beleid. - Werkgroepen: Om bepaalde problematieken zoals thuiszorg, huisvesting, veiligheid ... verder en grondig uit te diepen, kunnen binnen de Seniorenraad ad hoc werkgroepen opgericht worden, eventueel aangevuld met externe deskundigen. De Seniorenraad zal drieëntwintig leden tellen, evenwichtig samengesteld, volgens objectieve normen en over alle ideolo-

OPENBAARHEID VAN BESTUUR Sinds 1 juli trad de wet over de openbaarheid van bestuur in werking. Elke burger heeft het recht de bestuursdokumenten van de federale overheid in te kijken en er een copie van te krijgen. Deze wet is een gevolg van arl.32 van de Grondwet (fundamenteel recht op openbaarheid van bestuur) en past in een programma van de federale regering "voor bestuurlijk" vernieuwing. Dit omvat initiatieven zoals de benoeming van de ombudsman, de versterking van de gemeentelijke demokratie, de hervorming van de administratieve rechtspraak en de verplichting overheidsbeslissingen te motiveren.

gieën heen. De meeste leden (11), minimum 55 jaar, zijn uiteraard afgevaardigden van de Oostvlaamse senioren- en gepensioneerden bonden. Zij zetelen in de provinciale Seniorenraad niet als belangenvertegenwoordigers van de bonden maar wel als specifieke deskundigen inzake materies als thuiszorg, wetgeving, huisvesting, kansarmoede. socio-culturele activiteiten, rust- en verzorgingstehuizen, geriatrie, psycho-sociaal begeleidingswerk, emancipatie en inspraak. Elke organisatie mag drie kandidaten aanduiden. Voorts zetelen in de provinciale Seniorenraad ook waarnemers van de politieke fracties van de Provincieraad en de Gedeputeerde bevoegd voor sociale zaken (6), een Oostvlaarns afgevaardigde van de Vlaamse Vereniging van Dienstencentra - VVDC (1). Verder is er een gedeputeerde (waarnemend) voor sociale zaken, 3 ambtenaren (sociale zaken) en gezondheidszorg van de provincie OostVlaanderen, 1 ambtenaars als secretaris. De voorzitter en ondervoorzitter worden gekozen uit de aangestelde leden van de Oostvlaamse senioren- en gepensioneerdenbonden. De Provinciale Adviesraad voor senioren wordt samengesteld voor een termijn van 6 jaar gekoppeld aan de provinciale legislatuur.

INLICHTINGEN OVER PENSIOEN De pensioenadministraties voor werknemers, zelfstandigen en ambtenaren willen gezamenlijk tegen 1 oktober een informatiedienst oprichten waar iedereen die 55 jaar of meer is, schriftelijk inlichtingen kan inwinnen over zijn toekomstig pensioen. De formulieren zullen verkrijgbaar op de gemeente.

zijn

Tot nu toe kon men ten vroegste één jaar voor het pensioen inlichtingen krijgen van de openbare pensioendiensten.

21

DE INDEX DER CONSUMPTIEPRIJZEN


De index der consumptieprijzen geeft een aanduiding van de gemiddelde prijsstijgingen in België. De index werd voor het eerst gepubliceerd in 1920. Ambtenaren van het Ministerie van economische zaken noteren elke maand in winkels verspreid over het gehele land de prijzen van 428 produkten die representatief worden geacht voor het verbruikspatroon van de Belgen. Elk van de produkten krijgt een wegingscoëfficient (Coëfficiënt van belangrijkheid. In plaats van het gemiddelde te bepalen worden deze prijzen eerst met wegingscoëfficiënten vermenigvuldigd), die het aandeel van het produkt in het gemiddeld gebruik weergeeft.

Brood krijgt zo meer belang dan zout. Die "indexkorf" zoals de groep "produkten" wordt genoemd wordt regelmatig aangepakt. Zo bijv. verdween in 1992 de elektrische speelgoedtrein, de super film en het damspel uit de korf en videocassettes, LPG brandstof en een eendagsattractie in een pretpark kwamen in de plaats. De evolutie van de index wordt nauwkeurig in de gaten gehouden. Ze meet immers de prijsstijgingen. Lonen en wedden zijn eraan gekoppeld net zoals de huurprijzen.

Bij het opstellen van indexcijfers rijzen heel wat vragen. Daar het onmogelijk is met alle goederenprijzen rekening te houden is een keuze noodzakelijk. Zo ook verschilt het belang van de diverse goederen van persoon tot persoon, van land tot land en van periode tot periode. Ook dient men er zich van te vergewissen dat de kwaliteit van de goederen dezelfde blijft. De basisperiode mag ook niet te ver in het verleden liggen en moet als "normaal" gelden. Vaak neemt men dan ook het gemiddelde van verscheidene jaren om toevallige invloeden uit te schakelen. Om de heterogeniteit van de op te nemen goederenprijzen ziet men echter af van indexcijfers voor het "algemeen" prijsniveau en geeft men de voorkeur aan index-cijfers van de voornaamste groepen (grondstoffen in de groot- en kleinhandel verkochte produkten). Wat precies de automatische koppeling betreft van de lonen, die wanneer de index met een bepaald percentage stijgt, op hun beurt gaan stijgen zijn er heel wat uitzonderingen geweest.

22

Zo besloot de regering in 1982 om de lonen in te tomen, enkelloonsverhogingen over te slaan. Het zijn de zogenaamde indexsprongen. Een andere maatregel bestond erin een verhoging toe te staan in "centen" i.p.v. "procenten". In dit geval is de loonaanpassing voor iedereen gelijk; bij procentuele aanpassingen krijgen de hoge lonen een grotere loonstijging dan de laagste. België is het enige land waar de wedden en lonen, automatisch aan de consumptieprijzen zijn gekoppeld. Het is een omstreden maatregel die vakbonden en bedrijfsleiding lijnrecht tegenover elkaar plaatst. Voor de enen is het een verworven recht die tot doel heeft de koopkracht aan de werknemers veilig te stellen. Voor de anderen leidt het systeem vaak tot onvoorziene en onverantwoorde loonstijgingen. Ook nu is er op dit systeem een uitzon-

dering gemaakt. Sinds begin dit jaar immers zijn de lonen gekoppeld aan de zogenaamde gezondheidsindex. Bij de berekening van die index wordt geen rekening gehouden met de prijsstijging van milieuvriendelijke produkten zoals, sigaretten, alcohol, benzine en diesel, die produkten stegen de voorbije jaren in prijs door de verhoging van de accijnzen en de BTW. Onder het mom van milieubeleid wordt infeite door de regering de stijging van de lonen beperkt! Ingevolge de "gezondheidsindex" zuIlen de volgende indexeringen van lonen en uitkeringen nog even op zich laten wachten. Voor de werknemers van de privé-sector was dit 1 juli, voor de ambtenaren wordt dit november en voor de gepensioneerden' is dit dan telkens een of twee maanden later.

BOEK INEEN NOTEOOP

NIEUWE SENIOREN De vijftig-plussers zijn in opmars. Ekonomisch worden ze naar de ogen gekeken want ze hebben meestal een goedgevulde bankrekening en hun aantal liegt-er ook niet om. Is de ouder wordende mens gezond, sociaal voldoende geïntegreerd en beschikt hij over genoeg financiële middelen, dan is de herfst van de derde leeftijd rijk en warm. Over deze gelukkigen schreef René Smeets een informatief en toegankelijk boekje ter kennismaking met deze steeds groeiende en boeiende bevolkingsgroep. Ondanks zijn nog jeugdige leeftijd weet hij waarover hij het heeft, want hij is. adjunct-hoofdredacteur van "Onze Tijd": het maandblad voor aktieve vijftigplussers. Hij biedt een greep uit het beschikbaar cijfermateriaal, bekijkt de beeldvorming over de ouderen in de media, bespreekt hun gezondheid en de overroepen dreiging van Alzheimer. Voorts besteedt hij aandacht aan hun manier van wonen, hun gevarieerde vrijetijdsbesteding, hun pensioen en hun politieke inbreng. Hij gaat in tegen de bekende vooroordelen en heeft oog voor de nieuwe trends. Met sympathie geschreven, zegt de auteur, en gelijk heeft hij. Pretentieloze informatie. De Nieuwe Senioren, René Smeets, in reeks Aktueel van Davidsfonds, 105 blz., ISBN 90 6152 825 9.

HET MUSEUM VOOR STENEN VOORWERPEN

(Foto's & tekst P.D.R.)


Van al de stedelijke musea die de stad Gent rijk is, is het Museum voor Stenen Voorwerpen (de ruïnes van de oude Sint-Baafsabdij) één van de minst bekende. De hoofdreden daarvan is dat dit Museum, dat nochtans slechts enkele honderden meters van het stadscentrum verwijderd is, gelegen is in een stille wijk buiten het gewone toeristische circuit. Daarenboven blijkt er, verwarring te bestaan tussen de Sint-Baafskathedraal en de Sint-Baafsabdij. Het Museum voor Stenen Voorwerpen is nochtans een bezoek overwaard. De Sint-Baafsabdij ademt immers een ongemene rijke geschiedenis uit.

Toen de geloofsverkondiger Amandus in de 7e eeuw het Christendom in de streek van Gent vestigde, stichtte hij op de plaats Ganda, aan de samenvloeiing van Leie en Schelde, een kerk en een klooster. In de middeleeuwen was de Sint-Baafsabdij een populaire bedevaartplaats. Men bewaarde er immers relikwieën van de H. Bavo, de H. Livinus, beschermheilige van de stad Gent, de H. Macharius, aangeroepen tegen de pest, en van andere heiligen. De imposante abdijgebouwen, vooral de refter en de indrukwekkende abdijkerk getuigden van de macht en de rijkdom van de abdij. De beroemde abdij was de geliefkoosde verblijfplaats van de graaf van Vlaanderen wanneer hij te Gent verbleef. Haar faam reikte zelfs tot over de grenzen. De Engelse koning Edward 111 nam er zijn intrek bij de aanvang van de Honderdjarige Oorlog, en zijn echtgenote Philippina schonk er het leven aan Jan, die bekend werd onder de naam John of Gaunt. In de abdijkerk werd ook het huwelijk ingezegend van Margaretha van Male met Filips de Stoute, waardoor het lot van Vlaanderen

"Binnenplaats museum stenen voorwerpen"

aan dat van Bourgondië peld.

werd gekop-

Aan de bloei van de eeuwenoude abdij kwam in 1540 plots een einde. Zij ging samen met het middeleeuwse Gent ten onder. De Gentenaars kwamen in opstand tegen Keizer Karel V, die via de Carolijnse Concessie definitief een einde maakte aan de stedelijke zelfstandigheid. Om het opstandige Gent voorgoed te temmen, vatte de keizer het plan op een citadel te bouwen in het Sint-Baafsdorp, dat door de Gentenaars het Spanjaardenkasteel werd genoemd. Het grootste deel van de abdijkerk werd gesloopt en de meeste abdijgebouwen werden omgebouwd tot kazernes en arsenalen. In de loop der eeuwen verloor het Spanjaardenkasteel echter gaandeweg zijn militair belang en in het begin van de 1ge eeuw werd het afgebroken.

De ruïnes van de Sint-Baafsabdij werden echter gered. In 1887 werd officieel beslist een "Museum voor Stenen voorwerpen" in te richten in de abdijgebouwen. Het museum is alle dagen toegankelijk (behalve op maandag) van 9 uur tot 12.30 uur en van 13.30 uur tot 17.00 uur. Toegangsprijs 80 fr. Groepen betalen 40 fr. Geleide bezoeken kunnen in het Museum, Gandastraat 7 (tel. 09/225.15.85) of in het Bijlokemuseum, Godshuizenlaan 2 (tel. 09/225.11.06) aangevraagd worden. P.D.R.

BROCHURE "DE VLAAMSE REGERING" Bij het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap verscheen een nieuwe uitgave van de brochure waarin de acht Vlaamse Ministers en hun kabinetten worden voorgesteld. De gids vermeldt per minister het adres, telefoon- en faxnummer van zijn of haar kabinet en een kort curriculum vitae (opleiding, beroepsactiviteiten, politieke

activiteiten en deelname aan regeringen). Daarna komen achtereenvolgens aan bod: zijn of haar bevoegdheden, de namen en werkgebieden van de stafmedewerkers, en tenslotte enkele contactadressen van diensten en openbare instellingen die in het beleidsdomein van de minister actief zijn. De Vlaamse regering

verkrijgbaar door overschrijving van 50 fr. op het rekeningnummer 091-2201002-04 van dienst Pers, Voorlichting en Ontvangst, Boudewijnlaan 30, 1210 Brussel, met de vermelding "Vlaamse regering".

telt 51 blz. en is

23

PRIORITAIR GEZONDHEIDSBELEID


Het fenomeen van de vergrijzende bevolking is gekend. Er is geen ontkomen aan. Alle demografische studies wijzen op een toenemende levensverwachting. In 1992 waren er 1,2 miljoen Vlaamse zestig plussers, in 2020 worden er dat 1,8 miljoen. Vrouwen worden daarbij gemiddeld enkele jaren ouder. Doch, er is dus niet alleen een vergrijzing van de bevolking met daarbij een toename van het aantal hoogbejaarden (vergrijzing binnen de vergrijzing) maar er is ook een feminisering in de vergrijzing (meer oudere hoogbejaarde vrouwen) en als sluitstuk: een afname van het aantal jongeren en actieven.

Die vergrijzing leidt tot voortdurend stijgende uitgaven voor de verzorging en een opvang van ouderen. Nu tracht de overheid oplossingen te vinden voor de indijking van die stijgende kosten en typisch Belgisch : onze bewindvoerders zijn het fundamenteel oneens over de wijze waarop dit zou moeten geschieden. De Vlaamse regering bij monde van de Vlaamse minister van Welzijn, W. De Meester, vindt dat alle niet-medische verzorging van ouderen een Vlaamse zaak is. Zij denkt

bovendien dat op termijn heel het gezondheidsbeleid naar Vlaanderen moet worden overgeheveld. De Federale (nationale) minister van Sociale Zaken, M. De Galan, daarentegen denkt aan een aanvullende verplichte verzekering binnen de sociale zekerheid naast de bestaande ziekteverzekering. De nieuwe verzekering heeft tot doel de onafhankelijkheid van de bejaarden te vrijwaren door hun in staat te stellen de kosten van hulp, bijstand en zorgverlening te betalen. Ze vult het bestaande stelsel van verplichte sociale zekerheid aan. De paramedische en medische uitgaven worden daarbij zoals voorheen gedragen door de ziekteverzekering. De financiëring van de zorgenverzekering of afhankelijkheidsverzekering(*) gebeurt met verplichte sociale bijdragen. Volgens de nationale regering zou een deel van de huidige ziekteverzekering de thuisverpleging - in het nieuwe stelsel worden opgenomen net als de bestaande stelsels van individuele tegemoetkoming aan bejaarden. De Vlaamse regering vindt dat het hele plan De Galan (en de voorgangers Dehaene, Busquin, Moureaux en Anselme) een federale aangelegenheid moet

zijn, ter aanvulling van en binnen de sociale zerkerheid. Daar Vlaanderen alle bevoegdheden draagt voor het ouderenbeleid en de bijstand van personen, meent de minister dat dan ook "De zorgenverzekering" zo zij er komt, een Vlaamse zaak moet worden. Ook het gezondheidsbeleid (ziekteverzekering) moet een zaak worden van de Vlaamse overheid, zo meent de minister. Hiermee belanden we bij een heet politiek hangijzer : de federalisering van de sociale zekerheid. Het laatste woord daaromtrent is dus nog niet gezegd en er zal wellicht nog heel wat "water door de zee stromen" voor het wellicht zover is. Het uitbouwen van een rationeel gezondheid- en bejaardenbeleid moet hoe dan ook prioritair zijn. (*)

De

alternatieve

fïnancieringsvorm

draagt

diverse namen : de meest gebruikte term is afhunkclijkheidsverzckcring, maar verder doen ook namen als ouderdomsverzekering en autonomie verzekering de ronde. De meest correcte benaming Iijkt nochtans "zorgenverzekering" omdat het gaat om een extra verzekering tegen de kosten van verzorging en opvang en bestemd is niet alleen voor ouderen maar ook voor gehand icapten.

P.D.R.

"DRIEVIERDE 85-PLUSSERS ZIJN VROUWEN"

Ons land telde voor twee jaar 147.569 bejaarden van 85 jaar en ouder. In 1900 waren er dat slechts 13.728. Tegen 2020 wordt wellicht de kaap van 320.000 overschreden. Ondanks het geringe aandeel van de hoogejaarden in de totale bevolking 1,5 procent in '90 - is hun impact op de gezondheidszorg en de sociale dienstverlening belangrijk.

De hoogbejaarden bevinden zich op tal van terreinen in een ongunstig klimaat: kwetsbare gezondheid, financiële toestand en woonsituatie. Binnen de oudere bevolking neemt de categorie van de hoogbejaarden het snelst toe. Tussen 1960 en 1990 bedroeg de aangroei 154 procent, tegen 36 procent voor de 65-plussers en 9 procent voor de totale bevolking. In 1992 was 9,7 procent van de 65-plussers ouder dan 85 jaar. Dat aandeel zal

24

tegen 2020 tot 14 procent stijgen. In absolute cijfers stijgt het aantal in die periode van 147.569 naar 320.954. Maar de hogere levensverwachtingen garanderen niet noodzakelijk een betere gezondheid. Chronische, ernstige en vaak dure gezondheidsproblemen zullen zich in toenemende mate manifesteren bij een verdere veroudering van de bevolking. Een kwart van de hoogbejaarden woont in instellingen. Opmerkelijk is het numeriek overwicht van de hoogbejaarde vrouwen. Drievierde van de 85-plussers is vrouw : 109.642 vrouwen tegenover 37.928 mannen. Vrouwen van 85 en ouder zijn veelal weduwe (81 procent tegen 54 bij de mannen) en wonen alleen. Mannen (39 procent tegen 7 bij de vrouwen) en maken deel uit van een gezin. Wat het wonen betreft is er een trend naar zelfstandig wonen, vooral bij de

vrouwen. Daarmee samenhangend is er een scherpe daling van hoogbejaarden, die samen met één van de kinderen wonen. 18,7 procent woont in een instelling, maar de bevolkingsgroep maakt wel meer dan twee derde uit van de mensen die in een bejaarden- , rust- of verzorgingstehuis verblijven. De lange periode dat hoogbejaarden aangewezen zijn op een overlevingspensioen en het hoge aantal vrouwen dat een weduwepensioen ontvangt, maken dat heel wat hoogbejaarden een kwetsbare financiële positie hebben. De kans op bestaansonzekerheid voor 75-plussers is dubbel zo groot als voor de anderen (36,6 procent tegenover 18 procent. Bron: CBGS monografie 1993/3 "De ouderwordende vrouw in de samenleving -Een uitdaging. (L. Vanderleyden,

G. Dooghe).

SENIORENSPORTDAG Waarschijnlijk zijn de weergoden ook senioren want de Brabantse seniorensportdag kon ook dit jaar plaatshebben onder een stralende hemel.


Net zoals vorig jaar waren ook dit jaar de sportieve (en wat minder sportieve) LBG'ers op post in Heverlee. Voor zij die nog niet wisten wat een seniorensportdag inhield was het een aangename kennismaking voor de anderen een prettig weerzien.

"Onvergefelijke dag ... "

Hoe kan je het anders noemen als een ballon die moet opgeblazen worden tot hij klapt, niet klapt maar enkel maar groter en groter wordt. Of als je met vier volle bekertjes water, waar je al 30 meter mee hebt gelopen en die je probleemloos door een hoepel hebt gedragen, valt? Maar goed dit alles om te zeggen dat er geen LBG-ploegen op het podium stonden (maar het had gekund ... ). Op het einde van de dag kwam dan de bekeruitreiking. Hier kan LBG-brabant trots zijn, want Mevr. Annie Bogaert (van LBG-ZEMST) ging voor derde maal in drie jaar lopen met de beker van het boogschieten. Dat maakt haar dan keizerin of zo, denk ik .. Ook de oudste mannelijke deelnemer (83 jaar) was lid van LBG-Zemst. Een dag om nooit te vergeten, althans volgens degenen die hadden gewonnen ... De initiële bedoeling van dergelijke sportdag is senioren er toe aan te zetten meer aan beweging, aan "sport" te doen. Zoals hierboven reeds werd aangehaald is het begrip sport ruim bekeken, de echte sportmannen onder ons zullen misschien ietwat meewarig het hoofd schudden als petanque of wandelen als sport wordt bestempeld. Maar toch, voor iemand die nooit (of toch zeer zelden) aan beweging deed in

"Lichaamsbeweging bevorderen"

zijn leven is petanque of wandelen reeds een grote stap voorwaarts. Deze sporten bevorderen de lichaamsbeweging en het sociaal contact, wat toch wel twee belangrijke factoren zijn voor een gezond leven. De boodschap van een seniorensportdag moet dan ook zijn mens sana in corpore sana, een gezonde geest in een gezond lichaam. D.D.

Traditiegetrouw had zowel de fiets- als wandeltocht heel veel succes. Van de in totaal duizend ingeschreven deelnemers hebben er zowat 250 senioren hieraan deelgenomen. De petanque-initiatie en -wedstrijden zijn ook altijd goed voor veel plezier (en gekibbel). Verder stond nog op het programma: senioretics (een soort callanetics aangepast voor senioren), yoga, relaxatie, zwemmen, tennis, volksdansen, jazz-dance, tai-chi, turnen, boogschieten, curve-bowlen en pingpong. Uiteraard waren al deze activiteiten aangepast aan het b-niveau van de deelnemers.

In de late namiddag

was er het ludiek tornooi. Dit "spel zonder grenzen" bracht 12 ploegen senioren op de been (waarvan twee LBG-ploegen - Zaventem en Zemst) die in 5 proeven tegen elkaar uitkwamen. Het moet gezegd dat de LBG-ploeg van Zemst tegenslag had.

"Mens sana, in corpore sana ... "

25

INFORMATIECAMPAGNE De informatiecampagne over osteoporose kent een enorm succes. De cijfers bewijzen dit : in 1993 vonden er in geheel België 275 voordrachten plaats en dit jaar werden op 175 bijeenkomsten op lokaal en regionaal vlak georganiseerd, Ook de LBG organiseerden over dit onderwerp een reeks voordrachten, voornamelijk in West-Vlaanderen.


In de andere provincies werden er echter bijna nog helemaal geen voordrachten georganiseerd. Wellicht hebben de verantwoordelijken voor dit onderwerp geen interesse, of is er een andere reden die onbekend is. Nochtans doen de vele positieve reacties van de lokale verantwoordelijken die reeds een voordracht organiseerden, de initiatiefnemers toch hopen dat er in de andere afdelingen wellicht ook interesse zou bestaan. Dit najaar

zal

men

derhalve opnieuw

OSTEOPOROSE

van start gaan met deze informatiecampagne en zal men graag de overige lokale afdelingen de mogelijkheid bieden om een voordracht over osteoporose aan te vragen. Ter uwer informatie : via een onafhankelijk onderzoek lieten we aan zo'n 500 deelnemers vragen of ze de gegeven informatie op prijs stelden. De resultaten waren zeer bemoedigend : - 98 % van de aanwezigen vinden de voordracht bijzonder nuttig; - 85 % van de aanwezigen hebben na de meeting het werkboek over osteoporose herlezen; - 81 % heeft de risico-test gedaan om te weten of ze tot de risico-groep behoren die osteoporose kan krijgen; - 66 % van de respondenten herkent tekens van osteoporose bij zichzelf of bij anderen.

de Wetenschappelijke Vereniging van Vlaamse Huisartsen (WVVH). De informatie werd dor het WVVH en door verschillende universiteits-professoren op correctheid en objectiviteit van de informatie nagekeken. Alle deelnemers ontvangen gratis een werkboek over osteoporose. Dit werkboek is absoluut vrij van elke publiciteit. De voordracht is in principe gratis voor groepen vanaf 30 personen. Voor kleinere groepen vragen wij een bijdrage van 3.500 fr. in de kosten. De sprekers hebben zelf hun dia's bij en de meesten beschikken ook over een diaprojector. In sommige gevallen dient echter wel voor eeri projector gezorgd te worden. Het loont echt de moeite ... dus doen!

Wij herhalen graag nogmaals dat deze voordrachten gehouden worden door artsen, allen uit het sprekerscorps van

OP WEG NAAR HET EUROPA VAN DE 230 VOLT (*)

Tegen het jaar 2003 moet de laagspanning in heel Europa op 230 volt komen. Tot dat akkoord kwamen alle Europese landen die lid zijn van de Internationale Elektrotechnische Commissie (lEC). Ons klein Belgenlandje zal met de aanpassingen al klaar zijn in 1995. De spanningsverhoging naar 230 volt heeft bij veel consumenten vragen opgeroepen. We zetten ze hier even op een rijtje. Welke gevolgen heeft de spanningsverhoging voor elektrische toestellen ? De spanningsverhoging heeft geen nadelige gevolgen voor je apparatuur. Wel zullen sommige apparaten iets beter presteren. De stofzuiger kan wat krachtiger gaan zuigen en de temperatuur van verwarmingstoestellen zonder thermostaat kan iets hoger komen te liggen. Kan een stofzuiger daardoor niet eerder stuk ? Nee, apparaten die door de spanningsverhoging beter gaan presteren, zijn

26

eerder klaar met hun karwei en kunnen dus eerder worden uitgezet. Daardoor wordt hun levensduur niet beïnvloed. Overigens is de spanning op dit moment ook nooit exact 220 volt maar schommelt op dagbasis tussen 198 en 242 volt. De spanning mag in de toekomst schommelen tussen 207 en 244 volt. Dit betekent dat voor al onze apparaten de bovengrens van de spanning niet verandert.

Hoe zit het eigenlijk met lampen ? Bij traditionele gloeilampen kan de levensduur verkort worden door de spanningsverhoging. Maar gloeilampen gaan gemiddeld 1.000 branduren mee. Tegen de tijd dat de spanning op gemiddeld 230 volt is gebracht, zijn al die oude gloeilampen vervangen. Nu reeds vind je gloeilampen voor 230 volt in de winkel. De moderne spaarlampen en halogeenlampen kunnen al wel tegen een spanning van 230 volt.

Gaat mijn klok na de spanningsverhoging voor lopen ? Een klok moet met een vaste snelheid lopen. Die snelheid is niet gekoppeld aan spanning, maar aan de frekwentie van de wisselspanning. Die is 50 herz en blijft 50 herz. Dat geldt ook voor de snelheid van video-recorders, cassetterecorders en cd-spelers.

Maar welke gevolgen heeft de verhoging van de spanning voor de eÎektriciteitsfactuur ? Uit testen is gebleken dat veel apparaten iets meer energie verbruiken, maar korter werken. Daardoor heeft de spanningsverhoging praktisch geen invloed op de energierekening.

Blijft het beeld van de televisie wel scherp ? Ja, een televisie is net als computers, van een eigen voeding voorzien. Die voeding houdt de spanning op een constant niveau.

(0) Volt: Elektriciteit wordt geleverd onder een bepaalde SPANNING. uitgedrukt in volt (V). Op je meter staat ze vermeld als 220 V of 220/380 V. De spanning is voor de elektriciteit wat de druk is voor het water : in een buis van een bepaalde diameter stroomt meer water naarmate de druk hoger is. Zo ook stroomt er meer elektriciteit door een elektrische leiding naarmate de spanning hoger is.

PIONIER DER WETENSCHAP

7" L!"'

#:.

"

c.:..."" ~ ~r

••.••,·,. ""'o,t\l I./ •.•, ••/. •••u..•.

- CAROLUS LINNAEUS (1707 - 1778)


Carolus Linnaeus werd op 23 mei 1707 in Ràshult, Zweden geboren als zoon van een predikant. Als kind had hij al grote belangstelling voor planten. Na zijn schooltijd ging hij medicijnen studeren, aanvankelijk te Lund, later aan de Universiteit van Uppsala. Olaf Celsius, een amateur-botanicus bij wie Linnaeus woonde, stimuleerde zijn botanische belangstelling. Als tegenprestatie voor de gastvrijheid van Celsius, schonk Linnaeus hem ter gelegenheid van nieuwjaar 1729 een verhandeling over de bloem, getiteld: "De sponsalia plantarum" (Bruiloft der planten). Jn dit werk, waarbij Linnaeus zich baseerde op het werk van Cornarius (1694 - plantenseksualiteit), zette hij uiteen dat de bloem niet alleen een versiering van planten is, maar dat meeldraden en stamper als geslachtsorganen een wezenlijke functie hebben. Dit 'was een voor die tijd revolutionair standpunt. Het bezorgde hem werk in de universitaire plantentuin. Daar besteedde hij al zijn tijd aan het ontwerpen van een classificatiesysteem dat de tot dan toe in gebruik zijnde zou moeten vervangen. Daarbij ging hij uit van de bouw van de bloemkroon en de zich daarbinnen bevindende stamper en

meeldraden. Hij maakte vele studiereizen o.a. naarAmsterdam waar hij werkzaam was in de nu nog bestaande botanische tuinen. Zijn studiebevindingen werden te boek gesteld en opnieuw verwierf hij hiermee grote faam. Ondanks talrijke aanbiedingen uit de wetenschappelijke wereld, vestigde hij zich als arts in Stockholm. Tot slot reorganiseerde hij de plantentuin van Uppsula, breidde de collectie herbariummateriaal uit en richtte hij een natuurhistorisch museum in. Jn 1762 werd hij in de adelstand verheven en ontving hij de titel "Ridder Carl von Linné". Na als gevolg van een hersenbloeding gedeeltelijk verlamd te zijn geraakt, overleed hij op 10 januari 1778. Hij is voor de biologie van onschatbare betekenis geweest vanwege zijn baanbrekend werk op het gebied van de systematiek. Zijn bekendste werk, is het "Systema natura" waarin hij alle planten en dieren die in zijn tijd bekend waren, volgens vaste regels rangschikte. Zijn methode om planten diersoorten met een tweedelige naam aan te duiden (binaire nomenclatuur) i's nog steeds in gebruik.

V I V J TV RI c.tl! TI

•••• -,

T LA •• .., r Il. i>

I.. tt... I' /.

T

Grappig is wel dat het taalgebruik dat hij hanteerde bij sommigen grote weerstanden opriep. Hij had namelijk een voorkeur voor omschrijvingen als "acht echtgenoten in hetzelfde bed met één vrouw", waarmee hij aangaf dat de bewuste planten bloemen dragen met één stamper en acht meeldraden. De Rooms-Katholieke kerk was van mening dat de Heer onmogelijk zulke perversiteiten in zijn schepping zou tolereren en plaatste het werk van Linnaeus dan ook op de Index (verboden boeken). Och ja, de Kerk zal later n?g ontstelbare malen blijk geven van kortzichtigheid!

PLANNEN EUROSAll '95 AL KLAAR

Na,. Eurosail'93 Antwerpen volgt Zeebrugge "95 : dan komen de grootste zeilschepen ter wereld voor de derde keer naar Zeebrugge, ter gelegenheid van de viering van honderd jaar zeehaven. De kapiteins van zeven windjammers van de A-kategorie : de grootste zeilschepen hebben al hun komst toegezegd.

De zeilschepen liggen in Zeebrugge van 16 ot 20 augustus 1995. Ze hebben dan deelgenomen aan de Cutty Sark Tall Ships'Race en komen speciaal van Amsterdam naar Zeebrugge voor de viering van het eeuwfeest van de haven. Andere zeilschepen, die niet aan de wedstrijd hebben deelgenomen, worden ook uitgenodigd; meerdere hebben al hun deelname toegezegd.

Er moet worden uitgekeken naar een passende aanlegplaats voor de schepen: wellicht wordt het weer het noordelijk insteekdok in de achterhaven. In 1985 kwamen de grote zeilschepen voor het eerst, ter gelegenheid van de openstelling van de nieuwe Zeebrugse haven. In 1990 was Zeebrugge de aankomsthaven van de Cutty Sark Tall Ships'Race. En in '95 herdenkt het havenbestuur het feit dat honderd jaar geleden het parlement de havenwerken goedkeurde en de Maatschappij van Brugse Zeevaartinrichtingen werd opgericht, die het beheer van de haven kreeg toegewezen. Over verleden en toekomst van de haven wordt een belangrijke tentoonstelling gehouden. Andere exposities schen-

ken aandacht aan diverse aspekten van de zeevaart door de eeuwen heen. De organisators voorzien ook de mogelijkheid van een historische evocatie in de stad. Het feest met en rond de zeilschepen vangt aan op woensdag 16 augustus 1995 met de komst van de schepen. De dag daarop worden de kapiteins ontvangen op het stadhuis en komen de bemanningsleden naar de stad. Vrijdag 18 augustus volgt dan het "Banket van de Witte Roos" en zaterdag 19 augustus staat in het teken van de viering 100 jaar zeehaven. Zondag 20 augustus volgen dan de zeilparade en het vertrekt van de schepen.

27

C II HET EINDE VAN DE WERELD (c) Liberaal Archief - Kramersplein 23 - 9000 Gent

Twee meisjes vertrekken vanop de Antwerpse Grote Markt met de fiets op wereldreis voor vier jaar. Beide dames zijn hiermee niet aan hun proefstuk toe, want enkele jaren geleden hebben ze al eens een ritje gemaakt naar China. Net voor ze opstappen, mogen ze op de radio nog even gedag zeggen aan het Vlaamse publiek. Tussen het gejoel van mijn nageslacht door lukt het me toch er enkele flarden van op te vangen. Het water komt me in de mond, want ik ben steeds een fietsliefhebber geweest. Maar met een kleuter en een dochtertje van één, maar vooral wegens de anhoudende druilregen, zijn mijn eigen aktiviteiten op dat gebied een beetje op de achtergrond geraakt. Mijn beste wensen vergezellen uiteraard de kloeke fietsdiva's.

tijdig konden klaren - althans, dat beweerden ze. Reeds dagen van tevoren heb ik de route uitgestippeld langs de kleinst mogelijke wegen. Het wordt een prachtige rit door een voor mij op dat ogenblik nog onbekend stukje Nederland. De derde dag, in de buurt van Arnhem, houdt mijn voorwiel het nog steeds prima uit, maar de pedalen beginnen raar te doen en lijken soms door te trappen. Ik had de boel voor mijn vertrek. eerst nog moeten smeren, verwijt ik mezelf en controleer de ketting. Daar schort echter niets aan en ik stap terug op. Wanneer de voetgangers mij uiteindelijk voorbijsteken. lijkt mij de tijd rijp om een fietsenmaker op te zoeken.

Mijn overjaarse fiets steekt scherp af tegen de splinternieuwe Hollandse rijwielen. "De kroonas! u blaft een norse winkelier, "Tot op de draad versleten." Mijn voorwiel acht hij nauwelijks een blik waard. Ik heb nog nooit van een kroonas gehoord en vraag wat er moet gebeuren. "Meteen vervangen!" luidt het verdikt : het zou drie dagen duren en de prijs is bijna die van een goede tweedehandsfiets. "Is er geen andere mogelijkheid 'l" informeer ik. "Ja," snuift de man minachtend, "een nieuwe fiets kopen of doorrijden tot het bittere einde. " Ik heb het gevoel dat ik dreig belazerd te Ik lees het boek als ik enkele dagen later met een fikse griep in bed lig. Met een . worden en stap onverrichterzake op. Het bittere einde ligt reeds enkele straten zeker heimwee denk ik weer aan mijn verder. Wanneer ik met de fiets aan de grootste fietstocht : van Antwerpen naar hand bij de volgende winkel arriveer, Hannover, nu alweer zo'n tien jaar gelehoor ik gelukkig een ander geluid: twee den. uren wachten en een prijs die heel wat lager ligt. Gepakt en gezakt als een muilezel rijd ik met het stalen ros de stad uit. Ik kruis de Ik besluit de vertraging op mijn routevingers: er ontbreken vier spaken in mijn schema 's avonds in te halen. Het is voorwiel en eigenlijk is mijn fiets wel heerlijk rustig als ik met mijn nieuwe helemaal aan vervanging toe. Helaas kroonas en de wind van achteren door de waren de meeste fietswinkels net met Gelderse Achterhoek bol. Het landschap vakantie en degenen die overbleven, lijkt wel op een groot park, met bosjes en hadden zoveel werk dat ze de klus niet Gelukkig is er nog de fietswinkel : mijn zoon Peter is net drie en een hal f geworden en is dus eindelijk aan zijn eerste fietsje toe met twee wielen. Terwijl we wachten totdat de verkoper er steunwieltjes heeft aangezet, snuffel ik in de boekenstand. Goedkope drugs voor door de omstand igheden gefrustreerde fiets fanaten : ze geven tenminste de indruk dat je onderweg bent! Ik koop een boek over een fietsroute langs de Noodzee van Calais tot in het Noorden van Denemarken. Boordevol nuttige tips voor later, als ik tenminste mijn huisgenoten zover krijg.

28

r

S 1

e fj e door Frans

velden, en doorsneden met rustig stromende riviertjes. Hier en daar staat er een stemmige boerderij met een rieten dak, die zo uit de tijd van De Witte kon geplukt zijn. Van de vergezichten kunnen we in Vlaanderen nog slechts dromen. De wereld lijkt plots weer groter geworden. Met volle teugen laat ik de zoete lucht van het afgemaaide hooi binnenvloeien. Bij een bruggetje over een kanaal kijk ik toe hoe de zonnestralen weerspiegelen in het water. Ik stop om een foto te maken. Het lukt nog net. Wanneer ik weer wil opstappen, valt mijn oog op een achtergelaten krant. Een journalist heeft een mysterieuze zoektocht door het gebied uitgestippeld. Ze loopt langs een boerderij die wordt gefrekwenteerd door een' klopgeest. De zoekers krijgen echter geen spook te zien, maar wel een boze boer. De man kan er niet om lachen dat de rust van zijn varkens telkens verstoord wordt en dient prompt klacht in tegen de krant. Het is al helemaal donker als ik eindeijk een camping vind. Het terrein is nauwelijks groter dan een voetbalveld. Nog voor ik mijn tentje opgesteld heb, komen de buren mij al uitnodigen op thee en koekjes. Het is een familie met twee kinderen. Zij komen helemaal uit het Noorden van het land. Onder het licht van een petroleumlampje wisselen we adviezen uit over de interessantste reisroutes. De volgende avond heb ik mezelf reeds tot in Drente gesleept. Dit keer zijn het niet de kroonas of mijn spaken die het dreigen te laten afweten, maar mijn knie, iets waaraan een fietsenmaker uiteraard weinig kan verhelpen. "een beetje overbelasting. " zegt mijn nieuwe fietsbuur op de camping. Hij beveelt mij - en passant een mooie tocht aan rond het Ijsselmeer. "Hoe lang is het T" informeer ik. "350 km als je sportief bent en alle inhammen afrijdt." "Op hoeveel dagen doe je dat ?"

"Op één dag, "luidt het antwoord, "maar dan moet je wel vroeg opstaan en bijna tot 's nachts verderrijden. En géén wind tegen hebben op de Afsluitdijk."


Ik besluit het voorbeeld niet meteen na te volgen.·. 's Anderendaags rijd ik naar Duitsland. De wind heb ik nu in elk geval wel tegen, het landschap wordt eentoniger en aan de rechte weg door de verlatenheid lijkt geen eind te komen. Een veenmuseum vormt een welgekomen onderbreking. De gids vertelt dat er net een zware veenbrand woedt aan de Duitse kant. Met de hitte van de laatste dagen is de ondergrond zeer droog en een vonkje volstaat om de boel in de fik te blazen. Het verraderlijke, zo vertelt de man, is dat het vuur zich onder de grond verspreidt en zo kan het gebeuren dat je zelfs op een veilige plaats plots naast je de vlammen metershoog ziet opschieten. Een weinig komfortabel gevoel. Aan de horizont zie ik inderdaad enkele zwarte wolken, maar het is gelukkig niet meteen de richting die ik uit moet. In de loop van de dag kruis ik een brede rivier en een heuvelrug. Net als ik denk het veengebied uit te zijn, vertelt iemand op de volgende camping mij dat we ons nog steeds op veengrond bevinden.

Een eindje voorbij Bremen ontmoet ik een Duits koppeltje, dat me voor de rest van de rit gezelschap houdt. Ik vind het landschap met zijn weidse polders en zijn lange, met bomen beplante dijken, adembenemend mooi : net het einde van de wereld. Nedersaksen is maar weinig toeristisch geëxploiteerd: ik hoop dat het nog een tijdje zo blijft.

Op het einde van de namiddag breekt de vijfde spaak van mijn voorwiel. Bij elke omwenteling draait mijn dynamo mee rond. Ik houd mijn hart vast want Hannover ligt nog bijna een dagreis verder en met het weekend zijn zelfs de schaarse fietswinkels gesloten. We rijden tot laat in de avond, overnachten in een weide en stappen 's morgens vroeg weer op. Ik slaak een zucht van opluchting als we eindelijk ter plekke zijn.

Enkele dagen later zit de vakantie er op: ik moet met de trein terug. De mensen bij wie we te gast zijn, zijn zo vriendelijk mijn fiets in de auto naar het station te voeren. Wat er inmiddels van mijn stalen ros geworden is ? Hersteld, maar een jaar later roemloos omgekomen na een salto mortale in een verkeersongeval.

Voor het eerst sinds haar ontstaan wordt de belangrijke collectie van Dr. Paul Alexandre, vriend en mecenas van de Italiaanse schilder-beeldhouwer Amedeo Modigliani aan het publiek getoond. Dr. Paul Alexandre legde deze prachtige collectie van zo'n 400 tekeningen, aquarellen en enkele schilderijen van Modigliani aan tijdens de jaren 1907-1914. Paul Alexandre (1881-1968) leerde in 1907 in Parijs Arnedeo Modigliani (Livorno 1217/1884) kennen. De kunstenaar was een jaar eerder uit Italië naar de Franse hoofdstad gekomen. Hij leefde er - vaak in bittere armoede in Montmartre, later in Montparnasse, in avant-gardistische kunstkringen die o. m. Picasso, Brancusi, Soutine en Utrillo onder haar leden telde. Daar werd zijn stijl beïnvloed door de pre-hubistische schilderkunst van Picasso, Matisse, Toulouse Lautrec, e.a. Eigenlijk wilde Modigliani beeldhouwer worden, maar door zijn zwakke gezondheid moest hij vanaf 1913 het beeldhouwen in steen opgeven, en wijde hij zich alleen nog aan het schilderen. De kenmerken van zijn sculpturen, met name de helderheid van vorm en de expressieve abstrahering, kregen een even groot belang in zijn schilderijen. De collectie van Paul Alexandre plaatst het vroege werk van Modigliani in een nieuw daglicht : in deze periode heeft Modigliani zijn persoonlijke stijl gevonden. De reeksen kariatiden en koppen laten fascinerende verbanden zien met de steensculpturen uit dezelfde tijd. Daarnaast bevat de verzameling talrijke naak-

ten, portretten, danseressen en acrobaten. De portretten en naakten van Modigliani, die overigens zijn enige onderwerpen vormden, drukken in het gestilleerde en kunstmatige verlengde vormen een lyrische-melancholieke stemming uit. Op 25 januari 1920 overleed Modigliani aan tuberculose, een ziekte waarme hij als kind reeds kampte. De tekeningen uit de collectie van Dr. P. Alexandre zijn te bezichtigen in Oud Sint Jan, Mariastraat 38 te Brugge. Toegang: 350 fr. - groepen 250 fr. Rondleidingen: 1.200 fr. - tel. 050/33.56.66. Nog tol 2 oktober.

KANT - EN ZIJDEMUSEUM TER ZIJDE "Van rups tot draad" Helemaal in het zuiden van Nederland - vlak bij het Vlaamse Essen - vind je de gemeente Wouw; Daar moet je zijn als je écht wil zien hoe de zijdeteelt in z'n werk gaat. In Wouw staat immers Ter Zijde, een uniek zijdemuseum. Je kunt er niet alleen een prachtige collectie zijden kleding en stoffen bewonderen, maar ook eitjes zien uitkomen en rupsen zien die vervellen of een cocon spinnen. Je krijgt er een boeiende dia-show te zien, je maakt een rondwandeling door het museum en je kunt in het winkeltje terecht voor zijden kleding, kant en souvenirs. Er is ook, een theehuis waar je van een kop koffie of een eenvoudige lunch kunt genieten. Openingstijden: 1 maart tot 31 december: 10 tot 17 uur. Adres : Schoolstraat 3 NL - 4724BJ WOUW (bij Roosendaal) Tel. : 0031-1658-3690 Fax. : 0031-1658-3628

29

FILMS

IN DE

MARGE


LES JARDINS D'HIVER

Regie Scenario Acteurs Verdeler

George Dufaux George Dufaux Ouderen uit de home Office Nationale du film des Canada, Canada 1977, 85', kleur. Franstalige film met Nederlandstalige onderschriften. Documentaire film.

Deze film is een dokumentaire, een waar dokument, gedraaid in een "ideaal onthaalcentrum" voor bejaarden. Dit dokument, dat door de Canadeese overheid werd gesubsidieerd, toont ons hoe ouderen en oudjes leven in een "ideale" instelling. Niet de regisseur, noch acteurs, maar mannen en vrouwen, woonachtig in het tehuis zelf vertellen ons hun dagelijkse belevenissen en brengen hun getuigerussen. Op het eerste gezicht blijkt er in de instelling een zekere "sociale vrede" te heersen. Die vrede is er door de bevrediging van de primaire behoeften : het eten op tijd en stond, een gewaar-

borgd medische verzorging, (een zekere) gezelligheid.

warmte en

Ondanks de relatieve stilte en de hieruitvoortvloeiende sociale vrede laat de camera, die meesterlijk wordt gehanteerd, andere realiteiten vermoeden. Zo is er de verveling, het gevoel van nutteloosheid, de eenzaamheid, de afhankelijkheid t. o. v. derden, die eigen lijk bij al deze personen aanwezig is. Dit alles zou ons moeten aanzetten om na te denken. Duidelijk is alvast dat een ideale instelling - hoe goed bedoeldniet bestaat en men kan zich terecht de vraag stellen of dit de ideale manier is

om de "veroudering" op te vangen. Een feit is alvast duidelijk : mensen die in het laatste stadium van hun leven vertoeven, zijn ondanks de zorg die men aan hen besteedt, niet steeds bereid of voorbereid op een leven in gemeenschap. Vooral de reglementen vormen voor de meesten een enorme rem. Eens te meer wordt het recht van de ouderen op een menswaardige omgeving en vooral op zelfbeschikkingsrecht centraal gesteld.

GEEF ME DE VIJF

Beenhouwer tegen verkochte biefstuk: "Zouje nu niet doodvallen?", niet openging.

"Vaarwel en hou je taai!"

zei de valschermspringer

wiens parachute

Zelfs in onze moderne samenleving, is de zekers te manier om vooruit te komen nog altijd de kruiwagen. "Ik heb erover nagedacht zelfmoord te plegen, maar met de tegenslag die ik altijd heb zou het maar een tijdelijke oplossing zijn". Vroeger had je voor computers altijd sponskaarten nodig!

30

In onze 8-daagse buitenlandse seniorenreis stond het "Jugendstil" - Schatzalphotel, de Sertigwandeling, de Davoserseetouring en de Giacomettibrandglasramen mooi en centraal geprogrammeerd. Het goede weer liet onze groep toe deel te nemen aan de koetsentocht naar Heidboden en de grill, onder het waakzame oog van de heer Ritter en zijn ploeg, versierde onze plaatselijke activiteiten.


"voor hel hotel. " "

DAVOS

'94

De daguitstap paar de Bodensee was dé innovatie en Romanshorn met zijn slot hotel - restaurant bekoorde onze vakantiegangers. Dit idyllisch haventje en de prachtige zon tekenden borg voor een gezellige namiddag. Wij waanden ons aan een zuiders en charmant meer ... Vaduz en zijn Staatliche Kunst-

•

•

INNOVATIE IN DE ZOMERZON OOST-VLAANDEREN

sammlung paaiden onze kunstkenners. De wereldbeker voetbal boeide onze vakantiegangers. De specialisten - reporters - verzamelden in de conferentieroom en commentarieerden met vakbekwaamheid dit uniek sportgebeuren.

Het Hotel Terminus mag fier zijn op zijn kwaliteitskeuken, dessertenbuffet en afscheidsdiner! Marc en André zorgden voor het goede verloop van ons verlofscenario. Tot volgend jaar? O.D.P.

MET LBG-BRABANT OP REIS

Net zoals vorig jaar gaat onze busreis naar Cervia-pinarella. Cervia bevindt zich aan de Adriatische kust, in de provincie Ravenna, ± 20 km. ten zuiden van Ravenna, in het groenste gedeelte van de provincie "Romangna". Wij verblijven er in HOTEL EL PRADO. Dit hotel is gelegen in de wijk Pinarella, in een groene omgeving, 200 m. ,van zee, uitgevend op de laan die U rechtstreeks naar het zandstrand brengt, afgeboord met pijnbos, de "pineda" van Pinarella. Alle kamers hebben een badkamer met douchecabine, telefoon, balkon. Er is een ruime inkomsthal, ontbijtzaal, restaurant, bar, salon, uitgevend op een schaduwrijke tuin waarin centraal het zwembad. Meer nog dan vorig jaar hebben wij geprobeerd een volledig pakket aan te bieden. Onze busreis omvat, behalve uw eigen verteer, alles, namelijk : busreis heen en terug met overnachting op heen- en terugreis te COMO, volpension van dag van vertrek tot dag van aankomst en 4 uitstappen (Firenze,

naar deze prachtige bestemming. Onze vliegtuigbestemming dit jaar is CYPRUS van 13 tot 27 oktober 1994. Cyprus, een vriendelijk, allesbehalve verloren eiland in de Egeïsche Zee, dat dichterbij is dan U denkt. Witte dorpjes die tegen berghellingen geplakt lijken, glinsteren in de namiddagzon. Vruchtbare weiden die zich golvend uitstrekken tot aan de zee, en heuvels overdekt met wijngaarden. Fraaie zandstranden waar u het hele jaar door kunt baden en zonnen, wilde, baaien en grillige, rotsachtige kliffen, en daaronder een kabbelende diepblauwe zee. Niet ver van Paphos liggen rotspartijen waaronder die van Petra Tou Romiou. Hier werd volgens de mythe Aphrodite, de Godin van de Liefde, uit het schuim der zee geboren. Op 400 kilometer van Rhodos, op 560 kilometer van Kreta en 75 kilometer van de Turkse kust. Het is het op twee na grootste eiland van de Middellandse Zee (9.351 krn-), met een kustlijn van 700 kilometer.

ke club met Franstalige animatie, even iets anders op dit toch 0 zo "BRITISH" geïnspireerde eiland. De club ligt op 15 kilometer van Larnaca (bushalte vlakbij het hotel), op 100 meter van een proper en goed ingericht, privézandstrand. Het typische dorpje Pervolia ligt 2 kilometer verder. De hele club omvat 52 kamers, verdeeld over 2 verdiepingen. Verder is er een restaurant, bar, winkeltjes, TVsalon. Er zijn tal van excursies onder andere: het klooster van St.-Minas, het dorpje Lefkara, Nicosia, Paphos of het Troodos Massief. De prijs voor deze veertiendaagse vliegtuigreis (13 - 27 oktober 1994) is 30.900 fr.

VOOR MEER INLICHTINGEN KAN U STEEDS TERECHT BIJ LBG-BRABANT KONINGINNEPLEIN 51/52 1030 BRUSSEL

31

PUZZEL NR. 39 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1 2 3

Winnaar:

J. JACOBS (Dendermonde)


4

Oplossing puzzel nr. 38 2

5 6

3

4

5

6

7

8

9

10

2 3

7

4

5

8

6 7

9

8 9

10

10

lIi1da VAN W AES

Horizontaal nerend genotmiddel :stuktig - riviertje ooek - familielid engte - griezelig - insekt ___• .aaat (10 riem) - vioolbouwer Boom - familielid - stevige vogelveer Interval - symbool van Neon Insekt - gereed Beroep Maanstand ,- sneeuwschaats - vorder met aandrang.

6. 7. 8. 9. 10.

Vertikaal

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Edel - voorzetsel Amsterdams peil - ingelast stuk - snavel Gefortuneerd - grove damastachtige stof Soort uil - boom In het water vooruitspringende hoekstand - praal Zeer hard gesteente - zoogdier Voorzetsel - plaaggeest Symbool van natrium - omslag voor tekeningen - sprookjesfiguur Afgesneden stukken van een vis - muzieknoot Middagvoorstelling

Zend de oplossing naar nns adres met vermelding van uw naam en adres uiterlijk tegen 24 oktober 1994.

Redactie F. COSIJN. J. DE liEVER,

P. DE RAEDT,

D.

DECEUNINCK,

L. HOFMAN,

M.

JANSSENS,

N. F1EMS,

J. NOTERMANS,

L. VAN NlEU-

WENBORGH. R. VAN HEE, M. VAN HOEY, G. VERBRUGGHE, A. VERNIMMEN. Hoofdredacteur Marcelia JANSSENS Redacriesecret aris Guido VERBRUGGHE Samerutelling

vormgeving

en eindredactie

Pierre DE RAEDT Briefwi •••• ling en verzend •• dminist ratie Alle briefwisseling in verband met de redactie, de abonnementen

en de advertenties

dienen

De L.B.G.-

Courant,

Livornostraat

25 -

1050 Brussel Telefoon 02/538.59.05.

Fax . 02/537.04.40.

Abonnemeoten 195 fr. door. betaling 310-0005171-19van

op het rekeningnwruner

de L.B.G.

Prijs per afzonderlijk Verantwoordelijke

nwruner:

70 fr.

uitgever

Frans DEREZE,

Leuvensclean

55 • 3300 Tienen

Druk Landsbond

32

gericht

aan:

van Liberale

Mutualiteiten

(c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent

Recommend Documents