CONCEPT-PROGRAMMABEGROTING 2008
Gemeente Drimmelen
Versie 2 oktober 2007 Vast te stellen op 1 november 2007
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Aan de Raad Made, 2 oktober 2007
Raadsvergadering: 1 november 2007
Aan de commissie: Datum vergadering: Agendapunt :
Nummer raadsnota:
Onderwerp: Programmabegroting 2008 Portefeuillehouder: allen Ambtelijke coördinatie: afdeling Middelen Steller: W. van Mourik / M. Verbunt
Bijlagen: Ter inzage: 1. Raadsbesluit 2. Bijlage Nieuw beleid, niet opgenomen in de begroting 3. Verklaring t.b.v. provinciaal versoepeld toezicht 4. Programmabegroting 2008
Voorstel: 1. De programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen vast te stellen overeenkomstig de gepresenteerde inkomsten en uitgaven per programma. 2. Goedkeuring te geven aan de inzet (onttrekkingen en stortingen) van reserves voor een bedrag van € 773.740, overeenkomstig bijlage 2, pagina 136 van de programmabegroting. 3. Goedkeuring te geven aan de per programma aangegeven investeringen. 4. Akkoord te gaan met het OZB-opbrengstvolume ten behoeve van de nog te berekenen OZB-tarieven op basis van de loon-prijsontwikkeling uit de septembercirculaire. 5. Het college de opdracht tot uitvoering van de programmabegroting te verstrekken. 6. De optimaliseringsvoorstellen goed te keuren (b. Voorstellen ter invulling van de optimaliseringsdoelstelling). 7. De voorstellen voor nieuw beleid goed te keuren. 8. In te stemmen met voortzetting van de deelname aan de proef financieel toezicht op gemeenten.
Aanleiding Voor u ligt de tweede programmabegroting in uw raadsperiode. Een begroting voor 2008 en een meerjarenperspectief voor 2009 t/m 2011. Er is de laatste maanden hard gewerkt om van de Optimaliseringsslag een succes te maken. In voorliggend voostel wordt aangegeven welke mogelijkheden er zijn om de optimaliseringsdoelstelling in te vullen. Cijfermatig is hiervan nog niets verwerkt in de begroting; het na de eerste Bestuursrapportage 2007 nog structureel te realiseren bedrag van € 231.000 (2008) is als taakstelling opgenomen (invulling van de taakstelling verbetert het begrotingssaldo dus niet). In juni 2007 heeft u ingestemd met de Kadernota 2008. Doordat het Ministerie van Binnenlandse Zaken pas na behandeling van de Kadernota 2008 de junicirculaire had gepubliceerd, ontbrak op dat moment het financiële inzicht om keuzes te kunnen maken. De juni- en septembercirculaire lieten een positief beeld zien, zodat het mogelijk is gebleken uitvoering te geven aan de Kadernota en een structureel sluitende begroting te presenteren.
i
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
In de navolgende onderdelen van dit raadsvoorstel wordt ingegaan op: a. Financieel kader; b. Voorstellen ter invulling van de optimaliseringsdoelstelling; c. Effecten juni- en septembercirculaire 2007; d. Ontwikkelingen na eerste Bestuursrapportage; e. Inzet reserve maatschappelijke knelpunten; f. Toeristenbelasting; g. Uitvoeringsplannen Wijde Biesbosch; h. Resultaten Go/WAVA a. Financieel kader Voor het opstellen van de programmabegroting 2008 zijn de volgende uitgangspunten richtlijn geweest: • De jaarschijf 2008 van de eerste bestuursrapportage 2007 (Berap I) is het vertrekpunt; • Raadsbesluiten met financiële consequenties, genomen na de Berap I, zijn in de begroting verwerkt; • Zowel de juni- als de septembercirculaire met betrekking tot het gemeentefonds zijn verwerkt; • Een inflatiecorrectie van 1,00% is toegepast, tenzij anders contractueel is vastgelegd. Voorgesteld wordt een hoger inflatiepercentage toe te passen; zie onderdeel c. Effecten juni- en septembercirculaire 2007; • Voor salarissen en sociale lasten is een stijging van 4,00% meegenomen voor 2008, hierna 2,00%; • Een 100% dekking afvalstoffenheffing, rioolrechten en begrafenisrechten is gehanteerd. Dit betekent dat: o Het tarief voor de afvalstoffenheffing is verhoogd met ca. 5,35%; o Het tarief voor het rioolrecht gemiddeld verhoogd wordt met 5,85 %; o Het tarief voor begrafenisrechten is verhoogd met 2,85%; • de mutaties van de overige heffingen/tarieven zijn: o Leges + 2,85%, met uitzondering van bouwleges (optimalisering); o Hondenbelasting, marktgelden, brandweerrechten en precario + 2,85%; o Toeristenbelasting naar € 1,-. • De tarieven onroerende-zaakbelasting zijn vooralsnog niet bekend; het opbrengstvolume 2007 is verhoogd met 2,85%. • Voor de post onvoorzien is de provinciale norm aangehouden. Dit komt neer op ruim € 125.000. Voor nadere toelichting over tarieven verwijzen wij u naar de paragraaf ‘Lokale heffingen’. Wij hebben u toegezegd transparant te zullen zijn in de mutaties die zijn of worden aangebracht in de begroting 2008 ten opzichte van de laatst bekende meerjarenraming. Als uitgangspunt is genomen uw vastgestelde meerjarenraming bij de Berap I 2007. Het meerjarenperspectief na Berap I 2007 vertoont de eerste jaren een begrotingstekort en vanaf 2010 een overschot. In dit meerjarenperspectief is een structurele bezuinigingstaakstelling (Optimaliseringslag) opgenomen van € 400.000. Meerjarenperspectief na Berap 1 - 2007 (bedragen x € 1.000) Omschrijving 2008 Verwacht meerjarenperspectief na Berap 1 2007 -€ 189 N
2009 -€ 35 N
2010 € 298 V
2011 € 262 V
ii
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
b. Voorstellen ter invulling van de optimaliseringsdoelstelling; Bij de begrotingsbehandeling 2007, heeft het college een dekkingsvoorstel ingediend van € 200.000 te realiseren middels het ‘Optimaliseringsproces’. Als mogelijkheden om de financiële situatie van de gemeente Drimmelen te verbeteren zijn in de begroting 2007 genoemd: • Het kritisch langslopen van de investeringslijst met de mogelijkheid om de investeringen meer in de tijd te spreiden; • Het afstoten van gemeentelijke gebouwen teneinde het structurele tekort in het onderhoudsprogramma Planon op te lossen; • De verkoop en/of verhuur van snippergroen; • Een fundamentele discussie over het voorzieningenniveau in onze zes kernen; • Efficiencyverbetering van de gemeentelijke organisatie. Op 9 november 2006 heeft u het door de Lijst Harry Bakker, het CDA, Groen Drimmelen en de VVD ingediende amendement aangenomen waarbij de € 200.000 reeds in 2007 gerealiseerd diende te worden en vanaf 2008 € 400.000. In juni 2007 heeft u het plan van aanpak optimalisering 2008 e.v. jaren ontvangen. Hierin zijn de uit te voeren werkzaamheden uitgezet in de tijd: • Korte termijn (bijvoorbeeld bezuinigingen); • Middellange termijn (bijvoorbeeld de benchmarkonderzoeken) en • Lange termijn visie/strategie m.b.t. onze gemeente Drimmelen, maar ook een discussie over het voorzieningenniveau van de kernen. Korte Termijn De eerste ronde van de Optimaliseringslag was gericht op het voorbereiden en het starten van het proces door het uitvoeren van het Plan van Aanpak. Door het minutieus doorlopen van de begroting op het niveau van kostenplaatsen is de nog aanwezige ruimte in beeld gebracht. Het oog was daarbij vooral gericht op het zoeken van vrijvallende middelen die een resultante zijn van de volgende omstandigheden: • Kostendekkend maken van activiteiten • Wegvallen van de ingeschatte noodzaak tot subsidiëren c.q. bekostigen • Keuzes op het gebied van uitbesteden of inbesteden • Eenduidige toerekening van (lagere) kosten • Lagere kostenramingen op basis van ervaringscijfers (onderuitputting) • Fasering van investeringen De uitkomst van de eerste ronde van de Optimaliseringslag is vooral het resultaat van de werkgroep Kritische Blik. Het werk van deze werkgroep heeft geleid tot het realiseren van de eerste € 200.000,- in 2007 (bij de Bestuursrapportage 1 2007) en het behalen van de afgesproken financiële structurele taakstelling van € 400.000,- bij de voorliggende begroting 2008 en volgende jaren. Hiermee is het “laaghangend fruit geplukt” en dienen voor de volgende ronden van de Optimaliseringslag de blik gericht te worden op andere zaken Middellange Termijn De twee ronde van de Optimaliseringslag zal voor een deel nog het resultaat zijn van ingezette acties door de werkgroep Kritische Blik. Diverse mogelijkheden op het gebied van besparingen en (kosten)efficiënter werken worden op dit moment onderzocht maar vergen meer tijd. Wij zullen bij de Bestuursrapportage 1 2008/kadernota 2009 hierop terugkomen, of indien hier aanleiding voor is met een tussentijdse rapportage. Onderdeel van deze ronde maakt ook het benchmarkonderzoek uit. Het resultaat van de werkgroep Benchmarking zullen wij in de decembervergadering van de commissie ABM aan u voorleggen. Dit betreft de de 2 tussentijdse rapportage Optimaliseringslag. Een van de onderdelen van de benchmark die speciaal onze aandacht heeft is de capaciteit van de ambtelijke organisatie. Daarnaast is het wenselijk om in het kader van een efficiënte ambtelijke organisatie een beeld te krijgen van de toekomstbestendigheid van de hoofdstructuur van de ambtelijke organisatie.
iii
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Ook de resultaten van de werkgroep Gebouwen valt in deze ronde. Op dit moment worden acties ondernomen en mogelijkheden afgetast voor het afstoten van gebouwen die strikt genomen niet (meer) onder het beheer van de gemeente hoeven te blijven. Wij zien concrete mogelijkheden, gericht op het verlagen van structurele lasten en behalen van incidentele baten, om voordelen te behalen voor de gemeente. Ons voorstel is deze niet ten goede te laten komen van de begroting, maar deze te benutten voor het structureel sluitend maken van het gebouwenbeheer Planon. Bij de Bestuursrapportage 1 2008/kadernota 2009 komen wij hier op terug. Tot deze ronde behoren ook het ingaan op de aanbevelingen van de rekenkamercommissie Drimmelen over het aanbestedingsbeleid. Lange Termijn Een Optimaliseringslag kan niet zonder een kritische beschouwing over kerntaken en voorzieningenniveau. Dit betreft mogelijke veranderingen op de wat langere termijn. De discussie over kerntaken en het voorzieningenniveau in de verschillende kernen dient goed voorbereid te worden. Aan het begin van deze raadsperiode hebben wij het voorstel gelanceerd een strategische visie op te stellen over de positie van de gemeente Drimmelen over 10 jaar. Wij stellen voor de discussie over kerntaken en voorzieningenniveau in het kader van deze strategische toekomstvisie te voeren. In het Collegewerkprogramma zullen wij een planning vastleggen voor deze visie. Binnen het college zal wethouder M. Vos-Kroeze zich met deze toekomstvisie gaan bezighouden. De eerste resultaten (korte termijn) zijn gepresenteerd in de eerste Bestuursrapportage 2007. De doelstelling voor 2007 is hiermee volledig gerealiseerd en ook gedeeltelijk voor 2008. Dit heeft geleid tot het volgende overzicht:
Taakstelling begroting 2007 Realisatie Berap 1 2007 Te realiseren
2008 -400.000 168.456 -231.544
2009 -400.000 179.429 -220.571
2010 -400.000 166.368 -233.632
2011 -400.000 142.618 -257.382
In de 1e Tussentijdse Rapportage is gepresenteerd welke optimaliseringsmogelijkheden door de ambtelijke organisatie en B&W zijn geformuleerd. Onderstaand overzicht is gebaseerd op een actualisatie van deze rapportage.
Jumelagestichtingen self-supporting Beperking advieskosten Controle milieubelastende bedrijven Minder klein onderhoud asfalt Minder schade bebording/markeringen Subsidie voetveer Terheijden BTWregeling Deeltaxi Beeindiging subsidies B.I.M. Bouwvergunningen kostendekkend Woonwagencentrum naar woningbouwvereniging Geen seperaat budget studiekosten ICT Verlaging budget was- en schadevergoeding Aanpassing meldtekst antwoordservice Verkoop/verhuur snippergroen Milieustraat Besluit externe veiligheid Totaal voorstellen Te dekken
2008 838 14.776 6.130 10.000 8.400 2.500 30.650 2.000 94.336 6.096 6.000 1.790 1.000 0 40.000 8.000 232.516
2009 846 2.704 6.191 10.100 8.484 2.500 30.650 2.020 95.279 5.555 6.060 1.808 1.010 15.000 50.000 0 238.208
2010 855 2.631 6.253 10.201 8.569 2.500 30.650 2.040 96.232 5.016 6.121 1.826 1.020 20.000 50.000 0 243.914
2011 863 2.557 6.316 10.303 8.655 2.500 30.650 2.061 97.194 4.477 6.182 1.844 1.030 25.000 50.000 0 249.632
0
0
0
-7.750
Het merendeel van de bovenstaande voorstellen zijn reeds toegelicht in de eerste tussentijds rapportage. De nieuw aangedragen voorstellen zijn hieronder voorzien van een toelichting.
iv
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Verkoop/verhuur snippergroen Vooruitlopend op het nieuw vast te stellen beleid in de “Nota snippergroen” stelt het college van burgemeester en wethouders voor om de huurprijzen voor stroken gemeentegrond te harmoniseren. Dit betekent voor alle 2 gebruikers van gemeentegrond een te hanteren huurprijs van € 2,25 per m vanaf 1 januari 2008 en deze 2 stapsgewijs te verhogen naar € 3,- per m in 2011. Hierbij dienen dan wel alle “oude” huurovereenkomsten eventueel opgezegd en opnieuw afgesloten te worden. Dit betekent dat de werkzaamheden gefaseerd in de jaren uitgevoerd worden. Het beleid dient derhalve nog vastgesteld te worden door de gemeenteraad. De verwachting bestaat, bij positieve besluitvorming, dat de extra inkomsten voor de jaren 2009 t/m 2011 € 15.000 zullen bedragen oplopend tot € 25.000. Milieustraat In het kader van de optimaliseringslag is onderzocht in hoeverre het haalbaar en verstandig zou zijn om de uitvoering van de werkzaamheden op de milieustraat te privatiseren. Enerzijds had dit te maken met de kosten voor uitvoering van werkzaamheden in eigen beheer afgezet tegen aanbesteding. Anderzijds zou in de buitendienst de kanteling gaan plaatsvinden en was het de vraag in hoeverre het werken in de wijkteams en de uitvoering van de milieustraat te combineren zou zijn. Het onderzoek heeft zich gericht op drie mogelijke varianten, te weten a. samenwerken met andere gemeenten, b. inhuren van personeel van derden via een overeenkomst en c. de gehele exploitatie van de milieustraat uitbesteden aan een particuliere partij. Het bureau BMC heeft een onderzoek uitgevoerd naar de financiële consequenties van een eventuele uitbesteding c.q. privatisering (variant b. en c.). Tevens heeft een inventarisatie plaatsgevonden naar mogelijkheden tot samenwerking met andere gemeenten (variant a.). Uit beide onderzoeken is gebleken dat deze varianten niet leiden tot voordelen voor de gemeente. Daarnaast is het afgelopen jaar, vooruitlopend op bovengenoemde onderzoeken, een deel van de uitvoerende werkzaamheden uitbesteed aan de firma Van Gansewinkel. Hierdoor is ervaring opgebouwd over de mogelijke kosten van uitbesteding. Uit bovengenoemde gegevens kan geconcludeerd worden dat uitbesteding van de milieustraat niet tot voordelen leidt voor de gemeente. De combinatie wijkteams / uitvoering milieustraat levert geen problemen op, omdat de werkzaamheden in elkaars verlengde liggen. Door de personele verschuivingen c.q. inbesteding wordt een structureel financieel voordeel behaald van ca. € 40.000.-. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat er niet wordt getornd aan de afgesproken capaciteit van de wijkteams en is uitbreiding van formatie ten behoeve van de milieustraat meegenomen. Besluit externe veiligheid Vanwege het feit dat nog in 2007 het beleidsplan externe veiligheid zal worden opgesteld, waarbij de verwachting is dat de risico's voor Drimmelen beperkt zullen, behoeven in 2008 geen extra inspanningen te worden verricht anders dan het bijhouden van de risicokaart (risicovolle bedrijven). In 2007 zijn ook in beeld gebracht de routes met vervoer gevaarlijke stoffen. Waar mogelijk zal op het terrein van externe veiligheid gebruik worden gemaakt van provinciale subsidies. Temporiseren van investeringen Het effect van temporiseren van investeringen is niet opgenomen in bovenstaand overzicht, omdat de gevolgen gering zijn. De oorzaken hiervan zijn dat van de € 11,5 miljoen die geïnvesteerd gaat worden in de jaren 2008 t/m 2011, € 6,6 miljoen Reiniging/Riolering betreft, gedekt wordt door tarieven. Hiernaast wordt € 2,6 miljoen geïnvesteerd in onderwijshuisvesting waarbij uitstel niet wenselijk is. Naast bovenstaande investeringen wordt aanzienlijk geïnvesteerd in de vervanging van brandweermaterieel € 0,8 miljoen. Verder uitstellen van de investeringen is niet mogelijk, omdat nu geprofiteerd wordt van de Europese aanbesteding i.s.m. de Veiligheidsregio. In de komende periode is het ook noodzakelijk om aanzienlijk te investeren in soft/hardware (€ 1,2 miljoen). Deze investeringen vinden echter grotendeels pas plaats in 2010 en 2011.
v
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
c. Effecten juni- en septembercirculaire 2007 Eind juni is de circulaire gepubliceerd met een voor de gemeente Drimmelen een verrassende, maar positieve inhoud. Voor 2008 is ca. € 667.000 extra beschikbaar, oplopend tot € 1.337.000 in 2011. De cijfers na 2008 zijn, gezien de ervaring van de laatste jaren, erg onzeker. De belangrijkste oorzaken van de verbetering zijn: correcties en indexatie WMOgelden, compensatie loon- en prijsstijging, gelden voor herstructurering openbaar bibliotheekwerk (voorheen doeluitkering) en aanpassing verdeelstelsel. Voor verdere informatie verwijs ik u naar het Programma Algemene dekkingsmiddelen. Per saldo heeft dit het volgende effect op de begroting: Omschrijving Verwacht begrotingssaldo na Berap 1 2007
2008 2009 2010 189- N 35- N 298 N
Algemene uitkering Af: Compensatie CAO Af: verhoging budget WMO Af: Vergoeding bibliotheek Verbetering begrotingssaldo
667 23713930261
V N N N V
922 30712130464
V N N N V
829 37310630320
V N N N V
1.337 4429230773
V N N N V
72
V
429
V
618
V
1.035
V
Verwacht begrotingssaldo na juni circulaire
2011 262 N
Evenals de junicirculaire laat ook de septembercirculaire een positief beeld zien. Het effect voor het begrotingssaldo is echter beperkt, omdat de het vrijwel geheel een compensatie van prijsstijgingen Wmo en algemene prijsstijging betreft. De septembercirculaire toont een prijsontwikkeling die sterk afwijkt van de cijfers uit het CEP 2007 van april (basis Kadernota en de junicirculaire). De inflatie waarmee in de septembercirculaire rekening wordt gehouden bedraagt 2,0% voor 2008 en 2009 en 1,5% voor de jaren daarna. De hogere inflatiecijfers leiden ook tot een extra stijging van de OZB met 0,75%, omdat afgesproken is dat de minimale OZBstijging een gewogen gemiddelde van de is van de CPB indices ‘Netto materiele overheidsconsumptie’ en ‘Lonen salarissen overheid’. Kadernota Sept.circ. weging Netto mat. overheidsconsumptie 1,00% 2,50% 0,65 Lonen salarissen overheid 4,00% 3,50% 0,35 2,1%
OZBstijging oud OZBstijging nieuw 0,7% 1,63% 1,4% 1,22% 2,85% +0,75%
Per saldo leidt dit tot het volgende beeld: Omschrijving Toename Algemene uitkering september circulaire Extra OZB opbrengst Af: verhoging budget WMO Af: compensatie elektronisch kinddossier Af: compensatie prijsstijgingen Verbetering begrotingssaldo
2008 231 20 1188125-
V V N N N V
2009 264 43 1181614429
V V N N N V
2010 264 66 1182414741
V V N N N V
2011 308 91 1183215099
V V N N N V
Verwacht begrotingssaldo na september circulaire
72
V
458
V
659
V
1.134
V
vi
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
d. Ontwikkelingen na eerste Bestuursrapportage De belangrijkste ontwikkeling na de Bestuursrapportage zijn bovenstaande juni- en septembercirculaire waardoor het mogelijk is uitvoering te geven aan de Kadernota 2008. De belangrijkste ontwikkelingen, al dan niet vermeld in de Kadernota, zijn per programma: Nr. Progr. Omschrijving 1 1 Vervolgstappen en trainingen traject bestuurlijke vernieuwing 2 1 Uitbreiding diensten gemeentelijke website 3 1 Burgerenquette en verdiepingsenquette 4 1 Invoering Authentieke basisregistratie - BSN 5 2 Visie toezicht kleine ergernissen (aanstelling B.O.A.) 6 4 Parkeervoorzieningen 7 6 Preventief jeugdbeleid - reg. ontwikkeling signaleringssyteem 8 6 Preventief jeugdbeleid - schoolmaatschappelijk werk 9 6 Verbreding project Bemoeizorg 10 6 Preventief jeugdbeleid-uitbreiding straathoekwerk 11 8 Vierjarigbeleidsplan WMO 12 8 Wet Werk en Bijstand 13 8 Begroting RAV 14 8 Electronisch Kinddossier; structurele onderhoudskosten 15 8 Nieuwe wet Inburgering 16 8 Herijking van de procedure bezwaren sociale zaken 17 8 Aansluiting bij Stichting Leergeld 18 9 Milieubeleidsplan: a. duurzaamheidsscan 19 9 Project omgevingsvergunning 20 10 Structureel tekort voorziening buitensportaccom 21 10 Hafa-gelden - visie muziekonderwijs 22 11 Lager renteomslagpercentage 23 11 Bijstelling behoedzaamheidsreserve 24 Diversen, o.a. indexering rijksvergoeding wsw Totaal ontwikkelingen na eerste Bestuursrapportage
2008 -20 -6 -10 -180 -40 0 -9 -48 -36 -12 -72 18 -54 -34 -42 0 0 -10 -100 -31 -11 105 0 28 -564
N N N N N N N N N N N V N N N N N N N N N V N V N
2009 0 -12 -10 -120 -40 -11 -9 -96 -36 -25 -72 66 -56 -34 -42 -50 -13 0 0 -31 -14 96 -60 240 -329
2010 N 0N N -12 N N -40 N N 0 N -40 N N -11 N N -9 N N -96 N N -36 N N -25 N N 0N V 75 V N -60 N N -34 N N -42 N N -50 N N -13 N N 0N N 0N N -32 N N -17 N V 108 V N -120 N V 225 V N -229 N
2011 0 -12 -10 0 -40 -11 -9 -96 -36 -25 0 79 -63 -34 -42 -50 -13 0 0 -32 -19 98 -180 191 -304
N N N N N N N N N N N V N N N N N N N N N V N V N
A W A W A A A/W A/W A/W A/W W W W W W A A A W A A
In de laatste kolom is aangegeven of het uitvoering van een Wettelijke taak (W) betreft of autonoom (A). In bijlage ‘Ontwikkelingen na eerste Bestuursrapportage ‘zijn bovenstaande onderwerpen toegelicht. Een belangrijk deel van deze ontwikkelingen kan worden gedekt binnen bestaande budgetten, tarieven of onttrekking uit reserves: Nr. Progr. Omschrijving 4 1 Dekking Reserve Grondbedrijf 5 2 Dekking middels tarieven hondenbelasting en afvalstoffenheff. 6 4 Dekking fonds bovenwijkse voorzieningem 7 6 Dekking uit bestaande middelen en subsidie 10 6 Dekking 8 tm 10 uit WMO middelen 11 8 Dekking uit WMO middelen 18 9 Dekking Reserve Grondbedrijf 19 9 Dekking Reserve Grondbedrijf Totaal ontwikkelingen na eerste Bestuursrapportage
2008 180 30 0 9 96 72 10 100 497
V V V V V V V V V
2009 120 30 11 9 157 72 0 0 399
V V V V V V V V V
2010 0 30 11 9 157 0 0 0 207
V V V V N V V V
2011 0 30 11 9 157 0 0 0 207
N V V V V N V V V
Bovenstaande ontwikkelingen resulteren vervolgens in het volgende meerjarenperspectief. Omschrijving Verwacht begrotingssaldo na september circulaire Totaal meerkosten Totaal dekking Per saldo ontwikkelingen na eerste Bestuursrapportage
vii
2008 72 -564 497 5
2009 V 458 V N -329 N V 399 V V 528 V
2010 659 -301 279 637
V N V V
2011 1.134 -376 279 1.037
V N V V
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
e. Inzet reserve maatschappelijke knelpunten De gemeenteraad heeft bij de vaststelling van de programmabegroting 2007 besloten om € 1 miljoen te reserveren ten behoeve van maatschappelijke knelpunten in de Gemeente Drimmelen ten laste van de zogenaamde Intergasgelden. Op 1 maart j.l. heeft de gemeenteraad, met uitzondering van de fractie van de VVD, ingestemd met het aanwenden van een bedrag van in totaal € 461.000 als éénmalige extra dotatie in de onderhoudsvoorziening buitensport en in de onderhoudsvoorziening Planon. De gemeenteraad heeft op 12 april j.l. ingestemd met de criteria en procedure met betrekking tot de inzet van de reserve voor maatschappelijke knelpunten tot een bedrag van totaal € 539.000. Middels een publicatie in ’t Carillon van 26 april 2007 zijn organisaties geïnformeerd over de middelen die de gemeente beschikbaar heeft gesteld voor het oplossen van maatschappelijke knelpunten. Dit heeft geleid tot subsidieverzoeken tot een bedrag van € 1.009.541; oftewel € 470.541 meer dan in de reserve beschikbaar is. De raadscommissie Inwonerszaken heeft zich tijdens haar vergadering van 29 augustus 2007 uitgesproken over het voorstel inzet maatschappelijke reserve. De raadscommissie is van mening dat het principe van “gelijke monniken, gelijke kappen” toegepast moet worden. Om tegemoet te komen aan alle ingediende maatschappelijke knelpunten, dienen alle aanvragen gehonoreerd te worden. De gemeenteraad heeft op 20 september een motie ingediend die overeenkomt met het advies van de commissie Inwonerszaken. Ten aanzien van het tekort; incidenteel € 539.000 en structureel € 49.016 zal door de Raad een voorstel worden ingediend bij de begrotingsbehandeling 2008. Voorgesteld wordt het incidentele bedrag te dekken uit het vaste kapitaal, omdat de algemene reserve hiervoor geen ruimte meer biedt. Dit leidt tot een groter financieringstekort waardoor de rentelasten stijgen. Samen met de verhoging van de dotatie in de voorziening Planon en Buspo zijn hierdoor de structurele lasten € 49.016 vanaf 2009. Het huidige meerjarenperspectief biedt hiervoor voldoende mogelijkheden. Omschrijving Per saldo ontwikkelingen na eerste Bestuursrapportage Maatschappelijke knelpunten Begrotingssaldo na dekking res. maatsch. knelpunten
2008 2009 2010 5 V 528 V 637 V 49- N 49- N 5 V 479 V 588 V
2011 1.037 V 49- N 988 V
f. Toeristenbelasting Met ingang van 2006 is in de gemeente de toeristenbelasting ingevoerd. De netto-opbrengst komt ten goede voor het verbeteren c.q. optimaliseren van het toeristische voorzieningenniveau. Het huidig tarief bedraagt € 0,85. Ophoging van het tarief naar € 1,- betekent een extra netto-opbrengst van € 15.000,- per jaar. g. Uitvoeringsplannen Wijde Biesbosch In het voorjaar van 2005 is het gebiedsplan voor de Wijde Biesbosch vastgesteld. Sinds die tijd is in het gebied hard gewerkt aan de uitvoering van de plannen. Ook in 2008 zal dit van de gemeente een blijvende inzet vergen, zowel voor wat betreft personele inzet als ten aanzien van financiële middelen. Om het gebiedsplan niet tot een papieren tijger te laten verworden en om tot concrete uitvoering van het beleidsplan te komen, is het van groot belang om als gemeente daarvoor financiële middelen vrij te maken. Waar mogelijk zal naar cofinanciering in de vorm van provinciale of Europese subsidies worden gezocht. Het belang van de realisatie van de ecologische verbindingszones wordt zowel in het Streekplan, het gebiedsplan Wijde Biesbosch en de StructuurvisiePlus onderstreept. Voor de gemeente geldt daaruit ook een inspanningsverplichting. Samen met het waterschap pakken wij de ontwikkeling van de EVZ's serieus op. De kosten die daaraan verbonden zijn zullen nog apart aan uw raad worden voorgelegd. De intentie is om de realisatie van de EVZ's te financieren uit het Groenfonds en indien nodig voor te financieren uit de reserve grondbedrijf.
viii
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
h. Resultaten Go/WAVA Eind 2006 heeft de gemeenteraad op grond van de resultaten van een extern bureau, de jaarrekening 2005 en de begroting 2007 van de Gemeenschappelijke Regeling Wava/Go een aantal besluiten genomen m.b.t. de financiële positie en de toekomst van de GR Wava/Go. Besloten is om de teugels aan te halen en hiermee het accent weer te leggen bij de uitvoering van de wettelijke taak, te weten het realiseren van passende arbeid en zorg voor de doelgroep. Tevens is besloten om de tekorten uit het verleden en het verwachte verlies voor 2006 aan te zuiveren en jaarlijks extra bij te dragen ter afdekking van toekomstige tekorten. Onlangs heeft het bestuur van WAVA de deelnemende gemeenten vertrouwelijk geïnformeerd over verdere en aanzienlijk slechtere resultaten van WAVA/GO over 2006 dan verwacht. Aanvankelijk werd gerekend op een negatief rekeningresultaat van WAVA/GO van € 4,2 miljoen. Hierop is bovenomschreven financiële aanzuivering en sanering gebaseerd. Thans wordt een negatief resultaat voorzien van WAVA/GO over 2006 van € 11,26 miljoen (incl. correctie voorraad 2004/2005 + voorziening kantoorruimte R’dam/ex-directeur). Onze gemeente is aansprakelijk voor haar deel van 12,83% (stand WSW-plaatsingen ultimo 2006) van het hogere negatieve rekeningresultaat en bedraagt € 923.805,-. Bestuurlijke besluitvorming hierover in het college van B&W en de gemeenteraad zal zijn beslag krijgen bij de behandeling van de eind dit jaar door WAVA/GO aan te bieden jaarrekening 2006 en begroting 2008 van WAVA/GO. Naar verwachting zal dit tekort kunnen worden opgevangen door de vrijval van de reserve BCF. Voorgesteld wordt de vaststelling van de jaarrekening GO/WAVA af te wachten en de financiële gevolgen te verwerken in de gemeentelijke jaarrekening 2006. Deze kosten worden gedekt uit de vrijval ‘Voorziening baggeren bebouwd gebied’
Versoepeld toezicht provincie In het voorjaar van 2003 hebben Provinciale Staten van Noord-Brabant het Bestuursakkoord 2003-2007 ’Samen werken aan uitvoering’ vastgesteld. Voorts heeft het kabinet op 1 december 2003 het actieprogramma ‘Andere Overheid’ aan de Tweede Kamer aangeboden. Dit programma vraagt om een vernieuwing van het openbaar bestuur en het verbeteren van publieke prestaties. Onderwerpen als deregulering, modernisering van verantwoording en toezicht en controle komen in het rapport aan de orde. In reactie op het rapport hebben zowel de VNG als de VGS (Vereniging van gemeentesecretarissen) gepleit voor deregulering op het gebied van het toezicht op de gemeentefinanciën. De Provincie Noord-Brabant onderschrijft de uitgangspunten van het programma ‘Andere Overheid’ en ziet het als een uitdaging om als eerste provincie in Nederland een proef te doen met een meer terughoudende vorm van het financiële toezicht op gemeenten. De gemeente Drimmelen heeft reeds in 2006 aan de proef deelgenomen. De provincie streeft door het houden van de proef naar een situatie waarin meer recht wordt gedaan aan de eigen gemeentelijke verantwoordelijkheden. Daarom is in Noord-Brabant de nadruk van het financiële toezicht de laatste jaren bij de horizontale controle binnen de gemeente gelegd. Omdat de gemeente Drimmelen in 2006 en 2007 onder het repressieve toezicht viel, kan de gemeente nu wederom volstaan met het inzenden van de wettelijke (begrotings)stukken en kan de gemeente t/m 2009 onder versoepeld toezicht vallen. De begrotingsstukken dienen dan wel voorzien te zijn van een afzonderlijke verklaring, waarin u als raad aangeeft dat de begroting (inclusief meerjarenraming) en het financiële beleid voldoen aan de wettelijke eisen. Verstrekt u deze verklaring niet, dan is voor u het gebruikelijke toezicht van toepassing. De begroting 2010, die eind 2009 moet worden ingezonden en de laatste is die in die bestuursperiode wordt vastgesteld, wordt weer onderworpen aan de gebruikelijke begrotingstoets. Bij deze gebruikelijke begrotingstoets wordt getoetst aan de wet en de afspraken die de gezamenlijke provincies hebben vastgelegd in hun gemeenschappelijke beleidskader (ook wel het GBK genoemd). In dat GBK wordt het toezichtregime, zoals opgenomen in de Gemeentewet, nader ingevuld. Het dan actuele GBK wordt op de begroting 2010 van Brabantse gemeenten van toepassing verklaard.
ix
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
In de toezichtsarme periode blijft de provincie de ontwikkelingen in de financiële huishouding van de gemeente wel monitoren. Als de dreiging bestaat dat de gemeente in een dusdanige financiële positie komt te verkeren dat beroep zou moeten worden gedaan op de collectieve middelen van gemeenten zoals bedoeld in artikel 12 van de Financiële Verhoudingswet, neemt de provincie wel haar verantwoordelijkheid. Dat is het geval indien in de gemeente aanmerkelijke en structurele tekorten dreigen, terwijl de eigen inkomsten van de gemeente zich op een redelijk peil bevinden. Zoals wij eerder hebben aangegeven heeft de proef een looptijd van vier jaar. In 2010 wordt de proef geëvalueerd. Daarbij zal een pragmatische benadering worden gevolgd. De basis voor de evaluatie vormen de resultaten van de beoordelingen van de begrotingen 2006 en 2010. De volgende vragen zullen in ieder geval moeten worden beantwoord: Hoe heeft de financiële positie van de gemeente (ook gerelateerd aan landelijke ontwikkelingen) zich ontwikkeld; Wat is de betekenis van de proef geweest voor de horizontale controle binnen de gemeente, zoals de rol van de gemeenteraad, de lokale rekenkamer etc.; Wat is de mate van efficiencywinst geweest in tijd en menskracht bij zowel de gemeente als de provincie.
Burgemeester en wethouders van Drimmelen, mr. C.M.G.H. Wortel Secretaris
drs. G.L.C.M. de Kok Burgemeester
x
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
De raad van de gemeente Drimmelen; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 2 oktober 2007; gelet op de gemeentewet en het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten; Besluit: 1. De programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen vast te stellen overeenkomstig de gepresenteerde inkomsten en uitgaven per programma. 2. Goedkeuring te geven aan de inzet (onttrekkingen en stortingen) van reserves voor een bedrag van € 773.740, overeenkomstig bijlage 2, pagina 136 van de programmabegroting. 3. Goedkeuring te geven aan de per programma aangegeven investeringen. 4. Akkoord te gaan met het OZB-opbrengstvolume ten behoeve van de nog te berekenen OZB-tarieven op basis van de loon-prijsontwikkeling uit de septembercirculaire. 5. Het college de opdracht tot uitvoering van de programmabegroting te verstrekken. 6. De optimaliseringsvoorstellen goed te keuren (b. Voorstellen ter invulling van de optimaliseringsdoelstelling). 7. De voorstellen voor nieuw beleid goed te keuren. 8. In te stemmen met voortzetting van de deelname aan de proef financieel toezicht op gemeenten.
Made, 1 november 2007 De raad voornoemd,
mr. M.J.N. Schetters-Schuurbiers Griffier,
xi
drs. G.L.C.M. de Kok Voorzitter
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
BIJLAGE ‘Ontwikkelingen na Berap 1 2007’ PROGRAMMA 1.
RELATIE MET DE BURGER
1. Vervolgstappen en trainingen traject bestuurlijke vernieuwing € 20.000 incidenteel Nadelig In het coalitieakkoord is bestuurlijke vernieuwing opgenomen als één van de speerpunten. Bestuurlijke vernieuwing moet met name leiden tot het meer betrekken van burgers en instellingen bij politieke keuzevraagstukken, verbeterde informatievoorziening en communicatie en laagdrempelige en transparante vergaderingen en bijeenkomsten. Eind 2006 heeft de raad ingestemd met een plan van aanpak voor de bestuursperiode. De uitvoering voor 2007 is begeleid door een extern bureau. De geactualiseerde stand van zaken ligt ter inzage. Eind 2007 dient de raad in te stemmen met een doorstart van dit traject in 2008 en volgende jaren waarbij ondermeer moet worden besloten wie binnen de organisatie verantwoordelijk wordt voor het traject, welke middelen hiervoor beschikbaar worden gesteld etc. De griffie werkt aan een doorstartdocument dat in december 2007 aan de raad zal worden voorgelegd. Het document bevat de organisatorische interne doorstart (waaronder door het aanwijzen van een ‘trajectverantwoordelijke’), de aan te pakken onderwerpen in 2008, de hiervoor benodigde middelen (tijd en geld), de risico’s etc. Gelet hierop dient een eenmalig bedrag van € 20.000 te worden geraamd voor opleiding/scholing/begeleiding/communicatie voor de onderwerpen burgerparticipatie, burgerinitiatief, nieuwe vergaderwijze etc. 2. Uitbreiding diensten gemeentelijke website
€ 6.000 incidenteel Nadelig € 12.000 structureel vanaf 2009 Ten aanzien van de website wordt het aantal verplichte bekendmakingen uitgebreid. Zo zullen in 2008 alle verordeningen via de website raadpleegbaar gemaakt moeten worden. Voor milieu-informatie geldt hetzelfde. De organisatie zal de gegevens aan moeten leveren en de website zal zodanig ingericht moeten worden dat de gegevens eenduidig en gemakkelijk te raadplegen zijn. Op termijn gaat dit voor nog meer onderwerpen gelden (zoals voor bestemmingsplannen). De webmaster kan met de thans beschikbare uren (12 uur per week) hierin niet voorzien. Een uitbreiding van de uren webmaster en eindredacteur is hiervoor noodzakelijk. Dit wordt vooralsnog binnen de bestaande formatie van de afdeling opgevangen. Voor de uitbreiding van de dienstverlening aan de burger is het noodzakelijk dat vanaf 2008 de formatie met één dagdeel per week wordt uitgebreid en vanaf 2009 met nogmaals één dagdeel per week. 3. Verdiepingsenquête en burgerenquête
€ 10.000 structureel Nadelig € 30.000 incidenteel 2010 Gestart is met het houden van een burgerenquête in 2006. Om na te gaan of de gestelde doelen worden gerealiseerd is het noodzakelijk dat tussentijds specifieke onderwerpen worden onderzocht en dat na vier jaar weer een identieke burgerenquête wordt gehouden. 4. Invoering Authentieke Basisregistraties adressen en gebouwen
€ 180.000 incidenteel 2008 € 120.000 incidenteel 2009 Vanuit het project “Andere Overheid” is het inrichten van basisregistraties voortgekomen. Alle overheden moeten gegevens uit de Basisregistraties (o.a. BRA (adressen), BGR (gebouwen), Kadaster, Bedrijven enz) straks gebruiken in alle werkprocessen: éénmalige opslag, meervoudig gebruik. Het administratieve effect hiervan is dat adres- en gebouwengegevens van hoge kwaliteit, meer actueel en uitwisselbaar zijn. Het maatschappelijk effect is onder meer dat fraude beter kan worden voorkomen en bestreden, gegevens sneller beschikbaar zijn voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid, de efficiency binnen de overheid kan worden verbeterd en er een betere dienstverlening mogelijk is voor de burgers. Per 1-1-2009 moeten alle gemeenten een Basisregistratie Adressen (BRA) en een Basis Gebouwen Registratie (BGR) ingevoerd hebben; het worden twee authentieke registraties, wat inhoudt dat er brondocumenten ten grondslag liggen aan de opgeslagen gegevens: als er geen brondocument is dan zal er ook geen gegevens van een gebouw of adres in de authentieke registraties worden opgenomen. Gemeenten worden de bronhouders van de gebouwen- en adresgegevens en alle overheidsinstellingen (inclusief de gemeente zelf) moeten vanaf 2009 verplicht gebruik gaan maken van deze gegevens.
1
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Begin 2007 is een bestandsvergelijking gemaakt om een beeld te krijgen van de vervuiling van de database, de gemeentelijke basisadministratie voor personen (GBA), die als primair bestand dient om te komen tot een authentieke basisregistratie adressen en gebouwen. In het kader van het verplichte gebruik van basisregistraties zal de GBA op termijn gebruik moeten gaan maken van de adresgegevens uit de BRA. In de GBA zal dan geen eigen adressenbestand meer zijn opgenomen, maar zal er gebruik worden gemaakt van de authentieke adressen uit de BRA. Voor onze gemeente zal in het derde kwartaal van 2007 een Plan van Aanpak (PvA) worden opgesteld waarin naast een activiteitenplanning ook de personele en financiële aspecten onderdeel van uitmaken. De gemeenten in West-Brabant worden bij het invoeringstraject ondersteund door een projectleider van het ministerie van VROM en komen samen in een contactgroep. Vergeleken met andere gemeenten lopen we wat betreft het invoeringstraject nog wel redelijk in de pas (een enkele gemeente heeft al een PvA opgesteld, de meeste bereiden dit voor), maar de tijd begint toch te dringen. Zoals bij de Kadernota reeds is gemeld, zijn naast een voorbereidingskrediet van € 40.000,- (nog) geen verdere financiële middelen en ook geen personele capaciteit voor het verdere implementatietraject vrijgemaakt c.q. beschikbaar gesteld. Immers medewerkers van diverse afdelingen zullen in 2007 en in 2008 in voldoende mate vrijgemaakt moeten worden om taken in het kader van het project adequaat te verrichten. Gelet op de wettelijke verplichting van het hebben van deze basisregistraties en mede gelet op de organisatorische voordelen (efficiënt gegevensbeheer) en de verbetering van de dienstverlening aan burgers en bedrijven, is het van groot belang dat een adequate uitvoering hieraan gegeven wordt bij, waarbij onze voorkeur uit gaat naar een ontwikkeling richting vastgoedsysteem. Burgerservice nummer De invoering van het Burger Service Nummer (BSN) is al een aantal keren uitgesteld. Naar verwachting zal de invoering van het BSN nu per 1 januari 2008 plaats gaan vinden. Het BSN is een uniek persoonsnummer waarmee de overheid met de burger communiceert en heeft binnen de gegevenshuishouding van de overheid een spilfunctie. Met dit persoonsnummer kunnen persoonsgegevens doelmatig en betrouwbaar worden uitgewisseld binnen de overheid en tussen de overheid en burgers. Om dit ook voor Drimmelen te bewerkstelligen, is een plan van aanpak voor de implementatie opgesteld. Ook voor het BSN geldt dat nog geen budget ter beschikking is gesteld voor de implementatie er van in de organisatie. Het betreft hier met name inzet van mensen en niet zozeer de aanschaf van software. De kosten van beide projecten zijn grotendeels incidenteel en dienen dan ook met incidenteel geld bekostigd te worden. De kosten worden daarom onttrokken uit de reserve Grondbedrijf. PROGRAMMA 2.
VEILIGHEID
5. Visie toezicht kleine ergernissen (Aanstelling B.O.A.) € 10.000 structureel Nadelig Eind 2005/begin 2006 is de werking van het beleid “bestrijding overlast door honden (vastgesteld op 5 februari 2004)” geëvalueerd. De resultaten van deze evaluatie zijn verwerkt in het evaluatierapport “Beleid bestrijding overlast door honden (april 2006)”. Uit deze evaluatie is gebleken dat toezicht op met name de opruimplicht essentieel is om een dusdanige gedragsverandering te bewerkstelligen dat de overlast/het aantal klachten vermindert. Bij het Meldpunt komen nog steeds regelmatig klachten binnen over hondenoverlast. Daarnaast ontvangt het meldpunt ook regelmatig klachten over de andere zogenaamde kleine ergernissen: hondenoverlast, zwerfafval, illegale dumpingen en fout parkeren. Ook de wijkteams ervaren dat mensen veel overlast ondervinden van de kleine ergernissen en honenoverlast. Tot slot is tijdens de bijeenkomsten met de doelgroepen inzake het milieubeleidsplan 2007-2010+ gemeente Drimmelen nadrukkelijk de wens geuit om toezicht op overlast door hondenpoep, zwerfafval, illegale dumpingen en foutparkeren vorm te geven. Gelet op bovenstaande is bekeken hoe hieraan vorm gegeven kan worden. Het resultaat hiervan is beschreven in de visie toezicht kleine ergernissen. Het is de bedoeling om samen met de gemeente Geertruidenberg twee BOA’s in dienst te nemen; iedere gemeente in ieder geval 0,75 fte. Deze BOA’s gaan zich bezig houden met het toezicht op en de handhavign van de regels op het gebied van de kleine ergernissen: hondenoverlast, zwerfafval, illegale dumpingen en foutparkeren. Zodra de raad hiermee heeft ingestemd, zullen met de gemeente Geertruidenberg werkafspraken worden gemaakt over samenwerking.
2
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Het is de bedoeling dat de BOA’s toezicht gaan uitoefenen op de volgende tijdstippen: Zaterdag en zondag: 12 uur toezicht (in ploegendienst; samen met BOA gemeente Geertruidenberg). Op deze dagen hebben de meeste mensen namelijk verlof en hebben dus de tijd om hun hond uit te laten. Die vrije tijd biedt overigens ook de mogelijkheid om die activiteiten te verrichten die gewoonlijk onder de noemer “kleine ergernissen” worden gerangschikt; Door de week: van 07.00 uur tot 09.00 uur en van 17.00 uur tot 21.00 uur (niet gezamenlijk; alleen BOA gemeente Drimmelen). Op deze wijze hopen we een dusdanige gedragsverandering te bewerkstelligen dat de overlast als gevolg van de kleine ergernissen minder wordt. De nettokosten voor het aanstellen van 0,75 fte BOA voor de gemeente Drimmelen bedragen € 40.000 per jaar (excl. overhead, inclusief salariskosten, secundaire arbeidsvoorwaarden en exploitatiekosten). PROGRAMMA 4.
VERKEER EN VERVOER
6. Parkeervoorzieningen € 11.000 structureel vanaf 2009 Nadelig De afgelopen jaren is het aantal klachten over een tekort aan parkeervoorzieningen in woonwijken toegenomen. Dit is begrijpelijk, aangezien het autobezit flink is toegenomen sinds de bouw van het grootste deel van de woonwijken. Daarnaast ontbrak er structureel budget om parkeervoorzieningen aan te leggen. Eind 2007 is gestart met een inhaalslag hierin. In 2008 zal nieuw parkeerbeleid worden geformuleerd waarna vanaf 2009 € 11.000 structureel noodzakelijk is; deze kosten kunnen worden gedekt uit de Reserve Bovenwijkse voorzieningen. PROGRAMMA 6.
JEUGD EN JONGEREN
7. Preventief jeugdbeleid – Regionale ontwikkeling signaleringssysteem Budgettair neutraal Met de komst van de Wet maatschappelijke ondersteuning heeft de gemeente de wettelijke taak gekregen om uitvoering te geven aan het preventieve jeugdbeleid. Een van de taken van dit preventieve jeugdbeleid betreft zorgcoördinatie met daaraan voorafgaand de signaleringstaak. Om invulling te geven aan deze wettelijke taken is in Noord-Brabant een traject gestart om het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd in te voeren. Dit systeem zorgt ervoor dat de signalen van risico’s bij de jeugdigen tijdig inzichtelijk zijn voor de betrokken partijen en dat sprake is van een integrale aanpak. Hierbij wordt één partij verantwoordelijk voor de zorgcoördinatie rondom een jeugdige. Het systeem Zorg voor Jeugd wordt in Noord-Brabant breed geïmplementeerd. Het college wenst te participeren in de regionale ontwikkeling van dit signaleringssysteem Zorg voor Jeugd. Veel colleges in de Noord-Brabantse gemeenten hebben reeds aangegeven Zorg voor Jeugd te willen gaan implementeren. De kosten van dit signaleringssysteem Zorg voor Jeugd zijn maximaal € 9.100 per jaar, voor een periode van 3 jaar. De kosten worden gedekt uit budgetten jeugdbeleid, RMCgelden en een subsidie van de provincie. 8. Preventief jeugdbeleid - schoolmaatschappelijk werk € 96.000 structureel Nadelig De invoering van een aantal uren schoolmaatschappelijk werk op alle basisscholen in Drimmelen is zeer gewenst om tijdig licht pedagogische hulpverlening te kunnen bieden en daarmee inhoud te geven aan de preventieve taak van de gemeente. Voor een minimale uitvoering (twee uur per week per school) is jaarlijks een bedrag van € 96.000 nodig. Vanwege de vaststelling van het nieuwe jeugdbeleid, medio 2008, bedragen de kosten voor dit beleid in 2008 slechts de helft. De kosten zullen primair ten laste van het WMO budget komen. Het beleidsplan jeugd en jongeren wordt voorjaar 2008 aan de Raad aangeboden. Indien het WMObudget ontoereikend is, zullen de financiele consequenties ingebracht worden voor de Kadernota 2009. 9. Preventief jeugdbeleid – bemoeizorg € 36.000 structureel Nadelig Medio 2007 wordt het project Bemoeizorg als pilot in de kernen Hooge en Lage Zwaluwe afgerond en vindt nadere besluitvorming plaats over verbreding naar de andere kernen van de gemeente. De kosten van verbreding per 2008 bedragen € 36.000 op jaarbasis. In de beleidsnota jeugd en jongeren, als onderdeel van de WMO, die medio 2008 ter besluitvorming aan de gemeenteraad wordt voorgelegd zullen deze items nader uitgewerkt worden en geplaatst worden binnen het totale jeugdbeleid binnen de Gemeente Drimmelen. Vooralsnog dienen deze activiteiten bekostigd te worden binnen de bestaande financiële middelen voor de WMO. De kosten zullen primair ten laste van het WMO budget komen. Het beleidsplan jeugd en jongeren wordt voorjaar 2008 aan de Raad aangeboden. Indien het WMObudget ontoereikend is, zullen de financiële consequenties ingebracht worden voor de Kadernota 2009.
3
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
10. Preventief jeugdbeleid – straathoekwerk
€ 12.250 in 2008 Nadelig € 24.500 vanaf 2009 Nadelig De jongeren op straat, de zgn. hangjongeren, hebben begeleiding nodig van het straathoekwerk om eventuele problemen bespreekbaar te maken en aan te pakken. Het huidige aantal uren straathoekwerk is te beperkt om alle kernen te voorzien. Voor uitbreiding is € 24.500 per jaar nodig. Vanwege de vaststelling van het nieuwe jeugdbeleid medio 2008, bedragen de kosten voor dit beleid in 2008 slechts de helft. De kosten zullen primair ten laste van het WMO budget komen. Het beleidsplan jeugd en jongeren wordt voorjaar 2008 aan de Raad aangeboden. Indien het WMO-budget ontoereikend is, zullen de financiële consequenties ingebracht worden voor de Kadernota 2009. PROGRAMMA 8.
ZORG
11. Vierjarigbeleidsplan WMO € 72.000 incidenteel Nadelig Per 2007 wordt uitvoering gegeven aan de Wet Maatschappelijke Ontwikkeling (WMO). Op grond van de aanbesteding huishoudelijke zorg, verordening en beleidsregels WMO wordt uitvoering gegeven aan de nieuwe gemeentelijke taak m.b.t. hulp bij het huishouden. Deze nieuwe taak brengt financiële risico’s met zich mee, die nog moeilijk in te schatten zijn. Per 2007 is extra personeel ingezet voor uitvoering van de WMO, zoals voor het WMO-loket, de administratie en inhuur van het Centraal Indicatieorgaan Zorg (CIZ). In de loop van 2007 wordt bezien in hoeverre deze inzet toereikend is en vindt besluitvorming over het vervolg plaats. Ook hier zijn mogelijk financiële consequenties aan verbonden. Uitgangspunt blijft echter bekostiging binnen het WMO-budget. Het vierjarig beleidsplan is in concept gereed en is aangeboden voor inspraak. In het vierde kwartaal 2007 wordt het beleidsplan ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd. De meerkosten bedragen € 57.000 voor formatie en € 15.000 voor inhuur externe expertise in de jaren 2008 en 2009. 12. Wet Werk en Bijstand € 18.000 in 2008 oplopend tot € 79.000 in 2011Voordelig Verwacht werd dat de gemeenten op macroniveau sterk gekort zouden worden i.v.m. de verbeterde conjunctuur. De gemeente heeft een vrij stabiel aantal uitkeringsgerechtigden en profiteert daardoor minder van de conjunctuurverbetering. De indicatieve rijksvergoeding van het Ministerie van SZW is echter hoger dan verwacht. Mogelijk wordt dit veroorzaakt door aanpassing van het verdeelstelsel. Vanaf 2008 zijn namelijk de budgetten van de gemeenten 25.000 - 40.000 inwoners gebaseerd op een objectief verdeelmodel en niet meer op basis van historische gegevens. Tevens wordt verwacht dat het aantal aanvragen lager zal liggen. In het verleden is een voorziening opgebouwd dalingen van de rijksvergoedingen op te vangen. Naar verwachting is deze voorziening eind 2008 volledig uitgeput. 13. Begroting 2008 Regionale Ambulancevoorziening (RAV) € 54.000 structureel Nadelig Door vaststelling van de begroting door de gemeenschappelijke regeling is de gemeente verplicht deze bijdrage te betalen. Reeds in uw vergadering van 21 juni 2007 heeft u ingestemd met de ontwerpbegroting 2008. 14. Elektronisch Kinddossier € 34.500 structureel Nadelig Vanaf 2009 worden organisaties op het gebied van jeugdgezondheidszorg, zoals de GGD en Mark en Maasmond, wettelijk verplicht om met het Elektronisch Kinddossier (EKD) te gaan werken. Voor de invoering heeft het Rijk in 2007 een eenmalige een bijdrage beschikbaar gesteld van € 10.596. De septembercirculaire geeft aan dat de Algemene uitkering op macroniveau een bijdrage van € 5,0 miljoen bevat oplopend tot € 20 miljoen in 2011 (zie toelichting juni/septembercirculaire). Volgens het Rijk zijn gemeenten en jeugdgezondheidszorginstellingen zelf verantwoordelijk voor de structurele uitvoering en financiële consequenties. De kosten worden globaal geraamd op € 5,30 per kind per jaar gedurende 3 jaar. Voor Drimmelen gaat het om ca. 6.481 kinderen van 0 - 19 jaar, zodat voor 2008 een bedrag nodig is van ca. € 34.500. De netto-kosten bedragen dus in 2008 ca. € 26.000. 15. Wet Inburgering € 42.000 structureel Nadelig Per 1 januari 2007 is de nieuwe Wet Inburgering van kracht geworden. De effecten hiervan in financiële zin zijn dat de rijksvergoeding voor inburgeringstrajecten aanzienlijk is verlaagd en dat meer kosten gemaakt moeten gaan worden voor de begeleiding van de inburgeraars.
4
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
16. Herijking van de procedure bezwaren sociale zaken € 50.000 structureel vanaf 2009 Nadelig In de programmabegroting 2007 en collegewerkprogramma is opgenomen dat een herijking van de procedure bezwaren sociale zaken noodzakelijk is met als doel een onafhankelijke en professionele behandeling van bezwaren op het terrein van sociale zaken. Bezien wordt in hoeverre vanaf 2009 aangesloten kan worden bij de bezwarencommissies sociale zaken van de gemeente Oosterhout en Geertruidenberg dan wel bij de reguliere gemeentelijke bezwarencommissie. Aan verdere professionalisering zijn extra kosten verbonden, zoals kosten van de bezwarencommissie en juridische ondersteuning. 17. Aansluiting bij stichting Leergeld € 13.250 structureel vanaf 2009 Nadelig De stichting Leergeld is al jaren actief in Oosterhout en heeft haar werkgebied onlangs uitgebreid met Drimmelen en Geertruidenberg. De stichting biedt financiële steun, aan ouders met een minimuminkomen, voor de kosten voor school, sport e.d. voor hun kinderen. De stichting Leergeld heeft naast de bijdragen uit sponsoring de gemeente verzocht om een bijdrage van € 0,50 per inwoner. Het verzoek wordt betrokken bij de herijking van het minimabeleid in 2008. PROGRAMMA 9.
MILIEU
18. Milieubeleidsplan - Duurzaamheidsscan €10.000 incidenteel Nadelig In het coalitieprogramma “Samen realistisch vernieuwen” is aangegeven dat in het nieuwe milieubeleidsplan aandacht moet worden besteed aan duurzaamheid. Uit de startbijeenkomst met de relevante doelgroepen, ten behoeve van het opstellen van het milieubeleidsplan 2007-2010, is uitdrukkelijk als wens naar voren gekomen dat aandacht moet worden besteed aan duurzaamheid. In het derde kwartaal van 2007 zal het milieubeleidsplan worden vastgesteld voor de periode 2007-2010. Hierbij zal de raad het nieuwe milieubeleid bepalen en prioriteiten stellen afhankelijk van beschikbare personele en financiële middelen. De duurzaamheidsscan is onderdeel van het milieubeleidsplan. Duurzaamheid krijgt op internationaal en nationaal niveau steeds meer aandacht: verlagen EPC-norm, energielabel voor woningen en aanscherpen nationale doelstelling met betrekking tot duurzame energie. De regionale doelstelling (MARB-verband) is om in 2010 5% van de dan benodigde energie duurzaam op te wekken. Alle gemeentebesturen van de regio hebben ingestemd met deze doelstelling. Om de doelstelling te bereiken moeten alle zeilen bijgezet worden, hetgeen betekent dat de gemeente hier actiever op moet insteken. Er gebeuren reeds activiteiten op het gebied van duurzaamheid (onder andere de regionale projecten op het gebied van duurzame energie), maar er bestaat niet echt inzicht in wat de situatie binnen de gemeente Drimmelen nu precies is op het gebied van duurzaamheid en wat de mogelijkheden zijn. Met behulp van een duurzaamheidsscan kan hierin inzicht worden verkregen. Aan de hand van de resultaten van deze duurzaamheidsscan kan de gemeente bepalen wat daadwerkelijk moet worden gedaan op het gebied van duurzaamheid. Eventueel kan bij het realiseren van duurzaamheid samengewerkt worden met andere gemeenten. Voor het uitvoeren van de duurzaamheidsscan is specialistische kennis nodig, welke niet binnen de gemeentelijke organisatie aanwezig is. Externe ondersteuning is daarom noodzakelijk. De kosten worden geschat op € 10.000. Het gaat om incidentele (eenmalige) kosten welke gedekt kunnen worden uit de Reserve Grondbedrijf. 19. Project omgevingsvergunning Op het gebied van vergunningverlening gaat de komende jaren veel veranderen. Men wil af van de verschillende soorten vergunningen, zoals de milieuvergunning en de bouwvergunning. Op rijksniveau is men daarom bezig met het vormgeven van de zogeheten omgevingsvergunning. Voor gemeenten is het de bedoeling dat vanaf de invoeringsdatum met deze omgevingsvergunning gewerkt gaat worden. In deze omgevingsvergunning komen de verschillende vergunningen, ontheffingen en vrijstellingen op het gebied van wonen, bouwen, ruimte, natuur en milieu samen. In de toekomst is er voor het realiseren van een fysiek project (bouw, aanleg, oprichten, gebruik en sloop) niet alleen één vergunning maar ook, één loket, één bevoegd gezag, één procedure, één besluit en één handhaver benodigd. Het kunnen afgeven van een omgevingsvergunning brengt nogal wat organisatorische, administratieve en juridische veranderingen met zich mee. Verder zullen de betrokken medewerkers (vergunningverleners, handhavers, juridisch medewerkers, medewerkers RO, medewerkers burgerzaken, medewerkers Openbare Werken (kapvergunningen, rioleringen e.d.) de nodige kennis op moeten doen over deze omgevingsvergunning.
5
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
In het tweede kwartaal van 2007 is in overleg met een externe adviseur een Plan van Aanpak opgesteld. Vanwege het verwachtte uitstel van de invoeringsdatum, de hoge werkdruk in de organisatie gekoppeld aan de verhuisperikelen, is besloten om eerst in het derde kwartaal van 2007 (september) concreet met het traject om tot invoering van dit organisatiebrede project te starten. Nog wel dit jaar zullen de consequenties die dit heeft voor de gemeente Drimmelen in beeld worden gebracht (afhankelijk van ambitieniveau) en wordt bekend welke aanpassingen en veranderingen noodzakelijk zijn. Ook de raad(scommissie) zal hierbij worden betrokken. Implementatie in de organisatie zal met name in 2008 plaatsvinden. De kosten hiervan bedragen naar schatting € 100.000 en kunnen uit de Reserve Grondbedrijf worden gedekt. PROGRAMMA 10.
SOCIALE INFRASTRUCTUUR
20. Structureel tekort voorziening buitensportaccommodaties € 31.000 structureel Nadelig De gemeenteraad heeft begin 2007 besloten om van het gereserveerde miljoen voor maatschappelijke knelpunten een bedrag van € 461.000 aan te wenden als éénmalige dotatie in de onderhoudsvoorziening buitensport (Buspo) en onderhoudsvoorziening Planon. Ten behoeve van de instandhouding en tijdige vervanging van de huidige faciliteiten dient jaarlijks op basis van het meerjarige vervangingsplan € 31.000 (geïndexeerd) extra in de voorziening BUSPO gestort te worden. 21. HAFA gelden- visie op muziekonderwijs € 11.000 in 2008 tot € 20.000 in 2012 Nadelig Bij de vaststelling van de begroting voor 2007 heeft de gemeenteraad besloten tot een eenmalige bijdrage van € 7.500 van de zogenaamde Hafa-gelden (muziekonderwijs voor harmonieën en fanfares) ter overbrugging naar een visie op muziekonderwijs vanaf 2008. Op grond van de visie op muziekonderwijs zal eind 2007 besluitvorming plaatsvinden over de middelen voor muziekonderwijs vanaf 2008. Om de wachtlijst voor Hafa-onderwijs te verkleinen en het individuele muziekonderwijs op het huidige niveau te behouden, zijn extra middelen nodig van € 11.000 in 2008 tot € 20.000 in 2012 (raadsvoorstel 1 november 2007). PROGRAMMA 11.
ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN
22. Lager renteomslagpercentage € 105.000 structureel Voordelig Tot en met de begroting 2007 werd het renteomslagpercentage niet meerjarig berekend. Gezien de bouw van het gemeentehuis, scholen en de verkoop van Intergas waardoor onze activa en reserves aanzienlijk muteerden, is vanaf de begroting 2008 een meerjarige raming van het renteomslagpercentage gemaakt. Ten opzichte van de begroting 2007 zijn nu de activa één miljoen euro hoger en zijn de rentelasten lager. 23. Correctie behoedzaamheidsreserve € 60.000 oplopend tot € 180.000 in 2011 Nadelig In de mei/junicirculaire wordt jaarlijks aangegeven hoeveel de algemene uitkering van het volgende jaar zal zijn, maar tevens wordt aangegeven hoeveel van deze uitkering wordt ingehouden, de zogenaamde behoedzaamheidsreserve. Deze inhouding vindt plaats, omdat gedurende het jaar het accres kan wijzigen. Als de netto rijksuitgaven lager zijn dan de begroting daalt immers ook het accres vanwege ‘samen de trap op, samen de trap af’. Middels de maartcirculaire wordt bekendgemaakt hoeveel van de behoedzaamheidsreserve wordt uitgekeerd over het afgelopen boekjaar. Recentelijk is gebleken dat een groot deel van de gemeenten de behoedzaamheidsreserve onjuist berekent in haar meerjarenraming waardoor het meerjarenperspectief te positief is. Helaas behoort ook Drimmelen tot deze gemeenten en dienen de cijfers van de junicirculaire voor de jaren 2009 t/m 2011 neerwaarts te worden bijgesteld.
6
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Bijlage verklaring versoepeld toezicht provincie De raad van de gemeente Drimmelen, in vergadering bijeen op 1 november 2007, verklaart dat de begroting 2008 (inclusief meerjarenramingen 2009-2011) en het financiële beleid voldoen aan de daaraan te stellen wettelijke eisen.
Made, 1 november 2007 De raad voornoemd,
mr. M.J.N. Schetters-Schuurbiers Griffier,
7
drs. G.L.C.M. de Kok Voorzitter
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Inhoudsopgave
Programma’s ................................................................................................. 3 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
Relatie met de burger .......................................................................... 4 Veiligheid............................................................................................ 10 Openbare Ruimte ............................................................................... 16 Verkeer en Vervoer ............................................................................ 22 Economische zaken en toerisme ...................................................... 26 Jeugd en jongeren ............................................................................. 32 Ruimte en Wonen............................................................................... 38 Zorg..................................................................................................... 46 Milieu................................................................................................... 54 Sociale infrastructuur ........................................................................ 62 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien................................... 68
Paragrafen ................................................................................................... 77 Bijlagen...................................................................................................... 137
1
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
2
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Programma’s
3
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
1.
Relatie met de burger
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
1. Het vasthouden maar liever nog verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening, in de brede zin van het woord
Visiedocument “Ingericht op de burger, visie op publieke dienstverlening gemeente Drimmelen”
Uitbouwen frontoffice nieuwe stijl: * PvA evaluatie Publiekshal * Klanttevredenheidsonderzoek
Afhandelingstermijn bezoekers frontoffice (m.b.v. klantbegeleidingssysteem)
Overdrachtsdocument Beschrijving eerste 100 werkprocessen Startdocument Visie bestuurlijke vernieuwing in de gemeente Drimmelen
Verdere uitbouw websites
Afdoeningstermijnen brieven en e-mail Aantal bezoekers website
Invoering authentieke basisregistraties (BSN, Afname regelgeving WKBP, BAG) Digitalisering: * implementatie Corsa * 0-meting EGEM Implementatie traject terugdringing administratieve lasten
2. Het meer betrekken van de burger bij de beleidsvorming
Startdocument Visie bestuurlijke vernieuwing in de gemeente Drimmelen
Trainingen schrijven kaderstellende notities voor ambtenaren
Aantal insprekers bij commissievergaderingen
Vervolg oriëntatie en implementatie anders vergaderen: * Training debatteren Communicatiebeleidsplan en vergaderen voor de raad (concept) Leidraad burgerparticipatie
Vormgeven van het burgerinitiatief Implementeren leidraad burgerparticipatie versie 1.0: Vervolgtraining interactief beleid voor beleidsambtenaren Ontwikkelen toekomstvisie Instellen burgerpanel 3. Het maken van een cultuuromslag
Startnotitie Kwaliteitsslag Drimmelen
Het beschrijven van een tweede deel van de werkprocessen
Communicatiebeleidsplan
4
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Verzorgen van trainingen op het gebied van klantgericht schrijven Interne raadscommunicatie 4. Het zijn van een betrouwbare partner
Zie hiervoor.
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma ‘Relatie met de burger’ is: Het vergroten van het vertrouwen van de burgers in de gemeente. Het programma Relatie met de burger kent de volgende vier doelstellingen 1.1 Het vasthouden, maar liever nog verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening Begin 2007 is de frontoffice nieuwe stijl (één-loket-gedachte) van start gegaan in de nieuwe publiekshal. Er is een klantvolgsysteem aangeschaft. Dit systeem zorgt er voor dat de klant zo snel mogelijk wordt geholpen door een medewerker die kennis heeft van het gevraagd product. Doordat ook in 2008 de medewerkers verder opgeleid worden tot allround medewerkers en ook meer producten via de web site aan te bieden, kan de dienstverlening sneller/gemakkelijker voor de klant plaats vinden. Op basis van het in 2007 opgestelde plan van aanpak voor de evaluatie van de Publiekshal, zal in 2008 uitvoering worden gegeven aan de evaluatie. Hierbij kan gedacht worden aan een klanttevredenheidsonderzoek, telefonische bereikbaarheid en verdere afstemming front en back-office. 1.2 Het meer betrekken van de burger bij de beleidsvorming Deze doelstelling is gericht op het verbeteren van het samenspel tussen raad, college en ambtelijke organisatie (intern) en het vergroten van de burgerparticipatie door de burgers zo veel mogelijk te betrekken bij de totstandkoming van (nieuw) beleid (extern). Het gaat hier om een groeiproces. Zowel in de visievorming als in de werkwijze is ruimte nodig om op basis van ervaring en voortschrijdend inzicht nieuwe ideeën en methoden toe te voegen. 1.3 Het maken van een cultuuromslag De gemeente Drimmelen wil kwaliteit leveren en diensten en producten aanbieden die voldoen aan de verwachtingen van de klant. In dat kader is een van de noodzakelijke acties de werkprocessen die onder het leveren van de diensten en producten liggen goed te sturen en te beheersen, zodat op een efficiënte en effectieve wijze kan worden gewerkt. 1.4 Het zijn van een betrouwbare partner Deze doelstelling is vervat in voorgaande doelstellingen.
5
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat gaan we daarvoor doen? Het vasthouden, maar liever nog verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening In 2008 komen de volgende zaken aan de orde: 1.1.1 Uitbouwen frontoffice ‘nieuwe stijl’. In 2006 en 2007 is een start gemaakt om de medewerkers van de Publiekshal breder in te zetten (van specialist naar generalist). Hiervoor volgen de medewerkers een brede opleiding (afgerond in november 2007) en vindt er “training on the job” plaats. Met name “training on the job” vergt ook in 2008 nog de nodige aandacht, zodat de medewerkers uiteindelijk allround zijn en de “één-loket-gedachte” dagelijkse praktijk is. Eventuele gewenste veranderingen op basis van de evaluatie (telefonische bereikbaarheid, klantentevredenheidsonderzoek) Publiekshal kunnen in 2008 doorgevoerd worden. 1.1.2 Verdere uitbouw website. Door de projecten die voortvloeien uit het Programma Andere Overheid en de wens van de gemeente om de website inzichtelijker en interactiever te maken voor de gebruikers (intern en extern) vinden ook in 2008 activiteiten plaats betreffende interactiviteit, de indeling en de vormgeving van beide websites (internet en intranet). Het streefniveau van het Rijk is dat per 1 januari 2008 65% van de gemeentelijke producten digitaal worden aangeboden. Samen met de bovengenoemde ambities van de gemeente geeft dit een knelpunt in het huidige aantal uren van de websitemedewerkers. 1.1.3 Invoering authentieke basisregistraties. Dit onderwerp is nader uitgewerkt in de paragraaf bedrijfsvoering. 1.1.4 Digitalisering Dit onderwerp is nader uitgewerkt in de paragraaf bedrijfsvoering. 1.1.5 Implementatie traject terugdringing administratieve lasten. In het najaar van 2007 zal het project Deregulering Drimmelen, met subsidie van de Kamer van Koophandel en het Rijk, van start gaan. In het project wordt voor zestig producten op basis van de Best Practice, een dereguleringsvoorstel uitgewerkt. De implementatie van deze deregulerings-voorstellen vindt plaats in 2008. Het meer betrekken van de burger bij de beleidsvorming In 2008 komen de volgende zaken aan de orde: 1.2.1 Trainingen schrijven kaderstellende notities voor ambtenaren. Het schrijven van beleidsstukken met het oog op goed samenspel tussen college en raad en tussen gemeentebestuur en samenleving. Aandacht voor verschillende typen beleidsstukken in verschillende fases van het beleidsproces (bijvoorbeeld te agenderen notitie, startnotitie, oriënterende notitie, concept voor definitieve kaderstelling en evaluatie notitie). 1.2.2 Vervolg oriëntatie en implementatie anders vergaderen. In het kader van het traject bestuurlijke vernieuwing is in 2007 gesproken over een andere wijze van vergaderen. Redenen zijn: duidelijkere en snellere besluitvorming en meer betrokkenheid van burgers hierbij. Bij die andere vergaderwijze moet niet alleen worden gedacht aan het anders organiseren van de vergadercyclus, maar ook aan een gedragswijziging bij alle betrokkenen. Een aantal stappen voor de invoering van een andere vergaderwijze is al in gang gezet, zoals de trainingen burgerparticipatie voor ambtenaren, het werkbezoek van de klankbordgroep aan de gemeente Hardenberg en de workshop anders vergaderen voor raads- en commissieleden. 1.2.3 Vormgeven van het burgerinitiatief. Het burgerinitiatief geeft burgers de mogelijkheid onderwerpen te agenderen voor commissie- en/of raadsvergaderingen. Hiervoor dient de raad een verordening op te stellen waarin o.a. geregeld wordt waaraan een initiatiefvoorstel moet voldoen om geagendeerd te worden.
6
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
1.2.4 Ontwikkelen toekomstvisie Drimmelen op weg naar 2015 In 2008 zal, in overleg met de klankbordgroep, een plan van aanpak gemaakt worden. Naast het houden van een startbijeenkomst wordt gedacht aan een aantal werkbijeenkomsten met deelnemers/vertegenwoordigers uit de raad, de ambtelijke organisatie, het college, het maatschappelijk veld en de bevolking. Instellen burgerpanel. Een burgerpanel is bedoeld om meningen te peilen, discussies te voeren e.d. Dit kan onder andere door gebruik te maken van de mogelijkheden die de website daarvoor biedt. Een burgerpanel dient samengesteld te worden uit een representatieve groep inwoners. Het maken van een cultuuromslag In 2008 komen de volgende zaken aan de orde: 1.3.1 Het beschrijven van een tweede deel van de werkprocessen. Op basis van de productenbegroting is ingeschat dat circa 400 werkprocessen moeten worden beschreven, waarvan de eerste 100 in het kader van de ontwikkeling van de frontoffice zijn beschreven. In 2008 zal een start gemaakt worden met het verder beschrijven van de werkprocessen. 1.3.2 Verzorgen van trainingen op het gebied van klantgericht schrijven. Klantgericht schrijven betekent helder en zorgvuldig communiceren over proces en inhoud. De informatie moet leesbaar en begrijpelijk zijn voor alle interne en externe doelgroepen. Bijvoorbeeld geen vaktaal gebruiken en schrijven in actieve vorm. 1.3.3 Interne raadscommunicatie; Werkgroep Raads/Bestuurs-Informatie-Systeem Interne raadscommunicatie richt zich vooral op het bestuurlijke besluitvormingsproces, de procedures en werkwijzen van de commissies en de raad en de gevolgen van de dualisering. Om de interne raadscommunicatie vorm te geven kunnen de interne communicatiekanalen van dienst zijn. De werkgroep bestaat uit raadsleden, portefeuillehouder automatisering en ambtenaren en adviseert omtrent de digitale communicatie tussen gemeentelijk apparaat en de raad, mede ter ondersteuning van de vergadercyclus. De stuurgroep komt 2 tot 3 keer per jaar bijeen.
7
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat gaat het kosten? Tabel financiële consequenties: bestuursorganen bestuursondersteuning voormalig personeel voorlichting burgerzaken front-office burgerzaken back-office samenwerking griffie
Totaal lasten bestuursorganen bestuursondersteuning voormalig personeel voorlichting burgerzaken front-office burgerzaken back-office samenwerking griffie
Totaal baten Totaal budget
Begroting 2009 2010
Realisatie 2006
Raming 2007
1.501.313
1.748.546
1.785.129
1.735.094
1.651.449
1.660.478
553.555
635.918
606.205
594.282
602.877
610.796
306.997
329.959
273.249
248.161
202.381
167.324
378.750
311.803
363.843
372.385
377.740
382.546
339.945
467.763
496.947
506.123
516.753
525.782
361.733
366.683
297.975
326.357
393.869
335.028
29.997
63.209
40.183
40.191
40.607
41.017
48.388
100.167
123.119
124.406
126.006
127.542
3.520.677
4.024.048
3.986.650
3.946.999
3.911.682
3.850.513
2008
2011
10.265
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
354.671
440.108
405.806
16.092
415
415.472
425.374
435.518
4.911
-
5.000
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
381.028
440.523
410.717
415.472
430.374
435.518
3.139.648
3.583.525
3.575.933
3.531.527
3.481.308
3.414.995
-
Tabelinvesteringen: Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsplan opgenomen. Prestatie-indicatoren Afhandelingstermijn bezoekers frontoffice (m.b.v. klantbegeleidingssysteem); Afdoeningstermijnen brieven en e-mail (nog te ontwikkelen) Aantal insprekers bij commissievergaderingen Aantal bezoekers website per kwartaal Afname regelgeving
Werkelijk 2006 n.v.t.
Begroot 2008 2007 15 min 15 min -
21 63.000 3%
20.000
100.000 25%
8
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
9
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
2.
Veiligheid
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
1. (Politie en) brandweerkorps(en) op voldoende sterkte houden, voldoende geoefend houden en zoveel mogelijk komen tot regionale samenwerking
Deelname aan de Veiligheidsregio Midden- en West Brabant
Uitwerken van het regionaal samenwerkingsverband (waaronder het uitwerken van het plan van aanpak doorontwikkeling regionale brandweer)
Overschrijding uitruktijden brandweer
Samenwerkingsovereenkomst 3xrood Doelmatige brandweerorganisatie Waarborgen paraatheid vrijwillig brandweerkorps; Verordening brandveiligheid en hulpverlening
Aantal oefeningen brandweer
Implementatie 3 x rood
Stand van zaken verleende gebruiksvergunningen
Huisvestingsonderzoek brandweerpost Lage Zwaluwe
Aantal workshops i.h.k.v. rampenbestrijding
Opstellen van het oefenplan 2007/2008
Aantal gehouden oefeningen
Versterken positie gemeente in Veiligheidsregio (3 x oranje) Oefen en opleiden gemeentepersoneel i.v.m. de rampenbestrijding
2. Het bevorderen van de nalevingbereidheid
Nota integraal handhavingsbeleid
Opstellen en uitvoeren van het HUP 2008
Aantal waarschuwingen door handhavingspartners in Biesbosch
Protocollen i.h.k.v. Professionalisering Handhaving
Aantal bekeuringen door handhavingspartners in Biesbosch
Met de beschikbare formatie het integraal handhaven op hetzelfde kwaliteitsniveau of liever nog een trede hoger laten plaatsvinden 3. Activiteiten in de openbare ruimte ordelijk en veilig laten verlopen (Integrale aanpak van veiligheid en leefbaarheid in de gemeente Drimmelen)
Nota “Integrale veiligheidsbeleid 20082011 gemeente Drimmelen” Evenementennota Convenant sluitende aanpak ketenregie
Realisatie HUP
Opstellen JUP (Jaar Uitvoerings Programma) 2008 Het veiligheidsdenken in de gemeente integraal verder uitwerken Instandhouden waterpolitie
Cijfers politie Aantal evenementenvergunningen Aantal controles evenementen Resultaten “Brom effe normaal” Resultaten aanpak drugsoverlast op straat
10
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Uitvoering geven aan creatieve en preventieve projecten om de jeugdoverlast tot een minimum te beperken
Stand van zaken verleende gebruiksvergunningen Aantal brandveiligheidsadviezen
Implementatie veiligheidsstructuur
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma ‘Veiligheid’ is: Het verhogen van het algemene veiligheidsgevoel Het programma Veiligheid kent de volgende drie doelstellingen: 2.1 (Politie en) brandweerkorps(en) op voldoende sterkte houden, voldoende geoefend houden en zoveel mogelijk komen tot regionale samenwerking In het kader van de brandweerzorg is de paraatheid van het vrijwillig brandweerkorps het belangrijkste aandachtspunt. Het kunnen blijven beschikken over voldoende vrijwilligers tijdens kantooruren is van belang. Werving en selectie, opleiding en oefenen van de vrijwilligers en het onderhouden en op peil houden van het materieel voor 2008 zijn van het grootste belang. Het besef dat samenwerking voor gemeenten noodzakelijk is als zij calamiteiten op adequate wijze het hoofd willen bieden, dringt steeds breder door. De gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Midden - en West Brabant” en de samenwerking 3xrood zijn hiervoor ingesteld. T.a.v de politietaken heeft onze gemeente een inbreng in de taakstelling via het politieoverleg, het lokale driehoeksoverleg tussen burgemeester, officier van justitie en politiechef, het districtelijk driehoeksoverleg en het Regionaal College. 2.2 Het bevorderen van de nalevingbereidheid In 2004 is op basis van de nota Integraal handhavingsbeleid gemeente Drimmelen, in november 2003 vastgesteld door de raad, het integrale handhavingsteam van start gegaan. Door het handhavingsteam wordt jaarlijks een HUP (Handhavings Uitvoerigs Programma) opgesteld, dat dient als leidraad voor de handhavingsactiviteiten in het betreffende jaar. Prioriteiten in het HUP worden bepaald aan de hand van landelijke ontwikkelingen, het milieubeleidsplan en de wensen van het college en de raad. 2.3 Activiteiten in de openbare ruimte ordelijk en veilig laten verlopen (Integrale aanpak van veiligheid en leefbaarheid in de gemeente Drimmelen) Veiligheid en leefbaarheid zorgen voor een prettige woon- en leefsituatie. In de gemeente Drimmelen wordt in dit kader gewerkt aan het “veiligheidsdenken”. Wat gaan we daarvoor doen? (Politie en) brandweerkorps(en) op voldoende sterkte houden, voldoende geoefend houden en zoveel mogelijk komen tot regionale samenwerking In 2008 komen de volgende zaken aan de orde: 2.1.1 De paraatheid van het korps. Het voldoen aan de gestelde opkomstnorm met voldoende personeel voor alle drie de brandweerposten in de gemeente is een punt van aandacht voor de komende jaren. Middels werving van nieuwe vrijwilligers en door samenwerking met buurgemeenten zal hier de komende jaren nadrukkelijk aandacht aan worden besteed.
11
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
2.1.2 Uitwerken van het regionaal samenwerkingsverband. Dit proces van doorontwikkeling van de brandweer vergt in de periode 2006 – 2009 een aantal besluiten. Hiervoor is een “spoorboekje’ ontwikkeld. Het proces moet leiden tot een gezamenlijke brandweerorganisatie Midden - en West Brabant. Thema’s als ontvlechting en borging zullen in 2008 hier centraal in staan. 2.1.3 Implementatie samenwerkingsovereenkomst 3 x rood met Oosterhout en Geertruidenberg In het kader van 3 x rood wordt gewerkt om op een pragmatische wijze voldoende professionaliteit, kwaliteit en continuïteit te realiseren, waarbij gezamenlijke oefeningplanning en inzet en gebruik van kennis, kunde en materieel nadrukkelijk aan de orde komen. Als knelpunt wordt ervaren de huidige krappe beroepsformatie van de brandweer om te kunnen blijven voldoen aan de opgelegde taken. 3 x Rood komt hieraan gedeeltelijk tegemoet. Ook in het kader van de rampenbestrijding wordt in dit verband de samenwerking opgezocht. 2.1.4 Huisvestingsonderzoek brandweerpost Lage Zwaluwe. De kazerne van post Lage Zwaluwe voldoet niet meer aan geldende voorschriften. Investeringen in de bestaande bouw, dan wel nieuwbouw zijn dan ook noodzakelijk. In 2008 moeten de plannen voor verbouw of nieuwbouw een feit zijn. 2.1.5 Opstellen van het oefenplan 2007/2008 Met het opstellen van het oefenplan 2007/2008 en het op effectieve wijze verzorgen van oefeningen wordt het korps op voldoende kwalitatief niveau gehouden. Natuurlijk verloop onder de vrijwilligers en de stijgende eisen van rijkswege zorgen ervoor dat intensief werven, opleiden en oefenen noodzakelijk is. 2.1.6 Versterken positie gemeente in Veiligheidsregio (3 x oranje). Dit zal gebeuren door verwerving van kennis en het actief deelnemen aan projecten en werkgroepen. In toenemende mate zal hierbij opgetrokken worden met de buurgemeenten Geertruidenberg en Oosterhout. 2.1.7 Oefenen en opleiden gemeentepersoneel i.v.m. de rampenbestrijding. Dit is nader uitgewerkt in de paragraaf Bedrijfsvoering. Het bevorderen van de nalevingbereidheid In 2008 komen de volgende zaken aan de orde: 2.2.1 Opstellen en uitvoeren van het Handhavinguitvoeringsplan 2008. De verwachting is dat per 1 januari 2008 het Activiteitenbesluit in werking zal treden. Voor veel bedrijven die nu nog over een milieuvergunning beschikken, zal dan het Activiteitenbesluit gaan gelden, waardoor met een melding kan worden volstaan. Dit heeft gevolgen voor de werkwijze van het handhavingsteam en zal naar verwachting een verschuiving van vergunningverlening naar handhaving met zich mee brengen. Op dit moment zijn verder geen landelijke tendensen bekend die meegenomen zouden moeten worden in het HUP, maar mochten die zich in de loop van 2008 voordoen, dan zullen deze zo goed mogelijk in het HUP ingepast worden. Naar verwachting komt begin 2008 een monitoringssysteem beschikbaar dat aansluit bij de bestaande systemen voor milieu- en bouwvergunningen, waardoor het aanleveren van allerlei informatie aanzienlijk wordt vereenvoudigd. Het toezicht in de Biesbosch zal met de handhavingspartners worden voortgezet. Een andere systematiek van registreren van activiteiten, uitgevoerd door de handhavers, zal in 2008 worden onderzocht. Activiteiten in de openbare ruimte ordelijk en veilig laten verlopen (Integrale aanpak van veiligheid en leefbaarheid in de gemeente Drimmelen) In 2008 komen de volgende zaken aan de orde:
12
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
2.3.1 Opstellen JUP 2008 Op grond van het bestuursakkoord tussen Rijk en gemeenten ‘Samen aan de slag’, zal de regierol van de gemeenten wettelijk worden vastgelegd in de Gemeentewet. Dit zal inhouden dat gemeenten per 1-12008 verplicht zijn een integraal veiligheidsplan te hebben. Eind 2007 zal de kadernota integrale veiligheid Drimmelen 2008-2011 tot stand zijn gekomen. Aan de hand van deze kadernota zal jaarlijks een Jaaruitvoeringsprogramma (JUP) worden opgesteld. De nota Evenementenbeleid is op 27 februari 2007 door het college vastgesteld. Vanaf september 2007 zal met betrekking tot evenementen gewerkt gaan worden volgens deze nota, die vervolgens na één ervaringsjaar geëvalueerd zal worden. 2.3.2 Het veiligheidsdenken in de gemeente integraal verder uitwerken. Op het niveau van het politiedistrict Oosterhout is de werkgroep Integrale Veiligheid en Maatschappelijke Preventie actief. De gemeente Drimmelen neemt deel aan deze werkgroep. De werkgroep houdt zich bezig met het verder implementeren van het convenant “Sluitende aanpak keten regie” en werkt aan een vijftal veiligheidsthema’s. Bij deze laatste worden rondom de thema’s ‘best practices’ ontwikkeld, die vervolgens in de jaren 2007 e.v. geïmplementeerd zullen gaan worden. 2.3.3. Instandhouden waterpolitie Op 27 juni 2007 is het convenant tussen de KLPD waterpolitie en de gemeente Drimmelen ondertekend. In dit convenant is overeengekomen dat de gemeente de exploitatiekosten voor de politiepost in Drimmelen zal dragen. 2.3.4
Uitvoering geven aan creatieve en preventieve projecten om de jeugdoverlast tot een minimum te beperken. Het gaat hier om de voortzetting van de projecten “Brom effe normaal” en “Aanpak drugsgebruik op straat”. 2.3.5 Implementatie veiligheidsstructuur. Intern moet de veiligheidsstructuur, een communicatiemodel t.b.v. veiligheid, verder worden geïmplementeerd. In deze structuur is vastgelegd wie procesbewaker is en wie voor welk “veiligheidsaspect” benaderd kan worden. Wat gaat het kosten ? Tabel financiële consequenties: Realisatie 2006 brandrepressie brandpreventie rampenbestrijding openbare orde en veiligheid A.P.V.
Totaal lasten brandrepressie brandpreventie rampenbestrijding openbare orde en veiligheid A.P.V.
Totaal baten Totaal budget
13
Raming 2007
2008
Begroting 2009 2010
984.583
116.378
124.589
96.459
95.646
96.223
96.834
68.099
126.377
153.419
155.722
158.177
160.341
479.103
502.047
515.467
523.349
531.512
539.119
111.168
75.704
120.158
121.916
123.802
125.427
1.863.714
1.813.300
1.979.858
2.033.617
2.053.882
2.085.897
5.494
2.500
-
6.309
2.500
2.500
-
-
9.000
5.000
1.094.355
5.000
1.136.984
1.144.168
2011
1.088.966
1.164.176
-
-
-
2.553
2.606
2.661
-
-
-
5.105
5.212
5.322
-
-
-
-
-
20.803
10.000
7.500
7.658
7.818
7.983
1.842.911
1.803.300
1.972.358
2.025.959
2.046.064
2.077.914
-
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Tabelinvesteringen: Begroting 2009 2010
2008 Totaal nieuwe investeringen
-
-
-
2011 -
brandrepressie
tankautospuit incl. bepakking calamiteitenlaarzen ademluchtcompressors personeel / materieel voertuig ademluchtmaskers
756.303 10.652 25.210 37.816 14.008
Totaal verv. investeringen Totaal investeringen
756.303
10.652
77.034
-
756.303
10.652
77.034
-
Prestatie-indicatoren Aantal brandveiligheids adviezen bouw- en milieuvergunning Aantal controles evenementen in het kader van brandveilheid Aantal gecontroleerde gebruiksvergunningen panden Aantal verstrekte gebruiksvergunningen panden Aantal oefeningen regulier Aantal oefeningen realistisch Aantal korpsleden in- en uit Uitruktijden brand/hulpverlening (mate waarin wordt voldaan aan de norm) Aantal workshops i.h.k.v. rampenbestrijding Aantal gehouden oefeningen Cijfers politie (nog te ontwikkelen) Realisatie Handhavingsuitvoeringsplan Aantal waarschuwingen handhavingspartners in Biesbosch Aantal bekeuringen handhavingspartners in Biesbosch Aantal evenementenvergunningen
Aantal controles van evenementen Aantal geïmplementeerde projecten op de benoemde veiligheidsvelden Resultaten “Brom effe normaal” - aantal gecontroleerde bestuurders bromen snorfietsen - aantal bekeuringen Resultaten aanpak drugsoverlast op straat
Werkelijk 2006 11
2007 15
2008 25
36
30
50
67
60
4
5
5
29 2
29 1 -/3 90%
29 1
85% 8 2
80% 8 3
337 261 300
Vermoedelijk aanzienlijk lager dan voorgaande jaren a.g.v. in-voering meldingen-systeem in APV
32
25
180 72 33 keer procesverbaal 10 waarschuwingen
14
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
15
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
3.
Openbare Ruimte
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
1. Het schoon, heel en veilig houden van de woon- recreatie- en werkomgeving in de gemeente
De in de beheerprogramma’s vastgestelde beheerniveaus zullen minimaal moeten worden gehandhaafd
Het opstellen van wijkbeheersplannen voor alle kernen
Tevredenheid van de burger met de Openbare Ruimte moet zijn gestegen van 6,7 naar minimaal 7,0
Onderhoud binnen de wijkteams zal zich primair moeten gaan richten op het voorkómen van meldingen
Verbetering van de werkprocessen rondom klachtenafhandeling
Wijkgerichte uitvoering van het beheer
Het betreft hier de onderdelen met de huidige score: Straten/wegen 6,3 Groen 6,6 Straatmeubilair 6,8 Bij straatmeubilair bijzondere aandacht voor speelvoorzieningen voor kinderen in de dorpen. Nu geeft 53% van de bevolking aan dat zij tevreden is. Doelstelling voor 2009 moet 70% zijn.
Bij nieuwe of her in te richten openbare ruimte wordt aandacht besteed aan een duurzame inrichting, groen en voldoende parkeren (zie programma verkeer en vervoer) Uitvoering van de eerste fase maatregelen, zoals deze in het Waterbeleidsplan incl. het verbreed G.R.P. zijn aangegeven
2. Voorkomen van wateroverlast
Optimale afvoer van water met als doel het voorkomen van wateroverlast, efficiënt gebruik van het rioolstelsel en schoon oppervlaktewater
3. Vergroting (zo mogelijk actieve) betrokkenheid van bewoners en bedrijven.
Invoeren wijkgericht De vastgestelde beheerprogramma’s zo werken in alle kernen mogelijk in overleg met de gebruikers en in elk geval met voldoende informatieverstrekking vooraf aan de gebruikers tot uitvoering brengen
Meldingen dienen binnen de afgesproken termijn te worden afgehandeld, danwel binnen de afgesproken termijn moet de melder bericht krijgen of, hoe en binnen welke termijn de melding zal worden afgehandeld.
16
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma ‘Openbare ruimte’ is: Het schoon, heel en veilig houden van de woon- en werkomgeving in de gemeente met (zo mogelijk actieve) betrokkenheid van bewoners en bedrijven. Het programma Openbare Ruimte kent de volgende drie doelstellingen 3.1 Het schoon, heel en veilig houden van de woon-, recreatie- en werkomgeving in de gemeente Voor het beheer van de gemeente zijn verschillende beheerplannen vastgesteld. • Beheerbeleid wegen Drimmelen 2006-2010 (2006) • Waterbeleidsplan (waarin opgenomen het verbreed gemeentelijke rioleringsplan 2007 t/m 2010) • Groenbeleidsplan 2005-2015. ‘Kwaliteit in beeld” • Groenstructuurplan Made, ‘natuurlijk doen!’ (1996) • Groenstructuurplan Terheijden en Wagenberg, ‘tussen traditie en vernieuwing’ (2005) • Groenstructuurplan Hooge en Lage Zwaluwe (ontwerp, 4e kw. 2008) • Landschapsbeleidsplan Made en Drimmelen (1996) • Groenbestek Beheer Plantsoenen (2002) • Werkpakketten Beheer Plantsoenen (Buitendienst) (2000) • Onderhoudsplan bermen en sloten (2003) • Baggerplan Ten aanzien van de Openbare Verlichting vindt nog geen planmatig beheer plaats; het plan hiervoor wordt momenteel opgesteld. Hetzelfde geldt voor verkeersmaatregelen, speelplaatsen, civiele kunstwerken en straatmeubilair. Na een inventarisatie zullen ook hier beheersplannen voor worden opgesteld. Het is van belang dat de in deze plannen vastgelegde beheersniveaus ook daadwerkelijk worden bereikt door een efficiënte inzet van de in de begroting opgenomen middelen. In de praktijk zijn we hierbij afhankelijk van de kwaliteit van de uitvoering, die voor een belangrijk deel in handen ligt van derden. Een scherp toezicht op de geleverde kwaliteit is daarom noodzakelijk. Ook nieuwe aanleg van openbare ruimte, of ingrijpende aanpassingen ervan, zullen moeten voldoen aan kwaliteitsnormen, waarna deze weer opgenomen worden in het reguliere beheer Het is onontkoombaar dat de bewoners meldingen doen over de Openbare Ruimte. Dit moet ook gezien worden als een waardevolle aanvulling van betrokken bewoners, op zaken die de eigen medewerkers constateren. We kunnen immers niet overal, altijd zijn. Deels afhankelijk van de weersomstandigheden wordt overlast ervaren van onkruid en overdadige groei van de beplanting. Ook zijn het straatmeubilair, speeltoestellen, verkeersborden en bestrating aan slijtage onderhevig. Door een meer pro-actieve rol van de gemeente en het bieden van meer maatwerk per wijk wordt efficiënter beheer nagestreefd. Dit heeft niet altijd tot gevolg dat er minder meldingen zullen komen. Immers als bewoners merken dat adequaat gereageerd wordt op de meldingen zullen ze ook sneller geneigd zijn om onvolkomenheden te melden. Daarbij valt in een omgeving die goed in orde is, een onvolkomenheid eerder op en zullen mensen eerder geneigd zijn om deze door te geven. Belangrijk is vooral om de meldingen op een correcte wijze en binnen de daarvoor afgesproken termijn, naar tevredenheid van de melder op te lossen. Samen met het meldpunt zal gekeken worden hoe dit te monitoren is. 3.2 Voorkomen van wateroverlast In verschillende delen van de gemeente wordt wateroverlast ervaren als gevolg van hevige neerslag. Voorop staat dat het bestaande rioolstelsel zodanig moet worden onderhouden dat het de functie die het moet vervullen optimaal kan verrichten. Hiernaast zal echter voor de toekomst ingespeeld moeten worden op de klimaatverandering, waarbij met name in de zomermaanden een grote neerslag- hoeveelheid in korte tijd kan vallen. Inmiddels zijn door een waterplan de overlast en de mogelijke oplossingen in beeld gebracht. Via het herziene Gemeentelijk Rioleringsplan (G.R.P). zijn oplossingen uitgewerkt in een meerjarig plan wat in uitvoering genomen kan worden. Een van de speerpunten waarmee inmiddels een start is gemaakt, is de afkoppeling en infiltratie van regenwater.
17
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
3.3 Vergroting (zo mogelijk actieve) betrokkenheid van bewoners en bedrijven De rol van de burger in de voorbereiding van werken zal worden versterkt. De burger heeft immers een groeiende invloed op het beleid en de uitvoering daarvan. Vanaf 2007 zullen de beheer-programma’s zoveel mogelijk worden geïntegreerd, op wijkniveau worden gepresenteerd en voor commentaar aan bewoners worden voorgelegd. Hiermee wordt een betere balans beoogd tussen de technische input en de beleving van gebruikers van de openbare ruimte. Bewoners krijgen op deze wijze de gelegenheid hun mening over de plannen aan te geven. Hiermee zal zoveel mogelijk, maar binnen de financiële kaders, rekening mee worden gehouden. Hierdoor zal de rol van de gemeente meer en meer gekenmerkt worden door een zo klantgericht mogelijke werkwijze waarbij ook gelet wordt op de belangen van inwoners. Met name in de openbare ruimte kunnen maatregelen en aanpassingen van uitvoeringsplannen gevolgen hebben voor meerdere personen en groepen en zullen zorgvuldige belangenafwegingen moeten worden gemaakt. Dit vereist een zorgvuldige benadering door de medewerkers, bestuurders en derden. Wat gaan we daarvoor doen? Het schoon, heel en veilig houden van de woon-, recreatie- en werkomgeving in de gemeente 3.1.1 Uitvoering van het dagelijks onderhoud wat door de eigen buitendienst wordt uitgevoerd vindt sinds januari 2007 plaats vanuit wijkteams. Hierdoor kan meer maatwerk geleverd worden in de wijk en adequater ingespeeld worden op de afhandeling van meldingen. Hierbij moeten nog wel twee kanttekeningen worden geplaatst. In de eerste plaats vereist dit wijkbeheer een andere manier van denken van de medewerker en is een zekere verandering van werkcultuur noodzakelijk. Deze omslag is wel voorbereid, maar een dergelijke cultuurverandering is toch een zaak van langere adem. Tevens zal de kwaliteit (welke samenhangt met beschikbare budgetten) niet ingrijpend veranderen. De beheerbudgetten blijven gelijk en de wijkteams zullen geen wonderen kunnen verrichten. Een beleidsplan Openbare Verlichting zal worden vastgesteld en de invoering van diverse objecten met beheerprogramma’s voor structureel onderhoud en vervanging worden opgestart. Voorkomen van wateroverlast 3.2.1 Vaststelling van een integraal waterplan inclusief een nieuw GRP. Beiden zijn inmiddels vastgesteld, met daarbij de kanttekening dat de financiële consequenties afhankelijk zijn van de vaststelling van de nieuwe tarieven. 3.2.2 Wegwerken achterstallig onderhoud watergangen en overdracht van het beheer van het stedelijk water aan het waterschap. 3.2.3. Waar mogelijk, gescheiden stelsels aanleggen bij de ontwikkeling van woningbouwprojecten en reconstructies in bestaande wijken. Er wordt daarbij nadrukkelijk gekeken naar de mogelijkheden van infiltratie. Vergroting (zo mogelijk actieve) betrokkenheid van bewoners en bedrijven 3.3.1 Op 14 december 2006 heeft de gemeenteraad ingestemd met de “Visie wijkgericht werken in alle kernen”. Vervolgens is conform afspraak in 2007 een start gemaakt met het wijkgericht werken. De eerste stappen die hierin gezet zijn, waren de aanstelling van een Coördinator Wijkbeheer bij de afdeling openbare werken en een kanteling van de buitendienst van dezelfde afdeling waarbij een viertal wijkteams zijn samengesteld. Bij aanvang is gekozen voor een pragmatische start om bij wijze van experiment te starten met een werkwijze, deze na verloop van tijd te evalueren en waar nodig de werkwijze aan te passen. Uiteindelijke bedoeling van het wijkgericht werken is enerzijds om de bewoners meer te betrekken bij de voorbereiding en de uitvoering van het werk wat door de gemeente in de verschillende wijken wordt uitgevoerd en anderzijds door het meer integraal aanpakken van het werk met verschillende participanten, meer effect in de wijk te bewerkstelligen.
18
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
De wijkteams: Er zijn vier wijkteams operationeel. Doordat zij gekoppeld zijn aan een eigen werkgebied (de eigen wijk) hebben zij inmiddels concrete bekendheid opgedaan met de wijk, de wijze waarop de wijk gebruikt wordt en specifieke vragen die er leven in het kader van het dagelijks onderhoud. Gedurende 2007 hebben zich diverse vragen met betrekking tot de wijze van werken gemanifesteerd. De meest belangrijke vragen zijn: Wat is de capaciteit wat een wijkteam kan leveren, welke taken horen zij uit te voeren en zijn de juiste keuzes gemaakt bij de afweging uitbesteden of in eigen beheer uitvoeren. De coördinator wijkbeheer Sinds januari 2007 is een coördinator wijkbeheer aan de afdeling Openbare werken toegevoegd. In de loop van 2007 heeft hij zich met name geconcentreerd op het opbouwen van netwerken in de verschillende wijken en het via wijkschouwen en wijkoverlegavonden doorgronden van de diverse wijkproblematieken. In 2008 zal het wijkgericht werken verder uitgebouwd worden. In de eerste helft van het jaar zal een evaluatie van de nieuwe werkwijze van de buitendienst worden opgestart. Dit zal o.a. gaan leiden tot een selectie van werkzaamheden die wel en niet tot de taak van het wijkteam gaan horen. Waar nodig en mogelijk, zullen aanbevelingen hieruit, direct in de loop van het jaar in de werkwijze worden opgenomen. Door de wijkcoördinator zal een eerste (pilot) wijkjaarplan gemaakt worden. Prognose is dat dit uiterlijk in de eerste maand van 2008 beschikbaar zal zijn. Hierin zal een integraal programma van maatregelen voor de wijk worden opgenomen, rekening houdend met de wensen die in de verschillende contacten met de wijk zijn genoemd en de beschikbare budgetten. Daarnaast zal aangegeven worden op welke wijze met de wijk gecommuniceerd zal gaan worden bij de uitvoering van de verschillende maatregelen. Bij het maken van het wijkjaarplan zal gepoogd worden om ook de inbreng van andere participanten (bewoners, woningcorporatie, politie e.d.) in beeld te brengen. Aan de hand van deze (pilot) ervaring zullen in de loop van 2008 meerdere wijkjaarplannen worden opgesteld. Wat gaat het kosten ? Realisatie 2006 wegen en verlichting waterkering natuurbescherming plantsoenen speelterreinen riolering begraafplaatsen
3.779.934 -
Totaal lasten wegen en verlichting waterkering natuurbescherming plantsoenen speelterreinen riolering begraafplaatsen
19
2.301.504
2008 2.508.882
Begroting 2009 2010 2.791.034
2.859.346
2011 2.896.134
756
496
499
505
516
432
1.641
1.722
1.746
1.775
1.802
2.877.703
1.526.691
1.675.851
1.726.711
1.746.012
1.773.128
63.522
80.559
99.925
100.825
102.022
103.744
1.780.440
1.745.483
1.844.312
1.938.704
2.068.745
2.215.033
153.570
159.759
137.101
139.882
142.820
145.818
8.655.601
5.816.393
6.268.289
6.699.401
6.921.225
7.136.175
703.094
37.406
35.144
35.410
35.683
35.961
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
4.706
4.804
4.905
4.926
54.514
4.609
1.900.567
2.041.902
1.897.498
Totaal baten Totaal budget
Raming 2007
-
2.164.314
2.306.608
2.455.316
121.195
144.758
137.102
139.882
142.820
145.819
2.726.715
2.137.245
2.218.757
2.344.312
2.489.915
2.642.001
5.928.886
3.679.148
4.049.532
4.355.089
4.431.310
4.494.174
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Tabel investeringen: Begroting 2009 2010
2008 Totaal nieuwe investeringen
-
-
-
2011 -
wegen en verlichting
sneeuwploeg
7.627
riolering
luchtfoto's / onderlegerbeelden maatregelen nav rioolinspecties baggerplan vervanging gemalen persleidingen Totaal verv. investeringen Totaal investeringen
40.000 1.608.963
1.608.963
1.608.963
300.000
300.000
300.000
107.563
555.798 55.462
1.681
1.681
11.765
31.092
2.018.207
1.918.271
1.920.728
682.352
2.018.207
1.918.271
1.920.728
682.352
Prestatie-indicatoren 2005 Tevredenheid burger met Openbare Ruimte 6,7 Tevredenheid met speelvoorzieningen voor kinderen 53% * zal bij volgende burgerenquête moeten worden vastgesteld
doel 7,0* 70%
20
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
21
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
4.
Verkeer en Vervoer
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
1. Bevorderen van een duurzaam veilige infrastructuur met voldoende aandacht voor mobiliteit en bereikbaarheid
Handhaving verkeersveiligheid: De aandacht zal zich richten op gedragsverandering en het nemen van aanvullende maatregelen
Haalbaarheidsonderzoek fietsoversteek richting Biesbosch en over het Amertakkanaal richting Geertruidenberg en het ontwikkelen van een routenetwerk voor voetgangers
Het programma zal moeten leiden tot een tevredenheid van de burgers met de verkeerssituatie in de afzonderlijke kernen van minimaal 70%
Verdere ontwikkeling van het fietsnetwerk. De gemeente zal een actieve rol spelen in het regionaal overleg met betrekking tot de fiets (voorzitterschap Werkgroep Fiets) Verbetering bereikbaarheid en leefbaarheid
Aanpassing van de wegcategorisering volgens de nieuwe landelijke richtlijnen en een meer logische structuur en indeling van het wegennet. Op termijn kan dit leiden tot realisering van rondwegen rond kernen.
Heldere parkeernormen Bij projectplannen en startnotities zal altijd een communicatie Goede communicatie paragraaf worden over verkeerszaken opgenomen die gebaseerd zal zijn op Slagvaardig burgerparticipatie Halteactieplan. T.b.v. de verkeersveiligheid zal de aandacht zal zich richten op gedragsverandering. Hiervoor zal nauw worden samengewerkt met de betrokken partijen, zoals VVN (met ingang van 1 september 2006), politie en scholen.
22
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma Verkeer en Vervoer is: Bevorderen van een duurzaam veilige infrastructuur met voldoende aandacht voor leefbaarheid en bereikbaarheid. Het beleid van de gemeente Drimmelen is gericht op een goede bereikbaarheid van alle kernen, een leefbare woonomgeving en de veiligheid in het verkeer. Dit wil de gemeente bereiken door: • Het veilig gebruik van de gemeentelijke wegen garanderen voor langzaam en snel verkeer; • Het bevorderen van het gebruik van de fiets door het definiëren van een fietsnetwerk met bijbehorende eisen en het vervolgens aanpassen van de huidige fietspaden aan eerder genoemde eisen; • Een goede bereikbaarheid voor het gemotoriseerd verkeer door het optimaliseren van de inrichting van de wegen conform de wegencategorisering; • Beperken van de parkeeroverlast door middel van het volgen van eenduidige en heldere parkeernormen; • Het toegankelijk maken van het openbaar vervoer voor iedereen, ook voor minder validen. • Het verbeteren van de kennis op gebied van verkeer bij diverse groepen verkeersdeelnemers door een betere voorlichting en educatie. Wat gaan we daarvoor doen? Straatmeubilair en bewegwijzering • Opstellen beleidsplan Bewegwijzering met uitvoeringsplannen per kern. Verkeersveiligheid • Aanbrengen aanvullende snelheidsremmende maatregelen op Dorpsstraat en aanpassen kruising Gaete / Molendijk. • Inrichting Stationsweg Drimmelen 30 km/h-zone. • Duurzaam veilige inrichting 60 km/h-zone Moerdijkseweg. • Duurzaam veilige inrichting 30 km/h-zone Hoofdstraat – Raadhuisstraat – Molenstraat te Terheijden. • Duurzaam veilige inrichting schoolomgeving. Verkeersonderzoek • Onderzoek naar randweg om Hooge Zwaluwe . Openbaar vervoer • Haalbaarheidsonderzoek 2e buurtbus Hooge en Lage Zwaluwe. • Begeleiden proef goedkoper OV. • Verdere uitvoering geven aan het project toegankelijk openbaar vervoer. Eerste 15 haltes zijn in 2007 aangepast, de volgende 13 haltes volgen in 2008. De rest volgt in 2009 en 2010. Parkeervoorzieningen • Uitbreiden parkeervoorzieningen in diverse woonwijken / straten. • Opstellen parkeernota. • Integreren van parkeervoorzieningen bij nieuw te ontwikkelen woningbouw. • Ontsluiting parkeerterrein Lidl verplaatsen naar Raadhuisstraat / Hoofdstraat. Bebording en markering • Uitvoering geven aan het project “Essentiële Herkenbaarheidskenmerken”. • Plan van aanpak maken voor vervangingsprogramma bebording.
23
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Fietsvoorzieningen • Uitvoering geven aan het Actieplan Fietsvoorzieningen. • Haalbaarheidsstudie naar de mogelijkheid voor een fietsoversteek richting de Biesbosch. Voorlichting en educatie • Project Brabants verkeersveiligheidslabel. • Project BROEM. • Fietsverlichtingsactie. • Meeliften bij diverse campagnes. Wat gaat het kosten ? Tabel financiële consequenties: Realisatie 2006 verkeer openbaar vervoer
703.469
Totaal lasten verkeer openbaar vervoer
Totaal baten Totaal budget
Raming 2007
2008
695.785
709.313
Begroting 2009 2010 719.633
716.719
2011 717.729
13.461
10.612
10.978
11.131
11.299
11.461
716.930
706.397
720.291
730.764
728.018
729.190
41.064
42.518
40.773
41.597
42.440
43.299
113
61
61
62
64
65
41.178
42.579
40.834
41.659
42.504
43.364
675.752
663.818
679.457
689.105
685.514
685.826
Tabelinvesteringen: 2008 Totaal nieuwe investeringen
-
Begroting 2009 2010 -
2011
-
-
verkeer
verkeerstellers Totaal verv. investeringen Totaal investeringen
6.500 -
6.500
-
-
-
6.500
-
-
Prestatie-indicatoren 2007 Aantal burgers tevreden over verkeerssituatie in afzonderlijke kernen Verkeerstellingen (aantal) 70 * zal bij volgende burgerenquête moeten worden vastgesteld
2008
doel > 70%
70
24
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
25
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
5.
Economische zaken en toerisme
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
1. Versterken van de arbeidsmarkt door vergroting van de samenwerking en afstemming tussen economische zaken en sociale zaken
Beleidsplan Ontwikkelen van Economische Zaken initiatieven o.b.v. (2007) uitkomsten beleidsplan
2. Versterken van de economische structuur, in het bijzonder door revitalisering van bestaande bedrijventerreinen en het verbeteren van de ontwikkelingskansen van de detailhandel in alle kernen
Revitalisering van bedrijventerreinen gaat voor uitbreiding huidig areaal
Prestatie-indicatoren Verbeteren ondernemersklimaat
Beleidsplan arbeidsmarkt
Beleidsplan Economische Zaken (2007)
Aanpakken openbaar gebied Stuivezand conform bestek Starten bestemmingsplanprocedure Stuivezand
Mate van uitvoering project Voorontwerp bestemmingsplan Stuivezand ter inzage Realisatie detailhandelsbeleidsplan
Participeren in commissie Aantal bijgewoonde bijeenkomsten van de commissie bedrijventerreinen van bedrijventerreinen BND Bedrijven Netwerk Drimmelen (BND) (Verder) uitvoering geven aan het DPO Mede opstellen regionaal detailhandelsbeleid Verbeteren bewegwijzering Uitvoering geven aan het project revitalisering oude havens te Drimmelen
3. Het initiëren van meer regionale samenwerking en het stimuleren van een actievere deelname aan regionale samenwerkingsverbanden (met name in de Amerstreek) ter versterking van de lokale economie
Rapport Samenwerken in de Amerstreek SES / REWIN Beleidsplan Economische Zaken (2007)
4. Optimaliseren van Beleidsplan de dienstverlening aan Economische Zaken bedrijven (2007) Benchmark ondernemersklimaat
Afhankelijk van keuzes uit Aantal keren dat is deelgenomen aan regionale samenwerkingseconomisch beleidsplan verbanden Samenwerking met ondernemersverenigingen Aantal bijgewoonde bijeenkomsten van Drimmelense ondernemersverenigingen
Uitbreiden accountmanagement (pro-actief relatiebeheer bij grote bedrijven)
Aantal klantencontacten / bedrijfsbezoeken Snelheid afhandeling van verzoeken
26
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
Onderzoek verbeterings en innovatie programma EZ (VIP-EZ)
Actieve deelname aan regionale samenwerkingsverbanden
Aantal bijgewoonde regionale bijeenkomsten
Project uitvoeren vereenvoudiging regelgeving
Realisatie implementatie omgevingsvergunning
Aantal geplaatste documenten op website
Aantal informatiebrieven Betere toegankelijkheid en uitbreiding van informatie en documenten Implementatie omgevingsvergunning Actievere communicatie over wat de gemeente doet 5. Het toeristisch recreatief product en de gemeente “op de kaart zetten” en ontwikkelingen stimuleren / nieuwe impulsen geven, waarbij bijzondere aandacht voor de Linies rond Terheijden, Gebiedsplan wijde Biesbosch, verdere ontwikkeling van de haven van Lage Zwaluwe en uitwerking van het plan voor samenwerking in de Amerstreek
Beleidsplan Toerisme & Recreatie (2007)
Uitvoering geven aan project Linies te Terheijden
Marketing Actieplan Biesbosch
Uitvoeren ontwikkelingsvisie haven Lage e Zwaluwe 1 fase
6. Vergroten van het verblijfstoerisme
Beleidsplan Toerisme & Recreatie ( 2007)
Regionale bijeenkomsten
Opstellen en vaststellen nieuwe visie oude havens Drimmelen Uitvoering geven aan het toeristisch beleidsplan Website ontwikkelen (Drimmelen en Brabant aan de Biesbosch)
Havenverordening Tariefregeling Marketing Actieplan Biesbosch
27
Aantal nieuwe initiatieven
Harmonisatie tarieven gemeentelijke havens
Aantal overnachtingen (toeristenbelasting)
Stimuleren nieuwe initiatieven
Aantal nieuwe initiatieven
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma Economische zaken en toerisme is: Bevorderen van de economische vitaliteit en werkgelegenheid in Drimmelen. Het programma kent de volgende doelstellingen. 5.1 Versterken van de arbeidsmarkt door vergroting van de samenwerking en afstemming tussen economische zaken en sociale zaken In het kader van een lokaal arbeidsmarktbeleid wordt gestreefd naar een intensievere samenwerking en afstemming tussen Economische Zaken en Sociale Zaken. Als basis hiervoor is in 2007 in samenspraak een beleidsplan uitgewerkt. Het plan dient als basis voor de te nemen initiatieven. In samenwerking tussen de gemeenten Oosterhout, Geertuidenberg, Drimmelen en het CWI de mogelijkheden bekijken om te komen tot een werkgeversservicepunt. 5.2 Versterken van de economische structuur, in het bijzonder door revitalisering van bestaande bedrijventerreinen en het verbeteren van de ontwikkelingskansen van de detailhandel in alle kernen Voor onze gemeente zijn nauwelijks mogelijkheden voor het aantrekken van externe bedrijven. Uitbreiding van arbeidsplaatsen is slechts mogelijk door het bieden van mogelijkheden aan bestaande bedrijven en starters binnen de gemeente. Eventuele uitbreiding van bedrijventerreinen is daarom bedoeld voor uitplaatsing van bedrijven binnen de gemeente; bij voorkeur milieuhinderlijke bedrijven. Uitzonderingen lijken alleen mogelijk voor bedrijven die hier hun oorsprong hebben. Als gemeente willen we de afstemming tussen vraag en aanbod naar bedrijfsgrond verbeteren. Het aanbod van bedrijfskavels is echter uitermate beperkt. De situatie in Lage Zwaluwe in het kader van de havenplannen en de plannen van Lage Zwaluwe-West vormen daarvoor een pilot. Verder verdient de ontplooiing van nevenactiviteiten in het buitengebied in dit kader aandacht. Dit zal worden meegenomen bij de opstelling van het nieuwe bestemmingsplan buitengebied voor de gehele gemeente Drimmelen (start proces eind 2007). 5.3 Het initiëren van meer regionale samenwerking en het stimuleren van een actievere deelname aan regionale samenwerkingsverbanden (met name in de Amerstreek) ter versterking van de lokale economie Voor het economisch beleid is het belangrijk dat nauwer wordt samengewerkt met andere instanties, zoals Kamer van Koophandel, SES-West-Brabant, Rewin, omliggende gemeenten en provincie. 5.4 Optimaliseren van de dienstverlening aan bedrijven Vanuit de ondernemers wordt het als belangrijk ervaren dat er aandacht is voor de ondernemer en zijn onderneming en dat creatief wordt meegedacht naar oplossingen. Met name ondernemers zijn gebaat bij administratieve lastenverlichting, vermindering van de regeldruk, het vereenvoudigen c.q. afstemmen van procedures. In 2008 zal met subsidie van het Ministerie van Economische Zaken het project vereenvoudiging regelgeving worden uitgevoerd. Het realiseren van het kunnen afgeven van een omgevingsvergunning per 1 januari 2009 brengt veel organisatorische, administratieve en juridische veranderingen met zich mee. In 2008 zal dit veranderingstraject worden doorlopen. Voor de betrokken medewerkers zullen opleidingen moeten worden aangeboden voor het opdoen van kennis hierover. Met het oog op een verdere verbetering van de diensten aan bedrijven is medio 2007 extra personele formatie gecreëerd (bedrijvencontactfunctionaris).
28
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
5.5 Het toeristisch recreatief product en de gemeente “op de kaart zetten” en ontwikkelingen stimuleren / nieuwe impulsen geven, waarbij bijzondere aandacht voor de Linies rond Terheijden, Gebiedsplan wijde Biesbosch, verdere ontwikkeling van de haven van Lage Zwaluwe en uitwerking van het plan voor samenwerking in de Amerstreek De gemeente staat open voor en stimuleert nieuwe initiatieven en impulsen, die een versterking van het recreatieve aanbod vormen en passen in de groen-blauwe uitstraling van de gemeente. De gemeente coördineert, vervult een voorwaardenscheppende, stimulerende en initiërende rol. Waar mogelijk speelt de gemeente een actieve rol in het realiseren van toeristische infrastructuur. Met het opstellen / herzien van de beleidsnota ‘Toerisme & Recreatie’ (eind 2007) is het gemeentelijke beleid geactualiseerd en wordt aangegeven hoe en met welke (regionale) partners het toeristischrecreatieve product Drimmelen verder ontwikkeld, versterkt en vermarkt kan worden. Een breder aanbod en betere naamsbekendheid moeten leiden tot meer toeristische bestedingen en economische en sociale voordelen voor de gehele gemeente. Voor de verdere ontwikkeling van de haven van Lage Zwaluwe wordt verwezen naar de toelichting bij het project haven Lage Zwaluwe. 5.6 Vergroten van het verblijfstoerisme Zie toelichting bij 5.5. Wat gaan we daarvoor doen? Versterken van de arbeidsmarkt door vergroting van de samenwerking en afstemming tussen economische zaken en sociale zaken. 5.1.1. Uitvoering geven aan het beleidsplan, waaronder het nemen van nieuwe initiatieven. Versterken van de economische structuur, in het bijzonder door revitalisering van bestaande bedrijventerreinen en het verbeteren van de ontwikkelingskansen van de detailhandel in alle kernen. 5.2.1 Voor het project revitalisering bedrijventerrein Stuivezand zal de planologische procedure voor een bergbezinkbassin worden doorlopen en zullen de huidige ontwerpschetsen worden uitgewerkt tot bestektekeningen. Naar verwachting zal dan vanaf 2009 concreet uitvoering kunnen worden gegeven aan het verbeteren van het openbaar gebied conform bestek. Zo mogelijk en haalbaar zal ook het bestemmingsplan in procedure worden gebracht. 5.2.2
Het onderzoek naar de revitaliseringsmogelijkheden van de oude havens in Drimmelen zal in overleg met (werkgroep) uitvoering worden gegeven aan dit project. Als vertrekpunt van het project zal de, begin van de jaren negentig, opgestelde visie dienen. Uit de startbijeenkomst van medio 2007 is geconcludeerd dat deze visie (fase 6+7 uit het Masterplan) bijgesteld moet worden. In het vierde kwartaal van 2007 zal een stedenbouwkundig bureau opdracht krijgen om deze nieuwe visie in overleg met de betrokkenen op te stellen.
5.2.3
Uitbreiding bedrijventerrein Thijssenweg: ruimtelijke procedure afronden en na afsluiten van overeenkomsten met te verplaatsen bedrijven komen tot daadwerkelijke verplaatsing van bedrijven.
5.2.4
Onderzoek verrichten naar harmonisatie tarieven gemeentelijke havens.
Het initiëren van meer regionale samenwerking en het stimuleren van een actievere deelname aan regionale samenwerkingsverbanden (met name in de Amerstreek) ter versterking van de lokale economie. 5.3.1 Het eind 2007 af te ronden beleidsplan Economische Zaken dient als basis voor de activiteiten die in dit kader worden ontplooid.
29
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Optimaliseren van de dienstverlening aan bedrijven. 5.4.1 Uitbreiden accountmanagement: o.a. door een pro-actief relatiebeheer naar de honderd grootste ondernemingen die goed zijn voor bijna 2/3 van de werkgelegenheid. 5.4.2 Uitvoeren project vereenvoudiging regelgeving (o.a. schrappen tegenstrijdige en overbodige regels, administratieve lasten verminderen, organisatie omgevingsvergunning realiseren). 5.4.3 Betere dienstverlening via de gemeentelijke website: betere toegankelijkheid en uitbreiding van informatie en documenten. 5.4.4 Opstellen van een prioriteitenlijst op basis van de adviezen uit het Distributie Planologisch onderzoek (DPO) na overleg met Ondernemersplatform Drimmelen. 5.4.5 Opstellen van een (regionaal) detailhandelsbeleid. Het toeristisch recreatief product en de gemeente “op de kaart zetten” en ontwikkelingen stimuleren / nieuwe impulsen geven, waarbij bijzondere aandacht voor de Linies rond Terheijden, Gebiedsplan wijde Biesbosch, verdere ontwikkeling van de haven van Lage Zwaluwe en uitwerking van het plan voor samenwerking in de Amerstreek. 5.5.1 Ontwikkelingsvisie haven Lage Zwaluwe 1e fase. Er zal gestreefd worden naar het starten van de bestemmingsplanprocedure (na consultatie van de diverse betrokken partijen). 5.5.2 Uitvoering geven aan het toeristisch beleidsplan met daarin (o.a.) regionale samenwerking (verdedigingslinies en Brabant aan de Biesbosch). 5.5.3 Samenwerking / platform toeristische branche (+ natuur en cultuur). 5.5.4 Profilering gemeente Drimmelen op basis van het toeristisch beleidsplan Drimmelen. 5.5.5 Openluchtrecreatie / verblijfsrecreatie. Organisatie van routegebonden recreatie. 5.5.6 Nieuwe initiatieven zullen worden gestimuleerd. Vergroten van het verblijfstoerisme. Zie toelichting onder 5.5.1. t/m 5.5.6. Wat gaat het kosten? Tabel financiële consequenties: Realisatie 2006 industriehaven markten en standplaatsen bevordering bedrijf/ werk deelname nutsbedrijven waterrecreatie recreatie recreatieschap de Biesbosch mediazaken
Totaal lasten industriehaven markten en standplaatsen bevordering bedrijf/ werk deelname nutsbedrijven waterrecreatie recreatie recreatieschap de Biesbosch mediazaken
Totaal baten Totaal budget
Raming 2007
2008
Begroting 2009 2010
2011
4.454
11.744
13.312
13.448
13.601
13.788
30.914
32.850
34.352
34.945
35.544
36.280
196.375
145.974
181.026
183.594
185.992
188.701
24.713
18.651
23.535
23.746
23.968
24.190
378.252
276.007
237.741
238.085
238.675
212.539
184.540
276.891
197.268
208.276
209.284
210.720
56.471
67.834
55.002
53.631
51.552
48.623
14.036
16.632
16.674
16.718
16.762
16.806
889.754
846.583
758.910
772.443
775.378
751.647
13.968
15.116
15.434
15.758
16.088
16.426
19.110
20.350
20.667
21.033
21.407
21.788
-
-
-
-
-
-
11.953.560
277.100
277.100
277.100
277.100
277.100
127.760
125.673
127.278
129.336
131.440
133.585
53.376
57.545
60.117
60.329
60.546
60.768
20.576
20.576
20.576
21.008
21.449
21.900
-
-
12.188.349 11.298.595-
-
-
516.360
521.172
524.564
528.030
531.567
330.223
237.738
247.879
247.348
220.080
30
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Tabelinvesteringen: Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsplan opgenomen. Prestatie-indicatoren Realisatie beleidsplan EZ Verbeteren ondernemersklimaat
Mate van uitvoering revitalisering bedrijventerrein Stuivezand Fase in bestemmingsplanprocedure Stuivezand Realisatie plan voor private gebied Stuivezand Implementatie parkmanagement Stuivezand Aantal dat is deelgenomen aan regionale samenwerkingsverbanden Aantal bijgewoonde bijeenkomsten van Drimmelense ondernemersverenigingen Aantal klantencontacten Snelheid afhandeling verzoeken Aantal bijgewoonde regionale bijeenkomsten Realisatie onderzoek modernisering regelgeving Realisatie wetwijzer en digitaal bedrijvenloket Aantal geplaatste documenten op Website Realisatie implementatie omgevingsvergunning Aantal informatiebrieven aan bedrijven (nieuwsbrieven) Realisatie evenement opening toeristisch seizoen Realisatie lange termijn visie verdedigingswerken Aantal subsidies REAP Aantal overnachtingen toeristenbelasting Aantal nieuwe initiatieven
31
2006 2007 Score 5,9 (= gem. benchmark EZ 2005)
2008
20%
30%
50%
20%
40%
70%
0%
10%
50%
0% 4
10% 4
20% 4
8
8
20
200 <= weken 7 10%
200 6 <= 6 weken 7 30%
doel Bij beste 10% landelijke benchmark EZ
300 <= 6 weken 7 100%
25% 0% n.v.t.
100% 50% 20%
80% 80%
0
1
2
1x
1x
0
20%
40%
100%
1 3
3
1 p.m.
jaarlijks
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
6.
Jeugd en jongeren
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
1. Het behouden van de kwaliteit van de onderwijsvoorzieningen
Lokaal Onderwijsbeleidsplan (2000)
Uitvoering Integraal Huisvestings Plan Onderwijs (IHP) voor de periode 2007-2010
Tevredenheid over onderwijsvoorzieningen , te meten in burgerenquête
In beeld brengen van nulsituatie en de streefsituatie bepalen
Nulsituatie bepalen m.b.t. schooluitval en werkloosheid onder jongeren
Integraal Huisvestings Plan onderwijs (vast te stellen najaar 2007) 2. Inzicht verkrijgen in de mate van schooluitval en werkloosheid onder jongeren
Lokaal Onderwijsbeleidsplan (2000) Jaarverslag leerplicht
Uitvoering project Voortijdig schoolverlaten Uitvoering kwalificatieplicht 3. Het behouden van de deelname door jongeren aan maatschappelijke activiteiten, zoals sport, muziek, cultuur en recreatie
Algemene Subsidieverordening Drimmelen (vast te stellen najaar 2007) Visie op muziekonderwijs (vast te stellen najaar 2007) Projectaanvraag cultuureducatie (2007) Besluit inzet gelden voor maatschappelijke knelpunten (2007)
Subsidiëring vrijwilligers Deelname jongeren aan maatschappelijke en professionele activiteiten, te meten in organisaties burgerenquête en gegevens van Uitvoering Bos-project (zie programma sociale verenigingen infrastructuur) Uitvoering visie muziekonderwijs Uitvoering project cultuureducatie Uitvoering inzet gelden voor maatschappelijke knelpunten
4. Het versterken van netwerken jeugd en jongeren in de vorm van ketenzorg ten behoeve van vroegtijdige signalering en aanpak
Nota Jeugd en jongeren Uitvoering beleidsnota jeugd en jongeren (2004) en evaluatie (2006) Uitvoering project bemoeizorg Beleidsnota Jeugd en jongeren (vast te stellen najaar 2007)
5. Bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren
Lokaal volksgezondheidsplan (2004) Nieuw volksgezondheidsplan (vast te stellen najaar 2007)
Uitvoering contracten GGD en Thuiszorg
Evaluatie buurtnetwerken en projecten
Monitoring jeugd en jongeren door GGD
Uitvoering nieuw lokaal volksgezondheidsplan Voorbereiding elektronisch kinddossier
32
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma Jeugd en Jongeren is: Het scheppen van voorwaarden c.q. stimuleren dat alle jongeren in de gemeente kansen hebben om op te groeien tot volwaardige burgers en deel te nemen aan de maatschappij. Tevens wordt extra inzet gepleegd om mogelijke achterstanden van jongeren op te sporen, te voorkomen en te beperken c.q. op te heffen. Het programma kent de volgende subdoelstellingen 6.1 Het behoud van de kwaliteit van de onderwijsvoorzieningen De gemeente heeft diverse taken op het gebied van onderwijs. Naast de bestuurlijke taak voor openbaar onderwijs richt de gemeente zich op lokaal niveau onder meer op onderwijshuisvesting, het ontwikkelen van lokaal onderwijsbeleid en een netwerk van zorg en diensten in de omgeving van het onderwijs. In het Integraal Huisvestingsplan onderwijs (IHP) worden de prioriteiten bepaald voor onderwijshuisvesting voor een periode van vier jaar. Ten behoeve de komende periode 2007-2010 is het IHP geactualiseerd. Een aantal projecten wordt bekostigd ten laste van de middelen onderwijshuisvesting, terwijl andere projecten bekostigd worden uit de planontwikkeling. Uit de burgerenquête 2005 is gebleken dat 94% van de respondenten tevreden was over de onderwijsvoorzieningen. Dit percentage willen we consolideren. 6.2 Inzicht verkrijgen in de mate van schooluitval en werkloosheid onder jongeren De gemeente heeft op dit moment onvoldoende inzicht in het aantal jongeren dat niet meer leerplichtig is en geen startkwalificatie behaalt. Op grond van beschikbare informatie van gemeente en onderwijsinstellingen zal een nulsituatie in beeld gebracht worden en een streefsituatie bepaald. De gemeente Drimmelen neemt deel aan het project Voortijdig Schoolverlaten. In eerste instantie wordt getracht om de voortijdig schoolverlaters alsnog een startkwalificatie te laten behalen. Als dit niet lukt, worden reïntegratie-instrumenten ingezet (zie programma Zorg m.b.t. start Work First). Op grond van de huidige formatie is het niet mogelijk om alle voortijdig schoolverlaters actief te benaderen. Per schooljaar 2007-2008 wordt de kwalificatieplicht ingevoerd en komt in plaats van de partiële leerplicht. De handhaving van de leerplicht wordt hiermee uitgebreid tot 18 jaar en heeft invoeringsconsequenties voor de gemeente. Volgens laatste berichtgeving komen hiervoor extra Rijksmiddelen op RMC-niveau beschikbaar. 6.3 Behoud deelname jongeren aan maatschappelijke activiteiten zoals sport, muziek, cultuur en recreatie Om sport, muziek, cultuur en recreatie voor jongeren mogelijk te maken, stelt de gemeente in alle kernen sport- en sociaal culturele accommodaties beschikbaar en subsidieert de gemeente diverse professionele organisaties (Amadeus, Theek 5, Blitz) en vele vrijwilligersorganisaties voor sport en muziek. In 2005 nam ongeveer 65% van de jongeren in Drimmelen deel aan het verenigingsleven, dit percentage willen we behouden. De scoutingclubs in Made en Terheijden hebben problemen met hun huisvesting en hebben een subsidie-verzoek bij de gemeente ingediend in het kader van de reserve voor maatschappelijke knelpunten. De scouting in Lage Zwaluwe zal op termijn verplaatst worden in het kader van het project Lage Zwaluwe West. Centrum voor de Kunsten Amadeus verzorgt voor de gemeente Drimmelen het muziekonderwijs, waaronder individueel muziekonderwijs en muziekonderwijs voor harmonieën en fanfares (HAFA). Bij de vaststelling van de begroting voor 2007 heeft de gemeenteraad ter overbrugging besloten tot een eenmalige bijdrage van de zogenaamde Hafa-gelden (muziekonderwijs voor harmonieën en fanfares). In 2008 zal uitvoering gegeven worden aan het muziekonderwijs op grond van de najaar 2007 vast te stellen visie op muziekonderwijs. In 2007 is het project Cultuureducatie gestart met subsidie van de provincie gericht op het geven van een impuls aan cultuurbeleving van jeugd en jongeren. Door middel van een marktplaats wordt een verbinding gelegd tussen de vraag van scholen en het aanbod van cultuurorganisaties.
33
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Versterken netwerken Jeugd en jongeren in de vorm van ketenzorg ten behoeve van vroegtijdige signalering en aanpak: De gemeente is verantwoordelijk voor het preventieve jeugdbeleid en deze taak is verankerd met de komst van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning versterkt. Voor een adequate uitvoering van deze wettelijke taak zijn zaken als een signaleringssysteem en schoolmaatschappelijk werk noodzakelijk. Landelijk wordt de ontwikkeling van lokale centra voor jeugd en gezin gestimuleerd. Deze items maken onderdeel uit van de herijking van het jeugd- en jongerenbeleid, dat najaar 2007 ter besluitvorming aan de gemeenteraad wordt voorgelegd. In de beleidsnota wordt eveneens aandacht besteed aan de visie op brede scholen en het maatwerk per kern. De Gemeente Drimmelen ontvangt van de Provincie Noord-Brabant subsidie om het project Bemoeizorg te verbreden naar alle kernen van de gemeente. Uitvoering vindt plaats in 2008. 6.4 Bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren De gemeente is verantwoordelijk voor de totale preventieve jeugdgezondheidszorg (JGZ) voor jeugd en jongeren tot 19 jaar en heeft afspraken met de GGD en de thuiszorgorganisatie gemaakt over het basisen aanvullend pakket (c.q. wettelijke en niet-wettelijke taken), uitgaande van het vastgestelde budgetkader. De gelden besteed aan de GGD voor het jeugdgezondheidszorg zijn opgenomen in het programma Zorg. De basis voor de afspraken ligt in het vigerende lokaal volksgezondheidsplan. In 2008 vindt uitvoering plaats van de eind 2007 vast te stellen nieuwe nota volksgezondheid voor de periode 2008-2011. Het bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren wordt hierin meegenomen. Per 2009 worden organisaties op het gebied van jeugdgezondheidszorg, zoals de GGD en Mark en Maasmond, wettelijk verplicht om met het Elektronisch Kinddossier (EKD), een gemeenschappelijk registratiesysteem, te gaan werken. Wat gaan we daarvoor doen? Het behoud van de kwaliteit van de onderwijsvoorzieningen 6.1.1 In 2008 wordt verdere uitvoering gegeven aan het IHP (2007-2010): • De fusie van de basisscholen Sint Jan en Frederik Hendrikschool in Hooge Zwaluwe is een feit en per schooljaar 2007-2008 is gestart met gezamenlijke tijdelijke huisvesting bij de Frederik Hendrikschool. In 2008 wordt de voorbereiding voor de nieuwbouw brede school in combinatie met zorgwoningen, steunpunt en buurtwinkel afgerond, zodat eind 2008/begin 2009 met de bouw gestart kan worden; • Vervangende nieuwbouw van basisschool De Zonzeel in Terheijden maakt onderdeel uit van het de herontwikkeling van het Oranjeplein. Planvoorbereiding wordt in 2007 afgerond, zodat in 2008 de RO-procedure gevolgd kan worden. • Op grond van de aanbesteding is in september 2007 krediet gevoteerd door de gemeenteraad voor de bouw van de vervangende nieuwbouw en brede school De Windhoek in Terheijden. Najaar 2007 wordt gestart met de bouw en afgerond in 2008. • Voorbereidingen worden getroffen voor de ontwikkeling van een brede school bij basisschool ’t Rietland in Lage Zwaluwe als onderdeel van het project Lage Zwaluwe West. Naast uitbreiding van de school met een aantal lokalen worden in de brede school onder andere ook voorzieningen opgenomen voor bibliotheekwerk, peuterspeelzaalwerk en buitenschoolse opvang. Inzicht verkrijgen in de mate van schooluitval en werkloosheid onder jongeren 6.2.1 In beeld brengen nulsituatie met betrekking tot schooluitval en werkeloosheid onder jongeren. 6.2.2 Uitvoering van het project Voortijdig Schoolverlaten. 6.2.3 Uitvoering kwalificatieplicht. Behoud deelname jongeren aan maatschappelijke activiteiten zoals sport, muziek, cultuur en recreatie 6.3.1 Uitvoering van per 2008 af te sluiten contracten met professionele jeugd en jongerenorganisaties, waaronder Blitz, Trema en Peuterspeelzaalwerk. 6.3.2 Uitvoering Buurt-Onderwijs-Sport project (Bos), zie programma sociale infrastructuur 6.3.3 In overleg met scouting en particuliere organisaties een oplossing zoeken voor het huisvestingsprobleem van de scoutingclubs. 6.3.4 Uitvoering van de visie op muziekonderwijs.
34
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
6.3.5 6.3.6
Uitvoering project Cultuureducatie. Uitvoering besluitvorming m.b.t. inzet gelden voor maatschappelijke knelpunten (waaronder verzoeken scouting)
Versterken netwerken Jeugd en jongeren in de vorm van ketenzorg ten behoeve van vroegtijdige signalering en aanpak 6.4.1 Uitvoering beleid Jeugd en Jongeren, najaar 2007 vast te stellen door de gemeenteraad. 6.4.2 Voorbereiding en uitvoering van diverse projecten zoals Bemoeizorg en signaleringssysteem Zorg voor Jeugd. Bevorderen van een gezonde leefstijl van jongeren 6.5.1 Uitvoering geven aan de contracten met GGD en thuiszorgorganisatie voor 2008. 6.5.2 Uitvoering van een nieuw lokaal volksgezondheidsplan 2008-2011. 6.5.3 Voorbereiden van de invoering van een elektronisch kindossier per 2009 in het kader van de jeugdgezondheidszorg. Wat gaat het kosten? Tabel financiële consequenties: Realisatie 2006
Raming 2007
Begroting 2009 2010
2008
2011
openbaar basisonderwijs bijzonder basisonderwijs bijzonder voortgezet onderwijs onderwijsverzorging jeugd- en jongerenwerk peuterspeelzalen Totaal lasten
1.087.171
1.105.354
1.094.058
1.127.713
1.144.388
1.157.353
1.156.409
888.170
921.798
1.009.665
997.592
992.704
151.083
170.095
162.329
160.441
135.772
134.574
703.499
642.464
666.121
677.089
688.220
699.533
226.432
204.713
304.378
368.241
372.162
376.158
163.172
163.126
162.164
166.238
165.321
169.427
3.487.766
3.173.922
3.310.848
3.509.387
3.503.455
3.529.749
openbaar basisonderwijs bijzonder basisonderwijs bijzonder voortgezet onderwijs onderwijsverzorging jeugd- en jongerenwerk peuterspeelzalen Totaal baten
831.032
813.762
812.002
827.000
842.287
857.866
80.241
5.000
5.000
39.000
40.698
41.512
-
-
-
-
-
83.101
23.309
23.412
23.516
23.621
Totaal budget
23.309
37.587
97
99
101
103
105
5.315
5.367
5.480
5.595
5.713
5.833
1.037.277
847.535
845.890
895.108
912.317
928.937
2.450.490
2.326.387
2.464.958
2.614.279
2.591.138
2.600.812
Tabelinvesteringen:
2008 Totaal nieuwe investeringen
Begroting 2009
-
2010
2011
-
-
-
-
-
-
openbaar basisonderwijs
Windhoek/brede school
2.170.000
bijzonder basisonderwijs
St. Jan/Frederikhendrikschool Totaal verv. investeringen Totaal investeringen
35
400.000 2.570.000 2.570.000
-
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Prestatie-indicatoren Tevredenheid onderwijsvoorzieningen Nulsituatie en streefcijfers voortijdig schooluitval Deelname jongeren aan maatschappelijke activiteiten Aantal buurtnetwerken
2005 94%
2008 nulsituatie
65% 2
3
doel 94% p.m. 65% 3
36
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
37
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
7.
Ruimte en Wonen
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
1. Het versterken van de groen/blauwe identiteit van onze gemeente, o.a. door uitvoering te geven aan de revitalisering van de gemeentelijke havens, Binnenpolder in Terheijden en uitvoeringsplannen Wijde Biesbosch
Structuurvisie Plus
Planontwikkeling uitvoeringsplannen Wijde Biesbosch
Aantal uitgevoerde uitvoeringsplannen
2. Een verhoging van de kwaliteit van de leef- en woonfunctie van de Drimmelense kernen
Structuurvisie Plus
Gebiedsplan Wijde Biesbosch “Regeling Ruimte voor Ruimte”
Woonvisie 2004 + Beleidsplan bewoning recreatiewoningen
(Gedeeltelijk) actualiseren van de StructuurvisiePlus
Deelname aan werkgroepen Wonen, Welzijn, Zorg Toezien op strijdig gebruik recreatiewoningen
Aantal uit werkgroepen voortvloeiende initiatieven Aantal verleende gedoogbeschikkingen
Beleidsnota in- en bijwoning Beoordeling van verzoeken om ten behoeve van mantelzorg en mantelzorg (2007) eventueel verstrekken van gedoogbeschikkingen 3. Een duurzaam en vitaal buitengebied zoals vastgelegd in het gebiedsplan Wijde Biesbosch
Gebiedsplan Wijde Biesbosch
Aandacht voor Mate van uitvoering duurzaam bouwen bij project nieuwbouwplannen
4. Bestemmingsplannen zijn actueel (niet ouder dan 10 jaar) en digitaal toegankelijk
Conserverend actualiseren
Opstellen één bestemmingsplan voor het gehele buitengebied van de gemeente
Wettelijke verplichtingen Vergroting van het draagvlak bij ruimtelijke plannen
5. Verbetering van de dienstverlening aan de burger door modernisering van regelgeving (samenvoegen of vereenvoudigen)
Afstemming procedures binnen wettelijke termijnen
Fase in bestemmingsplanprocedure
Verder digitaliseren en toegankelijk maken van bestemmingsplannen Implementatie omgevingsvergunning
Realisatie implementatie omgevingsvergunning
Uitvoeren project Vereenvoudiging Regelgeving
Aantal vereenvoudigde /geschrapte regels
38
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Doelen
Uitgangspunten
Woonvisie 2004 + 6. Realiseren van het gemeentelijk Startersbeleid 2007 woningbouwprogramma, waarvan 60% koop en 40% Prestatieafspraken met huur. gemeentelijke Woningstichtingen Gemeente vervult nadrukkelijk de regierol: voorwaardenscheppend, initiërend en motiverend. 7. Meer betaalbare woningen realiseren voor de doelgroepen starters en senioren zowel in de huurals koopsector
Woonvisie 2004 +
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
Begeleiden woningbouwplannen
Aantal verleende bouwvergunningen
Monitoren van realisatie woningbouw
Wachtlijst woningzoekenden huurwoning (extern)
Actualiseren prestatieafspraken
Geactualiseerde prestatieafspraken
Realiseren starterswoningen
Aantal gerealiseerde starterswoningen
Realisatie collectief particulier opdrachtgeverschap in plan De Ligne te Made
Aantal gerealiseerde seniorenwoningen
Startersbeleid (2007) Prestatieafspraken met lokale Woningstichtingen Gemeentelijk woningtoewijzings beleid (2007)
Realiseren seniorenwoningen
Bevorderen doorstroming 8. Het scheppen van een veilig en leefbaar woonmilieu
Politie Keurmerk Veilig Wonen (PKVW)
Toetsen (woning)bouwplannen op veiligheid
Aantal aan PKVW getoetste bouwvergunningen (nieuwbouw)
Volgen van specifieke Score uit opleidingen burgerenquête 9. Versterken van het gemeentelijk bouwtoezicht
Bouwbeleidsplan
Vaststellen Bouwbeleidsplan
Realisatie bouwbeleidsplan
Handhavingsuitvoeringsplan Uitvoeren preventieve Aantal bouwcontroles 2008 (HUP) toezichtcontroles Aantal stilleggingen Handhavingsprotocollen Uitvoeren integrale handhavingscontroles Formatie bouwtoezicht als percentage van de totale formatie bouwControleren gereeden woningtoezicht meldingen bouwvergunningen Aantal gecontroleerde gereedmeldingen
39
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma Ruimte en Wonen is: Het behouden en versterken van een goede ruimtelijke kwaliteit en woonkwaliteit. Het programma kent de volgende subdoelstellingen: 7.1 Het versterken van de groen/blauwe identiteit van onze gemeente, o.a. door uitvoering te geven de revitalisering van de gemeentelijke havens, Binnenpolder in Terheijden, uitvoeringsplannen Wijde Biesbosch. Met de in 2001 voor een periode van vijftien jaar door de raad vastgestelde Structuurvisie Plus heeft het gemeentebestuur voor de lange termijn een samenhangende ruimtelijke visie opgesteld voor het gehele gemeentelijke grondgebied. Met deze visie wordt richting gegeven aan de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente en wordt aangegeven wat de strategie is ten aanzien van behoud, versterking en uitbreiding van de bestaande kwaliteiten van Drimmelen. De gemeente wil zich nadrukkelijk blijven profileren als een groen/blauwe gemeente, wat inhoudt een zich sterk ontwikkelende recreatiesector, een aantrekkelijke woonomgeving en een specifieke land- en tuinbouwsector. Landschappelijke inrichting, agrarische vernieuwing, verhoging van de kwaliteit van de leef- en woonfunctie van de Drimmelense kernen vormen dus het uitgangspunt. Vanwege ontwikkelingen en behoeften in kernrand- en buitengebied (Wijde Biesbosch en landgoederennotitie) zal bezien worden in hoeverre het mogelijk en noodzakelijk is om de StructuurvisiePlus op onderdelen aan te passen en te doen laten sporen met actueel provinciaal ruimtelijk beleid. 7.2 Een verhoging van de kwaliteit van de leef- en woonfunctie van de Drimmelense kernen. Realisatie van ruimtelijke projecten waarbij zowel volkshuisvestings-, economische, milieu, ruimtelijke als maatschappelijke aspecten onderdeel uitmaken van de (integrale) planontwikkeling, met als belangrijkste uitgangspunt een inrichting die recht doet aan de gebiedsspecifieke kwaliteiten van natuur, landschap en cultuurhistorie en een goed woonklimaat. Er ligt een nadrukkelijke koppeling met het gemeentelijk volkshuisvestingsbeleid zoals dat is neergelegd in de Woonvisie 2004+. Grote projecten die ook in 2008 doorlopen zijn: ontwikkeling Lage Zwaluwe-west, herinrichting Oranjeplein/Zonzeel, herinrichting burgemeester Smitsplein, ontwikkeling Made-oost en ontwikkeling Prinsenpolder. Met het project Brede School te Hooge Zwaluwe en de daarin opgenomen voorzieningen wordt een bijdrage geleverd aan het verhogen van de leefbaarheid van deze kern. Nu is 20% van de inwoners van Drimmelen van mening dat hun dorp erop achteruitgegaan is. Van de inwoners van Hooge Zwaluwe heeft zelfs 44% deze mening. Streven is om dit in 2009 terug te brengen naar 10%. 7.3 Een duurzaam en vitaal buitengebied zoals vastgelegd in het gebiedsplan Wijde Biesbosch. In het voorjaar van 2005 is het gebiedsplan voor de Wijde Biesbosch vastgesteld. Duurzaamheid en vitaliteit staan bij het gebiedsplan voorop. Om het gebiedsplan niet tot een papieren tijger te laten verworden en dus tot een concrete uitvoering van het beleidsplan te komen, is het belangrijk om uitvoeringsplannen te realiseren en daarvoor financiële middelen vrij te maken of te genereren. In 2008 zal verder worden gewerkt aan het uitvoeringsplan Gat van den Ham (herverkavelingsplan), aan het uitvoeringsplan Binnenpolder Terheijden als “natte parel” en wordt de herinrichting van het gebied Schuddebeurs vervolmaakt. Mede in het licht van het nieuwe provinciale beleid dat is gericht op het realiseren van grote clusters windmolens, staat de gemeente een beleidswijziging voor wat betreft het realiseren van windmolens in de Zonzeelse Polder. Het voornemen bestaat om deze daar niet te realiseren, met inachtneming van de juridische status van de lopende aanvraag tot plaatsing van windmolens ter plaatse. Wel zal dan worden gekeken naar alternatieve energievoorzieningen of andere locaties voor windmolens in de gemeente.
40
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
7.4 Bestemmingsplannen zijn actueel (niet ouder dan 10 jaar) en digitaal toegankelijk. Samen met de StructuurvisiePlus vormen bestemmingsplannen het juridisch kader voor het ruimtelijk ordeningsbeleid. In de Wet op de Ruimtelijke Ordening is bepaald dat bestemmingsplannen binnen een termijn van tien jaar moeten worden herzien. Zonder deze herziening kunnen verzoeken om vrijstelling niet meer in behandeling worden genomen. Tegelijkertijd met het actualiseren van verouderde bestemmingsplannen is het uitgangspunt het reduceren van het aantal bestemmingsplannen (alleen nog plannen per kern). In 2008 zal verder wordt gewerkt aan het digitaliseren en ook digitaal toegankelijk maken van bestemmingsplannen. 7.5 Verbetering van de dienstverlening aan de burger door modernisering van regelgeving (samenvoegen of vereenvoudigen). Op rijksniveau heeft het proces om te komen tot de invoering van de zogenaamde omgevingsvergunning vertraging opgelopen. Nu moeten met ingang van 1 januari 2009 in deze omgevingsvergunning de verschillende vergunningen op het gebied van wonen, bouwen, ruimte, milieu en natuur samenkomen. In de toekomst is voor het realiseren van een fysiek project één vergunning, slechts één bevoegd gezag, één procedure, één loket, één besluit en één handhaver nodig. Doel is meer duidelijkheid voor burgers en bedrijven, snellere doorlooptijd van procedures en geen met elkaar in tegenspraak zijnde regels. In 2008 zal de omgevingsvergunning in de gemeentelijke organisatie worden geïmplementeerd. 7.6 Realiseren van het gemeentelijk woningbouwprogramma, waarvan 60% koop en 40% huur. In de gemeente is sprake van een fors woningtekort. Het aantal woningen voor starters, ouderen en kleine huishoudens is te krap. De woningen die er zijn, zijn voor deze categorieën vaak te groot en/of te duur. Er is nauwelijks doorstroming, waardoor in deze verhoudingen weinig verandering komt. De stagnerende woningbouwproductie van de afgelopen jaren, in samenhang met de woningmarktprijzen, heeft tot een aanzienlijk vertrekoverschot van jonge inwoners geleid. Het in 2007 vastgestelde startersbeleid en het tegelijkertijd vastgestelde woningtoewijzingsbeleid moet bijdragen aan het sneller bedienen van starters. Concreet wordt (ook) in 2008 uitvoering gegeven aan het verder realiseren van het gemeentelijk woningbouwprogramma met bijzondere aandacht voor de doelgroepen starters en senioren. Daarnaast moet er aandacht zijn voor het behouden van het goede woonklimaat en aandacht voor de woonbeleving. De actieve samenwerking met woningcorporaties (en andere belangengroepen of organisaties) zal worden voortgezet. De gemeente vervult nadrukkelijk de regierol: voorwaardenscheppend, initiërend en motiverend. 7.7. Meer betaalbare woningen realiseren voor de doelgroepen starters en senioren zowel in de huur- als koopsector. Zie toelichting bij 7.6. 7.8. Het scheppen van een veilig en leefbaar woonmilieu. Het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) is een veiligheidsinstrument dat aantoonbaar bijdraagt aan de sociale veiligheid in en rondom woningen, wooncomplexen en in buurten en wijken. Wanneer een woning voldoet aan de eisen van het PKVW vermindert de kans op een inbraak aanzienlijk (90-95%). Vanaf 1-1-2007 is deze taak van de politie naar de gemeente overgedragen. In 2007 is aan deze taak nog weinig invulling kunnen worden gegeven. De gemeente zal zich toeleggen op het toetsen van bouwvergunningen bij nieuwbouwwoningen en het meenemen van dit veiligheidsinstrument bij de ontwikkeling van nieuwbouwplannen (stedenbouwkundig en bij de inrichting van de openbare ruimte). 7.9. Versterken van het gemeentelijk bouwtoezicht. Onder bouwtoezicht wordt verstaan het toezicht op de bouw tijdens het proces van bouwen. Daardoor wordt het mogelijk om eerder mogelijke afwijkingen van de bouwvergunning te constateren en daar preventief tegen op te treden. De verwachting bestaat ook dat van een intensivering van het gemeentelijk bouwtoezicht een preventieve werking uitgaat waardoor minder tijd hoeft te worden gestoken in repressieve handhavingstrajecten (o.a. voeren van dwangsomprocedures, toepassen bestuursdwang).
41
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat gaan we daarvoor doen? Het versterken van de groen/blauwe identiteit van onze gemeente, o.a. door uitvoering te geven de revitalisering van de gemeentelijke havens, Binnenpolder in Terheijden, uitvoeringsplannen Wijde Biesbosch. 7.1.1 Gebiedsplan Wijde Biesbosch uitwerken d.m.v. uitvoeringsplan Gat van den Ham (kavelruilproject) en waterberging Schuddebeurs. 7.1.2 Het ter hand nemen en aanlegen van een ecologische verbindingszone. Een duurzaam en vitaal buitengebied zoals vastgelegd in het gebiedsplan Wijde Biesbosch. Zie activiteit bij 7.1.1.
Bestemmingsplannen zijn actueel en digitaal toegankelijk. 7.2.1 Opstellen van één bestemmingsplan voor het gehele buitengebied van de gemeente. 7.2.2 Verder digitaliseren en toegankelijk maken van alle gemeentelijke bestemmingsplannen. 7.2.3 Bijhouden register van vrijstellingen (artikel 11, 15, 17, 19 WRO). 7.2.4 Gedeeltelijk actualiseren van de StructuurvisiePlus. Verbetering van de dienstverlening aan de burger door modernisering van regelgeving (samenvoegen of vereenvoudigen). 7.3.1 Implementeren van de omgevingsvergunning in de gemeentelijk organisatie. Realiseren van het gemeentelijk woningbouwprogramma, waarvan 60% koop en 40% huur. 7.4.1 Het laten realiseren van woningen, waarvan 60% koop en 40% huur. 7.4.2 Cijfermatige woningbouwmonitor bijhouden en indien daar aanleiding voor is het aanpassen van het woningbouwprogramma. 7.4.3 Actief samenwerken met woningstichtingen, zorginstellingen en bewonersorganisaties om de woningbouw te stimuleren door middel van structureel overleg. 7.4.4 Actualiseren van prestatieafspraken met de gemeentelijke Woningstichtingen. Meer betaalbare woningen realiseren voor de doelgroepen starters en senioren. 7.5.1 Uitvoering geven aan het startersbeleid. 7.5.2 Het realiseren van starterswoningen. 7.5.3 Het realiseren van seniorenwoningen. Het scheppen van een veilig en leefbaar woonbaar leefmilieu. 7.6.1 (Her)starten met toepassen Politiekeurmerk Veilig Wonen bij nieuwbouw(projecten). 7.6.2 Woningbouw en specifieke cursussen volgen op het gebied. 7.6.3 Infrastructuur en groeninrichting als maatwerk aanbrengen. Het versterken van het gemeentelijk bouwtoezicht. 7.7.1 Vaststellen bouwbeleidsplan. Dit plan dient als basis voor de uitvoering van werkzaamheden op het terrein van het gemeentelijk bouw- en woningtoezicht, waarvan het toezicht een onderdeel uitmaakt. 7.7.2 Het verhogen van het aantal preventieve bouwcontroles (controle tijdens de bouw). 7.7.3 Het uitvoeren van integrale handhavingscontroles (opsporing van illegale bouw). 7.7.4 Het controleren van gereedmeldingen.
42
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat gaat het kosten? Tabel financiële consequenties: Realisatie 2006 kadaster klokken en uurwerken monumenten ruimtelijke ordening woningbouw stads- en dorpsvernieuwing volkshuisvesting bouwzaken woonwagencentra grondzaken huursubsidie
11.214
kadaster klokken en uurwerken monumenten ruimtelijke ordening woningbouw stads- en dorpsvernieuwing volkshuisvesting bouwzaken woonwagencentra grondzaken huursubsidie
Totaal budget
Begroting 2009 2010
2011
20.060
18.798
19.089
19.731
6.651
7.076
7.164
7.249
7.341
65.716
67.414
68.174
68.931
69.812
482.332
447.525
371.258
378.055
419.461
416.612
2.733
9.170
5.093
5.080
5.065
5.052
18.441
18.378
17.579
17.148
16.717
13.971
117.380
88.999
99.493
100.323
101.069
101.949
523.944
632.831
688.282
701.223
713.521
727.176
281.906
26.455
16.762
16.502
16.239
15.982
2.013.493
2.424.394
1.397.449
1.439.472
1.449.885
1.461.237
3.529.901
3.740.179
2.689.204
-
-
-
-
-
-
-
-
2.752.230
-
2.817.556
-
2.838.863
-
-
2.002
4.250
4.250
4.275
4.300
4.326
105.281
47.636
53.468
54.540
55.635
56.753
10.028
10.229
10.332
10.549
10.771
10.997
-
-
-
-
-
-
115.675
103.447
103.292
102.956
102.607
102.244
424.618
490.000
600.000
612.600
625.465
638.599
116.514
6.340
6.405
6.540
6.677
6.817
2.378.340
2.592.353
1.041.120
1.538.095
1.553.187
1.569.025
-
-
-
-
-
3.158.313
3.254.255
1.818.867
2.329.555
2.358.642
2.388.761
371.588
485.924
870.337
422.675
458.914
450.102
Tabelinvesteringen: Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsplan opgenomen.
43
19.419
7.187
5.854
Totaal baten
2008
68.443
2.827
Totaal lasten
Raming 2007
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Prestatie-indicatoren Aantal uitgevoerde uitvoeringsplannen Wijde Biesbosch Aantal uit werkgroepen voortvloeiende initiatieven Mate van uitvoering project Fase in bestemmingsplanprocedure b.p. buitengebied Realisatie implementatie omgevingsvergunning inde organisatie Aantal geschrapte c.q. vereenvoudigde regels Realisatie startersbeleid Realisatie voorbereiding pilot goedkope starterswoningen Totaal aantal gerealiseerde woningen Aantal verleende bouwvergunningen Wachtlijst woningzoekenden huurwoning (extern) Aantal gerealiseerde starterswoningen Aantal gerealiseerde seniorenwoningen Aantal aan PKVW getoetste bouwvergunningen (nieuwbouw) Score uit burgerenquête t.a.v. leefbaarheid Realisatie bouwbeleidsplan Aantal bouwcontroles Aantal stilleggingen Aantal gecontroleerde gereedmeldingen Formatie bouwtoezicht als percentage van de totale formatie bwt
2006 0
2007 2
-
2008 1
doel p.m.
1
voorbereiding Voorbereiding /inventarisatie Inventarisatie- Voorontwerp fase en ontwerpfase OriëntatieRealisatie fase
Vaststelling door raad
voorbereiding Realisering project startnotitie gereed uitvoering start ontwikkeling voorbereiding begeleiding uitvoering -
24 (per 20/09/2007)
294 -
6
-
2 levensloopbestendig 28 150
-
8 voorbereiding voorbereiding realisatie e 179 (t/m 3 kwartaal) e 6 (t/m 3 kwartaal) 10%
15%
20%
> 25%
44
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
45
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
8.
Zorg
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
1. In 2010 is 75% van de klanten en mantelzorgers tevreden over de WMOdienstverlening
Visiedocument en plan van aanpak WMO-dienstverlening (2006)
WMO-loket
Percentage klanten dat tevreden is over WMO dienstverlening, gemeten in klanttevredenheidsonderzoek WMO
Verordening voorzieningen maatschappelijke ondersteuning (2006)
Verstrekking individuele voorzieningen Uitvoering vierjarig beleidsplan WMO Uitvoering geven aan cliëntenparticipatie
Beleidsplan WMO (najaar 2007 vast te stellen)
Jaarlijks klanttevredenheidsonderzoek.
2. Het beperken van het verstrekken van uitkeringen aan de doelgroep WWB-ers tot 30 jaar
Beleidsplan Sociale Zaken
Start Work First (zie jeugd en jongeren)
Verordeningen en beleidsregels WWB (2004)
Uitvoering werkgeversservicepunt.
3. In het kader van de modernisering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) wordt onderzoek gedaan naar een efficiëntere en effectievere uitvoering van de WSW
Gemeenschappelijke Regeling WSW
Voorbereiding en implementatie van de nieuwe WSW
Onderzoeksrapport en besluitvorming
4. Per 2008 is bekend in hoeverre Drimmelen ouderenproof is en welke stappen gezet moeten worden om alle kernen ouderenproof te maken
Nota ouderenbeleid (2005)
Afronding project ouderenproof en uitzetten vervolgacties
Periodieke monitor ouderenproof
Aantal doorstromersvanuit sociale zaken naar de arbeidsmarkt WWB-ers tot 30 jaar, kengetallen sociale zaken
Nieuwe wet Sociale Werkvoorziening
Projectaanvraag ouderenproof (2006)
Uitvoering nota ouderenbeleid Verdere planvorming en uitvoering diverse projecten
5. In 2010 is het welzijnswerk in de gemeente Drimmelen versterkt door middel van onderlinge samenwerking
Onderzoeksrapport naar samenwerkingsmogelijkheden welzijnswerk (2006)
Vervolgtraject samenwerking welzijnsinstellingen
Samenwerkingsconvenanten
46
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
6. Met betrekking tot de uitvoering van de Wet Kinderopvang wordt meer nadruk gelegd op handhaving van de wettelijke kwaliteitseisen
Verordening Wet Kinderopvang (2005)
Handhaving in het kader van de Wet op de Kinderopvang
Aantal controles kinderdagverblijven door GGD
Oplossen knelpunten m.b.t. buitenschoolse opvang
Aantal gerealiseerde plaatsen bso op basisscholen
7. In 2008 is een nieuwe Lokaal volksgezondheidsplan (vast te nota Volksgezondheid stellen najaar 2007) vastgesteld, waarin maatwerk is geregeld voor specifiek Drimmelense gezondheidsproble-men en de aanpak hiervan
Uitvoering nieuwe nota lokaal volksgezondheid
Monitoring door GGD
Subsidiebeschikking 8. In 2010 is er een toename van het aantal tot en met 2009 bereikte slachtoffers van huiselijk geweld door inzet van het steunpunt huiselijk geweld
Publiciteitscampagne Advies- en Steunpunt Huiselijk geweld
Aantal slachtoffers, gemeten door politie en Steunpunt
9. Overige
Beleidsplan Hoogwaardig Handhaven (2004)
Uitvoering vervolgtraject opsporing en controle WWB
Verordening Inburgering Nieuwkomers (2007)
Uitvoering nieuwe Wet Inburgering Nieuwkomers
Aantal nieuwkomers in traject
Algemene Subsidieverordening Drimmelen (vast te stellen najaar 2007)
Subsidiecontracten met welzijnsinstellingen
Verantwoording welzijnsinstellingen
47
Handhavingsbeleid kinderopvang (2006)
Uitvoering Steunpunt Uitvoering controle op maat, uitreiking klantenmap en aantal fraudezaken
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma Zorg is: De gemeente wil bevorderen dat ook kwetsbare groepen mee blijven doen aan de samenleving en wil voorkomen dat mensen in een kwetsbare positie terechtkomen. Het programma kent de volgende de volgende subdoelstellingen 8.1 In 2010 is 75% van de klanten en mantelzorgers tevreden over de WMO dienstverlening (informatievoorziening, verleende zorg en ondersteuning) Per 2007 is de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) ingevoerd en is één wettelijk kader gerealiseerd voor het brede lokale zorg- en welzijnsbeleid. De gemeente is verantwoordelijk voor maatschappelijke ondersteuning, waarbij het belangrijkste uitgangspunt “meedoen” is. Op grond van het visiedocument, verordening en beleidsregels WMO en aanbesteding huishoudelijke zorg wordt uitvoering gegeven aan de nieuwe taken op het gebied van de WMO. Eind 2007 wordt een vierjarig beleidsplan ter besluitvorming aan de gemeenteraad voorgelegd, dat de basis biedt voor de uitvoering van de WMO de komende jaren. 8.2 Het beperken van het verstrekken van uitkeringen aan de doelgroep WWB-ers tot 30 jaar Op grond van de Wet Werk en Bijstand (WWB) is de gemeente volledig verantwoordelijk voor de taken op het gebied van zorg (uitkering) en uitstroom naar werk (reïntegratie). Het uitgangspunt is om zoveel mogelijk mensen met een uitkering weer aan het werk te krijgen. Uitvoering van de WWB vindt plaats op grond van diverse verordeningen en beleidsregels. Met een drietal reïntegratiebedrijven zijn per 2007 contracten afgesloten voor een periode van 2 jaar met de mogelijkheid tot verlenging. Het aantal jongeren, dat een beroep doet op de gemeente voor een WWB-uitkering, is beperkt. Toch is het wenselijk om jongeren zo snel mogelijk aan het werk te krijgen en uit de uitkering te houden c.q. te krijgen. Derhalve wordt voor Drimmelen Work First opgezet worden om jongeren te stimuleren aan het werk te gaan. In samenwerking met de gemeenten Oosterhout en Geertruidenberg, CWI en UWV worden nadere afspraken gemaakt om de zogenaamde ketenaanpak te verstevigen gericht op toestroom naar werk en het beperken van een uitkeringsaanvraag. In het najaar van 2007 wordt in dit kader het werkgeversservicepunt gestart gericht op het matchen van vacatures en werkzoekenden in de regio Drimmelen, Oosterhout en Geertruidenberg. 8.3 In het kader van de modernisering van de WSW wordt onderzoek gedaan naar een efficiëntere en effectievere uitvoering van de WSW Naar verwachting treedt per 2008 de nieuwe Wet Sociale Werkvoorziening in werking, gericht op een modernisering van de sociale werkvoorziening. De gemeente krijgt hierbij een grotere verantwoordelijkheid voor de doelgroep en budgetten WSW. Het financieel risico voor de gemeente neemt toe. Het aantal WSW-ers vanuit Drimmelen, te weten 120, blijft stabiel. Om de wachtlijsten bij de sociale werkvoorziening aan te kunnen pakken heeft het Rijk extra middelen beschikbaar gesteld. In 2006 zijn reeds diverse maatregelen genomen om tot een gezonde financiële positie van Wava/Go te komen, zoals het afstoten van panden, uitstel aflossing van de achtergestelde lening en het bevriezen van de jaarlijks aflopende gemeentelijke bijdrage. Ook zijn “de teugels aangehaald” en beperkt Wava/Go zich tot haar kerntaken. Echter medio 2007 bleken wederom financiële knelpunten te zijn ontstaan bij Wava/Go en wordt de jaarrekening 2006 afgesloten met een aanzienlijk negatief resultaat. Inmiddels zijn verschillende maatregelen aangekondigd. De gemeenteraad heeft bij de vaststelling van de Kadernota 2008, gelet op de aanzienlijke verliezen bij Wava/Go, een motie aangenomen met betrekking tot het uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek naar een ontbinding door de zes aangesloten gemeenten van de gemeenschappelijke regeling Wava. 8.4 Per 2008 is bekend in hoeverre Drimmelen ouderenproof is en welke stappen gezet moeten worden om alle kernen ouderenproof te maken Medio 2005 heeft de gemeenteraad de nota “Ouderenbeleid Drimmelen in beeld 2005-2008” vastgesteld. Een nota, waarin wordt aangegeven hoe de gemeente gelet op de toenemende vergrijzing, van plan is
48
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
om te gaan met een stijgende vraag naar voorzieningen en een toenemende zorg aan huis in de komende jaren. Er zijn reeds diverse projecten in dit kader geïnitieerd, zoals een brede school in Hooge Zwaluwe in combinatie met woningen voor ouderen en mensen met een verstandelijke handicap in combinatie met een steunpunt, nieuwe ouderenwoningen in Wagenberg met een steunpunt, opwaardering van de steunpunten ouderenzorg in Made en in Lage Zwaluwe een pilot woonservicezone en verplaatsing van de Ganshoek met uitbreiding verpleeghuisplaatsen. Eind 2007 wordt het project Ouderenproof afgerond en is inzichtelijk in hoeverre de Gemeente Drimmelen ouderenproof is en welke aanpassingen de komende jaren nodig zijn om alle kernen ouderenproof te maken. 8.5 In 2010 is het welzijnswerk in de Gemeente Drimmelen versterkt door middel van onderlinge samenwerking Een aantal kleine welzijnsinstellingen in Drimmelen is de afgelopen jaren erg kwetsbaar gebleken m.b.t. financiën en organisatie. Begin 2007 is het onderzoeksrapport “Samenwerking welzijnsinstellingen Drimmelen” in de raadscommissie Inwonerszaken besproken gericht op het verkennen van draagvlak en mogelijkheden voor samenwerking. De ingezette lijn tot samenwerking en versterking van het welzijnswerk in Drimmelen wordt ondersteund waarbij het welzijnswerk in de kernen behouden moet blijven. De betreffende welzijnsinstellingen zijn verzocht eind 2007 een intentieverklaring gereed te hebben met de samenwerkingspartner(s), zodat in 2008 verdere stappen gezet kunnen worden. 8.6 Met betrekking tot de uitvoering van de Wet Kinderopvang wordt meer nadruk gelegd op handhaving van de wettelijke kwaliteitseisen De gemeente is in het kader van de Wet op de kinderopvang verantwoordelijk voor subsidiëring van doelgroepen en het bijhouden van een openbaar register van kinderopvanginstellingen. Tevens is de gemeente verantwoordelijk voor de handhaving van de kwaliteit in de kinderdagverblijven en derhalve is eind 2006 het Handhavingsbeleid voor de Gemeente Drimmelen vastgesteld. Vanaf schooljaar 2007-2008 hebben scholen de inspanningsverplichting voor het aanbieden van buitenschoolse opvang voor en na schooltijd. Vanaf 2011 zal de verplichting ook gelden voor het aanbieden van buitenschoolse opvang in de vakantieperioden. Tot op heden is het nog niet mogelijk gebleken om in alle kernen buitenschoolse opvang te realiseren, ook zijn er wachtlijsten. De gemeente zal in overleg met schoolbesturen en kinderopvang naar mogelijkheden zoeken, mede in relatie naar de sportvoorzieningen. 8.7 In 2008 is een nieuwe nota Volksgezondheid vastgesteld, waarin maatwerk is geregeld voor specifiek Drimmelense gezondheidsproblemen en de aanpak hiervan Eind 2007 wordt een nieuw vierjarig lokaal volksgezondheidsplan ter besluitvorming aangeboden, waarin maatwerk wordt geboden voor specifiek Drimmelense ontwikkelingen en speerpunten Voor de uitvoering van de wet Collectieve Preventie Volksgezondheid worden met de GGD jaarlijkse productafspraken gemaakt. Voor 2008 heeft de GGD beleidsintensiveringen aangekondigd met betrekking tot de invoering van het Elektronisch Kindossier en de bestrijding van SOA/HIV. Eind 2005 is de gemeenschappelijke regeling voor het ambulancevervoer vastgesteld en is een Regionale Ambulance Voorziening voor de regio Midden-West-Noord ingesteld. Medio 2007 heeft de gemeenteraad ingestemd met de ontwerpbegroting 2008 voor de RAV Midden-West-Noord, waarin naast de vaste bijdrage van Drimmelen een voorfinanciering gevraagd wordt ter dekking van de Functioneel Leeftijdsontslag (FLO). 8.8 In 2010 is er een toename van het aantal bereikte slachtoffers van huiselijk geweld door inzet van het steunpunt huiselijk geweld Het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld is in 2003 op projectbasis van start gegaan. Het huidige aantal meldingen, waaronder 65 meldingen in 2005 in Drimmelen, is slechts een “topje van de ijsberg”. Derhalve is het steunpunt najaar 2006 gestart met een publiciteitscampagne om het brede publiek te informeren over huiselijk geweld en waar men terecht kan voor advies en hulp. Het project heeft een looptijd tot en met 2009.
49
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
8.9 Overige In 2008 zal het minimabeleid voor Drimmelen herijkt worden en worden de mogelijkheden en afwegingen voor een Drimmelenpas en een bijdrage aan de stichting Leergeld meegenomen. De gemeente Drimmelen ontvangt van het Rijk vanaf 2007 voor een periode van vier jaar gelden voor Opsporing en controle (Fraudeaanpak) door middel van een integratie-uitkering in het gemeentefonds. Inmiddels is binnen Sociale Zaken een stevige basis gelegd voor preventie en aanpak van fraude, die de komende jaren verder geconcretiseerd en uitgevoerd wordt. De huidige werkwijze met betrekking tot de behandeling van bezwaren sociale zaken is aan een herijking toe. Bezien moet worden in hoeverre aansluiting bij de reguliere gemeentelijke procedure voor bezwaar mogelijk en wenselijk is dan wel aangesloten kan worden bij de bezwarencommissies van Oosterhout en Geertruidenberg. Om uitvoering te kunnen geven aan de nieuwe Wet Inburgering is medio 2007 de verordening inburgering Drimmelen vastgesteld. Met de stichting Vluchtelingenwerk Drimmelen zijn afspraken gemaakt ten behoeve van de uitvoering van de nieuwe taken. De landelijke besluitvorming over het Generaal Pardon heeft ook consequenties voor de Gemeente Drimmelen. Naar verwachting kan de instroom in Drimmelen aan personen die onder het generaal pardon vallen, meegenomen worden binnen de reguliere kaders en middelen voor huisvesting en inburgering. Per 2008 treedt naar verwachting de Wet éénmalige gegevensuitvraag Werk en Inkomen in werking. Ter voorbereiding hierop wordt reeds in 2007 gestart met het Digitaal Klanten Dossier (DKD). In het DKD worden gegevens van de ketenpartners sociale zaken gebundeld in één digitaal dossier. De afgelopen jaren heeft, gelet op de financiële positie van de gemeente Drimmelen, geen trendmatige verhoging plaatsgevonden van de subsidies aan de welzijns- en zorginstellingen. Daarnaast was slechts ruimte voor nieuw beleid in ruil voor oud beleid. De financiële grenzen zijn hiermee bereikt en dit heeft inmiddels consequenties voor het takenpakket van betreffende instellingen (vermindering aantal producten en uren). In het coalitieprogramma is aangegeven dat de subsidies voor de verenigingen en organisaties de komende periode gehandhaafd dienen te worden. Wat gaan we daarvoor doen? In 2010 is 75% van de klanten en mantelzorgers tevreden over de WMO dienstverlening (informatievoorziening, verleende zorg en ondersteuning) 8.1.1 Uitvoering WMO-loket als onderdeel van de frontoffice van het gemeentehuis 8.1.2 Verstrekking van individuele voorzieningen op grond van verordening en beleidsregels en periodieke evaluatie van de uitvoering van de verordening 8.1.3 Uitvoering geven aan cliëntenparticipatie 8.1.4 Uitvoering van het vierjarig beleidsplan WMO 8.1.5 Uitvoeren van een jaarlijks klanttevredenheidsonderzoek Het beperken van het verstrekken van uitkeringen aan de doelgroep WWB-ers tot 30 jaar 8.2.1 Start van Work First 8.2.2 Uitvoering van het werkgeversservicepunt In het kader van de modernisering van de WSW wordt onderzoek gedaan naar een efficiëntere en effectievere uitvoering van de WSW 8.3.1 Voorbereiding en implementatie van de nieuwe WSW 8.3.2 Haalbaarheidsonderzoek naar mogelijkheden en financiële consequenties van een ontbinding van de gemeenschappelijke regeling Wava door de 6 aangesloten gemeenten Per 2008 is bekend in hoeverre Drimmelen ouderenproof is en welke stappen gezet moeten worden om alle kernen ouderenproof te maken 8.4.1 Afronding project ouderenproof en besluitvorming over vervolgacties 8.4.2 Uitvoering van de nota ouderenbeleid, inclusief afstemming met de WMO, en het in beeld brengen van de jaarlijkse stand van zaken
50
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
8.4.3 Verdere planvorming m.b.t. de volgende projecten: zorg in combinatie met de brede school in Hooge Zwaluwe, verplaatsing van de Ganshoek in Lage Zwaluwe, pilot woonservicezone in Lage Zwaluwe en verbreding naar de andere kernen en opwaardering van de steunpunten in Wagenberg en Made. In 2010 is het welzijnswerk in de Gemeente Drimmelen versterkt door middel van onderlinge samenwerking 8.5.1 Op grond van de intentieverklaringen vervolgstappen uitzetten met betrekking tot samenwerking van de welzijnsinstellingen in Drimmelen Met betrekking tot de uitvoering van de Wet Kinderopvang wordt meer nadruk gelegd op handhaving van de wettelijke kwaliteitseisen Uitvoering van de verordening kinderopvang en handhavingsbeleid kinderopvang Bemiddelen en faciliteren m.b.t. realisering van buitenschoolse opvang op iedere basisschool In 2008 is een nieuwe nota Volksgezondheid vastgesteld, waarin maatwerk is geregeld voor specifiek Drimmelense gezondheidsproblemen en de aanpak hiervan 8.7.1 Uitvoering van een nieuw vierjarig lokaal volksgezondheidsplan In 2010 is er een toename van het aantal bereikte slachtoffers van huiselijk geweld door inzet van het steunpunt huiselijk geweld 8.8.1 Uitvoering geven aan de publiciteitscampagne Advies- en Steunpunt Huiselijk geweld 8.8.2 Uitvoering geven aan de werkzaamheden door het Advies- en Steunpunt Huiselijk geweld Overige 8.9.1 Uitvoering vervolgtraject fraudeaanpak 8.9.2 Uitvoering verordening Inburgering Drimmelen 8.9.3 Herijking minimabeleid 8.9.4 Herijking procedure bezwaren sociale zaken 8.9.5 Uitvoering Generaal Pardon 8.9.6 Voorbereiding en invoering DKD en éénmalige gegevensuitvraag Werk en Inkomen 8.9.7 Uitvoering van per 2008 afgesloten contracten met de professionele welzijnsorganisaties
51
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat gaat het kosten? Tabel financiële consequenties:
volwassenen-/basiseducatie bijstandsverlening werkeloosheid-/werkgelegenh inkomensvoorziening maatschappelijke begeleiding ouderenzorg zorg voor gehandicapten vluchtelingenzorg WMO kinderopvang Wmo voorzieningen gehandicapten openbare gezondheidszorg
Totaal lasten volwassenen-/basiseducatie bijstandsverlening werkeloosheid-/werkgelegenh inkomensvoorziening maatschappelijke begeleiding ouderenzorg zorg voor gehandicapten vluchtelingenzorg WMO kinderopvang Wmo voorzieningen gehandicapten openbare gezondheidszorg
Totaal baten Totaal budget
Begroting 2009 2010
Realisatie 2006
Raming 2007
2008
554.485
503.589
508.113
513.219
518.373
523.578
2.185.349
2.444.943
2.360.079
2.374.068
2.412.031
2.450.421
1.292.670
720.025
3.290.216
3.323.189
3.356.475
3.390.087
301.308
337.254
318.403
322.327
326.317
330.379
286.335
191.464
202.603
206.742
210.963
215.272
265.499
290.112
274.407
280.817
287.436
294.199
47.422
4.895
4.895
4.944
4.993
5.044
85.176
94.500
102.527
103.278
104.033
104.794
-
2.012.718
2.111.774
2.053.785
2.056.757
2.058.534
46.673
42.433
41.356
41.834
42.321
1.486.969
1.485.311
1.511.095
1.526.941
1.542.914
117.5061.630.156
2011
764.546
832.600
894.129
901.352
912.484
926.887
7.295.441
8.965.742
11.594.890
11.636.172
11.758.637
11.884.430
538.238
495.568
500.000
505.000
510.050
515.150
1.578.158
1.490.314
1.452.539
1.403.335
1.429.642
1.456.472
415.923
417.174
3.054.000
3.084.540
3.115.385
3.146.539
336.138
305.030
291.764
295.334
298.975
302.688
-
-
-
-
-
-
1.086
10.276
1.150
1.161
1.173
1.185
4.368
2.715
2.715
2.772
2.830
2.890
80.471
75.000
28.338
28.645
28.956
29.270
-
224.594
229.310
231.603
233.919
236.258
-
-
-
-
-
-
384.778
99.443
98.890
99.878
100.878
101.886
307.871
335.260
328.794
332.082
335.403
336.284
3.647.031
3.455.374
5.987.500
5.984.350
6.057.211
6.128.622
3.648.410
5.510.368
5.607.390
5.651.822
5.701.426
5.755.808
Tabelinvesteringen: Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsplan opgenomen. Prestatie-indicatoren Tevredenheid WMO-dienstverlening Aantal WMO-verstrekkingen:* WVG (vervoer, hulpmiddelen, woonaanpassingen)* Huishoudelijke zorg Aantal WWB-uitkeringen totaal * tot 30 jaar Aantal WSW-ers Percentage gecontroleerde kinderdagverblijven in het kader van handhaving Percentage gerealiseerde BSO-en op basisscholen Aantal bereikte slachtoffers huiselijk geweld
2008 50% 2.150 1.200 110
doel 75% p.m.
115 25%
p.m. 10 p.m. 100%
25% 75
100% 130
52
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
53
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
9.
Milieu
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
1. Waarborgen en streven naar verbetering van de milieukwaliteit van het eigen gemeentelijk grondgebied en uitvoering geven aan internationaal, nationaal en provinciaal beleid en regelgeving
Milieubeleidsplan 2007- Uitvoering geven aan Milieu2010+ uitvoeringsMilieucommunicatieplan programma 2008 Bodembeleids- en Implementeren van beheersplan de omgevingsvergunning in de organisatie (project) Verder implementeren van Externe Veiligheid in de organisatie (deelname aantal projecten)
Prestatie-indicatoren Aantal milieuvergunningen Aantal meldingen Mate van uitvoering project omgevingsvergunning Deelname aan provinciale projecten EV Deelname aan provinciale projecten Realisatie milieujaarverslag
Bijhouden milieusituatie risicovolle bedrijven (op risicokaart) Opstellen milieujaarverslag Milieubeleidsplan 20072. Meer aandacht voor 2010+ duurzaamheid en bescherming van de fysieke leefomgeving
Onderzoek naar juridische status lopende aanvraag voor realisatie van windmolens
Totaal vermogen Duurzame Energie
Onderzoek doen naar alternatieve vormen van duurzame energie
Realiseren plan van aanpak duurzaamheid
Realiseren duurzaamheidsscan
Houden van een duurzaamheidsscan voor Drimmelen (nul-situatie onderzoek) Op basis van duurzaamheidsscan opstellen van een plan van aanpak voor Drimmelen Verbreden duurzaamheid in andere beleidsterreinen (o.a. woningbouw)
54
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Doelen
Uitgangspunten
3. De vervuiler betaalt. Het beperken van de hoeveelheid afval die de burgers aanbieden
Milieubeleidsplan 2007- Uitvoeren Huisvuilinzameling 2010+ Afvalstoffenplan
Activiteiten
Exploitatie milieustraat
Afvalstoffenverordening Evaluatierapporten Diftar
Waar mogelijk verbeteren van de inzamelsystematiek Publicaties over afvalinzameling
Prestatie-indicatoren Hoeveelheid afval per deelstroom Afvalmonitor (6 x per jaar) Sorteeranalyses (2 x per jaar) Aantal afvalpublicaties Afname aanbod afval burgers met 5% in 2009
Realisatie van ondergrondse containers Implementatie van inzameling kunststof verpakkingen 4. Tevredenheid over de inzamelmethodiek bij de burgers
Milieubeleidsplan 2007- Permanente monitoring van 2010+ afvalstromen enhoeveelheden
Afvalmonitor (6 x per jaar) Sorteeranalyses (2 x per jaar)
Adequate en snelle Aantal klachten Klachtenafhandeling Afdoeningstermijn van klachten / meldingen Houden van een klanttevredenheidsUitgifte afvalwijzer onderzoek Verspreiden Afvalwijzer
Burgertevredenheidsonderzoek Tevredenheid burgers m.b.t inzamelmethodiek toename 5% in 2009
Milieucommunicatie activiteiten volgend op jaarschijf milieubeleidsplan
Aantal publicaties in het ’t Carillon
5. Burgers en bedrijven zijn beter op de hoogte van doel en achtergronden van milieubeleid en zijn op de hoogte wat er in de gemeente op milieugebied speelt
Milieubeleidsplan 20072010 + (nieuw: milieucommunicatieplan is onderdeel van MBP)
6. Gebruik van chemische onkruidbestrijdingmiddelen reduceren tot nul in 2009
Milieubeleidsplan 2007- Geleidelijk minder Gebruikte hoeveelheid 2010+ chemische onkruid- chemische onkruidbestrijdingsmiddelen bestrijdingsmiddelen toepassen
55
Actieve communicatie van milieu-informatie met name via Internet
Aantal reacties op website (respons) Aantal via website toegankelijke milieudocumenten
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Doelen
Uitgangspunten
7. Milieuhinderlijke bedrijven worden indien mogelijk uitgeplaatst
Milieubeleidsplan 2007- Overleg voeren met 2010+ bedrijven om te komen tot verplaatsing
8. Vermindering van de overlast door honden
Beleidsplan hondenoverlastbestrijding
Activiteiten
Prestatie-indicatoren Aantal uitgeplaatste bedrijven Overlast terugbrengen van 11% naar 5% in 2009
Communicatie met Aantal publicaties betrekking tot regels Aantal klachtbrieven voor honden (o.a. maandelijkse Aantal klachtmeldingen publicaties, folder voor toeristen). Aantal processen verbaal Toezicht uitoefenen Aantal overtredingen op regels (BOA's) Overlast terugbrengen van 38% naar 20% in 2009
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma Milieu is: Het bereiken van en onderhouden van een duurzame leefkwaliteit in Drimmelen met als uitgangspunt het doelbewust nemen van eigen verantwoordelijkheid. Het programma milieu kent de volgende doelstellingen 9.1 Waarborgen en streven naar verbetering van de milieukwaliteit van het eigen gemeentelijk grondgebied en uitvoering geven aan internationaal, nationaal en provinciaal beleid en regelgeving. Meer aandacht voor duurzaamheid en bescherming van de fysieke leefomgeving. Om een programmatische aanpak van milieutaken te bewerkstelligen, wordt bij steeds meer gemeenten uitgegaan van een milieubeleidsplan voor meerdere jaren met daarop gebaseerde jaarlijkse milieuuitvoeringsprogramma’s. Belangrijke elementen in het milieubeleidsplan zijn de milieu-indicatoren. Aan de hand van deze indicatoren kan monitoring plaatsvinden. Naast uitvoering geven aan wettelijk verplichte taken dienen keuzes gemaakt te worden uit facultatieve taken gelet op de beschikbare personele en financiële middelen. Het nieuwe milieubeleidsplan voor de periode 2007-2010+ is in het vierde kwartaal van 2007 vastgesteld. 9.2 Meer aandacht voor duurzaamheid en bescherming van de fysieke leefomgeving Bij duurzaamheid gaat het om duurzame energiebesparing, duurzaam bouwen, groen, water e.d.. Voor dit onderwerp bestaat op internationaal, nationaal, provinciaal en ook regionaal niveau steeds meer aandacht. Reden om dit onderwerp ook centraal te stellen in het nieuwe MBP 2007-2010+. Het realiseren van een duurzaam Drimmelen kan de gemeente echter niet alleen. Medewerking en samenwerking met andere doelgroepen, zoals bedrijven, burgers, diverse belangengroepen, is van groot belang. De relevante doelgroepen moeten daarom betrokken worden bij het beleid, om zo draagvlak, inbreng en bewustzijn te verkrijgen. Milieucommunicatie en natuur- en milieucommunicatie zijn hierbij essentieel. In de beleidsperiode van het MBP zullen de regionale afspraken voor duurzame energie opnieuw tegen het licht worden gehouden om te zien hoe de regionale doelstelling (5% in 2020) daadwerkelijk kan worden bereikt. Daarnaast zal een onderzoek naar de nulsituatie plaatsvinden om te bepalen hoe de situatie in Drimmelen op dit moment is en wat de mogelijkheden voor de gemeente zijn. Aan de hand van deze zgn. duurzaamheidsscan kan een duurzaamheidsplan worden opgesteld waarin een plan van aanpak is opgenomen om duurzaamheid ook werkelijk te realiseren (zie MBP 2007-2010+).
56
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
9.3 De vervuiler betaalt. Het beperken van de hoeveelheid afval die de burgers aanbieden. Het doel van afvalinzameling en meer in het bijzonder van Diftar is het verminderen van de hoeveelheid in te zamelen afval door afvalpreventie en een betere scheiding, waardoor recycling mogelijk wordt. Daarnaast wordt er naar gestreefd om de afvalstoffenheffing, dan wel de lastendruk voor de inwoners te verminderen. Om te voorkomen dat afval op ongewenste wijze wordt afgevoerd (o.a. illegale dumpingen) zal het verscherpt toezicht hierop worden gecontinueerd. 9.4 Tevredenheid over de inzamelmethodiek bij de burgers. Permanente monitoring zal jaarlijks blijven plaatsvinden om de huisvuilinzameling zo optimaal mogelijk te houden. Daarnaast blijft het een aandachtspunt om een snelle en adequate klachtenafhandeling te realiseren, inclusief terugkoppeling naar de klager. 9.5 Burgers en bedrijven zijn op de hoogte van doel en achtergronden van milieubeleid en zijn op de hoogte van wat er in de gemeente op milieugebied speelt. Het doel van milieucommunicatie is het realiseren van milieubeleidsdoelstellingen door het vergroten van kennis en/of het teweegbrengen van houdingsgedrag en/of gedragsverandering bij de diverse doelgroepen. Milieucommunicatie is een belangrijk ondersteunend instrument bij de uitvoering van andere milieutaken. Nieuw is dat het milieucommunicatieplan onderdeel uitmaakt van het MBP 2007-2010+. Naast communicatie kan het actief en passief vertrekken van milieu-informatie bijdragen aan het besef van burgers en bedrijven over het milieu. Vanaf 2005 zijn gemeenten, op basis van nieuwe Europese regelgeving voor het openbaarheidsregime voor milieu-informatie, het zgn. Verdrag van Aarhus, verplicht om zoveel mogelijk op een actieve als passieve wijze milieu-informatie toegankelijk te maken. Via de weg der geleidelijkheid zullen wij hieraan uitvoering geven. 9.6 Gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen reduceren tot nul. Op dit moment wordt in alle kernen op verhardingen (straten, trottoirs) en incidenteel op sportparken, naast mechanische bestrijding, gebruik gemaakt van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen. De uitvoering vindt plaats conform het door het College voor de Toelating van Bestrijdingsmiddelen (CTB) genomen besluit op 12 juni 2002. Er wordt wel selectief chemisch onkruid bestreden, d.m.v. detectie zo gericht mogelijk toe te passen en het gebruik zoveel mogelijk te beperken. In 2006 is een contract voor drie jaar aangegaan met een externe partij voor de uitvoering hiervan. 9.7 Milieuhinderlijke bedrijven worden indien mogelijk uitgeplaatst. Ook voor 2008 blijft het beleid erop gericht om daar waar mogelijk milieuhinderlijke bedrijven uit te plaatsen naar voor bedrijvigheid geschikte locaties. De mogelijkheden op de bestaande bedrijventerreinen zijn daartoe uiterst beperkt. Alleen in Wagenberg vinden concrete onderhandelingen plaats met bedrijven om tot verplaatsing te komen naar het uitbreidingsgedeelte van het bedrijventerrein Thijssenweg. Vaak is woningbouw een belangrijke financiële drager om de bedrijfsverplaatsing mogelijk te maken. 9.8 Vermindering van de overlast van honden. In 2006 heeft de evaluatie van het in 2004 vastgestelde hondenbeleid plaatsgevonden. Eén van de belangrijkste conclusies uit de evaluatie was dat meer toezicht noodzakelijk is. In 2007 is onderzocht hoe hier invulling aan kan worden gegeven en zijn tevens de mogelijkheden onderzocht naar de afschaffing van de hondenbelasting. In het vierde kwartaal van 2007 zal een voorstel aan de raad worden voorgelegd. Verder zal meer aandacht aan communicatie worden gegeven.
57
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat gaan we daarvoor doen? Waarborgen en streven naar verbetering van de milieukwaliteit van het eigen gemeentelijk grondgebied en uitvoering geven aan internationaal, nationaal en provinciaal beleid en regelgeving. 9.1.1 Uitvoering geven aan de gemeentelijke milieutaken op basis van het milieuuitvoeringsprogramma 2008 (MUP). Het gaat om vertaling van beleid en wetgeving naar lokaal niveau en om uitvoeringsgerichte taken / activiteiten die grotendeels jaarlijks terugkeren. 9.1.2
Uitvoering geven aan het uitvoeringsprogramma 2008 milieucommunicatie – en educatie (onderdeel van het MUP 2008).
9.1.3 Implementeren van de omgevingsvergunning in de organisatie. Het realiseren van het kunnen afgeven van een omgevingsvergunning per 1 januari 2009 brengt nogal wat organisatorische, administratieve en juridische veranderingen met zich mee. Na de start in het vierde kwartaal van 2007 zal in 2008 dit veranderingstraject worden doorvoorgezet. Naast betrokkenheid in het implementatietraject zullen de betrokken medewerkers (vergunningverleners, handhavers, juridisch medewerkers, medewerkers ruimtelijke ordening, medewerkers burgerzaken, medewerkers openbare werken (rioleringen) de nodige kennis op moeten doen over deze omgevingsvergunning. 9.1.4 Verder implementeren van externe veiligheid in de organisatie. Externe veiligheid speelt zich af in een onoverzichtelijke omgeving. Het thema is aan de orde op tal van beleidsterreinen: milieu, rampenbestrijding, ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer. Door samenwerking kan kennis worden opgedaan en bestaande ervaringen worden verspreid. De komende jaren wordt op allerlei manieren gewerkt aan het verbeteren van de veiligheid in onze provincie. Niet alleen gemeenten werken aan externe veiligheid, maar ook provincie, hulpverleningsdiensten en milieudiensten. Externe veiligheid is een taak waar veel gemeenten nog maar weinig ervaring in hebben. Door samenwerking kan kennis worden opgedaan en bestaande ervaring worden verspreid. In 2007 is aan een beperkt aantal projecten deelgenomen zoals inventarisatie risicovolle bedrijven, opstellen beleidskader, uitbreiden informatie op risicokaart en inventarisatie vervoer gevaarlijke stoffen. In 2008 zal verdere verankering van het thema plaats vinden. Meer aandacht voor duurzaamheid en bescherming van de fysieke leefomgeving. 9.2.1 Onderzoek naar juridische status lopende aanvraag voor realisatie van windmolens. 9.2.2 Onderzoek doen naar alternatieve vormen van duurzame energie. 9.2.3 Houden van een duurzaamheidsscan voor Drimmelen (nulsituatie onderzoek). 9.2.4 Op basis van duurzaamheidsscan opstellen van een plan van aanpak voor Drimmelen. De vervuiler betaalt. Het beperken van de hoeveelheid afval die de burgers aanbieden. 9.3.1 Permanente aandacht voor afvalinzamelsysteem. Ook in 2008 zal er permanente aandacht zijn voor de inzamelsystematiek en -resultaten. Hiervoor wordt de afvalinzameling continue gemonitord, worden tweemaal per jaar sorteeranalyses uitgevoerd op de scheiding en waar nodig wordt de systematiek voor separate stromen aangepast. 9.3.2 Uitvoering geven aan het Verpakkingen Convenant: organiseren van een separate inzameling van kunststof verpakkingen. Tevredenheid over de inzamelmethodiek bij de burgers. 9.4.1 Het permanent monitoren van de afvalinzameling. Zes maal per jaar zal aan het college een rapportage plaatsvinden (afvalmonitor) over de huisvuilinzameling. Deze zal ter kennis worden gebracht van de commissie Grondgebiedzaken. 9.4.2 Het houden van sorteeranalyses. Tweemaal per jaar zal een afvalsorteeranalyse worden gehouden. De resultaten hiervan geven meer inzicht in het scheidingsgedrag van de inwoners en kunnen mogelijk aanleiding geven voor het aanbrengen van wijzigingen in de inzamelsystematiek.
58
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
9.4.3 Aantal klachten. Het aantal klachten is een maatstaf voor de organisatie van de huisvuilinzameling en de tevredenheid van burgers daarover. De afhandeling van klachten is er op gericht om deze snel en adequaat af te handelen en hierover terug te koppelen naar de klager. Om de tevredenheid van burgers te meten over de huisvuilinzameling zal in het vierde kwartaal van 2007 tevredenheidsonderzoek worden gehouden. Dit onderzoek kan dienen als nulmeting voor de komende jaren. Burgers en bedrijven zijn op de hoogte van doel en achtergronden van milieubeleid en zijn op de hoogte van wat er in de gemeente op milieugebied speelt. 9.5.1 Treffen van verdere maatregelen ter verbetering van de toegankelijkheid / ontsluiting van milieuinformatie. Gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen reduceren tot nul. 9.6.1 Vermindering gebruik chemische bestrijdingsmiddelen. Milieuhinderlijke bedrijven worden indien mogelijk uitgeplaatst. 9.7.1 Mogelijkheden onderzoeken naar verplaatsingsmogelijkheden voor milieuhinderlijke bedrijven en daarvoor de noodzakelijke ruimtelijke procedures opstarten c.q. begeleiden. Vermindering van de overlast van honden. Uitvoering geven aan meer toezicht en meer communicatie met betrekking tot regels voor honden (o.a. door inzet BOA’s). Eén van de uitgangspunten van het hondenbeleid is een beroep doen op de eigen verantwoordelijkheid van de hondenbezitters. Van belang is om via regelmatige communicatie via o.a. maandelijkse publicaties, folders voor toeristen enz. dit verantwoordelijkheidsgevoel te vergroten. Wat gaat het kosten? Tabel financiële consequenties: Realisatie 2006 reiniging hondenoverlastbestrijding milieu ongediertebestrijding destructie
Totaal lasten reiniging hondenoverlastbestrijding milieu ongediertebestrijding destructie
Totaal budget
59
2008
Begroting 2009 2010
2011
2.351.523
2.312.307
2.449.022
2.477.996
2.487.139
2.499.016
149.652
169.146
154.064
158.454
162.970
167.614
235.388
342.316
344.509
337.789
342.772
343.929
25.619
10.168
5.972
6.034
6.120
6.239
2.777
2.070
5.786
5.828
5.899
6.022
2.764.960
2.836.007
2.959.353
2.986.101
3.004.900
3.022.820
2.810.236
2.729.825
2.939.437
2.956.305
2.974.520
2.992.237
149.652
154.015
154.063
158.454
162.970
167.614
2.939
2.810
1.928
1.968
2.009
2.052
4.145
-
-
-
-
-
-
-
-
-
40-
Totaal baten
Raming 2007
2.962.787 197.828-
2.890.795 54.788-
3.095.428
3.116.727
3.139.499
3.161.903
136.075-
130.626-
134.599-
139.083-
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Tabelinvesteringen: Begroting 2009
2008 Totaal nieuwe investeringen
-
2010
2011
-
-
-
reiniging
Zwerfvuilwagen Zwerfvuilwagen Heftruck Milieustraaat
21.000 21.000 31.124
hondenoverlast bestrijding
Faecaliënzuiger
35.000
Totaal verv. investeringen Totaal investeringen
-
42.000
66.124
-
-
42.000
66.124
-
Prestatie-indicatoren Aantal milieuvergunningen Aantal meldingen (art. 8.40 en 8.19 Wet Milieubeheer) Deelname aan provinciale projecten Externe Veiligheid Totaal vermogen Duurzame Energie Hoeveelheid afval per deelstroom Afvalmonitor Sorteeranalyse Aantal afvalpublicaties Aantal klachten Afdoeningstermijn van klachten Cijfer uit burgertevredenheidsonderzoek Uitgifte Afvalwijzer Aantal Publicaties in ‘t Carrillon Aantal reacties op Website Aantal via Website toegankelijke milieudocumenten Gebruikte hoeveelheid gebruikte onkruidbestrijdingsmiddelen Aantal uitgeplaatste bedrijven Aantal publicaties hondenoverlastbestrijding Aantal klachtbrieven hondenoverlast Aantal klachtmeldingen hondenoverlast
2006 30 75
2007 15 75
2008 10 75
5
3
1
Onbekend
Onbekend
Onbekend
In afvalmonitor 6x 2x < 6 weken n.v.t.
In afvalmonitor 6x 2x Minus 10% < 6 weken
In afvalmonitor 6x 2x Minus 10% < 6 weken
jaarlijks wekelijks 10
jaarlijks wekelijks
jaarlijks wekelijks
20
30
700 liter
< 700 liter
600 liter
-
2
4 > 2007
-
10% minder dan in 2006 60
10% minder dan in 2007 54
-
-
-
-
62
Aantal processen verbaal hondenoverlast Aantal overtredingen tegen regels hondenoverlastbestrijding
doel
5% reductie in 2010
jaarlijks
Reduceren tot nul
10% reductie t.o.v. voorafgaand jaar In relatie B.O.A. In relatie B.O.A.
60
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
61
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
10.
Sociale infrastructuur
Doelen
Uitgangspunten
1. In 2010 voelen burgers Onderhoudsplan Kunstkring (2006) zich nog net zo verantwoordelijk voor hun leefomgeving als gemeten bij de burgerenquête in 2006
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
Opknappen kunstwerken in Drimmelen
Burgerenquête
Wijkgericht werken (zie progr. Openbare Ruimte.)
2. In 2010 zijn jongeren in de gemeente Drimmelen op de hoogte van de mogelijkheden die zij hebben om binnen de gemeente vrijwilligerswerk te doen
Resultaten van het project Jonge vrijwilligers in Drimmelen
Informatievoorziening jongeren
3. In 2010 stoppen minder jongeren in de leeftijdsgroep van 12 tot 17 jaar met sporten
Sportnota (2005)
Uitvoering Bos-project
Bos-aanvraag (2006)
Uitvoering sportnota
4. In 2010 maken sportverenigingen gebruik van het inzetten van sport als middels tot integratie, fair play, jeugdparticipatie en gezondheid
Sportnota (2005)
Uitvoering Bos-project
Bos-aanvraag (2006)
Uitvoering sportnota
5. In 2010 is het voorzieningenniveau in de kernen versterkt
Planvorming Hooge Zwaluwe, Lage Zwaluwe, Terheijden
Start bouw nieuwe sporthal in Lage Zwaluwe
Burgerenquête of specifiek onderzoek gericht op jongeren
Kennismaking met vrijwilligerswerk/ maatschappelijke stages Evaluatie Bos-project
Evaluatie Bos-project
Burgerenquête
Planvorming nieuwe gymzaal als onderdeel van Oranjeplein Planvorming vervanging gymzaal Romboutstraat Zie overige projecten bij programma’s jeugd en jongeren en zorg Uitvoering inzet gelden voor maatschappelijke knelpunten
62
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Doelen
Uitgangspunten
Activiteiten
Prestatie-indicatoren
Evaluatie exploitatieovereenkomsten Mayboom, Cour en Plexat Onderzoek toekomst Puzzelbad
Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma Sociale Infrastructuur is: Het programma is gericht op voorzieningen ten behoeve van de sociale leefbaarheid in de kernen. Hierbij gaat het om het beschikbaar stellen van accommodaties en het subsidiëren van instellingen en organisaties die zich inzetten ten behoeve van leefbaarheid en participatie. Het programma kent de volgende doelstellingen 10.1
In 2010 voelen burgers zich nog net zo verantwoordelijk voor hun leefomgeving als gemeten bij de burgerenquête in 2006 Bij de burgerenquête gaf 94% van de respondenten aan zich verantwoordelijk te voelen voor de eigen leefomgeving. Dit hoge percentage proberen we de komende periode te behouden door onder meer het wijkgericht werken (zie programma openbare ruimte). Maar ook door het betrekken van bewoners bij het opknappen van kunstwerken. De kunstkring Drimmelen heeft een onderhoudsplan gepresenteerd om de kunstwerken in de gemeente éénmalig op te knappen gedurende de komende jaren. Bij dit plan hoort ook het betrekken van inwoners (scholen, buurtbewoners) bij het blijven onderhouden van de kunstwerken door een zogenaamd adoptieplan. 10.2
In 2010 zijn jongeren in de Gemeente Drimmelen op de hoogte van de mogelijkheden die zij hebben om binnen de gemeente vrijwilligerswerk te doen en worden vormen van kennismaking met vrijwilligerswerk aangeboden Het project Vrijwilligerswerk, uitgevoerd door het Vrijwilligers Platform Drimmelen, is per 2006 beëindigd en heeft een aantal aanbevelingen voor de toekomst opgeleverd. In 2006 is uitvoering gegeven aan het project Jonge vrijwilligers in Drimmelen. De resultaten van beide projecten wordt meegenomen bij verdere beleidsontwikkeling van het vrijwilligersbeleid als onderdeel van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Het vierjarige beleidsplan wordt eind 2007 ter besluitvorming aan de gemeenteraad aangeboden. 10.3
In 2010 stoppen minder jongeren in de leeftijdsgroep van 12 tot 17 jaar met sporten dan bij het sportdeelname onderzoek uit 2005 het geval was Uit het sportdeelname-onderzoek uit 2005 bleek dat jongeren in de leeftijdsgroep van 12 tot 17 jaar vaak stoppen met sporten. Begin 2006 is een projectaanvraag in het kader van de subsidieregeling BuurtOnderwijs-Sport (BOS) ingediend bij het Rijk en deze is toegekend. Bij de vaststelling van de begroting 2007 is besloten geen extra gemeentelijke middelen voor het BOS-project in te zetten. Vanwege het ontvallen van de gemeentelijke cofinanciering is gezocht naar een mogelijke doorstart van het project. In overleg met Sportservice Noord-Brabant is het projectplan aangepast en is gezocht naar inzet van reguliere gelden. Het accent bij het beperkte BOS-project ligt op kennismaking met sport op basisscholen. Het is nog niet duidelijk in hoeverre genoemde doelstelling met betrekking tot de leeftijdsgroep van 12 tot 17 jaar gehaald kan worden.
63
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
10.4
In 2010 maken sportverenigingen gebruik van het inzetten van sport als middel tot integratie, fair play, jeugdparticipatie en gezondheid Eind 2005 heeft de gemeenteraad de Sportnota vastgesteld. Tevens zal uitvoering gegeven worden aan een beperkte opzet van het BOS-project (zie 10.3). Het accent komt te liggen bij het stimuleren van kinderen tot deelname aan sport door kennismakingsprojecten op de basisschool. Doelstelling van dat project is de kinderen (en de ouders) kennis te laten maken met de diverse sportmogelijkheden en hen zodoende mee te helpen bij het maken van een keuze. Het is nog niet duidelijk in hoeverre ook invulling gegeven kan worden aan het BOS-rijp maken van verenigingen. Dat wil zeggen dat de vereniging wordt bijgestaan om meer gericht te worden op jongeren binnen de club. Hierbij kan gedacht worden aan het inzetten van sport als middel ter verbetering van de gezondheid, integratie, fair-play, normen en waarden en jeugdparticipatie. 10.5
In 2010 is het voorzieningenniveau in de kernen versterkt door onder meer realisering van een brede school, nieuwe sportvoorziening, steunpunt en zorgwoningen De komende periode zal een aantal ontwikkelingen zorgen voor versterking van de voorzieningenniveau in de kernen. Ontwikkelingen met betrekking tot brede scholen in de kernen zijn genoemd bij het programma jeugd en jongeren. Bij het programma Zorg zijn ontwikkelingen met betrekking tot zorgwoningen, steunpunt e.d. genoemd. Ook op sportgebied kunnen diverse ontwikkelingen genoemd worden. Realisering van een nieuwe sporthal in Lage Zwaluwe ter vervanging van sportzaal ’t Nieuwlandt wordt meegenomen in de planontwikkeling Lage Zwaluwe West. Begin 2006 is besloten om een nieuwe sporthal te bouwen op de locatie van de huidige sportzaal en vanaf medio 2006 wordt een accommodatie in Lage Zwaluwe gehuurd om sportgebruik mogelijk te maken gedurende de bouw. De kosten voor nieuwbouw en tijdelijke huisvesting worden meegenomen in de totale planontwikkeling. De mogelijkheden om de exploitatie van de nieuwe sporthal uit te besteden worden bezien. Diverse sociaal culturele voorzieningen maken tevens onderdeel van de planontwikkeling Lage Zwaluwe West. Gemeenschapshuis Den Domp is verouderd en er moet aanzienlijk geïnvesteerd worden om het gebouw geschikt te houden voor gebruik. Derhalve zijn in de planontwikkeling de sociale voorzieningen integraal meegenomen en gepositioneerd in het nieuwe centrum van Lage Zwaluwe. De gymzaal Romboutsstraat in Made verkeert in een slechte staat van onderhoud waardoor de onderhoudskosten niet meer beheersbaar zijn. Vervanging is noodzakelijk. De afgelopen periode is gezocht naar mogelijkheden om budgettair neutraal vervanging te realiseren van de gymzaal. De gemeente is nu in gesprek met een commerciële partner met betrekking tot de toekomst van de gymzaal. Vervanging van de gymzaal in Terheijden maakt onderdeel uit van het project Oranjeplein. Dekking van de kosten dient onderdeel uit te maken van de totale planontwikkeling. De gemeente heeft middelen beschikbaar gesteld voor het oplossen van maatschappelijke knelpunten. Diverse maatschappelijke organisaties, waaronder sportverenigingen, de lokale omroep Drimmelen en muziekvereniging hebben een aanvraag ingediend. Besluitvorming over de inzet hiervan heeft in september 2007 plaatsgevonden.. De gemeenteraad heeft begin 2007 besloten om van de middelen voor maatschappelijke knelpunten een bedrag van € 461.000 aan te wenden als éénmalige extra dotatie in de onderhoudsvoorziening buitensport (buspo) en onderhoudsvoorziening planon. Hiermee kan uitvoering gegeven worden aan geplande investeringen voor 2007. Voor buspo bedraagt het jaarlijkse tekort € 31.000. Ook de jaarlijkse storting in de onderhoudsvoorziening planon is structureel veel te laag. Eind 2007 wordt de onderhoudsvoorziening planon geactualiseerd voor de periode 2008-2011. Op grond van de herijking in 2004 bleek reeds dat de jaarlijkse storting in de voorziening onderhoud gebouwen structureel aanzienlijk verhoogd zou moeten worden om de gemeentelijke gebouwen op het gewenste onderhoudsniveau te houden. Voor een aantal panden worden de mogelijkheden tot afstoten c.q. hergebruik onderzocht. Dit maakt onderdeel uit van de optimaliseringslag 2008 en volgende jaren. De tienjarige exploitatieovereenkomsten met Sportijn Drimmelen voor de sociaal culturele accommodaties De Mayboom, De Cour en Plexat eindigen in 2009 en 2010. In 2008 zullen derhalve de overeenkomsten geëvalueerd worden ten behoeve van besluitvorming over het vervolgtraject.
64
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Met Sportfondsen Nederland is voor de periode 2003-2012 een exploitatieovereenkomst gesloten voor de zwembaden in onze gemeente: De Randoet en het Puzzelbad. In 2008 zal een onderzoek plaatsvinden naar de toekomst van het Puzzelbad om tijdig te kunnen anticiperen op mogelijke ontwikkelingen. Wat gaan we daarvoor doen? In 2010 voelen burgers zich nog net zo verantwoordelijk voor hun leefomgeving als gemeten bij de burgerenquête in 2006. 10.1.1 Opknappen kunstwerken van de kunstwerken in Drimmelen. 10.1.2 Uitvoering geven aan het adoptieplan kunstwerken. In 2010 zijn jongeren in de Gemeente Drimmelen op de hoogte van de mogelijkheden die zij hebben om binnen de gemeente vrijwilligerswerk te doen en worden vormen van kennismaking met vrijwilligerswerk aangeboden. 10.2.1. WMO-loket inrichten t.b.v. informatieverstrekking aan jongeren over vrijwilligerswerk. 10.2.2 Vrijwilligersstages organiseren c.q. maatschappelijke stages voor jongeren. In 2010 stoppen minder jongeren in de leeftijdsgroep van 12 tot 17 jaar met sporten dan bij het sportdeelname onderzoek uit 2005 het geval was.. 10.3.1 Uitvoering Bos-project. 10.3.2 Uitvoering Sportnota. In 2010 maken sportverenigingen gebruik van het inzetten van sport als middel tot integratie, fair play, jeugdparticipatie en gezondheid. 10.4.1 Uitvoering Bos-project. 10.4.2 Uitvoering Sportnota. In 2010 is het voorzieningenniveau in de kernen versterkt door onder meer realisering van een brede school, nieuwe sportvoorziening, steunpunt en zorgwoningen. 10.5.1 Inrichting en ingebruikname tijdelijke sportvoorziening in Lage Zwaluwe en start bouw van nieuwe sporthal. 10.5.2 Planvorming uitbreiding De Cour Terheijden met gymzaal als onderdeel van de planontwikkeling Oranjeplein Terheijden. 10.5.3 Planvorming m.b.t. vervanging gymzaal Romboutstraat Made. 10.5.4 Besluitvorming m.b.t. behoud dan wel afstoten van enkele gemeentelijke gebouwen. 10.5.5 Uitvoering besluitvorming m.b.t. inzet gelden voor maatschappelijke knelpunten (waaronder verzoeken sport, Slod, Concordia). 10.5.6 Evaluatie exploitatieovereenkomsten m.b.t. De Mayboom, De Cour en Plexat. 10.5.7 Onderzoek naar de toekomst van het Puzzelbad.
65
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat gaat het kosten? Tabel financiële consequenties: openbaar bibliotheekwerk vrijwilligersbeleid muziekonderwijs volksontwikkeling zwembaden binnensport accommodaties sportzaken buitensportaccommodaties kunst oudheidkunde volksfeesten/evenementen accomm. Soc.cultureel werk
Totaal lasten openbaar bibliotheekwerk vrijwilligersbeleid muziekonderwijs volksontwikkeling zwembaden binnensport accommodaties sportzaken buitensportaccommodaties kunst oudheidkunde volksfeesten/evenementen accomm. Soc.cultureel werk
Totaal baten Totaal budget
Realisatie 2006
Raming 2007
2008
492.900
476.811
491.978
14.391111.604
Begroting 2009 2010 496.971
502.001
2011 507.092
17.971
11.073
11.138
11.201
15.664
117.991
123.304
128.274
133.672
139.083
85.928
85.693
85.406
85.490
85.573
85.655
487.259
470.416
475.516
481.275
487.599
496.357
1.010.841
951.553
956.624
893.371
890.637
888.158
165.519
156.462
165.694
166.474
167.269
168.110
496.102
971.324
537.870
548.532
552.234
551.231
60.557
27.753
40.250
27.704
27.793
27.881
38.983
22.499
22.162
22.301
22.439
22.580
69.707
60.740
79.918
80.387
81.150
82.551
834.762
794.882
810.161
819.005
831.508
839.331
3.839.772
4.154.095
3.799.956
3.760.922
3.793.076
3.823.693
41.269
41.454
19.094
19.495
19.904
20.322
483
-
-
-
-
-
245
163
163
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
281.425
384.083
381.560
298.523
299.051
305.223
57
47
38
28
18
9
98.769
100.106
101.248
103.047
104.881
106.748
428
-
12.634
-
-
-
6.017
6.076
6.204
6.334
6.467
6.603
-
-
-
-
-
-
173.724
174.185
181.902
184.269
184.744
186.462
602.415
706.114
702.843
611.696
615.065
625.367
3.237.357
3.447.981
3.097.113
3.149.226
3.178.011
3.198.326
Tabelinvesteringen: Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsprogramma opgenomen. Prestatie-indicatoren 2008 Percentage inwoners dat zich verantwoordelijk voelt voor eigen leefomgeving Aantal opgeknapte kunstwerken Percentage jongeren (12-17 jaar) dat stopt met sporten Aantal jeugdleden sportverenigingen (t/m 17 jaar)
doel 94% (gelijk 2005)
16
Bereik sportkennismaking op basisscholen
10%
100% (2011) 7% 3.250 (+ 10% t.o.v. in 2005) 100%
66
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
67
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
11.
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
Doelen
Uitgangspunten
1. Het realiseren van een OZB minimaal corrigeren met het aanvaardbaar gewogen gemiddelde lastenniveau van de verwachte inflatie en een inschatting van de loonkostenstijging van het ambtelijk apparaat
Activiteiten
Zo beperkt mogelijke Inflatiepercentages benoemen in Kadernota lastendrukverhoging Grondslag in mei/junicirculaire gemeentefonds
Adequaat risico -management
Kostendekkende tarieven Heldere communicatie
Inzetten van egalisatievoorzieningen
Een systeem van gesloten financiering met duurzame (100%) kostendekkendheid rioolrechten en afvalstoffenheffing 2. Het goed benutten van Nota reserves en bronnen voorzieningen
Prestatie-indicatoren
Jaarlijkse actualisatie
Aantal bezwaar- en beroepsschriften
Minimaliseren van bestemmingsreserves
Een gezond weerstandReëel risicoprofiel vermogen om toekomstige risico’s op te vangen
Algemeen: Het programma is gericht op het verkrijgen van dekking voor de gemeentelijke uitgaven en het hiermee realiseren van een gezond en evenwichtig financieel beleid. Wat willen we bereiken? De hoofddoelstelling van het programma Algemene Dekkingsmiddelen is: Het komen tot een structureel sluitende begroting. Het programma kent de volgende subdoelstellingen: 11.1 Het realiseren van een aanvaardbaar lastenniveau. Met inachtneming van de kostendekkendheid van de afvalstoffenheffing en de rioolrechten is het beleid op de hoogte van de lokale heffingen gericht op een aanvaardbaar lastenniveau voor de burger. Voor de jaarlijkse lastendruk wordt zo veel mogelijk een bestendige lijn gehanteerd. Zie voor nadere toelichting op de lokale lasten en heffingen § B. Lokale heffingen. 11.2 Het goed benutten van bronnen. De gemeente kent een aantal financiële bronnen. Het beleid hierop dient geformaliseerd te zijn en in heldere bewoordingen uiteengezet. De gemeente kent de volgende documenten voor de financiële bronnen: Nota reserves en voorzieningen; Treasury-statuut; Nota waarderen en afschrijven; Budgethoudersregeling; Verordeningen terzake van lokale heffingen.
68
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wat gaan we daarvoor doen? 11.1 Het realiseren van een aanvaardbaar lastenniveau. De belangrijkste inkomstenbronnen van de gemeente bestaan uit de lokale belastingen en bijdragen van het rijk. De onroerende zaakbelastingen en de algemene uitkering zijn de belangrijkste. De hoogte van de algemene uitkering is gebaseerd op de fysieke en sociale structuur van de gemeente. Voor gemeente Drimmelen is de hoogte nauwelijks beïnvloedbaar. Mutaties in de algemene uitkering door rijksbeleid geven ook mutaties in de exploitatie. Wel heeft een toename van het aantal woningen (en inwoners) een positief effect op de hoogte. Deze toename wordt in de berekening (ook meerjarig) meegenomen. In 2008 komen de volgende zaken aan de orde: 11.1.1 Het aantal inwoners 2008 blijft nagenoeg gelijk t.o.v. 2007. Voor de jaren na 2008 wordt een lichte stijging verwacht door de bouw van woningen in de kern Lage Zwaluw. Voor de berekening van de algemene uitkering voor de komende jaren wordt een verwacht aantal te bouwen woningen opgenomen van ongeveer 267 woningen per jaar. 11.1.2 De hoogte van de lokale lastendruk van de gemeente Drimmelen is een belangrijke factor voor haar burgers. Grote schommelingen in de jaarlijkse lasten zijn niet gewenst. Voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht zijn egalisatievoorzieningen gecreëerd. Zo wordt een systeem van gesloten financiering met duurzame (100%) kostendekkendheid rioolrechten en afvalstoffenheffing verkregen. Voor tariefegalisatie rioolheffing is op 1 januari 2008 een bedrag beschikbaar van € 1.144.000. De verwachting is dat de komende jaren grote investeringen in het rioolstelsel moeten plaatsvinden. Een neerwaartse tariefstelling rioolrechten is vooralsnog niet gewenst. Voor tariefegalisatie afvalstoffenheffing is op 1 januari 2008 een bedrag beschikbaar van € 792.000. Van deze egalisatievoorziening is een bedrag van ca. € 31.000 in 2008 ingezet voor verlaging van de heffing. Het tarief voor de afvalstoffenheffing stijgt gemiddeld met 5,35%. Grotendeels wordt dit veroorzaakt door de aanbesteding van de huisvuilinzameling (Raad februari 2007). Het tarief is voor 2009 e.v. dusdanig stabiel dat van genoemde egalisatievoorziening geen gebruik wordt gemaakt. De lasten in de exploitatie stijgen elk jaar met een loon- en prijscomponent. In de zogenaamde mei/-juni en septembercirculaire gemeentefonds van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt een indicatie voor de loon- en prijsontwikkeling aangegeven. De gegevens zijn afkomstig van het Centraal Planbureau. Deze percentages vormen de grondslag voor de berekening van de jaarlijkse verhoging van de OZB-tarieven. In de Kadernota is voor 2008 een structureel inflatiepercentage aangegeven van 2,1%. De raad heeft in zijn vergadering van 30 juni 2007 hiermee ingestemd. Inmiddels is in de septembercirculaire 2007 aangegeven dat het inflatiepercentage hoger ligt dan het percentage genoemd in de junicirculaire. Berekend voor onze gemeente komt het stijgingspercentage nu uit op 2,85%. Dit percentage wordt o.a. gebruikt voor de berekening van de tarieven OZB, hondenbelasting, marktgelden. In de paragraaf Lokale heffingen is dit verder toegelicht. Het goed benutten van bronnen. 11.2. Behalve de beperkt autonome tariefsstelling voor de lokale lasten, zoals in 11.1.2 is weergegeven, heeft de gemeente ook de beschikking over algemene reserves en in mindere mate over bestemmingsreserves, over het wel of niet activeren van kapitaalgoederen en de wijze waarop e.e.a. wordt verwerkt, en over de wijze waarop overtollige of benodigde middelen worden uitgezet c.q. worden aangetrokken. De activiteiten die voor 2008 staan gepland, zijn: Uitvoering geven aan de geactualiseerde nota reserves en voorzieningen. Deze wordt in het laatste kwartaal 2007 ter besluitvorming aangeboden. Alle reserves en voorzieningen zijn nu adequaat onderbouwd [doel/bestemming, voeding/onttrekking, tijdpad (indien relevant) enz.] Het actualiseren van het treasurystatuut. Deze stond gepland voor 2007. Door onderbezetting is hiervoor geen tijd kunnen worden vrijgemaakt. De actualisatie staat nu gepland voor 2008. Regelmatig wordt een liquiditeitenprognose opgesteld voor de korte termijn (< 1 jaar), maar ook voor de langere termijn (enkele jaren).
69
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Verordeningen van de lokale lasten. Deze worden zo veel mogelijk tegelijkertijd met de conceptprogrammabegroting aangeboden. Indien dit niet mogelijk is, zoals soms bij de verordening onroerende zaken, wordt deze op de agenda van de eerstvolgende raadsvergadering geplaatst. Rijksbeleid kan soms zorgen voor tussentijdse aanpassing. In 2007 is een aanvang gemaakt met de optimaliseringslag. Uitgangspunt was een te realiseren bezuiniging van € 400.000 structureel vanaf 2008. Om dit te bewerkstellingen zijn alle producten tegen het licht gehouden. Elke ruimte is nu nagenoeg uit de begroting gehaald. Dit kan overigens consequenties hebben. Het binnen het eigen budget opvangen van andere kleine tegenvallende lasten is nu nauwelijks meer mogelijk. Mogelijk zal bij de tussentijdse bestuursrapportages dit tot uitdrukking komen door het vragen van aanvullende middelen. Eind augustus 2007 heeft de raad een 1e tussentijdse rapportage optimaliseringslag ontvangen. Eind 2007 volgt de tweede. Hierin wordt meer de nadruk gelegd op de benchmark. Mocht er aanleiding zijn voor verdere verdieping en/of uitbouw dan zal ook in 2008 een vervolgrapportage komen. Algemene uitkering uit Gemeentefonds Gemeenten krijgen een algemene uitkering uit het gemeentefonds en van diverse ministeries specifieke uitkeringen. Deze specifieke uitkeringen mogen alleen worden besteed aan de omschreven taak (geoormerkte middelen). In tegenstelling tot de specifieke uitkeringen is de algemene uitkering wel vrij besteedbaar, hoewel een aantal wettelijke taken hier tegenover staan. Ondanks dat het algemene middelen betreffen, kan de raad besluiten bepaalde middelen te ‘oormerken’ voor bepaalde activiteiten. Zo heeft de raad bepaald dat de in de algemene uitkering opgenomen middelen voor de WMO 1 op 1 zijn bestemd voor de uitvoering van de WMO. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties brengt jaarlijks een aantal circulaires uit, waaronder de meicirculaire (tegenwoordig junicirculaire genoemd omdat deze pas in juni/juli beschikbaar komt) en de septembercirculaire. De junicirculaire is gebaseerd op de Voorjaarsnota van het Rijk. In de septembercirculaire worden de laatste bijstellingen verwerkt op grond van de Miljoenennota. De uitgangspunten in de junicirculaire zijn voor gemeenten vooral belangrijk voor het opstellen van de eigen begroting en de meerjarenramingen. Naast bestuurlijke informatie geeft de circulaire ook informatie over de financiële ontwikkelingen. Op grond van genoemde circulaires kan de algemene uitkering aan de gemeente worden berekend. De algemene uitkering kent twee belangrijke factoren die de omvang van de uitkering bepalen, te weten: het accres en de gemeentelijke taken. Via het accres worden de meer- of minderuitgaven van het Rijk gecompenseerd. Geeft het Rijk meer geld uit, dan krijgen gemeenten ook meer geld uit het fonds en andersom. Het accres is voor iedere gemeente gelijk. De junicirculaire was dit jaar verlaat, omdat hierin de consequenties van het Bestuursakkoord 2008-2011 nog moesten worden verwerkt. Een eerste verwachting was dat de junicirculaire voor de gemeenten, dus ook voor Drimmelen, niet positief zou uitpakken. De berekeningen op basis van deze circulaire laten echter een aanzienlijk positief beeld zien (zie ook tabel 3). In genoemd Bestuursakkoord zijn afspraken gemaakt voor een gezamenlijke aanpak (Rijk en gemeenten) inzake maatschappelijke problematiek op het terrein van zorg, openbare orde en veiligheid, wijken, onderwijs, armoedebeleid, schuldhulpverlening en jeugd en gezin. De middelen hiervoor zijn verwerkt in het accres (is vrij besteedbaar/algemene middelen). Dit accres is dan ook aanzienlijk verhoogd. Tabel 2. Accres in procenten Uitkeringsjaar Accres nominaal Accres reëel
2007 6,09 4,74
2008 4,47 2,42
2009 3,39 1,81
2010 2,55 1,21
2011 2,20 0,80
2011 1,97 0,57
Het accres reëel is gecorrigeerd met de prijsinflatie. In de maartcirculaire 2008 wordt het definitieve accres gegeven. Verschillen worden verrekend met de behoedzaamheidreserve.
70
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Enkele beleidsvelden genoemd in het Bestuursakkoord. Belastingen/OZB-limitering. Het wetsvoorstel tot wijziging van de Gemeentewet, in verband met het schrappen van de beperking van de tarieven van de OZB, is op 4 september 2007 ingediend bij de Tweede Kamer. Nagestreefd wordt de limitering van de OZB-tarieven per 1 januari 2008 te laten vervallen. Mogelijk komt er een maximumhoogte (macronorm) of een correctiemogelijkheid via het gemeentefonds. Openbare Orde en Veiligheid (OOV) De middelen om de financiële problematiek m.b.t. OOV op te lossen, zijn verwerkt in eerdergenoemd accres. Het cluster OOV is wel opgehoogd, maar dit gaat ten koste van andere clusters. BTW-compensatiefonds (BCF). Elk jaar wordt sinds de invoering van het BCF een uitname gedaan uit het gemeentefonds. Na enkele jaren zou een nacalculatie plaatsvinden. Deze inmiddels afgeronde nacalculatie betekent een extra uitname uit het fonds. Gemeentefonds 2008 Het uitkeringsjaar 2008 op basis van de juni- en de septembercirculaire 2007 is t.o.v. de septembercirculaire 2006 per saldo toegenomen met € 708.794. De mutaties genoemd op grond van de december- en maartcirculaire voor het jaar 2008 (-/- € 107.720 resp. -/- € 81.817) zijn inmiddels verwerkt e in de begroting 2008 (besluitvorming in de 1 bestuursrapportage 2007). Evenals de mutaties van de junien septembercirculaire. Tabel 3.
Overzicht uitkeringen uit gemeentefonds voor de jaren 2008 t/m 2011 (afgerond en x € 1.000)
Circulaire
2008
2009
2010
2011
AU volgens septembercirc.2006 Mutaties december-circ. 2006
16.756
17.326
17.806
17.806
-108
-111
-113
-145
Mutaties maartcirculaire 2007
-82
-83
-84
-84
16.566
17.132
17.609
17.577
701
921
739
1.100
Stand maart 2007 (Berap I) Mutaties Juni-circulaire 2007 Diverse nagekomen mutaties*
-34
-59
-30
56
Mutaties sept.-circulaire 2007
231
264
264
308
17.465
18.259
18.582
19.040
AU begroting
* Dit betreft nagekomen mutaties na de junicirculaire zoals rectificatie uitkeringsfactor, gewijzigde sociografische gegevens en een gewijzigde berekening van de behoedzaamheidreserve. Tabel 4:
Bbelangrijkste mutaties voor 2008 weer, die zijn opgetreden na de maartcirculaire 2007
(afgerond en x 1.000):
Omschrijving Dijkstal II
71
mutatie + 30
Bibliotheken
+ 30
WOZ-herwaardering en aanpassing rekentarieven (nieuw WOZ-tijdvak)
-137
Toelichting Voor de nieuwe beloningsstructuur politieke ambtsdragers (burgemeester, wethouders, raadsleden)_ De minimale schaalomvang van bibliotheken wordt verhoogd. De zogenoemde ‘5,5 mln-regeling’ is bestemd voor gemeenten met maximaal 30.000 inwoners.. Aan laatstgenoemde gemeente wordt de eerste 5 jaar een integratie-uitkering verstrekt van vast € 1,14 p/inw., peildatum 1 januari 2007 Het rekentarief per eenheid van € 2.500 voor eigenaren van woningen wordt € 2,25, voor gebruikers niet woningen € 2,40 en voor eigenaren van niet-woningen € 2,98. Uitgangspunt hierbij is dat het neerwaarts bijstellen van het rekentarief, de stijging van de WOZ-waarde compenseert.
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Aanpassing verdeelstelsel Accres 2008 Invoering objectief verdeelmodel WMO Aanpassing volume cluster OOV Inhouding behoedzaamheidreserve Uitkering behoedzaamheidreserve 2006 Overige mutaties uitkeringsfactor Elektronisch kinddossier
+ 67
Het stelsel is a.g.v. een drietal factoren aangepast: herijking cluster OOV, actualisering uitname BCF en specifieke uitkeringen voortaan excl. btw.
+ 663 + 195
Vanaf 2008 wordt het WMO budget objectief verdeeld (niet meer op historische basis) - 44 In 2007 is het cluster herijkt ; ondanks een toevoeging aan het gemeentefonds, wordt Drimmelen gekort - 242 Structurele doorwerking naar de jaren 2008 en verder + 26
Structurele doorwerking naar de jaren 2008 en verder
+ 38
Stijging uitkeringsfactor, o.a. door afbouw suppletie-uitkering OZB en verfijningsregeling riolering Aan de AU worden middelen toegevoegd voor het
+ 8
elektronisch kinddossier in de jeugdgezondheidszorg (EKD) en de verwijsindex Risicojongeren (VWI). Uitkeringsbasis Programmatisch handhaven
Armoedebestrijding en schuldhulpverlening Indexatie uitkering WMO Hoeveelheidsverschillen Diverse kleine verschillen
+ 50 + 18
Voor 2008 een toename van 8 punten In de periode 2008-2011 wordt een extra impuls gegeven aan het bestrijden van armoede en het terugdringen van het aantal huishoudens met problematische schulden (sept. circ.) + 9 Via de amendementen Noorman-den Uijl en Verburg zijn extra middelen beschikbaar gekomen voor schuldhulpverlening (sept. circ.) +118 In de sept. circ. Zijn de uitkeringen geïndexeerd met 4,23% - 146 Mutatie in basisgegevens + 11
Gemeentefonds meerjarenperspectief Grote mutaties in de jaren 2009 t/m 2011 zijn: 2009: Het voornemen is om de Staatscourant elektronisch bekend te maken. Dit is een besparing van advertentiekosten. Ook voor gemeenten wordt het mogelijk algemeen verbindende voorschriften in een elektronisch blad bekend te maken. Op termijn wordt dit zelfs een verplichting. Vanaf 2009 zal de integratieheffing m.b.t. amendement De Pater herverdeeld worden via de maatstaven. Ook de uitkeringsfactoren laten een stijgende lijn zijn voor de komende jaren. Tabel 5. 2008 1,45
Uitkeringsfactoren 2008 – 2011 2009 2010 1,494 1,506
2011 1.537
WMO: De middelen in de Algemene Uitkering zijn algemene middelen. De raad bepaalt zelf welke middelen beschikbaar komen voor bepaalde taken. Echter volgens raadsbesluit zijn vooralsnog de middelen voor de WMO in de Algemene Uitkering 1 op 1 beschikbaar voor uitvoering van de WMO-taken. Voor 2007 en 2008 zijn de volgende bedragen ‘geoormerkt’ voor de WMO als extra bedrag boven datgene wat reeds in de begroting is opgenomen. Tabel 6. Extra middelen t.b.v. uitvoering WMO Extra middelen 2007 112.150 2008 313.383 N.B. Mutaties t.o.v. de septembercirculaire 2006
72
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Loon- en prijsontwikkeling In de Kadernota zijn diverse indices aangegeven waarmee gerekend is voor het opstellen van de conceptbegroting 2008. Deze indices zijn gebaseerd op de toen bekende cijfers (april 2007) uit het Centraal Economisch Plan (CEP2007) van het Centraal planbureau (CPB). Nadrukkelijk is aangegeven dat deze niet zijn gebaseerd op definitieve afspraken. Met name de CAOonderhandelingen voor gemeenteambtenaren waren toen nog niet afgerond. Gebruikelijk worden de indices gehanteerd, die genoemd worden in de junicirculaire (ook afkomstig van het CPB). Inmiddels geeft de septembercirculaire de laatste loon- en prijsontwikkeling aan. Een prijsontwikkeling die hoger ligt dan het percentage dat in de Kadernota en in de junicirculaire is genoemd. Tabel 7: Loon en prijsindices 2008 Loon Prijs Kadernota 2008 4,00% 1,00% Junicirculaire 2007 3,75% 1,00% Septembercirculaire 3,75% 2,00% Financieel kader Op 28 september 2006 heeft de raad het raadsprogramma 2006-2010 vastgesteld, inclusief de bijbehorende bijlage 1. In deze bijlage zijn randvoorwaarden opgenomen voor het financieel kader. Deze 10 randvoorwaarden zijn onderwerp van gesprek geweest in de werkgroep Planning en Control op 30 augustus 2007. Het blijkt dat niet alle randvoorwaarden goed uitvoerbaar zijn. Daarnaast is gesproken e over de mogelijkheid van het samenvoegen van de 1 bestuursrapportage met de Kadernota. Eind juni 2008 zal de raad de eerste proeve van deze samensmelting bespreken in zijn vergadering. In de eerstvolgende vergadering van de werkgroep P&C zal een voorzet voor aanpassing van deze voorwaarden worden behandeld. De 10 randvoorwaarden zijn vooralsnog: 1. (Meerjaren-)begroting. Er zijn twee momenten in het jaar om integraal de begroting te bespreken: in het voorjaar bij de vaststelling van de Kadernota en in het najaar bij de behandeling van de Programmabegroting. Voorstellen die buiten de daar vastgestelde budgettaire kaders vallen worden, bij het ontbreken van afdoende dekkingsmogelijkheden, niet eerder dan bij het volgende besluitvormingsmoment in behandeling genomen. 2. De meerjarenbegroting dient structureel sluitend te zijn. Nader uitgewerkt betekent dit: a. structurele middelen mogen structureel of incidenteel/eenmalig worden ingezet; b. incidentele middelen mogen uitsluitend incidenteel worden benut; c. er worden geen structurele lasten in de begroting opgenomen zonder structurele dekking. 3. Het beleid ten aanzien van reserves en voorzieningen dient te zijn: a. er is een algemene reserve en een algemene risicoreserve, welke mede dient als buffer voor het opvangen van risico’s en onvoorziene tegenvallers; b. aan alle reserves en voorzieningen dient een gedegen bestedingsplan ten grondslag te liggen, dat wordt jaarlijks getoetst op actualiteit; c. de omvang van reserves en voorzieningen dient afgestemd te zijn op de daaraan gekoppelde bestemming. 4. Financiële mee- en tegenvallers: a. tegenvallers in de beleidsmatige sfeer worden opgevangen binnen het desbetreffende Programma dan wel door het faseren van nieuw beleid en/of het snijden in bestaand beleid; b. tegenvallers in de bedrijfsvoering worden opgevangen binnen de bedrijfsvoering, waarbij inzet van gelden beschikbaar gesteld voor beleid niet aan de orde is; c. tegenvallers, de normale bedrijfsvoering (alles wat binnen de begroting is voorzien) overstijgend, worden gedekt uit de algemene (risico)reserve; d. meevallers voor zover niet nodig ter compensatie van tegenvallers, worden betrokken bij de integrale afweging. e. Onder bedrijfsvoering wordt verstaan alles wat nodig is om een goede bedrijfsvoering te kunnen uitoefenen. Hieronder vallen de zgn. PIOFAH-taken (personeel, informatievoorziening, organisatie, financiën, automatisering en huisvesting), maar ook het beschikbare materieel.
73
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
5. Lokale lasten/heffingen: a. OZB alsook de overige gemeentelijke lasten en tarieven worden slechts verhoogd met een percentage dat is gebaseerd op de algemene kostenstijging, bestaande uit diverse componenten. Voor de gemeente Drimmelen zijn deze het gewogen gemiddelde van de verwachte inflatie en een inschatting van de loonkostenstijging van het ambtelijk apparaat; b. voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht geldt het systeem van gesloten financiering met duurzame (100%) kostendekkendheid. 6. Er dient een gezond weerstandvermogen te zijn om toekomstige risico’s te kunnen afdekken en dus dient evenwicht te bestaan tussen risico’s en afdekking. De incidentele weerstandscapaciteit dient voldoende te zijn om de incidentele financiële risico’s te bekostigen. Zodra financiële tegenvallers een structureel karakter krijgen – en dus niet meer als risico aangeduid kunnen worden - dienen deze in de exploitatiebegroting te worden verwerkt. 7. Financiering. De treasury-activiteiten van de gemeente zijn gericht op de uitoefening van de publieke taak. Ze dienen een prudent karakter te hebben en niet gericht te zijn op het genereren van inkomsten door het lopen van een overmatig renterisico. 8. Kapitaalgoederen (onderhoud): voor gemeentelijke goederen, die onderhevig zijn aan meerjarig duurzaam instandhouding en onderhoud dient: a. een actueel beleids-/beheersplan beschikbaar te zijn met een planningshorizon voor minimaal 4 jaar / een bestuursperiode; b. ten minste een minimaal kwaliteitsniveau gerealiseerd te worden. 9. Verbonden partijen: de gemeente neemt alleen deel in externe organisaties, indien daarmee aantoonbaar een gemeentelijk belang wordt gediend. 10. Grondbeleid: het actieve beleid heeft een dubbel oogmerk: a. het realiseren van de ruimtelijke doelstellingen op het gebied van sociaal beleid, volkshuisvesting, economie, onderwijshuisvesting etc. en b. het genereren van financiële middelen mede ter dekking van de aan plannen toe te rekenen kosten. Wat gaat het kosten? Tabel financiële consequenties: Realisatie 2006 Beleggingen Financiering langer dan 1 jaar Algemene uitkeringen Algemene baten en lasten Plaatselijke belastingen Saldo kostenplaatsen mutatie reserves Exploitatiesaldo
Totaal lasten Beleggingen Financiering langer dan 1 jaar Algemene uitkeringen Algemene baten en lasten Plaatselijke belastingen Saldo kostenplaatsen mutatie reserves Exploitatiesaldo
Totaal baten Totaal budget
Raming 2007
2008
Begroting 2009
2010
2011
33.702
7.995
8.223
8.329
8.455
8.537
802
3.506
3.658
3.728
3.812
3.868
11.831
14.180
14.861
15.127
15.443
15.656
-
107.924
126.447
131.586
133.909
137.034
374.934
379.949
370.469
371.119
371.586
225.727
253.010
105.964
1.023.427
606.749
490.032
464.418 12.517.828 169.041 13.197.624
210.6471.547.046
14.074481.408
14.111476.472
126.321
192.766
196.493
190.885
1.519.218
1.318.001
1.196.565
1.189.927
478.483
503.092
65.324
195.324
65.324
65.324
1.057.528 14.117.135
1.364.749 16.075.538
1.269.260 17.465.074
1.232.273 18.258.573
1.195.633 18.582.462
1.163.497 19.040.481
2.732.267
3.037.746
-
-
-
-
-
3.093.474
3.187.153
3.283.726
3.383.280
261.920
400.727
668.954
659.831
619.705
608.880
4.591.237
1.923.269
1.380.488
821.117
724.524
675.702
86.500
17.811
-
23.325.069
23.322.932
23.942.574
24.354.271
24.471.374
24.937.164
10.127.445-
21.775.886-
22.423.356-
23.036.270-
23.274.809-
23.747.237-
-
-
-
Tabelinvesteringen: Voor dit programma zijn geen investeringen in het investeringsprogramma opgenomen.
74
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
75
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
76
Paragrafen
77
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
78
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Inhoudsopgave Paragrafen
§A
Weerstandsvermogen .......................................................................... 80
§B
Lokale heffingen................................................................................... 90
§C
Onderhoud kapitaalgoederen............................................................... 96
§D
Financiering ....................................................................................... 104
§E
Bedrijfsvoering ................................................................................... 112
§F
Verbonden partijen............................................................................. 116
§ G Grondbeleid ....................................................................................... 124 §H
Grote projecten .................................................................................. 128
Bijlagen ....................................................................................................... 137 Bijlage 1 Recapitulatie................................................................................. 139 Bijlage 2 Stortingen & onttrekkingen reserves............................................. 141
79
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
§A
Weerstandsvermogen
Inleiding Het doel van de paragraaf weerstandsvermogen is inzicht te geven in de ontwikkelingen die van invloed zijn op de financiële positie van de gemeente Drimmelen. Tezamen met de meerjaren begrotingsruimte is het weerstandsvermogen een indicator voor de financiële gezondheid van een gemeente. Het weerstandsvermogen is te definiëren als het vermogen van de gemeente Drimmelen om financiële risico’s te kunnen opvangen teneinde de taken te kunnen voortzetten. Voor het weerstandsvermogen zijn de aanwezige weerstandscapaciteit en de risico’s van belang. De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en de mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om tegenvallers te kunnen dekken. De relevante risico’s voor het weerstandvermogen zijn die risico’s die niet anderszins zijn te ondervangen. Voor deze risico’s zijn geen voorzieningen getroffen of verzekeringen afgesloten. De in deze paragraaf genoemde risico’s kunnen wel van invloed zijn op de financiële weerbaarheid van de gemeente. Het weerstandsvermogen wordt ook wel weergegeven als de relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s die de gemeente loopt. In het vervolg van deze paragraaf worden de weerstandscapaciteit en de risico’s binnen de gemeente Drimmelen nader uitgewerkt en toegelicht.
Beleid De raad heeft in oktober 1997 de nota “Heroriëntatie reservepositie gemeente Drimmelen” vastgesteld. In die nota zijn de diverse reserves en voorzieningen geanalyseerd en heeft een herschikking plaatsgevonden. Deze nota werd geactualiseerd in de “notitie herijking reserves en voorzieningen”;in de raadsvergadering van 14 april 2005 is deze vastgesteld. Naar verwachting zal eind 2007 het beleid t.a.v. reserves en voorzieningen worden geactualiseerd. Het bestaande beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in de volgende beleidsnota: Reserves en voorzieningen actualisatie 2005
Weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit omvat de volgende onderdelen: Het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve; De onbenutte belastingcapaciteit; De post onvoorzien; De (eventuele) stille reserves. Onderscheid kan worden gemaakt in incidentele en structurele weerstandscapaciteit. Met incidentele weerstandscapaciteit wordt bedoeld het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat deze invloed heeft op de voortzetting van taken op het geldende niveau. Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om structurele tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken. Bestemmingsreserves kunnen op grond van het vorenstaande geen onderdeel zijn van de weerstandscapaciteit. Aanwending van bestemmingsreserves in het kader van het weerstandsvermogen heeft tot gevolg dat de oorspronkelijk door uw raad gegeven bestemming komt te vervallen. Dit betekent dat voor de oorspronkelijk aangegeven bestemming een alternatieve dekking gezocht moet worden. Het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve De algemene reserve is ingesteld om de continuïteit van de organisatie te waarborgen door als buffer te fungeren bij het tijdelijk opvangen van negatieve exploitatieresultaten en van onvoorziene interne alsook externe ontwikkelingen.
80
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
De algemene reserve van de gemeente Drimmelen bestaat uit twee onderdelen: Vast kapitaal van de algemene dienst, waarvan de rente structureel ten gunste van de exploitatie komt en dus niet vrij aanwendbaar is en daardoor buiten beschouwing blijft voor de bepaling van de weerstandscapaciteit; Algemene reserve, waarvan een gedeelte beklemd is voor kapitaallasten van investeringen. De algemene reserve dient ook aan een minimale provinciale norm te voldoen. De provincie hanteert deze norm in het beleidskader voor het financieel toezicht en het is de minimale hoogte die de gemeente moet aanhouden voor de algemene reserve als buffer voor mogelijke rekeningtekorten en als algemeen weerstandsvermogen (= 5 x 2% van verdeelmaatstaven algemene uitkering). Het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve is als volgt te berekenen: Omschrijving (x € 1.000)
Bedrag
3.745 Saldo per 1-1-2007 102 Rentebijschrijving -323 Claims 2006 -99 Kapitaallasten div. objecten -228 Begroting 2007 (na Berap 1 2007) 3.197 Saldo per 1-1-2008 96 Rentebijschrijving - 1.265 Beklemmingen investeringen Provinciale norm 10% van € 17.404.446 - 1.740 Vrij te besteden algemene reserve
287
Reserve grondbedrijf De algemene bedrijfsreserve van het grondbedrijf dient als buffer om tegenvallers en risico’s in de grondexploitatie op te kunnen vangen. Per 1 januari 2007 bedraagt deze reserve € 5.126.715. De reserve opslag grote werken is bedoeld voor het doen van uitgaven in de sfeer van plangerelateerde infrastructurele werken en heeft een saldo per 1 januari 2007 van € 503.275. Deze bovengenoemde reserves worden voor de bepaling van het weerstandscapaciteit buiten beschouwing gelaten. Onbenutte belastingcapaciteit De ruimte die gemeenten nog hebben om hun tarieven op te trekken wordt aangeduid met de onbenutte belastingcapaciteit. Bij de berekening van de onbenutte belastingcapaciteit voor de OZB wordt een relatie gelegd met de maximaal te heffen OZB. Op basis van het Bestuursakkoord is op 4 september 2007 een voorstel tot wijziging van de Gemeentewet ingediend bij de Tweede Kamer waarbij de huidige bepalingen m.b.t. maximumtarieven en het stijgingspercentage komen te vervallen. In principe zou hierdoor de maximale belastingcapaciteit niet meer bestaan. Indien de wet niet tijdig in werking treedt, gelden o.b.v. de septembercirculaire de volgende maximale tarieven: maximaal tarief OZB van € 6,62 per € 2.500 WOZ-waarde voor eigenaren van woningen, € 6,68 voor OZB niet-woningen gebruikers en € 8,29 voor OZB niet-woningen eigenaren. De rioolrechten en de afvalstoffenheffing zijn in principe 100% kostendekkend in de begroting opgenomen. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat in de OZBheffing nog onbenutte belastingcapaciteit aanwezig is. Binnen de rioolrechten en afvalstoffenheffing is deze niet meer aanwezig vanwege bovenstaande 100% kostendekkendheid.
81
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
De onbenutte belastingcapaciteit OZB voor het jaar 2008 is als volgt berekend: Omschrijving
Waarde Norm Fvw OZB tarief Onbenutte ( per € 2.500) art. 12 2008 belastingcap. Woningen eigenaren 2.413.912 6,62 1,79 11.659.195 Niet-woningen gebruiker 346.126 6,68 2,32 1.509.109 Niet-woningen eigenaren 432.658 8,29 2,89 2.336.353 Totaal onbenutte belastingcapaciteit 15.504.658 Gebaseerd op 2,85% tariefsstijging zonder waardestijging. Deze tarieven zijn dus slechts indicatief. Bovenstaande belastingcapaciteit is pas op langere termijn te realiseren, omdat, onder de huidige wetgeving, de OZB maximaal 3,25% boven de drempeltarieven mag stijgen. Hierdoor zijn de maximale tarieven voor 2008: € 2,32 per € 2.500 WOZ-waarde voor eigenaren van woningen, € 2,48 voor OZB niet-woningen gebruikers en € 3,08 voor OZB niet-woningen eigenaren. Hierdoor is, zoals onderstaande tabel aangeeft, de maximale belastingcapaciteit voor 2008 € 1.416.959 Omschrijving
Waarde O.b.v. 3,25% + OZB tarief Onbenutte 2008 belastingcap. ( per € 2.500) drempeltarief Woningen eigenaren 2.413.912 2,32 1,79 1.279.373 Niet-woningen gebruiker 346.126 2,48 2,32 55.380 Niet-woningen eigenaren 432.658 3,08 2,89 82.205 Totaal onbenutte belastingcapaciteit 1.416.959 Gebaseerd op 2,85% tariefsstijging zonder waardestijging. Deze tarieven zijn dus slechts indicatief Post onvoorzien De provincie heeft in het kader van het financieel toezicht een norm vastgesteld voor de minimale omvang van de post onvoorziene uitgaven (=0,6% van de som van alle verdeelmaatstaven en de inkomstenmaatstaf OZB van de algemene uitkering uit het gemeentefonds). De post onvoorziene uitgaven voor 2008 komt op basis van deze norm uit op een bedrag van € 125.715. Dit bedrag is bedoeld om incidentele onvoorziene uitgaven in de exploitatiesfeer te kunnen opvangen. Stille reserves De stille reserves zijn activa die tegen nul of lager dan de opbrengstwaarde zijn gewaardeerd en direct verkoopbaar zijn. Het is niet in te schatten hoe groot eventuele stille reserves zijn. De bouwgrondexploitatie waarvoor reserves en voorzieningen zijn gevormd, blijven in onderstaande berekening buiten beschouwing. Het grondbeleid wordt in een aparte paragraaf beschreven. De totale weerstandscapaciteit in 2008 bedraagt: Omschrijving (x € 1.000)
Bedrag
Algemene reserve (vrij aanwendbaar) Stille reserves Onbenutte belastingcapaciteit Onvoorzien
287 PM 1.417 126
Totale weerstandscapaciteit
1.830
82
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Risico’s In deze paragraaf staan de risico’s vermeld die meegenomen worden bij de beoordeling van het weerstandsvermogen. Het gaat hierbij om risico’s groter dan € 10.000 die niet op een andere manier zijn te ondervangen. Risico’s die zich regelmatig voordoen en die meestal goed meetbaar zijn (reguliere risico’s) maken hier geen deel van uit. Voor deze risico’s zijn reeds voorzieningen gevormd of kunnen verzekeringen worden afgesloten. De risico’s binnen de gemeente Drimmelen worden jaarlijks bij de begroting en de jaarrekening geïnventariseerd. Hieronder zijn de belangrijkste risico’s opgenomen. De risico’s zijn onderverdeeld in de volgende categorieën: a. b. c. d. e.
Risico’s voortvloeiende uit eigen beleid; Risico’s voortvloeiende uit wettelijke regelingen; Risico’s voortvloeiende uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties; Risico’s voortvloeiende uit het doen/nalaten van derden; Risico’s voortvloeiende uit niet te beïnvloeden (autonome) ontwikkelingen.
a. Risico’s voortvloeiende uit eigen beleid Grondbedrijf Het grondbedrijf kan een financieel risico vormen voor de exploitatiebegroting van de algemene dienst. Om de risico’s van grondexploitatie te beperken zijn reserves gevormd. De grondexploitatieopzetten, alsmede de financiële positie (waaronder de risico-inschattingen) van het grondbedrijf worden jaarlijks geactualiseerd en worden toegelicht in de paragraaf grondbeleid. Ze blijven hier buiten beschouwing. De algemene bedrijfsreserve van het grondbedrijf bedraagt naar verwachting per 1 januari 2008 € 5,6 miljoen. Het totaal verwachte negatieve resultaten 2008 worden begroot op ca. € 388.000 en de verwachte claims bedragen € 410.000 voor 2008 en 2009 gezamenlijk. Hieruit kan geconcludeerd worden dat, ondanks het mogelijke incidentele negatieven resultaat in 2008, de grondexploitatie momenteel een gezonde positie heeft. Naast de afdekking van risico`s wordt een buffer aangehouden van één miljoen euro voor het opvangen van eventuele tegenvallers. De overige beschikbare middelen (ca. € 3,5 miljoen) kunnen worden gebruikt voor het realiseren van taakstellingen in het kader van de woningbouw of voor bedrijventerreinen. Deze speelruimte wordt nodig geacht om faciliterend op te kunnen treden op de grondmarkt. Daarbij valt te denken aan het leveren van een geldelijke bijdrage dan wel het afdekken van lasten c.q. een strategische aankoop door de gemeente. Naast de reserve grondexploitatie beschikt de gemeente over een reserve opslag grote werken van ca. € 0,5 miljoen per 1 januari 2008. Beleidsgestuurde contractfinanciering De afgelopen jaren heeft, gelet op de financiële positie van de gemeente Drimmelen geen trendmatige verhoging plaatsgevonden van de subsidies aan de welzijns- en zorginstellingen. De financiële grenzen zijn hiermee bereikt en dit heeft inmiddels consequenties voor het takenpakket van betreffende instellingen (vermindering producten en uren). Bij de BCF-afspraken (beleidsgestuurde contractfinanciering) voor de komende jaren dient ruimte gecreëerd te worden voor de instellingen om een weerstandsvermogen op te bouwen. Het risico voor de gemeente Drimmelen wordt maximaal geschat op € 95.000. Dit is 5% van de totale subsidies aan professionele organisaties. De kans dat de gemeente substantieel financieel moet bijdragen wordt als klein ingeschat. Brandweer Huisvesting Lage Zwaluwe Op dit moment wordt gewerkt aan een intern onderzoek met betrekking tot de huisvesting van brandweerpost Lage Zwaluwe. Naar aanleiding van dit onderzoek zal bekeken worden welke verdere stappen ondernomen dienen te worden om te voorzien in een adequate brandweerkazerne. De omvang van het financiële risico varieert van een grondige verbouwing van de brandweerpost in Lage Zwaluwe tot een complete nieuwbouw van de brandweerpost. Na het onderzoek zal hier duidelijkheid over komen. Wel kan al gesteld worden dat de nieuw aan te schaffen brandweerauto voor Lage Zwaluwe te hoog is voor de huidige garage. De kans op aanzienlijke investeringen voor deze brandweerpost is dus groot. De omvang van de kosten is mede afhankelijk van de keuze verbouw of nieuwbouw en de eventuele tussenoplossing in verband met de huisvesting van de nieuwe brandweerauto die eind 2008 geleverd zal gaan worden.
83
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Paraatheid Op dit moment staat de paraatheid/opkomsttijden van de brandweerposten erg onder druk. Onderzocht wordt wat de mogelijke (financiële) consequenties van oplossingen zijn voor de toekomst. In de loop van 2007 zal de raad hier nader over worden geïnformeerd. Om te blijven voldoen aan de gestelde opkomstnormen voor de brandweer (gemiddeld 8 minuten) is de kans groot dat geïnvesteerd moet worden in de vrijwillige brandweer om vooral tijdens de kantooruren de paraatheid te blijven garanderen. De omvang van het financiële risico is op dit moment nog niet in te schatten, omdat op een aantal varianten wordt gestudeerd mede in relatie met samenwerking ‘3 x rood’. Voorzieningen onderhoud gebouwen Het perspectiefbeeld heerst dat de voorzieningenrekeningen ten behoeve van het onderhoud van gebouwen (Planon) nauwelijks toereikend zijn om adequate instandhouding van de bezittingen en eigendommen structureel op een redelijk niveau te waarborgen. De situatie is nijpend. Voorafgaand aan de optimaliseringslag en de actualisatie van het Gebouwenbeheersysteem zal de storting in de voorzieningen, indien het huidig gebouwen bestand niet wijzigt en het huidig onderhoudsniveau gehandhaafd moet blijven, structureel verhoogd moeten worden met ± € 212.000 -. Dit tekort op de huidige voorzieningen is voor een groot gedeelte ontstaan doordat vanaf 1997 tot en met 2003 de stortingen niet geïndexeerd werden. De uitkomsten van het onderzoek van de werkgroep Gebouwen (Optimaliseringsslag) kunnen leiden tot een vermindering van de structurele tekorten. Openbare Verlichting In 2007 is gestart met het maken van een beleidsplan Openbare verlichting. De reden hiervan was dat het areaal Openbare verlichting (hoeveelheid masten) aan de ene kant erg verouderd is en veel masten aan vervanging toe zijn. Aan de andere kant zijn ook de armaturen sterk verouderd en hebben daardoor een erg hoog energieverbruik. In het verleden heeft steeds op ad-hoc basis vervangingsonderhoud plaatsgevonden. De ouderdom van de materialen maakt het noodzakelijk om een beter inzicht te hebben in het areaal, de staat van onderhoud en de kosten voor structureel onderhoud en vervanging. Het beleidsplan moet inzicht gaan geven in een meerjarig onderhouds/ en vervangingsprogramma alsmede in het gebruik van duurzamere en energiezuinigere materialen. Uit de beschikbare inventarisatie blijkt dat een groot deel van de lichtmasten momenteel 35 jaar en ouder zijn, waarmee de vervangingstermijn hiervan is overschreden. Als in één keer deze inhaalslag wordt uitgevoerd, is hier een budget van € 1,5 - € 2 miljoen voor nodig. Bij de behandeling van het beleidsplan zullen enkele alternatieven worden voorgelegd hoe met deze achterstand om gegaan zou kunnen worden. Diverse objecten in de openbare ruimte In de openbare ruimte zijn diverse materialen aanwezig welke vanuit gemeentewege zijn geplaatst, die ook vanuit gemeentewege (moeten) worden onderhouden en als de tijd rijp is, moeten worden vervangen (gemeente als wegbeheerder). Van diverse materialen bestaat op dit moment geen goed beeld van de hoeveelheid, en de staat van onderhoud ervan. Zonder dit beeld is het niet mogelijk om goed inzicht te geven in de kosten die voor onderhoud en vervanging van deze materialen noodzakelijk zijn. Toch is duidelijk dat bij een aantal materialen sprake is van een grote onderhoudsachterstand. Afhankelijk van de aard, is er sprake van een grotere/ kleinere mate van risico wat de gemeente loopt ten gevolge van deze achterstand (bv.aansprakelijkheid). Voorbeelden van materialen met onderhoudsachterstand zijn: de objectbewegwijzering, de verkeersbebording, de civiele kunstwerken (bruggen, duikers e.d.) en in mindere mate de banken. In de loop van 2008 zullen op de genoemde onderdelen inventarisatie’s van hoeveelheden en de staat van onderhoud worden uitgevoerd om deze vervolgens te koppelen aan een beheerprogramma met een kostenprognose.
84
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
b. Risico’s voortvloeiende uit wettelijke regelingen Een aantal regelingen, die de gemeente uitvoert, heeft nog het karakter van een ‘openeindregeling’. Dit houdt in dat door externe factoren voordelige of nadelige afwijkingen kunnen optreden ten opzichte van de door de gemeente gemaakte ramingen. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning, de sociale uitkeringen, de behoedzaamheidreserve en de planschades zijn de belangrijkste openeindregelingen. Wet Maatschappelijke Ondersteuning - Huishoudelijke Verzorging Per 2007 is de Wet Maatschappelijke Ondersteuning in werking getreden en is de gemeente naast de huidige WVG ook verantwoordelijk voor de huishoudelijke verzorging. Het budget voor huishoudelijke verzorging is vanaf 2008 gebaseerd op een objectief verdeelmodel (prijsniveau 2008); dit impliceert herverdeeleffecten welke over drie jaren worden verdeeld. De gemeente kan binnen bepaalde kaders een eigen bijdrage vragen voor huishoudelijke verzorging. De verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Drimmelen 2007 geeft aan op welke voorzieningen inwoners van de gemeente Drimmelen aanspraak kunnen maken op het gebied van vervoer, rolstoelen, woningaanpassingen en hulp bij het huishouden. Ook de individuele voorzieningen in het kader van de WMO hebben een open eind karakter. Onbekend is in hoeverre het WMO budget inclusief formatie toereikend is. In de te ontvangen algemene uitkering van het Rijk is een bijdrage opgenomen voor het WMO budget van € 2,0 miljoen. Door de aanzienlijke verhoging (€ 0,2 miljoen t.o.v. 2007) zal dit bedrag naar verwachting toereikend zijn. Het maximale risico bedraagt € 100.000 met een geringe kans. Wet Maatschappelijke Ondersteuning - Gehandicaptenvoorzieningen Het aantal verstrekte gehandicaptenvoorzieningen blijft de laatste jaren ongeveer gelijk. Dit geldt ook voor de budgetten, die gemiddeld met het voor de marktsector geldende indexcijfer stijgen. Vanaf 2007 is het niet meer mogelijk om voor grote woningaanpassingen een deel van de kosten te declareren. Indien in 2008 grote woningaanpassingen worden uitgevoerd, zal dit in de Bestuursrapportages worden gemeld. Het financiële risico van grote woningaanpassingen is op grond van historische declaraties maximaal € 150.000. De kans is groot dat er in een jaar een grote woningaanpassing voorkomt, maar niet voor het volledige bedrag. Wet Werk en Bijstand Met de invoering van de Wet Werk en Bijstand per 1 januari 2004 is het financiële risico voor het verstrekken van bijstandsuitkeringen vrijwel volledig op het bord van de gemeenten komen te liggen. Of de beschikbare budgetten, zoals het inkomensdeel voor de uitkeringen en het werkdeel voor de financiering van de activiteiten om het klantenbestand te activeren en uitstroom te bevorderen toereikend zijn, is sterk afhankelijk van de dagelijkse ontwikkelingen en de door het Rijk beschikbaar gestelde budgetten. Voor overschrijdingen is een voorziening gevormd welke een maximale omvang heeft van het maximale risico voor de gemeente van 10% van het budget WWB (€ 1.108.000) en 15% van budget BBZ/IOAZ (€ 141.000) voor één jaar. Naar verwachting zal de voorziening eind 2008 volledig uitgeput zijn. Het risico bedraagt vanaf 2009 € 141.000, omdat dit bedrag niet bij het Rijk gedeclareerd kan worden. De kans hierop is gemiddeld. Planschade De gemeenten worden in toenemende mate geconfronteerd met verzoeken om vergoeding van planschade ten gevolge van bestemmingsplanwijzigingen. Omdat de gemeente Drimmelen verhoudingsgewijs meer woningbouw realiseert middels herstructurering en inbreiding is het risico van planschade evenredig hoger. Het beleid is erop gericht de risico’s van planschade zo mogelijk mede af te wentelen op projectontwikkelaars. Als gevolg van de wijziging van de Wet Ruimtelijke Ordening is het mogelijk overeenkomsten te sluiten met de verzoekers tot wijziging van een bestemmingsplan om zodoende de schade te verhalen. Zowel bij ontwikkeling van bouwplannen door marktpartijen als bij een eigen ontwikkeling is het vast beleid om een risico-inventarisatie planschade te doen. Daarmee wordt de mogelijk te verwachten planschade kwantitatief in beeld gebracht. Voorts dient als gevolg van de wetswijziging WRO (artikel 49) door een aanvrager planschadevergoeding een drempelbijdrage te voldoen alvorens zijn verzoek in behandeling wordt genomen. Bij actualisering van bestemmingsplannen valt niets overeen te komen. Elke aanpassing in een geactualiseerd plan dat voor iemand negatieve gevolgen kan hebben, is een potentiële schadeclaim. Dit kan zowel volgen uit een beperking van bouwmogelijkheden als uit een verruiming van de mogelijkheden. Zeker gezien de nagestreefde uniformering met de daaraan gekoppelde wens om potentiële (ver)bouwers zo min mogelijk te beperken, is het aantal mogelijke claims groot. Planschadeclaims volgen nu altijd na een reguliere bestemmingsplanwijziging of een zelfstandige projectprocedure. Vroeg of laat zal er een trend ontstaan om ook bij vrijstellingen op grond van artikel 19, tweede of derde lid, WRO te gaan claimen.
85
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Op basis van historische gegevens ligt het financiële risico tussen de € 50.000 en € 75.000 (excl. Grondbedrijf) met een grote kans. Bestemmingsplannen In 2007 is een wettelijke verplichting ontstaan binnen de Ruimtelijke Ordening om archeologische onderzoeken te gaan uitvoeren. In samenspraak met de deelnemende gemeenten via het regiobureau Breda is een regioarcheoloog voor in eerste instantie drie jaar in dienst getreden. De regioarcheoloog zal adviseren inzake bestemmingsplannen, vooronderzoek, vervolgonderzoek, beleidszaken en publiekszaken. De gemeente zal diensten afnemen op basis van voorhanden zijnde plannen en vrijstellingsprocedures. Het aantal voorgedragen plannen ter beoordeling bepaalt de bij te dragen kosten aan de regioarcheoloog. Er wordt uitgegaan van het principe ‘De Verstoorder betaalt’. Dit wil zeggen de kosten worden doorberekend aan de ontwikkelaar. Mogelijkerwijs kan dit leiden tot een toename aan advieskosten. Op dit moment vindt in regionaal verband onderzoek plaats om dit zo efficiënt mogelijk te organiseren. Op basis van de archeologische waardekaart is de inschatting dat het financiële risico voor onze gemeente beperkt is (€ 25.000-€ 50.000 met een geringe kans). Bovendien kan, afhankelijk van de uitkomsten van een archeologisch onderzoek, altijd besloten worden om (woningbouw)plannen niet verder te ontwikkelen als de financiële risico’s naar verwachting te groot zullen zijn. Behoedzaamheidreserve De behoedzaamheidreserve is een afgezonderd deel van de algemene uitkering die, afhankelijk van de ontwikkeling van de uitgaven van het rijk, al dan niet wordt uitgekeerd. In de begroting wordt ervan uitgegaan dat 25% (ca. € 60.000) van de behoedzaamheidreserve uiteindelijk wordt uitgekeerd. Dit in overeenstemming met de laatste informatie uit de septembercirculaire 2007. Het is ook mogelijk dat de gemeente meer of minder dan 25% ontvangt. Het maximale risico hieromtrent kan dus oplopen tot € 60.000.
c. Risico’s voortvloeiende uit de samenwerking met andere gemeenten of instanties Gemeenschappelijke regelingen De gemeente heeft zich verplicht bij te dragen in eventuele nadelige saldi van een aantal gemeenschappelijke regelingen. De structuur van deze regelingen is veelal zo dat de gemeente individueel slechts beperkte invloed uit kan oefenen op de uitgaven. Inhoudelijk wordt op de gemeenschappelijke regelingen ingegaan in de paragraaf verbonden partijen. Sociale werkvoorziening - !GO Eind 2006 heeft de gemeenteraad op grond van de resultaten van een extern bureau, de jaarrekening 2005 en de begroting 2007 van de Gemeenschappelijke Regeling Wava/Go een aantal besluiten genomen m.b.t. de financiële positie en de toekomst van de GR Wava/Go. Besloten is om de teugels aan te halen en hiermee het accent weer te leggen bij de uitvoering van de wettelijke taak, te weten het realiseren van passende arbeid en zorg voor de doelgroep. Tevens is besloten om de tekorten uit het verleden en het verwachte verlies voor 2006 aan te zuiveren en jaarlijks extra bij te dragen ter afdekking van toekomstige tekorten. De deelnemende gemeenten, waaronder Drimmelen, hebben zich uitgesproken om het gemeentelijk opdrachtgeverschap als ‘preferred supplier’ te intensiveren. Per 1 januari 2008 treedt de nieuwe wetgeving modernisering WSW (Wet Sociale Werkvoorziening) in werking. In nauwe samenwerking met Wava/Go en de deelnemende gemeenten zullen in 2007 voorstellen ontwikkeld moeten worden voor de uitvoering van de gemoderniseerde WSW. Bij de behandeling van de GO! jaarrekening 2005 en begroting 2007 is besloten tot diverse maatregelen en aanvullende financiering. Onlangs heeft het bestuur van WAVA de deelnemende gemeenten vertrouwelijk geïnformeerd over verdere en aanzienlijk slechtere resultaten van WAVA/GO over 2006 dan verwacht. Aanvankelijk werd gerekend op een negatief rekeningresultaat van WAVA/GO van € 4,2 miljoen. Hierop is bovenomschreven financiële aanzuivering en sanering gebaseerd. Thans wordt een negatief resultaat voorzien van WAVA/GO over 2006 van € 11,26 miljoen (incl. correctie voorraad 2004/2005 + voorziening kantoorruimte R’dam/ex-directeur). Onze gemeente is aansprakelijk voor haar deel van 12,83% (stand WSW-plaatsingen ultimo 2006) van het hogere negatieve rekeningresultaat en bedraagt € 923.805,-. Bestuurlijke besluitvorming hierover in het college van B&W en de gemeenteraad zal zijn beslag krijgen bij de behandeling van de eind dit jaar door WAVA/GO aan te bieden jaarrekening 2006 en begroting 2008 van WAVA/GO. Naar verwachting zal dit tekort kunnen worden opgevangen door de vrijval van de reserve BCF.
86
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Voorts zijn de exploitatieresultaten van WAVA/GO over het 1e halfjaar 2007 € 1 miljoen slechter dan geraamd (rekening houdend met extra exploitatiebijdrage WAVA-gemeenten). Als deze trend zich voortzet zal WAVA/GO geconsolideerd uitkomen op € 2 miljoen exploitatieverlies over 2007. Het aandeel van onze gemeente in dit geraamde tekort bedraagt 12,83% = plm. € 256.000. Dit bedrag is als extra uitgaven opgenomen in de Tweede Bestuursrapportage van 2007. Wat deze ontwikkeling voor de toekomst betekent is thans niet te voorzien. In de begroting 2008 is m.b.t. de aanvullende exploitatiebijdrage vooralsnog alleen de jaarschijf 2008 van de meerjarenbegroting WAVA/GO opgenomen (= € 116.000,-). Daar de laatste jaren al tweemaal een aanzienlijke kapitaalinjectie is gedaan wordt o.b.v. historische cijfers t/m 2006 en de halfjaarcijfers 2007 het financiële risico op jaarbasis ingeschat op € 300.000 structureel. Dividenduitkeringen Van een aantal bedrijven, respectievelijk instellingen ontvangt de gemeente jaarlijks een dividenduitkering (Intergas, Biesbosch Marina Drimmelen, Hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten en de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG)). Het dividend is afhankelijk van het behaalde resultaat bij deze bedrijven en instellingen, m.u.v. Biesbosch Marina Drimmelen en Hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten. De belangrijkste dividenduitkering betreft Intergas. In de raadsvergadering van 1 februari 2007 heeft uw raad besloten om het aandelenbezit van de gemeente Drimmelen (1.380 aandelen) in Intergas te handhaven (handhaving status quo). Bij schrijven van 2 mei 2007 heeft Intergas de aandeelhouders medegedeeld dat de fusiegesprekken met NRE/Macquarie zijn beëindigd. Directe aanleiding hiervoor is het gewijzigde politieke klimaat ten aanzien van (minderheids)privatisering van netbedrijven. Dit betekent dat Intergas voorlopig als zelfstandige onderneming blijft voortbestaan. T.a.v. het dividend betekent dit dat (naar verwachting) voor de komende 3 jaren gerekend kan worden op hetzelfde dividend als bij fusie doch daarna nemen de risico`s toe. Dit heeft alles te maken met het gegeven dat Intergas een relatief kleine speler is op een turbulente energiemarkt. Dit betekent dat op middenlange termijn samenwerking/fusie voor Intergas onafwendbaar is. In de zomer 2008 zal Intergas het traject opnieuw oppakken en de mogelijkheden van aansluiting in kaart brengen. Het huidige dividendbedrag bedraagt € 270.000 en is hiermee het maximale risico. Van de BNG wordt jaarlijks ruim € 87.000 dividend ontvangen. Onder druk van de Minister van financiën wordt echter bezien of de BNG een hoger dividend uit kan keren. In 2006 is een extra dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders; voor de jaren 2007 (€ 327.000) en 2009 (€ 130.000) is ook al voorgenomen om incidenteel een extra dividend uit te keren. Omdat e.e.a. van invloed kan zijn op de rating van deze bank is hierbij enige terughoudendheid geboden. Gezien de omvang van het reguliere dividend behoeft vooralsnog behoeft geen rekening te worden gehouden met een materiele daling van de hier bedoelde uitkeringen in de nabije toekomst. De winstuitkering van het Hypotheekfonds Noord-Brabantse Gemeenten en de Biesbosch Marina Drimmelen zijn opgenomen in de begroting voor respectievelijk € 74.238 en € 24.504. Verder wordt hierop ingegaan in de paragraaf verbonden partijen. Geconcludeerd kan worden dat de komende jaren het totale dividendniveau redelijk stabiel is en de risico`s relatief gering. De totale omvang van de niet gegarandeerde begrote dividenduitkeringen aan de gemeente bedraagt € 717.000 en is dus het maximale risico. De kans dat het dividend volledig wegvalt, is echter zeer klein. Veiligheidsregio Verwacht wordt dat in de toekomst de Veiligheidsregio meer kosten met zich meebrengt als gevolg van een landelijke trend in het kader van uitbreiding taken voor brandweer en G.H.O.R. In het kader van het project regionalisering beheer brandweer wordt op dit moment in de vorm van een pilot onderzocht wat de ontvlechtingsconsequenties zijn wanneer het beheer van de brandweer wordt geregionaliseerd. Niet eerder dan het najaar 2007 zal hier duidelijkheid over bestaan. Over financiële risico’s en kansen zijn daarom op dit moment geen realistische uitspraken te doen.
87
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
d. Risico’s voortvloeiende uit het doen/nalaten van derden Aansprakelijkheidsstellingen Er is in de samenleving een tendens van toenemend claimgedrag en in de rechtspraak een tendens van toename van toewijzende vonnissen.De gemeente heeft echter een goede verzekering ter dekking van het aansprakelijkheidsrisico. Enkele thans nog lopende grote zaken geven aan dat een verzekering, hoewel niet goedkoop, zeker onmisbaar is. Juist de kleinere dossiers nemen in aantal toe en daarbij gaat het vaak om bedragen die beneden het eigen risico blijven en daarom door de organisatie zelf worden afgehandeld. De kosten hiervan liggen tussen de € 15.000 en € 25.000 met een kans van 100% op het minimale bedrag en 50% op het maximale bedrag. Gemeentegaranties De gemeente heeft zich, ter bevordering van het eigen woningbezit, in het verleden garant gesteld voor een aantal geldleningen (€ 11,9 miljoen, o.b.v informatie van banken). Deze garantstelling is overgenomen door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Het risico is hiermee afgenomen. Alleen verliezen boven een bepaalde drempel kunnen leiden tot een financiële bijdrage door de gemeente. Het aantal gedwongen verkopen is over de jaren zeer gering gebleken en als gevolg van de stijging van de huizenprijzen zullen veel woningen een overwaarde hebben. De regeling voor gemeentegarantie bestaat niet meer en is in 1995 overgegaan in de Nationale Hypotheek Garantie waardoor het bedrag afneemt. Het risico wat de gemeente loopt als gevolg van de garantstellingen is dus zeer beperkt. Ook aan de in de gemeente opererende woningbouwverenigingen (€ 81,768 miljoen) hebben wij garantstellingen verleend. Ook de hieraan verbonden risico’s achten wij laag. Daarnaast staan wij garant voor enkele geldleningen van sportverenigingen. De omvang van deze geldleningen is zodanig dat wij aanspraken in de nabije toekomst onwaarschijnlijk achten. Gemeentegarantie t.b.v. BMD In 2004 is een bij besluit van het college, de raad gehoord, een gemeentegarantie verstrekt op een geldlening van de Exploitatie Maatschappij Nieuw jachthaven B.V. (hierna “Exploitatiemaatschappij”), ter grootte van € 10,8 miljoen. Indien de Exploitatiemaatschappij niet tijdig overgaat tot betaling van rente en aflossing kan de gemeente op grond van de verstrekte garantie hiervoor aangesproken worden. Tevens kan de gemeente voor het volledige bedrag van de lening aangesproken worden. Teneinde voldoende zicht te houden op het zich kunnen voordoen van dit risico, is aan de garantie de voorwaarde verbonden dat, overeenkomstig onze interne planning & control-cyclus, de Exploitatiemaatschappij gehouden is om tweemaal per jaar tussentijdse informatie te verschaffen over de voortgang van het project, inclusief de daarbij behorende financiële aspecten. Tevens is een eerste recht van hypotheek gevestigd ten behoeve van de gemeente op de onroerende zaken van de Exploitatiemaatschappij. Het risico als gevolg van deze gemeentegarantie heeft zich in het jaar 2006 niet voorgedaan. Voor komende jaren blijft het risico bestaan, waarbij het minimum risico € 0,= en het maximale risico € 10,8 miljoen bedraagt. De procentuele kans dat dit risico zich verwezenlijkt, is op dit moment niet aan te geven. In het eerste kwartaal van 2007 is een second opinion ten aanzien van de financiële situatie van Biesbosch Marina Drimmelen, waar de Exploitatiemaatschappij onderdeel van uit maakt, afgegeven. Na analyse hiervan kan een inschatting van het risico gemaakt worden. Eind dit jaar zal een voorstel worden ingediend over de wenselijkheid van het continueren van het aandeelhouderschap in Biesbosch Marina.
e. Risico’s voortvloeiende uit niet te beïnvloeden (autonome) ontwikkelingen Wachtgeldverplichtingen ambtelijk personeel Tot de kleine groep van oud-medewerkers die een beroep kunnen doen op de wachtgeldregeling behoren twee oud-medewerkers die momenteel geen of nauwelijks hiervan gebruikmaken. De reden hiervan is dat beide elders werkzaam zijn. Alleen in de situatie dat er geen emplooi meer is, zal het recht op wachtgeld volledig herleven. Mocht dit laatste aan de orde zijn, dan zal hierbij op jaarbasis een bedrag gemoeid zijn van circa. € 30.500 respectievelijk € 46.200.
88
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wachtgeldverplichtingen voormalige bestuurders De wachtverplichtingen van de huidige oud bestuurders zijn opgenomen in de begroting c.q. meerjarenbegroting (ca. € 140.000). Omdat het vooraf niet is te beoordelen en te becijferen, kan pas na afloop van de totale uitkeringsperiode inzichtelijk worden gemaakt of een oud bestuurder daadwerkelijk pensioen heeft opgebouwd over de uitkeringstijd en welk actuarieel bedrag hiermede gemoeid is. Laatstgenoemd bedrag dient vervolgens nog gestort te worden in de voorziening Wet APPA. Bij één gewezen wethouder, waarvan de uitkeringsperiode inmiddels is verstreken, is de kans aanwezig dat uitbetaling van een gedeelte van de uitkering nog moet plaatsvinden. Samenvattend leiden bovenstaande risico’s tot het volgende overzicht. Omschrijving Beleidsgestuurde contractfinanciering Brandweer huisvesting Lage Zwaluwe Brandweer paraathied Voorzieningen onderhoud gebouwen Openbare verlichting Objecten in de openbare ruimte Wet Maatschappelijke Ondersteuning Wet WVG woningaanpassingen Wet Werk en Bijstand Planschade Bestemmingsplannen Behoedzaamheidsreserve Gemeenschappelijke regelingen Nieuwe wet WSW, Wava/Go Dividenduitkeringen Veiligheidsregio Aansprakelijkheidsstellingen Gemeentegaranties Gemeentegarantie t.b.v. BMD 1) Wachtgeldverplichtingen ambtelijk personeel Wachtgeldverplichtingen voormalige bestuurders Totaal Totaal kans maal bedrag 1)
Risicoinschatting < 50% 50% > 50% 95.000 p.m. p.m. 212.000 p.m. p.m. 100.000 150.000 141.000 62.500 37.500 60.000 p.m. 300.000 717.000 p.m. 20.000 p.m. 77.000 p.m. 1.359.500
338.000 714.750
274.500
I.v.m. hypotheekrechten en de onbekende kans p.m.
Uit dit overzicht blijkt dat de gekwantificeerde risico’s gezamenlijk hoger zijn dan de vrij te besteden algemene reserve en dat van enkele risico’s nog geen inschatting van het bedrag en/of kans gemaakt kan worden. Hier tegenover staat dat onze weerstandscapaciteit (lees: onbenutte belastingcapaciteit) voldoende ruimte biedt om structurele tegenvallers op te vangen en daarnaast is het vaste kapitaal in 2006 toegenomen met het dividend van Intergas en is een deel van de reserve BTWcompensatiefonds vrij besteedbaar.
89
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
§B
Lokale heffingen
Algemeen De lokale heffingen bestaan uit gemeentelijke belastingen en retributies. Naast uitvoering geven aan deze heffingen is de gemeente ook verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ). De belangrijkste heffingen zijn de onroerende-zaakbelastingen (OZB), de afvalstoffenheffing en de rioolrechten. In het raadsprogramma 2006-2010 dat bij raadsbesluit van 28 september 2006 is vastgesteld, zijn randvoorwaarden opgenomen voor het financieel kader. Voor wat betreft de lokale lasten zijn de randvoorwaarden: a. de OZB alsook de overige gemeentelijke lasten en tarieven worden slechts verhoogd met een percentage dat is gebaseerd op de algemene kostenstijging, bestaande uit diverse componenten. Voor de gemeente Drimmelen zijn deze het gewogen gemiddelde van de verwachte inflatie en een inschatting van de loonkostenstijging van het ambtelijk apparaat; b. voor de afvalstoffenheffing en het rioolrecht geldt het systeem van gesloten financiering met duurzame ( 100%) kostendekkendheid. Deze paragraaf heeft de volgende inhoud: B.1 Overzicht van de geraamde inkomsten van de lokale heffingen; B.2 Ontwikkelingen; B.3 Belastingen en heffingen; B.4 Kwijtschelding; B.5 Lokale lastendruk.
B.1
Overzicht van de geraamde inkomsten van de lokale heffingen
In onderstaande tabel zijn alle heffingen c.a. die de gemeente Drimmelen hanteert opgenomen. In de laatste kolom is aangegeven in welk programma de betreffende heffing is ondergebracht.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
(x € 1.000) Lokale heffing
Rekening 2005 2006
Begroting 2007 2008 Programma
OZB Afvalstoffenheffing Rioolrechten Hondenbelasting Toeristenbelasting Marktgelden Haven-/liggelden Leges Lijkbezorging Brandweerrechten Precario
2.580 2.644 1.823 147 n.v.t. 20 94 818 119 8 12
2.775 2.557 1.895 154 120 20 99 930 142 3 13
2.583 2.616 1.887 150 86 19 102 779 118 6 15
2.862 11. Algemene dekkingsmiddelen 2.748 9. Milieu 2.036 3. Openbare ruimte 154 9. Milieu 102 5. Econ. zaken en toerisme 21 5. Econ. zaken en toerisme 101 5. Econ. zaken en toerisme 1.005 Diverse programma’s 134 3. Openbare ruimte 3 2. Veiligheid 13 1. Relatie met de burger
90
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
B.2.
Ontwikkelingen
B.2.1. Algemeen Met ingang van het belastingjaar 2007 is de voorgenomen samenwerking op het gebied van de WOZ/OZB en de hondenbelasting met de gemeente Tilburg geëffectueerd. De aanslagoplegging en invordering geschiedt in Tilburg terwijl de frontoffice van onze gemeente in principe de vragen van onze burgers beantwoordt. Voor complexe vragen wordt doorgeschakeld naar de backoffice van de gemeente Tilburg. Beleidsbeslissingen blijven de verantwoordelijkheid van het bestuur van de gemeente Drimmelen. B.2.2. Ontwikkelingen 2008 Door de afschaffing van de heffing van onroerende zaakbelastingen op het gebruik van woningen is de omvang van het gemeentelijk belastingdomein fors afgenomen. Met ingang van 2007 is ook een limitering op de belastingopbrengst van toepassing voor zover de wettelijke drempeltarieven worden overschreden. Overigens is het rijk voornemens deze limitering met ingang van 1 januari 2008 op te heffen. Definitief uitsluitsel is momenteel nog niet verkregen. De Eerste Kamer heeft op 26 juni 2007 het wetsvoorstel Verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken (Kamerstukken 30578) aangenomen waarin de rioolheffing een plaats krijgt. Deze heffing, die kan bestaan uit twee belastingen, wordt opgenomen in een nieuw artikel 228a Gemeentewet en vervangt ter zijner tijd de rioolrechten. De heffing dient ter bestrijding van de kosten die voor de gemeente verbonden zijn aan:de inzameling en het transport van huishoudelijk afvalwater en bedrijfsafvalwater, alsmede de zuivering van huishoudelijk afvalwater en de inzameling van afvloeiend hemelwater en de verwerking van het ingezamelde hemelwater, alsmede het treffen van maatregelen teneinde structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. Wat houdt de wet op hoofdlijnen in voor gemeenten? De wet maakt de verbrede rioolheffing mogelijk. Gemeenten kunnen maatregelen voor de verwerking van regenwater en overtollig grondwater bekostigen uit de verbrede rioolheffing. Het gemeentelijk beleid moet in de toekomst komen te staan in het verbrede Gemeentelijk Rioleringsplan. Gemeenten krijgen meer regie over regenwater in bebouwd gebied. Omgaan met regenwater. De wet bevat geen verplichting voor gemeenten om afvalwater en regenwater altijd te scheiden (afkoppelen). 1. Er komen twee instrumenten bij om afkoppelen te stimuleren: 2. de wettelijke voorkeursvolgorde voor omgaan met regenwater in de vergunningverlening De mogelijkheid om per verordening eisen en termijnen te stellen Daarnaast geeft de wet gemeenten ook een rol in de aanpak van stedelijke grondwaterproblemen. Gemeenten hebben een zorgplicht als er in bebouwd gebied structureel sprake is van problemen met grondwater. Ze worden echter niet resultaatsverantwoordelijk voor het grondwaterpeil in bebouwd gebied. De Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken treedt in werking op 1 januari 2008. Gemeenten krijgen vanaf die datum de zorgplicht voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Ze kunnen per die datum een nieuwe belasting heffen voor de kosten voor die zorgplicht. De nieuwe rioolheffing kan vanaf 1 januari 2008 toegepast worden. Gemeenten hebben twee jaar de tijd om over te schakelen van het oude naar het nieuwe systeem. Gedurende 2008 en 2009 kunnen zij er nog voor kiezen om de huidige rioolrechten te blijven heffen, maar deze heffing verdwijnt per 1 januari 2010. Vanaf 2010 moeten alle gemeenten de nieuwe belasting heffen. Gemeenten krijgen overigens tot 1 januari 2012, de tijd om een (nieuw) gemeentelijk rioleringsplan (GRP) op te stellen. In dit GRP staat een overzicht van de aanwezige voorzieningen in relatie tot de zorgplicht voor stedelijk afvalwater, afvloeiend hemelwater en grondwater, plus de voorgenomen maatregelen op deze terreinen.
91
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
B.3.
Belastingen en heffingen
B.3.1. OZB-tarieven 2008 Jaarlijks worden in de zogenaamde circulaires gemeentefonds van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een indicatie voor de loon- en prijsontwikkeling aangegeven. De gegevens zijn afkomstig van het Centraal Planbureau. Deze percentages vormen de grondslag voor de berekening van de jaarlijkse verhoging van de ozb-tarieven. Voor 2008 e.v. betekent dit een inflatiepercentage van 2,85%.
OZB woningen eigenaar OZB niet-woningen gebruiker OZB niet-woningen eigenaar Totaal woningen Totaal niet-woningen
Tarief 2006 Tarief 2007 Tarief 2008 per € 2.500 per € 2.500 per € 2.500 € 1,78 € 1,74 € 2,33 € 2,26 € 2,90 € 2,81 € 1,78 € 1,74 € 5,23 € 5,07
Mutatie in%
Nominaal
De tarieven kunnen nu nog niet worden berekend. Voor de berekening van de OZB-tarieven 2008 zijn de nieuwe WOZ-waarden objecten nodig. De uitkomst van de herwaardering van de WOZ-objecten is nu nog niet bekend. In de raadsvergadering van december 2007 zal een apart voorstel inzake de OZB-tarieven aan de raad worden voorgelegd. B.3.2 Afvalstoffen De exploitatie van de afvalstoffen betreft een volledige kostendekkende exploitatie. Overschotten c.q. tekorten lopen via een egalisatievoorziening. Het saldo van deze voorziening is op 1 januari 2008 (op begrotingsbasis) € 579.000. Inzet van een gedeelte van de voorziening om het tarief afvalstoffenheffing te verlagen, is verantwoord. Ultimo 2012 blijft naar de huidige inschatting een overschot beschikbaar van circa € 57.000. Voor de komende jaren worden voor wat betreft de afvalstoffen geen grote – nog niet in kaart gebrachte investeringen verwacht. De afvalstoffenheffing is sinds 2003 gebaseerd op het Diftar principe. Volgens het vastgestelde beleid worden de stort-/verwerkingskosten van het gft- en restafval gedekt uit de ledigingtarieven en worden alle andere kosten gedekt uit het vastrecht. Er worden verschillende tarieven gehanteerd. Naast een vastrechttarief worden ook variabele tarieven gehanteerd, afhankelijk van de containerinhoud. 2005 vastrecht tarief - per lediging gft container-inhoud 25 ltr - per lediging gft container-inhoud 140 ltr - per lediging ov.huish.afvalst. cont.-inh. 40 ltr - per lediging ov.huish.afvalst. cont.-inh. 240 ltr - per perceel bij verzamelcontainers Inzameling grove huish. afvalstoffen - per aanvraag - per 0,5 m³ Inzameling grof tuinaanval - per aanvraag Aanbieding op de milieustraat - grove huish. afvalstoffen per 10 kg. - bouw- en sloopafval per 10 kg. - schoon puin per 10 kg.
2006
2007
2008
Mutatie in% 9,75 % 0% 0% 0%
Nominaal 12,44 0,00 0,00 0,00
€ 132,56
€ 132,36
€ 127,56
€ 140,00
€ 0,74 € 3,31 € 1,18
€ 0,74 € 3,31 € 1,18
€ 0,74 € 3,31 € 1,18
€ 0,74 € 3,31 € 1,18
€ 5,67
€ 5,67
€ 5,67
€ 5,67
0 % 0,00
€ 100,90
€ 100,90
€ 100,90
€ 100,90
0 % 0,00
€ 15,00 € 25,00
€ 15,00 € 25,00
€ 15,00 € 25,00
€ 15,00 € 25,00
0 % 0,00 0 % 0,00
€ 40,00
€ 40,00
€ 40,00
€ 40,00
0 % 0,00
€ € €
€ € €
€ € €
€ € €
1,80 1,80 0,32
1,90 1,90 0,33
1,90 1,90 0,33
2,00 2,00 0,40
5,25 % 0,10 5,25 % 0,10 21 % 0,07
92
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Het vastrecht stijgt per saldo met € 12,44 ten opzichte van 2007. In 2008 is de onttrekking uit de egalisatievoorziening ca. € 31.000,-. In 2007 is een bedrag ten grootte van € 50.000 onttrokken, waardoor het vastrecht tarief van € 132,36 terug was gebracht naar € 127,56. De overige stijging van het vastrecht wordt grotendeels veroorzaakt door het hogere aanbesteding van de inzameling van het huisvuil (behandeld in de raad van februari 2007). De variabele Diftar tarieven worden daarentegen gelijk gehouden. Daarnaast zijn de tarieven van de milieustraat op basis van werkelijke uitgaven opgetrokken en op peil gebracht. B.3.3. Rioolrechten Het beleid ten aanzien van het tarief rioolrechten is bepaald op basis van de uitvoering van het onderhoud aan het gemeentelijke rioolstelsel zoals berekend in het Waterbeleidsplan Gemeente Drimmelen, waarin opgenomen het verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) 2007 t/m 2010). Deze tarieven zijn gebaseerd op 100% kostendekkendheid, met dien verstande dat ook hier verschillen in de werkelijke exploitatie worden opgevangen met de egalisatievoorziening riolering. De stand van de voorziening is op 1 januari 2008 € 1.144.159. Op basis van het waterbeleidsplan worden enkele grote investeringen verwacht. De voorziening wordt hiervoor aangesproken. Het te betalen bedrag aan rioolrechten voor de burger wordt behalve door het tarief ook door zijn gemiddelde waterverbruik beïnvloed. 2005 vast tarief - waterverbruik 0 – 250m³ : per m³ - waterverbruik 251 – 500m³: per m³ - waterverbruik 501 – 1000m³: per m³ - waterverbruik >1000m³: per m³
€ 121,68 € 0,39 € 0,26 € 0,06 € 0,02
2006
2007
2008
€ 123,48 € 0,40 € 0,27 € 0,06 € 0,02
€ 124,68 € 132,-€ 0,40 € 0,42 € 0,27 € 0,29 € 0,06 € 0,06 € 0,02 € 0,02
Mutatie nominaal in% € 7,32 5,8 % € 0,02 5% € 0,02 7,4 % 0% 0%
Het gemiddeld tarief rioolrecht 2008 is ten opzichte van het tarief 2007 verhoogd met 5,85% (is inclusief 2,85% inflatie). B.3.4. Hondenbelasting Het tarief voor 2008 wordt verhoogd met 2,85%. 2005 Belasting per hond Belasting per kennel
€ 64,92 € 235,32
2006 € 66,00 € 238,80
2007 € 66,72 € 241,20
2008
Mutatie nominaal in% € 68,52 € 1,80 ≈ 2,7 % € 248,04 + 2,8 % € 6,84
Het beleid is dat de hondenbelasting de kosten van hondenoverlastbestrijding en invorderingkosten hondenbelasting volledig dekt. Met het uitgangspunt dat de tarieven met 2,85% stijgen, wordt voor het jaar 2008 een bedrag van bijna € 8.300 onttrokken aan de egalisatievoorziening hondenoverlastbestrijding. Hierbij is tevens rekening gehouden met een bedrag ten grootte van € 15.000,- ter dekking van het aantrekken van een B.O.A. (zie ook raadsvoorstel programmabegroting onderdeel d. Ontwikkelingen na eerste Bestuursrapportage – punt 5. Visie toezicht kleine ergernissen). B.3.5. Toeristenbelasting Met ingang van 2006 is de toeristenbelasting ingevoerd. De netto-opbrengst komt ten goede voor het verbeteren c.q. optimaliseren van het toeristische voorzieningenniveau. De geraamde opbrengst toeristenbelasting is overeenkomstig verwerkt in deze begroting. Het tarief voor 2008 is verhoogd van € 0,85 (tarief 2007) naar € 1. B.3.6. Marktgelden Het beleid en de opbrengst marktgelden vallen onder het programma Economische Zaken. De tarieven voor 2008 zijn t.o.v. de tarieven 2007 met 2,85% verhoogd.
93
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
B.3.7 Havengelden Het beleid en de opbrengst havengelden vallen onder het programma Economische Zaken. De tarieven voor 2008 zijn t.o.v. de tarieven 2007 met 2,85% verhoogd. B.3.8 Leges De legesopbrengsten worden op diverse programma’s verantwoord. Relatie met de burger: leges burgerzaken en APV. Ruimte en wonen: leges bouwvergunningen, ruimtelijke ordening De leges burgerzaken, APV en ruimtelijke ordening 2008 zijn t.o.v. de leges 2007 met 2,85% verhoogd. In het kader van de optimaliseringslag zijn de leges bouwvergunningen met ca. 22% verhoogd t.o.v. 2007. Hiermee wordt de kostendekkendheid van de bouwleges opgetrokken naar ca. 87% (zie ook toelichting in de eerste tussentijds rapportage optimaliseringsslag). B.3.9. Lijkbezorging Het beleid en de opbrengst lijkbezorgingrechten vallen onder het programma Openbare ruimte. De tarieven voor 2008 zijn ten opzichte van de tarieven 2007 verhoogd met 2,85%. De tarieven zijn daarmee gebaseerd op 100% kostendekkendheid. B.3.10 Brandweerrechten Het beleid en de opbrengst brandweerrechten vallen onder het programma Veiligheid. De tarieven 2008 zijn t.o.v. de tarieven 2007 verhoogd met 2,85%. B.3.11 Precario De opbrengst precario valt onder het programma Relatie met de burger. De tarieven 2008 zijn t.o.v. de tarieven 2007 verhoogd met 2,85%.
B.4.
Kwijtschelding
Als een belastingplichtige niet beschikt over vermogen en voldoende betalingscapaciteit kan geheel of gedeeltelijk kwijtschelding worden verleend. In de gemeente Drimmelen kan kwijtschelding worden aangevraagd voor de onroerende zaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolrechten. De overige belastingen en heffingen komen niet in aanmerking voor kwijtschelding. De gemeente volgt in haar kwijtscheldingsbeleid volledig de landelijke 100% normen voor vermogen en inkomen. De bedragen die worden kwijtgescholden voor rioolrecht en afvalstoffenheffing zijn in de tariefstelling meegenomen. Dit betekent uiteindelijk dat de kwijtschelding voor rioolrecht en afvalstoffenheffing door de overige belastingbetalers wordt opgebracht.
Aanvragen Aantal toekenningen (ook gedeeltelijk)
2005 (rekening) 187 173
2006 (ontvangen) 180 165
2007 (ontvangen) 180 170
2008 (verwacht) 185 180
94
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
B.5
Lastendruk
Het beleid van de gemeente Drimmelen is gericht op een maatschappelijk aanvaardbaar lastenniveau. In onderstaande tabel is rekening gehouden met een OZB stijgingspercentage van 2,85%. Verder zijn naast de reguliere verhoging van 2,85% de afvalstoffenheffing met 2,5% en de rioolrecht met 3% extra verhoogd in verband met de kostendekkendheid. Op deze basis is er een stijging van ca. 5,8% van de gemiddelde lastendruk voor 2008 voor het gemiddelde huishouden ten opzichte van het jaar 2007. Het verschil in lastendruk voor de jaren 2004 en 2005 ten opzichte van de latere jaren betreft het afschaffen van de OZB voor gebruikers woningen. De lastendruk is voor de burgers aanzienlijk verlaagd. Belastingsoort
Lastendruk lastendruk lastendruklastendruk Stijging 2007 > 2008 2005 2006 2007 2008 Onroerende zaakbelastingen *) € 286,62 € 162,56 € 188,08 € 193,44 + 2,85% Rioolrechten **) € 163,80 € 167,48 € 171,08 € 180,72 + 5,6 % Afvalstoffenheffing (gemiddeld) ***) € 242,43 € 235,86 € 231,06 € 248,29 + 7,4 % Milieustraat (gemiddeld) € 18,62 € 12,16 € 12,16 € 12,82 + 5,4 % Totaal gemiddeld per huishouden € 711,47 € 578,06 € 599,98 € 635,27 + 5,8 % *) Bij de berekening van de lastendruk is met een woz-waarde van een woning van € 229.000 gerekend. Vooralsnog is in de tabel uitgegaan van een verhoging van 2,85% t.o.v. 2007. De definitieve tarieven OZB worden vastgesteld in de gemeenteraadsvergadering van december 2007. 3 **) Rioolrecht op basis 116 m waterverbruik, gemiddeld gezin. ***) In 2004 is de zalmsnip van € 45,38 in mindering gebracht op de afvalstoffenheffing.
De provincie Noord-Brabant onderzocht jaarlijks de ontwikkeling van de belastingdruk. Zij hanteert een berekeningsbasis (o.b.v. afvalaanbod, waterafvoer en WOZ-waarde) die de vergelijking tussen de gemeenten onderling mogelijk maakte. Met ingang van 2007 zijn deze onderzoeken gestopt en kan alleen nog gebruik gemaakt worden van COELO. COELO hanteert echter een andere berekeningsystematiek dan de provincie en de gemeente. COELO vergelijkt de gemeenten op basis van de kosten van totale kosten meerpersoonshuishoudens en niet van gemiddelde huishoudens/gebruik. Tevens rangschikken zij de gemeenten waarbij nummer 1 de goedkoopste is. Hieruit komen de volgende cijfers naar voren voor het jaar 2007: Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Drimmelen GeertruidenMoerdijk Oosterhout berg Tarief OZB eigenaren woningen € 1,74 € 1,86 € 1,97 € 2,34 Rioolrecht meerpersoonshuishouden € 185 € 179 € 174 € 134 Afvalstoffenheffing meerpersoonshuishouden € 231 € 244 € 271 € 264 Totale woonlasten meerpersoonshuishouden € 595 € 595 € 621 € 614 Rangnummer meerpersoonshuishoudens 160 161 227 205
95
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
§C
Onderhoud kapitaalgoederen
De gemeente Drimmelen beheert ca. 385 ha aan openbare ruimte. Elke burger, inwoner, bezoeker en werknemer in de gemeente Drimmelen maakt gebruik van deze openbare ruimte voor vele diverse activiteiten zoals wonen, werken en recreëren. Voor deze activiteiten zijn veel kapitaalgoederen nodig: wegen, riolering, civieltechnische kunstwerken, groen, straatmeubilair, verlichting en gebouwen. De kwaliteit van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan zijn van invloed op de kwaliteit van het voorzieningenniveau, maar daarmee ook op de jaarlijkse lasten. Hieronder wordt voor de belangrijkste kapitaalgoederen een toelichting gegeven op het bestaande beleid en de ontwikkelingen in het jaar 2008. Het bestaande beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: Beheerbeleid wegen Drimmelen 2006-2010 Operationele planning wegen Beleidsplan Verkeer en Vervoer (2006) GVVP 1 (2000) Groenbeleidsplan 2005-2015; Kwaliteit in beeld Groenstructuurplannen gemeente Drimmelen Landschapsbeleidplan (kern Made en Drimmelen) Groenonderhoudsplannen Gebouwenbeheerplan 2003-2005 Integraal Huisvestingsplan 2007-2011 Groot onderhoud buitensportaccommodaties 2007-2010 Waterbeleidsplan (waarin opgenomen het verbreed gemeentelijke rioleringsplan 2007 t/m 2010) Het jaar 2008 zal met name in het teken staan van, het vorm geven van een integrale aanpak bij de voorbereiding en uitvoering van het onderhoud op de diverse genoemde kapitaalgoederen. In de eerste helft van 2007 zijn een Waterbeleidsplan inclusief het verbreed gemeentelijke rioleringsplan 2007 t/m 2010 vastgesteld. Een opdracht is verstrekt voor het schrijven van een bomenbeleidsplan. Prognose is dat dit in de loop van januari 2008 aan de raad zal kunnen worden aangeboden ter besluitvorming. Voor wat betreft het wegenproduct zijn dergelijke beleidsstukken al voorhanden. Hiermee zijn de belangrijkste pijlers om te komen tot integrale planvorming voorhanden. Bij het maken van deze begroting moeten startgesprekken hiervoor op de afdeling nog plaatsvinden. Tevens wordt in de maand september gestart met de wijkschouwen en wijkavonden waaruit naar verwachting ook nog input zal komen voor het maken van de jaarplanning. Vandaar dat het op dit moment nog niet mogelijk is om een concrete planning van maatregelen voor 2008 op te nemen en deze opgenomen zal worden in de eerste bestuursrapportage van 2008. Bij de integrale afstemming zullen ook producten als Openbare verlichting en Verkeersborden meegenomen worden. Een handicap bij deze twee producten is dat momenteel geen goed beeld bestaat over wat er precies in de gemeente staat, wat de staat van onderhoud is en wat de kosten zijn om deze materialen op een adequate wijze te onderhouden/ cq. waar nodig te vervangen. Voor een beleidsplan Openbare verlichting is opdracht verstrekt. In de eerste helft van 2008 zal dit plan gereed zijn en zal een beeld gegeven kunnen worden met betrekking tot de financiële consequenties voor de toekomst. Voor wat betreft verkeersborden geldt dat een inventarisatie al in 2006 is gestart, maar door gebrek aan capaciteit is stopgezet. Nog in 2007 zal deze inventarisatie verder worden afgewerkt waarna ook voor dit product in de eerste helft van 2008 een plan van aanpak zal worden gepresenteerd. Voor beide producten geldt dat het de bedoeling is om in de eerste helft van 2008 de stukken voor besluitvorming voor te dragen zodat de consequenties n.a.v. de genomen besluiten kunnen worden opgenomen in de begroting 2009.
96
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Wegen Wegenbeheer In het voorjaar 2006 is het nieuwe Beleidsplan Wegenbeheer vastgesteld waarbij een stevige basis is gelegd voor het planmatig wegenonderhoud op middellange en lange termijn. Bij de actualisatie is een modulaire opbouw gerealiseerd waarin in principe alle relevante beleidsonderdelen ondergebracht kunnen worden. Uitgangspunt blijft handhaving van het huidige onderhoudsniveau voor zowel de wegen als de daarbij behorende onderdelen van de openbare ruimte. De voorziening wegenonderhoud is op dit niveau gebaseerd. Operationele planning 2007-2008 Deze operationele planning dient nog vastgesteld te worden in het college van Burgemeester en Wethouders. Ook is het onderhoud van een aantal straten opgenomen in "combinatiewerken". Enkele werkzaamheden zijn om verschillende redenen ook opgeschoven in de tijd. Doordat grotendeels het achterstallig onderhoud op de asfaltwegen is weggewerkt, zal de nadruk komen te liggen in het bebouwd gebied. Middels de gehanteerde wegensystematiek wordt op netwerkniveau het benodigde budget bepaald. Op basis van de globale visuele inspectie 2007 is het beschikbare budget voor de komende vijf jaar gemiddeld voldoende. De werkzaamheden van het asfaltbestek zijn inmiddels uitgevoerd. Ook de herbestratingswerkzaamheden in het kader van de aanleg van de glasvezel loopt volgens planning. Indien het weer het toelaat zal in 2007 de Oudeweg in Lage Zwaluwe nog onderhouden worden, het fietspad langs het Gat van de Ham en de doorgaande route in Terheijden. Tevens zullen scheuren in het asfalt worden gedicht. In de eerste Bestuursrapportage van 2008 zal een operationeel plan worden voorgelegd. Verkeer In 2006 is het nieuwe Beleidsplan Verkeer en Vervoer vastgesteld. Hieruit volgden een aantal acties waarmee eind 2006, begin 2007 gestart is. Zo is bijvoorbeeld een Actieplan fietsvoorzieningen opgesteld, met als resultaat een maatregelenpakket inclusief prioriteitstelling. De eerste tien maatregelen uit het Actieplan fietsvoorzieningen zijn aangemeld voor het regionaal uitvoeringsprogramma 2008. Indien de maatregelen ook daadwerkelijk in het regionaal uitvoeringsprogramma opgenomen worden en de maatregelen dus in aanmerking komen voor cofinanciering, dan kunnen ze in 2008 uitgevoerd worden. Een andere actie uit het beleidsplan was het opstellen van een halteactieplan, met als resultaat een prioriteringsplan voor het aanpassen van alle haltes binnen de gemeente in het kader van het project “Toegankelijk Openbaar Vervoer”. In 2007 is hiermee een start gemaakt en zijn de 15 belangrijkste haltes aangepakt. In 2008 volgen wederom 13 haltes. De overige haltes worden in 2009 en 2010 aangepast. Daarnaast is in 2007 gestart met het project ‘Toepassen Essentiële Herkenbaarheidskenmerken’. Hierbij gaat het om het toepassen van eenduidige markering op dezelfde typen wegen. De aanbesteding hiervoor heeft in 2007 plaatsgevonden. Afhankelijk van de weersomstandigheden zal het eerste deel van de markering in 2007 worden aangebracht. In 2008 zal een vervolg worden gegeven aan dit project. Straatmeubilair en bewegwijzering Voor onderhoud van straatmeubilair en bewegwijzering zijn beperkte middelen voorhanden. In 2005 heeft een heroverweging plaatsgevonden van noodzakelijk straatmeubilair. Wat weg kon, is toen zoveel mogelijk weggehaald. Het huidig niveau zal worden gehandhaafd en binnen het wijkgerichte beheer van de afdeling Openbare Werken zullen de objecten worden onderhouden. Gezien de vele klachten over de kwaliteit van de bewegwijzering in de gemeente, is in 2007 gestart met het opstellen van een nieuw Beleidsplan Bewegwijzering. Dit moet leiden tot uitvoeringsplannen, zodat uitvoering per kern vanaf 2008 kan plaatsvinden.
97
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Verkeersveiligheid De afgelopen jaren zijn in het kader van Duurzaam Veilig diverse 30 km/u-zones en 60 km/u-zones ingericht. Veelal betrof dit een sobere inrichting. Nu, een aantal jaren later, blijkt dat de sobere inrichting niet altijd leidt tot het gewenste resultaat. Zo zullen aanvullende, snelheidsremmende maatregelen worden getroffen op de doorgaande routes door Hooge Zwaluwe, Terheijden en Wagenberg. Speciale aandacht gaat, gedurende het schooljaar 2007-2008, uit naar een duurzaam veilige inrichting van de omgeving rond alle basisscholen binnen onze gemeente. Er wordt gezocht naar een eenduidige vormgeving van de schoolomgeving. Daarbij wordt gedacht aan zogenoemde schoolzones. Parkeervoorzieningen De afgelopen jaren is het aantal klachten over een tekort aan parkeervoorzieningen in woonwijken toegenomen. Dit is begrijpelijk, aangezien het autobezit flink is toegenomen sinds de bouw van het grootste deel van de woonwijken. Daarnaast was er geen structureel budget om parkeervoorzieningen aan te leggen. Eind 2007 is gestart met een inhaalslag hierin. Dit zal in 2008 voortgezet worden. Bebording en markering Middels een goede bebording en markering dient het juiste gedrag bij de verkeersdeelnemer teweeg worden gebracht. Een veilig, vlot en correct gebruik van het wegennet van de gemeente is daarbij het uitgangspunt. Specifiek beleid omtrent bebording en markering is er nog niet. Hierdoor is veelal op ad-hoc basis gewerkt hetgeen de kwaliteit van zowel het onderhoud als het beheer niet ten goede is gekomen. Om deze reden is eind 2005 een beheerprogramma aangeschaft. Met dit nieuwe beheerprogramma kan jaarlijks een onderhoud- en beheerprogramma worden samengesteld op basis waarvan een financieel overzicht kan worden gemaakt voor de begroting. Op basis van (een nog te formuleren) kwaliteitsniveau zal verder structureel jaarlijks vervanging van verouderde borden plaats moeten vinden teneinde aan het gewenste kwaliteitsniveau te voldoen. Dit is van belang om te voldoen aan wetgeving (Wegenverkeerswet) en om onderstaande consequenties te voorkomen: personele/ materiele consequenties: letsel bij personen dan wel schade aan voertuigen/ vaste objecten; financiële consequenties: schade aan gemeente-eigendommen en/of aansprakelijkheidsstellingen onduidelijk beeld van te verwachten investeringen dan wel juridische consequenties: o Bescherming van gemeentelijke eigendommen kan in het gedrang komen, aansprakelijkheidsstellingen, rechtszaken, ontbreken van rechtskracht ten behoeve van handhaving. In januari 2006 is gestart met de inventarisatie van de aanwezige verkeersborden als uitgangspunt voor het beheerprogramma. Een klein deel daarvan is gedaan door de leverancier van het bordenprogramma. In zijn offerte had de leverancier een aantal uren (tachtig uur, dus twee volle weken) geraamd voor de hele inventarisatie. Echter, lopende de inventarisatie is gebleken dat er veel meer borden in de gemeente Drimmelen staan dan binnen die uren geïnventariseerd konden worden. Daarom is de buitendienst doorgegaan met de inventarisatie. Helaas leed het overige wijkwerk hier te veel onder, waardoor besloten is te stoppen met de inventarisatie van de aanwezige borden. Het is echter wel noodzakelijk om de inventarisatie af te maken. De voorbereidingen hiervoor zijn inmiddels in gang gezet. Vervolgens zal een voorstel uitgewerkt worden gekoppeld aan een vervangingsprogramma. In de loop van 2008 zal dit plan van aanpak worden voorgelegd ter besluitvorming om de opgelopen achterstand in te lopen. Ook verdient het de aanbeveling om twee maal per jaar een schoonmaakronde voor de bebording te houden. Gelijktijdig met deze schoonmaakronde kan het inventarisatiebestand worden geüpdate!
98
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Openbare Verlichting In de gemeente staan momenteel 5.069 lichtmasten. Voor onderhoud is in 2005 een meerjarig onderhoudscontract afgesloten. Door technische veroudering, zonder vervanging, lopen de onderhoudskosten verder op. Het beschikbare budget is echter niet toereikend voor het inhalen van de ontstane achterstand (zie ook paragraaf A. Weerstandsvermogen, onderdeel Risico’s). Een beleidsplan Openbare Verlichting wordt momenteel opgesteld. Dit zal ter besluitvorming worden voorgedragen in de eerste helft van 2008. Aangezien sinds 2006 extra middelen beschikbaar zijn voor onderhoud en vervanging, zal op enkele plekken met de hoogste prioriteit, de verlichting worden aangepakt en kan voor wat betreft de Openbare verlichting meegelift worden in de integrale aanpak van projecten. Riolering Mede door de introductie van de Europese Kader Richtlijn Water is het ‘nieuwe water denken’ ingang gezet. Algemeen wordt in gemeenteland hier invulling aan gegeven door het opstellen van een waterplan in het kader van de stedelijke wateropgave zoals is opgenomen in artikel 4 van het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). In de raadsvergadering van 24 mei 2007 heeft de raad de inhoud van het Waterbeleidsplan Gemeente Drimmelen 2007 t/m 2010 vastgesteld. Het vigerende Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (verbreed omdat ook, vooruitlopend op nieuwe wetgeving, de zorgplicht voor grondwater en afstromend hemelwater is opgenomen) is vanaf nu geïntegreerd opgenomen in het Waterbeleidsplan. In het G.R.P. is een financiële paragraaf opgenomen die de basis vormt voor het te heffen rioolrecht in relatie tot de uit te voeren maatregelen vanuit het waterbeleidsplan. In het Waterbeleidsplan zijn diverse inspannings- en resultaatsverplichtingen opgenomen. Variërend van het uitvoeren van diverse optimalisatiestudies, masterplan afkoppelen, implementeren Europese kaderrichtlijn water herziening, baggerplan opstellen, monitoringsprogramma grondwater, diverse ecologische verbindingszones en de diverse civiele werkzaamheden e.d. Gepland voor 2008 zijn de volgende werkzaamheden: Afronden afkoppelen Groningenlaan Afkoppelen industrie terrein Stuivezand Afkoppelen Biesboschweg Afkoppelen Burgemeester Vlaklaan e.o. Inmeten drukriolering Universeel maken afsluiting rioolkasten De lopende beleidsprogramma’s als OAS (Optimalisatie Afvalwatersysteem), KRW (Kader Richtlijn Water) en Waterenquête. Ook is vastgesteld dat het verbreed G.R.P. zal worden herzien in 2010. Er is gekozen voor dit jaar, omdat in 2010 de herziening en uitvoering van het baggerplan gereed is, het monitoringsprogramma grondwater is opgestart en het masterplan afkoppelen gereed is alsmede de maatregelen voortvloeiend uit de OAS studies. De nieuwe looptijd sluit dan perfect aan op het tweede stroomgebiedsbeheersplan in het kader van de kaderrichtlijn water.
Water Er is de afgelopen jaren een stijgende aandacht geweest voor het beheer van het water in de gemeente. Wijzigingen in het klimaat veroorzaken mogelijk hevige regenval met regelmatig ernstige wateroverlast. Ook locaties binnen deze gemeente hebben te maken met wateroverlast. Naast de optimalisatie van het gemeentelijk rioleringsstelsel, zal in samenspraak met het Waterschap gezocht worden naar mogelijkheden het stelsel minder te belasten met schoon water en het regenwater meer te infiltreren dan wel naar (tijdelijke) waterbergingsbuffers te transporteren. De aanleg van de waterberging Schuddebeurs is hiervan een voorbeeld.
99
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Om dit systeem in de toekomst goed te laten functioneren is een goed beheer van de gemeentelijke watergangen noodzakelijk. Het is van groot belang dat de komende jaren geïnvesteerd wordt in het kwalitatief op niveau brengen van de bestaande watergangen (sloten/singels) in de gemeente. Veel watergangen zijn ernstig dichtgeslibd en de beschoeiingen zijn op veel locaties versleten. Vanaf 2007 wordt een inhaalslag gepleegd; dit is een voorwaarde om toekomstig waterbeheer op een efficiënte wijze te laten plaatsvinden. In het vastgestelde Waterbeleidsplan (inclusief het verbreed Gemeentelijke Riolerings Plan) zijn de investeringen opgenomen voor de jaren 2008 t/m 2010. In de eerste Bestuursrapportage van 2008 zal een operationeel plan worden voorgelegd. Openbaar groen Het beheer van het openbaar groen is gebaseerd op diverse (deel)groenplannen en het groenbeleidsplan (vastgesteld in de raadsvergadering van 30 juni 2005) voor de totale gemeente. Het groenbeleid is er op gericht geweest om op basis van gedegen onderhoudsplannen het groenbeheer te structureren. Ook is beleid ontwikkeld voor het opnieuw inrichten van plantsoenvakken (omvormen groen), die vanwege slijtage, hoge beheerkosten, representativiteit of functieverandering niet meer voldoen. Die renovaties vinden al enige jaren jaarlijks plaats. Hierdoor ontstaat groen dat beter en efficiënter (goedkoper) te onderhouden is. Toekomstige renovaties zullen meer en meer plaatsvinden in samenhang met de maatregelen op de andere beheerterreinen. Het groenbeleid is gericht op duurzaam kwaliteitsgroen. Dit groen wordt op een ecologische basis beheerd, waarbij in de plantsoenen geen gebruik wordt gemaakt van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen. Om het onderhoud te beperken wordt zoveel mogelijk bodembedekkende beplanting aangebracht en bij plantsoenen die daarvoor geschikt zijn wordt een bepaalde mate van kruidengroei geaccepteerd. De doelstelling van het beleid voor de planperiode is het in stand houden en waar mogelijk verbeteren van de groenstructuur binnen de gemeente Drimmelen, zowel in het stedelijk gebied als in het landelijk gebied. Met het groenbeleidsplan zijn de beleidsdoelen vastgesteld, benevens het plan van aanpak voor de nadere uitwerking daarvan. In 2006 is een taakstellende bezuiniging van € 100.000,- op de kostenplaats bomen opgelegd. Om te bezien waar de mogelijkheden liggen voor verbeteringen en besparingen wordt een bomenbeleidsplan opgesteld. Hier is inmiddels opdracht voor gegeven. De verwachting is dat eind 2007 het bomenplan gereed is en kan de uitwerking ervan op het programma voor 2008 bezien worden. In Eerste Bestuursrapportage 2008 zullen de effecten van de uitwerking worden aangegeven. Groenbeheer In december 2005 zijn de onderhoudsbestekken voor de plantsoenen, op basis van een beeldbestek, in samenspraak met het inkoopbureau, voor drie jaar aanbesteed. De door de Raad op 30 juni 2005 vastgestelde beheercatalogus ‘Kwaliteit in beeld’ vormt het uitgangspunt voor de beschrijving van het onderhoudsniveau. In 2008 zullen de huidige beeldbestekken geëvalueerd worden. Op basis van deze evaluatie kunnen nieuwe onderhoudsbestekken voor 2009 e.v. opgesteld worden. Eind 2008 zal de aanbesteding van de nieuwe onderhoudsbestekken plaatsvinden. Grasbestek In 2005 heeft aanbesteding plaatsgevonden van het grasbeeldbestek (B&W besluit 15-3-2005). De werkzaamheden zijn daarbij naar de laagste inschrijver gegaan. In 2008 zal het onderhoudsbestek opnieuw aanbesteed moeten worden. Onkruidbestrijding verharding Nieuwe ontwikkelingen/regelgeving per 1 januari 2007 Het College voor de toelating van bestrijdingsmiddelen (CTB) heeft op 19 december 2006 bekendgemaakt dat de toepassing van glyfosaat op verhardingen per 1 januari 2007 aan banden wordt gelegd. Vanaf 1 januari 2007 mag glyfosaat (Roundup Evolution) door professionele toepassers slechts worden toegepast volgens het concept Duurzaam onkruidbeheer op verhardingen (DOB-systeem) of een vergelijkbaar gecertificeerd systeem. Voor de huidige toelatingen wordt een aflever- en opgebruiktermijn van twaalf maanden vastgesteld. De huidige aannemer (aanbesteding 2006, B&W besluit 5-12-2006) heeft ervaring met het DOB-systeem. Het onderhoudscontract op uurbasis zal middels het DOB-systeem uitgevoerd kunnen worden binnen de wettelijke gestelde randvoorwaarden.
100
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Naar verwachting dient in 2008 rekening gehouden te worden met extra benodigd budget om het huidige onderhoudsbeeld te kunnen behouden. Dit met name omdat in een straal van één meter rondom de kolken niet meer gespoten mag worden. Gemeentelijke gebouwen Het beheer van de gemeentelijke gebouwen is vastgelegd in het gebouwenbeheerssysteem Planon. Met behulp van Planon zijn voor alle gebouwen (ook de schoolgebouwen) in de gemeente Drimmelen de onderhoudslasten en de investeringsplanning in beeld gebracht met als uitgangspunt de staat van onderhoud in het jaar 2002. Middels dit gebouwenbeheersysteem zijn de onderhoudsvoorzieningen en investeringen (renovatieonderhoud) per gebouw tot 2005 vastgesteld. Daarbij zijn ook de onderhoudsplanningen van de schoolgebouwen, welke tot 2002 werden beheerd door de afdeling Maatschappelijke Aangelegenheden, samengevoegd met de overige gemeentelijke gebouwen. In 2004 heeft een herijking plaatsgevonden van de onderhouds- en investeringsplanningen van alle gemeentelijke gebouwen. In deze herziening is in beeld gebracht het benodigd onderhoud en de (renovatie)investeringen van de gemeentelijke gebouwen tot en met 2007. In het globaal stappenplan is aangegeven dat in het vierde kwartaal van 2007 een actualisatie van het Gebouwenbeheersysteem (GBS) Planon zal plaatsvinden, zodat de hoogte van de storting in de voorziening opnieuw kan worden vastgesteld naar aanleiding van de opgestelde onderhoudsplanning 2008-2017. Het gebouwenbeheersysteem, Planon, is er op gericht het onderhoud van de gemeentelijke eigendommen te waarborgen op een situatie waarbij sprake is van een normale onderhoudscyclus en waarbij achterstalling onderhoud wordt voorkomen. Dit betekent dat het gebouw (of delen ervan) niet toe is aan vervanging als gevolg van achterstalling onderhoud en waarbij geen sprake is van noodzakelijke renovatie van (delen van) het gebouw door achterstallig onderhoud. In 2004 is een herijking gemaakt van het GBS Planon. Middels B&W nota is in oktober 2005 het uitvoeringsprogramma 2005-2007 voor kennisgeving aangenomen. Uit deze herijking is naar voren gekomen dat om het gewenste onderhoudsniveau te kunnen waarborgen, een verhoging van de storting in de voorziening noodzakelijk is. De huidige jaarlijkse storting staat al vast sinds 2000 en bedraagt, inclusief verhoging voor de scholen in 2002, ± € 430.000,- excl. btw. Uit de herijking van 2004 komt naar voren dat de storting in de voorziening onderhoud gebouwen structureel verhoogd moet worden met € 212.000,- excl. btw. Geconcludeerd kan worden, reeds zeven jaar een te lage storting in de voorziening onderhoud gebouwen heeft plaatsgevonden. In dit licht heeft het college in 2005 het voornemen uitgesproken om gelet op de staat van onderhoud van een aantal gebouwen in relatie tot het gebruik daarvan, af te stoten en daarmee minder beheer en onderhoud voor de gemeentelijke rekening te nemen. Een daartoe te houden onderzoek (optimaliseringslag) moet de mogelijkheden van afstoting in beeld brengen. Vervolgens zal hierover naar verwachting in 2007 besluitvorming plaatsvinden. Hieraan gekoppeld heeft het college besloten om vooralsnog voor bedoelde panden het onderhoud tot een minimum te beperken. Welke jaren dit betreft, is afhankelijk van het gereed komen van een aantal projecten in diverse dorpskernen. Er is dus nog onduidelijkheid wat de toekomst zal brengen voor een aantal panden. Om voorafgaand aan de optimaliseringslag en de actualisatie van het GBS een indruk te krijgen van de benodigde storting is voor 2008 is een globale opzet gemaakt wat neer komt op een stortingsbedrag in de voorziening van € 739.000,- excl. btw. Rekening houdend met de beginstand van de egalisatievoorziening van € 973.000,- dient derhalve de huidige storting met ca. € 212.000,- excl. btw verhoogd te worden. Onderwijshuisvesting Voor de schoolgebouwen wordt periodiek een Integraal Huisvestings Plan Onderwijs (IHP) opgesteld. Deze is bedoeld om toekomstige investeringen, zoals uitbreidingen en (ver)nieuwbouw van scholen mogelijk te maken, hetgeen een wettelijke taak is voor de gemeente. In de vergadering van de raad van 20 september 2007 is het geactualiseerde IHP vastgesteld voor de periode 2007 t/m 2010. In onze gemeente zijn twaalf schoolgebouwen voor het basisonderwijs en één gebouw voor het voortgezet onderwijs aanwezig. De belangrijkste projecten zijn: nieuwbouw brede school De Windhoek te Terheijden, uitbreiding Dongemondcollege te Made, nieuwbouw van De Zonzeel te Terheijden, nieuwbouw brede school te Hooge Zwaluwe, uitbreiding ’t Rietland te Lage Zwaluwe en de vervanging van de gymzalen Romboutsstraat te Made en Zonzeel te Terheijden.
101
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Met betrekking tot vervangende nieuwbouw en brede school De Windhoek is inmiddels een bouwvergunning afgegeven voor nieuwbouw ter vervanging van drie noodlokalen van De Windhoek en een aansluiting met de voorliggende peuterspeelzaal. De aanbesteding heeft inmiddels plaatsgevonden. In de raadsvergadering van 20 september 2007 is het krediet beschikbaar gesteld, waarna met de uitvoering van de bouwwerkzaamheden kan worden begonnen. Inmiddels is voor uitbreiding van het Dongemondcollege uitgevoerd (krediet € 1.220.000). De eindafrekening dient nog te worden opgemaakt. Verder worden voorbereidingen getroffen voor de vervangende nieuwbouw van De Zonzeel c.q. herontwikkeling van het Oranjeplein in Terheijden en een brede school in combinatie met zorgwoningen in Hooge Zwaluwe. De kosten van nieuwbouw van De Zonzeel dienen bij voorkeur gefinancierd te worden binnen de totale planontwikkeling van het Oranjeplein. Hiervoor wordt onderhandeld met de woningbouwvereniging. Voor de financiering van de vervanging van de gymzaal Zonzeel dient nog een besluit te worden genomen of dit uit de planontwikkeling kan of niet, dan wel via een pps-constructie. Het college heeft begin 2006 opdracht gekregen om nieuwbouw van een brede school in combinatie met zorgwoningen, een steunpunt en een buurtwinkel in Hooge Zwaluwe verder uit te werken. Voor de nieuwbouw wordt een tekort begroot op maximaal € 400.000. De woningstichting Goed Wonen treedt hierbij op als ontwikkelaar. De plannen zijn thans in ontwikkeling. Voor ’t Rietland geldt, dat de kosten van de uitbreiding ondergebracht worden in de planexploitatie van Lage Zwaluwe West. Voor de vervanging van de gymzaal Romboutsstraat wordt getracht dit via een pps-constructie te realiseren. Voor het onderhoud van de schoolgebouwen wordt jaarlijks een bedrag gestort in een voorziening. Het (groot) onderhoud van de schoolgebouwen is in een meerjarig onderhoudsplan opgenomen. Deze is gebaseerd op een cyclus van tien jaar, waarbij om de drie jaar een bijstelling plaatsvindt. Tot op heden is de jaarlijkse storting voor het onderhoud van de schoolgebouwen toereikend gebleken. In het programma wordt jaarlijks een prioriteit aangegeven voor de uitvoering van het onderhoud. Buitensportaccommodaties In de eerste helft van 2004 is door het college een A en een B-lijst voor de voorziening buitensportaccommodaties vastgesteld. Op de A-lijst staan de daadwerkelijk uit te voeren projecten in de periode 2003 tot en met 2006. Op de B-lijst staan de projecten die volgens de vervangingscycli ook in die periode plaats zouden moeten vinden maar om budgettaire reden in tijd zijn vooruitgeschoven. Eens in de twee jaar dienen de lijsten tegen het licht gehouden te worden om daarin voortschrijdend inzicht te kunnen verwerken. Voorlopig is vanaf 2007 het onderscheid van de A en B-lijst komen te vervallen. De projecten op de B-lijst zijn opnieuw geïntegreerd in de planning. Het nieuwe onderhouds- en investeringsoverzicht (Buspo) is nog niet ter besluitvorming aan het college voorgelegd. Wel heeft de Raad intussen in zijn vergadering van 1 maart 2007 besloten om éénmalig een bedrag van € 206.000 uit de reserve van één miljoen euro voor maatschappelijke knelpunten, te doteren in de onderhoudsvoorziening Buspo, teneinde de daarin opgenomen projecten volgens plan te kunnen uitvoeren. In 2007 zijn de volgende projecten uitgevoerd: Onderhoud schilderwerk trainingsveldverlichting Schietberg (2e helft) Onderhoud verhardingen en oefenkooi tennis Schietberg (1e helft) Hekwerken en vervanging beregeningsinstallatie voetbal Ruitersvaart (2e helft) Hekwerken en vervanging beregeningsinstallatie voetbal Heesterbosch (2e helft) Vervanging beregeningsinstallatie voetbal Moerbos Hooge Zwaluwe (2e helft) Aanleg kunstgrasmat en hekwerk hockey Schietberg (2e helft 2007) Voor 2008 staan ingepland de volgende objecten: Groot onderhoud hekwerk Schietberg Schilderonderhoud trainingsveldverlichting Heesterbosch
102
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
De onderhoudsvoorziening vervangingsinvesteringen buitensportaccommodaties (Buspo) staat al jaren onder druk; de jaarlijkse dotatie dient structureel te worden verhoogd met een bedrag van € 31.000 tot een bedrag van € 104.000. Begin 2007 had de voorziening een omvang van € 125.000. Door de reguliere storting van € 73.000 en de extra storting ten laste van de Reserve Maatschappelijke knelpunten van € 206.000 kunnen de voor 2007 geplande uitgaven (incl. hockey) van € 373.000 worden uitgevoerd. De voor 2008 geplande werkzaamheden kunnen uit de voor 2008 beschikbare middelen worden bekostigd. Voor toekomstige vervangingen is de voorziening vanaf 2008 structureel met € 31.000 verhoogd.
Kunst Bij aanvang van 2006 had de onderhoudsvoorziening Kunst een omvang van € 29.000, bestemd voor het opknappen van kunstwerken in de openbare ruimte. De Kunstkring Drimmelen heeft op verzoek van de gemeente in 2006 een onderhoudsplan opgesteld voor de kunstwerken in de buitenruimte. Op grond van de kostenraming bleek het beschikbare bedrag ontoereikend te zijn voor het opknappen en onderhouden van alle kunstwerken. Door toevoeging van een deel van de reserve bovenwijkse voorzieningen (raadsbesluit december 2006), bedraagt de voorziening € 56.000 (stand ultimo 2006) om in de periode van 2006 tot 2011 de kunstwerken in de buitenruimte van de gemeente Drimmelen op te kunnen knappen en kleine onderhoudswerkzaamheden uit te voeren. Stand van zaken Opdrachtverstrekkingen tot en met juni 2007: Verwijderen van de natuurstenen beelden in Wagenberg € 3.000,Uitvoering van diverse herstelwerkzaamheden aan de kunstwerken in de verschillende kernen, door beeldend kunstenaar Tijmen Smit € 3.000,-. Nog te verwachten opdrachtverstrekkingen tot en met eind 2007: Twee kunstwerken (“papieren” en “beweging”) in Made ongeveer € 15.000,Herstel natuurstenen beelden in Wagenberg ongeveer € 13.000,Raming is dus uitgaven in 2007 van € 34.000, zodat een bedrag van bijna € 22.000 resteert. Voor de periode 2008 tot en met 2011 zullen de jaarlijkse kosten lager zijn, omdat in 2007 de grootste kosten zijn gemaakt (combineren van herstel van dezelfde soort kunstwerken in 1 x uit oogpunt van kostenbesparing). Daarnaast vindt jaarlijks een storting plaats in de onderhoudsvoorziening. Na afronding van de herstelwerkzaamheden zal de definitieve jaarlijkse dotatie worden bepaald.
103
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
§D
Financiering
De financieringsparagraaf in de begroting geeft de beleidsplannen weer voor de treasuryfunctie voor het komende begrotingsjaar. In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn onder andere (a) risicobeheer, (b) de financieringspositie, (c) het kasbeheer en (d) de informatievoorziening. Treasury is het besturen en beheersen, het verantwoording afleggen over en het toezicht houden op de financiële geldstromen, de financiële positie en de hieraan verbonden risico’s. De toegenomen aandacht voor de treasuryfunctie heeft onder meer geleid tot geactualiseerde en aangescherpte wet- en regelgeving in de vorm van de Wet FIDO (Financiering Decentrale Overheden) per 1 januari 2001. Deze wet biedt duidelijke kaders ten aanzien van risicobeheersing en transparantie. Risicobeheersing richt zich daarbij vooral op rente- en kredietrisico’s. In het kader van transparantie is de gemeente verplicht een treasurystatuut vast te stellen, alsmede een financieringsparagraaf in begroting en rekening op te nemen. Het treasurystatuut van de gemeente Drimmelen is vastgesteld in januari 2001. Dit treasurystatuut wordt in de 2e helft van 2007 geactualiseerd. Deze actualisatie komt voort uit de invoering van de Wet dualisering. Het bestaande beleid voor deze paragraaf is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: 1. Treasurystatuut (2001) 2. Treasurystatuut (2007 nog vast te stellen)
A. Risicobeheer Ten behoeve van het risicobeheer wordt een analyse gegeven van de risicoaspecten die verbonden zijn aan de uitvoering van de treasuryfunctie binnen de gemeente Drimmelen. In algemene zin kunnen de relevante risico’s worden onderverdeeld in renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s. Koers- en valutarisico’s zijn bij de gemeente Drimmelen niet van toepassing. Deze blijven verder in deze paragraaf dan ook buiten beschouwing. Renterisico’s Renterisico’s kunnen worden onderscheiden in het renterisico van de vlottende schuld (rekening-courant en/of kasgeld) en het renterisico van de vaste schuld (vaste geldleningen). Renterisico vlottende schuld: De wet FIDO verplicht gemeenten om bij aanvang van ieder kwartaal aan de provinciale toezichthouder een overzicht te verstrekken van de liquiditeitspositie. Hierbij wordt vastgesteld of sprake is van een vlottende schuld c.q. een overschot aan vlottende middelen. De aldus bepaalde positie wordt vervolgens getoetst aan de kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet is voor onbepaalde tijd vastgesteld op 8,5% van het totaal der uitgaven van de gemeentebegroting. Tot het limietbedrag mogen kortlopende financieringsmiddelen (looptijd <1 jaar) aangetrokken worden.
104
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
De kasgeldlimiet is ingesteld om het renterisico op korte financiering beperkt te houden. Indien deze limiet in twee opeenvolgende kwartalen wordt overschreden, dient consolidatie plaats te vinden. Bij consolidatie moet gedacht worden aan financiering met langlopende leningen. De berekening van de limiet op basis van de jaarrekeningcijfers over 2006 is als volgt: Overzicht kasgeldlimiet per 31 december 2006 Omschrijving ( bedragen x € 1.000)
Werkelijk
Basis jaarrekening 2006 1. Toegestane kasgeldlimiet 2. Omvang vlottende korte schuld Opgenomen gelden korter dan 1 jaar Schuld in rekening-courant Gestorte gelden door derden korter dan 1 jaar Overige geldleningen, niet zijnde vaste schuld
2.600
0 0 0 0
3. Vlottende middelen Contante in kas Tegoeden in rekening courant Overige uitstaande gelden korter dan 1 jaar
1 673 6.000
4. Toets kasgeldlimiet Totaal netto vlottende schuld (2) - (3) Toegestane kasgeldlimiet (1) Ruimte (+) c.q. overschrijding (-) (1) - (4)
-6.673 2.600 9.273
Per balansdatum was per saldo een overschot aan vlottende middelen. Hier is mede debet aan het in december 2006 ontvangen dividend van Intergas. Voorlopig wordt er van uitgegaan dat de gemeente Drimmelen gedurende geheel 2008 een overschot aan vlottende middelen zal hebben. Uiteraard is dit mede afhankelijk van het investeringsvolume. Renterisico vaste schuld: rente risiconorm Het renterisico wordt gelopen over het restantbedrag aan leningen dat in enig jaar aan renteaanpassing onderhevig is. Dit bedrag bestaat uit het saldo van opgenomen en uitgezette leningen. De rente risiconorm is vastgesteld op 20% van de omvang van de vaste schuld bij aanvang van het begrotingsjaar. Als vaste schuld wordt aangemerkt het restant bedrag van in het verleden opgenomen vaste geldleningen met een looptijd >1 jaar. Het doel is een zodanige spreiding te krijgen in de leningenportefeuille dat renteherzieningen op vaste geldleningen die contractueel worden overeengekomen (veelal na tien jaar), niet in één of enkele jaren samenvallen waardoor voorkomen wordt dat de begroting in belangrijke mate wordt beïnvloed door renteontwikkelingen. Het renterisico op de vaste schuld mag in beginsel de renterisiconorm niet overschrijden.
105
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Aan de staat van langlopende geldleningen kunnen voor 2008 de volgende gegevens ontleend: Omschrijving ( bedragen x € 1.000) (exclusief financiering toegelaten instellingen)
Begroot
1a. Renteherziening op vaste schuld o/g 0 1b. Renteherziening op vaste schuld u/g 0 2. Netto renteherziening op vaste schuld (1a-1b) 0 3a. Nieuwe aangetrokken vaste schuld 0 3b. Nieuwe verstrekte lange leningen 0 4. Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 0 5. Betaalde aflossingen 6. Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7. Renterisico op vaste schuld (2+6)
1.139 0 0
Renterisiconorm 8. Stand van vaste schuld per 1 januari 9. Het bij Min. Regeling vastgesteld % 10. Werkelijk renterisiconorm
6.104 20% 1.221
Toets renterisiconorm 10. Werkelijk renterisiconorm 7. Renterisico op vaste schuld 10. Ruimte (+) c.q. overschrijding (-)
1.221 0 1.221
Uit voorgaande overzicht blijkt dat gedurende 2008 geen contractuele renteaanpassingen binnen de leningenportefeuille van de gemeente Drimmelen zullen plaatsvinden. In 2008 lopen vier langlopende geldleningen af. De verwachting is dat er op korte termijn geen vaste geldleningen aangetrokken behoeven te worden. De basis waarover de renterisiconorm wordt berekend (stand vaste schuld) daalt door de jaarlijkse aflossing zodanig dat mogelijk de norm wordt overschreden. In absolute zin is dit een beperkt risico. Resumerend kan gesteld worden dat het renterisico op de vlottende en vaste schuld beperkt is. a2. Kredietrisico’s Het kredietrisico bepaalt in welke mate de gemeente het risico loopt dat de verplichtingen door de tegenpartij niet (tijdig) na kunnen komen als gevolg van insolventie en deficit (tekort). Kredietrisico’s worden beperkt door de eisen die de Wet FIDO stelt aan tegenpartijen en producten op de geld- en kapitaalmarkten. Kredietrisico’s kunnen zich op twee manieren manifesteren. Ten eerste is er het risico dat direct wordt gelopen uit hoofde van door de gemeente verstrekte leningen en uitgezette beleggingen. Ten tweede is een kredietrisico aan de orde ten aanzien van verstrekte gemeentegaranties (ook wel borgstellingen genoemd). Dit laatste kan worden omschreven als een indirect kredietrisico.
106
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Kredietrisico op leningen en beleggingen De gemeente Drimmelen heeft uit hoofde van haar publieke taak in het verleden leningen (door)verstrekt en beleggingen gerealiseerd. Op basis van kredietwaardigheid kunnen de betreffende tegenpartijen worden ingedeeld. Per ultimo 2007 wordt een boekwaarde verwacht van circa € 1,656 miljoen. Deze kunnen naar kredietrisico als volgt worden gespecificeerd: Boekwaarde % per 31-dec-07
Risicogroep (bedragen x € 1.000)
Gemeenten/provincies Overheidsbanken 83 Woningcorporaties met garantie WSW 474 Semi-overheidsinstellingen Financiële instellingen (A en hoger) 250 Overige toegestane instellingen volgens treasurystatuut 477 Niet toegestane instellingen, volgens treasurystatuut Totaal
1.284
6,50% 36,90% 19,50% 37,10%
100,0%
De richtlijnen hieromtrent zijn door uitsluitend gelden uit te zetten bij partijen die over een minimale kredietwaardigheid beschikken in de A-categorie. Voor 2008 worden dus geen problemen verwacht terzake van de verstrekte leningen en beleggingen. Kredietrisico ten aanzien van gemeentegaranties (borgstellingen) De gemeente Drimmelen staat jegens geldgevers borg voor de betaling van rente en aflossing op langlopende geldleningen die door organisaties, instellingen of verenigingen zijn aangetrokken die activiteiten verzorgen welke in het verlengde liggen van de gemeentelijke publieke taak. Deze borgstellingen beperken zich hoofdzakelijk tot de woningbouwverenigingen, sportverenigingen en de exploitatiemaatschappij Jachthaven Drimmelen. Met betrekking tot de borgstellingen aan een groot gedeelte van de woningbouwverenigingen staat de gemeente Drimmelen garant als achtervang op het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Gewaarborgde geldleningen (bedragen x € 1.000) Zorginstellingen Woningbouwverenigingen Sportverenigingen Garantieverleningen op grond van deelnemingen Woningbouwverenigingen onder WSW verband Totaal
Restantbedrag per 31-dec-08
Aflossing 2008 3.718 5.786 120
212 163 10
11.013
15
75.054
4.112
95.691
4.512
Als uitgangspunt hanteert de gemeente Drimmelen het volgende: “Geen gemeentegarantie verlenen voor geldleningen die worden aangegaan door derden (stichtingen en verenigingen) met uitzondering van de herfinanciering van reeds bestaande geldleningen waarvoor in het verleden gemeentegarantie is verleend en met uitzondering van geldleningen, aan te gaan door sportverenigingen, alsmede welzijn-zorginstellingen, zulks onder voldoende zekerheid, telkens apart te beoordelen”. Met betrekking tot het kredietrisico uit hoofde van de borgstellingportefeuille wordt ervan uitgegaan dat in 2008 de gemeente geen indirect risico loopt.
107
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
B. Financieringspositie Solvabiliteit Een oordeel over een vermogenspositie kan worden gevormd middels een bepaling van de solvabiliteitsratio. Solvabiliteit kan daarbij worden gedefinieerd als de mate waarin een instelling in staat is aan haar korte en lange verplichting te voldoen. Deze maatstaf kan worden bepaald door de verhouding te bepalen tussen het eigen vermogen (reserves) en het vreemd vermogen (opgenomen financiering). Het spreekt voor zich dat de ratio wordt bepaald aan de hand van het eigen vermogen, omdat dat immers als buffer dient voor het opvangen van eventuele stroppen. In de voorliggende begroting wordt uitgegaan van de volgende verhoudingen tussen eigen en vreemd vermogen per begin en eind 2008: Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Boekwaarde per 01-jan-08
Eigen vermogen Vreemd vermogen
44.457
Ratio (EV/VV)
728%
Boekwaarde per 31-dec-08 43.237 4.965
6.104 871%
De solvabiliteit is dus uitermate solide. Financiering vaste activa De gemeente Drimmelen bezit per 1 januari 2008 voor een bedrag van € 51,4 miljoen aan vaste activa. Deze zijn gefinancierd door middel van € 6,1 miljoen aan opgenomen geldleningen en € 44,5 miljoen aan reserves en voorzieningen. Renteomslag De renteomslag wordt bij de begroting en bij de jaarrekening berekend aan de hand van: de rente van langlopende geldleningen; de rente van kortlopende leningen; de rente van eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen); het totaal geïnvesteerd vermogen (boekwaarde per 1 januari). Voor het jaar 2008 is de renteomslag voor de gemeente Drimmelen berekend op 0,46 %. Bij de toerekening van rente op investeringen wordt in het jaar 2008 uitgegaan van een vast rentepercentage van 3%. Wanneer de renteomslag lager is dan de marktrente, kan op het moment dat een nieuwe lening moet worden aangetrokken, een dekkingsprobleem ontstaan. Er is dus gekozen voor een vast rentepercentage, zodat het dekkingsprobleem wordt uitgesloten. Het voordelige verschil (administratief) tussen de toerekening van het rentepercentage en de renteomslag voor het jaar 2008 is berekend op € 616.120 en opgenomen als bate in de begroting 2008. Leningenportefeuille Dit onderdeel geeft inzicht in de samenstelling, de grootte en de rentegevoeligheid van de opgenomen leningen. Vooralsnog wordt er van uitgegaan dat gedurende 2008 geen nieuwe leningen zullen worden aangetrokken. Indien er eventuele financieringsbehoefte bestaat kan daarin worden voorzien door middelen op korte termijn aan te trekken.
108
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Mutaties in de leningenportefeuille gedurende 2008: Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Bedrag
Gemidd rente
Stand per 1 januari 2008 6.104 Nieuwe leningen Reguliere aflossingen 1.139 Vervroegde aflossingen Rente-aanpassing (oud percentage) Rente-aanpassingen (nieuw percentage)
4,25%
Stand per 31 december 2007
4,14%
4.965
Uitzettingen (verstrekte langlopende geldleningen, beleggingen) Uitzetting omvat het beheren van het eigen vermogen en andere financiële middelen voor een periode van minimaal één jaar (volgens het treasurystatuut van 2001). Er worden geen uitzettingen verwacht in het begrotingsjaar. C. Kasbeheer Voor 2008 wordt een situatie van overliquiditeit verwacht. De daarvoor beschikbare middelen worden uit rendementsoverwegingen op de geldmarkt belegd in deposito’s. Afhankelijk van het tempo waarin investeringen worden gedaan kan behoefte bestaan aan een of meerdere vaste geldleningen. Vooralsnog wordt verwacht dat in het begrotingsjaar geen geldleningen aangetrokken dienen te worden. D. EMU-saldo Medio 2007 is in het BBV de verplichting opgenomen om, mede ter bevordering van de bewustwording rond het begrip EMU-saldo – met name in slechte tijden - het EMU-saldo op te nemen in de gemeentelijke begroting. Voor het Rijk is deze informatie ten behoeve van het begrotingsproces ook erg belangrijk. Berekening EMU-saldo Bedragen x € 1000
2006 Realisatie
2007 Begroting
2008 Begroting
1
-329
-386
-763
3.853 4.549
2.353 1.423
2.564 1.139
6.477
1.776
5.533
2 3 4 5
6 a b 7
109
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves Afschrijvingen ten laste van de exploitatie Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd Baten uit bijdragen van andere overheden, de EU en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4 Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs) Boekwinst op desinvesteringen in (im)materiële vaste activa op exploitatie Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
315
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Bedragen x € 1000
2006 Realisatie
Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord b Op de exploitatie verantwoorde boekwinst op verkoop grond 9 Lasten op balanspost voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen 10 Lasten i.v.m. transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten 11 Verkoop van effecten: a Gaat u effecten verkopen? ja/nee) nee b Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie? Berekend EMU-saldo (1 + 2+ 3 – 4 + 5) 1.911
2007 Begroting
2008 Begroting
nee
Nee
1.614
-2.539
8 a
De verslechtering t.o.v. de jaarrekening wordt veroorzaakt door inhaalafschrijvingen in 2006, besteding reserve maatschappelijke knelpunten in 2007 en investeringen in scholen in 2008
E. Informatievoorziening De interne informatievoorziening zal bestaan uit: Financieringsparagraaf bij begroting c.q. jaarrekening; Nieuw treasurybeleid vast te stellen in de loop van 2007. De externe informatievoorziening zal bestaan uit: Kwartaalrapportages betreffende de liquiditeitspositie aan de provincie Noord Brabant; Kwartaalrapportages ten behoeve van berekening van het EMU-saldo aan het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
110
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
111
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
§E
Bedrijfsvoering
Algemeen Het wettelijke kader van de paragraaf bedrijfsvoering wordt gevormd door het de BBV. Hierin wordt aangeven dat de bedrijfsvoeringparagraaf inzicht geeft in de stand van zaken en de beleidsvoornemen ten aanzien van de bedrijfsvoering. Daarnaast schrijft de Gemeentewet de doelmatigheid- en doeltreffendheidonderzoeken voor en gaat deze in op de rekenkamer. De gemeente Drimmelen is volop in beweging en heeft veel ambitie en daarnaast worden door burgers en overheden eisen gesteld op het gebied van transparantie, betrouwbaarheid, rechtmatigheid, responsiviteit etc. Om aan deze eisen te voldoen en uitvoering te geven aan de ambities uit de programma’s is de kwaliteit van de bedrijfsvoering een belangrijke factor. In deze paragraaf wordt daarom inzicht gegeven in het beleid en de voornemens rondom de bedrijfsvoering. Onderscheiden worden de terreinen personeel en organisatie, informatisering en automatisering, financiën en facilitaire zaken, huisvesting en communicatie. Personeel en organisatie. Rampenbestrijding In het kader van de rampenbestrijding wordt het gemeentelijk personeel opgeleid. In 2008 zullen zowel vanuit de gemeente als vanuit de Veiligheidsregio opleidingen plaatsvinden. Drie maal oranje Mede naar aanleiding van de succesvolle ervaringen met drie maal rood (samenwerking brandweer) is in opdracht van de gemeentesecretarissen van Oosterhout, Geertruidenberg en Drimmelen door een werkgroep een plan van aanpak (pva) opgesteld om te komen tot samenwerking op het gebied van de gemeentelijke processen in het kader van de rampenbestrijding. Het doel van de samenwerking is om zodoende gezamenlijk over een grotere kwaliteits(-borging) van de rampenorganisatie te beschikken. Voorts dient het pva voorstellen te doen hoe in de praktijk om te gaan met periodieke beleidsmatige advisering inzake de agenda van de veiligheidsregio op het terrein van crisismanagement. Het pva is inmiddels opgesteld en zal in het najaar van 2007 gepresenteerd worden aan de gemeentesecretarissen als opdrachtgevers. Indien dit pva omarmd wordt betekent dit dat tijd en geld beschikbaar gesteld zal moeten worden om de activiteiten die voorzien zijn in het pva ook daadwerkelijk uit te voeren en zodoende tot een verdergaande vorm van samenwerking op het terrein van de rampenorganisatie en de beleidsmatige advisering te komen. Veiligheidsregio Binnen de Veiligheidsregio is er voor gekozen het ambitieniveau voor de gemeentelijke kolom hoger te stellen (OPTIGEM). Om hieraan te kunnen voldoen zal de gemeente extra personele capaciteit in moeten zetten. Front-office Begin 2007 is de frontoffice nieuwe stijl (één-loket-gedachte) van start gegaan in de nieuwe publiekshal. Doordat ook in 2008 de medewerkers verder opgeleid worden tot all round medewerkers en ook meer producten via de web site aan te bieden, kan de dienstverlening sneller/gemakkelijker voor de klant plaats vinden. In 2007 is ten behoeve van de dienstverlening een klantvolgsysteem aangeschaft. Dit systeem zorgt er voor dat de klant zo snel mogelijk wordt geholpen door een medewerker die kennis heeft van het gevraagd product. Dit systeem maakt (bij een goed gebruik ervan) inzichtelijk welke producten wanneer worden gevraagd en in welke hoeveelheden. Eventuele gewenste veranderingen op basis van de evaluatie Publiekshal kunnen in 2008 doorgevoerd worden. Samenwerking PSM Bij een aantal gemeenten in West-Brabant (elf in totaal) bestaat de behoefte aan een vorm van samenwerking op het gebied van de Personeelsadministratie Salarisadministratie en Managementinformatie om zodoende de kwetsbaarheid te verminderen, de kwaliteit te verhogen en wellicht ook kosten te verminderen. Inmiddels is onderzoek verricht naar de mogelijkheid van samenwerking. Over de vorm waarin dit kan zal eind 2007 in de deelnemende gemeenten besluitvorming plaatsvinden. 112
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Loopbaantraining Naar aanleiding van de succesvolle loopbaantraining zoals die voor een 14-tal personeelsleden in het voorjaar van 2007 heeft plaatsgevonden, zal begin 2008 opnieuw een traject gestart worden. Strategisch opleidingsplan Aan het eind van 2007 zal door het Management team een strategisch opleidingsplan voor 2008 worden vastgesteld. Voor 2008 wordt daarbij bijvoorbeeld gedacht aan een training projectmatig werken. Ook krijgen de conclusies van het traject Bestuurlijke Vernieuwing aandacht in de vorm van cursussen en/of trainingen. Informatisering en Automatisering Authentieke Basisregistraties adressen en gebouwen Vanuit het project “Andere Overheid” is het inrichten van basisregistraties voortgekomen. Alle overheden moeten gegevens uit de Basisregistraties (o.a. BRA (adressen), BGR (gebouwen), Kadaster, Bedrijven enz) straks gebruiken in alle werkprocessen: éénmalige opslag, meervoudig gebruik. Het administratieve effect hiervan is dat adres- en gebouwengegevens van hoge kwaliteit, meer actueel en uitwisselbaar zijn. Het maatschappelijk effect is ondermeer dat fraude beter kan worden voorkomen en bestreden, gegevens sneller beschikbaar zijn voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid, de efficiency binnen de overheid kan worden verbeterd en er een betere dienstverlening mogelijk is voor de burgers. Per 1-1-2009 moeten alle gemeenten een Basisregistratie Adressen (BRA) en een Basis Gebouwen Registratie (BGR) ingevoerd hebben; het worden twee authentieke registraties, wat inhoudt dat er brondocumenten ten grondslag liggen aan de opgeslagen gegevens: als er geen brondocument is dan zal er ook geen gegevens van een gebouw of adres in de authentieke registraties worden opgenomen. Gemeenten worden de bronhouders van de gebouwen- en adresgegevens en alle overheidsinstellingen (inclusief de gemeente zelf) moeten vanaf 2009 verplicht gebruik gaan maken van deze gegevens. Begin 2007 is een bestandsvergelijking gemaakt om een beeld te krijgen van de vervuiling van de database, de gemeentelijke basisadministratie voor personen (GBA), die als primair bestand dient om te komen tot een authentieke basisregistratie adressen en gebouwen. In het kader van het verplichte gebruik van basisregistraties zal de GBA op termijn gebruik moeten gaan maken van de adresgegevens uit de BRA. In de GBA zal dan geen eigen adressenbestand meer zijn opgenomen, maar zal er gebruik worden gemaakt van de authentieke adressen uit de BRA. Voor onze gemeente zal in het 3e kwartaal van 2007 een Plan van Aanpak (PvA) worden opgesteld waarin naast een activiteitenplanning ook de personele en financiële aspecten onderdeel van uitmaken. De gemeenten in West-Brabant worden bij het invoeringstraject ondersteund door een projectleider van het ministerie van VROM en komen samen in een contactgroep. Vergeleken met andere gemeenten lopen we wat betreft het invoeringstraject nog wel redelijk in de pas (een enkele gemeente heeft al een PvA opgesteld, de meeste bereiden dit voor), maar de tijd begint toch te dringen. Bij de Kadernota is gemeld dat naast een voorbereidingskrediet van € 40.000,= geen verdere middelen beschikbaar zijn. Nu wordt voorgesteld € 300.000 ten laste van de reserve Grondbedrijf te brengen. Gelet op de wettelijke verplichting van het hebben van deze basisregistraties en mede gelet op de organisatorische voordelen (efficiënt gegevensbeheer) en de verbetering van de dienstverlening aan burgers en bedrijven, is het van groot belang dat een adequate uitvoering hieraan gegeven wordt bij, waarbij onze voorkeur uit gaat naar een ontwikkeling richting vastgoedsysteem. Burgerservice nummer De invoering van het Burger Service Nummer (BSN) is al een aantal keren uitgesteld. Naar verwachting zal de invoering van het BSN nu per 1 januari 2008 plaats gaan vinden. Het BSN is een uniek persoonsnummer waarmee de overheid met de burger communiceert en heeft binnen de gegevenshuishouding van de overheid een spilfunctie. Met dit persoonsnummer kunnen persoonsgegevens doelmatig en betrouwbaar worden uitgewisseld binnen de overheid en tussen de overheid en burgers. Om dit ook voor Drimmelen te bewerkstelligen is een plan van aanpak voor de implementatie opgesteld. Ook voor het BSN geldt dat er nog geen budget ter beschikking is gesteld voor de implementatie er van in de organisatie. Het betreft hier met name inzet van mensen en niet zozeer de aanschaf van software.
113
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
EGEM-i Gemeente Drimmelen maakt gebruik van de mogelijkheid een EGEM-i adviseur in te schakelen, die de gemeente adviseert en ondersteunt met betrekking tot E-overheid-projecten, zoals invoering basisregistraties, BSN-nummer , E-formulieren, Digitaal Omgevingsloket,. Inmiddels zijn intake-gesprekken gehouden met betrokkenen in onze organisatie (zowel bestuurlijk als ambtelijk). Het hierop gebaseerde rapport is te beschouwen als een soort nulmeting en geeft onder andere antwoord op vragen als: welke invoeringsactiviteiten moeten nog worden uitgevoerd en waar liggen de prioriteiten? waar zitten de risico´s en kansen in het invoeringstraject? welke veranderaanpak past het beste bij de organisatie van Drimmelen? De nog aan te trekken EGEM-adviseur zal onze gemeente ondersteunen bij dit - voor de organisatie omvangrijke, complexe traject. Huisvesting In juli 2007 is de vernieuwbouw van het gemeentehuis in gebruik genomen. Deze ingebruikname gaat tevens gepaard met een nieuwe manier van werken (flexplek; front-back-office) hetgeen zal betekenen, dat de medewerkers aan de veranderingen moeten wennen. Door de gekozen architectuur van het vernieuwde gemeentehuis is het nu nog niet mogelijk een realistische schatting te maken van de exploitatiekosten voor 2008. Systeembeheer Voor de nieuwe manier van werken is de infrastructuur en inrichting van de systemen aangepast. Daar niet alles vooraf is te voorzien, zal systeembeheer adequaat moeten inspelen op de wensen/de noodzakelijkheden met betrekking tot de nieuwe manier van werken. Post en archief In 2007 is een aanvang gemaakt met het scannen van de ingekomen post. Dit zal in 2008 verder worden verfijnd. Dit project is de start voor digitalisering van documenten. De ervaring bij andere gemeenten leert dat dit proces over een aantal jaren loopt. Middels de bestuursrapportage I van 2007 zijn hiervoor extra middelen toegekend. Op dit moment is er geen inzicht of er ook voor 2008 extra middelen nodig zijn voor ondersteuning van de huidige bezetting. Mocht dit wel het geval zijn dat zal bij de eerste bestuursrapportage 2008 hierop worden teruggekomen. Recentelijk heeft een uitgebreide inventarisatie plaatsgevonden inzake de achterstand in het opbergen, opschonen en wel/niet vernietigbaar van archiefdocumenten. Zowel in het dynamisch als in het (semi)statisch archief zijn aanzienlijke achterstanden geconstateerd. Ook door de laatste wervelwindactie toen de laatste afdelingen verhuisden naar het gerenoveerde gedeelte van het gemeentehuis zijn vele documenten ter archivering aangeboden. Een proef met collegiale inhuur van een ervaren kracht van een buurgemeente ter ondersteuning in het wegwerken van deze achterstanden, krijgt mogelijk geen vervolg. Het wegwerken van de achterstand die betrekking heeft op het overdragen aan het Regionaal Archief Tilburg (RAT) dan wel op het vernietigen van archiefbescheiden, kan alleen geschieden door een zeer ervaren kracht op minimaal SOD 2-niveau met als aanvulling VVA dan wel bewezen kennis en ervaring op dit gebied. Mocht de proef met collegiale inhuur verder geen vervolg krijgen, dan zijn wij genoodzaakt om tijdelijk een externe ervaren kracht in te huren. Dit betekent een extra benodigd bedrag van ca € 85.000 - € 112.000 (excl. BTW). Reproductie In 2008 zal de nieuwe structuur van afdelingsprinter/kopieermachine geëvalueerd worden. De medewerkers kunnen met behulp van (toegangs)pas het eigen printwerk uitprinten. Hierdoor wordt voorkomen dat stukken in het ongerede raken of door anderen per ongeluk meegenomen worden. Consumptieve verzorging De consumptieve verzorging zal in 2008 verricht worden door een cateraar. Een van de voorwaarden bij de aanbesteding is een plicht voor de cateraar om WSW-medewerker in te schakelen bij de uitvoering van de taak. Verwacht wordt dat de cateraar de catering naar een hoger niveau brengt. Telefoon Met de nieuwe telefooncentrale zijn er ook meer faciliteiten beschikbaar gekomen. In 2008 zal bezien worden welke extra faciliteiten bruikbaar zijn voor onze gemeentelijke organisatie.
114
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Inkoopbureau Gedurende enkele jaren neemt de gemeente diensten af van Stichting Inkoopbureau West-Brabant. De kosten van het inkoopbureau worden aan de hand van de tijdsverantwoording toegerekend aan de inkooptrajecten, waarbij het bureau is ingeschakeld. Voorts zal in 2008 het inkoop- en aanbestedingsbeleid worden geëvalueerd. Hierbij zullen de aanbevelingen uit het rapport van de rekenkamercommissie worden betrokken.
115
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
§F
Verbonden partijen
Inleiding De paragraaf verbonden partijen geeft inzicht in de relaties en verbindingen van de gemeente met verbonden partijen. Van een verbonden partij is sprake wanneer bestuurlijke invloed wordt uitgeoefend en er financiële belangen mee gemoeid zijn. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan een zetel hebben in het bestuur of het hebben van stemrecht. Met financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld en dat bij financiële problemen de gemeente aangesproken kan worden. Concreet gaat het om deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen, stichtingen en verenigingen. Doel verbonden partijen Een gemeente kan bepaalde (wettelijke) taken zelf uitvoeren of de uitvoering regelen via een gemeenschappelijke regeling met een aantal regiogemeenten, omdat ze te klein is om deze taken zelf efficiënt en effectief uit te kunnen voeren of omdat het wettelijk verplicht is. De gemeente houdt wel de eindverantwoordelijkheid voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. Kernvragen zijn of de doelstellingen van de verbonden partijen nog steeds overeenkomen met die van de gemeente en/of de doelstellingen van de gemeente via de verbonden partijen gerealiseerd worden. Een tweede belang betreft het budgettaire beslag en de financiële risico’s die de gemeente met verbonden partijen kan lopen. De gemeente zal steeds moeten afwegen welke aanpak de beste garantie geeft dat de taak wordt uitgevoerd op een manier die de gemeente voor ogen heeft. De gemeente moet ook afwegen op welke manier de gemeente voldoende inhoudelijk en financieel toezicht, heeft op het uitvoeren van een taak. Wettelijk kader Het besluit Comptabiliteitsvoorschriften 1995 is, onder andere vanwege de Wet Dualisering Gemeentebestuur vervangen door het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (17 januari 2003). Aangegeven wordt dat een paragraaf ‘Verbonden partijen‘ onderdeel is van de programmabegroting. De paragraaf is gewenst vanwege de bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en risico’s die worden veroorzaakt door deelname aan derde rechtspersonen, waarmee de gemeente een bestuurlijke en financiële belang heeft in deze rechtspersonen. Als gevolg van de bovenstaande voorschriften is in door de raad in november 2003 de ‘Financiële verordening gemeente Drimmelen’ vastgesteld conform artikel 212 van de gemeentewet. Artikel 21 van de verordening luidt: In de begroting en de jaarstukken wordt in de paragraaf verbonden partijen in elk geval ingegaan op nieuwe verbonden partijen, het beëindigen van bestaande verbonden partijen, het wijzigen van bestaande verbonden partijen en eventuele problemen bij bestaande verbonden partijen.
Beleid ten aanzien van verbonden partijen In de raadsvergadering van 2 oktober 2003 heeft de raad een opiniërend debat gehouden inzake de beleidsnota Verbonden Partijen. De raad heeft deze nota omarmd als een richtinggevend instrument. Doel van de nota is: Verbetering van de afstemming tussen en met de diverse belanghebbende externe partijen; Bezien hoe de (interne) gemeentelijke organisatie beter kan worden afgestemd op de informatieverstrekking vanuit de externe partijen; Verbetering van de financiële beheersbaarheid. Tijdige informatie over ongewenste beleidsmatige en vooral financiële risico’s.
116
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
In de raadsvergadering van 3 maart 2005 zijn door de raad de financiële kaders t.b.v. gemeenschappelijke regelingen vastgesteld. Bij deze financiële kaders is aansluiting gezocht met de systematiek van het gemeentefonds. Hierbij zijn de bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen gekoppeld aan de ontwikkelingen van het accres van het gemeentefonds. Hiermede is een koppeling gelegd naar een onafhankelijke parameter en vindt geen bemoeienis plaats met de bedrijfsvoering van de samenwerkingsverbanden. Overzicht verbonden partijen Onze gemeente heeft met veel participanten een relatie die onder de verbonden partijen gerekend kunnen worden. In dit kader beperken wij ons in deze rapportage tot die partijen waarbij sprake is van een aanmerkelijk financieel en bestuurlijk belang. De belangrijkste verbonden partijen voor onze gemeente zijn: Veiligheidsregio Openbare Gezondheidszorg West-Brabant Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord Werkvoorzieningschap Werk Voor Allen Recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch Sociaal Economische Samenwerking West-Brabant Milieu en Afval Regio Breda Voorts neemt de gemeente deel in het maatschappelijk kapitaal (aandelen) van: Deelneming
Belang Drimmelen (%) N.V. Brabant Water 1,3 Bank Nederlandse Gemeenten 0,065 Exploitatie maatschappij Jachthaven 90 Drimmelen N.V. Intergas Holding B.V. 6,7 N.V. Vliegveld Seppe 0,75
Nominaal bedrag 01/01/2008 € 120.251,76 € 82.646,99 € 116.222,90 € 125.245.32 € 1.361,34
Hieronder staan vermeld de belangrijkste voor 2008 te verwachten ontwikkelingen van de deelnemingen van de gemeente Drimmelen. N.V. Brabant Water Is ontstaan uit een fusie in 2002 tussen de waterleidingbedrijven West Noord-Brabant en Oost Brabant, zal naar verwachting in 2008 geen dividend uitkeren en keert vooralsnog ook in de toekomst geen dividend uit. Bank Nederlandse Gemeenten Het dividend van de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten was jarenlang stabiel. Onder druk van de Minister van financiën wordt echter bezien of de BNG een hoger dividend uit kan keren. Het voornemen van de aandeelhouders is om ten laste van de reserves over de jaren 2007 (€ 327.000) en 2009 (€ 130.000) een extra dividend uit te keren. Het dividend per aandeel is over 2006 voorlopig bijgesteld van € 2,41 naar € 1,78. Hier wordt ook voor 2008 rekening mee gehouden. Exploitatie maatschappij Jachthaven Drimmelen N.V. De Exploitatie maatschappij Jachthaven Drimmelen N.V. keert jaarlijks een vast bedrag Uit van € 24.504,00 Intergas Holding B.V. Onze gemeente bezit momenteel 276 aandelen in Intergas Holding B.V Vanwege de liberalisering van de energiemarkt is besloten medio 2006 een deel van het eigen vermogen in de vorm van een dividenduitkering uit te keren aan de aandeelhouders en hiervoor in de plaats vreemd vermogen aan te trekken. Dit heeft een stijging van rentelasten tot gevolg en dientengevolge een neerwaarts effect op de hoogte van toekomstige dividenduitkeringen.
117
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
N.V. Vliegveld Seppe De gemeente Drimmelen bezit 3 van 398 geplaatste aandelen in de N.V. Vliegveld Seppe. De bedrijfsresultaten zijn zodanig dat in principe geen dividend wordt uitgekeerd. In de vergadering van de raad van commissarissen op 4 april 2007 is besloten de opdracht te verlenen tot verkoop van het vliegveld door middel van privatisering. Tot 12 oktober 2007 kunnen kandidaat kopers een bieding uitbrengen bij de notaris. Uiterlijk 9 november zal aan de raad van commissarissen een advies hierover worden uitgebracht waarna met ingang van 1 januari 2008 de exploitatie van vliegveld door de nieuwe eigenaar gevoerd kan gaan worden. De belangrijkste participaties op een rij: Veiligheidsregio Per 1 januari 2005 is de gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Midden en West Brabant” in werking getreden. Een samenwerkingsverband tussen de brandweerregio Midden en West Brabant en de GHORorganisatie en de Gemeenschappelijke Meldkamer (GMK) opgericht, waarin tevens de politie participeert. Het doel van Veiligheidsregio is het bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde uitvoering van de werkzaamheden, bedoeld in artikel 1, zesde lid van de Brandweerwet 1985 en voorts het bevorderen van een goede hulpverlening bij ongevallen en rampen. Door de fusie van de drie voormalige brandweerregio’s is per 1 januari 2005 sprake van een regionale brandweer Midden en West Brabant die territoriaal congruent is met de politieregio Midden en West Brabant. Bestuurlijk belang De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in het AB van de Veiligheidsregio. In het AB zitten de portefeuillehouders van de 26 deelnemende gemeenten. Financieel belang (€218.876) De gemeente betaalt jaarlijks een bijdrage per inwoner. Deze bijdrage is conform het in 2004 bestuurlijk vastgestelde harmonisatiemodel (een meerjarig financieel perspectief voor de periode 2005-2008). Voor 2008 is de inwonerbijdrage voor de brandweer € 4,624, voor de GHOR € 1,237 en voor de GMK 1,054 (excl. randapparatuur C2000 en excl. intekentaken). Totaal voor de Veiligheidsregio bedraagt de bijdrage per inwoner € 6,915. Voor 2009, 2010 en 2011 zijn de bijdragen per inwoner respectievelijk € 7,08, € 7,24 en € 7,32. Door het AB is op 5 juli jl besloten dat bovenstaande bijdragen worden verhoogd met € 0,68 voor coördinatie van de gemeentelijke kolom, communicatie en project Optigem (zie Ontwikkelingen). e Rekening houdend met de uitkomsten van het doelmatigheidsonderzoek zal in de 2 helft van 2007 eventueel alsnog een begrotingswijziging in procedure worden gebracht. Ontwikkelingen Op dit moment wordt gewerkt aan het plan van aanpak “Doorontwikkeling brandweer” door de regionale brandweer Midden en West Brabant. Doel van dit proces is om te komen tot één geïntegreerde brandweerorganisatie, waarin op effectieve wijze de gehele veiligheidsketen wordt vormgegeven en beheerd. Het bestuur heeft een stuurgroep belast met de opdracht om voorstellen in deze te ontwikkelen. In het personeelsbeleid in het bijzonder en in de doorontwikkeling van de brandweer in zijn algemeenheid schuilen grote financiële risico's. Deze risico's zijn nu nog niet kwantificeerbaar en nu ook niet meegenomen bij de begroting. Ze dienen in het project dat door de Brandweer wordt uitgevoerd te worden meegenomen. Als voorbereiding op deze regionalisering wordt op dit moment gewerkt aan een onderzoek/pilot “ontvlechting en borging”. In het kader van de rampenbestrijding wordt in de gemeentelijke kolom hard gewerkt aan het regionaal optimaliseren van de gemeentelijke rampenbestrijdigingsorganisaties (project Optigem). De gemeentelijke staf en kennis- en beheersteams werken aan kennisvergroting, professionalisering, bereikbaarheid en onderlinge uitwisselbaarheid van sleutelfiguren in de rampenbestrijding.
118
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Openbare Gezondheidszorg West-Brabant De Openbare gezondheidszorg West-Brabant heeft als doel het inhoud geven aan de voor de deelnemende gemeenten noodzakelijke en de door de deelnemende gemeenten gewenste samenwerking op het terrein van de openbare gezondheidszorg. Het samenwerkingsverband omvat de volgende activiteiten: Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst West-Brabant (GGD) Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie bij Ongevallen en Rampen (GHOR) Bestuurlijk belang Wethouder Krook vertegenwoordigt de gemeente in het Algemeen Bestuur van de Openbare Gezondheidszorg West-Brabant. Financieel belang (€ 396.939) De gemeente betaalt jaarlijks een bijdrage per inwoner. Bij de vaststelling van de productcatalogus 2005 – 2008 (Raad 15 april 2005) is een begrotingskader vastgesteld. Vanaf 2007 vindt weer een jaarlijkse indexering van de gemeentelijke bijdrage plaats omdat de GGD anders in de financiële problemen zou komen. In zijn vergadering van 5 april 2007 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met een indexering van 2,52%. Tevens is besloten dat de invoering van het Elektronisch Kind Dossier (EKD) en preventie SOA/HIV doorgang moeten vinden, waarmee de beleidsintensivering voorlopig is vastgesteld op 1,78 %. Tevens wordt voorgesteld de begroting voor de jaren vanaf 2009 te verhogen met 5% waarvan 2,5% voor beleidsintensivering. Voor 2008 is de totale inwonerbijdrage voor de GGD vastgesteld op € 15,61. Ontwikkelingen De GGD bereidt zich voor op de invoering van het EKD en verwacht een aantal investeringen te doen en extra personele inzet nodig te hebben. Omdat de hoogte van de bijdrage van VWS nog onduidelijk is, neemt de GGD de kosten voorlopig ten laste komen van de algemene reserve. Voor de tijdelijke kosten van de invoering van het EKD is besloten om € 192.000 te onttrekken aan de algemene reserve van de GROGZ. Daarnaast is sprake van een structurele verhoging van de bijdrage van de GGD met ca. 2,5% ten behoeve van het EKD. Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord Op 26 mei 2006 heeft de gemeenteraad ingestemd met de nieuwe gemeenschappelijke regeling Regionale Ambulancevoorziening Brabant Midden-West-Noord. De gemeenschappelijke regeling werd met ingang van 1 november 2005 gerealiseerd. Hoewel de nieuwe Gemeenschappelijke regeling één organisatie is, bestaat deze uit twee aparte RAV’s, op schaal van de gelijknamige veiligheidsregio’s: RAV Midden/West-Brabant en RAV Brabant Noord. De regeling is gebaseerd op de Wet gemeenschappelijke regelingen en op de Gemeentewet. De GR RAV Brabant Midden-West-Noord heeft tot doel het verlenen of doen verlenen van ambulancezorg. Zij tracht dit doel te bereiken met alle wettelijke toegestane middelen, die daaraan een bijdrage kunnen leveren. De GR RAV Brabant Midden-West-Noord heeft tot taak: Het instellen en instandhouden van een Regionale Ambulancevoorziening ten behoeve van het werkgebied West- en Midden-Brabant en Brabant-Noord; Het instandhouden van een meldkamer ambulancezorg ten behoeve van het werkgebied Midden-en West-Brabant en Brabant-Noord; Het vaststellen en (doen) uitvoeren van het Regionaal Ambulance Plan van de regio’s Midden-en West-Brabant en Brabant-Noord; Het (doen)leveren van een bijdrage aan de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen ten behoeve van de Veiligheidsregio Midden-en West-Brabant en de Hulpverleningsdienst BrabantNoord. Bestuurlijk belang Wethouder Krook vertegenwoordigt de gemeente in het Algemeen Bestuur van GR RAV Brabant MiddenWest-Noord.
119
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Financieel belang (€ 10.039 en € 51.691 voorfinanciering) Aan de deelnemende gemeenten wordt jaarlijks een structurele bijdrage gevraagd in de kosten die niet door het College Tarieven Gezondheidszorg worden vergoed. Het betreft drie kostenposten, t.w.: Kosten als gevolg van C2000 apparatuur à € 0,105 per inwoner; Meerkosten als gevolg van de publieke rechtspositie van de medewerkers van de RAV, à € 0,159 per inwoner; Kosten als gevolg van inzet RAV in de Gemeenschappelijke Meldkamer (GMK). à € 0,114 per inwoner. Het Algemeen Bestuur heeft op 5 april 2007 besloten om voor de hele RAV regio voor een periode van 5 jaar een vast bedrag per inwoner per jaar op te nemen ter voorfinanciering van de meerkosten van de regeling bezwarende beroepen. Het bedrag is € 1,94 per inwoner inclusief indexering 2008 (Voor Drimmelen € 51.691). Indien na vijf jaar blijkt, dat op deze post een positief saldo resteert, dan zal dit saldo met de gemeentelijke bijdrage worden verrekend. Ontwikkelingen Met ingang van 1 januari 2005 is de beleidsregeling voor Functioneel Leeftijdsontslag (FLO) gewijzigd door de Nederlandse Zorgautoriteit (Nza). Als gevolg hiervan werd het vervroegd uittreden niet meer vergoed door het Nza. Naar aanleiding van een kort geding heeft het Nza begin 2006 een voorlopige overgangsregeling vastgesteld. Hierdoor worden de kosten van de medewerkers die tot en met 2004 met FLO zijn wel vergoed. Voor medewerkers die vanaf 2005 gebruik maken van de Regeling bezwarende beroepen is een beperkt budget beschikbaar gesteld. De kosten van deze regeling zijn echter beduidend hoger. Het negatieve saldo wordt gedekt door de voorfinanciering van de deelnemende gemeenten. Afhankelijk van de uitkomst van de landelijke bezwarenprocedure tegen de Nza wordt duidelijk of hier sprake zal zijn van voorfinanciering of een jaarlijkse structurele bijdrage van de gemeenten. M.b.t. de sanering van de voormalige RAV (en in verband daarmee de terugbetaling van de gemeentelijke voorfinanciering) valt op dit moment nog geen nieuws te melden. De voorbereidingen bij het College Sanering Ziekenhuisvoorzieningen zijn afgerond. Naar verwachting zal het College in de komende maanden een uitspraak doen. Werkvoorzieningschap Aanvullend werk Voor Allen (WAVA) Het doel van het werkvoorzieningschap is het uitvoeren van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) in het rechtsgebied van de Gemeenschappelijke Regeling (GR) door op een zo doelmatig mogelijke wijze de taken en bevoegdheden op het terrein van de gesubsidieerde arbeid en de arbeidsreïntegratie te behartigen. Het werkvoorzieningschap heeft voor de uitvoering van haar taken de werkmaatschappij !GO BV opgericht. Deze werkmaatschappij is onderdeel van WAVA Beheermaatschappij BV. De GR WAVA is de enige aandeelhouder van deze beheermaatschappij en kan zo sturing aan het gehele proces geven. De belangrijkste taak van de GR is toe te zien op een juiste uitvoering van de WSW. Hiertoe is met !GO een overeenkomst afgesloten (incl. verhuur onroerend goed en detachering personeel). Bestuurlijk belang Bestuurlijk belang De gemeente heeft 1 vertegenwoordiger, te weten wethouder Vos in het Algemeen Bestuur (AB) van WAVA. In dit AB zitten de portefeuillehouders van de 6 deelnemende gemeenten. In het kader van de op handen zijnde nieuwe juridische structuur van WAVA zullen in de toekomst 2 vertegenwoordigers vanuit het collge van b en w van iedere gemeente in het Algemeen Bestuur vertegenwoordigd zijn. De raad neemt hierover op 20 september a.s. een beslissing. Financieel belang De gemeente betaalt jaarlijks een bijdrage per geplaatste WSW-er. De bijdrage 2008 is begroot op € 166.917,- (73 personen) en is ca. 12% van de totale gemeentelijke bijdragen en is eveneens het aandeel waarvoor de gemeente verantwoordelijk is bij aanzuivering van eventuele tekorten. Ontwikkelingen Op 14 december 2006 heeft de gemeenteraad op grond van de resultaten van een extern bureau, de jaarrekening 2005 en de begroting 2007 van de Gemeenschappelijke Regeling Wava/Go een aantal besluiten genomen m.b.t. de financiële positie en de toekomst van de GR Wava/Go. Besloten is om de teugels aan te halen en hiermee het accent weer te leggen bij de uitvoering van de wettelijke taak, te weten het realiseren van passende arbeid en zorg voor de doelgroep. Tevens is besloten om de tekorten uit het verleden en het verwachte verlies voor 2006 aan te zuiveren en vanaf 2007 jaarlijks extra bij te dragen ter afdekking van
120
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
toekomstige tekorten. De betreffende financiële transacties zijn inmiddels in mei 2007 afgehandeld. Voorts hebben de deelnemende WAVA-gemeenten, waaronder Drimmelen, zich uitgesproken om het gemeentelijk opdrachtgeverschap als ‘preferred supplier’ te intensiveren (bijv via contract-compliance/social return). Per 1 januari 2008 treedt de nieuwe wetgeving modernisering WSW (Wet Sociale Werkvoorziening) in werking. In nauwe samenwerking met Wava/Go en de deelnemende gemeenten zullen in 2007 voorstellen ontwikkeld moeten worden voor de uitvoering van de gemoderniseerde WSW. Voor d financiele ontwikkelingen wordt verwezen naar de paragraaf Weerstandsvermogen. Natuur- en recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch Het recreatieschap behartigd het belang van bescherming en ontwikkeling van natuurschoon, het bewaren en ontwikkelen van het landschappelijk karakter en de zorg voor en ontwikkeling van de recreatie. Daartoe heeft het schap onder andere de volgende taken: het opmaken en vaststellen van beleids- en werkplannen. Advisering en leveren van medewerking aan plannen van het Overleg orgaan Nationaal Park de Biesbosch en deelnemende gemeenten. Verkrijgen van financiële middelen en subsidiëring van werken en het vaststellen van verordeningen. Bestuurlijk belang De gemeente Drimmelen heeft in het Algemeen Bestuur en in het Dagelijks bestuur één vertegenwoordiger zitten in de persoon van wethouder Vos. Op 24 mei 2007 is de gemeenteraad akkoord gegaan met de vaststelling van een nieuwe gemeenschappelijke regeling naar aanleiding van de uittreding van enkele participanten. Financieel belang (€ 27.807) De gemeente Drimmelen draagt jaarlijks op basis van de gemeenschappelijke regeling Natuur- en recreatieschap Nationaal Park de Biesbosch 25% bij in het negatieve saldo van het Natuur- en recreatieschap NP de Biesbosch. De kosten hiervoor bedragen in 2008 € 27.807 oplopend tot € 30.300 in 2010. Ten behoeve van de uitvoering en coördinatie van de beleidsgroep integrale veiligheid NP de Biesbosch ontvangt de gemeente van het recreatieschap jaarlijks een bedrag van € 4.538 op basis van het convenant beleidsgroep integrale veiligheid Biesbosch. Het Biesbosch informatie centrum te Drimmelen is door het Natuur- en recreatieschap NP de Biesbosch overgedragen aan Staatsbosbeheer. Met betrekking tot de huur is in 2001 een regeling afgesproken tussen de gemeente en het recreatieschap over betaling van de huur. De gemeente Drimmelen neemt van 2001 tot en met 2005 de kosten van de huur van de grond van het bezoekerscentrum op zich. Vanaf 2006 tot 2010 is er sprake een afbouwregeling waarbij de gemeente haar bijdrage jaarlijks met 20% vermindert tot uiteindelijk nul in 2010. Dit bedrag is geïndexeerd en voor 2007 is hiervoor een bedrag begroot van € 9.257 in 2008 € 6.295. Ontwikkelingen Onlangs zijn een aantal gemeenten uit de gemeenschappelijke regeling getreden. De Raad van de gemeente Drimmelen heeft besloten de deelname aan de GR voort te zetten. Overgebleven zijn de provincie, de gemeente Werkendam en de gemeente Drimmelen. Als grondgebiedgemeente moet de verantwoordelijkheid genomen worden en belangen behartigd worden. De gemeente kan meer haar stempel zetten op het toekomstig beleid. Halverwege 2007 zijn de gesprekken met het Hollandse Natuur- en recreatieschap en de gemeente Dordrecht weer opgang gekomen. Het streven is erop gericht om in 2010/2011 één parkschap te vormen. Sociaal Economische Samenwerking West-Brabant Op basis van een gemeenschappelijke regeling werken de achttien West-Brabantse gemeenten (ca. 677.000 inwoners) samen in het openbaar lichaam SES West-Brabant aan een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde afstemming tussen de gemeenten op de sociaal economische beleidsterreinen in de ruimste zin van het woord. Dit betreft de beleidsterreinen economische zaken, bedrijventerreinen, arbeidsmarkt & werkgelegenheid en toerisme & recreatie. Bestuurlijk belang De gemeente Drimmelen wordt door wethouder Vos vertegenwoordigt in het algemeen bestuur. Het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling SES West-Brabant wordt gevormd door de achttien West-Brabantse gemeenten. Uit het algemeen bestuur is een dagelijks bestuur van zeven leden geformeerd, dat standpunten en reacties formuleert namens de regio als resultaat van gezamenlijke afweging.
121
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Financieel belang (€ 62.301) Financiering van de gemeenschappelijke regeling vindt plaats op basis van het aantal inwoners per gemeente. Op 26 juni 2006 heeft het algemeen bestuur van SES West-Brabant besloten dat in de begroting voor 2008 wordt uitgegaan van een stijging van 2,9%. Dit betekent een bijdrage van €29.220 aan SES WestBrabant en € 33.081 aan NV REWIN. Ontwikkelingen Milieu en Afval Regio Breda (MARB) De Gemeenschappelijke Regeling Milieu en Afval heeft als doel het bewerkstelligen van een doelmatig georganiseerde en gecoördineerde afstemming tussen de gemeenten op de beleidsterreinen milieu en afval en de uitvoering van gemeenschappelijke taken op het gebied van afval, alsmede het behartigen van de belangen van de deelnemende gemeenten bij de nazorg van de Regionale Stortplaats Zevenbergen en de Afvalstoffenberging Bavel-Dorst. Bestuurlijk belang Onze gemeente wordt vertegenwoordigd door wethouder Bakker in het Algemeen Bestuur van de MARB. In dit AB zitten portefeuillehouders van de 12 aangesloten gemeenten. Financieel belang (€ 24.246) Gemeente Drimmelen betaalt jaarlijks een netto (na bcf) bijdrage van € 0,905 per inwoner. Voor 2008 resulteert dit in een begrote bijdrage van € 24.246. Binnen het kader van de transportkostenpooling (afvoer huis-aan-huis ingezamelde rest- en GFT-afval naar verwerker in Moerdijk) krijgt onze gemeente (afhankelijk van de ingezamelde en afgevoerde tonnages) in 2008 een bedrag uitgekeerd dat ligt rond de € 19.600. Ontwikkelingen Op afvalgebied loopt, via de MARB namens de aangesloten gemeenten, een onderzoek naar de ontwikkeling van de toekomstige gft-afval inzameling en verwerking in het perspectief van de beëindiging verwerkingscontracten gft-afval begin 2012. Hierbij wordt een koppeling gemaakt met de ontwikkelingen in de verwerkingstechniek (is vergisting naar duurzame energie toepassen mogelijk) in plaats van de huidige compostering en wat zijn de mogelijkheden in combinatie met torrefactie. Ook zal de inzamelmethodiek nader worden onderzocht. Gemonitord zal worden de ontwikkeling van de aanleverplicht op onderdelen (grof) huishoudelijk restafval en gft-afval. Op milieugebied is er reeds onderzoek naar de verwerking van biomassa en geluidssanering van woningen met een te hoge geluidsbelasting door wegverkeer binnen de bebouwde kom. Hier komen nog bij gebouwgebonden opties (duurzame energie), windenergie, monitoring duurzaam bouwen, natuur- en milieueducatie en luchtkwaliteit. Voormalige verbonden partijen Het beleid ten aanzien van verbonden partijen is kritisch, en elke gelegenheid die zich voordoet, wordt gebruikt om de huidige samenwerkingsvormen tegen het licht te houden. Voor de begroting 2008 zijn een aantal voormalige verbonden partijen te noemen, waarmee we nog wel een relatie hebben in 2008, maar die gericht zijn op afbouw. Havenschap Moerdijk Het doel van het havenschap is het doen aanleggen en exploiteren van een complex industrieterreinen en havens in de gemeente Moerdijk. Per 1 januari 2004 is de gemeente Drimmelen gezamenlijk met de gemeente Breda uitgetreden en is dus niet meer vertegenwoordigd. De Raad van Bestuur heeft, bij besluit van 29 maart 2004, ingestemd met het verzoek tot uittreding zonder dat een uittreedvergoeding betaald behoeft te worden. De belangrijkste voorwaarde verbonden aan het uittreden is een garantstelling voor tekorten gedurende de jaren 2004 tot en met 2008 voor een maximum van € 475.000. Regionaal Archief West-Brabant De zorg voor oudarchief is in 2004 ondergebracht bij het Regionaal Archief Tilburg (R.A.T.). Verschillende archiefdelen zijn reeds overgebracht naar Tilburg. Tot 2004 was deze archiefzorg toevertrouwd aan het Regionaal Archief West Brabant, locatie Oosterhout. Voor de gemeenschappelijke regeling is onlangs de jaar-
122
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
en liquidatierekening vastgesteld. Daar nog enkele zaken met betrekking tot personele aangelegenheden niet geheel afgerond zijn, is besloten om de gemeente Oosterhout aan te wijzen om zorg te dragen voor de uitvoering en kosten werkgeversplichten. Middels een overeenkomst zullen de kosten bij de (oud) deelnemers aan de gemeenschappelijke regeling in rekening gebracht worden. De financiële consequenties zullen naar verwachting in 2011 beëindigt zijn .Tussentijdse rapportages geven aan dat de liquidatie momenteel geen niet aanvullende financiële bijdragen.zal vergen. Volledige zekerheid over de toekomst ontbreekt. Half september 2006 heeft de gemeenteraad van Tilburg groen licht gegeven voor verzelfstandiging van de musea en archief, waaronder het Regionaal Archief Tilburg organisatorisch valt. Daarnaast hebben half november Gedeputeerden Staten van Noord-Brabant eveneens ingestemd met de verzelfstandiging. Hierop volgend is de Stichting Mommerskwartier opgericht. Naast het Regionaal Archief Tilburg vallen ook het Textielmuseum Tilburg en het Stadsmuseum Tilburg organisatorisch onder verantwoordelijkheid van de stichting. Voor de afgesloten dienstverleningsovereenkomst heeft dit geen gevolgen.
123
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
§G
Grondbeleid
Van passief naar actief grondbeleid Onder grondbeleid verstaan we het hele instrumentarium dat de gemeente ter beschikking staat om de vastgestelde ruimtelijke, en deels ook economische, doelstellingen te realiseren. Een gemeente speelt bij de uitvoering van het grondbeleid een actieve of een faciliterende rol met uiteraard diverse gradaties daartussen. Van actief grondbedrijf is sprake als de gemeente zelf gronden aankoopt, zo nodig tijdelijk beheert en vervolgens uitgeeft. Het exploitatierisico is bij een actief grondbeleid maximaal; hiertegenover staat dat substantiële winsten kunnen worden gegenereerd. In de praktijk blijkt echter dat ontwikkelaars veelal een dermate grondpositie innemen dat volledige planuitvoering door de gemeente niet mogelijk is. In Drimmelen is dit dikwijls het geval. Hierdoor wordt de gemeente in een andere, meer faciliterende rol gedwongen. De gemeente wordt dan verzocht het bestemmingsplan te herzien om het bouwen van nieuwe woningen, dan wel bedrijventerrein mogelijk te maken. In de meeste gevallen zullen overeenkomsten op grond van de exploitatieverordening met projectontwikkelaars afgesloten kunnen worden, gebaseerd op volledige verrekening van de gemeentelijke kosten en realisering van gemeentelijke doelstellingen. Het risico van planschade kan worden afgedekt door het afsluiten van planschadeovereenkomsten. Dit gebeurt veelal door tussenkomst van het grondbedrijf. Nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening i.c.m. Grondexploitatiewet Met ingang van 1 juli 2008 treedt de nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening (WRO) en het nieuwe besluit Ruimtelijke Ordening (BRO) in combinatie met de nieuwe grondexploitatiewet (GREX) in werking. Doelstelling van de nieuwe wet is een goede regeling voor kostenverhaal, binnenplanse verevening en enkele locatieeisen bij particuliere projectontwikkeling. Deze zijn dus meerledig: het duidelijk inkaderen van wettelijk privaatrechtelijk kostenverhaal; verbetering publiekrechtelijk kostenverhaal; wettelijke basis voor het stellen van locatie-eisen aan aanleg openbare ruimte; de mogelijkheid tot het stellen van eisen aan sociale huur en particulier opdrachtgeverschap. In het nieuwe wetsvoorstel is gekozen voor handhaving van het gemengde stelsel voor grondexploitatie, dus zowel een privaatrechtelijk als een publiekrechtelijk spoor. In de nieuwe grondexploitatiewet worden wel een aantal belangrijke veranderingen ingevoerd, die leiden tot verbetering van de juridische positie van de gemeente bij toepassing van het kostenverhaal. Een nieuw publiekrechtelijk instrument voor afdwingbaar kostenverhaal wordt geïntroduceerd, nl. kostenverhaal via een aan de bouwvergunning te verbinden voorschrift in plaats van via de heffing van baatbelasting. Het daadwerkelijke kostenverhaal loopt via de bouwvergunning. Een projectontwikkelaar of particulier die in een exploitatiegebied een bouwvergunning aanvraagt voor de bouw van een woning of een ander gebouw, krijgt bij de bouwvergunning een financiële bijsluiter met daarop vermeld de exploitatiebijdrage. Partijen die reeds een overeenkomst hebben afgesloten krijgen niet meer te maken met deze vorm van kostenverhaal. De overeenkomst vrijwaart hiertegen. De gemeenteraad moet binnen drie maanden na afronding van de voorziene werken of tien jaar nadat het exploitatieplan onherroepelijk is geworden een eindafrekening vaststellen. Bij de eindafrekening wordt de betaalde exploitatiebijdrage herberekend op basis van nacalculatie. Als blijkt dat een exploitatiebijdrage te hoog is vastgesteld, betaalt de gemeente het verschil terug. Om een prikkel voor de gemeente te houden om kosten te besparen na vaststelling van een exploitatieplan, is bepaald dat indien een herberekende exploitatiebijdrage meer dan vijf procent lager is dan een betaalde exploitatiebijdrage, de gemeente het verschil, voor zover het groter is dan vijf procent, naar evenredigheid terug moet betalen aan degene die ten tijde van de betaling van de bijdrage, of een gedeelte daarvan, houder was van de desbetreffende bouwvergunning. Wanneer achteraf blijkt dat de exploitatiebijdrage te laag is vastgesteld, volgt er geen verrekening. Dat risico wordt bij de gemeente neergelegd. De nieuwe wet maakt het mogelijk om locatie-eisen te stellen ten aanzien van specifieke woningbouwcategorieën (sociale woningbouw en particulier opdrachtgeverschap) en ten aanzien van de aanleg van de openbare ruimte. Wezenlijk is dat het wetsvoorstel duidelijkheid verschaft over de invulling en de reikwijdte van de gemeentelijke regiefunctie bij de uitvoering van ruimtelijke plannen. Dat zal de verhouding tussen de gemeente en particuliere exploitanten (zoals projectontwikkelaars en corporaties) ten goede komen.
124
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
De gemeente Drimmelen heeft een forse ambitie op het gebied van de woonomgeving, wat met name resulteert in een taakstelling van 600 te bouwen woningen voor de periode 2005- 2008 en een taakstelling voor de periode tot 2015 van nog eens 425 woningen. Daarnaast wil de gemeente Drimmelen een actievere rol gaan spelen in het kader van het doelgroepen beleid (met name starters en senioren). Voorgenomen is dan ook om een actievere grondpolitiek te gaan voeren. Hierbij dient echter rekening gehouden te worden dat een op een groot aantal locaties reeds posities zijn ingenomen door andere partijen, waarmee de mogelijkheden tot een actieve grondpolitiek, zeker op de korte termijn, worden beperkt. Vanwege de beperkte gemeentelijke grondpositie en de toename van de financiële risico`s is de omvang van de reserve grondbedrijf, middels de resultaatsbestemming van de jaarrekening 2005 (zie programmarekening 2005, § G Grondbeleid) vergroot. In de op 14 april 2005 door de raad vastgestelde grondnota is het beleidskader en de spelregels voor de gemeentelijke grondpolitiek. In 2005 is een start gemaakt met de implementatie van deze grondnota, welke implementatie de komende jaren tot verdere uitvoering zal komen. Bouwactiviteiten in 2008 Hiervoor wordt verwezen naar het programma Ruimte en Wonen. Financiële positie grondexploitatie Ten behoeve van de bepaling van het weerstandsvermogen voor de grondexploitatie zijn de verwachte financiële risico’s voor de plannen in beeld gebracht. Daarbij is uitgegaan van drie mogelijke scenario’s, namelijk een laag, een gemiddeld en een hoog risico. Het gemiddelde scenario houdt rekening met de meest waarschijnlijke ontwikkeling van een plan. Bij een laag scenario wordt ervan uitgegaan dat de kans dat een bepaald risico zich voordoet gering is, terwijl een hoog risico rekening houdt met een sombere, maar niet geheel onrealistische ontwikkeling. Aan de uitkomsten liggen in alle gevallen aannames ten grondslag. Bij plannen waarvoor nog geen exploitatieberekening is vastgesteld en de ontwikkeling dus nog niet vast ligt, kan de gemeente bezien hoe de omvang van de risico’s te beperken is. De inschattingen leiden uiteraard tot uiteenlopende resultaten. Deze worden vervolgens afgezet tegen de hoogte van de weerstandscapaciteit. Van de plannen waar de gemeente gronden in eigendom heeft, zijn -voorzover mogelijk- hierna de resultaten van de risicoscenario’s in beeld gebracht. Met plannen in exploitatie (onderhanden werk) worden plannen bedoeld waarvoor een exploitatieberekening is vastgesteld. Plannen
Resultaten risicoscenario’s per 1-1 2008 in €
Plannen nog niet in exploitatie
Laag risico
Gemiddeld Hoog risico risico
Burg. Smitsplein Af: reeds voorziening getroffen
-1.080.000
-1.097.000 -1.211.000
1.040.000
1.040.000 1.040.000
Aanvullend nodig voor Burg. Smitsplein
-40.000
-57.000
-171.000
Geraniumstraat
0
-167.000
-183.000
Resultaten plannen niet in exploitatie
-40.000
-224.000
-354.000
Totale resultaten risicoscenario’s
-40.000
-224.000
-354.000
Dorpstraat Drimmelen Lage Zwaluwe West Vierendeel- , Prinsenpolderstraat
Met de bedragen die van een minteken zijn voorzien zijn nadelige saldi aangeduid. Ter toelichting is hierop te vermelden: Voor het plan Burgemeester Smitsplein is bij de opstelling van de jaarrekening 2006 uitgegaan van een gemiddeld scenario van € 13.000. Verder is er bij de jaarrekening 2005 reeds rekening gehouden met een verlies op dit project van € 1.040.000, waarvoor destijds een voorziening is getroffen. Het nu berekende meer nadelige resultaat van € 57.000 voor het gemiddelde risico wordt vooral veroorzaakt door opschorting in tijd van het plan, waardoor extra rentekosten worden toegerekend. Bij inschatting van de risico’s is uitgegaan van verschillende scenario’s met de nog definitief vast te stellen bijdrage van de participanten aan de gemeente per te verkopen woning. De uitkomst daarvan kan effect hebben op de verliesprognoses.
125
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Voor ‘Dorpstraat Drimmelen’ is er van uitgegaan dat te ontwikkelen planvarianten in alle gevallen tot een kostendekkende exploitatie leiden. Momenteel is nog niet bekend hoe de ontwikkeling van dit plan zal zijn. Dat laatste geldt bij de samenstelling van de paragraaf grondbeleid eveneens voor de plannen Oranjeplein, De Ligne, Vierendeelstraat / Prinsenpolderstraat (Made West), Dahliastraat 75a/76 en in mindere mate voor Zwaluwe West. Prognoses betreffende de realisatie zijn derhalve nog niet te maken. Voor het plan Zwaluwe West wordt mogelijk boekwinst gerealiseerd over de inbreng van de eigen grond van de gemeente in dit plan. Deze boekwinst zal in het project worden geïnvesteerd. Daar nog te weinig inzicht bestaat zijn nog geen prognoses gemaakt van een financieel resultaat per project. De uitkomsten van de verschillende risicoscenario’s zijn aanzienlijk. Uit een oogpunt van voorzichtigheid wordt daarbij uitgegaan van het hoge risicoscenario. Het gaat dan om het volgende: Burg. Smitsplein € 171.000 Geraniumstraat 183.000 Totaal verwachte negatieve planresultaten € 354.000 Als buffer dient de reserve grondexploitatie. Daarmee kunnen risico’s voortvloeiend uit de ondernomen activiteiten worden opgevangen. De omvang van de reserve grondexploitatie beliep per 31 december 2006 Rentebijschrijving 2007 Voordelige resultaten grondexploitatie 2007 Storting Reserve ‘bovenwijkse voorzieningen’ (verslechtering resultaat Grondbedrijf) Saldo per 31 december 2007
€ 5.126.715 153.801 377.278 -/- 102.441 € 5.555.353
Rentebijschrijving 2008 Nadelige resultaten grondexploitatie 2008 Storting Reserve ‘bovenwijkse voorzieningen’ (verslechtering resultaat Grondbedrijf) Storting in de reserve “groenfonds” (verslechtering resultaat Grondbedrijf) Saldo per 31 december 2008
156.041 -/- 293.964 -/- 93.096 -/-1.718 € 5.322.616
Verder zijn er in de bijlage ‘Nieuw beleid, nog niet opgenomen in de begroting’ nog een aantal claims opgenomen ten laste van de ‘reserve Grondbedrijf’: 2008 2009 Invoering Authentieke basisregistratie – BSN 180.000 120.000 Project omgevingsvergunning 100.000 Milieubeleidsplan : a. duurzaamheidscan 10.000 290.000 Totaal claims 2008 en 2009 -/- € 410.00 Daarnaast wordt nog een financieel risico gelopen over enkele plannen zolas reeds eerder aangegeven -/- € 354.000 Totale vrije reserve per 31 december 2008
€ 4.558.616
Hieruit kan worden geconcludeerd dat de grondexploitatie een gezonde financiële positie heeft. Naast de genoemde afdekking van risico’s wordt een buffer aangehouden van € 1 miljoen voor het opvangen van eventuele tegenvallers. De overige beschikbare middelen kunnen worden gebruikt voor het realiseren van taakstellingen in het kader van de woningbouw of voor bedrijventerreinen. Deze speelruimte wordt nodig geacht om faciliterend op te kunnen treden op de grondmarkt. Daarbij valt te denken aan het leveren van een geldelijke bijdrage dan wel het afdekken van lasten c.q. een strategische aankoop door de gemeente. Verder is onzeker wat de nieuwe grondexploitatiewet voor risico’s teweeg brengt. De vele onzekerheden die er op dit moment nog aan vastzitten zijn nog niet geheel helder. De reserve van het grondbedrijf dient de komende tijd intact te blijven om de toekomstige verliezen c.q. risico’s op te kunnen vangen en de gemeente de gelegenheid te geven om een actievere rol te spelen in de grondpolitiek.
126
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Naast de reserve grondbedrijf beschikt de gemeente over een reserve “fonds bovenwijkse voorzieningen”. Er zijn criteria voor dit fonds vastgesteld (dient nog bekrachtigd te worden door een raadsbesluit), waaraan wordt getoetst voor een onttrekking uit dit fonds. Vooruitlopend op de definitieve vaststelling van criteria zijn in het jaar 2007 een tweetal claims uit dit fonds door de gemeenteraad goedgekeurd: Aanleg skatebaan aan de Rode Vaart te Terheijden (€ 45.000, raadsvergadering 20-9-2007) Uitbreiding parkeerplaatsen in de diverse wijken (€ 75.000, raadsvergadering 20-9-2007). Structureel € 11.000 voor oplossen parkeerproblematiek vanaf 2009 De stand per 31 december 2006 Rentebijschrijving 2007 Stortingen 2007 (vanuit de diverse projecten)
€ 503.275 15.098 102.441 € 620.814
Afname aanleg skatebaan Terheijden Afname uitbreiding parkeerplaatsen diverse wijken Saldo per 31 december 2007
-/- 45.000 -/- 75.000 € 500.814
Rentebijschrijving 2008 Stortingen 2008 (vanuit de diverse projecten) Saldo reserve “Fonds Bovenwijkse voorzieningen” per 31 december 2008
15.024 93.096 € 608.934
In de raadsvergadering van 12 april 2007 is ingestemd met de rood-met-groen koppeling middels het oprichten van een reserve “groenfonds”. De opslagen voor storting in deze reserve op de grondprijzen gelden 2 voor uit te geven grond voor woningbouw/bedrijventerrein op uitbreidingslocaties van € 5,-- per m . Voor uit te 2 geven grond voor woningbouw/bedrijventerrein op inbreidingslocaties is vastgesteld op € 2,-- per m . Bij diverse projecten, waarbij de overeenkomsten zijn afgesloten in 2007, maar de lasten c.q. baten in 2008 m2 verwezenlijkt worden is reeds rekening gehouden met deze bovengenoemde opslagen per . Dit resulteert voor het jaar 2008 in een storting van € 1.718. Daarnaast heeft de gemeente agrarische gronden in eigendom welke verpacht worden (21.28.27 ha), welke gronden uit een oogpunt van voorzichtigheid zijn afgewaardeerd naar € 2.50 per m2.
127
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
§H
Grote projecten
Projectomschrijving
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Projectopdracht
Uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Verantwoordelijk: Projectleider Portefeuillehouder
J. van den Hoogen Beleidsmedewerker Maatschappelijke Aangelegenheden wethouder K. Krook
Middeleninzet
WMO voorzieningen gehandicapten, WMO huishoudelijke verzorging
Planning
Activiteiten: Start WMO-loket Verstrekking individuele voorzieningen Uitvoering cliëntenparticipatie Opstellen visie WMO Opstellen 4-jarig beleidsplan Uitvoeren jaarlijks klanttevredenheidsonderzoek
Communicatie
Op website wordt laatste informatie over WMO verstrekt. Bij beleidsontwikkeling en -uitvoering worden Platform en alle relevante organisaties betrokken.
Voortgangsrapportage
Per 2007 wordt uitvoering gegeven aan de Wet Maatschappelijke Ontwikkeling (WMO). Op grond van de aanbesteding huishoudelijke zorg, verordening en beleidsregels WMO wordt uitvoering gegeven aan de nieuwe gemeentelijke taak m.b.t. hulp bij het huishouden. Deze nieuwe taak brengt financiële risico’s met zich mee, die nog moeilijk in te schatten zijn. Het beschikbare budget is met € 110.186 verhoogd als gevolg van een hogere rijksuitkering (junicirculaire 2007). Met betrekking tot de personeelsinzet per 2008 heeft het college besloten (28-82007) om de indicatiestellingen hulp bij het huishouden in eigen beheer uit te gaan voeren in plaats van inhuur van het CIZ. Het vierjarig beleidsplan WMO is in concept vastgesteld door het college (28-8-2007) en vrijgegeven voor inspraak. In het kader van de inspraak worden naast platform WMO ook diverse klankbordgroepen actief benaderd. Het beleidsplan wordt eind 2007 ter besluitvorming aan de raad worden aangeboden.
2008 U U U U U U
2009 U U U U U U
2010 U U U U U U
2011 U U U U U U
128
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Projectomschrijving
Ontwikkeling haven Lage Zwaluwe
Projectopdracht
Verbetering infrastructuur haven Lage Zwaluwe. Fase 1 bestaat uit: - een nieuwe westelijke ontsluitingsweg - het Dega-terrein - een sta-caravanterrein en - de oostelijke havenkom. Fase 2 (ontwikkeling van de Louisepolder en de westelijke kop van de haven) wordt overgelaten aan particulier initiatief, uiteraard binnen door de gemeente vast te stellen randvoorwaarden Voor Fase 3 (ontwikkeling buitenhaven) worden geen initiatieven genomen.
Verantwoordelijk: Projectleider Portefeuillehouder
R. Smolders M. Vos
Afd. Grondgebied Wethouder
Middeleninzet
Bij raadsbesluit van 25 februari 1999 is besloten om de bestemmingsreserve in te zetten voor verbetering van de infrastructuur. De stand van de reserve per 1 januari 2008 is begroot op € 209.755,--. Insteek is om het project -buiten de inzet van de bestemmingsreserve- budgettair neutraal te laten verlopen.
Planning
Activiteiten: Overleg belanghebbenden en mogelijke ontwikkelaars
2008 1e halfjr.
Start Ruimtelijke procedure
2e halfjr.
2009
2010
2011
Communicatie
Voortgangsrapportage
De haven van Lage Zwaluwe kan in de West Brabantse Waterrand tussen Bergen op Zoom en Geertruidenberg voor toerisme en recreatie een rol van betekenis spelen. Hiertoe dient de ruimtelijke kwaliteit een impuls te krijgen. In 2001 is op basis van ambities, gebiedskwaliteiten en haalbaarheidsperspectief een ruimtelijke visie ontwikkeld, waarin de noodzakelijke kwaliteitsimpuls wordt nagestreefd. Hierin is voor (recreatief) wonen, vaart, voorzieningen, bedrijven en verkeer een programma opgesteld. Begin 2007 is de gemeenteraad akkoord gegaan met het gepresenteerde toekomstbeeld voor de binnenhaven en de Louisepolder. Sindsdien vinden gesprekken plaats met individuele belangenpartijen en zijn bijeenkomsten gehouden voor bepaalde doelgroepen. Binnenkort vindt overleg plaats met de provincie. Daarna zal het toekomstbeeld worden uitgewerkt tot een definitieve visie die ter goedkeuring aan de gemeenteraad wordt aangeboden. Er wordt naar gestreefd om medio 2008 een bestemmingsplanprocedure voor (een deel van) het gebied op te starten. Daarnaast wordt waarschijnlijk een vrijstellingsprocedure conform artikel 19 lid 1 WRO opgestart om de aanleg van de ontsluitingsweg en de ontwikkeling van het Dega-terrein versneld uit te kunnen voeren. Afhankelijk van voorbereidingstijd (aanpassingen ruimtelijk model, bestuurlijk besluitvormingstraject, planologische procedures, ontwikkelen bouwplannen etc..) en een gefaseerde uitvoering, kan naar verwachting eind 2009 gestart worden met de uitgifte van het deelgebied Dega-terrein. Belangrijke ontwikkelingen voor fase 2 en 3 zullen zo mogelijk worden meegenomen in fase 1.
129
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Projectomschrijving
Herstructurering Oranjeplein Terheijden
Projectopdracht
Herstructurering van het Oranjeplein welke voorziet in de realisatie van een nieuwe school; een bibliotheek; de vervanging van bejaardenwoningen alsmede de realisering van starters- en doorstroomwoningen.
Verantwoordelijk: Projectleider Portefeuillehouder
F. Veldkamp H. Bakker
extern ingehuurd wethouder
Middeleninzet
Uitgangspunt is dat het plan financieel budgettair neutraal te realiseren is. De woningbouw moet dienen als financiele drager van het plan. Samenwerking met woningstichting Volksbelang
Planning
Activiteiten: Start RO-procedure Realisatie voorzieningen Realisatie woningbouw
2008 U/A
2009
2010
2011
U U
U U
U U
Communicatie
Structureel overleg doelgroepen/belanghebbenden `t Carrilion; website; raadsbrieven Coordinatieteam grote projecten
Voortgangsrapportage
De gemeente Drimmelen heeft in samenwerking met woningbouwvereniging Volksbelang het initiatief opgepakt om te komen tot herontwikkeling van een aantal gebieden nabij het Oranjeplein te Terheijden. De aanleiding voor deze herontwikkeling is enerzijds gelegen in basisschool Zonzeel, gesitueerd in een schoolgebouw dat verouderd is en in functioneel opzicht ook niet meer voldoet aan de eisen cvan deze tijd. Nieuwbouw van de basisschool is nodig om in de toekomst op een goede manier te kunnen onderwijzen. Anderzijds is een cluster van 16 seniorenwoningen aan de Brabantstraat sterk verouderd. De bouwtechnische staat van de woningen is slecht, waardoor Volksbelang het voornemen heeft deze woningen te slopen en nieuwbouw te plegen. De twee bovengenoemde initiatieven vormen de basis van het project , maar in de loop van de tijd zijn meer deelgebieden betrokken geraakt. De bibliotheek heeft aangegeven interesse te hebben in verplaatsing richting Oranjeplein en de bebouwing van het voormalig politiebureau en twee belendende woningen kunnen eveneens bij de ontwikkeling worden betrokken. Hiermee wordt het gehele Oranjeplein onderwerp van studie en kunnen kansen voor het plein worden benut. Ook de gymzaal is verouderd en er ontstaat een probleem door gezamenlijke kleedruimte van zwemmers en gebruikers van de gymzaal. Vanaf december 2006 vindt een stedenbouwkundige studie plaats om te komen tot een ruimtelijk samenhangend beeld op en om het Oranjeplein met bijzondere aandacht voor de diverse functies die binnen het plangebied gesitueerd dienen te worden. Uitgangspunt daarbij is het versterken van de ruimtelijke structuur van het plangebied en het verbeteren van een aantal voorzieningen. Het Oranjeplein dient hierbij een centrale positie in te nemen. In de gebieden buiten het Oranjeplein staat de woonfunctie centraal. De eerste helft van 2007 is benut om nadrukkelijk in samenspraak met de betrokken maatschappelijke groeperingen (klankbordgroep) in beeld te brengen of op basis van bovengenoemde uitgangspunten een maatschappelijk, ruimtelijk en financieel en haalbaar plan te realiseren valt. Het streven was er op gericht om nog voor de zomer van 2007 naar buiten te kunnen treden met een plan wat aan alle gestelde uitgangspunten voldeed. Met name over de financiële haalbaarheid van het plan vindt op dit moment discussie plaats. Afhankelijk van de uitkomsten daarvan zal de planologische procedure kunnen worden opgestart. In het op dit moment in procedure zijnde bestemmingsplan kern Terheijden (ligt ter goedkeuring bij de provincie) is voor het projectgebied een wijzigingsbevoegdheid opgenomen.
130
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Projectomschrijving
Herinrichting Burgemeester Smitsplein
Projectopdracht
Herinrichting van het Burg. Smitsplein d.m.v. het realiseren van 51 woningen (27 huurwoningen en 24 koopwoningen), dit alles met de partners Woningstichting Volksbelang en Dura Vermeer Bouw BV
Verantwoordelijk: Projectleider Portefeuillehouder
C. segeren H. Bakker
Afd. Grondgebied Wethouder
Middeleninzet
De gemeente brengt haar eigendommen in, bestaande uit de bebouwing met ondergrond en het plein als ondergrond voor bebouwing inclusief overdekte parkeerruimte en als ondergrond voor de infrastructurele werken. Als tegenprestatie ontvangt de gemeente bij de start van de uitvoering van het project voor de inbreng van haar gronden een koopsom van € 1.675.000,--
Planning
Activiteiten: Procedure RO starten Start realisatie woningbouw
2008 U/A U
2009
2010
2011
U
U
U
Communicatie
Overleg partners/doelgroepen Coordinatieteam grote projecten `t Carrilon; website
Voortgangsrapportage
De gemeente heeft een winkelpand met daarboven gelegen woningen in eigendom aan het Burgemeester Smitsplein te Made en heeft zich ten doel gesteld tot herinrichting van een groot deel van het Burgemeester Smitsplein over te gaan. Daarmee wordt een ruimtelijke kwaliteitsimpuls gegeven aan deze projectlocatie. Er zullen binnen het project 51 huur- en koopappartementen worden gerealiseerd. Het op 1 februari 2007 door de raad vastgestelde bestemmingsplan ligt ter goedkeuring bij Gedeputeerde Staten. Medio 2007 is door de provincie de door de gemeente ingediende subsidieaanvraag in het kader van het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) gehonoreerd. Het bedrijft een subsidiebijdrage van ongeveer € 180.000,-. De tussen en met de partijen opgestelde samenwerkingsovereenkomst wordt beoordeeld op juridische en fiscale aspecten en zal naar verwachting in het 4e kwartaal van 2007 worden ondertekend. Naar verwachting zal medio 2008 worden gestart met daadwerkelijke uitvoering van het plan.
131
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Projectomschrijving
Ruimtelijke kwaliteitsimpuls gebied ten westen van de kern Lage Zwaluwe.
Projectopdracht
Kwaliteitsimpuls door gevarieerde woningbouw (277 woningen) alsmede het realiseren van nieuw te bouwen sporthal, zorgcentrum, winkelvoorzieningen en een brede school.
Verantwoordelijk: Projectleider Portefeuillehouder
H. v. Steenoven H. Bakker
Afd. Grondgebied Wethouder
Middeleninzet
In het kader van voorfinanciëring zijn in het verleden gelden voor dit project beschikbaar gesteld (RB 27 januari 2004 € 50.000,--). Doelstelling is om het project budgettair neutraal te laten verlopen. Ook van de Provincie is een vergoeding ontvangen in het kader van de "Ruimte voor Ruimte" regeling. Definitieve afrekening met de Provincie moet nog plaatsvinden.
Planning
Activiteiten: Vaststelling bestemmingsplan Start bouwactiviteiten incl.voorzieningen
2008 O/A
2009
2010
2011
U
U
U
Communicatie
Inspraakprocedure heeft inmiddels plaatsgevonden. - Informatie burgers via informatieavonden, internet en gemeente-pagina in `t Carrilon. - Overleg met direct belanghebbenden en instellen van een klankbordgroep. - Stuurgroep met extern betrokkenen. - Gezamenlijke commissievergaderingen Inwonerszaken en Grondgebied. - Raadsbrieven en coördinatieteam
Voortgangsrapportage
De gemeenteraad heeft in 2003 besloten tot ontwikkeling over te gaan van het gebied ten westen van de kern Lage Zwaluwe met als doel een ruimtelijke kwaliteitsimpuls geven aan de kern Lage Zwaluwe. Deze bestaat naast gevarieerde woningbouw o.a. uit de nieuwbouw van een sporthal, zorgcentrum, winkelvoorzieningen en de realisatie van een Brede school. Op dit moment verkeren de onderhandelingen met de bouwcombinatie, bestaande uit Woningstichting Goed Wonen te Lage Zwaluwe en Woningstichting WSG te Geertruidenberg, over het aangaan van een exploitatieovereenkomst voor de realisatie van de projectlocatie in een afrondende fase. Naar verwachting kan, onder voorbehoud van instemming door de gemeenteraad, nog dit jaar tot ondertekening van de exploitatieovereenkomst worden overgegaan. Inmiddels is met de pachter overeenstemming bereikt over beëindiging van de pachtovereenkomst. Daarin worden tevens afspraken gemaakt over het ter plaatse uitvoeren van bodemonderzoeken ten behoeve van het ontwerp bestemmingsplan. Er wordt naar gestreefd nog dit jaar besluitvorming te laten plaatsvinden over het aangaan van de exploitatieovereenkomst met de bouwcombinatie en de (door)levering van gronden van de Dienst der Domeinen en de gemeente aan de bouwcombinatie. Zowel aan de nieuwbouw van het zorgcentrum als de sporthal is bestuurlijk hoge prioriteit toegekend. Voor de nieuwbouw van het zorgcentrum en van de sporthal worden daarom gelijktijdig met de bestemmingsplanprocedure afzonderlijke ruimtelijke ordeningsprocedures doorlopen teneinde vooruitlopend op het nieuwe (onherroepelijke) bestemmingsplan met de nieuwbouw van het zorgcentrum en de sporthal te kunnen starten. Let wel, deze vrijstellingsprocedures kunnen pas worden opgestart, op het moment dat alle noodzakelijke onderzoeken voor het moederplan zijn doorlopen.
132
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Projectomschrijving
Implementatie omgevingsvergunning
Projectopdracht
Binnen de daarvoor gestelde wettelijke termijn van 1 januari 2008 de omgevingsvergunning (op basis van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) implementeren in de organisatie op een wijze die recht doet aan het uitgesproken ambintieniveau.
Verantwoordelijk: Projectleider Portefeuillehouder
K. van der Spek H. Bakker
Middeleninzet
Bij de begroting 2008 is een bedrag van € 100.000,- ingebracht (nieuw beleid: dekking uit Grondbedrijf).
Planning
Activiteiten: Fase 1: Scan uitvoeren naar welke aanpassingen en veranderingen noodzakelijk zijn. Fase 2: Implementatiefase
Afd. Grondgebied Wethouder
2008 O
2009
2010
2011
O/U
Communicatie
Communicatie zal ter ondersteuning van het project en ter verkrijging van draagvlak actief plaatsvinden o.a. door het opstellen van een communicatieplan.
Voortgangsrapportage
Op het gebied van vergunningverlening gaat er de komende jaren veel veranderen. Men wil af van de verschillende soorten vergunningen, zoals de milieuvergunning en de bouwvergunning. Op rijksniveau is men daarom bezig met het vormgeven van de zogeheten omgevingsvergunning. De beoogde datum voor inwerkingtreding van de omgevingsvergunning, officieel Wet Algemene bepalingen omgevingsrecht geheten, was aanvankelijk 1 januari 2008. Inmiddels is de verwachte ingangsdatum 1 januari 2009 geworden. Voor gemeenten is het de bedoeling dat zij vanaf de invoeringsdatum met deze omgevingsvergunning gaan werken. In deze omgevingsvergunning komen de verschillende vergunningen, ontheffingen en vrijstellingen op het gebied van wonen, bouwen, ruimte, natuur en milieu samen. In de toekomst is er voor het realiseren van een fysiek project (bouw, aanleg, oprichten, gebruik en sloop) niet alleen één vergunning maar ook, één loket, één bevoegd gezag, één procedure, één bezwaar- en beroepsprocedure en één handhaver. Het realiseren van het kunnen afgeven van een omgevingsvergunning brengt nogal wat organisatorische, administratieve en juridische veranderingen met zich mee. Verder zullen de betrokken medewerkers (vergunningverleners, handhavers, juridisch medewerkers, medewerkers RO, medewerkers burgerzaken, medewerkers Openbare Werken (rioleringen)) de nodige kennis op moeten doen over deze omgevingsvergunning. Vanwege het verwachtte uitstel van de invoeringsdatum, de hoge werkdruk in de organisatie gekoppeld aan de verhuisperikelen, is besloten om eerst in het 4e kwartaal van 2007 (oktober / november) concreet met het traject om tot invoering van dit organisatiebrede project te starten. In het derde kwartaal van 2007 zijn bij vier externe partijen offertes aangevraagd. Begin 2008 zullen dan de consequenties die dit heeft voor de gemeente Drimmelen in beeld worden gebracht (afhankelijk van ambitieniveau) en wordt bekend welke aanpassingen en veranderingen noodzakelijk zijn. Ook de raad(scommissie) zal hierbij worden betrokken. Implementatie in de organisatie zal verder in 2008 plaatsvinden.
133
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Projectomschrijving
Authentieke basisregistraties
Projectopdracht
De gemeente krijgt binnen nieuwe wetgeving de verantwoordelijkheid voor een drietal basisregistraties: adressen, gebouwen en personen en voor de uitvoering van de Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke beperkingen (Puberr).
Verantwoordelijk: Projectleider Portefeuillehouder
H. Gelevert G. de Kok
Afd. Grondgebied Burgemeester
Middeleninzet
Er is een voorbereidingskrediet (restant) beschikbaar van € 100.000,-. Bij de begroting zal voor de jaren 2008 en 2009 extra middelen worden gevraagd, te weten € 180.000,- en € 120.000,- (dekking uit Grondbedrijf).
Planning
Activiteiten: Fase 2: Voorbereiding implementatietraject Fase 3: Vaststellen oplossingsrichtingen Fase 4: Referentiebestand / interne distributie Fase 5: Uitbouw Fase 6: Verankering / Uitwisseling
2008 O/U O O/U O/U O/U
2009
2010
2011
U
Communicatie
Communicatie zal ter ondersteuning van het project en ter verkrijging van draagvlak actief plaatsvinden o.a. door het opstellen van een communicatieplan.
Voortgangsrapportage
Vanuit het project “Andere Overheid” is het inrichten van basisregistraties voortgekomen. Alle overheden moeten gegevens uit de Basisregistraties (o.a. BRA (adressen), BGR (gebouwen), Kadaster, Bedrijven enz) straks gebruiken in alle werkprocessen: éénmalige opslag, meervoudig gebruik. Het administratieve effect hiervan is dat adres- en gebouwengegevens van hoge kwaliteit, meer actueel en uitwisselbaar zijn. Het maatschappelijk effect is ondermeer dat fraude beter kan worden voorkomen en bestreden, gegevens sneller beschikbaar zijn voor de handhaving van de openbare orde en veiligheid, de efficiency binnen de overheid kan worden verbeterd en er een betere dienstverlening mogelijk is voor de burgers. Per 1-1-2009 moeten alle gemeenten een Basisregistratie Adressen (BRA) en een Basis Gebouwen Registratie (BGR) ingevoerd hebben; het worden twee authentieke registraties, wat inhoudt dat er brondocumenten ten grondslag liggen aan de opgeslagen gegevens: als er geen brondocument is dan zal er ook geen gegevens van een gebouw of adres in de authentieke registraties worden opgenomen. Gemeenten worden de bronhouders van de gebouwen- en adresgegevens en alle overheidsinstellingen (inclusief de gemeente zelf) moeten vanaf 1 juli 2009 verplicht gebruik gaan maken van deze gegevens. Begin 2007 is een bestandsvergelijking gemaakt om een beeld te krijgen van de vervuiling van de database, de gemeentelijke basisadministratie voor personen (GBA), die als primair bestand dient om te komen tot een authentieke basisregistratie adressen en gebouwen. In het kader van het verplichte gebruik van basisregistraties zal de GBA op termijn gebruik moeten gaan maken van de adresgegevens uit de BRA. In de GBA zal dan geen eigen adressenbestand meer zijn opgenomen, maar zal er gebruik worden gemaakt van de authentieke adressen uit de BRA. Voor onze gemeente zal in het 4e kwartaal van 2007 een Plan van Aanpak (PvA) worden opgesteld waarin naast een activiteitenplanning ook de personele en financiële aspecten onderdeel van uitmaken. De gemeenten in West-Brabant worden bij het invoeringstraject ondersteund door een projectleider van het ministerie van VROM en komen samen in een contactgroep. Vergeleken met andere gemeenten lopen we wat betreft het invoeringstraject in de pas (een enkele gemeente heeft al een PvA opgesteld, de meeste bereiden dit voor). Vanwege andere prioriteiten, verhuizing enz. is de laatste maanden (te) weinig tijd aan het project kunnen worden besteed. Gelet op de aansluitdatum is er nog maar een beperkte periode om alle werkzaamheden te verrichten en aansluitgereed te zijn. Van belang in dit verband is om te melden dat in augustus een EGEM-i quick-scan heeft plaatsgevonden, waarbij vanuit het ministerie ondersteuning wordt gegeven door EGEM-i om te komen tot de ondersteuning bij de invoering van de digitale overheid (E-gemeente). Uit de intake rapportage komt naar voren dat het van belang wordt geacht dat er een goede en heldere structuur en projectverantwoordelijkheid wordt vastgesteld bij de aanpak van de BAG.
134
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Naast voldoende voldoende financiële middelen zal er ook voldoende personele capaciteit moeten worden vrijgemaakt om de implementatie van BAG in de organisatie te bewerkstelligen. Immers medewerkers van diverse afdelingen zullen nog in 2007 en zeker in 2008 in voldoende mate vrijgemaakt moeten worden om taken in het kader van het project adequaat te verrichten. Als alternatief kan externe capaciteit worden ingehuurd. Gelet op het feit dat het een wettelijke taak betreft is dit wel noodzaak. Opgemerkt kan nog worden dat in de gemeente Drimmelen (nog) niet beschikt over een vastgoed of Geoinformatieplan. Het meest gebeurt vanuit een ad hoc vraag, bij voorbeeld om bepaalde koppelingen tot stand te brengen of bepaalde specifieke problemen op te lossen. Daarbij vindt de invulling dan vanuit de praktijk plaats. Een inhoudelijke benadering vooraf vindt niet of nauwelijks plaats. Tegen die achtergrond zou het wel goed zijn als er een vastgoedvisie zou worden ontwikkeld en vastgelegd. Ook hierbij is het een probleem dat dit allemaal naast het normale werk moet gebeuren.
135
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
136
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Bijlagen
137
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
138
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Bijlage 1 Recapitulatie Realisatie 2006 Relatie met de burger Veiligheid Openbare ruimte Verkeer en vervoer Economische zaken Jeugd en jongeren Ruimte en wonen Zorg Milieu Sociale Infrastructuur Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
Resultaat
Raming 2007
Begroting 2009
2010
2011
3.139.648
3.583.525
3.575.933
3.531.527
3.481.308
3.414.995
1.842.911
1.803.300
1.972.358
2.025.959
2.046.064
2.077.914
5.928.886
3.679.148
4.049.532
4.355.089
4.431.310
4.494.174
675.752
663.818
679.457
689.105
685.514
685.826
330.223
252.738
262.879
262.348
235.080
2.326.387
2.464.958
2.614.279
2.591.138
2.600.812
11.298.5952.450.490
2008
371.588
485.924
870.337
422.675
458.914
450.102
3.648.410
5.510.368
5.607.390
5.651.822
5.701.426
5.755.808
197.828-
54.788-
136.075-
130.626-
134.599-
139.083-
3.237.357
3.447.981
3.097.113
3.149.226
3.178.011
3.198.326
10.127.445-
21.775.886-
22.438.356-
23.051.270-
23.289.809-
23.762.237-
4.615-
479.335-
588.375-
988.283-
328.825-
-
De gepresenteerde cijfers betreffen de saldi van het betreffende programma. Een positief cijfer is per saldo een kostenpost. Een negatief cijfer is een inkomstenpost.
139
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
140
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
Bijlage 2 Stortingen & onttrekkingen reserves 2008 Toevoeging aan reserves 1 Rentebijschrijving reserves 2 Reserve herziening bestemmingsplannen 3 Reserve Grondbedrijf - Bovenwijkse voorziening/Groenfonds
471.435 40.500 94.814 606.749
4 5 6 7 8 9 10 11
Onttrekkingen uit reserves Reserve inconvenientenuitkering Intergas Reserves ter dekking van kapitaallasten onderwijs Reserves ter dekking van kapitaallasten gemeentehuis Reserves ter dekking van overige kapitaallasten Reserve Grondbedrijf - Resultaat Grondbedrijf Reserve Grondbedrijf - Invoering Authentieke basisregistratie - BSN Reserve Grondbedrijf - Project Omgevingsvergunning Reserve Grondbedrijf - Duurzaamheidscan
82.262 216.567 191.987 210.894 388.778 180.000 100.000 10.000 1.380.489
Per saldo onttrekking
773.740
Toelichting: 1. Rentebijschrijving reserves In de nota en reserves en voorzieningen is vastgesteld dat op alle reserves m.u.v. de reserve BCF, rente wordt bijgeschreven met een rentepercentage van 3%. Middels de eerste Bestuursrapportage 2007 is in het kader van de Optimalisering besloten tot het uitzonderen van meerdere reserves, omdat de reserves van toereikende omvang zijn. 2. Reserve herziening bestemmingsplannen In het kader van het BBV mogen immateriële activa, zoals kosten van bestemmingsplannen, niet meer worden geactiveerd en moeten dus ten laste van de exploitatie worden genomen. Om kostenschommelingen te voorkomen is hiervoor een bestemmingsreserve gevormd. Jaarlijks wordt hierin en vast bedrag gestort en de werkelijke kosten worden hieruit onttrokken. 3./8./9./10/11. Reserve Grondbedrijf Op basis van de exploitatieramingen wordt de reserve Bovenwijkse voorzieningen en het Groenfonds gevoed met een bedrag van € 94.814,-. Daarnaast is het geprognosticeerd exploitatieresultaat over 2008 € 388.778 nadelig, welke onttrokken wordt uit de algemene bedrijfsreserve Grondbedrijf. Tevens wordt uit deze algemene reserve bedragen ontrokken ter dekking van de projecten invoering Authentieke basisregistratie-BSN (€ 180.000), project Omgevingsvergunning (€ 100.000) en Duurzaamheidsscan (€ 10.000). Voor een uitgebreide toelichting zie de bijlage ‘Ontwikkelingen na Berap-1 2007’ 4. Reserve inconveniëntenuitkering Intergas Het doel van deze reserve is derving van de jaarlijkse inkomsten uit de inconveniëntenuitkering door Intergas op te vangen. Intergas keerde tot 2002 aan zijn aandeelhouders, waaronder de gemeente Drimmelen, jaarlijks een zogenaamde inconveniëntenuitkering uit als vergoeding voor het hebben van ondergrondse leidingen in de gemeente. Deze uitkering bedroeg jaarlijks € 82.000. Medio 2002 heeft Intergas deze uitkering afgekocht en deze afkoopsom is in deze reserve gestort en hieruit wordt jaarlijks (tm 2016) een bedrag van € 82.262 onttrokken ten gunste van het begrotingssaldo. 5. Algemene onderwijshuisvesting Doel van deze reserve is de onderwijshuisvesting binnen wettelijke kaders te waarborgen. Tot en met 2007 werd een vast bedrag gestort ter dekking van toekomstige kapitaallasten onderwijsgebouwen. Bij vaststelling van het IHP is besloten tot het beëindigen van de jaarlijkse storting; de onderwijsinvesteringen worden, evenals alle andere investeringen, opgenomen in de investeringsprognose. De vrijvallende gelden worden nu
141
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
gebruikt ter dekking van de nieuwe kapitaallasten. De reserve is nu van voldoende omvang om de kapitaallasten van de oude onderwijsinvesteringen te dekken. 6. Reserve ter dekking van kapitaallasten gemeentehuis Betreft onttrekkingen uit reserves ter dekking van de kapitaallasten Herinrichting omgeving gemeentehuis (raadsbesluit 27 oktober 2005) en voorbereidingskrediet (ver)nieuwbouw gemeentehuis (raadsbesluit 28 juni 2001). 7. Reserve ter dekking van overige kapitaallasten Dit betreft onttrekkingen uit de Algemene Reserve en het grondbedrijf. De belangrijkste activa waarop de onttrekkingen betrekking hebben zijn: Brandweerkazerne, gemeenschapshuis Drimmelen, Structuurvisie W.R.C.D. en nieuwbouw gemeentehuis.
142
Concept Programmabegroting 2008 gemeente Drimmelen
143