NoordNieuws. Magazine van VNO-NCW Noord Jaargang 11 nummer

NoordNieuws Magazine van VNO-NCW Noord Jaargang 11 nummer 4 2006

‘Het heft in eigen handen’

Afschaffing MEP ondermijnt duurzame economie Business Improvement District: ei van Columbus? Nederland is een stadsstaat 1% FES middelen is echt te weinig

QZEVEN Qolossaal Qolossaal Qomfortabel Qomfortabel Qapac Qwaliteit Qapaciteit iteit Qu racht Qracht Qompromisloos Qompromisloos www.century.nl

Quattro

De Audi Q7. Wat ‘n auto. Nu in onze showroom. Kom langs, kijk en huiver.

Patent op primeurs Groningen, Paterswoldseweg 139, telefoon (050) 853 71 00. Assen, Industrieweg 46, telefoon (0592) 34 29 42.

Inhoud 4 Noordelijke Piek in de Delta het dal in geholpen Afschaffing MEP ondermijnt duurzame economie

4

11 Inspraakronde Europese Kaderrichtlijn Water

13

12 Innovatie geen toeval 13 VNO-NCW Noord: 1% is echt te weinig FES gelden eerlijker verdelen

14 PKB Waddenzee dreigt de eindstreep niet te halen Voorbereidingen Waddenfonds gaan gewoon door

14

18

18 Nederland is een stadsstaat Pleidooi voor betere benutting van de nationale ruimte

22 Het Ondernemersgala van VNO-NCW Noord VNO-NCW Noord wil ondernemers en politiek raken

22

24 Economische missie vrouwelijke ondernemers naar Spanje

26

25 Business Improvement District (BID): ei van Columbus? 26 VNO-NCW Noord aan de slag met kennisinstellingen Getekende akkoorden geen papieren tijgers

30 Hoe werf je succesvol fondsen?

30

33

33 Drentse bouwsector doorbreekt taboe Bouwvakkers kunnen straks parttime werken

35 Ondernemen moet weer leuk worden VNO-NCW Noord stuurt aanbevelingen naar Statenfracties

36 Nieuwe marktbenadering nodig voor infrastructurele knelpunten

36

40

39 ‘Het heft in eigen handen’ Nieuw verenigingsjaar VNO-NCW Noord van start

40 Dutch Trade Board geeft richting en scherpte aan internationale handel Noordelijke ondernemers manifesteren zich prominent

Vaste Rubrieken 8 17 20 29 29 34 42 43

VNO-NCW NoordNieuws september 2006

Bedrijfsnieuws Hoe is het een jaar later met… Actualiteiten kort Personalia Column VNO-NCW Noord in actie Nieuwe leden Agenda

Afschaffing MEP ondermijnt duurzame economie

Noordelijke Piek in de Delta het Het abrupt stopzetten van de subsidieregeling Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie (MEP) heeft nadelige gevolgen voor de ontwikkeling van de noordelijke provincies tot dé energieregio van Nederland. Ondernemers die met veel gedrevenheid, enthousiasme en risico werken aan en investeren in duurzame energieprojecten zijn voor vele duizenden euro’s gedupeerd. Er is hier sprake van onbehoorlijk bestuur. Investering in duurzaamheid In Noord-Nederland is de afgelopen jaren veel kennis opgebouwd op het gebied van alternatieve en duurzame energie. In de prille bedrijfstak van duurzame energie zijn research en ontwikkeling echter voortdurend van groot belang willen we deze kennis kunnen vergroten, inzetten en exporteren. Duurzame energie is voor ons en toekomstige generaties noodzakelijk gezien de beperkingen aan de huidige voorraden fossiele brandstoffen. In plaats van een rem op duurzame energie zouden we een extra stimulans aan het ontwikkelen van vormen van duurzame energie moeten nastreven.

uitgegaan van achterstandsregio’s maar van de kracht van bepaalde regio’s. Het Noorden kreeg drie van de zogenoemde “Pieken in de Delta”, waarvan energie er één is. Vol enthousiasme stortte het daartoe opgerichte Energy Valley zich op de nieuwe opdracht. De MEP was een belangrijke basis voor het welslagen van dit energieprogramma. De vraag is wat er van de initiatieven van Energy Valley in werkelijkheid terecht kan komen zonder de MEP regeling. De energie Piek stoelt zonder MEP-subsidie nog maar op één peiler, het aardgas. Op deze enkele peiler kan de piek niet rusten en zal dus letterlijk en figuurlijk wegzakken.

Vertrouwen geschaad Uit reacties van betrokken ondernemers en organisaties blijkt dat het vertrouwen in de overheid ernstig is geschaad. Het besluit kwam voor hen volledig uit de lucht vallen. De overheid neemt ad-hoc beslissingen, zonder over de gevolgen voor het bedrijfsleven na te denken. Een groot aantal bestaande initiatieven op het terrein van mestvergisting, biomassacentrales en windenergie lijdt schade door het besluit. Een aantal bedrijven heeft al onomkeerbare voorbereidingen getroffen.

Recente politieke ontwikkelingen Het ontwikkelen van initiatieven op het gebied van duurzame energie kost echter veel geld. De kosten gaan daarbij duidelijk voor de baat uit. Daarbij komt dat er eerst een leercurve doorlopen moet worden voordat er sprake kan zijn van een bedrijfseconomisch rendement. Ook internationaal gezien is subsidiëren in dergelijke situaties niet ongebruikelijk. Met het wegvallen van de MEP-subsidie is nu de kans groot dat ondernemers en financiers geen investeringen aan zullen gaan.

Piek in de Delta? In de afgelopen kabinetsperiode is er een verschuiving in het regionaal economische beleid doorgevoerd. Hierbij werd niet meer


Om de noordelijke verontwaardiging kracht bij te zetten heeft VNO-NCW Noord samen met andere partijen (o.a. provincies Groningen, Friesland en Drenthe, MKB Noord en LTO Noord) de Tweede Kamer een petitie aangeboden. In deze petitie wordt onder meer opgeroepen een ruimere compensatieregeling toe te passen, een bredere overgangsregeling en toewerken naar een houdbare en bestendige stimuleringsregeling voor duurzame energie. Verder liggen in de Tweede Kamer diverse moties voor die in meer of mindere mate de minister oproepen om hieraan invulling te geven. De minister is dus aan zet.

In de sector biomassa, waaronder o.a. mestvergisters vallen, kon de MEP bijdrage pas worden aangevraagd als de bouwvergunning was verkregen. Bij uitbreiding van een bestaande installatie was de aanvraag pas mogelijk als de ondernemer kon aantonen dat het machinepark was afgeleverd. Uit een inventarisatie in Friesland blijkt dat voor acht initiatieven op het terrein van mestvergisting voor meer dan twee miljoen euro is geïnvesteerd. Voor vier van deze initiatieven dreigt faillissement als de MEP bijdrage niet alsnog wordt verstrekt. Ruim dertig projecten zitten in een vergunningen traject of hebben al een bouwvergunning. Gemiddeld is door deze initiatiefnemers al € 25.000,- uitgegeven aan leges, advisering en voorbereidende werkzaamheden op de bouw. Verder zijn er in Noord Nederland zo’n 15 initiatieven voor de bouw van biomassacentrales. Alleen al in Smallingerland lopen er 3 aanvragen voor een biomassa centrale. Behalve directe producenten van groene energie worden ook de toeleverende bedrijven zwaar getroffen. In Friesland gaat het om bijvoorbeeld bedrijven die voor tonnen aan orders in de wacht moeten zetten, bedrijven die met bedrijfssluiting te maken krijgen, bedrijven waarvan de klanten zwaar getroffen zijn en bedrijven die hun eigen prognose voor uitbreiding volledig moeten bijstellen Wat betreft windenergie haalt het besluit een streep door de bouw van geplande windmolenparken met als voorbeeld het initiatief voor zes 3 MW molens in Dongeradeel. Ook in de provincies Groningen en Drenthe is de lijst van gedupeerde initiatieven groot.

Gebrek aan visie en ambitie In 2003 is de MEP ingesteld om in 2010 de doelstelling van 9% duurzaam opgewekte elektriciteit te kunnen halen. Het is goed om te constateren dat deze doelstelling gehaald gaat worden. Echter sinds

dal in geholpen 2003 is gebleken dat onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen leidt tot een ongewenst concurrentienadeel voor de industrie, glastuinbouw en vele andere sectoren. Een versnelling van de transitie naar duurzame elektriciteitsopwekking is daarmee een noodzaak geworden. Een doelstelling van 9% is daarmee achterhaald en zal verveelvoudigd dienen te worden. Dat dit geen utopie hoeft te zijn bewijst Noorwegen. Ondanks het feit dat men over fossiele bronnen als olie en gas beschikt, wordt 99% van de elektriciteitsproductie gerealiseerd door waterkracht. De afschaffing van de MEP lijkt volledig gebaseerd op boekhoudkundige principes. Er wordt zwaar getild aan een investering van circa € 2 miljard tot 2016. Dit terwijl deze investering zichzelf ruimschoots zal terugverdienen als hiermee de afhankelijkheid van de olieprijs en daarmee het concurrentienadeel voor Nederland zal verminderen.

Onverantwoord De talrijke bedrijven die aantoonbaar gedupeerd zijn door het stopzetten van de MEP-regeling, moeten in aanmerking kunnen komen voor een financiële tegemoetkoming. VNO-NCW Noord begrijpt dat minister Wijn een open-eind en generieke regeling als de MEP regeling op lange termijn niet kon handhaven. Dat er ingrepen en aanpassingen in het verschiet lagen was wel duidelijk. De manier waarop Wijn nu echter rigoureus en ongenuanceerd de MEP-kraan met onmiddellijke ingang dicht draait is onverstandig en onverantwoord. VNO-NCW wil dat het kabinet op korte termijn bekijkt hoe gedupeerde bedrijven alsnog tegemoet kunnen worden gekomen.


Afschaffing MEP funest Geert Jan Pastoor, Pastoor Consult, houdt zich bezig met advisering rondom nieuwe energieprojecten. Met name als het gaat om het gebruik van secundaire brandstoffen gemaakt uit papier/plastic uit grondstof afval of biomassa. “Voor een aantal grote projecten die al in een vergevorderd stadium zijn is de afschaffing van de MEP funest. Voorbeelden van grote projecten die in gevaar komen zijn Ecos, een biovergistingscentrale in Coevorden en Evelop, een biomassa (hout) centrale in Delfzijl.”Ook voor veel boeren in het Noorden die met initiatieven rondlopen voor biovergassingsinstallaties is het nu te laat. Terwijl deze boeren helemaal hadden ingezet op een toekomstige secundaire inkomstenbron. De MEP regeling is ook gebruikt voor nieuwe energie-installaties die subsidiegedreven zijn. Dat wil zeggen dat deze installaties zonder subsidie nooit bedrijfseconomisch hun rendement zullen behalen. Er zijn een aantal van deze installaties waarvan 50% van de kilowatt uurprijs door subsidie opgebracht wordt. De vraag is of we dit soort installaties wel zouden moeten subsidiëren. Het is spijtig dat nu een streep is gehaald door de MEP regeling. Allereerst omdat het onrechtvaardig is dat ondernemers die zich al in een vergaand stadium bevinden, maar nog niet de subsidie konden aanvragen, geconfronteerd worden met hoge voorinvesteringen die niet meer terugverdiend kunnen worden. Deze bedrijven moeten gecompenseerd worden. Investeren in kansrijke technologieën wordt een stuk onaantrekkelijker. Zonder subsidie zullen projecten vanaf dag één op bedrijfseconomische basis getoetst worden, een ongewenste situatie om tot nieuwe technologieën te komen. Tenslotte moet nog worden opgemerkt dat de overheid een inconsistent beleid voert: afgelopen juni is er een nieuw onderdeel van de MEP in werking getreden, specifiek gericht op energieopwekkende afvalverbrandingsinstallatie, om een hoger energierendement in de bestaande verbrandingsinstallaties en een hoog rendement in nieuwe installaties te stimuleren. Als deze installaties zouden worden aangepast ten behoeve van een hoger rendement zou men in aanmerking komen voor MEP subsidie. Maar anderhalve maand later wordt er alweer een streep gehaald door deze regeling. Daarnaast is er nu een onjuiste concurrentiepositie aangezien een aantal nieuwbouwprojecten en soms ook bestaande installaties de komende tien jaar wel MEP krijgen en bijvoorbeeld een nieuwe verbrander in Delfzijl niet.” Geert Jan Pastoor, Pastoor Consult

Veel bedrijven zijn buiten hun schuld om een ‘zekere’ subsidie kwijtgeraakt waardoor zij in grote financiële problemen komen. “Het is bijvoorbeeld niet acceptabel dat een bedrijf dat al meer dan 2 jaar op een milieu- of bouwvergunning voor een nieuwe innovatieve installatie wacht en daar ook al veel in geïnvesteerd heeft,

nu onverwacht een noodzakelijke bijdrage via de MEP misloopt”, aldus voorzitter Bernard Wientjes van VNO-NCW.

Compensatie is noodzakelijk. De compensatieregeling zoals Wijn die heeft aangekondigd op 11 september 2006 is volstrekt ontoereikend voor de getroffen

Gedupeerde projecten in Noord Nederland In de Noordelijke regio komen projecten op het gebied van mestvergisting, windparken en (biomassa-) electriciteitscentrales onder druk of geheel stil te staan. Subsidie kan pas worden aangevraagd als de milieu- en bouwvergunningen rond zijn. Initiatiefnemers hebben daarom al veel geïnvesteerd in dit traject. Veelal betekent het (willen) aanvragen van een MEP-subsidie een forse investering in bouwontwerpen met gedetailleerde engineering . Deze investering kan hoog oplopen. Zonder MEP-subsidie zijn bijvoorbeeld mestvergistingsintitiatieven niet rendabel. Ook de toeleverende industrie komt nu in de problemen: er zijn in het Noorden verschillende bedrijven die zich de laatste jaren hebben toegelegd op de ontwikkeling van biovergisters.

ondernemers. Ook de overgangsregeling voor kleine co-vergistingsinstallaties gaat voorbij aan de werkelijke problematiek. Deze kleinschalige installaties zijn nuttig en hebben hun functie in de totale energievoorziening. Echter voor de langere termijn is juist een transitiepad naar grootschalige toepassingen noodzakelijk

Nederland energieland Energietransitie is een zaak van nationaal belang met een hoge prioriteit. Niet langer investeren leidt tot tijdverlies en verslechtert de internationale concurrentiepositie van Nederland. Het energietransitiepad is de weg van de lange adem. Nu opgeven zou de inspanning uit het verleden teniet doen VNO-NCW Noord daagt de minister uit om met een nieuwe, meer specifieke regeling te komen die kansrijke initiatieven op het gebied van alternatieve en duurzame energietechnologie ondersteunt. Geen hobbyisme maar gericht op initiatieven die op (middel)lange en lange termijn bedrijfseconomisch op eigen benen kunnen staan. Dit komt ook de internationale positie van Nederland als energieland ten goede. Jan-Willem Lobeek [email protected] Akke Groenewoud [email protected]


Voorbeelden

Geinvesteerd

Knelpunt/consequentie

Mestvergister bij kwekerij (Hoogezand )

1.500.000 euro

initiatief stopgezet

Mestvergister bij boerderij (Beerta)

900.000 euro

waarschijnlijk genoodzaakt tot (deels) verkoop bedrijf

Collectieve mestvergister >10 MW (Ecos Dr.):

- project uitgesteld en mogelijk afgesteld - ontwikkeling bedrijventerrein komt onder druk te staan - verschillende boeren gedupeerd

Onderzoekscentrum (Nij Bosma Zathe). Bouw gestart.

Bouwpauze ingelast. Grote financiële en onderzoeksstrop. Mist € 120.000,- EU subsidie. Installatie wordt niet gebouwd zonder MEP bijdrage

Mestvergister (Koudum)

€ 1.675.000,-

Consquentie: zonder MEP komt geen realisatie installatie. Directe schade: € 20.000,-

Ecolana (Hallum )

€ 1.260.000,- .

Project komt niet tot stand zonder MEP bijdrage. Directe schade € 15.000,- tot 20.000, -

Windmolenpark 38 MW (Groningen)

stopgezet

Windpark 15 MW (Coevorden)

uitgesteld en mogelijk afgesteld

Kollo silicon carbide b.v.(Delfzijl) Totaal vermogen: 35 MW * Windenergie (land) * Centrale op bio-olie * Houtverbrandingsinstallatie * Bijstoken in bestaande centrale

stopzetten MEP betekent dat deze initiatieven (zonder soort van exploitatie-subsidie) geen doorgang vinden. Het zijn nevenactiviteit bij bedrijf, echter hoge energieprijs kan betekenen dat bedrijf omvalt.

Aldel: * Houtverbrandingsinstallatie (gele lijst afvalhout) met een otaal vermogen van 50 MW.

Project komt op de tocht te staan.

Avebe Foxhol: Totaal vermogen: 9,5 MW * Verstoken palmolie in wkk-installatie

Zonder MEP-subsidie project waarschijnlijk onrendabel. Zonder alternatieve financiering gaat stekker eruit.

CSM Hoogkerk (Suikerfabriek Vierverlaten) * Vergisting biomateriaal met een totaal vermogen: 45MW. Vergunningprocedure gestart

Zonder MEP-subsidie project waarschijnlijk onrendabel. Zonder alternatieve financiering gaat stekker eruit

Avebe Ter Apelkanaal/ Eneco Energy * Co-vergisting bij Avebe TerApelkanaal met een totaal vermogen van 1,2 MW

Zonder MEP-subsidie project waarschijnlijk onrendabel. Zonder alternatieve financiering gaat stekker eruit

ATO-facility centre,

gevolgen ingrijpend. Toekomst onduidelijk

Hiervoor zijn 4 clusters opgezet: 1. Biomassateelt, import, logistiek en primaire conversie 2. Groene gassen en CO2 -opslag 3. Groene transportbrandstoffen 4. Groene energie voor de industrie Diverse projecten in dit samenwerkingsverband worden bemoeilijkt door het op nul stellen van de subsidie.

Geen MEP-subsidie frustreert tal van projecten en initiatieven in ontwikkeling.

Energie Transitiepark (Groningen) Op het Energie Transitiepark (waar onder andere ook Kollo en Aldel zijn 4 programmalijnen opgezet. Biomass to Power, Biomass to Product, Biomass to Power, Biomass to Liquids, Biomass to Gas

Projecten in voorbereiding worden op de korte termijn getroffen. Beslissing heeft desastreuze gevolgen. Project zonder subsidie financieel niet haalbaar.

Energy Valley is een publiek privaat samenwerkingsverband om de energieactiviteiten in Noord-Nederland uit te laten groeien tot een cluster van nationale en internationale betekenis.

Diverse projecten in dit samenwerkingsverband worden bemoeilijkt door het op nul stellen van de subsidie.

Door meerdere bedrijven worden er plannen ontwikkeld voor de bouw van kleine tot middelgrote (biomassa-) electriciteitscentrales in Noord-Nederland. In totaal zijn er plannen voor ca 10-15 centrales, waarvan de meeste in Fryslân. Alleen al in Drachten (Fr) zijn er voor 2 initiatieven vergunningen aangevraagd.

Totale investeringswaarde: meer dan 100 miljoen

grote financiële gevolgen voor mogelijke exploitatie

Wij incasseren aardig meer

Meppel / Emmen / Drachten / Groningen Tel: 0522-23 89 38 / Fax: 0522-26 04 93 / www.kroes.ggn.nl

Bedrijfsnieuws stand van zaken Metaal- en machinebouwbedrijf Marcon BV verplaatst de vestiging in Coevorden naar het Europark. Het bedrijf wil daar ook een aluminiumgieterij beginnen. Daarnaast heeft Marcon nog een vestiging in Hardenberg, die blijft bestaan.

De eerste bio-methanol fabriek ter wereld, die in Delfzijl zal worden ontwikkeld, zal zeker negentig arbeidsplaatsen opleveren. Dat is hetzelfde aantal als er in de vroegere methanor fabriek ooit werkten. De nieuwe bio-methanol fabriek in de lege methanorfabriek biedt bovendien perspectief op verdere groei op de langere termijn. In de nieuwe fabriek zal biomassa worden gebruikt als brandstof voor de productie van groene methanol, een loodvervanger in benzine. In de aangekochte fabriekgebouwen komen nu installaties voor de productie van bio-methanol. Dat is een produkt dat geschikt is om opgewerkt te worden tot loodvervanger in benzine, of om direct in benzine te worden bijgemengd. De initiatiefnemers verwachten een enorme markt voor bio-ethanol uit Delfzijl omdat in de Europese Unie is afgesproken dat in 2010 5,75 % van alle transportbrandstof moet bestaan uit biobrandstoffen. Nu de methanorfabriek is overgenomen door het consortium duurt het naar verwachting nog zes tot negen maanden voordat de produktie van bio-methanol van start kan gaan. De capaciteit van de methanolproductie in Delfzijl bedraagt, verdeeld in twee productielijnen, ruim 900 kton per jaar. In de toekomst zal er mogelijk niet alleen een biologische loodvervanger worden geproduceerd, maar mogelijk ook een biologisch alternatief voor LPG. De komst van een bio-methanolfabriek in Delfzijl past naadloos in de activiteiten van Energy Valley. Die zijn er op gericht om zoveel mogelijk spin-off te halen uit de energiesector in het Noorden. Daarbij wordt vooral de komst van duurzame energie gestimuleerd. In nauwe samenwerking met de zusterorganisaties in Oldenburg en Emden heeft de Kamer van Koophandel Groningen een ‘portal’ ontwikkeld die (startende) ondernemers uit Nederland en Duitsland behulpzaam moet zijn als zij in het buurland een bedrijf willen opzetten. Het initiatief om een website te ontwikkelen voor het starten van een bedrijf over de grens vloeit voort uit de Nederlands-Duitse ondernemersspreekdagen bij de Eems Dollard Regio. De organisatoren hebben vastgesteld dat er een permanente behoefte bestaat aan basisinformatie over de voorwaarden, wetten en regels voor het ondernemen over de grens. Het adres: www.starter-portal.eu Het handelsbedrijf Gasunie Trade & Supply heet vanaf 1 september 2006 GasTerra BV. Op 1 juli 2005 is de vroegere handels- en transportonderneming N.V. Nederlandse Gasunie gesplitst in twee afzonderlijke, op zichzelf staande bedrijven. Dit vond zijn grond in Europese richtlijnen en liberalisering. De activiteiten op het gebied van transport en infrastructuur zijn doorgegaan onder de naam N.V. Nederlandse Gasunie, kortweg Gasunie. Het handelsdeel betreffende in- en verkoop van aardgas gaat nu verder onder de nieuw naam GasTerra BV. Beide bedrijven zijn in Groningen gevestigd. http://www.gasunie.nl http://www.gasterra.nl


Tijdens het recente werkbezoek van prinses Maxima aan onder meer het ICT Platform Groningen en bedrijven in de Mediacentrale stond vooral het thema ‘jongeren en werk’ centraal. ‘s Middags bracht Maxima een uitgebreid bezoek aan YEAH!, de incubator voor jonge ondernemers in de Mediacentrale in Groningen. Maxima bracht tijdens deze rondleiding een bezoek aan de volgende jonge bedrijven: Store Support, Arancione, Lavinium, Junior Consult en Accepté. Ingenieursbureau Het Noorden heeft op 8 september jongstleden haar 45-jarig bestaan gevierd. Ingenieursbureau Het Noorden heeft nu haar kantoor aan de Laan Corpus den Hoorn in Groningen. De vestiging zal in het aanstaande najaar verhuizen naar het kantoorpand aan de Nieuwe Stationsweg in Haren tegenover het kantoor van moederbedrijf Grontmij. Op 1 oktober a.s. gaan het Leeuwarder kantoor TuinmanSleijfer Advocaten en De Haan Advocaten & Notarissen met vestigingen in Groningen, Assen en Almere fuseren. De vestiging in Leeuwarden gaat verder onder de naam De Haan & Tuinman Sleijfer Advocaten. De totale organisatie houdt de naam De Haan Advocaten & Notarissen en telt na de fusie 115 medewerkers. Hiermee treedt het kantoor toe tot de top 25 van grootste advocatenkantoren in Nederland. De Winter Adviesgroep uit Hoogezand heeft het aan de Westerkade in Groningen gevestigde Inplacement overgenomen. Inplacement is een bureau voor Werving, Selectie & Detachering, De Winter Adviesgroep is gespecialiseerd in HRM en organisatieadvies. theFactor.e, een van de grootste internetbureaus in Nederland met vestigingen in Groningen en Hilversum, gaat op het gebied van interactieve communicatie samenwerken met Tripolis uit Amsterdam. De kunstharsenfabriek Johnson Polymer in Heerenveen gaat voortaan door het leven als BASF Resins bv. Het bedrijf Excel Assemblies heeft Emmen gekozen als vestigingsplaats voor de uitbreiding van haar activiteiten. Excel Assemblies BV, dochteronderneming van Excel (Electronic) Assemblies Ltd (Wales), is gespecialiseerd in de productie van elektrische bedradingsystemen en subassemblages voor technisch hoogwaardige markten als de luchtvaart- en defensie-industrie.

Bional in Gorredijk is vanaf 1 juli opgenomen in het Belgische concern Omega Pharma. Bional is producent van kruidengeneesmiddelen en voedingssupplementen. Perspectief! Werving & Selectie uit Haren heeft een nieuwe gratis website gelanceerd op het gebied van werving en selectie: www.careerstep.nl. Deze website richt zich bij het vinden van nieuwe medewerkers met name op Noord Nederland. Groningen Airport Eelde heeft vanaf 18 september een lijndienst naar het Noorse Stavanger. De Schotse luchtvaartmaatschappij City Star Airlines gaat drie keer per week tussen Groningen en het Noorse centrum van de olie-industrie vliegen. Voedingsconcern CSM verkoopt zijn suikerdivisie aan Cosun. Hiermee komen de suikerfabrieken in Hoogkerk en Groningen in handen van één onderneming. Beide vestigingen blijven voorlopig open. De coöperatie Cosun is het moederbedrijf van Suikerunie. CSM zette de divisie in februari in de etalage. Het concern wil zich concentreren op de andere activiteiten, waaronder de markt voor bakkerij-ingrediënten en die voor melkzuur en -derivaten. Buig Centrale Steenbergen (BCS) uit Hoogeveen wordt overgenomen door Arcelor, een staalbedrijf uit Luxemburg. De overname heeft volgens de directeur van BCS alleen maar positieve gevolgen voor de 100 personeelsleden. Vezelproducent Teijin Twaron wil de vestigingen in Emmen en Delfzijl opnieuw uitbreiden. Het gaat om de vierde structurele uitbreiding in zes jaar. De vraag naar kunstvezels van de Japanse producent is de laatste jaren explosief gestegen. Ondernemer Kral uit Veendam – bekend van de fotoketen die eind vorig jaar failliet ging – begint een nieuwe zaak in de Mediacentrale in Groningen. In zijn nieuwe bedrijf Networks Media gaat Kral zich richten op video, internet, software en fotografie. Het snelgroeiende Installatie Technisch Bureau Boorsma (ITBB) in Heerenveen breidt opnieuw uit. Er komt een vierde tak bij met werk voor vijftien mensen. Zij zullen zich toeleggen op de fabricage en installatie van leidingsystemen. Inmiddels staan er zeventig mensen op de loonlijst. Op 21 september is het nieuwe pand van StudEnterprise in Groningen officieel geopend. StudEnterprise is een onafhankelijke stichting opgericht door de RuG, gemeente Groningen en de KvK Groningen. Zij heeft tot doel om student-ondernemers te stimuleren, begeleiden en te faciliteren. YOUreka! trainingen uit Groningen verzorgt in samenwerking met Dam training & Advies met ingang van dit najaar de ECHTE MANNEN TRAINING. Kijk op www.echtemannentraining.nl of mail naar [email protected]. Sinds 1 augustus zet ict-bedrijf iWink haar werkzaamheden voort vanuit de Mediacentrale aan het Helperpark in Groningen.


Recentelijk is Wm Veenstra Repro•Kantoor•Druk verhuisd naar de Verlengde Bremenweg 31 op bedrijvenpark Eemspoort in Groningen. Wm Veenstra beschikt nu over 3000 vierkante meter moderne bedrijfsruimte. Het bedrijfspand is een ontwerp van architectenbureau Eduard C. Gerds en gebouwd door BAM Utiliteitsbouw. Op 17 oktober vindt de officiële opening plaats. Dijkstra Holding is verhuisd naar een nieuwe locatie langs de A7 in Leek. Deze locatie biedt ook onderdak aan de andere bedrijven uit de Dijkstra-groep: Dijkstra Urban solutions, MUG Ingenieursbureau en Koninklijke Sjouke Dijkstra. Equus & Flow verander- en tijdmanagement is verhuisd van Beetsterzwaag naar de Wateren 13 in Wateren. In Fryslân is een nieuw fotobureau van start gegaan: Hoogwoud en co, stad en landfotografie. Hoogwoud en co is opgericht door Annemarie Hoogwoud en is gevestigd in de zuidwesthoek van Fryslân, in Warns. www.stadenlandfotografie.nl Op 14 juli startte BBL Company met de aanleg van de 230kilometer lange onderzeese aardgasleiding die Nederland met het Verenigd Koninkrijk zal verbinden. Deze leiding wordt gelegd met behulp van een groot vaartuig dat gespecialiseerd is in het leggen van pijpleidingen op de zeebodem, een zogenoemde lay barge. BBL Company is een samenwerkingsverband tussen E.ON Ruhrgas Transport, Fluxys en de N.V. Nederlandse Gasunie. Het gehele BBL-systeem zal naar verwachting operationeel gereed zijn op 1 december 2006. Het gas zal stromen van Nederland naar het Verenigd Koninkrijk. Het coördinatiebureau Energy Valley is verhuisd naar congresen opleidingscentrum Meerwold in Groningen. Dit vanwege uitbreiding van het coördinatiebureau en de mogelijkheid om meerdere energiespelers bij elkaar te brengen. Het Groningse meubelbedrijf Vesta heeft op 29 september in Groningen het nieuwe “Woonforum” (35.000 m2) in gebruik genomen. Hierin staat een voor Nederland uniek modelhuis, bestaande uit twee verdiepingen. Het is het enige modelhuis van dit formaat in een meubelbedrijf in Nederland waarin de nieuwste mogelijkheden op het gebied van domotica (wonen en techniek) zo uitgebreid worden gedemonstreerd en waar bezoekers een geheel op elkaar afgestemd interieur van a tot z in een proefopstelling kunnen uittesten. De introductiecampagne van de nieuwe Smead-Marimekko productlijn, die Statement uit Groningen ontwikkelde en produceerde, is genomineerd als ‘Best Marketing Campaign’ in de ‘Benelux Office Products Awards 2006’. IDée ICT Opleidingsgroep te Assen heeft haar positie op de ICT Opleidingsmarkt verstevigd door overname van de ICT opleidingsactiviteiten van GMT Scholing & Advies te Leeuwarden. Naast de opleidingsactiviteiten neemt IDée ICT ook twee trainers en een verkoopmedewerker over, zodat de persoonlijke aandacht op de lopende opleidingstrajecten is gegarandeerd.

Bedrijfsnieuws 90.000 ton chloor per jaar. Behalve aan de nieuwe Monochloorazijnzuurfabriek levert de chloorfabriek in Delfzijl ook aan Teijin Twaron producent van de ‘supervezel’ aramide, en aan Noveon, producent van pvc. ‘De nieuwe chloorfabriek betekent een grote impuls van de chemische industrie in Noord Groningen, die nu al goed is voor tien tot 15 procent van de totale Nederlandse chemische industrie. In het Chemiepark werken ongeveer 1500 mensen. Het Groningen Congres Bureau (GCB), dat dit jaar 10 jaar bestaat, heeft het felbegeerde predikaat “Erkend Congresbedrijf” uitgereikt gekregen. Het predikaat houdt in dat het congresbedrijf tal van zekerheden biedt op alle relevante organisatorische gebieden van het specifieke werkterrein. Het UWV heeft besloten alle scholing te laten inkopen door RBO Groningen. De Groningse makelaar in scholing mag een jaar lang alle individuele scholingstrajecten voor UWV inkopen, met een optie op nog een jaar. Het gaat om het bij- en omscholen van werklozen en arbeidsgehandicapten voor wie scholing een noodzakelijke voorwaarde vormt om weer toe te treden tot de arbeidsmarkt. De Koop Groep heeft haar belang van 99,2 % in Bronnenbad Nieuweschans Bunde b.v. verkocht aan een groep beleggers, waaronder een deel van het management. De directeur van het kuurcentrum Jos Keizer en het hoofd medische zaken, Hans Lantinga hebben beiden een aandeel in het bedrijf verworven. VosLibert communicatie uit Leeuwarden is opnieuw ingeschakeld door AFI. AFI heeft VosLibert in de arm genomen om een nieuwe stijl voor AFI te ontwikkelen. Tijdens het bedrijfsbezoek van VNO-NCW Groningen bij Team4 Architecten hebben de winnaars van de grote architectuurquiz een rondvlucht boven Groningen gewonnen. Zo konden zij alle architectonische pracht van de stad vanuit de lucht bewonderen.

De kartonfabrieken van Kappa Graphic Board in Hoogezand en Sappemeer zijn verkocht aan de Amsterdamse investeringsmaatschappij H2 Equity Partners. Deze maatschappij wordt hoofdaandeelhouder, terwijl het huidige managementteam ook een deel van de aandelen in bezit krijgt. Voor het personeel van de onderneming zijn er geen directe gevolgen. Bij de beide fabrieken werken circa 400 mensen. Groningen krijgt bij de Eemshaven het grootste en meest geavanceerde datacentrum van Nederland. Bij de ontwikkeling van het data- en opslagcentrum is een investering gemoeid van circa 135 miljoen euro. Het Eemsdelta-centrum krijgt een capaciteit die drie keer groter is dan het al bestaande Telehouse datacenter in het Zernike Science Park in Groningen, dat een totale oppervlakte heeft van 10.000 vierkante meter. TCN SIG Real Estate zal 55 miljoen euro investeren in de ontwikkeling en bouw van het Eemsdelta-centrum. Door klanten zal nog eens een bedrag van naar schatting 70 tot 100 miljoen euro worden geïnvesteerd in IT-apparatuur. Het bedrijf verwacht dat het nieuwe ‘datastorage & hostingcenter’ 40 tot 80 arbeidsplaatsen zal opleveren. Het datacentrum zal in het najaar van 2008 volledig in bedrijf zijn. Bakmixenfabrikant Dr. Oetker breidt in Leeuwarden flink uit. Het komende jaar investeert het bedrijf er voor drie miljoen euro in een nieuw pand. Hier komt onder andere een productielijn die afkomstig is van de inmiddels gesloten vestiging in Koog aan de Zaan. De huidige vijf lijnen zijn jaarlijks goed voor 15 duizend ton bakmix per jaar. Callcenterbedrijf Cendris BSC heeft op korte termijn vijfhonderd mensen extra nodig. Een nog onbekend aantal zal in Leeuwarden aan de slag gaan. Cendris BSC heeft in Leeuwarden twee vestigingen met circa achthonderd werk nemers Het extra personeel wordt voornamelijk ingezet voor zorgverzekeraars, die nieuwe klanten willen werven. Cendris BSC telt momenteel 3400 werknemers.

Op het Chemie Park Delfzijl zijn een nieuwe chloorfabriek en een monochloorazijnfabriek officieel geopend. Beide nieuwe fabrieken vergen een investering van samen 200 miljoen euro. De twee fabrieken zijn in Delfzijl gerealiseerd in het kader van afspraken die tussen Akzo Nobel en de overheid zijn gemaakt over het staken van chloortransporten per trein vanuit Delfzijl en Hengelo. Om die chloortransporten te kunnen beëindigen werd besloten de chloorproductie in Hengelo te stoppen en te concentreren in Rotterdam en Delfzijl. Daartoe is er in Delfzijl een nieuwe chloorfabriek gebouwd. Deze heeft nu een capaciteit van


10

Internationale hotelketen Hampshire Hospitality & Leisure heeft twee Groningse hotels toegevoegd aan zijn ledenbestand. Vanaf 25 september maken de hotelgedeelten van congresen opleidingsaccommodaties Meerwold en De Nieuwe Academie deel uit van de Hampshire-keten. Voor Hampshire betekent dit een terugkeer in de stad Groningen. Giezen Metaalproducten BV uit Veendam gaat zich vestigen op bedrijventerrein Dallen II te Veendam. Op een terrein van circa 6500 m2 bouwt Giezen Metaalproducten een nieuw bedrijfspand. De verwachting is dat het gebouw halverwege 2007 in gebruik kan worden genomen. Giezen Metaalproducten is nu gevestigd aan de Ommelanderwijk in Veendam.

Inspraakronde Europese Kaderrichtlijn water Sinds 2000 is de Europese Kaderrichtlijn water van kracht. Omdat deze maatregelen breed gevolgen hebben voor Nederland, kunt u uw mening geven over de belangrijkste waterbeheerkwesties per stroomgebied.

D

e richtlijn heeft tot doel de kwaliteit van het water in Europa te verbeteren en te beschermen. De richtlijn zal dan ook inspanningen vergen op het gebied van milieu, ruimtelijke ordening, landbouw, verkeer en vervoer en stoffen- en productenbeleid. Omdat water zich niet aan landsgrenzen houdt, verdeelt de richtlijn de EU in stroomgebieden. Nederland is verdeeld in vier stroomgebieden, die elk deel uitmaken van een internationaal stroomgebieddistrict: Rijn, Maas, Schelde en Eems. In een stroomgebiedbeheersplan moet een lidstaat aangeven wat er wordt gedaan om de kwaliteit lokaal te verbeteren. Elke lidstaat is verplicht om eind 2009 voor alle stroomgebieden een pakket aan maatregelen in de vorm van een dergelijk stroomgebiedbeheersplan klaar te hebben. Tussen nu en 2009 wordt in kaart gebracht wat de gewenste waterkwaliteit is en wat nodig is om deze te bereiken. In die periode wordt ook duidelijk wat de buurlanden gaan doen en wat de effecten daarvan zijn voor de Nederlandse wateren. Omdat deze maatregelen breed gevolgen

hebben voor Nederland, kunt u vanaf 4 juli 2006 gedurende een halfjaar uw mening geven over de belangrijkste waterbeheerkwesties per stroomgebied. U kunt ook reageren op het op Europees niveau afgesproken tijdschema en het voor Nederland geldende werkprogramma. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft hiervoor een inspraakdocument opgesteld. In 2009 heeft u bovendien de mogelijkheid om te reageren op de ontwerp-stroomgebiedbeheersplannen voor de vier stroomgebieden. Ook dan wordt voorlichting gegeven en kunt u met aanvullende ideeën komen. Na eventuele aanpassing zal het plan in de tweede helft van 2009 worden vastgesteld. Daarna wordt gestart met de uitvoering van het plan, zodat uiteindelijk in 2015 alle maatregelen zijn uitgevoerd.

Waar kunt u de documenten inzien? Tijdschema, werkprogramma en waterbeheerkwesties zijn tot en met 3 januari 2007 tijdens de reguliere openingstijden in te zien op de volgende locaties: • Alle provinciehuizen in Nederland

• De hoofdvestigingen van de openbare bibliotheken in alle provinciehoofdsteden • De bibliotheken van de ministeries van Verkeer en Waterstaat, VROM en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, alle in Den Haag. Het tijdschema, werkprogramma en waterbeheerkwesties zijn ook te downloaden van: www.inspraakvenw.nl of : www.kaderrichtlijnwater.nl. Gedurende de gehele inspraaktermijn kan mondeling of schriftelijk worden gereageerd op tijdschema, werkprogramma en waterbeheerkwesties. De schriftelijke reacties kunnen tot en met 3 januari 2007 worden gestuurd naar: Inspraakpunt Verkeer en Waterstaat, Kaderrichtlijn water Postbus 30316, 2500 GH Den Haag of via internet: www.inspraakvenw.nl. Tot 15 december 2006 kan mondeling worden gereageerd op telefoonnummer: 070 – 3519 604. Het Inspraakpunt bundelt alle reacties en stuurt deze onder andere naar de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat. Mede op basis van de inspraakreacties worden werkprogramma, tijdschema en waterbeheerkwesties vastgesteld en aan de Europese Commissie gezonden.

Laat uw stem horen IER TRE KKE N

WE

! IJN EL

H

Het kabinet wil de aanleg van snelle verbinding tussen de Randstad en het Noorden schrappen. Wij - ondernemers, werknemers, studenten, maatschappelijke instellingen, politici en inwoners van NoordNederland - zijn daarom op 23 mei jl. met succes in actie gekomen. Door de Tweede Kamer is toen toegezegd dat de snelle verbinding er moet komen en dat de daarvoor toegezegde 2,73 miljard euro beschikbaar blijft voor het Noorden. Het is nu zaak dat de politieke partijen tijdens, maar ook vooral na de komende Kamerverkiezingen de daad aan het woord voegen. Ga daarom naar de website www.hiertrekkenwedelijn en stuur een brief naar de politieke partijen om te laten weten dat de toezeggingen nagekomen moeten worden. Ook vind je op de website de laatste stand van zaken en kun je mee discussiëren in het forum. Het actiecomité 'Hier trekken we de lijn'

www.hiertrekkenwedelijn.nl


11

Innovatie geen toeval In november 2005 ontving Efka additives (tegenwoordig Ciba Speciality Chemicals) de Erasmus Award voor het meest competitieve en innovatieve bedrijf. Herman Gesink was nauw betrokken bij de ontwikkelingen die leidden tot deze Award: vanaf 1998 als adjunct directeur en bestuurder van de locatie Heerenveen. Gesink heeft zijn ervaringen inmiddels vastgelegd in “Het Structura Model”. In dit artikel vertelt hij op verzoek van de redactie van Noord Nieuws over de rol die “Het Structura Model” kan spelen bij innovatie. Innovatie Er wordt veel gesproken en geschreven over het belang van innovatie voor de toekomst van ons land. Innovatie is een abstract begrip dat omgezet moet worden “in termen van gedrag”. Waarmee begint innovatie? Hoe komen we aan toepasbare ideeën? Hoe begeleiden we een innovatief proces? We hebben iets nieuws bedacht en willen dat vermarkten, maar hoe en wanneer? In ieder geval moet er sprake zijn een innovatie- of groeiklimaat in het bedrijf om innovatief bezig te kunnen zijn. Als het niet lukt dit binnen het eigen bedrijf met de eigen mensen te realiseren zal het zeker niet lukken met derden. Een aantal kenmerken van dit groeiklimaat zijn: • de overtuiging dat medewerkers een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de onderneming, • medezeggenschap: goede overlegstructuren, een goed informatiemanagement en zorg voor de kwaliteit van de communicatie, • het proces is leidend: alles begint en eindigt bij de klant, • een goede vertaling van visie, missie en doelen naar het proces, • bewust omgaan met “de mens als bron voor ontwikkeling”, • bewust omgaan met sociale verantwoordelijkheid. Zoals oorzaken van problemen in ondernemingen doorgaans verklaarbaar en zelfs voorspelbaar zijn vanuit de structuur van een bedrijf, zo zijn oplossingen voor problemen en succesvolle innovaties dat ook.Innovatief vermogen berust niet op toeval, maar is organiseerbaar.

Het Structura Model De basis van ‘Het Structura Model’ wordt gevormd door een fictieve ontwikkelingslijn: de B.O.-lijn. B.O. staat voor bedrijfsontwikkeling. In het model geeft de kromme lijn de persoonlijke ontwikkeling van een individu


12

of team aan: de P.O.-lijn. Beide lijnen laten onafhankelijke ontwikkelingen zien, maar beïnvloeden elkaar tegelijkertijd. In het spanningsveld tussen beide lijnen vindt het proces plaats. Zoals vermeld berust het verloop van deze lijnen op fantasie, tenzij we via ijkpunten en indicatoren in staat zijn het werkelijk verloop in beeld te krijgen. Dan nog is de vraag: wat koopt u ervoor te weten hoe beide lijnen eruit zien en te weten wat voor data en gedrag de basis vormen van dit beeld? Antwoord: niets, tenzij u in staat bent het verloop van beide lijnen in relatie met elkaar en “de buitenwereld”te beïnvloeden. Dat kan: de structuren die een voorwaarde vormen voor een goed innovatie- of groeiklimaat zijn organiseerbaar.

Management game Voor de distributeurs werd een management game ontwikkeld met als doel samen met hen duidelijk te krijgen hoe de logistieke processen zouden kunnen worden aangepast en hoe zij die zouden kunnen beïnvloeden.

De balans tussen de B.O.- en de P.O.lijn In de organisatiestructuur probeerde men “de groei voor te zijn”. Bijvoorbeeld door een permanent focus te richten op de medewerkers. Een snel groeiend bedrijf heeft steeds andere competenties nodig.

Business Plan Cycle (BPC) Elk jaar werd met alle afdelingen gekeken waar veranderingen gewenst of noodzakelijk waren..

Interactie en communicatie Een werkwijze die de interactie tussen de B.O.-lijn en de P.O.-lijn in het proces centraal stelt vraagt om een goed management aangaande informatie en communicatie.

Mensbeeld, cultuur en huisstijl Ciba en het Structura Model Bij Ciba heeft Herman Gesink, samen met de voormalige eigenaren, het Structura Model in de praktijk kunnen ontwikkelen en toepassen. Dit heeft zeker bijgedragen aan de spraakmakende ontwikkeling die dit bedrijf heeft doorgemaakt. Hij noemt elementen die hebben bijgedragen aan deze ontwikkeling.

Electronische brainstorm Met klanten, distributeurs en alle medewerkers werd een electronische brainstorm uitgevoerd met als kernvraag: “Hoe worden wij als Ciba nummer 1 in de markt?”

Wil men interactief werken en medewerkers stimuleren hun persoonlijke ontwikkeling in te zetten voor innovatieve doelen, dan luidt het parool: “practice what you preach”. Aldus ontstaat een proces van continue innovatie. Hans Haerkens [email protected] Indien u wilt weten wat het Structura Model voor u kan betekenen neem dan contact op met Herman Gesink. [email protected]

VNO-NCW Noord: 1% is echt te weinig FES gelden eerlijker verdelen Slechts 1% van de aardgasbaten vloeit terug naar het Noorden. Verreweg het grootste deel (88%) van het Fonds Economische Structuurversterking (FES) wordt in de Randstad ingezet . VNO-NCW Noord pleit daarom voor een evenwichtiger verdeling van de gelden over de regio’s vanuit een beginsel van fairness en rechtmatigheid.

H

et FES is in de jaren negentig opgezet om “investeringsprojecten van nationaal belang die bijdragen aan de economische structuur” te financieren. Daartoe wordt 42,5% van de aardgasbaten in dit fonds gestort. Verreweg het merendeel is bedoeld voor infrastructuur, de rest wordt besteed aan vitaliteit van steden, milieu, ruimtedruk en kwaliteit en hoogwaardige kennisinfrastructuur. In afgelopen 10 jaar ging het hier om een bedrag van ruim 12 miljard euro. En tot 2010 wordt nog eens zo’n 16 miljard euro toegekend.

Onaanvaardbaar Het Instituut voor Onderzoek van Overheidsuitgaven heeft recentelijk een rapport gepubliceerd waarin de regionale verdeling van de FES-gelden is onderzocht. De schokkende uitkomst was dat NoordNederland slechts 1% terugziet van de gelden en als het gaat om infrastructuur nog niet eens 0,5 %. VNO-NCW Noord vindt dit onaanvaardbaar. Daarin gesteund door VNO-NCW Midden, want ook Oost-Nederland komt er met slechts 2% van de gelden bekaaid af. Dit terwijl in Noord-Nederland en Oost-Nederland respectievelijk 10% en

De commisie Langman schreef in 1998 reeds het volgende: “De instellingsbeschikking van de Commissie draagt ons op een overzicht te maken van de sterke en zwakke punten van het Noorden als basis van de door ons te geven aanbevelingen om de positie van het Noorden te verbeteren. Alvorens meer in detail op die sterke en zwakke punten in te gaan, vermelden wij als sterkste punt van het Noorden de rijkdom aan bodemschatten. Een vergelijking met Noorwegen ligt voor de hand en toont aan welke enorme impuls voor de economische ontwikkeling van een gebied het gevolg kan zijn van de kundige aanwending van de opbrengst van die natuurlijke rijkdommen. Kapitaal in de grond wordt daardoor omgezet in kapitaal, dat blijvend het nationaal inkomen op een hoger plan tilt. In Nederland komt de opbrengst van die bodemschatten in ’s lands schatkist en wordt - deels via een speciaal fonds voor investeringen in de infrastructuur - aangewend om de congestie-problematiek in het Westen te verlichten en de ‘mainports’ Rotterdam en Schiphol goede verbindingen met het achterland te bezorgen. Het is opmerkelijk dat de ‘motor van onze nationale welvaart’, de Randstad, kennelijk onvoldoende toegevoegde waarde voor de overheid genereert om de investeringen aldaar te financieren, en dat voor die financiering een beroep op de ‘achtergebleven gebieden’ moet worden gedaan. Wanneer het Noorden middelen vraagt om de eigen economische ontwikkeling te versnellen, constateren Haagse politici dat het Noorden nu eens op moet houden de hand op te houden. Het behoeft geen betoog dat een dergelijke reactie op politieke buitenstaanders als de leden van de onderhavige commissie een vreemde indruk maakt.”


13

20% van de bevolking woont. Ook buiten de Randstad zijn er projecten “van nationaal belang” te vinden die de besteding van FES-gelden ten volle rechtvaardigen. Een goed voorbeeld hiervan is de Zuiderzeelijn, welke direct aansluit op de doelen van het FES, maar door het kabinet met een kruideniersredenering werd afgeschoten. En ook de Zuidelijke Ringweg Groningen, die nu een hinderlijk obstakel vormt in de Noordelijke ontwikkelingsas (Randstad - Noord-Duitsland - Scandinavië), is zo’n project.

Kofi Voor de komende periode, waarin 16 miljard euro moet worden verdeeld zou het daarom beter zijn ook het gewicht van de regio (aantal inwoners, percentage van het BNP) mee te laten wegen bij de verdeling van de gelden. En dan spreken we nog niet over het feit dat de bodemschatten uit het Noorden komen en dat het Noorden daar zelf bovengemiddeld van mee mag profiteren. Een dergelijke redenering is ook internationaal gezien niet vreemd. In Noorwegen heeft een dergelijke benadering geleid tot een duurzame verbeterde economische situatie in de betreffende regio. Maar ook in Nigeria vloeit 13% van de olie-opbrengsten direct terug naar het winningsgebied. Bovendien ondersteunt Kofi Annan de roep om dit percentage te verhogen. VNO-NCW Noord gaat er van uit dat de secretaris-generaal van de Verenigde Naties niet nodig is om tot een rechtvaardiger verdeling van de Nederlandse aardgasbaten te komen. Jan-Willem Lobeek [email protected]

PKB Waddenzee dreigt de eindstreep Voorbereidingen Waddenfonds gaan gewoon door VNO-NCW Noord heeft bij de openbare hoorzitting van de vaste 2e-kamercommissie VROM op 4 september jl. in Harlingen wederom gepleit om een duurzame economische ontwikkeling niet bij voorbaat te frustreren in de PKB Waddenzee. De vraag is echter of de PKB Waddenzee nog deze kabinetsperiode kan worden behandeld.

D

e derde nota PKB Waddenzee lijkt geen gelukkig leven beschoren. In 2002 struikelde de behandeling van de nota, als gevolg van de val van Paars-II, vlak voor de eindstreep. In de korte periode van Balkenende-I gebeurde er niets, pas in Balkenende-II kwam het proces weer op gang. Hierbij werd heel veel werk opnieuw gedaan, omdat de omstandigheden zich wijzigden. De commissie Meijer kwam met een advies die de Gordiaanse knoop van de Waddenzee ontrafelde: gaswinning mocht onder voorwaarden, kokkelvisserij niet meer en er zou een Waddenfonds komen. Deze elementen zijn allemaal verwerkt in de gewijzigde Derde Nota PKB Waddenzee.

Aanpassing vaargeulen Er is veel discussie geweest over de vaargeuldiepte naar de Eemshaven. Natuurorganisaties en economische belangen stonden hier lijnrecht tegenover elkaar. Onder voorwaarden mag deze vaargeul in de nieuwe PKB worden uitgediept. VNONCW Noord had in zijn inspraakreactie scherp aangegeven dat een beperking van de uitdieping van de vaargeul de ontwikkeling van de Eemshaven enorm zou frustreren. Dat het geen loze kreten waren bleek wel direct na het kabinetsvoornemen. Nuon gaf aan een nieuwe energiecentrale in de Eemshaven te willen realiseren. Een miljardeninvestering die alleen mogelijk is als de vaargeul uitgediept mag worden. Immers, de grondstoffen zoals kolen of biomassa worden per schip aangevoerd. Op de openbare hoorzitting in Harlingen heeft VNO-NCW Noord wederom gepleit om nieuwe toekomstige projecten niet bij


14

Waddenfonds nog op schema Ondanks de vertraging van de PKB Waddenzee gaan de voorbereidingen rondom het Waddenfonds door. Ook al heeft de Vogelbescherming aangegeven dat zij in verzet zullen komen tegen de vergunningen voor gaswinning, het ligt nog steeds in de lijn van de verwachtingen dat begin 2007 het Waddenfonds operationeel zal zijn. Het kabinet heeft in de begroting voor 2007 daarvoor € 34 miljoen gereserveerd. Vooruitlopend daarop heeft VNO-NCW Noord samen met 38 andere organisaties die betrokken zijn bij de Waddenzee een voorzet gegeven voor een integraal pakket aan projecten die zowel bijdragen aan natuurbehoud of – ontwikkeling als aan een duurzame economische ontwikkeling van het gebied. Dit pakket is gebundeld in brochure genaamd “Ontdek het Wad – het Wad ontdekt”. De 39 samenwerkende organisaties proberen op deze wijze de kunstmatige scheiding tussen natuur en economie te doorbreken. Voorbeelden van projecten: - energietransitiepark Eemsdelta - Blue energy, productie van stroom uit zoet en zout water - Tocardo, een nieuw concept voor getijdenenergie - herstel van kwelders en verbeteren van agrarisch en recreatief gebruik hiervan - duurzame gebiedseigen plattelandseconomie - verduurzamen en revitaliseren havens en bedrijventerreinen - kwaliteitsverbetering en duurzame ontwikkeling jachthavens - Waddenmerk: Waddengoud - toeristische marketing Waddengebied - gastheerschap Waddengebied De brochure “Ontdek het Wad – het Wad ontdekt” is te downloaden via de website: www.vno-ncwnoord.nl

voorbaat uit te sluiten. Het is beter een toetsing te laten plaatsvinden (door middel van een Passende Beoordeling) van maatschappelijke kosten en baten in geval van concrete plannen. In het kabinetsbesluit worden bepaalde zaken uitgesloten zonder dat de mogelijke effecten zijn onderzocht. Dit geldt voor bijvoorbeeld de zeewaartse uitbreiding van havens, uitbreiding van ligplaatsen in jachthavens, vrije bebouwingshoogte rondom de Waddenzee en de uitdieping van de vaargeulen.

De kritiek van VNO-NCW Noord spitst zich daarnaast toe op de ongewenste externe werking van de PKB. Voor alle havens en aanpalende bedrijventerreinen in het Waddengebied geldt dat de activiteiten die worden gelanceerd getoetst dienen te worden op mogelijke effecten voor de Waddenzee. Dit terwijl men feitelijk niet gevestigd is in de Waddenzee, maar op het vaste land. Daarnaast wordt een mogelijk buitendijkse uitbreiding van de havens bij voorbaat uitgesloten.

niet te halen

Voor het gehele Waddengebied geldt een ligplaatsenbeperking van 4600 pleziervaartuigen. Met deze puur kwantitatieve benadering van het vaartoerisme slaat men de plank volledig mis. Mede met het oog op een toekomstige aanwijzing als Werelderfgoed is een kwalitatieve benadering nodig. Het aantal toeristen is niet maatgevend voor de druk op de natuur, wel de manier waarop deze worden gefaciliteerd.

Duidelijkheid gewenst Door de drukke agenda van BalkenendeIII en het aftreden van minister Dekker is het maar zeer de vraag of de Tweede


15

Planologische Kernbeslissing (PKB) Waddenzee Binnen de PKB worden kaders gesteld aan wat wel en wat niet mag in de Waddenzee. Hoewel er al een Vogel- en Habitat Richtlijn, Kaderrichtlijn Water en Environmental Impact Assessment Richtlijn voor dit gebied gelden wordt de PKB gebruikt als document waarin alle ruimtelijke implicaties vervat zijn. Bovendien wordt door middel van een tweetal onderliggende rapporten, de Strategische Milieubeoordeling (SMB) en de Passende Beoordeling (PB) de gevolgen van deze beleidsbeslissingen voor het milieu benoemd.

Kamer in staat is voor 1 november 2006 de PKB te behandelen. Hoewel er vanuit de diverse organisaties verschillend wordt gedacht over de inhoud van de PKB zijn alle partijen het er over eens dat, voor alles, duidelijkheid gewenst is.. Na de stopzetting van de 2e kamerbehan-

deling in 2002 is inmiddels al meer dan vier jaar verstreken! Jan-Willem Lobeek [email protected]

Mijn wil is wet Dácht u. Anderen hebben ook rechten en schrikken er bepaald niet voor terug u daarop te wijzen. Ook de meest oplettende ondernemer kan te maken krijgen met juridische procedures. U komt in aanvaring met particulieren, andere ondernemers, of de overheid. Contracten worden niet nageleefd. Er is onenigheid over de eigendomsrechten van onroerende zaken (wat is van wie?). De belastingdienst, een crediteur of aandeelhouder wil u persoonlijk aansprakelijk stellen. Veel ‘van kwaad tot erger’ kan worden voorkomen door risico’s goed af te dekken. Plas & Bossinade maakt uw juridische positie inzichtelijk. Als u toch in een conflict verwikkeld raakt, onderzoeken we of een minnelijke oplossing mogelijk is. Dit is vaak aantrekkelijker dan langdurig procederen. Blijkt een rechtszaak onafwendbaar, dan procedeert een van onze gespecialiseerde advocaten voor u op het scherp van de snede. Financiële deskundigen van onze afdeling bedrijfsadvisering zijn stand-by voor het geval er een ingewikkelde schadeberekening moet worden gemaakt. Mits u dat wilt, natuurlijk.

advocaten notarissen belastingkundigen bedrijfsadviseurs

D E K R A C H T VA N V E E L Z I J D I G H E I D

postbus 1100 9701 BC Groningen tel. 050 521 43 33 www.plasbossinade.nl

2005�2006 Hoe is het een jaar later met…

Harmen Stremler, regiodirecteur bij Van Gansewinkel? In 2005 maakte Harmen Stremler de overstap van DHL naar Van Gansewinkel en… weer terug naar DHL. Van logistiek naar afvalverwerking en terug. Een jaar met een verhaal. Een interview.

gaat werken. De contacten zijn daardoor altijd gebleven’. ‘In juni 2006 heeft de directie van DHL mij een soort droombaan aangeboden. Ze vroegen of ik managing director operations (CEO) voor de Benelux wilde worden. Een baan waarbij ik indirect verantwoordelijk ben voor 6000 tot 7000 fte. Voor mij een soort jongensdroom. Ineens kon ik de stap maken van regionaal naar internationaal niveau. Dan moet je natuurlijk wel even nadenken, maar eerlijk gezegd toch ook niet heel lang’.

Harmen, toen we je vroegen hoe je eerste jaar bij Van Gansewinkel is geweest, gaf je aan dat je inmiddels weer terug bent bij DHL. Mogen we je vragen hoe dat precies zit? Hoe reageerden je collega’s bij Van ‘Ha, ha, natuurlijk mag dat’. ‘Tja, soms Gansewinkel? lopen dingen zoals je ze van te voren ‘Verrast’. ‘Ja, toch wel heel verrast. Maar absoluut niet had kunnen voorstellen. Ik tegelijkertijd was er ook ontzettend veel heb inderdaad nog maar kort geleden een begrip voor de kans die ik aangeboden overstap naar Van Gansewinkel gemaakt. kreeg. Het scheelde bovendien dat mijn Ook echt met de intentie dat ik continuïteit opvolger zogezegd al klaar stond. Een met die keuze zou bieden’. ‘Een prachtig opvolger die intern door zijn functioneren bedrijf overigens, Van Gansewinkel. Ik op heel veel draagvlak kon rekenen. Dat heb het daar bijzonder naar mijn zin gehad. scheelde voor mij ook. De wetenschap Voor mij ook een heel dat je je werk goed goede stap omdat ik na ‘Oude liefde roest niet..’ kunt overdragen 13 jaar DHL bij Van maakt dat je ook Gansewinkel weer een echte profit and met vertrouwen datgene waaraan je hebt loss verantwoordelijkheid had. De sales, gewerkt kunt loslaten’. de echte lijn, dat vond ik fantastisch om te doen. Het is bijzonder om te zien hoe goed En het thuisfront? Hoe kijken je vrouw het voor een mens kan zijn om gewoon en kinderen aan tegen deze nieuwe, eens in een andere branche te werken. internationale uitdaging? Andere producten, andere marktposities en ‘Op zich heel goed. Mijn vrouw en ik dergelijke. Het was een periode waarin ik beschouwen deze stap allebei vooral als een veel geleerd heb’. uitdaging. Tegelijkertijd moet je natuurlijk wel samen de keus voor een internationale Waarom dan nu toch terug naar DHL? baan maken. Het bekent dat ik regelmatig ‘Het is zo dat ik in de jaren dat ik bij DHL meerdere nachten in de week van huis ben. werkte ontzettend veel contacten heb opge- De balans tussen werk en privé verschuift bouwd. Ook echt met mensen relaties heb heel makkelijk. Daarom vind ik het ook opgebouwd. Dat soort relaties houdt een- belangrijk daar heel bewust keuzes in te voudigweg niet op te bestaan als je elders maken. Wat zijn die bewuste keuzes waarover je spreekt? Zou je een voorbeeld kunnen noemen? ‘Ik ben bijvoorbeeld gestopt met voetbal. Ik voetbalde altijd op zaterdag. Nu vind ik dat ik de zaterdag echt voor mijn twee jongens van acht en vijf jaar nodig heb. Gewoon, omdat ik er door de week minder ben. Een andere keus is om in Lemmer te


17

De heer Harmen Stremler is in dienst getreden als regiodirecteur Noord Nederland bij Van Gansewinkel. Hij volgt in deze functie de heer Wiebe Kooistra op. Stremler was operational directeur Noord Nederland bij DHL. (Bron:NoordNieuws nr. 4 2005).

blijven wonen. Ons hoofdkantoor zit in Amersfoort en daar heb ik ook mijn werkplek. Het thuisfront zit nu echter daar waar ze zich happy voelen. Als ik daarvoor een uur meer in de auto zit, dan heb ik dat er graag voor over. Zo voelt het goed voor ons allemaal’. En de mens Harmen Stremler? Voelt die zich helemaal goed bij de gemaakte keus? ‘Ja, volmondig ja’. Ik beschouw mijn stap als een grote uitdaging. Een avontuur. Ik ben eerlijk gezegd ook niet onzeker over wat er op me af komt. Ik ben eigenlijk nog steeds die boerenzoon uit Friesland. Nuchter. Ook wel een beetje trots dat ik Noord Nederland op dit nieuwe niveau kan en mag vertegenwoordigen, want ik zie gewoon heel veel kansen voor het Noorden. Op het gebied van mobiliteit, mentaliteit van mensen, transport, infrastructuur enzovoort. De kracht van het Noorden ligt in de duurzaamheid van relaties. We hechten als noorderlingen aan kwaliteit, continuïteit en doen wat we zeggen. Als persoon wil ik dit ook in mijn nieuwe functie laten zien. Niet de grote baas uithangen, maar ook gewoon een paar keer per jaar met de jongens op de auto mee. Daar geloof ik in. Als je jezelf blijft, dan kan je ook echt voor je mensen staan. Dat is mijn streven’. ‘En als het niet lukt? Dan kan ik altijd nog boer worden!’ Akke Groenewoud regiomanager VNO-NCW Noord

Nederland is een Pleidooi voor betere benutting van de nationale ruimte De discussie over de Zuiderzeelijn is te lang gedomineerd door financiële cijferreeksen of de keuze van de techniek. Het debat over de Zuiderzeelijn is in feite een hartstochtelijk pleidooi voor een betere benutting van de nationale ruimte. Hoe van Nederland een beter functionerend geheel te maken, waarbij complementaire regio’s elkaar duurzaam versterken. N ieuwe ruimtelijke k aar t Om mee te doen in de wereldeconomie zijn alle te onderscheiden regio’s binnen Nederland hard nodig. Limburg, Twente, Zeeland of het Noorden, ze horen er allemaal bij. We moeten ons realiseren dat de omvang van Nederland in Europa niet groter is dan een Duitse deelstaat. Waarom gebruiken wij wel delen van Brabant, de Utrechtse heuvelrug voor de overloop van de Randstad, maar buiten Almere niet de polders? Als we nu investeren in snelle verbindingen wordt de kaart van Nederland zo gewijzigd dat we grote delen van ons land, tegen lagere maatschappelijke kosten dan in de Randstad – kunnen ontsluiten voor een straks weer bloeiende economie. Niet voor niets is er de laatste jaren in Duitsland en Noord – Europa fors geïnvesteerd in infrastructuur die de aansluiting met belangrijke economische kerngebieden aldaar ( Bremen-Hamburg / Oresundregio) aanzienlijk heeft verbeterd. Een snelle verbinding met het Noorden is dé manier om de Randstad te ontlasten. Een doorbraak in de ruimtelijke ordening waar het hele land van profiteert. Zeven nieuwe stationslocaties die uitgroeien tot zeven regionale toplocaties. Het brengt arbeidspotentieel, ruimte en rust op één uur afstand van het economisch hart. Nederland wordt groter door het in mentale zin kleiner te maken.

Complementaire regio’s De Randstad zit aan de grenzen van de groei. Dit is enerzijds het gevolg van een te hoge dynamiek op een te beperkte ruimte. De metafoor van de hogedruk-


18

ketel dringt zich op. Peperdure woningen, onbetaalbare bedrijfsterreinen, congestie en files, afnemende leefbaarheid en toenemende stress. De schreeuw om leef- en bedrijfsruimte is groot. Anderzijds is er geen of onvoldoende geleiding van de te hoge druk naar buiten. Zo ontstaan regio’s met overdruk en regio’s die ogenschijnlijk buiten beeld blijven. Het gevolg is een onbalans in de ruimtelijk-economische en sociaal-maatschappelijke kwaliteit van Nederland. Inmiddels boet Nederland zichtbaar in op resultaat en wordt de nationale welvaart en het nationale welbevinden beperkt. Duidelijker dan dat kan niet worden geïllustreerd dat er een nieuwe ruimtelijke kaart van Nederland nodig is. Een kaart waarop zichtbaar is dat in tijd en verbindingen alle regio’s meedoen. Hoog tijd om in te grijpen dus. Om de concurrentiekracht van Nederland weer op peil te krijgen, is het een foute strategie om alle pijlen op de Randstad te richten. Men zal moeten inzetten op een nieuwe ruimtelijke ordening/ontwikkeling van het land waarin juist de omringende regio’s in dit kleine land de Randstad-economie lucht geven met ontwikkelingsruimte: aansprekende woon- werk en recreatiemilieus. Regio’s ook die zelf een stevige economische bijdrage kunnen leveren aan de internationale concurrentiepositie van Nederland. Door ze in de nieuwe ruimtelijke strategie nadrukkelijk op te stellen in het eerste elftal wordt marginalisering voorkomen. Het Noorden heeft als regio een groot aantal mogelijkheden en onderscheidende kwaliteiten om een essentiële bijdrage te leveren aan de Randstad en de Nederlandse economie.

S n e l l e Eu ro p e s e ve r b i n d i n g e n De HSL-Zuid wordt reeds aangelegd. Doortrekking tot Lelystad acht het kabinet ook denkbaar in het kader van versterking van de Noordvleugel van de Randstad. Het is verstandig de lijn door te trekken tot Groningen, waardoor er nieuwe kansen en mogelijkheden ontstaan. Dat is mede mogelijk omdat de regio zelf een deel van de kosten voor haar rekening wil nemen. Het kabinet heeft € 2.73 miljard gereserveerd. De Zuiderzeelijn heeft een grote toegevoegde waarde. Niet alleen voor Noord-Nederland, maar juist op nationaal en internationaal niveau. Nationaal helpt de Zuiderzeelijn om de files rond Almere en Lelystad op te lossen en een betere ontsluiting van de Randstad tot stand te brengen. Ook wordt afstandbeleving van de Randstad ten opzichte van Noord-Nederland weggenomen en ontstaat er ontwikkelruimte voor de Randstad in Flevoland en Noord-Nederland. Verbindingen vormen het sleutelwoord om de kaart van Nederland te herdefiniëren. Immers alleen als we goede verbindingen hebben binnen Nederland zijn we in staat alle regio’s binnen Nederland te benutten. Een betere benutting van regio’s binnen het grotere geheel is noodzakelijk voor Nederland als geheel. Onder het motto dat het geheel meer is dan de som der delen, dienen regio’s meer en meer complementair te worden gezien. Van deze complementariteit kan alleen geprofiteerd worden als regio’s goed met elkaar zijn verbonden. Vergelijk ontwikkelingen in Duitsland, Frankrijk Engeland en Scandinavië. Verbindingen waardoor steden en regio’s beter bereikbaar zijn en beter onderling

stadsstaat

bereikbaar zijn. Een snelle verbinding tussen de Randstad en het Noorden zal leiden tot een betere wisselwerking van economieën binnen en tussen de nieuw verbonden regio’s. Bereikbaarheid, infrastructuur en onze unieke ligging in Europa, dat heeft ons land groot gemaakt. Verbindingen met de rest van Europa geven de doorslag. De huidige verbindingen met Brussel en Parijs en het Ruhrgebied slibben dicht. Daarmee hebben we ook een internationaal argument om nieuwe verbindingen aan te leggen. Verbindingen die als alternatief kunnen dienen voor Schiphol en andere overbelaste hubs. Een hogesnelheidsverbinding dient deze hubs te ontlasten. Dus naast het vliegtuig ook met de trein naar Parijs en Berlijn. Behalve als alternatief, verdient de ontwikkeling van nieuwe, belangrijke verbindingen – in dit geval met Noord en Oost Europa - aandacht. Belangrijke verbindingen die een nieuw achterland ontsluiten.

R uimte voor de Randstad De ‘lessen van Duivesteijn’ werpen een schaduw over de toekomst: angst om infrastructuur in te zetten als instrument van gebiedsontwikkeling, sociaal-maatschappelijke processen en internationale positionering. De discussie over de ZZL is niet een cij-


19

fermatige overweging, maar een ruimtelijke ontwikkelingskeuze voor Nederland, waarbij snelle spoor infrastructuur een belangrijk middel is. Er is nog nooit een debat geweest over de exploitatieberekening van een nieuw stuk snelweg. Waarom? Omdat we infrastructuur niet op financiële opbrengsten beoordelen in dit land, maar op maatschappelijke kosten en baten. Waar het om gaat is dat nieuwe ontwikkelruimte voor de Randstad beschikbaar komt, zodat de motor van de Nederlandse economie weer vooruit kan. Bovendien wordt op de Europese kaart een nieuwe hoofdverbinding toegevoegd, die Nederland verankert in het transeuropese netwerk van hoogwaardige snelle treinverbindingen. Het geeft Nederland een nieuwe oriëntatie op de sterke economieën van Noord-Duitsland, Scandinavië en het opkomende Oost-Europa. Er zijn dwingende redenen om opnieuw met een frisse en zakelijke blik te kijken. Het gaat om een herpositionering van Nederland in Europa.

Toeko m s t b e s te n d i g Infrastructuur vormt een sturende factor voor ruimtelijke ontwikkelingen. Met een ZZL wordt er als het ware een drain

gemaakt om een hartinfarct te voorkomen, daarvoor is ontwikkelingsruimte nodig. In de huidige internationale economie is heel Nederland en dus ook het Noorden nodig om onze internationale concurrentiepositie te behouden. Wereldspelers zijn steeds kritischer over de kwaliteit en aantrekkelijkheid van het vestigingsmilieu. Met de ZZL kan gereageerd worden op deze trends. Het brengt differentiatie op gang wat voor heel Nederland van belang is. Nederland is een distributieland. Dat betekent: vervoersradialen verbinden met de rest van Europa. De internatonale trend beweegt in een andere richting dan waarop we nu nog zijn ingesteld. ( vanuit de Randstad richting het zuiden). De nieuwe krachtenbewegingen binnen Europa liggen in het Noorden (Scandinavië) en het Oosten ( Duitsland en Midden – Europa). De Randstad moet hierbij aanhaken om onze internationale positie in het grotere geheel te bestendigen. Met de ZZL als grand design stelt Nederland zich pro-actief teweer tegen internationale ontwikkelingen. Het traject dient verschillende doelen. De verbinding helpt de problematiek van de Noordvleugel van de Randstad oplossen. Nederland sorteert voor op internationale ontwikkelingen. Regionale, nationale en internationale belangen haken in elkaar. Nederland anticipeert op haar toekomst. Hans Haerkens [email protected]

Actualiteiten

kort

Supersnelle glasvezelverbinding voor ruim 650 ondernemers in Groningen @Work van Essent en de Vereniging Bedrijvenpark Zuidoost (VBZO) hebben een contract getekend dat voor 650 Groningse bedrijven de deuren opent naar glasvezel. Tien bedrijven-terreinen zijn dan aangesloten op een gloednieuw glasvezelnetwerk met mogelijkheden voor supersnelle internetverbindingen van 10 tot 100 Mbps, telefonie en data. Groningen is de eerste gemeente in het Noorden dat haar bedrijven van een dergelijk grootschalig glasvezelnetwerk voorziet. De snelheid in het netwerk is nu tien tot honderd keer sneller dan via ‘traditionele’ koperen kabel of ADSL en de kosten zijn aanzienlijk lager. Voor de VBZO past een nieuw glasvezelnetwerk prima bij haar doelstelling om de kwaliteit en de infrastructuur op haar terreinen (Damsterdiep, Eems-kanaal, Europapark, Euvelgunne, Driebond, Eemspoort, winschoterdiep en de Meeuwen) duurzaam te verbeteren. De glasvezelverbinding van Essent zal gecombineerd worden met internet- en hostingdiensten van Noordned Hosting. Deze laatste biedt de ondernemers op het bedrijventerrein een zogenaamde Shared Service Cheque aan.

Portal voor startende ondernemers uit Groningen en Duitsland In nauwe samenwerking met de zusterorganisaties in Oldenburg en Emden heeft de Kamer van Koophandel Groningen een ‘portal’ ontwikkeld die (startende) ondernemers uit Nederland en Duitsland behulpzaam moet zijn als zij in het buurland een bedrijf willen opzetten. Het initiatief om een website te ontwikkelen voor het starten van een bedrijf over de grens vloeit voort uit de Nederlands-Duitse ondernemersspreekdagen bij de Eems Dollard Regio. De organisatoren hebben vastgesteld dat er een permanente behoefte bestaat aan basisinformatie over de voorwaarden, wetten en regels voor het ondernemen over de grens. Het adres: www.starter-portal.eu

is een voorwaarde voor de continuïteit van de nieuwe centrale. In het voorjaar van 2007 verwacht Nuon voor locatie Eemshaven de benodigde vergunningen rond te hebben. Medio 2007 kan dan de definitieve investeringsbeslissing worden genomen, waarna de bouw kan beginnen. Begin 2011 moet de centrale de eerste stroom leveren. De centrale levert direct en indirect ongeveer driehonderd nieuwe arbeidsplaatsen op in Noord-Nederland. Tijdens de bouw komen daar tijdelijk nog eens duizend tot twaalfhonderd banen bij.

Recordaantal toeristen geeft Groningen economische boost In 2005 telde Groningen een recordaantal toeristische dagbezoeken. In het jaar dat Groningen is uitgeroepen tot Beste Binnenstad van Nederland werd de stad 5.090.000 keer door bezoekers met een toeristisch motief bezocht. Dit betekent een stijging van 15% ten opzichte van 2004. Dit blijkt uit het ContinuVakantieOnderzoek dat jaarlijks wordt uitgevoerd door TNO NIPO en het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen. De bezoeken werden gebracht door 1.526.000 toeristen die gemiddeld 3,3 keer per jaar komen, zo meldt Marketing Groningen. Eerder bleek al uit cijfers van de gemeente dat het aantal hotelovernachtingen in 2005 met 11% is gestegen ten opzichte van 2004. Nu blijkt uit onderzoek van TNO NIPO dat ook het dagbezoek van de toeristen is gestegen (15%). In totaal heeft het dagtoerisme ruim 273 miljoen euro opgeleverd (aantal bezoeken x gemiddelde bestedingen = 5.090.000 x 53,64 = 273.027.600). De zwakkere economie (onder meer koopkrachtdaling en oplopende werkloosheid), het matige zomerweer (tweede zomer op rij) en de lage prijzen van buitenlandse vliegvakanties hebben duidelijk geen negatieve invloed gehad om een bezoek aan Groningen te brengen.

Spectaculaire groei toerisme Friesland De groei van toerisme is in Nederland nergens zo groot als in Friesland. De laatste tien jaar nam de werkgelegenheid in deze sector met 36 procent toe tot bijna 12 procent van de totale Friese werkgelegenheid. Ruim drieduizend recreatiebedrijven trekken toeristen die jaarlijks 816 miljoen euro in deze provincie uitgeven. Dit blijkt uit cijfers van het Platform Innovatie Toerisme (PIT-Fryslân).

Opening projectbureau A7 Zone Landstad Fryslân Nuon bouwt grote energiecentrale in Eemshaven Energieonderneming Nuon wil in de Eemshaven een grote moderne elektriciteitscentrale bouwen. De nieuw centrale is een zogenaamde ‘multifuel’ centrale, die gevoed wordt met zowel kolen, biomassa als gas. De centrale gaat 1.200 megawatt produceren, voldoende om twee miljoen Nederlandse huishoudens van elektriciteit te voorzien. Nuon heeft hierover afspraken gemaakt met Groningse overheden en het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Ook verkreeg Nuon van Shell de licentie voor het toepassen van hun moderne kolenvergassingstechnologie. Er is voor de Eemshaven gekozen vanwege de goede infrastructuur, uitstekende aansluitmogelijkheden op het hoogspanningsnet en de moderne zeehaven. Bovendien heeft minister Peijs van Verkeer en Waterstaat aangegeven de vaargeul naar Eemshaven te willen uitdiepen. Dat betekent dat voor de aanvoer van brandstoffen ook schepen met een grote diepgang de haven kunnen bereiken. En dat


20

Gedeputeerde Ton Baas, voorzitter van de Stuurgroep A7-zone Landstad Fryslân heeft het Projectbureau A7-Zone in Beetsterzwaag geopend. De provincie Fryslân en de vijf A7-gemeenten Heerenveen, Opsterland, Skarsterlân, Smallingerland en Sneek voeren sinds eind jaren ’90 met succes een gezamenlijk beleid. De samenwerking tussen overheden en ondernemers heeft als primair doel de A7-zone een krachtige impuls te geven op ruimtelijk economisch en sociaal gebied. Het benutten van de eigen krachten staat daarin voorop: het is een kwestie van doen. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor het nieuwe projectbureau, met actieve steun van alle partners.

Green Planet: tankstation van de toekomst; primeur voor Energy Valley Noord-Nederland krijgt het ‘tankstation van de toekomst’. Het betreft het eerste duurzame energiestation van Nederland dat luistert naar de naam ‘Green Planet – Fuel for the Future’, een initiatief van

ondernemer Edward Doorten uit Pesse. In het nieuwe verkoopstation kan de automobilist straks niet alleen terecht voor klassieke brandstoffen maar ook voor diverse alternatieve duurzame brandstoffen die voorradig zijn, zoals biodiesel, ethanolbenzine, pure plantaardige olie, aardgas en in de nabije toekomst zelfs biogas. Het project sluit nauw aan bij de ambities van Energy Valley om bedrijvigheid in de noordelijke energiesector verder te bevorderen. Doel van Green Planet is de verkoop en het gebruik van duurzame brandstoffen te bevorderen. Daarom zal in een educatieve ruimte actuele informatie over alternatieve energiebronnen op aantrekkelijke wijze worden aangeboden, waardoor het toegankelijk is voor een breed publiek. Om zelf het goede voorbeeld te geven zal het tankstation haar eigen energie opwekken met behulp van zonnecollectoren, windturbines, een koolzaadoliegenerator en gebruik van aardwarmte. Het bezoeken van het opvallende, op organische wijze, vormgegeven tankstation wordt daarmee tevens een leerzaam uitje. Het nieuwe tankstation is uniek in zijn soort en verrijst in september 2007 bij de afslag Pesse langs de A28. Het nieuwe tankstation zal ook op een compleet vernieuwende wijze worden vormgegeven. Doorten heeft bij de uitwerking van zijn initiatief steun gehad van Energy Valley, BOVAG en TechnologieCentrum Noord-Nederland. Het gemeentebestuur van Hoogeveen verleende medewerking op planologisch gebied en ook de provincie Drenthe is nauw bij het project betrokken. Het Rijk ondersteunt het project met een bijdrage uit de Unieke Kansen Regeling (UKR) voor energietransitieprojecten. Green Planet heeft de ambitie om het concept, zoals dat in Drenthe van start gaat, ook elders in Nederland toe te passen en vermarkten.

Sterkere grensoverschrijdende economische samenwerking tussen Noord-Nederland. Niedersachsen en Bremen Het Ministerie van Economische Zaken, het Samenwerkingsverband Noord-Nederland en de Duitse regio’s Nedersaksen en Bremen willen nauwer samenwerken. Dat hebben zij afgesproken tijdens de conferentie ‘Versterken door Verbinden’ op 26 juni in Assen. Staatssecretaris mw. K. van Gennip van Economische Zaken van Nederland, Staatssecretaris voor Economie en Arbeid van Niedersachsen, J. Werren, Staatsrätin mw. dr. M. Pohl van Bremen en de voorzitter van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland, de heer A.L. ter Beek ondertekenden een verklaring waarin ze het toenemende belang van grensoverschrijdende economische samenwerking onderstrepen. Zij stellen vier kansrijke thema’s voor die economische samenwerking vast, die op de conferentie verder zijn uitgewerkt. Het gaat om • de economische en logistieke samenwerking in de maritieme sector in het gebied, onder meer door gezamenlijke initiatieven voor afschaffing van belemmerende regelgeving; • gezamenlijke ontwikkeling van het gebied als dé Europese energieregio, met name voor duurzame (wind- en biomassa-) energie en gas; • de agribusiness waar kennisintensieve oplossingen bij kunnen dragen aan noodzakelijke waardevermeerdering van inzet van grondstoffen en de produktie van nieuwe, funktionele eindprodukten; • grensoverschrijdende samenwerking rond intelligente sensorsystemen om economisch interessante toepassingen te genereren. De ondertekenaars roepen kennisinstellingen, het bedrijfsleven en de overheden op tot het aangaan van passende samenwerkingsverbanden. Een gezamenlijke werkgroep zal de afspraken bewaken.


21

Ondertekening intentieverklaring ‘Een leven lang leren in Drenthe’ Op 10 juli ondertekenden liefst 13 partijen bij Kenniscentrum Cicero in Assen de intentieverklaring Leren & Werken Drenthe. Deze dertien partners uit het onderwijs, bedrijfsleven, arbeidsmarkt en overheid gaven hiermee aan te willen samenwerken op het gebied van een leven lang leren in Drenthe. Vóór 1 oktober 2007 willen zij in de provincie Drenthe drie leerwerkloketten creëren waar inwoners en bedrijven terecht kunnen met vragen op het gebied van onderwijs, loopbaan en arbeid. Concreet willen zij vanuit deze leerwerkloketten zorgen voor 500 extra duale trajecten en 500 extra EVC-procedures. Duale trajecten zijn trajecten waarbinnen leren en werken worden gecombineerd en die leiden tot een certificaat of diploma. De EVCprocedure is een manier om iemands eerder verworven competenties te bepalen. De dertien partners zijn de provincie Drenthe, de gemeenten Emmen, Assen, Hoogeveen en Meppel, Alfa-college, Drenthe College, Hogeschool Drenthe, Noorderpoortcollege, Onderwijsgroep Noord, CWI, UWV, VNO-NCW Noord en MKB Noord. De betrokken partijen zullen na het ondertekenen van deze intentieverklaring een subsidieaanvraag indienen bij de projectdirectie Leren & Werken van de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Op basis van deze aanvraag wordt een subsidie verwacht van € 400.000.

Grote uitdaging voor hbo studenten geïnteresseerd in sensor-technologie Als voorbode voor een aan sterrenkunde verwante HBO opleiding in Assen start dit jaar de post-HBO opleiding ‘Sensor, Measurement and Control Technology’. In september gingen de deuren van het Cicerogebouw in Assen open om de eerste studenten te verwelkomen. De 1,5 jaar durende opleiding die in het Engels gegeven wordt, is bedoeld voor ingenieurs die zich verder willen specialiseren op het gebied van sensortechnologie en meet- en regeltechniek. Deze opleiding is tot stand gekomen dankzij een nauwe samenwerking tussen ASTRON, de gemeente Assen, de Hanzehogeschool en de NAM. Een injectie in de noordelijke kennisinfrastructuur. Daarnaast zal een ‘expertisecentrum’ in Assen voor met name het mkb zorgen voor kennisontwikkeling, -overdracht, -uitwisseling en -toepassing.

Stagebemiddeling: Integrand biedt oplossing Integrand werkt met academische studenten die de kennis in huis hebben om u te helpen het probleem op te lossen. U zoekt een specialist en de student wil graag naast zijn studie werkervaring opdoen. Met twaalf vestigingen in alle universiteitssteden in Nederland en een landelijk bestand van vergevorderde academische studenten kan Integrand putten uit een grote diversiteit aan disciplines. Inmiddels zijn er meer dan 10.000 studenten via Integrand aan een stage begonnen bij zowel het mkb als multinationals. Wanneer u op zoek bent naar personen voor een starterfunctie binnen uw bedrijf, biedt een (afstudeer)stage de beste mogelijkheden om een goed beeld te krijgen van wat voor soort persoon u daadwerkelijk in huis haalt. Integrand kan u helpen in het vinden van deze personen en wij verzorgen de voorselectie. Dit bespaart u heel veel tijd en geld! Integrand zorgt ervoor dat er een snelle bemiddeling plaatsvindt tussen u en de student zodat deze bij u aan de slag kan. Voor meer informatie kijk op: www.integrand.nl of mail [email protected]

Het Ondernemers

VNO-NCW nemers

Jan Bos van de Hanze Sociëteit Groningen met zijn vrouw op de rode loper

“Vecht mee met VNO-NCW”. Het bestuur opent het gala met een lied.

Het Rosenberg Trio met zang van Laura Fygi.

De Johan Willem Friso Ka

De heer Hofmeijer met pa

Landelijk voorzitter Bernard Wientjes praat na met Harm Post (Groningen Seaports) en Louwe Dijkema


22

sgala VNO-NCW Noord

W Noor d w i l o n d e ren poli t i e k ra k e n

van links naar rechts: Gijs Oostendorp, Fabien Visser, Sietse van der Laan, Bart Wesselink (Accepte), Benjamin Derksen (New Wave Concepts), Rafael Redczus (Nachtwacht Media), Nynke Huizenga, Lisanne van Berkel, Michiel Vos (Arancione)

apel verzorgde het muzikale programma voor de pauze.

artner in gesprek met de heer en mevrouw Woltinge (TVM)

Hans Alders en partner in gesprek met Dolf Vogd (Vesta)


23

MC Remon en Barneveld besloten de avond met het protest raplied “We willen magnetisch”

Economische missie vrouwelijke ondernemers naar Spanje De staatssecretaris van Economische Zaken, Karien van Gennip brengt van 26 t/m 29 november een officieel bezoek aan Spanje. Primair doel van dit bezoek is het intensiveren van de economische betrekkingen met Spanje.

M

et een economische groei van 3,4 procent in 2005 staat Spanje aan de top van de landen behorende tot de eurozone. In 2006 zal de economische groei in Spanje iets afvlakken tot rond de 3 procent, voornamelijk door tempering van in de twee belangrijkste groeisectoren van de Spaanse economie: de consumptie en de onroerendgoedmarkt/ bouw. Er is een sterke groei in de vraag naar arbeidskrachten. De export bedroeg in 2005 153,6 miljard euro en de import 231,4 miljard euro.

Spanje- NL Nederland staat op de zesde plaats als invoer- (10,9 miljard euro) en op de zevende plaats als uitvoerpartner (4,7 miljard euro). De bruto buitenlandse investeringen bereikten in 2005 een niveau van 16,6 miljard euro. Nederland is al jaren een van de grootste buitenlandse investeerders in Spanje. Madrid staat als bestemming bovenaan, gevolgd door Catalonië. Om concurrerend te blijven en de economische prestaties op peil te houden moet Spanje in de komende jaren fors investeren in innovatie, verhoging van de productiviteit en het moderniseren van de arbeidsmarkt. Dit biedt veel mogelijkheden voor Nederlandse ondernemingen om op de Spaanse markt actief te worden.

Interessante sectoren en regio’s De Spaanse regio’s vertonen grote regionale verschillen in economische ontwikkeling. Verreweg het belangrijkst zijn: Catalonië, Madrid en Baskenland. In deze drie deelstaten wordt ongeveer 40 procent van het nationale inkomen van Spanje verdiend. Innovatie en R&D liggen laag in Spanje en technologie wordt voor een groot deel uit het buitenland gehaald. De internationalisering van het Spaanse bedrijfsleven is beperkt. De handel is sterk geconcentreerd op de Europese Unie, de investeringen


24

zijn vooral gericht op Latijns-Amerika. Spanje heeft weinig multinationals. Een recente ontwikkeling is dat vanaf 2004 grote Spaanse ondernemingen expansie zoeken op de Europese markt door middel van overnames. Als kansrijke sectoren worden aangemerkt: technologie, seniorensector (medische en ouderenzorg), duurzame energie, doe-het-zelfmarkt, milieu, preventie en veiligheid (vooral ARBOgerelateerd), cosmetica, bouw en infrastructuur (waaronder havenontwikkeling), watermanagement, transport en distributie, metaalverwerking en machine-industrie en voedingsmiddelenindustrie.

Focus op creatieve industrie Deelname aan de missie is voorbehouden aan vrouwelijke ondernemers. Het thema van de missie is het stimuleren van hoogwaardige export en investeringen met een focus op de creatieve industrie en innovatie. Waarschijnlijk vindt in mei 2007 in Madrid de week van het Nederlands Ontwerp (creatieve industrie in brede zin) plaats. Mogelijk biedt deze missie ook voor ondernemers uit Noord Nederland aanknopingspunten. Esther Raats-Coster, onlangs benoemd tot zakenvrouw van het jaar 2006, treedt op als zakelijk missieleider. De staatssecretaris zal in de gesprekken met haar counterparts waar mogelijk ook individuele belangen van de met haar meereizende bedrijven behartigen. Ook de zakelijk missieleider zal hierin een belangrijke rol vervullen.

Programma Bezoeken aan de steden/agglomeraties Madrid en Barcelona maken onderdeel uit van het programma. Voor deelnemers worden een-op-een afspraken gearrangeerd met potentiële Spaanse zakenpartners. Hierbij worden de beste contacten (vrouwelijke en mannelijke) gezocht. Naast deze ‘matchmaking’ voorziet het programma in:

Staatssecretaris Van Gennip

• b riefings over de economische ontwikkeling en het zakendoen in Spanje; • naar keuze en selectie aansluiting bij de officiële delegatie voor ontmoetingen met Spaanse • autoriteiten; • (collectieve) bezoeken aan projecten/ instanties/bedrijven; • officiële lunches en/of diners, recepties. Akke Groenewoud [email protected]

Meer informatie Over de handelsreis EVD Dol Soon Mulder Telefoon: (070) 778 82 12 E-mail: [email protected] Koos Backx Telefoon: (070) 778 83 23 E-mail: [email protected] Over Spanje www.evd.nl/spanje Online publicatie of neem contact op met de landenmedewerker Sectorpagina´s www.evd.nl/bouw en infrastructuur www.evd.nl/energiewater www.evd.nl/milieu www.evd.nl/metaalbewerkingsdindustrie

Business Improvement Dristrict (BID): ei van Columbus ? U herkent het vast wel uit uw dagelijkse praktijk. Wensen om samen met mede-ondernemers te investeren in de kwaliteit van uw bedrijfsomgeving sterven te vaak een schone dood. In het zicht van de finish weigert een beperkt aantal mede gebruikers hardnekkig mee te betalen aan collectieve verbeteringen. Voor wie de moed in de schoenen is gezonken is mogelijk goed nieuws in aantocht. VNO-NCW Noord ondersteunt het Ministerie van Economische Zaken bij het vinden van draagvlak voor BID-experimenten.

E

en BID maakt het voor ondernemers mogelijk om gezamenlijk te investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving, waarbij alle ondernemers in het gebied meebetalen. Belangrijk hierbij is dat een BID alleen gebruikt kan worden voor extra investeringen bovenop de gemeentelijke dienstverlening, niet in plaats daarvan. Uitgangpunt is dat een BID voor en door ondernemers is en alleen op initiatief van een aantoonbare meerderheid van ondernemers ingesteld mag worden. Om op verzoek van een meerderheid van ondernemers een gebiedsgerichte heffing op te kunnen leggen, is een wettelijke basis nodig. Een BID verschilt van door de overheid ingestelde belastingen en subsidies, in de zin dat ondernemers bepalen èn betalen. Ondernemers en gemeente dienen hierbij afspraken te maken over het (gewenste) niveau van dienstverlening door de gemeente en de ‘extra plus‘ die vanuit een BID wordt opgepakt.

Free riders Onderzoek geeft aan dat er op lokaal niveau grote behoefte bestaat aan een instrument dat het voor ondernemers mogelijk maakt om gezamenlijk te investeren in extra kwaliteit van de bedrijvenlocatie in aanvulling op hetgeen van de overheid mag worden verwacht. In de huidige praktijk komen collectieve investeringen moeilijk van de grond of sneuvelen bestaande initiatieven als gevolg van steeds verder afkalvend draagvalk en meelifters. Een BID kan hier een oplossing voor zijn en kan daarmee bijdragen aan een beter lokaal vestigingsklimaat en maatschappelijke doelstellingen, zoals geformuleerd in bijvoorbeeld


25

het ‘Actieplan Veilig Ondernemen’ en het ‘Actieplan Bedrijventerreinen’. Uit experimenten kan blijken hoe een BID in de praktijk werkt en of het instrument gewaardeerd wordt.

Bezwaren Behalve enthousiasme bestaan er ook bezwaren tegen het opzetten van een BID. Vormgeving en voorwaarden die aan een BID gesteld worden zijn bepalend voor het draagvlak voor experimenten. Bezwaren die genoemd worden zijn allereerst dat een meerderheid een minderheid niet mag dwingen om mee te betalen. Anderen zijn van mening dat ondernemers al veel (lokale) algemene belastingen en heffingen betalen en dat er eerst goed gekeken moet worden naar de hoogte en besteding van middelen uit bestaande heffingen zoals de ozb etc. Tot slot zijn sommige ondernemers ervoor beducht dat de lokale overheid haar voorzieningenniveau zal verminderen en dat ondernemers uiteindelijk gaan betalen voor diensten die nu door de gemeente geleverd worden.

Voorwaarden voor succes BID VNO-NCW Noord is van mening dat het BID een faire kans van slagen verdient. Het is van belang dat de volgende voorwaarden vergaand worden gerespecteerd: • Het BID is voor een periode van maximaal vijf jaar, daarna kan een BID eventueel verlengd worden. • Het initiatief voor een BID ligt bij de ondernemers en/of andere private partijen. Ondernemers besluiten over de start en activiteiten van het BID en de

inzet van de middelen. • Een BID dient een transparante en kostenefficiënte organisatie te hebben. • Een BID is gericht op maatschappelijke doelstellingen zoals ‘schoon, heel en veilig’. • Het plan van aanpak bevat maatregelen, planning, begroting, kostenverdeling en meetbare doelstellingen. • Een BID is een duidelijk geografisch afgebakend gebied. • Een BID is voor aanvullende activiteiten ten opzichte van de diensten van de gemeente. Ondernemers maken met de gemeente afspraken welk serviceniveau de gemeente levert in relatie tot het BID (Service-level-agreement) • De heffing kan een vast bedrag per ondernemer zijn (eenvoudig), maar het is ook mogelijk te differentiëren naar bijvoorbeeld grootte van bedrijven of andere objectieve criteria die het profijt van de maatregelen weerspiegelen (rechtvaardig). • De meerderheid dient te worden bepaald met een dubbele meerderheid: aantal uitgebrachte stemmen én bijvoorbeeld meerderheid van de WOZ-waarde. In dit kader past ook een verwijzing naar minimale opkomst. • Er dienen procedurele eisen aan de stemming te worden gesteld, zoals extern en onafhankelijk toezicht. VNO-NCW Noord dringt er bij de Staatssecretaris van Economische Zaken op aan wetgeving voor te bereiden die BID-experimenten mogelijk maakt, rekening houdend met hiervoor genoemde voorwaarden. Hans Haerkens [email protected]

VNO-NCW Noord aan de slag Getekende akkoorden Het is al weer een tijdje geleden dat het akkoord van Haren (juli 2005), het akkoord van Leeuwarden (december 2005) en het akkoord van Emmen (maart 2006) zijn getekend. Afspraken tussen de noordelijke hogescholen, de RuG en VNO-NCW Noord om te komen tot een dynamisering van de relatie. Het papier is geduldig. Daden tellen. Het is tijd om de balans op te maken en de eerste resultaten op een rijtje te zetten. Zijn de verwachtingen waargemaakt? Behoefte aan HBO’ers Nederland heeft meer afgestudeerden met een opleiding in het hoger beroepsonderwijs (hbo) nodig. Bedrijfsleven en hbo-instellingen moeten bovendien meer samenwerken om ervoor te zorgen dat de inhoud van het onderwijs wordt afgestemd op de vraag van bedrijven. Dit bepleiten VNO-NCW en MKB-Nederland in de recente nota ‘Hogescholen en branches; partners in professie’. Het hbo vervult een essentiële rol in de Nederlandse kenniseconomie en hbo-instellingen dienen zich ook in de toekomst duidelijk te blijven onderscheiden van universiteiten met een praktijkgerichte aanpak die naadloos aansluit bij de behoeften van de markt. Belangrijk is ook dat de doorstroming van het middelbaar beroepsonderwijs naar het hoger beroepsonderwijs wordt bevorderd. Dat kan via een nieuwe tweejarige leerroute, voor de zogeheten ‘Association Degree’, die overigens ook alleen moet worden aangeboden als blijkt dat daaraan door het betreffende bedrijfsleven behoefte bestaat.

Afspraken VNO-NCW Noord, de noordelijke hogescholen en de Rijksuniversiteit Groningen hebben toegezegd zich gezamenlijk in te zetten om de economie van Noord Nederland te versterken. Door de aanwezige kennis en talenten meer en beter te benutten. Met het tekenen van de intentieverklaringen willen de partijen de kennisinfrastructuur in de regio verder ontwikkelen en Noord-Nederland als knooppunt van hoogwaardige kennis met marktpartijen verbinden. VNO-NCW Noord heeft beloofd zich in te spannen als liaison tussen het noorde-


26

lijk bedrijfsleven en de kennisinstellingen door: • ondernemers te informeren over waar zij met hun kennisvragen bij universiteit en hogescholen een aanspreekpunt vinden; • ondernemers te stimuleren om meer gebruik te maken van de kennis en talenten die universiteit en hogescholen te bieden hebben; • studenten meer en beter kennis te laten maken met de veelzijdigheid van het noordelijke bedrijfsleven; • studenten en ondernemers meer met elkaar in contact te brengen.

Op de koffie Drempels tussen onderwijs en markt worden het best geslecht door bij elkaar op de koffie te komen. Tijdens de bijeenkomst Talent zoekt uitdaging om de hoek konden ondernemers op verrassende, interactieve, ludieke en eigentijdse wijze kennismaken met de Rijksuniversiteit Groningen, haar onbegrensde kennis en haar studenten. Op 22 maart 2007 zullen we deze bijeenkomst wederom organiseren samen met de RuG Op 28 en 29 november 2006 organiseert VNO-NCW Noord, samen met de noordelijke hogescholen “Recruiting Noord”. Een tweedaags evenement waar noordelijke HBO-studenten van alle studierichtingen de gelegenheid krijgen om kennis te maken met het noordelijke bedrijfsleven en vice versa. Naast matching en (open) sollicitatiegesprekken vinden er diverse workshops en andere activiteiten plaats om studenten en ondernemers met elkaar in contact te brengen. Hoe talent vast te houden voor het noordelijk bedrijfsleven. Zie ook: www. recruitingnoord.nl Tenslotte hebben het afgelopen vereni-

gingsjaar talloze studenten van de RuG (via het Loopbaan Adviescentrum) deelgenomen aan de verenigingsbijeenkomsten en bedrijfsbezoeken van VNO-NCW Noord. Om op deze wijze kennis te maken met het noordelijke bedrijfsleven en de inividuele ondernemers. Ook het komende verenigingsjaar zijn groepen studenten weer van harte welkom.

Kenniscirculatie In het afgelopen verenigingsjaar heeft VNO-NCW Noord een aantal bijeenkomsten georganiseerd waarbij ondernemers, studenten en docenten met elkaar kennis konden maken. Tijdens de bijeenkomst ‘Kennis halen kennis brengen’ stonden de lectoraten centraal. Op locatie van de CHN in Leeuwarden is een succesvolle bijeenkomst georganiseerd waar de hogescholen middels interactieve workshops hun RAAK-projecten konden presenteren aan noordelijke ondernemers. In het voorjaar van 2007 zullen tijdens de bijeenkomst Kenniscirculatie in NoordNederland de voorstellen rondom de Kenniscampus in Leeuwarden centraal staan. Ondernemers kunnen hier kennismaken met de plannen in Leeuwarden. Maar ook

met kennisinstellingen geen papieren tijgers

de andere hogescholen zullen aanwezig zijn met lectoren en ook projecten die zij samen met het bedrijfsleven (willen) uitvoeren. Ook zijn ondernemers op de hoogte gebracht wanneer er kennisvouchers werden uitgegeven en gestimuleerd om hier gebruik van te maken.

Internationale dimensie Samen met de internationale studievereniging AIESEC is een bijeenkomst georganiseerd waarbij de noodzaak tot internationalisering voor het noordelijk bedrijfsleven centaal stond en de rol die internationale stagiairs hierbij spelen. In februari 2007 zal er samen met AIESEC een groot seminar worden gehouden over het behoud van talentvolle internationale studenten voor het noordelijk bedrijfsleven.

Jong ondernemerschap Ondernemerschap verdient meer volgens VNO-NCW Noord meer strategische aandacht. Het gaat daarbij zowel om het bevorderen van ondernemendheid van mensen als het bevorderen van zelfstan-


27

dig ondernemerschap. De school leidt niet alleen op voor werknemerschap. Naast participatie van VNO-NCW Noord in Jong Ondernemen en Business Match Groningen heeft VNO-NCW Noord veel aandacht voor jong ondernemerschap. In samenwerking met YEAH! en Studenterprise worden verschillende initiatieven ontplooid om (student)ondernemers sneller en beter in contact te brengen met het bedrijfsleven in de regio. Het gaat om bedrijfsbezoeken, gezamenlijke bijeenkomsten, workshops Informal Investor, Jonge Honden bijeenkomsten en diverse andere initiatieven. Student-ondernemers kunnen tevens tegen gereduceerd tarief lid worden bij VNO-NCW Noord. Tevens is onder de leden van VNO-NCW Noord in kaart gebracht welke ondernemers bereid zijn om in de rol van mentor/adviseur jonge of startende ondernemers willen begeleiden.

initiatieven te ontplooien in de geest van de opgestelde intentieverklaringen. Tijdens de opening van de van het academisch jaar sprak rector magnificus Frans Zwarts uit dat het tijd wordt dat de universiteiten meer moeten gaan samenwerken. Met elkaar, met het bedrijfsleven en met buitenlandse partners. Ook Henk Pijlman sprak over intensievere samenwerking met de markt bij de opening van het nieuwe hogeschooljaar van de Hanzehogeschool. Het klimaat om nu eindelijk eens werk te maken van een opwaardering van de contacten met het onderwijsveld is niet eerder zó gunstig geweest. Studenten en kennisinstellingen zijn meer voorgesorteerd dan ooit.

Geen papieren tijgers

Peter Buurman [email protected]

VNO-NCW Noord blijft de kennisinstellingen aanspreken nog meer projecten en

Vanzelfsprekend rekenen wij op uw aanwezigheid en handreiking bij de diverse onderwijsbijeenkomsten in ons activiteitenprogramma 2006/2007.

Advertorial

ENECO Energie Infra, vestiging Dokkum:

Passend antwoord op energievraagstukken Een groeiende of juist krimpende onderneming. Nieuwe wetgeving. Andere energiebehoeftes. Aanpassingen aan de energie-infrastructuur van bedrijven zijn steeds vaker noodzakelijk. ENECO Energie Infra is hierin gespecialiseerd. Met vestigingen in heel Nederland bedient ‘Infra’ het bedrijfsleven met innovatieve oplossingen voor gas-, elektriciteit- en warmtedistributie. Zo voerde de Dokkumse vestiging van ENECO Energie Infra een omvangrijke aanpassing uit bij Koopmans Meel BV in Leeuwarden. Koopmans Meel BV in Leeuwarden is een onderdeel van Koopmans Koninklijke Meelfabrieken BV. Eind 2004 bestudeerde het bedrijf de mogelijkheden om het productieproces anders in te delen en de molencapaciteit uit te breiden. Voor de energievoorziening was een nieuwe transformator nodig en moest de midden- en laagspanningsinstallatie worden aangepast. In ENECO Energie Infra vond Koopmans Meel BV de juiste specialist. Accountmanager Jan-Willem Senft van ENECO Energie Infra, vestiging Dokkum: “We vonden een werkende oplossing voor de wens van Koopmans Meel BV om de nieuwe transformator op de eerste verdieping te plaatsen. Daarvoor moesten we deze over het water aanvoeren en vanaf een ponton op de etage hijsen. Bepaald geen standaardklus.”

Niet eerder vertoond Cees Hamersma, bouwcoördinator bij Koopmans Meel BV waardeert de aanpak van ENECO Energie Infra: “Ze hebben een mooie oplossing bedacht voor dit project. Voor zover ik weet, is zoiets nog niet eerder vertoond. Infra heeft natuurlijk een naam hoog te houden. Op het gebied van middenspanning is ENECO Energie Infra landelijk een gekende partij. Een partij met de know how en de uitvoeringsmo-

Over ENECO Energie Infra Zonder energie is geen productieproces mogelijk. ENECO Energie levert door heel Nederland elektriciteit, gas en warmte. Aan particulieren, maar ook aan bedrijven. ENECO Energie Infra, het grootste bedrijfsonderdeel van ENECO Energie, heeft jarenlange ervaring met het ontwerp, de aanleg, het onderhoud en de optimalisatie van elektriciteits-, gas- en warmtenetten. Ook verhelpt Infra snel en efficiënt eventuele storingen in de infrastructuur. ENECO Energie Infra biedt complete oplossingen voor boven- en ondergrondse energie-infrastructuren voor zeer diverse commerciële projecten. Voor meer informatie: kijk op www.enecoinfra.nl of bel het centrale informatienummer 0800–1888.


28

Vrije keuze voor ondernemer Tot enkele jaren geleden werden infrastructurele werkzaamheden altijd uitgevoerd door het locale energiebedrijf. Tegenwoordig mogen de installatiewerkzaamheden deels commercieel uitbesteed worden. Bedrijven mogen zelf bepalen wie op hun terrein zorg draagt voor ontwerp, aanleg en onderhoud van de energie-infrastructuur, zolang het werk wordt uitgevoerd volgens de geldende normen en regels. Het is dus aan de ondernemer om te kiezen.

gelijkheden. Maar ook de werkzaamheden aan het laagspanningsdeel voor Koopmans Meel BV zijn goed opgepakt. Ik ben zeer tevreden over onze samenwerking.”

Méér dan een standaardoplossing Waarom kiezen bedrijven voor ENECO Energie Infra? Infra is de specialist voor ontwerp, realisatie, beheer en optimalisatie van energie-infrastructuren. Wie kiest voor ENECO Energie Infra, kiest voor het uit handen geven van de complete zorg voor engineering, materiaalinkoop, realisatie, onderhoud en goedkeuring van een installatie. Jan-Willem Senft: “Wij realiseren de wensen van de klant, zonder dat hij daar nog omkijken naar heeft, tegen een vooraf vastgestelde prijs.” Een doordachte keuze voor bedrijven met een duidelijke toekomstvisie op hun energiebehoefte én energiekosten. Voor bedrijven dus die méér willen dan een standaardoplossing.

Personalia Henk Bakker is begonnen als gemeentesecretaris bij de gemeente Groningen. Bakker is de opvolger van gemeentesecretaris Diane KeizerMastenbroek en was hiervoor directeur van de gemeentelijke Milieudienst in Groningen. De Algemene Besturen van de Kamers van Koophandel Drenthe, Friesland en Groningen hebben Eric Jansen benoemd tot fusiedirecteur. Jansen gaat de fusie tussen de drie noordelijke Kamers van Koophandel voorbereiden. Op 1 januari 2008 moet de fusie voltooid zijn. Jansen is sinds 1998 directeur van de Kamer van Koophandel Friesland. Belangrijkste taak van Jansen is de fusie voor te bereiden, ondermeer door het opstellen van het fusieplan. Met ingang van 1 oktober 2006 wordt mevrouw Alice Wösten de nieuwe directeur van HanzeConnect, de zakelijke dienstverlener van de Hanzehogeschool Groningen. Mevrouw Wösten is momenteel directeur van LTO Noord Projecten BV. Rob van den Hoek, algemeen directeur van Arriva Nederland, kampt met klachten rond zijn gezondheid en heeft daarom besloten zijn functie neer te leggen. Hij blijft wel aan Arriva verbonden als adviseur. Anne Hettinga is per 1 september benoemd tot algemeen directeur en enig statutair directeur van Arriva Nederland. Hans Eilering heeft zijn taken als vestigingsmanager van Heart Noord in Groningen neergelegd. Hij wordt opgevolgd door de heer Patrick Spencer Elce die tevens verantwoordelijk is voor de vestigingen in Zwolle en Almere. Dr. Han de Ruiter wordt de nieuwe dean van de Academie voor Sociale Studies van de Hanzehogeschool Groningen. Onder deze Academie vallen de opleidingen Maatschappelijk Werk & Dienstverlening en Sociaal Pedagogische Hulpverlening (voltijd en deeltijd). De Academie telt op dit moment 1.447 studenten en is sterk groeiende. Han de Ruiter was werkzaam bij de concernstaf en het Academisch Centrum voor Arbeid


29

Column & Gezondheid van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) heeft mr. Felix van Beek benoemd tot hoofd van de Thorbecke Academie. De Thorbecke Academie, onderdeel van de NHL, verzorgt de studies Bestuurskunde/ Overheidsmanagement, Integrale Veiligheid en European Studies. De vacature vloeide voort uit het vertrek van mr. Mark Boumans, die wethouder van de gemeente Meppel is geworden. Marcel Tillema is directeur geworden bij CommaSelect werving, selectie en assessment te Amersfoort. Commaselect is specialist in werving en selectie voor commerciële- HR- financiële- en management functies.

Rectificatie Per abuis zijn in het Ledenboek VNO-NCW Noord enkele verkeerde vermeldingen terechtgekomen. De juiste vermeldingen zijn: mw Bettina de Jong Go for Colour eigenaar 06 - 54217703 A. Bonnema MBA Stichting De Friese Greiden Groep Postbus 131 8700 AC BOLSWARD tel. 0515-578578/ fax: 0515-578555 email: [email protected] P.J. Mulder PM bv Postbus 8005 9702 ka groningen T 06 4861 5555 E [email protected] pm bv management advies en realisatie staat voor een interim management bedrijf dat organisaties verandert en verbetert door middel van managementondersteuning en projectmanagement, veelal ICT- gerelateerd.

Het TT-circuit is groter dan Drenthe Het TT-circuit in Assen is het bekendste exportproduct van Drenthe. Zo mogelijk zelfs bekender in het buitenland dan in Nederland. Deze bekendheid heeft in belangrijke mate bijgedragen aan de komst van de Vuelta. Want in Spanje is het TT-circuit vele malen bekender dan Drenthe. Dit laatste lijken velen zich nog onvoldoende te beseffen. In plaats van het TT-circuit te zien als het uithangbord van de provincie wordt het keer op keer slechts als een overlastveroorzakend fenomeen neergezet. Als Jos Verstappen met zijn bolide het ronderecord wil verbeteren wordt er direct opgeroepen tot handhaving van de vergunningen over te gaan, omdat hij gedurende 10 minuten de geluidsnormen wil overschrijden. Maar als Robert Doornbosch op de Afsluitdijk met zijn formule 1 auto een show wil geven ontvangt hij alle medewerking en wordt zelfs gedurende enige tijd een autosnelweg voor het overige verkeer gesloten. Recent heeft het circuit bekend gemaakt dat de komende vijf jaar de Champ Car World Series naar Assen komen, als een van de twee races die in Europa worden gehouden. Dit autosportcircus, een tegenhanger van de formule 1, kan naar verwachting 50.000 bezoekers vanuit heel Europa trekken en vormt op termijn na de TT het tweede grootste evenement in deze regionen. Dit levert vele directe en indirecte arbeidsplaatsen op en versterkt het imago van Drenthe. Dat camping Witerzomer en enkele bewoners in de wijk Baggelhuizen hier tegen in het geweer komen is inmiddels gebruikelijk. Schadelijk is echter dat het provinciebestuur, dat positief tegenover de komst staat, in een juridische touwtrekkerij gedwongen wordt. Hierdoor wordt het ondernemerschap van alle betrokkenen rondom het circuit ernstig beperkt. Waar blijft de waardering voor het feit dat het circuit als een promotioneel uithangbord en economische motor voor Drenthe fungeert? Gerard Welling voorzitter VNO-NCW Drenthe

Relatiegerichte fondswerving staat in Nederland, in tegenstelling tot de situatie in de Verenigde Staten en in het Verenigd Koninkrijk, nog geheel in de kinderschoenen. Terwijl er veel bij te winnen valt. Op 9 juni werd in de Malietoren een seminar gehouden onder de titel ‘Condities voor succesvolle relatiegerichte fondswerving’

Hoe werf je succesvol A

ls geen ander kan Geert Sanders met gezag en autoriteit spreken over het succesvol werven van fondsen. Allesbehalve een sinecure zoals de meeste betrokkenen uit de harde praktijk weten. Niet alleen als hoogleraar organisatiekunde aan de Faculteit Bedrijfskunde, maar ook in zijn hoedanigheid van directeur van het Ubbo Emmius Fonds voor relatiebeheer en fondswerving van dezelfde Rijksuniversiteit Groningen heeft hij in de afgelopen tien jaar vele ervaringen en nieuwe inzichten opgedaan.

Relatiemanagement Privatisering, marktwerking en een zich terugtrekkende overheid.... De laatste jaren is iedereen aan deze ontwikkelingen gewend geraakt. Het gevolg is dat zowel personen als organisaties in toenemende mate hun eigen boontjes moeten doppen. Voor algemeen-nu-instellingen wordt daarom het werven van fondsen steeds belangrijker. Maar hoe gaat relatiegerichte fondswerving eigenlijk precies in zijn werk? Tijdens het symposium, dat met bezieling werd geleid door Dick Scherjon, adviseur directie mkb voor Rabobank Nederland, ontmoetten de verschillende hoofdrolspelers in processen van fondswerving elkaar. Vertegenwoordigers van de wereld van ondernemingen, filantropie en fondswervende instellingen. Het symposium werd geopend door Ton Nelissen, directeur Dura Vermeer Groep, bestuurslid VNO-NCW en bestuurslid NOC*NSF. Bedrijven enerzijds en fondswervers voor de sport anderzijds hebben elkaar veel te bieden. Dit stelt hoge eisen aan een professioneel relatiemanagement. Hans Wijers, voorzitter Raad van Bestuur Akzo Nobel en voorzitter van de Stichting Ubbo Emmius Fonds, benadrukte het

belang om strategisch te werk gaan als basis voor effectieve fondswerving.

het werven van fondsen gaat het werven van vrienden vooraf. Relatiegerichte fondswerving staat in Nederland, in tegenstelling tot de situatie in de Verenigde Staten en in het Verenigd Koninkrijk, nog geheel in de

Met “Fondsen werven: de relatiegerichte aanpak” heeft Geert Sanders een praktische handleiding geschreven voor iedereen die betrokken is bij het werven van fondsen. Hij laat zien dat fondswerving veel meer is dan alleen het vragen om geld. Fondswerving kan pas succesvol zijn als engagement ontstaat tussen gever en ontvanger en wanneer dit engagement vervolgens goed wordt onderhouden. Aan het werven van fondsen gaat het werven van vrienden vooraf. Fondsen werven biedt een helder overzicht van een terrein dat sterk in ontwikkeling is Geert Sanders (m) in gesprek met Hans Wijers (r) en Henk Sol (l), decaan van de Faculteit Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen en bevat tal van verrassende inzichten en praktische tips.

Gedegen voorbereiding De rode draad door alle verhalen heen vormde de urgentie van de (verdere) professionalisering van instellingen die fondsen werven. Immers, fondswerving is veel meer dan alleen het vragen om geld. Fondswerving kan pas succesvol zijn als engagement ontstaat tussen gever en ontvanger en wanneer dit engagement vervolgens goed Vier van de panelleden: vlnr Dick Scherjon (Rabobank), Hans Wijers wordt onderhouden. Aan (Akzo Nobel), Ton Nelissen (Dura Vermeer) en Gosse Bosma (Vereniging voor Fondsenwerving)


30

fondsen? Na afloop ontving iedereen het boek Succesvol fondsen werven, waarmee tevens een stevige impuls is gegeven aan de introductie van het nieuwe gedachtegoed. Hans Haerkens [email protected]

Het symposium trok vele deelnemers

kinderschoenen. Vandaar de cruciale vraag die iemand tijdens de plenaire discussie naar voren bracht: ‘Zijn de fondswervende instellingen in Nederland bereid om de uitdaging aan te gaan om deze nieuwe stijl van aanpak te ontwikkelen? Hiervoor zal

de aandacht die nu nog overwegend ligt bij technieken (bijvoorbeeld vormen van direct mail) zich dienen te verplaatsen naar aandacht voor wat het aangaan van persoonlijke relaties met mensen vermag te bewerkstelligen’.

Boek: Geert Sanders, Fondsen werven: de relatiegerichte aanpak Uitgeverij Van Gorcum, 2006 (ISBN 90 232 4197 5).

:OEKEN

6INDEN

-ANPOWERINWOORDEN -ANPOWERMAAKTWERKVANDEBESTEMENSEN7E KUNNENZELEVEREN6ANPRODUCTIEMEDEWERKERS TOTZEERERVARENPROFESSIONALSOPACADEMISCH NIVEAU/PTIJDELIJKEBASISOFINVASTEDIENST -AARWEKUNNENUOOKHELPENOMALLESUITUW HUIDIGEPERSONEELTEHALEN-ETBIJVOORBEELD LOOPBAANBEGELEIDING TRAININGENENREPLACEMENT !LSHETGAATOMDEUITSTROOMVANUWMENSENZIJN BIJVOORBEELDREÕNTEGRATIEENOUTPLACEMENTBIJONS INERVARENHANDEN%NWISTUDAT-ANPOWERZELFS HELEBEDRIJFSONDERDELEN ZOALSDISTRIBUTIECENTRAEN CALLCENTERS KOSTENBESPARENDVOORUKANRUNNEN +ORTOM ALSEENVANDEGROOTSTESPELERSTERWERELD KUNNENWEHELEGROTEVOORDELENBIEDEN +IJKOPWWWMANPOWERNLVOOREENVESTIGINGVAN -ANPOWERBIJUINDEBUURT

Rottinghuis’ Aannemingsbedrijf bv, Groningen


31

www.rottinghuis.nl

Uw zaken eens vanuit een ander perspectief laten bezien? Wat dacht u van onze scherpe blik. Met ongeveer 6.000 medewerkers is Deloitte de grootste financieel-zakelijke dienstverlener van Nederland. Maar grootte zegt op zichzelf niets. Wat wel iets zegt is dat wij een ijzersterke reputatie hebben bij het bedrijfsleven en de overheid, waar het gaat om accountancy, belastingadvies, consultancy en financieel advies. Wij zijn een organisatie die - indien nodig - kan putten uit de omvangrijke expertise van het wereldwijde Deloitte-netwerk en er op gericht u als cliënt voorop te laten lopen. Onze professionals zijn net zo ambitieus als u, waardoor wij met recht durven te stellen: It feels better working with Deloitte. Groningen, Laan Corpus den Hoorn 102/4. Tel. (050) 520 45 20, fax (050) 520 45 09. www.deloitte.nl

Accountants • Belastingadviseurs • Consultants • Financieel Adviseurs •

030.12.052 176x134 Noordn.indd 1

20-03-2006 11:57:07

Drentse bouwsector doorbreekt taboe Bouwvakkers kunnen straks parttime werken Bouwvakkers werken fulltime. De bouwsteiger is de wereld van stoere mannen die kostwinner zijn. Van ouderschapsverlof opnemen en parttime werken is geen sprake. Echter, ook de bouw ontkomt niet aan veranderende tijden. Enova (Emancipatie adviesbureau Drenthe) nam het initiatief om te kijken of de sector bereid was de eigen cultuur en manier van werken onder de loep te nemen. Het resultaat is ProFlex Bouw.

binnen de bouwsector niet mogelijk was om in deeltijd te werken. Arbeid en zorg konden daardoor niet worden gedeeld. Wat iedereen eigenlijk wel wist, werd door onderzoek bevestigd. In de bouw ben je een ‘mietje’ als je parttime wilt werken.

telijk gemaakt. De globale conclusie was dat de wens bij werknemers wel degelijk aanwezig is om korter en flexibeler te kunnen werken. Werkgevers in de bouw gaven aan dit over het algemeen lastig te vinden vanwege organisatorische redenen.

Samen met Bouwend Nederland en met de werknemersorganisatie FNV Bouw werd gekeken welke mogelijkheden er waren om parttime werken in de bouw mogelijk te maken.

In 2005 heeft Enova contact gezocht met de Noordelijke Vereniging Burgerlijke & Utiliteitsbouw. De vraag was of er leden (bouwbedrijven) bereid waren mee te denken over de vraag ‘hoe deeltijdarbeid binnen de bouwsector mogelijk te maken’.

Vi j f D re n t s e b o u we r s

P

roFlex Bouw is een pilot in de bouwsector, waarin werkgevers en werknemers (bouwplaatspersoneel) kunnen experimenteren met parttime werken. Drenthe heeft de primeur. De overwegend door mannen gedomineerde wereld van de bouw stelt zich voor het eerst hiervoor open. Willen bouwvakkers net als andere werknemers gebruik maken van regelingen als ouderschaps- en zorgverlof? Of wellicht parttime werken? Op 30 augustus vond de start van ‘ProFlex Bouw’ plaats. De komende maanden worden bouwbedrijven bezocht om te inventariseren of zij parttime vacatures hebben. Om werknemers erop te attenderen dat via ProFlex Bouw parttime gewerkt kan worden, worden gerichte acties op de bouwplaats georganiseerd. Bouwbedrijven kunnen hun parttime vacatures aanmelden bij ProFlex Bouw en werknemers kunnen zich inschrijven wanneer zij in deeltijd willen werken. Op deze manier wordt gematched tussen vraag en aanbod. De pilot loopt van september 2006 tot juni 2007 en zal bij succes een vervolg krijgen.

M ietje In 2003 kwamen bij de toenmalige ombudsvrouw van Enova klachten binnen van vrouwen wiens echtgenoot in de bouw werkten. De klacht luidde dat het


33

Eman c i p at i e In juli 2004 verscheen ook het onderzoeksrapport Flexibilisering in de Bouw van het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB). Het EIB signaleerde een aantal maatschappelijke ontwikkelingen zoals vergrijzing, individualisering, en toename van tweeverdieners. Verder werd geconcludeerd dat bouwbedrijven, met name op de bouwplaats behoefte hadden aan een flexibel personeelsbestand. Flexibiliteit bestaat echter nauwelijks in de bouw. Daarom concludeerde het EIB dat het voor de bouwsector een noodzaak is om faciliteiten te bieden voor flexibele arbeid. Puur om de bouwsector in de toekomst aantrekkelijk te houden voor goed gekwalificeerd personeel. En, niet in de laatste plaats om oudere werknemers langer aan het werk te houden. Op grond van het onderzoeksrapport van het EIB is in Drenthe een vervolgonderzoek gehouden naar de situatie rond parttime arbeid. De wensen en behoeften van werkgevers en werknemers zijn inzich-

Er meldden zich 5 bouwbedrijven: bouwbedrijf Blomberg uit Smilde, bouwbedrijf Moes uit Dwingeloo, bouwbedrijf Smidt uit Westerbork, bouwbedrijf Mensies uit Rolde en HBC Bouw Hoogeveen. Rond de zomer 2005 vonden met deze 5 bedrijven gesprekken plaats. Eén van de suggesties was het opzetten van een flexibele pool voor Drenthe die organisatorisch onder het Opleidingscentrum Bouw (OCB) zou moeten vallen. Het zou het fundament worden van ProFlex Bouw. Met de start van het project ProFlex Bouw spreekt een aantal Drentse bouwers zich uit over wenselijke vormen van deeltijdarbeid in de bouw. Hiermee wordt de eerste stap gezet in de aanloop naar de ontwikkeling van een levensloopbewust personeelsbeleid in de bouw. Voor dit Drentse project is Europese subsidie verworven. Daarnaast hebben ook de provincie Drenthe en het ministerie van SZW subsidie verleend. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met: Enova: Harma Barelds, 0592 – 310020 FNV Bouw: Aafje Farigu, 050 –3631600 OCB: Egbert Hidding, 0522 - 472716 Akke Groenewoud [email protected]

In deze rubriek houden we u op de hoogte van de activiteiten van VNO-NCW Noord in de regio

V N O - N C W N o o r d in a c t ie Nieuws uit Friesland

• • • •

oncrete individuele- en collectieve ledendiensten C Stimuleren van grensoverschrijdende business Euregionale belangenbehartiging Economisch uitnutten van Euregiomiddelen

Ruimtelijk beleid in Friesland

VNO-NCW Groningen in debat met jong Groen Links

Het nieuwe Streekplan voor Friesland heeft in de eerste helft van 2006 veel tijd en aandacht gekregen. Ook van VNO-NCW Noord. Naast waardering voor de ruimte om te ondernemen in het Streekplan is VNO-NCW Friesland kritisch over het onderdeel de diepe delfstofwinning.

Op 18 september organiseerde Dwars, de jongerenbeweging van Groen Links in Groningen een minisymposium ‘een middag regiovisies’. Hierin werd ingegaan op de kansen en bedreigingen voor Noord-Nederland en Groningen in het bijzonder. Vanzelfsprekend werd ook al een voorschot genomen op de miljoenennota. Naast Groen Links Tweede Kamerlid Ineke van Gent en RUG professor Jouke van Dijk heeft Peter Buurman, regiomanager VNO-NCW Groningen de visie namens het bedrijfsleven neergezet. Naast algemene economische ontwikkelingen is ingegaan op: de energieproblematiek in Delfzijl, de Zuiderzeelijn, de arbeidsmarkt, onderwijs, ondernemerschap, lastenverlichting, bereikbaarheid en innovatie.

VNO-NCW Friesland heeft bezwaar gemaakt tegen de stelling van de Provincie Friesland dat het voorzorgbeginsel met betrekking tot diepe delfstofwinning in Friesland moet worden gehanteerd. Op dit moment is opsporing en winning van diepe delfstoffen (gas) toegestaan op plaatsen waar de invloed op de natuur zo beperkt mogelijk is. De provincie stelt in het nieuwe streekplan echter dat ze tegen iedere vorm van nieuwe opsporing en winning van diepe delfstoffen is. Er mag kort gezegd, niet eens meer worden gezocht naar gas, laat staan dat nagedacht mag worden over verantwoorde winning daarvan. Dit voorzorgprincipe staat haaks op de door ons bepleite ruimte voor economische ontwikkeling. Door het voorzorgprincipe te hanteren, sluit de provincie iedere toekomstige ontwikkeling op dit gebied uit. Ook de kansen en potentie van het gebied. Nu de provincie desgevraagd heeft aangegeven haar standpunt niet te wijzigen, beraadt VNO-NCW Noord zich op vervolgstappen.

N i e u w s u i t G r o n i n g e n

Grensregio als hefboom voor internationale welvaart In samenwerking met VNO-NCW Drenthe, VNO-NCW Midden en vergelijkbare ondernemersverenigingen aan overzijde van de grens wordt gewerkt aan een grensoverschrijdend lobby plan. Om de grensoverschrijdende lobby kracht bij te zetten zal een ruimtelijkeconomische kaart (toekomstvisie) gemaakt worden van de Euregio. De kaart geeft een duidelijke visualisatie van de zwaartepunten waarop zal worden ingezet. Tevens zijn er plannen voor de oprichting van een Euregionaal Duits-Nederland ondernemersplatform. De doelen hebben betrekking op: • Private onderlinge grensoverschrijdende kennisuitwisseling dmw bijeenkomsten en bedrijfsbezoeken


34

N i e u w s u i t D r e n t h e

Sociaal Contract Eerder dit jaar is er door 8 Drentse gemeente het project “Sociaal Contract”opgestart. Met het project “Sociaal Contract” wordt een nieuwe benadering gezocht op het gebied van het aan het werk helpen van werklozen. De focus ligt op het ontwikkelen van vernieuwde samenwerkingsvormen tussen bedrijven en gemeenten. VNO-NCW Drenthe pleit voor innovatieve “contracten” waarbij bedrijven een tegenprestatie kunnen vragen voor het in dienst nemen van langdurig werklozen. Deze samenwerkingsvorm is nieuw en kent nog maar één concreet en aansprekend voorbeeld in Nederland. Amersfoort heeft op verzoek van de toeristische bedrijven in haar gemeente de toeristenbelasting afgeschaft. In ruil hiervoor creëren de betreffende bedrijven 10 werkplekken. VNO-NCW Drenthe heeft de samenwerkende gemeenten aangespoord direct contact te leggen met zowel grote als kleine bedrijven binnen hun gemeentegrenzen. Hierbij is intelligent maatwerk van belang. Het mes kan hier aan twee kanten snijden.

Ondernemen moet weer leuk worden V N O - N C W N o o r d s t u u r t a anbevelingen naar Statenfracties Op 7 maart 2007 zullen verkiezingen plaatsvinden voor Provinciale Staten. VNO-NCW Noord wil de diverse fracties, die bezig zijn met hun verkiezingsprogramma’s, graag duidelijk maken welke onderwerpen van belang zijn voor het bedrijfsleven. De fracties ontvangen allen een brief met aanbevelingen voor hun programma.

V

NO-NCW Noord pleit voor programma’s die kunnen terugvallen op een breed maatschappelijk draagvlak en die uiteindelijk echt werk maken van ondernemende besturen. Hier is er een gezamenlijk belang: de provincies en de burgers zijn gebaat bij een krachtig en innovatief bedrijfsleven, dat de mondiale concurrentie aankan en daarmee welvaart en werkgelegenheid creëert. Nodig zijn:


35

• voldoende vestigingsruimte (zowel in kwantitatief als in kwalitatief opzicht), • een gedegen industriebeleid • een goede bereikbaarheid, • een aantrekkelijke woonomgeving en een goed voorzieningenniveau, • een goede aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt, • het stimuleren van creativiteit en innovatiekracht en last but not least • een aanvaardbare regel- en lastendruk en terugdringen van de bureaucratie. Waar ondernemers op bovengenoemde terreinen afhankelijk zijn van de welwillendheid, investeringsbereidheid en daadkracht van overheden, zijn overheden voor het welslagen van veel van hun beleidsvoornemens afhankelijk van een goed functionerende economie. Naast de inkomenspositie van burgers gaat het over de betaalbaarheid van welzijn, sociaal beleid, cultuur, participatie en integratie en jeugdzorg. De kaderscheppende rol in het ruimtelijke

beleid en de regiefunctie ten opzichte van regionale- en lokale ontwikkelingen maakt de provincie voor ons de aangewezen en betekenisvolle gesprekspartner. Niet in de laatste plaats vanwege de democratische legitimatie van besluitvorming. Wij dagen de provincies uit om zich ook daadwerkelijk ondernemend op te stellen. Om de economie goed te laten functioneren, kan en moet de provincie door voorwaardenscheppende investeringen en proactief beleid een belangrijke aanjaagfunctie vervullen. Dit betekent in sommige gevallen dat wij provincies zullen vragen concrete ontwikkelingen te stimuleren, maar vaker nog ruimte te geven aan de dynamiek van marktpartijen. De uitgebreide versie van de aanbevelingen is op te vragen bij het secretariaat. Peter Buurman

Nieuwe marktbenadering nodig Files zijn geen exclusief Randstad probleem. Dat ondervindt menig automobilist al dagelijks, maar als er niets gebeurt staan belangrijke verkeersaders in Noord-Nederland in 2020 helemaal vast. Dat blijkt opnieuw uit de recent gepubliceerde netwerkanalyses van de regio Groningen-Assen en Friesland (Leeuwarden, Westergo-zone en A7-zone) waarin de respectievelijke overheden de knelpunten hebben geïnventariseerd. VNO-NCW Noord pleit ervoor om het bedrijfsleven in een vroeg stadium bij de oplossingen te betrekken

B

ij de aanleg van infrastructuur zat Nederland tot voor kort heel eenvoudig in elkaar: de overheid bepaalt, de overheid betaalt en het bedrijfsleven voert uit. Echter voor de infrastructurele problemen die nog resten in Noord-Nederland pleit VNO-NCW Noord voor een nieuwe marktbenadering. Als ingenieursbureaus, aannemers en andere ondernemers in een vroeg stadium bij de planontwikkeling worden betrokken kan het maatschappelijke resultaat groter zijn. Een inventarisatie van knelpunten lost op zich niets op. Het is meer een startpunt van een proces dat uiteindelijk moet leiden tot een structurele oplossing. De eerste vervolgstap zal moeten zijn een prioritering en fasering van de knelpunten. Voor zover het provinciale of gemeentelijke infrastructuur betreft kan het op dat niveau in de plannen worden opgenomen. Lastiger is het als het om rijks infrastructuur gaat. Een van de succesfactoren is hierbij dat er vanuit de regio een

Netwerkanalyse Friesland: prioriteitstelling ontbreekt De netwerkanalyse Friesland is een bundeling van de drie regio’s: Leeuwarden, de Westergozone en de A7-zone. Doordat men relatief laat is begonnen is de analyse minder gedegen dan bijvoorbeeld in de regio Groningen-Assen. Maatschappelijke partijen, waaronder VNO-NCW Noord, zijn wel gevraagd om input te leveren maar hiervan is slechts beperkt iets terug te vinden. Het totaalresultaat van de netwerkanalyse is teleurstellend te noemen. Bijvoorbeeld de omvang van de diverse knelpunten is niet geheel objectief vast te stellen omdat er is afgeweken van de gangbare normen. Daarnaast is er een omvangrijk pakket aan maatregelen voorgesteld maar wordt geen duidelijke prioriteitsstelling aangebracht. Hierdoor zal het verhaal richting minister van Verkeer & Waterstaat niet aan kracht winnen. Een gemiste kans voor Friesland. Wel positief is het feit dat de Zuiderzeelijn expliciet als maatregel wordt benoemd, essentieel voor een goede verbinding met Friesland.

eensluidend geluid klinkt. Een goed voorbeeld hiervan is de N33 waarbij overheid, bedrijfsleven en politiek zich samen hard maakten voor de verdubbeling. Maar ook als er al overeenstemming is over de aard van de oplossing dan kan het bedrijfsleven een grote rol spelen in het voorbereidingstraject. Publiek-private samenwerking (PPS) is een veelgebruikte

A28, flessenhals bij Zwolle: poort naar het Noorden Al sinds jaar dag staan er rondom Zwolle op de A28 dagelijks lange files. Voor het Noorden is dit een belangrijke “toegangsweg”. De problemen worden veroorzaakt doordat er rondom Zwolle op de A28 maar 4 rijstroken beschikbaar zijn, terwijl vanuit het zuiden bij knooppunt Hattemerbroek (waar A28 en A50 bij elkaar komen) er 8 rijstroken zijn en ten noorden van knooppunt Lankhorst (waar de A28 en de A32 bij elkaar komen) er ook 8 rijstroken zijn. Daarom pleit VNO-NCW Noord opnieuw voor een structurele verbetering van deze situatie. Inmiddels gloort er licht aan het eind van de tunnel. Er liggen concrete plannen om het stuk tussen de beide knooppunten uit te breiden van 2 x 2 rijstroken naar 2 x 3 rijstroken. Volgens de berekeningen zal deze vergrote capaciteit het verkeer voldoende kunnen afwikkelen. Als de procedures in het normale tempo kunnen worden doorlopen zal in 2008 de eerste spade de grond in gaan en in 2009 de extra capaciteit voor het verkeer beschikbaar komen. Het bijzondere aan dit project is dat Arcadis een aantal traditionele Rijkswaterstaat taken heeft overgenomen, zoals de contractvoorbereiding, de aanbestedingsprocedure en het omgevingsmanagement. Een goed voorbeeld van een nieuwe marktbenadering.


36

term, maar kan nog vaker als een effectief instrument worden ingezet. Hierbij is het vaak nog zoeken naar de juiste vorm. Voorop moet staan dat er een nieuwe marktbenadering gewenst is waarbij het bedrijfsleven eerder en prominenter in het voortraject wordt betrokken. Het door VNO-NCW Noord opgerichte werkatelier Zuidelijke Ringweg Groningen heeft een voorzet gegeven voor een nieuwe marktbenadering. Door allerlei partijen, zoals ingenieursbureaus, aannemers, ondernemersorganisaties en exploitatiebedrijven bij elkaar te brengen worden

voor infrastructurele knelpunten Netwerkanalyse Groningen-Assen: focus op de Zuidelijke Ringweg Groningen De netwerkanalyse Groningen-Assen is een zeer gedegen analyse van de mobiliteit binnen dit Nationaal Stedelijk Netwerk. Maatschappelijke partijen, waaronder VNO-NCW Noord hebben hierbij ook een inbreng mogen leveren, welke deels terug te vinden is in het rapport. De focus van de analyse ligt op de grootste knelpunten: Zuidelijke Ringweg Groningen, aansluiting A28-N33 bij Assen-Zuid en op de kwaliteit van het openbaar vervoer. Daarbij stelt men onder andere voor de oplossingen samen het bedrijfsleven nader uit te werken. Een zwak punt in de analyse is de voorgestelde tramlijn binnen Groningen. Hierbij is onvoldoende aandacht gegeven aan de verbinding met de belangrijkste verkeersader, de Zuidelijke Ringweg Groningen. VNO-NCW Noord ondersteunt de regio Groningen-Assen bij de vraag aan de minister van Verkeer & Waterstaat om een formele planstudie te mogen starten rondom de Zuidelijke Ringweg Groningen. Daarnaast is VNO-NCW Noord bezig, middels het Werkatelier Zuidelijke Ringweg Groningen, in gezamenlijkheid met overheidspartijen een ontwikkelingsperspectief voor de Zuidelijke Ringweg uit te werken. Hiermee wordt de nieuwe marktbenadering invulling gegeven.

nieuwe probleembenaderingen en oplossingen gegenereerd. Dit initiatief is door de verschillende overheidspartijen enthousiast opgepakt. Gronings gedeputeerde Tonnis Musschenga:“Er hangen 80.000 arbeidsplaatsen aan de Zuidelijke Ringweg, een structurele en gezamenlijke aanpak is erg belangrijk” Nieuwe samenwerkingsvormen, nieuwe wijzen van aanbesteden, innovatieve con-


37

tractvormen; ook Rijkswaterstaat is bezig met het zoeken naar een nieuwe marktbenadering. Landelijk is een nieuwe lijn uitgezet en deze wordt door de hoogste ambtenaar van Rijkswaterstaat in NoordNederland, Peter Struik vol gedragen: “Het nieuwe motto van Rijkswaterstaat luidt: De markt, tenzij…” Het enthousiasme van bestuurders geeft aan dat de gekozen weg van het Werka-

telier Zuidelijke Ringweg Groningen een succesvolle is. Helaas zullen de resultaten pas over vele jaren zichtbaar kunnen zijn. Dit voorbeeld ondersteunt wel de oproep aan alle overheidspartijen om het bedrijfsleven een sleutel tot het succes te laten zijn. Jan-Willem Lobeek [email protected]

‘Het heft in eigen handen’ Nieuw verenigingsjaar VNO-NCW Noord van start Het verbindende thema van het nieuwe verenigingsjaar van VNO-NCW Noord luidt ‘het heft in eigen handen’. Zelf verantwoordelijkheid nemen om Noord-Nederland ondernemender te maken en meer smoel te geven. Niet alle heil komt uit Den Haag. We zullen ons, zoals u van ons gewend bent, inspannen om ondernemen aantrekkelijker te maken en om het noordelijke netwerk nog beter te vervlechten. Bijeenkomsten Persoonlijke leden die zich verbonden weten via VNO-NCW Noord zullen in dit nieuwe verenigingsjaar duidelijker hun zakelijke meerwaarde voor elkaar kunnen demonstreren. Meer transparantie die leidt tot meer zakelijke contacten en uiteindelijk tot meer business. We willen uw kortste lijn met het ondernemend Noord-Nederland zijn. VNO-NCW Noord is tenslotte een A-merk. In 2006/2007 zullen liefst 2 verkiezingen plaatshebben. Op 22 november 2006 (Tweede Kamer) en op 7 maart 2007 (Provinciale Staten en Eerste Kamer). VNONCW Noord verzorgt behalve actieve bijdrages aan verkiezingsprogramma’s ook een drietal politieke cafés. Hierin zullen provinciale lijsttrekkers worden uitgedaagd kleur te bekennen als het gaat om hun visie op het noordelijke ondernemersklimaat. Het nieuwe verenigingsjaar wordt een jaar waarin nieuwe onderwerpen zullen worden geadresseerd, waarin aandacht is voor specifieke doelgroepen en waarin betere verbindingen worden gelegd tussen ambitieuze bedrijven en noordelijke kennisinstellingen.

Maatmerk Het activiteitenprogramma 2006/2007 bevat behalve evergreens ook geheel nieuwe accenten. Het nieuwe verenigingsjaar telt maar liefst veertig reguliere ledenbijeenkomsten die ‘vraaggericht, spannend, interactief en informatief zijn en een collectief belang dienen’. Bijeenkomsten die meer dan eens met steun en inbreng van betrokken leden tot stand gekomen zijn. Additioneel in het programma zijn de ontbijtsessies voor verbreding van uw zakelijke contacten en de exclusieve bijeen-


39

komsten voor specifieke doelgroepen, bijvoorbeeld directeuren-eigenaren en jonge ondernemers. De deelnemers van het in 2006 hernieuwde project ‘Ondernemende Staten’ zullen uitgenodigd worden voor een noordelijk georganiseerde bijeenkomst in de Lawei te Drachten. Een primeur waarmee we het belang van vergaande noordelijke afstemming bij politieke afwegingen en besluitvorming onderschrijven.

Lobby VNO-NCW Noord spant zich met vele anderen in voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat om te ondernemen. Maatschappelijke doelen als economische groei en evenwichtige regionale spreiding ontstaan niet vanzelf. Juist in een ijle economische structuur ligt een expliciete taak en motief voor faciliterend overheidsoptreden. We zullen de potenties en de ruimte in geheel Nederland beter moeten benutten. Dit betekent ook een andere verdeling van de FES middelen (we praten over 16 miljard euro in de periode 2006 – 2010). De concentratie in en op het westen brengt steeds vaker ernstige problemen met zich mee. Tegen deze achtergrond moet u ook ons vasthoudende hartstochtelijke pleidooi zien voor de oplossing van infrastructurele knelpunten en vanzelfsprekend voor de Zuiderzeelijn in zijn snelst mogelijke variant. In feite gaat de Zuiderzeelijn-discussie over een betere verdeling van de nationale ruimte. Het gaat over de herpositionering van Nederland binnen Europa. De haat-liefde verhouding met het dossier Energie blijft een aandachtspunt Aan de ene kant hebben de energie-intensie ve bedrijven in het noorden nog steeds hoge nood door het afwezige level playing field. Aan de andere kant is energie

een onbetwiste noordelijke piek in de nationale delta. De bouw van verschillende biodieselfabrieken, de komst van een LNG-terminal, het serieus werken aan rijden op biobrandstoffen, de toenemende productie van biogas door landbouwers. Het is slechts een greep uit de alsmaar groeiende energieactiviteiten in NoordNederland. De keuze van Nuon voor de Eemshaven onderstreept het feit dat de Eemshaven zich ontwikkelt tot een waar knooppunt van energieactiviteiten.

Oproep Aan u wordt gevraagd ook dit jaar assertief en actief deel te nemen aan een geëngageerde en gepassioneerde ondernemersvereniging. In plaats van passief af te wachten doen we een oproep aan u allen vaker zelf initiatieven te nemen, zaken naar u toe te trekken. We kunnen met elkaar heel veel meer mits we ons vaker laten leiden door onze ondernemersgeest, door onze missie om van onze prachtige drie provincies Groningen, Friesland en Drenthe meer, veel meer te maken. We houden ons aanbevolen voor uw opmerkingen. Peter Buurman [email protected]

Dutch Trade Board geeft richting en Noordelijke ondernemers Nederland kent heel veel buitenland. Succesvol opereren in een internationale omgeving vereist naast durf en lef ook een gedegen voorbereiding. ‘Handeldrijven begint niet van het ene op het andere moment’ zegt Luc Dahlhaus, voorzitter concerndirectie Friesland Foods. ‘Structuur van het onderwijs, vreemdelingenwetgeving en beschikbaarheid van visa’s dragen eveneens bij aan het succes van Nederlands ondernemerschap in het buitenland.’ Betere afstemming en stroomlijning van de beschikbare infrastructuur ten gunste van internationaal zakendoen vormt het brede domein van de Dutch Trade Board.

D

e Dutch Trade Board (DTB) is het publiekprivate samenwerkingsverband op het gebied van internationaal ondernemen dat eind 2004 is opgericht door staatssecretaris van Economische Zaken Karien van Gennip. In de DTB werkt de overheid samen met VNO-NCW, MKB Nederland, de Kamers van Koophandel, de banken, de private handelsbevorderende organisaties (Fenedex, NCH en NEC) en een aantal in het buitenland actieve ondernemers. Doel van de DTB is om, door een optimale publiekprivate samenwerking, de positie en concurrentiekracht van Nederlandse ondernemingen op buitenlandse markten te versterken. Dit gebeurt omdat de Nederlandse concurrentiepositie onder druk staat. De bestaande middelen en netwerken moeten daarom efficiënter en strategischer worden ingezet, zodat Nederland scherp en adequaat kan inspelen op de internationale trends en ontwikkelingen. Op concrete dossiers proberen genoemde partijen hun krachten te bundelen en activiteiten af te stemmen.


40

Taken en verantwoordelijkheden De belangrijkste taak van de DTB is het afstemmen op hoofdlijnen en aanbevelingen doen voor handel- en investeringbeleid en strategische issues voor het bewerken van prioritaire markten; doelgroepen, sectoren en relevante thema’s, het signaleren van ontwikkelingen; aanbevelingen doen aan en klankbord zijn van het kabinet; informeren van het Nederlandse bedrijfsleven over internationaal ondernemen; stimuleren van synergie tussen de relevante spelers.

India, Rusland en Turkije De DTB heeft India, de Russische Federatie en Turkije geselecteerd als landen die bijzondere aandacht verdienen. Het Neder-

landse bedrijfsleven haalt te weinig rendement uit deze landen gezien de economische potentie van deze landen. Voor deze landen zijn actieplannen vastgesteld, die momenteel worden uitgevoerd door publiekprivate werkgroepen. Ook besteedt de DTB aandacht aan mogelijke verbetering op het gebied van MKB-financiering, Clustervorming, Onderwijs en de dienstverlening van het buitenland netwerk. Namens VNO-NCW neemt de heer Luc Dahlhaus (Koninklijke Friesland Foods N.V., Meppel) deel aan de DTB. Vanuit MKB worden de honneurs door Henri Geursen (Noord Nederlandse Draad Industrie, Dokkum) waargenomen. “Een sterk

Henri Geursen, directeur Noord Nederlandse Draad Ind u s t r i e Hoe bent u in de Dutch Trade Board terecht gekomen? “Een aantal jaren geleden wilde ik de mogelijkheden voor mijn bedrijf in het oosten gaan onderzoeken. Toen ben ik gaan neuzen in China. Het gevolg daarvan was dat ik ongeveer drie jaar geleden door de Metaalunie ben gevraagd zakelijk leider te zijn van een handelsmissie naar China. Vervolgens ben ik deel gaan nemen aan het Export Platform van MKB Nederland. Toen MKB Nederland werd gevraagd een ondernemer naar de Dutch Trade Board af te vaardigen hebben ze mij daarvoor benaderd”. Wat beschouwt u als uw belangrijkste taak binnen de Dutch Trade Board? “Een stuk praktische inbreng. Als ondernemer die zaken doet in het buitenland ervaar ik soms aan den lijve heel praktische obstakels die voortkomen uit beleid. Door juist de consequenties van beleid op praktische wijze inzichtelijk te maken, kunnen we als coördinatie en adviesorgaan ook daadwerkelijk bijdragen aan een versterkte ondersteuningsstructuur voor bedrijven die internationaal ondernemen. Is het dan zo droevig gesteld met alle inspanningen op het gebied van internationaal ondernemen? “Droevig zou ik niet willen zeggen. Het is wel een feit dat iedereen voor eigen toko werkte. Er was geen synergie, geen overzicht en geen coördinatie als het ging om de activiteiten van Nederlandse partijen in het buitenland”. Dus krachtenbundeling en één gezicht naar buiten? “We willen bereiken dat de publieke en private inspanningen op één centraal punt gecoördineerd worden en één gezicht naar buiten hebben. Wat is uw persoonlijke drijfveer? “Adviesorganen zijn heel vaak politiek afhankelijk. Dat werkt vaak vertragend voor de economie. Ik onderneem een poging de praktijk van het ondernemen te vertalen naar adviezen waar een ondernemer iets mee kan. En ik ben blij dat ik als ondernemer ook echt een ondernemersstem kan laten horen. Ik heb het gevoel dat er ook daadwerkelijk iets mee gedaan wordt. Daarmee is ondernemend Nederland gediend. En daar doe ik het voor”.

scherpte aan internationale handel m anife s t e r en z i c h p r o m i nent Lu c D a h l h a u s , voorzitter concerndirectie Friesland Foods U bent twee jaar geleden in de Dutch Trade Board actief geworden. Hoe is dat zo gekomen? “Toeval”. “Onze organisatie drijft voor een belangrijk deel op export. Naast dat we veel zaken in het buitenland doen, heb ik zelf ook ongeveer tien jaar op diverse plekken in de wereld gewoond en gewerkt. Dat maakt denk ik dat ik een relevant cv heb voor de Dutch Trade Board”. Voor Noord Nederland wel goed. Met een sterke noordelijke vertegenwoordiging laten we zien dat we ook vanuit Noord Nederland een belangrijk stempel willen en kunnen drukken op het Nederlandse ondernemersbelang”. Kunt u uw belangrijkste inbreng in dit relatief jonge orgaan omschrijven? “Praktische ervaring met betrekking tot landen, culturen, omgangsvormen en dergelijke”. “Ik probeer met mijn eigen invalshoek initiatieven te beoordelen en te prioriteren. Zo heeft ieder in de Dutch Trade Board een eigen rol. De korte lijnen die we met elkaar hebben maken daarin overigens het verschil”. “Toen we bijvoorbeeld besloten een aantal landen als ‘pilotlanden’ te benoemen, hebben we gekozen voor India, Rusland en Turkije. Dat betekende tegelijkertijd dat een aantal andere landen niet gekozen werd”. Is het Nederlandse ondernemerschap op internationaal niveau onvoldoende in staat op eigen benen te staan? “Integendeel. Er gebeurt echter zóveel, er zijn ongelooflijk veel initiatieven. Daardoor is het overzicht wel eens lastig te behouden. Een milde vorm van coördinatie kan het geheel van Nederlandse activiteiten in het buitenland nog effectiever maken”. “Iets meer richting geven, dat is wat de Dutch Trade Board nastreeft”. Wat valt er te winnen voor het Nederlandse bedrijfsleven dat internationaal opereert? “Naar mijn idee valt er nog veel te winnen”. “Handeldrijven begint niet van het ene op het andere moment. Daar is veel meer voor nodig. Denk aan de structuur van het onderwijs, vreemdelingenbeleid, kennis van geschiedenis. Dit zijn maar een paar zaken die ontzettend goed geregeld moeten zijn, wil je succesvol in de internationale arena opereren”. “Als kinderen bijvoorbeeld geen buitenlandse talen spreken omdat ons onderwijsstelsel dit niet meer organiseert, er geen studenten vanuit het buitenland in Nederland kunnen studeren vanwege de vreemdelingenwetgeving en visa’s in bepaalde gevallen niet te krijgen zijn, dan wordt het voor een onderneming met internationale ambities lastig ondernemen”. “Het gaat om integraliteit en opbouw van het hele systeem. In dat opzicht proberen we de regering te beïnvloeden”. Speelt de Dutch Trade Board ondanks het korte bestaan al een concrete rol in bovenstaande situaties? “Jazeker”. “Realiseer je dat de top van het ministerie en de top van het bedrijfsleven in de Dutch Trade Board met elkaar in gesprek zijn. Er is absoluut sprake van een breed draagvlak voor de Dutch Trade Board. Daardoor kun je mede als gevolg van de korte lijnen heel snel schakelen”. En uw persoonlijke motivatie om aan de Dutch Trade Board deel te nemen? “De voedingssector is een sterk exporterende sector. Sterker nog, we zijn afhankelijk van export. Daarnaast neemt Friesland Foods binnen onze sector een prominente rol in. Als je zulke grote belangen hebt, dan hoor je als voorzitter van de concerndirectie soms verantwoordelijkheden op je te nemen als die op je pad komen. Dat heb ik derhalve gedaan toen de Dutch Trade Board in beeld kwam”. “Als het gaat om de belangen van het Nederlandse bedrijfsleven, dan kun en wil je eenvoudigweg niet nee zeggen”.


41

noordelijk stempel is wel eens goed”, zo stelt Luc Dahlhaus van Friesland Foods. Ook in Noord Nederland hebben we interessante bedrijven waar mensen werken die in de voorhoede van het internationale ondernemen opereren. Naast de heren Geursen en Dahlhaus is ook Loek Hermans, voorzitter MKB-Nederland lid van de Dutch Trade Board. “Het Noorden is altijd zo bescheiden”, aldus Dahlhaus. “Daarom is het voor ons zelfbewustzijn wel goed dat in een nationale adviescommissie de noorderlingen voor de verandering eens sterk vertegenwoordigd zijn”.

Onderwijs De DTB heeft geconcludeerd dat de samenwerking tussen het bedrijfsleven en onderwijsinstellingen beter kan. Er zal worden nagegaan hoe het potentieel van de buitenlandse studenten in Nederland ingezet kan worden door het Nederlandse bedrijfsleven om kennis op te doen over taal, cultuur en economie. Daarnaast wordt gekeken of er voor Nederlandse studenten een matchmaking-mechanisme mogelijk is voor stages bij het Nederlandse bedrijfsleven. De DTB is van mening dat ook inzet van oud-studenten - via bestaande alumniverenigingen - kan leiden tot de benodigde kennisuitwisseling. Zowel alumniverenigingen in Nederland (van buitenlandse studenten) als alumniverenigingen in het buitenland (van lokale studenten) komen hiervoor in aanmerking. In overleg met partijen uit het veld zullen nadere aanbevelingen worden geformuleerd.

Voor meer informatie: Ministerie Economische Zaken: Maria Henneman 070 379 72 56 VNO-NCW: Roelf van der Kooij 070 3490173 MKB NL: Relien van der Hoek 015-2191288 Private handelsbevorderende organisaties: Frank Hauwert 070-3305600 Akke Groenewoud [email protected]

Nieuwe leden De volgende personen zijn lid geworden van de vereniging.

Groningen ing. P.F. Jansma DHV BV Ruimte en Mobiliteit, Groningen A.R. Demiray Match & Mobiliteit bv, Groningen drs. M.F. Borman Chatfone, Groningen F.M. Kamst YOUreka ! trainingen, Groningen P.H.T.J. Luja PerkinElmer Life and Analytical Sciences B.V., Groningen R.M. Onnes De Winter Adviesgroep b.v., Groningen M.F. Heikens-Postma De Winter Adviesgroep b.v., Groningen R. Lowijs Lowijs en Van Rossum, Groningen P.S. Heikens New Publishers, Groningen A. Harmens ICT Embedded BV, Groningen F. Hielkema NCP HRM advies en interim, Haren drs. R.H. Jasper Roel & Jasper B.V., Groningen A. Oostland ING Bank N.V. Rayon OostGroningen, Veendam R.E. Swinkels Perfox bv, Veendam A.H. Scholten Scholten assurantie adviseurs, Veendam G.A. Kleijweg Menzis zorg en inkomen, dhr Scholten Zwolle (dig.foto) mr. H.Z. Rundberg DHV BV Ruimte en Mobiliteit, Groningen M. Habermehl Principal Consult, Laren N. Rem TopStart, Groningen mr.dr. G.H. Sjobbema Schuurmans Advocaten & Adviseurs voor dhr Kleijweg ondernemers, Roden (dig.foto) E.H. Lausberg Store Support, Groningen M.C. Tillema CommaSelect Werving, Selectie en Assessment, Leeuwarden (dig.foto) drs. E. Spoelstra Achmea Arbo B.V., dhr Sjobbema Groningen A.J. Rozema Amasus Shipping B.V., Delfzijl mw J. Koster Bureau Result, Groningen ir. C.B. Mulder Van Ede en Partners Noord Nederland, Groningen dhr Tillema J.L. Oldenburger Waste Paper Trade C.V., Scheemda drs. G.J. Lankhorst GasTerra B.V., Groningen H. van Dijk AVR - Industrial Services B.V., Stadskanaal drs. S. Leijendekker VCD Automatisering, Groningen R. Kajuiter HRlijn, Groningen

Friesland mr. D.T. van der Vat Koninklijke Utermöhlen N.V., Wolvega (foto) ir. L. van der Werff Ingenieursbureau Stevens en Van Dijck, Leeuwarden H.J. van der Meulen VaDeMe, schoonmaak en dhr V.d. Vat bedrijfscatering, Ned D.T. de Rijke CSS Solutions, Heerenveen ing. P.R. Visser Neways Leeuwarden B.V., Leeuwarden


42

ing. Q.J. Lampe Lampe Technical Textiles B.V., Sneek R. Seinen Rabobank Drachten-Ureterp, Drachten (dig.foto) E.P. Kisjes RA Deloitte, Leeuwarden drs. J.W. Wichers Schretlen & Co, Heerenveen J.C. van der Bruggen Kapla Creations, Drachten J. Timmer Kunstverhuur De Wilgen / dhr Seinen Beeldend kunstenaar, De Wilgen mw A.S. Verbeek De Friesland Zorgverzekeraar, Leeuwarden T. Sijs LPF Flexible Packaging BV, Grootegast mw V.d. Bruggen M. Dol P/Flex, Amsterdam ZuidOost Lt-Kolonel M.H.G. Brevink Vliegbasis Leeuwarden/ Kon. Luchtmacht, Leeuwarden E.J. Siderius Yacht, Leeuwarden mr. G. Rol Speciaaladvocaten, Assen mw Timmer Commandeur G. Flieringa Commando Zeestrijdkrachten, Den Helder A. Kistemaker Thuiszorg Perfect BV, Steenwijk M. Orth Maen Gevelbeheer B.V., Joure

Drenthe J. de Noord Kunst & Cultuur Drenthe, Assen L.H.A. van der Heiden Woonservice Complex ‘De Noorderkroon’, Roden mw drs. B.G. Ensing Stichting Enova emancipatie adviesbureau Drenthe, Assen F. Potze Penske Logistics / Transportgroep Van der dhr V.d. Heiden Graaf, Coevorden dr. M.B.P. Wolfsen SG/automatisering b.v., Emmen F. Kuijper Astellas Pharma Europe BV, Meppel ir. M.Th.E. Daemen Essent Milieu Wijster, Wijster H. Wesseling Getronics PinkRoccade, Assen Th. Brunen Stichting Interzorg NoordNederland, Assen H.J. Hulsegge Stichting Drents Architectuur dhr Daemen Centrum, Emmen/Assen G. Westers Alescon, Assen J. Krul Domesta, Emmen C.A. Buys ICC b.v., Zuidlaren R.F. David KPN, Zwolle

dhr Hulsegge

Colofon

Agenda

NoordNieuws, het magazine van VNO-NCW Noord, verschijnt zes maal per jaar en wordt verspreid onder leden in Drenthe, Friesland en Groningen Oplage: 1900 exemplaren Redactie: P.J.M. Buurman, [email protected] Postbus 188, 9750 AD Haren tel.: (050) 534 38 44, fax: (050) 534 61 45

meer informatie: www.vno-ncwnoord.nl

vrijdag 29 september 2006 VNO-NCW Noord in gesprek met noordelijke Kamerleden Plaats: Ontvangst: Sprekers:

Golden Tulip Paterswolde-Groningen, Paterswolde 14.30 uur Joop Atsma, Lid Tweede Kamer CDA Rikus Jager, Lid Tweede Kamer CDA Marjo van Dijken, Lid Tweede Kamer PvdA (Zie foto vorig jaar) Jan Mastwijk, Lid Tweede Kamer CDA (zie foto) Jacques Tichelaar, Lid Tweede Kamer PvdA (Zie foto vorig jaar)

Einde:

17.30 uur

Website: www.vno-ncwnoord.nl Advertentieverkoop Koninklijke Van Gorcum bv, Assen Lilian de Winter 0592-376933

woensdag 11 oktober 2006 Speciaal voor DGA’s : eenzaam of één grote familie

Basisvormgeving Lieuwens Communicatie & Vormgeving, Lemmer Prepress en druk Koninklijke Van Gorcum bv, Assen

Plaats: Ontvangst: Einde: Sprekers: Thema:

Vitalis, Drachten 15.30 uur 19.00 uur Gosse Kooi (Vitalis) Gerd Lindeman (Holtrop & Jansma) Bedrijfsopvolging

Plaats: Ontvangst: Spreker: Einde:

Woudagemaal, Lemmer 16.00 uur ir. P.A.E. (Paul) van Erkelens, Dijkgraaf ‘Ondernemers en de rol van water’ 17.30 uur

donderdag 12 oktober 2006 Bedrijfsbezoek VNO-NCW Friesland Woudagemaal, Wetterskip Fryslân

Fotografie Bas van Mierlo Distributie Albracht, Groningen VNO-NCW Noord vertegenwoordigt in Groningen, Friesland en Drenthe 12.000 bedrijven waarbij ruim 1300 persoonlijke leden de harde kern van de vereniging vormen. Genoemde bedrijven representeren tachtig procent van de werkgelegenheid in de marktsector. Zestig procent van het ledenbestand zijn mkb-bedrijven.

dinsdag 17 oktober 2006 Het heft in eigen handen De noordelijke ontwikkelingsas verder uitgewerkt Jaarcongres VNO-NCW Noord in samenwerking met Duitse – en Nederlandse business partners Plaats: Meerwold, Groningen Ontvangst: 14.00 uur Sprekers: Bernard Wientjes, voorzitter VNO-NCW Louwe Dijkema, voorzitter VNO-NCW Noord Sipke Swierstra, gedeputeerde RO provincie Drenthe Michael Ahrens, geschäftsführer Industrie und Handelskammer Oldenburg Herrn Genge, geschäftsführer Industrie und Handelskammer Hamburg Einde: 17.30 uur

donderdag 19 oktober 2006 Bedrijfsbezoek VNO-NCW Groningen Nedmag Industries Mining and Manufacturing Nedmag, de route naar succes Plaats: Nedmag, Veendam, Ontvangst: 15.30 uur Sprekers: Otto Krediet, algemeen directeur Cees in ‘t Veld, directeur zoutwinning Einde: 17.30 uur

woensdag 2 november 2006 Voorlichtingsbijeenkomst over de nieuwe arbowet Plaats: Ontvangst: Einde: Voorzitter:

Golden Tulip Tjaarda, Oranjewoud 15.30 uur 17.00 uur Rombout de Wit, directeur LDC, Leeuwarden

dinsdag 14 november 2006 Bedrijfsbezoek VNO-NCW Drenthe Astellas Pharma Europe Plaats: Ontvangst: Sprekers: Einde:


43

Astellas Pharma Europe, Meppel 15.30 uur Freek Kuijper, plant director “Ster in gezonde productie” 18.30 uur

Ruimte voor ondernemen

Om als ondernemer het beste uit uzelf te halen, neemt u de nodige ruimte. U verkent uw markt en mogelijkheden. En u neemt de vrijheid om een solide financiële partner te kiezen. Dan zult u graag kennismaken met Friesland Bank. Een partner met een realistische kijk op zaken. Die u adviseert bij het nemen van weloverwogen beslissingen, waardoor u de ruimte krijgt om succesvol te ondernemen. Wilt u meer weten? Kom gerust langs voor een kennismaking, bel (058) 299 55 99 of ga naar www.frieslandbank.nl

NoordNieuws. Magazine van VNO-NCW Noord Jaargang 11 nummer

Recommend Documents