Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A

Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 10: Rechten en plichten van burgers Praktijkkern c: Omgaan met regels en wetten Thema Praktijkkern

10. Rechten en plichten van burgers

Overkoepelend doel Soort les

De leerling leert over mensenrechten en kinderrechten en over de bescherming daarvan in een rechtsstaat Lesdoel Bron Lessuggesties Voor de leerling Voor de leraar De leerling benoemt VSO Kerndoelen Tekst, poster of filmpjes met voorbeelden van Mind-map 'rechten van mensen/ LGO:1 'rechten' (ook vanuit schoolregels uit leerjaar 2): Toelichting of instructie - vrije meningsuiting, meepraten (op school) burgers' vanuit voorkennis, Activeren van voorkennis of - intuïtie. - godsdienstvrijheid eigen ervaringen en/of - dat niemand je mag slaan, pijn doen of pesten intuïties. Vat samen: - dat ze van je spullen afblijven a. Kinderrechten zijn rechten voor mensen die nog geen 18 jaar zijn. b. De kinderen mensenrechten gaan over drie essentiele zaken (in jongerentaal: zie les 2) - vrijheid - veiligheid - bestaanszekerheid.

Les 1. Introductieles

Les 2 Info- les

c. Omgaan met regels en wetten

De leerling kent en benoemt enkele (soorten) kinderrechten en de bron van mensenrechten en kinderrechten.

VSO Kerndoelen M&M: 6 Ned. taal 1, 2, 3 Lgo: 3

Teksten en info via www.kinderrechten.nl Bijvoorbeeld download brochure: Yeah right! - Ik-heb-een-mening- rechten (vrijheid) - blijf-van-me-af rechten (veiligheid) - zorg-voor-me- rechten (bestaanszekerheid) - ik-heb-extra-zorg-nodig-rechten Algemene info: zie www.mensenrechten.org

VOx is ontwikkeld in opdracht van OCW door KPC Groep, SLO en CED-Groep

1

Doceerles; instructie en discussie: Wat zijn mensenrechten en waar vinden we deze? In verdragen over mensenrechten en kinderrechten, waar landen zich aan moeten houden (UVRM, EVRM, Kinderrechtenverdrag). - waarom kinderrechten? - wat houden ze in? (zie hiernaast) - waarom belangrijk? voor wie?

Thema Praktijkkern



De leerling leert over mensenrechten en kinderrechten en over de bescherming daarvan in een rechtsstaat Lesdoel Bron Lessuggesties Voor de leerling Voor de leraar www.jvmr.nl - waarom opgesteld, door wie en www.kinderrechten.nl wanneer ?

Les 3 en 4 Doe-lessen

De leerling past kennis over kinderrechten toe in discussies over fictieve casussen of eigen ervaringen.


VSO Kerndoelen M&M: 6 Ned. taal: 2 LGO: 8, 9 VOX leerlijn Nederlands 1.1

Geef meerdere casussen waarin een bepaald kinderrecht is geschonden. Baseer de casussen op de 'soorten' kinderrechten' :

Kies samen met de leerlingen telkens een casus uit of laat leerlingen met een eigen 'casus' komen.

- vrijheidsrechten (eigen geloof hebben, eigen vrienden kiezen, eigen mening mogen hebben)

Leid de discussie over de gekozen casus, volgens de geleerde regels voor (groeps-)discussies. Bespreek na. (2 of 3 casussen, één per les?)

- veiligheid (niet gedwongen tot werken, niet mishandeld worden, niet gedwongen tot sex, niet slachtoffer van geweld) - bestaanszekerheid (recht op voeding, gezondheidzorg, recht om te spelen, recht om naar school te gaan) - extra zorg voor kinderen met een handicap, kinderen die geen ouders hebben, kinderen die gevlucht zijn, kinderen in problemen met de politie.

Stellingen erbij. Laat leerlingen zoeken naar 'oplossingen' voor deze schending.


2

Thema Praktijkkern



De leerling leert over mensenrechten en kinderrechten en over de bescherming daarvan in een rechtsstaat Lesdoel Bron Lessuggesties Voor de leerling Voor de leraar De leerling herkent en VSO Kerndoelen Infotekst over basisprincipes van een Lezen / bekijken en verwerken van benoemt basisprincipes van M&M: 6 rechtsstaat, met voorbeelden uit de actualiteit: informatie. de rechtsstaat. Ned taal. 3 - bescherming van mensenrechten (en Zoek extra voorbeelden uit de directe Lgo: 3 kinderrechten) actualiteit (krant, TV, internet) en betrek - gelijkwaardigheid van álle burgers deze bij de verwerking van de (gelijkheidsbeginsel) aangeboden tekst. - bescherming van minderheden - ieder burger recht op een eerlijk proces

Les 5 Infoles

Optioneel


idem

VSO Kerndoelen M&M: 6

Les 5a Verdieping van les 5

Les 6 Info les

De leerling benoemt de rol van burgers bij de bescherming van de rechtsstaat

VSO Kerndoelen M&M 6 Ned. taal: 2, 3


optionele les: Geef dilemmas bij naleven van basisprincipes rechtsstaat, zoals: - gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen vs. recht op eigen geloof (naleven van wetten 'van een hogere macht' dan de staat) Tekst met denkvragen over het thema: "bescherming van de rechtsstaat door burgers". - respect voor álle mensen - respect voor wetten en regels - respect voor handhavers van de wetten (politie, justitie; op school: docenten, directie) - respect voor de Rechter (scheidsrechter bij conflicten). Zorg voor goede voorbeelden bij ieder punt.

3

Discussie over dilemma's bij het naleven van de basisprincipes van de rechtsstaat.

Grijp terug op het opstellen van het 'wetboek van de klas' . De klas heeft regels opgesteld en afspraken over handhaving. De klas heeft de 'beginselen van een rechtsstaat'. Discussie: Wat zijn daar de voor- en nadelen van? Wat zou er gebeuren als niemand respect had voor de regels? Conclusie: Zoals in de klas is het ook in de grotemensen-wereld. Burgers beschermen de rechtsstaat

Thema Praktijkkern



De leerling leert over mensenrechten en kinderrechten en over de bescherming daarvan in een rechtsstaat Lesdoel Bron Lessuggesties Voor de leerling Voor de leraar door - zich aan de wetten en regels te houden; - respect te hebben voor (de rechten van) álle mensen.


Bespreek nu de tekst en de vragen erbij. Les 7 Info les

De leerling benoemt mogelijkheden van burgers om recht 'te krijgen' in Nederland.

VSO Kerndoelen M&M: 6

Infotekst over wetten en regels in Nederland. Als burgers of organisaties denken dat hun rechten (door de staat) niet worden nageleefd, dan kan men naar de rechter stappen. De rechter oordeelt dan op basis van wetten.

Instructie en discussie: Nederland heeft het verdrag voor de rechten van het kind ondertekent. Dat betekent: Nederland zal deze rechten beschermen. Burgers kunnen de Nederlandse Staat daarop aanspreken. Als het moet, via de rechter.

Zie ook les 5, 6 Les 8 woordenschatles Kan ook ná les 12 gegeven worden, als schriftelijke verwerkingsles.

De leerling gebruikt passief en actief de woorden rondom de genoemde onderwerpen

VSO Kerndoelen Nederlands kd 7 VOX leerlijn Nederlands 4.3


Mensenrechten Kinderrechten Vrijheid Veiligheid Gelijkwaardigheid Wet Recht, rechter, rechtspraak Uitspraak van de rechter (oordeel) Politie Openbaar Ministerie (OM) Schuld De verdachte, Het slachtoffer Strafrecht

4

Geef woordenschat oefeningen vgls. de bekende methodiek

Thema Praktijkkern



De leerling leert over mensenrechten en kinderrechten en over de bescherming daarvan in een rechtsstaat Lesdoel Bron Lessuggesties Voor de leerling Voor de leraar Strafbaar feit Straf, straffen, gestraft De vrijspraak Het conflicht (ruzie) tussen burgers De schikking

Les 9 en 10

De leerling herkent voorbeeld(en) van de werking van het strafrecht in Nederland.

Les 11 en 12


De leerling herkent voorbeeld(en) van de werking van het civielrecht in Nederland.

VSO Kerndoelen M&M 6 Ned taal: 3 VOx leerlijn Nederlands 2.1 VSO Kerndoelen M&M 6 Ned. taal: 2 Lgo: 4

Info en cases via de jongerensite van het OM www.vetverkeerd.nl

Instructie: Rollen van OM, Politie, en de onafhankelijke rechter. Discussie: Waarom is onafhankelijkheid van de rechter belangrijk? (Casus laten naspelen.)

Algemene info via www.rechtspraak.nl Casussen en voorbeelden: bijvoorbeeld TVprogramma "De rijdende rechter" of eigen ervaringen.

Instructie: civielrecht gaat over geschillen (ruzies) tussen burgers en/of bedrijven onderling. Bijvoorbeeld: je hebt een duur apparaat gekocht en dat werkt niet. De winkel wil het apparaat niet terugnemen. Zoek en bespreek een goede casus. Laat de casus naspelen 'voor de rechter' Voor voorbeelden zie "De rijdende rechter"; meer info via www.rechtspraak.nl

Casus beschrijven.

Nabespreking. Discussie: waarom is het vertrouwen in de rechter belangrijk? Wat zou er gebeuren als mensen zich niet (willen) neerleggen bij een rechterlijke uitspraak?


5

Thema Praktijkkern



De leerling leert over mensenrechten en kinderrechten en over de bescherming daarvan in een rechtsstaat Lesdoel Bron Lessuggesties Voor de leerling Voor de leraar De leerling toont inzicht in VSO Kerndoelen Duidelijke casus, in relatie met kinderrechten; Geef instructie m.b.t. de casus en de de beginselen van de M&M 6 bijv: geweld thuis. Info, voorbereiding en rollen. Verdeel de rollen. rechtsstaat door het Ned. taal: 2 voorbeelden zie www.vetverkeerd.nl 2 leerlingen in rol verdachte(n) Geef aan waarop de 'jury' moet letten. naspelen van een proces. Lgo: 4 2 leerlingen in rol advocaat verdachte (Ieder lid van de jury kan een rol hebben 2 leerlingen in rol Officier van Justiite bij het beoordelen van de 'rol-spelers' en 2 leerlingen in rol van Rechter. bij het invullen van zijn/haar Andere leerlingen: 'Jury" bewijzenblad.) Begeleid de voorbereiding, het rollenspel en de beoordeling door juryleden.

Les 13 en 14


Bespreek het verloop en de uitkomst na. "speel" zonodig een tweede ronde, zodat alle leerlingen min. 1 x aan bod zijn geweest bij 'het proces'.

Les 15 Assessment

Assessment: kennistoets + casussen

Alle voorafgaande bronnen.

Kennistoets met 10 vragen over kinderrechten en basisprincipes rechtsstaat (geen voorbeeld beschikbaar) + bewijs bij les 13/14


6

Discussiepunt: wat is de rol van het slachtoffer? Die is er namelijk niet of nauwelijks in een strafproces. Waarom is dat zo? Bewijzenblad 1 voor de kennistoets Bewijzenblad 2 voor de casussen

Leerjaar 3: Bewijzenblad 1 voor leerroute A Thema 10: Rechten en plichten van burgers Praktijkkern c: Omgaan met regels en wetten De prestatie:

Ik heb geleerd over kinderrechten en mensenrechten. Ik heb de toets gemaakt.

Naam leerling: Klas/groep: Datum beoordeling: Beoordeeld door:

Uitslag kennistoets 'kinderrechten en mensenrechten" Vraag nummer Te behalen punten 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 TOTAAL PUNTEN: 10 = max. score


Mijn score:

7

6 - 8 punten: voldoende 9-10 punten: goed

Totaal beoordeling: (plaats X in juiste vak) G(oed) 4 ++

V(oldoende) 3 +

M(atig) 2 -

Opmerking leerling

O(nvoldoende) Opmerking leraar 1 --


8

Leerjaar 3: Bewijzenblad 2 voor leerroute A Thema 10: Rechten en plichten van burgers Praktijkkern c: Omgaan met regels en wetten De prestatie:

Ik heb meegedaan aan rollenspel over een strafproces. Mijn rol was:....

Naam leerling: Klas/groep: Datum beoordeling: Beoordeeld door: Totaal beoordeling: (plaats X in juiste vak) G(oed) 4 ++

V(oldoende) 3 +

M(atig) 2 -

Opmerking leerling

O(nvoldoende) Opmerking leraar 1 --


9

Opdracht 1 De leraar maakt hier een passende opdracht waarin de leerling aan de hand van beoordelingspunten kan laten zien welke vaardigheden hij beheerst.

Opdracht 2 Bewijzenblad invullen Kijk naar de beoordelingspunten die de leraar voor je heeft uitgekozen. Hoe heb je het gedaan? Wat vind je er zelf van? Kruis aan. Je kan kiezen tussen: g = goed v = voldoende m = matig o = onvoldoende


10

Leerling Weten (=Kennis) Ik kan vertellen wat de rol van Officier van Justitie / OM is een strafzaak. Ik kan vertellen wat de rol van de advocaat is in een strafzaak. Ik kan vertellen wat de rol van de verdachte is in een strafzaak. Ik kan vertellen wat de rol van de rechter is in een strafzaak.

g

Plannen en voorbereiden Ik heb me voorbereid op deze rol; ik heb me ingeleefd in de rol. Uitvoeren Ik heb de rol van ........................ gespeeld in het rollenspel Ik heb duidelijk en verstaanbaar gesproken. Ik heb (met feiten en argumenten) bijgedragen aan het proces. Werk-, leerhouding Ik heb goed samengewerkt (met mijn 'partner' in dezelfde rol). Ik heb zo zelfstandig mogelijk gewerkt (samen met mijn partner; bij de voorbereiding op de rol) Het resultaat Het strafproces (rollenspel) is goed verlopen. De verdachte is vrijgesproken / gestraft (streep door). Ik ben het eens/ oneens met de straf / vrijspraak. (streep door) Ik heb een bewijzenblad ingevuld en op tijd ingeleverd.


11

v

Beoordelaar ...... m

o

g

v

m

o

Opdracht 3 Eindgesprek Het eindgesprek met mijn leraar is gepland op ______________ (datum) Tijdens het eindgesprek gaat je leraar het bewijzenblad ook invullen en met je bespreken. Hij zal ook met jou bespreken wat je leuk en niet leuk vond en wat erg goed ging en wat minder goed. Uiteindelijk geeft je leraar jou een totaal beoordeling. Deze informatie wordt toegevoegd aan je portfolio.


12

Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A

Recommend Documents