RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK OP OBS OETKOMST I N KOLHAM
Plaats BRIN-nummer Onderzoek uitgevoerd op
: Kolham : 13DT : 22 juni 2010
Rapport vastgesteld te Groningen: 13 september 2010
HB 2811938/8
documentnummer
Pagina 2 van 13
INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING
7
2. BEVINDINGEN
9
3. TOEZICHTARRANGEMENT
13
Pagina 3 van 13
Pagina 5 van 13
1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 22 juni 2010 een tussentijds kwaliteitsonderzoek uitgevoerd op obs Oetkomst, conform de afspraken die vastgelegd zijn in het toezichtplan. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. Tijdens het onderzoek naar kwaliteitsverbetering, dat is uitgevoerd op 11 januari 2010 heeft de inspectie vastgesteld, dat de periode van geïntensiveerd toezicht heeft geleid tot verbetering, waardoor de school niet meer als "zeer zwak" gekwalificeerd wordt. Echter, de inspectie heeft geen basisarrangement voor het toezicht af kunnen geven; de school is als "zwak" aangemerkt. Cruciale onderdelen in het onderwijsleerproces ontwikkelden zich niet effectief genoeg. Ook de kwaliteitszorg en met name de voorwaarden daarvoor waren onvoldoende prominent in de ontwikkeling van de school gemarkeerd. Daarom is het traject van geïntensiveerd toezicht met een jaar verlengd. De school heeft vervolgens een analyse uit laten voeren door de PO-Raad. Die analyse was een bevestiging van de conclusies van de inspectie en heeft geleid tot aanbevelingen die het bevoegd gezag verwerkt heeft in een plan van aanpak. De inspectie heeft een toezichtplan gemaakt, dat besproken is met het bevoegd gezag op 8 maart 2010.
Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten. • Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. • Schoolbezoek, waarbij in alle groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd. • Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met de directie en de intern begeleider. • Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen van het onderzoek besproken met de directie en een vertegenwoordiger van het bevoegd gezag. Tijdens het onderzoek zijn indicatoren beoordeeld van de volgende aspecten: opbrengsten, didactisch handelen en zorg en begeleiding, conform de afspraken in het toezichtplan. Het betreft de volgende indicatoren. • Resultaten aan het einde van de basisschool [1.1]. • Resultaten gedurende de basisschool [1.2], • Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden [1.4]. • De leraren geven duidelijk uitleg [5.1]. • De school bepaalt op basis van analyse de hulpvraag voor de zorgleerlingen [8.2]. Daarnaast is de voortgang in het verbetertraject besproken. Dat alles als opmaat naar het voortgangsgesprek in november 2010 en het onderzoek naar kwaliteitsverbetering dat in maart 2011 gepland staat. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader po 2009. Daarnaast is gebruik gemaakt van aanvullende normeringen die opgenomen zijn in de volgende notitie: Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Deze documenten zijn te vinden op www.onderwiisinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek over de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten weergegeven. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin tekortkomingen worden toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
Pagina 7 van 13
2. BEVINDINGEN 2 . 1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. De inspectie heeft daarnaast onderzocht of wordt voldaan aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften.
Legenda: 1. 2. 3. 4. 5.
slecht onvoldoende voldoende goed niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten)
Bij wet- en regelgeving is in de waardering tot uitdrukking gebracht of de school wel (ja) of niet (nee) voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten. Opbrengsten
1 2 1.1* De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2*. De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden.
3
4
#
#
#
Didactisch handelen 3 5 . 1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.
Zorg 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen.
De normindicatoren zijn aangegeven met een asterisk*.
Pagina 9 van 13
5
2.2 Beschouwing Algemeen beeld In het tussentijds kwaliteitsonderzoek staat de vraag centraal of de indicatoren die in het toezichtplan vermeld zijn, verbeterd zijn. Deze vraag kan ten dele positief beantwoord worden. Het is duidelijk dat directie en team zich erg inzetten om de kwaliteit van het onderwijs te versterken. Het plan van aanpak en het daaraan gekoppelde tijdpad is de leidraad. In dat plan van aanpak speelt de professionalisering van de leraren een prominente rol. Dat is ook noodzakelijk om op termijn te kunnen voldoen aan de basiskwaliteit in het algemeen en van iedere leraar in het bijzonder. In dat kader heeft de directeur groepsbezoeken afgelegd en zijn enkele leraren meer specifiek ondersteund. Dat traject van specifieke ondersteuning zal ook na de zomervakantie voortgezet [moeten] worden. Een adviesbureau heeft een begeleidingsvoorstel gemaakt, dat nader uitgewerkt wordt in het jaarplan 2010 - 2011. Voor een leraar wordt een outplacementtraject gestart. De tijd tussen het onderzoek naar kwaliteitsverbetering in januari, de nadere analyse in maart en het tussentijds kwaliteitsonderzoek nu, is te kort gebleken om alle te beoordelen indicatoren om te buigen tot een voldoende. Dat betreft met name de wijze waarop de school zich verantwoordt over de ontwikkeling van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften en over de wijze waarop de school gegevens gebruikt om de aard van de zorg voor leerlingen te bepalen. De toelichting hieronder gaat nader in op de beoordeling. Toelichting Opbrengsten De opbrengsten aan het einde van de basisschoolperiode zijn als voldoende beoordeeld. Ondanks deze positieve beoordeling moet wel gezegd worden, dat de resultaten van de eindtoets van februari ruim onder de ondergrens lagen. Directie en intern begeleider hebben hier geen specifieke verklaring voor. De verwachting is, dat de groep 8 van komend jaar een voldoende resultaat neer zal zetten. Die verwachting is gebaseerd op de positieve resultaten van het leerlingvolgsysteem. In de groepen 6 en 7 is de entreetoets afgenomen. De uitkomsten daarvan zullen gebruikt worden voor de inrichting van het onderwijs vanaf de start in het nieuwe schooljaar. De opbrengsten gedurende de basisschoolperiode zijn als voldoende beoordeeld. Hoopgevend zijn de resultaten in vrijwel alle groepen, maar zorgwekkend zijn deze in groep 3. Directie en intern begeleider hebben deze constatering eveneens gedaan en onderschrijven de ernst van deze situatie. Dat betekent dat verwacht mag worden dat passende ondersteuning en begeleiding, zowel van de leerlingen als van de leraren, effectief zullen zijn. Of leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zich ontwikkelen naar hun mogelijkheden krijgt een negatieve beoordeling. Ten opzichte van het onderzoek van januari 2010 zijn er feitelijk geen aanpassingen gedaan. Toen is vastgesteld dat er relatief veel kinderen een eigen leerlijn hebben. Maar niet alle plannen maken zichtbaar of er voldoende leerwinst wordt gerealiseerd. Bovendien is niet actief geprobeerd om kinderen uit de leerlijn te halen, terwijl het idee bestaat dat dit voor enkele kinderen een reële optie zou zijn. De school heeft nog steeds de neiging om kinderen met een didactische achterstand op een eigen leerlijn te plaatsen, in plaats van hiaten en achterstanden gericht en systematisch aan te pakken, als vervolg op een analyse van de oorzaken van de problemen. Didactisch handelen Tijdens dit onderzoek is vooral geobserveerd hoe de leraren de leerstof uitleggen. De indicator heeft de inspectie als voldoende beoordeeld. Dat neemt niet weg, dat dit aspect in het bijzonder en overige aspecten van het didactisch handelen in het algemeen, relevante verschillen in professionaliteit laten zien. Dit is ook opgemerkt tijdens het onderzoek in januari 2010. Toen is vastgesteld - en dat wordt nu bevestigd - dat de speerpunten van de afgelopen tijd [interactieve gedifferentieerde instructie en de cellen van het bas-project] niet in alle groepen even duidelijk herkenbaar zijn. Pagina 11 van 13
Toch zijn deze aspecten van essentieel belang, zeker met het oog op het gegeven, dat de implementatie van het werken met groepsplannen op de planning staat. Zorg en begeleiding Voor een aantal kinderen is een handelingsplan in uitvoering. Wat in vrijwel alle handelingsplannen ontbreekt, is een analyse. Die analyse is, zoals ook in januari 2010 besproken is, noodzakelijk om gerichte zorg te kunnen geven. De betreffende indicator is dan ook niet als voldoende beoordeeld. In de bespreking met de intern begeleider en de directie is tevens benadrukt, dat er een relatie moet zijn tussen de activiteiten van het handelingsplan en de dagplanning.
Pagina 12 van 13
3. TOEZICHTARRANGEMENT Op 11 januari 2010 [rapport vastgesteld op 16 maart 2010] heeft de inspectie aan obs Oetkomst een aangepast arrangement toegekend. De kwaliteit van het onderwijs werd als zwak beoordeeld. De inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd en volgt de voortgang van het verbetertraject. Dit tussentijds kwaliteitsonderzoek maakt daar onderdeel van uit. Het eerder toegekende toezichtarrangement blijft gehandhaafd.
Pagina 13 van 13