Q Manpower Barometer. voor de tewerkstellingsvooruitzichten. België

Q3 2009

Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten België Onderzoeksrapport – 3e kwartaal 2009

Inhoudstafel

Q3/09

Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten België

Tewerkstellingsvooruitzichten voor België

1

Vergelijking per regio Vergelijking per sector

Tewerkstellingsvooruitzichten wereldwijd

10

Internationale vergelijking – Amerika Internationale vergelijking – Azië/Pacific Internationale vergelijking – EMEA

Voorstelling en methodologie van de Barometer

19

Over Manpower

20

De cijfers die gebruikt worden in de grafieken van dit rapport betreffen de Nettotewerkstellingsprognose. Dit cijfer verkrijgen we door het percentage te nemen van de werkgevers die verwachten dat de totale werkgelegenheid zal stijgen en daarvan het percentage af te trekken van de werkgevers die het volgende kwartaal een daling verwachten van de werkgelegenheid in hun onderneming. Het gaat hier dus om een nettosaldo van tewerkstellingsvooruitzichten dat zowel positief als negatief kan zijn.

Tewerkstellingsvooruitzichten voor België De Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten voor het 3e kwartaal van 2009 in België is gebaseerd op een rondvraag bij een representatieve steekproef van 755 werkgevers in Brussel, Vlaanderen en Wallonië. Alle respondenten hebben op dezelfde vraag geantwoord: “Hoe zal de totale werkgelegenheid in uw onderneming zich het komende kwartaal – dus tot het einde van september 2009 – ontwikkelen in vergelijking met het huidige kwartaal?”

De tewerkstellingsperspectieven blijven onzeker voor het komende kwartaal. 5% van de bevraagde werkgevers in België voorspelt een uitbreiding van hun personeelsbestand in de periode tot eind september, terwijl 6% een inkrimping verwacht. 88% van de bevraagde werkgevers in ons land plant geen wijzigingen aan te brengen. De Nettotewerkstellingsprognose haalt -1%. In dit rapport gebruiken we de term “Nettotewerkstellingsprognose”. Deze waarde berekenen we door van het percentage van werkgevers die een stijging van de totale werkgelegenheid verwachten, het percentage af te trekken van werkgevers die aan een daling denken. Het resultaat is dus een nettosaldo van tewerkstellingsvooruitzichten dat positief of negatief kan zijn. Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties blijft de Nettotewerkstellingsprognose relatief stabiel (daling met 1 punt) na een kwartaalvergelijking (Q2 2009 / Q3 2009). We merken een belangrijke daling op met 8 punten in vergelijking met vorig jaar (Q3 2008 / Q3 2009). Na de uitzuivering van de seizoenvariaties bedraagt de Nettotewerkstellingsprognose een licht negatieve -1%, een weerspiegeling van de stagnatie op de arbeidsmarkt. Dat is een lichte afname met 3 punten in vergelijking van kwartaal tot kwartaal en een belangrijke daling met 8 punten in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Dit zijn de zwakste rekruteringsintenties sinds de lancering van deze enquête in België in het 3e kwartaal van 2003. 20 15 10 5 0 -5 -10 -15 2003 2004 2005 2006 Seizoensgezuiverde prognose

2007 2008 2009 Nettotewerkstellingsprognose

Het ontbreken van een kolom duidt op een Nettotewerkstellingsprognose van 0.

3e Kwartaal 2009 2e Kwartaal 2009 1e Kwartaal 2009 4e Kwartaal 2008 3e Kwartaal 2008

Stijging

Daling

Geen wijziging

Weet niet

% 5 4 10 9 9

% 6 4 3 2 2

% 88 91 85 88 86

% 1 1 2 1 3

Nettotewerk- Seizoensgezuiverde stellingsprognose prognose % -1 0 +7 +7 +7

% -1 +2 +5 +7 +7

1


Vergelijking per regio Volgens de seizoensgezuiverde gegevens laten enkel de Brusselse werkgevers een positieve Nettotewerkstellingsprognose (+4%) optekenen. De tewerkstellingsvooruitzichten zijn minder zeker in Vlaanderen (0%) en Wallonië (-1%).

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties zien we geen beweging in de rekruteringsactiviteiten in Vlaanderen en Brussel (0% en -1% respectievelijk) en een lichte terugval in Wallonië (-3%). Na een kwartaalvergelijking is de Nettotewerkstellingsprognose relatief stabiel in Vlaanderen en Wallonië, maar is er een gematigde achteruitgang in Brussel. Van jaar tot jaar gaan de rekruteringsintenties omlaag in de 3 regio’s van ons land.

Van kwartaal tot kwartaal blijven de rekruteringsintenties relatief stabiel in Brussel en in Vlaanderen (respectievelijke daling en stijging met 1 punt). In Wallonië zakt de tewerkstellingsprognose licht met 4 punten. Van jaar tot jaar gaan de tewerkstellingsvooruitzichten achteruit in de 3 regio’s. De Nettotewerkstellingsprognose verliest 7 punten in Wallonië, 6 punten in Vlaanderen en 5 punten in Brussel. -1

Brussel

4 0 0

Vlaanderen -3

Wallonië

-1 -5

2

0 Seizoensgezuiverde prognose

5

10 Nettotewerkstellingsprognose

15

20

Brussel

Vlaanderen

Volgens de seizoensgezuiverde gegevens zijn de werkgevers in Brussel van plan om nieuwe jobs te creëren in de loop van de volgende 3 maanden. De Nettotewerkstellingsprognose haalt de voorzichtige waarde van +4%, relatief stabiel in vergelijking met vorig kwartaal (daling met 1 punt). Ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar tekenen we een gematigde daling met 5 punten op.

Volgens de seizoensgezuiverde gegevens verwachten de werkgevers in Vlaanderen de komende 3 maanden geen verandering in hun rekruteringsactiviteiten. De Nettotewerkstellingsprognose houdt halt op 0%, en blijft zo relatief stabiel in vergelijking met het vorige kwartaal (-1 punt). Ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar zien we een daling met 6 punten.

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties bedraagt de Nettotewerkstellingsprognose -1%, 5 punten minder dan vorig kwartaal en dan dezelfde periode vorig jaar.

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties haalt de Nettotewerkstellingsprognose ook 0%. Dit is weinig verandering in vergelijking met vorig kwartaal (daling met 1 punt) en een daling met 6 punten in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.

25

25

20

20

15

15

10

10

5

5

0

0

-5

-5

-10

-10

-15

-15

-20

-20 2003 2004 2005 2006 Seizoensgezuiverde prognose


2003 2004 2005 2006 Seizoensgezuiverde prognose



Wallonië Volgens de seizoensgezuiverde gegevens verwachten de werkgevers in Wallonië tot eind september weinig beweging op de arbeidsmarkt in hun regio. De Nettotewerkstellingsprognose klokt af op -1%, meteen ook de pessimistische voorspelling sinds de lancering van de enquête in het 3e kwartaal van 2003. Dit is een lichte daling met 4 punten in een vergelijking van kwartaal tot kwartaal en met 7 punten van jaar tot jaar. Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties bereikt de Nettotewerkstellingsprognose -3%, een status-quo met vorig kwartaal maar een sterke daling met 9 punten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. 25 20 15 10 5 0 -5 -10 -15 -20 2003 2004 2005 2006 Seizoensgezuiverde prognose


3


Vergelijking per activiteitensector Volgens de seizoensgezuiverde gegevens voorspellen de werkgevers van 5 van de 10 bevraagde activiteitensectoren in België een positieve rekruteringsactiviteit voor de komende 3 maanden. Net zoals vorig kwartaal laten de werkgevers van de sector Elektriciteit, gas & water de meest optimistische waarde optekenen. Hun Nettotewerkstellingsprognose haalt +17%. We vinden gematigd positieve rekruteringsintenties terug in de sectoren Winning van delfstoffen (+8%) en Financiële instellingen, verzekeringen, vastgoed en diensten aan bedrijven (+6%). De Nettotewerkstellingsprognose haalt de nulwaarde in de sector Groot-en kleinhandel, en is negatief in 4 sectoren. De werkgevers van de sector Transport, logistiek en communicatie geven de meest pessimistische voorspellingen weer (-6%). In vergelijking met het 2e kwartaal van 2009 stijgen de rekruteringsintenties in 4 sectoren, met een sterke stijging met 7 punten in de sector Winning van delfstoffen. De tewerkstellingsvooruitzichten gaan omlaag in 5 sectoren. De opmerkelijkste daling vinden we terug in de sector Openbare diensten, onderwijs, gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening (daling met 6 punten).

Ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar gaan de rekruteringsintenties erop vooruit in 3 sectoren maar achteruit in 7 sectoren. De Nettotewerkstellingsprognose laat een belangrijke stijging met 9 punten zien in de sector Elektriciteit, gas & water. De sterkste dalingen vinden we terug in de sector Horeca (-14 punten) en Openbare diensten, onderwijs, gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening (-12 punten). Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties voorspellen de werkgevers uit 6 sectoren dat er nieuwe jobs zullen komen. De Nettotewerkstellingsprognose is vooral positief in de sector Elektriciteit, gas & water (+18%). De rekruteringsintenties zijn negatief in 4 sectoren. In de sector Transport, logistiek en communicatie vinden we de zwakste voorspelling (-7%). Van kwartaal tot kwartaal gaan de tewerkstellingsprognoses omhoog in 6 sectoren, maar na een jaarlijkse vergelijking merken we een achteruitgang in 7 sectoren.

3

Bouwnijverheid

2 18

Elektriciteit, gas & water

17

Financiële instellingen, verzekeringen, vastgoed en diensten aan bedrijven

4 6 1

Groot- en kleinhandel

0 -3

Horeca

-5

Industrie (productie)

-5 -4 5

Landbouw, jacht, bosbouw en visserij Openbare diensten, onderwijs, gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening Transport, logistiek en communicatie

2 -3 -3 -7 -6 9

Winning van delfstoffen

8 -10

4

-5 0 Seizoensgezuiverde prognose

5

10 15 Nettotewerkstellingsprognose

20

Bouwnijverheid

Elektriciteit, gas & water

Volgens de seizoensgezuiverde gegevens voorspellen de werkgevers in de Bouwnijverheid een eerder rustige rekruteringsactiviteit voor de komende 3 maanden, met een Nettotewerkstellingsprognose van +2%. Dit is een lichte verbetering met 4 punten in vergelijking met het vorige kwartaal. In vergelijking tot dezelfde periode vorig jaar zien we daarentegen een daling met 3 punten.

Volgens de seizoensgezuiverde gegevens voorspelt de sector Electriciteit, gas & water een gunstige tewerkstellingsprognose in de loop van het volgende kwartaal. De Nettotwerkstellingsprognose haalt +17%, de meest optimistische voorspelling van alle bevraagde sectoren. Dit is een lichte daling ten opzichte van vorig kwartaal, maar een belangrijke stijging met 9 punten in vergelijking met hetzelfde kwartaal vorig jaar.

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties haalt de Nettotewerkstellingsprognose +3%, een gematigde stijging met 5 punten in vergelijking met het 2e kwartaal van 2009, maar een daling met 3 punten in vergelijking met het 3e kwartaal van 2008.

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties blijft de Nettotewerkstellingsprognose relatief stabiel (daling met 1 punt) in vergelijking tot vorig kwartaal, met de optimistische waarde van +18%. Dit is 9 punten meer dan tijdens dezelfde periode vorig jaar.

25

25

20

20

15

15

10

10

5

5

0

0

-5

-5

-10

-10

-15

-15 -20





5

Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten België Financiële instellingen, verzekeringen, vastgoed en diensten aan bedrijven Volgens de seizoensgezuiverde gegevens koesteren de werkgevers in de sector Financiële instellingen, verzekeringen, vastgoed en diensten aan bedrijven voorzichtig optimistische rekruteringsvooruitzichten voor het 3e kwartaal van 2009. De Nettotewerkstellingsprognose haalt +6%. Dit is een stijging met 4 punten na een kwartaalvergelijking en een daling met 2 punten in een vergelijking van jaar tot jaar. Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties bereikt de Nettotewerkstellingsprognose een voorzichtige +4%. Dat is een lichte verbetering met 4 punten in vergelijking met vorig kwartaal. De rekruteringsintenties zijn relatief stabiel in vergelijking tot dezelfde periode vorig jaar (daling met 1 punt).

Groot- en kleinhandel Volgens de seizoensgezuiverde gegevens behouden de werkgevers uit de sector Groot- en kleinhandel hun standpunt van vorig kwartaal, en verwachten ze geen rekruteringsactiviteit op de arbeidsmarkt in de periode tot september 2009. De Nettotewerkstellingsprognose haalt 0%. Dit is een daling met 4 punten in vergelijking met hetzelfde kwartaal vorig jaar. Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties haalt de Nettotewerkstellingsprognose in deze sector +1%. Dat is een stijging met 4 punten na een kwartaalvergelijking en een daling met 4 punten na een jaarlijkse vergelijking.

25

25

20

20

15

15

10

10

5

5

0

0

-5

-5

-10

-10

-15

-15

-20




6




Horeca

Industrie (productie)

Volgens de seizoensgezuiverde gegevens laten de werkgevers uit de Horecasector zich opvallend pessimistisch uit over de evolutie van de arbeidsmarkt in hun sector in de loop van de komende 3 maanden. De Nettotewerkstellingsprognose zakt naar -5%. Dit is de zwakste prognose sinds de lancering van de enquête in het 3e kwartaal van 2003. Het gaat om een daling met 4 punten in vergelijking met vorig kwartaal, en een daling met 14 punten in vergelijking met vorig jaar.

Volgens de seizoensgezuiverde gegevens voorspellen de werkgevers in de sector Industrie (productie) hun meest pessimistische vooruitzicht sinds de lancering van de enquête in het 3e kwartaal van 2003. Hun Nettotewerkstellingsprognose bedraagt -4%, een daling met 4 punten ten opzichte van vorig kwartaal en met 9 punten van jaar tot jaar.

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties bereikt de Nettotewerkstellingsprognose -3%. Dit is een lichte verbetering met 2 punten ten opzichte van vorig kwartaal, maar een sterke daling met 14 punten in vergelijking met vorig jaar.

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties haalt de Nettotewerkstellingsprognose -5%. Dit resultaat is een daling met 5 punten in vergelijking met vorig kwartaal en met 9 punten ten opzichte van het 3e kwartaal van 2008.

25

25

20

20

15

15

10

10

5

5

0

0

-5

-5

-10

-10

-15

-15

-20







7

Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten België Landbouw, jacht, bosbouw en visserij Volgens de seizoensgezuiverde gegevens voorspellen de tewerkstellingsvooruitzichten van de werkgevers in de sector Landbouw, jacht, bosbouw een eerder beperkte rekruteringsactiviteit voor de periode tot eind september. Hun Nettotewerkstellingsprognose haalt +2%, een lichte stijging met 4 punten na een kwartaalvergelijking en met 3 punten van jaar tot jaar. Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties bereikt de Nettotewerkstellingsprognose een voorzichtig optimistische +5%. Dat is een verbetering met 5 punten ten opzichte van vorig kwartaal en met 3 punten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Openbare diensten, onderwijs, gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening Volgens de seizoensgezuiverde gegevens verwachten de werkgevers uit de sector Openbare diensten, onderwijs, gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening de komende 3 maanden een erg zwakke rekruteringsactiviteit. De Nettotewerkstellingsprognose verliest 6 punten in vergelijking met vorig kwartaal en haalt zo -3%, de zwakste waarde sinds de lancering van de enquête. Dit is een belangrijke daling met 12 punten in vergelijking met vorig jaar. Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties bereikt de Nettotewerkstellingsprognose -3%. Dat is een daling met 3 punten na een kwartaalvergelijking en met 12 punten in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.

25

25

20

20

15

15

10

10

5

5

0

0

-5

-5

-10

-10

-15

-15

-20




8




Transport, logistiek en communicatie

Winning van delfstoffen

Volgens de seizoensgezuiverde gegevens zijn de werkgevers in de sector Transport, logistiek en communicatie het meest pessimistisch van alle bevraagde sectoren, wat hun rekruteringsintenties voor het komende kwartaal betreft. De Nettotewerkstellingsprognose haalt -6%, en is daarmee ook de zwakste waarde sinds de lancering van de enquête in het 3e kwartaal van 2003. Dit is een achteruitgang met 4 punten ten opzichte van vorig kwartaal en met 10 punten ten opzichte van het 3e kwartaal van 2008.

Volgens de seizoensgezuiverde gegevens laten de werkgevers uit de sector Winning van Delfstoffen gematigd optimistische rekruteringsintenties optekenen voor het volgende kwartaal. Hun Nettotewerkstellingsprognose bedraagt +8%, 7 punten meer dan vorig kwartaal en 6 meer dan tijdens dezelfde periode vorig jaar.

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties haalt de Nettotewerkstellingsprognose -7%. Dit is een belangrijke daling in een vergelijking van kwartaal tot kwartaal en van jaar tot jaar, met 7 en 10 punten respectievelijk.

Vóór de uitzuivering van de seizoenvariaties bereikt de Nettotewerkstellingsprognose de waarde van +9%. Dat is een belangrijke verbetering met 10 punten van kwartaal tot kwartaal, en met 7 punten van jaar tot jaar.

25

25

20

20

15

15

10

10

5

5

0

0

-5

-5

-10

-10

-15

-15

-20







9


Tewerkstellingsvooruitzichten wereldwijd Nettotewerkstellingsprognose Amerika Argentinië

3e Kwartaal 2008 %

2e Kwartaal 2009 %

3e Kwartaal 2009 %

Verschil Q2 2009 / Q3 2009

Verschil Q3 2008 / Q3 2009

25

-1

-3

-2

-28

Canada

21 (12)1

6 (1)1

5 (-3)1

-1 (-4)1

-16 (-15)1

Colombia Costa Rica Guatemala Mexico Peru

– 27 13 20 (17)1 40

11 3 -1 -6 (-5)1 6

-2 -1 -1 0 (-3)1 5

-13 -4 0 6 (2)1 -1

– -28 -14 -20 (-20)1 -35

Verenigde Staten

16 (12)1

1 (-2)1

2 (-2)1

1 (0)1

-14 (-14)1

Nettotewerkstellingsprognose Azië/Pacific Australië China Hongkong India Japan Nieuw-Zeeland Singapore Taiwan

3e Kwartaal 2008 % 1

27 (24) 47 (43)

1

3 (4)

1

1

23 (19)

1

1

3e Kwartaal 2008 %

-10 (-9)1 -27 (-27)1

3 (0) 1

1

-24 (-24)1

4 (-6)

1

-18 (-22)1

-9 (-10) -43 (-45)1

1

-6 (-5) 5 (5)1

3 (5) 48 (50)1

-18 (-19)1 -32 (-32)1

-5 (-10)1

12 (5)1

17 (15)1

-13 (-16)1

-9 (-6)

Nettotewerkstellingsprognose EMEA*

Verschil Q3 2008 / Q3 2009 -20 (-20)1

-1 (-1)

0 (-3)

1

37 (37) 25 (21)1

1

1

12 (-5)

1

-1 (3)1

1

1

19 (25)

1

0 (2)1 2 (3)

-3 (-3)

9 (16)

Verschil Q2 2009 / Q3 2009

% 1

1

1

12 (14)

3e Kwartaal 2009

% 1 (-1)

20 (22) 12 (12)1 1

2e Kwartaal 2009

2e Kwartaal 2009

3e Kwartaal 2009

-21 (-1) 1

Verschil Q2 2009 / Q3 2009

Verschil Q3 2008 / Q3 2009

%

%

0 (2)1

-1 (-1)1

-1 (-3)1

-8 (-8)1

Duitsland

7 (7)1 11 (9)1

2 (0)1

-2 (-4)1

-4 (-4)1

-13 (-13)1

Frankrijk

4 (3)1

-2 (-2)1

-3 (-4)1

-1 (-2)1

-7 (-7)1

19

0

-7

-7

-26

–

-4 -7 (-11)1

– 7 (4)1

– -10 (-10)1

-3 (-6)1

2 (1)1

België

Griekenland Hongarije Ierland

3 (-1)1

– -14 (-15)1

Italië

3 (0)1

-5 (-7)1

Nederland Noorwegen Oostenrijk

1

8 (9) 16 (11)1 7 (6)1

1

-6 (-6)1

4 (4) 2 (1)1

1

-1 (0) 15 (10)1

1

-5 (-4) 13 (9)1

-9 (-9)1 -1 (-1)1

4 (2)1

-1 (-2)1

-5 (-4)1

-8 (-8)1 -20

Polen

29

6

9

3

Roemenië

26

-4

-7

-3

-33

0 (-3)1 3

-9 (-11)1 -2 -6 (-6)1 14 -3 (-5)1 5 (2)1

-5 (-8)1 1 -4 (-6)1 2 1 (-2)1 -1 (2)1

4 (3)1 3 2 (0)1 -12 4 (3)1 -6 (0)1

-5 (-5)1 -2 -11 (-11)1 -15 -12 (-12)1 -4 (-4)1

Spanje Tsjechische Republiek Verenigd Koninkrijk Zuid-Afrika Zweden Zwitserland

7 (5)1 17 13 (10)1 3 (6)1

* EMEA – Europa, Midden-Oosten en Afrika.

1. Het cijfer tussen haakjes is de Nettotewerkstellingsprognose na de uitzuivering van de seizoenvariaties. Die resultaten zijn niet voor alle landen beschikbaar want de gegevens moeten worden verzameld over ten minste 17 kwartalen.

10

Meer dan 70.000 werkgevers in 34 landen en gebieden werden telefonisch gepeild over hun tewerkstellingsvooruitzichten* voor de periode van juli tot september 2009. De werkgevers in 11 van de 34 bevraagde landen en gebieden uit de Manpower Barometer voorspellen een uitbreiding van hun personeelsbestand in de loop van het 3e kwartaal van 2009. Toch dalen de verwachtingen in alle landen en gebieden waar een vergelijking met dezelfde periode vorig jaar mogelijk is. In 17 landen en gebieden geven de werkgevers zelfs hun zwakste rekruteringsintenties weer sinds de lancering van deze enquête in hun land. De meest gunstige prognoses –ook al zijn ze zwakker dan voordien- komen uit India, Noorwegen, Polen, Peru, Singapore en Taiwan. De zwakste tewerkstellingsvooruitzichten komen uit Ierland, Spanje, Griekenland, Roemenië, Italië, Japan en het Verenigd Koninkrijk.

Regionaal gezien zijn de voorspellingen verdeeld: de algemeen dalende trend houdt aan, met dalende rekruteringsintenties in alle landen en gebieden na een jaar tot jaar vergelijking. Er zijn wel enkele aanwijzingen dat de arbeidsmarkten beginnen te stabiliseren. In vergelijking met het vorige kwartaal merken we dat de Nettotwerkstellingsprognoses erop vooruit gaan in 12 landen en gebieden. In 5 andere landen blijven ze stabiel. In de regio Azië/Pacific verbeteren de rekruteringsprognoses in 4 van de 8 bevraagde landen en gebieden. In Europa, het Midden-Oosten en Afrika (EMEA) gaan de tewerkstellingsvooruitzichten in vergelijking tot vorig kwartaal achteruit in 8 van de 17 landen waar een vergelijking met vorig kwartaal mogelijk is. Werkgevers in Noorwegen, Ierland, de Tsjechische Republiek, Italië, Polen, Spanje en Zweden verwachten een verbeterde rekruteringsactiviteit. In regio Amerika blijven de Peruviaanse werkgevers voorzichtig optimistisch, ook al geven de werkgevers uit de 7 andere landen van de regio negatieve rekruteringsintenties weer voor de komende 3 maanden. *Uitleg is gebaseerd op de beschikbare seizoensgezuiverde gegevens.

Verdeling van de respondenten per regio

Azië/Pacific 22%

Amerika 55%

EMEA 23%

Voor de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten van het 3e kwartaal van 2009 werden wereldwijd meer dan 70.000 humanresourcesmanagers en rekruteringsverantwoordelijken van openbare instellingen en privéorganisaties bevraagd. 55% van de respondenten was afkomstig uit 8 landen op het Amerikaanse continent, 23% van 18 landen van EMEA en 22% van de 8 landen en gebieden van de regio Azië/Pacific.

11


Vergelijkingen internationaal – Amerika In Argentinië, Canada, Columbia, Costa Rica, Guatemala, Mexico, Peru en de Verenigde Staten werden bijna 39.000 interviews afgenomen om te peilen naar de rekruteringsintenties voor het 3e kwartaal van 2009. In 7 van de 8 bevraagde landen meten we een negatieve Nettotewerstellingsprognose op. In vergelijking met vorig kwartaal voorspellen de werkgevers in alle landen van de regio dat de rekruteringsintenties achteruit zullen gaan, behalve in Mexico waar de werkgevers uit de verschillende sectoren van plan zijn om hun personeelsbestand uit te breiden in de loop van de komende 3 maanden. In alle 7 van de 8 landen waar een vergelijking met dezelfde periode vorig jaar mogelijk is gaat de rekruteringsactiviteit achteruit. De afnemende rekruteringsactiviteit die de werkgevers uit de Verenigde Staten voorspelden houdt ook het volgende kwartaal aan.

Argentinië

Ook al voorspellen de werkgevers in Peru als enigen uit de regio een positieve tewerkstellingsprognose, toch is deze voorspelling de minst optimistische ooit genoteerd. De zwakste prognoses voor het 3e kwartaal vinden we in Argentinië, Canada en Mexico. Na Peru vinden we ook in Argentinië, Colombia, Costa Rica en Guatemala de minst optimistische vooruitzichten, sinds deze enquête in de respectievelijke landen gelanceerd werd. Voor het tweede kwartaal op rij geven de werkgevers uit de Verenigde Staten hun somberste voorspelling weer sinds de recessie van 1982.

Canada

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10

-10 Nettotewerkstellingsprognose

-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

Seizoensgezuiverde prognose Nettotewerkstellingsprognose

-20 2003

2009

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Dit land neemt deel aan de peiling sinds het 1e kwartaal van 2007.

Colombia

Costa Rica

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0 -10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


12

Nettotewerkstellingsprognose

-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Guatemala

Mexico

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0 -10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008


-20 2003

2009

2004

2005

2006

2007

2008

2009



Peru

Verenigde Staten

60

50

50

40

40

30

30

20

20 10

10

0

0

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


13


Vergelijkingen internationaal – Azië/Pacific In de regio Azië/Pacific werden bijna 16.000 interviews afgenomen om de tewerkstellingsvooruitzichten voor de periode van juli tot september 2009 in kaart te brengen. Het vertrouwen om te rekruteren is op sommige arbeidsmarkten aan het verbeteren, met positieve rekruteringsintenties in 5 van de 8 bevraagde landen en gebieden. De werkgevers in Singapore en Taiwan voorspellen opmerkelijke verbeteringen, met een prognose die duidelijk sterker is dan 3 maanden geleden. Een vergelijking met dezelfde periode vorig jaar geeft minder gunstige resultaten weer. Werkgevers in China, India en Japan laten zelf hun zwakste voorspelling ooit noteren, sinds Manpower de enquête

Australië

lanceerde in deze landen. In de Dienstensector in India geeft 11% van de werkgevers aan dat ze personeel zullen ontslaan omwille van de afnemende vraag bij offshore klanten, en dragen zo bij tot de matig zwakkere nationale prognose. Ondanks de relatief zwakke voorspelling op de Indiase arbeidsmarkt, blijven deze werkgevers het meest optimistisch uit de regio. In Singapore, Taiwan, China en Australië koesteren de werkgevers de meest gunstige voorspellingen voor het komende kwartaal, al zijn deze voorspellingen zwakker dan gewoonlijk.

China

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

-10


-20

2009

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009



Hongkong

India

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


14


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Japan

Nieuw-Zeeland

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10

-10


-20 2003

2004

2005

2006


-20 2007

2008

2009

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Dit land neemt deel aan de peiling sinds het 2e kwartaal van 2004. Het ontbreken van een kolom duidt op een Nettotewerkstellingsprognose van 0.

Singapore

Taiwan 50

70 60 50 40 30 20 10 0 -10 -20 -30 -40 -50

40 30 20 10 0 -10


2003

2004

2005

2006


-20 2007

2008

2009


2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


15


Internationale vergelijking – EMEA (Europa, Midden-Oosten en Afrika) In de regio EMEA werden meer dan 16.000 werkgevers in 18 landen bevraagd om de evolutie van de tewerkstellingsvooruitzichten voor het 3e kwartaal van 2009 te evalueren. Van alle bevraagde landen in de regio koesteren enkel Noorwegen, Polen, Zwitserland, Zuid-Afrika en de Tsjechische Republiek positieve maar bescheiden rekruteringsintenties. Werkgevers uit Hongarije werden voor de eerste keer bevraagd, en geven net zoals het merendeel van de andere bevraagde landen uit de regio negatieve rekruteringsintenties weer. Waar een vergelijking met dezelfde periode vorig jaar mogelijk is, zien we dat alle landen een inkrimping van hun personeelsbestand verwachten. Waar de vergelijking met vorig kwartaal mogelijk is verbetert de voorspelling

België

in 7 van de 17 landen. Tewerkstellingsvooruitzichten in de sector Industrie (Productie) blijven in heel continentaal Europa en Zuid-Afrika achteruit gaan. Deze voorspellingen zijn medeverantwoordelijk voor de negatieve prognose die de Duitse werkgevers voor het eerst in 3 jaar verwachten. Werkgevers in Noorwegen en Polen koesteren de meest gunstige rekruteringsactiviteit. In Ierland en Spanje daarentegen zijn de werkgevers het minst optimistisch voor het komende kwartaal. Bovendien laten de werkgevers in Oostenrijk, Zwitserland, Frankrijk, Griekenland, Nederland, Roemenië, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten hun minst optimistische tewerkstellingsprognose optekenen sinds de lancering van de enquête in hun land.

Duitsland

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

-10


-20 2003

2009

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Frankrijk

Griekenland

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


16


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Hongarije

Ierland

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0 -10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008


-20

2009

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Italië

Nederland

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10

-10


-20 2003

2004

2005

2006


-20 2007

2008

2009

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Noorwegen

Oostenrijk

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

-10


-20 2003

2009

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Polen

Roemenië

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0 -10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Nettotewerkstellingsprognose

-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


17

Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten België Spanje

Tsjechische Republiek

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10


-20


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009



Verenigd Koninkrijk

Zuid-Afrika

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008


-20

2009

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Zweden

Zwitserland

50

50

40

40

30

30

20

20

10

10

0

0

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


18

-10


-20 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Voorstelling en methodologie van de Barometer De Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten is het resultaat van een wereldwijde kwartaalpeiling. Deze meet in welke mate werkgevers een uitbreiding of inkrimping van hun personeelsbestand verwachten voor het volgende kwartaal. In de 45 jaar dat dit werkgelegenheidsonderzoek loopt, is het uitgegroeid tot een van de meest betrouwbare in zijn soort. De Barometer dankt zijn succes aan diverse factoren: Uniek: De peiling is ongeëvenaard in omvang, reikwijdte, duur en inhoud. Prospectief: Het onderzoek vraagt werkgevers om de werkgelegenheid te voorspellen voor het volgende kwartaal. Dat maakt van de studie de meest uitgebreide toekomstgerichte tewerkstellingsenquête ter wereld. Andere studies beperken zich tot retrospectieve gegevens om ontwikkelingen uit het verleden te onderzoeken. Onafhankelijk: De peiling is gebaseerd op een representatieve steekproef van werkgevers uit de deelnemende landen. De respondenten zijn niet afkomstig uit het klantenbestand van Manpower. Betrouwbaar: De peiling is gebaseerd op telefonische interviews met meer dan 70.000 werkgevers uit de overheidsen privésector in 34 nationale economieën. Dankzij deze steekproef zijn gedetailleerdere analyses van de verwachte ontwikkelingen mogelijk per land, per regio en per sector. Gericht: Al meer dan vier decennia put het onderzoek al zijn informatie uit één enkele vraag.

Vraagstelling Alle deelnemende werkgevers beantwoorden wereldwijd dezelfde vraag: “Hoe zal de totale werkgelegenheid in uw onderneming zich het komende kwartaal – dus tot het einde van september 2009 – ontwikkelen in vergelijking met het huidige kwartaal?”

Methodologie De Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten steunt op een beproefde methodologie die voldoet aan de strengste normen op het vlak van marktonderzoek. Het onderzoek in de 34 landen en gebieden is in handen van marktonderzoekspecialisten van Manpower en Infocorp Ltd. Het is zo opgezet het representatief is voor elke nationale economie. De foutmarge voor alle regionale, nationale en internationale data bedraagt maximum +/- 3,9%. In België voert Right Management de enquête uit bij 755 werkgevers. Dat aantal interviews brengt de foutmarge voor België op +/- 3,6%.

Nettotewerkstellingsprognose In dit rapport gebruiken we de term Nettotewerkstellingsprognose. Om de waarde van de Nettotewerkstellingsprognose te berekenen, nemen we het percentage van werkgevers die zich aan een stijging van de totale werkgelegenheid verwachten, en trekken we daarvan het percentage af van werkgevers die aan een daling denken. Het resultaat is dus een nettosaldo dat positief of negatief kan zijn.

Uitzuivering van seizoenvariaties Voor een beter inzicht in de onderzoeksresultaten werden de seizoenvariaties uitgezuiverd in de resultaten van de volgende landen: Australië, België, Canada, China, Duitsland, Frankrijk, Hongkong, Ierland, India, Italië, Japan, Mexico, Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Oostenrijk, Singapore, Spanje, Tawain, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Zweden en Zwitserland. Deze aanpassingen maken het mogelijk om de data over een langere periode te interpreteren zonder rekening te moeten houden met jaarlijks terugkerende schommelingen in de tewerkstelling. Zodra er voor de andere landen onderzoeksgegevens voor handen zijn uit meerdere opeenvolgende kwartaalpeilingen, wil Manpower ook daar de seizoenvariaties uitzuiveren. Sinds het 2e kwartaal van 2008 past Manpower de methode TRAMO-SEATS toe voor de uitzuivering van seizoenseffecten.

19

Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten België Onderzoekshistoriek 1962 Lancering van de 1e generatie van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten in de Verenigde Staten en Canada (‘Manpower Employment Outlook Survey’, afgekort ‘MEOS’). 1966 Onder de naam ‘Quarterly Survey of Employment Prospects’ lanceert Manpower UK de Britse tegenhanger van de Amerikaanse peiling. De Britse enquête grijpt terug naar dezelfde toekomstgerichte onderzoeksmethode als in de Verenigde Staten en is daarmee de 1e in zijn soort in Europa. 1976 Lancering van de 2e generatie van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten in de Verenigde Staten en Canada. De onderzoeksmethodologie wordt geactualiseerd op basis van nieuwe inzichten op het vlak van marktonderzoek. 2002 De onderzoeksmethodologie van de Quarterly Survey of Employment Prospects van Manpower UK wordt verfijnd. Lancering van de peiling in Ierland en Mexico. 2003 Lancering van de 3e generatie van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten en uitbreiding van het onderzoeksprogramma naar een totaal van 18 landen wereldwijd: Australië, België, Canada, Duitsland, Frankrijk, Hongkong, Ierland, Italië, Japan, Mexico, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Singapore, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Zweden. 2004 Lancering van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten in Nieuw-Zeeland. 2005 Lancering van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten in China, India, Zwitserland en Taiwan. 2006 Lancering van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten in Costa Rica, Peru en Zuid Afrika, wat het aantal deelnemende landen op 26 brengt. Vanaf het 3e kwartaal worden de seizoenvariaties uitgezuiverd voor de volgende landen: Australië, België, Canada, Duitsland, Frankrijk, Hongkong, Ierland, Italië, Japan, Mexico, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Singapore, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Zweden.

20

2007 Lancering van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten in Argentinië, het 27e land waar de enquête wordt uitgerold. Uitzuivering van de seizoenvariaties in de gegevens van Nieuw-Zeeland vanaf het 1e kwartaal. 2008 Lancering van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten in Colombia, Tsjechische Republiek, Griekenland, Guatemala, Polen en Roemenië. Uitzuivering van de seizoenvariaties in de gegevens van China en Taiwan vanaf het 2e kwartaal, en van India en Zwitserland vanaf het 3e kwartaal. 2009 Lancering van de Manpower Barometer voor de tewerkstellingsvooruitzichten in Hongarije. Hiermee bereikt de studie 4 van de belangrijkste economieën in Oost-Europa. Dit brengt het aantal bevraagde landen en gebieden wereldwijd op 34.

Over Manpower Manpower (NYSE: MAN) is een van de wereldleiders en een erkende referentie in de HR-sector. Het bedrijf is opgericht in 1948 en heeft een jaaromzet van 22 miljard US-dollar. Met een complete waaier van diensten en oplossingen voor elke fase in de tewerkstellingscyclus helpt Manpower zijn klanten het meeste te halen uit de continu veranderende wereld van werk. De groep is gespecialiseerd in rekrutering en selectie van vast en tijdelijk personeel, outsourcing, personeelsevaluatie, opleiding, outplacement en organisatieadvies. Met zijn ver doorgedreven aandacht voor kwaliteit, efficiëntie en kostenreductie stelt Manpower zijn klanten in staat hun productiviteit te verhogen en zich op hun corebusiness te concentreren. Zijn netwerk van 4.200 kantoren in 82 landen en gebieden is op jaarbasis goed voor zo’n 400.000 klanten uit de meest uiteenlopende sectoren, van KMO tot grote internationale ondernemingen. In België telt Manpower 85 generalistische en gespecialiseerde kantoren. Manpower Inc. is actief onder de merknamen Manpower, Manpower Professional, Elan, Jefferson Wells en Right Management. www.manpower.be

Manpower Belgium, Louizalaan 523, 1050 Brussel, België T : + 32 (0)2 639 10 70 – F : + 32 (0)2 639 1071 www.manpower.be © 2009, Manpower Inc. Alle rechten voorbehouden.

Q Manpower Barometer. voor de tewerkstellingsvooruitzichten. België

Recommend Documents