Directie Wijk & Stad
Ingekomen stuk D5
Wijkmanagement
Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen
Aan de Gemeenteraad van Nijmegen
Telefoon
(024) 329 91 11
Telefax
(024) 329 96 10
E-mail
[email protected]
Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen
Datum
Ons kenmerk
Contactpersoon
30 mei 2006
Datum uw brief
P400/06.0015677
G. van Hagen
Onderwerp
Aantal bijlagen
Doorkiesnummer
Wijkaanpakprogramma Benedenstad
1
3299131
Geachte leden van de Raad, Conform het programma Wijkaanpak is door ons College voor de Benedenstad een Wijkaanpakprogramma vastgesteld (WAP Centrum 2005 t/m 2008). Onder het gebied “Benedenstad” verstaan wij de statistische wijk 00. De WAP Benedenstad geeft, in de vorm van een uitvoeringsprogramma voor de korte en middellange termijn, een overzicht van de (extra) inzet van de Gemeente Nijmegen voor genoemde periode en vormt de agenda voor de samenwerking met de partners in de Benedenstad. Hierbij zenden wij u ter informatie de WAP Benedenstad 2006 - 2009 toe.
College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen De Burgemeester,
De Secretaris,
mevr. dr. G. ter Horst
P. Eringa
Bijlagen:
-
collegevoorstel Wijkaanpakprogramma Centrum 2005 t/m 2008 Wijkaanpakprogramma Centrum 2005 t/m 2008
Nijmegen, de oudste stad van Nederland. Kijk op www.nijmegen2000.nl
Aanbiedingsbrief raad 06.0015677
Wijkaanpakprogramma Benedenstad 2006-2009
Gemeente Nijmegen Directie Wijk en Stad Afdeling Wijkmanagment maart 2006
WAP Benedenstad
Inleiding
Inhoudsopgave 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
Inleiding Aanleiding Doel Afbakening Aanpak Leeswijzer
5
2 2.1 2.2 2.3
Aanpakfilosofie Koersvisie stadscentrum Beheerstrategie openbare ruimte Aanpak op zes thema’s
11
3 3.1 3.2 3.3
Analyse: hoe staat de Benedenstad ervoor? Veel informatiebronnen Gebiedstypering Analyse per aanpakthema
15
4 4.1 4.2
Programma wijkaanpak Wat doen we al? Programmaschema
23
5
Gewenst, maar (nog) niet ingepland
33
6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6
Bijlagen 35 Beschrijving maatregelen Alle onderwerpen uit de wijkschouw, wijkavond en interviews Inspraakreacties op concept WAP Benedenstad Lijst met geïnterviewden Projectenkaart Waalkade,- en Valkhof visie Plattegrond Benedenstad
7
Colofon
Figuur 1: Luchtfoto van de Benedenstad
63 3
WAP Benedenstad
Inleiding
4
WAP Benedenstad
1
Inleiding
1.1
Aanleiding
Inleiding
Voor u ligt het Wijkaanpakprogramma Benedenstad (WAP). In het kader van het Grote Stedenbeleid wordt voor veertien wijken in Nijmegen een Wijkaanpakprogramma gemaakt.
1.2
Doel Het Wijkaanpakprogramma geeft een overzicht van inzet van de gemeente Nijmegen in de komende jaren in de Benedenstad. Het gaat om een werkplan voor de komende vier jaar (2006-2009). Om het WAP meer dan een momentopname te laten zijn zal het programma regelmatig worden bijgesteld. Zo blijft het actueel, niet alleen voor de gemeente, maar ook voor de vele andere partijen in de wijk die belang hebben bij een goed werkplan.
1.3
Afbakening - gebiedsafbakening Op figuur 2 is de gebiedsbegrenzing aangegeven. Aan de zuidzijde vormen het Joris Ivensplein, de Hezelstraten, de Burchtstraat, het Kelfkensbos en het Keizer Traianusplein de grens; ten noorden vormt uiteraard de Waal de grens, ten westen vormt het spoor de grens. Tenslotte vormt aan de oostkant de Waalbrug (James Gavinweg) de grens tot het Keizer Traianus plein.
5
WAP Benedenstad
Inleiding
Figuur 2: Stadscentrum met daarbinnen de wijk Benedenstad
Benedenstad Benedenstad
Centrum Centrum
- Wat wel, wat niet? Dit WAP focust zich op maatregelen die verder gaan dan de reguliere inzet die de gemeente doet in de Benedenstad. De normale inzet vanuit de gemeente (standaard voor alle wijken in de stad) is alleen bij belangrijke onderwerpen opgenomen. De inzet van derden (zoals woningcorporaties, welzijnswerk, instellingen, politie en bedrijfsleven), wordt alleen gemeld als het onderdeel uitmaakt van een samenwerkingsverband tussen gemeente en die derden. Ook bij financiering uit Rijksmiddelen in het kader van het Grote Stedenbeleid is een vermelding opgenomen. Bij de uitvoering van het programma voert de gemeente de regie en organiseert daarvoor de samenwerking met de betrokken partners.
De Wijkaanpakprogramma’s beperken zich in het algemeen tot woongebieden. Maar de Benedenstad als onderdeel van het totale Stadscentrum, is een verhaal apart. Er komen verschillende functies voor zoals winkels en horeca, vaak met een stedelijke functie. Inzet op andere thema's dan wonen kunnen van grote invloed zijn op de kwaliteit als woonmilieu. Een veilige Waalkade is bijvoorbeeld ook uitermate belangrijk voor bewoners. Daarom kijkt dit Wijkaanpakprogramma verder en noemt ook de acties op andere terreinen.
1.3.1
Relatie met andere plannen in de Benedenstad - Koersvisie Stadscentrum In oktober 2001 stelde de gemeenteraad de nieuwe visie voor het stadscentrum vast voor de (middel)lange termijn: “Stadscentrum koers(t) naar 2015”. Deze visie was een doorstart van de koers die eerder in het plan “Centrumplan 2000, intensiveren in de kern” centraal stond. De koersvisie geeft op hoofdlijnen aan wat de richting is voor verdere ontwikkeling van het Nijmeegse Stadscentrum. Het Wijkaanpakprogramma verschilt op twee punten van de koersvisie: het is gericht op de korte termijn (2006-2009); het blijft niet op hoofdlijnen, maar geeft een zo concreet mogelijk overzicht van maatregelen.
6
WAP Benedenstad
Inleiding
- Wijkbeheerplan Benedenstad Naast het WAP is er het Wijkbeheerplan voor de Benedenstad voor de periode 2006-2009. Het Wijkbeheerplan beschrijft hoe de openbare ruimte in de Benedenstad de komende vier jaar wordt beheerd. Het plan beschrijft de huidige en gewenste situatie van de openbare ruimte en geeft aan welke maatregelen nodig zijn om het verschil hiertussen aan te pakken. Het gaat daarbij ook om groot onderhoud en eventuele herinrichtingen. Het Wijkbeheerplan heeft het stedelijke beleidsplan IBOR (Integraal Beheer Openbare Ruimte) als kader. Het Wijkbeheerplan is in december 2005 vastgesteld. wijkvisie Tussen het WAP en Wijkbeheerplan ligt een duidelijke relatie, want vele extra maatregelen die het WAP noemt hebben direct betrekking op de openbare ruimte. Wijkvisie, WAP en Wijkbeheerplan zijn te beschouwen als onderlinge kaders, zoals weergegeven in figuur 3. De wijkvisie vormt het gebiedsgerichte kader voor het WAP en het wijkbeheerplan.
wijkaanpakplan
wijkbeheerplan
Figuur 3: Relatie wijkvisie, wijkaanpakprogramma en wijkbeheerplan.
- Visie Waalkade De waalkade is een belangrijk deel van de Benedenstad. In september 2005 is de nieuwe visie Waalkade door de gemeenteraad vastgesteld. Een aantal ontwikkelingen noodzaakte tot een nieuwe visie: de noodzakelijke ophoging van de waterkering, de situatie van de damwand tussen de hoogwatervrije steiger en de spoorbrug en de hernieuwde positiebepaling van de Waalkade ten opzichte van de ontwikkeling rondom de rivier. Met de Waalsprong wordt de Waalkade een centraal element van het nieuwe stadshart. Ook wordt de waalkade qua toeristische en recreatieve aantrekkingskracht, verbindingen met de bovenstad en Nijmegen West (Waalfront) en de Ooipolder verbeterd. Daarnaast dient er meer aandacht te zijn voor historische perspectief. De (uitvoering van de) Waalkade visie is een autonoom proces en wordt niet beïnvloed door het WAP. Wel zijn de projecten van de Waalkade visie opgenomen in dit WAP. In de bijlage 6.5 is een overzichtkaart van de projecten opgenomen.
7
WAP Benedenstad
Inleiding
- Verbetering waterkering Waalkade Het plan om de waterkering aan de Waalkade te verbeteren is medio 2005 afgerond. In de loop van 2006 wordt gestart met de uitvoering. De verbetering is noodzakelijk omdat de huidige waterkering niet meer voldoet aan de nieuwe, hoge veiligheidsnorm. Het plan is een combinatie van verschillende oplossingen, zoals bijvoorbeeld de aanleg van een kademuur aan de Voerweg, een vouwwand die bij hoog water uit een betonnen bak wordt uitgeklapt (Stratemakerstoren / Grote Straat), een tijdelijke muur (Vismarkt) en de permanente ophoging en / of verbetering van diverse kademuren (o.a Lage Markt, Oude Haven, Veemarkt). Het plan bestaat uit 10 deelprojecten. Voor meer informatie wordt verwezen naar de site van het Waterschap Rivierenland (www.wsrivierenland.nl).
1.4
Aanpak - Afstemming binnen de gemeente Het Wijkaanpakprogramma is opgesteld door de afdeling Wijkmanagement van de Directie Wijk & Stad. Het is tot stand gekomen in overleg tussen meerdere afdelingen van de gemeente en onder aansturing van de wijkmanager Stadscentrum. De wijkmanager heeft een wakende en aanjagende rol bij de uitvoering van het plan. De wijkmanager houdt door het jaar heen het overzicht op de stand van zaken. - overleg Daarnaast hadden de wijklmanager en wijkbeheerder het afgelopen jaar regelmatig contact in de wijk over de meest uiteenlopende zaken. Er is veel te doen, maar er zijn altijd te weinig handen en te weinig geld. Voor het bepalen van wat wenselijk is en het maken van keuzes tussen maatregelen heeft de gemeente contact met vele belanghebbenden en hun vertegenwoordigers: - de Wijkraad Benedenstad; - Belangenvereniging Binnenstadsondernemers; Winkeliersvereniging Hezelstraten; Stichting Centrum Managment Nijmegen; - instellingen als politie en Swon; - bewoners: via wijkschouwen en wijkavonden. Om de totstandkoming van dit wijkaanpakprogramma mogelijk te maken is met belanghebbenden niet alleen ‘gericht’ maar ook ‘breed’ gecommuniceerd. In juni 2004 heeft het College van B&W een bezoek gebracht aan de Benedenstad. In september 2005 vond een wijkavond plaats in het Oude Weeshuis, waarbij wijkbewoners discussieerden over de diverse thema’s van het wijkaanpakprogramma en het wijkbeheerplan. Ook is in september een wijkschouw georganiseerd (zie bijlage
8
WAP Benedenstad
Inleiding
6.2). In 2004 is daarnaast een nachtelijke fietsschouw in het centrum georganiseerd, waarbij ook delen van de Benedenstad zijn meegenomen, om problemen met openbare verlichting en sociale veiligheid te inventariseren. Tussentijds heeft afstemming plaats gevonden met de wijkraad Benedenstad over de wijze waarop het WAP tot stand is gekomen. Op 7 december 2005 is een tweede wijkavond gehouden over de eerste resultaten van het WAP (zie bijlage 6.3). - communicatie van het definitieve programma Het definitieve Wijkaanpakprogramma, na vaststelling door het College van B&W, gaat ter informatie naar de gemeenteraad. Ook zal informatie over het WAP bekend worden gemaakt via de vertrouwde media in de wijk, zoals het wijkblad ‘Benedenstadnieuws’ en de websites nijmegen.nl1 en benedenstad.info.
1.5
Leeswijzer Hoofdstuk 2 beschrijft de ambitie en aanpakfilosofie van dit WAP. Het behandelt de basisgedachte van waaruit de komende jaren maatregelen worden genomen. Vervolgens komt in hoofdstuk 3 aan bod hoe de Benedenstad er op dit moment voor staat. Het is een korte samenvatting uit de vele bronnen die informatie hebben over het reilen en zeilen. Hoofdstuk 4 vormt het hart van dit WAP: het programma van maatregelen voor de komende vier jaar. De tabelstructuur en thema-indeling maken het programma helder en inzichtelijk. Vooraf wordt beschreven welke maatregelen recent tot uitvoering zijn gekomen. In de bijlagen wordt tenslotte per maatregel een beschrijving gegeven en worden, themagewijs, alle vragen, wensen en opmerkingen uit de wijk en uit de interviews vermeld, inclusief antwoord. Tenslotte wordt een overzicht gegeven van alle geïnterviewde personen.
1
Onder: Wijkinformatie / Stadscentrum / Benedenstad / Plannen en documenten 9
WAP Benedenstad
Inleiding
10
WAP Benedenstad
2
Aanpakfilosofie
2.1
Koersvisie Stadscentrum
Aanpakfilosofie
In oktober 2001 stelde de gemeenteraad de nieuwe visie voor het stadscentrum vast voor de (middel)lange termijn: “Stadscentrum koers(t) naar 2015”. Dit document is nog steeds geldend voor het Stadscentrum. Voor de Benedenstad staan geen (grote) ruimtelijke veranderingen op stapel. Wel zijn er enkele belangrijke projecten in de Benedenstad de komende jaren: de verbetering van de Waalkade en de waterkering en de herinrichting van het Valkhof.
2.2
Beheerstrategie openbare ruimte In het Wijkbeheerplan is de strategie opgenomen voor het beheer van de openbare ruimte in de Benedenstad. Het gebied heeft te maken met hoge kwaliteitsambities ten aanzien van netheid, technische staat en beeldkwaliteit, in combinatie met de hoge gebruiksdruk, en de aanwezigheid van bijzondere functies. Dit alles betekent dat voor diverse delen van de Benedenstad een vrijwel maximale onderhoudsinspanning noodzakelijk is. De strategie is er op gericht het krappe budget zo goed mogelijk in te zetten om het gewenste niveau voor alle onderdelen van de openbare ruimte uit te voeren.
2.3
Aanpak op zes thema’s De kwaliteiten van de Benedenstad versterken en de knelpunten zoveel mogelijk oplossen, hoe doe je dat? Er kan alleen een samenhangend pakket van maatregelen zijn als er overzicht is. Dit Wijkaanpakprogramma gaat uit van maatregelen ten aanzien van een zestal thema’s. Deze thema’s zijn bepaald aan de hand van een twintigtal interviews met bewoners en professioneel betrokkenen bij de Benedenstad2, een wijkschouw (15 september 2005) en een wijkavond (20 september 2005). 1. Parkeren (en toezicht) 2. Verkeer 3. Milieu en beheer openbare ruimte 2
In bijlage 6.4 is een overzicht opgenomen van de geïnterviewden. 11
WAP Benedenstad
Aanpakfilosofie
4. Wijkvoorzieningen 5. Integrale veiligheid 6. Historie meer zichtbaar en beleefbaar maken Parkeren en toezicht In de Benedenstad speelt parkeeroverlast van bezoekers voor het centrum een belangrijke rol. Een strikt toezicht is hierin belangrijk. Daarnaast speelt ook de bereikbaarheid van het Stadscentrum een grote rol. Op de wijkavonden blijkt altijd hoe belangrijk het thema is. Logisch, want als de bereikbaarheid niet optimaal is, wordt het functioneren van de binnenstad negatief beïnvloed, voor alle gebruikers (bewoners, bezoekers, werknemers). Verkeer Naast parkeren speelt een goede verkeerssituatie een belangrijke rol in de bereikbaarheid. In de Benedenstad zijn met name bij de Oude Haven / Lage markt verbeterpunten op het gebied van verkeer. Ook wordt overlast ervaren van bestemmingsverkeer (laden en lossen) voor de Waalkade, de Hezelstraten, de Begijnennestraat en het halen en brengen van kinderen van de basisschool. Milieu en beheer openbare ruimte In het stedelijk beleidsplan IBOR wordt de Benedenstad samen met het Centrum ingedeeld als ‘’centrumgebied’’. Door de hoge gebruiksdruk in het centrumgebied is er extra aandacht om de openbare ruimte te laten voldoen aan de hoge kwaliteitseisen. De inspanning in de sfeer van dagelijks onderhoud zijn zeer groot tot maximaal. Ondanks dat bewoners en gebruikers van de Benedenstad de openbare ruimte algemeen positief ervaren beoordelen blijft waakzaamheid geboden (zoals bijvoorbeeld graffiti, zwerfvuil, huisvuil, bedrijfsafval en vervuiling rond GFT,- en glasbakken). Ook de bestrating en het straatmeubilair blijven een constant aandachtspunt. In de analyse fase zijn diverse verbeterpunten naar voren gekomen die in het Wijkbeheerplan aan bod komen. Deze punten worden ook in het WAP opgenomen. Wijkvoorzieningen Het buurtcentrum ‘’Oude Weeshuis’’ speelt een belangrijke rol in de wijk. Het wordt onder andere gebruikt als ontmoetings,- en activiteitencentrum en als discussieplek. Uit de gesprekken met sleutelfiguren en bewoners is gebleken dat de toegangsroutes naar het buurtcentrum (o.a. Papengas, Begijnenstraat) voor ouderen slecht begaanbaar zijn. Naast het buurtcentrum kent de wijk ook veel speeltuintjes (8). Het aantal is in vergelijking met het aantal kinderen in de wijk hoog. Daarentegen ontbeert de Benedenstad andere speelmogelijkheden zoals trapveldjes of open plekken die in andere wijken vaak wel aanwezig zijn.
12
WAP Benedenstad
Aanpakfilosofie
Integrale veiligheid Het bevorderen van de Integrale Veiligheid is een belangrijk thema in Nijmegen. Het Stadscentrum krijgt op dit vlak extra aandacht, vanwege de relatief hoge veiligheidsrisico’s in centrumgebieden. In de Benedenstad is de overlast (zoals overlast van uitgaanspubliek, prostitutie, grootschalige evenementen) zeer zeker merkbaar. Historie meer zichtbaar en beleefbaar maken Het gaat hierbij om aandacht voor de rijke cultuurhistorie en het monumentenbeleid. In het oude deel van de Benedenstad zijn veel cultuurhistorisch interessante elementen. Met de verbetering van de waterkering, waarbij ook de directe omgeving wordt aangepakt, wordt ook onderzocht hoe deze ‘cultuurhistorische potentie’ beter kan worden benut.
13
WAP Benedenstad
Aanpakfilosofie
14
WAP Benedenstad
3
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
3.1
Veel informatiebronnen
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
Voor het stadscentrum is in de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan. In 2003 is in het kader van het Collegebeleid “sterke wijken, sociale stad” een uitgebreide algemene monitor gehouden om de “staat van de stad en wijken” in kaart te brengen. Specifiek voor het Stadscentrum zijn er verscheidene andere onderzoeken geweest. Voor dit WAP kon gebruikt gemaakt worden van de gegevens uit de nieuwe Stads- en wijkmonitor 2005. Maar ook overleg, wijkschouwen en wijkavonden hebben geleid tot inzicht hoe de Benedenstad er voor staat: -
Stadscentrummonitor, meting 2004/2005, afdeling O&S gemeente Nijmegen, september 2005; Stads- en wijkmonitor 2003 en 2005, afdeling O&S gemeente Nijmegen; Wijkschouw 15 september 2005, wijkavond 20 september 2005; Wijkbeheerplan Benedenstad 2006-2009 Integrale Veiligheidsmonitor 2003; Jeugdmonitor 2003; Milieustreefbeeld Centrum, een integrale milieuvisie op het Nijmeegse stadscentrum in 2015, mei 2001; Parkeervisie 2004.
Dit wijkaanpakprogramma is niet te plek om alle resultaten uit hierboven genoemde bronnen uiteen te zetten. In deze paragraaf wordt na een gebiedsomschrijving per aanpakthema een korte typering gegeven.
3.2
Gebiedstypering De wijk Benedenstad maakt onderdeel uit van het totale stadscentrum en ligt ingeklemd tussen de Waal en het winkel- en uitgaanscentrum van Nijmegen. Het stadscentrum bestaat uit de Benedenstad en het Centrum. De wijk Centrum is het eigenlijke stadshart, waarin het wonen voornamelijk gepaard gaat met de beleving van veel andere functies. In de Benedenstad staat de woonfunctie veel centraler, hoewel er ook veel andere functies te vinden zijn zoals horeca en winkels. De horeca is geconcentreerd aan de Waalkade en aan de Grote Markt, Grote Straat en de Waag. Winkels zijn vooral te vinden in de Hezelstraten.
15
WAP Benedenstad
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
Bij de herontwikkeling van de Benedenstad (tussen 1976 - 1985) zijn de oude stratenpatronen en rooilijnen toegepast. Er zijn veel binnenterreinen in de Benedenstad, waar geparkeerd kan worden en soms gespeeld. De gehele Benedenstad vormt een beschermd Stadsgezicht. Een belangrijke ontwikkeling aan het einde van de jaren tachtig was de aanleg van de Waalkade. Sociaal en ruimtelijk gezien is de Benedenstad in drieën te delen: - De oude stad (rond de Oude Haven, in het westelijk deel). Vooral een woonfunctie. Hier wonen nog relatief veel ‘oorspronkelijke’ Benedenstadters. - Het herontwikkelde deel (het midden en westelijke deel). Vooral een woonfunctie, maar hier staat bijvoorbeeld ook de Stevenskerk en diverse ateliers en restaurants. - In het westelijke deel vinden we vooral recreatieve functies met het Valkhof park en museum, het Hunnerpark,het Velorama museum en de Lindenberg. Naar bedrijvigheid is de Benedenstad in tweeën te delen: -
Het ‘lage deel’: de Waalkade met een concentratie van horeca. Het ‘hoge deel’ met een concentratie van horeca rond de Grote Markt en Grote Straat en een concentratie van winkels langs de Hezelstraten, Burchtstraat
Een belangrijke verbindingsroute tussen de Boven,- en Benedenstad is de Grote Straat. Deze straat heeft grotendeels een woonfunctie, maar her en der vestigen (kleinere) winkels zich in deze straat. In de Waalkade visie is opgenomen om de verbindingen tussen de Boven,- en Benedenstad te verbeteren, waaronder de Grote Straat en de Lindenberg (roltrap). - Wat voor mensen wonen er? Er wonen volgens de stads,- en wijkmonitor 2005 in het Stadscentrum relatief veel alleenstaanden en weinig gezinnen met kinderen. Het percentage alleenwonende huishoudens in de benedenstad is zeer hoog: 49%. Hiermee staat de Benedenstad op nummer 1 in de gemeente Nijmegen. In de Benedenstad is zo’n 11% ouder dan 64 jaar, tegen 13% in Nijmegen. Het aantal kinderen is 10%, tegen 15% in Nijmegen. In totaal wonen er in de Benedenstad 2.844 inwoners in 1.402 woningen. Wat inkomen en werk betreft valt het bovengemiddelde aandeel WWB-ers3 en WIW-ers in de Benedenstad. In het centrum is dit veel minder als gevolg van grote aandeel jongeren en kamerbewoners. Kamerbewoning door jongeren komt in tegenstelling tot het centrum relatief weinig voor in de Benedenstad. Dit komt doordat een groot deel van de woningen bestaat 3
Op 1 januari 2004 is de Wet Werk en Bijstand ingevoerd. Deze vervangt de Algemene Bijstandswet (ABW). 16
WAP Benedenstad
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
uit eengezinswoningen, in eigendom van woningcorporatie Portaal (712) en Talis (156). Vooral door het optrekken van de huren loopt het aandeel lagere inkomens in de Benedenstad wel terug (een afname van 9% tussen 1996 en 2002). Het gemiddelde gezondheidsgevoel in de Benedenstad ligt dicht bij het stedelijk gemiddelde. Het onderwijsniveau van leerlingen uit de Benedenstad is omhoog gegaan in vergelijking met 2003. Score stadsmonitor: Aandeel allochtonen Aandeel uitkering Voelt niet gezond Laag opleidingsniveau
1 4 1 3
(1 geen extra aandacht; nodig 5 extra aandacht)
- In wat voor omgeving wonen de inwoners? In de stadspeiling van 2003 oordeelden de bewoners van het stadscentrum als geheel relatief positief over de algemene kwaliteit van openbare ruimte. Er was wel duidelijk verschil tussen het centrum en de Benedenstad. In de Benedenstad oordeelden de bewoners minder gunstig over de openbare ruimte, hoewel nog steeds behoorlijk positief. In 2005 is de score voor de Benedenstad verder verbeterd. Uit de Stads,- en Wijkmonitor 2005 blijkt dat met name in de Benedenstad, de bewoners minder verloedering ervaren dan twee jaar geleden. De schaalscore hiervoor, samengesteld uit 4 vragen over bekladding, vernieling, rommel en hondenpoep, is een vol punt positiever geworden. Toch is de score (4.6) wel nog steeds ongunstiger als het Nijmeegs gemiddelde (3.9) en het centrum (4.2). Ook over het groen en het onderhoud van wegen zijn de Benedenstadters (fors) tevredener dan twee jaar geleden. Dit zal ook te maken hebben met de projecten in het kader van Onze Buurt Aan Zet. Over de speelmogelijkheden voor kinderen is een grote meerderheid tevreden (74%). Parkeren blijft een probleem, hoewel cijfers uit de Stads,- en wijkmonitor lijken te wijzen op verbetering. Zo is het aantal meldingen van parkeeroverlast bij de politie afgenomen, het sterkt in de Benedenstad. Of de oorzaak hiervan ligt in een daadwerkelijke afname van de parkeeroverlast of dat bewoners ‘’meldingmoe’’ zijn is niet duidelijk. Wel is de schaal van ‘ervaren verkeersproblematiek4 licht afgenomen naar 2.9 (in Nijmegen is dit 2.6). De sleutelpersonen in de wijk laten weten dat naar hun ervaring de parkeerproblematiek niet minder wordt. Ook de bewoners geven dit aan. De parkeerproblematiek is met name groot bij de Korenmarkt en de Eiermarkt. 4
Opgemaakt uit 6 vragen; agressief rijgedrag, hard rijden, aanrijdingen, stankoverlast, geluidsoverlast en parkeeroverlast. Hoe hoger, hoe ongunstiger. 17
WAP Benedenstad
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
De omvang van bedrijvigheid in de Benedenstad is stabiel. Uit de Binnenstadsmonitor 2005 blijkt dat er sinds 1998, geen noemenswaardige toe,- of afname in de werkgelegenheid in de Benedenstad is op te merken (ca 2.240 banen). Veel bedrijven, waaronder horeca, ondersteunen de recreatiefunctie van de binnenstad. Nadelen voor de Benedenstad als woonwijk is dat bedrijvigheid soms overlast veroorzaakt (zoals geluids,- en stankoverlast). Score stadsmonitor: Ontevreden groen Ervaring verloedering Ontevreden speelplekken Verkeersproblemen
4 4 1 5
(1 geen extra aandacht nodig; 5 extra aandacht)
- Hoe gaan de bewoners met elkaar om? In tegenstelling tot de wijk centrum is er veel minder verloop in de Benedenstad en (in delen) meer sociale samenhang. In sommige buurten is sprake van een hechte sociale cohesie. Vooral in het westelijk deel wonen nog relatief veel ‘oorspronkelijke Benedenstadters’. De Benedenstadters zijn meer gehecht aan hun buurt (73%) dan in het centrum (59%) of in Nijmegen (66%). Toch stellen buurtbewoners en werkers in de wijk dat de van oudsher sterke buurtbetrokkenheid afneemt. Dit heeft deels te maken met de instroom van huishoudens van buiten de wijk. Uit gesprekken is gebleken dat het huurbeleid van Talis en Portaal dit in de hand werkt. Bij mutatie worden huren verhoogd (de Benedenstad is een gewilde woonwijk) waardoor huren voor oorspronkelijke buurtbewoners te hoog kunnen worden. Dit is een zeer belangrijk onderwerp voor bewoners en werkers. De nieuwe cijfers van de stads,- en wijkmonitor 2005 bevestigen het gevoel van bewoners en professionals niet echt. Als het gaat om sociale contacten, gehechtheid aan de buurt, deelname aan buurtactiviteiten en verantwoordelijkheid voor de buurt is er geen afname te zien, maar een lichte toename of weinig verandering. De schaalscore ‘’sociale kwaliteit’’5 is een 6.1 in de Benedenstad (Nijmegen 6.2 en Centrum 5.0). In 2003 was de score 6.0. Het gevoel van onveiligheid is sterk afgenomen. In de Benedenstad is het percentage bewoners dat zich wel eens onveilig voelt in de eigen buurt teruggelopen van 46% naar 30%. Ook t.a.v. specifieke veiligheidsaspecten zoals agressie, dreiging en vermogensdelicten zijn positieve ontwikkelingen te zien in zowel de Benedenstad als het centrum.
5
Opgemaakt uit vier vragen; kennen de mensen elkaar in de buurt, de wijze waarop mensen in de buurt met elkaar omgaan, de samenhorigheid in de buurt en de mate waarin mensen zich thuis voelen bij anderen in de buurt. Hoe hoger hoe gunstiger. 18
WAP Benedenstad
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
Het Stadscentrum trekt bepaalde groepen bezoekers aan die overlast kunnen veroorzaken, zoals jongeren, daklozen en drugsgebruikers. Dit heeft een negatief effect op de beoordeling van bewoners over veiligheid en het woongenot in de wijk. Ook in de stadsmonitor blijkt dat dit nog steeds een probleem oplevert, hoewel ook verbeteringen te zien zijn. Zo is de schaal overlast6 voor de Benedenstad afgenomen met een half punt naar 2.9 (vergelijk Nijmegen 2.2). Toch geven professionals en bewoners aan dat er nog steeds sprake is van jongerenoverlast, alcoholisten, dealers en junks, daklozen en zwervers. Tenslotte wordt veel overlast ervaren van uitgaanspubliek. In de Benedenstad geldt dit vooral tijdens de grote evenementen. Score stadsmonitor: Geen verantwoordelijkheid buurt Jongerenproblematiek Minder sociale kwaliteit Onveiligheidsgevoel
3 5 3 4
(1 geen extra aandacht nodig; 5 extra aandacht)
- Het totaaloordeel Aan bewoners van de Benedenstad is gevraagd of ze tevreden zijn met hun buurt. Over het algemeen zijn de wijkbewoners tevreden. Er wordt een 7.3 gegeven, dit is ook het Nijmeegs gemiddelde. Wel vindt 20% dat de buurt achteruit is gegaan (in Nijmegen 15%). Daarentegen vindt een even grote groep dat de buurt vooruit is gegaan. Wat verder opvalt is dat de schaal ‘evaluatie buurt’, dat een totaalwaardering inhoud over woonplezier, verhuisgeneigdheid en gehechtheid aan de buurt, in de Benedenstad boven het Nijmeegs gemiddelde uitsteekt (7.7 tegen 7.5). De Benedenstadters wonen dus voor het overgrote deel met veel plezier. Al met al kan geconstateerd worden dat het Nijmeegse stadscentrum als geheel door haar bewoners als een aantrekkelijke woonplek wordt gewaardeerd. De scores zijn positief, ondanks de hinder die de uitgaans,- en bedrijfsfuncties opleveren voor het wonen, maar ook dankzij de voorzieningen en ambiance.
6
Opgemaakt uit drie vragen; geluidsoverlast (anders dan verkeer), overlast van groepen jongeren en overlast door omwonenden. Hoe hoger hoe ongunstiger. 19
WAP Benedenstad
3.3
Analyse per aanpakthema
3.3.1
Parkeren (en toezicht)
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
Parkeren blijft een groot probleem in de Benedenstad. Er is een lange wachtlijst voor vergunningparkeren en er is behoefte aan meer toezicht op parkeren zonder vergunning. In het gehele stadscentrum is de waardering voor het parkeren ten opzichte van 2002 gedaald. Uit de Binnenstadsmonitor 2005 blijkt dat het aantal (zeer) ontevreden mensen stijgt van 21% naar 27% voor het gehele stadscentrum. Het betreft hier, naast de bezoekers aan de binnenstad, ook de bewoners. Dit komt vooral door de gestegen prijzen voor parkeren en het aantal beschikbare plaatsen.
3.3.2
Verkeer De Binnenstadsmonitor 2005 laat voor het gehele stadscentrum een stijgende lijn zien voor de bereikbaarheid. Met name de bereikbaarheid per auto en de waardering voor het aantal parkeerplaatsen laten een stijgende lijn zien ten opzichte van 1996, hoewel de waardering voor bereikbaarheid per auto de afgelopen twee jaar wel gedaald is. In de Benedenstad zijn er in en rond de Oude Haven klachten over de verkeerssituatie zoals te hard rijden, geluidsoverlast (in combinatie met het wegdek), veel verkeer en een te smalle stoep voor voetgangers. Ook de kruising Priemstraat – Lage markt wordt als onoverzichtelijk en gevaarlijk ervaren. Ten slotte spelen er problemen met te hard rijden op de Waalkade en met bestemmingsverkeer (laden en lossen) aan de Waalkade, de Hezelstraten, de Begijnestraat en het halen en brengen van kinderen.
3.3.3
Milieu en beheer openbare ruimte Zowel overheid als particulieren hebben vanaf midden ‘90 flink geïnvesteerd in het Stadscentrum, al of niet in het kader van Centrumplan 2000. Deze investeringen zijn vooral gepleegd in het centrumgebied. De laatste grote investering in de Benedenstad is eind jaren 80 geweest met de herontwikkeling van de Waalkade. De komende jaren staan er echter grote projecten op stapel: de ophoging van de waterkering en de aanpak van de Waalkade. Ook de damwand bij het westelijk deel van de Waalkade dient op termijn (start rond 2009) vervangen te worden. Het Wijkbeheerplan Benedenstad (november ’05) geeft een overzicht van de huidige kwaliteiten en verbeterpunten van de openbare ruimte in de Benedenstad. Het gaat daarbij om zowel de technische-, gebruiks-, belevings-, als milieuwaarde.
20
WAP Benedenstad
3.3.4
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
Wijkvoorzieningen In de analyse bleek al dat de tevredenheid met jongerenvoorzieningen is afgenomen. Daarentegen heerst een grote tevredenheid over de speelplekken voor kinderen. De Benedenstad kent in relatie tot het aantal kinderen een flink aantal speelplekken (8). Volgens de norm zou het aantal speelplekken 2 zijn. Nadeel hiervan is dat het onderhoudsbudget per speelplek laag is. Dit punt komt in het WAP terug. Het wijkcentrum Oude Weeshuis is een belangrijke wijkvoorziening. Door professionals en bewoners wordt aangegeven dat deze een belangrijke functie vervult. Een andere wens vanuit de bewoners is het plaatsen van een Jongeren Ontmoetings Plek (JOP) en het organiseren van meer activiteiten voor jongeren. Ook dit komt in dit WAP aan bod. Tenslotte dienen gebreken aan het zwembad Glashuis verholpen te worden.
3.3.5
Integrale Veiligheid Het gevoel van veiligheid is de afgelopen twee jaar toegenomen. Toch is in de Benedenstad en het centrum in vergelijking met Nijmegen meer agressie, dreiging en overlast. Uit gesprekken bleek dat jongeren en het uitgaanspubliek soms voor overlast zorgen. Dit geldt met name voor enkele looproutes zoals vanaf Eiermarkt / Sint Antioniusplein richting uitgaanscentra in het centrum. Ook bij het Spinthuisplaats wordt overlast van uitgaanspubliek ervaren evenals rond het Karthuizerhof en de Korte Elleboog.
3.3.6
Historie meer zichtbaar en beleefbaar maken Hoewel de Benedenstad voor een groot deel herbouwd is in de jaren ’70 en ’80 zijn er nog een groot aantal cultuurhistorisch waardevolle panden / objecten. In 2003 is een bouwhistorisch onderzoek in het stadscentrum uitgevoerd. Daarbij zijn 300 panden onderzocht. In de Benedenstad bleken veel panden dermate interessant, dat er een (uitgebreider) vervolgonderzoek komt. Uit gesprekken bleek dat de ’cultuurhistorische potenties’ van de Benedenstad beter benut zouden kunnen worden. Gedacht wordt bijvoorbeeld aan cultuurhistorische looproutes, informatiepanelen e.d. Dit komt aan bod in het WAP.
21
WAP Benedenstad
Hoe staat de Benedenstad ervoor?
22
WAP Benedenstad
4
Programma wijkaanpak 2006-2009
4.1
Wat doen we al?
Programma wijkaanpak 2006-2009
Het ontwikkelen van een Wijkaanpakprogramma betekent niet dat er niks gebeurd (is) in de Benedenstad. In de afgelopen jaren zijn diverse projecten opgestart, met name door het programma Onze Buurt Aan Zet (OBAZ).
4.1.1
Parkeren -
-
4.1.2
Verkeer -
4.1.3
De gemeentelijke parkeervisie kwam tot stand. Er is een parkeeronderzoek Centrum en Benedenstad gestart, waarin inzicht wordt verkregen in aanwezige parkeercapaciteit, bezetting en parkeermotieven. Onderzocht is wat de piekbezetting van het bezoekersareaal is en de mogelijkheden van tariefdifferentiatie. Op de Waalkade is een parkeerlocatie voor motoren gerealiseerd. In 2003 is het systeem sectorparkeren ingevoerd. De evaluatie wordt in 2006 afgerond. Het onderzoek naar de hoogte van de parkeerbijdrage in het stadscentrum is afgerond.
Voor de route Waalkade – Veemarkt werd de aansluiting verbeterd met het Ivensplein. De busbaan op de Waalkade is weer in (her) gebruik genomen.
Milieu en beheer Openbare ruimte -
Het Glashuisplein is heringericht plus het terrein aan de Oude Weeshuisstraat. De visies voor de Waalkade en Valkhof zijn afgerond. Het plan om de waterkering aan de Waalkade te verbeteren is afgerond en goedgekeurd door de provincie Gelderland. Een inventarisatie is gemaakt van boomwortelproblemen. De laatste jaren is een aanzienlijk deel (circa 80%) van de riolering gereinigd en geïnspecteerd. Het inzamelingsbeleid voor afval is aangepast. 23
WAP Benedenstad
-
4.1.4
-
Er zijn fysieke maatregelen genomen om het wijkcentrum Oude Weeshuis opener te maken. Ook is hier een trapveld gerealiseerd voor jeugd en volwassenen. In de tuin zijn sport en speltoestellen gerealiseerd. Met het 100 jarig bestaan van de school zijn extra activiteiten in de buurt georganiseerd.
Integrale Veiligheid -
4.1.6
Een inventarisatie heeft plaats gevonden van (overlastgevende en energie-onzuinige) airco’s en koelinstallaties in de binnenstad en Benedenstad. Met name in de binnenstad waren veel knelpunten. Een onderzoek is uitgevoerd naar de gevelisolaties op de evenementenlocaties. De uitvoering van het beleid ‘wonen boven winkels’ is verder opgepakt.
Wijkvoorzieningen -
4.1.5
Programma wijkaanpak 2006-2009
Invoering van het uitvoeringsprogramma stadstoezicht / projectmatige inzet op parken (o.a. Kronenburgpark, Valkhof). Evaluatie van de afwerkloods en tippelzone. Voor de aanpak van jongerenoverlast is, in het kader van integrale Veiligheid, het project ’Veilig Uitgaan’ gestart, met de inzet ambulant jongerenwerk en de inzet van de mobiele post van de politie. Wat betreft verkeersveiligheid zijn in 2004 de eerste maatregelen genomen om het sluipverkeer zoveel mogelijk tegen te gaan, zoals het aanleggen van verkeersdrempels en het versmallen van kruisingen. Als experiment is drie weekenden extra toezicht gehouden op het uitgaanspubliek van 01.00 tot 04.00 uur.
Historie meer zichtbaar en beleefbaar maken -
In het kader van het ‘geheugen van de stad’ vindt sinds 2002 bouwhistorisch onderzoek plaats. In 2003 is in het stadscentrum, waaronder de Benedenstad, dit onderzoek afgerond. Het stadscentrum is een belvédère-aandachtsgebied met als motto ‘behoud door ontwikkeling’. Stichting Oude Stad houdt zich bezig met het restaureren van diverse panden in de Benedenstad. Voorbeelden zijn de panden in de buurt van de Glashuisstraat en Papengas. In het Valkhof park is vanwege ‘Nijmegen 2000 jaar’ de ‘Donjon’ gerealiseerd.
24
WAP Benedenstad
4.1.7
Programma wijkaanpak 2006-2009
OBAZ Een speciale vermelding verdient het traject ‘Onze buurt aan Zet’ (OBAZ). Onze buurt aan Zet begon in 2001 toen het College van B&W het stadscentrum samen met de Kolpingwijk aanwees voor een extra financiële impuls voor kleinschalige projecten voor en met bewoners. Door het ministerie van Binnenlandse zaken was er subsidie mogelijk. De gemeente zelf zou er het subsidiebedrag moeten verdubbelen. Uitgangspunt van de Onze buurt aan Zet is dat bewoners zelf projecten en activiteiten op zetten. Voor ondersteuning kon een beroep worden gedaan op het opbouwwerk van Tandem en een gemeentelijk projectleider. Het doel was de leefbaarheid te verbeteren in de buurt op het gebied van veiligheid en onderlinge samenhang. Uiteindelijk zijn in de Benedenstad 26 projecten uitgevoerd. In het totale Stadscentrum bedroeg het budget € 850.000,-. Het OBAZ-traject, evenals de bijbehorende financiering, is inmiddels afgerond. De volgende (grotere) projecten zijn in uitvoering genomen: 1. Overleg tussen Wijkraad en Portaal over huurverhoging. Er zijn 5 instroommogelijkheden voor senioren uit de Benedenstad gecreëerd in de Veemarktflats. 2. Inzet sociaal cultureel werk. 3. Na een enquête van de Werkgroep Integratie Gehandicapten (WIG) zijn een aantal fysieke aanpassingen gedaan in de openbare ruimte zoals het vlakstraten van de bestrating (kinderkopjes) en het witschilderen van paaltjes voor slechtzienden. In de Veemarktflats zijn camera’s geplaatst in de portieken. 4. Er zijn twee muurschilderingen in de wijk aangebracht. Zes pleinen zijn heringericht waaronder ook het dak van de parkeergarage aan de Eiermarkt. Speelplekken zijn toegevoegd en opgeknapt. Extra groen wordt door de bewoners zelf onderhouden. Bij het Weeshuis is een openbare tuin opgeknapt. Ook is er een zwerfvuilteam van kinderen gekomen. Er zijn extra groenbakken geplaatst. 5. Op diverse plekken is nieuwe of extra verlichting geplaatst, een binnenterrein is opgeknapt en verwijzing,- en monumentborden zijn op twee panden aangebracht. Ter preventie is voor daklozen iedere vrijdagochtend een schilderproject georganiseerd. 6. De wijkraad Benedenstad is vernieuwd en uitgebreid. De wijkraad heeft ondersteuning gehad van Tandem. 7. Start van Project ambulant jongerenwerk Binnenstad. Dit project was gericht op het vroegtijdig signalering van riskant gedrag van groepen jongeren die (mogelijk) overlast veroorzaken of ongewenst gedrag vertonen.
25
WAP Benedenstad
4.2
Programma wijkaanpak 2006-2009
Programma-schema In het onderstaande schema staan alle maatregelen opgenomen, gegroepeerd per aanpakthema. Per maatregel is voor zover mogelijk aan gegeven in welk jaar uitvoering speelt, van wie inzet verwacht wordt, om welke financiële investering het gaat en welke dekkingsbron gebruikt wordt7. In bijlage 6.1 is een korte omschrijving per maatregel opgenomen. In de schema’s staat bij sommige projecten ‘visie waalkade’. Dit betekent dat deze projecten in het kader van het uitvoeringsprogramma van de visie Waalkade zijn opgenomen. De uitvoering van deze projecten is afhankelijk van het beschikbaar komen van financiering en daarom nog moeilijk nader te specificeren. Waar mogelijk is wel een fasering aangegeven.
4.2.1
Parkeren project 1.1 Vergunningensysteem beperken tot straatparkeren 1.2 Extra aandacht voor vormgeving parkeerruimte bij herinrichtingstraten 1.3 Uitgebreide kosten baten analyse vergunningparkeren 1.4 Opstellen parkeerbalans 1.5 Mogelijkheid bewonersbestemming Eiermarktgarage verkennen 1.6 Stimuleren van gedeeld autogebruik 1.7 Realisatie tijdelijke parkeervoorziening Waalhaven t.b.v ontwikkeling Hessenberg 1.8 Evaluatie gebiedsparkeren 1.9 Realisatie extra fietsklemmen in het centrum, waaronder Lange Hezelstraat 1.10 Extra inzet team stadscentrum op ’hotspots’
7
2006
2007
2008
2009
inzet DGG
investering n.v.t.
dekkingsbron n.v.t.
DGG
€ 10.000
DGG DGG
€ 10.000 n.v.t.
Programma openbare ruimte n.v.t.
DGG
n.n.b.
n.n.b.
DGG Mobiliteit
n.v.t. € 65.000
n.v.t. Mobiliteit
DSB / DWS en Politie
n.v.t.
n.v.t.
n.n.b. = nog niet bekend / n.v.t. = niet van toepassing 26
WAP Benedenstad
4.2.2
Programma wijkaanpak 2006-2009
1.11 Aanbrengen kruis plein Kromme Elleboog
DSB
€500
1.12 Onderzoek mogelijkheid uitbreiding parkeerverbod Steenstraat 1.13 Verbeteren aanduidingsysteem parkeergarages 1.14 Aanbrengen kruis ingang Klokkenberg - Muchterplaats
DGG
n.v.t.
DGG DSB
n.v.t. €500
1.15 Onderzoek uitbreiding roadbarriergebied
DGG
n.v.t.
inzet DGG
investering n.v.t.
DGG
€31.128
DSB DSB DSB
n.v.t. €68.200 €6.000
n.n.b.
n.n.b.
DWS
n.n.b.
Regulier budget onderhoudsploeg n.v.t. n.v.t. Regulier budget onderhoudsploeg n.v.t.
Verkeer project 2.1 Onderzoek mogelijkheid eenrichtingsverkeer Hezelstraten, Smit-Priemstraat, Vleeshouwerstraat, route veemarkt – coupure Lage Markt 2.2 Invoeren 30 km/h zone Benedenstad (Duurzaam Veilig) 2.3 Invoeren snelheidscontrole Waalkade 2.4 Onderhoud / vervanging verkeersborden 2.5 Vervanging straatnaamborden 2.6 Versmallen rijweg westelijke Waalkade (Visie Waalkade) 2.7 Verbeteren fietsroute Ganzenheuvel – Waalkade (visie Waalkade) 2.8 Aanbrengen aanlegsteiger voet-fiets veer (visie Waalkade) 2.9 Voetpad en brug stadswaard (visie Waalkade) 2.10 Herinrichtingsplan Oude Haven
2006
2007
2008
2009
dekkingsbron Programma Openbare ruimte Programma Mobiliteit n.v.t. Onderhoudsprogramma belijnin en bebording n.n.b.
Programma Woonmilieuverbetering
27
WAP Benedenstad
4.2.3
Programma wijkaanpak 2006-2009
2.11 Inventarisatie mogelijke oplossingen overlast halen / brengen schoolkinderen
DWS
n.v.t.
n.v.t.
2.12 Onderzoek oplossingsmogelijkheden overlast laden / lossen vrachtverkeer (o.a. Begijnestraat, Waalkade)
Verkeer
n.v.t.
n.v.t.
inzet DSB
investering €110.600
DSB
€96.300
dekkingsbron Onderhoudsprogramma verharding Beheerplan
DSB / wijkonderhoudsploeg DSB
€4.000
DSB
n.v.t.
n.v.t.
Stadsbedrijven n.n.b.
n.v.t. n.n.b.
n.v.t. n.n.b.
Milieu en beheer openbare ruimte Onderhoud straten en riolering Project 3.1 Onderhoud verharding o.a. Bottelstraat, de Lage Markt, de Oude Haven, Papengas en de Steenstraat 3.2 Onderhoud gebiedsontsluitingswegen delen Voerweg en Waalkade 3.3 Kleinschalig herstelwerk elementen en natuursteenverharding 3.4 Grootschalige reiniging van het riool 3.5 Rioolvervanging en afkoppelen hemelwater van het St. Stevenskerkhof 3.6 Opnemen wens betere verlichting gasjes en parkeerplaats Oude Haven in beleidsplan Openbare Verlichting. 3.7 Onderzoek zichtbaarheid straatnaamborden 3.8 Herinrichting Grotestraat (visie Waalkade) 3.9 Herinrichting evenementenplein (visie Waalkade) 3.10 Haalbaarheidsonderzoek verlaging kade / herinrichting openbare ruimte (visie Waalkade) 3.11 Herinrichting Valkhof (visie Waalkade)
2006 2007 n.n.b. n.n.b
2008
2009
€ 15.000
Dagelijks onderhoud Gemeentelijk rioleringsplan
28
WAP Benedenstad
Groen Project 3.12 Verhogen intensiteit snoeien (naar 2x per jaar) Kromme Elleboog 3.13 Aanpak boomwortelproblemen (inclusief prioriteit 1) 3.14 Ontwikkeling Waalpark (visie Waalkade) Begaanbaarheid Project 3.15 Onderzoek meest haalbare structurele verbetering begaanbaarheid (kinderkopjes) en extra invegen van de voegen van de kinderkopjes 3.16 Verbeteren bestrating Lage Markt / Oude Haven (visie Waalkade) 3.17 Bewegwijzering rolstoelroute (visie Waalkade) 3.18 Roltrap / lift Lindenberg (visie Waalkade) Aanpak vervuiling en overlast project 3.19 Continuering inzet DAR, wijkveger, Cleanteam, Z-teams en Bureau Dagloon 3.20 Onderzoek plaatsen meer afvalbakken bij ‘hotspots’’ 3.21 Extra inzet team stadscentrum op ‘hotspots’ en aanbieden bedrijfsafval 3.22 Realisatie tijdelijke Honden Uitlaat Plek (HUP) op Hessenbergterrein bij braak liggen. 3.23 Plaatsen structurele voorzieningen tegen wildplassen bij overlastplekken tijdens evenementen / weekend 3.24 Plaatsen van meer (tijdelijke) voorzieningen tegen wildplassen tijdens grote evenementen
Programma wijkaanpak 2006-2009
2006
2006
2006
n.n.b.
2007
2007
2007
2008
2008
2008
2009
2009
2009
inzet DSB
investering n.v.t.
DSB
€320.000
n.n.b.
n.n.b.
dekkingsbron Regulier onderhoud Boomwortelprogramma n.n.b.
inzet DSB
investering n.v.t.
Dekkingsbron n.v.t.
n.n.b.
n.n.b.
n.n.b.
inzet DSB
investering n.v.t.
dekkingsbron n.v.t.
Handhaving en Toezicht DSB
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.n.b.
DSB
n.n.b.
Programma openbare ruimte / andere mogelijkheden
29
WAP Benedenstad
Programma wijkaanpak 2006-2009
3.25 Continuering graffitiprogramma (ontmoedigingsbeleid) 3.26 Invoering Milieuzone Centrum 3.27 Handhaving continueren (milieuhinder horeca)
Handhaving en Toezicht DGG DSB
n.v.t.
n.v.t.
€40.000 n.v.t.
ISV III n.v.t.
investering n.n.b.
dekkingsbron n.n.b.
Visie Waalkade Project 3.28 Verbinding Nijmegen west (Waalfront) 3.29 Verbeteren aanlegmogelijkheden (damwand) en walstroomaansluitingen 3.30 Promenade langs het water 3.31 Bovenloop op waterkering 3.32 Verbeteren verblijfsklimaat Westelijke Waalkade 3.33 Nieuwbouw kop Lage Markt 3.34 Aanpassen Heucksteiger +verbeteren openbare ruimte 3.35 Studie naar recreatiehaven en monding meertje 3.36 Nieuwbouwlocatie verlenging waterfront
4.2.4
2007
2008
2009
inzet n.n.b.
2006
2007
2008
2009
inzet DSB DWS
investering € 50.000 n.n.b.
dekkingsbron ISV n.n.b.
DSB
n.v.t.
Regulier onderhoud
inzet DWS
investering n.n.b.
dekkingsbron Programma
Wijkvoorzieningen Project 4.1 Verhogen hek plein Oude Haven / Lage Markt 4.2 Plaatsen tijdelijke bankjes Waalkade tussen Grotestraat en Spoorbrug 4.3 Onderhoud zwembad Glashuis
4.2.5
2006
Integrale veiligheid Project 5.1 Opstellen plan van aanpak ‘Veilig Uitgaan’, te-
2006
2007
2008
2009
30
WAP Benedenstad
Programma wijkaanpak 2006-2009
rugdringen bezoekersoverlast woongebieden. Bestaat uit: - Informatie campagne Veilig Uitgaan - Ambulant jongerenwerk - Aanbrengen plaskruizen - Inzet Stadstoezicht - Verlichting onderdoorgangen 5.2 Evaluatie geluidsbeleid evenementen in de open lucht 5.3 Strengere handhaving geluidsnorm bij evenementen 5.4 Geen dancefeesten op de Waalkade 5.5 Dak en thuislozen: diverse maatregelen 5.6 Project ’Sluitende aanpak dak- en thuisloze jongeren’
4.2.6
ambulant jongerenwerk: € 75.000
Integrale Veiligheid
DGG / DSB
n.v.t.
n.v.t.
DSB / Bureau Toezicht ACBN
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
DIW
n.v.t.
n.v.t.
inzet DGG
investering n.v.t.
dekkingsbron Programma Cultuurhistorie
Historie meer zichtbaar en beleefbaar Project 6.1 Onderzoek gebruik hoogwaterkering als ‘historisch lint’ (Visie Waalkade) 6.2 Onderzoek historische looproutes 6.3 Programma visualisatie Romeins verleden en vestingswerken 6.4 Beheer: restauratie en onderhoud
2006
2007
2008
2009
31
WAP Benedenstad
32
WAP Benedenstad
5
Gewenst, maar (nog) niet ingepland
Gewenst, maar (nog) niet ingepland In de afgelopen jaren zijn op het gebied van de verschillende thema’s maatregelen getroffen. Dit wijkaanpakprogramma, in het bijzonder het schema in hoofdstuk 4, laat zien dat er ook nog veel loopt en staat aan te komen. Normaalgesproken wordt in dit hoofdstuk getoond welke maatregelen gewenst zijn, maar nog niet zijn ingepland. In het WAP Benedenstad zijn echter geen wensen naar voren gekomen die geen plek in het programma hebben gekregen of die al in bestaand beleid zijn opgenomen. In bijlage 6.1 worden alle programma onderdelen toegelicht en in bijlage 6.2 worden alle opmerkingen uit de interviews, wijkavond en wijkschouw beschreven, met een antwoord.
33
WAP Benedenstad
Gewenst, maar (nog) niet ingepland
34
WAP Benedenstad
6
Bijlagen
6.1
Beschrijving maatregelen
6.1.1
Parkeren
Bijlagen
1.1 Vergunningensysteem beperken tot straatparkeren
In de huidige situatie wordt bij gebrek aan ruimte op straat voor vergunninghouders uitgeweken naar parkeergarages. Deze uitwijkmogelijkheid wordt gestopt en stap voor stap teruggedraaid. Dit geldt in de Benedenstad dus alleen voor de Eiermarkt, zie 1.5 1.2 Extra aandacht voor vormgeving parkeerruimte bij Bij de herinrichting van straten wordt extra aandacht besteed aan de optimalisaherinrichtingstraten, zone A en B (inventarisatie) tie van het aantal beschikbare straatparkeerplaatsen. 1.3 Uitgebreide kosten baten analyse vergunningpar- Onderzoek naar de ontwikkeling en kostendekkendheid van de tarieven van parkeren keervergunningen voor bedrijven en bewoners. Dit dient als basis voor een parkeervergunning tarieven plan. 1.4 Opstellen parkeerbalans Rapportage over het aantal parkeerplaatsen in relatie tot de aanwezige functies in de binnenstad. Dit geeft inzicht in de reële parkeerbehoefte van de stad. De Parkeerbalans is inmiddels vastgesteld (d.d. 23-2-2006). 1.5 Mogelijkheid bewonersbestemming EiermarktgaDe Eiermarkt wordt gesloten voor bezoekersparkeren en bestemd (vaststelling rage verkennen parkeerbalans 23-2-2006) voor bewonersparkeren. Dit is mogelijk door extra uitbreiding van het parkeerareaal aan de rand van het centrum. 1.6 Stimuleren van gedeeld autogebruik Geïnventariseerd wordt welke succesvolle voorbeeldprojecten binnen Nijmegen bekend zijn. Deze voorbeelden worden gecommuniceerd met bewoners en ondernemers in de binnenstad. Met een gedeeld autogebruik kan de parkeerbehoefte worden verminderd. 1.7 Realisatie tijdelijke parkeervoorziening Waalhaven In de Waalhaven wordt een tijdelijke parkeervoorziening gecreëerd van ca. 175 t.b.v.ontwikkeling Hessenberg plaatsen. Deze tijdelijke voorzieningen vangt de vermindering van het parkeerplaatsen op als gevolg van de herontwikkeling van de Hessenberg. 1.8 Evaluatie gebiedsparkeren In 2003 is het vergunningensysteem veranderd van het uitgeven van vergunningen per straat naar een groter gebied. Daarbij is afgesproken dat dit systeem zal worden geëvalueerd. Kernvraag is of de gewenste voordelen behaald zijn. Dit onderzoek zal in 2006 worden afderond. 35
WAP Benedenstad
1.9 Realisatie extra fietsklemmen in het centrum, waaronder Lange Hezelstraat 1.10 Extra inzet team stadscentrum op ’hotspots’ 1.11 Aanbrengen kruis keerplek plein Kromme Elleboog 1.12 Onderzoek mogelijkheid uitbreiding parkeerverbod Steenstraat 1.13 Verbeteren aanduidingsysteem parkeergarages
1.14 Aanbrengen kruis ingang Klokkenberg - Muchterplaats 1.15 Onderzoek uitbreiding roadbarriergebied
6.1.2
Bijlagen
De gemeente Nijmegen heeft nog budget voor uitbreiding van de fietsklemmen. De helft wordt besteed voor een tijdelijke stalling aan de westzijde van het station en voor kluizen bij station Dukenburg. De andere helft wordt besteed aan extra klemmen in het centrum, waaronder de Lange Hezelstraat. De wijkmanager en de wijkbeheerder overleggen met bureau Toezicht over gerichte inzet op overlastlocaties a.g.v. illegaal parkeren. Dit zijn onder andere Papengas, Eiermarkt, Korenmarkt, Groene Balkon en Kannenmarkt. Er wordt een kruis op de keerplek geschilderd waarmee wordt aangegeven dat het verboden is om op deze plek te parkeren. In 2006 wordt een onderzoek gedaan naar de mogelijke uitbreiding van het parkeerverbod in de Steenstraat. Het was mogelijk dat een aanduidingbord van de parkeergarage Eiermarkt groen aangaf (nog niet vol) terwijl de garage feitelijk wel vol was, wat leidde tot onnodige filevorming voor de garage. In 2006 wordt het systeem aangepast. De aanduidingborden worden direct gekoppeld aan de parkeergarage, waardoor het niet meer mogelijk is dat aanduidingborden onjuiste informatie aangeven. Een niet-parkeren kruis wordt aangebracht. Dit betreft een onderzoek naar de mogelijkheid en wenselijkheid van een uitbreding van het roadbarrieregebied, m.n. voor de benedenstad. Dit wordt meegenomen in de evaluatie gebiedsparkeren en de herziening van de parkeerverordening.
Verkeer 2.1 Onderzoek mogelijkheid eenrichtingsverkeer Hezelstraten, Smit-Priemstraat, Vleeshouwerstraat, route Veemarkt – Lage Markt. 2.2 Invoeren 30 km/h zone Benedenstad (Duurzaam Veilig)
Vanwege de overlast van bestemmingsverkeer wordt in 2006 een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor eenrichtingsverkeer. Onderzocht wordt om hoeveel verkeer het gaat en welke maatregelen op basis hiervan wenselijk zijn. De uitvoeringstermijn hangt af van maatregelen. Ook wordt de doorgaande route vanaf de Veemarkt tot aan de coupure Lage Markt meegenomen. In 2006 staat voor de Benedenstad de invoering van Duurzaam Veilig op de planning. In alle woonstraten in de gehele Benedenstad wordt een 30 km/h regime ingesteld. In het kader hiervan wordt ook onderzocht welke snelheidsbeperkende maatregelen nodig zijn zoals verkeersdrempels. 36
WAP Benedenstad
2.3 Invoeren snelheidscontrole Waalkade 2.4 Onderhoud / vervanging verkeersborden 2.5 Vervanging straatnaamborden 2.6 Versmallen rijweg westelijke Waalkade 2.7 Verbeteren fietsroute Ganzenheuvel –Waalkade 2.8 Aanbrengen aanlegsteiger voet-fiets veer 2.9 Voetpad en brug Stadswaard (voetfietsverbinding Ooijpolder 2.10 Herinrichtingsplan Oude Haven
Bijlagen
In het Werkplan 2006 van de politie is opgenomen dat snelheidscontroles worden ingevoerd op de Waalkade. In de Benedenstad staan 320 verkeersborden. 47 stuks hebben achterstallig onderhoud en verkeren in een slechte staat. Tussen 2005 en 2008 worden 100 borden vervangen. In 2009 worden 160 borden vervangen. Tussen 2007 - 2009 worden de straatnaamborden vervangen. Zie visie Waalkade
Rond de Oude Haven / Lage markt komen een aantal problemen in de openbare ruimte samen: – Tussen de drempels wordt hard gereden – Veel verkeer: verzoek 1 richtingsverkeer – Smalle stoep – Varkensruggen en lantaarnpalen passen niet bij het historisch karakter – Slecht wegdek daardoor fietsers op de stoep – Onoverzichtelijke kruising Priemstraat / Lage markt
Wegens deze cummulatie van problemen wordt een herinrichtingsplan opgesteld. Bij de oplading van het programma woonmilieuverbetering van 2007 en verder wordt dit project ingebracht. 2.11 Inventarisatie mogelijke oplossingen overlast De gemeente neemt het initiatief om, in overleg met de school, te zoeken naar halen / brengen schoolkinderen mogelijke oplossingen ter vermindering van de overlast van het halen en brengen van kinderen in combinatie met het laden / lossen van vrachtverkeer. 2.12 Onderzoek oplossingsmogelijkheden overlast De afdeling Verkeer zal in 2006 dit probleem en de oplossingsmogelijkheden laden / lossen vrachtverkeer (o.a. Begijnestraat, Waal- bestuderen. kade)
37
WAP Benedenstad
6.1.3
Bijlagen
Milieu en beheer openbare ruimte Onderhoud straten en riolering 3.1 Onderhoud verharding Bottelstraat, de Lage Markt, de Oude Haven, Papengas en de Steenstraat
Onderhoudsbehoeften zijn voornamelijk aanwezig bij de natuursteenverharding. Het gaat dan vooral om herstraten. Dit is een maatregel die volgens de uitgangspunten van het programmatisch onderhoud om de zoveel jaar wordt gepland. Dit is nu onder meer het geval in de Bottelstraat, Lage markt, Oude Haven, Papengas en de Steenstraat. Het gaat om de meest ernstige knelpunten. 3.2 Onderhoud gebiedsontsluitingswegen delen Voer- Onderhoudsbehoeften aan de gebiedsontsluitingswegen zijn aanwezig op delen weg en Waalkade van de Voerweg en de Waalkade. 3.3 Kleinschalig herstelwerk elementen en natuurEen deel van de onderhoudsbehoeften aan trottoirs en parkeerstroken betreft steenverharding kleinschalig herstelwerk. De wijkonderhoudsploeg voert dit werk de komende vier jaar fasegewijs uit. 3.4 Grootschalige reiniging van het riool In het gemeentelijk rioleringsplan is voor de Benedenstad een grootschalige reiniging van het riool opgenomen in 2008. 3.5 Rioolvervanging en afkoppelen hemelwater van Op de voorlopige planning staat de vervanging van het riool en het afkoppelen het St. Stevenskerkhof van hemelwater van het St. Stevenskerkhof in 2005 / 2006. 3.6 Opnemen wens betere verlichting gasjes en parDe gemeente Nijmegen werkt op dit moment aan een beleidsplan Openbare Verkeerplaats Oude Haven in beleidsplan Openbare Ver- lichting, waarin voor de gehele stad in beeld wordt gebracht welke lichtmasten lichting en armaturen moeten worden vervangen en waar vanwege sociale, en verkeersveiligheid verlichting moet worden bijgeplaatst. De wijkbeheerder zal de wens voor betere verlichting in de gasjes, hofjes, onderdoorgangen en de parkeerplaats Oude Haven inbrengen. De grootste knelpunten met verlichting bij onderdoorgangen worden in 2006 aangepakt. 3.7 Onderzoek zichtbaarheid straatnaamborden In 2006 wordt onderzocht of de aanwezige straatnaamborden voldoende zichtbaar zijn, goed bevestigd en of extra borden / aanvullingen nodig zijn. Zie visie Waalkade 3.8 Herinrichting Grotestraat 3.9 Herinrichting evenemtenplein 3.10 Haalbaarheidsonderzoek verlaging kade / herinrichting openbare ruimte 3.11 Herinrichting Valkhof
38
WAP Benedenstad
Groen 3.12 Verhogen intensiteit snoeien (naar 2x per jaar) bij Kromme Elleboog 3.13 Aanpak boomwortelproblemen (inclusief prioriteit 1)
3.14 Ontwikkeling Waalpark Begaanbaarheid 3.15 Onderzoek meest haalbare structurele verbetering begaanbaarheid (kinderkopjes) en extra invegen voegen kinderkopjes
Bijlagen
In het reguliere dagelijkse onderhoud wordt deze begroeiing een keer per jaar gesnoeid. Vanaf 2006 zal de intensiteit van het snoeien naar 2x per jaar worden verhoogd. De gemeente heeft de boomwortelproblemen gedetailleerd geïnventariseerd en per boom een maatregel vastgesteld. De maatregelen variëren van verbeteringen aan plantgaten tot het snoeien van wortels en vervangen van de bomen.Voor de Benedenstad is een programma opgesteld voor 516 bomen. De planning is erop gericht om de meest urgente bomen het eerst aan te pakken. Dit zijn prioriteit 1 bomen. In de Benedenstad zijn er 25 van dergelijke bomen. Deze bevinden zich aan de Ganzenheuvel, Johannieterhof, Joris Ivensplein en de Muchterplaats. Zie visie Waalkade
Onderzocht wordt wat de mogelijkheden zijn om de begaanbaarheid (kinderkopjes) van de Benedenstad structureel te verbeteren. Onderzocht wordt: -
3.16 Verbeteren bestrating lage Markt / Oude Haven 3.17 Bewegwijzering rolstoelroute 3.18 Roltrap / lift Lindenberg Aanpak vervuiling en overlast 3.19 Continuering inzet DAR, wijkveger, cleanteam, Z-teams en bureau Dagloon
3.20 Onderzoek plaatsen meer afvalbakken bij
Wat de kosten zijn van het vervangen van de huidige kinderkopje door de kinderkopjes die ook op de Grote Markt liggen. Deze zijn gezaagd en uniform van maat. Hierdoor ontstaan nagenoeg geen voegen en wordt het historische karakter niet aangetast Andere overlast beperkende maatregelen
Ook zullen de voegen tussen de kinderkopjes extra worden ingeveegd. Zie visie Waalkade
De gemeente werkt aan een stedelijke aanpak van het zwerfvuilprobleem onder de noemer ‘’onorthodoxe aanpak zwerfvuil’’. Een van de maatregelen is de introductie van een wijkveger, die aanvullend op de DAR handmatig veegt. Dit zijn de hotspots. Daarnaast is er een cleanteam (continue reiniging) en Bureau Dagloon (inzet daklozen en zwervers op marktdagen). In samenhang met de aanpak door de wijkveger zal per locatie worden bezien of 39
WAP Benedenstad
Bijlagen
‘hotspots’’ 3.21 Extra inzet team stadcentrum op ‘hotspots’ parkeeroverlast en aanbieden bedrijfsafval
er meer afvalbakken moeten worden geplaatst. In 2005 gaat de wijkmanager met de wijkbeheerder overleggen met bureau Toezicht om het team stadscentrum projectmatig in te zetten op de locaties met veel vervuiling (zie WBP) en parkeeroverlast. 3.22 Realisatie tijdelijke Honden Uitlaat Plek (HUP) op Bij de ontwikkeling van het Hessenberg terrein zal een tijdelijke HUP gerealiseerd Hessenbergterrein bij braak liggen, inclusief hondenworden. poepzakjesautomaat 3.23 Onderzoek aanbrengen structurele voorzieninIn het kader van ‘’Veilig Uitgaan’’ heeft de wijkmanager, met advisering van de gen tegen wildplassen bij overlastplekken tijdens eve- politie, de overlastplekken geïnventariseerd. Voor deze overlastplekken komt een nementen / weekend structurele voorziening. Er wordt nu gezocht naar financiële dekking. 3.24 Plaatsen van meer (tijdelijke) voorzieningen teBij de grootschalige evenementen (zomerfeesten, kermis) worden meer voorziegen wildplassen tijdens grote evenementen ningen geplaatst. Dit wordt ingebracht bij de verschillende organisatiecomités. Op basis van evaluatie met de bewoners wordt het beleid eventueel aangepast. 3.25 Continuering graffitiprogramma (ontmoedigings- Om graffiti tegen te gaan is eind 2004 gestart met het graffitiprogramma. Hierin beleid) zijn locaties benoemd die iedere 2 weken worden overgeschilderd. Hierdoor worden daders ontmoedigd. 3.26 Invoering Milieuzone Centrum Er vindt onderzoek plaats naar het instellen van een milieuzone in het stadscentrum ter bevordering van schoon (vracht)verkeer, met als uiteindelijk doel de uitvoering van een stadsdistributiesysteem. 3.27 Handhaving continueren (milieuhinder horeca) In 2004 is er een handhavingsstappenplan horeca vastgesteld. Dit houdt in dat bij de eerste melding inzake geluidsoverlast de politie ter plaatse gaat luisteren. Als zij, op basis van het gehoor, vinden dat de muziek te hard staat wordt er door de afdeling Milieu een voornemen tot het nemen van een bestuurlijke maatregel uitgedaan. Bij een volgende melding inzake geluidsoverlast wordt er door bureau Toezicht een geluidsmeting gedaan. Indien dat er daadwerkelijk sprake is van een overtreding wordt er door de afdeling Milieu een dwangsombeschikking afgegeven. Iedere volgende klacht waarbij uit meting blijkt dat er sprake is van een overtreding wordt de dwangsom geïnd. Visie 3.28 3.29 3.30 3.31 3.32
Waalkade Verbinding koers west Verbeteren aanlegmogelijkheden (damwand) Promenade langs het water Bovenloop op waterkering Verbeteren verblijfsklimaat Westelijke Waalkade
Zie visie Waalkade
40
WAP Benedenstad
Bijlagen
3.33 Nieuwbouw kop Lage Markt 3.34 Aanpassen Heucksteiger +verbeteren openbare ruimte 3.35 Studie naar recreatiehaven en monding meertje 3.36 Nieuwbouwlocatie verlenging waterfront
6.1.4
Wijkvoorzieningen 4.1 Verhogen hekwerk plein Oude Haven / lage Markt Indien de buurt akkoord gaat met het voorstel voor het verhogen van het hekwerk, zal dit in 2006 worden uitgevoerd. 4.2 Plaatsen tijdelijke bankjes Waalkade tussen GroEr is een ontwerp klaar. Deze wordt nog besproken met de Wijkraad. Daarna kan testraat en Spoorbrug overgegaan worden met plaatsing. 4.3 Onderhoud zwembad Glashuis Voor het zwembad Glashuis wordt een verbeterplan opgesteld. Deze is nu gevaarlijk voor kinderen.
6.1.5
Integrale veiligheid 5.1 Opstellen plan van aanpak ‘Veilig Uitgaan’, terugdringen bezoekersoverlast woongebieden
5.2 Evaluatie geluidsbeleid evenementen in de open lucht
Het plan van aanpak bestaat uit de volgende onderdelen: - Informatie campagne Veilig Uitgaan. Onderhoud van internetsite eindeloosuitgaan.nl - Ambulant jongerenwerk. Actief contactleggen met jongeren op straat en toeleiden naar activiteiten. - Aanbrengen plaskruizen. Als bestrijding van overlast (en de agressie rond) wildplassen). - Inzet stadstoezicht. Meer controle op parkeer overtredingen (veel kort parkeren zonder vergunning). Inzet tijdens nachtelijke uren tegen parkeeroverlast hofjes. - Extra verlichting onderdoorgangen. Onderzocht wordt waar extra verlichting nodig is. Dan kan overgegaan worden tot plaatsing. Plannen zijn geactualiseerd en klaar om bekrachtigd te worden door de partners. Hierbij worden bewoners, bewonersvertegenwoordigingen en organisatoren van evenementen uitgenodigd om het huidige geluidsbeleid te evalueren. Op basis
41
WAP Benedenstad
5.3 Strengere handhaving geluidsnorm bij evenementen 5.4 Geen dancefeesten aan de Waalkade 5.5 Dak en thuislozen: diverse maatregelen
Bijlagen
van deze evaluatie kan het aantal en aard van evenementen in de Benedenstad veranderen (vanaf 2007). Daarnaast zal er na de evaluatie een nieuwe geluidsnorm voor lage tonen worden opgesteld. Het is een actiepunt van bureau Toezicht om strengere handhaving inclusief sanctionering in te voeren voor de geluidsnormen bij evenementen in de open lucht. Er is toegezegd (ACBN) dat er geen dancefeesten meer worden georganiseerd op het Labyrinth. De huidige veiligheidssituatie bij de Waalbrug is dusdanig dat hier vooralsnog geen grootschalige evenementen kunnen worden georganiseerd. Het stadscentrum is bij uitstek de omgeving waar daklozen zich plegen op te houden. In een drukke stedelijke omgeving valt de doelgroep minder op dan in een woonwijk / buitenwijk. Het aantal feitelijk daklozen is voor het laatst geteld in oktober 2003: er bleken er toen 190 te zijn, 173 mannen en 17 vrouwen. In Nijmegen bevinden zich voor de doelgroep daklozen drie voorzieningen in het stadscentrum: a MFC , het multifunctioneel opvangcentrum voor daklozen (van Schevichavenstraat) Met de opening van het multifunctioneel opvangcentrum (MFC) in maart 2004 is een 24-uurs voorziening voor verslaafde dak- en thuislozen gerealiseerd. Uit evaluatieonderzoek blijkt dat de overlast voor bewoners en bezoekers van de opvang beperkt is. b ZDT / Nunn (In de Betouwstraat). Nachtopvang dak- en thuislozen in zelfbeheer. 23 bedden c Het Kasteel Functies: dagopvang, 20 plaatsen en dienstencentrum voor daklozen (dit houdt o.m. in: verpleegkundige die spreekuur houdt, doorverwijzingmogelijkheden, mogelijkheid tot de was laten doen etc.). Het beleid is er op gericht de cumulatie van grootstedelijke problematiek aan te pakken, beheersbaar te houden en waar mogelijk terug te dringen. Gezien de probleemanalyse en de sturende visie legt de gemeente prioriteit bij een vroegtijdige en preventieve aanpak om psycho- sociale problematiek, dak- en thuisloosheid en verslaving te bestrijden. Ambities: 42
WAP Benedenstad
Bijlagen
Uitwerking van het provinciebeleid "Aanvalsplan tegen dakloosheid in Gelderland" in 2005; - Handhaving van het aantal capaciteitsplaatsen maatschappelijke opvang; - Verbetering van de door- en uitstroom; - Verminderen van overlast door dakloze harddrugsverslaafden en verbetering; van de leefsituatie van de doelgroep harddrugsverslaafden; - Sluitende aanpak voor veel overlastgevende veelovertreders. De verwachting is dat het aantal dak- en thuisloze jongeren de komende jaren zal toenemen. Om te voorkomen dat deze jongeren tot de notoire dak- en thuislozen van de toekomst zullen behoren, worden maatregelen genomen. Ambities: - Verbetering van de door- en uitstroom. - Vanaf 2005 wordt de sluitende aanpak van de problematiek van dak- en thuisloze jongeren uitgevoerd. De uitvoering is gebaseerd op de resultaten van het project dak- en thuisloze jongeren dat in 2004 is uitgevoerd. Op 15 maart 2005 heeft het College een plan van aanpak vastgesteld om het project ‘Sluitende aanpak dak- en thuisloze jongeren’ een vervolg te geven. Tevens is er besloten een projectleider hiervoor aan te stellen. -
5.6 Project ’Sluitende aanpak dak,- en thuisloze jongeren’
6.1.6
Historie meer zichtbaar en beleefbaar maken 6.1 Onderzoek gebruik hoogwaterkering als ‘historisch lint’ 6.2 Onderzoek historische looproutes 6.3 Programma visualisatie Romeins verleden en vestingswerken
6.4 Beheer: restauratie en onderhoud
Onderzocht wordt binnen het programma cultuurhistorie van de gemeente Nijmegen hoe de hoogwaterkering benut kan worden als ‘historisch lint’. De mogelijkheden voor historische looproutes wordt onderzocht binnen het programma cultuurhistorie van de gemeente Nijmegen. Het visualisatiebeleid uit het Raadsprogramma Cultuurhistorie is gericht op het zichtbaar, beleefbaar en herkenbaar maken van cultuurhistorie in de stad. Er is budget om particuliere initiatieven te stimuleren (stedelijk budget: € 50.000,-) en voor visualisaties op locatie (stedelijk budget € 150.000,-). Voorbeelden van visualisaties in het Centrum zijn de godenpijler, de Loden Lady in de Burchtstraat en het derde leven van de stadsmuur. In 2005 e.v. gaan we door op de ingeslagen weg om slechte monumenten aan te pakken met het huidige instrumentarium: subsidie, goedkope leningen en handhaving. Doelstelling is om in 2006 alle nu nog resterende slechte en zeer
43
WAP Benedenstad
Bijlagen
slechte monumenten actief te benaderen en de eigenaren - met de subsidieregeling in de hand - te bewegen hun monumentale pand te verbeteren. Bij weigering zullen deze panden terecht komen in het aanschrijf-traject.
44
WAP Benedenstad
6.2
Bijlagen
Alle onderwerpen uit de wijkschouw (15-9-‘05), de wijkavond (20-9-‘05) en de interviews inclusief antwoord Parkeren Onderwerp 1 ’s Avonds en ’s nachts wordt er veel geparkeerd in de wijk door uitgaanspubliek. Overdag is er voldoende toezicht, maar ’s avonds niet (o.a. Steenstraat) 2 Er zijn lange wachtlijsten voor een parkeervergunning. 3 4 5
De Eiermarkt zou meer gebruikt kunnen worden voor bewonersparkeren. Er mogen nu geen auto’s komen in de Spinthuisstraat. Dit moet gehandhaafd worden. Verzoek tot verkennen mogelijkheid van ‘s avonds betalen op de Waalkade, waardoor overlast van bezoekersparkeren kan verminderen.
6
De procedure voor het verkrijgen van een bezoekerspas is ingewikkeld.
7
Wat is de stand van zaken rond de parkeerplek Gelderlander?
8
Bij zone-parkeren, graag bewoners eerst, dan zakelijk
Actie Zie programma parkeren 1.10 Wordt meegenomen in Kosten Baten analyse vergunningparkeren en Evaluatie gebiedsparkeren. Zie programma parkeren, punt 1.3 en 1.8 Zie programma parkeren, punt 1.5 Er is geen aanleiding om het roadbarriersgebied aan te passen. Hierdoor blijft de Spinthuisstraat afgesloten voor auto’s. Deze suggestie wordt meegenomen in het Uitvoeringslan Parkeervisie 2006. Mogelijk kan een pilot 24 parkeerregulering Benedenstad / Waalkade (evenals als de Pilot Bottendaal die al uitgevoerd is) ingevoerd worden. Dit wordt meegenomen bij de kosten baten analyse en bij de evaluatie van het gebiedsparkeren. Zie programma parkeren 1.3 en 1.8 Door de herontwikkeling van de Hessenberg verdwijnen een aantal parkeerplekken. In de Waalhaven wordt een tijdelijke parkeervoorziening gecreëerd (2007) van ca. 175 plaatsen. Zie programma 1.7 Dit is bestaand beleid. Vanwege het zogenaamde dubbelgebruik van parkeerplaatsen worden er vergunningen uitgegeven aan bewoners (voor iedere parkeerplaats één vergunning) en daar boven op aan zakelijke belanghebbenden. Omdat deze zakelijke belanghebbenden vooral overdag van de parkeermogelijkheid gebruik maken, kan er gebruik worden gemaakt van de par-
45
WAP Benedenstad
9 10 11 12 13
Verzoek tot uitbreiding van het roadbarriergebied naar de buitenkant (de wijk afsluiten). Wel bezoekers toelaten Op Kitty de Wijzeplaats / Nonnenstraat staan auto’s geparkeerd. Dat is gevaarlijk voor fietsers en voetgangers omdat zij op straat moeten lopen. De ruimte voor keren bij Kromme Elleboog wordt ingenomen door geparkeerde auto’s. Verzoek tot een kruismarkering. Grensbepaling toegestane parkeerlocaties zone A; Mag je parkeren tot aan de waterkering? Overlast van geparkeerde fietsen Begijnestraat (in combinatie met parkeren auto’s). Hierdoor wordt de straat nog smaller.
Verkeer 1 Overlast van bestemmingsverkeer Lange Hezelstraat, Smit- en Priemstraat, Vleeshouwerstraat 2 Bij de Oude Haven is veel verkeer. Verzoek tot éénrichtingsverkeer maken 3 Tussen de twee drempels op de Oude Haven wordt erg hard gereden 4 Er is een zeer smalle stoep bij de Oude Haven / Lage markt. Verzoek tot versmallen van de rijweg. 5 De varkensruggen bij de Oude Haven zijn niet mooi 6 De Oude Haven heeft een zeer slecht wegdek waardoor fietsers op de stoep fietsen 7 De kruising Priemstraat / Lage Markt is onoverzichtelijk. Idee: verhogen stoep zodat auto’s de bocht niet af snijden. 8 Op de Waalkade wordt erg hard gereden. Verzoek tot snelheidscontrole op de Waalkade 9 Verzoek tot het afsluiten van de Benedenstad met het Vierdaagse vuurwerk voor 'vreemde' auto's. Er ontstaan situaties waarbij allerlei wegen en stegen geblokkeerd raken door wildparkeerders waardoor de ambulance of brandweer moeilijk ter plaatse kan
Bijlagen
keerplaatsen die vrij zijn omdat een deel van de bewoners gedurende de dag onderweg is met de auto. Zie 1.15 Zie programma parkeren 1.10 Zie programma parkeren, 1.11 Langs waterkering mag niet geparkeerd worden in verband met laden en lossen van vrachtverkeer. Zie programma parkeren, 1.9
Zie programma verkeer 2.1 Zie programma verkeer 2.1 Zie programma verkeer 2.10 Zie programma verkeer 2.10 Zie programma verkeer 2.10 Zie programma verkeer 2.10 Zie programma verkeer 2.10 Zie programma verkeer, 2.3 Afgelopen jaar is door het Veiligheidsoverleg 4-daagse geconstateerd dat geparkeerde auto’s in de Benedenstad tijden het vuurwerk onwenselijke obstakels bleken. Er kan niet gesteld worden dat dit een onveilige situatie heeft veroorzaakt. Toch 46
WAP Benedenstad
komen. 10 De speeltuin aan de Nonnestraat is omgeven met auto’s. Daardoor kunnen kinderen er niet zelfstandig heen. Verzoek tot verkeersdrempel. 11 Slechte stratenaanduiding in de wijk. Milieu en beheer openbare ruimte (inclusief begaanbaarheid) 1 Op het Kloosterhof en de Vinkengas kunnen de GFT bakken niet geleegd worden door geparkeerde auto’s. 2 De GFT-bakken bij het Kloosterhof worden misbruikt. 3 Verzoek tot op tijd snoeien van bomen (uitzicht) bij de Nonnestraat. 4 Verzoek tot meer kleinschalig groen in plaats van hoge bomen (in verband met uitzicht) bij de Oude Haven). 5 6 9
Container Papengas (Stichting oude Stad) geeft overlast. Slechte verlichting in de gasjes, hofjes onderdoorgangen en de parkeerplaats bij het basketbalplein Oude Haven. Veel overlast van hondenpoep bij onder andere Waalkade (Labyrinth), Kloosterhof. Idee: hondepoepzakjesautomaat.
10 Te weinig glasbakken bij onder andere Grotestraat bovenaan, Kelfkensbos / Jorisstraat. De glasbak zit altijd vol (wordt illegaal gebruikt door horeca). 11 Verzoek tot beter schoonhouden van de Lange Hezelstraat. 12 Verzoek tot goed schoonhouden bij onderdoorgangen, hofjes en GFT bakken. 13 Bij de Vinkengas zijn de GFT bakken smerig / vervuild met huis-
Bijlagen
zal worden bekeken of het haalbaar is om volgend jaar in enkele straten de auto’s op dinsdagavond te weren. Zie programma verkeer, 2.2 en 3.7 Zie programma verkeer, 2.5
Zie programma parkeren, 1.10 en programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 – 3.21 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte 3.19 – 3.21 Het snoeien van deze bomen zit in het regulier onderhoud. De bomen aan de Oude Haven kunnen niet verwijderd worden omdat ze onderdeel uitmaken van het stedenbouwkundig plan van de Benedenstad. Het verwijderen van de bomen is een aantasting van dit plan. Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 – 3.21 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.6 en programma integrale veiligheid 5.1 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.22 Door de gemeente Nijmegen wordt de nota ‘’Daar trappen we niet meer in’’ opgesteld. Deze gaan in op de voorzieningen, voorlichting en verbalisering en aanpassing en inrichting. Deze nota geldt voor de hele stad en er is €300.000 beschikbaar. In 2006 zal bekend zijn welke gevolgen dit voor de Benedenstad heeft. Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 – 3.21 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 – 3.21 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 – 3.21 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 – 3.21 47
WAP Benedenstad
vuil. Er zijn te weinig bakken daarom veel troep op straat. 14 Verzoek tot plaatsen van meer prullenbakken langs toeristische route langs Waal. 15 De voegen tussen de kinderkopjes op de Papengas-Glashuis en de Begijnestraat zijn te groot. Daardoor is er een slechte begaanbaarheid (vooral voor ouderen) en geluidsoverlast. 16 Verzoek tot verwijdering van Graffiti aan de Spinthuisstraat, Muchterstraat, Nonnestraat, Muchterplaats en Beylartplaats. 17 Overlast van restafval in de prullenbakken aan de Burchtstraat enNonneplaats / Lage markt. 18 Stankoverlast van het riool aan de Lage Markt tot Oude Haven, Steenstraat en in de straat van de Olifant tot de Zeemeermin. 19 Overlast van uitlaatgassen door de filevorming voor de parkeergarage Eiermarkt.
20
21 22 23
24
Bijlagen
Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.20 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.15 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.25 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 – 3.21 Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.4
De Eiermarktgarage is nu in gebruik (grotendeels) als bezoekersparkeergarage. De garage voldoet niet aan de normen van een bezoekersgarage en ligt onvoldoende aan de rand van het centrum. Als de Eiermarktgarage wordt bestemd voor bewoners, dan verdwijnt de wachtrij en daarmee ook de geluids,- en uitlaatgasemissie. Zie programma parkeren 1.5 De begaanbaarheid van de looproutes richting buurtcentrum het Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.15. DaarOude Weeshuis is slecht voor met name ouderen (zoals Begijne- naast zet de visie Waalkade hoog in op het verbeteren van de straat, Papengas). Ook de route Veemarkt – Lange Hezelstraat – routes tussen de Waalkade en de bestaande stad. De begaankan verbeterd worden door het plaatsen van meer bankjes. baarheid zal in de uitwerking van deze visie ook een plek krijgen. De lantaarnpalen van de Oude Haven passen niet bij het histoWordt meegenomen in het herinrichtingsplan Oude Haven. Zie risch karakter. programma verkeer, 2.10 Het groen bij de trap tegenover Nonnestraat 23 is te hoog. Het groen is inmiddels gesnoeid. Bij Nonnestraat 23 is overlast van de afzuiginstallaties van caDegene die de overlast ondervindt kan de afdeling Milieu bellen fés. met de klacht(en) waarbij aangegeven dient te worden om welke cafés het gaat. Er zal dan door een medewerker van de afdeling een bezoek worden gebracht aan de cafés en zo mogelijk zal een geluidsmeting worden uitgevoerd om te bepalen of de geluidsvoorschriften, waar cafés zich aan moeten houden, worden overschreden of niet. Op de parkeerplaats Nonnenstraat is overlast van poepende dui- Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 ven. 48
WAP Benedenstad
25 Boomwortels op de parkeerplaats Nonnestraat drukken de klinkers omhoog. 26 Drie bomen Mr. Hermansstraat zijn slachtoffer van vandalisme. Van deze drie bomen is er één doorgezaagd en één afgebroken. 27 De houtsnippers in speeltuin Nonnestraat veroorzaken verwondingen bij kinderen. Verzoek tot een andere ondergrond
28 De grit-ondergrond van de speelplek Karthuizerhof is ongeschikt voor kinderen en bovendien vervuild door katten. Daarom een verzoek tot vervanging door een andere ondergrond (zoals schors). 29 De begroeiing van het hofje aan de Kromme elleboog is te hoog. Er zijn ook wel eens spuiten gevonden. 30 De banken bij de Kromme Elleboog mogen weg. Nu maken jongeren en anderen hier gebruik van om drugs te gebruiken of om te drinken.
Bijlagen
Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.13 Doordat deze bomen regelmatig slachtoffer zijn van vandalisme is besloten om op deze plek geen bomen meer te plaatsen. De Benedenstad heeft in totaal 8 speelvoorzieningen. Volgens de stedelijke norm zou de wijk over 2 speelplekken moeten beschikken. Door dit overschot is het onderhoudsbudget per speelplek laag. Hierdoor zijn er geen financiële mogelijkheden om de houtsnippers te vervangen. In 2005 is wel de veiligheidsondergrond bij de speelvoorziening aan de Vinkengas vernieuwd. Zie antwoord bij 27.
Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.12 In ieder stadsdeel in Nijmegen is een team Wijktoezicht actief, die toeziet op mogelijke overlastsituaties. De bank bij het speelterrein aan de Kromme Elleboog zal niet worden verwijderd. Deze bank is juist geplaatst voor de sociale veiligheid. Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.19 Eind 2005 zal het subsidiebesluit worden afgegeven. Daarna kan Stichting Oude Stad beginnen met de bouw / renovatiewerkzaamheden.
31 In hofje Kromme Elleboog moet geveegd worden 32 De bouwwerkzaamheden in het Glashuis (tegenover het Vogelgasje) liggen al vanaf 1998 stil of er gebeurt weinig. Kan dit daarom niet worden opgeruimd of zo snel mogelijk worden afgemaakt? 33 Een verzoek tot meer prullenbakken rond de Waalkade, met na- Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.20 me in een straal rond de zondagse viskraam. Dit betreft dan in ieder geval de Oude Haven richting de Rode Toren en de Kromme Elleboog. 34 Er is veel hondenpoep op het pad van de waterkering. Daarom Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.22 en anteen verzoek tot een betere hondenuitlaatplek dan de huidige aan woord bij 9. de Oude Haven. Als hiervoor geen mogelijkheid is, dan lijkt een goede optie om het huidige pad te voorzien van een grasstrook aan de zijkant, zodat wandelaars er veilig kunnen lopen. 49
WAP Benedenstad
35 Er is overlast van wildplassen bij evenementen. Daarom verzoek tot meer plasplaatsen bij evenementen. 36 Stank en geluidsoverlast van de generatoren van aangemeerde schepen aan de Waalkade.
Wijkvoorzieningen 1 Het hekwerk van het basketbalplein aan de zijde van de Lage markt is te laag. 2 Een hangplek voor jongeren (inclusief dak) is wenselijk om de overlast van hangjongeren te verminderen. Hierdoor wordt het ‘’verspreid hangen’’ van jongeren in de wijk geconcentreerd.
3 4
5
Het zwembad Glashuis dient gerenoveerd te worden. Deze is nu gevaarlijk voor kinderen. De speelplekken in de wijk dienen behouden te blijven.
Langs de Waal tussen de Grotestraat en de spoorbrug zijn nu weinig mogelijkheden om zittend te genieten van de Waal. Daarom een verzoek tot meer bankjes.
Integrale veiligheid 1 Overlast van hangjongeren in de onderdoorgangen zoals blowen onder balkonnen, dealen en wildplassen. Dit geeft vooral overlast bij: de Beylartplaats, Spinthuisplaats, Korenmarkt, Franseplaats, Waalkade en de omgeving van de Klokkenberg.
Bijlagen
Zie programma milieu en beheer openbare ruimte, 3.23-24 Bij de aanpak van de damwand worden voor de binnenvaartschepen walstroomaansluitingen gemaakt. Hierdoor verdwijnt de geluids,- en stankoverlast van de generatoren. De aanpak van de damwand start waarschijnlijk in 2009. Zie programma wijkvoorzieningen, 4.1 Op basis van ambtelijke adviezen en van de politie wordt afgezien van het plaatsen van een JOP. Het risico wordt te groot ingeschat dat dit een aantrekkende werking heeft op jongeren buiten de wijk. Wel zal er actief gestimuleerd worden dat er activiteiten voor de jongeren uit de wijk worden georganiseerd en dat daar ook de nodige faciliteiten voor beschikbaar komen (Buurthuis, sportzaal). Ook zullen aanpassingen en verbeteringen aan de sport- en speelvoorziening worden gerealiseerd (bankjes, aanpassing hekwerk basketbalplein). Zie programma wijkvoorzieningen, 4.3 Tot 2007 is er een toezegging van het college voor het behoud van de (8) speelplekken. In 2007 wordt een nieuwe speeltuinplanning gemaakt. Dan kan het aantal speelplekken eventueel heroverwogen worden. zie programma wijkvoorzieningen, 4.2
Dit wordt meegenomen in het plan van aanpak ‘’Veilig Uitgaan, terugdringen overlast bezoekers centrum”. Zie 5.1
50
WAP Benedenstad
2
Er wordt overlast ervaren van bezoekers van de coffeeshops aan de Korenmarkt / Kannestraat en de Spinthuisplaats. 3 Er is veel geluidsoverlast van de evenementen aan de Waalkade. Met name de lage tonen zijn storend. 4 Er zijn teveel evenementen in de Benedenstad (‘het hele jaar is het feest’). 5 Het wildplassen van uitgaanspubliek en van klandizie van de prostitutie geeft veel overlast, vooral onder de poorten. 6 Aan de Nieuwe markt, waar de raamprostitutie gevestigd is, is een nieuw pand gekomen (40 – 40a ) met een besloten ingang. Er wordt daar veel overlast ervaren zoals schreeuwen en onrust. Dit kan het gevolg zijn van een mindere sociale controle. 7 Op bepaalde looproutes wordt overlast ervaren van uitgaanspubliek zoals vernieling en wildplassen. Vooral de route Eiermarkt richting de Grote markt is berucht. 8 De City school achter de Smidstraat is problematisch als jongerenhangplek. 9 Op Johannieterhof staan drie bankjes waar jongeren ‘indrinken’ en blowen. Dit geeft overlast in de vorm van herrie en afval. 10 Geluidsoverlast van café ‘De Prins van Friesland’.
11 Overlast van de bronsgieterij ‘De Olifant’ (veel stof, herrie).
Bijlagen
Dit wordt meegenomen in het plan van aanpak ‘’Veilig Uitgaan, terugdringen overlast bezoekers centrum”. Zie 5.1 Zie programma Integrale Veiligheid, 5.2 en 5.3 Zie programma Integrale Veiligheid, 5.2 en 5.3 Toezicht en handhaving op wildplassen is een onderwerp dat de blijvende aandacht heeft van Stadstoezicht en de Politie. Deze opmerking is uitgezet en in onderzoek.
Dit wordt meegenomen in het plan van aanpak ‘’Veilig Uitgaan, terugdringen overlast bezoekers centrum”. Zie 5.1 Aan de gebruikers van de fietsenstalling van de school is verzocht deze op slot te houden. Blijvende aandacht voor handhaving door stadstoezicht en de politie. Het melden van klachten blijft zeer belangrijk. Het café ‘De Prins van Friesland’ heeft al een dwangsombeschikking gehad met daarin opgenomen een boete per overtreding van de geluidsvoorschriften. Het aantal te innen boetes is gelimiteerd en ingeval de Prins van Friesland betekent dit dat er nog maximaal tweemaal geïnd kan worden. Daarna zal worden overgegaan op, of een dwangsom met een hoger boetebedrag of, het toepassen van bestuursdwang (bijvoorbeeld tijdelijke sluiting). Indien er overlast wordt geconstateerd dient de politie gebeld te worden. Zij schakelen dan een medewerker van Milieutoezicht in die ter plaats een geluidsmeting gaat uitvoeren om vast te stellen of er inderdaad sprake is van een overtreding. De laatste klacht van omwonenden die bij de afdeling Milieu is binnengekomen dateert van 27 april 2004. De Olifant valt onder de werkingssfeer van het Besluit detailhandel en ambachtsbedrijven milieubeheer. In dat Besluit zijn 51
WAP Benedenstad
Bijlagen
voorschriften opgenomen met als doel de overlast voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken. Naast algemene geluidvoorschriften waar de Olifant zich aan moet houden zijn er nadere eisen opgenomen ten aanzien van geurhinder. Eén van de nadere eisen is de verplichting om een naverbrander toe te passen die de stof,- en geurdeeltjes verbrandt. De naverbrander is reeds geplaatst en bij de laatste milieucontrole is gebleken dat deze ook werkt zoals geacht wordt te werken. Indien omwonenden overlast ondervinden zal de afdeling Milieu gebeld moeten worden. Een medewerker zal dan ter plaatse gaan constateren in hoeverre er inderdaad sprake is van een overtreding. Historie meer zichtbaar en beleefbaar 1 Bij herinrichting Waalkade rekening houden met een historisch perspectief (bijvoorbeeld straatmeubilair ‘oude stijl’).
2
Plaatsen van borden / panelen / maquette over cultuurhistorie van de Benedenstad.
3
Gebruik de hoogwaterkering als een soort ‘historisch lint of bijvoorbeeld een historisch stripverhaal. Het creëren van (cultuur) historische looproutes in de Benedenstad die interessante elementen aandoet. De kiosk van de kademuur afhalen.
4 5
Hier wordt bij de Waalkade visie rekening mee gehouden. Bij het nieuwe inrichtingsplan Waalkade kunnen bewoners meedenken. Ook kan altijd een inspraakreactie gegeven worden. Daarnaast bestaat er een budget ‘stimulering particulier initiatief’ (zie reactie bij 2). Bij de afdeling cultuurhistorie is een jaarlijks budget gereserveerd ‘stimulering particulier initiatief’ waarbij initiatieven van burgers rond het thema cultuurhistorie financieel gesteund kunnen worden. Aanvragen hiervoor kunnen te alle tijden ingediend worden. zie programma historie zichtbaar en beleefbaar, 6.1 zie programma historie zichtbaar en beleefbaar, 6.2 Dit is onderdeel van de visie Waalkade.
52
WAP Benedenstad
6.3
Bijlagen
Inspraakreacties op het concept WAP Benedenstad Op woensdag 7 december ’05 zijn het concept Wijkaanpak programma en Wijk beheer plan gepresenteerd aan wijkbewoners in het wijkcentrum ’t Oude Weeshuis. Deze avond was tevens een officieel inspraakbijeenkomst en de start van een twee weken durende inspraakperiode, waarin schriftelijk een reactie gegeven kon worden. Uiteindelijk zijn 54 reacties binnengekomen op het WAP. Hieronder worden deze reacties beschreven, inclusief een antwoord van de gemeente Nijmegen en of de inspraakreactie heeft geleidt tot een wijziging van het WAP.
1
2
3 4
5 6 7 8
Inspraakreactie Waarom wordt de visie van de Waalkade losgekoppeld van het WAP van de Benedenstad? In de praktijk is dit namelijk zeer moeilijk. Veel maatregelen in het WAP zijn niet ‘extra’. Waar ligt de grens tussen bestaande maatregelen en extra maatregelen?
De termen ‘exclusief’ en ‘extensief’ zijn onduidelijk. Misschien kan toegevoegd worden wat ze precies betekenen. Is er al overlegd met de toezichthouders over het toezicht op het parkeren? Wat is de uitkomst hiervan en wanneer gaat er iets concreet gebeuren? Er wordt minder gecontroleerd op de Kloosterhof. Er staan al een week twee auto’s met lekke banden zonder vergunning. Waarom komt er geen JOP in de Benedenstad en wel in een wijk als het Waterkwartier? Over de JOP: waar kunnen de jongeren heen als het regent? Is het mogelijk om in de Steenstraat een uitbreiding van het parkeerverbod in te voeren?
Antwoord Dit doen we niet. De deelprojecten van de visie Waalkade laten we zien. Deze projecten hebben echter een eigen planning en kunnen we in het kader van het WAP weinig over zeggen. Het WAP laat zien wat er de komende jaren gebeurt, vooral wat betreft extra zaken. Maar bij belangrijke zaken wordt ook de reguliere inzet getoond. Deze reactie heeft geleidt tot een wijziging van1.3: wat wel en wat niet. In het Wijkbeheerplan wordt verwezen naar het IBOR beleidsplan waar de termen uitgebreid behandeld worden. Ja, het Team Centrum van Stadstoezicht zal het toezicht meer inzetten op de tijdstippen en de locaties waar en wanneer dat het meeste nodig is. Medio 2006, bij de invoering van de bestuurlijke boete zullen voorstellen gedaan worden voor extra inzet voor toezicht op parkeren. Deze klacht is inmiddels opgepakt door het Team Centrum Zie antwoord bij 6.2, wijkvoorzieningen, nummer 2
Dit is inmiddels opgenomen in het programma parkeren
53
WAP Benedenstad
9
Is het mogelijk om een bord te plaatsen op het groene balkon van het Casino waarop staat dat gasten stil moeten zijn als ze ’s nachts vertrekken?
10 Worden de cellen ingevuld die nog open staan in het WAP?
11 Veel acties uit het WAP zijn onderzoeken. Is er een garantie dat er geld is als er iets uitgevoerd moet worden? 12 Hoe worden het WAP en WBP bijgesteld? In overleg met wie?
13 Wat gebeurt er met de afzuigers en airco’s van cafés? 14 Waarom was niet eerder duidelijk dat de wijkavond een inspraakavond was? 15 Verschillende plaatsen van overlast staan niet in het WAP: Kartuizerhof en Korte Elleboog. 16 Wanneer er verkeersremmende maatregelen genomen worden, plaats dan geen drempels. Dit geeft veel geluidsoverlast voor omwonenden. 17 Wanneer is het onderzoek naar de roadbarriers afgerond? 18 De container op de Papengas staat er al heel lang. Wanneer gaat deze weg?
Bijlagen
Deze reactie heeft geleidt tot een wijziging van het programma parkeren (4.2.1) Onderzocht wordt of het mogelijk is om de borden die tijdelijk geplaatst worden in het centrum in het kader van het terugdringen van uitgaansoverlast voor bewoners (OBAZ project centrum), ook in delen van de Benedenstad te plaatsen. Het gaat om de cellen met ‘nog niet bekend’ (n.n.b.). Deze zullen ingevuld worden naar de laatste stand van zaken. Bij de cellen ‘niet van toepassing’ (n.v.t.) is een specificatie niet aan de orde. Als uit de onderzoeken blijkt dat uitvoering wenselijk is, dan zal er binnen de mogelijkheden gezocht worden naar financiering of zal een voorstel gedaan worden aan het College. Het programma van het WAP zal besproken worden in het periodieke (1x per kwartaal) overleg tussen de wijkmanager en de Wijkraad Benedenstad. Ook zal via de media in de wijk en de bekende websites informatie over de stand van zaken gemeld worden. Belangrijk is het blijven melden van klachten. Bij een concentratie van klachten op bepaalde locaties kan dan een projectmatige controle van afzuigers en airco’s plaats vinden. Een WAP is niet formeel inspraakplichtig. Wel proberen we de betrokken zo goed mogelijk te horen en aan de wensen tegemoet te komen. Deze worden meegenomen. Deze reactie heeft geleidt tot een wijziging van 3.3.5 De plaatsing van verkeersremmende maatregelen als een verkeersdrempel gebeurt op basis van vaststaande regels en normen van de gemeente Nijmegen. Eén daarvan is overleg met de buurt. 2006 De container is inmiddels weggehaald en komt in de openbare ruimte niet meer terug. 54
WAP Benedenstad
19 Wanneer gaat het kindertheater open?
20 Wanneer komt er geld / subsidie voor de Jacobskapel?
21 Kan de rijrichting in de Hezelstraat eenrichtingsverkeer worden? Voorstel: doe een maand lang een proef. 22 Een terras op de Waalkade is nog steeds open. Kan hier iets aan gedaan worden? 23 Kan er in het ‘Benedenstad nieuws’ een pagina opgenomen worden met nieuws van de gemeente? 24 Ten aanzien van de fietsklemmen Hezelstraat: positief: winkels bereikbaar voor fietsende klanten. Negatief: fietsklemconcentraties, denk aan horrorscenario’s fietsparkeren station 25 Het plaatsen van fietsklemmen nodigt uit tot (brom)fietsen op Hezelstraten. Dit is toch een voetgangersgebied? 26 De (tijdelijke) poepzakjesautomaat op de Hessenberg is niet reëel. 27 Nieuwbouw kop Lage Markt. Zorgen voor eigen parkeergelegenheid. Uitbreiding openbare parkeerplaats verstoort de parkeerbalans. 28 Ik heb het WAP en WBP aangevraagd. Deze kreeg ik pas een dag voor deze bijeenkomst binnen. 29 In paragraaf 3.2 is te lezen dat vanwege het optrekken van de huren het aantal lagere inkomens terug loopt, een daling van 9%
Bijlagen
Het kindertheater kan geopend worden als de restauratie van de Stadsherberg voltooid is omdat beide gebruik maken van dezelfde ontsluiting en gemeenschappelijke voorzieningen. Begin 2006 wordt gestart met de restauratie van de Stadsherberg. Volgens de planning van de Stichting oude Stad gaat de restauratie minimaal twee jaar duren. De St. Jacobskapel is een Rijksmonument, wat betekent dat er geen gemeentelijke gelden voor onderhoud en restauratie zijn. In het meerjaren plan voor rijkssubsidie is de Jacobskapel niet opgenomen. Dit betekent dus dat er, in ieder geval op korte termijn, geen subsidie is voor de kapel. Hiervoor wordt een gesprek georganiseerd met de inspreker en de verkeerskundigen van de gemeente Nijmegen. Er zijn geen terrassen met wintervergunning op de Waalkade. Inmiddels zijn maatregelen genomen. Ja, hierover wordt overlegd met de redactie van de Benedenstad Nieuws. Zie ook antwoord bij 12. Het plaatsen van meer fietsklemmen is inderdaad gunstig voor de bereikbaarheid van de winkels. Dit houdt ook in dat als er niet netjes gestald wordt, er ook duidelijk wordt opgetreden, zoals handhaving op fietswrakken e.d. Een voetgangersgebied wil niet zeggen dat er geen fietsen gestald mogen worden. Hier gaat het erom dat er niet gefietst mag worden waarin handhaving belangrijk is. De tijdelijke automaat is geplaatst in het kader van het beheer door Woonstraatvereniging de Pijk en functioneert goed Dit wordt meegenomen bij de uitwerking van de Visie Waalkade. Normaalgesproken worden stukken twee weken voor een bijeenkomst verstuurd. Helaas is dat in dit geval niet gelukt maar gelukkig zijn de stukken toch aangekomen. De woningen in de Benedendstad zijn zeer courant, er komt bijna geen woning vrij. Het klopt dat de huren is de Bene55
WAP Benedenstad
tussen 1996 en 2002. Wanneer is het maximum bereikt? Bij hoeveel procent?
30 Waarom worden OBAZ gegevens gebruikt voor het totale Stadscentrum en niet voor de Benedenstad? (zie 4.1.7) 31 Bij 6.1.1, 1.7 graag toevoegen: tijdens werkzaamheden aan de keermuur, vooral van het westelijke gedeelte, worden de voor bewoners niet te gebruiken parkeerplaatsen tijdelijk elders gerealiseerd.
32 Bij 6.1.2, 2.1 graag toevoegen: de doorgaande route vanaf de Veemarkt tot achter de coupure Lage Markt. 33 Is het zinvol om de bijna-doublures in straatbenaming te betrekken bij het nieuw op te stellen beleid voor straatnamen? (Voorbeeld; Oude Havenstraat en Oude Haven).
Bijlagen
denstad zijn verhoogd door de corporatie(s). Dit past in een meer marktconform huurbeleid en vindt plaats binnen de wettelijke kaders. Keerzijde hiervan is dat steeds minder woningen betaalbaar zijn voor lagere inkomens. Variatie naar prijs en kwaliteit in een wijk is prima, maar er moeten wel voldoende betaalbare woningen overblijven. Daarom worden met de corporaties afspraken gemaakt over het huurbeleid. Niet alleen over de totale omvang maar ook over de spreiding over de stad. Daarmee worden grenzen gesteld aan een marktconform huurbeleid. Met woningcorporatie Talis zijn zulke afspraken in een afrondende fase. Zij houden 100% van voorraad per 1 januari 2006 betaalbaar. Met Portaal worden in 2006 afspraken gemaakt. Over de inhoud van deze afspraken kunnen we nog niet vooruitlopen. Deze zijn alleen beschikbaar voor het stadscentrum. De plannen voor de uitvoering van de Verbetering Waterkering Waalkade Nijmegen zijn nog in een pril stadium. Over werkwijze, volgorde en planning is nog weinig te zeggen. Er moet nog een definitief ontwerp en bestek gemaakt worden. Waar eenvoudig en tegen geringe kosten mogelijk is, zal tijdens de uitvoering voorzien worden in tijdelijke vervangende parkeervoorzieningen. De mogelijkheden hiertoe zullen voor het definitief ontwerp en bestek worden onderzocht. Deze route wordt meegenomen in het onderzoek. Deze reactie heeft geleidt tot een wijziging van 4.2.2, 2.1 Het op te stellen beleid voor straatnaamborden heeft te maken met de vervanging van de borden, niet inhoudelijk met de straatnamen en is daarom niet opgenomen in het WAP. In 2006 wordt onderzocht of de aanwezige straatnaamborden voldoende zichtbaar zijn, goed bevestigd en of extra borden / aanvullingen nodig zijn. 56
WAP Benedenstad
34 De ‘Evaluatie geluidsbeleid evenementen in open lucht’ (5.2) graag concreter formuleren. In de praktijk diverse malen door bewoners en Wijkraad bij de gemeente gevraagd om inspraak in deze, echter nooit gehonoreerd. Alle bijeenkomsten in dit kader hebben altijd op initiatief van de bewoners plaatsgevonden. 35 Wat is het standpunt van de gemeente inzake dancefeesten aan de Waalkade (5.4) als vergunningverlener? 36 Wat wordt bedoelt met (6.3, 22): de trap is te hoog tegenover Nonnenstraat 23? Evenals het antwoord? 37 38 39
40
41 42 43 44 45
Bijlagen
Bewoners zullen worden uitgenodigd bij de evaluatie van het geluidsbeleid voor evenementen in de open lucht. We kunnen nog niet vooruitlopen op de resultaten van de evaluatie. Wel hebben we de beschrijving van de maatregel aangepast. Deze reactie heeft geleidt tot een wijziging bij 4.2.5, 5.2 Zie 6.1.5, 5.4 Het moest zijn: het groen bij de trap... is te hoog.
Deze reactie heeft geleidt tot een wijziging van 6.2, milieu, 23 Graag meer prullenbakken langs de gehele toeristische route, zoals In samenspraak met bewoners wordt nagegaan waar conde routes van stadswandelingen (zie 6.3). centraties van zwerfvuil zijn. Daar zullen bakken worden bijgeplaatst. In bijlage 6.5 graag enkel de plattegrond van de Benedenstad opDe plattegrond is aangepast (zie bijlage 6.5) nemen. Over het parkeren, (1.10), graag alle “hotspots’ benoemen (naast De ‘hotspots’ , plekken met veel parkeeroverlast, kunnen Papengas, Eiermarkt, Korenmarkt, Kannenmarkt). Wellicht dat be- altijd bij de gemeente gemeld worden. woners nog aanvullende ‘hotspots’ onder de aandacht willen brengen De reactie heeft geleidt tot een wijziging van 6.1.1, 1.10 Bij de maatregelen die uit onderzoeken bestaan is geen (concrete) Als we meer concrete informatie hebben zullen we dat verplanning toegevoegd. Is dit mogelijk? melden. Deze reactie heeft bij de beschrijving van diverse maatregelen geleidt tot een wijziging. Niet alleen aan de Waalkade maar ook op de Voerweg is veel over- Dit wordt meegenomen in de op te stellen hondenpoep nota last van hondenpoep ‘Daar trappen we niet meer in’. Als gevolg van brand (stichting) in een pand aan de Waalkade Het betreft een plan (Rijksmonument) waar een bouwstop op (naast Wijmpjes) zijn er al maandenlang planken voor de ramen. ligt. Het betreft pand Lage Markt 47D, Bij 1.4, overleg: Belangenvereniging Binnenstadsondernemers en Ja, deze organisaties zijn werkzaam in het stadscentrum, Stichting Centrum Management. Horen deze hier? waaronder dus de Benedenstad. Verzoek tot snoeien platanen met kandelaar-methode bij woningen De gemeente neemt het verzoek over. Hiervoor is een vergrenzend aan het Groene Balkon gunning verplicht. De vergunningprocedure wordt opgestart. Verzoek tot aanbrengen kruis op de grond bij de ingang KlokkenHet kruis wordt aangebracht. 57
WAP Benedenstad
Bijlagen
berg – Muchterplaats om parkeren te verbieden 46 Verzoek tot (her) plaatsen van paaltjes om ’s nachts parkeren op Groene Balkon te verhinderen 47 Verzoek om het parkeerterrein voor het Casino alleen voor parkeervergunninghouders in te richten. Overdag bijvoorbeeld voor zaakvergunningen en ’s avond alleen tegen betalen voor bezoekers van het casino
48 Het vervaardigen van een folder waar men terecht kan over klachten in hun woonomgeving. In het verleden was het mogelijk bij parkeerklachten contact te hebben met de afdeling, nu is deze ‘’verscholen’ achter de balie van het stadhuis 49 Verzoek tot plaatsen van een afvalbak bij de voetgangers in,- en uitgang bij de parkeergarage Eiermarkt 50 Het parkeerverbod in de Begijnestraat is plotseling opgeheven. Dit is ontoelaatbaar omdat hierdoor te weinig ruimte overblijft voor calamiteitenverkeer tijdens de Vierdaagsefeesten. 51 Naast overlast van bestemmingsverkeer (laden en lossen) aan de Waalkade en Hezelstraten is er ook in de Begijnestraat hiervan veel overlast, vooral na 12 uur (als de roadbarriers gesloten zijn).
52 Zwerfvuil wordt de Begijnestraat in geblazen door het ontstaan van kleine wervelwindjes tussen de bebouwing van de hoek Lange Hezelstraat / Begijnestraat.. 53 Op de procesverbalen aan de caféhouders zijn de namen van die-
Deze reactie heeft geleidt tot een wijziging in 4.2.1 De paaltjes zullen niet geplaatst worden omdat anders de openbare parkeerplek onbereikbaar wordt. Wij vinden dat de overlast van bezoekersparkeren in woongebieden zoveel mogelijk beperkt moet worden. Daarom kan op termijn gedacht worden om het parkeerterrein voor het Casino (kant Groene Balkon) voor bezoekersparkeren af te sluiten. Hiervoor moeten er echter voldoende alternatieven in en rond het centrum zijn, die er momenteel nog niet zijn. Met de bouw van de parkeergarage aan de van Schaik Mathon singel en de Hezelpoort komen er meer alternatieven voor bezoekersparkeren. Voor klachten in de woonomgeving kan de Bel en Herstel lijn (024-3292329) gebeld worden. Hiervan zijn folders. Deze kunnen eventueel opnieuw verspreid worden. Voor klachten over toezicht kan het algemene telefoonnummer Stadstoezicht gebeld worden (024-3299702). De afvalbak zal geplaatst worden. Zie antwoord bij 6.2, verkeer, 9. De afdeling Verkeer zal in 2006 dit probleem en de oplossingsmogelijkheden bestuderen. De planning en de uitvoering van eventuele maatregelen zijn afhankelijk van de resultaten van het onderzoek.In de analyse zal de Begijnestraat genoemd worden. Deze reactie heeft geleidt tot een wijziging van 2.3, verkeer en 3.3.2 Dit zit in het programma van bureau Dagloon.
In de voorfase van het onderzoek kan de klager anoniem ge58
WAP Benedenstad
Bijlagen
gene die geklaagd hebben leesbaar. Dit dient in de toekomst abso- houden worden. Echter indien een bezwaarprocedure of een rechter in de zaak gemoeid wordt, dan moet aangeven wordenluut voorkomen te worden. in welke woning, of op welke gevel van een woning gemeten is. Ook dient de politie, bij een proces-verbaal, aan de Officier van justitie aangeven waar de zaak vandaan komt. Daarom wordt de naam van de klager gemeld. 54 Veel geluidsoverlast Korenmarkt door verkeersstroom vanaf de In 2006 wordt een onderzoek gedaan naar de mogelijkheid Waalkade via de Priemstraat en de Smidsstraat naar de Korenen wenselijkheid van een uitbreiding van het roadbarrieregemarkt. Bij het kierzen van maatregelen daarom uitgaan van het bied, m.n. voor de benedenstad. Dit wordt meegenomen in zoveel mogelijk terugdringen van het (sluip) verkeer. samenhang met de evaluatie gebiedsparkeren en de herziening van de parkeerverordening. Daarnaast wordt vanuit milieu onderzocht of en welke maatregelen mogelijk zijn om de geluidsoverlast terug te dringen.
59
WAP Benedenstad
6.4
Bijlagen
Lijst met geïnterviewden Hieronder is een lijst opgenomen met de geïnterviewden (professioneel betrokkenen en bewoners) in de maanden september en oktober 2005. 1. De Wijkraad Benedenstad (P. Dickmann, voorzitter; E. Schrijvers, penningmeester; H. Lamers, secretaris; 2. G. van Hagen (Gemeente Nijmegen, wijkmanager Benedenstad) 3. B. Haarhuis (Gemeente Nijmegen, projectleidster Onze Buurt Aan Zet) 4. H. Bongers (Gemeente Nijmegen, stadsdeelmanager openbare ruimte) 5. W. van de Wielen (Politie Gelderland-Zuid, netwerker) 6. B. Overes (Gemeente Nijmegen, geluidsbeleid bij evenementen); 7. Y. Ebbers (woningcorporatie Talis, woonconsulent voor Benedenstad) 8. H. Berends (Gemeente Nijmegen, projectleider) 9. G. Cornelisse (Gemeente Nijmegen, Parkeren) 10. E. Jansen (Gemeente Nijmegen, afdeling Bouwen en Wonen) 11. B. Hendriks (Gemeente Nijmegen, ouderenbeleid) 12. A. Bekius (Gemeente Nijmegen, jeugd / jongerenbeleid) 13. P. Otten (Gemeente Nijmegen, Milieu) 14. F. Claessens (Gemeente Nijmegen, Milieu) 15. H. Eijsbouts (Gemeente Nijmegen, Waalkade visie) 16. C. Ernste (woningcorporatie Portaal, adviseur leefomgeving) 17. S. Barten (Stichting Welzijn Ouderen Nijmegen) 18. T. Jetten (Winkeliersvereniging Hezelstraten) 19. C. de Kleine (voorzitter Belangenvereniging Ondernemers Binnenstad) 20. M. Snabel (Gemeente Nijmegen, afdeling Cultuurhistorie) 21. B. Nederveen (Gemeente Nijmegen, afdeling Cultuurhistorie)
60
WAP Benedenstad
6.5
Bijlagen
Projectenkaart Waalkade,- en Valkhof visie
61
WAP Benedenstad
6.6
Bijlagen
Plattegrond Benedenstad
62
WAP Benedenstad
7
Bijlagen
Colofon
Wijkaanpakprogramma Benedenstad Auteurs:
Ger van Hagen, Harold van Ganzenwinkel en Matthijs Lenis (KAW architecten en adviseurs)
Bijdrage:
Bewoners Benedenstad, diverse instellingen
Afdeling:
Wijkmanagment, Directie Wijk en Stad, Gemeente Nijmegen
Datum:
maart 2006
63