LEKKER ONDERNEMEN DEEL 1 begrijp je winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Inleiding ......................................................................................................................... 3 Hoofdstuk 1 - Ik verkoop snoep: omzet en inkoop ................................................... 4 Hoofdstuk 2 - De auto rijdt 1 op 10: autokosten ........................................................ 5 Hoofdstuk 3 - De Accountant ...................................................................................... 6 Hoofdstuk 4 - Afschrijven ............................................................................................ 7 Hoofdstuk 5 - Het resultaat .......................................................................................... 8 Tot slot ........................................................................................................................... 9 Administratieve rondleiding ...................................................................................... 10 Business Value Support ............................................................................................ 11 Pieter van der Kaaij .................................................................................................... 12
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Inleiding Financiële rapporten zijn belangrijk voor het besturen van je bedrijf. Ze zijn vaak moeilijk te lezen voor ondernemers. De termen in de balans en winst- en verliesrekening zijn niet altijd even duidelijk. In dit E-book leg ik de belangrijkste termen uit. Ik begin met de eenvoudigste termen van de winst- en verliesrekening. Daarna ga leg ik de balansposten uit. Ik gebruik mijn jeugd als inspiratiebron. Mijn vader had een groothandel in zoetwaren. Ik herinner me het nog goed. Ik mocht vaak met hem mee naar het magazijn. Stellingen vol met doosjes, gevuld met lekkernijen stonden in rijen opgesteld. Het rook er naar chocola, dropjes en koek. Een feest voor een kind! Een karretje werd gepakt om dozen op te zetten. Je hoorde de harde wielen op de betonnen vloer. Ik mocht helpen. De lichte doosjes mocht ik opstapelen. Het karton voelde fijn aan mijn handen. Al op jongere leeftijd hielp ik mee in het magazijn. Toen ik op de middelbare school zat, deed ik stukken van de boekhouding en werkte af en toe op de administratie. Deze ervaringen in mijn jeugd hebben mij geholpen mijn keuze voor de toekomst te maken. Ik ben boekhouder geworden en heb nu mijn eigen administratiekantoor. Ik help kleine ondernemers met hun administratie, zodat zij zich ten volle op hun core business kunnen richten.
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Hoofdstuk 1 - Ik verkoop snoep: omzet en inkoop "Pieter, breng deze dozen even naar banketbakker Van Veen? Het is die doos Mars en dat blik biscuit." "Ja papa, nu meteen?" "Liefst wel. Hier is een factuur, die moet je afgeven. Zorg je ervoor dat Van Veen gelijk betaalt?" Pieter kijkt op de factuur en ziet dat het totaal € 33,07 is. Pieter bindt de Mars en het biscuit op zijn fiets en trapt stevig door, tegen de wind in naar de stad. Bij de bakker zet hij zijn fiets op slot en gaat met de doosjes de winkel in. "Aha, daar is een Van der Kaaij" zegt Van Veen, "Fijn dat je de spullen komt brengen. Ik was er helemaal doorheen. Zet ze daar maar even neer." Pieter zet de dozen in de aangewezen hoek. Hij zegt: "Hier is de factuur. Ik begrijp dat u contant betaalt?" Van Veen kijkt op de factuur en geeft het geld aan Pieter. Die zet een handtekening op de factuur en zet daar in zijn mooiste handschrift 'voldaan' bij. Thuisgekomen geeft Pieter het geld aan zijn vader. Pieter zegt: “Nou, daar heeft u mooi winst gemaakt papa!" "Nee", zegt Pieters vader, "dat is niet allemaal winst hoor. Van dit bedrag moet ik 6% BTW betalen." Pieter rekent vlug uit dat er in dit bedrag € 1,87 BTW zit." Dan blijft er € 31,20 winst over." Papa lacht. "Nee, de Mars en biscuit moet ik eerst kopen, dat moet ik van de opbrengst aftrekken. Het geld zonder BTW dat Van Veen betaalde, is 'omzet'. Daar moet de 'inkoop' nog vanaf. Wat er dan overblijft is 'bruto winst'. De inkoop voor deze twee producten was € 23,40, dus blijft er nog € 7,80 bruto winst over". "Oké, dus dat is dan de winst?" vraagt Pieter. "Nee" zegt papa "daar moeten nog allerlei kosten vanaf. Maar nu moet je eerst je huiswerk maken. Een andere keer vertel ik je wel over die andere kosten."
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Hoofdstuk 2 - De auto rijdt 1 op 10: autokosten Hoera! Ik heb m'n rijbewijs. Vandaag ben ik geslaagd. Mijn theorie- en rijexamen in één keer gehaald. Kom ik thuis, mag ik gelijk wat spullen wegbrengen naar zwembad Brandenburg. Met de auto! Ik heb vandaag afgereden en krijg mijn papiertje pas volgende week. Maar mijn vader zet me vandaag al alleen in de auto. Cool! Ik laad de gevulde koeken, Mars, drop en chips in de blauwe Opel Kadett en vertrek. Voor het eerst zonder instructrice, geen gezeur wat ik wel en niet moet doen. Als ik naar links wil, ga ik naar links en als ik naar rechts wil, ga ik naar rechts. Wat een heerlijk, vrij gevoel. Het motortje snort, het stuur draait licht en ik rij als een prins, nee als een koning voor het eerst alleen door De Bilt. Als ik de spullen heb weggebracht moet ik nog wel even tanken. Bij garage De Rooij gooi ik de tank vol. "Vergeet niet een bonnetje te vragen, met BTW" zei papa nog. Thuisgekomen lever ik het bonnetje in en krijg gelijk nog wat uitleg als ik vraag of dit ook inkopen zijn. Mijn vader legt uit dat inkopen goederen zijn die weer verkocht worden en dus omzet gaan opleveren. Omzet minus inkopen is bruto winst. Daar gaan de kosten dan weer vanaf. "Het tanken, dat zijn autokosten" legt hij uit. "Er zijn nog andere kosten, maar dat legt Van de Goot, de accountant, wel uit als je dat wilt weten. Die komt binnenkort.
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Hoofdstuk 3 - De Accountant De accountant, Van de Goot, is er. Hij kijkt de boeken van Groka Zoetwaren na. Hij maakt dan de jaarrekening en de aangifte inkomstenbelasting. Mijn vader vindt hem wel erg duur. Iedereen die dingen voor hem doet, de boekhouder, de advocaat en andere adviseurs, altijd te duur! Maar wel nodig, dus het moet maar, voor zaken die je niet zelf kan, moet je hulp inroepen. Ik vraag Van de Goot naar bruto winst en naar de kosten. Van de Goot zegt dat de marge op zoetwaren laag is en dat daardoor de andere kosten zwaar wegen. Marge is het verschil tussen omzet en inkoop, bruto winst dus. Er zijn, volgens Van de Goot, verschillende soorten kosten: als je kantoormiddelen koopt, dan zijn dat bureaukosten. Als je de boekhouder betaalt, algemene kosten. De huur en onderhoud gebouw zijn huisvestingskosten. Autokosten hebben we al gezien. Dat zijn kosten voor tanken, onderhoud, belasting en verzekering. Heb je personeel in dienst, dan zijn dat personeelskosten. "Al deze kosten gaan weer van de bruto winst af. Wat je overhoudt is dan bedrijfsresultaat. Als de kosten lager zijn dan de bruto winst, dan heb je bedrijfswinst. Als je kosten hoger zijn, dan is het een verlies." legt Van de Goot uit. Mijn vader haalt me bij de accountant weg omdat ik van zijn tijd gebruik maak. Dat kost de zaak weer geld. De accountant berekent alle tijd door in zijn declaratie.
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Hoofdstuk 4 - Afschrijven "Zo klein volkje" zegt De Jong, de docent boekhouden. Hij staat bovenop zijn lessenaar. Door De Jong heb ik ontdekt dat ik goed ben in boekhouden. Niet alleen dat: ik vind het nog leuk ook! "Ik ga jullie wat vertellen over 'afschrijven'. Bijvoorbeeld, als ik door deze tafel zak dan is hij gelijk afgeschreven. Maar dat bedoel ik niet". Je koopt een duurder bedrijfsmiddel bijvoorbeeld een computer of een auto. Dan zet je het aanschafbedrag daarvan niet gelijk in de kosten. Je moet zo'n duur ding in 5 jaar in de kosten opnemen. Dat noemen we 'afschrijven'. Die afschrijvingen zijn dan weer kosten voor het bedrijf: de afschrijvingskosten. We hadden al gezien dat we brutowinst hadden (omzet min inkoop) en verschillende soorten kosten. En nu ook nog afschrijvingskosten. Moet mijn vader toch wel erg veel snoep verkopen, wil hij er iets aan overhouden, toch? Want het verschil tussen de brutowinst en alle kosten, dat is zijn winst.
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Hoofdstuk 5 - Het resultaat In de vorige vier hoofdstukken hebben we gezien dat ik een zoon ben van een grossier in zoetwaren, dat ik op mijn 18e mijn rijbewijs heb gehaald en dat ik pas later op school tot de ontdekking kwam dat ik kon boekhouden. In die hoofdstukken heb ik ook een aantal posten van de winst- en verliesrekening genoemd. We keken naar omzet, naar inkopen en naar verschillende kosten. Ze zijn niet allemaal genoemd, maar je kan je er wel iets bij voorstellen. Nog een paar voorbeelden: * Algemene kosten: accountant, verzekeringen, overige kosten. * Bureaukosten: kantoorartikelen, postzegels, telefoon en kleine inventaris. * Computerkosten: internet, inkt en papier, software en kleine hardware. * Verkoopkosten: representatie, netwerken, advertenties en reclame. * Vervoerkosten: brandstof, belasting en verzekering, onderhoud. * Huisvestingskosten: huur, schoonmaak, energie en onderhoud van gebouwen. * Afschrijvingskosten: afschrijving op gebouwen, inventaris en vervoermiddelen. * Financieringskosten: rente op een lening. De omzet min de inkoop is de brutowinst. Haal daar al deze kosten vanaf. Wat je overhoudt is het resultaat. Is de brutowinst hoger dan de kosten, dan heb je winst. Als de brutowinst lager is dan je kosten, dan heb je een verlies. Dat is minder fijn! In een volgend deel ga ik het hebben over de balans.
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Tot slot Nu je alle termen hebt gelezen, ben je misschien wel nieuwsgierig hoe de winst- en verliesrekening eruit ziet. Hieronder een voorbeeld: WINST- EN VERLIESREKENING
BALANS
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Administratieve rondleiding Dit eBook is het begin van jouw administratieve reis. Ik nodig je uit voor een “live” administratieve rondleiding. Deze GRATIS rondleiding vindt plaats in de regio ArnhemNijmegen. Je wordt door het proces van de administratieve organisatie geleid. Deze tour duurt 2 uur en is interactief. Wil je weten wanneer? Meer informatie vind je op deze website. Het aantal plaatsen is beperkt. Schrijf je snel in, want VOL=VOL
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Business Value Support Business Value Support heeft als doel jouw ondernemersvaardigheden te versterken. Pieter van der Kaaij maakt samen met jou als ondernemer je onderneming succesvol.
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]
de winst- en verliesrekening in 5 anekdotes
Pieter van der Kaaij Pieter van der Kaaij is de man achter Business Value Support. Hij is ondernemersondersteuner, het begeleiden van ondernemers is hem op het lijf geschreven: hij heeft bijna 25 jaar ervaring binnen zijn eigen administratiekantoor. De missie van Pieter is: maakt ondernemen simpel voor de kleine ondernemer wereldwijd.
Pieter verwoordt zijn visie als volgt: • • •
Een ondernemer wil ondersteund worden in het implementeren van de plannen. Een ondernemer willen hulp bij het versterken van ondernemersvaardigheden. Een ondernemer wil zich persoonlijk ontwikkelen.
Businsess Value Support: - http://www.businessvaluesupport.nl Pieter van der Kaaij –
[email protected]