Programmarekening 2011
Programmarekening 2011
PAGINA
2
Programmarekening 2011
Inhoudsopgave 1 1.1 1.2
Inleiding Indeling Rekeningresultaat
5 5 6
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10
Jaarverslag 2011 Inleiding Gemeente & bestuur Openbare orde & veiligheid Cultuur Volksgezondheid Maatschappelijke dienstverlening Volkshuisvesting Sport en/of recreatie Personeel Burgerjaarverslag
7 7 7 10 12 15 16 20 20 24 26
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11
Programmaverantwoording Inleiding Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs Recreatie, cultuur en sport Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Volksgezondheid en milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Financiering en dekkingsmiddelen
33 33 33 37 41 44 46 50 53 63 67 73
4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9
Paragrafen Inleiding Lokale heffingen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid Woningbedrijf
77 77 77 82 87 98 103 107 112 120
5 5.1 5.2
Financiële verantwooding van baten en lasten Inleiding Bezuinigingen 2011
131 131 131
PAGINA
3
Programmarekening 2011
5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15 5.16
Incidentele posten Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs Cultuur, recreatie en sport Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Volksgezondheid & milieu Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Financiering en algemene dekkingsmiddelen Mutaties in de reserves Financieel resumé programma’s Resultatenanalyse
132 137 138 138 140 141 143 146 148 151 152 155 156 158
6 6.1
Diverse overzichten Overzicht incidentele baten en lasten
161 161
7
Single Information Single Audit (SISA)
163
8 8.1 8.2 8.3
Balans Balans per 31 december 2011 Toelichting op de balans Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
169 170 172 182
9
Verklaring van de accountant
187
PAGINA
4
Programmarekening 2011
Inleiding
1
1.1
Indeling In deze programmarekening leggen wij verantwoording af over de uitvoering van het (financieel) beheer en beleid over het jaar 2011. De indeling van deze programmarekening wijkt niet af van 2010 en is opgesteld in overeenstemming met het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en gemeenten, het BBV. De indeling van deze programmarekening is als volgt:
j aarverslag inleiding jaarverslag en het burgerjaarverslag programmaverantwoording, waarin we aangeven of de gestelde doelen zijn bereikt
► ► ►
paragrafen In de paragrafen gaan we nader in op de beleidslijnen van de beheersmatige aspecten en de lokale heffingen. De gebruikelijke, voorgeschreven paragrafen komen aan de orde. Daarnaast wijden we een paragraaf aan het gemeentelijk woningbedrijf. Daarin gaan we in op het behaalde resultaat, geven we een overzicht van de (mutaties in de) verhuur, de leegstand van huurwoningen, het uitgevoerde onderhoud en de balans per 31 december 2010. Ook geven we de ontwikkeling van het eigen en het vreemd vermogen weer, de (opbrengst van de) verkoop van huurwoningen en tenslotte de bedrijfslasten en de opbrengsten.
jaarrekening ►
gerealiseerde baten en lasten per programma, waaronder: - het resultaat voor bestemming - toevoegingen en onttrekkingen aan en van de reserves - het resultaat na bestemming
►
balans en toelichting, waaronder: - grondslagen voor de waardering - toelichting per post - overzicht “single information & single audit” (sisa)
►
verklaring van de accountant
Deze programmabegroting is geen statisch document. Aanbevelingen om deze rekening nog overzichtelijker en logischer te maken zijn dan ook van harte welkom.
PAGINA
5
Programmarekening 2011
1.2
Rekeningresultaat ekeningr esultaat Deze jaarrekening sluit met een positief resultaat van € 1.498.507. Dit resultaat is als volgt opgebouwd: resultaat woningbedrijf resultaat grondexploitaties resultaat algemene dienst na bestemming totaal resultaat 2011
€ € € €
391.00026.6001.080.9071.498.507-
In de paragraaf 5.15 en volgende, vanaf pagina 156 gaan we nader in op dit resultaat en geven we een nadere analyse. Het resultaat van de exploitatie bestaat uit hoofdzakelijk incidentele baten. Deze hebben geen gevolgen voor de komende jaren. Kortheidshalve verwijzen wij u naar de vermelde paragraaf.
PAGINA
6
Programmarekening 2011
Jaarverslag 2011
2
2.1
Inleiding In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten, kortweg het BBV, is voorgeschreven dat het jaarverslag een verplicht onderdeel is van de programmarekening. Het besluit geeft aan dat de jaarstukken zijn onderverdeeld in een jaarverslag en de jaarrekening. Volgens boek II van het Burgerlijk Wetboek is er een wezenlijk verschil tussen een jaarrekening en een jaarverslag. De jaarrekening gaat in op het financiële gedeelte. Het jaarverslag geeft een beschrijving van de gang van zaken in het betreffende boekjaar. Onder het jaarverslag valt ook de verantwoording over de wijze waarop de gemeente zich van zijn publieke taak heeft gekweten. Deze publieke verantwoording nemen we op onder het hoofdstuk “programma’s”. In het onderstaande jaarverslag gaan we in op zaken die zich in het afgelopen jaar hebben voorgedaan en waarbij de gemeente betrokken is.
2.2
Gemeente & bestuur Vrijwilliger van het jaar Tijdens de Nieuwjaarsontmoeting op 3 januari 2011 heeft burgemeester Sipkes mevrouw Truus Ootes - Mettes uit Obdam tot vrijwilliger van het jaar 2011 benoemd. Zij kreeg als onderscheiding een ”blijvend bloemetje” uitgereikt, een glazen object gemaakt door Lida Dijkstra – Pastoor uit Hensbroek. De tachtigjarige mevrouw Ootes – Mettes is een voorbeeld voor veel gewone mensen die “gewoon” vrijwilligerswerk doen met een buitengewone inzet en waarbij het vaak om al die kleine dingen gaat. Een praatje maken met iemand die alleen zit, achter de rolstoel lopen of een armpje geven voor een kleine wandeling. Koffiezetten en een borreltje tappen tijdens het biljarten. Op ziekenbezoek gaan, eten rondbrengen voor “Tafeltje Dekje”, een ouderendag organiseren voor de KBO of spelletjes spelen met de bewoners van “De Horstenburg”. Kortom, er is gekozen voor iemand die zich een heel leven lang vrijwillig met allerlei kleine attenties inzet voor anderen.
Mevr. Ootes – Mettes en burgemeester Sipkes
PAGINA
7
Programmarekening 2011
Fotowedstrijd Ook werd tijdens de Nieuwjaarsontmoeting de winnaars van de “Koggenland fotowedstrijd” bekend gemaakt. Er zijn uit de 160 inzendingen 14 winnende foto’s gekozen. Deze zijn op canvasdoek afgedrukt en in februari 2011 in het gemeentehuis tentoongesteld. Na de expositie kregen de makers hun winnende foto mee naar huis.
Kerstboomverbranding Zaterdag 8 januari 2011 was de gebruikelijke kerstboomverbranding gepland. Vanaf drie uur ’s middags konden de bomen worden ingeleverd tegen een vergoeding van € 0,50 per boom. Onder toezicht van de brandweer zouden de bomen in de hens worden gestoken.
Dit was in 2011 dus niet mogelijk
Op de bewuste zaterdag was het weer helaas te slecht om de bomenstapel in de brand te steken. De wind was te hard en het regende. Daarom werd besloten de verbranding te annuleren. De bomen zijn versnipperd.
Bezoek Commissaris van de Koningin Op 21 januari bracht de commissaris van de koningin van Noord-Holland, de heer J.W. Remkes, een bezoek aan onze gemeente. De heer Remkes maakte kennis met de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders en de gemeente zelf. Daardoor kreeg hij een goed beeld van (het functioneren van) de gemeente.
Verkiezing provinciale staten Op woensdag 2 maart waren er verkiezingen voor Provinciale Staten. Deze staten kiezen de leden van de Eerste Kamer. Door te stemmen heeft de kiezer dus invloed op de samenstelling daarvan.
PAGINA
8
Programmarekening 2011
Net als bij de vorige verkiezingen was ook nu weer het mobiele stembureau present en ging langs verzorgingstehuizen in de kernen Obdam, Ursem, Berkhout, De Goorn en Avenhorn. Er kwamen 9.844 van de 16.591 stemgerechtigden opdagen. Dit gaf een opkomstpercentage van 59,3%.
Lintjesregen 2011 Op 29 april reed burgemeester Sipkes wederom met de lintjesbus door de gemeente. In Koggenland kregen zes personen de koninklijke onderscheiding “Lid in de Orde van Oranje Nassau”. De volgende personen werden gedecoreerd: de heer L. Hendriks uit Scharwoude de heer A. Giling uit De Goorn mevrouw A. Pronk uit Spierdijk de heer W.J.N. Jonker uit Avenhorn de heer S.C. Kuiper uit Avenhorn de heer C.M. Koning uit Obdam
De gedecoreerden met burgemeester Sipkes
Gewijzigde dienstverlening Vanaf 1 oktober werd de dienstverlening anders ingericht. De grote verandering is dat er nu van dinsdagmiddag t/m donderdagmiddag op afspraak gewerkt wordt. Daardoor sluit men niet meer aan in de wachtrij en helpt direct de juiste ambtenaar.
Koggennieuws: de nieuwe huis-aan-huiskrant Burgemeester Leoni Sipkes en de commercieel directeur van Rodi, Eric Kooij, tekende op 23 mei de samenwerkingsovereenkomst voor de nieuwe gemeentelijke huis-aan-huis-krant ‘Koggennieuws’. Vanaf de zomer startte de gemeente met de huis-aan-huis-krant met alle officiële publicaties en het gemeentelijke nieuws.
PAGINA
9
Programmarekening 2011
Koppeling BAG – GBA 22 april 2011: Goede Vrijdag. Op deze dag kon de koppeling tussen BAG (basisregistratie gebouwen en adressen) en GBA (basisregistratie personen) natuurlijk niet fout gaan. Sinds deze dag levert Koggenland als negende gemeente in Nederland haar gegevens aan het BPR (basisregistratie personen en reisdocumenten). En daarmee is Koggenland de eerste gemeente met software van Pink Roccade die deze koppeling realiseert. Door het goede centrale beheer van de adresgegevens door het cluster GEO-informatie kon dit cluster de koppeling realiseren zonder extra veel werkzaamheden. De betreffende applicaties waren goed op elkaar afgestemd. Tijdens het testen was er dan ook weinig uitval. Mede daardoor is de gemeente gevraagd om als pilotgemeente te fungeren voor Pink Roccade.
Afdeling Wonen & Groen In juni nam het afdelingshoofd Ruimte & Groen afscheid om van zijn pensioen te genieten. Voor die tijd is nagedacht over het opvangen van zijn vertrek en het koppelen van de afdeling Ruimte & Groen en de afdeling Wonen & Ontwikkeling. De oplossing: fusie van de afdelingen tot de nieuwe afdeling Wonen & Groen. De fusie van de afdelingen leverde niet veel problemen op. Er was geen hak- en breekwerk nodig en ook een grootscheepse verhuizing bleef achterwege. Wel zijn er afspraken gemaakt over de vervanging bij afwezigheid van balies, over (het schrappen) overleggen, het verder ontwikkelen van het projectmatig werken, e.d. 2.3
Openbare orde & veiligheid Brand Ursemmerplas In de ochtend van woensdag 5 januari is restaurant/kantine “Dolomiti” en de receptie van camping en dagrecreatieterrein “De Ursemmerplas” door een felle brand in de as gelegd. De hulpdiensten waren snel ter plaatse om alle veiligheidsmaatregelen te nemen. De brandweer van Koggenland zette groot materieel in om de brand te bestrijden, maar kon niet voorkomen dat het pand verloren ging.
De brand verwoeste het restaurant / kantine
PAGINA
10
Programmarekening 2011
Jozefschool heeft zebrapad De kinderen van groep 1 t/m 3 van de Jozefschool uit De Goorn voerden in de ochtend van 4 maart actie voor een zebrapad. Zij overhandigden op het gemeentehuis brieven en tekeningen.
De actievoerders bij het gemeentehuis
Omdat er steeds meer autoverkeer de weg over de Dwingel, richting winkelcentrum Vijverhof, weet te vinden, werd het verzoek ingewilligd. Wethouder Wijnker opende 25 maart samen met de kinderen van de Jozefschool en peuterspeelzaal Duimelot het zebrapad aan de Dwingel.
Verkleed als zebrapad met de eerste oversteek
Burgernet Medio november 2011 ontvingen alle inwoners van de gemeente een oproep om zich aan te melden bij Burgernet Koggenland. Op deze oproep zijn ca. 1.600 aanmeldingen ontvangen. Burgernet is een telefonisch netwerk van inwoners uit de gemeente. Als de politie een melding krijgt van een inbraak of een vermist persoon, wordt een Burgernetactie gestart. Neem je deel aan Burgernet? Dan krijgt je een ingesproken bericht via de (mobiele) telefoon. In dat bericht vragen ze uit te kijken naar een duidelijk omschreven persoon of voertuig. Dit kan gewoon vanuit huis, de werkplek of op straat. Zo kan men direct helpen bij het opsporen van een vermist kind, een voertuig of een dader. Na afloop hoort men hoe de actie is afgelopen.
PAGINA
11
Programmarekening 2011
2.4
Cultuur Tentoonstellingen in het gemeentehuis Beweging Deze tentoonstelling was een reizende, educatieve tentoonstelling van Kunst en Cultuur NoordHolland met actuele beeldende kunst. Naast beelden die bewegen waren er ook kunstwerken te zien die beweging suggereren. De tentoonstelling bestond uit 9 ruimtelijke werken, 10 tweedimensionale kunstwerken op panelen en 2 videokunstwerken. De tentoonstelling was van 27 januari tot en met 18 februari 2011 te bezoeken. Leerlingen van groep 7 en 8 van de basisscholen brachten ook een bezoek aan de tentoonstelling.
Alledaags & ongebruikelijk Van 7 maart tot 20 mei vond de expositie “Alledaagse materialen, ongebruikelijk verwerkt” plaats in het gemeentehuis.
Een impressie van de werken
De expositie liet werken zien van textiel, papier en metaal van Imke Beek, Yvonne Alting, Ineke van Unen, Hannah van Zweden en Miep van Riessen
Keramiek en glasobjecten, sieraden en schilderijen Annelie Toorians, Kitty Meijering, Joke Hoogeveen, Kitty Haring, Mildred & Ron Janneman, Simone Kee, Marijke in den Bosch, Lida Dijkstra–Pastoor, Marian Daems en Jannie van der Wel lieten tijdens de expositie in augustus hun schilderijen, sieraden, keramiek- en glasobjecten zien.
Een sieraad van glas van Simone Kee
PAGINA
12
Programmarekening 2011
Menselijk ingrijpen in landschap’ Op maandag 5 september opende burgemeester Sipkes de foto-expositie: ‘Menselijk ingrijpen in landschap’ in het gemeentehuis. In de expositie waren werken van Karin Sijp Schutte, Jan Stammes, Theo Steemers en Eva Ulm te zien.
Een klein overzicht van de werken
Workshop graffiti, rap & pimp my clothes Jongerenwerk Koggenland organiseerde in maart in samenwerking met de Kunstbende NoordHolland workshops voor jongeren van 13 tot en met 19 jaar. Daarbij kon gekozen worden uit de volgende workshops: graffiti: onder begeleiding van een echte graffiti-artist gingen ze met de spuitbussen aan de slag en leerde ze een eigen tag te zetten rap: je eigen teksten omzetten naar een toffe rap pimp my clothes: hoe maak je je oude kleding weer hip
West-Friese Waterweken een succes Eind augustus waren de West-Friese Waterweken in Koggenland. Ook deze tweede editie was een groot succes. Op zaterdagavond deden ongeveer 75 bootjes mee aan de fakkelvaartocht. Zondagochtend trokken er bijna 100 sportievelingen op uit voor de eerste editie van de triatlon. Zondagmiddag was er een recreatieve route die door velen werd bewandeld, gelopen of gevaren.
PAGINA
13
Programmarekening 2011
Huttendorp in Obdam Van 26 t/m 28 juli stond Obdam in het teken van het Huttendorp. De kinderen van groep 3 tot en met 8 van de basisscholen in Obdam en Hensbroek timmerden er in de ochtenduren op los. Tijdens de middag volgden de kinderen sportclinics, uiteraard in sportkleding. Op 28 juli, kwam burgemeester Sipkes langs om samen met Huttendorp-burgemeester Iris Immink de mooiste hutten uit te kiezen. En dat was niet gemakkelijk. Alle hutten waren niet alleen mooi versierd, ze waren ook nog eens van alle gemakken voorzien, zoals van een glijbaan, een hangmat, bowlingbaan en/of (limonade)bar.
Eén van de hutten.
Uiteindelijk kozen zij vier mooiste hutten. Eén uit de onderbouw, één uit de middenbouw, één bovenbouw en een hut van de kinderen uit het speciale onderwijs.
Nachttheater in de Mijzenpolder Van 15 t/m 24 juli kwam Mijzen met een spectaculaire voorstelling in de eeuwenoude Mijzenpolder: ‘Nachtoogst’. Dit is een voorstelling over de oerboer en zijn koe, met flamencodans en zang onder de donkere sterrenhemel. Totdat drie tractoren het geheel komen verstoren...
Het affiche
Men keerde terug naar waar het vijf jaar geleden mee begonnen was: de verhalen van een boerenfamilie die een groot drama met zich mee dragen. Mijzen2011 wilde het publiek de machtige
PAGINA
14
Programmarekening 2011
omgeving van stilte, rust en eenzaamheid laten ervaren, “herinneren onder de sterrenhemel”. Spaanse emoties, West-Friese nuchterheid, onverwerkte gedachten, flamenco danseressen, zangers en een acteur zorgden voor een onvergetelijke belevenis. Of te wel: Spaans temperament in de polder. 2.5
Volksgezondheid Asbest is gevaarlijk De komende jaren nemen ook in onze gemeente de risico’s van asbesthoudend materiaal toe. Veel materiaal, waarin asbest is toegepast, is nu zodanig verouderd dat wortels van mossen er in groeien. Hierdoor kunnen er gevaarlijke asbestvezels vrij komen, zeker als deze begroeiing wordt verwijderd met een hogedrukspuit. De vrijkomende asbestvezels zijn niet zichtbaar met het blote oog en een gevaar voor de volksgezondheid. De gemeente had een subsidieregeling voor het saneren van asbest in en/of op gebouwen. Deze regeling liep eind 2011 af. De raad besloot in maart 2012 de huidige regeling enige jaren voort te zetten.
Koggenland in reclamespot Vanaf half juli kon het televisiekijkend publiek kennis nemen van het Postbus 51-spotje dat is opgenomen in Hensbroek. Het spotje is in onderdeel van de campagne zeg “JA” tegen orgaandonatie. Ongeveer honderd vrijwilligers namen er aan deel. De gemeente Koggenland was uitgekozen omdat in de gemeente relatief veel orgaandonoren wonen.
Een fragment uit ‘t spotje
PAGINA
15
Programmarekening 2011
Alcohol-Nee contracten Burgemeester Sipkes heeft vijf winnaars getrokken uit alle teruggestuurde Alcohol Nee Contracten. Vrijwel alle scholen binnen de gemeente doen mee aan het regionale alcohol project. Dat betekent ondermeer dat de leerlingen in groep 8 een lesprogramma krijgen met de naam “Alcohol, een ander verhaal”. In dat project komen de schadelijke effecten van alcohol aan de orde.
De trekking van de prijswinnaars
Alle twaalfjarigen binnen de gemeente kregen een brief toegestuurd met daarin de oproep om samen met hun ouders het “Alcohol Nee Contract” te tekenen. Daarmee beloven zij tot hun zestiende jaar geen alcohol te drinken. Iedereen die het contract ondertekend terugstuurde maakte kans op een bioscoopbon. De gemeente heeft ongeveer 97 contracten ontvangen. Uit deze inzendingen zijn de vijf winnaars getrokken. Dit waren: Emma Kenter uit De Goorn Amber Hes uit Avenhorn Bo van der Heijden uit Obdam Maartje van Eck uit Obdam Teun Roskam uit Ursem 2.6
Maatschappelijke dienstverlening Koggenland doet NL DOET Voor de derde keer op rij deed Koggenland op 18 maart mee aan NL DOET. Ongeveer veertig medewerkers, waaronder burgemeester Leoni Sipkes en gemeentesecretaris Nico Swellengrebel, gingen aan de slag. De deelnemers hadden dit jaar zelf klusideeën aangedragen. Er werd onder meer getuinierd bij basisschool De Ieveling in Avenhorn, gingen op stap met cliënten van Esdégé Reigersdaal uit Spierdijk en Avenhorn en gaven kleedruimtes van Kwiek ’78 een likje verf.
PAGINA
16
Programmarekening 2011
De ploeg NL DOET 2011
Burgemeester Sipkes was met vier collega’s “op tournee” langs “De Horstenburgh”, “Warm Thuis” en “de Berkenhof”. Onder begeleiding van accordeonmuziek werden er liederen van vroeger gezongen.
Goede Doelen Uitdaging geslaagd Donderdag 2 juni zijn bijna zeventig jongeren uit de gemeente de uitdaging aangegaan om geld in te zamelen voor diverse goede doelen. Deze uitdaging werd georganiseerd door het jongerenwerk vanuit het Centrum Jeugd & Gezin Koggenland. De jongens en meiden haalden met hun acties ruim € 2.000 op. In Ursem en Obdam zamelden de jongeren ongeveer € 350 in met tulpenverkoop en huis-aan-huisklusjes voor One Fine Day. Deze stichting organiseert zeildagtochten (van en naar Hoorn) voor jongeren met een beperking en hun begeleiders.
PAGINA
17
Programmarekening 2011
Jongeren uit De Goorn fietsten 75 kilometer voor de Nadine Foundation. Zij werden voor een bedrag van € 400 gesponsord door familie, vrienden en kennissen. De Nadine Foundation zet zich in tegen zinloos geweld. Ook jongens en meiden uit Avenhorn en De Goorn kozen voor de fietssponsortocht. Zij fietsten voor hondenschool “De Click” en haalden ongeveer € 500 bij elkaar. Deze school biedt mogelijkheden om kinderen onder de 12 jaar met een beperking een hulphond te geven. Amigos Colombianos is een organisatie dat hulp biedt aan straatkinderen in Colombia. Jongeren uit Spierdijk, De Goorn en Oudendijk haalden voor dit goede doel met huis-aan-huisklusjes € 300 op. In Berkhout werden auto’s gewassen voor het goede doel Yojana. Zij haalden zo € 300 op. Yojana steunt kleinschalige ontwikkelingsprojecten in India voor kinderen, hun ouders en hun dorpsomgeving.
De bloemenverkoop in De Goorn
Tot slot verkochten jongeren uit De Goorn huis-aan-huis bloemen voor Need 4 Care. Hiermee haalden zij ongeveer € 250 op. Need 4 Care zamelt financiële en materiële middelen in voor de ondersteuning van hulpbehoevenden en kansarme kinderen in Sri Lanka. Dit land werd in 2004 zwaar getroffen door de tsunami.
Seniorenmiddag in De Brink Op vrijdag 21 oktober organiseerde de gemeente de Seniorenmiddag. Het evenement vond plaats in Dorpshuis “De Brink” in Obdam. De middag werd geopend door burgemeester Sipkes. Er werden twee afwisselende optredens ten tonele gebracht: “De Kleedster” door Marijke Kots en de band “Op Grijze Wijze”. Zij speelden herkenbare muziek van toen en nu, en verwerkten er ook een vleugje cabaret in. De dag werd afgesloten door wethouder Vriend.
Rollatordag Koggenland De gemeente organiseerde op 21 april de jaarlijkse gratis rollatorkeuring in samenwerking met de rollatorexpress van het EmCart Reha Team. De rollatorkeuring stond in het teken van veilig gebruik van de rollator. Men kon met de eigen rollator langskomen voor een gratis technische keuring. Ter plekke werden eenvoudige reparaties en aanpassingen uitgevoerd.
PAGINA
18
Programmarekening 2011
De rollatorexpress
10 november: dag van de mantelzorg Jarenlange zorg voor partner, kind, vriend of buur. Het lijkt allemaal zo gewoon, maar is zo bijzonder. Omdat het werk meestal in stilte wordt gedaan, is de gemeente geïnteresseerd in het wel en wee van de mantelzorgers. Om deze groep eens extra in het zonnetje te zetten is een bloemenactie opgestart. We vroegen welke mantelzorger in uw ogen een bloemetje verdient. Er kwamen honderden reacties.
De bloemenactie
Vrijwilligers van het serviceloket Koggenland bezorgden de bloemen bij deze mantelzorgers. Bij het bezorgen van de boeketjes werd ook het Loket Zorg & Welzijn en de hulp van vrijwilligers onder de aandacht gebracht. Wethouder Jan Vriend was ook op pad geweest met een boeket en zette mevrouw Van Diepen in het zonnetje. Mevrouw van Diepen draagt al jaren de zorg voor haar ouders.
Wethouder Vriend reikt een bloemetje uit aan Lieske van Diepen
PAGINA
19
Programmarekening 2011
2.7
Volkshuisvesting Eerste paal Lijsbeth Tijs geslagen Woensdag 21 september sloeg wethouder Wijnker officieel de eerste paal van dit nieuwe milieuvriendelijke woningbouwplan in Berkhout. Met het slaan van de eerste paal start de bouw van de eerste fase van Lijsbeth Tijs.
Wethouder Wijnker slaat de eerste paal
Het plan heeft een bijzondere stedenbouwkundige kwaliteit, is rondom omgeven door vaarwater en heeft een zeer hoge mate van duurzaamheid, ondermeer door materiaaltoepassing, maar ook door het gebruik van aardwarmte. Het eigen karakter van het plan sloeg bij de kopers bijzonder aan: alle woningen zijn binnen korte tijd verkocht.
Burghtlanden fase 2b Woensdag 14 december was de officiële starthandeling van het project Burghtlanden fase 2b in De Goorn. Wethouder Wijnker werd onder toeziend oog van de Kerstman en de heren Nannings van USP en Langenberg van Zeeman, in een arrenslee opgehaald bij het gemeentehuis van Koggenland. Wethouder Wijnker heeft op het bouwterrein in De Goorn het officiële startsein gegeven van fase 2b van de Burghtlanden.
2.8
Sport en/of recreatie Centrumlocatie Ursem De gemeenteraad stemde in de vergadering op 26 april in met de nieuwe plannen voor de invulling van de centrumlocatie in Ursem.
PAGINA
20
Programmarekening 2011
Sportaccommodaties Kern van het nieuwe plan: de huidige sportvoorzieningen voor T.C. Ursem en S.C. Dynamo handhaven. Wel ondergingen zowel de velden als de accommodaties een forse vernieuwing. T.C. Ursem kreeg vier nieuwe smashcourtbanen en een nieuw clubhuis. S.C. Dynamo speelt met ingang van het nieuwe seizoen op een nieuw kunstgrasveld en een gerenoveerd c-veld én kreeg een nieuw half kunstgrasveld voor de jongste jeugdelftallen. Dit zogenoemde “combinatieveld” is ook beschikbaar voor de gebruikers van de brede school, die ook een plek krijgt op deze locatie. Ook de kleedaccommodatie en kantine van S.C. Dynamo nam men fors onder handen.
Brede school Half mei was de keuze bekend van de architect. Voor de zomervakantie startte de procedure voor de wijziging van het huidige bestemmingsplan. De plannen voor de bouw van de brede school maken deze wijziging noodzakelijk.
Impressie van de centrumlocatie Ursem
IJsbaan Zuidermeer Op verzoek van de bewoners is achter het dorpshuis van Zuidermeer een ijsbaan aangelegd. Deze tijdelijke ijsbaan meet 44x72 meter. De aanleg van de ijsbaan is betaald uit het Leefbaarheidsfonds. De gemeente heeft samen met de woningcorporatie “De Woonschakel” dit fonds in 2009 opgezet. Het fonds is speciaal voor projecten die de leefbaarheid in de buurt verbeteren.
PAGINA
21
Programmarekening 2011
Knikkerkampioenschappen Koggenland
De trotse kampioenen van Koggenland
Tamara Luijkx (De Overhaal), Devin Vlaar (De Overhaal) en Inge Hartog (De Bavoschool) behaalden de felbegeerde finale van dit evenement. De negenjarige Tamara (links), werd eerste, gevolgd door de tienjarige Devin (rechts) en de eveneens tienjarige Inge (midden).
Wandel4daagse Op 17 en 18 juni namen medewerksters van de afdeling Facilitaire Zaken deel aan de wandeltocht van Alkmaar. Zij liepen voor de gemeente Koggenland. Na de aanmelding en het aantrekken van het T-shirt vertrokken ze richting Heiloo voor de afstand van 15 km. Wandelend door het landgoed “Nuijenburg” en park kwamen ze in het winkelcentrum ’t Loo, waar ze werden onthaald met muziek, gezelligheid, een hapje en een drankje zodat ze weer verder konden. 18 juni begon met regen en veel wind. Ze vertrokken nu vanaf sportpark Oosterhout, richting Geestmerambacht. Tijdens de finish op de rode loper op het Waagplein kregen ze een warm onthaal. Opvallend was de gastvrijheid van de mensen die langs de route stonden en van alles uitdeelden.
Onze deelnemers van Faza bij de finish.
PAGINA
22
Programmarekening 2011
Aanleg fiets-voetpad Grosthuizen - Oudendijk van start Wethouders Jan Wijnker en Jan Vriend hebben samen met de ILG gebiedscommissie West-Friesland het projectbord onthuld voor de aanleg van het fiets- voetpad Grosthuizen - Oudendijk. Daarmee gaven zij het officiële startschot voor de aanleg. De ILG gebiedscommissie West- Friesland was in Koggenland om de diverse projecten te bezoeken waar subsidie aan is gegeven.
De onthulling van het projectbord
Het pad is 2,5 km lang en doorkruist de polder Beschoot. Het pad is niet alleen voor recreatief gebruik, maar ook een korte(re) verbinding tussen Oudendijk en Grosthuizen. Voor het zover is graaft men sloten en legt men de eerste contouren van het fietspad aan. In het voorjaar van 2012 legt men de bruggen aan en krijgt het pad een toplaag van kleischelpen.
25.000 zwemdiploma’s in Koggenbad Op 13 februari werd in het Koggenbad het 25.000 zwemdiploma afgenomen. Voor de gehele afzwemgroep van 40 kinderen was er een speciale taart. Deze werd overhandigd door wethouder Vriend.
De taart smaakte goed
PAGINA
23
Programmarekening 2011
Eerste Koggenland Cup In augustus werd voor het eerst door de lokale voetbalverenigingen gestreden voor de Koggenland Cup. De acht voetbalverenigingen uit de gemeente namen het in de voorbereiding van het nieuwe voetbalseizoen tegen elkaar op. Op 14 augustus reikte de gemeente Koggenland tijdens de finaledag de beker uit aan de eerste winnaar van het toernooi. De Cupfighters waren Apollo '68 uit Hensbroek., VV Berkhout uit Berkhout, SC Dynamo uit Ursem, St. George uit Spierdijk, Kwiek '78 uit Avenhorn, RKEDO uit De Goorn, Victoria-O uit Obdam en VV Zuidermeer uit Zuidermeer. In de finale streden Apollo’68 en St. George om de door de gemeente beschikbaar gestelde beker. De reguliere speeltijd eindigde in de brilstand: 0 – 0. Apollo’68 nam de penalty’s beter en mocht de beker mee naar huis nemen.
Koggenbad wederom de beste Het Koggenbad in De Goorn is weer in de prijzen gevallen en nu uitgeroepen tot het beste binnenbad van Noord-Holland. Vorig jaar was het Koggenbad al het beste zwembad van NoordHolland.
Het beste binnenbad van Noord-Holland
Dit jaar ontvingen zij opnieuw goud in de landelijke verkiezing van zwembad van het jaar. Nieuw dit jaar was de splitsing tussen binnen- en buitenbaden. Het beste binnenbad van Noord-Holland werd door de bezoekers gewaardeerd met een 8,9. 2.9
Personeel Personeel Formatie Op 31 december 2010 had de gemeente 171 medewerkers in dienst. Daarvan waren er 89 man (52%) en 82 vrouw (48%). Van deze medewerkers waren er 82 fulltime in dienst (48%) en 89 parttime (52%). Voor drie personen eindige het dienstverband eindigde na 31 december 2010 en zij tellen dus niet mee op 1 januari 2011. Op deze datum hadden we dus 168 medewerkers, waarvan 87 mannen en 81 vrouwen.
PAGINA
24
Programmarekening 2011
Op 31 december 2011 telden we 163 medewerkers, waarvan 86 mannen (53%) en 77 vrouwen (47%). De afgelopen jaren nam het aantal vrouwen in dienst van de gemeente procentueel steeds toe. In 2011 is het percentage vrouwen afgenomen met 1%. In het jaar 2011 zijn er de volgende mutaties geweest: Uitdiensttreding wegens:
> > > > >
andere baan/werkgever FPU / pensioen levensloopregeling langdurige ziekte overige
3 7 1 1 1 13 8 5
in dienstneming
In een grafiek ziet de ontwikkeling van het aantal medewerkers er als volgt uit:
Aantal medewerkers 2007 - 2012
20 12 20 11 20 10 20 09 20 08 20 07 0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
Aantal Mannen
Vrouwen
Totaal
Van de 163 medewerkers werken er 76 fulltime (47%) en 87 parttime (53%). Het percentage parttimers is, vergeleken met 2010, met 1% toegenomen en dus de fulltimers met 1% afgenomen. Het aantal parttimers waren 20 mannen (23%) en 67 vrouwen (88%). Bij de fulltimers hebben de mannen de overhand: 65 mannen (86%) en 11 vrouwen (14%).
PAGINA
25
Programmarekening 2011
Verhouding man/vrouw & parttime/fulltime
90 80
20
70
Aantal
60
67
50 40
65
30 20
11
10 0
man fulltime
vrouw parttime
Ziekteverzuim In één oogopslag ontwikkelt het ziekteverzuim in onze gemeente zich als volgt: ziekteverzuim ziekteverzuim aantal meldingen aantal ziektedagen gem. ziekteduur in kalenderdagen verzuimpercentage gemiddelde ziektemelding per medewerker
2009
2010
2011
niet bekend 2.222 20 3,92% 1,02
110 2.580 23 4,36% 1,09
109 2.370 22 4,06% 1,13
Het totaal aantal ziektedagen kwam in 2011 uit op 2.370. Dit is ten opzichte van 2010 een daling met 210 dagen. Kijken we echter naar 2009 dan is er een stijging met 158 dagen. Delen we het aantal ziektedagen door het aantal meldingen dan zien we dat de gemiddelde duur van het ziekteverzuim oploopt. We moeten ons realiseren dat er in de cijfers van 2011 ook de langdurige ziektemeldingen zijn opgenomen. Dit zet zich in 2012 door. In 2012 willen we de meldingsfrequentie en het (gemiddeld) aantal ziektedagen omlaag brengen. Dit willen we bereiken door met de betrokken medewerkers individuele en preventieve gesprekken te voeren. Daarnaast hebben de leidinggevenden een ziekteverzuimtraining gehad. We verwachten dat mede daardoor de drempel om veelvuldig en langer te verzuimen dan nodig is, wordt verhoogd. 2.10
Burgerjaarverslag De Gemeentewet schrijft voor dat de burgemeester jaarlijks een burgerjaarverslag presenteert waarin zij/hij rapporteert over de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en van de procedures op het gebied van de burgerparticipatie. Het is de bedoeling dat het bewuste voorschrift uit de Gemeentewet verdwijnt en dat het verslag dus niet meer een verplichting is. Daarmee vervalt
PAGINA
26
Programmarekening 2011
dan ook de verplichte publicatie. Echter, de Gemeentewet is op dit punt nog steeds niet aangepast. Het is daarom nog steeds een verplichting het verslag samen te stellen. In het vervolg van deze paragraaf komen we terug op de volgende onderwerpen: bezwaarschriften klachten openbare orde & veiligheid gemeentelijke brandweer kerngegevens van de gemeente Koggenland kerngegevens van sociale zaken omgevingsvergunningen
Bezwaarschriften Hoeveel keer is de bezwaarschriftencommissie bij elkaar gekomen? Hoeveel hoorzittingen zijn er uitgeschreven? Hoeveel bezwaarschriften werden er ontvangen? Welk aantal is via premediation (of anders) afgehandeld? Hoeveel adviezen heeft de commissie uitgebracht?
Omschrijving besluit op bezwaarschrift: ontvankelijk, besluit niet herroepen ontvankelijk, besluit niet herroepen, dwangsom niet invorderen ontvankelijk, besluit niet herroepen, motivering verbeteren ontvankelijk, besluit niet herroepen, vergoeding art 7:15 Awb afwijzen kennelijk niet-ontvankelijk c.q. ongegrond ontvankelijk, besluit herroepen in verband met motivering ontvankelijk, besluit herroepen i.v.m. motivering, vergoeding art. 7:15 Awb toekennen ontvankelijk, besluit deels herroepen onderzoek naar legalisatie, termijn opschorten en vergoeding art. 7:15 Abw toekennen ontvankelijk, besluit (deels) herroepen niet-ontvankelijk deels niet-ontvankelijk, voor zover wel ontvankelijk niet herroepen
2008
2009
2010
2011
13 30 47 1 46
12 28 58 25 33
12 23 46 21 25
15 41 55 16 45
2008
2009
2010
2011
20 3 3 14 -
7 1 2 2 7
12 1 4 3 1
17 8 8 -
1
1 1
1 -
-
1 3 1
4 6 2
1 1 1
12 -
46
33
25
45
PAGINA
27
De meeste bezwaren die in de commissie zijn behandeld hadden betrekking op de Wet op de Ruimtelijke Ordening
Programmarekening 2011
2008
2009
2010
2011
26 1 1 3 15 -
21 2 2 6 2 -
18 1 4 1 1
27 5 3 8 2
46
33
25
45
2008
2009
2010
2011
Aantal bezwaarschriften tegen de vaststelling van de WOZ-waarde
293
198
237
270
aantal bijstellingen van WOZ-waarde naar beneden geen bijstelling c.a. handhaving van de WOZ-waarde
137 155
91 107
120 117
201 69
292
198
237
270
Aantal ingestelde beroepszaken bij de rechtbank
6
6
2
2
Aantal afgehandelde beroepszaken Aantal nog lopende beroepszaken (op 31-12)
6
5 1
3
2
6
6
3
2
Niet in alle gevallen volgde het college van burgemeester het advies van de commissie. De besluitvorming van het college was als volgt: ongegrond, niet herroepen, in voorkomende gevallen motivering verbeterd besluit deels herroepen besluit herroepen niet-ontvankelijk deels niet-ontvankelijk, deels ongegrond c.a. deels niet herroepen anders
Bezwaarschriften WOZ
Klachten Deze worden ingediend naar aanleiding van een (be)handeling of een nalatigheid van een ambtenaar of een bestuurder van de gemeente. Als een klacht binnenkomt wordt over het algemeen eerst contact opgenomen met de klager. We willen eerst precies weten wat er speelt. Vaak worden in dit gesprek als misverstanden weggeruimd. Verdere procedures kunnen dan achterwege blijven. Een klacht is welkom, omdat het voor ons de mogelijkheid biedt de dienstverlening en daarmee de klantvriendelijkheid te verbeteren.
2008
2009
2010
2011
Aantal ontvangen klachten
10
6
23
24
opgelost via premediation of anders afhandeling via de interne klachtenregeling
nb nb
5 1
18 5
24 -
nb
6
23
24
PAGINA
28
Programmarekening 2011
Openbare orde en veiligheid Aantal meldingen via het Meldpunt Overlast
2008
2009
2010
2011
277
367
213
324
123 60 nnb
221 74 141
336 58 182
370 170
183
436
576
540
98 92 93
199 77 77
176 59 108
5 61 121
283
353
343
187
2008
2009
2010
2011
3 78 4
3 85 4
3 85 4
3 80 4
197
195
177
186
2008
2009
2010
2011
87 2.090 2.712 1.627 780
72 2.209 2.931 1.991 558
76 1.970 2.741 2.657 61
88 1.773 2.267 3.201 24
2008
2009
2010
2011
Aantal bij de politie ingekomen meldingen: melding van overlast door jeugd melding van overlast door/van voertuigen verkeersongevallen
De top van de aangiften bij de politie bestond uit: vernielingen / beschadigingen diefstal fiets diefstal (uit) auto's
Gemeentelijke brandweer Aantal beroepsmedewerkers Aantal vrijwilligers aantal blusgroepen Aantal alarmeringen
Kerngegevens Kerngegevens gemeente Koggenland aanvragen burgerzaken aantal huwelijke / geregistreerd partnerschap afgegeven paspoorten afgegeven rijbewijzen afgegeven ID-kaarten bijschrijvingen in reisdocument (vervallen per juli 2011)
Inwoners Aantal inwoners op 31-12
21.792 21.969 22.082 22.345
waarvan mannen waarvan vrouwen
10.992 11.077 11.112 11.233 10.800 10.892 10.970 11.112
PAGINA
29
Programmarekening 2011
inwoners per dorpskern: Avenhorn Berkhout De Goorn Hensbroek Obdam Oudendijk Scharwoude Spierdijk Ursem Zuidermeer
Aanvragen levensonderhoud aantal aanvragen Wet werk en bijstand beëindiging uitkering levensonderhoud aantal aanvragen om bijzondere bijstand aantal aanvragen om langdurigheidtoeslag Re-integratieverzoeken aanvragen Koggenfonds
Aanvragen Wmo rolstoelvoorzieningen vervoersvoorzieningen woonvoorzieningen huishoudelijke hulp heronderzoek / mutaties Wmo
Kerngegevens Bouwen aantal lichte bouwvergunningen reguliere bouwvergunningen 1e fase bouwvergunningen 2e fase bouwvergunningen sloopvergunningen omgevingsvergunningen (m.i.v. 1 oktober 2010)
3.655 2.474 2.679 1.713 5.535 454 458 1.438 2.910 473
3.633 2.461 2.727 1.704 5.659 449 462 1.451 2.927 496
3.658 2.441 2.854 1.667 5.696 460 459 1.453 2.877 517
3.623 2.416 2.995 1.665 5.841 457 455 1.458 2.906 529
2008
2009
2010
2011
26 22 241 38 178 116
38 27 276 42 185 132
25 18 309 62 180 129
45 30 342 65 178 135
621
700
723
795
2008
2009
2010
2011
102 197 130 253 237
123 180 136 234 341
128 201 128 228 320
140 214 193 314 289
919
1.014
1.005
1.150
2008
2009
2010
2011
167 232 4 58 -
171 222 6 5 69 -
82 145 4 6 62 23
318
461
473
322
318
PAGINA
30
Programmarekening 2011
Burgerparticipatie In de gemeente kennen we verschillende vormen van burgerparticipatie:
inspraak op grond van de Inspraakverordening het organiseren van hoorzittingen inspreken bij raadscommissie e-participatie op projectniveau
Elke vorm heeft ten doel burgers te betrekken bij voorgenomen beleid en het gevoel te geven dat besluiten niet over, maar met hen genomen worden. Inspraak wordt georganiseerd voor de vaststelling van algemeen beleid of wijzigingen van beleid. Hoorzittingen worden gehouden als burgers zienswijzen hebben ingediend over een bepaalde voorgenomen (ruimtelijke) ontwikkeling. Ter voorbereiding van de raadsvergadering behandelen de raadscommissies allerlei onderwerpen, waarop direct door burgers ingesproken kan worden. Bij deze commissies is het ook mogelijk onderwerpen aan de orde te stellen die niet geagendeerd zijn. Tenslotte wordt e-participatie steeds meer toegepast bij met name reconstructies van wegen en andere ingrepen in de openbare ruimte. Per project wordt een forum op de website geopend, waarop burgers een reactie kunnen achterlaten en ook met elkaar en de gemeente in discussie kunnen gaan over voorgenomen maatregelen. Het blijkt dat op deze wijze directe betrokkenheid sterk groeit en leidt tot afgewogen beslissingen, die op een groot draagvlak kunnen rekenen.
PAGINA
31
Programmarekening 2011
PAGINA
32
Programmarekening 2011
Programmaverantwoording
3
3.1
Inleiding In de programmaverantwoording gaan we nader in op de uitvoering van de programmabegroting van 2011. De rekening staat daarbij in het teken van de verantwoording: hebben we gedaan wat we wilden doen hebben we daarbij de gewenste effecten bereikt hoe is de inzet van de middelen verlopen Bij de inzet van de middelen kijken we hoofdzakelijk naar de financiële inzet. We vermelden wat er in de primaire begroting 2011 is opgenomen, wat de budgetten zijn na wijziging van de begroting en wat de werkelijke inkomsten en uitgaven zijn geweest. In de programma’s is een korte weergave opgenomen. Voor een uitgebreider overzicht, eventueel voorzien van een nadere toelichting, verwijzen we u naar hoofdstuk 5: financiële verantwoording van baten en lasten op pagina 131 en volgende. In de begroting zijn diverse investeringen opgenomen voor de periode 2011 tot en met 2014. In de rekening geven we aan welke investeringen we voor 2011 hebben begroot en of deze ook daadwerkelijk in dit jaar zijn opgepakt.
3.2
Algemeen bestuur Onder dit programma verstaan we het bestuur en het besturen van de gemeente, zoals de gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders, de bestuursondersteuning, voorlichting, representatie, burgerzaken en intergemeentelijke samenwerking. Ook de ondersteuning aan de gemeenteraad door de griffier en de rekenkamer(functie) rekenen we tot het algemeen bestuur.
Doelstellingen Doelstellingen en verantwoording 2011 Versterking lokale democratie In de programmabegroting was één van de doelen de versterking van de lokale democratie. Daarvoor is het nodig de inwoners bij de gemeente betrokken te krijgen. Een goede communicatie is hierbij onmisbaar. De inwoners moeten op een efficiënte en effectieve manier kennis kunnen nemen van gemeentelijke informatie. Daarom is er een goed communicatieplan nodig. In 2011 wilden we een dergelijk plan voor de komende vier jaar samenstellen en daarin de te ondernemen activiteiten opnemen. We hebben een nieuw communicatieplan vastgesteld. Een belangrijke organisatiedoelstelling is een goede en heldere communicatie naar de achterban. Om dit te waarborgen, hebben we voor twee officiële communicatiekanalen gekozen: Koggennieuws en internet. Met deze middelen bereiken we 99% van onze inwoners.
PAGINA
33
Programmarekening 2011
Koggennieuws Sinds 1 juli 2011 bestaat Koggennieuws: onze eigen krant. Hierin bundelen we al onze communicatie richting de burgers. Niet alleen vergroten we de herkenbaarheid en overzichtelijkheid van berichtgeving vanuit de gemeente, ook levert de ontwikkeling van deze krant een bezuiniging op van € 60.000 op het communicatiebudget. Een gemiste editie kan op vier locaties in Koggenland worden opgehaald. Uiteraard staan alle edities ook op de gemeentelijke website.
www.koggenland.nl Ons andere communicatiekanaal is de website. In 2011 is deze vernieuwd. De website voldoet nu beter aan de webrichtlijnen die vanuit de overheid zijn opgelegd. Daarnaast hebben we de oude website onderzocht op gebruikersvriendelijkheid en de verbeterpunten verwerkt. We geven de inwoners de mogelijkheid om via een forum te participeren in herinrichtingprojecten in hun buurt. De doelgroep nodigen we uit om op een speciale link hun ideeën en wensen kenbaar te maken. Na afloop van de participatieperiode stellen wij hen op de hoogte van de uitkomsten en het vervolg. Andere digitale producten die we in 2011 ontwikkelden zijn de digitale nieuwsbrief, een Twitteraccount en een Facebook-profiel. Ook maakt de gemeente gebruik van de mogelijkheden op Hyves en Linkedinn.
Dienstverlening Dienstverleni ng Uit een 2010 gehouden onderzoek blijkt dat de gemeente een dikke voldoende krijgt waar het gaat om klantvriendelijkheid. De openingstijden van het gemeentehuis, de wachttijd voordat men geholpen wordt, en de deskundigheid van de medewerkers zijn voor de bezoekers de belangrijkste aspecten bij het bezoek aan het gemeentehuis. De behandeling door de medewerkers beoordeelt men erg positief.
Loket Zorg & Welzijn
Een goede dienstverlening betekent een snelle en complete levering van het gevraagde product of informatie. Om dit te bereiken investeren we veel tijd en geld in de informatietechnologie. Deze
PAGINA
34
Programmarekening 2011
ingeslagen weg blijven we volgen. Met opleidingen, trainingen, een persoonlijke behandeling en verbetering van de digitale mogelijkheden blijven we de dienstverlening naar een hoger plan brengen. In het voorjaar van 2011 heeft een groot deel van de medewerkers de training “klantgericht corresponderen” gevolgd. Deze training is de basis van de nieuwe schrijfafspraken in de organisatie. Aan het einde van het jaar is hier voor enkele medewerkers de training “schrijven van raadsvoorstellen” aan toegevoegd. Ook is het format voor raadsvoorstellen aangepast. Andere acties voor de verbetering van de dienstverlening waren: werken op afspraak, de vernieuwde website en Social Media richtlijnen. In 2012 wordt het tweejaarlijks onderzoek uitgevoerd naar het oordeel van onze klanten over de dienstverlening.
Planning & controlcyclus De begrotingen en jaarrekeningen en de managementsrapportages worden nu samengesteld in Word en/of Excel. De financiële administratie verzorgen wij via Civision Middelen. Er is geen sprake van uitwisselbaarheid. Om dubbel werk te voorkomen wilden we over gaan tot de aanschaf van het pakket LIAS. Dit pakket is ontwikkeld om de genoemde documenten samen te stellen en maakt gebruik van de gegevens in Civision. Daardoor kan de samenstelling van de begrotingen, rekeningen en managementsrapportages soepeler verlopen. Dit niet alleen voor de afdeling Financiën en I&A, maar voor de gehele organisatie. Naast het tekstuele deel is het mogelijk overzichten en grafieken te maken. Gevolg is dat de documenten uit de planning- en controlcyclus qua lay-out en informatiewaarde zullen winnen. In 2011 hebben we gekeken of het bewuste pakket voor ons een grote meerwaarde heeft. We hebben gemeenten bezocht die al met het pakket werkten. Op dit moment zien we nog af van de aanschaf van het pakket. Naast financiële redenen zijn we nog niet overtuigd van de grote meerwaarde. Verder speelde de afname van de formatie en wisseling van medewerkers op de afdeling financiën een rol. De benodigde tijd voor een goede implementatie van het pakket ontbreekt daardoor.
Personeel Onderdeel van het bezuinigingspakket waar de gemeenteraad toe heeft besloten is een reductie van de loonkosten. De doelstelling is om in de periode 2011 tot en met 2015 de loonkosten te verminderen. Daarbij is er geen sprake van gedwongen ontslagen. De krimp in de formatie moet voortkomen uit het natuurlijke verloop, het herschikken van taken en het “leanen” van processen. In 2011 is de formatie afgenomen. In het verlengde hiervan is ook het budget voor opleidingen met € 25.000 naar beneden bijgesteld. In het jaarverslag onder paragraaf 2.9 (pagina 24) zijn we al ingegaan op de personeelsformatie. Kortheidshalve verwijzen wij u daarnaar. Verder is de Arbowerkgroep opgestart. Deze werkgroep bestaat uit acht medewerkers vanuit alle delen van de organisatie. Met deze acht medewerkers willen we het arbeidsomstandighedenbeleid integraal oppakken en de medewerkers bewust maken van hun gedrag.
PAGINA
35
Programmarekening 2011
LINK In de raadsvergadering van 11 juli 2011 werd een krediet beschikbaar gesteld van € 53.000 voor het project “resultaatgericht werken”. Daarbij is gekozen voor de Lean-methode. Die gaat uit van een gestructureerde aanpak om activiteiten, die geen toevoegende waarde hebben, te identificeren en te elimineren en daardoor een optimale meerwaarde te realiseren. Bij de invoering in onze gemeente kwamen we tot de naam LINK: Lean inspireert natuurlijk Koggenland. In 2011 hebben acht medewerkers de benodigde opleidingen gevolgd om de processen te kunnen linken. De processen rond de WABO en de Wmo zijn link gemaakt. Het resultaat is dat de doorlooptijd voor de helft is afgenomen.
Investeringen 2011 In de programmabegroting zijn diverse investeringen opgenomen. Onderstaand geven we in een overzicht aan voor welke investeringen krediet is verleend en hoeveel we werkelijk in 2011 hebben uitgegeven. Ook geven we aan of het krediet al dan niet afgesloten wordt. Omschrijving
MeerjarenMeerjaren-
RaadsbeRaadsbe-
Vastgesteld
begroting
sluit dd.
krediet
Automatisering subsidieaanvragen
€
10.000
Uitgaven gemeentehuis
€
35.000
Groot onderh. gebouwen buitendienst
€
35.000
Automatiseringsplan 2011
€
205.000
Voorbereiding & Invoering LIAS
€
11.000
Uitgegeven Bijzonderheden
31-01-11
In automatiseringsplan
€
375.000 Niet aangevraagd n.v.t. In exploitatie
Aanpassing leges en OZB tarieven
12-11-10
€
306.500-
Machines buitendienst
28-02-11
€
43.000
€
45.146
Krediet afsluiten
Deelname gem. regeling KOMPAS
11-07-11
€
26.860
€
13.430
In exploitatie
Resultaatgericht werken
11-07-11
€
53.000
€
45.730
Krediet loopt door
€
191.360
€
104.306
€
296.000
Exploitatie 2011 Het programma “algemeen bestuur” is onderverdeeld in zes beleidstaken. In paragraaf 5.4 op pagina 137 geven een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma. Omschrijving
Rekening 2010
Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
3.921.626 347.626
€ €
3.482.884 365.175
€ €
3.488.444 422.775
€ €
3.423.435 376.611
Saldo
€
3.574.000
€
3.117.709
€
3.065.669
€
3.046.824
PAGINA
36
Programmarekening 2011
3.3
Openbare orde en veiligheid Algemeen In het programma wordt het beleid voor de openbare orde en veiligheid, het voorkomen en terugdringen van schade aan eigendommen door vandalisme, voorbereid en gerealiseerd. Ook de brand- en rampenbestrijding en hulp- en dienstverlening aan mensen, dieren, goederen en milieu maken deel uit van het programma.
Doelstellingen Doels tellingen en verantwoording 2011 Gemeentelijke brandweer De gemeente neemt deel in de gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Noord-Holland Noord”. Een veiligheidsregio is een gebied waarbinnen gemeenten en hulpverleningsdiensten samenwerken op het gebied van rampen- en incidentbestrijding. De samenwerking moet zorgen voor verkleining van de risico's op crises, betere voorbereiding op incidenten en vlotte en adequate aansturing van de hulpverlening bij een ramp. De inspanningen worden gecoördineerd vanuit een centrale organisatie.
Bezuiniging Binnen de Veiligheidsregio NHN werken we steeds intensiever samen. Veel zaken die de veiligheid betreffen voeren we regionaal uit via de Veiligheidsregio. We zien de bijdrage aan de
Veiligheidregio dan ook steeds toenemen. We hebben de Veiligheidsregio, evenals alle andere gemeenschappelijke regelingen, een bezuiniging opgedragen van: in 2011: in 2012: in 2013: in 2014:
2,5% 5,0% 7,5% 10,0%
Het is niet wenselijk de bezuinigingen te realiseren vanuit het perspectief “bedrijfseconomisch meest eenvoudig te realiseren”. Volgens het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio is het belangrijk de bezuinigingsvoorstellen te benaderen vanuit het wettelijke kader en de bestuurlijke ambitie: welke taken dragen het meest bij aan het verwezenlijken van de doelstellingen en welke taken dragen daartoe het minste bij. Overheveling van taken naar gemeenten is daarbij geen optie. Deze leveren voor regio als geheel geen bezuiniging op.
PAGINA
37
Programmarekening 2011
Toekomst brandweerzorg In 2011 hebben we vanuit de brandweerzorg Koggenland gewerkt aan de toekomstvisie. Dit is een zeer zorgvuldig traject in overleg met de blusgroepen, de Veiligheidsregio NHN, het college van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad. De probleemstelling luidde: “is het mogelijk om de brandweer Koggenland een dusdanig kwaliteitsbehoud te laten ondergaan met als doel dat alle wettelijke taken betaalbaar, betrouwbaar en tijdig worden uitgevoerd”. Dit project moet voor de brandweer Koggenland leiden tot de volgende doelstelling: minder brand, betaalbaar, betrouwbaar, tijdig en slimmer organiseren. Begin 2012 heeft hierover besluitvorming plaatsgevonden.
Regionalisering Het voorstel uit de Tweede Kamer tot regionalisatie geeft nog veel vragen over het hoe, wanneer, en in welke stappen. De Veiligheidsregio sprak uit vooral de mening van het algemeen bestuur te volgen. Er is een onderzoekgroep samengesteld voor het opstellen van een visie voor de regionale organisatie en het in kaart brengen van de kwaliteit, de risico’s en de kosten. Hoe kan deze organisatie er uit komen te zien, wat is de rol en betrokkenheid van de vrijwilligers en wat is de relatie van burgemeester en raadsleden in de nieuwe organisatie? Daarbij komt een veelvoud aan punten aan de orde: neemt een geregionaliseerde organisatie kazernes over, koopt de regio de voertuigen van de gemeente, hoe regelen we de ICT-vraagstukken, e.d. De onderzoeksgroep krijgt van het algemeen bestuur de tijd om met nadere voorstellen te komen. De burgemeesters hebben de onderzoeksgroep als tip meegeven bij de uitwering ook te kijken hoe buurregio’s, zoals Zaanstreek-Waterland en Kennemerland, invulling hebben gegeven aan deze thema’s. De onderzoekgroep komt komend jaar met een voorstel.
Beleidsplan brandweerzorg & hulpverlening Veiligheid in relatie tot brandweerzorg en hulpverlening is primair een taak van de gemeente en maakt deel uit van het integrale veiligheidsbeleid. De uitvoering van de brandweerzorg en hulpverlening is dan ook geen zaak voor de brandweer alleen, maar speelt zich door de hele gemeentelijke organisatie af. Bij producten op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling, bouwen, milieu en infrastructuur ligt bij andere afdelingen het primaat, maar is de afweging op het gebied van veiligheid wel een onderdeel van de besluitvorming. Er spelen zich in de gemeente veel processen af, waar de brandweer een adviserende rol op het terrein van veiligheid speelt en kan spelen. De brandweer betrekken we in die processen om zo tijdig en vooraan in het proces haar rol te spelen bij het adviseren over fysieke veiligheid in besluitvormingstraject. Met de komst van de medewerker risicobeheersing geven we invulling aan dit taakveld, samen met de medewerkers van de afdeling Bouwen & milieu. Er is afgelopen jaar een kwalitatieve slag gemaakt voor de onderdelen vergunningverlening, toezicht en handhaving. De vervolgstappen zijn meer input te leveren met betrekking tot de brandveiligheid, de communicatie en voorlichting. Hierbij moet gebruik gemaakt worden van regionale voorstellen en landelijke campagnes. De terugkoppeling van de behaalde resultaten zijn opgesteld in de managementrapportage van de brandweer Koggenland.
PAGINA
38
Programmarekening 2011
Kwaliteit basisbrandweerzorg De brandweer blijft de audit monitoren. Belangrijk is het realistisch oefenen. De brandweerlieden zien dit vanuit twee standpunten, namelijk betere tactiek waarbij zij hun eigen veiligheid beter kunnen borgen. Het beoefenen onder realistische omstandigheden is niet te vergelijken met zogenaamde droge oefeningen (hier kan je alleen procedures beoefenen). Daarnaast kunnen zij door de verbeterde technieken efficiënter optreden voor de burgers. Ook is het prettig dat er minder nevenschade wordt gemaakt. Er wordt niet meer water verbruikt dan echt noodzakelijk. In 2011 hebben de brandweerlieden twee dagen realistisch geoefend.
De brandweer oefent
Inzetten van ander materiaal is soms noodzakelijk, zoals hoogwerkers, redvoertuigen, kranen, e.d. Dit is nodig om veilig te kunnen werken op hoogte, bovenwinds en branden met asbest met minimale mensen te kunnen blussen. Met behulp van deze regionale voertuigen kan brand sneller en krachtiger worden aangepakt. In 2011 is de inzet binnen het budget gebleven. Ook hebben we divers hulpverleningsgereedschap vervangen en zijn ook daarbij binnen het budget gebleven. Openbare orde en Veiligheid
Kleine ergernissen en overlast Onze Gemeentelijke Opsporingsambtenaar (GOA) heeft in 2011 weer veel controles uitgevoerd en behandeld. De GOA treedt op tegen kleine ergernissen en de voorschriften uit de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). De GOA richt zich primair op: hondenoverlast parkeren op invalidenparkeerplaatsen reclameborden parkeren bij basisscholen fout parkeren van aanhangwagens en caravans
PAGINA
39
Programmarekening 2011
Deze zaken komen binnen bij het Meldpunt Koggenland en de afgesproken controles met de afdeling Bestuurszaken. Insteek van de GOA is om de overtredingen “vriendelijk” op te lossen. Tot nu toe heeft de GOA dan ook geen boetes uitgedeeld en is het merendeel van de overtredingen opgelost nadat hij de overtreder daarop heeft aangesproken. In een beperkt aantal gevallen zijn, in samenwerking met juridische zaken, overtredingen opgelost via aanschrijvingen.
Bestuurlijke strafbeschikking We hebben de implementatie van de bestuurlijke strafbeschikking afgerond. Voor de 73 overlastfeiten die in APV Koggenland staan, kan en mag de GOA zelfstandig een bestuurlijke strafbeschikking (proces-verbaal) uitschrijven. Deze sturen we naar het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) die de boetes int en aan de gemeente betaalt. Overigens is dit niet in 2011 gebeurd. Meldpunt overlast In 2011 is het Meldpunt Overlast en Meldpunt Koggenland samengevoegd tot één Meldpunt Koggenland. Voor hun klachten en meldingen kunnen onze inwoners terecht op één telefoonnummer. Over de samenvoeging van de meldpunten hebben we uitgebreid voorlichting gegeven. Helaas is in 2011 in de kern Obdam wederom sprake geweest van een toename van overlast door rondhangende jongeren. Vanuit en door alle betrokken disciplines is bijzonder intensief gewerkt aan de aanpak van deze overlast. Begin 2012 stemde de gemeenteraad in met een projectplan vanuit het Jongerenwerk Koggenland. Ook zijn afspraken gemaakt over de inzet van de politie en van toezichthouders. Veiligheidsmonitor Veiligheidsmonitor In 2011 is de Veiligheidsmonitor weer uitgezet. Op dit moment zijn er nog geen resultaten bekend. We verwachten de resultaten in het tweede kwartaal van 2012. DrankDrank- en horecawet De nieuwe Drank- en Horecawet is nog niet in werking getreden. De verwachting is dat dit medio 2012 gebeurt. Eén van de gevolgen van de gewijzigde wetgeving zal zijn dat de gemeenten zelf het toezicht en de naleving moeten organiseren. Ook de regionale mogelijkheden hiertoe onderzoeken we.
PAGINA
40
Programmarekening 2011
Bedrijventerreinen Voor zowel het bedrijventerrein “Vredemaker Oost & West” als “Braken V” had het Keurmerk Veilig Ondernemen behaald. Helaas zijn er geen ondernemersverenigingen meer op beide terreinen actief, zodat de samenwerking en certificering binnen dit keurmerk zijn komen te vervallen.
Investeringen 2011 In de programmabegroting zijn diverse investeringen opgenomen. Onderstaand geven we in een overzicht aan voor welke investeringen krediet is verleend en hoeveel we werkelijk in 2011 hebben uitgegeven. Ook geven we aan of het krediet al dan niet afgesloten wordt. Omschrijving
Opleidingskosten blusgroep Obdam
MeerjarenMeerjaren-
RaadsbeRaadsbe-
Vastgesteld
begroting
sluit dd.
krediet
€
21.140
Groot onderhoud brandweerkazernes
€
40.000
Aanschaffingen brandweer
€
203.000
Veiligheidsmonitor
€
3.000
Handhaving Drank & Horecawet
€
25.000
Bijdrage Herberdina Japin Timmer
€
6.910
€
31-1-2011
€
138.000
€
96.403
Krediet loopt door
24-10-11
€
24.300
€
24.300
In exploitatie
€
15.400
€
15.376
In exploitatie
€
184.610
€
136.079
31-01-11
Subsidie antidiscriminatievoorziening €
Uitgegeven Bijzonderheden
292.140
-
In exploitatie
Exploitatie 2011 Het programma “openbare orde en veiligheid” is onderverdeeld in twee beleidstaken. In paragraaf 5.5 op pagina 138 geven een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma. Omschrijving
3.4
Rekening 2010
Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
1.793.138 51.949
€ €
1.600.084 33.416
€ €
1.902.677 35.703
€ €
1.869.865 65.787
Saldo
€
1.741.189
€
1.566.668
€
1.866.974
€
1.804.078
Verkeer, vervoer en e n waterstaat Algemeen Met het programma verkeer, vervoer en waterstaat zorgt de gemeente er voor dat personen en voertuigen zich op de openbare weg en over (vaar)water kunnen verplaatsen. Het programma verkeer, vervoer en waterstaat biedt hiervoor de basisvoorwaarden, zoals wegen, verlichting en verkeersmaatregelen.
PAGINA
41
Programmarekening 2011
Doelstellingen Doels tellingen en verantwoording 2011 Verkeermaatregelen Ontsluitingen De ontsluitingen van de nieuwe wijken “Tuindersweijde” in Obdam en de “Buitenplaats” in De Goorn moeten tijdig en goed geregeld zijn voordat met de ontwikkeling van deze wijken wordt gestart. Voorkomen moet worden dat de bestaande, oudere wegen extra worden belast. In de uitwerking van de plannen wordt hiermee rekening gehouden. Een exacte planning is echter niet te geven. Daarvoor is eerst een provinciale ontheffing nodig.
Zebrapaden Met de inrichting van de (openbare) ruimte kan de gemeente het gevoel voor veiligheid verbeteren. In de begroting is uitgegaan van de aanleg van zebrapaden voor een veiliger oversteek. Deze moeten komen op de Dwingel (Jozefschool) en het Winkelcentrum “Vijverhof”. Er is een zebrapad aangelegd bij de Jozefschool in De Goorn. Of de verkeersveiligheid (sterk) is verbeterd is niet te meten. In het verleden hebben geen calamiteiten plaatsgevonden. Een zebrapad nabij het WC “Vijverhof” is niet aangelegd. Er is sprake van een beperkt aantal voetgangers en geen constante stroom van mensen.
Sluipverkeer In 2011 zou er onderzoek komen naar het sluipverkeer op de Bobeldijk en proberen deze daarvan te vrijwaren. Daarbij moeten we wel rekening houden met de effecten voor het verkeer van en naar Berkhout en Zuidermeer. De weg is niet van de gemeente is, maar van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Met het HHNK is intensief overleg gevoerd om passende maatregelen te nemen.
Openbaar vervoer Op het platteland verschralen de bestaande buslijnen en de frequentie waarin de bussen rijden. In 2011 zouden we nagaan of het (financieel) mogelijk is een buurtbusproject van de grond te krijgen. Ook zou er een evaluatie komen van het belbusproject. In 2011 is geen onderzoek gehouden naar de mogelijkheden om een buurtbusproject van de grond te krijgen. Ook is het belbusproject niet geëvalueerd. Dit komt omdat de provincie bezig is met een onderzoek naar het vraagafhankelijk vervoer. De resultaten daarvan wachten we eerst af. In de begroting gaven we aan dat er bushaltes moeten komen bij de “Rozenstaete”, nabij het winkelcentrum “Vijverhof” en gemeentehuis en nabij het bedrijventerrein “Vredemaker”.
PAGINA
42
Programmarekening 2011
We hebben bij de provincie verzoeken ingediend om bushaltes te (mogen) realiseren. Deze zijn niet gehonoreerd. Aangegeven is dat de route niet logisch is, de huidige infrastructuur te kort schiet en niet past binnen de huidige lijnen. Ook verwacht de provincie een (te) beperkt aantal reizigers.
Onderhoud
Wegen In 2011 is er onderhoud gepleegd aan de wegen. Voor de Boeier is in 2012 een krediet beschikbaar gesteld en voor de Horstenburgstraat is in 2011 een krediet beschikbaar gesteld. De voorbereiding voor de Noord-Spierdijkweg was in volle gang. Hierbij ligt de moeilijkheid in de vraag welke maatregelen we moeten treffen om de snelheid van het verkeer binnen de perken te houden. Begin 2012 komt er een voorstel om krediet beschikbaar te stellen.
Onderhoudsplannen In de maand januari 2011 is de notitie “reserves en voorzieningen” vastgesteld. Daarin kwam tot uiting dat we voor het onderhoud van de wegen geen onderhoudsvoorziening treffen. Door de visuele inspecties komen er steeds veranderingen in de onderhoudsplanning. Daardoor kunnen we geen vaste dotatie aan de voorziening vaststellen. Dit is wel een voorwaarde voor de instelling van een voorziening. Ook is er op dit moment onvoldoende ruimte in de exploitatie om de financiële gevolgen op te vangen. Wel gaan we er van uit dat de kosten van reconstructies en herinrichting van de wegen gedekt (blijven) worden uit de reserve Nieuwe Investeringen.
Investeringen 2011 In de programmabegroting zijn diverse investeringen opgenomen. Hieronder geven we aan voor welke investeringen krediet is verleend en hoeveel we in 2011 betaald hebben. Ook geven we aan of het krediet al dan niet afgesloten wordt. Het overzicht ziet er als volgt uit:
PAGINA
43
Programmarekening 2011
Omschrijving
MeerjarenMeerjaren-
RaadsbeRaadsbe-
Vastgesteld
begroting
sluit dd.
krediet
Kaderrichtlijn water
€
5.500
Herinrichting Noord-Spierdijkerweg
€
300.000
Spierdijkerweg
€
165.000
Voetpad Langeland
€
50.000
Zuidermeerweg
€
255.000
Boeier
€
110.000
Horstenburgstraat
€
90.000
Uitgegeven Bijzonderheden Bijzonderheden
26-09-11
€
105.000
€
15.944
Krediet loopt door
13-12-10
€
94.000
€
78.390
Werk gereed, afsluiten
28-03-11
€
100.000
€
88.992
Werk gereed, afsluiten
Realisatie Westfrisiaweg
13-12-10
€ 1.951.565
Toegankelijkheid bushaltes
26-04-11
€
48.000 €
43.326
Krediet loopt door
€
25.000
Herstraten Boterstraat Herinrichten Bernhardstraat Onderhoud bruggen
€
123.000
Fiets-en voetgangersvoorzieningen
€
100.000
Verkeersmaatr. buiten bebouwde kom
€
65.000
Verkeersmaatr. binnen bebouwde kom
€
150.000
Onderhoud beschoeiingen
11-07-11 € 1.413.500
€ 2.323.565
Krediet loopt door Krediet loopt door €
226.652
Exploitatie 2011 20 11 Het programma “verkeer, vervoer en waterstaat” is onderverdeeld in drie beleidstaken. In paragraaf 5.6 op pagina 138 geven we een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma. Omschrijving
3.5
Rekening 2010
Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
3.071.812 325.612
€ €
2.267.572 22.000
€ €
3.115.643 118.443
€ €
3.097.240 186.759
Saldo
€
2.746.200
€
2.245.572
€
2.997.200
€
2.910.481
Economische zaken Algemeen In het programma Economische zaken geeft de gemeente aan welke (financiële) voorzieningen nodig zijn voor de handel en het (agrarisch) bedrijfsleven van en in de gemeente.
PAGINA
44
Programmarekening 2011
Doelstellingen Doels tellingen en verantwoording 2011 MiddenMidden - & kleinbedrijf Samenwerking tussen bedrijfsleven, organisaties en gemeente zetten we voort. Daarbij zetten we in op duurzaamheid. We wilden subsidiemogelijkheden aanspreken en deelnemen in projecten. Voor ondernemers wilden we komen tot één loket voor informatie e.d. Het goede vestigingsklimaat moeten we behouden door de lage gemeentelijke belastingen. We hebben geen nieuw of fysiek loket in het leven geroepen. Het hoofd van de sector Grondgebied is al jaren als contactfunctionaris bereikbaar voor alle (winkel)bedrijven voor allerlei informatie. Ondanks de verhoging van de tarieven van de onroerende-zaakbelastingen heeft Koggenland nog steeds een prima vestigingsklimaat voor bedrijven.
Bedrijventerreinen Bedrijvente rreinen Met de laatste uitbreiding van Vredemaker - Oost binnen afzienbare tijd de beschikbaarheid van bedrijfskavels beperkt zijn. Daarom is er gepleit om op termijn bij het regionale bedrijventerrein Distriport acht hectare bedrijfsgrond beschikbaar te hebben voor lokale bedrijvigheid. Het bedrijventerrein “Braken” in Obdam is volledig uitgegeven. Van het bedrijventerrein “Vredemaker – Oost” is nu ruim de helft verkocht. Binnenkort starten we met een kleine uitbreiding van het bedrijventerrein “Hofland”. Dit gebeurt na afronding van de benodigde bestemmingsplanprocedure.
Het regionale bedrijventerrein Distriport mag voor bijna driekwart worden ontwikkeld. Het oostelijke deel van het bedrijventerrein (40 hectare) - moet agrarisch blijven. Op het westelijke deel (110 hectare) mogen bedrijven zich vestigen. Met deze uitspraak van de Raad van State eind maart 2012 is een groot deel van het bestemmingsplan na jaren van strijd onherroepelijk geworden. Voor het overblijvende gedeelte van Distriport moet een nieuw exploitatieplan worden opgesteld, aldus de Raad van State. Hoe het verder gaat met Distriport is nog onduidelijk. Dat is afhankelijk van een uitspraak van de Haarlemse rechtbank in een civiele procedure. Inzet van deze rechtszaak is een ruzie tussen de provincie Noord-Holland en de projectontwikkelaars. Zij hebben beslag laten leggen op de gronden van Distriport die de provincie in handen heeft. De provincie heeft de samenwerking voor het ontwikkelen van Distriport met de ontwikkelaars verbroken.
PAGINA
45
Programmarekening 2011
Investeringen 2011 In de programmabegroting waren geen investeringen onder dit programma opgenomen. Er zijn in de loop van het jaar ook geen kredieten beschikbaar gesteld.
Exploitatie Exploitat ie 2011 Het programma “economische zaken” is onderverdeeld in drie beleidstaken. In paragraaf 5.7 op pagina 140 geven we een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma. Omschrijving
3.6
Rekening 2010
Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
80.328 333.317
€ €
68.216 1.605.250
€ €
68.216 1.602.329
€ €
70.233 1.628.808
Saldo
€
252.989-
€
1.537.034-
€
1.534.113-
€
1.558.575-
Onderwijs Algemeen Binnen het programma “onderwijs” geven we aan welke inspanningen de gemeente verricht op het gebied van onderwijs en educatie. Onze rol daarbij is primair: de gemeente richt zich op de (basis)voorwaarden voor het geven van onderwijs, zoals huisvesting, onderwijsbegeleiding, leerlingenvervoer, onderwijsachterstanden, leerplicht en de organisatie en/of facilitering van diverse onderwijsgerelateerde activiteiten. Dit geldt zowel voor het openbaar als het bijzonder onderwijs als gevolg van het “op afstand zetten” van de schoolbestuurlijke taak voor het openbaar onderwijs is de stichting ALLURE verantwoordelijk voor het besturen van het openbaar onderwijs.
Doelstellingen en verantwoording verantwoo rding 2011 Stichting ALLURE In mei 2011 stemde de gemeenteraad in met de overgang naar het model van “raad van toezicht”. De leden daarvan zijn in september 2011 benoemd. De benoeming van de leden is een bevoegdheid van de raad. Brede school Ursem In februari 2011 is het aangepaste programma van eisen voor de Brede School Ursem (BSU) afgerond. Vervolgens is de opdracht voor het ontwerp van de brede school Europees aanbesteed, waarbij in de laatste fase een ontwerpwedstrijd is georganiseerd. In mei 2011 gunden we de
PAGINA
46
Programmarekening 2011
opdracht aan het winnende architectenbureau. Het definitief ontwerp is in december 2011 zo goed als gereed. Er volgden op de valreep nog een aantal aanpassingen die we begin 2012 verwerkte. In de BSU komen er voor de twee scholen, de Bavoschool en Langereisschool, in totaal 13 lokalen beschikbaar. Daarnaast zijn er diverse “bijzondere” ruimtes (speellokaal, muziek/dramalokaal, handvaardigheidlokaal, gemeenschappelijke keuken, gemeenschapsruimte) opgenomen. Voor de kinderopvang zijn er twee groepsruimten voor buitenschoolse opvang en een groepsruimte voor dagopvang opgenomen. De peuterspeelzaal heeft één groepsruimte en gebruikt samen met de dagopvang een speelhal. De bibliotheek zal in de BSU met een jeugdvestiging van start gaan. De bibliotheek zet in op een vernieuwende werkwijze, waarbij intensief met de overige partijen in de BSU wordt samengewerkt met als inzet een kwalitatief hoogstaand digitaal aanbod. De hoofdruimte van de bibliotheek is daarom relatief klein, maar de bibliotheek zal op diverse plekken in de BSU terug te vinden zijn, bijvoorbeeld door de speciaal voor dit project ontwikkelde multimediale lees-, kijk- en luistermeubels. Deze zijn door de kinderen van de scholen zelf ontworpen.
Een impressie van de BSU
In februari 2011 is gestart met de uitwerking van de eigendom-, beheer- en exploitatieopzet voor de BSU. In december 2011 zijn de betrokken besturen (gemeente en twee schoolbesturen) het eens over de uitgangspunten. Begin 2012 vullen we de laatste details in. In 2011 werkten we de plannen voor tijdelijke huisvesting van de kinderopvang en de peuterspeelzaal uit. Dit is nodig door de sloop van de ”Wurft” tijdens het bouwrijpmaken. De tijdelijke huisvesting vonden we in de Langereisschool. Die moet hiervoor in beperkte mate worden aangepast. Van het voorbereidingskrediet van € 300.000 is eind 2011 € 206.812 besteed. Brede school Avenhorn / DeGoorn In januari 2012 stelde de gemeenteraad een voorbereidingskrediet beschikbaar voor het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek. Het onderzoek richt zich op een nieuwe accommodatie voor de “Ieveling” en de “Overhaal” op de locatie aan de Buitenroede in Avenhorn. In het onderzoek betrekt men de haalbaarheid van vestiging van de peuterspeelzaal en een vestiging van de
PAGINA
47
Programmarekening 2011
bibliotheek. Ook woningbouw maakt onderdeel van de opdracht. Vorming van het brede schoolconcept, waarbij ook de Jozefschool in De Goorn is betrokken, is toegevoegd aan de onderzoeksopdracht. Een andere variant, waarbij de “Overhaal” gehandhaafd blijft op de huidige locatie, brengt men ook in beeld. Daarbij is aandacht voor de herbestemming van de locaties die achterblijven bij verhuizing naar de Buitenroede. Na de zomer 2012 zal het onderzoek zijn afgerond. Overige schoolgebouwen In de vergadering van 13 december 2010 is het onderwijs huisvestingsprogramma 2011 vastgesteld en krediet verleend voor het onderhoud van de scholen voor het basisonderwijs. Het krediet beliep € 115.400, waarvan € 26.410 voor het openbaar basisonderwijs, € 72.610 voor het bijzonder basisonderwijs en € 16.000 voor de peuterspeelzalen.
Bernadetteschool in Zuimdermeer
Nieuwkomerklas / Kopklas We hebben over dit onderwerp met de schoolbesturen gesproken. Wij hebben het standpunt dat het onderwijs primair verantwoordelijk is voor de realisatie van deze voorziening. De primaire verantwoordelijkheid voor opvang van niet-Nederlandstalige leerlingen ligt immers bij de school en het schoolbestuur. Een school heeft de verantwoordelijk om maximaal vier nieuwkomers binnen de eigen school op te vangen. Indien er meer dan vier kinderen zijn, kunnen zij in aanmerking komen voor een extra bijdrage van het rijk. De gemeente heeft geen wettelijke verplichting in de realisatie van een voorziening zoals een nieuwkomerklas. Maar de gemeente is er wel bij gebaat dat taalachterstanden bij kinderen z.s.m. worden weggewerkt. De regionale nieuwkomerklas op basisschool “De Meridiaan” in Medemblik startte in schooljaar 2009/20’10. Voor het schooljaar 2010/2011 leverde wij een financiële bijdrage voor vier kinderen die uit onze gemeente naar de “Meridiaan” gaan. Het schooljaar 2010/2011 was het tweede en tevens laatste jaar dat de nieuwkomerklas bestond. Met ingang van schooljaar 2011/2012 is deze voorziening beëindigd. Dit neemt niet weg dat het probleem nog steeds aanwezig is. Het aantal nieuwkomers wisselt nogal. Een schoolbestuur neemt het initiatief om dit probleem voor de hele regio te onderzoeken.
PAGINA
48
Programmarekening 2011
Leerplicht Met het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC) en Loket Zorg & Welzijn zijn afspraken gemaakt over de samenwerking. Deze hebben o.a. betrekking op de volgende onderdelen: zoeken naar een passende opleiding kwalificatieplicht tot 18 jaar voor het MBO leerplicht tot 18 jaar voor het VO trajectbegeleiding tot 23 jaar en kiezen van een opleiding jongerenloket voor vragen over werk, scholing en inkomen in beeld brengen van vroegtijdige schoolverlating en herplaatsing in het onderwijs
Het werkgebied van het RMC West-Friesland
Kunst op Maat Het Kunstenplan van de beide voormalige gemeenten lopen af. In 2011 zouden we nadenken over een vervolg. Dit is gebeurd. De beide kunstenplannen zijn per 2011 samengevoegd.
Investeringen Investering en 2011 In de programmabegroting zijn diverse investeringen opgenomen. Hieronder geven we aan voor welke investeringen krediet is verleend en hoeveel we werkelijk in 2011 hebben uitgegeven. Ook geven we aan of het krediet al dan niet afgesloten wordt. Omschrijving
1e ontwerp brede school Ursem
MeerjarenMeerjaren-
RaadsbeRaadsbe-
Vastgesteld
begroting
sluit dd.
krediet
€
150.000
Voorbereiding scholen Avenhorn
€
50.000
Huisvestingsprogramma onderwijs
€
204.219
Voorbereiding brede school Ursem
Zonnecollectoren & onderh. scholen Huur & medegebr. onderwijsruimten
31-01-11
€
300.000
€
206.812
Krediet loopt door
13-12-10
€
115.620
€
21.467
Krediet loopt door
28-02-11
€
88.200
23-05-11 €
404.219
Uitgegeven Bijzonderheden Bijzonderheden
Krediet loopt door
€
14.796
€
14.796
€
518.616
€
243.075
In exploitatie
PAGINA
49
Programmarekening 2011
Exploitatie 2011 Het programma “onderwijs” is onderverdeeld in zes beleidstaken. In paragraaf 5.8 op pagina 141 geven een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma. Omschrijving
3.7
Begroting 2011
Rekening 2010
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
1.746.881 4.258
€ €
1.742.140 7.500
€ €
5.786.647 7.500
€ €
5.672.876 28.106
Saldo
€
1.742.623
€
1.734.640
€
5.779.147
€
5.644.770
Recreatie, cultuur en sport Algemeen Met het programma recreatie, cultuur en sport geeft de gemeente aan op welke wijze vorm en inhoud wordt gegeven aan haar taken op deze terreinen. Ook het jeugdbeleid maakt deel uit van dit programma. Het jeugdbeleid heeft als doel de kansen en mogelijkheden van alle kinderen, jongeren en hun opvoeders te vergroten en heeft vele raakvlakken met de sectoren onderwijs, gezondheid, sport, cultuur en openbare orde en veiligheid. De gemeente is verantwoordelijk voor de regie over het lokale jeugdbeleid.
Doelstellingen Doelstellingen en verantwoording 2011 De Oude School in Hensbroek We hadden een verzoek ontvangen om onze medewerking te verlenen aan de modernisering, aanpassing en/of uitbreiding van dit dorpshuis. We stelden dat we alle opties zouden inventariseren en op basis daarvan tot een voorstel te komen.
“De Oude School” in Hensbroek
PAGINA
50
Programmarekening 2011
In 2011 voerde we met het bestuur van het Dorpshuis “de Oude School” intensief overleg over de wensen en daaruit voortvloeiende plannen voor uitbreiding en/of verbouw van het dorpshuis. Dit resulteerde in een voorstel aan de gemeenteraad in 16 januari 2012. De raad stelde een krediet beschikbaar van € 465.000. Daarvan is € 450.000 voor de verbouw en aanpassing van het dorpshuis en € 15.000 voor de verplaatsing van de peuterspeelzaal. De uitvoering vindt in 2012 plaats.
Subsidieverlening In 2009 voerden we het nieuwe subsidiebeleid in. In 2011 moest er een evaluatie komen van dit nieuwe beleid. Eventuele ombuigingen moeten met ingang van 2012 effect sorteren. De evaluatie van het nieuwe beleid is klaar en aan de raad gepresenteerd. Op basis van de conclusies zijn er nieuwe beleidsregels voor de subsidieverstrekking vastgesteld en is er een nieuwe subsidieverordening gekomen. De raad stelde deze eind 2011 vast. De taakstelling om € 75.000 te bezuinigen is gehaald.
Uitvoeringsprogramma structuurvisie In 2011 stond de verdere uitwerking gepland van het fiets- en wandelroutenetwerk en een verbinding in de polder “Achterkogge”, langs De Gouw. We vroegen voor die locatie ook aandacht voor agrarische structuurverbetering door kavelruil, de “ruimte-voor-ruimte”-regeling door de sanering van kassen, het maken van waterbergingen en de aanleg van oeververbetering. De kavelruil in polder “Achterkogge” is afgerond. Dit leidde niet alleen tot een betere agrarische grondverdeling, maar maakte ook ruimte voor een recreatieve verbinding, een waterberging, oeververbetering en ruimte voor een compensatielocatie in het kader van ‘ruimte voor ruimte’ en de daarbij horende sanering van een kassencomplex. De inrichting van waterberging en recreatieve verbinding voert het HHNK in 2012 uit. In Scharwoude zou worden gekeken naar de mogelijkheden voor de ontwikkeling van het binnenen buitengebied. De recreatieve mogelijkheden nabij Scharwoude zijn afhankelijk van de toekomstplannen van rijk en provincie voor het Markermeer. De gemeentelijke wens om hier kleinschalige recreatieve voorzieningen te realiseren, is in deze planvoorbereiding ingebracht en meegenomen. Het kan echter nog enige jaren duren voordat er een definitief besluit is. Om de gemeente nog meer onder de aandacht van de recreanten te brengen zijn langs routes en in de dorpen informatiepanelen geplaatst. Er werd gepleit voor een rondje Duinweid – Wogmeerdijk en de verbinding van vaarroutes met regionale netwerken. Begin 2012 stelde de raad een krediet beschikbaar voor de 1e fase van het wandelroutenetwerk Koggenland. Hiermee wordt een start gemaakt met de eerste acht routes. Voor de verdere doorontwikkeling is de medewerking van grondeigenaren (agrariërs) nodig en dat verloopt erg moeizaam. Misschien komt de mogelijkheid van ILG-subsidie voor de 1e fase door bezuinigingen naar verwachting te vervallen. Dit zal spijtig zijn, zeker omdat het project wel in het ILGsubsidieprogramma was opgenomen.
PAGINA
51
Programmarekening 2011
Overzicht van de routes in Koggenland
Muzikale vorming Met ingang van het schooljaar 2009-2010 is het nieuwe beleid rond het muziekonderwijs van kracht. Het beleid zou in 2011 geëvalueerd worden. Alle betrokkenen zijn te spreken over de nieuwe lesgeldbijdrageregeling. De deelname overtreft de verwachtingen. Dit is gegroeid van 70 naar 300. Aandachtspunten zijn er ook. De administratieve organisatie is fors en vraagt onevenredig veel tijd. Verder speelt dat het muziekonderwijs onderdeel zal moeten blijven uitmaken van de bijgestelde bezuinigingsopdracht. Een voorstel tot aanpassing en versobering van het huidige beleid kon niet rekenen op voldoende steun binnen de gemeenteraad. Er wordt nu aan een nieuw voorstel gewerkt, zonder daarbij de taakstelling buiten beschouwing te laten.
Onderhoud complex ARO’88 We zouden nader kijken naar de mogelijkheden voor de uitvoering van onderhoud aan het complex van ARO’88. Dit overleg is echter ingehaald door het project voor de vernieuwing van het totale sportcomplex aan de Stationsweg in Obdam.
Het logo van ARO’88
De inventarisatie is afgrond en de mogelijkheden zijn op een rijtje gezet. Dit resulteert in de aanleg van een natuurbaan voor ARO’88, een nieuw handbalveld en de renovatie van het bestaande veld van de handbalvereniging. De totale kosten ramen we op € 205.000. Een voorstel is in de vergadering van de raad van april 2012 aan de orde gekomen.
PAGINA
52
Programmarekening 2011
I nvesteringen 2011 In de programmabegroting zijn diverse investeringen opgenomen. Onderstaand geven we in een overzicht aan voor welke investeringen krediet is verleend en hoeveel we werkelijk in 2011 hebben uitgegeven. Ook geven we aan of het krediet al dan niet afgesloten wordt. Omschrijving
MeerjarenMeerjaren-
RaadsbeRaadsbe-
Vastgesteld
begroting begroting
sluit dd.
krediet
Uitgegeven Bijzonderheden
Uitvoeringsprogramma structuurvisie
€
500.000
Groot onderhoud Koggenbad
€
35.000
Onderh. voorziening
Groot onderhoud gymnastieklokalen
€
20.000
Onderh. voorziening
Fiets-/voetpad Achterkogge
p.m.
Onderhoud atletiekbaan ARO '88
p.m.
Verkeersborden wegomleiding kermissen
31-01-11
€
8.200
€
8.196
In exploitatie
Subsidie automatisering bibliotheek
28-02-11
€
30.450
€
30.450
In exploitatie
Subsidie St.Wipwatermolen Obdam
23-05-11
€
47.555
€
47.555
In exploitatie
Overmaat grond sportvelden RK Edo
28-02-11
€
6.720
€
6.720
Sportcomplex Ursem
26-04-11
€ 2.070.000
€ 1.527.523
Krediet loopt door
Schoonmaak en onderhoud Koggenhal
17-05-11
€
€
In exploitatie
€
555.000
12.000
€ 2.174.925
12.000
Krediet afsluiten
€ 1.632.444
Exploitatie 2011 Het programma “recreatie, cultuur en sport” is onderverdeeld in acht beleidstaken. In paragraaf 5.9 op pagina 143 geven een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma. Omschrijving
3.8
Begroting 2011
Rekening 2010
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
4.324.090 961.349
€ €
4.081.339 802.436
€ €
6.244.191 901.019
€ €
5.780.600 861.627
Saldo
€
3.362.741
€
3.278.903
€
5.343.172
€
4.918.973
Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Algemeen Met sociale voorzieningen bedoelen we geldelijke voorzieningen waardoor een (minimum)inkomen gegarandeerd is. Maatschappelijke dienstverlening staat voor het verlenen van diensten voor de samenleving. In dit programma geven we vorm en inhoud aan deze activiteiten.
PAGINA
53
Programmarekening 2011
Doelstellingen en verantwoording 2011 201 1 Voorzieningenniveau kernen Op welzijnsterrein kent de gemeente een breed, gevarieerd en kwalitatief goed voorzieningenniveau. Per jaar besteden we ca. € 2 miljoen om jong en oud gebruik te laten maken van het aanbod van sportaccommodaties, muziekonderwijs en/of kunst(uitingen). Veel vrijwilligers voeren de activiteiten daadwerkelijk uit. De gemeente is vooral voorwaardenscheppend bezig. De veranderende financiële vooruitzichten zijn de reden om tot een heroriëntatie te komen van de gemeentelijke rol en de omvang. Het uitgangspunt (instandhouding basisvoorzieningen in de kernen) verandert niet. Dit is van groot belang voor de leefbaarheid van de kernen. De heroriëntatie richt zich meer op andere voorzieningen, exploitatie- en waarderingssubsidies en de bijdrage van de gemeente en de gebruikers. We richtten ons specifiek op: omvang bibliotheekvoorzieningen omvang en vorm muziekonderwijs exploitatie- en waarderingssubsidies bovenlokale en regionale subsidies De evaluatie van het subsidiebeleid vond in 2011 plaats en werd gepresenteerd in de commissie Burger en Bestuur. Diverse zaken uit de evaluatie zijn verwerkt in de nieuwe subsidieverordening die door de raad is vastgesteld. Het college stelde de beleidsregels over de subsidieverstrekking vast. De opgelegde taakstelling om € 75.000 te besparen op de subsidieverlening is gehaald. Een voorstel voor een grondige herziening van het muziekonderwijs kon op onvoldoende steun rekenen. Voorzien van suggesties vanuit de raad werken we aan een nieuw voorstel, dat eveneens voorziet in een besparing. De visieontwikkeling van het bibliotheekwerk ligt op schema. In mei 2012 verwachten we een eerste concept van de notitie. Vooruitlopend op de keuzes die we voor de toekomst moeten maken, besloten we in 2011 het subsidiebudget voor het bibliotheekwerk met 5% te verlagen. Dit is ongeveer € 30.000.
Dorpshuizen, wijksteunpunten en/of verenigingsgebouwen Woonzorgcentrum “op ’t Snijdersveld” In het woonzorgcentrum “Op ’t Snijdersveld” in Obdam investeerde de gemeente € 300.000. Het beheer en de exploitatie van de recreatieruimte komt voor rekening van de gemeente. We staan twee jaar garant voor:
PAGINA
54
Programmarekening 2011
jaarlijks € 17.000 voor de Omring voor beheer en activiteiten € 10.630 huur peuterspeelzaal, € 11.856 investeringskosten en bedrag voor buiteninrichting € 16.000 huur tijdelijke leegstand (maximaal 2 jaar) € 8.500 beheer recreatieruimte (m.i.v. 2012 € 17.000). In mei 2011 is het woon- en zorgcentrum “Op ’t Snijdersveld” opgeleverd en stapsgewijs door de verschillende gebruikers in gebruik genomen. De Omring en de GGD (Centrum voor Jeugd & Gezin Koggenland) gebruiken hun ruimtes sinds mei 2011. De peuterspeelzaal startte in juni 2011. Na de zomer volgden de apotheek en de fysiotherapeut en begin 2012 de huisarts. Op 4 november 2011 is het gebouw feestelijk geopend.
Het woon- & zorgcentrum “Op ’t Snijdersveld”
De Woonschakel heeft de projectfinanciën afgerond. De MFA-subsidie van provincie Noord-Holland (€ 300.000) en de investeringssubsidie van gemeente Koggenland (€ 300.000) zijn vastgesteld en uitbetaald. De Omring vulde de opzet en het gebruik van de recreatieruimte anders in, waardoor er (op dit moment) geen sprake is van een activiteitensubsidie wijksteunpunten
ODIGO in Oudendijk Voor Odigo in Oudendijk zijn er plannen voor een nieuwe berg- en vergaderruimte voor diverse verenigingen. We werken hard aan het project “Opwaarderen Kerkebuurtje Oudendijk”. Voor de verenigingen in Oudendijk zijn er plannen voor een nieuwbouw van een bergingruimte op het terrein naast de kerk. In het kerkgebouw zijn er plannen voor een verbouwing, waardoor de kerk meer multifunctioneel ingezet kan worden. In juni 2011 is de ILG-subsidiebeschikking van de provincie Noord-Holland ontvangen voor een bedrag van € 95.000. In 2011 werkten we alle bouw- en verbouwtekeningen uit en stelde technische omschrijvingen op. Ook werkten we alle afspraken over de projectcoördinatie en –verantwoording, investeringen, risicomanagement en gebruik en beheer uit in een intentieovereenkomst. Deze is begin 2012 ondertekend. De voorgenomen nieuwe berging geeft de mogelijkheid voor de opslag van materialen voor diverse verenigingen in het dorp. In 2011 is er vooruitlopend op de plannen al een jeu de boulesbaan aangelegd op hetzelfde terrein. In de kerk zal door de voorgenomen verbouwing o.a. een vergaderruimte en een (archief)bergzolder gerealiseerd worden. Deze voorziet in een behoefte van de diverse verenigingen. Ook realiseren we er een nieuw (miva)toilet.
PAGINA
55
Programmarekening 2011
In april 2012 kreeg de raad het voorstel om een krediet beschikbaar te stellen voor de realisatie van het plan.
(Levensloopbestendig) wonen Dit wonen pakten we in samenspraak met de Wmo-raad op en moest leiden tot concrete voorstellen. Locaties voor deze woningen waren o.a. de huidige Bavoschool in Ursem en in de nieuwbouwwijken. Over het strategisch beleidsplan “Woningbedrijf Koggenland 2009-2013” is uitgebreid van gedachten gewisseld tussen de Wmo-adviesraadsleden en de betreffende beleidsambtenaar. Dit resulteerde in een aanbod van levensloopbestendige huur- en koopwoningen. Helaas is door veranderingen op de woningmarkt en de terughoudende opstelling van senioren een te geringe belangstelling voor verhuizing naar een levensloopbestendige woning.
De levensloopbestendige woningen in De Burghtlanden
In het project “Burghtlanden” zijn gelijkvloerse patiowoningen gerealiseerd. Dit plan is ook gepresenteerd aan de WMO-raad. Helaas stelde de animo voor bewoning deze woningen teleur. Uiteindelijk zijn de woningen op twee na wel verkocht. Het woningbedrijf levert gelijkvloerse appartementen op in “Raadstaete” in Obdam en bebo’s (beneden- & bovenwoningen) in de Burghtlanden in De Goorn. In Lijsbeth Tijs in Berkhout zijn bebo’s in aanbouw. Ook werkt men hard aan de realisatie van vier levensloopbestendige huurwoningen in Zuidermeer. Deze woningen leveren we in het eerste half jaar van 2012 op. Ook “De Woonschakel” investeert fors in de realisatie van gelijkvloerse appartementen met lift, namelijk in de vorm van twee appartementencomplexen in “Polderweijde” in Obdam, beide in samenwerking met Esdegé. Voor de locatie in Ursem onderzoeken we de ruimtelijke ontwikkelmogelijkheden.
Mantelzorgers Om de mantelzorgers meer te ondersteunen, werken we initiatieven verder uit. Daarvoor realiseren we respijtzorgvoorzieningen op een aantal plaatsen in de gemeente, in overleg en onder de verantwoordelijkheid van zorgaanbieders. De gemeente schept de voorwaarden.
PAGINA
56
Programmarekening 2011
In 2011 introduceerden we voor Koggenland het mantelzorgbloemetje. Doel van dit bloemetje was tweeledig: om waardering uit te spreken voor de mantelzorgers; de mantelzorgers van Koggenland in beeld te krijgen
Een bloemetje
Deze bloemetjesactie bleek zeer succesvol en werd zeer gewaardeerd door de mantelzorgers.
Jongerenbeleid Jeugd – en jongerenwerk(st)ers krijgen jongeren betrokken en actief. Dit zetten we voort door activiteiten te ontplooien en aandacht aan de groep te blijven geven. Het jaarverslag 2011 van het jongerenwerk Koggenland biedt enerzijds inzicht in de inzet van onze jongerenwerkers en anderzijds die van de vele jeugd – en jongerenorganisaties die onze gemeente rijk is.
Sport & bewegen Sport blijft hoog in het vaandel staan. De stimulansen van Sportservice pakken we ook binnen onze eigen organisatie op. We kijken of het contract met Sportservice al dan niet moeten beëindigen. De seniorenfitness organiseren we ook in Hensbroek, Obdam, Spierdijk en Berkhout. De gemeente schept de voorwaarden.
Seniorenfitness Het bleek niet mogelijk om in Hensbroek een geschikte locatie voor de fitness te vinden. In gezamenlijk overleg met het bestuur van de stichting “De Oude School” is gekozen hiervoor geen ruimte te reserveren in het renovatieplan voor het gelijknamige dorpshuis. Het argument daarvoor is dat voor het geven van seniorenfitness gedurende ca. 5 uur per week een hele ruimte verder niet gebruikt kan worden i.v.m. de fitnessapparatuur. Dit is te bezwaarlijk en beperkt de mogelijkheden. Er zijn nu wel twee groepen “Meer Bewegen voor Ouderen” in “De Oude School”. De senioren kunnen voor de seniorenfitness terecht in Obdam. In Obdam is de seniorenfitness na de zomer op twee plaatsen gestart en loopt goed. In Berkhout is er geen vraag naar bemoeienis van de gemeente voor seniorenfitness. De plaatselijke fysiotherapeut voorziet in deze dienst en er zijn senioren die in “Meerzicht” in Scharwoude volgens ons concept de seniorenfitness volgen.
PAGINA
57
Programmarekening 2011
“Meerzicht” in Scharwoude
In Spierdijk is ook een onderzoek naar de mogelijkheden en belangstelling gedaan. Er waren echter drie belastende argumenten: van het aantal potentiële kandidaten, die in de enquête positief hadden gereageerd, was slechts een enkeling van plan daadwerkelijk deel te nemen daarnaast bleek wederom dat de apparatuur een te grote claim legt op de beschikbare welzijnruimte van “De Mantel” de plaatselijke fysiotherapeut zag af van medewerking aan dit project.
Loket Zorg & Welzijn (Z&W) en het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Bij het loket kunnen alle inwoners van Koggenland terecht met vragen over opvoeden, opgroeien, mantelzorg, vrijwilligerswerk, (aanvragen van) Wmo-voorzieningen, algemeen maatschappelijk werk, e.d. Uitgangspunt is en blijft het (aan)bieden van laagdrempelige hulp en ondersteuning dicht bij huis. Er is een splitsing met het Centrum Jeugd en Gezin: tot 23 jaar en 23 jaar en ouder. Het Loket Z&W en het CJG moeten worden gezien als het totaal aanbod gericht op preventie. De gekozen opzet en de proactieve werkwijze werkt goed in de praktijk. Het lokaal organiseren van een passend hulpaanbod is de kracht van het Loket Z&W en het CJG. In iedere uitgave van de Koggennieuws worden het Loket Z&W en het CJG middels een vaste rubriek onder de aandacht gebracht. Overige PR-acties zijn: CJG-posters die hangen op plekken waar ouders en kinderen komen (basisscholen, kinderopvang, peuterspeelzalen, consultatiebureaus, jeugdclubs) onder de noemer van het CJG organiseren we o.a. sportactiviteiten voor jongeren, activiteiten voor basisschoolkinderen en deze promoten via de website van het CJG toesturen van groeigidsen aan ouders met kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar organiseren van opvoedcursussen voor ouders organiseren van bijeenkomsten voor professionals werkzaam binnen het Loket CJG.
PAGINA
58
Programmarekening 2011
CJG Koggenland
Het promoten van het Loket Z&W en het CJG blijft een continu proces waar we ook in 2012 op inzetten. Er is sprake van een toenemende hulpvraag. In 2010 zijn 110 cliënten geholpen door de casemanagers. Daarvan zijn er 50 van de doelgroep van 0 tot 23 jaar en 60 van de 23 jaar en ouder. In 2011 is er een stijging van huisbezoeken door vrijwilligers en vrijwilligersdiensten, namelijk van 400 in 2010 naar 500 in 2011. De cliënten geven aan zeer tevreden te zijn met en over deze dienstverlening en vinden het heel prettig dat de hulp geregisseerd wordt via één loket. In 2011 zijn we begonnen met “één-gezin-één-plan”-methode. Daarbij krijgen de ouders de regie over het hulpverleningsplan. Belangrijkste speerpunt voor 2011 was de communicatie/PR en de positionering van het Loket Z&W c.q. CJG naar de inwoners van Koggenland. Hierbij zijn zowel ouders als jongeren een belangrijke doelgroep. We geven invulling aan een digitaal CJG. Hiervoor reserveren we de middelen van de BDU (brede doeluitkering) CJG. Voor realisering en vervolmaking van het CJG ontvangt de gemeente jaarlijks tot en met 2011 een BDU van het Rijk. De middelen blijven na beëindiging van de regeling beschikbaar via de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Inspecties kinderopvangorganisaties en gastouders Per 1 januari 2010 is de wijziging in de wet kinderopvang van kracht en daarmee samenhangend de invoering van het landelijke digitale register en de start van het eerstelijns toezicht op gastouders. Dit laatste betekent dat we alle gastouders, waarvan de opvang in onze gemeente plaatsvindt, net als de dagopvang en buitenschoolse opvang (bso), jaarlijks moeten inspecteren. Gemeenten hadden in 2010 en 2011 de tijd om alle gastouders, waarvan de opvang in de eigen gemeente plaatsvindt, in het Landelijke Register Kinderopvang te registreren. Eind 2011 zijn alle gastouders (ca. 115 personen) in het register opgenomen. Dit is in overeenstemming met de planning. De rijksbijdrage was niet voldoende om alle gastouders te inspecteren op de aangeleverde documenten en de bijbehorende huisbezoeken. Voor het jaar 2012 volstaat het om steekproefsgewijs tussen de 5% en 30% van het totaal aantal gastouders te inspecteren.
PAGINA
59
Programmarekening 2011
Kindercentrum “Berend Botje” in De Goorn
Het is niet mogelijk om de kosten van de inspecties te verhalen op een gastouder of kinderopvangorganisatie nadat ze in het Landelijke Register Kinderopvang zijn opgenomen. De wetgever beschouwt deze kosten als algemene bestuurskosten die niet kunnen worden doorberekend aan een kinderopvanginstelling. Het is wel mogelijk om leges te heffen voor het in behandeling nemen van de eerste aanvraag tot registratie. Dit hebben we met ingang van 1 januari 2012 ingevoerd en opgenomen in de legesverordening.
Wet Ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie (wet Oké) Doel van deze wet, in werking getreden per 1 augustus 2010, is de nauwere samenwerking tussen peuterspeelzalen en kinderopvang. Het minimumniveau van de kwaliteitseisen aan peuterspeelzalen komt meer in lijn met die van de kinderopvang. Dit betekent dat we ook de peuterspeelzalen jaarlijks inspecteren. Momenteel inspecteren we de peuterspeelzalen één keer per twee jaar. Hiertoe voeren we structureel overleg met de betreffende vve-partners (partners in de voor- en vroegschoolse educatie), zoals het peuterspeelzaalwerk, de kinderopvang en het consultatiebureau. Activiteiten die onder deze noemer vallen, zijn het werken met overdrachtsformulieren, extra inspanningen om kinderen met bepaalde aandachtsgebieden toe te leiden naar een peuterspeelzaal/kinderopvang. Met de partners spraken we over het werken met een erkend vveprogramma. Dit ook weer met het doel om de kwaliteit van het aanbod te verhogen.
Peuterspeelzaal “Duimelot” in De Goorn
In het verlengde van het vve-beleid verkenden we in 2011 de toekomst van het peuterspeelzaalwerk. Omdat het peuterspeelzaalwerk een voorname partner is in het vve-beleid zijn de onderzoeksresultaten van invloed op de verdere invulling van dit beleid. Nu het onderzoek is
PAGINA
60
Programmarekening 2011
afgerond, starten we in 2012 met een aantal concrete activiteiten. Daar zijn kosten mee gemoeid. Daarnaast reserveren we een deel van het budget voor de inspecties van de peuterspeelzalen en een deel voor die van de kinderopvang.
Bijstandsverlening Het aantal uitkeringsgerechtigden stijgt licht. Ondanks de vele instroom is er ook veel uitstroom. De re-integratiemogelijkheden werpen nog steeds vruchten af. Ook al moet daarbij wel worden gezegd dat het aantal zorgklanten die een beroep doen op de bijstand, ook stijgt. In 2011 is er slechts € 22.000 aan bijstand in de vorm van leningen aan zelfstandigen verleend. Er zijn in 2011 ook enkele aanvragen voor leningen afgewezen. Er werd niet aan de voorwaarde voldaan dat het bedrijf ook levensvatbaar moet zijn. Wmomo-verstrekkingen Het Wmo-beleid staat goed in de steigers. Wel is het belangrijk dat inwoners, die voorzieningen nodig hebben, adequaat voorzien worden en niet alleen omdat de gemeente een zorgplicht heeft. We vinden dat door het toekennen van voorzieningen voor wonen, vervoer en zorg onze inwoners “mee kunnen blijven doen”. We voorkomen daarmee dat inwoners in een sociaal isolement vallen. De omvang van de uitgaven voor de Wmo neemt jaarlijks toe. Voor een belangrijk deel komt dit door de vergrijzing en omdat ouderen en gehandicapten langer zelfstandig (blijven) wonen en functioneren. De voorzieningen van de Wmo zijn hierop ook gericht. De raad heeft in december 2011 de nieuwe verordening van de Wmo over de Kanteling vastgesteld. Vanaf 1 januari 2012 is de Wmo Kanteling van kracht. Dit houdt in het kort in dat de eigen verantwoordelijkheid van de aanvrager voorop staat. Eerst worden de eigen mogelijkheden van de Wmo-klanten onderzocht. Indien deze mogelijkheden er niet zijn gaan we over tot het verstrekken van een Wmo-voorziening. Ook is een nieuw Wmo-besluit vastgesteld. Daarin is opgenomen dat de eigen bijdrage nu ook voor woonvoorzieningen en vervoersvoorzieningen geldt. Het is nu nog niet te zeggen hoeveel inkomsten deze eigen bijdragen opleveren. Daarover informeren we de raad in de loop van dit jaar.
Wet Sociale Werkvoorziening De bezuinigingen van het rijk zullen ook zijn neerslag hebben op de bijdrage voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). De gemeente betaalt de ontvangen rijksbijdrage door aan de betreffende instellingen. Het is dus budgettair neutraal in de begroting opgenomen.
Het logo van Op/Maat
PAGINA
61
Programmarekening 2011
“Op/Maat” behaalde de afgelopen reeks van jaren goede financiële resultaten. Een bijdrage van de gemeente was dan ook niet nodig. Door de bezuinigingen is het niet ondenkbaar dat er (in de toekomst) verlies wordt geleden. Indien dit werkelijkheid wordt, moeten de aangesloten gemeenten wederom een aanvullende bijdrage leveren. Ook in 2011 leverde de gemeente Koggenland geen financiële bijdrage aan Op/Maat. De cijfers van Op/Maat waren het afgelopen jaar helaas negatief. Dit vangt men op uit de eigen reserves. Door de aangekondigde bezuinigingen op de WSW en de invoering van de Wet werken naar Vermogen (WWnV) per 1 januari 2013 is een stuurgroep in de regio West-Friesland aan de slag om op dit gebied samenwerking te zoeken. Voor 30 april 2012 dient de stuurgroep een regionaal projectplan in bij het ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid voor de herstructurering van de sociale werkvoorziening. JOP Avenhorn / De Goorn Het voornemen om in de kern Avenhorn / De Goorn een JOP (JongerenOntmoetingsPlaats) is van tafel genomen. Dit na intensieve gesprekken met de omwonenden en de jongeren. Als alternatief voor méér ontmoetingsruimte voor de jongeren is het gebruik van Tendance intensiever geworden.
Investeringen 2011 In de programmabegroting zijn diverse investeringen opgenomen. Onderstaand geven we in een overzicht aan voor welke investeringen krediet is verleend en hoeveel we werkelijk in 2011 hebben uitgegeven. Ook geven we aan of het krediet al dan niet afgesloten wordt. Omschrijving
MeerjarenMeerjaren-
RaadsbeRaadsbe-
Vastgesteld Vastgesteld
begroting
sluit dd.
krediet
Opvoeringsondersteuning Triple P
€
16.000
JOP in Avenhorn / De Goorn
€
25.000
Accommodatiebeleid
€
20.000
Dorpsfunctie kerk en Odigo te Oudendijk
€
240.000
Rijksbijdr.Inspectie dagopvang BSO
€
Uitgegeven Bijzonderheden
In exploitatie
8.200p.m.
Dorpshuis Hensbroek Herinrichting speelterrein Waskippers
20-06-11 €
292.800
€
9.000
€
9.000
€
9.000
€
9.000
In exploitatie
Exploitatie 2011 Het programma “sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening” is onderverdeeld in elf beleidstaken. In paragraaf 5.10 op pagina 146 geven een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma.
PAGINA
62
Programmarekening 2011
Omschrijving
3.9
Rekening Rekening 2010
Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
8.966.530 3.838.734
€ €
8.499.829 3.352.600
€ €
9.397.165 3.641.151
€ €
8.734.857 3.374.135
Saldo
€
5.127.796
€
5.147.229
€
5.756.014
€
5.360.722
Volksgezondheid en milieu Algemeen In het programma “Volksgezondheid en milieu” geeft de gemeente aan hoe zij mogelijkheden wil creëren en voorzieningen wil aanbieden die de gezondheid kunnen bevorderen en het leefmilieu kunnen verbeteren.
Doelstellingen Doels tellingen en verantwoording 2011 Volksgezondheid Nota gezondheidsbeleid Iedere vier jaar dient een nota gemeentelijk gezondheidsbeleid te worden opgesteld. In de huidige nota zijn drie speerpunten genoemd: roken, overgewicht en alcoholgebruik. De landelijke speerpunten voor de jaren 2011 – 2014 zijn bekend. We richten ons in deze periode op: overgewicht diabetes depressie roken alcoholgebruik Voorafgaand aan de samenstelling van de nota bepalen we de speerpunten voor onze gemeente. We verwachten dat deze niet veel afwijken van de landelijke punten. De nota stellen we dit jaar op. Daarin zullen we echter niet alle landelijke speerpunten uitwerken. Wel opteren we voor een regionale afstemming, waardoor dit in een breder verband kan worden opgepakt. We gaan er van uit dat binnen het huidige budget gewerkt kan (blijven) worden.
Alcoholgebruik jongeren Als onderdeel van de regionale aanpak van alcoholgebruik, gingen we in 2011 door met de voorlichtingsprojecten op de basisscholen over de risico’s. Doel is dat jongeren en hun ouders zich bewust zijn van de risico’s van (bovenmatig) alcoholgebruik. Het regionale anti-alcohol-project evalueren we om te bepalen of de gestelde doelen zijn bereikt en/of we deze kunnen bestendigen. Om de jeugd continu te blijven wijzen op de risico’s ontvangt de doelgroep één maal per jaar een aansprekende ansichtkaart met boodschap (bijv. voor kerst of aanvang van de kermisperiode). Structureel terugkomend zijn de Alcohol NEE-contracten.
PAGINA
63
Programmarekening 2011
In 2011 stond het alcoholvrije evenement gepland, dat plaats zou vinden in De Goorn en Obdam. Het evenement is niet doorgegaan. Niet alleen zat het economische tij tegen, we konden de artiesten niet boeken die we graag wilden hebben. Ook het werven van sponsoren verliep moeizaam.
Jeugdgezondheidszorg Met ingang van 2010 is de jeugdgezondheidszorg van “de Omring” naar de GGD overgegaan. De GGD voert nu zowel de prenatale zorg als ook de gezondheidszorg uit voor 0 tot 4 jarigen. Het aantal keren dat een peuter in deze periode wordt onderzocht, staat wettelijk vast. Via het gemeentefonds verstrekt het rijk voor deze taak aan de gemeente een bijdrage (BDU-JGZ). Deze bijdrage is kostendekkend. Gelet op de bezuinigingstaakstelling die de GGD heeft opgelegd gekregen, staat het aantal consultatiebureaus per gemeente ter discussie. Voor de zomer van 2012 komt de GGD met een voorstel.
Duurzaamheid Duurzaam handelen vraagt om een proactieve benadering. We willen deze benadering in de gemeentelijke organisatie verweven in de werkwijze van alle afdelingen. Het beleid in duurzaamheid intensiveren we verder en daarbij past de term “ambitieus”. Aan de hand van vier thema’s zijn nieuwe doelen en maatregelen vastgesteld, die uiterlijk in 2012 in gang zijn gezet of wellicht al gerealiseerd zijn. De uitvoering vindt plaats via het Uitvoeringsprogramma “Duurzaam klimaatbeleid Koggenland”. De vier thema’s zijn: gemeentelijke gebouwen en installaties utiliteitsgebouwen woningbouw bedrijven Dit betekent dat we ook de woningen van het woningbedrijf willen betrekken in en voorzien van duurzaamheidmaatregelen. De lokale aanpak is onvoldoende om de uitstoot van CO2 aan te pakken. We streven daarom naar samenwerking. Daarbij moeten de middelen om het gestelde doel te bereiken haalbaar en betaalbaar zijn. Een budget voor de realisering van de doelen is nodig. Ook de inzet van nieuwe, innoverende technieken is mogelijk. We staan daar positief tegenover. We willen een opwaardering c.q. een uitbreiding van het windmolenpark langs de Jaagweg bespreekbaar maken.
PAGINA
64
Programmarekening 2011
De effecten van al onze inspanningen moeten we zichtbaar maken. Daarom meten we elke twee jaar waar we staan.
Duurzame energie De doelstelling is nog steeds duurzame energie toe te passen en de haalbaarheid te vergroten tegen gunstige tarieven. Het energieneutraal realiseren van de nieuwe wijk “Tuindersweijde” in Obdam is nog steeds de uitdaging.
Tuindersweijde in Obdam
De uitwerking van deze plannen is echter op een laag pitje komen te staan. Eerst moet de provincie duidelijkheid geven over het aangescherpte beleid als het gaat om het aantal te bouwen woningen.
Riolering Bij de aanleg van de afvoerleiding langs de Julianastraat zijn de woningen en bedrijven niet op de riolering aangesloten. Ze zijn niet eerder aangesloten, omdat de kosten van de aansluiting toentertijd hoger waren dan € 15.000 per aansluiting. We hebben daarvoor tot 2015 ontheffing. Ter hoogte van de Ursemmerplas wordt een nieuw recreatieterrein ontwikkeld met 75 chalets en 75 stacaravans. De gemeente is verplicht om het afvalwater dat op het terrein vrij komt, “in ontvangst te nemen”. Het afvalwater transporteren we naar het rioolgemaal Avenhorn. Daar neemt het Hoogheemraadschap Holland Noorderkwartier (HHNK) het afvalwater over. De kosten hiervan neemt de ontwikkelaar voor zijn rekening. Door nu mee te gaan met de aanleg van de rioolafvoer naar het gemaal in Avenhorn kunnen we “werk met werk” maken. Vergroting van de capaciteit van de transportleiding, plaatsing van drukrioleringspompen en de huisaansluitingen komen voor rekening van de gemeente. De kosten komen lager uit dan € 15.000 per aansluiting. De verkopen op het nieuwe recreatieterrein vallen tegen. Het terrein is echter wel in ontwikkeling genomen en men investeert uiteraard ook in de nutsvoorzieningen. We hebben de aansluiting van de woningen en bedrijven aan de Julianastraat in Avenhorn nog eens nader bekeken. We zijn
PAGINA
65
Programmarekening 2011
daarbij ook afhankelijk van het standpunt van de provincie. Deze is nog steeds onduidelijk. We komen tot de conclusie voorlopig nog geen aansluiting op de riolering te realiseren.
Investeringen 2011 In de programmabegroting zijn diverse investeringen opgenomen. Onderstaand geven we in een overzicht aan voor welke investeringen krediet is verleend en hoeveel we werkelijk in 2011 hebben uitgegeven. We geven aan of het krediet al dan niet afgesloten wordt. Omschrijving
MeerjarenMeerjaren-
RaadsbeRaadsbe-
Vastgesteld
begroting
sluit dd.
krediet
Riolering Julianastraat
€
750.000
Uitbreiding/aanpassing gezondheidsbeleid
€
3.000
Alcohol NEE contracten
€
5.000
Alcohol verkeerscursus
€
2.400
Renovatie rioleringen en gemalen
€
450.000
Voorbereiding begraafplaats De Goorn
€
-
Relining riolering De Goorn & Obdam
Uitgegeven Bijzonderheden
Gestopt 31-01-11
€
50.000 €
-
Krediet loopt door
24-10-11
€
100.000 €
-
Krediet loopt door
Programma Duurzaam Klimaatbeleid: Gemeentelijk woningbedrijf
€
75.000
Fonds gemeentelijke gebouwen
€
250.000
Revolving Fund Starterswoningen
€
500.000
aanvullende middelen 'Ambitieus'
€
37.250
leningen en participaties
p.m.
Totaal uitvoeringsprogramma
€
862.250
€
-
€
-
€ 2.072.650
€
150.000
€
-
Exploitatie 2011 Het programma “volksgezondheid en milieu” is onderverdeeld in acht beleidstaken. In paragraaf 5.11 op pagina 148 geven een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma. Omschrijving
Rekening 2010
Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
5.339.854 4.801.553
€ €
5.267.902 4.635.921
€ €
5.386.152 4.635.921
€ €
5.272.237 4.867.062
Saldo
€
538.301
€
631.981
€
750.231
€
405.175
PAGINA
66
Programmarekening 2011
3.10
Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Algemeen Met het programma “Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting” geeft de gemeente aandacht aan het prettig en aangenaam wonen, werken en recreëren in de gemeente Koggenland. Dit gebeurt door voorwaarden te scheppen bij de inrichting van de ruimte, de bedrijvigheid, het milieu en de wijze van de bebouwing, het onderhoud daarvan en de (her)inrichting van wijken en buurten.
Doelstellingen en verantwoording 2011 2 011 Bouwgrondexploitaties Nieuwbouw en doorstroming is de motor achter de beweging op de woningmarkt. Doorstroming kan daarbij een impuls geven om de markt uit het slop te halen. Het bestaande beleid zetten we voort. In Berkhout werken we verder aan de ontwikkeling van “Lijsbeth Tijs”. We bouwen 100 woningen in tien jaar, in combinatie met de ontwikkeling en de aanleg van een recreatieve voorziening: het Lijsbeth Tijspark. In de Zuidermeer komen er enige vrije kavels beschikbaar en bouwen we vier levensloopbestendige woningen. In Ursem gaan we verder met de invulling van de centrumlocatie door de Brede School. De ontwikkeling en uitvoering van de beoogde exploitaties verloopt langzamer, maar nog gestaag. In vergelijking met landelijke en regionale cijfers verloopt de woningverkoop in Koggenland nog redelijk. Het project “Lijsbeth Tijs” is daar een goed voorbeeld van, maar ook “Polderweijde” en “Burghtlanden” vallen nog niet stil. Dit geldt niet voor de markt van koopappartementen. Zowel in Obdam (“Polderweijde” & “Florisstaete”) als Avenhorn (“Avenlijn”) stagneert deze markt. Voor de komende exploitatiefases is het van groot belang om de fasering goed af te stemmen op de marktvraag. We moeten investeringen, vooral in het bouwrijp maken en in de infrastructuur, in de pas te laten lopen met inkomsten c.q. de verkoop van de woningen.
Woningbouw Hensbroek In Hensbroek keken we naar mogelijkheden voor de invulling van de locatie van de oude slagerij. Ook zouden we onderzoeken of er mogelijkheden zijn voor woningbouw op een deel van het complex van Apollo’68 in combinatie met de aanleg van een kunstgrasveld voor deze voetbalvereniging. Na lange voorbereiding en intensief overleg is het gelukt om voor de invulling van de locatie van de slagerij overeenstemming te bereiken. De eigenaar van de oude slagerij en de supermarkt is van plan om het bouwplan voor dertien appartementen daadwerkelijk te realiseren. Op basis van het gemeentelijk beleid op het gebied van kunstgrasvelden, komt Apollo’68 daar niet voor in aanmerking. Los daarvan verdient het een zorgvuldige afweging of er voldoende vraag is voor extra woningbouw in Hensbroek, zeker met concurrerende locaties in de buurt (“De Draai” in
PAGINA
67
Programmarekening 2011
Heerhugowaard en “Polderweijde” in Obdam). Ook vormt het aangescherpte woningbouwbeleid van de provincie een belemmering. Toch blijven wij alert op mogelijke ontwikkelkansen.
RuimteRuimte - voorvoor - ruimteruimte - regeling In het kader van de “ruimte-voor-ruimte-regeling” moet er een toetsingskader komen. De sanering van de overbodige agrarische bebouwing voeren we actief uit. Ook komt er een (toetsings)beleid voor de inrichting van landgoederen. In Spierdijk werken we aan een “ruimte-voor-ruimte”-bouwplan. Naast vrije kavels is er ook ruimte voor sociale woningbouw. Het belangrijk om op een kleinschalige manier woningbouw te ontwikkelen en dat zo veel mogelijk in combinatie met verbetering van de ruimtelijke kwaliteit (in dit geval: sloop van een kassencomplex).
Wabo Door de invoering van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) werden 25 regelingen en vergunningstelsels onder één noemer gebracht. Dit heeft uiteraard een grote impact op onze organisatie gehad, vooral voor de afdeling Bouwen & Milieu. Vanaf 1 oktober 2010: was het mogelijk omgevingsvergunning digitaal aan te vragen werden voor de coördinatie en procesbewaking contactpersonen aangewezen hebben er aanpassingen plaatsgevonden aan de computersystemen voor de voortgangsbewaking, de processen, het toezicht en handhaving zijn er nieuwe modellen voor brieven en vergunningen aangemaakt moesten burgers en bedrijven en medewerkers leren omgaan met de nieuwe regelgeving In de Wabo werd een verdere introductie van het begrip “vergunningvrij bouwen” opgenomen. Daardoor verlenen we minder vergunningen dan voor de inwerkingtreding. In de regelgeving blijft het bouwtoezicht een verantwoordelijkheid en taak van het gemeentelijke bouw- en woningtoezicht. Enerzijds betekent dit een steeds grotere belasting van de afdeling terwijl er aan de andere kant minder legesontvangsten zijn. De inkomsten uit de verstrekking van de omgevingsvergunningen was in 2011 begroot op € 600.000. We hebben in 2011 ca. € 568.000 aan leges ontvangen. Dit komt vooral door een aantal grotere projecten, die in 2011 zijn begonnen. De ontwikkeling van de leges houden we in de gaten. In de voorjaarsrapportage 2012 komen we daar op terug. Wellicht is het mogelijk dan een beter zicht op de ontwikkelingen te hebben.
Woningmarkt De gevolgen van de kredietcrisis raakt vooral de woningmarkt. De verkoop van de woningen verloopt steeds moeizamer. De lokale woningmarkt is wat stroperig. De exploitaties liggen niet stil, maar lopen wel wat vertraging op.
PAGINA
68
Programmarekening 2011
Langzamerhand moeten we ons voorbereiden op een einde van de groei van het aantal inwoners in onze gemeente. Daarbij zijn twee zaken op korte termijn belangrijk:
blijvende inzet op kwaliteit goedkope(re) woningen en wijken lijken aantrekkelijk en leveren op korte termijn rendement op, maar voor de lange termijn is dit echter niet aantrekkelijk
het voorkomen van concurrerende woningbouw voor zover de gemeente daar invloed op heeft moeten niet dezelfde woningen op de markt worden gebracht Het is helder dat de woningmarkt, ondanks een korte opleving vanwege de beperking van overdrachtsbelasting, in 2011 niet is aangetrokken. Door de bezuinigingen en strengere hypotheekeisen verwachten we dat deze situatie de komende jaren niet veel verbeterd. De koopappartementenmarkt is vrijwel helemaal stilgevallen, wat helaas heeft geresulteerd in een streep door het plan “Avenlijn”. Voor de overige exploitaties is het noodzaak om de marktvraag goed te blijven volgen. Als de verwachte verkoop (inkomsten) achter mocht blijven, is het van belang om ook de verwachte kosten zo veel mogelijk uit te stellen. Dat vraagt om een goede planning en fasering. Dan blijft de uiteindelijke winstverwachting van een plan beter overeind, al heeft iedere vertraging vanwege rentekosten uiteraard een drukkend effect.
Woningbedrijf De stagnerende woningmarkt en de crisis hebben ook gevolgen voor het woningbedrijf: het aantal mutaties loopt terug, waardoor ook de wachtlijst (urgenties) oploopt met als gevolg een achterstand in renovatiewerkzaamheden de jaarlijkse huurverhoging is gekoppeld aan de inflatie en daarmee historisch laag de huurachterstanden lopen op De norm voor de huurachterstanden is 1,5%. Het strikte deurwaardersbeleid zetten we voort, maar de interne procedure (het “laatste kans gesprek”) is aangepast om de effectiviteit te vergroten. De huurachterstand is in eerste instantie teruggelopen naar 1,3%, maar loopt de laatste tijd weer op. Met het oog op de aangekondigde bezuinigingen verwachten we dat meer huurders in de problemen komen. De samenwerking tussen woningbedrijf en de afdeling Sociale Zaken (laatste kans gesprek) zetten we dan ook onverminderd voort. En dat geldt ook voor het deurwaardersbeleid.
PAGINA
69
Programmarekening 2011
Huurappartementen in De Burghtlanden
Het nieuwe toewijzingssysteem leidt tot een effectieve en transparante toewijzing van woningen. Door andere omstandigheden hebben we toch met leegstandskosten te maken. Dan gaat het vooral om woningen die flink gerenoveerd moesten worden, enkele asbestsaneringen en enkele woningen die moeilijk verhuurbaar zijn. Dat zijn vooral (senioren)woningen in de kleine kernen, met weinig voorzieningen (voornamelijk Scharwoude).
Uitvoeringsprogramma 2011 De vastgestelde Structuurvisie omvat een meerjaren uitvoeringsprogramma. Dit programma is in de begroting opgenomen. Onderstaand geven we per programma aan wat er in 2011 is gedaan en is gerealiseerd.
Programma Wonen: De Burghtlanden II
Fase 2C: oplevering woningen medio 2012. Woonrijpmaken staat gepland voor eind 2012.
Buitenplaats
Vertraagt door nieuw beleid van provincie. We weten niet wanneer we ontheffing krijgen. Dit is nodig om het bestemmingsplan vast te stellen en de plannen voor te bereiden.
Avenlijn
Het project is teruggetrokken. Er was te weinig belangstelling.
Zuurkoolfabriek "Succes"
Er zijn geen ontwikkelingen.
Ursem centrumlocatie
Door intensieve voorbereiding enigszins vertraagt. Begin 2012 komt het bestemmingsplan ter vaststelling in de raad. Het bouwrijpmaken begint voor de zomer van 2012.
Spierdijk Zuid
Voor de "ruimte voor ruimte"-regeling van het kassencomplex aan de Noord-Spierdijkerweg wordt een RO-procedure gevoerd. Als het bestemmingsplan onherroepelijk is neemt de gemeente de compensatielocatie over.
Polerweijde
Fase 3 woningen opgeleverd. Als de bouw van de vrije kavels gereed is wordt de ruimte woonrijp gemaakt.
PAGINA
70
Programmarekening 2011
Fase 5: 2/1-kap woningen in de verkoop. De bouw start voorjaar 2012, Fase 6: Het inspraakproces (communityplanning) wordt in 2012 (verder) uitgewerkt. Tuindersweijde
Het nieuwe beleid van de provincie zorgt voor vertraging. Geeft de provincie duidelijkheid over het aantal te bouwen woningen, dan kunnen we de bestemmingsplanprocedure en de verdere planvoorbereiding oppakken.
Hofland
In verkoop. In 2011 zijn twee kavels verkocht.
Floriskwartier
Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen
Overtoom
Drie woningen opgeleverd, nog één kavel te koop.
Zuidemeer naast de kerk
Eind 2011 is de St. Bernadettestraat woonrijp gemaakt. Locatie is klaar.
Warm Thuis
De vaststelling van de subsidie voor het activiteitencentrum verwachten we begin 2012. in november 2011 is de bouw gestart van vier seniorenwoningen aan De Omloop. De kavel naast de huurwoningen krijgt de stemming "wonen".
Lijsbeth Tijs
Alle projectmatige woningen in de eerste fase zijn verkocht. Van de tien kavels zijn er drie verkocht en één is in optie. Het bouwrijpmaken verloopt volgens de planning.
Centrum Hensbroek
Ontwikkeling van 13 appartementen. De exploitatieovereenkomst is in november 2011 gesloten. De RO-procedure is in gang gezet.
Kwakelweg
Particulieren ontwikkelen deze exploitatie. In 2011 is één woning opgeleverd en verkocht.
Gemeentekantoor Obdam
De huurwoningen zijn in 2011 gerealiseerd.
Programma werken Vredemaker - Oost
Ontwikkeling door De Peyler. Er is ca. 50% van de bouwgrond verkocht.
Hofland
In 2011 is het bestemmingsplan vastgesteld. De bedrijfsgrond is in de verkoop gegaan.
Distriport
Het bestemmingsplan is in behandeling bij de Raad van State. In 2012 moet er uitsluitsel komen over het plan.
PAGINA
71
Programmarekening 2011
Programma recreatie Regionaal vaarnetwerk
Het RSW heeft opdracht verstrekt voor inventarisatie van vaarroutes in West-Friesland tussen Heerhugowaard en Enkhuizen. Er wordt gekeken naar mogelijkheden voor verbinding van regionale vaarroutes. Er vindt overleg plaats over de haalbaarheid van een verbinding naar De Kromme Leek. De Lekermeer is hierbij een mogelijk tracé.
Regionale fietsroutes
De uitbreiding van de fietsroutes is veelal afhankelijk van de ontwikkeling door derden. Het fietspad Grosthuizen - Oudendijk is eind 2011 in uitvoering. De verbinding tussen Duinweid - Wogmeerdijk werken we nader uit.
Regionale wandelroutes
In 2011 werden er acht nieuwe routes voorbereid. De route rond de Baarsdorpermeer is vervallen. Er was onvoldoende medewerking van landeigenaren. De verbinding Duinweid - Braken is afhankelijk van de voortgang van Tuinderweijde.
Knooppunten
Scharwoude buitendijks is ingebracht in toekomstplan MarkermeerIJmeer. Op de Ursemmerplas is het initiatief voor een thermencomplex niet doorgezet.
Evenementen
Aan de Wandel4daagse Alkmaar verstrekten we subsidie. Vanuit de gemeente hebben vier medewerkers meegelopen. Aan de Fiets4daagse van Hoorn is subsidie verleend. Het programma van de Waterweken groeit. Het evenement trekt meer mensen. Omringdijk Kunst & Cultuur: de financiële bijdrage is voldaan.
Investeringen In vesteringen 2011 In de programmabegroting zijn diverse investeringen opgenomen. Onderstaand geven we in een overzicht aan voor welke investeringen krediet is verleend en hoeveel we werkelijk in 2011 hebben uitgegeven. Ook geven we aan of het krediet al dan niet afgesloten wordt. Omschrijving
MeerjarenMeerjaren-
RaadsbeRaadsbe-
Vastgesteld Vastgesteld
begroting
sluit dd.
krediet
Uitgegeven Bijzonderheden
Kwakelweg Obdam
26-04-11
€
72.000
€
14.649
Aanvullend krediet expl. Polderweijde
20-06-11
€
80.000
€
37.787
Bestemmingsplan N-Spierdijkerweg
11-07-11
€
20.000
€
5.848
Seniorenwoningen Zuidermeer
11-07-11
€
680.000
Krediet loopt door
Koop huurwoningen Lijsbeth Tijs
26-09-11
€ 1.182.000
Krediet loopt door
€
-
€ 2.034.000
€
Werk nog niet gereed Werk nog niet gereed In exploitatie
58.284
PAGINA
72
Programmarekening 2011
Exploitatie 2011 201 1 Het programma “ruimtelijke ordening en volkshuisvesting” is onderverdeeld in zes beleidstaken. In paragraaf 5.12 op pagina 151 geven we een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma.
Omschrijving
3.11
Begroting 2011
Rekening 2010
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
8.866.377 9.975.064
€ €
8.790.425 8.093.072
€ €
8.916.425 8.240.875
€ €
8.289.894 7.317.506
Saldo
€
1.108.687-
€
697.353
€
675.550
€
972.388
Financiering en dekkingsmiddelen Algemeen Dekkingsmiddelen zijn die inkomsten (baten), die worden gebruikt om de uitgaven (lasten) van de gemeente te betalen. Deze inkomsten hebben geen vaste relatie met de uitgaven en behoren daardoor tot de algemene inkomsten van de gemeente en zijn dus vrij te besteden. Tot deze inkomsten behoren in ieder geval: algemene uitkering uit het gemeentefonds onroerende-zaakbelastingen hondenbelasting forensenbelasting Afhankelijk van de financiële ontwikkelingen van de gemeente is het doel om jaarlijks een sluitende begroting te presenteren met een budgettaire ruimte om de lasten van de investeringen te dekken. Dit alles tegen een zo laag mogelijk tarief van de onroerende zaakbelastingen. Uitgangspunt is dat de jaarlijkse stijging van de tarieven niet meer bedraagt dan de algemene prijsontwikkeling.
Doelstellingen Doels tellingen en verantwoording 2011 Algemene uitkering In de begroting 2011 namen we op dat het rijk de komende jaren flink zal bezuinigen. In de septembercirculaire 2010 waren de uitkeringsfactoren al sterk verlaagd. Eind 2010 werd bekend dat het rijk uiteindelijk ca. € 18 miljard moet bezuinigen om te voldoen aan de normen van Europa. Naar nu blijkt is een dergelijke bezuiniging niet genoeg. Het gaat minder goed dan men gehoopt had en dit leidt tot aanvullende bezuinigingen. Dit zal ook zijn weerslag hebben op de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Immers, de methode “trap op, trap af” is weer van toepassing. De bezuinigingen van het rijk werken dus ook door in de algemene uitkering. Hoeveel er op ons af komt is niet bekend. Eerst zal het kabinet met zijn plannen moeten komen.
PAGINA
73
Programmarekening 2011
We moeten er wel rekening mee houden dat we in onze financiële mogelijkheden (nog) verder worden beperkt en dat we (nog) meer moeten bezuinigen. In 2011 zijn de volgende bezuinigingen voorgesteld: Omschrijving budget onderhoud asfalt- & klinkerwegen bezuiniging/ombuiging subsidies aanpassing leges burgerzaken aanpassing loonkosten aanpassing gemeenschappelijke regelingen
€ € € € €
2012 100.00025.00032.000100.00035.000-
€ € € € €
2013 250.000150.00032.000200.00055.000-
€ € € € €
2014 100.000150.00032.000300.00075.000-
€ € € € €
2015 250.000150.00032.000300.00075.000-
€
292.000-
€
687.000-
€
657.000-
€
807.000-
Risico’s Bouwgrondexploitaties De crisis heeft ook gevolgen voor de bouwgrondexploitatie. Deze stagneert. Nieuwe plannen kunnen we niet in ontwikkeling nemen o.a. door het beleid van de provincie. Dit betekent dat er in 2011 minder uren aan de ontwikkeling en de uitvoering van bouwgrondexploitaties is besteed. Op begrotingsbasis zou de bouwgrondexploitatie voor ca. € 775.000 aan lasten dekking bieden. Op rekeningbasis komen we niet verder dan € 300.000. Het verschil tussen de beide bedragen is een last die we moeten dekken. Deze dekken we uit de winst van de grondexploitaties (zie “resultaat grondexploitaties” op pagina 158). De lasten die niet door de bouwgrondexploitatie of woningbedrijf gedekt worden, komen ten laste van de gewone exploitatie, de “ gewone dienst”. Echter, de reguliere exploitatie kan deze extra last niet dragen. Niet alleen in 2011, maar ook in de volgende jaren moeten we daar rekening mee houden. Daarbij komt nog bij dat er nog nieuwe (rijks)bezuinigingen aan zitten te komen. De niet gedekte lasten uit de bouwgrondexploitatie brengen we in 2011 ten laste van de reserve grondbedrijf. In de voorjaarsrapportage 2012 gaan we nader in op de extra lasten voor dat jaar en op welke wijze we deze kunnen dekken. In de kadernota 2013 - 2016 gaan we nader in op onze grondposities binnen het grondbedrijf. Waar hebben we grond in eigendom, zijn er plannen voor deze gronden en op welke termijn, wat is de boekwaarde en is er een noodzaak om tot aanpassing van de waarde van de gronden over te gaan. Uit de beantwoording trekken we onze conclusies en komen met voorstellen.
Risicomanagement In de begroting 2012 hebben we een eerste, globale inventarisatie opgenomen van de risico’s die de gemeente loopt. Dit is echter niet genoeg. Binnenkort stellen we de notitie risicomanagement vast. Daarin hebben we o.a. een tijdpad opgenomen om de risico’s te inventariseren, op welke wijze we deze risico’s kunnen beheersen en welke reële risico’s blijven. Deze risico’s zetten we om in geld. We weten dan hoeveel (financieel) risico we lopen. Dit zetten we tegenover onze weerstandscapaciteit. Is de weerstandscapaciteit gelijk of hoger dan de risico’s dan is er geen probleem. Zijn de risico’s
PAGINA
74
Programmarekening 2011
groter dan deze capaciteit dan hebben we wel een probleem. Als risico’s realiteit worden hebben we onvoldoende mogelijkheden om deze op te vangen. Het tijdpad geeft aan dat medio september 2012 de inventarisatie is afgerond, we maatregelen hebben getroffen om de risico’s te beheersen, het financieel effect hebben berekend en dit hebben gezet tegenover de weerstandscapaciteit. De conclusies daarover kunnen we dan meenemen in de risicoparagraaf van de programmabegroting 2013.
Investeringen 2011 In de programmabegroting 2011 zijn geen investeringen opgenomen onder dit programma. Er zijn ook geen kredieten beschikbaar gesteld in 2011 die onder dit programma vallen.
Exploitatie 2011 Het programma “financiering en algemene dekkingsmiddelen” is onderverdeeld in elf beleidstaken. In paragraaf 5.13 op pagina 152 geven een nadere specificatie van de baten en lasten van deze beleidstaken. Nu beperken we ons tot een totaal overzicht van het programma.
Omschrijving
Rekening 2010
Begroting 2011
Na wijziging
Rekening Rekening 2011
Lasten Baten
€ €
1.246.490 20.117.029
€ €
802.052 18.741.030
€ €
1.663.047 18.990.497
€ €
1.880.596 20.227.462
Saldo
€
18.870.539-
€
17.938.978-
€
17.327.450-
€
18.346.866-
Mutaties reserves De reserves en voorzieningen nemen in onze gemeente een belangrijke plaats in. Het BBV schrijft voor dat de mutaties in de reserves via de exploitatie, functie “mutaties reserves” moet lopen. Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
- uitgaven/bijdrage aan reserves - inkomsten/bijdrage van reserves
€ €
2.448.122 4.257.665
€ €
2.650.588 1.594.631
€ €
Saldo mutaties reserves
€
1.809.543-
€
1.055.957
€
4.635.347 12.007.742 7.372.395-
Rekening 2011 € €
3.335.899 9.992.380
€
6.656.481-
In paragraaf 5.14 op pagina 155 is een toelichting opgenomen op de mutaties in de reserves en voorzieningen.
PAGINA
75
Programmarekening 2011
PAGINA
76
Programmarekening 2011
Paragrafen
4
4.1
Inleiding Het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (het BBV) handelt in titel 2.3 over de verplicht voorgeschreven paragrafen. Onder deze titel zijn diverse artikelen opgenomen, die voorschriften geven aan de inhoud van de paragrafen in de programmabegroting en –rekening. De achterliggende gedachte bij de invoering van de verplichte paragrafen was, dat deze een dwarsdoorsnede moeten geven van de financiële aspecten van de begroting en rekening vanuit een bepaald perspectief. Het gaat dan vooral om de beleidslijnen van de beheersmatige aspecten. Deze kunnen grote financiële gevolgen hebben. De raad krijgt in de paragrafen de informatie om de kaderstellende, controlerende en allocerende rol op de beheersmatige aspecten in te vullen. Het BBV schrijft de volgende paragrafen verplicht voor: lokale heffingen weerstandsvermogen onderhoud kapitaalgoederen financiering bedrijfsvoering verbonden partijen grondbeleid Daarnaast wordt het woningbedrijf door ons als een paragraaf behandeld. Het woningbedrijf is integraal onderdeel van de financiële administratie. Een gescheiden begroting en rekening is in 2009 afgeschaft. Wel is afgesproken de frequentie van de rapportages van het woningbedrijf te vergroten en in de begroting en rekening een aparte paragraaf op te nemen.
4.2
Lokale heffingen De gemeente Koggenland is voor de dekking van de uitgaven mede afhankelijk van de inkomsten uit de lokale belastingen en heffingen. De gemeente legt de volgende belastingen en heffingen op: onroerende zaakbelastingen rioolheffing afvalstoffenheffing forensenbelasting lijkbezorgingrechten hondenbelasting In de onderstaande tabel zijn de inkomsten uit deze belastingen en heffingen over het jaar 2011 samengebracht. Daarbij worden de begrote bedragen, inclusief de begrotingswijzigingen, vergeleken met de werkelijke inkomsten.
PAGINA
77
Programmarekening 2011
Belasting / heffing
Abonnement raadsstukken Paspoorten / ID-kaarten Leges bevolkingsregister ca. Leges rijbewijzen Leges huwelijk/partnerregister Kadastrale informatie Leges APV Staangelden markt Leges Telecomwet Staangelden kermis Begrafenisrecht Afvalstoffenheffing Rioolheffing Leges bestemmingsplannen Leges procedures Leges omgevingsvergunning OZB gebruikers OZB eigenaren Forensenbelasting Hondenbelasting
Rekening 2010
Begroting 2011
Rekening 2011
Verschil in €
Verschil in %
€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
812 76.443 24.207 59.901 14.578 28 793 3.365 5.217 15.109 66.559 2.169.779 1.720.089 1.050 33.620 662.060 93.791 890.444 25.645 53.330
€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
1.000 95.000 25.000 91.500 18.000 3.750 7.500 15.000 56.750 2.177.500 1.821.500 42.000 600.000 127.830 1.153.720 25.000 53.000
€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
993 87.960 29.730 70.756 16.999 2.027 2.871 9.431 14.746 38.373 2.211.953 1.860.196 31.550 568.544 124.262 1.155.816 27.273 53.418
€ € € € € € € € € € € € € € € € € € € €
7 7.040 4.73020.744 1.001 2.027879 1.931254 18.377 34.45338.69610.450 31.456 3.568 2.0962.273418-
0,7% 7,4% -18,9% 22,7% 5,6% 0,0% 100,0% 23,4% -25,7% 1,7% 32,4% -1,6% -2,1% 24,9% 100,0% 5,2% 2,8% -0,2% -9,1% -0,8%
€
5.916.820
€
6.314.050
€
6.306.898
€
7.152
0,113%
De begrote inkomsten uit de leges en heffingen lagen in 2011 aanmerkelijk hoger dan in 2010. Dit komt door de verhoging van de tarieven van de onroerende–zaakbelastingen met 30%. Daardoor steeg de opbrengst met € 275.000. Verder zijn de leges burgerzaken met 10% verhoogd. De geraamde opbrengst steeg met ca. € 31.500. Tenslotte zijn de meeste andere tarieven verhoogd met het percentage van de inflatie. Vandaar het verschil tussen de bedragen uit rekening 2010 en de begroting en rekening 2011. Uit het overzicht blijkt dat de werkelijke inkomsten 0,1 % lager zijn dan was begroot. De lagere opbrengst t.o.v. de raming bedraagt ca. € 7.100. Ten opzichte van de rekening 2010 is de stijging 6,6%. De over- en onderschrijdingen van de begrote inkomsten worden in het vervolg van deze paragraaf bij de afzonderlijke belastingopbrengsten besproken. Leges Burgerzaken Ten opzichte van de begroting 2010 zijn in het jaar 2011 de leges burgerzaken met € 31.500 verhoogd. Deze verhoging werd ingegeven om de (budgettaire) ruimte in de begroting te vergroten. De totale inkomsten werden geraamd op € 229.500. De werkelijke inkomsten komen uit op € 205.445. Er is dus een onderschrijding van € 24.055 (10,5%). Alle leges zijn achtergebleven bij de raming. Alleen de leges bevolkingsregister springt er positief uit met een overschrijding van ruim € 4.730 (1,9%). We weten niet of dit overschot een structureel
PAGINA
78
Programmarekening 2011
karakter heeft. Dit zal in de komende jaren duidelijk moeten worden. Vooralsnog verwachten we dat het een incident is en geen doorwerking heeft naar de volgende jaren. In 2011 is besloten de leges voor de afgifte van de ID-kaarten over de periode 26 augustus 2010 tot en met 16 september 2011 terug te betalen. Dit naar aanleiding van een uitspraak van de Hoge Raad op 9 september 2011, waarin werd aangegeven dat er geen wettelijke basis is voor het heffen van deze leges. Minister Donner besloot over te gaan tot een spoedwetgeving en diende op 21 september 2011 een wetsvoorstel in om deze ongewenste situatie te repareren.
De gemeenten, die door de gratis ID-kaarten inkomsten mis liepen, worden gecompenseerd. Dit heeft alleen betrekking op de periode van de uitspraak door de Hoge Raad en de datum van inwerkingtreding van de spoedwet van minister Donner. Hoeveel de gemeente gecompenseerd krijgt is nog niet bekend. De terugbetaling van de leges is opgenomen onder de uitgaven op het product “baten reisdocumenten”. Hiervoor is € 55.000 begroot. De werkelijke last bedraagt € 49.640. De leges van ruim 1.600 ID-kaarten zijn terugbetaald. Leges APV Onder de leges van de APV (algemene plaatselijke verordening) verantwoorden we de leges van de speelvergunningen, vergunningen drank- en horecawet, exploitatie- en standplaatsvergunningen. In 2011 werden de volgende vergunningen verleend: speelvergunning vergunning drank- en horeca exploitatievergunning standplaatsvergunning
4 maal 6 maal 17 maal 1 maal
€ € € € €
100 270 850 807 2.027
Staangelden markt Hier verantwoorden wij de inkomsten van de standplaatsen van de ambulante handel. In het jaar 2011 is de raming verhoogd met € 750 naar € 3.750. De werkelijke inkomsten komen iets hoger dan deze raming.
PAGINA
79
Programmarekening 2011
Leges Telecomwet De werkelijke inkomsten overschrijding de raming van € 7.500 met ruim € 1.900. We kunnen bij de samenstelling niet schatten hoeveel kabels en dergelijke in (nieuwe) wijken wordt aangelegd.
Staangelden kermis In zeven dorpen wordt jaarlijks een kermis gevierd. In de begroting 2011 hebben de raming bijgesteld en gebracht op € 15.000. De werkelijke inkomsten in 2011 zijn iets achtergebleven bij deze raming.
Begrafenisrecht Van de in 2011 overleden personen in de gemeente werden er 25 begraven op één van de gemeentelijke begraafplaatsen, namelijk: Begraafplaats Oudendijk Avenhorn Berkhout Obdam Ursem Grosthuizen Hensbroek
2011
2010
1 4 13 1 1 5
2 7 4 21 3 1 3
25
41
Gelet op de sterke daling van het aantal begravingen is het logisch dat de begrote inkomsten niet zijn gehaald.
Afvalstoffenheffing De opbrengst afvalstoffenheffing wordt door ons doorbetaald aan de HVC Alkmaar. In 2011 betaalden we aan de HVC € 2.175.414, terwijl de inkomst € 2.211.953 was. Dit is inclusief de definitieve afrekening over het jaar 2010. Omdat de afrekening met de HVC geschiedt op basis van één en meerpersoonshuishoudens op 1 januari 2011 en 31 december 2011 volgt er in 2012 nog een afrekening op basis van de werkelijke aantallen.
Rioolheffing Rioolheffing In de begroting raamden we de inkomsten uit de rioolheffing voor het jaar 2011 op € 1.821.500. De werkelijke inkomsten bedragen € 1.860.196. De werkelijk inkomsten overtreffen de raming met een bedrag van € 38.696, een afwijking van 2,1%.
PAGINA
80
Programmarekening 2011
Deze extra inkomsten komen niet in het jaarresultaat van de rekening. De riolering is, net als in de begroting, ook in de jaarrekening budgettair neutraal opgenomen. Het meerdere komt dus ten goede aan de reserve onderhoud riolering.
Leges bestemmingsplannen en procedures procedu res Totaal is een inkomst geraamd van € 42.000. De werkelijke inkomsten bedragen bijna € 32.000, een onderschrijding van € 10.750 (25,6%). Bij de samenstelling van de raming was de verwachting dat het aantal procedures als gevolg van gewijzigde wetgeving hoger zou worden. Immers, op grond van de nieuwe wetgeving (Wabo en omgevingsvergunning) hadden we verwacht meer procedures en aanpassingen van bestemmingplannen te moeten voeren. Wellicht door de economische omstandigheden is het aantal procedures lager geweest dan we verwacht hadden.
Bouwleges De bouwleges laten in 2011 een onderschrijding op de raming zien van € 31.456 op een begroting van € 600.000 (5,2%). Enkele grote in het oog springende verleende bouwvergunningen zijn de o.a. vergunningen voor de realisatie van woningen in “De Burghtlanden” in De Goorn en “Polderweijde” in Obdam. Bij de samenstelling van de begroting 2011 was het moeilijk in te schatten wat de kredietcrisis voor gevolgen zou hebben op de economische ontwikkeling en het consumentenvertrouwen. De ontwikkeling van de woningmarkt en de aanpassing van woningen is daar sterk van afhankelijk. Ook werd per 1 oktober 2010 de Wabo ingevoerd. De bouwvergunning maakte plaats voor de omgevingsvergunning. Dit betekent een toename van vergunningsvrij bouwen en dus minder mogelijkheden om leges te heffen. Tot en met het derde kwartaal zag het er naar uit dat we het begrote bedrag aan inkomsten zouden halen. Het laatste kwartaal gooide echter roet in het eten. De inkomsten bleven achter bij de verwachtingen. Dit geeft aan dat het in de begroting 2012 begrote bedrag aan inkomsten wel eens te hoog kan zijn. We houden één en ander in de gaten.
OZB gebruikers en eigenaren De tarieven van de onroerende-zaakbelastingen zijn in de begrotingsvergadering van november 2010 voor het jaar 2011 verhoogd met 30%. De geraamde opbrengst van de OZB kwam door deze verhoging uit op € 1.281.550. Dit bedrag is op een haar na ontvangen. Het verschil is € 1.572 (0,1%) met de raming. Vanuit het vereveningsfonds OZB wordt een bijdrage van € 55.000 toegevoegd aan de OZBopbrengsten. Deze inkomst wordt verantwoord op functie “mutaties reserves”.
Forensenbelasting In de begrotingen van de afgelopen jaren namen we steeds € 28.500 aan inkomsten op. De werkelijke inkomsten lager echter steeds lager. De reden hiervan is dat de gemeente op grond van rechterlijke uitspraken geen forensenbelasting mag heffen van eigenaren van recreatiewoningen,
PAGINA
81
Programmarekening 2011
die als inwoner van de gemeente staan ingeschreven. Bij de samenstelling van de begroting 2011 is met dit gegeven rekening gehouden. De raming is teruggebracht naar € 25.000. De werkelijke inkomsten komen uit op € 27.273 en overtreffen de raming met € 2.273 (9,1%).
Hondenbelasting Het werkelijk ontvangen bedrag van € 53.418 overtreft de raming van € 53.000 met € 418 (0,8%). 4.3
Weerstandsvermogen Als we over het weerstandsvermogen hebben, kijken we naar de mogelijkheden die de gemeente heeft om middelen vrij te maken om tegenvallers op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van het reguliere beheer en zonder dat het hele beleid omgegooid moet worden. Eigenlijk moeten we gewoon kunnen doorgaan als of er niets aan de hand is. Voor het weerstandsvermogen zijn de risico’s en de weerstandscapaciteit bepalend. We moeten dus weten welke risico’s we lopen. En we moeten de weerstandscapaciteit van de gemeente bepalen. Wat verstaan we daaronder?
Weerstandscapaciteit Weersta ndscapaciteit Het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) geeft als definitie de middelen en de mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om de niet-begrote lasten te dekken. Daarbij maakt het een onderscheid in de structurele en de incidentele weerstandscapaciteit. De structurele weerstandscapaciteit is het vermogen om onverwachte tegenvallers op te vangen zonder dat dit problemen geeft in de uitvoering van de reguliere taken. Bepalend voor deze capaciteit zijn de onbenutte ruimte in de gemeentelijke belastingen, het budget van de “onvoorziene uitgaven”, de “budgettaire ruimte” en de verkregen ruimte door bezuinigingen en kostenreductie. De incidentele capaciteit is de ruimte om incidentele tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed heeft op de voortzetting van de gemeentelijke taken. Tot deze capaciteit behoren in ieder geval de algemene en de vrije reserves, de reserves waarvan de raad de bestemming kan wijzigen, de stille reserves, het budget voor incidentele onvoorziene uitgaven en eventuele incidentele ombuigingen en meevallers. Stille reserves Het begrip “stille reserves” komt in het BBV niet voor. De Commissie BBV zorg voor een eenduidige uitvoering van het BBV, onder meer door het uitbrengen van richtinggevende notities en door het beantwoorden van vragen. De commissie ziet de stille reserves als een element voor de bepaling van de weerstandscapaciteit. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) vindt dat er sprake is van een stille reserve als de marktwaarde van de bezittingen hoger is dan de boekwaarde op de balans. Een aanvullende voorwaarde is dat het bezit direct verhandelbaar moet zijn.
PAGINA
82
Programmarekening 2011
Risicomanagement Onder risicomanagement verstaan we het herkennen en vaststellen van de risico’s en het vastleggen van maatregelen om deze te beheersen. Daarmee beïnvloeden we de kans dat ze optreden en/of de (financiële) gevolgen daarvan. Het gaat niet alleen over zaken die in meer of mindere mate een permanent karakter hebben. Er spelen echter ook zaken die een incidenteel voorkomen. We wijzen op het sluiten van een overeenkomst tot de (ver)bouw van een onroerende zaak, de aanbesteding van civieltechnische werken of de aankoop van machines. Ook deze incidentele zaken geven de nodige risico’s. Risico’s lopen we door de uitvoering te geven aan onze beheerstaken en het nieuwe beleid. Deze zijn niet alleen financieel te kwantificeren. Risico’s lopen we ook op o.a. de volgende terreinen: juridisch bedrijfsvoering grondexploitatie handhaving beleid financieel verbonden partijen imago Dit is geen limitatieve opsomming, maar zijn mogelijke terreinen waarop we risico kunnen lopen. Ook aan deze risico’s moeten we aandacht besteden. Zij hebben geen prioriteit. We focussen ons meer op de risico’s waaraan financiële gevolgen zijn verbonden De continuïteit in de uitvoering van de gemeentelijke taken staat voorop. Het kan en mag niet zo zijn dat bij tegenvallers deze continuïteit in gevaar komt. Het is immers niet mogelijk dat onze inwoners bij een andere gemeente gaan “shoppen” voor een paspoort of omgevingsvergunning. Het is echter onmogelijk om bij de uitvoering van de gemeentelijke activiteiten geen risico’s te lopen. Dit ligt per definitie in de uitvoering opgesloten. Natuurlijk nemen we maatregelen om de risico’s die de gemeente loopt, in te dammen. Het mag echter weer niet de spuigaten uitlopen en leiden tot overdaad. We moeten bewust en gecalculeerd met risico’s omgaan en die maatregelen nemen om de risico’s te beperken of weg te nemen. Het risicomanagement moet een vaste plaats krijgen in de processen en het beleid van de gemeente. Dit krijgen we alleen voor elkaar als het bewustzijn van de medewerkers te vergroten. We denken dit voor elkaar te krijgen door: in de voorstellen aan burgemeester en wethouders en aan de raad aandacht te geven aan de risico’s die uit die voorstellen voort kunnen vloeien. Zijn er risico’s dan volgen de stappen identificatie, analyse en beoordeling, reactie en beheersing
PAGINA
83
Programmarekening 2011
zowel in de programmabegroting als –rekening nemen we in de risicoparagraaf een overzicht van de risico’s op. Deze risico’s vergelijken we met onze weerstandscapaciteit. In de rekening kijken we vooral op welke manier de in de begroting opgenomen risico’s zich hebben ontwikkeld We realiseren ons dat het risicomanagement een continu proces is. De bestaande risico’s nemen af of verdwijnen, de impact neemt af, nieuwe risico’s ontstaan, e.d. Daarom verandert de weerstandscapaciteit ook steeds. Het is dus van groot belang om organisatiebreed de risico’s te blijven inventariseren, te analyseren en te bewerken, e.d.
Risicoklassen Onder “risico” verstaan we de kans dat een gebeurtenis plaatsvindt, de impact die de gebeurtenis heeft en hoeveel keer die gebeurtenis kan voorkomen. Het gevolg kan zowel positief als negatief zijn. Hier gaan we er van uit dat de gebeurtenis een negatief effect heeft. Het aantal keren dat ze voorkomen en het gevolg per optreden is bepalend voor de impact van het risico. Is de kans dat ze optreedt zeer miniem maar het gevolg groot, dan kan dit leiden tot een grote impact. Maar omdat de kans minimaal is, zien we dit risico toch als niet belangrijk. Is de kans van optreden groot, maar zijn de gevolgen zeer beperkt, dan is de impact laag. Ook dit risico beschouwen we als niet belangrijk. We kijken hoofdzakelijk naar de risico’s, waarvan het reëel is dat ze (regelmatig) voorkomen en die ook de nodige impact hebben. We kijken dus naar de kans dat ze voorkomen en de gevolgen daarvan. Afhankelijk van de mate van de factoren “kans” en “gevolg” kan een risico op vier manieren opgepakt worden: voorkomen: verminderen: uitbesteden: accepteren:
één of de beide factoren wegnemen één of de beide factoren afzwakken risico onderbrengen bij een verzekeraar wanneer het risico een acceptabel verlies nemen
Tijdpad In de programmabegroting 2012 hebben wij een aanzet gegeven voor de invoering van risicomanagement in onze gemeente. Op dit moment werken we aan de samenstelling van een notitie risicomanagement. Daarin nemen we op dat we nog dit jaar willen komen tot een inventarisatie van alle risico’s. Als we inzicht in de risico’s hebben, kunnen we kijken in hoeverre we tot een (betere) beheersing daarvan kunnen komen. We gaan dus min of meer sturen op risico’s. Daarna stellen we een (financiële) vertaling samen. Deze zetten we dan af tegen het weerstandsvermogen. Het is de bedoeling om in de programmarekening van 2013 deze inventarisatie rond te hebben en de conclusies meenemen in de risicoparagraaf van deze begroting.
PAGINA
84
Programmarekening 2011
Inventarisatie Inventaris atie weerstandscapaciteit Om de weerstandscapaciteit te bepalen kijken we naar de volgende onderdelen: onvoorziene uitgaven structurele ruimte algemene reserve onbenutte belastingcapaciteit stille reserves
Onvoorziene uitgaven De onvoorziene uitgaven zijn begroot op € 2,50 per inwoner, uitgaande van 22.200 inwoners per 1 januari 2011 werd begroot een bedrag van € 55.513. Nu bij het opmaken van de rekening is er een saldo van € 36.226. De volgende mutaties hebben tot dit saldo geleid: Wijziging N.v.t. 011 030 033 037
Omschrijving Omschrijving
Raad dd.
Primaire begroting 2011 Aanschaf verkeers- & tekstborden Deelname regionaal project KOMPAS Mutaties voorjaarsrapportage 2011 Mutaties najaarsrapportage 2011
8-11-2010 31-1-2011 11-7-2011 11-7-2011 7-11-2011
Voordelig €
Nadelig
Saldo
55.513 € €
€ 55.513 € 47.313 € 20.453 € 148.908 € 36.226
8.200 26.860
€ 128.455 € 112.682
Structurele ruimte De structurele ruimte wordt gevormd door het verschil in baten en lasten in de begroting. Omdat onze begroting voor 2011 een positief saldo liet zien kon een bedrag van € 82.928 als budgettaire ruimte worden opgenomen. Deze ruimte gebruiken we om de lasten van nieuwe, structurele investeringen te dekken. Ook op deze post worden geen betalingen gedaan en komt het saldo in het exploitatiesaldo van de rekening terecht. Het saldo van de structurele ruimte is op 31 december 2011 € 110.633. De volgende mutaties hebben geleid tot dit saldo: Wijziging N.v.t. 001 003 007 008 009 016 021
Omschrijving
Raad dd.
Primaire begroting 2011 8-11-2010 Aanpassing leges Burgerzaken & OZB 8-11-2010 Huisvestingsprogramma onderwijs 2011 13-12-2010 Apparatuur ca. brandweer 2011 31-1-2011 Subsidie antidiscriminatievoorziening 31-1-2011 Mutaties notitie reserves & voorzieningen 31-1-2011 Machines buitendienst 2011 28-2-2011 Sportcomplex centrum Ursem 26-4-2011
Nadelig
Voordelig € €
€
82.928 66.500 € € €
1.007 48.140 15.400
€ €
5.375 84.000
56.250
Saldo € € € € € € € €
82.928 149.428 148.421 100.281 84.881 141.131 135.756 51.756
PAGINA
85
Programmarekening 2011
Wijziging 023 033 037
Omschrijving
Raad dd.
Huur & medegebruik onderwijsruimten Mutaties voorjaarsrapportage 2011 Mutaties najaarsrapportage 2011
23-5-2011 11-7-2011 7-11-2011
Voordelig €
Saldo
42.985
€ 57.904 € 14.919 € 110.633
6.148 €
€
Nadelig
95.714
Algemene reserve De algemene reserve bedraagt € 1.423.250. De hoogte van deze reserve is vastgesteld in de notitie “reserves en voorzieningen” van 2007. In deze notitie is aangegeven, dat, gelet op de financiële mogelijkheden binnen de begroting en de ontwikkeling van de overige reserves en voorzieningen, dit bedrag voldoende is om eventuele tegenvallers op te vangen.
Onbenutte belastingcapaciteit Naast de algemene uitkering vormt de onroerende zaakbelasting de belangrijkste inkomstenbron van de gemeente. Voor het bepalen van de onbenutte belastingcapaciteit zijn twee normen van belang: de norm bij de herverdeling van het gemeentefonds de norm voor de gemeente ex artikel 12 van de Financiële Verhoudingswet
Norm herverdeling gemeentefonds Voor de berekening van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds gaat het rijk er van uit dat de gemeente € 2.395.804 aan OZB heft. Daarbij gaat de rijksoverheid uit van de gemiddelde tarieven in het land. In werkelijkheid was de opbrengst OZB in 2011 € 1.280.078. Dit betekent dat er in de OZB nog een ruimte zit van € 1.115.726. We heffen dus 53,4% van de in de algemene uitkering berekende en gekorte belastingopbrengst.
Norm artikel 12 Financiële verhoudingswet Uitgaande van deze norm zal de gemeente maximaal 120% van het gemiddelde tarief bij de belastingplichtigen in rekening moeten brengen. Uitgaande van de WOZ-waarden van 2011 komt het totaal van de ontvangst van OZB globaal uit op € 2.875.000. Dit betekent dat er nog een ruimte in belastingcapaciteit is van € 1.595.000. De conclusie hiervan kan niet anders zijn dat de gemeente nog een zeer ruime belastingcapaciteit heeft.
Stille reserves Onder “stille reserves” verstaan we het verschil tussen de boekwaarde en de actuele, hogere waarde van een kapitaalgoed. Veelal zijn de activa van de gemeente niet direct verkoopbaar. De activa zijn veelal niet direct te verhandelen (aandelen) of de bezittingen vervullen een belangrijke maatschappelijke functie (dorpshuis, schoolgebouw) of een belangrijke taak in de gemeentelijke bedrijfsvoering (gemeentehuis). Deze reserves komen uit op ca. € 11 miljoen.
PAGINA
86
Programmarekening 2011
Op basis van deze gegevens kan de weerstandscapaciteit worden berekend: onvoorziene uitgaven structurele ruimte algemene reserve bestemmingsreserves saldo vrije reserves ruimte OZB norm gemeentefonds totaal
€ 36.226 € 110.633 € 1.423.250 € 19.362.682 € 12.500.000 € 1.115.726 € 34.548.517
Houden we rekening met de stille reserves dan stijgt de capaciteit naar ruim € 45 miljoen. Vooralsnog gaan we er van uit dat we meer dan voldoende (financiële) mogelijkheden hebben om de risico’s die we lopen, af te dekken. 4.4
Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding In deze paragraaf wordt het onderhoud van kapitaalgoederen, zoals wegen, openbare verlichting, riolering, water, groen en gebouwen weergegeven. We geven bovendien een dwarsdoorsnede van de rekening: uitgaven voor onderhoud van kapitaalgoederen komen immers op diverse beleidsvelden voor. Het voorzieningenniveau is bepalend voor de hoogte van de kwaliteit en de jaarlijkse onderhoudslasten. Met het onderhoud van de kapitaalgoederen is een belangrijk deel van de begroting gemoeid. Een goed overzicht hiervan geeft een helder beeld van onze financiële positie.
Kwaliteitsniveau Het onderhoud van de gemeentelijke kapitaalgoederen vergt steeds meer ruimte in de begroting en zorgt voor een grotere druk op de budgettaire ruimte. De kwaliteit en het niveau van onderhoud heeft financiële gevolgen. Meer kwaliteit betekent een groter beslag op de beschikbare middelen. Begin dit jaar hebben wij ingestemd met het advies om het onderhoudsniveau van de wegen in de gemeente te verlagen. Op 6 februari 2012 is er een informatiebijeenkomst belegd, waarin nadere informatie is verstrekt aan raads- en commissieleden om het niveau te verlagen naar het landelijke peil. De conclusie was dat onze gemeente een hogere norm aanhoudt voor het onderhoud van de wegen dan de richtlijnen weergeven. Het is in deze tijden van bezuiniging verantwoord om terug te keren naar deze lagere richtlijnen. Wel is het raadzaam om het niveau in stapjes te verlagen om (financiële) pieken en dalen te voorkomen. Door deze verlaging van het onderhoudsniveau kan er in de komende vier jaar ruim € 1 miljoen worden bespaard. Daarbij houden we rekening met de stijging van de kosten van klein onderhoud. Daarna zullen de kosten van onderhoud weer stijgen naar het gebruikelijke niveau.
PAGINA
87
Programmarekening 2011
Onderhoudsplannen In de vergadering van de raad van januari 2011 werd de notitie “reserves en voorzieningen 2010” vastgesteld. In de notitie gaven we aan dat er op diverse onderdelen onderhoudsplannen klaar waren. Daarom kregen we inzicht in de kosten van het planmatige onderhoud in de komende reeks van jaren. Het was op grond daarvan mogelijk om onderhoudsreserves om te zetten naar voorzieningen. Deze omzetting geeft voordelen, zoals: een jaarlijkse, vaste bijdrage voor het onderhoud in de begroting egalisatie van de kosten van onderhoud geen “vertroebelende” mutaties meer van en aan reserves via “mutaties reserves” betaling van het onderhoud direct uit de onderhoudsvoorziening Nadelen zijn er ook. De voorzieningen behoren tot vreemd vermogen en maken dus geen deel meer uit van het eigen vermogen van de gemeente. Echter, dit weegt niet op tegen de voordelen. Op grond van de notitie zijn er nu de volgende voorzieningen ingesteld: onderhoud scholen basisonderwijs onderhoud sporthal “Koggenhal” onderhoud zwembaden “Koggenbad” en “Buitenmeere” onderhoud gemeentehuizen onderhoud gymnastieklokalen onderhoud verenigingsgebouwen en dorpshuizen onderhoud openbare verlichting onderhoud brandweergarages en –kazernes onderhoud monumenten onderhoud recreatievoorzieningen onderhoud gebouwen buitendienst Ook werd besloten de ontvangen financiële middelen uit de verkoop van de aandelen NUON in te zetten om de voorzieningen van voldoende vlees te voorzien. Daardoor kon de bijdrage uit de exploitatie gehandhaafd blijven op een gelijk peil en hoefden we de exploitatie niet extra te belasten. Daardoor is het onderhoud voor de komende 15 tot 16 jaar gegarandeerd. In totaal werd er ongeveer voor € 7,1 miljoen in de voorzieningen gestopt. Wel is afgesproken dat er in 2013 een evaluatie plaats vindt. Daarbij kijken we naar de in de onderhoudsplannen geraamde kosten en de werkelijke uitgaven. Ook komt de administratieve kant aan bod. Werkt alles wel zoals we dit bij de invoering hebben voorgesteld? Wat werk er niet en op welke manier kunnen we dat veranderen. Ook moeten we er rekening mee houden dat we na afloop van de huidige plannen medio 2025 nieuwe plannen ontwikkelen. Daarbij moeten we er van uitgaan dat de bijdrage aan de voorziening toeneemt. Immers, de bijdrage uit de opbrengst van de verkoop van de aandelen NUON was eenmalig.
PAGINA
88
Programmarekening 2011
Voor het onderhoud van de wegen en de riolering konden we geen voorziening instellen. Door de jaarlijkse, visuele inspecties verandert de planning en is het niet mogelijk een vaste, jaarlijkse dotatie vast te stellen. Bij het onderhoud van de riolering konden we geen berekening maken van de benodigde dotatie. Daarnaast was de rioolheffing niet kostendekkend. Ook is het GRP maar voor vijf jaar geldig. Dit is tekort om een gedegen onderhoudsplanning op te stellen.
Onderhoud wegen Voor het onderhoud aan de wegen in de gemeente is voor het jaar 2011 in de exploitatie een bedrag begroot van € 1.454.900. Via begrotingswijzigingen is daar voor onderhoud ten laste van de reserves nog € 299.000 bijgekomen. De begrote lasten komen uit op € 1.753.900. De werkelijke lasten in de exploitatie komen uit op € 1.071.650. Daarbij komt nog het onderhoud ten laste van de reserves van € 672.752 . Verder is het niet gebruikte budget voor het onderhoud van de wegen aan de reserve asfaltwegen en elementverharding toegevoegd. In 2011 hadden we € 364.612 “over”. Daarvan is € 255.228 aan de reserve asfaltwegen en € 109.384 aan de reserve elementverhardingen toegevoegd.
De Wogmeer in Hensbroek
Totaal komt het verschil tussen de begrote en de werkelijke lasten uit op € 263.463. Dit verschil is als volgt opgebouwd: saldo exploitatie bijdrage aan reserves saldo begrote en werkelijke investeringen
€ €
383.250 364.612 € € €
18.638 373.752 -/355.114 -/-
Het overzicht ziet er als volgt uit:
PAGINA
89
Programmarekening 2011
Omschrijving Exploitatie: vegen zuigen bermen asfalt elementen bruggen Bijdrage HHNK onkruidbestrijding
Investering: onderhoud Horstenburgstraat herstraten Bosstraat onderhoud Bernhardstraat onderhoud Brugstraat fiets- & voetpad Grosthuizen - Oudendijk groot onderhoud Wogmeer onderhoud bruggen onderhoud Boterstraat
Begroting
Rekening
Verschillen
€ € € € € € € €
50.000 20.000 46.000 435.000 270.000 30.000 573.900 30.000
€ € € € € € € €
45.991 29.940 45.261 114.314 220.882 30.000 568.073 17.189
€ € € € € € € €
4.009 9.940739 320.686 49.118 5.827 12.811
€
1.454.900
€
1.071.650
€
383.250
€ € €
105.000 94.000 100.000
€
15.944
€ € € € € €
88.992 24.504 248.862 176.175 39.885 78.390
€ € € € € € € €
89.056 94.000 11.008 24.504248.862176.17539.88578.390-
€
299.000
€
672.752
€
373.752-
€ €
255.228 109.384
€ €
255.228109.384-
naar reserves: bijdrage reserve asfaltwegen bijdrage reserve elementverhardingen €
-
€
364.612
€
364.612-
€
1.753.900
€
2.109.014
€
355.114-
Onderhoud openbare verlichting In de begroting 2011 was voor het onderhoud en de vervanging van de openbare verlichting respectievelijk € 25.000 en € 150.000 begroot. Voor het onderhoud van de openbare verlichting is in 2011 een voorziening vastgesteld. De begrote bedragen voor onderhoud en vervanging zijn gebruikt als dotatie aan de voorziening. Omdat deze dotatie onvoldoende was om het onderhoud in de komende jaren te betalen, is er eenmalig een aanvullende bijdrage van € 412.071 uit de reserve Nieuwe investeringen (NUON gelden) in de voorziening gestort. De totale storting in 2011 komt dan uit op € 587.071. In 2011 is er ten laste van de voorziening € 30.484 betaald.
PAGINA
90
Programmarekening 2011
Voor het energieverbruik van de openbare verlichting hadden we € 75.000 begroot. De werkelijke lasten zijn ruim binnen het budget gebleven en komen uit op € 54.751. Dit is ruim € 7.000 lager dan de lasten in 2010. Uit een kleine analyse blijkt dat we over het jaar 2011 nog nota’s kunnen ontvangen van het NUON over het laatste kwartaal 2011 ter grootte van ca. € 9.000. Deze nemen we mee in het jaar 2012.
Onderhoud verkeersmaatregelen Voor het onderhoud was € 18.000 begroot. Daarvan is € 16.042 uitgegeven. Het betreft aan onderhoud aan abri’s, verkeersborden, e.d. Daarnaast is er in de 5e en de 20e begrotingswijziging een budget verleend van € 48.000 voor de aanpassing van de toegankelijkheid van bushaltes. Daar is € 43.326 op uitgegeven. Van de provincie is € 33.400 subsidie ontvangen. Het verschil tussen de uitgaven en de ontvangen subsidie dekken we uit de reserve nieuwe investeringen.
Onderhoud water Het overzicht voor het onderhoud van de waterwegen (baggeren e.d.) ziet er als volgt uit: Omschrijving Investeringen diensten van derden onderhoud
begroting
rekening
saldo
€ € €
25.000 2.500 70.600
€ € €
19.252 2.131 50.952
€ € €
5.748 369 19.648
€
98.100
€
72.335
€
25.765
In de 31e begrotingswijziging van juli 2011 werd een krediet verleend van € 25.000 voor het onderhoud van de beschoeiingen. Op dit krediet is nog niets uitgegeven. Naast deze mutatie is er nog een krediet beschikbaar voor het baggeren van de kernen Avenhorn en De Goorn. Op dit krediet van € 245.000 is tot en met 2011 € 162.252 uitgegeven. Er is dus nog € 82.748 beschikbaar. Dit gebruiken we o.a. voor de baggerdepots.
Openbaar groen Het overzicht voor het onderhoud van het openbaar groen ziet er als volgt uit:
PAGINA
91
Programmarekening 2011
Omschrijving diensten van derden plantmateriaal onderhoud uren buitendienst
begroting
rekening
saldo
€ € € €
250.000 29.000 20.000 760.999
€ € € €
263.314 29.155 21.196 760.999
€ € € €
13.3141551.196-
€
1.059.999
€
1.074.664
€
14.665-
Hieruit blijkt dat de kosten van het onderhoud het begrote bedrag licht hebben overschreden. Deze overschrijding bedraagt 1,4%. Voor het overige zijn er geen bijzonderheden te vermelden.
Riolering Het overzicht van de begrote en de werkelijke lasten ziet er als volgt uit: Omschrijving Exploitatie: energie telefoonkosten (telemetrie) diversen onderhoud alarmering revisie pompen inspectie & reiniging
Investeringen: relining riolering overname gemalen HHNK meetplan riooloverstort telemetrie rioolgemalen Obdam/Hensbroek herinrichting Drinksmeer onderhoud riolering
rekening
begroting
saldo
€ € € € € € €
55.000 8.000 25.000 205.000 18.000 80.000 50.000
€ € € € € € €
54.391 13.282 9.127 147.974 8.023 89.825 46.285
€ € € € € € €
609 5.28215.873 57.026 9.977 9.8253.715
€
441.000
€
368.907
€
72.093
€
100.000 € € € € €
67.0004.875 132.147 12.073 29.935
€ € € € € €
100.000 67.000 4.875132.14712.07329.935-
€
100.000
€
112.030
€
12.030-
€
541.000
€
480.937
€
60.063
In de exploitatie zijn de werkelijke lasten binnen het beschikbare budget gebleven. Er is een onderschrijding van 16,3%. Dit betekent niet dat dit saldo bijdraagt aan het rekeningresultaat. De baten en lasten van de riolering in de exploitatie nemen we budgettair neutraal op. Het saldo voegen we via “mutaties reserves” toe aan de reserve onderhoud riolering. De bijdrage aan de reserve in 2011 komt uit op € 994.650 In de begroting gingen we uit van € 847.518. Het verschil komt door de lagere uitgaven aan onderhoud en de hogere inkomsten uit de rioolheffing. In de 39e begrotingswijziging van oktober 2011 is krediet verleend voor de relining van de riolering. Daarop zijn in 2011 nog geen uitgaven gedaan. Wel zijn er uitgaven geweest op kredieten die in
PAGINA
92
Programmarekening 2011
eerdere jaren zijn verleend. Er is een overschrijding van 12,0%. Deze overschrijding is ondanks een ontvangen bedrag van € 67.000 van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Het schap betaalde haar bijdrage in de besturing op afstand (telemetrie) en de vervanging van pompen van het gemaal “Meerweijde” in Obdam. Dekking van deze uitgaven vindt plaats uit de reserves.
Gemeentelijke gebouwen Voor het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen zijn op diverse plaatsen in de begroting bedragen opgenomen. Door de vaststelling van de notitie “reserves en voorzieningen 2010” in de raadsvergadering van januari 2011 zijn voor het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen onderhoudsvoorzieningen ingesteld. De gevolgen voor de begroting zijn groot. De budgetten van het onderhoud zijn vervallen en omgezet naar een dotatie aan de onderhoudsvoorziening. Wel was duidelijk dat in de meeste gevallen deze dotatie te gering was om de voorziening voldoende te voeden. Om deze reden werd de dotatie verhoogd. Deze verhoging werd gedekt uit de reserve Nieuwe Investeringen. Daarin waren de ontvangen middelen van de verkoop van de aandelen NUON geparkeerd. Om toch duidelijkheid te scheppen over alle mutaties die hebben plaatsgevonden, behandelen we de apart.
Brandweerkazernes Het meerjaren onderhoudsplan voor de kazernes gaf aan dat er jaarlijks een dotatie aan de voorziening nodig was van € 31.191. In de begroting was voor het onderhoud € 18.000 opgenomen: € 15.000 voor de gebouwen en € 3.000 voor technisch onderhoud. Om de onderhoudsvoorziening voldoende te voeden is een jaarlijkse aanvulling van € 13.191 per jaar nodig. Over de looptijd van het onderhoudsplan (16 jaar) is er een aanvullende bijdrage uit de gereserveerde NUON-gelden in de reserve Nieuwe Investeringen nodig van € 211.056.
De kazerne in Obdam
In 2011 is er € 226.053 naar de voorziening gebracht. Dit bestaat uit de bijdrage uit Nieuwe Investeringen (€ 211.056) en het begrote onderhoud aan de gebouwen van € 15.000. Het budget voor het technisch onderhoud is na vaststelling van de notitie reserves en voorzieningen buiten deze berekening gehouden en als budget in de exploitatie gehandhaafd. Dit onderhoud is immers niet opgenomen in het onderhoudsplan voor de gebouwen. In de evaluatie houden we rekening met het ontstane verschil.
PAGINA
93
Programmarekening 2011
De begrote lasten op basis van het onderhoudsplan bedroegen € 9.079. De werkelijke lasten kwamen uit op € 6.065.
Schoolgebouwen Voor het onderhoud aan de schoolgebouwen is op basis van het onderhoudsplan jaarlijks een dotatie nodig van € 264.252. Om hieraan te kunnen voldoen is er vanuit de reserve nieuwe investeringen een bijdrage gestort van € 3.415.232 in de voorziening onderhoud schoolgebouwen. Op grond van het onderhoudsplan moest er in 2011 voor € 98.819 aan onderhoud uitgevoerd worden. We hebben echter maar € 3.596 uit de voorziening betaald. Er was onderhoud gepland aan de Bavo- en Langereisschool in Ursem voor respectievelijk € 24.000 en € 62.500. Gelet op de ontwikkelingen van de Brede school in Ursem is dit onderhoud uitgesteld.
Bibliotheken In de begroting was voor het onderhoud jaarlijks € 22.000 beschikbaar. Het onderhoudsplan vraagt om een jaarlijkse dotatie van € 19.159. Er was dus geen extra bijdrage nodig. Het begrote onderhoud volgens het onderhoudsplan bedroeg € 17.996. De werkelijke uitgaven voor het onderhoud kwamen uit op € 502. Het geplande schilderwerk en houtherstel is tot nader order uitgesteld. In 2011 waren deze werkzaamheden nog niet noodzakelijk.
Zwemvoorzieningen Voor het jaarlijkse onderhoud voor het Koggenbad namen we in de begroting € 48.600 op. Op grond van het onderhoudsplan is er jaarlijks € 29.079 nodig. Er was voldoende dekking in de exploitatie voor de dotatie aan de voorziening. Het overblijvende deel is gebruikt voor de vergroting van de budgettaire ruimte.
Buitemeere in Obdam
Op grond van het onderhoudsplan zou er in 2011 € 9.892 aan onderhoud gepleegd worden. In werkelijkheid is er € 23.234 uitgegeven, een overschrijding van € 13.342. In het onderhoudsplan is geen rekening gehouden met onderhoud aan de technische installaties, terwijl er wel onderhoud is uitgevoerd. Dit is ten laste van de voorziening gebracht.
PAGINA
94
Programmarekening 2011
Sporthal “Koggenhal” Op grond van het onderhoudsplan is een jaarlijkse dotatie nodig van € 46.165. In de begroting hadden we voor het onderhoud € 32.600 opgenomen. Het plan geeft dus een jaarlijkse lastenstijging van € 13.565. Vanuit de reserve nieuwe investeringen is een bedrag gestort in de voorziening van € 171.984. Op grond van het onderhoudsplan zou € 8.554 aan onderhoud worden uitgegeven. De werkelijke uitgaven komen uit op € 13.208, een overschrijding van € 4.654. Dit komt grotendeels voor rekening van de verwijdering van asbesthoudende beplating.
Gymnastieklokalen Van de gymnastieklokalen in de gemeente is volgens het onderhoudsplan jaarlijks een dotatie nodig van € 111.548. In de begroting namen we regulier € 51.150 op, zodat de lasten zonder maatregelen zouden toenemen met € 60.398. Het ontbrekende bedrag is gedekt door de bijdrage uit de reserve nieuwe investeringen (NUON-gelden).
Gymnastieklokaal Obdam
Op grond van het onderhoudsplan zou er in 2011 voor € 151.569 aan onderhoud gepleegd worden. De werkelijke uitgaven komen uit op € 30.260, een onderschrijding van € 121.309. Het onderhoud aan de gymzaal in Avenhorn is uitgesteld. Het is niet logisch nu grote onderhoudskosten te maken terwijl er een onderzoek loopt naar de mogelijkheden van een brede school. Ook het onderhoud aan de gymzaal in Berkhout is uitgesteld naar 2012. In de gymzaal in Hensbroek is in overeenstemming met de planning de cv-installatie deels vervangen.
Monumenten Voor het onderhoud van de monumenten hebben we op grond van het onderhoudsplan jaarlijks een dotatie nodig van € 22.507. In de begroting hadden we een budget van € 6.525 en dus € 15.982 tekort. Er is echter een voorziening “onderhoud toren NH Kerk Hensbroek”. Het ontbrekende bedrag is bijgelegd uit de reserve nieuwe investeringen.
PAGINA
95
Programmarekening 2011
De NH Kerk te Hensbroek
Op grond van het onderhoudsplan zou er in 2011 voor € 8.517 aan onderhoud gepleegd worden. We zijn uitgekomen op € 15.842, een overschrijding van € 7.325. Dit komt o.a. door aanbesteed werk in 2010 dat in 2011 is uitgevoerd.
Recreatievoorzieningen Hieronder vallen het hertenkamp in Ursem en het volkstuingebouw in de Schermer. Het onderhoudsplan geeft aan dat er jaarlijks € 1.623 nodig is. In de begroting was € 2.500 opgenomen. Er werd dus meer begroot dan er nodig was. Het overschot van € 877 kwam ten goede aan de budgettaire ruimte. Volgens het onderhoudsplan zouden we € 701 aan onderhoud uitgeven. Er is € 53 uitgegeven.
Verenigingsgebouwen & dorpshuizen Voor deze opstallen geeft het onderhoudsplan een jaarlijkse dotatie aan van € 35.198, terwijl er in de begroting € 5.750 voor onderhoud geraamd was. Jaarlijks is er een tekort van € 29.448. Uit de bestaande onderhoudreserves is er dekking van € 813 per jaar. Het jaarlijkse tekort is € 28.635. Dit is bijgelegd uit de reserve nieuwe investeringen voor zestien jaar en bedraagt € 458.160. Voor het onderhoud was in overeenstemming met het onderhoudsplan € 19.013 opgenomen. Er is voor € 13.583 uitgegeven.
Peuterspeelzalen De peuterspeelzalen vragen een jaarlijkse dotatie aan de onderhoudsvoorziening van € 11.597. De begroting werd met € 16.150 belast met het onderhoud. De voorziening geeft dus een lastenverlichting inde begroting van € 4.553 per jaar. De bestaande voorziening had een saldo van € 20.000. Dat is voor de looptijd van het onderhoudsplan (zestien jaar) € 1.250 per jaar. Dit vermindert de jaarlijkse dotatie, die dan uitkomt op € 10.347 per jaar. De lasten in de begroting verminderen met € 5.803 en dit kwam te goede aan de budgettaire ruimte. Voor het onderhoud was in 2011 € 9.024 gepland. Er is € 6.195 uitgegeven.
PAGINA
96
Programmarekening 2011
Begraafplaatsen Voor het behoud van de opstallen op de begraafplaatsen is jaarlijks € 10.713 nodig. De onderhoudskosten dekken we uit de inkomsten van (de afkoop van) het onderhoudsrecht. Er kwam dus geen wijziging in lasten in de begroting. Voor 2011 was er € 6.005 aan onderhoud begroot maar er is niets aan het onderhoud van de opstallen uitgegeven.
Gemeentehuizen Voor het onderhoud van de gemeentehuizen in de Goorn en Obdam is een jaarlijkse dotatie aan de voorziening van € 121.021 nodig. In de begroting hielden we rekening met € 92.500. Het restant komt uit de bestaande reserve onderhoud gemeentehuis en een dotatie van de reserve nieuwe investeringen (NUON-gelden).
Gemeentehuis in Obdam
Op grond van het onderhoudsplan zou er in 2011 € 46.826 aan onderhoud plaatsvinden. De werkelijke uitgaven bedragen € 97.532. Er is een overschrijding van € 50.704. Deze overschrijding komt nog voort uit fusieperikelen, de dekking van deze overschrijding komt uit de reserve frictiekosten.
Gemeentewerven buitendienst Voor het onderhoud aan de gemeentewerven van de buitendienst hadden we jaarlijks € 20.000 in de begroting opgenomen. Het onderhoudsplan gaf aan dat we jaarlijks € 34.588 nodig hadden. Dit geeft een stijging van € 14.588 per jaar. Er was geen onderhoudsreserve of –voorziening aanwezig. De stijging van deze lasten hebben we opgevangen door de bijdrage uit de reserve nieuwe investeringen voor een periode van zestien jaar. Dit was € 233.408. Op grond van het onderhoudsplan zouden we in 2011 voor € 4.608 aan onderhoud uitgeven. De werkelijke uitgave was € 5.724, een overschrijding van € 1.114. Van de werf in Avenhorn is, in verband met het doorhangen, de dakgoot preventief vervangen.
Samenvatting Op grond van de aangehaalde onderhoudsplannen moeten we in de begroting jaarlijks rekening houden met een dotatie aan de diverse onderhoudsvoorzieningen. Er waren al bestaande onderhoudsvoorzieningen en reserves. Deze saldo’s zijn aangewend voor de nieuwe voorzieningen.
PAGINA
97
Programmarekening 2011
De exploitatie kan de verhoging van de dotatie voor het onderhoud niet dragen. Echter, de gelden uit de verkoop van de aandelen NUON werden opgenomen in de reserve Nieuwe Investeringen totdat er een bestemming aan werd gegeven. We hebben deze middelen gebruikt om het deel wat niet kunnen dekken in de exploitatie aan de diverse onderhoudsvoorzieningen toe te voegen. Bij de vaststelling van de aan deze mutaties ten grondslag liggende notitie “reserves en voorzieningen 2010” is uitdrukkelijk opgenomen dat het onderhoud van de diverse gemeentelijke gebouwen voor de komende zestien jaar is gegarandeerd. We beseffen ons echter terdege dat we in de samenstelling van de begrotingen over een periode van 10 jaar rekening moeten houden met de stijging van de lasten van het onderhoud. We moeten er van uitgaan dat we in 2026 een extra ruimte in de reguliere begroting hebben om de stijging van de dotaties aan de onderhoudsvoorzieningen op te vangen.
B ruggen Ook voor de bruggen is een onderhoudsplan opgesteld. Op grond daarvan zou het nodig zijn om jaarlijks voor € 123.000 per jaar te doteren aan de voorziening. In de reguliere begroting is voor het onderhoud € 30.000 opgenomen. De dotatie aan de onderhoudsvoorziening zou dus een lastenstijging van € 93.000 per jaar te zien geven. Er was echter al een voorziening voor het onderhoud van de bruggen met een saldo van € 48.000. Over de looptijd van het onderhoudsplan zou dit een jaarlijkse dekking van € 3.200. Er zou dus jaarlijks € 89.800 bij moeten. Uitgangspunt is dat we de exploitatie niet extra belasten. In de notitie “reserves en voorzieningen 2010” is dan ook opgenomen om een deel van de gelden van de verkoop van de aandelen NUON te gebruiken voor de dekking. Er zou dan € 1.347.000 aan de voorziening toegevoegd worden. Echter, in het besluit bij de notitie “reserves en voorzieningen” is de vaststelling van deze voorziening en de jaarlijkse dotatie daaraan niet opgenomen. De aangehaalde omzetting is dan ook niet doorgevoerd. Alleen de reguliere bijdrage aan de voorziening van € 30.000 is toegevoegd. De werkelijke uitgaven in 2011 blijven binnen deze bijdrage. Er is € 26.900 uitgegeven. Overigens komen we in de voorjaarsrapportage 2012 nog terug op het besluitvormingsproces. 4.5
Financiering Zowel de Wet Fido (financiering decentrale overheden) als het BBV (besluit begroting en verantwoording) schrijven deze paragraaf voor in de begroting en de rekening. In de paragraaf geven informatie over het financieringsbeleid (treasury) en de daaraan verbonden risico’s.
Interne ontwikkelingen In de raadsvergadering van 26 april 2011 is een nieuw treasurystatuut vastgesteld. In het statuut zelf zijn geen grote veranderingen aangebracht. Wel onderstreepten we met het nieuwe statuut het toenemende belang van een goede treasury. Immers, een goed uitgevoerde treasury kan (rente)kosten besparen en wellicht de (rente)inkomsten vergroten. Ook neemt de ontwikkeling van de liquide middelen een steeds belangrijkere plaats in. De liquiditeitsprognose is beperkt tot één
PAGINA
98
Programmarekening 2011
jaar. Een langere periode is niet reëel. Het is al moeilijk om voor een kortere periode dan één jaar een goede prognose op te stellen. De uitgangspunten van het risicobeheer zijn opnieuw geredigeerd. Opgenomen is dat het uitzetten van middelen in aandelen verboden is, evenals het gebruik van derivaten. Deze kunnen worden toegepast om financiële risico’s te beperken, maar in de praktijk gebruiken we deze toch al niet. Opgenomen is dat, zodra de gemeente weer beheerder is van het zwembad “Buitenmeere” in Obdam, deze ook van een kas gebruik mag maken. Daarnaast is limitatief opgenomen welke onderdelen van de gemeente over een kas mogen beschikken. Het koersrisicobeheer is uitgebreider opgenomen. Uitzettingen mogen nu alleen gebeuren op rekening-courant, spaarrekening, daggeld, deposito’s. Met obligaties en medium term notes loop je koersrisico’s en deze zijn niet toegestaan. Ook mogen uitzettingen plaatsvinden in garantieproducten die minimaal de hoofdsom en een aanvaardbaar rendement uitkeren. Het uitzetten van overtollige liquide middelen mag nu ook, naast financiële instellingen met een AAA-rating, bij instellingen voor wiens waardepapier een solvabiliteitsratio van 0% geldt. Dit houdt in dat de gemeente ook middelen mag uitzetten bij instellingen die worden gegarandeerd door centrale overheden. Onverkort blijft gelden dat het niet is toegestaan financieringen aan te trekken met het doel deze winstgevend weg te zetten.
Externe ontwikkelingen Bij het uitvoeren van het treasurybeleid speelt het verwachte verloop van de renteontwikkeling op de geld- en kapitaalmarkt een belangrijke rol. Met de ontwikkeling op de geldmarkt wordt bedoeld de rente op korte termijn (looptijd korter dan twee jaar). Met de ontwikkeling op de kapitaalmarkt is de renteontwikkeling op de lange termijn (looptijd langer dan twee jaar). De korte rente bleef in 2011 een grillig verloop houden (zie de onderstaande grafiek). De eerste paar maanden van het jaar steeg het percentage naar bijna 1,4%. Aan het einde van het jaar nam het percentage weer sterk af. Inmiddels is het percentage gedaald naar minder dan 0,5%. De verwachting is dat het percentage nog iets verder zal dalen en zich dan zal stabiliseren. Grafisch verliep de ontwikkeling van de korte rente (1-maands Euribor) in het jaar 2011 als volgt: 1 -ma an d s eu r ib o r 1,6
1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2
ja nu ar i
no ve m be r
se p te m be r
ju li
m ei
m aa rt
0
ja nu ar i
Percentage
1,4
Ma an d en 1-maands euribor
PAGINA
99
Programmarekening 2011
De rente op de kapitaalmarkt bleef stabiel. Het percentage van een 10-jarige staatslening was redelijk constant en bedroeg ca. 2,150%.
Gemeentefinanciering De liquiditeit van de gemeente heeft het afgelopen jaar wederom een wisselend karakter gehad. Het verloop van de financiering was als volgt: Financieringsoverz icht 2011 € 6.000.000
€ 5.000.000
€ 4.000.000
€ 3.000.000
€ 2.000.000
€ 1.000.000
€ -
In 2011 hebben we totaal voor € 12,5 miljoen aan kortlopende geldleningen opgenomen en afgelost. Aan het begin en het einde van het jaar bedroeg het opgenomen bedrag € 2,5 miljoen.
Rentekosten In 2011 hebben we totaal aan € 767.562 aan rentekosten gehad. Begroot is € 867.655, zodat we in totaal € 100.093 minder aan rente hebben uitgegeven dan we hadden verwacht. Het totale overzicht ziet er als volgt uit:
Overzicht rentekosten rentekosten 2011 Omschrijving rente langlopende geldleningen rente kortlopende geldleningen rente eigen financieringsmiddelen
begroting
rekening
saldo
€ € €
272.753 171.106 423.796
€ € €
316.735 37.313 413.514
€ € €
43.982133.793 10.282
€
867.655
€
767.562
€
100.093
Langlopende geldleningen Het saldo van de langlopende geldleningen heeft, behoudens de reguliere aflossing, geen wijziging ondergaan. Er zijn geen nieuwe leningen opgenomen en/of vervroegd afgelost. Het saldo van het onafgeloste deel van de lening is van € 9.633.804 verminderd naar € 9.438.742. De reguliere aflossing in 2011 was € 195.062. De over de leningen betaalde rente is € 311.623. De gemiddelde
PAGINA 100
Programmarekening 2011
rente over de leningen bedraagt 3,26%. Daarboven komt nog de rente over de waarborgsommen van € 5.112.
Beleggingen Beleggingen in de vorm van aandelen heeft de gemeente niet, behoudens bij: de GKNH (Gasbedrijf Kop Noord-Holland) in Alkmaar met aandelen Liander (transportbedrijf NUON) het Centraal Afvalverwerkingsbedrijf West-Friesland (CAW) met aandelen in de HVC de NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) in Den Haag
De NV Bank Nederlandse Gemeenten in Den Haag
Van deze instellingen werd in 2011 € 302.255 aan dividend ontvangen, namelijk: GKNH CAW BNG
€ € € €
154.199 81.319 66.737 302.255
In 2009 zijn de aandelen van het NUON verkocht. In 2011 hebben we uit deze verkoop een bedrag ontvangen van € 1.461.705. In het treasurystatuut is uitgesloten dat de gemeente zich begeeft op het pad van risicovolle beleggingen, zoals aandelen in private bedrijven en derivaten. Koersrisicobeheer De koersrisico's van de gemeente zijn zeer beperkt, omdat uitsluitend middelen worden uitgezet in vastrentende waarden, zoals deposito's en obligaties. Vastrentende waarden garanderen dat op de einddatum de nominale waarde wordt uitgekeerd. Op deze einddatum is dus geen sprake van koersrisico's. Het uitzetten van overtollige middelen geschiedt conform het treasurystatuut waarbij uitsluitend uitzettingen plaatsvinden bij instellingen met een AAA-rating. Veelal betreft dit de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) te Den Haag. Met deze bank is daartoe een overeenkomst afgesloten.
PAGINA 101
Programmarekening 2011
Kasgeldlimiet Kasgel dlimiet De kasgeldlimiet geeft het renterisico op korte termijn weer. Hieronder vallen alle kortlopende financieringen met een rentetypische looptijd korter dan 2 jaar. De kasgeldlimiet voor het jaar 2011 was 8,5% van het begrotingstotaal. Het begrotingstotaal van de primitieve begroting 2011 bedroeg bijna € 37,7 miljoen. Hieruit volgt een kasgeldlimiet van iets meer dan € 3,2 miljoen. Dit betekent dat de gemeente volgens de wet FIDO gemiddeld per kalenderkwartaal niet meer kortlopende schulden mag hebben dan dit bedrag. Een eventuele overschrijding van de limiet moet aan de toezichthouder (de provincie) gemeld worden. In 2011 heeft die situatie zich niet voorgedaan.
Renterisiconorm De renterisiconorm is een bedrag ter grootte van een percentage van het totaal van de vaste schuld bij aanvang van het jaar. Dit percentage beloopt 20% van de vaste schuld van de gemeente. Het doel hiervan is dat gemeenten in enig jaar niet meer dan 20% van hun vaste schuld (looptijd langer dan één jaar) mogen converteren. Deze zekerheid is ingebouwd in de Wet FIDO om te voorkomen dat de gemeente met te grote negatieve renteschommelingen geconfronteerd wordt en de nadelige gevolgen daarvan moet kunnen opvangen binnen de begroting. In het verleden hebben wij onze langlopende leningen geconverteerd naar marktconforme rentepercentages. Het risico van nadelige rente-effecten doet zich in de bestaande leningenportefeuille niet voor.
Financieringspositie Deze positie hangt af van de te verwachten uitgaven (normale lasten en investeringen) en de inkomsten. De lasten worden globaal gezien betaald uit de algemene uitkering uit het Gemeentefonds, de belastingen, heffingen, rijksbijdragen en retributies. In de afgelopen jaren zijn een aantal grote investeringen gerealiseerd of nog in uitvoering, zoals het investeringen voor de brandweer, onderhoud van wegen, aanleg kunstgrasvelden, ontwikkeling centrum Ursem, etc. Dit zijn forse investeringen. Toch hoefde we in 2011 geen langlopende geldleningen aan te trekken. Overigens verwachten we wel dat we daar in de komende jaren niet onder uit komen. De inkomsten nemen, o.a. door de bezuinigingen op de algemene uitkering, af. Dit betekent dat onze liquide middelen eveneens minder worden. In de komende jaren staan grote investeringen gepland, zoals de brede school in Ursem. Dit zal er toe leiden dat we langlopende geldleningen moeten aantrekken en dat we dus ook rentelasten krijgen. Deze rentelasten kunnen aardig oplopen. In de kadernota 2013 komen we hierop terug.
Relatiebeheer De NV Bank Nederlandse Gemeenten is de huisbankier van de gemeente. Deze band is versterkt door het aangaan van de overeenkomst voor het liquiditeitenbeheer. De overige financiële instellingen spelen in dit verband een secundaire rol. In deze situatie komt voorlopig geen wijziging.
PAGINA 102
Programmarekening 2011
Informatievoorziening Gelet de omvang van de gemeente bestaat de informatie voor de treasuryfunctie hoofdzakelijk uit informatiestromen met de huisbankier. Informatie over de ontwikkeling van de financiële positie wordt verkregen door middel van de treasuryfunctie van de NV Bank Nederlandse Gemeenten. Op basis daarvan ontstaat er inzicht in de liquiditeit op korte termijn. Ook informeert het systeem over de rentetarieven van de geld- en kapitaalmarkt. 4.6
Bedrijfsvoering Inleiding Begrippen die bij de bedrijfsvoering een rol spelen zijn: rechtmatigheid: een gemeente handelt rechtmatig als zij handelt volgens de geldende wet- en regelgeving betrouwbaarheid: de gemeente heeft haar zaken voor elkaar, voert de (wettelijke) regels voorspelbaar uit en handhaaft deze regels transparantie: een transparante overheid biedt inzicht in de uitvoering van de programma’s en de ondersteunende processen doelmatigheid: het met zo weinig mogelijk input voortbrengen van een bepaalde output of met een bepaalde input een kwalitatief en/of kwantitatief zo goed mogelijke output realiseren; doeltreffendheid: de effecten bereiken die beoogd waren
De ontwikkeling van de bedrijfsvoering Wanneer er naar dit aspect gekeken wordt, dan zien we dit proces steeds zwaarder wordt en de verantwoording veel van de organisatie vraagt. Heel veel onderwerpen hebben een relatie met planning en control: kwaliteitshandvesten, benchmarking, administratieve organisatie, evaluatieonderzoeken, budgetbeheer, audits, lokale rekenkamer, de verordeningen ex art. 212, 213 en 213a Gemeentewet en de kaderstelling. Dit alles in het kader van “wat willen we”, ‘wat gaan we daarvoor doen” en “wat mag het kosten?”
Rechtmatigheid Inleiding Aan dit scala van aspecten is het aspect van de rechtmatigheid toegevoegd. De accountant moet daar een oordeel over geven. Dit vergroot de hoeveelheid werk aanzienlijk. Er zullen goede afspraken tussen de accountant, de raad en het college moeten worden gemaakt over de haalbaarheid en de fasering van deze regelgeving. Feitelijk zullen alle administratieve processen moeten worden beschreven en geactualiseerd. Vastgelegd moet worden dat de uitvoering in overeenstemming met de wet- en regelgeving en andere voorschriften is gebeurd. Zo kan op elk moment (door de accountant) worden gecontroleerd of de uitvoering van de processen en procedures wel in overeenstemming met de gemaakte wetgeving en afspraken is gevoerd.
PAGINA 103
Programmarekening 2011
In 2008 is een start gemaakt met de vastlegging van de rechtmatigheid op de diverse onderdelen. Dit is echter geen taak van de afdeling financiën alleen, maar is organisatiebreed. De vastlegging van het rechtmatig handelen, moet dan ook ingebed worden in de dagelijkse werkzaamheden. Daardoor komt een zwaardere druk te liggen op het secundaire administratieve proces.
Kwaliteitscontrole De rechtmatigheidcontrole is omvangrijker dan de gewone controle van de getrouwheid. Bij de rechtmatigheid draait het om de juistheid en volledigheid van transacties. Die kun je niet compenseren. De foutenkans en de effecten van fouten zijn dus veel groter. Daarom is het van belang de controle op de kwaliteit en de interne controle zichtbaar en traceerbaar in de processen op te nemen. Afwijkingen zie je eerder en/of kunnen worden voorkomen. Bij de rechtmatigheid toetsen we aan de interne (eigen verordeningen en beleidsnota’s, e.d.) en externe wet- en regelgeving (zowel vanuit het rijk en als vanuit Europa). Voorwaarde is wel dat er financiële aspecten aan zitten. In een normenkader verklaren we welke regels van toepassing zijn. Uit het normenkader moet de vanuit toepassing zijnde wet- en regelgeving aangegeven worden welke specifiek relevant zijn voor een rechtmatige uitvoering en waarop expliciete toetsing moet plaatsvinden. De analyse van de specifieke voorwaarden is het toetsingskader. De voorwaarden zijn globaal in zeven klassen in te delen: het recht de hoogte de duur de bevoegdheid de administratie de bewijsstukken de termijnen De eerste drie bepalen in grote mate het financiële belang, de andere vier hebben meer betrekking op het proces. De rechtmatige uitvoering waarborgen we in eerste instantie door de opzet en inrichting van de administratieve organisatie (processtappen en functiescheiding). De controle in de uitvoering loopt in het uitvoeringsproces mee. Er bestaat bij de inrichting en uitvoering aandacht voor de controle op de voorwaarden. Wordt de uitvoering en de controle juist en tijdig gedaan dan kan en zal er in principe geen sprake van onrechtmatigheid kunnen zijn. Voor de accountant is het van belang dat de stappen in de uitvoering en van de controle vastgelegd zijn. Daarop toetst de accountant.
Controleplan rechtmatigheid 2011 In de vergadering van de commissie Middelen van 17 oktober 2011 is het Controleplan rechtmatigheid 2011 besproken. In het plan is beschreven op welke manier we rechtmatigheid aanpakken in onze gemeente. We gingen in op de wijze waarop de interne controle gestalte krijgt en wordt het risicoprofiel van de gemeente geschetst. Tenslotte volgt er een uitwerking van de interne controle in werkplannen. Welke stappen moeten er worden ondernomen, is rekening gehouden met wet- en regelgeving, zijn deze uitgevoerd, e.d. Op deze wijze is het voor de
PAGINA 104
Programmarekening 2011
accountant eenvoudiger te beoordelen of de wet- en regelgeving wordt nageleefd en of we dus rechtmatig bezig zijn. In het controleplan rechtmatigheid 2011 hebben we veertien processen opgenomen die in aanmerking komen voor de (verbijzonderde) interne controle. Deze zijn: de gemeentelijke belastingen (aanslagen, kwijtschelding) uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) salarissen e.d. van personeel algemene uitkering uit het Gemeentefonds subsidies en inkomensoverdrachten (o.a. gemeenschappelijke regelingen) uitkeringen sociale zaken (WWB, Ioaz, Ioaw, en BBZ) leges omgevingsvergunningen huuropbrengsten woningbedrijf kredieten op investeringen betalingsverkeer treasury w.o. kort krediet en langlopende (geld)leningen inkoop en aanbesteding grondexploitaties, w.o. aankoop en verkoop van grond ontvangen subsidies en bijdragen (o.a. voor verantwoording Sisa) We controleren niet ieder jaar alle deze processen. Dat is te omvangrijk en zou veel te veel tijd in beslag nemen. Deze processen rouleren. In 2011 hebben we de volgende processen aan een (verbijzonderde) interne controle onderworpen: treaury belastingen & heffingen sociale uitkeringen (inclusief Wmo) huuropbrengsten woningbedrijf subsidies kredieten op investeringen inkoop en aanbestedingen leges omgevingsvergunningen Uit de gehouden controles trekken we de conclusie dat er geen onrechtmatigheden zijn waargenomen. Wel adviseren we met ingang van het volgende jaar: voor de toetsing van de sociale uitkeringen en Wmo een checklist te gebruiken voor de behandelende ambtenaar en de toetser voor een verbeterd aanslagbiljet voor de gemeentelijke belastingen van het gemeentelijke woningbedrijf te zorgen er voor te zorgen dat er een akkoord is van het college van burgemeester & wethouders als er van de eigen regels wordt afgeweken in 2012 extra aandacht te besteden aan de financiële administratie van de beide zwembaden
PAGINA 105
Programmarekening 2011
Verbijzonderde interne controle Naast deze kwaliteitscontrole kan er nog sprake zijn van een verbijzonderde interne controle. Deze procesonafhankelijke controle vindt achteraf plaats. Hier kijken we dus achteraf of voldaan is aan het toetsingskader. Is er sprake van volledigheid, is de juiste wet- en regelgeving toegepast, voldoet één en ander aan de voorwaarden, etc. Ook van deze controle volgt een volledige verslaglegging, die voor de accountant ter inzage ligt. Het is eenvoudiger de gewone kwaliteitscontrole toe te passen. Deze controle gebeurt tijdens de behandeling van een aanvraag, verzoek, e.d. De verbijzonderde controle vindt achteraf plaats, gebeurt door een onafhankelijke (zoals een andere afdeling) en neemt meer tijd in beslag. Het is daarom van belang dat de processtappen goed beschreven zijn en dat tijdens deze processen de controle adequaat gevoerd en vastgelegd. Is dat het geval, dan zal er eigenlijk geen verbijzonderde controle plaats vinden. Echter, er kan altijd nog worden besloten voor een bepaald proces een dergelijke controle toe te passen.
R egionaal kwaliteitssysteem Voor het GBA-proces is regionaal een kwaliteitssysteem opgebouwd. Regionale afstemming van processen maakt onderlinge vervanging bij problemen eenvoudiger. Een dergelijk kwaliteitssysteem is ook voor bouw- en woningtoezicht opgebouwd. Op dit punt is er sprake van samenwerking tussen de West-Friese gemeenten. Dit kwaliteitssysteem heeft uiteindelijk geresulteerd in een ISOcertificering op het terrein van het bouw- en woningtoezicht.
Het GBA-logo
Informatievoorziening Informatievo orziening Voor de komende jaren staan belangrijke ontwikkelingen op de rol. Er zal fors geïnvesteerd moeten worden in de ICT. Voor de gemeente Koggenland zal dit ook een steeds groter beslag leggen op de financiële middelen. Hierbij gaat het o.a. om de volgende onderwerpen: digitale dienstverlening door verbetering/actualisering van de website geo-informatie, basisregistratie personen en gebouwen ontsluiting van alle regelgeving via het internet het invoeren van een stelsel van authentieke registraties de public key infrastructure (digitale duurzaamheid en betere beveiliging) de Wet registratie publiekrechtelijke beperkingen een online raadsinformatiesysteem een verdere toename van de elektronische afhandeling van overheidsdiensten overgang naar een nieuwe windows-omgeving en Office 2010
PAGINA 106
Programmarekening 2011
Deze opsomming is nog een beperkt overzicht van wat er allemaal op de gemeente afkomt. Dit leidt niet tot vermindering van de formatie, maar eerder tot vergroting daarvan, zowel in kwantitatieve als in kwalitatieve zin. Vervanging van software en hardware blijft uiteraard ook doorgaan. Voor wat betreft de software zien we door het kleiner worden van de markt, zowel vanuit de aanbod- als de vraagkant, steeds hogere kosten ontstaan. Vooral het onderhoud blijft maar steeds in prijs stijgen. Grotere en sterkere communicatielijnen kosten ook steeds meer geld.
Uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) De organisaties in de publieke sector financieren we in Nederland met overheidsgeld. Deze organisaties zijn verplicht om de topinkomens openbaar te maken. Dit is voorgeschreven in de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens, de Wopt. De organisaties voor wie deze verplichting geldt zijn: publieke instellingen: rijk, provincies, gemeente en waterschappen semi-publieke instellingen: ziekenhuizen, scholen, publieke omroepen, woningcorporaties, e.d. De topinkomens in de (semi)publieke sector wordt vergeleken met het gemiddeld belastbaar jaarloon van de ministers. Voor het jaar 2011 is deze norm vastgesteld op € 193.000. Ligt het inkomen hoger dan deze norm, dan moet dit in het jaarverslag worden opgenomen en gemeld aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties. Het ministerie maakt een totaaloverzicht van de gemelde topinkomens. Het overzicht biedt het ministerie jaarlijks aan de Tweede Kamer aan. In onze gemeente hebben we in 2011 geen jaarlonen die boven de norm van € 193.000 uitkomen. 4.7
Verbonden partijen Op grond van het bepaalde in artikel 9, lid 2f, van het BBV zijn we verplicht deze paragraaf in de begroting en rekening op te nemen. Ook is aangegeven, dat deze paragraaf minimaal het volgende moet bevatten: een visie op de verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die in de begroting zijn opgenomen de beleidsvoornemens over de verbonden partijen Een verbonden partij is een rechtspersoon, die een bestuurlijk of een financieel belang met de gemeente heeft. Daarbij moet wel een publiek belang gediend zijn. Degene, die namens de gemeente in het bestuur deelneemt, moet zich gevraagd en ongevraagd naar de gemeente(raad) verantwoorden. De gemeente Koggenland heeft bestuurlijke en financiële belangen in een aantal verbonden partijen, zoals gemeenschappelijke regelingen. Deze verbonden partijen voeren het beleid voor de gemeente uit. Uiteraard blijft de gemeente Koggenland beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheden houden van de partijen.
PAGINA 107
Programmarekening 2011
Regelingen SOW in liquidatie In 2004 zijn een aantal onder het SOW ressorterende regelingen, zoals het RSW, RBW en GGD, zelfstandig gegaan of in andere organisaties opgenomen. De leidde tot de opheffing van het SOW. In 2005 betaalde we een bijdrage aan de regeling in liquidatie. In 2011 zijn de geraamde en werkelijke uitgaven als volgt:
SOW - gemeente Hoorn Hoorn begroting bestuurlijke samenwerking SOW in liquidatie
rekening
saldo
€ €
46.433 10.875
€ €
40.600 2.638
€ €
5.833 8.237
€
57.308
€
43.238
€
14.070
De werkelijke lasten zijn ruim binnen de begroting gebleven. Er is een onderschrijding van de budgetten van € 14.0701 (24,5%).
Recreatieschap West-Friesland (RSW) De gemeente neemt deel in het Recreatieschap West-Friesland. Het recreatieschap behartigt voor de West-Friese gemeenten de belangen van de openluchtrecreatie en het landschap. Het RSW zet zich in voor een rijkere, gevarieerdere natuur met meer recreatiemogelijkheden. Het RSW ontwikkelt hiervoor recreatief beleid en voert dit uit. Naast een aantal overnachtinggelegenheden beheert het RSW tien recreatieterreinen in West-Friesland.
Het logo van het RSW
Deze regeling wordt uitgevoerd door de gemeente Stede Broec. De bijdrage voor het jaar 2011 is gebaseerd op een bedrag van € 5,48 per inwoner en bedraagt € 121.600. De werkelijke bijdrage over het jaar 2011 is € 118.247, € 3.353 (2,8%) minder dan begroot.
Veiligheidsregio Een veiligheidsregio is een gebied waarbinnen gemeenten en hulpverleningsdiensten samenwerken op het gebied van rampen- en incidentbestrijding. De samenwerking moet zorgen voor verkleining van de risico's op crises, een betere voorbereiding op incidenten en een vlotte en adequate aansturing van de hulpverlening bij een ramp. De inspanningen worden gecoördineerd vanuit een centrale organisatie.
PAGINA 108
Programmarekening 2011
In het jaar 2010 is de bijdrage aan de Veiligheidsregio begroot op € 263.385 (€ 11,56 per inwoner). De werkelijk betaalde bijdrage is € 256.100. De begrote bijdrage is met € 7.285 (2,8%) onderschreden.
Op/Maat Dit is een gemeenschappelijke regeling op grond van de wet Sociale Werkvoorziening. Door een efficiënte bedrijfsvoering heeft deze regeling overschotten en een eigen reserve kunnen creëren. Sinds jaren is geen financiële bijdrage aan dit samenwerkingsverband verleend. Ook in 2011 betaalde de gemeente geen bijdrage aan de gemeenschappelijke regeling. Het rijk betaalt voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) een bijdrage aan de gemeente. We hadden in de begroting zowel voor de lasten als baten € 955.000 geraamd. In 2011 heeft de gemeente € 873.727 van het rijk ontvangen. Dit bedrag is doorbetaald aan Op/Maat. Verder is er € 408 betaald aan het Werkvoorzieningschap Noord-Kennemerland. Bij dit schap zijn drie inwoners uit onze gemeente geplaatst.
Archiefdienst West-Friese gemeenten Deze regeling heeft de zorg op zich genomen van de bewaring en het beheer van archiefbescheiden van de deelnemende gemeenten en het bevorderen van lokale en regionale geschiedbeoefening. Hoorn is daarbij de centrumgemeente.
Het logo van het Westfries archief
De bijdrage in 2011 is vastgesteld op € 6,83 per inwoner. De bijdrage aan de Archiefdienst voor het jaar 2011 is primair begroot op € 151.550. De werkelijke uitgaven bedragen € 150.826. Hier is dus sprake van een onderschrijding van € 724.
Milieudienst Milieu Dienst is de opvolger van de SUM (Stichting Uitvoering Milieutaken). De gemeente neemt niet meer aan deze regeling deel. De gemeente voert nu zelfstandig deze taken uit, eventueel bijgestaan door uitbesteding van een deel van de werkzaamheden.
PAGINA 109
Programmarekening 2011
Samenwerking HALT-bureau West-Friesland Deze regeling is aangegaan om de gegroeide samenwerking op het gebied van alternatieve straffen vorm te geven. De gemeente Hoorn is daarbij centrumgemeente. In 2011 is uitgegaan van een bijdrage van € 8.788. Dit is ook het bedrag dat betaald is.
Houdstermaatschappij Gaskop Noord-Holland (GKNH) De aandelen in deze houdstermaatschappij zijn in het bezit van de gemeenten die voorheen eigenaar waren van dit gasbedrijf. De GKNH beheert de aandelen van het NUON. In 2009 zijn de aandelen NUON verkocht aan Vattenfall. Uit de verkoop ontvangen we ruim € 9 miljoen. In 2009 is € 4.087.596 uitgekeerd. In 2011 kregen we € 1.461.705 uitgekeerd. In de begroting hadden we een bedrag opgenomen van € 1.451.079. In 2013 en 2015 krijgt de gemeente nog ongeveer € 1.433.000 en € 1.952.000 uitbetaald. De Houdstermaatschappij GKNH keert het dividend van het NUON (netbeheerder Liander) volledig uit aan de gemeentelijke aandeelhouders. Het dividend is afhankelijk van de bedrijfsresultaten en kan dus jaarlijks schommelen. De gemeente Koggenland heeft in totaal 147 aandelen in de GKNH. In 2011 is totaal aan dividend van het NUON ontvangen een bedrag van € 154.199. De primaire begroting geeft een ontvangst van € 140.000.
NV Bank Nederlandse Gemeenten De gemeente bezit 29.016 aandelen van de bank. Jaarlijks wordt een dividend aan de gemeente uitgekeerd. In de primaire begroting 2011 gingen we uit van een dividenduitkering van € 72.500. In de voorjaarsrapportage is de begroting naar beneden bijgesteld met € 5.765 naar € 66.737. De werkelijke uitkering van dividend bedroeg € 66.735.
Regionaal woonwagencentrum De gemeente is aangesloten bij het regionale woonwagencentrum, dat werd uitgevoerd door het voormalige SOW. In 2010 is, evenals in de voorgaande jaren, geen bijdrage geraamd en betaald.
Regionale Ambulancedienst Doel van de ambulancedienst is het voorzien in een ambulancehulpverlening voor de bevolking in het samenwerkingsgebied (Kop van Noord-Holland) door het instellen en in stand houden van een ambulancedienst.
PAGINA 110
Programmarekening 2011
In de begroting is voor de regionale ambulancedienst een bedrag aan uitgaven opgenomen van € 17.550. Deze bijdrage is berekend naar € 0,79 per inwoner. De werkelijke uitgaven bedragen zijn € 1.120 hoger en komen uit op € 18.670. In 2011 hebben wij een rekening van € 1.314 betaald aan de Veiligheidsregio als bijdrage in het onderhoud van de randapparatuur van de ambulances, o.a. voor de C 2000. Dit was niet begroot.
GGD Noord-Hollands Noorden De Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid en veiligheid van alle inwoners in Noord-Holland Noord door: bewaking door gezondheidsrisico's en onveiligheid te signaleren en de inzichten hierover actief te verspreiden; bescherming tegen natuurlijke of opzettelijke bedreigingen van de volksgezondheid met preventie, bestrijding en voorlichting; bevordering individueel en collectief gezond gedrag en preventief beleid van gemeenten en andere spelers in de gezondheidszorg. De bijdrage aan de GGD voor de algemene gezondheidszorg is begroot op € 393.860 (€ 17,75 per inwoner). De werkelijke bijdrage over het jaar 2011 komt uit op € 389.948. Daarnaast is er € 10.985 aan de gemeente Hoorn betaald in het kader van het project “Jeugd en alcohol”. Ook is er € 3.506 betaald voor het project “alcohol, een ander verhaal” en € 2.798 aan de gemeente Hoorn voor de training “leren signaleren” in het kader van het alcoholpreventiebeleid.
Resumé In het onderstaande overzicht zijn de beschikbare budgetten en de werkelijke lasten samengebracht. Het overzicht ziet er als volgt uit:
PAGINA 111
Programmarekening 2011
Instelling Bestuurlijke samenwerking Hoorn SOW in liquidatie Recreatieschap West-Friesland (RSW) Veiligheidsregio Noord-Holland Noord Op/Maat Archiefdienst West-Friese gemeenten Milieudienst Halt-bureau West-Friesland Regionaal Woonwagencentrum Regionale ambulancedienst GGD Noord-Hollands Noorden
begroting
rekening
saldo
%
€ € € € € € € € € € €
46.433 10.875 121.600 263.385 955.000 151.550 8.788 17.550 393.860
€ € € € € € € € € € €
40.600 2.638 118.247 256.100 874.135 150.826 8.788 18.670 407.312
€ € € € € € € € € € €
5.8338.2373.3537.28580.8657241.120 13.452
-12,6% -75,7% -2,8% -2,8% -8,5% -0,5% n.v.t. 0,0% n.v.t. 6,4% 3,4%
€
1.969.041
€
1.877.316
€
91.725-
-4,7%
Conclusie De bijdragen aan de regionale instellingen zijn in 2011 € 91.725 lager uitgevallen dan we in de begroting hadden opgenomen. Dit betekent echter niet dat we dit voordeel ook hebben. De bijdrage van het rijk in de kosten van de Wet Sociale Werkvoorziening is € 80.865 lager uitgevallen dan we hadden begroot. De werkelijke onderschrijding bedraagt dus € 10.860. 4.8
Grondbeleid Inleiding Het grondbeleid van de gemeente heeft een relatie met alle programma’s in de begroting. Het beleid heeft invloed op verkeer en vervoer, onderwijs en educatie, cultuur, sport en recreatie, openbare orde en veiligheid, etc. Het grondbeleid heeft een grote invloed op de dekkingsmiddelen. Eventuele baten, maar ook de financiële risico’s zijn van groot belang voor de financiële positie van de gemeente.
Grondbeleid De uitvoering van het grondbeleid geschiedt op diverse manieren: op basis van samenwerkingsovereenkomsten met projectontwikkelaars. Dit gebeurt bij de woningbouw in Polderweijde de gemeente is zelf ontwikkelaar en (deels) uitvoerder. Dit gebeurt bij de realisatie van “Hofland” op basis van een publiek-/privaatrechtelijke samenwerking (PPS). Hierin neemt de gemeente actief deel aan de ontwikkeling van een exploitatie samen met projectontwikkelaars e.d. Dit gebeurt bij de ontwikkeling van “De Burghtlanden”en De Buitenplaats De Burgh. Uitvoering op basis van samenwerkingsovereenkomsten heeft als voordeel dat het financiële risico voor de gemeente (zeer) beperkt is. De (vaste) inkomsten uit de samenwerkingsovereenkomst kunnen echter minder zijn dan de winst die gemaakt kan worden bij het in eigen beheer ontwikkelen en uitvoeren van de exploitatie. Niet alleen het (uitsluiten van) risico voor de gemeente
PAGINA 112
Programmarekening 2011
is een overweging. Ook dient de gemeente over de expertise, de tijd en de mankracht te hebben om zelf de ontwikkeling en uitvoering te doen.
Actief grondbeleid Bij actief grondbeleid koopt de gemeente gronden aan, maakt deze bouw- en woonrijp en verkoopt de bouwrijpe gronden aan derden. Kenmerkend is dat de gemeente de ontwikkeling en verkoop van bouwrijpe gronden voor eigen rekening en risico uitvoert. Er is sprake van een gemeentelijke grondexploitatie. In het verleden heeft de gemeente steeds op deze wijze haar plannen ontwikkeld. Actief grondbeleid betekent ook dat er forse investeringen moeten worden gemaakt door de verwerving van (agrarisch) land op die momenten dat er nog geen sprake is van enige ontwikkeling. Dit brengt uiteraard ook risico’s met zich mee. Dit geldt o.a. voor Hofland.
Facilitair grondbeleid Bij facilitair grondbeleid is de grondexploitatie in handen van marktpartijen. De gemeente probeert haar belangen veilig te stellen in overeenkomsten met marktpartijen. In de zuiverste vorm geldt dit voor Polderweijde. De gemeente loopt daarin geen risico. In de praktijk doen zich vormen voor waarbij kenmerken van actief en facilitair grondbeleid in een vorm van samenwerking tussen marktpartijen en de gemeente worden overeengekomen (PPS of Publiek-Private Samenwerking). Onder andere het plangebied “Burghtlanden” wordt op basis van publiekprivate samenwerking gerealiseerd. Voor de kwaliteit van de woningbouw zijn in dit laatste plan afspraken gemaakt met de partners, die zijn neergelegd in een beeldkwaliteitplan. Ook de Buitenplaats valt onder deze categorie.
Gemeentelijke exploitaties Burghtlanden deel I Deze exploitatie in De Goorn is nagenoeg gereed. In overeenstemming met de plannen ronden we deze exploitatie af. Na eerste winstnemingen verwachten we nog € 165.161 winst te kunnen boeken. Onderstaand ziet u een gecomprimeerd overzicht van de ontwikkeling van deze exploitatie. Omschrijving
Lasten Baten
t/m 2010
2011
t/m 2011
Saldo nog uitvoeren
Verkopen
€ 4.033.217 € 818.451 € 3.214.766 € 3.402.650
€ € € €
41.895 19.243 22.652 -
€ 4.075.112 € 837.694 € 3.237.418 € 3.402.650
€ € € €
12.930 12.859 71 -
Boekwaarde
€
€
22.652
€
€
71
187.884-
165.232-
Verwachte winst winst
€
165.161165.161-
PAGINA 113
Programmarekening 2011
Burghtlanden deel II Deze exploitatie in De Goorn is nagenoeg gereed. In overeenstemming met de plannen verwachten we nog € 200.817 winst te kunnen boeken. Onderstaand ziet u een gecomprimeerd overzicht van de ontwikkeling van deze exploitatie. Omschrijving
Lasten Baten
t/m 2010
2011
t/m 2011
Saldo nog uitvoeren
Verkopen
€ 1.248.774 € 1.034.037 € 214.737 € -
€ € € €
102.795 294.632 191.837-
€ 1.351.569 € 1.328.669 € 22.900 € -
€ € € €
237.827 461.544 223.717-
Boekwaarde
€
€
191.837-
€
€
223.717-
214.737
22.900
Verwachte winst
€
200.817200.817-
Ursem – Oost III Ook dit plan is zo goed als gereed. Alleen de aansluiting richting De Leet moet nog gebeuren. De exploitatie sluiten we af met een positief resultaat van € 839.301. Onderstaand ziet u een gecomprimeerd overzicht van de ontwikkeling van deze exploitatie. Omschrijving
Lasten Baten
t/m 2010
2011
t/m 2011
Saldo nog uitvoeren
Verkopen
€ 594.044 € 126.259 € 467.785 € 1.653.430
€ € € €
5.316 29.641 24.325-
€ 599.360 € 155.900 € 443.460 € 1.653.430
€ € € €
739.586 21.417 718.169 347.500
Boekwaarde
€ 1.185.645-
€
24.325-
€ 1.209.970-
€
370.669
Verwachte winst
€
839.301839.301-
Zuidermeer Ook deze exploitatie is zo goed als klaar. In dit plan was eveneens de inrichting rond de kerk opgenomen. Ook dit plan sluit met een positief resultaat van € 320.274. Onderstaand ziet u een gecomprimeerd overzicht van de ontwikkeling van deze exploitatie. Omschrijving
Lasten Baten
t/m 2010
2011
t/m 2011
Saldo nog uitvoeren
Verkopen
€ 1.144.478 € 33.361 € 1.111.118 € 1.176.051
€ € € €
58.646 1.623 57.023 235.350
€ 1.203.124 € 34.984 € 1.168.141 € 1.411.401
€ € € €
87.801 8.314 79.487 156.500
Boekwaarde
€
€
178.327-
€
€
77.013-
64.934-
243.261-
Verwachte winst
€
320.274320.274-
PAGINA 114
Programmarekening 2011
Hofland II Ook al gaat verkoop wat stroperig, de realisatie van het plan ligt redelijk op koers. Alleen vormt de aanpassing van het plan naar een lager segment een bedreiging, maar dat hebben we zelf in de hand. We verwachten dat het plan een positief resultaat oplevert van € 2.484.017. Onderstaand ziet u een gecomprimeerd overzicht van de ontwikkeling van deze exploitatie. Omschrijving
t/m 2010
2011
t/m 2011
Saldo nog uitvoeren
Verkopen
€ 1.349.894 € 62.154€ 1.412.048 € 1.770.999
€ € € €
62.390 8.974 53.416 408.555
€ 1.412.284 € 53.180€ 1.465.464 € 2.179.554
€ 1.812.124 € 281.166 € 1.530.958 € 3.300.885
Boekwaarde
€
€
355.139-
€
€ 1.769.927-
Lasten Baten
358.951-
714.090-
Verwachte winst
€
2.484.0172.484.017-
Polderweijde In deze exploitatie van de gronden dragen we hier geen risico’s. De ontwikkeling van dit plan is in handen van een projectontwikkelaar. Voor elke verkochte woning en kavel krijgen we een vergoeding. Wel bouwt de ontwikkelaar nu woningen in een lager segment. Op grond van de samenwerkingsovereenkomst krijgt de gemeente daardoor minder inkomsten. Overigens zal deze exploitatie op korte termijn afgerond zijn.
Lijsbeth Tijs Deze exploitatie ligt op koers. Als er in de geplande bebouwing geen veranderingen komt, sluiten we de exploitatie positief af. We begroten het resultaat op € 3.148.788. Onderstaand ziet u een gecomprimeerd overzicht van de ontwikkeling van deze exploitatie. Omschrijving
t/m 2010
2011
t/m 2011
Saldo nog uitvoeren
Verkopen
€ € € €
821.435 33.896855.331 -
€ 510.501 € 4.123€ 514.624 € 1.447.732
€ 1.331.936 € 38.019€ 1.369.955 € 1.447.732
€ 2.779.022 € 450.428 € 2.328.594 € 5.399.605
Boekwaarde
€
855.331
€
€
€ 3.071.011-
Lasten Baten
933.108-
77.777-
Verwachte winst
€
3.148.7883.148.788-
Buitenplaats Deze exploitatie is nog niet gestart. Het ondervindt vertraging door toedoen van de provincie Noord-Holland. De vooruitzichten over het plan zijn redelijk. Wel zal de uitvoering langer in beslag nemen dan we eerst hadden voorzien. Door de huidige markt liggen de grondprijzen onder druk. Door de vertraging komen de rentelasten hoger uit. Op grond van de huidige gegevens verwachten we een positief resultaat van € 638.255. De winstverwachting in de rekening 2010 verschilt met de
PAGINA 115
Programmarekening 2011
huidige winstverwachting, aangezien in 2010 rekening is gehouden met de winstverwachting over de totale exploitatie. In 2011 nemen we alleen de winstverwachting op van het gemeentelijk deel. Omschrijving
t/m 2010
2011
t/m 2011
Saldo nog uitvoeren
Verkopen Winstaandeel PPS
€ 1.493.420 € 31.523€ 1.524.943 € 3.366 € -
€ € € € €
29.909 38.12468.033 -
€ 1.523.329 € 69.647€ 1.592.976 € € -
€ € € € € 2.231.231
Boekwaarde
€ 1.521.577
€
68.033
€ 1.592.976
€ 2.231.231-
Lasten Baten
Verwachte winst
€
638.255638.255-
Tuindersweijde Voor deze exploitatie is nog geen gedetailleerd plan. De omvang, fasering, contigering, woningcategorieën, realiseringstermijn, rente ten opzichte van de markt zijn onduidelijk. Ook voor dit plan werpt de provincie Noord-Holland belemmeringen op voor de verdere ontwikkeling van het plan.
Avenlijn / Het Slot Dit plan is in 2011 ingetrokken. Er waren te weinig woningen verkocht om tot realisatie van dit plan te komen.
Warm Thuis Uit dit plannetje verwachten we een positief resultaat te krijgen van € 97.704. Onderstaand ziet u een gecomprimeerd overzicht van de ontwikkeling van deze exploitatie. Omschrijving
Lasten Baten
t/m 2010
2011
t/m 2011
Saldo nog uitvoeren
Verkopen
€ 1.391.386 € 997.453 € 393.933 € 3.366
€ € € €
119.365 9.764129.129 -
€ 1.510.751 € 987.689 € 523.062 € 3.366
€ € € €
130.107 83.402 46.705 664.105
Boekwaarde
€
€
129.129
€
€
617.400-
390.567
519.696
Verwachte winst
€
97.70497.704-
Overigen Naast deze plannen lopen er nog een aantal kleinere “exploitaties”. Deze zijn nog niet geopend, ingetrokken of we hebben alleen een financiële positie. Dit zijn, met vermelding van de winstverwachting:
PAGINA 116
Programmarekening 2011
Avenlijn / Het Slot Kwakelweg in Hensbroek Appartementen in Hensbroek
€ € € €
38.383 20.700 59.083
Ursem West & Centrum Het oorspronkelijke plan hebben we moeten laten varen. Er is een splitsing aangebracht in een deel van het centrum (met o.a. de brede school) en een agrarische locatie aan de westkant van Ursem, de locatie Koelemij.
Vredemaker – West Deze exploitatie hebben we in 2011 afgesloten. Het resultaat bedraagt € 363.719.
Agrarische gronden Verspreid over de gemeente hebben we voor ongeveer 27 hectare aan percelen in eigendom. Deze gronden zijn in het agrarische bedrijf opgenomen. Voorlopig zijn deze gronden aan derden in gebruik gegeven. Daarvoor innen we huur.
Winstnemingen Belangrijk is dat vooraf duidelijk is hoe omgegaan wordt met winstnemingen, vooral tussentijds winstnemingen. Anders kan winstneming gaan afhangen van toevallige gebeurtenissen of wensen. Daarom wordt winst door de gemeente genomen bij het afsluiten van een exploitatie of bij het afsluiten van een duidelijke onderscheiden planfase. In 2011 hebben we de exploitatie van Vredemaker – West afgesloten. Op deze exploitatie hebben we een winst gemaakt van € 363.719.
Actualisatie grondexploitatieberekeningen Omdat planning en uitvoering vaak jaren duren, kunnen de verwachte en werkelijke winst flink verschillen. Gezien de grote financiële belangen van de gemeente bij de grondexploitaties worden de exploitatieberekeningen daarom elk jaar herzien. Onderstaand geven we een overzicht van de resultaten van de lopende exploitaties op basis van de laatste herzieningen. Dit ziet er als volgt uit:
PAGINA 117
Programmarekening 2011
Resumé winstverwachting Zuidermeer Burghtlanden totaal Ursem - Oost III Lijsbeth Tijs Hofland II Warm Thuis Buitenplaats Buitenroede / Het Slot Kwakelweg Obdam Appartementen Hensbroek
€ € € € € € € € € €
320.274 365.978 839.301 3.148.788 2.484.017 97.704 638.255 38.383 20.700
€
7.953.400
Grondposities In de hiervoor genoemde exploitaties hebben we gronden in eigendom. Voor het grootste deel hebben we plannen om deze gronden te bewerken. Deze bewerking en de toekomstige verkoop leveren, althans daar gaan we van uit, ons winst op. We hebben echter ook gronden in eigendom waarvoor op dit moment geen plannen zijn om tot bewerking van deze gronden over te gaan. Het betreft de gronden van de locatie Koelemij in Ursem. Naast deze gronden hebben we ook exploitaties die wel (binnenkort) ontwikkeld worden, zoals Tuinderweijde in Obdam en De Buitenplaats in De Goorn. Op dit moment zijn er nog geen (winstgevende) ontwikkelingen, maar wel plannen die daartoe moeten leiden. In de kadernota 2013 - 2016 komen we met een standpunt of we maatregelen moeten nemen en tot afboeking van de boekwaarde van de gronden moeten overgaan. Wanneer gaan we daar toe over en wat is daarbij het uitgangspunt? Hoeveel gaat ons dat kosten? Op welke wijze geven we daar dekking aan? In de kadernota geven we antwoord op deze vragen.
Urentoerekening grondbedrijf Een bouwgrondexploitatie komt niet tot realisatie zonder er ambtelijke uren in te steken. De diverse uren rekenen we toe aan de diverse exploitaties en komen dus ten laste van het grondbedrijf. Zo gingen we er bij de samenstelling van de begroting 2011 medio mei 2010 van uit dat er ca. € 775.000 aan ambtelijke kosten door het grondbedrijf gedekt zou worden. Op zich is dat ook geen probleem, maar dan moet de realisatie van de plannen niet stagneren of stil komen te liggen. Als dat het geval is, is het niet mogelijk de in de begroting toegerekende uren ook daadwerkelijk aan deze exploitaties te besteden. Deze uren drukken dan op de gewone dienst, de gewone exploitatierekening. Kijken we naar de werkelijk uitgevoerde werkzaamheden dan is er voor globaal € 300.000 aan werk in de bouwgrondexploitaties verricht. We kunnen dus de overige € 475.000 niet toerekenen aan de
PAGINA 118
Programmarekening 2011
bouwgrondexploitaties. Daarvoor is andere dekking nodig. In deze rekening hebben we opgenomen dat we deze last dekken door een bijdrage uit de reserve grondbedrijf. We houden er rekening mee dat dit ook gaat gelden voor het jaar 2012 en wellicht de volgende jaren. Bij de samenstelling van de begroting 2013 stellen we prognoses voor de uren bij. Gevolg is dan ook dat er meer ambtelijke uren ten laste komen van de normale exploitatie. Voor deze lastenverzwaring is compensatie nodig. In de kadernota 2013 - 2016 komen we op de urenverdeling en –verwerking over het jaar 2012 van het grondbedrijf terug. Daarin geven we ook aan welke maatregelen we nemen en op welke wijze we de stijging van de lasten compenseren.
Leges omgevingsvergunning De stagnatie in de realisatie van de bouwgrondexploitaties en het stilliggen daarvan heeft ook nog andere gevolgen en wel voor de afgifte van omgevingsvergunningen. In 2011 lukte het om de in de begroting opgenomen prognose voor de leges omgevingsvergunning te halen. In het laatste kwartaal zakte dit echter in. Voor 2012 houden we er dan ook rekening mee dat het begrote bedrag aan inkomsten uit leges omgevingsvergunning van € 675.000 bij lange na niet wordt gehaald. Over de leges voor de omgevingsvergunning komen we terug in de voorjaarsrapportage 2012. We hebben dan wellicht inzicht in de ontwikkeling van de ontvangst van de leges voor de omgevingsvergunningen. Door extrapolatie is een voorschot te geven op de uitkomst voor 2012. Dan kunnen we beoordelen of en zo ja, in hoeverre er compensatie voor het wegvallen van inkomsten moet komen.
Bijdrage “Polderweijde” Zoals we eerder hebben aangegeven staat de ontwikkeling van “Polderweijde” niet stil. Wel bouwt de projectontwikkelaar woningen in een ander, lager segment woningen. In de samenwerkingsovereenkomst is dit ook mogelijk gemaakt. Gevolg is echter wel dat de vergoeding aan de gemeente voor dit lagere segment woningen ook lager is. We krijgen dan ook minder inkomsten. In de begroting 2011 was het verschil globaal € 100.000. Dit zal ook gelden voor de resterende jaren dat deze exploitatie nog loopt.
In de voorjaarsrapportage 2012 komen we ook terug op bijdrage uit “Polderweijde”. Daarin geven we aan op welke wijze compensatie kan plaatsvinden.
PAGINA 119
Programmarekening 2011
4.9
Woningbedrijf Klachten In 2011 zijn er, net als in 2010, geen klachten door de Klachtencommissie Woningtoewijzing WestFriesland en de Huurcommissie ontvangen.
Huurverhoging Voor alle huurwoningen in de gemeente gold in 2011 een gemiddelde huurverhoging van 1,3%. Daarmee volgde deze verhoging de inflatie. De verhoging is ook in overeenstemming met het voorstel van het Ministerie van Volkshuisvesting.
Ontwikkeling woningbezit Op 1 januari 2011 hadden we 848 objecten in de verhuur. Eind 2011 waren dit er 870. In het jaar 2011 zijn er dus 22 bijgekomen. De uitbreiding komt door de oplevering van de appartementen in het voormalige gemeentekantoor in Obdam en de bebo’s (beneden- en bovenwoningen) aan de Argusvlinder in De Goorn. In 2011 is er één woning verkocht. Eind 2011 waren er nog 12 huurwoningen in aanbouw: vier woningen aan de Omloop in de Zuidermeer en acht woningen aan de Slimtocht in Berkhout (Lijsbeth Tijs). De stand van zaken eind 2011 was als volgt: omschrijving
Zuidermeer Berkhout
krediet
De Omloop Slimtocht
onrendabele top
uitgaven
€ €
680.000 1.182.000
€ €
160.000 320.000
€ €
42.745 545.000
€
1.862.000
€
480.000
€
587.745
Huurderving: Huurderving : leegleeg - en achterstand achtersta nd In 2011 hebben we € 20.914 wegens leegstand aan huurderving moeten incasseren. Dit is 0,46% van de totale huuropbrengst in 2011. De norm ligt op 1,2%. De huurachterstand bedroeg in 2011 netto € 60.301 of te wel 1,48% van de huuropbrengst. Dit ligt binnen de norm van 1,5%.
Onderhoud Het volgende onderhoud is in 2011 verricht:
PAGINA 120
Programmarekening 2011
vervanging van 34 buitendeuren vervanging van 32 cv-ketels vervanging van 6 dakramen vervanging van 35 keukenblokken aanbrengen van vloerisolatie in 10 woningen schilderwerk aan 126 woningen herstel voegwerk aan 6 woningen
Exploitatieresultaat 2011 Op basis van de begroting 2011 verwachtten we een resultaat van € 176.000. Mede door de verkoop van de woning en de lagere onderhoudskosten komt het resultaat uit op € 391.000. Laten we de opbrengst van de verkochte woning buiten beschouwing, dan is het resultaat € 235.000.
BATEN EN LASTEN (x 1000)
Omschrijving
Begroting 2011
Verslagjaar 2011
Verslagjaar 2010
BEDRIJFSOPBRENGSTEN - Huren - Vergoedingen - Overheidsbijdragen - Verkoop woningen - Overige baten
€ 4.296 € 20 € 52 p.m. € 6
€ € € € €
4.343 28 48 156 1
€ € € € €
4.129 24 60 248 1
SOM DER BEDRIJFSOPBRENGSTEN
€
€
4.576
€
4.462
4.374
(x 1000)
Omschrijving
Begroting 2011
Verslagjaar 2011
Verslagjaar 2010
BEDRIJFSLASTEN - Afschrijvingen op materiële activa - Overige waardeveranderingen materiële vaste activa - Sociale lasten - Lasten onderhoud: Kosten derden klein onderhoud Kosten derden groot onderhoud - Overige bedrijfslasten: Kosten derden Doorberekende uren
€
668
€
678
€
618
€ €
522 675
€ €
476 680
€ €
403 552
€ €
195 493
€ €
210 495
€ €
163 415
Som van de bedrijfslasten
€
2.553
€
2.539
€
2.151
Bedrijfsresultaat voor toegerekende rente
€
1.821
€
2.037
€
2.311
PAGINA 121
Programmarekening 2011
- Rentebaten - Rentelasten
€ €
220 1.865-
€ €
216 1.862-
€ €
192 1.766-
€
1.645-
€
1.646-
€
1.574-
Resultaat gewone bedrijfsuitoefening
€
176
€
391
€
737
- Buitengewone baten - Buitengewone lasten
€ €
-
€ €
-
€ €
-
Jaarresultaat
€
176
€
391
€
737
PAGINA 122
Programmarekening 2011
Deze pagina is met opzet blanco gelaten
PAGINA 123
Programmarekening 2011
Balans per 31 december 2011 ACTIVA
(x 1.000)
2011
2010
€ 31.603 € 587 € 32.190
€ 28.843 € 3.065 € 31.908
€
28
€
39
€ 5.206
€
7.363
€ 5.234
€
7.402
€ 37.424
€ 39.310
Vorderingen - Huurdebiteuren - Gemeenten - Overige vorderingen - Overlopende activa
€ 82 € 1.583 € 56
€ € €
66 3.334 54
TOTAAL VORDERINGEN
€ 1.721
€
3.454
Liquide middelen - Rekening-courant BNG
€
-
€
TOTAAL VLOTTENDE VLOTTENDE ACTIVA
€ 1.721
€
TOTAAL ACTIVA
€ 39.145
€ 42.764
Omschrijving VASTE ACTIVA Materiële vaste activa - Onroerende en roerende zaken in exploitatie - Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling
Financiële vaste activa - Te vorderen BWS-subsidies Overige: - Belegde reserves en voorzieningen
TOTAAL VASTE ACTIVA
VLOTTENDE ACTIVA
-
3.454
PAGINA 124
Programmarekening 2011
PASSIVA
(x 1.000)
Omschrijving EIGEN VERMOGEN Overige reserves: - Algemene bedrijfsreserve ** - Jaarresultaat boekjaar
2011
2010
€ 5.000 € 391 € 5.391
€ € €
7.176 736 7.912
EGALISATIEREKENING - BWS-subsidies
€
28
€
39
TOTAAL EGALISATIEREKENINGEN
€
28
€
39
- Overige voorzieningen
€
22
€
17
TOTAAL VOORZIENINGEN
€
22
€
17
VOORZIENINGEN VOORZIENINGEN
LANGLOPENDE SCHULDEN
- Leningen overheid en kredietinstellingen - Waarborgsommen
€ 32.190 € 184
€ 31.908 € 170
TOTAAL LANGLOPENDE SCHULDEN
€ 32.374
€ 32.078
- Rekening-courant BNG - Schulden aan gemeenten - Schulden aan leveranciers - Overige schulden - Overlopende passiva Vooruitontvangen BWS-subsidie/ huren
€
250
€ € € €
866 80 21 113
€ € € € € €
1.310 640 522 75 29 142
TOTAAL KORTLOPENDE SCHULDEN
€ 1.330
€
2.718
TOTAAL PASSIVA
€ 39.145
€ 42.764
KORTLOPENDE SCHULDEN
** In de vergadering van de raad van 31 januari 2011 is de notitie “reserves en voorzieningen 2010” vastgesteld. Daarin is opgenomen dat de algemene bedrijfsreserve woningbedrijf maximaal € 5 miljoen bedraagt. Het meerdere in deze reserve is, in overeenstemming met deze notitie, overgebracht naar de reserve volkshuisvesting.
PAGINA 125
Programmarekening 2011
Toelichting op de balans van het woningbedrijf WAARDERINGSGRONDSLAGEN ACTIVA Niet uit de balans blijkende verplichtingen Per 31 december 2011 waren er geen dergelijk verplichtingen aangegaan.
Materiële vaste activa De gronden zijn gewaardeerd tegen historische aanschafprijs. Er vindt geen afschrijvingen plaats. De woningen met de bijbehorende installaties en aanpassingen zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs, verminderd met de toegepaste afschrijvingen bepaald op basis van de verwachte economische levensduur. De afschrijvingen zijn berekend volgens het annuïtaire systeem. Als op verzoek van de huurder voorzieningen aan de woning wordt aangebracht, waarbij sprake is van geriefverbetering (zoals centrale verwarming) wordt deze uitgave geactiveerd en via een huurverhoging doorberekend. In 2011 zijn twee complexen in aanbouw genomen: 4 woningen aan De Omloop in de Zuidermeer en 8 woningen aan de Slimtocht in Berkhout (Lijsbeth Tijs). Eind 2011 was de stand van zaken als volgt: omschrijving
Zuidermeer Berkhout
krediet
De Omloop Slimtocht
onrendabele top
uitgaven
€ €
680.000 1.182.000
€ €
160.000 320.000
€ €
42.745 545.000
€
1.862.000
€
480.000
€
587.745
F INANCIËLE VASTE ACTIVA Te vorderen BWS-subsidies De te vorderen BWS-subsidies worden gewaardeerd tegen de contante waarde. Zie voor de tegenhanger van deze post aan de passivakant de egalisatierekening "BWS-subsidie".
Overig De overige vorderingen (beleggingen) worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.
PAGINA 126
Programmarekening 2011
VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde zonder aftrek voor mogelijke oninbaarheid.
Liquiditeit De liquide middelen staan vrij ter beschikking.
PASSIVA Egalisatierekening De waardering van de te vorderen BWS-subsidies vindt plaats tegen contante waarde.
Algemene bedrijfsreserve De ontwikkeling van deze reserve is als volgt: saldo
omschrijving (x € 1.000) saldo 1-1-2011
€
7.176
bij: resultaatbestemming 2010 af: naar reserve volkshuisvesting
bij: resultaat jaarrekening 2011
mutatie
€ € € € €
2.175 5.000 391
€
5.391
732 2.907
In de notitie “reserves en voorzieningen 2010”, vastgesteld in de vergadering van de raad van 31 januari 2011, is het maximale saldo van deze reserve bepaald op € 5 miljoen. Gelet op de resultaten van de jaarrekeningen van de afgelopen jaren en het meerjarenperspectief is dit saldo toereikend als financiële buffer. Voor de specificatie van het resultaat van de jaarrekening 2011 verwijzen wij u naar het exploitatieresultaat op pagina 121. Aan de reserve woningbedrijf voegen we elk jaar rente toe. Deze rente bedraagt 3% van het saldo op 1 januari. Deze toevoeging daarvan is vastgelegd in de notitie “reserves en voorzieningen 2007”. De notitie is vastgesteld in de raadsvergadering van 12 november 2007.
PAGINA 127
Programmarekening 2011
Voorzieningen De (overige) voorzieningen zijn opgenomen tegen de nominale waarde. Het zijn voorzieningen, die betrekking hebben op bepaalde diensten die verleend of kosten die betaald worden door het woningbedrijf. Via de huur wordt door de huurder hiervoor betaald, de evt. kosten worden betaald door het woningbedrijf en een overschot of een tekort wordt op het einde van het jaar verrekend met de betrokken voorziening. In principe wordt met de betrokken huurder niet afgerekend, dus betreft het langlopende voorzieningen. De ontwikkeling van de voorziening in 2010 is als volgt: omschrijving saldo 1-1-2010
€
17.000
mutaties glasfonds mutaties Rondeel / Kanteel mutaties Wezenweid mutaties Regenboogforel mutaties Rietvoornlaan Saldo 31-12-2010
mutaties
saldo
€ € € € € €
4.999
€
21.999
3.830 40416 924 632
Het saldo van de mutaties in 2011 bedraagt € 1.444. Dit resultaat maakt deel uit van het rekeningresultaat van € 391.000. Na de vaststelling van de jaarrekening voegen we dit toe aan de voorziening. De mutaties in 2011 zijn de volgende: omschrijving mutaties glasfonds mutaties Rondeel / Kanteel mutaties Wezenweid mutaties Regenboogforel mutaties Rietvoornlaan
bijdragen
lasten
saldo
€ € € € €
22.435 547 240 1.699 2.925
€ € € € €
20.856 483 201 2.149 2.713
€ € € € €
1.579 65 39 450212
€
27.846
€
26.402
€
1.444
Langlopende schulden De geldleningen zijn opgenomen tegen nominale waarden. De leningen worden afgelost op basis van het annuïteitensysteem. De gemiddelde rentevoet van deze leningen bedraagt 6,19%. De waarborgsommen zijn opgenomen tegen nominale waarden, vermeerderd met de bijgeschreven rente.
PAGINA 128
Programmarekening 2011
Kortlopende schulden De posten zijn gewaardeerd tegen nominale waarden.
PAGINA 129
Programmarekening 2011
PAGINA 130
Programmarekening 2011
Financiële verantwoording van baten en lasten
5
5.1
Inleiding In dit hoofdstuk gaan we nader in op de ontwikkeling van de baten en lasten. Eerst nemen we de grote posten onder de loep per programma. Daarbij kijken we naar de begrote en werkelijke lasten van incidentele posten, zoals de loonkosten, de kapitaallasten en de ontwikkeling van de budgettaire ruimte en “onvoorzien”. Daarna gaan we nader in op de verschillen in de baten en lasten per programma. Tenslotte komen de (hulp)kostenplaatsen aan bod. Als de werkelijke lasten van een beleidstaak hoger zijn dan het begrote bedrag, is er sprake van onrechtmatigheid. Het begrotingscriterium is immers overschreden. Hetzelfde geldt indien de werkelijke ontvangsten lager liggen dan is begroot. Ook dan is er sprake van onrechtmatigheid. In het BAPG (Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten) zijn de minimale eisen opgenomen voor de toe te passen toleranties. Deze zijn: Goedkeuringstoleranties
Goedkeurend
Beperking
Fouten in jaarrekening (% van lasten)
gelijk of kleiner dan 1%
groter dan 1% en kleiner dan 3%
Onzekerheden in de controle (% van lasten)
gelijk aan of kleiner dan 3%
groter dan 3% en kleiner dan 10%
Oordeelonthouding
-gelijk aan of groter dan 10%
Afkeurend gelijk aan of groter dan 3%
--
Deze minimumeisen van het BAGP zijn door de raad eveneens van toepassing verklaard op onze gemeente. Op de belangrijkste verschillen geven we een toelichting. Wij merken hierbij op dat de bedragen onder “begroting” de bedragen uit de primaire begroting zijn, inclusief de begrotingswijzigingen die daarna zijn vastgesteld. 5.2
Bezuinigingen 2011 In de begrotingsvergadering in november 2011 heeft de raad een motie aangenomen. Daarin is opgenomen dat niet alleen de inkomsten worden verhoogd, maar dat de organisatie eveneens een taakstelling opgedragen krijgt om de begroting positief te laten sluiten. Op “goederen en diensten” moest een bezuiniging gerealiseerd worden van 5%. Voor het jaar 2011 moet voor € 100.000 ingevuld worden. In de voorjaarsrapportage 2011 zijn we ingegaan op de invulling van deze taakstelling. De bezuinigingen werden daarbij ingevuld. We nemen in het overzicht ook de werkelijke lasten mee. Hieruit blijkt dat de doorgevoerde bezuinigingen ruimschoots zijn gerealiseerd. De primaire begroting gaf een budget van in totaal € 826.000. Dit budget werd naar beneden bijgesteld met € 223.500 naar € 566.000. De werkelijke lasten op deze budgetten komen uit op € 449.444.
PAGINA 131
Programmarekening 2011
Het overzicht ziet er als volgt uit:
5.3
primaire begroting
bijgesteld budget
bezuiniging
lasten in rekening
programma
kostensoort
algemeen bestuur
voorlichting representatie bevolkingsregister
€ € €
116.500 53.000 7.500
€ € €
60.000 3.000 1.000
€ € €
56.500 50.000 6.500
€ € €
51.532 29.889 2.913
sport, cultuur & recreatie
zwemvoorzieningen exploitatie koggenhal * openbaar groen
€ € €
22.500 46.000 35.000
€ € €
2.500 2.500 12.500
€ € €
20.000 32.000 22.500
€ € €
15.879 34.132 21.398
sociale voorzieningen
onderzoekskosten IOAZ loket zorg & welzijn **
€ €
6.000 40.000
€ €
3.000 10.000
€ €
3.000 5.000
€ €
8.449
volksgezondheid & milieu
vuilophaal & -afvoer milieubeleid & coördinatie
€ €
15.000 13.000
€ €
5.000 8.000
€ €
10.000 5.000
€ €
10.999 3.445
ruimtelijke ordening ca.
bestemmingsplannen bouwen & wonen
€ €
35.000 49.000
€ €
20.000 26.000
€ €
15.000 23.000
€ €
19.988 10.001
financiering & dekking
wet WOZ porti- &vrachtkosten overige personeelslasten verzekeringen studiekosten
€ € € € €
65.000 76.500 20.000 21.000 205.000
€ € € € €
8.000 6.500 18.500 12.000 25.000
€ € € € €
57.000 70.000 1.500 9.000 180.000
€ € € € €
46.571 47.707 700 7.735 138.106
€
826.000
€
223.500
€
566.000
€
449.444
*
inclusief wijzigingen uit o.a. de najaarsrapportage 2011 ad € 11.500
**
Inclusief de wijziging uit de najaarsrapportage 2011 ad € 25.000
Incidentele posten In de begroting is een aantal posten opgenomen die een bijzondere status hebben. Deze bijzondere status komt door de doelstelling en/of het substantiële deel dat deze posten in de begroting innemen. Deze posten zijn: de post “onvoorziene uitgaven” de post “budgettaire ruimte” de totale loonkosten de kapitaallasten
Onvoorziene On voorziene uitgaven Het budget voor de onvoorziene uitgaven sluit met een saldo van € 36.226. Dit is het gevolg van de volgende besluitvorming:
PAGINA 132
Programmarekening 2011
Wijziging N.v.t. 011 030 033 037
Omschrijving
Raad dd.
Primaire begroting 2011 Aanschaf verkeers- & tekstborden Deelname regionaal project KOMPAS Mutaties voorjaarsrapportage 2011 Mutaties najaarsrapportage 2011
8-11-2010 31-1-2011 11-7-2011 11-7-2011 7-11-2011
Voordelig €
Nadelig
55.513 € €
8.200 26.860
€ 128.455 € 112.682
Saldo € 55.513 € 47.313 € 20.453 € 148.908 € 36.226
Op het budget van “onvoorziene uitgaven” boeken we geen daadwerkelijke lasten. We gebruiken deze post als incidentele dekking voor incidentele lasten op andere producten in de begroting. Het saldo van deze post draagt bij aan het rekeningresultaat.
Budgettaire ruimte In de primaire begroting van het jaar 2011 is voor de dekking van structurele lasten van (nieuwe) investeringen een bedrag opgenomen van € 82.928. Totaal is er voor € 27.735 gemuteerd, zodat de post sluit met € 110.633. Deze mutaties in de budgettaire ruimte zijn: Wijziging N.v.t. 001 003 007 008 009 016 021 023 033 037
Omschrijving Primaire begroting 2011 Aanpassing leges Burgerzaken & OZB Huisvestingsprogramma onderwijs 2011 Apparatuur ca. brandweer 2011 Subsidie antidiscriminatievoorziening Mutaties notitie reserves & voorzieningen Machines buitendienst 2011 Sportcomplex centrum Ursem Huur & medegebruik onderwijsruimten Mutaties voorjaarsrapportage 2011 Mutaties najaarsrapportage 2011
Raad dd. 8-11-2010 8-11-2010 13-12-2010 31-1-2011 31-1-2011 31-1-2011 28-2-2011 26-4-2011 23-5-2011 11-7-2011 7-11-2011
Voordelig € €
€
Nadelig
82.928 66.500 € € €
1.007 48.140 15.400
€ €
5.375 84.000
€
42.985
56.250
€
6.148
€
95.714
Saldo € € € € € € € € € € €
82.928 149.428 148.421 100.281 84.881 141.131 135.756 51.756 57.904 14.919 110.633
Op het budget voor de “budgettaire ruimte” boeken we geen werkelijke lasten. We gebruiken de post als een structurele dekking op andere producten in de begroting. Het saldo van het budget draagt bij aan het uiteindelijke rekeningresultaat.
Loonkosten De begrote loonkosten bedroegen € 9.019.967, bestaande uit € 9.087.520 aan lasten en € 67.553 aan baten. De werkelijke lasten voor 2011 komen uit op € 8.896.113. De werkelijke loonkosten zijn dus ruim € 123.000 lager dan begroot. Schematisch ziet dit er als volgt uit:
PAGINA 133
Programmarekening 2011
omschrijving
begroting
rekening
gemeentebestuur voormalige personeelslasten bestuursondersteuning voormalig personeel huwelijken raad & rekenkamer(functie)
€ € € € € €
462.521 82.767 104.481 250.201 6.000 75.120
€ € € € € €
458.534 76.255 101.622 295.815 5.529 75.187
brandweer gladheidsbestrijding kunstzinnige vorming zwemvoorzieningen Koggenhal gymnastieklokalen Hkp automatisering
€ € € € € € €
266.100 7.500 52.737 302.056 48.842 10.196 302.091
€ € € € € € €
290.172 7.801 54.596 295.974 53.219 10.389 320.156
Hkp facilitaire zaken Hkp personeel & organisatie Hkp leiding Hkp financiën Kp bestuurszaken Kp bouwen & milieu Kp wonen & ontwikkeling Kp ruimte & groen Kp burgerzaken Kp sociale zaken Kp welzijn Kp buitendienst stelpost
€ € € € € € € € € € € € €
535.092 184.939 271.187 689.285 628.922 1.120.916 562.332 883.579 344.146 549.718 598.319 660.873 87.600
€ € € € € € € € € € € € €
556.761 182.407 271.738 664.745 759.063 999.056 564.296 839.469 349.289 562.740 593.845 676.094 -
€
9.087.520
€
€
33.053
€
baten: vergoeding piketdiensten vergoeding gem. Opmeer inkomsten detachering inkomsten loonderving vergoedingen UWV vergoeding gewezen personeel vergoeding levensloopregeling
voordelig € € €
3.987 6.512 2.859
€
471
€
nadelig
€
45.614
€
67
€ € €
24.072 301 1.859
€ € €
4.377 193 18.065
€
21.669
€
551
€
130.141
€
1.964
€ €
5.143 13.022
€
15.221
€
282.259
saldo
6.082
€
2.532
€
24.540
€
121.860
€
44.110
€
4.474
€
87.600
9.064.752
€
305.027
€ € € € €
10.639 48.434 14.100 15.200 28.252
€ € € € €
10.639 15.381 14.100 15.200 28.252
34.500
€
34.774
€
274
€
17.240
€
17.240
€
67.553
€
168.639
€
101.086
€
€
9.019.967
€
8.896.113
€
406.113
€
282.259
€
22.768
€
101.086
€
123.854
PAGINA 134
Programmarekening 2011
Van 2011 tot en met 2014 moeten we in totaal € 375.000 bezuinigen op de loonkosten. Dit betekent in 2011 een besparing op de loonkosten van € 75.000 en de jaren erop een besparing van € 100.000 per jaar. In het overzicht van de loonkosten 2011 hebben we de begrote loonkosten en de werkelijke kosten opgenomen. Uit dit overzicht blijkt dat we een besparing hebben gerealiseerd van ruim € 22.000. We hebben in 2011 een aantal besluiten tot bezuinigingen genomen. Er is zeer kritisch gekeken naar de noodzaak om een vacante functie opnieuw in te vullen en de mogelijkheden om dit anders te organiseren. Een aantal besluiten tot bezuiniging zijn slechts deels terug te vinden in de jaarrekening, omdat de effectuering van de bezuinigingen pas in 2012 volledig in de cijfers tot uitdrukking komt. In de voorjaarsrapportage 2012 komen we op de ontwikkeling van de loonkosten terug. De in 2011 ingezette ontwikkeling moet er dan resultaten opleveren. We kijken naar de in de begroting 2012 opgenomen loonkosten en vergelijken deze met de situatie aan het einde van het eerste kwartaal 2012. Daaruit zal blijken dat we de opgelegde taakstelling ruimschoots halen.
Kapitaallasten Bij de kapitaallasten laten we de investeringen en kapitaallasten die voortkomen uit het woningbedrijf en de bouwgrondexploitaties buiten beschouwing. Het woningbedrijf heeft een eigen administratie. De bouwgrondexploitaties zitten budgettair neutraal in de begroting en rekening. Zij hebben dus geen directe invloed op het resultaat. Uit de begroting 2011 en de vastgestelde begrotingswijzigingen zouden de kapitaallasten moeten uitkomen op € 2.213.784. De werkelijke lasten komen uit op € 2.078.459. Op de kapitaallasten komt een positief resultaat van € 135.325. In het onderstaande overzicht geven wij u per programma en per kostenplaats de belangrijkste verschillen tussen de begroting en rekening en een toelichting. Programma
Begroting
Rekening
Verschil Toelichting
Algemeen bestuur
€
20.229
€
19.962
€
267
Openbare orde & veiligheid
€
174.565
€
151.512
€
23.053
Lagere boekwaarde videoverslaglegging en daardoor lagere afschrijving Bij de investeringen in 2011 zijn wel kapitaallasten begroot, maar is er geen afschrijving.
Verkeer, vervoer & waterstaat
€
446
€
17.216
€ 16.770- De overschrijding is de afschrijving van de fietsvoorziening station Obdam. Deze afschrijving dekken we uit de reserves.
Economische zaken
€
Onderwijs
€
-
€
-
€
-
€
27.741
Onder dit programma zijn geen kapitaallasten aanwezig.
558.551
€
530.810
Voor investeringen voor De Caegh in Obdam was op 1-1-2011 geen boekwaarde en dus geen afschrijving, terwijl deze wel in de begroting was opgenomen. Voordeel € 18.750.
PAGINA 135
Programmarekening 2011
Dit geldt ook voor het 9e lokaal voor De Overhaal . Voordeel € 7.750. Cultuur, sport & recreatie
€
253.315
€
183.278
€
70.037
Deze grote onderschrijding komt hoofdzakelijk voor rekening van de sportaccommodaties in de kern Ursem. De kapitaallasten van € 84.000 zijn wel begroot, maar niet geboekt. Er was op 1-1-2011 geen boekwaarde. Verder zijn er kapitaallasten van € 8.389 van renovatie openbaar groen in Berkhout. Deze was niet begroot. Dekking komt uit de reserves.
Sociale voorzieningen ca.
€
9.310
€
9.433
€
123- De afschrijving van de investering van de peuterspeelzaal in Grosthuizen was iets hoger dan begroot.
Volksgezondheid & milieu
€
373.732
€
373.150
€
582
De boekwaarde van de drukriolering Obdam en Hensbroek was ruim € 125.000 hoger dan begroot. De kapitaallast is € 5.700 hoger. De kapitaallasten van de aanschaf van het pakket MOHIS was € 8.500 lager.
Ruimtelijke ordening ca.
€
8.667
€
8.667
€
-
Hierbij zijn de kapitaallasten van het woningbedrijf en de bouwgrondexploitaties buiten beschouwing gelaten. De werkelijke lasten zijn gelijk aan de begroting.
Financiering & dekking
€
-
€
75.473
€ 75.473- Dit betreft de rente en aflossing van een lening, die is doorgeleend aan de SNS-bank. De betaling van daarvan was niet als een kapitaallast opgenomen, maar als r&a van geldleningen. De r&a is terugontvangen.
KP Huisvesting
€
329.218
€
330.552
€
1.334- De boekwaarde van het nieuwe gemeentehuis was € 52.000 hoger dan begroot. Daarom is de afschrijving iets hoger uitgevallen.
KP Facilitaire zaken
€
1.805
€
1.805
€
-
De werkelijke lasten zijn in overeenstemming met de begroting.
KP Automatisering
€
404.583
€
296.406
€ 108.177
De boekaarde van de investeringen uit het automatiseringsplan 2010 waren lager dan begroot. Daarom was de afschrijving ook lager. De kapitaallasten van de investeringen uit het Automatiseringsplan 2011 zijn wel begroot. Er was op 1-1-2011 echter geen boekwaarde en dus geen afschrijving. De kapitaallasten van MOHIS zijn hier niet begroot, maar wel verantwoord. Overigens worden de kapitaallasten van de investeringen uit de automatiseringsplannen gedekt uit de reserves automatisering en nieuwe investeringen.
KP Buitendienst
€
79.363
€
80.195
€
832- De investeringen uit 2009 en 2010 geven een hogere kapitaallast dan begroot. Dit
PAGINA 136
Programmarekening 2011
komt door het ontbreken van een (volledige) boekwaarde in vorige jaren. Daardoor vindt afschrijving plaats in een jaar minder. De investeringen in 2011 hadden op 1-1-2011 geen boekwaarde en dus geen afschrijving. Deze was echter wel begroot. Totaal
5.4
€ 2.213.784
€ 2.078.459
€ 135.325
Algemeen bestuur De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen: Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Bestuursorganen Bestuursondersteuning B&W Burgerzaken Baten secretarieleges burgerzaken
€ € € €
769.894 1.261.878 628.637 123.844
€ € € €
752.889 1.330.819 571.205 129.550
€ € € €
752.889 1.271.319 570.205 184.550
€ € € €
733.736 1.290.809 572.533 164.064
Bestuurlijke samenwerking Bestuursondersteuning raad c.a.
€ €
649.508 487.865
€ €
175.109 523.312
€ €
186.169 523.312
€ €
147.001 515.292
€
3.921.626
€
3.482.884
€
3.488.444
€
3.423.435
Bestuursorganen
€
49
€
-
€
-
€
12
Bestuursondersteuning B&W Burgerzaken Baten secretarieleges burgerzaken Bestuurlijke samenwerking
€ € € €
34.994 5.636 305.634 1.313
€ € € €
36.675 327.500 1.000
€ € € €
36.675 359.000 27.100
€ € € €
38.018 324.016 14.563
Bestuursondersteuning raad c.a.
€
-
€
-
€
-
€
-
€
347.626
€
365.175
€
422.775
€
376.611
€
3.574.000
€
3.117.709
€
3.065.669
€
3.046.824 3.046.824
Baten:
Saldo programma
Overschrijding van de begrote bedragen onder “lasten” gebeurt bij “bestuursondersteuning B&W” en “burgerzaken”. De overige beleidstaken sluiten we af binnen de begrote lasten. De overschrijding bij “bestuursondersteuning B&W” komt voort uit de afname van diensten op het gebied van acquisitie, het houden van voortgangsgesprekken en coaching van medewerkenden. Deze lasten worden gecompenseerd door een bijdrage uit de reserve frictiekosten, opgenomen onder “mutaties reserve” in het programma “financiering en dekkingsmiddelen”. De overschrijding van de lasten bij “burgerzaken” bedraagt slechts € 2.328 (0,4%). Deze overschrijding is zo gering dat een verdere toelichting niet nodig is.
PAGINA 137
Programmarekening 2011
De onderschrijding op de lasten van “bestuurlijke samenwerking” komt door een lagere bijdrage aan het regionale project “Kompas”. In de vergadering van de raad van juli 2011 is een budget beschikbaar gesteld van € 26.860, terwijl er in 2011 € 13.430 is betaald. Verder zijn we minder kwijt aan I&O Research (€ 11.500), de bestuurlijke samenwerking met de gemeente Hoorn viel goedkoper uit (€ 5.800) en de bijdrage aan het voormalige SOW was lager dan begroot (€ 8.200).
Bij de baten onder deze beleidstaak valt de onderschrijding op bij de beleidstaak van € 12.537. Dit komt omdat de lagere bijdrage over het jaar 2011 van SOW in liquidatie in de begroting als een inkomst is verwerkt. De werkelijk ontvangen bijdrage is onder de lasten geboekt. 5.5
Openbare orde en veiligheid De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen: Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Brandweer en rampenbestrijding
€
1.562.341
€
1.320.593
€
1.593.986
€
1.574.022
Openbare orde en veiligheid
€
230.797
€
279.491
€
308.691
€
295.843
€
1.793.138
€
1.600.084
€
1.902.677
€
1.869.865
€ €
47.710 4.239
€ €
32.916 500
€ €
35.203 500
€ €
61.217 4.569
€
51.949
€
33.416
€
35.703
€
65.786
€
1.741.189
€
1.566.668
€
1.866.974
€
1.804.079 1.804.079
Baten: Brandweer en rampenbestrijding Openbare orde en veiligheid
Saldo programma
Onder de “lasten” zijn de werkelijke uitgaven binnen het budget gebleven. De overschrijdingen van de budgetten wordt gecompenseerd door een onderschrijding op andere kostensoorten. Zo is de overschrijding van de loonkosten (€ 18.000) gecompenseerd door een onderschrijding van € 23.000 op de kapitaallasten. De werkelijke baten van de brandweer zijn ruim € 26.000 hoger dan begroot. Dit komt vooral door een inkomsten van de veiligheidsregio en de bijdrage van de gemeente Opmeer in de loonkosten. Deze hadden deels nog betrekking op het jaar 2010. 5.6
Verkeer, vervoer en waterstaat De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen:
PAGINA 138
Programmarekening 2011
Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Wegen, straten en pleinen
€
2.674.553
€
1.964.713
€
2.739.784
€
2.758.438
Verkeersmaatregelen te land Waterkering, afwatering c.a.
€ €
122.365 274.894
€ €
117.596 185.263
€ €
165.596 210.263
€ €
158.065 180.737
€
3.071.812
€
2.267.572
€
3.115.643
€
3.097.240
€ € €
279.732 45.880 -
€ € €
22.000 -
€ € €
22.000 50.737 45.706
€ € €
97.954 43.099 45.706
€
325.612
€
22.000
€
118.443
€
186.759
€
2.746.200
€
2.245.572
€
2.997.200
€
2.910.481
Baten: Wegen, straten en pleinen Verkeersmaatregelen te land Waterkering, afwatering c.a.
Saldo programma
De begrote lasten op “wegen, straten & pleinen” zijn op grond van het overzicht, slechts licht overschreden. In werkelijkheid is de overschrijding echter veel hoger. Dit komt door de begrote investeringen in het wegonderhoud. Begroot is totaal € 299.000 voor de Bernhardstraat in Avenhorn (€ 100.000), en de Boterstraat (€ 94.000) en Horstenburgstraat (€ 105.000) in Obdam.
Welkom in de Wogmeer
De werkelijke lasten zijn ruim € 670.000. Dit bedrag is als volgt samengesteld: Brugstraat in Obdam Bernardstraat in Avenhorn Fiets-/voetpad Grosthuizen / Oudendijk Onderhoud Wogmeer in Hensbroek Onderhoud bruggen Herstraten Boterstraat in Obdam Onderhoud Horstenburgstraat in Obdam
€ 24.504 € 88.992 € 248.862 € 176.175 € 39.885 € 78.390 € 15.944 € 672.752
Er is dus € 380.000 meer betaald aan het onderhoud van de wegen dan was begroot. Dit betreft onderhoud waarvoor in eerdere jaren krediet is verleend, maar die voor 2011 nog niet waren afgerond. Overigens worden deze werkelijke lasten gedekt door een bijdrage uit de reserves. Deze
PAGINA 139
Programmarekening 2011
baten zijn opgenomen onder “mutaties reserves” onder het programma “financiering & dekkingsmiddelen”. Op het reguliere onderhoud van de wegen is ruim € 364.000 “over”. Afspraak is dat dit restant wordt toegevoegd aan de reserves onderhoud asfaltwegen (€ 263.348) en onderhoud elementverharding (€ 112.864). Deze bijdrage aan de reserve is opgenomen onder “mutaties reserves” onder het programma “financiering & dekkingsmiddelen”. Bij de baten ca. is er ca. € 75.000 meer aan inkomsten ontvangen dan werd begroot. Dit komt door de ontvangst van subsidie voor de aanleg van verkeersremmers in de Kerkweg te Hensbroek (€ 5.400) en € 17.200 voor de aanleg van de fietsvoorziening op het station van Obdam. Verder hebben wij werkzaamheden verricht (toezicht e.d.) bij de aanleg van bestratingen voor derden (€ 29.000). We hebben schade aan wegen verhaald voor € 20.500 en we hebben een positieve afrekening ontvangen van het energieverbruik van de openbare verlichting over 2009-2010 van € 6.000. 5.7
Economische zaken De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen: Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Handel en ambacht Nutsbedrijven
€ €
65.290 15.038
€ €
53.009 15.207
€ €
53.009 15.207
€ €
55.026 15.207
€
80.328
€
68.216
€
68.216
€
70.233
€ € €
3.767 329.550
€ € €
3.750 1.601.500
€ € €
3.750 1.598.579
€ € €
3.473 1.625.335
€
333.317
€
1.605.250
€
1.602.329
€
1.628.808
€
252.989252.989-
€
1.537.0341.537.034-
€
1.534.113 1.534.1134.113-
€
1.558.5751.558.575-
Baten: Handel en ambacht Baten marktgelden Nutsbedrijven
Saldo programma
De overschrijding van de lasten van € 2.016 komt voor rekening van de bijdrage aan het Coördinatiepunt Bedrijventerreinen aan de gemeente Hoorn. Deze bijdrage was niet begroot. De baten van de marktgelden blijven iets achter dan is begroot.
Het logo van NUON
PAGINA 140
Programmarekening 2011
In de najaarsrapportage 2011 zijn we al ingegaan op het dividend van Liander en de verkoop van de aandelen NUON. De budgetten werden in de rapportage bijgesteld. De overschrijding van de baten op “nutsbedrijven” komt voor rekening van de terugontvangen dividendbelasting op het uitgekeerde dividend. Daarnaast hebben we een kleine € 2.000 meer ontvangen aan Leges Telecomwet voor het leggen van kabels. 5.8
Onderwijs De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen: Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Openb. basisonderwijs, huisvesting Bijz. basisonderwijs, huisvesting
€ €
445.164 480.409
€ €
396.909 482.116
€ €
2.077.708 2.839.877
€ €
2.121.250 2.749.408
Opb.spec.onderwijs, excl. huisvesting Gem. baten en lasten van onderwijs
€ €
5.480 815.828
€ €
7.129 855.986
€ €
7.129 861.933
€ €
5.487 796.731
€
1.746.881
€
1.742.140
€
5.786.647
€
5.672.876
Openb.basisonderwijs, huisvesting Bijz. basisonderwijs, huisvesting
€ €
1.610 -
€ €
-
€ €
-
€ €
14.914
Opb.spec.onderwijs, excl. huisvesting Gem. baten en lasten van onderwijs
€ €
2.648
€ €
7.500
€ €
7.500
€ €
13.192
€
4.258
€
7.500
€
7.500
€
28.106
€
1.734.640
€
5.779.147
€
5.644.770
Baten:
Saldo programma
€
1.742.623
We zijn bij de lasten ruim binnen het beschikbare budget gebleven. Wel springen er drie verschillen uit: de overschrijding van het openbaar basisonderwijs huisvesting met € 43.542 de onderschrijding op het bijzonder basisonderwijs huisvesting met € 90.469 de onderschrijding op gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs met € 66.390
Huisvesting openbaar basisonderwijs Deze overschrijding is veroorzaakt door het huisvestingsprogramma onderwijs. De volgende budgetten zijn opgenomen: huisvestingprogramma 2011 zonnecollectoren scholen
€ € €
26.410 36.750 63.160
Dit budget is als volgt belast:
PAGINA 141
Programmarekening 2011
Omschrijving Omschrijving
Budget uit jaar
Deurstoppen Kelderswerf in Obdam Vervanging dakbedekking Kelderswerf in Obdam Herstel buitenriolering Kelderswerf in Obdam Overkapping Geert Holleschool in Berkhout Herstel topgevel Geert Holleschoool in Berkhout Onderhoud De Ieveling in Avenhorn Dakreparatie Langereisschool in Ursem Voorbereiding Brede School in Ursem Zonwering Grosthuizerschool in Grosthuizen
2011 2010 2011 2011 2011 2009 2010 2007 2010
betaald bedrag € € € € € € € € €
288 2.056 980 11.580 8.545 5.037 17.187 51.884 5.921
€
103.478
Het betreft deels investeringen uit het onderwijsprogramma van 2010 en eerdere jaren.
Huisvesting bijzonder basisonderwijs De onderschrijding op deze post is juist het omgekeerde van de huisvesting bij het openbaar basisonderwijs. Hier is het volgende begroot: huisvestingsprogramma 2011 zonnecollectoren scholen
€ € €
40.610 51.450 92.060
Er is echter veel minder uitgegeven dan begroot. Er zijn maar drie betalingen geweest: reparatie schoolplein en dak van De Ark in Hensbroek uit 2010 zonwering voor De Overhaal in Avenhorn uit 2011 herstel overkapping van de Bavoschool in Ursem uit 2011
€ € € €
1.300 11.434 7.571 20.305
Verder is er een onderschrijding op de kapitaallasten. In de begroting hielden we rekening met kapitaallasten van De Caegh in Obdam van € 99.118. De werkelijk last bedraagt € 80.365 en zijn dus € 18.753 lager. Dit komt door de lagere boekwaarde van op 1 januari 2011 van de uitbreidingen van het 18e en 19e lokaal en van het schoolplein.
“De Ark” in Hensbroek
PAGINA 142
Programmarekening 2011
Gemeenschappelijke baten en lasten van het onderwijs Deze onderschrijding van de lasten komt voor rekening van de lagere kosten van het leerlingenvervoer. Begroot is € 430.000 terwijl de werkelijke last uitkomst op € 373.000. Het voordelige saldo bedraagt € 57.000. Dit heeft te maken heeft met de nieuwe aanbesteding. Daarmee werd een financieel voordeel behaald. 5.9
Cultuur, recreatie en sport De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen: Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening Rekening 2011
Lasten: Openbaar bibliotheekwerk Vormings- en ontwikkelingswerk
€ €
572.950 226.599
€ €
578.717 207.863
€ €
600.676 207.863
€ €
594.570 213.349
Sport Groene velden en terreinen Kunst Oudheidkunde / musea
€ € € €
1.173.899 334.094 42.642 70.938
€ € € €
1.240.800 298.268 33.381 52.682
€ € € €
2.549.118 871.953 41.781 320.349
€ € € €
2.572.638 464.797 45.450 304.781
Openb.groen & openluchtrecreatie Overige recreatieve voorzieningen
€ €
1.784.246 118.722
€ €
1.548.472 121.156
€ €
1.531.295 121.156
€ €
1.494.331 90.684
€
4.324.090
€
4.081.339
€
6.244.191
€
5.780.600
Baten: Openbaar bibliotheekwerk
€
10.057
€
9.850
€
9.850
€
9.954
Vormings- en ontwikkelingswerk Sport Groene velden en terreinen Kunst
€ € € €
41.554 665.132 59.663 293
€ € € €
16.500 650.800 40.404 250
€ € € €
16.500 650.800 105.089 250
€ € € €
14.445 645.931 75.044 158
Oudheidkunde / musea Openb.groen & openluchtrecreatie Overige recreatieve voorzieningen
€ € €
17.132 167.518 -
€ € €
9.132 75.500 -
€ € €
17.232 75.500 25.798
€ € €
17.254 72.272 26.569
€
961.349
€
802.436
€
901.019
€
861.627
€
3.362.741
€
3.278.903
€
5.343.172
€
4.918.973
Saldo programma
Bij de lasten valt de overschrijding op het onderdeel “sport” op. Ook de forse onderschrijdingen op “groene velden en terreinen”, “oudheidkunde / musea”. “openbaar groen” en “overige recreatieve voorzieningen” zijn opvallend.
PAGINA 143
Programmarekening 2011
Sport De overschrijding op deze beleidstaak komt hoofdzakelijk voor rekening van de energiekosten van de gymnastieklokalen. Begroot is € 30.000 en er is bijna € 75.000 betaald. Uiteraard is deze overschrijding eerder opgevallen en hebben we deze nader geanalyseerd. Het blijkt dat er in de jaren 2009 en 2010 geen jaarlijkse afrekening is ontvangen. Ook werd er niet in alle gevallen een (maandelijks) voorschot betaald. De afrekening over deze periode is in 2011 ontvangen en verwerkt. In totaal moest er € 16.000 nog betaald worden.
Gymnastieklokaal Obdam
Doordat we over meerdere jaren geen afrekening hebben ontvangen, konden er ook geen goede schattingen van het werkelijke verbruik worden gedaan. De laatste afrekening van het verbruik is ook de basis voor de voorschotnota’s. Omdat de afrekening hoog is, zijn de voorschotten ook hoog. Verder speelt nog een rol dat in 2011 de gymzaal in Hensbroek is overgenomen. We betalen nu ook deze energienota. Op basis van het gebruik over de periode 2007 t/m 2010 hebben we per gymzaal een gemiddeld verbruik bepaald. Op grond daarvan komen we voor de energiekosten uit op € 45.000. Dit overschrijdt het budget van € 30.000 met € 15.000.
Groene velden en terreinen In de 21e wijziging van de begroting is een krediet van ruim € 2.070.000 beschikbaar gesteld voor het sportcomplex in Ursem. Deels zijn dit investeringen met economisch nut. Dit deel wordt geactiveerd. De jaarlijkse afschrijving komt als last in de exploitatie. Echter, een deel van deze investering heeft een maatschappelijk nut en wordt gedekt uit de reserves. Dit deel bedraagt € 425.000 en is als budget opgenomen onder deze beleidstaak. Er is in 2011 ca. € 100.000 betaald, zodat er een onderschrijding is van € 325.000. Van het deel van de geactiveerde investeringen is in de begroting al rekening gehouden met een kapitaallast. Dit zijn we verplicht, omdat we moeten aantonen dat er voor deze last dekking in de begroting aanwezig is. Echter, er was nog een boekwaarde en dus geen werkelijke last. Daarom is er op de kapitaallasten ook een onderschrijding van € 75.000.
PAGINA 144
Programmarekening 2011
Opening kunstgrasveld Kwiek in Avenhorn
Bij de baten van deze beleidstaak is er een onderschrijding van ruim € 30.000. Hoofdoorzaak is dat we veel minder hebben ontvangen van de doorberekening van zakelijke lasten dan begroot was. Bij de samenstelling van de begroting medio 2010 hadden we totaal geen ervaring met “het gelegenheid geven tot sportbeoefening”, de fiscale gevolgen daarvan en met welke budgetten we rekening moesten houden. De doorrekening van de zakelijke lasten aan de verenigingen is te hoog geschat. Dit geldt eveneens voor de lasten. We hebben hoger begroot dan we hebben uitgegeven.
Oudheidkunde / musea In de begroting een budget opgenomen van € 70.455 voor de subsidies. Dit kwam uit de primaire begroting (€ 22.900) en de 22e begrotingswijziging voor de restauratie van de wipwatermolen in de Braken van € 47.555. Dit laatste bedrag is ook betaald. In 2010 is besloten om met terugwerkende kracht tot 2006 aan de beheerders van de molens in de gemeente subsidie te verlenen. Over de periode van 4 jaar (2007 t/m 2010) is per molen € 1.667 subsidie betaald. Totaal kwam dit uit op ruim € 26.000. In de begroting 2011 is een onjuist bedrag opgenomen, afgeleid van de lasten in 2010. In 2011 moest worden uitgegaan van € 1.667 subsidie per molen met een totaal van € 6.668.
Openbaar groen Onder deze beleidstaak is in de begroting een budget opgenomen van € 75.000 als mogelijke bijdrage uit het leefbaarheidsfonds. Dekking van dit budget vindt plaats uit het fonds en wordt verantwoord op “mutaties reserves” onder “financiering & dekkingsmiddelen”. De werkelijke lasten in 2011 zijn € 11.350, namelijk: aanleg vissteiger Rietvoornlaan ijsbaan Zuidermeer AED’s
€ € € €
5.950 3.529 1.871 11.350
Er is dus een onderschrijding van € 63.650. Overigens wordt werkelijke bijdrage uit het fonds aangepast aan de werkelijke uitgaven.
PAGINA 145
Programmarekening 2011
Deze onderschrijding vindt deels compensatie door meerdere, kleinere overschrijdingen op andere budgetten. Totaal is de overschrijding ca. € 25.000, verdeeld over zes budgetten. Gemiddeld dus ca. € 4.167 per kostensoort.
Overige recreatieve voorzieningen Hieronder vallen de speelvoorzieningen in de gemeente. In de begroting houden we rekening met de vervanging van speeltoestellen. Daarvoor is een budget beschikbaar van € 27.500. In 2011 is van dit budget geen gebruik gemaakt. Vervanging van speeltoestellen is niet nodig geweest. 5.10
Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen: Omschrijving Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Bijstandsverlening Werkgelegenheid Inkomensvoorzieningen
€ € €
1.858.305 937.886 112.721
€ € €
2.000.244 955.000 -
€ € €
2.052.244 955.000 -
€ € €
1.825.943 874.135 -
Uitkeringen echte minima Gemeentelijk minimabeleid Maatsch. begeleiding en advies WMO: huishoudelijke verzorging
€ € € €
17.654 318.697 518.230 2.005.941
€ € € €
25.000 325.532 517.973 1.953.040
€ € € €
25.000 350.532 596.973 2.193.040
€ € € €
16.991 380.830 506.819 2.033.380
Participatiebudget Sociaal - cultureel werk Kinderdagopvang Voorzieningen gehandicapten
€ € € €
891.749 759.313 297.922 1.248.112
€ € € €
630.535 373.567 362.698 1.356.240
€ € € €
820.535 836.058 374.543 1.193.240
€ € € €
789.526 829.757 326.372 1.151.104
€
8.966.530
€
8.499.829
€
9.397.165
€
8.734.857
Bijstandsverlening Werkgelegenheid Inkomensvoorzieningen
€ € €
1.796.844 927.914 59.260
€ € €
1.633.750 955.000 -
€ € €
1.727.250 955.000 -
€ € €
1.477.431 873.727 -
Uitkeringen echte minima Gemeentelijk minimabeleid Maatsch. begeleiding en advies WMO: huishoudelijke verzorging
€ € € €
41.911 22.008 495.013
€ € € €
42.500 9.000 263.000
€ € € €
42.500 21.000 261.000
€ € € €
70.565 16.478 283.477
Participatiebudget Sociaal - cultureel werk Kinderdagopvang Voorzieningen gehandicapten
€ € € €
488.114 7.670 -
€ € € €
440.000 6.150 3.200 -
€ € € €
610.255 6.150 17.996 -
€ € € €
610.961 9.295 32.201 -
€
3.838.734
€
3.352.600
€
3.641.151
€
3.374.135
€
5.127.796
€
5.147.229
€
5.756.014
€
5.360.722
Baten:
Saldo programma
PAGINA 146
Programmarekening 2011
Bijstandsverlening Bij de lasten is het verschil tussen de begroting en de werkelijke lasten € 226.000. Er zijn geen leningen aan zelfstandigen verstrekt (€ 250.000) en er is minder aflossing van verstrekte leningen doorbetaald aan het rijk (€ 52.000). Maar er is € 60.000 meer aan bijstand verleend dan werd begroot. Dit speelt ook bij de baten. Nu er geen leningen aan zelfstandigen zijn verstrekt, is er ook geen rente en aflossing opgeboekt (€ 250.000). Door het hogere bedrag aan bijstandsverlening is de bijdrage van het rijk ook iets hoger (€ 35.000).
Inkomensvoorzieningen We krijgen van het rijk een bijdrage voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). Deze bijdrage betalen wij door aan Op Maat. We kregen in 2011 ca. € 81.000 minder een rijksbijdrage dan begroot. Uiteraard hebben we ook een lagere bijdrage doorbetaald.
Wmo In de primaire begroting 2011 werd aan bijdragen voor de Wmo € 1.375.000 begroot. Gelet op het verloop van de werkelijke lasten werd in de najaarsrapportage 2011 het budget verhoogd met € 275.000 naar € 1.650.000. De totale lasten komen uit op € 1.569.000, zodat er een onderschrijding is van ruim € 80.000. Hieruit blijkt dat het moeilijk is de werkelijke lasten van deze openeindregeling te begroten. In de notitie “reserves en voorzieningen 2010”, die in de raadsvergadering van 31 januari 2011 werd vastgesteld, is opgenomen dat de reserve Wmo wordt gevoed met de onderschrijding op het budget voor de lasten van de uitkeringen Wmo. In 2011 is er ruim € 153.000 minder op het totale budget van de Wmo uitgegeven, namelijk: restant budget Wmo voorzieningen hogere vergoedingen CAK restant budgetten bijdragen Wvg bijdrage aan reserve Wmo (afgerond)
€ € € €
80.730 30.234 42.298 153.262
In de primaire begroting gingen we van uit dat de bijdrage die we van het CAK krijgen op € 175.000 zou uitkomen. In het voorjaar bleek dat we een hoger bedrag tegemoet konden zien. In de voorjaarsrapportage 2011 werd het budget met € 25.000 verhoogd naar € 200.000. Totaal hebben we een bedrag ontvangen van € 230.000.
Participatiebudget In de begroting was rekening gehouden met een budget aan de Stichting Vluchtelingenwerk. Evenals in 2010 is deze bijdrage verantwoord onder de kostensoort “inburgering”. De bijdrage valt hiermee vrij.
PAGINA 147
Programmarekening 2011
Kinderopvang Door de invoering van de Wet Oké kregen de gemeenten taken toebedeeld op het gebied van de kinderopvang. Daarom is in de begroting een budget opgenomen van € 77.500. In 2011 zijn er op dit gebied voorbereidende werkzaamheden verricht. Deze leidde echter niet tot uitgaven. In de komende jaren geven we hier wel invulling aan en komen er dus ook lasten. In de begroting 2012 is hiermee rekening gehouden en is budget beschikbaar.
Kinderopvang Koggenland
In 2011 is besloten de verhuur en het medegebruik van onderwijsruimten nader te regelen. Dit had uiteraard ook gevolgen voor de verhuur van ruimten aan de peuterspeelzalen. Op grond van de nieuwe regeling diende ook zij met terugwerkende kracht huur te betalen. Dit kwam echter niet als een verrassing. In de begrotingen hadden zij daar al rekening mee gehouden. Voor zover dat niet mogelijk was is er aanvullende subsidie verleend. We hielden rekening met een huurontvangst van € 14.796. De werkelijke ontvangst ligt ca. € 10.000 hoger.
Voorziening gehandicapten In de begroting 2011 zijn voor de uitvoering van de voorzieningen voor gehandicapten de volgende budgetten opgenomen en betaald: Omschrijving
medische advieskosten vervoersvoorzieningen rolstoelen woonvoorzieningen
Primaire Primaire begroting
BegrotingsBegrotingswijzigingen
Beschikbaar budget
Werkelijk uitgaven
Verschil
€ € € €
13.000 650.000 250.000 350.000
€ € € €
37.000 125.00075.000-
€ € € €
50.000 525.000 175.000 350.000
€ € € €
48.064 475.702 144.385 389.551
€ € € €
1.93649.29830.61539.551
€
1.263.000
€
163.000-
€
1.100.000
€
1.057.702
€
42.298-
In de managementrapportages zijn de budgetten naar beneden bijgesteld. Alleen de medische advieskosten zijn verhoogd. Het saldo van deze mutaties is toegevoegd aan de reserve Wmo. Uit het overzicht blijkt dat, ondanks de tussentijdse aanpassingen, er minder aan de voorzieningen is uitgegeven. Het is en blijft moeilijk te voorspellen hoe de ontwikkeling van deze open-eindfinancieringen lopen. 5.11
Volksgezondheid & milieu De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen:
PAGINA 148
Programmarekening 2011
Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Ambulancevervoer Openbare gezondheidszorg
€ €
17.216 450.817
€ €
17.550 502.126
€ €
17.550 502.126
€ €
18.670 459.742
Jeugdgezondheidszorg (uniform) Jeugdgezondheidszorg (maatwerk) Afvalverwijdering en -verwerking Riolering en waterzuivering
€ € € €
392.628 26.956 2.297.435 1.367.038
€ € € €
533.646 43.588 2.298.031 1.177.937
€ € € €
533.646 43.588 2.303.581 1.277.937
€ € € €
446.192 9.356 2.346.173 1.196.127
Milieubeheer Lijkbezorging Baten reinigingsrechten c.a. Baten rioolrecht
€ € € €
682.187 105.577 -
€ € € €
587.239 107.785 -
€ € € €
585.939 121.785 -
€ € € €
687.068 108.908 -
Baten begrafenisrechten
€
-
€
-
€
-
€
-
€
5.339.854
€
5.267.902
€
5.386.152
€
5.272.237
Ambulancevervoer Openbare gezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg (uniform) Jeugdgezondheidszorg (maatwerk)
€ € € €
1.414 406.313 -
€ € € €
444.221 -
€ € € €
444.221 -
€ € € €
448.104 -
Afvalverwijdering en -verwerking Riolering en waterzuivering Milieubeheer Lijkbezorging
€ € € €
236.564 29.492 104.802 62.575
€ € € €
81.100 5.350 30.000
€ € € €
81.100 5.350 30.000
€ € € €
173.962 19.956 74.023 25.854
Baten reinigingsrechten c.a. Baten rioolrecht Baten begrafenisrechten
€ € €
2.169.779 1.720.089 70.525
€ € €
2.177.500 1.821.500 76.250
€ € €
2.177.500 1.821.500 76.250
€ € €
2.211.953 1.860.196 53.014
€
4.801.553
€
4.635.921
€
4.635.921
€
4.867.062
€
538.301
€
631.981
€
750.231
€
405.175 405.175
Baten:
Saldo programma
Openbare gezondheidszorg Op dit product is ruim € 42.000 minder uitgegeven dan we hebben begroot. Dit komt omdat voor de garantstelling voor de huur van de GGD- en artsenruimten van “’t Snijderveld” € 10.000 minder is uitgegeven dan begroot. Ook zijn de werkelijke lasten voor de voorlichting van het lokaal gezondheidsbeleid en het speerpuntenbeleid met respectievelijk € 10.000 en € 20.000 binnen de begroting gebleven.
Jeugdgezondheidszorg De kosten voor deze zorg bestaan uit de bijdrage aan de GGD in de kosten van het basispakket en het preventief jeugdbeleid, het Centrum voor Jeugd & Gezin (CJG), de invoering van het elektronisch kinddossier (EKD), de verwijsindex en het schoolmaatschappelijk werk. Ook de verwachte kosten van de puber-oudercursussen, de opvoedspreekuren, de cursussen “Peuter in zicht”, prenatale zorg en Lokale zorgstructuur in Obdam zijn hier begroot.
PAGINA 149
Programmarekening 2011
Vuilophaal & -afvoer Onder dit product vallen ook de lasten en de baten van het inzamelen en afvoeren van plastic afval. We gingen er van uit dat de lasten van de gemeente ca. € 15.000 zouden bedragen. Dit was als last in de begroting opgenomen. Een baat is niet opgenomen. We hebben echter in 2011 voor deze inzameling ruim € 64.500 betaald. Dit is ca. € 50.000 meer dan begroot. Echter, we hebben ook inkomsten ontvangen voor de inzameling en afvoer van het plastic afval en wel ruim € 92.600. In dit bedrag zit ook afrekening van de jaren 2009 en 2010.
Inzameling plastic afval
Riolering De onderschrijding op dit product komt vooral voor rekening van de lagere onderhoudskosten dan we in de begroting hadden. De onderschrijding bedraagt ca. € 106.500 op een begroot budget van € 409.000. Overigens maakt deze onderschrijding geen deel uit van het rekening resultaat. De riolering zit budgettair neutraal in de begroting. Het saldo van de baten en lasten voegen we toe aan de reserve onderhoud riolering. De dotatie aan de reserve is opgenomen op “mutaties reserves”. De overschrijding aan de batenzijde komt voor rekening van de vergoeding voor rioolaansluitingen. Er zijn meer aansluitingen geweest dan we hebben voorzien. Daarom hebben we ca. € 14.500 meer ontvangen in de begroting was opgenomen.
Milieubeheer De lasten zijn bijna € 94.000 hoger dan begroot. Dit komt door de verleende bijdragen in de kosten van de verwijdering van asbest op grond van de daarvoor vastgestelde regeling. De lasten worden gedekt door een bijdrage uit de reserve Nieuwe Investeringen. Deze bijdrage is opgenomen onder het budget “mutaties reserves”. De overschrijding van de baten komt door de ontvangst van subsidies en bijdragen. Zo is er voor ruim € 40.000 aan SLOK-gelden ontvangen en ca. € 25.000 van het Ministerie van Infrastructuur & Milieu voor de sanering van verkeerslawaai in Oudendijk.
Baten begraafplaatsrechten De werkelijke ontvangsten blijven achter bij de begrote baten. Er zijn in 2011 minder overledenen begraven op de gemeentelijke begraafplaatsen.
PAGINA 150
Programmarekening 2011
5.12
Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen: Omschrijving Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Ruimtelijke ordening Woningbouw Woningexploitatie Stads- en dorpsvernieuwing
€ € € €
823.071 562.022 3.917.000 32.549
€ € € €
855.889 3.701 4.418.000 43.921
€ € € €
855.889 3.701 4.418.000 43.921
€ € € €
946.357 488.700 4.401.000 43.402
Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen Bouwgrondexploitatie
€ € €
707.872 2.823.863
€ € €
752.092 2.716.822
€ € €
726.092 2.868.822
€ € €
711.974 1.698.461
€
8.866.377
€
8.790.425
€
8.916.425
€
8.289.894
Ruimtelijke ordening Woningbouw
€ €
83.795 38.898
€ €
2.250 -
€ €
44.250 -
€ €
128.299 4.999
Woningexploitatie Stads- en dorpsvernieuwing Overige volkshuisvesting Bouwvergunningen
€ € € €
4.654.000 65.283 662.060
€ € € €
4.594.000 600.000
€ € € €
4.594.000 33.803 600.000
€ € € €
4.792.000 33.803 568.544
Bouwgrondexploitatie
€
4.471.028
€
2.896.822
€
2.968.822
€
1.789.862
€
9.975.064
€
8.093.072
€
8.240.875
€
7.317.506
€
1.108.6871.108.687-
€
697.353
€
675.550
€
972.388
Baten:
Saldo programma
Ruimtelijke ordening Op de lasten is een overschrijding van ruim € 90.000. Er zijn uitgaven gedaan op investeringen, namelijk voor het bestemmingsplan Landelijk Gebied en de Structuurvisie. De lasten van € 48.750 dekken we door een bijdrage uit de reserves op “mutaties reserves”. Verder hebben we in 2011 diverse dwangsommen opgelegd. De nog niet-betaalde en dus nog lopende dwangsommen van € 67.000 hebben we overgebracht naar een voorziening. Het kan zijn dat deze sommen niet inbaar blijken te zijn. Laten we deze in de exploitatie staan, dan heeft dit (een te grote) invloed het op rekeningresultaat. Bij de baten is er een overschrijding van € 84.000. Dit komt door de opgelegde dwangsommen tot een bedrag van ruim € 96.000. Zoals eerder is aangegeven is hiervan € 67.000 naar de voorziening overgebracht. De begrote bijdrage van derden in de bestemmingsplannen is achtergebleven bij de raming. In de primaire begroting gingen we uit van € 20.000. In de najaarsrapportage 2011 werd dit bedrag verhoogd met € 22.000 naar € 42.000. Uiteindelijk bedragen de werkelijke inkomsten € 31.550 en
PAGINA 151
Programmarekening 2011
blijven € 10.450 achter bij de begroting. We kunnen dit alleen verklaren door het opdrogen van de bouwstroom in de laatste periode van het jaar.
Woningexploitaties Onder de woningexploitaties worden de baten en lasten verantwoord van enerzijds het gemeentelijke woningbedrijf en anderzijds de baten en lasten van de gemeentelijke taken op dit gebied. Het verkorte verslag van 2011 van het woningbedrijf treft u aan in de paragraaf “woningbedrijf” op pagina 123.
Woningen in de 1e fase van Lijsbeth Tijs in Berkhout
De overige zaken van de volkshuisvesting laat er een overschrijding van de lasten zien van € 480.000. In de raadsvergadering van 14 september 2009 is besloten een krediet te verstrekken aan het woningbedrijf van € 1.750.000 voor de realisatie van twaalf huurwoningen aan de Argusvlinder in De Goorn. Gelijktijdig met dit besluit werd eveneens een bijdrage aan het woningbedrijf beschikbaar gesteld van € 480.000 als bijdrage in de onrendabele top van deze woningen. De effectuering van deze bijdrage heeft dit jaar plaatsgevonden. Deze bijdrage wordt gedekt door een bijdrage uit de reserve Volkshuisvesting. Deze bijdrage is opgenomen onder “mutaties reserves”.
Baten omgevingsvergunningen Zoals in het overzicht is aangegeven gingen we uit van € 600.000. Het is uiteindelijk € 31.500 minder en de leges voor de omgevingsvergunning komen uit op ca. € 568.500. We hebben de opbrengst van de leges het afgelopen jaar goed in de gaten gehouden. Tot medio oktober 2011 liepen de ontvangst van de leges redelijk in de pas met het begrote bedrag. Pas de laatste maanden zijn er minder leges ontvangen. Dit resulteert in deze onderschrijding. 5.13
Financiering en algemene dekkingsmiddelen De werkelijke lasten en baten van dit programma verhouden zich als volgt met de ramingen:
PAGINA 152
Programmarekening 2011
Omschrijving
Rekening Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Overige financiële middelen Geldleningen c.a. langer dan 1 jaar Algemene uitkeringen
€ € €
78.458 -
€ € €
75.473 -
€ € €
75.473 -
€ € €
75.473 -
Algemene baten en lasten Uitvoering Wet WOZ Baten OZB gebruikers Baten OZB eigenaren
€ € € €
133.208 247.042 -
€ € € €
226.041 255.632 -
€ € € €
234.459 247.632 -
€ € € €
310.800 235.881 -
Baten forensenbelasting Baten hondenbelasting Heffing/invordering belastingen Saldo van de kostenplaatsen
€ € € €
168.960 618.822
€ € € €
3.750 241.156 -
€ € € €
3.750 241.156 860.577
€ € € €
2.609 243.471 1.012.362
€
1.246.490
€
802.052
€
1.663.047
€
1.880.596
Overige financiële middelen Geldleningen c.a. langer dan 1 jaar Algemene uitkeringen Algemene baten en lasten
€ € € €
72.250 78.458 17.356.836 132.723
€ € € €
72.500 75.473 16.210.294 -
€ € € €
66.737 75.473 16.184.024 -
€ € € €
66.737 75.473 16.547.638 327.399
Uitvoering Wet WOZ Baten OZB gebruikers Baten OZB eigenaren Baten forensenbelasting
€ € € €
93.791 890.444 25.645
€ € € €
100.400 906.150 25.000
€ € € €
127.830 1.153.720 25.000
€ € € €
124.262 1.155.816 27.273
Baten hondenbelasting Heffing/invordering belastingen Saldo van de kostenplaatsen
€ € €
53.330 22.743 1.390.809
€ € €
53.000 21.750 1.276.463
€ € €
53.000 21.750 1.282.963
€ € €
53.418 52.796 1.796.650
€
20.117.029
€
18.741.030
€
18.990.497
€
20.227.462
€
18.870.53918.870.539-
€
17.938.97817.938.978-
€
17.327.45017.327.450-
€
18.346.866 18.346.86666-
Baten:
Saldo programma
Algemene uitkering In de primaire begroting berekenden we de algemene uitkering uit het Gemeentefonds op basis van de septembercirculaire 2010 op € 16.210.294. In de voorjaarsrapportage 2011 zijn we nader ingegaan op de gevolgen van de meicirculaire 2011. De bijstelling van de uitkeringsfactor betekende een nadeel van € 30.270. De septembercirculaire 2011 bracht een marginale verandering in de uitkering. Deze steeg met € 4.000. Deze stijging werd meegenomen in de najaarsrapportage 2011.
PAGINA 153
Programmarekening 2011
In december 2011 kwam het Ministerie van Binnenlandse Zaken met een circulaire over de ontwikkelingen van het gemeentefonds over de jaren 2009 tot 2012. Vooral dankzij de verhoging van de uitkeringsfactor krijgen we de volgende (afgeronde) bedragen bij: > > >
over het jaar 2009 over het jaar 2010 over het jaar 2011
€ € € €
65.000 207.900 113.300 386.200
Algemene baten & lasten De begrote baten en lasten bestaan uit de stelpost voor de formatie, het saldo van de post “onvoorziene uitgaven” en van de budgettaire ruimte. Het bedrag is als volgt samengesteld: Begroting
Rekening
Afwijking
Lasten onvoorziene uitgaven budgettaire ruimte
€ €
36.226 110.633
€ €
-
€ €
36.226110.633-
stelposten formatie overige baten & lasten
€ €
87.600 -
€ €
310.649
€ €
87.600310.649
€
234.459
€
310.649
€
76.190
€ € €
-
€ € €
-
€ € €
-
Baten onvoorziene uitgaven budgettaire ruimte stelposten formatie overige baten & lasten
€
-
€
324.366
€
324.366-
€
-
€
324.366
€
324.366-
€
234.459
€
€
248.176-
13.717-
in %
32,5% Overschrijding
n.v.t. Overschrijding -105,9% Onderschrijding
De werkelijke lasten bestaan uit kleinere bedragen, veelal kleine(re) (kas)verschillen en bedragen uit vroegere jaren, die afgewikkeld zijn. Het bedrag dat er uitspringt, is de afboeking van een niet te innen dwangsom van bijna € 300.000. De afboeking is echter gecompenseerd uit de daarvoor ingestelde voorziening. Verder is de ontvangst van een bijdrage in het leefbaarheidsfonds op deze post verantwoord en overgebracht naar de reserve leefbaarheidsfonds. Tenslotte zijn er diverse kleine(re) (kas)- en afrondingsverschillen op deze post geboekt.
PAGINA 154
Programmarekening 2011
Invordering gemeentelijke belastingen Het verschil bij de baten tussen de begroting en rekening is het gevolg van de bijdrage uit de voorziening belastingdebiteuren in verband met oninbare belastingbedragen. Totaal is er een vrijval uit de voorziening van € 18.350. 5.14
Mutaties in de reserves De mutaties in de reserve zijn in 2011 veel omvangrijker geweest dan in voorgaande jaren. Dit komt door de vaststelling van de notitie “reserves en voorzieningen 2010”. In de notitie zetten we diverse onderhoudsreserves om naar voorzieningen en het instellen van nieuwe onderhoudsvoorzieningen. Het overbrengen van het saldo van deze reserves naar de voorzieningen moet op grond van de voorschriften via de exploitatie. Op grond van deze omzetting werd al voor € 7,2 miljoen uit de reserves aan de exploitatie toegevoegd. Uiteraard gingen deze onttrekkingen naar de onderhoudsvoorzieningen. Deze dotaties vinden plaats op de betreffende producten en gaan niet via de “mutaties reserves”. Dit verklaart al voor het grootste deel het verschil tussen de dotaties en onttrekkingen aan de reserves. Onderstaand geven wij u een gecomprimeerd overzicht van de begrote en werkelijke mutaties van de reserves. Dit overzicht ziet er als volgt uit: omschrijving
begrotingsbegrotings-
begroting
rekening
verschillen
wijziging Lasten: Primaire begroting 2011
€
2.650.588
€
Bijdrage aan Westfrisiaweg
nr. 002
€
1.951.565
€
Notatie reserves en voorzieningen 2010
nr. 009
€
33.194
2.464.650 -
€
185.938
€
1.951.565
€
114.294
€
81.100-
Woonschakel: bijdrage aan leefbaarheidsfonds
€
25.000
€
25.000-
De Peyler: bijdrage Vredemaker - Oost
€
24.280
€
24.280-
Bijdrage reserve dorpsvernieuwing
€
519
€
519-
Bijdrage reserve energiefonds
€
47.424
€
47.424-
Bijdrage reserve elementverharding/asfaltwegen
€
364.612
€
364.612-
Bijdrage dorpsuitleg Vredemaker West
€
2.815
€
2.815-
Bijdrage reserve WMO Ontvangsten van investeringen gedekt uit reserves
€
153.500
€
153.500-
€
138.804
€
138.804-
€
3.335.899
€
€
4.635.347
1.299.448
PAGINA 155
Programmarekening 2011
omschrijving
begrotings begrotingsgrotings-
begroting
rekening
verschillen
wijziging Baten: Primaire begroting 2011
€
240.000-
€
453.929
€
€
55.000
€
1.140.702
nr. 001
€
Bijdrage aan Westfrisiaweg
nr. 002
€
1.951.565
€
Huisvestingprogramma onderwijs 2011
nr. 003
€
67.020
€
Herstraten Boterstraat in Obdam
nr. 004
€
94.000
€
78.390
Toegankelijkheid bushaltes
nr. 005
€
11.000
€
43.326
Automatiseringsplan 2011
nr. 006
€
93.750
€
Notitie reserves & voorzieningen 2011
nr. 009
€
7.201.111
€
7.201.112
€
1-
Investeringssubsidie automatisering bibliotheek
nr. 013
€
30.450
€
30.450
€
-
€
88.200
€
11.008
Zonnecollectoren & onderhoud scholen
nr. 015
€
88.200
€
Onderhoud Bernhardstraat in Avenhorn
nr. 018
€
100.000
€
Toegankelijkheid bushaltes
nr. 020
€
Centrumgebied & sportcomplex Ursem
nr. 021
€
4.750-
€
295.000-
-
€
1.951.565
-
€
67.020
€
15.610
-
88.992 -
€
32.326-
€
93.750
€
425.000
€
115.609
€
4.750309.391
Subsidie restauratie wipwatermolen Obdam
nr. 022
€
47.555
€
47.555
€
Exploitatie "Polderweijde"
nr. 025
€
80.000
€
37.787
€
Herinrichting speelterrein PSZ Waskippers
nr. 026
€
9.000
€
9.000
€
Aanpassingen brandweerkazerne Obdam
nr. 027
€
6.910
€
-
€
6.910
Onderhoud beschoeiingen
nr. 031
€
25.000
€
-
€
25.000
Cursus resultaatgericht werken
nr. 032
€
53.000
€
45.730
€
7.270
Voorjaarsrapportage 2011
nr. 033
€
37.000
€
37.000
€
-
Onderhoud Horstenburgstraat in Obdam
nr. 035
€
105.000
€
15.944
€
89.056
Najaarsrapportage: bijdrage reserve Wmo
nr. 037
€
108.000
€
108.000
€
-
Bijdrage dierenasiel Herberdina Japin Timmer
nr. 038
€
24.300
€
24.300
€
-
Relining riolering De Goorn & Obdam
nr. 039
€
100.000
€
mutaties dekking investeringen eerdere jaren:
€ €
Saldo mutaties reserves
5.15
1.594.631
Verhoging inkomsten OZB
€
12.007.742
7.372.395-
-
42.213 -
€
100.000
€
1.600.254
€
1.600.254-
€
9.992.380
€
2.015.362
€
6.656.481-
€
715.914-
Financieel resumé programma’s Nu alle programma’s aan bod zijn gekomen, geven wij u een totaaloverzicht van de resultaten. De jaarrekening 2011 sluit en met batig saldo van € 1.498.507. Dit saldo is inclusief de winst uit het woningbedrijf van € 391.000 en het resultaat van de bouwgrondexploitaties van € 26.600. Uit de gewone exploitatie resulteert dus een winst van € 1.080.907. Het resumé van de programma ziet er als volgt uit:
PAGINA 156
Programmarekening 2011
Omschrijving
Rekening 2010 Begroting 2011
Na wijziging
Rekening 2011
Lasten: Algemeen bestuur
€
3.921.626
€
3.482.884
€
3.488.444
€
3.423.435
Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat Economische zaken Onderwijs
€ € € €
1.793.138 3.071.812 80.328 1.746.881
€ € € €
1.600.084 2.267.572 68.216 1.742.140
€ € € €
1.902.677 3.115.643 68.216 5.786.647
€ € € €
1.869.865 3.097.240 70.233 5.672.876
Cultuur en recreatie Soc.voorz. & maatsch. dienstverlening Volksgezondheid en milieu Ruimt. ordening en volkshuisvesting
€ € € €
4.324.090 8.966.530 5.339.854 8.866.377
€ € € €
4.081.339 8.499.829 5.267.902 8.790.426
€ € € €
6.244.191 9.397.165 5.386.152 8.916.425
€ € € €
5.780.600 8.734.857 5.272.237 8.289.894
Financiering & alg. dekkingsmiddelen
€
1.246.490
€
802.052
€
1.663.047
€
1.880.596
€
39.357.126
€
36.602.444
€
45.968.607
€
44.091.833
Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer, vervoer en waterstaat
€ € €
347.626 51.949 325.612
€ € €
365.175 33.416 22.000
€ € €
422.775 35.703 118.443
€ € €
376.609 65.786 186.759
Economische zaken Onderwijs Cultuur en recreatie Soc.voorz. & maatsch. dienstverlening
€ € € €
333.317 4.258 961.349 3.838.734
€ € € €
1.605.250 7.500 802.436 3.352.600
€ € € €
1.602.329 7.500 901.019 3.641.151
€ € € €
1.628.808 28.106 861.627 3.374.135
Volksgezondheid en milieu Ruimt. ordening en volkshuisvesting Financiering & alg. dekkingsmiddelen
€ € €
4.801.553 9.975.064 20.117.029
€ € €
4.635.921 8.093.072 18.741.030
€ € €
4.635.921 8.240.875 18.990.496
€ € €
4.867.062 7.317.506 20.227.462
€
40.756.491
€
37.658.400
€
38.596.212
€
38.933.860
Baten:
Saldo rekening voor bestemming
€
1.399.365-
€
1.055.957-
€
7.372.395
€
5.157.973
- uitgaven/bijdrage aan reserves - inkomsten/bijdrage van reserves
€ €
2.448.122 4.257.665
€ €
2.650.588 1.594.631
€ €
4.635.347 12.007.742
€ €
3.335.899 9.992.379
Mutaties reserves op product 980.01
€
1.809.543-
€
1.055.957
€
€
6.656.480-
Saldo na bestemming
€
3.208.9083.208.908-
€
€
1.498.507 1.498.507498.507-
-
€
7.372.395-
Uit dit overzicht blijkt dat het resultaat voor bestemming negatief is en uitkomt op € 5.157.973. Dit negatieve saldo wordt gecompenseerd door het saldo van de bijdrage uit de reserves. Dit saldo bedraagt € 6.656.480. In januari 2011 is de notitie “reserves en voorzieningen 2010” vastgesteld. Daarnaast zijn er in 2011 wederom investeringen gedaan die uit de reserves worden gedekt. Deze mutaties hebben grote invloed op de reserves. In de volgende paragraaf analyseren we het batige resultaat van de jaarrekening en geven we aan hoe één en ander tot stand is gekomen.
PAGINA 157
Programmarekening 2011
5.16
Resultatenanalyse Totaal resultaat Er is een positief resultaat na bestemming van € 1.498.507. Dit resultaat is als volgt opgebouwd: resultaat woningbedrijf resultaat grondexploitaties resultaat exploitatie dienst na bestemming totaal resultaat 2011
€ € € €
391.00026.6001.080.9071.498.507-
Hieronder geven we per onderdeel aan waar het resultaat grotendeels uit bestaat. Bij alle overzichten geldt dat negatieve bedragen een positief resultaat betreffen. Resultaat woningbedrijf Het resultaat van het woningbedrijf bestaat uit: huurontvangsten verkoop Woningen overige baten afschrijvingen onderhoudslasten overige bedrijfslasten rente resultaat
€ € € € € € € €
4.343.000156.00077.000678.000 1.156.000 705.000 1.646.000 391.000-
In de begroting was rekening gehouden met een resultaat van € 176.000. Het verschil is € 215.000. Het verschil tussen de begroting en rekening zit in: meer huurontvangsten verkoop woningen niet begroot minder overige baten meer afschrijvingen minder onderhoudslasten meer overige bedrijfslasten meer rentelasten totaal
€ € € € € € € €
47.000156.0001.000 10.000 41.00017.000 1.000 215.000-
Resultaat Resultaat grondexploitaties Het resultaat van de grondexploitaties bestaat uit:
PAGINA 158
Programmarekening 2011
winstneming Vredemaker West II exploitatiesaldo Vredemaker Oost IV rente reserve grondbedrijf doorberekende uren grondbedrijf diverse kosten exploitatiesaldo gronden algemeen (verpacht) Braken V resultaat
€ € € € € € € €
363.71924.280198.245474.647 200 73.109 11.688 26.600-
Het exploitatiesaldo van “Polderweijde” is meegenomen in het resultaat van de algemene dienst. De exploitaties “Vredemaker Oost IV” en “Braken V” waren al afgesloten in voorgaande jaren. Er waren toch nog uitgaven en opbrengsten in 2011 betaald en ontvangen. Deze saldo’s zitten nu in de exploitatie van 2011. Het complex Vredemaker West II is afgesloten in 2011, er is een winstneming van € 363.719. Resultaat exploitatie na bestemming Het positieve resultaat van de exploitatie na bestemming komt voornamelijk door de onderstaande meevallers: Omschrijving
Aard
Bedrag
Toelichting
Ontvangen NUON gelden Loonkosten Meevaller algemene uitkering Minder uitgaven leerlingenvervoer Saldo Kostenplaatsen Ontvangen dwangsommen Diversen Totaal meevallers
Incidenteel Incidenteel/Structureel Incidenteel Structureel Incidenteel Incidenteel Incidenteel
€ 86.880€ 123.854€ 386.200€ 57.000€ 260.909€ 29.224€ 136.840€ 1.080.907-
zie onderstaand pagina 133 pagina 154 pagina 143 zie onderstaand zie onderstaand diverse posten
Het voordelige saldo van de kostenplaatsen komt voornamelijk door : verschil tussen ontvangst verkoop aandelen NUON (€ 1.436.880) en de begrote storting in de reserves (€ 1.350.000) een meevaller in de rentelasten (pagina 100) dat er minder kapitaallasten zijn dan begroot (pagina 135) Ontvangen dwangsommen, zijn ontvangsten van dwangsommen die opgelegd zijn in het kader van de handhaving. Voor de dwangsommen die nog niet zijn ontvangen op 31 december 2011 is een voorziening gevormd.
PAGINA 159
Programmarekening 2011
PAGINA 160
Programmarekening 2011
Diverse overzichten
6
6.1
Overzicht incidentele baten en lasten Het BBV schrijft voor in artikel 28 lid c dat er een overzicht van incidentele baten en lasten opgenomen moet worden in de toelichting op de programmarekening. Het verschil tussen incidenteel en structureel is niet altijd scherp te trekken. Structurele baten en lasten zijn in elk geval die baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en jaarrekening zijn opgenomen. Bij incidentele baten en lasten is het van belang dat het gaat om ‘eenmalige zaken’. Het gaat hierbij vooral om uitschieters die er echt toe doen. Onderstaand volgt een overzicht van de incidentele baten en lasten per programma:
PAGINA 161
Programmarekening 2011
Overzicht incidentele baten & lasten 2011 Programma
Omschrijving
Algemeen bestuur
Terugbetaalde leges ID-kaarten Terugontvangst Rijk Onderzoek samenwerking ICT Opmeer Afrekening 2009 marktplaatsen Hoorn
Lasten €
Baten
Totaal
49.640 €
1.027
€
4.600
€
54.240
€ €
5.300 6.327
€
47.913
Openbare orde en veiligheid
Geen
€
-
€
-
€
-
Verkeer, vervoer en waterstaat
Strooizout
€ €
26.000 26.000
€
-
€
26.000
€
-
€ €
1.436.880 1.436.880
€
1.436.880-
56.50056.500- €
-
€
56.500-
Economische zaken
Onderwijs
Recreatie, cultuur en sport
Verkoop aandelen Nuon
Vervoer schoolkinderen
Afrekening energiekosten 2008-2010 Bijdrage restauratie Wipwatermolen Westfriese Waterweken
Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening
Geen
Volksgezondheid en milieu
Nedvang, afrekeningen 2008 t/m 2010 afrekening 2010 Prov, subsidie duurz + energiebesp Slok gelden 2009 t/m 2011 Min Infra, Verkeerslawaai Oudendijk Aanvullende bodemsanering Dorpsweg 53/55
Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
€ € € € € €
35.000 47.555 19.000 101.555
€ €
1.750 1.750
€
99.805
€
-
€
-
€
-
€
31.263
€
18.182 € € €
7.192 40.281 24.978
28.800 46.982
€
103.714
€
56.732-
-
€ € € € €
29.224 26.600 64.801 238.400 359.025
€
359.025-
€ € €
63.800 208.900 25.000
€ €
28.800 297.700
€ €
Diverse ontvangsten /dwangsommen Resultaat grondexploitaities Resultaat Polderweijde Leges omgevingsvergunning €
Financiering en dekkingsmiddelen
Afrekening 2009 Afrekening 2010 Ontv. bijdrage leefbaarheidsfonds Storting Nuon gelden Storting leefbaarheidsfonds Storting SLOK gelden in energiefonds Dekking bodemsanering Dorpsweg
€ € €
1.350.000 25.000 40.281
€
1.375.000
€ €
1.077.300 658.119-
PAGINA 162
Programmarekening 2011
7
Single Information Single Audit (SISA)
PAGINA 163
Ontvanger
Juridische grondslag
Nummer C6
Specifieke uitkering
Departement BZK
Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een reguliere inburgeringsvoorziening is vastgesteld
Wet inburgering (Wi) Wet inburgering, Besluit inburgering en Regeling vrijwillige inburgering niet-G31 Gemeenten niet-G31 en gemeenschappelijke regelingen (Wgr)
C7C
Provinciale beschikking en/of verordening
N Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen.
Verantwoorden o.b.v. Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI) gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI) Systeem Inburgering (ISI)
Aard controle D1
Aard controle D1
24 Aantal geestelijke bedienaren voor wie in de jaren 2007 en 2008 een inburgeringsvoorziening is vastgesteld en die in het jaar 2009 of 2010 hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen,
10 5 Aantal geestelijke bedienaren voor wie in de jaren 2007 en 2008 een inburgeringsvoorziening is vastgesteld en die in het jaar 2009 of 2010 hebben deelgenomen aan het aanvullend praktijkdeel van het inburgeringsexamen.
Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI)
Verantwoorden o.b.v. Verantwoorden o.b.v. Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI) Systeem Inburgering (ISI) gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI) Aard controle D1 Aard controle D1 Aard controle D1
0 0 Overige bestedingen 2011 Toelichting afwijking
Aantal inburgeringsplichtigen, als bedoeld in het besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 12 juni 2007, nr.2007/11, voor wie een inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de jaren 2007 t/m 2009 én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inbugeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen (gepardonneerden).
Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie Verantwoorden o.b.v. Systeem Inburgering (ISI) gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI)
Aard controle D1
7 Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2008 t/m 2009 voor het eerst een taalkennisvoorziening is vastgesteld.
0 Besteding 2011 ten laste van provinciale middelen
Aantal inburgeringsplichtigen, als bedoeld in het besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 12 juni 2007, nr.2007/11, voor wie een inburgeringsvoorziening is vastgesteld in de jaren 2007 t/m 2009 (gepardonneerden).
Aard controle D1
7 Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2008 t/m 2009 voor het eerst een duale inburgeringsvoorziening is vastgesteld.
0 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Investering stedelijke vernieuwing (ISV)
D I C A T O R E Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een gecombineerde inburgeringsvoorziening is vastgesteld.
Verantwoorden o.b.v. gegevens in Informatie Systeem Inburgering (ISI)
Aard controle D1
BZK
I N Aantal inburgeringsplichtigen en vrijwillige inburgeraars voor wie in de jaren 2007 t/m 2009 voor het eerst een reguliere inburgeringsvoorziening is vastgesteld én die binnen 3 kalenderjaren na vaststelling van de inburgeringsvoorziening hebben deelgenomen aan het inburgeringsexamen.
Aard controle D1
Eindverantwoording Ja/Nee
Aard controle D1
4
Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt
Aard controle n.v.t. Project-gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)
Aard controle R Aard controle R
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t. Zie Nota batenlastenstelsel
1 2008-59466 2 2009-39705 3 2009-39711 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)
€ 33.131 € 25.480 €0 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)
Afspraak
Realisatie
€ 40.857 € 3.320 € 301.144 Activiteiten stedelijke Besteding (gedeeltelijk) vernieuwing (in aantallen) verantwoord o.b.v. voorlopige toekenningen? Ja / Nee
Alleen in te vullen na afloop project
Alleen in te vullen na afloop project
Alleen in te vullen na afloop project Toelichting afwijking
Aard controle D1
Aard controle D1
Aard controle n.v.t.
Ja Ja Ja
€0 €0 €0
Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt, zie Nota baten-lastenstelsel.
Kosten ProRail tot en met 2011 als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling t.l.v. rijksmiddelen
Alleen in te vullen na afloop project Zie Nota batenlastenstelsel. Indien beantwoord met ja, zal de medeoverheid in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen.
1 2 3 BZK
C9
Excellente gebieden innovatieve energiebesparing in de nieuwbouw Begroting WWI Brief van de Minister voor WWI van 22-12-2009, kenmerk SB2009066621
Hieronder per regel één In 2011 gestart met referentienummer (EG09….) project ja/nee? van het betreffende project invullen en in de kolommen Aard controle D1 ernaast de verantwoordingsinformatie
Toelichting
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
Gemeenten
I&M
E3
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai (incl. bestrijding spoorweglawaai) Subsidieregeling sanering verkeerslawaai
1 EG09010558 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Nee Besteding 2011 t.l.v. rijksmiddelen
Overige bestedingen 2011 Eindverantwoording Ja/Nee
Aard controle n.v.t. Aard controle R
I&M
E5
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr)
Aard controle R
Aard controle R
1 BSV2011047797 € 23.366 Besteding 2011 (incl. besteding 2009 en 2010 voor zover nog niet eerder Regeling verzameluitkering verantwoord (zie nieuwsbrief IBI nr. 30) Provincies, gemeenten en Aard controle R gemeenschappelijke regelingen (Wgr)
€ 1.899
Nee
€0
€0
Verzameluitkering I&M (incl. oud VROM)
€ 100.000
PAGINA 164
Ontvanger
Juridische grondslag
Nummer E10
Specifieke uitkering
Departement I&M
Tijdelijke subsidieregeling Innovatieprogramma Mooi Nederland
I N D I C A T O R E N Besteding 2011 ten laste van Eindverantwoording ja/nee Uitgaven van vóór 2010, rijksmiddelen waarvan besteding in 2011 plaatsvindt Zie Nota batenlastenstelsel
Tijdelijke subsidieregeling innovatieprogramma Mooi Nederland
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Ja Besteding 2011 ten laste van provinciale middelen
€0 Overige bestedingen 2011 Toelichting afwijking
Aard controle R Provincies en gemeenten
I&M
E27B
Brede doeluitkering verkeer en vervoer Provinciale beschikking en/of verordening
€ 19.920 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Eindverantwoording Ja/Nee
Aard controle n.v.t. Gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)
SZW
SZW
G1C-1
G1C-2
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Aard controle R
G2
I Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 WWB I.1 WWB: algemene bijstand
Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. I.2 Wet investeren in jongeren (WIJ)
I.4 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
Aard controle n.v.t. € 50.336
Aard controle n.v.t.
Aard controle R
Ja
€0
exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle R
0,00
0,00
Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2010;
Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;
Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief geldstroom openbaar lichaam
inclusief deel openbare lichamen
inclusief deel openbare lichamen
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
49,50
0,00
34,27
3,15
Besteding 2011 algemene bijstand
Baten 2011 algemene bijstand (excl. Rijk)
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
€ 1.256.178 Besteding 2011 WIJ
€ 3.145 Baten 2011 WIJ (excl. Rijk)
Gemeenten verantwoorden Aard controle n.v.t. hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. € 43.162 Besteding 2011 IOAW I. 3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk Aard controle n.v.t. arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
€0 Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2011, uitgedrukt in arbeidsjaren;
Aard controle R
Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier inclusief geldstroom het totaal 2010. openbaar lichaam (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 Aard controle R regeling G1B + deel gemeente uit 2010 regeling G1C-1)
SZW
Zie Nota batenlastenstelsel Aard controle R
1 2010-30666 Het totaal aantal Wet sociale geïndiceerde inwoners per werkvoorziening (Wsw) gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op Wet sociale de wachtlijst staat en werkvoorziening (Wsw) beschikbaar is om een Gemeenten die uitvoering dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of in 2011 geheel of artikel 7 van de wet te gedeeltelijk hebben aanvaarden op 31 december uitbesteed aan een 2011; Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier exclusief geldstroom alleen het gemeentelijke openbaar lichaam deel 2011.
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt
Aard controle n.v.t.
€0 Baten 2011 IOAW (excl. Rijk) Aard controle n.v.t.
€ 52.580 Besteding 2011 IOAZ
€ 143 Baten 2011 IOAZ (excl. Rijk)
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
€ 39.059
€0
PAGINA 165
Ontvanger
Juridische grondslag
Specifieke uitkering
Nummer
Departement
I.5 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
Besteding 2011 Bbz 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen)
I N D I C A T O R E N Baten 2011 Bbz 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen)
Aard controle n.v.t.
Aard controle n.v.t.
Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
SZW
G3
€ 1.423 I. 6 Wet werk en inkomen Besteding 2011 WWIK kunstenaars (WWIK)
€0 Baten 2011 WWIK (excl. Rijk)
Gemeenten verantwoorden Aard controle n.v.t. hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
Aard controle n.v.t.
Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)
€0 Besteding 2011 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl. Bob)
€0 Besteding 2011 Baten 2011 kapitaalverstrekking (excl. levensonderhoud Bob) gevestigde zelfstandigen (excl. Bob) (excl. Rijk)
Baten 2011 kapitaalverstrekking (excl. Bob) (excl. Rijk)
Besteding 2011 Bob Besteding 2011 aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob)
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R
€0 €0 Besteding 2011 aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
€ 124.713
€ 11.132
€0
Baten 2011 (niet-Rijk) participatiebudget
Waarvan baten 2011 van educatie bij roc’s
Reserveringsregeling: overheveling overschot/tekort van 2011 naar 2012
Terug te betalen aan rijk
Aard controle R
Aard controle R
Aard controle R Aard controle R
Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr. € 58.010 Baten 2011 Bob (excl. Rijk)
Aard controle R Aard controle R
SZW
G5
Wet participatiebudget (WPB)
€0 Besteding 2011 participatiebudget
Wet participatiebudget (WPB)
Aard controle R
€0 Waarvan besteding 2011 van educatie bij roc's Aard controle R
Omvang van het aan het rijk terug te betalen bedrag, dat wil zeggen het in het jaar 2011 nietbestede bedrag voor zover dat de reserveringsregeling overschrijdt, alsmede het in het jaar 2011 ten onrechte niet-bestede bedrag aan educatie bij roc’s
Omvang van het in het jaar 2011 niet-bestede bedrag dat wordt gereserveerd voor het participatiebudget van 2012. Dit bedrag is exclusief het bedrag dat een gemeente ten onrechte niet heeft besteed aan educatie bij Aard controle R een roc; hiervoor geldt geen reserveringsregeling (het ten onrechte niet-bestede wordt teruggevorderd door het rijk) óf omvang van het in het jaar 2011 rechtmatig bestede bedrag participatiebudget als voorschot op het participatiebudget van 2012 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld)
Gemeenten verantwoorden hier het totaal 2011 indien zij de uitvoering in 2011 helemaal niet hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr.
Aard controle R € 604.562
€ 132.915
€ 3.127
€0
-€ 143.728
€0
PAGINA 166
Ontvanger
Juridische grondslag
Specifieke uitkering
Nummer
Departement
I N D I C A T O R E Besteding 2011 Regelluw Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve Dit onderdeel dient van wie het college in uitsluitend ingevuld te 2011 een worden door de inburgeringsvoorziening heeft vastgesteld, dan wel Dit onderdeel moet door alle gemeenten die in 2010 gemeenten worden ingevuld. duurzame plaatsingen met wie het college in dit Indien ingevuld met een nul, van inactieven naar werk jaar een dan bestaat er voor 2012 hebben gerealiseerd en inburgeringsvoorziening geen recht op regelluwe verantwoord aan het Rijk. is overeengekomen. bestedingsruimte Het aantal in 2011 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk van inactieven
N Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2011 een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening heeftvastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening is overeengekomen. Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).
Aard controle R
Indicator verantwoorden op basis van gegevens in Aard controle D1 het Informatie Systeem Inburgering (ISI).
Aard controle R
Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het elektronisch praktijkexamen, bedoeld in artikel 3.9, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit inburgering, heeft behaald.
Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 de toets gesproken Nederlands, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit inburgering, heeft behaald.
Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).
Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).
Aard controle D1 Aard controle D1
0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het examen in de kennis van de Nederlandse samenleving, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel c, van het Besluit inburgering, heeft behaald.
Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).
€0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het praktijkdeel van het inburgeringsexamen, bedoeld in artikel 3,7, eerste lid, van het Besluit inburgering, heeft behaald.
9 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het staatsexamen NT2 I of II heeft behaald.
Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).
Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).
Aard controle D1 Aard controle D1 12 10 Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in 2011 behaalde NT2certificaten, dat niet meetelt bij de outputverdeelmaatstaven uit de verdeelsleutel van Onze Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel.
Aard controle D1
0 Het aantal door de gemeente in 2011 ingekochte trajecten basisvaardigheden.
15 Het aantal door de gemeente in 2011 ingekochte trajecten vavo.
9 Het aantal door volwassen inwoners van de gemeente in 2011 behaalde vavodiploma's.
Aard controle D1 1
Aard controle D1 62
Aard controle D1 12
Aard controle D1 5
Is er ten minste één centrum voor jeugd en gezin in uw gemeente gerealiseerd in de periode 2008 tot en met 2011? Ja/Nee
Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. voorlopige toekenningen? Ja / Nee
Aard controle D1 SZW
G6
Schuldhulpverlening
3 Besteding 2011
Kaderwet SZW-subsidies
Aard controle R
Gemeenten VWS
H10
Brede doeluitkering Centra voor jeugd en gezin (BDU CJG) Tijdelijke regeling CJG Gemeenten
€ 75.994 Besteding 2011 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin.
Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt
Zie Nota batenlastenstelsel
Aard controle R
Aard controle R
€ 536.856
€0
Aard controle D1
Zie Nota batenlastenstelsel. Indien beantwoord met ja, zal de medeoverheid in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen.
Ja
Nee
PAGINA 167
Programmarekening 2011
PAGINA 168
Programmarekening 2011
8
Balans
PAGINA 169
7
Balans per 31 december 2011 (bedragen x € 1.000)
Activa
Ultimo 2011
Ultimo 2010
Vaste activa Immateriële vaste activa - Kosten sluiten van geldeningen en het saldo van agio en disagio - Kosten van onderzoek en ontwikkeling Materiële vaste activa - Gronden & terreinen - Investeringen met een economisch nut - Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut
60.695
Financiële vaste activa - Kapitaalverstrekkingen aan: - gemeenschappelijke regelingen - Overige langlopende geldleningen u/g - Overige uitzetttingen met een looptijd > 1 jaar - Bijdragen aan activa van derden
59.834
1.191 58.643
1.190 59.505
1.634 117 219 28 1.271
Totaal vaste activa
1.221 117 287 39 778
62.329
61.055
7.434
8.553
Vlottende activa Voorraden - Grond en hulpstoffen: - niet in exploitatie genomen bouwgronden - Onderhanden werk, gronden in exploitatie Uitzettingen met een looptijd < 1 jaar - Vorderingen op openbare lichamen - Overige vorderingen - Overige uitzettingen Liquide middelen - Kassaldi - Bank- en girosaldi - Deposito's Overlopende activa
7.765 -331
7.648 905 3.142
1.745 1.396
3.513 2.075 1.438
60 1 59
11 1 10
573
1.366
Totaal vlottende activa
11.208
13.443
Totaal - generaal
73.537
74.498
PAGINA 170
Balans per 31 december 2011 (bedragen x € 1.000)
PASSIVA
(X € 1.000)
Ultimo 2011
Ultimo 2010
Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve - Tariefsegalisatiereserve - Overige bestemmingsreserves Resultaat algemene dienst na bestemming Resultaat woningbedrijf Voorzieningen - Onderhoudsvoorzieningen - Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Vaste schulden met een looptijd > 1 jaar - Onderhandse geldleningen van: - binnenlandse banken - Waarborgsommen
48.972
54.136
13.923 8.745 24.806
16.529 7.911 26.488
1.108
2.472
391
737 8.164
8.096 68
824 753 71
9.623 9.439 184
Totaal vaste passiva
9.804 9.634 170
66.758
64.763
Vlottende passiva Netto vlottende schuld looptijd < 1 jaar - Kasgeldleningen - Bank- en girosaldi - Overige schulden
5.500 3.000 250 2.250
7.882 2.500 2.390 2.992
Overlopende passiva
1.278
1.853
Totaal vlottende passiva
6.778
9.735
Totaal - generaal
73.537
74.498
Gewaarborgde geldleningen Garantstellingen
1.124 21.311
1.071 20.929
PAGINA 171
Programmarekening 2011
8.2
Toelichting op de balans
PAGINA 172
Activa
(bedragen * € 1.000)
VASTE ACTIVA De vaste activa bestaan uit immateriële vaste activa, materiële vaste activa en financiële vaste activa. Per onderdeel lichtten we de opvallende wijzigingen toe. Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa bestaan uit kosten voor het sluiten van geldleningen (agio en disagio) en kosten voor onderzoek en ontwikkeling. Onder bepaalde voorwaarden mogen kosten voor onderzoek en ontwikkeling geactiveerd worden. Deze post is in 2011 nihil. Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: Boekwaarde ultimo Gronden & terreinen Investeringen met een economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut
2011
2010
1.190 59.505
1.192 58.641
60.695
59.833
2011
2010
32.190 19.629 503 4.670 2.513
31.908 19.259 635 4.984 1.856
59.505
58.641
De renovatie van het openbaar groen in Berkhout stond op de balans onder gronden en terreinen. Dit hoor echter thuis onder openbaar groen. De dekking van deze uitgaven komt uit de reserve dorpsuitleg. Dit bedrag had nooit geactiveerd moeten worden. Dit is in 2011 rechtgezet, hierdoor ontstaat het verschil met de beginbalans van afgerond € 9.000. Daarnaast is er een afrekening van € 6.720,- gekomen van de aankoop grond van R.K. Edo. Er zijn geen boekwaardes op investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut in 2011. De investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Boekwaarde ultimo Woonruimten Bedrijfsgebouwen Vervoersmiddelen Machines, apparaten & installaties Overige materiele vaste activa
Het onderstaand overzicht geeft een specificatie van het verloop van de boekwaarde van de investeringen met economisch nut:
Woonruimten Bedrijfsgebouwen Vervoersmiddelen Machines, apparaten & installaties Overige materiele vaste activa
boekwaarde 1-1-2011 31.908 19.259 635 4.984 1.856 58.641
investeringen 90 1.272 9 390 806 2.567
desinvesteringen
boekwaarde 1-1-2011 28.198 3.710 31.908
investeringen
desinvesteringen
boekwaarde 1-1-2011 2 3.749 5.526 180 25 29 226 339
investeringen
desinvesteringen
afschrijvingen
bijdr.van derden
boekwaarde 31-12-2011 32.190 19.629 503 4.670 2.513 59.505
afschrijvingen
bijdr.van derden
boekwaarde 31-12-2011 28.390 3.800 32.190
afschrijvingen 2 249 282 7 3 11 25 29
bijdr.van derden
boekwaarde 31-12-2011
902 142 704 148 1.747
Deze mutaties bestaan uit:
Woonruimten Activa woningbedrijf Grondwaarde
Bedrijfsgebouwen Brandweergarages Openbaar onderwijs Bijzonder onderwijs Peuterspeelzalen Jeugd- en Jongerenwerk Zwembaden Sporthal Sportlokalen Kleedaccomodaties Gemeentehuis (bestaand De Goorn) Gemeentehuis (nieuwbouw) Buitendienst
90 90
207 381
684 294 8.800 89 19.259
1.272
25 263 7 902
3.707 5.626 174 23 19 201 309 684 270 8.537 81 19.629
De investering genoemd onder openbaar onderwijs betreft het voorbereidingskrediet 2011 voor de brede school in Ursem.
PAGINA 173
De investering onder bijzonder onderwijs bestaat uit: Vervanging 9e lokaal de Overhaal 18e lokaal van de Caeghschool Uitbreiding 19e lokaal van de Caeghschool Brandmeld en beveiligingsinstallatie van de Ark. Totaal bijzonder onderwijs:
44.451 192.107 138.293 6.315 381.166
De investeringen onder kleedaccomodaties betreft het aanpassen van de kleedaccomodaties van: SC Dynamo 585.000 Tennisvereniging Ursem 98.595 Totaal Kleedaccomodaties: 683.595
Vervoersmiddelen Vervoersmiddelen Tractie
Machines, apparaten & installaties Materialen verkiezingen Brandweermaterialen Machines t.b.v. wegonderhoud Machines t.b.v. sportvelden Machines buitendienst Speelvoorzieningen Rioleringen Diverse apparatuur Automatisering
Overige materiele vaste activa Aanleg kunstgrasvelden toplaag Aanleg kunstgrasvelden ondergrond Fundering en inrichting kunstgrasveld Aanleg tennisbanen Brandweer materiaal Aanschaf AED's + kasten Duurzaamheidsmaatregelen Aanschaf MOHIS OV Fietsvoorziening Obdam Urnentuin Berkhout Hondenoverlast Aanschaf bureaustoelen Vervanging handbalveld zuidermeer
boekwaarde 1-1-2011 332 303 635
investeringen
boekwaarde 1-1-2011 18 306 1 1
investeringen
desinvesteringen
afschrijvingen 85 57 142
bijdr.van derden
boekwaarde 31-12-2011 247 256 503
desinvesteringen
afschrijvingen 2 61 1 1
bijdr.van derden
boekwaarde 31-12-2011 16 283 0
9 9
38
45 5 3.690 47 917 4.984 boekwaarde 1-1-2011 580 759
26 281 390 investeringen 328
45 4 3360 60 902 4.670
1 330 13 296 704 desinvesteringen
afschrijvingen 64 40
bijdr.van derden
346 58 73 13 300 26 17 20 37 67 36 1.856
3 9 17 1 4 7 4 148
806
boekwaarde 31-12-2011 844 719 346 58 73 10 300 17 0 19 33 60 32 2.513
In 2011 is er geinvesteerd in kunstgrasvelden bij SC Dynamo en Victoria Obdam. Daarnaast zijn er ook tennisbanen aangelegd bij de tennisvereniging Ursem. Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa in 2011 is in onderstaand overzicht weergegeven:
Kapitaalverstr.aan gem.regelingen Overige langlopende geldleningen Uitzettingen (overige) Bijdragen aan activa van derden Totaal
boekwaarde 1-1-2011 117 287 39 778 1.221
investeringen
boekwaarde 1-1-2011 45 1 70 117
investeringen
desinvesteringen
afschrijving aflossing
afwaardering
boekwaarde 31-12-2011 117 219 28 1.271 1.634
afwaardering
boekwaarde 31-12-2011 45 1 70 117
68 11 7 87
500 500
Deze zijn als volgt te specificeren:
Kapitaalverstr.aan gem.regelingen Aandelen Gasbedrijf Aandelen ontw.bedrijf N.H.N. Aandelen BNG
desinvesteringen
afschrijving aflossing
PAGINA 174
Overige langlopende geldleningen Apollo '68 renteloze lening Lening stoomtram Hoorn - Medemblik Lening Stichting Vakantiespelen Hypothecaire geldleningen Geldlening W.S.O. Doorlening S.N.S.bank
boekwaarde 1-1-2011 1 2 3 26
investeringen
desinvesteringen
afschrijving aflossing 0
254 287
afwaardering
2 2
boekwaarde 31-12-2011 1 2 1 24
64 68
191 219
Aan de SNS bank is in 1999 een lening verstrekt die in 15 jaar wordt terugbetaald.
Uitzettingen (overige) Vordering BWS subsidie (won.bedrijf)
boekwaarde 1-1-2011 39 39
investeringen
desinvesteringen
afschrijving aflossing 11 11
afwaardering
boekwaarde 31-12-2011 28 28
afwaardering
boekwaarde 31-12-2011 7 1.263 1.271
Bijdragen aan activa van derden De investeringen in het stimuleringsfonds koopwoningen en de pc's voor de raadsleden voldoen aan de eisen van het BBV en zijn daarom geactiveerd. Specificatie: PC privé raadsleden Stim.fonds koopwoningen
boekwaarde 1-1-2011 14 763 778
investeringen
desinvesteringen
afschrijving aflossing 7
500 500
7
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden De in de balans opgenomen voorraden bestaan uit niet in exploitatie genomen gronden en bouwgronden in exploitatie (onderhanden werk). Het totaal overzicht van de voorraden ziet er als volgt uit:
niet in exploitatie genomen bouwgronden onderhanden werk, bouwgronden in exploitatie
2011
2010
7.765 -331 7.434
7.648 905 8.553
De niet in exploitatie genomen gronden bestaan uit:
Gronden algemeen Tuindersweijde Ursem centrum-west Totaal
boekwaarde 1-1-2011 3.218 1.663 2.767 7.648
kosten
opbrengsten
1.795 64 1.860
naar grond in expl. -1.743
-1.743
boekwaarde verwervings 31-12-2011 prijs per m² 1.475 8,21 3.459 23,67 2.831 14,64 7.765
De verwervingsprijs van gronden algemeen per m² is niet meer te achterhalen. Hier is de gemiddelde prijs per ha op balansdatum vermeld. Het verloop van de bouwgronden in exploitatie ziet er in 2011 als volgt uit:
Zuidermeer Vredemaker West II De Burgtlanden I De Burgtlanden II Ursem Oost III Lijsbeth Tijs Hofland II Warm thuis Buitenplaats Buitenroede / Het Slot Kwakelweg Obdam 13 appartementen Hensbroek Totaal
boekwaarde 1-1-2011
investeringen
opbrengsten
-65 -299 -188 215 -1.186 855 -359 391 1.525 17
57
235 64 19 295 29 1.443 417 -10 -38 55
42 103 5 510 62 119 30
winstuitname
-363
2 905
930
21 2.530
Nog te maken kosten Afdracht fonds dorpsuitleg Nog te verwachten opbrengsten Verwacht exploitatieresultaat
-363
boekwaarde 31-12-2011 -243 0 -165 23 -1.210 -78 -714 520 1.593 -38 2 -21 -331 5.225 575 13.421 7.952
Voor de specificatie van de gronden algemeen en de gronden in exploitatie wordt verwezen naar de in de jaarrekening opgenomen grondennotitie.
PAGINA 175
Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van één jaar of minder bestaan uit: boekwaarde 31-12-2011
boekwaarde 1-1-2011
1.745
2.075
417 158 683 138 3.142
333 153 833 120 3.513
Overheidsdebiteuren Debiteuren (overheid) Overige debiteuren Debiteuren algemeen Debiteuren belastingen Debiteuren Sociale dienst Debiteuren en overige vorderingen woningbedrijf
De post debiteuren overheid bestaat uit een vordering op de belastingdienst voor het BTW compensatiefonds. Dit bedrag ontvangen we in juli 2012. De overige bedragen onder deze post bestaan uit te ontvangen bedragen van diverse gemeenten voor deelname aan cursussen en detachering van medewerkers. Deze bedragen hebben we in het eerste kwartaal van 2012 ontvangen. De post debiteuren algemeen bestaat uit diverse vorderingen. De gemeente hanteert een betaaltermijn van 30 dagen. Indien de vordering niet binnen de betaaltermijn ontvangen is start het invorderingstraject. Als blijkt dat de vordering oninbaar is, boeken we deze af door middel van de voorziening oninbare debiteuren. In dit kader is er een bedrag van € 69.309 als oninbaar afgeboekt. Dit zijn opgelegde dwangsommen die op 31.12.2011 nog open staan. De belastingdebiteuren hebben een normaal verloop. De vorderingen die nog niet ontvangen zijn zitten in het invorderingstraject. In 2011 zijn alle oude debiteuren van de voormalige gemeente Obdam ontvangen of afgeboekt. De post debiteuren en overige vorderingen woningbedrijf bestaan uit huurdebiteuren en overige vorderingen.
Liquide middelen a. Kassaldo b. Banksaldi c. Deposito's
saldo 31-12-2011 1 59
saldo 1-1-2011 1 10
60
11
1 36 23
1 10
saldo 31-12-2011 247 326 573
saldo 1-1-2011 1.049 317 1.366
Toelichting: Kas Rabobank B.N.G. B.N.G. belastingrekening B.N.G. woningbedrijf Betalingen onderweg Deposito Overlopende activa De overlopende activa onderscheiden we in nog te ontvangen bedragen en overige overlopende activa. Het totaaloverzicht van de overlopende activa ziet er als volgt uit:
Nog te ontvangen bedragen Overlopende activa
Nog te ontvangen bedragen
De nog te ontvangen bedragen bestaan o.a. uit : De Woonschakel/Snijdersveld + Burgstraat De nota voor de vergoeding van uren is in 2012 verstuurd
24.662
Kwijtschelding 2011 HVC Dit bedrag ontvangen we eind 2012 van het HVC.
31.000
Polderweijde vergoeding 2011 86.162 De nota's versturen we als de indexcijfers bekend zijn aan Mulder en Vos Obdam. BBZ 2010 budgetdeel nog te ontvangen Dit bedrag hebben we in 2012 ontvangen van het ministerie.
96.284
PAGINA 176
De overlopende activa bestaan o.a. uit: saldo 31-12-2011 286
Vooruitbet.kosten Voorber.krediet wijkst.punt Obdam Soza handmatige betalingen Soza voorschotten Soza afdracht belastingen Secretarieleges / Pin betalingen Salaristussenrekening Buitenrekening Neutrale posten Afrondingsverschillen
saldo 1-1-2011 57 2 247 4
8 16 3 1 0 11
2 4 1 317
326
Passiva VASTE PASSIVA De vaste passiva bestaan uit het eigen vermogen, de voorzieningen en de vaste schulden met een looptijd korter dan 1 jaar. Eigen vermogen: Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten: Algemene reserve Tariefsegalisatiereserve Overige bestemmingsreserves Resultaat na bestemming
2011 13.923 8.745 24.806 47.474 1.499
2010 16.529 7.911 26.488 50.927 3.209
48.972
54.136
Het verloopoverzicht van de reserves ziet er als volgt uit:
saldo 1-1-2011
Algemene reserve Tariefsegalisatiereserve Overige bestemmingsreserves
toevoeging via 980
onttrekking via 980
best. resultaat vorig boekjaar
Overige toevoeging
16.529 7.911 26.488
38 228 9.727
2.200
1.062 2.274
3.910
1.897
50.927
3.336
9.992
6.110
1.897
overige onttrekking
saldo 31-12-2011
4.767 37
13.923 8.745 24.806
4.804
47.474
overige onttrekking
saldo 31-12-2011
2.907 1.860 4.767
1.423 5.000 7.500 13.923
Algemene reserve De algemene reserves zijn ingesteld als buffer voor uitgaven met een incidenteel karakter, waaronder tekorten op de jaarrekening en tijdelijke begrotingstekorten. De reserves van het woningbedrijf en het grondbedrijf vallen ook onder de algemene reserves. Deze zijn ook ingesteld om tekorten op de woningexploitaties en grondexploitaties op te vangen. Het overzicht van de mutaties gedurende 2011 ziet er als volgt uit: saldo 1-1-2011
Algemene reserve Reserve woningbedrijf Reserve grondbedrijf
1.423 7.176 7.930 16.529
toevoeging via 980
onttrekking via 980
38 38
best. resultaat vorig boekjaar
731 1.468 2.200
Overige toevoeging
PAGINA 177
Tariefsegalisatiereserve De tariefsegalisatiereserve rioleringen heeft als doel om vervangingsinvesteringen uit het Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP) te dekken. De mutatie in 2011 bestaat uit: Onderhoudskosten riolering Investering cf GRP
1.176.171 112.030 minus 1.064.141
Opbrengst rioolrecht Verfijningsuitkering riolering
1.860.196 198.595 2.058.791
Storting reserve riolering Bijdrage Hoogheemraadschap Totale storting reserve riolering
994.650 67.000 1.061.650
lasten welke gedekt worden uit de reserve
De investeringslasten halen we uit de totale kosten, aangezien deze gedekt worden uit de reserve riolering.
Overige bestemmingsreserves: Op 31-01-2011 is de notitie reserves en voorzieningen vastgesteld door de raad. Naar aanleiding van deze notitie zijn er een aantal reserves opgeheven en er zijn er een aantal omgezet naar een voorziening. De volgende reserves zijn opgeheven: Reserve vakonderwijs Reserve fietsenplan De onderstaande reserves zijn omgezet naar een voorziening. Dit is mogelijk doordat er een onderhoudsplan aan ten grondslag ligt. Reserve huisvesting onderwijs Reserve sporthal Reserve zwembad Reserve gemeentehuis Reserve gymnastieklokalen Reserve de Wurft Reserve uitwisselen lichtmasten De overige reserves blijven in stand. In de notitie staat vermeld waarom welke reserve is ingesteld. Het overzicht van de mutaties in de reserves 2011 volgt hieronder:
Reserve dorpsuitleg Reserve vakonderwijs Reserve huisvesting onderwijs Reserve nieuwe investeringen Reserve W.M.O. Reserve automatisering Reserve stads- en dorpsvernieuwing Reserve volkshuisvesting Reserve energiefonds Reserve fietsenplan Vereveningsfonds OZB Reserve sociaal minimum Reserve sporthal Reserve zwembad Reserve gemeentehuis Reserve gymnastieklokalen Reserve de Wurft Reserve asfalteren wegen Reserve herstraten wegen Reserve uitwisselen lichtmasten Reserve stim.fonds huisvesting Reserve afschrijving telemetrie Reserve frictiekosten Reserve leefbaarheidsfonds Reserve afbouw dividend NUON
saldo 1-1-2011
toevoeging via 980
onttrekking via 980
3.385 2 447 12.005 840 231 147 3.259 94 37 823 25 42 125 240 163 4 1.013 792 412 350 658 374 144 875 26.488
27
8 2 447 6.810 145 181
1.502 154 120 34 47
574 5
resultaat bestemming
overige toevoeging
overige onttrekking
saldo 31-12-2011
3.404
1.003
1.897
9.599 849 170 181 5.592 136
2.907 37
55
768 25
42 125 240 163 4 255 109
25 2.274
0
114 412 30 157 11 200 9.727
3.910
1.897
37
0 1.268 787 0 350 628 218 157 675 24.806
PAGINA 178
Resultaat na bestemming
Het saldo bestaat uit: Algemene dienst (incl. Grondbedrijf) Resultaat Woningbedrijf
Saldo 2011
Saldo 2010
1.108 391
2.472 737 3.209
1.499 Voorzieningen In de notitie reserves en voorzieningen staat beschreven waarvoor welke voorzieningen zijn ingesteld. Naar aanleiding van deze notitie zijn er ook een aantal voorzieningen opgeheven, dit zijn: Voorziening onderhoud toren Hensbroek Voorziening ISV waterberging Voorziening verkeersmaatregelen Voorziening onderhoud beschoeiing Voorziening onderhoud speeltoestellen Voorziening beeldbepalende panden Daarnaast zijn er een aantal reserves omgevormd tot voorzieningen, op basis van onderhoudsplannen. Dit zijn: Voorziening onderhoud verenigingsgebouwen Voorziening onderhoud gemeentehuis Voorziening onderhoud gebouwen buitendienst Voorziening onderhoud gymnastieklokalen Voorziening onderhoud sporthal Voorziening onderhoud scholen basisonderwijs Voorziening onderhoud openbare verlichting Voorziening onderhoud recreatievoorzieningen Voorziening onderhoud zwembad Voorziening onderhoud monumenten Voorziening onderhoud brandweergarages Het verloop van de voorzieningen wordt in onderstaand overzicht weergegeven: saldo 1-1-2011
toevoeging
vrijval
saldo 31-12-2011
aanwending
Voorzieningen: Voorziening onderhoud begr.pl. Voorziening bodemzorg Oosteinde Voorziening uitv.vrijwilligersbeleid Voorziening bibliotheken Voorziening onderh. peutersp.zalen Voorzieningen woningbedrijf Voorziening onderhoud toren Hensbroek Voorziening ISV waterberging Voorziening OH verenigingsgebouwen Voorziening OH Gemeentehuis Voorziening OH Gebouwen Buitendienst Voorziening OH Gymnastieklokalen Voorziening OH Sporthal Voorziening verkeersmaatregelen Voorziening OH Scholen basisonderwijs Voorziening onderhoud bruggen Voorziening OH Openbare verlichting Voorziening onderhoud beschoeiing Voorziening onderhoud speeltoestellen Voorziening onderhoud recreatievoorz. Voorziening wijksteunpunt spierdijk Voorziening beeldbepalende panden Voorziening OH Zwembad Voorziening OH monumenten Voorziening OH brandweergarages
146 162 45 162 20 17 37 9
26
15
9 10 5
1 6 37 9
468 660 253 996 235 9 48
14 98 6 30 13
455 562 248 965 222
19 27 30
3.864 51 557
0 3
2 68
23 16 6 306
121 248 220 8.164
9 3.882 30 587
37 26
37 26 2
71 34
824
158 162 45 171 24 22
34 144 264 226 7.797
151
De voorziening woningbedrijf bestaat voornamelijk uit het glasfonds voor de huurders. De voorzieningen worden onderbouwd door onderhoudsplannen. De onderhoudsvoorzieningen worden gevoed door een jaarlijkse storting ten laste van de exploitatie. De voorziening wijksteunpunt Spierdijk is een beklemde voorziening. Hier zit een bestedingsverplichting aan verbonden.
PAGINA 179
Vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar De onderverdeling van de in de balans opgenomen schulden is als volgt: 2011
2010
9.439
9.634
184
170
9.623
9.804
Onderhandse geldleningen: Binnenlandse banken
Door derden belegde gelden: Waarborgsommen
Het verloop van de in de balans opgenomen schulden is als volgt:
Leningen van binnenlandse banken Waarborgsommen
saldo 1-1-2011 9.634 170 9.804
vermeerderingen
aflossing 195
13 13
195
saldo 31-12-2011 9.439 184 9.623
Van de lopende geldleningen is er één doorgeleend aan de SNS bank. Tegenover de jaarlijkse aflossing en rentelast staat de rente & aflossing van de SNS bank, dit wordt verantwoord op functie 914.10. Het saldo van de doorlening was op 1-1-2011 € 254.117.
Netto-vlottende schulden Vlottende passiva Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: 2011
2010
5.250 250 1.278 6.778
5.492 2.390 1.853 9.735
2011
2010
1.937 200 113 3000 5.250
2.224 626 142 2.500 5.492
2011
2010
250
2.390
Overlopende passiva
2011
2010
Nog te betalen bedragen Overlopende passiva
874 404 1.278
1.111 742 1.853
Schulden < 1 jaar Liquide middelen Overlopende passiva
Schulden < 1 jaar Crediteuren Crediteuren woningbedrijf Vooruitontvangen BWS subsidie / huren Kasgeldleningen
De afwikkeling van de kortlopende schulden verloopt normaal. In het eerste kwartaal 2012 zijn alle crediteuren afgewikkeld. De kasgeldleningen bestaan uit één lening. Deze is in januari 2012 afgelost.
Liquide middelen Banksaldi
PAGINA 180
De overlopende passiva bestaan uit: nog te betalen afgesloten complexen Afdracht belastingen Soza voorschotten Soza diverse ontvangsten Te verwerken belastingen kortlopende ontvangen waarborgsommen Neutrale posten overlooppost civision innen Soza afdracht belastingen vooruitontvangen bedragen Diverse budgetrekeningen (soza) Woningbedrijf (nog te storten wb.sommen) Rentetransitoria Terugbetaling W.W.B. Wijksteunpunt Spierdijk SLOK gelden Subsidie locatie Floris Voorschot ministerie jeugd en Gezin Voorschot ministerie VROM inzake Distriport Egalisatierekening BWS woningbedrijf
10 6 12
11
40
40 50 2 43 1 1
3 3 0 103
105 153 21 75 200 39 742
200 28 404
De nog te betalen posten bestaan o.a.uit een terugbetalingsverplchting aan het ministerie van sociale zaken. Daarnaast bevat deze tussenrekening facturen die betrekking hebben op 2011, waarvan de factuur in 2012 is ontvangen. De post nog te betalen afgesloten complexen heeft betrekking op het plan Vredemaker Oost II. Dit complex is afgesloten in 2009, de verwachting is dat er in 2012 nog uitgaven plaatsvinden. De ontvangen waarborgsom is van de Peyler betreft het bouwrijp maken van Vredemaker IV. Het voorschot van het ministerie VROM is een ontvangen bedrag waar een bestedingsverplichting op zit. De afrekening vindt plaats in 2012 via de SISA bijlage. Gewaarborgde geldleningen De gemeente heeft aan diverse instellingen, maatschappelijke objecten en hypotheekverstrekkers garantstellingen afgegeven, deze worden buiten de balanstellingen gehouden. restbedrag 1-1-2011
Instellingen HVO ambtenaren (hypotheken personeel) Garantstelling hypotheken eigen woning Waarborg soc.woningbouw
toename
-
aflossing
restbedrag 31-12-2011
waarvan door de gemeente gewaarborgd
359 717 4.008 27.058
63 539 304
11 445
348 780 4.547 26.916
344 780 3.700 17.610
32.141
906
456
32.591
22.434
Niet uit de balans blijkende verplichtingen De financiele borgstellingen voor particuliere woningen zijn voor een deel overggedragen aan de Stichting Waarborgfonds Eigen woningen. De afgegeven garanties aan verenigingen/stichtingen geven geen reden tot ongerustheid. In 2004 is door de voormalige gemeente Wester-Koggenland met de Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw een achtervangovereenkomst afgesloten tot een maximum van € 8.000.000,00 ten behoeve van Intermaris. De voormalige gemeente Obdam heeft ten behoeve van de Woningstichting Obdam diverse achtervangovereenkomsten afgesloten waarbij de gemeente voor maximaal 50% garant staat. Langlopende financiële verplichtingen De gemeente heeft zich voor aan aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële verplichtingen. De belangrijkste hiervan zijn: Een 5 jarig contract met Cyclorama, dit contract loopt nog een jaar. Huur van kopieerapparatuur van Canon en Océ, de contracten hiervan lopen nog 1 jaar, Een contract voor mobiele telefonie.
PAGINA 181
Programmarekening 2011
8.3
Grondslagen Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding De jaarrekening is opgemaakt volgens de voorschriften die het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. In dit hoofdstuk gaan we in op de grondslagen voor de waardering en de resultaatbepaling.
Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als baten genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop zij betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. Daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor aan arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is de zelfde als die van de meerjarenraming te weten vier jaar. Indien er sprake is van schok effecten wordt wel een verplichting gevormd.
Balans De balans geeft een getrouw beeld van de omvang en samenstelling van het vermogen op de balansdatum en geeft daarmee inzicht in de bezittingen, de schulden en het eigen vermogen van de gemeente. Uiteraard is het eindsaldo van de balans 2010 het startpunt voor de balans 2011.
Vaste activa Artikel 59 BBV beschrijft het onderscheid tussen: investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een (beperkt) economisch nut.
PAGINA 182
Programmarekening 2011
Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten zijn investeringen met economisch nut. De vraag of de investering geheel kan worden terugverdiend is niet relevant voor de classificatie.
Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling kunnen onder bepaalde voorwaarden in 4 jaar worden afgeschreven. De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan op 1 januari van het jaar volgende op die van ingebruikneming van het gerelateerde materiële vaste actief. Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden direct ten laste van de exploitatie gebracht (verordening ex artikel 212).
Materiële vaste activa met economisch nut. Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. De investeringen worden volgens de zogenaamde netto-methode verantwoord. Slijtende investeringen worden vanaf 1 januari van het jaar volgende op het jaar van ingebruikneming lineair afgeschreven gedurende een periode die is vastgesteld in de verordening ex artikel 212, waarbij rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke vermindering niet plaatsgevonden. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken. De materiële vaste activa met economisch nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, worden lineair afgeschreven. Uitzondering hierop zijn de afschrijvingen bij de rioleringen, hierop wordt deels annuïtair afgeschreven, de reden hiervan is dat de kapitaallasten dan gelijk zijn aan de verfijninguitkering via het gemeentefonds. De gehanteerde afschrijvingstermijnen bedragen in jaren: 40 jaar voor nieuwbouw woonruimten en bedrijfsgebouwen; 25 jaar voor drukrioleringen; 25 jaar voor renovatie, restauratie woonruimten en bedrijfsgebouwen; 15 jaar voor technische installaties in bedrijfsgebouwen en rioolgemalen; 10 jaar voor veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouwen; telefooninstallaties; kantoormeubilair; aanleg tijdelijke terreinwerken; nieuwbouw tijdelijke woonruimten en bedrijfsgebouwen; groot onderhoud woonruimten en bedrijfsgebouwen;
PAGINA 183
Programmarekening 2011
10 jaar materialen, voertuigen en apparatuur brandweer 8 jaar voor tractoren en bedrijfswagens buitendienst 5 jaar voor zware transportmiddelen; aanhangwagens; schuiten; personenauto’s; lichte motorvoertuigen; 5 jaar droogpakken brandweer 4 jaar automatiseringsapparatuur activa met een verkrijgingprijs van minder dan € 10.000 worden niet geactiveerd, uitgezonderd gronden en terreinen. Gronden en terreinen worden altijd geactiveerd, er wordt echter niet op afgeschreven.
Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut. In overeenstemming met de nota van toelichting BBV zullen infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken, bij voorkeur zo snel mogelijk worden afgeschreven waar bij de afschrijvingsperiode niet langer zal zijn dan maximaal de economische levensduur van het actief. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd (en dus ook afgeschreven). Voor zover mogelijk zal in voorkomende gevallen op dergelijke activa extra (resultaatafhankelijk) worden afgeschreven. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder de aftrek van bijdragen van derden ten laste van de exploitatie gebracht. Indien hiervan bij raadsbesluit wordt afgeweken, wordt het actief lineair afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of een kortere door de raad aan te geven tijdsduur. De boekwaarden moeten dus nadrukkelijk als nog te dekken investeringsrestanten worden gezien.
Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g worden opgenomen tegen nominale waarde. Indien nodig is vanuit een voorziening voor verwachte oninbaarheid een afboeking in mindering gebracht. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s (“kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen” in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingprijs, dan zal af- waardering plaatsvinden. Bijdragen aan activa van derden kunnen (in overeenstemming met artikel 61 BBV) worden geactiveerd, maar zullen zoveel als mogelijk ineens worden gedekt ten laste van de reservepositie. Indien de bijdragen worden geactiveerd zullen deze worden gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen zullen dan worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak.
PAGINA 184
Programmarekening 2011
Vlottende activa Voorraden De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs, dan wel lagere marktwaarde. De rente die wordt bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden is gelijk aan de rente toegerekend aan de reserves. De als “onderhanden werken” opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken), evenals een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien er sprake is van grote projecten welke zijn onderverdeeld in duidelijk herkenbare delen en pas op het moment dat alle verkopen hebben plaatsgevonden en de nog te maken kosten betrouwbaar kunnen worden vastgesteld.
Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt bepaald op basis van de geschatte inningskansen.
Liquide middelen en overlopende posten. Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen.
Vaste Passiva Conform artikel 41 van het BBV wordt onder de vaste passiva verstaan het eigen vermogen, de voorzieningen en de vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat na bestemming volgend uit de jaarrekening.
Reserves In de Raadsvergadering van 12 november 2007 heeft de Raad de Notitie Reserves & Voorzieningen vastgesteld, deze notitie volgt het BBV wat betreft het onderscheid in algemene reserves, bestemmingsreserves en overige bestemmingsreserves. Ook het begrip voorzieningen wordt hierin nader toegelicht.
Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies.
PAGINA 185
Programmarekening 2011
De onderhoudsvoorzieningen zijn gebaseerd op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zake geformuleerd zijn. In de paragraaf “onderhoud kapitaalgoederen” die is opgenomen in het jaarverslag is het beleid ter zake nader uiteengezet. Aan de voorzieningen wordt geen rente toegerekend, alleen aan de “voorziening onderhoud begraafplaatsen”, welke tegen contante waarde is opgenomen kan rente worden toegerekend. De voorzieningen gevormd door middelen van derden met een specifiek bestedingsdoel mogen niet langer als voorziening worden gezien, maar moeten in de balans worden opgenomen onder de overlopende passiva.
Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.
Vlottende passiva Onder de vlottende passiva wordt verstaan de netto-vlottende schuld met een rentetypische looptijd korter dan één jaar en de overlopende passiva. De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.
BorgBorg - en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Indien nodig is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen.
Niet uit de balans blijkende (financiële) verplichtingen In de toelichting op de balans wordt een zo getrouw mogelijk beeld geschetst van verplichtingen die de gemeente is aangegaan maar die niet uit de balans blijken.
Grondslagen resultaat Toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves geschieden op basis van raadsbesluiten, het jaarresultaat wordt na vaststelling van de rekening verdeeld conform het door de raad genomen besluit.
PAGINA 186
Programmarekening 2011
9
Verklaring van de accountant
PAGINA 187