ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau Monitoort de gezondheidstoestand Antwoordmodellen

ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau 3

1.6 Monitoort de gezondheidstoestand Antwoordmodellen

Inhoudsopgave ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

1

2

3

Veranderingen in de zorgvraag signaleren

5

1.1

Veranderingen signaleren in de gezondheidstoestand Praktijk: Nogal vreemd Praktijk: Een griepje? Kennisopdracht

5 5 5 6

1.2

Veranderingen signaleren in de zorgbehoefte Praktijk: Geen zin vandaag Kennisopdracht

8 8 8

Informatie over de zorgvraag in samenhang rapporteren

11

2.1

Mondeling rapporteren Praktijk: Weekend Praktijk: Met ontslag Praktijk: Nachtdienst Kennisopdracht

11 11 11 11 12

2.2

Schriftelijk rapporteren Praktijk: Verpleeghuis Notelaar Praktijk: Aguila Vazal Praktijk: Automatiseringsproject Kennisopdracht

14 14 14 14 15

2.3

Het zorgdossier Praktijk: De thuiszorg informeren Kennisopdracht

16 16 16

2.4

Rapporteren aan naasten van een zorgvrager Praktijk: Wat nu? Praktijk: Stille liefde Kennisopdracht

18 18 18 18

2.5

Rapporteren aan andere disciplines Praktijk: Wat zeg je? Praktijk: In de war Kennisopdracht

20 20 20 20

Het bewaken van de vitale functies

23

3.1

23 23 23

Normale of afwijkende waarden van vitale functies Praktijk: Geen reactie Praktijk: Het zal toch niet weer gebeuren?

3.2

4

Praktijk: U lijkt wel een topsporter Praktijk: Hoge bloeddruk Praktijk: De controles van Gitta en René Kennisopdracht

23 24 24 24

Maatregelen bij afwijkende waarden van vitale functies Praktijk: Druk met vitale functies Praktijk: Observatie Praktijk: Koud Kennisopdracht

26 26 26 26 27

De betekenis van preventie en gezondheidsvoorlichting

29

4.1

29 29 29 30 30

De betekenis van preventie en GVO Praktijk: Alleen achtergebleven Praktijk: De laatste bpv-dag Praktijk: Eindelijk een zusje! Kennisopdracht

1

Veranderingen in de zorgvraag signaleren Veranderingen signaleren in de gezondheidstoestand ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: NOGAL VREEMD 1

Hoe kan Mohammed achterhalen wat er aan de hand is met meneer Dehgani? Mohammed moet: • meneer Dehgani observeren; • vragen naar zijn wensen en behoeften • de rapportage lezen; • hij kan nog eens nagaan wat hij heeft gehoord tijdens de overdracht

2

Wat zou er aan de hand kunnen zijn met meneer Dehgani? Belicht deze vraag vanuit lichamelijk, psychisch en sociaal oogpunt. Meneer Dehgani zou persoonlijke problemen kunnen hebben, of last van verwardheid.

3

Wat zou je doen als je Mohammed was? Mohammed kan: • de rapportage lezen; • toch proberen om in gesprek te gaan met meneer Dehgani; • meneer Dehgani even met rust laten; • een kopje koffie of thee aanbieden; • eventueel een collega erbij halen.

PRAKTIJK: EEN GRIEPJE? 1

Welke lichamelijke, psychische en sociale veranderingen signaleer je in de gezondheidstoestand van mevrouw Veraart? Lichamelijke veranderingen in de gezondheidstoestand van mevrouw Veraart: • ze ziet bleek en voelt warm aan; • ze heeft nauwelijks gegeten, terwijl ze anders altijd alles opeet. Psychische veranderingen in de gezondheidstoestand van mevrouw Veraart: • ze heeft zwerfneigingen en kan achterdochtig reageren. Sociale veranderingen in de gezondheidstoestand van mevrouw Veraart: • ze wil niet praten, maar is stilletjes, ze kan geïrriteerd en kortaf reageren.

© ThiemeMeulenhoff

5

1.6 Monitoort de gezondheidstoestand

2

Wat doe je op grond van de gesignaleerde veranderingen? Er zijn globaal twee soorten acties: • je probeert op allerlei manieren om meer informatie van de zorgvrager te krijgen. Dat kan in de vorm van een gesprek, maar ook door aanvullend lichamelijk onderzoek te doen, zoals het meten van pols en lichaamstemperatuur; • je geeft de gesignaleerde veranderingen door aan de eerstverantwoordelijke in het team.

KENNISOPDRACHT

6

1

Waarom zal een zorgplan nooit lang ongewijzigd blijven? Geen dag is hetzelfde; de zorgvrager maakt veranderingen door. Het zorgplan en de zorg zullen hierop aangepast moeten worden.

2

Hoe kun je aan informatie komen over de wensen van de zorgvrager? Je kunt aan informatie komen over de wensen van de zorgvrager: • door het aan de zorgvrager zelf te vragen; • door het zorgplan te lezen; • door te overleggen met collega's, de familie en naasten. • door het observeren van de lichaamstaal en non-verbale reacties van de zorgvrager.

3

Wat hoor je te doen voordat je met de zorg begint? Voordat je met de zorg begint: • neem je het zorgplan door, met name de zorgresultaten en zorgacties; • overleg je met collega's; • observeer je de lichaamstaal van de zorgvrager; • luister je naar de zorgvrager.

4

Beschrijf een situatie uit je eigen leven waaruit blijkt welke veranderingen zich lichamelijk, psychisch en sociaal kunnen voordoen als je gezondheidstoestand verandert. Eigen mening, ter beoordeling door de docent. Minimaal één verandering op zowel lichamelijk, psychisch als sociaal gebied moet zijn beschreven.

5

Wat doe je met gesignaleerde veranderingen in de gezondheidstoestand? Gesignaleerde veranderingen in de gezondheidstoestand rapporteer je aan collega's; zowel mondeling als schriftelijk.

6

Waarom is het belangrijk om ook verbeteringen bij de zorgvrager te rapporteren? Het is belangrijk om ook verbeteringen bij de zorgvrager te rapporteren, omdat het zorgplan zo nauwkeurig mogelijk moet aansluiten bij de situatie van dat moment.

7

Een paar dagen na de bevalling krijgt mevrouw Dijkstra last van pijnlijke borsten. Ze heeft koorts en je voelt harde plekken in haar borsten. Welke gevolgen heeft deze verandering in de gezondheidstoestand voor de zorgverlening? Mevrouw Dijkstra heeft koorts en een beginnende borstontsteking. Dit geeft haar een gevoel van ziek zijn, en dat heeft gevolgen voor de borstvoeding. Mevrouw Dijkstra zal enige dagen bedrust krijgen. In overleg met de verloskundige zal besloten worden of mevrouw Dijkstra doorgaat met voeden. Haar temperatuur wordt tweemaal per dag opgenomen en ze heeft

© ThiemeMeulenhoff


Veranderingen signaleren in de gezondheidstoestand

extra rust nodig. Ook moet de vochtopname worden aangepast. Deze aanpassingen in de zorgverlening worden vastgelegd in het zorgplan en worden besproken met de collega's en de zorgvrager. 8

Waarom is het belangrijk om veranderingen in de gezondheidstoestand zowel schriftelijk als mondeling te rapporteren? Het is belangrijk om veranderingen in de gezondheidstoestand zowel schriftelijk als mondeling te rapporteren, omdat deze twee vormen van rapportage elkaar kunnen aanvullen. Wat geschreven wordt, is niet altijd sluitend ten aanzien van de informatie. Een toelichting is belangrijk met betrekking tot de beleving en interpretatie van het gerapporteerde. Collega's zijn zo in de gelegenheid om vragen of onduidelijkheden over de zorgsituatie en het rapport aan de orde te stellen.

© ThiemeMeulenhoff

7


Veranderingen signaleren in de zorgbehoefte ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: GEEN ZIN VANDAAG 1

Beschrijf een mogelijke lichamelijke, psychische en sociale reden waarom meneer Berrevoets geen behoefte heeft aan jouw gezelschap. Mogelijke redenen: • lichamelijk: moeilijke stoelgang; • psychisch: nog wennen aan de nieuwe woonsituatie; • sociaal: irritatie aan medebewoners.

2

Hoe kun je te weten komen of de zorgbehoefte van meneer Berrevoets tijdelijk of structureel is veranderd? Je kunt te weten komen of de zorgbehoefte van meneer Berrevoets tijdelijk of structureel is veranderd: • door het lezen van het zorgplan en de rapportage; • door een gesprek met meneer Berrevoets aan te gaan. • door navraag te doen bij collega's en andere disciplines; • door zijn situatie aan de orde stellen bij de overdracht;

KENNISOPDRACHT

8

1

Ben je van mening dat alleen de zorgvrager bepaalt of er een zorgbehoefte aanwezig is? Licht je antwoord toe. In principe bepaalt de zorgvrager of er een zorgbehoefte aanwezig is. Maar dit is ook afhankelijk van zijn gezondheidstoestand en het inzicht in zijn eigen situatie.

2

Wat doe je als de zorgbehoefte van de zorgvrager afwijkt van de zorgresultaten? Als de zorgbehoefte van de zorgvrager afwijkt van de zorgresultaten: • lees je de rapportage van de betreffende zorgvrager; • blijf je observeren; • ga je in gesprek gaan met de zorgvrager of zijn naasten; • overleg je met collega's en andere disciplines; • geef je voorlichting aan de zorgvrager • zoek je naar een compromis met de zorgvrager; • ben je bedacht op een onderliggend probleem; • geef je niet te veel zorg, maar ook niet te weinig; • pas je zo nodig het zorgplan aan; • rapporteer je in het zorgdossier.

3

Wat heb je nodig om als verzorgende veranderingen in de zorgbehoefte goed te kunnen signaleren?

© ThiemeMeulenhoff


Veranderingen signaleren in de zorgbehoefte

Om veranderingen in de zorgbehoefte goed te kunnen signaleren, zijn de volgende punten van belang: • observatie en gesprek met de zorgvrager; • een volledige rapportage. • een goede overdracht met aandacht voor mogelijke veranderingen in de gezondheidstoestand en de zorgbehoefte; • een volledige rapportage vanuit andere disciplines. • voldoende tijd; • deskundigheid in de vorm van scholing en ervaring.

4

Noem twee aandachtspunten als je met de zorgvrager in gesprek gaat over mogelijke veranderingen in de zorgbehoefte. Aandachtspunten als je met de zorgvrager in gesprek gaat over mogelijke veranderingen in de zorgbehoefte: • je inleven in de belevingswereld van de zorgvrager; • gericht voorlichting geven aan de zorgvrager, inclusief motivatie; • respect tonen voor zijn zorgbehoefte • praten over noodzakelijke zorg; • bedacht zijn op een onderliggend zorgprobleem bij het afwijzen van de zorg.

5

Wat vind je als verzorgende het belangrijkste: ingaan op de zorgbehoeften van de zorgvrager of streven naar de best mogelijke gezondheidstoestand? Leg uit waarom. Streven naar een goede gezondheidstoestand is het belangrijkste. Als je voornamelijk in zou gaan op de zorgbehoefte van de zorgvrager, zullen er gezondheidsrisico's ontstaan.

6

Als je de zelfredzaamheid van een zorgvrager niet stimuleert, blijft hij dan van jouw zorg afhankelijk? Licht je antwoord toe. Dit is juist, je zult de zorgvrager ook moeten stimuleren om onafhankelijk te functioneren; hij zal anders steeds van jouw aanvullende zorg uitgaan.

7

Kun je een goed beeld krijgen van de gezondheidstoestand van een zorgvrager als je de rapportage niet goed hebt bijgehouden? Motiveer je antwoord. Nee, je mist informatie om te kunnen vaststellen of een eventuele verandering in de gezondheidstoestand structureel of tijdelijk van aard is. Door het gebrek aan informatie kun je ook niet goed inschatten in welke mate de gezondheidstoestand verstoord is.

8

Is observeren van de zorgbehoefte minder belangrijk als je te maken hebt met een mondige zorgvrager? Waarom wel of waarom niet? Nee, want de verzorgende is de professional. Vragen die je jezelf hierbij kunt stellen, zijn: heeft de zorgvrager een voldoende inzicht in het ziektebeeld? Durft de zorgvrager te vragen om zorg? Is de zorgvrager bang om verschijnselen aan de orde te stellen?

9

Wat betekent de uitspraak ‘de verzorgende heeft een spilfunctie in het totale zorgproces’? Een spilfunctie houdt in dat je een centrale functie hebt. Je hebt met veel, zo niet alle betrokkenen rondom de zorg contact. Je hebt daarin de touwtjes in handen, zodat de zorg zo goed mogelijk afgestemd en gecoördineerd kan worden. Als verzorgende speel je daarin een belangrijke rol.

© ThiemeMeulenhoff

9

2

Informatie over de zorgvraag in samenhang rapporteren Mondeling rapporteren ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: WEEKEND 1

Waarom wil Chantal weten wat er aan de hand is? Belangstelling, maar ook om tijdens het afzeggen te kunnen motiveren waarom jij niet komt.

2

Welke gegevens heeft Chantal nodig om de boodschappen te kunnen doen en je afspraken af te zeggen? Chantal heeft de volgende gegevens nodig: wat je aan boodschappen nodig hebt, hoelang gaat het duren en of je belt voor een nieuwe afspraak.

3

In welke situaties is er sprake van rapporteren? In de volgende situaties is sprake van rapporteren: wanneer je zegt dat je ziek bent, wanneer je vertelt wat je nodig hebt, wanneer jullie bespreken of alles gedaan is wat gedaan moet worden.

PRAKTIJK: MET ONTSLAG 1

Welke informatie heeft je collega nodig die de zorg thuis zal verlenen? Informatie die de verzorgende van de thuiszorg nodig heeft, is wat Mary zelf kan en waarbij ze hulp nodig heeft.

2

Hoe zou je die informatie kunnen geven? Je kunt die informatie geven in de vorm van een schriftelijke rapportage die je eventueel mondeling toelicht. Bijvoorbeeld per telefoon.

PRAKTIJK: NACHTDIENST 1

Wat rapporteer je mondeling aan je collega's die om zeven uur de zorg overnemen? Mondeling rapporteer je aan je collega's: • of er bijzonderheden zijn met betrekking tot de bewoners; • welke ‘extra’ • of er nog bepaalde afspraken gemaakt moeten worden of bestellingen moeten worden gedaan.

2

Hoe breng je continuïteit van zorg in je mondelinge rapportage? Je brengt continuïteit van zorg in je mondelinge rapportage op basis van vragen en gegevens die zich tijdens de late dienst hebben voorgedaan, je rapporteert de voortgang aan de vroege dienst.

© ThiemeMeulenhoff

11


KENNISOPDRACHT 1

Waarom is de rapportage dat je een bloeduitstorting hebt gezien op het linkeronderbeen doeltreffend? En waarom is je rapportage doelgericht als je noteert dat de zorgvrager nieuwe medicatie heeft? In de eerste situatie is sprake van nieuwe informatie die direct om aanpassing van de zorg vraagt, maar die nog beschreven moet worden in zorgresultaten. De tweede situatie geeft een activiteit van een andere discipline weer die zal bijdragen aan een eerder geformuleerd gewenst resultaat.

2

Geef aan waarom je persoonlijke mening niet in een rapportage thuishoort. Je persoonlijke mening bevat geen objectieve gegevens, ze vertroebelen hierdoor de rapportage.

3

Bedenk hoe je de volgende indrukken kunt valideren: • je denkt dat de zorgvrager zich misselijk voelt; • je voelt spanning in de groep; • je denkt dat de zorgvrager een hekel aan jou heeft; • het lijkt of de zorgvrager steeds hetzelfde ondergoed aan heeft. Je kunt deze indrukken valideren door: • te vragen hoe de zorgvrager zich voelt; • de mening van collega's te vragen; • vragen te stellen aan de zorgvrager en anderen; • toestemming te vragen om in de kledingkast te mogen kijken.

12

4

Bedenk ten minste vijf situaties waarin jij als verzorgende informatie wilt van andere teamleden. Beschrijf bij elke situatie wanneer jij die informatie wilt. Het gaat erom dat de situaties daadwerkelijk aanvullende informatie geven.

5

Welke onderwerpen kun je bedenken die niet in een rapportage aan de orde komen, maar wel bij een bespreking in het team? Leg uit waarom. Meestal gaat het om onderwerpen die bedoeld zijn om te kijken in hoeverre de zorgresultaten behaald zijn, of in hoeverre de uitvoering aangepast moet worden.

6

Elise is een zorgvrager met een verstandelijke beperking. Ze is 24 jaar, en ze vertelt je dat ze naar bed gaat met Johan, een zorgvrager van een andere groep. Waarom is het van belang om dit te rapporteren? Het belang van rapportage is dat je nagaat of deze relatie invloed heeft op Elise's gedrag. Bovendien is deze informatie van belang voor andere disciplines, onder meer om te beoordelen of er voldoende beschermende maatregelen gekomen zijn, of om Elise voor te lichten over veilig vrijen.

7

Met welk gewenst resultaat wordt er over jou gerapporteerd door je leerkrachten op school? De leerkrachten op school rapporteren over je om de studievoortgang te bewaken en om te evalueren over de geschiktheid voor het beroep.

8

Hoe controleer je of je de informatie van je collega goed begrepen hebt?

© ThiemeMeulenhoff


Mondeling rapporteren

Je controleert of je de informatie goed hebt begrepen door de informatie kort samen te vatten en na te vragen of je het goed begrepen hebt. Eventueel kun je om extra informatie of opheldering vragen.

© ThiemeMeulenhoff

13


Schriftelijk rapporteren ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: VERPLEEGHUIS NOTELAAR 1

Welke informatie moet geregistreerd zijn voor Minouk om aan de eerste oriëntatie te voldoen? De volgende informatie moet geregistreerd zijn voor Minouk om aan de eerste oriëntatie te voldoen: • naam; • leeftijd; • geloof; • reden van opname; • zorgbehoefte van de zorgvrager; • zelfredzaamheid; • hoe het op dit moment gaat.

2

Mag Minouk de rapporten van deze vier zorgvragers zomaar lezen? Ja, Minouk heeft aan het begin van haar opleiding een geheimhoudingsverplichting gekregen en heeft een belofte daartoe getekend.

PRAKTIJK: AGUILA VAZAL 1

Wat is het voordeel van standaardformulieren? Het voordeel van standaardformulieren is dat je niets relevants kunt vergeten, het is een eenduidige manier van communiceren en het ‘dwingt’ verzorgende en behandelende om elkaar te informeren.

2

Voor wie is de informatie in het standaardformulier nog meer van belang? Er wordt gestreefd naar informatieoverdracht over en weer, en een structuur wordt nagestreefd.

3

Mag de vader van de baby ook informatie in het standaardformulier zetten? Nee, de vader mag geen gegevens in het standaardformulier zetten. Dat zou de informatie vertroebelen. Hij kan wel op een apart blaadje, of mondeling, informatie verstrekken.

PRAKTIJK: AUTOMATISERINGSPROJECT

14

1

Wat wil je laten zien aan de stagiaires? Mag een stagiaire alles zien? Je laat zien hoe een deel van de informatie bij een andere afdeling terechtkomt. Een voorbeeld is het informatietraject naar de keuken. Ook de bevoegdheden die de stagiaires krijgen, neem je door. Verder laat je zien waar de computers staan.

2

Onder welke omstandigheden is het zinvol dat je gebruikmaakt van internet op de computer op je werk? In principe is het niet nodig voor de zorgverlening, en heeft het gebruik van internet vaak tot gevolg dat er minder tijd aan de zorgvrager wordt besteed. Het is wel toegestaan als een familielid of andere disciplines niet via een andere weg te bereiken zijn.

© ThiemeMeulenhoff


Schriftelijk rapporteren

KENNISOPDRACHT 1

Wat kun je rapporteren na de eerste kennismaking met de zorgvrager? En wat als je de zorgvrager al wat langer kent? Na de eerste kennismaking kun je persoonlijke gegevens, de reden van opname en een eerste indruk rapporteren. Na enige tijd kun je informatie rapporteren die gericht is op de zorgresultaten, en eventuele nieuwe zorgproblemen.

2

Leg uit in welke van de volgende situaties sprake is van registreren, en waarom: een boodschappenlijstje maken, de meterstanden van het waterverbruik invullen, een informatiepakket aanvragen, een afspraak maken, aantekeningen maken tijdens de lessen. In de volgende situaties is wel of niet sprake van registreren: • een boodschappenlijstje maken: niet, is willekeurig; • de meterstanden van het waterverbruik invullen: wel, als je het op een vaste manier, via een voorgedrukt formulier doet; • een informatiepakket aanvragen: niet als je het telefonisch doet, wel als je het via een voorgedrukt formulier doet; • een afspraak maken: niet, is geen vaste manier (die voor iedereen hetzelfde is); • aantekeningen maken tijdens de lessen: niet, is geen vaste manier (die voor iedereen hetzelfde is).

3

Waarom is het noodzakelijk dat bij een rapport de naam staat van de verzorgende die het geschreven heeft? Het is noodzakelijk omdat je dan weet je bij wie je terechtkunt als je iets niet begrijpt, of als je aanvullende informatie nodig hebt.

4

Welke zaken kun je wel en welke niet via een standaardformulier vastleggen? Uit de uitwerking moet blijken dat de leerlingen snappen wat standaard is: algemeen geldend.

5

Waarom kunnen standaardformulieren helpen bij het voldoen aan wettelijke en formele eisen? Standaardformulieren helpen bij het voldoen wettelijke en formele eisen omdat alle verplichte items aangegeven zijn op het formulier. Zo kun je ze niet snel vergeten.

6

Leg uit welke van de volgende situaties je kunt beschouwen als administreren: een boodschappenlijstje maken, de meterstanden van het waterverbruik invullen, een informatiepakket aanvragen, een afspraak maken, aantekeningen maken tijdens de lessen. Je kunt geen enkele van de situaties beschouwen als administreren. Voor geen enkele situatie geldt dat je de gegevens volgens een vaste systematiek moet opslaan.

7

Je moet bij het administreren hoofd- en bijzaken scheiden. Waarom kan het toch belangrijk zijn om ook bijzaken te noteren? Bijzaken zijn vaak belangrijk omdat ze een motivatie zijn van iets wat bij de hoofdzaken is weergegeven.

8

Welke maatregelen moeten zijn genomen zodat het rapporteren met behulp van de computer goed verloopt? Maatregelen die moeten zijn genomen zodat het rapporteren met behulp van de computer goed verloopt: regelmatige back-ups maken, een goed beveiligde toegang tot de computer en een eenvoudige methode om gegevens op te slaan.

© ThiemeMeulenhoff

15


Het zorgdossier ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: DE THUISZORG INFORMEREN 1

Vind je dat het noodzakelijk is dat in het dossier vermeld wordt dat meneer Van der Doft een zoontje en een dochtertje heeft? Deze gegevens zijn van direct belang bij de zorg. Ze bepalen de zorgvraag, maar ook de uitvoering van zorg. Denk maar aan zaken als schooltijd en bezoektijd. Het is van belang dat deze gegevens vermeld worden in het zorgdossier.

2

Waarom is het belangrijk dat de namen van de verzorgenden uit het verpleeghuis ook in het dossier staan? Dat is belangrijk bij onduidelijkheid in de overdracht. Zo kan de thuiszorg mondeling navraag doen over de informatie.

KENNISOPDRACHT

16

1

Wat is een zorgdossier? Een zorgdossier is een verslag waarin staat welk behandelingsplan voor de zorgvrager is opgesteld. Alle afspraken met betrekking tot onderzoeken, medicijngebruik en behandelingen worden hierin vastgelegd.

2

Welk deel uit het zorgdossier zullen andere disciplines met name raadplegen? Waarom? Andere disciplines zullen met name de aantekeningen raadplegen, om de voortgang te bewaken.

3

Wat is de functie van hulpformulieren? Hulpformulieren helpen je om de juiste informatie te rapporteren.

4

Waarom mag je geen aantekening maken in dossieronderdelen van andere disciplines? Je mag geen aantekening maken in dossieronderdelen van andere disciplines omdat je niet weet op welke manier zij hun gewenste resultaten evalueren.

5

Als een zorgvrager vraagt om zijn gegevens aan te vullen, hoe doe je dat dan? Je zorgt ervoor dat deze gegevens duidelijk te herkennen zijn, met een nieuwe bladzijde of een kader eromheen. Daarbij geef je aan dat dit de wens van de zorgvrager is.

6

Meneer Ertegun is een streng gelovige moslim. Jij bent zijn eerstverantwoordelijke verzorgende. Hij zou graag eens met een imam spreken. Waarom hoort deze informatie thuis in het zorgdossier? Deze informatie hoort thuis in het zorgdossier omdat een gesprek met een imam een belangrijke bijdrage kan leveren aan het algemene welbevinden van de zorgvrager.

7

Angelique is net bevallen. Haar moeder wil haar graag elke dag helpen met de a.d.l. Angelique vindt dat fijn. Is dit informatie voor het zorgdossier? Waarom wel, of waarom niet? Ja, dit is informatie voor het zorgdossier. Omdat de moeder van Angelique mantelzorg verleent, komt er minder zorgdruk op de kraamverzorgster te liggen. Als je dat weet, kun je de mantelzorg en de kraamzorg op elkaar afstemmen.

© ThiemeMeulenhoff


Het zorgdossier

8

Wat is evaluatie van zorg? Evaluatie van zorg is regelmatig opnieuw bekijken of het zorgplan nog wel past bij de situatie van de zorgvrager.

9

Waarom is het belangrijk dat een dossier steeds compleet is? Het is belangrijk dat een dossier steeds compleet is omdat alle disciplines er gebruik van maken. Op deze manier zijn ze steeds zo nauwkeurig mogelijk op de hoogte van de meest actuele gezondheidstoestand van de zorgvrager.

10 Hoelang moet een dossier minimaal bewaard blijven? Een dossier moet bewaard blijven zolang de zorgvrager er iets aan heeft, maar minimaal tien jaar.

© ThiemeMeulenhoff

17


Rapporteren aan naasten van een zorgvrager ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: WAT NU? 1

Mevrouw Feenstra wordt liever door een man verzorgd. Hoe belangrijk is het om te weten welke oorzaak daaraan ten grondslag ligt? Dat is helemaal niet belangrijk. Het gaat erom dat mevrouw Feenstra zich zo prettig mogelijk voelt en dat is gebeurd.

2

Hoe had de situatie in het verpleeghuis voorkomen kunnen worden? Licht je antwoord toe. De situatie had voorkomen kunnen worden als bij de intake van mevrouw Feenstra onmiddellijk contact opgenomen was met haar dochter. Op dat moment hadden vragen gesteld kunnen worden over eventuele bijzonderheden in aanpak.

PRAKTIJK: STILLE LIEFDE 1

Aan wie moet je deze informatie doorgeven? Motiveer je antwoord. Deze informatie hoef je aan niemand te verstrekken. Deze stille liefde heeft geen invloed op de gezondheidstoestand van mevrouw Holthof.

2

De stille minnaar weet niet dat mevrouw Holthof is opgenomen in het ziekenhuis. Zou jij hem op de hoogte moeten brengen? Waarom wel of niet? Nee, dat is niet jouw taak. Mevrouw Holthof heeft uitdrukkelijk aangegeven dat deze stille liefde ook stil moet blijven. Zodra ze daar anders over denkt, zal ze dat zelf aangeven.

3

Stel dat mevrouw Holthof overlijdt. Moet je de minnaar dan op de hoogte stellen? Nu krijg je met een geheel andere situatie te maken. Mevrouw Holthof heeft je in vertrouwen genomen over de brieven. Wat je ook besluit: discretie staat op de eerste plaats. Overleg in ieder geval met de leidinggevende, want deze heeft ook een beroepsgeheim. Het mag geen probleem voor de verzorgende worden.

4

De dochter van mevrouw Holthof komt op bezoek. Ze neemt je even apart en zegt: ‘Ik heb soms sterk het vermoeden dat mama er een nieuwe liefde op nahoudt. Ik zou het zo leuk voor haar vinden. Heb jij daar nooit iets van gemerkt?’ Hoe kun je het beste reageren? Motiveer je antwoord. Het is verleidelijk om meer los te laten, maar je mag het niet doen. Mevrouw Holthof heeft het je namelijk uitdrukkelijk gevraagd.

KENNISOPDRACHT

18

1

Wat is privacy? Privacy is alles wat te maken heeft met je persoonlijke wereld. Met de ruimte die je nodig hebt voor privé-zaken, waar niemand iets mee te maken heeft. Waar niemand zich mee mag bemoeien, tenzij jij het wilt.

2

Geef een voorbeeld van een situatie waarin je behoefte hebt aan privacy en waarom.

© ThiemeMeulenhoff


Rapporteren aan naasten van een zorgvrager

Eigen mening. Voorbeelden: als je een brief leest, slaapt of naar het toilet gaat. 3

Wat is het beroepsgeheim? Het beroepsgeheim is de afspraak om vertrouwelijk om te gaan met de informatie die je hebt gekregen tijdens de uitoefening van je beroep.

4

Hoe kun je je beroepsgeheim hanteren? Je kunt je beroepsgeheim hanteren door te zwijgen over de vertrouwelijke informatie die je hebt gekregen.

5

Waarom is het belangrijk om de naasten bij het overleg te betrekken? Het is belangrijk om de naasten bij het overleg te betrekken omdat zij informatie over de zorgvrager kunnen verstrekken die de zorgverlening ten goede komt.

6

Waarom is het belangrijk dat een verzorgende eigen initiatief durft te nemen, dus zonder opdracht van zorgvrager of een leidinggevende in actie komt? Een verzorgende kent een zorgvrager heel goed. Het kan voorkomen dat de verzorgende, nog voor de zorgvrager zelf, ziet of aanvoelt dat er een bepaalde aanpak is vereist of dat er bepaalde maatregelen genomen moeten worden.

© ThiemeMeulenhoff

19


Rapporteren aan andere disciplines ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: WAT ZEG JE? 1

Voor welke disciplines is de informatie over het hoorapparaat belangrijk? De informatie over het hoorapparaat is belangrijk voor alle disciplines. Je moet wel een onderscheid maken tussen de directe gevolgen van het infarct en de situatie zoals die was vóór het infarct.

2

Hoe ga je deze informatie aan de logopedist overbrengen? Je kunt de logopedist hierover bellen als meneer Velden een afspraak met hem heeft.

3

Is het belangrijk dat deze informatie in het zorgdossier wordt opgenomen? Ja, deze informatie moet in het zorgdossier worden opgenomen omdat alle disciplines er belang bij hebben. Meneer zou anders misschien ten onrechte als dement kunnen worden beschouwd.

PRAKTIJK: IN DE WAR 1

Aan wie zou mevrouw Brentjes toestemming moet geven voor de informatieoverdracht? Mevrouw Brentjes zou toestemming moeten geven aan de huisarts om informatie door te geven als ze wordt opgenomen. Het verpleeghuis zal haar daar bij opname om vragen. Verder aan het verpleeghuis, om informatie door te geven aan de thuiszorgorganisatie en de maatschappelijk werker. En nogmaals aan de huisarts om informatie door te geven aan de thuiszorgorganisatie.

2

Waarom moet aan mevrouw Brentjes steeds weer om toestemming gevraagd worden? De huisarts beschikt misschien over vertrouwelijke informatie die mevrouw Brentjes niet aan het verpleeghuis wil geven. Het verpleeghuis beschikt over informatie die mevrouw Brentjes misschien niet aan de thuiszorgorganisatie wil geven. Ze kan aan de verschillende instanties aangeven waar haar grenzen liggen.

3

Een groot deel van het zorgdossier valt onder je beroepsgeheim. Van welke informatie vind jij dat die daar niet onder valt, en waarom niet? Hieronder vallen niet de algemeen bekende gegevens, zoals naam-, adres- en woonplaatsgegevens.

KENNISOPDRACHT

20

1

Wanneer spreek je in de zorg van een discipline? Een discipline in de zorg is een vakgebied van iemand die direct betrokken is bij de situatie van een zorgvrager.

2

Beschrijf waarom een pastoraal medewerker onder de betrokken disciplines valt. Een pastoraal medewerker valt onder een discipline omdat deze vaak door de zorgvrager zelf wordt ingeschakeld. Hij kan een belangrijke rol vervullen in het zorgproces vanwege zijn vakkennis.

© ThiemeMeulenhoff


Rapporteren aan andere disciplines

3

Wat is een multidisciplinair overleg? Een multidisciplinair overleg is een overleg tussen verschillende disciplines die op hetzelfde tijdstip de situatie van een zorgvrager samen bespreken.

4

Wat kan de rol van de verzorgende zijn bij het multidisciplinair overleg? De verzorgende behartigt de belangen van de zorgvrager. In het overleg verwoordt de verzorgende de situatie zoals die door de zorgvrager ervaren en gewenst wordt.

5

Geef een eigen praktijkvoorbeeld van een multidisciplinair overleg en beschrijf de rol van de verschillende disciplines hierin. Eigen mening. Elk voorbeeld is goed waarbij de rol van arts tot en met thuiszorg belicht wordt.

6

Wanneer en hoe kan een zorgvrager zelf iets inbrengen in een multidisciplinair overleg? Als een zorgvrager een kloof ervaart tussen het zorgplan en zijn huidige situatie kan hij iets inbrengen in het overleg. Hij kan dit aankaarten bij de verzorgende. Deze kan dit in het multidisciplinair overleg naar voren brengen. Soms kan hij ook vragen of hij bij het multidisciplinair overleg aanwezig mag zijn.

7

Wat is de rol van het zorgdossier in het multidisciplinair overleg? Het zorgdossier is een schriftelijke weergave van de zaken die in het multidisciplinair overleg zijn besproken. Het kan een toetsingsinstrument zijn voor de vervolgbesprekingen.

8

In welke belangrijke wet staat hoe je met het zorgdossier moet omspringen? In de Wet Bescherming Persoonsgegevens staat hoe je met het zorgdossier moet omspringen.

9

Waarom wordt een verzorgende ook wel ‘de advocaat van de zorgvrager’ genoemd? Een verzorgende wordt ook wel ‘de advocaat van de zorgvrager’ genoemd omdat deze de belangen van de zorgvrager behartigt en bewaakt, zoals een advocaat dat doet als hij een cliënt verdedigt.

© ThiemeMeulenhoff

21

3

Het bewaken van de vitale functies Normale of afwijkende waarden van vitale functies ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: GEEN REACTIE 1

Waarom is het belangrijk om de Glasgow comaschaal regelmatig in te vullen bij mevrouw De Bie? Het is duidelijk dat mevrouw De Bie niet volledig bij bewustzijn is. Bovendien zijn er schommelingen. Het ene moment reageert ze niet op aanraken en pijnprikkels, het andere moment wel. De Glasgow comaschaal is een goede observatiemethode om het bewustzijn van mevrouw De Bie te meten en een beeld te krijgen van het verloop.

PRAKTIJK: HET ZAL TOCH NIET WEER GEBEUREN? 1

Wat kun je observeren aan de ademhaling van Marieke? De ademfrequentie van Marieke is waarschijnlijk verhoogd. Ze ademt snel en diep, wat haar benauwdheid verklaart.

2

Beschrijf hoe je de ademhaling van Marieke gaat observeren. Je moet de ademhaling van Marieke controleren zonder dat ze het zelf doorheeft. Kijk goed of de ademhaling onregelmatig is en verhoogd en of ze er piepende geluiden bij maakt.

3

Hoe zou jij het vinden als een medestudent benauwd wordt zoals Marieke? Eigen mening. Je zou kunnen denken aan hyperventilatie.

PRAKTIJK: U LIJKT WEL EEN TOPSPORTER 1

Waarom adviseert Songul meneer Jorissen om de huisarts te bellen? De hartslag van meneer Jorissen is onregelmatig. Als Songul de polsslag controleert, is de waarde normaal, terwijl die de eerste keer erg hoog was en later iets lager. De arts moet controleren of de medicijnen goed aanslaan en beoordelen of meneer Jorissen geen hartproblemen heeft.

2

Welke aspecten van de polsslag had Songul ook kunnen observeren? Songul had ook kunnen kijken naar de krachtigheid van de hartslagen, de pauzes ertussen en of de hartslag week of hard aanvoelt.

3

Beschrijf hoe Songul de observaties moet rapporteren. Songul noteert haar bevindingen in het zorgdossier. Voor de frequentie van de hartslag kan ze gebruikmaken van een speciaal registratieformulier. De regelmatige metingen over een tijdsperiode geven een goed beeld van de pompfunctie van het hart.

© ThiemeMeulenhoff

23


PRAKTIJK: HOGE BLOEDDRUK 1

Waarom vraagt de huisarts meneer Sangers om nog een keer terug te komen om de bloeddruk te meten? De waarden van de bloeddruk van meneer Sangers zijn relatief wat aan de hoge kant. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Het kan zijn dat meneer Sangers gestresst is door het artsenbezoek. Om meer waarden te kunnen meten, laat de arts hem terugkomen.

2

Wat zou het voor meneer Sangers kunnen betekenen om deze bloeddrukwaarden te horen? Eigen mening. Het kan stress zijn, maar ook duiden op bijvoorbeeld hoge bloeddruk. De arts moet dit uitzoeken.

PRAKTIJK: DE CONTROLES VAN GITTA EN RENÉ 1

Beschrijf stapsgewijs hoe Marijke de temperatuur opneemt bij Gitta en René. Marijke meet de temperatuur van René rectaal met een digitale thermometer. Ze zorgt ervoor dat hij weinig warmte verliest, want zijn lichaamstemperatuur is aan de lage kant. Nadat Marijke de thermometer schoon heeft gemaakt en René extra warm bij zijn moeder heeft gelegd, meet Gitta haar eigen temperatuur, ook rectaal. Ze heeft mogelijk koorts.

2

Welk type thermometer gebruik je in deze situatie? Motiveer je antwoord. Marijke gebruikt een digitale thermometer. De kwikthermometer is allang uit haar vaste werkset verdwenen. De digitale thermometer is nauwkeurig en betrouwbaar.

3

Hoe rapporteer je de waarden die je hebt gemeten? Marijke neemt alle waarden over op het registratieformulier in het zorgdossier.

KENNISOPDRACHT

24

1

Waarom is het belangrijk om de normale waarden van de vitale functies van een zorgvrager te kennen? Als je de normale waarden van een zorgvrager kent, kun je het gemakkelijker vaststellen als er een afwijking is van de vitale functies.

2

Waarom is het belangrijk om metingen van de vitale functies regelmatig uit te voeren? Door regelmatig metingen uit te voeren, kun je de resultaten met elkaar vergelijken. Zo krijg je een beeld van de reacties van het lichaam.

3

Beschrijf in twee voorbeelden hoe de vitale functies elkaar beïnvloeden. Als je een sprintje hebt getrokken, gaan je ademhaling en hartslag sneller. Als je koorts hebt, is hetzelfde het geval. Ook bij een heel lage bloeddruk gaat het hart sneller slaan.

4

Noem twee redenen om een Glasgow comaschaal in te vullen. Geef van elke reden een voorbeeld. De Glasgow comaschaal is een middel om iemands bewustzijn te meten. Als iemand in coma raakt, kun je met de schaal vaststellen hoe diep de coma is. Wanneer iemand flauwvalt, kun je bepalen in hoeverre die persoon buiten bewustzijn is.

5

Licht de volgende termen toe: de frequentie van de polsslag, de polsslag is week, de polsslag is onregelmatig.

© ThiemeMeulenhoff


Normale of afwijkende waarden van vitale functies

De frequentie van de polsslag zegt iets over het ritme waarmee het hart pompt. Een polsslag die week aanvoelt – in tegenstelling tot hard – is een afwijkende polsslag. Een onregelmatige polsslag vertelt iets over de pauzes tussen de hartslagen. 6

Waarom stel je een zorgvrager niet op de hoogte van het feit dat je de ademhaling gaat observeren? Iemand die weet dat er op zijn adem gelet wordt, kan juist moeite krijgen om ‘normaal’ door te ademen. Je doet je waarnemingen daarom zo onopvallend mogelijk.

7

Noem drie redenen om bij een zorgvrager de polsslag te tellen. Geef van elke reden een voorbeeld. Je meet de polsslag bij een kraamvrouw om te zien of er geen complicaties zijn. Ook controleer je de polsslag van iemand die medicatie voor het hart gebruikt om te zien of er geen afwijkingen zijn. Ten slotte meet je de polsslag van iemand die op sterven ligt. Het stoppen van de hartslag is een indicatie dat iemand is overleden.

8

Op welke manier kun je de temperatuur van een onrustige zorgvrager het beste meten? Bij een onrustige zorgvrager kun je de temperatuur het beste meten met een oorthermometer. Dat gaat snel en is minder belastend.

© ThiemeMeulenhoff

25


Maatregelen bij afwijkende waarden van vitale functies ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: DRUK MET VITALE FUNCTIES 1

Welke acties moet Iwan bij mevrouw Taken ondernemen? Licht je antwoord toe. Iwan moet mevrouw Takens polsslag, bloeddruk en temperatuur meten. Dan kan hij zien of de waarden afwijkend zijn. De normaalwaarden staan in het zorgdossier.

2

Wat moet Iwan doen als hij bij mevrouw Taken de volgende waarden meet: pols 98 slagen/min., temperatuur 38,4 graden? Licht je antwoord toe. Zowel de polsslag als de temperatuur zijn aan de hoge kant. Mevrouw Taken heeft koorts. Iwan geeft haar een extra deken en besluit een verantwoordelijke van zorg te waarschuwen. Hij stelt mevrouw zo veel mogelijk op haar gemak.

3

Wat moet Iwan doen als hij bij mevrouw Josopovic een bloeddruk meet van 190/110 mm Hg? Licht je antwoord toe. Met een waarde van 110 mm Hg diastolische druk is de bloeddruk ernstig verhoogd. Iwan doet er goed aan om er een verantwoordelijke van zorg of een arts bij te halen.

PRAKTIJK: OBSERVATIE 1

Hoe zou jij het vinden als je het zou zien dat een zorgvrager op deze manier een absence heeft? Eigen mening. De meeste studenten zullen enigszins verbaasd reageren omdat ze niet bekend zijn met het verschijnsel.

2

Beschrijf wat Elena moet doen in deze situatie. In beginsel hoeft ze niets te doen als Carolien na een korte tijd weer gewoon doorgaat waar ze mee bezig is; alleen observeren wat gebeurt en hoelang het duurt. Als er een kans op verslikken of ademhalingsproblemen is, dan kan ze als volgt handelen: • ervoor zorgen dat Caroliens mond leeg is, zodat ze nergens in kan stikken; • zorgen voor een comfortabele houding, zodat ze zich nergens aan kan bezeren; • opschrijven hoe de abcense eruitziet en bijhouden hoelang deze duurt.

PRAKTIJK: KOUD 1

26

Welke zorg verleen je aan Edith als je deze temperatuurwaarde hebt geconstateerd? Edith heeft koorts. Het rillerig zijn duidt erop dat de temperatuur waarschijnlijk nog aan het stijgen is. Je kunt haar het beste naar bed brengen, een extra deken geven en zorgen voor water naast het bed en een luchtige pyjama. Verder moet je afspreken dat Edith moet roepen als er iets is, bijvoorbeeld als ze angstig wordt en transpiratieaanvallen krijgt. Tot slot moet de temperatuur regelmatig opnieuw opgenomen worden om te zien of de koorts zakt of erger wordt.

© ThiemeMeulenhoff


Maatregelen bij afwijkende waarden van vitale functies

KENNISOPDRACHT 1

Welke maatregelen neem je bij een zorgvrager een verlaagd bewustzijn? Je spreekt de zorgvrager aan, schudt hem aan en knijpt in de schouderspier. Als de zorgvrager bijvoorbeeld epilepsie heeft, dan staat dat in het zorgdossier. Mocht de zorgvrager niet reageren op de prikkels die je hem geeft, dan waarschuw je onmiddellijk een verantwoordelijke van zorg of een arts. Om de toestand in de loop van de tijd in de gaten te houden, kun je gebruikmaken van de Glasgow comaschaal. Bij een zorgvrager met verminderd bewustzijn is het belangrijk om de ademweg vrij te houden. Zo mogelijk leg je hem in stabiele zijligging.

2

Een zorgvrager is diep bewusteloos. Hij ademt nog wel. Wat doe je? Je waarschuwt de arts en houdt de ademhaling in de gaten. Verder controleer je de circulatie en geef je je bevindingen door. Zo mogelijk leg je hem in stabiele zijligging.

3

Een zorgvrager ademt oppervlakkig en snel. Ze geeft aan dat ze tintelingen rond de mond heeft. Welke maatregelen tref je? Waarschijnlijk heeft ze een hyperventilatieaanval. Zorg dat ze rustig gaat zitten. Geef een plastic zak om in- en uit te ademen, zodat het koolzuurgehalte in het bloed weer stijgt. Stel de zorgvrager gerust en zeg dat de aanval weer overgaat.

4

Welke maatregelen neem je bij een zorgvrager die in een normaal tempo, maar wel heel diep ademt? Het zou kunnen dat de zorgvrager een de ademhaling volgens Kussmaul heeft. Als zijn adem naar aceton ruikt, kun je ervan uitgaan dat zijn bloedsuikerspiegel te hoog is. Waarschuw een arts.

5

Je meet bij een zorgvrager een bloeddruk van 90/65 mm Hg en een polsslag van 84 slagen per minuut. De zorgvrager geeft verder geen klachten aan. Wat doe je? De polsslag van de zorgdrager ligt rond de normaalwaarde. De diastolische of onderdruk is aan de lage kant. Je zou bij deze persoon aan lage bloeddruk kunnen denken. Dit is niet problematisch.

6

Je meet bij een zorgvrager een bloeddruk van 90/65 mm Hg en een polsslag van 120 slagen per minuut. De zorgvrager ziet bleek. Welke activiteiten onderneem je? De polsslag is verhoogd, de bloeddruk laag. Het kan zijn dat de zorgvrager te snel uit een liggende of hurkende positie omhoog is gekomen of koorts heeft. Laat de zorgvrager rustig ergens zitten en houd de polsslag in de gaten. Waarschuw bij geen veranderingen een arts.

7

Waaruit bestaat de zorg die je biedt in elk stadium van de koude rilling? - Het koudestadium. Je houdt de zorgvrager warm met hete drank en extra dekens. • Het warmtestadium. Je houdt de zorgvrager in de gaten en haalt de extra deken weg. • Het transpiratiestadium. De zorgvrager zweet en zijn temperaratuur daalt. Je probeert afkoeling te voorkomen en verschoont het beddengoed.

8

Waarom is het belangrijk dat een oudere zorgvrager met koorts extra drinkt? Het lichaam verliest veel vocht tijdens de koorts. Een oudere zorgvrager kan meer moeite met zijn vochtregulatie hebben dan een jonger persoon. Veel drinken is noodzakelijk om de functies op pijl te houden.

© ThiemeMeulenhoff

27


9

28

Mevrouw Thomassen is gevallen in de badkamer. Ze heeft lang op de grond gelegen. Je meet een lichaamstemperatuur van 35,8 graden. Welke maatregelen neem je? Mevrouw Thomassen is onderkoeld. Het is verstandig om haar warm in te pakken en met kruiken in bed te leggen. Blijf de temperatuur meten om te zien of die stijgt. Waarschuw een arts als de stijging uitblijft.

© ThiemeMeulenhoff

4

De betekenis van preventie en gezondheidsvoorlichting De betekenis van preventie en GVO ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

PRAKTIJK: ALLEEN ACHTERGEBLEVEN 1

Beschrijf met behulp van de definitie van de WHO de lichamelijke, psychische en sociale gezondheidstoestand van mevrouw Malach. De definitie van de WHO is: ‘gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welbevinden’. Mevrouw Malach voelt zich niet prettig. Ze heeft moeite met het alleen zijn, ze weet niet meer wat ze moet doen en is verdrietig. Haar lichamelijke gezondheidstoestand kan verslechteren door het eenzijdige eten en teveel aan alcohol. Psychisch lijdt ze eronder dat haar man niet meer thuis woont, ze is depressief. Mevrouw Malach is hierdoor in een sociaal isolement geraakt. Deze situatie verergert als er niets verandert.

2

Welke gezondheidsbedreigende activiteiten en omstandigheden kom je tegen? Voorbeelden van gezondheidsbedreigende activiteiten en omstandigheden zijn: de vervuiling van het huis, de verwaarlozing van mevrouw Malach zelf, slechte voedingsgewoonten en sociaal isolement.

3

Wat moeten volgens jou de resultaten zijn van goede preventie en GVO in het geval van mevrouw Malach? Het doel van goede preventie en GVO bij mevrouw Malach moet zijn een situatie waarin ze zich prettig voelt en er geen sprake is van gezondheidsbedreigende activiteiten en omstandigheden.

PRAKTIJK: DE LAATSTE BPV-DAG 1

Welke vormen van primaire preventie komt Karen op haar laatste dag tegen? Vormen van primaire preventie die Karen op haar laatste dag tegenkomt: • een schort voordoen en een antislipmatje op de vloer leggen; • het kookplaatje van mevrouw Romanov is weggehaald; • de huisarts komt mevrouw Romanov een griepprik geven; • Fanny en Karen tillen mevrouw Staal samen; • Fanny en Dianne nemen geen roomsoesje; • vorige week hebben de verzorgenden een tilcursus gekregen; • Jannes gaat naar buiten om te roken (er mag niet gerookt worden); • in de keuken moet Karen een schort, handschoenen en een haarkapje aantrekken; • aan de lopende band mag niet worden gepraat.

2

Welke vorm van secundaire preventie komt Karen tegen?

© ThiemeMeulenhoff

29


Een vorm van secundaire preventie die Karen tegenkomt, is de inspectie van de stuit van mevrouw Staal. 3

Welke vormen van tertiaire preventie komt Karen tegen? Vormen van tertiaire preventie zijn: • de bloedsuikercontrole van meneer Eikenaar die Ellen uitvoert; • de uitleg van Karen aan meneer Eikenaar waarom regelmatige controle van zijn bloedsuikergehalte noodzakelijk is.

4

In welke gevallen is er sprake van voorlichting? Er is sprake van voorlichting als Karen uitleg geeft over de noodzaak van het controleren van het bloedsuikergehalte. Verder is er voorlichting in de vorm van een tilcursus die de verzorgenden hebben gekregen.

5

In welke gevallen speelt de voorbeeldfunctie van de verzorgende een rol? In alle gevallen gaat het om hygiëne en veiligheid. Verzorgenden hebben hierin een voorbeeldfunctie. Verder kun je denken aan gezond eten (een roomsoesje weigeren) en buiten roken.

PRAKTIJK: EINDELIJK EEN ZUSJE! 1

Welke momenten uit de praktijksituatie komen in aanmerking voor gezondheidsvoorlichting? Leg je antwoord uit. De volgende momenten komen in aanmerking voor gezondheidsvoorlichting: • de vraag over de plaswekker; • de pijn in de rug bij mevrouw van der Kwast; • de vraag van mevrouw van der Kwast over de vaccinaties; • de stress van meneer van der Kwast; • het drankgebruik van meneer van der Kwast; • het harde geluid via de koptelefoon.

2

Leg in je eigen woorden uit hoe jij het in elk van die situaties zou aanpakken als je Rina was. Eigen mening en ervaring.

KENNISOPDRACHT

30

1

Leg in je eigen woorden uit wat je verstaat onder preventie. Preventie betekent letterlijk: voorkomen, ervoor zorgen dat iets niet gebeurt. Als je preventie toepast, doe je iets om ervoor te zorgen dat iets wat je niet wilt, ook niet gebeurt.

2

Leg uit wat je verstaat onder GVO. GVO betekent gezondheidsvoorlichting. Hieronder vallen alle activiteiten die het doel hebben de gezondheid en het welbevinden van mensen te bevorderen.

3

Leg in je eigen woorden uit wat preventie en GVO met elkaar te maken hebben. Preventie en GVO staan allebei in het teken van het bevorderen van de gezondheid en het tegengaan van gezondheidsbedreigende factoren. GVO is een vorm van preventie, maar niet alles wat onder preventie valt, is ook GVO.

© ThiemeMeulenhoff

De betekenis van preventie en gezondheidsvoorlichting

De betekenis van preventie en GVO

4

Wat versta je onder gezondheid? Gezondheid is een subjectief begrip. Dat wil zeggen; dat wat je zelf vindt en voelt, speelt een belangrijke rol als je jezelf gezond of ongezond noemt. De wereldgezondheidsorganisatie (WHO) omschrijft gezondheid als volgt: ‘gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welbevinden’.

5

Leg met behulp van het model van Lalonde uit welke factoren de gezondheid beïnvloeden. Lalonde noemt vijf groepen van factoren die gezondheid beïnvloeden: • biologische factoren: dit zijn zaken die met het menselijk lichaam te maken hebben, zoals lichaamsbouw, erfelijke aanleg en beschadigingen door ziekte of ongeval; • gedragsfactoren; alles wat met het gedrag te maken heeft, zoals leefstijl, leefwijze en gewoonten; • milieufactoren: alles wat met de fysieke omgeving te maken heeft, zoals milieuvervuiling, geluidshinder, woon- en leefklimaat; • maatschappelijke factoren: alles wat te maken heeft met je sociale omgeving, zoals sociale contacten, veiligheid, werkloosheid en discriminatie; • gezondheidszorg: het geheel en de toegankelijkheid van het aanbod van expertise en voorzieningen, zoals zorgverzekeringen, ziekenhuizen, verpleeghuizen, huisartsen, medicijnen en hulpmiddelen.

6

Leg in je eigen woorden uit wat het belang is van preventie en GVO. Het voornaamste belang van preventie en GVO is dat ze de gezondheid bevorderen en gezondheidsbedreigende factoren tegengaan. Het maatschappelijk belang van preventie en GVO is dat de steeds duurdere gezondheidszorg ontlast wordt. Met voorlichting kun je namelijk voorkomen dat iemand een beroep moet doen op de zorg. Een ander belang van preventie en GVO is dat de zorgvrager de juiste informatie krijgt. Want uiteindelijk moet hij toestemming geven voor behandeling en verzorging.

7

Leg uit wat je verstaat onder gezondheidsgedrag. Gezondheidsgedrag is het gedrag dat invloed heeft op de gezondheid. In feite omvat dat bijna alles wat je doet. Je kunt een onderscheid maken tussen gezondheidsbedreigend en gezondheidsbevorderend gedrag.

8

Welke vormen van preventie kun je onderscheiden? Je kunt drie vormen van preventie onderscheiden: • primaire preventie, het voorkomen van gezondheidsproblemen; • secundaire preventie, het opsporen van gezondheidsproblemen; • tertiaire preventie, het bestrijden van gezondheidsproblemen.

9

Leg uit wat de begrippen gezondheidsbedreigend en gezondheidsbevorderend gedrag betekenen aan de hand van een aantal eigen voorbeelden. Gezondheidsbedreigend gedrag is gedrag waarmee je (bewust of onbewust) je gezondheid in gevaar brengt. Je kunt een onderscheid maken tussen gedrag dat een directe bedreiging voor de gezondheid is (zoals een illegale straatrace) en gedrag dat op langere termijn je gezondheid in gevaar brengt (zoals te veel alcohol drinken). Voorbeelden van gezondheidsbedreigend gedrag zijn: roken, drugs gebruiken, te weinig bewegen, veel en vet eten en onveilig vrijen.

© ThiemeMeulenhoff

31


Gezondheidsbevorderend gedrag is goed en verstandig gedrag waarmee je de gezondheid kunt verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn: regelmatig bewegen, regelmatig ontspannen en goed en gezond eten. 10 Leg uit wat je verstaat onder het methodisch aanpakken van voorlichting. Het methodisch aanpakken van gezondheidsvoorlichting betekent dat je de voorlichting doelgericht, systematisch en bewust aanpakt.

32

© ThiemeMeulenhoff

ThiemeMeulenhoff Zorg Niveau Monitoort de gezondheidstoestand Antwoordmodellen

Recommend Documents