INFORMATIEVE RAAD 15 JANUARI 2015 Notulen van de vergadering Voorzitter: de heer M.A.B. Rietveld Griffier: de heer H. Nubé Tevens aanwezig: de heer J. van Loenen (PvdA), mevrouw F. Polsbroek (PvdA), de heer R. Verheuvel (PvdA), de heer J. Jägers (VVD), de heer F. Mulder (VVD), mevrouw R. Herder (Leefbaar Diemen), de heer J. Sikking (Leefbaar Diemen), de heer M. van Troost (Leefbaar Diemen), de heer H. Berkhout (D66), mevrouw J. Pietersen (D66), mevrouw T. Schmitz (SP), de heer W. van Vugt (SP), mevrouw A. Wijnbergen (SP), mevrouw N. van Engelen (GroenLinks), mevrouw H. Uiterdijk (GroenLinks), de heer P. Kroon (PvdO), mevrouw S. Raveling (PvdO) en mevrouw M. de Graaff (CDA). Vanuit college aanwezig: wethouder R.P. Grondel, wethouder J. Klaasse, burgemeester A.E. Koopmanschap en wethouder A.J.M. Scholten. Ambtelijke ondersteuning: mevrouw A. Hillert 1. Opening en mededelingen door de voorzitter, vaststellen agenda De voorzitter heet iedereen van harte welkom. Leefbaar Diemen merkt op dat de PCOB veel kritiek heeft op alle partijen omdat die niets van zich zouden laten horen. Dan gaat het om de ouderen die vanavond aan de orde komen maar de PCOB moet beter naar zichzelf kijken. Alle partijen hebben immers contact met de inwoners en het is niet aan de PCOB om te concluderen dat ze alleen met de verkiezingen bezig zijn en daarna niets meer van zich laten horen. 2. Mededelingen portefeuillehouder Er zijn geen mededelingen. 3. Regioaanpak huiselijk geweld en kindermishandeling SP zegt dat het knelpunt blijft dat mensen aangifte moeten doen en hulp moeten zoeken. Is het door de nieuwe aanpak met één regisseur etc. mogelijk om meer kindermishandeling op te sporen? 1
De SP vraagt aandacht voor de kwetsbare groep van 65+. De relaties met mantelzorgers lopen bijvoorbeeld soms wat moeizamer. De ouderen blijven langer thuis wonen en wanneer één van de partners dementerend wordt, kan dat veel spanningen geven. Hoe kan dat worden opgespoord? Hoe kan worden gestimuleerd dat met name meisjes en vrouwen aangifte doen bij de politie en hoe zit het met gedwongen huwelijken? Verschilt dit met Amsterdam? Opvallend is dat in Amsterdam meer mannen aangifte doen van mishandeling. D66 verwacht dat de regioaanpak met Veilig Thuis een goede is. De aanpak via één regisseur voor het gezin zal niet altijd mogelijk zijn wanneer er bijvoorbeeld sprake is van multidisciplinaire problemen. Door de koppeling met OKC/Wmo wordt de signaalfunctie enorm vergroot. Er is alle vertrouwen dat de jeugdzorg op de nieuwe manier goed wordt uitgewerkt. GroenLinks vond het rapport van de GGD zeer interessant maar is behoorlijk geschrokken van de cijfers. De regioaanpak ziet er goed uit. De consequente doorvoering van de beleidslijnen die in het verleden zijn uitgezet, is een goede zaak waardoor het een logisch geheel is geworden en het steeds beter mogelijk is om alle professionals op één lijn te krijgen. De continuïteit van de samenwerking is heel belangrijk omdat gezinnen vaak lang begeleid worden. Huiselijk geweld komt vaak voort uit een gevoel van onmacht en zaken als een dementerende partner of spanning in de verhouding met een mantelzorger zijn voor ouderen vaak oorzaken waardoor de spanning toeneemt. VVD vraagt in hoeverre de gemeente hierover straks nog iets te vertellen heeft omdat sprake is van een regioaanpak. Er kan immers geen ander besluit worden genomen dan wat voorligt. In welke mate kan hier nog een stukje eigenheid in worden gebracht, behalve een verzoek om bijvoorbeeld extra aandacht voor ouderen of andere bepaalde groepen? Het is lastig om een onderwerp te behandelen waar eigenlijk alleen maar ja tegen kan worden gezegd. Vraag dan geen besluit en doe het informatief of in een eerdere fase input van de raad vragen waardoor wellicht nog wel enige invloed mogelijk is. Het stuk ziet er op zich prima uit. De VVD heeft veel zorgen over de problematiek maar er ligt een gedegen aanpak onder hoe dit zou kunnen worden aangepakt. Welke ambitie heeft het college anders dan er hier staat? Dit is namelijk heel erg regionaal en vooral heel erg Amsterdams. Opmerkelijk is dat een kwartiertje fietsen van Diemen de problematiek veel ernstiger is dan in Diemen. Gebeuren hier dingen die niet worden gezien of is het dorpse karakter juist de kracht of het probleem? Op die vraag wordt vanuit de regioproblematiek geen antwoord gegeven. Is dit de aanpak voor Diemen of wordt de gemeente in een soort harnas geperst dat helemaal niet past op Diemen? PvdA is ook van mening dat er sprake is van een voldongen feit omdat er geen argumenten zijn om tegen te stemmen maar hoe gaat de vertaalslag naar Diemen worden gemaakt? Opvallend is dat mishandeling van generatie op generatie overgaat. 2020 is een punt om naartoe te werken om te zien in hoeverre dan huiselijk geweld en kindermishandeling zijn afgenomen. Hoe gaat in Diemen worden gemonitord hoe het gaat met oudermishandeling? De gemeente moet ervoor zorgen om dat goed in beeld te hebben opdat het niet uit de hand gaat lopen. 2
Er moet aandacht zijn voor wellicht een verschillende aanpak in het kader van de etnische diversiteit in Diemen. Steeds vaker wordt gehoord dat op sportverenigingen kinderen worden misbruikt en dan moet ook worden gedacht aan de katholieke kerk naar aanleiding van wat er naar boven is gekomen in de afgelopen jaren. Worden in de gesprekken die gevoerd worden ook een link gelegd naar buiten de huiselijke situatie? PvdO constateert op pagina 45 dat er sprake is van 45 gevallen van ouderenmishandeling die gemeld zijn bij het steunpunt Huiselijk Geweld. Dat aantal is nogal verwarrend ten opzichte van de 100 gevallen op pagina 24 bij Amstelland. Het is overigens voor te stellen dat mensen bijvoorbeeld bang zijn om hun kleinkinderen niet meer te zien en daardoor geen aangifte doen. De ene keer sloegen de cijfers op Amstelland en de andere keer moesten de cijfers van Diemen bij Amsterdam worden opgeteld en dat was ook verwarrend. Hopelijk zijn de vragen die gesteld zijn op pagina 29 diepgaander dan hier weergegeven. Uit de gegevens blijkt dat kinderen uit een eenoudergezin vaker worden mishandeld. Is bekend of de mishandeling dan plaatsvond voordat de ouders gingen scheiden? Dat vereist immers een andere coach na de scheiding dan wanneer men niet meer weet hoe de kinderen moeten worden opgevoed. Wethouder Grondel legt uit dat wanneer wordt samengewerkt op thema's het soms ingewikkelder is om te sturen. Via het Wmo beleidsplan dat eind van het jaar door de raad wordt vastgesteld kan de raad de richting aangeven die het belangrijk vindt waarbinnen het college het beleid verder ontwikkelt. Dit hoort op regionaal niveau ook zo te gaan maar de gemeenten kunnen het niet op alle punten eens zijn en dan komen er compromissen uit. In de regio is afgesproken dat het ter instemming wordt voorgelegd aan de raad zodat de kaders bekend zijn en er hangen ook financiële elementen aan. Dit beleidsveld wordt voor een groot deel betaald door geld dat naar Amsterdam gaat als centrumgemeente maar alle gemeenten dragen bij en Diemen draagt relatief veel bij. Diemen heeft ook de traditie om een medewerker van Blijf in De Omval te houden. Die is inmiddels naar de Brede Hoed verhuisd en die maakt ook deel uit van het BHN als iemand met expertise voor kindermishandeling. Zij is een spin in het web voor alle zaken die hieromtrent spelen en Diemen betaalt dat uit eigen middelen. Dat is ook de Diemense inkleuring en de gemeente kan hierdoor met eigen middelen ook sturen. VVD vraagt of het klopt dat de € 100.000 jaarlijks uit eigen middelen door Diemen zelf kan worden ingezet. Wethouder Grondel geeft aan dat een deel daarvan een bijdrage is aan de totale regioaanpak en dat een deel van het geld in de lokale medewerker zit. VVD vraagt of Diemen met de € 100.000 eigen prioriteiten daaraan kan geven die theoretisch haaks zouden kunnen staan op de regionale aanpak. Wethouder Grondel zegt dat dit deels het geval is want voor een deel wordt meegedaan aan het hebben van een loket et cetera. VVD vraagt wat dan de regionale bijdrage van Diemen is. 3
Wethouder Grondel merkt op dat deze vraag heel lastig is omdat het nog in beweging is. Het is nog niet helemaal uitgekristalliseerd hoe het model en de organisatie eruit gaan zien en daar hangt ook de eigen bijdrage van Diemen van af maar er is gezegd dat hoe dan ook de gemeente die medewerker voor drie dagen in Diemen wil hebben. In de begroting zal er de uiteindelijke duidelijkheid zijn hoe de verdeling van de middelen is en waarmee de gemeente eventueel zelf kan spelen. Vaak is het zo dat de politie op signalen van de buren afkomt en die hoeft dan geen aangifte te hebben om het toch te kunnen melden. De politie is de belangrijkste melder en het is voor de politie nu ook gemakkelijker om te melden naar het centrale loket. In de praktijk zie je nu al, omdat gezinnen op de schaal van Diemen beter gekend worden, dat er meer kans is om dingen te weten en te zien. Hopelijk loopt de hulpverlening daardoor ook beter en dat zou ook zo moeten. Het thema van de ouderenmishandeling speelt en Markant heeft een programma ontwikkeld op dit onderwerp. Hiermee wordt geleerd hoe ontspoorde mantelzorgers te voorkomen. Overbelasting is vaak een oorzaak hiervan. Door de ontwikkeling van langer thuis wonen kan dit alleen maar meer risico's met zich meebrengen en dit vraagt daarom veel aandacht. Er is deskundigheid aanwezig op het gebied van gedwongen huwelijken en erewraak. Hier zal in het Brede Hoed Netwerk ook een keer een verhaal over gehouden worden zodat mensen dit kunnen signaleren. Het is van belang om de verbinding met het BHT te leggen in de nazorg, wat een taak van de gemeente is, wanneer een gezin weer stabiel wordt. Periodiek zal door nascholing de vinger aan de pols worden gehouden omdat de problematiek weer ingewikkelder kan worden. Amsterdam is een grote bulk en daarom is er nog een discussie gaande of de verdeelsleutel helemaal juist is. In dat kader zit Diemen tussen Amsterdam en het platteland in. De verwarring tussen de cijfers van Amstelland en anderen komt omdat Diemen niet zit in het steunpunt huiselijk geweld Amstelland maar in het steunpunt Amsterdam. Bij de monitor valt Diemen echter wel onder Amstelland. Waarschijnlijk wordt dit in de toekomst minder ingewikkeld omdat het één systeem aan het worden is. Mevrouw Koopmanschap geeft aan dat de politie in eerste instantie te maken heeft met huiselijk geweld en huisverboden. Er is vanuit het ministerie extra veel aandacht om er landsbreed veel inzet op te plegen omdat steeds meer blijkt dat waar sprake is van huiselijk geweld en niet vroeg genoeg wordt ingegrepen dit zich voortzet van generatie op generatie. De minister heeft opgeroepen via burgemeester Van der Laan om de collega-burgemeesters daarin een stevige rol te laten vervullen en om alert te blijven. Als kinderen niet zelf de kans zien om waar dan ook aan te kloppen, kan de burgemeester als zogenaamd last resort optreden. Dan kan er binnen het geheel van de gemeente en de opvang ook het nodige aan gedaan worden. Ingang voor heel veel blijft de meldingen van de politie. Jammer is dat buren en anderen daar niet makkelijk een signaal over afgeven. Waarschijnlijk is niet alles in beeld terwijl dat voor de kinderen en de gezinssituatie natuurlijk heel erg van belang is. PvdA neemt aan dat de huisartsen ook signalen krijgen of vermoedens hebben maar hoe verhoudt zich dat tot hun beroepsgeheim? Uit het stuk van de GGD blijkt dat er op IJburg veel huiselijk geweld plaatsvindt. Mensen die in scheiding liggen kunnen namelijk vaak niet 4
snel uit elkaar omdat ze een gezamenlijke zware hypotheeklast hebben. Komt dit ook veel voor in Diemen Noord omdat daar veel dure woningen zijn? VVD vraagt in hoeverre de aanpak waarmee moet worden ingestemd past op Diemen. Uit de stukken blijkt namelijk niet welke problematiek in Diemen speelt. De aanpak om dit terug te dringen of preventief te werken staat er ook niet in en dit zou dus voor Diemen wel eens contraproductief kunnen werken. Het is heel verstandig om beleidsplannen tegelijkertijd vast te stellen want nu wordt een deel van het beleidsplan Wmo ingekleurd door regionale stukken en dat is onwenselijk. Wanneer het beleidsplan eerder was ontvangen, had de raad ook richtinggevende zaken kunnen meegeven. Leefbaar Diemen vraagt of het college aandacht heeft voor de ouderen in de verzorgingshuizen. Er schijnen situaties voor te komen en zeker bij de dementerenden waarvan het college op de hoogte zou moeten zijn door vermindering van personeel en niet de juiste aandacht van het personeel voor dementerenden waardoor de ouderen in een soort huiselijk geweld geraken. Hier zou meer aandacht aan besteed moeten worden. CDA staat volledig achter het stuk want huiselijk geweld en kindermishandeling dienen een hoge prioriteit te hebben maar de ontwikkeling van de aanpak is een continu proces. Degenen die huiselijk geweld meemaken wachten vaak lang met dit te melden waardoor de schade vaak al groot is. Ook omwonenden durven vaak niet aan de bel te trekken. Daarom is dit een goede ontwikkeling maar mensen moeten meer door krijgen dat ze zaken moeten melden die ze zien. D66 zou graag eerder dan bij de begroting een tussentijdse terugkoppeling willen hebben over het financiële aspect en hoe het zich verder ontwikkelt. PvdO vraagt of er ook contacten zijn met dominees en imams hoewel daar ook sprake is van een beroepsgeheim want minderjarige kinderen worden vaak gewoon weer naar huis gebracht en daar schieten ze niets mee op. Wethouder Grondel merkt op dat sportverenigingen en verzorgingshuizen per definitie niet onder het huiselijk geweld vallen want huiselijk geweld gaat over gezinssituaties en de specifieke aanpak is daar op gericht. Bij sportverenigingen en verzorgingshuizen is het inspectieregime van toepassing en bij seksueel geweld is het een politiezaak. Huisartsen zijn behoorlijk in de war in wanneer ze iets wel of niet moeten melden. Daar wordt ook op landelijk niveau met hen over gesproken maar er geldt een verplichting om te melden en dat is een kwestie van doorontwikkeling. Op lokaal niveau is afgesproken om met hen te blijven praten over dit onderwerp. Dan gaat het ook over zaken als vervuiling en dergelijke. Als ze een gevaarlijke situatie zien, hebben ze zelfs de plicht om te melden. De hoge cijfers in IJburg zijn eerder aan de sociale woningbouw daar gerelateerd maar het thema vechtscheiding is een toenemend probleem. Er zijn groepjes op scholen voor kinderen die in een ingewikkelde scheidingsituatie zitten en daar komen wel eens signalen uit. Dit systeem wordt op vergelijkbare wijze in heel Nederland ingevuld en het past op Diemen omdat het nadrukkelijk aansluit op de Diemense systemen en daarbij kan de eigen inkleuring 5
worden gegeven. Het is niet mogelijk om alle beleidsplannen tegelijk voor te leggen, alleen al vanwege beperkte beleidscapaciteit, maar wel wordt elke vier jaar via het Wmo beleidsplan een kader aangegeven en dat zal vooral een agenda zijn wat in de komende vier jaar wordt aangepakt. Sommige dingen moeten geëvalueerd worden en andere dingen worden voor het eerst opgepakt en de raad kan op dat niveau aangeven of ze verandering in tempo wil of andere aandachtspunten meegeven. Mevrouw Koopmanschap benadrukt dat de verzorgingshuizen onder de inspectie vallen maar als er sprake is van mishandeling van ouderen in verzorgingshuizen wordt vanuit het toezicht in het verzorgingshuis aangifte gedaan en vervolgens wordt de politie actief. Onlangs hebben zich een aantal van dit soort situaties voorgedaan maar er mag op vertrouwd worden dat de leiding van de huizen hier heel attent op is. Na de aangifte doet de politie een onderzoek met eventuele vervolgstappen en er is dus wel degelijk oog voor. Wethouder Grondel zegt dat op korte termijn een aantal campagnes komen op landelijk en lokaal niveau waarin aandacht wordt gevraagd voor het thema huiselijk geweld om daarmee het bewustzijn in de samenleving te verhogen om daar wat mee te doen. Wat betreft de sturing kan bij de begroting worden bekeken wat de gemeente specifiek zelf doet. D66 wil een tussentijdse rapportage op een A4'tje. Het hoeft niet zo omvangrijk te zijn. Wethouder Grondel geeft aan dat de organisatie wordt opgetuigd en dat die periodiek rapporteert. Als de begroting van Veilig Thuis definitief is, zal die naar de raad worden gestuurd. Overigens is die begroting nog steeds aan het dalen en hopelijk blijft dat zo. Het is niet mogelijk om een tussentijdse rapportage te geven omdat hiervoor de informatie ontbreekt. De kerken zitten in het netwerk van mantelorganisaties en professionele zelforganisaties. Zij zijn aangesloten bij de Brede Hoed en als ze een signaal willen geven, weten ze dus de weg. De kerken worden nadrukkelijk betrokken bij de informatie-uitwisseling. Conclusie: De voorzitter concludeert dat het voorstel als spreekstuk naar de raad gaat. 4. Notitie opladen elektrische auto PvdA is voor het uitbreiden van het aantal oplaadpunten en in principe voorstander van het gratis parkeren bij de oplaadpunten. Houdt dat in dat iemand zijn auto daar de hele dag mag parkeren en de plaats bezet houdt voor een ander? Is daar een oplossing voor mogelijk? Er zijn nu vier oplaadpunten. In 2013 heeft de MRA een aanbesteding gehouden voor 100 oplaadpunten. Op basis van deze aanbesteding heeft Diemen slechts één oplaadpunt bij de Brede Hoed geplaatst en dat is niet veel. Nu heeft de MRA een aanbesteding gehouden voor 600 oplaadpunten en die zijn in 2014 beschikbaar. Zijn dat de genoemde vier plaatsen in het rapport? Zijn deze palen al geplaatst en zijn die eigendom van de gemeente? Blijven er van die 600 ook maar een paar over voor Diemen? Is er straks sprake van gratis stroom en gratis parkeren en welke consequentie heeft het zoeken van aansluiting bij de MRA, zeker als gemeld wordt dat de gemeente gedurende de contractperiode geen oplaadpunten van derden mag afnemen. Kan Diemen af van dit 6
meeliften in de derde aanbesteding als er bijvoorbeeld straks te weinig oplaadpunten worden ingebracht in Diemen? Op pagina 12 zijn in bijlage 1 in groen de bestaande en in geel de aangevraagde oplaadpunten aangegeven. Dit overzicht is niet ambitieus want voor de meeste wijken is er geen toekomst op dit gebied. Leefbaar Diemen zegt dat de fractie zich in grote lijnen in het stuk kan vinden. Er wordt aangegeven dat elektrisch rijden zeer goed is voor het milieu maar het woord ‘zeer’ mag worden weggelaten. Waarom vervult de gemeente geen rol op dit gebied in parkeergarages? Er zijn door de fractie wat technische vragen gesteld maar in de laatste regel staat helaas een woord twee keer vermeld. De technische vragen hebben ermee te maken dat elektrische en hybride voertuigen zich bij een calamiteit anders gedragen dan voertuigen op overige brandstoffen. Als die voertuigen namelijk dicht bij de gevel op eigen terrein staan, dienen er mogelijk aanvullende eisen te worden gesteld. CDA steunt het plaatsen van openbare oplaadpunten maar de hoeveelheid moet kleiner omdat niet alle elektrische auto's en met name hybride auto's milieuvriendelijk zijn. De vraag is ook hoe rendabel het is om als gemeente hier zoveel geld aan te besteden. In hoeverre wordt doorgevoerd dat particulieren niet zelf een oplaadpunt mogen aanleggen want het was toch de bedoeling dat in de toekomst iedereen zijn eigen auto, brommer of elektrische fiets thuis zou kunnen opladen? GroenLinks zegt dat de plannen zeker ambitieus zijn. Het rijden met een elektrische auto zou minder luchtvervuiling met zich meebrengen maar het scheelt helemaal niets wanneer in aanmerking wordt genomen de vervuiling die ontstaat door het produceren en het rijden met een auto. In Diemen is de luchtvervuiling echter erg hoog en veel inwoners zouden het toejuichen wanneer dat wat minder wordt. Uit het stuk blijkt dat het heel onhandig is dat de woonsituatie zo van invloed is op het tanken van stroom. Mensen in flats of die pal aan de weg wonen hebben minder gemak dan mensen met een oprit of een eigen erf waarop kan worden geparkeerd. Daarom is het prettig dat de mensen een lijntje over de stoep mogen leggen maar dan moeten ze er op gewezen worden dat ze dit goed moeten doen en andere mensen geen overlast mogen bezorgen. Daarom is het prima om daar wat regels voor op te stellen. Verenigingen van Eigenaren en corporaties hebben eigen parkeerterreinen en daar zouden in eigen beheer ook palen kunnen worden aangelegd. Is de gemeente van plan om daarover overleg te starten met VVE’s? Sommige mensen zetten 's avonds hun auto bij de laadpaal en vertrekken dan weer ’s ochtends. Wellicht is het een idee om de paal te voorzien van een groot zwaailicht dat aangaat wanneer de auto is opgeladen zodat de sociale controle kan werken. Het is slechts een voorbeeld maar er zou gezocht moeten worden naar een goede methode om dit in goede banen te leiden. Het is sympathiek om aan die mensen geen parkeertarief te vragen maar het kan niet zo zijn dat de mensen daar hun auto maar parkeren en zelfs soms helemaal niet opladen. D66 is van mening dat het gratis parkeren bij de oplaadpunten moet worden verlaten en dat een billijk parkeertarief moet worden gevraagd om lang parkeren te voorkomen. In de 7
besluitvormende raad zal er verder inhoudelijk op worden gereageerd. Het is een ambitieus stuk en de verdere invulling wordt afgewacht. PvdO heeft er ook stukken van de ANWB en TNO over gelezen en alles spreekt elkaar een beetje tegen. Hoeveel tijd zit er tussen de aanvraag en het gebruiksklaar opleveren van een oplaadpaal? Als iemand een auto aanvraagt, zit er ook een levertijd op en dan kan dit synchroon lopen. Zou het kostenbesparend kunnen werken om een oplaadpaal altijd dubbel uit te voeren? SP merkt op dat een elektrische auto ter plekke milieuvriendelijk is omdat er geen uitstoot van gassen plaatsvindt maar de stroom is elders opgewekt en daar vindt uitstoot van CO2 plaats die anders van de auto zou komen. De fractie is voor het terugdraaien van het gratis parkeren bij oplaadpunten omdat forenzen anders de hele dag gratis kunnen parkeren en daar zijn de blauwe zones en de betaald parkeerzones niet voor bedoeld. Wethouder Grondel memoreert dat de notitie ter inzage heeft gelegen en dat er geen zienswijzen zijn ingebracht. Inmiddels staan er 10 huishoudens op de wachtlijst. Er zijn zes nieuwe oplaadlocaties nodig en de MRA aanbesteding is mislukt omdat een afgewezen partij bezwaar heeft gemaakt. Die heeft blijkbaar een punt want er komt een nieuwe aanbesteding. Dit betekent dat er vertraging is in de oplevering van de palen en het wordt nu tweede helft 2015 dat er weer palen kunnen worden geplaatst. Het aandeel van 1 in de 100 zal niet veel afwijken van het aandeel van Diemen in de bevolking van de stadsregio. Zelfstandig aanbesteden zal een stuk minder rendement opleveren omdat dan de voordelen van de grotere schaal wegvallen. PvdA zegt dat dan voorbij wordt gegaan aan de ambitie om elektrische rijden voor Diemen mogelijk te maken. Wethouder Grondel merkt op dat de gezamenlijke gemeenten in de regio met elkaar een aanpak hebben gekozen om het elektrisch rijden in de Metropoolregio Amsterdam op te zetten en dat is alleen maar succesvol wanneer het in gezamenlijkheid en samenhangend wordt gedaan. Diemen is veel te klein om zelf aan te besteden. Nu wordt een paar honderd euro per paal betaald maar ze kosten € 5000 per stuk. Daarom is het handig om het met elkaar op te tuigen. Anders zou een andere partners moeten worden gezocht maar die zitten bij de MRA en zullen niet zelfstandig met Diemen in zee gaan. In het overzicht staat de feitelijke weergave. De gemeente volgt immers de aanvragen. Palen zomaar neerzetten heeft niet zoveel zin. Wel zijn er op een aantal strategische plekken palen zoals bij de Brede Hoed. Omdat het altijd dubbele palen zijn, is er ook een oplaadplek voor bezoek. Bovendien hebben de mensen een site of een app waar de palen staan en zo wordt langzaam gegaan naar algemene dekking. Het zou echter veel ambitieuzer zijn als de rijksoverheid samen met de ANWB, BOVAG en andere organisaties een plan maakt en dat het gewoon wordt uitgerold over Nederland want het blijft een kip ei verhaal. Landelijke partijen zouden dit moeten oppikken. De luchtvervuiling ter plekke is minder, afhankelijk van de locatie bij een energiecentrale. Voorts is het geluid een stuk minder waardoor overigens weer gevaarlijke situaties zouden kunnen ontstaan. In het MRA contract is sprake van groene stroom in Nederland opgewekt en in die zin is het een bijdrage aan een zeer milieuvriendelijke oplossing. 8
De gemeente speelt geen rol bij parkeergarages want dat is particulier terrein in Diemen. Zij bepalen zelf of ze daar al dan niet een paal plaatsen. De technische vragen van Leefbaar Diemen zullen schriftelijk worden beantwoord. In beginsel mogen mensen een lijntje over de openbare weg leggen mits niemand er over valt. Dat is een poging om er iets aan te doen maar het eindbeeld is dat er een behoorlijk net van palen door de gehele gemeente is. Bij gratis parkeren is het risico van misbruik groot. Er zal een maatschappelijke norm moeten ontstaan dat de auto wordt weggehaald wanneer die is opgeladen. Als een paal beschikbaar is, is de termijn tussen de aanvraag en het plaatsen drie maanden. PvdA vraagt waarom er op het Gruttoplein, Vlasdonk en Diemerhof een paal met één aansluitpunt is geplaatst. Wethouder Grondel legt uit dat dit palen waren van de eerste lichting en die hadden één aansluitpunt. De nieuwe palen hebben er twee. PvdA vraagt wat nu gratis is, de stroom of het parkeren. Wethouder Grondel zegt dat de paal gratis is maar dat de stroom en het parkeren niet gratis zijn omdat in de notitie wordt voorgesteld om op te houden met het gratis parkeren. PvdA vraagt of het mogelijk is om een opslag te zetten op het stroomverbruik waardoor de persoon genegen is om de auto sneller weg te halen. Wethouder Grondel zegt dat dit erg lastig is te regelen omdat de stroom komt van een stroomleverancier. Bovendien is de stroom zo goedkoop dat een opslag van 100% nog niet echt een prikkel zal zijn. 5. Mededelingen portefeuillehouder Er zijn geen mededelingen. 6. Strategische uitwerking onderwijshuisvesting gemeente Diemen De heer Van Vugt geeft aan dat op pagina 20 van de bijlage een zin staat met een dubbele ontkenning, namelijk dat het de bedoeling is om niet aan te bevelen om in Bergwijkpark geen extra onderwijsvoorziening te realiseren. Eén van de ontkenningen moet eruit. Op pagina 4 van het rapport wordt gesproken over de wettelijke taak voor de gemeente om voor adequate huisvesting te zorgen. Hoe verhoudt zich dat met de nieuwe wet waarin de scholen zelf verantwoordelijk zijn voor groot onderhoud en aanpassingen en de huisvesting ook in het bezit is van de scholen en niet meer van de gemeente? Op pagina 5 wordt gezegd dat het wenselijk is dat de scholen de visie op de brede school zich eigen maken maar wat gebeurt er wanneer de scholen niet mee willen doen aan het brede school concept? De prognoses op pagina 9 zijn tot 2018 redelijk betrouwbaar maar daarna gaan de cijfers snel omhoog. De getallen vanaf 2018 dienen derhalve met een grote korrel zout te worden genomen. Uit de cijfers op pagina 12 en 18 blijkt dat er systematisch 30% overschot is in ruimte en lokalen bij De Venser en De Ark. Dat is tot 2018 het geval maar de prognoses worden 9
daarna ineens een stuk gunstiger en in de conclusies wordt verteld dat het probleem zichzelf oplost. Daar zal echter eerder een oplossing voor moeten worden gevonden dan pas na 2018. D66 vraagt wat de gemeente nu precies moet betalen wat betreft de huisvesting. Opvallend is dat er veel kinderen op Diemense scholen van buiten de gemeente komen. Er moet voor worden opgepast dat de lokalen er zijn voor Diemense kinderen hoewel het ook zo is dat veel Diemense kinderen naar een basisschool gaan buiten de gemeente. Wat betreft De Venser is meer dan de helft van de kinderen van buiten de gemeente. Is hierover in het verleden een afspraak gemaakt? Is het niet verstandig om daar met naburige gemeenten financiële afspraken over te maken? PvdA proeft in het betoog van D66 een beetje eigen volk eerst. Dat er een muur om Diemen moet worden gebouwd en dat vooral Zuidoost niet naar Diemen mag komen. Het klinkt niet erg plezierig. D66 gaat het erom dat de kinderen uit Diemen in de gemeente op school moeten kunnen zitten en dat wanneer er geen lokalen meer zijn naar andere oplossingen moet worden gezocht. Hierover staat ook wat in het plan. SP merkt op dat de gemeente uit het Gemeentefonds geen geld krijgt voor kinderen die van buiten Diemen afkomstig zijn. Het is dus geen discriminatie op basis van eigen volk eerst maar als je er geen geld voor krijgt is het ook erg begrijpelijk om daar niet voor te investeren. GroenLinks vindt het goed dat weer eens wordt gekeken in het kader van het bouwen waar de scholen staan en waar de gemeente ze wil hebben staan. Duidelijk is dat het minder gaat met De Venser als het gaat om het aantal leerlingen terwijl de school dichtbij Bergwijkpark ligt. De fractie onderschrijft daarom de strategische keuze om geen school te bouwen in Bergwijkpark. Nieuwbouw heeft immers een aantrekkende werking op kinderen uit de omgeving en dan zou De Venser nog meer leeg worden getrokken. De Venser en De Ark liggen ook dicht bij het winkelcentrum in Diemen Zuid en de nieuwe bewoners van Bergwijkpark worden op die manier zoveel mogelijk bij Diemen Zuid betrokken. CDA vindt het goed om te lezen dat op een inhoudelijke manier in de toekomst nieuwe kindcentra kunnen worden neergezet. Eén van de vijf kinderen die hier onderwijs volgt, is niet uit Diemen afkomstig. Wat is hiervan de reden en wat betekent dat voor het onderwijs? PvdO meldt dat 406 kinderen van buiten Diemen in de gemeente op school gaan en dat 156 kinderen uit Diemen naar een school buiten Diemen gaan. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat Diemense kinderen onvoldoende de eigen klassen vullen. Leefbaar Diemen komt met de grondopbrengst uit op € 6.000.000 voor de nieuwe Kersenboom. Als met onderhavig voorstel akkoord wordt gegaan, wordt derhalve ook akkoord gegaan met dat bedrag. Het ministerie heeft een aanwijzing dat een gemeente zoveel procent eigen gebouwen moet hebben en daarnaast een flexibele schil. Is in de prognoses rekening gehouden met de flexibele schil en dat er dus een deel gehuurd wordt? 10
VVD is blij met het stuk maar er zit een kleine tendens in van eigen volk eerst. Dat voelt niet goed want wanneer dezelfde teksten bij de middelbare scholen in Amsterdam worden gelezen, zou de gemeenteraad van Diemen op zijn achterste poten staan. SP legt uit dat hogescholen tegenwoordig alleen nog worden betaald voor studenten die vier jaar staan ingeschreven. Zij krijgen niets meer voor het vijfde, zesde en zevende jaar. Als studenten na een paar jaar overstappen naar een andere hogeschool worden zij ook door die school geweigerd omdat die er geen geld voor krijgt. Dat is hetzelfde verhaal. VVD zegt dat het hier niet gaat om hoger onderwijs en er mag geen discussie ontstaan over eigen volk eerst. Voorts is er in een van de belangrijkste wetten van het land vrijheid van keuze van onderwijs vastgelegd. GroenLinks vindt het jammer dat door de regeling dat het rijk alleen geld geeft voor kinderen uit de eigen gemeente scholen deze keuze moeten maken. De VVD zit in een bepaalde positie in Nederland en zou dit eventueel kunnen aanpassen in de zin dat bijvoorbeeld wordt gekeken naar het aantal kinderen dat ergens naar school gaat. VVD merkt op dat deze financieringssystematiek al 15 jaar hetzelfde is en dat ligt dus niet ligt aan wie in de regering zit. Het onderhoudsverhaal is wel nieuw. De VVD valt over de toon die in het stuk staat. Er is een fundamentele keuze gemaakt om in Bergwijkpark geen school te vestigen terwijl dit een woonwijk wordt met een grote dichtheid. De argumentatie van het college hiervoor is dun. Het is ook niet goed te begrijpen want bij De Sniep met ongeveer dezelfde omvang wordt zo'n ontwikkeling juist toegejuicht. Wat is dan het echte argument om het niet te doen in Bergwijkpark? Het is voor de integraliteit prettig dat het voorstel voor het aanvullende krediet bouw brede school De Kersenboom vandaag ook op de agenda staat. De VVD maakt zich wel zorgen als wordt gekeken naar de problematische financiering van de Stichting OOP. Gezien de jaarrekening en de balans is dit al jaren een zorgelijke situatie. De stichting mag geen tegenvaller hebben want dan moet de gemeente bijspringen. Hoe wordt de toekomst van deze panden en het onderhoud van al deze gebouwen gezien in het kader van de financiële risico's bij voornoemde stichting? Zitten hier voor scholen risico's in en hoe groot zijn die dan? Is over het huisvestingsplan overleg geweest met de scholen en steunen die het plan? Overigens hadden er wel wat vrolijker foto's van scholen in het stuk mogen staan. PvdA vindt het goed dat er geen scholen in Bergwijkpark worden gebouwd omdat in De Venster en De Ark hiervoor voldoende plaats zou zijn. De betrokkenheid van mensen in Bergwijkpark bij Diemen Zuid is ook belangrijk en daarom is de argumentatie zeker niet flinterdun. Op pagina 11 wordt niet duidelijk aangegeven waar de nieuwe huisvesting van de brede school De Kersenboom na de tijdelijke huidige locatie aan de Kriekenoord zal zijn. In het oorspronkelijke bestemmingsplan was de school gepland op de Pontveer bij het einde van lijn 9 maar door de crisis is de school tijdelijk verplaatst naar de huidige situatie. Bij de 11
stichting van de school in 2010 was er nog sprake van 20 leerlingen maar in 2015 is dat aantal al gestegen tot 180 met een verwachting naar 313 in 2033. Veel ouders willen hun kinderen het liefst met de auto het klaslokaal inrijden en bij de tijdelijke plaatsing van de school is geen rekening gehouden met de infrastructuur. Op dit moment is er al een probleem met de aan- en afvoer van deze leerlingen. Kan daar goed naar worden gekeken want de school wordt veel groter? Niet duidelijk is de opmerking dat de behoefte aan leslokalen bij De Kersenboom geraamd is op totaal 1935 m² bvo inclusief speellokaal. Is in deze berekening ook een gymlokaal opgenomen? Hoe kunnen de kinderen anders gymles krijgen? In eerste instantie was de afstand tussen het Pontveer en de Prins Bernhardhal te overbruggen maar daar komt nu wel een kilometer bij. Wat is het totale aantal vierkante meters inclusief speellokaal in de Noorderbreedte als wordt aangegeven dat De Kersenboom een gelijk ambitieniveau moet hebben als de Noorderbreedte? Heeft de Noorderbreedte een gymlokaal? Wethouder Klaasse zegt dat op pagina 20 van de bijlage inderdaad ten onrechte een dubbele ontkenning staat. De gemeente is verantwoordelijk voor nieuwbouw van scholen maar niet meer verantwoordelijk voor het onderhoud maar de gemeente wil wel goede scholen achterlaten en dan hoeven de scholen zelf minder te besteden aan onderhoud. Zo kunnen scholen meer geld besteden aan onderwijs. De leegstand van scholen in Diemen Zuid lost zich vanzelf op maar na 2023 wordt het een beetje onzeker met de prognoses. Het is heel moeilijk om te voorspellen maar dit is het beste wat nu kan worden geleverd. Er is een strategie ontwikkeld waarin de gemeente zichzelf de tijd gunt om in de toekomst nog eens vijf jaar vooruit te kijken en daarom worden de prognoses wel zekerder om te duiden. De leegstand in Diemen Zuid is op een bepaalde manier ook een zegen want daar wordt op korte termijn een wijk gebouwd en het is heel onduidelijk hoe kinderrijk die wijk zal zijn. De getallen die in het stuk staan, zijn aan de lage kant maar zouden nog lager kunnen worden. VVD zegt dat de prognose voor de toekomstige bewoning van De Sniep die is gemaakt net zo onderbouwd is als die voor Holland Park. Er zijn vergelijkbare wijken en daar zijn getallen van. Aangenomen wordt dat daarnaar is gekeken. Wethouder Klaasse stelt dat De Sniep een wijk is waarvan er meer zijn in het land en Diemen heeft er ook behoorlijk wat ervaring mee maar Holland Park is een vrij uniek concept waarvan niet bekend is hoe het gaat lopen, hoe snel het gaat lopen, wat voor succes het zal zijn en wat voor mensen er uiteindelijk komen te wonen. VVD merkt op dat het concept van Holland Park in de wereld al 2-3 keer is neergezet. Daar zijn ervaringscijfers over. Wethouder Klaasse zegt dat het grootste voorbeeld van Holland Park staat in Kopenhagen maar de prognoses kunnen niet worden gebaseerd op een geheel andere situatie in een ander land. Daarnaast is er nog veel vrijheid omtrent de grootte van de woningen en voor de kinderenrijkheid maakt het zeker uit of er veel appartementen zijn van 40 m² of van 120 m². Daarom is er bij Bergwijkpark veel meer onzekerheid dan bij De Sniep.
12
VVD merkt op dat de gemeente ook nog niet weet wat voor appartementengebouwen er op De Sniep worden gebouwd. In dat kader gaat de argumentatie van de wethouder dus een beetje mank. Wethouder Klaasse geeft aan dat de leegstand in Diemen Zuid een tijdelijke zegen is waardoor de gemeente het nog een tijdje kan blijven aanzien. Bij De Kersenboom gaat het om 300 m² kinderdagverblijf en 150 m² bedrijfsbureau. Het zou een simpele redenering zijn om die 450 m² eruit te gooien en dan kan het met minder geld worden gedaan maar dan is er geen brede school want er is geen kinderdagverblijf. De gemeente bouwt het wel voor private partijen maar krijgt er ook huur voor terug en die huur is niet verwerkt in dit voorstel omdat het op een andere rekening binnenkomt. Er zijn inderdaad kinderen die van buiten Diemen in Diemen naar school gaan en kinderen uit Diemen die buiten Diemen naar school gaan. Ouders trekken zich namelijk weinig aan van gemeentegrenzen als ze een school kiezen. Kinderen in met name de Biesbosch zitten dichter bij de scholen in Duivendrecht dan bij de scholen in Diemen Zuid en daar is een soort van postcodebeleid dat ze eigenlijk alleen kinderen vanuit Duivendrecht willen maar er gaan ook veel kinderen vanuit de Biesbosch naar de A. Bekemaschool of naar De Grote Beer van de Stichting OOP. D66 vindt het verstandig om ten aanzien van die scholen afspraken te maken over de financiering met de andere gemeenten. Wethouder Klaasse zegt dat je ook ziet dat ouders van kinderen voor een speciaal didactisch concept kiezen en dan bereid zijn om een paar kilometer verder te reizen naar een Montessorischool of een Daltonschool buiten Diemen. Op dit moment is het wat uit evenwicht. Bij de middelbare scholen is het echter helemaal uit evenwicht omdat er in Diemen geen middelbare scholen zijn. Bij de basisscholen wordt het gefinancierd vanuit de demografische samenstelling van de bevolking maar de middelbare scholen worden gefinancierd voor alle leerlingen op die school en dat betekent dat je wat kritischer kunt kijken naar de balans bij basisscholen dan bij middelbare scholen. Er zijn veel kinderen uit Zuidoost die graag naar een wat gemêleerder school willen. In Zuidoost kennen veel scholen een wat eenzijdige samenstelling en in Diemen zijn ze wat diverser qua samenstelling. Daarom wordt een beweging vanuit Zuidoost gezien om de kinderen in Diemen op school te doen. Daarnaast hebben de deuren van diverse scholen de laatste jaren wijd opengestaan voor kinderen vanuit Zuidoost. Dan gaat het met name om De Venser en De Kersenboom omdat daar het aantal kinderen onder druk stond. Als je maar 20 kinderen hebt zoals in het beginsituatie van De Kersenboom kun je eigenlijk geen fatsoenlijke exploitatie draaien. De financiële toestand van Stichting OOP was vrij zorgelijk maar de laatste jaren is het steeds stabieler geworden. De Kersenboom was ook een soort van molensteen voor de stichting en nu die school meer body gaat krijgen, geeft dat ook meer ruimte voor de stichting. Er komen veel kinderen in Bergwijkpark maar die kunnen ook prima naar een nieuwe basisschool in Diemen Zuid. In eerste instantie de bestaande basisschool en over ongeveer 10 jaar moet iets nieuws gebouwd gaan worden in Diemen Zuid met meer massa die ook de kinderen uit Bergwijkpark kan faciliteren. 13
De scholen liggen ook dicht bij Bergwijkpark en de Kruidenhof kan er ook van profiteren. Het mag niet zo zijn dat Holland Park Diemen Zuid gaat overvleugelen en voorzieningen en scholen gaat leeg eten. Daarom ook in principe geen school in Bergwijkpark. Over vijf jaar als de wereld nog duidelijker wordt, zou nog wat kunnen worden geschoven maar één van de problemen van de bouw van een school in Bergwijkpark is de aantrekkingskracht vanuit Zuidoost terwijl daar drie basisscholen staan waar de kinderen vanuit Holland Park ook naar toe kunnen. Wanneer dat gebeurt is de balans van uitgaand en inkomend ook meer in balans en de scholen in de Bijlmer zullen ook heel blij zijn met deze beweging omdat dit tot een meer gemêleerde school zou kunnen leiden in Zuidoost. Leefbaar Diemen merkt op dat er in het verleden over is gesproken dat De Venser zoveel kinderen uit Zuidoost had maar nu drijft de wethouder de kinderen naar Zuidoost. Wethouder Klaasse geeft aan dat de helft van de kinderen op De Venser niet uit Diemen komt maar uit Amsterdam Zuidoost. Wanneer dat niet zo zou zijn, zou de school al lang zijn omgevallen. In het voorstel wordt gezegd dat zeker in piektijden kinderen uit Diemen voorrang hebben maar als er sprake is van overcapaciteit op scholen en geen piektijd zijn kinderen uit Zuidoost of Watergraafsmeer of Duivendrecht ook van harte welkom op de scholen in Diemen omdat dan de exploitatie van die scholen beter draait. Zo zal er aan de andere kant van de gemeentegrens ook wel eens een disbalans zijn en zolang die niet gelijktijdig zijn, help je elkaar uit de brand. Dit is een continu proces. De komende jaren speelt De Kersenboom en de volgende uitdaging zal zijn Diemen Zuid en eventueel Bergwijkpark. In principe zijn alle basisscholen eigendom van de gemeente. Er zijn geen gemeenten met flexibele schillen. Leefbaar Diemen doelt op het feit dat als bekend is dat er meer of minder leerlingen komen daarvoor gebouwen worden gehuurd of noodgebouwen worden neergezet. De gemeente hoeft niet alles in eigen bezit te hebben en daarvoor wordt een percentage van ongeveer 20% geadviseerd. Wethouder Klaasse begrijpt dat wordt bedoeld dat op 80% van de verwachte capaciteit wordt gebouwd en dat de rest bijvoorbeeld wordt gestopt in schoolwoningen. Voorts zouden portocabins rond de school kunnen worden neergezet maar het is een bewuste keuze om dit in Diemen niet te doen. Er wordt gebouwd voor de piek en de overcapaciteit wordt in eerste instantie binnen de gemeente opgelost omdat er bewegingen vanuit andere wijken kunnen plaatsvinden en kinderen uit Zuidoost is een andere sluitpost hiervoor. Noodlokalen zijn relatief goedkoop maar gezien de korte tijd dat ze er staan, zijn ze per tijdseenheid toch duur. Bovendien zijn schoolwoningen op weinig plekken in het land een succes geworden omdat mensen die toch niet aantrekkelijk vinden om in te wonen. Daar is in het verleden bij De Sniep wel naar gekeken maar er is uiteindelijk bewust niet voor gekozen. Het stuk is voorgelegd in een LEA met alle directeuren van de verschillende onderwijsinstellingen en die hebben de aanbevelingen onderschreven. Er waren wel wat opmerkingen over invullingen op microniveau. Als gebouwd gaat worden in Bergwijkpark zal goed worden gevolgd of er veel kinderen komen, hoe die wijk zich gaat ontwikkelen en wat de wisselwerking wordt tussen Holland Park en Diemen Zuid. Het zou kunnen dat er sneller een nieuw schoolgebouw moet worden neergezet in het zuidelijke deel van Diemen. 14
Er wordt een stedenbouwkundig plan gemaakt hoe moet worden omgegaan met de infrastructuur bij Kriekenoord. Daarbij wordt ook gekeken naar de parkeerplaatsen op het sportpark. Die zouden benut kunnen worden in de ochtend en in de namiddag voor het ophalen en wegbrengen van de kinderen. In de ochtend zal dat niet erg bijten met het gebruik van de sportvelden maar in de middag wordt het wat spannender. Er moet ook een goede looproute worden neergelegd van de parkeerplaatsen naar de school. Die is wat langer en de looproute van de nieuwe locatie van De Kersenboom naar de Prins Bernhardhal is ook wat langer. Dit is echter voor de kinderen goed te lopen. Er komt geen gymzaal in de nieuwe Kersenboom maar er is wel een speellokaal voor de jongere groepen. In de Noorderbreedte is ook geen gymzaal want die kinderen gaan naar het Noorderlicht. Daar zijn twee speellokalen en dat komt omdat die school groter is dan de school op De Sniep. Conclusie: De voorzitter concludeert dat het voorstel als bespreekstuk naar de raad gaat. 7. Aanvullend krediet bouw brede school De Kersenboom SP constateert dat het gevraagde krediet wordt afgeschreven in 40 jaar. Onderaan pagina 1 van het raadsvoorstel staat een bedrag van € 5.543.000 en als daar 1,4 miljoen van wordt afgetrokken, wordt € 28.000 tekort gekomen op het bedrag van € 3.861.000 dat daaronder wordt genoemd. Wellicht is die 1,4 miljoen niet het juiste bedrag? D66 valt het op dat 1,4 miljoen wordt gerekend voor de aankoop van de grond terwijl de grond van de gemeente zelf is. Het ambitieniveau voor De Kersenboom wordt gelijk getrokken aan die van de Noorderbreedte maar er is een verschil in locatie want de Noorderbreedte ligt tegen de snelweg aan en dat vraagt wellicht om extra aanpak vanwege de fijnstof en de luchtkwaliteit daar. Wordt het ambitieniveau van de andere scholen in het dorp gelijk getrokken met die van genoemde scholen? GroenLinks memoreert dat de brede school De Kersenboom in eerste instantie eerder zou worden gebouwd maar daar kwam wat tussen en in de tussentijd zijn de andere brede scholen opgeplust. De fractie staat achter de keuze om het ambitieniveau voor De Kersenboom naar boven bij te stellen en realiseert zich dat daar een prijskaartje aan hangt. Leefbaar Diemen vindt het een beetje zonde dat er nu weer om een bedrag van € 687.000 wordt gevraagd. Begrepen wordt dat de grond moet worden toegerekend maar dan komen de bedragen nog niet uit. Van welk ambitie niveau wordt nu uitgegaan? Van klasse C of van klasse A? De afgelopen jaren is er een zware krimp geweest bij de kinderdagverblijven en in 2014 is het weer stabiel. Zijn dan wel vier klassen nodig? De wereld is in vijf jaar namelijk behoorlijk veranderd. De € 687.000 wordt in 40 jaar afgeschreven maar kan dit niet op een andere manier worden gefinancierd via bijvoorbeeld verhuur? Er moet altijd maar geld bij maar waarom is er geen sprake van meevallers want de bouw is toch goedkoper geworden? VVD vraagt waarom wordt voorgesteld om de € 17.000 te dekken uit de algemene middelen. Waarom wordt niet concreet gemaakt wat de gemeente minder gaat doen om dit te 15
financieren? De VVD zou het erg waarderen wanneer er niet weer een greep uit de algemene middelen wordt gedaan. Wellicht is het bedrag te vinden in de eigen portefeuille van de wethouder of in een andere portefeuille. Het is een beetje makkelijke financieringsbron en zeker omdat het om 40 jaar gaat zou de VVD het waarderen wanneer het op een andere wijze wordt gefinancierd dan uit de algemene middelen. Eens met de ambitie want kinderen moeten goed onderwijs hebben. De gemeente investeert veel geld in degelijke scholen voor weinig onderhoud maar het onderhoudsbudget gaat straks naar de scholen toe. Zij krijgen een bijna onderhoudsvrije school en een flink budget om het te onderhouden. Tegen de scholen zou kunnen worden gezegd dat nu dingen die vanuit de gemeente worden betaald niet meer worden gedaan omdat een stukje afschrijving moet worden gefinancierd en scholen eigenlijk een budget krijgen dat ze helemaal niet nodig hebben. De gemeente betaalt nu een aantal zaken vanuit de algemene middelen aan de scholen maar daar zou dan wat tegenover moeten staan en een deal op dat gebied is misschien wel zo verstandig. PvdA is het met GroenLinks eens dat goed onderwijs geld kost. Ingestemd wordt met het extra krediet van € 687.000 en de jaarlijkse afschrijving daarvan uit de algemene middelen. Wethouder Klaasse zegt dat het klopt dat het bedrag in 40 jaar wordt afgeschreven. Het bedrag van de grond zitten dichter bij de 1,5 dan bij de 1,4 miljoen. Dan komt er nog een kleine 2 ton voor voorbereidingskosten, opstellen van het programma van eisen, haalbaarheidsonderzoek, ambtelijke ondersteuning van de projectleider van infra in de eerste fase bij. Dat verklaart dat er nog bijna 3,9 miljoen over is in het budget. Het bedrag voor de grond van bijna 1,5 miljoen is vijf of 10 jaar geleden afgesproken. Toen is er een afspraak gemaakt wat van onderwijs zou worden overgeheveld naar De Sniep. Naar de huidige maatstaven zou de 1,5 miljoen teveel zijn. Dat bedrag zit in het feit dat wanneer daar een school wordt gebouwd er geen huizen meer kunnen worden neergezet. Het is dus een vestzak broekzak operatie. Hiermee is het verlies op De Sniep wat beperkt en wordt op het onderwijs wat extra betaalt. Wat betreft het ambitieniveau: in principe mag aan de luchtkwaliteit in heel Diemen wel wat gedaan worden. Er is sprake van het ambitieniveau B voor wat betreft de Noorderbreedte. Als dat wordt vertaald naar Plantage De Sniep is luchtkwaliteit heel erg belangrijk maar ook energieverbruik, duurzaamheid, thermisch comfort en akoestiek. Dit is op een bepaald niveau gedefinieerd. Bij De Nieuwe Kring en bij de verbouw van de Octopus is van hetzelfde ambitieniveau uitgegaan. Er wordt naar gestreefd om dit ambitieniveau over 10 jaar ook te halen Diemen Zuid. De vierkante meters voor het kinderdagverblijf zijn gebaseerd op een recente prognose en Kind en Co heeft aangegeven heeft aangegeven dat ze de 300 m² voor lange tijd wil huren. Voor hen is De Sniep een interessante wijk. De huur is een parallel traject bij de afdeling Financiën en dat zit mogelijk in het feit dat de gemeente dat geld nu ook al ontvangt. Als de brede school zou worden gebouwd zonder kinderdagverblijf en het bedrijfsbureau blijft de gemeente ruim binnen de opgave maar dan wordt de huur misgelopen. Leefbaar Diemen vraagt wanneer het ambitieniveau is vastgesteld want in 2010 is het vastgesteld en in 2012 flink aangepast. 16
Wethouder Klaasse legt uit dat bij de brede school Noorderbreedte het oude ambitieniveau B is toegepast. Dat was € 1800 per vierkante meter en dat is het zelfde niveau dat nu toegepast gaat worden. Leefbaar Diemen verwacht dat dan op ambitieniveau C wordt uitgekomen. Wethouder Klaasse zegt dat het in ieder geval is gelijkgeschakeld aan het ambitieniveau van de Noorderbreedte. Als het zou worden aangepast aan het nieuwe ambitieniveau B zou Plantage De Sniep worden bevoordeeld en dan moet er waarschijnlijk ook geld bij. Er is sprake van veel boekhoudkundige en technische oorzaken waardoor om een extra krediet wordt gevraagd van 6 ton. In principe is vier jaar geleden een voorlopig budget vastgesteld op basis van hoe men toen dacht hoe groot de school zou zijn en het ambitieniveau. Dat is aangepast conform het huidige beleid. Dat betekent inderdaad dat er op jaarbasis € 17.000 bij moet. Het is inderdaad zo dat de scholen in een gespreid bedje terecht komen omdat ze schitterende onderwijsgebouwen krijgen waar ze weinig onderhoud aan hoeven te plegen. Wat dat betreft zou de gemeente kunnen bezuinigen op een aantal zaken omdat de scholen meer middelen hebben om te besteden. Dat is een politieke keuze waar spreker echter niet achter zou staan omdat hij onderwijs in zijn kracht wil zetten en het onderwijs een gezonde financiële toekomst tegemoet moet kunnen gaan. VVD merkt op dat scholen in het verleden werden voorgefinancierd op basis van toekomstige inkomsten in relatie tot het onderhoud. Als dat zo is, geeft de gemeente straks aan de scholen vele tonnen extra die vroeger bedoeld waren voor afschrijving en financiering van scholen. SP zegt dat er twee manieren zijn om de € 17.000 per jaar te financieren. Dat is inderdaad ergens € 17.000 op bezuinigen maar er kan ook € 17.000 extra worden verdiend wanneer de ozb met 0,4% wordt verhoogd. Bovendien groeit het aantal huizen in Diemen en dat levert die 0,4% in ieder geval al op. VVD vindt dat tenminste een onderbouwing hoewel de fractie het waarschijnlijk hier niet mee eens is maar alles is beter dan het uit de algemene middelen te betalen. Conclusie: De voorzitter concludeert dat het voorstel als bespreekstuk naar de raad gaat. 8. Mededelingen portefeuillehouder Er zijn geen mededelingen. 9. Discussienota Toezicht en Handhaving binnen het fysiek domein PvdA is zeer geïnteresseerd in de exacte taakverdeling tussen de politie en de boa's. Wie is verantwoordelijk waarvoor en wie moet waarvoor worden aangesproken? Hoe denkt het college over de uitbreiding van het aantal wijken en dus inwoners en toezichtmomenten in verhouding tot het aantal boa's in Diemen? Als het aantal wijken wordt uitgebreid, zal er immers ook meer toezicht nodig zijn. Binnen welke tijd heeft de gemeente meer handhavers nodig dan nu in dienst zijn? 17
De nota's ten aanzien van het handhavingsbeleid zijn niet altijd op tijd gepasseerd in de raad maar dat is een verbeterpunt dat het college zelf ook al had geconstateerd. De raad moet nog eens goed kijken naar de prioriteiten, mede gezien het feit dat de rechter een bewoner in het gelijk heeft gesteld die zei dat op dat punt de laatste jaren nooit is gehandhaafd en betrokkene nu niet ineens kan worden beboet daarvoor. Als je niet handhaaft omdat je de prioriteiten op andere zaken legt, heb je dan op een gegeven moment nog wel de instrumenten in handen als gemeente op wel op te treden? De zichtbaarheid van de boa's in de wijken van Diemen zou beter kunnen. De fractie heeft al eens gepleit voor één boa per wijk net zoals je een wijkagent per wijk hebt. Op dit moment is het beleid heel vaak dat pas wat gedaan wordt als bewoners klagen. Als een bewoner niet belt over een caravan die al drie weken staat in de straat terwijl het volgens APV drie dagen mag, gebeurt er niets. Als je gaat klagen over wat je buren fout doen, maak je je echter niet populair bij die buren en dit is een heel zwak punt in het handhavingsbeleid. VVD vindt een goede handhaving van essentieel belang. Op pagina 1 van de notitie wordt gezegd dat altijd eerst in overleg wordt geprobeerd om het probleem op te lossen. Dat zal niet correct zijn ten aanzien van parkeeroverlast, hondenoverlast en het dumpen van afval want dat zijn overtredingen die heel vaak onmiddellijk worden beboet wanneer ze worden gesignaleerd. Kan de nieuwe beleidsnotitie waarbij prioriteiten worden heroverwogen al in maart aanstaande worden tegemoet gezien? In hoeverre is de gemeente wettelijk verplicht om te handhaven wanneer er een klacht binnenkomt? Bij het consequent niet handhaven als gevolg van lage prioriteit kan de gemeente niet meer handhavend optreden bij klachten, bleek uit een recente rechterlijke uitspraken over een kwestie in Diemen. Dan ging het om het gelijkheidsbeginsel. Is er dan sprake van een soort van gedoogsituatie? Hoe kijkt het college aan tegen deze problematiek, mede in het kader van de beperkte handhavingscapaciteit? Bij de behandeling van de begroting heeft de VVD een motie ingediend voor extra handhaving van de boa capaciteit, wetende dat een aantal taken weg zou vallen ten aanzien van het parkeren. Helaas haalde die motie het niet maar misschien kan dit worden heroverwogen. De motie die voorzag in het bespreken met de raad van jaarplannen en jaarverslagen haalde het wel maar het inzicht bij de raad ontbreekt in de effectiviteit en de doelmatigheid van de handhaving. Daarom ziet de VVD deze stukken samen met de genoemde beleidsnotitie dit jaar graag tegemoet. Leefbaar Diemen vraagt hoe het is gesteld met de handhaving ten aanzien van het pand aan de Arent Krijtstraat. De werkgroep heeft zich een beetje teruggetrokken omdat er iedere week wel een andere klacht was van bewoners. In het stuk staat dat er belangenafwegingen zijn. Wat wordt hiermee bedoeld? Het is interessant wat betreft de parkeerboetes dat er in het afgelopen jaar tot en met het derde kwartaal 1320 zijn uitgeschreven. Het apparaat waarmee de controles moesten worden gedaan, werkte namelijk niet optimaal maar mensen wordt toch een bekeuring gegeven die vervolgens netjes wordt betaald via Parkmobiel. De mensen worden vervolgens op kosten gejaagd omdat ze de parkeerboete moeten betalen en dan moeten ze nog acht weken wachten voordat er eindelijk iets wordt gedaan. Hoe kan het dat niet kan worden gecontroleerd dat een automobilist heeft betaald? Dit geeft flinke ergernis.
18
Wordt er op zaterdag en zondag ook gehandhaafd? De fractie staat achter het verhaal van de PvdA over de boa's. De laatste maanden zie je geen boa's meer in de wijken en honden kunnen nu rustig op de stoep poepen want er is geen handhaver te zien. GroenLinks is het eens met de verbetervoorstellen. Er kunnen meer politietaken naar de boa's zoals het controleren van licht op de fietsen. Het overnemen van de taken door de boa's moet dan wel gepaard gaan met een adequate financiering. De uitbreiding van de boa's dient inherent te gaan met het groeien van Diemen en het groeien van de taken. Consistentie van beleid is heel erg belangrijk. Bij een verschuiving van prioriteiten moet er goed op worden gelet dat dit niet ten koste gaat van de consistentie. Als er ergens minder wordt gehandhaafd, kom je immers in een gedoogsituatie. Daarom moet er met elkaar goed over worden nagedacht hoe op iets minder kan worden ingezet terwijl een bepaalde mate van handhaving toch wordt gehouden. Op de vervelendste gevallen moet immers toch worden gehandhaafd. Wat betreft de verbeterpunten zou GroenLinks het meeste aandacht willen geven aan het snel reageren op klachten omdat de gemeente zo goed kan zien wat er speelt in de samenleving en waarop dan meer capaciteit moet worden gezet. PvdO sluit zich aan bij het betoog van de PvdA wat betreft het aantal boa's dat moet aansluiten bij de groei van Diemen. SP vond het prettig om te lezen dat door een beter gebruik van de systemen de boa's meer op straat zijn. Er is een boa handboek met regels waar mensen zich aan moeten houden. Het zou een goede zaak zijn als iedere inwoner ook weet waarop wordt gehandhaafd en daar zou een betere communicatie op kunnen worden gezet. Dit houdt ook ergernis weg bij mensen die de ene keer wel bekeurd worden en de andere keer niet voor een bepaalde overtreding. Het jaarverslag waaruit zou blijken waarop wordt gehandhaafd, was niet te vinden. In Diemen worden meer boa's ingezet in de openbare ruimte dan in de rest van de regio maar waarom is dat? De fractie kan zich goed vinden in de verbetervoorstellen en hecht aan een snelle interventie op klachten. Mevrouw Hillert legt uit dat het college met de politie, Staatsbosbeheer en Groengebied Amstelland een handhavingsarrangement heeft vastgesteld en daarin staat de exacte taakverdeling wat de boa's doen en wat de politie doet. De politie pakt bijvoorbeeld grotendeels het rijdend verkeer op. De gemeente pakt de regie op bij evenementen. Het arrangement wordt op dit moment met de politie en andere partijen geëvalueerd en dat komt binnenkort weer naar het college en waarschijnlijk ter kennisname naar de raad. PvdA zou erop willen aandringen dat de evaluatie zeker naar de raad gaat. Wethouder Scholten zegt dat in maart aanstaande over het handhavingsbeleid met de raad gesproken gaat worden en dan zal er voor worden gezorgd dat het nieuwe handhavingsarrangement erbij zit. Op het gebied van milieu en de bouw zijn er ook nog externe partijen die zich met handhaving bezighouden. Er is altijd een discussie mogelijk of de gemeente voldoende handhavers in dienst heeft omdat dit te maken heeft met grotere zichtbaarheid of zaken die nu nog niet worden 19
gehandhaafd. De vraag dient te zijn of de raad tevreden is met de wijze waarop de openbare orde en het toezicht op bouwwerken et cetera is geregeld en of daar voldoende resultaat wordt gehaald. De afgelopen jaren is geïnvesteerd in meer zichtbaarheid op straat. Nu is het zo dat twee dagen op straat leidt tot een dag kantoorwerk en vroeger was het andersom. De boa's werken 3 × 36 uur in de week en het is dus niet zo dat op alle tijdstippen altijd iemand op straat loopt. SP vraagt of er ook in roosters wordt gewerkt opdat de boa's niet alleen overdag op straat zijn. Wethouder Scholten legt uit dat de boa's in roosters werken en ook ’s avonds, op zaterdag en op zondag. De gemeente treedt in principe altijd handelend op bij klachten maar niet alleen bij klachten. Als er een klacht wordt gedaan, wordt er op afgegaan tenzij de gemeente de indruk krijgt dat ze een onderdeel wordt van een burenruzie. Dan wordt er anders mee omgegaan. Er wordt ook thematisch gehandhaafd en dat betekent dat in een bepaalde periode alles wordt aangepakt op het gebied van bijvoorbeeld fietsenwrakken, aanhangers of caravans. In sommige perioden wordt dat intensiever gedaan en in andere perioden minder intensief. De politie heeft ook regelmatig thema's waarop wordt gehandhaafd. Bij een parkeerovertreding wordt inderdaad niet eerst overlegd maar direct beboet. Bij bouwsituaties wordt er voor gezorgd dat er een veilig bouwwerk is binnen de mogelijkheden van de wet en dan wordt vaak eerst overlegd voordat met boetes wordt gedreigd. Vaak wordt dan in overleg tot een oplossing gekomen. Er zijn regels om tot een leefbare samenleving te komen en die worden gehandhaafd als dat nodig is maar de leefbare samenleving staat voortdurend centraal. Als dat met een goed gesprek kan worden bewerkstelligd, is dat alleen maar goed want het gaat om het resultaat. De gemeente is tegen de uitspraak waar de VVD aan refereert over het gelijkheidsbeginsel niet in beroep gegaan. Er zijn veel andere uitspraken van rechters die in zo'n geval iets anders zeggen maar het duidt erop dat de gemeente de prioriteiten en het handhavingsbeleid zorgvuldig moet formuleren en rekening moet houden met dit soort aspecten. Handhaven is alleen mogelijk voor zover er regels en mogelijkheden zijn en die zijn op een aantal punten beperkt. Dat geldt ook voor de Arent Krijtstraat. De afgelopen maanden is gezocht naar andere aangrijpingspunten. Dat betekent dat de gemeente naast wat nu wordt gedaan op het gebied van de veiligheid en de volksgezondheid ook aspecten van algemene opvattingen van welstand gaat betrekken. Hier is inmiddels juridisch advies over ingewonnen en daar gaat het college binnenkort een besluit over nemen. Dat betekent dat de eigenaar van het pand gevraagd gaat worden om een zodanige toestand te bewerkstelligen met het pand dat die weer voldoet aan algemene opvattingen van welstand. Leefbaar Diemen vraag of er mogelijkheden zijn om een bestuurlijke boete op te leggen. Wethouder Scholten legt uit dat de betreffende persoon eerst op de hoogte wordt gesteld van iets wat niet mag of wat hij na moet laten. Vervolgens zijn er wat dwangmiddelen en daar kan bestuursdwang bij horen maar dat zal in de verdere procedure tot uiting komen. De getallen over de parkeerboetes zijn van enige tijd terug en recente boetes staan er niet in. Met de communicatie met Parkmobiel gaat helaas wel eens wat mis maar dat is de 20
laatste tijd flink verbeterd. Na aanmelding van een consument bij Parkmobiel of een andere instantie wordt dat vervolgens doorgegeven aan de gemeente en dan pas kan worden uitgelezen of iemand heeft betaald. Een enkele keer gaat dat mis maar dat is aanzienlijk verbeterd in de afgelopen periode. Als de consument kan aantonen dat het alsnog bij de provider is gemeld, wordt uiteindelijk de boete teruggedraaid. De gemeente probeert met alle providers de fouten in het systeem zoveel mogelijk te beperken maar soms gaat het fout. Voorts heeft de gemeente er nogal wat kosten aan omdat eerst moet worden uitgezocht of de klager gelijk heeft. Leefbaar Diemen merkt op dat de burger die wordt bekeurd ook kosten maakt. Wethouder Scholten zegt dat het een systeem is met een zekere kwetsbaarheid en dat de burger daar ook de provider op kan aanspreken en de burger is bovendien niet verplicht om op die manier te betalen. Als het CJIB gaat incasseren, kan de gemeente dat niet meer terugdraaien en dan dient de burger een bezwaarschrift in te dienen om het geld terug te krijgen. In heel Nederland worden bij handhaving prioriteiten gesteld en op thema's gehandhaafd maar daar hoort ook communicatie bij. Dat wordt landelijk gedaan met campagnes op de tv over bijvoorbeeld de aanhanger wanneer de zomer nadert. In de notitie van maart zullen ook weer prioriteiten en thema's worden opgenomen. De gemeente heeft er ook belang bij om dit goed te communiceren omdat dit het gedrag van consumenten positief kan beïnvloeden waardoor minder boetes hoeven te worden uitgeschreven. De gemeente heeft al jaren de openbare ruimte en hoe die gebruikt wordt stevig in het vizier en er wordt ook flink geld uitgetrokken voor een goede inrichting ervan. Daarom wordt op het gebied van de handhaving hier ook meer gedaan dan gebruikelijk is op dat gebied. PvdA verzoekt om een overzicht van welke gelden de gemeente zelf mag houden wanneer een boete wordt uitgeschreven en welke gelden dienen te worden afgedragen aan het rijk. VVD vraagt in hoeverre het verplicht is voor de gemeente om te handhaven als er klachten binnenkomen, in relatie tot genoemde rechterlijke uitspraak. Wethouder Scholten zegt dat de gemeente niet altijd verplicht is om te handhaven. Iemand kan echter altijd naar de rechter gaan wanneer die vindt dat iets moet worden gehandhaafd dat de gemeente niet doet. Bestuurlijke boetes komen alleen in de eigen portemonnee. Tot 1 januari jongstleden kreeg de gemeente ook van de uitgedeelde boetes in blauwe zones en dergelijke een vergoeding van € 20 per proces-verbaal. Die vergoeding wordt sinds die datum niet meer gegeven omdat het rijk hierop heeft bezuinigd. Dit betekent dat soms wordt gezocht naar mogelijkheden om het iets anders te doen. Op het gebied van parkeren kan bijvoorbeeld worden besloten om het meer als een belastingplicht te gaan zien. Uitbreiding van de gemeente betekent uitbreiding van taken et cetera en daar hoort soms ook formatie bij maar er kan geen exacte grens worden aangegeven dat er bij een bepaald aantal woningen meer iets extra's moet gebeuren want een grotere bevolking heeft ook zijn voordelen op het gebied van handhaven en wellicht is het in de toekomst mogelijk om nog administratief verbeteringen door te voeren waardoor nog meer uren op straat kunnen 21
worden doorgebracht. De gemeente mag zich bovendien niet rijk rekenen met meer inwoners omdat er ook allerlei kosten tegenover staan. D66 vraagt of de samenwerking in DUO+ betekent dat er bijvoorbeeld meer boa’s komen. Wethouder Scholten legt uit dat dit betekent dat in de back office wellicht een aantal dingen handiger kunnen worden gedaan en dat misschien gespecialiseerd gaat worden in bepaalde toezichtstaken. Dan heeft de gemeente bijvoorbeeld iemand die helemaal is gespecialiseerd op het gebied van horeca. Er zullen hierdoor niet meer mensen op straat komen. 10. Sluiting De voorzitter sluit de vergadering om 23.16 uur.
22
