Op de. Augustijns Centrum de Boskapel. oktober Naar een Boskapel 3.0

Augustijns Centrum de Boskapel oktober 2014

Op de

(Augustinus, Belijdenissen, IV,8,13,p.113)

" ... bij tijd en wijle van mening verschill en zonder haat, alsof iemand het oneens was met zichzelf en juist door die schaars voorko mende onenigh eid fleur geven aan de eensge zindheid van meestal ...."

Naar een Boskapel 3.0

Tijdelijke redactie Joop Haverkort Jan Revenberg

Colofon 'Op de Hoogte' is het bulletin van de Stichting Augustijns Centrum de Boskapel. Het biedt ruimte voor Boskapellers en andere bezoekers van de kapel om te schrijven of te lezen over zaken die de gemeenschap van de Boskapel of de Kerk in het algemeen raken. Ook geeft het informatie over vieringen in de kapel en activiteiten die vanuit de Boskapel worden ondernomen. 'Op de Hoogte' verschijnt 9 maal per jaar. Op verzoek wordt 'Op de Hoogte' per e-mail toegezonden.

Lay-out Marcel Arts Medewerker Chris Dijkhuis E-mailadres redactie: [email protected] Druk Helma Bertels Jan van Lierop Adres Boskapel Graafseweg 276 6532 ZV Nijmegen tel/fax 024-3776968 Pastor Ekkehard Muth, emailadres: [email protected] telefoon: 026-4953153 homepage: www.boskapel.nl e-mail: [email protected] ING-bank: IBAN: NL35 INGB 0002 2069 16 Rabobank: IBAN: NL47 RABO 0157 8328 56 t.n.v. Stichting Augustijns Centrum de Boskapel

Redactie De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden teksten te weigeren, in te korten, of anderszins redactioneel te bewerken. Copyright berust bij de auteurs van de bijdragen. 28 september 2014

____________ 2 ____________

Inhoud pag. 4

Van de redactie

pag. 6

Liturgie kalender

pag. 7

Oogsten?

pag. 9

Van de bestuurstafel

pag. 17

Augustinus ten voeten uit

pag. 19

Om AlleZielen

pag. 21

In memoriam Henny Peters

pag. 23/24 Van de Amnestytafel/Van de Diaconiegroep pag. 25

Vormingsactiviteiten

pag. 26

Lezingen Albertinumgenootschap

pag. 27

Vredesactiviteiten Nijmegen

pag. 29

Dorcas Hulp en Ontwikkeling

pag. 30

Onmoetingsdag Augustijnse Beweging

pag. 31

Leesgroep Belijdenissen

pag. 32

40 Jaar Oecumenisch City Pastoraat

pag. 34

Herinneringen

pag. 35

Bevrijdingsconcert

____________ 3 ____________

Van de redactie Van de redactie, stapje opzij, stapje op de plaats, stapje voorwaarts Marco van Basten treedt vrijwillig terug als hoofdtrainer van AZ. Van Basten was een fantastische voetballer en een aardige trainer. Van Basten heeft last van stress en andere klachten. "Ik ga gewoon niet fijn om met spanning. Ik wil op een prettige manier mijn werk kunnen doen. Ik verwacht met wat minder verantwoordelijkheden meer van waarde te kunnen zijn." Wat een held ben je dan! Een stapje terug of een stapje opzij is geen gezichtsverlies. Het zou heel normaal moeten zijn. Als je werk niet meer bevalt, als je last hebt van stress of het zit op een andere manier tegen, dan ga je (tijdelijk) iets anders doen. Toch ken ik veel meer voorbeelden van mensen die eigenlijk diep ongelukkig zijn in wat ze doen, maar niet zien dat het ook anders kan. Natuurlijk zijn er praktische bezwaren. De schoorsteen moet roken, nietwaar? Maar als iets eigenlijk niet bij je past, is een beetje minder misschien eigenlijk een beetje meer. Het streven naar meer maakt niet altijd gelukkig. Dat van Basten dat onderkent vind ik van grote klasse. Dat durven er niet veel. Wanneer ik met dit concept (een beetje minder, een stapje terug) mijn gedachten laat gaan over de vele vrouwen en mannen die we in de Bijbelse verhalen leren kennen, valt op hoe daar ongelooflijk veel ‘volhouders’ zijn. Bij aarzelingen over het eigen kunnen, klinkt regelmatig een aanwijzing of aansporing van God om tóch de weg van de roeping te gaan. Hoe komt het, vraag ik me af, dat ik het mooi vind dat die Bijbelse figuren volhouden en dat ik het tegelijkertijd mooi vind dat Marco van Basten

____________ 4 ____________

openlijk vertelt wat hem zwaar valt en hoe dat consequenties heeft voor het werk dat hij kan doen? Het antwoord ligt denk ik in het gegeven dat ook Van Basten een ‘volhouder’ is. Hij stopt niet. Hij blijft trainer, hij blijft trouw aan zijn roeping. Hij blijft proberen om zijn kennis en kunde van de voetbalsport over te dragen op anderen. Alleen gaat hij dat doen vanuit een andere positie. Bij de Bijbelse ‘volhouders’ zie ik hoe hun leven in dienst staat van dat wat zij in Godsnaam als het meest wezenlijke hebben leren verstaan. Zij hebben zich in hun leven niet op status, eer en succes gericht. Zij bleven nederig en kwetsbaar. Veel mensen die niet de taal van het geloof kennen voelen aan dat Marco van Basten met zijn ‘stap terug’ en trouw blijft aan zijn ‘roeping’ een stap vooruit doet. Binnen het bestuur doen we op dit moment geen ‘stapje terug’ zoals Van Basten, maar we maken wel een ‘pas op de plaats’’. We willen naar een Boskapel 3.0. Daar leest u meer over in Van de bestuurstafel. En ons thema artikel. Met de herdenking van 70 jaar bevrijding en de vele vredesactiviteiten maken we ook een pas op de plaats. Wat leert die cruciale periode ons over de conflicten en spanningen die we nu meemaken? Ekkehard vergelijkt ons met de drukke wijnboeren. We blijven niet zelfvoldaan achterover leunen met de oogst in de vaten en schuren, maar het ‘gist’ in onze geloofsgemeenschap. De redactie Op 26 oktober verschijnt het volgende nummer, onder tijdelijke redactie van Joop Haverkort en Jan Revenberg. Kopij aanleveren vóór 16 oktober 2014 bij Jan Revenberg. [email protected]

____________ 5 ____________

Liturgie kalender Zondag 28 september 11.15 uur

Geldig of echt? - de bevoegdheid van Jezus Matteüs 21, 28-32

Joost Koopmans Boskapelkoor

Zondag 5 oktober 11.15 uur

Trouwe pachters Matteüs 21, 33-43

Ekkehard Muth Quintessens

Zondag 12 oktober 10.30 uur in de Dominicuskerk

Gezamenlijke viering in Bezield Verband samen met de Doopsgezind Remonstrantse gemeente en de Effatagemeenschap in de Dominicuskerk

Joost Koopmans Els de Clercq Frits Muller Effata- en Boskapelkoor

Zondag 19 okt0ber 11.15 uur

Realistisch en visionair Matteüs 22, 15-22

Ekkehard Muth

Zondag 26 oktober 11.15 uur

Met heel je hart, met heel je ziel, met heel je verstand Matteüs 22, 34-46

Kees Scheffers Boskapelkoor

Zondag 2 november 11.15 uur

Viering van Allerheiligen en Allerzielen

Ekkehard Muth Boskapelkoor

De Boskapel leeft niet op een eilandje. We zoeken telkens weer contact met gelijkgestemden en al geruime tijd vormt de Boskapel met de Doopsgezind Remonstrantse Gemeente en de Effatagemeenschap een Bezield Verband in Nijmegen. Op 12 oktober is het weer tijd om samen met elkaar te vieren. Op deze zondag is onze viering daarom niet in de Boskapel, maar vieren we samen in Bezield Verband in de Dominicuskerk. De viering begint om 10.30 uur.

Meditatievieringen De Familia Augustiniana van de Boskapel verzorgt iedere woensdag een meditatieve viering van 19.30 uur tot 20.00 uur in de kleine kapel van de Boskapel. In deze vieringen staat steeds een tekst van Augustinus centraal. Alle Boskapellers, maar ook anderen die door de week behoefte hebben aan een moment van rust en bezinning, zijn daarbij van harte welkom.

____________ 6 ____________

Oogsten? Oktober is de oogstmaand. De fruitbomen buigen onder de rijpe appels en peren, en de struiken en bomen die hun vrucht al hebben afgestaan tooien zich met de meest prachtige kleuren. Terwijl de natuur bezig is met de vruchten en de opbrengst van een heel jaar groeien en bloeien lijkt de oogstmaand in de kerk eerder op de lente. We zijn namelijk volop aan het opstarten, aan het plannen en aan het bedenken van nieuwe ideeën. Toen ik aan het begin van mijn loopbaan voorganger was in drie wijndorpjes in Duitsland was dat wel anders. In oktober is daar namelijk de wijnoogst in volle gang. Iedereen is in touw, vaak tot diep in de nacht, oogsten persen, de vaten vullen en de machines weer gereed maken voor de volgende dag. De hele streek ruikt naar gistende druiven, voor het kerkenwerk is dan even geen tijd. En toch, ook de wijnoogst is bij wijze van spreken een nieuwe lente, want met het gisten van de druiven en alle werkzaamheden daaromheen is de wijnboer bezig om nieuwe lekkere wijn te maken. Zo betekent de oogst een nieuwe geboorte, de herfst wordt tot lente. De Boskapel lijkt wel op de drukke wijnboeren, we blijven niet zelfvoldaan achterover leunen met de oogst in de vaten en schuren, maar we zijn volop aan het werk. De kinderen zijn bezig met een spetterend David-project en in de Maria-maand oktober staat Maria volop in de aandacht. Geweldig hoeveel mensen met hun talenten daaraan meewerken! Tegelijkertijd denken we in verschillende gelederen na hoe we kinderen nog beter vertrouwd kunnen maken met kerk en geloof.

____________ 7 ____________

De voorbereidingen van ‘Om AlleZielen’ op zaterdag 1 november zijn in volle gang. Er hebben zich nieuwe mensen aangesloten bij de voorbereidingsgroep met nieuwe ideeën en talenten en er is een sponsor gevonden die dit event ruimhartig ondersteunt. Er komt een nieuw bordje van ons Augustijns Centrum de Boskapel bij de ingang, en de communicatie-commissie is flink ideeën aan het ontwikkelen hoe we het mensen makkelijker kunnen maken om ons te vinden. We hebben een interessant vormingsprogramma op stapel staan en daarbij zoeken we de samenwerking met andere kerken en instellingen in Nijmegen. En op 12 oktober vieren we weer samen met ons ‘bezield verband’ in Nijmegen, dus met de Doopsgezind Remonstrantse Gemeente en de Effatagemeenschap in de Dominicuskerk. Ik zou nog veel meer kunnen noemen, maar dan wordt dit stukje veel te lang. In die zin lijkt de Boskapel toch heel erg op ‘mijn’ wijndorpjes: overal is het aan het gisten. Ekkehard Muth

____________ 8 ____________

Van de bestuurstafel Boskapel 3.0 Verandering lijkt in onze tijd de enige constante. We leven in een periode van transitie, van grote verschuivingen. Er zijn zelfs mensen die van transitiekunde hun vak hebben gemaakt. Jan Rotmans is één van hen. Hij stelt het nog scherper: “We leven niet in een tijdperk van veranderingen maar in een verandering van tijdperk”. Dat geldt niet alleen voor de wetenschap, zorg, energievoorziening enz. Het raakt alle terreinen van het leven en dus ook geloofsgemeenschappen. Was de Boskapel nog maar recent de kloosterkapel van de Augustijnen, sinds het vertrek van Joost Koopmans werd het helemaal duidelijk dat we als zelfstandige geloofsgemeenschap verder willen. En net als op andere terreinen merken we nu al dat zelfstandigheid geen doel op zich is. Eén van de grootste uitdagingen van transitie is het doorbreken van verzuiling van systemen. Geloofsgemeenschappen gaan zich met andere instellingen verbinden om mens (en natuur) te dienen. Het vreemde is, dat terwijl de ene ontwikkeling nog volop gaande is, de volgende zich al weer aandient. Laten we de perioden nog eens nader bekijken. We noemen dan de periode van de kloosterkapel Boskapel 1.0. Dat is nog een onbestorven verleden. De huidige Boskapellers hebben in meerderheid elkaar in deze periode leren kennen en waarderen en samen een ‘thuisgevoel’ gecreëerd. Dat geeft dierbare geborgenheid en herkenbaarheid.

____________ 9 ____________

Soms moeten nieuwkomers ook wel eens constateren: “Daar kom je niet zo gemakkelijk binnen!” Bovendien hebben we uit die periode het predicaat “Augustijns” geërfd. Met onze gedachten over een stadsklooster proberen we dit erfgoed te actualiseren. En op zomeravond van 26 augustus verkeerden we zelfs even middels de incarnatie van Ekkehard in het goede gezelschap van Augustinus zelf. Op 11 oktober bieden we onderdak aan de hele Augustijnse beweging op hun jaarlijkse ontmoetingsdag. En weer een maand later (25 november om 20.00 uur) reflecteert Peter Freijsen met ons op de regel van Augusinus. En ondertussen brengt elke maand Chris Dijkhuis ons in contact met authentieke teksten van Augustinus Boskapel 1.0 is dus allesbehalve voltooid verleden tijd. De erfenis wordt geactualiseerd en opgenomen als inspiratiebron voor de zelfstandige geloofsgemeenschap Boskapel 2.0 waar mensen met een katholieke, protestantse of niet-kerkelijke achtergrond zich thuis kunnen voelen. Ook deze ontwikkeling is nog lang niet afgerond. Dat blijkt alleen al uit onze financiële situatie, die nog steeds leunt op 1.0 En toch dient zich al weer een nieuwe fase aan. We hebben die fase naar analogie van Samenleving 3.0 ( zie b.v. http://vds.nl/blog/op-weg-naarsamenleving-3-0-van-een-tijdperk-van-verandering-naar-een-veranderendtijdperk/ )de Boskapel 3.0 genoemd. Het bestuur is volop doende met een verkenning van onze toekomst en wil daar graag met de gemeenschap over in gesprek. We vermoeden dat die toekomst ligt in verbinding met anderen In zijn vergadering van 20-08-2014 heeft het bestuur zich een aantal vragen gesteld:
Welke ontwikkelingen in de samenleving stemmen je als (gelovig) mens hoopvol?
Welke ontwikkelingen in de samenleving baren je als (gelovig) mens zorgen?
Welke initiatieven/activiteiten zie je die de hoopvolle ontwikkelingen stimuleren?
Welke initiatieven/ activiteiten zie je die de zorgelijke ontwikkelingen keren?

____________ 10 ____________


Hoe kan de Boskapel bij het stimuleren en keren een bijdrage leveren?
Hoe kan de Boskapel vanuit de eigen (spirituele) traditie initiatieven verrijken?
Wat moeten we vooral vasthouden en welke suggesties vanuit het Kapeloverleg helpen ons verder?
Wanneer we deze vragen beantwoord hebben, hebben we o.i. voldoende bouwstenen voor een nieuw meerjaren beleidsplan en voor het Jaarplan 2015. Als antwoord op de eerste twee vragen hebben we het volgende weergegeven: Hoopvol stemmen ons: 1. De groeiende behoefte aan zingeving en de zoektocht van mensen naar verdieping 2. Het ontstaan van nieuwe initiatieven op spiritueel gebied 3. De groeiende aandacht voor waarden en normen 4. De verschuiving van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij 5. Bewuster leven (aandacht voor gezondheid, hergebruik goederen, voedselveiligheid etc.) 6. Hang naar huiselijkheid (zoeken naar een solide thuisbasis ) 7. Toegankelijkheid voor informatie (interactieve samenleving) 8. Toenemende mobiliteit 9. Het groeiende protest tegen ongelijkheid 10.De vraag naar meer duurzame producten 11. De enorme technische ontwikkelingen ook in de gezondheidszorg Zorgen baren ons: 1. Het toenemende individualisme 2. De mensen die door de verschuiving van de verzorgingsstaat naar de participatiemaatschappij in de knel komen 3. De golf aan bezuinigingen op cultureel gebied (kunst, muziek, dans, etc.) 4. De toenemende agressie onder de jeugd 5. Het ontstaan van radicale groepen met name in de moslimwereld 6. Niet accepteren van het anders zijn van medemensen

____________ 11 ____________

7. De verleiding voor drugs 8. De zwakte van het democratisch systeem tegenover machtspolitiek

9. De groeiende eenzaamheid 10.Het consumentisme (alles te koop) 11. De invloed van extreem rechts

In de komende vergadering zal het bestuur antwoorden proberen te formuleren op de overige vragen. En uiteraard zoeken we ook de dialoog met participantenraad en het kapeloverleg. Joop Haverkort

____________ 12 ____________

Naar een nieuw ‘Wij’ Joop Haverkort spreekt over een Boskapel 3.0. Hij memoreert dat we met name vanaf het Kapeloverleg van 30 oktober 2013 (Waar staan we nu…. ….waar gaan we heen) gezocht hebben naar wijzen waarop wij ons zouden kunnen profileren. We keken naar de Boskapel als stadklooster, we hebben nadrukkelijk de samenwerking gezocht, we hebben geprobeerd om het bezielde verband meer inhoud te geven, etc. In het vorige nummer van “Op de Hoogte” hebben we aangegeven dat we weliswaar een gemeenschap zijn van zieners en zoekers, maar dat vooral het zoeken een kernkwaliteit van onze gemeenschap moet zijn. Het “zeker weten” kan leiden tot dovenmansoren en onverdraagzaamheid. Wanneer we een samenleving willen waarin alle mensen zich thuis kunnen voelen ongeacht hun verschil in afkomst en levensovertuiging moeten we naar de ander durven te kijken! Het is niet meer “ik” maar “wij”. We moeten naar een nieuw “wij”. Manuela Kalsky, directeur van het Dominicaans Studiecentrum voor Theologie en Samenleving, omschrijft dat nieuwe wij als volgt: “Het nieuwe wij is niet een ‘wij’ dat meteen weer een ‘zij’ creëert. Het nieuwe wij wil verbindingen leggen, in plaats van muren bouwen rondom het eigen bezit waarbij de anderen maar moeten zien hoe ze binnenkomen. Zo werkt dat niet meer in een dynamische wereld. De verzuiling in de hoofden van mensen is nog niet helemaal weg. De indeling in hokjes is er nog steeds. Iedereen richt een eigen club op, een eigen school of een eigen fonds. Nu men het gevoel heeft dat er gevaar dreigt en naar zekerheden zoekt, is het terugtrekken in de eigen zuil weer populair. We hebben plotseling weer een katholieke identiteit, een protestantse identiteit, een nationale identiteit. Er is een terugtrekkende beweging gaande en hoe begrijpelijk dat ook is, het is geen oplossing met het oog op de toekomst! Daar is juist een andere beweging

____________ 13 ____________

voor nodig: niet op het verleden blijven staren, maar met een open vizier naar ontwikkelingen kijken wat nou werkelijk goed is voor een samenleving met mensen uit verschillende culturele achtergronden die allemaal moeten kunnen participeren.” Joop gaf aan dat het bestuur zich een aantal vragen heeft gesteld. Wanneer ik de gegeven antwoorden op de eerste vragen wat samenvat hebben we vastgesteld dat we in een globaler wordende wereld met toenemende secularisatie en individualisering, met meer ruimte voor democratie, emancipatie, en participatie leven. We leven ook in een wereld waarin we geconfronteerd worden met wijzigingen in economische en demografische verhoudingen. In die wereld staat het Augustijns Centrum de Boskapel voor de uitdaging om haar identiteit, missie en positie op z’n minst te behouden maar meer nog bij de tijd te brengen. We kunnen daarbij gebruikmaken van de verworvenheden van de wetenschap en de beschikbaarheid van de al maar door evoluerende (communicatie) technieken. Met dit ‘bij de tijd brengen’ bedoel ik: de Boskapel sterker dan voorheen aan laten sluiten bij de huidige capaciteiten en potenties van de geloofsgemeenschap, moderne inzichten van de theologie, het hedendaagse levensgevoel (behoefte aan zingeving, spiritualiteit en huislijkheid) en bij de actualiteit van de samenleving (stad, streek, land en wereld). We moeten ons geïnspireerd weten door de bijbel, onze christelijke geloofstraditie en door de Augustijnse spiritualiteit. Inspiratie vraagt om expressie. Het expressiemiddel bij uitstek voor een geloofsgemeenschap is het vieren van de liturgie en andersoortige vieringen. We willen als Boskapelgemeenschap bouwen aan een aantrekkelijke, moderne en eigentijdse geloofsgemeenschap. Daarbij willen we groeien in gemeenschapszin en we willen werken aan een herkenbare en relevante positie van onze geloofsgemeenschap in Nijmegen en omgeving en wellicht ook in ons land. De begrippen: inspiratie, expressie, gemeenschap en samenleving zouden onze kernbegrippen moeten worden .

____________ 14 ____________

Inspiratie Wanneer we in de bijbel en in de Augustijnse spiritualiteit onze inspiratie vinden, zullen we meer moeten doen met die bijbel en dan niet alleen lezen in die bijbel maar vooral de teksten vertalen naar vandaag. We zullen als het ware onze eigen wortels en identiteit moeten vertalen naar de hedendaagse praktijk. We moeten ons werk op gebied van vorming en toerusting van eigen leden voortzetten. Je geïnspireerd weten kan alleen wanneer we professionele ondersteuning ontvangen. Dat geldt voor verkondiging (goede voorgangers) en ook bij vorming en toerusting (goede inleiders). Niet alleen de bijbel en de Augustijnse spiritualiteit zijn onze inspiratie bron, maar ook wat er gebeurd in onze samenleving kan ons inspireren. We zullen het politieke debat moeten opzoeken en moeten reageren op ontwikkelingen in onze samenleving. Expressie Het expressiemiddel bij uitstek voor een geloofsgemeenschap is het vieren van de liturgie. Ik meen dat we daarbij ook moeten streven naar vernieuwing. Naar nieuwe wegen om te vieren. Vieringen die jongeren meer aanspreken of vieringen voor zinzoekers. Ook symbolen en rituelen zijn expressie middelen. Wij zullen ons blijvend moeten inspannen om symbolen en rituelen levend te houden. Dat vergt niet alleen goede vormgeving, uitleg en herhaling, maar ook zorgvuldig gekozen aanpassingen als de tijd en de mensen daarom vragen. We zullen ook alert moeten zijn op de toenemende behoefte aan symbolen en rituelen buiten kerkelijke instituties om daar op gepaste wijze op in te spelen. Binnen onze geloofsgemeenschap neemt muziek en zang een belangrijke plaats in. Dat zullen we nog verder moeten ontwikkelen.

____________ 15 ____________

Gemeenschap Wanneer we een bloeiende gemeenschap willen zijn, moeten we aandacht hebben voor elkaar. Mensen die, met openheid en positieve nieuwsgierigheid elkaar willen leren kennen, ervaringen willen delen, compassie willen tonen en elkaar willen bemoedigen. Tegelijkertijd dient onze geloofsgemeenschap meer dan ooit ontvankelijk te zijn voor wat er in stad & streek, land & wereld gebeurt, wat er voor ideeën daar leven en welke inspiratiebronnen daar zijn. Samenleving Wanneer we betekenis vol willen zijn voor de samenleving moeten we werken aan een herkenbare en relevante positie in stad & streek. We mogen geen eiland in de samenleving zijn. Invloeden vanuit de samenleving komen de geloofsgemeenschap binnen, geloofsopvattingen beïnvloeden op hun beurt de samenleving. Deze wisselwerking tussen binnen en buiten zou een belangrijke kernkwaliteit van de Boskapelgemeenschap moeten worden. We zouden maatschappelijke organisaties kunnen uitnodigen om zich kritisch en opbouwend te verhouden met de Boskapel. Tegelijkertijd zouden we kunnen zoeken naar mogelijke samenwerkingsverbanden met maatschappelijke organisaties. We dienen ons te realiseren dat individuele leden van onze geloofsgemeenschap ieder op eigen wijze deelnemen aan de samenleving, via opvoeding, onderwijs, arbeid, vrijwilligerswerk, sport, recreatie, politiek, etc. We zouden die leden daar waar mogelijk en relevant ondersteuning moeten bieden in de vorm van inspiratie en bemoediging. Jan Revenberg

____________ 16 ____________

Augustinus ten voeten uit Door een fout mijnerzijds (een ongecorrigeerde bijdrage van de vorige serie) is er in Op de Hoogte van augustus iets langs verschenen dat bovendien niet goed te begrijpen was in plaats van wat hieronder volgt. Mijn oprechte excuses. Ik probeer mijn publicitaire leven te beteren. Chris Dijkhuis

Tekst en vertaling: Chris Dijkhuis Ethisch en godsdienstig leven, 9c. Het kwaad dat liegen heet Enchiridion ad Laurentium de fide et spe et caritate, 18, 20 en22. In het derde en laatste fragment over liegen is Augustinus het meest beslist. Het gaat niet meer om varianten als misleid worden, dwalen of zich vergissen, het gaat om regelrecht liegen. Toch zijn er ook in dezen nuances aan te brengen. [22] Verder moet iedere leugen zonde genoemd worden omdat iedereen moet uitspreken wat in zijn binnenste leeft, niet alleen wanneer hij de waarheid kent, maar ook wanneer hij zich als mens vergist of tot dwaling wordt gebracht. Of wat er in zijn binnenste leeft waar is, voor waar gehouden wordt of niet waar is, dat doet er niet toe. Ieder die daarentegen liegt, zegt het tegenovergestelde van wat er in zijn binnenste leeft met de bewuste bedoeling te bedriegen. Woorden zijn in elk geval de mens mens niet gegeven om elkaar over en weer te bedriegen, maar om anderen te laten weten wat men zelf denkt. Woorden gebruiken om te bedriegen en niet waarvoor ze ons gegeven zijn, is dus zonde. Men mag daarom niet denken dat een leugen geen zonde is, omdat wij soms met een leugen een ander een voordeel kunnen bezorgen. Wij kunnen immers door een rijk man te bestelen een arme helpen. We kunnen hem openlijk iets geven, terwijl de rijke die in het geniep lichter wordt gemaakt, van zijn nadeel niets merkt.1) Toch zal niemand beweren dat

____________ 17 ____________

dit géén zonde is. Ook door een echtbreuk kunnen wij een ander helpen, namelijk wanneer een vrouw, als er niet aan haar seksuele verlangens wordt voldaan, lijkt te sterven aan haar onbevredigde hartstochten. Want als ze blijft leven, kan ze zich reinigen door boete te doen. Desondanks zal niemand ontkennen dat een dergelijke echtbreuk zondig is. Als wij huwelijkstrouw terecht zo hoogachten, wat heeft de waarheid ons dan aangedaan dat we die huwelijkstrouw niet willen schenden door met een echtbreuk een vreemde ter wille te zijn, maar dat we door te liegen de waarheid wel verkrachten? We kunnen niet ontkennen dat mensen die alleen maar liegen voor het welzijn van een ander, zeker een grote stap in de goede richting hebben gezet. Maar…, wat ze daarmee bereikt hebben kan men gezien hun goede bedoeling terecht prijzen of soms zelfs belonen, maar dat geldt niet voor hun bedrog. Het is voldoende zich voor dat bedrog te verontschuldigen, onnodig dat te prijzen, in het bijzonder bij de erfgenamen van het Nieuwe Testament voor wie het woord geldt: “Laat jullie ja ja zijn, en jullie nee nee; wat je daaraan toevoegt komt voort uit het kwaad.2)” Vanwege dat kwaad dat onophoudelijk ons vergankelijk leven binnensluipt, zeggen de mede-erfgenamen van Christus: “Vergeef ons onze schulden3)”. Aurelius Augustinus 1) : Men vraagt zich af of monseigneur Muskens aan Augustinus heeft dacht bij zijn befaamde uitspraak over het stelen van een brood. 2) : Mt. 5,37 3) : Mt. 6,12

____________ 18 ____________

____________ 19 ____________

Leven met verdriet om dierbare overledenen, herinneren wat ons zo lief is en wat ons nu zo kwetsbaar maakt, ruimte geven aan datgene waar we zo vol van zijn, elkaar ontmoeten en datgene kunnen delen waar ons hart zo vol van is. Maar ook uitkijken naar perspectief, het verlangen voelen om verder te gaan, uitzien naar nieuw leven. – Het is een hele tocht. Op 1 november vanaf 19.00 uur willen we u in de Boskapel uitnodigen voor een belevingstocht Om AlleZielen. Een tocht voor jong en oud ‘om’ de zielen van degenen die overleden zijn, en ook een tocht ‘om’ uw eigen ziel. In de Boskapel kan ieder op geheel eigen wijze de weg of tocht volgen langs rituelen en activiteiten vol symboliek. In uw eigen tempo, met eigen keuzes uit de vele activiteiten ontstaat zo uw eigen persoonlijke belevingstocht Om AlleZielen. De belevingstocht Om Alle Zielen begint om 19.00. Rond 20.45 uur begint het slotritueel en drinken we nog een glaasje. U kunt uiteraard tussen 19.00 en 21.00 uur komen en gaan zoals u wenst. Om AlleZielen wordt voorbereid door de werkgroep Om AlleZielen van het Augustijns Centrum de Boskapel en wordt mede mogelijk gemaakt door Barbara Dela verzekeringen en uitvaartverzorging, Nijmegen.

____________ 20 ____________

In memoriam Henny Peters Terugblik op de afscheidsviering van Henny Peters Tijdens de medewerkersdag van 24 augustus 2014 herdachten we ook de onlangs overleden vrijwilliger Henny Peters. We verwoordden de herinnering aan deze viering zo: Begin juli hebben we met velen en ook een aantal Boskapellers afscheid genomen van Henny Peters tot 2008 voorzitter van het Kapeloverleg, een vrijwilliger. We mochten bij de viering aanwezig zijn. De familie gunde ons een blik in zijn familiekring. Dat was een cadeau, de ervaring van het vertrouwen waarmee Henny na een voltooid leven zonder angst terugkeerde naar zijn schepper. Zoals Henny afscheid mocht nemen van zijn vrouw, drie zonen en schoondochters en de negen kleinkinderen van 14 tot 24 jaar was ook een geschenk, ook aan onze gemeenschap. Van zijn vrouw Lies, van elk kind en elk kleinkind had hij in vol vertrouwen afscheid genomen. De oudste kleindochter vertelde ons hoe hij na het afscheid haar nog even bij de arm vast pakte en naar zich toe trok: “Wil je me nog iets beloven? “Ja, opa.” “Wil je me dan beloven, dat je altijd gelukkig zult zijn?”

____________ 21 ____________

Oei, wat een vraag op zo’n moment. Ze werd er even helemaal stil van En in de viering keek ze naar de foto op de kist: “Opa, dat wil ik je nu beloven!” Kun je beloven gelukkig te zijn? Kun je iemand vragen gelukkig te zijn? Ondanks alle verdriet en emotie getuigde de hele viering in muziek, anekdotes en het zoeken naar elkaars nabijheid van ‘een gelukkig leven’, van een leven waarin doel en weg samenvallen. Kortom naar een leven dat terecht is gekomen. Joop Haverkort

Nieuwe Bach-cantate in de Petruskerk Op zondag 12 oktober om 19.30 uur is de volgende Bach-cantate in de Petruskerk (Schependomlaan 85). Uitgevoerd wordt de ontroerende BWV 27, met solisten, koor en orkest. Het slotkoraal wordt vooraf ingestudeerd zodat ieder die dat wil kan meezingen. De vocale solisten zijn: Anne van Tilburg (mezzosopraan), Merel van Schie (alt), Emiel Hoefnagel (tenor), en Kees de Bruijn (bas). Dirigent is Wouter van Haaften. Henk Gols geeft tekst en uitleg. Iedereen is van harte welkom, ongeacht geloof of muzikale ervaring. De toegang is vrij. Zie www.bach-cantates-nijmegen.nl

____________ 22 ____________

Van de Amnestytafel We hebben onlangs onze jaarlijkse Amnestyviering gehad. De ‘verbondenheid’ met gevangenen en mensenrechtenorganisaties was duidelijk merkbaar bij de verkoop van onze groeten- kaarten. Hiervoor hartelijk dank. Onze volgende actie zal de verkoop van ‘kerst’kaarten, kaarsen en andere leuke artikelen zijn op zondag 16 nov. Namens de Amnestygroep, Thea Schouten.

Van de Diaconiegroep Opbrengst Vastenactie voor de Kledingbank Nijmegen Dit voorjaar was de Kledingbank Nijmegen het goede doel dat we steunden bij het Vastenactie-Paasproject van de Boskapel.

De Kledingbank Nijmegen e.o. zet zich in om armoede bij mensen te bestrijden door hen te voorzien van goede kleding.

____________ 23 ____________

Mensen met een minimuminkomen kunnen twee keer per jaar een winterpakket en een zomerpakket met kleding uitzoeken in het pand van de kledingbank aan de Graafseweg. De vrijwillige bijdragen voor de plaatskaarten brachten met Pasen € 315,00 op en de bijdrage in de grote collecteton € 581,10. Tezamen dus bijna € 900 voor dit project!. Namens de Kledingbank Nijmegen en haar cliënten veel dank voor uw bijdragen ! ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Opbrengst inzameling voor de Voedselbank Nijmegen In juni is door een groep Nijmeegse kerken weer de jaarlijkse gezamenlijke voedselinzameling voor de voedselbank gehouden. In de Boskapel brachten we ongeveer 5 kratten met levensmiddelen bijeen. In de collectebus werd een bedrag van € 124,55 gedoneerd.

Ook hiervoor hartelijk dank! De diaconiegroep van de Boskapel.

____________ 24 ____________

Vormingsactiviteiten

Vormingsactiviteiten, de Boskapel in samenwerking met anderen Joodse levenskunst - 2 oktober Spreker en voorzanger Hans Bloemendal. Plaats: DO-RE kerk, aanvang 20.00 uur. Een Bezield Verband activiteit. Sacramenten: voedsel voor onderweg - 11 oktober Ontmoetingsdag georganiseerd door de Augustijnse beweging. Plaats: de Boskapel van 10.00 – 15.45 uur. Kosten € 12.50 incl. lunch. Opgeven voor 1 oktober. Podiumgesprek: ‘Oude spiritualiteit, nieuwe wegen’- 28 oktober Gast op het podium: Prof. Dr. Manuela Kalsky. Gespreksleider: Ekkehard Muth. Plaats: Huis van Compassie Aanvang: 20.00 uur Kosten € 5,- of naar draagkracht. Belevingstocht: Om AlleZielen in de Boskapel Op 1 november van 19.00 tot 21.00 uur. Iedereen is welkom. Levenskunst gezien vanuit Dominicaanse spiritualiteit 6 november, door Holkje van de Veer. Plaats: Do-Re kerk , 20.00 uur. Een Bezield Verband activiteit. Spiritueel café: ‘Spiritualiteit als levenskunst’ 17 november in de Boskapel. Begeleiding: Ekkehard Muth en Annemarie Revenberg. Aanvang 20.00 uur. Kosten € 7,50 of naar draagkracht. Augustijnse levenskunst en spiritualiteit - 25 november Peter Freijsen reflecteert op de regel van Augustinus naar de tijd van nu. Plaats: de Boskapel om 20.00 uur. Kosten € 7,50 of naar draagkracht. Een Bezield Verband activiteit. Musical: Het meisje met de zwavelstokjes Musical in de Boskapel. Datum 14 december. Verdere info volgt nog.

____________ 25 ____________

Lezingen Albertinumgenootschap Lezingen Albertinumgenootschap in November “Op eigen kracht?” De laatste jaren klinkt er in onze maatschappij en vooral ook vanuit de politiek de oproep dat mensen in hun eigen kracht moeten gaan staan. Een beroep op de overheid zoals in de voorgaande jaren is vanaf 2015 niet meer vanzelfsprekend. Dit brengt alom maatschappelijke onrust met zich mee. Deze maatschappelijke ontwikkeling en de daardoor ontstane verontrusting willen we grondig uitdiepen. Daarbij zal er ook aandacht geschonken worden aan situaties van onmacht en beperkingen. Hoe denken we, waar eigen kracht het laat afweten, over zingeving? Er zal ook nader worden ingegaan op de problemen waarmee de ouder wordende mens geconfronteerd wordt. Gaat het alleen om inleveren en loslaten of heeft de ouderdom ons meer te bieden? Onder deze hele thematiek ligt de wezenlijke vraag of we het alleen moeten hebben van ‘eigen’ kracht of dat ons bestaan pas zinvol kan zijn als we onze eigen kracht met die van anderen kunnen en willen verbinden. Datum: 6 november 2014: ‘Samen op eigen kracht’, door Prof. dr. Jan Bransen, hoogleraar filosofie van de gedragswetenschappen, Radboud Universiteit Nijmegen. Datum: 13 november 2014: ‘Elk naar eigen gave en mogelijkheden’, door Drs. Paul Oosterhoff, diaconaal predikant, verantwoordelijk voor diverse sociale projecten in Nijmegen, o.a. Huis van Compassie. Datum: 20 november 2014: ‘Macht van de onmacht’, door Drs. Birgit van Putten, secretaris zelfregiecentrum, en drs. Peter Ybeles Smit, theoloog en bestuurskundige. Datum: 27 november 2014: ‘Somber niet zo over de ouderdom’, door Drs. Emmy Janssen-Sengers, bestuurder van de Waalboog in Nijmegen. Plaats: Dominicuskerk, Prof. Molkenboerstraat 5 te Nijmegen. Tijd: 20.00 - 22.00 uur. Entree 7 euro per lezing. Informatie: 024-3580175 (Margot Niekus) en 024-3228285 (Ans Metz).

www.albertinumgenootschap.nl

____________ 26 ____________

Vredesactiviteiten in Nijmegen VREDESDIENST IN DE DOOPSGEZINDE-REMONSTRANTSE KERK NIJMEGEN Op zondag 28 september, de laatste dag van de Vredesweek, om 10.30 uur begint een interactieve Vredesdienst in de kerk aan de Prof. Regoutstraat 23 (bij de Groenewoudseweg) die wordt geleid door ds. Els de Clercq. Het thema is: Licht in onze communicatie: begrip voor elkaar. Centraal staat het werk van de ambassadeur van vrede, Masoud Rahaee, die conceptueel kunstenaar is. Met zijn werk wil hij mensen raken en pleit hij voor een menselijker samenleving. Dit is een dienst voor mensen van binnen en buiten de kerk. Belangstellenden zeer welkom! Zie ook www.dorenijmegen.nl DEMOCRATIEFABRIEK In de centrale bibliotheek van Nijmegen, Mariënburg 29, opent op dinsdag 30 september om 19 uur de mobiele interactieve tentoonstelling De Democratiefabriek, een project van Huis van de Jeugd. Daarmee kunnen kinderen, jongeren en volwassenen meemaken wat democratie is en inhoudt. In de fabriek wordt gewerkt met vooroordelen, normen en waarden, burgerschap en democratie. De organiserende organisaties zijn: Ieder1Gelijk, Amnesty International Nijmegen, de RLRN en de bibliotheek Gelderland-Zuid. Opening door burgemeester Bruls en Eduard Nazarski, directeur Amnesty International Nederland. Masoud Rahaee, vredesambassadeur voor Nijmegen, geeft een korte introductie. En Kristiano Rosini zal de avond voorzien van een muzikaal intermezzo. Op http://amnestynijmegen.antenna.nl/index.php/nieuwsflits-1democratiefabriek is meer informatie te vinden, o.a. over mogelijke bezoektijden en reserveringen. STRIJD EN VREDE IN DE GESCHIEDENIS VAN NIJMEGEN Op vrijdagavond 3 oktober begint de eerder aangekondigde rondleiding in de Stevenskerk niet om 19.30 uur maar om 19 uur; verzamelen bij de

____________ 27 ____________

Zuiderkapel. De rondleiding wordt gehouden als vredesactiviteit op initiatief van de Raad van Kerken Nijmegen e.o. en verzorgd door dr. Gerrit de Man, die de geschiedenis van de kerk bijzonder goed kent. De Stevenskerk is een historisch gebouw dat vele herinneringen bevat aan situaties van strijd en vrede in de geschiedenis van de stad Nijmegen. Voor de deelnemers is er koffie na afloop van de rondleiding, om ca. 20 uur, in de kerk. VERTELVOORSTELLING ‘MIJN HART WOONT ELDERS’ Op woensdagavond 8 oktober wordt in het Huis van Compassie (De Haard), Groenestraat 170 te Nijmegen een theatrale vertelvoorstelling over vluchten en thuiskomen gepresenteerd. Aanvangstijd is 20.00 uur. De spelers zijn Pauline Seebrechts en Gottfrid van Eck. Zij laten de waargebeurde verhalen van twee vluchtelingen zien: van Mounir uit Syrië en van Aysiha uit Eritrea/Ethiopië. Zij vertellen elkaar in een wachtkamer ergens in Nederland hun verhaal. Wat maakt dat deze vluchtelingen zich in Nederland ‘vreemd’ of ‘thuis’ voelen? Waar woont hun hart? De voorstelling, waaraan Masoud Rahaee, ambassadeur van vrede voor Nijmegen, zijn medewerking verleent, vindt plaats onder auspiciën van Vluchtelingenwerk. U kunt zich hiervoor opgeven via [email protected]

____________ 28 ____________

Dorcas Hulp en Ontwikkeling

Op 1 november komt Dorcas langs bij twee kerken in Nijmegen voor het ophalen van "gedragen en schone kleding, schoeisel, lakens etc." voor de allerarmsten in Oost-Europa. Al jaren is Dorcas voor deze groep kwetsbaren in de weer met goederen en spullen om het hen daar wat aangenaam te maken met de overtollige gebruikte spullen uit Nederland. Doet u weer mee? Ga in de komende weken uw kledingkast of ruim eens op en denk aan de allerarmsten die de winter amper rond kunnen komen zonder eten en kleding. 9.45 uur tot en met 10.30 uur sta ik bij de Maranathakerk, Steenbokstraat 86 in Nijmegen om uw spullen in te zamelen. 10:45 uur tot en met 11:30 uur sta ik bij De Boskapel, Graafseweg 276 Ik zie u graag deze zaterdagochtend en verwacht een bus vol mee te nemen naar het Depot van Dorcas. Voor meer informatie kunt u op de website van Dorcas terecht: www.dorcas.nl Ook voor de lijst van goederen die dorcas kan gebruiken kunt u op de site terecht: http://dorcas.nl/over-dorcas/hulpgoederen/inzamellijstparticulieren/

____________ 29 ____________

Ontmoetingsdag Augustijnse Beweging Op zaterdag 11 oktober is de jaarlijkse ontmoetingsdag voor de gehele achterban van de Augustijnse Beweging. Het onderwerp is dit jaar: Sacramenten: Voedsel voor onderweg In de ochtend zal door prof. dr. Herwi Rikhof worden ingegaan op de sacramenten in bijbeltheologisch en historisch perspectief, terwijl het middagprogramma vooral belicht hoe verrassend de kijk van Augustinus is op Sacramenten. De ontmoetingsdag vindt plaats in de Boskapel, Graafseweg 276 in Nijmegen en duurt van 10.00 tot 16.30 uur Aanmelding graag vóór 1 oktober, via email: [email protected] of [email protected] . De deelnamekosten zijn € 12,50 (over te maken via de bank op nr NL21ING0002509905 of contant bij de ingang).

____________ 30 ____________

Leesgroep Belijdenissen Leesgroep Belijdenissen wordt leesgroep Augustinus! Na 7 jaar en zo’n 80 bijeenkomsten is het zover: we hebben de Belijdenissen van Augustinus uit. Het was een interessant avontuur en het is haast jammer dat het over is. Ik zou zo wéér met de Belijdenissen beginnen, maar de andere leden van de groep vonden dat iets te principieel, dus hebben we een ander boek gekozen: Augustinus’ commentaar op het Johannesevangelie (In evangelium iohannis tractatus centum viginti quatuor), waarvan de eerste 23 commentaren in vertaling verschenen zijn als Geef mij te drinken. Omdat we aan een nieuw boek beginnen, is dit een goed moment om in te stappen! Als u geïnteresseerd bent in Augustinus en graag wat nader met hem kennismaakt dan een of twee keer per jaar met een Augustinuslezing, maar ook niet zo ‘in Augustinus’ bent dat u bij de Familia Augustiniana wilt gaan, dan is de leesgroep Augustinus ideaal. Het is allemaal wat vrijblijvender. Kom gerust eens kijken en meelezen. De groep komt elke derde woensdag van de maand bij elkaar, van 13.30 uur tot 15.30 uur. De plaats wisselt. Deelname is gratis. Augustinus is interessant, het Johannesevangelie is interessant, wat houdt u tegen? Informatie: 06-45923329, [email protected] Karel Peijnenborg

____________ 31 ____________

40 Jaar Oecumenisch City Pastoraat De Stevenskerk, het icoon van Nijmegen, heeft in de oorlog veel bomschade opgelopen. In 1969 is de restauratie voltooid. Ds. Ko Colijn neemt vanaf dit moment het initiatief om tot een nieuwe manier van vieren te komen. Dit mondt in 1974 uit in de eerste oecumenische viering van het OCP in de Stevenskerk. Het OCP is daarmee een oecumenische gemeenschap in het hart van onze stad geworden Mensen uit Nijmegen en de wijde omtrek ontmoeten elkaar bij de wekelijkse vieringen en bij de andere activiteiten die het OCP organiseert…… Nu dus al 40 jaar. Met deze brief brengen wij u op de hoogte van ons jubileumprogramma. Wij nodigen u van harte uit aan te sluiten bij één of meerdere van de activiteiten. Graag tot ziens op 3, 4, of 5 oktober, Namens het OCP, Bestuur OCP, Martin Houtsma Karin Bliemer Marijke Hopmans

____________ 32 ____________

Vrijdag 3 oktober 2014 Stevenskerk 20.00 uur: Forum over het thema `Buitenste-binnen, het Oecumenisch City Pastoraat een open gemeenschap in de stad`. Gastspreker: Aalmoezenier Bernhard van Welzenes. Zaterdag 4 oktober 2014 Stevenskerk 13.00 uur: Pelgrimage door de Nijmeegse binnenstad langs bijzondere plaatsen. Ook geschikt voor kinderen. Voor wie niet kan wandelen rijdt de zonnetrein een alternatieve tocht. 16.00 uur: Vesper m.m.v. Capella Cumerana o.l.v. Jetty Podt. 17.30 uur: Gezamenlijke maaltijd. Zondag 5 oktober 2014 Stevenskerk 10.00 uur: Oecumenische viering. Voorgangers zijn Paul Oosterhoff en Bärbel de Groot-Kopetzky m.m.v. jubileumcantorij o.l.v. Janneke Bron. Pelgrimage op zaterdag 4 oktober (wandelend of per zonnetrein) en maaltijd graag opgeven via [email protected] of via telefoon: 0243237017 (Karin Bliemer).Voor meer informatie zie: www.ocp-nijmegen.nl

____________ 33 ____________

Herinneringen Het is vandaag zondag 21 september 2014. Ik zit thuis nog na te genieten van de prachtige dienst in de Boskapel die ik daarvoor heb meegemaakt. Deze dienst stond geheel in het teken van de bevrijding van Nijmegen. Market Garden ook wel genoemd. Nijmegen was dan wel vrij, maar nog vele maanden frontstad. Mijn gedachten gaan terug. Ik was nog bij de augustijnen toen wij tijdens onze vakantie door brachten bij een medebroeder die in Duitsland een pastoor verving. Dit zal in de jaren begin jaren 70 zijn geweest. Wij brachten toen ook een bezoek aan het vernietigingskamp Bergen-Belsen. Anna Frank, u allen bekent, heeft hier ook gezeten. Kilometers hebben wij door de bossen gereden. Het kamp lag ver van de bewoonde wereld af. Bij aankomst grote foto's van bekende en onbekende mensen die hier hun laatste rustplaats hadden gevonden. Van het kamp zelf was niets meer over. Alleen grote en kleine heuvels met aarde afgedekt. Hier stonden dan weer bordjes bij met een wel sprekende tekst 1250 doden enz. (totaal zo'n 70.000 doden) Hier werd ik helemaal stil van. Het was mijn bedoeling wat dia's te maken. Maar zover is het niet gekomen. Het fototoestel heb ik om mijn hals laten hangen. Uit respect voor al diegenen die hun leven hadden gegeven voor u en mij. Met tranen in mijn ogen ben ik gegaan. Nog altijd als ik hieraan terug denk kan ik mijn tranen moeilijk bedwingen. Martien de Turck

____________ 34 ____________

____________ 35 ____________

Bestuur Boskapel Vacature Jan Revenberg Manfred Markhorst Vacature Birgitte Ligtenberg Marjolijn Esser Joop Haverkort

voorzitter secretaris penningmeester portefeuille gemeenschapsopbouw en augustijnse spiritualiteit portefeuille pastoraat en diaconie portefeuille liturgie en oecumene portefeuille PR en Vorming

Kapelbalans actie De kapelbalans actie is voor de Boskapel de belangrijkste bron van inkomsten. Doe daarom mee!! U kunt uw bijdrage overmaken op: ING-bank: IBAN: NL35 INGB 0002 2069 16 of Rabobank: IBAN: NL47 RABO 0157 8328 56 t.n.v. Stichting Augustijns Centrum de Boskapel

____________ 36 ____________