Nieuwsbrief Caritas Catholica Vlaanderen vzw
Afgiftekantoor Brussel 4 P4A9097
Kort tweemaandelijks bericht van Caritas Catholica Vlaanderen vzw
IMF-aanpak verergert crisis
Nummer 72 • Mei–Juni 2013
Inhoudstafel p.
03
p.
04
Armoede
p.
06
Solidariteit
p.
09
Vrijwilligers
p.
10
Kerk & samenleving
p.
13
Pastoraal & identiteit
p.
14
p.
15
p.
16
p.
18
publicaties
p.
23
aankondigingen
p.
24
Editoriaal Caritas in België
In memoriam Caritas in europa Gezondheid & welzijn
Nieuwsbrief
Foto frontpage: © AcampaSevilla
Caritas Catholica Vlaanderen vzw
Tweemaandelijks tijdschrift verspreid bij bestuurders en directieleden van aangesloten instellingen. Alles wat in dit blad te lezen staat, mag overgenomen worden, mits vermelding van de bron.
Verschijnt
Redactie & administratie
Tweemaandelijks tijdschrift
Caritas Vlaanderen vzw
Oplage
Liefdadigheidstraat 39 – 1210 Brussel
2450 exemplaren
Verantwoordelijke uitgever
T 02 608 00 72 – F 02 608 00 75
[email protected]
Dominic Verhoeven,
Grafisch ontwerp & druk
Directeur
Licap cvba
Maatschappelijke zetel Caritas Vlaanderen vzw:
Guimardstraat 1 – 1040 Brussel
Liefdadigheidstraat 39 – 1210 Brussel
T 02 509 96 83
[email protected]
www.licap.be
p.
03 72
Nieuwsbrief
Edito De schaamte voorbij
Kort nadat de Belgische regering haar meerdere in de Europese Commissie had erkend, en met knikkende knieën haar oordeel had aangehoord - en er gelukkig met een blaam en een resem vakantietaken vanaf was gekomen – kwam die andere internationale scheidsrechter met een meer dan opmerkelijke verklaring. Het Internationaal Monetair Fonds gaf toe dat er fouten gemaakt zijn bij de noodhulp aan Griekenland. ‘De Griekse staatsschuld leek houdbaar maar was dat niet, zo blijkt nu. Ook is onderschat hoeveel schade de geëiste bezuinigingen aan de Griekse economie zouden berokkenen’. De foute inschatting werd gemaakt door het negeren van de eigen regels, staat in het rapport. Griekenland voldeed immers niet aan de eisen om in aanmerking te komen voor hulp… Maar, aldus het IMF, we waren niet de enigen, de Europese Commissie maakte nog meer fouten dan wij. Waarop Europees Commissaris Ollie Rehn repliceerde dat ‘het niet getuigde van echt partnership dat het IMF zijn handen probeert schoon te wassen’, maar dat het tenslotte toch echt wel de schuld van de Grieken zelf is. Inzake rechtvaardigheidsparameters zakte de Internationale Morele Fatsoenstandaard daarmee naar een nieuw dieptepunt. Het is op zich natuurlijk positief dat organisaties als het IMF een mea culpa slaan. Maar dan wel een zonder gevolgen: het IMF kan – net als de ratingbureaus overigens – niet politiek verantwoordelijk worden gehouden en afgestraft worden door de kiezer. De kapotbespaarde economieën uit Zuid-Europa worden er niet beter van. De talrijke wanhopigen in Spanje, Italië en Griekenland die zelfmoord pleegden komen er niet mee terug. Tegelijk leerden we begin juni dat het globale vermogen van de Verenigde Staten nu hoger ligt dan voor de crisis van 2007, alleen is de verdeling van dat vermogen wat gecorrigeerd: de kloof tussen rijk en arm is alleen maar toegenomen. De crisis die voor een groot deel het gevolg was van de ontembare hebzucht van een kleine financiële topkaste, is gedicht door te snoeien in sociale programma’s en uitgaven, met gemeende dank aan de zware inspanningen van het hardwerkende lompenprofitariaat. O tempora o mores. Ook een studie van Caritas Europa over hoe de verschillende sociale modellen in Europa de crisis ondergingen, toont uitdrukkelijk aan dat het gevoerde soberheidsbeleid een tegengesteld effect had, en de kansen op economische relance vak(on)kundig versmoorde. Het adagium van Keynes dat de overheid in goede tijden moet sparen en in slechte tijden moet investeren, werd omgekeerd. Onder meer omdat in de goede tijden de voorradige middelen werden gebruikt voor korte termijn electoraal gewin. De sociale ontwikkeling, het gemeenschappelijke sociale project van Europa moet terug op de sporen komen. Daar moeten we met z’n allen werk van maken. En in tegenstelling tot het IMF moet het Europees Parlement volgend jaar wel langs de kiezer passeren.
Luk De Geest Dominic Verhoeven voorzitter directeur
p.
04 72
Nieuwsbrief
Caritas in België
caritas Vlaanderen
Algemene Vergadering Caritas Vlaanderen stelt prioriteiten scherp Principieel uitgangspunt bij het denkproces was de uiteindelijke opdracht van elke Caritasorganisatie wereldwijd om, in het
Op 6 juni boog de buitengewone Alge-
spoor en in de naam van Jezus Christus de kerkelijke diaconie
mene Vergadering van Caritas Vlaan-
gestalte te geven, en zo mee getuigenis af te leggen van Gods
deren zich over de prioriteiten voor de toekomst. Met deze oefening kregen in feite ook de verschillende stappen in het heroriënteringsproces die de laatste jaren gezet werden, hun uiteindelijke beslag. Caritas kiest daarbij voor een duidelijk diaconaal profiel.
W elke
prioriteiten voor
liefde voor ons, mensen - en vooral dan voor de gekwetste, arme, uitgesloten medemens - en van Zijn Blijde Boodschap die toekomst en perspectief biedt voor eenieder. Daaraan willen we met onze solidariteit en betrokkenheid helpen meebouwen, die hoop willen we mee uitdragen. In de Belgische context is dit een gezamenlijke opdracht, die we delen met de andere Caritasorganisaties, Caritas International België, en Caritas en Belgique Francophone et Germanophone.
C aritas V laanderen ?
Vanuit dit universele uitgangspunt trachten we ons diaconaal handelen richting te geven. Sinds de laatste heroriëntering van Caritas Vlaanderen, onderkennen we reeds, voor onze vier werkvelden – gezondheid en welzijn, solidariteit, kerk en samenleving, en de verdieping van de caritasopdracht zelf - drie prioritaire invalshoeken: pastoraal en identiteit, vrijwillig engagement en solidariteit en armoedebestrijding. Het zijn deze invalshoeken die door de Algemene Vergadering scherper werden gesteld, en die meer uitdrukkelijk de focus van onze werking zullen uitmaken.
S olidariteit
en armoedebestrijding
Armoedebestrijding is vanuit haar aard één, zo niet dé kerndoelstelling van alle caritasorganisaties. Op operationeel vlak ligt de focus echter vooral op het internationale niveau (met de werking van Caritas International). In eigen land is Caritas International actief inzake asiel en migratie, maar dan hoofdzakelijk voor buitenlanders van buiten de EU. Caritas Hulpbetoon vzw daarentegen is wel op de eigen inwoners gericht,, maar verhoudingsgewijs blijft deze werking beperkt. Hier ligt een eerste prioriteit: het verder uitbouwen van de operationele werking van Caritas Hulpbetoon, zowel door het versterken van de inhoudelijke focus (o.m. met betrekking tot ‘begeleide individuele hulpverlening’ (we helpen individuele mensen, maar steeds met tussenkomst en begeleiding door een externe en competente dienst), als door een versterkte regionale inbedding, mede door het uitbouwen van diocesane ‘crisisfondsen’. We willen het diocesane niveau ook opnieuw uitbouwen als impulscentrum van waaruit diaconale activiteiten kunnen worden opgezet en georganiseerd. Behalve het verder uitbouwen van een operationele werking willen we ook sterker inzetten op analyse, maatschappelijke bewustmaking en beleidsbeïnvloeding. Hier willen we ons ook sterker inschrijven in het gedegen werk dat gebeurt op het niveau van Caritas Europa.
p.
05 72
Nieuwsbrief
atieven, zoals het congres rond identiteit onder de titel ‘Vele brillen één verhaal’, later dit jaar. In de toekomst willen we zowel inzetten op een verbreding van de werking (naar alle geïnteres-
V rijwillig
seerde voorzieningen) als op een verdieping ervan engagement
– specifiek voor voorzieningen die hun maatschappelijke opdracht expliciet vanuit een christelijke op-
Een tweede prioriteit die we ons stellen is die van
stelling willen gestalte geven. Verticale ontschot-
het vrijwillig engagement. Ook hier gaat het om een
ting moet dit mogelijk maken.
‘inherente prioriteit’: de meeste Caritasorganisaties wereldwijd werken immers in belangrijke mate met vrijwilligers. In Europa spant Duitsland de kroon met meerdere honderdduizenden vrijwilligers.
W elke structuur voor C aritas V laanderen ?
Bij ons is het vrijwilligerswerk in Caritasverband
Welke structuur hebben we nodig om deze op-
tot nu toe vooral een zaak van inzet in voorzienin-
drachten het best te realiseren ? Caritas Vlaande-
gen, met een eigen focus op vorming en begelei-
ren ontstond in 1986 als koepelstructuur in een
ding (o.m. van vrijwilligersverantwoordelijken), van-
beweging om alle met Caritas verbonden organisa-
uit Present Caritas Vrijwilligerswerk en Joka. Hier
ties samen te brengen na de splitsing in taalvleu-
ligt een nieuwe prioriteit, met name het verbreden
gels van de Caritas Confederatie van Instellingen.
van de aandacht voor en de inzet van vrijwillig
De idee van een hiërarchische koepelstructuur werd
engagement naar de brede operationele werking,
gaandeweg ingeruild voor die van een overleg- en sa-
onder meer in verband met de werking rond de
menwerkingsplatform. Maar de idee van een leden-
opvang van asielzoekers.
vereniging bleef daarbij wel behouden, en de ope-
Daarnaast blijven we aandacht besteden aan de inhoudelijke focus op het vrijwillig engagement. Momenteel wordt werk gemaakt van een Caritas Cahier rond het ondersteunen van de inzet van bestuursvrijwilligers in voorzieningen. Naar volgend jaar toe zal tevens het project rond ‘Active Parishionership’ worden opgenomen, dat in navolging van het jaar van
rationele invulling van de opdrachten bleef beperkt. De afgeslankte koepelstructuur (1999) zorgde voor een eerste interne hertekening van de opdrachten, maar de voortschrijdende pluralisering, schaalvergroting en verzelfstandiging van de sectoren maakte een verdere uitklaring van de opdrachten en eigenheid van de onderscheiden organisaties aangewezen.
actief burgerschap ook wil bijdragen tot een diaco-
Caritas Vlaanderen wil zich in dat verband vooral
naal engagement van de brede kerkgemeenschap.
toeleggen op haar thematische en maatschappelijke opdrachten, zowel operationeel, inhoudelijk als op het vlak van beleidsbeïnvloeding, en ziet zich niet
P astoraal
en identiteit
langer als een koepel met een particuliere opdracht naar zijn leden. Wel blijven de banden met het werk-
Het thema van pastoraal en identiteit is van ouds-
veld bestaan, onder meer inzake de samen gedra-
her een prioriteit voor Caritas Vlaanderen. Het
gen werking rond pastoraal en identiteit.
is een typisch aandachtspunt voor Caritasorgani-
De samenstelling van haar organen werd aan
saties die actief zijn in gezondheid en welzijn. De
deze logica aangepast. Door het loslaten van het
aandacht voor pastoraal en identiteit is steeds
lidmaatschapsmodel kan Caritas Vlaanderen ook
een belangrijke gegeven geweest voor Caritas
een lichtere structuur krijgen terwijl het sterker
Vlaanderen en dat willen we ook continueren.
ingebed wordt in een samenwerkingsverband met
Sinds een drietal jaren werd de directe perso-
de andere Caritasgeledingen in België. Caritas
neelsomkadering hiervoor ook gevoelig uitgebreid.
Vlaanderen blijft zich daarbij richten op de eigen
Inhoudelijk gaat het zowel om ondersteuning van
thematische invalshoeken en op haar kruispunt-
pastorale commissies en werkgroepen als om pu-
functie voor de Vlaamse gemeenschap.
blicaties (Pastorale Perspectieven), een website (Elisabeth, samen met de KULeuven), cahiers (o.m.
Dominic Verhoeven
rond euthanasie) en studiedagen en vormingsiniti-
Directeur Caritas Vlaanderen
06 72
p.
Nieuwsbrief
Armoede rw
e ye
s
HERVORMING MEDISCHE HULPVERLENING DOOR OCMW’S
© Isabell e
Pa
te
er ,
O
e th
M ediprima De Programmatorische
OCMW’s noteren hun beslissingen tot tenlasteneming van medi-
Overheidsdienst Maatschappelijke
sche kosten in de database. Deze database kan geconsulteerd
Integratie (POD MI) van de federale overheid heeft een
worden door de zorgverstrekkers. Zo weten zij onmiddellijk welk OCMW optreed en wat aan welke instantie moet gefactureerd worden. De zorgverstrekkers voeren dan de elektronische fac-
computerprogramma klaar dat
turen in het programma en sturen het zo naar de Hulpkas voor
de terugbetaling van medische
ziekte- en invaliditeitsverzekering. De HZIV controleert die factu-
kosten door OCMW’s sterk moet vereenvoudigen. Mediprima, zo
ren en betaalt ze, in naam van de POD MI. Bij consultatie door de zorgverstrekkers wordt ook meteen een verbintenisnummer afgeleverd, waardoor er een echte betaalgarantie ontstaat.
heet het programma, centraliseert OCMW-beslissingen tot tussenkomst in de medische kosten.
T wee
directe doelen
De POD MI wil met dit project twee doelen nastreven. Enerzijds worden de OCMW’s ontlast. Zij zullen minder medische facturen behandelen en kunnen zich hierdoor toeleggen op hun kerntaken, namelijk het helpen van mensen in armoede of andere problemen. Ook voor de zorgverstrekkers anderzijds heeft het nieuwe systeem een positief gevolg. Voor hen is het bij aanvang duidelijk wie wat betaalt en aan welke instantie zij hun facturen moeten opsturen. Op die manier hoopt de POD MI ook voor de zorgverstrekkers meer duidelijk te creëren.
I nvoering
in fasen
De invoering van Mediprima gebeurt in fasen. Een timing is nog niet gekend. In de eerste fase komen enkel de ziekenhuisfacturen van wie geen ziekte- en invaliditeitsverzekering (ZIV) kan genieten en die zich niet kunnen aansluiten bij het ziekenfonds in aanmerking. Het betreft bijvoorbeeld mensen zonder wettig verblijf, mensen met een ontvankelijke aanvraag medische regu© Isabelle Pateer, Otherweyes
larisatie (art. 9ter Vw), asielzoekers in financiële hulp of LOI,...
p.
07 72
Nieuwsbrief
`` Met een waarborg voor tenlasteneming wordt minstens één zorg gedekt voor een welbepaalde periode. Het OCMW en/of de Staat (via de HZIV) nemen deze kosten Zowel facturen voor hospitalisatie, als voor am-
ten laste.
bulante zorg in een verpleeginstelling komen in
Per zorgcategorie wordt begin- en eind-
aanmerking. Een volgende fase voorziet in de uit-
datum vermeld, ook het gedeelte dat
breiding naar alle zorgverstrekkers en alle aanvra-
het OCMW ten laste neemt. Bij een
gers van medische hulp bij het OCMW.
gedeeltelijke tenlasteneming door het OCMW kan het OCMW bijzondere voorwaarden toevoegen en/of zorgin-
Waarvoor kan je in Mediprima terecht? We gaan voorlopig enkel in op de eerste fase.
Voor het OCMW Het OCMW dat een hulpvraag krijgt, kan voor de volgende zaken in Mediprima terecht:
stellingen of een beperkende lijst van zorgverstrekkers aanduiden. –– Afdruk van het ‘informatieformulier betreffende medische hulp’ Dit formulier inzake tenlasteneming medische kosten bevat gegevens om toegang te krijgen tot de elektronische beslissing
–– Nagaan of er bestaande beslissingen zijn
tot tenlasteneming, bv. het INSZ-nummer.
`` Zo ja, dan krijgt het OCMW dat de beheer-
Het formulier is geen attest tot tenlas-
der van de beslissing is, zicht op de volledi-
teneming door het OCMW, en verleent
ge inhoud van die beslissing. Is het OCMW
geen rechten aan de houder!
geen beheerder, dan wordt het OCMW on-
Het formulier wordt aangemaakt voor
der meer op de hoogte gesteld van het
elke meerderjarige wiens foto erop staat.
OCMW dat deze beslissing aanmaakte.
Het vermeldt ook elke minderjarige per-
–– Een simulatie uitvoeren `` Zo onderzoekt het OCMW de mogelijkheid tot tenlasteneming door de POD MI,
soon ten laste.
Voor de zorgverstrekker
via de HZIV. Dit leidt niet tot een actie in
De zorgverstrekker die een zorgvraag krijgt, kan
de databank. Er worden geen beslissin-
voor de volgende zaken in Mediprima terecht:
gen geregistreerd in Mediprima.
–– Verzekerbaarheid en de elektronische
–– Registratie van de OCMW-beslissing in het centraal beslissingssysteem
beslissingen tot tenlasteneming raadplegen `` Op basis van het INSZ-nummer kan de
`` Uiterlijk op het moment dat het OCMW zijn
zorgverstrekker via zijn medische software
beslissing meegedeeld heeft aan de betrok-
(My)Carenet of de toepassing WebConsult
kene, moet deze in het gecentraliseerde
van de POD MI in Mediprima nagaan of de
systeem zijn ingevoerd. Dit is dus maximaal
zorg gedekt wordt door een ziekenfonds of
binnen acht dagen nadat de OCMW-raad
het OCMW (al dan niet via de HZIV).
(of een andere beslissingsinstantie van het
Dit nummer is terug te vinden op het
OCMW) de beslissing genomen heeft.
OCMW-formulier inzake tenlasteneming
`` Met een principiële beslissing stelt het OCMW zich enkel bevoegd en erkent het de behoeftigheid van de betrokkene.
medische kosten of op een identiteitsdocument of SIS-kaart. `` Bij de raadpleging van een beslissing tot
Het geeft geen enkel recht op een fi-
tenlasteneming, maakt het systeem auto-
nanciële tegemoetkoming in de medi-
matisch een betalingsverbintenisnummer.
sche kosten, noch door het OCMW,
Dit is het nummer dat de zorgverstrekker
noch door de POD MI. Het geeft geen
als betaalgarantie zal kunnen vermelden
zorgcategorie weer.
in de elektronische factuur.
p.
08 72
Nieuwsbrief
`` Deze beslissing vermeldt ook de modaliteiten van de tussenkomst: categorie(ën) van zorg, duur toegestane dekking, budgettaire grenzen, vastgelegde zorgverstrekkers Ook of een attest van ‘dringende medische hulp’ moet worden opgemaakt. –– De elektronische facturatie aan de HZIV `` Zorgverstrekkers verzenden hun elektronische factuur naar de HZIV. `` Voor het saldo dat niet ten laste wordt genomen door de HZIV, verzenden ze de factuur naar de patiënt, of het OCMW als dit OCMW voor dit saldo geheel of ge-
Mediprima zou, eens het volledig operationeel is, moeten kunnen functioneren als een geautomatiseerd derdebetaler-systeem voor mensen die recht hebben op medische hulp, maar niet in orde zijn met hun ziekteverzekering. Het moet de administratieve taken van zowel OCMW als zorgverstrekker vergemakkelijken, en het zal daardoor hopelijk ook bijdragen aan een drempelverlaging voor de zorgvraag...
deeltelijk tussenkomt. Als de tenlasteneming door het OCMW niet kon worden vastgesteld, mag de zorgverstrekker ook aan het OCMW factureren als hierover
Tochten van hoop
een akkoord met het OCMW bestaat.
Meer weten?
`` Elke maand bezorgt de zorgverstrekker
Op onze website
via (My)CareNet zijn factureringsbestan-
vind je de derde
den met de zorg van de personen die me-
editie van de
dische bijstand genoten.
Vlaamse
Dit staat los van de verzending van de fac-
Armoedemonitor
turen met betrekking tot de verzekerden.
in pdf-formaat.
`` Er mag geen enkel papieren factuur naar de HZIV worden opgestuurd. Het saldo dat niet ten laste wordt genomen door de HZIV wordt aan het OCMW en/of de patiënt geadresseerd.
Al tien jaar organiseert ‘Tochten van Hoop’ in Ant-
`` De HZIV heeft een helpdesk voor vragen
werpen en Brussel wandelingen die leiden naar plaat-
over de elektronische facturatie: Medipri-
sen waar men normaal niet komt. Plaatsen waar
[email protected]
men duidelijke sporen vindt van de positieve en hoop-
`` Meer info staat ook in het referentiedocu-
volle manier waarop in de stad met armoede wordt
ment van de HZIV: ‘instructies aan zorgin-
omgegaan. Ter gelegenheid van dit jubileum brengt
stellingen met betrekking tot de elektro-
de organisatie een boek uit over de Zeven Werken
nische facturatie van de zorgverlening in
van Barmhartigheid. Ieder thema wordt uitgewerkt
het kader van Mediprima – fase 1’.
aan de hand van een duiding, getuigenissen, een meditatietekst en verwerkingsvragen. Het boek bevat
Thijs Smeyers Stafmedewerker Armoede en Armoedebestrijding Caritas Vlaanderen | Caritas in Belgium
een inleidend hoofdstuk van prof. em. Roger Burggraeve en wordt geïllustreerd met sprekende foto’s van Brandpunt 23 en van Tram 66-sociale fotografie over samenleven in de grootstad.
Caritas Vlaanderen wil meevieren met ‘Tochten van Hoop’ en geeft daarom vijf exemplaren van het boek weg. Op deze manier hoopt Caritas Vlaanderen ook binnen de zorgsector aandacht te creëren voor de armoedeproblematiek. Het boek zelf is ook een ‘leestocht van hoop’ geworden, waarmee wij hopen voorzieningen warm te maken om zelf de broodnodige aandacht te schenken aan de armoedeproblematiek. WIN EEN BOEK U kan een exemplaar van het boek winnen door een mailtje te sturen aan
[email protected], met als onderwerp “Tochten van Hoop”. Veel succes!
p.
09 72
Nieuwsbrief
Solidariteit
BASSAM, SYRISCHE VLUCHTELING, VRIJWILLIGER VOOR CARITAS JORDANIË. Het conflict in Syrië heeft vele
Bassam woonde met zijn vrouw en twee dochter in Homs. Hij had er
gezichten, van onmenselijke
een informatica-winkel. Ongeveer een jaar geleden is hij met zijn ge-
wreedheid tot ‘ongeziene’ solidariteit. In Jordanië helpt Bassam, zelf een Syrische vluchteling, bij de opvang van de vluchtelingen
caritas International
zin gevlucht uit angst voor de bombardementen. Op You Tube zag hij recent beelden van zijn vernielde winkel en huis, een grote puinhoop. Bassam heeft zich als vrijwilliger gemeld bij Caritas: “Ik hou me sinds drie maanden bezig met huisbezoeken. De meeste mensen registreren zich ter plaatse op het kantoor van de sociale dienst maar voor sommige is dat erg moeilijk. Oudere personen, mensen met een handicap, alleenstaande moeders met kleine kinderen. Meestal zijn het buren of kennissen die vragen om eens bij hen langs te gaan. Heel wat onder hen komen in aanmerking voor materiële hulp of een financiële tussenkomst bij het betalen van de huur”.
Bassam heeft alles moeten achterlaten en het leven in ballingschap is hard, maar hij vindt dat hij geluk heeft gehad in dit conflict. Uit dankbaarheid wil hij andere vluchtelingen helpen waar hij kan. Hij zou met zijn collega’s meer willen doen maar de middelen ontbreken. “Niemand is voorbereid op een vlucht, op een leven dat vanaf nul moet heropgebouwd worden. De mensen krijgen 2 bonnen: 50 Jordaanse dinar (45 EUR) voor eten en 40 dinar (36 EUR) voor kleren, maximum 3 keer. Dat is veel te weinig. De Syrische vluchtelingen mogen niet werken in Jordanië. Het betalen van huur is dan ook niet evident. Ook de Jordaniërs zelf hebben het moeilijk omdat de huurprijzen de hoogte inschieten. Sommige verliezen hun werk aan vluchtelingen die in het zwart werken tegen een salaris dat 4 tot 5 keer lager ligt.” Meer weten over de hulp van Caritas International in Syrië en in de buurlanden: www.caritas-int.be. Meer weten over de actie 1212: www.1212.be.
p.
10 72
Nieuwsbrief
Vrijwilligers
50 Present organiseert al 50
MEER DAN 10 MILJOEN UUR ‘PRESENT’ Present Caritas vrijwilligerswerk viert haar 50ste verjaardag
H un
aanwezigheid , een geschenk !
jaar lang vrijwilligerswerk in algemene en psychiatrische ziekenhuizen, palliatieve eenheden,
De vrijwilligers nemen geen taken over van het personeel, maar helpen met kleine taken die een middel zijn om het contact met de zorgvrager vlotter te laten verlopen. Het komt er voorna-
voorzieningen voor ouderen en
melijk op neer dat de vrijwilliger tijd maakt voor de zorgvrager
gehandicaptencentra. Wat in 1963
en aandacht heeft voor hem. Zo kunnen de vrijwilligers deze
startte als een project van Caritas en het V.V.I. is inmiddels gegroeid tot een zelfstandige vzw die 3500
mensen een bezoekje brengen, luisteren, helpen bij de animatie, begeleiden bij de maaltijden, instaan voor het vervoer van patiënten, bewoners of cliënten, helpen bij de palliatieve zorg of bij de pastorale dienst.
vrijwilligers telt. Alle vrijwilligers samen zijn al meer dan 10 miljoen
N ationaal
dankfeest
uren present, aanwezig, in een zorgvoorziening om patiënten, bewoners of cliënten individuele
Op zaterdag 27 april organiseerde Present een groot verjaardagsfeest om al haar vrijwilligers in de bloemetjes te zetten. Op deze manier wilde Present iets terugdoen voor de onbetaal-
extra aandacht te schenken. Op
bare inzet die de vrijwilligers het ganse jaar door tonen. Verder
zaterdag 27 april 2013 zette
wenste zij hen ook een extra portie energie mee te geven om
Present haar vrijwilligers centraal. Ze organiseerde een groot feest om samen met de vrijwilligers deze 50ste verjaardag te vieren.
het te blijven doen en om misschien ook andere mensen aan te sporen hen te volgen in hun vrijwillig engagement. 370 mensen schreven zich in voor het feest in ‘De Montil’ in Affligem. De locatie was prachtig en zeer geschikt voor de waaier aan activiteiten.
p.
11 72
Nieuwsbrief
Vanaf de middag stroomden de vrijwilligers toe, de meesten met de bus, anderen op eigen kracht. Er waren koffie en koffiekoeken, een tentoonstelling over 50 jaar Present en een Vlaamse kermis met initiatie ‘folkbal’, volksspelen, een crea-workshop, een workshop ‘creatief schrijven’ en veel kans tot ontmoeting en gesprek. Om 15 uur begon de feestzitting met een aangename afwisseling tussen sprekers en ontspanning. Liliane Krokaert, nationaal coördinator verwelkomde de aanwezigen en schetste de geschiedenis van Present, vroeger Caritas Gemeenschapsdienst. Zij nam daarbij ook de tijd om Walter Van Goubergen figuurlijk in de bloemetjes te zetten. Hij is immers al actief als steunende kracht bij de organisatie sinds 1973 en nam gedurende onge-
gulle lach met de tussenkomsten van improvisatietheater ‘Inspinazie’. Zij slaagden erin om op een zeer humoristische en fijne manier in te spelen op de thema’s van Present, en ze brachten zelfs heel de zaal - inclusief de genodigden - op een ludieke manier in beweging.
veer 20 jaar het voorzitterschap van de vereniging
De namiddag werd afgesloten met een feestelijke
op zich. Ererector van de KU Leuven, prof. Roger
receptie.
Dillemans, gaf, doorspekt met de nodige humor, zijn visie op de toekomst van het vrijwilligerswerk in de zorg. Vicaris Luc De Geest, voorzitter van Caritas Vlaanderen, bedankte alle vrijwilligers voor hun inzet en zorgde voor een moment van inspiratie. Tot slot nam Present-voorzitter Albert Cluckers het woord met een positieve boodschap voor de werking naar de toekomst toe.
Present Caritas vrijwilligerswerk vzw is 50 jaar. Dit verjaardagsfeest was het symbolisch hoogtepunt van 50 jaar groeiende, bloeiende en blijvende inzet van vele duizenden vrijwilligers. De toekomst ligt nu open voor nog vele jaren van enthousiast vrijwillig engagement in zorg- en welzijnsvoorzieningen, om net dat ietsje meer te betekenen voor bewoners, patiënten en cliënten.
Tussendoor werd de nieuwe voorstellingsfilm van Present getoond, kwamen enkele vrijwilligers aan het woord en was er tijd voor ontspanning en een
Kim Vandenhoeck - Liliane Krokaert
p.
12 72
Nieuwsbrief
Federatie van de Ziekenhuizen, prees het werk van vrijwilligers in ziekenhuizen overal ter wereld. Na de toespraken kon het publiek de tentoonstelling
50 jaar een reden om te vieren!
‘Volont’R, 50 jaar solidariteit’ bezoeken, die de evolutie van de organisatie schetste. De rode draad door deze retrospectieve waren de belangrijke momenten vanaf oprichting tot nu. De bezoeker kon archiefstukken ontdekken en er was zelfs een reconstructie van een bureau uit de jaren 80. Dit alles aangevuld
Dat was het dan, het is voorbij, de dozen worden op-
met multimedia- en videomontages. Volont’R bood
geslagen, de panelen verwijderd, het prieel gevouwen,
alle bezoekers een boekje aan met een overzicht van
bureaus worden weer in elkaar gezet, klaar voor het
het archief- en opzoekwerk naar aanleiding van deze
dagelijkse werk van onze vereniging. Gedurende meer
tentoonstelling.
dan zes maanden, werd de vereniging omgevormd tot een team van eventorganizer-uitslovers. De vereniging bereidde de vijftigste verjaardag voor, leefde in functie van de 50 jaar.
Vijftig mensen woonden in de namiddag een referaat bij van de filosoof Michel Dupuis, over het thema ‘De banalisering van de mens in het systeem van de zorg’. Hij bracht het relationele aspect van het vrijwil-
Aan de vooravond van zaterdag 20 april, was het
ligerswerk en de motivatie van waaruit men vrijwil-
hele team druk bezig met de organisatie van de
ligerswerk doet perfect onder woorden.
feestviering en de installatie van tuinhuisjes en tafels in de tuin. De opstelling van de tentoonstelling werd afgerond. En dan was het zover. Een zonnige dag in april, geen hittegolf, maar net warm genoeg voor deze jubileumdag. Het cateringteam rondde de opbouw van het prieel af, installeerde de vloer, de tafels, de decoratie en de traiteur zette al het lekkers voor het feest. Het team dat gedurende zes maanden aan de realisatie van de tentoonstelling werkte controleerde de laatste details en legde het gastenboek klaar. De festiviteiten vonden plaats in de lokalen van Volont’R in de Liefdadigheidstraat. Binnen in het gebouw, konden de aanwezigen de voorstelling het ‘Regards’ project bezoeken, een interactieve fototentoonstelling, gerealiseerd door jonge vrijwilligers, om mensen warm te maken voor vrijwilligerswerk. In de tuin maakte een clown een heel stel kinderen blij, en gedurende de ganse namiddag kon men jongleurs en leerling-acrobaten aan het werk zien. De aanwezigen werden vergast op drie toespraken. Charles Petit, voorzitter van Volont’R, lichtte het belang van een 50-jarig bestaan van een vereniging toe. Minister Evelyne Huytebroeck, benadrukte het belang van jongerenparticipatie. Brigitte Jacquemin, van de
Gedurende de ganse dag, werden de aanwezigen vergast op exquise hapjes, een buffet met lekkere broodjes en konden ze deelnemen aan een loterij. De dag werd afgesloten in stijl met het aansnijden van de verjaardagstaart, een prachtige frambozenbavarois. Het was een dag vol ontmoetingen, herinneringen, maar ook boeiende gesprekken over toekomstige projecten. Volgende afspraak op het eeuwfeest van Volont’R!
p.
13 72
Nieuwsbrief
Kerk & samenleving Campagne zonder water, Geen later P rotos PROTOS is een niet-gouvernementele ontwikkelingsorganisatie (NGO) die meer dan 30 jaar actief is. PROTOS is gespecialiseerd in water: drinkwater, hygiëne en sanitatie, in gebruik van water voor landbouwdoeleinden, alsook in integraal waterbeheer. Voor PROTOS is “Water de hefboom tot ontwikkeling”
2013 is het internationale jaar
De
van de samenwerking rond water. In 2012-2013 besteedt Ecokerk
missie van
P rotos
PROTOS wil rechtvaardige en wederzijds verrijkende relaties tussen Noord en Zuid bevorderen.
daarom, in samenwerking met
PROTOS wil helpen bij duurzame en bevrijdende processen, die
Protos, extra aandacht aan dit
geïntegreerd zijn in het plaatselijke institutionele kader, de cultuur
thema. Onder het motto ‘Zonder Water, Geen Later’
en sociale omstandigheden, en die moeten zorgen voor een betere welvaart en welzijn van de kansarme bevolkingsgroepen in het Zuiden.
roept Ecokerk op om ook in jouw
Daarbij is water essentieel. Gezien haar expertise op dat ter-
parochie, gezin of gemeenschap
rein, komt PROTOS speciaal op voor een rechtvaardig, duur-
extra aandacht te besteden aan duurzaam omgaan met water.
zaam en participatief waterbeheer in Noord en Zuid. PROTOS is actief in België, en in 9 landen in ontwikkeling: Haïti en Ecuador in Latijns-Amerika, en Benin, Mali, DR Congo, Rwanda, Burundi, Oeganda en Madagaskar in Afrika.
W at
kan je doen
Boek een Waterkwis, een bezinning of vorming over water. Download de liturgische suggesties. Bestel de infoposter. Dossier Water, Deel I: Internationale samenwerking rond water, Marc Despiegelaere, directeur Protos. Downloaden kan via www. netrv.be/nl/ecokerk/campagne_geen_water_geen_later-218. Meer info: PROTOS VZW
ECOkerk
Flamingostraat 36
Huidevettersstraat 165
9000 Gent
1000 Brussel
Tel 09/ 235 25 10
Tel 02 502 75 28
[email protected] [email protected] www.protosh2o.org
www. netrv.be/nl/ecokerk
p.
14 72
Nieuwsbrief
Pastoraal & identiteit Netwerk Rechtvaardigheid & Vrede KIJO SOLIDARITEIT: REFLECTIE- EN ONTMOETINGSDAG OVER DUURZAME ONTWIKKELING Op 21 mei organiseerde de werkgroep ‘KiJo Solidariteit’ van het netwerk Rechtvaardigheid en Vrede voor de derde keer een reflectie- en ontmoetingsvoormiddag. In deze werkgroep zijn naast leden uit de lidorganisaties ook mensen uit het VSKO en uit de jeugdbewegingen vertegenwoordigd. de doelstellingen zijn onder meer het samenbrengen van de leidinggevenden uit de verschillende organisaties, en de inhoudelijke uitwisseling rond de vraag wat solidariteit en engagement betekenen voor de kinderen en jongeren (KiJo) vandaag. Duurzame ontwikkeling bleek een ideaal thema te zijn, niet alleen omdat het bij alle lidorganisaties op een of andere manier op de agenda staat, maar ook omdat het bij uitstek een toekomstgericht thema is waarvoor kinderen en jongeren open staan. Bovendien bouwt de werkgroep met dit thema verder op de lijn van de vorige edities, die peilden naar de betekenis van het Bijbelse visioen voor de identiteit van de organisatie of de school. De eerste spreker, PieterJan Depijpere van Studio Globo, leidde het thema in aan de hand van enkele definities. Heel algemeen kan gesteld worden dat duurzame ontwikkeling gaat over ‘genoeg voor iedereen, voor altijd’. Er zijn dus verschillende dimensies aanwezig in het begrip (ruimte: noord-zuid, tijd: nu-later). Tijdens de uitwisseling werden hier nog andere dimensies aan toegevoegd. Bert D’hondt van Welzijnszorg wees op het belang van de lokale duurzaamheid en wat dit betekent voor armoedebestrijding. Wie op een duurzame wijze armoede bestrijdt, heeft een duidelijke lange-termijn-visie en kiest van daaruit voor specifieke strategieën. Mattias Van der Vloet van Pax Christi vulde verder aan met een pleidooi voor de relationele dimensie van duurzaamheid. In de manier waarop mensen met elkaar communiceren (geweldloos en met respect), zit de kern vervat van duurzame relationele ontwikkeling. Na deze inleiding namen Linde Berteloot en Ivan Delaere, respectievelijk godsdienstleerkracht en pedagogisch directeur van het VTI in Menen, het woord om te getuigen over wat duurzame ontwikkeling betekent in een secundaire school voor wetenschap en techniek. Hun indrukwekkende presentatie overtuigde het publiek van het feit dat duurzame ontwikkeling in alle aspecten van het schoolgebeuren aanwezig is, van de bespreking van het scheppingsverhaal in de godsdienstles (uiteraard), over het engageren van de leerlingen in allerlei (sociale, ecologische,…) projecten, tot het verzamelen van werkmateriaal in het atelier en het hergebruiken van grondstoffen zodat er zo weinig mogelijk ‘verspild’ wordt (minder evident). Na deze presentatie vervolgde Peter Ketelers van Broederlijk Delen met de voorstelling van een Nederlands onderzoek over ‘Young Mentality’: een onderzoek bij 12 tot 18-jarigen over hun visie op duurzaamheid, waaruit blijkt dat er verschillende profielen bestaan, gaande van ‘eigenzinnige idealisten’, ‘enthousiaste verkenners’ tot ‘honkvaste gemakszoekers’ en ‘extraverte statuszoekers’. Wie er rekening mee houdt dat dit natuurlijk een indeling is op basis van statistieken (en dus relatief), kan hier toch heel veel van opsteken. De verschillende profielen vereisen immers verschillende manieren van communiceren om jongeren te bereiken, te sensibiliseren en te engageren. De voormiddag werd afgesloten door Egbert Rooze, een protestantse dominee, die een aantal inhoudelijke lijnen die hem tijdens de voormiddag opvielen, te verbinden met Bijbelse thema’s. Het scheppingsverhaal – dat reeds genoemd was in de presentatie van Linde Berteloot – kwam aan bod, maar ook het prachtige verhaal van Ruth en het verhaal van de Barmhartige Samaritaan. Meer info over het thema, inclusief alle presentaties, is te vinden op www.netrv.be.
p.
15 72
Nieuwsbrief
In memoriam Trees Dehaene Brugge 5 november 1946 Herent 10 mei 2013 Als psychologe en seksuologe stond Trees Dehaene als pionier mee aan de wieg van Fara, toen nog cRZ (centrum voor Relatievorming en Zwangerschapsproblemen), waarvan zij als coördinator jarenlang het boegbeeld was. Het was geen makkelijke opdracht om in een maatschappelijk gepolariseerde samenleving vanuit het christelijke middenveld een centrum uit te bouwen dat op een genuanceerde manier wou nadenken over relatievorming en zwangerschapskeuzes, met inbegrip van ongeplande zwangerschap, abortus, tienerzwangerschap en prenatale diagnose. In het maatschappelijke debat rond abortus was het voor Trees duidelijk dat het cRZ voor alles aan de kant van de kwetsbaren moest staan, terwijl het inzake ongeplande zwangerschap al even duidelijk was dat het steeds om twee personen ging, het kind én de moeder. Het binnenbrengen van de beleving van de vrouw, bracht mee dat het cRZ ook nazorg bij abortus ging aanbieden. ‘Christelijke barmhartigheid” vereist immers om naast de vrouw te gaan staan op dit moeilijke moment in haar leven. Op het Congres naar aanleiding van de viering van 20 jaar cRZ en van de lancering van FARA voor hulpverleners, op 19 oktober 2012, hield Trees nog een gesmaakte toespraak. Weinige maanden later verloor ze het gevecht tegen kanker. Trees overleed op 10 mei 2013.
Pater Vincent FERRANT Wilrijk 14 juli 1949 – Heverlee 5 mei 2013 lid van de jezuïetencommuniteit van Heverlee. Vincent Ferrant trad in de Sociëteit te Oudergem-Brussel op 14 september 1980 en werd priester gewijd te Heverlee-Leuven op 20 december 1986. We kennen Vincent vooral als verantwoordelijke voor de gezondheidspastoraal in Brussel. Van 1993 tot 2008 maakte hij als bisschoppelijk afgevaardigde voor het vicariaat Brussel deel uit van de statutaire organen van Caritas Vlaanderen vzw. Hij combineerde dit ook met een eigen inzet als pastor, zowel in het Instituut Bordet als in het Universitair Medisch Centrum Sint-Pieter (en tussendoor ook in het VUB-ziekenhuis in Jette, en in Elsene). Sinds 2000 was Vincent pastoraal medeverantwoordelijke van de Portugese gemeenschap van het Vicariaat. Vorig jaar ging hij op sabbatjaar naar Portugal, om zich daar verder te vormen in Ignatiaanse spiritualiteit. Al vrij snel moest hij echter terugkeren naar België, doordat de eerste tekenen van een ernstige hersenkwaal zich manifesteerden. Sinds eind oktober werd hij verzorgd in Heverlee waar hij zachtjes overleed op zondag 5 mei 2013.
p.
16 72
Nieuwsbrief
Caritas in europa Caritas in Luxemburg Met de inzet van 479 medewerkers en 216 vrijwilligers, ijvert Caritas Luxemburg voor sociale inclusie in Luxemburg en in de hele wereld. Sinds de oprichting in 1932, heeft Caritas Luxemburg haar stempel gedrukt op de geschiedenis van de sociale sector en het vrijwilligerswerk in het Groothertogdom. De werking, voor en met kinderen, gezinnen, ouderen, migranten, vluchtelingen © Aleksandra Pawloff Kind
en ontheemden, heeft zich door de jaren heen ontwikkeld. De internationale dimensie werd bevestigd met de oprichting van Caritas Internationalis in 1949, en waarvan Caritas Luxemburg een van de oprichters was. Sinds 2012 zijn de verenigingen Caritas Accueil et Solidarité asbl, Caritas Jeunes et Familles asbl en de Fondation Caritas Luxembourg , bekend onder de naam Caritas Luxemburg. Samen stellen ze zich op een complementaire en gecoördineerde wijze ten dienste van de diaconie van de katholieke Kerk, voor het welzijn van mannen en vrouwen, vooral zij die uitgesloten, hulpeloos of arm zijn, ongeacht hun afkomst, leeftijd, nationaliteit of religieuze of filosofische opinie. De verschillende diensten van Caritas Luxemburg bieden een luisterend oor, advies en
© Caritas Luxembourg
bijstand, met een bijzondere aandacht voor huisvesting, voor kinderen en jongeren in probleemsituaties, bij het overbruggen van precaire situaties, bij het vinden van een job waardoor men terug aansluiting vindt bij de maatschappij. Op internationaal niveau, biedt Caritas Luxemburg hulp aan de slachtoffers van natuurrampen en gewelddadige conflicten, ondersteunt ze wederopbouw en herstel, en helpt bij het opstarten van ontwikkelingsprojecten. Caritas Luxemburg werkt hiervoor steeds samen met de mensen in nood, evenals met de lokaal verankerde organisaties in het Zuiden. Wat de socio-politieke actualiteit betreft, wil Caritas Luxemburg tolk zijn voor mensen in nood en steeds de stem zijn van hen die vaak niet gehoord worden, sensibliseert ze de politieke
© Nicholson Patrick
overheid en alle belanghebbenden in de bevolking, naar meer solidariteit, meer verantwoordelijkheid en meer vrijgevigheid. Sinds 2007 is jaarlijkse uitgave “Sozialalmanach” – een analyse van de sociale situatie in Luxemburg – een echt instrument voor de dialoog met beleidsmakers en het midenveld. Via haar outreach-programma ‘Plaidons responsable’ organiseert Caritas Luxemburg, steeds in dialoog met de politieke actoren,
p.
17 72
Nieuwsbrief
dubbele uitdaging van enerzijds wereldwijde sociale rechtvaardigheid en anderzijds het respecteren van de grenzen door toenemende milieuproblematiek. de particuliere sector en het maatschappelijk mid-
Het aanbod ‘Young Caritas’ promoot het vrijwil-
denveld, sensibliseringsacties en vormingspro-
ligerswerk van jongeren in de context van sociale
gramma’s over de Noord-Zuid problematiek en de
en humanitaire projecten – een groeiend succes.
‘CARITAS BUTTEK’ Hoewel Luxemburg gekend is als een rijk land, heeft het onder zijn inwoners een groeiend aantal mensen die getroffen zijn door armoede. De economische crisis treft vooral eenoudergezinnen en kinderen. In 2011, leefde één op de vijf kinderen onder de armoedegrens. In deze context is de opkomst in de ‘Fairness Center’ van Caritas Luxembourg in Esch-sur-Alzette en Diekirchdan ook blijven stijgen in 2012. Deze centra zijn ontmoetingsplekken,waar vooral geluisterd wordt, waar vorming georganiseerd wordt, en waar een breed gamma van tweedehands kleding beschikbaar is. Men vindt er ook, geïntegreerd in het ‘Fairness Center’, een sociale kruidenier, ’Caritas Buttek’, waar mensen in nood terecht kunnen voor etenswaren en basic hygiënische verzorgingproducten. In 2012, hebben in totaal 961 mensen gebruik gemaakt van de sociale kruidenier om boodschappen te doen voor hun families. De prijzen voor personen in nood ligt ver onder de prijzen in de supermarkten en is eerder een symbolische bijdrage. Alleen degenen wier behoefte objectief werd vastgesteld door erkende sociale en maatschappelijke diensten, kunnen via een systeem van een persoonlijke toegangskaart van ‘Caritas Buttek’ gebruik maken. Klanten worden zo nodig, geadviseerd bij hun aankopen. Opgeleid personeel, ondersteund door toegewijde vrijwilligers, bieden hen een warm welkom. Momenteel doen 300 gezinnen hun boodschappen bij de sociale kruideniers gerund door Caritas Luxemburg. Klanten van ‘Caritas Buttek’ zien hun koopkracht toenemen, en hun toegang tot een betere evenwichtige
© Aleksandra Pawloff
voeding en een gezond en hygiënisch leven sterk verbeterd. Gedurende het hele proces, worden deze mensen uiteraard ondersteund door professionele hulpverleners van sociale diensten en andere erkende diensten. Om de continuïteit van de sociale kruideniers te garanderen, rekent Caritas Luxemburg op de vrijgevigheid van de Luxemburgse bevolking. Een deel van de donaties verzameld tijdens de traditionele campagne in mei, ‘Caritas Challenge’, wordt gebruikt om kansarme kinderen en hun families te ondersteunen.
p.
18 72
Nieuwsbrief
Gezondheid & welzijn Dynamiseer je team Leiderschap als tegenpool van dominantie
“Een dienend leider herken je aan de mensen om hem heen: die groeien.” Dienend leiderschap heeft niet zoveel te maken met trucjes of gedragingen volgens specifieke regels. Het is een manier-van-zijn. Dienende leiders voelen van binnen dat ze willen bijdragen aan de ontwikkeling van anderen. Hun houding is vooral gericht op de belangen van alle belanghebbenden op de lange termijn in plaats van hun eigen (kortetermijn)belangen. Ze besteden veel zorg aan het tegemoetkomen aan de prioriteiten van anderen. Maar hoe maak je dat waar in de praktijk van alledag? Wenda Tijssen en Roy de Brabander stellen in hun artikel ‘Kompassie is leiderschap’ drie kernkwaliteiten waarover een dienend leider beschikt: kompassie, kwetsbaarheid en kracht.
K ompassie Kompassie in leiderschap gaat over het helder krijgen van het eigen kompas. Je innerlijke kompas heeft vooral te maken met zelfinzicht, kennis van eigen sterktes en zwaktes én de interactie met die van de ander. Een praktische aanbeveling hierbij is om met je team eens aan de slag te gaan met de kernkwadranten van Ofman of je teamleden systematisch uit te nodigen jouw blinde vlekken te belichten. Vraag je je bijvoorbeeld samen af wat ieders aandeel is in het in stand
p.
19 72
Nieuwsbrief
Dat resultaten geboekt moeten worden en besluiten moeten worden genomen leidt geen twijfel. Het zullen resultaten zijn die niet alleen geboekt worden. Er is een proces van verbinding aan voorafgegaan en er zullen meerdere eigenaren van die resultaten op houden van dynamieken die spelen in jouw team? Zo
verschillende plekken in en buiten de organisatie zijn.
krijg je een helder zicht op de fase waarin je organi-
Dat zijn degenen die zich gezien en gehoord voelen
satie, je team, je teamleden en jezelf. Je ziet sneller
en ook trots zijn omdat zij weten dat hun bijdrage er
wat je te doen staat om verschillen te overbruggen,
toe deed en doet. Zie daar dé kans om af te stappen
in jezelf en in de organisatie. Wees daarin eerlijk én
van de klassieke schouderklopjes, maar mensen di-
mild voor jezelf en anderen.
rect en concreet te waarderen voor de effecten van hun handelen, hún bijdrage aan het grotere geheel.
K wetsbaarheid
L eiding
geven vanuit systeemdenken
Men zou leiderschap kunnen vergelijken met het beroep van de schaapsherder: de herder ‘leidt’
De dienende leider focust vanuit kompassie, kwets-
niet in de zin dat hij vóór de groep staat. Hij zet
baarheid en kracht op de interactie in het team.
wel ‘langs achter’ zijn kudde in beweging, heeft
Door de tijd te nemen om het team voldoende te
een visie, een strategie en een richting. Zijn hon-
observeren worden dan patronen en dynamieken
den, zijn staf, houden de groep bijeen en wisselen
in het sociale verkeer zichtbaar. Vanuit systeem-
feedback uit, onderling, met de groep en de her-
denken ga je op zoek naar oplossingen voor pro-
der. Het zijn de schapen die voorop lopen, zíj zijn
blemen zonder schuldigen aan te wijzen. Je zoekt
de ogen en oren van de organisatie. Dat creëert
daarentegen naar inzicht in hoe een systeem, met
betrokkenheid: een proces waarbij eenieder die
mogelijk ongewenste patronen of resultaten, zich-
meepraat zich eigenaar kan voelen van de uitda-
zelf in stand houdt. Daarvoor is het vermogen no-
ging en zeker ook van de oplossing.
dig om een beeld te vormen van het onderhuidse
Van de leidinggevende vraagt dat lef. Niet lef in de
proces, de opvattingen die het gedrag bepalen. Je
zin van stoer doen. Wel, lef om je kwetsbaar op te stellen. Het resultaat is alleszins dat mensen dingen doen die ze anders niet zouden doen; de beïnvloeding op de groep wordt zo maximaal. Vragen stellen en de tijd nemen om te luisteren naar de antwoorden is iets anders dan een vraag stellen en weten welk antwoord je wilt horen. Het maakt andere talenten los, en zet een proces van innovatie in gang. In die zin kun je stellen dat je
gaat zien welke acties elkaar versterken en welke acties elkaar belemmeren en wat de versterkende en belemmerende opvattingen zijn in het systeem. De focus van de aandacht van de leider ligt hierbij meer op de interactie dan op de individuele inbreng. Er is aandacht voor het individu, maar niet zozeer applaus voor een briljante opmerking, maar meer voor diens bijdrage aan het grotere geheel. Dit kan je door je leiderschapskwaliteiten aan te
medewerkers niet moet ‘motiveren’, maar enkel
scherpen door:
de randvoorwaarden moet verzorgen waarbinnen
• te werken vanuit een krachtige en duidelijke visie;
ze vrij kunnen bewegen: als mensen al in een be-
• de kunst te verstaan om deze visie tot een ge-
paalde richting lopen en je duwt ze, gaan ze dan
deelde visie te maken voor alle leidinggevenden
harder lopen of gaan ze tegenhangen?
en medewerkers; • medewerkers te stimuleren tot het opnemen
K racht De professional van vandaag wil vooral weten wat er-
van verantwoordelijkheid; • de vaardigheid te verwerven om te delegeren en ruimte te geven, en toch overzicht te behouden.
uit moet komen, hoeveel het tijd en energie het mag
Of door je coachingsvaardigheden verder aan te
kosten en aan welke criteria zijn werk moet voldoen.
scherpen door:
In die zin is een dienend leidinggevende resultaatge-
• structuur en inspiratie in coachende gesprek-
richt, besluitvaardig en regelmatig onconventioneel.
ken aan te brengen;
p.
20 72
Nieuwsbrief
• coaching een plaats te geven in uw persoonlijk
• inspirerend te adviseren; • om te gaan met weerstand;
leiderschap; • te werken met een (gespreks)leidraad die hou-
• hulpbronnen te genereren.
vast en ruimte biedt;
“Je creëert een betere wereld door je eigen mo-
• motiverend uit te dagen;
gelijkheden te realiseren en door te vertrouwen in
• doelgericht vragen te stellen;
je eigen kunnen. (Dalai Lama)
VOCA Training en consult ontwikkelde hier rond het leertraject: DE ESSENTIE VAN LEIDERSCHAP IN DE ZORG Een inspirerend praktijklabo voor iedereen die wil experimenteren met de essentials van leiderschap Deinze, 14, 15 november en 5 december 2013
Een 3-daags programma: Met maximum 15 personen beginnen we met een krachtige tweedaagse kick-off waarna elke deelnemer met een gepersonaliseerde leiderschapstoolbox naar huis gaat. We stellen enkele krachtige actiepunten op die werkelijk een verschil maken in je leiderschap van alledag. Drie weken later wordt onze leergroep een supervisiegroep en leggen we jouw casussen samen onder de microscoop. Zo zorgen we ervoor dat we van elkaar leren hoe we de implementatie van wat jij in de praktijk wil brengen kunnen faciliteren.
Doelgroep: Deze opleiding richt zich op iedereen die wil kunnen spelen met de essentiële handvaten rond leidinggeven. (Voor leidinggevenden die hun ex-collega’s aansturen, ontwikkelden wij het leertraject ‘van collega naar leidinggevende’) Reacties van vorige deelnemers: “Na vier opleidingen eindelijk een training waar ik volgende maandag direct mee aan de slag kan gaan.” “Een ludieke en veilige sfeer die uitnodigt tot leren.” “Leuke afwisseling tussen krachtige theoretische handvaten, herkenbare praktijkvoorbeelden uit de zorg, leuke filmpjes en interactiemomenten rond de vraag hoe men de theoretische kaders toepast op eigen casussen.” “Mijn job als leidinggevende heeft bij deze een serieuze facelift gekregen.” Meer informatie – inschrijven: www.voca.be
Roeland Broeckaert is consultant bij VOCA Training & Consult. Hij is van opleiding onderwijzer en master in de educatieve studies. Verder is hij practitioner in het neuro-linguïstisch programmeren en volgde hij de communicatiecursus persoonlijke ontwikkeling en beroepsmatige effectiviteit. Hij werkte drie jaar in het ervaringsgericht onderwijs en werd daar geboeid door het ervaringsgericht werken met groepen. Ook was hij vier jaar actief in het algemeen welzijnswerk waar hij bezig was met projectmatig werken en beleidssignalering.Van hieruit werd zijn passie gevoed voor alles wat mensen drijft en wat ensen nodig hebben om hun functie met maximale betrokkenheid naar de organisatie te kunnen uitvoeren. Hij is gefascineerd door effectief en inspirerend leidinggeven, VTO-beleid, HR-thema’s, organisatieontwikkeling en communicatie.
Diestepoort 1 – 3000 Leuven, T 016 40 41 01, E
[email protected]
Bezoek ook onze website: www.voca.be
p.
21 72
Nieuwsbrief
ONDERNEMERS IN WELZIJN: EEN BIJZONDERE RELATIE Op 21 mei 2013 hield het Vlaams Welzijnsverbond zijn jaarvergadering onder het motto: “Samen ondernemer in welzijn”. Hiermee werd een driejarige cyclus afgesloten die begon op de jaarvergadering van 17 mei 2011 met een toespraak van toenmalig premier Yves Leterme, die verwees naar “de twee grondbegrippen van ons Rijnlandmodel: ondernemen en zorgen.” In de voorbije jaren werden aan deze bijzondere relatie meerdere studiemomenten gewijd, die druk bijgewoond werden door de initiatiefnemers van welzijnsvoorzieningen.
Een charter en een boek Tegen de achtergrond van belangrijke uitdagingen voor de welzijnssector formuleerde het Vlaams Welzijnsverbond een charter ‘Samen ondernemer in welzijn’ én werd een boek met de gelijknamige titel samengesteld, waarin een aantal bevoorrechte getuigen aan het woord komen. Zij geven antwoorden op vragen als: waarom willen we welzijnsgericht ondernemen? Welk is de sociale meerwaarde hiervan? Hoe kun je best samenwerken? Wat verstaan we onder ondernemerszin in welzijn? Hoe betrekken we alle stakeholders hierbij? Hoe kunnen we waardegericht en ethisch ondernemen? Ook hete hangijzers als effectiviteit en efficiëntie komen aan bod, naast duurzaam ondernemen, omgaan met markt en winst, aangepaste structuren en financieel beleid. Ook wordt ingegaan op de unieke relatie tussen overheid en welzijnssector. Het boek bevat bijdragen van Linda Beirens, Frank Cuyt, Dirk Dalle, Steven De Looze, Raf De Rycke, Fons Geerts, Koen Hermans, Pascal Hoedt, Lieve Jacobs, Marc Morris, Paul Ongenaert, Jan Renders, Theo Rombouts, Richard Timmerman, Renaat van der Stock, Jan Verbanck, Paul Verhaeghe en Bram Verschuere. Het is een uitgave van Lannoo Campus en te koop in de boekhandel of via de link: http://www.lannoo.be/samen-ondernemer-welzijn.
Reactie van Paul Verhaeghe Op de jaarvergadering van het Vlaams Welzijnsverbond werd het boek voorgesteld en formuleerde psychoanalyticus Paul Verhaeghe zijn commentaar op het boek. Hierbij ging hij onder meer in op het cynische van het overheersende sociaal-darwinistische model, dat alle heil verwacht van privatisering en commercialisering van de zorg. Tegenover individualisme stelt hij het ‘samen’, niet toevallig ook de eerste term in ons charter! Hij pleit ervoor om de zorgrelatie en niet de cijfers centraal te stellen, voor vertrouwen in plaats van concurrentie, voor vakmanschap tegenover protocollen… Hij besluit: “Samen ondernemen in welzijn, dat klinkt voor mij als de beste formule voor een geslaagde samenleving.” De tekst van de reactie is na te lezen op de website www.vlaamswelzijnsverbond.be. Info: Frank Cuyt, 0477 / 75.31.90
p.
22 72
Nieuwsbrief
Provinciehuis Leuven 11 oktober 2013
p.
23 72
Nieuwsbrief
Publicaties Wenskaart einde ramadan In de negende maand van de islamitische maankalender herdenken de moslims overal ter wereld dat Mohammed de eerste teksten van de Koran geopenbaard kreeg. Tijdens deze Ramadanmaand respecteren de meeste moslims het vasten. Vasten houdt in dat drinken, eten, roken… niet mag, maar ook dat gelovigen slechte zaken achterwege laten en goede daden zoals het geven van aalmoezen verrichten. Tijdens deze maand proberen moslims ook de gehele Koran te lezen. Wanneer de maand voorbij is, vieren moslims drie dagen feest. Het Suikerfeest of ‘Id al-Fitr’ valt dit jaar op +/- 8 augustus. De wenskaart in zes talen (Nederlands, Frans, Arabisch, Turks, Spaans en Engels), dient om feestwensen over te maken aan moslims die deze belangrijke en feestelijke maand beleven of juist afgerond hebben.
Wenskaart Rosj Hasjana Deze kaart voor Rosj Hasjana is specifiek opgesteld ter gelegenheid van het joodse Nieuwjaar 5774. Dat valt dit jaar op 5 en 6 september 2013. Op beide dagen van Rosj Hasjana wordt er in de synagoge honderd maal op de sjofar (de ramshoorn) geblazen. Als symbool voor een goed jaar worden zoete dingen gegeten. Traditioneel worden stukjes appel met honing gegeten, waarbij de aanwezigen elkaar een gelukkig feest wensen. Verder is er een gebruik op de middag van Rosj Hasjana om naar stromend water, met liefst levende vissen erin, te gaan. Daar werpen gelovige joden dan broodkruimels in het water tijdens het opzeggen van een gebed. Tasjliech betekent letterlijk ‘het wegwerpen’ en staat symbool voor het zich ontdoen van slechte dingen en gedachten. De dag waarop Rosj Hasjana valt, heet ook Jom Teroea, letterlijk de ‘dag van het blazen van de ramshoorn’ of ook wel ‘dag van de bazuin’. Rosj Hasjana luidt de Aseret Jemei Tesjoeva (‘tien dagen van inkeer’) in wat een periode van inkeer is. Tijdens deze periode worden enkele speciale gebeden toegevoegd aan de dagelijkse gebedsdiensten. De tien dagen eindigen met Jom Kipoer (Grote Verzoendag) waarin de verzoening met God wordt voltooid. De bedoeling van deze kaart is om de individuele relatie tussen niet-joden en joden aan te moedigen. Iemand die joodse vrienden of collega’s heeft kan tijdens deze joodse feestdagen een kaart met een wens geven of versturen.
Prijs voor de kaarten: per stuk 0,60 €, korting bij bestelling vanaf 50 exemplaren. Bestellen kan via:
[email protected] Deze wenskaarten bieden dikwijls de kans tot een eerste ontmoeting, de kans om een eerste stap te zetten naar een ongekende ander. Als een gevolg kan men van die ongekende een gekende maken en kan het een begin zijn van een echt gesprek. Er bestaan ook wenskaarten voor andere gemeenschappen. Zo zijn er kaarten voor Boeddhadag, voor het Diwalifeest van hindoes, sikhs en jains en ook een kaart voor het islamitische Offerfeest. Najaar 2013 volgen er nog wenskaarten voor feesten in andere religieuze en levensbeschouwelijke tradities. Meer info: Johan Vrints, adjunct-coördinator • KMS vzw, Huidevettersstraat 165, 1000 Brussel • 02 502 11 28,
[email protected] • www.kms.be
p.
24 72
Nieuwsbrief
Aankondigingen Projectoproepen koning boudewijnstichting FONDS GERT NOËL: ECHTE LUISTERBEREIDHEID, BETERE VOORLICHTING EN MEER HUMANE MEDISCHE ZORGEN Waarover gaat het? Het bekroonde project wil de zorg menselijker maken dankzij informatieverstrekking, luisterbereidheid en begeleiding van de patiënt en zijn familie. De luisterbereidheid, informatieverstrekking en begeleiding van patiënten en hun familie moeten een dominante plaats innemen binnen het project. De initiatieven kunnen zich in heel uiteenlopende domeinen situeren zoals acute of chronische ziekten, neurologische en neuropsychiatrische aandoeningen, hart- en vaatziekten, ademhalingsaandoeningen en andere.
Voor wie? Elke persoon of team werkend in het ziekenhuismilieu, in een instelling of in een vereniging hieraan verbonden, die een bijzondere inspanning heeft geleverd inzake luisterbereidheid, informatieverstrekking en begeleiding van patiënten en/of hun familie. Indien het project ingediend wordt door een persoon uit het zorgnetwerk, dan dient er in elk geval een samenwerking te zijn met een ziekenhuis.
Financiële steun: € 30.000 Timing Start 30/04/2013 Dien uw dossier in vóór 04/09/2013 Bekendmaking selectie 04/12/2013
Meer informatie? Rechtstreeks via de website van de Koning Boudewijnstichting: www.kbs-frb.be, zie Thema’s > Gezondheid > Kwaliteit van zorg>projectoproepen. Of via de link op de Caritas-website: www.caritas.be.
THE EUROPEAN AWARD: SOCIALE INNOVATIES IN OUDER-WORDEN Informatie en Kandidaatsdossier enkel in het Engels Waarover gaat het? The award has been launched to promote and support social innovation in the field of active and healthy ageing in Europe. Social innovation is more than a trend. It is about a new culture of innovation which responds to social problems and needs in a sustainable and socially accepted way. Social innovation depends on people like you who develop and implement innovative solutions in the field of active and healthy ageing. The ageing of population creates manifold challenges for individuals as well as society. How can people as they age become active participants in their communities? How can they learn to better cope with health issues?
p.
25 72
Nieuwsbrief
impact of your social innovation. Three finalists will be selected as award winners receiving prizes of up to € 10.000.
Voor wie? How can they be better supported by institutions
Social entrepreneurs, researchers, companies, non-
and professionals? How can their employment op-
profit organizations, individuals who developed initi-
portunities be increased?
atives presenting a potentially innovative solution to
We want to invite you to participate in this award,
problems within the Active and Healthy Ageing fields.
to share information on your initiative and to become part of a European community for social
Financiële steun: € 3.000 tot € 10.000
innovation in active and healthy ageing.
Timing start 15/05/2013
The 25 finalists of the award will participate in a case study analysis where researchers will take a closer look at the context, the process, and the
submit your application before 15/07/2013 announcement of the selection 31/03/2014
Meer informatie? Rechtstreeks via de website van de Koning Boudewijnstichting: www.kbs-frb.be, onder Thema’s>Gezondheid>Levenskwaliteit van ouderen>partnerschappen. Of via de link op de Caritas-website: www.caritas.be.
Misbruik, hulpverlening en therapie, met oog voor zingeving en spiritualiteit Seksueel misbruik in de hulpverlening kwam de afgelopen jaren geregeld in het nieuws en bracht heel wat teweeg: in de publieke opinie, in zorginstellingen, bij beroepsverenigingen, in verenigingen van familieleden en cliënten. Er werd gewerkt aan methodieken voor verwerking en richtlijnen werden scherper gesteld. De studiebijeenkomst wil een forum creëren waarin het thema van seksueel misbruik binnen de hulpverlening op een brede manier gekaderd wordt. Zo is er ruim aandacht voor de aanpak en de methodiek van zorginstellingen, en voor de begeleiding van zorginstellingen door externe vertrouwenspersonen. Er is aandacht voor de begeleiding van slachtoffers en ook voor de hulpverlening aan daders. Verder wordt nader ingegaan op de bredere levensbeschouwelijke aspecten van het thema. Zo wordt aandacht besteed aan de complexe verwevenheid van trauma, seksualiteit en religie. Op die manier krijgt het thema ook een belichting vanuit het perspectief van zingeving en spiritualiteit: in de analyse van het thema, maar ook in de wegen die errond gevonden worden in hulpverlening, begeleiding en verwerking. Zingeving, levensbeschouwing en spiritualiteit krijgen in die zin dan ook een belichting als bronnen van verwerking in een integraal zorgperspectief. De studiebijeenkomst wil rond de genoemde items dialoog en uitwisseling bevorderen. Daarom wordt ruimte gegeven aan discussie na de lezingen en aan interactie in de workshops. Deze studiebijeenkomst wordt georganiseerd door het ksgv, kenniscentrum voor levensbeschouwing en geestelijke gezondheid (Tilburg), in samenwerking met het Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum (Geel), het Provincialaat van de Broeders van Liefde (Gent), en Caritas Vlaanderen. Het ksgv is een wetenschappelijke vereniging die een geestelijk gezonde omgang met levensbeschouwing, zingeving en religie wil bevorderen door publicaties, studiedagen en bijzondere leerstoelen.
p.
26 72
Nieuwsbrief
Programma 9.00
Onthaal en registratie.
9.15
Opening met situering van de studiebijeenkomst in de context van de Vlaamse ksgvwerking door Walter Krikilion, dagvoorzitter.
9.30
Gust Rector: De aanpak van een zorginstelling bij misbruik door hulpverleners.
10.00 Ruard Ganzevoort: Ultieme breuken – ultieme bronnen: de fundamentele relatie tussen seksualiteit, trauma en religie. 10.30 Discussie met beide inleiders.
workshop 3: Linus Vanlaere, De begeleiding van een zorgorganisatie na seksueel misbruik:getuigenis van een extern ethisch adviseur/vertrouwenspersoon.
12.00 Plenaire afsluiting onder leiding van Dominiek Lootens, met impressies vanuit de drie workshops door Ruard Ganzevoort. 12.30 – 13.00
Receptie met broodjes.
Aanmelding, uitgebreid programma en verdere inlichtingen via :
466 33 42 • www.ksgv.nl
11.00 Drie workshops:
De deelnamekosten bedragen voor ksgv- leden en -donateurs e 30
workshop 1: Johan Galle, Seksueel misbruik: loyaliteit en relationele verwevenheid.
behandeling, therapie en zingeving.
[email protected] • Postbus 90153 • nl-5000 le Tilburg • 0031 (0)13
10.45 pauze
per persoon en voor overigen e 60. Bij uw aanmelding graag ook uw workshopkeuze vermelden. U kunt een toegangsbewijs schriftelijk, telefonisch of per e-mail vooraf
workshop 2: Koen De Fruyt en Pierre De Smedt,
aanvragen (zie contactgegevens hierboven). U kunt met betaling
Begeleiding van seksueel delinquenten:
wachten totdat u uw toegangsbewijs met een nota ontvangt.
Intersectorale beheersinformatie Overzichtslijst Sinds het verschijnen van de vorige Nieuwsbrief heeft Caritas Vlaanderen volgende intersectorale beheersinformatie verspreid over volgende onderwerpen:
1045
Verplichte aanvullende vorming en jaarlijkse bijscholing van preventieadviseurs in de interne dienst voor preventie en bescherming in zorginstellingen – rechtzetting inzake de verplichte bijscholing van de preventieadviseurs.
1046 1047 1048 1049 1050
Hygiënevoorschriften in grootkeukens van verzorgingsinstellingen Codex welzijn op het werk – nieuwe basiseisen voor arbeidsplaatsen – aanvullende informatie. Bijdragen Fonds sluiting ondernemingen voor 2013. SWT (brugpensioen): het vastklikken van de verworven rechten – CAO nr 107. SWT (brugpensioen) voor mindervalide werknemers en SWT op 56 jaar na 33 jaar beroepsverleden: verlenging van de bestaande stelsels.
1051 1052
Preventie van prikongevallen in de zorgsector – nieuwe wetgeving.
1053 1054 1055
Relanceplan: versterking patronale vermindering voor mentors.
Gedeeltelijke werkhervatting: voortaan mogelijk zonder voorafgaande toestemming geneesheer.
Educatief verlof: voortaan ook voor opleidingen van mentors. Gelijkgestelde periodes pensioen.
p.
27 72
Nieuwsbrief
Beeld Verhaal in
Dat toegankelijkheid van de zorg ook door Caritas Vlaanderen als een belangrijk instrument in de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting gezien wordt, zal de lezers van de rubriek ‘Armoede’ in de Caritas Nieuwsbrief intussen wel duidelijk zijn. Het ‘Redactioneel’ van Lief Vanbael in Handiscoop is dan ook volledig op zijn plaats in deze Nieuwsbrief. Want, zonder negatief te willen zijn, en ondanks
we actief mee naar oplossingen om
bussen,
trams, haltes en opstapplaatsen beter toegankelijk te maken. Samen bekeken we hoe minder mobiele reizigers beter geïnformeerd kunnen worden. Wij dachten dat wij door deze actie op een kritische, maar altijd opbouwende samenwerking konden rekenen met De Lijn. Groot was dan ook onze verbazing toe wij enkele weken geleden zomaar, zonder enig voorafgaand overleg, een brief van hen ontvingen met de mededeling dat scootmobielen niet langer welkom zijn op hun bussen en trams. I.p.v. een stap vooruit te zetten wat betreft een beter toegankelijk openbaar vervoer,
alle stappen in de goede richting naar een toegan-
wordt er nu een stevige stap achteruit gezet.
kelijke zorg voor iedereen, zijn we er nog lang niet.
Naar een zo toegankelijk mogelijke samenleving
Er valt nog een lange weg af te leggen...
voor zoveel mogelijk mensen is er nog een lange
PROCESSIE VAN ECHTERNACH... Al van bij de oprichting van KVG, direct na wereldoorlog II in 1945, ijveren wij voor een toegankelijke samenleving. Als mensen met een handicap, net als alle andere burgers, willen schoollopen, werken, sporten, naar film en theater gaan, reizen, hun bank- en ander administratieve zaken afwerken, vrienden bezoeken, enz. dan moeten ze daar ook de kansen toe krijgen. Hoe beter toegankelijk onze samenleving is, hoe zelfstandiger mensen met een handicap kunnen functioneren. Wij hebben het dan niet alleen over het wegwerken van drempels en trappen. Maar ook over o.a. informatie in ‘klare taal’ voor mensen met een
weg te gaan. Want als er op één vlak schot in de zaak komt, gaat men er op een ander vlak weer op achteruit. Of wat voor de een goed is, biedt voor een ander weer minder mogelijkheden. Neem nu onze bankensector. Door de toenemende automatisering kunnen een aantal minder mobiele mensen van achter hun pc zelfstandig al hun bankverrichtingen doen. Mooi is dat. Maar als deze toenemende automatisering met zich meebrengt dat men de persoonlijke dienstverlening aan het loket afbouwt, dan worden weer andere mensen uitgesloten. Geen geld meer kunnen afhalen aan het loket van de bank, zorgt ervoor dat een groot aantal mensen op dit vlak afhankelijk worden van anderen.
verstandelijke handicap; over duidelijke contras-
Hetzelfde geldt voor de raadpleging van je persoon-
ten, geleidelijnen en digitale of gesproken info voor
lijk dossier: E-health, ‘mijn.vaph.be, handiweb, ...
mensen met een visuele handicap; het gebruik van
Wij kunnen alleen maar toejuichen dat iedereen
de Vlaamse Gebarentaal;...Hoe meer initiatieven
op elk moment zijn eigen dossier kan raadplegen
er op dit vlak genomen worden, hoe meer comfort
en aanvullen. Maar niet als het ten koste gaat van
een grote groep mensen in onze samenleving zal
de individuele dienstverlening aan de telefoon of
ervaren. Want ook bejaarden, ouders met kinde-
tijdens persoonlijke contacten. Het gat hier om de
ren, winkelende mensen, rugzaktoeristen,... varen
ene OF de andere dienstverlening. Beide mogelijk-
hier wel bij.
heden moeten naast elkaar bestaan. Laat ons dit
Van in het kleinste dorpje in Vlaanderen tot in
alsjeblief niet uit het oog verliezen!
Brussel, hoe vaak nam KVG niet het voortouw bij allerlei acties voor een meer toegankelijke samenleving? Vorig jaar nog bijv. was er onze actie ‘busje komt zo’. Met medewerkers van De Lijn zochten
Lief Vanbael Hoofdredactie Handiscoop in: Redactioneel, Handiscoop mei 2013
Geluk In het Nederlandse Oosterhout, vlak bij Breda, zag ik een tijdje geleden deze spreuk. Achter de gevel van de voormalige Heilig Hartkerk, waar buiten de gevel en de klokkentoren niets meer van overblijft, werd in de jaren ’80 van de vorige eeuw een klein en gezellig pleintje gebouwd. In het midden van dit plein, vind je dit beeldje van een priester lezend in de Bijbel met achter hem een zuil met vier spreuken. Mij trof de spreuk die elke bezoeker te zien kreeg: “Niet wie weinig heeft, maar wie veel verlangt, is arm.” Eerder die dag trokken we naar het museum Oud-Brabant. “De mensen hadden niet veel, er was armoe troef; maar iedereen was er gelukkig”, onthoud ik uit één van de teksten. Mensen hadden inderdaad niet veel, maar wat ze wel hadden was tijd. Tijd om te luieren op het veld, om te babbelen met de buren, te spelen en te ravotten. Wat moet het leven rustig en gemoedelijk geweest zijn. Geen streven naar meer, anders en beter. Gewoon, tevreden over wat er is. Net genoeg. Niet te weinig, geen honger of dorst, maar zeker ook niet te veel. Misschien is dat wel geluk. Misschien ligt daar de rijkdom. Thijs Smeyers Stafmedewerker Armoede en Armoedebestrijding Caritas Vlaanderen | Caritas in Belgium
Beeld Verhaal
Caritas Nieuwsbrief is gedrukt op papier gecertificieerd door de Forest Steward Council (FSC). Deze organisatie promoot en waarborgt een verantwoord bosbeheer dat economisch leefbaar, milieuvriendelijk en sociaal rechtvaardig is.
CU-COC-811200
