Op de. November Augustijns Centrum de Boskapel. St. Maarten van Tours

Augustijns Centrum de Boskapel

November 2013

Op de

(Augustinus, Belijdenissen, IV,8,13,p.113)

" ... bij tijd en wijle van mening verschill en zonder haat, alsof iemand het oneens was met zichzelf en juist door die schaars voorko mende onenigh eid fleur geven aan de eensge zindheid van meestal ...."

St. Maarten van Tours

Redactie Mechy Dolmans-van Oosterhout (eindredactie) Maria Ludikhuize Colofon 'Op de Hoogte' is het bulletin van de Stichting Augustijns Centrum de Boskapel. Het biedt ruimte voor Boskapellers en andere bezoekers van de kapel om te schrijven of te lezen over zaken die de gemeenschap van de Boskapel of de Kerk in het algemeen raken. Ook geeft het informatie over vieringen in de kapel en activiteiten die vanuit de Boskapel worden ondernomen. 'Op de Hoogte' verschijnt 11 maal per jaar. Op verzoek wordt 'Op de Hoogte' per e-mail toegezonden.

Redactie

Lay-out Marcel Arts Medewerker Chris Dijkhuis E-mailadres redactie: [email protected] Druk Helma Bertels Jan van Lierop Adres Boskapel Graafseweg 276 6532 ZV Nijmegen tel/fax 024-3776968 Pastor Ekkehard Muth, emailadres: [email protected] homepage: www.boskapel.nl e-mail: [email protected] ING-bank: 22 06 916, Rabobank: 15 78 32 856 t.n.v. Stichting Augustijns Centrum de Boskapel

De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden teksten te weigeren, in te korten, of anderszins redactioneel te bewerken. Copyright berust bij de auteurs van de bijdragen. 27 oktober 2013

____________ 2 ____________

Inhoud pag. 4

Van de redactie

pag. 6

Bekers aanreiken om uit de bron te drinken

pag. 8

Liturgiekalender

pag. 9

St. Maartenviering

pag. 10

Van de bestuurstafel

pag. 12

Het interview

pag. 16

Augustinus ten voeten uit

pag. 18

Uitnodiging participantenraad Boskapel

pag. 19

Bezoek aan de wijngaard

pag. 20

Adventsactie 2013

pag. 21

Amnesty nieuws

pag. 22

Lezingencyclus Albertinumgenootschap

pag. 23

Gemeenteproject CGKV

____________ 3 ____________

Van de redactie Dit is het Portiunculakapelletje van Franciscus in het dal bij Assisi, waar overheen in latere eeuwen de Basilica Santa Maria degli Angeli is gebouwd. Het kapelletje, door Franciscus portiuncula (kleinigheid) genoemd, werd door hem gerestaureerd. Hij verbleef er vaak en is er te midden van zijn volgelingen in 1226 gestorven. Het werd al snel een bedevaartplaats en je kon er een zogenaamde ‘volle aflaat’ verdienen en wel telkens als je het kerkje inging om te bidden. Aanvankelijk alleen op 2 augustus, de feestdag van de inwijding van de basiliek en alleen hier, maar later in elke kerk en ook op andere dagen. En zo komt een dierbare herinnering uit mijn jeugd terug. Met ons gezin, met ooms en tantes, vrienden en vriendinnen gingen wij op 1 en 2 november ‘pesjoenkelen’. Voor ons kinderen was dat een echte sport! We verdienden aflaten voor overleden familieleden en kennissen voor het geval zij nog niet in de hemel waren. We baden 6 Onzevaders en 6 Weesgegroeten, liepen dan met ingehouden pas (rennen mocht echt niet!) de kerk uit en weer in om opnieuw iemand uit het Vagevuur te bidden! Tot slot baden we nog voor zielen die ergens in een vergeten hoekje zaten en dat gaf een enorme voldoening als je die eruit kon helpen! In 1966 greep paus Paulus VI in: er kan nu nog maar één aflaat verdiend worden en alleen in Portiuncula of in een kerk van franciscanen en alleen op 2 augustus. Het verbaast me overigens dat aflaten nog bestaan! Anno 2013 geven we een heel andere invulling aan Allerheiligen en Allerzielen. De menselijke behoefte om overledenen te gedenken en nog iets voor hen te willen doen door middel van een gebed, een kaarsje of een bloemetje, is van alle tijden en culturen. Als mensen hun doden al niet vergeten, hoeveel te meer zal God hen dan niet blijven koesteren. Augustinus heeft het vandaag (zie bijdrage van Chris Dijkhuis) over de 2 liefdes; de liefde tot God en de liefde tot de naaste. Naasten héb je niet alleen, maar je bént ook zelf een naaste. Uiteraard zijn er dichtbije en verre naasten, maar hoe je het keert of draait wij mensen zijn van elkaar afhankelijk en moeten ook zorg dragen voor elkaar. En als iedereen nu maar zijn naaste liefheeft als zichzelf zou het wel goed komen met deze wereld. Met Allerheiligen en Allerzielen realiseren we ons te meer dat het begrip naaste ook van toepassing blijft op onze overledenen. Nabestaanden herdenken niet alleen hun doden, zij hebben ook de eeuwen door ervaren dat hun overledenen nog iets voor hen kunnen doen.

____________ 4 ____________

Behalve bidden in Portiuncula, kun je er ook wonen! Deze maand interviewde ik Theo en Tiny Thiers, die een appartement bewonen in ‘Portiuncula’, in Alverna. Zij zijn nog niet zo lang Boskapeller, maar hebben een zeer actief kerkelijk leven achter de rug, waarbij zij het Wíj zijn de kerk! hoog in hun vaandel geschreven hebben.

Mechy Dolmans-van Oosterhout

Het volgende nummer verschijnt op 24 november a.s. Kopij insturen uiterlijk 14 november aan: [email protected]

____________ 5 ____________

Bekers aanreiken om uit de bron te drinken ‘En masse verlaten de mensen de traditionele bronnen, tegelijkertijd neemt de dorst toe.’ Zo staat het in een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau te lezen. Ik denk dat hierin niet alleen een trend gesignaleerd wordt, maar dat hier vooral een andere rol voor de kerk om de hoek komt kijken. De kerken hebben eeuwenlang gedacht dat zijzelf de bron waren, nulla salus extra ecclesiam, geen heil buiten de kerk. En misschien is het dan ook terecht dat na zoveel hoogmoed de onvermijdelijke val komt. We moeten niet de bron willen zijn, we moeten veel meer de bekers aanreiken waarmee mensen uit de bron kunnen scheppen. November is de maand waarin we meer uit de bron willen scheppen, waarin we meer openstaan voor wat onszelf overstijgt. Aan de grens tussen leven en dood op Allerzielen proberen we verder te kijken dan alleen ons leven in het hier en nu. En dan komen de vragen vanzelf, de vragen naar de diepere betekenis van ons bestaan, en de vragen naar wat groter is dan wijzelf. Het is alsof in de maand november ‘de dorst’ bijzonder sterk toeneemt. En dat niet alleen bij kerkelijk betrokken mensen, maar ook bij mensen die anders misschien niet zo bezig zijn met spiritualiteit. Het was dan ook heel bijzonder om twee weken geleden 15 jongeren van de Jonge Democraten, de jongerenafdeling van D66 Arnhem-Nijmegen op bezoek te hebben. Ze wilden komen praten over religie in de moderne samenleving. Toen ik gebeld werd of ik met hen in gesprek wilde gaan, werd er meteen bij gezegd: ‘u krijgt er niets voor hoor, maar we beloven u wel een interessant gesprek.’ En die belofte hebben ze ruimschoots waargemaakt. De jongeren waren nog niet binnen of de vragen buitelden over elkaar heen. Als jonge mensen die zich politiek willen engageren was een van de vragen natuurlijk: wat is toch het verschil tussen idealisme en religie? Tenslotte dromen politici toch net zo van een betere wereld als kerkgemeenschappen. Toen ik zei dat je als gelovige de ‘betere wereld’ ziet als een weerspiegeling van een betere wereld waarvan je gelooft dat die reeds bestaat in de hemel of in de transcendentie, kwam meteen de vraag: hoe kan je dat weten, en hoe kan je dat toch geloven? - Kijk dan ben je met spiritualiteit bezig. Ik hoop dat ik die avond wat bekers heb kunnen aanreiken.

____________ 6 ____________

Na afloop vroegen twee van de jongeren of ze nog even naar de Mariakapel mochten. Toen ik later het licht uitdeed brandden er twee kaarsen. Bekers aanreiken zodat mensen uit de bron kunnen scheppen, dat proberen we ook met ons ‘event’ Om AlleZielen op zaterdag 2 november. Veel begraafplaatsen en uitvaartondernemers bieden intussen zulke herdenkingsbijeenkomsten aan voor mensen voor wie een kerkelijke Allerzielenviering net een brug te ver is. Maar ‘wij’ van de Boskapel en van het Centrum Ontmoeting in Levensvragen geven er wel een extra tintje aan: we bieden de mensen niet alleen de gelegenheid om te gedenken en te herinneren, maar vooral ook om vooruit te kijken en om nieuw leven te proeven. Niet blijven hangen in het hier en nu, maar je openstellen voor wat jezelf overstijgt. Allerzielen in een nieuw jasje. Ekkehard Muth

____________ 7 ____________

Liturgie kalender November 2013 Zondag 3 november 11.15 uur

Viering van Allerheiligen en Allerzielen

Ekkehard Muth Boskapelkoor

Zondag 10 november 11.15 uur

Sint Maarten met een bijzondere rol voor de kinderen

Joost Koopmans Boskapelkoor

Zondag 17 november 11.15 uur

Als de zon in de lente Maleachi 3, 19-20, Lucas 21, 5-19

Ekkehard Muth Octo Voces

Zondag 24 november 11.15 uur

Ceciliafeest viering waarin we stilstaan bij de veranderingen en de nieuwe start van het Boskapelkoor

Ekkehard Muth Boskapelkoor

Er is iedere zondag kindernevendienst én oppas voor de allerkleinsten Iedere woensdag 19.30 - 20.00 uur

meditatieviering in de kleine kapel

Familia Augustiniana

____________ 8 ____________

St. Maartenviering Beste kinderen van de Boskapel, Kennen jullie Sint Maarten? En het feest van Sint Maarten? Tijdens de viering van zondag 10 november willen we tijdens een lange kindernevendienst stil staan bij het feest van Sint Maarten. Kom naar de Boskapel, doe mee en laat je verrassen! Werkgroep kindernevendienst Hieronder in het kort alvast wat informatie over de herkomst van Sint Maarten: Sint Maarten is gebaseerd op een legende. Martinus (Maarten) werd geboren in het jaar 316 in het huidige Hongarije. Hij werd door de keizer tot ridder geslagen. Op een zeer koude dag in de winter zag Maarten een arme man zonder jas de sneeuw zitten. Hij stapte van zijn paard af en sneed met zijn zwaard zijn eigen mantel doormidden en gaf de arme man een helft tegen de kou. Hij overleed op 11 november 397 en op de feestdag van deze heilige werd het gebruikelijk om kinderen iets te geven. Sint-Maarten (of soms ook 'Sinte Maarten' of 'Sinter Maarten' genoemd) wordt gevierd op 11 november, midden in de herfst. De bomen zijn kaal en het is vroeg donker. Het feest is een echt 'lichtfeest' voor kinderen. De traditie is dat kinderen zelf een lantaarntje (lampion) maken van papier, karton, een uitgeholde suikerbiet of pompoen met een kaarsje erin. Hiermee gaan ze 's avonds als het donker is in optocht langs de huizen. Aan de deur zingen ze een aantal liedjes. In ruil hiervoor krijgen ze een kleine attentie, net zoals Sint Maarten die de helft van zijn mantel aan de arme man gaf. Tegenwoordig bestaat de traktaties uit wat snoep of een mandarijn. In de negentiende eeuw gingen ook volwassenen langs de deur. Het was een manier voor arme mensen om door de moeilijke winterperiode te komen.

____________ 9 ____________

Van de bestuurstafel Bijdrage vanuit bestuur oktober 2013 Korenpracht en kerstoratorium Geniet u ook zo van ons nieuwe Boskapelkoor? Een mooie samenklank, een nieuw geluid en toch zijn het onze vertrouwde zangers. Ze zijn pas twee maanden bezig en er wordt veel van de koorleden gevraagd. Maar dat geeft ook voldoening; “na een repetitie ben ik moe en tegelijk vol energie”! En de sfeer is goed, het glaasje na afloop is al een vaste ‘derde helft’ van de repetitie geworden. Dank en hulde aan onze zangers, aan Rob Engels die als dirigent het beste geluid uit mensen weet te halen, aan Selma Peters die de zangers goed ondersteunt door haar pianobegeleiding, en aan José Doodkorte die onze zangers door de koorscholing de nodige muzikale bagage geeft. Er wordt druk geoefend om op 14 december a.s. een avondvullend programma te presenteren, samen met het Mediorenkoor en begeleid door een orkest. U krijgt twee kerstoratoria te horen: Klein Kerstoratorium van Huub Oosterhuis en Antoine Oomen, en Nieuw Begin (Kerstoratorium van Tom Löwenthal). Beide oratoria zijn door Rob Engels van een eigen arrangement voorzien, met goedkeuring van de componisten.

Noteer deze avond vast in uw agenda, want u wilt er toch ook bij zijn?

Bijdrage Boskapel aan congres Mariënburgvereniging ‘Gloed onder de as’ is de titel van het congres georganiseerd door de Mariënburg – vereniging van kritisch katholieken die is voortgekomen uit de 8 mei-beweging – op 26 oktober 2013 in Amersfoort. Tijdens dit congres staat de verzelfstandiging van geloofsgemeenschappen centraal. We wisselen ervaringen uit en zoeken met elkaar naar inspiratie als voeding voor de toekomst. Tijdens het congres wordt verslag gedaan van de interviews die Theo van de Kerkhof – theoloog en journalist – heeft gehouden met een aantal geloofsgemeenschappen. Onze Stichting Augustijns Centrum de Boskapel is daarvoor ook benaderd; Ekkehard Muth en Antoinette Meys hebben met hem gesproken over ontstaan, werkwijze en toekomstverwachtingen.

____________ 10 ____________

Naast bijdragen van o.a. Huub Oosterhuis en Henk Jongerius zijn er ook twee rondetafelgesprekken met respectievelijk bestuurders en voorgangers. In het eerste rondetafelgesprek neemt Antoinette Meys deel namens onze stichting .

Kapelbreed overleg In de afgelopen weken bent u er al enkele malen op geattendeerd: 30 oktober a.s. vanaf 19.30 uur bent u van harte uitgenodigd voor een gemeenschapsavond over onze ‘blik op de toekomst’! We willen ‘kapelbreed’ met elkaar van gedachten wisselen over waar we als Stichting AC de Boskapel voor staan, wat onze sterke kanten zijn, wat we willen betekenen voor de samenleving, en hoe we daar met elkaar en met anderen vorm aan geven. U komt toch ook? Vriendelijke groet namens het bestuur, Antoinette Meys, voorzitter

____________ 11 ____________

Het interview Interview met Theo en Tiny Thier-Muselaers

Voor dit interview fietste ik op een zonnige oktoberdag naar Alverna (*), waar Theo en Tiny Thier sinds 3 jaar een appartement bewonen in het prachtig gelegen ‘Portiuncula’ (**). Alles in Alverna herinnert aan Franciscus van Assisi (1181-1226). Het dorp zelf is al vernoemd naar het daar in 1878 gestichte franciscanerklooster. Op die plek staat nu het appartementencomplex Rivo Torto (***). Het nabijgelegen voormalige moederhuis van de zusters franciscanessen van Bennebroek is ook omgebouwd tot een reeks van appartementen, ‘Portiuncula’ geheten. Oorspronkelijk waren deze gebouwen bedoeld als woonplek voor oudere religieuzen, maar inmiddels wonen er ook leken. Theo (81) en Tiny (75) zijn tamelijk nieuwe Boskapellers. Beiden komen uit een katholiek gezin. Tiny groeide op in Boekel als derde van 6 kinderen. Ze volgde een kantooropleiding en werkte tot aan haar trouwen in 1965 als secretaresse o.a. bij Philips in Eindhoven. Theo is de oudste van 7 kinderen, waarvan er 2 al heel jong stierven. Hij is geboren en getogen in Nijmegen (Hees/ Neerbosch). Hij was als jongen misdienaar. Ook was hij bij de verkenners en later zelf leider bij de Titus Brandsmagroep in de Krayenhoffwijk. In zijn familie zaten veel mensen in het onderwijs. “Niets voor mij”, dacht hij en sloeg na de hbs een andere weg in, kwam op een kantoor terecht, maar dat werd geen succes. Op aanraden van zijn moeder volgde hij na zijn militaire dienst alsnog een snelcursus voor onderwijzer. Zijn moeder kreeg gelijk, het onderwijzen zat hem in het bloed en hij heeft met groot plezier 37 jaar gewerkt: 13 jaar in het basisonderwijs en 24 jaar in het speciaal onderwijs voor blinden en slechtzienden in Nijmegen en Grave. Hij volgde daarvoor naast zijn werk nog een 3-jarige hbo-opleiding. Er veranderde in al die jaren veel in het speciale onderwijs. Aanvankelijk waren de meeste kinderen intern, maar later konden zij thuis blijven wonen en kregen aan huis extra begeleiding. Theo heeft zo ook een aantal jaren door het hele land kinderen en hun ouders thuis bezocht en begeleid.

____________ 12 ____________

“We trouwden in 1965 in Boekel waar ons huwelijk werd ingezegend door de aalmoezenier van de Titus Brandsmagroep van de Krayenhoffwijk. We gingen wonen in Wijchen Noord. Trouwen in die tijd betekende voor mij (Tiny) als vrouw automatisch ontslag van het werk buitenshuis. We hebben 3 kinderen gekregen die inmiddels zelf een gezin hebben. En wij zijn 7 kleinkinderen rijk!” Hoe zijn jullie in de Boskapel terechtgekomen? Theo : “Ik ken de Boskapel al héél lang, daar ging ik vroeger wel eens naar het ‘vissersmisje’, een mis voor vroege (of late!) vogels om 6 uur ’s morgens, maar dat was nog voor ik Tiny kende. Nu zijn we al 48 jaar getrouwd, maar pas sinds een jaar of twee ‘Boskapellers’. Wijchen is echt een plaats van de franciscanen. Ze bedienden er diverse kerken. Aanvankelijk gingen wij naar de Everarduskerk, een moderne kerk die in onze begintijd in Wijchen gebouwd werd, maar na 30 jaar ook weer is afgebroken. Later gingen we naar de St. Paschaliskerk in de wijk Woezik , die ook geleid werd door franciscanen. Het was de hoopvolle tijd van na het 2de Vaticaanse Concilie. De franciscanen voelden al lang aan dat de kerk in de toekomst vooral door lekenvrijwilligers gedragen zou moeten worden en zij gaven ruim baan aan die ontwikkeling. Ik (Tiny) heb 10 jaar deel uitgemaakt van de telefoonwacht van de kerk: mensen te woord gestaan die afspraken wilden maken of gebedsintenties wilden opgeven, ik heb dat tot een jaar geleden gedaan. Theo: ik nam deel aan gespreksgroepen, was lector en zat ook in de liturgiegroep. Ik zat ook in een groep van 6 mensen, waarvan er telkens twee in samenspraak met de familie de avondwaken verzorgden. Het was een goede tijd, je had echt het gevoel in deze gemeenschap ergens voor te staan. Zo’n tien jaar geleden kwam de klad erin: de franciscanen vertrokken en we kregen vanuit het bisdom 2 jonge priesters. De door de franciscanen bevorderde betrokkenheid van leken werd teruggedraaid. En dat niet alleen. Theo: de pastoor schreef in het parochieblad dat wij het Tafelgebed niet meer mochten meebidden en dat gold helemaal voor de instellingswoorden. Het hele tafelgebed was voorbehouden aan de priester. Toen begon het gevecht! Ik (Theo) begon brieven te schrijven hierover voor het parochieblad en stuurde die ook door naar de bisschop (Hurkmans). Het thema was steeds: wij zijn toch samen kerk! Op het laatst werd mijn brief nog wel geplaatst, maar met het onderschrift dat de parochieleiding daar afstand van nam. En van het bisdom hoorde ik nooit iets terug. Wij hebben ons altijd al ingezet voor het idee van ‘samen kerk zijn’ Al in de vroege jaren 90 van de vorige eeuw waren wij beiden met een groep uit Woezik per trein naar Rome gereisd om aan paus Johannes Paulus II een petitie aan te bieden. Deze protestreis was een initiatief van de Stichting Kerk Hardop (die later opgegaan is in de Acht- Mei- Beweging).

____________ 13 ____________

Groepen uit Nederland sloten zich in Rome aan bij groepen uit andere landen van Europa. Het motto was We are church! In de petitie ging het o.a. over het celibaat als vrije keuze, over inspraak bij bisschopsbenoemingen en de vrouw in het ambt. De druppel die voor ons de emmer deed overlopen was het vertrek van Bert Oosterveer, die 25 jaar lang bij ons als pastor gewerkt had. Nadat hij ook in onze ogen door het bisdom onheus behandeld was diende hij zelf bij de bisschop zijn ontslag in. We hebben toen een tijd ons heil gezocht in Megen aan de Maas, ten noorden van Oss, waar de franciscanen nog een klooster en kerk hebben. We hebben in die jaren ook deel genomen aan een mooie groepsreis o.l.v. de franciscanen naar Assisi. Toen las ik (Theo) in de krant dat Ekkehard Muth op 12 juni 2011 als pastor van de Boskapel geïnstalleerd zou worden, daar ben ik toen heen gegaan. In het jaar daarop gingen wij beiden naar de Boskapel en het beviel ons meteen. Hier sprak de gemeenschap samen met de voorganger het eucharistisch gebed uit! We hebben toen in november een kennismakingsgesprek met Joost en later ook met Ekkehard gehad. Inmiddels voelen we ons aardig thuis. Ik (Tiny) ben al ingeschakeld bij het koffieschenken. En nu maar hopen dat de Boskapel het kan bolwerken, want er zijn natuurlijk veel zorgen. Wel zijn we het erg eens met de opmerking van Liesbeth Vroemen laatst in Op de Hoogte dat de Boskapel bij alle pogingen te overleven zich niet alleen moet richten op hoogopgeleiden, maar vooral ook de gewone eenvoudige mensen niet moet vergeten! ”

Hoe brengen jullie je tijd verder door? “Gelukkig zijn we nog gezond en we hoeven hier niet ver te gaan om van de natuur te genieten. Toen de kinderen de deur uit waren heb ik (Tiny)nog 5 jaar gewerkt als oproepkracht aan de receptiebalie van verpleeghuis ‘De Weegbree’ hier in de buurt. Ik stopte daarmee toen Theo op zijn 61ste met de vut ging. We reisden altijd al graag met de caravan, maar nu kregen we daar echt de tijd voor! We trokken heel Europa door en soms bleven we wel 2 maanden weg. We reizen nog steeds, maar nu meer in Nederland. Theo: ik heb lang getennist, daar ben ik nu mee gestopt maar ik schrijf nog steeds verhaaltjes voor het clubblad.

____________ 14 ____________

Schilderen heb ik ook altijd graag gedaan, getuige dit schilderij van de Maas met zicht op de kerktoren van Batenburg. We houden beiden van fotograferen en foto’s bewerken. Dan zijn er nog onze kinderen en kleinkinderen met wie we fijne contacten hebben. Theo: ik vind het heerlijk om met de kleinkinderen te lezen of verhalen te vertellen, of te tekenen en te kleuren.

Mechy Dolmans-van Oosterhout

(*) Alverna, van La Verna, de berg in Toscane waar St. Franciscus in 1224 de 5 littekens (stigmata) van de wonden van Christus ontvangen zou hebben. (**) Portiuncula, letterlijk ‘kleinigheidje’, naam door Franciscus gegeven aan het vervallen en door hem zelf gerestaureerde Mariakapelletje in het dal bij Assisi. Hij is daar te midden van zijn volgelingen op 3 oktober 1226 gestorven. (***) Rivo Torto, letterlijk ‘kronkelig beekje’ en naam van de schuur in Assisi die destijds als voorlopige verblijfplaats diende voor Franciscus en zijn volgelingen.

____________ 15 ____________

Augustinus ten voeten uit Ethisch en godsdienstig leven, 6. Twee geboden van liefde (De Civitate Dei XIX, 14, vertaling Gerard Wijdeveld) Tekst: Chris Dijkhuis In boek XIX van De civitate Dei begint de behandeling van de eindbestemming van de beide steden. Hoofdstuk 14 gaat over ‘law and order’ zowel in de aardse als de hemelse stad, waar de samenleving voorwerp van zorg is voor degenen die macht hebben, maar ook door die zorg in stand wordt gehouden. In het kader daarvan komt Augustinus op het begrip ‘de naaste’ zoals Jezus dat in de aanloop op de parabel van De Barmhartige Samaritaan (Lucas 10. 27) de spitsvondige wetgeleerde laat opdreunen. Wie is je naaste? Augustinus beperkt zich hier tot de naaste in het gezin, maar maakt helder dat jouw naaste evenzeer de naaste van jezelf is. Wederkerigheid is dus het fundament van welke relatie dan ook. De lezer anno 2013 kan de boodschap van Augustinus zonder twijfel van het gezin vertalen naar welke maatschappelijke relatie dan ook, naar de politiek en niet in het minst naar de binnenkerkelijke verhoudingen tussen hoog en laag. Hieronder het tweede deel van dit hoofdstuk. Het verdient aanbeveling de eerste volzin minstens drie maal aandachtig te lezen. De verleiding erin te gaan peuteren is weerstaan uit respect voor Augustinus’ grondtekst en de schrijfstijl van meer dan anderhalf millennium geleden.

Omdat er volgens de onderrichting van God, onze Leermeester, twee hoofdgeboden zijn, dat van de liefde tot God en dat van de liefde tot de naaste, geboden waarin de mens drie voorwerpen van zijn liefde kan vinden, namelijk God, zichzelf en zijn naaste, en omdat degene die God liefheeft ook niet misgaat in de liefde tot zichzelf, kunnen wij de gevolgtrekking maken, dat hij ook de naaste, die hij volgens het gebod moet liefhebben als zichzelf, behulpzaam moet zijn om God lief te hebben (dat geldt ook voor zijn vrouw, zijn kinderen, zijn huisgenoten en de andere mensen tegenover wie hem dat mogelijk is) en dat hij daartoe ook voor zichzelf de hulp van zijn naaste moet wensen als hij die bijgeval nodig heeft. Zodoende zal hij, voor zover dat van hem afhangt, in vrede zijn met alle mensen, volgens de menselijke vrede of geordende eendracht wier regel hierin bestaat, dat hij ten eerste niemand kwaad doet en vervolgens ook iedereen naar vermogen behulpzaam is.

____________ 16 ____________

Om te beginnen is hij dus bezorgd voor zijn eigen nabestaanden, bij wie hij uiteraard gereder en gemakkelijker gelegenheid heeft om zijn zorg te tonen, krachtens de orde van de natuur en ook van de menselijke gemeenschap. Daarom zegt de apostel ook: ‘Al wie voor de zijnen en vooral voor zijn huisgenoten geen zorg draagt, verloochent het geloof en is erger dan de ongelovige.’ 1) Hieruit komt dus ook de vrede van een huis voort, dat we zeggen de geordende eendracht waarin degenen die er samenwonen bevelen geven en gehoorzaam zijn. Bevelen worden er namelijk gegeven door hen die er zorg dragen: de man geeft ze bijvoorbeeld aan zijn vrouw, de ouders geven ze aan de kinderen, de meesters aan de dienaren en de slaven. Gehoorzamen doen zij voor wie zorg wordt gedragen: de vrouwen doen het bijvoorbeeld aan hun mannen, de kinderen aan de ouders, de dienaren en de slaven aan hun meesters. In het huis van een rechtvaardige die uit het geloof leeft en hier nog in den vreemde vertoeft, ver van de hemelse stad, zijn echter ook degenen die bevelen geven de dienaren van hen aan wie ze dat schijnen te doen. Zij bevelen namelijk niet uit heerszucht, niet uit bazige hoogmoed, maar uit zorgzaam mededogen. 1)

: 1 Tim., 5-8

Aurelius Augustinus

____________ 17 ____________

Participantenraad Boskapel Uitnodiging aan alle Boskapellers voor het halfjaarlijkse overleg met de Participantenraad. Op woensdag 30 oktober a.s. aanvang 20.00 uur is er in de Boskapel een vergadering van de Participantenraad, waarbij alle belangstellende Boskapellers worden uitgenodigd (voorheen:"Boskapeloverleg"). De Participantenraad is gekozen door en uit de Boskapellers en vormt een doorsnee van de Boskapelgemeenschap. Een van de taken van de raad is het gevraagd en ongevraagd adviseren van het bestuur van de Stichting Augustijns Centrum de Boskapel met betrekking tot haar beleid en de uitvoering daarvan. Het is dan ook belangrijk dat de leden van de Participantenraad goed op de hoogte zijn van wat er leeft onder de Boskapellers. Een goede communicatie tussen de leden van deze raad en de Boskapellers is daarvoor noodzakelijk. Voor de bijeenkomst van 30 oktober a.s. heeft de Participantenraad het bestuurvan de Stichting uitgenodigd om een uiteenzetting te geven van de huidige situatie waarin de Boskapel verkeert en de toekomstvisie zoals die wordt gezien. Het bestuur heeft positief op de uitnodiging gereageerd. Graag nodigt de Participantenraad alle Boskapellers uit om op 30 oktober a.s. om 20.00 uur in de Boskapel aanwezig te zijn. Uw aanwezigheid wordt zeer op prijs gesteld omdat er wordt gesproken over de toekomst van de Boskapel. Het spreekt voor zich dat u op deze bijeenkomt ook uw vragen kunt stellen. Op de agenda staat naast de uiteenzetting van het bestuur de vaststelling van verslag van de laatste bijeenkomst van 10 april jl. De leden van de Participantenraad hopen deze avond veel Boskapellers te ontmoeten.

Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met Arie van den Broek (voorzitter) tel. 0481-373120 of Patrick Oude Alink (secretaris) tel. 024-3783403, e-mail [email protected]. Ook de notulen van de laatste vergadering kunnen per mail worden opgevraagd.

____________ 18 ____________

Bezoek aan de wijngaard Op zondag 22 september gingen de communicanten van dit jaar en van twee jaar geleden naar de wijngaard. We waren met een leuke en grote groep, in totaal elf kinderen en negen volwassenen. Van de communicanten van 2011 waren Bo, Matthijs en Madeleine er. En van de groep van dit jaar waren Birgit, Dirk, Job, Joshua en Kyra aanwezig. Eerst gingen we in de Boskapel gezamenlijk lunchen, ook de mensen van de Eettafel waren hierbij. Er waren allemaal lekkere broodjes, er was soep, groente, melk en sap. Daarna gingen we naar de wijngaard van René en Carry Hoenselaars aan het Kerkpad in de wijk Hees. René en Carry hebben daar in de oude kassen van hun tuindersbedrijf een wijngaard gebouwd. Daar kregen we een rondleiding van Carry. Alles doen ze zelf, van druivenstokken planten tot oogsten en uiteindelijk wijn maken. De opbrengst van de wijn gaat allemaal naar een goed doel. Er werd verteld waarom we naar de wijngaard gingen, dit was omdat Jezus brood en wijn deelde. Ook werd er verteld hoe wijn wordt gemaakt, eerst groeien de druiven, als deze klaar zijn worden ze geoogst, daarna wordt er pulp van gemaakt, gezeefd en in vaten gedaan. Als de wijn rijp is, wordt er begonnen met bottelen. Het was erg leuk om dit te zien en te proeven! Ook was het leuk dat de groep bij elkaar was.

Madeleine Ligtenberg

____________ 19 ____________

Adventsactie 2013 voor ShelterBox Voor de Adventsactie 2013 heeft de Diaconiegroep gekozen voor Shelterbox. Dit is een internationale noodhulp-organisatie die direct na een ramp waardigheid, onderdak en warmte wil bieden voor de getroffenen in de vorm van een noodonderkomen. Sinds 2001 zijn na meer dan 200 rampen en in meer dan 75 landen al ShelterBoxen ingezet. De organisatie is meteen ter plaatse na een aardbeving, een overstroming, een orkaan of cycloon, een tsunami of bij een levensbedreigend conflict en levert dan boxen met hulpgoederen.

Elke box bevat materiaal voor een uitgebreide familie om tenminste een half jaar mee te kunnen overleven: een tent voor een familie van tien personen, fleece dekens, grondzeiltjes, een kooktoestel, kookgerei, gereedschap, waterdragers, een waterzuiveringskit en een kinderpakket. Met deze kwaliteitstent en essentiële gebruiksvoorwerpen om te kunnen eten, drinken en slapen, kunnen mensen die dakloos geworden zijn door een ramp zich weer tijdelijk redden. De hulpverlening gaat er vanuit dat een overheid na circa zes maanden de meest noodzakelijke Voorzieningen in een rampgebied weer hersteld heeft. Shelterbox werkt met Response Teams van goed getrainde vrijwilligers die de boxen in het gebied verspreiden en overhandigen aan het gezinshoofd van een familie. Als alle ShelterBoxen in een rampgebied zijn verdeeld en alle tenten zijn opgezet, gaan de Response Teamleden naar huis. Andere hulporganisaties voor structurele wederopbouw nemen de hulp dan over. Shelterbox werkt samen met de lokale bevolking, met lokale en internationale autoriteiten en met Rotaryclubs wereldwijd. De kosten van een ShelterBox zijn € 750, inclusief transport, waar ook ter wereld. Elke Shelterbox heeft een uniek nummer zodat de donateur op de website kan zien waar de betaalde box terecht is gekomen.

____________ 20 ____________

Op zondag 1 december zal een vrijwilligster bij ShelterBox Nederland het werk van ShelterBox in de viering komen toelichten. De helft van de opbrengst van de plaatskaarten met Kerstmis zal aan dit goede doel besteed worden. De Diaconiegroep van de Boskapel

Amnesty nieuws 22 September jongstleden hebben we onze jaarlijkse Amnesty-viering gehad. We kregen veel positieve reacties met name ook over de foto’s van vluchtelingen die geprojecteerd werden. “Het komt zo wel dichterbij” kregen we te horen. En dat was ook de bedoeling. Na afloop hebben we een Groetenactie georganiseerd, die prima verliep: alle kaarten zijn verkocht en (hopelijk) opgestuurd. Onze dank hiervoor. De volgende activiteit van onze groep zal zijn de verkoop van Amnesty-artikelen zoals kaarten, kaarsen, servetten, agenda’s enz. Deze zal op zondag 24 november a.s. plaatsvinden. We hopen op een goede verkoop! Namens de Amnesty –groep, Thea Schouten

____________ 21 ____________

Lezingencyclus Albertinumgenootschap 2013-2014 (2) God als persoon. Een dilemma? Het is niet vanzelfsprekend dat God als persoon wordt voorgesteld, maar ook niet dat God een onpersoonlijk iets is. Het is echt een dilemma. Er zijn geen doorslaggevende argumenten om voor het een of het ander te kiezen. Toch dringt zich juist in onze tijd de vraag op: is de opvatting van God als een persoon, iemand die zich onderscheidt van wereld en mensen, maar tegelijk handelt en optreedt, niet een primitieve voorstelling? Zijn we het beeld van God als “een uitvergroot mens” (Kuitert) niet ontgroeid? Maar is wat ervoor in de plaats komt, namelijk dat er toch wel ‘Iets’ moet zijn dat ons en de wereld overstijgt, niet ontzettend minimalistisch, vaag en ontwijkend? Er zijn mensen die vast geloven in hoe de Bijbel God uitbeeldt: als iemand die ingrijpt in de geschiedenis van de wereld (eindtijd) en in het leven van individuele mensen (genezings-wonderen). Er zijn ook altijd denkers geweest die het zijn van God in niet-persoonlijke of minder exclusief persoonsgebonden bewoordingen hebben proberen te preciseren. Toch blijven we bij breuken en grenzen van het leven, in gebed en/of liturgie, God bijna vanzelfsprekend als persoon aanspreken. De cyclus lost het dilemma niet op. Wel wordt inzicht gegeven in de verwarrende gevoelens, ervaringen en beweegredenen die een rol spelen, wanneer mensen zich afvragen wie of wat God voor hen is. Datum: 7 november 2013: ‘God als persoon’ door Prof.dr. Paul van der Velde, hoogleraar Aziatische Religies aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Datum: 14 november 2013: ‘God als wonderdoener en eindtijdelijke voltooier’ door Dr. Regien Smit-Bosch, justitiepredikant namens de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten. Datum: 21 november 2013: ‘Whitehead over God’ door Prof.dr. Palmyre Oomen, emeritus bijzonder hoogleraar Wijsbegeerte aan de Technische Universiteit Eindhoven. Datum: 28 november 2013: ‘Het dilemma blijft’ door Dr. Thomas Quartier, universitair docent Rituele Studies aan de Radboud Universiteit Nijmegen en medewerker van het TBI Nijmegen. Plaats: Dominicuskerk, Prof. Molkenboerstraat 5 te Nijmegen Tijd: 20.00 - 22.00 uur Entree 5 euro per lezing Informatie: 024-3580175 (Margot Niekus) en 024-3228285 (Ans Metz) www.albertinumgenootschap.nl

____________ 22 ____________

Gemeenteproject CGKV Van zondag 10 november tot en met zondag 1 december zal er binnen de CGKVgemeente een gemeenteproject worden georganiseerd. Graag wil ik u een beetje op hoogte brengen van dit project en wat u er misschien van zal merken. Het idee is om aan de hand van het thema “Thuis in Gods huis” een aantal weken intensief als gemeente van Christus met elkaar bezig te zijn. Hiervoor willen we gebruik maken van het gelijknamige boekje “Thuis in Gods huis” van ds. Gunnink. Het boekje is opgedeeld in zes hoofdstukken waarvan er iedere week één behandeld zal worden. De eerste drie hoofdstukken worden in november behandeld en in maart 2014 zullen de laatste drie hoofdstukken de revue passeren. Ieder hoofdstuk heeft weer een eigen thema, gerelateerd aan het hoofdthema, en is voorzien van een inhoudelijk stuk met vragen en stellingen. Deze worden weer gebruikt voor groepsbesprekingen en de zondagse eredienst. Naast de avonden en diensten met inhoud zullen er diverse leuke activiteiten worden georganiseerd. Dit alles met als doel om elkaar als gemeente beter te leren kennen op geestelijk én sociaal vlak. Eén van de activiteiten die georganiseerd zal worden is een ‘praise’ ( 'lofprijs en aanbidding avond', er worden vooral modernere opwekkingsliederen gezongen) op zaterdag 23 november om 20.00 uur in de Boskapel. Er zal een echte praiseband aanwezig zijn! Het lijkt ons als organiserend team heel leuk als er ook mensen van buiten de CGKV-gemeente aanwezig zijn bij deze praise. U bent hier dus ook van harte voor uitgenodigd! Zo kunnen we niet alleen aan de onderlinge band binnen de CGKV-gemeente werken, maar ook aan de banden met de Boskapelgemeenschap. In de hal van de Boskapel staat ook een zogenaamde projecttafel, waarop meer informatie te vinden is over het CGKV-gemeenteproject. Voor vragen of opmerkingen kunt u zich altijd richten tot het organiserende team: [email protected] Hartelijke groet, Jorijn van den Born (algehele coördinatie gemeenteproject)

____________ 23 ____________

Bestuur Boskapel Antoinette Meys Jan Revenberg Manfred Markhorst Annemieke Pacilly Birgitte Ligtenberg Marjolijn Esser Joop Haverkort

voorzitter secretaris penningmeester portefeuille gemeenschapsopbouw en augustijnse spiritualiteit portefeuille pastoraat en diaconie portefeuille liturgie en oecumene portefeuille PR en Vorming

Kapelbalans actie De kapelbalans actie is voor de Boskapel de belangrijkste bron van inkomsten. Doe daarom mee!! U kunt uw bijdrage overmaken op: ING-bank: 22 06 916 of Rabobank: 15 78 32 856 t.n.v. Stichting Augustijns Centrum de Boskapel