Inkomstenbelasting - Winst -- Deel 5

2014 -- Inkomstenbelasting - Winst -- Deel 5

Inkomstenbelasting – winst 5 – programma Staken onderneming Stakingsaftrek Stakingswinst Doorschuiven Staking en de fiscale oudedagsreserve Oefeningen

IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

Enkele begrippen

1

1 van 3

 Staken  Ondernemer stopt de exploitatie van een onderneming of een zelfstandig deel daarvan voor zijn rekening en risico.  Stakingswinst  Deel van de winst boven som van alle jaarwinsten. Tot stakingwinst behoren o.a. de vrijvallende fiscale reserves en een eventuele desinvesteringsbijtelling.  Activa en passiva  privé  waarde in het economisch. Verschil tussen WEV en boekwaarde is deel stakingswinst.  Voorbeeld  Anja staakt haar onderneming en brengt de auto over naar privé. De boekwaarde was € 5.000 en de WEV € 9.000. De stakingswinst bedraagt € 4.000. IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

Enkele begrippen

2

2 van 3

 Overdrachtsprijs  Vergoeding voor de in het bedrijf aanwezige en overgenomen activa, stille reserves en goodwill minus de overgenomen passiva.  Stille reserves  Waarde in economisch verkeer is hoger dan boekwaarde.  Goodwill  Meerwaarde die een bedrijf heeft als bestaand bedrijf (going concern) boven de som van de delen (WEV). IB-W1--PRES05--2014 Auteur: Wim Laman

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014 3

(C) Laman Opleiding & Advies

1


Enkele begrippen

3 van 3

 Stakingsaftrek  De stakingsaftrek van art. 3.79 verlaagt de stakingswinst.  Een ondernemer heeft in zijn leven recht op max. € 3.630 (once in a lifetime).  Voorbeeld  Totale stakingsaftrek  Af: reeds genoten stakingsaftrek bij verkoop eerste onderneming in 2003  Restant stakingsaftrek – beschikbaar bij staken 2e onderneming

IB-W1--PRES05--2014

€ 3.630 € 2.320 -/€ 1.400

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

4

Stakingsaftrek  In twee situaties recht op stakingsaftrek: a. bij behalen positieve stakingswinst b. bij afname van de FOR na een geruisloze doorschuiving als zonder die geruisloze doorschuiving sprake zou zijn van staking. Er bestaat een faciliteit waardoor het in een aantal situaties mogelijk is een onderneming over te dragen zonder met de fiscus af te rekenen. De ondernemer die voortzet, neemt de onderneming fiscaal tegen boekwaarde over. De stakende ondernemer behaalt dan geen stakingswinst. Doordat er geen ondernemingsvermogen meer is, moet hij afrekenen over de FOR. De stakingsaftrek komt nu in mindering op die winst die ontstaat door het vrijvallen van de FOR – zie ook volgende les.. IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

5

Stakingswinst  +

Boekwinst bij verkoop

500.000

+ + + +

Vrijval egalisatiereserve Vrijval herinv.reserve Desinvesteringsbijtelling Vrijval fisc. oudedagsreserve

30.000 22.000 8.000 113.630

= -/-

Stakingswinst Stakingsaftrek Stakingswinst voor MKB MKB-winstvrijstelling

672.630 - 3.630 669.000 - 93.660

Belastbare stakingswinst

575.340

-/=

(Dit begrip vind je niet in de wet!)

IB-W1--PRES05--2014 Auteur: Wim Laman

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014 6


2


Oefening 1

1 van 2 eindbalans

Pand Overige activa

€ 100.000 € 250.000

Eigen vermogen Fisc. Oudedagsreserve Kostenegalisatiereserve Hypotheek Schulden

€ 140.000 € 15.000 € 5.000 € 40.000 € 150.000

Totaal

€ 350.000

Totaal

€ 350.000

Gina verkoopt haar onderneming. Op de balans staan o.a. een pand (€ 100.000), een auto (€ 5.000) en een kostenegalisatiereserve (€ 20.000). De koper betaalt € 400.000 voor het pand en € 150.000 voor de goodwill. Gina houdt de auto (WEV € 8.000) zelf. De overige activa gaan tegen boekwaarde over. I.v.m. de vervreemding van activa is Gina een desinvesteringsbijtelling van € 5.000 verschuldigd. Gina heeft niet eerder een onderneming gestaakt. Gevraagd Bereken (1) de stakingswinst en (2) de belastbare stakingswinst. IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

7

Oefening 1

2 van 2

Uitwerking



Omschrijving + Opbrengst pand -/- Boekwaarde =

Populair € 400.000 € 100.000

-/-

Stille reserve in pand

+ Opbrengst auto -/- Boekwaarde auto

€ 300.000 € 8.000 € 5.000

-/-

=

Stille reserve in auto

=


€ 303.000

+

Goodwill

€ 150.000

€ 3.000

+

Vrijval herinvesteringsreserve

+

Desinvesteringsreserve

=

Fiscale stakingswinst

+

Vrijval fisc. oudedagsreserve

=

Stakingswinst (populair)

+

€ 5.000 € 5.000

+

€ 463.000 € 15.000

+

€ 478.000

-/- Stakingsaftrek

€ 3.630

-/-

€ 474.370 -/- MKB-winstvrijstelling (14%) =


€ 66.412

-/-

€ 407.958

IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

8

Staking van de onderneming  Wanneer  bedrijfsbeëindiging;  overdracht/overgang onderneming aan een derde door: • • • • •

verkoop van de onderneming; inbreng van de onderneming in een samenwerkingsverband; toetreden van een nieuwe firmant tot een bestaande VOF; overlijden van de ondernemer; ontbinding van een huwelijksgemeenschap.

 overdracht aan eigen BV;  bedrijfsbeëindiging door overheidshandelen;  emigratie (Ali verhuist naar België, blijft ondernemer in NL).


Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014 9


3


Overlijden van de ondernemer  Artikel 3.58  1. Bij het staken van een onderneming door het overlijden van de belastingplichtige, wordt, (…) het vermogen van de onderneming geacht (…) te zijn overgedragen aan degene aan wie het krachtens erfrecht of huwelijksvermogensrecht toekomt en wel tegen de waarde die in het economische verkeer … 

 Dus:  fictieve overdracht  direct voorafgaand aan overlijden  overgang op erfgenamen  geen staking voor desinvesteringsbijtelling  overgang tegen waarde economisch verkeer (WEV) tenzij... (zie volgende dia) IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

10

Woning is hoofdverblijf gezinsleden  Artikel 3.58  2. Voor de toepassing van het eerste lid wordt de waarde in het economische verkeer van een woning die (…) als hoofdverblijf ter beschikking blijft staan (…) gesteld op 60% van de woningwaarde.

 Dus:  woning = hoofdverblijf?  Ja  niet tegen WEV maar tegen 60% WOZ-waarde Voorbeeld Weduwe die in een tot het bedrijfsvermogen behorende bovenwoning blijft wonen.

 Alle overige activa en passiva gaan altijd tegen WEV naar privé over. IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

11

Doorschuiven

1 van 2

 Situatie  Erfgenamen willen de onderneming voortzetten.  Probleem  Afrekenen met de fiscus maar geld zit in de onderneming. Afrekenen leidt tot liquiditeitsproblemen.  Oplossing  Doorschuiven.  Artikel 3.62  1. Artikel 3.58 vindt geen toepassing (…) waarmee een of meer (…) de onderneming rechtstreeks voortzetten of mede voortzetten, mits degenen die de onderneming voortzetten of mede voortzetten dit bij de aangifte van de overleden belastingplichtige verzoeken. IB-W1--PRES05--2014 Auteur: Wim Laman

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014 12


4


Doorschuiven

2 van 2

Eisen De voortzettende erfgenamen:  moeten er gezamenlijk om verzoeken;  zetten onderneming op basis huidige boekwaarde voort;  bepalen de winst volgens dezelfde regels als erfater (dus ook voortzetten regels goedkoopmansgebruik en bestendige gedragslijn erflater);  moeten wel afrekenen over de FOR (FOR is met de persoon van de ondernemer verbonden).

IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

Ontbinding huwelijk

13

1 van 2

 Probleem  Bij gemeenschap van goederen is elke partner voor 50% gerechtigd tot het ondernemingsvermogen. Bij einde huwelijk komt er een knip in het vermogen.  Oplossing  Art. 3.59 lid 1: helft van de onderneming wordt (fictief) gestaakt; de ondernemer ‘koopt’ deze helft van zijn/haar expartner tegen WEV.  Nieuw probleem  Staken leidt tot afrekenen met fiscus over stakingswinst. Dit leidt vaak tot liquiditeitsproblemen. IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

Ontbinding huwelijk

14

2 van 2

 Oplossing  Art. 3.59 lid 2: bij echtscheiding verplicht doorschuiven.  Voorbeeld  Gerard en Ans wonen boven hun Doe-het-zelf-winkel. Het pand staat voor € 55.000 in de boeken waarvan € 25.000 voor het woongedeelte. De WOZwaarde van het pand is 475.000, te splitsen in € 300.000 voor de winkel en € 175.000 voor de woning. De WEV bedraagt € 500.000, waarvan € 180.000 voor de bovenwoning.  Gerard krijgt een ongeval en overlijdt. M.u.v. het pand worden alle bedrijfsactiva € 60.000 boekwinst verkocht. Ans blijft boven de winkel wonen.  Stakingswinst  op verkochte activa € 60.000  op winkelgedeelte € 320.000 -/- € 30.000 = € 290.000  op woongedeelte 60% van (€ 175.000 -/- € 25.000) = € 90.000 +  totaal € 440.000 IB-W1--PRES05--2014 Auteur: Wim Laman

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014 15


5


Staking + start nieuwe onderneming  Voor de stakingswinst kan geen herinvesteringsreserve worden gevormd; verplicht fiscaal afrekenen.  Ondernemer wil een nieuwe onderneming starten – heeft door fiscaal afrekenen onvoldoende vermogen.  Oplossing: fiscus legt conserverende aanslag op – art. 3.64 IB  Eis: ondernemer start nieuwe onderneming binnen 12 mnd.  Faciliteit: stakingswinst mag op waarde nieuwe onderneming worden afgeboekt + leidt tot afboeken conserverende aanslag. IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

16

Staking en FOR

1 van 2

 Verplichte afname art. 3.70 IB  Ondernemer staakt zelfstandig deel van de onderneming. Is FOR (na dotatie) > ondernemingsvermogen 31-dec?  Ja  verschil verplicht aan winst toevoegen   IB-heffing over vrijval.  Oplossing art. 3.128 IB  Tot bedrag FOR-vrijval kan lijfrente worden gekocht; de premie is een uitgave voor inkomensvoorz. ex art. 3.128 IB.  verlaagt inkomen uit werk en wonen, geen heffing.

IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

17

Staking en FOR

2 van 2

 Overlijden leidt tot fictieve staking  Na staking is ondernemingsvermogen nihil.   verplichte afname FOR + IB-heffing over vrijval FOR.  Twee oplossingen  Art. 3.128 IB  Nabestaanden kopen alsnog direct ingaande lijfrente. De betaling wordt aan overleden ondernemer toegerekend. Gevolg: tegenover vrijval staat uitgave inkomensvoorziening.  Art. 3.129 IB  Voor (rest) stakingswinst wordt een lijfrente gekocht. De betaling wordt aan overleden ondernemer toegerekend. Premies zijn onder voorwaarden aftrekbaar – zie 3.129-2 IB  De bij 3.128 IB gebruikte ruimte komt in mindering op schema aftrekbedragen 3.129-2 IB. IB-W1--PRES05--2014 Auteur: Wim Laman

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014 18


6


Oefening 2  Johan verkoopt zijn onderneming aan een derde. Op de balans staan o.a. de volgende posten:  een kantoorpand € 150.000;  een personenauto van € 20.000;  een egalisatiereserve van € 30.000;  een fiscale oudedagsreserve van € 42.000.  Alle bedragen zijn boekwaarde.  De koper betaalt € 300.000 voor het pand en € 200.000 voor goodwill.  Johan brengt de auto (WEV € 25.000) naar privé over. De overige activa en passiva worden tegen boekwaarde verkocht; desinvesteringsbijtelling € 10.000.  Gevraagd Hoe groot is de belastbare stakingswinst?

IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

19

Uitwerking oefening 2  Antwoord

Omschrijving

Populair

+

Goodwill

€ 200.000

+

Stille reserve in pand

€ 150.000

+

Stille reserve in auto

=


+

Vrijval kostenegalisatiereserve

€ 30.000

+

Desinvesteringsreserve

€ 10.000 +

=

Fiscale stakingswinst

+

Vrijval fisc. oudedagsreserve

=

Stakingswinst (populair)

-/-

Stakingsaftrek

€ 5.000 + € 355.000

€ 395.000 € 42.000 + € 437.000 € 3.630 -/€ 433.370

-/-

MKB-vrijstelling (14%)

=


IB-W1--PRES05--2014

€ 60.672 -/€ 372.698

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

20

Oefening 3  Johan (35) verkoopt zijn onderneming per 31 december aan een derde.  Op 1 januari van dat jaar bedraagt de FOR € 85.000.  De stakingswinst excl. FOR bedraagt € 125.000.  Hij wil een direct ingaande stakingslijfrente bedingen bij een verzekeraar.  Hij heeft eerder voor € 15.000 aan lijfrentepremies ten laste van zijn belastbaar inkomen gebracht.  Gevraagd  Tot welk(e) bedrag(en) is/zijn de betaalde lijfrentepremies als uitgaven voor inkomensvoorzieningen aftrekbaar?


Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014 21


7


Uitwerking oefening 3  De FOR kan in een lijfrente worden omgezet. De premie is volgens art. 3.128 IB als betaling voor een inkomensvoorziening aftrekbaar.  Ook de (rest van de) stakingswinst kan in een lijfrente worden omgezet. Daarbij gelden wel voorwaarden, o.a. maxima voor de premieaftrek.  De aftrek is de laagste van:  € 125.000 (stakingswinst excl. FOR);  € 221.537 -/- € 85.000 (FOR) -/- € 15.000 (premies) = € 121.537. Opmerkingen  Wij spreken wel van omzetten maar dit is feitelijk onjuist. Tegenover de stakingswinst komt een even grootte aftrekpost (afdeling 3.7 heet niet voor niets Uitgaven voor inkomensvoorzieningen). Doordat beiden tot box 1 behoren, mogen zij met elkaar worden verrekend. Let op: de aftrek geldt alleen als de ondernemer een lijfrente koopt. Als de ondernemer niet de gehele stakingswinst maar een deel ervan gebruikt, mag hij het betaalde bedrag in aftrek brengen. IB-W1--PRES05--2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Auteur: Wim Laman

22

EINDE


Versie 3.41 -- 31-dec-2014

Versie 3.41 -- 31-dec-2014 23


8

Inkomstenbelasting - Winst -- Deel 5

Recommend Documents