JANUARI 2012
PGB BEELD P E N S I O E N M AG A Z I N E
Herstel dekkingsgraad blijft achter
Uitwerking pensioenakkoord
niet voor 2014 verwacht Pensioenfonds Kartonnage naar PGB
INHOUD 4 Herstel dekkingsgraad blijft achter
8 Uitwerking pensioenakkoord niet voor 2014 verwacht
10 Interview met... Wil de Bruin (gepensioneerde)
12
4
8
Kartonnage naar PGB
16 Interview met... Roelfien Munnikes (werkgever)
20 Over de ‘scheiding’ van PGB en GBF
22 Interview met... Pieter Kerssemakers (deelnemer)
24 Ontwikkeling pensioen sterk afhankelijk van herstel vertrouwen in Europese politiek
PGBBEELD
12 2 JANUARI 2012
16
27 Column: Een sprookje...
Frans de Haan, bestuursvoorzitter PGB namens werknemers (FNV/KIEM)
VOORWOORD Er gaat geen week voorbij of de ontwikkeling van de
Problemen stapelen zich op. De risico’s in de obligatie-
pensioenen is in het nieuws. Nederland heeft één van de
portefeuille nemen toe en de aandelenbeurzen vertonen
beste pensioenstelsels ter wereld. En toch moet er iets
een dalende trend. Pensioenfondsen moeten niet alleen
veranderen. Wat is er dan precies aan de hand?
meer reserveren, er komt nu ook onvoldoende geld binnen om de pensioenen op langere termijn te kunnen
Buffers verdampt
uitbetalen.
Sinds 2008 gaat het slecht met de economie. De kredietcrisis zorgde voor een wereldwijde recessie. Eerst hadden
Aanvullende maatregelen als herstel achterblijft
vooral banken daar last van. Die werden met een kapi-
De dekkingsgraad die eind 2013 wettelijk op ongeveer
taalinjectie van de overheid overeind gehouden. Pen-
105% moet uitkomen, staat al een tijdje onder de 100%.
sioenfondsen bleven dankzij hun buffers overeind maar
Als het niet lukt om op tijd dat niveau te bereiken, moet
zagen hun reserves wel verdampen omdat de beurzen
het fonds aanvullende maatregelen nemen. Theoretisch
sterk daalden.
kan dan worden gekozen uit meer premie vragen, risicovoller beleggen, de pensioenregeling aanpassen of de
Meer reserveren
pensioenen verlagen. Of een combinatie van maatregelen.
Vervolgens verlaagden de overheden de rente wereldwijd
Het bestuur heeft uitgezocht dat alleen meer premie
om de economie te stimuleren. Dat was nodig om uit de
heffen, het probleem niet oplost. Aanpassen van de pen-
recessie te komen. Een lage rente maakt het immers aan-
sioenregeling levert ook weinig op omdat dat alleen iets
trekkelijk om te investeren. De beurzen veerden op en
voor de toekomst regelt. En risicovoller beleggen is ook
daar konden de pensioenfondsen van profiteren. De ver-
geen reële optie. De kans op een korting zou daardoor
liezen van 2008 konden worden weggewerkt. De lage
aanzienlijk toenemen. En fondsen die zich in een herstel-
rente had voor pensioenfondsen echter ook een negatief
situatie bevinden, mogen bovendien niet zomaar meer
effect. Er moest meer geld worden gereserveerd voor de
risico nemen. Blijft over verlaging van de pensioenen. Dat
uitbetalingen van de pensioenen.
lost het probleem wel op, maar is voor deelnemers en pensioenontvangers een pijnlijke ingreep.
Nog meer reserveren Ondertussen bleek uit onderzoek dat Nederlanders in de
Het korten van pensioen is op dit moment nog niet aan
toekomst stukken ouder zullen worden dan eerder werd
de orde, maar het komt wel dichterbij. Als de economie
verwacht. Voor u wellicht goed nieuws, maar voor een
niet aantrekt en het herstel van de dekkingsgraad uit-
pensioenfonds niet. In 2008 reserveerde PGB in verband
blijft, zal PGB de pensioenen moeten verlagen. De beslis-
met de stijgende levensverwachting al 4% van de waarde
sing daarover wordt in de loop van het eerste kwartaal
van de pensioenen extra. In 2009 werd dat 7% en in 2010
genomen.
bijna 9%. Die 9%, het gaat dan over bijna één miljard euro (op 11 miljard), is niet meer beschikbaar voor verho-
In tegenstelling tot veel andere fondsen zit PGB nu nog
ging van de pensioenen.
aan de goede kant van de streep. Maar gevaar dreigt. In dit PGB Beeld, ons eerste pensioenmagazine, leest u daar
Achterblijvende rendementen
meer over.
En daar komt nu de eurocrisis overheen. De regeringsleiders van de landen uit de Europese Unie hebben struc-
Met vriendelijke groet,
turele maatregelen tot nu toe steeds voor zich uitgescho-
Frans de Haan
3 JANUARI 2012
PGBBEELD
ven. Daardoor is het vertrouwen van beleggers weg.
HERSTEL DEKKINGSGRAAD
BLIJFT ACHTER In 2011 is de dekkingsgraad van PGB gedaald van 112,6% (eind juni) naar 95,8% (16 december). De dekkingsgraad zou eind 2011 minimaal 98,1% moeten zijn om nog tijdig (eind 2013) de wettelijk verplichte grens van 105% te kunnen bereiken. De schuldencrisis binnen de Europese Unie veroorzaakt op de financiële markten veel onrust. De rente die al laag was, is nog verder gedaald. Pensioenfondsen gebruiken die rente om de waarde van de pensioenen te berekenen. Een fonds moet daardoor meer geld opzij zetten om bij een lagere rente in de toekomst toch genoeg in kas te hebben voor de uitbetaling van de pensioenen. De laatste maanden zijn door het negatieve sentiment ook de koersen op de aandelenmarkten gedaald. Het rendement op de totale beleggingsportefeuille van PGB was tot en met november desondanks met 2,2% positief. Hoewel het belegd vermogen is gestegen van € 10,9 miljard (eind juni) naar € 11,4 miljard (16 december) daalde de dekkingsgraad fors. De voorziening pensioenverplichtingen steeg in dezelfde periode namelijk veel harder: van € 9,7 miljard naar € 11,9 miljard. Bij een verdere verslechtering van de economie en achterblijvend herstel van de dekkingsgraad zal het bestuur aanvullende maatregelen moeten nemen. Daarbij sluit dat het verlagen van de pensioenen niet uit. Het fonds heeft in het derde kwartaal van 2011 het risicoprofiel en het financieel beleid
PGBBEELD
opnieuw vastgesteld. Het koos ervoor om minder risico te nemen in het beleggingsbeleid. 4 JANUARI 2012
Ruud Degenhardt, bestuursvoorzitter van PGB namens werkgevers (KVGO) : ‘De financiële crisis komt nu dichtbij. De economie raakt geïnfecteerd, de banken spelen op
ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD 120,0%
safe en via de pensioenfondsen merken veel pensioen-
115,0%
gerechtigden het al in hun portemonnee. Ook PGB kan
110,0%
dit jaar de pensioenen niet compenseren voor de prijsont-
105,0% 100,0%
wikkeling. Dat is uiterst vervelend voor onze deelnemers.
95,0%
De koopkracht loopt immers al een aantal jaren op rij
90,0%
terug. In vergelijking met de grootste pensioenfondsen
85,0%
van Nederland, waarvan de dekkingsgraad tussen de 85 en 95% ligt, staat PGB er relatief beter voor. Toch is ook
MVEV
Herstelplan
Werkelijk herstel
Minimum Herstelpad
de situatie bij PGB niet zonder gevaar. In januari of uiterlijk februari zullen we beoordelen of op basis van de stand van 31 december 2011 het herstel naar 105% (eind 2013) nog volgens plan verloopt. Is dat niet het geval,
stelde risicokader wordt 50% van de beleggingen voort-
dan komt het verlagen van de pensioenen dichterbij. We
aan aangehouden in obligatieportefeuille bestaande uit
kunnen deze rekening niet doorschuiven naar de jongere
hoogwaardige staatsobligaties (32%) en bedrijfsobliga-
generaties.’
ties met de gemiddelde status A+ (18%). De andere 50% van het vermogen wordt belegd in aandelen (30%) en
Financieel beleid en risicoprofiel opnieuw
alternatieve beleggingen (20%). Tot die laatste behoren
vastgesteld
onroerend goed (6%), infrastructuur (5%), grondstoffen
PGB heeft in de eerste helft van 2011 aan de hand van
(4%) en inflatie gelinkte obligaties (5%).
een studie zijn risicoprofiel en het financieel beleid
Per saldo belegt PGB minder in aandelen en wordt geko-
opnieuw vastgesteld en afgestemd op het draagvlak en
zen voor obligaties met een lager risico. Over de uitkom-
de doelstellingen van het fonds. De verhouding tussen
sten van de studie en de herijking van het risico- en
pensioengerechtigden en premiebetalende deelnemers
beleggingsbeleid heeft het bestuur overleg gevoerd met
verschuift. Inmiddels telt het fonds meer pensioengerech-
deelnemersraad en verantwoordingsorgaan.
tigden dan deelnemers. Het fonds wordt daardoor nog afhankelijker van het beleggingsrendement. Als uitgangs-
Korting mogelijk en toeslagregeling aangepast
punt voor het beleggingsbeleid heeft het bestuur op
In overleg met de deelnemersraad heeft het bestuur
basis van de financiële positie van eind 2010 gesteld,
besloten dat kortingen op de pensioenen als uiterste red-
dat de koopkracht van de pensioenen bij een normale
middel kunnen worden ingezet om de dekkingsgraad
ontwikkeling van de financiële markten over 15 jaar gemeten minimaal zou moeten uitkomen op ongeveer 90%. Per jaar loopt de koopkracht dan gemiddeld toch al terug met ongeveer 0,70% bij een gemiddelde verwachte prijsstijging van 2%. Als dit scenario zich voordoet dan worden de pensioenen jaarlijks dus gemiddeld met 1,3% verhoogd. Voor deze langetermijnambitie moet het fonds beleggingsrisico nemen. Zonder het rendement uit de beleggingen zou het pensioen veel lager zijn en de premie aanzienlijk hoger. (Het gemiddeld rendement van PGB vanaf 1970 tot en met 2010 bedroeg 6,6%.) Risico nemen betekent echter ook onzekerheid over de uitkomst van het pensioen en zelfs een kans op een korting. Risicobeperkend beleid In het beleggingsbeleid is nu een mix gekozen, die iets minder risico met zich meebrengt, maar ook naar verwachting een lager gemiddeld rendement op de lange termijn (5,8% versus 6,0%). Rekening houdend met de
Ruud Degenhardt, bestuursvoorzitter PGB namens werkgevers (KVGO)
5 JANUARI 2012
PGBBEELD
samenstelling van het deelnemersbestand en het vastge-
Herstel dekkingsgraad blijft achter
tijdig op het minimum vereiste niveau te krijgen.
RICHTLIJN DEKKINGSGRAAD EN ONTWIKKELING PENSIOEN
De opgebouwde aanspraken van deelnemers en gewezen deelnemers en de uitkeringen van pensioen-
Bij een dekkingsgraad:
kan uw pensioen zich als volgt ontwikkelen:
ontvangers gaan dan allemaal omlaag. Voorgenomen
onder 105%
in het uiterste geval korting van pensioen
kortingsbesluiten worden op basis van de stand van
van 105% tot 115%
compensatie van eventuele korting + geen toeslag
de dekkingsgraad aan het einde van een jaar ter
van 115% tot 130%
gedeeltelijke toeslag over prijsinflatie van maximaal 4%
advisering voorgelegd aan de deelnemersraad. De
van 130% tot 140%
100% toeslag over prijsinflatie met maximum van 4%
maatregel wordt eerst aangekondigd en een jaar
van 140% tot 150%
100% toeslag over prijsinflatie zonder maximum
later, als de omstandigheden niet verbeteren, door-
van 150%
100% toeslag over prijsinflatie zonder maximum + inhaaltoeslag + loonindex
gevoerd. Als PGB begin 2012 een kortingswaarschuwing zou afgeven, wordt de verlaging in de maand april 2013 voor het eerst doorgevoerd. Een eventuele korting kan bij een dekkingsgraad tussen de 105 en 115% weer ongedaan worden gemaakt voor zover het herstelplan dat toestaat. Degenhardt: ‘We hebben eerst beoordeeld of er andere middelen waren om ons financiële probleem op te lossen, zoals verhoging van de premie of door aanpassing van het beleggingsbeleid. Maar dat bleek niet het geval. Een andere keus is er dus niet. We hebben ook besloten om de Richtlijn dekkingsgraad en ontwikkeling pensioen bij te stellen. Deze richtlijn geeft als advies aan het bestuur om de toeslagverlening te hervatten als de dekkingsgraad het niveau bereikt van 115%. Tot nu toe was dat 120%. Door deze verschuiving is de koopkrachtverwachting voor onze deelnemers op de langere termijn iets verbeterd.
PGBBEELD
De nieuwe richtlijn ziet er nu als volgt uit:
6 JANUARI 2012
Toelichting: PGB heeft de ambitie om een pensioenregeling te verzorgen waarbij de pensioenrechten van deelnemers en pensioenontvangers, nu en in de toekomst, kunnen worden uitbetaald en waarbij de koopkracht zoveel als mogelijk door middel van toeslagen op peil wordt gehouden. Ligt de dekkingsgraad gedurende drie jaar onder de 105% dan kan het bestuur besluiten om de pensioenen te korten. De korting zal zodanig zijn dat het fonds weer voldoet aan de wettelijk vereiste dekkingsgraad van 105%. Voorgenomen kortingsbesluiten worden op basis van de stand van de dekkingsgraad aan het einde van een jaar ter advisering voorgelegd aan de deelnemersraad. Bij een dekkingsgraad tussen de 105 en 115% wordt een eventuele korting ongedaan gemaakt voor zover het herstelplan dat toestaat. Tussen het moment van korten en het ongedaan maken ervan zit minimaal een jaar. Wanneer de pensioenen vaker zijn gekort, zal de korting die als eerste is doorgevoerd, als eerste weer worden gecompenseerd. Om voor compensatie van de korting in aanmerking te komen moet de (gewezen) deelnemer of de pensioengerechtigde zowel op het moment dat de korting werd doorgevoerd als op het moment van het ongedaan maken ervan bij het fonds ingeschreven zijn. Zolang de dekkingsgraad onder de 115% ligt, adviseert de richtlijn om de pensioenen niet te verhogen. Vanaf 115% tot 130% zou gedeeltelijke verhoging van de pensioenen mogelijk zijn en vanaf 130% volledige aanpassing met een maximum van 4,00%. Als de prijzen in een jaar met 2,00% stijgen, geeft de richtlijn bij een dekkingsgraad van 125% aan dat de pensioenen met 10/15 van 2,00% = 1,33% zouden kunnen stijgen. Bedraagt de dekkingsgraad bijvoorbeeld 120% dan zou 5/15 van 2,00% = 0,67% aan verhoging gegeven kunnen worden. Wanneer de dekkingsgraad het niveau van 140% heeft bereikt, kan het bestuur besluiten tot volledige toeslagverlening waarbij het maximum wordt losgelaten. Indien de dekkingsgraad minimaal 12 maanden achtereen boven de 150% uitkomt, adviseert de richtlijn tot het inhalen van in het verleden gemiste verhogingen en/of tot aanpassing van het pensioen op basis van de cao-loonstijging. Om voor inhaaltoeslag in aanmerking te komen moet de deelnemer of de pensioengerechtigde zowel op het moment dat de toeslag niet werd verleend als op het moment van inhalen bij het fonds ingeschreven zijn. De achterstand die als eerste is ontstaan, wordt ook als eerste weer ingehaald. Het recht op inhaaltoeslag vervalt 20 jaar na het ontstaan van de achterstand. Het gaat om achterstanden die zijn ontstaan na 2003. Door de inhaaltoeslag en de compensatie van een eventuele korting te geven over de waarde van de actuele aanspraken worden de aanspraken die ná het in te halen jaar zijn opgebouwd eveneens verhoogd.
KORT
FRANCHISE EN MAXIMA PENSIOENREGELING GRAFIMEDIA 2012
NIEUWS
De franchise voor 2012 voor de pensioenregeling van de grafimediabranche is vastgesteld op € 14.041,80 (261 dagen x € 53,80). De stijging van de franchise loopt gelijk op met de loonindex. De franchise is het deel van het inkomen waarover geen pensioenpremie wordt afgedragen en waarover dus ook geen pensioenopbouw plaatsvindt omdat de deelnemer bij pensionering van de overheid een AOW-uitkering ontvangt. Door de franchise op het brutoloon in mindering te brengen, komt men bij de
VOORWAARDELIJK EXTRA PENSIOEN TOEGEKEND AAN GEBOORTEJAREN 1953 EN 1954
pensioengrondslag. Daarover wordt premie betaald en pensioen opgebouwd.
Het voorwaardelijk extra pensioen
●
de werknemer is op het moment
van deelnemers aan de pensioen-
van toekenning PGB-deelnemer,
Het maximum salaris waarover in de
regelingen voor de grafimedia en
werkzaam in de grafimedia of bij
grafimedia pensioen kan worden
de Persgroep* die zijn geboren in
Persgroep Nederland en was dat
opgebouwd bedraagt in 2012
1953 en 1954 wordt per 1 januari
ook op 31 december 2005 en
€ 50.064. De maximum pensioen-
2012 onvoorwaardelijk toegekend.
1 januari 2006;
grondslag komt daarmee in 2012 op
het pensioenfonds beschikt over
€ 36.022,20 = € 50.064 – € 14.041,80.
Voor de regeling wordt jaarlijks 2%
●
pensioenpremie betaald. Voor het
voldoende financiële middelen om
onvoorwaardelijk toekennen van
de aanspraken te zijner tijd toe te
het voorwaardelijk pensioen voor
kennen. Als dat niet het geval is,
de geboortejaren 1955 en later is er
dan blijven de al toegekende aan-
de tijd tot 2021. Het fonds loopt
spraken behouden.
In andere branches dan die van de grafimedia en reprografie gelden andere afspraken.
momenteel één geboortejaar voor op schema.
Met de aanvullende opbouw over de achterliggende diensttijd wordt
Met ingang van 1 januari 2006 is in
extra pensioen opgebouwd om te
de basispensioenregeling voor de
zijner tijd desgewenst eerder met
grafimedia en Persgroep Nederland
pensioen te gaan. De VUT is immers
de jaarlijkse opbouw verhoogd. Het
komen te vervallen voor degenen
Stand 16 december 2011
percentage waarmee deelnemers
die na 1949 geboren zijn. Het beleid
Dekkingsgraad
pensioen kunnen opbouwen, is
is erop gericht om ieder kalenderjaar
Rendement
: 2,2%
indertijd in de grafimedia van 1,55
het voorwaardelijk pensioen van
Belegd vermogen
: € 11,4 miljard
naar 1,75% gegaan, en bij Persgroep
twee geboortejaren onvoorwaarde-
Nederland van 1,75% naar 1,95%.
lijk te maken. Meer informatie over
Vanaf 1970
Daarnaast ontvangt men over achter-
de voorwaarden vindt u op onze
Gemiddeld rendement : 6,6%
liggende grafische of daaraan gelijk-
website.
Aan toeslag verleend : 86,5% *
PGB FINANCIEEL : 95,8%
gestelde dienstjaren vanaf het 22e lijk extra opbouw: per dienstjaar 0,20%. De voorwaarden voor toekenning van de extra pensioenaanspraken zijn:
* Werknemers in dienst van de Persgroep Nederland en andere werkgevers (Young & Connected, Springer Media, Talent en Result, Prometheus, NRC Media Groep, AD Nieuwsmedia, Unieboek Boekerij, AW Bruna Uitgevers) die niet verplicht verzekerd zijn bij PGB, nemen ook deel aan de Persgroepregeling bij PGB.
* Het percentage geeft de verhouding weer tussen de cumulatieve toeslagen die het fonds vanaf 1970 tot en met 2011 heeft verleend en de cumulatieve prijsindex vanaf 1970 tot en met 2011. De pensioenen stegen in die periode met 360% en de prijzen met 416%.
7 JANUARI 2012
PGBBEELD
jaar tot 1 januari 2006 voorwaarde-
UITWERKING PENSIOENAKKOORD NIET VOOR 2014 VERWACHT Het veelbesproken Pensioenakkoord over de toekomstige ontwikkeling van de AOW en aanvullende pensioenen is goedgekeurd door de sociale partners en de Tweede Kamer. Wetgeving wordt nu voorbereid. Dat gaat nog even duren. Minister Kamp verwacht de invoering niet voor 2014. Hij heeft aangegeven in ieder geval ook te gaan praten met jongerenorganisaties.
De studiecommissie pensioenen grafimedia werkte aan een advies voor een toekomstbestendige pensioenregeling voor deze sector bij PGB. De commissie zou bij haar werkzaamheden rekening houden met de afspraken die in het Pensioenakkoord zouden worden gemaakt. Omdat de uitwerking opschuift, zal ook de studiecommissie later advies uitbrengen.
Afspraken over de AOW In het Pensioenakkoord is afgesproken dat de AOWleeftijd in 2020 van 65 naar 66 jaar gaat. En in 2025 waarschijnlijk naar 67 jaar. De beslissing daarover valt in 2015. De AOW-uitkering wordt aangepast aan de stijging van de cao-lonen. Daarnaast wordt de uitkering vanaf 2013 jaarlijks extra verhoogd met 0,6%. Wie met 65 jaar stopt en een latere AOW-ingangsleeftijd heeft, ontvangt 6,5% minder AOW-pensioen per eerder gestopt jaar. Door de extra verhoging van de AOWbedragen met 0,6% kunnen werknemers desgewenst met 65 jaar stoppen met werken zonder daar financieel al te veel bij in te schieten. Wie langer doorwerkt krijgt per jaar 6,5% meer. Er komt verder een fiscale regeling (de werkbonus) waardoor mensen met lagere inkomens en zware beroepen eerder kunnen stoppen met werken
PGBBEELD
zonder dat de uitkering al te veel wordt gekort.
8 JANUARI 2012
Uitwerking pensioenakkoord niet voor 2014 verwacht
Afspraken over het aanvullend pensioen
Stabiele premie
De opgebouwde pensioenen bij aanvullende pensioen-
In het Pensioenakkoord is afgesproken om de pensioen-
regelingen zoals PGB die verzorgt, moeten toekomst-
premie zoveel mogelijk stabiel te houden. Zou de levens-
bestendiger worden. Dat kan door de uitkering en de
verwachting bijvoorbeeld verder stijgen, dan gaat niet de
pensioenleeftijd te koppelen aan de (stijgende) levensver-
premie omhoog maar wordt de uitkering verlaagd of de
wachting en door een goede balans te kiezen tussen de
pensioenleeftijd verschoven. Onder bepaalde omstandig-
risico’s in de beleggingen en het behouden van de moge-
heden kunnen cao-partijen met betrekking tot de risico’s
lijkheid om de pensioenen te kunnen verhogen in ver-
op de financiële markten een uitzondering maken en
band met de stijging van de prijzen.
overeengekomen om tijdelijk een hogere of lagere premie te vragen.
Afweging rendement en risico
In de praktijk betekent dit dat pensioenfondsen die een
Evenwichtige verdeling lusten en lasten
hoge mate van zekerheid aan hun deelnemers willen
Het blijft belangrijk om de lusten van een pensioenrege-
geven, minder ruimte hebben om de pensioenen jaarlijks
ling (de opbouw, de uitkering en de verhoging voor
te verhogen. Fondsen die meer risico nemen, hebben op
gestegen prijzen) en de lasten (de premie en eventuele
de lange duur meer ruimte voor toeslagverlening maar
kortingen) eerlijk over de generaties te verdelen. Pen-
ook meer kans om tussentijds te moeten korten.
sioenfondsen mogen de risico’s niet doorschuiven naar toekomstige generaties.
Werkgevers en werknemers in het bestuur van pensioenfondsen gaan over deze afweging. In het akkoord wordt
Afspraken over levensloop/vitaliteit
aangegeven dat over de gekozen balans tussen rende-
Wie op 31 december 2011 meer dan € 3.000 op zijn levens-
ment en risico duidelijk moet worden gecommuniceerd.
looprekening heeft staan, mag op dezelfde voorwaarden
Vaste rekenrente in plaats van dagrente
korting van ongeveer € 200 per jaar vervalt vanaf 2012
De dagrente die nu wordt gebruikt om de waarde van de
(dit is de extra korting op de te betalen belasting).
pensioenverplichtingen te berekenen wordt mogelijk ver-
Het levensloopsaldo kan in 2013 mogelijk ook worden
vangen door een meer vaste rekenrente. Deze rekenrente
doorgestort naar vitaliteitssparen. Vitaliteitssparen moet
moet meer stabiliteit opleveren voor de dekkingsgraad.
nog door de beide Kamers worden behandeld en goedge-
Nu moeten pensioenfondsen de waarde van de pen-
keurd. Zoals het er nu uitziet, kan met deze nieuwe spaar-
sioenen berekenen aan de hand van een door De Neder-
regeling per jaar maximaal € 5.000 fiscaal voordelig wor-
landsche Bank voorgeschreven rente. Deze rente schom-
den gespaard en in totaal maximaal € 20.000. De
melt sterk. Als de rente laag staat, heeft dat grote
besteding is vrij. Vanaf het jaar dat een deelnemer op
gevolgen. In het derde kwartaal van 2011 is de dekkings-
1 januari 62 jaar is, geldt echter een beperking van het
graad bij PGB bijvoorbeeld gedaald met ongeveer 17
maximaal jaarlijks op de nemen bedrag van € 10.000. Hier-
procentpunt. Terwijl er door het rendement op de beleg-
mee wordt deeltijdpensioen bevorderd en voltijdspen-
gingen meer geld in kas was. De rente wordt door de
sioen beperkt. Wie minder dan € 3.000 op de levensloop-
overheden kunstmatig laag gehouden om de kans op
rekening heeft staan, kan het tegoed in 2012 opnemen of
economische groei niet te frustreren.
in 2013 onbelast doorstorten naar vitaliteitssparen.
9 JANUARI 2012
PGBBEELD
doorsparen. Alleen de opbouw van de levensloopverlof-
PGBBEELD interview met...
Wil de Bruin een gepensioneerde aan het woord
Leeftijd: 65 Burgerlijke staat: getrouwd, twee zoons, grootvader van vier kleinkinderen In de VUT: op z’n 62,5e Met pensioen: sinds april 2011
Werkgever aan het woord...
Deelnemer aan het woord...
PGBBEELD
“Dat je in plaats van toeslagen, ook wel eens gekort zou kunnen worden, daar dacht je echt nooit aan.” 10 JANUARI 2012
“Meer informatie hoef ik echt niet. Ik kan alles vinden wat ik wil weten.” interview met... Wil de Bruin (gepensioneerde)
Het gepensioneerde bestaan
maal op de hoogte. Meer informatie hoef ik echt niet. Ik
“Ik ben er in totaal, dus VUT en pensioen, nu bijna drie
kan alles vinden wat ik wil weten.”
jaar uit. Maar ik verveel me niet. Ik ben druk met vrijwilligerswerk op de voetbalclub (GJS, de Gorkumse Jonge
Korten ja/nee?
Spartanen). Maandag-, woensdag- en vrijdagochtend ben
“Die dekkingsgraad is nu toch zoiets als 97%? Ik hou ’t
ik op de club, en zaterdag sowieso de hele dag. Ik zit in
wel een beetje bij. Maar ja, wat doe je d’r aan. Voor mij is
de onderhoudsploeg, doe van alles! Heb meer dan dertig
het goed geregeld. En als ik word gekort is dat ook niet
jaar in het bestuur gezeten. Dat doe ik niet meer. Maar
meteen een ramp. Maar voor mensen met een AOW en
de club gaat nog steeds voor alles.”
klein pensioen is het allemaal wel moeilijk hoor. Je zal maar een huur van € 600 hebben, en samen € 1.200 AOW
Grafische carrière
krijgen plus een beetje. Dan moet je wel goed kijken wat
“Ik begon op m’n vijftiende in een drukkerij, meteen van
je nog kan doen.
de ULO. Eén dag naar de grafische school in Utrecht als leerling handzetter en vier dagen werken (bij Romijn &
Vijf jaar geleden hadden we met z’n allen geen idee dat
van der Hoff in Gorinchem). Later ging ik naar een druk-
je nog wel eens gekort zou kunnen worden. Je dacht er
kerij in Hardinxveld (Tuijtel) als boekdrukker/nabewerker.
nooit aan. Pensioen was iets voor later. En stond gewoon
Het leukste vond ik eigenlijk het nabewerken: vouwen,
vast. Het was goed geregeld. Zéker in de grafische sector!
snijden dat soort dingen. Ik heb een mooie tijd gehad.
Daar ging je helemaal vanuit. Dat je in plaats van toesla-
Maar je bent er snel uit hoor. Ze vergeten je ook als je
gen, ook wel eens gekort zou kunnen worden, daar dacht
niet meer werkt. Is niet erg, dat hoort erbij.”
je echt nooit aan.”
Vervroegd uittreden
Pensioenbeleid
“Ik had er met 58 jaar wel uit gewild. Dat kon als je veer-
“Met meer risico beleggen voor een hoger pensioen? Of
tig dienstjaren had. Nou die had ik. Maar die regel werd
minder risico en dan een lager pensioen? Ik heb geen
toen net afgeschaft. Ik kon er uiteindelijk wel met 60 uit,
idee! Ik hou me daar ook niet mee bezig. Ik zie het wel.
maar dan kreeg ik 39% salaris… dat was natuurlijk geen
Ik kan er toch niks aan doen. Staken kan ik niet meer, heb
optie! Met 61 jaar kreeg je 59% en met 62 liep het op naar
ik trouwens nooit gedaan. Ik heb geen invloed op wat er
70%. Dat laatste heb ik toen gekozen, en omdat ik nog
gaat gebeuren. En of het pensioen wel of niet meegaat
een half jaartje doorwerkte kreeg ik er 14% bij, vanwege
met de prijsstijging, dat zegt me ook niet zoveel. Ik maak
het grote aantal dienstjaren. Dus ik mag niet klagen.”
me nog geen zorgen.”
Pensioeninformatie
Een goed pensioenfonds
“We zijn destijds naar de pensioendag in Nunspeet
“Wanneer is een pensioenfonds goed? Als het kan garan-
geweest. Nuttig? Mwah! Ik had me er goed in verdiept.
deren dat de deelnemers een redelijke uitkering krijgen!
Als je wilt kun je alles op internet vinden. De site van PGB
Maar ja… wat is redelijk? Het wordt minder. Ik lees de
was ook altijd heel volledig. Het aanvragen van het pen-
kranten, ik hou ’t allemaal wel bij. Ik zou niet graag in de
sioen ging heel makkelijk. Ik ben helemaal niet zo handig
schoenen van die pensioenbestuurders staan. Wat moet
met computers. Maar dit was prima te doen. Wat mij
je? Het zijn lastige keuzes. Maar ik maak me er maar niet
betreft was zo’n voorlichtingsdag helemaal niet nodig
te druk om. Ik heb ’t nu goed, samen met m’n vrouw. We
geweest. Ik stop verder alle informatie altijd in een la. En
hebben veel vrije tijd en kunnen eigenlijk doen wat we
eens per twee maanden ga ik met mijn vrouw om de tafel
willen. Dat is toch heerlijk?”
11 JANUARI 2012
PGBBEELD
zitten om alles goed te bestuderen. Dan ben ik weer hele-
KARTONNAGE
NAAR PGB Het Pensioenfonds voor het Kartonnage- en Flexibele Verpakkingenbedrijf (K&FV) brengt zijn pensioen-
Bestuursvoorzitter Cas Broere van pensioenfonds K&FV geeft aan dat het samengaan van K&FV met PGB wordt ingegeven door continuïteitsoverwegingen met betrek-
regeling onder bij PGB. De fondsen zijn dat overeen-
king tot de governance en prijs-kwaliteitverhouding voor
gekomen na eerder de intentie daartoe te hebben
de pensioentoezegging. ‘Er worden steeds hogere eisen
uitgesproken. Na goedkeuring van de overeenkomst
gesteld aan de deskundigheid en beschikbaarheid van bestuurders en aan de besturing bij pensioenfondsen, die
door de deelnemersraden, de cao-partners en toezicht-
vanwege het verschil in schaalgrootte voor ons moeilijker
houders gaan het vermogen, de pensioenaanspraken en
en alleen tegen grotere (financiële) inspanningen te reali-
ingegane pensioenen nu per 1 januari 2012 over. Het
seren zijn. Na verschillende scenario’s intensief onderzocht te hebben, kwamen we uit bij PGB. Het daar inge-
belegd vermogen van K&FV bedraagt circa € 550
zette veranderingsproces, dat onder meer geleid heeft
miljoen. Bij het fonds zijn circa 25.000 werknemers
tot het aantrekken van experts voor vermogensbeheer en
voor hun pensioen verzekerd van wie 5.250 actief,
risicomanagement, het benoemen van bestuursleden met een professionele achtergrond en de instelling van een
3.500 pensioengerechtigd en ruim 16.000 premievrij
bestuursbureau, biedt goede waarborgen voor een toe-
(gewezen deelnemers).
komstgerichte bestuursstructuur. Belangrijk is ook dat wij onze deelnemers door aansluiting bij een groter collectief een verbeterde prijs-kwaliteitverhouding kunnen bieden. Zo betalen werkgevers en deelnemers voor hun bestaande pensioentoezegging vanaf 1 januari 2012 ongeveer 3% minder aan premie. En als gevolg van de
PGBBEELD
hogere dekkingsgraad van PGB is op langere termijn de
12 JANUARI 2012
Pensioenfonds Kartonnage brengt pensioen bij PGB onder
kans op toeslagverlening groter en de kans op een korting van de pensioenen kleiner.’
Ruud Degenhardt (links), bestuursvoorzitter PGB en Cas Broere, bestuursvoorzitter pensioenfonds K&FV.
Verbreding draagvlak De overeenkomst tot onderbrengen van de pensioenregeling past voor Ruud Degenhardt (bestuursvoorzitter PGB) in het streven van het fonds om het draagvlak in de informatie- en mediasector te verbreden. ‘PGB wil in overleg met sociale partners en in samenwerking met ondernemings- en bedrijfstakfondsen komen tot een verdere consolidatie. Het is goed om te zien dat na ondernemingspensioenfondsen uit het uitgeverijbedrijf nu ook het bedrijfstakpensioenfonds ‘Kartonnage- en Flexibele Verpakkingenbedrijf’ na een zorgvuldig besluitvormingstraject vertrouwen heeft in het beleid en de besturing van PGB en zijn pensioenregeling bij ons onderbrengt.’
PENSIOENEN KUNNEN
PRIJSONTWIKKELING NIET VOLGEN Het bestuur heeft besloten de pensioenen niet te verhogen. De vermogenspositie laat dat niet toe. Op
ONTWIKKELING VERSTREKTE TOESLAGEN VANAF 2004
grond van de Richtlijn dekkingsgraad en ontwikkeling pensioen die het bestuur gebruikt als advies bij beslissingen over de ontwikkeling van de pensioenen, zou de toeslagverlening bij een dekkingsgraad van 115% (gedeeltelijk) kunnen worden hervat. De gemiddelde dekkingsgraad over de maanden juli, augustus en september die als referentie wordt gebruikt, lag daar ruim onder. Die bedroeg ongeveer 100%. Op grond van het advies van de richtlijn en het feit dat er nog steeds sprake is van een herstelsituatie, is besloten om de tot en
Toelichting: het bestuur heeft de bevoegdheid om op grond van de financiële situatie van het fonds in het uiterste geval de pensioenen van deelnemers en pensioengerechtigden te korten. Tot nu toe heeft het fonds deze maatregel niet behoeven te nemen. De laatste jaren kunnen de pensioenen
met 31 december 2011 opgebouwde
PGB de prijsontwikkeling niet volgen. Het totaal van de niet verstrekte toeslagen (= indexatie)
aanspraken en ingegane pensioenen
bedraagt momenteel 8,26% (0,55% + 0,30% + 3,00% + 0,30% + 1,50% + 2,61%). De gemiste toeslag
per 1 januari 2012 niet te verhogen.
op 1 januari 2005 (1,09%) is ingehaald op 1 januari 2008. Uw werkgever kan in overleg met het
De prijzen stegen met 2,61%. Dat is
fonds aanvullende afspraken hebben gemaakt over de toeslagverlening.
13 JANUARI 2012
PGBBEELD
dus ook de gemiste toeslag.
LEVENSVERWACHTING
STIJG T VERD ER Een man die dit jaar 65 jaar wordt, zal gemiddeld nog 18 jaar pensioen ontvangen. Een man die in 2050 65 wordt, zal naar verwachting vier jaar langer leven en pensioen ontvangen. Dat blijkt uit prognoses van het Actuarieel Genootschap, dat voor pensioenuitvoerders de ontwikkeling in de levensverwachting in Nederland in de gaten houdt. Bij vrouwen doet zich dezelfde trend voor: het aantal jaren dat pensioen wordt uitgekeerd, zou oplopen van 21 jaar nu naar 24 jaar in 2050.
ONTWIKKELING LEVENSVERWACHTING
reserveren omdat pensioenontvangers gemiddeld steeds
90
ouder worden en langer van een pensioen genieten, zon-
88
der dat daar in het verleden rekening mee is gehouden.
86
PGB hield al rekening met een stijging van de levensver-
84
met een extra reservering van ongeveer € 200 miljoen. prognose 2060
70 prognose 2010
met 1,9% gestegen. Deze laatste stijging komt overeen prognose 2050
En per 31 december 2010 zijn de verplichtingen nog eens
72
95 - 00
74
00 - 05
verwachting. Per 31 december 2009 kwam daar 3% bij.
80 - 85
76
90 - 95
pensioenverplichtingen extra voor de toegenomen levens-
71 - 75
78
76 - 80
Tot en met 2008 reserveerde PGB 4% van de bestaande
61 - 65
80
47 - 49
wachting. Maar de stijging overtreft de verwachtingen.
56 - 60
82
man vrouw
PGBBEELD
Toelichting: in ruim een eeuw is de prognose van de gemiddelde leeftijd van een mannelijke nul-jarige opgelopen van 72 jaar naar 86 jaar. De gemiddelde leeftijd van een vrouwelijke nuljarige steeg in dezelfde periode van 76 naar bijna 88 jaar. Iemand die in 2060 de pensioengerechtigde leeftijd haalt, ontvangt als man tot 87 jaar ouderdomspensioen. Voor een vrouw die in 2060 de pensioengerechtigde leeftijd haalt, is dat tot gemiddeld bijna 89 jaar.
14 JANUARI 2012
Pensioenfondsen moeten al jarenlang veel geld extra
In de grafiek is de ontwikkeling van de levensverwachting vanaf 1947 van een nul-jarige weergegeven. Bij ongewijzigd beleid, ontvangen deelnemers over een steeds langere periode een pensioenuitkering waarvoor tijdens werken onvoldoende premie is betaald. Eigenlijk is de laatste jaren door de gestegen levensverwachting voor ieders pensioen gemiddeld bijna 9% meer gereserveerd. Die stijgende levensverwachting heeft wel een negatief effect op de dekkingsgraad; het geld is niet meer beschikbaar voor toeslagverlening.
PENSIOENFONDS
BREIDT WERKINGSSFEER UIT
PGB wil de komende jaren komen tot een verdere verbreding van zijn draagvlak. Een grotere schaal is nodig om pensioen op langere termijn tegen gunstige voorwaarden te kunnen blijven aanbieden. In dat kader heeft het bestuur onlangs besloten om de werkingssfeer uit te breiden. In de statuten is nu vastgelegd dat ook bedrijven afkomstig uit het kartonnage- en flexibele verpakkingenbedrijf, het karton- en papierproducerend en -verwerkend bedrijf en het rubber- en kunststofbedrijf hun pensioenregeling bij PGB kunnen onderbrengen. Grafimediabedrijven en uitgevers zaten al in het werkingsgebied van het fonds. Bert Coenradie, bestuurslid bij PGB met de portefeuille Financiële en Actuariële Zaken, geeft aan dat pensioenfondsen zich momenteel in het oog van de orkaan bevinden. ‘Onder invloed van de effecten van de zich voortslepende financiële crisis stellen toezichthouders steeds hogere eisen aan de bedrijfsvoering bij pensioenfondsen en aan de wijze waarop toezicht wordt gehouden en verantwoording wordt afgelegd. Als wij niet bijsturen, nemen ook bij ons de kosten voor pensioen- en vermogensbeheer per deelnemer de komende jaren toe. En meer kosten betekent of méér premie of minder pensioen. Om de pensioenperspectieven van onze deelnemers en pensioengerechtigden te kunnen consolideren en op een verantwoorde manier invulling te kunnen blijven geven aan goed pensioenfondsbestuur, wordt schaalgrootte steeds belangrijker. PGB wil daarom zijn financiële kracht en buffers uitbouwen met verwante branches en ondernemingen onder meer in de informatieen mediasector en hun toeleveranciers. Zittende deelnemers ondervinden van nieuwe aansluitingen geen financieel nadeel; er treedt geen verwatering van de dekkingsgraad op. Integendeel, de kosten kunnen we zo spreiden over een grotere deelnemerskring. Naast de
Bert Coenradie, bestuurslid PGB
komst van het Kartonnage- en Flexibele Verpakkingenbedrijf, verwachten wij dat met ingang van 2012 ook een aantal papierbedrijven en een aantal bedrijven uit de hoek van kunststof en rubber de overstap naar ons fonds
15 JANUARI 2012
PGBBEELD
zullen maken.’
PGBBEELD Roelfien Munnikes interview met... een werkgever aan het woord
Functie: Personeelsadviseur bij Intertaal (Almere) Aangesloten bij PGB: sinds 2008
Deelnemer aan het woord...
Gepensioneerde aan het woord...
PGBBEELD
“Mensen schuiven het nadenken over pensioen over het algemeen lang voor zich uit. Begrijpelijk. Maar niet verstandig.” 16 JANUARI 2012
“Zonder collectief kun je eigenlijk geen pensioenregeling hebben.” interview met... Roelfien Munnikes (werkgever)
Vrijwillig aangesloten
Hoe eerder, hoe beter
“Toen PGB zich openstelde voor uitgeverijen, hebben wij
“Nu gaan mensen vaak pas tegen hun zestigste eens
ons eigenlijk vrij snel aangesloten. We zaten bij een ver-
kijken hoe het ook alweer zit. Maar dan is het vaak te
zekeraar. Daar was ik helemaal niet tevreden over.
laat er nog iets aan te doen! Het zou goed zijn mensen
Onoverzichtelijke informatie, hoge kosten, hoge premie,
zover te krijgen dat ze er rond hun veertigste eens goed
en ik had geen idee wat we nu eigenlijk kregen. Toevallig
voor gaan zitten. Daar ben ik wel mee bezig, hoe je dat
belde toen een van de PGB-accountmanagers. Die kwam
gedaan kunt krijgen.
langs, met 1 A4’tje. Nou toen was ik meteen om! Heel helder stond daar: dit leg je in, dit hou je over. En ze
Ik had laatst een medewerker van 62, die nu wel eens
waren nog goedkoper ook. Natuurlijk ligt dat nu inmid-
wilde weten wat ze over drie jaar zou krijgen. Die schrok
dels ook een beetje anders. Maar ik vind de informatie
zich wild! Het viel haar zo enorm tegen wat ze tegen die
van PGB altijd heel helder. Ik ben nog steeds heel tevre-
tijd per maand zou overhouden. Ze sliep er echt slecht
den. Al weet niemand natuurlijk waar het precies naartoe
van. Al met al viel het wel iets beter uit dan ze eerst
gaat.”
dacht. Het omrekenen van bruto naar netto blijft natuurlijk lastig. Maar ook, als je het netto weet, wat is het dan
Solidariteitsprincipe
waard tegen die tijd? Je hebt natuurlijk ook nog zoiets
“Het is jammer dat het solidariteitsprincipe onder druk
als inflatie. Maar toch, hoe meer je begrijpt van deze
staat. Jonge mensen zeggen nu soms, waarom zou ik
materie, hoe beter je beslissingen kunt nemen. Maar
betalen voor ouderen? Maar zo werkt het! Later betaalt
mensen schuiven het nadenken over pensioen over het
de jongere generatie ook weer voor jou mee. Zonder
algemeen lang voor zich uit. Begrijpelijk. Maar niet
collectief kun je eigenlijk geen pensioenregeling hebben.
verstandig.”
Kijk maar naar Amerika. Daar hebben ze de verplichte pensioenen een paar jaar geleden losgelaten. En wat
Pensioeninformatie
blijkt? Mensen hebben nu maar ¼ van het pensioen dat
“De informatie op een algemene site als mijnpensioen-
ze anders zouden hebben gespaard! Dat werkt dus niet.
overzicht.nl is onoverzichtelijk, vind ik. De nuances in de
Het is heel menselijk: als je een beetje extra hebt, geef je
berekening ontbreken vaak. Nogmaals, dat bruto-netto
het vaak ongemerkt uit. Als je het verplicht spaart, kun je
verhaal is lang niet iedereen duidelijk.
er gewoon niet meer aankomen. Dat maakt een pensioen voor veel meer mensen bereikbaar dan dat je het aan
Ik vind de informatie van PGB zelf goed. Gewoon heel
henzelf overlaat!”
overzichtelijk. Zo van: ik verdien nu dit, dan bouw ik dát op. En als ik bij spaar gebeurt er zus en zo. Dat is ook
Verantwoordelijkheidsgevoel werkgever
alles wat je wilt weten. Wat mij betreft hoeft de infor-
“Als werkgever wil je toch dat mensen iets hebben opge-
matie trouwens niet meer op papier. Gewoon alles
bouwd. Het is een bepaalde verantwoordelijkheid die je
digitaal aanleveren, zou ik zeggen. Papier gooien ze
voelt. Ik denk dat het op deze manier, dus als een collec-
weg, zeker de jongere generatie.”
Verder voel ik me ook wel verantwoordelijk voor het
Wake-up call
stimuleren van de bewustwording over het pensioen bij
“Gemiddeld moet je rekenen op 55%. Dat is een reële
mijn medewerkers. Ik vind dat geen taak voor het pen-
boodschap. En eigenlijk is dat wel iets dat de pensioen-
sioenfonds, wel van de werkgever. Of van de overheid.”
fondsen zouden moeten vertellen. Dat zou nog eens een
17 JANUARI 2012
PGBBEELD
tief, het beste werkt. Werkgever en werknemer samen.
PGBBEELD interview met... (vervolg) Roelfien Munnikes (werkgever)
wake-up call zijn. Iedereen denkt alsmaar dat ‘ie wel op
tig. Om dat te betalen zullen in elk geval de salarissen
70% uit zal komen. Maar dat is natuurlijk allang niet
een tijd niet omhoog gaan. Het moet ergens vandaan
meer zo. De fondsen zullen wel bang zijn dat ze dan
komen!”
klanten kwijtraken. Maar het lijkt me wel goed er niet mysterieus over te doen.”
Pensioenakkoord “Het pensioenakkoord leidt tot een hoop onrust merk ik.
Vertrouwen
Wat het natuurlijk vooral betekent is: langer werken.
“Wat ik goed vind bij PGB is dat de dekkingsgraad online
Maar daar waren veel mensen zich hier al wel van
staat. Daar kijk ik echt regelmatig naar. Heel prettig! Je
bewust. We hebben natuurlijk ook veel hoger opgeleiden
ziet dan gewoon de beweging, dat het op en neer gaat.
in huis, die houden de kranten wel bij. Maar hier in de
En dat jullie dat openbaar maken geeft mij vertrouwen.
kantine, aan de leestafel, wordt er sowieso wel over gepraat. Het leeft wel meer doordat er veel over in de
Ik besef dat er een grote kans is dat wij niet de pen-
media komt.”
sioenen zullen krijgen die de generatie van nu heeft. Maar ja, wat moet je eraan doen. Je kunt het niet
Wat moet je doen?
beïnvloeden. Dus het heeft ook niet veel zin om je er al
“Tja, het wordt allemaal minder. En nu is ook nog het
te druk over te maken.”
spaarloon afgeschaft. Dat vind ik wel erg. Het pensioen is onzeker, maar de mogelijkheden om zelf het heft in han-
Premiestijging
den te nemen worden ook minder. Ik geef daarom aan
“Als de premie omhoog gaat, is dat voor veel mensen een
mijn personeel mee: laat het staan. De rente op die reke-
probleem denk ik. Maar ook voor de werkgever, die moet
ning is nu hoger dan elders, dus profiteer ervan. Dan
dan ook meer betalen. Dat is voor veel bedrijven best las-
bouw je ongemerkt toch nog wát op.”
KORT
NIEUWS
PENSIOENOPBOUW BIJ WERKLOOSHEID De pensioenopbouw stopt bij beëindiging van de deelname als gevolg van werkloosheid. De deelnemer kan er voor kiezen om de pensioenopbouw voort te zetten. Voortzetten kan voor maximaal drie jaar. Een wetswijziging tot verruiming van deze termijn naar 10 jaar is in voorbereiding. De deelnemer betaalt dan zowel de werkgevers- als de werknemerspremie.
PGBBEELD
Deelname is mogelijk: • wanneer minimaal drie jaar voorafgaande aan de voortzetting aan PGB is deelgenomen; • tegelijkertijd niet ook een andere pensioenregeling van toepassing is; • de deelname aan de pensioenregeling ongewijzigd doorloopt;
18 JANUARI 2012
• de ingangsdatum van de voortzetting minimaal drie jaar voor de pensioendatum ligt; • een verzoek binnen drie maanden na einde deelname aan de pensioenregeling is ingediend. De vrijwillige voortzetting moet wettelijk binnen negen maanden na beëindiging van de dienstbetrekking starten. De financiering van de pensioenvoortzetting voor werkloze deelnemers door de stichting Financiering Voortzetting Pensioenverzekering (FVP) is met ingang van 2011 vervallen. Vanaf 1 januari 2010 was de uitbetaling van de FVP-bijdrage voor werknemers die werkloos werden in 2010 en voldeden aan de voorwaarden, al opgeschort tot uiterlijk eind 2013. Als het FVP over onvoldoende geld beschikt, wordt een gedeeltelijke bijdrage en dus een gedeeltelijke voortzetting toegekend.
VERSTERKING BESTUUR EN BELEID
SUCCESVOL AFGEROND PGB heeft het bestuur versterkt en ook het balans- en vermogensbeheer. In 2010 besloot het fonds het roer om te gooien. De bedrijfsvoering moest meer worden afgestemd op de veranderde omgeving. Het fonds koos ervoor om dat in een versneld tempo en in projectverband te doen.
In de bedrijfsvoering ligt inmiddels de nadruk op de aansturing van het fonds als financiële instelling. Dat heeft gevolgen gehad voor de samenstelling en de werkwijze van het bestuur en voor de inrichting van de beleidsprocessen. Zo zijn er binnen het bestuur experts voor vermogensbeheer en risicomanagement aangetrokken, zijn voor alle bestuursleden functieprofielen vastgesteld en is er een bestuursbureau ingericht. Verder is het risicomanagement en het vermogensbeheer heringericht, zodat ook in de toekomst een solide bedrijfsvoering kan worden gewaarborgd. De Deelnemersraad en het Verantwoordingsorgaan zijn positief over respectievelijk het nieuwe bestuursmodel en het gevoerde beleid.
19 JANUARI 2012
PGBBEELD
Toelichting: Het bestuursmodel bij PGB is ingrijpend gewijzigd. Het onderscheid tussen een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur is vervallen en de Commissie voor Beleggingen en Risicomanagement is opgeheven. Het bestuur is verder geprofessionaliseerd. Er zijn expertleden/adviseurs aangetrokken voor vermogensbeheer en risicomanagement en er zijn functieprofielen voor ‘portefeuillehouders’ opgesteld die gebruikt worden voor de selectie en beoordeling van de bestuurders. Het bestuur wordt ondersteund door een bestuursbureau.
KORT
NIEUWS
AOW VERSCHUIFT NAAR GEBOORTEDAG De dag waarop iemand voor het
de 65e verjaardag. Die schuiven dus
eerst AOW krijgt, wordt verplaatst
mee. De IOW en IOAW kunnen wor-
naar de verjaardag. Het staatspen-
den gekort als de PGB-uitkering over
sioen gaat dus niet meer in op de
de hele eerste maand wordt uitbe-
eerste dag van de maand waarin de
taald. VUT-uitkeringen zoals het VUT-
65-jarige leeftijd wordt bereikt maar
fonds FWG die voor grafici en dag-
op de dag waarop iemand zijn 65e
bladjournalisten uitvoert, eindigen
daadwerkelijk passeert. Wie op de
de maand vóór het 65e jaar. Er kan
laatste dag van de maand jarig is,
afhankelijk van de geboortedag de
heeft pech; die mist bijna een maand
eerste maand dus een gat ontstaan.
uitkering. De nieuwe regeling gaat per 1 april 2012 in.
Voor wie nog werkt, zal in de meeste gevallen per de eerste dag van de
Uitkeringen vóór 65 jaar
maand waarin men 65 jaar wordt,
In het geval van een uitkering zoals
het dienstverband worden beëindigd.
de WW, WAO, WIA, ZW, IOW, IOAW en Anw lopen die voortaan door tot
Pensioen Het PGB-pensioen zal, net als nu, normaal gesproken ingaan op de
VOORBEELD AOW
eerste dag van de maand. Over die maand wordt dus een volledige
De maandelijkse AOW is nu (cijfers 2012):
pensioenuitkering betaald.
– voor gehuwden (partner heeft inkomen)
: €
– voor gehuwden (partner heeft geen inkomen)
: € 1.470,59
Cao-partijen brengen de gevolgen in
– voor alleenstaanden
: € 1.079,93
kaart en zullen zo nodig besluiten
752,12
nemen over onder andere de VUTDe eerste maanduitkering van de AOW is straks:
en de pensioenregeling. Het laatste
– word je als alleenstaande op 15 april 2012 65 jaar, dan is de eerste AOW uitkering 15/30 x € 1.079,93 = € 539,97. Dat scheelt dus eenmalig bruto € 539,97.
PGB-PENSIOENPREMIE 2012 VOORALSNOG ONVERANDERD
ners en opdrachtgevers die over de
erg laag. Zo laag dat de premie in
inhoud van de pensioenregeling
dat geval niet meer bijdraagt aan
gaan.
herstel van de financiële positie. Als
premie* van 17,5% voor 2012 voor-
dat op 31 december 2011 nog zo is,
alsnog ongewijzigd te laten. De pen-
moet het bestuur kiezen. Tijdelijk
sioenpremie moet kostendekkend
accepteren dat dat het geval is, de
zijn en als de reserves niet op peil
toezichthouder biedt die mogelijk-
zijn, bijdragen aan herstel. Als de
heid, of de premie verhogen dan wel
kostendekkende premie wordt bere-
de pensioenregeling aanpassen.
PGBBEELD
kend met een - over een langere periode gemeten - gemiddelde
DNB heeft pensioenfondsen één jaar
rente wordt aan deze eisen voldaan.
respijt gegeven om te voldoen aan
PGB mag die ‘gedempte’ rente geba-
de eis dat de premie in geval van een
seerd op het verwachte toekomstige
dekkingstekort dient bij te dragen
rendement normaal gesproken ook
aan herstel. PGB kan van deze moge-
gebruiken. Fondsen die in een her-
lijkheid gebruik maken als het in
stelplan zitten, moeten volgens De
2012 zorgt voor een sluitende finan-
Nederlandsche Bank (DNB) echter
ciële opzet. Het bestuur bespreekt
gebruik maken van de actuele rente.
de ontstane situatie met sociale part-
JANUARI 2012
gezegd.
En die ligt, zoals bekend, momenteel
Het bestuur heeft besloten de basis-
20
woord is er wellicht nog niet over
* De premie voor uitvoering van de pensioenregelingen bij PGB wordt afgeleid van de basispremie. De doorsneepremie voor de pensioenregeling voor de grafimedia bedraagt in 2012 19,5% van de pensioengrondslag. Hiervan is 2% bedoeld voor toevoeging aan de bestemmingsreserve (voorwaardelijke) backservice.
OVER DE SCHEIDING
VAN PGB EN GBF
Minister Kamp van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bereidt een wijziging voor in de Wet verplichte deelname in een bedrijfstakpensioenfonds. Een van de aanpassingen is dat alleen de naam van het pensioenfonds binnenkort nog gebruikt mag worden in de contacten met deelnemers. Er mag geen verwijzing meer zijn naar de uitvoeringsorganisatie.
Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB) is uw pensioenfonds. En zoals ieder fonds hebben wij een uitvoeringsorganisatie (GBF). Die stuurt namens ons brieven naar u, int de premie, regelt dat de grote pensioenpot met geld volgens afspraak netjes wordt belegd en keert de pensioenen uit. PGB zelf concentreert zich op de ontwikkeling, vaststelling en monitoring van het beleid. Een heldere taakverdeling… Maar voor de meeste deelnemers was er eigenlijk geen verschil. We hadden samen één gezicht naar buiten. Dat is nu veranderd. De uitvoeringsorganisatie blijft de administratie doen maar voortaan onder de naam van PGB.
Van één naar twee De vertrouwde naam van GBF moest dus verdwijnen. Tot nu toe regelde GBF voor de vier grafimediafondsen (PGB, het sociaal fonds ASF, het spaarloonfonds SGB en het VUT-fonds FWG) de communicatie. De fondsen zelf waren nauwelijks in beeld. Dat was efficiënt en scheelde administratiekosten. Daar is nu dus verandering in gekomen. Ook de verzakelijking van de relatie tussen PGB en GBF was aanleiding om de bestaande praktijk aan te passen. Het pensioenfonds wordt ook door De Nederlandsche Bank steeds meer gezien als financiële instelling. De besturing en de beleidsprocessen, vooral die van risicomanagement en het vermogensbeheer, zijn daarop bij
WAT VERANDERT ER VOOR U?
PGB aangepast. Het bestuur is verantwoordelijk voor het pensioenbeleid en het financieel beleid van het fonds.
●
●
Voor algemene informatie over pensioen gaat
De uitvoeringsorganisatie concentreert zich op de uitvoe-
u voortaan naar www.pensioenfondspgb.nl
ring van dat beleid en de rapportage en verantwoording
Voor uw persoonlijke pensioengegevens kunt
daarover.
u terecht op www.mijnpgbpensioen.nl ●
Voor informatie over de grafimedia fondsen
Uitvoeringsorganisatie achter de schermen
ASF, FWG en SGB gaat u voortaan naar
De ‘scheiding’ is nu achter de rug. We gaan samen verder,
www.grafimediafondsen.nl en
maar het communicatiepatroon is veranderd. PGB zal
www.mijngrafimediafondsen.nl
vanaf nu in de communicatie op de voorgrond treden. Zo ontvangt u voortaan post op PGB-briefpapier, hebben
Inlogcodes en telefoonnummer ongewijzigd
we een eigen website en houden wij u via eigen elektro-
Uw huidige gebruikersnaam en wachtwoord (van
nische nieuwsbrieven en pensioenmagazine op de hoogte
voorheen www.mijngbf.nl) voor de besloten web-
van actuele pensioenontwikkelingen.
inloggen op de bovengenoemde websites.
GBF heeft van de gelegenheid gebruikgemaakt om zijn
Ook het telefoonnummer van de afdeling Klanten-
naam aan te passen. GBF is Timeos geworden. Maar
service waar u terecht kunt met uw vragen over
omdat wij vanaf nu onder PGB-vlag met u communiceren,
pensioen is niet veranderd: 020 5418200.
zult u daar niet veel van merken. 21 JANUARI 2012
PGBBEELD
sites zijn ongewijzigd. U kunt hiermee dus blijven
PGBBEELD Pieter Kerssemakers interview met... een deelnemer aan het woord
Leeftijd: 52 Burgerlijke staat: samenwonend, drie kinderen en een pleegdochter PGB-deelnemer: vanaf z’n 23e Functie: Operationeel directeur bij Drukkerij Verweij (Mijdrecht)
Werkgever aan het woord...
Gepensioneerde aan het woord...
PGBBEELD
“We hebben er allemaal last van, dus moet je de ellende ook gezamenlijk delen.” 22 JANUARI 2012
“Ik hou er alvast rekening mee dat het slechter gaat worden…!” interview met... Pieter Kerssemakers (deelnemer)
Pensioengat
Trieste constatering
“Ik heb dertig jaar pensioen opgebouwd. Ik werkte eerst
“De jongeren van nu, die er ook hard voor werken, halen
een tijdje in de metaalsector. Daarna ging ik de grafische
er op termijn niet meer uit wat de ouderen van nu krij-
wereld in, bij een drukkerij. Vervolgens heb ik 3,5 jaar als
gen. Het lijkt wel of bijna niemand dat aan de orde durft
zelfstandige gewerkt, dus ik heb wel een pensioengat.
te stellen. Electoraal is dat natuurlijk ook niet interessant.
Maar nu zit ik alweer 10 jaar bij een drukkerij.”
De politici branden zich liever niet aan de pensioenkwestie. Maar ik vind het een trieste constatering dat de lasten
Op de hoogte?
bij een kleine groep gelegd worden. Het zou gelijk ver-
“De site mijnpensioenoverzicht.nl heb ik nog nooit
deeld moeten worden over de ouderen en de jongeren.
bezocht. En van mijn UPO heb ik ook geen idee eigenlijk.
We hebben er allemaal last van, dus moet je de ellende
Wat ik weet is dat de toegankelijkheid van informatie
ook gezamenlijk delen. Dat er nu heel voorzichtig wordt
enorm is toegenomen, maar dat is nog geen reden
gesproken over het korten op de pensioenen (voor ieder-
geweest het ook op te zoeken. Ik kan er op dit moment
een) vind ik volkomen terecht.”
toch niks mee. Ik heb drie studerende kinderen, die kosten handen vol geld. Als die voor zichzelf kunnen zorgen,
Koopkrachtbehoud
kan ik eens kijken of ik nog wat meer opzij kan zetten.”
“Het streven van PGB naar 90% koopkrachtbehoud lijkt me prima. 100% is een utopie. Dus dit lijkt me heel realis-
Het heft in eigen hand
tisch. Persoonlijk zou ik liever niet zien dat pensioenfond-
“Wel ben ik verstandig met spaargeld. Als ik iets extra’s
sen risicovol beleggen om een hoger rendement te halen.
heb probeer ik wat meer af te lossen op mijn huis. Het
Dan heb je grote kans dat er straks helemaal niks meer is.
voelt prettig om zo mijn schuld te verlagen. Als het
Bovendien, als er veel risico’s worden genomen, komen
tegenzit en je kan je hypotheeklasten niet meer betalen,
we zo weer in een zeepbel terecht. We hebben allemaal
dan raak je volgens mij steeds verder van huis… Dat wil ik
gezien hoe dat uit elkaar kan spatten…! Ik zou zeggen:
voor zijn. Het voordeel van aflossen boven sparen is ook
meer zekerheid is belangrijker dan een hogere uitkering,
dat je er echt niet meer bij kunt komen. Je komt dus ook
dus neem zo min mogelijk risico met je beleggingen. Je
niet in de verleiding er toch iets anders mee te doen.
moet weten waar je aan toe bent als deelnemer. Liefst zo
En ja, dan heb ik nog een klein potje met aandelen. Daar
veel mogelijk in elk geval.”
ben ik net als iedereen op een dag ingestapt. Het levert nauwelijks wat op. Maar ik laat het lopen, ik kan dat
In een la
maandbedrag trouwens ook niet stopzetten. En dan zie
“De informatie van PGB ziet er altijd keurig uit. Maar ik
ik later wel wat er aan het eind overblijft. Als ik het niet
lees het allemaal niet uitgebreid door. Ik stop het in een
inlegde, was ik het hoogstwaarschijnlijk toch kwijt omdat
la. En ga dat later wel eens nalezen. Door er nu naar te
je het ongemerkt gaat uitgeven.”
kijken wordt het er niet beter of slechter op! Maar ik hou er wel alvast rekening mee dat het slechter gaat worden.”
Generatiestrijd “Mensen die nu een pensioen hebben, hebben een rede-
Met pensioen
lijk vertrouwen in hun uitkering. Maar mensen die nu
“Wanneer ik met pensioen ga? Nooit. Ik zeg altijd: op
werken voor hun pensioen hebben dat vertrouwen niet
een dag ga ik gewoon dood. Ik denk er in elk geval nooit
meer. De jongeren beginnen te protesteren. Begrijpelijk,
aan. Maar ik neem aan dat het op mijn 66e of 67e zal
vind ik. Niet dat ik het per se met ze eens ben, maar de
zijn. Ik zie het wel. Ik vind het ook niet erg om langer te
discussie wordt nu heel krampachtig gevoerd. De oude-
werken. Dan moet ik dat werk natuurlijk wel nog kunnen
ren vinden blijkbaar dat je niet aan hun pensioen mag
houden of vinden. Het wordt een heel ander verhaal als
komen. Ze hebben er hun leven voor betaald, zeggen ze
je werkloos wordt.”
dan. Maar dat is natuurlijk niet helemaal waar. Ze hebben 23 JANUARI 2012
PGBBEELD
ook meegelift op de gouden tijden.”
ONTWIKKELING PENSIOEN STERK AFHANKELIJK VAN HERSTEL VERTROUWEN IN EUROPESE POLITIEK De dekkingsgraad van PGB ligt op 95,8% (16 december 2011). Eind 2011 zou de dekkingsgraad minimaal 98,1% moeten zijn. Dan heeft ons fonds volgens de regels voldoende vooruitzicht om tijdig (uiterlijk eind 2013) de wettelijk verplichte grens van 105% te kunnen bereiken. Als het herstel van de dekkingsgraad eind 2011 onvoldoende is, zal het bestuur aanvullende maatregelen moeten nemen waarbij het verlagen van de pensioenen niet is uitgesloten. Overleg met de werkgevers- en werknemersorganisaties, die over de inhoud van de pensioenregeling gaan, zal dan mede bepalen welke maatregelen genomen zullen worden. De schuldencrisis binnen de Europese Unie lijkt ook voor ons fonds dus in een cruciale fase te zijn aanbeland.
PGBBEELD
Rob Heerkens, bestuurslid PGB
24 JANUARI 2012
gekozen om het risico in de beleggingsportefeuille te verkleinen. Het fonds bezit nu minder aandelen (van 33% naar 30%) en heeft de staatsobligaties van zwakkere eurolanden al in een vroeg stadium verkocht. Omdat de waarde van de benodigde toekomstige pensioenuitkeringen wordt berekend met de rentestand, is een pensioenfonds altijd heel gevoelig voor ontwikkelingen in de rente. Bij een dalende rente moeten we voor de toekomst meer geld reserveren en bij een stijgende rente minder want, dan levert het vermogen meer op. Door een groot gedeelte van het vermogen te beleggen in rentegevoelige categorieën als obligaties wordt het effect van een dalende rente - meer te reserveren - gedempt door de in dat geval waardestijging van onder andere de obligaties. De rente-afdekking van de verplichtingen is nu 60%. Er is voor gekozen dat niet 100% te laten zijn om ook een tegenwicht te scheppen in de situatie dat - als de rente oploopt en wellicht ook de inflatie - het fonds winst moet maken om de hogere inflatie gedeeltelijk bij te benen. Rob Heerkens, sinds begin 2011 als bestuurder met de
We houden 60% aan omdat het, gezien de onzekerheid
portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement aan
op de financiële markten en de ontwikkeling in de
het fonds verbonden geeft aan dat door de onzekerheid
wereldeconomie, niet duidelijk is of de rente zal gaan
en het gebrek aan vertrouwen op de financiële markten
oplopen of juist verder zal dalen. Een vergelijkbare
de dekkingsgraad alle kanten op kan. ‘Als onze politieke
redenering kan worden opgezet voor de valuta-afdek-
leiders een krachtig signaal naar de markten afgeven dat
king. PGB belegt een deel van het vermogen in niet-euro
de sterkere eurolanden de landen in problemen blijven
valuta. Omdat de uitkeringen in euro’s worden uitbe-
steunen en met name meer regie op de begrotingsdisci-
taald, loopt het fonds valutarisico. Het risico wordt met
pline wordt afgedwongen kan de neergaande lijn waar
derivaten afgedekt. De valutaverschillen worden volledig
we ons momenteel in bevinden wellicht nog worden
afgedekt.
veel gespeculeerd over het uiteenvallen van de muntunie.
Per saldo heeft PGB als pensioenfonds door het gevoerde
Veel tijd is er niet meer. Een sneeuwbal is nog te stoppen.
beleid niet direct last van de dalende waarde van de
Een sneeuwbal die een lawine is geworden gaat zijn
staatsobligaties van de zwakkere eurolanden. Die zijn
eigen weg en vernielt alles. De kredietstatus van een aan-
grotendeels verkocht. Last heeft het fonds wel van de
tal EU-landen is al verlaagd. De rente om te lenen voor de
dalende rente gecombineerd met de dalende beurzen.
overheden is opgelopen. Griekenland, Italië, Spanje, Ier-
Het vertrouwen van beleggers is weg. Dat vertaalt zich in
land, België en Portugal moeten al fors meer betalen om
een dalende trend op de beurzen. Ook de lage rente
hun schulden te financieren dan een paar maanden
speelt het fonds parten. De overheden zullen de rente
terug. Zelfs bij sterke landen als Duitsland en ook Neder-
graag laag willen houden om de economische ontwikke-
land kraakt het af en toe. Dat gaat spaak lopen als er niet
ling niet te frustreren. Dalende beleggingen en stijgende
snel echt wordt ingegrepen en het vertrouwen wordt
verplichtingen hebben de dekkingsgraad afgelopen
hersteld.’
maanden een dreun gegeven.’
PGB heeft zijn bestuur geprofessionaliseerd en ervoor
Waarom wordt er nog steeds risicovol belegd? Hebben
gezorgd dat alle bestuursleden veel meer tijd zijn gaan
pensioenfondsen niets geleerd van eerdere crises?
besteden aan het pensioenfonds. Wat is het beleid van
‘PGB heeft de ambitie om een pensioenregeling te ver-
PGB in het afgelopen jaar geweest?
zorgen waarbij de pensioenen van deelnemers en pen-
‘Het bestuur houdt de ontwikkelingen scherp in de gaten.
sioenontvangers, nu en in de toekomst, kunnen worden
In de tweede helft van 2011 hebben we vrijwel wekelijks
uitbetaald en de koopkracht zoveel mogelijk op peil
vergaderd waarbij het beleggingsbeleid en het risico-
wordt gehouden door middel van toeslagen (= indexa-
management de agenda domineerden. Het bestuur heeft
ties). We streven enerzijds naar een redelijke kans om de
er op basis van een uitgebreide studie in de zomer voor
pensioenen de prijsontwikkeling te kunnen laten volgen. 25 JANUARI 2012
PGBBEELD
omgebogen. Zover is het echter nog niet. Er wordt ook
Ontwikkeling pensioen sterk afhankelijk van herstel vertrouwen in Europese politiek Dit brengt echter met zich mee dat er beleggingsrisico’s
schuwing voor een korting zal moeten afgeven. Zoals de
moeten worden genomen. Het nemen van risico’s wordt
dekkingsgraad er nu bij ligt is dat voor PGB, in tegen-
beloond met kansen op een hoger rendement. Anderzijds
stelling tot een aantal andere pensioenfondsen nog net
mogen de risico’s weer niet zo groot zijn dat het fonds in
niet nodig. Bij een kleine verdere verslechtering van de
slechte tijden in problemen raakt waarbij zijn financiële
financiële positie van het fonds komt een korting van de
buffers verdwijnen. Het fonds wil er voor zorgen dat de
pensioenen dichtbij.‘
kans op korting van de pensioenen relatief laag is. Beleggen zonder risico betekent een duurder en lager pen-
Heeft de eurotop nog iets opgeleverd?
sioen. Je weet dan één ding zeker en dat is dat je de prijs-
‘De ‘allesbeslissende’ top van regeringsleiders van de
ontwikkeling niet meer kan volgen. De afweging tussen
Europese Unie in december heeft het tij niet kunnen
een (minder) zeker nominaal pensioen en een hogere of
keren. De politiek heeft wel blijk gegeven van enige slag-
lagere kans op gedeeltelijk koopkrachtbehoud is een con-
vaardigheid en gevoel van urgentie. Er is begonnen met
tinue afweging voor het bestuur.’
het repareren van de ‘fout van Maastricht’: een euro zonder gemeenschappelijk begrotingsbeleid. Ondanks
Wat gebeurt er in het slechtste geval?
dat een belangrijk land als het Verenigd Koninkrijk niet
‘Als de rente laag blijft, heeft dat effect op de premie die
tot een compromis te bewegen was, wacht men hier niet
nodig is om de kosten van inkoop van nieuwe pensioen-
meer op. De politiek voorkomt hiermee een toekomstige
aanspraken te betalen. Die gaat dan omhoog. Voor 2012
crisis: het weer uit de hand lopen van begrotingstekorten.
is de premie onlangs vastgesteld op 17,5% voor de basispensioenregeling. De premie is dus (nog) niet verhoogd.
Voor de huidige crisis is van belang dat de financiële
Bij een lagere rente is die premie echter niet meer vol-
markten er weer op kunnen vertrouwen dat landen hun
doende. Dit is een onderwerp dat dan ook op de tafel
schulden vroeger of later kunnen en zullen gaan afbeta-
van werkgevers- en werknemersorganisaties komt te lig-
len. De begroting van landen moet daarvoor daadwerke-
gen. De vraag is dan of de premie omhoog gaat of dat de
lijk op orde worden gebracht, zoals nu (pas) in Italië
regeling wordt aangepast. Als de rente rond de 3% blijft
gebeurt. Daarnaast zullen landen hun structurele proble-
liggen, zal dat de premie gaan beïnvloeden.
men moeten aanpakken die het lastig maken om uit de schulden te komen. Dat geldt ook voor Nederland. Naast
Begin januari wordt weer gekeken of het fonds nog op
de pensioenleeftijd zullen uiteindelijk ook andere hete
tijd kan herstellen. PGB moet volgens het herstelplan, dat
hangijzers als ontslagrecht en de hypotheekaftrek moge-
in 2009 is opgesteld en door de toezichthouder DNB
lijk niet heilig meer blijken te zijn.
wordt getoetst, eind 2013 uitkomen op een dekkingsgraad van ongeveer 105%. Daarvoor hebben we nog
Kortom, de uitkomst van de eurotop was een noodzake-
twee jaar. We zaten in december 2011 nog onder de
lijke stap maar niet voldoende. De financiële markten zul-
105%. Wanneer herstel volgens de spelregels van het her-
len naar verwachting nog lang onrustig blijven tegen de
stelplan statistisch niet mogelijk meer is, worden we ver-
achtergrond van een dalende economische groei en de
plicht om aanvullende maatregelen te nemen. Daarvan
noodzaak van nog vele moeilijke maatregelen. Dat
weten we dat alleen het verlagen van de pensioenen op
brengt met zich mee dat de financiële positie van PGB
korte termijn echt effectief is. In januari of uiterlijk
zowel in negatieve als in positieve zin snel kan wijzigen.’
PGBBEELD
februari 2012 wordt duidelijk of het fonds echt een waar-
26 JANUARI 2012
Een sprookje... COLUMN Arnold Verplancke, bestuurslid PGB
Er leefde eens in een land hier
kere. Ze fietste gezwind naar
moeilijk hebben. Ze moeten het
niet ver vandaan een beeld-
het afgelegen huisje van de
gespaarde pensioengeld over
schone jonge vrouw die geen
inmiddels bejaarde zigeunerin
veel meer jaren uitkeren dan
risico wilde lopen. Ze was blond,
en stelde de vraag van vroeger
ooit was bedacht.
intelligent, had een baan en ver-
opnieuw.
diende haar eigen kost. Maar
De tweede oorzaak van hun zor-
hoe lang, vroeg ze zich af, kan
Op het gezicht van de zieneres
gen heeft ook al te maken met
ik mijn eigen geld blijven verdie-
verscheen een blijde glimlach.
het voorspellen van de toe-
nen. Niet meer als ik straks oud
Ze herkende de lieftallige hand
komst. Als de jonge vrouw zou
en versleten ben. Voor die tijd
en fraaie levenslijn en merkte
weten dat ze voor 20 jaar pensi-
zal ik geld opzij leggen.
dat die na een gezond en onbe-
oen moest opbouwen, hoeveel
kommerd bestaan was doorge-
zou er dan van jaar tot jaar op
Ze raadpleegde een blinde
trokken. ‘U hebt geluk, u zult
haar spaarrekening moeten
zigeunerin. Hoe oud zal ik wor-
nog wel twintig jaar leven.’
staan, om uiteindelijk goed uit
den, wilde ze weten. Want dan
Geschrokken trok de vrouw haar
te komen? Met hoeveel rente
bereken ik ook hoeveel ik moet
hand terug en protesteerde
groeit dat geld van jaar tot jaar?
sparen voor later. Met haar
hevig: ‘Nee toch, niet nog vijf
Als ze uitgaat van een gemid-
ruwe vingertoppen tastte de
jaar erbij! Zoveel heb ik niet
delde rente over de komende
blinde zieneres de levenslijn af
gespaard.’ De blijde boodschap
jaren, haalt ze het bijvoorbeeld
in de zachte vrouwenhand. U
legde het af tegen haar nieuwe
net. Maar als de rente tijdelijk
zult tachtig jaar leven, voor-
zorgen. Met gebogen hoofd
veel lager is en ze denkt dat die
spelde zij. De slimme jonge
aanvaardde zij de terugtocht:
altijd zo laag blijft, moet ze nu
vrouw rekende thuis op een
gezonder dan ze ooit had
al veel meer in kas hebben.
kladje: laten we zeggen dat ik
gedacht, met een langere
Dat is het tweede probleem van
tot mijn 65ste kan werken, dan
levensverwachting als cadeautje,
de pensioenfondsen. Ze moeten
moet ik voor de laatste 15 jaar
maar met een hoofd vol bekom-
rekenen met de huidige uitzon-
geld opzij leggen. Zo gezegd zo
mernis. Ze leefde nog lang en
derlijk lage rente en constateren
gedaan. Ze werkte nijver, leefde
ongelukkig.
dan dat ze niet voldoende in de
gezond en spaarde in veertig jaar genoeg om de laatste 15
De moraal van dit verhaal? We
als die rente tien, twintig, dertig
jaar van rond te kunnen komen,
worden gemiddeld ouder dan
jaar zo laag blijft.
al zou ze dan een stapje terug
gedacht en we hebben via de
moeten doen. Toen haar 65ste
pensioenpremies voor minder
Wie het weet mag het zeggen.
verjaardag naderde, wilde ze
jaren gespaard dan we gemid-
Wie het zekere voor het onze-
toch nog een check. Ze voelde
deld te leven gaan krijgen. Dat
kere neemt, kan zich nog altijd
zich gelukkig en gezond, maar
is een van de oorzaken waar-
verrekenen, zo blijkt wel uit het
wilde het zekere voor het onze-
door de pensioenfondsen het zo
sprookje.
27 JANUARI 2012
PGBBEELD
pot kunnen hebben. Tenminste
PGB BEELD
“Neem jaarlijks 15 minuten voor uw toekomst... check uw pensioen!”
PGB Beeld is een uitgave van het Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB). De informatie is bestemd voor deelnemers uit de grafimediasector en het kartonnage- en flexibele verpakkingenbedrijf en voor deelnemers in dienst van werkgevers uit het uitgeverijbedrijf, het kartonen papierproducerend en verwerkend bedrijf en de kunststof- en rubberindustrie die hun pensioenregeling bij PGB hebben ondergebracht. Heeft u vragen, opmerkingen of suggesties naar aanleiding van het pensioenmagazine, dan kunt u ons schrijven. Bij de samenstelling van een volgend nummer houden wij graag rekening met uw wensen. PGB t.a.v. redactie PGB Beeld, Postbus 7855, 1008 CA Amsterdam
Zwaansvliet 3 | 1081 AP Amsterdam | Postbus 7855 | 1008 CA Amsterdam T 020 5418200 |
[email protected] | www.pensioenfondspgb.nl
