Programmarekening 2009
INHOUDSOPGAVE bladzijde
JAARVERSLAG Inleiding Organisatie Financiële structuur
6 7 9
PROGRAMMAVERANTWOORDING Programma 1 Bestuur en dienstverlening Programma 2 Ruimte Programma 3 Leefomgeving Programma 4 Economie Programma 5 Onderwijs en kinderopvang Programma 6 Welzijn
12 20 32 41 46 50
Overzicht algemene dekkingsmiddelen en besteding onvoorzien
58
PARAGRAFEN Inleiding paragrafen
64
Paragraaf 1 Paragraaf 2 Paragraaf 3 Paragraaf 4 Paragraaf 5 Paragraaf 6 Paragraaf 7
Lokale heffingen Risicomanagement en weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering en treasury Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid
65 70 79 83 91 96 105
JAARREKENING BALANS Balansoverzicht
120
PROGRAMMAREKENING Programmarekening
123
Toelichting Algemeen Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Grondslagen voor de resultaatbepaling
124 124 125
Toelichting op de balans Toelichtingen/specificaties activa Toelichtingen/specificaties passiva Overzicht van niet uit de balans blijkende verplichtingen
128 134 139
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2
Toelichting op de programmarekening Algemene toelichting op de financiële positie Programma 1 Bestuur en dienstverlening Programma 2 Ruimte Programma 3 Leefomgeving Programma 4 Economie Programma 5 Onderwijs en kinderopvang Programma 6 Welzijn
141 145 149 154 160 162 164
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Resultaatbepaling en bestemming Overzicht besteding onvoorzien Incidentele baten en lasten Verklaring salaris hoogst betaalde functionarissen
169 173 175 176 176
Overige gegevens Sisa (Single information, single audit) bijlage Accountantsverklaring bij de jaarrekening
177
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
3
JAARVERSLAG
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
4
JAARVERSLAG █
INLEIDING
Het college van burgemeester en wethouders biedt hierbij aan de eerste jaarstukken van de gemeente Kaag en Braassem in de vorm van het jaarverslag 2009. Het afgelopen jaar is een bijzonder jaar geweest dat voornamelijk in het teken heeft gestaan van harmoniseren van beleid en het inrichting van de nieuwe organisatie. De aan de gemeenteraad aan te bieden jaarstukken bestaan uit twee te onderscheiden onderdelen, het jaarverslag en de jaarrekening. In het jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over de realisatie van de in de begrotingsprogramma’s opgenomen doelen zoals vastgesteld door de raad. Tevens zijn in het verslag verplichte paragrafen opgenomen, waarin inzicht wordt gegeven in een aantal belangrijke onderdelen van de gemeentelijke financiële huishouding. In het tweede onderdeel (de jaarrekening) worden cijfermatig de jaarrekening en de balanspositie over 2009 weergegeven. Tevens wordt op deze stukken een toelichting gegeven en is er een cijfermatige analyse van het resultaat per programma opgenomen. In het afzonderlijke voorstel aan de raad over deze jaarstukken, zullen wij voorstellen doen met betrekking tot de bestemming van het positieve resultaat ad € 457.000,- over het boekjaar 2009. Programmaverantwoording In de hierna opgenomen programmaverantwoordingen is vermeld welke beleidsterreinen er binnen het programma vallen, de aanduiding van de portefeuillehouders, de bij het programma betrokken afdelingen, de taakvelden binnen en het doel van het programma. Vervolgens is opgenomen wat de gemeente Kaag en Braassem zich als doelen had gesteld, op basis van de door de gemeenteraad in november 2008 vastgestelde begroting: het onderdeel “Wat willen we bereiken” en “Wat gaan we er voor doen”. Zoveel als mogelijk met dezelfde indeling en volgorde is vervolgens weergegeven wat er van deze doelen en voornemens feitelijk is gedaan: het onderdeel “Wat hebben we bereikt” en “Wat hebben we gedaan”. Ten slotte wordt per programma kort samengevat wat de financiële gevolgen zijn geweest. Hierbij moet worden vermeld dat de oorspronkelijke doelen en acties opgenomen in de overigens beleidsarme begroting 2009 zijn ingehaald door c.q. aangevuld met thema’s uit het concernplan. Per programma is aangegeven wat er volgens het concernplan zou worden opgepakt in 2009. Paragrafen In de paragrafen worden de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot de beheersmatige aspecten. De paragrafen geven, vanuit een bepaald perspectief, inzicht in de financiële positie en geven op bepaalde thema’s een dwarsdoorsnede van de begroting.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
5
Jaarrekening Voor de uitgebreide cijfermatige toelichting op de jaarstukken wordt, zoals eerder aangegeven, verwezen naar het jaarrekeningdeel. Kortheidshalve wordt op deze plek volstaan met het vermelden dat de jaarrekening over 2009 kan worden afgesloten met een positief resultaat van € 457.000,-
█
ORGANISATIE
De organisatie van de gemeente op basis van de situatie in het jaar 2009 kan als onderstaand worden weergegeven. Gemeenteraad Het hoogste orgaan in de gemeentelijke organisatie is de gemeenteraad. De gemeenteraad wordt eens in de vier jaar als afvaardiging van de bevolking bij de gemeenteraadsverkiezingen gekozen. Voor de gemeente Kaag en Braassem werden deze verkiezingen in verband met de fusie een jaar vervroegd. Hierdoor beslaat de zittingstermijn van de huidige gemeenteraad eenmalig een periode van 5 jaar. De gemeenteraad stelt via de programmabegroting de beleidskaders vast en fiatteert hierbij tevens de middelen welke beschikbaar zijn om de gemeentelijke taken uit te voeren volgens de bij de beleidskaders gestelde normen. Het aantal gemeenteraadsleden is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. Onze gemeenteraad telt 21 raadsleden. In het rekeningjaar 2009 geldt de onderstaande zetelverdeling in de raad. Zetelverdeling gemeenteraad in 2009: Politieke partijen
Samen voor Kaag en Braassem
Aantal zetels
cda
7
vvd pvda
Christen Democratisch Appèl
7
Volkpartij voor Vrijheid en Democratie
4
Partij van de Arbeid
3
svkb
Het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders is verantwoordelijk voor het uitvoeren van de gemeentelijke taken binnen de beleidskaders en met behulp van de beschikbare middelen zoals door de gemeenteraad aangegeven in de programmabegroting. Door middel van tussentijdse bestuursrapportages en het jaarverslag en de jaarrekening, legt het college verantwoording af over het uitgevoerde beleid en de besteding van de middelen. Na de gemeenteraadverkiezingen die in verband met de fusie vervroegd werden gehouden in 2008, is er een college gevormd bestaande uit leden van het CDA, de PvdA en de VVD. De portefeuilleverdeling binnen het college is als onderstaand weergegeven.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
6
De heer H.B. Eenhoorn (waarnemend burgemeester in 2009) • Wettelijke taken (openbare orde en veiligheid etc.) en algemene zaken • Organisatiezaken (P&O, ICT) • Regiozaken (algemeen)
De heer J.B. Uit den Boogaard (CDA) • Ruimtelijke projecten (m.u.v. centrumplan Leimuiden) • Volkshuisvesting • Milieu • Monumenten / Cultuurhistorie • Braassemerland • Integrale handhaving • Grondzaken • Recreatie en toerisme
De heer A.G.M. Kea (CDA) • Ruimtelijke ordening algemeen (bestemmingsplannen, implementatie nieuwe Wro, etc) • Centrumplan Leimuiden • Vergunningen (inclusief WABO)
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
7
De heer A.J.M. van Velzen (VVD) • Openbare ruimte (wegen, groen etc.) • Middelen • Economische zaken • Verkeer en vervoer • Deregulering/administratieve lastenverlichting • Huisvesting gemeentelijke organisatie
De heer F.M. Schoonderwoerd (PvdA) • Samenlevingszaken (Wmo, welzijn, onderwijs, sport, cultuur, etc.) • Dienstverlening algemeen en in de kernen • Burgerparticipatie • Communicatie • Harmonisatie subsidiebeleid
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
8
█
Financiële structuur
Omschrijving
Rekening 2009
Lasten exploitatie begroting Totale lasten Lasten per inwoner
€ 76.819.000 € 2.993
Algemene uitkering uit het gemeentefonds Totale uitkering Uitkering per inwoner
€ 18.586.000 € 724
Investeringen Boekwaarde geactiveerde kapitaaluitgaven per 31-12 Boekwaarde per inwoner
€ 102.445.000 € 3.992
Reserves en voorzieningen Boekwaarde van de reserves en / of voorzieningen per 31-12 Boekwaarde per inwoner
€ 64.532.000 € 2.515
Langlopende schulden Boekwaarde langlopende leningen op 31-12 Boekwaarde per inwoner
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
€ 96.110.000 € 3.745
9
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
10
PROGRAMMAVERANTWOORDING
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
11
PROGRAMMA 1 – BESTUUR EN DIENSTVERLENING Primaat Portefeuillehouders: Burgemeester H.B. Eenhoorn
Wethouder F.M. Schoonderwoerd Wethouder J.B. Uit den Boogaard Organisatieonderdelen: Afdeling Bedrijfsvoering
Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Afdeling Samenleving Brandweer Griffier
█
bestuursorganen, bestuursondersteuning, burgerzaken, verkiezingen, samenwerking, rekenkamer, brandweer, crisisbeheersing en veiligheid, overige beschermende maatregelen communicatie, dienstverlening politie (bestuurlijke handhaving)
bestuursorganen, bestuursondersteuning, bestuurlijke samenwerking, internationale betrekkingen, integraal veiligheidsbeleid, politie crisisbeheersing en communicatie. APV, bijzondere wetgeving en handhaving burgerzaken brandweer rekenkamerfunctie
OMSCHRIJVING PROGRAMMA
Taakvelden Het functioneren van de bestuursorganen, bestuurlijke ondersteuning, voorlichting, burgerparticipatie, burgerzaken, regionale samenwerking, de rekenkamer(functie), brandweer, civiele verdediging en crisisbeheersing, integraal veiligheidsbeleid (ivb) en politie, uitvoering bijzondere wetten en politieaangelegenheden. Doel De klantgerichte dienstverlening aan de burgers, waarbij (waar mogelijk) tevens wordt ingezet op digitale dienstverlening, kwaliteitsbeleid burgerzaken en centrale balieverwijsfunctie. Het actief informeren van inwoners over plannen en ontwikkelingen binnen de gemeente en daar waar mogelijk inwoners betrekken bij de planvorming. Zorgen voor een effectieve organisatie van de communicatie en het verder inbedden daarvan in de organisatie. Het zo goed mogelijk ondersteunen van de bestuursorganen in het duale bestel. Het bevorderen van de transparantie van bestuursorganen en de regionale- en andere vormen van samenwerking. Het vergroten van de veiligheid van de burgers (integraal veiligheidsbeleid) en het verminderen van het aantal risicovolle situaties (crisisbeheersing). Het voorstaan van een integrale aanpak van het veiligheidsvraagstuk waar wenselijk in regionaal verband en met nadrukkelijk aandacht voor handhaving. In het kader van het te vernieuwen integraal veiligheidsbeleid wordt preventie ook een speerpunt. De burgemeester stelt jaarlijks een burgerjaarverslag op, waarin gerapporteerd wordt over de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening en de burgerparticipatie. Bestaande beleidskaders Digitalisering van de dienstverlening Internetbeleidsplan gemeente Kaag en Braassem, vastgesteld door projectgroep op 4 maart 2008.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
12
Versterking van de kwaliteit van de dienstverlening en het verbeteren van de klantgerichte benadering van de burger Het Dienstverleningsconcept Kaag en Braassem, zoals vastgesteld door de fusie projectgroep / stuurgroep in 2008. Kwaliteitsbeleid burgerzaken De Verordening op de Gemeentelijke basisadministratie, de beheerregeling, de beveiligingsregeling. Deze kaders regelen de zorgvuldige uitvoering van de gemeentelijke basisadministratie. Communicatie Een communicatiebeleidsplan moet worden ontwikkeld voor Kaag en Braassem. Regionale samenwerking. Samenwerkingsorgaan Holland Rijnland De gemeenschappelijke regeling Holland Rijnland is op 1 oktober 2004 in werking getreden en bestond in 2009 uit de gemeenten van de Leidse regio en de Duin- en Bollenstreek. De samenwerking is bedoeld strategisch van aard te zijn en is er op gericht gemeenschappelijke belangen te behartigen die het gemeentelijke niveau overstijgen. De regio heeft beperkte eigen bevoegdheden. Alleen op het terrein van woonruimteverdeling, OV-taxi en leerplicht zijn echte bevoegdheden overgedragen. Rijnstreekberaad Het Rijnstreekberaad is het samenwerkingsverband van de gemeenten Alphen aan den Rijn, (vm.) Jacobswoude, Nieuwkoop en Rijnwoude. Het biedt een platform voor overleg over gemeenschappelijke en grensoverschrijdende zaken. Het kan gaan om beleidsafstemming en belangenbehartiging, maar ook om de aanpak van concrete, uitvoerende projecten. Centraal in de samenwerking staan de portefeuillehoudersoverleggen op de diverse beleidsterreinen: vanuit elk van de vier gemeenten komt de wethouder die voor zijn gemeente juist die portefeuille behartigt. De gemeenten uit het Rijnstreekverband zijn inmiddels toegetreden tot het samenwerkingsverband Holland Rijnland. Het Rijnstreekberaad zal in 2010 worden geliquideerd. Startnotitie Integrale veiligheid In de notitie zijn onder andere de prioriteiten aangegeven van de onderwerpen die binnen het integrale veiligheidsbeleid verder zullen uitgewerkt. De startnotitie en de uitwerking van de daarin genoemde beleidsvelden zullen de basis vormen voor de nota Integraal Veiligheidsbeleid, die aan de raad ter vaststelling zal worden aangeboden. Politie Het teamjaarplan en het korpsjaarplan. In deze plannen geeft de politie de prioriteiten voor het betreffende jaar aan. Het concept teamjaarplan wordt steeds met de politie besproken in de betreffende raadscommissie.
█
WAT WILDEN WE BEREIKEN EN WAT HEBBEN WE BEREIKT?
Ontwikkelingen: In 2009 zijn de ontwikkelingen rondom digitale dienstverlening verder in gang gezet. Binnen het project dienstverlening zijn diverse producten inmiddels digitaal beschikbaar gesteld. Crisisbeheersing In 2009 zijn alle gemeentelijke crisisdeelplannen geactualiseerd. De medewerkers met een taak binnen de deelplannen zijn zover nodig bijgeschoold. In 2009 heeft geen bestuurlijke oefening plaatsgevonden. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
13
Integraal veiligheidsbeleid (IVB) In samenspraak met maatschappelijke organisaties, politie en brandweer moesten kaders worden opgesteld voor het veiligheidsbeleid binnen Kaag en Braassem. Hiervoor is in 2009 een integrale veiligheidsnota opgesteld met bijbehorend actieplan. Deze wordt in 2010 vastgesteld door de raad. Pilot Drank- en Horcawet Sinds april 2008 zijn er twee toezichthouders in dienst, die handhavingtaken verrichten op het gebied van de Drank- en Horecawet. Zij worden gesubsidieerd door het ministerie van LNV, binnen een landelijke pilot in 15 gemeenten/regio’s en de bedoeling heeft het toezicht te decentraliseren. De toezichthouders zijn belast met het toezicht op de horeca, de sportkantines en winkels waar drank wordt verkocht. Vooral het tegengaan van het schenken van alcohol aan personen onder de 16 jaar is een speerpunt. De pilot beslaat een periode van twee jaar: de jaren 2008 en 2009. Aan het eind van de pilot zou een landelijke evaluatie worden gehouden. Door middel van een wijziging van de Drank- en Horecawet moet het toezicht van de Voedsel en warenautoriteit overgaan naar de gemeenten. Inmiddels is de pilot verlengd voor het jaar 2010 omdat de wetswijziging van de Drank- en Horecawet nog niet is doorgevoerd. Centrale balie/verwijsfunctie Een goede dienstverlening vereist dat de burger op een klantgerichte wijze wordt geholpen. Ontwikkelingen in het kader van een centrale balie zijn opgenomen in het dienstverleningsconcept Kaag en Braassem. De dienstverlening moest worden ontwikkeld volgens het vastgestelde dienstverleningsconcept. In 2009 is daarom gestart met het project dienstverlening en konden diverse gemeentelijke producten, zoals uittreksel bevolkingsregister, attesta vitae (uittreksel van in leven zijn), digitaal worden aangevraagd en afgehandeld. Tevens zijn de dienstverleningsprocessen beoordeeld en waar nodig aangepast. En er is gestart met een ontwikkeling van het TIC (Telefonisch Informatie Centrum) naar een KCC (Klant Contact Centrum). Dit project loopt nog tot eind 2010. Kwaliteitsbeleid burgerzaken De Gba wordt een authentieke registratie en daarmee worden afnemers, ook de binnengemeentelijke, verplicht de Gba-gegevens als de enige echte te beschouwen. Van rijkswege wordt toezicht gehouden op de kwaliteit van de uitvoering van de Gemeentelijke basisadministratie en de Paspoorten Uitvoeringsregeling Nederland. De eisen die hieruit voortvloeien, worden steeds meer aangescherpt. De kwaliteit van de GBA moest in 2009 worden gewaarborgd en voorbereidingen moesten worden getroffen voor de derde audit ronde in 2010. De kwaliteit van de GBA is blijvend gewaarborgd en waar nodig verbeterd. Hiermee is een deel van de benodigde voorbereidingen voor de audit van de GBA getroffen. Veiligheidsbeleid informatievoorziening De betrouwbaarheid van het proces van de informatievoorziening moest worden gewaarborgd. In 2009 is begonnen met het opstellen van een nieuw geactualiseerd beveiligingsplan. Daarnaast zijn in 2009 de uitwijkfaciliteiten getest. Communicatie Streven was het optimaliseren van de communicatie naar één organisatie. In 2009 is communicatie frequent bij de start van (interne) projecten en (interne) beleidsontwikkeling betrokken hiermee is het belang van communicatie in de nieuwe organisatie benadrukt. Daarnaast heeft communicatie diverse externe communicatieproducten opgeleverd.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
14
Onderwerpen binnen de Gemeenschappelijke regelingen Holland Rijnland en Rijnstreekberaad. Continuering van de deelname aan zowel het regionale overlegorgaan Holland Rijnland als Rijnstreekberaad. Holland Rijnland Binnen de regeling Holland Rijnland zijn vijf grote infrastructurele- en landschapsprojecten ten laste van het Regionale Investeringsfonds tot stand gekomen. Jaarlijks storten de gemeenten van Holland Rijnland een bedrag in het fonds. Deze verplichting loopt tot 2022. De vijf projecten zijn: de Rijnlandroute, de Rijn-Gouwelijn West, Noordelijke ontsluiting Greenport, Regionale groenprogramma (inclusief projecten in het Groene Hart), en Greenport. Rijnstreekberaad In de gemeenschappelijke regeling Rijnstreekberaad zijn de volgende programma’s behandeld: 1. Veelzijdig Ruimtegebruik, waarin wonen, werken, recreëren en mobiliteit een beroep doen op de ruimte in de Rijnstreek 2. Gezondheid en maatschappelijke participatie, waarin onderwijs, educatie, arbeid en gezondheidszorg worden samengebracht ten dienste van het maatschappelijke functioneren en het welzijn van de burgers in de Rijnstreek 3. Milieu en milieuhandhaving, waarin het faciliteren van de gemeentelijke zorgplicht tot bescherming van burgers en milieu centraal staat 4. bestuur en organisatie, waarin het Rijnstreekberaad aansluiting zoekt bij Holland Rijnland met als doel opschaling en versteviging van de bovenlokale samenwerking. Daarnaast is de gemeente met inzet van capaciteit betrokken bij een aantal bijzondere projecten. Dit zijn de RPV-projecten op het gebied van verkeer, het LOP, het LandschapsOntwikkelingsPlan en de RAS. In 2009 heeft de gemeente Kaag en Braassem actief deelgenomen aan beide regelingen waardoor betrokkenheid, belangenbehartiging en sturing binnen de regelingen zijn gewaarborgd. Brandweer Door de flinke investeringen in de brandweerzorg in de afgelopen jaren en het tegelijkertijd verbeteren van de opkomsttijd van de brandweer in alle posten is bereikt dat in 75% van alle meldingen de brandweer op tijd komt overeenkomstig de daarvoor geldende norm (bron: Regionale Brandweer Hollands-Midden 2009). De overschrijding van de norm is aan de orde in het buitengebied in onze gemeente. Gegeven de lage incidentfrequentie in het buitengebied is deze overschrijding acceptabel (bron: onderzoek naar de zorgnorm 2003-2005). Hierdoor kan met het beschikbare materieel en materiaal een doeltreffende inzet worden gedaan. Dit is ten opzichte van 2006 een stijging van 18%. Het opleiden van de brandweermensen heeft plaatsgevonden conform het in 2008 vastgestelde oefenbeleidsplan. Ten aanzien van de regionalisering van de brandweer heeft uw raad besloten met het oog op het wetsvoorstel Veiligheidsregio´s (en conform de subsidievoorwaarden van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) de brandweerzorg te regionaliseren. Dit regionalisatieproject wordt bekostigd vanuit de subsidieregeling van het Ministerie van BZK. Met behulp van een zogeheten ontvlechtingprotocol is de start- en vervolgbijdrage van onze gemeente aan de Brandweer Hollands Midden vastgesteld en door uw raad geaccordeerd. Te verwachten valt dat de daadwerkelijke overgang naar de Brandweer Hollands Midden op 1 januari 2011 een feit zal zijn.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
15
Politie De activiteiten waarvoor de reguliere politie-uren ingezet worden, worden mede door de gemeente bepaald. Dit wordt weergegeven in het zogenaamde teamjaarplan. In 2009 zijn de volgende speerpunten benoemd: • Overlast jeugd en verstoring van de openbare orde • Geweld • Inbraken • Milieu • Verkeer Wat wilde de politie bereiken met bovengenoemde speerpunten: • Het terugdringen van meldingen van overlast door jeugd en verstoring openbare orde, het verhogen van het veiligheidsgevoel in woon- en werkomgeving. • Het aantal meldingen en aangiften van geweld is toegenomen en is beter zicht verkregen op het in het teamgebied voorkomend geweld. • Het verhogen van het veiligheidsgevoel van de bevolking in de woon- en leefomgeving. • Positieve beïnvloeding van het gedrag van mensen op het gebied van milieu. • Het verhogen van het verkeersveiligheidsgevoel in woonwijken en in de omgeving van scholen, daling van het aantal verkeersongevallen en verkeersslachtoffers, terugdringen van het alcoholgebruik bij schippers en het terugdringen van het aantal meldingen van overlast van snelvaarders. Coalitieprogramma Het coalitieprogramma voor Kaag en Braassem is in januari 2009 gepresenteerd. Verdere uitwerking en inbedding heeft plaatsgevonden in het concernplan 2009 en in de programmabegroting 2010. Onderwerpen uit het concernplan: Thema harmonisatie afdeling bedrijfsvoering Beleidsnota integraal veiligheidsbeleid Zie hierboven integraal veiligheidsbeleid (IVB) Thema dienstverlening Project dienstverlening/ Uitvoering producten Burgerzaken/ Wmo Zie hierboven centrale balie/verwijsfunctie Bestuurlijke kengetallen en meetgegevens In het Internetbeleidsplan staan een aantal servicenormen, deze worden uitgewerkt in het nog vast te stellen Kwaliteitshandvest van de gemeente Kaag en Braassem. In het voorjaar 2009 is een nulmeting uitgevoerd naar de klanttevredenheid over de website.
█
WAT ZOUDEN WE ER VOOR GAAN DOEN EN WAT HEBBEN WE ER VOOR GEDAAN?
Uitwerking in taken en projecten van het nieuwe beleid uit het collegeprogramma, of uit nieuwe (wettelijke) regelgeving. Digitale dienstverlening De uitvoering van het Internetbeleidsplan geeft richting aan het (door)ontwikkelen van de gemeentelijke website van Kaag en Braassem en het verankeren van de elektronische Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
16
dienstverlening in de dagelijkse praktijk van de nieuwe gemeente. In 2009 is gestart met het project dienstverlening. Hier zijn diverse aspecten rondom de dienstverlening samengebracht, zoals processen, digitale dienstverlening, fysieke frontoffice, ontwikkeling van het Telefonisch Informatie Centrum en het opstellen van een kwaliteitshandvest. Dit alles gebaseerd op het Antwoord@ concept. Dit project loopt nog tot eind 2010. De digitale dienstverlening heeft binnen dit project een prominente plek. De doorontwikkeling van de elektronische dienstverlening is een continu proces. Crisisbeheersing Een actueel crisisplan en actuele deelplannen ter preparatie op eventuele rampen zijn in 2009 voor de nieuwe gemeente opgesteld. De medewerkers met een taak binnen de crisisplannen zijn in 2009 geschoold. Integraal veiligheidsbeleid (IVB) In 2009 is in concept integraal veiligheidsbeleid en bijbehorend actieplan opgesteld. Hiervoor is de methodiek Kernbeleid Veiligheid van de VNG gevolgd. Objectieve gegevens over de veiligheidssituatie in de gemeente worden verkregen uit de politiemonitor. De uitwerking van het IVB heeft plaatsgevonden in samenspraak met maatschappelijke organisaties, politie en brandweer. Pilot Drank- en Horecawet De uitkomst van de landelijke evaluatie zal richting geven aan de decentralisatie van het toezicht. Om dit te realiseren zal een voorstel worden voorbereid waarin de inbedding binnen de organisatie van Kaag en Braassem van de toezichtstaak op de Drank- en Horecawet naar voren komt. Centrale balie/verwijsfunctie In 2009 is gestart met het project dienstverlening. Hier zijn diverse aspecten rondom de dienstverlening samengebracht, zoals processen, digitale dienstverlening, fysieke front-Office, ontwikkeling van het Telefonisch Informatie Centrum en het opstellen van een kwaliteitshandvest. Dit alles gebaseerd op het Antwoord@ concept. Dit project loopt nog tot eind 2010. Kwaliteitsbeleid burgerzaken In de organisatie is hier gedurende 2009 continue aandacht aan besteed en is de controle van de GBA gegevens door de interne organisatie in de processen opnieuw beoordeeld en waar nodig aangepast. Daarnaast zijn voorbereidingen getroffen voor de audit van de GBA in het tweede kwartaal 2010. Dit is onder andere gebeurd door fouten in de GBA te analyseren en op te lossen en een veiligheidsplan rondom de GBA op te stellen. Veiligheidsbeleid informatievoorziening In 2009 is begonnen met het opstellen van een nieuw geactualiseerd beveiligingsplan. Hierin zijn kaders aangegeven voor onder andere beveiliging, autorisatie, dagelijkse back-up en uitwijkfaciliteiten bij calamiteiten. In 2009 heeft de gemeentelijke organisatie op locatie de uitwijkfaciliteiten getest. Communicatie Het team communicatie heeft in 2009 de publicaties verzorgd van nieuwsberichten op de gemeentepagina, het actueel houden van de website, het uitgeven van informatiekranten over specifieke onderwerpen en voor bepaalde projecten, het jaarlijks uitgeven van de gemeentegids, het burgerjaarverslag en het onderhouden van de perscontacten door het wekelijks persoverleg en het regelmatig versturen van persberichten. In 2009 is de samenstelling van het team communicatie geheel gewijzigd. Hierna is een start gemaakt om de adviseursrol van communicatie te professionaliseren waardoor gemeentelijke afdelingen beter kunnen worden ondersteund bij projecten en beleidsontwikkeling.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
17
Wet bestuurlijke boete in de openbare ruimte en bestuurlijke strafbeschikking Deze wet maakt het mogelijk dat gemeenten nu zelf boetes en/of bekeuringen kunnen uitdelen als huisvuil op straat wordt gegooid of graffiti wordt aangetroffen. Op dit moment wordt gewerkt aan een AmvB, met uitvoeringsbepalingen van de wet. Inwerkingtreding van de Wet en de AmvB was voorzien in de loop van 2009. In de gemeente Kaag en Braassem wordt voor de handhaving van de kleine ergernissen van deze mogelijkheden gebruik gemaakt door de toezichthouders en/of gemeentelijke opsporingsambtenaren. Gemeenschappelijke regelingen Holland Rijnland en Rijnstreekberaad De gemeente Kaag en Braassem heeft in 2009 actief deelgenomen in de overlegorganen van de gemeenschappelijke regeling waardoor een belangrijke bijdrage is geleverd in de ontwikkeling van diverse projecten, zoals Rijnlandroute, de Rijn-Gouwelijn West en Noordelijke ontsluiting Greenport. Ander belangrijk onderwerp is de aansluiting van de gemeenten binnen het Rijnstreekberaad bij Holland Rijnland. Dit was per 1 april 2010 een feit. Brandweer Ten aanzien van de brandweerzorg in onze gemeente is een onderscheid te maken in basis brandweerzorg en specialistische brandweerzorg. Basis brandweerzorg is die brandweerzorg die is afgestemd op de risico´s en die geleverd is door de lokale brandweer met voldoende materieel en algemeen opgeleid personeel, zonder aanvulling van specialistisch personeel en materieel. Het opleiden van de brandweermensen heeft in 2009 plaatsgevonden conform het in 2008 vastgestelde oefenbeleidsplan. Dit betekent dat in 2009 meer realistisch is geoefend. Het opleiden is meer gericht geweest op nieuw te werven brandweermensen en noodzakelijke vervolgopleidingen. Politie Overlast jeugd en verstoring van de openbare orde • Inventariseren van de risicoplaatsen en repressief optreden tegen elke overtreding. In het teamoverleg de actuele risicoplaatsen bespreken. Regelmatig overleg en terugkoppeling van activiteiten naar Ketenpartners. Geweld • Er is voorlichting gegeven over de aanpak van huiselijk geweld. Er is regelmatig afstemming over ingediende aanvragen voor feesten, kermissen en evenementen. • Meer inzet op zaterdagavond en ’s nachts. Zichtbare aanwezigheid in de directe omgeving van uitgaansgelegenheden, feesten en evenementen. Nauw overleg is in 2009 geweest over geweld en overlast door jeugdigen met bijvoorbeeld het Jeugd Preventie Team. Inbraken • In 2009 is het vakantiewoningen project gecontinueerd evenals het stimuleren van buurtpreventieprojecten en het organiseren van de cursus “Burgers en Politie”. Milieu • Tijdens vaarsurveillance is er gecontroleerd op naleving van de bepalingen van de Flora en Faunawet en Visserijwet. Tijdens de landelijke milieuestafette is er met minimaal 1 surveillancevaartuig deelgenomen. • In december 2009 zijn er samen met het RMT controles uitgevoerd bij de inrichtingen waar vuurwerk voor de verkoop aan particulieren is opgeslagen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
18
Verkeer • Er is geparticipeerd bij landelijke en regionale verkeersacties en alcoholcontroles. Per periode is er 1 week radarcontrole binnen het betreffende team uitgevoerd. • Er zijn twee bromfietscontroles uitgevoerd en een alcoholcontrole te water uitgevoerd. Onderwerpen uit het concernplan: Thema harmonisatie afdeling bedrijfsvoering Beleidsnota integraal veiligheidsbeleid Zie hierboven integraal veiligheidsbeleid (IVB) Thema dienstverlening Project dienstverlening/ Uitvoering producten Burgerzaken/ Wmo Zie hierboven centrale balie/verwijsfunctie
█
WAT MOCHT HET KOSTEN EN WAT HEEFT HET GEKOST?
In onderstaande tabel zijn de totale lasten en baten op het programma Bestuur en Dienstverlening opgenomen. Deze lasten en baten hebben betrekking op wat er in het verslagjaar 2009 bij deze gemeentelijke taken is gerealiseerd. Programma 1
Bestuur en dienstverlening
Begroting 2009 vóór wijziging
Begroting 2009 ná wijziging
Realisatie rekening 2009
Begroting ná wijziging vs. realisatie
Totale lasten Totale baten
8.012.600 589.600
9.899.920 589.600
10.338.123 947.494
438.203357.894-
Resultaat vóór bestemming
7.423.000
9.310.320
9.390.630
80.310-
Mutatie reserves Resultaat ná bestemming
7.423.000
9.310.320
262.7969.127.834
262.796 182.486
Hiervoor is gerapporteerd over wat er in het verslagjaar is gerealiseerd ten aanzien van de bij de begroting gestelde doelen. Indien bij de uitvoering belangrijke verschillen zijn geconstateerd tussen de hiervoor benodigde middelen en de hiervoor beschikbaar gestelde middelen dan is hierover bij de tussentijdse rapportage melding gemaakt. Indien er na de laatste tussentijdse rapportage nog belangrijke verschillen zijn geconstateerd, dan is hieromtrent een totale analyse van het budgetresultaat opgenomen bij het betreffende programma in het jaarrekeningdeel, dat verderop in dit boekwerk is opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
19
PROGRAMMA 2 – RUIMTE Primaat Portefeuillehouder: Wethouder J.B. Uit den Boogaard
Wethouder A.G.M. Kea
Organisatieonderdeel: Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling
█
ruimtelijke projecten (behoudens centrumplan Leimuiden), volkshuisvesting, milieu, monumenten/cultuurhistorie, woningbeleid, integrale handhaving, bouwtoezicht, bouwgrondexploitatie. ruimtelijke ordening (algemeen), centrumplan Leimuiden, vergunningen (inclusief Wabo)
alle programmaonderdelen
OMSCHRIJVING PROGRAMMA
Taakvelden Ruimtelijke ordening, woningbeleid, planning en programmering, bouwtoezicht, woonruimteverdeling, woonwagens overige aangelegenheden met betrekking tot de volkshuisvesting, bouwvergunningen, bouwgrondexploitatie, natuur en landschap en de monumentenzorg. Doel Het op zorgvuldige wijze verdelen van de schaarse ruimte met bijzondere aandacht voor het landelijk gebied. Hierbij wordt ingezet op het behoud en het versterken van de ruimtelijke kwaliteit. Het bouwen van voldoende woningen voor eigen inwoners op basis van de vastgestelde doelgroepen met bijzondere aandacht voor starters en senioren. Het realiseren van integrale gebiedsontwikkeling in gebieden die een functieverandering zullen ondergaan (transformatiezones). Het voldoen aan de wettelijke taken met betrekking tot vergunningverlening, toezicht en handhaving. In dit taakveld moet uitvoering worden gegeven aan de uitvoering van de Wet ruimtelijke ordening, de Grondexploitatiewet en – e.v. de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Bestaande beleidskaders Kaderstellende nota’s met betrekking tot het versterken van de ruimtelijke kwaliteit voor de bebouwde kernen en het landelijk gebied van Kaag en Braassem. Maatschappelijke Structuurvisie In het collegeprogramma is de doelstelling neergelegd om een integrale – dus een ruimtelijke en maatschappelijke – structuurvisie te formuleren om zodoende aan te sluiten bij autonome ontwikkelingen en om ruimtelijke en maatschappelijke speerpunten en kaders een zo concreet mogelijke doorvertaling te geven in een gemeentelijk beleidsdocument dat voldoet aan de vereisten die de Wro stelt aan structuurvisies. In dit document zullen tevens de speerpunten en kaders zoals verwoord in de structuurvisies van voormalig Alkemade en Jacobswoude een plek krijgen met als thema’s het versterken van ruimtelijke kwaliteit, stimuleren van de recreatieve functies, behoud van de landelijke karakteristiek en waarborgen van de diversiteit en leefbaarheid van de kernen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
20
Welstandsnota Op basis van de in de gemeente aanwezige monumenten en beschermde dorpsgezichten wordt een vorm van welstandstoezicht ontwikkeld en vastgesteld, waarbij de samenhang in stedenbouw en beeldkwaliteit voorop staat. Voor het grondgebied van Alkemade gold een nota. Jacobswoude heeft enkele jaren geleden besloten af te zien van welstandstoetsing. In het kader van de harmonisatie van beleid zal voor het complete grondgebied van Kaag en Braassem een welstandsnota worden opgesteld waarin de bescherming van het cultureel erfgoed centraal staat. Het beleid zal worden ontwikkeld door middel van een werkgroep waarin een vertegenwoordiging van de ambtelijke organisatie, de monumentencommissie en historische verenigingen zitting hebben. Meerjarenprogramma bestemmingsplannen Voor de jaren vanaf 2005 is een programma vastgesteld voor de integrale herzieningen van de bestemmingsplannen in beide voormalige gemeenten. In de achterliggende jaren is voor wat betreft de dorpen/kernen een actualisatie/herzieningslag gemaakt waarbij het aantal verschillende bestemmingsplannen voor de diverse kernen tot het minimum is gereduceerd, e.e.a. tevens vanuit de gedachte van deregulering; vermindering van het aantal bestemmingsplannen en uniformiteit. In de bestemmingsplannen wordt het streven naar behoud en versterking van ruimtelijke kwaliteit vertaald in voorschriften en bepalingen. Voor Kaag en Braassem is op grond van de nieuwe Wro en Invoeringswet een meerjarenplanning bestemmingsplannen opgesteld. De Invoeringswet Wro bepaalt dat voor alle bestemmingsplannen, die op 01-07-2008 ouder dan 5 jaar waren én onherroepelijk, nieuwe plannen moeten worden vastgesteld vóór 1 juli 2013. Alle andere plannen moeten binnen 10 jaar herzien worden. Wordt hieraan niet voldaan, vervalt het recht om leges te heffen. Dat is de consequentie, zoals deze bij de herziening van de Wro is geregeld. Woonvisie Op dit moment zijn er twee lokale woonvisies actief. Voor voormalige gemeente Alkemade is in 2008 de woonvisie geactualiseerd en vooral gericht op o.a. het bouwen van woningen voor starters en senioren. Voormalig Jacobswoude heeft in 2005 de Woonvisie 2005+ ‘een leven lang wonen in Jacobswoude’ ontwikkeld gericht op het bieden van voldoende woningen voor starters en ouderen en de koppeling tussen wonen, zorg en welzijn. In beide gemeenten zijn op basis van deze woonvisies prestatieafspraken gemaakt voor de periode 2008-2015 met de woningbouwcorporaties. Als gevolg van de Wet Arhi zullen beide op 30-12-2010 juridisch vervallen. Het college heeft in februari 2010 besloten dat de nieuw op te stellen woonvisie een hoofdstuk zal worden van de Maatschappelijke Structuurvisie (MSV), het toetsingskader voor alle ontwikkelingen in onze gemeente. Gelet op de voortgang van de MSV zal de woonvisie vanaf juni 2010 vervolg krijgen Onderzoek glastuinbouw College en gemeenteraad streven naar behoud en versterking van het groen/blauwe karakter van Kaag en Braassem en het stimuleren van een krachtige en diverse economische structuur. Een onderdeel daarvan is de aanwezige tuinbouw en agrarische functies gelegenheid te bieden toto behoud, herstructurering en modernisering met dien verstande dat de raad heeft uitgesproken geen nieuwe glastuinbouw voor te staan in Kaag en Braassem. Om een inzicht te krijgen in de economische uitvoerbaarheid van mogelijke herstructurering van het bestaande glas in Kaag en Braassem wordt een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd om zodoende aan de hand van de conclusies en aanbevelingen keuzes te kunnen maken die vervolgens weer een verankering kunnen krijgen in de ruimtelijke plannen. Braassemerland Conform de keuze van de raad zoals verwoord in de Structuurvisie zijn de uitgangspunten voor dit gebied vertaald in een nieuw bestemmingsplan, gericht op een gefaseerde functieverandering van glastuinbouw naar wonen, groen, natuur en recreatie. De opgaven vanuit het Masterplan Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
21
Braassemerland zijn rechtstreeks vertaald in het bestemmingsplan Braassemerland. Het definitieve Masterplan zoals vastgesteld door de gemeenteraad van 24 april 2008 is daarmee leidend voor de ruimtelijke en stedenbouwkundige hoofdstructuur voor het gebied. Het bestemmingsplan is op 30 september vastgesteld door de raad. Daarmee kan de start van de uitvoering in deelgebieden plaatsvinden. Visie Westeinde Voor de polder ten westen van Leimuiden is een gebiedsvisie ontwikkeld. Doel is een kwalitatieve verbetering van het gebied, op basis van particulier initiatief. De visie geeft de kaders aan. Wonen in de 21e eeuw Het rijk stimuleert via nota’s het beleid voor meer consumentgericht bouwen en particulier opdrachtgeverschap, dat wil zeggen meer invloed van de woonconsument bij zijn toekomstige woning. Het zwaartepunt is het afgelopen jaar, dankzij de economische crisis, wel verschoven naar het stimuleren van de stilgevallen woningbouwproductie via tal van subsidieregelingen uit de Crisis- en Herstelwet. Voorts valt te constateren dat er op de lokale woningmarkt naast de aanhoudende vraag naar betaalbare appartementen voor starters en senioren (vooral vraag naar levensloopbestendige woningen), de markt van grondgebonden woningen boven de €300.000,stagneert. Om de doorstroming te kunnen stimuleren zal er naast nieuw aanbod ook aandacht voor herstructurering moeten komen. Vooral in de kleine kernen (beperkte bouwmogelijkheden) creëert dit kansen voor een doorstroom van senioren en indirect vrijkomen van woningen voor gezinnen en starters. Kaag en Braassem zal deze doelen vertalen naar een nader op te stellen Woonvisie gericht op de leefbaarheid in de dorpen en het bouwen van voldoende woningen voor doelgroepen. Wonen, Zorg en Welzijn Om het Masterplan wonen, zorg en welzijn opgesteld door het Regionaal Bureau Gezondheidszorg te vertalen naar concrete projecten in onze kernen heeft de gemeente een platform WZW opgericht met alle betrokken woon-, zorg- en welzijnspartijen in onze gemeente. Gezamenlijk staan wij nu voor de opgave in te spelen op de gevolgen van de toenemende vergrijzing, krimp (dalend aantal inwoners) en extramuralisatie (vanuit zorgtehuis naar zorg op maat in de wijk). De taak van de gemeente is het voeren van regie, het stimuleren van initiatieven uit het veld en de gezamenlijke belangen op één lijn krijgen. Door met alle partijen te kijken naar de concrete mogelijkheden op kernenniveau wordt de basis gelegd van een breed gedragen nader op te stellen visie op wonen, zorg en welzijn. Dit vormt tevens een belangrijke bouwsteen voor de maatschappelijke structuurvisie. Nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening (nWro) in werking getreden. In de nieuwe Wro zijn onder meer verschillende procedures ten aanzien van bestemmingsplannen en vrijstellingen gewijzigd. Vrijstellingen zijn deels gewijzigd en heten nu ontheffingen. Nieuw is het projectbesluit dat in de plaats is gekomen van de leden 1 en 2 van het welbekende en veel toegepaste artikel 19. Verder biedt de nieuwe Wro de mogelijkheid tot een bestemmingsplan op aanvraag. De ervaring zal leren of de hiermee beoogde doelen, zoals een forse reductie van het aantal afwijkingen van bestemmingsplannen, kunnen en zullen worden bereikt. De nieuwe Wro kent een kortere doorlooptijd en vereenvoudiging van procedures. Zo is onder meer de goedkeuringsbevoegdheid van de provincie ten aanzien van bestemmingsplannen komen te vervallen. Anderzijds ontstaan er voor de provincie ook mogelijkheden om zelf bestemmingsplannen op te stellen. Momenteel wordt – mede n.a.v. de ervaringen van de dagelijkse praktijk – een handboek / werkproces opgesteld voor wat betreft de toepassing van de voorgenoemde ruimtelijke procedures en instrumenten waarin de inmiddels ontwikkelde en toegepaste standaarden en deelwerkprocessen worden ondergebracht.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
22
Integrale handhaving / handhavingprogramma 2007-2011 In de gemeente Kaag en Braassem wordt uitvoering gegeven aan de wettelijke beginselplicht tot handhaving. De afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling van de gemeente Kaag en Braassem is belast met handhavingstaken op het gebied van de ruimtelijke ordening, bouwen en milieu. Op elk van deze thema’s is in de afgelopen jaren beleid en uitvoering ontwikkeld. De afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling wil een integrale afstemming tussen de verschillende beleidsstukken en de uitvoering van de handhavingstaken. De integrale afstemming in beleid zal in een integraal handhavingbeleidsplan gevat te worden voor de periode 2010-2014. Elk jaar wordt een uitvoeringsprogramma opgesteld aan de hand van een probleemanalyse en de bestuurlijke wensen. Centrumplannen Leimuiden en Roelofarendsveen Voor de dorpskernen van Leimuiden en Roelofarendsveen wordt een centrumplan ontwikkeld. In Leimuiden gaat het om reconstructie en vernieuwing met wonen, winkelen en verblijven als centrale thema’s. In Roelofarendsveen beoogt het plan vooral om de detailhandel in het hart van deze kern beter aan te laten sluiten op de behoefte van de inwoners, mede gebaseerd op distributie planologisch onderzoek. Samen met marktpartijen wordt uitvoering gegeven aan uitbreiding en optimalisering van het winkelaanbod. Bouwbeleidsplan In maart 2008 hebben de raden van Alkemade en Jacobswoude het bouwbeleidsplan vastgesteld. Het document regelt het door de gemeente Kaag en Braassem na te streven service- en kwaliteitsniveau op het terrein van bouwen en wonen. In het beleidsplan is aangegeven op welke wijze de dienstverlening opgebouwd moet worden, rekeninghoudend met nieuwe wettelijke ontwikkelingen, zoals de Omgevingsvergunning (WABO) en de gebiedsontwikkelingen, waaronder Braassemerland. Beide ontwikkelingen hebben gevolgen voor de verhouding tussen de werkvoorraad en de noodzakelijke capaciteit. In het bouwbeleidsplan is op basis van normering gekozen voor een na te streven kwaliteitsniveau. Het bouwbeleidsplan is daarmee een beleidskader voor de opbouw van de toekomstige dienstverlening op dit terrein binnen Kaag en Braassem. Beleid Permanente Bewoning Recreatieverblijven In 2004 is de nota Permanente Bewoning Recreatieverblijven ‘Van visie naar actie’ in Alkemade tot stand gekomen. De nota geldt als beleidskader voor de handhaving op de verschillende locaties met recreatiewoningen en andere verblijven, waar het risico op permanente bewoning bestaat. Het door de Minister van VROM geformuleerde beleid speelt hierin uiteraard een belangrijke rol. De raad van Jacobswoude heeft haar oorspronkelijke beleid, daterend uit 2000, in september 2005 vernieuwd in de nota “Op weg naar een recreatief gebruik van recreatieverblijven”. Op basis hiervan is in 2006 de handhaving opgepakt. In 2010 zullen beide documenten geharmoniseerd worden tot één beleidsnotitie met daaronder een uitvoeringsprogramma. Monumentenbeleid en archeologie Voor Kaag en Braassem wordt een integraal beleid voor cultuurhistorie en monumenten voorgestaan. De gezamenlijke monumentencommissies hebben hier al de eerste voorzetten voor gedaan. Op dit moment zijn er drie verordeningen in werking (subsidieverordening, verordening op de monumentencommissie en de monumentenverordening). Hierin zijn de voorwaarden voor de gemeentelijke monumenten opgenomen. De door het college vastgestelde lijst van gemeentelijke monumenten is vertaald naar een paraplubestemmingsplan gemeentelijke monumenten. De gemeente Kaag en Braassem moet beschikken over een eigen archeologisch beleid ter uitvoering van het Verdrag van Malta. Het beleid is een toetsingskader voor beoordeling van archeologisch waardevolle gebieden. Om dit beleid bestemmingsplantechnisch te bekrachtigen zal het beleidsstuk worden vertaald naar een paraplubestemmingsplan archeologie. Zodoende worden voor elk vigerend bestemmingsplan dezelfde archeologische voorschriften van kracht. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
23
█
WAT WILDEN WE BEREIKEN EN WAT HEBBEN WE BEREIKT?
Ontwikkelingen: Deregulering Bestemmingsplannen Conform het doel van de nieuwe Wro wordt nadrukkelijk gekeken naar vermindering van regels en verbetering van de flexibiliteit binnen de gemeentelijke bestemmingsplannen. De door het college vastgestelde meerjarenplanning is daar tevens op afgestemd. Handboek Bestemmingsplannen in voorbereiding, waarin vermindering regels nadrukkelijk wordt meegenomen. Dit wordt als eerste toegepast bij de integrale herziening van het bestemmingsplan Buitengebied Kaag en Braassem West, te starten in 2010. In het Meerjarenprogramma Bestemmingsplannen is in 2009 actief gewerkt aan het aantal bestemmingsplannen, onder meer via de vaststelling van het bestemmingsplan Veenwetering. Prestatiecontracten Woondiensten Aarwoude en Woningbouwvereniging Alkemade Eind 2007 en begin 2008 zijn de prestatiecontracten tussen de gemeente Jacobswoude en Woondiensten Aarwoude en de gemeente Alkemade en Woningbouwvereniging Alkemade gesloten voor de periode 2008-2013. In het prestatiecontract is de verhouding tussen lokale overheid en corporatie vorm gegeven. Er zijn afspraken gemaakt ten aanzien van betaalbaarheid van woningen, locaties, huisvesting van specifieke doelgroepen, waarborgen van leefbaarheid, maatschappelijke voorzieningen en andere specifieke thema’s. De afspraken zijn zoveel mogelijk gekwantificeerd, zodat de toetsing goed kan plaatsvinden. Uitvoering Prestatiecontracten vindt plaats volgens planning. In 2e kwartaal 2010 start tussentijdse evaluatie tussen gemeente en beide corporaties. Coalitieprogramma Het coalitieprogramma voor Kaag en Braassem is in januari 2009 gepresenteerd. Verdere uitwerking en inbedding heeft plaatsgevonden in het concernplan 2009 en in de programmabegroting 2010. Onderwerpen uit het concernplan: Thema Visie Ruimtelijk Maatschappelijke Visie Het formuleren van een integrale visie (zowel ruimtelijk als maatschappelijk) voor Kaag en Braassem conform de vereisten van de Wet ruimtelijke ordening (Wro), per 1 juli 2008 in werking getreden. Een maatschappelijke structuurvisie visie waarin is verwoord waar we naar toe willen met onze dorpen, ruimte en voorzieningen. In 2009 is interne inventarisatie van bestaande (sectorale) beleidsnota’s gemaakt, inclusief een startnotitie voor de opzet van een integrale ruimtelijk maatschappelijke visie voor Kaag en Braassem. In het 2e kwartaal 2010 volgt een raadsvoorstel met aanpak van het visietraject en de wettelijke verplichtingen vanuit de Wet ruimtelijke ordening. Daarmee wordt ruim voldaan aan de Wro-termijnen (wettelijke plicht). Thema Harmonisatie kerntaken RO Het harmoniseren van het beleid voor Ruimtelijke Ontwikkeling. Hierover vindt afstemming plaats met intern en extern betrokkenen. In het concernplan zijn de volgende harmonisatieprocessen genoemd: • Harmonisatie welstandsbeleid inclusief uitvoering • Harmonisatie grond(prijs) beleid • Harmonisatie recreatie en toerisme Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
24
• • • • • • • •
Harmonisatie afvalinzameling Harmonisatie economisch beleid inclusief uitvoering (bijvoorbeeld weekmarkten) Harmonisatie bouwregelgeving Harmonisatie huisvestingsverordening (wonen en ruimteverdeling) Harmonisatie verordeningen en beleidsregels RO Harmonisatie handhavingsbeleid inclusief uitvoering Harmonisatie milieubeleid inclusief uitvoering (dienstverleningsovereenkomst met MDWH) Harmonisatie verkeer en vervoer (beleid en uitvoering duurzaam veilig/ parkeren)
In overeenstemming met de bepalingen van de Wet Arhi voldoen aan de verplichting dat de harmonisatie van verordeningen en regels plaatsvindt binnen twee jaar na de datum van fusie van de gemeente. Thema harmonisatie kerntaken bedrijfsvoering • Harmonisatie verkoop snippergroen • Vastgestelde geharmoniseerde winkeltijdenverordening • Vastgestelde geharmoniseerde schepenverordening In overeenstemming met de wet ARHI voldoen aan de verplichting dat de harmonisatie van verordeningen en beleid plaatsvindt voor 1 januari 2011. De onderdelen 2 en 3 zijn gerealiseerd. Onderdeel 1 is in voorbereiding. Thema dienstverlening RO Project WABO Verbetering en ontwikkeling van de dienstverlening en doorontwikkeling front- en backoffice. Er is een aanvang gemaakt met het beschrijven van de werkprocessen. In relatie met het project Frontoffice zijn verbeteringen in de dienstverlening uitgevoerd. Uitvoering producten afdeling RO Verbetering en ontwikkeling van de uitvoering van vergunningen en handhaving Wet ruimtelijke ordening, Woningwet, bestemmingsplannen, APV, bijzondere wetten en alle overige vergunningen. Er zijn diverse verbeterslagen gemaakt om het aantal overdrachtmomenten te beperken, doorlooptijden te verkorten en inhoudelijk aan kwaliteit en duidelijkheid te winnen. De doorlooptijden zijn hierdoor bekort. In 2010 zal de kwantificering van servicenormen en doorlooptijden plaatsvinden. Thema beheer op orde Inhaalslag handhaving Er zijn 300 handhavingdossiers beoordeeld en er zal per thema worden geadviseerd voor wat betreft de afhandeling. De inhaalslag is gevat in een werk- en activiteitenplan 2010 waarin staat hoe de achterstand weggewerkt wordt en waar we op 1 januari 2011 zouden moeten staan. Bouwbeleidsplan Bouwbeleidsplan doorvoeren in de werkprocessen en proces vergunningverlening en handhaving stroomlijnen. Actualiseren en ontwikkelen eenduidig sturingsinstrument. Met het doorvoeren van het Bouwbeleidsplan is nog geen aanvang gemaakt. Herziening grondexploitaties Afwikkelen oude zaken en beoordelen oude processen inclusief kansen deregulering. De grondexploitaties zijn conform doelstelling integraal geactualiseerd in 2009. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
25
Inhaalslag APV en bijzondere wetten Implementeren van aanpassing organisatie en verankering lijnorganisatie. Deregulering APV in het kader van het traject administratieve lastenverlichting in 2009. Herziening APV Kaag en Braassem harmonisatie gerealiseerd. Thema beheer en onderhoud/ projecten Braassemerland Uitwerkingsplannen deelgebieden, kwaliteitsteam, Wro procedures etc. Het bestemmingsplan Braassemerland is in 2009 in de goedkeuringsprocedure bij GS gekomen en vervolgens bij de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State in verband met ingesteld beroep. Het kwaliteitsteam is ingesteld. De uitwerkingsplannen voor de deelgebieden nog niet gestart in verband met doorvoering scenario ‘meer markt, minder overheid’. Bestemmingsplannen Integrale herzieningen gelet op Wro, noodzakelijke projecten en postzegelplannen voor individuele bewoners voor: - Kernen Woubrugge/Hoogmade 1e herziening (restant goedkeuring onthouden) - Parapluplan procedurevoorschriften - Bestemmingsplan Het Oog - Dorpshart Leimuiden Noord - Buitengebied West, Oost en restant Oude Wetering (Braassemermeer) - Dorpshart Leimuiden Zuid - Geestweg Floraweg - Kernen Leimuiden/ Rijnsaterwoude (uit 1999) - Meerkreuk (school + plein) (1991) - Geestweg en Floraweg - Circa 4-6 correctieve herzieningen als gevolg van gedeeltelijke onthouding van goedkeuring - Circa 50-55 bestemmingsplannen op aanvraag Bestemmingsplan Het Oog, Meerkreuk en 3 correctieve herzieningen en circa 15 bestemmingsplannen op aanvraag en 3 projectbesluiten in procedure genomen. De start van de bestemmingsplannen Kernen Woubrugge/Hoogmade 1e herziening, parapluplan procedurevoorschriften, Dorpshart Leimuiden Noord en Zuid, Buitengebied Kaag en Braassem West en de reparatie van Geestweg Floraweg is voorzien met een start in 2010. Ontwikkelingen glastuinbouw Onderzoek economische haalbaarheid voor herstructurering bestaande glastuinbouw, ontwikkeling van visie en beleid en uitvoering / verankering in bestemmingsplannen. Eind 2009 is Oranjewoud opdracht verleend voor het opstellen van een haalbaarheidsstudie voor het gebied Geestweg Floraweg, waarbij met name de economische uitvoerbaarheid moet worden bepaald. In 2010. De uitkomsten van dit onderzoek bepalen de vervolgstappen voor het bestemmingsplan. Dorpshart Leimuiden Realiseren van de afspraken uit de overeenkomsten van fase 1 en 2 van project. Projectdoelen realiseren via een koop/realisatieovereenkomst met ontwikkelaar Leyten voor ontwikkeling van het noordelijk en zuidelijk plandeel van het centrumgebied van Leimuiden. De ontwikkeling van de plannen en codesign sessies zijn in 2009 met succes afgerond. In 2010 kunnen de genoemde overeenkomsten worden afgewikkeld. Wonen – Zorg en Welzijn Masterplan vertalen in uitvoeringsprogramma. Masterplan is vertaald in een procesvoorstel en een uitvoeringsprogramma. In 2010 worden stappen gezet in concrete realisatie van doelen samen met de maatschappelijke partners. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
26
Revitalisering Lasso Begeleiden project en plan realiseren en uitvoeren met ondernemers. Opzet grondexploitatie voorbereid en voortgangsrapportage in voorbereiding genomen. Overleg met ondernemers hervat. Thema Organisatiezaken Opzetten grondbank inclusief proces organisatie grondzaken Ontwikkelen transparant organisatieproces. Start gemaakt met integraal grondzakenoverleg in 2009. Het opzetten van de grondbank vergt een Nota Grondbeleid en een toekomstvisie voor Kaag en Braassem. Implementatie milieutaken binnen MDWH Toetreding GR en verankering taken en schakelfunctie naar organisatie via milieuregisseur. De toetreding GR MDWH is gerealiseerd in 2009 en milieuregisseur als functie gerealiseerd in FB2. Activiteiten en evenementen recreatie en toerisme In de raad is in 2009 de startnotitie Recreatie en Toerisme in besluitvorming gebracht. Daarnaast zijn er meerdere recreatieve routenetwerken en wisselpunten gerealiseerd. Thema autonome ontwikkelingen / wet- en regelgeving Implementatie grondexploitatiewet Opzetten systematiek met exploitatieplannen ten behoeve van BP en anterieure overeenkomsten. In 2009 is een model anterieure overeenkomst ontwikkeld, die wordt gebruikt bij projectbesluiten en bestemmingsplannen op aanvraag. De systematiek is daarmee ontwikkeld. Implementatie onderdelen Wro Opstellen implementatieplan Wro, handboek bestemmingsplannen, beleid nieuwe instrumenten (projectbesluiten, bestemmingsplannen op aanvraag, exploitatieplannen en beheersverordening) In 2009 is voldaan aan de wettelijke verplichtingen, zoals beleid ten aanzien van ontheffingen 3.23. De overige zaken worden in 2010 van beleid voorzien. Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) Aanpassen huisnummering, inventarisaties en handhaving Project in uitvoering conform wettelijke doelstelling. Digitalisering Ruimtelijke Plannen (DURP) DURP staat voor digitale uitwisseling van ruimtelijke plannen en raadpleegbaarheid voor burgers en bedrijven. Op 1 juli 2008 is de Wet ruimtelijke ordening (Wro) in werking getreden. Alle nieuwe ruimtelijke plannen kunnen vanaf deze datum digitaal worden gemaakt, gebruikt en beschikbaar gesteld. Met ingang van 1 januari 2010 zijn digitale plannen echter verplicht. Om aan de wettelijke verplichting te kunnen voldoen, zullen de digitale plannen raadpleegbaar gemaakt moeten worden voor de burger. De implementatie hiervan is gebeurd, hiermee voldoet de gemeente aan de wettelijke eisen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
27
█
WAT ZOUDEN WE ER VOOR GAAN DOEN EN WAT HEBBEN WE ER VOOR GEDAAN?
Ontwikkelingen: Deregulering Bestemmingsplannen De Ruimtelijke Ordening wordt gekenmerkt door een complex geheel van procedures, regels, kaders en voorschriften. Tegenover dit geheel aan regelgeving staat de rechtszekerheid van de burger en een toenemende dynamiek in maatschappelijke ontwikkelingen die een vertaling krijgen in de gebouwde omgeving en het grondgebruik. Conform het doel van de nieuwe Wro wordt nadrukkelijk gekeken naar vermindering van regels en verbetering van de flexibiliteit binnen de gemeentelijke bestemmingsplannen. In 2009 is aan de hand van de standaard regels een inventarisatie gehouden van kansen. In 2010 zal dit worden vertaald naar de bestemmingsplannen die in een integrale herziening worden genomen. Prestatiecontracten Woondiensten Aarwoude en Woningbouwvereniging Alkemade Eind 2007 en begin 2008 zijn de prestatiecontracten tussen de gemeente Jacobswoude en Woondiensten Aarwoude en de gemeente Alkemade en Woningbouwvereniging Alkemade gesloten voor de periode 2008-2013. In 2009 is uitvoering gegeven aan de doelstellingen van de contracten in projecten als Populierenstraat Roelofarendsveen (WBA) en het Kroondomein in Leimuiden (Woondiensten Aarwoude). Onderwerpen uit het concernplan: Thema Visie Ruimtelijk Maatschappelijke Visie Het formuleren van een integrale visie (zowel ruimtelijk als maatschappelijk) voor Kaag en Braassem conform de vereisten van de Wet ruimtelijke ordening (Wro), per 1 juli 2008 in werking getreden. Een visie waarin is verwoord waar we naar toe willen met onze dorpen, ruimte en voorzieningen. Thema Harmonisatie kerntaken RO 1. Harmonisatie Welstandsbeleid: beleidsuitgangspunten zijn bepaald in 2009 2. Harmonisatie Grond(prijs)beleid is in voorbereiding (afronding 2010) 3. Harmonisatie Recreatie en Toerisme is gerealiseerd in 2009 met Nota Recreatie en Toerisme Kaag en Braassem (raadsbesluit) 4. Harmonisatie Afvalinzameling is in voorbereiding (afronding in 2010) 5. Harmonisatie Economisch beleid inclusief uitvoering is in voorbereiding (afronding in 2010) 6. Harmonisatie bouwregelgeving is in 2009 grotendeels gerealiseerd. Laatste zaken worden meegenomen bij de implementatie van de Omgevingsvergunning (WABO) per 1 juli 2010 7. Harmonisatie huisvestingsverordening is in 2009 voorbereid. Afronding vindt plaats in raad april 2010. 8. Harmonisatie verordening en beleidsregels RO. Grotendeels gerealiseerd in 2009. De Nota Inbreidingslocaties volgt in de tweede helft van 2010. 9. Harmonisatie handhavingsbeleid inclusief uitvoering. Grotendeels gerealiseerd in 2009. Afronding 1e kwartaal 2010 met Nota Integrale Handhaving inclusief Uitvoeringsprogramma 10. Harmonisatie Verkeer en Vervoer. Niet gestart in 2009. Thema harmonisatie kerntaken bedrijfsvoering Harmonisatie verkoop snippergroen: niet gestart in 2009. 1. Vastgestelde geharmoniseerde Winkeltijdenverordening. Harmonisatie gerealiseerd in 2009. Reparatie voor wat betreft zondagopenstelling recreatiegebieden. 2. Vastgestelde geharmoniseerde Schepenverordening: harmonisatie gerealiseerd in 2009. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
28
Thema dienstverlening RO Project WABO 1. Opstellen en uitvoeren projectplan WABO (gerealiseerd) 2. Integrale aanpak met project Dienstverlening (gerealiseerd) 3. Tijdige invoering van de wettelijke verplichtingen per 1 juli 2010 (invoering op koers) 4. Scholing voor medewerkers (te realiseren 2e kwartaal 2010) Uitvoering producten afdeling RO Verbetering en ontwikkeling van de uitvoering van vergunningen en handhaving Wet ruimtelijke ordening, Woningwet, bestemmingsplannen, APV, bijzondere wetten en alle overige vergunningen. Gerealiseerd via dienstverlening RO en afdelingsplan RO 2009-2010. Thema beheer op orde Inhaalslag handhaving Beoordelen ca 250 dossiers en adviseren afhandeling incl. projectmatige aanpak. Gerealiseerd als 1e fase. In het werkplan van het team wordt fase 2 voor 2010 opgenomen. Bouwbeleidsplan Geen activiteiten gepleegd in afwachting van de invoering Omgevingsvergunning. Actualisatie bestaand Bouwbeleidsplan wordt aansluitend opgepakt. Herziening grondexploitaties 1. Actualisatie grondexploitaties voor begroting 2010 (gerealiseerd) 2. Ontwikkelen basismodel sturing grondexploitaties inclusief ICT (gerealiseerd) 3. Instellen grondzakenoverleg organisatie (gerealiseerd) 4. Ontwikkelen sturingsmodel grondexploitaties, de uitwerking (realisatie 2e kwartaal 2010) Thema beheer en onderhoud/ projecten Braassemerland Toetsingscriteria voor het uitwerken van de deelgebieden door marktpartijen, kwaliteitsteam zal hierbij een toetsende rol hebben. De gebouwenbeheerder van de gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud van de in het project liggend gemeentelijke vastgoed. Het beheer en onderhoud van de terreinen worden door de projectorganisatie aangestuurd. Bestemmingsplannen Opstellen van Handboek Bestemmingsplannen (in concept gereed), uniformering van regels en uitgangspunten (harmonisatie, gereed), ontwikkelen van een beleidskader van individuele verzoeken binnen de kernen (nota inbreidingslocaties, gereed 2e kwartaal 2010 in concept). Ontwikkelingen glastuinbouw 1. Inbreng in provinciaal traject inzake compensatiegebieden glastuinbouw en voorbereiden college- en raadsdiscussies (gerealiseerd) 2. Beoordelen in Kaag en Braassem voorgestelde locaties (gerealiseerd) 3. Start onderzoek economische uitvoerbaarheid glastuinbouw in het gebied Geestweg Floraweg (opgestart) 4. Advisering inzake aansluiting Greenport Bollenstreek en Greenport Aalsmeer (gerealiseerd) Dorpshart Leimuiden Realiseren van de afspraken uit de overeenkomsten van fase 1 (Noord) en 2 (Zuid) van project (gestart, in voorbereiding 2010). Het participatietraject met Leyten en de ondernemers en bewoners en het ontwikkelen van het plan van Voorlopig Ontwerp naar Definitief Ontwerp.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
29
Wonen – Zorg en Welzijn 1. Masterplan vertalen in uitvoeringsprogramma (gerealiseerd) 2. Startafspraken met maatschappelijke partners (gerealiseerd) 3. Start realisatiefase (2010) Revitalisering Lasso 1. Voortgang projectwerkzaamheden subsidie provincie ZH (gerealiseerd) 2. Opstellen grondexploitatie in concept 3. Doorstart overleg ondernemers 4. Verkoop Getru terrein 5. Aanpak verbetering openbare ruimte Thema Organisatiezaken Opzetten grondbank inclusief proces organisatie grondzaken Grondbank wordt in voorbereiding genomen in relatie tot het visietraject. Het strategisch grondbeleid is direct gekoppeld aan de ruimtelijke toekomstvisie voor Kaag en Braassem. Eerst dan kan beoordeeld worden wat strategische gronden zijn naast de lopende projecten (niet gestart in 2009) Implementatie milieutaken binnen MDWH Aansluiting Milieudienst West Holland inclusief deelname Gemeenschappelijke Regeling is conform afspraak gerealiseerd. Er wordt nog gewerkt aan een Dienstverleningsovereenkomst (2010). Activiteiten en evenementen recreatie en toerisme Projecten voor kleinschalige recreatie en evenementen zijn gerealiseerd in overeenstemming met het jaarplan 2009. Thema autonome ontwikkelingen/ wet- en regelgeving Implementatie grondexploitatiewet De noodzakelijke instrumenten (anterieure overeenkomst of exploitatieplan) worden toegepast, waar dit aan de orde is (gerealiseerd). Implementatie onderdelen Wro 1. Toepassing instrumenten nieuwe Wro (gerealiseerd) 2. Proces voor bestemmingsplan op aanvraag en Projectbesluit beschikbaar (gerealiseerd) 3. Ontheffingenbeleid buitenplanse ontheffing (gerealiseerd) Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) Projectplan wordt binnen de wettelijke kaders uitgevoerd. Versnelling aangebracht in de tweede helft van 2009 op het onderdeel huisnummering door inzet stagiairs (gerealiseerd) Digitalisering Ruimtelijke Plannen (DURP) Aansluiting op RO Online per 1 januari 2010 (gerealiseerd) Uitwerking in taken en projecten van het nieuwe beleid uit het collegeprogramma, of uit nieuwe (wettelijke) regelgeving. Voor de beleidsarme begroting beperkt dit onderdeel zich thans tot wettelijke of anderszins onontkoombare ontwikkelingen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
30
█
WAT MOCHT HET KOSTEN EN WAT HEEFT HET GEKOST?
In onderstaande tabel zijn de totale lasten en baten op het programma Ruimte opgenomen. Deze lasten en baten hebben betrekking op wat er in het verslagjaar 2009 bij deze gemeentelijke taken is gerealiseerd. Programma 2
Ruimte
Totale lasten Totale baten Resultaat vóór bestemming Mutatie reserves Resultaat ná bestemming
Begroting 2009 vóór wijziging
Begroting 2009 ná wijziging
30.982.930 30.488.020
62.681.430 59.339.020
494.910
3.342.410
4.700490.210
Realisatie rekening 2009 37.444.834 37.497.485 52.651-
Begroting ná wijziging vs. realisatie 25.236.596 21.841.535 3.395.061
1.940.200-
289.957
2.230.157-
1.402.210
237.306
1.164.904
Hiervoor is gerapporteerd over wat er in het verslagjaar is gerealiseerd ten aanzien van de bij de begroting gestelde doelen. Indien bij de uitvoering belangrijke verschillen zijn geconstateerd tussen de hiervoor benodigde middelen en de hiervoor beschikbaar gestelde middelen dan is hierover bij de tussentijdse rapportage melding gemaakt. Indien er na de laatste tussentijdse rapportage nog belangrijke verschillen zijn geconstateerd, dan is hieromtrent een totale analyse van het budgetresultaat opgenomen bij het betreffende programma in het jaarrekeningdeel, dat verderop in dit boekwerk is opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
31
PROGRAMMA 3 – LEEFOMGEVING Primaat Portefeuillehouder: Wethouder A.J.M. van Velzen
Wethouder J.B. Uit den Boogaard Organisatieonderdeel: Afdeling Middelen Afdeling Openbare Ruimte
Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling
█
wegen, bruggen, openbare verlichting, verkeersmaatregelen, pontveren, onderhoud watergangen, openbaar groen, afvalstoffenheffing, reinigingsrechten en rioolrechten, afvalverwijdering en riolering milieu
pontveren en openbaar vervoer afvalstoffenheffing, reinigingsrechten, rioolrechten, wegen, bruggen, openbare verlichting, verkeersmaatregelen, onderhoud watergangen, beheer openbaar groen, afvalverwijdering en riolering milieu
OMSCHRIJVING PROGRAMMA
Taakvelden Het beheer en onderhoud van de wegen, bruggen, openbare verlichting, de verkeersmaatregelen, de pontveren, het beheer van de sloten en watergangen, het beheer van het openbaar groen, het gescheiden inzamelen en afvoeren van afval, het beheer van het rioleringenstelsel en het milieubeheer; het beheer en onderhoud van gemeentelijke gebouwen. Doel Het in stand houden en/of verbeteren van de woon- en leefomgeving door uitvoering van beheerstaken inzake wegen, bruggen, openbare verlichting, openbaar groen, sloten en watergangen, gemeentelijke gebouwen en het wegwerken van achterstallig onderhoud aan de hand van actuele beheersplannen. Vergunningverlening, coördinatie en controle op de kabels en leidingen (nutsbedrijven). De zorg voor het milieu, de reiniging, de afvalstoffenverwijdering en de riolering, waarbij wordt ingezet op het aansluiten van alle percelen op de riolering, of op een IBA. Het terugdringen van het aantal overstorten, het aansluiten op- en verbetering van de scheiding van afvalwaterstromen. De professionalisering van milieu, waarbij de vereiste functiescheiding tussen vergunningverlening en handhaving wordt doorgevoerd. Bestaande beleidskaders Woonomgeving Beleidsnota’s en gemeentelijke verordeningen Nota openbaar groen; groenbeheer- en beleidplan Kapverordening; onderdeel van de APV Discussienota uitgifteprijzen openbaar groen; beleidskader voor de uitgifte van reststroken groen. Meerjarenprogramma beheer infrastructuur Jacobswoude; integraal beleid voor het beheer van de openbare ruimte Onderhoudsprogramma Openbare Ruimte Alkemade Voorgesteld nieuw beleid: in 2009/2010 worden voorstellen gedaan voor het actualiseren van het gemeentelijk gebouwenbeheersysteem Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
32
Voornaamste hogere wetgeving Grondexploitatiewet; van belang in relatie tot de nieuwe Wet ruimtelijke ordening; Luchtvaart Indeling Besluit Boswet; mede van belang voor het kappen van bomen WION; Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten, ofwel, de Grondroerdersregeling Wet Gemeentelijke Watertaken Milieu Beleidsnota’s en gemeentelijke verordeningen Milieuprogramma; mede van belang in verband met het afvalbeleid, riolering, c.a. Handhavingnota Milieu; afval, riolering, c.a. Bodembeheerplan; illegale lozingen, c.a. Dienstenovereenkomst Jacobswoude – Cyclus (2006); huisvuilinzameling, c.a. Dienstverleningsovereenkomst Alkemade – Leiden; huisvuilinzameling Gemeentelijk Rioleringsplan (2004) Basis Rioleringsplan Leimuiden (2004) Basis Rioleringsplan Woubrugge (2004) Basis rioleringsplan Alkemade (2006) GRP 2009 - 2013 Afvalstoffenverordening Jacobswoude Toekomstagenda Milieu; toekomstig beleid afval, water, riolering, c.a. Voornaamste hogere wetgeving Wet milieubeheer; o.a. afvalinzameling Wet bodembescherming; o.a. verontreinigingen Wet geluidhinder; eigen werkzaamheden Besluit luchtkwaliteit 2005; eigen werkzaamheden Europees Verdrag van Aarhus; dit regelt vooral de openbaarheid van milieubesluiten en – gegevens Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren; o.a. riooloverstorten Provinciaal Beleidsplan Groen, water en milieu; beleid van de provincie op deze beleidsterreinen Kaderrichtlijnen water; richtlijnen voor de kwaliteit van het gemeentelijk water Verkeer, vervoer en infrastructuur Beleidsnota’s en gemeentelijke verordeningen - Meerjarenprogramma beheer infrastructuur Jacobswoude (vaststelling november 2006); het beleidskader voor het niveau waarop de openbare ruimte wordt beheerd - Beheerprogramma wegen Alkemade; beleidskader voor het wegbeheer - Voorgesteld nieuw beleid: in 2009/2010 worden voorstellen gedaan voor een integrale visie op het beheer van de openbare ruimte in de gemeente Kaag en Braassem - Beleid met betrekking tot het wegslepen van voertuigen in zowel Jacobswoude als Alkemade; - Verkeerscirculatieplan Braassemerland; voor de ontwikkeling van Braassemerland is een verkeerscirculatieplan gemaakt, mede omdat de invloed van dit project gevolgen heeft voor een deel van de overige infrastructuur in de gemeente - Categoriseringsplan wegen gemeente Alkemade (vastgesteld 11 september 2006) en Categoriseringsplan wegen gemeente Jacobswoude (vastgesteld 14 december 2000) Voornaamste hogere wetgeving Wegenverkeerswetgeving en diverse rijksnota’s. In deze wetgeving en nota’s is aangegeven hoe omgegaan moet worden met verkeersveiligheid, dimensionering, bebording, belijning, enz.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
33
█
WAT WILDEN WE BEREIKEN EN WAT HEBBEN WE BEREIKT?
Ontwikkelingen: Integrale aanpak beheer en (groot) onderhoud van de openbare ruimte. Het beheer en (groot) onderhoud van de openbare ruimte is daar waar mogelijk integraal aangepakt. Dit betreft het beheer en (groot) onderhoud aan openbare wegen, straten en pleinen, verlichting, groen, kunstwerken en riolering. Hierbij is ook het vergroten van de verkeersveiligheid en veiligheidsgevoel in algemene zin meegenomen. Burgers zijn betrokken bij het opstellen van de reconstructieplannen. Een integrale aanpak van het beheer van de openbare ruimte is en blijft uitgangspunt voor een efficiënte inzet van de middelen en het beperken van de hinder overlast voor de burger. Verbeteren verkeersveiligheid Daar waar reconstructies van wegen, c.a. worden uitgevoerd, nieuwe wegen worden aangelegd, wijkplannen, grondexploitaties, enz. worden uitgevoerd, zijn deze direct Duurzaam Veilig ingericht. Aansluiting landelijke voorziening WION (Wet 'Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten') per 1 juli 2010 Het WION beoogt het voorkomen van beschadiging aan ondergrondse infrastructuur als gevolg van werken, door het hebben van een actuele registratie hiervan. Medio 2010 dienen wij conform de WION-wetgeving te zijn aangesloten aan de landelijke voorziening (Kadaster). In 2009 zijn de randvoorwaarden hiervoor geïnventariseerd. Instandhouding wegen volgens de CROW-norm Het verouderingsproces van onze wegen wordt versneld door de zettinggevoeligheid van de grond in onze gemeente. Dit proces is voor iedereen waarneembaar. Er kan dan ook nooit sprake zijn van een definitieve en afrondende inhaalslag bij het onderhoud van de wegen volgens de CROW-norm. Jaarlijks zullen er door zettingen en veroudering wegen grondig en ingrijpend moeten worden onderhouden om aan de kwaliteitsnorm te blijven voldoen. Bij het noodzakelijke onderhoud speelt veiligheid nog steeds de hoofdrol. Wij streven ernaar op basis van het criterium veiligheid dicht bij de 100% te blijven. De aspecten comfort en aanzien zijn minder bepalend. Door grootschalig te werken en de werkzaamheden zorgvuldig te combineren met rioolvervangingen kunnen de beschikbare middelen efficiënt worden aangewend. Verder leidt dit tot beperking van overlast voor de burger. Instandhouding openbare verlichting Voor het borgen van deze gemeentelijke taak is naast een beleidsplan een beheerpakket en een meerjarenuitvoeringsplan nodig. Dit beheerpakket zou worden voorbereid. In het kader van de integrale beleidsvisie is dit punt onderdeel van het project Beheer op orde. Vaststelling verbreed Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) In de raad van november 2009 is het verbreed GRP 2009-2013 vastgesteld. Dit nieuwe geharmoniseerd beleid is van toepassing op de gehele gemeente. In 2010 worden alle huishoudens van onze gemeente voor het rioolrecht op een gelijke grondslag en kostenniveau aangeslagen. Het verbreed GRP geeft ook invulling aan onze zorgplichten voor de inzameling én verwerking van overtollig hemelwater en grondwater. In de komende jaren ontwikkelen wij hiervoor beleid en uitvoeringsmaatregelen. De bekostiging hiervan vindt plaats uit de nieuwe “verbrede” rioolheffing.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
34
Opstellen beleidskader bediening gemeentebruggen In 2009 is nog niet toegekomen aan een beleidsvoorstel over de brugbediening. Een en ander kan, afhankelijk van besluitvorming gevolgen hebben voor de bediening, bemensing, voorzieningen en begroting (incidenteel en structureel). Een integrale visie op de afdeling Openbare Ruimte (binnen- en buitendienst) waarin dit zou worden meegenomen is door prioritering doorgeschoven naar 2010. Harmonisatie inzameling en verwerking afval Voor 1 januari 2011 moet het ophalen van het huishoudelijk afval geharmoniseerd zijn. Alle aspecten van wijze van inzamelen, inzamelmiddelen e.d. worden in het onderzoek naar de nieuwe contractvorming meegenomen. In het onderzoek is ook aandacht voor een betere aansluiting tussen de wensen van onze inwoners en de mogelijkheden die in het contract kunnen worden opgenomen. In 2009 zijn wij gestart met een bestuurlijke discussie over de inzameling en verwerking van afval. Doel is om uiterlijk op 1 januari 2011 een keuze te hebben gemaakt over: • de manier (de wijze en met welke middelen) van inzameling van afval; • wie dit gaat inzamelen; • al dan niet voortzetten van langlopende contracten voor wat betreft de verwerking van het afval. Instandhouding gemeentelijke gebouwen In 2009 zou worden gestart met het opzetten van een integraal gebouwenbeheer, aan de hand waarvan jaarlijkse uitvoeringsprogramma’s en –planningen worden opgesteld. Coalitieprogramma Het coalitieprogramma voor Kaag en Braassem is in januari 2009 gepresenteerd. Verdere uitwerking en inbedding heeft plaatsgevonden in het concernplan 2009 en in de programmabegroting 2010. Onderwerpen uit het concernplan: Thema Harmonisatie Kerntaken OR Harmonisatie van het beleid voor Openbare Ruimte met onder meer als doel om te komen tot eenduidig beleid; meerjarig en programmatische aanpak van beheer en onderhoud en toekomstige wijze van afvalinzameling en -verwijdering. Harmonisatie afgerond: • Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Harmonisatie gaande: • Leidraad inrichting openbare buitenruimte • Beleidsplan begraven Kaag en Braassem (combi RO) • Basis rioleringsplan (BRP) Kaag en Braassem 2011 • Beheer- en onderhoudsplan riolering c.a. • Beleidsplan wegen, w.o. verkeersremmende voorzieningen, verkeersborden en gladheidbestrijding • Beheer- en onderhoudsplan wegen • Beleidsplan onderhoud en beheer gebouwen in eigendom van gemeente • Beheer- en onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen c.a. • Beleidsplan huishoudelijk afval • Voorbereiden inzameling huishoudelijk afval 2011
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
35
Harmonisatie nog te starten: • Groenbeleidsplan • Beheer- en onderhoudsplan openbaar groen en begraafplaatsen • Beheer- en onderhoudsplan speeltoestellen • Beleidsplan watergangen en sloten • Beheer- en onderhoudsplan sloten en watergangen, w.o. Baggerplan 2010 e.v., beschoeiingen • Beleidsplan openbare verlichting (OV) en verkeersregelinstallaties (VRI) • Beheer- en onderhoudsplan OV en VRI • Beleidplan tunnels, bruggen en duikers • Beheer- en onderhoudsplan tunnels, bruggen en duikers • Harmonisatie economisch beleid incl. uitvoering (bijvoorbeeld weekmarkten) Thema harmonisatie Openbare ruimte Kerntaken bedrijfsvoering OR Een integrale visie op de bedrijfsvoering van de afdeling Openbare Ruimte (binnen- en buitendienst) is door prioritering naar 2010 doorgeschoven. In deze visie zal er aandacht zijn voor de kosten- en batenanalyse bij het uitbesteden contra het uitvoeren in eigen beheer en de vakinhoudelijke kennis binnen de organisatie contra het inkopen van deskundigheid. Andere onderwerpen zijn o.a.: geïntegreerd werken, opdrachtgever- en opdrachtnemerschap en de regisserende gemeente. Thema dienstverlening Openbare ruimte Afhandeling meldingen woon- en leefomgeving Verbetering en ontwikkeling van de dienstverlening en doorontwikkeling front- en back office. Gezien de belangrijke relatie met de inwoners van onze gemeente verlangt dit onderwerp structureel aandacht. Uitvoering dienstverlenende taken zoals ophalen grof vuil, Milieustraat en Klein Chemisch Afval (KCA) depot Zie de toelichting bij het onderdeel “Harmonisatie inzameling en verwerking afval.” Thema beheer op orde Openbare ruimte Optimaliseren beheersbestanden Doelstelling is geharmoniseerde, geactualiseerde en complete beheersbestanden. Door te beschikken over actuele en volledige data ontstaat een goede basis voor de meerjarige programmatische onderhoudsprogramma’s. In 2009 is inzichtelijk gemaakt wat de kwaliteit van de beheerssystemen is. Aan de hand hiervan zal de optimalisatie plaatsvinden. Verbeteren projectmatig werken Doelstelling is het verbeteren van projectmatig werken en het hierbij benodigde sturingsinstrumentarium. Implementeren van aanpassing in organisatie en verankering lijnorganisatie. Thema autonome ontwikkelingen/ wet- en regelgeving Openbare ruimte Inzameling plasticfractie uit huishoudelijk afval Doelstelling is het verdergaand gescheiden verwerking van afvalstoffen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
36
█
WAT ZOUDEN WE ER VOOR GAAN DOEN EN WAT HEBBEN WE ER VOOR GEDAAN?
Integrale aanpak beheer en (groot) onderhoud van de openbare ruimte In 2009 zouden wij een start maken met de discussie over een integrale visie op het beheer van de openbare ruimte. Hierbij zouden we aan de hand van toetsbare criteria de kwaliteit van het beheer en onderhoud van onze openbare ruimte van onze nieuwe gemeente vast laten stellen. Bij een bepaalde kwaliteit hoort een bijpassend financieel plaatje, of andersom: bij bepaalde financiële kaders hoort een bepaald kwaliteitsbeeld. In 2009 zijn wij gestart met het opzetten van een Integrale Visie Beheer Openbare Ruimte. Daarvoor is o.a. grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kwaliteit van de wegen en de riolen binnen onze gemeente. Uit de verdere uitwerking van het project “Beheer op Orde” is gebleken dat het ontwikkelen van een integrale visie een meerjarig traject wordt. De reconstructie van de Van Alcmaerlaan, de Van Poelgeestlaan, het Cornelis Spronghplantsoen en het Pieter van Hemerenplantsoen te Hoogmade, de Korte Goog en de Mimosastraat te Roelofarendsveen zijn integraal voorbereid en uitgevoerd. Ook zijn volgens deze aanpak plannen in voorbereiding genomen. Dit zijn het project Kaag, de Achterweg te Nieuwe Wetering en de Populierenstraat en omgeving te Roelofarendsveen. Verbeteren verkeersveiligheid Het verkeersbeleid is binnen het programma 3, Leefomgeving, uitgevoerd. Binnen dit programma is meegewerkt aan en gedacht over verkeerseducatie. Zo is op de basisscholen het jaarlijkse praktijk examen voor de groepen 7 en/of 8 gehouden. Basisscholen kunnen meedoen aan het project School Op Seef. Indien een school hieraan meedoet wordt een verkeersleerkracht gedurende drie jaar toegevoegd aan het lerarenteam. De verkeersleerkracht verzorgt per schooljaar voor alle groepen 1 t/m 8 drie praktijklessen verkeer. In de drie jaren van het project nemen de reguliere leerkrachten de praktijklessen geleidelijk over van de verkeersleerkracht en gaan zij de praktijklessen geven. Ook wordt op deze scholen aandacht geschonken aan de schoolomgeving en schoolroutes. Hiervoor wordt voor het verbeteren van knelpunten contact gelegd met de gemeente. Verder wordt op school met de ouders gecommuniceerd over verkeer en verkeersveiligheid. Ook wordt aandacht gevraagd voor het haal- en brenggedrag rondom de school en de voorbeeldfunctie van ouders in het verkeer. Ter ondersteuning en participatie worden op deze scholen verkeersouders en een contactleerkracht verkeer aangesteld. De deelnemende scholen kunnen zich aanmelden voor een verkeersveiligheidlabel. De Torenvalk in Leimuiden heeft als eerste school in de gemeente Kaag en Braassem het verkeersveiligheidlabel in 2009 uitgereikt gekregen. Op het Bonaventuracollege zijn voor de leerlingen van het voortgezet onderwijs door gastdocenten verkeerslessen verzorgd. Voor de ouderen is in de kern Rijpwetering is een dag voor veiligheid en gezondheid voor alle 55-plussers van Kaag en Braassem gehouden. Regionaal zijn voor 55-plussers de zogenaamde BROEMdagen georganiseerd, waarbij naast een rit onder begeleiding van een rijinstructeur in de eigen auto, de wijzigingen in de verkeersregels zijn toegelicht. Ook een aantal testen zoals de ogentest, reactietest en de gehoortest zijn door de ouderen uitgevoerd. Voor de raadsleden is het concept duurzaam veilig toegelicht. De integrale aanpak die hierbij wordt gehanteerd bestaat uit het duurzaam veilig inrichten van de wegen, veilig verkeersgedrag (educatie en voorlichting) en verkeershandhaving. Bij duurzaam veilig behoort een categoriseringsplan voor de wegen. Wegen worden naar functie gecategoriseerd. Volgens de Essentiële Herkenbaarheids Kenmerken (EHK) worden deze wegen vervolgens ingericht. Per Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
37
wegcategorie is een maximum toegestane snelheid vastgelegd. De beide categoriseringsplannen van de voormalige gemeenten Alkemade en Jacobswoude dienen hiertoe te worden samengevoegd tot een nieuw beleidsdocument. Aansluiting landelijke voorziening WION per 1 juli 2010 In 2009 zijn offertes opgevraagd voor de werkzaamheden, automatisering en implementatie van de WION. Geconstateerd kan worden dat het beschikbare budget voldoende is voor benodigde investeringen. In 2010 worden deze werkzaamheden uitgevoerd. Instandhouding wegen volgens de CROW-norm Het jaarlijks budget voor wegen is gebaseerd op de CROW-normen. Gewerkt wordt met een meerjarenplanning/beheerpakket en een reserve/voorziening wegen. Ook in 2009 is bij de weginspectie getoetst aan de normen van de CROW. In de afgelopen jaren is een aanvullende inspanning geleverd waardoor ruim 90% van onze wegen voldoet aan de norm. Ook in het beleidsarme 2009 zijn de meerjaren onderhoudsprogramma’s van de voormalige gemeenten zoals eerder aangegeven niet uitgevoerd. In het kader van het project “basis en beheer op orde” is er voor 2009 gekozen om de uitvoering van alle projecten uit 2008, ten laste van het jaarlijkse groot onderhoudsbudget voor de wegen, eerst af te ronden. Het betrof het groot onderhoud aan het Noordeinde, de Westmeerlaan en de herinrichting van het Cornelis Spronghplantsoen. In 2009 is daarnaast een inventarisatie uitgevoerd van alle reeds in voorbereiding zijnde integrale projecten grootonderhoud. Voor een zestal projecten is in de raadsvergadering van oktober het besluit genomen deze in 2010, 2011 en 2012 in uitvoering te nemen. Dit betreft de Floraweg en de Populierenstraat te Roelofarendsveen, Kaag, de Achterweg te Nieuwe Wetering en het Europaplantsoen te Hoogmade. Voor het project Westmeerlaan heeft uw raad een besluit aangaande de financieringswijze genomen. In 2009 is ook een weginspectie uitgevoerd van alle wegen. De extreme winter 2009 – 2010, die begin december inviel, heeft tot gevolg gehad dat er bovengemiddeld is gestrooid. Dit zal een negatief effect hebben op het kostenverloop voor het onderhoud van onze wegen. In 2010 volgt hierover een rapportage. Instandhouding openbare verlichting In 2009 is gestart met het implementeren van een gemeentebreed beheerpakket voor o.a. openbare verlichting. Dit is meegenomen in het project “Basis en beheer op orde”. Door de volgorde van aanpak is daar in 2009 wel aan gewerkt maar worden de concrete resultaten pas in 2010 verwacht. Vaststelling verbreed GRP In november 2009 is door uw raad het verbrede GRP vastgesteld. Hieraan gekoppeld is in december 2009 de verordening voor verbrede rioolheffing per 1 januari 2010 vastgesteld. Opstellen beleidskader bediening gemeente bruggen De brugbediening heeft volgens de bestaande werkwijze met enige inzet van externen plaatsgevonden. Er is een eerste onderzoek gedaan naar het op afstand bedienen van de bruggen. Het een en ander komt terug in de visie ‘hoe om te gaan met de bruggen’ in 2010. Harmonisatie inzameling en verwerking afval Er is een groot verschil in afvalinzameling en –verwerking tussen het oostelijk en westelijk deel van de gemeente. De voormalige gemeente Alkemade zit in een gemeenschappelijke regeling met Gevulei, voor wat betreft de verwerking. Verder zijn er (langlopende) contracten met verwerkers van deelstromen van afval. De inzameling vindt plaats door de gemeente Leiden. In Roelofarendsveen op Veenderveld staat een gemeentelijk brengstation. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
38
Vanuit de voormalige gemeente Jacobswoude is er een (langlopende) overeenkomst met Cyclus, zowel voor de inzameling als voor de verwerking. Voor de inzameling van het afval is er een Dienstverleningsovereenkomst met Cyclus (tot en met 2010). Dit is inclusief het beheer van de containers, klachtenbehandeling, grof huisvuil, het afvalbrengstation in Ter Aar. De contracten met de huidige inzamelaars zijn met twee jaar verlengd tot 1 januari 2011. In november 2009 is gestart met de gescheiden inzameling van de plasticfractie van huishoudelijk afval. Voor de inzameling van plastic is een uitvoeringsovereenkomst gesloten met Cyclus. Het plastic wordt met een frequentie van 1 x 4 weken huis-aan-huis ingezameld. De eerste inzamelresultaten zijn goed. In de evaluatie zullen wij naast de resultaten ook ingaan op de inzamelmethode. Instandhouding gemeentelijke gebouwen In 2009 is gestart met het inventariseren van de onderhoudstoestand en het gebruik van alle gemeentelijke gebouwen. Deze inventarisatie zal als basis dienen voor het opzetten van integraal gebouwenbeheer. Onderwerpen uit het concernplan: Thema Harmonisatie Openbare ruimte Kerntaken OR Binnen het taakveld openbare ruimte is op veel beleidsterreinen harmonisatie noodzakelijk. In 2009 is een ambtelijke rapportage gemaakt over de kwaliteit van de beheersystemen en actualiteit van de daarin opgenomen gegevens. Dit onderzoek maakt onderdeel van het project “Basis en beheer op orde” uit. Aansluitend is gestart met de keuzevraag voor een nieuw integraal beheersysteem. Om de implementatie hiervan straks te bespoedigen is ook begonnen met het actualiseren van de beheergegevens. Dit betreft in het bijzonder het groen, de wegen en het riool. Eind 2009 is het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vastgesteld. Thema harmonisatie Openbare ruimte Kerntaken bedrijfsvoering OR Vanwege een andere prioritering is nog geen start gemaakt met het opstellen van een integrale visie op de bedrijfsvoering van OR. Thema dienstverlening Openbare ruimte Afhandeling meldingen woon- en leefomgeving In 2009 is een meldingencoördinator aangesteld en is het proces voor meldingen beschreven. Uitvoering dienstverlenende taken zoals ophalen grof vuil, milieustraat en KCA depot Zie de toelichting bij het onderdeel “Harmonisatie inzameling en verwerking afval.” Thema beheer op orde Openbare ruimte Optimaliseren beheersbestanden In 2009 is een ambtelijk rapportage gemaakt over de kwaliteit van de beheersystemen en actualiteit van de daarin opgenomen gegevens. De rapportage gaat ook in op de stand van zaken van de afdeling Openbare Ruimte. Het ambtelijk onderzoek maakt deel uit van het gemeentebrede project “Basis en beheer op orde”. Verbeteren projectmatig werken In hierboven genoemde rapportage is ook aandacht voor het verbeteren van de projectadministratie en het sturingsinstrumentarium daarvoor. Dit alles met als doel te komen tot een eenduidige projectorganisatie en –administratie voor projecten, alsmede betere planning, kostenraming en budgetbewaking.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
39
Inzichtelijk maken nulsituatie van alle openstaande projectbudgetten/ lopende projecten; het opzetten van eenduidige projectorganisatie en –administratie voor gemeentelijke projecten (m.u.v. Braassemerland), alsmede betere projectplanning, kostenraming en budgetbewaking als gevolg van standaardisatie. Actualiseren en ontwikkelen eenduidig sturingsinstrument. Optimalisatie ontsluiting materiaal en snellere uitwisselbaarheid.
█
WAT MOCHT HET KOSTEN EN WAT HEEFT HET GEKOST?
In onderstaande tabel zijn de totale lasten en baten op het programma Leefomgeving opgenomen. Deze lasten en baten hebben betrekking op wat er in het verslagjaar 2009 bij deze gemeentelijke taken is gerealiseerd. Programma 3
Leefomgeving
Totale lasten Totale baten Resultaat vóór bestemming Mutatie reserves Resultaat ná bestemming
Begroting 2009 vóór wijziging
Begroting 2009 ná wijziging
Realisatie rekening 2009
Begroting ná wijziging vs. realisatie
13.381.750 6.079.800
13.058.493 5.759.400
12.164.985 4.910.276
893.508 849.124
7.301.950
7.299.093
7.254.709
44.384
1.486.900-
1.733.754-
246.854
5.812.193
5.520.955
291.238
579.2006.722.750
Hiervoor is gerapporteerd over wat er in het verslagjaar is gerealiseerd ten aanzien van de bij de begroting gestelde doelen. Indien bij de uitvoering belangrijke verschillen zijn geconstateerd tussen de hiervoor benodigde middelen en de hiervoor beschikbaar gestelde middelen dan is hierover bij de tussentijdse rapportage melding gemaakt. Indien er na de laatste tussentijdse rapportage nog belangrijke verschillen zijn geconstateerd, dan is hieromtrent een totale analyse van het budgetresultaat opgenomen bij het betreffende programma in het jaarrekeningdeel, dat verderop in dit boekwerk is opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
40
PROGRAMMA 4 – ECONOMIE Primaat: Portefeuillehouder Wethouder A.J.M. van Velzen Wethouder J.B. Uit den Boogaard Organisatieonderdeel Afdeling Ruimtelijke ontwikkeling
█
economische zaken, weekmarkt, overige agrarische zaken recreatie en toerisme, tuinbouw
economische zaken, weekmarkt, recreatie en toerisme, overige recreatieve voorzieningen overige agrarische zaken, beheer recreatieve objecten
OMSCHRIJVING PROGRAMMA
Taakvelden Economische zaken, weekmarkt, overige agrarische zaken, recreatie en toerisme, beheer van recreatieve objecten en de overige recreatieve voorzieningen. Doel Het versterken van de lokale en regionale economie, waarbij wordt ingezet op behoud van de werkgelegenheid en het aantrekken van nieuwe werkgelegenheid. De zorg voor een solide basis en perspectiefrijke toekomst voor de detailhandel in de gemeente. Het versterken van de regiefunctie van de gemeente bij woningbouw- bedrijfs- en ruimteontwikkeling. Uitvoering geven aan het beleid op het gebied van de recreatie, gericht op het bieden van meer mogelijkheden tot kleinschalige recreatie in de gemeente, voor zowel wandelaars, fietsers als waterrecreanten. Het overleggen hierover met betrokken ondernemers, plaatselijke promotie organisaties en burgers. Het ondersteunen van initiatieven van organisaties en particulieren met betrekking tot recreatieve en promotioneel opgezette activiteiten op dit gebied. Bestaande beleidskaders Bedrijfsterreinen Revitalisering bedrijventerrein De Lasso Noord en Zuid te Roelofarendsveen In 2009 zijn concrete stappen genomen om het bedrijventerreinen De Lasso om te vormen naar een modern bedrijventerrein, voor wat betreft de openbare ruimte. Te denken valt aan de herinrichting van de multifunctionele stroken, bewegwijzering, afkoppeling hemelwaterafvoer. Voor het overige is de aanpak gericht op clustering, veiligheid, bereikbaarheid, uitstraling en intensief ruimtegebruik. Dit zal op langere termijn gestalte krijgen. De ruimte voor bedrijvigheid zal primair moeten worden gevonden door ruimtewinst op bestaand bedrijventerrein. Startnotitie uitbreiding Drechthoek te Leimuiden In oktober 2007 is door de gemeenteraad de Startnotitie Uitbreiding Drechthoek vastgesteld, waarin globaal wordt omschreven hoe de te realiseren uitbreiding vorm moet krijgen. Het noemen van een startdatum van de daadwerkelijke planvorming is moeilijk te geven. Voor Kaag en Braassem is het gewenst een totaalvisie over de gewenste economische ontwikkeling op te stellen. Hierin zal onder meer de behoefte aan nieuwe bedrijfsterreinen geïnventariseerd worden. De bestaande Economische beleidsvisie 2005 uit Jacobswoude zal in de totaalvisie worden meegenomen
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
41
Centrumontwikkeling Centrumvisie Roelofarendsveen De bestaande Centrumvisie dient als stedenbouwkundig kader voor de ruimtelijke ontwikkelingen in het centrumgebied. Daarnaast is een lange termijn visie neergelegd om sturing te kunnen geven aan de ontwikkeling van het Zuidplein. Centrumplan Leimuiden In 2009 zal het Dorpshart Leimuiden verder vorm gaan krijgen. Eind 2008 is er een globaal ontwerp uitgekozen en een partij gecontracteerd, die het ingezonden ontwerp verder gaat uitwerken. Daarnaast dienen de juridische en planologische randvoorwaarden in orde gemaakt te worden (herziening bestemmingsplan), zodat in 2010 de eerste bouwvergunningen verleend kunnen worden. Distributie Planologisch Onderzoek (DPO) voor Braassemerland Het DPO zal als bouwsteen dienen voor een op te stellen detailhandelsnota. Concentratie van winkelvoorzieningen in Roelofarendsveen is en blijft als nadrukkelijke doelstelling van de centrumontwikkeling die zal worden vastgelegd in deze nota. Tuinbouw De structuurvisie ‘Alkemade Ruim Gezien’ 2020 bevat ook een toekomstvisie voor de tuinbouw in Alkemade. Gekozen is voor drie duurzame tuinbouwgebieden, te weten: Baan/Sotaweg, Nieuwe Wetering en Geestweg/Floraweg. In nieuwe en/of aan te passen bestemmingsplannen wordt ruimte gegeven aan ontwikkeling van de tuinbouw, evenals ook de daarin voorkomende schaalvergroting. De structuurvisie Jacobswoude 2002 is inmiddels verwerkt in het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied. Voor wat betreft de tuinbouw is voorzien in de mogelijkheid verouderde kassencomplexen te saneren. Voor het glastuinbouwconcentratiegebied bij Woubrugge is een duurzame toekomst voorzien met beperkte uitbreidingsmogelijkheden. Voor wat betreft de ontwikkelingen in de agrarische sector wordt onder andere aansluiting gezocht bij de verbeterde verkaveling gestimuleerd en neergelegd in het Integraal Ontwikkelingsplan Rijn- en Veenstreek. In de nieuwe maatschappelijke structuurvisie voor Kaag en Braassem zal de ontwikkeling van de tuinbouw c.q. de gehele agrarische sector worden uitgewerkt. Hiervoor zullen tevens de conclusies en aanbevelingen die voortkomen uit het haalbaarheidsonderzoek glastuinbouw als input dienen. Recreatie en toerisme Recreatief-toeristisch beleids- en actieplan 2003-2007 Deze nota is in opdracht van de voormalige gemeente Alkemade opgesteld door Broekmeulen’s projectbureau. Het plan bevat een beschrijving met de trends en ontwikkelingen en een analyse van de sterke en zwakke punten van de gemeente en bedreigingen. In een plan van aanpak zijn 11 projecten opgenomen. Jaarlijks werd een uitvoeringsprogramma opgesteld. Omdat de periode waarvoor de nota was opgesteld, is verstreken is er een nieuw Uitvoeringsprogramma geschreven. Nota recreatie en toerisme van het stedenbouwkundige bureau BRO. In de nota wordt het recreatieve aanbod van het grondgebied van Kaag en Braassem geanalyseerd evenals de belangrijkste trends in de recreatieve vraag. Een apart hoofdstuk bevat een toetsingskader. Dit toetsingskader legt de nadruk op planologische aspecten en voorwaarden en wordt gebruikt bij de beoordeling van nieuwe initiatieven van particulieren. De nota geeft een belangrijke input voor het project Braassemerland en is eind 2009 geharmoniseerd.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
42
Uitvoeringsprogramma Recreatie en Toerisme 2010-2014 Naar aanleiding van de geharmoniseerde recreatienota en het verstrijken van het recreatieftoeristisch beleids- en actieplan 2003-2007 is er een Uitvoeringsprogramma geschreven dat in januari 2010 door ons college vastgesteld. In dit programma staan projecten opgenomen ter bevordering van de oever- en waterrecreatie, een recreatief wisselpuntennetwerk, de molens in het gebied en de promotie van Kaag en Braassem. Het streven is om deze projecten in een tijdsbestek van 5 jaar te realiseren. Plan verhoging beleving Braassemermeer Eind 2004 is in opdracht van de voormalige gemeenten Alkemade en Jacobswoude in het kader van intensivering van recreatie en toerisme een plan opgesteld met projecten die de belevingswaarde in en rond het Braassemermeer kunnen verhogen. Uitvoeringsprogramma Hollandse Plassen 2007-2013 Dit plan is het resultaat van de bestuurlijke samenwerking tussen de plassengemeenten, de provincies Noord- en Zuid-Holland, de Kamer van Koophandel en het particuliere bedrijfsleven. In het programma zijn bestaande plannen en projecten en nieuwe initiatieven verzameld. Het programma heeft tot hoofddoel het realiseren van een samenhangend en goed functionerend netwerk van vaarwegen voor de recreatievaart in het Groen Hart en het aansluitende gebied. Daarnaast worden in het plan ook de oeverrecreatie en recreatie in het achterland niet vergeten door het creëren van aantrekkelijke routestructuren en recreatieobjecten. Uitvoeringsprogramma TROP Rijnstreek III 2007-2011 TROP staat voor toeristisch-recreatief ontwikkelingsplan Rijnstreek van het Rijnstreekberaad. In het TROP Rijnstreek III staan projecten beschreven over routestructuren, recreatietoervaart, recreatieve knooppunten en promotie. Deze projecten dienen in de periode 2007-2011 uitgevoerd te worden. De recreatie is een speerpunt in Kaag en Braassem. Voor het beleid is een totaalvisie opgesteld. Recreatie en Toerisme Een gemeente die een aantrekkelijk woonklimaat aan zijn eigen inwoners kan aanbieden, heeft ook de recreant uit de omliggende gemeenten veel te bieden. Het oer-Hollandse polderlandschap met polders, plassen, molens en vergezichten bepaalt de aantrekkelijkheid van onze gemeente. Door middel van de realisatie van kleine en grote(re) recreatieprojecten zoals beschreven in het Uitvoeringsprogramma Recreatie en Toerisme 2010-2014 wordt de lokale recreatieve infrastructuur verbeterd. Met de buurgemeenten wordt samengewerkt aan de regionale recreatieve infrastructuur door uitvoering van de projecten die benoemd staan in het Uitvoeringsprogramma Hollandse Plassen en het Uitvoeringsprogramma TROP III 2007-2011.
█
WAT WILDEN WE BEREIKEN EN WAT HEBBEN WE BEREIKT?
Ontwikkelingen: Bedrijventerreinen Het bevorderen van de werkgelegenheid blijft het centrale doel van het bedrijventerreinenbeleid. Met het aantrekken van bedrijven ontstaat immers direct en indirect nieuwe werkgelegenheid. Een goed productiemilieu en een gunstig ondernemersklimaat bevorderen ook de bedrijvigheid als zodanig en daarmee de economische groeikansen. Evenals in voorgaande jaren zal ook in 2010 en later verder worden gegaan met de uitvoering van de activiteiten die het economisch leven in de gemeente bevorderen. De revitalisering van de Lasso-Noord is ook in 2009 een van de speerpunten. De daadwerkelijke uitvoering van de revitalisering zal in 2009 verder gestalte krijgen. Daarnaast zal de uitbreiding van de Drechthoek worden opgepakt.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
43
Recreatie en Toerisme Een gemeente die een aantrekkelijk woonklimaat aan zijn eigen inwoners kan aanbieden, heeft ook de recreant uit de omliggende gemeenten veel te bieden. Het oer-Hollandse polderlandschap met polders, plassen, molens en vergezichten bepaalt de aantrekkelijkheid van onze gemeente. Door middel van de realisatie van kleine en grote(re) recreatieprojecten wordt de lokale en regionale recreatieve infrastructuur verbeterd. Met de buurgemeenten wordt samengewerkt bij de uitvoering van het Uitvoeringsprogramma Hollandse Plassen. Coalitieprogramma Het coalitieprogramma voor Kaag en Braassem is in januari 2009 gepresenteerd. Verdere uitwerking en inbedding heeft plaatsgevonden in het concernplan 2009 en in de programmabegroting 2010.
█
WAT ZOUDEN WE ER VOOR GAAN DOEN EN WAT HEBBEN WE ER VOOR GEDAAN?
Uitwerking in taken en projecten van het nieuwe beleid uit het collegeprogramma, of uit nieuwe (wettelijke) regelgeving. Voor de beleidsarme begroting beperkt dit onderdeel zich thans tot wettelijke of anderszins onontkoombare ontwikkelingen. Recreatie en Toerisme Veel recreatieve projecten die in gang zijn gezet, zullen in 2010 een vervolg krijgen. Er zal een jaarplan worden opgesteld voor het gehele grondgebied van de nieuwe gemeente. Projecten uit het uitvoeringsprogramma Hollandse Plassen zullen in samenwerking met de deelnemers in dit plan, worden gestart. Bedrijventerreinen In 2010 zullen veel ambtelijke en bestuurlijke uren in de uitvoering van de revitalisering van de Lasso worden gestoken, zo ook in de (her)inrichting van Drechthoek II. De ondernemers van de Lasso zijn hierbij een belangrijke gesprekspartner als direct betrokkenen bij dit proces. Om de uitstraling van het gehele bedrijventerrein te verbeteren, is het noodzakelijk dat de ondernemers ook op de bedrijfskavels verbeteringen in gang zetten. Voor de Drechthoek zal, in vervolg op de startnotitie, een plan van aanpak worden opgesteld. Overleg met bedrijfsleven In voormalig Alkemade vergadert twee keer per jaar het Economisch Overleg Orgaan (EOP). In dat overleg worden de ontwikkelingen in voormalig Alkemade en de wensen en aandachtspunten vanuit het bedrijfsleven besproken. In het EOP heeft de portefeuillehouder Economische Zaken zitting en vertegenwoordigers van diverse sectoren van het plaatselijke bedrijfsleven. De beleidsvisie van de OVA uit 2007 vormt het kader waarbinnen de gesprekken in het EOP plaatsvinden. In voormalig Jacobswoude vindt elk kwartaal overleg plaats met de Ondernemersvereniging Jacobswoude waarin dezelfde onderwerpen worden besproken als in het EOP. In 2010 zal een nieuwe overlegstructuur met het bedrijfsleven worden ontwikkeld. Dit met het oog op een goed contact met het bedrijfsleven over de plaatselijke ontwikkelingen op economisch gebied (afronding harmonisatie).
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
44
█
WAT MOCHT HET KOSTEN EN WAT HEEFT HET GEKOST?
In onderstaande tabel zijn de totale lasten en baten op het programma Economie opgenomen. Deze lasten en baten hebben betrekking op wat er in het verslagjaar 2009 bij deze gemeentelijke taken is gerealiseerd. Programma 4
Economie
Begroting 2009 vóór wijziging
Begroting 2009 ná wijziging
Realisatie rekening 2009
Begroting ná wijziging vs. realisatie
Totale lasten Totale baten
523.640 251.500
558.595 262.200
482.959 256.302
75.636 5.898
Resultaat vóór bestemming
272.140
296.395
226.657
69.738
Mutatie reserves Resultaat ná bestemming
272.140
13.000283.395
13.000213.657
69.738
Hiervoor is gerapporteerd over wat er in het verslagjaar is gerealiseerd ten aanzien van de bij de begroting gestelde doelen. Indien bij de uitvoering belangrijke verschillen zijn geconstateerd tussen de hiervoor benodigde middelen en de hiervoor beschikbaar gestelde middelen dan is hierover bij de tussentijdse rapportage melding gemaakt. Indien er na de laatste tussentijdse rapportage nog belangrijke verschillen zijn geconstateerd, dan is hieromtrent een totale analyse van het budgetresultaat opgenomen bij het betreffende programma in het jaarrekeningdeel, dat verderop in dit boekwerk is opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
45
PROGRAMMA 5 – ONDERWIJS EN KINDEROPVANG Primaat Portefeuillehouder Wethouder F.M. Schoonderwoerd
Alle producten in dit programma
Organisatieonderdeel Afdeling Samenleving
Alle producten in dit programma
█
OMSCHRIJVING PROGRAMMA
Taakvelden Lokaal onderwijsbeleid (onderwijsvoorzieningenbeleid en huisvesting), leerlingenvervoer, uitvoering van de leerplichtwet, volwasseneneducatie, kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en de wet kinderopvang. Doel Goed lokaal onderwijsbeleid en goede huisvesting voor de basisscholen. Zorg dragen voor leeren ontwikkelingsmogelijkheden en zorgverbreding. Daarnaast is de gemeente op grond van wetgeving verantwoordelijk voor het leerlingenvervoer en de uitvoering van de leerplichtwet en het uitvoeren van gemeentelijke taken volgens de wet kinderopvang. Bestaande beleidskaders Onderwijs Onderhoud schoolgebouwen Voor het uitvoeren van de onderhoudsplicht ten aanzien van schoolgebouwen geldt een verordening voorzieningen huisvesting onderwijs. Er is nog niet geharmoniseerd, dus er zijn nog twee verordeningen en twee meerjarenonderhoudsplannen van kracht. Onderwijsvoorzieningen en lokaal onderwijsbeleid De verordening onderwijsvoorzieningenbeleid regelt voor het Jacobswoudse deel van de scholen de beschikbaarstelling van gemeentelijke middelen voor onderwijsvoorzieningen, een en ander binnen de kaders van de Wet op het basisonderwijs. Voor de scholen in Alkemade liggen de afspraken over gemeentelijke middelen vast in de beleidsregels bij de Subsidieverordening. Volwasseneneducatie Wet Educatie en Beroepsonderwijs. Leerplicht De Leerplichtwet en het regionaal beleid Coördinatie Vroegtijdig Schoolverlaten. Leerlingenvervoer De verordening Leerlingenvervoer regelt het vervoer van leerlingen naar onder meer het speciaal onderwijs. Kinderopvang en Peuterspeelzalen De lokale regelgeving op dit terrein is vastgelegd in de beleidsregels kwaliteit en handhaving, kwaliteit kinderopvang, beleidsregels Peuterspeelzalen en de deelverordening van de Algemene subsidieverordening. Een en ander binnen de kaders van de Wet kinderopvang.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
46
█
WAT WILDEN WE BEREIKEN EN WAT HEBBEN WE BEREIKT?
Ontwikkelingen: Huisvesting onderwijs In 2009 zou worden gestart met de feitelijke bouw van de Brede School in Braassemerland. De feitelijke start van de bouw vindt begin 2010 plaats. In 2009 is de bouw van de nieuwe Brede School in Braassemerland Europees aanbesteed. De voorbereidingen hiertoe zijn ingezet in 2007. De voorbereidingen voor de bouw hebben in nauw overleg met de toekomstige gebruikers plaatsgevonden. In de voorbereiding zijn ook ontwikkelingen van het omliggend gebied betrokken. Onderwijsvoorzieningenbeleid Harmonisatie van het onderwijsvoorzieningenbeleid. In 2009 is gestart met de harmonisatie van de beleidskaders in nauw overleg met de betrokken partijen. In 2010 zijn de beleidskaders vastgesteld door de raad. Leerplicht In het kader van verdere regionalisering van de leerplichtfunctie is in 2008 besloten om per 1 januari 2009 de uitvoering te beleggen bij het Regionaal Bureau Leerplicht (RBL) Holland Rijnland. Coalitieprogramma Het coalitieprogramma voor Kaag en Braassem is in januari 2009 gepresenteerd. Verdere uitwerking en inbedding heeft plaatsgevonden in het concernplan 2009 en in de programmabegroting 2010. Onderwerpen uit het concernplan: Thema harmonisatie samenleving Harmonisatie van beleid welke samen met de betrokkenen wordt vormgegeven. In het concernplan zijn de volgende onderdelen genoemd: • Harmonisatie KdV/ Psz • Harmonisatie Onderwijs Deze harmonisatie is in 2009 samen met de betrokkenen vormgegeven en er zijn nieuwe beleidskaders opgesteld. Besluitvorming vindt plaats in 2010. Thema Beheer en onderhoud/ projecten Brede School Braassemerland Zie huisvesting onderwijs Thema organisatiezaken samenleving Aanbesteding leerlingenvervoer Het leerlingenvervoer werd in de voormalige gemeenten door verschillende aanbieders uitgevoerd. In 2009 is het leerlingenvervoer voor de nieuwe gemeente geharmoniseerd.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
47
█
WAT ZOUDEN WE ER VOOR GAAN DOEN EN WAT HEBBEN WE ER VOOR GEDAAN?
Huisvesting onderwijs In 2009 is de bouw van de nieuwe Brede School in Braassemerland Europees aanbesteed. De voorbereidingen voor de bouw hebben in nauw overleg met de toekomstige gebruikers plaatsgevonden. Deze gebruikers zijn vertegenwoordigd in zowel een project- als stuurgroep. Het project Braassemerland en het onderdeel brede school valt sinds 2009 niet meer onder de verantwoordelijkheid van het programmabureau Braassemerland. Deze verantwoordelijkheid is teruggekomen in de gemeentelijke organisatie en het programmabureau is hiermee opgeheven. Onderwijsvoorzieningenbeleid In 2009 zijn de bestaande subsidies gecontinueerd. In 2009 zijn bestaande beleidskaders beoordeeld en zijn nieuwe geharmoniseerde beleidskaders samen met de betrokken partijen opgesteld. Deze harmonisatie is begin 2010 afgerond en de beleidskaders zijn vastgesteld door de Raad. Leerplicht In 2009 zijn we aangesloten bij het Regionaal Bureau Leerplicht die de uitvoering voor zijn rekening neemt. Onderwerpen uit het concernplan: Thema harmonisatie samenleving In 2009 is het subsidiebeleid aan de peuterspeelzalen geharmoniseerd. Hierin zijn drie ontwikkelingen samengenomen: 1) harmonisatie, ook van (o.a.) de ouderbijdragen die nu op alle peuterspeelzalen gelijk zijn; 2) er wordt voldaan aan de nieuwe landelijke kwaliteitseisen en 3) er is een schaalvergroting in gang gezet (waarbij de drie kleinere peuterspeelzalen per 2011 tot bestuurlijke fusie willen overgaan, terwijl de grotere peuterspeelzaal in 2010 bestuurlijk zal worden ondergebracht bij de kinderopvang). Daarnaast is ook gestart met de harmonisatie van Onderwijs door het opstellen van beleidskaders in nauw overleg met de betrokken instellingen. Thema Beheer en onderhoud/ projecten Brede School Braassemerland Zie huisvesting onderwijs Thema organisatiezaken samenleving Aanbesteding leerlingenvervoer In het kader van de harmonisatie is via een Europese aanbesteding opdracht verstrekt aan De Vier Gewesten om met ingang van 1 augustus 2009 het leerlingenvervoer voor Kaag en Braassem uit te voeren.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
48
█
WAT MOCHT HET KOSTEN EN WAT HEEFT HET GEKOST?
In onderstaande tabel zijn de totale lasten en baten op het programma Onderwijs en kinderopvang opgenomen. Deze lasten en baten hebben betrekking op wat er in het verslagjaar 2009 bij deze gemeentelijke taken is gerealiseerd. Programma 5
Onderwijs en kinderopvang
Begroting 2009 vóór wijziging
Begroting 2009 ná wijziging
Realisatie rekening 2009
Totale lasten Totale baten
2.879.760 382.500
2.937.560 394.500
2.843.725 409.871
Resultaat vóór bestemming
2.497.260
2.543.060
2.433.854
Mutatie reserves Resultaat ná bestemming
2.497.260
50.2002.492.860
Begroting ná wijziging vs. realisatie 93.835 15.371109.206
50.0412.383.813
159109.047
Hiervoor is gerapporteerd over wat er in het verslagjaar is gerealiseerd ten aanzien van de bij de begroting gestelde doelen. Indien bij de uitvoering belangrijke verschillen zijn geconstateerd tussen de hiervoor benodigde middelen en de hiervoor beschikbaar gestelde middelen dan is hierover bij de tussentijdse rapportage melding gemaakt. Indien er na de laatste tussentijdse rapportage nog belangrijke verschillen zijn geconstateerd, dan is hieromtrent een totale analyse van het budgetresultaat opgenomen bij het betreffende programma in het jaarrekeningdeel, dat verderop in dit boekwerk is opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
49
PROGRAMMA 6 – WELZIJN Primaat Portefeuillehouder Wethouder F.M. Schoonderwoerd Wethouder J.B. Uit den Boogaard Wethouder A.J.M. van Velzen
Wmo, welzijn sport, culturele zaken, subsidiebeleid, sociale zaken monumentenzorg begrafenisrechten, begraafplaatsen
Organisatieonderdeel Afdeling Samenleving Afdeling Openbare ruimte Afdeling Middelen
Wmo taken begraafplaatsen begrafenisrechten
█
OMSCHRIJVING PROGRAMMA
Taakvelden: Wmo Tot dit programma behoren de taken in het kader van de Wmo, zoals het bieden van opvoedingsen opgroeiondersteuning, de ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers, het bevorderen van sociale cohesie en leefbaarheid, het bieden van maatschappelijke opvang en het formuleren van beleid op verslavingszorg en OGGZ (de negen prestatievelden). Algemeen voorzieningenniveau De openbare bibliotheek, muziekonderwijs, sport algemeen, binnen- en buitensportaccommodaties, amateuristische kunstbeoefening, speelruimte, ondersteuning van dienstverlenende instanties, ouderenwerk, jeugd- en jongerenwerk, sociaal cultureel werk, maatschappelijke opvang, verslavingszorg, openbare gezondheidszorg en de jeugdgezondheidszorg. Individuele voorzieningen Hulp bij het Huishouden, vervoersvoorzieningen, rolstoelvoorzieningen en woonvoorzieningen in het kader van de Wmo en de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening. Sociale voorzieningen Deze taken zijn per 1 januari 2009 ondergebracht bij de ISDR. Het behelst de volgende taken: bijzondere bijstandsverstrekking, de inkomensvoorziening Wet werk en bijstand, inkomensvoorziening Besluit Bijstandverlening zelfstandigen, schuldhulpverlening, uitvoering Wet inschakeling ouderen en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) en de Wet inkomensvoorziening ouderen en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) en het vreemdelingenbeleid waaronder de Wet inburgering en de taakstelling huisvesting nieuwkomers. Begraafplaatsen Tot slot worden bij dit programma de kosten inzake begraafplaatsen verantwoord. In Jacobswoude werden de gemeentelijke begraafplaatsen actief geëxploiteerd. In Kaag en Braassem is dit voortgezet.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
50
Doel Beoogd wordt dat iedereen op gelijkwaardige wijze kan deelnemen aan de samenleving. Daarnaast wordt gestreefd naar een adequaat voorzieningenniveau, waarbij wordt ingezet op de subsidiëring van welzijnsinstellingen en de publieke taken in de preventieve sfeer. Bestaande beleidskaders Wet maatschappelijke ondersteuning Een gezamenlijk meerjarenbeleidsplan 2008-2011 “Mee(r) doen” is vastgesteld eind 2007. Hierin zijn de taakvelden die uit de wettelijke prestatievelden voortvloeien opgenomen en vertaald in prestatiedoelstellingen per taakveld. Het op het Meerjarenbeleidplan 2008-2011 gebaseerde uitvoeringsplan moet nog worden opgesteld en vastgesteld. De Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning is het wettelijk kader voor de individuele verstrekkingen. In het Besluit en het Handboek voorzieningen maatschappelijke ondersteuning is de wijze van uitvoering vastgelegd. Accommodatiebeleid/sociale cohesie In het Wmo-meerjarenbeleidsplan is richting gegeven aan het accommodatiebeleid onder de noemer van leefbaarheid en sociale cohesie. In de komende periode moet echter een integraal accommodatiebeleid worden opgesteld om vast te leggen hoe wij omgaan met bestaande en nieuwe maatschappelijke voorzieningen. Wonen Zorg en Welzijn Wij hebben in Holland Rijnland – Rijnstreek verband prestatieafspraken gemaakt over het aantal te realiseren zorgwoningen in onze gemeente tot 2020. Een masterplan voor Wonen, Zorg en Welzijn voor Kaag en Braassem is opgesteld door het Regionaal Bureau Gezondheidszorg. Dit masterplan is de basis voor de planvoering van specifieke woon- en welzijnsvoorzieningen op het terrein van wonen, welzijn en zorg voor ouderen en (oudere) zorgbehoevenden. Subsidiebeleid De Subsidieverordening welzijn gemeente Alkemade en de Algemene subsidieverordening Jacobswoude zijn beide nog van toepassing. De uitwerking van het welzijnsbeleid is in Alkemade geregeld door middel van door het college vast te stellen beleidsregels. Voorts zijn de structurele subsidies verstrekt tot en met het jaar 2010. De gemeente Jacobswoude verstrekte jaarlijkse subsidies. Het subsidiebeleid wordt in de komende twee jaar geharmoniseerd. Vooralsnog blijven dus de oude regelingen van kracht. De Algemene wet bestuursrecht is het procedurele kader voor de subsidieverordening. Herstructurering Bibliotheekwerk Wij hebben het Koepelconvenant herstructurering bibliotheekwerk mede ondertekend en verstrekken op die basis een bijdrage van € 11,- per inwoner aan de basisbibliotheek van de Stichting Bibliotheek Rijn en Venen. Onderdeel van deze basisbibliotheek is de inzet van de bibliobus die ook in de kernen komt. Jeugdbeleid Voor 2009 is geen actueel jeugdbeleid beschikbaar. De Alkemadese nota “Zet jeugd op de agenda” is afgelopen in 2008. In Jacobswoude gold “Jonger en?” tot 2007. Wel wordt aansluiting gezocht met regionaal beleid. Dit uit zich onder andere in de ondertekening van het Convenant Ketenaanpak Jeugdbeleid-Jeugdzorg, een gecombineerd initiatief van het Rijnstreekberaad en Samenwerkingsverband Holland Rijnland. Onderdeel van het jeugdbeleid is het speelruimtebeleid. Voor het Alkemadese deel geldt vooralsnog het Speelruimtebeleidsplan 2001-2011.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
51
Convenant Karper Het convenant Karper betreft nadere afspraken inzake het instellen van een regionale programmaraad voor de kabeltelevisie en -radio, zoals bedoeld in de Mediawet. Zowel Jacobswoude als Alkemade werkte met dit convenant. Dit is voortgezet onder Kaag en Braassem. Cultuur Er is geen actueel cultuurbeleid aanwezig. Wel is er een geldend convenant voor voormalig Alkemade voor het programma Museum en School voor de basisscholen. Vrijwilligersbeleid In het kader van de Wmo worden landelijk eisen gesteld aan de ondersteuning van vrijwilligers en mantelzorgers. Dit onderdeel dient nader te worden uitgewerkt. Wij hebben ook verplichtingen op het gebied van maatschappelijke stages voor leerlingen in het voortgezet onderwijs. Het volgen van een maatschappelijke stage is verplicht vanaf 2011. Vanaf 2009 ontvangen wij een uitkering per inwoner om hierin een regiefunctie te nemen. Lokaal gezondheidsbeleid Dit taakveld vindt zijn wettelijk kader in de Wet Publieke Gezondheid. Een nota lokaal gezondheidsbeleid die voortbouwt op de nota lokaal gezondheidsbeleid gemeente Alkemade 2003-2007 en de nota lokaal gezondheidsbeleid in Jacobswoude is in ontwikkeling. Wet Inburgering De uitvoering van de wet ligt bij de ISDR. Nieuwkomers en bepaalde categorieën oudkomers in ons land hebben in het kader van deze wet een inburgeringplicht waaraan is voldaan als het inburgeringexamen met succes is afgelegd. Wet kinderopvang De gemeente is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de kinderopvang. Kwaliteitsregels horen hiervoor te zijn vastgesteld en deze moeten worden nageleefd. De kwaliteitsregels voor Kaag en Braassem zijn in 2008 voorbereid, zodat zij zo spoedig mogelijk in 2009 kunnen worden vastgesteld.
█
WAT WILDEN WE BEREIKEN EN WAT HEBBEN WE BEREIKT?
Ontwikkelingen: Wet maatschappelijke ondersteuning Meerjarenbeleidplan 2008-2011 Doel van de WMO is om de zelfredzaamheid van inwoners te vergroten. De gemeente draagt zorg voor de uitvoering van deze wet door het beschikbaar stellen van diverse voorzieningen (woon-, leef- en vervoersvoorzieningen). In 2009 is de gebruikelijke uitvoering gegeven aan de WMO, waarbij inwoners, die aanspraak kunnen maken op WMO voorzieningen, zijn ondersteund. Tevens is in 2009 een WMO-adviesraad opgericht voor heel Kaag en Braassem. Wmo-vervoer In 2009 is gestreefd naar het invoeren van één systeem voor een collectief vraagafhankelijk vervoer voor de gehele gemeente Kaag en Braassem om alle inwoners gelijk te kunnen behandelen en om te voorkomen dat er in twee regio’s moest worden meegedaan aan een Europese aanbesteding. Aansluiting is gezocht bij de Europese aanbesteding van de regio Holland Rijnland.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
52
Herstructurering bibliotheekwerk Doel was de slagkracht van de kernfuncties van de bibliotheek vergroten. Deze kernfuncties zijn: Kennis en informatie, Ontwikkeling en educatie, Kunst en cultuur, Lezen en literatuur, Ontmoeting en debat. Er is een start gemaakt dit beleid te vertalen in een contract met de bibliotheek. Dit contract is nog niet afgesloten. Jeugdbeleid Zie centra Jeugd en Gezin Sociale Cohesie Bevorderen van zelfredzaamheid van bewoners doordat inwoners meer samen doen en meer voor elkaar doen. In 2009 is bij de uitvoering en ontwikkeling van de verschillende prestatievelden van de WMO het onderwerp sociale cohesie meegenomen. Vrijwilligersbeleid De inzet van vrijwilligers is de basis voor het maatschappelijk voorzieningenaanbod. In 2009 hebben wij voorwaarden geschapen waaronder vrijwilligers makkelijker hun werk kunnen doen en meer inwoners in het vrijwilligerswerk actief kunnen en willen worden. In 2009 hebben wij het mogelijk gemaakt dat vrijwilligers zich kunnen verzekeren voor ongevallen-, rechtsbijstand en aansprakelijkheid bij de uitoefening van het vrijwilligerswerk. Accommodaties Leefbaarheid in de kernen behouden door het voorzieningniveau te verbeteren of in stand te houden. In 2009 is op de gebieden rondom wonen, zorg en welzijn overleg gestart met de maatschappelijke partners. Afgesproken is de doelstellingen uit het regionale convenant wonen, zorg en welzijn, verder te realiseren. Maatschappelijke opvang, openbare geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg Meer zicht op huiselijk geweld door een toename van het aantal gemelde voorvallen. In 2009 is een centraal meldpunt huiselijk geweld gekomen voor de gemeente Kaag en Braassem wat het in de toekomst mogelijk maakt om het aantal meldingen te kunnen meten. Ouderenbeleid Het vormgeven van het ouderenbeleid zodat dit toekomstbestendig is, waardoor de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van de ouderen kan worden ondersteund. In 2009 is de startnotitie ouderenbeleid vastgesteld en hiermee zijn kaders meegegeven voor het opstellen van de beleidsnota. Lokaal gezondheidsbeleid Wij willen inzetten op het voorkomen van gezondheidsrisico´s die gerelateerd zijn aan het gebruik van genotmiddelen, onvoldoende beweging, bestrijding van overgewicht en sociaal isolement door het treffen van preventieve maatregelen. In 2009 is een start gemaakt met het opstellen van de nota Lokaal gezondheidsbeleid waarin bovengenoemde onderwerpen als speerpunt terugkomen. Centra Jeugd en Gezin In 2011 is het wettelijk verplicht voor gemeenten om een Centrum voor Jeugd en Gezin te hebben. Inzet is om een laagdrempelige voorziening zowel fysiek als virtueel te realiseren. In 2009 is een startnotitie vastgesteld waarin bovengenoemde inzet is meegenomen. Coalitieprogramma Het coalitieprogramma voor Kaag en Braassem is in januari 2009 gepresenteerd. Verdere uitwerking en inbedding heeft plaatsgevonden in het concernplan 2009 en in de programmabegroting 2010.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
53
Onderwerpen uit het concernplan: Thema harmonisatie kerntaken (bedrijfsvoering) samenleving Harmonisatie van beleid op de onderstaande onderdelen binnen twee jaar (wet Arhi). In 2009 hebben voor de genoemde onderdelen een start gemaakt met de harmonisatie. Hiervoor hebben intensieve gesprekken plaatsgevonden met de betrokken partijen. Voor de verschillende onderwerpen zijn startnotities vastgesteld. • Harmonisatie subsidie • Harmonisatie ouderenwerk • Harmonisatie sport • Harmonisatie accommodaties Thema beheer en onderhoud/ projecten Maatschappelijke stage Uitvoering geven aan het project maatschappelijke stage. In 2009 is geen prioriteit gegeven aan dit project. Vrijwilliger en sportman/ -vrouw van het jaar Verkiezing voor de vrijwilliger van het jaar en de sportman/-vrouw van het jaar. In 2009 is geen prioriteit gegeven aan dit project. Thema Organisatiezaken Samenleving Aanbesteding hulpmiddelen Wmo Het organiseren en uitvoeren van de aanbesteding van de hulpmiddelen Wmo voor de gemeente Kaag en Braassem. In 2009 zijn de hulpmiddelen Wmo in regionaal verband Europees aanbesteed, wat geresulteerd heeft in een raamcontract met drie organisaties. Aanbesteding hulp bij het huishouden Het organiseren en het uitvoeren van de aanbesteding van de hulp bij het huishouden voor de gemeente Kaag en Braassem. In 2009 is in regionaal verband een retender (miniaanbesteding) uitgevoerd, wat geresulteerd heeft in de uitbreiding van het aantal organisaties dat hulp bij het huishouden in onze gemeente levert. .
█
WAT ZOUDEN WE ER VOOR GAAN DOEN EN WAT HEBBEN WE ER VOOR GEDAAN?
Uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning Meerjarenbeleidplan 2008-2011 Er is in 2009 uitvoering gegeven aan het bieden van individuele ondersteuning door regelingen op het gebied van hulp bij het huishouden, individuele verstrekkingen zoals woningaanpassingen, en collectief vraagafhankelijk vervoer, zoals de Regiotaxi en de Rijnstreekhopper. Ook is in 2009 aandacht besteed aan de ontwikkelingen binnen de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ), de zogenoemde pakketmaatregel, en de gevolgen van deze ontwikkelingen voor de Wmo, zoals het wegvallen van de grondslag psychosociaal voor de functie Begeleiding. Regionaal is voor de eerste maatregel samenwerking gezocht met het Meldpunt Zorg en Overlast, waardoor mensen – voor wie een vorm van begeleiding onmisbaar is – nog steeds in aanmerking kwamen voor (in principe kortdurende) begeleiding. In 2010 worden mogelijkheden onderzocht om één en ander structureel in te bedden binnen de diverse beleidsterreinen. In 2009 is geen uitvoering gegeven aan het opstellen van het uitvoeringsplan Wmo 2009. Prioriteit lag bij het harmoniseren van de diverse beleidsterreinen en het anticiperen op nieuwe ontwikkelingen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
54
Voor de uitvoering van werkzaamheden ten behoeve van prestatieveld 6 van de Wmo, individuele verstrekkingen, zijn circa 20 partijen gecontracteerd. In 2009 zijn in regionaal verband voorbereidingen getroffen om te komen tot een contractbeheersorganisatie. Hiermee wordt met name beoogd de kwaliteit van de uitvoering te waarborgen en de kosten te beheersen. In 2009 is er voor de gemeente Kaag en Braassem een Wmo adviesraad opgericht. Deze adviesraad geeft zowel gevraagd als ongevraagd advies over de diverse ontwikkelingen binnen de Wmo. Wmo-vervoer In 2009 is de overgang per 1 januari 2010 van gebruikers van de Rijnstreekhopper naar de Regiotaxi voorbereid en uitgevoerd. In Holland Rijnland verband is gewerkt aan de aanbesteding voor een collectief vraagafhankelijk vervoerssysteem dat moet ingaan per 1 januari 2011. Herstructurering Bibliotheekwerk In 2009 is een start gemaakt met het opstellen van beleid via een budgetcontract met de basisbibliotheek. Hierin zijn vier hoofd resultaatgebieden benoemd. In het budgetcontract zijn de prestatie-eenheden of kengetallen vastgesteld om de resultaten van de inspanningen van de basisbibliotheek te meten. In 2009 is een 0-meting uitgevoerd om de huidige situatie in kaart te brengen. Deze 0-meting zal als basis dienen voor het op te stellen contract. Jeugdbeleid Zie centra Jeugd en Gezin Sociale Cohesie Bij het opstellen van de verschillende nota’s/beleidskaders binnen de prestatievelden van de Wmo is het onderwerp sociale cohesie meegenomen. Vrijwilligersbeleid In 2009 hebben wij de mogelijkheid van een vrijwilligersverzekering onderzocht. Uiteindelijk hebben wij deze verzekering afgesloten en actief kenbaar gemaakt bij de verenigingen / instellingen / vrijwilligers. Accommodaties In 2009 is gestart met een inventarisatie van alle gemeentelijke accommodaties. Dit overzicht moet input geven voor de nog op te stellen maatschappelijke structuurvisie. Voor Braassemerland en de ontwikkeling van de sociale infrastructuur in dit gebied is een projectleider maatschappelijke voorzieningen aangesteld, die verantwoordelijk is voor de invulling van deze infrastructuur. Maatschappelijke opvang, openbare geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg In 2009 is een overleg gestart met de Regiocoördinator van RAAK (Reflectie en Actiegroep Aanpak Kindermishandeling). Daarnaast is er een regionaal meldpunt huiselijk geweld en is een publiciteitscampagne gestart rondom huiselijk geweld in 2009. Ouderenbeleid De gemeenteraad heeft op 28 september 2009 de startnotitie Ouderenbeleid vastgesteld. In deze notitie zijn de uitgangspunten voor het ouderenbeleid voor onze gemeente benoemd en is een planning opgenomen om te komen tot een nota ouderenbeleid. Na vaststelling van de startnotitie hebben diverse gesprekken plaatsgevonden met de drie grote ouderenorganisaties in de gemeente, te weten de Stiwo Leimuiden/Rijnsaterwoude, de Stiwo Hoogmade/Woubrugge en Stichting Welzijn Ouderen de Spil. Tijdens deze overleggen konden zij een bijdrage leveren aan het vormgeven van het ouderenbeleid.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
55
Lokaal gezondheidsbeleid 2009 stond in het teken van vaccinatieprogramma’s: vaccinaties tegen de Mexicaanse griep en baarmoederhalskanker. Daarnaast is een start gemaakt met het vormgeven van de nota Lokaal gezondheidsbeleid. Deze nota is opgesteld met de input uit de overleggen met huisartsen en gerelateerde instellingen. Verder is de gemeente in 2009 nauw betrokken bij de verhuizing van het gezondheidscentrum en de maatschappelijke organisaties naar de nieuwbouw aan de Schoolbaan. Centra voor jeugd en gezin Wij zijn in gesprek gegaan met de kernpartners om het CJG gestalte te geven, zowel ten aanzien van een locatie als de wijze van samenwerking en de mogelijkheden om de doelgroep te bereiken. Inzet is een laagdrempelige voorziening, zowel fysiek als virtueel. In 2009 is een eerste aanzet gegeven voor het realiseren van het CJG in Kaag en Braassem. De gemeenteraad heeft daartoe een startnotitie vastgesteld. Regionaal zijn diverse werkgroepen ingericht die zich bezighouden met de diverse aspecten van het CJG, zoals registratie en informatie, de baliefunctie, het virtuele CJG en de backoffice. De kernpartners nemen ook deel aan deze werkgroepen. Daarnaast is in 2009 aandacht besteed aan het invoeren van het Digitaal dossier jeugdgezondheidszorg en de Verwijsindex risicojongeren JeugdMATCH. Deze laatste is met succes in 2009 ingevoerd. Ten slotte heeft onze gemeente, samen met de regiogemeenten en een groot aantal instellingen, op 27 oktober 2009 de convenanten jeugdbeleid – jeugdzorg ondertekend. Gemeenten en instellingen hebben hun samenwerking bekrachtigd in een nieuw convenant met gezamenlijke doelen voor het jeugdbeleid, de verwijsindex JeugdMATCH, de coördinatie van zorg en 1gezin1plan. Onderwerpen uit het concernplan: Thema harmonisatie kerntaken (bedrijfsvoering) samenleving In 2009 is een start gemaakt met de harmonisatie van het beleid van hieronder genoemde onderwerpen. Hiervoor zijn gesprekken gevoerd met de betrokken partijen en zijn voor onderstaande onderwerpen startnotities opgesteld en ter vaststelling voorgelegd aan de raad. • Harmonisatie subsidie • Harmonisatie ouderenwerk • Harmonisatie sport • Harmonisatie accommodaties Thema beheer en onderhoud/ projecten Maatschappelijke stage In 2009 is geen uitvoering gegeven aan dit project. Vrijwilliger en sportman/ -vrouw van het jaar In 2009 is geen uitvoering gegeven aan dit project. Thema Organisatiezaken Samenleving Aanbesteding hulpmiddelen Wmo In 2009 heeft een Europese aanbesteding hulpmiddelen Wmo plaatsgevonden. Deze aanbesteding is regionaal uitgevoerd. De aanbesteding heeft geleid tot het afsluiten van een raamovereenkomst met drie organisaties: Harting bank, Vegro en Welzorg. Ingangsdatum van de nieuwe raamovereenkomsten is 1 januari 2010.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
56
Aanbesteding hulp bij het huishouden In 2009 heeft een retender (miniaanbesteding) voor de hulp bij het huishouden plaatsgevonden. Deze retender is regionaal uitgevoerd. De mini-aanbesteding heeft geleid tot een aanscherping van de parameters op basis waarvan de opdracht tot leveren van hulp bij het huishouden wordt verstrekt. De voorkeur van de klant heeft hierin een zwaardere stem gekregen. Daarnaast is het aantal organisaties dat hulp bij het huishouden in onze gemeente levert dankzij de retender uitgebreid en zijn de wachtlijsten sterk afgenomen.
█
WAT MOCHT HET KOSTEN EN WAT HEEFT HET GEKOST?
In onderstaande tabel zijn de totale lasten en baten op het programma Welzijn opgenomen. Deze lasten en baten hebben betrekking op wat er in het verslagjaar 2009 bij deze gemeentelijke taken is gerealiseerd. Programma 6
Welzijn
Totale lasten Totale baten Resultaat vóór bestemming Mutatie reserves Resultaat ná bestemming
Begroting 2009 vóór wijziging
Begroting 2009 ná wijziging
Realisatie rekening 2009
Begroting ná wijziging vs. realisatie
12.557.890 3.675.040
12.959.732 3.604.640
12.671.646 3.797.022
288.086 192.382-
8.882.850
9.355.092
8.874.625
480.467
102.1008.780.750
473.6008.881.492
149.5518.725.074
324.049156.418
Hiervoor is gerapporteerd over wat er in het verslagjaar is gerealiseerd ten aanzien van de bij de begroting gestelde doelen. Indien bij de uitvoering belangrijke verschillen zijn geconstateerd tussen de hiervoor benodigde middelen en de hiervoor beschikbaar gestelde middelen dan is hierover bij de tussentijdse rapportage melding gemaakt. Indien er na de laatste tussentijdse rapportage nog belangrijke verschillen zijn geconstateerd, dan is hieromtrent een totale analyse van het budgetresultaat opgenomen bij het betreffende programma in het jaarrekeningdeel, dat verderop in dit boekwerk is opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
57
ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN BESTEDING ONVOORZIEN Primaat Portefeuillehouder Wethouder A.J.M. van Velzen
alle producten binnen dit taakveld
Organisatieonderdeel: Afdeling Middelen
alle producten binnen dit taakveld
█
OMSCHRIJVING
Taakvelden Deelnemingen en beleggingen, langlopende geldleningen, de algemene uitkering uit het gemeentefonds, onvoorziene uitgaven, overige baten en lasten, uitvoering Wet Woz, onroerende zaakbelastingen, roerende zaakbelastingen, forensenbelasting, hondenbelasting, invorderingsmaatregelen, inzicht geven in het saldo van baten en lasten vóór- en na bestemming en de reserve mutaties. Doel De algemene dekkingsmiddelen dienen om de exploitatie tekorten bij de overige programma’s af te dekken, zodanig dat een sluitende begroting en meerjarenbegroting wordt verkregen. Tevens worden hier de door de raad besloten dotaties en beschikkingen over de reserves verantwoord, zodat er inzicht wordt gegeven in het totale exploitatieresultaat vóór- en na bestemming. Bestaande beleidskaders De hierna te noemen beleidskaders zijn inhoudelijk geharmoniseerd, met uitzondering van het beleid voor reserves en voorzieningen. Harmonisatie hiervan zal in 2010 plaatsvinden. Omschrijving
Jaar vaststelling
Financiële verordening Controleverordening (accountantscontrole) Verordening onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid Begroting 2009 Meerjarenraming 2009- 2012 Kadernota 2009 Treasurystatuut 2009 Nota reserves en voorzieningen Legesverordening Verordening OZB en RZB Overige belastingverordeningen Besluit Begroting en Verantwoording 2003
2009 2009 2009 2009 2009 2008 2009 2010 2008 2009 2008 2003
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
58
Financiële verordening (artikel 212) De financiële verordening vermeldt de uitgangspunten voor het financiële beleid, en geeft regels voor het financiële beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie. Deze verordening dient te waarborgen dat aan de eisen van rechtmatigheid, verantwoording en controle wordt voldaan. Controleverordening (artikel 213) Deze verordening regelt de wijze waarop de controlefunctie door de accountant dient te worden uitgeoefend en verantwoording dient te worden afgelegd. Verordening onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid Artikel 213a Gemeentewet verplicht tot het periodiek onderzoek verrichten naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door het college gevoerde bestuur. Anders dan het onderzoek door de rekenkamer gaat het hierbij om een zelfonderzoek. Diverse begrotingsstukken zoals genoemd De raad stelt jaarlijks aan de hand van de kadernota en het raad- en collegeprogramma de eerstvolgende begroting en het meerjarenperspectief vast. Daarin legt de raad tevens de beleidslijnen in meerjarenperspectief neer. Treasurystatuut Hierin is, op basis van een door de raad vastgestelde verordening, de wijze geregeld waarop door het college de geldmiddelen moeten worden beheerd. Nota reserves en voorzieningen In de nota worden, uitgaande van de geldende comptabiliteitsregels, kaders gegeven waarmee met het vermogen van de gemeente kan en mag worden omgegaan. Voor elk van de te onderscheiden reserves en voorzieningen word aangegeven het doel, aanleiding tot de instelling ervan, de wijze waarop ze wordt gevormd en aangewend, de maximale en minimale hoogte ervan, evenals de looptijd. Tevens wordt een onderscheid gemaakt in functies die aan de onderscheiden reserves kunnen worden toegekend. Legesverordening De legesverordening regelt de wijze waarop de gemeente betaling kan vorderen voor uitgevoerde diensten en de erbij behorende tarieven. Het is een bescheiden eigen inkomstbron welke landelijk in discussie is vanuit een behoefte aan uniformering van tarieven. Belastingverordeningen De gemeente heft diverse belastingen. De grondslagen en de tarieven van deze belastingen worden jaarlijks, mede in samenhang met de vast te stellen begroting geactualiseerd. Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) Hierin wordt door het rijk geregeld op welke wijze de financiële huishouding van de gemeenten in operationele zin dient te worden vorm gegeven. Regelmatig verschijnt er aanvullende regelgeving, waarin deels dwingende regels en deels aanbevelingen worden gegeven.
█
WAT WILDEN WE BEREIKEN EN WAT HEBBEN WE BEREIKT?
Ontwikkelingen In de paragraaf Lokale heffingen zijn de uitgangspunten beschreven voor de heffing van de gemeentelijke belastingen en heffingen. Hierna worden enkele specifieke ontwikkelingen genoemd. •
Door de rijksoverheid is gedurende 2009 aangegeven dat de heffing van precarioheffingen op kabels en leidingen afgeschaft zou gaan worden. Het wetgevingstraject is echter in 2009
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
59
•
•
nog niet afgerond. Inmiddels overweegt het demissionaire kabinet om de precariobelasting toch te handhaven. De tarieven van de OZB zijn vrijgegeven, wel zal het rijk erop toezien dat de gemeenten niet over gaan tot excessieve verhogingen en maakt om dit te reguleren gebruik van de zogenaamde macronorm. De grondslag voor de heffing van OZB is per 1 januari 2009 veranderd. In plaats van een tarief per waarde eenheid van € 2.500,-, vindt de heffing plaats door middel van een percentage van de WOZ-waarde van de woning. Deze gewijzigde systematiek leidt niet tot een hogere belasting en wordt ook gehanteerd bij de berekening van het huurwaardeforfait inzake de inkomstenbelasting.
Coalitieprogramma Het coalitieprogramma voor Kaag en Braassem is in januari 2009 gepresenteerd. Verdere uitwerking en inbedding heeft plaatsgevonden in het concernplan 2009 en in de programmabegroting 2010. Onderwerpen uit het concernplan: Thema harmonisatie Middelen Harmoniseren van financieel beleid met als doel een eenduidig beleid. In het concernplan zijn de volgende onderwerpen genoemd. Vaststelling nota reservebeleid De harmonisatie van het reservebeleid diende plaats te vinden, ten eerste om de kaders vast te leggen voor vorming, besteding en instandhouding van reserves en voorziening voor de gemeente Kaag en Braassem. In de tweede plaats dient hiermee beleid geformuleerd te worden inzake het weerstandsvermogen van de gemeente. De harmonisatie bleek complex. In 2009 is inzicht verkregen in de oorsprong en bestemming van de bestaande reserves en voorzieningen. Dit inzicht vormt de basis voor de feitelijke harmonisatie in 2010. Vastgestelde verordening verbrede rioolheffing In het kader van de harmonisatie diende per 1-1-2010 een verordening te worden vastgesteld gebaseerd op de regelgeving volgens het nieuw vast te stellen verbrede GRP. In december 2009 is de nieuwe verordening voor 2010, gebaseerd op het nieuwe GRP, vastgesteld. Thema beheer op orde Middelen Taakstelling bezuinigingen € 200.000,Op basis van de meerjarenbegroting 2009 - 2012 diende er met ingang van 2010 een structurele bezuinigingstaakstelling van € 200.000,- te zijn ingevuld. In de door de raad in november 2009 vastgestelde begroting 2010 is deze taakstelling gerealiseerd. Begroting 2010 Doelstelling was een realistisch en inhoudelijk overzicht van inkomsten en uitgaven voor 2010. In de begroting 2010, vastgesteld in november 2009, is een volgende stap gezet in de ontwikkeling van het begrotingsdocument en in het verder op orde brengen van de financiële huishouding van de gemeente Kaag en Braassem. Door de verbetering van de begroting is meer inzicht verkregen in de onderlinge samenhang en afhankelijkheden tussen de verschillende begrotingsthema’s en activiteiten. Frictiekosten 2010 tot 2013 In verband met het wegvallen van de fusie-uitkering van het rijk met ingang van 2013, dienen de frictiekosten te zijn afgebouwd. In 2009 heeft inventarisatie plaatsgevonden van de personele Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
60
frictiekosten. Op basis hiervan wordt een bedrag van € 280.000,- aan frictiekosten afgebouwd in de periode 2010 - 2012. Thema organisatiezaken Bestuursrapportage 2009 Om zicht te houden op het verloop van inkomsten en uitgaven in het begrotingsjaar, diende in 2009 eenmaal een bestuurlijke rapportage plaats te vinden. In december 2009 is deze rapportage aan uw raad voorgelegd, waarin is gerekend op een beperkt nadelig resultaat over 2009. Overige bestuurlijk relevante onderwerpen Jaarrekeningen 2008 voormalige gemeenten In het kader van het financieel begrotingstoezicht dienden de jaarrekeningen 2008 van de beide voormalige gemeenten voor 15 juli 2009 bij de provincie te zijn ingediend. In juni 2009 zijn de beide jaarrekeningen door uw raad vastgesteld en vervolgens binnen de gestelde termijn bij de gedeputeerde staten ingediend. Aanslagoplegging en herwaardering 2009 en 2010 Teneinde de belastinginkomsten van de gemeente over het jaar 2009 tijdig te kunnen innen dienden de belastingaanslagen eind april 2009 te worden opgelegd. Nadat de samenvoeging van de belastingbestanden en de vaststelling van de OZB-tarieven in het eerste kwartaal van 2009 hadden plaatsgevonden, zijn de aanslagen eind april 2009 opgelegd. Streekarchief Met ingang van 1 januari 2009 diende de gemeente Kaag en Braassem deel te nemen aan de gemeenschappelijke regeling Streekarchief Rijnlands Midden. Vanwege de fusie neemt de gemeente sinds 1 januari 2009 deel aan de gemeenschappelijke regeling.
█
WAT ZOUDEN WE ER VOOR GAAN DOEN EN WAT HEBBEN WE ER VOOR GEDAAN?
Vaststelling nota reservebeleid Oorspronkelijk was dit gepland in 2009. Bij de uitwerking in 2009 bleek dat de harmonisatie verschillende complexe vraagstukken opriep ten aanzien van te maken keuzes en de financiële consequenties hiervan. Daarbij diende samenhang te worden aangebracht met de grondexploitaties, de financiering van projecten in de openbare ruimte en het risicoprofiel van de gemeente. Deze zaken zijn pas eind 2009 in beeld gekomen. Hierom is de beleidsharmonisatie naar 2010 doorgeschoven. De nieuwe nota wordt gelijktijdig met de jaarrekening 2009 in uw raad behandeld. Vastgestelde verordening verbrede rioolheffing Op 14 december 2009 is de verordening rioolheffing 2010, op basis van het nieuwe GRP, door uw raad vastgesteld. Daarbij heeft ook harmonisatie van de heffingsgrondslag plaatsgevonden, waarbij is gekozen voor een vastbedrag per huishouden gekoppeld aan de capaciteit van de watermeter van het betreffende object. Taakstelling bezuinigingen € 200.000,Dit is gerealiseerd door bezuinigingen door te voeren in de bedrijfsvoering van de organisatie, op onder meer de uitgaven voor vervanging meubilair, drukwerk, kopieerkosten etc.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
61
Begroting 2010 Wij hebben aan uw raad voor 2010 een begroting voorgelegd waarin ten aanzien van de leesbaarheid en toegankelijkheid van de informatie een duidelijke stap voorwaarts is gezet. Tevens heeft herijking plaatsgevonden van alle begrotingsbudgetten, waardoor aansluiting is gevonden bij de bedrijfsprocessen en beleidsuitvoering door de nieuwe gemeente. De vastgestelde begroting geeft op overzichtelijke wijze een beeld van de voor 2010 gestelde kaders, de voorgenomen activiteiten en de hierbij benodigde middelen. Frictiekosten 2010 tot 2013 Voor de periode 2010-2012 zijn de frictiekosten in beeld gebracht die in deze periode worden weggewerkt. Op basis hiervan zal er met ingang van 1-1-2013 een bedrag van € 280.000,bespaard worden op de totale formatiekosten. Bestuursrapportage 2009 In december 2009 is de bestuursrapportage 2009 aan uw raad voorgelegd. Op basis van de inzichten van dat moment werd er een beperkt rekeningtekort verwacht. De structurele effecten uit de rapportage zijn verwerkt in begroting 2010. Jaarrekeningen 2008 voormalige gemeenten Naast het opstellen en vaststellen van de begroting 2009 in het eerste kwartaal van 2009, zijn in deze periode ook de beide jaarrekeningen over 2008 van de voormalige gemeenten opgesteld. Beide rekeningen sloten op basis van de normale bedrijfsvoering met een positief resultaat. Daarnaast diende in beide jaarrekeningen voorzieningen te worden gevormd voor het afdekken van verliezen uit grondexploitaties, in totaal voor een bedrag van € 4,2 miljoen. Aanslagoplegging en herwaardering 2009 en 2010 Nadat eind 2008 de herwaardering in de beide voormalige gemeenten was uitgevoerd, is op 1-12009 gestart met het samenvoegen van de belastingbestanden vanuit de beide gemeenten. Eind april 2009 is het eerste belastingkohier opgelegd, het tweede kohier volgde eind augustus 2009. Medio 2009 is tevens gestart met de voorbereiding van de herwaardering voor de aanslagoplegging eind februari 2010. Oplegging van deze aanslagen, in een kohier, is na goedkeuring van de Waarderingskamer volgens de planning gebeurd. In het hierna volgende overzicht vindt u een het aantal WOZ-bezwaarschriften die zijn ingediend naar aanleiding van de aanslagoplegging/waardebeschikking in 2009. Tevens wordt aangegeven op welke wijze deze bezwaren zijn afgehandeld. Overzicht afhandeling WOZ-bezwaren 2009 Omschrijving Ingediende bezwaarschriften Waarvan waarde gehandhaafd Waarvan waarde aangepast Totaal
Woningen 645
Niet-woningen 101
428 217 645
70 31 101
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Totaal 746 498 248 746
62
Streekarchief Per 1 januari 2009 is de gemeente aangesloten bij het streekarchief. Enerzijds een logisch vervolg op de deelname van de voormalige gemeente Jacobswoude aan deze regeling anderzijds noodzakelijk omdat de archieven van de gemeente Kaag en Braassem niet in één eigen archiefruimte ondergebracht kunnen worden. De te bewaren archieven van de gemeente Kaag en Braassem ouder dan 20 jaar zijn bij het streekarchief ondergebracht. Met ingang van 2009 is in totaal 513 strekkende meter van het archief van de gemeente Kaag en Braassem in het streekarchief aanwezig. In de archiefcommissie is de gemeente vertegenwoordigd door de portefeuillehouder Middelen. Naast dit overleg is er in 2009 ook een ambtelijk overleg ingesteld. Vanwege het feit dat het huidige streekarchief niet meer voldoet aan de wettelijke eisen is in 2008 besloten om over te gaan tot nieuwbouw. De planontwikkeling is nog onderwerp van discussie tussen de aangesloten gemeenten. In 2010 zal definitieve besluitvorming hierover plaats vinden.
█
WAT MOCHT HET KOSTEN EN WAT HEEFT HET GEKOST?
Alle hierna te noemen budgetafwijkingen zijn het gevolg van de uitvoering van het ter zake vastgestelde beleid en met inachtneming van de daarbij geldende hogere regelgeving. In onderstaande tabel zijn de totale lasten en baten op het programma Algemene dekkingsmiddelen opgenomen. Deze lasten en baten hebben betrekking op wat er in het verslagjaar 2009 bij deze gemeentelijke taken is gerealiseerd. Programma 7
Financiering en algemene dekkingsmiddelen
Begroting 2009 vóór wijziging
Begroting 2009 ná wijziging
Realisatie rekening 2009
Begroting ná wijziging vs. realisatie
Totale lasten Totale baten
455.060 26.576.700
2.889.044 74.454.000
872.736 73.719.197
2.016.308 734.803
Resultaat vóór bestemming
26.121.640-
71.564.956-
72.846.461-
1.281.505
1.098.400-
43.382.486
46.180.561
2.798.075-
27.220.040-
28.182.470-
26.665.900-
1.516.570-
Mutatie reserves Resultaat ná bestemming
Hiervoor is gerapporteerd over wat er in het verslagjaar is gerealiseerd ten aanzien van de bij de begroting gestelde doelen. Indien bij de uitvoering belangrijke verschillen zijn geconstateerd tussen de hiervoor benodigde middelen en de hiervoor beschikbaar gestelde middelen dan is hierover bij de tussentijdse rapportage melding gemaakt. Indien er na de laatste tussentijdse rapportage nog belangrijke verschillen zijn geconstateerd, dan is hieromtrent een totale analyse van het budgetresultaat opgenomen bij het betreffende programma in het jaarrekeningdeel, dat verderop in dit boekwerk is opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
63
PARAGRAFEN █
INLEIDING
In de paragrafen worden de resultaten van de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot de beheersmatige aspecten en de lokale heffingen. Doel van de paragrafen is om onderwerpen die versnipperd in de jaarrekening staan te bundelen in een kort overzicht met de nodige toelichting, om zodoende de raad een beter inzicht te verschaffen in een bepaald materiegebied. De opname van de paragrafen in de begroting en de jaarstukken vormt een verplicht onderdeel als gevolg van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten. De wijze waarop invulling wordt gegeven aan de paragrafen kan verschillen. Dit hangt samen met het feit of er actuele kaderstellende nota’s op het beleidsterrein van de betreffende paragraaf bestaan. Indien dit het geval is, kan worden volstaan met een kortere berichtgeving in de paragraaf. Indien dit niet het geval is, dan is dit uitvoeriger in de paragraaf beschreven en zal deze nadrukkelijker een rol in de kaderstelling bij de uitvoering van het desbetreffende beleidsterrein vormen. Het streven is echter om over zoveel mogelijk actuele beleidsnota’s te kunnen beschikken voor de onderwerpen, waarnaar in de paragrafen wordt verwezen. 1 2 3 4 5 6 7
Lokale heffingen Risicomanagement en weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Financiering en treasury Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
64
PARAGRAAF 1 – LOKALE HEFFINGEN In de paragraaf Lokale heffingen wordt na de inleiding aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: • de geldende verordeningen • overzicht gemeentelijk belastingdomein • toelichting tariefsontwikkeling algemene gemeentelijke belastingen, rechten en retributies • toelichting tariefsontwikkeling van de overige gemeentelijke belastingen/heffingen • kwijtscheldingsbeleid Inleiding De lokale heffingen zijn een belangrijke inkomstenbron van de gemeente, afkomstig van de burgers en bedrijven. Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen in 2009. De lokale heffingen hebben als dekkingsmiddel betrekking op verschillende beleidsvelden en zijn hierdoor in meerdere onderdelen van jaarrekening terug te vinden. De lokale heffingen kunnen onderscheiden worden in: •
•
•
Algemene belastingen: Er is géén sprake van een rechtstreeks verband tussen de geheven belasting en bepaalde uitgaven. De opbrengst kan voor alle gemeentelijke uitgaven dienen. (voorbeeld: onroerende-zaakbelasting). Rechten : Er is sprake van een rechtstreeks verband tussen de geheven belasting en bepaalde uitgaven. De opbrengst dient ter dekking van de kosten van dienstverlening en/of voorzieningen waarvan de burger gebruik kan maken. (voorbeeld: afvalstoffenheffing) Retributies: Dit zijn betalingen voor een door de gemeente specifiek voor de individuele burger verrichte dienst. De burger heeft hier direct profijt van. (voorbeeld: leges)
De geldende verordeningen De Wet Arhi bepaalt als algemene regel dat voor het overgaande gebied van de betreffende voormalige gemeenten voorschriften, waaronder de belastingverordeningen, die voor de datum van herindeling zijn vastgesteld hun rechtskracht behouden. De hierna volgende verordeningen, inclusief de tarieven, zijn op 9 december 2008 na behandeling in de gezamenlijke raden, vastgesteld door raden van de voormalige gemeenten Alkemade en Jacobswoude, met uitzondering van de verordening Lijkbezorgingsrechten. Deze verordening is alleen door de raad van de voormalige gemeente Jacobswoude vastgesteld, omdat alleen op het betreffende grondgebied een openbare begraafplaats is. • • • • • • • • •
Verordening belastingen op roerende woon- en verblijfsruimten 2009 Verordening afvalstoffenheffing en reinigingsrechten 2009 Verordening rioolrechten 2009 Verordening hondenbelasting 2009 Verordening forensenbelasting 2009 Verordening precariobelasting 2009 Verordening Lijkbezorgingsrechten 2009 Verordening marktgeld Jacobswoude 2009 Legesverordening 2009
Voor de verordeningen onroerende-zaakbelastingen en roerende-zaakbelastingen is deze algemene regel niet van toepassing. De Wet Arhi kent hiervoor een uitzondering waarmee wordt Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
65
bepaald dat deze verordeningen binnen 3 maanden na de herindelingsdatum met terugwerkende kracht kunnen worden vastgesteld. Deze verordeningen zijn op 30 maart 2009 vastgesteld door de raad van Kaag en Braassem. Onderstaand staat een overzicht van de opbrengsten van belastingen 2009 ten opzichte van de begroting 2009. Overzicht gemeentelijk belastingdomein Verordening
Grondslag
Onroerende zaakbelastingen
1.
Eigenarenbelasting
2.
Gebruikersbelasting
1.
Eigenarenbelasting
2.
Gebruikersbelasting
Roerende zaakbelastingen
Geraamde opbrengst Werkelijke opbrengst 2009 na wijziging 2009 € 3.503.000
€ 3.497.319
€ 420.000
€ 409.285
€ 3.900
€0
€0
€0
Afvalstoffenheffing en Reinigingsrechten
Inzameling van huishoudelijke afvalstoffen, respectievelijk bedrijfsafval
€ 2.849.000
€2.830.085
Rioolrechten
Voor het direct of indirect afvoeren van afvalwater op de gemeentelijke riolering
€ 2.640.300
€ 2.557.608
Hondenbelasting
Houden van een hond
€ 56.900
€ 51.209
Forensenbelasting
Meer dan 90 dagen van een jaar een gemeubileerde woning beschikbaar houden
€ 407.300
€ 400.000
Precariorechten
Het hebben van voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond
€ 657.400
€ 653.134
Lijkbezorgingsrechten
Het gebruik van de gemeentelijke begraafplaats
€ 94.400
€ 83.061
Marktgelden
Innemen van een standplaats
€ 20.500
€ 17.479
Leges (secretarieleges en bouwleges
Door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten
€ 1.361.500
€ 1.899.656
€ 12.014.200
€ 12.398.836
Totaal belastingopbrengst
De verschillen tussen de geraamde en de werkelijke opbrengsten worden nader toegelicht bij de programmaverantwoording. Toelichting tariefsontwikkeling algemene gemeentelijke belastingen, rechten en retributies Alle hierna te noemen percentages en tarieven zijn conform de vaststelde verordeningen. Naast de onroerende-zaakbelastingen (OZB) zijn hondenbelasting, forensenbelasting en precariobelasting algemene heffingen en als zodanig maken de hieraan verbonden opbrengsten onderdeel uit van de algemene middelen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
66
Onroerende-zaakbelastingen (OZB) Vanaf 2007 vindt jaarlijks herwaardering plaats. In 2008 zijn de WOZ-waarden opnieuw bepaald voor de OZB-heffing in 2009. Voor wat betreft de OZB geldt dat de limitering van de onroerendezaakbelastingen per 1 januari 2008 is vervallen. Door middel van de zogenaamde macronorm houdt het rijk de landelijke ontwikkeling van de OZB in de gaten. Ten behoeve van de aanslagoplegging in april 2009 heeft herwaardering van de WOZ-waarden plaatsgevonden, met als waardepeildatum 1-1-2008. Op grond van de uitkomsten van deze herwaardering is er sprake van een gemiddelde stijging van de WOZ-waarde voor woningen van circa 3% en voor niet-woningen van circa 4%. Met deze gemiddelde waardeontwikkeling is rekening gehouden bij de berekening van de OZB-tarieven, door deze tarieven evenredig te verlagen. Kaag en Braassem kende in 2009 een woningbestand van 10.982 objecten met een totale WOZwaarde van ongeveer € 3,2 miljard. Bij de niet-woningen ging het in 2009 om 1.476 objecten met een totale WOZ-waarde van bijna € 0,5 miljard. Roerende-zaakbelastingen Deze belastingen worden geheven van roerende woon- of verblijfsruimten die duurzaam aan een plaats gebonden zijn en dienen tot permanent gebruik. De grondslag voor de heffing is de waarde van de roerende zaak, die op dezelfde wijze als bij de onroerende zaken wordt vastgesteld. De tarieven zijn gelijk aan die voor de OZB. In belastingjaar 2009 zijn geen aanslagen roerende-zaakbelastingen opgelegd, vanwege de onduidelijkheid die er bestond over het antwoord op de vraag wat een roerende zaak is. De Hoge Raad heeft zich daar onlangs over uitgesproken. Bekeken wordt of de desbetreffende objecten alsnog worden aangeslagen, hetzij via de roerende- hetzij via de onroerende- zaakbelasting. Afvalstoffenheffing/Reinigingsheffing Afvalstoffenheffing wordt geheven van gebruikers van (recreatie)woningen terwijl de reinigingsheffing opgelegd wordt voor het inzamelen en verwerken van bedrijfsafval. Met betrekking tot de afvalstoffenheffing is het beleid dat de tarieven worden gebaseerd op 100% dekking van alle te maken kosten van inzameling en verwerking van het aangeboden afval inclusief de te compenseren BTW. De basis voor het bepalen van het tarief van 2009 was de opbrengst van de vervaardigde kohieren voor 2008 in relatie tot de te verwachten exploitatielasten. Rioolrechten Voor de rioleringsexploitatie geldt het gemeentelijk rioleringplan (GRP) als uitgangspunt. Voor de gemeente Kaag en Braassem is dit in december 2009 door uw raad vastgesteld. Voor de heffing in 2009 is nog gebruikt gemaakt van de oorspronkelijke heffingsgrondslagen van de beide voormalige gemeenten, dat wil zeggen op basis van waterverbruik op het grondgebied van de voormalige gemeente Alkemade en een vast bedrag per aansluiting op het grondgebied van de voormalige gemeente Jacobswoude. Er heeft wel harmonisatie plaatsgevonden ten aanzien van de hoogte van het bedrag van de aanslag, hetgeen betekent dat voor gemiddeld verbruik is uitgegaan van 125 m3 water per jaar.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
67
Tarieven 2009 voor OZB, afvalstoffenheffing en rioolrechten Tarief 2009
Belastingsoort Onroerende zaakbelastingen - eigenaren woningen
0,0892%
- eigenaren niet-woningen
0,1317%
- gebruikers niet-woningen
0,1066%
Afvalstoffenheffing - eenpersoonshuishouding
€ 201,00
- meerpersoonshuishouden
€ 300,00
Rioolrechten (*)
€ 248,00
Toelichting tariefsontwikkeling van de overige gemeentelijke belastingen/heffingen Hondenbelasting Onder de naam “Hondenbelasting” wordt een recht geheven voor het houden van een hond of meerdere honden binnen de gemeente. De inkomsten van deze belasting mogen door de gemeente naar eigen inzicht worden aangewend. Forensenbelasting Deze belasting wordt geheven van personen die niet in de gemeente woonachtig zijn, maar daar wel tenminste 90 dagen van het belastingjaar een gemeubileerde (recreatie)woning ter beschikking hebben. Precariorechten De precariobelasting wordt geheven van degene die één of meer voorwerpen heeft onder, op of boven de voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond, dan wel van degene ten behoeve van wie die voorwerpen onder, op of boven voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond worden aangetroffen. Bij wet is bepaald dat een aantal andere bedrijven van deze belasting vrijgesteld is. Hiervoor is op grond van de Telecommunicatieverordening een afzonderlijke heffing geregeld via de tarieventabel. Recent is duidelijk geworden dat de voorgenomen afschaffing van de precariobelasting niet zal doorgaan. De beroepsprocedures tegen de heffing van precariobelasting op kabels en leidingen die zijn ingesteld door netwerkbeheer Continuon zijn inmiddels afgerond. De gemeente is in het gelijk gesteld. Op basis van het voorgaande wordt de voorziening € 550.000 voor afschaffing precariobelasting opgeheven en wordt het saldo toegevoegd aan de algemene reserve. Lijkbezorgingsrechten Voor het begraven, het plaatsen van een urn of asverstrooiing op één van de gemeentelijke begraafplaatsen zijn rechten verschuldigd. Uitgangspunt is 100% kostendekkendheid. Op begrotingsbasis was er een tekort op de exploitatie van € 8.550,-. Omschrijving Lasten Baten Saldo
Begroting € 102.950 € 94.400 Tekort € 8.550
Rekening € 106.576 € 83.061 Tekort € 23.515
Op rekeningbasis valt het exploitatietekort € 15.000,- hoger uit dan geraamd. Dit bedrag is ten laste gebracht van de algemene middelen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
68
Marktgelden Onder de naam “marktgeld” wordt een recht geheven voor het hebben van een vaste of losse standplaats op de in de gemeente aangewezen locatie(s) voor het houden van de weekmarkt. Leges (o.a. secretarieleges en bouwleges) Onder de naam “leges” wordt een aantal verschillende rechten geheven ter zake van het genot van, door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten. Voor de raming van 2009 is uitgegaan van de geharmoniseerde legestarieven die in december door de afzonderlijke raden zijn vastgesteld. Tarieven overige gemeentelijke belastingen en heffingen Tarief 2009
Belastingsoort Hondenbelasting - eerste hond - tweede
€ 48,00 € 70,00
Forensenbelasting < € 50.000 > € 50.000 en < € 100.000 < € 100.000 Marktgelden - voor een kraam per marktdag per m¹ Precariorechten Lijkbezorgingsrechten Leges
€ 308,00 € 538,00 € 615,00 € 1,70 cf. tabel cf. tabel cf. tabel
Totale belastingdruk meerpersoonshuishouden met eigen woning € 212.000,Belastingsoort
Aanslag 2009
Gemiddelde OZB aanslag
€ 189,10
Afvalstoffenheffing
€ 300,00
Rioolrechten
€ 248,00
Totaal woonlasten
€ 737,10
Kwijtscheldingsbeleid Indien een belastingplichtige op grond van zijn/haar inkomen niet in staat is om de belasting anders dan met buitengewoon bezwaar te betalen kan onder bepaalde voorwaarden kwijtschelding worden verleend. Dit betekent dat de belastingplichtige die een inkomen heeft van 100% of minder van het minimum inkomen (volgens bijstandsniveau) in aanmerking kan komen voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding. Er kan uitsluitend kwijtschelding verleend worden voor de opgelegde belastingen voor afvalstoffenheffing en rioolbelasting. Alle andere heffingen zijn van kwijtschelding uitgesloten. Omschrijving Ingediende kwijtscheldingsverzoeken
Aantal
Bedrag
157
€ 50.745
Waarvan (geheel of gedeeltelijk) toegewezen
96
€ 30.615
Waarvan afgewezen
61
€ 20.130
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
69
PARAGRAAF 2 – RISICOMANAGEMENT EN WEERSTANDSVERMOGEN Inleiding Deze paragraaf omvat; • een inventarisatie van de weerstandscapaciteit (de middelen waarover kan worden beschikt om zich voordoende, niet begrote kosten te dekken); • een inventarisatie van de risico’s (risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en welke van materiële betekenis kunnen zijn voor de financiële positie); • het beleid met betrekking tot de weerstandscapaciteit en de risico’s. Algemeen In de paragraaf “Risicomanagement en weerstandsvermogen” wordt de omvang van de aanwezige financiële weerstandscapaciteit geïnventariseerd. Daartegenover worden de risico’s waaruit materieel nadeel voor de gemeente kan ontstaan geïnventariseerd en waar mogelijk wordt een inschatting gemaakt van de kans dat dit zich daadwerkelijk voordoet. Zoveel als mogelijk wordt inzichtelijk gemaakt wat dan het verwachte beslag op de financiële middelen zou zijn. Het op deze wijze kwantificeren van de risico’s wordt afgezet tegen de aanwezige financiële weerstandscapaciteit van de gemeente om zodoende inzichtelijk te krijgen in hoeverre de gemeente in staat is (het weerstandsvermogen) om deze risico’s financieel op te kunnen vangen zonder dat het functioneren van de gemeente op het bestaande voorzieningenniveau in gevaar wordt gebracht. Het is noodzakelijk om een financiële buffer te hebben (een algemene reserve van voldoende omvang) om de mogelijke financiële gevolgen van de aanwezige risico’s, binnen en buiten de bedrijfsvoering van de gemeente, op te kunnen vangen.
█
WEERSTANDSVERMOGEN / WEERSTANDSCAPACITEIT
Het weerstandsvermogen is te definiëren als het vermogen van de gemeente Kaag en Braassem om de mogelijke financiële gevolgen van de aanwezige risico’s, binnen en buiten de bedrijfsvoering van de gemeente, op te kunnen vangen. De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen die daarvoor kunnen worden ingezet. Onderdelen waarin weerstandscapaciteit aanwezig kan zijn: • de onbenutte belastingcapaciteit; • het vrij aanwendbare deel van de vrije algemene reserve; • de post onvoorzien; • stille reserves. De onbenutte belastingcapaciteit Bij de onbenutte belastingcapaciteit kan gedacht worden aan de vier belangrijkste eigen inkomsten van de gemeente, te weten de afvalstoffenheffing, de rioolrechten, de leges en de OZB. Afvalstoffenheffing Uitgangspunt bij de heffing van afvalstoffenheffing is 100% kostendekkendheid, waarmee tevens rekening wordt gehouden met de btw. op btw-plichtige kostenonderdelen. Daar deze heffing maximaal kostendekkend mag zijn is deze niet relevant voor het weerstandsvermogen. Rioolrechten Ook bij de rioolrechten geldt als uitgangspunt 100% kostendekkendheid, eveneens rekening houdend met de btw op btw-plichtige onderdelen. Ook deze heffing mag maximaal kostendekkend zijn en kan hierdoor eveneens geen rol spelen voor het weerstandsvermogen. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
70
Legesheffing In juli 2007 heeft BZK de Handreiking kostentoerekening leges en tarieven gepubliceerd. Deze handreiking geeft inzicht in de wijze van doorberekening van kosten in rechten, heffingen en tarieven die maximaal kostendekkend mogen zijn. Ook bij de leges streeft de gemeente naar 100% kostendekkendheid en daardoor kan ook dit onderdeel geen rol vervullen in het kader van het weerstandsvermogen. Onroerende zaakbelastingen (OZB) Voor de OZB kan de onbenutte capaciteit worden berekend door het zogenaamde redelijk peil (dit is het normtarief-OZB voor toelating tot artikel 12 van de Financiële-verhoudingswet) te vergelijken met de eigen tarieven. Het redelijk peil wordt jaarlijks gepubliceerd in de meicirculaire. Het redelijk peil 2009 bedraagt (afgerond) € 2,80 per € 2.500,- WOZ-waarde, uitgedrukt in een percentage van de WOZ-waarde is dit voor 2009 0,1138%. Door het vergelijk met de eigen tarieven kan de weerstandscapaciteit op dit onderdeel worden bepaald op € 822.000,-, zoals onderstaand berekend. Eigen inkomsten gemeente Eigenaarsdeel OZB woningen (Opbrengst 2009 € 2.878.577 * 0,1138/0,0892) Eigenaarsdeel OZB niet woningen (opbrengst 2009 € 618.743*0,1138/0,1317) Gebruikersdeel OZB niet woningen (opbrengst 2009 € 409.285*0,1138/0,1066)
Tarieven 2009 0,0892
Redelijk peil 2009 0,1138
Weerstand structureel 793.868
0,1317
0,1138
nihil
0,1066
0,1138
27.644
Totaal
Weerstand Incidenteel
821.512
Reserves en voorzieningen In de nog door uw raad vast te stellen Nota Reservebeleid Kaag en Braassem 2010 zullen de beleidskaders ten aanzien van de reserves en voorzieningen voor Kaag en Braassem worden vastgelegd. Hierna volgt een weergave van de hoofdlijnen. Onderscheid reserves en voorzieningen De basisregel van de afbakening tussen reserves en voorzieningen ligt in het beschikkingsvermogen van de raad om de bestemming van de middelen vrij in te vullen. Bij volledige beschikkingsbevoegdheid is sprake van een reserve. Bij een voorziening is er sprake van een verplichting naar de toekomst, over de daartoe getroffen voorziening kan dan niet worden beschikt zolang deze verplichting bestaat. Voorzieningen kunnen derhalve een rol spelen in het afdekken van veronderstelde risico’s. Een voorbeeld hiervan zijn de getroffen verliesvoorzieningen voor verwachte tekorten bij bouwgrondexploitatie plannen. Reserves Een reserve is een (nog) niet besteed deel van de gemeentelijke middelen. Artikel 43 van het BBV bepaalt dat reserves worden onderscheiden naar: a. Algemene reserve De algemene reserve heeft de primaire functie van weerstandscapaciteit in relatie tot de onderkende en gekwantificeerde risico’s. Het deel van het saldo van de algemene reserve dat moet dienen als weerstandsvermogen moet vrij van renteverplichtingen richting de exploitatie (dus niet belegd) zijn. Tevens dient dit deel voldoende van omvang te zijn voor het afdekken van de gekwantificeerde risico’s waarvoor nog geen afzonderlijke voorzieningen zijn getroffen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
71
b. Bestemmingsreserves Er zijn diverse bestemmingsreserves, maar de bestemmingsreserve die een rol vervult in het weerstandsvermogen is de reserve bouwgrondexploitatie. Deze reserve wordt gevoed met de voordelige saldi uit bouwgrondexploitatie en dient als voeding voor te vormen voorzieningen voor plannen waarbij een verlies wordt verwacht. Voordelige saldi worden pas gestort als deze daadwerkelijk gerealiseerd zijn. In onderstaande tabel zijn de reserves en voorzieningen weergegeven met de saldi 31december 2009, en die een functie hebben in het weerstandsvermogen. Reserves voor berekening van het weerstandsvermogen Reserves Vrije algemene bedrijfsreserve Reserve bouwgrondexploitatie
Saldo per 31-12-2009 in miljoen €
Voorzieningen Verwachte tekorten bouwgrondexploitatie
Weerstand structureel
Weerstand Incidenteel
€ 2,8 € 0,2
€ 2,8 € 0,2
€ 4,5
€ 4,5
Onvoorzien Jaarlijks wordt in de begroting op basis van het aantal inwoners een raming opgenomen op de post onvoorzien. Voor 2009 is dit een bedrag van € 3,75 per inwoner. In 2009 werd bij raadsbesluiten driemaal een beroep gedaan op de post onvoorzien. Budget onvoorzien Budget voor onvoorzien Beschikking voor Greenpoort Aalsmeer Rechtspositie raadsleden Marap Resterende weerstand in de post onvoorzien
Raadsbesluit
juni 2009 juni 2009 dec.2009
Weerstand structureel € 94.700
Beschikkingen in 2009 € 15.000 € 31.495 € 10.700 € 37.505
Stille reserves Bij de begrotingsbehandeling in de raad van maart 2009 is door de raad gevraagd om opnieuw de stille reserves voor Kaag en Braassem te inventariseren. Stille reserves bestaan uit diverse onderdelen zoals gemeentelijke gebouwen, openbare gronden etc. In de loop van 2010 wordt gestart met de inventarisatie van deze onderdelen voor de gemeente Kaag en Braassem. Het streven is om in de begroting 2011 een geactualiseerd overzicht van de stille reserves op te nemen. Vooruitlopend op de inventarisatie van stille reserves kan het volgende worden vermeld. Deelnemingen In 2009 heeft de aandelentransactie met Vattenfall plaatsgevonden waarbij de aandelen van Nuon zijn verkocht. In deze aandelen die conform voorschriften voor de historische verkrijgingprijs op de balans van de gemeenten moesten worden verantwoord schuilde het grootste deel van de stille reserves. Met de verkoop tegen “marktwaarde” in 2009 is dit achterhaald. Gebouwen De marktwaarde van de gemeentelijk gebouwen zal opnieuw moeten worden bepaald. Een functie voor het weerstandsvermogen is slechts aanwezig indien het gebouw niet meer noodzakelijk is voor de gemeentelijke taakuitoefening (bijvoorbeeld het vm. gemeentehuis van Jacobswoude). Gronden Alle eigendommen van de gemeente worden op dit moment geïnventariseerd. Ook gronden worden bij die inventarisatie meegenomen. Niet alle gronden hebben een marktwaarde (denk aan openbaar groen). Uit die inventarisatie zal duidelijk worden in hoeverre gronden verkoopbaar zijn, waardoor deze een marktwaarde toegekend kunnen krijgen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
72
Weerstandsvermogen Grondbedrijf Grondbeleid heeft een grote financiële impact. Naast kansen uit optimalisaties, zijn ook (onvoorziene) risico’s van invloed op de financiële positie van het grondbedrijf (geheel van grondexploitaties) en de financiële positie van de gemeente. Veel voorkomende risico’s in grondexploitaties vloeien voort uit: - algemene markttendens, conjunctuur en renterisico’s (parameters in grondexploitaties) - het niet of niet tijdig kunnen verwerven van grond in geïnitieerde gebiedsontwikkelingen (prijsopdrijving) - milieurisico’s (geluidscontouren, luchtkwaliteit, externe veiligheid, bodemverontreiniging, geurcirkels) - (planologische) procedurevertragingen - uitstel grondopbrengsten, dalende marktwaardes woningen. - stedenbouwkundige aanpassingen, compensatiemaatregelen e.d. - planschades Hoewel bij planontwikkelingen en exploitatieberekeningen getracht wordt de risico’s zoveel mogelijk te minimaliseren en kwantitatief te verdisconteren in de grondexploitatie, is het toch noodzakelijk een zekere bufferomvang te hebben. Verschillende grondexploitaties kunnen nog geoptimaliseerd worden maar andere brengen ook verschillende risico’s. Diverse risico’s zijn vooral kwalitatief benoemd en konden niet gekwantificeerd. Voorziene risico’s zijn soms niet te kwantificeren. Indien risico’s zich voordoen, worden deze bij een actualisatie inzichtelijk. Voor sturing op risico’s is het van belang beheersmaatregelen formuleren. De risicoparagraaf bij grondexploitaties is de aanzet daartoe. De benoemde risico’s leggen beslag op de financiële middelen van de reserve Bouwgrondexploitatie. Braassemerland Voor het project Braassemerland heeft de gemeente gekozen voor een andere aanpak onder de titel “meer markt, minder overheid”. Het huidige plan met bijbehorende grondexploitatie wordt aangepast op basis van een marktconsultatie, die nu plaatsvindt. De omvang en betekenis van dit project brengen met zich mee dat hier voor de gemeente grote risico’s aan verbonden zijn. De uitwerking van de marktconsultatie moet tot gevolg hebben dat die risico’s met andere partijen worden gedeeld. De marktconsultatie leidt tot een aangepast plan met bijbehorende grondexploitatie, waarin een sluitend eindperspectief wordt bereikt. In alle fasen van het project zal de relatie naar het weerstandvermogen op basis van de risico’s worden gelegd Bouwgrondexploitatie Voor wat betreft de bouwgrondexploitatie geldt dat in de jaarrekening 2009 de meest recente hercalculaties zijn verwerkt. Voor de plannen met een nadelig exploitatieresultaat zijn verliesvoorzieningen getroffen. Voor plannen met een te verwachten voordelig resultaat geldt dat in de balanswaarde stille reserves aanwezig zijn. De waardering op de balans is volgens voorschriften tegen historische kostprijs (= gemaakte kosten minus gerealiseerde opbrengsten).
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
73
De omvang hiervan volgt uit de actualisatie van de bouwgrondexploitaties en complexen en kan als onderstaand worden weergegeven: Omschrijving plan
e
Weerstand (NCW) 31-12-2009
Te realiseren in het jaar
Beukenlaan 2 fase
€ 2.096.207
V
2012
Beukenlaan fase 3 en 4
€ 2.452.564
V
2016
€ 272.549
V
2016
€ 1.255.861
V
2012
€ 735.936
V
2011
€ 1.101.008
V
2014
€ 706.700
V
2012
€ 8.620.825
V
Connexion Leimuiden Nieuwe Wetering Noord P.Kwakmanlaan Rijpwetering Van Egmond Woubrugge Het Oog
Recapitulatie berekening weerstandsvermogen Onbenutte belastingcapaciteit
Weerstand structureel € 821.512
Weerstand Incidenteel
Reserves
€ 2.812.168
Voorzieningen
€ 4.460.056
Onvoorzien
€ 94.000
Stille reserves: bouwgrondexploitatie / gronden
€ 8.620.825
(verkoopbare) gemeentelijke gebouwen Totaal
p.m. € 915.512
€ 15.893.049
Conclusie weerstandscapaciteit Uit het vorenstaande blijkt een weerstandscapaciteit van € 15.893.049,- incidenteel en € 915.512,- structureel.
█
RISICO-INVENTARISATIE
Bij de risico-inventarisatie zijn de risico’s op een viertal gebieden te onderscheiden: Risico’s voortvloeiende uit 1. Eigen beleid; 2. Beleid van een hogere overheid; 3. De samenwerking met andere gemeenten of instanties; 4. Het handelen of nalaten van handelen door derden. Onderstaand is een inventarisatie gegeven van de bij de begroting 2009 onderkende risico’s, geactualiseerd naar de wetenschap van nu. Voor het jaarverslag over 2009 geldt dat geen van deze risico’s zich heeft gemanifesteerd. Een omvangrijke schadeclaim van Etgroen is niet meer aan de orde, doordat de gemeente in het gelijk is gesteld. De claim is afgewezen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
74
1. Risico’s voortvloeiende uit het eigen beleid Beheerbeleid kapitaalgoederen Voor het beheer van de kapitaalgoederen en de daarvoor beschikbare middelen wordt verwezen naar de paragraaf “Onderhoud kapitaalgoederen”. Meerjaren onderhoudsplan Openbare ruimte Actuele beheersplannen voor de gemeente Kaag en Braassem zijn in voorbereiding. Bij het actualiseren van alle beheersplannen bestaat het risico dat de bestaande budgetten voor het onderhouden van deze kapitaalgoederen tezamen met de voor het onderhoud van de wegen gevormde bestemmingsreserve ontoereikend zijn. Zolang de uitkomsten van de geactualiseerde beheersplannen nog niet bekend zijn, is niet aan te geven of dit zo is en om welk bedrag dit zou gaan. Gemeentelijke gebouwen Een herziening van het meerjaren onderhoudsprogramma voor de gemeentelijke gebouwen is in voorbereiding. Hierbij geldt hetzelfde als hiervoor is aangegeven bij het meerjaren onderhoudsplan Openbare Ruimte. Bouwgrondexploitatie Met de exploitatie van gronden zijn diverse risico’s gemoeid. De risico’s en het beleid staan nader omschreven in de paragraaf Grondbeleid. Het beleid is erop gericht dat grondexploitaties tenminste sluitend zijn, waarbij exploitatietekorten worden afgedekt door het vormen van verliesvoorzieningen voor deze plannen ten laste van de reserve bouwgrondexploitatie (vh. grondfonds). Eventuele overschotten worden na realisatie gestort in deze bestemmingsreserve. Zoals hiervoor is vermeld bij de stille reserves wordt er voor de grondexploitaties in totaliteit een positief resultaat verwacht met een contante waarde van circa € 7.9 miljoen. Rekening houdend met hiervoor vastgestelde regels, vinden er tussentijdse winstnemingen plaats. Toerekening kosten van het ambtelijke apparaat Een deel van de vaste lasten van het ambtelijke apparaat (uurloon+overhead) wordt in de begroting toegerekend aan de bouwgrondexploitaties, de riolering, gemeentereiniging en begraafplaatsen. Hierdoor wordt een deel van de vaste lasten van het ambtelijke apparaat gedekt door budgetten buiten de exploitatie. Indien bij de rekening blijkt dat de werkzaamheden in één van deze categorieën achterblijven ten opzichte van de begroting, dan ontstaat hier een risico, omdat deze vaste lasten dan drukken op de normale exploitatielasten waarvoor dan geen budget aanwezig is. Schadeclaims (juridische risico’s) Het handelen van de gemeente dient te voldoen aan de algemeen geldende juridische normen. In dit verband kan met name de Algemene wet bestuursrecht worden genoemd. Hierdoor, en ook vanuit de Wet kosten bestuurlijke voorprocedures die voor de bezwaarschriftfase van belang is, moet rekening gehouden worden met een bepaald niveau van kosten voor juridische procedures. Verder kan de gemeente geconfronteerd worden met verzoekschriften op grond van artikel 6.1 van de Wet op de ruimtelijke ordening (de nieuwe Wro; de zgn. tegemoetkoming in (plan)schade) en met niet in een bijzondere wet geregelde verzoeken om toekenning van schade als gevolg van zgn. rechtmatig overheidshandelen (een zelfstandig schadebesluit). Op dit moment zijn drie rechtszaken aanhangig.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
75
Zaak Etgroen BV Het betreft een schadeclaim van € 4.200.000,- wegens vermeende vertraging in de realisatie van 74 recreatiewoningen aan de Wijde Aa. De claim is door de rechtbank op 20 januari 2010 afgewezen. De wederpartij heeft inmiddels hoger beroep aangetekend. Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat dit beroep niet tot een andere uitspraak leidt en behoeft geen voorziening te worden getroffen. Zaak Bosch Het betreft een schadeclaim van € 237.000,- wegens een vermeende ligplaatsvergunning voor een woonboot. De hoorzitting bij de rechtbank zal binnenkort plaatsvinden. De verwachting is dat de claim wordt afgewezen, dan wel het schadebedrag aanzienlijk lager is. Hetgeen aan schade het bedrag van € 11.500,- te boven gaat, wordt vergoed door de verzekeraar. Beschikking ministerie (Wmo) Het gaat om een bezwaar dat de gemeente heeft ingediend tegen het besluit van het ministerie om een verstrekte voorlopige vergoeding niet toe te kennen. Het gaat om een rijksvergoeding voor een grote woningaanpassing die in 2008 in Jacobswoude is uitgevoerd. Onder de Wet voorzieningen gehandicapten werden namelijk rijksvergoedingen verstrekt voor grote woningaanpassingen. De gemeente (ISDR) heeft een vergoeding van € 131.800,- ontvangen. Bij de definitieve vaststelling van de rijksvergoeding heeft het ministerie aangegeven dat de verantwoording niet voldoende was (in het dossier zat een totaalofferte in plaats van een gespecificeerde offerte). Omdat de verantwoording niet voldoende was, heeft het ministerie besloten de vergoeding op € 0,- te zetten en de verstrekte bijdrage terug te vorderen. De gemeente heeft bezwaar gemaakt tegen de definitieve vaststelling van de vergoeding van € 0,en het bouwbedrijf verzocht om alsnog een gespecificeerde offerte aan te leveren. De verwachting is dat dit tijdig lukt en het bezwaar gegrond wordt verklaard. Planschadeverzoeken De Wro is op het punt van planschade gewijzigd. Het is nu mogelijk om met initiatienemers tot een bepaalde ontwikkeling een planschadeovereenkomst te sluiten. De termijn waarbinnen men om planschadevergoeding kan verzoeken is ingeperkt tot vijf jaren na het onherroepelijk worden van het schadeveroorzakende besluit. Twee oude zaken inzake planschade in verband met aanleg van de wijk Beukenlaan 1e fase dienen nog door de Raad van State behandeld te worden. Debiteurenbeheer Voor een juiste en actuele bedrijfsvoering is het belangrijk dat de administratie op orde is. Een belangrijk onderdeel daarvan met betrekking tot risico’s is het debiteurenbeheer. Indien dit beheer namelijk actueel is, is de inbaarheid van openstaande vorderingen groter en dus het risico lager. Voor de vorderingen die uiteindelijk oninbaar blijken is er jaarlijks een budget van € 50.000 beschikbaar. Dit is in 2009 toereikend gebleken. Subsidieverstrekking De gemeente Kaag en Braassem verstrekt aan een aantal instellingen zodanige subsidies dat deze in overwegende mate financieel afhankelijk zijn van de gemeente. Tevens vervullen deze instellingen functies die door de gemeente op dit moment gewenst worden geacht. Deze wederzijdse afhankelijkheid betekent, dat de relaties niet zonder meer kunnen worden verbroken en mogelijk tot gevolg heeft dat aanvullende middelen noodzakelijk zijn om een maatschappelijke voorziening in stand te houden. Grote investeringsprojecten De grote projecten vragen extra aandacht gelet op de relatief grote bedragen die er mee gemoeid zijn, waardoor ook substantiële afwijkingen tijdens de uitvoering kunnen ontstaan. Ook vragen grote projecten als De Bloemen, Braassemerland, de Centrumplannen en Beukenlaan ll extra aandacht. Een aantal van deze complexe projecten worden of gaan uitgevoerd worden met Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
76
externe partij(en), die ook investeringen doen of gaan doen. Dit maakt de beheersing ingewikkelder. Ook biedt het samenwerken met externe partijen mogelijkheden het risico voor de gemeente in te dammen. Investeringen worden gedurende de uitvoering bewaakt door middel van de periodieke bestuurs- en managementrapportages. Renteontwikkeling De conversie van nog aanwezige hoog rentende leningen ten opzichte van de huidige kapitaalmarktrente heeft permanente aandacht. Er wordt een actief leningenportefeuillebeheer gevoerd en daar waar mogelijk worden nog aanwezige hoogrentende leningen vervangen door goedkopere geldleningen. Hiermee is in het verleden rentevoordeel behaald. De rente is thans historisch gezien laag. Indien deze in de toekomst zou gaan oplopen betekent dit op termijn hogere rentelasten. Met de uitvoering van het rentemanagement en de invoering van het treasurybeleid en de daarbij behorende treasury-instrumenten, worden de aanwezige renterisico’s beheerst. 2. Beleid van een hogere overheid Financiële verhouding rijk / gemeenten Een belangrijk deel van de gemeentelijke baten wordt via de algemene uitkering en de specifieke uitkeringen van het rijk ontvangen. Dit betekent dat het gemeentelijke beleid erg gevoelig is voor rijksmaatregelen die deze geldstromen beïnvloeden. In verband met de crisis zijn aanzienlijke kortingen op deze uitkering te verwachten. Voor 2009 heeft dit nog geen invloed gehad, daar deze kortingen eerst per 2012 zullen worden doorgevoerd. Zodra hieromtrent meer bekend is, zal hiermee rekening worden gehouden in het meerjarenperspectief bij het opstellen van de begroting voor 2012 e.v. Precariobelasting Het bezwaar van Continuon tegen de precarioheffing is doorgevoerd tot aan cassatie bij de Hoge Raad. Inmiddels is de Hoge Raad tot uitspraak gekomen waarbij de gemeente in het gelijk gesteld. De voorgenomen afschaffing van de precarioheffing door het rijk is ook van de baan. Aangegeven is dat dit in de periode van de crisis in ieder geval niet meer aan de orde zal zijn. Bodemverontreiniging Geconstateerd is dat op circa 60 locaties in onze gemeente in meer of mindere mate sprake kan zijn van een verontreinigde bodem. Onder de huidige omstandigheden zou de gemeente bij één van deze locaties aansprakelijk gesteld kunnen worden. Ten aanzien van de locatie “Meerewijck” wordt nog gewezen op risico’s als gevolg van de bewonersregeling, zoals bepaald in de Wet bodembescherming. 3. Risico’ voortvloeiende uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties Nuon De netto verkoopopbrengst van de Nuon aandelen ad € 43,538 miljoen is, op grond van het betreffende raadsbesluit, volledig toegevoegd aan de reserve vastgelegd vermogen Nuon. De rente die over de opbrengst wordt berekend wordt ingezet om het structureel wegvallende dividend ad € 1.573.000,- te compenseren. Dit houdt in dat de reserve vastgelegd vermogen Nuon in feite een geblokkeerde reserve is die niet tot het weerstandsvermogen van de gemeente kan worden gerekend omdat aanwending tot een tekort in de begroting zal leiden. Deelnemingen in rechtspersonen De gemeente Kaag en Braassem neemt deel aan diverse gemeenschappelijke regelingen. Verliezen moeten uiteindelijk worden gedragen door de deelnemers. Bij Werkvoorzieningschap SWA (een gemeenschappelijke regeling) is de financiële positie al enkele jaren niet zo rooskleurig wat betekent dat het beroep op de deelnemende gemeenten zou kunnen toenemen. Ook voor de Intergemeentelijke Sociale Dienst de Rijnstreek is er sprake van een openeindregeling. (zie
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
77
hierna) Hierbij wordt ook nog genoemd de stichting SOPORA die het openbaar onderwijs verzorgt in onder meer Kaag en Braassem. ISDR In de begroting 2009 was een bedrag voor apparaat- en beheerskosten voor de ISDR opgenomen dat overeenstemde met de bijdrage die voormalig Jacobswoude aan de ISDR verstrekte. De kosten die voor voormalig Jacobswoude gemaakt werden, betroffen de uitvoering van zowel sociale zaken als de Wet maatschappelijke ondersteuning. Kaag en Braassem heeft alleen de uitvoering van sociale zaken aan de ISDR uitbesteed. De verwachting is nog steeds dat de apparaat- en beheerskosten die daarmee gemoeid zijn, de begrote kosten niet zullen overstijgen. Aangezien echter de kosten voor de uitvoering van sociale zaken nog niet doorgerekend zijn, bestaat er een risico dat de kosten toch hoger zullen uitvallen. Deze hogere kosten zullen dan structureel zijn. 4. Risico’s uit het handelen of nalaten van handelen door derden Kredietcrisis De kredietcrisis heeft nog geen directe consequenties voor het afgesloten boekjaar 2009. De gevolgen voor toekomstige jaren kunnen aanzienlijk zijn. Dit onderdeel zal in de op te stellen paragrafen bij de komende begrotingen grote aandacht krijgen. Gemeentegaranties Door de gemeente worden garanties gegeven voor betaling van rente en aflossingen van bepaalde geldleningen. Dit betreffen leningen ten behoeve van de financiering van vaste activa, aangegaan door woningbouwverenigingen, instellingen in de gezondheidszorg en overigen. Hieronder zijn enkele risicovolle garanties. Voorts is de risicograad van zorginstellingen toegenomen als gevolg van veranderde wetgeving inzake de financiering van deze instellingen. Met betrekking tot de woningbouwverenigingen is het risico voortvloeiende uit verleende garanties en gemeentelijke geldleningen van voor 1 april 1994 naar het Waarborgfonds Sociale Woningbouw overgeheveld. Meer informatie over borgstellingen is opgenomen in paragraaf 4 Financiering en treasury. NUON In het kader van de verkoop van Nuon aan Vattenfall is bij de overdracht onder meer bepaald dat de oud-aandeelhouders voor een bedrag van € 400 miljoen aan garanties afgeven aan Vattenfall. Dit bedrag is in mindering gebracht op de verkoopopbrengst van de aandelentransactie en gestort op een speciale escrow-rekening bij de BNG. Over de escrow wordt een marktconforme rente vergoed. De escrow-rekening zal de komende jaren (2010, 2011 en 2013), indien er geen aanspraak op wordt gedaan door Vattenfall, geleidelijk vrijvallen. Overigens blijft de gezamenlijke aansprakelijkheid gedurende een periode van 5 jaar en 3 maanden op een niveau van € 400 miljoen. De escrow is conform de notitie commissie BBV en omdat er afhankelijk van de aanspraak door Vattenfall nog een bedrag te ontvangen is, nog niet opgenomen in de jaarrekening. Dat zal het geval zijn zodra dat gerealiseerd is. Voor onze gemeente gaat het om een bedrag van circa € 1,83 miljoen. Aansprakelijkheidsschade De laatste jaren is een tendens waarneembaar dat gemeenten vaker aansprakelijk gesteld worden door derden. Dit komt met name door de toegenomen mondigheid van de burger. Gemeenten kunnen onder meer aansprakelijk gesteld worden in verband met ondeugdelijke wegen en gebouwen. De gemeente heeft zich tegen deze wettelijke aansprakelijkheidsschades verzekerd. Het risico van de gemeente beperkt zich daarmee tot het eigen risico van € 2.500,- per gebeurtenis, weliswaar onder de gebruikelijke uitsluitingen die verzekeraars stellen. Er is in de begroting budget beschikbaar ter grootte van ongeveer 2 x het eigen risico. In 2009 heeft een aantal aansprakelijkstellingen geleid tot uitbetaling tot een totaalbedrag van ± € 4.500,-. In de meeste gevallen is de verzekering er niet aan te pas gekomen. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
78
Verzekeringen In het kader van risicomanagement wordt ook nauwgezet omgegaan met verzekeringen. Hierbij wordt gekeken naar wat te verzekeren, met welk risico, voor welke waarde tegen welke prijs. Ook het onderhoud van lopende verzekeringen wordt periodiek getoetst. Recapitulatie en conclusie Voor het verslagjaar 2009 kan er ten aanzien van de risico’s samenvattend worden gerapporteerd dat er geactualiseerde verliesvoorzieningen zijn gevormd op de meest actuele cijfers van de bouwgrondexploitatieberekeningen 2010. Verder werd er drie keer een beroep gedaan op de post onvoorzien, die hiertoe toereikend is gebleken. In 2009 werd het nieuwe verbrede rioleringsplan vastgesteld, waarmee er een actueel beeld is ten aanzien van de uitgaven met betrekking tot de riolering. Ook werd er in 2009 een risico-inventarisatie uitgevoerd, waarvan in 2010 wordt bezien of deze nog een verdiepingsslag behoeft. Verder kan worden geconstateerd dat er veel zaken in voorbereiding zijn die als bouwstenen gaan dienen voor het verder vorm geven aan toekomstige paragrafen weerstand en risico’s, zoals de actualisatie van de beheersplannen openbare ruimte, actualisatie van het meerjarenplan onderhoud gebouwen en de reeds vermelde Nota Reserves en Voorzieningen. Het manifesteren in 2009 van bij de begroting gesignaleerde risico’s is in 2009 achterwege gebleven. Er is een actueel beeld van het weerstandsvermogen. De risico’s kunnen door het nog ontbreken van actuele plannen (waar voor een deel al hard aan gewerkt wordt) nog onvoldoende worden gekwantificeerd. Bij de komende begrotingen zal dit bij het beschikbaar komen van deze gegevens steeds meer vorm kunnen gaan krijgen. Onderdelen die hierbij aandacht moeten krijgen zijn het actualiseren van alle beheersplannen (wegen, waterwerken, groen, bruggen etc.), gebouwenonderhoud en herziening risico-inventarisatie. Blijvende aandacht zal er moeten zijn voor bouwgrondexploitatie, bewaking en overzicht over de reserves en voorzieningen door het periodiek actualiseren van de Nota Reserves en voorzieningen.
█
RISICOMANAGEMENT
Evenals in andere gemeenten is in de bedrijfsvoering van de gemeente Kaag en Braassem een adequaat risicomanagement belangrijk. In dat kader belichten wij de risico’s voor zover daar geen voorzieningen voor zijn gevormd of voor zover deze (nog) niet tot afwaardering van activa hebben geleid en die van materiële betekenis kunnen zijn voor de financiële positie. Risicomanagement dient ook de komende jaren volle aandacht te krijgen in de nieuwe organisatie en het dient één van de vaste afwegingsfactoren te zijn van het management bij elke beslissing van materieel belang. In het kader van de tussentijdse rapportages dient vooral ten aanzien van de bijzondere risico’s de vinger aan de pols te worden gehouden en de raad te worden geïnformeerd over de beheersing daarvan.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
79
PARAGRAAF 3 –ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN Inleiding De gemeente beheert de openbare ruimte en gebouwen waarbinnen wordt gewoond, gewerkt en gerecreëerd. Hiervoor beschikt de gemeente over een aantal kapitaalgoederen zoals gebouwen, wegen, kunstwerken, hekwerken, riolering, water en groen. Al deze kapitaalgoederen dienen gelet op het gebruik en de duurzaamheid goed onderhouden te worden. Het gaat daarbij niet alleen om wettelijke verplichtingen (onderhoud riolering en wegen) maar ook uit hoofde van bijdragen aan de programmadoelstellingen voor milieu, onderwijs en verkeer. Dit vergt beleidsvisies op het beheer van de kapitaalgoederen, systematisch beheer, meerjaren onderhoudsplanningen en vertaling van de financiële consequenties hiervan in toereikende budgetten. De voormalige gemeenten kenden beide vastgestelde beleidsvisies ten aanzien van het beheer en onderhoud en de daarop gebaseerde meerjaren beheers- en onderhoudsprogramma’s. Alhoewel in de achterliggende jaren op diverse punten op het gebied van beheer en onderhoud wel overleg en afstemming heeft plaatsgevonden kan niet worden geconcludeerd dat sprake is van een geharmoniseerde brede visie. Dit betekent dat de slag nog dient plaats te vinden en vervolgens de daarop gebaseerde meerjaren beheers- en onderhoudsprogramma’s te worden opgesteld. Het vorenstaande impliceert dat voor 2009/2010 deze harmonisatieslag met betrekking tot aanleg, beheer en onderhoud van kapitaal goederen een hoge prioriteit heeft en er met betrekking tot het onderhoud en beheer vooralsnog sprake is van een gedifferentieerd beheer op basis van de oude visies en beleidskaders. Het spreekt voor zich dat daarbij waar mogelijk wel zaken zullen worden gecombineerd. In deze paragraaf wordt ingegaan op; • •
het kapitaalgoed gebouwen; de kapitaalgoederen in de openbare ruimte (wegen, riolering, water, groen, speelvoorzieningen, kunstwerken (bruggen) en openbare verlichting).
Gebouwen Beleidskader De gemeente bezit een groot aantal gebouwen welke deels bedrijfsmatig en deels functioneel beheerd worden. Deze gebouwen worden beheerd in overeenstemming met de hiervoor in de voormalige gemeenten vastgestelde onderhoudsprogramma’s. Het bedrag dat per jaar gemiddeld benodigd is voor de uitvoering van de planning bedraagt € 668.248,-. Dit bedrag is in de onderhoudsvoorziening gebouwen gestort. De gemeente is ook economisch eigenaar van alle schoolgebouwen voor primair en voortgezet onderwijs en verantwoordelijk voor het beheer van een deel van het groot onderhoud van het primair onderwijs. Sinds 1 januari 2005 ligt de verantwoordelijkheid van het groot onderhoud in het voortgezet onderwijs bij de scholen zelf. De schoolbesturen zijn juridisch eigenaar en verantwoordelijk voor het dagelijkse en het frequent terugkerende onderhoud en het exploitatiebeheer van de schoolgebouwen. Het beheerskader wordt gevormd door de onderwijswetgeving en de Verordeningen voorzieningen huisvesting onderwijs. Deze verordeningen zijn het kader voor de meerjarenonderhoudsplanning en de jaarlijkse onderhoudsplannen. De huidige huisvestingsvoorziening, gekoppeld aan voornoemde verordeningen en een jaarlijks onderwijshuisvestingsbudget, is sober en doelmatig gebaseerd op minimumnormen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
80
De gemeente is eveneens eigenaar van sporthallen, gymzalen, brandweerkazernes, peuterspeelzalen, kerktorens etc. In 2009 is het beleid inzake het beheer en onderhoud van de bij de gemeente in eigendom zijnde gebouwen nog niet opgesteld. De hiervoor beschikbare fte is gehele jaar 2009 vacant gebleven. Kapitaalgoederen openbare ruimte De kapitaalgoederen in de openbare ruimte bestaan uit de wegen, de riolering, water, groen, speelvoorzieningen, kunstwerken (bruggen), hekwerken en openbare verlichting. Beleidskader De voormalige gemeente Jacobswoude heeft in 2006 het Meerjarenprogramma onderhoud van de openbare ruimte Jacobswoude 2007 – 2011 vastgesteld. De beschikbaar gestelde middelen zijn aangepast aan de keuze voor onderhoud op basisniveau voor alle onderdelen. Onderdelen van dit programma zijn: wegen, kunstwerken, beschoeiingen en damwanden, baggeren, hekwerken, groen en openbare verlichting. In de voormalige gemeente Alkemade werd eenmaal in de vijf jaar op basis van de informatie uit de beheersystemen het integraal meerjarenplan herzien. Dit plan werd jaarlijks voor de begrotingsjaarschijf geactualiseerd. De financiële consequenties van tussentijdse beleidsnota’s en kwaliteitsverbeteringen en beheerswijzigingen boven het reguliere budget zijn na bestuurlijke besluitvorming kaderstellend verwerkt. Aanpassingen op grond van inspecties van de kapitaalgoederen, koppelingen aan andere beheerstaken zoals bijvoorbeeld herstraten (efficiënt en kostenbesparend) en koppelingen aan functionele wijzigingen als verkeers- en ruimtelijke plannen zijn zoveel mogelijk via verschuivingen in de meerjarenplanning verwerkt binnen de jaarlijkse budgetten. Beheersystemen Voor het beheer van een deel van de kapitaalgoederen in de openbare ruimte, te weten weg-, riool- en groenbeheer, alsmede beheer van kunstwerken, wordt beschikt over een aantal beheersystemen. Elk beheersysteem dient alle elementen per beheersveld en de technische kwaliteit per element te omvatten. Jaarlijks vindt een schouw plaats naar de onderhoudsgesteldheid waarna de technische kwaliteit per element wordt bijgesteld in het beheersysteem. De wegen Met het beheersysteem voor wegen, straatmeubilair (niet geautomatiseerd systeem), verkeersborden etc. wordt de totale onderhoudskwaliteit bewaakt conform de CROW eisen. In 2009 is gestart met het actualiseren van de wegbeheergegevens, een gemeentebrede beleidsvisie voor het wegbeheer en de daarop gebaseerde meerjarige beheer- en onderhoudsplannen. Riolering Doelstellingen zijn het inzamelen en transporteren van afvalwater, het verminderen van vuiluitworp naar oppervlaktewater (o.a. geanticipeerd op maatregelen die de kwaliteit van het oppervlaktewater verbeteren in het kader van de Europese kaderrichtlijn water), bodem en grondwater, het beperken van wateroverlast en overige overlast en het doelmatig beheren van riolering. Het operationele beheersysteem voor rioolbeheer is op orde. Het beheer volgt de landelijke richtlijnen die door de Stichting Rioned worden uitgezet. De stichting is een platvorm, kenniscentrum en belangenbehartiger van rioleringszorg in Nederland en richt zich primair op gemeenten. Uit de gemeentelijke zorgplicht voor het buitengebied vloeit de doelstelling voort om alle panden in het buitengebied aan te sluiten die binnen de door de provincie opgestelde financiële normen blijven. Eind 2009 is een nieuw geharmoniseerde GRP 2009 – 2014 Kaag en Braassem vastgesteld. De (verwerking van de) financiële consequenties van dit nieuwe GRP voor 2010 en later zullen via een begrotingswijziging worden verwerkt. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
81
Water De gemeente is verantwoordelijk voor het baggeren van de bij haar in eigendom zijnde sloten. Dit is nog niet geïntegreerd in de beheersystemen, maar gebaseerd op baggerplannen uit de voormalige gemeenten. Er ontbreekt een gemeentebrede visie en afgeleid beheerskader voor het grondwaterbeleid, verwerkingskosten baggerspecie e.d. Vaststellen van een geactualiseerd en geharmoniseerd beleid is noodzakelijk. Immers ook hier geldt dat de ontwikkeling van wettelijke kaders op rijksniveau met betrekking tot de kwaliteit en beheer van grond-, oppervlakte-, en drinkwater in hoge mate bepalend zijn voor het gemeentelijke beleid. Wat de financiële gevolgen daarvan zijn is vooralsnog onduidelijk. In 2010 zal dit traject moeten worden doorlopen. Groen Het voornemen is om de beheerkaart van het groen uit voormalig Jacobswoude te combineren met het Beheerplan Openbare Groen van de voormalige gemeente Alkemade. Door de vacature specialist groenbeheer heeft in 2009 de actualisering van de visie voor het openbaar groen nog niet plaatsgevonden. Speelvoorzieningen Harmonisatie van het beleid met betrekking tot aanleg, beheer en onderhoud van speelvoorzieningen heeft in 2009 nog niet plaatsgevonden. Huidige basis voor het beheer wordt gevormd door het uit 2001 daterende “Speelruimtebeleidsplan” van de voormalige gemeente Alkemade en de nota jeugdbeleid 2004 – 2007 van de voormalige gemeente Jacobswoude. Kunstwerken (bruggen, viaducten e.d.) In 2006 is overgegaan tot het aanschaffen van een geautomatiseerd beheersysteem voor de kunstwerken. Er is in het verleden gekozen voor een uitbreiding van het huidige beheerpakket met een module kunstwerken. Het systeem levert een betere onderbouwing voor de begroting en geeft een beter beeld voor groot onderhoud en vervanging voor de langere termijn. Binnen het gemeentebrede project Basis en Beheer op orde wordt dit beheersysteem meegenomen. Ook hiervoor geldt dat het geactualiseerde beheerplan niet in 2009 is opgesteld. Openbare verlichting In de voormalige gemeente Alkemade was het dagelijks onderhoud met een meerjarencontract uitbesteed en in de voormalige gemeente Jacobswoude werd deze activiteit in eigen beheer uitgeoefend. Het beleidsplan voor de openbare verlichting is in voorbereiding. Aan de hand daarvan zal worden bezien op welke wijze een meer planmatig onderhoud van de openbare verlichting wenselijk / mogelijk is en op welke wijze dat vorm dient te krijgen. Financiële kaders In het meerjaren onderhoudsprogramma was per onderdeel per jaar een budget geraamd. Zie het onderstaande overzicht. Omdat bij de uitvoering uit een oogpunt van kostenbesparing zoveel mogelijk werk wordt gecombineerd kan de besteding per jaar per onderdeel afwijken. De in onderstaande overzicht genoemde budgetten zijn in de (meerjaren)begroting opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
82
Kapitaalgoederen
Raming 2009 (incl. Realisatie begrotingswijzigingen) 2009 €
Wegen
2.098.465
€
Raming 2010
Raming 2011 €
Raming 2012 €
€
1.201.110 1.945.200 1.945.200 1.945.200
Riolering
757.300
583.189
627.500
627.500
627.500
Water
252.700
185.316
252.700
252.700
252.700
Groen
90.635
109.295
70.000
70.000
70.000
Speelvoorzieningen
60.000
42.303
60.000
60.000
60.000
Kunstwerken
560.100
123.239
242.100
214.100
214.100
Openbare verlichting
337.100
352.089
271.700
271.700
271.700
Totaal
4.156.300
2.596.541 3.469.200 3.441.200 3.441.200
Naast de reguliere onderhoudsbudgetten speelvoorzieningen kende de voormalige gemeente Alkemade een tweejaarlijks budget voor de uitbreiding van de speelvoorzieningen met een nieuwe plek van € 38.500,- en een jaarlijks budget van € 39.495,- voor de uitvoering van het speelruimtebeleidsplan. In 2009 is hiervoor in totaal € 26.061,- uitgegeven. De voormalige gemeente Jacobswoude kende voor uitbreiding en vervanging van speelvoorzieningen een jaarlijks budget van € 26.900,-. In 2009 is ten laste van dit budget een bedrag van € 11.677,- uitgegeven. Zoals uit het bovenstaande overzicht blijkt zijn de financiële gevolgen van het meerjarenprogramma onderhoud openbare ruimte van beide voormalige gemeenten volledig afgedekt binnen de begroting. Wel vinden, in verband met de inpassing van het meerjarenonderhoudsprogramma van de voormalige gemeente Jacobswoude, in de jaren 2009, 2010 en 2011 onttrekkingen plaats aan de vrije algemene reserve van respectievelijk € 465.600,-, € 60.400,- en € 10.300,-. De onttrekking m.b.t. 2009 ten laste van de vrije algemene reserve ad € 465.600,- heeft plaatsgevonden.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
83
PARAGRAAF 4 – FINANCIERING EN TREASURY In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn onder andere risicobeheer (met name rente- en kredietrisico), de financieringspositie, het kasbeheer en de informatievoorziening. Algemeen In het geldende Treasurystatuut van de gemeente Kaag en Braassem, dat in april 2009 door ons college is vastgesteld, wordt treasury als volgt gedefinieerd: “Treasury is het besturen en beheersen, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s”. Het gaat hierbij om het voorzien in de financieringsbehoefte van de gemeente tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden, het te allen tijde zorgen voor voldoende liquide middelen, waarbij een tijdelijk overschot tegen een zo hoog mogelijk rendement wordt belegd en het daarbij afdekken van met name rente- en kredietrisico’s. De treasuryfunctie heeft bij lagere overheden de laatste jaren sterk aan betekenis gewonnen, onder meer vanwege de inwerkingtreding van de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) per 1 januari 2001, de ontwikkelingen op de Europese geld- en kapitaalmarkt en de introductie van nieuwe financieringsinstrumenten. Ten opzichte van de oude wetgeving kenmerkt de Wet Fido zich vooral door verscherpte bepalingen op de terreinen van risicobeheersing en transparantie. Hierbij concentreert de risicobeheersing zich vooral op renterisico’s en kredietrisico’s. Transparantie komt tot uitdrukking in voorschriften voor een verplicht treasurystatuut en een treasuryparagraaf in de begroting en de jaarrekening. Eind 2008 heeft herziening van de wet Fido plaatsgevonden, de voornaamste wijzigingen betroffen: • de (technische) voorwaarden voor lenen en uitzetten (aanpassing renterisiconorm); • verbod op hypotheekverstrekking voor eigen personeel; • instrumenten voor verdere beheersing van het EMU-saldo. De herziening had geen gevolgen voor het begin 2009 door de gemeente vastgestelde treasurystatuut. In de treasuryparagraaf van de begroting staan de hoofdlijnen weergegeven van het treasurybeleid voor het eerstkomende jaar. In de treasuryparagraaf in de jaarrekening vindt vervolgens verantwoording plaats. Benadrukt wordt dat de doelstelling van de treasury c.q. financieringsfunctie is dat deze uitsluitend de publieke taak dient en dat een prudent beleid gevoerd wordt binnen de kaders die zijn gesteld in de Wet Fido. Kredietcrisis: De Wet Fido sluit nog steeds goed aan bij de zelfstandige bevoegdheden van decentrale overheden, hun democratische legitimatie en het interbestuurlijke toezicht. De wet behoeft vanwege de huidige crisis geen wijziging. Het kabinet dringt er wel op aan dat alle medeoverheden beschikken over een vastgesteld treasurystatuut, dat voldoende waarborgen biedt om risico’s te beperken.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
84
Naast de wet Fido bestaat de ministeriële regeling “Regeling Uitzettingen en Derivaten Decentrale Overheden” (RUDDO). In het vastgestelde treasurystatuut is voor zover nodig met de bepalingen van deze regeling rekening gehouden. Risicobeheer Over het algemeen kunnen de in treasury-verband relevante risico’s worden onderscheiden in renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s. Ten aanzien van de situatie van Kaag en Braassem zijn de twee laatstgenoemde risico’s niet van toepassing. De Wet Fido hanteert twee instrumenten die grenzen stellen aan het renterisico op korte financiering en lange financiering: de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. De kasgeldlimiet stelt grenzen aan de financiering op korte termijn, de renterisiconorm stelt grenzen aan de financiering op lange termijn. In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van het risicoprofiel van de gemeente Kaag en Braassem. Renterisico vlottende schuld (kasgeldlimiet) De Wet Fido verplichtte gemeenten om eens per drie maanden aan de toezichthouder (Provincie Zuid-Holland) een rapportage te verstrekken over de liquiditeitspositie. De uitvoeringsregeling Financiering decentrale overheden (Ufdo) is met terugwerkende per 1 januari 2009 aangepast en het toezenden van deze kwartaalrapportages is komen te vervallen. In het kader van de kasgeldlimiet wordt vastgesteld of sprake is van een vlottende schuld of van een overschot aan vlottende middelen. De kasgeldlimiet is het maximumbedrag waarvoor kortlopende financieringsmiddelen (looptijd < 1 jaar) aangetrokken mogen worden. Indien deze limiet overschreden wordt dient er geconsolideerd te worden of te wel dient een langlopende lening te worden aangetrokken. De kasgeldlimiet wordt jaarlijks vastgesteld aan de hand van de betreffende ministeriële regelgeving bij de Wet Fido. Hierin is voor 2009 bepaald dat de kasgeldlimiet voor gemeenten met budgetten die gecorrigeerd zijn voor de effecten van het btw-compensatiefonds een omvang heeft van 8,5% van het begrotingstotaal aan lasten. De kasgeldlimiet voor 2009 is berekend op basis van de totale lasten van de begroting zijnde € 77.541.560,-. Ingevolge de Wet Fido (artikel 4) dient gelijktijdig met het jaarverslag gerapporteerd te worden over de kasgeldlimiet en de renterisiconorm: De volgende tabellen kunnen hiervoor gebruikt worden: kasgeldlimiet Kasgeldlimiet 2009 Omvang begroting per 1 januari 2009 Toegestane kasgeldimiet in % Toegestane kasgeldimiet in €
€ 77.541.560 8,50% € 6.591.033
De wet financiering decentrale overheden (wet Fido) stelt eisen aan het maximaal te lopen renterisico op de korte schuld (kasgeldlimiet) en het renterisico op de lange schuld (renterisiconorm). De hoogte van de kasgeldlimiet wordt vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal; in 2009 € 6.590.985,-. In 2009 is de liquiditeitspositie zodanig geweest dat de kasgeldlimiet niet in beeld kwam. Voor financiering van verwervingen in het kader van grondexploitaties zijn vaste geldleningen aangetrokken. Renterisico vaste schuld (renterisiconorm) De renterisiconorm stelt een grens aan de financiering op lange termijn. Het doel hiervan is om tot een zodanige opbouw van de leningenportefeuille te komen dat het renterisico uit hoofde van renteaanpassing en herfinanciering van leningen wordt beperkt. Indien een leningenportefeuille gelijkmatig is opgebouwd, zal ook het renterisico over de vaste schuld in de tijd gelijkmatig zijn gespreid.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
85
De renterisiconorm heeft betrekking op de financiering met een oorspronkelijke looptijd van 1 jaar of langer. De norm wordt berekend door de boekwaarde van de vaste schuld per 1 januari te vermenigvuldigen met een door het rijk vastgesteld percentage. Dit percentage bedraagt voor 2009, evenals voorgaande jaren, 20%. Indien de jaarlijks te herfinancieren bedragen onder deze norm blijven, is er sprake van een beheerste en overzienbare situatie. In onderstaand overzicht staat de berekening vermeld van het renterisico op de vaste schuld over, de berekening van de renterisiconorm en de toetsing van het renterisico aan de renterisiconorm. . renterisiconorm en renterisico’s Bedragen x € 1.000
2009
Renterisico op vaste schuld 1a Renteherziening op vaste schuld o/g 1b Renteherziening op vaste schuld u/g 2 Netto renteherziening op vast schuld (1a-1b) 3a Nieuw aangetrokken vaste schuld o/g 3b Nieuw verstrekte lange leningen u/g 4 Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 5 Betaalde aflossingen 6 Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7 Renterisico op vaste schuld (2+6)
0 0 0 28.000 252 28.748 4.956 4.956 4.956
Renterisiconorm 8 Stand van de vaste schuld per 1 januari
73.066
9 Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 10 Renterisiconorm Ruimte onder de renterisiconorm
20% 14.613 9.657
Het renterisico van de leningenportefeuille bedraagt voor 2009 € 4.956.000,- en blijft daarmee ruim onder de wettelijke (Fido) normering van € 14,613 mln. Kredietrisico’s Kredietrisico’s kunnen zich op twee manieren manifesteren. Ten eerste is er het risico dat direct wordt gelopen uit hoofd van door de gemeente verstrekte leningen en uitgezette beleggingen. Ten tweede is een kredietrisico aan de orde ten aanzien van verstrekte gemeentegaranties (ook wel borgstellingen genoemd). Dit laatste kan worden omschreven als een indirect kredietrisico. Kredietrisico op leningen en beleggingen De gemeente Kaag en Braassem heeft uit hoofde van haar publieke taak leningen (door)verstrekt en beleggingen gerealiseerd. In de betreffende tegenpartijen kan onderscheid worden gemaakt in de status van kredietwaardigheid. Ultimo 2009 is er aan (door)verstrekte leningen een boekwaarde van ± € 9,57 miljoen. Hiervan heeft 100% betrekking op niet speculatieve deelnemingen. Deze kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
86
Specificatie overige langlopende leningen Omschrijving Geldlening Alkeburcht Dorpshuizen Stichting Oud Alkemade Lening Alkmania 2008 Lening DOSR 2009 Lening ROAC 2009 Lening HCA 2009 Lening begraafplaats Kaag T.C. Rijpwetering Splotsz Hypothecaire en overige leningen aan personeel SVN plusleningen uitgezet aan derden Verstrekte lening via SVN aan Hockeyclub Verstrekte lening via SVN aan starters ug (particulieren) Verstrekte lening via SVN aan woningbouwcorporaties Verstrekte BBZ-leningen Overige leningen Totaal
Stand op 31-12-2008 217.910 72.560 62.000 120.274 148.125 100.000 50.000 300.709 49.008 3.964.288 555.000 51.618 383.518 3.777.599 137.524 10.211 10.000.343
Stand op 31-12-2009 213.830 68.067 62.000 142.995 140.625 95.000 98.496 42.500 290.726 49.008 3.506.477 555.000 51.618 427.930 3.680.774 137.524 11.205 9.573.774
% 2,23% 0,71% 0,65% 1,49% 1,47% 0,99% 1,03% 0,44% 3,04% 0,51% 36,63% 5,80% 0,54% 4,47% 38,45% 1,44% 0,12% 100,00%
Kredietrisico ten aanzien van gemeentegaranties (borgstellingen) De gemeente Kaag en Braassem staat voor een aantal geldgevers borg voor de betaling van rente en aflossing op langlopende geldleningen die door organisaties, instellingen of verenigingen zijn aangetrokken die activiteiten verzorgen die, al dan niet, in het verlengde liggen van de gemeentelijke publieke taak. Deze borgstellingen beperken zich hoofdzakelijk tot de volgende drie relaties: • instellingen in de lokale zorgsector • organisaties in de verenigingsfeer (bijvoorbeeld sportverenigingen) • garantieverlening op grond van deelnemingen. Daarnaast staat het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) borg voor leningen aan woningbouwcorporaties. Samen met het rijk staan wij in de achtervang. Dat betekent dat in het geval dat het WSW over onvoldoende financiële middelen komt te beschikken, er een beroep op onze gemeente kan worden gedaan. Dat beroep is gekoppeld aan leningen die corporaties hebben afgesloten voor projecten binnen onze gemeente. Mede door wijzigingen in de verslagleggingregels hebben diverse gemeenten het WSW in 2006 gevraagd naar de risico's die ze door hun achtervangpositie lopen. Het verlies dat achtervangers kunnen lijden, is beperkt tot de rentederving over leningen die ze bij een calamiteit aan het WSW moeten verstrekken. De kans dat het WSW achtervangers moet aanspreken is zeer gering. Sinds de oprichting van het WSW in 1983 is er geen claim geweest en is er noch op de secundaire, noch op de tertiaire zekerheid een beroep gedaan. Materieel gezien lopen rijk en gemeenten op basis van de achtervangpositie van het WSW geen risico. Hieronder volgt een overzicht van de leningen waar onze achtervang betrekking op heeft. De bedragen geven de stand weer per 31 december. Vanuit de garantstelling kan aanspraak gemaakt worden op het eigendom van de betreffende onroerende zaken. Het risico bij garanties aan particulieren is per 1995 afgekocht. Wel ontvangt de gemeente ten aanzien van de tot aan dat tijdstip verstrekte gemeentegarantie informatie van geldverstrekkers inzake gesignaleerde betalingsachterstanden. In voorkomende gevallen heeft de gemeente alleen een bemiddelende rol.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
87
Verwijzend naar onderstaand overzicht staat de gemeente Kaag en Braassem ultimo 2009 borg voor een totaal bedrag aan leningen van € 15,1 miljoen. Omschrijving Woningbouw incl. WSW Woningbouw excl. WSW Zorginstellingen Sportverenigingen
Aantal 18 1 3 11 33
Restant hoofdsom Restant hoofdsom Gewaarborgd saldo Gewaarborgd saldo 01-01-2009 31-12-2009 op 1-1-2009 op 31-12-2009 26.166.544 14.145.577 13.083.272 28.291.153 271.440 140.366 135.720 70.183 1.602.613 1.356.081 1.602.613 1.356.081 751.113 616.452 751.113 616.452 30.916.319
28.279.442
16.635.023
15.125.987
Vermogenspositie Een oordeel over de vermogenspositie kan worden gevormd door middel van bepaling van de verhouding tussen het eigen vermogen (reserves) en het vreemd vermogen (opgenomen geldleningen en voorzieningen). Het spreekt voor zich dat de ratio wordt bepaald aan de hand van het eigen vermogen, omdat dat immers als buffer dient voor het opvangen van eventuele stroppen. In 2009 hebben we de volgende verhoudingen tussen eigen en vreemd vermogen per begin en eind van 2009. De omvang van de vrij besteedbare reserve wordt toegelicht in de paragraaf weerstandvermogen. financieringsmiddelen Omschrijving Eigen vermogen Vreemd vermogen Solvabiliteitsratio (eigen vermogen / vreemd vermogen)
Stand (x1000) Stand (x1000) 1-1-2009 31-12-2009 17.308 62.027 75.650 98.615 22,9 % 62,9 %
Financiering activa De gemeente Kaag en Braassem bezit per 31 december 2009 voor een bedrag van € 103,8 miljoen aan vaste activa. Deze activa zijn gefinancierd met € 96,1 miljoen aan opgenomen langlopende leningen en € 64,5 miljoen aan reserves en voorzieningen. In totaal € 160,6 miljoen aan financieringsmiddelen. Dit houdt in dat er per 31 januari 2009 een financieringsoverschot is van € 56,8 miljoen. Het financieringsoverschot is voornamelijk ingezet voor financiering van de bouwgrond complexen ad € 54,1 miljoen. Deze analyse heeft betrekking op een momentopname. Om een goed beeld te krijgen van de omvang van de werkelijke financieringsbehoefte van de gemeente speelt niet alleen de verhouding boekwaarden en financieringsmiddelen een rol. Ook de in het investeringsplan opgenomen investeringen en desinvesteringen en het verloop van de dagelijkse inkomsten en uitgaven van de gemeente (de kasstroom uit de activiteiten) dienen betrokken te worden bij het financieringsvraagstuk. Daarnaast moet uiteraard rekening worden gehouden met de aflossingen aan externe vermogensverschaffers en herfinanciering. Daardoor muteert de samenstelling van de leningenportefeuille voortdurend. Renteomslag De gemeente kent een rentebudget, waarop alle externe en interne renteverrekeningen worden verantwoord. Het rentesaldo wordt omgeslagen over de boekwaarde van de investeringen (vaste activa), via de zogenaamde renteomslag, en doorberekend aan de interne en externe producten. Ten behoeve van de interne renteverrekeningen zijn in 2009 de volgende percentages gebruikt: • 4,5% voor de toerekening van rente aan de saldi van de bestemmingsreserves (over de voorzieningen wordt eveneens 5% rente berekend, deze rente wordt toegevoegd aan de algemene bedrijfsreserve); • 4,3% voor toerekening van rente aan de diverse lopende grondexploitaties;
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
88
renteverrekeningen in rekening-courant vindt plaats op basis van een geldmarktconform percentage van de N.V. Bank voor Nederlandse gemeenten. De berekende renteomslag voor 2009 is 6,52%. In de begroting is uitgegaan van een renteomslag percentage van 4,9%. Het verschil wordt met name veroorzaakt door vanwege de kredietcrisis een lagere renteopbrengst over uitgezette middelen en een toename van de onderhanden werkpositie (uitgaven in het kader van de grondexploitaties) in jaar 2009. •
Leningportefeuille In 2009 is totaal voor € 28.000.000,- aan nieuwe leningen aangetrokken. De leningenportefeuille is in 2009 toegenomen met 32% door met name het project Braassemerland. Tabel: mutaties in de leningenportefeuille Omschrijving
Stand per 1 januari 2009 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen Vervroegde aflossingen Stand per 31 december 2009
Bedrag
Gemiddeld rente %
73.066.246 28.000.000 4.956.095
4,58%
96.110.151
4,67%
Kasbeheer De gemeente Kaag en Braassem heeft in 2009 een nieuwe dienstverleningovereenkomst met de BNG afgesloten. Deze overeenkomst houdt het volgende in: -
-
-
-
De BNG stelt een kredietfaciliteit in rekening courant ter beschikking aan de gemeente Kaag en Braassem. Deze kredietfaciliteit bedraagt € 2.500.000,-. Het rentetarief hiervan wordt door de bank bepaald en bedraagt tot een bedrag van € 500.000,- de standaard debetrente (3.35%) met een afslag van 0.25% op jaarbasis. Daarboven tot een bedrag gelijk aan de kredietlimiet wordt het rentetarief berekend op basis van de 1-maands Euribor met een opslag van 0,10% op jaarbasis; Het rentetarief voor de in rekening courant aangehouden tegoeden wordt door de bank bepaald en bedraagt tot een bedrag van € 300.000,- de standaard creditrente. Daarboven wordt het rentetarief berekend op basis van de 1-maands Euribor afslag van 0,20% op jaarbasis; Bij overschrijding van de kredietlimiet zal de overeengekomen debetrente evenals een excedentrente (=boeterente) in rekening worden gebracht over het bedrag van de overschrijding; De gemeente Kaag en Braassem dient het betalingsverkeer in overwegende mate via de bankrekening bij de BNG te verzorgen.
Deze overeenkomst is aangegaan om schommelingen in het saldo rekening-courant en hiermee gepaard gaande renterisico’s op te vangen. De kredietfaciliteit is echter geen enkele maal overschreden. Medio 2009 is er door de ontvangst van de eerste tranche van € 20,5 miljoen uit de verkoop van de aandelen Nuon NV een groot liquiditeitsoverschot ontstaan. Dit overschot is tijdelijk op de geldmarkt belegd als een deposito. Begin oktober 2009 is dit bedrag conform de wettelijke kaders belegd bij BCS ( BNG Capital Management) in het BNG Fido kapitaalmarktselect absoluut rendementfonds. De belegging is gespreid in 3 fondsen (A,B,C) en dient een totaal rendement van minimaal 4% te genereren ter derving van de Nuon dividendinkomsten. De fondsen waarin wordt belegd zijn Fido- en Ruddo-proof en voldoen aan de eisen gesteld in het treasurystatuut. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
89
In geheel 2009 zijn er verder geen kortlopende kasgeldleningen aangetrokken. Informatievoorziening De externe informatievoorziening heeft bestaan uit de rapportages (Iv3) ten behoeve van berekening van het zogenoemde EMU-saldo aan het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Relatiebeheer De BNG (Bank van Nederlandse Gemeenten) is onze huisbankier. Nagenoeg alle financiële transacties worden bij de BNG afgewikkeld via één centrale gemeentelijke rekening. De gemeente heeft een kredietarrangement met de BNG. Daarnaast heeft de gemeente rekeningcourantrekeningen bij de ING en de Rabobank.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
90
PARAGRAAF 5 – BEDRIJFSVOERING Fusie Per 1 januari 2009 is de gemeente Kaag en Braassem een feit geworden. Voor het totaal van de werkzaamheden voortvloeiend uit de fusievoorbereiding tot 1 januari 2009 is een bedrag beschikbaar gesteld van € 2.300.000,- en benut. Strategische Visie De beide "oude' raden hebben zich uitgesproken over de strategische visie en het concept na enkele aanpassingen onderschreven en vastgesteld. Centrale vraag in het document is: Hoe moet onze nieuwe gemeente en de gemeentelijke organisatie er uit gaan zien? Sleutelbegrippen in de visie zijn: behoud van voorzieningen en doelgroepgericht bouwen, de lokale economie is belangrijk: de aanwezige tuinbouw en agrarische functies moeten behouden blijven of zelfs verder ontwikkeld worden, terwijl kleinschalige bedrijvigheid wordt gestimuleerd. De voorkeur gaat uit naar het opknappen en beter gebruiken van de bestaande bedrijventerreinen. Toerisme en recreatie zijn eveneens speerpunten in de nieuwe gemeente. Politieke vragen bestaan nog in de zin of het kleinschalig moet of dat deze beperking er niet in hoort. Nieuwe organisatie De nieuwe organisatie heeft in 2009 de aandacht en tijd gevraagd van medewerkers. Een nieuwe organisatie met de daarbij behorende cultuur vraagt een verandering van denken en houding. In 2009 is de organisatie dan ook logischerwijs vooral intern gericht geweest. De extern gerichtheid kenmerkt zich vooral door de ontwikkeling van de dienstverlening en de start van het project dienstverlening waarin kritisch gekeken is naar de dienstverleningsprocessen en de ontwikkeling van de dienstverlening via diverse kanalen (fysiek, digitaal, post). Daarnaast heeft 2009 vooral in het teken gestaan van de verdere harmonisatie van beleid op verschillende terreinen. Communicatie Een nieuwe organisatie met de daarbij behorende cultuur vraagt een verandering van denken en houding. Communicatie is hierbij essentieel. Naast diverse uitvoerende werkzaamheden zoals de gemeentepagina, de website, intranet, de gemeentegids, het burgerjaarverslag, persberichten, brochures en informatiekranten en perscontacten, is in 2009 vooral gewerkt aan de adviseursrol van het team communicatie. Bij projecten en werkzaamheden van afdelingen worden de communicatieadviseurs zo vroeg mogelijk betrokken. In 2009 is het team communicatie door verloop (bijna) geheel vernieuwd. De functie van de gemeentelijke website verschuift van communicatiemiddel naar een portal van de overheid. In 2009 is een start gemaakt om verschillende overheidsinformatiebronnen aan elkaar te koppelen. Personeel en organisatie In 2009 is de definitieve plaatsing van medewerkers vastgesteld. Doelstelling is om de bovenformativiteit op te heffen in 2013 door herplaatsing of verloop. Arbeidsmarkt: In-, door- en uitstroom medewerkers De efficiencyslag maakt dat we aandacht moeten besteden aan begeleiding en omscholing voor medewerkers zodat zij in staat worden gesteld om zowel in- als uit te stromen. Hierbij zullen we rekening moeten houden met de landelijke richtlijnen binnen de gemeentelijke sector gericht op behoud van gemeentelijk personeel voor de arbeidsmarkt, Dit vraagt om een integrale aanpak voor de gehele organisatie, zodat doorstroom kan worden benut. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
91
Uitstroom Van natuurlijke uitstroom op basis van leeftijd zal in 2009 – gelet op de personele opbouw (leeftijd) – geen sprake zijn. Instroom: Inleen van personeel derden voor het bemensen van vacatures Afhankelijk van het te voeren sociaal beleid zal in 2009 van instroom slechts sprake kunnen zijn van nieuwe medewerkers voor zeer specifieke functies die niet door bijscholing van “zittend” toekomstig boventallig personeel verworven kunnen worden Man-vrouw verhouding De gemeente Kaag en Braassem wil in overeenstemming met het landelijke beleid streven naar gelijke verhouding tussen mannen en vrouwen op functieniveaus. Deeltijd Afhankelijk van de maatschappelijke en economische ontwikkelingen zal de gemeente moeten bepalen in hoeverre deeltijdwerk een mogelijkheid biedt om de gevolgen van de recessie en groeiende werkloosheid tegemoet te komen. In het verlengde van de Wet arbeid en zorg kunnen medewerkers verzoeken om deeltijdwerk. In dergelijke situaties zullen wij in de meeste gevallen daaraan medewerking moeten verlenen. Bij calamiteiten moet rekening worden gehouden met het benutten van de mogelijkheid van urenvermeerdering, waarbij de arbeidsduur van medewerkers wordt vermeerderd naar 36 uur of 40 uur per week. Leeftijdopbouw De gemeente Kaag en Braassem moet streven naar een evenwichtige leeftijdsopbouw. Een overzicht van de huidige opbouw is momenteel nog niet beschikbaar. Arbeidsvoorwaarden Voor het behoud en/of aantrekken van personeel, maar ook ten behoeve van het stimuleren van vertrek van personeel biedt de gemeente verschillende arbeidsvoorwaarden. Veel van deze voorwaarden worden binnen de sector Gemeenten overeengekomen en gelden dan ook voor alle gemeenten. Arbeidsvoorwaarden die in het oog springen gelet op het gebruik door medewerkers van de gemeente Alkemade en bijdrage aan het beschikbaar zijn voor werk, zijn: De mogelijkheid van urenvermeerdering en/of vermindering In het verlengde van de Wet aanpassing arbeidsduur hebben medewerkers de mogelijkheid om verzoeken voor urenvermeerdering en urenvermindering in te dienen. Alleen als sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen kan een dergelijk verzoek worden afgewezen door de werkgever. Natuurlijk kan ook een werkgever ‘verzoeken’ voor urenvermeerdering of vermindering aan medewerkers voorleggen. Deze mogelijkheid van tijdelijke urenvermeerdering zal zeker worden benut als functies vacant worden en lastig zijn in te vullen met tijdelijk personeel en/of de inzet van medewerkers voor de voorbereiding van de fusie tot extra werk en toename werkdruk zal leiden. Verlof kopen en verkopen Het kopen en verkopen van verlof was in 2009 alleen mogelijk als de uren ook daadwerkelijk in het kalenderjaar kunnen worden opgenomen. Daarbij is de werkdruk en bezetting in acht genomen. De mogelijkheid van verkoop van verlofuren is beperkt als gevolg van de uitspraak van het Europese Hof die inhoudt dat het wettelijk minimum aantal verlofuren (144) daadwerkelijk dient te worden opgenomen en niet naar een volgend jaar kan worden doorgesluisd om dan te worden ingeruild voor geld.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
92
Ouderschapsverlof Met het gebruik van ouderschapsverlof moesten we in 2009 rekening houden. Dit heeft te maken met de leeftijdsopbouw van de kinderen van medewerkers en het recht om dit verlof tot het achtste jaar op te nemen. Vorming en Opleiding In het verlengde van de plaatsing voor de nieuwe gemeente heeft een aantal medewerkers een opleiding of bijscholing moeten volgen. Het opleidingsplan voor 2009 was in eerste instantie gericht op kennis en expertise van individuele medewerkers in de nieuwe organisatie. Verzuimbeheersing De gemeente voert een actief en preventief beleid gericht op beperking van het verzuim als gevolg van ziekte. Contacten en afspraken met medewerkers en bedrijfsarts zijn gericht op beperking van de uitval en een zo snel mogelijke terugkeer op de werkplek. Ook voert de gemeente een preventief beleid op arbeidsgerelateerd verzuim. We streven ernaar om onder het landelijk percentage voor gemeenten te blijven. Beperking van verzuim maakt het voor de gemeente wenselijk een bedrijfszorgpakket af te nemen, zodat zorgproducten, zoals psychologische zorg bij burn-out, stress en dergelijke, mediation bij conflicten en herstelbegeleiding bij fysieke klachten versneld kunnen worden opgestart. Veiligheid, gezondheid en werk De gemeente als werkgever is verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van de medewerkers in relatie tot het werk. Voor de nieuwe organisatie zal een RI&E moeten plaatsvinden. Informatie en automatiseringsbeleid In 2008 is een automatiseringsplan voor de gemeente Kaag en Braassem vastgesteld. Dit plan is onder andere gebaseerd op het strategisch Visiedocument, de landelijke visie op dienstverlening (dienstverlening langs de verschillende kanalen, waaronder het digitaal loket) en het gemeentelijk dienstverleningsconcept. Multichanneling – dienstverlening langs de diverse kanalen – is daarbij het uitgangspunt. In 2009 werkten we door aan de verdere ontwikkeling van de digitale dienstverlening inclusief de diverse informatiesystemen om in de pas te blijven met de landelijke ontwikkelingen. Belangrijke projecten hierin waren de BAG, de Wabo, de verdere inrichting van de Website en de inrichting van het Midoffice. I&A biedt daarbij de benodigde ondersteuning. Het automatiseringsplan is leidraad daarbij. Juridische Zaken In het jaar 2009 is de eerste aandacht uitgegaan naar het harmoniseren en actualiseren van de voorschriften van de voormalige gemeenten Alkemade en Jacobswoude. Dit was noodzakelijk uit een oogpunt van duidelijkheid, rechtszekerheid en efficiency. Juridische kwaliteitszorg Een systeem van juridische kwaliteitszorg is voor de nieuwe gemeente Kaag en Braassem een belangrijk onderwerp. Daarbij denken we aan ‘het zorgdragen voor de kwaliteitsbeheersing en kwaliteitsbewaking van de juridische aspecten van de te leveren diensten en aspecten’ dan wel ‘de activiteiten waarmee de juridische kwaliteit van een organisatie wordt gewaarborgd alsmede de (juridische) kwetsbaarheid van een organisatie wordt verminderd’. Juridische kwaliteitszorg is een groeimodel en vergt continue aandacht en betrokkenheid. Bij juridische kwaliteitszorg gaat het vooral om proactief handelen. Een aantal ontwikkelingen maken het noodzakelijk dat juridische kwaliteitszorg voortdurende aandacht krijgt. De regelgeving op bestuursrechtelijk terrein is voortdurend in beweging en is de afgelopen decennia sterk in omvang en complexiteit toegenomen. Het risico van onjuiste toepassing van regelgeving is daarbij hoog. Burgers en bedrijven stellen immers steeds vaker de Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
93
gemeente aansprakelijk, niet alleen door de toegenomen mondigheid van de burger maar ook omdat daarvoor meer wettelijke mogelijkheden zijn (bijv. de aansprakelijkheid van de gemeente als wegbeheerder). De invoering van een systeem van juridische kwaliteitszorg binnen de gemeente Kaag en Braassem moet er toe leiden dat de kwaliteit van het gemeentelijk handelen op juridisch gebied op alle beleidsterreinen wordt verhoogd. Hiertoe moet de juridische component duurzaam in alle gemeentelijke processen ingebed worden. De mate waarin wij er in slagen de juridische kwaliteitszorg goed vorm te geven is uiteindelijk zichtbaar in (vermindering van) de aantallen ingediende klachten, klaagschriften, gerechtelijke procedures en schadeclaims. Tevens heeft de invoering van nieuwe wetgeving en regelingen de nodige aandacht gevraagd, bijvoorbeeld de invoering per 1 oktober 2009 van de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen. Veiligheid In 2009 heeft het crisisplan en alle deelprocessen die hiervan onderdeel uitmaken aandacht gevraagd. Deze plannen moesten snel worden vastgesteld en vormen de basis voor het handelen bij calamiteiten. Onderwerpen uit het concernplan: Thema harmonisatie • Harmoniseren huur- en verkoopprijzen, opstellen standaardovereenkomst Thema dienstverlening • Implementatie Midoffice / 2e fase (I&A) • Project dienstverlening (I&A) • Frontoffice (I&A) • Doorontwikkelen website Thema beheer op orde Middelen • Afdelingsjaarplannen 2009 Activiteitenplannen van de afdelingen voor 2009 • Afdelingsjaarplannen 2010 Activiteitenplannen van de afdelingen voor 2010 • Begroting 2010 Realistisch inhoudelijk overzicht van inkomsten en uitgaven voor 2010 • Budgethoudersregeling Vastlegging van rechten en plichten van budgethouders (regeling) • Budgetbeheer Vastlegging van rechten en plichten van budgethouders (procedure) • Facturen Geoptimaliseerd factuurproces • Verplichtingenadministratie Ingerichte registratie van budget, gerealiseerde en verwachte kosten (geautomatiseerde administratie) • Optimalisatie van formatie en instrumentarium Formatieplan en instrumentarium Thema Beheer en onderhoud / projecten Middelen • Opzetten projectadministratie openbare ruimte
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
94
Thema Beheer en onderhoud / projecten Bedrijfsvoering • Advies communicatie • Citymarketing • Invoering bedrijven en instellingennummer (I&A) • Overheidstransportpoort • Invoering basisregistratie Kadaster • Invoering basisregistratie topografie • Verwijsindex risico jongeren • RIS/BIS • VVV agentschap • Uitbreiding buitendienst • WION • Waterhuishouding • Wmo digitale dienstverlening • Pilot drank en horeca • Privaatrechtelijke ondersteuning nieuwbouwprojecten • Reclameproject • Projectenkalender, benodigde middelen en financiële consequenties Thema organisatiezaken openbare ruimte • Organisatie zaken worden gekoppeld aan de activiteiten beheer op orde • Voortzetten ontwikkeltraject afdeling OR door opleiding en coaching van medewerkers, evaluatie functieboek, uitwerken en verbeteren processen, etc.: vergroten effectiviteit en efficiency medewerkers en organisatie. Thema autonome ontwikkelingen / wet- en regelgeving • BAG, aanpassing huisnummering, inventarisaties en handhaving • Front office WABO • Implementatie DURP
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
95
PARAGRAAF 6 – VERBONDEN PARTIJEN De paragraaf verbonden partijen bestaat uit de volgende componenten: inleiding / afbakening / definitie verbonden partijen volgens BBV / verdere bepalingen / functiescheiding bij een bestuurlijk belang / verbonden partijen gemeente Kaag en Braassem. Inleiding Volgens het ‘Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten’ (BBV) is een paragraaf verbonden partijen een wettelijk verplicht beleidskader. De paragraaf verbonden partijen geeft inzicht in de door de gemeente aangegane bestuurlijke participaties. Verbonden partijen zijn een manier om beleidvoornemens uit de programma’s uit te voeren. Deze paragraaf beperkt zich tot verbonden partijen waarin bestuurlijke invloed wordt uitgeoefend en waarmee financiële belangen zijn gemoeid. Met deze definiëring vallen subsidierelaties dus buiten het domein van deze paragraaf. Hierover is in de algemene subsidieverordening beleid geformuleerd. Verbonden partijen, waaronder ook Publiek Private Samenwerking (PPS-constructies) en gemeenschappelijke regelingen, worden in toenemende mate ingezet om op efficiënte wijze maatschappelijk beoogde doelen te realiseren. De paragraaf geeft tevens het overzicht van deelnemingen. Afbakening Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen private verbonden partijen en publiekrechtelijke verbonden partijen. Private verbonden partijen In artikel 160 van de Gemeentewet is o.a. het volgende bepaald: ‘Lid 2: Het college besluit slechts tot de oprichting van en de deelneming in stichtingen, maatschappen, vennootschappen, verenigingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen, indien dat in het bijzonder aangewezen moet worden geacht voor de behartiging van het daarmee te dienen openbaar belang. Het besluit wordt niet genomen voordat de raad een ontwerpbesluit is toegezonden en deze zijn wensen en bedenkingen ter kennis van het college heeft kunnen brengen. Lid 3: Een besluit als bedoeld in het tweede lid behoeft de goedkeuring van gedeputeerde staten. De goedkeuring kan slechts worden onthouden wegens strijd met het recht of het algemeen belang’. Dit artikel is van toepassing op iedere (nieuwe) deelneming van de gemeente. Voor bestaande deelnemingen geldt dat vanwege bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en mogelijke dito risico’s, het gewenst is dat hieraan in de begroting en jaarstukken meer aandacht wordt besteed. De voorschriften in het ‘Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten’ (BBV) schrijven daarom een afzonderlijke paragraaf ‘verbonden partijen’ voor als onderdeel van de begroting en het jaarverslag. Publieke verbonden partijen Samenwerking tussen gemeenten wordt gezien als een adequaat instrument voor de uitvoering van lokale taken, waarbij door samen te werken met andere gemeenten schaalvoordelen zijn te behalen. Een belangrijk juridisch kader voor deze samenwerking vormt de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). De Wgr is in essentie het wettelijke kader voor de (vrijwillige) samenwerking tussen gemeenten voor de uitvoering van lokale taken. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
96
Artikel 1 van de Wgr bepaalt het volgende: 1 De raden, de colleges van burgemeester en wethouders en de burgemeesters van twee of meer gemeenten kunnen afzonderlijk of tezamen, ieder voor zover zij voor de eigen gemeente bevoegd zijn, een gemeenschappelijke regeling treffen ter behartiging van een of meer bepaalde belangen van die gemeenten. 2 De colleges van burgemeester en wethouders en de burgemeesters gaan niet over tot het treffen van een regeling dan na verkregen toestemming van de gemeenteraden. De toestemming kan slechts worden onthouden wegens strijd met het recht of het algemeen belang. 3 Onder het treffen van een regeling wordt in dit artikel mede verstaan het wijzigen van, het toetreden tot en het uittreden uit een regeling De gemeenschappelijke regeling regelt de vertegenwoordiging van de deelnemende gemeenten. Veelal is in de gemeenschappelijke regeling opgenomen dat de gemeenteraden uit zijn midden en/of uit het college een lid voor het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling kiezen. Uit de gekozen leden voor het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling kiest veelal het algemeen bestuur een dagelijks bestuur. Definitie verbonden partijen volgens BBV Verbonden partijen zijn volgens artikel 1 van het BBV privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisaties waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: zeggenschap, hetzij door vertegenwoordiging in het bestuur, hetzij door stemrecht. Onder financieel belang verstaat het BBV dat de gemeente aan de verbonden partij middelen ter beschikking heeft gesteld, die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij of waarvoor aansprakelijkheid van de gemeente bestaat als de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. In de toelichting op artikel 1 BBV wordt gesteld dat participaties (deelnemingen) in NV’s, BV’s, VOF’s, CV’s en gemeenschappelijke regelingen in ieder geval verbonden partijen zijn. Ook stichtingen en verenigingen kunnen dit zijn als de gemeente een zetel in het bestuur heeft en financiële risico’s loopt. Als de relatie met een vereniging of stichting echter uitsluitend bestaat uit een subsidierelatie is dit geen verbonden partij. Verdere bepalingen Van verbonden partijen is in artikel 5 van het BBV bepaald dat deze niet worden geconsolideerd in de begroting c.q. het jaarverslag van de gemeente. Verder wordt in artikel 15 van het BBV bepaald dat de paragraaf verbonden partijen ten minste de visie bevat op de verbonden partijen in relatie tot de realisering van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting en de beleidsvoornemens over de verbonden partijen. Het aangaan van een relatie met een verbonden partij dient altijd plaats te vinden vanuit het publieke belang. In de uitvoeringsinformatie bij de productenrealisatie dient in overeenstemming met artikel 69 BBV een lijst van verbonden partijen te worden gevoegd. Hiervoor is in genoemd document een aparte bijlage opgenomen, waarin achtergrondinformatie is opgenomen. Functiescheiding bij een bestuurlijk belang Vennootschappen, stichtingen en andere rechtspersonen worden bestuurd door een directie of een bestuur. Bij een bestuur door een directie fungeert veelal een Raad van Commissarissen (RvC) of een Raad van Toezicht (RvT) welke advies geeft aan en toezicht houdt op de directie. Als een functionaris vanuit de gemeente (burgemeester, wethouder, raadslid of ambtenaar) deelneemt in een bestuur, RvC of RvT, dan zal hij of zij daar het belang van de betreffende organisatie moeten behartigen. Dat kan hetzelfde belang zijn als dat van de gemeente Kaag en Braassem maar dat kan ook anders zijn. Tot op heden hebben zich geen zwaarwegende belangentegenstellingen voorgedaan. Indien dit zich zou voordoen dan moet een heroverweging van de deelname plaatsvinden.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
97
█
OVERZICHT VERBONDEN PARTIJEN
In het hieronder weergegeven overzicht zijn de deelnemingen vermeld die voldoen aan de wettelijke criteria om te worden bestempeld als ‘verbonden partij’. Hierbij dient onderscheid gemaakt te worden in deelnemingen, gemeenschappelijke regelingen en overige verbonden partijen. Het gaat hierbij vooral om participaties van de gemeente in derde rechtspersonen waarin bestuurlijke invloed bestaat en waarmee financiële belangen gemoeid kunnen zijn. Deelnemingen: Naam
Vestiging
% aandelen kapitaal
Activiteit deelneming
Deelname in bestuur, RvC of RvT
Financieel belang
N.V. Nuon
Amsterdam
< 1%
Energiedistributie
Neen
Deelname aandelenkapitaal
N.V. Bank voor Nederlandse gemeenten
Den Haag
< 1%
Bankactiviteiten
Neen
Deelname aandelenkapitaal
N.V. Oasen ZuidHolland BV. De Tweesprong
Gouda
3,48%
Waterdistributie
Neen
sportcomplex
Ja
Deelname aandelenkapitaal Deelname aandelenkapitaal
Cyclus N.V.
Gouda
Ophalen en verwerken huishoudelijk afval
Neen
Roelofarendsveen 2,9%
Deelname aandelenkapitaal
NV Nuon (Behoort bij programma: 4 lokale economie)
Globale taakstelling: voorzien in gas-, elektraleverantie aan het werkgebied. Aantal aandelen: 625.819 (op basis van ondernemingswaarde in totaal een bedrag van € 24.214.169,- is € 38,69 per aandeel). De raming van het dividend 2009 ligt rond de € 1.573.000,-. In 2009 is Nuon verkocht aan het Zweedse Vattenfall. De verkoop betreft het productie- en leveringsbedrijf van Nuon. Het netwerkbedrijf blijft in handen van de publieke aandeelhouders. Vattenfall verwierf per 1 juli 2009 de eerste 49% van de aandelen en operationele zeggenschap over Nuon. De overige 51% van de aandelen worden de komende zes jaar aan Vattenfall geleverd (15% op 1 juli 2011, 15% op 1 juli 2013 en de resterende 21% op 1 juli 2015). Bij de overdracht is onder meer bepaald dat de oud-aandeelhouders voor een bedrag van € 400 miljoen aan garanties afgeven aan Vattenfall. Dit bedrag is in mindering gebracht op de verkoopopbrengst van de aandelentransactie en gestort op een speciale escrow-rekening bij de BNG. De escrow-rekening zal de komende jaren (2010, 2011 en 2013), indien er geen aanspraak op wordt gedaan door Vattenfall, geleidelijk vrijvallen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
98
De volledige transactie is, conform het BBV, in de jaarrekening 2009 van Kaag en Braassem verantwoord. Zie onderstaande overzicht. Bedragen in miljoenen euro’s Bruto opbrengst (625.819 aandelen x € 72,14). De bijdrage in de transactiekosten ad € 194.000 is hier al op in mindering gebracht. Bij: dividend uitgestelde levering Af: garantieregeling escrow
45,147
Netto verkoopopbrengst
43,538
0,221 -1,830
De netto verkoopopbrengst is toegevoegd aan de reserve vastgelegd vermogen Nuon. De rente die over de opbrengst wordt berekend wordt ingezet om het wegvallende dividend ad € 1.573.000,- te compenseren. De 51% van de verkoopopbrengst die betrekking heeft op de nog te leveren aandelen ad € 23,036 miljoen is op de balans onder de financiële vaste activa opgenomen. NV Bank Nederlandse Gemeenten (Behoort bij de algemene dekkingsmiddelen)
Globale taakstelling: De gemeente is aandeelhouder van deze gespecialiseerde bank, van en voor overheden. Klanten van de bank zijn decentrale overheden, corporaties en instellingen van nut, zorg en onderwijs. Aantal aandelen: 121.719 met een nominale waarde van € 2,50. In 2009 is een bedrag van € 216.000,- aan dividend geraamd. NV Oasen (Behoort bij programma: 4 lokale economie)
Globale taakstelling: voorzien in waterleverantie aan het werkgebied. Aandelenkapitaal € 11.200,- . Keert geen dividend uit. BV De Tweesprong Globale taakstelling: Exploitatie sportcomplex. Het college benoemt de leden van de Raad van Commissarissen (RvC). De RvC bestaat uit de heren P.C.M. van Emmerik en J.J.M. Zandvliet. Cyclus NV (Behoort bij programma: 3 Leefomgeving)
Globale taakstelling: ophalen en verwerken huishoudelijk afval voormalige gemeente Jacobswoude. Aantal aandelen: 10.651 met een nominale waarde van € 7,-. Sinds de omvorming tot een NV keert Cyclus, afhankelijk van de resultaten, in principe dividend uit. Het dividend werd steeds ingezet ter (gedeeltelijke) volstorting van de aandelen. Gemeenschappelijke regelingen: Het overzicht is gebaseerd op de deelnemingen van de voormalige gemeenten Alkemade en Jacobswoude. Conform het bepaalde in de Wet Algemene regels herindeling (Wet Arhi), moet de raad van Kaag en Braassem voor 1 juli 2009 besluiten over de eventuele uittreding uit een gemeenschappelijke regeling.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
99
Intergemeentelijk samenwerkingsverband Holland Rijnland (Behoort bij programma: 1 bestuur en dienstverlening)
Globale taakstelling: gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam tussen de voormalige gemeente Alkemade en de gemeenten Hillegom, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude. De regio werkt gezamenlijk aan ontwikkelingen op het gebied van wonen, werken, natuur & landschap, verkeer & vervoer, samenleving en welzijn. Daarbij moet een goede balans gevonden worden tussen ontwikkeling van de regio en het behoud van het oorspronkelijke karakter, zodat de streek aantrekkelijk blijft voor bewoners, toeristen en bedrijven. In het algemeen zal de regio Holland Rijnland zich richten op het: • vaststellen van gemeenschappelijk beleid over zaken waarvan het belang niet beperkt blijft tot de afzonderlijke gemeenten; • bevorderen van de coördinatie en afstemming tussen gemeenten door het voeren van overleg en het gezamenlijk uitvoeren van onderzoek; • behartigen van de belangen van de regio richting het rijk en de provincie en in overlegstructuren; • uitvoeren van gemeentelijke taken die aan het samenwerkingsorgaan zijn overgedragen en het verlenen van diensten. Leden: mevrouw K.M. van der Velde-Menting, de heer J.B. Uit den Boogaard en de heer C. Malin. Plaatsvervangende leden: mevrouw K.A.M. van der Kaaden-van Klink. De gemeentelijke bijdrage voor 2009 bedraagt € 172.000,-. Dit betreft een voorlopig bedrag waarvan de eindafrekening pas in het daaropvolgende jaar plaatsvindt. Daar de bij de gemeenschappelijke regelingen gedane uitgaven onderhevig zijn aan btw, wordt aan de deelnemende gemeenten weer een bedrag aan zogenaamde doorschuif-btw terugbetaald. Intergemeentelijk samenwerkingsorgaan Rijnstreek (Behoort bij programma: 1 bestuur en dienstverlening)
Globale taakstelling: gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam tussen de gemeenten Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop, Rijnwoude en de voormalige gemeente Jacobswoude. Het Rijnstreekberaad biedt een platform voor overleg over gemeenschappelijke en grensoverschrijdende zaken. De raad wijst 2 leden aan voor het Algemeen Bestuur, van wie één lid uit zijn midden en één lid uit het college. Ditzelfde geldt voor de twee plaatsvervangers. Leden: mevrouw K.M. van der Velde-Menting en J.B. Uit den Boogaard. Plaatsvervangende leden: de heren E.H. Henrotte en J. Grovenstein. De gemeentelijke bijdrage voor 2009 bedraagt € 60.000,-. Dit betreft een voorlopig bedrag waarvan de eindafrekening pas in het daaropvolgende jaar plaatsvindt. Daar de bij de gemeenschappelijke regelingen gedane uitgaven onderhevig zijn aan btw, wordt aan de deelnemende gemeenten weer een bedrag aan zogenaamde doorschuif-btw terugbetaald. Gemeenschappelijke regeling Intergemeentelijke Sociale Dienst de Rijnstreek (ISDR) (Behoort bij programma: 6 Welzijn)
Globale taakstelling: gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam tussen de gemeenten Kaag en Braassem, Rijnwoude en Nieuwkoop. Het openbaar lichaam voert voor de deelnemende gemeenten de taken uit op het gebied van de sociale zekerheidswetgeving.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
100
De raad wijst uit zijn midden 2 leden aan voor het Algemeen Bestuur. Ditzelfde geldt voor de plaatsvervangers. Het college wijst eveneens een lid voor het Dagelijks Bestuur uit haar midden. Lid van het Dagelijks Bestuur: de heer F.M. Schoonderwoerd. Leden: mevr. A.E. Bannenberg-ter Horst en de heer E.H. Henrotte. Plaatsvervangende leden: mevr. Y. Peters-Adrian en de heer C. de Lange. De gemeentelijke bijdrage voor 2009 bedraagt in totaal € 2.330.960,-. Daar de bij de gemeenschappelijke regelingen gedane uitgaven onderhevig zijn aan btw, wordt aan de deelnemende gemeenten weer een bedrag aan zogenaamde doorschuif-btw terugbetaald. In het kader van de fusie is er voor gekozen de uitvoering van de wettelijke regelingen in het kader van de sociale zekerheid onder te brengen bij de Intergemeentelijke Sociale Dienst de Rijnstreek. Dit geldt niet voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), dat wordt “in eigen huis” gedaan. Gemeenschappelijke regeling Streekarchief Rijnlands Midden Globale taakstelling: gemeenschappelijke regeling in de vorm een gemeenschappelijk orgaan tussen de gemeenten Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop, Rijnwoude en voormalig Jacobswoude. Het gemeenschappelijk orgaan met de naam Archiefcommissie, voert voor de deelnemende gemeenten de taken uit op het gebied van de Archiefwet. Het college wijst uit zijn midden een vertegenwoordiger in de Archiefcommissie aan, alsmede een plaatsvervanger. Lid: wethouder A.J.M. van Velzen. Plaatsvervangend lid: wethouder F.M. Schoonderwoerd. De gemeentelijke bijdrage voor 2009 bedraagt € 31.600,-. Gemeenschappelijke regeling Regionale Brandweer Hollands Midden / Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (Ghor) (Behoort bij programma: 1 bestuur en dienstverlening)
Globale taakstelling: Gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam. De regio Hollands Midden wordt gevormd door 29 gemeenten met in totaal zo’n 750.000 inwoners. De gemeenten in een regio hebben de wettelijke taak een regionale brandweer op te richten. De regionale brandweer moet een alarmcentrale hebben, soms in combinatie met de centrale post voor het ambulancevervoer, zoals in onze regio. Ook is de regionale brandweer belast met het voorbereiden van de coördinatie van de brandbestrijding bij grote branden of zware ongevallen. Dit geldt zowel voor de zogenaamde opschaling (waarbij de inzet nodig is van een aantal tot vele voertuigen met teams), als voor de bestuurlijke coördinatie. Hiervoor wordt zowel in operationele zin geoefend met de voertuigen en bemensing, als met de bestuurlijke teams vanuit de gemeenten. De regionale brandweer heeft geen eigen “korps”. Maar in geval van een grote calamiteit wordt opgeschaald door het inzetten van brandweerploegen uit de plaatselijke korpsen. Naast deze operationele taken heeft de regionale brandweer ook adviserende taken voor de deelnemende gemeenten. Dit zijn bijvoorbeeld de proactie en brandpreventie. Tevens vindt advisering en coördinatie plaats vanuit de regio bij het gezamenlijk aanschaffen van materieel. Een belangrijke taak is tot slot het opleiden van brandweermannen en –vrouwen. Tevens houdt het openbaar lichaam een regionale meldkamer in stand die de meldingen verwerkt ten opzichte van het ambulancevervoer, de brandweer, de politie en geneeskundige hulpverlening bij zware ongevallen en rampen. Bij de bestrijding van zware ongevallen en rampen coördineert het openbaar lichaam de samenwerking tussen de brandweerkorpsen en de diensten die taken vervullen op het terrein van de geneeskundige hulpverlening. Lid: mevrouw K.M. van der Velde-Menting. Plaatsvervangend lid: J.B. Uit den Boogaard. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
101
De gemeentelijke bijdrage Regionale Brandweer voor 2009 bedraagt € 200.000,-. Voor het GHOR bedraagt de gemeentelijke bijdrage voor 2009 € 46.200,-. Daar de bij de gemeenschappelijke regelingen gedane uitgaven onderhevig zijn aan btw, wordt aan de deelnemende gemeenten weer een bedrag aan zogenaamde doorschuif-btw terugbetaald. Gemeenschappelijke Regeling Schadeschap Luchthaven Schiphol (Behoort bij programma: 3 leefomgeving)
Globale taakstelling: Gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam. Dit openbaar lichaam met de naam Schadeschap luchthaven Schiphol is opgericht door de minister van Verkeer en Waterstaat, de provincie Noord-Holland, het waterschap Groot-Haarlemmermeer en alle betrokken gemeenten (waaronder de gemeente Alkemade) of deelgemeenten. Het schadeschap is bevoegd om verzoeken voor schadevergoeding te behandelen voor en namens alle eerder genoemde deelnemers. Te denken valt aan claims in verband met waardevermindering van woningen en geluidshinder door vliegbewegingen. Lid: de heer A.J.M. van Velzen. Plaatsvervangend lid: de heer F.M. Schoonderwoerd. Gemeentelijke bijdrage: voor deze regeling is door de deelnemende gemeenten geen bijdrage verschuldigd. Gemeenschappelijke Regeling Schadevergoedingschap HSL-Zuid (Behoort bij programma: 3 leefomgeving)
Globale taakstelling: Gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam. Bij werkzaamheden aan wegen en spoorlijnen wordt er van alles aan gedaan om overlast en schade zoveel mogelijk te beperken. Toch zijn negatieve gevolgen bij omvangrijke projecten vaak onvermijdelijk. Bewoners, bedrijven en instanties, die in de buurt van de toekomstige hogesnelheidslijn, de HSL-Zuid, zijn gevestigd, kunnen schade ondervinden. Wanneer dat het geval is, kan men een verzoek om compensatie voor planschade of nadeelcompensatie indienen. Alle bij de aanleg betrokken gemeenten (waaronder Kaag en Braassem) hebben de bevoegdheden voor afhandeling van die planschadeverzoeken overgedragen aan het Schadevergoedingschap. Lid: de heer A.G.M. Kea. Plaatsvervangend lid: de heer J.B. Uit den Boogaard. Gemeentelijke bijdrage: er is geen bijdrage verschuldigd. Sociale Werkvoorziening Alphen aan den Rijn (SWA) (Behoort bij programma: 6 welzijn)
Globale taakstelling: Gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam. De SWA is een door de overheid gesubsidieerde instelling die voor de gemeente Alphen aan den Rijn en drie omliggende gemeenten (waaronder Kaag en Braassem) de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), maar ook andere wetgeving op het gebied van de gesubsidieerde arbeid uitvoert. Lid: de heer F.M. Schoonderwoerd. De totale bijdrage in 2009 bedraagt € 1.065.300,-.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
102
Regionale dienst openbare gezondheidszorg Hollands Midden (RDOG HM) (Behoort bij programma: 6 welzijn)
Globale taakstelling: Gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam. De gemeenschappelijke regeling is gebaseerd op de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid en houdt zich bezig met de uitvoering van wettelijke taken op het terrein van collectieve preventie, infectieziektebestrijding en jeugdgezondheidszorg. Daarnaast is het mogelijk om zogenaamde plustaken af te nemen. Lid: de heer F.M. Schoonderwoerd. Plaatsvervangend lid: de heer A.J.M. van Velzen. Voor 2009 bedraagt de bijdrage € 161.900,-. Gemeenschappelijke Vuilverwerking voor Leiden e.o. (Gevulei) (Behoort bij programma: 3 leefomgeving)
Globale taakstelling: Gemeenschappelijke regeling in de vorm van een openbaar lichaam. De Gevulei is een gemeenschappelijke regeling tussen de gemeenten Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Alkemade, Sassenheim, Voorschoten, Warmond, Wassenaar en Zoeterwoude en heeft als bedrijfsactiviteit de overslag van huishoudelijke en daarmee gelijk te stellen afvalstoffen. Lid: de heer A.J.M. van Velzen. Plaatsvervangend lid: de heer A.G.M. Kea. De totale gemeentelijke bijdrage die in 2009 aan de Gevulei wordt betaald bedraagt € 923.400,-. Overige besturen / overlegorganen: Stichting Ignatius De Stichting Ignatius, opgericht in 1990, huurt van de gemeente het gebouw van de voormalige r.k. basisschool Ignatius aan het Noordeinde te Roelofarendsveen tegen een symbolische huurprijs. De Stichting verhuurt de ruimten in die school aan diverse gebruikers en verzorgt het onderhoud van het gebouw. De gemeenteraad benoemt uit zijn midden of uit het college een bestuurslid. Lid: de heer F.M. Schoonderwoerd. Plaatsvervangend lid: de heer A.J.M. van Velzen. Stichting Ontwikkeling West-Alkemade (SOWA) Deze stichting richt zich op het bevorderen van sport-, recreatieve-, en maatschappelijke voorzieningen in het westelijk deel van de (voormalige) gemeente Alkemade. Op dit moment ontwikkelt de stichting geen activiteiten. Twee bestuursleden worden door het college aangewezen. Stiveen Deze reeds tientallen jaren bestaande stichting richt zich op de ontwikkeling van nieuwe tuinbouwgebieden in de Rijnstreek. In het verleden heeft Stiveen hier een actieve rol in gespeeld. Op dit moment ontwikkelt de Stichting weinig of geen activiteiten. Het college wijst uit zijn midden een lid aan. Stichting gebiedsfonds Leidse Ommelanden Oost De Stichting gebiedsfonds Leidse Ommelanden Oost, opgericht in 2006, richt zich op het behoud, de versterking en de promotie van het open agrarische gebied ten oosten van Leiden. Op dit moment ontwikkelt de stichting geen activiteiten. Het college benoemt de voorzitter van het stichtingsbestuur.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
103
Stichting ontwikkelingssamenwerking Ghana De stichting, opgericht eind 2008, heeft tot doel een bijdrage te leveren aan de verbetering van de dorpseigendommen en instellingen met betrekking tot het Kadjebi District in Ghana. Het college draagt een van de bestuursleden ter benoeming voor. Stichting sporthal Woubrugge De stichting heeft tot doel het in stand houden en de verdere exploitatie van de sporthal te Woubrugge. De raad wijst uit zijn midden een lid voor de Raad van Toezicht aan. In 2009 is dit niet als zodanig ingevuld. De statuten zullen ook worden gewijzigd. Stichting Vrienden van de Kleine Oase De stichting heeft tot doel het in stand houden en de verdere exploitatie van het zwembad De Kleine Oase te Leimuiden. Er is een raad van toezicht van drie leden. Deze leden worden benoemd door het college. Een van deze leden moet deel uitmaken van het gemeentebestuur.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
104
PARAGRAAF 7 – GRONDBELEID Organisatie In het nieuwe organisatiemodel van de gemeente Kaag en Braassem per 1 januari 2009 is een nieuwe functie planeconomie geïntroduceerd. Deze functie is per 1 februari door externe inhuur ingevuld. Deze planeconoom beheert de grondexploitaties van de gemeentelijke ruimtelijke ontwikkelingsprojecten, behalve project Braassemerland. Het project Braassemerland is in 2009 ingebed in de ambtelijke organisatie met een nieuwe projectorganisatiestructuur. De grondexploitatie Braassemerland werd in de oude projectorganisatiestructuur en wordt nog door dezelfde andere externe planeconoom beheerd. Een planeconoom is financieel adviseur voor de afdelingsmanager Ruimtelijke Ontwikkeling en de projectleiders Ruimtelijke Ontwikkeling ten aanzien van de ruimtelijke ontwikkelingsprojecten en grondbeleidszaken van de gemeente Kaag en Braassem Grondbeleid In het afgelopen jaar zijn er geen belangrijke beleidsnotities vastgesteld die van invloed zijn op de grondexploitaties. Als beleidsuitgangspunten gelden nog steeds de grondbeleiddocumenten van de voormalige gemeenten Alkemade (2004) en Jacobswoude (2005) en de structuurvisies van beide gemeenten. Een nota Grondbeleid zal een parallel traject ingaan met het opstellen van een nieuwe maatschappelijke structuurvisie voor de gemeente Kaag en Braassem. De volgende globale overeenkomsten uit de nota’s grondbeleid laten zich als volgt omschrijven: • Het heeft de voorkeur van de gemeenten om het geformuleerde grondbeleid actief vorm te geven. Indien actief grondbeleid niet mogelijk is dan moet worden bezien in welke mate de door de gemeente te maken kosten kunnen worden verhaald op de exploitant (exploitatieplan). • De gemeenten wensen een actueel en betrouwbaar beeld van de grondexploitaties te hebben. • De saldi van alle grondexploitaties worden verrekend met een vereveningsfonds. Dit fonds zal tevens dienen als risicoreserve. De hoogte van de risicoreserve zal jaarlijks door de gemeente worden vastgesteld waarbij de algemene reserve op concernniveau wordt afgeroomd dan wel aangevuld. • De grondwaardebepaling van gronden geschiedt marktconform en gedifferentieerd naar toekomstige bestemming (type vastgoed). In de afgelopen jaren is de rol van de gemeente verschoven van een actieve naar meer faciliterende grondpolitiek. Diverse projecten zijn op basis van samenwerking met marktpartijen of worden via openbare aanbestedingen steeds marktgerichter. Verschillende herberekende en geactualiseerde resultaten van grondexploitaties, de geïncasseerde risico’s, woningmarktontwikkelingen en strategiewijzigingen van ruimtelijke projecten hebben geleid tot herbezinning ten aanzien van ’’een actieve grondpolitiek’’. Deze herbezinning zal vertaald worden in een nieuwe nota Grondbeleid Kaag en Braassem. De totstandkoming van de nieuwe nota zal medio 2010 worden opgestart. De herzieningen van grondexploitaties, de herontwikkelingswaardeberekeningen van historische grondaankopen en de residuele grondwaardeberekeningen bij woningbouwplannen in 2009 hebben geleid tot meer financiële transparantie van het grondbedrijf. De actieve houding in het grondbeleid van de voormalige gemeenten is vanaf 2009 verschoven naar een focus op een betere grip op grondexploitaties en verbeterd kwalitatief en kwantitatief inzicht in de risico’s in de ruimtelijke projecten.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
105
Grondprijzenbeleid Een grondprijzenbeleid voor de gemeente Kaag en Braassem is nog niet vastgesteld. Deze nota zal integraal met de eerdergenoemde Nota Grondbeleid tot stand komen. Dit betekent dat in de tussentijd (in 2009 en 2010) voor ieder gemeentelijk ruimtelijk project en bij grondverkoop/-verhuur aan particulieren grondprijzen en verhuurprijzen op maat werden en worden vastgesteld. Door middel van verschillende grondprijsmethodieken voor verschillende uitgiftecategorieën wordt de marktconforme grondwaarde berekend. Grondexploitatiewet (nWro) Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wro in werking getreden. In deze nieuwe wet is een hoofdstuk Grondexploitatie opgenomen. Deze zogenoemde Grondexploitatiewet biedt de nodige mogelijkheden voor de gemeente waar het gaat om de sturingsrol bij faciliterend grondbeleid. Met de nieuwe wet zijn nieuwe juridische instrumenten geïntroduceerd ter vervanging van het oude instrumentarium van exploitatieovereenkomsten en baatbelasting. Het nieuwe systeem is gebaseerd op verplicht volledig kostenverhaal op basis van een door het Rijk vastgestelde kostensoortenlijst. Wanneer deze kosten niet op vrijwillige basis kunnen worden verhaald, is de gemeente verplicht om deze alsnog te verhalen door middel van een publiekrechtelijk plan, het zogenaamde exploitatieplan. In dit plan is het bouwprogramma zodanig vastgelegd dat de totale kosten en opbrengsten van het plan op een eerlijke manier verdeeld kunnen worden over de verschillende exploitanten/particulieren in het (exploitatie)plangebied. De nieuwe wet verbetert niet alleen het instrumentarium voor kostenverhaal aan particuliere ontwikkelingen. Daarnaast krijgen gemeenten meer mogelijkheden om woningbouwcategorieën vast te leggen, zoals sociale woningbouw en particulier opdrachtgeverschap. Daarmee is de gemeente voor de realisatie van deze woningtypen niet langer afhankelijk van de goede wil van de ontwikkelende marktpartij. De voorkeur blijft kostenverhaal te regelen via een privaatrechtelijke overeenkomst met partijen. Als partijen er niet uitkomen, is er een publiekrechtelijke stok achter de deur in de vorm van een exploitatieplan. In het afgelopen jaar is nog niet gewerkt met het opstellen van exploitatieplannen. Voor nieuwe (particuliere) ontwikkelingen en nieuwe bestemmingsplannen (op aanvraag) zal dat onderzocht worden. Actualisatie grondexploitaties De samenvattende resultaten van de herziening van de grondexploitaties is bij de gemeentelijke begroting 2010 ter informatie aangeboden. In 2009 was een eerste prioriteit (als gevolg van de harmonisatiedoelstelling) binnen het grondbeleidskader een integrale herziening en actualisatie van alle grondexploitaties uit beide voormalige gemeenten op te stellen. Met als doel een uniforme en consistente grondexploitatieopzet vast te stellen en een beter platform te krijgen waarmee een betere grip op grondexploitaties kan worden verkregen. Bij deze jaarrekening worden de actuele grondexploitatieresultaten per 01-01-2010 gepresenteerd. Hierin komt de locatie Peuterhof niet meer voor omdat is geconstateerd dat dit project nog geen grondexploitatiestatus heeft. Het project Braassemerland wordt door de scope van het project ten opzichte van de andere ruimtelijke grondexploitatieprojecten in een aparte alinea behandeld. In onderstaande tabel worden de volgende cijfers gepresenteerd: de boekwaarden van de ruimtelijke projecten per 01-01-2010. Het herziene grondexploitatieresultaat per 01-01-2009 die in de zomer 2009 is opgesteld en waarover uw raad is geïnformeerd bij de begroting 2010. Daarnaast is het huidig geactualiseerde grondexploitatieresultaat per 01-01-2010 (netto contante waarde) weergegeven. In de laatste kolom van de tabel worden de onttrekkingen van en
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
106
toevoegingen aan de reserve Grondfonds/Bouwgrondexploitatie genoteerd. Dit zijn af te sluiten projecten of projecten waar een winstneming voor vastgesteld is. PROJECT
VERWACHTE NCW 01-01-2009
VERWACHTE NCW 01-01-2010
Centrumplan Leimuiden, Totaal
€
2.583.000- €
Gronden achter het gemeentehuis Rnstwd
€
610.000
€
Oudendijk Woubrugge fase 2
€
1.619.400
Batehof Woubrugge Bospolder Hoogmade
BIJDRAGE RESERVE GRONDFONDS 2009
2.643.000- € 609.000
-
€
-
€
- €
1.693.000
€
119.000- €
- €
124.500-
€
127.000
€
- €
125.400
Hussons hoek Woubrugge
€
485.000- €
508.000- €
-
Beukenlaan Leimuiden fase 2
€
2.164.000
€
2.096.000
€
2.466.000
€
2.453.000
€
-
- €
9.300-
-
Beukenlaan Leimuiden fase 3 en 4
€
Centrumplan Hoogmade
€
Van Egmond Woubrugge
€
2.842.000
€
1.101.000
€
-
Terrein Connexxion Leimuiden
€
1.017.000
€
273.000
€
-
Noordplein
€
184.910
€
117.183
€
105.000
De Bloemen Roelofarendsveen
€
794.500- €
747.000- €
-
Pastoor Kwakmanlaan Rijpwetering
€
641.000
€
736.000
€
-
Regenboogweg Nieuwe Wetering
€
1.431.000
€
1.256.000
€
-
Totaal
€
9.058.810
€
4.743.183
€
1.789.600
62.000- €
Naar aanleiding van de herziening van de grondexploitaties bij de begroting van 2010 is actie ondernomen voor het opstarten en capaciteit vrij maken voor de ruimtelijke projecten waar een positief grondexploitatieresultaat van werd geprognosticeerd per 01-01-2009 (Van Egmond Woubrugge, Connexxion-terrein Leimuiden, Gronden achter gemeentehuis Rijnsaterwoude, Regenboogweg Nieuwe Wetering). Voor deze ruimtelijke projecten heeft nog geen stedenbouwkundig onderzoek plaatsgevonden, waardoor de theoretische bouwprogramma’s zowel kansrijke optimalisaties alsook diverse risico’s kunnen bevatten. De grondexploitatieresultaten van deze projecten kunnen dan ook het sterkst fluctueren in dit stadium van het gebiedsontwikkelingsproces waarin ze verkeren. Om deze fluctuatie zo minimaal mogelijk te houden (‘’grip’’) zal steeds beter op beheersing van risico’s worden gefocust. Op de volgende pagina's worden de verschillen van de verwachte grondexploitatieresultaten per 01-01-2009 en 01-01-2010 nader onderbouwd.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
107
PROJECT
VERSCHIL GREXEN 45.000 105.00060.0001.000-
Centrumplan Leimuiden, Noord Centrumplan Leimuiden, Zuid Centrumplan Leimuiden, Totaal Gronden achter het gemeentehuis Rnstwd
€ € € €
Oudendijk Woubrugge fase 2
€
73.600
Batehof Woubrugge Bospolder Hoogmade Hussons hoek Woubrugge
€ € €
5.5001.60023.000-
Beukenlaan Leimuiden fase 2
€
68.000-
Beukenlaan Leimuiden fase 3 en 4 Centrumplan Hoogmade
€ €
13.00052.700
Van Egmond Woubrugge
€
1.741.000-
Terrein Connexxion Leimuiden
€
744.000-
Noordplein
€
37.273
De Bloemen Roelofarendsveen
€
47.500
Pastoor Kwakmanlaan Rijpwetering
€
95.000
Regenboogweg Nieuwe Wetering
€
Totaal
€
BELANGRIJKSTE VERKLARINGEN plankostenbudget aangepast meer plankostenbudget toegerekend actualisatie: oplopend resultaat naar eindwaarde van project actualisatie: alle cijfers zijn geindexeerd met inflatieparameters rentewinst. winstneming ad € 1.692.995,-, nog € 68.000,- aan kosten voorzien rentewinst in 2009 rentelasten in 2009 rentelasten in 2009 meevallers in kostenbudgetten, grondopbrengsten wel omlaag, faseringswijzigingen: netto een daling actualisatie: alle cijfers zijn geindexeerd met inflatieparameters bijdrage van ontwikkelaar ontvangen in grondexploitatie uitgiftecategorie gewijzigd: grondprijs drastisch omlaag en uitgeefbaar oppervlak omlaag uitgeefbaar oppervlak omlaag bijgesteld, kostenverhoging Betaling van een rekening-courant aan Heembouw en een rentewinst op het positieve exploitatieresultaat historische stuurgroepafspraken verwerkt en extra bijdrage BEMOG € 300.000,-, conform raadsbesluit 2006. Uitgangspunt is dat BEMOG voor 50% deelt in grondexploitatie hogere grondopbrengsten in samenwerkingsovereenkomst vastgesteld
175.000- de geactualiseerde kostenraming is hoger dan opbrengsteninflatie 2.526.027-
Dorpshart (Leimuiden) Dit ruimtelijk project omvat een plangebied van circa 1,8 hectare in het centrum van Leimuiden dat in de definitiefase verkeert. De gemeente heeft eind 2008 ontwikkelaar Leyten gekozen voor het realiseren van het programma en de openbare inrichting. Leyten heeft in 2009 een stedenbouwkundig schetsontwerp gemaakt als basis voor verdere discussie in programma en inrichting. Tot dusverre is de samenwerkingsovereenkomst van kracht, waarin al enige financiële afspraken genoteerd staan rondom de grondwaarde. Het plangebied is nu ingedeeld in Noord en Zuid (de grens is de Dr. Stapenséastraat). Het programma bestaat uit woningen en commerciële functies. Projectontwikkelaar Leyten neemt de verwerving op zich voor plandeel Zuid. In 2009 zijn alleen plankosten en de jaarlijkse rentelasten van toepassing geweest. In 2010 is gestart met de onderhandelingen voor definitieve afspraken in het deelgebied Zuid. De financiële consequenties daarvan zijn nog niet inzichtelijk. Gronden achter het gemeentehuis (Rijnsaterwoude) Achter het gemeentehuis in Rijnsaterwoude ligt braakliggende grond (grasveld) van circa 0,85 hectare die op termijn voor woningbouw in aanmerking kan komen. Er bestaan mogelijkheden om het voormalige gemeentehuis, het parkeerterrein en de ijsbaan bij het exploitatiegebied te betrekken, maar vooralsnog zijn deze grondlocaties als te handhaven bestempeld. De gronden zijn eigendom van de gemeente. Voor de opstelling van de grondexploitatie zijn aannamen gedaan op het gebied van bouwprogramma en ruimtegebruik. Voor deze grondexploitatie is nog geen stedenbouwkundige analyse verricht. Het woningbouwprogramma is gebaseerd op de uitgangspunten in de woonvisie Jacobswoude en gerelateerd aan het uitgeefbaar oppervlak. Uitgangspunt is dat de gemeente actief tot ontwikkeling over zal gaan. In een ver verleden zijn aankopen verricht waardoor in 2009 € 14.000,- aan rentelasten aan de orde waren. Oudendijk fase 2 (Woubrugge) De grondexploitatie Oudendijk fase 1 is afgesloten. Voor Oudendijk fase 2 dient nog een vissteiger en toeleidend pad gerealiseerd te worden. In 2009 zijn geen noemenswaardige kosten gemaakt. Dit project heeft vorig jaar circa € 73.000,- rentewinst opgeleverd. Voor deze grondexploitatie wordt een winstneming gedaan ten bedrage van ongeveer € 1,7 mln. Deze Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
108
grondexploitatie kan per 01-01-2011 worden afgesloten zodra de vissteiger is gerealiseerd in 2010 . Batehof (Woubrugge) De Batehof is een ontwikkeling op een gebied van circa 1 hectare plangebied. Het betreft een kleinschalige herontwikkeling in samenwerking met Woondiensten Aarwoude. De ontwikkeling bestaat voornamelijk uit appartementen en commerciële functies. Er ligt een overeenkomst waarin een grondruil met toebetaling door Woondiensten Aarwoude is voorzien en een bijdrage wordt gegeven voor de aanleg van nieuw openbaar gebied door de gemeente. Deze bijdragen en kosten die daar tegenover staan zijn betaald en in de boekwaarde verwerkt. Deze grondexploitatie is per 1 januari 2010 afgesloten. Bospolder (Hoogmade) Het plan Bospolder in Hoogmade is voortgekomen uit het verplaatsen van gedupeerden als gevolg van de realisatie van de HSL. Nu het aantal gedupeerden meevalt is overgegaan tot verkoop van de overgebleven kavels. Het plangebied voor de woningbouw van vrijstaande woningen is circa 1,5 hectare. Het aantal woningen is 9 stuks. Alle percelen zijn inmiddels verkocht. De ontsluiting en het woonrijp maken van het gebied is in 2008 gerealiseerd. In 2009 zijn nog groenvoorzieningen gerealiseerd. Deze grondexploitatie is per 1 januari 2010 afgesloten. Centrumplan (Hoogmade) In de dorpskern van Hoogmade is een ambitieus nieuwbouwproject van appartementen en commerciële functies gerealiseerd op een plangebied van circa 0,7 hectare. De gemeente heeft met de private exploitant een exploitatieovereenkomst gesloten. Op basis van deze overeenkomst zijn diverse grondposities tussen gemeente en exploitant geruild. Ook is een toebetaling met de ontwikkelaar overeengekomen. In 2009 is gekomen tot een definitieve eindafrekening met de ontwikkelaar. De vorderingen door de ontwikkelaar zijn grotendeels geboekt op begrotingspost Revitalisering Hoogmade. Deze grondexploitatie is per 1 januari 2010 afgesloten. Hussons’ hoek (Woubrugge) De gemeente heeft in 2008 haar grondeigendom verkocht aan Woondiensten Aarwoude. Het plangebied heeft een omvang van circa 0,3 hectare. In de koopovereenkomst wordt gerekend op een bouwprogramma van (minimaal) 26 zorgwoningen voor zorgbehoevenden en senioren. De stedenbouwkundige uitwerking en nadere samenwerking is eind 2009 weer opgepakt. Voor 2009 zijn € 28.000,- aan kapitaallasten geboekt. Beukenlaan (Leimuiden) Het project Beukenlaan te Leimuiden is opgedeeld in 4 fasen, maar voorlopig in drie deelgebieden. De Beukenlaan fase 1 is gerealiseerd en financieel afgewikkeld. Bij de Raad van State zijn nog twee verzoeken om planschade in behandeling. De Beukenlaan fase 2, ook wel Kroondomein genaamd, is in uitvoering. In 2008 is een koop- en realisatieovereenkomst getekend met Woondiensten Aarwoude. In september 2009 is de bouwvergunning verleend. Daarnaast zijn aanvullende omzettingsafspraken geaccordeerd en is de formule bouwkostenstijging (conform koop- en realisatieovereenkomst) om de marktconforme grondwaarde bij bouwvergunningverlening te bepalen. De uitvoering loopt conform planning, de budgetten zijn toereikend. Het resultaat is gewijzigd door lagere bestedingen van civiele werkzaamheden en lagere grondopbrengsten. De derde en vierde fase, met een plangebied van circa 5,5 hectare, liggen in de planning nog wat verder naar achteren. De gemeente is eigenaar van de grond en beheert de grondexploitatie. Het stedenbouwkundig plan uit 2008 biedt informatie over kwaliteit openbare ruimte, grondsituatie, ruimtelijke structuur, verkeer en het bouwprogramma. De grondexploitatie is geactualiseerd met inflatie-indexen. De kosteninflatie is hoger dan de opbrengsteninflatie, dus is het resultaat enigszins naar beneden bijgesteld. De boekwaarde is € 0. De historische grondaankopen zijn opgenomen in het project Beukenlaan I, welke al is afgesloten. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
109
Van Egmond (Woubrugge) De gemeente heeft jaren geleden een stuk grond gekocht en heeft tussentijds het middengedeelte verkocht aan een kassenbedrijf en het kopstuk nabij de dorpskern aan Woondiensten Aarwoude. Er resteert nog een plangebied van circa 1,8 hectare. Op het westelijke gedeelte van het exploitatiegebied is besloten de uitbreiding van de begraafplaats Woubrugge te realiseren. De gemeenteraad van voormalig Jacobswoude heeft besloten om circa € 412.000,ten laste te brengen aan de grondexploitatie. Eind 2009 is onderzoek gedaan naar de milieucontouren en de milieuwetgeving om de uitgangspunten in de grondexploitatie te toetsen. De locatie leent zich niet voor kantoren, maar alleen voor kleinschalige bedrijvigheid van categorie 1 (bedrijfsverzamelgebouw). De milieucontouren van het glastuinbouwbedrijf en de aangrenzende woningen hebben tot gevolg dat een kleiner uitgeefbaar gebied mogelijk is. De grondprijs is verlaagd door aanpassing van de uitgiftecategorie kantoren naar bedrijven. Tevens drukt de bijdrage aan de begraafplaats ook heel sterk, terwijl geen opbrengsten/bijdragen en/of subsidies tegenover staan. Dit alles heeft tot gevolg dat de uitgangspunten in grondexploitatie van vorig jaar zijn aangepast en een resultaatvermindering van € 1,7 mln te weeg brengen. Dit project wordt nu wel zo snel mogelijk in ontwikkeling gebracht om een zo optimaal mogelijk resultaat te realiseren. Connexxion (Leimuiden) Eind 2006 is het terrein van Connexxion ter grootte van circa 1,2 hectare aangekocht ad € 1,7 mln. De aankoop had een strategisch karakter ten aanzien van een mogelijke nieuwe ontsluiting voor de kern Leimuiden op de provinciale weg N207. Vooralsnog is nog onduidelijk waar de ontsluiting precies komt. De grondexploitatie gaat daarbij uit van een kantorenontwikkeling, waarbij in de toekomstige ruimtegebruiksanalyse rekening wordt gehouden met een ontsluitingsprofiel. Het complex wordt nu nog voor een aantal jaren verhuurd (huuropbrengsten). De tijdelijke beheerlasten komen ten laste van de grondexploitatie. Voor het eindbeeld is een relatief grootschalige kantorenontwikkeling aangenomen. Bij de actualisatie zijn de uitgangspunten in de grondexploitatie 2009 aangepast aangezien de afzetbaarheid van het voorgestelde kantoorgebouw te rooskleurig was ingeschat. Door de aanpassing naar een kleinschaligere ontwikkeling om het afzetrisico te verminderen is het resultaat € 7 ton lager uitgevallen. In het voorgaande jaar zijn € 52.000,- beheer en onderhoudskosten gerealiseerd voor het pand. Daarnaast draagt dit complex € 82.000,- aan rentelasten door de historische aankoopinvestering. De mogelijke grondopbrengsten door aankoop van een deel van de grond door de provincie en eventuele bijdragen in het bouw- en woonrijp maken van de ontsluiting waar in de grondexploitatie rekening mee wordt gehouden zijn nog te onzeker omdat een definitieve ontsluitingsroute nog niet bekend is. Braassemerland (Roelofarendsveen) De informatievoorziening aan de raad over het project Braassemerland werd onder andere verzorgd via de bestuurlijke voortgangsrapportages (BVR). Binnen de nieuwe projectorganisatie vormt Braassemerland onderdeel van de afdeling ruimtelijke ontwikkeling. De stand van zaken zal voortaan niet meer in de vorm van voortgangsrapportages plaatsvinden maar zal binnen de structuur van alle overige projecten worden gerapporteerd. Stand grondexploitatie Het saldo van de grondexploitatie wijzigt per saldo van € 2,2 miljoen negatief op NCW 1-1-2009 naar € 0,1 miljoen positief op NCW 1-1-2010. In onderstaande tabel zijn de wijzigingen in de kosten opbrengsten en het saldo weergegeven.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
110
Tabel 1: Overzicht wijzigingen grondexploitatie Bedragen in miljoenen Totale kosten Totale opbrengsten Saldo NCW
Geactualiseerde raming 31-12-2008
Actualisatie
€ 285,1 € 282,9 -€ 2,2
Geactualiseerde raming 1-1-2010 € 1,7 € 4,0 € 2,3
€ 286,8 € 287,0 € 0,1
Wijzigingen naar aanleiding van besluitvorming 29 juni 2009 De wijzigingen van deelgebied Veilingvaart, Centrumgebied en de proefverkaveling ten behoeve van de Rijksbouwmeester zijn verwerkt in de raming. Door de gevraagde omzetting van kantoor en cultuur naar woningbouw is het totale woningaantal gestegen naar 2.280 woningen. Het saldo van de grondexploitatie wijzigde per saldo van € 2,2 miljoen negatief naar € 4,2 miljoen negatief op NCW 1-1-2009. Wijzigingen naar aanleiding van besluitvorming 29 september 2009 Uw raad heeft gekozen voor de volgende sturingsmaatregelen: Maatregel 1b Versoberen projectorganisatie € 3,0 miljoen NCW Maatregel 2b Financiering naar rekenrente 4,3% € 3,9 miljoen NCW Maatregel 15 Bouwsnelheid omhoog (300 woningen p/j) € 1,4 miljoen NCW Maatregel 25 Verhogen prijzen marktwoningen € 1,4 miljoen NCW
1-1-2009 1-1-2009 1-1-2009 1-1-2009
Deze maatregelen zijn verwerkt in de grondexploitatie. Het totale effect is € 9,7 miljoen positief. Het saldo stijgt daardoor van € 4,2 miljoen negatief naar € 5,5 miljoen positief. Daarnaast is gekozen voor scenario 2 ‘Meer markt minder overheid’ Dit scenario wordt momenteel uitgewerkt. Jaarovergang De jaarovergang van 2009 naar 2010 heeft een negatief effect op de grondexploitatie van € 2,6 miljoen. Het saldo daalt daardoor van € 5,5 miljoen positief naar € 2,9 miljoen positief. Het negatieve effect wordt met name veroorzaakt doordat er in 2010 geen sprake is van een opbrengststijging terwijl de grondexploitatie uitgaat van een jaarlijkse opbrengststijging van 2%. De kosten zijn wel gestegen met 2% met uitzondering van de verwervingskosten. Vertraging De integrale planning gaat uit van de eerste uitgifte in 2011. Aangezien er momenteel geen overeenkomst met betrekking tot West End is en ook deelgebied Noord Akkers niet is opgestart zal het niet mogelijk zijn om in 2011 de eerste uitgifte te realiseren. De integrale planning is daarom aangepast. Voor de grondexploitatie betekent dit dat alle ramingen van de kosten en opbrengsten een jaar naar achter zijn geschoven. De eerste uitgifte staat dan gepland in 2012. De verschuiving van een jaar heeft een negatief effect op het saldo van de grondexploitatie van € 2,8 miljoen negatief. Hiermee komt het saldo van de grondexploitatie op € 0,1 miljoen positief.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
111
Financiële stand Om inzicht te krijgen in de huidige financiële stand van zaken zijn de reeds gemaakte kosten in beeld gebracht. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de gerealiseerde kosten tot en met 31 december 2009. Tabel 2: Gerealiseerde kosten grondexploitatie Braassemerland Bedragen in miljoenen Verwervingskosten Slopen incl. tijd beheer Bodemsanering Plankosten Bouwrijpmaken Kunstwerken Diverse kosten Bijdragen Onvoorzien Grondverkopen voorz. Financieringskosten Totale kosten
Uitgaven t/m 2008
Begroting 2009
Uitgaven 2009
€ 8,4 € 0,2
€ 18,3 € 2,0 € 1,4 € 2,4 € 1,1 € 1,0
€ 15,2 € 0,3 € 0,0 € 2,3 € 1,8 € 0,0 € 0,0 € 0,0 € 0,0 € 0,0 € 1,2 € 20,8
€ 4,3
€ 0,0
€ 0,3 € 13,3
€ 0,3 € 0,9 -€ 0,7 € 1,4 € 28,2
In totaal bedragen de uitgaven in 2009 € 20,8 miljoen. Hiervan is € 15,2 miljoen besteed aan verwerving en € 2,3 miljoen aan plankosten. Daarnaast zijn uitgaven gedaan voor slopen € 0,3 miljoen en bouwrijp maken € 1,8 miljoen. De sloopkosten en bouwrijpmaakkosten betreffen kosten voor het eerste deel van de hoofdinfrastructuur en de Brede school. Er resteren nog opdrachten voor beide locaties van € 0,9 miljoen voor het bouwrijp maken en kunstwerken. De restantbegrotingen en de begrotingen voor bodemsanering, bijdragen aan de Brede school, grondkosten van de Brede school en onvoorzien worden doorgeschoven naar 2010. De gerealiseerde kosten zijn exclusief de strategische aankopen en kosten van de vastgoedexploitatie Brede school. Markttest en marktconsultatie Op 28 september 2009 is door uw raad besloten tot een koerswijziging voor Braassemerland. Deze strategiewijziging van het project houdt in dat niet langer een traditionele grondexploitatie wordt gevoerd maar dat het project in de markt wordt gezet als een concessie. Om de optimale omvang en het optimale aantal concessies te bepalen, is opdracht gegeven aan Fakton voor een markttest. De resultaten van dit onderzoek zijn kenbaar gemaakt door middel van een workshop begin 2010. De belangrijkste uitkomst van de test was dat het plan zoals nu is uitgewerkt niet haalbaar is voor de markt. Met name de zware financieringslast maakt het voor de markt niet haalbaar omdat zij tegen veel hogere rente moeten financieren. Er wordt nu een marktconsultatie voorbereidt waarin de ideeën van de markt over het plan Braassemerland naar voren zullen komen. Naar aanleiding van de uitkomsten van deze marktconsultatie zal het project worden geoptimaliseerd zodat het op de markt gezet kan worden. Vertaling marktconsultatie in nieuw plan en GREX Het proces van optimalisatie en marktinbreng leidt uiteindelijk tot een voorstel aan de raad voor een aangepast plan met een grondexploitatie, waarin de risico’s van de gemeente zijn teruggebracht. Bestemmingsplan Op 9 juni 2009 heeft Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland het bestemmingsplan “Braassemerland” gedeeltelijk goedgekeurd. Na het besluit tot gedeeltelijke goedkeuring is de beroepstermijn ingegaan om belanghebbenden in de gelegenheid te stellen om bij de Raad van State beroep in te stellen tegen het goedkeuringsbesluit. Onlangs heeft het college van B&W met Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
112
de provincie Zuid-Holland een gezamenlijke reactie geformuleerd op de bij de Raad van State ingekomen beroepschriften. Momenteel zijn we in afwachting van de zittingsdatum bij de Raad van State voor wat betreft de ingediende beroepschriften. Deelgebied West End Na de koerswijziging en daarmee samenhangende overdracht door de externe projectleider heeft het deelgebied West End qua ontwikkeling stil gelegen. In december zijn de gesprekken met Heembouw en Kennemerland weer opgestart en deze zijn nog lopende. Deelgebied Centrum Ook deelgebied Centrum heeft qua ontwikkeling stil gelegen vanwege de koerswijziging. Ondertussen zijn de gesprekken met AM/Heembouw weer opgestart als vervolg op de eerder gesloten intentieovereenkomst. Deelgebied Veilingvaart Het aanbrengen van de voorbelasting van de school nadert zijn afronding. Door de aanleg van de tijdelijke brug en verbreed fietspad aan de Kerkweg, is de scheiding tussen bouwverkeer en schoolverkeer zo goed als mogelijk tot stand gebracht. De gronden zullen per 1 maart 2010 bouwrijp aan de bouwer worden overgedragen. De consolidatie (zetting) van de bodem gaat gedurende de bouw van de school door. Na het einde van de bouw van de school zal de overhoogte van de voorbelasting worden verwijderd en zal het gebied woonrijp worden gemaakt. Hoofdinfrastructuur fase 1a Op dit moment wordt de voorbelasting van het weglichaam aangebracht. De zettingen verlopen volgens prognose. Volgens planning worden de komende twee maanden de laatste slagen aangebracht, waarna het zandlichaam een jaar kan zetten. Grote aandacht wordt besteed aan de bebouwing die direct aan het zandlichaam grenst. Op dit moment wordt gewerkt aan het ontwerp van de entreebrug met fietsonderdoorgang. Na afronding van het ontwerp kan deze volgens planning in de tweede helft van 2010 worden gebouwd. Hoofdinfrastructuur fase 1b Er is een voorkeurstracé voor infrastructuur fase 1b in de projectgroep besproken en vervolgens in ons college vastgesteld. De grondverwerver is bezig met het verwerven van de gronden voor dit tracé. Het gaat hierbij om de gronden ten behoeve van de rotonden ten zuiden van het deelgebied West-End tot en met de kruising met het Noordeinde. Aanleg van de weg zal afhangen van de verwerving en de fasering. De Bloemen (Roelofarendsveen) Het ruimtelijk project De Bloemen is gelegen ten noorden van het centrum van Roelofarendsveen, op de hoek van de Sotaweg en Alkemadelaan. De voormalige gemeente Alkemade bouwt met ontwikkelaar BEMOG via een samenwerkingsovereenkomst aan 249 woningen. Het bouwrijp maken is in 2009 afgerond. Vooralsnog moeten nog enkele woningen en kavels verkocht worden. Het woonrijp maakproces is in 2009 gestart en is naar verwachting eind 2010 afgerond. Een subsidietoezegging zal in 2010 nog gedeclareerd worden. Het doel is de grondexploitatie per 0101-2011 af te sluiten. In de grondexploitatie van 2009 is de raad geïnformeerd over het negatieve resultaat van De Bloemen. In de grondexploitatie zijn de uitgangspunten aangenomen bij vaststelling raadsbesluit in 2006 met betrekking tot bestemmingsplan De Bloemen en samenwerkingsovereenkomst met BEMOG (50% deelname in grondexploitatie). Met BEMOG zal een schikkingsvoorstel worden overlegd. De uitkomst van het schikkingsvoorstel is nog onbekend. De financiële consequenties van de afwikkeling van de grondexploitatie kan daarom nog niet worden beoordeeld en is zodanig nog niet vertaald in de grondexploitatie.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
113
Pastoor Kwakmanlaan (Rijpwetering) De grondexploitatie Rijpwetering Zuidwest loopt al sinds 1985. Aan de Pastoor Kwakmanlaan worden nog 17 woningen gerealiseerd, waarvan 4 woningen al in aanbouw zijn door particulieren. De grondopbrengsten van deze 4 kavels zijn ontvangen in 2009. In 2009 was ook het bouwrijp maken in volle gang. Voor de overige 13 woningen is met Bouw- en Ontwikkelingsmaatschappij Jansen Rijpwetering B.V. een samenwerkingsovereenkomst getekend. Het definitief ontwerp is goedgekeurd en het bestemmingsplan moet nu worden aangepast zodat de bouwvergunningen kunnen worden verleend. De ontwikkelaar heeft aangegeven een vervangende marktpartij voor te dragen voor de realisatie van het vastgoed. De vertragingseffecten zijn in de grondexploitatie vertaald. Noordplein (Roelofarendsveen) Het project Noordplein is al jaren afgerond. Per 2007 is woningbouw en commerciële bouw van detailhandel rondom Noordplein en Waterrijck gerealiseerd. In samenwerking met projectontwikkelaar Heembouw is het centrum Roelofarendsveen herontwikkeld. Het gewijzigde exploitatieresultaat heeft betrekking op een betaling van een rekening-courant aan Heembouw ad € 76.000,- afgerond en een rentewinst op het positieve exploitatieresultaat. Dit project wordt per 01-01-2011 dan ook administratief afgesloten. Regenboogweg (Nieuwe Wetering) Deze bouwgrondexploitatie loopt vanaf 1987. Hierbij is in eerste instantie uitgegaan van 49 woningen. Per 01-01-2010 zijn daarvan 38 gerealiseerd. In de planning staan nu nog 4 woningbouwlocaties (Locatie A, B, C en D) met in totaal 13 vrije sectorwoningen. Het bestemmingsplan Nieuwe Wetering is vastgesteld. Deze uitgiftelocaties worden nu actief opgepakt. In 2009 zijn alleen enige voorbereidingskosten en rentekosten gemaakt. Veenderveld (Roelofarendsveen) Dit bedrijventerrein in Roelofarendsveen is een aantal jaren geleden gerealiseerd en de grondexploitatie is afgesloten. Er bestond het risico van een mogelijke schadeclaim; dat bedrag is tot nu toe gereserveerd gebleven. Inmiddels is er duidelijkheid gekomen over de schadeclaim: die zal niet worden ingediend. Deze middelen vallen daarom nu vrij per 1-1-2010 ad € 261.055,-. Nog niet in exploitatie genomen gronden (Nniegg’s) In het verleden hebben de voormalige gemeenten verschillende (strategische) aankopen gedaan. Deze zogenaamde nog niet in exploitatie genomen gronden (niegg’s) ofwel complexen zijn geanalyseerd op hun herontwikkelingswaarde en doorverkoopwaarde. Ons college heeft besloten een aantal complexen door te verkopen omdat dat financieel gezien minder nadelig is. Hieronder is een overzicht van de boekwaarden per 01-01-2010 en marktwaarden van de grondcomplexen van nog niet in exploitatie genomen gronden opgenomen. Voor de complexen waar een negatief resultaat berekend is, is een voorziening getroffen. De voorziening voor nog niet in exploitatie genomen gronden bedraagt ultimo 2009 € 561.056,-. De complexen waar geen marktwaarde bekend is, bergen exploitatierisico’s met zich mee. Van die complexen is namelijk niet bekend wat de herontwikkelingswaarde is of de marktwaarde bij doorverkoop. De inventarisatie van de marktwaarden van de complexen/nnieggs vormen een belangrijk onderdeel bij de bepaling van het weerstandsvermogen van het grondbedrijf en de gemeente. In de paragraaf Risicomanagement en Weerstandsvermogen wordt een nadere toelichting gegeven.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
114
Grondcomplexen nniegg complex Peuterhof complex Centrumplan R'veen complex Noordplein buiten PPS complex Getru-terrein complex Wesselman complex Welkoop complex Het Oog complex HSL gronden complex Rabobank Rijpwetering
Boekwaarde per 1-1-2009 € 102.690- € € € 1.657.445 € € 2.142.303 € € 739.549 € € 1.390.281 € € 1.388.578 € € 569.672 € € 141 € € 7.785.279 €
Mutatie 141.002 20.446 261.220 86.175 11.63812.487 1.830 82.904 1.703.908 2.298.334
Boekwaarde per 31-12-2009 € 38.312 € 20.446 € 1.918.665 € 2.228.478 € 727.911 € 1.402.768 € 1.390.408 € 652.576 € 1.704.049 € 10.083.613
Verliesvoorziening voor niet in exploitatie genomen gronden (NNIEGG):
Boekwaarde per aantal m2 m2 2.390 € 16,03 niet bekend
2.670 6.069 1.115 5.930 10.377 7.706 2.320 19.600
niet bekend
€ € € € € € € €
718,60 367,19 652,83 236,55 133,99 84,68 734,50 514,47
Verwacht resultaat 01-01-2010 -156.307 niet bekend
-44.665 -78.052 -65.447 -13.768 706.700 0 -202.817 145.644 -561.056
Complex Het Oog Wij hebben het voornemen om op de locatie Het Oog een benzineverkooppunt met lpg en een kantoorgebouw mogelijk te maken. De locatie bevindt zich in Roelofarendsveen in de nabijheid van bedrijventerrein Veenderveld en de rijksweg A4. Op de locatie was voorheen een werkterrein van Rijkswaterstaat gevestigd ten behoeve van de aanleg van de hogesnelheidslijn (HSL-Zuid). De opstallen van Rijkswaterstaat zijn gesloopt, zodat herontwikkeling van de bouwrijpe locatie mogelijk is. Een koopovereenkomst wordt opgesteld met de ontwikkelaar. De verwachting is dat dit complex per 01-01-2012 kan worden afgesloten met een positief netto contante waarderesultaat per 01-01-2010 ad € 706.700,-. Af te sluiten grondexploitaties In het afgelopen jaar zijn enkele ruimtelijke projecten afgerond. De projecten kunnen van de uitvoeringsfase naar de beheerfase. Dit betekent dat ook de grondexploitatie financieeladministratief afgesloten kan worden. De eindwaarde van de af te sluiten grondexploitaties worden verevend met de reserve Bouwgrondexploitatie. In de grondexploitaties (exclusief Braassemerland) hoeft geen rekening gehouden te worden met fondsafdrachten voor starters of bovenwijkse voorzieningen in de daarvoor geldende bestemmingsreserves. De projecten Veenderveld Roelofarendsveen, Batehof Woubrugge, Centrumplan Hoogmade, Bospolder Hoogmade kunnen per 01-01-2010 financieel-administratief worden afgesloten. De volgende eindwaarden zijn van toepassing voor de grondexploitaties van deze projecten: • Veenderveld Roelofarendsveen € 261.055,- (positief) • Centrumplan Hoogmade: € 9.300,- (negatief) • Batehof Woubrugge: € 124.500,- (negatief) • Bospolder Hoogmade: € 125.400,- (positief) Dekking negatieve grondexploitatieresultaten Conform de voorschriften uit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) moeten op de balansdatum voorzieningen worden gevormd voor bestaande risico’s ter zake van bepaalde verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten (art. 44, lid 1b). Voor de verliesgevende projecten De Bloemen Roelofarendsveen, Centrumplan Leimuiden, Hussons'hoek Woubrugge zal een voorziening moeten worden getroffen ter dekking van het negatieve grondexploitatieresultaat. In de nota reserves en voorzieningen zijn onderstaande negatieve grondexploitatieresultaten op contante waarde als verliesvoorzieningen opgenomen. Verliesvoorziening GREX Centrumplan Leimuiden Slopen incl. tijd beheer De Bloemen Roelofarendsveen Totaal benodigde dekking
Verwacht resultaat -/- € 2.643.000 -/- € 508.000 -/- € 748.000 € 3.899.000
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
115
Winstneming algemeen In de nota’s Grondbeleid van de voormalige gemeenten is geen paragraaf opgenomen voor winstnemingen bij ruimtelijke projecten. Bij projecten die meerdere jaren in exploitatie genomen worden is het mogelijk tussentijds winst te nemen. Voortijdige winstneming is mogelijk als een deelproject is afgesloten of de winst is gerealiseerd en er geen verder verlies is te verwachten, tenzij daar voldoende voorzieningen voor zijn getroffen. Het BBV geeft enkele voorwaarden wanneer er winst bij grondexploitaties kan worden genomen. Tussentijdse winstneming kan plaatsvinden als prestaties op dat moment verantwoord zijn te bepalen, namelijk: - er geen belangrijke onzekerheid over de totale omvang van het plan (project) is; - er geen belangrijke onzekerheden bestaan ten aanzien van de nog te realiseren opbrengsten; - met een redelijke mate van nauwkeurigheid reeds gemaakte en nog te maken (geraamde) kosten kunnen worden toegerekend aan respectievelijk het gerealiseerde en niet gerealiseerde deel van het betreffende complex; - de vergelijking van werkelijke kosten met de voorcalculatie per onderdeel (fase) van het plan mogelijk is. Winstneming Oudendijk fase 2 (Woubrugge) Voor het ruimtelijk project Oudendijk fase 2 is de uitvoering zo goed als gereed, met uitzondering van een aan te leggen vissteiger. Voor deze vissteiger is een kostenraming opgenomen, inclusief enige onvoorziene kosten en planuitvoeringskosten. Uit het positieve projectresultaat is een winstneming gedaan ad € 1.692.995,- ten gunste van de reserve Bouwgrondexploitatie. Daarmee wordt de reserve Bouwgrondexploitatie gevoed met middelen waardoor onvoorziene risico’s kunnen worden opgevangen en dekkingen voor verliesgevende ruimtelijke ontwikkelingsprojecten kunnen worden geboden. Winstneming Noordplein (Roelofarendsveen) Voor het ruimtelijk project Noordplein is de uitvoering al een paar jaar gereed. Onlangs is met samenwerkingspartner Heembouw gesproken over de grondoverdracht van de openbare ruimte en een onverkochte parkeerplaats. Deze grondexploitatie kan derhalve per 01-01-2011 worden afgesloten. Om nu alvast te beschikken over het resterende positieve resultaat van de grondexploitatie wordt een tussentijdse winstneming voorgesteld. Uit het positieve projectresultaat wordt een winstneming gedaan ad € 105.000,-. Dit is toegevoegd aan het jaarrekeningresultaat over 2009. Verwerving- en exploitatierisico De toepassing van een grondpolitiek is afhankelijk van de omschreven ambities in beleidsvisies, de marktomstandigheden en is locatiegebonden. In het verleden is door actieve grondpolitiek veel aan grondverwerving gedaan om strategische grondposities te bezitten. Inmiddels zijn marktontwikkelingen drastisch veranderd en heeft voor verschillende ruimtelijke projecten en het initiëren van nieuwe projecten een herbezinning plaatsgevonden. In 2009 is een ‘’nee, tenzij – principe’’ ten aanzien van grondaankopen besloten in het college. Ook voor project Braassemerland is een gewijzigde ontwikkelingsstrategie ingezet. Van verschillende historische aankopen is een scenarioanalyse opgesteld om de herontwikkelingswaarde, doorverkoopwaarde of de marktwaarde vast te stellen. In de tabel Grondcomplexen van de nog niet in exploitatie genomen gronden (nnieggs) is hiervan het resultaat opgenomen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
116
Planschaderisico Diverse gemeentelijke en particuliere ruimtelijke ontwikkelingen bergen een planschaderisico. In de nieuwe bestemmingsplannen “Kernen Woubrugge/Hoogmade” en “Buitengebied” zitten diverse wijzigingen ten opzichte van vigerende bestemmingsplannen in verband met gewijzigd en beperkend provinciaal beleid en gewijzigde inzichten. Ditzelfde geldt voor het vigerende bestemmingsplan Braassemerland en het op te stellen bestemmingsplan voor centrum Leimuiden. Ook bevatten enkele op te starten ruimtelijke ontwikkelingsprojecten door de gemeente een mogelijk planschaderisico door nieuw geprojecteerd vastgoed/bouwprogramma in het plangebied. Een verkennende planschaderisicoanalyse zal nog moeten worden uitgevoerd zodat deze gekwantificeerd meegenomen kan worden in de grondexploitatie. In algemene zin kan nog worden gesteld dat er in beide gemeenten sprake is van een stabilisatie in de omvang van het aantal verzoeken om planschade. Conform de vastgestelde en reeds geharmoniseerde procedure worden deze verzoeken voorgelegd voor advies aan de Stichting Advisering Onroerende Zaken (SAOZ), waarna ons college een besluit neemt op het verzoek. In de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) zijn de mogelijkheden voor toekenning van planschade ingeperkt waarbij een 2%-aftopping voor normaal maatschappelijk risico geldig is en de aanvrager zal scherper moeten onderbouwen waarom de gewijzigde planologische situatie ook leidt tot schade.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
117
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
118
JAARREKENING 2009
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
119
BALANS 2009 ACTIVA
01-01-2009
31-12-2009
Vaste activa Immateriële vaste activa Kosten onderzoek en ontwikkeling
49.948 49.948
73.134 73.134
Materiële vaste activa Economisch nut (niet in erfpacht uitgegeven) Maatschappelijk nut (niet in erfpacht uitgegeven)
43.776.239 43.351.061 425.178
48.240.151 44.461.526 3.778.625
Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen Overige langlopende leningen Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd ≥ 1 jaar
11.815.601 945.073 10.000.343 870.185
55.463.335 945.073 9.617.922 44.900.339
Totaal vaste activa
55.641.788
103.776.620
Voorraden Vorderingen Liquide middelen Overlopende activa
26.917.257 4.712.743 7.963.363 7.463.077
54.131.673 4.593.744 2.123.725 6.787.597
Totaal vlottende activa
47.056.440
67.636.739
102.698.228
171.413.359
Vlottende activa
TOTAAL ACTIVA
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
120
PASSIVA
01-01-2009
31-12-2009
Vaste passiva Eigen vermogen Algemene reserve Overige bestemmingsreserves Saldo van de rekening:
17.308.406 8.592.952 12.005.910 3.290.456-
62.027.042 53.049.042 8.520.737 457.262
2.583.246
2.504.694
Langlopende schulden
73.066.246
96.110.151
Totaal vaste passiva
92.957.898
160.641.886
Kortlopende schulden Overlopende passiva
4.727.410 5.012.920
4.522.882 6.248.590
Totaal vlottende passiva
9.740.330
10.771.472
102.698.228
171.413.359
Voorzieningen
Vlottende passiva
TOTAAL PASSIVA Borg- en garantstellingen:
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
15.125.987
121
PROGRAMMAREKENING 2009
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
122
PROGRAMMAREKENING 2009 Onderstaand overzicht vermeldt de gerealiseerde baten en lasten per programma voor bestemming in vergelijking met de begroting inclusief de door de raad in het verslagjaar vastgestelde begrotingswijzigingen. In het overzicht is tevens een specificatie van de resultaatbestemmingen per programma weergegeven. Programma
Begroting 2009 voor wijziging Lasten
1 2 3 4 5 6 7
1 2 3 4 5 6 7
Baten
Bestuur en dienstverlening Ruimte Leefomgeving Economie Onderwijs en kinderopvang Welzijn Financiering en alg. dekkingsmiddelen
8.012.600 30.982.930 13.381.750 523.640 2.879.760 12.557.890 455.060
589.600 30.488.020 6.079.800 251.500 382.500 3.675.040 26.576.700
Resultaat voor bestemming
68.793.630
68.043.160
Begroting 2009 na wijziging Saldo
7.423.000 494.910 7.301.950 272.140 2.497.260 8.882.850 26.121.640-
Lasten
Baten
Realisatie 2009 Saldo
Lasten
Baten
Realisatie vs begroting (na wijziging) Saldo
Lasten
Baten
Saldo
9.899.920 62.681.430 13.058.493 558.595 2.937.560 12.959.732 2.889.044
589.600 59.339.020 5.759.400 262.200 394.500 3.604.640 74.454.000
9.310.320 3.342.410 7.299.093 296.395 2.543.060 9.355.092 71.564.956-
10.338.123 37.444.834 12.164.985 482.959 2.843.725 12.671.646 872.736
947.494 37.497.485 4.910.276 256.302 409.871 3.797.022 73.719.197
9.390.630 52.6517.254.709 226.657 2.433.854 8.874.625 72.846.461-
438.203 25.236.596893.50875.63693.835288.0862.016.308-
357.89421.841.535 849.124 5.898 15.371192.382734.803
80.310 3.395.06144.38469.738109.206480.4671.281.505-
750.470
104.984.774
144.403.360
39.418.586-
76.819.009
121.537.647
44.718.638-
28.165.765-
22.865.713
5.300.052-
Bestuur en dienstverlening Ruimte Leefomgeving Economie Onderwijs en kinderopvang Welzijn Financiering en alg. dekkingsmiddelen
-
4.700 579.200 102.100 1.098.400
4.700579.200102.1001.098.400-
359.800 425.900 48.400 44.418.000
2.300.000 1.912.800 13.000 50.200 522.000 1.035.514
1.940.2001.486.90013.00050.200473.60043.382.486
106.069 2.232.485 440.467 48.347 46.996.016
368.865 1.942.528 2.174.221 13.000 50.041 197.898 815.455
262.796289.957 1.733.75413.00050.041149.55146.180.561
106.069 1.872.685 14.567 532.578.016
368.865357.472 261.421159 324.102 220.059
Mutaties reserves
-
1.784.400
1.784.400-
45.252.100
5.833.514
39.418.586
49.823.384
5.562.008
44.261.376
4.571.284
271.506
262.7962.230.157 246.854159 324.049 2.798.075 4.842.790
69.827.560
1.033.930-
150.236.874
150.236.874
126.642.393
127.099.655
23.137.219
457.262-
Resultaat na bestemming
68.793.630
-
457.262-
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
23.594.481-
123
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling █
TOELICHTING ALGEMEEN
De jaarrekening is opgesteld conform het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV).
█
GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA
Algemeen • De vorderingen, liquide middelen en schulden zijn opgenomen tegen nominale waarde. • Het kortlopend deel van de langlopende uitgezette leningen en de langlopend opgenomen leningen is gerubriceerd onder de financiële vaste activa en de langlopende schulden Immateriële en materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de historische aanschafprijs verminderd met de jaarlijkse afschrijvingen en/of bijdragen van derden en/of beschikkingen over reserves. De geactiveerde investeringen zijn geactiveerd op basis van het gestelde in de verordening ex art. 212 dan wel op basis van afzonderlijke raadsbesluiten. De activeringsgrens bedraagt € 10.000,-. De afschrijvingsmethode is vastgelegd in de door de raad vastgestelde verordening ex art. 212. De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: Nieuwbouw, renovatie bedrijfsgebouwen en scholen Tijdelijke gebouwen / noodlokalen
40 jaar 10 jaar
(Water)wegen, straten, pleinen, bruggen en tunnels
*
Rioleringen (bouwkundig) Riolering (elektrische en mechanische investeringen)
40 jaar 15 jaar
Speelplaatsen (aanleg) Speelplaatsen (speelwerktuigen)
20 jaar 10 jaar
Sportterreinen (aanleg, opstallen, renovatie, etc)
20 jaar
Vervoersmiddelen
10-20 jaar
Machines, apparaten en installaties
10-15 jaar
Kantoormeubilair
15 jaar
Schoolmeubilair
10 jaar
Middelen brandweer
10 jaar
Automatisering en communicatiemiddelen
5 jaar
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
124
* Investeringen met maatschappelijk nut worden bij voorkeur niet geactiveerd. De investeringen kunnen worden geactiveerd conform afzonderlijke raadsbesluiten, deze investeringen worden in zo kort mogelijke termijn afgeschreven. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen, langlopende uitgezette leningen en overige uitzettingen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van eventuele aflossingen. De deelnemingen en overige effecten worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs. Uitzettingen met een oorspronkelijke looptijd van langer dan één jaar worden gedurende de gehele looptijd onder de financiële vaste activa opgenomen. Vorderingen Voor dubieuze debiteuren is een voorziening opgenomen welke direct in mindering is gebracht op de openstaande debiteuren. Voorraden De voorraden zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs/verkrijgingsprijs (inkoopprijs inclusief bijkomende kosten waaronder rentetoerekening) conform art 63 lid 2 BBV, waarbij rekening wordt gehouden met blijvende waardeverminderingen. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd wegens: • Verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten; • Op de balansdatum bestaande risico´s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; • Kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Voor de verplichting te betalen vakantiegeld (juni t/m december) en de spaarverlofregeling is geen voorziening getroffen in verband met jaarlijks gelijkblijvende terugkerende verplichtingen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
125
█
GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING
De jaarrekening wordt opgesteld op basis van werkelijke baten en lasten en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Lasten worden verantwoord in het jaar waarin de goederen zijn geleverd, c.q. de diensten zijn verricht. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. Onder baten worden verstaan de baten die rechtstreeks aan het jaar zijn toe te rekenen en die in het jaar als gerealiseerd kunnen worden beschouwd. Voor zover niet anders vermeld luiden alle bedragen in nominale waarden. Bijzonderheden: Het resultaat van een bouwgrondexploitatie wordt voorzichtigheidshalve pas genomen indien het betreffende complex in zijn geheel is afgerond. Indien wordt verwacht dat van een complex de boekwaarde de opbrengstwaarde overtreft, dan wordt voor dit verlies op het complex in het betreffende jaar ten laste van het grondfonds (reserve bouwexploitatie) of de exploitatie een verliesvoorziening getroffen. Voorraden (de magazijngoederen van de afdeling openbare ruimte) worden rechtstreeks ten laste van de exploitatie gebracht. Bij projecten die meerdere jaren in exploitatie genomen worden is het mogelijk tussentijdse winst te nemen. Voortijdige winstneming is mogelijk als een deelproject is afgesloten of de winst is gerealiseerd en er geen verder verlies is te verwachten, tenzij daar voldoende voorzieningen voor zijn getroffen. Het BBV geeft echter enkele voorwaarden wanneer er winst bij grondexploitaties kan worden genomen. Tussentijdse winstneming kan plaatsvinden als prestaties op dat moment verantwoord zijn te bepalen, namelijk: - er geen belangrijke onzekerheid over de totale omvang van het plan (project) is; - er geen belangrijke onzekerheden bestaan ten aanzien van de nog te realiseren opbrengsten; - met een redelijke mate van nauwkeurigheid reeds gemaakte en nog te maken (geraamde) kosten kunnen worden toegerekend aan respectievelijk het gerealiseerde en niet gerealiseerde deel van het betreffende complex; - de vergelijking van werkelijke kosten met de voorcalculatie per onderdeel (fase) van het plan mogelijk is. Conform de richtlijnen van het BBV moeten ontvangen voorschotbedragen van overheidslichamen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel onder overlopende passiva afzonderlijk wordenopgenomen (artikel 44, lid 2 en artikel 49). Bij het opstellen van de jaarrekening 2009 is gebleken dat een aantal subsidies met betrekking tot ruimtelijke ordening en openbare ruimte onjuist waren verwerkt in de jaarrekening 2008 (en eerder jaren). Deze zijn per balansdatum 31-12-2009 alsnog gecorrigeerd naar overlopende passiva. In de eindbalans van de jaarrekeningen 2008 van gemeente Alkmade en gemeente Jacobswoude zijn daarnaast nog een aantal onjuistheden geconstateerd. Deze onjuistheden zijn in de beginbalans van de gemeente Kaag en Braassem gecorrigeerd. In onderstaande tabel worden de zogenaamde herrubriceringen inzichtelijk gemaakt.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
126
Balans Alkemade en Jacobswoude Herrubricering Immateriele vaste activa
49.948
Materiële vaste activa
43.543.539 Investering brede school, onterecht opgenomen als grondexploitatie
Financële vaste activa
11.002.837 Voorgeschoten nota's Alkenburcht van overlopende activa Appa fonds in 2008 niet meegenomen in de jaarrekening SVN Rekening courant in 2009 verantwoord onder vorderingen
Voorraden
6.744.801
2.032.05875.897 16.845 2.104.80020.000-
4.712.743
7.851.891
111.472 36.962 74.510
7.963.363
5.264.359
2.198.718 36.96234.0852.104.800 181.810 16.845-
7.463.077
103.611.361
913.133-
102.698.228
13.423.669-
3.884.7372.357.0951.497.64230.000-
17.308.406-
7.665.356-
5.082.110 20.000 2.357.095 1.497.642 30.000 2.004.029 306.305 1.132.961-
2.583.246-
Voorziening Investeringstrategie Holland Rijnland naar bestemmingsreserve Voorziening Riolering naar bestemmingsreserve Voorziening Istg. Oud Alkemade naar bestemmingsreserve Voorzieningen Voorziening dubieuze debiteuren niet in mindering gebracht op debiteuren Voorziening Investeringstrategie Holland Rijnland naar bestemmingsreserve Voorziening Riolering naar bestemmingsreserve Voorziening Istg. Oud Alkemade naar bestemmingsreserve Verliesvoorziening Leimuiden niet in mindering gebracht op voorraden Voorziening Pontveer Kaag naar nog te betalen kosten Pensioenvoorziening wethouders niet opgenomen in jaarrekening Langlopende schulden
73.066.246-
Kortlopende schulden
73.066.246-
1.822.508 74.5101.635.963 261.055
4.727.410-
2.906.172-
2.106.7481.635.963181.810278.385 306.305261.055-
5.012.920-
Nog te betalen posten opgenomen als schuld i..p..v. overlopende passiva Overlopende activa verantwoord als overlopende passiva Pensioenvoorziening wethouders niet opgenomen in jaarrekening Voorziening Pontveer Kaag naar nog te betalen kosten Afwikkeling exploitatie Veenderveld onterecht opgenomen als schuld 103.611.361-
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
-
6.549.918Bank- en kasgelden onterecht verantwoord onder kortlopende schulden Nog te betalen posten opgenomen als schuld i..p..v. overlopende passiva Afwikkeling exploitatie Veenderveld onterecht opgenomen als schuld
Overlopende passiva
11.815.601
26.917.257
Bank- en kasgelden onterecht verantwoord onder overlopende activa Voorgeschoten nota's Alkenburcht naar financiële vaste activa BTW aangifte 2008 Jacobswoude onder debiteuren verantwoord Overlopende activa verantwoord als overlopende passiva Saldo BTW onder vorderingen, gecorrigeerd naar overlopende activa
Eigen vermogen
43.776.239
2.236.7292.004.029232.700-
Bank- en kasgelden onterecht verantwoord onder overlopende activa Bank- en kasgelden onterecht verantwoord onder kortlopende schulden Overlopende activa
232.700 232.700 812.764 34.085
49.948
29.153.986
SVN Rekening courant van financiële vaste activa naar vorderingen Saldo BTW onder vorderingen, gecorrigeerd naar overlopende activa BTW aangifte 2008 Jacobswoude onder debiteuren verantwoord Voorziening dubieuze debiteuren niet in mindering gebracht op debiteuren
Liquide middelen
-
854.576 75.897-
Verliesvoorziening Leimuiden niet in mindering gebracht op voorraden Investering brede school, onterecht opgenomen als grondexploitatie Vorderingen
Balans Kaag en Braassem
913.133
102.698.228-
127
TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA █
VASTE ACTIVA
Immateriële vaste activa Omschrijving Kosten onderzoek en ontwikkeling
boekwaarde investeringen desinveste01-01-2009 2009 ringen 2009 49.948 35.023 49.948 Totaal * 35.023 -
boekwaarde afschrijvingen 2009 31-12-2009 11.837 73.134 73.134 11.837
Specificatie van immateriële vaste activa Omschrijving
boekwaarde investeringen desinveste01-01-2009 2009 ringen 2009
Kosten onderzoek en ontwikkeling : Revitalisering bedrijventerrein de Lasso Uitvoering economisch beleidsplan Totaal
36.516 13.432 49.948
34.123 900 35.023
-
afschrijvingen 2009
boekwaarde 31-12-2009
11.837 11.837
58.802 14.332 73.134
Immateriële vaste activa zijn vaste activa die niet stoffelijk van aard zijn, niet vallen onder de financiële vaste activa en niet kunnen worden aangemerkt als ongedekte tekorten. Immateriële vaste activa worden afgeschreven in 5 jaar. Materiële vaste activa Omschrijving Investeringen met economisch nut Investeringen met maatschappelijk nut
boekwaarde investeringen desinveste01-01-2009 2009 ringen 2009 43.351.061 3.418.072 14.648 425.178 3.460.387 40.810 Totaal 43.776.239 6.878.459 55.458
boekwaarde afschrijvingen 2009 31-12-2009 2.292.959 44.461.526 66.130 3.778.625 48.240.151 2.359.089
Specificatie van materiële vaste activa Omschrijving
boekwaarde investeringen desinveste01-01-2009 2009 ringen 2009
Investeringen met economisch nut: Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- en waterbouwk.werken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa
afschrijvingen 2009
boekwaarde 31-12-2009
Totaal
201.757 55.133 22.339.884 17.520.010 797.658 390.601 2.046.018 43.351.061
48.348 1.532.540 900.446 367.428 64.783 504.527 3.418.072
648 11.000 3.000 14.648
9.114 826 818.855 963.249 96.860 65.260 338.795 2.292.959
240.991 54.307 23.053.569 17.456.559 1.057.226 387.124 2.211.750 44.461.526
Totaal
4.698 410.268 10.212 425.178
3.460.387 3.460.387
40.810 40.810
152 65.377 601 66.130
4.546 3.764.468 9.611 3.778.625
Investeringen met maatschappelijk nut: Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- en waterbouwk.werken Overige materiële vaste activa
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
128
In onderstaand overzicht worden de voornaamste investeringen (boven de € 50.000,-) in materiële vaste activa gespecificeerd.
Specificatie van belangrijkste investeringen materiële vaste activa in 2009: Investeringen met economisch nut (> € 50.000):
Bedrijfsgebouwen:
Nieuwbouw brede school Huisvesting fusie Bijzonder basisonderwijs (2006 en 2007)
957.335 399.674 124.589
Grond-, weg- en waterbouwk.werken
Rioolvervanging Riolering buitengebied BRP 2005-2009 Verbeteringsmaatregelen Leimuiden Reconstuctie Korte Goog / Mimosastraat Revitalisatie Hoogmade
64.745 51.011 80.462 64.344 99.489 318.350
Vervoermiddelen
Vervanging wagen- en machinepark Vrachtauto plantsoenen
280.754 55.292
Overige materiële vaste activa
Invoering BAG, WKPB en BSN ICT - fusie aanpassen applicaties
135.259 268.503
Investeringen met maatschappelijk nut (> € 50.000):
Grond-, weg- en waterbouwk.werken
Rotonde Alkemadelaan/Lasso Zuid Herinrichting Hertogspark Revitalisatie weg Poelgeestlaan 2009 Revitalisatie weggedeelte Hoogmade Reconstructie Eestmeerlaan (wegen) Arbovoorziening Doesbrug
846.078 1.567.960 132.777 494.148 245.000 67.826
Financiële vaste activa Omschrijving Kapitaalverstr. aan deelnemingen Overige langlopende leningen Ov. uitzettingen van 1 jr of langer
boekwaarde investeringen desinveste01-01-2009 2009 ringen 2009 945.073 10.000.343 295.980 678.401 870.185 44.030.154 Totaal 11.815.601 44.326.135 678.401
afschrijvingen 2009 -
boekwaarde 31-12-2009 945.073 9.617.922 44.900.339 55.463.335
Stand op 01-01-2009 295.510 11.799 563.206 74.558 945.073
Stand op 31-12-2009 295.510 11.799 563.206 74.558 945.073
Specificatie kapitaalverstrekking aan deelnemingen Omschrijving Aandelen Bank voor Nederlandse Gemeenten Aandelen Oasen NV Aandelen NV Liander Aandelen Cyclus NV Totaal
Er zijn in 2009 géén ontwikkelingen geweest in de kapitaalverstrekking aan deelnemingen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
129
Specificatie overige langlopende leningen Omschrijving Geldlening Alkeburcht Dorpshuizen Stichting Oud Alkemade Lening Alkmania 2008 Lening DOSR 2009 Lening ROAC 2009 Lening HCA 2009 Lening begraafplaats Kaag T.C. Rijpwetering Splotsz Hypothecaire en overige leningen aan personeel SVN plusleningen uitgezet aan derden Verstrekte lening via SVN aan Hockeyclub Verstrekte lening via SVN aan starters ug (particulieren) Verstrekte lening via SVN aan woningbouwcorporaties Verstrekte BBZ-leningen Overige leningen Totaal
Stand op 01-01-2009 217.910 72.560 62.000 120.274 148.125 100.000 50.000 300.709 49.008 3.964.288 555.000 51.618 383.518 3.777.599 137.524 10.211 10.000.343
Stand op 31-12-2009 213.830 68.067 62.000 142.995 140.625 95.000 98.496 42.500 290.726 49.008 3.506.477 555.000 73.587 427.930 3.680.774 159.702 11.205 9.617.922
De afname van de post uitgezette leningen is met name toe te wijzen aan de ontvangen aflossingen. De belangrijkste toename wordt veroorzaakt door de nieuwe lening die is afgesloten met Hockeyclub Alkemade (HCA) ad € 100.000,-.
Specificatie overige uitzettingen van 1 jaar of langer Omschrijving BNG participaties Uitgestelde vordering verkoop NUON aandelen Participaties APPA fonds (BNG) Grootboek nationale schuld Grootboekinschrijvingen Totaal
Stand op 01-01-2009 854.576 9.127 6.483 870.185
Stand op 31-12-2009 20.608.194 23.036.158 1.240.377 9.127 6.483 44.900.339
In 2009 heeft de aandelentransactie met Vattenfall plaatsgevonden waarbij de aandelen van Nuon zijn verkocht. In deze aandelen die conform voorschriften voor de historische verkrijgingprijs op de balans van de gemeenten moesten worden verantwoord schuilde het grootste deel van de stille reserves. De inmiddels ontvangen 1e tranche van liquide middelen (ad 20,5 miljoen euro) is door de gemeente Kaag en Braassem herbelegd in BNG participaties. De resterende tranches zijn opgenomen als vordering op NUON. De participaties APPA fonds ad 1,2 miljoen euro hebben betrekking op de gelden die specifiek zijn gereserveerd ter dekking van de pensioenvoorziening voor wethouders.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
130
█
VLOTTENDE ACTIVA
Voorraden Omschrijving
Totaal
Stand op 01-01-2009 19.128.113 7.785.280 3.863 26.917.257
Stand op 31-12-2009 44.601.820 9.522.556 7.296 54.131.673
winst/verlies neming
waarde 31-12-2009
NCW per 1/1/2010
In exploitatie genomen gronden Nog in exploitatie te nemen gronden Overige voorraden (eigen verklaringen / VVV-bonnen)
Mutaties op de bouwgrondcomplexen in 2009 Omschrijving
waarde 01-01-2009
In exploitatie genomen gronden Rijpwetering Z-W 144.478 Nieuwe Wetering N 106.192De Bloemen 1.641.574 Braassemerland 18.498.226 Oudendijk 2e fase 1.695.127Batehof Woubrugge 119.313 Plan Bospolder 126.660Centrumplan Leimuiden 2.603.364 Gronden achter gem.huis 311.928 Suyderbon R'woude 6.019 Bedrijventerren Woubrugge 439 Centrumplan Hoogmade 61.194 Hussons Hoek 656.180 Beukenlaan 2e fase 180.004 Gronden van Egmond 670.770Terrein Conexxion 1.886.165 Noordplein 184.911Theo Bosmanlaan 2 6.917 subtotaal 23.332.142
uitgaven 2009
inkomsten 2009
176.590 2.6201.659.061 23.007.325 66.3315.130 1.257 192.673 13.413 259 19 2.631 26.336 1.268.648 26.757134.921 67.730 297 26.460.583
395.5483964.125500.77212.42054.540174.8501.820.083119.0163.081.749-
1.693.171 124.444125.403 9.286105.000 1.789.844
74.479109.2083.296.510 41.004.780 68.2872.783.617 325.341 6.278 457 507.666 371.430697.5261.902.069 12.1817.214 48.500.821
4.204.02919.128.113
26.460.583
3.081.749-
305.029 2.094.873
3.899.00044.601.820
Nog in exploitatie te nemen gronden Verspreide percelen Peuterhof 102.690Centrumplan R'veen Noordplein buiten PPS 1.657.445 Getru-terrein 2.142.303 Wesselman 739.549 Welkoop 1.390.281 Het Oog 1.388.578 HSL-gronden 569.672 Rabobank Rijpwetering 141 subtotaal 7.785.280
157 6.312 4.439 263.770 96.175 34.332 62.454 1.830 88.154 1.732.523 2.290.145
134.690 16.007 2.55010.00045.97049.9675.25028.6168.344
Verliesvoorziening subtotaal
Verliesvoorziening subtotaal
Totaal
7.785.280
2.290.145
26.913.394
28.750.728
8.344
3.073.405-
157157561.056561.213-
1.533.660
38.312 20.446 1.918.665 2.228.478 727.911 1.402.768 1.390.407 652.576 1.704.049 10.083.613
736.000 1.256.000 747.000100.000 2.644.000608.000 508.0002.096.000 1.101.000 273.000 -
156.307niet bekend
44.66578.05265.44713.768706.700 -
202.817-
561.0569.522.556
54.124.377
Conform de voorschriften van het BBV is een voorziening gevormd voor bouwgrondexploitaties en nog niet in exploitatie genomen gronden waarbij een nadelig exploitatieresultaat (netto contante waarde = NCW) wordt verwacht. Het beginsaldo per 1-1-2009 wordt gevormd
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
131
door de verliesvoorziening van complex dorpshart Leimuiden en Braassemerland. Het verwachte verlies op het complex Braassemerland is door het aanpassen van beleidsuitgangspunten (waaronder wijziging van het % rentetoerekening en een aangepaste taakstelling conform raadsbesluit) niet meer van toepassing. Voor nadere toelichting op de verliesvoorziening, de ontwikkeling van de boekwaarde van de grondexploitaties en winst- en verliesnemingen verwijzen wij volledigheidshalve naar de paragraaf grondbeleid. Vorderingen Omschrijving Specificatie rekening-courant saldi Specificatie overige vorderingen (debiteuren) Totaal
Stand op 01-01-2009 3.189.052 3.628.491 6.817.543
Stand op 31-12-2009 2.226.779 2.366.965 4.593.744
Stand op 01-01-2009 230 75.793 681 2.003 2.301.368 776.878 32.099 3.189.052
Stand op 31-12-2009 230 681 1.020.339 1.205.529 2.226.779
Specificatie rekening-courant saldi Omschrijving RC Arrondisementsrechtbank RC Noordplein RC Raad van State RC Stad, Kaag en Braassem RC Fusie Alkemade/Jacobswoude RC verhouding met SVN RC Beveiling bedrijfsterrein
De rekening courant verhouding Fusie Alkemade/Jacobswoude heeft betrekking op extra kosten die gemaakt zijn voor het realiseren van de fusie van de voormalige gemeenten Alkmade en Jacobswoude. Voor de fusie wordt een extra bijdrage van het rijk ontvangen. Omdat een groot deel van deze vergoeding de komende jaren wordt ontvangen maar de kosten voor de fusie met name in 2008 en 2009 zijn gerealiseerd is de vordering per saldo opgenomen als rekening courant. Specificatie overige vorderingen (debiteuren): Omschrijving Debiteuren (vorderingen op openbare lichamen) Debiteuren (overige) Debiteuren belastingen Voorziening dubieuze debiteuren Totaal debiteuren
Totaal
Stand op Stand op 01-01-2009 31-12-2009 244.921 118.274 914.172 712.302 384.598 1.836.390 20.000300.0001.523.691 2.366.965
In 2009 is door de fusie onvoldoende aandacht besteed aan invorderingsmaatregelen. Uit analyse van de openstaande posten blijkt dat een aanzienlijk deel van de vorderingen ultimo 2009 dubieus zijn. Met name de belastingdebiteuren zijn aanzienlijk toegenomen. Op basis van deze analyse is een voorziening dubieuze debiteuren bepaald van € 300.000,Liquide middelen Omschrijving Kasgelden Girosaldi Banksaldi
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Stand op 01-01-2009 12.261 66.706 7.884.396 7.963.363
Stand op 31-12-2009 1.354 6.009 2.116.362 2.123.725
132
Voor de financieringsbehoefte kan de gemeente gebruik maken van een kortlopende kredietfaciliteit (tot een maximum van € 2.500.000,-) bij de BNG. De hoogte en het gebruik van deze faciliteit is onderdeel van de treasuryfunctie, welke elders in de jaarstukken wordt toegelicht. Overlopende activa Omschrijving Vooruitontvangen facturen mbt volgend boekjaar Nog te ontvangen bedragen Uitstaande leningen Bbz (leningen en rente) Voorschotten soza-uitkeringen Afgedragen loonheffing SOZA Te vorderen BTW Overige overlopende passiva
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Stand op 01-01-2009 185.628 1.671.790 40.368 10.003 139.534 5.262.369 153.385 7.463.077
Stand op 31-12-2009 594.631 1.743.071 5.061 4.427.345 17.489 6.787.597
133
PASSIVA █
VASTE PASSIVA
Eigen vermogen Omschrijving
boekwaarde toevoegingen onttrekkingen 01-01-2009 2009 2009 8.592.952 46.907.920 1.409.414 12.005.910 2.915.462 4.152.595 20.598.862 Totaal 49.823.382 5.562.009
boekwaarde resultaat 31-12-2009 vg jaar -1.042.416 53.049.042 -2.248.040 8.520.737 61.569.779 -3.290.456
boekwaarde toevoegingen onttrekkingen 01-01-2009 2009 2009 Vrije algemene reserve 2.992.705 958.364 1.138.901 Vastgelegd vermogen 5.600.247 2.411.456 270.513 Vastgelegd vermogen verkoop NUON aandelen 0 43.538.100 8.592.952 Totaal algemene reserves 46.907.920 1.409.414
resultaat boekwaarde vg jaar 31-12-2009 2.812.168 1.042.4166.698.774 43.538.100 53.049.042 -1.042.416
Algemene reserves Bestemmingsreserves
Algemene reserves: Omschrijving
Algemene reserve Vrije besteedbare reserve. Aanwending op basis van aparte raadsbesluiten en voor aanvulling van bestemmingsreserves en voorzieningen om te voorkomen dat deze negatief komen te staan. Vastgelegd vermogen Geblokkeerde reserve voor voeding van de exploitatie, toegerekende rentebaten worden structureel als baten in de exploitatie verantwoord. Bestemmingsreserves: Omschrijving Grondfonds Beheersreserve (vm armbestuur) Verm.reserve (vm armbestuur) Recreatie en toerisme Beloningsdifferentiatie Wet Maatschappelijke Ondersteuning Egalisatiereserve B.C.F. Egalisatieres beheerstaak wegen Reconstructie wegen Reserve Startersfonds Zorgwoningen Braassemerland Herinrichting Hertogspark Holland Rijnland Stichting Oud Alkemade Riolering Schuldsanering Alkeburcht Uitvoering opleidingsplan Milieu Kunst Grafrechten Planologie Vervanging PC's
boekwaarde toevoegingen onttrekkingen 01-01-2009 2009 2009 2.248.040 2.160.403 1.942.528 66.642 19.753 23.408 372.306 66.682 50.786 21.008 251.856 101.856 280.450 12.620 293.070 2.112.885 332.876 579.159 854.881 39.750 78.693 50.166 11.440 482.495 21.712 1.044.380 46.997 2.357.095 106.069 368.865 30.000 1.497.642 67.394 542.462 47.725 47.725 60.000 60.000 9.951 448 10.399 15.000 675 15.675 15.000 675 15.675 4.475 201 4.676 109.712 4.937 114.649 12.005.910 Totaal 2.915.462 4.152.595
boekwaarde resultaat 31-12-2009 vg jaar 2.248.040217.875 62.986 372.306 66.682 29.778 150.000 1.866.602 894.631 117.420 504.207 1.091.377 2.094.299 30.000 1.022.574 8.520.737 -2.248.040
Bestemmingsreserves zijn de voor een specifiek aangewezen doel afgezonderde bestanddelen van het eigen vermogen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
134
Hieronder wordt per bestemmingsreserve het doel van de reserve kort toegelicht: Grondfonds (reserve bouwgrondexploitatie) Door middel van deze reserve wordt een bedrag geblokkeerd voor de dekking van nadelige saldi voortvloeiend uit de diverse grondexploitaties. Ten gevolge van de (negatieve) herziening van de bouwgrondexploitaties heeft deze reserve nog slechts een gering saldo van € 217.875,-. Indien bouwgrondexploitaties met voordelige resultaten conform planning worden afgewikkeld dan zal dit saldo in 2011 en 2012 aangroeien richting de 4 miljoen euro. Beheersreserve vm armbesturen Inzake de vermogensreserve van het voormalig armbestuur is destijds afgesproken dat dit vermogen in een afzonderlijke in het leven te roepen reserve zou worden beheerd en de netto revenuen uit die reserve bij afzonderlijk te nemen raadsbesluit aan te wenden voor extra uitgaven ten behoeve van algemeen sociale, maatschappelijke en culturele doeleinden in Alkemade - west en Kaag. Vermogensreserve vm armbesturen In 1966 is door het toenmalig Algemeen Burgerlijk Armbestuur ‘van de Vrije en Lage Boekhorst' haar vermogen (mede door inwerkingtreding van de algemene bijstandswet) overgedragen aan de gemeente. Recreatie en toerisme Ooit is er de intentie geweest om te komen tot een Plassenschap Zuid-Holland. Op de begroting werd hiervoor de benodigde financiële ruimte opgenomen. In drie jaren zal deze reserve worden ingezet voor activiteiten op het gebied van recreatie en toerisme. Beloningsdifferentiatie Sinds 1991 worden er jaarlijks gelden op de exploitatiebegroting opgenomen om uitvoering te geven aan het fenomeen ‘beloningsdifferentiatie’. Besloten is destijds om de eventueel per jaar overblijvende gelden te storten in een fonds waarmede eventuele tekorten in andere jaren kunnen worden opgevangen. Wet Maatschappelijke Ondersteuning Deze reserve is gevormd uit het overschot van de WVG-regeling in 1994 en latere jaren. Om toekomstige overschrijdingen op deze regeling te kunnen afdekken is deze egalisatiereserve ingesteld. Egalisatiereserve BCF In verband met de invoering van het BTW compensatiefonds is er in 2003 een egalisatiereserve BCF ingesteld. In 2009 heeft de laatste beschikking ten gunste van de exploitatie plaats gevonden. Egalisatiereserve beheerstaak wegen en reconstructie wegen De middelen uit deze reserve worden gebruikt voor het opvangen van schommelingen in het jaarlijks uitgaven patroon bij het (groot) onderhoud en reconstuctie wegen. Deze reserves zijn vooralsnog in stand gehouden totdat meer duidelijkheid ontstaat uit de nieuw op te stellen beheersprogramma’s openbare ruimte,
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
135
Reserve Startersfonds In 2006 is besloten om starters op de woningmarkt bij het project Waterryck (Noordplein) tegemoet te komen door een lager verkoopbedrag, een niet direct geheel opeisbare koopsom. Het niet opeisbare gedeelte van gemiddeld € 14.000,- moet bij overdracht van het appartement terug betaald worden. De reserve wordt gebruikt voor de financiering van nieuwe startersprojecten. Voeding vindt plaats op het moment dat een appartementsrecht op enig moment in de toekomst wordt overgedragen (c.q. overgaat) aan een derde, waarbij het destijds niet opeisbare gedeelte (met een indexatie) moet worden terugbetaald. Zorgwoningen Braassemerland Destijds gevormd in Alkemade door niet meer noodzakelijke reserves sociale zaken IOAW/IOAZ en inkomensdeel WWB te herbestemmen voor een bijdrage in de bouw van zorgwoningen in Braassemerland. Herinrichting Hertogspark Deze reserve dient voor de dekking van de kapitaalslasten die voortvloeien uit de herinrichting van het Hertogspark. Investeringstrategie Holland Rijnland (voorheen voorziening) De aangesloten gemeenten bij de regio Holland Rijnland zijn een investeringsstrategie overeengekomen. Voor de kosten hiervan moeten de deelnemende gemeenten jaarlijks een bedrag betalen. Voor de gemeenten Kaag en Braassem betreft dit € 369.000,- per jaar. Teneinde de reguliere gemeentebegroting hiermede niet jaarlijks te belasten, is hiervoor deze bestemmingsreserve gevormd, deze reserve dient nog aangevuld te worden met de baten die vrijkomen uit de afwikkeling van twee bouwgrondexploitaties. Reserve Stichting Oud Alkemade Deze reserve is gevormd voor calamiteiten betreffende de stichting Oud Alkemade. Een beroep op de reserve kan worden gedaan in het geval zich onvoorziene omstandigheden voordoen. Indien dit bedrag wordt aangewend door de stichting Oud Alkemade zal voor dat bedrag een rente van 3% in rekening worden gebracht. Rioleringen Het verbrede Gemeentelijk Rioleringsplan is in de raad van december 2009 vastgesteld. Deze reserve is in het rioleringsplan opgenomen en is bedoeld om de schommelingen in het jaarlijkse uitgavenpatroon op te vangen voor (groot) onderhoud van de riolering. Conform de begroting 2009 zijn onderstaande reserves opgeheven en zijn de middelen vrijgevallen en toegevoegd aan de algemene reserve: • • • • • • •
Schuldsanering Alkeburcht Uitvoering opleidingsplan Milieu Kunst Grafrechten Planologie Vervanging PC's
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
136
Voorzieningen Omschrijving Voorzieningen voor risico´s Voorzieningen voor verplichtingen Kostenegalisatie voorzieningen
boekwaarde toevoegingen 01-01-2009 2009 558.285 1.132.961 336.192 892.001 833.065 2.583.246 1.169.258
vrijval 2009 558.285 52.774 611.059
aanwending boekwaarde 31-12-2009 2009 19.855 1.449.298 616.896 1.055.396 636.751 2.504.694
boekwaarde toevoegingen 01-01-2009 2009
vrijval 2009
aanwending 2009
Specificatie van de voorzieningen Omschrijving
Voorzieningen voor risico's: Voorziening precariobelasting FPU Lokale ruimte
Totaal
550.000 8.285 558.285
Voorzieningen voor verplichtingen: Voorziening pensioenen wethouders Totaal
1.132.961 1.132.961
336.192 336.192
-
19.855 19.855
1.449.298 1.449.298
839.227 13.181 39.592 892.001
833.065 833.065
13.181 39.592 52.774
616.896 616.896
1.055.396 1.055.396
Egalisatievoorzieningen: Groot onderhoud gebouwen Groot onderhoud monumenten Reinigingsheffing
Totaal
-
550.000 8.285 558.285
-
boekwaarde 31-12-2009
-
Toelichting op de voorzieningen:
Voorziening precariobelasting De beroepsprocedures tegen de heffing van precariobelasting op kabels en leidingen die zijn ingesteld door netwerkbeheer Continuon zijn inmiddels afgerond. De gemeente is in het gelijk gesteld. Op basis van het voorgaande wordt de voorziening € 550.000,- voor afschaffing precariobelasting opgeheven en wordt het saldo toegevoegd aan de algemene reserve. FPU Lokale ruimte Deze voorziening is met ingang van 31 december 2009 volledig vrijgevallen. Voorziening pensioenen wethouders De pensioenverplichting voor ambtenaren is ondergebracht bij het Abp. Voor wethouders is dit niet het geval. Deze verplichting rust bij de gemeente zelf. Om in de toekomst aan deze verplichting te kunnen voldoen, wordt een voorziening gevormd. De minimale omvang van deze voorziening is gelijk aan de het totaal van de meest recente en jaarlijks op te stellen actuariële berekening van de pensioenverplichtingen van wethouders en ex wethouders van de gemeente Kaag en Braassem en de voormalige gemeenten Alkemade en Jacobswoude.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
137
Voorziening onderhoud (gemeentelijke) gebouwen Voor gemeentelijke gebouwen is in het verleden door Asset Facility Management B.V. een meerjarenonderhoudsplan gemaakt. Harmonisatie voor de nieuwe gemeente Kaag en Braassem wordt in 2010 uitgevoerd. Deze voorziening is bedoeld om de schommelingen in het jaarlijkse uitgavenpatroon op te vangen voor (groot) onderhoud van de gemeentelijke gebouwen. Voorziening groot onderhoud monumenten Deze voorziening is met ingang van 31 december 2009 volledig vrijgevallen. Voorziening reinigingsheffing Deze voorziening is met ingang van 31 december 2009 volledig vrijgevallen. Langlopende schulden Omschrijving Bank voor Nederlandse Gemeenten Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nationale Nederlanden Nederlandse Waterschapsbank ASN Bank
boekwaarde 01-01-2009 69.770.332 1.775.000 389.327 1.131.587 73.066.246
opname 2009 18.000.000 10.000.000 28.000.000
aflossingen boekwaarde Rentelasten 2009 31-12-2009 2009 4.813.288 82.957.044 3.537.887 93.882 1.681.118 26.625 9.075 380.252 16.142 39.850 1.091.737 57.711 10.000.000 310.751 4.956.095 96.110.151 3.949.116
Voor de financieringsbehoefte kan de gemeente Kaag en Braassem gebruik maken van langlopende leningen. De hoogte en het gebruik zijn onderdeel van de treasuryfunctie, welke elders in de paragraaf Financiering en treasury wordt toegelicht. Met name voor de investeringen in de grondexploitatie Braassemerland is in 2009 lang vreemd vermogen aangetrokken.
█
VLOTTENDE PASSIVA
Kortlopende schulden Omschrijving Openstaande crediteuren RC Beveiliging bedrijfsterreinen Totaal
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Stand op Stand op 01-01-2009 31-12-2009 4.727.410 4.512.321 10.561 4.727.410 4.522.882
138
Overlopende passiva Omschrijving Nog te betalen bedragen Nog te betalen bedragen inzake Pontveer Kaag Afwikkeling Heegro expl. Veenderveld Nog te betalen rente langlopende leningen Vooruitontvangen subsidies van Provincie Zuid Holland Voorschotten rijksbijdragen Nog functioneel te verantwoorden baten Waarborgsommen Nog te betalen loonheffing en soc. premies Nog te betalen salarissen Te verwerken / verwerkte belastingontvangsten Voorschot WWB werkdeel Voorschot Wet Inburgering Nog te betalen loonheffing en soc. premies SOZA Overige overlopende passiva Totaal
Stand op 01-01-2009 1.712.256 306.305 261.055 1.481.598 16.763 65.416 43.075 1.300 310.043 44.890 148.898 369.936 163.196 88.189 5.012.920
Stand op 31-12-2009 2.031.134 340.339 2.079.341 771.514 65.415 23.482 1.300 442.135 10.597 25.012 71.384 369.936 17.003 6.248.590
Hieronder is een verloopoverzicht opgenomen van de vooruitontvangen subsidies van de provincie Noord Holland. In 2009 hebben een aantal correcties plaatsgevonden omdat in voorgaande jaren ontvangen subsidies onterecht waren toegevoegd aan bestemmingsreserves. Subsidies Herinrichting Drechtlaan 30 km Sluipverkeer werende maatregelen Sluipverkeer werende maatregelen Aanleg rotonde op kruising Sluipverkeer werende maatregelen Rotonde N466/Oudendijkseweg Sluipverkeer werende maatregelen N207 tussen N11 en A4 Reconstructie Floraweg BDU Reconstructie Floraweg IDV Project Noorderrond, Sente Novem ISV2: Woningbouwafspraken Braassemermeer, drijvende steigers Beginbalans Jacobswoude
Beschikking 63.652 25.633 21.971 26.427 26.427 192.371 29.147 26.427 755.000 83.558 74.250 227.325 15.000
Stand per Correctie 01-01-2009 beginbalans 19.096 7.928 7.928 57.711 8.744 7.928 355.819 39.379 134.690 11.810 4.953 16.763
4.953634.270
Ontvangen voorschot Gerealiseerd 7.690 6.591 74.250 43.760 11.810132.291 11.810-
Stand per 31-12-2009 19.096 7.690 6.591 7.928 7.928 57.711 8.744 7.928 355.819 39.379 74.250 178.450 771.514
OVERZICHT NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Borg- en garantstellingen De afname van het bedrag aan borg- en garantstellingen is het gevolg van jaarlijkse aflossingen. Hieronder is een overzicht opgenomen met de leningen waar de gemeente Kaag en Braassem voor garant staat: Omschrijving Woningbouw incl. WSW Woningbouw excl. WSW Zorginstellingen Sportverenigingen
Aantal 18 1 3 11 33
Restant hoofdsom Restant hoofdsom Gewaarborgd saldo Gewaarborgd saldo 01-01-2009 31-12-2009 op 1-1-2009 op 31-12-2009 26.166.544 14.145.577 13.083.272 28.291.153 271.440 140.366 135.720 70.183 1.602.613 1.356.081 1.602.613 1.356.081 751.113 616.452 751.113 616.452 30.916.319
28.279.442
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
16.635.023
15.125.987
139
Niet uit de balans blijkende verplichtingen De gemeente Kaag en Braassem is in 2009 een aantal verplichtingen aangegaan in 2009, waarvan levering en/of prestatie plaats vind in de toekomst. In onderstaande overzicht zijn de belangrijkste verplichtingen op balansdatum weergegeven. Aan:
Soort
Periode
Bedrag per jaar (raming)
Cyclus
Afvalinzameling en afvalverwerking
onbepaalde tijd
€ 800.000
Dienst Leiden Beheer en Milieu
Afvalinzameling en afvalverwerking
onbepaalde tijd
€ 650.000
Stichting De Tweesprong
Vennootschap van de gemeente die het sportcomplex exploiteert
onbepaalde tijd
€ 100.000
EWR (Ziut)
onderhoud openbare verlichting
1-1-98 t/m 31-12-2012
€ 108.000
Desman Pumps
beheer van rioolwaterpompinstallaties
onbepaalde tijd
€ 120.000
van Dijke/ Bogaards/ controle constructieberekeningen Bartels
onbepaalde tijd
€ 37.000
Initial
schoonmaakkosten
onbepaalde tijd
€ 55.000
Sharp
huur en onderhoud printers en copiers
01-11-2008 t/m 31-10-2014
€ 52.500
Gemeentelijk personeel
opgebouwd recht vakantietoeslag over de maanden juni t/m december 2009
2010
€ 266.500 € 2.189.000
Niet uit de balans blijkend recht Bij de verkoop van de aandelen NUON aan Vattenfall is bedongen dat in verband met mogelijke schadeclaims een deel van de opbrengst (€ 1.830.000,-) na verloop van tijd pas wordt uitgekeerd (de zogenaamde Escrowgelden). Omdat het onzeker is of deze gelden daadwerkelijk worden uitgekeerd; worden deze Escrowgelden conform de BBV voorschriften als niet uit de balans blijkend recht beschouwd.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
140
TOELICHTING OP DE PROGRAMMAREKENING █
ALGEMENE TOELICHTING OP DE FINANCIËLE POSITIE
De jaarrekening over 2009 sluit met een voordelig resultaat van € 457.262,-. Bij het jaarrekeningresultaat worden nog voorstellen aan de raad gedaan om een deel van dit resultaat te oormerken, het daarna resterende bedrag kan worden ingezet voor het versterken van de reservepositie (vrije algemene reserve). Samenvattend zijn de baten en lasten per programma als volgt weer te geven: Programma
1 Bestuur en dienstverlening 2 Ruimte 3 Leefomgeving 4 Economie 5 Onderwijs en kinderopvang 6 Welzijn Gerealiseerde baten en lasten programma’s Algemene dekkingsmiddelen Resultaat voor bestemming Mutaties in de reserves Resultaat na bestemming
Lasten
Baten
10.338.123 37.444.834 12.164.985 482.959 2.843.725 12.671.646 75.946.272 872.736 76.819.008 49.823.384 126.642.392
947.494 37.497.485 .4.910.276 256.302 409.871 3.797.022 47.818.450 73.719.196 121.537.646 5.562.008 127.099.654
Saldo
9.390.629 -52.651 7.254.709 226.657 2.433.854 8.874.624 28.217.822 -72.846.460 -44.718.638 44.261.376 -457.262
N/V
N V N N N N N V V N V
Ten opzichte van de begroting na wijziging kan het jaarrekeningresultaat over de programma’s verdeeld als onderstaand worden gespecificeerd.
Programma
1 Bestuur en dienstverlening 2 Ruimte 3 Leefomgeving 4 Economie 5 Onderwijs en kinderopvang 6 Welzijn Gerealiseerde baten en lasten programma’s Algemene dekkingsmiddelen Gerealiseerd resultaat voor bestemming Mutaties in de reserves Resultaat na bestemming
Primaire begroting
Begroting na wijziging
Realisatie 2009
Verschil
N/V
7.423.000 494.910 7.301.950 272.140 2.497.260 8.882.850
9.310.320 3.342.410 7.299.093 296.395 2.543.060 9.355.092
9.390.629 -52.651 7.254.709 226.657 2.433.854 8.874.624
80.309 -3.395.061 -44.384 -69.738 -109.206 -480.468
N V V V V V
26.872.110 -26.121.640 750.470 -1.784.400 -1.033.930
32.146.370 -71.564.956 -39.418.586 39.418.586 0
28.217.822 -72.846.460 -44.718.638 44.261.376 -457.262
-3.928.548 -1.281.504 -5.300.052 4.842.790 -457.262
V V V N V
In de programmaverantwoording zijn voor alle programma’s bij het onderdeel: “Wat mocht het kosten en wat heeft het gekost?” de baten en de lasten weergegeven op totaalniveau van het betreffende programma. In dit hoofdstuk worden per programma alle afwijkingen boven de € 10.000,- tussen de begroting ná wijziging en de realisatie toegelicht.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
141
Na de laatste uitgebrachte bestuursrapportage (vastgesteld 14 december 2009) zijn er een aantal aanzienlijke budgetresultaten ontstaan welke hebben geleid tot het uiteindelijke voordelige resultaat na bestemming. In onderstaande tabel zijn de belangrijkste verschillen in hoofdlijnen opgenomen. Verschillen > € 100.000
Bedrag (in €) V/N
Programma 1 Bestuur en Dienstverlening Storting in de voorziening voor bestuurlijke samenwerking is uitgesteld omdat de storting zou worden gedekt uit te realiseren verkoop van woningen in complex Nieuwe Wetering. De verkoop heeft van de woningen heeft nog niet plaats gevonden.
573.000-
V
Hogere salariskosten en inhuur derden, voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden
261.000
N
Te laag geraamde overheadkosten voor regionalisering van brandweer
101.000
N
2.919.000577.000-
V V
Door ontbreken inzicht in financiële situatie en beperkte personele bezetting is alleen het hoogst noodzakelijke werk bij onderhoud bruggen uitgevoerd.
437.000-
V
Door ontbreken inzicht in financiële situatie en beperkte personele bezetting is alleen het hoogst noodzakelijke werk bij groot onderhoud wegen uitgevoerd. Hogere lasten verwerking huisvuil Correctie van in voorgaande jaren ten onrechte verantwoorde subsidie-opbrengst van de provincie In de begroting 2009 werd uit gegaan van een voorziening onderhoud riolering, aangezien het een bestemmingsreserve is geworden (cf. richtlijnen BBV) heeft de ontrekking plaats gevonden via de resultaatbestemming
894.000-
V
109.000 658.000
N N
475.068
N
114.000-
V
233.000252.000138.000
V V N
400.000-
V
261.000114.000 242.000 220.000
V N N N
103.000108.000192.000-
V V V
Hogere algemene uitkering cf meest recente specificatie en als gevolg van positieve verrekeningen uit voorgaande jaren Opheffen voorziening precariorechten
164.000-
V
546.000-
V
Saldo diverse voordelige en nadelige verschillen < 100.000, toegelicht in de resultatenanalyse per programma
154.880
N
5.300.052-
V
Programma 2 Ruimte Voordelig resultaat op de bouwgrondexploitaties Hogere opbrengsten voor bouwvergunningen Programma 3 Leefomgeving
Programma 5 Onderwijs en kinderopvang Te hoog geraamde storting in vz groot onderhoud BBO huisvestingsvoorziening
Programma 6 Welzijn Uitstel van begroot onderhoud aan dak van de sporthal Minder uitgaven huishoudelijke verzorging WMO Niet toegekende declaratie woonvoorziening Jacobswoude (2008)
Algemene dekkingsmiddelen Harmonisatie van systematiek van verantwoording van de rente over middelen, uitgezet in stimuleringsfonds Vrijval van de raming kosten inzake afwikkeling van het complex Veenderveld Nadelig resultaat op verhuur gemeentehuis van Jacobswoude Voorziening dubieuze debiteuren Doorbelasting van kostenplaatsen voor inhuur derden voor op orde brengen belastingbestanden Saldo op kostenplaatsen (i.v.m. verwerking begrotingswijzigingen) Dividendopbrengst Nuon-gelden als gevolg van herbeleggen opbrengsten Nuon gelden Meer rente toegerekend aan reserves en voorzieningen i.v.m. hogere boekwaarde per 11-2009
Overige
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
142
Resultaatbestemming Mutaties in de reserves (stortingen) Mutaties in de reserves (onttrekkingen) Totaal resultaat
4.571.284 271.506
N N
457.262-
V
Zoals reeds in de financiële rapportage van december is gemeld hebben wij als gevolg van de fusie in 2009 meer extern ingehuurd; er zijn meer kosten gemaakt voor inhuur dan in een normale situatie het geval zou zijn. Hiervoor zijn verschillende redenen aan te wijzen. In de aanloop naar de fusie zijn veel vacatures uit beide gemeenten niet meer vast ingevuld. Hiervoor is bij specialistisch en / of kwetsbare functies gekozen voor tijdelijke inhuur of andere vorm van externe ondersteuning, om zo met het oog op de fusie en de plaatsing geen personele knelpunten te hebben. De plaatsing is mede als gevolg hiervan soepel en nagenoeg probleemloos verlopen. Wel hadden we bij de start van dit jaar te maken met medewerkers die als gevolg van plaatsing in een voor hen totaal nieuwe functie geplaatst waren. In andere gevallen waren functies bij de start niet ingevuld. Om de kwetsbare going concern te waarborgen (onder andere financiën, vergunningen, uitvoering projecten bij afdeling openbare ruimte, Wmo ) hebben we er destijds voor gekozen bepaalde externe invulling vanuit 2008 door te trekken naar de eerste helft van 2009. Hiermee werd de continuïteit geborgd en kon ervaring en kennis tijdelijk nog in huis gehouden worden. Daarnaast heeft het soms lang geduurd voordat bepaalde vacatures op verschillende gebieden ingevuld konden worden en nog steeds zijn niet alle vacatures ingevuld. In sommige gevallen was het voor een adequate invulling van de werkzaamheden noodzakelijk om meer kosten te maken dan de vacaturegelden die beschikbaar waren. Immers met beschikbare vacaturegelden is bijvoorbeeld 2 dagen in de week te bekostigen, terwijl voor de continuïteit tenminste vier dagen noodzakelijk was. Een verdere verklaring van de overschrijding is dat het Functieboek 2 niet volledig was geraamd in de begroting 2009 waardoor de werkelijke kosten hoger uitvallen. Deze constatering was helaas bij het opstellen van de Marap nog niet bekend. Dit is voor de begroting 2010 wel reeds gecorrigeerd. Ten derde wordt de overschrijding veroorzaakt door overwerk van de vaste formatie ten behoeve van de continuïteit en de uitvoering van tijdelijke extra werkzaamheden naar aanleiding van de fusie. Tenslotte wordt een deel van de overschrijding veroorzaakt door kosten voor Piketdiensten en gladheidbestrijding. Dit alles leidt tot een overschrijding van het personeelsbudget (ca. 12 miljoen) van € 724.000,-. dit is ongeveer 6% van de totale loonsom. Voor een uitgebreide toelichting op verschillen tussen de begroting ná wijziging en de realisatie per programma wordt verwezen naar pagina 145 en verder. De rekeningresultaten mogen niet als een op zich staand feit worden beoordeeld, maar moeten worden beschouwd in samenhang met de bij de begroting voorziene financiële positie, de in de loop van het jaar bij de budgetrapportages en bestuursrapportages gesignaleerde bestedingsafwijkingen en de in de loop van het jaar door de raad genomen besluiten tot wijziging van de begroting. Het streven moet gericht zijn op een zo realistisch mogelijke planning van de in een dienstjaar uit te voeren werken (opstellen van werkplannen afgestemd op de beschikbare
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
143
middelen). Het doorschuiven naar werken die oorspronkelijk in het dienstjaar waren gepland, betekent dat onnodig beslag wordt gelegd op middelen omdat de kapitaallasten hiervan in de budgetten van het betreffende jaar zijn opgenomen. De begroting van 2010 en verdere jaren dient te worden bijgesteld aan de hand van de analyses van de managementrapportages, de bestuursrapportage en de jaarrekening voor zover de daarin vermelde zaken structureel van aard zijn. Indien het instrumentarium op deze wijze wordt ingezet dan kunnen afwijkingen ten opzichte van de begroting zoveel mogelijk worden beperkt. Indien er door onvoorziene zaken toch afwijkingen in het bestedingenpatroon ontstaan, met programmaoverschrijdende consequenties of waarvoor extra krediet benodigd is, dan is ons streven erop gericht om uw raad hiervan in een zo vroeg mogelijk stadium op de hoogte te brengen door het uitbrengen van afzonderlijk advies of aan de hand van de bestuursrapportage.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
144
PROGRAMMA 1 – BESTUUR EN DIENSTVERLENING █
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiële rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
█
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Omschrijving producten
Lasten P00100 - Bestuursorganen - gemeenteraad P00200 - Bestuursondersteuning college van b&w P00201 - Voorlichting P00300 - Persoonsdocumenten en -informatie P00301 - Rij- en reisdocumenten P00302 - Verkiezingen P00400 - Secretarieleges burgerzaken P00500 - Bestuurlijke samenwerking P00501 - Fusie P00600 - Bestuursondersteuning raad/rekenkamer(functie) P12000 - Brandweer P12001 - Civiele verdediging en rampenbestrijding P14000 - Overige beschermende maatregelen P14001 - Politie Totaal van de lasten Baten P00100 - Bestuursorganen - gemeenteraad P00400 - Secretarieleges burgerzaken P00500 - Bestuurlijke samenwerking P12000 - Brandweer P14001 - Politie Totaal van de baten Saldo programma
█
Rekening 2009
Begroting 2009 na wijziging
2.219.000 2.087.000 494.000 288.000 219.000 54.000 155.000 549.000 1.759.000
1.570.000 2.040.000 470.000 301.000 233.000 53.000 131.000 944.000 1.759.000
649.000 47.000 24.000 -13.000 -14.000 -1.000 24.000 -395.000
231.000 1.504.000 130.000 32.000 617.000 10.338.000
186.000 1.402.000 163.000 55.000 593.000 9.900.000
45.000 102.000 -33.000 -23.000 24.000 438.000
-392.000 -484.000 -1.000 -10.000 -60.000 -947.000
0 -523.000 0 -8.000 -59.000 -590.000
-392.000 39.000 -1.000 -2.000 -1.000 -357.000
9.391.000
9.310.000
81.000
Verschil
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 81.000,- nadelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 438.000,- nadelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 357.000,- voordelig.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
145
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen: Omschrijving
verschil
V/N
LASTEN
P001.00 Bestuursorganen Salarissen/via CMG - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
39.000
N
Salarissen vm. Personeel/via CMG - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
94.000
N
Personeel van derden - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
-36.000
V
Opboeking voorziening pensioenvoorziening wethouders 2009, deze was niet opgenomen in de begroting. De voorziening is bepaald op basis van actuarïele berekeningen en ontvangen pensioengelden.
545.000
N
49.000
N
39.000
N
-14.000
V
-13.000
V
-14.000
V
24.000
N
P002.00 Bestuursondersteuning B&W Personeel van derden - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
P002.01 Voorlichting Personeel van derden - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143) Advertentiekosten en materialen - Minder advertenties geplaatst dan geraamd.
P003.00 Persoonsdocumenten en info Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009.
P003.01 Rij- en reisdocumenten Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009.
P004.00 Secretarieleges De raming is gebaseerd op de opbrengsten van de voormalige fusiegemeenten. De werkelijke inkomsten blijken lager uit te vallen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
146
Omschrijving
verschil
V/N
P005.00 Bestuurlijke samenwerking Bijdragen en deelnemingen. Het verschil wordt grotendeel veroorzaak door de bijdrage aan de investeringsstrategie van Holland Rijnland ad € 369.000. Conform de begroting wordt deze post ten laste van een voorziening gebracht, deze voorziening is echter omgezet in een bestemmingsreserve. Daarnaast is er een voordeel i.v.m. de afrekening 2008 van Holland Rijnland ad € 62.000.
286.000
N
De storting in de bestemmingsreserve wordt gedekt uit de te realiseren verkoop van woningen in complex Nieuwe Wetering. Verkoop is in 2009 nog niet gerealiseerd, derhalve wordt ook de storting in bestemmingsreserve uitgesteld.
-573.000
V
De voorziening Holland Rijnland is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (i.v.m. richtlijnen BBV). De rentetoerekening aan de bestemmingsreserve moet derhalve via de resultaatbestemming lopen; in de begroting uit was gegaan van een voorziening.
-106.000
V
-2.000
V
Salarissen/via CMG - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
-43.000
V
Personeel van derden - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
119.000
N
Vergoeding leden rekenkamer - Er zijn in 2009 geen bijeenkomsten van de rekenkamer geweest.
-15.000
V
Accountantskosten - De accountantskosten zijn verantwoord op V00008/4343700.
-14.000
V
101.000
N
Bijscholing/congressen/studie - Er waren minder opleidingen in het kader van de crisisbeheersing dan verwacht.
-28.000
V
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000.
-54.000
V
-27.000
V
25.000
N
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000.
P006.00 Bestuursondersteuning raad
P120.00 Brandweer Bij de geplande regionalisering waren de overheadkosten te laag geraamd.
P120.01 Civiele verdediging en integrale veiligheid
P140.00 Overige beschermende maatregelen Bijdragen en deelnemingen - Betreft het restant van de rijksmiddelen die aan voormalig Jacobswoude beschikbaar zijn gesteld voor de crisisbeheersing en waar nog geen specifieke bestemming voor is. Er zijn in 2009 nauwelijks uitgaven geweest. In 2010 is deze post naar beneden.
P140.01 Politie Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
147
Omschrijving
verschil
V/N
BATEN
P001.00 Bestuursorganen Pensioengelden ontvangen welke in de pensioenvoorziening voor wethouders is opgenomen (door middel van storting in APPA fond).
392.000
V
39.000
N
P004.00 Secretarieleges De raming is gebaseerd op de opbrengsten van de voormalige fusiegemeenten. De werkelijke inkomsten blijken lager uit te vallen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
148
PROGRAMMA 2 – RUIMTE █
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiële rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
█
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN Rekening 2009
Begroting 2009 na wijziging
Lasten P81000 - Ruimtelijke ordening P82000 - Woningbeleid, planning en programmering P82001 - Woningexploitatie P82200 - Bouwtoezicht P82202 - Woonwagens P83000 - Bouwgrondexploitatie Totaal van de lasten
1.706.000 94.000 38.000 1.092.000 4.000 34.511.000 37.445.000
1.634.000 85.000 6.000 1.159.000 4.000 59.794.000 62.682.000
-25.283.000 -25.237.000
Baten P81000 - Ruimtelijke ordening P82000 - Woningbeleid, planning en programmering P82001 - Woningexploitatie P82200 - Bouwtoezicht P82202 - Woonwagens P82300 - Bouwvergunningen P83000 - Bouwgrondexploitatie Totaal van de baten
-16.000 -40.000 -4.000 -5.000 -2.000 -1.356.000 -36.075.000 -37.498.000
-25.000 -24.000 -4.000 -8.000 -2.000 -780.000 -58.497.000 -59.340.000
9.000 -16.000 0 3.000 0 -577.000 22.422.000 21.842.000
-53.000
3.342.000
-3.395.000
Omschrijving producten
Saldo programma
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Verschil
72.000 9.000 32.000 -67.000
149
█
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 3.395.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 25.237.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 21.842.000,- nadelig.
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen: omschrijving
verschil
V/N
LASTEN
P810.00 Ruimtelijke ordening De advieskosten geven een overschot van € 40.000 op een budget van € 270.000. De verantwoording kan worden gevonden in het feit dat 2009 in het teken stond van beheer op orde en harmonisatie en daarmee de inzet op nieuw beleid nog achterblijft. Voor de begroting 2010 is gewerkt aan reductie van de totale post en centralisatie van de post advieskosten, zodat nadere maatregelen ons inziens niet aan de orde zijn.
-41.000
V
In de tweede plaats kan iets worden vermeld over advertentiekosten RO (de verplichte publicaties). Hier is circa 40% van het beschikbare budget uitgegeven, aangezien het een incident is en een moeilijke beïnvloedbare post.
-19.000
V
Hogere doorbelasting vanuit de kostenplaatsen
125.000
N
32.000
N
-81.000
V
-25.283.000
V
P820.01 Woningexploitatie Vanuit de algemene reserves wordt een extra dotatie gedaan in de onderhoudsvoorziening gebouwen. Uit administratieve overwegingen is de storting via dit product gedaan. De storting is overigens budgettair neutraal.
P822.00 Bouwtoezicht Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009. Verder hebben wij een gekozen voor een juistere verdeling van interne uren tussen de algemene producten en de diverse grondcomplexen.
P830.00/839.90 Bouwgrondexploitatie Voor een uitgebreide toelichting wordt naar de aparte analyse bouwgrondexploitatie
BATEN
P820.00 Woningbeleid
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
150
omschrijving Het rentedeel over de reserve startersfonds van v.m. Jacobswoude stond nog op de balans. Deze post is hier functioneel als baat verantwoord en is toegevoegd aan de reserves.
verschil
V/N
-16.000
V
-577.000
V
22.422.000
N
P823.00 Bouwvergunningen Ten gevolge van tweede marap zijn de inkomsten aan leges afgeraamd. Daarbij is rekenschap gegeven dat niet zozeer het aantal aanvragen, maar wel de omvang van de aanvragen stagneert. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de projecten in het Braassemerland.
Bij het aframen is een omissie begaan, in die zin dat een verschil tussen in rekening gebrachte leges, de boekingen in de financiële administratie en de daadwerkelijke betaling onvoldoende is onderkend. Dit feit deed zich juist voor bij enkele grote projecten en dientengevolge hoge opbrengsten.
P830.00/839.90 Bouwgrondexploitatie Voor een uitgebreide toelichting wordt naar de aparte analyse bouwgrondexploitatie
Analyse afwijkingen Bouwgrondexploitatie: omschrijving
verschil
V/N
LASTEN
Onvoorzien: e De in de 7 BVR opgenomen raming voor onvoorzien is niet aangewend. Rente: De geraamde rentepost op het complex Braassemerland wordt niet gehaald doordat e de planning van de 7 BVR niet gehaald wordt. Aan alle complexen wordt een rente berekend op basis van de gemiddelde investering in de loop van het jaar. Hier was bij de raming geen rekening mee gehouden. Personeel van derden: Voor de begeleiding van diverse projecten is extern personeel ingehuurd. De nadruk hierbij ligt op De Bloemen. Kosten algemene plannen: e De in de 7 BVR geraamde kosten zijn niet gemaakt doordat de vertraging in het project Braassemerland. In overige projecten (met name De Bloemen) zijn meer kosten gemaakt. Grondaankopen: e De grondaankopen gepland in de 7 BVR Braassemerland blijven achter in verband met de vertraging van het project en een deel van deze aankopen is verantwoord onder “Duurzame goederen”. Duurzame goederen Aankoop Noordeinde 6 in project Noordplein buiten PPS. Aankopen voor de realisatie van het project Braassemerland. Aankoop Rabo-bank in Rijpwetering. Uitbestede investeringen: Laatste werkzaamheden voor de inrichting van De Bloemen, Noordplein buiten PPS en Beukenlaan II.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
-900.000
V
-1.842.000
V
115.000
N
118.000
N
-8.000.000
V
175.000
N
-26.133.000
V
143.000 15.131.000 1.677.000
N N N
1.407.000
N
151
Plankosten: Lagere kosten door vertraging in project Braassemerland. Geraamde plankosten in project Westend niet gemaakt doordat project is vertraagd. Project centrumplan R’veen is vervroegd opgepakt. Onderlinge verrekening binnen project Braassemerland voor project Brede School (grex) niet uitgevoerd door de vertraging in dit project. Plankosten Noordakkers zijn niet gemaakt door vertraging in project Braassemerland. Kosten op hoofd infrastructuur ook lager door vertraging in project Braassemerland. Onderdeel Veilingvaart in project Braassemerland is wel gestart, maar was niet geraamd.
-1.167.000 -307.000 52.000 200.000
V V N N
-300.000
V
-97.000 164.000
V N
433.000
N
156.000 -193.000 1.093.000 50.000 11.000
N V N N N
Bouwrijp maken: Vertraging in project Braassemerland. Project Brede School (grex) zit verweven met project Veilingvaart. Hogere kosten in Hoofd Infrastruur. Werkzaamheden in Veilingvaart. Werkzaamheden Beukenlaan II.
-4.496.000 -300.000 181.000 800.000 59.000
V V N N N
Kunstwerken: Geraamde kunstwerken voor Westend en Hoofd Infrastructuur niet uitgevoerd.
-1.000.000
V
Bodemsanering: Door de vertraging in het project Braassemerland blijft deze post achter bij de raming.
-1.387.000
V
Slopen: Door de vertraging in het project Braassemerland blijft deze post achter bij de raming.
-2.470.000
V
68.000 7.000
N N
-1.000.000 21.000
V N
76.000
N
-300.000
V
1.809.000
N
-2.300.000
V
561.000
N
181.000
N
Plankosten verwerving: Bij de verwerving van diverse percelen in project Braassemerland zijn kosten gemaakt. Woonrijp maken: Voor de volgende projecten zijn deze kosten gemaakt: - Rijpwetering Zuid-West - Nieuwe Wetering Noord - Beukenlaan II - Terrein connexxion - Overig
Advieskosten: Voor Centrumplan Leimuiden zijn advieskosten gemaakt. Advieskosten voor overige projecten. Overige algemene kosten: Vertraging in project Braassemerland. Overige projecten. Resultaat voorgaande jaren: Verrekening van een rekening courant post op de balans met de exploitatie. Investeringsbijdragen: De bijdrage vanuit de grondexploitatie voor de Brede School moet nog gedaan worden. De bouw van de Brede School is eveneens vertraagd. Reserveringen: Tussentijds zijn voor een aantal verliesgevende complexen stortingen gedaan in de verliesvoorziening. Extra storting is verliesvoorziening Braassemerland bleek niet nodig doordat de herziene exploitatie-opzet voordelig uitkwam. Extra storting in de verliesvoorziening i.v.m. NIEGG (niet in exploitatie genomen gronden) Bijschrijving van rente op verliesvoorzieningen.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
152
Kapitaallasten: Bij de begroting is voor een deel rekening gehouden met een hoger toe te rekenen rentepercentage.
-271.000
V
Kostenplaatsen: Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009.
50.000
N
2.385.000
N
57.000
N
-29.000 -12.000 -119.000 9.000
V V V N
-394.000 -31.000 -499.000 700.000 -55.000 -175.000 -1.820.000
V V V N V V V
876.000
N
134.000
N
-2.295.000
V
26.129.000
N
3.000
N
Mutaties onderhanden werk: Normaliter worden de baten via een verrekening op de lasten overgeboekt naar de balans. Bij de begroting was gerekend met een bedrag van € 1.298.000 die niet geactiveerd zou worden en besteed zou worden voor de vorming van de voorziening Hollands-Midden. Hiernaast is voor een groot aantal complexen nog geen actuele grondexploitatie vastgesteld, waardoor er geen ramingen zijn opgenomen maar wel baten zijn gerealiseerd. Overige verschillen kleiner dan € 10.000: Kleine verschillen
BATEN
Verhuur: Niet geraamde huur voor Rabo-bank Rijpwetering. Niet geraamde huru centrumplan Leimuiden.Kostenplaatsen Niet geraamde huur terrein Connexxion. Overige verhuur. Grondverkopen: Verschillen in verkoop gronden bij: Rijpwetering Zuid-West e Noodplein 1 fase Braassemerland Brede School Centrumplan Hoogmade Husson’s Hoek Beukenlaan II Verkoop duurzame goederen: Verkopen in Nieuwe Wetering Noord niet gerealiseerd. Bijdrage van de provincie: Bijdrage voor project Peuterhof ontvangen in 2008 e.e. gecorrigeerd uit de exploitatie (regeling Stedelijke Vernieuwing). Reserveringen: Overboeking vanuit de verliesvoorziening ten behoeve van de toevoeging aan het vastgelegd vermogen (amendement B). Mutaties onderhanden werk: Zie de toelichting bij de lasten. Overige verschillen kleiner dan € 10.000: Kleine verschillen
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
153
PROGRAMMA 3 – LEEFOMGEVING █
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiële rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
█
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Omschrijving producten Lasten P21000 - Beheer van wegen P21001 - Beheer van bruggen P21002 - Openbare verlichting P21003 - Groot onderhoud wegen P21100 - Verkeersmaatregelen P22300 - Pontveren P24000 - Beheer van sloten en watergangen P56000 - Beheer openbaar groen P72100 - Gescheiden inzamelen/afvoer van afval P72200 - Beheer rioleringstelsel P72201 - Gemeentelijk rioleringsplan P72300 - Milieubeheer algemeen P72302 - Bodem, chemie en geluid Totaal van de lasten Baten P21000 - Beheer van wegen P21002 - Openbare verlichting P21003 - Groot onderhoud wegen P22300 - Pontveren P56000 - Beheer openbaar groen P72100 - Gescheiden inzamelen/afvoer van afval P72200 - Beheer rioleringstelsel P72201 - Gemeentelijk rioleringsplan P72302 - Bodem, chemie en geluid P72500 - Afvalstoffenheffing/reinigingsrechten P72600 - Rioolrechten Totaal van de baten Saldo programma
Rekening 2009
Begroting 2009 na wijziging
Verschil
869.000 428.000 545.000 1.362.000 253.000 142.000 250.000 1.648.000 2.575.000 2.575.000 572.000 840.000 106.000 12.165.000
843.000 820.000 505.000 2.282.000 301.000 138.000 317.000 1.634.000 2.515.000 2.593.000 180.000 817.000 113.000 13.058.000
26.000 -392.000 40.000 -920.000 -48.000 4.000 -67.000 14.000 60.000 -18.000 392.000 23.000 -7.000 -893.000
-3.000 -1.000 708.000 -9.000 -28.000 -101.000 -47.000 -1.000 -2.870.000 -2.558.000 -4.910.000
-8.000 -12.000 50.000 -8.000 -22.000 -78.000 -6.000 -127.000 -4.000 -2.904.000 -2.640.000 -5.759.000
5.000 11.000 658.000 0 -6.000 -23.000 -41.000 127.000 3.000 34.000 82.000 849.000
7.255.000
7.299.000
-44.000
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
154
█
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 44.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 893.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 849.000,- nadelig.
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen: Omschrijving
verschil
V/N
LASTEN
P210.00 Beheer van wegen Personeel van derden - In het kader van een meerjarig project voor het opzetten van beheerplannen in de voormalige gemeente Jacobswoude was voor drie aansluitende jaren een budget van € 65.000 per jaar beschikbaar gesteld. Door de fusie is dit project verbreed. Het gehele project voor het samenvoegen en actualiseren van de beheersystemen heeft binnen de afdeling OR de naam "Beheer op orde" meegekregen en is wat betreft de uitvoering gepland voor 2010. Derhalve geen uitgaven in 2009.
-65.000
V
Strooizout en onderhoud materieel - Door de extreem strenge winter is er meer zout ingekocht en verwerkt. Inhuur extra strooier was nodig als gevolg van collegebesluit mbt tijdelijke situatie. Er is gewerkt volgens het beleidsplan.
29.000
N
Onderhoud bermen en slootkanten - Het budget was gebaseerd op het budget van alleen voormalig Alkemade. In opdracht van de wethouder is er voor ruim € 22.000 graffiti verwijderd onder de tunnels A4. Voorgesteld wordt voor begroting 2011 € 150.000 voor onderhoud bermen op te nemen.
47.000
N
Personeel van derden - Een gedeelte van de brugbediening is tijdelijk weggezet bij en particulier bedrijf. Uurloon lag een stuk lager dan bij het uitzendbureau. Omdat nog niet bekend is of genoemd bedrijf ook voor 2010 personeel beschikbaar kan stellen betreft het vooralsnog een incidentele besparing, dus geen maatregelen.
-17.000
V
Onderhoud bruggen - In het eerste jaar van K&B is door het ontbreken van inzicht in de financiële situatie en de beperkte personele bezetting bij OR bewust gekozen alleen de noodzakelijke werken uit te voeren. Daarom is ook op het budget bruggen een substantieel bedrag over gebleven. De lijst met bijna noodzakelijke beheerwerken is omvangrijk. Voor 2010 en 2011 wordt daarom een gemeentebreed actieplan geschreven.
-437.000
V
68.000
N
-12.000
V
P210.01 Beheer van bruggen
Kapitaallasten - De kapitaallasten hebben grotendeels betrekking op de vervanging van de veilingbrug. Voor de kapitaallasten was geen raming opgenomen. Doorbelasting kostenplaatsen - Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
155
Omschrijving
verschil
V/N
P210.02 Openbare verlichting Gas en elektra - Het verschil wordt vrijwel geheel veroorzaakt doordat in 2009 ook de eindafrekening van circa € 26.000 over 2008 is verantwoord.
29.000
N
Onderhoud installaties - Op deze post worden alle onderhoudskosten voor de openbare verlichting verantwoord. In het voormalig Alkemade werden deze kosten (oneigenlijk) ten laste gebracht van wegbeheer. Omdat dit budget nog onvoldoende is afgestemd op de onderhoudskosten voor de nieuwe gemeente is ondanks voorzichtig beheren toch sprake van een overschrijding. Bij het project groot onderhoud Noordeinde zijn wij bijvoorbeeld onverwacht geconfronteerd met hogere kosten voor het afkoppelen van de oude lichtmasten
15.000
N
Onderhoud wegen - In het eerste jaar van K&B ontbrak het inzicht in de verhouding beschikbaar budget en de benodigde middelen voor het onderhoud en groot onderhoud van de wegen. Daarbij zijn in de voormalige gemeenten ook projecten gestart waarvoor in de begroting geen middelen waren gereserveerd. Ten einde dit aanloopprobleem het hoofd te bieden is een brede financiële analyse voor wegbeheer en de projecten opgesteld. Deze heeft geleid tot het raadsvoorstel van de grote 6 projecten met bijbehorende financiering. Het (groot)onderhoud in 2009 heeft zich vervolgens uitsluitend beperkt tot de noodzakelijke werken en de werken die vanuit de oude gemeenten moesten worden afgerond. In 2009 is verder voor alle wegen een weginspectie uitgevoerd. Het rapport en de noodzakelijke investering voor 2009 en 2010 is in december gereedgekomen. Thans is een goed financieel totaalbeeld voor 2009 en 2010 beschikbaar. Het restantbudget wordt conform de geldende systematiek toegevoegd aan de egalisatiereserve beheerstaak wegen. Zie ook de toelichting onder P980.00
-894.000
V
Doorbelasting kostenplaatsen - Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009..
-27.000
V
Onderhoud installaties - In verband met aanleg rotonde de Lasso is een slechte VRI installatie afgevallen,en gedeeltelijk vervangen, dus minder onderhoudskosten, structureel voordeel € 4.000.
-12.000
V
Aanbrengen as- en bermstrepen - Totaal per saldo € 15.000 teveel bijgeraamd op basis van marap. Prestatie 2009 is volledig uitgevoerd.
-15.000
V
Onderhoud beschoeiingen - Budget is bij de marap in december j.l. met € 57.800 verhoogd. Er was geen tijd meer over om werk nog voor te bereiden.
-31.000
V
Baggeren sloten en afvoer slib - Het programma voor 2009 is uitgevoerd. In verband met gunstige aanbesteding is het budget niet volledig uitgegeven.
-36.000
V
18.000
N
P210.03 Groot onderhoud van wegen
P211.00 Verkeersmaatregelen
P240.00 Beheer van sloten en watergangen
P560.00 Beheer openbaar groen Onderhoud beplanting - SWA is ingehuurd voor circa € 36.000 omdat door vacature en ziekte onvoldoende capaciteit aanwezig was om de werkzaamheden uit te voeren. De kosten van SWA zijn op dit budget verantwoord. In afwachting van nadere besluiten is er terughoudend gewerkt ten aanzien van onderhoud beplanting waardoor de prestaties niet volledig zijn gerealiseerd en is het budget, afgezien van de kosten SWA, niet volledig uitgegeven.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
156
Omschrijving
verschil
V/N
P721.00 Gescheiden inzamelen – afvoer Overige kosten huisvuil - Het voordeel wordt veroorzaakt door minder vuilinname. Vooralsnog wordt het voordeel als incidenteel aangemerkt.
-10.000
V
Afvoer overig huisvuil - Deze post is te ruim begroot. De raming zou € 40.000 moeten zijn. Voorgesteld wordt om € 30.000 van dit budget naar de post P72100/4343408 (verwerking huisvuil) over te boeken.
-32.000
V
Verwerking huisvuil - De overschrijding wordt deels veroorzaakt door de kosten van het project gescheiden inzameling kunststofafval van circa € 14.000. Onder de baten P72100/5423000 (bijdragen van derden) is voor dit project een bijdrage ontvangen. Verder zijn de definitieve afrekeningen voor de verwerking van het huisvuil van Gevulei en Cyclus nog niet allemaal binnen, de uitkomsten zijn nog niet bekend.
109.000
N
Personeel van derden - De kosten voor externe inhuur worden met ingang van 2009 geboekt op de begrotingsposten waarop de inzet betrekking heeft.
11.000
N
Gas en elektra - Deze begrotingspost is overschreden omdat diverse nota's waaronder eindafrekeningen uit 2007 en 2008 in 2009 zijn verantwoord. Tevens is deze post in de begroting 2009 te laag geraamd. In de voorliggende jaren is het drukrioolstelsel in oost en west enorm uitgebreid. Het budget had naar rato verhoogd moeten worden. De begroting voorzag uitsluitend in een geïndexeerd cumulatief budget vanuit beide oude gemeenten.
22.000
N
Klein onderhoud mechanische riolering - In september is een opdracht uitgegaan voor het reinigen en technisch controleren van circa 300 pompputten. De leverancier heeft door gebrek aan personeel deze opdracht niet uitgevoerd. Wij hebben deze opdracht geannuleerd.
-45.000
V
Vervangen mechanische riolering - Rioolpompen en stuurkasten worden vervangen als de reparatiekosten in relatie tot de leeftijd te hoog worden. In 2009 zijn er minder pompen en stuurkasten vervangen dan vooraf verwacht.
-16.000
V
Telefoon en portokosten - In de marap is deze post met € 72.000 verhoogd. Er is vanwege de onverwacht hoge kosten overleg gevoerd met de leverancier van deze diensten. Dit heeft ertoe geleid dat de nota's 20% lager zijn. De verhoging conform de MARAP is dus te ruim gebleken. Deze hoge kostenpost blijft punt van aandacht.
-15.000
V
Kosten bemaling door waterschap - De bijdrage aan het HHR voor exploitatiekosten voor het opvoeren van het afvalwater tot het lozingsniveau wordt stapsgewijs afgebouwd. De kosten bedroegen in 2009 nog maar 50% van het bedrag in 2007. In de begroting was hier nog geen rekening mee gehouden. In 2010 bedragen de kosten nog maar 25% en in 2011 komen deze kosten helemaal te vervallen.
-55.000
V
Overige bijdragen - Dit budget is beschikbaar om het scheiden van regen en vuilwater op particuliere erven te subsidiëren. In de 2009 zijn geen verzoeken binnengekomen.
-50.000
V
Kapitaallasten - Door een hogere omslagrente zijn de kapitaallasten hoger dan bij opstelling van de begroting is berekend.
165.000
N
Doorbelasting kostenplaatsen - Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009.
-13.000
V
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000.
-21.000
V
P722.00 Beheer rioleringsstelsel
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
157
Omschrijving
verschil
V/N
P722.01 Gemeentelijk rioleringsplan Bijhouden rioolbeheersplan - Jaarlijks worden voor de bijhouding van het rioolbeheersysteem rioolinspecties uitgevoerd. In 2009 is een groot inspectiebestek voorbereid voor een gemeentebrede rioolinspectie voor het project "Beheer op Orde". De uitvoering van dit bestek vind in het voorjaar van 2010 plaats. De middelen voor 2009 zijn daarom voor een belangrijk deel niet aangewend.
-11.000
V
Oplossen foutieve aansluitingen vrij verval - In een uitvoeringstechnisch sober jaar is weinig aandacht besteed aan foutieve rioolaansluitingen. In het bijzonder bij drukrioleringstelsels en gescheiden stelsels verdient deze taak ieder jaar aandacht. Aandacht hiervoor betaalt zich terug in beheerkosten en capaciteitsbeheersing van het rioolstelsel.
-17.000
V
51.000
N
Doorbelasting kostenplaatsen - Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009.
-12.000
V
Verrekening met reserves en voorzieningen –Uitgangspunt is dat de riolering kostendekkend moet zijn. In dit kader worden de netto kosten van de riolering verrekend met de reserve riolering. In de begroting werd nog rekening gehouden met een onttrekking aan de voorziening van per saldo € 534.000. Op basis van de werkelijke cijfers bedraagt de onttrekking van de reserve in 2009 circa € 475.000, voor de jaarrekening na resultaatbestemming betekent dit een nadelig verschil van € 59.000. Deze post moet in samenhang met de post P722.01 onder de baten worden bezien.
407.000
N
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000.
-27.000
V
19.000
N
-12.000
V
12.000
N
658.000
N
Kapitaallasten - Door een hogere omslagrente zijn de kapitaallasten hoger dan bij opstelling van de begroting is berekend.
P723.00 Milieubeheer algemeen Door meer werkzaamheden dan gepland is de doorbelasting van de kosten door de Milieudienst Leiden hoger uitgevallen.
P723.02 Bodem, chemie en geluid Inzameling KGA – wijkt meerdere jaren (structureel) in positieve zin af van de ramingen. Hiervoor kan geen verklaring worden gevonden. Wij gaan er vanuit dat 2/3 van het huidige budget voldoende is om deze taak te kunnen vervullen.
BATEN
P210.02 Openbare verlichting Bijdragen van derden - Met ingang van 2009 zijn de aansluitingen van de betreffende lichtmasten overgedragen naar de provincie. Hierdoor is de vergoeding komen te vervallen. P210.03 Groot onderhoud wegen Bijdragen van derden – Betreft de correctie van een in voorgaande jaren ten onrechte verantwoorde subsidie van de provincie.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
158
Omschrijving
verschil
V/N
P721.00 Gescheiden inzamelen / afvoer Bijdragen van derden - Betreft bijdrage Nedvang ten behoeve van gescheiden inzameling kunststofafval. De kosten zijn verantwoord op P721.00/4343408 (verwerking huisvuil).
-16.000
V
-41.000
V
127.000
N
34.000
N
82.000
N
P722.00 Beheer rioleringstelsel Bijdragen van derden - In 2009 zijn 11 stuks aanvragen van rioolaansluitingen behandeld. De kosten voor de uitvoering zijn op diverse andere posten geboekt. Voorstel is hiervoor in de komende begroting een boekingspost uitvoering rioolaansluitingen op te nemen. P722.01 Gemeentelijk rioleringsplan Verrekening met reserves en voorzieningen – Zie de toelichting op P722.01 onder de lasten.
P725.00 Reinigingsrechten en afvalstoffenheffing In 2009 is er meer grofvuil aangeboden door inwoners van de voormalige gemeente Alkemade dan begroot. In de begroting 2010 is met deze toename rekening gehouden. Bij de raming van deze inkomsten afvalstoffenheffing wordt jaarlijks rekening gehouden met een bepaalde toename van het aantal huishoudens in verband met nieuwbouw. De minderopbrengst in 2009 is het gevolg van het stagneren van de bouwsector in de afgelopen periode.
P726.00 Rioolrechten Vanuit de jaarrekening 2008 van de voormalige gemeente Alkemade bleek de werkelijke opbrengst van de rioolrechten aanzienlijk lager te zijn. Onduidelijk is wat hiervan de reden is. Vermoedelijk hield dit verband met de volledigheid van het heffingenbestand dat door Oasen werd gehanteerd. Vanaf 2010 is er geen sprake meer van heffing door Oasen op basis van gebruik en geldt een grondslag, namelijk een vast bedrag.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
159
PROGRAMMA 4 – ECONOMIE █
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiële rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
█
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Omschrijving producten
Rekening 2009
Lasten P31000 - Economische zaken P31001 - Weekmarkt P34100 - Overige agrarische zaken P56001 - Recreatie en toerisme P58000 - Beheer recreatieve objecten P58001 - Overige recreatieve voorzieningen Totaal van de lasten P31000 - Economische zaken P31100 - Baten marktgelden P56001 - Recreatie en toerisme P58000 - Beheer recreatieve objecten Totaal van de baten Saldo programma
█
Begroting 2009 na wijziging
Verschil
42.000 71.000 32.000 181.000 152.000 4.000 482.000
64.000 74.000 34.000 186.000 196.000 4.000 558.000
-22.000 -3.000 -2.000 -5.000 -44.000 0 -76.000
-197.000 -17.000 -37.000 -5.000 -256.000
-200.000 -21.000 -33.000 -9.000 -263.000
3.000 4.000 -4.000 4.000 7.000
226.000
295.000
-69.000
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 69.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 76.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 7.000,- nadelig.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
160
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen: Omschrijving
verschil
V/N
LASTEN
P310.00 Economische zaken Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000.
-21.000
V
Aankoop van duurzame roerende zaken - In samenwerking met de afdeling samenleving zijn er verschillende plannen gemaakt voor vervangingen diverse speeltoestellen in Woudsehout, Kloofpad, Verlaat en Cederplein. Deze worden pas begin 2010 in uitvoering gebracht omdat het voorbereidingstraject langer heeft geduurd, vooral het keuzeproces en de inspraakrondes.
-15.000
V
Onderhoud speelwerktuigen - In samenwerking met de afdeling samenleving zijn er verschillende plannen gemaakt voor vervangingen diverse speeltoestellen in Woudsehout, Kloofpad, Verlaat en Cederplein. Veel van deze toestellen zijn al in een eerder stadium weggehaald in afwachting van nieuwe toestellen. Hier is geen onderhoud meer aan gepleegd vandaar minder uitgaven op de onderhoudspost.
-17.000
V
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000.
-12.000
V
P580.00 Beheer recreatieve objecten
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
161
PROGRAMMA 5 – ONDERWIJS EN KINDEROPVANG █
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiële rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
█
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Omschrijving producten
Rekening 2009
Begroting 2009 na wijziging
Verschil
Lasten P42000 - OBO - schoolzwemmen P42001 - OBO - bewegingsonderwijs P42100 - OBO - huisvestingsvoorzieningen P42200 - BBO - schoolzwemmen P42201 - BBO - bewegingsonderwijs P42300 - BBO - huisvestingsvoorzieningen P44300 - Bijzonder voortgezet onderwijs P48000 - Leerlingenvervoer P48001 - Uitvoering leerplichtwet P48002 - Overige algemene ondersteunende activiteiten P48200 - Volwasseneneducatie P65000 - Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk P65001 - Wet kinderopvang Totaal van de lasten
10.000 11.000 124.000 39.000 84.000 916.000 247.000 476.000 119.000
10.000 17.000 110.000 39.000 77.000 1.017.000 218.000 434.000 109.000
0 -6.000 14.000 0 7.000 -101.000 28.000 42.000 10.000
172.000 268.000 361.000 17.000 2.844.000
262.000 260.000 363.000 22.000 2.938.000
-90.000 8.000 -2.000 -5.000 -94.000
Baten P42100 - OBO - huisvestingsvoorzieningen P42300 - BBO - huisvestingsvoorzieningen P48000 - Leerlingenvervoer P48001 - Uitvoering leerplichtwet P48200 - Volwasseneneducatie P65000 - Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Totaal van de baten
-9.000 -5.000 -13.000 -14.000 -268.000 -101.000 -410.000
-9.000 -3.000 -9.000 -13.000 -260.000 -101.000 -395.000
0 -1.000 -4.000 -1.000 -8.000 0 -15.000
2.434.000
2.543.000
-109.000
Saldo programma
█
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 109.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 94.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 15.000,- voordelig.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
162
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen: Omschrijving
Bedrag
V/N
LASTEN
P421.00 OBO - Huisvestingsvoorzieningen Door een hogere omslagrente dan geraamd, zijn de kapitaallasten hoger dan bij de opstelling van de begroting is berekend.
9.000
N
90.000
N
Uitvoering van de Brede school later dan verwacht.
-40.000
V
Minder rente en afschrijving door afwijkende beginwaarde investeringen.
-27.000
V
Storting in de voorziening onderhoud te hoog geraamd.
-114.000
V
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000,-.
-13.000
V
23.000
N
46.000
N
16.000
N
De kosten voor logopedie zijn lager als begroot; er wordt meer doorverwezen naar de particuliere markt.
-20.000
V
De kosten voor de onderwijs begeleidingsdienst vallen voor de fusiegemeente lager uit dan de som van de twee voormalige gemeenten.
-20.000
V
Voor de voor-vroegse educatie zijn in 2009 nog geen uitgaven gedaan.
-35.000
V
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000,-.
-14.000
V
P423.00 BBO – Huisvestingsvoorzieningen De omslagrente hoger dan begroot, waardoor de kapitaallasten hoger uitvallen.
P443.00 Bijzonder algemeen voortgezet onderwijs Er is sprake van een hogere omslagrente dan begroot, waardoor de kapitaallasten hoger uitvallen en de afschrijving was te hoog geraamd
P480.00 Leerlingenvervoer De kosten van leerlingvervoer vallen hoger uit dan geraamd was in de begroting.
P480.01 Uitvoering leerplichtwet In verband met de aansluiting bij het leerplichtbureau zijn er extra kosten gemaakt.
P480.02 Overige algemene ondersteunende activiteiten
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
163
PROGRAMMA 6 – WELZIJN █
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiële rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
█
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Omschrijving producten
Rekening 2009
Begroting 2009 na wijziging
Verschil
350.000 1.000 103.000 792.000 399.000 92.000 164.000 2.350.000 292.000 1.391.000 172.000 145.000 238.000 485.000 187.000 131.000 2.519.000 181.000 316.000 907.000 445.000 145.000 3.000 554.000 203.000 107.000 12.672.000
361.000 24.000 99.000 971.000 460.000 105.000 161.000 2.080.000 117.000 1.415.000 286.000 147.000 250.000 519.000 192.000 160.000 2.716.000 216.000 366.000 818.000 351.000 200.000 2.000 636.000 205.000 103.000 12.960.000
-11.000 -23.000 3.000 -180.000 -60.000 -13.000 3.000 271.000 175.000 -24.000 -114.000 -2.000 -11.000 -36.000 -4.000 -29.000 -197.000 -37.000 -47.000 87.000 93.000 -54.000 1.000 -83.000 -4.000 2.000 -288.000
-27.000 -39.000 -8.000 -13.000 -984.000 -254.000
-27.000 -47.000 -8.000 -12.000 -844.000 -126.000
0 9.000 1.000 -1.000 -140.000 -128.000
Lasten P51000 - Openbare bibliotheek P51101 - Emancipatie P53000 - Sport algemeen P53001 - Binnensportaccommodaties P53100 - Buitensportaccommodaties P54000 - Amateuristische kunstbeoefening P54100 - Monumentenzorg P61000 - Inkomensvoorzieningen ABW P61001 - Inkomensvoorzieningen BBZ P61100 - Uitvoering wet sociale werkvoorziening P61101 - Uitvoering wet inschakeling werkzoekenden P61200 - Inkomensvoorziening IOAW en IOAZ P61400 - Bijzondere bijstandsverstrekking P62000 - Ondersteuning dienstverlenende instanties P62001 - Ouderenwerk P62100 - Wet inburgering nieuwkomers P62200 - Huishoudelijke verzorging WMO P63000 - Jeugd- en jongerenwerk P63001 - Sociaal cultureel werk P65200 - Leefvoorziening gehandicapten P65201 - Woonvoorziening gehandicapten P71400 - Gezondheidszorg P71401 - Subsidiering instellingen P71500 - Jeugdgezondheidszorg P71600 - Jeugdgezondheidszorg P72400 - Algemene begraafplaats Totaal van de lasten Baten P51000 - Openbare bibliotheek P53001 - Binnensportaccommodaties P53100 - Buitensportaccommodaties P54100 - Monumentenzorg P61000 - Inkomensvoorzieningen ABW P61001 - Inkomensvoorzieningen BBZ
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
164
Omschrijving producten
Rekening 2009
Begroting 2009 na wijziging
Verschil
P61100 - Uitvoering wet sociale werkvoorziening P61101 - Uitvoering wet inschakeling werkzoekenden P61200 - Inkomensvoorziening IOAW en IOAZ P61400 - Bijzondere bijstandsverstrekking P62000 - Ondersteuning dienstverlenende instanties P62100 - Wet inburgering nieuwkomers P62200 - Huishoudelijke verzorging WMO P63000 - Jeugd- en jongerenwerk P63001 - Sociaal cultureel werk P71400 - Gezondheidszorg P71500 - Jeugdgezondheidszorg P71600 - Jeugdgezondheidszorg P73200 - Begraafplaatsrechten Totaal van de baten
-1.293.000 -172.000 -153.000 34.000 -11.000 -108.000 -181.000 -5.000 -81.000 -3.000 -314.000 -102.000 -83.000 -3.797.000
-1.245.000 -286.000 -156.000 -17.000 0 -93.000 -149.000 -5.000 -89.000 -1.000 -306.000 -100.000 -94.000 -3.605.000
-48.000 114.000 4.000 72.000 -11.000 -15.000 -31.000 0 7.000 -1.000 -8.000 -2.000 11.000 -192.000
8.875.000
9.355.000
-480.000
Saldo programma
█
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 480.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 288.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 192.000,- voordelig.
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen: Omschrijving
verschil
V/N
LASTEN
P510.00 Openbare bibliotheek De bijdrage voor de bibliobus is, doordat er is gekozen voor een andere organisatie die de bibliobus verzorgd, verminderd.
-12.000
V
-23.000
V
45.000
N
-233.000
V
11.000
N
P511.01 Educatieve activiteiten Subsidies zijn op andere producten geboekt.( verkeerd begroot)
P530.01 Binnensportaccommodaties Door een hogere omslagrente zijn de kapitaallasten hoger dan begroot. Het onderhoud van dak van de sporthal wordt in 2013 uitgevoerd. De schoonmaakster van de Meerkant is niet begroot
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
165
Omschrijving
verschil
V/N
P531.00 Buitensportaccommodaties Subsidie is op een ander post begroot ( P511.01).
14.000
N
De renovatie van een sportveld is niet uitgevoerd in 2009.
-43.000
V
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000,-.
-32.000
V
-12.000
V
Meer uitgaven aan uitkering in verband met de bankencrisis.
116.000
N
Hogere bijdrage aan de beheersorganisatie ISDR
164.000
N
In verband met de crisis zijn er leningen vertrekt aan zelfstandigen.
225.000
N
Ramingen voor onderzoekskosten en leges komen te vervallen.
-52.000
V
-24.000
V
-114.000
V
-24.000
V
12.000
N
-35.000
V
-29.000
V
-252.000
V
68.000
N
-13.000
V
P540.00 Amateuristische kunstbeoefening Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000,-.
P610.00 Inkomensvoorzieningen WWB
P610.01 Inkomensvoorzieningen BBZ
P611.00 Uitvoering wet sociale voorziening Bijdrage aan het SWA te hoog begroot.
P611.01 Uitvoering wet inschakeling werkzoekenden Zolang de uitgaven binnen het rijksbudget (inclusief reservering voorgaande jaren) vallen zijn de uitgaven en inkomsten per saldo budgettair neutraal. Uitvoering geschiedt door de ISDR
P614.00 Bijzondere bijstandsverstrekking Minder uitgaven aan bijzondere bijstand via ISDR. Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000,-.
P620.00 Ondersteuning dienstverlenende instanties De raming voor WMO- dienstverlening was € 35.000 te hoog
P621.00 Wet inburgering nieuwkomers Lagere uitgaven door het niet uitvoeren van de pardonregeling
P622.00 WMO – huishoudelijke zorg Minder uitgaven huishoudelijk verzorging Er zijn veel meer uren aan deze post besteed dan begroot. Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000,-.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
166
Omschrijving
verschil
V/N
P630.00 Jeugd- en jongerenwerk De raming voor jeugd en jongerenwerk zijn gebaseerd op een oud beleidsplan. Dit wordt niet geheel uitgevoerd. In verband met de harmonisatie zullen deze middelen in 2010 wel nodig zijn
-30.000
V
Bijhouden website vrijwilligers wordt verantwoord op kostenplaats.
-12.000
V
Aan de maatschappelijke participatie scholen moet nog invulling worden gegeven.
-11.000
V
De beheersvergoeding van het Spant valt lager uit dan begroot.
-16.000
V
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000,-.
-12.000
V
85.000
N
De inrichtingskosten oude regeling is in 2008 vervallen.
-40.000
V
Declaratie woonvoorziening Jacobswoude ( 2008) is niet toegekend door ministerie.
138.000
N
Afwikkeling oude jaren gefactureerd door ISDR.
25.000
N
De financiële tegemoetkoming woonvoorzieningen is hoger uitgevallen.
19.000
N
-52.000
V
-45.000
V
-81.000
V
-162.000
V
22.000
N
-150.000
V
50.000
N
P630.01 Sociaal cultureel werk
P652.00 Leefvoorzieningen gehandicapten Aan de bijdrage in natura : rolstoelen is meer uitgegeven dan begroot
P652.01 Woonvoorzieningen gehandicapten
De bijdrage in natura is lager dan begroot.
P714.00 Gezondheidszorg De kosten van de RDOG zijn op een andere wijze verdeeld over de producten als begroot. P715.00 Jeugdgezondheidszorg (uniform deel) De uitgaven van de jeugdgezondheidszorg zijn lager omdat het centrum voor jeugd en gezin nog niet operationeel is.
BATEN
P610.00 Inkomensvoorzieningen WWB De rijksbijdrage was in 2009 te laag begroot De debiteuren van de sociale dienst worden ingevorderd door de ISDR De waardering die wij op de balans hadden staan kan worden afgeboekt.
P610.01 Inkomensvoorzieningen BBZ Hogere uitgaven( zie lasten) leiden tot hogere rijksinkomsten. Tevens zijn de inkomsten van debiteuren verwerkt in bijdrage aan ISDR.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
167
Omschrijving
verschil
V/N
P611.00 Uitvoering wet sociale voorziening Er is door het ministerie een hogere bijdrage toegekend. Deze is doorbetaald aan SWA.
-48.000
V
Een deel van de niet bestede rijksbijdrage voor de Wwb mag worden gereserveerd.
71.000
N
De rest (€ 43.000) moet worden terugbetaald. Dit is als een verplichting geboekt.
43.000
N
17.000
N
34.000
N
-11.000
V
-15.000
V
-22.000
V
P611.01 Uitvoering wet inschakeling werkzoekenden
P614.00 Bijzondere bijstandsverstrekking De ontvangsten van de debiteuren zijn opgenomen in de bijdrage aan de ISDR. De debiteuren van de sociale dienst worden ingevorderd door de ISDR De waardering die wij op de balans hadden staan kan worden afgeboekt P620.00 Maatschappelijke Dienstverlening De bijdrage die we hebben ontvangen voor de schuldhulpverlening is doorbetaald aan de ISDR. P621.00 Wet inburgering nieuwkomers Van het rijk hebben we een hogere bijdrage ontvangen voor de WI. Deze is niet begroot. P622.00 WMO – huishoudelijke zorg We hebben in 2008 zijn meer eigen bijdragen ontvangen via het CAK
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
168
ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN █
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiële rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
█
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Omschrijving producten
Lasten Totaal P33000 - Gas-, licht- en watervoorziening Totaal P91300 - Deelnemingen en beleggingen Totaal P91301 - Armbestuur Totaal P92200 - Onvoorziene uitgaven Totaal P92201 - Overige baten en lasten Totaal P93000 - Uitvoering Wet W.O.Z. Totaal P94000 - Invorderingsmaatregelen Totaal P96000 - Saldi kostenplaatsen Totaal van de lasten
Rekening 2009
Begroting 2009 na wijziging
Verschil
232.000 -358.000 13.000 0 -87.000 89.000 1.003.000 -19.000 873.000
2.052.000 33.000 13.000 38.000 20.000 83.000 546.000 104.000 2.889.000
-1.820.000 -391.000 0 -38.000 -107.000 6.000 457.000 -123.000 -2.016.000
Baten Totaal P33000 - Gas-, licht- en watervoorziening Totaal P91300 - Deelnemingen en beleggingen Totaal P91301 - Armbestuur Totaal P91400 - Bespaarde rente reserves Totaal P92100 - Algemene uitkeringen gemeentefonds Totaal P92201 - Overige baten en lasten Totaal P93100 - Onroerende-zaakbelastingen gebruikers Totaal P93200 - Onroerende-zaakbelastingen eigenaren Totaal P93300 - Roerende-zaakbelastingen Totaal P93500 - Forensenbelasting Totaal P93700 - Hondenbelasting Totaal P93900 - Precariorechten Totaal P94000 - Invorderingsmaatregelen Totaal van de baten
-45.334.000 -520.000 -20.000 -1.168.000 -20.732.000 -384.000 -409.000 -3.498.000 0 -400.000 -51.000 -1.203.000 -1.000 -73.720.000
-47.164.000 -313.000 -19.000 -976.000 -20.568.000 -346.000 -420.000 -3.503.000 -4.000 -407.000 -57.000 -657.000 -20.000 -74.454.000
1.830.000 -207.000 -1.000 -192.000 -164.000 -37.000 11.000 5.000 4.000 7.000 6.000 -546.000 19.000 734.000
Saldo programma
-72.847.000
-71.565.000
-1.282.000
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
169
█
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 1.282.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 2.016.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 734.000,- nadelig.
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen: Omschrijving
verschil
V/N
-1.830.000
V
-400.000
V
-38.000
V
33.000
N
Doorbelasting van kostenplaatsen - Betreft het nadelig saldo van het voormalige gemeentehuis van Jacobswoude. Begrotingstechnisch is rekening gehouden met een budgettair neutrale verhuur van deze locatie. Door het niet kunnen verhuren van een deel van de ruimte is een nadeel ontstaan.
114.000
N
Bij de afwikkeling van het complex Veenderveld in 2005 was een raming opgenomen voor nog te betalen kosten en of mogelijke claims. Deze raming blijkt ultimo 2009 niet meer van toepassing. De gelden zijn derhalve vrijgevallen en toegevoegd aan de reserve Grondfonds
-261.000
V
LASTEN
P330.00 Gas,- licht- en watervoorziening Bij de verkoop van de aandelen NUON aan Vattenfall is bedongen dat in verband met mogelijke schadeclaims, een deel van de opbrengst na verloop van tijd pas wordt uitgekeerd (de zogenaamde Escrowgelden). In de begroting na wijziging is ervan uitgegaan dat de aanspraak op deze Escrowgelden als opbrengst konden worden genomen in 2009 en vervolgens worden toegevoegd worden aan een voorziening. Conform de BBV voorschriften worden de gelden echter als niet uit de balans blijkend recht beschouwd P913.00 Deelnemingen en beleggingen Beide voormalige gemeenten hebben destijds middelen uitgezet in het zogenaamde Stimuleringsfonds. In 2009 is de systematiek voor de verantwoording van de rente over deze middelen geharmoniseerd (met terugwerkende kracht), hetgeen een eenmalig voordeel heeft opgeleverd. Anderzijds is er in 2009 sprake van een enigszins lagere rentevergoeding dan waarmee in de begroting rekening is gehouden.
P922.00 BBO – Onvoorziene uitgaven In 2009 is er voor een drietal zaken een beroep gedaan op de post voor onvoorziene uitgaven: - raad 29 juni 2009, Greenport Aalsmeer (€ 15.000,-) en Rechtpositie raadsleden (31.495,-) - raad 14 december 2009, financiële rapportage (per saldo € 10.700,-) Per saldo blijft € 38.000 van de totale raming onbenut.
P922.01 Overige baten en lasten Overige algemene kosten - Afboeking van een in het verleden ten oprechte opgenomen vordering op derden geeft een eenmalig nadeel.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
170
Omschrijving
verschil
V/N
P940.00 Invorderingsmaatregelen Eenmalig is een balanspost opgenomen voor de treffen van een voorziening dubieuze debiteuren Doorbelasting van kostenplaatsen - Voor het op juist niveau brengen van de kwaliteit van de belastingbestanden is een zwaar beroep gedaan op externe krachten. Weliswaar is hier rekening mee gehouden in de tussentijdse rapportage, maar de raming voor deze kosten is verantwoord op P960.00. Bij de jaarrekening worden de interne uren wel functioneel doorbelast, hetgeen resulteert in het negatieve resultaat.
242.000
N
220.000
N
-103.000
V
-19.000
V
-106.000
V
1.830.000
N
108.000
V
95.000
V
-192.000
V
-164.000
V
P960.00 Saldo kostenplaatsen De begrotingswijzigingen met consequenties voor de kostenplaatsen worden in de loop van het jaar op dit budget geboekt, om te voorkomen dat dit via de verdeling doorwerkt in de hele begroting. De werkelijke uitgaven worden echter wel bij de juiste kostenplaats verantwoord, waardoor er op dit onderdeel geen uitgaven tegenover de raming ontstaan. De pensioenvoorziening voor wethouders is als nagekomen post verwerkt in de jaarrekening 2009. De toegerekende rente aan deze voorziening kon niet meer meegenomen worden in de kostenverdeelstaat.
BATEN
P330.00 Gas,- licht- en watervoorziening Bij de verkoop van de aandelen NUON aan Vattenfall is bedongen dat in verband met mogelijke schadeclaims, een deel van de opbrengst na verloop van tijd pas wordt uitgekeerd (de zogenaamde Escrowgelden). In de begroting na wijziging is ervan uitgegaan dat de aanspraak op deze Escrowgelden als opbrengst konden worden genomen in 2009 en vervolgens worden toegevoegd worden aan een voorziening. Conform de BBV voorschriften worden de gelden echter als niet uit de balans blijkend recht beschouwd P9130.00 Deelnemingen en beleggingen In verband met herbelegging van de opbrengsten van de Nuon-gelden kon eenmalig een dividendopbrengst geboekt worden. De pensioenvoorziening voor wethouders is als nagekomen post verwerkt in de jaarrekening 2009. Het in 2009 ontvangen dividend (beleggingsresultaat) op het APPA fonds is derhalve opgenomen als baten. P914.00 Bespaarde rente reserves en voorzieningen Hier vindt verantwoording plaats van de rente die berekend wordt over de totale boekwaarde van de reserves en voorzieningen per 1-1-2009. In werkelijkheid blijkt de boekwaarde van reserves en voorzieningen in de jaarrekeningen 2008 van de beide voormalige gemeenten, hoger te zijn uitgevallen dan waar vanuit was gegaan in de begroting. P921.00 Algemene uitkering gemeentefonds De algemene uitkering voor 2009 valt volgens de met recente specificatie van het rijk ongeveer € 60.000,- hoger uit dan geraamd. Voor het overige zijn de hogere inkomsten het gevolg van positieve verrekeningen uit voorgaande jaren.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
171
Omschrijving P922.01 Overige baten en lasten In 2009 hebben er een 7-tal verkopen plaatsgevonden van gemeentegrond aan particulieren. Ook heeft er een uitkering plaatsgevonden in verband met toepassing van het antispeculatiebeding. Bij elkaar leveren deze transacties een meeropbrengst op.
verschil
V/N
-46.000
V
11.000
N
-546.000
V
19.000
N
P931.00 Onroerende-zaakbelastingen gebruikers De opbrengsten blijven minimaal achter bij de raming.
P939.00 Precariorechten Het betreft hier het opheffen van de voorziening Precariobelasting. Dit in verband met de voor de gemeente positieve uitspraak van de Hoge Raad inzake het beroep van NUON. Dit bedrag is conform besluitvorming via P980000 toegevoegd aan de vrije algemene reserve. P940.00 Invorderingsmaatregelen Vanwege de fusie is later gestart met het innen van opstaande vorderingen. Dit vanwege het feit dat een nieuwe applicatie moest worden aangeschaft en geïmplementeerd. Hierdoor zal de terugontvangst van gemaakte dwangbevelkosten voor een deel in 2010 plaatsvinden.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
172
█
RESULTAATBEPALING- EN BESTEMMING
Toelichting
Primaire begroting
Begroting na wijziging
Realisatie
Verschil
Stortingen: R00001 Vastgelegd vermogen R00002 Vrije algemene reserve R00003 Verkoop aandelen Nuon R02003 Grondfonds R02006 Beheersreserve armbestuur R02011 Beloningsdifferentiatie R02022 Egalisatiereserve BCF R02028 Egalisatiereserve wegen R02030 Reserve startersfonds R02032 Zorgwoningen Braassemerland R02033 Herinrichting Hertogspark R02034 Reconstructie wegen R02035 Milieu R02036 Kunst R02037 Grafrechten R02038 Planologie R02039 Vervanging pc’s R02040 Investeringsstrategie Holland Rijnland R02041 Reserve Riolering R05006 Onderhoudsfonds gebouwen subtotaal
311.900 448.600 0 337.000 19.300 50.800 12.600 109.800 500 22.100 47.000 315.700 400 700 700 200 4.700 0 0 32.000 1.714.000
311.900 448.600 43.538.100 337.000 19.300 50.800 12.600 109.800 500 22.100 47.000 315.700 400 700 700 200 4.700 0 0 32.000 45.252.100
2.411.456 958.364 43.538.100 2.160.405 19.753 50.786 12.620 332.876 50.166 21.712 46.997 39.750 448 675 675 201 4.937 106.069 67.394 0 49.823.384
Onttrekkingen: R00001 Vastgelegd vermogen R00002 Vrije algemene reserve R02003 Grondfonds R02006 Beheersreserve armbestuur R02011 Beloningsdifferentiatie R02014 Schuldsanering Alkeburcht R02017 Wet maatschappelijke ondersteuning R02020 Uitvoering opleidingsplan R02022 Egalisatiereserve BCF R02028 groot onderhoud wegen R02030 Reserve startersfonds R02033 Herinrichting Hertogspark R02035 Milieu R02036 Kunst R02037 Grafrechten R02038 Planologie R02039 Vervanging pc’s R02040 Investeringsstrategie Holland Rijnland R02041 Reserve Riolering Subtotaal
-360.000 -1.573.400 0 -15.400 -50.800 -47.700 -251.900 -60.000 -293.100 -579.200 -11.400 -99.200 -10.400 -15.700 -15.700 -4.700 -109.800 0 0 -3.498.400
-2.803.513 -1.420.000 0 -15.400 -50.800 -47.700 -296.900 -60.000 -293.100 -579.200 -11.400 -99.200 -10.400 -15.700 -15.700 -4.700 -109.800 0 0 -5.833.514
-270.513 -1.138.901 -1.942.528 -23.408 -21.008 -47.725 -101.856 -60.000 -293.070 -579.159 -11.440 0 -10.399 -15.675 -15.675 -4.676 -114.649 -368.865 -542.462 -5.562.008
2.533.000 281.099 -1.942.528 -8.008 29.792 -25 195.044
Saldo mutaties reserves
-1.784.400
39.418.586
44.261.376
4.842.790
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2.099.556 509.764 1.823.405 453 -14 20 223.076 49.666 -388 -3 -275.950 48 -25 -25 1 237 106.069 67.394 -32.000 -4.571.284
30 41 -40 99.200 1 25 25 24 -4.849 -368.865 -542.462 271.506
173
█
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
In de resultaatbestemming 2009 is per saldo een verschil tussen gebudgetteerde resultaatbestemming en de werkelijke resultaatbestemming van € 4.842.790,- nadelig. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht: Omschrijving
verschil
V/N
-195.000
V
Vastgelegd vermogen - Ter uitvoering van amendement B is de vrijgevallen verliesvoorziening Braassemerland gereserveerd om zodoende een vast bedrag aan bespaarde rente toe te kunnen voegen aan de exploitatie.
2.295.000
N
Vrije algemene reserve - De Hoge Raad heeft de Nuon in het ongelijk gesteld inzake het beroep tegen de precarioheffing op leidingen. De gevormde voorziening is opgeheven en gestort in deze reserve.
550.000
N
Vrije algemene reserve - Lagere bespaarde rente dan geraamd
-32.000
V
-8.000
V
1.563.000
N
P980.00 Toelichting stortingen in reserves: Vastgelegd vermogen - De overheveling van de saldi van reserve WMO en reserve Opleidingsplan is lager vanwege een lager beginsaldo.
Vrije algemene reserve – Overboeking van diverse reserves en de vrijval van de oude voorziening riolering Jacobswoude Grondfonds - De grotere toevoeging dan geraamd wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door e de afwikkeling van het plan Oudendijk 2 fase ad € 1,6 miljoen. Hiermee is in de begroting geen rekening gehouden. Grondfonds - Bij de afwikkeling van het complex Veenderveld in 2005 was een raming opgenomen voor nog te betalen kosten en of mogelijke claims. Deze raming blijkt ultimo 2009 niet meer van toepassing. De gelden zijn derhalve vrijgevallen en toegevoegd aan de reserve Grondfonds
261.000
Reserve wegen - Het niet benutte deel op het jaarlijkse budget voor onderhoud wegen wordt verrekend met de reserve (voordeel op P210.00).
223.000
N
50.000
N
-276.000
V
106.000
N
Reserve Riolering - De voorziening onderhoud riolering is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (i.v.m. richtlijnen BBV). De geraamde dotaties en ontrekkingen worden derhalve via de resultaatbestemming verantwoord.
67.000
N
Onderhoudsfonds gebouwen – Dit betreft een voorziening, derhalve is de mutatie niet verwerkt in de resultaatbestemming
-32.000
V
Reserve startersfonds - De ontvangsten uit diverse verkopen Noordplein worden hier gereserveerd. Het betreft hier de gemeentelijke bijdrage om starters op de woningmarkt te ondersteunen. Bij verkoop komt deze steun weer terug. Reserve reconstructie wegen - De tussentijdse winstneming genoemd bij het Grondfonds heeft ertoe geleid dat de jaarlijkse bijdrage aan dit fonds vanuit de verkopen is vervallen Investeringstrategie Holland Rijnland - De voorziening Holland Rijnland is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (i.v.m. richtlijnen BBV). De geraamde dotaties en ontrekkingen worden derhalve via de resultaatbestemming verantwoord.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
N
174
Omschrijving
verschil
V/N
P980.00 Toelichting onttrekkingen in reserves Vastgelegd vermogen - Voor de ontwikkeling van het Braassemerland was een bijdrage vanuit deze reserve voorzien. Doordat elders de investeringen in dit complex uitblijven (daar een voordeel) wordt de onttrekking niet geboekt.
2.533.000
N
281.000
N
-1.943.000
V
30.000
N
195.000
N
99.000
N
Investeringstrategie Holland Rijnland - De voorziening Holland Rijnland is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (i.v.m. richtlijnen BBV). De geraamde dotaties en ontrekkingen worden derhalve via de resultaatbestemming verantwoord.
-369.000
V
Reserve Riolering - De voorziening onderhoud riolering is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (i.v.m. richtlijnen BBV). De geraamde dotaties en ontrekkingen worden derhalve via de resultaatbestemming verantwoord.
-542.000
V
Vrije algemene reserve - De geplande bijdragen voor revitalisatie Hoogmade (loopt nu via investeringen) en rotonde Woubrugge (niet doorgegaan) zijn niet onttrokken aan deze reserve. Grondfonds - Tussentijds zijn een aantal complexen afgerekend. De complexen met een voordelig resultaat zijn hier aan de exploitatie toegevoegd. Beloningsdifferentiatie – Bij de begroting wordt er vanuit gegaan dat het volledige saldo van de reserve in het betreffende jaar wordt besteed voor beloningsdifferentiatie. In 2009 is er een bedrag van € 29.700 minder uitgegeven, hetgeen als saldo in de reserve blijft. Wet Maatschappelijke Ondersteuning - Er is besloten dat het saldo van de bestemmingsreserve minimaal € 150.000 moet bevatten ultimo 2009. Indien de onttrekking conform begroting werd verwerkt was dit niet het geval, daarom heeft een correctie plaatsgevonden in 2009 op de resultaatbestemming. Reserve herinrichting Hertogspark - Voor de kapitaallasten als gevolg van de investeringen in het Hertogspark was een bijdrage vanuit deze reserve geraamd. Doordat de realisatie van de investering achterblijft in de tijd is ook deze dekking dit jaar niet nodig.
█
OVERZICHT BESTEDING ONVOORZIEN
Het budget voor onvoorziene en onvermijdbare uitgaven welke geen uitstel dulden bedroeg € 94.700,-. In 2009 is de post onvoorzien drie keer aangesproken. Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de post onvoorzien in 2009 weer:
Begrotingswijziging
Omschrijving
Primaire begroting
Bedrag
V/N
94.700
V
Raad 26-06-2009 wijziging 6
Greenport Aalsmeer
-15.000
N
Raad 26-06-2009 wijziging 7
Rechtspositie raadsleden
-31.495
N
Raad 14-12-2009 wijziging 9
Managementsrapportage
-10.700
N
37.505
V
Restant budget onvoorzien
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
175
█
INCIDENTELE BATEN EN LASTEN
De jaarrekening geeft geen aanleiding om voor dit onderdeel een overzicht op te nemen.
█
VERKLARING SALARIS HOOGST BETAALDE FUNCTIONARISSEN
In 2009 heeft de gemeente Kaag en Braassem geen functionaris(sen) in dienst met een loon hoger dan € 188.000,-.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
176
SISA BIJLAGE 2009
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
177
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
178
WWI
44B Besluit Locatiegebonden Provinciale beschikking en/of Subsidies 2005 (BLS) verordening
Aard Controle (20)
Eindverantwoording Ja/Nee (19)
Toelichting afwijking (18)
versie 2-2-2010
Overige (17)
Te verrekenen met Provincie / Wgr (16)
Te verrekenen met het Rijk (15)
Overige besteding (14)
Besteed t.l.v. provinciale of Wgr+ middelen (13)
Besteed t.l.v. rijksmiddelen (12)
Overige ontvangsten (11)
Ontvangen van Rijk (10)
Beginstand 2009 (9)
Realisatie (8)
Afspraak (7)
Indicatoren (6)
Ontvanger (5)
Juridische grondslag (4)
Specifieke uitkering (3)
Nummer (2)
Departement (1)
SiSa-verantwoordingsbijlage 2009 voor uitkeringen van alle departementen excl. EZ
Gemeenten Besteed bedrag 2009 (SiSa tussen medeoverhed Hieronder per regel één beschikkingsnummer invullen en in de kolommen erna de en) verantwoordingsinformatie voor die beschikking. 1 PZH-2007-165202
€0
Zie bijlage A, Ja verantwoording van besteding en realisatie wordt gedaan door samenwerkingsorgaan Holland Rijnland
Aantal specifieke categorieën woningen
Nee
R
D1
Alleen in te vullen indien tussen provincie en gemeente expliciete afspraken zijn gemaakt voor het realiseren van specifieke categorieën woningen en deze aantallen mede-bepalend zijn voor de financiële vaststelling van de uitkering WWI
50C Investering stedelijke vernieuwing (ISV)
Provinciale beschikking en/of verordening
Projectgemeenten (SiSa tussen medeoverheden)
Besteed bedrag tot en met 2009 Investeringsbudget (kolom 7) Correcties (kolom 17) Per beschikking besteding voor alle doelstellingen verantwoorden. Dit doet u door eerst in een regel het beschikkingskenmerk in te vullen en daaronder per regel één doelstelling in te vullen. 1 PZH-2007-588383 ISV2: Woningbouwafspraken
€ 227.325
€ 227.325
€ 1.078.821
2 DRM/ARO/05/12847 ISV2: Geluid
€ 84.000
€ 40.820
€0
€ 1.906.906
€ 1.906.906
€ 17.297.342
3 DRM/ARO/05/9008 ISV1:Ontwikkeling kern Roelofarendsveen
Zie bijlage B, voorstel om de Ja subsidie in te zetten voor project Batehof verwerkt in de SISA bijlage.
D1: aantallen R:euro’s
De ontvangen subsidie is overgedragen aan de Milieudienst West Holland i.hk.v. het saneringsprogramma.
Ja
D1: aantallen R:euro’s
Ja
D1: aantallen R:euro’s
Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen) Alleen in te vullen na afloop project Per beschikking alle activiteitenverantwoorden. Dit doet u door eerst in een regel het beschikkingskenmerk in te vullen en daaronder per regel één activiteit in te vullen. 1 PZH-2007-588383 W2: nieuw te bouwen woningen 2 PZH-2007-588383 W4: Aandeel volledig toegankelijke woningen van het aantal te bouwen (W2)
35 30%
64 80%
D1 D1
en ingrijpend te verbeteren (W3) woningen in procenten 3 PZH-2007-588383 O1: Openbare ruimte waarbij sprake is van een kwaliteitsimpuls (oppervlakte
75
1400
D1
15%
16%
in m2) 4 PZH-2007-588383 O2: Toename planologisch verankerd oppervlak groen en water in openbare ruimte als aandeel van de totale oppervlakte van het projectgebied in procenten 5 PZH-2007-588383 O3: Nieuw te realiseren niet-woonfuncties (in aantal woningequivalenten) 6 PZH-2007-588383 O4: Bodemsanering: oppervlakte van de te saneren ernstig verontreinigde grond (m2) 7 PZH-2007-588383 O5: Bodemsanering: het volume van de te saneren ernstig verontreinigde grond (m3) 8 PZH-2007-588383 O6: Bodemsanering: het volume van het te saneren ernstig verontreinigde grondwater (m3) 9 PZH-2007-588383 O7: Bodemsanering: de te realiseren bodemsaneringprestatie-eenheden 10 PZH-2007-588383 O8: Bodemsanering: aantal saneringen
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Zie bijlage B
D1
nader te bepalen
D1
nader te bepalen
D1
nader te bepalen
D1
nader te bepalen
D1
nader te bepalen nader te bepalen
D1 D1
11 PZH-2007-588383 O9: Bodemsanering: aantal uit te voeren oriënterend onderzoek en nader onderzoek 12 PZH-2007-588383 Z2: Aantal gebouwde parkeerplaatsen als aandeel van het totaal aantal parkeerplaatsen in het projectgebied in procenten 13 PZH-2007-588383 F1: Woningen waarvoor zorgpakketten beschikbaar zijn in procenten
Aard Controle (20)
Eindverantwoording Ja/Nee (19)
Toelichting afwijking (18)
versie 2-2-2010
Overige (17)
Te verrekenen met Provincie / Wgr (16)
Te verrekenen met het Rijk (15)
Overige besteding (14)
Besteed t.l.v. provinciale of Wgr+ middelen (13)
Besteed t.l.v. rijksmiddelen (12)
Overige ontvangsten (11)
Ontvangen van Rijk (10)
Beginstand 2009 (9)
Realisatie (8)
Afspraak (7)
Indicatoren (6)
Ontvanger (5)
Juridische grondslag (4)
Specifieke uitkering (3)
Nummer (2)
Departement (1)
SiSa-verantwoordingsbijlage 2009 voor uitkeringen van alle departementen excl. EZ
nader te bepalen 30%
D1 0%
Zie bijlage B
D1
10%
0%
Zie bijlage B
D1
14 DRM/ARO/05/12847 O10: Geluidsanering: het aantal te saneren woningen in het kader van het
33
5
Zie bijlage C
D1
saneringsprogramma van het regionaal samenwerkingsorgaan Milieudienst West-Holland 15 DRM/ARO/05/12847 O11: Geluidsanering: het aandeel te saneren woningen in het aantal per 1
18
0
Zie bijlage C
D1
249 96
235 44
Zie bijlage D Zie bijlage D
D1 D1
12
12
D1
1
1
D1
1
1
D1
10%
13,40%
D1
10%
13,33%
D1
het plangebied De Bloemen 23 DRM/ARO/05/9008 Het saneren van de aanwezige bodemverontreiniging en
1
1
asbestverontreiniging 24 DRM/ARO/05/9008 Het vergroten van de gebruiks- en belevingswaarde door de aanleg van
1
0
Zie bijlage D
wandelpaden en het versterken van de blauwe en groene elementen 25 DRM/ARO/05/9008 Het beter bereikbaar maken van de sportvelden
1
0
Zie bijlage D
januari 2005 in het kader van het saneringsprogramma van het regionaal samenwerkingsorgaan Milieudienst West-Holland nog te saneren woningen van de A- of Raillijst 16 DRM/ARO/05/9008 Het bouwen van 249 woningen 17 DRM/ARO/05/9008 Het bouwen van 96 betaalbare woningen (woningen met een prijs tot 180.000 euro) 18 DRM/ARO/05/9008 Het bouwen van 12 woningen voor gehandicapten 19 DRM/ARO/05/9008 Het bouwen van de woningen volgens de richtlijnen duurzaam bouwen c.q. de maatregelen genoemd in het Dubo-pluspakket doorvoeren 20 DRM/ARO/05/9008 Het realiseren van goede voetgangers en fietsverbindingen naar het winkelcentrum aan het Noordplein 21 DRM/ARO/05/9008 Het aanleggen van groenvoorzieningen met een oppervlakte van minimaal 10% van het plangebied De Bloemen (voormalig veilingterrein) 22 DRM/ARO/05/9008 Het aanleggen van open water met een oppervlakte van minimaal 10% van
VenW 59B Brede doeluitkering verkeer en vervoer
Provinciale beschikking en/of verordening
D1
26 DRM/ARO/05/9008 Het vervangen van bestaande woningen door twee 40 woningen + 40 woningen + 2 app. 2 app. appartementencomplexen met in totaal 39 wooneenheden en een commerciële ruimte en door 40 huurwoningen (inclusief aanleg van 43 parkeerplaatsen) 27 DRM/ARO/05/9008 Het verbeteren van de openbare ruimte onder meer door het omleggen van 1 1 de Voorstraat, het aanleggen van openbaar groen in de as van de Stationsstraat en door een aansluiting te maken op de bestaande mini-rotonde. 28 DRM/ARO/05/9008 Het upgraden van het winkelcentrum door uitbreiding van het Noordplein met 1 1 woningen en winkels, waarbij gestreefd wordt naar een concentratie en uitbreiding van de detailhandel 29 DRM/ARO/05/9008 Het realiseren van 85 woningen (waarvan een aantal in de lagere prijsklasse 85 woningen + 70 woningen + 2 app. 2 app. en geschikt voor starters) en twee appartementcomplexen met in totaal 24 woningen boven winkels, waarvan één geschikt voor senioren 30 DRM/ARO/05/9008 Het realiseren van een winkelcircuit tussen het Noordeinde, het Noordplein 1 0 en de Langeweg 31 DRM/ARO/05/9008 De aanleg van een fiets- en wandelpad tussen het winkelcentrum door de 1 0 woonwijk naar het Braassemermeer Gemeenten Besteed bedrag 2009 (SiSa tussen medeoverhed Hieronder per regel één beschikkingsnummer invullen en in de kolommen erna de en) verantwoordingsinformatie voor die beschikking.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
D1 D1 D1
D1
D1
Zie bijlage D
D1
Zie bijlage D
D1
Zie bijlage D
D1
1 PZH-2008-549565 Rotonde Alkemadelaan
€0
€ 846.079
Ja
R
2 DRM/05/2504 Reconstr Floraweg
€0
€0
Ja
R
3 DRM/05/2505 Reconstr Floraweg
€0
€0
Ja
R
4 DRM/05/8094 Fietspad Oude Ade
€ 14.203
€0
Ja
R
5 DRM/06/7825 Plantage Oude Wetering
€0
€ 74.554
Ja
R
6 PZH-2008-439474 Herinrichting Kloofpad/Tuinderij 30 km/u zone
€0
€0
Project niet uitgevoerd
Ja
R
7 PZH-2008-1098805 Herinrichting Drechtlaan 30 km/u zone
€0
€0
Project niet uitgevoerd
Ja
R
8 PZH-2009-473570 Sluipverkeer werende maatregelen
€0
€0
Spaarproject
Nee
R
72
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Wet sociale werkvoorziening (Wsw)
Gemeenten
€0
Ja
R
13 PZH-2008-770752 Sluipverkeer werende maatregelen
€0
€0
Project niet uitgevoerd, spaarproject Spaarproject
Nee
R
14 PZH-2009-146507569 Sluipverkeer werende maatregelen
€0
€0
Spaarproject
Nee
R
15 PZH-2008-168934 N207 tussen N11 en A4
€0
€0
Spaarproject
Nee
R
16 PZH-2009-146420240 Verbetering doorstroming N207 Noord tussen N11 en A4
€0
€0
Spaarproject
Nee
R
74
Wet werk en bijstand (WWB)
Wet werk en bijstand
Gemeenten
Het totaal aantal geïndiceerde inwoners van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat én beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2009.
65
R
Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2009, uitgedrukt in arbeidsjaren.
0,78
R
Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2009, uitgedrukt in arbeidsjaren
47,82
R
0
R
Totaal uitgaven inkomensdeel
€ 1.162.292
waarvan categorie jonger dan 65 jaar (inkomensdeel)
Nvt
€ 1.126.030
Nvt
Totaal ontvangsten (niet-rijk) inkomensdeel
€ 43.861
Nvt
waarvan categorie jonger dan 65 jaar
€ 43.861
Nvt
Omvang van het in 2008 uitgegeven bedrag waarvan de rechtmatigheid niet kan worden vastgesteld (=Terug te betalen aan het Rijk).
(werkdeel overgangsindicator)
Aard Controle (20)
€0
Eindverantwoording Ja/Nee (19)
R
12 PZH-2008-1037804 Rotonde N446/Oudendijkseweg
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in 2009, uitgedrukt in arbeidsjaren.
SZW
Toelichting afwijking (18)
Nee
Overige (17)
Spaarproject
Te verrekenen met Provincie / Wgr (16)
€0
Te verrekenen met het Rijk (15)
Overige besteding (14)
€0
Besteed t.l.v. rijksmiddelen (12)
Besteed t.l.v. provinciale of Wgr+ middelen (13)
Overige ontvangsten (11)
R
11 PZH-2008-168646 Sluipverkeer werende maatregelen
Ontvangen van Rijk (10)
R
Nee
Beginstand 2009 (9)
Nee
Spaarproject
Realisatie (8)
Spaarproject
€0
Afspraak (7)
€0
€0
Indicatoren (6)
€0
9 PZH-2009-486894 Sluipverkeer werende maatregelen
SZW
versie 2-2-2010
10 PZH-2008-154866 Aanleg rotonde op kruising
Ontvanger (5)
Juridische grondslag (4)
Specifieke uitkering (3)
Nummer (2)
Departement (1)
SiSa-verantwoordingsbijlage 2009 voor uitkeringen van alle departementen excl. EZ
€0
R
De verantwoording vindt plaats op basis van het kasstelsel. Er worden uitsluitend uitgaven verantwoord die gedaan zijn tot en met 31 december 2008 en waarvan de rechtmatigheid in 2008 niet kon worden vastgesteld. Voor zover de rechtmatigheid van deze uitgaven niet kan worden aangetoond, wordt het bedrag teruggevorderd van gemeenten. SZW
75
Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
Gemeenten Wet inkomensvoorzienin g oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW), art 54
SZW
76
Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
Wet Gemeenten inkomensvoorzienin g oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Uitgaven IOAW 2009
Ontvangsten IOAW (niet-rijk) 2009 Uitgaven IOAZ 2009
€ 230
Ontvangsten IOAZ (niet-rijk) 2009
€0
€ 105.338
R
€ 40.112
R R
R
(IOAZ)
SZW
78
gewezen zelfstandigen (IOAZ), art 54
Besluit bijstandverlening Besluit zelfstandigen 2004 (Bbz bijstandverlening zelfstandigen 2004 2004) (art. 54)
79
SZW
82
Wet Werkloosheidsvoorziening (WWV) Participatiebudget
Wet Gemeenten Werkloosheidsvoorzi ening Wet Gemeenten participatiebudget
Verantwoording op basis van baten en lasten stelsel
Totaal uitgaven 2009 (excl. Bob)
Totaal ontvangsten kapitaalverstrekking 2009 (excl. Bob) (excl. rijk) Totaal uitvoeringskosten 2009 (excl. Bob) Totaal uitgaven Bob 2009 Totaal ontvangsten Bob (excl. Rijk) 2009 Totaal uitvoeringskosten Bob 2009 Ontvangsten 2009 (niet-rijk)
Aard Controle (20)
Eindverantwoording Ja/Nee (19)
Toelichting afwijking (18)
versie 2-2-2010
Overige (17)
Te verrekenen met Provincie / Wgr (16)
Te verrekenen met het Rijk (15)
Overige besteding (14)
Besteed t.l.v. provinciale of Wgr+ middelen (13)
Besteed t.l.v. rijksmiddelen (12)
Overige ontvangsten (11)
Ontvangen van Rijk (10)
Beginstand 2009 (9)
Realisatie (8)
Uitvoeringskosten IOAZ 2009
Totaal uitgaven kapitaalverstrekking 2009 (excl. Bob) Totaal ontvangsten 2009 (excl. Bob) (excl. rijk)
SZW
Afspraak (7)
Indicatoren (6)
Ontvanger (5)
Juridische grondslag (4)
Specifieke uitkering (3)
Nummer (2)
Departement (1)
SiSa-verantwoordingsbijlage 2009 voor uitkeringen van alle departementen excl. EZ
€0
R
€ 382.521
R
€ 236.457
R R
€0 € 182.695
R R R R R R
€ 27.466 €0 €0 €0 €0
Meeneemregeling WWB: overheveling overschot/tekort van WWB-werkdeel 2008 naar Participatiebudget 2009
€ 260.344
R
€ 113.788
R
Omvang van het in het jaar 2008 niet-bestede bedrag WWB-werkdeel dat meegenomen is naar het Participatiebudget van 2009 óf Omvang van het in het jaar 2008 rechtmatig bestede bedrag WWB-werkdeel als voorschot op het Participatiebudget van 2009 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld) Reserveringsregeling: overheveling overschot/tekort van 2009 naar 2010 Omvang van het in het jaar 2009 niet-bestede bedrag dat wordt gereserveerd voor het participatiebudget van 2010. Dit bedrag is exclusief het bedrag dat een gemeente ten onrechte niet heeft uitgegeven aan educatie bij een roc; hiervoor geldt geen reserveringsregeling (het ten onrechte niet-bestede wordt teruggevorderd door het rijk). óf Omvang van het in het jaar 2009 rechtmatig bestede bedrag participatiebudget als voorschot op het Participatiebudget van 2010 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld) Lasten WWB-werkdeel 2008 die in 2008 niet hebben geleid tot een kasbetaling
Totaal lasten Participatiebudget 2009
€ 820
€ 797.756
R
€ 267.988
R
Het is niet toegestaan om reeds in 2008 op titel van het WWB-werkdeel verantwoorde uitgaven dubbel te verantwoorden. De opgave is dus exclusief lasten 2009 die in 2008 hebben geleid tot een kasbetaling ten laste van het WWB-werkdeel, omdat deze lasten al in de verantwoording WWB-werkdeel 2008 zijn verantwoord Waarvan lasten 2009 van educatie bij roc’s
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Baten WWB-werkdeel 2008 die in 2008 niet hebben geleid tot een kasontvangst
€0
Totaal baten (niet-rijk) Participatiebudget
Aard Controle (20)
Eindverantwoording Ja/Nee (19)
Toelichting afwijking (18)
versie 2-2-2010
Overige (17)
Te verrekenen met Provincie / Wgr (16)
Te verrekenen met het Rijk (15)
Overige besteding (14)
Besteed t.l.v. provinciale of Wgr+ middelen (13)
Besteed t.l.v. rijksmiddelen (12)
Overige ontvangsten (11)
Ontvangen van Rijk (10)
Beginstand 2009 (9)
Realisatie (8)
Afspraak (7)
Indicatoren (6)
Ontvanger (5)
Juridische grondslag (4)
Specifieke uitkering (3)
Nummer (2)
Departement (1)
SiSa-verantwoordingsbijlage 2009 voor uitkeringen van alle departementen excl. EZ
R
€ 2.802
R
De opgave is exclusief baten 2009 die in 2008 hebben geleid tot een kasontvangst ten bate van het WWB-werkdeel, omdat deze baten al in de verantwoording WWB-werkdeel 2008 zijn verantwoord. Waarvan baten 2009 van educatie bij roc's Terug te betalen aan rijk
€0
R R
€0
Omvang van het aan het rijk terug te betalen bedrag, dat wil zeggen het in het jaar 2009 nietbestede bedrag voor zover dat de reserveringsregeling overschrijdt, alsmede het in het jaar 2009 ten onrechte niet-bestede bedrag aan educatie bij roc’s
SZW
83
Schuldhulpverlening
JenG
94
Brede doeluitkering Centra voor jeugd en gezin (BDU CJG)
Regelluwe bestedingsruimte participatiebudget 2009 (artikelen 11a en 11b Besluit participatiebudget)
Gemeenten
Beschikkingen
Gemeenten
Regelluw besteed bedrag 2009
Gemeenten
Dit onderdeel dient uitsluitend ingevuld te worden door de gemeenten die voorfinanciering hebben aangevraagd Besteed bedrag 2009
Kaderwet SZWsubsidies Tijdelijke regeling CJG
Het aantal in 2009 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk van inactieven
0
R
Dit onderdeel moet door alle gemeenten worden ingevuld. Indien ingevuld met een nul, dan bestaat er voor 2010 geen recht op regelluwe bestedingsruimte.
Gemeenten
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Besteed bedrag 2009 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin.
€0
R
€ 15.542 € 756.786
R Nee
R
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
ACCOUNTANTSVERKLARING
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem