NIEUWS. Goed. Pagina 16 Onverwoestbaar composiet steeds meer toegepast. Pagina 8 Het lokaal opwekken van duurzame energie zal alleen maar groeien

d e o G

NIEUWS

Preview Commerciele bijlage bij Cobouw september 2013

Pagina

16 Onverwoestbaar composiet steeds meer toegepast

Pagina

8 Het lokaal opwekken van duurzame energie zal alleen maar groeien

Pagina

18 Stoere vrouwen

SLIMMER

SAMEN ER E R T S REGI R GRATIS O NU VO EGANG TO

WERKEN

30 SEPT. T/M 4 OKT.

JAARBEURS UTRECHT

UW ONTMOETING MET VERNIEUWING Elektrotechniek richt zich op de elektrotechnisch installateur en de industrie. Op de beurs worden de nieuwste systemen, technologieën en producten op het gebied van onder meer industriële elektronica, meet-, regel- en

bedieningsapparatuur, installatiemateriaal, verlichting, bekabeling, gebouwbeheersystemen en domotica gepresenteerd. Naast een breed exposantenaanbod wordt er een uitgebreid inhoudelijk programma samengesteld over actuele vraagstukken binnen de markt.

Meer info: www.elektrotechniek-online.nl

VNE13-1027 Advertentie 266x398-UCRmax240% mm.indd 1

14-06-13 13:21

goed Nieu ws 3

Preview 2013 Cobouw

Onverwoestbaar Het is niet enkel kommer en kwel in de bouw. De onderwerpen in deze Goed Nieuws-bijlage geven een mooi overzicht van de innovaties, initiatieven en ideeën waar de sector zich momenteel mee bezighoudt. En het blijft niet bij ideeën, ook in deze tijd bereiken bedrijven fraaie resultaten. Het Rotterdamse bedrijf FiberCore Europe bestaat nog geen tien jaar, maar in Nederland zijn al 160 bruggen gerealiseerd. De bruggen zijn gemaakt van composiet en zijn onverwoestbaar. En dan moet de echte groei nog komen. Die zit straks in de hybride toepassingen: composiet in combinatie met staal of beton.

misme naar de toekomst. Bij Technische Unie is er zelfs dit jaar al sprake van groei. Ik sluit mij aan bij de woorden van een van de geïnterviewden in deze special. Niet elk bouwbedrijf gaat failliet al doen de media soms anders geloven. Er zijn sectoren waar het zelfs uitstekend gaat!

Volgens het Economisch Instituut voor de Bouw zijn er goede vooruitzichten voor het herstel van de bouwproductie. Sterke bedrijven zoals Roval Aluminium kijken met toenemend opti

Martin Hoogelander Uitgever Goed nieuws-special

Inhoudsopgave 5. 5.

Roval Aluminium richt zich op renovatie- en herbestemmingsmarkt Nieuwe versie van de BouwApp

7.

Slimme oplossingen voor dakdoorvoeren

8.

‘Het lokaal opwekken van duurzame energie zal alleen maar groeien’

11.

NovaRiet: het resultaat van constante innovatie

13. 13.

Het nieuwe ondernemersklimaat komt in zicht Nieuwbouw laboratorium voor brandveiligheid Peutz

15. 15.

Groeien door de juiste mix van theorie en praktijk Economische crisis houdt Bouwselect positief bezig

16.

Onverwoestbaar composiet steeds meer toegepast

18. 18.

Stoere vrouwen College Tour Duurzame Energie

19. 19.

Innovatie in LED ORYX Support klaar voor de toekomst en groei!

22.

Dicht bij de klant staan met totaaloplossingen

27. 27.

Geen toekomst zonder VISI Pakhuis, herenhuis of stadskas? Mede-opdrachtgeverschap in de Smaaktuin!

Bedrijvenlijst Bakker & Spees Bouwselect Dubotechniek ERA Contour Faber Personeelsdiensten

FiberCore Europe GeoComfort Helix Afbouw Hogeschool Utrecht Koninklijke BAM Groep

Lightronix ORYX Support Peutz Polytech Kunststoffen Roval Aluminium

Saint-Gobain Glass Benelux Technische Unie Ubbink Nederland Van Walraven VNU Exhibitions Europe

Onbrandbaar riet Géén slijtlaag Géén onderhoudskosten Natuurlijk kleurverloop (in praktijk bewezen)

Lage premie brandverzekering Geen mos- en algengroei in het dak

Waterafstotend door nano-technologie Ideaal voor stedelijke bebouwing Constante isolatiewaarde Op iedere dakhelling toepasbaar (halm-hellingshoek vanaf 5°)

Bezoek onz uitgebre e showroo ide m modelw met oning!

Voor elke woonwens duurzaam nostalgisch riet Novariet Akade 22 9581 AH Musselkanaal

t: 0599 417 444 [email protected] www.novariet.nl

Musselkanaal

www.novariet.nl

goed Nieu ws 5

Preview 2013 Cobouw

Roval Aluminium richt zich op renovatie- en herbestemmingsmarkt De aluminium bouwproducten van Roval Aluminium worden op brede schaal toegepast in de meest uiteenlopende nieuwbouwprojecten. Voor architecten, aannemers en opdrachtgevers blijkt de keuze voor aluminium niet alleen een kwalitatieve te zijn, maar ook een esthetische en duurzame. Dat zie je steeds vaker terug binnen de renovatie- en herbestemmingsmarkt, waarin deze afwegingen in toenemende mate gelden.

I

n het kielzog van renoveren en herbestemmen van bestaande gebouwen worden steeds meer en almaar scherpere eisen gesteld aan duurzame oplossingen. Dan blijkt in veel gevallen de keuze voor aluminium detaillering de meest logische weg. Als ontwikkelaar en producent van muurafdeksystemen, waterslagen, dakranden, lamellenwanden, boeibekleding en balusters, en met een surplus aan kennis en ervaring in maatwerkoplossingen, manifesteert Roval Aluminium zich nadrukkelijk in de renovatie- en

herbestemmingsmarkt.

Aluminium slaat brug Aluminium detaillering blijkt vaak een brug te slaan tussen heden en verleden, tussen toen en nu. Dat zie je in de renovatie- en herbestemmingsprojecten van Roval Aluminium in toenemende mate terug. Maar de architect dient zich ook aan de uitgangspunten van de opdrachtgever te houden en binnen dit kader op zoek te gaan naar geschikte oplossingen. Duurzaam bouwen (of renoveren) is hierbij uiteraard van grote betekenis. Als onderhoudsarm bouwmateriaal, dat bovendien in tegenstelling tot bijvoorbeeld hout en kunststof jarenlang probleemloos meegaat, draagt de aluminium detaillering van Roval Aluminium aantoonbaar bij aan de duurzaamheidsscore van een gebouw. Daarnaast is de vormbaarheid van de aluminium bouwmaterialen een factor van betekenis. Roval Aluminium is in staat om voor de meest uiteenlopen renovatie- en herbestemmingsprojecten

maatwerk te leveren en ook nog eens in vrijwel alle RAL-kleuren. Op www.roval.eu/cad-pagina zijn alle bouw- en referentiedetails te vinden, óók met betrekking tot renovatie en herbestemming.

Nieuwe versie van de BouwApp In de App Stores is de jongste versie van de BouwApp te downloaden. Deze heeft nieuwe functionaliteiten ten opzichte van de eerste versie, die speciaal voor de Dag van de Bouw is ontwikkeld. Er zijn er een aantal kinderziektes verholpen en bovendien kunnen klanten, geïnteresseerden en bouwbedrijven nu ook foto’s delen door middel van onder andere Twitter en Facebook.

I

n de App Stores van Google en Apple zijn twee versies van de BouwApp te downloaden: de ‘blauwe’ en de ‘gele’ BouwApp. De blauwe BouwApp is bestemd voor infra- en bouwbedrijven. Hiermee kunnen zij projectinformatie toevoegen en beheren, zodat gebruikers (klanten en omgeving) via de ‘gele’ BouwApp op de hoogte kunnen blijven van de ontwikkelingen van hun project. Met de nieuwe versie ontvangen klanten en omgeving nu ook notificaties als er foto’s zijn toegevoegd.

Klantcontact en omgevingscommunicatie Met beide BouwApps kunnen bouwbedrijven op eenvoudige wijze het contact met hun klanten versterken. Daarnaast is het een tool die kan worden ingezet voor omgevingscommunicatie, een fenomeen dat bij EMVI aanbestedingen steeds vaker wordt vereist. Volgens de makers is de BouwApp geen concurrent van communicatiekanalen als Twitter en Facebook, het kan gelijktijdig worden ingezet. De BouwApp werkt nu als een soort afstandsbediening: bouwbedrijven kunnen via deze app zelf bepalen met welke media zij statusupdates willen delen, om zodoende een groot en effectief bereik te hebben. Tegelijkertijd bouwen zij automatisch via de BouwApp een portfolio op. Meer weten? Ga dan naar: www.debouwapp.nl

3x positief nieuws om met u te delen • De post-hbo opleiding Bedrijfskundig Management & Ondernemerschap (voorheen Aannemersstafopleiding) is geheel vernieuwd en opgezet volgens het blended learning concept. Dit betekent een nog betere aansluiting op de beroepspraktijk en een interactieve manier van leren. De opleiding start 29 oktober 2013. • Speciaal voor monumenten- en vastgoedbeheerders alsook inspecteurs- en adviseurs vastgoed is er de 5 daagse cursus Monumentenbeheer in uw Vastgoedportefeuille. De cursus is ontwikkeld in samenwerking met stichting ERM en de RGD en speelt in op het spanningsveld van hedendaagse eisen/wetten en regels en behoud van monumentale waarden. De cursus start 6 november 2013. • Inspelend op de wens uit het werkveld (waaronder RGD) om te komen tot een integrale (Boei-) aanpak van vastgoedmanagement zijn twee opleidingen ontwikkeld. Beiden zijn inmiddels meerdere keren succesvol van start gegaan. Integraal Inspecteur Vastgoed en Integraal Adviseur Vastgoed starten op 23 september 2013. Meer weten? Voor ons complete aanbod en maatwerkmogelijkheden kijkt u op www.cvnt.nl U kunt uiteraard ook rechtstreeks contact opnemen: (088) 481 8888, [email protected]

ER VALT NOG GENOEG TE LEREN

FC_266x190mm-Cobouw.indd 1

Vakmensen zitten goed bij Faber

08-07-13 14:04

Persoonlijke personeelsdiensten in de bouw Vakbekwame medewerkers maken het verschil. Voor veel bouwbedrijven is het een uitdaging om het personeelsbestand af te stemmen op de situatie in de markt. Bovendien staan bedrijfsrendementen fl ink onder druk en blijft de markt uiterst grillig. Dat vraagt om een groot aanpassingsvermogen en het terugdringen van onnodige risico’s zoals niet inzetbaar personeel. De oplossing? Een flexibel personeelsbestand met behoud van kwaliteit! Dat is de inspiratie voor onze activiteiten en onze naam Faber, de Latijnse naam voor ambachtsman. Faber Personeelsdientsten Bouw BV Heideweg 2 3829 MN Hooglanderveen Postbus 142 3800 AC Amersfoort

Kijk voor meer informatie op www.faberindebouw.nl

T

033 489 23 80

E

[email protected]

goed Nieu ws

Preview 2013 Cobouw

Dakdoorvoeren van hoog niveau: unieke combinatie van optimale prestatie, installatiegemak en design op het dak! Rookgasafvoer en luchtaanzuiging voor de HR ketel, mechanische ventilatie, afvoer van de afzuigkap, rioolbeluchting en kabels van zonnepanelen: allemaal leidingen die door het dak naar buiten gaan en dienen te worden afwerkt.

H

elaas wordt dit niet altijd even netjes gedaan. Door toepassing van verkeerde dakdoorvoeren en lelijke montage ontstaat al snel een oerwoud aan pijpjes die schots en scheef op het dak staan. Voor hetzelfde geld en met minder moeite monteert u de slimme oplossingen van Ubbink, voor een beter resultaat én uiterlijk!

Ubbink dakdoorvoeren Kenmerkend voor de innovatieve dakdoorvoeren van Ubbink is de combinatie van optimale prestaties en doordachte vormgeving. Rolux Universe; deze slimme dakdoorvoer wordt van binnenuit gemonteerd: de flexibele schaal

vouwt zich naar buiten uit en valt waterdicht over de opstaande tuit van de dakdoorvoerpan. Puur installatiegemak! Rolux Combi combineert meerdere functies in één doorvoer. Zo wordt voorkomen dat er veel uitmondingen op het dak staan, wat ontsierend werkt. Kompakt Schoorsteen 2.0 is de ultieme verzamelkap voor dakhellingen 15°-55°. Door de haakse montage is er een minimale dakdoorbreking met altijd dezelfde bevestigingsmethode en sparing, ook bij steile dakhellingen en dikkere dakpakketten.

StandUp

ultieme installatiegemak voor het hellende dak. Met knobbel/schaalfixatie met een vast scharnierpunt en een ruim bemeten plaat loodvervanger Ubiflex is het geschikt voor elke soort pan en ieder type dakdoorvoer. Er is geen voorraad van verschillende pannen meer nodig, de gebruiker heeft altijd de juiste!

Luchtdicht afwerken Luchtdichte Doorvoermanchetten voorkomen vochtproblemen zoals schimmel en houtrot. Een luchtdichte en fraaie afwerking wordt simpel en snel gerealiseerd met de doorvoermanchetten van Ubbink. Deze zijn ook achteraf toepasbaar!

Met uitzondering van de Kompakt Schoorsteen 2.0 levert Ubbink desgewenst alle soorten dakdoorvoeren in een StandUp uitvoering, volledig geïntegreerd in de originele dakpan en gespoten in een overeenkomstige kleur. Dit maakt voor de werking niets uit, maar het zorgt wel een nog strakker en fraaiere vormgeving: de dakdoorvoeren vallen optisch gezien helemaal weg tegen het dakvlak.

Optimale bevestiging Universele Ubiflex Dakdoorvoerpan 15°-55° biedt het

WaterpRoof Plakplaat garandeert een honderd procent dichte afwerking op het platte dak, dankzij het geïntegreerde rozet van PVC, EPDM of bitumen. De plakplaat is verkrijgbaar met een dakbedekking naar keuze, dus heeft het altijd de perfecte hechting! Bovendien is het verkrijgbaar in verschillende uitvoeringen en

Rolux 5G garandeert een minimale rookgasrecirculatie, minimaal drukverlies en een slank design. Hij is geschikt voor alle condenserende verwarmingstoestellen en is te plaatsen op een hellend of plat dak. Door de gepatenteerde regenwater afvoerende spiraaltechniek is de Rolux 5G twintig procent compacter dan andere modellen op de markt.

Rioolontspanning; kies voor een Ubbink ontspanningsdakdoorvoer of voor een kunststof rioolontspanningspan. Beide zijn standaard voorzien van een rooster tegen inwaaiend blad en binnenkruipend ongedierte.

MultiVent ventilatieprogramma zorgt voor een gezond binnenklimaat en verhoogt het wooncomfort. De MultiVent Basis dakdoorvoer werkt altijd trekbevorderend; onder vrijwel alle weersomstandigheden wordt lucht vanzelf uit de woning afgevoerd. Is natuurlijke ventilatie onvoldoende, dan kan in de MultiVent Basis een elektrische ventilator worden geplaatst. Dit kan ook achteraf! Wanneer in de MultiVent een kruiskap wordt aangebracht, verandert deze van luchtafzuigend naar luchtaanzuigend. Hij is dan ook geschikt om bijvoorbeeld afgesloten zolderruimtes te voorzien van verse lucht.

7

8 goed Nieu ws

Preview 2013 Cobouw

‘Het lokaal opwekken van duurzame energie zal alleen maar groeien’ Kees de Vries

In Leiden zal vanaf 2014 met hulp van zonne-energie, gaswarmtepomp en warmte-koudeopslag (WKO) de meest duurzame universiteitscampus van Europa verrijzen. Het energieconcept en het vangen van de variabelen in een gestandaardiseerd turnkey WKO-systeem is het werk van GeoComfort uit het Gelderse Wichmond. De onderneming maakt sinds de start in 2000 een gestage groei door. “Je moet niet altijd honderd procent duurzame techniek willen toepassen. Een groot WKO-systeem is in veel gevallen helemaal niet de beste oplossing”, zegt technisch verkoopadviseur Jeffrey Siemes.

J

e boort een gat in de grond tot een watervoerende laag. In de zomer wordt het gebouw gekoeld waarbij de vrijgekomen warmte in deze laag wordt opgeslagen. Je pompt het ‘warme’ water in de winter weer op om een gebouw te verwarmen. Gemiddeld over een seizoen sla je zestien tot achttien graden Celsius op in de warme bel; in de koude bel is dat zes tot zeven graden. Dat in het kort is warmte-koudeopslag (WKO). Het is duurzame energie, waarbij je niet afhankelijk bent van het schijnen van de zon, of van het waaien van de wind. Het bespaart fossiele brandstoffen en vermindert zo de uitstoot van CO2. En dat is leuk, zeker nu de energieprijzen alleen maar stijgen en er hoge eisen worden gesteld aan de energieprestatie van een gebouw (EPG). WKO neemt kortom niet voor niets een dergelijke grote vlucht dat de overheid per 1 juli 2013 in de AMVB Bodemenergie een certificeringsverplichting voor betrokken bedrijven heeft afgekondigd om de kwaliteit te waarborgen.

Ziggo Dome Tot enkele jaren geleden werd het ontwikkelen en bouwen van een duurzaam energiesysteem met warmte-koudeopslag en warmtepompen per project apart ontwikkeld en

uitgewerkt. Dat was tijdrovend en vooral erg duur. GeoComfort creëerde een gestandaardiseerd systeem en kon zo gestaag bouwen aan het eigen succes. Technisch verkoper Jeffrey Siemes zegt: “Met 350 gerealiseerde systemen zijn wij marktleider op het gebied van de monobrontechniek met een ver beneden grondwaterpeil geplaatste ondergrondse warmtewisselaar en omkeerinrichting.” De onderneming bezit er zelfs het patent op. In de lijst referentieprojecten treffen we niet alleen de Ziggo Dome en het De La Mar Theater aan, maar ook ziekenhuizen, zorginstellingen en in toenemende mate datacenters. Zo heeft Equinix in Amsterdam zoveel behoefte aan koeling, dat de restwarmte wordt ingezet voor het ernaast gelegen gebouw van de Universiteit van Amsterdam, ook een project van GeoComfort. In combinatie met een gasmotorgedreven warmtepomp dringt het systeem ook steeds meer binnen in de woningbouw. Siemes: “Het lokaal opwekken van energie en de vraag naar warmte en kou lokaal combineren is een niet te stoppen ontwikkeling. Dat zal ook in Leiden gaan spelen.”

Meest duurzame campus GeoComfort kreeg vlak voor de bouwvak de opdracht voor een duurzaam WKO-energiesysteem ten behoeve van het project De Leidse Schans te Leiden. De nieuwbouw in het Lammenschanspark omvat de ontwikkeling, realisatie en exploitatie van circa 1900 studenten- en 205 starterswoningen, tussen 2015 en 2018. Opdrachtgever VOF De Leidse Schans (Syntrus Achmea REF met Vorm Ontwikkeling en Ballast Nedam) en de gemeente Leiden willen de meest duurzame campus van Europa realiseren. Het Programma van Eisen vermeldt een EPC 0,4, een EPL 8,4 met als doel een 25 procent CO2-reductie. VIAC Installatieadviseurs te Houten cijferde vanaf de initiatieffase tot en met de TO-fase diverse energieconcepten en koos zo het beste energieconcept met een beheersbare exploitatiefase. Schouten Techniek te Zwaag is het betrokken installatiebedrijf.

Combinatie Siemes: “Hoewel de installateur in negentig procent van de gevallen onze opdrachtgever is, zitten we daaraan voorafgaand vaak samen met hem

aan tafel bij een adviseur, of gemeente of andere eindopdrachtgever, om te kijken wat we in het kader van WKO kunnen doen. De ambities zijn vaak hoog en veel opdrachtgevers streven in eerste instantie naar honderd procent duurzaamheid, zonder dat ze zich een gedachte hebben gevormd over de kosten en de terugverdientijd. Wij brengen hen met onze kennis en ervaring vaak weer met beide benen op de grond. We willen niet altijd een groot systeem verkopen, omdat het in veel gevallen helemaal niet de beste oplossing is. Soms kun je beter een kleinere warmtepomp nemen, of combinaties maken van verschillende technieken. Bijvoorbeeld in Leiden, waar je een warmtepomp hebt, maar ook zonnepanelen en een gasketel. Is dat dan duurzaam? Ja, want 80 tot 85 procent van het jaar levert de warmtepomp de warmte. In de zomermaanden nemen de zonnepanelen dat over, in de winter de warmtepomp. En voor die paar extra koude piekdagen dat het buiten min tien graden is kan de cv-ketel meedraaien.”

363 kW Voor de eerste fase van Leidse Schans (twee woongebouwen voor 600 studenten en 117 starterswoningen) is een gasmotorwarmtepomp van zusterbedrijf Reduses geselecteerd. GeoComfort levert de (water/water) gaswarmtepomp in combinatie met een GeoThermic monobron WKO-installatie en een prefab SKID, het hydraulische regelhart van de installatie. Siemes: “De koppeling met een WKO-installatie, in plaats van buitenlucht, van de gaswarmtepomp garandeert behoud van rendement van de gaswarmtepomp. Met de zonnecollectoren wordt circa vijftig procent van het tapwater door de zon opgewekt en wordt de bron geregenereerd.” De monobron wordt geleverd als energieopslagsysteem in de capaciteitsrange van 15 tot en met 55 m³/h (met tussenstappen van 5 m³/h). De totale warmtecapaciteit van het WKO-systeem is 363 kW. Door de ondergrondse warmtewisselaar is er geen drukhoudinrichting nodig, blijft het grondwater onder natuurlijke druk en kan er geen ontgassing of beluchting ontstaan.

Monitoring Onderhoud en instandhouding aan de installatie levert GeoComfort bijna standaard mee. “Het gaat

Een WKO-installatie met (GeoThermic) monobron is door GeoComfort gepatenteerd.

goed Nieu ws 9

Preview 2013 Cobouw

De werkplaats van GeoComfort in Wichmond waar de SKID’s worden geproduceerd.

om langjarige installaties die optimaal moeten functioneren. Daar worden ook overheidseisen aan gesteld. Ontzorging van de klant wordt steeds belangrijker en het afdekken van mogelijke risico’s en garanties hebben prioriteit. Dat is ook ons bestaansrecht. Kiezen waar je goed in wilt zijn en je daar op blijven focussen. We zien de laatste jaren steeds meer boorbedrijven voor beregening en bouwputtenbodembemaling opschuiven naar onze markt. Maar het aanleggen van een WKOsysteem en die ook nog goed kunnen beheren is toch iets anders. Wij zien de aanpassing van de AMVB als een tijdige maatregel om het kaf van het koren te scheiden.”

De Leidse Schans: de meest duurzame campus van Europa, mede door de inzet van warmte-koudeopslag en zonne-energie. De eerste paal is afgelopen juli geslagen, de eerste studenten trekken er in 2015 in.

links: Een prototype van de gaswarmtepomp van zusterbedrijf Reduses. rechts: Binnenzijde van een gaswarmtepomp.

Van Walraven lanceert nieuwe website Van Walraven lanceert eind augustus 2013 haar nieuwe website en mobiele website. Naast de lancering hebben wij een aantal mooie commerciële activiteiten in de planning;

Henk van Walraven: “Niks recessie, niks zorgelijkheid iedere dag, maar met een positieve en actieve houding onze klanten helpen hun werk beter te kunnen doen. Zo gaan wij de crisis te lijf!”

5 september 2013 Informatiemarkt & BBQ hoofdkantoor Mijdrecht 10-12 september 2013 Installatievakbeurs Hardenberg 29-31 oktober 2013 Infra relatiedagen Gorinchem 21 november 2013 Winter Informatiemarkt vestiging Zoeterwoude Blijven vernieuwen, klanten ontmoeten en informeren. Dát is onze kracht!

Van Walraven algemeen Van Walraven is een landelijk opererende groothandel met een breed assortiment artikelen voor woning- en utiliteitsbouw, GWW, installatietechniek en industrie. Dit assortiment wordt bijna dagelijks uitgebreid. Naast het uitgebreide assortiment bieden wij u een aantal diensten. Bijvoorbeeld de containerservice; wij leveren op uw bouwplaats een verplaatsbaar magazijn met alles wat u nodig heeft. Overzichtelijk geordend en compleet ingericht. Meer over onze diensten vindt u op onze vernieuwde website, www.vanwalraven.com

Nieuw project? Bel Bouwselect! Bouwselect is dé arbeidsmarktspecialist voor het hoger segment banen in bouw, cultuur-, civiel- en milieutechniek in Noord-Nederland. Wij zijn een nuchter bedrijf gevestigd in Groningen en Leeuwarden. Onze accountspecialisten, allen minimaal HBO geschoold, beschikken over ervaring in en affiniteit met techniek. Wij doen wat we moeten doen: we werken snel, deskundig en persoonlijk. We hebben verstand van de markt én de mogelijkheden. De kernwaarden in onze dienstverlening zijn betrouwbaarheid, continuïteit en kwaliteit. Dit merk je in onze persoonlijke, nuchtere en no-nonsense werkwijze en de kennis van zaken.  Bouw In de bouwsector zijn wij werkzaam voor aannemers (utiliteit, woningen, verbouw en onderhoud), ingenieursbureaus, gemeenten, vastgoedbedrijven, woningbouwverenigingen, bouwkundig adviesbureaus, projectontwikkelaars en toeleveranciers. Civiel en Cultuur Op civiel- en cultuurtechnisch gebied voeren wij opdrachten uit voor aannemers, toeleveranciers, ingenieursbureaus, gemeenten, provincies, rijkswaterstaat, waterschappen en vergelijkbare instellingen. Milieu Met betrekking tot milieutechnische functies zijn wij actief voor milieutechnische adviesbureaus, aannemers, ingenieursbureaus, gemeenten, provincies, rijkswaterstaat en waterschappen. T (050) 577 43 75 (Groningen) (058) 845 21 50 (Leeuwarden) I www.bouwselect.nl E [email protected]

twitter.com/Bouwselect linkedin.com/company/bouwselect-bv

g o e d N i e u w s 11

Preview 2013 Cobouw

NovaRiet: het resultaat van constante innovatie Kunststofproducent Polytech Kunststoffen staat al 45 jaar garant voor innovatieve producten en diensten op het gebied van dak- en gevels. Dit jaar lanceert Polytech NovaRiet: onbrandbaar kunststof riet met oneindige toepassingsmogelijkheden voor verbouw en renovatie.

D

e visie van Polytech is altijd om te focussen op duurzaamheid, zowel in economisch, ecologisch als in sociaal opzicht. Een belangrijke pijler hierbij is de visie dat bedrijfskwaliteit, ook in tijden dat de bouwsector voor extra uitdagingen wordt gesteld, is af te meten aan innovatiekracht. Van oudsher maakt Polytech zich sterk door productvernieuwing en -verbetering. Nu wordt de meerwaarde van deze visie meer dan ooit duidelijk. De duurzame innovatie van NovaRiet is de succesfactor waarmee Polytech zich van haar concurrentie onderscheidt.

is afgestemd op een natuurlijk kleurverloop, zoals dit bij traditioneel riet gebeurt onder invloed van de natuur. “Het productproces is tot in perfectie doorontwikkeld, waardoor NovaRiet de warme nostalgische uitstraling heeft die men van riet gewend is”, vertelt de ontwikkelaar. Duurzaam gebruik en onderhoudsarm Evenals alle andere producten van Polytech, is NovaRiet onderhoudsarm en duurzaam in gebruik. Het riet is vervaardigd uit een zeer sterke kunststofcomposiet met hoge slagvastheid. Het materiaal is kleurecht en bestand tegen alle weersinvloeden, agressieve stoffen en UV-stra-

Product en productie voor een duurzame toekomst NovaRiet is gecreëerd met het oog op de ontwikkelingen ten aanzien van natuurriet, die door de klimaatveranderingen de laatste decennia een steeds grotere rol zijn gaan spelen. Deze duurzame benadering van milieu en natuur zien we terug gedurende de hele levenscyclus van NovaRiet: productie, gebruik en recycling.

ling. NovaRiet is eenvoudig schoon te houden en vraagt geen regelmatige conservering in de vorm van chemicaliën tegen algen- en mosgroei. Dit voorkomt extra belasting van het milieu. De speciale nanotechnologie zorgt er bovendien voor dat de rietstengels een waterafstotend oppervlak vormen. Het dak wordt hierdoor niet aangetast door weersinvloeden, waardoor van slijtage geen sprake is.

Onbrandbaar riet voor moderne en traditionele bouw

Duurzaam productieproces, unieke kleurpigmenten Tijdens de productie van NovaRiet vindt geen extra belasting voor het milieu plaats. De verwerking van de kunststof gebeurt bij een lage productietemperatuur, waardoor het energieverbruik gering is. Ook onderscheidt NovaRiet zich door de bijzondere kleurstelling van de kunststof. Iedere rietstengel is uniek door de samenstelling van verschillende kleurpigmenten. De pigmentering

De meerwaarde van NovaRiet zit niet alleen in de lange levensduur, het onderhoudsvriendelijke aspect en de kleursamenstelling. Juist op producteigenschappen onderscheidt NovaRiet zich van traditioneel riet. NovaRiet is namelijk onbrandbaar. Dit biedt de mogelijkheid om het materiaal ook te gebruiken in stedelijke bouw of bouwprojecten die worden gerealiseerd in brandgevaarlijke gebieden, zoals een bosrijke omgeving. Dankzij de onbrandbaarheid kan de eindgebruiker zijn dak verzekeren als ‘normaal dak’, dit betekent een aanzienlijke besparing op de verzekeringspremie. Hierdoor ligt niets een beslissing in de weg om te kiezen voor de natuurlijke uitstraling van riet.

Duurzaam recyclen, geen rietstengel blijft onbenut Uit de praktijk is gebleken dat de kunststofproducten van Polytech generaties lang mee gaan. Met NovaRiet biedt Polytech Kunststoffen deze zeer lange levensduur ook aan de bezitters van

woningen met rieten daken. Zij hoeven immers niet meer iedere tien jaar hun dak op te hogen als gevolg van slijtage aan de bovenlaag bij een natuur rieten kap. Toch houdt Polytech ook rekening met de mogelijkheid om NovaRiet te verwijderen of te vervangen. Het gehele product wordt in eigen beheer hergebruikt in het gesloten recyclingproces. Dit geldt ook voor de restmaterialen. Afval en restmateriaal worden verzameld en opnieuw verwerkt tot kostbare grondstof, met weer een oneindige levensduur.

Innovatiekracht als motor van businessmodel rietdekker NovaRiet biedt rietdekkers de mogelijkheid om eenvoudiger met een goedkoper en stabieler product te kunnen werken. Dit biedt hen kansen om hun doelgroep te verbreden. Daarbij is de levering van NovaRiet gegarandeerd, de productie is niet afhankelijk van de natuur en de eindgebruiker kan te allen tijde optimaal worden bediend. De montage van het kunststof rietproduct behoeft in principe geen specifieke rietdekkennis. Voor de optimale toepassing van NovaRiet is het echter waardevol om de tips en tricks te kennen. “We organiseren in ons opleidingscentrum speciale trainingsdagen voor rietdekkers om kennis te maken met de kwaliteiten van NovaRiet. De gecertificeerde rietdekkers realiseren moeiteloos alle ontwerpen met NovaRiet. Of het nu gaat om uitzonderlijke hellingshoeken, rondingen of verticaal gebruik”. Kortom, de reacties vanuit de markt en de reacties van rietdekkers geven aan dat NovaRiet een ware aanvulling is voor de (ambachtelijke) bouwsector. Dit motiveert Polytech Kunststoffen om op deze voet verder te gaan. Wilt u meer informatie over NovaRiet, kijk dan op www.novariet.nl. Hier vindt u tevens het bezoekadres van Polytech met vernieuwde showroom en de modelwoning gedekt met NovaRiet.

Life Cycle Assessment, BREEAM & LEED In de strijd tegen de dramatische gevolgen van de klimaatopwarming is Saint-Gobain-Glass de eerste glasproducent die actie neemt op basis van een complete levenscyclusanalyse (life cycle assessment, LCA). Doordat de producten van Saint-Gobain Glass een LCA hebben ondergaan, is per product een Environmental Product Declaration (EPD) beschikbaar. Bovendien heeft de glasfabrikant de resultaten van zijn levenscyclusanalyse laten verifiëren door een onafhankelijke derde partij en openbaar gemaakt. www.sgglca.com Duurzaamheid objectief geëvalueerd volgens ISO-normen Een levenscyclusanalyse is een goede en objectieve methode om de milieueffecten van een economische activiteit te evalueren. Ze is gebaseerd op internationale ISOnormen en daarmee van grotere waarde dan een privaat label. De LCA resulteert in een Environmental Product Declaration, een officieel document dat de beoordelingsresultaten van de LCA weergeeft. In de levenscyclusanalyse wordt gekeken naar alle stappen van de glasproductie, van ontginning tot het productlevenseinde. Elke stap vereist namelijk een bepaalde hoeveelheid energie, uiteraard voor ontginning van de grondstoffen en de productie, maar ook voor de verwerking, het transport en de opslag, en ten slotte de recycling en de verwijdering ervan uit het leefmilieu. In elke levensfase van het product worden alle milieueffecten beoordeeld en gekwantificeerd: het energieverbruik, de CO2-uitstoot en alle andere effecten zoals waterverbruik, luchtverontreiniging enzovoorts. Levenscyclusanalyse is het meest nauwkeurige en meest uitgebreide beoordelingssysteem dat momenteel bestaat. Geschikt voor BREEAM en LEED Beglazingen die een LCA hebben ondergaan, kunnen voldoen aan methodologieën als BREEAM en LEED die duurzaamheid in gebouwen en bouwproducten kwalificeren. De hoogrendementsbeglazing van Saint-Gobain Glass laat toe tot veertig extra credits te verdienen in het BREEAM-systeem en kan in vier van de zeven LEED-categorieën de score omhoog drijven. BREEAM brochure Saint-Gobain Glass brengt nu ook een brochure uit waarin wordt uitgelegd wat BREEAM is, wat de criteria zijn die betrekking hebben op glas en wat Saint-Gobain Glass voor deze criteria te bieden heeft. U vindt meer informatie over de verregaande duurzame betrokkenheid van Saint-Gobain Glass op www.sgglca.com

g o e d N i e u w s 13

Preview 2013 Cobouw

Het nieuwe ondernemersklimaat komt in zicht!?

Het verlangen naar een bouwsector uit de eenentwintigste eeuw wordt met de dag groter. Internet zal de komende tien jaar organisaties en overheden binnenste buiten en buitenste binnen keren, op het gebied van werk, organisatiestructuur, kennis, klantwaarde, et cetera. Het nieuwe ondernemersklimaat komt meer en meer in zicht.

Menno Lammers | Business Innovator

I

n de afgelopen acht maanden heb ik mij als business innovator voortdurend afgevraagd: hoe kan een nieuw ondernemersklimaat in de bouwsector worden gecreëerd, gestimuleerd en ondersteund? Deze vraag kwam meer op de voorgrond nadat ik het boek ‘Makers’ van Chris Anderson (@chr1sa / DIYdrones / CEO van 3D Robotics) had gelezen. Ik ben door het lezen van dit boek meer en meer overtuigd geraakt dat nieuwe bedrijven met de nieuwe ondernemersmentaliteit de aanjager zullen zijn voor de paradigmashift in de bouwsector.

Waarom bestaan er bedrijven In 1937 publiceerde Ronald Coase het baanbrekende artikel ‘The Nature of the Firm’ waarin hij antwoord geeft op de vraag: waarom bestaan er bedrijven? Bedrijven bestaan om de ‘transactiekosten’ te minimaliseren zoals tijd, problemen, onduidelijkheden en fouten. Bill Joy bracht in 1990 tijdens een interview een onvolkomenheid in het model van Coase aan het licht. ‘Ongeacht welke organisatie je bent, de slimste mensen werken voor een andere organisatie’ (Wet van Joy) merkte hij op. Hij bedoelde: we werken niet met de beste mensen om de transactiekosten te minimaliseren. We werken eerder met degenen die het bedrijf heeft weten in te huren / aan te nemen. Ook geven bedrijven de voorkeur aan mensen met ervaring in de branche en beschouwen diploma’s en werkervaring als graadmeter voor intelligentie en arbeidsethos.

Veranderende arbeidsmarkt

Nieuwe cultuur

Gelukkig is de arbeidsmarkt aan het veranderen. Dankzij het internet hoef je geen genoegen te nemen met de talenten van je collega aan het bureau naast je. Je zoekt de meeste getalenteerde mensen op het internet – bijvoorbeeld via platforms als Elance of oDesk – of in je (virtuele) netwerk en vraagt hun de klus te klaren, ook al zit jij in Nieuwegein, Edinburgh of Wuhan. Getalenteerde mensen kunnen overal wonen en hoeven niet te verhuizen om een bijdrage te leveren. In de toekomst zullen bedrijven in de bouwsector kleiner, vitueler en informeler zijn. De meeste deelnemers van de organisatie zijn geen werknemers meer. Ze (re)organiseren zich spontaan in gemeenschappen en worden eerder gedreven door autonomie, meesterschap en zingeving dan door loyaliteit en plicht. Het maakt niet uit voor wie de getalenteerde mensen werken; als het project interessant genoeg is, zullen de talenten het weten te vinden. Kleine nieuwe bedrijven die uitgroeien tot grotere bedrijven gaan echt nieuwe banen (die er recentelijk nog niet waren) creëren. Zij hebben geen overtollig vet, maken gebruik van het netwerkeffect door de open onlinegemeenschap, handelen vanuit ‘internet first’ en zijn mondiaal georiënteerd. De grootste uitdaging – dankzij automatisering waardoor voordelen van goedkope arbeid afneemt – zit in: de nabijheid van de consument, creativiteit, flexibiliteit, kwaliteit en betrouwbaarheid. Succesvolle nieuwe bedrijven – als dienend onderdeel van maatschappelijk ecosysteem in verandering – hebben een hoog ‘multiplier effect’ wat extra positief is voor de maatschappij.

Het is noodzakelijk om (zelf) te bouwen aan de nieuwe ondernemersmentaliteit, een nieuwe cultuur. Een cultuur waarin de sociaal-economische positie van elk individu is gebaseerd op zijn of haar verdiensten. Hierbij gaat het niet direct om de talenten die men heeft, maar wat men er mee doet. Andere factoren, zoals afkomst, grond- of geldbezit, ras en geslacht mogen er (in principe) geen rol bij spelen. Een cultuur waar we positief staan tegenover het nemen van risico’s en maken van fouten, met een gerichte samenwerking waarbij we geloven in de ‘favor bank’. Een sterke flexibele arbeidsmarkt, een ondernemende samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven, overheid en burgers ondersteunt door ondersteunende diensten (advocatuur, accountants, executive search, coaching) en duurzame kwaliteit van leven.

Maak het verschil Gebruik maken van de hedendaagse mogelijkheden en inspelen op de ontwikkelingen van morgen, begin een bouwonderneming op het internet. Start een nieuwe ‘opensource’ afdeling waar huizen voor honderd procent prefab worden gebouwd door robots in samenwerking met mensen over de hele wereld. Begin voor jezelf of samen met anderen. Zoek changemakers om het verschil te gaan maken. Werk je ideeën uit met friskijkers en ga aan de slag met dwarsdoeners en wordt ook onderdeel van het nieuwe ondernemersklimaat.

Nieuwbouw laboratorium voor brandveiligheid Peutz Peutz bouwt een nieuw duurzaam laboratorium voor brandveiligheid op haar terrein in Molenhoek (LB). Met de nieuwbouw van dit laboratorium wordt de capaciteit sterk vergroot en wordt tegemoet gekomen aan de toegenomen vraag uit de markt. Door de realisatie op het eigen terrein neemt bovendien de synergie met de akoestische- en bouwfysische laboratoria in Molenhoek toe.

D

e vraag naar een aantoonbaar – bewezen – brandveiligheid van gebouwen en bouwproducten is de afgelopen jaren sterk toegenomen. De kwaliteit van opleveringen maar ook de kwaliteit van de bestaande gebouwen moet aantoonbaar verbeteren. Dit doet ook de vraag naar brandtesten toenemen. Met de nieuwbouw van het laboratorium wordt de capaciteit in Nederland sterk vergroot waarmee tegemoet gekomen wordt aan de toegenomen vraag uit de markt. Bovendien wordt de functionaliteit van het laboratorium uitgebreid, er wordt een breder pakket aan testen aangeboden. Het betreft onder andere de genormaliseerde testen aan de brandwerendheid van constructies. Maar ook bijzondere – op maat vorm gegeven – testen worden mogelijk in een grote ad hoc testruimte. Deze ad hoc testruimte wordt ook geschikt gemaakt voor testen aan brandmeld-, watermist-, sprinkleren aerosol(blus)systemen. Het ontwerp van het labo-

ratorium is gemaakt door de ingenieurs van Peutz. Daarbij is veel aandacht besteed aan de duurzaamheid van het gebouw. De rookgassen die vrij komen bij de testen worden intensief gereinigd met nageschakelde techniek in de vorm van naverbranders en gaswassers. De geplande ingebruikname van het nieuwe laboratorium is medio september. De Adviesgroep Peutz & Associés is een groep van onafhankelijke bureaus van raadgevende ingenieurs op het gebied van akoestiek, lawaaibeheersing, bouwfysica, milieutechnologie en geveltechniek. Deze bureaus profileren zich door de hoge kwaliteit van het advieswerk, mede dankzij de toepassing van geavanceerde meet- en rekentechnieken. De hoge kwaliteit van advisering wordt mede bereikt door de praktijkervaring die opgedaan wordt in de laboratoria. Daar vinden zowel productontwikkeling als projectspecifieke onderzoeken plaats. De laboratoria faciliteren de Peutz

bureaus die zich bevinden in Nederland, Duitsland, Frankrijk en België. Op de locatie in Molenhoek bij Nijmegen bevonden zich al een windtunnel en een bouwfysisch- en akoestisch laboratorium. Het laboratorium voor brandveiligheid – dat sinds eind jaren ‘90 geëxploiteerd werd in Roermond – wordt hier nu aan toegevoegd.

WIJ BOUWEN AAN DE TOEKOMST,

BOUW JIJ MET ONS MEE? Werk Samen met ORYX Support aan de groei en ontwikkeling van uw organisatie. ORYX Support levert u de juiste technisch professionals voor de uitvoering, continuïteit en kwaliteit van uw werk! Samen Werken! vraagstukken te bespreken?

ORYX Support is een landelijk werkend adviesbureau gericht op projectondersteuning binnen de Bouwkunde, Civiele Techniek, Elektrotechniek, Installatietechniek,

Neem dan nu contact op. In een persoonlijk

Werktuigbouwkunde en Office.

Zoekt u een partner om uw personele

gesprek gaan wij graag de dialoog aan. Altijd gericht op een advies waar uw organisatie beter van wordt.

Sijbren Visser

/in/sijbrenvisser Ernst Bezema

“Samen met onze partners en opdrachtgevers hebben wij in de afgelopen jaren mooie projecten gerealiseerd en goede resultaten gehaald, waardoor wij samen een mooie groei hebben kunnen doormaken”.

Sijbren Visser

Het team bestaat uit gedreven ondernemende adviseurs met een duidelijke focus op de groei en ontwikkeling van

“Ons Motto is: Door Samenwerking sterk!

onze technisch professionals.

Daarom werken wij samen met een betrouwbare partner, ORYX Support, aan kwaliteit met beleving, zodat wij samen verwachtingen kunnen overtreffen!”

ORYX Support heeft zich in de afgelopen jaren bewezen een waardig en betrokken adviseur te zijn voor haar partners en opdrachtgevers.

Jan Piet Konijn, Directeur ToekomstGroep

/in/ernstbezema

Wij doen dit door te focussen op de cultuur, flexibiliteit, kwaliteitseisen en groei potentie van organisaties. BOUW | GLAS | SCHILDERS | SERVICE

Be

kijk

va

Bouwkunde

v

c oor on at actu ze u we re ele bs s i te

Civiele techniek

Elektrotechniek

Installatietechniek

Werktuigbouw

Office

ORYX Support BV, Koninginneweg 6A, 1217 KX Hilversum Tel: 035 – 622 98 99, e-mail: [email protected]

www.oryxsupport.nl

Wellantcollege waakt voor brand Peutz scant locaties op brandveiligheid Wellantcollege is de grootste groene onderwijsinstelling van de Randstad met 27 scholen in Noord- en Zuidholland en Midden-Nederland. Wellantcollege biedt vmbo, mbo en mbo+ opleidingen aan 13.000 leerlingen. Op een groot deel van de locaties voert Peutz scans uit van de brandveiligheid. Facilitair manager Erik Berends van het Wellantcollege vertelt waarom. ‘We willen wakker zijn vóór de wake-up call.’ Met 27 locaties is Wellantcollege een grote organisatie. ‘Zaken als ICT, de financiën en de facilitaire dienst regelen we steeds meer centraal’, vertelt facilitair manager Erik Berends. ‘Dat heeft zo zijn voordelen. Want daardoor kunnen we beheer beter aansturen en coördineren. Bijvoorbeeld als het gaat om brandveiligheid.’ Oude panden Wellantcollege heeft relatief veel oude schoolgebouwen in bezit. Erik Berends: ‘In die panden is in de loop der tijd veel verbouwd. Dan moet je extra alert zijn op brandveiligheid. Daar komt bij dat we moderne groene opleidingen verzorgen. We werken meer met apparaten en machines dan reguliere onderwijsinstellingen. En alles waar een stekker aan zit, is een verhoogd risico... Kortom: ik wilde weten hoe de vlag erbij hangt.’ Wellantcollege heeft Peutz ingeschakeld om scans uit te voeren op verschillende locaties. ‘Bij mijn vorige werkgever had ik goede ervaringen met Peutz’, vertelt Erik Berends. ‘Het is een professionele, onafhankelijke club, met een eigen brandlaboratorium. Ze hebben heel veel kennis in huis. Dat merk je. We zijn begonnen met drie brandscans. Eén in Houten, één in Naarden en één in Den Haag Westvliet.’ Een brandscan is een 100% inspectie van de bouwkundige brandscheidingen. Ed Zwaan, brandveiligheidsexpert van Peutz: ‘We toetsen het gebouw dan volledig aan de vigerende wetgeving.’ Na de uitgebreide brandscans staan er nu

veertien quick scans op het programma. Ed Zwaan: ‘Die quick scans resulteren in een overzicht van verbetermogelijkheden en prioriteiten.’ Nieuwe inzichten In schoolgebouwen heb je uiteraard te maken met een hoge bezetting, op meerdere verdiepingen’, vervolgt Ed Zwaan. ‘Dat betekent dat je voldoende vluchtwegen nodig hebt. In de meeste gebouwen waar wij komen, is dat dik in orde. Het grootste probleem in bestaande bouw is de bouwkundige kwaliteit van de brandscheidingen. Daar is de meeste ruimte voor verbeteringen. Deels omdat er bij verbouwingen geen rekening is gehouden met brandscheidingen. En deels omdat de kennis over brandwering en –vertraging in de loop der jaren sterk is ontwikkeld.’ Erik Berends vult aan: ‘We hebben Peutz dan ook gevraagd om verder te kijken. Een pand moet uiteraard voldoen aan de wetgeving, maar misschien kunnen we met een paar simpele ingrepen de veiligheid vergroten. Die verbetermogelijkheden komen per pand in een overzicht.’ Bewustzijn Wellantcollege is een van de weinige schoolgemeenschappen die werk maken van brandveiligheid. Ed Zwaan: ‘De problemen met brandveiligheid in de zorg zijn bekend en hebben de aandacht. Vergelijkbare conclusies kunnen over schoolgebouwen getrokken worden. Het ontbreekt vaak aan kennis bij de beheerders, en bestuurders zijn zich er niet van bewust dat alleen een periodieke controle van de brandweer onvoldoende is.’ Erik Berends besluit: ‘Je moet er niet aan denken wat er kan gebeuren als er een brand uitbreekt, met duizend kinderen op verschillende verdiepingen. Brandveiligheid zou overal topprioriteit moeten hebben. Zeker in oudere gebouwen levert een quick scan al zoveel nuttige informatie en verbeteringen op. Dat zou eigenlijk overal moeten gebeuren.‘

Over Peutz De Adviesgroep Peutz & Associés is een groep van onafhankelijke bureaus van raadgevende ingenieurs op het gebied van akoestiek, lawaaibeheersing, brandveiligheid, bouwfysica, milieutechnologie en geveltechniek. Deze bureaus profileren zich door de hoge

kwaliteit van het advieswerk, mede dankzij de toepassing van geavanceerde meet- en rekentechnieken. De hoge kwaliteit van advisering wordt mede bereikt door de praktijkervaring die opgedaan wordt in de laboratoria. Daar vinden zowel productontwikkeling als projectspecifieke onderzoeken plaats. De laboratoria faciliteren de Peutz bureaus die zich bevinden in Nederland, Duitsland, Frankrijk en België. Op de locatie in Molenhoek bij Nijmegen bevonden zich al een windtunnel en een bouwfysisch- en akoestisch laboratorium. Het laboratorium voor brandveiligheid – dat sinds eind jaren ‘90 geëxploiteerd werd in Roermond – wordt hier nu aan toegevoegd.

g o e d N i e u w s 15

Preview 2013 Cobouw

Groeien door de juiste mix van theorie en praktijk Anka van Voorthuijsen

Ze begonnen in 1991 klein, ‘aan een boerendijkje’ tussen De Goorn en Ursem, Noord-Holland. Nu zijn er acht man in vaste dienst en is Helix Afbouw gehuisvest in een knap bedrijfspand op industrieterrein Vredemaker-Oost in De Goorn. Het logo en de bedrijfsnaam zijn nog onveranderd: een groen klimopblad, dat verwijst naar de hedera-helix. Directeur Jan Klous: “Omdat we een bedrijf zijn dat omhoog klimt.”

D

at valt uiteraard niet mee in deze tijden, maar Klous hoor je niet klagen. Ze doen mooie projecten, vindt hij. Helix Afbouw werkte onlangs aan het hoofdstedelijke Okurahotel, de mannen uit De Goorn zijn nu druk met een kavel studentenwoningen in Amsterdam, nog steeds is het flink aanpoten.

Lastig plannen Dat maakte het soms niet makkelijk dat twee van zijn jongens drie dagen per maand een opleiding volgden bij Savantis in Purmerend, zegt Klous eerlijk. “Je zit hier met z’n tweeën op een bus, dus daar heb je bedrijfsmatig best last van. Dan heb je twee voormannen die alleen zijn. Dat is lastig plannen.” Maar hij werkt graag met jonge mensen en ook al leren ze het vak vooral in de praktijk, Klous vindt het belangrijk om ze ook naar een opleiding te sturen, zodat ze kunnen groeien en ‘dat

papiertje kunnen halen.’ De inzet en aanpak van Helix was reden voor Savantis om Helix Afbouw te nomineren voor de titel ‘beste leerbedrijf 2013’. Of de oorkonde ook inderdaad aan de muur gespijkerd kan worden, maakt Savantis 28 september in Amersfoort bekend.

Altijd druk Klous kijkt niet naar diploma’s als hij nieuwe mensen aan moet nemen, zegt de directeur. “Neem Jelle Hinke, die onlangs eerste werd op het kampioenschap plafond- en wandmontage. Die kwam hier twee jaar geleden gewoon binnen lopen, of we een baantje voor hem hadden. We hadden toevallig net iemand nodig en je merkt snel genoeg aan zo’n jongen of ‘ie karakter heeft en of ‘ie handig is. Eigenlijk weet ik het al na de eerste handdruk.” Na een proeftijd van twee maanden bleek dat dik voor elkaar en de opleiding van zo’n nieuwe jongen vindt dan eigenlijk gewoon tijdens het werk plaats, zegt Klous. “Maar het is altijd druk en dan blijven ze noodgedwongen een beetje onderaan bengelen, omdat er geen tijd is om er veel aandacht aan te besteden en ze op te leiden. Een voorman zegt ook snel: laat mij zelf het werk maar doen, want dat gaat sneller.” Het is een beetje de makke van de afbouw, zegt Klous. “Het is hollen of stil staan. Je zit aan het einde van het bouwproces. Als het heien uitloopt, willen ze de datum voor de oplevering tóch laten staan.” Van het goed intern opleiden van twee nieuwe jongens kwam daardoor te weinig terecht en hij vond het onbevredigend, zegt Klous. “Het leek me interessant om te kijken wat ze op school konden leren. Ze wilden

zelf ook graag.” Twee jaar lang ging het tweetal drie dagen per maand naar school: tekeningen leren lezen, (ronde) wanden uitzetten en bouwen, gips- en systeemplafonds en koven maken. Hij vindt de afbouw zelf nog steeds fantastisch, zegt Klous, die ooit begon als stratenmaker. “Het is mooi opbouwend werk. Je komt binnen in een lege ruimte waar alles nog in het zicht is en je laat iets moois achter.”

Vervolgopleidingen Dat Jelle Hinke eerste werd bij het NK plafond- en wandmontage stemt hem natuurlijk trots, zegt Klous. “Het zegt denk ik ook wel iets over ons bedrijf dat we nu een Nederlands kampioen in dienst hebben. Dat we goede leermeesters hebben bijvoorbeeld, dat we de tijd nemen om dingen uit te leggen. Ik zeg ook wel tegen een voorman: je moet die jongens nu meer dingen zelf laten doen, dan duurt het maar een keer wat langer en wordt het een uurtje later. Zo leer je het vak.” Dus... gaat het tweetal jonge werknemers nu verder studeren? Dat is een pijnpuntje, erkent Klous. “De vervolgopleiding begint om 15.00 uur. Eén dag per week. Dat betekent eigenlijk dat ze om 13.00 uur naar huis moeten om te douchen en te eten en naar school te gaan. Maar zo veel kan ik ze niet missen.” Hij heeft het besproken met Savantis, zegt Klous. “Ik gun het die jongens echt om naar school te gaan, maar het is niet te doen met de planning. Als zo’n opleiding nou om 17.00 of 18.00 uur begon, dan was het anders. Die jongens zelf zouden dat best willen hoor, één dag per week ’s avonds naar school. Ik hoop dat Savantis er wat mee kan.”

Economische crisis houdt Bouwselect positief bezig No-nonsense, nuchter en gedreven. Dat en dat bedrijven mensen in de bouw nodig is de aanpak van Bouwselect. Met hebben.’’ name de gedrevenheid komt aan het Nuchterheid licht wanneer Bouwselect-eigenaar Bouwselect past zich ook aan in een veranderende Sipke Meindertsma de actualiteit tijd. Hoewel niemand zich kan onttrekken aan de bespreekt.

A

ls het gaat om de huidige stand van zaken in de bouwsector is het volgens Meindertsma de hoogste tijd om de juiste balans op te maken.

’’Elk bouwbedrijf is tegenwoordig failliet, als je de berichten in de media moet geloven, maar dit gaat absoluut te ver. Er zijn sectoren in de bouw waar het zelfs uitstekend gaat. Bijvoorbeeld op het terrein van olie en gas, of de kabel- en energiemarkt. De wegenbouw daarentegen loopt redelijk wanneer je kijkt naar de grote projecten. De servicebouw voor grote vastgoedondernemingen loopt ook gewoon door, want gepland onderhoud stopt niet zomaar. De realiteit is dus dat er nog steeds wordt gebouwd

situatie op de woningmarkt, is ook hier enige nuchterheid op zijn plek. Alternatieven bestaan er wel degelijk, vervolgt Meindertsma. “Op het terrein van de woningmarkt zijn inderdaad rake klappen gevallen, maar hier blijven de sterkste partijen overeind.”

direct kunnen plaatsen adviseren wij dan ook niet voor niets wat ze met hun kennis en kunde in de huidige markt kunnen betekenen.’’ Kijk voor meer informatie op www.bouwselect.nl. Naast de vestiging in Groningen is Bouwselect ook aanwezig in Leeuwarden.

No-nonsense Op de vraag waar de no-nonsense aanpak van Bouwselect effect sorteert ligt het antwoord niet ver van huis besluit Meindertsma. “Het gaat bij ons nog steeds erg goed. Wij worden meestal als eerste gebeld voor grote projecten en selecteren dan ook snel het juiste personeel. Dit komt mede doordat wij ontzettend nauw samenwerken met de markt. We worden ook regelmatig geraadpleegd door verschillende partijen wat onze visie is op een bepaald vraagstuk. Denk hierbij aan SROI en outplacement. Kandidaten die wij niet

Bouwselect Friesestraatweg 191, 9743 AC Groningen T (050) 577 43 75 Heliconweg 52, 8914 AT Leeuwarden T (058) 845 21 50 [email protected] www.bouwselect.nl

16 g o e d N i e u w s

Vrijdag 28 juni 2013 Cobouw 120

Onverwoestbaar composiet steeds meer toegepast Anka van Voorthuijsen

De nieuwste BMW is grotendeels van composiet gemaakt, net zoals de nieuwste Boeing. Maar in de bouw- en infrastructuur werd lang vastgehouden aan meer traditionele materialen als staal en beton. Dat verandert snel. Het Rotterdamse FiberCore Europe is wereldwijd succesvol met ‘planken’ van glasvezel-composiet die breed worden ingezet bij de bouw van bruggen en sluizen.

D

e ‘houten bruggen inruilweken’ van Fibercore (‘Uw oude houten brug gratis verwijderd en afgevoerd!, een out-of-the box idee van sales manager Frans van der Wel) moeten we natuurlijk als een dikke knipoog lezen, zegt FiberCore directeur Simon de Jong. Maar feit is wel dat er -net als vorig jaar- toch een leuk aantal orders voor nieuwe composiet-bruggen uit voortvloeit.

In Nederland liggen inmiddels meer dan 160 composiet burggen van het bedrijf. België heeft er een aantal. In Engeland, Suriname en Italië liggen Nederlandse composietbruggen. “En het gaat nu snel. Onlangs startten we met FiberCore USA. Ook daar zijn al vier van onze bruggen geïnstalleerd.” Composiet is een combinatie van glasweefsel en hars. Het is hard op weg om een stevige positie in te nemen naast die traditionele constructiematerialen: hout, beton en staal. Dat verbaast hem niet, zegt Simon de Jong. “Het is echt een materiaal met superieure eigenschappen. Licht. Sterk. Vermoeit niet. Ongevoelig voor dooizouten. Tien keer zo sterk als de oude materialen. Rot en roest niet. Recyclebaar en nagenoeg onderhoudsvrij.” Dat laatste is een belangrijke oorzaak voor het succes van de ‘bruggen-inruilactie’denkt De Jong. “Gemeenten kunnen al het onderhoud niet meer betalen. We zijn in Europa nauwelijks in staat om al die infrastructuur te onderhouden die onze ouders hebben gebouwd. Composiet is onverwoestbaar. Zo’n

Volledige composietbrug in samenwerking met Havenbedrijf Rotterdam geplaatst in het Hartelkanaal in Europoort.

constructie ligt er na honderd jaar nog precies zo en er hoeft niks aan te gebeuren.”

Mogelijkheden composiet FiberCore Europe bestaat nog geen tien jaar. Het aan de Rotterdamse Waalhaven gevestigde bedrijf komt voort uit het Composieten Team, een initiatief uit 1995 van oud TNO-er en daarvoor in Delft opgeleid lucht en ruimtevaart-student Jan Peeters. Peeters is de ‘founding father’ van het huidige succes, zegt De Jong. Peeters weet álles van composiet. Werkte aan innovaties als de radar-dome voor Walrusonderzeeërs mee, composiet onderdelen voor satellieten en de stealth bovenbouw van marineschepen. Maar de doorbraak kwam doordat Peeters de mogelijkheden inzag van composiet in de infrastructuur. Het viel niet mee om zo iets vernieuwends te introduceren in de bouw en infrastructuur, zegt De Jong. “Want het is een be-

g o e d N i e u w s 17

Preview 2013 Cobouw

Net uit de fabriek. Volledige composiet fietsbrug in mooie architectonische vormen voor Maasdijk. Toont wat je zonder extra kosten met composiet kunt bereiken.

Twee InfraCore lichtverkeersbruggen voor de gemeente Haarlem met in het dek geïntegreerde hoofdgasleidingen en stoepen.

Hybride verkeersbrug: staal met zelfdragend composiet Eurocode dek met InfraCore Inside over de A27 bij Lunetten in opdracht van ProRail. 142 x 6,2 m in twee nachten als een geheel over de A27 geschoven.

houdende sector. Alle ingenieurs, de hele sector, is opgeleid in staal, beton en hout. Mensen zijn sowieso niet veranderingsgezind. Hoezo composiet, we hebben toch staal?” Directeur Bouw & Infra Ed Hoogstad: “Wat de boer niet kent eet ‘ie niet.We hebben jarenlang aan een kar met vierkante wielen lopen trekken. Steeds weer aandacht gevraagd bij de markt en de overheid om te laten zien dat dit nieuwe materiaal ongelofelijk veel voordelen heeft ten opzichte van de traditionele materialen.” Eigenlijk kun je van composiet alles maken, zegt Hoogstad. Tennisrackets, jachten, auto’s, vliegtuigen (‘de nieuwste Boeing bestaat voor 70% uit composiet’). “Maar dat doen wij allemaal niet. Wij maken de sterkste planken ter wereld.” Nouja, planken. Vlakke, zwaar te belasten zelfdragende constructies. De wereldwijd gepatenteerde ‘InfraCore Inside-technologie’ houdt in dat grote witte matten grof geweven glasdraden (‘zeg maar engelenhaar’) op een speciale manier als wapening worden gebruikt in een mal die vacuum wordt getrokken waarna het glasweefsel wordt geinjecteerd met hars (‘ons cement’). Na het uitharden ontstaat een onwaarschijnlijk sterke vlakke plaat. “Vlakken die zwaar belast kunnen worden. Bruggen. Brugdekken. Sluisdeuren. Het dek van een boorplatform. Grote uitkragende balkons. En dan dus nauwelijk onderhoud. Het is briljant.”

Groeiende vraag Inmiddels zijn er veel gemeenten en provincies klant. Wat de doorbraak precies heeft veroorzaakt, De Jong weet het niet zeker. Hij vermoedt de plaatsing van een groot viaduct (142 meter) samen met Heijmans en Hillebrand, met een rijdek van InfraCore Inside over de A27 bij Lunetten. “Prefab is een sleutelwoord. Zo’n A27 afsluiten, dat kan bijna niet. Ons rijdek is zo licht, dat ligt er zo snel in. Alleen al het verkeersdek was 800 ton lichter

dan een betonnen dek. Dat soort voordelen doet ertoe tegenwoordig.” De productiemedewerkers draaien tegenwoordig in dubbele shifts vanwege de sterk groeiende vraag. “Het wordt nu echt gróót. We krijgen mensen uit de hele wereld over de vloer. Het is baanbrekend wat we doen en belangrijk voor de BV Nederland. We hebben een ijzersterk exportproduct.” En de toekomst? “De echte groei zit straks in hybride toepassingen: composiet in combinatie met staal of beton.” Foto Brug Foto Maarten: ’s Werelds eerste composiet Eurocode hefbrug in Oosterwolde in opdracht van de Provinci Friesland.

18 g o e d N i e u w s

Vrijdag 28 juni 2013 Cobouw 120

Stoere vrouwen Anka van Voorthuijsen

Thessa Menssen, sinds augustus 2012 sen dat ze hoopt dat haar nominatie ook een stimulans zal zijn voor vrouwen, dat ze vaker hun CFO bij Koninklijke BAM Groep, staat nummer 15 in de top 100 van machtig- nek boven het maaiveld uit zullen steken en ‘hun ste vrouwen van Nederland. Ze staat op mannetje zullen staan’. Menssen: “Diversiteit brengt verschillende gedachten aan tafel. Andere nummer 93 in de lijst met machtigste zienswijzen. Een andere manier van naar oploscommissarissen van ons land en ze is singen kijken. En het verruimt de breedte van de één van de drie vrouwen die kans oplossingen en de breedte van de aanpak.” maakt om 26 september gekozen te worden tot Topvrouw van het Jaar 2013 Diversiteit (zie www.topvrouwvanhetjaar.nl). Koninklijke BAM Groep kreeg onlangs een pluim

W

at zegt dat haar, die prachtige noteringen in ranglijstjes? Menssen: “Eigenlijk kan ik er helemaal niks mee. Hoewel.. dat is niet helemaal waar. Dat ik één van de drie finalisten ben voor de titel Topvouw van het Jaar vind ik echt leuk. Ook omdat het me de gelegenheid geeft om de bouwsector voor het voetlicht te brengen in deze moeilijke tijden.” De crisis maakt het niet makkelijker voor vrouwen om door te dringen tot de sector, maar het is voor de bouw juist in deze tijd van groot belang, vindt ze. “Ik vind diversiteit heel erg belangrijk. Als je kijkt hoe lang deze crisis al duurt, dan is het nu echt tijd om anders te gaan denken. Het gaat om de creativiteit den kwaliteit van mensen, om een goede mix. Uit onderzoek blijkt dat een goede mix van mannen en vrouwen in teams de kwaliteit van prestaties en beslissingen verhoogt. Dus het is een gemiste kans als je daar als bedrijf nu niet je best voor doet. Maar er zijn natuurlijk juist weinig vacatures op dit moment, dus het is ingewikkeld.” In de trailer die op de site van het verkiezing voor topvrouw van het jaar staat, zegt Mens-

op de hoed omdat het bouwbedrijf binnen Nederland relatief het hoogste aandeel vrouwen in dienst heeft: 14%. Menssen vindt dat overigens nog écht te laag, zij streeft naar een percentage vrouwen bij BAM van ‘minstens 20%’, zegt ze. Hoe? BAM moet voor vrouwen een prettig bedrijf zijn om te werken, vindt Menssen en binnen het bedrijf moet het commitment er zijn om meer en goede vrouwen binnen te willen halen en te houden. Er is geen voorkeursbeleid, maar er wordt wel gestuurd op diversiteit van teams, zegt Menssen. Er is een vrouwennetwerk, Female Capital, dat bijeenkomsten organiseert voor BAM-vrouwen. “Coaching, ondersteuning, het is een ontmoetingsplek. Onlangs heb ik daar zelf gesproken over het belang van diversiteit.” Haar eigen aanstelling kan ook een rol spelen bij het verhogen van het percentage vrouwen, verwacht ze. “Alleen al doordat ik hier zit en er elke dag ben voor vrouwen. Het is en blijft een stoere mannenwereld, vrouwen vinden het belangrijk om iemand te hebben om te sparren en te spiegelen over hoe ze daar mee om kunnen gaan. Dat ben ik. Als reactie op mijn inbreng hoor ik regelmatig dat ik zaken soms op een andere manier belicht, andere dingen belangrijk vind, discussies kan verbreden en daarmee bijdraag aan de kwaliteit van de beslis-

singen. Ik zit hier nog niet zo lang maar BAM heeft onlangs ook een nieuwe directeur HR benoemd - eveneens een vrouw. En er is een nieuwe vrouw in de Raad van Commissarissen. Dat speelt allemaal mee. Als je op relevante posities vrouwen hebt, dan ga je vanzelf olievlekken.”

Vrouw en techniek Ze was meer dan 20 jaar geleden in Eindhoven betrokken bij de campagne ‘Thea studeert techniek’ die meiden enthousiast moest krijgen voor een technische studie. Dat lukte destijds maar heel moeizaam. Bij het begin van dit studiejaar meldden de media dat het percentage meiden dat voor een technische studie kiest, hard groeit. Heeft dat met de crisis en baanzekerheid te maken? “Het zal wel meespelen maar niet zo zwaar, denk ik. Vrouwen bepalen de keuze voor een studie niet voornamelijk aan de hand van werkzekerheid volgens mij. Maar vrouwen zien wel dat ze met een goede opleiding het verschil kunnen maken.” Ook het Havenbedrijf Rotterdam, waar ze hiervoor werkzaam was, was natuurlijk een typische mannenwereld, zegt Menssen. “De sectoren lijken wel op elkaar. Het aandeel vrouwen was daar nog lager, maar de vrouwen die er werken, die staan echt hun mannetje. Het is een bepaald type vrouw in deze sectoren. Onwijs leuke meiden en vrouwen, vind ik. Met lef, durf en ambitie. Meiden die vanaf de universiteit heel bewust dit wereldje instappen.”

College Tour Duurzame Energie Twintig bedrijven uit de energiebranche gaan informatie en kennis uitwisselen over duurzame energie. Doel is de innovatie die er in Nederland op dit gebied al plaatsvindt een verdere boost te geven. Dat gebeurt tijdens de College Tour Duurzame Energie.

W

at De kennissessies worden gehouden in de bekende setting van College Tour op televisie. Een actuele ‘opinion leader’ uit de wereld van de duurzame energie wordt aan de tand gevoeld door een ervaren interviewer. De dit jaar veelvuldig in de media zichtbare professor Jan Rotmans bijt het spits af. Rotmans is duurzaamheids- en transitiewetenschapper, verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Tijdens de College Tour vinden er parallelsessies plaats met verschillende thema’s. Het gaat om de thema’s zon, water , warmte en renovatie. Deelnemers kunnen hun eigen programma kiezen .De inschrijving van de College Tour Duurzame Energie is open voor corporaties, projectontwikkelaars, bouwers, gebouwbeheerders, ontwikkelaars, beleggers, adviseurs, architecten, installateurs, gemeentes, waterschappen en iedereen die interesse heeft in kennis vergaren op het gebied van duurzame energie. De College Tour Duurzame Energie wordt gehouden in Zaltbommel op 19 september, 10 oktober Rotterdam en 14 november. De organisatie is in handen van Dubotechniek Trade Centre (VolkerWessels).

Partnership Eneco Eneco, de bekende duurzame energiegigant , is official sponsor van het evenement. Ook is Eneco

gastheer van het tweede college, dat plaatsvindt op 10 oktober. Bezoekers kunnen een afzonderlijk college volgen of zich inschrijven voor de gehele cyclus, dat laatste tegen gereduceerd tarief. De organisatie van de College Tour Duurzame Energie is in handen van Dubotechniek Trade Centre. Iedereen die meer wil weten over de College Tour kan de website bezoeken: www.ctde.nl Voor meer informatie of registratie kunt u terecht op www.ctde.nl Manon Veldkamp email: [email protected] telnr. 0418 – 597 450

g o e d N i e u w s 19

Preview 2013 Cobouw

Innovatie in LED Menno Lammers | Business Innovator

“De markt krimpt en er is veel concurrentie, maar wij groeien.” Het gaat goed met Lightronics uit Waalwijk. Het bedrijf, dat is gespecialiseerd in verlichting voor openbare en semi-openbare ruimtes (‘van de woonwijk tot aan de snelweg’), is met 48 fte klein vergeleken met een concullega als bijvoorbeeld Philips, maar die bescheiden omvang is ook een voordeel, zegt directeur Jos Spapens: “We zijn klein, snel en flexibel. En een van de weinige echt Nederlandse openbare verlichtingsfabrikanten.”

L

ightronics levert verlichtingsoplossingen voor de (semi)-openbare ruimte. Straatlantaarns in woonwijken, armaturen langs provinciale wegen, ‘slagvaste’ verlichting voor galerijen, trappenhuizen en bergingen van bijvoorbeeld huurwoningen en extreem slagvaste verlichting in de categorie ‘hufterproof’ voor (fiets)tunnels, stations en bijvoorbeeld stadions. Spapens: “Plaatsen waar niet altijd toezicht is, maar de verlichting wél moet blijven branden in verband met (sociale) veiligheid.” De bescheiden omvang van het bedrijf was geen beletsel voor het binnenhalen van twee grote aanbestedingen voor straatverlichting in Amsterdam: “We hebben laten zien dat we dat goed aankunnen.” Een belangrijk aandeel in het succes is de innovatieve kracht van het bedrijf,vindt Spapens. “We luisteren goed naar onze klanten.”

Verantwoordelijkheid En die klant heeft duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen tegenwoordig

hoog in het vaandel staan. “Als bedrijf moet je je verantwoordelijkheid op dat terrein ook nemen”, vindt Spapens. Afgelopen juli ontving Lightronics het MVO-prestatieladder niveau 3 -certificaat van DNV Business Assurance. Een prestatie waar jarenlang serieus naartoe is gewerkt, zegt de directeur. “Het begint met dubbelzijdig printen en het licht uitdoen als je een ruimte verlaat. Maar het gaat ook over het bedrijfswagenpark, het rijgedrag van accountmanagers en een opleidingsplan voor onze medewerkers. Over controle op kinderarbeid bij de basisonderdelen die we elders laten produceren.” De eindassemblage en controle van alle onderdelen vindt overigens altijd in eigen huis in Waalwijk plaats, benadrukt Spapens. “Zodat we onze kwaliteit kunnen garanderen.” Nu dit certificaat binnen is, gaan ze dóór, kondigt Spapens aan: “Het is nu een on-going process.” De afvalstromen worden nog verder gescheiden: “We gaan met een andere afvalverwerker in zee die dat aankan. Want het gaat dan niet meer alleen om het scheiden van plastic, papier en restafval maar ook om bijvoorbeeld gecoat- en ongecoat aluminium enzovoorts.” Duurzaamheid en bezuinigen zijn aan de orde van de dag bij de klantenkring van Lightronics, de kunst is natuurlijk om daar als ondernemer goed op in te spelen. “Iedereen wil duurzaam, hergebruik, recyclen. Een laag energiegebruik, minder onderhoudskosten.” Led wordt natuurlijk steeds belangrijker en biedt nieuwe mogelijkheden wat betreft aansturing. “We besteden veel tijd aan innovatie. Doen veel met proefopstellingen, en werken met klantenpanels.” Spapens: “Wij willen weten wat de klant wil. Dan weten wij precies wat er technisch mogelijk is.” Lightronics heeft nu een oplossing om, middels het zogenaamde Unicliq-systeem, led-units te plaatsen in bestaande armaturen en om nieuwe

armaturen met ledverlichting te produceren voor bestaande masten. Het bedrijf is bezig met het optimaliseren van straatverlichting. Met led kunnen de masten verder uit elkaar staan en blijft de lichtopbrengst hetzelfde, met minder masten. Dat betekent geldbesparing voor veel gemeentes, die de laatste tijd vaak overstappen op led. “Lampen vervangen is zó duur. Elke 2, 3 jaar een hoogwerker erbij, personeelskosten. Als je met ledverlichting 15-20 jaar lang niks aan de lampen hoeft te doen, bespaar je enorm.”

Mogelijkheden De ontwikkelingen op dat gebied gaan razendsnel, zegt de directeur. De hoeveelheid licht, de straal, de aansturing van led door bewegingsdetectoren, detectoren die het licht doorgeven aan groepen masten langs bijvoorbeeld een fietspad, licht naar behoefte, dynamische verlichting: daar zijn ze in Waalwijk druk mee. En, ook aardig: eigenlijk wordt er steeds meer verlicht in Nederland, merkt hij. Op de N201-viaducten over de A4 bij Hoofddorp zit opvallende rode ledverlichting in de randelementen, aangebracht door Lightronics. Omdat het mooi is, maar ook verkeersveiliger. “Led biedt zoveel mogelijkheden.” Maar, geeft Spapens toe, “het is een moeilijke markt met veel concurrenten. Daarom gaan we onze pijlen ook meer op het buitenland richten, het noorden en westen van Europa. We hebben al een GmbH in Duitsland, daar gaan we verder uitbreiden.”

ORYX Support klaar voor de toekomst en groei! ORYX Support, een landelijk opererend adviesbureau dat zich focust op projectondersteuning binnen de technische sector, is klaar voor de toekomst. Het heeft in de afgelopen 12 maanden een mooie groei doorgemaakt, terwijl de organisatie, de processen en de ondersteunende automatisering onder handen zijn genomen. Het resultaat is een nieuwe organisatie waarbij met zijn allen wordt gewerkt in de cloud.

S

ijbren Visser en Ernst Bezema, twee succesvolle ondernemers met vele jaren ervaring in de technische sector, hebben hun kennis en werkervaring gebundeld. Deze samenwerking heeft geleid tot een mooie groei en de ontwikkeling van nieuwe diensten en services. Sijbren:”Het ontwikkelen van de diensten en services hebben wij in nauwe samenwerking gedaan met onze partners en opdrachtgevers. Aangezien elke klant uniek is passen wij onze diensten en services op hen aan, wat leidt tot een samenwerking met flexibele op de wensen van de klant afgestemde contracten.” Ernst:” Wij hebben er voor gekozen om in de “cloud” te gaan werken, zodat

we overal ter wereld, 24 uur per dag, in staat zijn om ons netwerk (kennis/informatie) ter beschikking te kunnen stellen aan onze adviseurs en professionals. Op deze manier zijn zij in staat om de klant, het project en/of het proces centraal te stellen. En op deze manier optimale dienstverlening te verlenen.” Door deze keuzes is ORYX Support klaar voor de toekomst en kunnen zij flexibel en snel groeien.

Expertise van een betrokken detacheerder Na jaren werkzaam te zijn geweest bij gespecialiseerde technische detacheringsbureaus, besloot Sijbren Visser dat het tijd was om een nieuw elan te geven aan projectondersteuning. Met zijn motto “Bouwen aan competenties is werken aan uitdagende projecten” startte hij in 2007 met ORYX Support met een duidelijke focus op de groei en ontwikkeling van haar professionals. ORYX Support heeft in de afgelopen jaren haar weerbaarheid, flexibiliteit en continuïteit getoond en, ondanks de “crisis”, ruim 100 adviserende ondernemende professionals geplaatst bij toonaangevende technische bedrijven. Ernst:”Wij begrijpen dat onze partners en opdrachtgevers het niet altijd gemakkelijk hebben gehad en sommige nog steeds niet gemakkelijk hebben. Daarom helpen wij hen daar waar moge-

lijk met het oplossen van praktische HRM vraagstukken, het beperken van personeelsrisico’s en project- en personeelsplanning. Te allen tijde gericht op een langdurige samenwerking, continuïteit en groei” Sijbren:” Dit gecombineerd met geen dure kantoren, korte lijnen en een Lean organisatie met Lean processen, maakt dat wij eerlijke scherpe tarieven en klantspecifieke contracten aan kunnen bieden. Of het nu gaat om op projectbasis, tijdelijk of vast personeel, wij zijn de volwaardige partner.”

Samen Werken! Samen Groeien! ORYX Support gelooft dat de beste ontwikkelingen en groei ontstaan door samen te werken. Samen Werken Samen Groeien. Zij willen graag in gesprek komen met bedrijven werkzaam in de bouwkunde, civiele techniek, elektrotechniek, werktuigbouwkunde, installatietechniek en industrie. Tevens is ORYX Support op zoek naar ondernemende accountmanagers die mee willen bouwen aan de toekomst van ORYX Support en haar Partners!

ORYX Support BV Koninginneweg 6A, 1217 KX Hilversum Tel: 035 – 622 98 99 e-mail: [email protected] internet: www.oryxsupport.nl

advertorial

Het UWV voorspelde in april van dit jaar dat direct na de crisis een grote vraag zal ontstaan naar nieuwe bouwvakkers. Enerzijds doordat er volgens de organisatie door vergrijzing de vervangingsvraag naar nieuwe aanwas toeneemt; anderzijds doordat het einde van de crisis een periode van herstel inluidt. De bouwsector floreert nog niet, maar de eerste lichtpuntjes zijn reeds zichtbaar. In 2014 wordt een omslagpunt verwacht.

Roval Aluminium: alleskunner met aluminium bouwproducten Volgens de Stichting Economisch Instituut voor de Bouw zijn er goede vooruitzichten voor het herstel van de bouwproductie. De Stichting spreekt voor de periode tot 2017 zelfs van een krachtig herstel van de woningbouwproductie en in mindere mate van de overige onderdelen in de sector. Voor veel bouwbedrijven stonden de afgelopen jaren in het teken van overleven. Slechts de sterkere bouw- en bouwgerelateerde bedrijven waren daartoe in staat; een relatief klein aantal wist zelfs – tegen de stroom in – zich te blijven ontwikkelen.

Marktleider Een van die sterkere bedrijven is Roval Aluminium uit Helmond, dat als marktleider in kwalitatieve aluminium bouwproducten groei wist te realiseren. Volgens Sales & Marketing Manager Edwin van Kemenade kijkt Roval Aluminium met toenemend optimisme naar de toekomst. “Natuurlijk was de crisis ook bij ons voelbaar, maar door voortdurend in beweging te blijven hebben we ons marktaandeel kunnen vergroten. We hebben ons nooit afgevraagd hoe we ons hoofd boven water konden houden, maar vooral hoe we ons verder konden

ontwikkelen. Passiviteit past niet bij ons. Proactief reageren op de veranderende marktomstandigheden is ons credo geweest: vóór de crisis, tijdens de crisis en dat zullen we ook ná de crisis blijven doen.”

Opwaardering Roval Aluminium is in staat gebleken om de afgelopen jaren een opwaardering van aluminium bouwproducten te realiseren. Je zou Roval Aluminium kunnen bestempelen als producent en leverancier van onder meer aluminium waterslagen, dakranden, muurafdeksystemen, lamellenwanden, balusters en muurroosters, maar daarmee doe je het bedrijf in zekere zin tekort. Edwin van Kemenade: “We hebben nooit onder stoelen of banken gestoken, waarin we ons als organisatie onderscheiden. Kortweg zijn dat vier aandachtsvelden, waar we maximaal op ingezet hebben: superieure kwaliteit, innovatie, maatwerk en duurzaamheid. Onze vier zekerheden. Feitelijk gezien zijn we producent en leverancier, maar daarmee impliceer je slechts éénrichtingsverkeer. Door een uitstekende wisselwerking met de diverse partijen uit de bouwkolom - van architect

Medisch Opleidingscentrum Top-Care, Venlo

tot projectontwikkelaar, van uitvoerder tot opdrachtgever – zijn we er in geslaagd om de waardering voor onze producten te vergroten.”

Duurzaamheid en innovatie Zo heeft Roval Aluminium de afgelopen jaren stevig ingezet op duurzaamheid. De aluminium bouwproducten van Roval hebben wat dat betreft een voorsprong op andere bouwproducten, zoals hout, staal en zink. Het onderhoudsarme karakter en de vrijwel volledige recyclebaarheid van aluminium past wat dat betreft uitstekend in deze tijd, waar van overheidswege en ook door opdrachtgevers steeds meer belang wordt gehecht aan duurzaam bouwen. Van Kemenade: “We huldigen niet voor niets de principes van IFD- en VIBA-bouwen. We houden, in samenspel met andere bouwpartijen, er nadrukkelijk rekening mee dat een gebouw toekomstbestendig is, waarbij materialen kunnen worden hergebruikt en sloopafval zodoende wordt beperkt. Dat maakt onze aluminium bouwproducten niet alleen geschikt voor de nieuwbouwmarkt, maar ook voor de herbestemmings- en renovatiemarkt. Daarnaast hebben we ook nieuwe

Wooncentrum De Vlinder, Barneveld

producten geïntroduceerd, zoals Solar Dak, Solar Randbeveiliging en Solar Zonwering, waarin een combinatie is gezocht tussen innovatie, functionaliteit en duurzaamheid. Voor onze overige aluminium bouwproducten geldt dat ze in principe een leven lang meegaan. Duurzamer kun je het niet maken.”

Maatwerk en kwaliteit De huidige bouwsector vraagt om creativiteit, om oplossingen die economisch verantwoord zijn en tegelijkertijd beantwoorden aan de behoefte om kwalitatieve en onderscheidende projecten te realiseren. Dat geldt niet alleen voor de utiliteitsbouw, maar ook voor de woningbouw, zowel in de nieuwbouw- als renovatiesector. Het fundament van het succes van Roval Aluminium wordt mede bepaald door het leveren van maatwerkoplossingen, waarmee Van Kemenade appelleert aan een andere kwaliteit van aluminium: de vormbaarheid. “Maar alleen die wetenschap is niet voldoende. Je moet ook weten wát je met aluminium kunt doen, waar de grenzen liggen en binnen dat kader het maximale presteren. De grasmat kan nog zo strak en groen zijn, zonder een goed elftal bereik je niet veel. Dat geldt ook voor onze organisatie. We hebben bijzonder veel knowhow en ervaring in huis. We weten precies wat we met aluminium kunnen doen. Onze adviserende rol wordt niet alleen

door onze opdrachtgevers expliciet genoemd, maar zeker ook door architecten. Zij ervaren steeds meer dat we met aluminium eigenlijk alles kunnen detailleren. Dat onderscheidt ons. Je ziet ook in toenemende mate dat de keuze voor onze aluminium bouwproducten niet alleen een economische en praktische is, maar ook een esthetische.”

Toekomst Het stevige fundament dat Roval met haar vier zekerheden – superieure kwaliteit, innovatie, maatwerk en duurzaamheid - heeft gelegd biedt volgens Sales & Marketing Manager Edwin van Kemenade volop vertrouwen in de toekomst. Marktleiderschap betekent niet dat je louter en alleen koestert wat je hebt opgebouwd. Het betekent vooral vooruitkijken, je blijven ontwikkelen en producten en concepten ontwikkelen, die goed zijn voor de

Edwin van Kemenade

bouwsector én door verrassend eenvoudig en tegelijkertijd eenvoudig verrassend te blijven.”

Ga voor meer informatie naar www.roval.eu

Hoe B&S VISI de communicatie verheldert Faalkosten, uitgelopen planningen, discussies over meer- of minderwerk –, zonder een duidelijke structuur in de communicatie worden er binnen de bouw veel onnodige kosten gemaakt. Dat weet ook Stadsontwikkeling Rotterdam. Al vóór aanvang van de omvangrijke verbouwing van Rotterdam Centraal Station kozen zij dan ook voor helderheid: alle projectcommunicatie is verlopen via B&S VISI. Dat Rotterdam Centraal Station flink is aangepakt, kan niemand zijn ontgaan. Sinds 2004 wordt er niet alleen gewerkt aan de stationshal en het stationsplein, ook is er een compleet nieuw metrostation gebouwd, wordt de nieuwe Weenatunnel van 350 meter aangelegd én beschikt Rotterdam binnenkort over één van de grootste fietsenstallingen van Nederland. Eind 2013 is het allemaal gereed, in maart 2014 vindt de officiële opening plaats.

Transparantie en grip

Met B&S VISI wordt alle formele projectcommunicatie digitaal vastgelegd op een eenduidige manier, waardoor het proces helder en overzichtelijk wordt én blijft. De verschillende documenten, tekeningen, afspraken, beslispunten en goedkeuringen kunnen op ieder moment worden geraadpleegd door alle partijen, zonder dat zij deze kunnen verwijderen of wijzigen. Met andere woorden: alles staat vast, en is direct voor handen. Hierdoor gaat er geen kostbare tijd verloren aan het voeren van discussies.

Besparingen

Het gebruik van B&S VISI levert geld op. De investeringskosten voor het gebruik en implementatie van B&S VISI zijn minder dan de faalkosten. Behalve tijdswinst, helderheid en een minimum aan faalkosten blijkt het Ingenieursbureau van de gemeente Rotterdam nog meer gewonnen te hebben met de invoering van B&S VISI; werd er voorheen 2 FTE aan projectsecretaresses ingeroosterd om alle documentatie in te boeken, nu wordt deze direct digitaal ingevoerd, wat behoorlijk scheelt in loonkosten.

Enorm project

De verbouwing van Rotterdam Centraal Station is een project van behoorlijke omvang; we praten over 617 miljoen euro, een projectgrootte van 8700 m2 en een looptijd van negen jaar. Alleen al voor de stationshal die een hoogte reikt van 30 meter werd 3000 ton staal gebruikt en 30.000 m3 glas. Juist met zulke hoeveelheden, bedragen en complexiteit binnen de projectcommunicatie is het heel belangrijk je faalkosten te minimaliseren.

2003

i, Rot te

Kijk voor meer informatie op onze website of schrijf u geheel kosteloos in voor één van de VISI Introductiedagen via www.bakkerspees.nl.

2013

Kiezen voor een sterke identiteit

Bewoners met Piet om tafel

is, Piet Boon-hu d en er Purm L e M ed

Meer weten over B&S VISI?

Vlaardings Geluk, Vlaardingen

De Oriënt, Den

Haag

S m aa k

tuin, U

Eén Blok Stad, Amsterdam

r da m

Wonen waar de zon altijd schijnt

Ruim t jouw e voor gelu k

Casco d de re oen wij, st doe jij

In m e geve de-opdr rsch acht smaa ap met 50 kmak ers

De Wending, Zeist t r e ch t

pr

er zicht Kijk voor een ov seer de ali re ge ze on van ncep ten op: co oject en en onze

ur.nl w w w.eracrdovannto Dongen , Of bel me t Ed wa & Concep t, hoof d Initiat ief

10 jaar consument als co-producent

079 -3170170

Delen is in, alles zelf willen doen is uit. Voor ons is dat geen nieuws, maar vanzelfsprekend. Wij kunnen immers alleen woningen ontwikkelen waar de bewoner gelukkig neerstrijkt, als wij luisteren naar zijn wensen, ideeën en smaken. Daarom betrekken wij bewoners bij de totstandkoming van de woning en de buurt. Al 10 jaar lang! Dit doen we via onderzoek, woonworkshops en klantenpanels in de conceptfase. En zo verwerken we dromen en feiten in een kwalitatief programma van eisen. Ons positieve nieuws? Wij gaan gewoon zo door. Omdat het werkt!

22 g o e d N i e u w s

Preview 2013 Cobouw

Dicht bij de klant staan met totaaloplossingen Anka van Voorthuijsen

Het lijkt op het eerste gezicht alsof ze een beetje tegen de heersende economische trends ingaan, bij Technische Unie. Vorig jaar breidde het bedrijf uit door de opening van een nieuw servicecentrum in Almere, en dat was daarmee de 37ste vestiging. En in plaats van krimp is er bij Technische Unie sprake van groei: deze zomer werd de specialistische groothandel Ubel overgenomen.

T

echnische Unie bestaat al sinds 1880. Het bedrijf startte in dat jaar aan de Amsterdamse Keizersgracht als ‘magazijn voor Boheemsch glaswerk en lampenartikelen’. Tegenwoordig levert Technische Unie installatiematerialen, gereedschap en persoonlijke beschermingsmiddelen aan professionele afnemers zoals installatiebedrijven, industrie, technische diensten binnen de utiliteit, (semi-)overheid en detailhandel. Gezien de lange staat van dienst is dit niet de eerste keer dat het bedrijf met economische zwaar weer te maken heeft. Marie-Jose Tijssen, manager

marketinggroep bij Technische Unie: “Natuurlijk moet je in deze tijd extra nadenken over waar je je geld aan uitgeeft. De bomen groeien niet meer tot in de hemel. Maar deze overname en uitbreiding passen prima in onze filosofie: we willen dicht bij de klant staan. Almere was nog een witte vlek. We willen een fijnmazig netwerk van servicecentra voor onze klanten. We zijn een lokale technische groothandel met landelijke dekking. Waar de klant terecht kan als ‘ie een onderdeel is vergeten, of zelf niet zoveel voorraad kan houden.” En natuurlijk, ook bij Technische Unie gaat een groot gedeelte van de omzet via internet (54%) maar dan nog: “We willen geen callcenter zijn. De digitalisering neemt toe, maar de behoefte aan persoonlijk advies ook. Daarmee kun je het verschil maken. Dus we willen met onze vestigingen en medewerkers fysiek dichtbij onze klanten zitten.”

Technische expertise De overname van Ubel, die afgelopen juli rondkwam, is een ‘win-win’situatie, omschrijft Tijssen. “Wij zijn sterk in de logistiek, in de dienstverlening en bestelgemak. Wij zijn er voor de industrie, installatiebedrijven, maar we merken dat de markt steeds meer om totaaloplossingen vraagt. Wij willen aan die vraag kunnen voldoen. Ubel zit

helemaal in de afsluiters en appendage voor utiliteit en industrie en de medewerkers hebben een enorme technische expertise op dat gebied. Zij kunnen technisch meedenken met de klant. Denk aan watertoepassingen in hotels of de gezondheidszorg. Zij zitten in de koelsystemen, vloerverwarming en zijn bijvoorbeeld experts in legionella-preventie. Wij kunnen alles leveren, van sanitair tot wasbakken, voor hotel- maar ook voor operatie-kamers. Maar een deel hadden we nog niet in huis. De klant die totaaloplossingen wil, kan nu bij ons terecht.” Ubel houdt de eigen merknaam en eigen identiteit, de medewerkers blijven allemaal in dienst, wel worden kennis en systemen geïntegreerd. Technische Unie is bezig met een nieuwe website, waarbij de bedrijfsfilosofie wat betreft de persoonlijke klantbenadering nog verder wordt uitgebouwd. Nu al word je als klant op de site al naar gelang het tijdstip van inloggen begroet met goedemorgen/middag/avond, Technische Unie wil ook de erg uiteenlopende types klanten meer persoonlijk aanspreken en meer maatwerk leveren. Tijssen: “Als je in het sanitair zit wil je niet allemaal informatie over elektrotechniek of CV-installaties. Het zijn allemaal onze klanten, maar bedrijven zijn met hele andere dingen bezig.” Bo-

g o e d N i e u w s 23

Preview 2013 Cobouw

vendien: klanten zitten steeds minder te wachten op informatie waar ze niets aan hebben. Informatie moet relevant zijn en daar spelen we graag op in. Door meer te personaliseren kun je ook besparen, zegt Tijssen. “We sturen nu een mailing of brief naar 2000 klanten in plaats van naar 8000. Duurzaamheid, verantwoord ondernemen: het wordt steeds belangrijker.”

Sinds drie jaar besteedt de Technische Unie jaarlijks op een bepaald moment extra aandacht aan duurzaamheid. Dat begon in 2011 met één duurzame week, werd het jaar daarop een 10-daagse en nu zijn er al vier duurzame wéken. Dit jaar betekende het dat de dienstverlening aan klanten behoorlijk werd uitgebreid: in elk servicecentrum staat tegenwoordig een Wecycle-inzamelstraat. In

de bakken kunnen klanten kosteloos oude lampen, tl-balken, elektrische apparaten en batterijen (‘alle e-waste’) kwijt. “Het loopt storm”, weet Tijssen. De bakken staan direct bij de ingang, bij alle 37 servicecentra. “Dichtbij de parkeerplaats. Gemak voor de klant. Dat is bij alles wat we doen ons uitgangspunt. Zowel in goede als in slechte tijden.”

24

Preview 2013 Cobouw

Dakdoorvoeren van hoog niveau!

Ubbink combineert optimale prestatie met perfecte afwerking Rookgasafvoer en luchtaanvoer voor de HR-ketel, mechanische ventilatie, afvoer van de afzuigkap, rioolbeluchting en kabels van zonnepanelen: allemaal voorbeelden van leidingen die veelal door het dak naar buiten gaan. Door toepassing van verkeerde dakdoorvoeren en lelijke montage, ontstaat al snel een oerwoud aan pijpjes die schots en scheef op het dak staan. Voor hetzelfde geld en met minder moeite monteert u eenvoudig de nieuwste generatie slimme dakdoorvoeren van Ubbink, voor een beter resultaat én uiterlijk! www.ubbink.nl/dakdoorvoeren

Bevestigingsmaterialen

Luchtdicht

Ubbink, dat installeert wel zo makkelijk! UBB13-1014 Adv Dakdoorvoeren_266x398_v1.indd 1

20-06-13 16:15

g o e d N i e u w s 25

Preview 2013 Cobouw

Kop kop kop kop kop kop kop kop kop kop

Bouwen is vooral: bouwen op mensen. Ontwikkelen is vooral: ontwikkelen van mensen. Het zijn de kwaliteiten van onze medewerkers, die de kwaliteit van onze projecten bepalen. Medewerkers vormen het ‘human capital’ van BAM, waarmee wij onze marktpositie verder versterken en ons rendement verhogen. auteur

B

roodtekst

“

tekst Projectorganisator funderingstechnieken



tekst Wij zijn op zoek naar een ervaren werkvoorbereider die de stap zet naar een coördinerende rol. tekst BAM Speciale Technieken, regio Amsterdam

U blijft betrokken bij complexe funderingsvraagstukken.

Specialist 3D CAD-engineer



BAM Techniek, regio Utrecht Bent u geen CAD-engineer, maar meer? Voor BAM Techniek zoeken wij een gedreven 3D CAD-engineer, die onze engineering naar een hoger niveau brengt!

Interesse? Neem voor meer informatie contact op met:

Uitvoerder kabels en leidingen



Thomas Hopman, corporate recruiter van

BAM Infratechniek Midden-West bv, regio Amsterdam, Utrecht en Rotterdam

Koninklijke BAM Groep, op 06 51302568 of

Bent u voorman of (assistent-)uitvoerder en bent u toe aan een nieuwe uitdaging?

e-mail uw gegevens naar [email protected]

Stuurt u op mens en proces? Wij zoeken een uitvoerder kabels en leidingen met ambitie!

onder vermelding van BAM/Cobouw.

Uw gids met actuele en betrouwbare richtprijzen! Met de boeken Bouwdeelkosten Bouwkundig en Bouwdeelkosten Installaties bent u altijd in het bezit van actuele kostengegevens van de meest voorkomende bouw- en installatiedelen in nieuwbouw en renovatiesituaties.

In het zakboek Bouwdeelkosten Bouwkundig vindt u actuele en betrouwbare richtprijzen van bouwkundige gebouwonderdelen. ISBN: 978 90 12 58570 5 Prijs: € 142,–

In het zakboek Bouwdeelkosten Installaties vindt u actuele en betrouwbare richtprijzen van installatietechnische gebouwonderdelen. ISBN: 978 90 12 58571 2 Prijs: € 142,–

De serie Bouwdeelkosten is een betrouwbare basis voor het maken van kostenramingen en snelle prijstoetsingen. De boeken zijn los en als abonnement te bestellen. Voor meer informatie of uw bestelling gaat u naar www.bimmedia.nl/bouwdeelkosten of bel 070 304 67 77.

26

Preview 2013 Cobouw

Geen toekomst zonder VISI Introductiemiddag voor iedereen die meer wil weten over VISI ‘Wij hebben nooit discussie over meerwerk.’ ‘Iedereen werkt altijd met actuele overzichten en documenten.’ 
‘Wij hebben direct inzicht in hoe vaak en in welke mate de looptijd en het budget van projecten worden overschreden.’


H

elaas is de werkelijkheid bijna nooit zo rooskleurig binnen projecten in de GWW. In de praktijk blijkt project- en contractbeheersing 
meestal niet optimaal te functioneren. Door een toenemend aantal infrastructurele projecten met meerdere communicerende partijen 
(waaronder opdrachtgevers, aan-

nemers en ingenieursbureaus) ontstaat een steeds groter risico op fouten. Met B&S VISI kunnen partijen open, eerlijk en eenduidig samenwerkingsverbanden aangaan. VISI is de standaard op het gebied van formele 
projectcommunicatie binnen de GWW. Sinds vorig jaar zijn (semi-)overheidsorganisaties die actief zijn in bouwprojecten, verplicht om VISI aan te schaffen 
op het moment dat zij investeren in nieuwe systemen en software. 
Hierdoor gaan steeds meer bedrijven en organisaties in de infrastructuur en bouwsector met VISI werken.

deze introductiedagen extra aandacht aan de integratie van VISI in uw organisatie en hoe u hier optimaal van kan profiteren. 
Tijdens elke introductiemiddag is een gastspreker uit de regio aanwezig. Deze middag is kosteloos. 
 Voor deelname of meer informatie bezoek onze site www.bakkerspees.nl

Om u zo goed mogelijk te informeren over 
wat VISI is organiseert Bakker & Spees in september en oktober de VISI Introductiemiddagen in Sassenheim, Arnhem, Breda en Roermond. We geven op

Pakhuis, Herenhuis of Stadskas? Mede-opdrachtgeverschap in de Smaaktuin! Op het Veemarktterrein, aan de oostkant van Utrecht, ontwikkelen ERA Contour, Bo-Ex en gemeente Utrecht samen met toekomstige bewoners de Smaaktuin. Een nieuwbouwproject van 40 eengezinswoningen waarin op basis van mede-opdrachtgeverschap met de consument een buurt wordt gemaakt.

T

ijdens intensieve woonworkshops hebben consumenten meegedacht over de opzet van de buurt en uitstraling van de woning. Dit resulteerde in een woonconcept waarbij men een plek in het plan kiest, een keuze maakt uit één van de drie ontwerpen en vervolgens met behulp van de on-

line woonplanner de woning volledig op smaak afmaakt. Met deze digitale tool kan de klant door zijn eigen virtuele woonomgeving navigeren. Wordt het een stoer pakhuis, een modern herenhuis met dakterras of toch de lichte stadskas? De woonconsument beslist! De Smaaktuin is vlak voor de zomer in verkoop gegaan.

Snel, duurzaam en betaalbaar met lekker EIGENhuis De Smaaktuin wordt gerealiseerd met het concept lekkerEIGENhuis. LekkerEIGENhuis is de perfecte symbiose tussen het centraal stellen van de wensen en behoeften van de consument en een uitermate efficiënt conceptueel bouwsysteem. De online woonplanner is een tool van lekkerEIGENhuis waarmee de klant basisontwerpen naar eigen smaak en behoefte kan uitwerken

Voor meer informatie kijk op www.desmaaktuin.nl en www.eracontour.nl.

ingezonden artikel

Geen faalkosten meer en hoge rendementen met innovatieve ONE Eerste kant-en-klare duurzame energie-installatie ter wereld

In de markt van warmte-koudeopslagsystemen komen ontwerpfouten, faalkosten, en te lage opwekkingsrendementen maar al te vaak voor. Zonde van de tijd en zonde van het geld. Als expert op het gebied van WKO-systemen voelde Dubotechniek zich geroepen om een oplossing voor deze problemen te vinden. En dat is gelukt. De ONE komt volledig werkend kant-en-klaar uit de eigen fabriek, en kan binnen een dag op locatie worden geïnstalleerd.

Ontstaan van de ONE

Het idee om niet bij elk project opnieuw uit honderden onderdelen een WKO-installatie in elkaar te zetten is een paar jaar geleden ontstaan. Dubotechniek werd als general contractor voor een groot project (50.000 m²) geconfronteerd met een probleem. Na installatie van het WKO-systeem bleek het vooraf door Dubotechniek vastgestelde rendement niet te worden gehaald. Een goed ontwerp, juiste berekeningen en een werkende installatie. Waar ging het mis? Uit onderzoek bleek dat de aanvoer koelleiding op de retourleiding van het cv water was gelast. Nadat het probleem was verholpen werd het rendement wel gehaald. Dit traject koste Dubotechniek veel geld en ergernis. Voor directeur Ad van Rijsewijk eens maar nooit weer. Een innovatieteam is aan de slag gegaan om te kijken op welke manier deze fouten en faalkosten verminderd konden worden, en het opwekkingsrendement vergroot. Het resultaat: een duurzame modulair opgebouwde plug & play energie-installatie met een ongekend hoog opwekkingsrendement en zonder fouten en faalkosten genaamd: Own New Energy (ONE).

deze HR-ketels bij extreme koude bijstoken. Verder is de ONE aangesloten op een energiedak dat zorgt voor de regeneratie van het bronnensysteem. Tevens kan het energiedak het bronwater en het afgiftesysteem in temperatuur doen stijgen, waardoor het energetisch rendement van de ONE nog verder verhoogd wordt.

Ontwikkelingen

De komende jaren wordt de modulaire opbouw van de ONE verder ontwikkeld. De ervaringen van gebruikers en wensen van opdrachtgevers staan daarbij centraal. Vanaf 2014 wordt de ONE door warmtepompfabrikant Waterkotte in twaalf Europese landen in de markt gezet.

ONE in een oogopslag: • • • • • • • • • • • •

Prefabricage in eigen fabriek Superzuinige circulatie- en warmtepompen Uitsluitend hoogwaardige componenten Bewaking en besturing op afstand Optimale isolatie Extreem hoge opwekkingsrendementen Lagere engineeringskosten Installatie binnen 1 dag op locatie Minder kilometers naar en van bouwplaats door eenmalig transport Modulair uit te breiden Tot 20% lagere productiekosten Kans op faalkosten vrijwel nihil bijschrift

Wat is de One?

De ONE is een duurzame, ongelooflijke betrouwbare en hoogwaardige energie-installatie die in alle opzichten haar tijd ver vooruit is. Traditionele energie-installaties worden op de plek waar ze komen te staan gebouwd en aangesloten. Dit duurt maanden en levert vaak faalkosten op omdat de installatie niet goed functioneert. De ONE wordt volledig uitgedacht, gebouwd en getest in de fabriek. Transport en aansluiten is hooguit een dag werk. Alle ONE’s bestaan uit hoogwaardige componenten waaronder superzuinige pompen en optimale isolatie. De kant-en-klare WKO-installatie is modulair uit te breiden van 60 Kw tot 1550 Kw. Het resultaat: lagere engineeringskosten, lagere productiekosten, installatie in één dag, geen faalkosten en dat alles met een extreem hoog rendement. De ONE kan onder andere geïnstalleerd worden in appartementencomplexen, kantoorpanden, woon-zorgcomplexen, verpleeghuizen, industriële gebouwen en scholen.

ONE in de praktijk

De eerste ONE is geïnstalleerd bij het hoofdkantoor van Scania Benelux. Zoals beloofd was de installatie slechts één dag werk. De vooraf gestelde rendementsberekeningen worden ruimschoots behaald. Uit de monitoring van het systeem blijkt dat de opwekkingsrendementen voor verwarmen en koelen in de praktijk zelfs hoger zijn dan vooraf berekend. Inmiddels is ook een tweede ONE geïnstalleerd. Deze voorziet woonzorgcomplex Hushoven te Weert van energie. Om ook warmtapwater te kunnen leveren is deze ONE uitgerust met een module voorzien van HR-ketels in cascadeopstelling en een warmtapwater boiler. Indien nodig kunnen

Over Dubotechniek Dubotechniek uit Zaltbommel is sinds 1999 op de Nederlandse markt actief op het gebied van duurzame energiesystemen. Als general contractor beheerst zij het hele traject van: haalbaarheidstudie, calculatie, offerte, uitvoering, directievoering, service, onderhoud, beheer en energie-exploitatie. Er wordt continu gewerkt aan de ontwikkeling van duurzame systemen die de energetische en financiële rendementen verhogen. In het Dubo Trade Centre en het Dubo Belevingscentrum staan de nieuwste duurzame ontwikkelingen werkend opgesteld. Dubotechniek bedrijven is onderdeel van VolkerWessels Voor meer informatie: www.ownnewenergy.com of www.dubobedrijven.nl

Saint-Gobain Glass is de eerste glasfabrikant die Environmental Products Declarations (EPD) uitbrengt op basis van een complete Life Cycle Assessment. De Life Cycle Assessment (LCA) is een beproefde wetenschappelijke aanpak die het mogelijk maakt in elke levensfase van het product alle milieueffecten te beoordelen en te kwantificeren (CO2-uitstoot, energie- en waterverbruik, luchtverontreiniging, …). De LCA is gebaseerd op internationale ISO-normen en daarmee van grotere waarde dan een privaat label.

Stap 2: productie van vlakglas Stap 3: behandeling van het oppervlak (coating)

Stap 1: grondstofwinning

Life Cycle Assessment

Stap 4: verwerking

Stap 5: transport

Stap 7: end of life

Stap 6: levensduur van de beglazing

De LCA resultaten kunnen op gebouwniveau worden geconsolideerd. Dankzij dit instrument kan Saint-Gobain Glass dagelijks haar milieueffecten tot een minimum beperken en zo een bijdrage leveren aan een duurzame leefomgeving.

The future of glass. Since 1665.

Scan de QR-code om meer over EPD te lezen en de resultaten te bekijken.

Aan dit logo herkent u beglazing die een Life Cycle Assessment heeft ondergaan. De Environmental Product Declaration (EPD) is het officiële document waarin de beoordelingsresultaten worden getoond. Om volledig transparant te zijn, hebben we besloten de resultaten door een derde partij te laten verifiëren. Om volledig transparant te zijn, www.sgglca.com hebben we besloten de resultaten door een derde partij te laten verifiëren. www.sgglca.com

SGG_Architect_NL_266x398mm.indd 2

26/08/13 14:13