MHB)

fvnobulletin Periodiek voor de Federatie van Nederlandse officieren en middelbaar en hoger burgerpersoneel bij Defensie (FVNO/MHB)

2

Zin en onzin van het nieuwe thuiswerken

4

Inzetbrief CAO overleg

8

Aanvullende maatregelen bij verhoging AOW-leeftijd

En verder: 6 Pensioenen in natura | 6 Huisvestingsproblematiek Alexanderkazerne | 14 Schade eigendommen

nummer 1 | februari 2010

column

Rapport van de commissie Davids Onmiddellijk na het verschijnen van het rapport van de commissie Davids kreeg de premier, aan de hand van enkele conclusies uit het rapport veel negatieve kritiek over zich heen. In veel media was deze kritiek kennelijk alleen gebaseerd op de conclusies uit het rapport, zonder dat men de onderbouwing had gelezen.

maken krijgen met partijpolitiek en niet gebaseerd worden op argumenten!

H.A. Couzy voorzitter FVNO|MHB

Zo werd de uitspraak dat de premier in het begin weinig leiding had gegeven aan het debat over Irak, maar vanaf januari 2003 zich intensief met dit dossier heeft bemoeid, als heel negatief bestempeld. In de onderliggende tekst wordt duidelijk gemaakt dat dit heel goed te verklaren is. Er was in die periode in Nederland weinig aandacht voor Irak, we waren met interne zaken bezig zoals de LPF ministers, die voortdurend voor problemen zorgden, het overlijden van Prins Claus en daarna het einde van het Kabinet Balkenende I. Een premier kan niet alle lastige dossiers persoonlijk volgen en zal steeds prioriteiten moeten stellen. Toen het Irak-dossier echt spannend werd, heeft hij wel degelijk de regie gevoerd. Het niet altijd volledig informeren van de Tweede Kamer is niet de schuld van de premier, maar van de minister van Buitenlandse Zaken. Hij schreef namens het Kabinet de brieven naar de Tweede Kamer en onder zijn regie was de inhoud niet altijd conform de aangeleverde feiten van de inlichtingendiensten. De boosheid van de premier is goed te begrijpen, maar zijn reactie was te onbeheerst, waardoor er verhitte debatten in de Tweede Kamer ontstonden, die niets meer met de inhoud van het rapport te maken hadden. Het ging alleen maar over de a.s. gemeenteraadsverkiezingen. Bijna was het Kabinet nog gestruikeld, terwijl het rapport nog besproken moet worden! Niet de premier maar het CDA moest een knieval doen. Binnen de CDA is men nog steeds boos en er zal wraak worden genomen op de PvdA. Dat belooft weinig goeds voor het besluit, dat binnenkort moet worden genomen over het blijven of weggaan in Uruzgan. Treurig dat zulke belangrijke onderwerpen steeds weer te

1

|

FVNO bulletin, februari 2010

achtergronden

DOOR: T. KOFMAN

Zin en onzin van het nieuwe (thuis)werken Onze ‘oude’ Hoofd Sectie Georganiseerd Overleg, Marc de Natris, heeft er al vaker wijze woorden aan gewijd, maar aangezien het goede eerst bij herhaling beklijft (hopelijk ook bij onze werkgever), leek het eerste FVNO-bulletin van 2010 mij een geschikt podium om het thuiswerken nog eens goed voor het voetlicht te brengen. Het is een instrument dat alle partijen voordelen biedt.

Het hoe en waarom van dit onderdeel van een CAO ‘à la carte’ doe ik onderstaand uit de doeken. Als ik een aantal voordelen op een rij zet, zoals betere prestaties, het vermijden van reistijden en een lager ziekteverzuim, dan zou een ieder toch enthousiast naar dit instrument moeten grijpen. Niets is echter minder waar, de invoering verloopt traag, zeker bij de sector Rijk en bij Defensie is het nog een graadje erger. Zestig procent van de ambtenaren werkt nooit thuis (bron: SDU ‘Werken in 2015’). Gehanteerde argumenten zijn dat het werk er zich niet voor leent of simpelweg dat de lijnchef er mordicus tegen is. Het is in mijn optiek vooral zo dat dit gedachtegoed nog niet stevig tussen de ambtelijke oren verankerd zit. Ik meen dat de doorsnee ambtenaar vooral veel met het hoofd als harde schijf doet. Een activiteit die plaats- en tijdonafhankelijk kan worden ingericht en uitgevoerd. Behalve als er geclassificeerde zaken in het geding zijn.

Van negen tot vijf cultuur Dit patroon zit er nog stevig ingesloten. Kantoortijden zijn ontstaan ten tijde van het industriële tijdperk. Je ging naar de fabriek om je taak te verrichten. Nu is er internet en kan het werk gewoon naar jou toe komen. Ik ga er dan wel vanuit dat de werkgever het jou mogelijk maakt dat je vanaf de door jou ingenomen thuiswerkplek bij al de relevante stukken kunt komen. Bij Defensie is dit een applicatie die (nog) niet tot het standaard gereedschap behoort. Bij thuiswerken wordt het kantoor in plaats van een werkplek een ontmoetingsplek. Het gaat niet alleen om technologie, maar ook om een combinatie van drie componenten, te weten een werkomgeving en technologie die tijden plaatsonafhankelijk werken mogelijk maakt èn een aansturing die is gericht op output (klinkt beter dan productie).

Teamwork Thuiswerken, wellicht is het beter dit te omschrijven als het ‘Nieuwe Werken’, is een andere manier van werken en samenwerken, waarbij mens en organisatie flexibeler omgaan met arbeidstijd en werkomgeving. Het concept is erop gericht de productiviteit en vitaliteit van de medewerkers te benutten en mogelijk te maken. Je werkt met virtuele teams. Om een voorbeeld te geven: KLM zit in Amsterdam, maar veel ICT’ers zitten in India. Je dient alleen te bepalen hoe vaak zij fysiek samen dienen te komen en hoe vaak je de zaken kunt regelen door middel van videoconference of per telefoon. De factor reistijd plus bijbehorende kosten ben je al kwijt. De vergaderingen zullen er op afstand ook beslist korter door worden.

Zorgen voor de kinderen en de files mijden Meer dan de helft van de respondenten aan het SDU-onderzoek ‘Werken in 2015’ gaf aan dat de belangrijkste reden voor thuiswerken het afronden van werkzaamheden is. Mannen werken


|

2

om andere redenen thuis dan vrouwen. De man vermijdt met groot genoegen de files en bijbehorende lange reistijden. Dit heeft als bijkomstigheid dat je thuis ook makkelijker privézaken kunt regelen. Niet te vergeten: ook het milieu is u dankbaar, de vermeden CO2 uitstoot is aanzienlijk. Voor de vrouw is de belangrijkste reden om thuis te werken de mogelijkheid om de zorg voor de kinderen beter te kunnen organiseren. Nu is het vaak zo dat ouders (m/v) zich ziekmelden

thuiswerken is een andere manier van werken en samenwerken, waarbij mens en organisatie flexibeler omgaan met arbeidstijd en werkomgeving omdat er een kind ziek is of omdat er geen opvang beschikbaar is. Thuiswerken is bij uitstek het middel dat dit verzuim tegengaat. Het kind ligt in bed en zelf draai je gewoon de normale taken. Bijkomend voordeel is dat als jezelf grieperig bent je jezelf niet zo 1-2-3 ziek zal melden. Je gaat een uurtje naar bed en daarna ga je weer achter je PC aan de slag.

Waar, hoe en wanneer Het gaat er niet langer om waar, hoe en wanneer je werkt. Je maakt met je leidinggevende heldere afspraken over wat je moet doen en wanneer het werk klaar dient te zijn. De stijl van leidinggeven verandert. Je dient leiding te geven op basis van vertrouwen, dat is een enorme omslag voor de gemiddelde ‘chef’. Het leiding geven ‘Oude Stijl’ is ook een vorm van gemak, hij wil zijn mensen kunnen ‘zien’, want hij meent dan ook te kunnen bepalen of zij al dan niet ‘werken’. Welk een illusie…., misschien zitten zij wel te patiencen of op Marktplaats goederen uit te venten.

De thuiswerker heeft zo zijn of haar eigen verantwoordelijkheden. Daar staat hij of zij dan ook voor. De vraag wat jouw thuiswerknemer uitspookt is ook niet relevant, want het gaat er om dat er ‘output’ wordt geleverd; of dat nu ‘s morgens, ‘s middags of ‘s avonds gebeurt, dat maakt nauwelijks iets uit. Een leidinggevende ‘Nieuwe Stijl’ maakt heldere afspraken over de te behalen resultaten en houdt de vinger stevig aan de pols. De medewerker communiceert pro-actief met de leidinggevende en moet leren duidelijk aan te geven waar hij ondersteuning nodig heeft; hij moet vragen durven te stellen zoals: wat is de bedoeling van mijn opdracht? Een week niet communiceren past hier niet, daar ontstaan onnodige irritaties door. Een punt van orde: er mag in redelijkheid van de thuiswerker worden gevraagd het thuiskantoor professioneel in te richten. Geen kinderen, honden en huishoudelijke apparatuur. Er moet ongestoord kunnen worden gewerkt. Dat je tussen de bedrijven door ook nog de deur kunt openmaken voor de wasmachinereparateur is alleen maar mooi meegenomen. Dan hoef je niet nodeloos vrij te nemen en zinloos uren te wachten op een persoon die niet kan aangeven hoe laat hij denkt te arriveren.

De reserves Er zijn werkgevers die de mening zijn toegedaan dat door thuiswerken de binding met de organisatie verloren gaat. Dat waag ik te betwijfelen. Voor de ouderen (50+) kan ik mij daarbij nog wel iets voorstellen. Bij de jeugd speelt dit totaal niet: ‘Hoezo op kantoor werken?’ Identiteit wordt niet bepaald door het pand waarin je zit. De binding zie je terug in de mate waarin je jezelf kunt identificeren met het werk dat je uitvoert en de tevredenheid van de werkgever met jouw inzet en resultaten, met automatisch daaraan gekoppeld de mate van jouw eigen tevredenheid over de werkgever. Meer vrijheid en verantwoordelijkheid maken je loyaler. Juist vanwege de

de medewerker communiceert pro-actief met de leidinggevende en moet leren duidelijk aan te geven waar hij ondersteuning nodig heeft afstand met je collega’s dien je de zaken goed af te stemmen en zal je met je collega’s intensiever communiceren.

De vergrijzing Het kan niet ontkend worden: de vergrijzing staat voor de deur, de kredietcrisis heeft het proces ietwat vertraagd maar de krapte op de arbeidsmarkt komt eraan. Als de werkgever de aanstormende jeugd en het zittend personeel niet de mogelijkheid biedt tot thuiswerken, dan kan deze het in huis halen van goed personeel vergeten. Hoog opgeleide en ervaren professionals (ProDef…!) zullen kiezen voor flexibiliteit en vrijheid. Alleen al vanuit haar voortrekkersrol zou de overheid het thuiswerken moet omarmen. Omdat de wederzijdse verwachtingen duidelijk zijn kan het vertrouwen impliciet worden vergroot en dat heeft een duidelijk uitstralend effect op het arbeidsklimaat. Als die duidelijkheid ontbreekt zal daar logischerwijs discussie over ontstaan. Ik ben er van overtuigd dat thuiswerken de creativiteit vergroot en de productiviteit verhoogt.

Sociale isolatie Dit punt komt ook aan de orde in het SDU onderzoek. Zover hoeft het beslist niet te komen als men met regelmaat op kantoor bij elkaar komt. Dit dient te geschieden op basis van activiteit gestuurd werken. Staan er op een gegeven dag twee afspraken gepland op kantoor, maak er dan nog een of twee bij. Hierbij wordt het informele gebeuren gecombineerd met de afspraken. Tijdens zo’n dagje kantoor is het natuurlijk niet de bedoeling dat je e-mails gaat lezen en telefoontjes beantwoorden. Dat doe je maar thuis in de baas zijn tijd. Bundelen van werkzaamheden doet de productiviteit stijgen, daar valt geen speld tussen te krijgen.

Technische belemmeringen? Ook voor de kleinbehuisde is thuiswerken een prima optie. Een ruimte van circa drie vierkante meter volstaat al voor een klein maar volwaardig eigen kantoor. Een stopcontact en een laptop met internetverbinding staan borg voor ongestoord en ongezien produceren, met als bijkomend voordeel dat de kans dat een pandemie aan je deur voorbij gaat een stuk groter is geworden.

Conclusie: Het ‘Nieuwe Werken’ MOET; thuiswerken doet alle betrokken partijen goed! Als de werkgever meent deze uitdaging te moeten laten liggen geeft zij de facto aan dat Human Resource Management voor haar een loze kreet is. Zover zal het naar mijn bescheiden mening echter niet komen. Wil Defensie een aantrekkelijke en moderne werkgever zijn, nu en in de toekomst, dan moet zij deze kans met beide handen aangrijpen. Wat is uw mening over het ‘nieuwe thuiswerken? Wat zijn de mogelijkheden en de onmogelijkheden voor Defensie? Discussier mee op www.ProDef.nl!

www.ProDef.nl

3

|


arbeidsvoorwaarden

DOOR R.E.W. PIETERS

Uit het Georganiseerd Overleg Arbeidsvoorwaardenoverleg 2010 De FVNO|MHB en de overige centrales zijn er gereed voor. Nu Defensie nog! De Samenwerkende Centrales voor Overheidspersoneel (SCO) hebben op woensdag 30 december 2009 de gezamenlijke inzetbrief voor het arbeidsvoorwaardenoverleg aan de staatssecretaris van Defensie doen toekomen. In deze inzetbrief, welke u hieronder in zijn geheel kunt vinden, zetten de SCO hun belangrijkste punten uiteen. De FVNO|MHB kan zich vinden in de diverse aspecten zoals genoemd in deze inzetbrief. Belangrijke FVNO|MHB onderwerpen als een verantwoorde loonsontwikkeling, gericht op het bereiken van een volledige 13e maand, de overwerkvergoeding voor burgerpersoneel in de schalen 11 & 12 en militairen in de rang van luitenant-kolonel/kapitein-luitenant ter zee en maatwerk in het levensfasebeleid zijn specifiek meegenomen in de inzetbrief. Ook is de FVNO|MHB gelukkig met de nadruk die wordt gelegd op de gewenste verbeteringen in het reiskostendossier, waarbij specifiek aandacht wordt geschonken aan het burgerpersoneel en de reservisten. Daarnaast biedt de inzetbrief voldoende ruimte om ook andere,

door de FVNO|MHB, belangrijk geachte onderwerpen, in te brengen in het arbeidsvoorwaardenoverleg. Defensie heeft tot op heden nog geen inzetbrief gepresenteerd aan de SCO, maar aangegeven dat hier nog enige tijd voor nodig is. Wel heeft Defensie aangegeven op 11 februari te willen aanvangen met het arbeidsvoorwaardenoverleg. De FVNO|MHB is teleurgesteld dat uit de, door Defensie gepresenteerde, planning, welke doorloopt tot medio maart, geconcludeerd moet worden dat Defensie er bij voorbaat al vanuit gaat dat een nieuw arbeidsvoorwaardenakkoord niet voor 1 maart a.s. overeengekomen gaat worden. Ondanks dat de te maken afspraken in dat geval met terugwerkende kracht per 1 maart 2010 zullen ingaan, was het chiquer geweest indien er op die datum, aansluitend aan het huidige arbeidsvoorwaardenakkoord, een nieuw arbeidsvoorwaardenakkoord aan de werknemers zou kunnen worden gepresenteerd. De volledige tekst van de inzetbrief:

Geachte voorzitter, Op 31 maart 2009 sloten wij een arbeidsvoorwaardenakkoord met een looptijd van één jaar. Op 1 maart 2010 expireert het huidige contract. De Centrales van Overheidspersoneel zien het streven om een aansluitend nieuw akkoord tot stand te brengen als noodzaak. Zij verwachten dat ook u de bereidheid hebt om op de expiratiedatum van het lopende contract in elk geval een onderhandelingsresultaat te hebben bereikt. Die gezamenlijke uitdaging willen de Centrales met u aangaan door in de eerste maanden van het nieuwe jaar ruimte voor dit belangrijke proces in de agenda’s te maken. Overigens zonder daarmee het reguliere overleg te beïnvloeden. De komende jaren vertrekken bij de overheid veel medewerkers. Een belangrijke oorzaak daarvoor vormt de vergrijzing. Tevens is ontgroening aan de orde. Defensie vormt daarop geen uitzondering. In een krapper wordende arbeidsmarkt is het zaak tijdig op deze ontwikkelingen te anticiperen. De Nederlandse economie heeft een zware tijd achter de rug. De Centrales van Overheidspersoneel zijn zich terdege bewust van de economische situatie. Gelukkig zijn er mondiaal tekenen die wijzen op een geleidelijk herstel. Zonder van een overdreven optimisme beschuldigd te worden, durven de Centrales de verwachting uit te spreken dat het Nederland in de toekomst economisch beduidend beter zal gaan. De Centrales van Overheidspersoneel zien voor Defensie en het defensiepersoneel de noodzaak om de komende tijd de basis voor die andere toekomst te leggen. Een aspect daarbij is concurrerende arbeidsvoorwaarden. Maar ook het vergroten van de flexibiliteit van de arbeid, het investeren in personeel door betere carrièreperspectieven te bieden en het aanboren van extra arbeidsaanbod maken daarvan deel uit. Voornoemde thema’s bepalen de agenda de komende tijd. Sommige daarvan willen de Centrales tijdens de komende arbeidsvoorwaardenonderhandelingen aan de orde stellen, sommige komen in andere discussies ongetwijfeld later ter sprake. Looptijd De Centrales van Overheidspersoneel geven de voorkeur aan een nieuw arbeidsvoorwaardenakkoord met een looptijd van één jaar. De voorstellen die wij u doen en de wensen die wij hierbij overbrengen zijn op die looptijd gebaseerd. Loonontwikkeling De Centrales van Overheidspersoneel willen voor 2010/2011 een verantwoorde loonontwikkeling realiseren. Zij realiseren zich daarbij dat er indertijd een uitgebreide discussie gevoerd is over de noodzaak om gestaag te werken aan de uitbouw van de eindejaarsuitkering van dat moment naar een dertiende maand. Door alle partijen is er toen een commitment uitgesproken, dat in het akkoord 2007/2009 bevestigd is. De vertaling daarvan moet naar de opvatting van de Centrales in een af te sluiten akkoord zichtbaar zijn. Werkgelegenheid De Centrales van Overheidspersoneel signaleren aan de ene kant dat Defensie nieuwe medewerkers zoekt. In meerdere disciplines is er


|

4

sprake van een duidelijke onderbezetting. Het huidige economische tij heeft tot op heden maar een beperkte bijdrage geleverd aan het wegwerken van vacatures. De Centrales stellen voor meer te investeren in stageplaatsen, leerwerktrajecten en meester-gezel concepten als opstap voor een vaste baan bij Defensie. Aan de andere kant zien zij dat er sprake is van duidelijke fricties in het bestand. Deze medewerkers zijn Defensie trouw gebleven; ook onder moeilijke omstandigheden. Zij bezitten waardevolle kennis, ervaring en vaardigheden. De Centrales willen met u afspraken maken om deze kennis en ervaring niet verloren te laten gaan. Dat kan natuurlijk door medewerkers met aanvullende scholing en vorming geschikt te maken voor andere werkzaamheden. Dat kan natuurlijk ook door deze medewerkers een rol te geven bij de opleiding en begeleiding van stagiaires of op te laten treden als mentor, dan wel meester. Een dergelijke benadering past ook binnen de filosofie van levensfasebeleid. Reis- en verblijfkosten 1. In de loop der tijd hebben diverse afzonderlijke en in tijd gefaseerde afspraken geleid tot een zekere harmonisatie van de rechtspositie van burgermedewerkers en militairen. Deze harmonisatie is echter nog niet voltooid. De Centrales van Overheidspersoneel zouden graag met u in het verplaatsingskostendossier een stap voorwaarts zetten. 2. Naast harmonisatie is er de noodzaak een aantal verbeteringen in de sfeer van de reiskosten aan te brengen. In de eerste plaats betreft dat de vergoeding die reservisten ontvangen voor reizen naar locaties die niet met openbaar vervoer uitgevoerd kunnen worden. De beroepsmilitairen en de burgermedewerkers ontvangen hiervoor een hogere reiskostenvergoeding dan voor normaal woon-werkverkeer. Voor de reservist bestaat dat onderscheid niet. In de tweede plaats betreft dat de realisatie van de al langer gekoesterde wens om te komen tot een vergoeding voor de tijd die defensiemedewerkers in opdracht van hun werkgever reizen. 3. Met de vergoeding voor reizen houdt verband de wens van de Centrales om te komen tot een vergoeding voor medewerkers die uit hoofde van hun functie langdurig van huis zijn. Voor de arbeidsduur binnen het rooster ontvangen zij bezoldiging. Een (reële) tegemoetkoming voor de tijd die zij niet thuis kunnen doorbrengen en de kosten die zij maken ontbreekt echter. Verder willen de Centrales een vervolgstap zetten om de afstand terug te brengen tussen de werkelijke kosten die militairen voor het reizen en verblijven maken en de vergoeding die zij daarvoor ontvangen. Prioriteit voor de Centrales vormt daarbij het wegnemen van het verschil tussen militairen met en zonder huisvesting. De Centrales willen u tot slot wijzen op het feit dat zij al eerder hebben aangegeven dat zij reistijd bij de uitvoering van een dienstreis als werktijd zien. Overige vergoedingen en toelagen In eerdere inzetbrieven van de Centrales van Overheidspersoneel is melding gemaakt van de wens om de VVHO, het bestaande TODstelsel en de overwerkvergoeding voor burgermedewerkers in de schalen 11 en 12 en militairen met de rang van LKOL/KLTZ aan te pakken. Alhoewel besproken zijn deze wensen geen van allen vertaald in een structurele verbetering van de bestaande situatie. Als het gaat om de TOD is er een procedurele afspraak gemaakt, als het gaat om de overwerkvergoeding is het gebleven bij een tijdelijk maatregel en als het gaat om de vergoedingen bij uitzendingen is het bij een korte discussie gebleven. De wensen van de Centrales zijn niet veranderd. De Centrales van Overheidspersoneel willen een bijdrage leveren aan de verbetering van competenties van sommige defensiemedewerkers. Dat de Regeling buitengewoon verlof verenigingsactiviteiten deze mogelijkheden begrenst op vier dagen per twee jaar voor het volgen van een cursus zien zij als een grote belemmering. Zij bepleiten daarom een verruiming. Vele rechtspositionele regelingen dateren uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. De Centrales zijn van mening dat meerdere regelingen aan een herijking toe zijn. In het Voorzieningenstelsel buitenland defensiepersoneel zijn een groot aantal voorzieningen opgenomen die gelden bij een plaatsing van defensiemedewerkers in het buitenland. In bescheiden mate zijn de voorzieningen verbandhoudende met een buitenlandplaatsing de voorbije tijd aangepast. De Centrales van Overheidspersoneel willen graag met u afspraken maken over verbetering van deze voorzieningen. Levensfasebeleid De Centrales van Overheidspersoneel constateren dat de uitvoering van bestaande afspraken op het gebied van levensfasebeleid maar moeizaam verloopt. Zij hechten aan continuering, monitoring maar meer nog aan implementatie van lessons learned opgedaan in eerdere pilotprojecten bij overige defensieonderdelen. Daarbij wensen zij het accent te leggen bij loopbaanbeleid en maatwerk. De defensiemedewerker als individu moet centraal staan. Flexibilisering De Centrales van Overheidspersoneel constateren dat afspraken die indertijd gemaakt zijn in het kader van de flexibilisering van de arbeidsduur door de personele tekorten onder druk staan. Hernieuwde aandacht voor de gemaakte afspraken zijn noodzakelijk. De Centrales willen daarbij nadrukkelijk regelen dat het door dienstomstandigheden niet doorgaan van consumptie van voorgenomen vrije tijd niet ten koste van de aanspraak mag gaan. Tot slot De Centrales van Overheidspersoneel vragen u ook deze keer weer nadrukkelijk aandacht voor de nakoming van eerder gemaakte arbeidsvoorwaardelijke afspraken.

5

|


arbeidsvoorwaarden Declareren kleine component bij dienstreizen in DIDO De FVNO|MHB is onaangenaam verrast te moeten constateren dat met ingang van 1 januari 2010, bij dienstreizen langer dan vier uur, de kleine component niet meer automatisch wordt toegekend in DIDO (Defensie Intranettoepassing Dienstreisopdrachten). In plaats daarvan dient deze te worden aangevinkt en dient er een toelichting te worden gegeven welke kosten er daadwerkelijk gemaakt zijn. Het automatische recht op de kleine component komt hiermee te vervallen. Dit is niet conform de afspraken die in het verleden tussen Defensie en de centrales gemaakt zijn. Naast het feit dat de FVNO|MHB en de overige centrales niet zijn gekend in deze wijziging, is dit ook niet gecommuniceerd naar de defensiemedewerkers. Deze feiten zijn aanleiding geweest voor de FVNO|MHB om hierover formeel vragen te stellen aan Defensie. Defensie en de Centrales hebben hierover echter nog geen overeenstemming kunnen bereiken. Voor de meest recente ontwikkelingen in dit dossier kijkt u op www.fvno.nl in de rubriek ‘Uit het Georganiseerd Overleg’.

Huisvestingsproblematiek bij overdracht Alexanderkazerne De FVNO|MHB ontvangt reeds enige tijd signalen dat de overdracht van de Alexanderkazerne aan het Internationale Strafhof (ICC) leidt tot huisvestingsproblemen van de huidige binnenslapers/boordplaatsers. Momenteel wordt op de Alexanderkazerne te Den Haag voor-

pensioenen

zien in legerings- en parkeerfaciliteiten voor militair personeel, werkzaam bij de diverse directies in Den Haag. Deze faciliteiten komen medio 2011 te vervallen, wanneer de Alexanderkazerne gepland staat overgedragen te worden aan het ICC. Om te kunnen blijven voorzien in legerings- en parkeerfaciliteit wordt er nieuwbouw gepleegd op de Frederikkazerne. Deze nieuwbouw is echter niet voor 2012 gereed. Voor de tussenliggende periode wordt een interim-oplossing gezocht in tijdelijke faciliteiten op de Frederikkazerne. Naar korte tijd geleden is gebleken biedt deze interim-oplossing echter veel minder capaciteit dan de huidige bestaande, reeds te kleine, faciliteit. Tevens is gebleken dat er geen enkele vorm van geformaliseerde inspraak van de bewonersgroep is, met als reden dat de bewoners uit verschillende directies komen, die geen gemeenschappelijk vertegenwoordigingorgaan hebben en waarmee dus geen geformaliseerd overleg mogelijk zou zijn. De FVNO|MHB is van mening dat zonder inspraak van de bewonersgroep het zoeken van interim- en definitieve oplossingen voor accommodatieproblematiek, een verkeerd signaal van Defensie is richting de militaire populatie in Den Haag. In de huidige tijd, waarin Defensie grote aantallen militaire vacatures kent, is Defensie juist gebaat bij een positieve uitstraling naar het personeel toe en zou medezeggenschap hoog op de agenda moeten staan. De FVNO|MHB heeft formeel bij Defensie aangegeven hierover op korte termijn van gedachten te willen wisselen.

DOOR DRS. M.A.M. WEUSTHUIS

Pensioen in natura? Al jaren wordt er gesproken over pensioen niet uit te keren in geld maar in natura. Ruim 20 jaar geleden vroeg een voorlijk ondernemer mij: ‘Die pensioenfondsen, die hebben toch zoveel onroerend goed in eigendom? Waarom laten ze hun gepensioneerden daar niet in wonen? Dat is voor beide partijen beter. De gepensioneerde weet zeker dat hij in dat huis kan blijven wonen en het pensioenfonds verdient eraan door een lager kostenniveau’. Naast (specifieke) huisvesting is verzorging en verpleging op hogere leeftijd een onderwerp waar gepensioneerden zich zorgen over maken, omdat hun pensioen het misschien niet toelaat die zorg naar behoefte in te kopen. Op 7 juli 2009 heeft minister Donner een brief naar de Kamer gestuurd over pensioen in natura. De politiek houdt zich bezig met de vragen of de huidige pensioenen houdbaar zijn en pensioenfondsen wel blijvend financieel solide zijn en of de stijgende kosten van zorg door de steeds ouder wordende bevolking nog met die pensioenen betaald kunnen worden. De brief van Donner betreft enkel een verkenning van mogelijkheden. In de brief wordt een aantal zaken overwogen: 1. het huidige wettelijke pensioenregime staat alleen pensioen in geld toe, niet in natura; 2. kan de overheid de waarborgfunctie die zij nu heeft t.a.v. pensioenzekerheid (wettelijke eisen t.a.v. financiële buffers e.d.) ook goed invullen in een situatie van pensioen in natura? 3. sluiten afspraken, die sociale partners nu maken over pensioen in natura, bijvoorbeeld vormen van huisvesting en zorgverlening, aan bij toekomstige behoeften van dan gepensioneerden?


|

6

4. natura pensioenfondsen komen in concurrentie met commerciële marktpartijen, die op die wijze oneerlijke concurrentie kunnen ondervinden; 5. pensioen uitbetaald in zorgverlening leidt tot inkomensoverdracht van gepensioneerden met een lage zorgvraag naar gepensioneerden met een hoge zorgvraag. Pensioenfondsen in bedrijfstakken met veel gezondheidsrisico’s komen in de problemen door het hogere kostenniveau en de navenant stijgende premie. Bovendien bestaat de kans op een maatschappelijke tweedeling omdat bijvoorbeeld deelnemers aan een pensioenfonds wel zorg krijgen en geplaatst kunnen worden in een verpleeghuis en Nederlanders zonder pensioenvoorziening, bijvoorbeeld alle zelfstandig ondernemers, niet. Donner concludeert dat pensioen in natura een interessante ontwikkeling is. Op dit moment ziet hij in de derde pijler van individuele oudedagsvoorziening al kansen voor (commerciële) verzekeraars voor de ontwikkeling van passende natura producten. Hij is, als sociale partners serieus overwegen pensioen in natura gestalte te geven in de tweede collectieve pijler, bereid te bezien in hoeverre bovenstaande overwegingen aan de hand van een casus verder kunnen worden doordacht en ingevuld. Volgens KPMG, dat onlangs onderzoek heeft gedaan onder Nederlandse pensioenfondsen, is pensioen in natura een belofte

om te voorzien in behoeften van gepensioneerden, in plaats van een belofte in geld. Volgens KPMG is pensioen in natura een antwoord op de schijnzekerheid, die de onder financiële druk staande pensioenfondsen met hun pensioen in geld bieden. De accountantsorganisatie meldt echter tegelijkertijd dat slechts 6% van de pensioenfondsen ervan overtuigd is dat pensioen in natura nodig is om het stelsel duurzaam en betrouwbaar te houden. Volgens KPMG hebben de meeste pensioenfondsen en de meeste deelnemers geen idee of de financiële pensioenbelofte straks ook de behoeften kan invullen. Pensioen in natura is echter waardevast, volgens KPMG. Men verzekert een product of dienst i.p.v. een geldelijk product. KPMG stelt dat pensioen in natura de komende jaren nog niet massaal zal doorbreken. Wel pleit de organisatie ervoor de discussie te openen en te starten met strategische studies. In andere ons omringende landen worden onder pensioen ook producten en diensten in geval van ziekte, behoeftigheid en overlijden verstaan. Het is voor te stellen dat zo rond de leeftijd van 70 á 75 jaar, op het moment dat de behoefte aan besteedbaar inkomen niet verder stijgt of zelfs misschien al daalt, terwijl tegelijkertijd de behoefte aan zorg stijgt, de indexatie of zelfs een deel van het pensioen worden omgeruild naar zorgverlening. Naar deze vorm van natura pensioen zou eens onderzoek gedaan moeten worden.

Pensioenpremie militairen 20101 Omdat de militairen een ander pensioenopbouwsysteem kennen dan de burgers en het militaire eindloonsysteem volledig gefinancierd moet worden binnen Defensie zelf, d.w.z. door het ministerie én de militair, maakt het ABP ieder jaar aparte berekeningen voor de hoogte van de militaire premie. Deze premie stijgt in 2010 als gevolg van typische eindloonkenmerken.

maart 2010 zal de opslag apart op de loonstrook te zien zijn. De tijdelijke herstelopslag (van 0,3%), die in verband met de financiële situatie van ABP per 1 juli 2009 extra werd geheven, is overigens per 1 januari 2010 voor militairen en burgers komen te vervallen. Hiermee is in de bovenvermelde ‘OP/NPpremie’ per 1 januari 2010 rekening gehouden.

PPP OP/NP-opslag De pensioenpremie die maandelijks op het bruto salaris wordt ingehouden, gaat in 2010 omhoog van 7,035% naar 7,48%. Dit is de premie voor het ouderdoms- en nabestaandenpensioen (OP/NP) én het ANW-hiaat. De ‘premie OP/NP’ op de loonstrook daalt weliswaar naar 6,91%, maar daarnaast komt er een aparte opslag van 0,57% bij. De premieontwikkeling voor militairen hangt samen met de zogenoemde eindloonregeling. In een eindloonregeling is de hoogte van het pensioen over de gehele diensttijd gebaseerd op het laatst verdiende salaris. Om de eindloonregeling te kunnen financieren gaat de pensioenpremie in 2010 omhoog. Tussen Defensie en de Centrales zijn afspraken gemaakt over de verdeling van de extra premie tussen werkgever en werknemers. In januari en februari 2010 zal de afdracht nog plaatsvinden door één inhouding (de premie OP/NP en de opslag) van totaal 7,48%. Vanaf Pensioen Jaar OP/NP OP/NP-opslag ANW-hiaat Subtotaal PPP Totaal

Totaal 2009 jan 21,20 0,00 0,50 21,70 1,70 23,40

2009 jul 22,20 0,00 0,50 22,70 1,70 24,40

2010 jan 22,03 0,57 0,40 23,00 1,60 24,60

PPP staat voor Partner Plus Pensioen. Het PPP is in het leven geroepen toen per 1 januari 2004 uit bezuinigingsoverwegingen de opbouw van het PP (Partnerpensioen) in de collectieve ABP-pensioenregeling werd gehalveerd. Het gaat hier om het PP dat tot uitbetaling komt ná de pensioendatum. Het PPP dient er dan voor om die andere helft bij te sparen, om zo het pensioen dat voor uw partner tot uitkering komt bij uw overlijden ná uw pensioendatum, op peil te houden. Het PPP is een vrijwillig element in de ABP-pensioenregeling. Die 1,6% is dus een vrijwillig premiedeel als u voor PPP kiest.

Pensioengrondslag Alle percentages in de tabel zijn percentages van de zogenaamde pensioengrondslag. Dat is uw bruto-inkomen incl. vaste toelagen, minus de AOW-franchise. De AOW-franchise voor 2010 is vastgesteld op € 17.250,-.

Defensie 2009 jan 14,84 0,00 0,13 14,97 0,00 14,97

2009 jul 15,54 0,00 0,125 15,665 0,00 15,67

2010 jan 15,42 0,00 0,10 15,52 0,00 15,52

Militair 2009 jan 6,36 0,00 0,38 6,74 1,70 8,44

2009 jul 6,66 0,00 0,375 7,035 1,70 8,74

2010 jan 6,61 0,57 0,30 7,48 1,60 9,08

1 De gegevens in deze paragraaf zijn van toepassing op militairen in het vorige bulletin is de stand van zaken voor burgers weergegeven.

7

|


pensioenen

Aanvullende maatregelen bij verhoging AOW-leeftijd Minister Donner heeft vlak voor kerstmis 2009 drie voorontwerpen van wet voor flankerende maatregelen bij de verhoging van de AOW-leeftijd naar de Tweede Kamer gestuurd. Eén van die voorontwerpen, de ‘Wet duurzame inzetbaarheid in arbeid’, geeft regels omtrent zware beroepen. Hoewel dit een voorontwerp van wet betreft, dat nog een heel wetgevingstraject moet doorlopen vóór het kracht van wet heeft, is de FVNO|MHB van mening dat reeds nu moet worden meegepraat. Positief in dit voorontwerp van wet is dat nu, naast fysieke belasting, ook uitdrukkelijk psychosociale arbeidsbelasting als belangrijke factor wordt gezien die de duurzame inzetbaarheid kan beïnvloeden. Aangekondigd wordt dat, om die duurzame inzetbaarheid te versterken, in de Arbeidsomstandighedenwet bepalingen worden opgenomen die erop zijn gericht gezondheidsrisico’s zoveel mogelijk te voorkomen. Negatief is dat het voorontwerp van wet enkele eisen stelt aan het onderkend worden als zwaar beroep. Zo wordt een beroep of een functie waarvoor een regeling voor functioneel leeftijdsontslag2 (FLO) geldt, of een beroep of functie in een sector zonder een langjarig fors bovengemiddelde instroom in de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen), niet gekwalificeerd als zwaar beroep. Hiermee wordt de werkgever, die overheid heet, wel erg gemakkelijk geholpen door de wetgever, die overheid heet! Alle zware beroepen, die vanwege het staatsmonopolie op veiligheid en geweld door geüniformeerde ambtenaren worden uitgevoerd, worden hiermee buiten spel gezet en van de overlegtafel geweerd. Verder gaat de wetgever op de plek van de overheid als werkgever zitten door een directe relatie te leggen tussen de AOWleeftijd en de FLO-leeftijd. Die is er niet, anders had de ontslagleeftijd van militairen de laatste jaren nooit kunnen worden opgehoogd zonder dat de algemene AOW-leeftijd enige beweging vertoonde. De FLO-leeftijd is een uitkomst van onderhandelingen tussen de werkgever en de vakbonden, waarbij (onder meer) de zwaarte van het beroep leidt tot een uitkomst. Wijzigingen in de zwaarte van het beroep, door betere arbeidsomstandigheden bijvoorbeeld, kunnen leiden tot bijstelling van de FLO-leeftijd. De staatssecretaris van Defensie heeft zichzelf daarom ook onlangs in de Tweede Kamer als werkgever gediskwalificeerd door de militaire ‘zwaar beroep’ discussie al bij voorbaat terzijde te schuiven. De staatssecretaris verkondigde dat er al genoeg voorzieningen zijn om de bijzondere positie van de militair te compenseren, zoals 5 jaar voor de AOW-leeftijd met functioneel leeftijdsontslag gaan. Aan die 5 jaar wil De Vries vasthouden: AOW naar 67, functioneel leeftijdsontslag naar 62. Dan kost het hem namelijk geen (extra) geld. Defensie heeft met het introduceren van het flexibel personeelssysteem (FPS) al een voorschot genomen op het beschermen van de militair tegen langdurige zware belasting, door voor een groot deel van de populatie een uitstroomleeftijd te stellen van rond het 32e levensjaar. Daarmee krijgt een groot deel van de militaire populatie de gelegenheid (al dan niet gedwongen) een minder belastend beroep te kiezen. Voor


|

8

het resterende deel van de populatie dat doorstroomt naar fase 3 van het FPS-systeem, geldt wel dat zij gedurende méér dan 30 jaar en zwaar beroep uitoefenen. Voor hen zou de ophoging van de AOW-leeftijd niet van toepassing mogen zijn. De FVNO|MHB stelt zich op het standpunt dat het militaire beroep in zijn algemeenheid een ‘zwaar beroep’ is, zowel op fysieke als op psychosociale gronden, waarvoor een operationele leeftijd van 55 jaar en een ontslagleeftijd van 60 jaar gerechtvaardigd blijft.

De FVNO|MHB-overwegingen: • militairen hebben, namens de Staat der Nederlanden, het monopolie op gelegitimeerd geweldsgebruik, dat verder gaat dan het recht op zelfverdediging. Deze zwaardmachtfunctie gaat gepaard met een specifieke rechtspositie van die militair, zoals het ontbreken van sommige grondrechten (bijvoorbeeld het stakingsrecht), één en ander vastgelegd in de Militaire Ambtenarenwet en de Uitkeringswet gewezen militairen; • geweldsgebruik is gelimiteerd door ‘rules of engagement’ en het internationale oorlogsrecht – hetgeen betekent dat de militair altijd een weloverwogen keuze dient te maken of en hoeveel geweld hij toepast. Deze keuze dient dan veelal ook nog te worden gemaakt in een ‘split second’, onder extreme, levensbedreigende omstandigheden; • militairen staan vaak voor de keuze om zichzelf en/of hun personeel in potentieel levensgevaarlijke situaties te brengen om een opgedragen taak uit te kunnen voeren;

militairen hebben, namens de Staat der Nederlanden, het monopolie op gelegitimeerd geweldsgebruik, dat verder gaat dan het recht op zelfverdediging

• militairen worden door de Staat der Nederlanden bewust, als instrument van buitenlands beleid, in situaties gebracht waarbij zij het risico lopen op zware lichamelijke en/of psychische verwondingen. Statistieken en wetenschappelijk onderzoek tonen onomwonden aan dat een (groot) deel van de uitgezonden militairen last krijgt van (partiële) PTSS. Vaak tijdens of kort na een ernstinzet, bijvoorbeeld een vredesoperatie, echter in sommige gevallen pas na vele jaren. Hoewel het aantal militairen met (partiële) PTSS afneemt door goede begeleiding en nazorg én naarmate de ervaringen verder in het verleden liggen, raakt een deel het PTSS niet kwijt en houdt last van chronische PTSS. • militairen worden niet beschermd door de Arbo-wetgeving – noch bij oefenen noch bij ernstinzet, bijv. in vredesoperaties. De Arbo-bescherming is in deze omstandigheden voor de militair simpelweg uitgezet. Aanpassingen in de Arbo-wetge-

ving hebben daarom voor de gezondheidsrisico’s van militairen geen gevolgen; • militairen worden niet beschermd door de Arbeidstijdenwet – noch bij oefenen noch bij ernstinzet, bijv in vredesoperaties. De Arbeidstijdenwet is in deze omstandigheden voor de militair simpelweg uitgezet; • militairen oefenen en opereren vaak in gebieden met zware klimatologische en terreinomstandigheden; • militairen zijn vaak en langdurig van huis bij oefeningen en ernstinzet, tegen weinig of geen compensatie in tijd. Voor één week oefenen staat één vrije dag, voor 6 maanden uitzending staan 10 ‘Ter Beek-dagen’, voor 4 maanden uitzending 4/6 van die 10 dagen; • de financiële compensatie voor varen/vliegen/oefenen en ernstinzet ziet slechts op een (beperkte) afkoop van de extra beslaglegging (en bij ernstinzet een stukje onkostenvergoeding); er zit geen component voor de ‘zwaarte’ van het werk in; • militairen worden naar believen van de werkgever overgeplaatst naar andere functies in andere standplaatsen, waarbij de eigen keuze van die militair slechts een secundaire rol

speelt (de organisatie moet gevuld zijn). Hierdoor is de militair ook bij een plaatsing in Nederland vaak en langdurig gescheiden van zijn/haar gezin (weekend- huwelijk). Dit is een behoorlijke belasting voor de militair en zijn/haar gezin. Daarnaast zijn er andere bezwaren tegen het wederom ophogen van de ontslagleeftijd: • de ontslagleeftijd is in één decennium al diverse malen fors opgehoogd tot nu 60 jaar, zonder dat hier voor de militair iets tegenover stond; • de operationele leeftijd van 55 jaar kan om fysieke en psychische redenen echt niet meer omhoog. Als militairen boven de operationele leeftijd langer in dienst blijven, betekent dat automatisch dat het aantal operationeel inzetbare militairen daalt. Daarnaast wordt het aantal niet-operationele jaargangen uitgebreid van 5 naar 7. Het FPS is hier niet op berekend. De krijgsmacht en de operationele militair worden geconfronteerd met een nog zwaardere beslaglegging door de niet afnemende inzet over de hele wereld. De formatie wordt niet uitgebreid, de rangen raken verstopt en het gehele functioneren van de krijgsmacht vermindert.

2 In het kader van dit artikel wordt onder FLO ook verstaan ontslag van militairen in het kader van de Uitkeringswet gewezen militairen (UKW)

Aankondiging Defensie Bridge Kampioenschappen 20 maart 2010 te Zoetermeer. Meer info op www. fvno.nl of www. defensiebridge.nl.

cartoon

9

|


sociale zekerheid

DRS. M.A.M. WEUSTHUIS

Aanpassing SZVK-premie 2010 De premies voor de zorgverzekering SZVK zijn per 1 januari 2010 aangepast. De premie wordt geheven over het inkomen van de actieve militair tot een bepaald maximum. De premie bedraagt 5,37% van de bruto bezoldiging inclusief vakantiegeld en eindejaarsuitkering (2009: 5,10%). Dit percentage wordt berekend over maximaal € 2.718 per maand (2009:€ 2.655,-). Van de 5,37% wordt 1,98% in mindering SZVK-premies Maximum heffingsgrondslag per maand Bijdrage Defensie per maand Bijdrage militair per maand

2007 100,00% € 119,47 63,10% € 175,39 36,90% € 144,08

gebracht op uw salaris. De werkgever betaalt de overige 3,39%. Deze werkgeversbijdrage maakt deel uit van het salaris. U betaalt hierover belasting en u draagt premies af.

2008 100% € 128,56 63,07% € 81,08 36,93% € 47,48

aankondiging

2009 100% € 135,41 63,13% € 85,49 36,87% € 49,91

2010 100% € 145,96 63,13% € 92,14 36,87% € 53,82

DOOR: DRS. T.R. TIMMERMAN

CareerScan: een loopbaaninstrument, ook iets voor u? De FVNO|MHB biedt u een uniek loopbaaninstrument aan. Stelt u zichzelf wel eens de vragen: wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik? Met de CareerScan, een online en interactief loopbaaninstrument, krijgt u antwoord op deze vragen en kunt u vervolgens eenvoudig beoordelen of u op de juiste loopbaankoers zit. De CareerScan is een ideaal instrument ter voorbereiding op een loopbaan- of functioneringsgesprek of het toekomstige persoonlijk ontwikkelplan (POP). In zeven stappen verzamelt u alle informatie die u nodig heeft om zelf een concreet ontwikkelplan te maken en de keuze voor een aanvullende cursus of opleiding te vergemakkelijken. De CareerScan maakt met een uitgebreide vragenlijst uw persoonlijkheid inzichtelijk (zelfreflectie). Door middel van 360 graden feedback krijgt u feedback uit uw omgeving. De scan geeft een objectief beeld van uw competenties en maakt duidelijk op welke gebieden er ontwikkelingsmogelijkheden zijn. U krijgt een helder en overzichtelijk beeld in welke competentie het slim is om te investeren en in welke competentie misschien minder energie moet worden gestoken. Met de uitkomsten van dit instrument kunt u direct zelf aan de slag. Het biedt u concrete handvatten om aan uw eigen persoonlijke ontwikkeling te werken.

Heeft u interesse in de CareerScan en wilt u meer weten over de mogelijkheden en de kosten? Stuur dan een mail naar: [email protected] of bel naar 070-3839504.


|

10

A D V E R T O R I A L

Advies: stel een testament op Inleiding In een vorig artikel is aan de orde gekomen dat een testament niet per se noodzakelijk is om bij overlijden van één van de echtgenoten de achterblijvende echtgenoot te beschermen tegen (erfrechtelijke) aanspraken van kinderen. De wet zorgt er automatisch voor dat kinderen een vordering in geld krijgen, welke onder meer pas opeisbaar is bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot. De conclusie om de kosten van de notaris te besparen door geen testament op te stellen is echter te voorbarig. Er zijn namelijk genoeg redenen om toch een testament op te maken. Denk hierbij aan het jonge stel dat voor hun minderjarige kinderen een voogd wenst te benoemen. Of de in het testament op te nemen regeling om te voorkomen dat kinderen bij echtscheiding het erfdeel met de ex-partner moeten verrekenen. Verder is het mogelijk in een testament de wettelijke regeling terzijde te schuiven dan wel op onderdelen aan te passen. Persoonlijke keuzes zijn hierbij doorslaggevend. In deze bijdrage sta ik stil bij een aantal mogelijke aanpassingen van de wettelijke regeling.

Uitbreiding opeisbaarheidsgronden De erfdelen van de kinderen zijn in twee gevallen opeisbaar, te weten bij overlijden of bij faillissement/schuldsanering van de langstlevende echtgenoot. In een testament kunnen deze opeisbaarheidsgronden worden uitgebreid. Een voorbeeld hiervan is het erfdeel opeisbaar maken indien de langstlevende hertrouwt tenzij er huwelijkse voorwaarden worden opgesteld.

Vergoeding vordering De wet schrijft voor dat het erfdeel (= geldvordering) van de kinderen wordt verhoogd met de wettelijke rente, voorzover deze hoger is dan 6%. Deze vordering en de rente worden bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot als schuld van de langstlevende aan de kinderen opgenomen in de ‘aangifte erfbelasting’. Dat heeft tot gevolg dat er geen (of minder) erfbelasting betaald moet worden. De rentevergoeding vormt daarmee een extra aftrekpost. Per 1 januari 2010 bedraagt de wettelijke rente 3%. Zonder aanpassing van deze rente in een testament wordt over de geldvordering geen rente vergoed en ontstaat dus ook geen extra aftrekpost.

Onterving/benoeming/wijziging De wettelijke verdeling vindt plaats indien de overledene ten minste een echtgenoot en één of meer kinderen achterlaat. Het is dus mogelijk om in een testament kinderen te onterven, mits er ten minste één kind als erfgenaam overblijft. Voorts kunnen stiefkinderen, mits testamentair vastgelegd, ‘meedoen’ in de wettelijke verdeling of erfdelen van de kinderen kunnen gewijzigd worden.

Aflossing vordering De langstlevende echtgenoot kan de geldvordering van de kinderen geheel of gedeeltelijk aflossen. In dat geval schrijft de wet voor dat de betaling eerst in mindering wordt gebracht op de vordering zelf en vervolgens op de rentevergoeding. In een testament kan een andere regeling worden opgenomen. Uit het voorgaande blijken genoeg redenen, welke de gang naar de notaris rechtvaardigen. In een gesprek kunnen allerlei persoonlijke wensen en voorkeuren aan de orde komen, met als doel een voor uw situatie passende voorziening in een testament. mr G. J. de Koning kandidaat-notaris bij Actus Notarissen N.V.

WWW.ACTUSNOTARISSEN.NL 11

|


vooraankondiging

DRS. T.R. TIMMERMAN

Mini workshop ‘natuurlijk leiderschap’ Op 8 april 2010 zal Ir. Hans Dalhuijsen over het thema ‘natuurlijk leiderschap’ een mini workshop houden, waarin verbanden zichtbaar worden gemaakt tussen natuurlijke groepsprocessen, groepsculturen en legitiem leiderschap. Wat is een groep

Programma

Mensen leven van nature in groepen, net als de meeste andere zoogdieren. Een ‘natuurlijke’ groep heeft een natuurlijke leider en streeft naar het bereiken van doelen, die door elk groepslid worden gedragen. De groepsleden volgen daarbij het gedrag van de leider, op weg naar het groepsdoel. Binnen de groep is elke individu daarbij zelf verantwoordelijk voor zichzelf. De identiteit van elk groepslid ligt in de bijdrage aan het groepsdoel, die hij/zij zelf ‘gemotiveerd’ wil leveren. Zo’n natuurlijke groep ontstaat door middel van een groepsdynamisch proces. Dit is een natuurlijk ontmoetingsritueel, dat altijd optreedt, zodra twee of meer mensen bij elkaar komen, met welk doel dan ook. Het kan onbekenden aaneen smeden tot een gemotiveerd team, maar als er niet mee wordt omgegaan kan het ook een team of organisatie uit elkaar laten vallen. Effectieve organisaties en missies ontstaan wanneer er wordt samengewerkt als in een natuurlijke groep.

In deze mini workshop kunt u kennismaken met het ISE persoonlijkheids- en culturenmodel, dat onder meer beschrijft hoe onze hersenen culturen maken en hoe wij dit uitdragen. Het model beschrijft groepsprocessen als leerprocessen op groepsniveau, die verlopen via de identieke hersenen van elk groepslid. Met kennis van dit model kunt u onder meer motivatie- en gedragspatronen uit alle culturen leren begrijpen. Ook leert het u de cultuur van mensen waarmee u te maken heeft, in deze personen zelf te herkennen, zodat hun gedrag voor u verklaarbaar en zelfs behoorlijk voorspelbaar wordt.

Wie is de leider Natuurlijke leiders ontlenen hun vanzelfsprekend aanvaarde gezag aan hun flexibel inspelen op het groepsproces door dit op de juiste momenten te stimuleren, te remmen, te bevestigen of te déblokkeren. Ze smeden de groep tot een eenheid waarvan de cultuur optimaal aansluit bij het gewenste doel (de missie) van de groep. Deze vaardigheden zijn altijd belangrijk wanneer twee of meer mensen elkaar ontmoeten om samen iets te bereiken, zowel in samenwerkingsrelaties en interculturele contacten, als bij besturen, leidinggeven en adviseren op elk niveau.

In deze mini workshop wordt onder meer aandacht besteden aan hoe onze hersenen zelf de betekenis bepalen van onze ervaringen, aan het natuurlijke verloop van groepsdynamische processen, kenmerken van natuurlijk leiderschap en aan de verbinding tussen groepscultuur, waarden en gedrag. De werkvorm sluit aan bij het groepsproces in de aanwezige groep en omvat informatie overdracht, oefeningen in patroonherkenning en verbinding met de eigen praktijksituatie van de deelnemers.

Begeleiding De workshop wordt gegeven door Ir. Hans Dalhuijsen. Na een ambtelijke loopbaan van 15 jaren vestigde hij zich als zelfstandige organisatie adviseur, trainer en coach. Zijn research naar ‘hoe mensen zichzelf motiveren’ leidde tot de ontwikkeling van onder meer het ISE persoonlijkheids- en culturenmodel.

Datum : 8 april 2010 Tenue : burger Tijden : ontvangst 17.00 uur, duur workshop van 17.30 – ca. 21.00 uur Locatie : kantoor FVNO|MHB, Wassenaarseweg 2, Den Haag Kosten : € 50,- p/p voor leden (inclusief cursusmateriaal, (avond)maaltijd bij aanvang workshop, koffie/verfrissingen) Niet-leden van de FVNO|MHB betalen een bijdrage van € 70,-

Deelnemen? Meldt u aan via [email protected]


|

12

medezeggenschap De volgende medezeggenschapsverkiezingen zijn gepland: Defensieonderdeel

Eenheid

Uiterste datum indienen kandidatenlijst

Kiesdatum

CDC

Staf CDC

20-01-2010

03-03-2010

CLSK

Vliegbasis Volkel

03-02-2010

17-03-2010

CDC

Centraal Militair Hospitaal

22-02-2010

13-04-2010

CLAS

11e Mortier Compagbie

03-03-2010

22-04-2010

Zijn er binnenkort bij uw eenheid MC-verkiezingen en heeft u belangstelling om zitting te nemen in een MC, meldt u zich dan ook aan bij Peter van Sprang, medewerker Medezeggenschap en ARBO van de FVNO|MHB: 070-3839504. U kunt ook contact opnemen met Piet Glas, aanspreekpunt FVNO|MHB bij het Marinebedrijf, 0223-651913.

juridische zaken

DOOR MR D. VAN ZOELEN

In het FVNO|MHB bulletin staat geregeld een column van een van de juridisch adviseurs van de FVNO|MHB. In deze column zijn de namen van de personen en van het organisatieonderdeel gefingeerd.

Schade aan particuliere eigendommen Iedereen die meevaart aan boord van Hr.Ms. schepen zal wel persoonlijke eigendommen meenemen en loopt daarbij dan het risico dat hij of zij bij de uitoefening van zijn of haar werkzaamheden schade oploopt aan die eigendommen. De vraag is dan of dergelijke schade in aanmerking komt voor vergoeding door Defensie als werkgever. Zo ook in het geval van Chris. Chris is militair en was gedetacheerd aan boord van Hr.Ms. Augurk, in het kader van zijn onderzoek. Voor dat onderzoek heeft hij van Defensie niet de beschikking gekregen over een laptop. Hij kon evenmin gebruik maken van verschillende dienstlaptops of pc’s van zijn eigen eenheid of van Hr.Ms. Augurk, zodat hij noodzakelijk zijn eigen laptop heeft meegenomen en gebruikt. Aan boord kreeg hij de beschikking over een matrozenverblijf, waar hij tijdens zijn werkzaamheden de laptop niet echt zeevast kon zetten. Wel was er een tafeltje, dat door Chris tijdens het gebruik van de laptop was voorzien van een antislipmat. Soms probeerde hij in de longroom te werken. Op [datum] werkte hij in dat verblijf aan zijn onderzoek. Hij kon op die datum niet terecht in de longroom. Hij kon zijn onderzoek ook niet uitstellen tot een latere datum. De laptop stond op de antislipmat op het tafeltje waaraan Chris zat te werken. Op enig moment kon hij niet voorkomen dat zijn laptop door de heftige zeegang toch kantelde en van het tafeltje is gevallen, waarbij de laptop schade opliep. Omdat reparatie niet economisch verantwoord was heeft hij een nieuwe laptop aangeschaft en verzocht de schade te vergoeden. De schade was niet gedekt door zijn verzekering. Zijn verzoek is afgewezen, waarna Chris bezwaar heeft aangetekend. Dat bezwaar is ongegrond verklaard. CZSK is namelijk van mening dat de werkgever voldoende aan zijn zorgplicht heeft voldaan door het ter beschikking stellen van scheepscomputers voor algemeen gebruik. Chris had capa-

citeit op die computers kunnen reserveren. Het was dus niet nodig geweest zijn eigen laptop mee te nemen en te gebruiken. Daarnaast was het aan Chris zelf te wijten dat de laptop is gevallen. Hij had zijn onderzoek kunnen uitstellen (het was niet zoveel werk) totdat het zware weer was bedaard en verder wist hij dat bij zwaar weer ‘alles wat los zit’ zeevast moet worden geborgd. Hij was er zelf verantwoordelijk voor dat hij dat niet (toereikend) heeft gedaan. Chris had ook een beroep gedaan op goed werkgeverschap. Maar dat argument werd door CZSK niet gedeeld omdat de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep leert dat Chris onder de omstandigheden niet in aanmerking komt voor toepassing van de betreffende bepaling in het AMAR. De zaak wordt nog vervolgd met een beroep. Zolang niet duidelijk is wat nu echt het recht op schadevergoeding is, lijkt het verstandig om voorzichtig te zijn met het meenemen en gebruiken van particuliere eigendommen aan boord van een varende eenheid. Natuurlijk zal het per (soort) artikel verschillend zijn wat de uitkomst zal zijn in geval van schade die is opgelopen in de uitoefening van de werkzaamheden, maar de militair kan er niet zonder meer van uitgaan dat hij de schade vergoed zal krijgen van zijn werkgever. Ook is het aan te bevelen nog eens goed naar de dekking van de eigen verzekering te kijken. Ook voor meevarende burgerambtenaren lijkt de uitleg van CZSK relevant.

13

|


www.ProDef.nl

DOOR: THIJS SPRANGERS

ProDef, het sociale netwerk van de FVNO|MHB Sinds oktober 2009 is ProDef, het sociaal netwerk van professionals bij Defensie, online. ProDef is het besloten online sociale netwerk van de Federatie van Nederlandse Officieren en Middelbaar en Hoger Burgerpersoneel bij Defensie (FVNO|MHB). Na enkele maanden proefdraaien, is het netwerk onlangs online gegaan. Wat is eigenlijk een (online) sociaal netwerk en waarom zijn die sociale media zo populair? Wat kun je er mee als (oud) officier? Vandaag gaan we op de eerste vraag in. In de volgende editie van het FVNO|MHB bulletin gaan we verder in op wat officieren met sociale media in het algemeen kunnen en met ProDef in het bijzonder.

nieken toegepast op een nieuw medium. Men noemde dit multimedia maar dat betekende voor Internet vooral eenwegscommunicatie van zender naar ontvanger, net als op radio, televisie en in de krant. De gehele internettende wereldbevolking heeft zich krachtig hier tegen gekeerd door massaal de sociale media te omarmen. Want in de sociale media draait het wel om mij. Mijn profiel, mijn vrienden, mijn voorkeuren. Ik kies en bepaal zelf wie ik in mijn netwerk laat, wat ik mijn profiel zet en waar ik reageer. Het individu heeft zijn centrale plaats op Internet succesvol terug geclaimd. Deelname aan bekende sociale netwerkplatforms in Nederland in 2009. • Facebook van 300.000 naar 1,5 mln gebruikers • Linkedin 1,5 mln leden • Aantal LinkedIn groepen van 2.500 naar 17.500 • Meer dan 1,2 mln gebruikers van Twitter

Wat betekent dit voor bedrijven en politieke organisaties?

Wat is ProDef? ProDef is een samentrekking van de termen ‘Professionals’ en ‘Defensie’ en verwijst naar de doelstellingen van de FVNO|MHB. ProDef is het internetplatform waar (aspirant)leden op de hoogte blijven van ontwikkelingen bij de FVNO|MHB. Zij kunnen op open wijze communiceren en kennis delen met andere professionals bij Defensie. ProDef brengt defensiecollega’s met elkaar in contact, op een vertrouwelijke manier. Het netwerk is namelijk alleen toegankelijk voor (aspirant)leden van de FVNO|MHB. ProDef bevat veel mogelijkheden tot interactie zoals discussiefora, blogs en groepen om te informeren en te discussiëren over (professionele) onderwerpen. Er is een pollfunctionaliteit, om razendsnel de mening van de leden over een actueel onderwerp te kunnen peilen. De FVNO|MHB ziet ProDef als een belangrijke aanvulling op de bestaande communicatiekanalen, waarmee zeker ook de jongere officieren en burgermedewerkers worden bereikt. Doelstellingen ProDef • Realiseren van groei van FVNO-MHB • Realiseren van meer publieke invloed • Bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling • Bijdragen aan beroepsontwikkeling

Waarom zijn sociale media zo populair? Social media markeren zijn de vermenselijking van het Internet. De eerste tien jaren van het Internet was Internet vooral een instrument voor boodschappen van bedrijven die via popups en banners over ons werden uitgestort. Bedrijven begrepen Internet niet in haar grootste kracht; een netwerk van mensen over de hele wereld. Daarom werden oude tech-


|

14

Wat betekent dit voor organisaties? In plaats van push-informatie eisen internet gebruikers nu betrokkenheid in ruil voor hun aandacht. Diverse bedrijven slagen er in om met betrokken klanten nieuwe producten te bedenken en gebruiken de sociale media als middel om de dialoog hierover te voeren, ideeen te verzamelen die door de massa gestemd worden en waarbij het meest succesvolle idee wordt uitgevoerd. Computer fabirkant Dell heeft met haar Ideastorm op die manier 4.000 innovaties in producten doorgevoerd. Tegen minimale kosten en met een hoge betrokkenheid van klanten. Dit fenomeen is bekend als crowdsourcing. In de politieke arena is het in de USA een vaststaand feit dat Barack Obama nooit president was geworden zonder sociale media. Voor- en tegenstanders van zijn regering zijn het hierover eens. Want met zijn platform ‘MyBarackObama.com’ gaf hij enkele miljoenen burgers de mogelijkheid om zelf campagne te voeren en geld in te zamelen. Zo heeft hij het record budget van 500 miljoen dollar verzameld waarmee hij het uiteindelijk op televisie – een traditioneel medium – gewonnen heeft. Nederlandse politici zijn vaak gefrustreerd over het gebrek aan ruimte dat ze in ‘de media’ krijgen. Nu hebben ze de kans om rechtstreeks duizenden kiezers te bereiken, maar pakken ze hem niet. De klacht is nog al eens dat sociale media te weinig bereik hebben, maar dat ligt vooral aan de politici zelf. Er zijn genoeg voorbeelden van influencers die de wereld bereiken vanuit hun studeerkamer door een groot netwerk, een sticky message en de juiste context. Neem het voorbeeld van pastoor Roderick Vonhoge alias Father Roderick die in zijn eentje dagelijks tienduizenden en soms honderdduizenden mensen bereikt met zijn weblog en zijn godcast.

column

DOOR TOM KOFMAN

Dit is mijn eerste column die slechts geschreven is vanuit het perspectief: het belang van de burger bij Defensie.

Het is inmiddels februari en op moment van schrijven van deze column weet ik nog niet zo zeker of Jan Peter c.s. het Kabinet door de uitwerking van de resultaten van het Irak-rapport van de commissie Davids hebben kunnen slepen. Het eerste debat over de reactie van Jan Peter is na een hoop commotie weer geluwd. Deze eerste lakmoesproef werd maar met moeite doorstaan. Het woordje ‘geweest’ redde het land vooralsnog van een kabinetscrisis. Het rapport van de commissie Davids zal leidend zijn voor de kabinetsreactie en ‘met de kennis van nu zou een adequater volkenrechtelijk mandaat nodig zijn geweest’. Klinkt als: ‘met de kennis van nu zou iedere burger bij Defensie al in 2003 lid moeten zijn geweest van de VMHB (= FVNO|MHB)’. Jammer dat de spanningen zo hoog moesten oplopen, het ware toch te wensen dat wij in deze tijden waar het woord krediet/economische crisis nog zeer actueel is er een kabinet staat dat voor haar taak berekend is en op weg naar een onzeker herstel de juiste maatregelen treft voor de toekomst.

Ambtelijke werkgroepen De 19 werkgroepen met de taak om € 35 miljard op jaarbasis te besparen mogen de komende maanden hun (zegenrijke?) arbeid afronden. Wel zo prettig als er dan een kabinet is dat de doorwrochte voorstellen naar het parlement kan sturen. Dan zijn wij gelijk waar ik wezen wil, t.w. het botte feit dat deze miljardenreductie beslist haar effecten zal hebben op het ambtenarenbestand. Defensie heeft nog een aantal ‘oude’ reductiedoelstellingen uit te voeren en een nieuwe personeelsreductie staat op korte termijn zonder enige twijfel voor de deur. Daarnaast voorzie ik eerder meer dan minder taken, hetgeen nog meer druk op onze overbelaste defensiesnelkookpan zet. Als dat maar goed gaat… Ik kan niet anders dan iedere burger vanaf schaal 7 dringend adviseren direct naar www.fvno.nl te gaan en zich aan te melden bij onze federatie. Voor het geld hoeft niemand het te laten. Op het contributiefront verslaat ons geen andere belangenorganisatie. Knoop het tussen uw oren: 1.000 burgerleden is een haalbaar aantal!

2010. In de werkgroep zitten leden van o.a. BZK, WWI, AZ en FIN , aan te vullen met leden in overleg met de voorzitter ICBR (Interdepartementale Commissie Bedrijfsvoering Rijk/DGOBR). Wat mij bevreemdt is dat ik hier geen vertegenwoordiger zie van Defensie. Er wordt over, maar niet door Defensie gepraat. Als er één ministerie is binnen het Rijk waar alle functies die de maatschappij kent zijn gebundeld, dan is dit toch wel ons eigen ministerie. Noem mij een expertise die wij niet in huis hebben….! Als er samengewerkt dient te worden dan ben je naar mijn bescheiden mening bij ons aan het goede adres. Een gemiste kans? De eerste helft van dit jaar zal het leren.

Re-deployment Afghanistan is in alle opzichten een stevig blok aan het been voor onze organisatie in het ‘piekjaar’ 2010. Op1 augustus a.s. starten we met de terugtrekking en voor Kerst 2010 moet de operatie voltooid zijn, als de plannen niet gewijzigd worden. Ga er maar aanstaan met een uitgeklede begroting, een aanvullende korting van € Mio 65 in 2010 en (te) weinig personeel. En…, weerstaan wij de druk van de U.S.A. om langer te blijven?

Dagcomponent Begin januari kwam de mededeling dat de standaard dagcomponent voor dienstreizen naar een niet-defensie locatie niet meer automatisch zou worden toegekend (maatregel afgekondigd zonder overleg met de belangenbehartigers), zie ook elders in dit bulletin. Om nog in aanmerking te komen voor deze component (€ 4,50) dien je nu aan te geven waarom je deze vergoeding uitgekeerd wenst te krijgen. Dit draagt beslist niet bij aan het ontbureaucratiseren. Er dient nu beleid te worden gemaakt om te bepalen wanneer je wel en wanneer je niet in aanmerking komt voor deze kleine maar fijne tegemoetkoming…. Hier ligt waarschijnlijk werk voor onze juristen.

Integratieproces De integratie van de VMHB in de FVNO|MHB is voltooid. De (leden)administratie is overgedragen, de financiën zijn overgegaan naar de penningmeester van de FVNO|MHB en de statuten plus huishoudelijk reglement zullen tijdens de ALV worden behandeld. Als deze stap is genomen komen wij toe aan het vullen van de ledenraad met gekwalificeerde bestuurders. In de Ledenraad is plaats voor twee burgervertegenwoordigers (actief) en één postactieve burger. Verkiezing zal plaatsvinden door middel van een stemprocedure via de website van de FVNO|MHB.

Inzetbrief SCO Samenstelling Werkgroep 19 Opvallend vind ik de samenstelling van werkgroep 19. Deze groep mag zich bezighouden met de bedrijfsvoering van het Rijk en is in het bijzonder belast met de versterking van de interdepartementale samenwerking. Het werkterrein omvat communicatie, defensieterreinen en vastgoed van de overheid (heroverweging kosten ondersteunend apparaat Rijk, incl. Defensie en ZBO’s). Onder voorzitterschap van drs. M.J. van Rijn (PGGM) wordt de opdracht uitgevoerd om te zoeken naar een structurele besparing van 20% van de netto uitgaven in

Of wij van de inhoud van deze brief (zie elders in dit bulletin) vrolijk moeten worden is voor mij maar de vraag. Wat ik wel weet is dat er afspraken zijn gemaakt om met elkaar in gesprek te gaan. Dat is tenminste een eerste stap op weg naar een nieuwe CAO. Het zal me een roerig jaartje worden…! Tom Kofman Lid bestuur FVNO|MHB

15

|


recensie

DOOR H.J. BOSCH BC

Film recensie AVATAR Een film van regisseur James Cameron (Aliens, Terminator 1 en 2, Titanic) Gezien in de eerste week van 2010 in de 3-D versie. James Cameron wilde deze film al jaren geleden maken, maar eerst na het zien van Lord of the Rings, waarin het schepsel Gollum een bijzondere rol vervulde, wist hij dat hij zijn idee kon verwezenlijken. Op de planeet Pandora leeft een blauw volk (de Na’vi) op een geweldig mineraal, zonder dat ze het zelf weten. Er is daarnaast een groep mensen die dat waardevolle mineraal wil verkrijgen. Om op de planeet te komen moet men via een moeilijk procedé (in een kunstmatig lichaam worden geïmplementeerd) en dezelfde gedaante aannemen. De oud marinier Jake Sully is de geschikte man om het hachelijke avontuur aan te gaan en mag in een dergelijk lichaam kruipen. Niet alleen omdat hij oud marinier is, meer omdat zijn tweelingbroer eerder werkte aan het project.

Thema Natuurlijk heeft de film een boodschap. Er is de strijd tussen de Na’vi’s en de mensen die op zoek zijn naar het waardevolle mineraal. Het blauwe volk leeft in directe harmonie met de natuur en zij hebben spirituele bindingen met alles wat er ongeveer zoal leeft op Pandora. De eigen cultuur draagt zorg voor een harmonieuze samenleving die nu wreed verstoord wordt. De oud marinier wordt verliefd op een van de Na’vi’s.

dienstenpakket

Het gaat om het kwade dat het goede wil overheersen, alleen om het eigen belang en tegen elke prijs. Empathie kent men niet, sterker nog, de mens wil niets begrijpen van de blauwe cultuur. De eigen etnocentrische houding prevaleert. Er wordt beweerd dat James Cameron de eigen Amerikaanse cultuur een spiegel wil voorhouden. In Amerika wordt er vanuit antropologische zijde kritisch gekeken naar deze vergelijking. Worden antropologen, dan wel wetenschappers voor het militaire karretje gespannen om uiteindelijk de overwinning te behalen ten koste van een ander volk? Sociale wetenschappers in dienst van het militaire machtsblok. Gaat de politiek naar gebieden waar iets te halen valt?, Worden wetenschappers omarmd om successen te behalen, of is er toch een ander mechanisme? Het is een ultieme ‘mariniers’ film, maar dat vind ik. Zelf kijken en beslissen zou ik willen zeggen. Deze bijzondere film, is voor mij wel een mijlpaal in de filmgeschiedenis.

De techniek De film Avatar is een spectaculaire film omdat deze ook te zien is in 3-D en de verschillende fantastische vreemde wezens die rijkelijk aanwezig zijn. De werkelijk geweldige kleuren van de planten en fantastische bloemen zijn adembenemend en van een nieuwe tijd. De omgeving is in detail prachtig, de actiescènes mooier dan computerspellen. De 3-D tijd is aangebroken. Cameron heeft een historische film gemaakt, de eerste uit een nieuwe serie. De zogenaamde motion capture techniek levert unieke beelden op. Gecombineerd met de 3-D is het een belevenis om de film te bekijken, en ‘een defensiemedewerker gelooft natuurlijk ook in 3-D’.

DOOR DRS. T.R. TIMMERMAN

Overig workshopaanbod Workshop Netwerken In deze workshop maakt u kennis met het fenomeen ‘Netwerken’: Hoe kunt u uw werk vergemakkelijken, door een brug te bouwen van persoon naar persoon en zo een netwerk op te bouwen. Onderwerpen die tijdens deze workshop aan de orde komen zijn: ‘wat draagt bruggen bouwen c.q. netwerken bij aan persoonlijke ontwikkeling?’, ‘niet alleen maar halen, maar vooral ook brengen’ en ‘hoe ga je te werk?’ Het doel van deze workshop is te laten zien hoe leuk netwerken is en hoe vaak men, zonder het soms te weten, al aan het netwerken is.

‘Workshop NeuroLeadership: Laat je zien wat je wilt? Wat vormt de basis voor je (deels onbewuste) gedragskeuzes? Hoe is dat voor je medewerkers? Voor je collega’s? Je eigen leidinggevenden? Wat is daarbij dan het verschil dat het verschil maakt? NeuroLeadership is een nieuw studieveld met vier specifieke interessegebieden: • het nemen van beslissingen en probleemoplossing; • emotionele regulatie onder uitdagende omstandigheden; • samenwerken met en het beïnvloeden van anderen; • faciliteren van verandering. Na afloop van deze workshop weet je verschillende manieren om als leidinggevende praktisch te profiteren van enkele zeer recente inzichten uit de sociale neurowetenschappen.

Interesse in deze workshops? Mail naar [email protected] of bel naar 070-3839504. Bij voldoende interesse zullen deze workshops het voorjaar van 2010 plaatsvinden.


|

16

CompuTips

DOOR L. VAN DER BIESSEN

In deze rubriek vindt u Tips en Trucs, die waardevol kunnen zijn bij het dagelijkse gebruik van uw (Personal) Computer. Deze keer iets afwijkend want er wordt aandacht besteedt aan muziekbestanden.

Let’s Face the Music

Bewerken

Wat is muziek, voor de één pure emotie, voor de ander vervelend geluid. Muziek is de taal van het hart. In het algemeen roert muziek ons meer dan andere kunsten….. Muziek is de beschrijving van de oneindigheid. En zo kunnen we nog wel een paar bladzijden vullen over de filosofische benadering van de muziek, maar dit is een computerrubriek.

Voor het simpel bewerken en bijvoorbeeld stukjes uitknippen van muziek is het open source programma Audactity de aangewezen tool. Dit is te downloaden via http://audacity.sourceforge.net/download/?lang=nl. Hierbij geldt dat enige gewenning bij gebruik wel nodig is.

Afspelen De meeste mensen kunnen een of andere soort muziek wel appreciëren en de computer en internet zijn hierbij tegenwoordig een onmisbare bron van informatie en technisch vernuft, die ons helpen bij het verkrijgen van informatie, luisteren, opslaan en bewerken van muziek. De I-pod of willekeurig ander MP3 speler is natuurlijk niet meer uit het leven weg te slaan.

Om muziek (en ook video) op de computer af te spelen is de VLC player het beste geschikt (http://www.videolan.org/). Deze speler ondersteunt vrijwel alle denkbare formats ook bijvoorbeeld *.ogg *.atrac *.ape formats en vele anderen, die bijvoorbeeld de Windows media player niet wil afspelen. Op de website is een tabel te vinden met alle formats die worden ondersteund. Ook voor video is dit een zeer geschikte speler; zonder extra codecs te

Audio File Formats

laden worden vrijwel alle videoformats afgespeeld. Het enige nadeel is dat het uiterlijk wat Spartaans overkomt. Een andere populaire speler is Winamp: http://nl.winamp.com/ ook deze speelt vrijwel alle formats en heeft veel mogelijkheden tot plug-ins.

In de alledaagse praktijk hebben we te maken met twee formats en dat zijn mp3 en flac. mp3 is een lossy format en flac (free lossles audio codec) een lossles format. Daarnaast zijn er in de loop van de tijd veel andere formats in gebruik geweest en nog in gebruik. Zie voor een overzicht bijvoorbeeld http://www.nch.com.au/acm/formats.html

Maken Om .mp3-files te maken van je eigen CD’s heb je een zogenaamde CD-ripper nodig. Het beste programma hiervoor is CDEX versie 1.51 (op vele plekken te downloaden). Deze ripper is zeer snel en de interface is gemakkelijk te begrijpen.

Informatie Popmuziek Op het web is natuurlijk een oneindige hoeveelheid informatie te vinden over muziek waar we dikwijls door de bomen het bos niet meer zien. Er zijn echter een aantal sites. die ons de weg wijzen. Voor popmuziek is de ultieme referentie www.allmusic.com. Voor elke denkbare band is hier een bespreking te vinden inclusief biografie, discografie met sterren beoordeling album en track picks, referentie naar andere bands en nog veel meer. Een ander leuke site is http://www.music-map.com/. Hier krijg je bij het invoeren van de naam van een band een soort van wolk van bands die gerelateerd is aan de ingevoerde naam.

Klassieke muziek

Een ander programma is EAC (Exact Audio Copy) te downloaden via http://www.exactaudiocopy.de. Dit programma is wat beter dan Cdex maar ook trager en moeilijker te begrijpen. Met EAC kunnen ook *.flac files worden gemaakt waarbij in tegenstelling tot *.mp3 geen informatie verloren gaat, maar dat levert wel grotere files op. Beide programma’s kunnen verbinding leggen met de CDDB (Compact Disc Database) zodat je gelijk ook alle track informatie krijgt gepresenteerd.

Een mooie Nederlandse site is www.componisten.net maar deze gaat alleen over de biografieën van componisten. Om te weten welke werken je moet beluisteren is http://www.classical.net/ een prima referentie. Per tijdsperiode van de klassieke muziek (middeleeuws, renaissance, barok, klassiek, romantiek, 20e eeuw) wordt een basic repertoire lijst gegeven waarbij de aanbevolen werken met een ster zijn aangegeven. Op de site http://www.dutchdivas.net/ Richard Wagner

17

|


krijgt een lijst met de belangrijkste songs van de groep. Bij www.last.fm kan je je eigen radiostation definiëren, je typt de naam van een groep of componist in en dan wordt van die componist of groep alles afgespeeld en daaraan gerelateerde muziek. Deze dienst heeft een probeerperiode en daarna kost het €3,00 per maand.

Gustav Mahler zijn meer dan 200 biografieën met foto's van Nederlandse opera en concert zangers en zangeressen te vinden.

tegenwoordig zendt elk zichzelf respecterend radio station zijn stream uit over het internet Webradio Tegenwoordig zendt elk zichzelf respecterend radio station zijn stream uit over het internet. Een bijzonder handige site om veel radiostations uit binnen- en buitenland te vinden, is www.nederland.fm. Allen maar op een blokje klikken en je krijgt het radiostation. Bij Firefox moet de plugin Windows media Player 11 worden geïnstalleerd maar dat wordt vanzelf aangegeven. Een site waar je veel direct afspeelbare songs van groepen kan vinden is www.songza.com. Je tikt de naam van een groep in en

Voor klassiek muziek is bijvoorbeeld het klassiek portaal van de Avro een mooi uitgangspunt http://cultuurgids.avro.nl/front/archiefklassiek.html?categorie=Webradio. Deze links leiden tot een *.pls file die ook met de VLC player geopend kunnen worden. Als je het bestandje opslaat en later weer aanklikt krijg je direct de stream weer te horen.

Webradio players Om van internet radio te genieten is het tegenwoordig niet meer nodig om de computer aan te zetten. Er zijn verschillende apparaten te koop die rechtstreks via de draadloze Wi-fi verbinding thuis, muziek van het internet kunnen spelen. De Squeezebox Radio of Squeezebox Touch bijvoorbeeld zijn geweldige apparaten voor dit doel. Ze spelen ook muziek af van interne PC’s of server. De ultieme oplossing als je veel digitale muziek hebt is om hiervoor een aparte muziek server aan te schaffen en deze via de Squeezebox af te spelen. Een van de betere zaken hiervoor is http://www.wifimedia.eu/.

ProDef Dit artikel is ook op www.ProDef.nl te vinden waar ook een Symbaloo desktop wordt gepubliceerd waarin alle hier genoemde links staan en meer. Als u nog geen account hebt op ProDef maak er dan een aan op www.ProDef.nl. Dit is vrij voor alle FVNO leden.

oproep

Algemene Ledenvergadering FVNO|MHB op vrijdag 19 februari 2010 Het bestuur van de FVNO|MHB nodigt haar leden uit voor het besloten gedeelte van de 6e Algemene Ledenvergadering op vrijdag 19 februari 2009 in Den Haag (Wassenaarseweg 2, 2596 CH Den Haag). Tijdens deze vergadering zullen de nieuwe statuten en het huishoudelijk reglement van de FVNO|MHB worden vastgesteld. De nieuwe statuten zijn noodzakelijk in verband met de integratie van de VMHB in de FVNO|MHB.

Programma 13.45 uur : 14.00 uur: 14.05 uur: 15.00 uur: Locatie:

Ontvangst Opening voorzitter FVNO|MHB Bespreking en vaststelling statuten en huishoudelijk reglement Sluiting Wassenaarseweg 2 / 2596 CH Den Haag (kantoor FVNO|MHB)

De belangrijkste wijziging is de vorming van een Algemene Ledenraad ter vervanging van de Algemene Ledenvergadering. Deze Algemene Ledenraad zal worden gekozen door de leden van de FVNO|MHB. Geïnteresseerden voor de Algemene Ledenraad kunnen zich aanmelden via [email protected] De integrale tekst van de nieuwe statuten en het huishoudelijk reglement van de FVNO|MHB kunt u terugvinden op www.fvno.nl. Eventuele opmerkingen kunt u tot 12 februari a.s. 12.00 uur toesturen naar [email protected]


|

18

A D V E R T E N T I E

Starterslening of koopsubsidie? Als starter op de woningmarkt kunt u gebruik maken van de starterslening of van koopsubsidie. Wat is het verschil en hoe komt u ervoor in aanmerking?

Koopsubsidie Enkele kenmerken en spelregels • Bijdrage in de maandlasten • Naarmate u minder verdient wordt de bijdrage groter • Koopprijs inclusief kosten koper is maximaal ? 180.684,• Minimale rentevaste periode 10 jaar • Verplicht te sluiten met Nationale Hypotheek Garantie (NHG)

Starterslening

Wat betekent Prinsenland Adviseurs voor u? De spelregels voor koopsubsidie en de starterslening zijn complex. Het is daarom zaak goed na te laten rekenen welke regeling voor van toepassing is. Uw type aanstelling/arbeidscontract speelt hierbij een belangrijke rol. Prinsenland Adviseurs is gespecialiseerd in het geven van hypotheekadvies aan defensiepersoneel. Laat daarom door één van onze adviseurs uitzoeken of u in aanmerking komt voor deze regelingen.

www.prinsenland-adviseurs.nl

Enkele kenmerken en spelregels • Eerste 3 jaar betaalt u geen rente en aflossing over de starterslening • Hertoetsing starterslening na 3 jaar • (Spelregels) Afhankelijk van de gemeente waar u een woning aankoopt • Maximale koopprijs inclusief kosten koper is o.m. gemeenteafhankelijk • Verplicht te sluiten met Nationale Hypotheek Garantie (NHG)

I: www.prinsenland-adviseurs.nl E: [email protected] T: 010-4552500 | F: 010-2204969

Doorgeven wijzigingen persoonsgegevens Gelieve wijzigingen in uw persoonsgegevens, rang en e-mailadres te melden aan het secretariaat van de FVNO|MHB via telefoonnummer 070-3839504 of e-mail: [email protected]

colofon Het FVNO bulletin is een uitgave van de Federatie van Nederlandse Officieren en middelbaar en hoger burgerpersoneel bij Defensie (FVNO|MHB). Het verschijnt 8 keer per jaar.

Adres secretariaat FVNO|MHB en redactie FVNO bulletin Adres Tel Fax Website E-mail

Wassenaarseweg 2, 2596 CH Den Haag 070-3839504 070-3835911 www.fvno.nl • secretariaat [email protected] • redactie [email protected]

Kopij Kopij voor nummer 2 2010 van het FVNO bulletin dient uiterlijk op 28 februari 2010 per e-mail of op CD-ROM bij de redactie te zijn.

Redactie H.A. Couzy, R.C. Hunnego, T. Kofman, drs. T.R. Timmerman, R.E.W. Pieters, mr O.W. Borgeld, W. van der Kooij, drs. M.A.M. Weusthuis, P.J.G. van Sprang, K.G. Spaans, mw. drs. M.L.G. Lijmbach (eindredactie) en H. Boomstra (illustraties) Voor arbeidsgerelateerde vragen en/of conflicten beschikt de FVNO|MHB over twee juridische adviseurs. De procedure loopt in aanvang via de coördinator R.C. Hunnego (vice-voorzitter FVNO|MHB) tel. 070-3839504, e-mail: [email protected]. In spoedeisende gevallen kan onder goedkeuring achteraf rechtstreeks contact worden opgenomen met één van de juridische adviseurs: mr D. van Zoelen, Tel.: 0182-617446, Faxmail: 084 2138245 E-mail: [email protected] mr O.W. Borgeld, Tel.: 023-5241524, Faxmail: 084 7412185 E-mail: [email protected]

19

|


ledenvoordeel De FVNO|MHB heeft met diverse bedrijven collectieve voorzieningen afgesloten, die u extra voordeel kunnen opleveren! Voor meer informatie over de bedrijven, de kortingen en de voorwaarden: zie www.fvno.nl . Bellen kan ook: 070-3839504.

• De FVNO|MHB coach biedt onafhankelijke en discrete begeleiding bij uw persoonlijke ontwikkeling en zoekt samen met u naar oplossingsmogelijkheden voor uw specifieke probleem • De Open Universiteit Nederland biedt korting op begeleide Masteropleidingen

• De kortingen bij FBTO kunnen voor FVNO|MHB-leden oplopen tot 5% (op de autoverzekering)! • InterPolis geeft onder meer 10% korting op haar schade verzekeringen • Als lid kunt u de Mastercard creditkaart tegen een bijzonder tarief verkrijgen

• Bij OHRA ontvangt u onder meer 20% korting op de autoverzekering • FVNO|MHB-leden kunnen gebruik maken van verschillende voordelen bij Actus Notarissen • De korting van American Express hangt af van de soort kaart • FVNO|MHB-leden krijgen 12% korting op de standaard webtarieven autohuur van Avis binnen- en buitenland.

• Speciaal voor leden heeft Prinsenland Adviseurs een pakket aan benefits op het gebied van hypotheken en verzekeringen • Als lid profiteert u bij de Rabobank van de gunstige hypotheekvoorwaarden • Aantrekkelijke korting met de Esso Card Nederland.

• Speciaal voor leden die naar de West worden uitgezonden heeft de FVNO|MHB een contract afgesloten bij Inter Assure

C O A C H

Federatie van Nederlandse officieren en middelbaar en hoger burgerpersoneel bij Defensie

Ja ik word lid! Het lidmaatschap van de FVNO|MHB staat open voor: Ł (postactieve) officieren van de Nederlandse krijgsmacht Ł (postactief) middelbaar en hoger burgerpersoneel bij Defensie Ł militairen in opleiding tot officier Meld u aan op www.fvno.nl

MHB)

Recommend Documents