Een Manpower Onderzoek
Q4 2007
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Kop
Inhoudsopgave
Q4/07
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Employment Outlook Survey – resultaten Nederland
2
Vergelijking per regio Vergelijking per sector
Employment Outlook Survey – resultaten wereldwijd
8
Internationale vergelijking – Noord-, Midden- en Zuid-Amerika Internationale vergelijking – Azië Pacific Internationale vergelijking – Europa
Over het onderzoek 15 Over Manpower 16
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Employment Outlook Survey – resultaten Nederland De uitkomsten van de Manpower Employment Outlook Survey voor het vierde kwartaal van 2007 zijn verkregen uit vraaggesprekken met 767 in Nederland gevestigde werkgevers. Ze kregen allen de vraag voorgelegd welke veranderingen zij ten aanzien van de werkgelegenheid op de eigen locatie voorzien voor het vierde kwartaal van 2007 (oktober t/m december 2007) ten opzichte van het derde kwartaal. Toename
Afname
Zoals onderstaande tabel laat zien, verwacht 10% van de werkgevers in Nederland dat de werkgelegenheid in het vierde kwartaal van 2007 zal toenemen. 2% van de werkgevers verwacht dat de totale werkgelegenheid zal afnemen. Aangezien 85% van de werkgevers geen veranderingen ten opzichte van het derde kwartaal verwacht, komt het netto werkgelegenheidscijfer voor het vierde kwartaal van 2007 op een conservatieve +8% uit.
Ongewijzigd
Onbekend
Nettoverandering werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
%
%
%
%
%
%
3e kwartaal 2004
8
2
87
3
+6
+5
4e kwartaal 2004
9
3
85
3
+6
+4
1e kwartaal 2005
8
5
86
1
+3
+3
2e kwartaal 2005
5
7
87
1
-2
+1
3e kwartaal 2005
6
3
89
2
+3
+2
4e kwartaal 2005
9
4
86
1
+5
+3
1e kwartaal 2006
6
3
90
1
+3
+3
2e kwartaal 2006
10
3
86
1
+7
+9
3e kwartaal 2006
9
5
84
2
+4
+2
4e kwartaal 2006
13
4
81
2
+9
+7
1e kwartaal 2007
10
4
86
0
+6
+7
2e kwartaal 2007
12
2
83
3
+10
+11
3e kwartaal 2007
11
2
87
0
+9
+10
4e kwartaal 2007
10
2
85
3
+8
+6
In dit verslag wordt gebruik gemaakt van de term Net Employment Outlook of netto werkgelegenheidscijfer. Dit is het percentage werkgevers dat denkt het volgende kwartaal meer medewerkers te zullen aantrekken minus het percentage werkgevers dat verwacht dat het eigen personeelsbestand zal inkrimpen. Het resultaat van deze berekening is de Net Employment Outlook.
Op basis van de ruwe gegevens verwachten de werkgevers in Nederland een daling van 1 procentpunt in vergelijking met het derde kwartaal van 2007. Ook op jaarbasis wordt een daling van 1 procentpunt verwacht. De mate van optimisme verschilt echter per regio en per sector. Na toepassing van een seizoenscorrectie staat het werkgelegenheidscijfer nu op een voorzichtig optimistische +6%. De Outlook laat een lichte daling van 4 procentpunten zien op kwartaalbasis, terwijl er op jaarbasis een lichte daling van 1 procentpunt wordt verwacht.
Employment Outlook – Vergelijking per regio Zonder seizoensverwerking hebben werkgevers in alle vier de regio’s in Nederland positieve verwachtingen ten aanzien van de werkgelegenheid voor het komende kwartaal. Werkgevers in de regio Oost-Nederland hebben de minst optimistische verwachtingen voor het vierde kwartaal van 2007 met een voorzichtig netto werkgelegenheidscijfer van +2%. Op kwartaalbasis is de regio Zuid-Nederland de enige regio met positievere verwachtingen voor de werkgelegenheid met een respectabele Outlook van +12%. Op jaarbasis verwacht zowel de regio Oost-Nederland als de regio NoordNederland een lichte toename van de werkgelegenheid van 3 procentpunten. Ten opzichte Nettoverandering werkgelegenheid Oost-Nederland
Na seizoenscorrectie
%
%
+2
+1
Noord-Nederland
+5
+3
Zuid-Nederland
+12
+11
West-Nederland
+11
+9
van het vierde kwartaal van 2007 verwacht de regio Zuid-Nederland een lichte daling in de werkgelegenheid van 2 procentpunten en de regio West-Nederland een gematigde daling van 6 procentpunten. Na toepassing van seizoenscorrectie hebben de regio’s Zuid- en Oost-Nederland de meest positieve Outlook voor het vierde kwartaal met respectievelijk +11% en +9%. In vergelijking met het derde kwartaal van 2007 is de regio Zuid-Nederland de enige regio die een gematigde verbetering verwacht van het nettowerkgelegenheidscijfer met 8 procentpunten. De regio’s Oost- en Noord-Nederland zijn de enige regio’s die op jaarbasis een lichte toename van de Outlook verwachten van respectievelijk 3 en 2 procentpunten.
Oost-Nederland
Noord-Nederland
De regio Oost-Nederland heeft dit kwartaal het meest negatieve werkgelegenheidscijfer van alle regio’s op een voorzichtige +2%. Werkgevers in Oost-Nederland verwachten op kwartaalbasis een gematigde daling van het werkgelegenheidscijfer met 8 procentpunten. In deze regio wordt ook op jaarbasis een lichte toename verwacht van 3 procentpunten.
De regio Noord-Nederland verwacht in vergelijking met het derde kwartaal van 2007 geen verandering en blijft staan op een voorzichtige +5%. In vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 betekent dit voor de regio een lichte stijging in het nettowerkgelegenheidscijfer van 3 procentpunten.
Na toepassing van seizoenscorrectie staat het werkgelegenheidscijfer nu op +1%. Dit komt overeen met een aanzienlijke daling van het netto werkgelegenheidscijfer van 11 procentpunten op kwartaalbasis en is het zwakste cijfer van alle regio’s. Het betekent echter ook een lichte stijging op jaarbasis van 3 procentpunten.
Na seizoenscorrectie staat de Outlook in deze regio op een gematigde +3%. Dit betekent een gematigde daling van de Outlook van 6 procentpunten in vergelijking met het derde kwartaal van 2007, maar een lichte stijging van 2 procentpunten in vergelijking met het vierde kwartaal van 2006.
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
2004
2005
2006
2007
-20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
2004
2005
2006
2007
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Zuid-Nederland
West-Nederland
In de regio Zuid-Nederland staat het netto werkgelegenheidscijfer nu op een respectabele +12%. Dat is het hoogste niveau van alle regio’s. Op kwartaalbasis wordt een gematigde stijging van 6 procentpunten verwacht, terwijl de Outlook op jaarbasis een lichte daling van 2 procentpunten laat zien.
Vóór toepassing van seizoenscorrectie rapporteren de werkgevers in West-Nederland een bescheiden daling van het netto werkgelegenheidscijfer op kwartaalbasis van 1 procentpunt. Het cijfer staat nu op een positieve +11%. De regio West-Nederland rapporteert een gematigde daling op jaarbasis van 6 procentpunten.
Na toepassing van seizoenscorrectie hebben werkgevers in de regio Zuid-Nederland gematigde verwachtingen ten aanzien van de werkgelegenheid met een netto werkgelegenheidscijfer van +11%. Dat is dit kwartaal de meest positieve Outlook van alle regio’s in Nederland. Dit is de meest positieve stijging op kwartaalbasis van alle regio’s met 8 procentpunten. Op jaarbasis laat deze Outlook ook een lichte daling zien van 1 procentpunt.
Na toepassing van seizoenscorrectie staat het werkgelegenheidscijfer nu op een gematigde +9%. In vergelijking met het derde kwartaal van 2007 wordt een gematigde daling verwacht van 5 procentpunten. Een vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 laat een lichte daling van 4 procentpunten zien.
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10 -20
-10 2003
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2004
2005
2006
2007
-20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
2004
2005
2006
2007
Employment Outlook – Vergelijking per sector Op basis van de ruwe gegevens hebben werkgevers uit acht van de negen industriële sectoren positieve verwachtingen. De sector Bouwnijverheid heeft de meest positieve verwachtingen voor de werkgelegenheid met een netto werkgelegenheidscijfer dat op een stabiele +12% staat. In vergelijking met het derde kwartaal van 2007 hebben drie van de negen industriële sectoren positieve verwachtingen voor de werkgelegenheid. In vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 verwachten vier van de negen industriële sectoren een toename van de werkgelegenheid. Na toepassing van seizoenscorrectie zijn de verwachtingen van acht van de negen industriële sectoren positief, waarbij de sector Bouwnijverheid de hoogste Outlook laat zien op een gezonde +24%. Zeven van de negen industriële sectoren verwachten op
kwartaalbasis minder mensen aan te nemen. De sector Transport, opslag en communicatie verwacht van alle industriële sectoren de grootste daling in de werkgelegenheid van 14 procentpunten. De sector Bouwnijverheid laat een aanzienlijke toename zien van 17 procentpunten in vergelijking met het derde kwartaal van 2007. Op jaarbasis wordt in de sector Bouwnijverheid de hoogste toename in het aannemen van personeel verwacht van 16 procentpunten. De sector Transport, opslag en communicatie heeft de meest positieve verwachtingen in vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 met een toename van de Outlook van 22 procentpunten. De sector Overheid en sociale dienstverlening verwacht echter het minst aantal mensen aan te kunnen nemen met een Outlook van een gedempte –6%.
+2 +2
Landbouw, bosbouw en visserij
+12
Bouwnijverheid Nutsbedrijven
+6
+24
+10 +11 +13
Zakelijke dienstverlening +9
Productiebedrijven Mijnbouw en delfstofwinning
+7
Overheid en maatsch. dienstverl.
-2
+1
Groothandel, detailhandel en horeca -20
+10
+6
-6
Transport, opslag en communicatie
+12
+6 -10
+9 10
0
20
30
Netto werkgelegenheidscijfer
40
50
Na seizoencorrectie
Landbouw, bosbouw en visserij De verwachtingen voor de werkgelegenheid van de werkgevers in de sector Landbouw, bosbouw en visserij laten voor het komende kwartaal een lichte daling zien (4 procentpunten). De Net Employment Outlook staat op dit moment op een gereserveerde +2%. In vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 wordt een lichte daling verwacht ten aanzien van de werkgelegenheid (2 procentpunten). Na seizoenscorrectie staat het cijfer in deze sector op een bescheiden +2%. Dat is een lichte daling van 3 procentpunten ten opzichte van het vierde kwartaal van 2006. Op kwartaalbasis wordt een gematigde
daling van het netto werkgelegenheidscijfer verwacht van 5 procentpunten. 50 40 30 20 10 0 -10 Na seizoenscorrectie
-20 2003
2004
2005
Netto werkgelegenheid 2006
2007
Manpower Employment Outlook Survey Nederland Bouwnijverheid
Nutsbedrijven
In het vierde kwartaal van 2007 verwachten werkgevers in de sector Bouwnijverheid geen wijzigingen ten aanzien van de werkgelegenheid voor het komende kwartaal. De Net Employment Outlook staat op dit moment op een stabiele +12%. In vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 wordt een stijging van het werkgelegenheidscijfer verwacht van 8 procentpunten.
De verwachtingen van werkgevers in de sector Nutsbedrijven omtrent het aannemen van nieuw personeel laten een lichte stijging zien met een werkgelegenheidscijfer van +10%. In vergelijking met het vorige kwartaal en met dezelfde periode vorig jaar betekent dit een stijging van 4 procentpunten.
Na seizoenscorrectie staat het netto werkgelegenheids cijfer in deze sector op een gezonde +24%, met een aanzienlijke stijging van de Outlook van 17 procent ten opzichte van het vorige kwartaal en een stijging van 16% in vergelijking met het vierde kwartaal van 2006. Dit zijn dit kwartaal zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis de grootste stijgingen ten aanzien van de werkgelegenheid van alle industriële sectoren in Nederland.
Na toepassing van seizoenscorrectie staat het werkgelegenheidscijfer op een bescheiden 6%. Op kwartaalbasis wordt een lichte daling van het netto werkgelegenheidscijfer verwacht van 6 procentpunten, terwijl een vergelijking met dezelfde periode vorig jaar een lichte stijging laat zien van 4 procentpunten. 50 40 30
50
20
40
10
30
0
20
-10
10 0
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
-20
2003
2004
2005
2006
2007
-10 -20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
2004
2005
2006
2007
Zakelijke dienstverlening Werkgevers in de sector Financiële dienstverlening verwachten een lichte daling van het netto werkgelegen heidscijfer van 1 procentpunt op kwartaalbasis. De Outlook staat thans op een respectabele +11%. In vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 wordt een daling van 3 procentpunten verwacht. Na toepassing van seizoenscorrectie staat het werkgelegenheidscijfer nu op een stabiele +13%. In vergelijking met het vorige kwartaal wordt een lichte stijging ten aanzien van de werkgelegenheid verwacht van 1 procentpunt. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar wordt een lichte daling verwacht van 5 procentpunten.
Het netto werkgelegenheidscijfer in de industriële sector Productiebedrijven staat nu op een redelijke +9%. Dit betekent een gematigde daling van 7 procentpunten in vergelijking met het derde kwartaal van 2007, maar een aanzienlijke stijging van 9 procentpunten op jaarbasis. Dit is de sterkste vergelijking op jaarbasis van alle industriële sectoren in Nederland voor het komende kwartaal. Na correctie voor seizoensinvloeden staat het netto werkgelegenheidscijfer nu op een hoopvolle +12%. Op kwartaalbasis wordt een lichte daling van de Outlook verwacht van 3 procentpunten, maar op jaarbasis laat de Outlook een aanzienlijke stijging zien van 9 procentpunten.
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0 -10
-10 -20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
Productiebedrijven
2004
2005
2006
2007
-20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
2004
2005
2006
2007
Mijnbouw en delfstofwinning
Overheid en maatschappelijke dienstverlening
Werkgevers in de industriële sector Mijnbouw en delfstofwinning verwachten een voorzichtig optimistisch netto werkgelegenheidscijfer van +10% voor het vierde kwartaal van 2007. Op kwartaalbasis laat het cijfer een lichte stijging zien van 2 procentpunten. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar betekent dit een lichte daling van 3 procentpunten ten aanzien van de werkgelegenheid.
De werkgevers in de sector Overheid, maatschappelijke dienstverlening en welzijn verwachten een lichte toename van de werkgelegenheid met 4 procentpunten op kwartaalbasis. Het netto werkgelegenheidscijfer staat op dit moment op een bescheiden +6%. In vergelijking met dezelfde periode vorig jaar betekent dit een lichte daling van 4 procentpunten ten aanzien van de werkgelegenheid.
Na toepassing van seizoenscorrectie staat het werkgelegenheidscijfer op een bescheiden +7%. Dat is zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis een toename (van respectievelijk 2 en 3 procentpunten).
Na toepassing van seizoenscorrectie staat de Outlook nu op –6%. Dat is het komende kwartaal het zwakste netto werkgelegenheidscijfer van alle industriële sectoren in Nederland. Een vergelijking met het derde kwartaal van 2007 laat een aanzienlijke daling van 9 procentpunten zien. Op jaarbasis wordt een lichte daling van 4 procent punten verwacht.
50 40 30
50
20
40
10
30
0
20
-10 -20 2003
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
2004
2006
2005
2007
10 0 -10
Transport, opslag en communicatie Het netto werkgelegenheidscijfer in de sector Transport, opslag en communicatie laat een aanzienlijke daling zien van 16 procentpunten in vergelijking met het vorige kwartaal. Het staat nu op een beperkte –2%. Dat is het zwakste werkgelegenheidscijfer van alle industriële sectoren in Nederland voor het komende kwartaal. Op jaarbasis wordt een aanzienlijke toename van het werkgelegenheidscijfer verwacht van 22 procentpunten. Dit zijn het komende kwartaal zowel op kwartaalbasis als op jaarbasis de grootste dalingen ten aanzien van de werkgelegenheid van alle industriële sectoren in Nederland. Na correctie van seizoensinvloeden staat het werkgelegenheidscijfer op een gereserveerde +1%. Deze Outlook laat ook de grootste dalingen in procentpunten zien, zowel op kwartaal- als op jaarbasis (dalingen met respectievelijk 14 en 22 procentpunten).
-20
2005
2006
2007
In de sector Groothandel, detailhandel en horeca staat het netto werkgelegenheidscijfer nu op een bescheiden +9%. Dit betekent een relatief stabiele daling van 1 procentpunt ten aanzien van de werkgelegenheid in vergelijking met het vorige kwartaal en een lichte toename van 3 procentpunten in vergelijking met het vierde kwartaal van 2006. Na seizoenscorrectie zijn de verwachtingen voor de werkgelegenheid behoudend met een Outlook van +6%. Op kwartaalbasis wordt een lichte daling van het netto werkgelegenheidscijfer verwacht van 3 procentpunten, terwijl op jaarbasis een relatief stabiele toename van 1 procentpunt wordt verwacht. 50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-20
2004
Groothandel, detailhandel en horeca
50
-10
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
-10 Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
2004
2005
2006
2007
-20
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie 2003
2004
2005
2006
2007
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Employment Outlook Survey – resultaten wereldwijd Bijna 52.000 werkgevers in 27 verschillende landen en regio’s werden geïnterviewd om de verwachte werkgelegenheidsontwikkelingen* tussen oktober en december 2007 te meten. De verwachtingen ten aanzien van de werkgelegenheid voor het vierde kwartaal zijn in de meeste gevallen positief. De verwachtingen onder de werkgevers van de 27 verschillende landen en regio’s die werden geïnterviewd, zijn echter uiteenlopend optimistisch; alleen Italië verwacht onzekerheid ten aanzien van de werkgelegenheid. Voor het vierde kwartaal van 2007 werden geen negatieve Outlooks gerapporteerd. Met name de werkgevers in Australië, Costa Rica, Duitsland, Japan, India, Peru en Zweden rapporteren hun meest optimistische verwachtingen ten aanzien van de werkgelegenheid sinds de invoering van deze enquête in deze landen. Werkgevers in 11 landen en regio’s verwachten in vergelijking met het derde kwartaal meer mensen
aan te kunnen nemen. In vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 is de Outlook in 14 landen verbeterd. De meest positieve verwachtingen wereldwijd voor het vierde kwartaal worden gerapporteerd in Peru, India, Singapore, Costa Rica, Argentinië en Japan. Daarentegen verwachten werkgevers in Italië, Frankrijk, Nederland en België de minst sterke groei van de werkgelegenheid. Regionaal verwachten werkgevers in Noord-, Midden-, en Zuid-Amerika nog steeds positieve werkgelegenheids cijfers. Werkgevers in Costa Rica en Peru hebben de meest positieve verwachtingen. Werkgevers in de Verenigde Staten verwachten dat de werkgelegenheid voor het vierde kwartaal in vergelijking met het derde kwartaal stabiel blijft, maar ze zijn in vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 iets milder gestemd. De verwachtingen in de regio Azië-Pacific zijn een reactie op een gevarieerd derde kwartaal, waarbij werkgevers
Netto verandering werkgelegenheid Noord-, Midden- en 4e kwartaal 2007 3e kwartaal 2007 Zuid-Amerika 4e kwartaal 2006 %
Argentinië Canada Costa Rica Mexico Peru V.S.
–
% (–)
32
% (–)
32
(–)
-12
(1)
16 (19)
25
22
34
Australië China Hong Kong India Japan Nieuw-Zeeland Singapore Taiwan
–
(–)
-2 (-2)
(–)
12
(–)
9
(–)
20 (19)
19 (20)
21 (20)
2
(0)
1
(1)
48
48
55
7
(–)
(–)
20 (20)
(–)
22 (18)
(–)
7
(–)
18 (18)
-4
(0)
Netto verandering werkgelegenheid Azië Pacific
%
0
28 (18) (–)
Verschil 4e kwartaal 2006 en 4e kwartaal 2007
% (–)
18 (21) (–)
Verschil 3e kwartaal 2007 en 4e kwartaal 2007
4e kwartaal 2007
3e kwartaal 2007
4e kwartaal 2007
%
%
%
27 (26)
24 (26)
29 (29)
24
18
12
(–)
(–)
Verschil 3e kwartaal 2007 en 4e kwartaal 2007
-2 (-2)
Verschil 4e kwartaal 2006 en 4e kwartaal 2007
%
%
5
(3)
2
(3)
(–)
-6
(–)
-12
(–)
29 (30)
23 (20)
24 (25)
1
(5)
42
39
47
8
(–)
5
(–)
(–)
(–)
(–)
-5 (-5)
17 (24)
16 (21)
22 (31)
6 (10)
5
(7)
26 (27)
24 (27)
26 (27)
2
0
(0)
36 (31)
51 (49)
49 (42)
-2 (-7)
13 (11)
14
14
11
-3
-3
(–)
(–)
(–)
(0) (–)
(–)
Het cijfer tussen haakjes is de Net Employment Outlook na toepassing van seizoenscorrectie (niet voor alle landen beschikbaar, omdat hiervoor minimaal gegevens over dertien kwartalen benodigd zijn). Netto verandering werkgelegenheid
Verschil 4e kwartaal 2006 en 4e kwartaal 2007 en 4e kwartaal 20077 Verschil
EMEA(–) * Deze bevindingen zijn gebaseerd op gegevens die gecorrigeerd zijn voor seizoensinvloeden (indien beschikbaar). 3e kwartaal 2007 4e kwartaal 2007
Oostenrijk België
3e kwartaal 2007
%
%
11 (12)
12 (10)
9
(9)
8
4e kwartaal 2007 %
(6)
%
%
8
(9)
-4 (-1)
-3 (-3)
5
(6)
-3
-4 (-3)
(0)
48
Peru V.S.
(–)
48
20 (20)
(–)
22 (18)
55
(–)
7
(–)
18 (18)
-4
(0)
Netto verandering werkgelegenheid Azië Pacific
4e kwartaal 2007
3e kwartaal 2007
%
4e kwartaal 2007
%
%
27 (26) 24 (26) Australië 24 (–) 18 (–) China 29 (30) 23 (20) Hong Kong 42 (–) 39 (–) India 17 (24) 16 (21) Japan in India en Singapore de meest optimistische Outlooks Nieuw-Zeeland 24 (27) in de regio hebben. In26 de(27) regio Europa, Midden-Oosten (31) 51Outlooks (49) enSingapore Afrika (EMEA) is de36meerderheid van de Taiwan 14 (–) 14 (–)
op kwartaalbasis milder gestemd, maar op jaarbasis
(3)
2
(3)
(–)
-6
(–)
-12
(–)
24 (25)
1
(5)
47
8
(–)
12
(–)
-5 (-5) 5
(–)
5 Het (7) is22de(31) meerderheid van 6de(10) Outlooks verbeterd. 26 (27) 2 (0) 0 de (0) Duitse optimisme dat in de twee vorige kwartalen op 49 (42) -2 (-7) 13 (11) arbeidsmarkt werd gerapporteerd, lijkt zich tot het eind 11 het (–) jaar voort te zetten. -3 (–) -3 (–) van
4e kwartaal 2007
3e kwartaal 2007
4e kwartaal 2007
%
%
%
12 (10)
%
5
EMEA(–)
11 (12)
(–)
Verschil 4e kwartaal 2006 en 4e kwartaal 2007
%
29 (29)
Netto verandering werkgelegenheid
Oostenrijk België Frankrijk Duitsland Ierland Italië Nederland Noorwegen Zuid-Afrika Spanje Zweden Zwitserland Ver. Koninkrijk
Verschil 3e kwartaal 2007 en 4e kwartaal 2007
7
-2 (-2)
Verschil Verschil 4e kwartaal 2006 3e kwartaal 2007 en 4e kwartaal 2007 en 4e kwartaal 20077 %
%
8
(9)
-4 (-1)
-3 (-3)
9
(9)
8
(6)
5
(6)
-3
-4 (-3)
4
(3)
6
(6)
4
(3)
-2 (-3)
0
(0)
5
(6)
-2
7
(7)
14 (13)
15 (17)
12 (13)
(0) (0)
11
(8)
5
(7)
-6 (-1)
-10 (-10)
2
(4)
6
(4)
-1
(0)
-7 (-4)
-3 (-4)
9
(7)
9 (10)
8
(6)
-1 (-4)
-1 (-1)
12 (14)
25 (23)
18 (21)
-7 (-2)
26
(–)
19
27
(–)
8
(–)
1
(–)
4
(8)
13 (10)
9 (14)
-4
(4)
5
(6)
7 (11)
16 (12)
14 (17)
-2
(5)
7
(6)
8
11
13
2
(–)
5
(–)
-2 (-2)
2
(2)
(–)
11 (10)
(–)
(–)
15 (14)
(–)
13 (12)
6
(7)
Het cijfer tussen haakjes is de Net Employment Outlook na toepassing van seizoenscorrectie (niet voor alle landen beschikbaar, omdat hiervoor minimaal gegevens over dertien kwartalen benodigd zijn). *EMEA: Europa, Midden-Oosten en Afrika
Ondervraagden per regio
EMEA 24% N.-M.-Z.Amerika 44%
In de Manpower Employment Outlook Survey voor het vierde kwartaal van 2007 zijn wereldwijd bijna 52.000 HR-directors en senior HR-managers ondervraagd die werkzaam zijn bij publieke en private organisaties. 44% van de ondervraagden was afkomstig uit zes landen in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika; 32% uit acht landen en regio’s verspreid over Azië Pacific en 24% uit 13 landen in EMEA.
Azië Pacific 32%
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Vergelijkingen wereldwijd – Noord-, Midden- en Zuid-Amerika In Argentinië, Canada, Costa Rica, Mexico, Peru en de Verenigde Staten zijn bijna 23.000 werkgevers geïnterviewd om de verwachte werkgelegenheidsontwikkelingen voor het vierde kwartaal van 2007 te meten. De gegevens in de Verenigde Staten en Canada tonen hetzelfde stabiele, maar selectieve verwachtingspatroon als in de afgelopen twee kwartalen. Werkgevers in Mexico rapporteren wederom één van de sterkste verwachtingen. Een voortzetting van de sterke, stabiele trend die in 2004 is ingezet.
Canada
In de overige landen in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika hebben werkgevers in Peru, Costa Rica en Argentinië de meest positieve verwachtingen. Ook werkgevers in Peru en Costa Rica verwachten een aanzienlijke groei in vergelijking met het vorige kwartaal en rapporteren de meest optimistische Outlooks sinds de invoering van de enquête in deze landen.
Costa Rica
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
Costa Rica neemt deel sinds Q3 2006.
50
Mexico 40
Peru
50
30 20 10 0 -10 -20 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
Peru neemt deel sinds Q2 2006.
-20
-20
Verenigde Staten
Na seizoenscorrectie
Argentinië
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
Argentinië neemt deel sinds Q1 2007.
10
30 -20
-20
-20
Vergelijkingen wereldwijd – Azië Pacific In de regio Azië Pacific zijn ruim 16.000 werkgevers geïnterviewd om de verwachte werkgelegenheids ontwikkelingen tussen oktober en december 2007 te meten. Werkgevers in acht landen en regio’s die deelnamen aan het onderzoek rapporteren uiteenlopende positieve Outlooks. In vier van de acht landen en regio’s die deelnamen aan het onderzoek zijn de verwachtingen voor de werkgelegenheid gestegen in vergelijking met het derde kwartaal 2007 en het vierde kwartaal van 2006.
Australië
Werkgevers in India, Singapore, Japan en Australië rapporteren de meest positieve verwachtingen. Ook werkgevers in Japan en Australië voorspellen hun meest positieve Outlooks sinds de invoering van de enquête in die landen. Werkgevers in Taiwan rapporteren hun minst optimistische Outlook die is gemeten en de zwakste in de regio. Met name de prognoses voor de werkgelegenheid in China waren van invloed op alle regio’s en sectoren, zowel op kwartaal- als op jaarbasis.
China
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
China neemt deel sinds Q2 2005.
50 Hong Kong
India 50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
-10
-10
-20 Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
-20
Netto werkgelegenheid
India neemt deel sinds Q3 2005.
Japan
Nieuw-Zeeland 50
-20 50
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Nieuw-Zeeland neemt deel sinds Q2 2004.
-20 -20
11
50
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Singapore
Na seizoenscorrectie
Taiwan
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
Taiwan neemt deel sinds Q2 2005.
50
12
Vergelijkingen wereldwijd – Europa, Midden-Oosten & Afrika (EMEA) In 13 EMEA-landen zijn ruim 12.000 werkgevers geïnterviewd om de verwachte ontwikkelingen op het gebied van werkgelegenheid voor het vierde kwartaal van 2007 te meten. Werkgevers in deze regio rapporteren uiteenlopende positieve verwachtingen omtrent de werkgelegenheid.
Outlook sinds de invoering van de enquête in dit land, terwijl de Outlook in Duitsland identiek is aan de positieve voorspellingen van het vorige kwartaal, dat tot nu toe het meest positieve enquêteresultaat was. In Ierland daarentegen is de werkgelegenheid in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar aanzienlijk gedaald.
Werkgevers in Noorwegen, Zweden, Spanje en Duitsland zijn het meest optimistisch over het uitbreiden van hun personeelsbestand. In al deze landen zijn de verwachtingen voor de werkgelegenheid licht gestegen in vergelijking met het vierde kwartaal van 2006. Werkgevers in Zweden rapporteren hun meest positieve
Werkgevers in Italië hebben een Net Employment Outlook gerapporteerd van 0. Dit betekent dat het aantal werkgevers dat verwacht het personeelsbestand uit te breiden gelijk is aan het aantal werkgevers dat verwacht het personeelsbestand in te krimpen.
Oostenrijk
België
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
50
Frankrijk
Duitsland 40 30 20 10 0 -10
50
-20
40 Na seizoenscorrectie 30
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
20 10
Ierland 50
Italië
0 -1050
50
50
-20
Na seizoenscorrectie
50 50
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
50 50
Netto werkgelegenheid
13
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Nederland
Noorwegen
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Zuid-Afrika 50 50
Na seizoenscorrectie
Spanje
Netto werkgelegenheid
50 50
Netto werkgelegenheid
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Zuid-Afrika neemt deel sinds Q4 2006.
Zweden
-20 Zwitserland -20 -20
Na seizoenscorrectie
Netto werkgelegenheid
Netto werkgelegenheid
Zwitserland neemt deel sinds Q3 2005. Geen kolom betekent netto werkgelegenheidscijfer van 0.
20 20
Verenigd Koninkrijk
50
Na seizoenscorrectie
14
Netto werkgelegenheid
Over het onderzoek De Manpower Employment Outlook Survey wordt ieder kwartaal uitgevoerd en meet in welke mate werkgevers het eerstvolgende kwartaal een uitbreiding of inkrimping van personeel verwachten. In de 40 jaar dat dit onderzoek loopt, heeft het zich ontwikkeld tot een betrouwbaar onderzoek naar werkgelegenheidsontwikkelingen wereldwijd. Een aantal succesfactoren ligt ten grondslag aan de Manpower Employment Outlook Survey: Uniek: het is het enige onderzoek op dit gebied met een dergelijke omvang, reikwijdte, onderzoekshistorie en onderzoeksgebied. Voorspellend: de Manpower Employment Outlook Survey is het meest uitgebreide voorspellende onderzoek op dit gebied waarbij verwachtingen van werkgevers ten aanzien van het eerstvolgende kwartaal worden onderzocht. Een belangrijk verschil met andere onderzoeken en studies op dit terrein, die alleen historische data analyseren. Gericht: meer dan 4 decennia lang ontleent het onderzoek haar gegevens aan één enkele vraag. Onafhankelijk: het onderzoek is gebaseerd op een representatieve steekproef onder werkgevers uit de deelnemende landen. De steekproef is niet gebaseerd op gegevens van Manpower, maar op een onafhankelijke database. Solide: de onderzoeksresultaten worden ontleend aan bijna 52.000 interviews met werkgevers uit de publieke en private sector in 27 nationale economieën. Op basis van die gegevens rapporteert het onderzoek over de verwachte ontwikkelingen in werkgelegenheid per land, per regio en per sector.
Onderzoeksmethodologie De Manpower Employment Outlook Survey is gebaseerd op een valide onderzoeksmethodologie waarbij de hoogste marktonderzoekcriteria in acht worden genomen. Het onderzoek in de 27 deelnemende landen en gebiedsdelen wordt gezamenlijk uitgevoerd door Manpower’s Market Intelligence Team, de Research & Diagnostic Divisie van Right Management (een onafhankelijk opererende divisie van Manpower Inc.), NOP World, Grupo IDM en DATUM Research en SEL Consultores. Het onderzoek is zo opgezet dat het representatief is voor iedere nationale economie. De foutmarge voor de regionale en wereldwijde gegevens is niet groter dan +/– 3,9%. In Nederland wordt het onderzoek door Right Management uitgevoerd onder bijna 800 werkgevers. De foutmarge voor de nationale gegevens op een dergelijke steekproef is +/– 3.5%.
Onderzoeksvraag Aan alle onderzoeksdeelnemers wereldwijd wordt een en dezelfde vraag gesteld: “Zal het totaal aantal werknemers op uw locatie de komende drie maanden – dus tot en met september 2007 toenemen, afnemen of gelijk blijven?”.
Net Employment Outlook Centraal in de rapportage staat de term Net Employment Outlook. Dit cijfer wordt verkregen door het percentage werk-gevers dat een daling verwacht in het aantal werknemers op de betreffende locatie af te trekken van het percentage werkgevers dat een stijging verwacht in het aantal werknemers op de betreffende locatie voor het eerstkomende kwartaal. Het resultaat van deze berekening is de Net Employment Outlook.
Seizoensinvloeden De gegevens van Australië, Oostenrijk, België, Canada, Frankrijk, Duitsland, Hong Kong, Ierland, Italië, Japan, Mexico, Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Singapore, Spanje, Zweden, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk zijn gecorrigeerd voor seizoensinvloeden. Hierdoor ontstaat een eenduidige interpretatie van de resultaten over de hele tijdslijn. In de toekomst zullen de gegevens in de overige landen ook aangepast worden aan deze seizoensinvloeden. Dit kan echter pas gebeuren als het onderzoek meerdere malen is uitgevoerd, waardoor seizoens fluctuaties duidelijk worden.
Onderzoekshistorie 1962 Eerste generatie Manpower Employment Outlook Survey (MEOS) start in Canada en de Verenigde Staten. 1966 In het Verenigd Koninkrijk wordt een equivalent geïntroduceerd van het onderzoek. Daar noemt men het onderzoek Quarterly Survey of Employment Prospects (QSEP). Dit onderzoek is eveneens op dezelfde leest geschoeid als MEOS en voorspelt de trends in werkgelegenheid. Het is het eerste voorspellende onderzoek op dit terrein in Europa. 1976 De tweede generatie MEOS wordt gelanceerd in de Verenigde Staten en Canada. De onderzoeksmethodologie wordt geactualiseerd volgens de nieuwste inzichten in marktonderzoek. 2002 QSEP in het Verenigd Koninkrijk wordt aangepast aan een nieuwe onderzoeksopzet. Ierland en Mexico introduceren QSEP. 2003 De derde generatie MEOS wordt gelanceerd. Het onderzoeksprogramma wordt wereldwijd uitgerold in 18 Manpower landen: Australië, België, Canada, Duitsland, Frankrijk, Hongkong, Ierland, Italië, Japan, Mexico, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Singapore, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Zweden. 2004 Manpower Nieuw-Zeeland introduceert de Manpower Employment Outlook Survey. 2005 Manpower China, India, Zwitserland en Taiwan introdu ceren de Manpower Employment Outlook Survey. 2006 Voor het eerst nemen nu ook Costa Rica en Peru deel aan het onderzoek. 2007 Manpower Argentinië introduceert de Manpower Employment Outlook Survey. De gegevens van NieuwZeeland zijn seizoensgecorrigeerd.
15
Manpower Employment Outlook Survey Nederland
Over Manpower Inc. Manpower Inc. is wereldwijd leider op het gebied van personeelsdiensten, dankzij het ontwikkelen en leveren van eigentijdse services waarmee opdrachtgevers op de dynamische arbeidsmarkt een winnende koers kunnen volgen. Het bedrijf heeft een omzet van $18 miljard en verzorgt een breed dienstenpakket voor de gehele wereld van werk, inclusief de werving van personeel op vaste, tijdelijke of contractbasis, assessment en selectie, training, outplacement, outsourcing en consulting. Manpowers wereldwijde netwerk van 4.400 vestigingen in 73 landen en gebiedsdelen stelt het bedrijf in staat jaarlijks aan de wensen van 400.000 opdrachtgevers tegemoet te komen. Deze klantenkring omvat zowel kleine en middelgrote bedrijven in alle sectoren als ´s werelds grootste multinationals. De focus van Manpowers werk is gericht op het vergroten van de productiviteit door verbeterde kwaliteit, efficiëntie en kostenreductie, waardoor opdrachtgevers zich beter op hun kernactiviteiten kunnen richten. Naast de merknaam Manpower hanteert de organisatie de merknamen Manpower Professional, Right Management, Jefferson Wells en Elan. Voor meer informatie over Manpower Inc. kunt u terecht op www.manpower.com.
Over Manpower Nederland Manpower is een full-service organisatie in de wereld van werk, voor grote en kleine, lokale, nationale en internationale onder nemingen. In Nederland bestaan 150 kantoren en werken 750 consultants. De eigentijdse dienstverlening omvat de werving van personeel op vaste, tijdelijke en contractbasis, assessment en selectie, training, outplacement, outsourcing en consulting. Manpower huldigt de filosofie dat lokale mensen de lokale markten moeten bedienen. Dit is immers essentieel voor de dienstverlening aan meer dan 300.000 werkgevers in het MKB per jaar. Juist met de combinatie van mondiale expertise en resources én deskundig lokaal personeel onderscheidt Manpower zich in de HR-markt. Evenals elders in de wereld is Manpower actief onder vijf merknamen: Manpower (werving van vaste en tijdelijke medewerkers), Manpower Professional (bemiddelt ervaren hoogopgeleide professionals, met nadruk op de sectoren Engineering, Finance en Sales & Marketing), Elan (rekrutering voor informatietechnologie en telecommunicatie), Jefferson Wells (expertise voor internal audits, finance & accounting, belastingen en technology risk management) en Right Management (bedrijfsbrede HR-oplossingen, advies & praktische oplossingen, bij instroom, doorstroom & uitstroom). Het hoofdkantoor van Manpower Nederland is gevestigd te Diemen. Voor meer informatie: www.manpower.nl. Meer informatie over dit onderzoek kunt u opvragen bij de afdeling Marketing & Communications van Manpower Nederland: 020 - 660 2222.
16
Manpower Nederland, Diemerhof 16-18 Postbus 12150, 1100 AD Amsterdam Tel.: 020 - 660 22 22, Fax: 020 - 660 22 87 www.manpower.nl,
[email protected] © 2007, Manpower Inc. All rights reserved.