RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Tussentijds kwaliteitsonderzoek bij. Juliana van Stolbergschool

RAPPORT VAN BEVINDINGEN Tussentijds kwaliteitsonderzoek bij Juliana van Stolbergschool

Plaats : Poederoijen BRIN-nummer : 05SG Onderzoeksnummer : 121525 Datum schoolbezoek : 26 mei 2011 Rapport vastgesteld te Breda op 8 september 2011

Tussentijds kwaliteitonderzoek Juliana van Stolbergschool | 26 mei 2011

Inhoud 1

Inleiding 5

2

Bevindingen 9

3

Toezichtarrangement 15

pagina 3 van 15


1

Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 26 mei 2011 een tussentijds kwaliteitsonderzoek (tko) uitgevoerd op de Juliana van Stolbergschool naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 10 januari en 4 maart 2008 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten en het onderwijsleerproces op de Juliana van Stolbergschool. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 13 juni 2008. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zeer zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. Op 10 juli 2010 voerde de inspectie een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uit. De inspectie stelde toen vast dat er wel verbeteringen te constateren vielen, maar dat de tekortkomingen in de opbrengsten en het onderwijsleerproces niet in voldoende mate waren opgeheven. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 23 november 2010. De inspectie beoordeelde de kwaliteit opnieuw als zeer zwak. De inspectie besloot de periode van geïntensiveerd toezicht met maximaal één jaar te verlengen. In het kader hiervan voert de inspectie nu een tussentijds kwaliteitsonderzoek uit om na te gaan in hoeverre de in het toezichtplan opgenomen tekortkomingen zijn opgeheven en aan de afspraken is voldaan.

pagina 5 van 15


Toezichthistorie Het bevoegd gezag heeft voor de verlengingsperiode van het geïntensiveerd toezicht een verbeterplan opgesteld. Dit plan bouwt voort op het oorspronkelijke verbeterplan en beoogt op een aantal terreinen tot een goede afronding van het verbeterproces te komen. Op 10 maart 2011 voerde de inspectie een voortgangsgesprek met het bevoegd gezag van de school over de vorderingen in het verbeterproces. De bevindingen van de inspectie in dit gesprek waren dat de voortgang van het verbeterproces stagneerde. Dit gegeven was voor de inspectie aanleiding om op 1 april 2011 een gesprek te voeren met het bevoegd gezag om nadere afspraken te maken voor het bestuurlijk traject. Het bevoegd gezag heeft daarop een aantal maatregelen genomen om zich ervan te vergewissen dat het verbetertraject op de school tot voldoende resultaten kan leiden binnen de door de inspectie gestelde termijn. Het bevoegd gezag vroeg de PO-Raad om een analyse uit te voeren op de school. Tevens werd er een externe controle uitgevoerd op de administratie van de onderwijsresultaten van de leerlingen. Het bevoegd gezag heeft de inspectie de rapportage van de beide onderzoeken toegestuurd. Uit de beide rapportages bleek in voldoende mate, dat het vertrouwen gerechtvaardigd was, dat de directie en het team het onderwijs tijdig op niveau zouden kunnen brengen. Daartoe zullen ook een aantal aanbevelingen die uit het extern onderzoek zijn gekomen met hoge prioriteit worden uitgevoerd. De directie Rekenschap van de inspectie voerde in 2009 en 2010 een controle op de leerlingentelling uit. Daaruit bleek, dat van een substantieel aantal leerlingen het toegekende gewicht niet in overeenstemming was met de regelgeving. In het in juli 2010 uitgebrachte rapport wordt vastgesteld dat het aantal leerlingen met een extra leerlingengewicht op grond van het opleidingsniveau van de ouders, naar beneden moest worden bijgesteld. Deze correctie is inmiddels in de leerlingenadministratie doorgevoerd. De inspectie constateerde dat deze bijstelling gevolgen heeft voor de beoordeling van de onderwijsresultaten (de opbrengsten) van de school. Tijdens het onderzoek naar kwaliteitsverbetering op 10 juli 2010 werd er van uitgegaan dat de aanvaardbare ondergrens voor die opbrengsten op een lager niveau lag op basis van de toegekende bekostiging voor het schooljaar 2009-2010. Nu de correcties in de leerlingenadministratie van de school zijn ingevoerd, is een hogere ondergrens voor de opbrengsten passend bij de populatie van de school. Tijdens dit kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie het bevoegd gezag en de directie over deze consequentie van de correctie op de leerlingentelling geïnformeerd. Onderzoeksopzet De onderzoeksopzet is gebaseerd op de afspraken die in het toezichtplan zijn opgenomen. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: • Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. • Schoolbezoek, waarbij de inspectie gesprekken heeft gevoerd met de directie, met de intern begeleiders en met de leraren. • Lesbezoeken aan de groepen 1-2, 3, 4, 5/6, 7 en 8. • Een eindgesprek met de directie en het voltallig bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, aanbod, didactisch handelen, leerlingenzorg en kwaliteitszorg.

pagina 6 van 15


Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2009 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.

pagina 7 van 15


2

Bevindingen 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2009. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2009 op www.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) Daarnaast heeft de inspectie enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften waaraan de school niet voldeed tijdens het eerdere kwaliteitsonderzoek. Of de school nu wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'.

Kwaliteitsaspect 1 Opbrengsten 1.1 * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 * De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.4 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden.

Kwaliteitsaspect 2 Leerstofaanbod 2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan.

1

2

3

4

5

z

z z

1

2

3

z

pagina 9 van 15

4


Kwaliteitsaspect 5 Didactisch handelen 5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.

Kwaliteitsaspect 8 Zorg 8.3 * De school voert de zorg planmatig uit.

1

2

3 z

4

1

2 z

3

4

1

2 z

3

4

Kwaliteitsaspect 9 Kwaliteitszorg 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.

pagina 10 van 15


2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie constateert dat directie en team de noodzaak tot kwaliteitsverbetering beseffen en actief willen bijdragen om het verbeterproces met voldoende resultaten af te ronden. Daarbij richt men zich sterk op de oordelen van de inspectie bij het tussentijds kwaliteitsonderzoek en het onderzoek naar kwaliteitsverbetering dat in het derde kwartaal van 2011 zal plaatsvinden. De school heeft voor het onderwijsproces nog in onvoldoende mate interne standaarden ontwikkeld om op een objectieve wijze vast te stellen of de beoogde kwaliteit wordt gerealiseerd. De inspectie komt op de meeste indicatoren tot het oordeel dat de kwaliteit nog onvoldoende is, maar heeft kunnen constateren dat er sprake is van een duidelijke ontwikkeling in de goede richting. De school zal in de laatste maanden van de periode van geïntensiveerd toezicht de verbeteringen verder moeten uitbouwen. En de kwaliteitsafspraken ook goed moeten borgen om er zeker van te zijn dat het onderwijs dat op de school wordt aangeboden bestendig op een voldoende niveau ligt. Verbetering van het niveau van de eindresultaten van het onderwijs zal daarbij hoge prioriteit moeten krijgen. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten van het onderwijs De opbrengsten van het onderwijs zijn nog steeds zorgelijk. De inspectie beoordeelt de kwaliteit van de eindresultaten als onvoldoende. De tussentijdse resultaten worden als voldoende beoordeeld, maar de inspectie geeft daarbij een waarschuwing af. Samenvattend is vast te stellen dat de school er in de afgelopen jaren onvoldoende in slaagde om de voldoende resultaten van de leerlingen in de lagere groepen vast te houden in groep 7 en 8. De inspectie stelt vast dat de eindresultaten van het onderwijs in 2009, 2010 en 2011 onvoldoende zijn. In 2011 liggen de resultaten in ruime mate onder de ondergrens die de inspectie voor scholen met een vergelijkbare schoolbevolking als van de Juliana van Stolbergschool aanhoudt. Bij het onderzoek naar kwaliteitsverbetering in juli 2010 stelde de inspectie nog vast dat die resultaten precies op de ondergrens lagen. Door de correctie die moest worden doorgevoerd op de leerlingenadministratie (zie toezichthistorie in hoofdstuk1), constateert de inspectie nu dat de eindresultaten van 2010 onvoldoende zijn. Gebleken is dat de school minder leerlingen telt van ouders met een lagere schoolopleiding, dan waarvan in 2010 werd uitgegaan. De ondergrens voor voldoende opbrengsten ligt daarom op een hoger niveau. De tussentijdse resultaten van het onderwijs beoordeelt de inspectie als voldoende op basis van de criteria die dit schooljaar nog gelden. Rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 zijn voldoende, begrijpend lezen in groep 6 is eveneens voldoende. Technisch lezen is in groep 3 onvoldoende, maar in groep 4 voldoende. De inspectie heeft de directie en het bestuur geïnformeerd dat de ondergrenzen voor een voldoende beoordeling voor een aantal toetsen met ingang van 1 augustus 2011 worden bijgesteld. Op basis van de nieuwe ondergrenzen zouden de resultaten voor rekenen en wiskunde die de leerlingen van groep 4, 5 en 7 in januari 2011 haalden als onvoldoende worden beoordeeld.

pagina 11 van 15


De inspectie geeft geen oordeel over de onderwijsresultaten van leerlingen met zodanige leerproblemen dat zij een lager eindniveau dan dat van groep 8 kunnen halen. Voor zover er in het vorig schooljaar sprake van was, bleek dat de leerproblemen van de betreffende leerlingen niet onoverkomelijk waren. Door gerichte hulp hebben zij in het laatste schooljaar hun onderwijsresultaten verbeterd. Dat gold ook voor een leerling waarvoor mogelijk in een eerder leerjaar een eigen ontwikkelingsperspectief passend zou zijn geweest. Evaluatie van de onderwijsresultaten van de leerlingen De school heeft een analyse gemaakt van de onderwijsresultaten. Daarbij controleert men of de resultaten van de leerlingen boven de ondergrenzen van de inspectie liggen. De school heeft als streefdoel de niveauwaarde 3,3 uit het administratiepakket gekozen. Daarnaast is als minimumdoel voor elk leerjaar een bij de toets passende gemiddelde vaardigheidsscore vastgelegd. De inspectie constateert dat die minimumdoelen dicht op de ondergrenzen liggen die de inspectie aanhoudt. Er is een risico dat als de school de eigen minimumgrenzen maar nét haalt, de eindresultaten van het onderwijs toch onvoldoende kunnen zijn. De school zou gezien de samenstelling van haar schoolbevolking, (15 procent leerlingen van ouders met een opleiding op VMBOniveau) eindresultaten kunnen halen die boven het landelijk gemiddelde liggen. Dat impliceert dat ook de tussentijdse resultaten op een voldoende hoog niveau moeten liggen. De school zou bij het volgen van de leerlingresultaten gebruik kunnen maken van de cijfers over het leerrendement tussen twee toetsmomenten. Dan wordt ook duidelijk in welk leerjaar de resultaten zo gaan teruglopen dat dit negatieve consequenties heeft voor de eindopbrengsten in groep 8. In het overzicht van de administratie van het leerlingvolgsysteem van de school is aangegeven dat het leerrendement tussen juni 2010 en januari 2011 onvoldoende is in de groepen 7 en 8 bij nagenoeg alle leergebieden. Het specifieke verbeterplan dat de school uitvoert voor deze twee leerjaren blijkt in de eerste helft van het schooljaar nog niet voldoende effect te hebben gehad op de onderwijsresultaten van de betrokken leerlingen. De wijze waarop de school onderwijsresultaten evalueert acht de inspectie nu nog te beperkt. De analyse is tot nu toe vooral gericht op vaststelling van de behaalde onderwijsresultaten en worden vergeleken met de eigen streefcijfers. De analyse heeft vooral een kwantitatief karakter. Er is nu nog in te geringe mate sprake van een onderbouwde kwalitatieve evaluatie die leidt tot prioriteitsstellingen en conclusies over de aansturing en uitvoering van de schoolontwikkeling.

pagina 12 van 15


Doorgaande lijn in het onderwijsaanbod De problemen van de school zaten in de afgelopen jaren onder andere in de planning en borging van het leer- en ontwikkelaanbod in de groepen 1 en 2. De school heeft ervoor gekozen om het onderwijsaanbod dat elders is ontwikkeld integraal te implementeren in de onderbouwgroepen, om tot verbetering van de onderwijskwaliteit in deze groepen te komen. Het betreffende aanbod voor Nederlandse taal / beginnende geletterdheid is in het schooljaar 2009-2010 geïmplementeerd. Dat was echter nog niet voor rekenen en wiskunde / beginnende gecijferdheid het geval. Bij dit onderzoek is de inspectie nagegaan in hoeverre het implementatieproces voor dit leergebied is gevorderd in de groepen 1 en 2. De inspectie constateert dat sinds januari 2011 structureel gebruik wordt gemaakt van het beschreven aanbod. In toenemende mate worden de geplande onderwijsthema's gevuld op basis van een periodeplanner die moet waarborgen dat de onderscheiden inhouden voldoende aan bod komen en worden gekoppeld aan te bereiken tussendoelen. De inspectie beoordeelt de kwaliteit van de huidige praktijk positief, maar vindt op dit moment nog onvoldoende zekerheid dat het aanbod in de groepen 1 en 2 voldoende is geborgd voor de langere termijn. Uit de onderwijsplanning voor het schooljaar 2011-2012 zal moeten blijken dat het onderwijsaanbod in de groepen 1 en 2 ten minste voor de beginnende geletterdheid en gecijferdheid voldoende planmatig wordt aangeboden, zodat dit goed aansluit op het onderwijs zoals dit in groep 3 is ingericht. Tijdens het onderzoek naar kwaliteitsverbetering in het najaar van 2011 zal de inspectie deze indicator opnieuw beoordelen. De kwaliteit van de uitleg door de leraren Wat betreft het didactisch handelen heeft de inspectie geconstateerd dat de leraren een duidelijke uitleg van de leerstof geven.Tijdens het onderzoek naar kwaliteitsverbetering in 2010 beoordeelde de inspectie de kwaliteit van de uitleg als onvoldoende. Op basis van de waarnemingen tijdens dit tussentijds kwaliteitsonderzoek - tien maanden later - kan dit oordeel in positieve zin worden bijgesteld. De inspectie heeft tijdens de groepsbezoeken in geen enkel geval moeten besluiten tot een onvoldoende oordeel. Op teamniveau is de kwaliteit van de uitleg voldoende. De inspectie constateert dat het huidige kwaliteitsniveau van de uitleg een stevige basis geeft om het onderwijs verder af te stemmen op de ondersteuningsbehoeften van de leerlingen. Onderling overleg tussen de leraren over hun handelen in de groep en het delen van ervaringen, zou een goede bijdrage kunnen leveren om tot verdere ontwikkeling van de didactische competenties te komen. Zorg en begeleiding De inspectie constateert dat de school in het lopende schooljaar veel inzet heeft getoond om de kwaliteit van de zorg en begeleiding te verbeteren. Onder aansturing van twee groepsleraren die dit jaar de taak van intern begeleider op zich hebben genomen, is de zorgadministratie volledig gemaakt en veel transparanter van opzet dan voorheen. Daarnaast hebben de intern begeleiders voor leerlingen die extra zorg nodig hebben een traject uitgezet hoe die hulp eruit zou moeten zien. Zij bespreken met de groepsleraren de uitvoering van de handelingsplannen en de voortgang van de zorg op groeps- en individueel niveau. Er is in relatief korte tijd veel bereikt en de inspectie acht het haalbaar dat in het najaar de borging, planning en uitvoering van de zorg van voldoende kwaliteit zou kunnen zijn wanneer de verbeteractiviteiten met dezelfde inzet en betrokkenheid worden voortgezet. Aandacht voor de analyse van de leerproblemen en het opstellen van handelingsplannen die voldoende onderbouwd worden door nadere diagnostiek, zijn daarbij nog nodig.

pagina 13 van 15


Ondanks bovenstaande positieve constatering over de voortgang van de kwaliteitsverbetering in de zorg en begeleiding, beoordeelt de inspectie de kwaliteit van indicator 8.3 (de school voert de zorg planmatig uit) als onvoldoende. Niet in alle gevallen is er een voldoende effectief handelingsplan voor leerlingen met een laag leerrendement. In de groepen wordt gewerkt met een differentiatiemodel op basis van een groepshandelingsplan. Als er veel leerlingen lage resultaten halen, worden deze vaak tezamen in een van de instructieniveaus geplaatst. Daarbij is er onvoldoende oog voor de oorzaken van de lage resultaten, die per leerling kunnen verschillen. De gevolgde didactische aanpak binnen het betreffende instructieniveau sluit daardoor mogelijk onvoldoende aan bij de specifieke oorzaak van het leerprobleem van elke afzonderlijke leerling. Of de geboden hulp voldoende effectief is, blijkt dan pas na een half jaar bij de afname van de toetsen uit het leerlingvolgsysteem. De inspectie ziet risico's in het feit dat leerlingen met een duidelijk leerprobleem te laat worden opgemerkt. En dat hun specifieke problematiek door het ontbreken van voldoende gericht diagnostisch onderzoek binnen de school, onvoldoende wordt onderkend. De inspectie acht mede daarom uitbreiding van de expertise van de intern begeleiders op het terrein van diagnostisch onderzoek van belang. Op die manier kunnen zij, eerder dan nu het geval is, kinderen met duidelijke leer- of ontwikkelingsproblemen opmerken en gerichte sturing geven aan het hulpproces. De effectiviteit van de uitvoering van de handelingsplannen zou daardoor kunnen verbeteren. De gebruikte hulp- of compensatiestrategieën zijn tot nu toe doorgaans aanvullende instructie, extra inoefening en het geven van extra leertijd. Op basis van diagnostische informatie kan dit repertoire worden uitgebreid. De inspectie acht het van belang dat de school vóór het onderzoek naar kwaliteitsverbetering, mede op basis van de resultaten van de toetsen uit het leerlingvolgsysteem die in juni 2011 worden afgenomen, nagaat of voor alle leerlingen met een D- of E-score en/of met een laag leerrendement, adequate handelingsplannen zijn opgesteld: hetzij individueel, hetzij in de vorm van een groepsplan.

pagina 14 van 15


3

Toezichtarrangement

De kwaliteit van het onderwijs is op onderdelen verbeterd, maar vertoont nog belangrijke tekortkomingen. Het eerder toegekende toezichtarrangement zeer zwak blijft gehandhaafd. Het geïntensiveerd toezicht wordt voortgezet conform het toezichtplan dat voor de school geldt.

pagina 15 van 15

RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Tussentijds kwaliteitsonderzoek bij. Juliana van Stolbergschool

Recommend Documents