INGENIEURSMEDEDELINGEN

12-03-2001

10:58

INGENIEURSMEDEDELINGEN

im 3-01

Pagina 1

M A A N D B L A D

VA N

D E

V L A A M S E

I N G E N I E U R S K A M E R

adreswijzigingen: VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 39 • nummer 3, maart 2001 verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor Overpelt 1

im 3-01

12-03-2001

10:58

Pagina 2

12-03-2001

INGENIEURSMEDEDELINGEN

im 3-01

10:58

Pagina 3

EDITORIAAL Maandblad van de VIK, Vlaamse Ingenieurskamer M A A N D B L A D

VA N

D E

V L A A M S E

I N G E N I E U R S K A M E R

adreswijzigingen: VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem jaargang 39 • nummer 3, maart 2001 verschijnt niet in juli en augustus afgiftekantoor Overpelt 1

Jaargang 39 Nummer 3 maart 2001

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Ing. Etienne Beernaerts E. Claeslaan 29, 9051 St. Denijs-Westrem HOOFDREDACTEUR Ing. Ivan Born REDACTIERAAD Ing. E. Aelbrecht Ing. E. Beernaerts Ing. I. Born Ing. B. Demol Ing. H. Derycke Ing. N. Lagast Ing. G. Roymans Ing. L. Van Bouwel

De uitdagende dualiteit van innovatie In een tijd waar surfen op internet geassocieerd wordt met vreemdgaan, in een tijd waar een SMS-berichtje als een persoonlijke aanval opgevat wordt en geld investeren in nieuwe technologie gekkenwerk is… staat de boel op stelten. Mensen hebben moeite met al die veranderingen. Waar vinden ze nog een gevoel van vertrouwdheid en veiligheid? Hoe ouder men wordt, hoe meer dingen men plots niet meer begrijpt en men verplicht wordt om te ondergaan. Hierin zit de duale uitdaging van vandaag: enerzijds de nog steeds versnellende technologische ontwikkeling, anderzijds de vergrijzing van de bevolking. Maar oudere mensen hebben wel ervaring. Met de jaren is die gegroeid. Hiermee kunnen ze ons een eind op weg helpen. Hun ervaring vinden we terug in een gedragscode, een levensmodel dat ons doorheen de beslissingen van de dag helpt. Snel en efficiënt wordt aan de hand van persoonlijke, beproefde vuistregels een oordeel gevormd. Obstakels worden vlot omzeild.

REDACTIESECRETARIAAT Francine Demaret Eddy De Winter SECRETARIAAT VIK Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem Tel. (+32)03-259 11 00 Fax (+32)03-259 11 01 URL: http://www.vik.be E-mail: [email protected] Doorlopend open van 08u30 tot 17u00 U kan lid worden door betaling op rekening 406-0098501-56 van de VIK te Antwerpen 50,00 € (2.017 BEF) voor technisch en industrieel ingenieurs, die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor geassocieerde leden 25,00 € (1.008 BEF) voor hen, die 3 jaar of minder dan drie jaar gediplomeerd zijn; voor een samenwonend lid (1e lidmaatschap tegen 50,00 €) of voor gepensioneerden

Onervaren jongeren zien de obstakels soms niet. Sommigen lopen moedwillig met hun hoofd tegen de muur. Anderen houden hun ogen open en steken wat op van hun omgeving. Op deze manier verleggen ze grenzen, proberen ze iets nieuws, of beleven ze gewoonweg iets oud op een nieuwe manier. Onverwacht misschien, maar in deze dualiteit, wordt de basis gelegd voor innovatie. Enerzijds gebaseerd op de ervaring van anderen, anderzijds gedreven door dynamisme zonder vooroordelen. Met andere woorden, jong en oud stimuleert èn compenseert mekaar. In deze Ingenieursmededelingen vind je een mooi voorbeeld hoe die ervaring de omgeving schept en stuurt en ook de nodige impulsen geeft aan wie z’n dynamiek in alle openheid in de wereld wil zetten. Beide uitersten vinden elkaar. Niet ondanks, maar dankzij deze wereld van verschil. Misschien is actief deelnemen wel de beste manier om ook in de toekomst te blijven genieten van al die vernieuwing. Ing. Ivan Born

12,50 € (504 BEF) voor studenten-industrieel ingenieur 65,00 € (2.622 BEF) voor leden woonachtig in het buitenland 350,00 € (14.119 BEF) voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met meer dan 250 werknemers 200,00 € (8.068 BEF) voor bedrijven, scholen, instellingen, enz. met minder dan 250 werknemers DRUKKERIJ & LAY-OUT Drukkerij SLEURS nv, Overpelt Tel (+32)011-80 90 90 Fax (+32)011-80 90 95 Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers (U.U.P.P.)

Voor de ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk.

O & O aan de hogescholen

12

Nieuwe ICT-trends 16

Job(s)hopping 26

im 3-01

12-03-2001

10:58

Pagina 4

GRAAD EN DIPLOMA

De geschiedenis van de ingenieur (deel 22)

1959: Schoolpactwet zorgde voor eenproliferatie van het aantal scholen voor technisch ingenieur In 1959 telde België 32 scholen voor technisch ingenieur: 15 in het Nederlandstalige deel van het land en 17 in het Franstalig deel. Tien jaar later was dit aantal toegenomen tot 53: 30 in het Nederlandstalig deel, 23 in het Franstalig. Aan de 53 instellingen studeerden circa 9000 studenten. De proliferatie was een gevolg van de Schoolpactwet van 20 november 1958. Onder 3 politieke partijen (de Christelijke Volkspartij, de Belgische Socialistische Partij en de Liberale Partij) werd een akkoord afgesloten met als doel "bij te dragen tot de bevordering van het cultureel en materieel welzijn van het land door de uitbreiding van het onderwijs en het vestigen van de schoolvrede." De uitvoering van dit akkoord werd mogelijk gemaakt door de wet van 29 mei 1959 (BS 19 juni 1959) waarbij sommige bepalingen van de onderwijswetgeving werden gewijzigd. Van kleuter tot hoger onderwijs kreeg het onderwijs een gevoelige uitbreiding. De scholen voor technisch ingenieur schoten als paddestoelen uit de grond. In een tijdsspanne van 10 jaar kwamen er in ons land 21 scholen bij. Scholen voor technisch ingenieur Inrichtende Aantal NederlandsAantal Fransmacht talige scholen talige scholen Rijk Provincies Gemeenten Vrij Totaal

4

I.M.- MAART 2001

1958

1968

1958

1968

9 2 4 15

10 2 3 15 30

5 6 1 5 17

8 7 1 7 23

Elektrische centrales van meer dan 500 megawatt als maatstaf voor de lokalisatie van “hogere industriële instituten”

12-03-2001

10:58

Pagina 5

55

60 45

aantal scholen

50

57

55

53

49

48

36

40

Met het toenemend aantal scholen groeide ook het aantal studenten, hetgeen op zijn beurt resulteerde in meer gediplomeerden.

aantal gediplomeerden

32 32 30 1965-1966: 57 scho30 30 len, een absoluut 20 record! 10 Telde men in ons land voor het academiejaar 0 1956-1957 1957-1958 1958-1959 1959-1960 1960-1961 1961-1962 1962-1963 1963-1964 1964-1965 1965-1966 1966-1967 1967-1968 1956-1957 ‘slechts’ academiejaar 30 scholen voor technisch ingenieur, dan bereikte het aantal instellingen amper 9 jaar later (1965-1966) het absolute record uit de geschiedenis. België was 57 scholen voor technisch ingenieurs rijk. Bovenstaande grafiek toont de evolutie van het aantal scholen 2000 1683 voor de periode 19591545 1967. 1500 1132 1000

796

816

1209

1198

1242

1247

911

500

0

1956-1957

1957-1958 1958-1959 1959-1960 1960-1961 1961-1962 1962-2963 1963-1964 1964-1965 Aantal uitgereikte diploma's aan alle scholen voor technisch ingenieur in België voor de periode 1957-1965

Vraag-aanbod van technisch ingenieurs In de periode 1957-1965 werden in ons land jaarlijks gemiddeld 1178 diploma’s van technisch ingenieur uitgereikt. Voor dezelfde periode werden er Evolutie van het aantal studenten technisch ingenieur in België voor de periode 1956-1965 gemiddeld 900 vacatu10000 res per jaar aangebo7358 8000 den voor technisch 6697 6517 ingenieur. Het aanbod 5367 6000 5005 4738 4225 van gediplomeerden lag 3851 4000 dus hoger dan het aantal vacatures. 2000

1965-1966

8696 8070

aantal studentan

im 3-01

0

1956-1957

1957-1958

1958-1959

1959-1960

1960-1961

1961-1962

1962-1963

1963-1964

1964-1965

1965-1966

academiejaar

5 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:58

Pagina 6

GRAAD EN DIPLOMA

Aantal uitgereikte diploma’s in de periode 18841965 Van 1884 tot 1965 werden aan alle Nederlandstalige en Franstalige instellingen voor technisch ingenieur circa 26000 diploma’s uitgereikt. Had men destijds 80 jaar nodig om dit aantal te bereiken, in de jaren 1990 volstonden 8 academiejaren voor hetzelfde aantal gediplomeerden (industrieel ingenieur). Eenvoudigheidshalve hebben we de gediplomeerden voor de periode 1884 tot 1965 gerangschikt onder een eenvormige benaming van technisch ingenieur. Immers, voor 1933 bestond de graad van technisch ingenieur niet. Ze werd pas ingesteld bij KB van 5 juli 1933. De titel van technisch ingenieur werd beschermd door de Wet van 11 september 1933. Onder de circa 26.000 gediplomeerden had men behalve de titel van technisch ingenieur ook deze van ingenieur van kunsten en ambachten (Arts et Métiers), van ingenieur van de textielindustrie, van de brouwerij ingenieur (brasseurs), van ingenieur in de gistingsbedrijven (des industries de fermentation), van technisch ingenieur voor de landbouwkundige specialiteiten (spécialités agronomiques).

De Raad van State gaf raad Met het wetsontwerp 609 (Vermeylen, Dubois) beoogde de regering oorspronkelijk tot een wet te komen die én het statuut van de technisch ingenieurs zou regelen én de algemene structuur van het hoger onderwijs. Op 8 december 1969 vroeg de regering daarover het advies van de Raad van State. Tegen alle verwachtingen in kwam het vrij vlug. Reeds op 15 januari 1970 adviseerde de Eerste Kamer van de afdeling Wetgeving van de Raad van State de regering om haar wetsontwerp te herwerken. Ze oordeelde dat de problematiek van de technisch ingenieurs door een afzonderlijke wet diende te worden geregeld. Een aparte wetgeving was nodig voor de regeling van de algemene structuur van het hoger onderwijs. Het grote knelpunt was niet zozeer de problematiek van de technisch ingenieurs, maar wel het groot aantal scholen. Er diende te worden gerationaliseerd. Rationalisering was het nieuwe modewoord. Dertig jaar lang bleef het een begrip. Fonds voor schoolgebouwen In opvolging van het advies van de Raad van State kwam de kaderwet van 7 juli 1970 in verband met de algemene structuur van het hoger onderwijs (BS 12 september

Ter onderscheid met andere titels gebruikte men voor de technisch ingenieurs vele jaren de titel ‘technisch ingenieur voor de nijverheidsspecialiteiten’ (spécialités industrielles). Later werd voor alle specialiteiten alleen nog de titel van ‘technisch ingenieur’ gebruikt. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal uitgereikte diploma’s volgens het onderwijsnet voor de periode 1884-1965. Aantal uitgereikte diploma's van technisch ingenieur in België voor de periode 1884 tot 1965 Inrichtende macht

Aantal diploma's

Rijk

7.417

Provincies

4.816

Gemeenten Vrij Centrale Jury (wet van 11-09-1933) Totaal

2.269 11.141 586 26.229

1970, blz. 9220-9224) tot stand. De wettelijke regeling van het statuut zou nog zeven jaar op zich laten wachten (18 februari 1977). Voor de technisch ingenieurs was het wachten op Godot, hetgeen had te maken met de regeringswisselingen die elkaar snel opvolgden. Maar voor de scholen was het niet allemaal kommer en kwel. De wet van 11 juli 1973 kwam immers tegemoet aan hun

6

I.M.- MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:58

Pagina 7

De geschiedenis van de ingenieur (deel 22)

financiële lasten. Op de feestdag van de Vlaamse Gemeenschap (toen nog niet in voege) werd het ‘algemeen fonds voor schoolgebouwen" opgericht (gestemd), alsook het ‘gebouwenfonds voor de rijks-, provinciale- en gemeentelijke scholen’. Dezelfde wet zorgde bovendien voor de oprichting van het ‘nationaal waarborgfonds voor schoolgebouwen’. Twee jaar voorbereidend werk gaven ook aanleiding tot 33 pagina’s met allerlei, vaak spitsvondige, bepalingen i.v.m. toelagen en onteigeningen van gronden. Daar waar de boer tot voor enkele jaren nog zaaide en maaide schoten begin de jaren zeventig allerlei bouwconstructies voor scholen uit de grond. De nieuwe campussen die onder eenzelfde onderwijsnet vielen vertoonden allemaal dezelfde stijl. Bij iedere inhuldiging of inwijding werd met veel woorden lof betuigd aan het "gebouwenfonds" en optie genomen voor een verdere uitbreiding. Het feest duurde tot eind der jaren tachtig. Megawatts een maatstaf voor lokalisatie scholen 53 scholen voor technisch ingenieurs was van het ‘goede’ teveel. De proliferatie had de geloofwaardigheid inzake de kwaliteit van de opleiding aan het wankelen gebracht. Veel scholen voor weinig studenten, zo kon het niet verder.Ter illustratie: voor het academiejaar 19731974 telde men in de Nederlandstalige scholen voor technisch ingenieurs gemiddeld 189 studenten per school. Elf scholen hadden niet eens 200 studenten.

hun eigen kiesarrondissement dienden de parlementairen amendementen in waaruit de noodzaak van een inplanting van een school, een ‘hoger industrieel instituut’ werd aangetoond. Van de 60 amendementen die op het wetsontwerp 595 werden ingediend waren er 16 die alleen betrekking hadden op de lokalisatie van scholen. Behalve de woordvoerders van het volk zagen ook vele andere groeperingen ‘hun’ voorstel als het beste of meest haalbare. Er kwamen voorstellen –al of niet vertaald in amendementen van het Verbond van de Belgische Nijverheid (VBN, thans VB0), van het Vlaams Economisch Verbond (VEV), van de Faculteiten voor Toegepaste Wetenschappen, van de beroepsverenigingen voor technisch- en burgerlijk ingenieurs, van de inrichtende machten en van de syndikale organisaties. Ter herinnering: het wetsontwerp 595 zal leiden tot de wet van 18 februari 1977, een wet die de studies van industrieel ingenieur regelt. Uit de chaos van ideeën en voorstellen om tot een rationalisatie te komen ontstond het lumineus criterium om de hogere industriële instituten (later industriële hogescholen genoemd) te lokaliseren in z.g. economische en geografische gebieden. Deze gebieden zouden worden gekozen op basis van ‘kernen van produktiecentrales voor elektrische energie met een produktiedistributie van meer dan 500.000 kilo-

Voor de Franstalige sector waren er gemiddeld 100 studenten per school. Het nieuwe wetsontwerp 595 die de studies van technisch ingenieur (industrieel ingenieur) zou regelen diende eerst een oplossing te vinden voor een rationalisering van het aantal scholen. De regering had zich een doorgedreven rationalisering voorgenomen. Elk voorstel stuitte onmiddellijk op een tegenvoorstel. In functie van de belangen van

watt’. Jawel, 500 megawatt. Ach, wie had toen kunnen vermoeden dat de stoommachinepionier James Watt voor een oplossing zou zorgen van de problematiek van de technisch ingenieurs, zij het dan voor het teveel

7 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:58

Pagina 8

GRAAD EN DIPLOMA Franstalige scholen voor technisch ingenieur (1973-1974) Rijksonderwijs

aan scholen. De Franstaligen waren het roerend eens met hun Nederlandstalige landgenoten, want zo stelde een artikel in het wetsontwerp: ‘Voor de verdeling van het aantal instellingen en afdelingen dient er per taalregime een billijk evenwicht te zijn tussen de onderwijsnetten’.

1 2 3 4 5 6 7 8

Anderlecht (Ecole technique supérieure de l'Etat) Aarlen (Arlon) (Institut d'enseignement technique supérieure de l'Etat) Brussel (Kernwetenschappen) Gemblours (Gembloux) (HogereTuinbouwschool) Hoei (Huy) (Hoger Landbouwinstituut) Izel (Afdeling Landbouw in 1962 veranderd in afdeling Chemie) Bergen (Mons) Verviers (Textiel + chemie industrielle)

Aantal studiejaren

Totaal aantal studenten

3 3 3 3 3 3 3 3

412 105 310 87 209 39 212 78

TOTAAL

Bovendien was men het aan beide zijden van de taalgrens eens om als uitgangspunt aan te nemen ‘de thans bestaande afdelingen voor technisch ingenieur in orde van hun belangrijkheid naar rato van het aantal studenten in iedere afdeling’. Met evenveel panache werd er op gewezen dat ‘om een nieuwe proliferatie te vermijden en voor een bepaalde termijn, aan geen enkele inrichtende macht de toelating zou worden gegeven om nieuwe afdelingen of instellingen op te richten of te openen’.

1.452

Provinciaal en gemeentelijk onderwijs (Franstalig 1973-1974)

1 2 3 4 5 6 7 8

Anderlecht Provinciaal Instituut voor de Gistingsbedrijven (Institut Meurice - Chemie) Institut agricole de la province de Hainaut (Ath) Institut d'enseignement techniqeu supérieur de l'Université du Travail "Paul Pastur" Charlero Institut supérieure de Chemie du Borinage Institut provincial d'enseignement technique du Tournaisis (Tournai) Institiut Provincial d'enseignement technique de Seraing Institut provincial d'enseignement technique agricole Waremme Institut polytechnique commercial Liège TOTAAL

Aantal studiejaren

Totaal aantal studenten

4

164

3 3

88 223

4 3 4 3 4

58 71 265 79 191

1.139

Vrij Onderwijs (Franstalig 1973-1974)

1 2 3 4 5 6 7

Aumôniers du Travail de Charleroi ECAM (Sint-Gillis) Institut Reine Astrid (Bergen) Institut Don Bosco (Doornik) Institut Gramme (Angleur) Institut des Arts et Métiers (Virton) Nationaal Radio & Film Technisch Instituut (Vorst) INRACI TOTAAL

Aantal studiejaren

Totaal aantal studenten

4 4 4 3 4 4 4

100 399 277 73 384 101 99

1.433

Nederlandstalige scholen voor technisch ingenieur (1973-1974) Rijksonderwijs

1

Hoger rijksinstituut voor technisch onderwijs en kernenergiebedrijven (Mol) 2 Hoger rijksinstituut voor technisch onderwijs Hasselt 3 Hoger rijksinstituut voor technisch onderwijs Aalst 4 Hoger rijksinstituut voor technisch en handelsonderwijs Lindenlei Gent 5 Hoger rijksinstituut voor textiel en kunststoffen Voskenslaan Gent 6 Hoger rijksinstituut voor chemie en voedingsindustrieën Bonifantenstraat Gent 7 Hoger rijksinstituut voor technisch onderwijs Anderlecht (Chomé-Wijnstraat) 8 Hoger rijksinstituut van kernenergiebedrijven Koningsstraat Brussel 9 Hoger instituut voor land- en tuinbouw Vilvoorde 10 Hoger Instituut voor landbouw Gent TOTAAL

8

I.M.- MAART 2001

Aantal studiejaren

Totaal aantal studenten

3

99

3 3 3 3 3

247 93 466 89 75

3

169

3 3 3 1.489

95 46 110

im 3-01

12-03-2001

10:58

Pagina 9

De geschiedenis van de ingenieur (deel 22) Gemeenten (Nederlandstalig 1973 – 1974) Aantal Totaal aantal studiejaren studenten 1 2 3

Stedelijk instituut voor hogere technische studiën, Paardenmarkt, Antwerpen Stedelijk instituut voor technisch onderwijs, Mechelen Stedelijk technisch instituut, Oostende TOTAAL

3 3 3 475

253 184 38

Provincies (Nederlandstalig 1973 – 1974) Aantal Totaal aantal studiejaren studenten 1 2

Provinciale technische scholen, Boom Provinciaal technisch instituut, Kortrijk TOTAAL

3 3 216

43 173

Vrij Onderwijs Nederlandstalig (1973-1974) Aantal Totaal aantal studiejaren studenten 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Vrije Technische School Technicum (Londenstraat, Antwerpen) Vrij Technisch Instituut Borgerhout Hoger Technisch Instituut Don Bosco, Hoboken Technisch Instituut St.Jozef, Geel De Nayer Instituut, Mechelen Technisch Instituut H.Hart, Hasselt Hoger Instituut voor Scheikunde en Tuinbouw, Sint-Truiden Vrij Technisch Instituut, Aalst Hoger Technisch Instituut St.Lieven (Gildenstraat) Gent Hoger Technisch Instituut St.Antonius (Holstraat) Gent Vrij Technisch Instituut Kortrijk Hoger Technisch Instituut Oostende (Zeedijk) Groep T Leuven Radio en Filmtechnisch Instituut NARAFI, Vorst Technisch Instituut Kardinaal Mercier, Schaarbeek TOTAAL

3 4 4 4 4 3 3 3 3 3 3 3 4 4 3

153 96 378 235 572 152 93 261 116 218 88 483 257 62 103

3.267

Overzicht Franstalige scholen (1973-1974) Onderwijsnet Vrij Rijk Provincie en gemeente Totaal

Aantal scholen

Aantal studenten

Gemiddeld aantal studenten per school

7 8 8 23

1.433 1.452 1.139 4.024

204 181 142

De studentenbevolking voor het academiejaar 1973-1974 Begin der jaren zeventig waren de scholen voor technisch ingenieur niet happig om hun aantal studenten per afdeling kond te doen. Was er bij sommige Nederlandstalige scholen toch enige openheid, de Franstalige instellingen deden daarover eerder geheimzinnig. Na herhaaldelijk aandringen van de Vlaamse parlementairen in het parlement deelde de Franstalige minister tijdens de zitting van de Onderwijscommissie van 16 december 1976 de schoolbevolking voor de Franstalige sector mee voor het academiejaar 1973-1974. Hieronder een overzicht voor de Franstalige en Nederlandstalige sector. Ing. Noël Lagast

Bronnen ● Parlementaire verslagen 1970-1977. ● De lokalisatie van de hogere scholen voor technisch ingenieur in Vlaanderen in 1980, uitgave Vlaams Economisch Verbond. ● Les hautes écoles en communauté Française de Belgique (ministerie van de Franse gemeenschap, 1996). ● Statistieken ministerie van Onderwijs (1970 t/m 1999). ● De schoolpactwet van 1958. ● Wetsontwerpen 609, 616, 595.

Overzicht Nederlandstalige scholen (1973-1974) Onderwijsnet Vrij Rijk Provincie en gemeente Totaal

Aantal scholen

Aantal studenten

Gemiddeld aantal studenten per school

15 10 5

3.267 1.489 691 30

218 149 138 5.447

Overzicht voor het ganse land (1973 – 1974) Onderwijsnet

Aantal scholen

Aantal studenten

Vrij Rijk Provincie en gemeente

22 18 13

4.700 2.941 1.830

Totaal

53

9.471

9 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:58

Pagina 10

GRAAD EN DIPLOMA

Follow-Up DIK-congres: “Onbegrensd talent. Uitwisseling van ingenieursstudenten in de Euroregio” In opvolging van de conclusies van commissie II van het DIK-congres werd in het kader van DIK (Drielanden Ingenieurs Kontakt) een permanente werkgroep "Uitwisseling ingenieursstudenten 2001-2005" opgericht. Dit besluit werd genomen op de vergadering van DIK dd. 23 januari 2001.

Marc Luwel

Teneinde de opportuniteit van het voorstel te toetsen werden de betroffen ministers van de Euregio aangeschreven om de congresresultaten toe te lichten, namelijk de ministers L. Hermans, Nederland; M. Vanderpoorten, Vlaams minister; F. Dupuis, Waals minister; G. Behler, minister Rijnland Westfalen; B. Gentges, Duitstalige Gemeenschap België.

nalisering en uitwisseling. Er werd een beperkte groep samengesteld bestaande uit mevrouw Versteegh (Alma), mevrouw Van Tol (Hora Est) en Geens (VLHORA) om een voorstel van pilootproject bestemd voor minister Vanderpoorten uit te werken.

Op 22 december 2000 bezocht een DIKdelegatie, bestaande uit mevrouw P.Van Tol (Hora Est), E. de Marneffe (Union Gramme), P. Marchal (AILg) en G.Van Wichelen (DIK) het kabinet van minister Marleen Vanderpoorten. De heer Marc Luwel, adjunct-kabinetschef, sprak zijn interesse uit voor het project. Hij vroeg verdere contacten te leggen bij de overige betroffen ministers en een concreet voorstel uit te werken tegen 2 februari 2001.

Op 2 februari 2001 werd het DIK-voorstel van pilootproject toegelicht op het kabinet van minister Vanderpoorten. De delegatie bestond uit mevrouw Versteegh (Alma), de heer Geens (VLHORA), Ing. De Marneffe (Ug) en Ing. Van Wichelen (DIK). De heer Luwel bevestigt dat minister Vanderpoorten het project wil steunen op basis van 1 manjaar voor de loopperiode van het project, samen met een werkingsbudget voor zover er een cofinanciering door DIK wordt aangebracht. Voor deze cofinanciering zal beroep worden gedaan op de Interreg IIIfondsen.

Op 29 december 2000 vergaderde een voorlopige werkgroep te Lummen bestaande uit Ing. Carlo Vrancken, Ing. Raymond Froidmont, Ing. Gustaaf Van Wichelen, ir. Willy Indeherberge, Ing. Gerda Thiebaut en Dr.ir.Ing. Kathleen Venderickx teneinde de definitieve start voor te bereiden. Op 18 januari 2001 had een eerste vergadering plaats op het DIK-secretariaat, KHLim Diepenbeek. De DIK-werkgroep dient, naast afgevaardigden van DIK uit de drie betroffen landen, ook een afgevaardigde te tellen van de betroffen universiteiten en hogescholen, de samenwerkingsverbonden ALMA (5 universiteiten) en Hora Est (13 hogescholen) en expert(en) op het gebied van internatio-

10

I.M.- MAART 2001

Op 22 januari 2000 had ook een contactvergadering plaats met de heer S. Baeyens, directeur Vlaams Agentschap Leonardo da Vinci te Brussel. Een DIKpilootvoorstel wordt ingewacht voor de sessie van oktober 2001.

Op 5 februari 2001 had een derde vergadering plaats van de DIK-werkgroep in de KHLim te Diepenbeek. Teneinde efficiënter te kunnen werken werd een stuurgroep opgericht bestaande uit mevrouw Versteegh (Alma), mevrouw Van Tol (Hora Est) en een afgevaardigde van DIK, eventueel later aangevuld met een vertegenwoordiger van de industrie. De eerste taak van deze stuurgroep is het aanvraagdossier Interreg III op te stellen. Een aanvraag zal ook ingediend worden bij minister Vanderpoorten. De universiteiten zullen niet meer afzonderlijk uitgenodigd worden. ALMA zorgt

OR A

E S T

10:58

Pagina 11

H

12-03-2001

H

im 3-01

OR A

E S T Gehouden te Hengelhoef op 2 december 2000 voor coördinatie. Naast Hora Est zullen ook Union Gramme, hogescholen Verviers (textiel) en Hoei (landbouw) uitgenodigd worden. Op 14 februari 2001 had een vergadering plaats met de heer Plees, Interreg, in het Provinciehuis in Hasselt, als voorbereiding voor het indienen van een Interreg III project. Wegens het feit dat het DIK-project zich in eerste instantie zal richten op het organiseren van stages en eindwerken dient ook de industrie als partner aangezocht. Als mogelijkheden worden vooropgezet de Euregionale kamers van Handel en Nijverheid met deelnemende kamers in de verschillende subregio’s, VKW en of Unizo. DIK verzorgt de deelname van de industriële partners. Een eerste contact met Unizo heeft plaats te Brussel op 23 februari 2001.

Besluit Wanneer alles normaal verloopt zal het DIK-project "Uitwisseling ingenieursstudenten in de Euregio 2001-2005" in de 2° helft van 2001 als pilootproject worden voorgesteld op de Europese ministeriële conferentie. Er zal een DIK-werkgroep met een bestoffing van minstens 2 personen worden opgestart welke vanaf het academiejaar 2001 een intensief uitwisselingsprogramma op het gebied van stages en/of eindwerken zal begeleiden. Naast de onderwijspartners zal ook de industrie van de Euregio bij het project worden betrokken.

Ing. G.Van Wichelen, Voorzitter DIK.

PILOOTPROJECT UITWISSELING INGENIEURSSTUDENTEN IN DE EUREGIO MAAS-RIJN. Abstract: Het totaal aantal ingenieursstudenten in de Euregio Maas-Rijn op zowel wetenschappelijk als hoger beroepsonderwijs bedraagt 29.000, dit is ongeveer 1/3 van de totale studenten populatie. In het kader van de bevordering van mobiliteit op de arbeidsmarkt en in het bijzonder in de Euregio’s is het bovengenoemde feit een remmende factor in de bevordering van de grensoverschrijdende uitwisseling van technisch arbeidspotentieel. De noodzakelijke ontwikkelingen naar aanleiding van de in combinatie met de aanbevelingen uit het congres "Onbegrensd Talent, van Ingenieursstudenten in de Euregio" zijn het denkkader voor het bovengenoemde project. Via adhesiebetuigingen van zowel België, Nederland en Noord-Rijn is het streven naar uitbreiding en intensivering van bestaande samenwerking. Door deze adhesiebetuigingen kunnen de reeds bestaande bi-laterale samenwerkingen worden omgezet in concrete projecten. Om dit ambitieniveau te realiseren is het noodzakelijk een breed grensoverschrijdend draagvlak te bewerkstelligen tus-

sen de Hogescholen en de Universiteiten in de Euregio MaasRijn in het perspectief van korte termijn – en lange termijn doelen. Door gebruik te maken van de bestaande samenwerking tussen instellingen en cross-border netwerken (ALMA‡ 4 universiteiten en HORA EST‡ 13 Hoge scholen) en het Drielanden Ingenieurs Kontakt kan op korte termijn van start worden gegaan. 1. Op korte termijn: haalbare samenwerking ten behoeve van uitwisseling afstudeerwerken, waarbij de interactie tussen stages en praktisch werken wordt gerealiseerd





2. Op langere termijn:  afstemming Euregionale ingenieursopleidingen naar een compatibel systeem in combinatie met duale afstudeermogelijkheden, waarin elkaars opleidingen worden erkend. Projectvoorstel Euregionale Ingenieursafstudeerwerken: 



 

stage/bedrijfsleven "bank" (ALMA netwerk heeft reeds een high capacity netwerk UM/LUC, Drielanden Ingenieurs Kontakt heeft de contacten met het bedrijfsleven ), een pro-actieve houding van de studenten is een vereiste; Samenwerkingsverbanden met oog op stages en/of afstudeerwerken, de toegevoegde waarde is dat het bedrijfsleven een vergroting van het wervingsgebied heeft en specialismen binnenhaalt die binnen de landsgrenzen niet te vinden zijn; Onderwijs verbreedt de contacten met het bedrijfsleven hetgeen voor universiteiten en hogescholen een belangrijk gegeven is; Inventariseren van de curricula ingenieursopleidingen; Erkenning van elkaars opleidingen zodat mobiliteit wordt gestimuleerd.

(Ontwerpnotitie vanuit de permanente werkgroep 2000-2005: ALMA , HORA EST en VLHORA d.d. 30-01-2001)

DATABASE/SNELWEG, met opbouw en beheer van een

11 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:58

Pagina 12

INGENIEUR EN BEROEP Verslag van de VIK-werkgroep 2000-2001

Onderzoek en ontwikkeling aan d Tijdens de periode 2000-2001 werden door de werkgroep O & O volgende activiteiten georganiseerd: 17.01.2000: Hogeschool Antwerpen. Uiteenzetting door Mevrouw Oleo, kabinet minister Van Mechelen, over beleidsnota.

07.06.2000: Katholieke Hogeschool Oostende. Uiteenzetting door de heer Marc Luwel, adjunctkabinetschef minister Vanderpoorten, over O & O aan de hogescholen.

04.09.2000: Hogeschool West-Vlaanderen, Kortrijk

18.12.2000: Katholieke Hogeschool Kempen, Geel

Een belangrijk aandachtspunt was het verwoorden van de desiderata van de hogescholen t.o.v. het beleid op het vlak van technologisch onderzoek. Hiernavolgend advies werd door de werkgroep met minister Van Mechelen op 24 oktober 2000 besproken.

12

I.M.- MAART 2001

Situering Op 20.12.96 hechtte de Vlaamse Regering haar goedkeuring aan een actie voor de bevordering en ondersteuning van technologisch onderzoek aan de hogescholen in Vlaanderen. Dit beantwoordde niet alleen de decretale opdrachten inzake projectmatig wetenschappelijk onderzoek & dienstverlening aan de hogescholen, maar vooral het overtuigingsvol signalement van een krachtig innovatief potentieel aan de hogescholen, valoriseerbaar voor o.a. onze KMO’s. Dit overheidsinitiatief steunt op de vaststelling dat: 1. aan de hogescholen degelijk projectmatig onderzoek en dienstverlening wordt verricht, niettegenstaande hun te beperkte financiële en personele middelen; 2. de hogescholen, wegens hun vertrouwde samenwerkingsrelatie met KMO’s, het kanaal bij uitstek vormen om beschikbare nieuwe technologieën naar de KMO’s te promoten en te laten doordringen. De fondsen, die daartoe werden vrijgemaakt, beogen technologische projecten te subsidiëren waarbij de hogescholen, met andere R&D-platforms, worden aangesproken als verkenner, vertaler en verspreider van beschikbare nieuwe technologieën in KMO’s. De belangrijkste doelstellingen van deze actie kunnen als volgt worden geresumeerd: 1. impuls geven tot opwaardering en valorisatie van het technologisch onderzoek aan de hogescholen; 2. een kader creëren waarbinnen de technologische kennis en het technologisch onderzoekspotentieel aan de hogescholen op een structurele manier kan worden geactualiseerd en verruimd; 3. door samenwerking met de hogescholen o.a. via HOBUIWT-projecten, de technologische basis van onze KMO’s verstevigen; 4. via dergelijke projecten en andere initiatieven, inzichtverbreding en –verdieping van het technologisch R&D-potentieel aan de hogescholen bewerkstelligen met als afgeleide, een grotere betrokkenheid van de hogescholen bij de innovatieacties opgezet door de overheid tot stand brengen. Voor de projectuitvoering heeft de overheid de expliciete optie genomen de omvang van de projecten in hun opdracht, in de tijd en in de toe te kennen middelen te beperken. Dit vertaalt zich in een maximale subsidie van 12,5 mio BEF/project over 24 m. als uitvoeringstermijn. De hogescholen van hun kant hebben steeds gewezen op het beschikbaar R&D-potentieel dat het snelst en het meest doeltreffend kan gevaloriseerd worden via laag-

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 13

n de hogescholen drempelige projectsubsidiëring gericht op het aantrekken van hooggekwalificeerde projectmedewerkers en op een verwerving van technologische uitrusting. Tussen 1997 en 2000 werden in dit kader 241 projectaanvragen ingediend door 18 hogescholen, voor een totaal bedrag dat +- 2,5 groter is dan het ter beschikking gesteld budget van +- 750 mio BEF (1997-2000). Er werden 84 projecten goedgekeurd. Vaststellingen 1. De HOBU-IWT-projecten beantwoorden aan: a. de reële behoefte aan een geavanceerd innovatieen concurrentiebeleid; b. een eigentijdse invulling van overheidsinitiatieven ter zake; c. de concrete vraag en het aanbod vanwege de hogescholen en vanwege de KMO’s. 2. Het grote aantal projectaanvragen waarvan meerdere beantwoorden aan de door het IWT toegepaste kwaliteitsstandaarden, maar niet of onvoldoende kunnen gesubsidieerd worden, bewijst a. het hoog innovatiepotentieel aan de hogescholen: b. binnen de hogescholen, de bereidheid dit te mobiliseren en te valoriseren; c. derhalve de noodzaak de beschikbare middelen van het HOBU-IWT-fonds op korte termijn substantieel te verhogen. 3. Waar de projecten 1997 en 1998 recent zijn of worden gefinaliseerd, beschikken we over de eerste gegevens voor een doorlichting en evaluatie. 4. Een eerste scanning leert dat: a. de oorspronkelijke doelstellingen van het HOBUIWT-fonds valabel blijven; b. voor weinig overheidsgeld veel wordt gerealiseerd ten behoeve van het technologisch innovatiepotentieel van onze KMO’s en andere participanten; binnen- en buitenlandse gasten/partners van onze hogescholen die kennis hebben van HOBUIWT-projecten, worden getroffen door de performante en snelle penetratie van de HOBUIWT-acties, alsook van de resultaten ervan naar de gebruikers/KMO’s toe; c. de omvang van de subsidie per project significant moet verhoogd worden zonder dat de ratio’s personeel/werking/uitrusting significant moeten aangepast worden. 5. Binnen en buiten het hogescholenwerkveld wordt de doeltreffendheid en de doelmatigheid van het HOBUfonds-initiatief algemeen erkend. In deze context wordt tevens gewezen op het relevant effect van de HOBUIWT-projecten op de bevordering van de kwaliteit van het onderwijs aan de hogescholen en op de versterking van de concurrentiële positionering van de betrokken vakgroepen/disciplines inzake projectmatig onderzoek, dienstverlening, permanente vorming,…

Dat er derhalve vanuit andere onderwijsgebieden binnen de hogescholen dan de technologische (vb. vanuit de gedrags- en maatschappijwetenschappen, gezondheidswetenschappen, kunstwetenschappen,…) vragen komen naar vergelijkbare initiatieven voor hun disciplines, is logisch. Wij kunnen dergelijke vragen onderschrijven en actief ondersteunen mits essentiële voorwaarden worden gerespecteerd (zie verder). 6. De inzet van de meeste projectmedewerkers om binnen de gestelde projecttermijn optimale resultaten te boeken, is uitstekend. Door hun ambitie om zoveel mogelijk "technologische resultaten" te bekomen, wordt vaak te weinig aandacht besteed aan de "diffusieacties" m.a.w. de T-verkenner en de T-vertaler geven te weinig ruimte aan de T-verspreider. Vastgesteld wordt dat de middelen qua personeel, werking en planning(tijd) die nodig zijn voor de toepassing en de verspreiding van de projectresultaten bij de gebruiker/het bedrijf én door het IWT én door de projectcoördinator en projectmedewerkers onderschat worden. Daarenboven wordt vastgesteld dat met de finalisering van een project, doorgaans de stroom van middelen en personeel stopt. Uitstekende opportuniteiten voor verdere valorisatie en implementatie van technologische innovatie en ontwikkelingen ten behoeve van bedrijven gaan hierdoor verloren. Dubbel jammer wordt het wanneer op het einde van het project de opgebouwde expertise samen met de medewerkers vertrekt. Kleine beleidsacties met een beperkte budgettaire weerslag zouden in deze relevante synergieën, surplussen en andere extra’s kunnen tot stand brengen. Met een klein forfait per hogeschool die aan het HOBU-IWT-fonds participeert, zou de technologische adviseerdienst naar o.a. de KMO’s overeenkomstig de beleidsopties van de overheid, mede vanuit de hogescholen performant kunnen uitgebouwd worden. Op deze wijze zou de verspreiding van de projectresultaten doeltreffender kunnen gerealiseerd worden. Op deze wijze zou de verspreiding van de projectresultaten doeltreffender kunnen gerealiseerd worden. Bovendien zou men de mogelijkheid creëren tot publicatie onder een of andere vorm van de projectresultaten. En de subsidiërende instanties én de projectcoördinator/-medewerkers kunnen hiervan alleen maar beter worden. Deze stroom van realisaties, samen met de kennis en ervaring van de bedrijfsapplicaties, zou tevens een geschikte drager zijn voor de uitvoering van doctorale werken. Aldus zou het samenwerkingsplatform tussen de academische promotor van een doctoraat en de hogeschool inzake doctorale activiteiten kunnen verbreed worden.

13 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 14

INGENIEUR EN BEROEP Voorstellen en aanbevelingen 1. De finaliteiten van het HOBU-fonds als technologiefonds behouden. 2. Het budget van het HOBU-fonds verhogen van 240 mio BEF/jaar tot 450 mio BEF/jaar. 3. De maximum subsidie per project verhogen van 12,5 mio BEF naar minstens 15 mio BEF over 24 maand. De rubrieken personeel/werking/uitrusting binnen de huidige ratio’s overeenkomstig verhogen. 4. Indien de overheid overweegt analoge initiatieven als het HOBU-IWT-fonds op te starten ten behoeve van andere onderwijs- en R&D-domeinen binnen de hogescholen dan de technologische, dan juichen wij dit toe op voorwaarde dat de schaarse middelen binnen het bestaande HOBU-IWT-fonds niet verdund worden. Onze ervaringen met het IWT zijn dermate positief dat het HOBU-IWT-fonds als technologiefonds het best verankerd blijft met het IWT. De verkenning, vertaling en verspreiding van valoriseerbare resultaten uit andere onderwijs- en R&Ddomeinen kan het meest doeltreffend gebeuren via specifieke kanalen aangepast aan de eigenheid van de doelgroep(en). De horizontaal gestructureerde programmatie binnen het Vlaams wetenschaps-, technologie- en innovatiebeleid over multipele sectoren en wetenschapsdomeinen, biedt hiertoe uitstekende mogelijkheden. 5. De bestaande participatiemogelijkheden van hogescholen aan beleidsinitiatieven van de Vlaamse Regering inzake Onderzoek en Ontwikkeling (O&O); Onderwijs en Vorming (O & V); Wetenschap en Technologie (W & T); Onderwijskundig, Beleids- en Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek (OBPWO); Strategische Technologieën voor de bevordering van Welzijn en Welvaart (STWW); Toegepast Wetenschappelijk Onderwijs Leefmilieu (TWOL); wetenschappelijk en maatschappelijke dienstverlening bij de (academische) aanvragers en coördinatoren van dergelijke projecten meer "gestuurd aanbevelen" quod non een partnership met de hogescholen met een expliciete bonus honoreren. 6. Een grotere en adequatere betrokkenheid van de hogescholen, en via deze van de technologische departementen en van de VIK bij de voorbereiding van het overheidsbeleid inzake technologie en innovatie is dringend noodzakelijk. Dit blijft een aloude, maar nog niet of onvoldoende ingevulde vraag van de VIK. Wij zijn er van overtuigd dat de VIK en de hogescholen een relevante inbreng kunnen hebben in de voorbereiding en ontwikkeling van overheidsinitiatieven m.b.t. Flanders Technology International (FTI), STWW, clusters, technologische adviesdiensten, Actieprogramma Informatietechnologie (ITA-II), demoprojecten, bilaterale en multilaterale samenwerkingsinitiatieven, VRWB,…

14

I.M.- MAART 2001

De beleidsoptie tot hervorming van de VRWB in een dakstructuur met een academische deelraad en een economisch-technologische deelraad biedt daartoe een eerste en uitstekende aanzet. De VIK en de hogescholen kunnen in de economische deelraad een betekenisvolle inbreng hebben samen met en ten behoeve van de KMO’s en andere economisch-industriële partners. 7. In onze vaststellingen (zie hoger) is de noodzaak aangetoond van een beperkte forfaitaire ondersteuning van de technologie-innovatie-activiteiten binnen elke hogeschool die participeert aan het HOBU-IWTfonds. Dit forfait kan beperkt worden tot 12 à 15 (naar de toekomst toe) mio BEF/jaar m.a.w. de subsidie van één (1) HOBU-IWT-project. Hiermee zal een hogeschool-IWT-technologie-cel worden opgericht die performanter dan tot heden met OP en ander gekwalificeerd contractueel personeel vanuit de hogeschool volgende acties zal ontwikkelen met een aantoonbare positieve return voor de overheid en voor het IWT: daadwerkelijke uitbouw van adviseerdiensten; bredere marktverkenning van KMO’s om hen te mobiliseren tot participatie aan de technologieacties van de overheid/IWT; betere communicatie, informatieverstrekking en begeleiding naar KMO’s toe bij de voorbereiding van o.a. HOBU-IWT-projecten; resultaatgerichte diffusie en applicatie van projectresultaten in bedrijven; verspreiding van resultaten door publicaties; valorisatie van IWT-spin-offs en IWT-vindingen via doctorale werken (met < 2 mio BEF/jaar (binnen het forfait) kunnen minstens 4 doctorandi tijdens hun kritische aanloopperiode begeleid worden). Een dergelijke technologie-cel biedt de overheid een unieke kans tot concretisering van een HOBUBOF! Er werd voornamelijk aandacht besteed aan het promoten van het wetenschappelijk-technologisch onderzoek aan de hogescholen inzonderheid via HOBU-fonds, KIV, MKB en KMO-innovatieprojecten. Als belangrijkste resultaat van onze actie dient het verhogen van het budget van het HOBU-fonds vermeld van 170 naar 240 miljoen per jaar in 2000, het opentrekken van KMO-kredieten van 400 miljoen via het VIS naar de hogescholen (ontwerp momenteel nog bij de Europese commissie) en het programma tot stimulering van technologische innovatie bij KMO’s (800 miljoen BEF). Zeer positief dient ook vermeld de evaluatie van HOBU-fonds, KIV en MKB welke zowel intern (via IWT) als extern (via minister) werd opgemaakt.

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 15

HOBU-Fonds Vooreerst dienen we de doelstelling te vermelden welke toenmalig minister Vandenbrande in 1997 vooropstelde bij het opzetten van het HOBU-fonds, namelijk het opwaarderen van het technologisch onderzoek aan de Vlaamse hogescholen en anderzijds een betere verspreiding van de technologiekennis naar de Vlaamse bedrijven, inzonderheid de KMO’s. Het oorspronkelijke budget van 170 miljoen werd zowel in 1997-1998 als 1999 volledig opgenomen en volstond niet om alle waardevolle projecten te betoelagen. In 2000 werd het budget dan ook tot 240 miljoen opgetrokken. Het opstarten van het HOBU-fonds volgt uit de herorganisatie van de taakstelling van de hogescholen, namelijk het organiseren van projectmatig wetenschappelijk onderzoek en maatschappelijke dienstverlening (decreet 14 juli 1994). Een onderzoek van de HOBU-projecten van 1997-1998 en 1999 leert ons volgende zaken: Aantal bij aanvragen betrokken hogescholen Door 31 campussen werd minstens 1 aanvraag ingediend, waarvan 17 in 1997; 16 oude en 1 nieuwe in 1998; 20 oude en 2 nieuwe in 1999. In totaal zijn 13 hogescholen bij de 58 projecten betrokken: 9 in 1997; 13 in 1998 en 13 in 1999. 5 Hogescholen dienden 38 van de goedgekeurde 58 projecten in. Betrokken wetenschappelijke partners Deze bedragen 121 deelnames van de 58 projecten verdeeld als volgt: ● Vlaamse universiteiten: 43 % ● Bedrijven: 25 % ● Vlaamse onderzoeksinstelllingen: 20 % ● Niet Vlaamse universiteiten: 9 % ● Diverse: 3 % Verdeling bedrijfsdeelnames en gebruikerscommissie Het totaal aantal gebruikers betreft 394 bedrijven en 35 andere partners (federaties, e.d.). Van de 394 bedrijven zijn 91 grote bedrijven en 303 KMO’s. Inzet middelen Er werden in totaal 181 projecten ingediend. De slaagkans bedraagt over de periode 1997-1998-1999: 32%. Wat de verdeling van de budgetten betreft hebben we volgende gegevens: Totaal personeel 1997 113.200.000 1998 121.000.000 1999 129.000.000

Totaal uitrusting

Totaal werking

38.630.000 34.000.000 20.000.000

17.800.000 17.000.000 22.000.000

Aandachtspunten Sterke punten ● In afwezigheid van andere financieringsbronnen, slaagt het HOBU-fonds er in een belangrijke hoeveelheid middelen voor projectmatig toegepast onderzoek en dienstverlening naar goede projecten in de Vlaamse hogescholen te kanaliseren. De formule slaat duidelijk aan bij de hogescholen. ● Onder de onderzoeksgroepen met activiteiten met een rechtstreekse interesse vanuit bedrijven, is er een goede spreiding van de deelname. ● Een groot aantal bedrijven, inzonderheid KMO’s, participeert actief in de projecten. ● De projecten gebeuren in samenwerking tussen de hogescholen, de bedrijven en de universiteiten en onderzoeksinstellingen. Zwakke punten ● De budgettaire middelen laten niet toe alle projecten van voldoende kwaliteit en relevantie te steunen. ● Slechts die onderzoeksgroepen/thema’s waarvoor een economische finaliteit en belangstelling op korte termijn vanuit de bedrijven bestaat komen in het HOBU-fonds aan bod. Uitdagingen ● Na 3 jaar ervaring met deze maatregel dient geanalyseerd te worden in hoeverre de sterke punten aansluiten bij de verwachtingen en de zwakke punten aanleiding moeten geven tot bijsturing. Wat de zwakke punten betreft werd gedeeltelijk tegemoet gekomen aan de onvoldoende budgettaire middelen door het verhogen van het budget in 2000. De opmerking dat slechts thema’s aan bod komen met economische finaliteit op korte termijn is ons inziens een gevolg van het wettelijk voorziene karakter van projectmatig wetenschappelijk onderzoek aan de hogescholen. Ook de externe evaluatie door het MERIT t.o.v. KIV en MKB was positief. Citeren we uit het MERIT-verslag: "91,7 % van alle KIV-bedrijven zeggen dat het ingediende project heeft bijgedragen aan de versterking van het technologisch vermogen van het bedrijf. 75 % Meent dat het geleid heeft tot een meer strategische aanpak van O&O-activiteiten, het innovatieve denken vergroot heeft evenals het zelf ontwikkelen van nieuwe producten. Ook zijn ze zeer positief over de samenwerking met de hogescholen, zowel in KIV als in MKB-projecten".

Algemeen totaal 169.695.000 173.000.000 172.000.000

Ing. G.Van Wichelen, Voorzitter werkgroep O&O

15 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 16

INGENIEUR EN BEROEP

Nieuwe trends in de ICT-sector Op 22 februari vond de startvergadering plaats van het nieuwe Centrum Industrie van de Vlaamse Ingenieurskamer. Op de uitnodiging stond het Centrum kort omschreven als ‘denktank voor leidinggevend industrieel ingenieurs in de industrie’. Ing. Ivan Born, voorzitter van het VIK-Centrum Industrie lichtte dit toe tijdens zijn maidenspeech: "In tijden waarin alle industriële sectoren snelle ontwikkelingen doormaken is het voor elke ingenieur niet alleen erg belangrijk om op de hoogte te blijven van evoluties in het eigen vakgebied, maar ook om ideeën op te doen die aangereikt worden vanuit andere sectoren en disciplines. Het centrum wil aan VIK-leden en geïnteresseerden een forum bieden voor ontmoeting rond actuele thema’s. Dit gebeurt in een ontspannen sfeer met hapje en drankje." Telindus vice-voorzitter Jan De Schepper maakte van de eerste avond een ongemeen boeiend evenement. Een samenvatting. De toekomst voorspellen is nooit gemakkelijk. In de ITsector is de toekomst ook niet meer wat hij geweest is. Een ‘internetjaar’ bestaat op het ogenblik slechts uit drie maanden. Als je in de sector werkt merk je de razendsnelle ontwikkelingen niet echt, maar als je er één jaar uit weg bent heb je drie maanden nodig om bij te benen. Generaties gebruikers volgen elkaar snel op. De laatste drie maanden is er 1000 miljard dollar uit de markt getrokken door de relatieve implosie in ICT-sector. Uiteindelijk wist ieder die bij de sector betrokken was dat zoiets stond te gebeuren - vroeg of laat moest de markt zichzelf wel corrigeren. Maar een complete déconfiture is het niet geworden en zal het ook nooit worden. IT blijft van essentieel belang voor de ganse economie.

1. bedrijven die steeds nieuwe producten op de markt brengen (3M) 2. bedrijven die de ontwikkelingen bij de innovators volgen en erop inspelen. Ze brengen producten op de markt die goedkoper en concurrentiëler zijn 3. laatkomers die achterblijven. De eerste twee soorten bedrijven sturen de markt. Ze drijven op intuïtief management en niet zozeer op rationaliteit. Daardoor moeten businessplans gerelativeerd worden. Een businessplan is immers een economisch model dat gebaseerd is op rationaliteit en logica. Kenmerken van de economie op dit ogenblik: de markt wordt erg volatiel met toenemende consolidaties tussen sectoren in plaats van tussen bedrijven ● de competitie ligt erg hoog en komt dikwijls uit een andere hoek dan de eigen niche. Soms komt de competitie zelfs van het eigen huis: CEO’s starten zelf een initiatief vanuit de overweging dat als zij het niet doen, de concurrentie het wel zal doen ● ondanks het feit dat de E-hype voorbij is zijn er grote opportuniteiten. ●

Mega-trends ●

●

●

●

Bedrijven kunnen wat betreft het aspect ‘innovatie’ in drie soorten verdeeld worden:

16

I.M.- MAART 2001

●

de waardenschaal van bedrijven zal er tussen dit en drie jaar helemaal anders uitzien er is een trend naar toenemende veranderingen en acquisities competenties worden belangrijk. Medewerkers worden daardoor ook belangrijk. Immers, competenties zitten in je hoofd. Er is een trend om te investeren in core-competenties, daar zit immers de winst en de meerwaarde en de rest te outsourcen. Als je dit niet doet blijf je zitten met een verborgen kost snelheid en timing worden belangrijk er is een grote druk op productiviteit en kostenbeheersing

im 3-01

12-03-2001

●

● ●

10:59

Pagina 17

one to one marketing gaat, zij het tot een bepaalde limiet toenemen markttransparantie wordt groter toenemende specialisatie naar één kerntaak – zorg dat je in één ding de beste wordt.

●

● ● ●

afstands- en mobiele toepassingen zullen elk jaar met 40% groeien kabelmodems zullen elk jaar met 50% groeien CRM software zal elk jaar met 40% groeien in E-business zullen er nieuwe regels komen voor websitegebruik.

Commodity magnet Major Corporate initiatives 1999-2001

Major corporate initiatives for 1999 - 2001 1

1999 3

2

4

Boodschap: blijf weg uit de lage kwadrant rechts onderaan door strategieën uit te zetten die waardenverhogend, process en service innoverend en marktgefocust zijn. Mega ICT Trends ●

●

● ●

●

●

●

●

meer allianties tussen ‘process companies’ en ‘technology companies’ tegen 2003 zullen _ van de bedrijven outtasking gaan doorvoeren tegen 2003 zullen _ van de bedrijven VPN gebruiken hardware verkopers en software bedrijven worden service bedrijven PC-gestuurde economie gaat over internet-economie naar mobiele economie Dial Tone gaat over Web Tone en ERP Tone naar Trading Tone en CRM Tone interne communicatie wordt externe communicatie en voice wordt data er is een evolutie van contact en connectie naar verbindingen mèt inhoud. De media spelen hierin een grote rol.

ICT toepassing van de trends ● ● ●

●

●

● ●

● ●

● ●

●

IP-CRM gestuurde Netwerking-Wireless- Security in 2002 zal ondanks het feit dat de E-hype over is 20% van het IT budget en 25% van IT inkomsten naar E-business gaan 15% van het IT budget en 15% van de IT inkomsten naar veiligheid gaan 10% van het IT budget en 3% van de IT inkomsten in netwerkintegratie en management gaan zal TV/IP telefonie meer en meer convergeren in 2003 zullen 70% van de bedrijven een totaal vernieuwde datatransmissie hebben UMTS en breedband satellietsystemen groeien in 2004 zullen mediabedrijven een belangrijke rol gaan spelen in het telecommarkt wat betreft het verkeer internet en intranet zullen meer dan 50% van het totaalverkeer uitmaken in 2002 voice-, video-, data-, LAN- en Wanverkeer zullen verder groeien

2000

2001

1. Y2K

1. Internet-Extranet-Intranet

2. Internet-Extranet-Intranet

1. Web Technology application mangement

2. Application Management (ERP, ASP)

2. Security

3. Application Management (ERP)

3. Security

3. VPN

4. Security

4. VPN

4. Service desk

5. Nt Migration

5. Police Based Networking

5. M Commerce

6. Network & Systemmanagement 7. VPN

6. Servicedesk

6. NMS

7. Mobile Computing

7. Policy based Networking

8. Help Desk - Service Desk

8. Network & Systemmanagement

8. Knowledge management

Trends in organisaties ●

● ●

●

●

er is een evolutie om de traditionele organisatievormen en business-modellen om te bouwen tot flexibele, vlakke en snelle organisaties. Ook zullen er meer e-organisaties en e-organisatiemodellen komen trend naar project – en procesgestuurde organisaties klantgerichte aanpak met minder medewerkers, maar met ‘intelligentere’ en meer competente medewerkers HRM wordt minder gezien als een kost maar als een basis om de organisatie op te bouwen evolutie van manager naar leider. Dit houdt verband met de intuïtieve aanpak waardoor bedrijven gestuurd worden. De procedures en schema’s die de klassieke manager hanteert maken plaats voor persoonlijke emotionele en intuïtieve leiderschapskwaliteiten. Bij Telindus rapporteren de managers aan de leiders.

Een business-plan kan doorkruist worden door nieuwe ideeën die het veranderen van strategie kunnen noodzakelijk maken. Bedrijven worden lerende organisaties (bij Telindus gaat 10 tot 15% van de arbeidstijd naar training) met een eigen bedrijfscultuur en discipline die steunt op de intern aanwezige en opgebouwde waarden van de medewerkers. De waarden worden niet meer opgelegd door externe instanties maar worden bij de eigen medewerkers gevonden. Ze genereren principes die het gedrag en de cultuur in het bedrijf bepalen. Er ontstaat een corporate identity met een duidelijke visie en missie die authentiek is en niet het resultaat van het denkwerk van een of ander extern bureau.

17 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 18

INGENIEUR EN BEROEP Trends in IT-afdelingen

● ● ● ●

●

●

●

dat je de markt moet delen door prijszetting je moet segmenteren met je eigen PVC moet werken en ga je innovatief tewerk waarbij je de concurrentie wel volgt maar ze niet als referentiebasis voor je eigen doelen neemt steeds op zoek gaat naar toegevoegde waarde en competitieve voordelen synergieën zoekt bij bedrijven die dezelfde waarden kunnen delen VVC toevoegt aan PVC

Uitdagingen voor bedrijven Liggen in de zoektocht naar innovatie, snelheid en differentiatie, het aanwenden van de interne knowhow, loyaliteit bij de klant door verhoogde service, kostenreductie en verhoogde productiviteit. Strategies for Growth Conclusie Er is al een economisch schokeffect geweest waarbij heel wat ondernemerszin is tentoongespreid. Deze trend zal aanhouden. Er zullen nog economische schokken komen door industriële innovaties. De trigger van de veranderingen zit bij de industriële wereld en veel minder bij de academische wereld. In plaats van loutere fusies gaat de industrie op zoek naar convergenties. Cash en rendabiliteit worden belangrijker dan omzet. Het besef dat echte kennis een schaars goed is, is ondertussen wel doorgedrongen. De consequentie is dat die kennis zorgzaam dient gemanaged met een aangepaste HR- en opleidingsstrategie binnen de bedrijven. De beweging die een nieuwe meerwaarde zichtbaar maakt bestaat in het nemen van de nodige afstand van de eigen productiemethodes èn van die van je concurrenten (eerste twee lijnen). Daardoor stap je af van conventies die inhouden: ● dat je moet vertrekken met wat je op dit ogenblik in huis hebt aan knowhow ● dat de concurrentie je strategie bepaalt

Door al deze ontwikkelingen hebben sommige jonge ingenieurs een voetbalmentaliteit waarbij ze voortdurend het gevoel hebben dat ze na een geslaagd seizoen in de transferperiode zitten. In plaats van de blik star op het loonbriefje gericht te houden is het op de lange duur lonender de eigen waarden, competenties en vaardigheden te ijken op het bedrijf waar je werkt. Ed De Winter

Tweede samenkomst Centrum Industrie: donderdag 29 maart-20u00, VIK-Huis, Wommelgem Thema: Convergenties in ICT Spreker: Erwin Welleman – Business Manager Benelux Muxum Programma: Men beweert dikwijls dat datacommunicatie alsmaar complexer wordt. Niets is minder waar. De complexiteit van de hedendaagse ICT-omgevingen heeft niets te maken met de technologie. De echte reden van de complexiteit ligt in de verschillende convergenties (samensmeltingen) tussen de bestaande ICT domeinen. Professioneel ICT business development is enkel mogelijk als men een inzicht heeft in deze domeinen enerzijds, en kennis van convergentietrends anderzijds. Tijdens dit seminarie krijgt u een bondig overzicht van de belangrijkste ICT-domeinen en convergentiegolven. Praktische voorbeelden illustreren het belang van convergenties en de impact die ze zullen hebben op uw privéen professionele omgeving.

18

I.M.- MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 19

Departement jongerenwerking

Aan alle studenten Ing. en jonge industrieel ingenieurs: zorg dat je er als de kippen bij bent!

European young Engeneers (EYE) en VIK-jongerenweekend Graag nodig ik jullie uit deel te nemen aan het dertiende EYE-weekeinde dat doorgaat van 4 tot en met 6 mei 2001. Plaats van het gebeuren is ditmaal Copenhagen, hoofdstad van Denemarken. Hierbij de uitnodiging van de huidige EYE President Peter Johansen. Wat er te gebeuren staat tijdens het weekeinde van de European Young Engineers kan niet beter verwoord worden.

The president of EYE reports: Conference on Knowledge 4th to 6th May 2001 The Society of Danish Engineers and The Danish Society of Young Engineers have the great honour to invite delegates from European Young Engineers and other young European engineers to the capital city of Denmark. Copenhagen provides modern surroundings for a successful EYE-meeting. Participants will have a chance to meet with other young European engineers both on a social and professional level. The main subject of the conference is knowledge. How does society and industry adapt to the change towards an industry based on knowledge instead of commodities in the traditional sense? How is knowledge as a commodity best put to use in the daily working life of young engineers? As one of the interesting European cities Copenhagen allows you to experience an EYE-meeting in a nice atmosphere and environment. Therefore we have also arranged activities which give you the opportunity to experience Copenhagen by day and night, so that you can meet Denmark while you are here. You will soon be able to register for the conference. Our Web-master Jakob Jensen is working hard on getting all information available for you. Send an Email to [email protected] and your president/council member of EYE will advise you, when it is possible to register. We all look forward to seeing you in Copenhagen. On behalf of the Danish EYE-group, Peter Johansen President of EYE

Het VIK Jongerenweekeinde van 29 juni tot en met 1 juli Mocht Denemarken niet in je agenda passen schrijf dan nu in voor het spetterend VIK-jongerenweekeind van 29 juni tot en met 1 juli 2001.

in het prachtig glooiend landschap van het West-Vlaamse zijn vijf dagzalen biedt het alle mogelijkheden aan verblijvenzijn ook twee trekkershutten op het domein De Bosgeus, 24, 8950 Heuvelland – Nieuwkerke. ▲

De Bosgeus ligt Heuvelland. Met de groepen. Er Dranouterstraat

Interesse voor één of beide activiteiten? inlichten bij Vicky Van De Sompel, tel. 03-259 11 08, e-mail: [email protected] of e-mail aan [email protected] Ing. Bart Demol

19 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 20

INGENIEUR EN BEROEP

Nooit meer werken Ingenieurs en telewerk - het lijkt de evidentie zelf. Immers, het zijn de ingenieurs die met hun eeuwige gesleutel aan draden, schermen en chips de technologie ervoor hebben ontwikkeld. Dankbaar gebruik makend van de sterke positie die ze innemen als ontwikkelaars zien ingenieurs natuurlijk ook als eersten de mogelijkheden voor hun eigen, heel persoonlijke bedrijfsreorganisaties– immers, the proof of the pudding is in the eating. Toen ze een halve eeuw geleden met een paar meter snoer en wat bakeliet telegraaf en telefoon ineengeknutseld hadden gingen ze die prompt ook zelf gebruiken. Ingenieurs zijn dat nu eenmaal aan zichzelf verplicht. De ICT-sector is dan ook de eerste geweest waar telewerk vrijwel onmiddellijk werd toegepast. Ondertussen zijn andere sectoren waarin informatie, kennis en communicatie belangrijk zijn (banken, pers, consultancy, verkoop) op de kar gesprongen. Maar ook traditionelere sectoren, ja zelfs de overheid! beginnen de voordelen te zien. Maar is het transplanteren van jonge hersens onder oude schedelpannen wel zo evident?

Telewerk: wat? Telewerk maakt gebruik van computer en gsm en doorbreekt de geografische en mentale scheiding tussen werken en niet-werken. Er zijn verschillende mogelijkheden: twee dagen per week thuiswerk, twee dagen in een telewerkkantoor en één dag in het hoofdkantoor vier dagen thuis en één dag mobiel vanuit een vliegtuig...met een laptop en een gsm kan je overal productief zijn.

Met een laptop en een gsm kan je overal productief zijn Onderzoek toont aan dat telewerk slechts lukt in een omgeving die echt kan afstappen van traditionele hiërarchische reflexen en meer doet dan alleen lippendienst bewijzen aan het idee flexibiliteit. Telewerk wil veel meer dan alleen maar files vermijden. Het veronderstelt een totaal andere visie op arbeid en maatschappij. Essentieel gaat het om het relativeren van een diepgewortelde visie op ‘arbeid’ die steeds gebaseerd is geweest op ondergeschiktheid en controle. De laatste decennia hebben managementgoeroe’s uit alle hoeken van de wereld een oneindig aantal organisatieconcepten gelanceerd die op een of andere manier tornen aan de klassieke productiemethodes en arbeidsverhoudingen Maar evenzovele keren worden de nieuwe modellen bij het groot vuil gezet. Waarna de voordeur weer wijd openzwaait en de volgende organisatieprofeet weer even vrolijk wordt binnengelaten. En dan komt er uit een onverwachte hoek een nieuwe technologie die de zaak pas echt vaart geeft. De ICT-bedrijven die de nieuwe communicatiemiddelen hebben ontwikkeld zijn geëvolueerd in een heel andere bedrijfscultuur dan de omringende. Traditionele productiewijzen genereren een arbeidsethos dat controle en hiërarchie essentieel acht. Maar die begrippen staan haaks op de O&O-voorwaarden die vrijheid, flexibiliteit, per-

20

I.M.- MAART 2001

soonlijke gedrevenheid, teamwork en vertrouwen veronderstellen. Waardevolle realisaties d.w.z. gebaseerd op geïnterioriseerde waarden, veronderstellen vertrouwen: zelfvertrouwen, vertrouwen op eigen intuïtie, geloof in de missie en vertrouwen in de context waarin men zijn onderzoek verricht. Dit zijn basisvoorwaarden in de O&Owereld, maar niet noodzakelijk in andere sectoren van de industriële omgeving. O&O inspanningen genereren niet alleen technische innovaties voor nieuwe producten en productiewijzen maar ze creëren ook andere arbeidsverhoudingen. Of hoe ingenieurs zonder erop aan te sturen niet alleen de eigen sector, maar heel het maatschappelijk weefsel beïnvloeden. Wettelijk is het allemaal mogelijk zonder al te veel administratieve obstakels: de telewerker blijft verbonden door een gewone arbeidsovereenkomst. Zijn statuut is een variant van die van ‘huisarbeider’ die ook onder de algemene wet op de arbeidsovereenkomsten van 3/7/78 valt. De overeenkomst moet voor elke telewerker afzonderlijk en schriftelijk opgesteld worden, eventueel in een bijlage aan het arbeidscontract als de werknemer al in dienst is. Het contract moet de werkplaats, de omschrijving van het werk, het loon en de vergoeding van de kosten die verbonden zijn aan het telethuiswerk vermelden. Er zijn de aanpassingen in bekabeling, aankoop van computers, verwarming...Er wordt aangenomen dat deze aanpassingen 10% van het brutoloon kunnen bedragen, ten laste te nemen door de werkgever. Een gemiddelde kost van 12.000 BEF is reëel. De kosten kunnen hoger liggen. De werknemer kan de installatiekosten aan de hand van facturen bewijzen voor zijn werkgever. De kosten zijn kosten eigen aan de werkgever en er worden dus geen belastingen of sociale zekerheidsbijdragen op betaald. Om discussies te voorkomen is het aan te raden om in de overeenkomst heel duidelijke afspraken vast te leggen over

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 21

...alleen nog telewerken

gebruik en onderhoud van materiaal, keuze van telefoonlijnen en betaling van abonnementen. Verder dient de overeengekomen arbeidsregeling vermeld. Hoewel de telewerker niet gebonden is aan de wettelijke bepalingen inzake arbeidsduur kan de werkgever een bepaald uurrooster inlassen om een minimale permanentie te garanderen. De telewerker valt niet onder de regeling inzake overuren en mag ’s nachts en ’s zondags werken. Telewerkers mogen werken buiten de uurroosters van het arbeidsreglement en zijn niet gebonden door de regelingen inzake rusttijden en pauzes.

Telewerkers zijn niet gebonden door de regelingen inzake rusttijden en pauzes Ook de gewone arbeidsongevallenwetgeving, welzijnswet en het ARAB zijn -hoewel niet evident- toch toepasselijk op telewerkers. Nieuwe afspraken met de arbeidsongevallenverzekeraar kunnen uitbreidingen op de gewone polissen geven om het systeem sluitend te maken. Voor- en nadelen Maatschappelijk heeft deze werkvorm zeker een aantal voordelen: het biedt een deel van de oplossing voor het fileprobleem op de wegen en het capaciteitsprobleem voor het openbaar vervoer. Tegen 2005 zou 1/5 van het pendelverkeer van en naar Brussel kunnen dalen door de organisatie van telewerk. De sociale zekerheid wordt ontlast omdat er minder arbeidsongevallen en dus minder kosten zijn. Door een grotere tevredenheid bij werknemers ontstaat er meer sociale cohesie, harmonie en betrokkenheid in het maatschappelijk verkeer en meer pedagogisch comfort (kinderzorg). Kortom: de levenskwaliteit wint erbij. Voor de werknemer is het wegvallen van de verplaatsingen en de betere combinatie gezin-arbeid het meest opvallende voordeel. Vrije tijd neemt toe door het vermij-

den van files. Ook kantoorstress vermindert – eindelijk verlost van de kleine vernederingen van deze of de manipulaties van gene collega. Op een ander niveau krijgt de werknemer een grotere autonomie en meer verantwoordelijkheid. Er zijn ook keerzijden voor de werknemer. Er is het isolement dat moeilijk ligt voor mensen die sociale contacten in het werk belangrijk vinden. Ook de vervaging van de grenzen tussen arbeid en gezin kan moeilijkheden opleveren. Telewerken veronderstelt zelfdiscipline en alleszins veel flexibiliteit bij de werknemer. Ondanks de deinende werkuren – 24 uur op 24 bereikbaarheid kan slopend zijn – is er een risico van verminderde betrokkenheid bij het reilen en zeilen van het bedrijf, waardoor telewerkers ook minder in de kijker lopen bij promoties. Voor de werkgever levert het verhoogde verantwoordelijkheidsbesef van zijn werknemers ook een voordeel op omdat motivatie en kwaliteit van het werk van de werknemer stijgen. De meeste onderzoeken maken gewag van een echte, in harde cijfers uitdrukbare productiviteitsstijging. Ook de kostenbesparing op kantoorruimte is een erg belangrijk financieel voordeel voor de werkgever. Onderzoek toont aan dat de tijdswinst die de werknemer realiseert door op woon-werkverplaatsing te winnen in de praktijk wordt omgezet in meer effectieve werktijd en bereikbaarheid van de werknemer voor de werkgever en niet zozeer in vrije tijd voor de werknemer zelf, hoe anders die laatste dat subjectief ook mag beleven. Daarnaast kan de werkgever geografisch ruimer rekruteren en flexibeler verlonen. Werkgevers worden sneller geïnformeerd en geadviseerd. De beslissingsketen verloopt efficiënter. Arbeidsverhoudingen zijn afgeleiden van eeuwenlang gekoesterde maatschappelijke normen. Het daaraan beantwoordend ingeslepen gedrag tussen werkgever en werknemer zit diep. Zoals reeds gezegd is hèt grote probleem bij de werkgever het afstappen van toezicht en controle. Het delegeren van bevoegdheden is evenmin evident. Resultaatscontrole (in kwantiteit en kwaliteit) vervangt prestatiecontrole (zoveel uur zichtbaarheid achter een bureau – de prikklok...). Vertrouwen blijft het sleutelwoord. De grootste problemen die zowel werkgever als werknemers bij de invoering van telewerken ondervinden hebben hiermee te maken. Collega’s zien alleen de positieve kanten van telewerk en stellen zich de vraag: "wat doet collega X in ’s hemelsnaam drie dagen thuis terwijl ik hier zit te zwoegen?!" Werkgevers die zich constant afvragen of hun werknemers thuis niet zitten te kletsen met de buurman zijn door hun doorzichtige controles nefast voor de implementatie van het systeem. De telewerkmanager die de mentale klik kan maken van controleur naar coach en mentor kan rekenen op een gemotiveerde en productieve ploeg. De telewerker die de zelfdiscipline kan opbrengen om autonoom kwaliteit af te leveren kan rekenen op een steunende structuur. Dit alles op voorwaarde dat niet alleen de bedrijfseconomische maar ook de sociaal-culturele en emotionele implicaties van telewerk ernstig worden genomen door alle partijen. Ed De Winter

21 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 22

INGENIEUR EN BEROEP

VIK verkeert vlotter Wellicht hoor je het elke ochtend ook op de autoradio: file in Ranst, file in Wommelgem. Oei, en de VIK is net verhuisd naar Wommelgem. Hoe geraak ik op tijd daar? Geen probleem, binnenkort zal geen enkele ingenieur nog kunnen beweren dat het VIK-hoofdkwartier moeilijk bereikbaar is. Immers, net toen we onze intrek namen geraakte de Herentalsebaan af. Spiksplinternieuw

22

I.M.- MAART 2001

zwartglanzend asfalt. En op dit ogenblik worden vlak voor onze deur twee nieuwe bruggen over de E313 gelegd, speciaal voor cursisten en leden. Het zijn niet zomaar bruggen maar hoogstandjes van techniek èn primeurs voor België. We gingen een kijkje nemen.

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 23

Tussen het trage verkeer op de Ruggeveldlaan in Deurne, onder bekistingshout en verrijdbare stellingen hebben we een afspraak met Ing. Kurt Kesteloot, leidend ingenieur bij het Vlaamse Gewest, afdeling Wegen en Verkeer en zijn collega’s Kris Weyn en Ludo De Taeye, allebei ingenieurs bij de aannemers Compagnie Entreprises Industrielles en Antwerpse Bouwwerken. Gedrieën coördineren zij de werken aan de bruggen over de Ruggeveldlaan en de Ternesselei. De begroeting is kordaat: «Kom maar mee naar de bouwkeet, want je hebt geen helm.» Hier worden blijkbaar geen risico’s genomen.

Primeur voor de deur

In de keet is het erg druk. Arbeiders lopen in en uit voor instructies over aanvoer van machines, breedte van sleuven en oprichten van stellingen. Gsm’s staan niet stil. Kris Weyn en Ludo De Taeye staan te gesticuleren boven hun kamerbrede plannen. De ingenieurs geven korte instructies: “verder uitgraven,” “vervangen”. “Geen risico’s nemen !” luidt steevast hun eindzin. Even later blijkt telefonische coördinatie niet meer voldoende. Weyn en De Taeye laten hun plans voor wat ze zijn en klossen gehelmd en gelaarsd de keet uit naar de werf. Kurt Kestelsoot excuseert zich voor de commotie in de tent: «Sorry, ‘t is op ‘t ogenblik nogal druk, we zijn bezig om een ethyleenleiding te verplaatsen die in bedrijf is. Dat gebeurt niet elke dag.» Wat zijn jullie eigenlijk aan ‘t doen? Da’s gemakkelijk gezegd: we vervangen twee viaducten over de E313, een over de Ruggeveldlaan en een over Ternesselei. Maarre…’t is niet zo gemakkelijk gedaan. De gunning is gebeurd bij openbare aanbesteding en bepaalde dat het karweitje binnen 82 uur moest geklaard zijn. Als we dergelijke kunstwerken op de klassieke manier vervangen duurt dat vier of vijf maanden. De maatschappelijke kost van de files zou immens zijn. Compagnie Entreprises Industrielles en Antwerpse Bouwwerken hebben voor deze opdracht een tijdelijke vereniging gevormd. Er zijn constant zes ingenieurs en vijftig arbeiders aan het werk. Het systeem dat we nu toepassen kost ongeveer het dubbele van een vervanging op de klassieke manier maar is, gezien de sociale return toch lucratiever. Het concept is een primeur voor België. Leg de primeur eens uit. De truuk zit erin dat we een hoop werk op voorhand doen: naast de bestaande bruggen bouwen we telkens twee stukken in omgekeerde U-vormige portaalelementen. We gebruiken daarvoor verrijdbare stellingen. Aanvankelijk dachten we de elementen op hun plaats te schuiven, maar omdat daarbij zo’n diepe fundering nodig was zou dat teveel problemen opleveren met het uitgraven van nutsvoorzieningen, leidingen en rioleringen. Dus hebben geopteerd om de elementen in twee fasen te verrijden met Kamags. Kamags zijn hydraulische vijzels op een groot aantal enorme banden. Ze zullen de elementen van de twee brugdelen optillen en op hun plaats brengen. Ze tillen de elementen zestig centimeter naar boven, verrijden ze en laten ze dan 40 centimeter zakken. De plaats waar de brug nu gemonteerd is 20 centimeter lager ligt dan de nieuwe funderingszool. Het is een techniek die al wel toegepast is, maar nog niet op deze grootte, en evenmin in deze tijdspanne. Buitenlandse wegenbouwers volgen onze vorderingen met interesse.

23 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 24

INGENIEUR EN BEROEP Wat zijn de grootste risico’s? De rekennota bevat drie kritieke belastingsmomenten: de belasting die de brug heeft als ze gebouwd is, het belastingsmoment bij het verrijden en dat bij het zetten. Het Vlaamse Gewest en privémaatschappijen hanteren verschillende criteria voor grondmechanica vb. wrijvingscoëfficenten van de gronddruk of samenstellingen van materiaal allerhande. De rekennota heeft flink wat bijsturing ondergaan omdat het Vlaams Gewest het zekere voor het onzekere wil nemen. De bewapening van de brug is berekend in functie van de meest kritieke van deze momenten en bevat dus veel meer wapening dan een klassieke brug. Zijn de nieuwe bruggen voor de rest dezelfde als de oude? De bestaande brug is er een met landhoofden, d.w.z., met schuine taluds. De nieuwe is er een zonder. Die landhoofden bevatten zo’n 8000 kubieke meter gestabiliseerd zand. Een centrale kan maar 100 ton per uur leveren en kan dergelijk volume op een korte tijdspanne onmogelijk aanbrengen. Daarom wordt het gat van de vroegere landhoofden op voorhand opgevuld met zandcement. Niettegenstaande de geavanceerde technologie gaat het hier soms nogal ambachtelijk aan toe: uitspitten, millimeterwerk... In die sleuf worden de brugdelen gereden. De 10 cm zone tussen de brugelementen en de nieuwe zandcementconstructie wordt opgevuld met beton. De laatste klus van dat paasweekend is het aanbrengen van de fundering en het aanbrengen van twee lagen asfalt en een nieuwe toplaag. Achteraf wordt een bitumineuze compoundvoeg aangebracht om scheuren te voorkomen. Onder de bestaande brug is vooraf een paalfundering gebouwd waarop een funderingsbalk komt. Daarop zal dan de nieuwe brug rusten.

24

I.M.- MAART 2001

En voor wanneer is ‘t ? Aanvankelijk planden we de hele operatie voor het Allerheiligenweekend van 2000. Maar omdat we geen risico’s wilden nemen hebben we de zaak uitgesteld naar 2001. Volgend jaar met Pasen zal de autostrade afgesloten worden, de oude bruggen afgebroken en opgeruimd, de nieuwe brugdelen verreden, de zone tussen zandcement en nieuwe wand opgevuld, een nieuwe fundering aangebracht en asfaltlagen gelegd. Daar zal veel volk naar komen kijken… Neenee, da’s niet de bedoeling! Op vrijdag 13 april 2001 om 20.00 u.wordt de E313 in beide richtingen afgesloten. Het hele paasweekeinde wordt er gewerkt aan beide viaducten. De autostrade wordt weer te ontsloten op dinsdagochtend 06 u.

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 25

De communicatie over dit soort van opdracht vergt een logistiek op zich. We hebben de hele operatie in samenspraak met Belgische politie en Nederlandse Rijkswaterstaat geïnformeerd aan zo’n tweeduizend Antwerpse en Kempense bedrijven....trouwens, kan je je voorstellen wat er zou gebeuren als tijdens dat weekend alle klanten van Macro en Wijnegem Shopping Center hier vlakbij hun koopjes komen doen

en Nederlandse toeristen met Pasen massaal naar Antwerpen komen afgezakt? Je bent dus verwittigd: als je rond Pasen 2001 niet per sé bij de VIK moet zijn, blijf wèg ! Daarna krijg je ruim baan. Ed De Winter

Ingenieurs bieden hun diensten aan 01006: Ing. (Elektronica, 1972). Vrij: ten laatste eind september 2001. Talen: N,F,E,D. Ervaring: programmeur/technisch analist IBM mainframe: PL1; COBOL, DB2 (SQL) in ISPF/TSO; analyse bestaand project om het project te vernieuwen; programmeur+systeembeheerder VAX/VMS (digital): FORTRAN, FTP-communicatie; implementatie EXACT-module "magazijnbeheer" + opleiding personeel; teamleader techn.onderhoudsteam; ontwikkelingsing. telefonie; industrial engineering; PC-toepassingen (Word, Access, Exell,..). Belangstelling: IT-ontwikkeling op mainframe: kleine analyses; client-server toepassingen (vb. Access met ODBC); teamleader, algemene ingenieurstaken. Verkiest driehoek Leuven, Antwerpen, Hasselt (Brussel). 01007: Ing. (Mechanica, 1985). Vrij: na vooropzeg. Talen: N,E, basis D,F. Ervaring: 6 jaar leidinggevend magazijn-omgeving; 15 jaar leidinggevend produktie-omgeving. Belangstelling: produktie & of logistiek. 01008: Ing. (Elektromechanica, 1999). Bijkomende diploma’s: preventie-adviseur, niveau 1 en milieucoördinator niveau A. Vrij: onmiddellijk. Talen: N,E,F. Verkiest Brabant, Antwerpen, Oost-Vlaanderen. Werkgevers die in verbinding wensen te komen met één of meer van deze ingenieurs, kunnen zich wenden tot het VIK - secretariaat, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel.: 03-259 11 08, fax: 03-259 11 01. Leden die een dienstaanbieding willen laten opnemen in de ingenieursmededelingen sturen het inschrijvingsformulier (zie achteraan in tijdschrift) naar het VIK-secretariaat, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected] Dit is een gratis dienst van uw Vereniging. Maak er gebruik van.

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 26

INGENIEUR EN BEROEP

Job(s)hopping De VIK-Afdeling Oost-Vlaanderen organiseerde hierover op 5 december een thema-avond waar sprekers uit verschillende types van bedrijven en een HR-specialist van gedachten wisselden. Sprekers waren: ■ Ing. E. Roesbeke - afgestudeerd als industrieel ingenieur elektromechanica - tewerkgesteld bij Sidmar spreekt vanuit zijn ervaring in een groot, ietwat log en bureaucratisch bedrijf dat hij door en door kent; ■ Ing. M. D’Haese - industrieel ingenieur elektromechanica - bedrijfsleider bij Culobel, een kleinere KMO in de staalsector; ■ Dhr. R. DeLarnoy - licentiaat psychologie – HR-consulent bij Ernst & Young Services - heeft zich met zowat alle vormen van Human Resources beziggehouden en weet als geen ander waartoe bedrijven bereid zijn mensen op de juiste plaats te krijgen... en te houden. Ing. E. Roesbeke Momenteel zijn ingenieurs fel gegeerd op de arbeidsmarkt. Eén van de gevolgen van dit tekort is dat jonge ingenieurs veel vlugger geneigd zijn om van job te veranderen. Wat vinden bedrijven daarvan en hoe reageren ze erop? En, belangrijk vanuit het oogpunt van een laatstejaarsstudent, hoe weet je als sollicitant voor welk bedrijf je moet kiezen als het gros van de bedrijven toch min of meer hetzelfde remuneratiepakket aanbiedt? Wat wordt er nu precies bedoeld met gepaste verloning en extra-legale voordelen? Wat hebben jobrotatie, jobsatisfactie en bedrijfscultuur met elkaar vandoen. Hoe zal de toestand evolueren in de komende jaren? Komt er een break-even? Of dreigt er een ingenieursoverschot in de toekomst?

26 I.M.-MAART

2001

SIDMAR, of la Sidérurgie Maritime, maakt deel uit van de Luxemburgse ARBED-groep (67 % van Sidmars aandelen zijn in handen van dit concern) en is een zogenaamd ‘geïntegreerd staalbedrijf’, wat betekent dat ze het volledige proces omvatten: van ijzererts als grondstof tot staalplaten als eindproduct.

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 27

Meningen en vragen Sidmar is een bedrijf in volle groei. Momenteel vinden er volop uitbreidingen plaats en wordt er voor 50 miljard aan investeringen gedaan om de productie te verhogen. Nu wordt er 4,2 miljoen ton staal geproduceerd. In

”Jobhopping is vooral een plaag in de IT-sector” 2005 wil men er vijf miljoen realiseren. De personeelsverdeling binnen het kader ziet er zo uit: 13 % "doorgegroeiden", 29 % Ing.’s, 37 % ir.’s en 21 % licenciaten. De industrieel ingenieurs vinden we vooral terug in de fabriek zelf (ondersteuning productie en onderhoud), op de afdeling studie en investeringen en bij de informatisering en automatisering. De loopbaan van een kaderlid begint altijd met de inwerking (= training on the job). Na een tijdje volgt een eerste evaluatie aan de hand van een tweejaarlijks waarder-ingsrapport. In een verder stadium van de loopbaan worden met behulp van dit tweejaarlijks waarderingsrapport de wensen en verwachtingen van kaderlid en bedrijf vergeleken. Het kaderlid kan eventueel één van de interne vacatures opvullen en zo doorgroeien binnen het bedrijf. De verloning bij Sidmar gebeurt op een georganiseerde manier. Een pas afgestudeerde industrieel ingenieur start op niveau K2 (= +-80.000 BEF bruto/maand). Later evolueert hij naar een hoger niveau: K3, K4, en verder. Als extra’s zijn er o.m. de 13e maand (= 15 % v/d jaarwedde), maaltijdcheques, anciënniteitpremies, tussenkomst in het telefoonabonnement, enz. Volgens Ing. E. Roesbeke komt jobhopping tussen bedrijven niet veel voor bij Sidmar, maar is dit vooral een plaag in de IT-sector. Nog steeds volgens Ing. E. Roesbeke doet Sidmar wel aan job-shopping door zijn openstaande vacatures bekend te maken via het Internet. Jobhopping is altijd mogelijk binnen Sidmar zelf door een jobrotatie. Op-leidingen die te maken hebben met de eigen functie binnen het bedrijf worden altijd aangemoedigd door Sidmar. Ing. M. D’Haese

te staalproducten voor Volvo, Daikin, BMW…, waar momenteel vijftien ingenieurs tewerkgesteld zijn, m.a.w. één per afdeling. In een kleiner bedrijf werken heeft interessante voordelen. Je krijgt onmiddellijk veel verantwoordelijkheid en je hebt dus een grotere kans op zelfontplooiing, je staat dicht bij de top èn dicht bij de basis. Maar vooral: je mag fouten maken (fouten =leergeld). Maar er zijn ook schaduwkanten: bij grote verantwoordelijkheid hoort een flinke dosis stress. Zieken en verlofgangers moeten onmiddellijk intern vervangen worden. In dergelijke situatie krijg je extra werk op je bord. Dit betekent dat je als ingenieur van alle markten thuis moet zijn en dat je altijd beschikbaar moet zijn. Bovendien kent niemand het bedrijf waar je werkt en...word je er voor dit alles niet echt schitterend betaald. Maar waarom gaan we eigenlijk werken? Waarom studeren we in hemelsnaam? Volgens de klassieke behoeftentheorie van filosoof A. Maslow gaan we op de eerste plaats werken om aan onze fysiologische noden (eten, drinken, dak) te voldoen. Als aan deze ‘lagere’ behoeften is voldaan zoeken we veiligheid en geborgenheid (contrast vaste benoeming <-> freelance), willen we aan onze behoefte sociaal contact gaan voldoen (toffe collega’s), zoeken we aanzien in wat we doen (verantwoordelijkheid in een groot bedrijf) en streven we ernaar onszelf te ontplooien (creativiteit en beslissingsrecht). Maslow velt geen oordeel over deze waarden: je moet zelf uitmaken welke waarden je laat primeren.

”Solliciteren / = prostitueren” Zo moet je ook bij het solliciteren eerst en vooral uitmaken wat je zelf belangrijk vindt. Stel je doelstellingen op, maar wees moedig genoeg om ze bijtijds bij te stellen. Ga assertief tewerk en probeer uit te vissen of het bedrijf waar je solliciteert wel echt aansluit op je behoeften. En onthoud: solliciteren = prostitueren. Stel jezelf de vraag wat het bedrijf in een ingenieur zoekt: is het ingenuity (= de vernufteling), de ingenieur als vat vol parate kennis of wil men het analytisch denkvermogen dat een ingenieur tijdens zijn studies heeft ontwikkeld gebruiken? Of zoekt het bedrijf een combinatie van deze drie ? Dit laatste is het meest gevraagde. Tenslotte hangt volgens Ing. D’Haese de keuze tussen jobhopping of 30 jaar trouwe dienst bij hetzelfde bedrijf ook af van welke van bovengenoemde waarden je voorop stelt: kies je voor zekerheid of voor het pure geld (noodzaak + aanzien), zoek je in je job een mogelijkheid jezelf te ontplooien of wil je avant tout een carrière uitbouwen?

Culobel is een KMO, actief als toeleverancier van afgewerk-

27 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 28

INGENIEUR EN BEROEP

Dhr. R. DeLarnoy Volgens dhr. R. DeLarnoy is Ernst & Young Human Resources Services meer dan zo maar een selectiebureau. In hun 5+1 model zien ze een diploma eerder als een olympisch minimum dan wel een absoluut criterium of iemand al dan niet voor de job geschikt is. Naast het diploma zijn heel wat andere belangrijke factoren als talenkennis en sociale vaardigheden. De kanalen die Ernst &Young momenteel het meest gebruikt om nieuwe krachten te vinden zijn web recruitment, database search, direct approach (= headhunting = bestaande ervaring wegkopen bij gesettelde bedrijven) en de klassieke advertenties. Aan afstuderende ingenieurs geeft hij de raad rekening te houden met volgende trends: ■ Project management: bedrijven huren ingenieurs in voor een kortere periode van enkele maanden tot twee jaar. ■ Rationalisering: meer en meer bedrijven kiezen ervoor hun werknemers horizontaal te laten evolueren om op die manier expertise aan te kweken. ■ Globalisering: zowel grote als kleine bedrijven hebben klanten die wereldwijd verspreid zijn. Een goede talenkennis is dan ook onontbeerlijk. ■ Internet / e-commerce / ICT: de groei van de information economy ten koste van de industri-ële economie. ■ Groei v/d dienstensector: meer en meer ingenieurs zijn tewerkgesteld in de dienstensector. ■ Snelheid van verandering: investeren in een toekomstgerichte opleiding.

”stel voor je begint te solliciteren een profiel van jezelf op” Nog volgens dhr. DeLarnoy is het nuttig om, voor je begint te solliciteren, een profiel van jezelf op te stellen: wat is mijn theoretische kennis, welke inhoud zoek ik in mijn job, waar voel ik me goed bij, ben ik bereid om te reizen... Daarnaast is het ook interessant een job-focus op te stellen (inhoud van een job, aard van het bedrijf, aard van de contacten, mobiliteit …) en deze job-focus te vergelijken met je persoonlijk profiel.

28 I.M.-

MAART 2001

Dhr. DeLarnoy geeft tot slot nog enkele tips: ga niet bij een bedrijf solliciteren omdat je iemand kent die daar werkt. Hij raadt aan om niet enkel en alleen maar omwille van de verloning ergens te beginnen (geld heeft sowieso een gewenningsfactor), maar wel omdat er een heel interessant project op tafel ligt dat je wil verwezenlijken. Vragen en antwoorden V: Wat doen bedrijven om aan volk te geraken? A: Personeelsadvertenties hebben nog nauwelijks het beoogde effect, en dat terwijl ze handenvol geld kosten. Daarom gaan bedrijven meer en meer rekruteren langs officieuze wegen: contacten met afdelingshoofden van hogescholen, via stages laatstejaarsstudenten in bedrijven, ‘mensen die mensen kennen’… Ook intern advertising en het aanbrengen van sollicitanten door eigen personeel kent de laatste tijd ingang. Als de sollicitant aangeworven wordt krijgt het personeelslid een premie (tot 100.000 BEF). Bovendien heeft dit systeem het voordeel dat men kan werken met een soort peterschap om de nieuweling in te werken in het bedrijf. Netwerking is en blijft dus heel belangrijk, zowel om een job te vinden als om die job te valoriseren. V: Wat als een jobhopper terugkeert naar zijn oude bedrijf? A: Principieel weigert men dit meestal, hoewel het niet onmogelijk is. Veel hangt echter af van de manier waarop bedrijf en werknemer uit elkaar zijn gegaan. Is dit op een constructieve manier gebeurd? Of verliep het ontslag in een sfeer van verwijt en rancune? Als een bedrijf een jobhopper opnieuw aanneemt doet het bedrijf dit natuurlijk uit welbegrepen eigenbelang. V: Worden er soms ook derdejaars uitgenodigd op een sollicitatiegesprek? A: Zelden of nooit. Over ’t volgende zijn de drie panelleden unaniem: "Zet nooit je studies stop om te beginnen werken. Je diploma is en blijft essentieel." V: Wat is het nut van een MBA? A: Het is zeker een extra bij je opleiding. Maar je wacht er beter mee tot je een paar jaar afgestudeerd bent: zo heb je er meer baat bij. V: Wat is het grootste tekort van de pas afgestudeerde ingenieur? A: Talenkennis! Vlot Engels, Frans en Duits is erg belangrijk. Gesprekstechnieken, het verzorgen van presentaties, kortom basic social skills en communicatievaardigheden kunnen ook beter bij ingenieurs. Hierop aansluitend moet er ook meer aandacht zijn voor management- en onderhandelingstechnieken.

Ing.-stud. Kristof Eliano

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 29

VERENIGINGSNIEUWS Kaderweekeinde een bijeenkomst voor de ganse familie Op zaterdag 12 en zondag 13 mei 2001 heeft het jaarlijkse VIK-kaderweekeinde plaats in het Elewijt Center te Elewijt-Zemst met als thema: "Een goede communicatie voor een goede werking". Terwijl onze heren en dames ingenieurs zich terugtrekken in de diverse vergaderzalen en de geplande vergaderingen bijwonen, kunnen de partners en kinderen het alternatief programma afwerken. Voor de jongsten is er een sport- en ontspanningsprogramma voorzien in het rijksdomein van Hofstade, gelegen op stapafstand van het congrescentrum van Elewijt. Voor de partners is er in de voormiddag een historische en plezante stadswandeling. In de namiddag bezoek aan het unieke Mechels uurwerkmuseum, met achteraf nog een ontspannend toetje.

Op zondag genieten wij met het ganse gezin van het bezoek dat wij brengen aan het domein Planckendael te Muizen. Voor de ouderen: geleide wandelingen door het ongelooflijk gevarieerd en mooi aangelegd dierenpark. Voor de jongeren (t/m 12 jaar): zoölympisch pad onder begeleiding van Plankendael animator. Voor inlichtingen en inschrijvingen kan men zich in verbinding stellen met het VIKsecretariaat: Francine Demaret, tel. 03-259 11 09, e-mail: [email protected]

Vooraleer we met z’n allen aan het diner beginnen, genieten we nog van het Mechels figurentheater "De Maan", die voor ons het verhaal van de vos Reinaerde spelen. Dit spel werd ook opgevoerd en was een van de culturele hoogtepunten van de Keizer Karelwandeling in augustus 2000 te Mechelen. Wij hebben Fernand Verreth en zijn ploeg bereid gevonden om dit nog eens exlusief voor de Vlaamse Ingenieurskamer op te voeren. Fantastisch voor jong en oud.

Zelfkleverslag Maandelijks delen we met de stickeractie een aantal prijzen uit. Kleef uw VIK-sticker op een leuke plaats (auto, fiets, brievenbus, enz.) neem een foto en stuur hem op. De beste foto wordt beloond. Zonder foto’s gaat het ook: u kan in de prijzen vallen als een attente collega uw sticker opmerkt en ons dat meldt. Werd uw nummerplaat gepubliceerd in een vorige uitgave van de Ingenieursmededelingen dan kan u nog steeds reageren. Ing. Marc Nicolai (nummerplaat JYF 957) en Ing. Joris Sneyers (nummerplaat JJA 045) vonden hun nummerplaat terug in een van onze vorige uitgaven. Zij zijn de gelukkige winnaars van een boekenbon. Proficiat! Uit de nummerplaten die onze fulltime speurploeg doorseinde, lootten we de volgende nummers:

BRZ 141

EVA 534

LDA 851

NTA 293

PRH 097

Als een van deze nummerplaten de uwe is, stuur dan een kopie van het inschrijvingsbewijs en van uw VIK-lidkaart (een fotootje mag ook altijd !) op naar het VIK-secretariaat, t.a.v. Francine Demaret, Herentalsebaan 643 Wommelgem. Succes!

29 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 30

INGENIEUR EN VORMING

Cursusoverzicht vo vanaf april 2001 TECHNOLOGIE Bouwkunde Bouwputten: grondwaterbeheersing Paalfunderingen CAFCA: calculatie en projectopvolging

4A*A 3A*D 4N*A

05.06 19.04 04.05

3A*G

19.04

2N*A

19.04

1D*A

17.05

1D*Ge 3A*A

09.05 20.04

3V*A

21.04

3V*A

07.04

3V*A 7A*A

09.06 17.04

2D*A 2D*A 2A*A

19.04 07.06 09.05

1D*A

17.05

5A*A

15.05

1D*A 1D*A

23.04 20.04

8N*A

11.05

Elektriciteit- Elektronica Aardingssystemen (TT,TN,IT) in industriële elektrische installaties Transmissie en omzetting van energie in de elektrotechniek

Energie - Koeltechnieken Energie: audit, balans en besparingen

Kunststoffen Basiscursus spuitgieten voor commerciële en administratieve werknemers Gasinjectie Rubber: soorten, additieve en verwerking tot eindartikel

Mechanica Hydrauliek: proportionele en servosturingen

Verbindingstechnieken Schroefdraadverbindingen Lijmen

BEDRIJFSKUNDE Arbeidsanalyse Tijdstudie en normstelling Omsteltijdreductie met de SMED-methode FMEA (Failure Mode and Effects Analysis) Het ontwerpen en implementeren van effectieve performance Measurement Systemen

Facility Management Facility Management

Kwaliteit De nieuwe ISO 9001 Interne auditor

Logistiek Magazijnbeheer

30 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 31

ht voorjaar 2001 Milieu Regenwatergebruik: omdat drinkwater een schaars goed is ... EMAS/ISO 14001 Milieuzorg ook uw zorg ?...! Ontwerp van fysico-chemische en biologische industriële afvalwaterzuiveringstations Reukhinder Gevaarlijke stoffen Informatiebronnen voor milieucoördinatoren

Human Resources Werken met mensen 1N*A

07.05

2D*A

29.05

9A*A 8AV*W 2AV*W 1A*W

23.04 21.04 04.05 11.05

Onderhoud De Werkvoorbereider als kostenbespaarder Naar een efficiënt MRO-beheer

3D*A 2A*A

20.04 14.05

3D*A

22.05

1D*A

20.04

Veiligheid Veiligheidsmanagement voor leidinggevenden

30.05

SOCIALE EN PERSOONLIJKE VAARDIGHEDEN Communicatie Presentaties in Powerpoint

14.06

Persoonlijke Effectiviteit

Projecting Projectplanning en projectmanagement

4D*A

Invloed uitoefenen door persoonlijke kracht Ontwikkelen van Emotionele Intelligentie en positieve stresshantering Omgaan met groepsdynamiek

22.05

4V*G 3D*A

26.04 15.05

5A*A

17.04

1D*A

10.05

Team Coachen van medewerkers

INFORMATICA & COMMUNICATIE TECHNOLOGIE

2D*B

Verkoop Commercieel denken en handelen van binnendiensten

Algemeen Hoe gebruiksvriendelijke interfaces bouwen

2D*A

16.05

2D*A

30.05

Internet Hoe gebruiksvriendelijke websites bouwen

LEGENDE

Netwerken & telecommunicatie TCP/IP hands on Voice over IP TCP/IP: spoedcursus

4D*A 2A*A 2A*A

23.04 09.05 25.04

PC-Trainingen Database programmatie met Visual Basic (for applications) AutoCAD voor gevorderden Windows applicaties in Borland Delphi

3D*A 5A*A 5A*A

20.04 18.04 21.04

MANAGEMENT Financieel Basis in het balanslezen Basis in het financieel beleid Businessplanning

2D*A 4D*G 4A*A

08.05 29.05 03.05

A = avond (19u00 tot 22u00) V = voormiddag (09u00 tot 12u00) N = namiddag (verschillend per cursus) D = dag (09u00 tot 17u00) *A = Antwerpen; *G = Gent; *Ge = Geel; *B = Brussel; *D = Diest; *W=Sint-Katelijne-Waver Meer informatie over ons opleidingsprogramma kunt u vinden op de VIK-website: http://www.vik.be of in de Gids Permanente Vorming voorjaar 2001. Contact: VIK-secretariaat, Noël Aelbrecht, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel. 03-259 11 05, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected].

31 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 32

INGENIEUR EN VORMING Studienamiddag: E-Maintenance Impact van de informatietechnologie op onderhoud Een co-organisatie van de VIK-Studiegroep Onderhoud en Bemas (de Belgian Maintenance Association) Dagelijks worden we geconfronteerd met Internet. Tijdens de studienamiddag "E-maintenance" brengen we enkele markante voorbeelden van hoe nieuwe technologie wordt gebruikt in een onderhoudsomgeving. Concreet wordt nagegaan of internet een antwoord kan formuleren op volgende vragen: ● ● ●

Hoe uw machinepark op afstand bewaken? Hoe uw voorraadbeheer optimaliseren? Waar vindt u maintenance-data binnen handbereik?

Het accent ligt hierbij op wat vandaag mogelijk is en wat men er als gebruiker aan heeft. Alle onderwerpen worden real-time gedemonstreerd. Een verzorgd diner sluit het geheel af. Programmaoverzicht: ■ Condition Monitoring via het Net ● Communicatietechnologie voor onderhoud op afstand ● Analyse-tools voor machines via netwerk en internet ● Afstandsbewaking van WKK-installaties ● Piekbewaking via Internet ■ E-procurement voor de onderhoudsafdeling ● Geïntegreerd voorraadbeheer en E-procurement van MRO-goederen ● Virtual Spare Parts Management ■ E-maintenance in de praktijk ● Hoe kan je internet vandaag gebruiken als Maintenance Tool? ● Onderhoudssoftware via Web-hosting ● Maintenance Knowledge Base op het Web / Impact van IT op de onderhoudsfunctie in de toekomst

Praktisch: Plaats: Ter Delft, Laar 42, Ekeren (Antwerpen) Datum: donderdag 10 mei 2001 Kosten voor inschrijving: - 7.950 BEF voor leden VIK/Bemas NUTI/NIRIA - 9.000 BEF voor niet-leden - 3.975 BEF voor leraars/studenten lid - 4.500 BEF voor leraars/studenten niet-lid Een uitgebreide folder kan bekomen worden bij de VIK, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel. 03-259 11 06, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected].

32 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

10:59

Pagina 33

Overzicht Masters VOORJAAR 2001 

Master in PC-gebaseerde instrumentatie-technologie (vanaf 17 maart 2001)



Master of Business Administration (MBA)



Master internet & webdevellopment (volzet)

NAJAAR 2001 

Master in integraal onderhoudsmanagement



Master in productie en automatisering



Master toegepaste informatica



Master in communication technology



Master in bouwmanagement



Master in logistiek management



Master in informatietechnologie



Aanvullende vorming: Veiligheidskunde niveau 1

Voor meer informatie: Ria Brughmans, tel. 03-259 11 06, e-mail: [email protected]. Folders ter beschikking vanaf mei 2001.

Opleidingspakketten "Milieu" De Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) biedt in samenwerking met het De Nayer instituut en WEL de mogelijkheid deel te nemen aan een aantal opleidingspakketten "MILIEU". Deze pakketten richten zich tot iedereen die enige interesse heeft voor deze modules, KMO-bedrijfsleiders, juristen, milieucoördinatoren, enz

VIK/WEL/NUTI/NIRIA/Afgestudeerden De Nayer instituut;1.000 BEF voor niet-leden.

Deze opleiding komt in aanmerking voor het 30-uren pakket voor de milieucoördinatoren. De lessen gaan steeds door in het De Nayer Instituut in Sint-Katelijne Waver op vrijdagnamiddag (14u30 - 20u00) en/of op zaterdagvoormiddag (09u00 - 12u00).

Informatiebronnen voor de milieucoördinator: vrijdag 11 mei 2001 Kosten voor deelname: 1.500 BEF voor leden VIK/WEL/NUTI/NIRIA/Afgestudeerden De Nayer instituut; 1.950 BEF voor niet-leden.

Hierbij ons aanbod:

Bijkomende inlichtingen zijn steeds te bekomen bij Ria Brughmans, VIK-secretariaat, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel. 03-259 11 06, e-mail: [email protected].

Reukhinder: zaterdag 21 april 2001 Kosten voor deelname: 750 BEF voor leden

Gevaarlijke stoffen: vrijdag en zaterdag 4 - 5 mei 2001 Kosten voor deelname: 2.000 BEF voor leden VIK/WEL/NUTI/NIRIA/Afgestudeerden De Nayer instituut; 2.600 BEF voor niet-leden.

Symposium: Biologische producten De VIK-Studiegroep Voeding organiseert, in samenwerking met AIVG, een symposium “Biologische producten: opportuniteiten en uitdagingen”. Dit symposium heeft plaats op woensdag 13 juni 2001 in Gent.

Symposium: Vervormen van aluminium De VIK-organiseert, in samenwerking met Aluminium Center Vlaanderen, een symposium met als titel “Vervormen van aluminium. Buigen, plooien, dieptrekken en bewerken van de uiteinden van aluminium platen en profielen”. Datum: donderdag 7 juni 2001. Meer informatie in een van onze volgende uitgaven. 33 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 34

STUDIEGROEPEN HAVENTECHNOLOGIE De Studiegroep Haventechnologie organiseert een bedrijfsbezoek aan de firma Sidmar met als thema "Verpakkingen van coils". Om veiligheidsredenen is het aantal deelnemers beperkt tot max. 30 personen. Bij deze is inschrijven dan ook wel verplicht.

Bedrijfsbezoek: "Sidmar" donderdag 26 april 2001

Voor meer praktische informatie kan u steeds terecht bij Katrien Van Vosselen, tel 03-259 11 07 of per mail: [email protected] PRAKTISCH Plaats: Sidmar, Gent Datum: donderdag 26 april 2001 om 14u00 Kosten voor inschrijving: 300 BEF per persoon op voorhand te betalen op rek.nr. 406-0098502-57 met de vermelding "Bezoek Sidmar – Studiegroep Haventechnologie" Inschrijving vereist: VIK-secretariaat

STUDIEGROEPEN VOEDING Het voorkomen van ongedierte vormt een wezenlijk onderdeel van het HACCP-systeem in een voedingsbedrijf. Door overdracht van micro-organismen is ongedierte een bron van biologische contaminatie. Bestrijdingsmiddelen en -systemen kunnen een rechtstreekse bedreiging vormen voor chemische contaminatie van eindproducten en milieu.

Lezing: "Ongediertebeheersing in de voedingsindustrie" Quo Vadis?

Preventie van ongedierte wordt in dit kader zeer belangrijk. Daarom evolueert de klassieke "ongediertebestrijding" vandaag naar "ongediertebeheersings-management". Internationalisering en zelfregulering zijn algemene begrippen in de moderne voedingsindustrie. Dit vraagt van de dienstverlenende bedrijven een proactieve aanpak, waarin het ontwerp en de implementatie van systemen die op het wettelijk kader vooruit lopen een grote rol spelen. De term "traceerbaarheid" wordt in het kader van de voedselveiligheid ook voor ongediertepreventie een zeer belangrijk begrip. Doelgroep Iedereen die in voedingsbedrijven te maken heeft met de aankoop van, de controle op of de begeleiding van een modern en traceerbaar ongediertebeheersingssysteem. PRAKTISCH Programma: 20u00: 20u10: 20u45: 21u00: 21u45: 22u00:

Inleiding Ongediertebestrijding in de voedingsindustrie Pauze Ongediertebestrijding in de voedingsindustrie (vervolg) Rondvraag en afronding Einde

Plaats: VIK-Huis, Herentalsebaan 643, wommelgem Datum: donderdag 26 april 2001 om 22u00 Spreker: Ing. Peter Meeus, Field Manager Sanitec N.V. Kosten voor inschrijving: gratis voor leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF. Inlichtingen en inschrijvingen: VIK-secretariaat

34 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 35

STUDIEGROEPEN MILIEU Milieusoftware donderdag 12 april 2001

Op deze studieavond wordt een software beheerssysteem voorgesteld, dat is ontwikkeld om binnen een onderneming een zorgsysteem te ondersteunen dat gelijktijdig het luik kwaliteit, milieu en veiligheid & gezondheid omvat.

Het betreft het pakket 'Achiever Plus' dat is ontwikkeld voor internationale toepassingen en gebaseerd is op de ISO14001 en ISO 9000 standaarden. Het pakket is modulair opgebouwd binnen een LotusNotes / Dominio platform en biedt de tools aan om een zorgsysteem op te bouwen en te onderhouden. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van gelinkte modules en gemeenschappelijke databanken. Het luik Achiever Plus Environment biedt een internationale oplossing voor een reeks van milieutaken zodat bedrijven kunnen aantonen dat ze hun milieu-activiteiten en natuurlijke rijkdommen op een verantwoordelijke manier beheren teneinde aan locale en internationale verplichtingen te voldoen.

PRAKTISCH Plaats: VIK-Huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem Datum: donderdag 12 april 2001 om 19u30 Spreker: Luc Brouwers, Client Engagement Manager, EMD België N.V. Kosten voor inschrijving: gratis Inschrijving vereist: VIK-secretariaat

STUDIEGROEPEN ONDERHOUD Lezing: "Thermografie in predictief onderhoud" dinsdag 24

Thermografie is de meettechniek waarbij de temperatuurverdeling van een oppervlak op een thermisch beeld wordt weergegeven. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een infraroodcamera.

Deze camera’s visualiseren niet alleen het te onderzoeken object in een thermogram, maar maken het ook mogelijk om nauwkeuapril 2001 rige temperatuursmetingen uit te voeren. Het is dan ook een techniek die veelvuldig gebruikt wordt in predictief onderhoud. Thermografische onderzoeken leiden dan ook naar niet geringe verhoging van bedrijfszekerheid, verlaging van uitbatingskosten en vermindering van brandgevaar. De huidige infraroodcamera’s maken het mogelijk om processen "in de tijd" op te volgen en te evalueren. De meeste toepassingen vindt men in het onderzoek van elektrische installaties, het isolatie-onderzoek van reactoren en de sector R&D.

PRAKTISCH Plaats: HIK, Kleinhoefstraat 4, Geel Datum: dinsdag 24 april 2001 om 19u30 Kosten voor inschrijving: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat

35 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 36

STUDIEGROEPEN R E G E LT E C H N I E K De Studiegroep "Regeltechniek" deelt zijn informatie en activiteiten vanaf nu ook mee via de website. De website wordt uitgebouwd tot een informatiebron met artikels, studiemateriaal, andere interessante websites, ter beschikking staande syllabi, info betreft studiedagen, voordrachten, boeken enz…

Lacering http://www.regeltechniek.be

Er is op dit ogenblik een marktstudie ter beschikking over "Ex meettoestellen voor de procesindustrie". Ze is opgebouwd per fabrikant, toestelbeschrijving, meetprincipe, meetbereik en speciale mogelijkheden - Atex 100a en Eex EN50014. In de tabellen vindt men een totaalvergelijk van ongeveer 700 toestellen naargelang inzetgebied - niveau (160 toestellen), debiet (240 toestellen), temperatuur (150 toestellen) en druk (160 toestellen). Free down load! Breng het "niveau" van uw kennis op "temperatuur". Laad een "debiet" van data van onze website en "druk" deze in uw geheugen. Breng een bezoekje!

STUDIEGROEPEN TECHNISCH COMMERCIEL CMR of ken uw klanten en prospecten. CMR zal u toelaten om uw klanten en prospecten beter en efficiënter te beheren. In een CMR-tool zoals ProSales, een pakket ontwikkeld door het Belgisch softwarehuis ProVision kan men een volledig dossier rond uw klant gaan opmaken met alle informatie over uw klant zoals marketinginformatie, rapporten, offerten, projectopvolging, statistiekgegevens, forecast, campagnes, klachten… Deze gegevens moeten op een zo simpel mogelijke manier ingegeven worden of uit andere systemen worden gehaald. Koppelingen met office producten zoal Microsoft office, Lotus, Notes, … worden geïntegreerd tot één elektronisch dossier.

Lezing: "CMR-customer Relationship" Wat betekent dit voor mijn firma en hoemoet dit succesvol geïmplementeerd worden. dinsdag 27 februari 2001

Alles start vanuit Sales naar Marketing en Management en vice versa met duidelijke overzichten van de ingebrachte informatie waaruit men de nodige beleidsbeslissingen kan nemen. Hoe verwezenlijk ik zo’n systeem? Voornamelijk door met mensen samen te werken die het commerciële reilen en zeilen tot in detail kennen en die samen "denken" met u als klant en uw bedrijfsjargon kunnen vertalen naar een CMR product aangepast aan uw maatstaven. ProVision behoort tot de ICSA T-groep met vestigingen over heel de wereld. Filialen vindt men terug in de UK, Frankrijk, Duitsland, Zweden, Nederland en USA. ProVision werd in 1994 opgericht door de huidige twee partners, Benny De Ridder en Eric Goris. Beide komen zij uit de commerciële marketingwereld, waarvan Benny 20 jaar verkoops– en marketing directeur geweest is in een aantal niet-IT bedrijven en Eric jarenlang actief is geweest in de verkoop van IT-software producten.

PRAKTISCH Plaats: Hotel Mercure Diamant, Desguinlei, Antwerpen Datum: Dinsdag 24 april 2001 om 20u00 Kosten voor inschrijving: 300 BEF voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 500 BEF. Inschrijving vereist: VIK-secretariaat

36 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 37

STUDIEGROEPEN AGENDA BIJEENKOMSTEN

Studiegroep Bouwkunde

Studiegroep Onderhoud

25 april 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 30 mei 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 27 juni 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00

24 april 2001: Lezing: "Thermografie in predictief onderhoud", HIK- Geel, 19u30 10 mei 2001: Studiedag: "E-Maintenance impact van de informatietechnology op onderhoud", Ter Delft Ekeren,13u30 28 mei 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00

Studiegroep Elektriciteit Studiegroep Pijpleidingen 02 april 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 04 juni 2001: Interne vergadering "Soorten frequentieregelaars" VIK-Huis,Wommelgem, 20u00 11 juni 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00

24 april 2001: Themavergadering: "Beproevingen van Pijpleidingen", VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 22 mei 2001: Themavergadering: "Procesmatig reinigen van pijpleidingen", VIK-Huis Wommelgem, 20u00

Studiegroep Haventechnologie

Studiegroep Regeltechniek

26 april 2001: Bedrijfsbezoek Sidmar, Gent, 14u00

03 april 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 08 mei 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 05 juni 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00

Studiegroep Kunststoffen 03 april 2001: Lezing: "Ultrasnel drogen van kunststof granulaat", VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 27 april 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 06 juni 2001: "Studiedag: Kunststoffen en randapparatuur"

Studiegroep Milieu 12 april 2001: Themavergadering “milieusoftware” door Luc Brouwers, EMD België, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 10 mei: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 14 juni 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00

Studiegroep Technisch-Commercieel 24 april 2001: Lezing: "CMR-customer Relation Management", Mercure Antwerpen, 20u00 29 mei 2001: Afsluiting van de activiteiten: bezoek Imax & etentje in Atomium

Studiegroep Veiligheid 16 april 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 21 mei 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00 18 juni 2001: Kernvergadering, VIK-Huis, Wommelgem, 20u00

Studiegroep Voeding

Voor inlichtingen en inschrijven: VIK-secretariaat, Katrien Van Vosselen, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel. 03-259 11 07, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected].

26 april 2001: Lezing: "ongediertebestrijding", VIK-Huis Wommelgem, 20u00 22 mei 2001: Lezing in samenwerking met de Studiegroep pijpleidingen: "Procesmatig reinigen van pijpleidingen", VIK-Huis Wommelgem, 20u00 13 juni 2001: Symposium in samenwerking met het AIVG: “Biologische producten: opportuniteiten en uitdagingen”, Gent

37 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 38

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN OOST-VLAANDEREN

GESLAAGD NIEUWJAARSCONCERT EN APERITIEF

Gent heeft een traditie hoog te houden. De hardnekkigheid en het enthousiasme van een groep actieve leden van het regionaal bestuur onder de impuls van Marnix Demil heeft de traditie van een licht stijlvol concert gecombineerd met een copieuse nieuwjaarsreceptie vaste vorm gegeven. Al meer dan tien jaar nu en telkens opnieuw met succes. Uit de opkomst en uit de financiële steun vanuit het bedrijfsleven blijkt dat de formule aan de verwachtingen van de leden, sponsors en gasten beantwoordt. Voor de vierde maal stond het salonorkest Panache op het programma. Een vaste waarde voor een feestelijke en lichtvoetige zondagvoormiddag. Als aperitief voor de uitgebreide receptie doet het zelfs de nieuwjaarstoespraak van de voorzitter daar tussenin verteren. Die nieuwjaarstoespraak had als rode draad "traditie". Ook na een kritische doorlichting van de formule wil de afdeling het nieuwjaarsconcert op de derde zondag van januari 2002 in de Gentse Aula laten verzorgen door Panache.

VIK-SAILING - zeilen voor iedereen - OOK VOOR U let op - het aantal plaatsen is beperkt Ook deze keer biedt de VIK, naar jaarlijkse traditie, aan u de mogelijkheid te zeilen op de Noordzee. Een heuse vloot professioneel uitgeruste zeiljachten is gereserveerd voor het weekend van 23 en 24 juni 2001. Aan boord leer je onder deskundige begeleiding van een ervaren schipper het zeilen. Bovendien maak je kennis met navigatie en apparatuur als radio en marifoon, decca navigatie, GPS, Navtex… Aan boord zijn kajuiten, een keukentje, toilet en douche. Er wordt op het schip overnacht in een jachthaven,

38 I.M.-

MAART 2001

met havenfaciliteiten. We zeilen af op vrijdag vanuit Oostende, waar de jachten in het Mercatordok liggen. De formule van dit jaar is net als vorige keer een weekend formule: ●

van vrijdag 22.06.01 vanaf 20u30 tot zondag 24.06.01 – 17u00.

Voor alle ingeschrevenen is er ter kennismaking voorafgaandelijk nog een aangename informatieve avond.

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 39

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN OOST-VLAANDEREN Wat is inbegrepen: ● Welkomstdrink op vrijdag ● Avondmaal op zaterdag ● Proviand aan boord ● Brandstof en gasverbruik ● Verwarming ● Havengeld in vreemde havens ● Prestatie van de schipper ● Verzekering "Persoonlijke ongevallen" voor alle opvarenden ● Verzekering "Burgerlijke Aansprakelijkheid" voor alle opvarenden ● Verzekering "Omnium" voor het schip en zijn inventaris. De franchise is omvat in de borgsom. ● Voorziening van wettelijk verplicht materiaal: zwemvesten, atlassen, reddingsmateriaal Extra's: ● Bijkomende verzekeringen zijn mogelijk (persoonlijke bezittingen e.d.). Ook kan een annulatieverzekering genomen worden. ● Zeilkledij en overlevingspakken kunnen gehuurd worden (500 BEF/persoon). ● Door weersomstandigheden kan het zeilweekend verplaatst worden. Desgewenst kan de nacht toch overnacht worden aan boord (250 BEF/persoon). ● De boot dient achteraf gepoetst en opgeruimd te worden. Indien u verkiest dat een poetsploeg hem schoonmaakt wordt een forfaitair bedrag van 2000 BEF aangerekend. Wat is aan boord niet toegelaten: ● schoeisel met lederen of zwarte rubberzolen. Ideaal zijn witte sportschoenen of bootschoenen ● hoge hakken ● harde reiskoffers ● huisdieren

prijzen prijs p.p. Type S: Konsort 29 (5p), Regatta 310 (5p) Type M: Regatta 330 (5p), Falcon 35 (6p) Type L: Typhoon 37 (6p)

4.995 BEF 5.495 BEF 5.895 BEF

Inbegrepen in de prijs: ● Zeilweekend met twee overnachtingen aan boord ● Deskundige begeleiding ● Welkomstdrink op vrijdag ● Uitgebreid avondmaal op zaterdag ● Proviand aan boord ● Brandstof en gasverbruik ● Verwarming ● Havengeld in vreemde havens ● Prestatie van de schipper ● Verzekering "Persoonlijke ongevallen" ● Verzekering "Burgerlijke Aansprakelijkheid" ● Verzekering "Omnium" voor het schip en zijn inventaris. De franchise is omvat in de borgsom (ca 25.000 BEFf/boot te betalen bij inscheping met bankcheque of gekruiste cheque (ter plaatse met de medeopvarenden te regelen) ● Voorziening van wettelijk verplicht materiaal: zwemvesten, atlassen, reddingsmateriaal Overige: Zeilpak (indien gewenst): 500 BEF ● Verdere inlichtingen: Ing. Ivan Born, tel. & fax 09-281 15 91, e-mail: [email protected]. ●

Wat neem je mee: ● zin voor avontuur ● slaapzak

✁

warme kleren en ondergoed, en eventueel oliegoed Dit is een organisatie van De Vlaamse Ingenieurskamer. De organisatoren zijn niet aansprakelijk bij mogelijke ongevallen.

●

INSCHRIJVINGSSTROOK Te zenden naar: VIK-Afdeling Oost-Vlaanderen, Secretariaat VIK-Sailing, Oudstrijderslaan 7, 9840 De Pinte, tel. & fax: 09-281 15 91. Ik, ondergetekende, adres:

.................................................................................

tel.:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

e-mail:

.................................................................................

fax: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wens deel te nemen aan VIK-SAILING van 22.06.01, 20u30 tot 24.06.01, 17u00 met …….. persoon/personen en …..… zeilpak(ken) aan boord van categorie …… en stort heden als voorschot 2.000 BEF per persoon op rekening 443-0628601-50 van de VIK-Afdeling Oost-Vlaanderen met vermelding van mijn naam en VIK-Sailing. Later verschaft u mij op bovenstaand adres alle praktische gegevens. Datum:

...................................

Handtekening:

.............................

39 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 40

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN OOST-VLAANDEREN DE GHENDTSCHE CHRONYCKE

Raadgevers Hugonet en d'Humbercourt onthoofd na smeekbede Maria Van Bourgondië. 1477 was het zoveelste bloedige jaar in Gent. Het begon met de dood van hertog Karel de Stoute bij de belegering van Nancy. Voor diens dochter, de 19-jarige Maria van Bourgondië, was dit het begin van een dramatisch jaar. Toen het bericht van de dood van Karel de Stoute Gent bereikte kwam er onmiddellijk een hevige reactie van de Gentenaars die de politiek van de Bourgondische koning ongenegen waren. De Neringen bezetten de Vrijdagmarkt. Eindelijk konden ze wraak nemen voor de vernederingen die ze hadden ondergaan. Zij maakten zich meester van de administratie en lieten de schepenen die de centralisatiepolitiek van de Bourgondiërs verdedigd hadden aanhouden, folteren en executeren. Wie had hen kunnen tegenhouden? Zeker de jonge Maria van Bourgondië niet die op dat ogenblik met haar stiefmoeder Margaretha van York in het Prinsenhof verbleef. Zij werd verplicht het Groot Privilegie te onderteken dat de afschaffing van het centraal gezag inhield en de terugkeer naar het middeleeuws provincialisme. Waar kon zij hulp krijgen? Zij had het ongelukkige idee Guillaume Hugonet en Guy d'Humbercourt, de twee raadsheren van haar vader, die ook de hare waren, naar de perfide Franse koning Louis XI te sturen om te onderhandelen. Maar die was er enkel op uit om de erfenis van Karel de Stoute binnen te rijven. De Franse koning slaagde erin de raadsheren van Maria verdacht te

40 I.M.-

MAART 2001

maken bij de afgevaardigden van de steden om tweedracht te zaaien tussen Maria met haar entourage en de gemeenten. Op 18 maart worden Hugonet en d'Humbercourt aangehouden en opgesloten in het Gravensteen. De volgende dag worden de mannen ter dood veroordeeld. Maria van Bourgondië komt op 31 maart, in rouwkledij en met tranen in de ogen genade afsmeken voor haar twee raadsheren. Tevergeefs... zij krijgt geen enkel gehoor bij de Gentenaars. Op 3 april worden Hugonet en d'Humbercourt onthoofd. De Mechelse schilder Karel Wauters gaf in 1842 een van zijn werken ten geschenke aan de Stad Gent. Het stelt Maria voor die vruchteloos genade afsmeekt voor haar raadgevers. De schilder maakte daarbij wel een historische vergissing: hij liet de terechtstelling plaats vinden op het Veerleplein daar waar ze plaats vond op de Vrijdagmarkt. Dit schilderij hangt nu boven het doksaal in de Kapel van de Schepenen van de Keure, anders gezegd in de Trouwzaal. Maria zou in 1477 toch nog een gelukkig moment kennen. Datzelfde jaar huwde ze immers met Maximiliaan van Oostenrijk in de Kapel van het Prinsenhof. In ons volgend rubriekje hebben we het over het bedevaartsoord van Oostakker.

Ing. Hugo Collumbien

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 41

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN OOST-VLAANDEREN ENAME: WAAR DE TOEKOMST HET VERLEDEN ONTMOET zaterdag 19 mei 2001 Een historisch bos dat een natuurparadijs is, een eigentijds museum waar het letterlijk elke dag feest is, een duizend jaar oude kerk met keizerlijke allure, een 21ste eeuws archeologisch park dat zwijgende ruïnes van een oude abdij het virtuele woord geeft. In Ename vertellen het bos, het museum, de kerk en het archeologisch park samen één verhaal: een verhaal van 1000 jaar leven op een plek die bij haar intrede in de geschiedenis heel eventjes internationale ogen gooide. Ename verdedigde van 974 tot 1050 de belangen van de Ottoonse keizers. Daarna kwamen de benedictijnenmonniken die er meer dan zeven eeuwen hun leven van metten, nonen en vespers leidden. Tot de Franse revolutie de monniken verjoeg en de abdij met de grond werd gelijkgemaakt. De hamers van de 19de-eeuwse slopers effenden met hun afbraakwerk het terrein voor de archeologen van vandaag. Het stille groene dorp Ename aan de oevers van de Schelde heeft u dus onverwacht veel te vertellen.

Een herkenbaar, menselijk verhaal dat toch verrast, een lokale geschiedenis met universele ambities. Reist u mee door de tijd? Dat kan op zaterdag 19 mei 2001 om 14u00 want dan organiseert de VIK-Afdeling Oost-Vlaanderen een geleid bezoek aan de archeologische site en het museum van Ename. Onder leiding van een plaatselijke gids krijgen we deskundige uitleg over het wel en wee van het vroegere Ename. Naast de archeoligische site is de streek rond Oudenaarde ook bekend om zijn bieren. Na de rondleiding gaan we die proeven in een van de vele cafeetjes die Ename rijk is.

PRAKTISCH Plaats: Samenkomst aan de ingang van de archeologische site (de wegbeschrijving zal opgestuurd worden bij de bevestiging van de inschrijving) Datum: zondag 19 mei 2001 om 14u00 Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat Afdeling Oost-Vlaanderen. Het aantal deelnemers is beperkt tot 25 personen. Als er een zeer grote opkomst is, kan een tweede gids gevraagd worden.

ACTIVITEITENKALENDER 2001 19.05.2001:

Bezoek archeologische site E-name

15.06.2001:

Bezoek Omnidal

22.06.2001:

Algemene Ledenvergadering, Dendermonde

OOST-VLAANDEREN

23-24.06.2001:VIK-Sailing Tenzij anders vermeld dienen de inschrijvingen voor de activiteiten, georganiseerd door de VIK-Afdeling Oost-Vlaanderen, te gebeuren op volgend adres: VIK-secretariaat, Afdeling Oost-Vlaanderen, p/a Ing. Ludo Verhegghe, Langenakkerlaan 36, 9080 Lochristi, tel. en fax: 09-355 19 40, e-mail: [email protected]. De activiteiten van de VIK-Afdeling Oost-Vlaanderen kan men steeds raadplegen op de VIK-website onder: URL: http://gallery.uunet.be/vik-ovl.

41 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 42

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN ZUID-WEST-VLAANDEREN

WEEKEND CHABLIS CHAMPAGNE 9 en 10 juni 2001 De VIK-Afdeling Zuid-West-Vlaanderen organiseert een weekend in de Bourgogne en Champagne-streek met gastronomisch diner in Auxerre. Planning: Vertrek zaterdagmorgen. Aankomst in Chablis kort na de middag. Bezoek aan een authentieke wijnkelder met degustatie.  Verrassingsbezoek aan middeleeuws kasteel.  Gastronomisch diner in een drie-sterrenrestaurant.  Als er nog tijd rest, vrije excursie.  Overnachting in een bekende hotelketen.  Verrassingsbezoek aan Auxerre en zijn regio.  Middagmaal onderweg naar Champagne.  Bezoek aan champagnekelder RM met degustatie.  Aankomst in Kortrijk omstreeks 21u00.  

PRAKTISCH Data: zaterdag en zondag 9 en 10 juni 2001 Interesse? Neem contact op met Ing. Geert Viaene, voorzitter VIK-Afdeling Zuid-West-Vlaanderen, opgenomen in de orde van de ‘Piliers Chablisiens’, Bad Godesberglaan 1, 8500 Kortrijk, tel. en fax: 056-25 54 10, GSM: 0479-87 44 89, e-mail: [email protected], http://www.auxerre.com, http://www.chablis.net.

AUXERRE

42 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 43

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN ZUID-WEST-VLAANDEREN Hogedruksluis voor granulaat

LEZING: “PNEUMATISCH TRANSPORT” maandag 17 september 2001 Granulaten en poeders: PE, PP, PVC, melkpoeder, suiker, zout, actief kool, titaniumdioxide of een ander 'stortgoed', allen kunnen ze pneumatisch vertransporteerd worden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een gasvormig medium (meestal lucht) om producten over langere afstanden te transporteren.

Tweekanaalswissel voor granulaat en poeder Waeschle ZWK

Er wordt afgesloten met een drankje en een hapje.

PRAKTISCH Programma Deel 1: algemeenheden ● voordelen van pneumatisch transport ● belangrijkste begrippen bij pneumatisch transport (beladingsgraad, luchtsnelheid,..) ● fasendiagramma van pneumatisch transport. Deel 2: voornaamste componenten bij een pneumatisch transport ● sluizen ● wissels Deel 3: definiëring pneumatisch transport Deel 4: vragen en antwoorden. Plaats: Hogeschool West-Vlaanderen, Graaf Karel de Goedelaan, Kortrijk Datum: maandag 17 september 2001 om 20u00 Spreker: Ing. Reint Berghmans, area sales manager Govatec Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat

ACTIVITEITENKALENDER 2001

ZUID-WEST-VLAANDEREN

18.04.2001:

Muurklimmen (ingericht door het jongerenteam), Bleu Berry Hill, Kortrijk

27.04.2001:

Bezoek brouwerij Bailey’s + Algemene Ledenvergadering, Sint-Elooiswinkel

05.05.2001:

Alternatieve film, Limelight, Kortrijk

9-10.06.2001: Weekend Chablis en Champagnestreek Frankrijk 30.06.-07.07.2001: Weekend Duitsland, in samenwerking met de jongerenwerking Afdeling Duitsland 17.09.2001:

Lezing: "Pneumatisch transport", Hogeschool West-Vlaanderen, Kortrijk

12.11.2001:

Lezing "Auto van de toekomst", Hogeschool West-Vlaanderen, Kortrijk

Gepland:

Mei 2001: Wandeling Juni 2001: Lezing over zonne-energie Oktober 2001: Bedrijfsbezoek brouwerij Debie, Watou

Tenzij anders vermeld dienen de inschrijvingen voor de activiteiten, georganiseerd door de VIK-Afdeling – Zuid - West – Vlaanderen, te gebeuren op volgend adres: VIK–secretariaat, Vicky Van de Sompel, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel. 03-259 11 08, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected]

43 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 44

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN ANTWERPEN

METROPOLIS – BEZOEKEN ACHTER DE BIOSCOOPSCHERMEN vier zaterdagen in de filmmaand april Zoals vorige jaren organiseren wij ook nu weer groepsbezoeken ‘achter’ de bioscoopschermen van Metropolis te Antwerpen. Wij mogen een kijkje nemen in de projectieruimten (vóór de schermen) en de technische afdeling. Wij zien het opstellen en monteren van de filmrol(len) in het projectietoestel en krijgen een woordje (technische) uitleg over de apparatuur, de geluidsynchronisatie en de regeling.

We bezoeken een filmzaal (akoestiek en schermgrondstof) en de ‘keuken’ voor de bereiding van knappende, plof-verse pop-corn. Daarna kan men een film naar keuze gaan zien.

PRAKTISCH Plaats: bioscoopcomplex Metropolis,Groenendaallaan 394, Antwerpen Data: zaterdagen 7, 14, 21 en 28 april 2001 telkens te 13u00 Kosten voor deelneming: VIK-leden (en eventuele partner) betalen 280 BEF per persoon voor de rondleiding met een film naar keuze (nà de rondleiding). Graag vertoon lidkaart. Niet VIK-leden betalen 550 BEF per persoon. Betaling ter plaatse. Max. 30 personen per groep, per zaterdag. Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat. Als u nà inschrijven toch zou zijn verhinderd, wil dan direct het VIK-secretariaat inlichten!

LEZING: “TELECOMMUNICATIE: HUIDIGE STAND, EVOLUTIE EN TOEKOMST” dinsdag 29 mei 2001 In de lezing wordt een overzicht gegeven van de stand van zaken in de telecommunicatiewereld. De mobiliteit op zich en de nood voor een steeds vluggere toegang tot belangrijke informatie blijven toenemen. Daarom wordt de kwaliteit van de informatie en telecommunicatie-technologie voortdurend verbeterd. Terzelfdertijd is een betere integratie gewenst van de voice/data, vaste en mobiele mogelijkheden en dat zowel voor plaatselijke als voor internationale dienstverlening. Mobistar Corporate Solutions is een partner die met een volledig geïntegreerd gamma, oplossingen naar maat kan aanbieden op het vlak van voice en datatransmissie, het Internet, vaste (glasvezel) en mobie-

le telefonie (GSM) en telecommunicatie, voor zowel nationale als internationale trafiek. Daarom evolueert en verbetert het netwerk ook voortdurend. Er wordt meer en meer gebruik gemaakt van ‘mobiele data’ zoals SMS, ‘circuit-switched field transfer’ of WAP- internettoegang. Die mogelijkheden worden nog versneld door de introductie van GPRS, een van de strategische ontwikkelingen binnen Mobistar. GPRS verhoogt de snelheid, doorstroming en productiviteit van het mobiele ‘werkvermogen’ met vluggere Intranettoegang voor e-mail, agenda of databasetoegang. De moderne ‘technische’ benamingen en terminologie worden verduidelijkt. De lezing wordt gegeven door een Mobistar-specialist.

PRAKTISCH Plaats: VIK-huis, Herentalsebaan 643, Wommelgem Datum: dinsdag 29 mei 2001 om 20u00 Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat. Als u nà inschrijven toch niet kan komen wil dan direct het secretariaat inlichten!

44 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 45

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN ANTWERPEN BEZOEK AAN HET NATIONAAL MUSEUM VAN DOUANE EN ACCIJNZEN zondag 27 mei 2001 Het museum werd geopend op 27.10.1988. Het bewaart voorwerpen, registers, uniformen, boeken, foto’s en douane- en accijnsdocumenten. In het archief wordt het verleden van de administratie bewaard in woord en beeld. De verzameling bevat brochures, statistieken, foto’s, plans & tekeningen, kunstwerken en verificatiemateriaal. De geschiedenis van de douane vertelt het leven van de administratie maar vooral dat van haar ambtenaren. De gebruikte technieken, zowel voor de smokkel als voor de beteugeling ervan komen aan bod. Een museumrondleiding met gids is voorzien (duur 2 à 2,5 uur). Dat beperkt zich niet tot een saaie uitstalling van documenten of het tonen van in beslag genomen smokkelwaar. Het douane- en accijnzenleven behelst veel meer. Wat zijn accijnzen? Op welke producten betaal je accijnzen? Hoelang al bestaat die belasting en hoe wordt ze berekend en geïnd? De etymologische betekenis van de naam ‘douane’ vindt zijn oorsprong lang geleden en ver hier vandaan. Men spreekt ook van commiezen, van smokkelaars, pungelaars en blauwers.

producten en grondstoffen en hoe bereken je wat de schatkist toekomt? Saai op het eerste gezicht, maar de gids zal dat aantrekkelijk voorstellen ! Ooit van het vergierrecht gehoord? Van een goniometer? Wat is waterijking? Hoe wordt alcohol gemaakt en hoe bereken je de verschuldigde rechten? Wat is sluikstoken en hoe voorkom je dat? Tot dan toe is er nog niets gezegd over smokkel? De doorsneebezoeker denkt slechts daaraan als je over de douane spreekt! De gids vertelt over de smokkel in al zijn vormen en diverse anecdotes daaromtrent. Waarom en hoe smokkelt men ? Wat brengt het op? Hoe ontdekt de douane het? Van tandenborstels tot drugs, van holle planken tot in het menselijk lichaam; economische smokkel tot echte criminaliteit. Je kan het zien en aanraken. Ken je kraaienpoten en rookbommen, pepersprays en zelfgemaakte matrakken, boksijzers en knipmessen? Dat is een selectie uit wat de douanier onder de neus wordt geduwd bij controles. Het douanemuseum biedt je een boeiende en verrijkende rondleiding aan!

Ken je het uniform van de douanier en van de douaniersters? Bestaat er een Europees uniform? Welke taken voeren de dames uit en welke graden bekleden zij? Wil je een antwoord op al die vragen dan moet je naar de museumgids luisteren. De landsgrens is het tafereel geweest van succes, zowel aan de kant van de smokkelaars als bij de douane. Die grenscontroles worden in de rondleiding aan de hand van anecdotes gereconstrueerd. Wij maken ook kennis met het technisch aspect van het douaneberoep. Verificatie en tarificatie, stalen (monsters), verzegeling, labo, enz. Dat zijn technische termen voor een buitenstaander, dagelijkse kost in de douanetaken. Hoe raak je wegwijs in de duizenden verhandelde voorwerpen,

PRAKTISCH Plaats: Administratief gebouw van de douane, Kattendijkdok-Oostkaai 22 (net buiten het eilandje) Datum: zondag 27 mei te 10u00 Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat. Als u nà inschrijven toch niet kan komen wil dan direct het secretariaat inlichten!

45 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 46

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN ANTWERPEN

ANTWERPEN

ACTIVITEITENKALENDER 2001

7, 14, 21 en 28.04.2001: Filmmaand. Metropolis achter de bioscoopschermen, Antwerpen, 13u00 27.05.2001:

Bezoek museum Douane & Accijnzen, Antwerpen

29.05.2001:

Lezing: Mobistar “Moderne telecommunicatie”,VIK-Huis, Wommelgem, 20u00

06.06.2001:

Bezoek: “Speciale, zeldzame en edele metalen”, UM Hoboken-Antwerpen, 14u00

22.06.2001:

Algemene ledenvergadering, 19u00

20.09.2001:

Bezoek Duvel-Moortgat, Breendonk, 18u30

16.11.2001:

Toneelvoorstelling:”Dobbel Schift”, Theater Zeemanshuis, Antwerpen, 20u00

23.11.2001:

Toneelvoorstelling:”Dobbel Schift”, Theater Zeemanshuis, Antwerpen, 20u00

Tenzij anders vermeld dienen de inschrijvingen voor de activiteiten, georganiseerd door de VIK-Afdeling Antwerpen, te gebeuren op volgend adres: VIK-secretariaat, Vicky Van de Sompel, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel.: 03-259 11 08, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected].

WAASLAND LEZING: “MES-MANUFACTURING EXECUTION SYSTEM donderdag 19 april 2001 ThIS Automation, een dochter van Thermo Electron Corp., verdeelt standaard software pakketten voor proces en produtie-automatisering. Eén van deze softwarepakketten is MES. Het MES softwaresysteem kan gelinkt worden met diverse software pakketten (HMI, Proces PLC’s, Logistiek systemen, …). MES visualiseert op een eenvoudige wijze "hoe" er in onze productieprocessen geproduceerd wordt. Het

haalt data (kwaliteit, voorraad, logistiek, proces, …) uit de "blackbox"-productie en plaatst deze in de juiste context voor analyse. MES stockeert de gevalideerde manier van produceren en legt die voor iedereen onmiddellijk éénduidig vast. MES stockeert de nodige productie informatie en maakt die beschikbaar voor effectieve en consistente rapportage, op éénieders PC.

PRAKTISCH Programma De lezing zal bestaan uit drie delen, namelijk: a) MES introductie: Alle modules die MES biedt worden hier kort belicht (Visual Flow, InSite, PI, iBatch, Infolink, iFix). b) Praktisch Plant Information (PI) voorbeeld: toepassing voor een continu proces. c) Praktisch Infolink voorbeeld: toepassing op een discreet proces. Plaats: VTI-Lokeren, Prosper Thuysbaertlaan 1A, Lokeren Datum: donderdag 19 april 2001 om 20u00 Organisatie: VIK-Afdeling Waasland i.s.m. ThIS Automation Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat. Inschrijvingen (max. 50 personen) tot en met vrijdag 13 april 2001. (Opgelet: gelieve werkgever en uitgeoefende functie mee te delen.)

46 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 47

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN WAASLAND BEZOEK AAN DE SPOORTUNNEL ONDER HET CENTRAAL STATION donderdag 17 mei 2001 De VIK-Afdeling Waasland nodigt haar leden uit om op 17 mei een bezoek te brengen aan een van de grootste en meest indrukwekkende bouwprojecten die de spoorwegen ooit gekend hebben. Een overzichtje… In 1998 arriveerden de eerste graafmachines in het hartje van Antwerpen. Zij gaven, samen met het neerstrijken van talrijke werfbureau’s en vaklui, het visuele startsein voor het begin van de noord–zuidverbinding. Deze verbinding, die hoofdzakelijk uit de 1200 m lange spoorwegtunnel bestaat, moet in 2005 de treinreiziger snel richting Nederland en richting binnenland brengen. Het ondergraven van de Antwerpse spoorwegkathedraal wordt hierbij beschouwd als de meest complexe fase van de bouwwerken.

Om zettingsscheuren tijdens de ondertunneling ter vermijden past men voor de eerste maal in België de "compensation grouting" techniek toe. Deze techniek bestaat erin om met een fijn buizennet, onder het station, de eventuele zettingen van het gebouw te compenseren. Hiervoor dient men alle bewegingen rondom en onder het gebouw nauwkeurig te registreren en controleren. Een hondertal sensoren zorgen voor de opname van de nodige gegevens, die aan het "meetlabo" worden doorgegeven, zodat men na analyse van al deze informatie, tot de nodige injecties kan overgaan. Zo kan men, zonder enig groot gevaar, de ondertunneling van het gebouw verder uitvoeren. Deze fase zal in de nabije toekomst integraal deel uitmaken van de lang verwachte noord-zuidverbinding, zodat deze samen met de totaal vernieuwde infrastructuur in het stationsgebouw moet leiden tot een (meer) tevreden treinreiziger.

PRAKTISCH Plaats: samenkomst in de ontvangsthal van het Centraal Station om 19u00 Datum: donderdag 17 mei 2001 Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat. Het aantal deelnemers is beperkt tot 30 personen.

Annulatie bedrijfsbezoek aan Gyproc te Kallo op 22.03.2001

!

In onderling overleg met de verantwoordelijken van Gyproc Kallo en de VIK-Regionale Afdeling Waasland, heeft men beslist dit bedrijfsbezoek te verschuiven naar een latere datum. Dit om organisatorische redenen. Alle deelnemers werden hiervan schriftelijk op de hoogte gebracht. Ondertussen streven wij samen met de firma Gyproc ernaar om dit bedrijfsbezoek toch te laten doorgaan in het volgende werkjaar. Voor verdere informatie kan u steeds de aankondigingen van de Regionale Afdeling Waasland raadplegen in de Ingenieursmededelingen of via de VIK -Afdeling Waasland website: http://www.vikwsl.yucom.be/

ACTIVITEITENKALENDER 2001

WAASLAND

19.04.2001:

Lezing MES of Manufacturing Execution System, Lokeren 20u00

17.05.2001:

Werfbezoek Centraal Station Antwerpen

07.06.2001:

Algemene Ledenvergadering, Sint-Niklaas – 20u00

Tenzij anders vermeld dienen de inschrijvingen voor de activiteiten, georganiseerd door de VIK-Afdeling Waasland, te gebeuren op volgend adres: VIK-secretariaat, Vicky Van de Sompel, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel.: 03-259 11 08, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected]. De aankondigingen van activiteiten die de VIK-Afdeling Waasland haar leden aanbiedt, kan men ook steeds raadplegen via de VIK-website of rechtstreeks via het adres: http://www.vikwsl.yucom.be. Tevens kan men op bovenstaande website van de VIK-Afdeling Waasland een historiek van verslagen opvragen van de reeds eerder georganiseerde activiteiten.

47 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 48

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN KEMPEN

BEZOEK WATERPRODUCTIECENTRUM VAN PIDPA woensdag 23 mei 2001

Het productieproces van het waterproductiecentrum van OudTurnhout 1. Watervangputten Het grondwater wordt opgepompt uit waterputten tussen 80 en 175 meter diep die verspreid staan over een terrein van ca. 59 hectaren rond de zuiveringsinstallatie. In het satelietproductiecentrum te Ravels wordt uit 6 putten tussen 100 en 210 meter diep grondwater gewonnen.

4. Dubbele filtratie Via een verdeelgeul komt het water terecht in 4 filters gevuld met CaCO3 -korrels. De grootste onzuiverheden, hoofdzakelijk ijzer, worden door deze filters weerhouden. Het geklaarde water loopt vervolgens naar een tweede reeks filters. Deze batterij filters is gevuld met kwartszand. Bij de tweede filtratie wordt het eventuele restijzer en het mangaan dat na de eerste filtratie overblijft, verwijderd. Ook wordt hier ammonium omgezet in onschadelijke producten. Om de filters te reinigen moet er in omgekeerde richting lucht en water doorheen gestuwd worden. Het spoelwater loopt via een ondergronds rioleringsstelsel naar een wachtbekken en een indikker. Het ingedikte slib wordt verwerkt met een zeefbandpers. 5. Reinwaterkelders Het water wordt nog gedesinfecteerd door toevoeging van een weinig natriumhypochloriet (NaClO). Het zuivere drinkwater loopt daarna naar 8 ondergrondse reinwaterkelders. 6. Hogedrukpompen Het hogedrukpompstation te Oud-Turnhout heeft 6 pompen. Deze pompen worden gestuurd door waterpeilcontacten in de watertorens die ze bevoorraden. Met een capaciteit van 250 tot 1.500 m_ per uur, zuigen de pompen het water op uit de reinwaterkelders en stuwen het naar de watertorens te OudTurnhout, Weelde, Kasterlee en Dessel.

UT

URNHO

OUD-T

an

ba

se

ot

ch

ns

Ki

Kinsch ot

2. Beluchting De eerste fase van de zuivering is beluchting. Omdat grondwater geen zuurstof bevat, wordt het opgepompte water in kleine druppeltjes verdeeld.

3. Decantatie De decantor is een kegelvormige kuip met een naar onder gerichte punt. Het beluchte water komt onderaan in de decantor. Hier wordt aan het water kalkmelk toegevoegd om het water minder zuur te maken. Dit bevordert de vlokvorming van het aanwezige geoxideerde ijzer in het water. Deze ijzervlokken zijn zwaarder dan water en zakken dan ook naar de bodem, waar ze afgevoerd worden naar de slibverwerking. Het geklaarde water vloeit langs boven weg naar de filters.

sebaan

Pidpa is het productie- en distributiebedrijf van drinkwater in de provincie Antwerpen. Het verzorgingsgebied bestaat uit 65 gemeenten. Via 25 operationele waterproductiecentra, verspreid over de provincie en een distributienet van bijna 12.000 km brengt Pidpa jaarlijks 64 miljard liter lekker drinkwater naar haar ruim 424.000 klanten of meer dan 1 miljoen mensen. Kwaliteitszorg is voor Pidpa een prioriteit. Om ook in de toekomst betaalbaar kwaliteitsdrinkwater te kunnen blijven garanderen, wordt door Pidpa dan ook constant gewerkt aan de optimalisatie van de eigen winmogelijkheden met uiterste zorg voor natuur en milieu. Drinkwater is immers een natuurlijke rijkdom die niet verspild mag worden.

PRAKTISCH Plaats: Waterproductiecentrum, Kinschotsebaan 11, Oud-Turnhout Datum: woensdag 23 mei 2001 om 14u00 Kosten voor deelneming: gratis Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat

48 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 49

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN KEMPEN LANDLOPERS- FAMILIEWANDELING Pinkstermaandag 4 juni 2001 Naar jaarlijkse gewoonte heeft op tweede Pinksteren de familiewandeling van VIK-Afdeling Kempen plaats. Het wordt dit jaar een "Landloperswandeling te Wortel". De wandeling gaat langs de gebouwen van Wortel-kolonie door

de prachtige bossen rond de kolonie. Er wordt uitleg gegeven over de (vroegere) landloperij in de Kempen, zodat ieder even kan proeven hoe het voelt. Na de wandeling staat er een drankje en een hapje klaar voor vermoeide landlopers.

PRAKTISCH Plaats: vertrek aan de Kerk van Wortel-Centrum Datum: Pinkstermaandag 4 juni 2001 om 10u00 Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat of bij Ing. Fons Van Mol, tel. 014-21 34 06.

HOGER RENDEMENT DOOR VERSTANDIG BELEGGEN Een lezing die u op een bevattelijke manier meeneemt in de wonderlijke wereld van de financiële markten. Een aanrader, zowel voor de beginnende als voor de doorwinterde belegger.

PRAKTISCH Programma: Een infosessie waarin u zeker een antwoord zal krijgen op volgende vragen:   

Waarop moet je letten bij de opbouw van een beleggingsportefeuille? Presteren aandelen altijd beter dan obligaties? Wat is de beste strategie in functie van mijn risicoprofiel?

Onderwerpen die verder aan bod zullen komen zijn: beleggingsrisico en de analyse ervan, financiële mechanica, fiscaliteit, beleggingsstrategie, verschillende vormen van portefeuillebeheer. Plaats: Katholieke Hogeschool Kempen, Geel Datum: woensdag 18 april 2001 om 19u00 Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat

ACTIVITEITENKALENDER 2001 18.04.2001:

Lezing: “Hoger rendement door verstandig beleggen”, Geel

05-06.05 2001:

Reis naar Aken en Keulen

23.05.2001:

Bezoek waterproductiecentrum van pidpa, Oud-Turnhout

04.06.2001:

Landlopers-familiewandeldag, Wortel-Centrum

KEMPEN

Tenzij anders vermeld dienen de inschrijvingen voor de activiteiten, georganiseerd door de VIK-Afdeling Kempen, te gebeuren op volgend adres: VIK-secretariaat, Vicky Van de Sompel, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem , tel.: 03-259 11 08, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected].

49 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 50

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN LIMBURG

JONGERENWERKING AFDELING LIMBURG ZIT NIET STIL Nog enkele maanden en het academiejaar 20002001 zit er weer op. Maar dit wil nog niet zeggen dat we niets meer organiseren in Limburg. Er staat nog heel wat op het programma. 





Op woensdag 25 april 2001 houden we een studieavond "Spreken in het openbaar" . Ideaal voor laatstejaars met het oog op de presentatie van hun eindwerk. Op maandag 30 april 2001organiseren we de Nacht van de Ingenieurs in samenwerking met bedrijven als Tractebel, Orange, ACE, Expectra, … Dit evenement heeft plaats in de Fitlink te Diepenbeek. We willen het laten uitgroeien tot een vaste waarde in héél Vlaanderen. Het weekend daarna (4-5-6 mei 2001) gaan we naar Denemarken voor het EYE-weekend. EYE staat voor European Young Engineers. Ontmoeting met Nederlandse, Deense, Finse, Duitse, Engelse,





Hongaarse jonge ingenieurs. Om het halfjaar organiseert een ander gastland een EYE-weekend. Het aantal leden groeit. Op dinsdag 15 mei 2001 houden we een studieavond "Solliciteren" waar je originele tips krijgt om jezelf te verkopen en zo de geschikte en goedbetaalde job te krijgen. Om het academiejaar 2000-2001 af te sluiten eindigen we met een jongerenweekend, georganiseerd in samenwerking met het jongerenteam van de Afdeling Zuid-West-Vlaanderen. Dit weekend heeft plaats op 30 juni en 1 juli 2001.

Ben je geïnteresseerd of wens je meer informatie stuur een e-mail naar [email protected] of naar [email protected] of bezoek onze website www.viklimburg.org/index.htm Ing. Raf Creemers

BEZOEK AAN DE “ABDIJ VAN HERKENRODE” dinsdag 12 juni 2001 De Abdij van Herkenrode werd rond 1182 gesticht door Gerard, graaf van Loon. In 1217 werd de abdij officieel in de Orde van Citteaux opgenomen. Ze was de eerste en grootste vrouwenabdij van deze Orde in de Nederlanden.

abdissen Anne-Catherina de Lamboy en Mechtildis de Lechy en prins-bisschop Erard van der Marck, graaf van Loon. Vanaf 12 mei 1998 is het Vlaamse Gewest eigenaar van de resterende gebouwen en gronden (ongeveer 105 hectaren).

Ze groeide snel uit tot een van de rijkste stichtingen in de regio. De zusters en abdissen kwamen uit vooraanstaande adellijke families van het graafschap Loon. Vanaf 1317 werd de abdij een bekend bedevaartsoord met Het Heilig Sacrament van Mirakel. Er bestaan slechts sporen van de gebouwen die vanaf de 12de tot de 15de eeuw opgericht werden.

Het huidige beheer werd toevertrouwd aan de Stichting Vlaams Erfgoed. Momenteel zijn grote restauratiewerken in uitvoering in het kader van het bestemmingsplan voor het domein. Er komt ▲ een bezoekerscentrum, ▲ een kruidenkenniscentrum, ▲ een bedrijvencentrum voor kunstambachten, ▲ een multifunctionele ruimte in de tiendenschuur, ▲ horecavoorziening, ▲ een educatieve ruimte rond energie en water, ▲ een kruidentuin, ▲ een perceel met oude graangewassen, ▲ een boomgaard voor oude fruitsoorten. Tijdens de rondleiding vernemen we alles over het verleden en de toekomst van dit uiterst belangrijk historisch domein. Gids is Wim Vanlishoudt, procuratiehouder voor Herkenrode bij de Stichting Vlaams Erfgoed.

In de 16de eeuw heerste er een echte bouwwoede, vooral onder de

PRAKTISCH Plaats: Kuringen, Abdij van Herkenrode Datum: dinsdag 12 juni 2001 om 19u00 Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat

50 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 51

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN LIMBURG FIETS- EN WANDELDAG 11de uitgave op zondag 24 juni 2001 Reeds voor de elfde maal nodigen wij u uit om deel te nemen aan en/of te sponsoren voor

"FIETSEN EN WANDELEN TEGEN KINDER KANKER" lees en laat even bezinken:

Men zegt je dat je kind kanker heeft! De grond zakt weg onder je voeten. Je wil en kan het niet geloven. Ze moeten zich vergissen! ongeloof, angst, twijfel, hulpeloosheid... misschien zelfs schuldgevoel. Heel wat gezinnen hebben dit ervaren. Ze hebben nood aan morele, materiële en ook financiële ondersteuning. Want alle nodige steun is in deze zorgzame samenleving toch nog niet zo vanzelfsprekend! De VZW KLEINE PRINS helpt hierbij daadwerkelijk. Haar middelen zijn ontoereikend om deze meestal jonge, zwaarbeproefde gezinnen te helpen. De Limburgse ingenieurs van de VIK bieden u de kans om hier effectief een helpende hand te reiken door deelname aan hun fiets- en wandeldag op

zondag 24 juni 2001 (vertrek tussen 07u30 en 14u00) Fietsen: 30, 65 en 100 km Wandelen: 7 en 15 km DEELNEMEN KHLim, Universitaire Campus, Diepenbeek Volwassenen 100 BEF -18 jarigen 50 BEF

STEUNEN Rekening nr. 777-5928888-33 op naam van Kleine Prins vzw, Hasselt Vanaf 1.000 BEF fiscaal aftrekbaar

Jonge patiëntjes en hun familie rekenen op u! Meer inlichtingen:VIK-secretariaat, Francine Demaret, tel. 03-259 11 09, e-mail: [email protected].

ACTIVITEITENKALENDER 2001 25.04.2001:

Studieavond: “Spreken in het openbaar”

30.04.2001:

Nacht van de Ingenieurs, Fitlink, Diepenbeek

25.04.2001:

Studieavond: “Solliciteren”

15.05.2001:

Bezoek aan de firma Marmorith

12.06.2001:

Bezoek aan de abdij van Herckenrode, Hasselt

24.06.2001

Fiets- en wandeldag, Diepenbeek

LIMBURG

30.06-01.07.2001: Weekend Duitsland, in samenwerking met de jongerenwerking Afdeling Duitsland Tenzij anders vermeld dienen de inschrijvingen voor de activiteiten, georganiseerd door de VIK-Afdeling Limburg, te gebeuren op volgend adres: VIK-secretariaat, Vicky Van de Sompel, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel.: 03-259 11 08, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected]. Ing. Chris Ribus, secretaris van de VIK-Afdeling Limburg, is tevens het aanspreekpunt voor de Regio Limburg. U kan ook steeds bij hem terecht met uw vragen. Zijn adres: Deurnestraat 102, 3583 Beringen, tel. en fax: 013-67 85 11, e-mail: [email protected]

51 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 52

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN NOORD-WEST-VLAANDEREN

BEDRIJFSBEZOEK AAN MELEXIS TE IEPER dinsdag 22 mei 2001 Onder leiding van Roland Duchâtelet boekte het bedrijf Melexis uit Ieper in 2000 ondanks de terugval van de technologiebedrijven, goede resultaten.

een omzetgroei en winstgroei van meer dan 50 %. In oktober 2000 zette Melexis de kroon op het werk door de titel "Onderneming van het jaar" in de wacht te slepen.

Melexis specialiseert zich in elektronische schakelingen voor de auto-industrie en realiseerde in 2000

PRAKTISCH Plaats: Melexis Ieper, Rozendaalstraat 12, Ieper Datum: dinsdag 22 mei 2001 om 19u30 stipt Kosten voor deelneming: gratis voor de leden op vertoon van hun lidmaatschapskaart, niet-leden betalen 300 BEF Inschrijving vereist: VIK-Secretariaat tot 12 mei 2001 (maximum 15 personen). Deelnemers geven naast hun eigen adres ook dat van de werkgever op, alsmede hun functie in het bedrijf.

BEZOEK AAN BROUWERIJ RODENBACH N.V. ROESELARE woensdag 9 mei 2001

De familie Rodenbach heeft haar wortels in Andernach op de linker Rijnoever nabij Koblenz. Met het Oostenrijks leger zakte Ferdinand Rodenbach als ‘chirurgijn’ af naar Roeselare, waar hij rond 1750 huwde en zich vestigde als geneesheer. Zijn kleinkinderen hebben de fundamenten gelegd voor de brouwerij. Alexander, die reeds van zijn elf jaar blind was, kocht in 1820 inderdaad een brouwerij van een zekere David Norbert. Samen met Pedro, Amelia en Ferdinand richtte hij een vennootschap op die in 1836 ontbonden werd. In hetzelfde jaar kocht de echtgenote van Pedro Rodenbach de brouwerij op een openbare verkoop. De brouwerij kreeg de naam ‘Rodenbach’. Het is Eugène Rodenbach tenslotte die, na een stage in Engeland, het blending-procédé introduceerde waaraan het bier zijn typische smaak te danken heeft. Die smaak is het resultaat van het gebruik van zorgvuldig uitgekozen grondstoffen, verwerkt volgens een traditioneel recept. Naast het ter plaatse gewonnen brouwwater, de verschillende speciale moutsoorten en de geselecteerde gist is het de originele Poperingse hop met haar rijk aroma die verantwoordelijk is voor het streekeigen karakter en de typische smaak van het bier. De natuurlijke omzetting van het moutzetmeel naar vergistbare suikers levert na filtering het ‘wort’ dat gehopt, gekookt, gekoeld en tenslotte geënt wordt met gist die de sui-

52 I.M.-

MAART 2001

kers omzet in alcohol en koolzuurgas. Het jonge bier is het resultaat van de tweede gisting. Een deel van het jonge bier wordt gedurende minstens 20 maanden gerijpt op één van de 294 eikenhouten foeders (speciale vaten van 100 tot 650 hectoliter) in de indrukwekkende lagerkelders. Hier ontwikkelt zich op een natuurlijke wijze het zoet-zure karakter dat het Roeselaarse bruintje zo typerend maakt. Na ongeveer 2 jaar is het bier rijp en worden verschillende vaten gemengd. Het uiteindelijke ‘Rodenbachbier’ is het perfecte huwelijk tussen gerijpt en jong bier. De ‘Grand Cru’ bestaat alleen uit gerijpt bier en bezit aldus een hoge gisting, een rijke smaak en een uitzonderlijke kwaliteit. Via een projectievoorstelling worden we geïnitieerd in de wondere wereld van het brouwen. Technisch directeur Rudi Ghequire heeft zich geëngageerd om ons tijdens de rondleiding de nodige technische uitleg rond het productieproces te verstrekken en ons zo een stukje te laten participeren in de geheimen van dit exclusieve streekbier. Een bezoek aan de indrukwekkende lagerkelders waar het bier tot rijping komt, maakt uiteraard deel uit van het programma. Dat deze nog maar pas helemaal gerenoveerd werden, onderstreept de exclusiviteit van dit bezoek dat afgerond wordt met een niet te versmaden degustatie. Absoluut niet te missen !

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 53

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN NOORD-WEST-VLAANDEREN PRAKTISCH Plaats: Brouwerij Rodenbach, Spanjestraat 133 - 141, Roeselare. Op E403 afrit 7 (Roeselare Haven) nemen en het kanaal volgen richting Roeselare; aan rondpunt "Centrum" volgen; aan verkeerslichten rechtsaf (= weer "Centrum" volgen) en eerste straat links = Spanjestraat (wegwijzer "Rodenbach"). Brouwerij op 500 m. Datum: woensdag 9 mei 2001 om 14u30 Kosten voor deelneming: 100 BEF per persoon ter plaatse te betalen Inschrijving vereist: VIK-secretariaat tot 2 mei. Er kunnen maximaal 50 personen deelnemen aan dit bezoek.

ACTIVITEITENKALENDER 2001

NOORD WEST-VLAANDEREN

21.04.2001: Bedrijfsbezoek plant GE Plastics, Bergen op Zoom (Nederland) 09.05.2001: Bezoek aan brouxerij Rodenbach N.V., Roeselare 22.05.2001: Bezoek aan Melexis, Ieper 04.10.2001: Bedrijfsbezoek “De Persgroep”, Asse 18.10.2001: Lezing: “Barco Vision” Tenzij anders vermeld dienen de inschrijvingen voor de activiteiten, georganiseerd door de VIK-Afdeling Noord-West-Vlaanderen, te gebeuren op volgend adres: VIK-secretariaat, Vicky Van de Sompel, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem, tel.: 03-259 11 08, fax: 03-259 11 01, e-mail: [email protected].

MECHELEN - LEUVEN - HAGELAND

WERFBEZOEK DEURGANGDOK-DOEL-LILLO 24 april 2001 De bouw van het container-getijdendok in de Waaslandhaven wordt gerealiseerd door de tijdelijke vereniging Deurganckdok (Cordeel-AertsenMBG-CFE-Van Laere-Dredging International). Het Deurganckdok is het derde container-getijdendok dat in de Antwerpse haven wordt aange-

legd. De aanleg van de vijf kilometer lange kaaimuurwerken is ingedeeld in drie fasen. De kaaimuren bestaan uit gewapende L-elementen en hebben een hoogte van 30 meter. De dagelijks te verwerken betonmassa voor fasen 1 en 2 samen bedraagt gemiddeld 2.500 m3.

53 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 54

NIEUWS VAN DE AFDELINGEN MECHELEN - LEUVEN - HAGELAND PRAKTISCH Programma 09-12 u: geleid werfbezoek 12u30: lunch in Lillo Aansluitend: gegidst bezoek Lillo en omgeving. Laarzen meebrengen! Plaats: samenkomst om 09 u aan de witte bureelketen van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Hogendijk 2, Doel. Volg de omleidingsweg naar Doel. In het dorp linksaf richting Kieldrecht. Na 1 km linksaf tot aan de witte keten. Datum: vrijdag 27 april 2001 om 09u00 Kosten: gratis voor de leden (lidkaart meebrengen); niet-leden betalen 300 BEF. Kosten voor middagmaal: 380 BEF, ter plaatse te betalen. Meer inlichtingen: Ing. Jef Heylen, tel. 0477-49 96 77 of 052-31 99 31 (kantooruren) Inschrijven: voor 13/4: VIK-Secretariaat, Vicky Van De Sompel, tel. 03-259 11 08, met de vermelding van al dan niet deelname aan het middagmaal.

MECHELEN

ACTIVITEITENKALENDER 2001 27.04.2001:

Werfbezoek Deurganckdock, Doel-Lillo

Tenzij anders vermeld dienen de inschrijvingen voor de activiteiten, georganiseerd door de VIK-Afdeling Mechelen, te gebeuren op volgend adres: VIK-secretariaat Afdeling Mechelen, p/a Ing. Ivo Vanhalle, Lindelaan 29, 1730 Asse, tel. en fax: 02-452 48 10, e-mail: [email protected].

Regionale bestuursvergaderingen Afdeling Antwerpen: 11.04.2001 09.05.2001 13.06.2001 Afdeling Kempen: 18.04.2001 16.05.2001 20.06.2001 Afdeling Limburg: 17.04.2001 15.05.2001 19.06.2001 Afdeling Mechelen: 12.04.2001 10.05.2001

14.06.2001 13.09.2001 11.10.2001 08.11.2001 13.12.2001 Afdeling Noord-West-Vlaanderen: 03.04.2001 08.05.2001 05.06.2001 Afdeling Oost-Vlaanderen: 19.03.2001 02.04.2001 23.04.2001 07.05.2001 21.05.2001 04.06.2001

03.09.2001 17.09.2001 01.10.2001 15.10.2001 05.11.2001 19.11.2001 03.12.2001 17.12.2001 Afdeling Waasland: 05.04.2001 03.05.2001 07.06.2001 Afdeling Zuid-West-Vlaanderen: 18.06.2001 03.09.2001 15.10.2001 03.12.2001

Voor meer informatie omtrent uur en plaats van deze vergaderingen kan u terecht bij Vicky Van De Sompel op het VIK-secretariaat op het telefoonnummer 03-259 11 08.

54 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 55

Vul dit formulier in als uw adres of werkomgeving gewijzigd is, zo blijft u op de hoogte van alle activiteiten die u als ingenieur interesseren. Fax het naar 03-259 11 01 of stuur het naar de Vlaamse Ingenieurskamer, Herentalsebaan 643, 2160 Wommelgem. (art. 4 W.8/12/92:1. houder van het bestand: Vlaamse Ingenieurskamer VZW, Herentalsebaan 643 2160 Wommelgem. 2. doel: ledenadadministratie 3. recht tot inzage en correctie cfr. arts. 10 en 12: Vlaamse Ingenieurskamer op adres van de zetel te Wommelgem) Kruis het gepaste aan:

❏ ❏ ❏ ❏ ❏ ❏

INLICHTINGENEN AANVRAAGFORMULIER Inschrijving VIK-activiteit

Adreswijziging

❏ Ik wens mij in te schrijven voor volgende actviteit:

Wijziging werkgegevens

...........................................................................................

Inschrijving VIK-activiteit

Aard van de activiteit: ❏ bedrijfsbezoek ❏ lezing ❏ studiedag ❏ vergadering ❏ socio-culturele activiteit ❏ cursus ❏ andere activiteit (nader te specificeren): ...........................................................................................

Opvragen informatie Inschrijving "Dienstaanbiedingen"

❏ bedrijf ❏ persoonlijk

Nieuw lidmaatschap

Aantal personen: ...................................

Privé gegevens: Lidmaatschapsnummer: ............................................ Geslacht:

❏M/❏V

Datum: ......................... Plaats: ...........................................

Geboortedatum: ....................

Naam + voornaam: ..............................................................

Georganiseerd door (Afdeling, Studiegroep) ........................................................................................... Enkel in te vullen bij opname in de "Dienstaanbiedingen":

Oud adres (enkel bij adreswijziging):...............................................

Nuttige ervaring:.......................................................................

..........................................................................................

..............................................................................................

Privé adres (nieuw/huidig): straat + huisnummer:............................................................ postnr. + gemeente:..............................................................

.............................................................................................. Talenkennis: ............................................................................ Tijdstip van mogelijke indiensttreding: .......................................... Belangstellingsgebieden:............................................................

tel.nr.:.................................. fax nr.: ....................................

..............................................................................................

Gevolgde specialiteit: ......................... Diplomajaar: ................

Indien van toepassing, geef aan in welke omgeving of provincie u wenst werk te vinden:

School: ...............................................................................

..............................................................................................

Werkgegevens: Naam bedrijf/school/instelling:

Handtekening: ........................................................................

..........................................................................................

Datum: ..................................................................................

straat + huisnummer:............................................................ postnr. + gemeente:.............................................................. tel.nr. algemeen:........................rechtstreeks......................... tel.nr. algemeen:........................rechtstreeks......................... Sector tewerkstelling:

❏ industrie ❏ onderwijs ❏ openbare dienst ❏ zelfstandige

Activiteit van het bedrijf: invullen volgens bijgaand overzicht (NACE-code):......................... BTW-nummer:..................................................................... Functie: .............................................................................. Departement: ..................................................................... Aantal werknemers:

❏

O <50

❏ 50-100 ❏ 101-250 ❏ >250

Omzet:

❏ <50 miljoen ❏ 50-200 miljoen ❏ 200-500 miljoen ❏ >500 miljoen Aanvraag informatie Ik zou graag informatie bekomen over volgend onderwerp: ............................................................................................. ............................................................................................. ............................................................................................. .............................................................................................

Activiteit van het bedrijf: NACE-code. 15: Vervaardiging van voedingsmiddelen en dranken 17: Vervaardiging van textiel 20: Houtindustrie en vervaardiging van artikelen van hout, kurk, riet en vlechtwerk 22: Uitgeverijen, drukkerijen en reproductie van opgenomen media 24: Chemische nijverheid 25: Rubber- en kunststofnijverheid 26: Vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten 27: Metallurgie 28: Vervaardiging van producten van metaal 29: Vervaardiging van machines, apparaten en werktuigen 31: Vervaardiging van elektrische machines en apparaten 32: Vervaardiging van audio-, video- en telecommunicatieapparatuur 33: Vervaardiging van medische apparatuur, van precisie- en optische instrumenten en uurwerken 36: Vervaardiging van meubels; overige industrie 45: Bouwnijverheid 51: Groothandel en handelsbemiddeling, exclusief de handel in auto's en motorrijwielen 60: Vervoer te land 61: Vervoer over water 62: Luchtvaart 65: Financiële instellingen 66: Verzekeringswezen 72: Informatica en aanverwante activiteiten 74: Overige zakelijke dienstverlening 75: Openbaar bestuur, algemene collectieve diensten en verplichte sociale verzekering 80: Onderwijs ...... Andere (te specificeren)....................................................

55 I.M.-

MAART 2001

im 3-01

12-03-2001

11:00

Pagina 56