Naam eigenaar Behandeld in MT Advies OR Concept vastgesteld DB Concept besproken in AB Reactietermijn gemeenten Commentaar DB op reacties Vastgesteld AB Ondertekend door (naam + datum) Versie Ingangsdatum Regeling expireert op
Thijs Nijland/Johan te Winkel maart 2011 gepland mei 2011 06/04/2011 28/04/2011 02/05-14/6/2011 gepland 10/06/2011 gepland 30/06/2011 concept 1.4 01/01/2012 31/12/2012
Programmabegroting 2012 concept 1.4
© GGD Gelre-IJssel Apeldoorn, maart – juni 2011
2
Voorwoord
Inleiding Hierbij bieden wij u de concept-Programmabegroting 2012 van de GGD GelreIJssel aan. Met de programmabegroting bepalen de deelnemende gemeenten de beleidsprioriteiten en de financiële kaders voor de GGD. De gemeenteraden kunnen bij ons bestuur hun zienswijzen over de ontwerp-begroting naar voren brengen. Wij hebben de gemeenten verzocht om uiterlijk 14 juni formeel te reageren. Hieronder geven wij een toelichting op de ontwerp-begroting en vooral op de bezuinigingen op de GGD. Omdat het om omvangrijke bezuinigingen gaat en omdat de meningen van de gemeenten hierover uiteenlopen, gaan we hierop wat uitgebreider in. Ook treft u in dit voorwoord een overzicht aan van de procedure voor de vaststelling van de Programmabegroting 2012.
“Groene” bezuinigingen Wij hebben begin 2010 het standpunt ingenomen dat ook van de GGD een bijdrage mag worden gevraagd aan de bezuinigingen die de gemeenten moeten treffen vanwege de financieel-economische crisis. In februari 2010 heeft het Algemeen Bestuur de opdracht gegeven om scenario’s op te stellen voor bezuinigingen op de gemeentelijke inwonerbijdrage voor het wettelijke basistakenpakket van de GGD. Het ging om bezuinigingsscenario’s van 5% in 2011, oplopend tot 10% in 2012 en tot 20% in 2013. In een extra vergadering op 6 oktober 2010 heeft het AB de scenario’s opiniërend besproken. Op ons voorstel heeft vervolgens het AB op 25 november 2010 besloten de zogenoemde “groene” bezuinigingsmaatregelen vanaf 1-1-2011 in te voeren. “Groen“ wil zeggen dat deze maatregelen als reëel en onontkoombaar worden gezien. Het gaat om een bezuiniging van ruim 10% op de gemeentelijke inwonerbijdrage, d.w.z. ruim € 1,1 miljoen. De “groene” bezuinigingen zijn in de concept-begroting 2012 verwerkt. Wij merken hierbij op dat dit bezuinigingstraject samenvalt met het traject om de frictiekosten als gevolg van het uittreden van de gemeente Deventer weg te werken (congruentie met veiligheidsregio’s). Verder rondt de GGD in 2011 een ombuigingsoperatie af om de frictielasten van het samengaan met GGD NoordVeluwe in 2008 en meerkosten van functiewaardering en reiskosten op te vangen.
“Rode” bezuinigingen Het AB heeft in 2010 uitgesproken om in 2011 te besluiten over verdergaande “rode” bezuinigingsmaatregelen. Dit zijn de maatregelen die de GGD op inhoudelijke gronden als onwenselijk heeft aangemerkt. Na de opiniërende bespreking in het AB op 3 maart hebben wij binnen het Dagelijks Bestuur de “rode” bezuinigingsscenario’s nog eens kritisch beschouwd. Dit heeft ertoe geleid dat wij enkele concrete “rode” bezuinigingsopties verdedigbaar vinden. Dit betreft bezuinigingen op de regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning (rVTV) en 1
de interne advisering GGD (expertisearts jeugdgezondheidszorg). Dit levert aanvullend op de “groene’ bezuinigingen een beperkte besparing op (€ 44.000 per jaar). In het AB van de GGD is hierover een flinke discussie gevoerd. Veelal is er waardering voor de gevolgde aanpak en in meerderheid stemmen de gemeenten in met ons voorstel. Bij een aanzienlijke minderheid van de gemeenten is er echter ook teleurstelling over de uitkomst van de discussie over de “rode” bezuinigingsscenario’s. Deze gemeenten willen verdergaande bezuinigingen. Wij zien hiervoor op dit moment geen mogelijkheden. Naar ons oordeel is met de vastgestelde bezuinigingen het basistakenpakket van de GGD op een minimaal niveau gekomen. Hierop kan niet verder worden bezuinigd zonder dat de wettelijke verantwoordelijkheden van de gemeenten voor preventie en de publieke gezondheidszorg in het geding komen. In de besproken stukken is dit uitgebreid onderbouwd. Het AB heeft op 28 april 2011 ingestemd met de voorgestelde “rode” maatregelen. Deze zijn verwerkt in de concept-Programmabegroting 2012.
Inspanningsverplichting Dit houdt niet in dat het zoeken naar verdere bezuinigingsmogelijkheden ophoudt. Het is echter te vroeg om dit in een concrete taakstelling te vertalen. Wij hebben het AB toegezegd dat wij de inspanningsverplichting op ons nemen om verdere bezuinigingen te zoeken. Genoemd zijn bijvoorbeeld bekostiging door zorgverzekeraars van preventie op het gebied van gezondheid, schaalvergroting voor sommige GGD-taken en innovatieve werkwijzen. Op korte termijn zijn hiervan echter geen substantiële bedragen te verwachten. Wij brengen in de ABvergadering van 24 november 2011 een rapportage over onze inspanningen en de verwachte resultaten. Gemeenten kunnen desgewenst zelf ook kritisch kijken naar de plusproducten die zij afnemen bij de GGD. Hiermee kan ook een bezuiniging worden bereikt. Voor sommige plusproducten die gemeenten afnemen geldt een wettelijk kader, bijvoorbeeld bij lijkschouw en het kwaliteitstoezicht op de kinderopvang. Wij wijzen u op de mogelijkheid dat de gemeente de kosten voor de verplichte inspectie van de kinderopvang in rekening brengt bij de eigenaar van betrokken locatie. De VNG wijst in een notitie van maart 2011 ook op de mogelijkheid om leges te heffen. Tot slot brengen wij de mogelijkheid onder uw aandacht dat gemeenten door samenwerking, al dan niet via de GGD, kunnen besparen bij de ontwikkeling van gezondheidsbeleid en uitvoering van publieke gezondheidszorg.
Indexering Vanaf de begroting 2010 volgt GGD Gelre-IJssel voor de financiële uitgangspunten de methodiek van de gemeente Apeldoorn. Gebruikelijk is dat de gemeenten via het AB jaarlijks in het eerste kwartaal de financiële kaders voor de GGD vaststellen. Op 3 maart 2011 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met de indexcijfers en rentepercentages voor 2012. Het AB heeft de indexering weer besproken in de vergadering op 28 april 2011. In de discussie over de “rode” bezuinigingen speelde dit onderwerp een belangrijke rol. Het AB heeft bij meerderheid van stemmen besloten om vast te 2
houden aan indexering als uitgangspunt. Gemeenten in de regio Gelre-IJssel gaan er verschillend mee om. Een aantal gemeenten heeft de keuze gemaakt om niet (volledig) te indexeren en op die manier een “kaasschaaf”-bezuiniging door te voeren. De meerderheid van de gemeenten volgt ons standpunt dat de indexering nodig is om prijs- en loonstijgingen te compenseren. Bij de GGD is het in de gegeven turbulente situatie niet mogelijk dit door efficiencywinst e.d. op te vangen. Als men dit wil, dan zijn aanvullende, “rode” bezuinigingen noodzakelijk. Zoals vermeld heeft het AB hierover een besluit genomen.
Bestuursconferentie en Bestuursagenda 2011-2014 De financiën van de GGD moeten op orde zijn, maar wij vinden dat de gemeenten ook een visie moeten hebben op de publieke gezondheid en het werk van de GGD. Wij werken aan een tussentijdse evaluatie van de Strategische visie uit 2009, die zal resulteren in een voorstel voor een Bestuursagenda 20112014. Het AB bespreekt beide onderwerpen tijdens de bestuursconferentie op 30 juni 2011. Kern van de Strategische visie uit 2009 is dat GGD Gelre-IJssel “van en voor de gemeenten is”. De tussenevaluatie zal uitmonden in een bijstelling van de visie en een bestuursagenda voor de lopende bestuursperiode t/m 2014. Hierin bepaalt het AB, dat in 2010 nieuw is aangetreden, de koers voor de komende jaren. Wij stellen voor om de relevante punten van de Bestuursagenda 2011-2014 te verwerken in een wijziging van de Programmabegroting 2012. Deze zullen wij op 24 november 2011 voorleggen aan het AB. Dit is voor ons reden geweest om terughoudend te zijn bij het opstellen van de beleidsprioriteiten in deze conceptbegroting. Wij hebben de lijn van 2011 voortgezet in de Programmabegroting 2012 en alleen bestaand beleid opgenomen.
Procedure vaststelling begroting Na de behandeling in de AB-vergadering van 28 april 2011 en verzending aan de gemeenteraden ziet de planning voor de vaststelling van de Programmabegroting 2012 er als volgt uit: • • • •
2 mei t/m 14 juni 10 juni 30 juni 24 november
zeswekentermijn waarin gemeenten kunnen reageren bespreking in het DB van de reacties van de gemeenten vaststelling begroting door het Algemeen Bestuur aanpassing inhoudelijke beleidsprioriteiten aan Bestuursagenda 2011-2014 door het Algemeen Bestuur
De gemeenteraden hebben in oktober 2010 een aankondiging ontvangen van de toezending en de reactietermijn, zodat zij zich tijdig kunnen voorbereiden. In de praktijk blijkt de wettelijke termijn van zes weken vaak kort voor de (formele) reactie van de gemeenteraad. Als dit niet mocht lukken, dan verzoeken wij u om in ieder geval te reageren vóór de vergadering van het Algemeen Bestuur van de GGD Gelre-IJssel op 30 juni 2011. Eventuele concept-zienswijzen zien wij met belangstelling tegemoet.
3
Productenbegroting en productenboek In de najaarsvergadering zullen wij de Productenbegroting 2012 en het Productenboek 2012 aan het AB aanbieden. De productenbegroting bevat per product of productengroep financiële en prestatiegegevens. Het Productenboek legt jaarlijks per product(groep) vast welke basisproducten en plusproducten de GGD uitvoert. Tot slot zullen wij in de AB-vergadering van 24 november 2011 bij begrotingswijziging nog twee onderdelen van de Programmabegroting 2012 aanbieden. Dit betreft de actualisatie van financiële begroting (overzicht van de baten en lasten, uitgewerkt per product) en de Staat van activa (met de voorgenomen investeringen in 2012). Deze voorstellen hebben geen consequenties voor de inwonerbijdrage.
Apeldoorn, 1 mei 2011 Het Dagelijks Bestuur
D.W. ten Brinke algemeen directeur/secretaris
O.E.T. van Dijk voorzitter
4
INHOUDSOPGAVE Voorwoord..................................................................................................................1 Kerngegevens begroting 2012 .................................................................................7 Besluit
9
TOELICHTING ..........................................................................................................11 1
Opzet programmabegroting...................................................................11 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Gemeenten en GGD ...............................................................................11 Onderdelen programmabegroting............................................................12 Productenbegroting .................................................................................13 Productenboeken ....................................................................................13 Verantwoording .......................................................................................13
BELEIDSBEGROTING .............................................................................................15 2
Bestuurlijk kader.....................................................................................15 2.1 2.2 2.3
3
Strategische visie 2009-2013 ..................................................................15 Taken GGD.............................................................................................16 Krimp bij de GGD: congruentie en bezuinigingen ....................................17
Financiële uitgangspunten ....................................................................19 3.1 3.2
Overwegingen bij de uitgangspunten begroting 2012 ..............................19 Bijdragen deelnemende gemeenten........................................................20
PROGRAMMA GGD GELRE-IJSSEL ......................................................................23 4
Deelprogramma Jeugdgezondheidszorg .............................................23 4.1 4.2 4.3
5
Deelprogramma Openbare Gezondheidszorg......................................27 5.1 5.2 5.3
6
Omschrijving deelprogramma..................................................................23 Wat willen we bereiken?..........................................................................24 Wat gaan we ervoor doen? .....................................................................24 Omschrijving deelprogramma..................................................................27 Wat willen we bereiken?..........................................................................28 Wat gaan we ervoor doen? .....................................................................29
Financiën programma GGD ...................................................................31 6.1 6.2
Wat mag het kosten? ..............................................................................31 Inwonerbijdragen.....................................................................................33
PARAGRAFEN .........................................................................................................35 7
Paragrafen...............................................................................................35 7.1 7.2 7.3 7.4
Weerstandsvermogen .............................................................................35 Financiering.............................................................................................38 Bedrijfsvoering ........................................................................................38 Verbonden partijen..................................................................................42
FINANCIËLE BEGROTING ......................................................................................45 8
Overzicht baten en lasten deelprogramma’s .......................................45 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5
Baten en lasten programma GGD Gelre-IJssel .......................................45 Baten en lasten deelprogramma Jeugdgezondheidszorg ........................46 Baten en lasten deelprogramma Openbare Gezondheidszorg ................46 Administratieve correctie op de deelprogramma’s ...................................47 Inwonerbijdragen.....................................................................................48 5
BIJLAGEN ................................................................................................................51 9
Informatie Staat van activa (staat C, investeringen 2012)...................53
10
Overzichten “groene” en “rode” bezuinigingsmaatregelen ...............55
6
Kerngegevens begroting 2012 Werkgebied
Deelnemende gemeenten en inwonertallen per 1-1-2011 Aantal deelnemende gemeenten: 21 Totaal aantal inwoners: 799.094 GGT Noord-Veluwe Harderwijk Elburg Ermelo Harderwijk Nunspeet Oldebroek Putten
totaal % G-IJ aantal gemeenten
22.314 26.141 44.936 26.668 22.659 23.730
166.448 20,8% 6
GGT Oost-Veluwe/MiddenIJssel - Apeldoorn
GGT Achterhoek Doetinchem
Apeldoorn Brummen Heerde Epe Lochem Voorst Zutphen
156.196 21.211 18.302 32.862 33.281 23.708 47.054
Aalten Berkelland Bronckhorst Doetinchem Montferland Oost Gelre Oude IJsselstreek Winterswijk
27.437 44.855 37.684 56.036 34.977 30.113 39.914 29.016
totaal % G-IJ aantal gemeenten
332.614 41,6% 7
totaal % G-IJ aantal gemeenten
300.032 37,5% 8
GGD Gelre-IJssel werkt in drie GGT-regio’s (GGT = gemeentelijk gezondheidsteam): NoordVeluwe, Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Achterhoek. 7
Organogram
Personeelsbestand per 01-01-2011 Aantal medewerkers: Aantal fulltime-eenheden (fte’s) Aantal vaste dienstverbanden: Aantal tijdelijke dienstverbanden Gemiddelde fte
237 167 215 25 0,67
Financiële kerngegevens begroting 2012 Lasten € 16.395.000 Baten € 16.395.000
Lasten
€ 8.911.000 ; 54%
Baten € 7.545.000 ; 46%
Deelprogramma jeugdgezondheidszorg Deelprogramma openbare gezondheidszorg
€ 4.332.000 ; 26%
€ 1.191.000 ; 7%
€ 10.872.000 ; 67%
inwonerbijdragen gemeenten overige bijdragen gemeenten overig
NB Lasten deelprogramma’s excl. administratieve correctie (zie hoofdstuk 7).
8
Besluit Ter informatie toegezonden aan Gedeputeerde Staten op_____________________nr__________ aantal exemplaren____________________ Aantal bijlagen________________________
Gemeenschappelijke regeling GGD Gelre-IJssel
provincie GELDERLAND
dienstjaar 2012
Het Algemeen Bestuur van GGD Gelre-IJssel; ·
BESLUIT:
de begroting van lasten en baten van GGD Gelre-IJssel voor het bovengenoemde dienstjaar vast te stellen.
Aldus besloten in de openbare vergadering van 28 juni 2011
D.W. ten Brinke algemeen directeur/secretaris
O.E.T. van Dijk voorzitter
9
TOELICHTING 1
Opzet programmabegroting
1.1
Gemeenten en GGD Versterking bestuurbaarheid GGD Een centraal doel uit de Strategische visie uit 2009 is het verkleinen van de afstand tussen gemeenten en GGD. Onderdeel hiervan is de versterking van de bestuurbaarheid door de gemeenten van de GGD. De visie geeft aan dat de GGD het inzicht in de effectiviteit (maatschappelijk rendement) en doelmatigheid van de uitgaven vergroot. Hierbij is de programmabegroting, waarin het Algemeen Bestuur jaarlijks de beleids- en financiële kaders vaststelt, een belangrijk sturingsinstrument. Anders gezegd: voor de gemeentelijke portefeuillehouders volksgezondheid in het Algemeen Bestuur is de programmabegroting een hulpmiddel om hun kaderstellende, controlerende en vertegenwoordigende rol uit te voeren, zoals de gemeenteraadsleden die binnen de gemeente hebben. De programmabegroting biedt het kader waarbinnen het Dagelijks Bestuur (vergelijk college van B&W) beleid ontwikkelt en uitvoert. De afgelopen jaren zijn stappen gezet in de richting van het specifiek en meetbaar formuleren van prestaties en doelstellingen. In de programmabegroting 2012 is de lijn van de voorgaande jaren voortgezet. De komende tijd blijven wij werken aan verdere verbetering van de programmabegroting en andere onderdelen van de beleidscyclus. Wij verwachten daarvoor ook een impuls vanuit de Bestuursagenda 2011-2014, die wij in juni 2011 met het Algemeen Bestuur zullen bespreken. Rijksoverheid en GGD De GGD heeft niet alleen te maken met de gemeenten als opdrachtgever. Voor een aanzienlijk en toenemend deel is er sprake van landelijke sturing van de GGD’en door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). De bemoeienis van het rijk krijgt vorm via regelgeving, beleidsstukken, overleg, financiële middelen, kwaliteitseisen en eventueel uiteindelijk via aanwijzingen door de minister. Belangrijk is de vierjaarlijkse gezondheidsnota van VWS, die in 2011 weer verschijnt en die richtinggevend is voor het gezondheidsbeleid van de gemeenten en hun GGD’en. Verder valt de GGD onder de Kwaliteitswet zorginstellingen en het toezicht van de Inspectie voor de gezondheidszorg. De Inspectie stelt certificering volgens de HKZ-normen verplicht (HKZ staat voor de Stichting Harmonisatie kwaliteitsbeoordeling in de zorgsector). Wij vinden dat hierbij de toegevoegde waarde voor de kwaliteit van de zorgverlening aan de burger duidelijk moet zijn.
11
Accent op taken met gemeentelijke sturingsmogelijkheden In het programmadeel van deze begroting leggen wij de nadruk op de taken van de GGD, waarbij de gemeenten ruimte hebben voor eigen (gezondheids)beleid. Minder aandacht kan uitgaan naar producten of delen daarvan die grotendeels worden bepaald door landelijke richtlijnen en medische standaarden. Dit sluit aan bij het onderscheid dat de VNG maakt bij de sturing van de publieke gezondheidszorg: • de “meer medisch georiënteerde” zorg en • de “meer maatschappelijk georiënteerde” zorg. Beide vormen zijn onderdeel van de Wet publieke gezondheid. De medisch georiënteerde zorg gaat vooral over ziektepreventie (bijvoorbeeld vaccinaties en screeningen) en de voorbereiding en samenwerking op het gebied van de crisis- en calamiteitenbeheersing. De maatschappelijk georiënteerde zorg concentreert zich meer op het gedrag en op de leefomstandigheden van mensen. Hierbij kan het lokaal gezondheidsbeleid een grote bijdrage leveren. De kracht van de publieke gezondheidszorg zit ook in de wisselwerking tussen beide vormen van zorg. 1 Voor alle producten geldt dat de GGD aan de gemeenten moet verantwoorden dat deze in de afgesproken omvang, binnen het beschikbare budget en op het vereiste kwaliteitsniveau worden gerealiseerd.
1.2
Onderdelen programmabegroting GGD Gelre-IJssel heeft, net als gemeenten, te maken met de financiële regelgeving uit de Gemeentewet en het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De programmabegroting bestaat uit: • de beleidsbegroting • de financiële begroting Beleidsbegroting Het eerste onderdeel van de beleidsbegroting is het programmaplan. Het streven is om hierin de bestuurlijk relevante hoofdpunten van het GGD-beleid centraal te stellen. In het programmaplan komen de bij de gemeenten bekende vragen aan de orde: • wat willen we bereiken? • wat gaan we ervoor doen? • wat mag het kosten? Er is één programma, het programma GGD Gelre-IJssel, dat is onderverdeeld in: • een deelprogramma Jeugdgezondheidszorg en • een deelprogramma Openbare Gezondheidszorg. Deze onderverdeling sluit aan op de functionele indeling voor de gemeentebegrotingen. Per deelprogramma zijn (voorlopige) financiële gegevens opgenomen. Het Algemeen Bestuur autoriseert het Dagelijks Bestuur op het niveau van het programma, met andere woorden: de deelnemende gemeenten sturen de GGD aan op programmaniveau.
1
Zie Toekomstvisie op publieke gezondheid van de VNG (maart 2009) 12
Naast het programmaplan maken de verplichte financiële paragrafen onderdeel uit van de beleidsbegroting. Deze gaan over: • weerstandsvermogen (inventarisatie weerstandcapaciteit, inventarisatie risico’s en beleid) • financiering (treasurybeleid) • bedrijfsvoering (ondersteunende functies) • verbonden partijen (waar de GGD bestuurlijke invloed en financieel belang heeft). Financiële begroting Het tweede onderdeel van de programmabegroting, de financiële begroting bestaat uit: • een overzicht van de baten en lasten (op basis van de deelprogramma’s Jeugdgezondheidszorg en Openbare gezondheidszorg) en • de Staat van activa (met de voorgenomen investeringen in 2012). Dit najaar volgen nog de actualisering van de financiële begroting en de Staat van activa. Wij leggen deze onderdelen bij begrotingswijziging voor aan het Algemeen Bestuur op 24 november 2011. Voor de inwonerbijdrage heeft dit geen gevolgen.
1.3
Productenbegroting Naast de programmabegroting stelt de GGD een productenbegroting op, waarin per product of productgroep financiële gegevens en prestatiegegevens zijn opgenomen. De productenbegroting is een hulpmiddel voor ons als Dagelijks Bestuur om toe te zien op de uitvoering door de GGD van het vastgestelde programma. Het Algemeen Bestuur en de gemeenten ontvangen de productenbegroting ter informatie. De Productenbegroting 2012 verschijnt in het najaar van 2011 (AB-vergadering 24 november).
1.4
Productenboeken Het jaarlijkse productenboek GGD Gelre-IJssel geeft inzicht in de producten die de GGD levert in de basisdienstverlening. Deze beschrijvingen vormen de basis voor de indeling van producten die de GGD hanteert bij de programmabegroting, de productenbegroting en de verdere interne bedrijfsvoering. Daarnaast biedt de GGD een pakket van plusproducten, die een logische samenhang hebben met de basisproducten van de GGD (zie ook § 2.2, p. 16 e.v.). De productenboeken worden met de gemeenten besproken en bestuurlijk vastgesteld. Het past in de Strategische visie, dat de GGD meer inzicht biedt in zijn aanbod van basis- en plusproducten. Om tegemoet te komen aan de wensen die de gemeenten de afgelopen tijd hebben uitgesproken, wil de GGD het Productenboek 2012 verder verbeteren. Dit gebeurt door de producten bondiger te beschrijven, de wettelijke kaders duidelijker aan te geven en de afstemming tussen de Productenbegroting en het Productenboek te verbeteren.
1.5
Verantwoording Wij leggen als Dagelijks Bestuur verantwoording af over de uitvoering in tussentijdse rapportages aan het Algemeen Bestuur. Deze bestuursrapportages gaan over de eerste vier en de eerste acht maanden van het lopende begrotings13
jaar. Ze worden aangeboden vóór 1 juli resp. 1 november. Dit is vastgelegd in de Financiële verordening van GGD Gelre-IJssel. De bestuursrapportages zijn gebaseerd op de managementrapportages van de algemeen directeur aan ons bestuur. Na afloop van het jaar leggen wij verantwoording af in de jaarstukken. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening, die door het Algemeen Bestuur worden vastgesteld.
14
BELEIDSBEGROTING 2
Bestuurlijk kader
2.1
Strategische visie 2009-2013 GGD als gemeentelijke dienst De gemeenten die deelnemen in de GGD Gelre-IJssel hebben gekozen voor een GGD die zich versterkt als gemeentelijke gezondheidsdienst. Niet gekozen is voor een GGD die zich ontwikkelt als “gewone zorgaanbieder” (maatschappelijke onderneming). Deze keuze houdt in dat de GGD dichter bij de gemeenten komt te staan. Hij is dè adviseur van het gemeentebestuur op het gebied van de volksgezondheid. De GGD staat de gemeentebesturen met raad en daad bij. En is oog en oor voor de gemeenten. Hoofdtaak is het uitvoeren van publieke verantwoordelijkheden op het gebied van de volksgezondheid. Overwegingen De overwegingen voor de gemaakte keuze zijn: • de verantwoordelijkheid van de gemeenten op de beleidsterreinen van zorg nemen toe. Het accent ligt daarbij op de regiefunctie. • de regiefunctie wordt bezien als een publieke taak, die tot doel heeft sturing te geven aan processen die door particuliere (zorg)aanbieders worden ingevuld. • de GGD is een publieke dienst met vele verbindingen met het zorgveld. Dat maakt deze dienst bij uitstek geschikt om onder gemeentelijke verantwoordelijkheid de gemeenten bij deze regiefunctie terzijde te staan met zijn kennis, analyses, beleidsadvies en coördinerend vermogen. • omdat de GGD zelf een publieke, gemeentelijke dienst is kan hij door de bestuurders zelf gestuurd worden. • als de GGD dicht bij de gemeenten staat, kan hij beter worden ingezet ter ondersteuning van de GHOR (geneeskundige hulpverlening bij rampen). Speerpunten De GGD wil zich bij de beoogde verkleining van de afstand tot de gemeenten richten op: • verhoging van de klantgerichtheid naar de gemeenten. • versterking van de bestuurbaarheid. • optimalisatie van de gezamenlijke werkprocessen. Missie De missie van GGD Gelre-IJssel is in de Strategische visie 2009-2013 geformuleerd:
GGD Gelre-IJssel is de gezondheidsdienst van 21 gemeenten. Hij bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid van de inwoners.
15
Toelichting op de missie: • de GGD signaleert gezondheidsproblemen en -risico’s, adviseert over oplossingen en coördineert de uitvoering ervan. Wanneer dat gewenst is, voert hij zelf ook uit. • de GGD is oog en oor voor het openbaar bestuur. • de GGD richt zich in de eerste plaats op preventie. • de GGD doet zijn werk professioneel en betrokken, met veel oog voor de mensen met de grootste gezondheidsrisico’s. • de GGD werkt intern nauw samen en zet zich in voor een goede samenwerking met externe partners. • de GGD stelt zich zo objectief mogelijk op. • de GGD verricht zijn taken op grond van de wet of op verzoek van gemeenten, het rijk of anderen. • de GGD streeft effectiviteit en doelmatigheid na. • de werkzaamheden van de GGD sluiten altijd aan bij de kennis en competenties waarover hij beschikt. De strategische de visie geeft richting aan de bestuurlijke beleidskeuzes bij de beleidsprioriteiten in de programmabegroting. Evaluatie en bestuursagenda 2011-2014 Het Algemeen Bestuur heeft in 2009 afgesproken de strategische visie tussentijds te evalueren. Dit gebeurt in het voorjaar van 2011. Op basis van deze evaluatie stellen wij een bestuursagenda op voor de lopende bestuursperiode t/m 2014. Ook betrekken wij daarbij actuele ontwikkelingen en nieuwe inzichten. Het Algemeen Bestuur bespreekt de Bestuursagenda 2011-2014 tijdens de bestuursconferentie op 30 juni 2011.
2.2
Taken GGD Primair publieke gezondheid Uit de missie vloeit voort dat de GGD primair werkzaamheden verricht die de gezondheid van (groepen) mensen bevorderen, bewaken of beschermen. De GGD verricht primair publieke taken, d.w.z. het is echt nodig of (zeer) gewenst dat de GGD als gemeentelijke dienst de taak oppakt. Wettelijke taken De taken en verantwoordelijkheden die de gemeente heeft voor de publieke gezondheidszorg, zijn vastgelegd in de Wet publieke gezondheid (Wpg). Deze wet omschrijft de “publieke gezondheidzorg” als de gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen voor de bevolking of specifieke groepen daaruit, waaronder het voorkómen en het vroegtijdig opsporen van ziekten. Gemeenten brengen uitvoerende en adviserende taken onder bij hun GGD. GGD Gelre-IJssel voert wettelijke gezondheidstaken uit voor 21 gemeenten in de regio’s Noord-Veluwe, Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Achterhoek. Basisproducten en plusproducten Het jaarlijkse Productenboek GGD Gelre-IJssel geeft inzicht in de producten die de GGD levert in de basisdienstverlening. Daarnaast biedt de organisatie een pakket van plusproducten, die een logische samenhang hebben met de basisproducten. 16
De basisproducten zijn opgesteld vanuit de Wet publieke gezondheid en de opdrachten van de rijksoverheid voor het Rijksvaccinatieprogramma, de curatieve SOA-bestrijding en het SENSE aanvullende seksualiteitshulpverlening. De basisproducten worden geleverd aan alle deelnemende gemeenten en in beginsel bekostigd uit de inwonerbijdrage. Aanvullende dienstverlening wordt door de GGD aangeboden in de vorm van plusproducten. Deze worden geregeld op contractbasis met een individuele gemeente, samenwerkende gemeenten, alle 21 gemeenten of een derde (bijvoorbeeld Politie Noord- en Oost Gelderland). De GGD voert de toezichtstaak op basis van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen ook uit als plusproduct voor de gemeenten (tegen tarief). Over het maatwerkdeel van het basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg worden jaarlijks afspraken gemaakt met de gemeenten, in samenwerking met de thuiszorgorganisaties, Onder de plusproducten vallen tevens de producten die de individuele burgers kunnen afnemen, zoals reizigersvaccinaties. Verbetering productenindeling De GGD streeft naar transparantie in het aanbod van producten en de kosten daarvan. De bestaande toerekening van (overhead)kosten en – op enkele punten – de indeling in producten zijn niet meer toereikend. De kostprijsberekening van de GGD-producten willen wij meer afstemmen op omzet- en klant/markt-perspectief. Daarbij bekijken wij hoe we voor de toerekening van overheadkosten een onderscheid kunnen aanbrengen tussen de basisproducten en de plusproducten. Wij willen verder een product Bestuursondersteuning instellen, zodat deze kosten niet meer als overhead gelden en niet meer drukken op de producten. Dit sluit aan bij het beleid dat landelijk gezien GGD’en veelal hanteren. Daarnaast zullen wij voorstellen om vanaf 2012 een apart product te vormen voor de inspanningen van de GGD voor veiligheid (vooral geneeskundige hulpverlening bij rampen - GHOR). Tot nu toe zijn deze kosten versnipperd ondergebracht in diverse GGD-producten, zodat een duidelijk inzicht ontbreekt. Toch gaat het om een belangrijke GGD-taak, die ook een wettelijke basis heeft in de Wet veiligheidsregio’s.
2.3
Krimp bij de GGD: congruentie en bezuinigingen GGD Gelre-IJssel verkeert vanaf 2011 in een situatie waarin de uitgaven aanzienlijk moeten worden teruggebracht om het wegvallen van inkomsten te kunnen opvangen. De oorzaak van de krimp is drieledig: 1. congruentie per 1 januari 2011: de overstap van de gemeente Deventer naar GGD IJsselland, voor een klein deel gecompenseerd door de komst van Heerde, leidt tot ongeveer 10% minder inkomsten. Als dekking voor de resterende frictiekosten betaalt de gemeente Deventer t/m 2014 een aflopende vergoeding. 2. het AB heeft op 25 november 2010 besloten tot de zogenoemde “groene” bezuinigingsmaatregelen. Dit loopt op tot een bezuiniging van ruim 10% in 2013 op de gemeentelijke inwonerbijdrage voor de basistaken. Aanvullend heeft het AB op 28 april 2011 besloten om uit de “rode” scenario’s nog enige bezuinigingen door te voeren (€ 44.000 per jaar). 17
3. daarnaast verwachten we dat de gemeenten en andere opdrachtgevers in deze tijd van bezuinigingen minder plusproducten zullen afnemen. Het huidige bezuinigingstraject volgt op een ombuigingsoperatie vanaf 2008 om de frictielasten van het samengaan met GGD Noord-Veluwe en meerkosten van functiewaardering en reiskosten op te vangen. Deze operatie wordt in 2011 afgerond.
18
3
Financiële uitgangspunten
3.1
Overwegingen bij de uitgangspunten begroting 2012 Vaststelling financiële uitgangspunten De gemeenten stellen via het Algemeen Bestuur jaarlijks in het eerste kwartaal de financiële kaders voor de GGD vast. Op 3 maart 2011 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met de indexcijfers en rentepercentages voor 2012. Basis voor het opstellen van de programmabegroting 2012 De vastgestelde begroting 2011 vormt de basis van de berekeningen voor de begroting 2012 en de meerjarenramingen 2013 – 2015, d.w.z. de bijdragen van de deelnemende gemeenten in totaal. Op basis van “bestaand beleid” en genomen besluiten moeten daarop de volgende correcties worden toegepast: a. verlaging als gevolg van de congruentie vanaf 2011. Gerekend per inwoner blijft de gemeentelijke bijdrage gelijk, maar het totaal gaat omlaag door vermindering van het aantal inwoners (vertrek Deventer / komst Heerde). b. de “groene” bezuinigingsmaatregelen die het Algemeen bestuur op 25 november 2010 heeft vastgesteld, alsmede de aanvullende “rode” bezuinigingen waartoe het AB op 28 april 2011 heeft besloten. Dit heeft gevolgen voor de begroting en exploitatie vanaf 2011. c. verlaging van de bijdrage voor het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg tot het structurele niveau. Over 2011 zijn voor het laatst incidentele extra middelen beschikbaar. Dit is in de begroting 2011 verwerkt, maar verdere verlaging tot het structurele niveau vindt plaats in de begroting 2012. d. voor de indexering volgt de GGD Gelre-IJssel vanaf de begroting 2010 de methodiek van de gemeente Apeldoorn. De hiervoor onder a. en b. genoemde correcties worden ook in de begroting 2011 opgenomen. Dit gebeurt bij de 1e wijziging op de (Programma)begroting 2011 en in de 2e versie van de productenbegroting 2011. Actualiseren indexcijfers 2011 en indexcijfers 2012 - 2015 De gemeente Apeldoorn komt bij haar berekeningen uit op de volgende (wijzigingen in de) indexeringen:
Tabel 3.1-a Actualisering indexcijfers Omschrijving Loonkostenindex Standaard materiële kostenindex Rente activa (bespaarde rente)
Oorspronkelijk 2011
Actualisatie 2011
Correctie 2011
2012
2013
2014
2015
0,75%
0,95%
0,20%
1,40%
1,40%
1,40%
1,40%
0,75%
2,75%
2,00%
2,75%
2,75%
2,75%
2,75%
3,25%
3,25%
n.v.t.
3,1%
3,1%
3,1%
3,1%
Voor de bijdragen van de deelnemende gemeenten leidt dit ten opzichte van de 1e versie van de begroting 2011 tot de volgende verhogingen:
19
Tabel 3.1-b Gewogen indexcijfers 2011-2015
Gewogen index
Oorspronkelijk 2011
Actualisatie 2011
Correctie 2011
2012
2013
2014
2015
0,75%
1,49%
0,74%
1,805%
1,805%
1,805%
1,805%
De gewogen index dient als basis voor de berekening van de bijdragen voor de deelnemende gemeenten. Bij de berekening hiervan is, net zoals de afgelopen jaren, de verhouding aangehouden van 70% voor salarislasten en inhuur personeel en 30% voor materiële lasten. Nadere toelichting indexcijfers: De gemeente Apeldoorn baseert zich voor de indexcijfers voor de loonkosten op een loonvoetontwikkeling in 2011 van 1% (conform de korte termijnprognoses van het CPB - Centraal Planbureau - van december 2010) en een premie ontwikkeling van 0,40%. Deze prognose is ook voor 2012 en volgende jaren als inschatting opgenomen. Voor de materiële kostenindex baseert de gemeente Apeldoorn zich op de prognoses voor 2011 van het CPB van december 2010. Europees gezien is begin 2011 sprake van een langzaam oplopende inflatie. Voor 2011 verwacht het CPB een prijspeil netto materiële overheidsconsumptie van 2,75%. Deze prognose heeft de gemeente Apeldoorn ook voor 2012 en volgende jaren als inschatting opgenomen. Het valt niet te verwachten dat de GGD Gelre-IJssel in 2012 externe financieringsmiddelen nodig heeft om de activa en bedrijfsvoering te financieren. Wij stellen voor om als rentepercentage het percentage voor de bespaarde rente conform de gemeente Apeldoorn toe te passen. Overigens hanteert de gemeente Apeldoorn voor rente activa met een levensduur tot en met 5 jaar hetzelfde rentepercentage. Correctie begroting 2011 Volgens de berekeningen van de gemeente Apeldoorn zijn de bij de begroting 2011 gebruikte indexeringen voor loonkosten en materiële kosten respectievelijk 0,2% en 2% te laag. Dit is een gewogen gemiddelde voor de GGD van 0,74%. De gemeente Apeldoorn ziet af van de compensatie van resp. 0,2% en 2% aan haar budgethouders. Apeldoorn wil met de loon- en prijsontwikkeling een directe relatie houden met de beperkte groei van de Algemene uitkering van het Gemeentefonds in 2010 en 2011. Over deze jaren biedt het nieuwe kabinet geen nacalculatie in het Gemeentefonds voor 2012. De GGD volgt vanwege de bezuinigingen bij de deelnemende gemeenten, waaronder kortingen op het Gemeentefonds, een afzonderlijk traject tot bezuinigen. Wij verwijzen u naar wat wij hierover in het voorwoord hebben gezegd (zie p. 2).
3.2
Bijdragen deelnemende gemeenten Wijzigingen in 2011 In de 2e versie van de Producten- en Beheersbegroting 2011 zijn de gevolgen van de congruentie en het gedeelte 2011 van de “groene” bezuinigingsmaatregelen 20
meegenomen. De Programmabegroting 2011 is bij 1e wijziging geactualiseerd. De consequenties voor de gemeentelijke bijdragen in totaal worden weergegeven in de volgende tabel. Tabel 3.2-a Inwonerbijdrage na congruentie en bezuinigingen 2011 Aantal inwoners per 01-01-2010
Omschrijving
% inwoners na congruentie
Inwonerbijdrage in €
Per inwoner in € 14,464
Begroting 2011
878.593
12.708.318
Congruentie: Vertrek Deventer
-98.660
-1.427.057
18.329
265.118
Komst Heerde Begroting 2011 gewijzigd door congruentie
798.262
90,857%
11.546.379
14,464
-407.000
90,857%
-369.787 11.176.592
-0,463 14,001
82.707
0,104
11.259.298
14,105
Bezuinigingen 2011: Groene maatregelen e Opgenomen in 1 wijziging 2011 Nog niet opgenomen in de begroting 2011: Actualisering indexering 2011
0,74%
Bijdrage 2011 na aanpassing indexering
Bijdragen 2012 - 2015 In de begroting 2012 vindt het laatste deel van de afgesproken verlaging van de bijdrage voor het Digitaal Dossier JGZ plaats. De bedragen bij 2012 en 2013 omvatten ook de bedragen van de vastgestelde “groene” bezuinigingsmaatregelen voor die jaren. Indexatie vindt plaats conform onder § 3.1 genoemde uitgangspunten. De consequenties voor de gemeentelijke bijdragen in totaal worden weergegeven in de volgende tabel. Tabel 3.2-b Inwonerbijdragen 2012-2015 Basis geactualiseerde begroting 2011 1.
Vermindering Digitaal Dossier 2012
2.
Bezuiniging 2012 groene maatregelen
3.
Bezuiniging 2012 rode maatregelen
4.
Bezuiniging 2013 groene maatregelen
Basis na congruentie en bezuinigingen, geactualiseerd prijspeil 2011 5.
Indexering 2012
1,805%
6.
Indexering 2013
1,805%
7.
Indexering 2014
1,805%
8.
Indexering 2015
1,805%
9.
Meerjarenraming inwonerbijdragen 2012 - 2015
2012
2013
2014
2015
11.259.298
11.259.298
11.259.298
11.259.298
-80.546
-80.546
-80.546
-80.546
-452.154
-452.154
-452.154
-452.154
-43.072
-43.072
-43.072
-43.072
-324.929
-324.929
-324.929
10.683.526
10.358.597
10.358.597
10.358.597
192.838
186.973
186.973
186.973
190.348
190.348
190.348
193.783
193.783 197.281
10.876.364
10.735.918
10.929.701
11.126.982
21
Als basis voor de begroting 2012 gaan wij uit van het totaal aantal inwoners van 799.094. Dit is het inwonertal per 1-1-2011 van het werkgebied van GGD GelreIJssel, dat is gebaseerd op voorlopige cijfers van het CBS. In § 6.2 (p. 33) geven wij een overzicht van de inwonerbijdragen per gemeente.
22
PROGRAMMA GGD GELRE-IJSSEL 4
Deelprogramma Jeugdgezondheidszorg
4.1
Omschrijving deelprogramma Het deelprogramma Jeugdgezondheidszorg (JGZ) omvat de volgende producten (Productenboek 2011). Basisproducten Jeugdgezondheidszorg 1. Contactmomenten regulier onderwijs • Preventief Gezondheidsonderzoek groep 2 primair onderwijs • Preventief Gezondheidsonderzoek groep 7 primair onderwijs • Preventief Gezondheidsonderzoek klas 2 Voorgezet Onderwijs 2. Contactmomenten niet regulier onderwijs 3. Spraak- en taalscreening 5-jarigen 4. Extra contactmomenten 5. Collectieve preventie 6. Zorgcoördinatie • Zorgteam op de basisschool • Zorg AdviesTeam Primair - en Voortgezet Onderwijs • Commissie van Begeleiding in het Speciaal Onderwijs • Zorg bij bijzondere gebeurtenissen In het deelprogramma Jeugdgezondheidszorg zijn ook activiteiten opgenomen die specifiek zijn gericht op jeugd vanuit de producten: • Gezondheidsbevorderende programma’s • Advisering GGD. Plusproducten Jeugdgezondheidszorg De Jeugdgezondheidszorg levert aan gemeenten plusproducten als aanvulling op de basisdienstverlening. In samenwerking met de thuiszorgorganisaties die in de regio Gelre-IJssel de jeugdgezondheidszorg voor 0 tot 4 jarigen aanbieden, levert de GGD maatwerkproducten integrale jeugdgezondheidszorg. Tevens wordt de GGD regelmatig gevraagd aan te sluiten bij de doelstellingen van het jeugdbeleid van gemeenten en verzocht plusproducten te leveren. Producten waaraan gezondheidsbevordering een belangrijke bedrage levert, zijn beschreven in het productenboek gezondheidsbevordering. In deze Programmabegroting omvat het deelprogramma jeugdgezondheidszorg ook plusproducten die specifiek zijn gericht op jeugd in het kader van: • Gezondheidsbevorderende programma’s • Advisering publiek gezondheidsbeleid • Publieksinformatie (Eindredacteur virtueel Centrum voor Jeugd en Gezin vCJG) • Publieke gezondheidszorg asielzoekers.
23
4.2
Wat willen we bereiken? Doelstelling De Jeugdgezondheidszorg heeft als doel het beschermen en bevorderen van de gezondheid en de lichamelijke, geestelijke, cognitieve en sociale ontwikkeling van jeugdigen. Achterliggend doel is bevorderen dat jongeren, passend bij hun aanleg en persoonlijke ontwikkeling, op volwassen leeftijd zelfredzaam kunnen deelnemen aan de samenleving en verantwoordelijkheid kunnen dragen voor hun eigen gezondheid en ontwikkeling. Beleidskader De preventieve jeugdgezondheidszorg is een taak die de GGD als gemeentelijke gezondheidsdienst uitvoert op basis van de Wet publieke gezondheid (Wpg). De kerntaken van de jeugdgezondheidszorg zijn vastgelegd in de Wpg en het bijbehorend Besluit publieke gezondheid. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de hele jeugdgezondheidszorg voor 0 tot 19-jarigen. Van oudsher is er een knip in de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg: de thuiszorg draagt zorg voor de 0-4 jarigen en de GGD voor de 4-19 jarigen. Behalve in de Wpg staan er taken voor de jeugdgezondheidszorg in de Wet op de jeugdzorg (Verwijsindex risicojongeren) en de onderwijswetgeving (zorgadviesteams).
4.3
Wat gaan we ervoor doen? Bij het deelprogramma jeugdgezondheidszorg zijn de prioriteiten in 2012: 1. het bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de Centra voor Jeugd en Gezin in de gemeenten in Gelre-IJssel. Indicator: gemeenten en ketenpartners waarderen de GGD ais actieve partner in alle Centra voor Jeugd en Gezin in de gemeenten in Gelre-IJssel 2. het zo nodig bijstellen van de ingevoerde vernieuwde werkwijze jeugdgezondheidszorg, op basis van de conclusies uit de evaluatie die in 2011 wordt gehouden. De vernieuwde werkwijze is meer gericht op risicokinderen, pro-actieve zorg en zorgcoördinatie, als uitwerking van het wettelijke basistakenpakket jeugdgezondheidszorg. Indicator: op basis van de kwaliteitscirkel plan-do-check-act heeft de GGD een besluit genomen over het bijstellen van de vernieuwde werkwijze. In de evaluatie wordt o.a. onderzocht of er, zoals beoogd, meer aandacht en tijd is voor de kinderen die de grootste gezondheidsrisico’s lopen. 3. het uitbreiden van de mogelijkheden van het ingevoerde Digitaal Dossier jeugdgezondheidszorg, in het bijzonder het genereren van beleids- en managementinformatie en het invoeren van een planningsysteem voor JGZ-gezondheidsonderzoeken Indicator: de GGD heeft de mogelijkheden bij het DD JGZ voor het genereren van bruikbare beleids- en managementinformatie en voor de efficiënte planning van gezondheidsonderzoeken gerealiseerd
24
4. het bijdragen aan de uitvoering van het in 2011 verwachte richtinggevende besluit van gemeenten over de organisatie van de integrale jeugdgezondheidszorg, in samenhang met de ontwikkeling van de Centra voor Jeugd en Gezin en de decentralisatie van de jeugdzorg naar de gemeenten. Indicator: de GGD heeft zich, in samenwerking met de gemeenten en betrokken thuiszorgorganisaties, voorbereid op de veranderingen in organisatie en taken als gevolg van het besluit dat de gemeenten over de integrale jeugdgezondheidszorg nemen. 5. het bijdragen aan de lokale/regionale voorbereiding op de decentralisatie van de jeugdzorg door de deelnemende gemeenten, mede op basis van ervaringen met de pilot jeugdzorg 2011 in de regio Noord-Veluwe Indicator: de gemeenten in Gelre-IJssel waarderen GGD Gelre-IJssel ais actieve adviseur in de voorbereiding op de decentralisatie van de jeugdzorg 6. het realiseren van de “groene” bezuinigingen op de taal- en spraakscreening waartoe het Algemeen Bestuur voor 2012 heeft besloten. Ook is het doel te anticiperen op de in 2013 te realiseren krimp. Indicator: de GGD levert de basisproducten jeugdgezondheidszorg met inachtneming van de “groene” bezuinigingsmaatregelen en de begroting en jaarrekening over 2012 zijn sluitend. 7. het realiseren van de gemaakte contractafspraken en gestelde productievolumes. Indicator: de GGD behaalt de prestatiecijfers uit de Productenbegroting 2012. De gestelde norm is 90 %. Afwijkingen worden vroegtijdig gemeld en onderbouwd.
25
5
Deelprogramma Openbare Gezondheidszorg
5.1
Omschrijving deelprogramma Het deelprogramma Openbare Gezondheidszorg (OGZ) omvat basisproducten in de volgende productgroepen (gebaseerd op het Productenboek 2011, met een enkele aanpassing). Basisproducten openbare gezondheidszorg Algemene Gezondheidszorg 1. Infectieziektebestrijding algemeen 2. Tuberculosebestrijding 3. SOA-bestrijding (incl. screening, behandeling en begeleiding SOA’s en SENSE aanvullende seksualiteitshulpverlening) 4. Technische Hygiënezorg 5. Rijksvaccinatieprogramma 6. Medische Milieukunde Kennis- en Expertisecentrum 7. Gezondheidsmonitors (jeugd, E-MOVO, volwassenen/ouderen) 8. rVTV (Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning) 9. Gezondheidsbevorderende programma’s 10. Advisering publiek gezondheidsbeleid 11. Advisering maatschappelijke zorg 12. Opbouwen en onderhouden preventiestructuur 13. Publieksinformatie 14. Evaluatieonderzoek 15. Gezondheidsatlas 16. Gezondheidsonderzoek bij rampen 17. Informatie- en documentatiecentrum 18. Advisering GGD 19. Projectmanagement De basisproducten uit het deelprogramma OGZ worden bekostigd uit de inwonerbijdrage en uitgevoerd op basis van de wettelijke kerntaken, vooral genoemd in de Wet publieke gezondheid (Wpg). Omdat GGD Gelre-IJssel vanaf 2011 geen taak meer vervult voor bevolkingsonderzoeken, is dit als basisproduct vervallen. In de regio Gelre-IJssel worden na een reorganisatie de onderzoeken op borstkanker en baarmoederhalskanker uitgevoerd door de Stichting Bevolkingsonderzoeken Oost. Plusproducten openbare gezondheidszorg Naast de basisproducten levert de GGD een deel van de OGZ-producten als plusproducten. Deze worden niet gefinancierd uit de inwonerbijdrage, maar geregeld op contractbasis. Opdrachtgevers kunnen ook derden zijn, zoals politie en justitie, de rijksoverheid en burgers. De GGD kent plusproducten in de productengroepen die hierboven bij de basisproducten zijn opgesomd. Daarnaast zijn reizigersadvisering en vaccinatie, forensische geneeskunde en de academische werkplaats Agora plusproducten.
27
GGD Gelre-IJssel voert de publieke gezondheidszorg asielzoekers (PGA) uit op basis van een overeenkomst tussen het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en GGD Nederland. Dit betreft basisproducten die de GGD gewoon verzorgt voor alle inwoners van de deelnemende gemeenten, maar in dit geval ook voor een specifieke doelgroep. Omdat het om een tijdelijk contract gaat, wordt de publieke gezondheidszorg asielzoekers vooralsnog als plusproduct aangemerkt. Hieronder worden de belangrijkste plusproducten afzonderlijk vermeld. De als “plus” aangemerkte producten Inspectie kinderopvang en Inspectie tatoeëren en piercen, die beide tegen tarief worden verzorgd, zijn wettelijk verplicht als GGDtaak. Dit ligt vast in de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen resp. het Warenwetbesluit tatoeëren en piercen. 1. Tuberculosebestrijding
• Screening risicogroepen en contactgroepen TBC 2. SOA-bestrijding • Voorlichting en vaccinatie Hepatitis B risicogroepen 3. Technische Hygiënezorg • Inspectie en advisering peuterspeelzalen • Inspectie kinderopvang • Inspectie en advisering seksinrichtingen • Inspectie en advisering publieksevenementen • Inspectie tatoeëren en piercen 4. Reizigersadvisering en vaccinatie 5. Medische milieukunde 6. Bevolkingsonderzoeken • Doetinchem Studie 7. Forensische Geneeskunde 8. Maatschappelijke Zorg • Meldpunt OGGZ • Toeleiding naar zorg en opvang • Ondersteuning lokale zorgnetwerken • Ondersteuning Huiselijk Geweld • Regionaal Actieplan Kindermishandeling (RAAK) 9. AGORA (academische werkplaats) • Slimmer-project • Project Gezond ouder worden • Halt u valt • Evaluatie effectiviteit en kosteneffectiviteit projecten 10. Gezondheidsbevorderende programma’s • Alcoholmatiging bij jeugd • Weerbaarheid en seksuele gezondheid bij jeugd • Diverse projecten bestrijding overgewicht 11. Publieksinformatie 12. Publieke gezondheidszorg asielzoekers (PGA)
5.2
Wat willen we bereiken? Doelstellingen Het deelprogramma Openbare gezondheidszorg bestaat uit een groot aantal verschillende producten. Gemeenschappelijk doel is het bevorderen, bewaken en 28
beschermen van de gezondheid van de bevolking in de regio, met speciale aandacht voor risicogroepen. Beleidskader Het deelprogramma OGZ betreft voornamelijk wettelijke taken die de GGD als gemeentelijke gezondheidsdienst uitvoert op basis van de Wpg. Daarnaast gaat het om plusproducten, die vaak nauw samenhangen met de wettelijke kerntaken van de GGD, maar aanvullend in opdracht van gemeenten of derden worden gerealiseerd. Zoals gemeld hebben sommige plusproducten een eigen wettelijk kader. De belangrijkste voorbeelden hiervan zijn de inspecties kinderopvang en peuterspeelzalen (Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen), lijkschouw (Wet op de lijkbezorging) en vergunningverlening voor het veilig en hygiënisch aanbrengen van tatoeages en piercings (regelgeving op basis van Warenwet).
5.3
Wat gaan we ervoor doen? Voor het deelprogramma openbare gezondheidszorg zijn de prioriteiten in 2012: Infectieziektebestrijding 1. het implementeren van de in 2011 verwachte aanvulling op de Wet publieke gezondheid (“2e tranche”) over de rollen van de GGD’en en de veiligheidsregio’s bij de infectieziektenbestrijding en geneeskundige hulpverlening bij rampen Indicator: in overleg met de gemeenten hebben de GGD en de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland afspraken schriftelijk vastgelegd. 2. het onderzoeken, in overleg met de gemeenten, van de gevolgen van de nieuwe Wet regulering prostitutie en bestrijding misstanden seksbranche voor de taak van de GGD Indicator: in overleg met de gemeenten heeft de GGD eventuele veranderingen in zijn hulpverlenende, adviserende en/of toezichthoudende taak schriftelijk vastgelegd Beleidsadvisering, epidemiologie, gezondheidsbevordering 3. het ondersteunen van de gemeenten bij de voorbereiding van de 3e generatie nota gezondheidsbeleid (2011-2015). De nota’s worden gebaseerd op de landelijke preventiethema’s van het ministerie van VWS (landelijke nota gezondheid verwacht voorjaar 2011), de regionale Volksgezondheidstoekomstverkenning (2010), het regionale format voor de nota (2010) en de digitale Handreiking Gezonde gemeente (Centrum Gezond Leven – RIVM). Aandachtspunten zijn in het bijzonder de aanpak van sociaal-economische gezondheidsverschillen en de toepassing van bewezen effectieve interventies voor gezondheid gedrag. Indicator: alle gemeenten hebben gebruik gemaakt van de ondersteuning van de GGD en zijn hierover tevreden 4. het doorontwikkelen van het “lokaal accent” in de basisproducten beleidsadvisering, gezondheidsbevordering en epidemiologie voor afzonderlijke of per regio samenwerkende gemeenten in het gehele 29
werkgebied, op basis van de evaluatie van de pilot die in 2011 in de regio Noord-Veluwe wordt gehouden Indicator: gemeenten en GGD hebben afspraken gemaakt over het “lokaal accent” in de basisproducten die de GGD levert op het gebied van beleidsadvies, epidemiologie en gezondheidsbevordering 5. het doorontwikkelen en onderhouden van preventiestructuren in de drie regio’s in het werkgebied, die gericht zijn op leefstijl en de landelijke preventiethema’s en waarbij de samenwerking met maatschappelijke organisaties worden geïntensiveerd voor de doelen in het gemeentelijk gezondheidsbeleid. Indicator: de preventiestructuren zijn bekend bij gemeenten en samenwerkingspartners. 6. het - in samenspraak met de gemeenten en samenwerkingspartners formuleren van adviezen voor een aanbod van preventieve gezondheidszorg voor ouderen, als uitwerking van de nieuwe bepaling hierover in de Wet publieke gezondheidszorg vanaf 1 juli 2010 en in samenhang met de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning door de gemeenten. De kennis en expertise van de academische werkplaats Agora wordt hierbij ingezet. Indicator: er is een advies tot stand gekomen voor het aandeel van de GGD in de preventieve ouderengezondheidszorg. Publieke gezondheidszorg asielzoekers 7. het - via GGD Nederland - bijdragen aan het voortzetten van de uitvoering van de publieke gezondheidszorg asielzoekers (PGA) vanaf 2013 op basis van een verbeterde overeenkomst met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) Indicator: GGD Nederland en het COA hebben een verbeterde overeenkomst gesloten over de uitvoering van de publieke gezondheidszorg asielzoekers vanaf 2013 door de GGD’en Openbare gezondheidszorg – algemeen 8. het realiseren van de “krimp” in 2012 als gevolg van de congruentie (overgang gemeente Deventer naar GGD IJsselland) en de “groene” bezuinigingen over 2012 waartoe het Algemeen Bestuur voor 2012 heeft besloten. Ook is het doel te anticiperen op de in 2013 te realiseren krimp. Indicator: de basisproducten worden geleverd met inachtneming van de “groene” bezuinigingsmaatregelen en de begroting en jaarrekening over 2012 zijn sluitend. 9. het realiseren van de gemaakte contractafspraken en gestelde productievolumes. Indicator: de GGD behaalt de prestatiecijfers uit de Productenbegroting 2012. De gestelde norm is 90 %. Afwijkingen worden vroegtijdig gemeld en onderbouwd.
30
6
Financiën programma GGD In dit onderdeel zijn de baten en lasten van de twee deelprogramma’s opgenomen. Tevens geven wij hier de inwonerbijdragen per gemeente voor de basisproducten weer.
6.1
Wat mag het kosten?
6.1.1
Overzicht baten en lasten Hieronder volgt een overzicht van de baten en lasten: bedragen in € 1.000
Tabel 6.1-a Overzicht baten en lasten Omschrijving
Begroting 2011 (incl. 1e wijziging)
Begroting 2011 (incl. e 1 wijz. + gew. index)
Begroting 2012
2013
2014
2015
13.490 206 3.449 0 17.145
13.517 211 3.518 0 17.245
12.930 216 3.411 -162 16.395
12.924 222 3.369 -436 16.079
13.105 228 3.461 -787 16.008
13.289 235 3.556 -1.150 15.930
10.883
10.966
10.660
10.515
10.705
10.898
-14
-14
-4
Programma GGD Gelre-IJssel Lasten: Personeelslasten en inhuren derden Kapitaallasten Overige lasten Taakstelling Lasten totaal Baten: Bijdragen gemeenten algemeen Bijdragen gemeenten, i.v.m. inzet personeel Bijdragen gemeenten DD JGZ
Meerjarenraming
293
293
217
221
225
229
Bijdragen gemeenten overig Bijdragen frictie Bijdragen rijk, provincies, derden etc.
11.163 1.695 633 3.637
11.245 1.707 633 3.642
10.872 1.191 450 3.403
10.736 1.099 300 3.315
10.930 1.118 150 3.362
11.127 1.139 0 3.411
Baten totaal
17.127
17.227
15.916
15.450
15.560
15.676
-18
-18
-479
-629
-448
-254
0
0
0
0
0
0
19
19
19
19
Resultaat programma Gerealiseerde algemene dekkingsmiddelen Lasten: Overige alg. dekkingsmiddelen: Lasten totaal Baten: Saldo financieringsfunctie
0
Overige alg. dekkingsmiddelen: - Interne financiering activa Baten totaal
18 18
18 18
18 37
18 37
18 37
18 37
Resultaat alg. dekkingsmiddelen
18
18
37
37
37
37
31
in € 1.000 Tabel 6.1-b Overzicht baten en lasten (vervolg) Omschrijving
Begroting 2011 (incl. 1e wijziging)
Begroting e 2011 (incl. 1 wijz. + gew. index)
Begroting 2012
2013
2014
2015
0
0
-442
-592
-411
-217
442
592
411
217
Meerjarenraming
Bestemming Resultaat voor bestemming Onttrekking Ombuigings- en mobiliteitsfonds Onttrekking reserves totaal Resultaat na bestemming
6.1.2
0 0
0
442
592
411
217
0
0
0
0
0
0
Toelichting raming 2012 Uitgangspunten en actualisatie Voor een toelichting op de financiële uitgangspunten verwijzen wij u naar Hoofdstuk 3 (p. 19). De raming 2012 is nog grofmazig berekend en grotendeels gebaseerd op de cijfers van de begroting 2011 incl. 1e wijziging. In het najaar van 2011, na het opmaken van de productenbegroting, wordt de begroting 2012 geactualiseerd. Dit vindt plaats bij de 1e wijziging op de begroting 2012. Verlaging lasten 2011 De congruentie, bezuinigingen en de te verwachten afname van de omzet voor plusproducten leiden tot een substantieel lager budget. Hierdoor is het noodzakelijk de lasten fors om te buigen. In de gewijzigde begroting 2011 is de raming van de baten, met name de gemeentelijke bijdragen, verlaagd met € 1,5 miljoen. Het niet verlengen van tijdelijke contracten en de overname van personeel door de GGD IJsselland heeft al geleid tot een ombuiging van ruim € 800.000 aan structurele lasten. Met de frictiekostenvergoeding van de gemeente Deventer wordt voor 2011 een sluitende begroting gerealiseerd. Verlaging lasten 2012-2013 Voor 2012 en 2013 wordt een verdere structurele verlaging van baten (inclusief vergoeding frictie) voorzien van ruim € 2,0 miljoen. Daardoor ontstaat een tekort in de meerjarenraming. Het kost een aantal jaren alvorens dat bedrag volledig en structureel is weggewerkt. Wij vinden het reëel dat voor een deel een taakstelling wordt opgenomen in de begroting. Daarnaast is het noodzakelijk dat middelen worden onttrokken aan een nog te vormen “Ombuigings- en mobiliteitsfonds”. De in de meerjarenraming opgenomen taakstelling is gebaseerd op de vuistregel dat de realisatie van de taakstelling als volgt plaatsvindt: • 0% in jaar x • 25% in jaar x+1 • 50% in jaar x+2, enz. Wij ramen het resterende tekort als onttrekking aan het “Ombuigings- en mobiliteitsfonds”. Geraamd wordt een onttrekking van € 442.000 in 2012, € 592.000 in 2013, € 411.000 in 2014 en € 217.000 in 2015. Uitgaande van dit systeem zijn er ook in de jaren 2015 en 2016 nog bedragen nodig uit dit fonds.
32
Overige punten Verder vermelden wij over de lasten nog de volgende punten: • De taakstelling zal voor het grootste deel (naar schatting 70%) gerealiseerd moeten worden door de personeelslasten te verlagen en voor het overige door de post leveringen en diensten door derden te verlagen (huisvestings-, automatiserings- en andere materiële kosten). • Er is in de ramingen nog geen rekening gehouden met extra incidentele en structurele lasten die nodig zijn om tot andere, efficiëntere werkwijzen te komen in de bedrijfsvoering. Dit is nodig omdat de ondersteuning met minder personeel moet worden uitgevoerd. De extra structurele lasten zullen binnen de kaders van de begroting worden opgevangen. Toelichting baten Over de baten merken wij het volgende op: • van de Regio Noord Veluwe wordt in 2012 nog € 150.000 vergoeding voor frictie ontvangen, daarna niet meer. • van de gemeente Deventer wordt in beginsel in de jaren 2012, 2013, 2014 en 2015 resp. € 600.000, € 450.000, € 300.000 en € 150.000 frictievergoeding ontvangen. Door gemaakte en eventueel nog te maken afspraken over extra overname personeel wordt het bedrag over 2012 lager. Verdere uitwerking begroting en meerjarenraming • In de periode mei t/m september 2011 wordt de begroting 2012 verder uitgewerkt. Dan vinden de ramingen van lasten en baten op detailniveau plaats en wordt de Productenbegroting 2012 opgesteld. • Na de verdere uitwerking in de Productenbegroting zal de Programmabegroting 2012 hieraan worden aangepast bij de 1e wijziging op de begroting 2012. In deze wijziging zullen ook de ramingen 2013 t/m 2015 worden geactualiseerd.
6.2
Inwonerbijdragen Op de volgende pagina geven wij een meerjarenoverzicht van de bijdragen van de deelnemende gemeenten op basis van het aantal inwoners. Daarbij plaatsen wij de volgende kanttekeningen: • de meegenomen indexeringen zijn slechts ramingen, afrekening vindt plaats op basis van nacalculatie. Naarmate het jaar waarop de indexering betrekking heeft verder weg ligt, wordt de onzekerheid over de juistheid daarvan groter. • in de meerjarenramingen wordt uitgegaan van het (voorlopig) aantal inwoners per 1-1-2011. Uiteindelijk wordt per gemeente afgerekend op basis van het aantal inwoners per 1 januari van het betreffende jaar (in dit geval 2012). Gemeenten die dan een hoger aantal inwoners hebben betalen iets meer, de gemeenten die in inwoneraantal krimpen, betalen iets minder.
33
Bijdragen deelnemende gemeenten meerjarenraming 2011 - 2015 Naam gemeente
Aantal inwoners 01-01-2010 (voorlopig)
Geraamde/te ramen bijdragen
Aantal inwoners 01-01-2011 (voorlopig)
Vastgestelde bijdrage 2011
Geactualiseerde bijdrage 2011
799.094
12.708.318
11.259.298
Raming 2012 10.876.364
Begroting 2012 Raming Raming 2013 2014 10.735.918 10.929.701
Raming 2015 11.126.982
Aalten Berkelland
27.516 44.968
27.437 44.855
398.002 650.435
386.590 632.011
373.441 610.516
368.619 602.632
375.273 613.509
382.046 624.583
Bronckhorst Doetinchem
37.737 56.111
37.684 56.036
545.843 811.612
530.971 789.552
512.912 762.699
506.289 752.850
515.427 766.439
524.731 780.273
Montferland Oost Gelre
35.183 30.028
34.977 30.113
508.901 434.337
492.829 424.295
476.067 409.864
469.920 404.572
478.402 411.874
487.037 419.308
Oude IJsselstreek Winterswijk
39.895 29.026
39.914 29.016
577.057 419.844
562.391 408.838
543.264 394.933
536.249 389.833
545.928 396.870
555.782 404.033
Apeldoorn
155.775
156.196
2.253.192
2.200.814
2.125.963
2.098.511
2.136.389
2.174.951
Brummen Epe
21.156 32.892
21.211 32.862
306.009 475.763
298.865 463.028
288.700 447.280
284.972 441.505
290.116 449.474
295.353 457.587
Heerde Lochem
18.329 33.437
18.302 33.281
0 483.646
257.877 468.932
249.106 452.983
245.889 447.134
250.328 455.205
254.846 463.421
Voorst korting i.v.m. logopedie
23.781
23.708
343.978 -19.653
334.048 -14.097
322.686 -4.241
318.520 0
324.269 0
330.122 0
Zutphen
46.877
47.054
678.048
662.995
640.446
632.176
643.587
655.203
Elburg Ermelo
22.193 26.261
22.314 26.141
321.008 379.850
314.406 368.329
303.713 355.802
299.791 351.207
305.202 357.547
310.711 364.000
Harderwijk Nunspeet
44.052 26.670
44.936 26.668
637.186 385.765
633.152 375.754
611.618 362.975
603.720 358.288
614.617 364.755
625.711 371.338
22.765 23.610 798.262
22.659 23.730 799.094
329.282 341.504 11.261.608
319.267 334.358 11.245.201
308.409 322.986 10.872.123
304.426 318.815 10.735.918
309.921 324.570 10.929.701
315.515 330.428 11.126.982
Oldebroek Putten Tussentelling Deventer
98.660
1.427.057 12.688.665
34
PARAGRAFEN 7
Paragrafen
7.1
Weerstandsvermogen
7.1.1
Inleiding Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) De paragraaf weerstandsvermogen geeft weer hoe robuust de begroting is. Dit is van belang voor het geval zich financiële tegenvallers voordoen. Anders gezegd: het weerstandsvermogen is het vermogen van de GGD Gelre-IJssel om structurele en incidentele financiële risico’s op te vangen, teneinde de bedrijfsvoering op normale wijze te kunnen voortzetten. Artikel 11 van het BBV vermeldt dat het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: • de weerstandscapaciteit, d.w.z. de middelen en mogelijkheden om niet begrote kosten te dekken; • alle risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. De paragraaf betreffende het weerstandsvermogen bevat ten minste: • een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; • een inventarisatie van de risico’s; • het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s Het BBV is ook van toepassing op de gemeenschappelijke regelingen zoals de GGD, op grond van de bepalingen van de Gemeentewet over financiële functie (art. 186 t/m 213). Beleid omtrent weerstandsvermogen Voor het beoordelen van de robuustheid van de begroting is inzicht nodig in de omvang en in de achtergronden van de risico’s en de aanwezige weerstandscapaciteit. Bij het weerstandsvermogen gaat het vooral om het omgaan met risico’s, het risicomanagement en de gewenste weerstandscapaciteit. Niet alleen moeten de risico’s en de weerstandscapaciteit worden geïnventariseerd, maar ook moet worden bekeken hoe de GGD met de risico’s omgaat. Het Algemeen Bestuur heeft op 18 februari 2010 besloten om weerstandsvermogen op te bouwen door middel van een reserve voor basisproducten en een reserve voor plusproducten. Het weerstandsvermogen is gemaximeerd op 5% van de omzet van het basisproductenpakket en 20% van de plusproducten. Naar mening van het Algemeen Bestuur is het voldoende als de GGD van het weerstandsvermogen voor de basisproducten 50% aanhoudt als reserve (per saldo dus 2,5% van de betreffende omzet). De overige 50% van het weerstandsvermogen voor de basisproducten wordt geacht bij de deelnemende gemeenten te zijn gereserveerd. Het is aan de gemeenten om te bepalen hoe zij 35
hier mee om willen gaan. Het kan bijvoorbeeld worden vermeld in de eigen risicoparagraaf dan wel de paragraaf over verbonden partijen. Van de plusproducten wordt de reserve volledig bij de GGD ondergebracht. Het Algemeen Bestuur vindt dat het risico bij plusproducten bij de GGD moet berusten en in beginsel via de tarieven bij de afnemers worden gelegd. 7.1.2
Weerstandscapaciteit en risico’s in de begroting Weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de GGD beschikt om niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn, te kunnen opvangen. Per 31-12-2010 was daarvoor in de reserves afgerond € 1.109.000 beschikbaar. Risico’s (algemeen) De definitie van een risico bij het bepalen van het benodigde weerstandsvermogen is: een gebeurtenis of omstandigheid met potentieel nadelige financiële gevolgen voor de organisatie. In potentie vormt de exploitatie van de plusproducten een aanmerkelijk groter risico dan de exploitatie van de basisproducten. In de besluitvorming op 18 februari 2010 over het aan te houden weerstandsvermogen wordt daarmee ook rekening gehouden.
bedragen in € 1.000 Tabel 7.1-a Overzicht weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit begroting 2012 Omschrijving Omzet begroting 2012: Bijdragen gemeenten algemeen Bijdragen gemeenten overig Bijdragen rijk, provincies, derden etc. Baten algemene dekkingsmiddelen Bijdragen frictie Onttrekking Ombuigings- en mobiliteitsfonds
Totaal
10.872 1.191 3.403 37 450 442 16.395
Aan te houden reserve
Basisproducten
Plusproducten
Tijdelijke baten
10.872 1.191 3.403 37
10.872
4.631
450 442 892
5%
20%
???
926
???
???
Maximale bedragen basis- en plusproducten
1.470
544
Waarvan geacht wordt aan te houden bij de gemeenten 50% reserve basisproducten
-272
-272
Benodigd aan te houden weerstandsvermogen bij de GGD
1.198
272
926
Weerstandscapaciteit per 31-12-2010
1.109
317
792
Percentage weerstandscapaciteit over structurele baten
92,6%
De GGD Gelre-IJssel bevindt zich momenteel in een fase van krimp, die extra risico’s veroorzaakt. De oorzaak van de krimp is drieledig: 1. congruentie per 1 januari 2011: de overstap gemeente Deventer naar GGD IJsselland en de komst van Heerde naar de GGD Gelre-IJssel. Dit leidt tot 36
minder inkomsten. Voor de resterende frictiekosten betaalt de gemeente Deventer t/m 2014 een aflopende vergoeding. 2. het AB heeft op 25 november 2010 besloten tot de zogenoemde “groene” bezuinigingsmaatregelen. Dit loopt op tot een bezuiniging van ruim 10% in 2013 op de gemeentelijke inwonerbijdrage voor de basistaken. Op 28 april 2011 heeft het AB besloten tot beperkte aanvullende “rode” bezuinigingen (€ 44.000 per jaar). 3. we verwachten dat de gemeenten en andere opdrachtgevers in deze tijd van bezuinigingen minder plusproducten zullen afnemen. De hiervoor beschreven krimp is cijfermatig in de begroting 2012 en meerjarenramingen verwerkt, maar de gevolgen zijn nog niet structureel verwerkt. Zoals blijkt uit het hiervoor gepresenteerde “Overzicht weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit begroting 2012”, zijn er tijdelijke baten voor € 870.000 opgenomen in de begroting 2012. De meerjarenraming geeft aan dat er in 2013 nog meer krimp is te verwachten. Verder beslist het Algemeen Bestuur op 28 april 2011 nog over meer bezuinigingen, de zogenoemde “rode” scenario’s. Concreet te noemen risico’s GGD Gelre-IJssel: a. De krimp wordt tijdelijk opgevangen door bijdragen frictie en bijdragen uit het Ombuigings en mobiliteitsfonds. Effectuering van de krimp in de bedrijfsvoering, waaronder vermindering van de vaste formatie, moet nog grotendeels plaatsvinden. b. Onvoldoende flexibiliteit: De grote mate van vaste formatie bij de GGD, het relatief geringe natuurlijk verloop en het recht op een herplaatsingstermijn van twee jaar, maken het ingewikkeld om tot tijdige bijstelling van de lasten te komen. c. Wij zullen bij de jaarrekening 2010 voorstellen om € 1,4 miljoen te reserveren voor het Ombuigings- en mobiliteitsfonds. Het Algemeen Bestuur heeft hiermee in beginsel ingestemd en beslist definitief op 30 juni 2011. Het bedrag is nog niet toereikend om de geraamde onttrekkingen in de meerjarenramingen op te vangen. d. Risico’s (voormalig) personeel: de GGD is eigen risicodrager bij ziekte en werkloosheid en bepaalde WIA-verplichtingen. De GGD heeft de taak zelf de inspanning te leveren voor re-integratie van deze medewerkers in een organisatie buiten de GGD als interne plaatsing niet mogelijk is.
Mate van weerstandscapaciteit om risico’s op te vangen Uit het hiervoor gepresenteerde “Overzicht weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit begroting 2012” blijkt dat er voor de structurele baten een percentage weerstandscapaciteit van 92,6% is opgebouwd. Er is nog € 89.000 nodig om op basis van de vastgestelde criteria de 100% norm te realiseren. Het spanningsveld bestaat daardoor niet zozeer uit onverwachte niet begrote kosten. Deze kunnen in redelijke mate door de weerstandscapaciteit worden gedekt. De risico’s liggen vooral in de vraag of het de GGD Gelre-IJssel lukt de lasten tijdig om te buigen en tijdig zorg te dragen voor voldoende effectiviteitswinst en efficiencywinst. Het gaat om realisatie van een organisatie die met een krap budget in staat is om haar taken naar behoren uit te voeren.
37
7.2
Financiering Inleiding De paragraaf financiering is een verplicht voorgeschreven onderdeel van de programmabegroting. Artikel 13 van het BBV luidt als volgt: “De paragraaf betreffende de financiering bevat in ieder geval de beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille”. De invoering van de financieringsparagraaf hangt samen met de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido), die in 2001 in werking is getreden. De financieringsparagraaf is een belangrijk instrument voor het transparant maken en daarmee voor het sturen, beheersen en controleren van de financieringsfunctie. Het Algemeen Bestuur heeft het Treasurystatuut (ook wel financieringsstatuut genoemd, voorgeschreven in artikel 212 van de Gemeentewet) op 1 juli 2010 vastgesteld. Het Treasurystatuut van GGD GelreIJssel gaat uit van: • zoveel mogelijke interne financiering, • risicomijdende gedragslijn • rekeninghoudend met deze randvoorwaarden, het optimaliseren van de renteresultaten. Om het liquiditeitenbeheer bij een overschot aan middelen te optimaliseren heeft de GGD de rekening-courantovereenkomst met de BNG (Bank Nederlandse Gemeenten) een aantal jaren geleden uitgebreid met een depotarrangement. Dit levert niet in alle situaties het gewenste rendement op. Wij zullen binnen de risicomijdende voorwaarden van het Treasurystatuut, de mogelijkheden benutten om de renteresultaten te verbeteren. Verwacht wordt dat het ook in 2012 niet nodig zal zijn externe financieringsmiddelen aan te trekken, maar dat volledig gebruik kan worden gemaakt van interne financiering. Kapitaalgoederen De rekening 2010 heeft per 31-12-2010 een boekwaarde van kapitaalgoederen van afgerond € 536.000. Bij de 1e wijziging op de programmabegroting 2011 zal het Algemeen Bestuur een geactualiseerde staat van activa worden aangeboden. Naar verwachting zal daarin de verwachte boekwaarde niet substantieel afwijken. Zoals in hoofdstuk 3 bij de uitgangspunten al is aangegeven, stellen wij voor om bij interne financiering voor activa uit te gaan van een rentepercentage van 3,1%.
7.3
Bedrijfsvoering
7.3.1
Inleiding Het BBV schrijft een paragraaf Bedrijfsvoering voor die inzicht geeft in de stand van zaken en de beleidsvoornemens op dit gebied. De reden hiervoor is dat de bedrijfsvoering van belang is voor het verwezenlijken van de programma’s. Het Dagelijks Bestuur is op bestuurlijk niveau verantwoordelijk voor de bedrijfsvoering van de GGD. Gekozen is voor “besturen op afstand” en een ruim mandaat aan de leidinggevende van de GGD. De algemeen directeur is integraal 38
eindverantwoordelijk voor de werkzaamheden van de totale GGD-organisatie en is als zodanig rechtstreeks verantwoording verschuldigd aan het Dagelijks Bestuur. Op managementniveau heeft de GGD als uitgangspunt dat de managers van de verschillende organisatieonderdelen integraal verantwoordelijk zijn de bedrijfsvoering en voor de afstemming met andere organisatieonderdelen. Het Bedrijfsbureau (met de onderdelen financiën, P&O, I&A en facilitaire zaken) en het Directiebureau (communicatie, directiesecretariaat, directiesecretaris) richten zich op de ondersteuning van bedrijfsprocessen. Inhoudelijke productondersteuning wordt geleverd door het Kennis- en Expertisecentrum (KEC), waar de functies kennis en expertise, kwaliteit en beleid zijn ondergebracht. 7.3.2
Beleidskader voor de bedrijfsvoering De Strategische Visie uit 2009 vormt ook het kader voor de bedrijfsvoering van de GGD. Hierbij staat voorop dat de GGD effectiviteit en doelmatigheid nastreeft. Om de afstand tot de gemeenten te verkleinen, wil de GGD de bestuurbaarheid door de gemeenten te vergroten. Daarom draagt de bedrijfsvoering ertoe bij dat: • de GGD het inzicht vergroot in de effectiviteit (maatschappelijk rendement) en doelmatigheid van de uitgaven • de GGD de gemeenten meer en toegankelijker inzicht biedt in zijn producten en functioneren (meer specifiek onderwerpen als: organisatiestructuur, basisen plusproducten, meerjarenbeleid, verdeling van verantwoordelijkheden, productenoverzicht en wie men voor welke vraag moet benaderen). Zoals in het Algemeen Bestuur bij de vaststelling van de Strategische visie 20092013 is afgesproken, evalueren wij deze tussentijds in 2011. Dit gebeurt in de eerste helft van 2011. Wij stellen op basis van deze evaluatie en van nieuwe ontwikkelingen en inzichten een bestuursagenda op voor de lopende bestuursperiode t/m 2014. Het Algemeen Bestuur bespreekt deze tijdens de bestuursconferentie op 30 juni 2011.
7.3.3
Verandertraject bedrijfsvoering In 2010 heeft adviesbureau BMC de bedrijfsvoering bij GGD Gelre-IJssel doorgelicht. De reden voor dit onderzoek was ten eerste de noodzaak tot bezuiniging op de ondersteunende functies als gevolg van congruentie en bezuinigingen (20% krimp). De tweede reden was de noodzaak van een verbeterslag om de komende jaren aan de eisen van bestuur en management te kunnen voldoen. BMC heeft geadviseerd op de diverse deelgebieden van het Bedrijfsbureau en het Directiebureau een visie te ontwikkelen en veranderingen in de organisatie en werkprocessen te realiseren. Op basis van de conclusies en adviezen van BMC is de GGD begin 2011 gestart met een verandertraject. De algemeen directeur heeft een verandermanager aangetrokken voor het eerste halfjaar van 2011. In deze periode worden de eerste belangrijke stappen gezet, om te beginnen visies en plannen van aanpak voor de ondersteuning op het gebied van P&O, financiën, informatisering en automatisering en facilitaire zaken. Een belangrijk aspect is ook de samenhang tussen de verschillende onderdelen, om tot integrale dienstverlening te komen. De uitvoering van het verbetertraject zal tot in 2012 doorlopen. 39
7.3.4
Realisering 20% krimp GGD Gelre-IJssel moet in de periode 2010-2013 een “krimp” op de totale inwonerbijdrage voor de basisproducten realiseren van ten minste 20%. Dit is het gevolg van de vastgestelde bezuinigingsmaatregelen (“groen” en “rood” en van de congruentie (vertrek gemeente Deventer per 1-1-2011 naar GGD IJsselland). Voor 2012 zijn de effecten al opgenomen in deze concept-begroting 2012. Niettemin is de werkelijkheid dat GGD Gelre-IJssel een bijzonder actief beleid moet voeren om de taakstelling te bereiken. Om de overgang naar de nieuwe situatie te kunnen verwezenlijken zijn middelen beschikbaar uit de aflopende frictiekostenvergoeding van de uitgetreden gemeente Deventer en – indien het Algemeen Bestuur hiertoe definitief besluit – een tijdelijk Ombuigings- en mobiliteitsfonds. Het gaat bij de congruentie vooral om het terugbrengen van kosten van grootschalige, centraal georganiseerde uitvoerende functies en overhead. Het overzicht van de in de jaren 2011, 2012 en 2013 te realiseren “groene” en “rode” bezuinigingen staat in een bijlage (Hoofdstuk 1, p. 55).
7.3.5
Congruentie van regio’s Het rijksbeleid is gericht op 25 gelijkvormige regio’s voor veiligheid en gezondheid. Dit zal wettelijk worden geregeld als de zogenoemde tweede tranche van de Wet publieke gezondheidszorg van kracht wordt. Het kabinetRutten heeft uitgesproken dat de vorming van de landelijke politie met tien regio’s geen gevolgen heeft voor de indeling van veiligheids- en GGD-regio’s. De congruentie voor de regio Noord- en Oost-Gelderland / Gelre-IJssel is gerealiseerd, met uitzondering voor de gemeente Hattem. Deze gemeente wil vooralsnog niet overstappen van GGD IJsselland (Zwolle) naar de GGD GelreIJssel, vanwege de sterkte oriëntatie op Zwolle. Hattem heeft dan ook niet deelgenomen aan het congruentietraject in 2010 met de gemeente Deventer en Heerde. De gemeente Hattem blijft welkom bij de GGD Gelre-IJssel. Wij zullen wel als randvoorwaarden hanteren dat deze gemeente verantwoordelijk is voor eventuele toetredingskosten en verder op dezelfde condities deelneemt aan de Samenwerkingsregeling GGD Gelre-IJssel als de reeds deelnemende gemeenten.
7.3.6
Algemene beleidsprioriteiten bedrijfsvoering Samenvattend zijn de algemene beleidsprioriteiten voor de bedrijfsvoering: • het uitvoeren van de in 2011 vast te stellen bestuursagenda 2011-2014 • het vervolg geven aan het in 2011 gestarte verandertraject voor de bedrijfsvoering • het realiseren vastgestelde bezuinigingen (zie ook de deelprogramma’s jeugdgezondheidszorg en openbare gezondheidszorg). • het positief tegemoet treden van een initiatief van de gemeente Hattem tot toetreding tot GGD Gelre-IJssel.
40
7.3.7
Prioriteiten bedrijfsvoering In aanvulling op de zaken die hiervoor al zijn aangegeven, vermelden we per onderdeel de belangrijkste prioriteiten voor de bedrijfsvoering in 2012. Personeel & organisatie • het bijdragen aan het opvangen van het personele gevolgen van de bezuinigingen op basis van het in 2011 vast te stellen Sociaal statuut, met name door mobiliteit te stimuleren en betrokken medewerkers van werk te begeleiden • het voorzetten van het ontwikkelingstraject voor de organisatiecultuur van de GGD, gericht op versterking van klantgerichtheid, samenwerking en toekomstgerichtheid • het implementeren van een verbeterd personeels- en managementinformatiesystemen, in aansluiting op de in 2011 op te stellen meerjarenvisie Informatisering & Automatisering • het versterken van de ondersteuning bij de ontwikkeling van het strategisch organisatie- en personeelsbeleid, op basis van een vastgestelde HRM-visie Financiën en controlling • het voortzetten van het verbeteringstraject voor de administratieve organisatie en interne controle, met als doelen een betere interne beheersing (“in control” zijn) en een (financiële) rechtmatigheidsverklaring • het leveren van tijdige en adequate management- en sturingsinformatie voor bestuur en management, als basis voor integrale advisering over de bedrijfsvoering Informatievoorziening & automatisering • het uitvoeren van de in 2011 op te stellen meerjarenvisie I&A, met als ambities dat GGD-medewerkers flexibel kunnen werken (het “nieuwe werken”) en diensten aan cliënten kunnen verlenen op decentrale locaties. De ICT-ondersteuning moet betrouwbaar en betaalbaar zijn. Facilitaire zaken • het (geleidelijk) realiseren van een huisvestingsbeleid op basis van de uitgangspunten decentrale positionering van uitvoerende diensten, herkenbaarheid in en spreiding over de regio’s, flexibiliteit, kostenreductie en doelmatige huisvesting van centrale functies • het realiseren van en digitaal postregistratie- en archiveringssysteem Relatiebeheer • het versterken van de band met gemeenten in kader van advisering en relatiebeheer. Daarbij ligt de nadruk meer op de gemeentelijke en regionale schaal (d.w.z. Noord-Veluwe. Oost-Veluwe/Midden-IJssel, Achterhoek) en – voor de aansturing van de jeugdgezondheidszorg - op aansluiting bij de wethouders en ambtenaren jeugdbeleid. Communicatie • het versterken van de in- en externe communicatie op basis van het in 2011 opgestelde corporate communicatieplan, met als doel dat de GGD dichtbij gemeenten, samenwerkingspartners, intermediairen en publieksdoelgroepen 41
staat en dat voor deze doelgroepen helder is waar de GGD Gelre-IJssel voor staat. Kwaliteit • het ondersteunen van de kwaliteitsverbetering in de zorg die GGD GelreIJssel levert, vooral bij de periodieke beoordelingen door de certificerende instelling en bij het borgen van verbeteracties en –plannen.
7.4
Verbonden partijen
7.4.1
Inleiding Verbonden partijen zijn partijen waarmee GGD Gelre-IJssel een bestuurlijke relatie heeft én waarin hij een financieel belang heeft. Op basis van het BBV moeten wij in de programmabegroting ingaan op de visie op de verbonden partijen (in samenhang met de doelstellingen in de begroting) en de beleidsvoornemens over de verbonden partijen. Bij de taak van de GGD binnen de publieke gezondheidszorg hoort vanzelfsprekend dat de GGD relaties onderhoudt met tal van partijen op bestuurlijk, management- en uitvoerend niveau. Het aantal gevallen waarin sprake is van zowel een bestuurlijk als een financieel belang, is echter zeer beperkt. Om een zo volledig mogelijk beeld te geven op dit punt, hanteren wij het begrip “verbonden partij” hier wat ruimer dan formeel noodzakelijk.
7.4.2
Met de GGD verbonden partijen De GGD heeft als verbonden partijen – in ruime zin – te maken met GGD Nederland en de samenwerking van de zes GGD’en binnen de Kring OostNederland. GGD Nederland De GGD is aangesloten bij GGD Nederland, de landelijke vereniging van GGD’en. De algemeen directeur maakt uit hoofde van zijn functie deel uit van de algemene ledenvergadering en de GGD draagt een jaarlijkse bijdrage af. GGD Nederland behartigt, in samenwerking met o.a. de VNG en GHOR Nederland, de belangen van de gemeentelijke gezondheidsdiensten op landelijk niveau. Voor bepaalde GGD-taken maakt GGD Nederland afspraken met landelijke opdrachtgevers, zoals COA (Centraal orgaan Opvang Asielzoekers) en zorgverzekeraars. De voorzitter van GGD Gelre-IJssel neemt deel aan het landelijk platform GGDbestuurders, dat de VNG heeft ingesteld als voorportaal voor de commissie Gezondheid en Welzijn. GGD’en Kring Oost-Nederland GGD Gelre-IJssel werkt samen met de andere GGD’en in Overijssel en Gelderland binnen de Kring Oost-Nederland (KON). Het betreft een combinatie van samenwerking op vrijwillige basis en samenwerking die wordt gestimuleerd door het ministerie van VWS en het RIVM. Voor enkele uitvoerings- en 42
coördinatietaken kent het RIVM middelen toe aan de gezamenlijke GGD’en per landsdeel. In de KON is elke GGD verantwoordelijk voor de coördinatie en uitvoering op één of meer van de verschillende taakgebieden. Per onderwerp worden samenwerkingsafspraken gemaakt. 7.4.3
Visie en beleid voor verbonden partijen GGD Nederland Wij zien de waarde van GGD Nederland als brancheorganisatie en GGD GelreIJssel blijft hierin actief deelnemen. Daarbij zullen wij ernaar streven dat GGD Nederland zich sterker richt op de belangen en opvattingen van de aangesloten GGD’en en hun gemeenten. Voor contracten namens de GGD’en met derden heeft GGD Nederland per geval een mandaat nodig. Wij ondersteunen het streven van GGD Nederland naar een nauwe samenwerking met de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten), het landelijk platform GGD-bestuurders en GHOR Nederland. GGD’en Kring Oost-Nederland De samenwerking met de collega-GGD’en in Oost-Nederland levert voordeel op voor de kwaliteit en de efficiency van de dienstverlening bij alle deelnemers. Wij zullen het initiatief nemen om verdergaande mogelijkheden tot kostenbesparing door samenwerking tussen GGD te onderzoeken. Steeds zullen wij doelmatigheid en toegevoegde waarde van de samenwerking in het oog houden.
43
FINANCIËLE BEGROTING 8
Overzicht baten en lasten deelprogramma’s In dit onderdeel zijn de baten en lasten van de twee deelprogramma’s opgenomen. Tevens geven wij hier per deelprogramma de inwonerbijdragen per gemeente weer. Het betreft nog een voorlopige verdeling gebaseerd op de begroting 2011. Nadat de Productenbegroting 2012 is opgesteld, is er meer inzicht in de geraamde baten en lasten van de deelprogramma’s Openbare gezondheidszorg en Jeugdgezondheidszorg met bijbehorende producten. Wij zullen in het najaar aan het Algemeen Bestuur de geactualiseerde financiële begroting aanbieden, tegelijk met de 1e wijziging op de Programmabegroting 2012. Voor de inwonerbijdrage van de gemeenten heeft dit geen consequenties.
8.1
Baten en lasten programma GGD Gelre-IJssel bedragen in € 1.000
Tabel 8.1-a Overzicht Programma GGD Gelre-IJssel Omschrijving
Rekening 2010
Begroting 2011 (incl. 1e wijziging)
2012
Apparaatskosten Overige kosten rechtstreeks op de producten
14.749 2.395
14.160 2.359
Taakstelling Lasten totaal
17.145
-162 16.358
11.163 0
10.872 0
1.695 633
1.191 450
TOTAAL PROGRAMMA GGD GELRE-IJSSEL Lasten:
Baten: Bijdragen gemeenten algemeen Bijdragen gemeenten, i.v.m. inzet personeel Bijdragen gemeenten overig Bijdrage Frictie Bijdrage uit reserves Overige inkomsten Baten totaal Resultaat voor bestemming
3.654
442 3.403
17.145
16.358
0
0
De baten en lasten van het programma GGD Gelre-IJssel, kolom 2012 komt in grote lijnen overeen met de kolom 2012 in het overzicht in § 6.1.1, Overzicht baten en lasten (p. 31).
45
8.2
Baten en lasten deelprogramma Jeugdgezondheidszorg bedragen in € 1.000
Tabel 8.2-a Overzicht deelprogramma Jeugdgezondheidszorg Omschrijving
Rekening 2010
Begroting 2011 (incl. 1e wijziging)
2012
7.056
7.155
489
489 0
7.545
7.644
6.781
6.538
373
0 160
DEELPROGRAMMA JEUGDGEZONDHEIDSZORG Lasten: Apparaatskosten Overige kosten rechtstreeks op de producten Taakstelling Lasten totaal Baten: Bijdragen gemeenten algemeen Bijdragen gemeenten, i.v.m. inzet personeel Bijdragen gemeenten overig Bijdrage Frictie Bijdrage uit reserves
0 588
Overige inkomsten Baten totaal Resultaat voor bestemming
414
358
7.569
7.644
-24
0
Het deelprogramma Jeugdgezondheidszorg bestaat uit de JGZ-basisproducten en JGZ-plusproducten. Voor de opsomming van de (deel)producten die hierin zijn opgenomen, verwijzen wij naar hoofdstuk 4, Deelprogramma Jeugdgezondheidszorg (p. 23). De bovenstaande cijfers zijn nog globaal.
8.3
Baten en lasten deelprogramma Openbare Gezondheidszorg bedragen in € 1.000
Tabel 8.3-a Overzicht deelprogramma Openbare gezondheidszorg Omschrijving
Rekening 2010
Begroting 2011 (incl. 1e wijz.)
2012
Apparaatskosten
7.005
7.153
Overige kosten rechtstreeks op de producten Taakstelling
1.907
1.907 0
Lasten totaal
8.911
9.060
DEELPROGRAMMA OPENBARE GEZONDHEIDSZORG Lasten:
46
Baten: Bijdragen gemeenten algemeen Bijdragen gemeenten, i.v.m. inzet personeel Bijdragen gemeenten overig
4.377
4.334
1.322
0 1.031
Bijdrage Frictie Bijdrage uit reserves
0 697
Overige inkomsten Baten totaal Resultaat voor bestemming
3.174 8.873
2.998 9.060
39
0
Het deelprogramma Openbare Gezondheidszorg bestaat uit diverse basis- en plusproducten. Voor de opsomming van de (deel)producten die hierin zijn opgenomen, verwijzen wij naar hoofdstuk 5, Deelprogramma Openbare gezondheidszorg (p. 27). De hiervoor genoemde cijfers zijn nog globaal.
8.4
Administratieve correctie op de deelprogramma’s bedragen in € 1.000
Tabel 8.4-a Overzicht baten en lasten correctie Omschrijving
Rekening 2010
Begroting 2011 (incl. 1e wijziging)
2012
ADMINISTRATIEVE CORRECTIE op voorgaande deelprogramma's Lasten: Apparaatskosten Overige kosten Taakstelling Lasten totaal
689
689
-147 -37 -162 -346
Baten: Bijdragen gemeenten algemeen
4
Bijdragen gemeenten, i.v.m. inzet personeel Bijdragen gemeenten overig
0 0
Bijdrage Frictie Bijdrage uit reserves
633
450 -843
Overige inkomsten Baten totaal
66 703
47 -346
Resultaat voor bestemming
-15
0
De raming omvat aan de ene kant enkele tijdelijke inkomensstromen, zoals de bijdragen voor frictie (samengaan GGD Noord-Veluwe t/m 2011 en vertrek Deventer 2011-2014) en de bijdragen uit reserves (Ombuigings- en mobiliteitsfonds). Aan de andere kant zijn de apparaatskosten tijdelijk nog hoger dan het daarvoor aanwezige budget. Dit leidt er toe dat een deel van lasten en baten niet via de producten gaat. Om het geheel af te stemmen met de lasten in hoofdstuk 6 van de Programmabegroting, wordt deze administratieve correctie toegevoegd. 47
8.5
Inwonerbijdragen Op de volgende pagina geven wij een voorlopig overzicht van de (inwoner-) bijdragen van de gemeenten voor de twee deelprogramma’s Jeugdgezondheidszorg en Openbare gezondheidszorg. Daarin zijn de frictiekosten pondspondsgewijs over de deelprogramma’s verdeeld. De verdeling over de beide deelprogramma’s wordt na het opmaken van de Productenbegroting 2012 geactualiseerd.
48
Tabel 8.5-a Bijdrage per gemeente begroting 2012 en (voorlopige) verdeling over deelprogramma's Aantal Gemeente
Geraamde bijdrage 2012
inwoners Totaal
Jeugdgezondheidszorg
Openbare Gezondheidszorg
799.094
10.876.364
6.542.594
4.333.770
Aalten
27.437
373.441
224.641
148.801
Berkelland
44.855
610.516
367.251
243.265
01-01-2011 (voorlopig) Geraamde/te ramen bijdragen
Bronckhorst
37.684
512.912
308.538
204.374
Doetinchem
56.036
762.699
458.796
303.903
Montferland
34.977
476.067
286.375
189.693
Oost Gelre
30.113
409.864
246.551
163.313
Oude IJsselstreek
39.914
543.264
326.796
216.468
Winterswijk
29.016
394.933
237.569
157.364
Apeldoorn
156.196
2.125.963
1.278.857
847.106
Brummen
21.211
288.700
173.665
115.035
Epe
32.862
447.280
269.058
178.222
Heerde
18.302
249.106
149.848
99.258
Lochem
33.281
452.983
272.489
180.495
Voorst
23.708
322.686
194.110
128.577
-4.241
-4.241
korting i.v.m. logopedie Zutphen
47.054
640.446
385.255
255.191
Elburg
22.314
303.713
182.696
121.017
Ermelo
26.141
355.802
214.030
141.772
Harderwijk
44.936
611.618
367.914
243.704
Nunspeet
26.668
362.975
218.345
144.630
Oldebroek
22.659
308.409
185.521
122.888
Putten
23.730
322.986
194.290
128.696
Totaal
799.094
10.872.123
6.538.353
4.333.770
49
BIJLAGEN
51
9
Informatie Staat van activa (staat C, investeringen 2012)
De Staat van activa, met daarin opgenomen de voor 2012 geraamde investeringen, zal bij begrotingswijziging op 24 november 2011 ter vaststelling aan het Algemeen Bestuur worden aangeboden. In deze wijziging worden de gevolgen van de in medio 2011 opgestelde Productenbegroting 2012 verwerkt. Dan ontstaat ook een voldoende uitgewerkt beeld van de investeringen in 2012. Voor de inwonerbijdrage van de gemeenten heeft dit geen consequenties. De voorgenomen investeringen moeten passen binnen de financiële kaders die in de Programmabegroting 2012 worden bepaald.
53
10
Overzichten “groene” en “rode” bezuinigingsmaatregelen
55
Naam product
Redenen/mogelijkheden
2.
Maatregelen met advieskleur groen: vastgesteld door AB 25-11-2010 AGZ
2.1.1
Infectieziektebestrijding
minder huisbezoeken voor voorlichting en advies en bij bron- en contact opsporing
2.2.1 2.2.2 2.3.1 2.3.2 2.4.1
Tuberculosebestrijding Tuberculosebestrijding SOA bestrijding SOA bestrijding Medische Milieukunde
Doelmatiger inzet TBC arts Administratie efficiënter organiseren en deels centraliseren Schaalvergroting meer consulten spreekuren SOA en Sense Europese aanbesteding, laboratoriumkosten 2012 en volgend Beperking huisbezoeken met 40% bij vragen burgers
2.4.2
Medische Milieukunde
Bezuiniging 25% op gezamenlijke 2e lijnsexpertise MMK GGD'en Oost Nederland
3.
JGZ
3.3.1
Spraak- & taalscreening 5-jarigen
4. 4.1.1 4.1.2
KEC Gezondheidsmonitors Gezondheidsmonitors
4.2.1
rVTV
4.6.1 4.7.1 4.9.1 4.12.2 4.13.1
Opbouwen en onderhoud. preventiestructuur Publieksinformatie
Taal- en spraakscreening niet meer door logopedist laten plaatsvinden maar toevoegen aan periodiek gezondheidsonderzoek (PGO) groep 2 door jeugdarts Volwassen- en ouderenmonitor samenvoegen Monitor Maatschappelijke Zorg niet meer uitvoeren
Inwonerbijdrage bij benadering
Beoogd structureel effect t.o.v. programmabegroting 2011
2011 2012 2013 Na congruentie, bedragen excl. Deventer, incl. Heerde
741.392
22.714
879.494 536.964
13.629 54.514
408.856
18.171
0
22.714
22.714
14.537 27.257 54.514 90.857 18.171
45.428 40.886 54.514 90.857 18.171
13.629
13.629
1.037.767
163.542
454.284
576.941
289.833
2.726
2.726
65.417 28.166
rVTV in 2014 niet uitbreiden met gezondheidsgegevens van andere organisaties
128.108
Kiezen voor 1 preventiestructuur per subregio
139.011
57.240
57.240
57.240
74.503
13.629
13.629
13.629
1.817
1.817
Verschuiving taken naar andere discipline Volledig digitaliseren en schriftelijke uitgave factsheets Gezondheidsatlas stopzetten Halvering advisering t.b.v. basisdienstverlening Advisering GGD maatschappelijke zorg Projectmanagement De dienstverlening aan gemeenten wordt met 75% afgebouwd Totaal maatregelen met advieskleur groen
29.983
69.051 757.746
909
2.726
13.629
123.565
22.714 369.787
44.520 818.620
68.143 1.141.162
57
Naam product
4.
Redenen/mogelijkheden
Maatregelen met advieskleur rood: vastgesteld door AB 28-04-2011 KEC regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning (rVTV)
Inwonerbijdrage bij benadering
Beoogd structureel effect t.o.v. programmabegroting 2011
2011 2012 2013 Na congruentie, bedragen excl. Deventer, incl. Heerde
in 2014 uitgeven in drie regionale rapporten (Achterhoek, OostVeluwe / Midden-IJssel en Noord-Veluwe) en de lokale rapporten laten vervallen
Interne advisering binnen de GGD expertise-arts jeugdgezondheidszorg Totaal maatregelen met advieskleur rood
Totaal maatregelen (loon- en prijspeil oorspronkelijke begroting 2011)
Inwonerbijdrage 2011 totaal excl. Digitaal dossier
369.787
11.256.829
6.112
6.112
36.960 43.072
36.960 43.072
861.692
1.184.234
In procenten van de inwonerbijdrage 3,3% 7,7% 10,5%
58
59