Jaarstukken 2014
Gemeente Leidschendam-Voorburg
1
Inhoud Een woord vooraf .................................................................................................................................... 4 1. Bestuurlijke samenvatting ................................................................................................................... 6 1.1
Financieel resultaat 2014 ........................................................................................................ 7
1.2
Reservepositie 2014 ............................................................................................................. 10
1.3
Investeringen ......................................................................................................................... 11
1.4
Onderzoek accountant .......................................................................................................... 11
1.5
Leeswijzer ............................................................................................................................. 11
2. Jaarverslag ........................................................................................................................................ 12 Programmaverantwoording ................................................................................................................... 13 2.1
Programma 1 Inwoners ......................................................................................................... 13
2.1.1. Beleidsterrein zorg, ouderen, vrijwilligers, sociale structuur ................................................ 13 2.1.2. Beleidsterrein jeugd ............................................................................................................. 15 2.1.3. Beleidsterrein onderwijs ....................................................................................................... 17 2.2
Programma 2 Werk en inkomen ........................................................................................... 19
2.2.1. Beleidsterrein sociale zaken en werkgelegenheid ............................................................... 19 2.3
Programma 3 Leefbaarheid en wonen .................................................................................. 24
2.3.1. Beleidsterrein groen ............................................................................................................. 25 2.3.2. Beleidsterrein milieu ............................................................................................................ 25 2.3.3. Beleidsterrein wonen ........................................................................................................... 27 2.3.4. Beleidsterrein cultuurhistorie, kunst en cultuur .................................................................... 27 2.3.5. Beleidsterrein sport .............................................................................................................. 28 2.4
Programma 4 Ruimtelijke en economische ontwikkeling ...................................................... 30
2.4.1. Beleidsterrein ruimtelijke ontwikkeling ................................................................................. 30 2.4.2. Beleidsterrein verkeer, vervoer en parkeren ....................................................................... 32 2.4.3. Beleidsterrein economie ...................................................................................................... 33 2.4.4. Beleidsterrein recreatie en toerisme .................................................................................... 34 2.5
Programma 5 Veiligheid en handhaving ............................................................................... 36
2.5.1 Beleidsterrein veiligheid ........................................................................................................ 36 2.6
Programma 6 Bestuur en bedrijfsvoering ............................................................................. 40
2.6.1. Beleidsterrein bestuursstijl ................................................................................................... 41 2.6.2. Beleidsterrein communicatie en participatie ........................................................................ 41 2.6.3. Beleidsterrein financiële middelen en belastingen .............................................................. 42 2.6.4. Beleidsterrein algemene bestuursondersteuning ................................................................ 43 2.6.5. Beleidsterrein gemeenteraad ............................................................................................... 43 2.6.6. Beleidsterrein dienstverlening en innovatieve dienstverlening ............................................ 44 2.6.7. Beleidsterrein regio .............................................................................................................. 45 2.6.8. Beleidsterrein bedrijfsvoering .............................................................................................. 46 2.6.9. Beleidsterrein facilitaire zaken ............................................................................................. 46 2.7
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ........................................................................ 48
3. Paragrafen ........................................................................................................................................ 49 3.1
Lokale heffingen .................................................................................................................... 50
2
3.2
Onderhoud kapitaalgoederen................................................................................................ 52
3.3
Grondbeleid ........................................................................................................................... 57
3.4
Verbonden partijen ................................................................................................................ 62
3.5
Weerstandsvermogen en risicobeheersing ........................................................................... 70
3.6
Financiering ........................................................................................................................... 78
3.7
Bedrijfsvoering....................................................................................................................... 85
4. Jaarrekening ..................................................................................................................................... 90 Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting ..................................................... 91 4.1
Overzicht van baten en lasten............................................................................................... 91
4.2
Resultaat ............................................................................................................................... 92
4.3
Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) . 102
4.4
Kostendeclaraties college ................................................................................................... 103
4.5
Incidentele lasten en baten ................................................................................................. 104
4.6
Overzicht structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves ................................... 106
4.7
Kerngegevens ..................................................................................................................... 107
5. Balans en de toelichting .................................................................................................................. 108 5.1
Balans per 31 december 2014 ............................................................................................ 109
5.2
Toelichting op de Balans ..................................................................................................... 110
5.2.1. Waarderingsgrondslagen ................................................................................................... 110 5.2.2. Toelichting op de afzonderlijke balansposten .................................................................... 114 5.2.3. Niet uit de balans blijkende bedragen ............................................................................... 130 5.2.4. Niet uit de balans blijkende garanties ................................................................................ 131 5.2.5. Niet uit de balans blijkende verplichtingen ........................................................................ 131 6. Bijlagen............................................................................................................................................ 133 Bestuurlijke Organisatie................................................................................................................... 134 Staat van gewaarborgde geldleningen ............................................................................................ 135 Overzicht investeringskredieten 2014 ............................................................................................. 136 Model bestuursovereenkomst: Structuur Staat van de Gemeente ................................................. 139 7. Verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen
(Sisa-bijlage) ................................................ 144
8. Controleverklaring ........................................................................................................................... 147 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant .......................................................................... 147 Verklaring betreffende de jaarrekening ............................................................................................... 147 Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen ................................................. 148
3
Een woord vooraf Voor u liggen de jaarstukken 2014. Het afgelopen jaar is in meerdere opzichten een uitdagend jaar geweest voor de gemeente en haar gemeentebestuur. Na de verkiezingen in maart 2014 kwam er een nieuw college. Ontwikkelingen rondom de Duivenvoordecorridor zorgden in december 2014 voor een collegewisseling. Het verlies dat de gemeente heeft moeten nemen op de Duivenvoordecorridor staat nog op ons netvlies. Gelukkig is de financiële positie van de gemeente dusdanig solide, dat dit met de reserves opgevangen kon worden. Hierdoor wordt de rekening niet als een lastenverzwaring aan de inwoners en bedrijven van Leidschendam-Voorburg gepresenteerd en blijven we een financieel gezonde gemeente. Het jaar 2014 sluiten we af met een positief saldo van € 9.232.000. Het exploitatiesaldo is verbeterd e ten opzichte van de laatste prognose (2 tussentijdse rapportage 2014). Het betreft hier voornamelijk incidentele voordelen. Deze positieve trend heeft zich in de laatste maanden van 2014 voorgedaan. Het jaar 2014 was ook het jaar dat er hard is gewerkt aan de overgang van zorgtaken van de provincie naar de gemeente. Een belangrijke ontwikkeling die veel vraagt van onze inwoners. We hebben aandacht voor inwoners die het op eigen kracht niet redden zodat zij niet tussen wal en schip vallen. Het is immens belangrijk dat iedereen mee kan doen in de samenleving. Voor mensen met een laag inkomen is dat soms lastig. Na onderzoeken van het Nibud en de uitkomsten van de Armoedemonitor en gesprekken met maatschappelijke partners heeft het college verschillende aanpassingen voorgesteld om tot een vernieuwd minimabeleid te komen. Dit nieuwe beleid is in december vastgesteld door de raad en is per 1 januari 2015 in werking getreden. Het accent ligt daarbij vooral op regelingen voor kinderen. De Professor Casimirschool is de eerste school van het Integraal Huisvestingsplan 2011-2014 die opgeleverd is. Het karakteristieke gebouw is duurzaam gerenoveerd en voldoet nu weer aan de huidige gestelde eisen. Investeren in de toekomst van de jongeren vindt de gemeente belangrijk. Daarom is er geld vrijgemaakt voor twee jongerencentra. Nu is er ruimte voor jongeren om elkaar te ontmoeten, te sporten, activiteiten te organiseren. Dat sluit aan bij wat de gemeente wil bereiken met het jongerenwerk, namelijk dat jongeren zelf met initiatieven komen, hun ondernemerschap en talenten ontwikkelen. De nieuwbouw van zwembad De Fluit is gestart. Met alle speciale voorzieningen staat er straks een duurzaam zwembad dat weer jaren mee kan. Als alles loopt volgens planning opent het nieuwe bad begin 2016 haar deuren. Voor het vijfde jaar op rij is zeer goed gebruik gemaakt van de subsidieregeling voor energiebesparing en duurzame energie. Woningeigenaren die willen investeren in energiebesparende maatregelen maakten dankbaar gebruik van deze regeling. De subsidie was binnen enkele weken op. Het college heeft het budget Stedelijke Vernieuwing voor duurzame ontwikkeling benut om meer huiseigenaren tegemoet te kunnen komen. De gemeente participeert in het Platform Economie, Onderwijs en Arbeidsmarkt. Vanuit het platform kwam het signaal dat er behoefte is aan kleinschalige bedrijfshuisvesting in de gemeente, voornamelijk voor startende ondernemers. Daarom is besloten om het bedrijfsverzamelgebouw het
4
Alphacomplex in stand te houden, zodat hier de komende 15 jaar startende ondernemers een betaalbare bedrijfsruimte kunnen huren. Dat kan vanaf 1 januari 2015. Transparant en helder communiceren met inwoners is belangrijk. Een mooi voorbeeld hiervan is het digitale projectenboek waarin de stand van zaken van projecten geraadpleegd kan worden. De gemeente heeft hiermee de PinkRoccade innovatie Award 2014 gewonnen. De Stompwijkseweg en Dr. Van Noortstraat zijn aan vernieuwing toe. Daar wordt al lang over gesproken. Dat geldt ook voor de aanleg van een nieuwe Verbindingsweg om de woonkern heen. Op 11 november 2014 heeft de gemeenteraad een belangrijk besluit genomen. Er is gekozen voor een voorlopige verkeersvariant waarvoor nu ontwerpen worden opgesteld. Naar verwachting neemt medio 2015 de raad een definitief besluit over de gekozen verkeersvariant en het beschikbaar stellen van de daarvoor benodigde financiële middelen. In 2014 heeft de gemeente de verbinding met inwoners, organisaties en bedrijven gezocht om ook in de toekomst een goede dienstverlening en voorzieningen voor haar inwoners te kunnen blijven garanderen. Een ontwikkeling die zich de komende jaren, ook in het kader van de ontwikkeling tot een regieorganisatie steeds verder zal doorzetten. Onze inwoners, verenigingen en belangenorganisaties hebben ook de gevolgen van de economische ontwikkelingen gemerkt en meer dan ooit zal in de komende jaren een beroep op hun eigen inzet, creativiteit en wederzijdse inspiratie worden gedaan. Het ontwikkelen en verwelkomen van initiatieven speelt daarbij een grote rol. Samen zijn we Leidschendam-Voorburg. drs. P.F. Rozenberg MPA Wethouder Financiën
5
1. Bestuurlijke samenvatting
6
1.1
FINANCIEEL RESULTAAT 2014
Het jaar 2014 sluit, na door de raad besloten verrekeningen met de reserves, met een positief resultaat van € 9.232.000. Onderstaande tabel geeft inzicht in de opbouw van dit resultaat. (bedragen x € 1.000)
Primitieve begroting 2014
Begroting 2014 na wijziging
184.618 183.501 1.117
204.353 177.997 26.356
189.989 175.721 14.268
Verschil 2014 t.o.v. begroting 14.364 -2.276 12.088
779 -1.896
1.963 -28.319
1.963 -25.463
-2.856
0
0
9.232
9.232
Totale lasten Totale baten Gerealiseerde totaal saldo van baten en lasten Mutaties reserves Egalisatie reserve recessie Overige reserves Gerealiseerde resultaat
Realisatie 2014
Het jaar 2014 startte met een begrotingsoverschot van € 779.000. In de loop van 2014 is bij de 2e tussentijdse rapportage 2014 de begrotingsruimte bijgesteld met een incidenteel overschot van € 1.184.000. Het hierdoor ontstane overschot van in totaal € 1.963.000 is, conform besluitvorming door de gemeenteraad, gestort in de reserve recessie. Het definitieve resultaat van de jaarstukken is per 31 december 2014 € 9.232.000 positief ten opzichte van de laatst gewijzigde begroting. In onderstaand overzicht is de opbouw van het resultaat per programma gespecificeerd, waarbij het resultaat gesplitst is in gerealiseerd totaal van saldo van baten en lasten, reservemutaties en gerealiseerde resultaat. Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Inwoners Werk en inkomen
Saldo
Saldo
Saldo
primitieve
bijgestelde
rekening
begroting
begroting
2014
2014
2014
27.135
29.812
Verschil
28.784
1.028
6.853
8.635
6.045
2.590
12.167
16.135
13.082
3.052
Ruimtelijke en economische ontwikkeling
8.256
25.708
26.369
-661
Veiligheid en handhaving
8.003
8.391
8.220
171
Bestuur en bedrijfsvoering
30.205
30.567
26.885
3.682
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
-91.502
-92.892
-95.117
2.226
Gerealiseerde totaal van baten en lasten
1.117
26.356
14.268
12.088
-1.117
-26.356
-23.500
-2.856
0
0
9.232
9.232
Leefbaarheid en wonen
Mutaties op reserves Gerealiseerde resultaat
Het resultaat over 2014 bestaat uit een saldo van voordelen en nadelen op veel verschillende onderdelen. Hieronder zijn per programma de belangrijkste afwijkingen toegelicht tot een totaal bedrag van € 9.152.000. Het resterende verschil van € 70.000 voordelig betreft een aantal kleine positieve en negatieve verschillen.
7
Voor een gedetailleerde analyse en toelichting op het rekeningresultaat wordt verwezen naar hoofdstuk 4 Jaarrekening paragraaf 4.2 resultaat. In deze paragraaf worden de (financiële) afwijkingen tussen de begroting en jaarrekening 2014 nader toegelicht. Programma Inwoners Invoering drie decentralisaties (€ 1.620.000 voordeel) Voor de invoering van de drie decentralisaties zijn budgetten gereserveerd in de vorm van stelposten. Een deel van deze beschikbare middelen zijn in 2014 ingezet om de invoering van de decentralisaties te bekostigen. Het resterende deel zorgt voor een positief resultaat in 2014 voor programma Inwoners en programma Werk en inkomen. WMO - Hulp bij Huishouden (€ 370.000 voordeel) In 2014 zijn er minder zorguren in natura en minder persoonsgebonden budgetten (PGB’s) geleverd. De terugloop in zorg heeft vooral te maken met de maximale eigen bijdrage en de vermogenstoets van cliënten. Ook is er een voordeel gehaald op het budget voor medische advisering, aangezien de indicatiestelling vaker door de gemeente zelf is uitgevoerd. Onderwijshuisvesting (€ 512.000 voordeel) De schoolbesturen hebben in 2014 minder en lagere aanvragen gedaan voor onderhoud aan de schoolgebouwen, waardoor een onderuitputting op de onderhoudsbudgetten is ontstaan. Ook zijn diverse onderhoudsprojecten aan de schoolgebouwen doorgeschoven naar 2015. Het gaat dan voornamelijk om scholen behorend bij de stichting Panta Rhei. Totale voordeel op onderhoud is € 617.000. Nadelen op dit beleidsterrein zijn de OZB (€ 50.000 N) en de klokuren (€ 58.000 N). Programma Werk en inkomen Sociale Werkvoorziening (€ 418.000 voordeel) De afrekening van de rijksbijdrage DSW laat een incidenteel voordeel zien (€ 219.000). Voor de herstructurering van de DSW was een budget opgenomen van € 55.000 voor de bijdrage van gemeente Leidschendam-Voorburg in het herstructureringstraject. De herstructurering vindt plaats in de periode 2014 - 2018. In 2014 hebben geen uitgaven plaatsgevonden betreffende dit budget. Het overige voordeel (€ 145.000) betreffen minder algemene uitgaven voor de sociale werkvoorziening. Gedurende het jaar is er een periode geweest dat er minder personen waren geplaatst dan begroot, wat leidt tot een voordeel bij de DSW en de elders geplaatsten. Participatiebudget (€ 646.000 voordeel) Tot en met het jaar 2014 was de Wet Participatiebudget van kracht. In deze wet is geregeld dat 25% van het budget gereserveerd mocht worden om in het volgende jaar voor participatiedoeleinden ingezet te worden. Vanaf 2015 is deze regeling vervallen. Besloten is dat de gereserveerde middelen, voldoen aan de gestelde regels van de Wet participatiebudget, in 2015 vrij besteedbaar zijn door de gemeente. Hierdoor is een voordelig resultaat ontstaan voor de gemeente ontstaan van € 646.000. Programma Leefbaarheid en wonen Baten bouwen (€ 420.000 voordeel) Het voordeel op de legesinkomsten van de omgevingsvergunningen is van incidentele aard. Doordat de actualisering van bestemmingsplannen nog niet in zijn geheel zijn afgerond zijn diverse bouwactiviteiten nog vergunningsplichtig, Hierdoor zijn er meer legesinkomsten ontvangen. Tevens
8
zijn de bouwkosten van het project Rustoord hoger uitgevallen, waardoor ook de legesinkomsten stijgen. Verder zijn er legesinkomsten uit projecten die in 2013 waren aangevraagd, waarvan de verlening in 2014 heeft plaatsgevonden ontvangen. Programma Ruimtelijke en Economische ontwikkelingen Openbare verlichting (€ 145.000 voordeel) Vanwege grootschalige vervanging van openbare verlichting (OV) door LED armaturen zijn de onderhoudskosten dit jaar lager uitgevallen. Wegen (€ 237.000 voordeel) Het voordeel op onderhoud wegen wordt vooral veroorzaakt op de onderdelen planmatig en dagelijks onderhoud, gladheidsbestrijding en belijningen. Vanwege de zachte wintermaanden zijn de kosten voor gladheidsbestrijding en de kosten voor herstelwerkzaamheden aan wegen lager uitgevallen. Programma Bestuur en bedrijfsvoering Centrale huisvesting (€ 1.500.000 voordeel) Bij het besluit over het krediet Centrale huisvesting is voor tijdelijke huisvesting € 4 miljoen gereserveerd. In 2013 werd al voorzien dat circa de helft hiervan niet nodig zou zijn. Op basis van de rekeningcijfers komt deze onderbesteding in 2014 uit op € 1,5 mln. Door het college is in 2013 met de raad afgestemd dat de onderbesteding gereserveerd blijft tot de oplevering van het project. Omdat de lasten van de centrale huisvesting onderdeel vormden van de totale bezuinigingstaakstelling uit 2011 wordt deze post tot de oplevering van het project in stand gehouden. Tot dat moment kunnen zich kosten voordoen, die nog niet zijn voorzien en waarvoor mogelijk een beroep moet worden gedaan op deze post. Na afronding van het project wordt deze post betrokken bij de afwikkeling van de bezuinigingen. Uitkeringen gemeentefonds (€ 1.894.000 voordeel) De algemene uitkering uit het gemeentefonds voor 2014 is herberekend op basis van de decembercirculaire 2014 en stijgt ten opzichte van de raming onder andere door een verhoging van de autonome ontwikkeling van onze aantallen voor de verdeelmaatstaven. Daarnaast hebben verrekeningen plaatsgevonden over de jaren 2012 en 2013. Op de algemene uitkering 2014 is in totaal een voordeel van € 1.894.000 ontstaan ten opzichte van de raming. Uitkeringen voormalig personeel (€ 550.000 voordeel) Het gebruik van de diverse personeelsregelingen is achtergebleven bij de verwachtingen. Het minder gebruik van deze regelingen manifesteert zich hoofdzakelijk bij de WW-uitkeringen, de werkgeverslasten van functioneel leeftijdsontslag en de werkgeverslasten voor flexibel pensioen en uittreden. Bij de WW uitkeringen zijn de kosten lager, omdat medewerkers vanuit de WW in de ZW zijn gekomen. In die gevallen is de gemeente geen kosten meer verschuldigd. Facilitaire zaken (€ 500.000 voordeel) Het voordeel wordt vooral veroorzaakt door meevallers van de huisvestings- en kantoorkosten die samenhangen met de tijdelijke buitengebruikstelling van de panden Raadhuisplein 1 en Koningin Wilhelminalaan 2 als gevolg van de (lopende) verbouwingswerkzaamheden in het kader van de centrale huisvesting van het ambtelijk apparaat. Door het tijdelijk buiten gebruik zijn van deze panden zijn er onder andere lagere kosten van “multifunctionals” (minder kopieer/scan/printmachines), de huisvesting van het bedrijfsrestaurant op een bescheiden plek, invoering en beheer van
9
informatiesystemen evenals van schoonmaken, gas, water en elektriciteit. Daarnaast was de afrekening van de energiekosten over het jaar 2013, dat een zachte winter kende voordelig. Organisatieontwikkeling (€ 350.000 voordeel) Het voordeel op het budget voor organisatieontwikkeling is ontstaan omdat 2014 vooral is gebruikt om informatiemanagement (inclusief informatiebeveiliging) en de onderzoeks- en statistiekfunctie op beleidsmatig niveau nader vorm te geven. Met de implementatie daarvan is inmiddels gestart, maar krijgt zijn beslag grotendeels vanaf 2015. Er is inmiddels een coördinator onderzoek en statistiek geworven en de werving van een (nieuwe) informatiemanager vindt begin 2015 plaats. 1.2 RESERVEPOSITIE 2014 Het eigen vermogen, dat is het totaal van de algemene en bestemmingsreserves, bedraagt ultimo 2014 € 82,6 miljoen. Ultimo 2013 was sprake van een vermogen van € 110,4 miljoen. De vermogenspositie nam dus af met afgerond € 27,7 miljoen. De opbouw van de reservepositie is als volgt weer te geven: Reserve Algemene reserves Bestemmingsreserves Nog te bestemmen resultaat 2013 Subtotaal Nog te bestemmen resultaat 2014 Totaal eigen vermogen
Ultimo 2013
Ultimo 2014
Toe-/afname (-)
50.822 52.027 7.561
38.998 47.913
-11.824 -4.114 -7.561
110.410
86.910 9.232
-23.500 9.232
110.410
96.142
-14.268
Bedragen x € 1.000
De afname van het eigen vermogen met € 23,5 miljoen komt hoofdzakelijk door een onttrekking van € 17 miljoen aan de algemene reserve vrij besteedbaar. Voor de grondexploitatie Duivenvoordecorridor is de verliesvoorziening geactualiseerd. Daarnaast hebben diverse onttrekkingen aan de diverse bestemmingsreserves plaatsgevonden op basis van de begroting 2014. Rekening houdende met het positieve rekeningsaldo van € 9,2 miljoen bedraagt de afname van het eigen vermogen per saldo € 14,2 miljoen. Jaarlijks wordt bij het opstellen van de begroting en de jaarrekening de onderbouwing van de bestemmingsreserves beoordeeld. Bij het beoordelen van de omvang van een reserve wordt onder andere gekeken naar het doel van de reserve en of de hoogte van deze reserve voldoende is om dit doel te verwezenlijken. Waar mogelijk worden de bestemmingsreserves afgeroomd of opgeheven ten gunste van de algemene reserves. De paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing gaat in op de weerstandscapaciteit. Hiervan zijn de reserves een belangrijk onderdeel. In deze paragraaf wordt, onder andere via de stresstest, geconcludeerd dat de weerstandscapaciteit van de gemeente voldoende is voor de geïdentificeerde risico’s.
10
1.3 INVESTERINGEN Voor 2014 had de gemeente een investeringsopgaaf van € 35.651.000. Werkelijk is € 30.056.000 geïnvesteerd. Geconcludeerd kan worden dat bijna het gehele investeringsprogramma gerealiseerd (84,3%) is afgelopen jaar. Een aantal kleine investeringen (€ 5.052.000) worden doorgeschoven naar 2015 voor verdere afronding. Het streven was afgelopen jaar om de investeringen zo realistisch mogelijk in te plannen en de doorlooptijd zo kort mogelijk te houden. De financiële gevolgen van de afgewikkelde investeringen en het doorschuiven van diverse investeringen naar volgende jaren worden verwerkt in de begroting 2015-2018 (middels tussentijdse rapportage). 1.4 ONDERZOEK ACCOUNTANT De accountant heeft een verklaring afgegeven dat de rekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie per 31 december 2014 en van de baten en lasten in 2014. Voorts is een goedkeurende verklaring voor de rechtmatigheid afgegeven. Het verslag van bevindingen met betrekking tot de controle van de jaarrekening 2014 wordt in een apart document aan u aangeboden. 1.5 LEESWIJZER De jaarstukken 2014 bestaan uit twee delen: het jaarverslag en de jaarrekening. In het jaarverslag wordt verantwoording afgelegd over het gevoerde beleid op de door de raad vastgestelde programma’s. Er wordt antwoord gegeven op de drie W-vragen: Wat willen we bereiken, wat gaan we er voor doen en wat mag het kosten. De mate waarin we de doelstellingen en activiteiten hebben gerealiseerd brengen we tot uitdrukking met de volgende kleuren: Toelichting op de weergave van de voortgang van de speerpunten c.q. prioriteiten van beleid in 2014: groen Geen knelpunten in de uitvoering oranje Knelpunten in de uitvoering, de prestaties kunnen we wel verrichten rood Knelpunten in de uitvoering, prestaties kunnen we niet verrichten Het jaarverslag bevat ook de paragrafen, die vanuit een dwarsdoorsnede een aantal specifieke thema’s uitwerken. De jaarrekening vormt het financiële gedeelte van de jaarstukken 2014. In de jaarrekening is een overzicht van de baten en lasten over 2014 opgenomen. Het bevat een toelichting op het overzicht van baten en lasten evenals de balans met de toelichting. De jaarrekening wordt beoordeeld door de accountant, het jaarverslag niet. De jaarstukken 2014 bevat 4 bijlagen. De staat van gewaarborgde geldleningen, een overzicht van investeringskredieten 2014, de gemeente (interbestuurlijk toezicht) en de verplichte informatie voor SISA.
11
2. Jaarverslag
12
Programmaverantwoording 2.1
PROGRAMMA 1 INWONERS
Het programma bestaat uit de volgende beleidsterreinen: Zorg, ouderen, vrijwilligers en sociale structuur Jeugd Onderwijs Visie op het programma Wij werken aan een stad waar het voor al onze inwoners prettig leven is. Daarom streven wij naar een evenwichtige samenhang tussen culturen, generaties en inkomensgroepen. LeidschendamVoorburg is een aantrekkelijke woon- en werkstad waarvan de inwoners zoveel mogelijk maatschappelijk participeren en de jeugd zich kan ontwikkelen. Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling(en): 1. Een samenleving waarin zoveel mogelijk inwoners maatschappelijk participeren waarbij de gemeente allereerst een appèl doet op de eigen verantwoordelijkheid. 2. Een samenleving waarin de jeugd zich kan ontwikkelen. Subdoelstelling(en): A. Een samenleving, waarin de inwoners zoveel mogelijk actief deelnemen aan de samenleving. B. Een samenleving, waarin de inwoners naar vermogen of indien nodig met ondersteuning van de gemeente zelfstandig functioneren. C. Leidschendam-Voorburg voorziet in de wettelijke taak op onderwijshuisvesting (en op het bemiddelen bij voor- en naschoolse opvang). D. Leidschendam-Voorburg biedt, waar burgers de eigen verantwoordelijkheid niet kunnen waarmaken, opvoed- en opgroeiondersteuning. E. Leidschendam-Voorburg heeft gevarieerde en bereikbare mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding. 2.1.1. Beleidsterrein zorg, ouderen, vrijwilligers, sociale structuur Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein zorg, ouderen, vrijwilligers en sociale structuur waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Transitie Awbz taken voorbereiden De inzet van informele zorg (mantelzorg en zorgvrijwilligers) vergroten Een integrale visie op doelgroepenvervoer ontwikkelen en implementeren Inzetten op het vergroten van de betrokkenheid van huisartsen in de zorgketens Het lokaal gezondheidsbeleid actualiseren en uitvoeren
Status groen groen oranje groen groen
13
Toelichting per speerpunt: Transitie Awbz taken voorbereiden Met de vaststelling van het Beleidsplan ‘Transitie Sociaal Domein 2015-2016’ is ook het (deel)beleidsplan Wmo 2015 vastgesteld en uitgewerkt in een verordening en beleidsregels. Inwoners, cliënten, de Participatieraad en andere maatschappelijke partners zijn betrokken geweest bij de ontwikkeling van het beleid. Daarnaast zijn de volgende voorbereidingen getroffen: Inkoop: Voor de inkoop van maatschappelijke ondersteuning is in overleg met de aanbieders een basisovereenkomst opgesteld. Leidschendam-Voorburg heeft hierin samengewerkt met de gemeenten Lansingerland, Pijnacker-Nootdorp, Voorschoten, Wassenaar en Zoetermeer (H6).Ook de huishoudelijke hulp is opnieuw aanbesteed. Dit is gebeurd in samenwerking met Wassenaar en Voorschoten. Dienstverlening: Om ervoor te zorgen dat inwoners met een hulpvraag tijdig de juiste ondersteuning krijgen, (volgens het principe één huishouden één plan) is het dienstverleningsmodel aangepast, is er een sociale kaart ontwikkeld en worden de consulenten toegerust. Communicatie: De bestaande cliënten zijn geïnformeerd over alle veranderingen in de zorg. Voor de communicatie met maatschappelijke partners is er een digitaal communicatieplatform ingericht. Werkprocessen: De interne werkprocessen (administratieve organisatie) zijn aangepast. Beschermd Wonen: Voor de wettelijke taak ‘Beschermd wonen’ is Den Haag centrumgemeente. Er is hiervoor een samenwerkingsconvenant opgesteld en ondertekend. Aanpak Huiselijk geweld en kindermishandeling: Er is een regionale visie ‘Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling’ opgesteld en vastgesteld. De visie bestaat uit 10 uitgangspunten die door de professionals en hulpverleners uit de H9 gemeenten (Haaglanden) onderschreven worden. Fusie Steunpunt Huiselijk Geweld en Advies en Meldpunt Kindermishandeling: Deze bij wet verplichte fusie is in gang gezet. Het nieuwe regionale meldpunt heet ‘Veilig Thuis’ en is op Haaglanden niveau georganiseerd. Per 1 januari 2015 wordt aan de wettelijke eisen voldaan. In 2015 moeten nog enkele keuzes nader uitgewerkt worden. Samenwerkingsafspraken: Er zijn samenwerkingsafspraken gemaakt met onder andere zorgverzekeraars, de Sociale Verzekeringsbank en het CAK. De inzet van informele zorg (mantelzorg en zorgvrijwilligers) vergroten Met ingang van 1 januari 2014 valt mantelzorgondersteuning onder het takenpakket van de stichting Woej. De adviseur met specialisatie mantelzorg is opgenomen in het team van ouderenadviseurs. Deze integraliteit heeft geleid tot de gewenste versterking van de cliëntondersteuning voor mantelzorgers. Wat betreft de inzet van (zorg)vrijwilligers wordt er intensief samengewerkt tussen het Vrijwilligerspunt en de betrokken organisaties in de gemeente die vrijwilligers inzetten in (zorg)situaties. Dit leidt tot een toenemend aantal matches. Een integrale visie op doelgroepenvervoer ontwikkelen en implementeren Omdat overige (meer urgente) werkzaamheden in het kader van de transities prioriteit hebben gekregen is er in 2014 geen lokale visie op doelgroepenvervoer gerealiseerd. LeidschendamVoorburg heeft in Haaglanden wel bijgedragen aan de ontwikkeling van een regionale visie op doelgroepenvervoer. Deze visie wordt in 2015 definitief gemaakt. Binnen de kaders van de regionale visie zijn in 2014 het leerlingenvervoer (lokaal) en het vervoer via de regiotaxi (Haaglanden) opnieuw aanbesteed. Beide aanbestedingen hebben een aanzienlijk financieel voordeel opgeleverd. In lijn met de regionale visie zal in 2015 een lokale visie worden uitgewerkt. Inzetten op het vergroten van de betrokkenheid van huisartsen in de zorgketens Sinds 2013 is er structureel overleg tussen de gemeente en vertegenwoordigers van de huisartsenkring Voorburg en de huisartsenkring Leidschendam. In november is er een bijeenkomst
14
geweest waarbij vrijwel alle huisartsen van L-V aanwezig waren. Deze bijeenkomst was bedoeld om informatie te verstrekken over de transities, te horen waar knelpunten verwacht worden en (voor zover mogelijk) vragen te beantwoorden. In overleg met de huisartsen wordt gewerkt aan concrete e samenwerkingsafspraken. De planning is dat er in het 1 kwartaal van 2015 een samenwerkingsovereenkomst wordt afgesloten. Het lokaal gezondheidsbeleid actualiseren en uitvoeren In de uitvoering van het lokaal gezondheidsbeleid is in 2014 het accent gelegd op het bestrijden van bewegingsarmoede. Er is er o.a. een succesvol beweegprogramma voor ouderen geïntroduceerd. Leidschendam-Voorburg participeert in het Rijkprogramma “Gezond in de stad” (Gids). Samen met de e GGD is een 1 conceptplan opgesteld om voor het bijbehorende Rijksbudget in aanmerking te komen. Daarnaast wordt er vanuit de GGD structureel ingezet op Gezonde Scholen. Het basisonderwijs in Leidschendam-Voorburg presteert goed op dit terrein. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Klanttevredenheid individuele
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
7
7.1
7.2
7.0
7,4
6.4
6.2
--
6.4
6,2**
voorzieningen. Score sociale cohesie (Bron: Wijkatlas)* *Het onderzoek i.h.k.v. De Wijkatlas wordt eens in de twee jaar uitgevoerd. Voor 2013 zijn daarom geen gegevens beschikbaar.
Toelichting Score Sociale Cohesie: De score sociale cohesie is een schaalscore voor de manier waarop mensen in de buurt met elkaar omgaan. Deze is gebaseerd op vier stellingen: (1) de mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks (2) de mensen in deze buurt gaan prettig met elkaar om (3) ik woon in een gezellige buurt met veel saamhorigheid (4) ik voel me thuis bij de mensen in deze buurt. Een hoge score is gunstig. **De Score Sociale Cohesie is ten opzichte van 2012 niet gestegen. Omdat er zoveel factoren van invloed zijn op deze score is het moeilijk om vast te stellen hoe dit komt. 2.1.2. Beleidsterrein jeugd Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein jeugd waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid De transitie Jeugdzorg voorbereiden Voortijdig schoolverlaten voorkomen
Status groen groen
Toelichting per speerpunt: De transitie Jeugdzorg voorbereiden
15
Met de vaststelling van het Beleidsplan ‘Transitie Sociaal Domein 2015-2016’ is ook het (deel)beleidsplan Jeugd vastgesteld. Dit (deel)beleidsplan is uitgewerkt in een verordening en beleidsregels. Inwoners, cliënten, de Participatieraad en aanbieders zijn actief betrokken bij de ontwikkeling van beleid. Daarnaast zijn de volgende voorbereidingen getroffen: Inkoop: De jeugdhulp voor 2015 is regionaal in H10-verband (regio Haaglanden plus Voorschoten) ingekocht. Het Regionaal Uitvoeringprogramma jeugdhulp Haaglanden, heeft de inhoudelijke en financiële kaders hiervoor meegegeven. Regionaal Transitie Arrangement (RTA) en Innovatieagenda Haaglanden: De gemeenten in Haaglanden hebben samen met de 12 grootste jeugdhulpaanbieders het RTA geschreven conform de eis vanuit het Rijk. Behalve het garanderen van continuïteit van zorg in 2015 hebben wij als regio duidelijk gekozen om direct te beginnen met innoveren. De innovatie richt zich in de eerste periode op drie speerpunten: basisvoorzieningen versterken, het proces van zorgbehoeftebepaling efficiënter en effectiever inrichten en de verschuiving van residentiële jeugdhulp naar intensieve ambulante jeugdhulp thuis. Dienstverlening: Om ervoor te zorgen dat jeugdigen of gezinnen met een hulpvraag tijdig de juiste (jeugd)hulp krijgen, is er binnen de vastgestelde kaders van het nieuwe dienstverleningsmodel een Jeugdteam ingericht. Dit Jeugdteam gaat vanaf januari 2015 plaats- en gebiedsgericht werken volgens het principe één huishouden, één plan. Uitgangspunt is dat de gezinnen altijd aan tafel zitten en mede bepalen welke afspraken er met hulpverleners worden gemaakt. Het Jeugdteam sluit o.a. aan op de werkwijze van de Lokale Veiligheidskamer (voorheen JORP) en de Jeugdbeschermingstafel. Jeugdbeschermingstafel: Voor de overgang van het vrijwillige kader voor Jeugdhulp naar het gedwongen kader (Jeugdbeschermingsmaatregelen) is er in de regio Haaglanden samen met de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) een nieuwe werkwijze ontwikkeld. Bij de jeugdbeschermingstafel wordt besproken of een onderzoek door de RvdK nodig is, of dat deze nog voorkomen of uitgesteld kan worden door niet vrijblijvende hulp in te zetten (drang). Communicatie: De bestaande cliënten zijn, in samenwerking met de jeugdhulpaanbieders, geïnformeerd over de veranderingen in het stelsel van Jeugdhulp. Voor de communicatie met maatschappelijke partners is er een digitaal communicatieplatform ingericht. Werkprocessen: De interne werkprocessen (administratieve organisatie) zijn aangepast. Voortijdig schoolverlaten voorkomen Het gehele bestand van voortijdig schoolverlaters (tot 5 jaar terug) is benaderd m.b.t. een kansklas (terug naar school). Via de scholen kunnen diverse maatregelen worden ingezet. Daarnaast zijn er 2 casemanagers die ingezet worden, als er schooluitval dreigt. Het jongerenloopbaancentrum van de gemeente zet o.a. in op niet zichtbare jongeren (niet leerplichtig, geen werk, geen school, geen uitkering. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Aantal Voortijdig schoolverlaters
Norm
2,6%
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012/2013
2013/2014
2014/2015
2014
3%
2,2%
2,7%
n.n.b.
als % van de leerlingen/deelnemers Voortgezet Onderwijs en Middelbaar Beroepsonderwijs
Toelichting:
16
Het voortijdig schooluitval van schooljaar 2013-2014 is nog niet bekend. Dit wordt regionaal berekend door centrumgemeente Den Haag i.s.m. Dienst Uitvoering Onderwijs. In absolute aantallen op basis van schooljaar 2012-2013: 100 VSV-ers op 4.559 leerlingen (=2.2%). Het hoogste uitvalpercentage is op MBO 1 en 2 niveau ( 23,6 %). De dalende trend lijkt zich voort te zetten.
2.1.3. Beleidsterrein onderwijs Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein onderwijs waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Uitvoering geven aan het Integraal huisvestingsplan 2011-2014. Onderwijs en de afspraken uit de zogenaamde “Scholenschuif” operatie in het voortgezet onderwijs Aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt stimuleren.
Status oranje
groen
Toelichting per speerpunt: Uitvoering geven aan het Integraal huisvestingsplan 2011-2014 In augustus 2014 is het gerenoveerde schoolgebouw van basisschool Prof. Casimir in gebruik genomen. Verder hebben de schoolbesturen, in samenwerking met de gemeente, maatregelen genomen om de totstandkoming van de overige huisvestingsvoorzieningen uit het huisvestingsplan te bespoedigen: Basisschool De Dijsselbloem/Turnhal. Het schoolbestuur, turnverenigingen en gemeente hebben samen een programma van eisen opgesteld. eisen. Er is gekozen voor een vorm van integrale aanbesteding en de kosten zijn in beeld gebracht. Basisschool Groen van Prinsterer. Per 1 augustus 2015 zijn de leerlingen van de school verhuisd naar hun tijdelijke onderkomen aan de Oranje Nassaustraat. Architect en schoolbestuur zijn gestart met bouw voorbereidende werkzaamheden. Basisschool De Trampoline. Het schoolbestuur heeft onderzoek gedaan naar de wenselijkheid en mogelijkheid de school om te bouwen tot een integraal kindcentrum. De nieuwbouw van de school is hierdoor vertraagd. Basisschool Pius X, nieuwbouw gymnastieklokaal. In het vierde kwartaal heeft het bestuur aan de gemeente verzocht de rol van bouwheer op zich te nemen. Maerten van de Velde. De school maakt onderdeel uit van het Kulturhus. In het vierde kwartaal heeft het bestuur aan de gemeente verzocht de rol van bouwheer op zich te nemen. Veurs Voorburg: het schoolbestuur heeft een architect aangetrokken. Het voorlopig ontwerp is gereed en gepresenteerd aan de buurtbewoners. Overleg over de kostenbegroting tussen schoolbestuur en gemeente is gaande. Tevens is onderzoek gedaan naar tijdelijke huisvesting van de leerlingen tijdens de nieuwbouw. Aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt stimuleren De gemeente is lid van het lokale Platform Economie Onderwijs en Arbeidsmarkt (EOA). Leden van het Platform EOA werken samen aan een integrale aanpak van sociaal-economische vraagstukken. De aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt is onderdeel van die aanpak. Alle werkgevers uit het platform Economie Onderwijs en Arbeidsmarkt (EOA) zijn benaderd om stageplekken beschikbaar te stellen en hebben daarvoor een aanbod gekregen om gebruik te kunnen maken van een gratis pagina op de website: www.bekijkjetoekomstnu.nl. Deze website brengt stage-aanbod en vraag bij elkaar.
17
De gemeente is zelf ook sociaal ambassadeur geworden. Er is een instructiefilm en website ontwikkeld via Platform EOA over omgangsvormen en gedrag voor leerlingen die een stage of baan zoeken. Er is een 20+ klas opgezet om oudere jongeren weer terug naar school te krijgen. Het MBO is met het Platform EOA een traject gestart om samen met het bedrijfsleven de kwalificatiedossiers op te stellen. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
n.v.t.
1
2
2
1*
0%
36%
23%
5%
35%
100%
85%
48%
90%
72%**
100%
75%
77%
90%
83%
Realisatie nieuwbouw en verbouw/uitbreiding van schoolgebouwen Percentage kindercentra waar handhaving nodig is Percentage doelgroepkinderen dat deelneemt aan voorschoolse educatie (2- en 3-jarigen) Percentage doelgroepkinderen dat deelneemt aan vroegschoolse educatie (4- en 5-jarigen)
Toelichting * De Professor Casimirschool is medio 2014 opgeleverd. Het project bouw gymzaal Pius X is aangehouden naar aanleiding van ingekomen verzoek van schoolbestuur Panta Rhei voor overname van het bouwheerschap door de gemeente. ** In totaal is 85% geplaatst op een voorschoolse voorziening, 13% daarvan zit echter niet op een locatie met een specifiek educatief programma. Wat heeft het gekost ? Beleidsterrein bedragen x € 1.000
Rekening 2013
Primitieve begroting 2014
Begrotings wijzigingen 2014
Begroting na wijziging
Rekening 2014
Verschil 2014
1.026
18.476
18.465
11
LASTEN Zorg, ouderen, vrijwilligers en sociale structuur Jeugd
16.595
17.450
4.915
5.623
223
5.846
5.464
381
8.433
8.280
1.464
9.744
9.264
480
29.944
31.353
2.713
34.066
33.194
872
Zorg, ouderen, vrijwilligers en sociale structuur Jeugd
-2.856
-2.482
-24
-2.506
-94
-18
-
-18
-45
Onderwijs
-1.494
-1.717
-12
-1.729
-1.693
-36
Totaal
-4.445
-4.218
-36
-4.253
-4.410
156
Gerealiseerde totaal van baten en lasten Storting in reserves
25.500
27.135
2.677
29.812
28.784
1.028
Onderwijs Totaal BATEN
Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat
-2.673
167 27
509
-
-
-
193
-193
-448
-444
-1.317
-1.761
-1.399
-362
25.561
26.691
1.360
28.051
27.577
473
18
2.2
PROGRAMMA 2 WERK EN INKOMEN
Het programma bestaat uit het beleidsterrein sociale zaken en werkgelegenheid Visie op het programma Wij werken aan een stad waar het voor al onze inwoners prettig leven is. Daarom streven wij naar een evenwichtige samenhang tussen culturen, generaties en inkomensgroepen. LeidschendamVoorburg is een aantrekkelijke woon- en werkstad waarvan de inwoners zoveel mogelijk economisch zelfstandig zijn Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling(en): 1. Werk voor alle mensen met arbeidspotentieel, zoveel mogelijk bij reguliere werkgevers. Subdoelstelling(en): A. De gemeente stimuleert inwoners waar nodig om zelfstandig in het eigen inkomen te voorzien. Het betreft toeleiding naar werk en het vergroten van kansen op de arbeidsmarkt. B. De gemeente ondersteunt inwoners die niet in hun eigen inkomen kunnen voorzien. C. Er is extra aandacht voor de inzetbaarheid van mensen met een arbeidsbeperking.
2.2.1. Beleidsterrein sociale zaken en werkgelegenheid De Sociale Structuurvisie ‘Ruimte voor Mensen 2024’ betreft niet alleen de beleidslijnen ‘zorg’, ‘ouderen’, ‘vrijwilligers’, ‘sociale structuur’, ‘Jeugd’ en ‘Onderwijs’, maar ook ‘werk en Inkomen’. In samenhang daarmee is voor de re-integratie, door de raad vastgestelde, de Contourennota het beleidskader voor 2013-2014. Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein sociale zaken en werkgelegenheid waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Terugdringen jeugdwerkloosheid Voorbereiden op de transitie Participatie Herstructurering DSW (Regionaal) gestroomlijnde benadering van werkgevers Armoedebestrijding Handhaving
Status groen groen groen groen groen groen
Toelichting per speerpunt: Terugdringen jeugdwerkloosheid Vanuit de arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal is eind 2013 een aanvraag goedgekeurd voor de ESF-J subsidie ten behoeve van de regionale aanpak jeugdwerkloosheid. Met deze middelen zijn 60 niet-zichtbare jongeren die geen opleiding volgen en ook geen WWB uitkering hebben thuis opgezocht. Daarnaast zijn er gedurende 2014 diverse trajecten opgestart vanuit het Actieplan Jeugdwerkloosheid waaronder trajecten voor kwetsbare jongeren. Op dit moment wordt er door de arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal gewerkt aan een ESF aanvraag 2014-2020. Deze aanvraag heeft betrekking op brede doelgroep, mensen met een afstand
19
tot de arbeidsmarkt. Daarnaast is een gedeelte van de subsidie bestemd voor het voortgezet speciaal onderwijs en het praktijkonderwijs. In 2014 zijn met alle inspanningen nog 442 jongeren ( circa 12% van totaal) werkzoekend, waarvan circa 50% zonder startkwalificaties ( Bron UWV). Voorbereiden op de transitie Participatie De Participatiewet is op 1 januari 2015 in werking getreden (samenvoeging van WWB, de Wsw en een deel van de Wajong). De Participatiewet moet mensen die nu nog aan de kant staan, meer kansen geven om mee te doen en waar mogelijk zelf in hun levensonderhoud te voorzien. Tegelijk worden er wijzigingen ingevoerd om de bijstand (financieel) houdbaar te houden (het maatregelenregime bij het niet nakomen van verplichtingen en de tegenprestatie). Inmiddels is het beleidsplan met bijbehorende verordeningen vastgesteld. Vorming regionaal werkbedrijf: In het Sociaal Akkoord is afgesproken, dat sociale partners en gemeenten in elke arbeidsmarktregio een ‘Werkbedrijf’ oprichten. De eerste gesprekken met bestuurders, werkgevers- en werknemersorganisaties en het onderwijs hebben plaatsgevonden. Het concept marktbewerkingsplan is klaar. Er wordt gekozen voor een klein bestuur en gestart met de wettelijke opgedragen taken, namelijk de invulling van de garantiebanen. Eind 2014 zijn de beleidsplannen, verordeningen en beleidsregels vastgesteld in de raden en ste colleges van de drie gemeenten. De implementatie is voorbereid voor uitvoering in de 1 helft van 2015. Herstructurering DSW In 2014 is de herstructurering DSW verder ter hand genomen. Er is een uitstroomteam gevormd met job coaches van DSW waardoor een meer integrale werkgeversbenadering mogelijk voor individuele plaatsingen. Daarnaast is het aantal leerwerkbedrijven voor groepsdetacheringen uitgebreid. Zowel de taakstelling als de financiële resultaten volgen de meerjarenprognose. (Regionaal) gestroomlijnde benadering van werkgevers Vanuit de arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal zijn het afgelopen jaar afspraken gemaakt over een regionale werkgeversbenadering. Het uiteindelijke doel is om één werkgeversbenadering voor de hele regio te ontwikkelen. Daarnaast is in 2014 door de arbeidsmarktregio Zuid-Holland Centraal samen met de arbeidsmarktregio Haaglanden een tool box ontwikkeld met instrumenten ten behoeve van de plaatsing van uitkeringsgerechtigden bij werkgevers onder gelijke omstandigheden ( geen concurrentie). Ook zijn er afspraken gemaakt j over het bedienen van grote werkgevers en zijn er afspraken gemaakt binnen de vier sectoren die in verhouding de meeste kansen bieden voor beide regio’s (horeca/leisure, tuinbouw, zorg en handel). Op gemeentelijk niveau ligt de aandacht op een nadere samenwerking met economie om de werkgeversbenadering in de gemeente te versterken. Het aantal ambassadeurs is verdubbeld naar 50. Armoedebestrijding Begin 2014 zijn de Minimaeffectrapportage en de Armoedemonitor afgerond en aangeboden aan de Raden (4-3-2014). Met deze onderzoeken als input en de uitkomsten van een sociale conferentie is met groot draagvlak en instemming van de Klankbordgroep het minimabeleid geactualiseerd en vernieuwd. Kern ligt bij de extra aandacht voor gezinnen met kinderen en de zorg dat ondersteuning ook terecht komt waar die het hardst nodig is ( niet gebruik). Dit heeft geleid tot beleidsvoorstellen minimabeleid die in december 2014 aan de drie gemeenteraden zijn voorgelegd. In het 3D-Wmobeleidsplan zijn maatregelen opgenomen die een bijdrage leveren aan Armoedebestrijding. Hiervoor is eenmalig de categoriale bijzondere bijstand voor chronisch zieken en gehandicapten 2014
20
verhoogd met € 99. En met ingang van 1-1-2015 is de doelgroep van de collectieve ziektekostenverzekering uitgebreid naar 125% van de bijstandsnorm. Handhaving Na vaststelling van het beleidsplan Doelmatig handhaven met daarin verwerkt de wijzigingen van de fraudewet is 2014 het eerste jaar waarin ervaring is opgedaan met het uitvoeren van de nieuwe fraudewetgeving. Ingezet is op het goed informeren van klanten over de regels. Tevens wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheden tot het geven van een waarschuwing. Werkzoekenden krijgen binnen de wettelijke kaders de gelegenheid om ontbrekende gegevens aan te vullen, zonder direct een boete op te leggen. Het voorlopige beeld is dat over de gehele linie bezien de gevolgen minder ingrijpend zijn dan werd aangenomen. (Effect)indicator Bijstand Omschrijving (effect)indicator
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
Aantal uitkeringsgerechtigden
1.462
1.633
1.476
1.782
Bedrag bijzondere bijstand per
€ 946,29
€ 1.003,77
€ 334,72
€ 1.312,58
24,7%
28,1%
40%
36,5%
12,6%
7,9%
12%
8%
7,6%
6,5%
8%
6,8%
huishouden Percentage aanmeldingen dat niet tot uitkering heeft geleid Het percentage terugvordering o.g.v. fraude Het percentage van het aantal stopgezette uitkeringen o.g.v. fraude
Toelichting: Het aantal uitkeringsgerechtigden is in 2014 opnieuw gestegen, dit is uiteraard het gevolg van de landelijke krimp op de arbeidsmarkt. De verslechterde inkomenspositie bij de betreffende huishoudens heeft ook geleid tot een groter beroep op de bijzondere bijstand, bovendien is er in 2014 een aantal éénmalige uitkeringen verstrekt aan de doelgroep, waardoor het verstrekte bedrag per huishouden duidelijk hoger is dan in 2013.. De afdeling Werk en Inkomen heeft vanwege de verhoogde instroom de poortwachtersfunctie versterkt en effectiever ingericht. Dit heeft geresulteerd in een hoger percentage aanmeldingen dat niet heeft geleid tot een uitkering én in het terugdringen van oneigenlijk gebruik. Het percentage terugvorderingen en stopzetten van uitkeringen op grond van fraude is iets gestegen. Uitstroom werkzoekenden Omschrijving (effect)indicator
Norm
Realisatiewaarde 2012
Percentage werkloze van de
< 6,4%
8,2%
70%
72,1%
25%
42,5%
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2013
2014
2014
8,5%
< 6,4%
8%
98%
75%
93,2%
23,8%
24%
25%
25%
44,3%
43%
42,5%
37
beroepsbevolking Percentage bijstandsgerechtigden in een traject Percentage uitstroom naar regulier werk Percentage ontheffingen
21
Toelichting: Na een stijging van de afgelopen jaren is er inmiddels weer een dalende lijn te zien in het percentage werklozen van de beroepsbevolking. Leidschendam-Voorburg volgt hiermee de landelijke trend waar eveneens een daling te zien in het percentage werklozen ten opzichte van de beroepsbevolking. Landelijk lag het percentage eveneens op 8%. Het percentage bijstandsgerechtigden dat een traject volgt is ligt gedaald ten opzichte van 2013 maar ligt boven de streefwaarde van 75%. Jongeren tot 27 jaar in de WWB Omschrijving (effect)indicator
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
111
129
93
170
7,6%
7,4%
6%
8,9%
Instroom in aantal
60
137
90
168
Uitstroom in aantal
59
105
45
102
30,5%
15%
50%
4,8%
25%
6%
89,8%
85%
87%
Gemiddeld aantal jongeren in de WWB Percentage t.o.v. gehele bestand
Percentage van de uitstroom naar werk Percentage van de uitstroom naar onderwijs Percentage met leer- en/of werktraject
Toelichting: Het aantal jongeren met een WWB uitkering is gestegen ten opzichte van vorig jaar. Deze stijging hang samen met de crises en de slechte economische omstandigheden. Het jongerenloopbaancentrum en andere inspanningen om jeugdwerkloosheid tegen te gaan, hebben ervoor gezorgd dat tegenover een hogere instroom ook een hogere uitstroom gerealiseerd is. Met name de uitstroom naar werk is toegenomen tot 50% van de totale uitstroom. Sociale werkvoorziening Omschrijving (effect)indicator
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
Percentage geplaatste WSW
32%
25,9%
32%
32%
41%
n.t.b.
17
35
15
31
5
1
2
2
1
100%
100%
100%
100%
100%
formatieplaatsen in detachering of begeleid werken Aantal personen met indicatie op wachtlijst Aantal toekenningen persoonsgebonden budget aan WSW-formatieplaatsen Percentage aanvragen persoonsgebonden budget afgehandeld binnen wettelijke termijn
Toelichting Door het nieuwe Leerwerkbedrijf (IIC) is het aantal mensen, werkzaam in groepsdetachering, toegenomen. De prognose voor 2014 is 41 procent.
22
Wat heeft het gekost ? Beleidsterrein bedragen x € 1.000
Rekening 2013
Primitieve 2014
Begrotings wijzigingen 2014
Begroting na wijziging
Rekening 2014
Verschil 2014
LASTEN Sociale zaken en werkgelegenheid Totaal
41.399
43.464
1.948
45.134
43.029
2.105
41.399
43.464
1.948
45.134
43.029
2.105
BATEN Sociale zaken en werkgelegenheid
-37.110
-36.611
112
-36.499
--36.983
484
-37.110
-36.611
112
-36.499
-36.983
484
Gerealiseerde totaal van baten en lasten Onttrekking aan reserves
4.289
6.853
2.060
8.635
6.046
2.589
-
-
-48
-48
-39
-9
Gerealiseerde resultaat
4.289
6.853
2.012
8.587
6.007
2.580
Totaal
23
2.3
PROGRAMMA 3 LEEFBAARHEID EN WONEN
Het programma bestaat uit de volgende beleidsterreinen: Groen Milieu Wonen Cultuurhistorie, kunst en cultuur Sport Visie op het programma Wij werken - samen met onze inwoners - aan een aantrekkelijke, groene en duurzame stad waar het prettig wonen en werken is. De stad is schoon, het onderhoud en beheer van de openbare ruimte is goed op orde. Er zijn voldoende woningen die aansluiten op de woningbehoefte. Er is van alles te doen: er zijn culturele, recreatieve en sportvoorzieningen. Om dit te bereiken spreken wij onze inwoners aan op hun eigen verantwoordelijkheid en zoeken aansluiting bij initiatieven in de regio. Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling(en): Een ruimtelijke ontwikkeling die het karakter van de gemeente versterkt (aantrekkelijk, groen en duurzaam). Stad en buitengebied zijn schoon, duurzaam en van kwaliteit. In Leidschendam-Voorburg zijn voldoende woningen, die aansluiten op de huidige bevolkingssamenstelling en de toekomstige woningvraag. Leidschendam-Voorburg heeft een gevarieerd aanbod van culturele en sportieve voorzieningen. Subdoelstelling(en): Op basis van beleid ontwikkelen wij samenhangende ruimtelijke strategieën en daarbij horende uitvoeringsprogramma’s, waarbij wonen, groen, voorzieningen en werken elkaar versterken. Het doen uitvoeren en versnellen van projecten die het karakter van de gemeente versterken, volgens ruimtelijke strategieën. Leidschendam-Voorburg streeft naar een duurzame woonomgeving. Inrichting, beheer en onderhoud van de openbare ruimte zijn afgestemd op het karakter van de wijk. Openbare gebouwen en de openbare ruimte zijn voor iedereen toegankelijk. Het beheer en onderhoud van de openbare ruimte gebeurt genormeerd, planmatig en efficiënt. Wij streven naar en verbeteren waar mogelijk de kwaliteit van de woningvoorraad. Wij streven naar en verbeteren waar mogelijk de kwaliteit van de woonomgeving. Wij behouden en versterken waar mogelijk de variatie in woontypen en –milieus, waardoor de doorstroming wordt bevorderd. Wij spannen ons in om voldoende woningen in de sociale sector te laten realiseren. Leidschendam-Voorburg houdt het cultureel erfgoed in stand en maakt het toegankelijk. Het voorzieningenniveau houden we op een aanvaardbaar niveau en is afgestemd op het voorzieningenniveau in de regio. Wij bevorderen waar mogelijk sportbeoefening en cultuurparticipatie.
24
2.3.1. Beleidsterrein groen Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein groen waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Een duurzame impuls geven aan het groene karakter van de gemeente, onder andere door het verder realiseren van het Uitvoeringsprogramma Groenstructuurplan. Realisatie van regionale groenprojecten in het buitengebied. Realisatie van groenbeheerplannen voor verschillende wijken
Status groen
groen groen
Toelichting per speerpunt: Verder realiseren uitvoeringsprogramma Groenstructuurplan In 2014 is intensief gewerkt aan de grote samenwerkingsprojecten. Hiervan is Waterspoorpark Veenen Binckhorstpolder vrijwel gereed voor uitvoering. Het ontwerp voor Park ’t Loo is gepresenteerd aan de belanghebbenden en wordt nu op basis van de reacties verder uitgewerkt. In het buitengebied is het intergemeentelijke project Vlinderroutes opgeleverd. Ten aanzien van de voortgang van de projecten wordt verder gewerkt aan het verbeteren van de programmering en het organiseren van de benodigde capaciteit, waarna de verdere uitvoering vanaf het tweede kwartaal van 2015 van start kan. Realisatie van regionale groenprojecten in het buitengebied De belangrijkste ambities voor het buitengebied zijn vastgelegd in het Landschapsontwikkelingsplan Duin Horst & Weide. De projecten, waaraan ook in 2014 is gewerkt, hebben zich vooral gericht op het vergroten van de bekendheid van Duin Horst & Weide en het op orde brengen van het recreatieve netwerk. Met het opheffen van een aantal knelpunten, het realiseren van ontbrekende schakels, de aanleg van het sloepennetwerk en de ontwikkeling van het wandelknooppuntennetwerk, is het recreatief netwerk dit jaar in belangrijke mate gerealiseerd Realisatie van groenbeheerplannen voor verschillende wijken De uitvoering van het groenbeheerplan voor Essesteijn wordt dit jaar afgerond. De uitvoering voor de Rietvink en ’t Lien loopt. De verdere uitwerking voor de wijk Leidschendam-Zuid loopt. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Rapportcijfer klanttevredenheid*
Norm
7
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
7
niet beschikbaar
7
7,1
° De Wijkatlas verschijnt om het jaar. In 2013 is de tevredenheid niet gemeten.
2.3.2. Beleidsterrein milieu Wat hebben we daarvoor gedaan? Het speerpunt van beleid in 2014 voor het beleidsterrein milieu was: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Bestendigen van de gemeentelijke duurzaamheidsambitie
Status groen
25
Toelichting speerpunt: De voorbeeldprojecten op het gebied van duurzaamheid uit het Klimaatplan - “Centrale Huisvesting” en het “zwembad de Fluit” - zijn gerealiseerd respectievelijk ver gevorderd in de ontwikkeling. Het pand Raadhuisplein 1 heeft nu een energielabel B in plaats van G, en scoort op het duurzaamheidsinstrument BREEAM ‘Good’, waarmee voor een monument qua duurzaamheid op een optimaal niveau uitkomen. De subsidieregeling Duurzame energievoorzieningen is nagenoeg afgerond, er zijn in het afgelopen jaar wederom ruim 250 woningen energetisch verbeterd. De woningcorporaties hebben een vergelijkbaar aantal huurwoningen voorzien van een hoger energielabel. Duurzame mobiliteit heeft een plek gekregen in het VVP en in Haaglandenverband is een uitvoeringsplan gemaakt voor de plaatsing van elektrische oplaadpunten voor elektrische auto’s. Tenslotte is in het kader van het Waterplan de Klein Plaspoelpolder water robuust gemaakt. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Percentage gescheiden
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
50%
44%
niet beschikbaar
46%
Nog niet bekend
5%
7%
niet beschikbaar
5%
Nog niet bekend
75%
80%
85%
85%
85%
25
29
23
25
14
0
265
171
170
194
afvalstromen (LAP norm + 5%) Percentage meldingen en klachten over de dienstverlening afvalinzameling Percentage duurzame inkoop a.d.h.v. Zelfscan Duurzaam inkopen Kwaliteit leveringsbetrouwbaarheid riolering uitgedrukt in het aantal meldingen bij het meldpunt openbare ruimte Aantal woningen belast met verkeerslawaai boven plandrempel (65 dB)° ° De norm van nul is te bereiken in het jaar 2020
Toelichting: Diverse gegevens op het gebied van afvalscheiding en –inzameling in 2014 zijn op dit moment nog niet beschikbaar. Bij het aantal geluid belaste woningen boven de plandrempel is de realisatiewaarde 2014 iets hoger dan de streefwaarde 2014 omdat de aantallen zijn geactualiseerd op basis van het nieuwe Actieplan Geluid 2013 – 2018.
26
2.3.3. Beleidsterrein wonen Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein wonen waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Het door ontwikkelen van de woonmilieus die in de Woonvisie zijn benoemd Actualisatie van de woonvisie en het woningbouwprogramma
Status groen groen
Toelichting per speerpunt: Het door ontwikkelen van de woonmilieus die in de Woonvisie zijn benoemd In 2014 is een opdracht uitgezet om de bestaande woonmilieus binnen de gemeente in beeld te brengen en vast te stellen wat de onderscheidende woonkwaliteiten van de gemeente en onderdelen daarvan zijn. De resultaten worden het eerste kwartaal van 2015 verwacht. Actualisatie van de woonvisie en het woningbouwprogramma De uitkomsten van het onderzoek naar woonmilieus en andere onderzoeken zijn de basis actualisering van de woonvisie en herijking van het woningbouwprogramma. Hiermee is in 2014 gestart. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Norm
Instroom gezinnen
25%
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
25%
niet beschikbaar
30%
Nog niet bekend
Bron: woon 2009
2.3.4. Beleidsterrein cultuurhistorie, kunst en cultuur Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein cultuurhistorie, kunst en cultuur waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Versterken van de beschermde stads- en dorpsgezichten in samenwerking met ondernemers en winkeliers Start onderzoek actualisatie gemeentelijke monumentenlijst Heroverweging van het bestaande cultuurbeleid
Status groen groen groen
Toelichting per speerpunt: Versterken van de beschermde stads- en dorpsgezichten in samenwerking met ondernemers en winkeliers In 2014 is de pilot ‘leertafels kwaliteitsverbetering beschermd dorpsgezicht Oud-Voorburg’ afgerond. De uitgave “ Inspirerend Voorburg beschermd dorpsgezicht om trots op te zijn” biedt inspiratie en voorbeelden voor kwaliteitsverbetering van het beschermd dorpsgezicht. Uit de leertafels met ondernemers en bewoners bleek hier grote behoefte te zijn. Momenteel worden de ambities en doelstellingen uit deze pilot gemonitord.
27
Start onderzoek actualisatie gemeentelijke monumentenlijst Het onderzoek naar de actualisatie gemeentelijke monumentenlijst is afgerond en heeft een conceptlijst met 200 potentiële monumenten opgeleverd. In 2015 zal worden gestart met de aanwijzingsprocedure van 50 objecten van de lijst die het meest in aanmerking komen voor de status van monument. Heroverweging van het bestaande cultuurbeleid De heroverweging van het bestaande cultuurbeleid is in 2014 van de agenda gehaald. In plaats daarvan is de ontwikkeling van de cultuurvisie gekomen. In deze visie is in elk geval plaats voor cultuurhistorie, cultuureducatie, aandacht voor jongeren, de bibliotheekfunctie en het theateraanbod in de gemeente. Daarnaast is er een QuickScan voor het musea gemaakt. In 2015 zal de cultuurvisie aan de raad worden aangeboden en zal een uitvoeringsprogramma worden gemaakt. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Tevredenheid van de inwoner
Norm
7
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
6,5
niet beschikbaar
6,5
Nog niet bekend
over het culturele aanbod in de gemeente Bron: De Wijkatlas
2.3.5. Beleidsterrein sport Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein sport waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Start realisatie nieuwbouw zwembad De Fluit Start ontwikkeling turnvoorziening Delflandlaan Uitvoering geven aan de verhuizing van buitensportverenigingen en de realisatie van bijbehorende sportvoorzieningen Privatisering binnensport accommodaties
Status groen groen groen groen
Toelichting per speerpunt: Start realisatie nieuwbouw zwembad De Fluit In november 2014 is gestart met de sloop van het buitenbad. Begin 2015 zal gestart worden met de nieuwbouw van het zwembad op het huidige buitenterrein. Na een jaar, begin 2016, is het nieuwe zwembad gereed. In de tussentijd kunnen de mensen in het oude zwembad blijven zwemmen, het oude zwembad blijft open. Start ontwikkeling turnvoorziening Delflandlaan Lucas onderwijs en de gemeente zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de nieuwbouw van de school de Dijsselbloem gecombineerd met een turnhal. Het ambitiedocument en de samenwerkingsovereenkomst voor de nieuwbouw is vastgesteld. Momenteel wordt het programma van eisen voor de nieuwbouw afgerond zodat we begin 2015 de aanbesteding kunnen opstarten.
28
Uitvoering geven aan de verhuizing van buitensportverenigingen en de realisatie van bijbehorende sportvoorzieningen Een nieuw honk-/softbalveld en twee nieuwe kunstgras korfbalvelden zijn op sportpark Westvliet gerealiseerd. De betreffende sportverenigingen zijn in het voorjaar verhuisd. Privatisering binnensport accommodaties Sportfonds heeft vanaf 1 januari 2015 het beheer en de exploitatie van diverse accommodaties overgenomen. Dit omvat de sportaccommodaties in Leidschendam, sportcomplex de Fluit (zwembad en sporthallen), de sportaccommodaties in Voorburg, sportcomplex Forum Kwadraat en sporthal Essesteijn. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
6,75
6,75
niet beschikbaar
6,75
Niet beschikbaar
Gymzalen/-lokalen
50%
37%
46%
40%
42%
Sporthallen
80%
67%
82%
80%
80%
Buitensportaccommodaties
100%
100%
100%
100%
100%
364.000
327.211
265.550
364.000
360.000
Tevredenheid gebruikers
Norm
Optimale bezetting:
Zwembaden (bezoekersaantal)
Toelichting: Het gebruik van de sportaccommodaties is nagenoeg gelijk gebleven. Het regelmatig enquêteren van de sportverenigingen is in het kader van de KTD-bezuinigingen is niet gerealiseerd. Hierdoor is een tevredenheidscijfer van de gebruikers niet beschikbaar. Wat heeft het gekost ? Beleidsterrein bedragen x € 1.000
Rekening 2013
Primitieve 2014
Begrotings wijzigingen 2014
Begroting na wijziging
Rekening 2014
Verschil 2014
LASTEN Groen
5.982
6.107
857
6.964
6.056
Milieu
15.047
15.014
601
15.616
14.929
687
Wonen
2.955
3.497
2.826
6.324
4.493
1.831
Cultuurhistorie, kunst en cultuur
3.746
3.469
78
3.547
3.298
249
Sport Totaal
908
4.805
4.764
388
5.153
5.419
-267
32.535
32.853
4.751
37.604
34.195
3.408
BATEN Groen
-1.205
-1.118
-531
-1.649
-1.028
-621
Milieu
-15.001
-15.477
-267
-15.744
-15.610
-134
Wonen
-2.220
-1.414
-217
-1.631
-2.048
417
Cultuurhistorie, kunst en cultuur Sport Totaal Gerealiseerde totaal van baten en lasten Storting in reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat
-543
-514
155
-359
-386
27
-2.205
-2.163
75
-2.088
-2.041
-46
-21.174
-20.686
-784
-21.469
-21.113
-358
11.361
12.167
3.967
16.134
13.082
3.052
2.694
1.103
672
1.775
1.571
204
-2.444
-1.603
-4.409
-6.012
-3.192
-2.820
11.611
11.666
231
11.896
11.460
436
29
2.4
PROGRAMMA 4 RUIMTELIJKE EN ECONOMISCHE ONTWIKKELING
Het programma bestaat uit de volgende beleidsterreinen: Ruimtelijke ontwikkeling Verkeer, vervoer en parkeren Economie Recreatie en toerisme . Visie op het programma Leidschendam-Voorburg is een gemeente met een bijzondere woonomgeving en rijkdom aan excellente groene en stedelijke voorzieningen op loop- en fietsafstand. Wij werken aan opgaven die passen bij het ruimtelijke karakter van de stad: wij versterken de groene woonstad, wij verbeteren de economische voorzieningenstructuur en wij benutten en verbeteren de regionale bereikbaarheid. Wij stimuleren activiteiten op het gebied van economie die recht doen aan het karakter van de stad en dit karakter zelfs versterken. Deze passen binnen onze economische context, de regio Haaglanden. Leidschendam-Voorburg is en blijft goed bereikbaar. Wij bouwen om het voorzieningenniveau in stand te houden en om een kwaliteitsimpuls aan de omgeving te geven. Bij verdichting blijft de balans tussen bebouwing en groen in stand. Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling(en): Wij versterken de groene woonstad. Wij verbeteren de economische voorzieningenstructuur. Wij benutten en verbeteren de regionale bereikbaarheid. Subdoelstelling(en): Wij verbeteren de herkenbaarheid van de recreatieve waarde van het historische lint. Wij versterken de cultuurhistorische betekenis. Wij realiseren goede langzaam verkeerverbindingen. Wij sluiten onze bereikbaarheid goed aan op het regionale netwerk. Wij verbeteren het verkeers- en vervoersknooppunt voor de gemeente en regio Wij versterken de Vlietoevers als de identiteitsdrager van Leidschendam-Voorburg Wij verbeteren de recreatieve kwaliteit van het buitengebied.
2.4.1. Beleidsterrein ruimtelijke ontwikkeling Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein ruimtelijke ontwikkeling waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Actualiseren bestemmingsplannen Uitvoering geven aan de onderzoeksopgaven in het uitvoeringsprogramma Structuurvisie Ruimte voor Wensen 2040, herijking 2012. Uitvoering geven aan de prioritaire projecten Duivenvoordecorridor, Leidsenhage, Klein Plaspoelpolder en de woonzorgprojecten Rustoord, Mariënpark en Sonneruyter.
Status groen groen groen
30
Toelichting per speerpunt: Actualiseren bestemmingsplannen De gemeente voldoet aan de wettelijke verplichting van actualisatie bestemmingsplannen. Er zijn 6 bestemmingsplannen vastgesteld door de raad en 3 zijn er nog in procedure. Het projectbestemmingsplan Rotterdamsebaan is in Leidschendam-Voorburg in tegenstelling tot in Den Haag zonder beroepsprocedure vastgesteld. Na een intensief proces van 17 beroepsschriften op bestemmingsplan Landelijk Gebied II is in samenspraak met de belanghebbenden 1 beroepsschrift over; uitspraak hierover wordt begin 2015 verwacht. Voor Rustoord is een eerste toepassing van de coördinatieregeling met succes afgerond. Daarnaast zijn voor initiatiefnemers, na het opstellen van de ruimtelijke kaders, 8 (postzegel)bestemmingsplannen en 5 wijzigingsplannen in voorbereiding. Ook zijn er in 2014 96 adviesaanvragen en 11 planschadeverzoeken behandeld. Uitvoering geven aan de onderzoeksopgaven in het uitvoeringsprogramma Structuurvisie Ruimte voor Wensen 2040, herijking 2012 De structuurvisie biedt (beleids)kaders voor het sturen van het ruimtelijk ontwikkelingsperspectief voor de gemeente. Het benodigde onderzoek dat bij de herijking werd geconstateerd, heeft in 2014 invulling gekregen. Dit betrof onderzoek voor het Verkeer- en Vervoersplan, voor economisch beleid, in het bijzonder de detailhandelsvisie, en onderzoek naar woonmilieus. Uitvoering geven aan de prioritaire projecten Duivenvoordecorridor, Leidsenhage, Klein Plaspoelpolder en de woonzorgprojecten Rustoord, Mariënpark en Sonneruyter Duivenvoordecorridor In 2014 is een extra te dekken verlies geconstateerd binnen project Duivenvoordecorridor. Een voorstel voor heroriëntatie op het project is begin 2015 met de gemeenteraad besproken. Leidsenhage De ambities, kansen en effecten voor Leidsenhage zijn in 2013 neergelegd in de Gebiedsvisie Herontwikkeling Winkelcentrum Leidsenhage. In 2014 is gewerkt aan de planuitwerking en voorbereiding voor het bestemmingsplan. Er is onderzoek gedaan naar de effecten van herontwikkeling van Leidsenhage op andere winkelcentra in de omgeving. De uitkomsten worden meegenomen in het bestemmingsplan. Klein Plaspoelpolder Voor het gebied Klein Plaspoelpolder is in 2014 in volledige samenwerking met betrokkenen een concept-ontwikkelvisie vastgesteld. Deze geeft richting aan de toekomstige transformatie van het gebied. Rustoord, Mariënpark en Sonneruyter Het behoud van het aantal zorgplaatsen in de gemeente en het stimuleren van nieuwbouw van de zorglocaties Rustoord, Mariënpark en Sonneruyter had blijvend aandacht. Door het uitgangspunt ruimtelijke ontwikkelingen over te laten aan private partijen is voortgang van dit speerpunt sterk afhankelijk van het initiatief van derden.
31
(Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Norm
Actualisatie bestemmingsplannen:
100%
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
80%
100%
100%
100%
Bestemmingsplannen < 10 jaar als percentage van het totale grondoppervlak
Toelichting: Met het vaststellen van een beheersverordening voldoet de gemeente Leidschendam-Voorburg aan haar wettelijke verplichting om per 1 juli 2013 voor haar grondgebied een geactualiseerd ruimtelijk kader te hebben. De vastgestelde beheersverordening, ter grootte van 15% van het gemeentelijk grondgebied, wordt stapsgewijs vervangen door nieuwe bestemmingsplannen. 2.4.2. Beleidsterrein verkeer, vervoer en parkeren Wat hebben we daarvoor gedaan? Het speerpunt van beleid in 2014 voor het beleidsterrein verkeer, vervoer en parkeren was: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Vaststelling van een geactualiseerd Verkeers- en Vervoersplan (VVP), inclusief een meerjarig uitvoeringsprogramma met daaraan gekoppeld een begrensd investeringsvolume.
Status groen
Toelichting speerpunt: Het Verkeers- en vervoersplan en het Meerjarig Uitvoeringsprogramma zijn op 14 oktober 2014 door de gemeenteraad vastgesteld. Het plan schetst hoe de gemeente haar bereikbaarheid zo goed mogelijk op peil houdt, met goede verbindingen waarover mensen zich op een prettige manier en veilig kunnen verplaatsen. De uitvoering van het verkeers- en vervoersplan vindt plaats vanaf 2015. Hierbij krijgen duurzaamheid en het combineren van werkzaamheden veel aandacht. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
Niet
Kwaliteit wegen: Rapportcijfer klanttevredenheid
7
6,3
Niet beschikbaar
7
Beheerkwaliteit
B
B
B
B
B
100%
100%
100%
100%
100%
Leveringsbetrouwbaarheid
90
159
110
90
100**
Tevredenheid burgers over
70%
Niet bekend
Niet bekend
70%
beschikbaar*
Percentage wegen met kwaliteitsniveau (B) Doorstroming verkeer:
parkeervoorzieningen Parkeerdruk op donderdagavond,
Niet beschikbaar*
85%
84%
Niet bekend
85%
Niet gemeten***
uitgedrukt in het % parkeerplaatsen bezet
32
Toelichting: * De gegevens uit de Wijkatlas zijn op dit moment nog niet beschikbaar. In 2013 is de klanttevredenheid niet gemeten. ** In 2014 zijn op verschillende locaties in de gemeente werkzaamheden verricht die hebben geleid tot een (tijdelijke) stijging van meldingen. *** In 2015 wordt weer een parkeerdrukmeting voor de hele gemeente verricht.
2.4.3. Beleidsterrein economie Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein economie waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Stimuleren van een integrale aanpak van sociaaleconomische opgaven samen met lokale partners door het faciliteren van en participeren in het Platform Economie, Onderwijs & Arbeidsmarkt Binnen de door de raad vastgestelde kaders werken we verder aan het verbeteren van de regionale winkelfunctie door herontwikkeling van winkelcentrum Leidsenhage Afronden van de actualisatie van het economisch beleid, afgestemd op het Uitvoeringsprogramma van de Structuurvisie Ruimte voor Wensen 2040, herijking 2012, en de actualisatie van het regionale beleid voor kantoren, detailhandel en bedrijventerreinen, als basis voor uitvoering in 2014 en verder in samenwerking met eigenaren en ondernemers
Status groen
groen
oranje
Toelichting per speerpunt: Stimuleren van een integrale aanpak van sociaaleconomische opgaven samen met lokale partners door het faciliteren van en participeren in het Platform Economie, Onderwijs & Arbeidsmarkt In 2014 heeft de gemeente het Platform gefaciliteerd en actief deelgenomen, en is gewerkt op basis van het actieprogramma 2014 van het Platform Het verbeteren van de regionale winkelfunctie door herontwikkeling van winkelcentrum Leidsenhage Zie de toelichting bij 2.4.1 (blz.31). Afronden van de actualisatie van het economisch beleid Begin 2014 zijn de lokale en de regionale detailhandelsvisie vastgesteld. Eind 2014 werd duidelijk dat actualisatie van het regionale beleid voor bedrijventerreinen niet zal plaatsvinden door de afbouw van Haaglanden. De provinciale kaders en de structuurvisie Ruimte voor Wensen 2014, herijking 2012 vormen de basis voor het lokale beleid.
33
(Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Handhaven van positie op
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
12
12
19
12
Niet bekend
400
522
654
522
Niet bekend
17%
18%
32,8%
18%
16%
ranglijst van de beste gemeenten van NL Aantal startende ondernemers in de gemeente Percentage aanbod kantoorgebouwen
Toelichting De positie op de ranglijst beste gemeenten en het aantal startende ondernemers in 2014 is op dit moment niet bekend. Het percentage aanbod kantoorgebouwen is in 2014 sterk gedaald, omdat het voormalige CBSgebouw (zie 4.1) uit de aanbod- en voorraadcijfers is verdwenen, evenals circa 15.000 m2 kantooroppervlakte aan de Duindoorn.
2.4.4. Beleidsterrein recreatie en toerisme Wat hebben we daar voor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein recreatie en toerisme waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Stimuleren van de versterking van het recreatieve routenetwerk in de gemeente met meer samenhang tussen Vliet en Vlietoevers, het buitengebied en recreatiegebied Vlietland Stimuleren van de versterking van de recreatieve voorzieningen zoals uitbreiding en verbetering van aanlegplaatsen in de Vliet. Stimuleren van de promotie van recreatief aanbod in de stad door het participeren in het Platform Economie, Onderwijs & Arbeidsmarkt en de erfgoedlijnen van Provincie Zuid-Holland
Status groen
groen groen
Toelichting per speerpunt: Stimuleren van de versterking van het recreatieve routenetwerk in de gemeente Zie de toelichting bij 2.3.1 (blz.25). Stimuleren van de versterking van de recreatieve voorzieningen In 2014 zijn de aanlegplaatsen in de Vliet verbeterd en uitgebreid. Er zijn nieuwe aanlegvoorzieningen bij houtzaagmolen De Salamander, Park Rozenrust en de Leidsekade. Er wordt gewerkt aan walstroom bij de Delftsekade. Ook is de voorbereiding gestart voor uitbreiding van de passantenhaven in Voorburg. Stimuleren van de promotie van recreatief aanbod in de stad Promotie van het recreatief aanbod heeft extra aandacht gekregen door de samenwerking rond de erfgoedlijn Trekvaarten (o.a. nieuwsbrief, website en lesprogramma's). Vanuit de samenwerking in het
34
Platform werd eind 2014 het webportaal eropuit in Leidschendam-Voorburg gepresenteerd aan alle lokale aanbieders. De formele lancering is begin 2015. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Aantal banen in de horecasector
Norm
geen
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
1.254
Niet bekend
1.356
Nog niet beschikbaar
Wat heeft het gekost ? Beleidsterrein bedragen x € 1.000
Rekening 2013
Primitieve 2014
Begrotings wijzigingen 2014
Begroting na wijziging
Rekening 2014
Verschil 2014
LASTEN Ruimtelijke ontwikkeling
18.672
29.641
8.637
38.277
Verkeer, vervoer en parkeren
13.204
5.633
278
5.912
7.653
-1.742
926
865
170
1.035
1.022
13
Economie Recreatie en toerisme Totaal
32.666
5.611
2.966
622
32
654
573
81
35.769
36.761
9.116
45.878
41.915
3.963
-12.784
-27.318
8.573
-18.746
-14.208
-4.538
-2.191
-944
-238
-1.182
-1.155
-27
-99
-108
-
-108
-86
-22
Baten Ruimtelijke ontwikkeling Verkeer, vervoer en parkeren Economie Recreatie en toerisme Totaal Gerealiseerde totaal van baten en lasten Storting in reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat
-91
-134
-
-134
-97
-37
-15.165
-28.505
8.335
-20.170
-15.545
-4.624
20.604
8.257
17.451
25.708
26.369
-661
5.330
498
2.687
3.185
3.442
-257
-7.904
-229
-19.086
-19.315
-20.988
1.673
18.030
8.526
1.052
9.578
8.824
755
35
2.5
PROGRAMMA 5 VEILIGHEID EN HANDHAVING
Het programma bestaat uit de volgende beleidsterreinen: Veiligheid Handhaving Visie op het programma Inwoners moeten zich veilig voelen in hun eigen gemeente. Maar de gemeente kan niet alleen de veiligheid waarborgen. Binnen het veiligheidsbeleid neemt de gemeente een regierol in. Inwoners en bedrijven hebben een eigen verantwoordelijkheid als het om veiligheid gaat. Wij willen bevorderen dat zij hun verantwoordelijkheid nemen. Ook bij het tegengaan van (jeugd)overlast hebben inwoners naast de gemeente een verantwoordelijkheid. Als het gaat om paraatheid en geoefendheid op crisisbeheersing doen wij niet meer dan wettelijk verplicht is. Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling(en): Wij zijn een veilige gemeente. Subdoelstelling(en): De gemeente geeft invulling aan de wettelijke taken op het gebied van handhaving en toezicht, crisisbeheersing en rampenbestrijding. De gemeente is proactief in het veiligheidsbeleid. Bewoners en bedrijven dragen bij aan een veilige gemeente. Wij pakken alleen overlast aan, die de veiligheid en het veiligheidsgevoel negatief beïnvloeden.
2.5.1 Beleidsterrein veiligheid Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein veiligheid waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Vermindering van het aantal woninginbraken Vermindering van jeugdoverlast, -criminaliteit en het voorkomen van jeugdige aanwas Gemeentelijke crisisbeheersingsorganisatie laten voldoen aan de eisen Wet veiligheidsregio’s
Status groen groen groen
Toelichting per speerpunt: Vermindering van het aantal woninginbraken Het aantal woninginbraken is in 2014 in zijn totaliteit met zo’n 25% gedaald ten opzichte van het jaar ervoor. Het resultaat is behaald door nauwe samenwerking van politie, woningcorporaties en bewoners om met extra aandacht woninginbraken te voorkomen. Vermindering van jeugdoverlast, -criminaliteit en het voorkomen van jeugdige aanwas In 2014 is in samenwerking met het Veiligheidshuis Haaglanden, het project Jeugd op het rechte pad (JORP) en het project Jeugd op straat overleg (JOSO) verder uitvoering gegeven aan de aanpak van jeugdoverlast en –criminaliteit. De afgelopen jaren was er binnen Leidschendam-Voorburg een
36
criminele jeugdgroep actief. Door de werkwijze van de Lokale Veiligheidskamer (voorheen JORP) zijn de activiteiten van de jeugdgroep nihil. Gemeentelijke crisisbeheersingsorganisatie laten voldoen aan de eisen Wet veiligheidsregio’s Binnen de regio is in 2014 gestart met de “regionalisering” van een aantal crisisbeheersingsrollen binnen de crisisbeheersingsorganisatie. Zo worden hoofdsectie bevolkingszorg en een paar rollen binnen communicatie regionaal ingevuld om een professionelere en efficiëntere crisisbeheersingsorganisatie neer te zetten. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Het veiligheidsgevoel van de
80%
493
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
82,8%
80,2%
80%
Nog niet bekend
617
458
493
383
326
579
357
326
362
Aantal fietsdiefstallen
282
484
398
282
376
Aantal meldingen jeugdoverlast
600
599
644
600
559
Aantal criminele jeugdgroepen
0
1
1
0
0
Aantal overlast gevende
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
inwoner Aantal woninginbraken (basisjaar 2008; 548) Aantal diefstallen uit/vanaf voertuigen
jeugdgroepen Aantal hinderlijke jeugdgroepen
Toelichting: De indicator (het veiligheidsgevoel) wordt gemeten vanuit het onderzoek van de Integrale Veiligheidsmonitor die jaarlijks wordt uitgevoerd. De resultaten van dit onderzoek zijn pas in april 2015 bekend. Diefstal uit/vanaf voertuig; het aantal diefstallen uit/vanaf voertuig blijft aan de hoge kant. Daarbij is er geen sprake van een specifieke hotspot wat de aanpak van dit probleem lastig maakt. Fietsdiefstal; Met name rondom de stations worden fietsen gestolen. Eind 2014 zijn al extra fietsnietjes geplaatst waardoor mensen hun fiets vast kunnen zetten aan een vast voorwerp. Daarnaast worden nieuwe fietsenstallingen geplaatst rondom de stations (Voorburg ’t Loo en Leidschendam-Voorburg).
.
37
2.5.2. Beleidsterrein handhaving Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein handhaving waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Het uitvoeren van het handhavingsuitvoeringsprogramma, waarin de prioriteiten worden bepaald voor het komende jaar voor de wettelijke taken op het terrein van toezicht en handhaving Het opstellen van een handhavingsplan Drank en Horecawet Uitvoeren verbeterplan Wabo
Status groen
oranje oranje
Toelichting per speerpunt: Uitvoering handsuitvoeringsprogramma De uitvoering van het handhavingsuitvoeringsprogramma verloopt volgens planning. In het jaarverslag van het uitvoeringsprogramma wordt verantwoording afgelegd op het gevoerde beleid. Het opstellen van een handhavingsplan Drank en Horecawet Uit efficiency oogpunt is er voor gekozen om het handhavingsplan Drank- en Horecawet mee te nemen met het opstellen van het nieuwe handhavingsbeleid 2015-2018. Besluitvorming hierover wordt in de eerste helft van 2015 verwacht. Vertraging van ingang van deze wetgeving heeft geen wettelijke gevolgen. In de reguliere horecacontroles wordt al wel (zoveel mogelijk) op basis van de nieuwe wetgeving gewerkt. Uitvoeren verbeterplan Wabo De Wabo kwaliteitscriteria zouden in de VTH-wet (vergunningen, toezicht en handhaving) een wettelijke verplichting worden en gemeenten, provincies e.d. moesten dan per 1 januari 2015 aan voldoen. Deze wet is uitgesteld. Het is dus op dit moment niet verplicht om per 1 januari 2015 te voldoen aan de kwaliteitscriteria. Formeel is een verbeterplan Wabo dus nog niet vereist. Zie voor verdere informatie het Interbestuurlijk Toezicht (IBT, domein omgevingsrecht). (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Norm
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
Inhaalslag paardenbeleid afgerond - inventarisatie; 1e aanschrijving
100%
-
-
-
-
- juridische procedures afgerond
100%
42%
56%
95%
60%
Toelichting: De streefwaarde van 95% van de juridische dossiers te hebben afgerond is niet gehaald. Op dit moment is 60% van de dossiers afgerond. Daarnaast is 24% van de dossiers bijna afgerond. Voor de afronding van deze dossiers moeten veelal vergunningen procedures worden doorlopen.
38
Wat heeft het gekost ? Beleidsterrein bedragen x € 1.000
Rekening 2013
Primitieve 2014
Begrotings wijzigingen 2014
Begroting na wijziging
118
2.375
Rekening 2014
Verschil 2014
LASTEN Handhaving
2.047
2.256
2.241
134
Veiligheid
6.128
5.935
297
6.232
6.175
57
Totaal
8.175
8.191
415
8.607
8.416
191
-120
-169
-
-169
-153
-16
BATEN Handhaving Veiligheid Totaal Gerealiseerde totaal van baten en lasten Storting aan reserves Onttrekking aan reserves Gerealiseerde resultaat
-47
-19
-28
-47
-43
-4
-167
-188
-28
-216
-196
-20
8.008
8.003
388
8.391
8.220
171
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
8.008
8.003
388
8.391
8.220
171
39
2.6
PROGRAMMA 6 BESTUUR EN BEDRIJFSVOERING
Het programma bestaat uit de volgende beleidsterreinen: Bestuursstijl Communicatie en participatie Financiële middelen en belastingen Algemene bestuursondersteuning Gemeenteraad Dienstverlening en innovatieve dienstverlening Regio Bedrijfsvoering Facilitaire Zaken Visie op het programma Wij streven ernaar een efficiënt, ambitieus en modern bestuur te zijn dat ten dienst staat van de eigen bevolking. Wij betrekken burgers bij ontwikkelingen en zijn een goede (samenwerkings)partner voor andere gemeenten in de regio. Wat willen we bereiken? Hoofddoelstelling(en): Onze bestuursstijl is open en kenmerkt zich door participatie. Leidschendam-Voorburg heeft een ambitieus, slagvaardig overheidsapparaat, gericht op het uitvoeren van haar kerntaken en in staat effectief in te spelen op toekomstige ontwikkelingen. Leidschendam-Voorburg werkt actief en constructief samen met diverse partners. Er is een op termijn financieel sluitend meerjarenperspectief voor de periode 2011–2018. Onze dienstverlening aan individuele burgers en bedrijven is vraaggericht en pro-actief. Subdoelstelling(en): Onze voorstellen bevatten een zekere mate van ruimte voor aanvulling van raad, inwoners, partners, bedrijven en organisaties. Wij streven naar een kortere doorlooptijd van formele besluitvorming. Een effectieve, innoverende en efficiënte organisatie. Leidschendam-Voorburg is een moderne aantrekkelijke werkgever. Versterken positie LV door samenwerking met andere overheden en (keten)partners op alle niveaus (wijk, regio, provincie, landelijk). Dienstverlening en voorzieningenniveau zoveel mogelijk handhaven. De tarieven voor retributies en leges zijn kostendekkend. Uitgaven voor diverse beleidsvelden blijven binnen de rijksnorm (bij doeluitkeringen, bij de algemene uitkering). Inwoners kunnen zichzelf bedienen voor alle vragen aan de overheid. Wij leveren maatwerk wanneer persoonlijke aandacht nodig is. Onze dienstverlening is pro-actief, innovatief, effectief en efficiënt. Wij sturen op het gebruik van de dienstverleningskanalen. Wij sturen op het voorkomen van vragen.
40
2.6.1. Beleidsterrein bestuursstijl Wat hebben we daarvoor gedaan? Het speerpunt van beleid in 2014 voor het beleidsterrein bestuursstijl was: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunt van beleid Met de nieuwe gemeenteraad afspraken maken over de gewenste bestuursstijl.
Status groen
Toelichting speerpunt: De overheid ontwikkelt zich samen met de maatschappij, in structuur en op alle niveaus. Ook de manier waarop beleid en stukken tot stand komen verandert. In de nieuwe raadsperiode zijn hiervan inmiddels diverse voorbeelden te noemen, zoals de Stompwijkseweg, Klein Plaspolder, CBS-locatie, de visie op het jongerenwerk, de start van de cultuurvisie, het minimabeleid en het Verkeer- en Vervoersplan. Het goed aansluiten bij wensen van bewoners is niet alleen maatwerk maar ook een leerproces waar de gemeente open in staat. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Percentage inwoners dat de
Norm
80%
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
78%
Niet bekend
80%
80%
vraag: ‘Houdt het gemeentebestuur bij haar beslissingen rekening met de wensen van inwoners?’ heeft beantwoord met: voldoende of geen mening.* *Deze vraag is zowel in 2010 als in 2012 aan de inwoners gesteld.
2.6.2. Beleidsterrein communicatie en participatie Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein communicatie en participatie waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Communicatie gebeurt vanuit de gemeente per definitie digitaal. Bij maatschappelijke vraagstukken wordt steeds helder gemaakt hoe de stad (inwoners, instellingen en bedrijven) daarbij wordt betrokken en welke rol- en taakverdeling daarbij hoort, inclusief de (eigen)verantwoordelijkheid van inwoners.
Status groen groen
Toelichting speerpunten: Alle gemeentelijke informatie is digitaal beschikbaar, en de gemeente staat hierin open voor vernieuwing. Het winnen van de PinkRoccade Innovatie Award 2014 door het digitale projectenboek is een aanmoediging om door te gaan op de ingeslagen weg. In een aantal gevallen zijn, afhankelijk van de doelgroep, aanvullende middelen noodzakelijk. In de voorbereidingen van de transitie van de 3 Decentralisaties is om die reden zowel digitaal als op andere manieren gecommuniceerd met partijen en doelgroepen. Soms schrijft de wet iets anders voor: gemeentelijke publicaties moeten nog steeds in een huis-aan-huisblad worden gepubliceerd. In geval van (bijna) crisissituaties
41
communiceert de gemeente uitsluitend digitaal om de actualiteit te waarborgen. Voorbeelden hiervan zijn de ontmanteling van de vliegtuigbom in Vlietland, de vliegtuigramp MH17 en het steekincident op het Corbulo College. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Duidelijkheid gemeentelijke
Norm
7
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
7
Niet bekend
7
n.n.b.
informatie
2.6.3. Beleidsterrein financiële middelen en belastingen Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein financiële middelen en belastingen waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Onderzoek naar de kostendekkendheid van legesproducten. Monitoren en indien noodzakelijk bijsturen van de maatregelen uit de voorjaarsnota 2011 (uitkomst kerntakendiscussie).
Status groen groen
Toelichting per speerpunt: Onderzoek naar de kostendekkendheid van legesproducten De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties heeft eind oktober 2014 aan de Tweede Kamer het rapport Handreiking kostentoerekening heffingen, rechten en tarieven 2014 aangeboden. Deze handreiking is een update van de Handreiking uit 2010. Jaarlijks wordt onderzocht (als onderdeel van het opstellen van het tarievenvoorstel) of de leges nog wel kostendekkend zijn. Monitoren en indien noodzakelijk bijsturen van de maatregelen uit de voorjaarsnota 2011 De gemeenteraad is in 2014 door middel van twee bestuursrapportages geïnformeerd over de bezuinigingsmaatregelen. Het accent hierbij ligt op het rapporteren over de financiële stand van zaken per ombuigingsmaatregel uit de Voorjaarsnota 2011. De totale bezuinigingsopgave van € 23 mln. wordt tot en met 2018 gefaseerd gerealiseerd en loopt volgens planning. Conform raadsbesluit van 22 april 2014 is de monitoring van de bezuinigingen vanaf 2015 een onderdeel van de reguliere tussentijdse rapportages. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Repressief provinciaal toezicht
Norm
1
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
1
1
1
1
*De gemeente Leidschendam-Voorburg valt onder repressief begrotingstoezicht van de provincie
Toelichting Uit de Gemeentewet blijkt dat repressief toezicht regel is en preventief toezicht uitzondering. Repressief toezicht is toezicht achteraf. Door deze vorm van toezicht kan de uitvoering van besluiten van de gemeenteraad niet worden belemmerd. De score 1 geeft aan dat sprake is van repressief toezicht; de score 0 staat voor preventief toezicht.
42
2.6.4. Beleidsterrein algemene bestuursondersteuning Wat hebben we daarvoor gedaan? Het speerpunt van beleid in 2014 voor het beleidsterrein algemene bestuursondersteuning was: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Doorontwikkelen/verdere professionalisering van medewerkers, zodat zij in staat zijn te werken een regieorganisatie.
Status groen
Toelichting speerpunt: Vanuit het regiemodel en de daarbij behorende regietaken waaronder klantmanagement zijn in 2014 stappen gemaakt in de leerlijnen Dienstverlening en Beleid. Bij de leerlijn Dienstverlening lag het accent op het ontwikkelen, toepassen en borgen van het concept Hostmanship (de kunst mensen het gevoel te geven dat ze welkom zijn) binnen de afdelingen. Dit wordt in 2015 voortgezet. Bij de leerlijn Beleid is er vanuit het beleidsproces en met het oog op het regiemodel een pilot Regisseren en Adviseren voor beleidsmedewerkers opgezet. Organisatiebreed werd tevens aandacht besteed aan de digitale vaardigheden van medewerkers in een papierloze werkomgeving. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Tevredenheid medewerkers
Norm
7
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
7
Net bekend
7
7,1
Toelichting Het Medewerkersonderzoek is gehouden in april 2014 en 51% procent van de medewerkers heeft de vragenlijst ingevuld.
2.6.5. Beleidsterrein gemeenteraad Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein gemeenteraad waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Organiseren raadsactiviteiten m.b.t. de verkiezingen. Voorbereiden/realiseren nieuwe bestuursperiode (installeren, kennismaken, inwerken).
Status groen groen
Toelichting per speerpunt: Organiseren raadsactiviteiten m.b.t. de verkiezingen De plaatselijke Stemwijzer is op 4 februari in Leidschendam-Voorburg gelanceerd. De Stemwijzer is een politieke voorkeurstest op basis van stellingen. De Stemwijzer is aangeboden via internet, de gratis StemWijzer app en de Facebookpagina Gemeente Leidschendam-Voorburg. In de aula van Gymnasium Novum heeft op 17 maart 2014 het jongerendebat plaats gevonden, twee dagen voor de gemeenteraadsverkiezingen.
43
Voorbereiden/realiseren nieuwe bestuursperiode De nieuwe raad is geïnstalleerd op 27 maart 2014. De weken daarna zijn de raadsleden ingewerkt en is er gelegenheid geweest om kennis te maken met de organisatie, belangenorganisaties en instellingen. Ook is een cursusprogramma opgestart met onder meer een mediatraining en debattraining. Een werkgroepje van raadsleden heeft zich gebogen over een nieuwe bestuursstijl en vergadercyclus. Een en ander leidde ertoe om het vergaderschema uit te breiden tot een 4-wekelijkse vergadercyclus in plaats van een 6-wekelijkse cyclus. Het betreft een pilot dat in 2015 zal worden geëvalueerd. (Effect)indicator Omschrijving (effect)indicator
Opkomst bij lokale verkiezingen*
Norm
60%
Realisatiewaarde
Realisatiewaarde
Streefwaarde
Realisatiewaarde
2012
2013
2014
2014
n.v.t.
n.v.t.
60%
55,8%
*het landelijk gemiddelde voor deze gemeenteraadsverkiezingen bedroeg 53 %.
2.6.6. Beleidsterrein dienstverlening en innovatieve dienstverlening Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein dienstverlening en innovatieve dienstverlening waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Verbeteren van de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Implementeren van een nieuwe visie op dienstverlening in het sociale domein. Het programma “de moderne overheid” uitvoeren. De verkiezingen voor gemeenteraad en Europees Parlement in maart 2014 logistiek organiseren.
Status groen groen groen groen
Toelichting per speerpunt: Verbeteren van de dienstverlening aan burgers en bedrijven De gemeente heeft in 2014 een onderzoek bij het Klant Contact Centrum naar klanttevredenheid uitgevoerd. Onze inwoners zijn over het algemeen (zeer) tevreden over de dienstverlening. De mogelijkheden om via internet producten en diensten aan te vragen en transacties te doen zijn het afgelopen jaar uitgebreid. Het gaat onder andere om aanvragen leerlingenvervoer, gehandicaptenparkeerkaart en wijzigingen van een onderbord bij een gehandicaptenparkeerplaats. De huisvestings-vergunningen voor de sociale woningbouw worden gedaan door Vidomes en Wooninvest. Dit is gunstig voor de inwoners, zij kunnen nu alles bij één loket afhandelen. Bedrijven die een exploitatie-, evenementen- of drankvergunning nodig hebben worden uitgenodigd voor een gesprek waarin zoveel mogelijk informatie wordt ingewonnen. Hierdoor wordt de initiatiefnemer of het bedrijf beter geïnformeerd over de benodigde vergunningen en de gegevens die overlegd moeten worden. Deze werkwijze is ook van toepassing op de complexe omgevingsvergunningen. Implementeren van een nieuwe visie op dienstverlening in het sociale domein Om ervoor te zorgen dat inwoners met een hulpvraag tijdig de juiste ondersteuning krijgen is een nieuw dienstverleningsmodel opgesteld. Voor de transitie Awbz taken betekent dit dat er onder andere een sociale kaart is ontwikkeld en dat de consulenten hiermee worden toegerust. Voor de
44
transitie jeugdzorg is er een jeugdteam gevormd om vanaf 1 januari 2015 plaats- en gebiedsgericht te werken. Het programma “de moderne overheid” uitvoeren Om de doelstellingen van de moderne overheid te realiseren is de ICT-werkomgeving vernieuwd en, is op alle locaties Wi-Fi beschikbaar gekomen voor medewerkers en bezoekers. Vanuit de open bestuursstijl is een nieuwe visie ontwikkeld op onze digitale dienstverlening, die aansluit bij de behoeften van onze burgers. Er is een betere samenwerking ontwikkeld met onze partners (b.v. in het sociale domein), waardoor wij onze burgers nog beter van dienst kunnen zijn. De visie op de moderne overheid (inclusief de regiebegrippen) en Het Nieuwe Werken delen we in onze organisatie. Vanuit ons intern opleidingshuis (de Sijtwende Academie) is een aantal leerlijnen voor management en medewerkers gestart om Het Nieuwe Werken en regievoering concreter te maken. Er zijn instructiebijeenkomsten georganiseerd voor en door eigen medewerkers over moderne communicatiemiddelen. Alle papieren werkarchieven gedigitaliseerd, zodat we papierloos onze nieuwe kantooromgeving betreden. De verkiezingen voor gemeenteraad en Europees Parlement in maart 2014 logistiek organiseren De verkiezingen zijn georganiseerd en goed verlopen. We hebben gemerkt dat de nieuwe instructie (e-learning) aan de leden van de stembureaus heeft geleid tot meer basiskennis op de stembureaus en dat was prettig voor de beantwoording van vragen van kiezers.
2.6.7. Beleidsterrein regio Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein regio waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid De gemeente werkt constructief mee aan de ontwikkelingen die leiden tot de vorming van de Metropoolregio Rotterdam - Den Haag. Bij intergemeentelijke samenwerking het “Voorschoten-Wassenaar, mits…” principe hanteren.
Status groen groen
Toelichting per speerpunt: De gemeente werkt constructief mee aan de ontwikkelingen die leiden tot de vorming van de Metropoolregio Rotterdam - Den Haag De gemeente is begin 2014 akkoord gegaan met de gemeenschappelijke regeling MRDH. De Eerste Kamer is in december akkoord gegaan met de Wet afschaffing plusregio’s en het kabinet heeft via het Besluit Wet personenvervoer 2000 de MRDH aangewezen als vervoersregio. Daarmee kan de MRDH per 1 januari starten. Tegelijk heeft de gemeente ingestemd met de opheffing van het stadsgewest Haaglanden. Deze gemeenschappelijke regeling komt per 1 januari 2015 in een liquidatiefase. Bij intergemeentelijke samenwerking het “Voorschoten-Wassenaar, mits…” principe hanteren Net als in 2013 heeft de gemeente nauw samengewerkt met de gemeenten Voorschoten en Wassenaar bij de voorbereiding van de decentralisaties in het sociale domein. Voor de samenwerking op uitvoerende taken bezien de gemeenten hoe dat het beste past in de strategische samenwerking.
45
2.6.8. Beleidsterrein bedrijfsvoering Wat hebben we daarvoor gedaan? Het speerpunt van beleid in 2014 voor het beleidsterrein bedrijfsvoering was: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunt van beleid Het inzicht in de bedrijfsvoeringskosten verbeteren.
Status groen
Toelichting speerpunt: De kosten van bedrijfsvoering worden sinds 2013 geraamd en verantwoord op één programma, te weten het programma Bestuur en bedrijfsvoering. Op deze manier is het totaal van bedrijfsvoeringskosten inzichtelijk voor de gemeenteraad. Voorheen werden deze kosten indien mogelijk verantwoord op de producten en programma's waar deze kosten een relatie mee hadden.
2.6.9. Beleidsterrein facilitaire zaken Wat hebben we daarvoor gedaan? De speerpunten van beleid in 2014 voor het beleidsterrein facilitaire zaken waren: Activiteiten die hebben bijgedragen aan het gewenste effect Speerpunten van beleid Het kostenbewustzijn vergroten. Keuzes maken in het kader van de moderne overheid, het nieuwe werken en Centrale Huisvesting.
Status groen groen
Toelichting per speerpunt: Het kostenbewustzijn vergroten Kostenbewustzijn is een structureel aandachtspunt geweest in het afgelopen jaar. Het heeft zich vooral geuit in strakkere budgetteringen van activiteiten en projecten. Keuzes maken in het kader van de moderne overheid, het nieuwe werken en Centrale Huisvesting Het pand Raadshuisplein 1 is in september 2014 opgeleverd en in gebruik genomen. Het pand is volledig gerenoveerd en toekomstbestendig gemaakt. Het doorvoeren van duurzaamheid en een flexibel kantoorconcept hebben hoog op de agenda gestaan. Zo is het energielabel ge-upgrade van G naar B en zijn veel verbeteringen doorgevoerd om de gebruikskwaliteit te bevorderen. Het pand Koningin Wilhelminalaan 2 wordt in maart 2015 op gelijke wijze als Raadhuisplein1 opgeleverd en in gebruik genomen.
46
Wat heeft het gekost ? Beleidsterrein bedragen x € 1.000
Rekening 2013
Primitieve 2014
Begrotings wijzigingen 2014
Begroting na wijziging
Rekening 2014
Verschil 2014
LASTEN Bestuursstijl
56
218
-
218
417
454
18
471
460
11
Financiële middelen en belastingen
2.545
4.708
437
5.145
3.103
2.162
Algemene bestuursondersteuning
4.183
3.803
236
4.039
3.844
195
Gemeenteraad
1.316
1.433
-8
1.426
1.390
36
Dienstverlening en innovatie dienstverlening Regio
2.723
2.810
129
2.939
2.938
1
1.320
1.166
125
1.291
1.304
-13
Bedrijfsvoering
6.449
7.463
-50
7.413
6.554
859
Facilitaire zaken
9.840
9.770
182
9.952
9.452
381
28.849
31.826
1.069
32.894
29.240
3.655
0
0
-7
-7
-4
-3
-295
-153
-610
-763
-727
-36
-23
0
0
0
-100
100
Communicatie en participatie
Totaal
195
23
Baten Communicatie en participatie Financiële middelen en belastingen Algemene bestuursondersteuning Gemeenteraad Dienstverlening en innovatie dienstverlening Bedrijfsvoering Facilitaire zaken
-2
0
0
0
-30
30
-1.263
-1.362
-90
-1.452
-1.408
-44
-50
-15
0
-15
-28
13 -33
-76
-90
0
-90
-57
Totaal
-1.708
-1.621
-707
-2.327
2.355
27
Gerealiseerde totaal van baten en lasten Storting in reserves
27.142
30.205
362
30.567
26.885
3.622
4.885
1.387
1.463
2.849
2.849
0
Onttrekking aan reserves
-15.230
-1.828
-5.201
-7.029
-5.937
-1.092
Gerealiseerde resultaat
16.797
29.764
-3.376
26.388
23.797
2.591
47
2.7
ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN
Algemeen Voor de dekking van de kosten van de programma’s beschikt de gemeente over een aantal inkomstenbronnen. Deze inkomsten behoren niet tot één programma, maar worden hier weergegeven in een overzicht algemene dekkingsmiddelen. De opbrengsten van de lokale heffingen waarvan de besteding gebonden is (bijvoorbeeld de rioolrechten, de afvalstoffenheffing en de leges) zijn verantwoord onder de desbetreffende programma’s. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien De algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien zijn opgenomen in de onderstaande tabel. Rekening 2013
Baten Belastingen: Onroerende zaakbelasting Hondenbelasting Precariobelasting Toeristenbelasting Reclamebelasting Totaal baten belastingen Algemene baten: Uitkeringen gemeentefonds Dividend algemeen Rente eigen financieringsmiddelen Saldo financieringsfunctie Totaal algemene baten Onvoorzien Gerealiseerde resultaat Bedragen x € 1.000
Primitieve begroting 2014
10.174
10.984
219 581 112
203 631 100
11.086
Begrotings wijziging 2014
Begroting na wijzigingen 2014
Rekening 2014
Verschil 2014
-921
10.063
10.066
3
11.918
158 -763
203 631 100 158 11.156
225 589 143 146 11.169
22 -43 43 -12 13
71.384
71.723
1.490
73.213
75.107
1.894
4.306 4.175
3.276 3.523
1.100 -17
4.376 3.506
4.398 3.902
22 396
908
1.231
-421
810
541
-269
80.773
79.753
2.152
81.905
83.948
2.043
0
-170
0
-170
0
-170
91.859
91.501
1.389
92.891
95.117
1.886
48
3. Paragrafen
49
3.1
LOKALE HEFFINGEN
Algemeen De uitgangspunten van het beleid voor de heffing van gemeentelijke belastingen en tarieven zijn vastgelegd in de nota Lokale heffingen. Gemeentelijk belastinggebied De gemeentelijke belastingen omvatten de onroerende-zaakbelastingen, de hondenbelasting, de precariobelasting en de toeristenbelasting. Vanaf 1 januari 2014 is de reclamebelasting daarbij gekomen. Gemeentelijke heffingen De gemeentelijke heffingen betreffen de afvalstoffenheffing, de rioolheffing, de begraafrechten, de marktgelden en de leges. Dit zijn inkomsten als gevolg van door de gemeente geleverde diensten en producten. De tarieven van deze heffingen zijn in principe kostendekkend. Opbrengsten belastingen en heffingen De onderstaande geeft inzicht in de omvang van de opbrengsten van de belastingen en de belangrijkste heffingen: Belastingsoort
Raming
Werkelijk
Verschil
%
(bedragen x € 1.000)
Onroerende-zaakbelasting Toeristenbelasting Hondenbelasting Precariobelasting Afvalstoffenheffing Rioolheffing Begraafrechten Marktgelden Leges (inclusief bouwleges) Reclamebelasting Totaal
10.063 100 202 631 10.325 4.871 811 96 2.537 158 29.794
10.066 143 224 589 10.339 4.841 721 84 2.688 146 29.841
3 43 22 -42 14 -30 -90 -12 151 -12 47
0,03% 43,00% 10,89% -6,66% 0,14% -0,62% -11,10% -12,50% 5,95% -7,59% 0,16%
Hieronder ziet u een toelichting van de opbrengsten van de heffingen en belastingen met een afwijking van meer dan 10% en een bedrag van meer dan € 25.000. Toeristenbelasting Door een aantrekkende markt vinden er meer overnachtingen plaats. Begraafrechten De reden van de lagere baten is hoofdzakelijk het lagere aantal begrafenissen en een lager aantal verkochte particuliere graven. Kwijtscheldingsbeleid Voor de meeste inwoners van onze gemeente levert het betalen van de gemeentelijke belastingen en heffingen geen probleem op. Er zijn echter ook inwoners voor wie de betaling van de gemeentelijke belastingen niet mogelijk is. Voor hen is er de mogelijkheid om een beroep te doen op de kwijtscheldingsregeling die in de gemeente wordt toegepast.
50
Voor twee belastingen, namelijk de afvalstoffenheffing en de rioolheffing kan kwijtschelding worden verleend, mits de aanvrager voldoet aan de wettelijk vastgestelde criteria. Vanaf 2006 geldt een regeling van automatische kwijtschelding voor de doelgroep van bijstandsgerechtigden en 65+ers (die al twee jaar kwijtschelding hebben gekregen en waarvan duidelijk is dat het inkomen de komende jaren (nagenoeg) gelijk blijft). Deze personen hoeven niet elk jaar een nieuwe aanvraag in te dienen. Steekproefsgewijs wordt de eerste groep eenmaal per drie jaar en de tweede groep eenmaal per vijf jaar gecontroleerd op wijzigingen in de financiële positie. Voor het jaar 2014 werd voor de afvalstoffenheffing voor een bedrag van € 542.500 aan kwijtschelding verleend; de raming bedroeg € 516.000. Een verschil van € 26.500 nadelig. Voor de rioolheffing waren die bedragen respectievelijk € 232.500 en € 255.000. Een verschil van € 22.500 voordelig. In de onderstaande tabel is een overzicht gegeven van het aantal kwijtscheldingsverzoeken, de toeen afwijzingen en de lopende dossiers: 2013 Aantal aanvragen Waarvan: Automatisch toegekend Toegekend Gedeeltelijk toegekend Afgewezen Lopende dossiers
2014 2.153
2.483
890 913 0 284 66
998 962 48 181 294
Woonlasten De woonlasten zijn voor de burgers een graadmeter voor de mate van stijging of daling van de gemeentelijke lasten. De berekening van de woonlasten is gebaseerd op de onroerendezaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Voor een goede vergelijking is in de onderstaande tabel een overzicht over meerdere jaren gemaakt. Woonlasten
Eenpersoonshuishouden
Meerpersoonshuishouden
2012
2013
2014
2012
2013
2014
a. Onroerende zaakbelasting*
218,94
223,04
226,59
218,94
223,04
226,59
b. Afvalstoffenheffing
253,44
258,48
263,64
307,20
313,32
319,56
c. Rioolheffing
117,36
127,32
131,16
117,36
127,32
131,16
Totale woonlasten
589,74
608,84
621,39
643,50
663,68
677,31
(Cijfers OZB gebaseerd op een WOZ-waarden van € 269.300 voor 2012, € 260.100 voor 2013 en € 249.000 voor 2014. * Deze berekening geldt alleen voor eigenaren van woningen (OZB-tarief voor woningen in 2014 = 0,09100.% van de WOZwaarde).
51
3.2
ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN
Algemeen Deze paragraaf bevat het beleid ten aanzien van het planmatig onderhoud van de gemeentelijke kapitaalgoederen. Aan de orde komen het integraal beheerkwaliteitplan met de onderliggende plannen en het gemeentelijk gebouwenbestand. Aan het einde van de paragraaf is een overzicht opgenomen van de geraamde en werkelijke onderhoudskosten 2014 van de kapitaalgoederen. Integraal Beheerkwaliteitplan Kwaliteit en variëteit van de leefomgeving zijn belangrijke uitgangspunten voor de leefbaarheid van de omgeving. Het Beheerkwaliteitplan (Bkp) voorziet in instrumenten waarmee de kwaliteit van de fysieke omgeving op een eenduidige manier vastgesteld kan worden. Binnen dit kwaliteitsbeleidskader worden gebieden getypeerd en gekoppeld aan gewenste kwaliteitsbeelden. Het Bkp is dus het overkoepelende plan van de verschillende beleid- en beheerplannen voor bijvoorbeeld wegen, rioleringen, waterbeheer, groen, openbare verlichting, enz. Op de onderliggende plannen wordt hierna ingegaan. De financiële consequenties voortvloeiende uit het Bkp, zijn verwerkt in de verschillende beheerplannen. In 2014 is het Bkp geactualiseerd naar de landelijke CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in grond-, water- en wegenbouw) beeldmeetlatten. Wegen Het beleid ten aanzien van wegen ligt vast in het Bkp. In 2015 vormen de technische inspecties, die in het najaar van 2014 uitgevoerd zijn, de belangrijkste input voor de te leveren beheersinspanning. Daarnaast zijn ook de uitkomsten van de schouwen gebruikt bij het opstellen van de uitvoeringsplannen. Het onderhoudsprogramma elementenverharding wordt voor de gehele gemeente Leidschendam-Voorburg berekend en vastgesteld. Het jaarprogramma voor elementen – en asfaltverhardingen is in het eerste kwartaal 2015 beschikbaar. Zowel uit de technische inspecties voor het wegbeheerprogramma als uit het schouwen in het kader van het Bkp blijkt dat het kwaliteitsniveau van zowel de asfalt- als de elementenverhardingen in de gemeente LeidschendamVoorburg vergelijkbaar is met dat van een goed onderhouden wegennet. Het voldoet aan de gestelde normen (gemiddeld niveau B) van veiligheid en beeldkwaliteit. In 2014 is de definitiefase voor de reconstructie van de Stompwijkseweg afgerond zodat in 2015 een voorstel voor een integrale aanpak kan worden opgesteld. Technische kunstwerken De kunstwerken voldoen aan de gemeentelijke kwaliteitseisen. In 2014 zijn aan de hand van de gehouden inspecties herstelwerkzaamheden uitgevoerd. Bij gebruik van houten onderdelen is gebruik gemaakt van FCS-gekeurd hout. Bij overige onderdelen zal steeds een onderhoudsvrije of onderhoudsarme keuze worden gemaakt. Riolering In december 2014 was de evaluatie van het GRP 2009-2014 in de raad vastgesteld. Vrijwel gelijktijdig met de voorbereiding van de evaluatie was gestart met de voorbereiding voor de planperiode 20152021. Dit plan wordt in het tweede kwartaal 2015 ter vaststelling aangeboden. Het gaat in het GRP om maatregelen om aan de vigerende milieuwetgeving te voldoen, het vervangen en verbeteren van riolering en de financiële dekking van beide. De wijze van dekking van het GRP zal worden vertaald in de begroting van 2016 en volgende jaren. De gemeentelijke werkwijze is in lijn met het Samenwerken in de Afvalwaterketen, dat in 2011, in samenwerking met het Hoogheemraadschap van Delfland en de veertien omliggende gemeenten
52
was gestart. In 2013 en 2014 waren de diverse uitvoeringsvormen van deze samenwerking bestuurlijk vastgelegd. In 2014 is er verdere uitwerking gegeven aan de wijze van samenwerken zoals deze voor de gemeente toepasbaar en wenselijk is. Een concreet voorbeeld hiervan is de samenvoeging van de gemalen van Delfland en Leidschendam-Voorburg aan de Noordsingel waarbij het beheer aan Delfland wordt overgedragen. De samenwerking komt voort uit het nationaal Bestuursakkoord Water tussen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en Unie van Waterschappen met als doel reële besparingen op het gebied van riolering- en waterbeheer in het jaar 2020 te realiseren. In 2015 worden het beleid en de maatregelen, zoals deze worden opgenomen in het nieuwe GRP in lijn met de vigerende milieuwetgeving gecontinueerd. Hiermee wordt een sterke kwalitatieve bijdrage geleverd aan het beleidsuitgangspunt dat het water in de gemeente een bijdrage levert aan de waterkwaliteit, de kwaliteit van de leefomgeving en ecologische waarden. Indien de bestaande riolering op basis van leeftijd en onderhoudsstaat vervangen dient te worden is het een beleidsuitgangspunt dat, waar technisch en ruimtelijk mogelijk, een gescheiden stelsel wordt aangelegd. Concrete afkoppelprojecten komen voor rekening van gemeente, tenzij er een samenwerking als gevolg van gezamenlijke belangen speelt met andere partijen in de waterketen. Bij rioolvervangingen wordt nadrukkelijk de afstemming met overige infrastructurele disciplines gezocht. Het afgelopen jaar zijn enkele projecten op die manier integraal opgezet voor uitvoering in 2015. Wet gemeentelijke watertaken Gemeenten hebben een steeds grotere rol bij het beheer van regen- en grondwater in bebouwd gebied. De gemeente is verantwoordelijk voor transport en verwerking van water in het openbaar gebied. Bekostiging gebeurt door het huidige rioolrecht om te vormen tot een bredere rioolheffing. De Wet gemeentelijke watertaken is in 2008 ingevoerd en het GRP 2009-2014 is daarop aangepast. Dit GRP 2009-2014 is eind 2014 geëvalueerd om in 2015 in het GRP 2015-2021 te concretiseren op maatregel- en financieel niveau. Bij de vaststelling van de evaluatie in de raad van december 2014 is concreet vastgelegd welke gemeentelijke watertaken (afvalwater, oppervlaktewaterbeheer, grondwater) er door middel van de verbrede rioolheffing bekostigd worden. Hierbij wordt uitgegaan van een maximaal kostendekkend tarief van 100%. Waterbeheer In 2014 zijn met het Hoogheemraadschap van Delfland en het Hoogheemraadschap van Rijnland nadere afspraken gemaakt over de overdracht van het beheer (baggeren) van het stedelijk water. Het uitgangspunt is dat Rijnland in opdracht van de waterbeheerders (gemeente en hoogheemraadschappen) alle gemeentelijke watergangen gaat beheren. De voorbereiding en uitvoering van baggerwerkzaamheden van de 3 partijen zijn vanaf 2013 beter afgestemd. In 2011 is een Bagger- en Beschoeiingenplan 2011-2020 uitgewerkt en in een uitvoeringsplanning geëffectueerd. In 2015 zal, bij de vervanging van beschoeiingen, de uitvoering ervan worden gecontinueerd waarbij de realisatie meer gericht zal zijn op het omzetten van harde beschoeiingen tot meer natuurvriendelijker oevers. De visie van het gemeentelijke waterplan is vertaald naar concrete projecten c.q. maatregelen op het gebied van stedelijk waterbeheer. In de afgelopen periode zijn veel van die projecten gerealiseerd. In 2015-2016 staan enkele (grote) waterplanprojecten in de planning om te worden uitgevoerd. De verwachting is dat het gemeentelijk waterplan in die periode kan worden afgerond.. Bij
53
de realisatie van het Waterplan wordt projectmatig vorm gegeven aan een integrale uitvoering. Dit betekent dat bij een waterplanproject ook mogelijke beheergelden (vervanging oevers) en planvorming vanuit bijvoorbeeld het Groenstructuurplan worden meegenomen. Groen Het Groenstructuurplan biedt met het Bkp en de in 2013 vastgestelde bomennota de uitgangspunten voor het beheer en onderhoud van het groen. Deze plannen vormen de basis voor de uitwerking van de wijkgroenbeheerplannen. Het wijkgroenbeheerplan voor ’t Lien/De Rietvink is in juni 2013 vastgesteld door het college. Komende 5 jaar worden de renovatiemaatregelen die hierin worden voorgesteld, uitgevoerd. In 2014 is gestart met het wijkgroenbeheerplan voor Leidschendam-Zuid en de Zeeheldenwijk. In 2014-2016 worden in de wijk De Zijde het riool en de gas- en waterleiding vervangen. Hiervoor moet de bomen in het trottoir verwijderd worden. Vervolgens zal gezamenlijk met bewoners bekeken worden waar we hier bomen gaan terugplaatsen. In de toekomst zal de groenrenovatie steeds vaker samen oplopen met rioolvervanging en vervanging van kabels en leidingen, zoals bij de rioolprojecten Duvenvoordelaan e.o., Voorburgseweg, Broekslootkade e.o. en later nog Deventerlaan e.o.. In 2015 wordt gestart met het wijkgroenbeheerplan voor Voorburg West. Onlangs is het hondenbeleid geactualiseerd. Bewonerswensen en verzoeken kunnen echter aanleiding geven om in 2014 de losloopgebieden en kwispelroutes opnieuw te herzien. Indien dit noodzakelijk is, zal er een nieuw voorstel worden opgesteld. Verder zal er ingezet worden op een verduidelijking van de diverse hondengebieden. In het Handboek “Duidelijkheid op Straat” zijn al de plaatsing criteria van nieuwe afvalbakken vastgelegd. In het verlengde daarvan is in 2014 is gestart met een optimalisatieplan voor afvalbakken in de wijk Bovenveen voor een schonere leefomgeving. Het plan voorziet in een effectievere spreiding van afvalbakken in de openbare ruimte en kan bovendien een mogelijke besparing van de beheerkosten opleveren. Indien dit succesvol blijkt, dan zal dit in 2015 ook in andere wijken worden uitgevoerd. Een belangrijke succesfactor daarbij is dat er geen significante toename van zwerfvuil mag zijn waardoor de beeldkwaliteit van de openbare ruimte achteruit gaat. De beeldkwaliteit van de openbare ruimte wordt constant gemonitord. In de eerste helft van 2014 zijn bijvoorbeeld 8.110 punten geschouwd volgens de CROW systematiek. Hieruit is gebleken dat het vastgestelde kwaliteitsniveau ruimschoots behaald is. Openbare verlichting Het vastgestelde beleidsplan openbare verlichting 2006-2015 wordt uitgevoerd. In 2014 zijn op grond van dit plan diverse vervangingsprojecten voor openbare verlichting gerealiseerd. Dit leidt ondermeer tot een jaarlijkse besparing op het energieverbruik van 2% en een betere kwaliteit openbare verlichting. In 2014 zijn in de gemeente Leidschendam-Voorburg vervangingsprojecten van openbare verlichting uitgevoerd, zoals o.a. in Stompwijk de Zwanebloem e.o, en de Huijsitterweg, in Leidschendam de Veursestraatweg en in Voorburg de Prinses Mariannelaan en de Binckhorstlaan. De vervangingsinvesteringen hebben geleid tot een besparing van 3,63% op het energieverbruik. Speelvoorzieningen Op basis van het Speelruimteplan is in 2006 een Speelruimte-uitvoeringsplan opgesteld, waarin de verdeling van de speellocaties en de wensen van de bewoners zijn opgenomen. Conform het uitvoeringsplan zijn er in 2014 4 speelplekken gerenoveerd. Dit zijn de speelplekken aan de Tulpentuin, Broekweg, Adama Van Scheltemastraat en Van Horvettestraat. Daarnaast is voor de speelplekken aan de Schout van Eijklaan, het Da Costaplein en de Gravin Catharinalaan (tijdelijke locatie) de technische voorbereiding afgerond. De gerenoveerde speelplekken voldeden niet meer
54
aan de veiligheidseisen van het Attractiebesluit, hiervan waren de speeltoestellen afgeschreven of voldeed inrichting niet meer. Gebouwen Het onderhoudsbeleid voor de gemeentelijke gebouwen is voor: Gebouwen eigen huisvesting: conditie 1 tot 2 (uitstekende tot goede onderhoudstoestand afhankelijk van de ouderdom van het gebouw); Onderwijsgebouwen: eveneens conditie 1 tot 2; Verhuurde panden: conditie 2 tot 3 (goede tot redelijke onderhoudstoestand afhankelijk van de ouderdom van het gebouw); Sportaccommodaties: eveneens conditie 2 tot 3. Ad 1 en ad 2. De gebouwen voor de eigen huisvesting en het onderwijs zijn in een uitstekende tot goede onderhoudstoestand gehouden. Zoals hierboven al vermeld is daarbij wel rekening gehouden met de ouderdom van het gebouw. Daardoor voelden de gebruikers zich thuis in de accommodatie, wat hun presteren ten goede kwam. Ook hebben deze gebouwen een voldoende verzorgde uitstraling naar de burgers en externe relaties van de gemeente. Dit komt het imago van de gemeente ten goede. Het gebouw van de gemeentelijke organisatie aan het Raadhuisplein 1 te Leidschendam is in 2014 gerenoveerd en heeft een keurig uiterlijk gekregen dat weer jaren mee kan. In 2014 is ook gestart met een renovatie en aanbouw van het gemeentelijk stadskantoor aan de Koningin Wilhelminalaan 2 te Leidschendam. In het eerste kwartaal van 2015 zal dit worden opgeleverd. Ad 3 en ad 4. De verhuurde panden en de sportaccommodaties zijn in een goede tot redelijke onderhoudstoestand gehouden afhankelijk van de ouderdom van het gebouw. De gebruikers van de verhuurde panden zijn zelf verantwoordelijk voor het huurdersonderhoud in het pand. Indien het huurdersonderhoud naar behoren wordt uitgevoerd in combinatie met het eigenarenonderhoud op basis van een goede tot redelijke onderhoudstoestand zal dat het pand een verzorgde uitstraling geven. De gebruikers van de sportaccommodaties hebben naar genoegen hun sport beoefend in gebouwen die redelijk tot goed zijn onderhouden. De sportaccommodaties worden veelal zeven dagen per week van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat zeer intensief gebruikt wat redelijk tot goed onderhoud nodig maakt. Het merendeel van de binnensportaccommodaties is per 1 januari 2015 buiten de deur gezet in een verhuurders-/huurdersrelatie. Het verhuurdersonderhoud blijft aan de gemeente waardoor de staat van het gebouw naar eigen inzicht op niveau zal worden gehouden. Voor wat betreft de andere verhuurde panden wordt opgemerkt dat er een afstoot- en/of herschikkingsbeleid wordt gevoerd. Afhankelijk van de ontwikkelingen op dat gebied kan voor sommige gebouwen het onderhoud op een lager pitje zijn gezet. Het beheer van alle gemeentelijke gebouwen is uitgevoerd op basis van het bovenstaande beleid en in overeenstemming met de technische meerjarige onderhoudsplannen. In de begroting 2014 was voldoende rekening gehouden met de lasten van het meerjarige beheers- en onderhoudskader waarmee het duurzaam in stand houden van de voorzieningen was geborgd.
55
Onderhoudskosten (bedragen x € 1.000)
Raming 2014
Werkelijk 2014
a. Gebouwen
199
194
b. Sociaal-culturele gebouwen
188
324
132
105
30
28
408
464
55
55
e. Waterwegen en beschoeiingen
472
398
f. Rioleringen
369
243
g. Openbaar groen
1.967
1.915
h. Begraafplaatsen
197
169
189
155
26
44
2.024
1.929
d. Materieel gladheidsbestrijding
23
6
e. Straatmeubilair
19
7
f. Bruggen, viaducten, etc. (kunstwerken)
93
89
g. Openbare verlichting
250
78
h. Verkeersregelinstallaties / maatregelen
100
157
i. Speelvoorzieningen
100
87
6.841
6.447
a. Gebouwen
456
467
b. Installaties
31
26
1.070
914
122
82
13
1
4
0
Subtotaal bedrijfsvoering
1.696
1.490
Totaal onderhoud kapitaalgoederen
8.538
7.937
Programma Inwoners
Programma Leefbaarheid en wonen a. Gebouwen b. Kunstobjecten buiten c. Sportparken / Zwembad d. Schone leefomgeving
Programma Ruimtelijke en economische ontwikkeling a. Gebouwen, panden en gronden b. Parkeren c. Wegen
Subtotaal programma´s Bedrijfsvoering
c. Automatisering (hardware) en telecommunicatie d. Vervoermiddelen e. Groen f. Overige interne diensten / ondersteuning
56
3.3
GRONDBELEID
Inleiding Deze paragraaf gaat in op het grondbeleid van de gemeente in juridische, strategische en financiële zin. Eerst worden de lopende grondexploitaties besproken, de hierbij behorende risicoprofielen en mutaties ten aanzien van de te treffen voorzieningen. Vervolgens zullen de mutaties ten aanzien van de voorzieningen en risicoprofielen worden afgezet tegen de stand van de Algemene Reserve Grondexploitaties met bufferfunctie (ARG). Beleidsmatige verankering Nota Grondbeleid De gemeente beschikt over een Nota Grondbeleid die aansluit op de Wet ruimtelijke ordening (Wro) en de hierin opgenomen Grondexploitatiewet (Grexwet). Het gemeentelijke uitgangspunt is faciliterend grondbeleid, dat uitgaat van een private grondexploitatie en toepassing van kostenverhaal voor gemeentelijke inzet. Alleen onder bepaalde voorwaarden, die in de Nota Grondbeleid zijn vastgelegd, staat de keuze voor actief grondbeleid, waarbij sprake is van een gemeentelijke grondexploitatie, open. Grondexploitaties: resultaten, risico’s en voorzieningen Lopende grondexploitaties In 2014 was sprake van twee lopende gemeentelijke grondexploitaties. Rozenlaan; Duivenvoordecorridor. De gemeentelijke grondexploitaties worden tweemaal per jaar geactualiseerd. Omdat de grondexploitatie Rozenlaan per 31 maart 2014 is afgesloten wordt per 1 januari 2015 alleen de grondexploitatie Duivenvoordecorridor geactualiseerd. De actualisatie van de grondexploitatie Duivenvoordecorridor heeft eind 2014 plaatsgevonden en is op 9 december in de raad vastgesteld. Gezien de actualiteit van deze herziening is deze in de jaarrekening per 31 december verwerkt. Op 20 januari 2015 heeft de gemeenteraad ingestemd met een procesvoorstel ‘Heroriëntatie Duivenvoordecorridor’. Doel van de heroriëntatie is om met nieuwe ogen kijken te kijken naar de invulling van het project tegen de achtergrond van de huidige doelstellingen. Daarbij zal worden gewerkt met de naam ‘Nieuw Duivenvoordecorridor’ (NDVC). De verwachting is dat in het tweede kwartaal besluitvorming in de gemeenteraad plaatsvindt. Onderstaand wordt kort ingegaan op de belangrijkste ontwikkelingen in 2014 ten aanzien van deze grondexploitaties. Tevens wordt per exploitatie ingegaan op de ontwikkeling van het resultaat over het afgelopen boekjaar. Verder wordt kort ingegaan op de mutaties ten aanzien van de voor de grondexploitatie te treffen voorziening en het bijbehorende risicoprofiel. Alvorens de resultaten per exploitatie te bespreken, volgt eerste een korte toelichting op het begrip ‘verliesvoorziening’ en de wijze waarop het ‘risicoprofiel’ is bepaald. Verliesvoorziening van een grondexploitatie Voor de verwachte verliezen is per grondexploitatie een voorziening gevormd. Deze voorzieningen omvatten de contante waarde van het verwachte verlies Vaststelling risicoprofiel Aangezien de risico’s bij ruimtelijke projecten substantieel kunnen zijn, is het van groot belang om deze te beheersen. Daarom wordt bij de herzieningen jaarlijks per project een uitgebreide
57
inventarisatie van zowel de positieve als van de negatieve risico’s uitgevoerd, wat leidt tot een concreet overzicht van de risico’s. Ook wordt door middel van scenariostudies het risicoprofiel financieel (op contante waarde) gewaardeerd. Door dit risicoprofiel financieel te waarderen is ook de aanslag op het weerstandsvermogen inzichtelijk. Toelichting resultaten grondexploitaties Onderstaand worden de resultaten van de grondexploitaties toegelicht, waarna per project wordt ingegaan op de belangrijkste ontwikkelingen in 2014. Totale resultaten grondexploitaties De onderstaande tabel start met een overzicht per grondexploitatie van de boekwaarde per 1 januari 2014. Ook zijn de in 2014 gerealiseerde inkomsten en uitgaven opgenomen, waardoor de boekwaarde per 31 december 2014 is te bepalen. Aangezien de grondexploitatie Rozenlaan per 31 maart 2014 is afgesloten, kent alleen de grondexploitatie Duivenvoordecorridor per 31 december 2014 een (negatieve) boekwaarde. Daarnaast geeft de tabel een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven (excl. prijsstijgingen en rentelasten) op basis van de actualisatie in 2014. Dit leidt tot het nominale resultaat per 31-122014. Wanneer op het nominale resultaat de toekomstige prijsstijgingen en rentelasten worden opgeteld, komt men op het resultaat per datum afsluiting. De laatste regel geeft het contant gemaakte resultaat weer. Dit bepaalt de benodigde verliesvoorziening. Voor de volledigheid is in deze tabel ook het project Leidschendam-centrum opgenomen. De gemeente voert hier zelf geen actieve grondexploitatie, maar heeft wel gronden verworven, waarvan de boekwaarde op de balans staat. In de toelichtingen per grondexploitatie wordt het verschil met vorig jaar toegelicht. Rozenlaan
Duivenvoor-
Leidschen-
decorridor
dam-
Totaal
centrum Boekwaarde per 1-1-2014
1.181 N
25.801 N
6.103 N
33.085 N
Gerealiseerde inkomsten in 2014
302
762
2.253
3.255
Gerealiseerde uitgaven in 2014
381
3.715
2.525
6.559
Boekwaarde per 31-3-2014
1.260 N
Boekwaarde per 31-12-2014
0
28.754 N
6.375 N
35.129N
Nog te realiseren inkomsten (excl. prijsstijgingen
0
50.360
6.375
56.735
0
36.330
0
36.330
0
14.724 N
0
14.724 N
en rente) Nog te realiseren uitgaven (excl. prijsstijgingen en rente) Resultaat op nominale waarde per 31-12-2014 Saldo te realiseren prijsstijging en rente
11.998 N
Resultaat op eindwaarde per datum afsluiting
1.260 N
Resultaat op contante waarde per 31-3-2014
1.260 N
Resultaat op contante waarde per 31-12-2014
0
11.998 N
26.722 N
0
27.982 N
18.780 N
0
18.780 N
1.260 N
bedragen x € 1.000. 1. Rozenlaan In 2014 heeft de levering van de botenloods plaatsgevonden, waarna de grondexploitatie per 31-32014 is afgesloten. Het resultaat per sluitingsdatum bedroeg ca. -/- € 1,3 mln. Aangezien het tekort bij afsluiting kleiner was dan de getroffen verliesvoorziening is sprake van een vrijval van ca. € 11.000.
58
Deze vrijval is ten gunste van de ‘algemene reserve grondexploitaties’ (ARG) gebracht, omdat de verliesvoorziening destijds ook ten laste van de ARG is gevormd. Na afsluiting diende echter nog een fietsbrug in het plangebied aangelegd te worden. Hiervoor is ten laste van de ARG een voorziening gevormd. Ook deze werkzaamheden zijn in 2014 uitgevoerd en de kosten vielen lager uit dan de getroffen voorziening. Ook dit restant ter grootte van ca. € 8.000 is ten gunste van de ARG gebracht. 2. Duivenvoordecorridor De gemeente Leidschendam-Voorburg heeft samen met de provincie Zuid-Holland, Rijk en buurgemeente Voorschoten de ambitie om het karakteristieke landschap tussen beide gemeenten te behouden en te versterken. Dit gebied noemt men de 'Duivenvoordecorridor'. De in 2014 gerealiseerde kosten hebben betrekking op planuitwerking, grondverwerving, bodemonderzoeken en sanering. De opbrengsten hebben betrekking op een ontvangen voorschot op een verleende subsidie. In het najaar van 2014 heeft een tweede actualisatie van de grondexploitatie plaatsgevonden. Dit leidde tot een neerwaartse bijstelling van het berekende resultaat op contante waarde per 31 december 2014 met ca. € 14,3 mln. Het resultaat op contante waarde per 31 december 2014 is hiermee becijferd op ca. -/- € 18,8 mln. Voor dit berekende negatieve resultaat is een voorziening getroffen ten laste van de ARG en de ‘algemene reserve vrij besteedbaar’. Het risicoprofiel van de grondexploitatie wordt per 31-12-2014 becijferd op ca. -/- € 3,5 mln. Er is sprake van een negatief risicoprofiel, oftewel de negatieve risico’s zijn groter dan de positieve risico’s (kansen). 3. Leidschendam-centrum Grondexploitatie VOF Leidschendam-centrum Voor het project Leidschendam-centrum is een VOF opgericht, waarin de gemeente een aandeel van 50% heeft (zie ook paragraaf ‘verbonden partijen’). De ontwikkelingscombinatie Schouten De Jong/Bouwfonds MAB (SJB) heeft eveneens een aandeel van 50%. In financiële zin heeft de gemeentelijke deelname tot gevolg dat de gemeente voor 50% deelt in het exploitatieresultaat van de VOF. De grondexploitatie van de VOF Leidschendam-centrum kent per 31-12-2014 een licht positief resultaat op contante waarde van ca. € 116.000. Op basis van aanvullende afspraken uit 2013 vinden de grondleveringen aan de ontwikkelende partijen plaats op vastgestelde momenten en tegen vastgestelde grondprijzen. Daarnaast is afgesproken dat de rentelasten voor rekening komen van SJB. Zowel de opbrengsten als de hoogte van de rente vormen hiermee geen risico meer voor de grondexploitatie van de VOF. Wel is er nog een risico op de hoogte van de (restant) kosten voor civieltechnische werkzaamheden, maar hiervoor is in de grondexploitatie reservering voor onvoorziene kosten beschikbaar. In 2014 hebben 3 grondleveringen plaatsgevonden (2 aan de Plaspoelkade en 1 aan de Rijnlandstraat).Tevens is een pand aan de Plaspoelstraat verworven. Daarnaast is het openbaar gebied grotendeels woonrijp gemaakt en zijn de kavels waar mogelijk opgeschoond en ingezaaid, zodat het gebied een nette uitstraling heeft. Er lopen twee juridische procedures: een beroepsprocedure bij het Europees gerecht in Luxemburg tegen het besluit van de Europese Commissie dat er sprake is van staatssteun, en een vordering tot terugbetaling van deze vermeende staatssteun bij de rechtbank in Den Haag. In beide procedures wordt in het tweede kwartaal van 2015 een uitspraak verwacht.
59
Financiële afwikkeling tussen gemeente en VOF In opdracht van de VOF heeft de gemeente gronden verworven in het gebied. Daarnaast draagt de VOF in opdracht van de gemeente zorg voor het woon- en bouwrijp maken van deze gronden. De boekwaarden van deze gronden, inclusief de bijkomende kosten, staan daarom op de balans van de gemeente. Hier tegenover staat een schuld van de gemeente aan de VOF in de vorm van een door de VOF aan de gemeente verstrekte geldlening. De gemeente verkoopt in delen de gronden aan de VOF. De opbrengsten uit deze verkopen worden gebruikt om de lening af te lossen. Aan het einde van het project is de lening geheel afgelost met de verkoopopbrengsten. Nieuwe grondexploitaties In de nabije toekomst worden binnen de gemeente ruimtelijke ontwikkelingen voorzien. Voor zover deze betrekking hebben op de (her)ontwikkeling van bij de gemeente in bezit zijnde gronden zal per situatie, op basis van een te formuleren ontwikkelstrategie, bepaald worden of opening van een grondexploitatie opportuun is. Nog niet in exploitatie genomen gronden Er is op dit moment geen sprake van nog niet in exploitatie genomen gronden bij de gemeente. Relatie grondexploitaties met Algemene Reserve Grondexploitatie (ARG) Analyse stand ARG per 31 december 2014 in relatie tot (potentiële) aanspraken De algemene reserve grondexploitatie (ARG) met bufferfunctie is een reserve die oorspronkelijk bedoeld was voor het opvangen van mutaties in voorzieningen en risico’s in de grondexploitaties. Bij de herijking van de grondexploitatie Duivenvoordecorridor in de tweede helft van 2014 bevatte de ARG echter onvoldoende middelen voor de ophoging van de benodigde verliesvoorziening. Per saldo is € 2.944.000 aan de ARG onttrokken ten behoeve van de ophoging verliesvoorziening DVC. Door de afsluiting van de grondexploitatie Rozenlaan in maart 2014 is de Duivenvoordecorridor de enige nog lopende gemeentelijke grondexploitatie. Door aanvullende stortingen vanuit bijstellen van voorzieningen en lagere onttrekkingen door lagere kosten zit er per 31-12-2014 een bedrag van € 1.002.000 in de reserve. Hiervan is een bedrag van € 874.000 geoormerkt, zodat € 128.000 nog vrij besteedbaar is. Rekening houdend met het feit dat er nog maar één grondexploitatie is, waarvoor een aparte verliesvoorziening is gevorm, heeft de ARG haar functie op dit moment verloren. Geoormerkte bedragen Onderbouwing geoormerkte bedragen a. Oormerking project Leidschendam Centrum b. Oormerking passantenhaven Venestraat
464 N 40 N
c. Oormerking planschade Damcentrum
370 N
Totaal geoormerkte bedragen
874 N
Bedragen x € 1.000
60
In de onderstaande tabel wordt de ontwikkeling van het saldo van de ARG over 2014 inzichtelijk gemaakt. Ook wordt het saldo van de ARG per 31 december 2014 afgezet tegen de toekomstige geoormerkte bedragen. Uit de tabel blijkt dat de stand van de ARG per 31 december 2014 toereikend is om de oormerkingen te dekken. Op basis van de huidige inzichten bedraagt het saldo van de ARG per 31-12-2018 ca. € 0,2 mln. Ontwikkeling algemene reserve grondexploitaties (ARG)
Reali-
Prognose
satie Bedragen x € 1.000
2014
2015
2016
2017
2018
Deel 1 Stand algemene reserve grondexploitatie Stand reserve per 1-1-2014
3.815
1.002
134
140
140
Dotatie i.v.m. Stadsherstel Damcentrum
20
20
20
20
20
Vrijval voorziening Rozenlaan
37
Vrijval voorziening civieltechnische werkzaamheden
84
20
20
20
20
14
14
14
14
Mutaties vermeerdering
Prinsenhof Vrijval voorziening werkzaamheden ING kwadrant Vrijval voorziening civieltechnische werkzaamheden
11 8
Rozenlaan Storting i.v.m. dekking planschade Vrijval voorziening Duivenvoordecorridor Subtotaal mutaties vermeerderingen
370 1 531
Mutaties vermindering Onttrekking t.b.v. aanleg park Marcellus Emantslaan
182
Onttrekking t.b.v. Damcentrum
65
Treffen voorziening restwerkzaamheden Rozenlaan
21
Onttrekking t.b.v. Venestraat Herijking Duivenvoordecorridor Jaarlijkse rentetoerekening getroffen voorzieningen
70 2.944 62
gemeentelijke grondexploitaties Adviezen van derden
0
Subtotaal mutaties verminderingen
3.344
14
14
14
14
Stand algemene reserve per 31-12-2014
1.002
1.008
140
146
152
0
874
1.002
134
140
146
152
Deel 2 Verwachte stand algemene reserve grondexploitatie Af: verwachte (geoormerkte) bedragen (zie bovenstaande tabel) Verwachte stand algemene reserve per 31-12-2014
61
3.4
VERBONDEN PARTIJEN
Beleidsmatig kader Deze paragraaf gaat in op de partijen met wie de gemeente een bestuurlijke relatie heeft en waarin zij een financieel belang heeft. Een bestuurlijk belang betekent dat de gemeente een zetel in het bestuur bezet of stemrecht heeft. Een financieel belang betekent dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in het geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente. De werkzaamheden van de verbonden partijen moeten een publiek belang dienen. De raad of het college zetten verbonden partijen in als middel om gemeentelijk beleid te realiseren. Onze visie op verbonden partijen baseren wij op de uitgangspunten voor regionale samenwerking. Die uitgangspunten zijn namelijk ook van invloed op het deelnemen aan een verbonden partij en gaat uit van twee sporen: strategische samenwerking en samenwerking op uitvoeringsniveau. Met strategische samenwerking wordt de samenwerking bedoeld die erop gericht is de belangen van Leidschendam-Voorburg op de lange termijn in de regio veilig te stellen. Samenwerking op uitvoeringsniveau omvat meer praktische taken waarbij schaalvergroting vaak voortkomt uit de wens tot efficiency, kwaliteitsverbetering van de dienstverlening en het verminderen van de kwetsbaarheid. In 2014 heeft de rekenkamercommissie onderzoek gedaan naar de verbonden partijen. In het najaar van 2014 is het rapport met de aanbevelingen naar de raad gestuurd. De aanbevelingen zullen worden meegenomen in de nieuwe nota verbonden partijen.. Lijst van verbonden partijen Naam
GGD Haaglanden
programma
Inwoners
doelstelling
Efficiënt uitvoeren van taken die vermeld staan in de Wet publieke gezondheid (Wpg) en de taken die bij of krachtens andere wetten aan de GGD zijn opgedragen.
Bestuurlijk belang
Een wethouder vertegenwoordigt de gemeente in het algemeen bestuur. Leidschendam-Voorburg is niet vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur.
Overige deelnemende gemeenten
Delft, Den Haag, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland en Zoetermeer
Vestigingsplaats
Den Haag
Veranderingen in het belang van de Per 1 januari 2014 is de GGD Haaglanden opgericht waarbij is gemeente in de verbonden partij
gekozen voor een dienstverleningsmodel. De GGD Den Haag heeft het personeel overgenomen en de nieuwe gemeenschappelijke regeling heeft het takenpakket en de gemeentelijke bijdragen en contracten overgenomen van de GGD Zuid-Holland West. Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
Niet van toepassing
Niet van toepassing
Vreemd vermogen
Niet van toepassing
Niet van toepassing
Resultaat over 2014
Niet van toepassing In de gemeenschappelijke regeling GGD Haaglanden past men
62
het dienstverleningsmodel toe. Dit bestuursmodel houdt in dat de negen deelnemende gemeenten gezamenlijk aan één van de gemeenten (Den Haag) vragen om het vastgestelde takenpakket uit te voeren. De negen gemeenten besturen gezamenlijk de gemeenschappelijke regeling en de gemeente Den Haag is daarnaast eigenaar van de uitvoeringsorganisatie. De GGD Den Haag heeft het personeel, takenpakket, de gemeentelijke bijdragen en contracten overgenomen van GGD Zuid-Holland West. Over het volume, kwaliteitsniveau en de vergoeding van het takenpakket zijn vierjaarlijks afspraken gemaakt. De eerste afspraken lopen van 2014 t/m 2017. Omdat sprake is van een dienstverleningsmodel, waarbij de kosten vooraf vastliggen in de vastgestelde begroting zal de jaarrekening vrijwel gelijk zijn aan de begroting. Verantwoording over de
2014 was het eerste jaar dat de GGD Haaglanden
voorgenomen of gerealiseerde
functioneerde. De gemeenschappelijke regeling heeft de rol van
prestaties en activiteiten
opdrachtgever voor de uitvoeringsorganisatie, waarbij Den Haag een dubbelrol vervult: medebestuurder en uitvoerder. Het eerste jaar is goed verlopen.
Naam
Regionaal inkoopbureau H-10
programma
Inwoners
doelstelling
Het behartigen van de belangen van de gemeenten op het terrein van uitvoering van inkooptaken binnen het sociaal domein, zoals gezamenlijke inkoop en contractering.
Bestuurlijk belang
De belangen van de gemeenten worden behartigt door wethouder … uit de gemeente …, die namens de gemeenten Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp, Voorschoten, Wassenaar en Zoetermeer in het bestuur zitting heeft.
Overige deelnemende organisaties
Delft, Den Haag, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Voorschoten, Wassenaar, Westland en Zoetermeer
Vestigingsplaats (statutair)
Pijnacker-Nootdorp
Veranderingen in het belang van de Niet van toepassing. De regeling is in werking getreden in 2014. gemeente in de verbonden partij Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
n.v.t.
n.v.t.
Vreemd vermogen
n.v.t.
n.v.t.
Resultaat over 2014
Niet van toepassing
Verantwoording over de
Deze gemeenschappelijke regeling is in 2014 nog niet financieel
voorgenomen of gerealiseerde
actief geweest. De begroting voor het jaar 2015 is € 1,5 miljoen
prestaties en activiteiten
groot. De bijdrage van de gemeente Leidschendam-Voorburg aan deze begroting bedraagt € 104.000.
63
Naam
Dienst Sociale Werkvoorziening Rijswijk e.o.
programma
Werk en inkomen
doelstelling
De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening. Doel is dat iedere persoon met een sociale werkvoorzieningsindicatie op het voor hem of haar maximaal haalbare niveau werkzaam is. De deelnemers hebben de uitvoering ondergebracht bij de DSW. Daarnaast voert de DSW -met behulp van stichting Power- re-integratieactiviteiten uit voor bijstandsgerechtigden van de deelnemende gemeenten.
Bestuurlijk belang
In het algemeen bestuur is de gemeente vertegenwoordigd met twee wethouders. In het dagelijks bestuur met één wethouder.
Overige deelnemende gemeenten
Rijswijk en Zoetermeer
Vestigingsplaats
Rijswijk (statutair)
Veranderingen in het belang van de 22%. Het belang is gerelateerd aan het aantal arbeidsjaren gemeente in de verbonden partij
vanuit Leidschendam-Voorburg. Was 25 % in 2011. Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
€
1.476.000,-
€
1.827.861,-
Vreemd vermogen
€
5.110.000,-
€
2.480.937,-
€ 6.789,-
Resultaat over 2014 Verantwoording over de
In 2014 is verder gegaan met de herstructurering DSW. DSW
voorgenomen of gerealiseerde
stuurt sterker op kosten en opbrengsten en op de beweging ‘van
prestaties en activiteiten
binnen naar buiten’ van de werknemers. Op dit moment werkt DSW hiervoor samen met acht zogenaamde ‘werkleerbedrijven’ bij reguliere werkgevers. In 2014 is ook het ‘uitstroomteam’ van start gegaan. Jobcoaches van DSW werken hierin samen met consulenten van Werk & Inkomen en het Werkgeversservicepunt van de gemeente. Hierdoor is een integrale werkgeversbenadering mogelijk.
Naam
Reinigingsbedrijf Avalex
programma
Leefbaarheid en wonen
doelstelling
Efficiënte inzameling van huishoudelijk afval. Door de inzameling regionaal op te pakken beoogt de gemeente schaalvoordelen te behalen op vooral de logistiek en de verwerkingskosten.
Bestuurlijk belang
In het algemeen bestuur is de gemeente vertegenwoordigd met twee wethouders. In het dagelijks bestuur met één wethouder.
Overige deelnemende gemeenten
Delft, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk en Wassenaar
Vestigingsplaats
Rijswijk
Veranderingen in het belang van de Ongewijzigd, 22,8% gemeente in de verbonden partij
64
Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
-€
-€
Vreemd vermogen
€
2.097.000,-
€
39.757.000,-€
Resultaat over 2014
871.000,-* 39.771.000,-*
1.226.000,-*
Verantwoording over de
In 2014 is de financiële positie van ons gemeenschappelijke
voorgenomen of gerealiseerde
reinigingsbedrijf opnieuw verbeterd. Er is een start gemaakt met
prestaties en activiteiten
de ontwikkeling van gezamenlijk afvalbeleid. De inwoners van onze gemeente zijn hierbij betrokken. * Voorlopige cijfers 28 januari 2015
Naam
Vof Leidschendam Centrum
programma
Ruimtelijke en economische ontwikkeling
doelstelling
Gezamenlijk uitvoering geven aan de grondexploitatie voor Leidschendam-Centrum en daarmee aan de realisatie van de herstructurering van het gebied.
Bestuurlijk belang
De gemeente is door een wethouder vertegenwoordigd in de vof.
Overige deelnemende organisaties
Ontwikkelingscombinatie Schouten De Jong/Bouwfonds MAB (hierna SJB)
Vestigingsplaats (statutair)
Leidschendam
Veranderingen in het belang van de Ongewijzigd, 50% gemeente in de verbonden partij Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
-€
0,-
Vreemd vermogen
-€
23.354.000,-
-€ - €19.554.000,-* €
Resultaat over 2014
0,-* 0,-*
Verantwoording over de
Er is sprake van een sluitende grondexploitatie.
voorgenomen of gerealiseerde
Grondleveringen aan de ontwikkelende partijen verloopt
prestaties en activiteiten
conform afspraken op vastgestelde momenten. In 2014 hebben 3 grondleveringen plaatsgevonden. Daarnaast is het openbaar gebied grotendeels woonrijpgemaakt en zijn de kavels waar mogelijk opgeschoond en ingezaaid, zodat het gebied een nette uitstraling heeft. Er lopen twee juridische procedures: een beroepsprocedure bij het Europees gerecht in Luxemburg tegen het besluit van de Europese Commissie dat er sprake is van staatssteun, en een vordering tot terugbetaling van deze vermeende staatssteun bij de rechtbank in Hen Haag. In beide procedures wordt in het tweede kwartaal van 2015 een uitspraak verwacht. * concept cijfers 26 januari 2015
65
Naam
Omgevingsdienst Haaglanden
programma
Veiligheid en handhaving
doelstelling
De uitvoering van gemeentelijke taken op het gebied van de milieuvergunningverlening, - toezicht (buitentoezicht op bodem en het toezicht op zwaardere/complexe milieu-inrichtingen) en handhaving. De gemeenten en provincie blijven het bevoegd gezag, maar de uitvoering van de taken gebeurt in de Omgevingsdienst Haaglanden (ODH).
Bestuurlijk belang
De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in het algemeen bestuur.
Overige deelnemende overheden
Delft, Den Haag, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland, Zoetermeer en provincie Zuid-Holland
Vestigingsplaats (statutair)
Den Haag
Veranderingen in het belang van de Ongewijzigd, 2% gemeente in de verbonden partij Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
€
2.477.000,-
€
3.137.000,-*
Vreemd vermogen
€
16.489.000,-
€
13.339.000,-*
€
Resultaat over 2014
1.131.000,-*
Verantwoording over de
Het jaar 2014 is voor de ODH het eerste volle jaar geweest,
voorgenomen of gerealiseerde
waarin zij op een min of meer normale manier operationeel is.
prestaties en activiteiten
De ODH rapporteert eind februari 2015 aan de gemeente over haar resultaten en activiteiten over 2014. *concept jaarrekening 2014
Naam
Veiligheidsregio Haaglanden
programma
Veiligheid en handhaving
doelstelling
De activiteiten van de VRH zijn gericht op het vergroten van de veiligheid van de bevolking en bezoekers van de regio Haaglanden. De VRH heeft tot taak de brandweerzorg en organisatie van rampenbestrijding en crisisbeheersing in de regio goed te organiseren. Dit gebeurt in opdracht van de aangesloten gemeenten.
Bestuurlijk belang
De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente in het algemeen bestuur.
Overige deelnemende gemeenten
Delft, Den Haag, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland en Zoetermeer
Vestigingsplaats
Den Haag
Veranderingen in het belang van de Ongewijzigd, 7,03% gemeente in de verbonden partij Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
€
11.782.000,-
€
9.743.000,- *
Vreemd vermogen
€
86.158.000,-
€
80.327.000,- *
Resultaat over 2014 Verantwoording over de
€
3.548.000,-*
In 2014 heeft de inzet van de Veiligheidsregio Haaglanden
66
voorgenomen of gerealiseerde
onverminderd in het teken gestaan van de in 2011 gestarte
prestaties en activiteiten
strategische vernieuwing en bezuiniging, die in 2015 structureel moet zijn gerealiseerd. De realisatie daarvan wordt doorgevoerd langs de pijlers: organisatie in control, ombuigen en vernieuwen. Bij brandweer Haaglanden is in 2014 verder vorm gegeven aan het vernieuwen naar een brandweer tegen lagere kosten met een hoger rendement. De meldkamers van politie, brandweer en Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen zijn in 2014 volledig geïntegreerd en staan de komende jaren voor een van rijkswege in gang gezette verdere concentratie naar 10 landelijke meldkamers. *concept jaarrekening 2014
Naam
Stadsgewest Haaglanden (SGH)
programma
bestuur
doelstelling
Komen tot een goed bereikbare regio met een sterke economische concurrentiepositie en een aantrekkelijk leef-, woon- en vestigingsklimaat. Taken van het Stadsgewest zijn verkeer en vervoer, wonen, ruimtelijke ordening, groen, milieu, economische ontwikkeling, agribusiness en jeugdzorg.
Bestuurlijk belang
De gemeente is in het algemeen bestuur vertegenwoordigd door vier raadsleden en een wethouder en in het dagelijks bestuur door een wethouder.
Overige deelnemende gemeenten
Delft, Den Haag, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland en Zoetermeer
Vestigingsplaats
Den Haag
Veranderingen in het belang van de Ongewijzigd, 7,03% gemeente in de verbonden partij Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
€
17.967.777,-
€ 16.960.000,-.
Vreemd vermogen
€
262.119.784,-
€
0
€0
Resultaat over 2014 Verantwoording over de
Het stadsgewest is in 2014 bezig geweest met het voorbereiden
voorgenomen of gerealiseerde
op de opheffing als gevolg van het afschaffen van de
prestaties en activiteiten
plusregio’s. De Wet afschaffing plusregio’s is ingegaan per 1 januari 2015. Sindsdien verkeert het stadsgewest in een liquidatiefase. De gemeente Zoetermeer zal in 2015 de liquidatie uitvoeren.
67
Naam
Dunea N.V.
programma
Algemene dekkingsmiddelen
doelstelling
Het leveren van betrouwbaar drinkwater en het beheren van de duinen tussen Monster en Katwijk.
Bestuurlijk belang
Op basis van het aandelenbezit kan de gemeente via het stemrecht tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders zeggenschap uitoefenen op Dunea N.V. De gemeente wordt hierbij vertegenwoordigd door een wethouder. Statutair is vastgelegd dat Dunea geen dividend uitkeert.
Overige deelnemende gemeenten
Den Haag, Hillegom, Katwijk, Lansingerland, Leiden, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Pijnacker-Nootdorp, Rijnwoude, Rijswijk, Teylingen, Voorschoten, Wassenaar, Zoetermeer en Zuidplas
Vestigingsplaats (statutair)
Zoetermeer
Veranderingen in het belang van de Gewijzigd in 5,75% door herverdeling van de aandelen. gemeente in de verbonden partij Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
€
169.357.000,-
€ 174.200.000,-*
Vreemd vermogen
€
349.809.000,-
€ 327.800.000,-* €
Resultaat over 2014
6.000.000,-*
Verantwoording over de
Er waren in 2014 geen belangrijke ontwikkelingen naast de
voorgenomen of gerealiseerde
going concerntaken van het bedrijf.
prestaties en activiteiten
* betreft een prognose (mail Dunea d.d. 23-2-2015)
Naam
Eneco Holding N.V.
Programma
Algemene dekkingsmiddelen
Doelstelling
Duurzame energie voor iedereen. De klanten van vandaag en in de toekomst moeten kunnen rekenen op betaalbare, betrouwbare en schone energie.
Bestuurlijk belang
Op basis van het aandelenbezit kan de gemeente via het stemrecht in de algemene vereniging van aandeelhouders zeggenschap uitoefenen op Eneco Holding N.V. De gemeente wordt hierbij vertegenwoordigd door een wethouder.
25 gemeenten zijn Eneco
Rotterdam, Den Haag, Dordrecht, Leidschendam-Voorburg,
aandeelhouder, met als grootste
Lansingerland, Delft, Zoetermeer en Pijnacker-Nootdorp
gemeenten Vestigingsplaats (statutair)
Rotterdam
Veranderingen in het belang van de Ongewijzigd, 3,44% gemeente in de verbonden partij Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
€
4.588.000.000,-
€
4.683.000.000,-
Vreemd vermogen
€
2.761.000.000,-
€
2.922.000.000,-
Resultaat over 2014
€
206.000.000,-
Verantwoording over de
De winst in 2014 is 15% (€ 36 miljoen) lager dan in 2013. Dit is
voorgenomen of gerealiseerde
het gevolg van de zachte winter, lagere gas- en elektriciteit-
68
prestaties en activiteiten
prijzen en de verlaging van de gereguleerde transport tarieven. De lagere transportkosten betekenen voor de afnemers een lagere prijs van elektriciteit en gas.
Naam
BNG Bank
programma
Algemene dekkingsmiddelen
doelstelling
BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten voor maatschappelijke voorzieningen voor de burger.
Bestuurlijk belang
Op basis van het aandelenbezit kan de gemeente via het stemrecht in de algemene vereniging van aandeelhouders zeggenschap uitoefenen op de BNG Bank. De gemeente wordt hierbij vertegenwoordigd door een wethouder.
Deelnemende overheden
gemeenten, provincies, waterschappen
Vestigingsplaats (statutair)
Den Haag
Veranderingen in het belang van de Ongewijzigd, 0,365% gemeente in de verbonden partij Per 1 januari 2014
Per 31 december 2014
Eigen vermogen
€
3.430.000.000,-
€
3.582.000.000,-*
Vreemd vermogen
€
127.753.000.000,-
€
149.923.000.000,-*
Resultaat over 2014
€
126.000.000,-*
Verantwoording over de
De winst is in 2014 € 157 miljoen lager uitgevallen dan over
voorgenomen of gerealiseerde
2013. Dit is het gevolg van de economische omstandigheden en
prestaties en activiteiten
nieuwe wet- en regelgeving. Vooral de lage rente en ongerealiseerde negatieve marktwaardeverminderingen in het resultaat financiële transacties zijn de oorzaak van de negatieve winstontwikkeling. Nieuwe wet- en regelgeving zorgen ook voor een structurele stijging van de operationele lasten. De kosten stijgen ook door bijdragen aan heffingen zoals de nationale bankenbelasting en het Europese resolutiefonds.
69
3.5
WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING
Algemeen Het weerstandsvermogen is het vermogen van de gemeente om financiële tegenvallers op te kunnen vangen en haar taken te kunnen voortzetten. Het is immers van belang te kunnen beschikken over voldoende weerstandsvermogen, om zowel structurele als incidentele tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit direct ten koste gaat van het gemeentelijke beleid en de kwaliteit van de bedrijfsvoering. In de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheer van de begroting en de jaarrekening wordt inzicht gegeven in de omvang, de dekking, de beheersing van de risico’s waarmee de gemeente kan worden geconfronteerd en de sterkte van de financiële positie. Voor het beoordelen van de sterkte van de financiële positie is inzicht nodig in de omvang en achtergronden van de risico’s die de gemeente loopt en de aanwezige weerstandscapaciteit voor de dekking van deze risico’s. Onder een risico wordt verstaan: Een niet door de gemeente te beïnvloeden gebeurtenis die onvoorspelbaar en onafwendbaar is, met veelal financiële of materiële gevolgen die niet specifiek af te dekken zijn. De gemeente kan zich soms indekken tegen risico’s, bijvoorbeeld door verzekeringen af te sluiten. In het kader van het weerstandsvermogen gaat het dus om die risico’s die niet direct in de exploitatie of op andere wijze zijn op te vangen. Afhankelijk van de verhouding tussen risico’s en weerstandscapaciteit, kan worden besloten de beschikbare middelen voor het opvangen van risico’s te verhogen of te verlagen. Ook kunnen op basis van dit inzicht maatregelen worden genomen om risico’s te beperken. Weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de financiële middelen waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten, die zich onverwachts kunnen voordoen en die van substantiële aard zijn, te kunnen dekken. Dit kunnen zowel incidentele als structurele middelen zijn, te weten de reserves en/of de post voor onvoorziene uitgaven. De onbenutte belastingcapaciteit vormt een onderdeel van het weerstandsvermogen c.q. de (toekomstige) maatregelen die het bestuur kan nemen om financiële tegenvallers op te vangen. In dat licht is de onbenutte belastingcapaciteit niet opgenomen onder de beschikbare weerstandscapaciteit per 31 december 2014 in onderstaande tabel.
Weerstandscapaciteit a. Algemene reserve met bufferfunctie b. Ruimte op de begroting/onvoorzien c. Ruimte op de begroting/onvoorzien d. Algemene reserve met bufferfunctie grondexploitaties e. Reserve recessie Totaal
Soort
Bedrag
Incidenteel Incidenteel Structureel
7.407 113 57
Incidenteel
1.002
Incidenteel
7.719 16.298
Bedragen x € 1.000
70
Toelichting onderdelen weerstandscapaciteit De algemene reserve met bufferfunctie is bestemd voor het opvangen van financiële gevolgen van calamiteiten en risico’s die geen betrekking op de grondexploitaties hebben. De post voor onvoorziene uitgaven bestaat uit een structureel en incidenteel deel en is bestemd voor de dekking van onvoorziene, onontkoombare en onuitstelbare lasten (de zogenaamde 3 O’s). De algemene reserve met bufferfunctie grondexploitaties dient specifiek voor de afdekking van financiële risico’s, die zijn verbonden aan de grondexploitaties en waar niet op een andere manier in is voorzien. De reserve recessie is speciaal gevormd voor de dekking van nadelige gevolgen van de economische crisis. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is de verhouding tussen de ongedekte financiële risico’s en de financiële weerstandscapaciteit om deze risico’s op te kunnen opvangen. Het gaat om de mate waarin de gemeente in staat is financiële middelen vrij te maken en maatregelen te nemen om incidentele en structurele financiële tegenvallers op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van het bestaande beleid en de gemeentelijke dienstverlening. Naarmate risico’s beter kunnen worden afgedekt en opgevangen, is sprake van een groter weerstandsvermogen. Om een waardeoordeel te kunnen geven over het weerstandsvermogen is het noodzakelijk dat het wordt afgezet tegen een norm. Een algemeen gehanteerde norm bij gemeenten is een waarderingstabel opgesteld door het Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement (NAR) in samenwerking met de Universiteit van Utrecht (zie tabel). In deze tabel wordt in de vorm van een ratio een oordeel gegeven over het weerstandsvermogen. Deze ratio wordt berekend door de beschikbare weerstandscapaciteit te delen door het risicoprofiel. Aan de hand van een inventarisatie van de risico’s komt het risicoprofiel van afgerond € 11 miljoen per 31 december 2014 tot stand (zie tabel risicoprofiel). Ratio waardering weerstandsvermogen > 2,0 1,4 – 2,0 1,0 – 1,4 0,8 – 1,0 0,6 – 0,8 < 0,6
Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende
De ratio’s over de jaren 2013, 2014 en 2015 zijn berekend in onderstaande tabel. Ratio 1. Risicoprofiel 2. Weerstandscapaciteit* 3. Ratio (verhouding tussen 1 en 2) 4. Ruimte (verschil tussen 1 en 2)
Rekening 2013 11.300 18.454 1,63 7.154
Begroting 2015 14.400 17.670 1,23 3.270
Rekening 2014 14.025 16.298 1,14 2.048
Bedragen x € 1.000
*De bedragen zijn exclusief de onbenutte belastingcapaciteit. Uit voorgaande tabel blijkt dat de weerstandscapaciteit gemeten aan de algemene norm van de NAR, voldoende is. Stresstest
71
Mede voor de beoordeling van het weerstandsvermogen onderzoeken wij periodiek door middel van een stresstest de financiële gevolgen van verschillende exogene schokken voor onze gemeente. De exogene schokken betreffen scenario’s van een financiële crisis (stijging rente en inflatie), een sociaaleconomische crisis (economische krimp en stijging werkloosheid), een vastgoedcrisis, een humanitaire ramp en een omvangrijke rijksbezuiniging. Er zijn extreme, maar plausibele scenario’s voor deze exogene schokken gehanteerd. Het model van de stresstest is door SEO Economisch Onderzoek gebouwd op basis van de financiële verslaglegging van onze gemeente. In het model wordt een kwantitatieve relatie gelegd tussen de variabelen waarin de exogene schokken zich uiten, en de verschillende posten in de baten- en lastenrekening en de balans van onze gemeente die door die schokken worden beïnvloed. Het model is flexibel opgezet zodat ook de effecten van zwaardere en minder zware scenario’s, en de effecten van verschillende combinaties van schokken kunnen worden berekend. Ook worden de financiële effecten berekend van gebeurtenissen die mogelijk samenhangen met de onderzochte schokken, zoals aanspraken op de garantiestellingen die de gemeente heeft afgegeven. De stresstest is uitgevoerd op de jaarrekening 2014 (basisscenario) en leidt tot de effecten zoals opgenomen in de onderstaande tabel. Uitkomsten Stresstest Jaarrekening 2014 2015
2016
2017
2018
2019
Gemiddeld per jaar
Gemiddeld per jaar
Jaarrekening 2014
Jaarrekening 2013
Financiële crisis: Lange rente Inflatie
-1.025
-1.340
-1.665
-1.755
-1.755
-1.508
-3.088
101
372
833
1.242
1.378
785
1.067
Economische crisis: Economische groei
-409
-538
-650
-739
-771
-621
-327
Werkloosheid
-355
-2.292
-5.077
-7.653
-8.510
-4.777
-1.302
-329
-6.781
-5.348
-2.738
-5.184
-4.076
-3.637
-37
-767
-617
-303
-591
-463
-460
0
-1.440
-2.820
-4.140
-5.460
-2.772
-2.772
-7.000
-14.500
-14.500
-14.000
-13.500
-12.700
-12.700
-9.054
-27.286
-29.844
-30.086
-34.393
-26.132
-23.219
Vastgoedcrisis: incl. kostendaling grexen excl. kostendaling grexen
Rijksbezuinigingen
Humanitaire ramp
Totaal Bedragen x € 1.000
De gepresenteerde financiële effecten zijn de bedragen waarmee in een crisisscenario de financiën van de gemeente verslechteren ten opzichte van de financiële positie in het basisscenario ofwel het verslagjaar 2014. Een negatief effect in een jaar moet daarom gezien worden als het bedrag waarmee de financiële positie van de gemeente in een crisisscenario verslechterd bij het uitblijven van een beleidsreactie gericht op het opvangen of afzwakken van deze effecten.
72
De algemene conclusie is dat het weerstandsvermogen van onze gemeente in 2014 zodanig is, dat er voldoende ruimte is om de effecten van de individuele schokken en ook een cumulatie van schokken in financiële zin op te vangen. Onze gemeente heeft relatief veel vermogen belegd in vaste activa. Indien de gemeente de financiële wendbaarheid zou willen vergroten om risico’s van exogene schokken verder af te dekken, dan is een aantal financiële maatregelen voor handen. Eén daarvan is het verkopen van ons aandelenbezit, onderdeel van de gemeentelijke stille reserves. De waarde van het gemeentelijk aandelenbezit wordt op basis van het eigen vermogen van de betreffende bedrijven geschat op in totaal circa € 183 miljoen (Eneco € 160 miljoen (3,44%), Dunea € 10 miljoen (5,75%) en BNG € 13 miljoen (0,365%)). De marktwaarde van de aandelen is onbekend, omdat de bedrijven niet beursgenoteerd zijn. De verkoop van de aandelen is beperkt tot de medeaandeelhouders. Eneco en de BNG keren in tegenstelling tot Dunea een deel van de winst uit in dividend. Risicoprofiel De omvangrijkste risico’s zijn in de onderstaande tabel opgesomd en gekwantificeerd, waarbij door een inschatting van de kans dat de gebeurtenis zou kunnen optreden het risicoprofiel ontstaat. Maximale Omschrijving
Kans
omvang 10%
30%
Gemiddelde
Risicoprofiel
omvang
(kans x gemiddelde omvang)
70%
1. Gemeenschappelijke regelingen: a. DSW b. Avalex
500 500
X X
250 250
175 75
1.200 250
125 25
1.500
450
*
3.500
2.500
750
2.500 1.300 650 250 ** 700
1.750 400 500 75 6.000 200 14.025
2. Openeinderegelingen: a. BUIG b. Wmo
2.400 500
c. Decentralisaties Sociaal domein (3D’s)
3.000
X X X
3. Grondexploitaties 4. Algemene uitkering Gemeentefonds
5.000
X
5. Overige: a. Bodemsaneringen 5.000 b. Lagere huuropbrengsten 2.600 X c. Dividend Eneco 1.300 d. Metropoolregio 500 X e. Verzakkingen Rietvink 4.000-8.000 f. Afschaffing Sportbesluit 1.400 X Totalen Bedragen x € 1.000; risicoprofiel afgerond op 25 * De hoogte van het risico is bepaald met de Monte Carlo simulatie.
X X
** Voor de verklaring van deze afwijkende presentatie wordt u verwezen naar de toelichting.
De Monte-Carlosimulatie is een simulatietechniek waarbij een proces niet één keer maar vele malen wordt gesimuleerd, elke keer met andere startcondities. Het resultaat van deze verschillende simulaties geeft een gekwantificeerd risicoprofiel weer.
73
Wij gaan onderstaand in op de risico’s die meegenomen worden voor de bepaling van het risicoprofiel van de gemeente (zie voorstaande tabel). 1. Gemeenschappelijke regelingen. a. Dienst Sociale Werkvoorziening Rijswijk en Omstreken (DSW) De deelnemende gemeenten aan de DSW zijn genoodzaakt tot een herstructurering van de DSW om de (toekomstige) tekorten te beperken dan wel weg te nemen. De komende jaren is de omvang van de bijdrage van onze gemeente aan de DSW, bestaande uit een bijdrage in de herstructurering en een bijdrage in het exploitatietekort uiterst onzeker. Dit hangt sterk af van economische ontwikkelingen en het succes van de herstructurering. Indien de herstructurering van de DSW in het geheel geen resultaat oplevert voorspelt het herstructureringsplan een exploitatietekort dat structureel zal oplopen tot € 3,5 mln. Dit is € 2,5 mln. meer dan het exploitatietekort van € 1 mln. waarmee in de (meerjaren)begroting van de DSW rekening is gehouden. Het aandeel van gemeente LeidschendamVoorburg bedraagt 21%. Wat neer zou komen op afgerond € 500.000. Gegeven de huidige economische onzekerheden dient dit risico als hoog te worden gekwalificeerd (70%). b. Regionaal reinigingsbedrijf Avalex De begroting 2014 en de meerjarenraming van het reinigingsbedrijf Avalex bevatte een pakket aan maatregelen om de tekorten bij het bedrijf om te buigen en het eigen vermogen weer op peil te brengen. Het risico bestaat dat Avalex niet volledig slaagt in de realisatie van de voorgenomen bezuinigingen en dat de deelnemende gemeenten financieel moeten bijspringen. In reactie op de voorgenomen vaststelling van de gewijzigde begroting 2014, de ontwerp begroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 is vastgesteld dat het besparingsprogramma om het negatieve bedrijfsresultaat van de afgelopen jaren weg te werken, tot positieve resultaten leidt en dat het financiële vooruitzicht voor de komende jaren gunstig is. 2. Open einderegelingen a. Wet BUIG bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (BUIG) Personen die recht hebben op een uitkering voor inkomensvoorzieningen dienen deze te ontvangen, ongeacht of het budget toereikend is. De huidige economische ontwikkelingen kunnen leiden tot een forse toeloop op de uitkeringsregelingen. Daarnaast is het rijksbudget voor de BUIG met onzekerheden omgeven. Het rijk stelt voor alle gemeenten samen een toereikend macrobudget vast. Ontwikkelingen in het landelijke volume bijstandsgerechtigden worden daarbij door het rijk opgevangen. De gemeente loopt het risico dat de lokale ontwikkeling van het bijstandsvolume in negatieve zin afwijkt van de landelijke ontwikkeling waardoor de rijksbijdrage te kort schiet. Het rijk heeft het maximale risico dat een gemeente in een uitkeringsjaar voor de uitvoering van de BUIG loopt gemaximeerd op 10%. In 2014 is netto (uitkeringsuitgaven minus terugvordering) ca € 25 miljoen uitgegeven aan uitkeringen BUIG. De gemeente loopt hier 10% risico over. Rekening houdend met een verwachte afname van het macrobudget in 2015 en de uitkeringsuitgaven dient het risico voor de gemeente daarbij geraamd te worden op afgerond 2,5 miljoen voor 2015. Gezien het positieve resultaat op de BUIG in 2014, naast een afnemend rijksbudget, dient dit risico als gemiddeld te worden gekwalificeerd (30%).
b. Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De voorzieningen Wmo moeten worden geleverd, ook als het budget voor het betreffende jaar niet toereikend is. De verstrekking van de voorziening is gebaseerd op een objectief indicatiesysteem met
74
als grondslag het ICF (internationaal geclassificeerd functiebeperkingen systeem). Ook de omvang van het budget dat door het rijk beschikbaar wordt gesteld is een financieel risico. Daarnaast speelt de extramuralisatie van de zorgzwaartepakketten. Het Rijk gaat ervanuit dat een grotere groep mensen een beroep gaan doen op ondersteuning van de gemeente. c. Decentralisaties Sociaal Domein (3 D’s) Bij de decentralisatie van taken vanuit het Rijk is er sprake van diverse kansen en risico’s. Op de budgetten die het rijk hiervoor heeft overgedragen is flink gekort. De gemeente heeft geprobeerd deze kortingen op te vangen met beleidswijzigingen en een integrale gebiedsgerichte aanpak van de dienstverlening. Echter er zijn nog steeds veel onzekerheden. Een belangrijk risico is dat de werkelijke instroom van cliënten in 2015 hoger is dan de raming. Het is bekend dat de gegevensoverdracht vanuit het rijk niet compleet en op onderdelen onjuist was. Er is sprake van zogenaamde vergeten groepen en door het hanteren van een peildatum uit het verleden is er geen sprake van een actueel beeld. Een ander risico is dat 40% van de geïndiceerde cliënten WMO begeleiding de zorg uiteindelijk niet verzilverd. Dit percentage niet verzilverd, lijkt over meerdere jaren bezien stabiel. Onduidelijk is waardoor het wordt veroorzaakt. Het risico bestaat dat nu de uitvoering bij de gemeenten ligt meer geïndiceerde zorg verzilverd zal worden. Een ander risico is dat door de extramuralisering van de zorg welke door de rijksoverheid is ingezet een toenemend beroep zal ontstaan op WMO-voorzieningen zoals huishoudelijke ondersteuning, vervoer en woningaanpassingen. Het is onduidelijk in hoeverre gemeenten hiervoor financieel gecompenseerd gaan worden. Op het participatiedeel kan op het budget worden gestuurd. Hier is het risico dus lager. De hoogte van het beschikbare budget bepaalt het aantal en het soort trajecten dat in 2015 kan worden ingekocht. Wel is er een reëel risico dat er voor minder cliënten een traject kan worden aangeboden. Hierdoor ontstaat een toenemend beroep op Wmo voorzieningen zoals dagbesteding of individuele begeleiding. Naast de genoemde risico’s zijn er ook kansen zoals het realiseren van inkoopvoordelen en het innoveren van de dienstverlening, waarmee wordt geprobeerd het gebruik van (zwaardere) zorg te verminderen. Het financiële maximale risico wordt geschat tussen de € 2 en € 3 mln. De kans wordt geschat op 30%. 3. Grondexploitaties De risico’s met betrekking tot de gemeentelijke grondexploitaties zijn beschreven in de paragraaf grondbeleid. Kortheidshalve verwijzen wij daarnaar. In bovenstaande tabel is alleen het uiteindelijke risicoprofiel opgenomen. Daarnaast staat de gemeente garant voor de betaling van rente en aflossing van een door de BNG Bank verstrekte kredietfaciliteit aan de VOF Leidschendam Centrum. 4. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds Mogelijke extra rijksbezuinigingen en de effecten ervan op het Gemeentefonds, de specifieke uitkeringen en de taakoverdrachten van het rijk naar de gemeenten (efficiencykortingen) blijven met e onzekerheden omgeven. Ook de 2 fase van de herijking van het Gemeentefonds in 2015 kan tot herverdeeleffecten leiden. Ten opzichte van de laatste beoordeling van de risico’s lijkt de kans op en de omvang van de mogelijke financiële effecten kleiner geworden.
75
5. Overige a. Bodemsaneringen (RO) Alle (potentieel) verontreinigde locaties moeten vóór 2030 zijn onderzocht en waar nodig zijn gesaneerd. Een uitzondering hierop zijn de spoedlocaties waar een humaan of verspreidingsrisico aanwezig is. Deze verontreinigde locaties dienen vóór 2015 te zijn gesaneerd of er moeten maatregelen zijn genomen waardoor de risico’s worden beheerst. In onze gemeente bevindt zich één spoedeisende locatie (Oranje Nassaustraat). De saneringskosten zijn geraamd op € 700.000. De Omgevingsdienst Haaglanden (ODH) heeft aangegeven dat de grondeigenaar de sanering moet bekostigen. De kans is echter aanwezig dat de gemeente en provincie op enig moment financieel zullen moeten bijspringen. In het kader van ISV heeft de gemeente voor spoedeisende saneringen nog subsidie van ca. € 200.000. Het rijk en de provincie verstrekken vanaf 2015 geen subsidie meer aan de gemeenten. Noodzakelijke bodemsaneringen zullen dan gepaard gaan met gemeentelijke kosten. b. Lagere huuropbrengsten gemeentelijke accommodaties Het gaat enerzijds om derving van huurinkomsten van gemeentelijke accommodaties, die door gesubsidieerde instellingen worden gebruikt. Omdat in het kader van de bezuinigingen in de voorjaarsnota 2011 subsidies aan instellingen zijn afgebouwd, bestaat het risico dat zij de huur opzeggen en de gemeente bij (tijdelijke) leegstand van de accommodatie huurinkomsten misloopt. Anderzijds heeft het te maken met de verslechterde economie waardoor er van (commerciële) instellingen, verenigingen geluiden komen dat contracten mogelijk worden opgezegd of de hoogte van de huur of de pachtsom ter discussie wordt gesteld. Verder zijn op de “prio-lijst” gemeentelijke eigendommen gemarkeerd die, binnen afzienbare tijd, niet meer verhuurd (kunnen) worden en daarom zullen worden verkocht of gesloopt. Deze gebouwen leveren nu (nog) huurbaten op. c. Dividenduitkering Eneco De Autoriteit Consument en Markt (ACM) is van plan de tarieven voor de transportkosten van elektriciteit en gas te verlagen. Wanneer de tarieven moeten dalen, neemt de winstgevendheid van Eneco af en daarmee de hoogte van het dividend. Dit kan leiden tot halvering van de winst en het dividend. Eneco zal door de gemeenten worden aangezet de kosten van de netwerken kritisch te bezien en mogelijkerwijs in overeenstemming te brengen met het methodebesluit van de ACM. d. Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) Leidschendam-Voorburg heeft ingestemd met deelname aan de Metropoolregio. De inwonerbijdrage blijft met € 2,45 binnen de gestelde financiële randvoorwaarde van € 2,95. De huidige inwonerbijdrage aan het stadsgewest is € 5,40. Het verschil tussen de beide bedragen moet de gemeente voor twee zaken gebruiken. De uitvoeringskosten van de taken die niet overgaan naar de Metropoolregio dekken. De kosten van het personeel dat van het stadsgewest naar de gemeente komt dekken. Het risico is dat het bedrag dat de gemeente overhoud van de inwonerbijdrage aan het stadsgewest onvoldoende is voor de dekking van de salarislasten en de uitvoering van de taken. e. Grondverzakkingen de Rietvink In een deel van de wijk De Rietvink komen verzakkingen van de grond voor. In 2015 onderzoeken wij welke maatregelen moeten worden genomen voor het openbaar gebied. Voor het uitvoeren van deze maatregelen is momenteel onvoldoende financiële dekking. Ook is nog geen zicht op de te nemen maatregelen, de fasering, de alternatieven en keuzes. Afhankelijk daarvan schatten wij het risico op minimaal € 4 tot € 8 miljoen. Hierdoor wijkt de presentatie in tabel 5 af en is gekozen voor een risico van € 6 miljoen.
76
f. Afschaffing Sportbesluit De staatsecretaris van Financiën heeft (na de bezwaren vanuit de VNG) het voorstel over het afschaffen van het Sportbesluit teruggenomen en beraadt zich op verdere stappen. Voor de gemeente betekent een eventuele afschaffing dat de BTW op investeringen in sportaccommodaties en het onderhoud ervan niet langer aftrekbaar zijn.
77
3.6
FINANCIERING
Algemeen Wij besteden in deze paragraaf aandacht aan het financieringsbeleid en de uitvoering ervan in 2014. De Wet financiering decentrale overheden (wet Fido) is de basis voor de financiering en de treasurytaken. Het Treasury-statuut is door de gemeenteraad in december 2005 vastgesteld. In de financiële beheers-verordening die op 1 januari 2013 van kracht is geworden zijn ook nadere regels voor de financieringsfunctie bepaald. In deze paragraaf wordt ingegaan op: 1. Treasury-beleid 2. Risicobeheer 3. Financieringspositie 4. Opnemen kortlopende geldleningen 5. Uitzetten van overtollige geldmiddelen (schatkistbankieren) 6. Treasury-resultaat 7. Solvabiliteit. 1. Treasurybeleid Het gemeentelijk treasury-beleid is gebaseerd op de wet Fido en de financiële beheers-verordening. De financiële beheers-verordening is per 18 december 2012 aangepast. De hoofdlijnen zijn: De gemeente gaat leningen aan, zet middelen uit en verleend garanties uitsluitend ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak. De treasury-functie draagt zorg voor duurzame en voordelige toegang tot de financiële vermogensmarkten, het beperken van renterisico’s en levert adequate informatie over onze liquiditeits- en financieringspositie. De treasury-functie zorgt ook voor het optimaliseren van renteresultaten binnen de kaders van de wet Fido en de financiële beheers-verordening. Er wordt zoveel als mogelijk gebruik gemaakt van interne financieringsmiddelen om het aantrekken van leningen te beperken. De gemeente verstrekt geen garanties, borgtochten of leningen aan derden. Overtollige geldmiddelen worden uitgezet bij financiële instellingen met minimaal een AA-rating. Het liquiditeitenbeheer van de gemeente (beheer van betalingen en ontvangsten) is gebaseerd op een prognose voor een periode van twaalf maanden. Met het wekelijks monitoren van de liquiditeitspositie en informatie uit de organisatie wordt de liquiditeitsprognose regelmatig geactualiseerd. De Treasury-commissie overlegt viermaal per jaar. De commissie evalueert de gedane financieringstransacties en bespreekt de toekomstige ontwikkelingen op het gebied van financiering (rente en omvang) voor de gemeente. De commissie bestaat uit de wethouder financiën, de concerncontroller (treasurer) en de medewerker treasury. 2. Risicobeheer De risico’s voor de gemeente doen zich voor op: 2.1 Liquiditeitspositie; het renterisico op de vlottende schuld 2.2 Financieringspositie; het renterisico op de vaste schuld 2.3 Verstrekte geldleningen; kredietrisico.
78
2.1 Liquiditeitspositie De kasgeldlimiet is een belangrijke graadmeter voor de beoordeling van de liquiditeitspositie. De kasgeldlimiet is het maximum bedrag dat is toegestaan aan de gemeente om haar (kapitaal)uitgaven te financieren met kortlopende geldleningen (vlottende schuld). De kasgeldlimiet wordt bepaald door een percentage (8,5%) van het begrotingstotaal van de gemeente. Voor 2014 kwam dit uit op een bedrag van afgerond € 15 miljoen. De liquiditeitspositie in relatie tot de kasgeldlimiet is in 2014 als volgt verlopen:
Liquiditeitspositie 2014
e
e
1 kwartaal
e
2 kwartaal
e
3 kwartaal
4 kwartaal
Toegestane kasgeldlimiet 1. in procenten van de grondslag 2. in bedrag
8,5 15.000
8,5 15.000
8,5 15.000
8,5 15.000
32.000 3.263
22.000 -
5.000 -
15.000 2.942
-
-
-
-
-
-
-
-
35.263
22.000
5.000
17.942
7. Contante gelden in kas 8. Tegoeden in rekening courant
-
5.333
2.863
-
9. Overige uitstaande gelden < 1 jaar
-
-
Totaal vlottende middelen
-
5.333
2.863
-
10. Totaal netto vlottende schuld 11. Toegestane kasgeldlimiet
35.263 15.000
16.667 15.000
2.137 15.000
17.942 15.000
Ruimte (+) / overschrijding (-)
-20.263
-1.667
12.863
-2.942
Omvang vlottende korte schuld 3. Opgenomen gelden < 1 jaar 4. Schuld in rekening courant 5. Gestorte gelden door derden < 1 jaar 6. Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld Totaal vlottende korte schuld Omvang vlottende middelen
-
Toets kasgeldlimiet
Bedragen x € 1.000
Onder een vlottende of korte schuld worden schuldtitels gerekend met een rente typische looptijd korter dan één jaar. De belangrijkste vormen hiervan zijn (opgenomen) daggeld- en kasgeldleningen en rekening-courantkrediet. De gemiddelde netto vlottende schuld per kwartaal mag de kasgeldlimiet maximaal twee achtereenvolgende kwartalen overschrijden voordat de korte schuld omgezet moet worden in een vaste schuld. In 2014 is de kasgeldlimiet 2 achtereenvolgende kwartalen overschreden e en dus binnen de wettelijke norm gebleven. Hiervoor is in het 3 kwartaal een langlopende geldlening van € 26 miljoen aangetrokken. Beleidslijn van de treasury-functie is om bedragen tot de kasgeldlimiet te financieren met kort geld. Dit gebeurt omdat financiering met kortlopende geldleningen meestal goedkoper is dan met langlopende geldleningen. Op lange termijn is het renterisico op kortlopende geldleningen echter groter omdat de rente snel kan wijzigen. De rente op langlopende geldleningen wordt voor een vooraf bepaalde periode vastgezet, waardoor de gemeente voor een langere periode rekening kan houden met stabiele financieringslasten.
79
2.2 Financieringspositie Voor de financieringspositie is de renterisiconorm van belang. Het doel van de renterisiconorm is het beheersen van de renterisico’s op de vaste schuld. De norm geeft aan over welk maximaal bedrag per jaar renterisico gelopen mag worden. Dit betreft onder andere leningen waarvan de rente herzien gaat worden maar ook de herfinanciering van aflossingen. Door spreiding in de tijd van aflossingen en herzieningen wordt het renterisico verkleind. De renterisiconorm wordt berekend met een vastgesteld percentage van het begrotingstotaal. Dit percentage is ministerieel bepaald op 20% en betekent voor onze gemeente een renterisiconorm van € 37 miljoen. Het verloop van de renterisiconorm is in onderstaande tabel opgenomen. Renterisico 2014 – 2017 1. Renteherziening op vaste schuld o/g 2. Aflossingen 3. Renterisico (1+2) 4. Renterisiconorm 5a. Ruimte onder renterisiconorm (4>3) 5b. Overschrijding renterisiconorm (3>4)
2014
2015
2016
2017
-
-
-
-
1.782 1.782 36.890
2.878 2.878 36.890
2.916 4.916 36.890
1.755 5.755 36.890
35.108
34.012
31.974
31.135
-
-
-
-
Berekening renterisiconorm 4a. Begrotingstotaal van 2014 4b. Percentage ministeriële regeling
184.448 20%
Renterisiconorm 2014 (4a x 4b)
36.890
Bedragen x € 1.000
De huidige opgenomen leningen bieden de geldgevers geen mogelijkheid tot tussentijdse renteaanpassingen. Nieuw aan te trekken geldleningen hebben bij voorkeur ook een vaste rente. In de tabel is rekening gehouden met de aflossingen van in de toekomst nog aan te trekken geldleningen op basis van de bij de begroting 2015 geactualiseerde liquiditeitsprognose. De gemeente heeft binnen de renterisiconorm op basis van de huidige beleidslijn nog ruime mogelijkheden voor het aantrekken van langlopende geldleningen. De conclusie is dat onze gemeente een beperkt renterisico loopt in het kader van de langlopende financiering en binnen de wettelijke risiconorm blijft.
80
2.3 Verstrekte geldleningen Het kredietrisico op verstrekte geldleningen wordt omschreven als de mogelijkheid van een waardedaling van de vorderingspositie ten gevolge van het niet (tijdig) kunnen nakomen van de verplichtingen door de tegenpartij. Hieronder is een overzicht per risicogroep opgenomen.
Risicogroep (bedragen x € 1.000) 1. Hypotheken aan personeel 2. Stadsgewest Haaglanden 3. Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland 4. Overige leningen
Hypothecaire zekerheid ja
31-12-2014 78
nee
0
gedeeltelijk
2.334
nee
6
Totaal
2.418
Ad 1. De gemeente verstrekt sinds 2002 geen nieuwe hypotheken meer aan personeel. Ad 2. De lening aan het Stadsgewest Haaglanden betreft gelden die in het kader van het project ‘Bereikbaarheid Offensief Randstad’ (BOR) bij het Stadsgewest zijn ondergebracht. Bij de afrekening met Haaglanden van dit project is de lening komen te vervallen. Ad 3. Het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN) zet op voordracht van de gemeente geldleningen uit in de sector volkshuisvesting. De gemeente heeft de opbrengst uit de verkoop aandelen Bouwfonds gebruikt voor de storting in het fonds als een geldlening. Een gedeelte van het gestorte bedrag is door SVN vastgelegd in verstrekte geldleningen aan derden tot een bedrag van circa € 1,7 miljoen. Daarnaast is een bedrag bij het SVN beschikbaar in de vorm van een rekening-courant met de gemeente tot een bedrag van € 2,4 miljoen. Dit is inclusief een bedrag van € 1,3 miljoen voor funderingsherstel. Ad 4. Dit betreft een oude lening in het kader van de Woningwet. 3. Financieringspositie Voor de bepaling van de financieringspositie zijn de financieringsbehoefte (geïnvesteerd vermogen in vaste activa) en de financieringsmiddelen (opgenomen langlopende leningen, reserves en voorzieningen) van belang. Tweemaal per jaar wordt de financieringspositie van de gemeente geactualiseerd. Bij de samenstelling van de jaarrekening en de begroting. De financieringspositie aan het einde van de jaren 2013 tot en met 2015 is opgenomen in onderstaande tabel.
Financieringspositie (bedragen x € 1.000)
31-12-2013
31-12-2014
31-12-2015
Financieringsbehoefte Investeringen Langlopende verstrekte geldleningen Grondexploitaties Totaal financieringsbehoefte (1)
136.214 9.887 33.085 179.186
156.220 8.328 35.129 199.685
162.200 7.800 42.800 212.800
110.410 45.854 9.663
86.910 70.127 13.319
99.000 69.800 9.200
891
508
Totaal financieringsmiddelen (2)
166.818
170.864
1.000 179.000
Financieringssaldo (2-1) overschot / tekort
-12.368
-28.821
-33.800
Financieringsmiddelen Reserves Opgenomen langlopende leningen Voorzieningen Vooruit ontvangen overheidsbijdragen
81
Het financieringssaldo is met circa € 16,4 miljoen toegenomen ten opzichte van 2013. Deze zal in 2015 nogmaals toenemen met circa € 5 miljoen als gevolg van onder andere nieuwe zwembad. De onderstaande tabel geeft inzicht in het verloop van de langlopende geldleningen in 2014. Portefeuille langlopende geldleningen 1. Beginstand per 1 januari 2014 2. Nieuwe geldleningen 3. Reguliere aflossingen 4. Vervroegde aflossingen 5. Eindstand per 31 december 2014
Bedrag 45.637 26.000 1.510 70.127
Gemiddelde rente 2,95% 1,90%
Bedragen x € 1.000
De tarieven op de kapitaalmarkt waren in 2014 relatief laag. De werkelijke rente voor langlopende geldleningen (20 jarige annuïteit) bedroeg in 2014 gemiddeld 2,5 % (bij het opstellen van de begroting 2014 is rekening gehouden met een rentepercentage van 3,25%). In 2014 is een langlopende lening aangetrokken van € 26.000.000. De langlopende leningen zijn afgelopen jaren en dit jaar aangetrokken voor onder andere Duivenvoordecorridor (€ 35 mln.), Centrale huisvesting (€ 20 mln.), Werken in de openbare ruimte (€ 10 mln.) en Schoolgebouwen (€ 6 mln.) 4. Opnemen van kortlopende geldleningen De gemeente financiert de lopende betalingen en ontvangsten tot het maximum van de kasgeldlimiet (€ 15 miljoen) met kortlopende geldleningen (kas- en daggeld). Wanneer de kasgeldlimiet structureel (meer dan 2 opeenvolgende kwartalen) wordt overschreden trekt de gemeente langlopende geldleningen aan. De kortlopende schulden worden dan geconsolideerd naar een langlopende geldlening. 5. Uitzetten van overtollige geldmiddelen Eventuele overtollige liquide middelen worden (verplicht) bij de schatkist uitgezet. Dit heeft zich in 2014 niet voorgedaan. Hiervoor geldt een vrijgesteld bedrag dat per gemeente verschilt. Voor Leidschendam-Voorburg is het drempelbedrag € 1.383.000 per dag (gemiddeld per kwartaal). De volgende tabel geeft aan in hoeverre wij binnen het drempelbedrag zijn gebleven in 2014.
82
Berekening benutting drempelbedrag schatkistbankieren 2014 (1)
Drempelbedrag
1.383
(2)
Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen Ruimte onder het drempelbedrag
1.120
1.220
694
1.321
263
163
689
62
Overschrijding van het drempelbedrag
-
-
-
-
Kwartaal 1 100.757
Kwartaal 2 111.058
Kwartaal 3 63.828
Kwartaal 4 118.855
90
91
92
90
1.120
1.220
694
1.321
Kwartaal 1
(3a) = (1) > (2) (3b) = (2) > (1)
Kwartaal 2
Kwartaal 3
Kwartaal 4
Berekening drempelbedrag (4a)
Begrotingstotaal verslagjaar
(4b)
Het deel van het begrotingstotaal dat kleiner of gelijk is aan € 500 miljoen Het deel van het begrotingstotaal dat de € 500 miljoen te boven gaat Drempelbedrag
(4c)
(1) = (4b)*0,0075 + (4c)*0,002 met een minimum van € 250.000
184.448
184.448
-
1.383
Berekening kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen
(5a)
(5b) (2) - (5a) / (5b)
Som van de per dag buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen (negatieve bedragen tellen als nihil) Dagen in het kwartaal Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen
Bedragen x € 1.000
6. Treasury-resultaat De tarieven op de geldmarkt waren laag in 2014. In de begroting 2014 was uitgegaan van gemiddeld 1,0%. In 2014 zijn diverse kasgeldleningen opgenomen die varieerden van € 5 miljoen tot € 30 miljoen. De gemiddelde rente op deze leningen bedroeg 0,17%. Per saldo is in 2014 een positief treasury-resultaat behaald van € 115.000. Dit komt door een lagere rente op de langlopende geldleningen van € 500.000 en een nadeel van € 400.000 vanwege de hogere rente toerekening voor de inzet van eigen financieringsmiddelen. De omvang van de eigen financieringsmiddelen was namelijk groter dan aangenomen bij de begroting 2014. De rente op kort geld (kasgeldleningen) leverde in 2014 een voordeel ten opzichte van de primitieve raming op van € 100.000. Dit komt door de lagere korte rente dan aangenomen bij de begroting 2014. Dit voordeel is e overigens al verwerkt bij de 2 tussentijdse rapportage.
83
7. Solvabiliteit De solvabiliteit is een ratio die aangeeft in hoeverre een organisatie in staat is om zijn schulden af te lossen. Bij gemeenten speelt dit een ondergeschikte rol omdat een gemeente in principe altijd in staat zal zijn haar schulden af te lossen. Ter indicatie geven we de solvabiliteitsratio van LeidschendamVoorburg in onderstaande tabel weer. Een ratio van 40% of meer wordt (in het algemeen) als goed beschouwd. Solvabiliteit 1. Eigen vermogen 2. Vreemd vermogen 3. Totaal vermogen Ratio EV / TV
Rekening 2013 110.410 51.728 162.138 68
Rekening 2014 86.910 74.962 161.872 51
Bedragen x € 1.000
De verhouding eigen vermogen/totaal vermogen (solvabiliteit) 2014 bedraagt 51 %. Dit is nog steeds goed te noemen. Ten opzichte van 2013 is de solvabiliteit echter flink afgenomen. Dit komt doordat de verliesvoorziening voor de grondexploitatie Duivenvoordecorridor fors verhoogd is. Hierdoor ontstaat een verschuiving van eigen vermogen naar vreemd vermogen. 8. Netto-schuldquote Met de netto-schuldquote wordt aangegeven hoeveel schuld een gemeente kan dragen. Dit hangt hoofdzakelijk af van de omvang van de inkomsten. De quote wordt uitgedrukt in procenten en afgeleid van de verhouding tussen bezittingen en schulden enerzijds en de inkomsten anderzijds. Zie onderstaande tabel voor de berekening.
Solvabiliteit 1. Totaal van de schulden 2. Totaal van de bezittingen 3. 1 -/- 2 = netto schuld 4. Inkomsten Netto-schuldquote (3 gedeeld door 4) Bedragen x € 1.000
Rekening 2014 94.000 226.000 -132.000 188.000 70
Normaal ligt de netto-schuldquote van een gemeente tussen 0% en 90%. Onze gemeente heeft dus een schuldquote die binnen de marge voor een financieel gezonde gemeente valt.
84
3.7
BEDRIJFSVOERING
Algemeen De paragraaf bedrijfsvoering geeft inzicht in de stand van zaken en de realisatie van beleidsvoornemens rondom de bedrijfsvoering. De uitgangspunten zijn als volgt: Een kleinere gemeentelijke organisatie (regieorganisatie) die aansluit op het gemeentelijke takenpakket. Voor de bedrijfsvoering is het uitgangspunt een algemene capaciteitsreductie van 10% (exclusief specifieke bezuinigingsmaatregelen in relatie tot de regieorganisatie) naast de specifieke taken die ten gevolge van de kerntakendiscussie vervallen en de gevolgen van de gemeentebrede afname van de formatie voor de functie gerelateerde kosten (bijvoorbeeld werkplekken). Een efficiënt en effectief werkende gemeentelijke organisatie, waaronder begrepen wordt het op ambtelijk gebied (regionaal) samenwerken en uitbesteden van werkzaamheden, maar ook het meer benutten van de moderne middelen zoals digitalisering. Organisatieontwikkeling Onze gemeente wil zich in de komende jaren verder doorontwikkelen als regiegemeente, zodat optimaal ingespeeld kan worden op de veranderende rol van de gemeentelijke overheid in de samenleving. De ontwikkeling naar een regieorganisatie is gestart in 2012 en richt zich op een ontwikkeling naar een slanke, flexibele en efficiënte organisatie in 2018. De eerste noodzakelijke stap daartoe is de reorganisatie, die per 1 april 2013 is doorgevoerd. Maar om een volwaardige regieorganisatie te worden, is een structuurwijziging alleen niet genoeg. Inmiddels is daarom ook de verandering in werkwijze, in houding en gedrag van de ambtelijke organisatie nadrukkelijk in gang gezet. Onder meer is, via ons interne opleidingenhuis, ingezet op de ontwikkeling van de juiste competenties van de medewerkers die horen bij een regieorganisatie. In het verlengde van de regieorganisatie is in 2014 daarbij ook ingezet op de doorontwikkeling van Hostmanship: de kunst mensen het gevoel te geven dat ze welkom zijn. Een forse opgave in 2014 voor de organisatie was om ons voor te bereiden op de taken die per 1 januari 2015 vanuit het Rijk naar de gemeenten zouden overkomen. Samen met Wassenaar en Voorschoten hebben we deze opgave voortvarend organisatorisch vormgegeven, waardoor de decentralisatie van taken per januari 2015 soepel zijn verlopen. Human Resource (HR) beleid Het Human Resources beleid (HR-beleid) wordt ingezet ten behoeve van de organisatieontwikkeling én de ontwikkeling van medewerkers. Het HR-beleid richt zich op het versterken van de kwaliteit van de medewerkers, goed werkgeverschap en de juiste medewerker op de juiste plaats. In 2014 is een strategische HR-agenda vastgesteld voor de komende twee á drie jaren. Hierbij is uitgegaan van de in- en externe ontwikkelingen waar we als organisatie mee te maken hebben of krijgen. Vervolgens is gekeken welke HR-instrumenten ontwikkeld moeten worden om op deze ontwikkelingen te kunnen anticiperen. De HR-agenda behelst drie centrale thema’s: E-HRM Wendbaarheid en flexibiliteit Persoonlijke groei en leiderschap. Aan deze thema’s zijn verschillende projecten gekoppeld die in 2014 van start gegaan. Een aantal projecten is gericht op het digitaliseren van de HR-processen en correspondentie. Verder is het project Strategische personeelsplanning gestart. Het is de bedoeling dat dit in de eerste helft van 2015 wordt afgerond. Ditzelfde geldt voor het project Competentiemanagement. Beide projecten zijn erop gericht om de juiste medewerker op de juiste plaats te krijgen (of te behouden). Omdat we van medewerkers verwachten dat ze steeds wendbaarder en flexibeler zijn is ook het project Mobiliteit gestart. Het is de bedoeling dat deze projectgroep ervoor gaat zorgen dat mobiliteit ‘georganiseerd’
85
en gefaciliteerd gaat worden zodat voor medewerkers en leidinggevenden duidelijk is welke mogelijkheden en richtlijnen er zijn rondom mobiliteit. Tevens is in 2014 een nieuwe HR-gesprekscyclus geïntroduceerd. Deze gesprekscyclus bestaat uit een planningsgesprek aan het begin van het jaar, een voortgangsgesprek en een beoordelingsgesprek aan het eind van het jaar. Er worden afspraken gemaakt over zowel de te behalen resultaten als de competenties die daarbij horen (houding en gedrag). Tevens is er gelegenheid om een Persoonlijk ontwikkelplan op te stellen. Binnen de Sijtwende Academie zijn de leerlijnen verder ontwikkeld. In de leerlijn Management is de lijn getraind op het voeren van gesprekken in de nieuwe HR gesprekscyclus. Voor de doelgroepen Programma- en projectmanagers was er een uitgebreid programma rond Regievoeren zonder macht. Bij de leerlijn Dienstverlening lag het accent op het doorvoeren van het concept Hostmanship en in de de leerlijn Beleid was er de pilot training Regisseren en adviseren en werd het leerwerktraject verder uitgewerkt. De leerlijn Kweekvijver is medio 2014 afgerond. Onderstaande tabel geeft een aantal kengetallen met betrekking tot de formatie en het verloop daarin. Rekening 2013
Begroting 2014
Rekening 2014
(per 31-12-2013)
(per 1-1-2014)
(per 31-12-2014)
1. Aantal toegestane fte’s
598,31
593,39
592,97
2. Aantal bezette fte’s
607,26
604,17
578,28
672
667
660
7
2
12
5,5
*5,07
4,68
3. Aantal medewerkers 4. Uitstroom 2011 t/m 2018 voor 65+ 5. Ziekteverzuim in % (excl. zwangerschap) *stand per 01-07-2014
In 2014 is de reorganisatie verder doorgevoerd en zijn de formatie en de bezetting verder gedaald. Het ziekteverzuim is ten opzichte van 2013 verder gedaald. Concreet is er geen directe verklaring voor deze daling aan te geven. Mogelijk heeft de door de leidinggevenden gevolgde training op het gebied van verzuim en verzuimbeleid een positieve bijdrage geleverd aan de daling van ziekteverzuim. Regionale samenwerking Uitgangspunt is dat intergemeentelijke en regionale samenwerking moet bijdragen aan de gemeente die wij willen zijn. Voor een nadere toelichting wordt kortheidshalve verwezen naar de paragraaf verbonden partijen. Informatievoorziening en automatisering In het op 9 oktober 2013 door het managementteam vastgestelde ‘Kadernota Informatiebeleid 2013’ zijn de kaders opgenomen waarbinnen onze gemeente haar informatievoorziening de komende jaren verder wil ontwikkelen en verbeteren in relatie tot haar bestuurlijke en organisatiedoelen. In de Kadernota Informatiebeleid zijn onder andere de informatievoorzieningsmissie en –visie opgenomen en is het hoofdkader van de informatievoorziening weergegeven. Deze nota past bij de uitgangspunten van een moderne overheid. Een moderne overheid die steeds meer digitaal werkt en haar producten digitaal aanbiedt. Dat vraagt om spelregels op het terrein van informatiebeleid en beveiliging.
86
Aan de hand van deze overkoepelende kadernota zal de informatievoorziening verder vorm krijgen in het daarop aansluitende ‘Informatiebeleid’ en bijbehorend ‘Uitvoeringsprogramma’. In overeenstemming met hetgeen daarover geschreven is in de Baseline Informatiehuishouding Gemeenten zal het Informatiebeleid de op de Kadernota Informatiebeleid aansluitende doelstellingen, middelen, wegen en prioriteiten beschrijven. Dit houdt in het 'wie, wat, waar, wanneer en waarmee' voor alle aspecten van de informatievoorziening en de samenhang daartussen. Ondanks het ‘Informatiebeleid’ en ‘Uitvoeringsprogramma’ nog niet zijn vastgesteld, is in 2014 inhoudelijk op vele terreinen wel al invulling gegeven aan de uitwerking van de visie op informatievoorziening. Onze informatievoorziening is: 1. Klantgericht en transparant: Onder andere met betrekking tot de drie decentralisaties die per 1 januari 2015 een feit zijn, is in 2014 veel werk verricht om voor het voor de inwoners zo helder en gemakkelijk mogelijk te maken wat de decentralisaties voor iedereen betekenen en hoe ze op een zo eenvoudig mogelijke manier met hun vragen en verzoeken hierbij bij de gemeenten terecht kunnen. In 2014 is de verdere digitalisering van dienstverleningsprocessen voortgezet, het gaat dan om de vereenvoudiging van het vergunningenproces, de overgang naar Key2Belastingen, de koppelingen tussen het klantcontactsysteem en ons documentmanagementsysteem GWS en andere verplichtingen in relatie tot het sociale domein. In 2014 is daadwerkelijk uitvoering gegeven aan het scannen van werkarchieven waardoor er papierloos en daarmee tijd- en plaatsonafhankelijk gewerkt kan worden. Er is een begin gemaakt met het substitutiebeleid, waarmee toestemming zal worden verkregen om papieren informatie te vervangen door digitale. 2. Modern en efficiënt ingericht: Uitdaging volgens de kadernota Informatiebeleid is op dit vlak onder meer dat onze informatievoorziening zodanig ingericht is dat medewerkers optimaal plaats- en tijdongebonden kunnen werken. Met de oplevering van het eerste pand van de centrale huisvesting (Raadhuisplein 1) en de uitrol van mobiele telefoons en Ipads voor alle medewerkers is hiermee in 2014 een enorme stap gezet. Daarnaast is door de verdere uitrol van het klantcontactsysteem onze informatievoorziening verder geoptimaliseerd voor een efficiënt en betrouwbaar klantcontact met onze burger. 3. Optimaal ingericht voor en ondersteunend aan samenwerkingsverbanden: Ook op dit vlak is in 2014 veel energie gestoken in het optimaliseren van de informatievoorziening tussen de gemeenten Leidschendam-Voorburg, Voorschoten, Wassenaar en sociale (keten)partners als gevolg van de drie decentralisaties. 4. Veilig en betrouwbaar: Op dit vlak is in 2014 in overeenstemming met wat daarover in de Kadernota Informatiebeleid staat, in samenwerking met zowel de informatiemanager als de direct betrokken van de primaire processen het ‘Gemeente breed Informatiebeveiligingsbeleid’ opgesteld, dat inmiddels in januari 2015 is vastgesteld. Het doel van dit informatiebeveiligingsbeleid is de kwaliteitskenmerken van informatie, te weten: de beschikbaarheid, de integriteit, de vertrouwelijkheid en de controleerbaarheid van de informatie te waarborgen. 5. Universeel en flexibel door aan te sluiten bij landelijke ontwikkelingen en programma’s en voldoet volledig en tijdig aan alle wet- en regelgeving op het vlak van informatievoorziening: Het informatiebeveiligingsbeleid is gebaseerd op de internationale standaarden voor informatiebeveiliging: NEN/ISO 27001 en NEN/ISO 27002. Op basis van deze standaard is de
87
Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (VNG/KING) opgeleverd. Deze Baseline Informatiebeveiliging geeft een specifieke invulling aan de wijze waarop de veiligheid van informatie binnen gemeentelijke organisaties moet zijn geborgd. De uitgangspunten uit deze baseline zijn integraal opgenomen in dit gemeentebrede informatiebeveiligingsbeleid. Evenals de richtlijnen van het DigID veiligheidsassessment (DigiD audit). Hierdoor is een actueel en volledig naar de laatste inzichten opgesteld beleidsplan voor de gemeente Leidschendam-Voorburg ontstaan. Inkoop Het onderzoek naar de inkoopsamenwerking in Haaglanden tussen acht gemeenten (exclusief de gemeente Den Haag) is afgerond. Medio 2014 is een samenwerkingsovereenkomst getekend en sindsdien werken de gemeenten samen in netwerkorganisatie ” Inkoopkracht Zuid-Holland West”. Centrale huisvesting In 2014 heeft het project Centrale huisvesting in het teken gestaan van de realisatie. De geplande mijlpalen voor 2014 zijn reeds behaald, te weten Oplevering en ingebruikname Raadhuisplein 1 Casco aanbouw Koningin Wilhelminalaan 2 gereed Start renovatie bestaande bouw Koningin Wilhelminalaan 2 Schuifbewegingen uitgevoerd: medewerkers van Koningin Wilhelminalaan 2 naar Herenstraat 42, Herenstraat 1, Koningin Wilhelminalaan 10; medewerkers van Herenstraat 42 en Herenstraat 1 naar Raadhuisplein 1 Europese aanbesteding van Audio Visuele middelen Raadhuisplein 1 en Koningin Wilhelminalaan 2 afgerond Relevante ontwikkelingen en activiteiten van het project Centrale huisvesting in 2014 waren: BAM utiliteitsbouw is op basis van twee succesvolle Europese aanbestedingen geselecteerd voor Raadhuisplein 1 en Koningin Wilhelminalaan 2. Na een grondige voorbereiding is de BAM op 3 februari 2014 gestart met de bouw- en renovatieactiviteiten. Raadhuisplein 1 1 is zeer grondig gerenoveerd en op basis van het flexibele kantoorconcept opnieuw ingericht. Op 25 september 2014 heeft de BAM het pand bouwkundig opgeleverd. Op 29 september 2014 was de eerste werkdag en is het gebouw door het college van burgemeester en wethouders, de directie en de beleidsafdelingen weer volledig in gebruik genomen. Op 1 oktober 2014 vond de eerste huwelijksvoltrekking weer plaats. Gelijktijdig met de renovatiewerkzaamheden van Raadhuisplein 1 werd Koningin Wilhelminalaan 2 aangebouwd. In het najaar van 2014 is een start gemaakt met de renovatie van de bestaande bouw. Tijdens de renovatie van de bestaande bouw is een aantal omissies uit de vorige bouwperiode conform het bouwbesluit en brandweervoorschrift in orde gebracht. Het project loopt binnen planning en budget. De begane grond van Koningin Wilhelminalaan 10 is geschikt gemaakt voor de tijdelijke huisvesting van het servicecentrum. In de tuin van Koningin Wilhelminalaan 10 zijn twee nieuwe transformatorhuizen geplaatst. Deze hebben de functie van het oude transformatorhuis overgenomen. In het tweede kwartaal 2015 zal Koningin Wilhelminalaan 10 worden gesloopt. De realisatiefase loopt tot en maart 2015. Koningin Wilhelminalaan 2 wordt begin maart 2015 bouwkundig opgeleverd, waarna het pand op 30 maart 2015 in gebruik wordt genomen door medewerkers en het servicecentrum.
88
Planning en control De planning en controlcyclus is een proces van (strategische) planning dat via uitvoering en bijsturing leidt tot zowel interne als externe verantwoording. In het kader van de planning en control-cyclus worden diverse documenten opgesteld. Onder planning vallen de kadernota en de begroting. Onderdeel van control (uitvoering en bijsturing) vormen de tussentijdse rapportages. De formele informatievoorziening in de vorm van kadernota, begroting, tussentijdse rapportages en jaarrekening is in 2014 doorontwikkeld vanuit de lijnen van Vernieuwd Sturen in relatie tot de verordening ex artikel 212 GW (financiële beheers-verordening) en de nota Planning en control. In 2014 heeft een inventarisatie plaatsgevonden naar de actualiteit van nota’s die expliciet worden genoemd in de financiële beheersverordening. Naar aanleiding van die inventarisatie zullen in 2015 enkele nota’s worden geactualiseerd. Jaarlijks worden onderzoeken naar doelmatigheid en doeltreffendheid uitgevoerd. Artikel 213a Gemeentewet In 2014 zijn in het kader van artikel 213a GW twee doelmatigheid- en doeltreffendheidsonderzoeken afgerond die in 2013 reeds waren opgestart. Het betrof onderzoeken naar de processen “verstrekking horeca- en exploitatievergunning” en “investeringen”. De bevindingen en aanbevelingen zijn voorgelegd aan het college en de raad. Het college heeft een plan van aanpak laten opstellen dat de basis zal zijn voor het uitwerken van de aanbevelingen. Rekenkameronderzoeken In 2014 heeft de Gemeente Leidschendam-Voorburg zich aangesloten bij de rekenkamer commissie van de gemeenten Voorschoten, Wassenaar en Oegstgeest. De rekenkamercommissie heeft in 2014 meteen al twee onderzoeken uitgevoerd (Grip op samenwerking en Houdbare gemeentefinanciën). De commissie heeft de uitkomsten van de onderzoeken voorgelegd aan de gemeenteraad.
89
4. Jaarrekening
90
Overzicht van baten en lasten in de jaarrekening en de toelichting 4.1
OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN
Programma (Bedragen x € 1.000)
Rekening 2013
Primitieve begroting 2014
Begroting 2014 na wijziging
Rekening 2014
Resultaat 20014
29.944 41.399 32.535 35.769
31.353 43.464 32.853 36.761
34.066 45.134 37.604 45.878
33.194 43.029 34.195 41.915
872 2.105 3.409 3.963
8.175 28.849 176.672
8.191 31.826 184.448
8.607 32.894 204.183
8.416 29.240 189.989
191 3.654 14.194
4.445 37.110 21.174 15.165
4.218 36.611 20.686 28.505
4.254 36.499 21.469 20.170
4.410 36.983 21.113 15.545
-156 -484 356 4.625
167 1.708 79.768
188 1.621 91.829
216 2.327 84.935
196 2.355 80.602
20 -28 4.333
Saldo van de programma’s Algemene dekkingsmiddelen Baten belastingen Algemene baten Onvoorzien Totaal Algemene dekkingsmiddelen
96.904
92.619
119.248
109.387
9.861
11.085 80.772 0 91.858
11.918 79.754 -170 91.502
11.156 81.906 -170 92.892
11.169 83.950 0 95.119
13 2.044 170 2.227
Gerealiseerde totaal van baten en lasten
-5.046
-1.117
-26.356
-14.268
12.088
13.419 26.027 12.608
2.987 4.104 1.117
7.809 34.165 26.356
8.055 31.555 23.500
246 -2.610 -2.856
7.561
0
0
9.232
9.232
Lasten Inwoners Werk en inkomen Leefbaarheid en wonen Ruimtelijke en economische ontwikkelingen Veiligheid en handhaving Bestuur en bedrijfsvoering Totale lasten Baten Inwoners Werk en inkomen Leefbaarheid en wonen Ruimtelijke en economische ontwikkelingen Veiligheid en handhaving Bestuur en bedrijfsvoering Totale baten
Verrekening met de reserves Stortingen reserves Onttrekkingen reserves Mutaties reserves Gerealiseerde resultaat
91
4.2
RESULTAAT
Het jaar 2014 startte met een begrotingsoverschot van € 779.000. In de loop van 2014 is bij de 2e tussentijdse rapportage 2014 de begrotingsruimte bijgesteld met een incidenteel overschot van € 1.184.000. Deze incidentele overschotten (totaal € 1.963.000) zijn, conform besluitvorming van de gemeenteraad, gestort in de reserve recessie. Het definitieve resultaat van de jaarstukken per 31 december 2014 is € 9,232.000 positief. Omschrijving
Saldo
Saldo
Saldo
primaire
bijgestelde
rekening
begroting
begroting
2014
2014
2014
Inwoners
Verschil
27.135
29.812
28.784
1.028
6.853
8.635
6.045
2.590
12.167
16.135
13.082
3.052
Ruimtelijke en economische ontwikkeling
8.256
25.708
26.369
-661
Veiligheid en handhaving
8.003
8.391
8.220
171
Bestuur en bedrijfsvoering
30.205
30.567
26.885
3.682
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
-91.502
-92.891
-95.117
2.226
Gerealiseerde totaal van baten en lasten
1.117
26.357
14.268
12.088
-1.117
-26.357
-23.500
-2.856
0
0
9.232
9.232
Werk en inkomen Leefbaarheid en wonen
Mutaties op reserves Gerealiseerde resultaat Bedragen x € 1.000
In onderstaande tabellen worden per programma de financiële afwijkingen ten opzichte van de begroting 2014 groter dan € 100.000 op de directe lasten en baten en reserve mutaties toegelicht. Tevens wordt bij de afwijking aangegeven of deze van incidentele (I) of structurele (S) aard is. Programma inwoners (bedragen x € 1.000)
Gerealiseerde baten en lasten: Invoering drie decentralisaties (Awbz taken en Jeugd) WMO hulp bij huishouden Sociaal culturele accommodaties Onderwijshuisvesting Overig Gerealiseerde totaal van baten en lasten Storting reserve: Reserve dekking afschrijvingslasten Onttrekkingen reserves: Reserve WMO Egalisatiereserve onderwijshuisvesting Mutaties reserves Gerealiseerde resultaat
S/I I I I I I
Voordeel
Nadeel
415 370
Saldo
125 269
415 370 -144 512 -125 1.028
I
193
-193
I I
48 314 555 824
-48 -314 -555 473
144 512 1.297
1.297
92
Toelichting: Invoering drie decentralisaties (€ 415.000 voordeel) Voor de invoering van de drie decentralisaties was een stelpost opgenomen in de begroting 2014. Een deel van deze stelpost is in 2014 ingezet om de invoering van de decentralisaties Awbz taken en Jeugd te bekostigen. Het resterende deel zorgt voor een positief resultaat in 2014. WMO - Hulp bij Huishouden (€ 370.000 voordeel) In 2014 zijn er minder zorguren in natura en minder persoonsgebonden budgetten (PGB’s) geleverd. De terugloop in zorg heeft vooral te maken met de maximale eigen bijdrage en de vermogenstoets van cliënten. Ook is er een voordeel gehaald op het budget voor medische advisering, aangezien de indicatiestelling vaker door de gemeente zelf is uitgevoerd. Sociaal-culturele accommodaties (€ 144.000 nadeel) Het nadeel bij de sociaal culturele accommodaties is terug te voeren op twee projecten, namelijk Dobbelaan 4 en Fransstraat 16. Het nadeel is voornamelijk veroorzaakt doordat er geen rekening gehouden dat de BTW niet compensabel was. Onderwijshuisvesting (€ 512.000 voordeel) De schoolbesturen hebben in 2014 minder en lagere aanvragen gedaan voor onderhoud aan de schoolgebouwen, waardoor een onderuitputting op de onderhoudsbudgetten is ontstaan. Ook zijn diverse onderhoudsprojecten aan de schoolgebouwen doorgeschoven naar 2015. Het gaat dan voornamelijk om scholen behorend bij de stichting Panta Rhei. Totale voordeel op onderhoud is € 617.000. Nadelen op dit beleidsterrein zijn de OZB (€ 50.000 N) en de klokuren (€ 58.000 N). Reserve dekking afschrijvingslasten (193.000 nadeel) e Bij de vaststelling van de 2 tussentijdse rapportage 2013 is het investeringsbedrag voor het nieuwbouwkrediet van de gymzaal van Pius X opgehoogd met als dekking een eenmalige onttrekking uit de egalisatiereserve onderwijshuisvesting. Dit bedrag vervolgens te storten in de reserve dekking afschrijvingslasten om de extra kapitaallasten te kunnen dekken. De storting als de onttrekking aan de beide reserves zijn in 2014 niet begroot vandaar het nadeel op deze bestemmingsreserve. Egalisatiereserve onderwijshuisvesting (€ 314.000 nadeel) Aan de reserve onderwijshuisvesting is minder onttrokken dan aanvankelijk was geraamd voor onderhoud (zie toelichting onderhuisvesting). Daarnaast heeft een onttrekking plaats gevonden voor de dekking van het verhoogde bedrag voor het investeringskrediet gymzaal van Pius X. Reserve WMO (€ 48.000 nadeel) Er is in 2014 voor een bedrag van € 48.000 minder uitgegeven dan geraamd voor projecten op het gebied voorzieningen binnen het aandachtsgebied WMO. Het gaat dan voornamelijk om ondersteuning van kwetsbare inwoners. In plaats van het geraamde bedrag van € 218.000 is een bedrag van € 170.000 onttrokken.
93
Programma werk en inkomen (bedragen x € 1.000)
Gerealiseerde baten en lasten: Algemene bijstand (exclusief uitvoeringskosten) Minimabeleid Participatiebudget Invoering drie decentralisaties (Participatie) Sociale werkvoorziening Overig Gerealiseerde totaal van baten en lasten Mutaties reserves: Niet van toepassing Gerealiseerde resultaat
S/I I I I I I I
Voordeel
Nadeel
Saldo
141 81 646 1.205 418 99 2.590
141 81 646 1.205 418 99 2.590
2.590
2.590
Toelichting: Algemene Bijstand (€ 141.000 voordeel) Het voordeel op de diverse regelingen binnen de algemene bijstand (BUIG) is het saldo tussen het voordeel op de diverse verstrekte uitkeringen (€ 723.000) en het nadeel door stortingen in de voorziening dubieuze debiteuren (€ 582.000). Minimabeleid (€ 81.000 voordeel) Het voordeel op minimabeleid wordt veroorzaakt door een voordeel op schuldhulpverlening (€ 30.000) en door een niet begrootte bijdrage vanuit Wassenaar en Voorschoten (€ 51.000). Participatiebudget (€ 646.000 voordeel) Tot en met het jaar 2014 was de Wet Participatiebudget van kracht. In deze wet is geregeld dat 25% van het budget gereserveerd mocht worden om in het volgende jaar voor participatiedoeleinden ingezet te worden. Vanaf 2015 is deze regeling vervallen. Besloten is dat de gereserveerde middelen, voldoen aan de gestelde regels van de Wet participatiebudget, in 2015 vrij besteedbaar zijn door de gemeente. Hierdoor is een voordelig resultaat ontstaan voor de gemeente ontstaan van € 646.000. Invoering drie decentralisaties (€ 1.205.000 voordeel) Voor de invoering van de drie decentralisaties was in de begroting 2014 een stelpost opgenomen. Een deel van deze stelpost is in 2014 ingezet om de invoering van de drie decentralisaties te bekostigen. Het resterende deel zorgt voor een positief resultaat in 2014 (zie ook programma 1). Sociale Werkvoorziening (€ 418.000 voordeel) De afrekening van de rijksbijdrage DSW laat een incidenteel voordeel zien (€ 219.000). Voor de herstructurering van de DSW was een budget opgenomen van € 55.000 voor de bijdrage van gemeente Leidschendam-Voorburg in het herstructureringstraject. De herstructurering vindt plaats in de periode 2014 - 2018. In 2014 zijn er nog geen uitgaven gedekt uit dit budget. Het overige voordeel (€ 145.000) betreffen minder algemene uitgaven voor de sociale werkvoorziening. Gedurende het jaar is er een periode geweest dat er minder personen waren geplaatst dan begroot, hetgeen leidt tot een voordeel bij de DSW en de elders geplaatsten.
94
Programma leefbaarheid en wonen (bedragen x € 1.000)
Gerealiseerde baten en lasten: Stedelijke vernieuwing Groenstructuurplan Subsidie volkshuisvesting Monumentenzorg Baten bouwen Afvalstoffenheffing (Avelex) Overig Gerealiseerde totaal van baten en lasten Storting reserve: Reserve stedelijke vernieuwing Onttrekkingen reserves: Reserve stedelijke vernieuwing Reserve groenfonds Reserve volkshuisvesting Reserve monumenten Egalisatiereserve afval Overige reserves Mutaties reserves Gerealiseerde resultaat
S/I
Voordeel
Nadeel
Saldo
I I I I I I I
1.742 342 106 158 420 214 70 3.052
1.742 342 106 158 420 214 70 3.052
I
204
204
I I I I I I 204 3.256
2.048 314 65 138 247 8 2.820 2.820
-2.048 -314 -65 -138 -247 -8 -2.616 436
Toelichting: Stedelijke vernieuwing (€ 1.742.000 voordeel) De gemeente heeft voor de periode 2010-2014, in het kader van de provinciale stedelijke vernieuwingsdoelstellingen en de verstedelijkingsafspraken van het Stadsgewest Haaglanden, afspraken gemaakt met de provincie om al het mogelijke te doen om uiterlijk in 2015 de gemaakte afspraken met betrekking tot de rijks- en provinciale doelstellingen ten aanzien van stedelijke vernieuwing na te komen. Voor de realisatie ontvangt de gemeente eenmalige externe middelen. Deze middelen zijn bij het begin over de jaren 2011 t/m 2014 in de gemeente begroting verwerkt. Het positieve resultaat op stedelijke vernieuwing wordt veroorzaakt door vertraging van de diverse stedelijke vernieuwingsprojecten in 2014. Groenstructuurplan (€ 342.000 voordeel) Enkele herinrichtingsprojecten, waaronder waterplan-projecten Waterspoorpark Veen- en Binckhorstpolder en de Loo-zone (o.a. stadstuinen) en de groenvisie Heuvelweg hebben meer voorbereidingstijd gevraagd, waardoor de uitgaven op groenmaatregelen binnen deze projecten lager zijn uitgevallen in 2014. De vertraagde uitvoeringswerkzaamheden zijn gefaseerd naar 2015. Subsidie volkshuisvesting (€ 106.000 voordeel) Voor 2013 en 2014 is in totaal € 115.000 beschikbaar gesteld voor subsidies en ondersteuning voor funderingsherstel aan de Koningin Wilhelminalaan 400 – 456 en de van Wassenaerstraat. In 2013 is aan de eigenaren een voorschot op de subsidies verstrekt. De subsidies zouden in 2014 definitief worden vastgesteld en afgerekend. Echter, door vertraging in de bouwwerkzaamheden zal de verwachte afronding plaatsvinden in maart 2015 (€ 66.000). De subsidies worden gedekt ten laste van de reserve volkshuisvesting. Tevens een voordeel van € 40.000 als gevolg van een subsidie over vorige jaren.
95
Monumentenzorg (€ 158.000 voordeel) Vanwege capaciteitstekort en bestuurlijke prioritering is de uitvoering van een aantal zaken uit het vastgestelde Monumentenbestedingsplan, zoals het aanwijzen gemeentelijke monumenten, digitaliseringsproject Forum Hadriani en het symposium Forum Hadriani, verplaatst naar 2015. Daarnaast is wegens een terugloop in subsidieaanvragen een deel van de begrote verhoging (via e 1 Tussentijdse rapportage 2014) van het subsidiebudget niet aangesproken in 2014. Baten bouwen (€ 420.000 voordeel) Het voordeel op de legesinkomsten van de omgevingsvergunningen is van incidentele aard. Doordat de actualisering van bestemmingsplannen nog niet in zijn geheel zijn afgerond zijn diverse bouwactiviteiten nog vergunningsplichtig, Hierdoor zijn er meer legesinkomsten ontvangen. Tevens zijn de bouwkosten van het project Rustoord hoger uitgevallen, waardoor ook de legesinkomsten stijgen. Verder zijn er legesinkomsten uit projecten die in 2013 waren aangevraagd, waarvan de verlening in 2014 heeft plaatsgevonden ontvangen. Afvalstoffenheffing / Avalex (€ 214.000 voordeel) Conform de zienswijze op de gewijzigde begroting van Avalex, raadsbehandeling van 3 juni 2014, is de extra bijdrage voor het negatieve exploitatieresultaat komen te vervallen en de extra bijdrage voor beheerskosten van de ondergrondse-restafvalcontainers lager uitgevallen met als gevolg een lagere gemeentelijke bijdrage voor de gemeente Leidschendam-Voorburg. Reserve stedelijke vernieuwing (€ 220.000 voordeel/€ 2.048.000 nadeel) Begroot was een dotatie aan de reserve van € 220.000. Door een vertraging van diverse stedelijke vernieuwingsprojecten heeft er geen dotatie plaatsgevonden. Doordat een aantal projecten, gedekt ten laste van de reserve stedelijke vernieuwing, doorschuift naar 2015, is ook de onttrekking aan de reserve lager in 2014. Reserve groenfonds (€ 314.000 nadeel) Enkele herinrichtingsprojecten, waaronder waterplan-projecten Waterspoorpark Veen- en Binckhorstpolder en de Loo-zone (o.a. stadstuinen) en de groenvisie Heuvelweg hebben meer voorbereidingstijd gevraagd. De hiermee samenhangende onttrekkingen aan de reserve groenfonds hebben dan ook niet plaatsgevonden in 2014. Reserve volkshuisvesting (€ 65.000 nadeel) In 2014 is minder onttrokken aan de reserve volkshuisvesting voor subsidies en ondersteuning voor funderingsherstel aan de Koningin Wilhelminalaan 400 – 456 en de van Wassenaerstraat, omdat door vertraging in de bouwwerkzaamheden de definitieve afrekening plaatsvindt in maart 2015. Reserve monumenten (€ 138.000 nadeel) Vanwege capaciteitstekort en bestuurlijke prioritering is de uitvoering van een aantal zaken uit het vastgestelde Monumentenbestedingsplan, zoals het aanwijzen gemeentelijke monumenten, digitaliseringsproject Forum Hadriani en het symposium Forum Hadriani, verplaatst naar 2015. Hierdoor is minder onttrokken aan de reserve monumenten. Egalisatiereserve afval (€ 247.000 nadeel) Conform de zienswijze op de gewijzigde begroting van Avalex, raadsbehandeling van 3 juni 2014, is de extra bijdrage voor beheerskosten van de ondergrondse-restafvalcontainers lager uitgevallen. De extra bijdrage voor het negatieve exploitatieresultaat komen te vervallen met als gevolg een lagere gemeentelijke bijdrage voor de gemeente Leidschendam-voorburg. De verrekening van de zienswijze
96
op de gewijzigde begroting van Avalex wordt meegenomen in de tariefberekening waardoor ook bijbehorende dekking vanuit de egalisatiereserve afval lager uit valt. Programma ruimtelijke en economische ontwikkeling (bedragen x € 1.000)
Gerealiseerde baten en lasten: BOR Fonds Nieuwe Driemanspolder Vrijval voorzieningen grondexploitaties Openbare verlichting Wegen Plankostenverhaal Verbindingsweg Stompwijk Overig Gerealiseerde totaal van baten en lasten Stortingen reserves: Reserve onderhoud Nieuwe Driemanspolder Algemene reserve grondexploitaties Onttrekkingen reserves: Reserve Verbindingsweg/Huijsitterweg Reserve BOR-Fonds Overige reserves Mutaties reserves Gerealiseerde resultaat
S/I I I I I I I I I
Voordeel
2.150 144 115 145 237 297 106 445 1.489
I I I I I
Nadeel
2.150
-2.150 144 115 145 237 297 106 445 -661
144 115
-144 -115
106
-106 2.129 -348 1.416 755
2.129 2.129 3.618
Saldo
348 713 2.863
Toelichting: BOR Fonds (€ 2.150.000 nadeel) De gemeente heeft in het verleden geld ingelegd in het regionaal fonds bereikbaarheidsoffensief Haaglanden (BOR-fonds) bij Stadsgewest Haaglanden. De bestedingen komen ten laste van het BOR-fonds. In 2014 is het project Openbaar Vervoer knooppunt afgerond en is het BOR-fonds met een voordeel afgerekend, waarmee onze inleg en de daartegenover staande reserve nihil zijn geworden. Tegenover het nadeel in de exploitatie bestaande uit het verlagen van de inleg door de besteding in het Openbaar Vervoer knooppunt en de uitkering van de resterende inleg, staat de vrijval van de reserve BOR-fonds.Deze bedragen zijn vrijwel gelijk omdat wij tegenover de inleg een gelijk bedrag in reserve hadden. Nieuwe Driemanspolder (€ 144.000 voordeel) In de Nieuwe Driemanspolder is grond verkocht tegen taxatiewaarde die hoger lag dan verwacht. Van de provincie is daarnaast een hogere bijdrage voor het onderhoud ontvangen. Deze voordelen komen ten gunste aan de bestemmingsreserve onderhoud Nieuwe Driemanspolder. Vrijval voorzieningen grondexploitaties (€ 115.000 voordeel) Voor het afsluiten van de voormalige grondexploitatie Prinsenhof, Rozenlaan en ING-kwadrant was een voorziening gevormd. De werkzaamheden zijn in 2014 afgerond en het resterende bedrag van de voorziening is vrijgevallen en komt conform bestaand beleid ten gunste van de algemene reserve grondexploitaties..
97
Openbare verlichting (€ 145.000 voordeel) Vanwege grootschalige vervanging van openbare verlichting (OV) door LED armaturen zijn de onderhoudskosten dit jaar lager uitgevallen. Wegen (€ 237.000 voordeel) Het voordeel op het product onderhoud wegen wordt met name veroorzaakt op de onderdelen planmatig en dagelijks onderhoud, gladheidsbestrijding en belijningen. Vanwege de zachte wintermaanden zijn de kosten voor gladheidsbestrijding en de kosten voor herstelwerkzaamheden aan wegen lager uitgevallen. Plankostenverhaal (€ 297.000 voordeel) Op plankostenverhaal is in 2014 - na aftrek van de taakstelling van € 153.000 - per saldo een voordeel ontstaan van € 66.000. Dit voordeel betreft de inzet van ambtelijk personeel op deze projecten, waarbij de kosten van dit personeel gedekt zijn binnen de begroting en tevens een bijdrage van een derde wordt ontvangen. Het voordeel op plankosten tot en met 2013 ad € 213.000 is overgeheveld naar 2014. Samen met het voordeel 2014 levert dit een voordeel op van € 297.000. Verbindingsweg Stompwijk (€ 106.000 voordeel) Over het geïnvesteerde bedrag voor de verbindingsweg Stompwijk wordt rente berekend. Deze wordt gedekt ten laste van de reserve Verbindingsweg/Huijsitterweg. De investeringen blijven door de heroriëntatie op het project achter bij de raming, waardoor de rentekosten lager is dan begroot. Reserve Nieuwe Driemanspolder (€ 144.000 nadeel) Er heeft een hogere storting plaatsgevonden als gevolg van grond verkoop en hogere bijdrage voor onderhoud die door de Provincie is ontvangen. Algemene reserve grondexploitaties (€ 115.000 nadeel) Het batig saldo van de voormalige grondexploitatie Prinsenhof, Rozenlaan en ING-kwadrant is op basis van bestaand beleid toegevoegd aan de algemene reserve grondexploitatie. Reserve Verbindingsweg/Huijsitterweg (€ 106.000 nadeel) De exploitatielasten van dit project worden gedekt ten laste van de reserve Verbindingsweg. De investeringen blijven door de heroriëntatie op het project achter bij de raming, waardoor de rente en daarmee de onttrekking aan de reserve lager is dan begroot. Reserve BOR Fonds (€ 2.129.000 voordeel) De gemeente heeft in het verleden geld ingelegd in het BOR-fonds bij Haaglanden. Tegenover deze inleg stond de reserve BOR-fonds, bestedingen ten laste van onze inleg werden gedekt uit deze reserve. In 2014 is het BOR-fonds afgerekend en valt de reserve volledig vrij. Programma veiligheid en handhaving (bedragen x € 1.000)
Gerealiseerde baten en lasten: Bestuursdwang Overig Gerealiseerde totaal van baten en lasten Mutaties reserves: Niet van toepassing Gerealiseerde resultaat
S/I I I
Voordeel
Nadeel
Saldo
75 96 171
75 96 171
171
171
98
Toelichting: Bestuursdwang (€ 75.000 voordeel) In 2014 is er een enkele keer bestuursdwang toegepast. De kosten hiervoor waren lager dan geraamd. Het instrument van het toepassen van bestuursdwang hebben we minder moeten inzetten omdat de overtredingen op tijd werden opgeheven. Programma bestuur en bedrijfsvoering (bedragen x € 1.000)
Gerealiseerde baten en lasten: Voorziening pensioenen wethouders Voorziening backservice pensioenen wethouders Flankerend beleid Uitkeringen voormalig personeel Loonontwikkeling Cao-gemeenten Facilitaire zaken Organisatieontwikkeling Centrale huisvesting Programma De Moderne Overheid Overig Gerealiseerde totaal van baten en lasten Onttrekkingen reserves: Algemene reserve vrij besteedbaar Reserve dekking afschrijvingslasten Egalisatiereserve rioleringen Overige reserves Mutaties reserves Gerealiseerde resultaat
S/I I I S I I I I I I I
Voordeel
Nadeel
Saldo 80
100 100 550 340 500 350 1.500 240 82 3.762
80
-80 100 100 550 340 500 350 1.500 240 82 3.682
3.762
744 121 168 58 1.091 1.171
-744 -121 -168 -58 -1.091 2.591
I I I I
Toelichting: Voorziening pensioenen wethouders (€ 80.000 nadeel) In de voorziening pensioenen wethouders is een aanvullende storting gedaan om te kunnen voldoen aan de toekomstige pensioenaanspraken van gewezen wethouders of hun weduwen. Backservice pensioenen (€ 100.000 voordeel) Van de voorziening backservice pensioenen wethouders zijn middelen vrijgevallen. De voorziening is op niveau voor de toekomstige pensioenaanspraken. Flankerend beleid (€ 100.000 voordeel) In 2014 zijn enkele medewerkers vanuit flankerend beleid ingestroomd op reguliere functies binnen de organisatie. Uitkeringen voormalig personeel (€ 550.000 voordeel) Het gebruik van de diverse personeelsregelingen is achtergebleven bij de verwachtingen. Het minder gebruik van deze regelingen manifesteert zich hoofdzakelijk bij de WW-uitkeringen, de werkgeverslasten van functioneel leeftijdsontslag en de werkgeverslasten voor flexibel pensioen en uittreden. Bij de WW uitkeringen zijn de kosten lager, omdat medewerkers vanuit de WW in de ZW zijn gekomen. In die gevallen is de gemeente geen kosten meer verschuldigd.
99
Loonontwikkeling Cao-gemeenten (€ 340.000 voordeel) Op dit programma zijn centraal geraamd de financiële gevolgen voor 2014 van de Cao-gemeenten, die medio 2014 tot stand is gekomen. Binnen dit programma heeft deze stelpost niet uitgaven geleid in 2014. Facilitaire zaken (€ 500.000 voordeel) Het voordeel wordt vooral veroorzaakt door meevallers van de huisvestings- en kantoorkosten die samenhangen met de tijdelijke buitengebruikstelling van de panden Raadhuisplein 1 en Koningin Wilhelminalaan 2 als gevolg van de (lopende) verbouwingswerkzaamheden in het kader van de centrale huisvesting van het ambtelijk apparaat. Door het tijdelijk buiten gebruik zijn van deze panden zijn er onder andere lagere kosten van “multifunctionals” (minder kopieer/scan/printmachines), de huisvesting van het bedrijfsrestaurant op een bescheiden plek, invoering en beheer van informatiesystemen evenals van schoonmaken, gas, water en elektriciteit. Daarnaast was de afrekening van de energiekosten over het jaar 2013, dat een zachte winter kende voordelig. Organisatieontwikkeling (€ 350.000 voordeel) Het voordeel op het budget voor organisatieontwikkeling is ontstaan omdat 2014 vooral is gebruikt om informatiemanagement (inclusief informatiebeveiliging) en de onderzoeks- en statistiekfunctie op beleidsmatig niveau nader vorm te geven. Met de implementatie daarvan is inmiddels gestart, maar krijgt zijn beslag grotendeels vanaf 2015. Er is inmiddels een coördinator onderzoek en statistiek geworven en de werving van een informatiemanager vindt begin 2015 plaats. Centrale huisvesting (€ 1.500.000 voordeel) Bij het besluit over het krediet Centrale huisvesting is voor tijdelijke huisvesting € 4 miljoen gereserveerd. In 2013 werd reeds voorzien dat circa de helft hiervan niet nodig zou zijn. Op basis van de rekeningcijfers komt deze onderbesteding in 2014 uit op € 1,5 mln. Door het college is in 2013 met de raad afgestemd dat de onderbesteding gereserveerd blijft tot de oplevering van het project. Omdat de lasten van de centrale huisvesting onderdeel vormden van de totale bezuinigingstaakstelling uit 2011 wordt deze post tot de oplevering van het project in stand gehouden. Tot dat moment kunnen zich kosten voordoen, die nog niet zijn voorzien en waarvoor mogelijk een beroep moet worden gedaan op deze post. Na afronding van het project wordt deze post betrokken bij de afwikkeling van de bezuinigingen . Programma De moderne overheid (€ 240.000 voordeel) Het voordeel ontstaat onder andere omdat de uitvoering van het programma De moderne overheid gedeeltelijk tegelijk plaatsvindt met het inrichten en betrekken van de centrale huisvesting aan het Raadshuisplein 1 in 2014 en de Koningin Wilhelminalaan 2 in 2015. Daarnaast zijn de kosten ook lager door het besluit van de staatssecretaris van Financiën in oktober jl. dat de werkgever geen loonbelasting meer hoeft af te dragen over de aanschafprijs en het gebruik van mobiele telefoons en tablets, die voor werknemers noodzakelijk zijn voor de uitoefening van hun functie. Algemene reserve vrij besteedbaar (€ 744.000 nadeel) De budgetoverheveling van 2013 naar 2014 is voor € 2,4 miljoen in 2014 gerealiseerd, geraamd was € 3,1 miljoen. De werkelijke onttrekking aan de algemene reserve vrij besteedbaar voor de dekking van de kosten is dientengevolge ook lager dan geraamd.
100
Reserve dekking afschrijvingslasten (€ 121.000 nadeel) Voor de dekking van de afschrijving van investeringen met economisch nut was € 640.000 geraamd. De werkelijke afschrijving bedraagt € 520.000 oftewel € 120.000 minder omdat enkele investeringen in het kader van de nota binnensport lager en/of vervallen zijn. Egalisatiereserve rioleringen (€ 168.000 nadeel) In overeenstemming met de 2e tussentijdse rapportage 2014 zijn veel kleine investeringen extra afgeschreven Dit naar aanleiding van de financiële verordening waarin is opgenomen dat investeringen met een aanschafwaarde onder de € 25.000 niet worden geactiveerd. De geraamde extra afschrijving van € 2 mln. bedraagt werkelijk € 1.832.000 oftewel € 168.000 minder. Daarom is de beschikking over de egalisatiereserve riolering voor de dekking van de extra afschrijvingen ook lager. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (bedragen x € 1.000)
Gerealiseerde baten en lasten: Uitkeringen gemeentefonds Rente eigen financieringsmiddelen Saldo financieringsfunctie Onvoorzien Overig Gerealiseerde totaal van baten en lasten Mutaties reserves: Niet van toepassing Gerealiseerde resultaat
S/I I I I I I
Voordeel
Nadeel
1.894 396
Saldo
170 35 2.495
285
1.894 396 -285 170 35 2.210
2.495
285
2.210
285
Toelichting: Uitkeringen gemeentefonds (€ 1.894.000 voordeel) De algemene uitkering uit het gemeentefonds voor 2014 is herberekend op basis van de decembercirculaire 2014 en stijgt ten opzichte van de raming onder andere door een verhoging van de autonome ontwikkeling van onze aantallen voor de verdeelmaatstaven. Daarnaast hebben verrekeningen plaatsgevonden over de jaren 2012 en 2013. Op de algemene uitkering 2014 is in totaal een voordeel van € 1.894.000 ontstaan ten opzichte van de raming. Rente eigen financieringsmiddelen (€ 396.000 voordeel) Over het eigen vermogen van de gemeente wordt een renteopbrengst gecalculeerd. Voor 2014 is deze bate € 396.000 hoger dan aanvankelijk was gecalculeerd. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door temporisering van investeringen die bekostigd worden door bestemmingsreserves. Saldo financieringsfunctie (€ 285.000 nadeel) Het nadelig saldo wordt voornamelijk veroorzaakt doordat investeringen in 2014 niet gerealiseerd zijn. Onvoorzien (€ 170.000 voordeel) De post voor onvoorziene uitgaven is in de begroting 2014 begroot op € 170.000. In het jaar 2014 is er geen gebruik gemaakt van deze uitgaven post. Het bedrag valt vrij ten gunste van het exploitatieresultaat.
101
4.3 WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN PUBLIEKE EN SEMIPUBLIEKE SECTOR (WNT) De Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) verplicht met ingang van 2013 tot openbaarmaking van de bezoldiging van de zogenaamde “topfunctionarissen”. “Topfunctionarissen” zijn diegenen die leiding geven aan de gehele organisatie en in de WNT als zodanig zijn aangemerkt. Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen(WNT) J. Eshuis Functie in verslagjaar Duur van de dienstbetrekking Omvang van de dienstbetrekking Belastbaar loon Belastbare onkostenvergoeding Overige voorzieningen betaalbaar op termijn Uitkering i.v.m. beëindiging dienstverband
A. Huykman
Gemeentesecretaris Gemeentesecretaris
G. van Egmond Griffier
1-1-2014 t/m 30-6-2014 1 fte
1-10-2014 t/m 3112-2014 1 fte
1-1-2014 t/m 31-12-2014 1 fte
€ 60.550
€ 26.900
€ 96.348
0
0
140
€ 13.505
€ 6.359
€ 21.980
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Op 11 november 2014 is de reparatiewet WNT door de Eerste Kamer aangenomen. De reparatiewet voorziet in een aantal wijzigingen met het oog op een betere uitvoering van de WNT. Het inkomen van een topfunctionaris in de (semi)publieke sector mag maximaal 130% van een ministerssalaris zijn. De WNT-norm voor 2014 is vastgesteld op € 230.474. Ten aanzien van interim-functionarissen die geen topfunctie vervullen heeft Leidschendam-Voorburg gebruik gemaakt van de mogelijkheid die paragraaf 6 van de Beleidsregels toepassing WNT biedt inzake de volledige openbaarmaking van deze interim niet topfunctionarissen. Op basis van de Beleidsregels toepassing WNT (inclusief de wijziging van paragraaf 6 volgens besluit van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 12 maart 2014, nr 2014 – 0000142706 hoeft Leidschendam-Voorburg niet volledig te voldoen aan de verplichting voor openbaarmaking van deze interim niet topfunctionarissen zoals voorgeschreven in artikel 4.2 lid 2c van de WNT (inclusief verwerking Aanpassingswet).
102
4.4
KOSTENDECLARATIES COLLEGE
In onderstaande tabel wordt inzichtelijk gemaakt welke onkosten het college in het afgelopen jaar heeft gemaakt en zijn betaald in het kader van de uitoefening van het ambt. Een deel van de kosten heeft betrekking op het college als geheel en zijn niet uitgesplitst per persoon. De vervoerskosten, die gemaakt worden voor gemeenschappelijke regelingen worden niet doorbelast. Kostendeclaraties college in 2014 Type kosten Naam
Reis- en
Studie- en
Lidmaatschappen
verblijfkosten
Congresdagen
contributies
Wethouder Bruines (heel 2014)
420
1.069
200
Wethouder Rensen (tot 13 mei 2014)
554
9.233
235
Wethouder Houtzager (tot 13 mei 2014)
1.178
544
200
Wethouder Van Ostaijen (tot 13 mei 2014)
1.041
20.921
200
Wethouder Mijdam (tot 3 december 2014)
3.970
545
200
301
715
200
Burgemeester Van der Sluijs (heel 2014)
3.113
750
545
Overige (niet toe te rekenen aan één collegelid)
1.978
0
2.730
12.555
33.777
4.510
Wethouder Rozenberg (vanaf 13 mei 2014)
Totaal
Bedragen x € 1
103
4.5
INCIDENTELE LASTEN EN BATEN
In de onderstaande tabel zijn de incidentele lasten en baten verwerkt, waarin per programma de belangrijkste posten afzonderlijk zijn gespecialiseerd. Incidentele lasten (bedragen x € 1.000) Programma Inwoners Exploitatielasten kwaliteitsverbetering jongeren- en kinderwerk (40+ wijken) Tijdelijke huisvesting PO (Vijverhof, Prof. Casimirschool etc) Dakonderhoud en buitenschilderwerk wijkgebouw Dobbelaan 4 Sloop voormalig schoolgebouw Rijnland 1 Restant budget realisatie kunstgrasveld Jan Mulderstraat Bovenveen Project Jeugd Op het Rechte Pad (JORP) WMO-AWBZ ondersteuning Invoeringsbudget decentralisaties Subtotaal Programma Werk en inkomen Ondernemersloket werkplein Inzet extra middelen armoedebestrijding Uitvoeringskosten inburgering Pilot tegenprestatie voor uitkering Pilot loonkostensubsidie nieuwe stijl Suppletieregeling ex WIW-ers Subtotaal Programma Leefbaarheid en Wonen Uitvoeringskosten beschermd stads- en dorpstoezicht Onderzoek bodemlocaties (ISV) Stedelijke Vernieuwingsprojecten (ISV) Nieuwbouw clubgebouw korfbalvereniging VEO Stadsherstel Leidschendam Centrum Maatregelen groenstructuur Woningbouwprojecten Weidestraat en Van Barbansonstraat Funderingsherstel Wilhelminalaan en Van Wassenaerstraat Subtotaal Programma Ruimtelijke en Economische ontwikkeling Verliesvoorziening Duivenvoordecorridor Financiële afwikkeling BOR-fonds Bedrijfsverzamelgebouw Alpha-complex Gebiedsvisie Stompwijk Kunstwerk Damcentrum Subtotaal Programma Bestuur en bedrijfsvoering Frictiekosten 62+ regeling Subtotaal Totaal incidentele lasten per programma
Rekening 2014
702 110 523 230 28 150 171 133 2.047 57 75 83 32 945 39 1.231 14 78 1.660 200 37 115 320 51 2.475 17.547 2.129 467 434 82 20.659 1.106 24 1.130 27.542
104
Stortingen in reserves Reserve Stedelijke vernieuwing a.g.v. provinciale bijdrage Reserve onderhoud nieuwe Driemanspolder Reserve Nationaal Uitvoeringsprogramma (NUP) Reserve Recessie Algemene reserve vrij besteedbaar Reserve nieuwbouw zwembad Reserve binnensport Reserve frictiekosten Egalisatie reserve afvalstoffenheffing Algemene reserve bufferfunctie GREX Subtotaal incidentele stortingen in reserves Totaal aan incidentele lasten
Incidentele baten (bedragen x € 1.000) Programma Leefbaarheid en Wonen Bijdrage onderzoek bodemlocaties (ISV) Provinciale bijdrage ISV Subtotaal Programma Ruimtelijke en Economische ontwikkeling Bijdrage provincie beheer nieuwe Driemansploder Grondverkopen Subtotaal Algemene dekkingsmiddelen Nationaal Uitvoeringsprogramma e-overheid Subtotaal Totaal incidentele baten per programma Onttrekkingen aan reserves Reserve 40+ wijken Egalisatiereserve schoolgebouwen PO Reserve categoriaal jeugdbeleid Reserve uitvoering Motie WMO Reserve monumenten Reserve stedelijke vernieuwing (ISV) Reserve volkshuisvesting Reserve compensatiefonds stadsherstel Damlaan Reserve frictiekosten Reserve groenfonds Reserve kunstwerk Damcentrum Egalisatiereserve riolering Algemene reserve vrij beschikbaar Algemene reserve met inkomensfunctie Algemene reserve bufferfunctie GREX Reserve binnensport
868 1.371 207 1.964 1.139 100 294 47 16 531 6.537 34.079
Rekening 2014
78 868 946 1.371 834 2.205 207 207
702 499 80 171 14 1.660 51 37 1.106 136 82 917 17.278 434 3.343 255
105
Reserve parkeergarage Damcentrum Reserve dekking afschrijvingslasten Reserve BOR-fonds Reserve sociale woningbouw Egalisatie reserve recessie Subtotaal incidentele stortingen in reserves
1.142 428 2.129 320 39 30.823
Totaal aan incidentele baten
34.181
4.6
OVERZICHT STRUCTURELE TOEVOEGINGEN EN ONTTREKKINGEN AAN RESERVES
Conform artikel 19 van het BBV zijn in de onderstaande tabel de structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves per programma weergegeven. Raming mutaties reserves begrotingsjaar na wijziging Omschrijving programma
Baten (onttrekking reserve)
Programma 4 reserve verbindingsweg/ Huijsitterweg Programma 6 reserve dekking afschrijvingslasten Totaal Bedragen x € 1.000
Waarvan structureel
Lasten (toevoeging reserve) 700
Waarvan structureel 700
Realisatie mutaties reserves begrotingjaar Baten Waarvan Lasten (onttrek struc(toevoe-king tureel ging reserve reserve) 700
500
500
485
485
1.200
1.200
1.185
1.185
Waarvan structureel 700
Toelichting: De reserve dekking afschrijvingslasten wordt ingezet voor de financiering van investeringen met een economisch nut. Deze reserve heeft een langlopend karakter.
106
4.7
KERNGEGEVENS 1 januari 2014
Sociale structuur aantal inwoners: waarvan 0-4 jaar waarvan 5-19 jaar waarvan 20-64 jaar waarvan 65 jaar en ouder
31 december 2014
73.347 4.088 11.218 42.140 15.901
73.976 4.214 11.288 42.187 16.287
Aantal periodieke bijstandsgerechtigden: waarvan personen jonger dan 21 jaar waarvan personen tussen 21 en 65 jaar waarvan personen van 65 jaar en ouder* waarvan personen in inrichting
1.559 11 1.523 0 25
1.570 14 1.532 0 24
Aantal Ioaw/Ioaz-uitkeringsgerechtigden
72
73
Fysieke structuur Oppervlakte gemeente (in hectare): waarvan binnenwater waarvan historische stads- of dorpskern
3.562 288 3
3.562 288 3
35.998 195
36.196 195
2.719.790
2.719.790
173.148
173.148
95
95
15
15
228
228
Aantal woningen en wooneenheden Capaciteit bijzondere woongebouwen Oppervlakte van de wegen binnen de bebouwde kom in m2 Oppervlakte van de wegen buiten de bebouwde kom in m2 Lengte van de waterwegen binnen de bebouwde kom in kilometer Lengte van de waterwegen buiten de bebouwde kom in kilometer Oppervlakte openbaar groen in hectare
107
5. Balans en de toelichting
108
5.1
BALANS PER 31 DECEMBER 2014
ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief Materiele vaste activa Investeringen met een economisch nut Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Totaal materiele activa
31-12-2014
0
31-12-2013
0
109.439
93.409
38.902
36.002
7.879
6.802
156.220
136.213
Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan:
Deelnemingen Gemeenschappelijke regelingen Leningen aan: Overige langlopende leningen u/g Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar en langer Totaal financiële activa Totale vaste activa Vlottende activa Voorraden: Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar: Vorderingen op openbare lichamen Rekeningcourantverhoudingen Overige vorderingen Liquide middelen Overlopende activa Totaal vlottende activa Totaal activa
5.691
5.691
0
2.092
84
96
2.552
2.007
8.328
9.886
164.548
146.100
16.349
30.567
PASSIVA
31-12-2014
31-12-2013
Vaste passiva Eigen vermogen Algemene reserves
38.998
50.822
Bestemmingsreserves Gerealiseerde resultaat Totaal eigen vermogen
47.913 9.232 96.143
52.027 7.561 110.410
4.835
5.875
70.127
45.854
74.962
51.728
171.104
162.138
2.942
11.851
Vreemd vermogen Voorzieningen Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Banken en financiële instellingen Totaal vreemd vermogen
Totale vaste passiva Vlottende passiva
12.927
9.386
Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Banksaldi
1.752
2.364
Overige schulden
23.694
18.661
9.517
7.650
29
99
3.912 44.486
10.712 60.779
Overlopende passiva Totaal vlottende passiva
11.294 37.930
14.228 44.741
209.034
206.879
209.034
206.879
Totaal passiva
Bedragen x € 1.000
109
5.2
TOELICHTING OP DE BALANS
5.2.1. Waarderingsgrondslagen Vaste activa In 2008 is de nota Activabeleid vastgesteld door de gemeenteraad. De gemeenteraad heeft in 2010 besloten de methodiek van afschrijven voor materiële vaste activa te wijzigen van de lineaire naar de annuïteitenmethode. In december 2012 is de nieuwe financiële Verordening ex artikel 212 voor 2013 en komende jaren vastgesteld. In deze nieuwe verordening is de annuïteitenmethode als verplichting opgenomen. Ingaande van 2013 worden investeringen < € 25.000 niet meer geactiveerd. Voorheen was deze drempel bepaald op € 15.000. In 2014 is besloten om reeds geactiveerde investeringen < € 25.000 niet meer op de balans te activeren. Als gevolg hiervan is € 1,8 miljoen extra afgeschreven en ten laste van het resultaat (voor bestemming) gebracht. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in maximaal vijf jaar afgeschreven. Materiële vaste activa In het BBV wordt onderscheid gemaakt tussen materiële vaste activa met economisch nut en activa met maatschappelijk nut. Activa met economisch nut dragen bij aan de mogelijkheid middelen te verwerven of zijn verhandelbaar. Onder deze categorie vallen onder andere gebouwen, vervoermiddelen, inventaris en apparatuur. Het activeren van deze bezittingen is verplicht. Dat dient eenduidig te gebeuren en op de activa dient op consistente wijze afgeschreven te worden. Vanaf het jaar 2014 is een nieuwe categorie opgenomen voor activa met economische nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing geheven kan worden. Dit zijn investeringen in het riool en afvalverwijdering worden opgenomen onder de investeringen met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven (artikel 35, 1b BBV). Activa met maatschappelijk nut hebben betrekking op investeringen in de openbare ruimte. Investeringen in bruggen, wegen, water etc. vallen in deze categorie. Zij hebben dus geen economisch nut en zijn niet verhandelbaar. Voor investeringen met maatschappelijk nut geeft het BBV de voorkeur aan niet activeren, maar sluit activeren niet uit. Dat laatste vloeit voort uit het feit dat veel gemeenten de (budgettaire) ruimte niet hebben om dergelijke investeringen direct ten laste van de exploitatie te brengen of te dekken uit reserves. Daarom schept het BBV wel de mogelijkheid om te activeren. Materiële vaste activa met een economisch nut De investeringen met economisch nut worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden zijn op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. De activa worden vanaf het eerstvolgende jaar na het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte gebruiksduur, waarbij geen rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Bij de waardering wordt rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is.
110
Conform de nieuwe Financiële Verordening worden materiele vaste activa met economisch nut annuïtair afgeschreven. Hiervoor zijn in de verordening maximale afschrijvingstermijnen als kader opgenomen. De voorgeschreven maximale afschrijvingstermijnen zijn als volgt: Maximale afschrijvingstermijn a. Nieuwbouw woonruimten en schoolgebouwen
40 jaar
b. Kantoren en bedrijfsgebouwen
40 jaar
c. Aanleg riolering
60 jaar
d. Renovatie, restauratie en aankoop woonruimten
25 jaar
e. Technische installaties in bedrijfsgebouwen
25 jaar
f. Veiligheidsvoorzieningen, telefooninstallaties, kantoor- en schoolmeubilair en tijdelijke
15 jaar
ruimten g. Zware transportmiddelen, aanhangwagens, personenauto’s en
10 jaar
automatiseringsapparatuur h. Gronden en terreinen
n.v.t.
Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Overeenkomstig de in 2008 door de gemeenteraad vastgestelde beleidsnota Activabeleid en de daarmee gewijzigde financiële verordening ex artikel 212 van de Gemeentewet, worden infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals wegen, pleinen, bruggen, viaducten en parken niet meer geactiveerd en afgeschreven, tenzij de raad in een specifiek geval anders besluit. De bestaande investeringen worden extra afgeschreven als daartoe de mogelijkheid bestaat. In december 2012 is de nieuwe financiële Verordening ex artikel 212 voor 2013 en komende jaren vastgesteld. Hieruit blijkt onder andere dat het eerdergenoemde activabeleid wordt voortgezet. In 2013 en 2014 zijn nieuwe investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut geactiveerd, waarbij afschrijving plaats zal vinden op basis van het raadsbesluit van de investering. Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen, gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs, dan vindt afwaardering plaats. Vlottende activa Voorraden De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht. De gevormde voorzieningen om verliezen op
111
grondexploitaties te dekken zijn in mindering gebracht op de boekwaarde van de bouwgronden. De voorzieningen zijn in de balans opgenomen tegen contante waarden. Bij de resultaatberekening van de gemeentelijke grondexploitatie Duivenvoordecorridor (tweede herziening 2014) zijn ten aanzien van de parameters de volgende uitgangspunten gehanteerd: Geactualiseerde GREX 2014 Kostenstijging verwerving Kostenstijging overige posten Opbrengststijging Rentekosten (gemiddeld) Disconteringsrente
Percentage 1,00% 2,50% 1,00% 2,75% 2,75%
Vorderingen en overlopende activa De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid zijn voorzieningen gevormd en op de vorderingen in mindering gebracht. De voorziening wordt gedeeltelijk statisch en gedeeltelijk dynamisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen. Liquide middelen en overlopende posten De liquide middelen en overlopende posten zijn tegen nominale waarde opgenomen. De overlopende posten hebben een looptijd van maximaal één jaar. Voorzieningen Voorzieningen zijn gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies, met uitzondering van de voorziening wethouderspensioenen en de voorziening voor verwachte verliezen op grondexploitaties die gewaardeerd zijn tegen contante waarde. Alle onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zake geformuleerd zijn. In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen van het jaarverslag is het beleid nader uiteengezet. De voorzieningen voor dubieuze debiteuren en voor verwachte verliezen op grondexploitaties zijn in mindering gebracht op de waarden van de respectievelijke balansposten debiteuren en voorraden. Vaste schulden Vaste schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde en hebben een looptijd van maximaal één jaar. Borg- en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. In de toelichting op de balans is nadere informatie opgenomen. Grondslagen resultaatbepaling Deze grondslagen zijn grotendeels ontleend aan de waarderingsgrondslagen. Voor het overige geldt dat de lasten en baten worden toegerekend aan het jaar waarop deze betrekking hebben.
112
Alle lasten en baten, die betrekking hebben op het boekjaar en tijdens het opstellen van de jaarrekening bekend zijn worden in het betreffende verslagjaar verwerkt. Daarbij geldt dat verliezen worden verantwoord op het moment dat ze voorzienbaar zijn en winsten eerst worden verantwoord nadat ze gerealiseerd zijn. Rente De rentelasten worden via een vast rente percentage van 4% verdeeld. Voor de langlopende geldleningen wordt rekening gehouden met transitorische rente aan het einde van het verslagjaar.
113
5.2.2. Toelichting op de afzonderlijke balansposten Activa Vaste activa Immateriële vaste activa Dit betreft de investeringskosten voor onderzoek en ontwikkeling ten behoeve van toekomstige activa. Afschrijving van de kosten vindt plaats in maximaal vijf jaren. Het verloop van de immateriële vaste activa is als volgt: Immateriële vaste activa (bedragen x € 1.000) Boekwaarde per 1-1-2014 Vermeerderingen Verminderingen Afschrijving Extra afschrijving Boekwaarde 31-12-2014
Rekening 2014 0 44
-44 0
De investering betreft de kosten van voorbereiding van de zwembadconfiguratie. Deze onderzoekkosten worden in één jaar (extra) afgeschreven. Materiele vaste activa De materiele vaste activa zijn investeringen in duurzame tastbare zaken. Er wordt onderscheid gemaakt in investeringen met een economisch nut en investeringen met maatschappelijk nut. Investeringen met een economisch nut Bedragen x € Boekwaarde Vermeer1.000 1-1-2014 dering Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond- weg- en waterbouwkundige werken Vervoersmiddelen Machines, apparatuur en installaties Overige materiele Vaste activa Totaal
Desinvestering
2.100
119
0
Bijdragen van derden 0
Afschrijvingen
Boekwaarde 31-12-2014
-50
Extra afschrijvingen -78
75 69.083 11.122
0 19.333 499
0 0 0
0 -10 -584
-2 -2.226 -602
-2 -975 -155
71 85.205 10.280
2.939 3.585
485 2.016
0 0
0 0
-790 -633
-1.181 -207
1.453 4.761
4.505
1.775
0
0
-376
-326
5.578
93.409
24.227
0
-594
-4.679
-2.924
109.439
2.091
114
De belangrijkste (vermeerderingen op) investeringen in 2014 betreffen: Gronden en terreinen Start gemaakt met onderzoek inrichting omgeving Rietvink en verhuizing Catch naar het sportpark Westvliet. Bedrijfsgebouwen In 2014 is circa € 19 miljoen in bedrijfsgebouwen geïnvesteerd. De belangrijkste investeringen zijn Centrale Huisvesting ambtelijk apparaat (€ 15.325.000), zwembad Leidschendam (€ 2.457.000), nieuwbouw basisschool Casimir (€ 665.000) en verplaatsen van de ingang van sporthal de Bocht (€ 261.000). Grond-, weg- en waterbouwkundige werken In 2014 hebben hoofdzakelijk investeringen plaatsgevonden op diverse sportcomplexen (vervanging sportvelden etc). Vervoersmiddelen In 2014 zijn onder andere twee veegmachines en een bedrijfsauto vervangen. Machines, apparatuur en installaties De investeringen in 2014 bedragen € 1.873.000 voor aanschaf en vervanging van automatiseringsapparatuur. Dit in het kader van het project de moderne overheid. Daarnaast heeft er nog voor een bedrag van € 190.000 aan vervangingsinvesteringen (strooiers, beheersystemen etc.) plaatsgevonden. Overige materiele vaste activa De investeringen bedragen in 2014 € 1.775.000. Dit betreft met name de kosten van begeleiding en inventaris van het project Centrale huisvesting ambtelijk apparaat. Extra afschrijvingen In de financiële verordening 2013 is opgenomen dat kleine investeringen (met een aanschafwaarde onder de € 25.000) niet geactiveerd worden. Voor 2013 gold een grens van € 15.000. In onze administratie komen circa 450 investeringen voor onder de € 25.000. Voor uniformiteit en stelselmatigheid binnen onze vaste activa is de restantboekwaarde vervroegd afgeschreven voor een e bedrag van € 1.832.000. De extra afschrijvingen hebben conform raadsbesluit (2 tussentijdse rapportage 2014) plaatsgevonden. Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven. Bedragen x € 1.000 BoekVermeer- DesinBijdraAfschrijExtra Boekwaarde dering vestegen van vingen afschrijwaarde 1-1ringen derden vingen 31-122014 2014 Investeringen in 35.311 3.523 0 -23 -659 -30 38.122 riolering Investeringen in 691 138 0 0 -20 -29 780 afvalverwijdering Totaal 36.002 3.661 0 -23 -679 -59 38.902
115
De belangrijkste (vermeerderingen op) investeringen in 2014 betreffen het vervangen van riolering (€ 2.900.000), dit zijn projecten uit de jaarschijf 2012 en 2013 van het huidige GRP. Daarnaast zijn rioolbesturing en installaties vervangen voor een bedrag van € 600.000. De investeringen in afvalverwijdering zijn aanlegkosten voor ondergrondse afvalcontainers. Investeringen in de openbare met een maatschappelijk nut Bedragen x € 1.000
Boek-
Vermeer-
Desin-
Bijdra-
Afschrij-
Extra
Boek-
waarde 1-
dering
veste-
gen van
vingen
afschrij-
waarde
ringen
derden
vingen
31-12-
1-2014
2014 Gronden en terreinen Grond- weg- en
-57
0
249
3.597
306 2.192
0
-521
-107
-31
5.130
2.899
40
0
-285
-35
-119
2.500
6.802
2.232
0
-806
-199
-149
7.879
waterbouwkundige werken Overige materiele vaste activa Totaal
De belangrijkste (vermeerderingen op) investeringen in 2014 betreffen: Grond-, weg- en waterbouwkundige werken De investeringen in 2014, tot een bedrag van € 1.429.000, hebben betrekking op de door de emeente uitgevoerde civieltechnische werken aan wegen, groot onderhoud kunstwerken, voorzieningen openbare verlichting, verkeerslichten, groenvoorzieningen en speelplaatsen. Daarnaast is voor een bedrag van € 763.000 geïnvesteerd in de aanleg van een trailtrack (een keervoorziening die geschikt is voor trams die in twee richtingen kunnen rijden) voor tramlijn 2. Tegenover deze uitgaven staat een bijdrage van derden voor een bedrag van € 521.000. Overige materiele vaste activa De uitgaven als de inkomsten (grondverkoop) betreffen voorbereidingskosten voor de aanleg van de verbindingsweg N206/Huijssitterweg. Financiële vaste activa De specificatie van de financiële vaste activa 2014 is als volgt: Bedragen x € 1.000
Boekwaarde
Vermeerde-
Verminde
Aflossin-
Extra
Boekwaarde
1-1-2014
ring
-ringen
gen
aflossin-
31-12-2014
gen Kapitaalverstrekkingen: deelnemingen
5.691
gemeenschappelijke regelingen
2.092
overige langlopende
5.691 38
-2.130
0
-11
85
1.046
-403
2.334
-98
218
1.084
-2.642
8.328
96
geldleningen (u/g) Overige uitzettingen (met een rentetypische looptijd van een jaar en langer): SVN (starters) leningen overige vorderingen Totaal
1.691 316 9.886
116
Kapitaalverstrekkingen Deelnemingen De specificatie van het onderdeel deelnemingen is als volgt: Bedragen x € 1.000 Aandelen NV Eneco Aandelen Duinwaterleidingbedrijf Zuid-Holland (Dunea) Aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Aandelen Coördinatie Afvalverwijdering Zuid-Holland (CAZH) Totaal van de deelnemingen
Boekwaarde 1-1-2014 4.667 558 461 5 5.691
Boekwaarde 31-12-2014 4.667 558 461 5 5.691
De gemeente is in bezit van 170.776 aandelen van ENECO, 229.985 aandelen Dunea (voormalig Duinwaterleidingbedrijf Zuid-Holland) en 203.190 aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). De gemeente is voor 25% medeaandeelhouder in een samenwerkingsverband in afvalverwerking genaamd Coördinatie Afvalverwerking Zuid-Holland (CAZH). Dit samenwerkingsverband wordt opgeheven. De boekwaarde van genoemde aandelen is gebaseerd op de oorspronkelijke verkrijgingswaarde. Gemeenschappelijke regelingen In 2014 wordt het BOR-fonds opgeheven. In 2014 is het project Openbaar Vervoer knooppunt financieel afgerekend. Het resterende bedrag van de gemeentelijke inleg is door het stadsgewest terugbetaald aan de gemeente. Door deze uitkering is de gemeentelijke bijdrage in het BOR-fonds nihil. Overige langlopende leningen (u/g) De aan het gemeentepersoneel verstrekte hypothecaire geldleningen voor de aanschaf van een eigen woning worden van betrokkenen gedurende de betreffende looptijd van de leningen terugontvangen. Per ultimo 2014 staan nog vier geldleningen uit. De gemeente verstrekt sinds 2002 geen nieuwe hypothecaire geldleningen meer aan het eigen personeel. Overige uitzettingen (met een rentetypische looptijd van een jaar en langer) SVN (starters)leningen Het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVN) zet op voordracht van de gemeente leningen uit in de sector volkshuisvesting, de gemeente verstrekt door tussenkomst van het SVN de bedragen voor de leningen. Tussen het SVN en de gemeente bestaat daarvoor een rekening-courant verhouding, op deze rekening courant worden ontvangen rente en aflossingen op leningen bijgestort en komen verstrekte leningen in mindering. De gemeente kan de gelden in rekening-courant opnemen of gebruiken voor nieuwe leningen. De rekening-courant heeft een rentetypische looptijd van minder dan één jaar (de rente kan dagelijks wijzigen), reden waarom de rekening-courant als liquide middel is opgenomen op de balans. De totale stand van uitgezette leningen per 31 december 2014 is € 2.334.000. In 2014 is voor een bedrag van € 1.046.000 ten laste van de rekening-courant aan nieuwe leningen verstrekt aan starters. Daarnaast is tot een bedrag van € 403.000 afgelost.
Overige vorderingen In 2014 is op twee vorderingen in totaal € 98.000 afgelost.
117
Vlottende activa Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: (bedragen x € 1.000)
Boekwaarde per 31-122014
Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar: Niet in exploitatie genomen bouwgronden Overige grond- en hulpstoffen Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie Gereed product en handelsgoederen Vooruitbetalingen Totaal
Boekwaarde per 31-122013
0
0
0 0 35.129
0 0 33.085
0 0 .35.129
0 0 33.085
Van de bouwgronden in exploitatie kan van het verloop in 2014 het volgende overzicht worden weergegeven: Omschrijving (bedragen x € 1.000) Rozenlaan Duivenvoordecorridor Leidschendam centrum Totaal
Boekwaarde 31-122013
Investeringen
Opbrengsten
1.181 25.801
381 3.715
302 762
6.103
2.525
2.253
33.085
6.621
3.317
Winstuitname
-1.260
-1.260
Boekwaar de 31-122014 0 28.754
Voorzieningverlies latend complex 0 18.780
Balanswaarde 31-122014
6.375
0
6.375
35.129
18.780
16.349
0 9.974
In 2014 is de grondexploitatie Rozenlaan afgesloten met een positief resultaat van € 11.000 (dit na verrekening met de verliesvoorziening). Op de waarden van de grondexploitaties zijn gevormde voorzieningen voor verwachte verliezen ad € 18,7 miljoen (2013: € 2,5 mln.) in mindering gebracht. In de paragraaf grondbeleid wordt ingegaan op de toekomstige ontwikkelingen van de grondexploitaties en het daarbij behorende overzicht van de algemene reserve grondexploitatie en de verliesvoorziening Duivenvoordecorridor. Hieronder volgt een verloop van de verliesvoorzieningen. (bedragen x € 1.000)
Voorziening grondexploitatie Duivenvoordecorridor Voorziening grondexploitatie Rozenlaan Totaal
Boekwaarde per 1-1-2014
Vormen
1.233
17.547
1.285 2.518
Uitgaven
Vrijvallen
Boekwaarde per 31-122014 18.780
13
1.297
0
17.560
1.297
18.780
118
In de raadsvergadering van 9 december 2014 is de tweede herziening (actualisatie) grondexploitatie Duivenvoordecorridor 2014 (GREX DVC 2014) vastgesteld. Deze tweede herziening van de GREX DVC 2014 is gebaseerd op het bestaande projectplan Duivenvoordecorridor, zoals vastgesteld in uw raad van 1 oktober 2013. Voor het totale voorziene verlies ad € 18.780.000 is een verliesvoorziening gevormd. Bij de jaarrekening 2013 was al een voorziening gevormd van € 1.233.000. Conform raadsbesluit is de verliesvoorziening verhoogd met € 17.547.000. De waardering van de gronden in exploitatie per 31 december 2014 is gebaseerd op de geactualiseerde grondexploitatie Duivenvoordecorridor d.d. 25 november 2014 en de geactualiseerde grondexploitatie van Leidschendam-Centrum d.d. 26 februari 2015 en de uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses ter zake zoals opgenomen in de risicoparagraaf. De voorziening op de grondexploitaties van ca. € 18,8 miljoen betreft de beste inschatting op dit moment die omgeven is door de nodige risico’s, aannames en veronderstellingen die periodiek (twee keer per jaar) zullen worden herzien. Deze periodieke herziening kan – mede gezien de huidige onzekere marktomstandigheden en de heroriëntatie die op dit moment plaatsvindt voor de grondexploitatie Duivenvoordecorridor – leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening voor negatieve grondexploitaties. Daarnaast wijzen wij u op de risico’s met betrekking tot de grondexploitaties zoals opgenomen in de paragraaf grondbeleid, welke op basis van een risicoanalyse voor het project Duivenvoordecorridor uitkomt op een risico van ca. € 3,5 miljoen negatief (op contante waarde per 31 december 2014). Dit risico is geen onderdeel van de hiervoor vermelde verliesvoorziening’ Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarden onder aftrek van de bedragen, die voorzien zijn voor oninbaarheid en worden als volgt gespecificeerd: Bedragen x € 1.000 Vorderingen op publiekrechtelijke lichamen Vorderingen Rijksbelastingen Totaal vorderingen openbare lichamen Rekening-courantverhoudingen Totaal rekening-courantverhoudingen
2013 379 9.007 9.386
2014 0 12.927 12.927
2.364 2.364
1.752 1.752
Debiteuren algemeen (privaatrechtelijk) Debiteuren gemeentelijke belastingen Debiteuren Soza Betaalde waarborgsommen Subtotaal debiteuren Af; voorziening voor oninbare debiteuren Af: terugbetaling i.v.m. 75% regeling BBZ/IOAW Totaal overige vorderingen
2.450 786 6.724 3 9.963 -1.271 -1.043 7.649
3.433 2.182 6.179 3 11.797 -1.604 -676 9.517
Totaal uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
19.399
24.196
119
Vorderingen Rijksbelastingen Deze post heeft hoofdzakelijk betrekking op een vordering van het BTW-Compensatiefonds, welke ultimo juni 2015 wordt ontvangen. Rekening-courantverhoudingen Rekening-courant bestaat uit het direct opvraagbare rekening-courant saldo met het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland (SVN) ad € 1.752.000. Debiteuren De stand van de debiteuren is opgelopen ten opzichte van 2013. Deze stand betreft een momentopname. Sturing op invordering en debiteurenstanden is een continue proces binnen de gemeente en zal ook de komende jaren onder de aandacht blijven.
Voorzieningen voor dubieuze debiteuren Bedragen x € 1.000 Dubieuze debiteuren privaatrechtelijke en belastingen Dubieuze debiteuren sociale zaken Totaal voorziening voor oninbare debiteuren
Stand per 1-1-2014 219
Toevoegingen 224
Verminderingen 144
Stand per 31-12-2014 299
1.052 1.271
952 1.176
699 843
1.305 1.604
In 2014 is voor een totaal bedrag van € 843.000 oninbaar verklaard. Ten opzichte van 2013 is dit een stijging van € 97.000. Op grond van de 75% regeling bij de BBZ is een aanpassing op de debiteurenpositie doorgevoerd. Het totaal van de terugbetalingsverplichting BBZ is ultimo 2014 € 676.000. Liquide middelen De liquide middelen bestaan uit kas- en banksaldi(tegoed). De kassaldi bedragen € 9.000, het tegoed bij de ING-bank bedraagt € 8.000 en kruisposten € 12.000. Overlopende activa Bedragen x € 1.000 Overlopende activa Totaal van de deelnemingen
Boekwaarde 1-1-2014 10.712 10.712
Boekwaarde 31-12-2014 3.912 3.912
Onder de overlopende activa zijn opgenomen de door de gemeente nog te ontvangen c.q. vooruitbetaalde bedragen. De belangrijkste posten zijn: Stadsgewest Haaglanden bijdrage in de afronding van het project tramlijn 2 € 505.000, Gemeentefonds nog te ontvangen algemene uitkering over het jaar 2014 € 500.000 en nog in rekening brengen kosten bij de gemeente Rijswijk en Westland in het kader van sociale recherche € 145.000.
120
Passiva Eigen Vermogen Reserves Reserves worden onderscheiden in algemene reserves en bestemmingsreserves. Het verloop van de reserves is in 2014 als volgt:
Omschrijving (bedragen x € 1.000)
Stand begin
Resultaatbestemming voorgaand boekjaar
Toevoegingen
Onttrekkingen
Stand einde
Algemene reserves 1
Bufferfunctie
2
Vrij besteedbaar
20.047
3
Inkomensfunctie
19.553
4
Bufferfunctie grondexploitatie Totaal algemene reserves
7.407
7.407 7.561
3.815 50.822
7.561
1.139
17.278
11.469
434
19.119
531
3.343
1.003
1.670
21.055
38.998
Bestemmingsreserves 5
Reserve BOR-fonds
2.129
2.129
-
6
Reserve volkshuisvesting
1.015
51
964
7
Reserve opvullen categoriaal jeugdbeleid
8
Reserve binnensport
80 471
294
80
-
255
510 259
9
Reserve uitvoering motie WMO
10
Reserve parkeergarage LDC
11
Reserve monumenten
12
Reserve sociale woningbouw
13
Reserve Groenfonds
14
Reserve compensatiefonds stadsherstel DC
15
Reserve frictiekosten
16
Reserve 40+ wijken
17
Reserve stedelijke vernieuwing
3.672
18
Reserve onderwijshuisvesting
1.215
19
Reserve Verbindingsweg/Huijsitterweg
5.855
700
20
Reserve nationaal uitvoeringsprogramma
415
207
21
Reserve kunstwerk Damcentrum
165
22
Reserve dekking afschrijvingslasten
10.427
485
23
Reserve herwaardering activa
8.217
333
24
Reserve nieuwbouw zwembad
100
100
200
25
Reserve onderhoud nw Driemanspolder
-
1.371
1.371
26
Egalisatiereserve rioleringen
27
Egalisatiereserve afvalstoffenheffing
28
Egalisatiereserve recessie Totaal bestemmingsreserves
430
171
1.142
1.142
-
205
14
191
320
320
-
1.250
136
1.114
317 2.946
280
1.106
1.887
703
15
869
1.661
2.880
499
716
189
6.366
718
4.505
7.561
7.561-
Gerealiseerd resultaat 2014
110.410
970
9.942 8.550
1.964
39
7.720
6.386
14.089
47.912
5.795
Gerealiseerd resultaat 2013
83
3.588
16
-
622 82
917
638
52.027
Totaal generaal
37 47
654
9.232
-
16.642
9.232 35.144
96.143
121
Onderstaand wordt puntsgewijs ingegaan op enkele belangrijke mutaties in de reserves: Algemene reserves 1. De algemene reserve met bufferfunctie is bestemd voor het opvangen van financiële gevolgen van calamiteiten en risico’s (exclusief die van grondexploitaties). De reserve vormt het belangrijkste deel van de weerstandscapaciteit. In 2014 hebben geen mutaties plaatsgevonden in de reserve. 2. De algemene reserve vrij besteedbaar kan de gemeenteraad vrij aanwenden. De inkomsten in verband met AH XL (€ 834.000), een bijdrage voor het kunstwerk Damcentrum (€ 26.000) en de middelen minimabeleid (€ 278.000) zijn in de reserve gestort. In verband met de afstoting van panden is voor € 250.000 aan de reserve onttrokken. De budgetoverheveling 2013 is voor € 2,4 miljoen gerealiseerd en onttrokken aan de reserve, geraamd was € 3,1miljoen. Voor de grondexploitatie DVC is een verliesvoorziening getroffen. Hiervoor is € 14,5 miljoen aan de reserve onttrokken. Voor het onderzoek Rietvink is € 77.000 onttrokken. 3. De algemene reserve met inkomensfunctie is in feite een afgescheiden deel van het eigen vermogen dat structurele rente-inkomsten genereert en als algemeen dekkingsmiddel in de exploitatie wordt ingezet. De aanwendbaarheid van dit onderdeel van de algemene reserve is in principe volledig geblokkeerd. In december 2013 is door uw raad besloten om de volledige reserve te oormerken voor de dekking van de uitgaven van de reconstructie Stompwijkseweg. Dit jaar heeft een onttrekking plaatsgevonden van € 434.000 voor onderzoeken voor de reconstructie van de Stompwijkseweg.. 4. De algemene reserve met bufferfunctie grondexploitatie is ingesteld om de financiële risico’s van de grondexploitaties te dekken en een buffer te vormen om onverwachte, aan grondexploitaties gerelateerde kosten, op te vangen. Voor de afkoop van toekomstige planschades door de VOF Leidschendam Centrum is € 370.000 in de reserve gestort. De voorziening grondexploitatie Rietvink/Rozenlaan is afgesloten en daardoor is het restant (€ 37.500) van de voorziening vrijgevallen en in de reserve (terug)gestort. Ook uit de voorzieningen civiel technische werkzaamheden Rozenlaan, Prinsenhof en ING kwadrant zijn vanwege besparingen op de uitvoering bedragen vrijgevallen van in totaal € 103.000 en (terug)gestort in de reserve. Voor de Venestraat is € 70.000 en voor juridische ondersteuning Damcentrum € 65.000 onttrokken aan de reserve. Voor de herziening Rozenlaan en Duivenvoordecorridor is in totaal € 83.000 onttrokken en gestort in de verliesvoorzieningen van deze grondexploitaties. Voor werkzaamheden Marcellus Emantslaan is € 182.000 onttrokken. Voor de aanvulling van de verliesvoorziening grondexploitatie Duivenvoordecorridor is € 2,9 miljoen onttrokken aan de reserve. Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves bevatten middelen die door de raad zijn bestemd voor een specifiek doel. De belangrijkste mutaties in de bestemmingsreserves zijn als volgt: 5. De reserve fonds Bereikbaarheid Offensief Randstad (BOR) is ingesteld ter dekking van het gemeentelijk aandeel in grote infrastructurele maatregelen in het kader van het BOR. De werkzaamheden rond het stationsplein in Voorburg zijn in 2014 afgerond en afgerekend met Haaglanden. Het resterende bedrag van de gemeentelijke inleg in het BOR fonds (opgenomen onder de financiële vaste activa) is door het stadsgewest terugbetaald aan de gemeente. De reserve is uitgeput en kan worden opgeheven. 6. De reserve Volkshuisvesting is ingesteld voor de subsidiëring van woningbouwactiviteiten en maatregelen aan de woonomgeving. In 2014 is voor € 36.700 subsidie verstrekt in het kader van funderingsherstel Wilhelminalaan 400-456 en de Van Wassenaerstraat. De subsidie wordt gedekt
122
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
uit deze reserve. Voor BWS (Besluit Woning-gebonden Subsidies) is in het kader van de afronding van het BWS € 14.600 uitgegeven en gedekt uit deze reserve. De reserve opvullen categoriaal jeugdbeleid is ingesteld voor het realiseren/uitvoeren van beleid ten behoeve van Centra voor Jeugd en Gezin. De totale uitgaven in 2014 voor het project JORP bedragen € 142.000 (afgerond). Dekking vindt voor € 80.000 plaats vanuit deze reserve. De reserve kan worden opgeheven. De reserve binnensport is ingesteld voor het verbeteren van het aanbod en de kwaliteit van binnensportaccommodaties. In 2013 is besloten om het positieve resultaat van de kredieten welke betrekking hebben op diverse onderzoeken naar de toegankelijkheid van gymnastieklokalen en sporthallen en het treffen van maatregelen voor een bedrag van € 294.400 toe te voegen aan de reserve Binnensport. In 2014 is € 200.000 onttrokken uit de reserve voor de bijdrage aan de nieuwbouw van het clubgebouw van Korfbalvereniging VEO. € 17.900 is onttrokken voor de bijdrage aan de verbouwing van de gymzaal/kantine van tafeltennisvereniging VVV.€ 37.500 is onttrokken voor de bestuursopdracht zwembadconfiguratie. De reserve zal nog ingezet worden voor: Overdracht gymzalen aan schoolbesturen (€ 49.000), bijdrage nieuw zwembad (€ 400.000) en de bestuursopdracht zwembad (€ 50.000). De reserve uitvoering motie Wmo is ingesteld om de betreffende zorgvoorzieningen op het niveau van voor de invoering van de Wmo te handhaven. Ter ondersteuning van kwetsbare inwoners is een pilot gestart met drie ontmoetingscentra dementie volgens een landelijk model ontwikkeld door de VU (€ 96.000). De ontmoetingscentra zijn ingericht door drie lokale aanbieders en zijn bedoeld als laagdrempelige opvang voor inwoners met beginnende geheugenproblematiek en hum mantelzorgers. Ter ondersteuning van kwetsbare inwoners is een subsidie verstrekt aan FOX/AOB (€ 35.000). Hiermee is de sociale en financiële redzaamheid van circa 100 geïsoleerde (allochtone) vrouwen geactiveerd. Ter ondersteuning van kwetsbare inwoners is subsidie verstrekt om de inzet van zorgvrijwilligers te stimuleren (€ 15.000). € 1.200 is besteed aan een kleinschalig traject in het kader van versterken sociale structuur en € 24.200 is uitgegeven voor de afrekening van het project Fokuswoningen aan de Weidestraat in Leidschendam. Dit komt in totaal uit op € 171.300. Het restant van de reserve is o.a. bestemd voor versterking sociale structuur 2015 en voor incidentele tekorten die ontstaan door de invoering van de decentralisaties. De Reserve parkeergarage Leidschendam Centrum is ingesteld om de negatieve exploitatie resultaten van de parkeergarage in Leidschendam centrum te kunnen compenseren. De onttrekking betreft de boekwaarde van de reserve per 1-1-2014. Voor de kosten van beheer, schoonmaken en onderhoud van de parkeergarage in Leidschendam-centrum is jaarlijks een bedrag van € 60.000 nodig. Voor de dekking van deze exploitatiekosten is in het verleden de Reserve parkeergarage Leidschendam Centrum gevormd. De raad heeft bij het vaststellen van de 2e Turap 2014 besloten om de structurele lasten op te nemen in de exploitatie en de reserve parkeergarage Leidschendam Centrum op te heffen. De middelen die hierdoor vrijvallen zijn ingezet om structurele ruimte in de exploitatie te realiseren door extra afschrijving op kleine investeringen. De reserve monumenten is ingesteld voor de instandhouding van monumenten door middel van subsidies en projecten om de cultuurhistorie te verankeren binnen het beleid van de gemeente. Voor de realisering van het Monumentenbestedingsplan is € 13.900 uitgegeven. De reserve sociale woningbouw is ingesteld om de mix tussen woningbouw en sociale sector zo optimaal mogelijk te houden. De werkzaamheden aan de Weidestraat en Van Barbansonstraat zijn in 2014 afgerond en gedekt uit deze reserve. De reserve is uitgeput en kan worden opgeheven. De reserve groenfonds is bestemd voor de dekking van kosten van groenprojecten. De uitvoering van maatregelen in Park Arentsburgh-Hoekenburgh en Meerlaan zijn volgens planning
123
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
uitgevoerd. Daarnaast is externe capaciteit ingezet op de herijking van het uitvoeringsprogramma. Deze inzet maakt versnelling van de resterende maatregelen mogelijk (afronding in 2016). De reserve compensatiefonds stadsherstel Damcentrum is ingesteld om particulieren in het projectgebied Damlaan te stimuleren de gevels van hun panden op te knappen met als doel de historische, monumentale en beeldbepalende waarde in stand te houden. In 2014 is voor architect werkzaamheden en subsidie aan eigenaren € 36.880 onttrokken uit de reserve. De reserve frictiekosten is bij de Kadernota 2010 ingesteld voor flankerend beleid bij de bezuinigingen en vastgesteld op een bedrag van € 5.000.000. Er is een bedrag van € 47.000 vanwege lagere uitvoeringskosten afdeling W+I in de reserve gestort. In 2014 is in totaal een bedrag van € 1.106.000 onttrokken voor de dekking van personele frictiekosten. De reserve 40+ wijken is ingesteld voor de dekking van de projectkosten voor de wijk Prinsenhof. De uitgaven worden gedaan voor communicatie (wijkblad, sociaal netwerkcafé en voorstellingen Ongehoord) professioneel Jongerenwerk (interventies jeugd door ASK, verbouwing van de Dobbelaan 4 en de Fransstraat 16), advies Milieu (in 2014 zijn de programma’s Beestenbende en Prinsenhof Schoon voortgezet) en kunst (in 2014 zijn meerdere voorstellingen van het gemeenschapstheaterstuk Ongehoord gespeeld). De totale onttrekking bedraagt € 703.000. Na inzet van 40+ gelden conform het Programma rest er nog een bedrag van € 15.800. Hiervoor is op 20 januari 2015 door de raad besloten (BBV 1249809) dat dit besteed mag worden aan extra voorstellingen in 2015 van Ongehoord en voor de herinrichting van de buitenruimte van de Loopplank. De reserve Stedelijke Vernieuwing is ingesteld voor de dekking van het stedelijk vernieuwingsprogramma 2010-2014. De jaarlijkse bijdrage ISV 3 en de aanvullende bijdrage bodem van in totaal € 869.000 is in de reserve gestort. In 2014 is in totaal een bedrag van € 1.661.000 onttrokken aan de reserve. Onder andere voor bevordering duurzaamheid (subsidies en onderzoek) € 250.000. Voor project Venestaart € 100.000. Voor project Leidschendam Zuid (De Gilden) € 660.000. Voor project De Heuvel € 270.000. En uit de knelpuntenpot is € 148.000 besteed (o.a. voor centrummanager, Alphagebouw). De reserve onderwijshuisvesting (egalisatiereserve) is gevormd ten behoeve van het onderwijshuisvestingsprogramma. Per saldo is € 500.000 onttrokken aan de reserve. Dit bedrag is samengesteld uit een onttrekking van in totaal € 1.182.000 en een verrekening van de onderuitputting op het onderhoud van € 682.000. De onttrekkingen bestaan onder andere uit werkzaamheden die in plaats van in 2013 in 2014 zijn uitgevoerd. Pius X aanpassing, eerste inrichting en ingebruikname € 150.000. Pius X toevoeging aan krediet nieuwbouw gymzaal € 193.000. Vervanging kozijnen diverse scholen € 176.000. Onderwijskundige vernieuwing Maartensschool € 102.00. Aanpassingen voor de brandveiligheid € 150.000. Aanpassingskosten en huur Oranjestraat € 113.755. De reserve verbindingsweg/Huijssitterweg heeft tot doel om te voorzien in de dekking van de kapitaallasten (rentelasten) en op termijn de algehele afschrijving van de investering in de aanleg van de verbindingsweg in Stompwijk. In 2014 is de reguliere voeding van de reserve ad € 700.000 gestort en is er € 188.600 onttrokken voor de dekking van kapitaallasten. Dit bestaat uit € 100.000 voor extra afschrijving op de boekwaarde wegens de verkoop van een perceel (conform 2e turap) en € 88.600 voor rente tijdens bouw. De reserve nationaal uitvoeringsprogramma is gevormd voor de terugbetaling van de gelden voor het Nationaal uitvoeringsprogramma e-overheid als gevolg van de zogenaamde kasschuif in de algemene uitkering uit het gemeentefonds. In de algemene uitkering zit in de jaren 2011 tot en met 2014 een bedrag voor het Nationaal Uitvoering Programma (NUP). Dit loopt op tot in totaal € 622.000. In 2014 is een bedrag van € 207.000 in de reserve gestort. In 2015 wordt de algemene uitkering éénmalig gekort voor het totaalbedrag. Het nadeel voor de gemeente hierdoor wordt dan gedekt uit deze reserve.
124
21. De reserve kunstwerk Damcentrum is gevormd voor een kunstwerk in het Damcentrum. Een bijdrage van ING voor een kunstwerk in Leidschendam Centrum was opgenomen in de gemeentelijke grondexploitatie Damcentrum. Omdat de grondexploitatie per 29 februari 2012 is afgesloten, is de Reserve Kunstwerk Damcentrum gevormd en is de bijdrage ad € 135.000 in de reserve gestort. In 2014 is er € 82.000 uitgegeven. Het restant zal in 2015 besteed worden. 22. De reserve dekking afschrijvingslasten is ingesteld voor de dekking van afschrijvingslasten van (geactiveerde) investeringen met economisch nut, die in overeenstemming met de besluitvorming (gedeeltelijk) ten laste van eenmalige middelen komen. Van 2012 t/m 2014 vinden er stortingen plaats voor investeringen op sportpark Westvliet. Daar wordt o.a. een honkbalveld en clubruimte gerealiseerd voor Catch. In totaal wordt in 3 jaar het benodigde bedrag ad € 700.000 in de reserve gestort. De storting in 2014 bedraagt € 234.000. Deze stortingen komen ten laste van de stelpost Nieuw Beleid. Voor de bouw van een gymzaal voor de Pius X school wordt € 193.400 ten laste van de reserve onderwijshuisvesting in de reserve dekking afschrijvingslasten gestort. Cartouche vergoedt de kapitaallasten van het in 2014 aangelegde nieuwe kunstgrasveld voor 2015 en 2016 voor een bedrag van totaal € 58.000. Dit wordt ook in de reserve gestort. De onttrekkingen zijn gebaseerd op de werkelijke afschrijvingen van de betreffende investeringen. Indien een investering slechts gedeeltelijk wordt gedekt uit een reserve dan is de dekking uit de reserve dekking afschrijvingslasten naar verhouding. Voor de dekking van afschrijvingslasten op de exploitatie is een bedrag van € 542.000 vrijgevallen. Voor een kunstgrasveld op sportpark Duivesteijn is € 133.400 onttrokken voor de vervroegde afschrijving in verband met vervanging van het veld. Een bedrag van € 294.400 valt vrij uit de reserve vanwege het aframen van kredieten in het kader van de Nota binnensport. 23. De reserve herwaardering activa is ingesteld naar aanleiding van de stelselwijziging afschrijving activa. De afschrijving van de activa is omgezet van een lineaire naar een annuïtaire afschrijving. In 2014 wordt het hierdoor ontstane voordeel van € 333.000 op de afschrijvingen, in de reserve gestort. 24. De reserve nieuwbouw zwembad is ingesteld voor de dekking van de eenmalige kosten (sloop, afschrijving boekwaarde en bouwrente) van het nieuwe zwembad De Fluit. In 2014 is € 100.000 in de reserve gestort. 25. De reserve onderhoud nieuwe Driemanspolder is ingesteld voor het beheer en onderhoud van de droge delen op ons grondgebied. Van de provincie is € 1.050.000 ontvangen voor de afkoop van het onderhoud. Ook is er grond verkocht voor € 321.000. Beide bedragen zijn in de reserve gestort. 26. De egalisatiereserve rioleringen is bedoeld om afwijkingen in de exploitatieresultaten van het product riolering op te vangen en om zo nodig kosten riolering boven de rioolheffing af te dekken. Primair hanteren wij kostendekkende tarieven op basis van de in de begroting opgenomen geraamde lasten. Verschillen tussen de baten en lasten worden verrekend met de egalisatiereserve. De reserve is opgebouwd uit stortingen ten laste van de algemene middelen in de periode dat de tarieven niet kostendekkend waren, uit een eenmalige herziening van de boekwaarden riolering in 2010 en uit verschillen tussen de lasten en baten riolering. In 2014 is € 167.000 aan de reserve onttrokken vanwege met name een meer dan begrote toename van de kwijtscheldingen rioolheffing. Daarnaast is € 750.000 onttrokken aan de reserve ter dekking van extra afschrijvingen op kleine investeringen. 27. De egalisatiereserve afvalstoffenheffing is ingesteld om de gerealiseerde resultaten (voor- en nadelig) op afvalinzameling te verrekenen en om zo nodig kosten van afvalinzameling boven de afvalstoffenheffing af te dekken. Primair hanteren wij kostendekkende tarieven op basis van de in de begroting opgenomen geraamde lasten. Verschillen tussen baten en lasten worden verrekend met de egalisatiereserve. In 2014 is de extra bijdrage voor beheerskosten van ORAC’s (ondergrondse afvalcontainers) lager uitgevallen met als gevolg een lagere bijdrage aan Avalex.
125
Hiertegenover is het aantal kwijtscheldingen toegenomen waardoor een opbrengstvermindering is ontstaan op de afvalstoffenheffing. Per saldo is er op het product afval een voordeel ontstaan van € 16.000. Dit bedrag is in de egalisatiereserve gestort. 28. De egalisatiereserve recessie is ingesteld om de nadelige gevolgen van de economische crisis op te vangen. Begrotingsoverschotten worden in de reserve gestort. De geraamde overschotten op de begroting (primitief en 2e tussentijdse rapportage) van in totaal € 1.963.400 zijn in de reserve gestort. Voor de dekking van de kosten van de suppletieregeling ex WIW ‘ers is € 38.600 onttrokken. Vreemd vermogen Voorzieningen Voorzieningen worden onderscheiden in: Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s die op balansdatum onzeker zijn; Onderhoudsegalisatievoorzieningen. Het verloop van de voorzieningen is in 2014 als volgt:
Voorziening
Stand per 1-1-2014
Vormen
Uitgaven
Vrijvallen
Stand per 31-12-2014
Verplichtingen, verliezen en risico’s op balansdatum onzeker 1 Voorziening spaarverlof 2 Voorziening pensioenen wethouders Voorziening inrichting openbare ruimte ING kwadrant 3 4 Voorziening backservice pensioenen wethouders 5 Voorziening restant Prinsenhof civieltechnisch 6 Voorziening zwerfafval 7 Voorziening restant Rozenlaan civieltechnisch Totaal verplichtingen, verliezen en risico’s op balansdatum onzeker
52
1
17
-
36
2.944
167
221
-
2.890
9
11
-
97
219
84
157
20 316 255
14
77
86
61
-
102
-
21
13
8
-
3.664
275
335
200
3.404
712
142
128
726
1.245
766
1.361
167
112
277
2
35
53
Onderhoudsegalisatievoorzieningen 8 Voorziening afkoopsommen grafonderhoud Voorziening groot onderhoud gemeentelijke 9 gebouwen 10 Voorziening onderhoud Forum Kwadraat 11 Voorziening nazorg Nieuwstraat
88
650
Totaal onderhoudsegalisatievoorzieningen
2.212
1.020
1.673
128
1.431
Totaal
5.876
1.295
2.008
328
4.835
(Bedragen x € 1.000)
Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s die per balansdatum onzeker zijn. 1. De voorziening spaarverlof is ingesteld voor de verplichting tegenover medewerkers van de gemeente Leidschendam-Voorburg die verlofdagen hebben gespaard (spaarverlof) en deze in de toekomst kunnen opnemen. In 2014 is een bedrag van € 17.000 afgeboekt. Dit betreft opname van spaarverlof door een medewerker vanwege pensionering.
126
2. De voorziening pensioenen wethouders is ingesteld voor toekomstige pensioenverplichtingen aan gewezen wethouders waarvan de pensioenaanspraak in eigen beheer wordt gehouden. De hoogte van de voorziening wordt jaarlijks bepaald aan de hand van actuariële berekeningen en is opgenomen tegen contante waarde. De berekeningen zijn gebaseerd op actuele rekenrente en sterftetabel. Door uitgekeerde pensioenen in 2014 is de voorziening met een bedrag van € 221.000 afgenomen. Voor actualisering is een bedrag van € 167.000 toegevoegd. 3. De voorziening inrichting openbare ruimte ING kwadrant is gevormd voor de dekking van de resterende kosten die nog ten laste van de afgesloten grondexploitatie Raadhuiskwartier zijn gebracht voor de inrichting van de openbare ruimte. In 2014 is een bedrag van € 9.000 uitgegeven voor de uitvoering en toegerekende uren. Het restant van de voorziening bedroeg € 11.000 en is vrijgevallen omdat de werkzaamheden zijn afgerond. De voorziening kan vervallen.. 4. De voorziening backservice pensioenen wethouders heeft betrekking op toekomstige pensioenverplichtingen aan (gewezen) wethouders. Een groot deel van deze verplichting is ondergebracht bij een verzekeraar onder het zogenaamde APPA-fonds (algemene pensioenwet politieke ambtsdragers). De hoogte van de voorziening heeft betrekking op het deel, dat nog niet door het fonds wordt gedekt. In 2014 is € 97.000 vrijgevallen van de voorziening pensioenen wethouders op basis van actuariële berekeningen. 5. De voorziening restant Prinsenhof civieltechnisch is gevormd voor nog uit te voeren restwerkzaamheden in het Openbaar gebied. De voorziening is ten laste van de Algemene reserve grondexploitatie gevormd. De uitgaven in 2014 bedroegen € 14.000 en door aanbestedingsvoordelen en vervallen werkzaamheden is € 84.000 vrijgevallen. 6. De voorziening zwerfafval heeft tot doel een extra impuls te geven aan de gemeentelijke aanpak van zwerfafval. Jaarlijks ontvangt de gemeente van Nedvang een vergoeding voor extra aanpak van zwerfvuil In 2014 heeft de gemeente op basis van haar aanvraag goedkeuring ontvangen en is een vergoeding van € 86.000 voor 2014 ontvangen en in de voorziening gestort. De uitgaven in 2014 hebben betrekking op de kosten die gemaakt zijn voor de uitvoering van het projectplan. 7. De voorziening restant Rozenlaan civieltechnisch is gevormd (ten laste van de ARG) omdat na afsluiting van de grondexploitatie Rozenlaan er nog een fietsbrug in het plangebied aangelegd moest worden. De werkzaamheden zijn in 2014 uitgevoerd en de kosten vielen lager (€ 13.000) uit dan de getroffen voorziening van € 21.000. Het restant ter grootte van € 8.000 is in de ARG gestort. De voorziening kan vervallen. Onderhoudsegalisatievoorzieningen 8. De voorziening afkoopsommen grafonderhoud heeft tot doel de toekomstige lasten te dekken van onderhoudswerkzaamheden aan graven waarvan de eigenaar de onderhoudsplicht heeft overgedragen aan de gemeente door het betalen van een afkoopsom. De in 2014 ontvangen afkoopsommen ad € 142.000 zijn in de voorziening gestort. Ter dekking van de kosten van onderhoud aan graven is een bedrag van € 128.000 vrijgevallen. 9. De voorziening groot onderhoud gemeentelijke gebouwen is gevormd voor de toekomstige uitgaven voor groot onderhoud aan gemeentelijke gebouwen. In 2014 is een bedrag van € 766.000 in de voorziening gestort. In 2014 is ten laste van de voorziening € 1.361.000 besteed aan onderhoud van gemeentelijke gebouwen. 10. De voorziening onderhoud Forum Kwadraat is gevormd voor de toekomstige uitgaven voor het groot onderhoud van het sportcomplex Forum Kwadraat. Jaarlijks wordt op basis van het MOP (meerjarig onderhoudsplan) een bedrag gestort in de voorziening. In 2014 is € 112.000
127
in de voorziening gestort en is een bedrag van € 277.000 ten laste gekomen van de voorziening voor onderhoud. 11. De voorziening Nazorg Nieuwstraat is gevormd voor onder andere de kosten van nazorg van de vervuilde ondergrond van de voormalige gasfabriek aan de Nieuwstraat en de grondwatermonitor Klaverweide. In 2013 is besloten dat dit laatste gestopt kan worden. In 2011 is van de Provincie een bedrag van € 200.000 ontvangen voor de dekking van de kosten tot 2014. Dit bedrag is in de voorziening gestort. In 2014 is een bedrag van € 35.000 uitgegeven. Begin 2015 zal de ODH een beslissing nemen op het (sobere) nieuwe nazorgplan en is in het kader van het nieuwe Bodemconvenant een subsidie bij de provincie aangevraagd voor de periode 2015-2020. Voorzieningen ten behoeve van de grondexploitaties en dubieuze debiteuren De voorzieningen voor tekorten op grondexploitaties en dubieuze debiteuren zijn in 2014 in mindering gebracht op de balansposten “Voorraden” en “Overige vorderingen”. Het verloop van deze voorzieningen is in 2014 als volgt:
Voorziening (bedragen x € 1.000)
Stand per 1-1-2014
Toevoegingen
Verminderingen
Stand per 31-12-2014
Grondexploitaties
2.518
17.560
1.297
18.780
Dubieuze debiteuren
1.270
1.177
843
1.604
Totaal
3.788
18.737
2.140
20.384
Vaste schuld met een rentetypische looptijd van een jaar of langer Tot de vaste schulden behoren de opgenomen langlopende geldleningen met een oorspronkelijke looptijd van één jaar of langer. Het verloop en de opbouw van de langlopende schulden is als volgt: (bedragen x € 1.000)
Stand
Vermeerde-
1-1-2014
ringen 26.000
Aflossingen
Vervroegde
Overige
Stand
aflossingen
verminderingen
31-12-2014
Binnenlandse banken
39.535
-1.781
63.754
Overige binnenlandse
20
-1
19
217
-217
0
sectoren Overige binnenlandse sectoren (BWS) VOF Leidschendam
6.082
272
0
6.354
45.854
26.272
-1.999
70.127
centrum Totaal
Binnenlandse banken en overige binnenlandse sectoren De in de tabel vermelde aflossingen 2014 betreffen reguliere aflossingen. De rente over het jaar 2014 bedraagt € 1.131.000 en is opgenomen in de exploitatie. In 2014 is één langlopende lening aangetrokken van € 26.000.000.
128
Overige binnenlandse sectoren (BWS) Dit betreft de vaste schulden in verband met het Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS). Deze is in 2014 volledig afgelost. VOF Leidschendam Centrum De gemeente heeft gronden in het gebied Leidschendam Damcentrum verworven. De VOF Leidschendam Centrum (waar de gemeente voor 50% in deelneemt) heeft deze aankopen gefinancierd. Ook heeft de VOF in opdracht van de gemeente deze gronden gedeeltelijk bouwrijp gemaakt, ook deze uitgaven heeft de VOF voorgefinancierd. De voorfinancieringen door de VOF zijn een renteloze lening aan de gemeente. De gemeente lost deze lening af bij verkoop van de gronden aan de VOF. Vlottende passiva De vlottende passiva bestaan uit banksaldi, kortlopende schulden en de overlopende passiva en zijn als volgt gespecificeerd: (bedragen x € 1.000)
Stand 1-1-2014
Stand 31-12-2014
Banksaldi Totaal banksaldi
11.851 11.851
2.942 2.942
Crediteuren algemeen Kortlopende schulden aan publiekrechtelijke lichamen Overige kortlopende schulden Totaal kortlopende schulden
8.107 521 10.032 18.660
8.690 0 15.004 23.694
Overlopende passiva Vooruit ontvangen overheidsbijdragen AF: terugbetaling i.v.m. 75% regeling BBZ/IOAW Totaal overlopende passiva
14.382 891 -1.043 14.230
11.462 508 -676 11.294
Totaal vlottende passiva
44.741
37.930
Banksaldi Het saldo bij de Bank Nederlandse Gemeenten bedraagt per ultimo 2014 € 2.942.000 (schuld). Crediteuren algemeen / kortlopende schulden aan publiekrechtelijke lichamen Deze post betreft de nog te betalen facturen per 31 december 2014. Per 3 maart 2015 staat nog een bedrag open voor crediteuren algemeen van € 48.542. Overige kortlopende schulden In deze post zijn de ontvangen waarborgsommen van derden verantwoord voor € 4.000. Daarnaast is in 2014 een kortgeldlening aangetrokken van € 15 miljoen. Deze lening is op 15 januari 2015 afgelost. Overlopende passiva Dit betreffen onder andere door de gemeente verschuldigde (€ 9.236.000) en vooruit ontvangen (€ 334.000) bedragen en aan de Belastingdienst af te dragen loonheffing over de maand december 2014 € 1.892.000.
129
Vooruit ontvangen overheidsbijdragen Conform het BBV artikel 52a lid 1 wordt in de onderstaande tabel het verloop per uitkering met een specifiek bestedingsdoel weergegeven. De gemeente heeft van overheidsinstellingen bijdragen ontvangen voor de uitvoering van specifieke taken. Zolang de gemeente die taak nog niet (volledig) heeft uitgevoerd, blijft (een deel van) de ontvangen bijdrage als vooruitontvangen verantwoord. Voor de vrijgevallen bedragen heeft de gemeente de corresponderende taak uitgevoerd. Vooruit ontvangen overheidsbijdragen (bedragen x € 1.000) Onderwijsachterstandenbeleid RMC-gelden Participatiebudget Huisvesting PO binnenklimaat Actieplan jeugdwerkloosheid Loondispensatie pilot Geluidsanering laan van NOI Bijdrage recreatie sluisgebied Sloepennetwerk Haaglanden Totaal
Stand 1-1-2014
Toevoegingen
145 0 70 162 287 5 147 75 891
697 167 3.044
Lasten
Vrijgevallen bedragen
Stand 31-12-2014
-562 -167 -3.114 -162 -233
280 0 0 0 54 5 138 15 16 508
-9 -60 16 3.924
4.307
5.2.3. Niet uit de balans blijkende bedragen Gewaarborgde geldleningen De gemeente staat garant voor de tijdige betaling van rente en aflossing van geldleningen van instellingen en particuliere huiseigenaren in het kader van de stimulering van het eigen woningbezit. Het totaal van deze garantstelling is niet in het balanstotaal begrepen maar afzonderlijk weergegeven. Aangezien de gemeente een risico loopt en verplicht kan worden achterstallige vorderingen te voldoen is het totaalbedrag van de garantstelling vermeld. In het verslagjaar 2014 heeft de gemeente Leidschendam-Voorburg geen bedragen behoeven te betalen in het kader van borg- en garantstellingen. De volgende groepen van gewaarborgde leningen zijn te onderscheiden: geldleningen aan diverse instellingen (zie bijlage 1); geldleningen aan particulieren (bevordering eigen woningbezit); geldleningen aan instellingen met een waarborg bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (niet uit de balans blijkende garanties). Geldleningen aan instellingen: borgstelling door de gemeente Ultimo 2014 bedraagt de garantstelling verstrekt aan diverse instellingen € 46,1 miljoen (per ultimo 2013 is dit € 55,8 miljoen). Ten opzichte van 2013 is dit een verlaging van het risico met € 9,7 miljoen. De gemeente verstrekt conform het Treasurystatuut 2005 geen nieuwe garanties aan instellingen. Eventuele nieuwe garanties worden alleen nog verstrekt onder het regime van het WSW. De BNG heeft een kredietfaciliteit verstrekt aan de VOF Leidschendam Centrum waar de gemeente in deelneemt. De hoofdsom van de faciliteit bedraagt € 24 miljoen voor onbepaalde tijd, bestaande uit twee fixe leningen van in totaal € 18 miljoen, en € 6 miljoen rekening courant krediet. Van deze faciliteit is per 31 december 2014 € 18,6 miljoen door de VOF Leidschendam Centrum benut. De VOF heeft deze kredieten opgenomen om onder meer de voor de gemeente voorgeschoten gelden voor grondverwervingen en bouwrijpmaken te financieren.
130
De VOF is primair aansprakelijk jegens de bank. In het geval de VOF in gebreke zou blijven, zijn de vennoten aanspreekbaar. In beginsel ieder voor 50%, maar beide vennoten zijn tevens wettelijk hoofdelijk aansprakelijk. Dit betekent in het uiterste geval dat als (direct of indirect) geen verhaal mogelijk is op de andere partner in de VOF (Schouten de Jong/ Bouwfonds), de gemeente volledig (100%) voor de hoofdsom van maximaal € 24 miljoen en eventuele andere schulden van de VOF aansprakelijk kan worden gesteld. Bezittingen en vorderingen van de VOF komen hierop in mindering. Geldleningen aan particulieren Vanaf 1 januari 1995 is de verstrekking van nieuwe gemeentegaranties aan particulieren voor hypothecaire geldleningen inzake de aankoop van een eigen huis overgedragen aan de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen te Zoetermeer. De voormalige gemeente Leidschendam heeft de tot en met 1994 verstrekte gemeentegaranties overgedragen, hiermee heeft zij haar risico afgekocht. De verstrekte gemeentegaranties waarvoor de voormalige gemeente Voorburg borg stond, zijn niet overgedragen. De gemeente Leidschendam-Voorburg blijft voor deze garanties eigen risico dragen, met dien verstande dat een eventueel verlies voor 50% kan worden verhaald op het Rijk. Voor het eigen woningbezit van de voormalige gemeente Voorburg bedraagt de garantstelling per ultimo 2013 totaal € 4,0 miljoen (per ultimo 2012 € 4,6 miljoen). Door late aanleveringen van gegevens door de hypotheeknemers betreft het hier de stand per 31 december 2013. De jaarlijkse aflossingen op de geldleningen verminderen het bedrag waarvoor de gemeente garant staat. 5.2.4. Niet uit de balans blijkende garanties Geldleningen aan instellingen met WSW borgstelling In 1995 heeft de gemeente besloten tot samenwerking met het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Nieuw verstrekte geldleningen worden vanaf dat moment door het WSW gewaarborgd. Het WSW kent een drieledige zekerheidsstructuur. De primaire zekerheid bestaat uit de soliditeit van de deelnemende toegelaten instellingen. Ten tweede biedt het vermogen van het WSW zelf zekerheid. De gemeente vervult, samen met het Rijk (elk voor 50%) een tertiaire achtervangfunctie. Het totaal openstaand bedrag van de uitstaande geldleningen WSW bedraagt per ultimo 2014 € 442,0 miljoen, waarvan € 221 miljoen door de gemeente gewaarborgd. Per ultimo 2013 was dit respectievelijk € 446,4 miljoen en € 223,2 miljoen. 5.2.5. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Lease- en huurcontracten De contracten die per eind 2014 lopen bij de Gemeente Leidschendam-Voorburg:
Per 1 juli 2000 is de gemeente met Van der Vorm Vastgoed BV een huurcontract aangegaan voor de kantoorruimte Herenstraat 1 te Voorburg. Voor de huur van deze ruimte is een contract met de verhuurder afgesloten voor de duur van ten minste vijftien jaar. In verband met de CHV is de huur per 30 juni 2015 beëindigd. Voor 2014 is € 187.840 huur betaald. Met ingang van 1 november 2007 is de gemeente met Zuijderwijk Vastgoed B.V. een huurcontract aangegaan voor de duur van minimaal 10 jaar voor de locatie Nieuwstraat 2 te Leidschendam. Voor 2014 is € 52.710 huur betaald. De huurperiode dient, indien noodzakelijk (is afhankelijk van nieuwbouw), telkens minimaal te worden verlengd met 5 jaar.
131
Met ingang van 1 februari 2010 is de gemeente met de R.K. Parochie Sint Maarten een huurcontract aangegaan voor de locatie Oosteinde 75 te Voorburg voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van ten minste 3 maanden. Voor 2014 is € 52.790 huur betaald. Met ingang van 1 mei 2013 is de gemeente met de R.K. Parochie Sint Maarten een huurcontract aangegaan voor de locatie Oosteinde 71 en Oranje Nassaustraat 1B. De overeenkomst loopt tot en met 30 juni 2016 en kan met een jaar worden verlengd. Daarna is verlenging per maand mogelijk. De overeenkomst heeft een opzegtermijn van ten minste 3 maanden. Voor 2014 is € 110.000 huur betaald. Met ingang van 1 mei 2012 is de gemeente met Tasman Properties C.V. een huurcontract aangegaan voor een kantoorruimte, 40 parkeerplaatsen en een fietsenstalling aan de Prins Bernhardlaan 177-183 (Corbulogebouw). De overeenkomst loopt tot en met 30 april 2017. Daarna wordt de overeenkomst automatisch voortgezet voor een periode van 5 jaar. De overeenkomst kent een opzegtermijn van een jaar. Voor 2014 is € 180.600 huur betaald. Met ingang van 1 januari 2011 is de gemeente met ArBeKo (samenwerkingsverband van 3 pensioenfondsen) een huurovereenkomst aangegaan voor gebouw Vliegerlaan 2-4 (Forum Kwadraat). De overeenkomst eindigt op 31 oktober 2016 en zal daarna voor onbepaalde tijd worden voortgezet. Voor 2014 is € 315.090 huur betaald. Er is een overeenkomst afgesloten met Ricoh per 1 november 2012, voor de zogenaamde multifunctionals (printapparatuur) en centrale repro apparatuur, met een looptijd van 36 maanden. Het contract loopt op 31 oktober 2015 af. De jaarlijkse verplichting bedraagt minimaal € 130.000. Er bestaat in het afgesloten contract een mogelijkheid om de overeenkomst met 2 x 1 jaar te verlengen. Een overeenkomst is afgesloten per 1 maart 2010 voor (full operational lease) koffieautomaten met Douwe Egberts en heeft een looptijd van 5 jaar met daar bovenop 2 x een optiejaar. De jaarlijkse verplichting bedraagt circa € 100.000. Een overeenkomst is afgesloten per 1 januari 2012 voor de levering van groene elektriciteit met Groene Energie Administratie BV en heeft een looptijd van 2 jaar met 2 x een optiejaar. De jaarlijkse verplichting bedraagt circa € 120.000 Een overeenkomst is afgesloten per 1 januari 2014 voor de levering van gas met Groene Energie Administratie BV en heeft een looptijd van 2 jaar met 2 x een optiejaar. De jaarlijkse verplichting bedraagt circa € 400.000 Een overeenkomst is afgesloten per 1 september 2014 voor telefonie met Vodafone Netherlands heeft een looptijd van 4 jaar met 2 x een optiejaar. De jaarlijkse verplichting bedraagt circa € 330.000 Per 1 januari 2013 is een overeenkomst afgesloten voor een aanvullende ziektekostenverzekering voor minima. De overeenkomst wordt jaarlijks per 1 januari stilzwijgend met een periode van een kalenderjaar verlengd. Het jaarbedrag van de overeenkomst bedraagt € 201.000. De gemeente heeft in januari 2013 een tijdelijk contract voor schuldhulpverlening afgesloten. Het contract geldt voor een periode van januari 2013 tot en met 30 juni 2014, en is in juli 2014 verlengd tot 20 juni 2015. Het jaarbedrag van de overeenkomst bedraagt op basis van de te verwachten prestaties € 462.000. De gemeente heeft verder met een aantal leveranciers overeenkomsten gesloten die een langere looptijd hebben. Men kan hier denken aan onderhoud, schoonmaakcontracten, dienstverlening en dergelijke. Het materieel belang hiervan is echter beperkt.
132
6. Bijlagen
133
BESTUURLIJKE ORGANISATIE De bestuurlijke organisatie van de gemeente Leidschendam-Voorburg is als volgt: Gemeenteraad en raadscommissies De gemeenteraad bestaat uit 35 leden. In de gemeenteraad zijn zes politieke partijen vertegenwoordigd met de volgende zetelverdeling: Gemeentebelangen 8 VVD 8 D66 6 CDA 5 Groen links 3 PvdA 3 ChristenUnie – SGP 1 Hohage 1
Binnen de gemeenteraad zijn de volgende commissies ingesteld: 1. Commissie Maatschappelijke activiteiten 2. Commissie Openbaar gebied 3. Commissie Algemene zaken 4. Commissie Rekening en Audit. De samenstelling van de gemeenteraad en de leden van de raadscommissies zijn opgenomen op de gemeentelijke website: www.leidschendam-voorburg.nl/gemeenteraad. College van burgemeester en wethouders Met deze jaarstukken legt het college verantwoording af over het in 2014 gevoerde beleid. Per 31 december 2014 heeft het college van burgemeester en wethouders de volgende portefeuilleverdeling: Burgemeester drs. J.W. van der Sluijs Portefeuille: Openbare orde en Veiligheid (inclusief Veiligheidsregio) – Integrale Handhaving – Personeel en organisatie - Interne zaken (inclusief bedrijfsvoering en informatiebeveiliging) – Communicatie – Ontwikkeling naar een regiegemeente – Ruimtelijke ontwikkeling (inclusief ruimtelijke projecten) – Wonen – Stedelijke vernieuwing. Wethouder drs.P. F. Rozenberg MPA (GBLV) 1e loco burgemeester Portefeuille: Financiën (Inclusief aandeelhouderschappen BNG, Eneco en Dunea) – Grondzaken en vastgoed –Jeugdzorg – Kunst en cultuur – Monumenten en archeologie – Sport – Stompwijkseweg – Kulturhus – Economie, recreatie en toerisme – Werk en inkomen (inclusief DSW). Wethouder drs. S. Bruines (D66) 2e loco burgemeester Portefeuille: Onderwijs (incl. integraal huisvestingsplan en kinderopvang) – Verkeer en vervoer – Openbare ruimte (inclusief ruimtelijke projecten) – Zorg en Welzijn – Milieu en duurzaamheid (inclusief omgevingsdienst Haaglanden, Avelex) – Dienstverlening (inclusief centrale huisvesting) – Volksgezondheid (inclusief GGD) – Water en groen – Regionale aangelegenheden (inclusief Metropoolregio en Stadsgewest Haaglanden).
134
STAAT VAN GEWAARBORGDE GELDLENINGEN Nr.
Oorspronkelijk Doel van de geldlening Geldnemer
Gevallen van
Datum van
Nummer van Rente-
Restantbedrag
bedrag in €
gemeenschappelijke percentage
Grondslag of
het besluit
het besluit
van de geldlening de gemeente de in de
w aarborging
van het deel
Raadsbesluit Goedkeurings-
van de geldlening
v.d. geldlening
Namen van de
dat door de
te w aarborgen/aflossingen
andere borgen
gemeente w ordt
gew aarborgde in €
perc.
aan het begin
Waarvan door Bedrag van Totaalbedrag Restantbedrag van de geldlening
van het dienstjaar in €
besluit
dienstjaar
Totaal in €
gew aarborgd
van de gew one aan het einde van het dienstjaar
gew aarborgd loop van het en buitengew one
Totaal
Waarvan door
(10+12-13)
de gemeente
in €
gew aarborgd in €
geldleningen in €
2
12
V
V
226.890 Bouw consultatie-
Stichting
-
100
24-05-1967 28-06-1967
6,2500
50.431
50.431
Stichting Parco
-
100
25-11-1987
-
5,6600
157.247
157.247
Stichting Parco
-
100
22-03-1989
-
4,3600
1.183.491
3.539.486 Renov.-bejaardenctr.- Stichting Parco
-
100
22-03-1989
-
5,1500
-
100
28-11-1996
-
bureau en w ijk-
Voorburgse Kruis-
gebouw
gebouw en
545.412 Nieuw bouw Huize
11.907
38.524
38.524
-
36.701
120.546
120.546
1.183.491
-
54.985
1.128.506
1.128.506
2.434.878
2.434.878
-
96.720
2.338.158
2.338.158
6,2800
4.361.479
4.361.479
-
4.361.479
Rustoord 14
V
1.804.230 Renovatie bejaardencentrum Het Anker
15
V
Het Anker 21
23
V
V
5.281.094 Herfinanciering
groep Horst en
De Mantel
Vlietstreek
104.369 Aankoop gebouw De Boot
36
L
Stichting Zorg-
verzorgingtehuis
2.223.762 Herfin.verpleeghuis
Wijkvereniging
70
L
566.771 Bouw bejaarden-
V
centrum
L
16.790 Bouw clubacc. v. Ruysdaelln
78a L
1.470.248 Bouw bejaarden-
-
33.398
33.398
-
-
-
100
28-08-1997
-
5,0000
37.573
37.573
gemeente
66 2/3
28-04-1997
-
5,8100
1.803.731
1.202.487
-
1.803.731
17-11-1986 27-01-1987
7,1000
31.608
21.072
-
15.803
15.805
10.536
8,0000
2.738
2.738
-
1.369
1.369
1.369
Damsigt Stichting Parco
Prinsenhof 37
4.175
-
Voorschoten
-
Stichting Parco
-
66 2/3
Tafeltennisver.
-
100
18-11-1985
Stichting Parco
-
100
28-08-1986 30-11-1986
5,1600
918.576
918.576
-
43.932
874.644
874.644
St. Mariënhage
-
100
11-04-1988 25-05-1988
5,3000
1.219.994
1.219.994
-
45.451
1.174.543
1.174.543
Vidomes
-
100
07-02-1994
-
6,6400
7.534.004
7.534.004
-
546.873
6.987.131
6.987.131
-
100
07-02-1994
-
3,4950
3.780.008
3.780.008
-
-
3.780.008
3.780.008
-
100
06-06-1994
-
4,0600
2.252.008
2.252.008
-
134.933
2.117.075
2.117.075
-
100
06-06-1994
-
7,1500
1.170.213
1.170.213
-
186.777
983.436
983.436
-
100
06-06-1994
-
6,5400
559.210
559.210
-
278.006
281.204
281.204
-
100
04-12-1995
-
6,8000
3.258.493
3.258.493
-
135.041
3.123.452
3.123.452
-
100
18-03-1996
-
6,9500
4.661.656
4.661.656
-
71.115
4.590.541
4.590.541
21.037.195 21.037.195
-
2.448.360
18.588.835
18.588.835
10.277.358
46.177.175
46.171.907
-
"Veni Vidi Vici"
centrum 85
L
1.835.269 Bouw 24 w oningen Pr. Bernhardln
104 L
13.613.406 Herfin. div. compl. w oningen
106 L
6.012.588 Herfin. div. compl. w oningen
108 L
3.630.242 Herfin. div. compl. w oningen
109 L
3.630.242 Herfin. div. compl. w oningen
110 L
3.630.242 Herfin. div. compl. w oningen
111 L
4.537.802 Herfin. div. compl. w oningen
113 L
5.218.472 Bouw 82 soc. huurw oningen 21.094.185
Totaal
57.887.315
Leidschendam Woningstichting Wooninvest Woningstichting Wooninvest Woningstichting Wooninvest Woningstichting Wooninvest Vidomes Leidschendam Vidomes Leidschendam VOF Leidschendam Centrum Schouten de Jong
100
*1 Totaal
56.454.532 55.842.753
0
*1 = In een VOF zijn de partners hoofdelijk aansprakelijk daarom is een percentage van 100 vermeld ondanks dat een andere partij ook borg staat.
135
OVERZICHT INVESTERINGSKREDIETEN 2014 Overzicht investeringskredieten 2014 Activa omschrijving
Raming Realisatie Restant Onder- of investerings- investeringsuitgaven overschrijding uitgaven uitgaven 2014 overhevelen uitgaven 2014 naar 2015 e.v. 2014
INWONERS e 20071155 Nieuwbouw VO Veurs Voorburg
Raming Realisatie Restant Onder- of investerings- investerings- inkomsten overschrijding inkomsten inkomsten overhevelen inkomsten 2014 2014 naar 2015 e.v. 2014
3.173.318,00 50.000,00
1.168.250,00 58.675,00
1.749.967,00 -8.675,00
255.101,00 0,00
0,00 0,00
0,00 0,00
0,00 0,00
0,00 0,00
334.534,00
161.278,00
173.256,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
30.043,00
0,00
30.043,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
150.000,00
27.135,00
122.865,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1.580.611,00
665.399,00
915.212,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
33.130,00
0,00
33.130,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
e
20071162 Nieuwbouw PO Gr v Prinstererschool
e
20081125 Nieuwbouw PO Trampoline / Elzenheuvel
e
20091083 PO Nieuwbouw Dijsselbloem
c
20091089 Nieuwbouw PO Casimir
e
20091090 Nieuwbouw PO Vijverhof
e
20101082 Kulturhus
430.000,00
88.869,00
341.131,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20111031 Fp.bouw school Veurs Stip
415.000,00
207.087,00
0,00
207.913,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
-47.188,00
0,00
47.188,00
0,00
0,00
0,00
0,00
100.000,00
6.995,00
93.005,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
50.000,00
0,00
50.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
9.382.234,00 347.099,00
7.434.683,00 137.828,00
2.269.540,00 209.271,00
-321.989,00 0,00
0,00 0,00
42.018,00 0,00
0,00 0,00
42.018,00 0,00
44.060,00
44.060,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20121053 Fp.woonrijpmaken school Veurs Stip e
20121059 Nieuwbouw gymzaal Pius X
e
20121065 Gymzaal veurscollege
LEEFBAARHEID EN WONEN d 20081175 Afvalinzameling bij hoogbouw g
20101091 Zwembadconfiguratie
a
20110003 Kastelenring renovatie velden
4.365,00
0,00
0,00
4.365,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20110038 Duivesteijn verv kunstgras
5.812,00
5.715,00
0,00
97,00
0,00
0,00
0,00
0,00 0,00
d
20111014 Vervanging beheerssyst. Groen incl.kopp.
35.727,00
7.260,00
28.467,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
20111015 Vervanging beheerssyst. Riool incl.kopp.
70.872,00
7.260,00
63.612,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20111033 Fp: bouw bibliotheek
55.000,00
68.175,00
0,00
-13.175,00
0,00
10.457,00
0,00
10.457,00
20111037 Fp: verplaatsen ingang sporthal de Bocht
104.591,00
260.708,00
0,00
-156.117,00
0,00
0,00
0,00
0,00
2.170.766,00
2.160.208,00
0,00
10.558,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20121042 Vervanging rioolinstallatie 2011
20.261,00
4.946,00
0,00
15.315,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20121056 Fp.inrichting/inventaris bibliotheek
94.538,00
94.538,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
120.000,00
123.294,00
0,00
-3.294,00
0,00
0,00
0,00
0,00
40.000,00
12.267,00
27.733,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
3.045.180,00
759.675,00
2.285.505,00
0,00
0,00
22.660,00
0,00
22.660,00
20121013 Rioleringen 2012
20131004 VM Schmidt Swingo 200 wpnr.26 d
20131009 Sportpark Westvliet bestrating
e
20131013 Vervanging rioleringen 2013 20121036 Klimaatbeleid: Opplussen gem. gebouwen
b
20131038 Klimaatbeleid: Frisse duurzame scholen
b
20131039 Klimaatbeleid: Opplussen gem.gebouwen 20131046 Vervanging rioolbesturing 2012 20131047 Vervanging rioolinstallatie 2012 20131060 Verhuizing Catch naar SP Westvliet839056
e
0,00
0,00
0,00
0,00
25,00
0,00
25,00
63.110,00
46.243,00
0,00
0,00
8.876,00
0,00
8.876,00
50.000,00
661,00
49.339,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
25.000,00
18.369,00
0,00
6.631,00
0,00
0,00
0,00
0,00
147.446,00
184.576,00
0,00
-37.130,00
0,00
0,00
0,00
0,00
57.084,00
89.367,00
0,00
-32.283,00
0,00
0,00
0,00
0,00
56.027,00
14.143,00
41.884,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141009 VM Schmidt Cleango 500 wpnr.27
161.000,00
160.890,00
0,00
110,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141010 VM Schmidt Cleango 500 wpnr.28
161.000,00
160.890,00
0,00
110,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141014 SP Kastelenring beregening veld 1+3+6
35.000,00
35.225,00
0,00
-225,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141023 Vervanging rioolbesturing 2013
65.000,00
1.000,00
64.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141024 Vervanging rioolinstallatie 2013
35.000,00
41.495,00
0,00
-6.495,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141025 Vervanging rioolinstallatie 2014
235.000,00
345.457,00
0,00
-110.457,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
20141031 Vervanging rioolbesturing 2014
40.000,00
0,00
40.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
e
20141037 Zwembad Leidschendam
1.870.000,00
2.456.514,00
-586.514,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
177.053,00
177.052,00
0,00
1,00
0,00
0,00
0,00
0,00
RUIMTELIJKE EN ECONOMISCHE ONTWIKKELING 4.899.405,00 e 20081136 Watersp.park aanl. Veen-en Binckh.polder 119.982,00 d 20081140 Watermaatregelen L'dam-Zuid 123.787,00
2.485.196,00 160.737,00 88.107,00
1.850.443,00 -40.755,00 35.680,00
563.766,00 2.691.829,00 1.273.564,00 0,00 v 63.281,00 0,00 0,00 51.426,00 39.973,00
-946.643,00 -63.281,00 -11.453,00
-471.622,00 0,00 0,00 -206.857,00
d
20131064 Gymzaal met turnvoorz.(Delflandlaan)
0,00 109.353,00
20161008 Sportpark Duyvesteijn waterveld 1
20091097 Watersp.park aanl. Zijdepolder
269.764,00
208.619,00
0,00
61.145,00
173.386,00
-33.471,00
0,00
a
20091098 Natuurvr. Oevers boezem Rijnland
150.000,00
0,00
150.000,00
0,00
75.000,00
0,00
-75.000,00
0,00
e
20091125 Aanleg verbindingsweg N206/Huyssitterweg
150.000,00
39.919,00
110.081,00
0,00
274.000,00
285.221,00
0,00
11.221,00
a
20101066 Duikers verv. Open water & brug Valkhof
30.000,00
0,00
30.000,00
0,00
15.000,00
0,00
-15.000,00
0,00
e
20101060 Verr. Waterpark Park 'Loo
0,00
298,00
-298,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
a
20101068 Kastelenring uitbr. Spoorzonepark
325.000,00
0,00
325.000,00
0,00
162.500,00
0,00
-162.500,00
0,00
20101086 Tramlijn 2 Tailtrack
813.000,00
762.756,00
0,00
50.244,00
781.260,00
505.274,00
0,00
-275.986,00
20110032 Verkeersregelinstallaties
394.201,00
-33.978,00
0,00
428.179,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
20111016 Vervanging beheerssyst. Wegen incl.kopp.
64.219,00
14.190,00
50.029,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
20111020 Doorsteek Valkhof
80.000,00
0,00
80.000,00
0,00
40.000,00
0,00
-40.000,00
0,00
d
20121060 Velostrada Zijdesingel-Kastelenring
366.224,00
107.261,00
258.963,00
0,00
681.976,00
423.013,00
-258.963,00
0,00
d
20131007 Verv./ reconstr. Diverse asfaltwegen
350.000,00
269.292,00
80.708,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
20131014 OV lichtmasten 2013
139.490,00
103.045,00
36.445,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
20131015 OV armaturen 2013
171.738,00
148.738,00
23.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20131037 Groot onderhoud kunstwerken 2013
150.000,00
152.611,00
0,00
-2.611,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20131065 Herinrichting Hoekweg
374.000,00
53.554,00
320.446,00
0,00
374.000,00
53.554,00
-320.446,00
0,00
20141007 Strooier Nido Stratos B40-86 wpnr.84
58.000,00
34.634,00
0,00
23.366,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141008 Strooier Nido Stratos B11-24 wpnr.107
35.000,00
29.961,00
0,00
5.039,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141012 Groot onderhoud kunstwerken beton 2014
150.000,00
51.882,00
98.118,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141018 Speelruimteplan 2014
215.000,00
216.596,00
0,00
-1.596,00
0,00
0,00
0,00
0,00
a
20141021 Verv, asfalt Nieuw-, Vene-, Damhouderstr
200.000,00
0,00
200.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
e
20141039 Voorber.krediet Inr.omgeving ed Rietvink
170.000,00
76.974,00
93.026,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
d
Een min (-) teken betekent een nadeel
136
Activa omschrijving
BESTUUR EN BEDRIJFSVOERING 20121043 Back-up (tapedrives) 2012
Raming Realisatie Restant Onder- of investerings- investeringsuitgaven overschrijding uitgaven uitgaven 2014 overhevelen uitgaven 2014 naar 2015 e.v. 2014 18.195.936,00 18.967.558,00 13.704,00 0,00
-817.644,00 0,00
46.022,00 13.704,00
Raming Realisatie Restant Onder- of investerings- investerings- inkomsten overschrijding inkomsten inkomsten overhevelen inkomsten 2014 2014 naar 2015 e.v. 2014 70.000,00 0,00
341,00 0,00
-70.000,00 0,00
341,00 0,00
a
20121048 Vervanging diverse apparatuur DPC
15.000,00
0,00
15.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
e
20122101 CHV-KW laan 2 Renovatie
3.268.251,00
3.897.593,00
-629.342,00
0,00
35.000,00
0,00
-35.000,00
0,00
e
20122102 CHV-KW laan 2 Aanbouw
5.731.749,00
6.297.159,00
-565.410,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
e
20122103 CHV-RP1 Renovatie
5.254.994,00
5.129.894,00
125.100,00
0,00
35.000,00
0,00
-35.000,00
0,00
e
20122104 CHV-Inventaris
600.000,00
435.649,00
164.351,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
e
20122106 CHV-Honoraria, Heffingen & Onvoorzien
800.000,00
1.054.254,00
-254.254,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20122107 CHV-Exploitatie
150.000,00
148.635,00
0,00
1.365,00
0,00
0,00
0,00
0,00
a
20131052 Vervanging diverse apparatuur DPC
29.365,00
14.395,00
14.970,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
20131053 Verv. inbraak- en camerabeveiliging 2013
33.185,00
18.263,00
14.922,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20131055 Meubilair 2013
17.862,00
3.691,00
0,00
14.171,00
0,00
0,00
0,00
0,00
d
20131058 Verv. Div. app.bedr.kantine en keuken
30.000,00
6.209,00
23.791,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
a
20131059 Pilot vervanging Papieren stukkenstroom
6.988,00
0,00
0,00
6.988,00
0,00
341,00
0,00
341,00
e
20131061 Project 1 DMO Zaakgericht werken
e
20131062 Project 2 DMO Sprongsgewijs digitaal
e
20131063 Project 3 DMO ICT in Het Nieuwe Werken
d
20141032 Oracle / Unix 2014
a
20151027 Computerzalen
d
-38.847,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
278.769,00
200.340,00
78.429,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
1.168.215,00
1.061.076,00
107.139,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
25.000,00
0,00
25.000,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
100.000,00
30.918,00
69.082,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20121037 Vervanging PC / tekenstat.tbv beh.syst.
50.000,00
17.575,00
32.425,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
20141029 Fiat Ducato 35L wpnr.51
50.000,00
40.206,00
0,00
9.794,00
0,00
0,00
0,00
0,00
35.650.893,00 30.055.687,00
5.052.306,00
542.900,00
2.761.829,00 1.315.923,00 -1.016.643,00
-429.263,00
TOTAAL GENERAAL
572.854,00
611.701,00
Een min (-) teken betekent een nadeel
137
Toelichting Investeringen 2014 In het jaar 2014 is gewerkt aan de realisatie van diverse investeringen, die bijdragen aan het bereiken van de programmadoelstellingen c.q. de gewenste maatschappelijke effecten van het gemeentelijke beleid. De investeringen variëren van de aanschaf van bedrijfsmiddelen tot de realisatie van projecten in de openbare ruimte. In een aantal gevallen wijkt de stand van zaken van de investeringsprojecten per 31 december 2014 af van de planning. De afwijkingen van de planning zijn onder andere aan de orde bij de meerjarige en omvangrijke investeringsprojecten. De geraamde investeringsuitgaven voor het jaar 2014 bedroegen in totaal afgerond € 35,6 mln., waarvan afgerond € 30,0 mln. is besteed aan de aanschaf van bedrijfsinvesteringen en (meerjarige) investeringsprojecten. Per saldo is sprake van een onderbesteding van € 5,6 miljoen waarvan € 5,1 mln. nodig is voor de voortzetting en afronding van de vorig jaar in uitvoering genomen investeringen. De overige investeringsuitgaven van € 0,5 komen te vervallen. Wij hebben, met het oog op een verdere verbetering van de planning van de toekomstige investeringsprojecten en -middelen, de oorzaken van de vertraging in de investeringen 2014 geanalyseerd. De uitkomsten van onze analyse zijn samengevat in onderstaande tabel.
Omschrijving oorzaak vertraging
Bedrag
a.
Start / afronding afhankelijk van samenloop met andere projecten.
€ 808.000
b.
Project gestart, maar loopt vertraging op door bezwaren, overleg,
€ 96.000
vergunningen, etc. c.
Werkzaamheden volgens planning uitgevoerd in 2014, financiële afwikkeling
€ 915.000
in 2015. d.
Vertraagde investeringen, die begin 2015 worden uitgevoerd.
€ 1.513.000
e.
Over meerdere jaren gefaseerde investeringen, die doorlopen in volgende
€ 1.721.000
jaren. Totaal
€ 5.053.000
Het doorschuiven van geraamde investeringsuitgaven van 2014 naar 2015 en 2016 tot een bedrag van in totaal € 5.053.000 betreft met name de volgende investeringskredieten: (a) (b) (c) (d)
Uitvoering diverse onderdelen waterplan en aanschaf (computer) apparatuur; Investeringen klimaatbeleid, uitvoering vertraagd door nieuwe subsidie mogelijkheden; Nieuwbouw Casimirschool; Herinrichting Hoekweg, fietspad Zijdesingel-Kastelenring, afvalinzameling bij hoogbouw en diverse werkzaamheden riolering en openbare verlichting; (e) Riolering, Centrale Huisvesting en bouw diverse scholen.
138
MODEL BESTUURSOVEREENKOMST: STRUCTUUR STAAT VAN DE GEMEENTE In het kader van de Wet revitalisering generiek toezicht heeft de provincie Zuid-Holland met elke ZuidHollandse gemeente een bestuursovereenkomst over het interbestuurlijk toezicht gesloten. Uit deze overeenkomst volgt dat gemeenten voor het eerst bij de jaarrekening 2013 een eigen Staat van Gemeenten hebben opgesteld. Elke gemeente heeft door middel van kleuren een eigen oordeel gegeven over de staat van de domeinen financiën, ruimtelijke ordening, informatie- en archiefbeheer en huisvesting van vergunninghouders. Betekenis kleuren: Groen Reeds gerealiseerd Oranje Is nog niet gerealiseerd, maar realisatie is in 2015 mogelijk Rood Wordt niet gerealiseerd Bij brief van 13 november 2014 heeft de provincie Zuid-Holland de gemeenten ingelicht over de resultaten. Op een tweetal punten - omgevingsrecht en informatie- en archiefbeheer – is door de provincie afgeweken van de aangeleverde gegevens en het oordeel van de gemeente. Op één punt – de provinciale risicokaart – is de aandacht gevraagd. AFWIJKINGEN. Omgevingsrecht. is ‘rood’ aangezien de raad nog niet is geïnformeerd over de op te stellen zelfevaluatie en het op te stellen verbeterplan. Dat gebeurt volgens de gemeente in november 2014. Er is een afwijkend oordeel, aangezien de gemeente zelf ‘oranje’ scoort. Dat is niet in lijn met de criteria. Reactie gemeente. Ten tijde van het vaststellen van de jaarrekening moesten de zelfevaluatie en het verbeterplan nog aan de Raad worden aangeboden. Volgens de criteria scoort de gemeente ‘rood’ omdat de gemeente geen van beide documenten heeft vastgesteld en aangeboden aan de raad. Opmerking van de provincie is derhalve terecht. Informatie- en archiefbeheer. Is ‘oranje’ omdat er digitaal nog de nodige zaken moeten worden geregeld. De gemeente geeft ook zelf aan dat de toenemende digitalisering een risico kan opleveren voor de betrouwbaarheid van de informatievoorziening en archivering. Duurzame toegankelijkheid van archiefbescheiden heeft prioriteit. Er is een afwijkend oordeel want de gemeente scoort zelf ‘groen’. Reactie gemeente. Aangegeven is dat duurzame toegankelijkheid van archiefbescheiden prioriteit heeft. Om dit te realiseren is in het voorjaar van 2013 het project “Sprongsgewijs digitaal” van start gegaan. Dit project is nog niet afgerond en loopt nog steeds. Zolang dit project loopt en niet is afgerond kan gesteld worden dat het informatie- en archiefbeheer (digitaal) nog niet op orde is. Automatisch volgt dan de kleur ‘oranje’. De opmerking van de provincie is derhalve terecht. AANDACHT. Provinciale risicokaart (externe veiligheid). Is ‘oranje’ omdat de gegevens voor zowel de kwetsbare als risicovolle objecten niet actueel zijn. Reactie gemeente. Opgegeven is de kleur oranje omdat de gegevens niet actueel zijn. Voor dit punt wordt derhalve aandacht gevraagd, zodat de kleur van oranje naar groen kan.
139
De gemeente heeft zich verplicht om onderstaande gegevens op te nemen in begroting en jaarrekening. Voor 2014 betekent dit dat – evenals over 2013 - op drie punten (omgevingsrecht, externe veiligheid en archief- en informatie beheer) de kleur nog niet groen is. De gegevens in deze jaarrekening over 2014 zijn vooraf afgestemd met en akkoord bevonden door de provincie.
STAND VAN ZAKEN ONDERWERP: FINANCIËN. FINANCIËN
ROOD / ORANJE / GROEN
De begroting 2015 is materieel in
TOELICHTING
GROEN
evenwicht De meerjarenbegroting 2016-2018 is
Volgens de definitie van de provincie
materieel in evenwicht
zou de kleur eigenlijk oranje moeten zijn in plaats van groen, omdat in de brief aan de gemeenteraad is aangegeven dat er voor de jaren 2016 en 2018 geen sprake is van structureel en reëel evenwicht (op GROEN
basis van de meicirculaire). Het gaat echter om summiere tekorten van € 33.000,- over 2016 en van € 145.000,-over 2018 dat gekozen is voor de kleur groen. Overigens heeft de provincie aangegeven dat bij een tekort van € 1,- de kleur ook op oranje gesteld moet worden.
Is er reden voor extra aandacht?
Nee. Evenals bij de jaarrekening 2013 en de begroting 2015 zijn vakken GROEN omdat aan de criteria is voldaan. Er is ook geen reden voor “extra” toezicht vanuit de provincie
ONDERWERP: RUIMTELIJKE ORDENING. RUIMTELIJKE ORDENING De provinciale ruimtelijke belangen zijn opgenomen in de gemeentelijke ruimtelijke plannen
ROOD / ORANJE / GROEN
TOELICHTING .-
GROEN 1. Hoeveel voorontwerpbestemmingsplannen heeft de gemeente in 2014 aan de provincie voorgelegd? 0 2. Van hoeveel van deze plannen heeft de provincie aangegeven dat ze niet geheel overeenkomen met het provinciaal ruimtelijk beleid? 0 3. Hoeveel ontwerpbestemmingsplannen heeft de gemeenten in 2014 aan de provincie voorgelegd? 6 stuks 4. Van hoeveel van deze plannen heeft de provincie aangegeven dat ze niet geheel overeenkomen met het provinciaal ruimtelijk beleid? 0 5. Hoeveel vastgestelde plannen heeft de gemeente in 2013 aan de provincie voorgelegd? 5 stuks
140
6. Van hoeveel van deze plannen heeft de provincie aangegeven dat ze niet geheel overeenkomen met het provinciaal ruimtelijk beleid? 0 Ad 1. De gemeente Leidschendam-Voorburg maakt in principe geen voorontwerpbestemmingsplannen. Ad 3. Op het moment dat de bestemmingsplannen in procedure gaan krijgt ook de provincie de mogelijkheid om te reageren. Uiteraard vindt er - indien gewenst/nodig - wel informeel overleg plaats met de provincie.
Is er reden voor extra aandacht?
Nee.
ONDERWERP: OMGEVINGSRECHT. OMGEVINGSRECHT (TOEZICHT, HANDHAVING EN VERGUNNINGVERLENING MILIEU, BOUWEN EN WONEN)
ROOD / ORANJE / GROEN
Er is een door de gemeenteraad vastgestelde zelfevaluatie.
ROOD
Er is een door de gemeenteraad vastgesteld verbeterplan.
De zelfevaluatie is ingevuld. De planning was om de zelfevaluatie en het verbeterplan in het najaar van 2014 aan de raad te hebben voorgelegd. Dit heeft niet plaatsgevonden omdat de VTH-wet (vergunningen, toezicht en handhaving) waarin de Wabo kwaliteitscriteria een wettelijke verplichting zouden worden en gemeenten, provincies e.d. per 1 januari 2015 moesten voldoen is uitgesteld. Het is dus op dit moment niet verplicht om per 1 januari 2015 te voldoen aan de kwaliteitscriteria. De verwachting is dat er een modelovereenkomst kwaliteit komt waarin gemeenten met elkaar afspraken maken over de kwaliteit voor omgevingsdiensten en individueel voor de gemeente zelf. Dit zelfde geldt voor provincies en de BRZO omgevingsdiensten. Wat er nu precies wel en niet in de VTH-wet komt is op dit moment nog niet helder. Ambtelijk bevindt het verbeterplan zich in een vergevorderd stadium. Dit wordt waarschijnlijk omgevormd tot een kwaliteitsplan, dit is afhankelijk van de discussie die nu wordt gevoerd over de VTH-wet.
Zie hierboven. ROOD
Vanaf 1-1-2015 is er een door de gemeenteraad vastgestelde eindmeting. Is er reden voor extra aandacht?
TOELICHTING
N.v.t.
Deze indicator komt te vervallen, aangezien het landelijk traject is afgesloten en er geen eindmeting wordt gefaciliteerd.
Nee.
141
ONDERWERP: PROVINCIALE RISICOKAART PROVINCIALE RISICOKAART
ROOD / ORANJE / GROEN
De gemeente levert actuele en volledige informatie voor de provinciale risicokaart ORANJE
TOELICHTING Het beheer van RRGS is in 2014 belegd bij de Omgevingsdienst Haaglanden. Het beheer van ISOR is ook bij de ODH worden belegd, maar nog niet verwerkt in hun werkplan. In januari 2015 zal de gemeente hierover afspraken met de ODH maken.
1. Voor risicovolle objecten (RRGS) geldt: de informatie voor de provinciale risicokaart is niet actueel, maar wel geautoriseerd. 2. Voor kwetsbare objecten (ISOR) geldt: de informatie voor de provinciale risicokaart is niet actueel, maar alle objecten (op één na) zijn wel geautoriseerd. Is er reden voor extra aandacht?
Nee.
ONDERWERP: ARCHIEF- EN INFORMATIEHEER. ARCHIEF- EN INFORMATIEBEHEER
ROOD / ORANJE / GROEN
Het archief- en informatiebeheer zijn op orde
TOELICHTING Archief- en informatiebeheer zijn op orde. Het oordeel is gebaseerd op het Verslag Kritische Prestatie Indicatoren (KPI) 2013 gemeente Leidschendam-Voorburg. In het verslag concluderen we dat de gemeente
ORANJE
op hoofdlijnen in voldoende mate voldoet aan de eisen van de Archiefwet 1995. Er is op geen der onderzochte deelterreinen sprake van (ernstige) taakverwaarlozing, op grond waarvan de provinciale toezichthouder dient in te grijpen. Er zijn een aantal aandachtspunten.
Is er reden voor extra aandacht?
De toenemende digitalisering kan een risico opleveren voor de betrouwbaarheid van de informatievoorziening en archivering. In 2014 zijn vanuit het project ‘sprongsgewijs digitaal’ delen van het archief gedigitaliseerd. Het historisch gemeentearchief van Leidschendam-Voorburg is per 1 januari 2015 ondergebracht bij het Haags Gemeentearchief. De gemeente beschikt dan over een nieuwe gemeentearchivaris. De Archiefverordeningen en het (concept) Besluit Informatiebeheer dateren van 2004 en 2005 en dienen geactualiseerd te worden. Vanwege het streven om in de komende jaren volledig digitaal te gaan werken, is de vervaardiging van een Handboek Substitutie voor de vervanging van blijvend te bewaren archiefbescheiden noodzakelijk. Er zijn achterstanden in inventarisatie en overbrenging van de archieven.
142
ONDERWERP: HUISVESTING VERBLIJFSGERECHTIGDEN/VERGUNNINGHOUDERS HUISVESTING VERBLIJFSGERECHTIGDEN/VERG UNNINGHOUDERS Er is volledig voldaan aan de halfjaartaakstelling en er is geen achterstand Er is tijdig voldaan aan de halfjaartaakstelling en er is geen achterstand
ROOD / ORANJE / GROEN
TOELICHTING
GROEN
Per 1 januari 2014 op de interventieladder in fase "signaleren"; per 1 juli 2014 op de interventieladder in fase "signaleren"
N.v.t.
Het COA registreert op dit moment nog niet het gemiddeld aantal weken waarbinnen een verblijfsgerechtigde / vergunninghouder wordt gehuisvest. Dit betekent dat er geen informatie is ten aanzien van het tijdig voldoen aan de halfjaartaakstelling.
Gevraagde informatie
Is er reden voor extra aandacht?
Stand van zaken
1. achterstand per 1 januari 2014: 1 persoon
Groen
2. Fase interventieladder: signaleren
Groen
3. Taakstelling eerste halfjaar 2014: 28 personen 4. In 1e halfjaar 2014 gehuisveste verblijfsgerechtigden/ vergunninghouders: 17 personen 5. achterstand per 1 juli 2014: 12 personen
Oranje
6. Fase interventieladder: signaleren
Oranje
7. Taakstelling tweede halfjaar 2014: 40 personen 8. In 2e halfjaar 2014 gehuisveste verblijfsgerechtigden/ vergunninghouders: 44 personen 9. Achterstand per 31 december 2014: 8 personen
Rood
Oranje Rood
Oranje Oranje
Ja. Aantal te huisvesten vluchtelingen 2015 - prognose: 122
SAMENVATTING. ONDERWERP Financiën Ruimtelijke ordening Omgevingsrecht Provinciale risicokaart Archief- en informatiebeheer Huisvesting van verblijfsgerechtigden/vergunninghouders
2013
2014
Groen Groen Rood Oranje Oranje Groen
Groen Groen Rood Oranje Oranje Groen
143
7. Verantwoordingsinformatie specifieke uitkeringen bijlage)
(Sisa-
144
OCW
D9
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 Onderwijsachterstanden Besteding (jaar T) aan Besteding (jaar T) aan overige Besteding (jaar T) aan Opgebouwde reserve ultimo beleid 2011-2015 (OAB) voorzieningen voor voorschoolse activiteiten (naast VVE) voor afspraken over voor- en (jaar T-1) educatie die voldoen aan de leerlingen met een grote vroegschoolse educatie met wettelijke kwaliteitseisen achterstand in de Nederlandse bevoegde gezagsorganen van Deze indicator is bedoeld voor (conform artikel 166, eerste lid taal (conform artikel 165 WPO) scholen, houders van de tussentijdse afstemming Gemeenten WPO) kindcentra en van de juistheid en volledigheid peuterspeelzalen (conform van de artikel 167 WPO) verantwoordingsinformatie Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01
I&M
E3
€ 459.960 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai (inclusief bestrijding spoorweglawaai)
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 02
€ 54.150 Besteding (jaar T) ten laste van rijksmiddelen
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 03
€ 47.623 Overige bestedingen (jaar T)
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 04
€ 145.195 Eindverantwoording Ja/Nee
Kosten ProRail (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen
Subsidieregeling sanering verkeerslawaai Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 01
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 02
1 BSV 2011.048081 + 2011.057271 € 0 2 3 4 5 Kopie beschikkingsnummer Cumulatieve bestedingen ten laste van rijksmiddelen tot en met (jaar T)
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 03
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 04
Aard controle R Indicatornummer: E3 / 05
€ 34.287
Nee
Cumulatieve overige Cumulatieve Kosten ProRail bestedingen tot en met (jaar T) tot en met (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze Deze indicator is bedoeld voor regeling ten laste van Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming rijksmiddelen de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de juistheid en volledigheid van de Deze indicator is bedoeld voor van de verantwoordingsinformatie de tussentijdse afstemming verantwoordingsinformatie van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 06
SZW
SZW
G1
G1A
1 BSV 2011.048081 + 2011.057271 2 3 4 5 Wet sociale Het totaal aantal geïndiceerde werkvoorziening inwoners van uw gemeente dat (Wsw)_gemeente 2014 een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en Wet sociale beschikbaar is om een werkvoorziening (Wsw) dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 Alle gemeenten van de wet te aanvaarden op 31 verantwoorden hier het december (jaar T) Aard controle R gemeentedeel over Indicatornummer: G1 / 01 (jaar T), ongeacht of er in (jaar T) geen, enkele 50,00 Wet sociale Hieronder per regel één werkvoorziening gemeente(code) uit (jaar T-1) (Wsw)_totaal 2013 selecteren en in de kolommen ernaast de Wet sociale verantwoordingsinformatie voor werkvoorziening (Wsw) die gemeente invullen Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1) regeling G1C-1) na controle door de gemeente.
SZW
G2
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 07
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 08
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E3 / 09
€ 41.397
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 02
Nee Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01
1 61916 Leidschendam-Voorburg 2 3 4 5 Gebundelde uitkering Besteding (jaar T) algemene op grond van artikel 69 bijstand WWB_gemeente 2014 Gemeente Alle gemeenten verantwoorden hier het I.1 Wet werk en bijstand (WWB) gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar Aard controle R lichaam opgericht op Indicatornummer: G2 / 01 grond van de Wgr. € 24.480.046 Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03
149,84
5,92
Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk)
Besteding (jaar T) IOAW
Baten (jaar T) IOAW (exclusief Besteding (jaar T) IOAZ Rijk)
Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.1 Wet werk en bijstand (WWB)
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 02
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 03
€ 484.714 Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen
€ 984.869 Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk)
Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 07
€ 224.504
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 08
€ 84.780
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 04
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 09
€0
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 05
€ 9.029 € 136.873 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 06
€ 2.609
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10
Ja
145
SZW
G3
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 Besluit Besteding (jaar T) Besteding (jaar T) Baten (jaar T) levensonderhoud Baten (jaar T) Besteding (jaar T) aan Besteding (jaar T) Bob bijstandverlening levensonderhoud gevestigde kapitaalverstrekking (exclusief gevestigde zelfstandigen kapitaalverstrekking (exclusief onderzoek als bedoeld in zelfstandigen 2004 zelfstandigen (exclusief Bob) Bob) (exclusief Bob) (exclusief Rijk) Bob) (exclusief Rijk) artikel 56 Bbz 2004 (exclusief (exclusief Bob) Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R levensonderhoud Indicatornummer: G3 / 01 Indicatornummer: G3 / 02 Indicatornummer: G3 / 03 Indicatornummer: G3 / 04 Indicatornummer: G3 / 05 Indicatornummer: G3 / 06 beginnende zelfstandigen)_gemeent € 163.180 € 90.507 € 141.723 € 116.555 € 68.753 €0 e 2014 Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) Besteding (jaar T) aan Volledig zelfstandige uitvoering uitvoeringskosten Bob als Ja/Nee Besluit bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07
SZW
G5
Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2014 Wet participatiebudget (WPB) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08
€0 €0 Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09
Ja
Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/07
Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01
1.401 Besteding (jaar T) participatiebudget
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 02
€ 2.452.199
Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03
€ 224.160
Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04
€ 1.784
Reservering besteding van educatie bij roc’s in jaar T voor volgend kalenderjaar (jaar T+1 )
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05
€0
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 06
€0
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/02 tot en met G5/06 Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5 / 07
Ja
146
8. Controleverklaring
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de gemeenteraad van de gemeente Leidschendam-Voorburg
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2014 van de gemeente LeidschendamVoorburg gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en het overzicht van baten en lasten over 2014 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SISAbijlage met verantwoordingsinformatie over specifieke uit keringen. Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wet houders Het college van burgemeester en wet houders van de gemeente Leidschendam-Voorburg is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva get rouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen. Het college van burgemeester en wet houders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado) en het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
147
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de inter ne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het get rouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het college van burgemeester en wet houders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1 % en voor onzekerheden 3% van de totale lasten inclusief toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2 lid 7 Bado is deze goedkeuringstolerantie door de Gemeenteraad bij raadsbesluit van 4 september 2014 vastgesteld. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Daarbij zijn voor de controle van de in de jaarrekening opgenomen WNT-informatie de toleranties gehanteerd zoals vastgelegd in het Controleprotocol WNT. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Leidschendam-Voorburg een get rouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2014 als van de activa en passiva per 31 december 2014 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voort s zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde bat en en lasten alsmede de balansmutaties over 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213 lid 3 onder d Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.
Den Haag, 29 april 2015
Ernst & Young Accountants LLP w.g. drs. M.E. van Kimmenade RA MGA
148
