OP DE HOOGTE. Augustijns Centrum de Boskapel

OP DE HOOGTE Augustijns Centrum de Boskapel

mei 2010

“ ... bij tijd en wijle van mening verschillen zonder haat, alsof iemand het oneens was met zichzelf en juist door die schaars voorkomende onenigheid fleur geven aan de eensgezindheid van meestal ...” (Augustinus, Belijdenissen, IV, 8,13, p.113) Colofon Op de Hoogte is het bulletin van het Augustijns Centrum de Boskapel. Het biedt ruimte voor Boskapellers en andere bezoekers van de kapel te schrijven of te lezen over zaken die de gemeenschap van de Boskapel of de Kerk in het algemeen raken. Ook geeft het informatie over vieringen in de kapel en activiteiten die vanuit de Boskapel worden ondernomen. Op de Hoogte verschijnt 11 maal per jaar. Redactie - Gerard Willems, tel.024 3554903, [email protected] - Mechy Dolmans-van Oosterhout, tel. 024 3880729 [email protected] (beiden eindredactie) - Chris Dijkhuis Kopij sturen aan beide eindredacteuren, in een platte tekst in A4-formaat, zonder opmaak. Foto’s of andere illustraties apart aanleveren, al dan niet digitaal.

Lay-out en druk Helma Bertels en Hans Thoonen, [email protected] Adres Boskapel Graafseweg 276 6532 ZV Nijmegen tel/fax 024-3776968 bgg 0653362781 (Joost Koopmans) homepage: www.boskapel.nl e-mail: [email protected] Postbank: 22.06.916, Rabobank: 15.78.32.856 t.n.v. Rector Boskapel

2

VOORWOORD Zonder een woord over de lente kan ik niet beginnen, want wat is de natuur rondom ons prachtig geworden, zeg maar gerust herrezen: elk jaar weer een ongelooflijk wonder! Voor veel mensen biedt zo’n ontluikende natuur alleen al voldoende energie om zelf ook weer “op te staan”. We hadden een inspirerende Goede Week. Yvonne en Jan Broeders waren in Bolivia en doen verslag van de viering van Palmzondag daar. Op Witte Donderdag werd hier in de Boskapel de herinnering aan Jezus’ laatste avondmaal geïllustreerd met een ontroerend en persoonlijk verhaal van Myriam Devos over een maaltijd in de hongerwinter van ’44-’45: u kunt het in dit nummer nog eens nalezen. Het past ook uitstekend bij de komende 65jarige viering van de bevrijding van ons land. Tijdens de Paaswake werd Gerda Lasker gedoopt. In het maartnummer van Op de Hoogte heeft zij zich aan ons voorgesteld. Zij behoort tot die Nederlandse militairen die na de 2de wereldoorlog naar diverse landen werden en worden uitgezonden op vredesmissies. Nederlandse geschiedenis valt ook te ontdekken in het interview met Manfred Markhorst: hij werd geboren in onze voormalige kolonie Nieuw Guinea en bracht daar zijn vroege jeugd door. Sinds 2009 is hij penningmeester van het Augustijns Centrum de Boskapel. Op 13 april hield Miek Pot een lezing in de Boskapel. Zij verbleef 12 jaar in een kartuizer klooster en weet uit ervaring waarheen contemplatie een mens kan brengen: via de stilte kom je tot je diepste zelf, de bron van je bestaan, God . Aan de basis van elke godsdienst ligt zo’n godservaring. Maar helaas, aldus Miek Pot, hebben godsdiensten maar al te vaak gaandeweg, dit uitgangspunt 3

verloren! Deze gedachte trof mij en ik denk dat we allemaal wel tekenen in onze Kerk kunnen opnoemen die daar op wijzen. Maar ook de beslommeringen rond de verzelfstandiging van de Boskapel en onvermijdelijke regelingen die nodig zijn om de zaak draaiende te houden, kunnen mensen afhouden van waar het allemaal om begonnen is. Voor hen kunnen wellicht de meditatieve vieringen op woensdag een tegenwicht bieden! (zie aanbeveling van Birgitte Ligtenberg) Chris Dijkhuis gaat verder met Augustinus’ grote werk, we zijn bij boek XVIII aangeland en het staat vol geschiedenis! Augustinus probeert de bijbelse figuren in te passen in de overige geschiedenis van de toenmalige wereld. En verder de vaste rubrieken van Joost Koopmans, het bestuur en Amnesty. Hoe de Vastenactie verlopen is verneemt u van Jan Broeders. In het maartnummer was het interview met Joost door Rémy Cherblanc zodanig afgedrukt, dat u onbedoeld een puzzel kreeg voorgeschoteld. Hopelijk hebt u deze zelf kunnen oplossen! Het is in dit verband goed te weten dat wij kopij het liefst aangeleverd zien als platte tekst, zonder opmaak. Foto’s of andere illustraties dienen apart, al dan niet digitaal, bijgevoegd te worden. Mechy Dolmans-van Oosterhout Het volgende nummer verschijnt op 6 juni, sluitingsdatum kopij 27 mei.

4

LITURGIEKALENDER MEI 2010 tijd van de zondagsviering: 11.15u. Paastijd (liturgische kleur: wit) Op de zondagen voor Hemelvaart en Pinksteren lezen we uit de Afscheidsrede van Jezus volgens Johannes. De thema's van deze toespraak, geplaatst bij Jezus' laatste avondmaal, lenen zich ook goed voor de tijd waarin we uitzien naar de gave van de Geest met Pinksteren. −

−

− −

−

−

zondag 2 mei: Johannes 13, 31-35: Een nieuw gebod. Joost Koopmans zondag 9 mei: Johannes 14, 23-29: Vrede als nalatenschap. Agapèviering, Annemiek Alferink DONDERDAG 13 mei: HEMELVAART. Joost Koopmans zondag 16 mei: Johannes 17, 20-26: Jezus' laatste gebod. Bert van Balkom zondag 23 mei: PINKSTEREN (kleur: rood). Joost Koopmans. zondag 30 mei: God: Vader, Zoon en h. Geest. Joost Koopmans

Open brief Tijdens het Kapittel van de Augustijnen werd de volgende open brief opgesteld en aan verschillende publiciteitsmedia verstuurd: EEN ANDER GELUID Binnen de Katholieke Kerk is ook een ander geluid mogelijk. Wij, Augustijnen in vergadering bijeen, worden, zoals altijd weer, geïnspireerd door Augustinus, bisschop en kerkleraar in de vijfde eeuw (353-430). Hij zegt ondermeer: − 'Bisschop-zijn voor u schrikt me af. Christen-zijn met u troost me. Want bisschop ben ik voor u, christen ben ik samen met u' (preek 340). En: 5

'Wat hier op het altaar ligt, is het mysterievolle teken van wat u bent. U ontvangt hier het mysterie dat u bent, het teken van wat u zelf bent. Straks antwoordt u op wat u ontvangt 'amen', en daarmee onderstreept u: 'ja, dat ben ik.' Daarbij hoort u de woorden: 'het lichaam van Christus' (preek 272). En: − 'Laat uw hart niet zeggen: 'alleen ik ben goed.' Als u goed bent geworden, vertrouw er dan op dat, aangezien u goed kon worden, ook anderen goed zijn'(preek 249). Wij willen maar zeggen: ook dit klinkt in de Kerk en wij zijn blij bij die Kerk te horen. Wij troosten ons met Augustinus' woorden, waarvan wij hopen dat ze velen tot steun zijn. −

Boskapel – Augustijnen Tijdens het Kapittel kreeg ik ruimschoots de gelegenheid om te vertellen hoe het nu met de Boskapel gaat. Er zijn ook belangstellende vragen gesteld. Paul Clement, die opnieuw gekozen werd tot prior provinciaal voor de komende vier jaar, maakte een verslagje van de Kapittel-items en schrijft dan over de Boskapel: 'De Augustijnse Boskapelgemeenschap toont veerkracht, groeit, voldoet aan het verlangen naar ruimte binnen de katholieke kerk en blijkt over goede contacten te beschikken met het dekenaat en de nieuwe eigenaar van de kapel. Juist in een tijd waarin de Nederlandse bisschoppen spreken over schaalvergroting, is schaalverkleining een welkom initiatief. Een beraad om ook in de toekomst de banden met onze Orde nog verder aan te halen staat in de planning.' Joost Koopmans

6

VAN DE BESTUURSTAFEL Informatie over de verbouwing; oproep om te anticiperen! In het vorige nummer is aangegeven welke verbouwingswerkzaamheden er gepland staan. Ter herinnering; het betreft o.a.: - het geluidsdicht maken van de kapel met als doel dat er meer groepen tegelijkertijd in het gebouw kunnen zijn zonder elkaar te storen; - het aanbrengen van een nieuwe ingang (op de plaats van de huidige achter-/zij-ingang) en garderobe (in het huidige bloemenhok): dit wordt de in- en uitgang voor de Gereformeerden; - het maken van een nieuw toilettenblok (achter de keuken waar nu het gangetje is dat aansluit op het voormalige convent); - het verbouwen van de voormalige sacristie en onze huidige multifunctionele ruimte tot een grote zaal die in twee delen te gebruiken is; - de realisatie van een jeugdhonk op de plaats van de huidige garderobe en het toilettenblok; - de aanpassing van de keuken waar vanuit op twee plaatsen uitgifte mogelijk wordt (gang- en zaalzijde); - een nieuwe trap naar de bovenverdieping waar twee kleine zalen komen; - de realisatie van een eigen ruimte voor onze gemeenschap op de plaats van de voormalige hobbyruimte van Jan van Lierop. Deze werkzaamheden zullen naar verwachting 3 maanden in beslag nemen en starten naar alle waarschijnlijkheid in het najaar van 2010. We hopen binnenkort een meer gedetailleerde planning te ontvangen. 7

Belangrijk is om vooraf na te gaan welke hindernissen wij verwachten als gevolg van de verbouwingswerkzaamheden en hoe we daarop kunnen anticiperen. Daarom vraagt het bestuur aan alle werkgroepen om na te gaan: 1. Verwacht je dat de verbouwingswerkzaamheden van invloed zijn op het werk van jullie werkgroep? Zo ja: welke moeilijkheden zal de verbouwing voor jullie opleveren? 2. Welke suggesties hebben jullie als werkgroep om de last van de verbouwing wat jullie deel betreft te minimaliseren of op te vangen? De Gereformeerden starten binnenkort een commissie die zich gaat bezighouden met de inrichting van het gebouw (keuze van kleuren, materialen, stijl). Hierin is ook plaats voor iemand uit onze gemeenschap die deskundig is op dit terrein en voeling houdt met wat voor onze gemeenschap hierin belangrijk is tijdens de zondagse vieringen en de doordeweekse activiteiten. Wij nodigen Boskapellers uit om zich hiervoor aan te melden. De commissie zal een tijdelijk karakter hebben (als het inrichtingsplan klaar is, wordt de commissie opgeheven). Over de vergaderfrequentie is op dit moment nog niets bekend. Gezocht: een Boskapeller die wil meedenken met de commissie inrichting! Meld u aan bij de voorzitter: [email protected] of 06 53949471. Op deze oproep in de vorige Op de Hoogte hebben wij nog geen reacties ontvangen. Het is nog niet te laat om u aan te melden! Meerjarenbeleidsplan: daar hoort u meer van ! Het bestuur heeft een meerjarenbeleidsplan geschreven voor de Boskapelgemeenschap voor de periode 2010-2014. In dit plan staan onze missie en visie, een verkenning van sterke en zwakke punten en kansen bedreigingen en de beleidsvoornemens voor de komende jaren. Het beleidsplan wordt besproken met de participantenraad en vervolgens vastgesteld in de beleidsvergadering van 20 mei 2010. Alle coördinatoren van de 8

werkgroepen zullen een exemplaar van de volledige tekst ontvangen en er zal een verkorte versie van het beleidsplan worden uitgebracht die in de kapel wordt gelegd om mee te nemen. Uiteraard is het beleidsplan – na vaststelling – voor iedereen opvraagbaar per mail. Uit het meerjarenbeleidsplan kiezen we gezamenlijk – bestuur, participantenraad en coördinatoren van de werkgroepen – in de beleidsvergadering van 20 mei 2010 de speerpunten van ons beleid voor 2011. Jaarverslag 2009 Onze secretaris Jan Revenberg heeft uit de bijdragen van de verschillende werkgroepen een mooi en prettig leesbaar jaarverslag over 2009 samengesteld. Dit verslag wordt op 28 april besproken met de participantenraad. Na vaststelling door de participantenraad wordt het verslag op de website geplaatst. Voor wie niet over de digitale versie kan beschikken, is een papieren exemplaar te verkrijgen bij Jan Revenberg. Evaluatie van vieringen en overwegingen Het bestuur is in gesprek met het voorgangersteam en de participantenraad over de evaluatie van vieringen en overwegingen. Juist omdat er verschillende mensen voorgaan – en we zijn er als bestuur heel blij mee dat we daarvoor op zoveel mensen een beroep mogen doen – is het van belang om een doorgaande lijn en een continu kwaliteitsniveau na te streven. Hoe we de kwaliteit van een viering ervaren hangt van verschillende factoren af: de lezingen en gebeden, de overweging, de gekozen liederen, de wijze waarop de voorganger voorgaat, de aankleding van de kapel, maar ook de stemming waarin wij zelf aan de viering deelnemen bepalen samen de waardering van een viering. We zoeken naar manieren om de stem van de gemeenschap hierin te horen; we willen weten hoe de leden van de Boskapelgemeenschap de vieringen ervaren. Wat gaat er goed,

9

waar zijn we blij mee, wat raakt ons? En ook: wat spreekt ons minder aan, wat zouden we anders of beter willen? Van belang is dat we die informatie op een zorgvuldige wijze verzamelen om ervan te kunnen leren. We zoeken nog naar een goede vorm hiervoor; indien u suggesties heeft, laat ze ons horen . In de tussentijd nodigen we ieder uit om zich uit te spreken: complimenten, vragen, suggesties ten aanzien van de kwaliteit van de vieringen zijn van harte welkom! Spreek een bestuurslid, een voorganger of de pastor aan, spreek met in plaats van over elkaar! Kennismakingsavond voor nieuwe Boskapellers In de afgelopen jaren hebben wij jaarlijks in het voorjaar een kennismakingsavond gehouden voor nieuwe Boskapellers. Deze avond staat dit jaar gepland op 26 mei a.s. van 20-22 uur. Op die avond kunt u kennismaken met de pastor, met een afvaardiging van het bestuur en met elkaar. We spreken over verleden, heden en toekomst van de Boskapel en over wat u in de Boskapel aanspreekt. U kunt uw vragen en ideeën kwijt en hoort hoe u – als u dat wilt - kunt bijdragen als vrijwilliger van de Boskapelgemeenschap. Na zo’n kennismakingsavond zult u zich in elk geval meer aangesloten voelen bij de Boskapelgemeenschap. We kennen elkaar en weten elkaar dan ook beter te vinden! Omdat we willen weten op hoeveel mensen we kunnen rekenen, vragen we u om u aan te melden. U vindt een aanmeldingsformulier achterin dit nummer van Op de Hoogte. Vriendelijke groet namens het bestuur, Antoinette Meys , voorzitter (voor vragen of suggesties te bereiken via e-mail: [email protected] of ℡ 06 53949471)

10

ONZE VASTENACTIE: VOOR NODEN HEEL DICHTBIJ De actie van de afgelopen Veertigdagentijd, bestemd voor de diaconie van onze eigen Boskapelgemeenschap, bracht dit jaar €1.350,- op. Een mooi bedrag, dat laat zien dat we ons als gemeenschap verbonden voelen met elkaar. Op 22 april is een kleine commissie bijeen geweest om te praten over de besteding. Naast pastor Joost Koopmans namen deel mevr. Marie-Louise Groen van het bestuur, mevr. Marijke Daalderop van de diaconiegroep en Jan Broeders namens de liturgiegroep. We besloten een ruim bedrag te doneren aan een familie die tijdens de afgelopen winter letterlijk in de kou zat en ook nu nog niet warm kan douchen. Een kleiner deel gaat naar een persoon die zich niets extra’s kan veroorloven, omdat hij al zijn reserves in moet zetten om zijn schulden te saneren. Het restbedrag blijft nog even in reserve en zal gebruikt worden door de diaconiegroep om bijvoorbeeld een bloemetje te kopen, als de leden op ziekenbezoek gaan. De ad hoc gevormde commissie sprak de hoop uit, dat de diaconiepot voldoende gevuld zal blijven via extra gaven tijdens de Agapè-vieringen. De extra ondersteuning vanuit de Boskapel voor bepaalde leden, is natuurlijk niet bedoeld als vervanging voor de reguliere kanalen, zoals voedselbank, schuldsanering, of bijzondere bijstand. Het zal zeker in de toekomst ook een taak van de diaconie zijn, de mensen de weg naar deze instanties te wijzen en hun zo nodig enige begeleiding te geven. Op financieel gebied kunnen wij niet meer doen dan ‘even lucht geven’ en laten ervaren, dat we als gemeenschap meeleven. Binnen de PKN (Protestante Kerken Nederland) is de diaconie meer ontwikkeld dan in katholieke kringen. In Nijmegen heeft ds. Paul Oosterhoff al vanaf 1991 de leiding. Als commissie zouden wij het een goed idee vinden om hem in het volgende seizoen uit te nodigen voor de verzorging van één van onze leeravonden om

11

met elkaar te bespreken, hoe de diaconie ook binnen onze Boskapelgemeenschap kan groeien. Jan Broeders PALMZONDAG IN DE BINNENLANDEN VAN BOLVIA Op de vroege morgen van ‘Domingo de Ramos’ kwam een twintigtal kinderen bijeen in het gemeenschapshuis van het dorpje ‘El Terrado’. Geen van hen wist de catecheet te vertellen wat de betekenis van Palmzondag was, zelfs niet toen hij zijn vraag herhaalde in het Quecha, de inlandse taal. Toen legde de catecheet het zelf maar uit. Vervolgens werden toepasselijke gezangen geoefend over de liefde als grootste van alle deugden en over geloof zo groot als een mosterdzaadje, dat bergen kan verzetten. (Dat laatste zie ik in het hoge Andesgebergte overigens nog niet gebeuren.) Na het oefenen kregen alle kinderen van ons een botersnoepje om de kelen te smeren. Van de leidende persoon kregen zij de opdracht om bloemen te verzamelen voor de processie. Binnen vijf minuten was de omgeving van alles dat bloeit op 4000 meter hoogte, ontdaan. Toen begon de processie. Eén kind werd opgetuigd met een knalrode draagdoek en een kroon van eucalyptusbladeren als de triomferende Jezus; een ander ging zwaaiend met een metershoge palmtak voorop. De bloemenkinderen volgden. Zo trokken we door het dorp. Plotseling stoof – geprikkeld door al dat ongewoon vertoon - een grote zwarte stier op de processie af. De palmtakdrager viel uit

12

zijn rol. Om Jezus en zijn gevolg te behoeden begon hij met zijn tak het woeste gevaarte af te rossen tot het dier op de vlucht sloeg. Als zegevierende toreador bracht hij daarna nóg uitbundiger zwaaiend met zijn palmtak de processie tot een goed einde. Waarschijnlijk weten de kinderen van El Torrado nog steeds niet, wat de betekenis van Palmzondag is. Als de catecheet volgend jaar zijn vraag herhaalt, zullen de kinderen ongetwijfeld vertellen over de kwade stier en het botersnoepje. Yvonne en Jan Broeders

BREKEN EN DELEN Tijdens de viering van de Eucharistie gaan mijn gedachten wel eens terug naar een moment in het verleden, een – voor mij- heel bijzonder moment, een herinnering, die vast en voor altijd verankerd is in mijn hart. We wonen in het westen van het land, vlak bij den Haag. Het is oorlog, hongerwinter 44-45. Ik ben dan bijna 6 jaar. Met zijn tienen zitten we aan tafel. Het is koud, heel koud en we hebben honger, echt honger. De gordijnen zijn dicht en het licht is uit. Dromerig kijk ik naar het flakkerende vlammetje van de kaars midden op tafel. Ik zou graag de warme gloed voelen van dat vlammetje, er bij schuilen. Maar ik zit er te ver vandaan. Ik zie hoe mijn vader zijn rechterhand langzaam, als teken, naar zijn voorhoofd brengt. We volgen zijn voorbeeld. 'In de naam van de Vader en de...' Verder komen we niet. De voordeurbel rinkelt. We schrikken even en in spanning wachten we af wie of wat er komen gaat. Even later staat de buurman bij ons in de huiskamer. Met tranen in zijn ogen, hortend en stotend, doet hij zijn verhaal. Zijn vrouw is ziek, zijn zoontje huilt van de honger en ze hebben werkelijk niets meer in huis om te eten.

13

We worden stil, heel stil, houden onze adem in. De blik van mijn ouders glijdt over de karig en sober gedekte tafel. Ze kijken naar ons, moe, hongerig en verkleumd. Ze spiegelen zich in elkaars ogen, vragend, peilend de gevoelens en gedachten van de ander, steun en bevestiging zoekend bij elkaar. En dan, waardig, bijna eerbiedig, als in gebed en gepeins verzonken, snijdt mijn moeder het ene, enige brood doormidden. De ene helft geeft ze aan de buurman. Verlegen met de situatie en overweldigd door emoties, neemt hij afscheid. Opnieuw klinkt het: 'In de naam van de Vader en de Zoon en de H. Geest...Onze Vader...geef ons heden ons dagelijks brood.' Die avond hebben we weinig, heel weinig, te weinig gegeten. Maar het was net of mijn honger toch gestild was. En ik had het ook niet meer zo koud. Er heerste een stilte, een gewijde stilte, een geest die verwarmde, omarmde, één maakte, één van hart en ziel. Het voelde goed, zeer goed. Het was goed! Myriam Devos

14

Doop van Gerda Lasker

Zij werd gedoopt tijdens de Paaswake op 3 april. Wij wensen haar veel succes met haar theologiestudie en we hopen dat zij óf in de Boskapel óf elders in de Kerk de inspiratie blijft vinden die zij zoekt INTERVIEW met Manfred Markhorst Als ik Manfred en zijn vrouw Willemijn opzoek in hun huis in Beuningen liggen er al diverse prachtige fotoboeken van reizen naar Nieuw Guinea klaar. “ Ja, ik ben op 6 januari 1957 in Hollandia geboren, toen de hoofdstad van voormalig Manfred te midden van de Papoea’s Nederlands Nieuw Guinea, tegenwoordig Jayapura geheten en provinciehoofdstad van Papoea, Indonesië. Ik ben de oudste in een katholiek gezin van 4 kinderen, waarvan er 3 in Nieuw Guinea geboren zijn. Mijn vader was er politieambtenaar in allerlei functies en mijn moeder onderwijzeres. We hebben er wel op 11 verschillende plaatsen 15

gewoond, o.a. in Genyem en Wamena, op de Baliemvallei. De 6 jaren in Nieuw Guinea zijn een belangrijke basis geweest voor mijn vorming. Ik ben vernoemd naar Mgr. Manfred Staverman, destijds bisschop van Nieuw Guinea, en door hem gedoopt. Hij heeft in 1984 ook ons huwelijk ingezegend. In 1963 was ons gezin op verlof in Nederland. Het was precies de tijd dat Nieuw Guinea werd overgedragen aan Indonesië en we keerden na dat verlof niet meer terug. We gingen eerst in Arnhem en later in Beek-Ubbergen wonen, nadat mijn vader zich via de opleiding op de Sociale Academie had omgeschoold en een baan had gekregen als wijkopbouwconsulent in Nijmegen. Ik ging in Nijmegen naar het Canisius College en behaalde het diploma Atheneum B . Daarna studeerde ik economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ik werd lid van S.S.R.-R. de gereformeerde studentensociëteit, waarvan ik een jaar vicepraeses was. Ik ben ook twee jaar praeses geweest van het 13e Lustrumcommissie. Wat dat betreft heb ik tijdens mijn studie ook enige ervaringen opgedaan met gereformeerden! In 1984 zijn Willemijn en ik getrouwd, we woonden in Rotterdam, waar onze oudste dochter Femke werd geboren. Onze 2de dochter Chantal en zoon Eelco werden geboren in Maarssenbroek. Sinds 1995 wonen we in Beuningen. Na mijn studie economie werkte ik 13 jaar voor Digital, een Amerikaans computerbedrijf en daarna bij KPN, steeds in allerlei managersfuncties en vanuit verschillende standplaatsen in Nederland. De laatste 6 jaar heb ik gewerkt in den Haag, terwijl wij in Beuningen wonen. De reistijd heeft ertoe geleid dat ik in goed overleg op 1 december 2009 afscheid heb genomen van KPN. Eind 2003 ben ik met mijn vader 6 weken teruggeweest naar Nieuw Guinea (Papoea) en heb met hem alle plaatsen waar we gewoond hebben bezocht. In 2006 is mijn vader onverwacht overleden en in 2008 heb ik met Willemijn dezelfde prachtige reis gemaakt nu om de as van mijn vader op de Baliemvalei te 16

begraven, op de plaats waar wij gewoond hebben en te midden van mensen die hem gekend hebben, een indrukwekkend gebeuren! De lokale stamoudsten hebben voor de begrafenis toestemming gegeven in een Adatvergadering namens de voorouders. Daarvan hebben we de fotoboeken gemaakt”. Heb je naast het maken van fotoboeken nog andere hobby’s? “Ik zit in besturen van wel 7 stichtingen en verenigingen, waaronder nu ook Stichting Augustijns Centrum de Boskapel, waarvan ik penningmeester ben. Verder ben Ik voorzitter van de 2CVkitcarclub: een vereniging van bouwers en eigenaren van Kitcar op basis van een Citroёn 2CV. Zelf heb ik ook zo’n auto gebouwd. Ik heb ervaren dat ik energie haal uit besturen. Ik zie dat Manfred en Willemijn in de zelfgebouwde Lomax nu ook als mijn hobby! Daarom start ik momenteel zelf een bedrijf, waarin ik stichtingen en verenigingen kan ondersteunen als adviseur, als interim bestuurder en met de automatisering van hun administratieve organisatie”. Hoe zijn jullie in de Boskapel terechtgekomen? “In de katholieke gemeenschap van Maarssenbroek waren we erg thuis. We zongen er beiden in het koor en we ondervonden veel belangstelling en steun toen Chantal meervoudig gehandicapt bleek te zijn. We zochten een dergelijke gemeenschap toen we in Beuningen kwamen wonen. Onze overbuurvrouw en boskapeller Lien Vastbinder raadde ons de Boskapel aan. We herkenden de sfeer, de manier waarop we ontvangen werden, men zong dezelfde liederen als in Maarssenbroek: veel Oosterhuisliederen. De preken spraken ons aan. Willemijn: ik kreeg altijd wel een gedachte mee 17

waaruit ik de hele week energie putte. Na enige tijd gingen we ook hier in het Boskapelkoor zingen”. Nu ben jij Manfred sinds vorig jaar penningmeester van het Augustijns Centrum de Boskapel, waarom doe je dat? “Ik ben gevraagd voor die functie, maar ik vind het ook leuk om te doen. En het past op dit moment in mijn leven, omdat het in het verlengde ligt van wat ik wil ontwikkelen als beroepsmatige activiteit”. En Willemijn, jou zien we tegenwoordig minder in de Boskapel? “Ik ben inderdaad even teruggetreden. Weliswaar heb ik zelf in de Stuurgroep Verzelfstandiging gezeten, maar door de onrust van de verzelfstandiging kostte het mij energie. Ik heb een drukke baan als docente Duits op het Pax Christi College in Druten. Als ik zondags naar de kerk ga zoek ik een meditatief moment en wil ik mezelf opladen. Dat kwam in de Boskapel in het gedrang. Ik ga nu in Beuningen naar de kerk. Ik ben hier geboren en getogen, bovendien zijn mijn ouders vanuit deze kerk begraven. Voorlopig vind ik hier de rust en inspiratie die ik zoek”. Manfred, wat verwacht jij van de toekomst van de Boskapel? “Het is voor de gemeenschap een spannend avontuur! Ik wil graag bijdragen aan de ontwikkeling van deze gemeenschap met de vaardigheden die ik heb. Het is wel een opgave een balans te vinden tussen het verlangen naar spirituele inspiratie en de zakelijke beslommering die het resultaat zijn van de verzelfstandiging. Zelf vind ik dat niet moeilijk, maar niet iedereen kan dat en dan haken mensen af. Hopelijk zien we die mensen terug als de rust is weergekeerd.” Mechy Dolmans-van Oosterhout

18

VOOR U GELEZEN: AUGUSTINUS’ DE STAD VAN GOD, BOEK XVIII (1) Nadat Augustinus in de boeken XVI en XVII de stad Gods heeft besproken van Noë tot en met de terugkeer uit de Babylonische gevangenschap, het begin van de diaspora en heel in het kort de inlijving van Israël in het Romeinse Rijk, gaat boek XVIII over dezelfde periode, maar nu over de ontwikkeling van de andere stad, die van de wereld. Deze stad viel niet samen met één volk of rijk. De machtigste en langdurigste rijken zijn het Assyrische in het Oosten en daarna, toen Assyrië ten onder was gegaan, het Romeinse in het Westen. Als voorlopers van Rome vermeldt Augustinus Sicyon en Argots op de Peloponnesos in Griekenland. Ook Egypte komt ter sprake. De koningen van al deze rijken brengt Augustinus op grond van de gegevens van de antieke chronologie in verband met Bijbelse persoonlijkheden die hun tijdgenoten waren. Het zal duidelijk zijn dat de apologetische toonzetting waarmee Augustinus boek I opende, hier weer terug komt. Afgezien daarvan is het een geschiedenisboek, geschreven met kennis van de bronnen waarover een geleerde in het begin van de vijfde eeuw kon beschikken. Een samenvatting van een document van dit kaliber is noodzakelijkerwijs onbegonnen werk, laat ik me dus maar beperken tot wat nadere toelichting en een aantal saillante punten. Assyrië omvatte de hoogvlakte ten oosten van de middenloop van de Tigris (ten oosten van het huidige Mosoel in Irak). De Assyriërs hebben de oudere beschaving van Babylon opgenomen en verspreid. Onder Adadnirari I (1305-1273 v.Chr.) en diens zoon Salmanassar I (1273-1244 v.Chr.) werd Assyrië een militaire mogendheid vooral na de verwoesting van Babylon door Tikoeltininoerta I (1242-1206 v.Chr.). Het hoogtepunt van de macht van Assyrië valt onder Tiglatpileser III (743-726 v.Chr.). Assoer, de stad waar Assyrië naar genoemd is, werd in 616 v.Chr. en Ninive in 612 verwoest door de Meden en Chaldeeën. 19

Augustinus laat Ninus, tweede koning van Assyrië en naamgever van Ninive, regeren als Abraham in het land van de Chaldeeën wordt geboren. In de eerste hoofdstukken van dit boek wemelt het van vreemde koningsnamen. Zo is er in Sicyon op de Peloponnesos, de eerste stadsstaat in Griekenland, van belang in de 7e en 6e eeuw v. Chr. tot in de 5e eeuw Athene tot grote bloei kwam, sprake van een koning Telxion, tijdens wiens regering Augustinus de geboorte van Isaac plaatst. Argos wordt daarna genoemd. Dan gaat het over de Myceense tijd, de oorlog tegen Troje, Agamemnon, de tijd van de Ilias van Homerus. Egypte wordt ook in de historie betrokken. De mededelingen daarover zijn vooral van mythologische aard zoals koning Apis die vanuit Argos naar Egypte overgevaren zou zijn en daar na zijn dood Serapis zou zijn geworden. Plemmeus, koning van Sicyon, regeerde toen Joseph in Egypte stierf, Orthopolis toen Moses werd geboren. Veel van deze wijsheden zal Augustinus van Varro hebben, een geleerde die wat minder belangrijke werken heeft geschreven over de landbouw en de Latijnse taal, maar wiens historisch werk we alleen maar uit een klein aantal fragmenten kennen, citaten in werken van latere geleerden zoals Augustinus. Het komt erop neer dat je als lezer van boek XVIII heel goed thuis moet zijn in de mythologie en in de geschiedenis van Griekenland in het Westen tot Iran in het Oosten om fictie en historie van elkaar te kunnen onderscheiden. Daar komt dan nog bij dat niet duidelijk wordt hoe de chronologie van de Bijbel daar precies is ingepast. Daar gaat het Augustinus in principe ook niet om: de godsdienstige verwording in deze rijken, blijkend uit de vergoding van mensen en uit mythologische verhalen over allerlei wandaden van de goden wordt beschreven en uiteraard afgekeurd. Helaas weten wij niet in hoeverre behalve de intellectuelen ook de doorsnee-bevolking van bijvoorbeeld Griekenland en Rome in de vier eeuwen voor en de vier eeuwen na het begin van onze jaartelling verhalen over bijvoorbeeld scabreuze godenavonturen met een korreltje zout (cum grano salis) namen.

20

De huidige tijd met een unverfroren berichtgeving over seks- en misbruikschandalen, ook en misschien zelfs juist in kringen van mensen die verkondigen dat men zich door wat goed is moet laten leiden, heeft dan toch ook zijn positieve kanten. De volgende aflevering omvat een periode die, in elk geval historisch gezien, minder hiaten vertoont. Chris Dijkhuis EERSTE COMMUNIE 2010 Elk jaar inventariseren de medewerkers van de kindernevendienst of er kinderen zijn in de leeftijd van groep 4 (ongeveer 8 jaar), die graag de Eerste Communie willen doen. Dit jaar waren er geen aanmeldingen, zodat we verwachten dat er volgend jaar wel weer gegadigden zullen zijn. Drie kinderen staan nu al op de lijst voor 2011! Het liefst zien we zoveel mogelijk kinderen van trouwe Boskapelbezoekers. In januari 2011 starten we weer met de voorbereidingen, wie doet er mee? Namens kindernevendienst, Birgitte Ligtenberg MEDITATIEVE VIERING OP WOENSDAGAVOND Elke woensdagavond om 19.30 uur vindt er een meditatieve viering plaats in de Mariakapel. Een beetje reclame ervoor maken mag best! De viering wordt altijd voorbereid door de Augustijnse Familie en kent een aantal vaste ijkpunten, die zowel inspirerend als rustgevend zijn. Het aansteken bij het begin en het doven aan het eind van de kaars zijn zulke ijkpunten. Verder zijn er altijd mooie teksten, o.a. van Augustinus en prachtige muziek. En er is stilte, zinvolle stilte.

21

Een half uur rust, bezinning en inspiratie maakt dat je de ene helft van de week voldaan afsluit en met nieuwe frisse moed de volgende helft tegemoet gaat. Tot ziens dan maar? Birgitte Ligtenberg VAN DE AMNESTYTAFEL Een Peruaanse gewetensgevangene is na 15 jaar vrij. Amnesty voerde jarenlang actie voor zijn vrijlating en dan …toch met succes. Wij krijgen soms de opmerking:”ik ben vergeten mijn kaart te versturen en wat kan ik er nog mee?” U kunt deze in de meeste gevallen nog versturen, want gevangen zijn is dikwijls niet voor enkele dagen of maanden, maar voor veel langer. Naar regeringen is de termijn van schrijven korter, ongeveer 4-6 weken. Nog altijd ruimte genoeg om een vergeten brief te posten. Tijdens onze groetenactie van 18 april jongstleden zijn weer vele kaarten afgenomen. We zijn trots dat zoveel Boskapellers Amnesty een warm hart toedragen. Binnenkort gedenken we weer dat we 65 jaar geleden bevrijd zijn en dat we sindsdien van onze vrijheid kunnen genieten. Maar wat is vrijheid? Kunnen doen wat je graag wilt? Hoe dikwijls worden we niet belemmerd door lichamelijke beperkingen of mentale hindernissen? En wat dan als je elders in de wereld de vrijheid wil nemen, maar mishandeling krijgt omdat je een spijkerbroek draagt; of mishandeld wordt omdat je weigert het Chinese volkslied te zingen in een Tibetaanse gevangenis; of gevangenisstraf krijgt omdat je kritiek hebt op je regering in Azerbeidzjan? Het Amnestyblad staat er weer vol van. Als deze mensen blijven vechten, kan ik niet achterblijven. Vrijheid maak je met elkaar!!! Netty Kamerbeek 22

AANMELDINGSFORMULIER KENNISMAKINGSAVOND NIEUWE BOSKAPELLERS De kennismakingsavond voor nieuwe Boskapellers vindt plaats op: Datum: Woensdag 26 mei 2010 Tijd: 20 – 22 uur Plaats: Boskapel De avond kan alleen doorgaan als er minstens 5 deelnemers zijn. Meld u dus aan als u wilt komen! Mocht u vervoersproblemen hebben, geef het dan aan; daar kunnen we een oplossing voor zoeken. Naam: Adres: tel.nr: e-mail:

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

kruis aan wat van toepassing is: [ ] meldt zich aan om deel te nemen aan de kennismakingsavond op 26 mei 2010 [ ] wil wel deelnemen, maar is verhinderd op 26 mei 2010 [ ] wil wel deelnemen maar heeft geen vervoer op 26 mei 2010 ’s avonds, wil graag opgehaald en thuis gebracht worden Lever het formulier uiterlijk 17 mei 2010 in bij Joost Koopmans of Antoinette Meys Postvakjes van beiden zijn te vinden in de multifunctionele ruimte (kamer C). E-mailen mag ook: [email protected] of [email protected]

23