I NOORDNIEUWS MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 15 NUMMER 5 > van de economie. > Eemshavenconvenant: Beste optie voor alle partijen

I

NOORDNIEUWS MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 15 NUMMER 5 > 2010

Energie als speerpunt van de economie > VNO-NCW Noord houdt kabinet regionale belangen voor > Eemshavenconvenant: Beste optie voor alle partijen > Noordelijke ondernemers bespreken DGA Agenda > Focus op positie vrouwen in bedrijfsleven

Inhoud NoordNieuws 5 > 2010

1

2

Gerrit van Werven: energie speerpunt van de economie

4

VNO-NCW Noord houdt regionaal belang in het oog

6

Eemshavenconvenant: beste optie voor alle partijen

Verder in dit nummer: Actueel:

10 NoordNieuws in ’t kort 18 Spoorlijn Groningen - Heerenveen 21 Douwe Faber: ‘Te weinig investeringen in duurzame energie’ 27 Platform Defensie/Bedrijfsleven: haal meer uit Defensie

Praktijk:

14 Minder drempels bij regionaal aanbesteden 19 Eén omgevingsdienst voor alle Friese ondernemers 22 Bedrijfsbezoek Teijin Aramid 31 Beperking van het procesmonopolie

Vereniging:

5 VNO-NCW Noord: let’s stick together 12 Noordelijke ondernemers bespreken DGA Agenda 24 Focus op positie vrouwen in bedrijfsleven 29 JNO: God in de Eemshaven

Vaste Rubrieken:

9 Column Lambert Zwiers 16 VNO-NCW Noord in beeld 30 Welkom nieuwe leden 32 Agenda

Voorwoord Het nieuwe kabinet is geïnstalleerd en is inmiddels enkele maanden onderweg. En dat hebben we gemerkt in het Noorden, met name inzake de discussie over CO2-opslag, waarbij het Noorden na Barendrecht als enige optie overblijft. Vooropgesteld: VNO-NCW steunt het nieuwe kabinet onder leiding van premier Mark Rutte. Het regeerakkoord is een duidelijke keuze voor gezondmaking van de overheidsfinanciën en versterking van de economie. Maar het noordelijk belang moet wel in het oog worden gehouden. Welke elementen hierbij van belang zijn leest u in deze editie van NoordNieuws.

vertelt Dig Istha van RWE over het ophanden zijnde Eemshavenconvenant en constateert Douwe Faber (E Kwadraat, bestuurslid VNO-NCW Friesland) dat we te weinig investeren in duurzame energie. Met andere ‘hot issues’ als de lobbyagenda voor DGA’s, effectiever aanbesteden en diversiteit hopen wij u weer een interessant ledenmagazine te presenteren. Voor reacties, vragen en suggesties kunt u contact opnemen met [email protected]. Namens de redactie, Lex Kloosterman

Verder staat het thema Energie in dit nummer centraal. Het kabinet heeft energie voor het eerst als één van de speerpunten van de economie benoemd. Gerrit van Werven van Energy Valley gaat hier dieper op in. Daarnaast

Bron foto voorpagina: BARD

2

NoordNieuws december 2010

Lex Kloosterman [email protected]

Stichting Energy Valley legt focus op Europa

Energie als speerpunt van de economie Volgens directeur Gerrit van Werven van Energy Valley ligt er een enorme opgave om de milieudoelstellingen van Nederland te halen: “Er is nog onvoldoende besef”. Een interview met de man achter het plan om van het Noorden dé energieregio van Europa te maken.

Hoe staat Noord-Nederland er voor op energiegebied? Van Werven: “In 2003 is Energy Vally opgericht als initiatief om de noordelijke energie-economie en -werkgelegenheid uit te breiden. In de loop der jaren heeft dat steeds meer gehoor gevonden en zijn er meer projecten ontstaan. Deels autonoom, deels omdat er steeds meer aandacht voor energie in het Noorden is gekomen. Er worden vele miljarden geïnvesteerd in bijvoorbeeld pijpleidingen, gasopslag, bouw van centrales en fabrieken en windparken. Maar het zit niet alleen in de grote projecten: Energy Valley stimuleert ook kleinere bedrijven, zoals bijvoorbeeld een reclamebureau dat zich in de energiemarkt specialiseert en nu de Europese markt bedient, omdat ze die sector goed kennen en daardoor tientallen mensen aan het werk helpen. En er zijn bijvoorbeeld transportbedrijven die gespecialiseerd zijn in het vervoeren van gaspompen en schildersbedrijven die gespecialiseerd zijn in het schilderen van grote installaties.”

Bent u tevreden over de ontwikkelingen in het Noorden? “Waar ik tevreden over ben is de enorme

golf aan investeringen. Waar ik echter minder tevreden over ben, is de mate waarin ons MKB gebruik maakt van de naam van Energy Valley en van de energiemarkt. In de komende tien jaar worden er honderden miljarden geïnvesteerd in het hoogspanningsnet en in het gasnet. Ook de Europese Unie trekt tientallen miljarden uit op het gebied van duurzame energie, waar ook de markt flink in investeert. Het MKB in het Noorden zou hier veel actiever op moeten inspelen en daar is ruimte voor. Vooral internationaal liggen er grote mogelijkheden.”

Hoe moet het MKB dat volgens u aanpakken? “Probleem in deze is de afstand en onbekendheid met de sector. Er zijn bedrijven die vanuit hun traditionele activiteiten het thema (duurzame) energie hebben opgepakt. Wegenbouwers, installatiebedrijven, drukkerijen, noem maar op. Volgens mij zou elk bedrijf op een moment van strategische heroriëntatie moeten kijken naar het thema energie. Bijvoorbeeld bij de productie en plaatsing van windmolens in de Noordzee zullen Nederlandse bedrijven een flink deel

3

van de werkzaamheden uitvoeren. Deze parken moeten straks beheerd en onderhouden worden, er zullen boten naartoe moeten varen. Voorbeelden van markten in de energiesector die opgepakt kunnen worden en waar noordelijke bedrijven op kunnen inspelen.”

ning van de energie. Het concept van energietransitieparken is al ontwikkeld, waarin de ene industrie het restwater levert, de andere CO2 en waarin een stuk vergroening van de grondstoffenstroom plaatsvindt. Ik ben het dan ook eens met de kansen die de SER Noord-Nederland schetst.

Hoe zou u de rol van Energy Valley omschrijven?

Deze proberen wij te verzilveren door voorstellen te doen en initiatieven op het gebied van nieuwe technologieën verder te brengen en te financieren. Je moet het vooral durven. Als je zegt: we willen grootschalig algenteelt toepassen, laten we dan maar eens beginnen met een algenbak van tien hectare.”

“Energy Valley initieert bepaalde thema’s zoals windenergie op zee en groen gas. We ontwikkelen nieuwe markten en faciliteren bedrijven die hierin investeren. Daarmee stimuleren we de ontwikkeling van NoordNederland als energieregio. Energy Valley heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een krachtige netwerkorganisatie die vanuit de regio is gegroeid naar een nationale schaal. Dat wordt ook algemeen erkend en staat genoemd in het regeerakkoord als te bevorderen initiatief.

actualiteit

Nu is het tijd om het traject een Europese dimensie te geven en aan te haken bij de geldstromen vanuit Brussel. Brainport Eindhoven leert hoe je dat succesvol kunt doen. Wij hebben in dat licht de Hansa Energy Corridor opgericht, een samenwerkingsverband met Duitsland en straks ook Scandinavië om gezamenlijk projecten op te starten.”

Had u deze ontwikkeling zeven jaar geleden voor ogen? “Nee, het is veel sneller gegaan dan ik had gedacht. Dit komt door de gunstige condities in het Noorden en door nieuwe ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld een bundeling van de gassector. Gasunie werd een 100% staatsbedrijf en kreeg de mogelijkheid om internationaal te opereren zonder commerciële aandeelhouders. Daardoor hebben zij hun gastransportnet kunnen uitbreiden en hebben ze investeringen kunnen doen, waardoor er meer dynamiek op de energiemarkt is ontstaan. De condities en omstandigheden waren er om de energieactiviteiten in het Noorden te laten landen. We hebben een ondergrond die geschikt is voor grootschalige gasopslag en eventueel CO2-opslag; we hebben zoutkoepels waar je gas kunt opslaan en onder druk weer uit kunt halen, waardoor je kunt balanceren in het gasnet. Dat hebben ze in andere delen van Nederland niet.”

U noemt CO2-opslag, een actueel thema. Wat is uw visie daarop? “Los van de actuele ontwikkelingen geldt in de algemeenheid dat Nederland zijn milieudoelstellingen niet kan halen zonder

CO2-opslag. We redden het niet met winden met zonne-energie. Op het gebied van duurzame energie zitten we nu op zo’n vier procent. Om daar voor 2020 tien procent bij te krijgen, moet je wel naar CO2-opslag kijken.

Waar denkt u dat Noord-Nederland als energieregio staat in 2020? “Er wordt op dit ogenblik in de Energy Valley regio zo’n €5 miljard per jaar geïnvesteerd: in gasleidingen, gasopslag, bouw van centrales en windparken. Sommige projecten zijn eenmalig, andere projecten

“Elk bedrijf zou op een moment van strategische heroriëntatie moeten kijken naar het thema energie” Bovendien creëert het opdoen van ervaring met CO2-opslag business. In landen als Rusland, Amerika en China is men zeer geïnteresseerd in de technologie. Op het moment dat je dit beheerst en deze hoogspecialistische kennis verder ontwikkelt, dan kun je dit verkopen. Deze nieuwe markt biedt absoluut een economische kans voor Noord-Nederland.”

Hoe kijkt u naar het regeerakkoord, met name op energiegebied? “Het is goed dat het kabinet voor het eerst energie als speerpunt voor de ontwikkeling van de Nederlandse economie heeft benoemd. Daarbij heeft het kabinet Energy Valley als een belangrijke pijler aangewezen. De doelstellingen op het gebied van duurzaamheid zijn door het kabinet zijn teruggeschroefd van 20% naar 14% in 2020, maar om dat te bereiken wordt nog steeds een enorme opgave en dat realiseert men zich nog niet voldoende. Er zal dan substantieel meer geld geïnvesteerd moeten worden. Investeren in wind op zee, biomassaconversie, zonnetechnologie, CCS, noem maar op.”

De SER Noord-Nederland heeft recent advies uitbracht over de mogelijkheden van biobased economy in het Noorden. Hoe denkt u daar over? “Biobased Economy is voor het Noorden een grote kans op het gebied van de vergroe-

moeten nog beginnen en zullen jarenlang doorlopen. Het bouwen van windparken zal de komende vijftien, twintig jaar plaatsvinden. Dat geldt ook voor de markt van gasopslag. Op de markt voor duurzaam en elektrisch rijden zullen nieuwe apparaten ontwikkeld worden. Hetzelfde geldt voor de markt van de smart grids. We gaan toe naar een andere consumentenmarkt voor de levering van gas en stroom. Veel efficiënter en klantgerichter. Denk aan technieken waarmee je op afstand je verwarming en apparaten thuis kunt bedienen. Maar het gaat verder: een intelligent systeem kan je energieverbruik straks monitoren en afstemmen. Ook kunnen huizen stroom leveren aan het net om op die manier voor een goede balans in de wijk te zorgen. Noord-Nederland kan gebruik maken van deze nieuwe markten en Energy Valley wil bedrijven in de regio hierbij betrekken. De energiemarkt is niet een tijdelijke markt: de gas- en oliemarkt blijven de komende dertig, veertig jaar bestaan. Wind en CCS komen daarbij, evenals duurzame markten. Meer dan genoeg kansen om op in te spelen.”

4


Lambert Zwiers [email protected]

Nieuwe regering wel degelijk hervormingsgezind

VNO-NCW Noord houdt kabinet regionale belangen voor

Het nieuwe kabinet is na lang onderhandelen van start gegaan. Premier Mark Rutte heeft een regeerakkoord gepresenteerd dat er op hoofdlijnen goed uit ziet. Wel moeten we scherp in de gaten houden hoe sommige maatregelen voor het Noorden uitpakken.

“In tegenstelling tot geluiden in de media en van de oppositie zijn de plannen van deze regering wel degelijk veranderingsgezind”

VNO-NCW steunt het nieuwe kabinet onder leiding van premier Mark Rutte. Het regeerakkoord is een duidelijke keuze voor gezondmaking van de overheidsfinanciën en versterking van de economie. Dat is de beste weg naar een goede toekomst van Nederland.

deringsgezind. De belangrijkste uiting hiervan is de vernieuwing en hervorming van het economisch beleid. Het nieuwe kabinet kiest met de vorming van een sterk ministerie van Economische Zaken voor ondernemerschap en ondernemingen als motor van ons land.

Het kabinet brengt de overheidsfinanciën bovendien op orde zonder lastenverzwaringen voor het bedrijfsleven of voor burgers, maar door bezuinigingen te realiseren op het overheidsapparaat. Dit is de belangrijkste pijler van de bezuinigingsmaatregelen. Een begrijpelijke en terechte keuze, gezien de financiële problemen van de overheid. Bovendien ontstaat nu een nieuwe kans om de bureaucratie tot aanvaardbare omvang terug te brengen.

We mogen rustig stellen dat het ministerie van EZ in de afgelopen jaren sterk is uitgekleed en aan invloed heeft verloren. Door de samenvoeging met het ministerie van Landbouw en de bundeling van krachten rondom innovatie is het ministerie van EZ in één klap gerehabiliteerd. Een niet onbelangrijke bijkomstigheid is dat vice-premier Maxime Verhagen leiding geeft aan dit ministerie.

Hervormingen In tegenstelling tot geluiden in de media en van de oppositie zijn de plannen van de nieuwe regering wel degelijk veran-

Deze rehabilitatie blijkt uit het feit dat het ministerie van EZ nu verantwoordelijk is voor: - Internationaal ondernemen: consulaten en de afdelingen economische zaken van ambassades zijn onder regie geplaatst

5

van EZ. Voorheen lag dit bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. - Onderzoek en innovatie: budgetten van andere ministeries zoals Onderwijs worden ook onder de zeggenschap van EZ geplaatst. - Klimaatbeleid is overgeheveld van het ministerie van VROM naar EZ. - Regeldruk valt onder de verantwoordelijkheid van EZ, waar dat voorheen bij Binnenlandse Zaken was ondergebracht.

Noordelijk belang Staan we als VNO-NCW Noord dan alleen maar jubelend tegenover dit nieuwe kabinet? Nee, zeker niet. Naast de positieve hoofdlijn zijn er meerdere elementen te benoemen die negatief kunnen uitpakken voor Noord-Nederland.

actualiteit

Het kabinet wil € 1 miljard minder afdragen aan Brussel. Dit betekent ook dat er minder middelen uit Brussel deze kant op komen. Dit gaat ten koste van de structuurfondsen, bedoeld om de structuur van de regionale economie (waaronder die van het Noorden) te stimuleren. Daarnaast wordt regionaal beleid min of meer afgeschaft en wordt er een forse korting op het Waddenfonds in het vooruitzicht gesteld. Verder wil het kabinet dat de besturen

van de waterschappen in de toekomst worden gekozen door gemeenteraden. Dit zou betekenen dat vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven hun positie kwijt raken. Een slechte zaak voor de democratie binnen de waterschappen. Een andere ongunstige ontwikkeling is het voornemen om het Fonds Economische Structuurversterking (FES) af te schaffen. Dit fonds werd vijftien jaar geleden opgericht om de opbrengsten uit aardgas duurzamer te investeren. Juist uit dit fonds zijn in het verleden belangrijke infrastructurele projecten gefinancierd, ook in het Noorden.

C02-opslag De conclusie? Op hoofdlijnen ziet het regeerakkoord van premier Mark Rutte er goed uit, maar aan VNO-NCW Noord blijft een schone taak om scherp in de gaten te houden hoe de verschillende maatregelen uitpakken voor het Noorden. Op de korte termijn heeft VNO-NCW Noord haar pijlen gericht op de CO2afvang en –opslag. Een aangelegenheid waarvoor de EU substantiële subsidies beschikbaar wil stellen. Met een demonstratieproject alleen al is 350 miljoen euro gemoeid: een stevige impuls voor de regionale economie. In de marktgedreven

fase vertegenwoordigt CCS een waarde van enkele miljarden euro’s. In eerste instantie werd CO2-afvang en -opslag in het regeerakkoord gekoppeld aan kernenergie. CCS zou pas aan de orde kunnen komen na verlening van vergunning voor een nieuwe kerncentrale. In een brief aan de premier heeft VNO-NCW Noord dan ook een lans gebroken om een demonstratieproject in het Noorden voor ondergrondse CO2-opslag en -afvang (CCS) voort te zetten. Inmiddels is het CO2-project in Barendrecht van de baan en heeft minister Verhagen zijn pijlen alsnog op Noord-Nederland gericht. Afgezien van de wat ongelukkige presentatie heeft het kabinet dus goed gereageerd op onze brief. Dichtbij de opslaglocaties in het Noorden zijn kolencentrales in aanbouw die de CO2 kunnen afvangen en de regio is bij uitstek geschikt om CO2 in te zetten voor grootschalige algenproductie en daarmee voor groene energie. Ook kan CO2-afvang en -opslag rekenen op steun van de milieubeweging. De uitgangspositie van het Noorden op dit gebied is buitengewoon gunstig en wat VNO-NCW Noord betreft liggen er kansen die we ons niet door onnodige angsten en emoties moeten laten afnemen.

VNO-NCW Noord: Let’s stick together

Acht studenten, voornamelijk van de internationale studentenorganisatie AIESEC, hebben zich in de maand november in een callcenter voor VNO-NCW Noord ingezet. VNO-NCW Noord wil graag haar achterban versterken en de studenten hebben daartoe onze leden gebeld met de vraag of zij collega-ondernemers kennen die bij onze vereniging passen. VNO-NCW Noord wil alle leden die suggesties hebben aangedragen hartelijk bedanken. Deze potentiële leden worden momenteel benaderd met de vraag of zij zich bij onze vereniging willen aansluiten. Bestuursleden en het management van VNO-NCW Noord gaan desgewenst persoonlijk bij hen op bezoek om de mogelijkheden en meerwaarde van VNO-NCW Noord te bespreken. Waarom nu? Juist in deze tijd is een sterk regionaal netwerk van groot belang. Het nieuwe kabinet voert een vernieuwend economisch beleid en brengt haar financiën op orde zonder de lasten voor het bedrijfsleven te verzwaren. Maar dat neemt niet weg dat we flink aan de bak moeten om de belangen van ondernemers in de regio veilig te stellen. Veel gemeenten wentelen hun bezuinigingen op het bedrijfsleven af en het wordt hoog tijd om eindelijk de regeldruk te verminderen. VNO-NCW Noord houdt het belang van het noordelijk bedrijfsleven scherp in de gaten. Een sterke achterban is daarbij essentieel. Ons motto: let’s stick together.

6



In de Eemshaven werken energiebedrijven en natuurorganisaties toe naar een convenant om gezamenlijk tot de beste oplossingen voor het natuurgebied te komen. Dig Istha van RWE is nauw betrokken bij de onderhandelingen. “Je kunt niet meer zeggen: we hebben alle vergunningen, dus jullie zoeken het maar uit.”

Eemshavenconvenant: Beste optie voor alle partijen

Groningen Seaports, de provincie Groningen, Nuon en RWE bundelen samen met zes natuurorganisaties hun krachten voor het natuurherstel in de Eems-Dollard. Kort voor de zomer gaven de partijen met een intentieverklaring (E-pact) aan zich gezamenlijk in te gaan zetten voor duurzaamheid en de kwaliteit van natuur en landschap. Het streven is om deze eind 2010 in een convenant om te zetten. De convenantpartners willen een impuls geven aan het herstellen van de ecologische kwaliteit van het Eems-Dollard estuarium, het reduceren van emissies vanuit het industriepark, het verminderen van CO2-uitstoot en het verduurzamen van de industriële ontwikkeling in het gebied. De aanwezigheid van de nieuwe energiecentrales en economische ontwikkelingen in de komende decennia vraagt om een verdere invulling van goed nabuurschap en samenwerking tussen economie & ecologie. Het convenant biedt daarvoor het benodigde podium. Dig Istha, directeur Corporate Affairs van RWE, is nauw betrokken bij de onderhandelingen.

Wat is de achtergrond van het convenant? Dig Istha: “Toen wij besloten om te gaan bouwen in de Eemshaven, realiseerden we ons natuurlijk goed dat de natuur in dat gebied een belangrijke factor is. RWE heeft dit vanaf het begin onderkend en heeft op haar manier ook invulling gegeven aan deze verantwoordelijkheid. Het was namelijk te verwachten dat natuur- en milieubewegingen bezwaar gingen maken. Ondanks de noodzaak voor de centrale en onze maatregelen voor de omgeving en natuur bleef de weerstand vanuit de natuur- en milieubewegingen bestaan. Wij vinden echter dat we een goed verhaal hebben waarom die centrale daar moet komen en voelen ons hierin gesteund door de uitkomst van de procedures die inmiddels zijn gevoerd en in ons voordeel zijn beslecht. De kosten van dergelijke procedures zijn erg hoog en dat geld zouden we graag aan andere zaken besteden. Dus ontstond het idee bij ons en bij NUON om met natuur- en milieubewegingen te gaan praten. Dat zijn soms moeizame

onderhandelingen, omdat je op sommige punten ver uit elkaar staat. Maar met de intentieverklaring van dit jaar zijn we al wel een stap dichter bij een convenant gekomen. Concreet houdt dit in dat milieubewegingen stoppen met procedures en wij iets extra’s doen voor natuur en milieu.”

U noemt de onderhandelingen moeizaam, waar zit dat precies in? “Dat het moeizaam gaat is wel begrijpelijk. Natuur- en milieuverenigingen kijken met lede ogen toe hoe er zo’n groot industrieel complex komt. Overigens is het een industriegebied dat door de regering is aangewezen voor industriële ontwikkeling en met name grootschalige energievoorziening. Maar dat neemt niet weg dat –hoe je het ook wendt of keertde belasting voor het milieu groter is dan wanneer er geen centrale zou komen. Dit is ook meegenomen in de verleende vergunningen en deze zorgen er mede voor dat de centrales de schoonste en beste in hun soort zijn. Ons belang is het voorkomen van onnodige procedures en vertraging of

7

aCtueel

“Het convenant houdt concreet in dat milieubewegingen stoppen met procedures en wij iets extra’s doen voor natuur en milieu”

Dig Istha tijdelijke stop van de bouw. Voor de milieuorganisaties geldt: je kunt je voortdurend blijven verzetten tegen zo’n centrale, maar uiteindelijk komt hij er toch. Dan is het voor beide van belang om tot de afspraak te komen dat wij iets extra’s doen voor de natuur. Ik zie dat ook als een kwestie van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Je kunt niet meer zeggen: we hebben alle vergunningen, dus we zetten die centrale neer en verder zoeken jullie het maar uit.”

Wat zijn de belangrijkste onderdelen van het convenant en wat zijn de grootste discussiepunten? “Er zijn ongeveer tien onderwerpen waarbij de pijnpunten zijn geïdentificeerd en waarover we het eens moeten worden. Dat gaat bijvoorbeeld over CO2uitstoot, de techniek van de centrales, en een heikel punt is natuurlijk de vaargeul. Dat betreft een breder punt en ziet op de totale economische ontwikkeling van het gebied en de Eemshaven. Een punt waar Groningen Seaports dus nauw bij betrokken is. Vanuit de optiek van de milieuorgani-

Zou er kunnen worden afgezien van vaargeulverbreding en -verdieping, en kunnen kolen in kleinere schepen worden aangeleverd?

saties kun je nog verbeteringen aan de centrales aanbrengen. Dat gaat bijvoorbeeld over nachtverlichting, over het voorkomen van horizonvervuiling of over het beschermen van bijvoorbeeld trekvogels. In het overleg tot op heden is duidelijk geworden dat wij al het mogelijke hebben gedaan om de impact te minimaliseren en dat er dus op het niveau van de centrales op dit moment geen verbeteringen meer mogelijk zijn. Dit is al één van de positieve punten van het E-pact. Door overleg en toelichting op elkaars standpunten wordt over en weer begrip gekweekt en ontstaat de basis voor een constructieve lange termijn samenwerking.”

“Het Waddenzeegebied is een gevoelig gebied en baggeren in de Waddenzee moet met de grootste zorgvuldigheid gebeuren. Het E-pact proces heeft hier een positieve bijdrage aan geleverd door Rijkswaterstaat en andere bevoegde gezagen in het proces en de dialoog te betrekken. Ook hier ontstaat begrip voor elkaars standpunten en dus een basis voor verdere samenwerking. De verbreding is volgens Groningen Seaports en Rijkswaterstaat vooral van belang voor brede schepen, de veiligheid van de scheepvaart en de economische ontwikkeling van het havengebied. RWE heeft een diepere vaargeul nodig, maar let wel: daarvoor hoeft niet jarenlang eindeloos geboord te worden. Het gaat om het verwijderen van een paar ophopingen op de bodem van de bestaande vaargeul. Die verdieping hebben wij nodig voor de grotere kolenschepen en » daarmee minder vaarbewegingen.”

8


Het grafisch bedrijf van Koninklijke van Gorcum levert drukwerk van hoge kwaliteit, digitaal printwerk en digitale producten als nieuwsbrieven en websites met een zeer gebruiksvriendelijk CMS. Onze persoonlijke aandacht leidt tot de beste keuze en we leveren daarbij maatwerk. Duurzaamheid is bij het grafisch bedrijf van Koninklijke van Gorcum geen containerbegrip. Bij het optimaliseren van onze bedrijfsprocessen houden we rekening met onze leefomgeving en het milieu. Een afspiegeling hiervan is ons ISO-14.001 certificaat voor interne milieuzorg. Daarnaast kunnen wij uw drukwerk voorzien van het FSC-logo. Van Gorcum verzorgt de officiële goedkeuring en draagt zorg voor het juiste materiaalgebruik. Bel mij als ook u duurzaamheid hoog op de agenda heeft staan! Natuurlijk met vriendelijke groet, Frans Wening van Raan 06-53 75 56 22 Koninklijke Van Gorcum BV • Industrieweg 38, 9403 AB Assen • Postbus 43, 9400 AA Assen [t] 0592 37 95 55 • [f] 0592 37 20 64 • [e] [email protected] • [i] www.vangorcum.nl

“Nieuwe centrales zijn efficiënter en stoten minder CO2 uit, waardoor we oude en minder rendabele centrales kunnen uitfaseren” Waarom is een organisatie als Greenpeace niet bij het Convenant aangesloten? “We hebben wel contact met Greenpeace naar aanleiding van de acties die ze voeren en dat verloopt eigenlijk altijd op een vriendelijke manier. Dat past ook bij mijn filosofie: zet de deuren maar open en laat maar zien hoe je het doet. Greenpeace is volgens mij niet aangehaakt aangezien zij wereldwijd actie voeren tegen kolen als energiebron ten faveure van ‘renewables’. RWE is daar ook voorstander van en wij zijn in Europa van alle energiebedrijven de grootste investeerder in nieuwe energie, maar we zitten in een overgangsperiode en we hebben die fossiele brandstoffen daarbij nog steeds nodig.”

U gaf aan dat deze centrale minstens dertig jaar mee kan. Is zo’n lange termijn voor een nieuwe kolencentrale wel nodig? “Ik denk het wel. Als je kijkt naar de discussies binnen Europa, dan is het streven om tegen 2050 CO2-neutraal te zijn als energiebedrijf. In 2020 moeten we 20% minder CO2 uitstoten. En wat nog wel eens vergeten wordt: nieuwe centrales zijn efficiënter en stoten minder CO2 uit, waardoor we oude, minder efficiënte dus minder rendabele centrales kunnen uitfaseren. Het is net als met auto’s: een auto van dertig jaar geleden verbruikt meer benzine en de uitstoot is veel groter.”

Over de centrale van RWE RWE bouwt een energiecentrale in de Eemshaven. Deze moderne centrale, die op poederkool en biomassa draait, moet in 2013 gereed zijn. De centrale kan dan twee miljoen huishoudens in Nederland voorzien van betrouwbare stroom. Ook wordt de centrale gereed gemaakt om in de toekomst CO2 af te vangen. RWE doet internationaal op grote schaal onderzoek naar deze technieken. De centrale heeft een capaciteit van 1600 MW. Omdat de steenkool eerst wordt vermalen tot poeder, verbrandt het volledig en blijven er minder reststoffen over. Alle rookgassen die overblijven worden gefilterd en gereinigd. Hierdoor komen er veel minder stoffen in de lucht dan bij oude kolencentrales. Naast poederkool wordt 10% biomassa bijgestookt dat bestaat uit o.a hout en houtsnippers. De biomassa zorgt voor een CO2 neutrale verbranding en dus vermindering van de CO2 uitstoot en draagt bij aan de Nederlandse duurzaamheidsdoelstellingen. De centrale zal het hoogste rendement tot nu kennen, namelijk 46%. De huidige centrales in Nederland hebben een gemiddeld rendement van 36%. Een hoger rendement betekent ook minder CO2 uitstoot, spaart brandstof en geeft minder reststoffen.

COLUMN

9

Draagvlak Het is een menselijke eigenschap om vast te houden aan het oude vertrouwde; verandering en vernieuwing roepen vaak weerstand op. Het wekt dan ook geen verbazing dat het soms even duurt voordat de bevolking zich achter nieuwe ontwikkelingen schaart. Denk bijvoorbeeld aan de discussie over ondergrondse CO2-opslag. In het begin voeren emoties vaak de boventoon. Een gevaarlijke ontwikkeling in deze is dat bestuurders zich steeds vaker beroepen op het argument dat ‘de bevolking het niet wil’. Denk bijvoorbeeld aan de discussie over één noordelijk landsdeel, waarbij de provincies er (ten onrechte) vanuit gaan dat er geen draagvlak onder de burgers is en zich daar achter verschuilen. Ook binnen de discussie over CO2-opslag speelt de term draagvlak een prominente rol. Vanwege een gebrek hieraan onder de Barendrechtse bevolking is het project afgeblazen. Vervolgens kondigde minister Verhagen aan dat hij zijn pijlen op het Noorden richt, ongeacht de vraag of er voldoende draagvlak in de regio is. Deze opstelling viel niet bij iedereen in goede aarde. Hoewel de formulering van de minister onhandig was, getuigt zijn instelling wel van daadkracht. Het is namelijk onverstandig om bij belangrijke beslissingen de emotie te laten regeren en de wil van de bevolking de doorslag te laten geven. Een goed bestuurder hoort verder te kijken dan zijn neus lang is. Zonder toepassing van ondergrondse CO2-opslag is het voor Nederland onmogelijk zijn milieudoelstellingen te halen. Voor CO2-afvang en –opslag geldt dat de bevolking goed geïnformeerd moet worden. Wanneer duidelijk is dat het ondergronds opslaan van CO2 volstrekt ongevaarlijk is, zoals vele hoogleraren hebben bevestigd, zal de weerstand afnemen. Hopelijk zien de bestuurders dat ook in. Lambert Zwiers Directeur VNO-NCW Noord

10


Noordnieuws in 't kort Noordelijke winnaars Gouden Gazelle willen Nederland veroveren Snel groeiende ondernemingen in Groningen, Friesland en Drenthe kijken verder dan hun eigen provincie. De winnaars van de Gouden FD Gazellen Award zijn vast van plan Nederland te veroveren. De snelste groeier in Groningen is Store Support (+132%), dat onderzoek doet door heel Nederland op het gebied van mystery shopping. Gouden Gazelle in de categorie ‘middelgroot’ was technisch detacheringsbureau Xelvin Noord met een groei van 115%. In de categorie ‘groot’ won B&S Holland Trading, net als vorig jaar, een Gouden Gazelle. De groothandel in luxe consumentengoederen kende in 2009 een omzet van € 379,4 mln (+35%).

Variass neemt deel Avel over Variass Electronics BV uit Veendam neemt per 1 januari 2011 de ontwikkelen productieactiviteiten over van Avel BV in Kolham. Dit bedrijf is samen met AP Nederland (met wie zij in één gebouw gevestigd is) onderdeel van Dool Industries, een familiebedrijf met activiteiten in verschillende industrieën. Als toeleverancier van hoogwaardige industriële elektronica producten zal Variass in de toekomst de bedrijven van Dool Industries blijven toeleveren en gezamenlijk zal gezocht worden naar verdere innovatie en kwaliteitsverbetering. Met de overname door Variass stellen Avel en AP Nederland haar klanten in staat om de continuïteit op het gebied van kwaliteit en leverbetrouwbaarheid probleemloos voort te kunnen zetten. De door Variass overgenomen activiteiten zullen in Veendam worden ondergebracht.

In Friesland zien we een oude bekende aan top van de kleine bedrijven: E Kwadraat Advies is al jarenlang FD Gazelle en prolongeerde haar titel (+42%). Volgend jaar opent het bedrijf een nieuw, duurzaam kantoor in Friesland, liet Douwe Faber weten. Bij de middelgrote bedrijven won hulpverleningsorganisatie Fier Fryslân. De zorgonderneming, in 2009 ook al FD Gazelle, doet aan opvang en behandeling na misbruik. De omzet van de organisatie steeg met 145% naar € 11,8 mln. In Drenthe winnen twee nieuwkomers. Bij de kleine bedrijven is AKtrans de snelste groeier. Het koeriers-

bedrijf, gevestigd in De Wijk, groeit pijlsnel sinds de oprichting in 2006 (+129%). In de categorie ‘middelgroot’ won Payroll Company een Gouden Gazelle. Payroll Company is gevestigd in Emmen en heeft kantoren op vijf andere plaatsen in Nederland. Het bedrijf wist de omzet op te stuwen naar € 7,7 mln en is met 166% de grootste groeier in de regio Noord. Directeur-eigenaar Aqil Radjab vertolkt de noordelijke ambities: ‘Wij willen doorstoten naar de rest van Nederland.’

Alescon Award voor Autowascentrum Beilen De Alescon Award is dit jaar uitgereikt aan Harold Moes van Autowascentrum Beilen. Moes ontving de prijs uit handen van Bert van der Haar, voorzitter VNO-NCW Noord. De Alescon Award is in het leven geroepen om ondernemers te onderscheiden die medewerkers van het Werk/Leerbedrijf Alescon een werkplek geven. Een groot aantal bedrijven geeft bewust inhoud aan het begrip maatschappelijk verantwoord ondernemen door mensen met een beperking via Alescon een werkplek te gunnen. Ondernemer Harold Moes

heeft een autowasstraat gevestigd aan het bedrijventerrein Ossebroeken langs de A28 in Beilen. Vanaf de start van het bedrijf in 2007 heeft Harold Moes personeel van Alescon in dienst. Zo werken er onder andere een filiaalleider en twee autovoorwassers via Alescon.

Gemeente Noordenveld wijzigt betalingsbeleid De gemeente Noordenveld heeft besloten de omstreden kortingsregeling voor leveranciers van de gemeente met ingang van 1 januari 2011 af te schaffen. VNO-NCW Noord is ingenomen met deze beslissing. Leveranciers kregen dit jaar pas hun rekening uitbetaald als ze bereid waren twee procent korting te geven. Zo niet, dan betaalde de gemeente pas na twee maanden. Een meerderheid van de gemeenteraad wil nu af van de imagoschade die Noordenveld landelijk opliep door deze regeling. “Het betalingsbeleid heeft veel weerstand bij ondernemers opgeroepen”, aldus Lambert Zwiers, directeur VNO-NCW Noord. Samen met andere ondernemersorganisaties heeft VNO-NCW Noord zich eind vorig jaar krachtig verzet tegen het betalingsbeleid van de gemeente Noordenveld en naar nu blijkt met succes. “Wij prijzen de gemeenteraad van Noordenveld voor het feit dat zij het gebrek aan draagvlak bij ondernemers zwaarder laten wegen dan de eigen financiële zorgen”, aldus Zwiers.

11

Frans Nooren versterkt marktpositie Frans Nooren BV uit Stadskanaalneemt branchegenoot Jaki Noord BV in Heerenveen over. Daarmee versterkt Frans Nooren haar marktpositie in Nederland en in Noord-Nederland in het bijzonder. Zowel Frans Nooren als Jaki Noord zijn bouwspecialist op het gebied van het beschermen en behouden van (ondergrondse) bouwen infraconstructies.

Noodzaak Centrale As De provincie Fryslân mag voorlopig niet beginnen met de aanleg van de Centrale As. Dit heeft de Raad van State eind november bepaald. Voor de leefbaarheid in Noordoost-Friesland zou het definitief uitblijven van de Centrale As desastreus zijn”, aldus Akke Groenewoud, senior manager VNO-NCW Noord. De Raad heeft besloten de bodemprocedure te schorsen om tot een weloverwogen besluit te komen. VNO-NCW Noord vertrouwt erop dat de Raad uiteindelijk tot een positief oordeel zal komen inzake de Centrale As, die voert van Dokkum naar de Wâldwei. “De noodzaak van de Centrale As is gezien de economische en demografische ontwikkelingen in Noordoost-Friesland van groot belang”, aldus Groenewoud. “De As maakt onderdeel uit van specifieke gebiedsontwikkeling, noodzakelijk om die regio vitaal te houden en mee te laten ontwikkelen met de rest van Friesland.”

Van 5 tot 13 februari 2011 organiseert NPAL samen met de KvK een oriëntatiereis naar India. NPAL is een initiatief van de NOM en heeft VNO-NCW Noord als strategisch partner. Op basis van wensen van deelnemende bedrijven wordt door Mr. Vijay Kumar van het Netherlands Business Support Office Chennai een intensief programma samengesteld met bedrijfsbezoeken, gesprekken met kennisorganisaties en overheden, en een beursbezoek. Het programma vindt plaats in de steden Chennai, Puna en Delhi. De reis wordt georganiseerd voor 15 tot maximaal 20 directeuren van noordelijke bedrijven. Op dit moment hebben zich 5 directeuren definitief aangemeld en hebben 5 directeuren zeer serieuze interesse getoond. Ter completering van de groep zijn we op zoek naar een tiental ondernemers die mee willen om met eigen ogen te zien wat er in India gebeurt en hoe ze daar met hun bedrijf slim op in

kunnen spelen. Ter voorbereiding op de reis worden de komende maanden nog twee bijeenkomsten georganiseerd.

Rik Siebers is eind oktober aangesteld als directeur van de Stichting Borg. Hij is hiermee de opvolger van interimdirecteur Harm Post. In de Stichting Borg geven de deelnemende organisaties mede invulling aan het overheidsbeleid om met CO2-opslag een bijdrage te leveren aan het halen van de Nederlandse klimaatdoelstelling.

om wat anders op te pakken”, aldus Looijenga. Hij stelt dat de omroep op het terrein van economisch nieuws verbeterd kan worden en wil de contacten met bedrijfsleven en instellingen verbeteren.

De Stichting Borg heeft als doel de voorbereidingen voor de realisatie van een concreet project op het gebied van afvang en opslag van CO2 in Noord-Nederland te ondersteunen. Daarnaast richt de stichting zich op informatievoorziening over CO2-opslag in het Noorden en de dialoog met alle belanghebbenden. Lourens Looijenga is aangesteld als economisch redacteur van RTV Drenthe. “Na vijftien jaar Provinciale Staten en drie jaar chef internet was het tijd

Meer informatie over deze reis treft u aan op www.npal.nl. Geïnteresseerd? Neem contact op met Folkert van der Meulen via [email protected] of 050 521 4494.

Jan Geert Vierkant is per 1 december aangetreden als directeur van Martiniplaza. Vierkant was elf jaar algemeen directeur van het Noord Nederlands Orkest. Hij volgt bij Martiniplaza Hans Schraders op, die sinds januari als directeur ad interim een omvangrijk veranderingsprogramma heeft doorgevoerd.De Raad van Commissarissen ondergaat, vrijwel tegelijkertijd met de binnenkomst van de nieuwe directeur, een aantal wijzigingen. Hans van Bokkum en Jorrit Volkers verlaten het toezichthoudend college. Per 1 november zijn Cathalijne Elings, Bert Derksen en als vice voorzitter Seerp Leistra toegetreden. Henk Pijlman blijft als voorzitter en Mirjam de Meijer als lid.

Personalia

noordnieuws in 't kort

De overname heeft geen personele consequenties, aldus algemeen directeur Martin van der Leest. Met de zestien medewerkers van Jaki Noord komt het totale personeelsbestand van Frans Nooren op 140 medewerkers. Vanwege de regionale bekendheid en reputatie in de markt worden de activiteiten van Jaki Noord onder de eigen naam voortgezet.

Gaat u mee naar India?

12



Foto: Harm Bellinga JAV Studio’s

Land van kleine stapjes

Noordelijke ondernemers bespreken DGA Agenda Bert van der Haar, voorzitter VNO-NCW Noord, in gesprek met Henk Koop (rechts)

“Waar de ene regel lasten veroorzaakt, moet elders een regel versoepeld worden”

VNO-NCW Noord organiseert jaarlijks een bijeenkomst voor DGA’s in Noord-Nederland. De boodschap vanuit het Abe Lenstra Stadion in Heerenveen: er zijn successen geboekt, maar er moet nog veel meer gebeuren. “Nederland is het land van kleine stapjes.” VNO-NCW hecht grote waarde aan een goede positionering van familiebedrijven en zelfstandige ondernemers. Zij zijn van groot belang voor de werkgelegenheid en vormen de ruggengraat van de economie, zeker in Noord-Nederland. Deze échte ondernemers, de directeurgrootaandeelhouders (DGA’s), lijden onder de vele regels en financiële lasten van de overheid. in samenwerking met het DGA-netwerk van Henny van der Most heeft VNO-NCW daarom twee jaar geleden het DGA Platform opgericht, dat zowel landelijk als in de regio acteert. Dit platform spant zich in om de problemen die DGA’s in de praktijk ervaren hoger op de Haagse politieke agenda te krijgen. Het platform wordt gevormd door DGA’s uit de vijf regio’s van VNONCW. Namens VNO-NCW Noord is oudvoorzitter Louwe Dijkema hierin actief.

Noordelijke bijeenkomst Met ruim zestig noordelijke DGA’s in de zaal van het Abe Lenstra Stadion in Heerenveen gingen voorzitter VNO-NCW Noord Bert van der Haar en Henk Koop, ‘DGA uit de buitencategorie’, met elkaar in gesprek over de ervaringen en de visie van Koop. Dit naar aanleiding van het boek dat onlangs over Koop is verschenen onder de titel “Te eerlijk om beleefd te zijn”. Henk Koop vertelde over zijn ervaringen en hield tevens een pleidooi voor één noordelijk landsdeel. “We hebben behoefte aan een sterk bestuur. Als we nu één Noorden waren, hadden we al lang een zweeftreinverbinding met een goede verbinding naar Hamburg gehad. Groningen, Friesland en Drenthe worden te vaak tegen elkaar uitgespeeld.” Koop benadrukte dat de markt bij de politiek kan suggereren deze stap te zetten, maar

13

dat wij niet de instrumenten hebben om het daadwerkelijk te realiseren. Volgens Bert van der Haar is het Noorden bij uitstek geschikt om als pilot te fungeren als voorbeeld voor de rest van Nederland.

DGA Agenda

vereniging

Na het tweegesprek was het de beurt aan een deskundig panel, waarbij Bert van der Haar en Henk Koop werden geflankeerd door Sigrid Verweij, binnen VNO-NCW verantwoordelijk voor de DGA-agenda, en Janneke Snijder, lid van de Tweede Kamer namens de VVD. Aan bod kwamen thema’s als aanbesteding, regeldruk, de Nederlandse ‘subsidieverslaving’ en het ontslagrecht. Ook bleek de innovatiebox voor veel DGA’s nog onbekend terrein. Volgens Sigrid Verweij bestaat de kern van de lobbyagenda voor DGA’s uit enkele terugkerende thema’s, waarbij in het afgelopen jaar goede stappen zijn gezet: - Fiscaal: hoe wordt de DGA fiscaal behandeld? Hierin zijn flinke stappen gezet binnen de successiewetgeving, waarbij het vrijstellingspercentage is verhoogd van 75% naar 90%. - Regeldruk: Het kabinet gaat € 6 miljard bezuinigen door de overheid kleiner

te maken. Vooral decentraal moet er flink gesneden worden. Wat betreft de regelgeving zou moeten gelden: waar de ene regel lasten veroorzaakt, moet elders een regel versoepeld worden. - Subsidies: Nederland leidt aan ‘subsidieverslaving’. Ondernemers stellen dat het beter is om achtergestelde leningen mogelijk te maken om zo het eigen vermogen van bedrijven te versterken. - Ontslagrecht: Janneke Snijder geeft aan dat de VVD op dit punt heeft moeten inbinden en dat de regering ervoor heeft gekozen om niet het ontslagrecht niet aan te passen. Wel wordt de Wajong aangepast: volgens Snijder is de doelstelling om lichtgehandicapten terug te brengen in de maatschappij, al dan niet met gedeeltelijk behoud van uitkering. - Toezichthouders: Er zijn te veel toezichthouders (NMa, OPTA, AFM), die vaak op hetzelfde domein actief zijn. Verweij pleit voor één Rijksinspectie, die risicogericht toezicht houdt. Over deze kwestie is een enquête beschikbaar, die VNO-NCW Noord binnenkort toestuurt.

tiebox wordt de winst die wordt behaald met onderzoek en ontwikkeling tegen 5% in plaats van 25,5% procent belast. Ook worden de plafonds in de regeling geschrapt. Voortaan vallen alle winsten behaald met innovatieve activiteiten onder het lage tarief. In de situatie van 2009 was het lage tarief alleen mogelijk bij winsten tot 400.000 euro. Dit maakt de box aantrekkelijk voor software- en bedrijfsgeheimen. Daarnaast worden verliezen op innovatieve activiteiten aftrekbaar tegen het normale tarief van 25,5 procent in plaats van het verlaagde tarief. Ook in de komende periode heeft het DGA Platform genoeg om handen om de positie van DGA’s in Nederland te verbeteren. Het platform kan hierbij iedere steun vanuit het bedrijfsleven gebruiken: voor een krachtige lobby is een breed draagvlak onontbeerlijk. Want er worden stappen gezet, maar we zijn er nog niet: Nederland is het land van kleine stapjes.

Innovatiebox Bij veel DGA’s bleek de innovatiebox een nog onbekend begrip. Binnen de innova-

www.afier.com

Verder denken brengt je verder............ Als je werkt met de nodige diepgang….

Een accountant moet ‘Verderdenken’: meer op actualiteit en toekomst gericht zijn. Wij zijn accountants gericht op diepgang. Geef ons een uitdaging en wij gaan er voor. Accountants én adviseurs, denken verder en doen verder. Voor beide moet u bij Afier zijn. Voor meer info over verderdenken: Mr. André Kool FB Mr. Erik Stuut Drs. Erik-Jan Kreuze RE RA Drs. Marc Oegema RA

Verderdenken, verder doen

Handelsweg 16c Tynaarlo T (0592) 53 09 53

14


Akke Groenewoud [email protected]

Foto’s: Harm Bellinga, JAV Studio’s

Werkgevers brengen publieke en private sector bij elkaar

‘Minder drempels bij regionaal aanbesteden’ Door de samenwerking tussen publieke en private sector te optimaliseren kunnen ondernemers eenvoudiger en succesvoller aanbesteden dan nu het geval is. Ook MKB-bedrijven en zzp’ers verdienen een eerlijke kans bij overheids aanbestedingen. En goed en slim aanbesteden moet leiden tot meer innovatie.

Bouwend Nederland, MKB Noord, VNONCW Noord en Berenschot zetten met deze insteek in op regionale stimulering en economische structuurversterking in Noord-Nederland. Met als thema ‘Succesvol Aanbesteden’ brachten zij begin oktober meer dan 150 mensen uit de publieke en private sector in het Noorden bij elkaar om met elkaar in gesprek te komen. Het onderwerp Europees aanbesteden en inkoopbeleid van de overheid is zowel in de publieke als private sector bron van veel discussie. De aanbestedingspraktijk is weerbarstig en veel regionale opdrachten slaan niet in de regio neer. Met deze bijeenkomst hebben we de bewustwording en aanbestedingskennis aan beide zijden van de tafel willen vergroten. Het doel hierbij is dat regionale overheidsopdrachten meer ten goede komen aan het regionale bedrijfsleven en daarmee aan de regionale werkgelegenheid.

Regeerakkoord Het thema aanbesteden heeft ook de aandacht van de nieuwe regering. In het Regeerakkoord staat dat de regering vindt dat het MKB meer kansen verdient bij

“Regionale overheidsopdrachten moeten meer ten goede komen aan het regionale bedrijfsleven” aanbestedingen door de overheid. Clusteren raamcontracten worden teruggedrongen en de omzeteis moet omlaag. Als een bedrijf met succes een aanbestedingsprocedure heeft doorstaan, moet de erkenning voor meerdere jaren zijn geregeld. De in het Noorden met bedrijfsleven en overheden ontwikkelende digitale database BrigiD maakt dit nu al mogelijk (zie ook het kader). Met een nieuwe aanbestedingswet beoogt de overheid een duidelijk en eenvormig kader te bieden voor aanbesteden. De overheid koopt op een transparante en effectieve manier in tegen de beste prijs-kwaliteitverhouding. Daarbij is het belangrijk dat ondernemers een goede en eerlijke kans maken op een opdracht. In het wetsvoorstel worden maatregelen opgenomen

15

die de totstandkoming van optimale concurrentie bevorderen, de lasten van het aanbesteden verminderen, de aanbestedingspraktijk waar nodig uniformeren, en de klachtenafhandeling vergemakkelijken.

praktijk

Concrete actie De organisatoren van de bijeenkomst Succesvol Aanbesteden zullen de beschikbare informatie over succesvol en ondernemersvriendelijk aanbesteden toegankelijker en transparanter maken. Dit willen we onder andere gaan doen via onze websites (denk aan de Aanbestedingsdesk) en de informatiebronnen van de samenwerkende partners en publieke aanbesteders. Verder maken we een start met een Actieprogramma Ondernemersvriendelijk Aanbesteden & Inkopen in Noord-Nederland. Wij nemen hierin het initiatief, maar de uitvoering zal door de aanbestedende

diensten vorm en inhoud worden gegeven. Vanzelfsprekend zullen wij onze invloed aanwenden en hulp hierbij aanbieden. In het Actieprogramma komen concrete en controleerbare acties te staan die door aanbestedende diensten wat ons betreft moeten worden ondernomen met als doel: administratieve lastenverlichting, het verhogen van marktkennis, het verhogen van innovatie, competenties benutten en transparantie bevorderen. Wij zullen proberen dit actieplan door zoveel mogelijk noordelijke overheden te laten omarmen. Tenslotte overwegen we voor de bedrijven en de aanbestedende diensten in 2010 en 2011 meerdere masterclasses of ronde tafels te organiseren (gemengde vorm: beide doelgroepen in de masterclass/aan de ronde tafel). Samengevat hebben de deelnemers aan het congres Succesvol Aanbe-

steden ons inziens aangegeven behoefte te hebben om meer te leren over de volgende onderwerpen: - Samenwerken bij aanbesteden, wat zijn de kansen en valkuilen? - Succesvol inschrijven; hoe dominant de beste zijn? - Communicatie & acquisitie voor, tijdens en na een aanbesteding - Voldoen aan duurzaamheidcriteria, winst of green washing? - Wat zijn ondernemersvriendelijke criteria en hoe scoor ik daar maximaal op? VNO-NCW Noord, MKB Noord en Bouwend Nederland gaan de komende periode genoemde masterclasses uitwerken. Door concreet de aanbestedingspraktijk aan te pakken, beogen we het bedrijfsleven goed toe te rusten en daarmee bij te dragen aan de structuurversterking in Noord-Nederland.

Samenwerking BrigID Minder administratielasten bij aanbestedingen TenderNed, de Noordelijke Regieraad Bouw (NRB) en CROW beheren vanaf januari 2011 gezamenlijk BrigID. De drie partijen slaan de handen ineen en bundelen hun expertise om gebruikers te ondersteunen bij elektronisch aanbesteden. De samenwerking is bekrachtigd in een intentieverklaring die de drie partijen in november hebben ondertekend. De NRB richt zich op het bevorderen van innovatie in de bouw. Eind 2009 heeft deze organisatie het initiatief genomen voor de bouw van BrigID, een centrale database van selectiedocumenten voor aanbestedingen. Doel van dit systeem is het verminderen van de administratieve lastendruk bij aanbestedingen. Vijftien opdrachtgevers uit Noord-Nederland en dertig opdrachtnemers hebben inmiddels positieve ervaringen opgedaan met het gebruik van BrigID.

Gezamenlijke regie Het op een landelijk niveau beheren van een dergelijk systeem behoort niet tot de kernactiviteiten van de NRB. Daarom nodigt de NRB TenderNed en CROW uit om gezamenlijk de regie over het gebruik van BrigID te voeren en draagt de NRB de coördinerende rol over aan TenderNed. CROW zal nieuwe gebruikers bij het gebruik van BrigID begeleiden. De samenwerking tussen TenderNed, de NRB en CROW biedt volop kansen. “CROW heeft jarenlange ervaring met elektronisch aanbesteden en biedt een helpdesk, instructie en cursussen voor de gebruikers van BrigID”, zegt Trudi Hendriksen van CROW. “Het voordeel voor TenderNed is dat we nu al praktijkervaring kunnen opdoen voordat onze eigen marktplaats in 2012 beschikbaar komt”, aldus Heleen Mosselman van TenderNed. Ook Peter Struik, HID Rijkswaterstaat Noord-Nederland en lid van de NRB, is enthousiast: “het voordeel voor organisaties die nu al met BrigID werken, is dat zij worden begeleid bij de overstap naar TenderNed”.

16


Foto’s: Harm Bellinga, JAV Studio’s

VNO-NCW Noord in beel VNO-NCW Noord kijkt met een tevreden gevoel terug op de activiteiten van 2010. In het afgelopen kalenderjaar stonden ruim vijftig bijeenkomsten op de agenda. Van bedrijfsbezoeken tot Meet the Chairmen en van Visite Veenhuizen tot het Ondernemersgala. Met deze activiteiten hopen wij u een gevarieerd aanbod aan inspirerende bijeenkomsten te hebben gedaan.

ALV, Meet the Chairmen

Ondernemersgala

Bestuur oefent voor bestuursact

Groninger Museum

17

ld: Jaaroverzicht 2010 In 2011 hopen wij u wederom een interessant pakket aan bijeenkomsten te bieden. Nieuw zijn bijvoorbeeld de lijsttrekkersdebatten in het kader van de Provinciale verkiezingen en de Willem Lodewijk Conferentie in juni. Tijdens deze topbijeenkomst staat de vraag centraal hoe wij, bedrijfsleven, politiek en maatschappij, kunnen komen tot bestuurlijke en economische vernieuwing.

Bezoek UMCG

Visite Veenhuizen

18


Jan-Willem Lobeek [email protected]

Spoorlijn Groningen-Heerenveen essentieel voor toekomstige Zuiderzeelijn

Het halve werk is een goed begin Als de spoorlijn GroningenHeerenveen wordt uitgevoerd als een spoorlijn die HSLwaardig is, dan is hiermee de halve Zuiderzeelijn al gerealiseerd. Een belangrijke strategische zet. Een beeld van de grote belangen rondom de spoorlijn en het hele RSPproject.

Op dit moment vinden er voorlichtingsavonden plaats met betrekking tot de voorgenomen aanleg van de spoorlijn Groningen-Heerenveen. Deze nieuwe spoorverbinding zou moeten worden gefinancierd vanuit het alternatieve pakket (het Regionaal Specifieke Pakket, RSP) voor het niet doorgaan van de Zuiderzeelijn. Een slimme en strategische zet om hiermee toch de halve Zuiderzeelijn aan te leggen. Er is een budget van € 577 miljoen beschikbaar gesteld voor de aanleg van de spoorlijn. In deze tijden van bezuinigingen een gigantisch budget. Toch is het nog niet zeker dat dit budget toereikend zal zijn. Er zijn inmiddels ramingen die boven de € 700 miljoen reiken, andere geluiden geven aan dat dit budget afdoende zou moeten zijn.

Noordelijke eenheid Het lot van de Zuiderzeelijn werd definitief bezegeld toen bleek dat er vanuit de regio zo mogelijk nog meer gretigheid was om het alternatief binnen te slepen.

Een dure les. Hiermee kon de minister veilig de Zuiderzeelijn laten vallen en de afzonderlijke provincies tevreden stellen met het vervullen van hun individuele wensen. De afbrokkelende noordelijke solidariteit heeft dus mede bijgedragen aan het afblazen van de Zuiderzeelijn. Als we niet oppassen is de spoorlijn Groningen-Heerenveen hetzelfde lot beschoren. Omdat er in Groningen en Friesland partijen zijn die openlijk alternatieve bestedingen voor het budget aan het zoeken zijn, valt het draagvlak weg. Dat zou een strategische blunder zijn. Er zijn immers veel goede redenen om deze spoorlijn wél aan te leggen.

De voordelen Met het afblazen van de Zuiderzeelijn door minister Eurlings is het geloof in nut en noodzaak van deze hoogwaardige spoorverbinding niet verdwenen. Als de spoorlijn Groningen-Heerenveen zou worden uitgevoerd als een spoorlijn die HSL-waardig is, wordt hiermee de halve Zuiderzeelijn al gerealiseerd. Een belang-

19

rijke strategische zet. Niet alleen krijgen Drachten en Leek met de spoorlijn een volwaardige aansluiting op het spoornet, ook station Heerenveen krijgt een flinke boost. Nu is het een eenvoudige tussenstop, met de nieuwe spoorlijn wordt het een potentieel knooppunt. Ook economisch is dat een interessante propositie. De nieuwe spoorlijn draagt ook in belangrijke mate bij aan de externe ontsluiting van de stad Groningen. Vanuit bijna alle windrichtingen wordt deze stad door middel van spoor ontsloten, behalve uit de richting Drachten. Terwijl dit nu een van de belangrijkste verkeerstromen richting de stad is. Autoverkeer heeft op dit moment geen alternatief en de spoorlijn zou dus van grote toegevoegde waarde zijn.

actueel

Omdat de spoorlijn Groningen-Heerenveen slechts een deel van de Zuiderzeelijn vormt, mag deze niet worden vergeleken met de potentie hiervan. Ook de vervoerswaarde alleen is onvoldoende reden de spoorlijn aan te leggen. De werkelijke urgentie zit hem in de samenhang en de tijdlijn van het totale RSP.

“Met het afblazen van de Zuiderzeelijn is het geloof in nut en noodzaak van deze hoogwaardige spoorverbinding niet verdwenen” Als dit onderdeel van het RSP alsnog op nut en noodzaak wordt doorgelicht, zullen ook automatisch andere onderdelen van het RSP op de korrel worden genomen. Met als mogelijk risico dat er een oneindige discussie ontstaat. De harde doelstelling dat gelden van het RSP voor 2020 onomkeerbaar moeten zijn vastgelegd in projecten, wordt dan moeilijk haalbaar. Met als mogelijk logisch gevolg dat de Rijksoverheid na 2020 deze gelden weer terughaalt. Met andere woorden; als de spoorlijn ter discussie wordt gesteld, staan we aan het eind van de rit met lege handen.

Bestuurlijke moed Een andere adder onder het gras is

de wijze van aanbesteden. Omdat de regionale bestuurders de mogelijkheid open willen houden om het project komend jaar te kunnen afblazen, wordt het bedrijfsleven uitgedaagd om op dit moment een ‘garantieprijs’ af te geven. Dit is een gevaarlijke manier van zekerheid genereren. Hiermee wordt min of meer de verantwoordelijkheid voor het project aan het bedrijfsleven overgelaten. Juist omdat in deze fase de onzekerheden enorm groot zijn (tracé, wijze van uitvoeren, landschappelijke en stedelijke inpassingen) is het moeilijk om over garanties te spreken. Wat gevraagd wordt is bestuurlijke moed. De keuzes vanuit het verleden en de daarbij behorende consequenties moeten worden aanvaard. De belangen rondom de spoorlijn en het hele RSPproject zijn groot. Zeker nu het kabinet onverbloemd heeft duidelijk gemaakt dat ze op het vlak van infrastructuur niet aanvullend zullen investeren in NoordNederland, moet vaart worden gemaakt met de besteding van de RSP middelen. Een tweede kans op een dergelijk pot vrij besteedbaar geld zit er in de 21e eeuw niet meer in.

‘Eén omgevingsdienst voor alle Friese ondernemers’ VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord maken zich hard voor één loket waar Friese ondernemers terecht kunnen voor alle zaken over vergunningen, handhaving en toezicht. In een brief aan het college van Provinciale Staten pleiten de werkgeversorganisaties voor sterke regie van de provincie. De werkgeversorganisaties hebben de provincie de afgelopen jaren al vaker gevraagd om een sterke regierol in dit proces te nemen. “Wij willen het bevoegd gezag van de gemeenten niet ondermijnen, maar maken ons zorgen over de bestuurlijke kracht en expertise die nodig zijn voor handhaving van milieuregelgeving en verstrekking van de nieuwe omgevingsvergunning”, aldus Durk van Tuinen, voorzitter VNONCW Friesland. De huidige situatie leidt maar al te vaak tot inefficiënte oplossingen, slechte vergunningvoorschriften, gebrekkige handhaving en een bevoegd gezag dat de benodigde kennis mist voor technisch ingewikkelde bedrijven.

Volgens de werkgevers staat het college juist nu voor de keus om de regionale uitvoeringsdienst onder de regie van het provinciebestuur te brengen. Het kabinet is namelijk een stap verder gegaan en wil dat deze dienst naast milieuwetgeving ook wordt ingezet voor vergunningverlening. VNO-NCW Noord en MKB-Nederland Noord roepen de provincie dan ook op het momentum niet voorbij te laten gaan. “Het milieubeleid en het bedrijfsleven zijn gediend met deskundige handhavers en vergunningverleners. Daarom zijn wij overtuigd van het feit er een regionale uitvoeringsdienst moet komen”, aldus Van Tuinen. “Beter deskundige gesprekspartners dan handhavers en vergunningverleners die moeite hebben met ingewikkelde technische wetgeving.”

Management Buy-Out / Buy-In?

Met NOM Finance heeft u extra troeven in handen! Deskundigheid, betrokkenheid en durf, daar draait het om bij de NOM. Precies wat u nodig heeft wanneer u een bedrijf wilt overnemen. NOM Finance is uw partner voor de lange termijn. Een speler met inzicht. Een inhoudelijk stevige partij bij het overnametraject, de prijsbepaling en de structurering van de deal. Maar met NOM Finance heeft u extra troeven in handen.

Kijk voor alle ins en outs op www.nomfinance.nl

NOM Finance biedt u de beste kaarten als het gaat om management buy-out en buy-in. Neem onze uitstekende contacten met lokale banken, overheden en adviseurs. Een netwerk dat u vooruit helpt bij de overname en ver daarna. Maar uw belangrijkste troef is dat NOM Finance ook meefinanciert met risicodragend vermogen. Met een focus op de lange termijn in plaats van op snelle winst. En met een minderheidsparticipatie, zodat u zelf baas blijft in uw bedrijf. Wilt u geheel vrijblijvend en vanzelfsprekend vertrouwelijk een gesprek met één van de investment managers, neem dan contact op. Kortom, schakel de NOM in!

N.V. NOM Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland

INVESTEREN IN ONTWIKKELING

Bezoekadres Paterswoldseweg 810 Postbus 424 9700 AK Groningen

T (050) 521 44 08 F (050) 521 44 01 E [email protected] I www.nomfinance.nl


21

Douwe Faber over zijn boek Groene Parels:

‘Te weinig investeringen in duurzame energie’

actueel

“Er wordt te weinig geïnvesteerd in duurzame energie”, schrijft Douwe Faber van E Kwadraat advies en bestuurslid VNO-NCW Friesland. Begin oktober verscheen zijn boek ‘Groene Parels’. Ondanks de kritische ondertoon blijft Faber optimistisch: duurzame energie ligt op de drempel. “Ik heb lang nagedacht over de vraag waarom we op het gebied van duurzame energie geen meters maken in Nederland.” Douwe Faber, directeur van E kwadraat advies en bestuurslid VNO-NCW Friesland, noemt dit het pareleffect. “We hebben in Nederland veel groene parels. Die poetsen we op en laten we zien, maar we willen er niet te veel van hebben. Nu is de tijd om de groene parels –de duurzame projecten- te verbinden en verder te komen.” Faber bracht begin oktober zijn boek ‘Groene Parels’ uit en concludeert dat er in Nederland nog teveel achterover geleund wordt. “Er worden geen duidelijke keuzes voor de toekomst gemaakt. Als we niet oppassen, dan is energie binnenkort onbetaalbaar en maken we ons afhankelijk van grillige regimes zoals Rusland.”

Optimistisch Toch blijft Faber optimistisch; de ondertitel van zijn boek luidt ‘Duurzame energie ligt op de drempel’. In zijn boek vertelt Faber als architect van de duurzame keten in korte toegankelijke stukjes hoe we schoner, gezonder en goedkoper kunnen leven zonder onze ‘verslaving’ aan olie en gas. Hij doet dit vanuit zijn dagelijkse praktijk, als eigenaar van E Kwadraat advies, gespecialiseerd in duurzame energie.

reactie was: daar begin ik niet aan. Maar het thuisfront stimuleerde mij het toch te doen. Ik heb daarom geprobeerd een compact boek te schrijven met leesbare en toegankelijke verhalen die de duurzame boodschap goed overbrengen.”

Het bedrijf adviseert boeren, tuinders, overheid en industrie in Nederland en investeert zelf in duurzaamheid over de grens. E Kwadraat advies is gevestigd in Leeuwarden, Groningen en Arnhem en is internationaal actief in Engeland, Polen, Spanje en sinds kort in China. Te veel bedrijven zien energie volgens Faber niet als onderdeel van hun bedrijfsvoering, maar als iets noodzakelijks dat er simpelweg is. “Nu energie steeds duurder wordt, is het belangrijk om te weten hoeveel energie je verbruikt. Meten is weten. Mijn motto is dat je niet moet zeggen ‘het moet minder’, maar ‘het moet anders’.”

Duurzame boodschap Faber vroeg zich al een tijdje af hoe hij het thema duurzaamheid op de kaart kon zetten. Schrijf er een boek over, suggereerde iemand. Faber: “Mijn eerste

Wat kan een doorsnee bedrijf dan doen om duurzaam te worden? Faber: “Veel bedrijven maken gebruik van een paar duurzame producten en denken dat ze er dan al zijn. Anno 2010 is het zaak dat je écht wat gaat doen. Dat kan bijvoorbeeld op het gebied van mobiliteit. Het is eenvoudig om je wagenpark duurzaam te maken, werknemers vinden het leuk en het is goedkoper.” Het boek ‘Groene Parels’ laat vooral zien “hoe het ook kan”, aldus Faber. “Het staat vol met ideeën en projecten die we uitvoeren of uitgevoerd gaan worden. Dus het kan! Het boek is dan ook geen klaagzang, maar moet de lezer verleiden met groene parels. Mensen moeten duurzame energie willen.”

Geïnteresseerd? Het boek ‘Groene Parels’ van Douwe Faber is te verkrijgen via www.bol.com (ook als e-book). Het boek is daarnaast voor € 14,95 (incl BTW, excl. verzendkosten) bij E Kwadraat advies te bestellen door een mail te sturen naar [email protected].

22


Jan-Willem Lobeek [email protected]

Teijin Aramid: De absolute top in kunststof VNO-NCW Noord ging eind november op bedrijfsbezoek bij Teijin Aramid in Emmen. Over het succes van de aramidevezel in Noord-Nederland.

Toen in 1999 AKZO zijn vezeldivisie verkocht, dacht men in Delfzijl en Emmen dat de rampspoed was geboren. Niet langer onder de veilige vleugels van de vertrouwde moeder. Hoe anders kan het lopen. Nu elf jaar later is het ongewenste AKZO-eendje omgetoverd in een mooie Japanse zwaan. Deze transformatie is niet uit de lucht komen vallen. Vele honderden miljoenen zijn er sinds de overname door Teijin in 2000 geïnvesteerd. Hiermee werd Teijin de grootste buitenlandse investeerder in Nederland. Deze investeringen waren niet alleen gebaseerd op de hoge verwachtingen van het product, maar ook op de lange termijn visie van de Japanse moeder. Dit lange termijn denken is overigens typisch voor Japanse bedrijven.

Supervezel De basis voor het succes is de aramidevezel. Aramides zijn een soort polyamides die gemaakt worden uit aromatische monomeren. Vezels gesponnen uit para-aramide hebben een bijzonder grote treksterkte, laag gewicht en kleine rek en ze zijn bestand tegen relatief hoge temperaturen. De treksterkte van para-aramidevezels is ongeveer vijf tot acht keer zo hoog als die van staal bij gelijk gewicht. Aramides werden voor het eerst in de jaren ‘50 in de laboratoria van DuPont gesynthetiseerd. Naast DuPont (Kevlar) heeft ook AkzoNobel (Twaron) dit polymeer in die tijd weten te spinnen op laboratoriumschaal. Over de technische rechten is een jarenlange patentstrijd geweest tussen de beide firma’s.

“Toen in 2008 de industrie als gevolg van de kredietcrisis een flinke omzetdaling moest incasseren, is er bij Teijin juist veel geïnvesteerd” Een andere para-aramide variant is Technora, ontwikkeld door Teijin in Japan en nu ook onderdeel van Teijin Aramid. Technora is ongeveer tien procent sterker dan Twaron en Kevlar, maar niet geschikt voor kogelwerende vesten of asbestvervanging. Aramidevezels worden wél gebruikt in kogel- en scherfwerende vesten, maar ook voor sleep- en hijskabels, zeilen voor competitieboten, kano’s en kajaks, brandwerende kleding, remvoeringen en sterke en lichte composieten. Het wordt ook gebruikt voor spullen voor extreme sporten, beschermende kleding voor dierenverzorgers, composiet voor vliegtuigen, lekvrije fietsbanden, bootzeilen, ter vervanging van asbest, soms in luidsprekers en recent ook in de bladen van modelhelikopters. Meta-aramide wordt vooral gebruikt als hittebestendig textiel in brandwerende kleding of voor heetgasfiltratie. Wanneer het polymeer gesponnen wordt, resulteert dat in een para-aramide vezel met een enorme sterkte die hitte- en snijbestendig is. Para-aramide draden corroderen niet en hun kracht wordt niet verzwakt door onderdompeling in water.

Innovatie De ambitie van Teijin Aramid is om de wereldwijde marktleider te zijn binnen de hoogwaardige vezelindustrie en daartoe staan binnen de manufacturing organisatie drie strategische begrippen centraal: prestatie verbetering, waardecreatie en innovatie. Dat is nodig omdat de concurrentie uit Zuid-Korea en China op de loer ligt. Alleen door voortdurend te innoveren kan men zijn leidende marktpositie behouden. Ruim vier procent van de omzet wordt geïnvesteerd in R&D. Niet alleen in onderzoek naar het basismateriaal, maar ook naar nieuwe toepassingen en niet te vergeten in de verbetering van het productieproces. Toen in het najaar van 2008 de (chemische) industrie – en dus ook Teijin Aramid - als gevolg van de kredietcrisis een flinke omzetdaling moest incasseren, is er bij Teijin juist veel geïnvesteerd in procesoptimalisatie. In de daarvoor liggende jaren waren alle productielijnen voortdurend uitverkocht en de gelegenheid waarbij er ‘experimenteerruimte’ ontstond op de productielijnen is met beide handen aangegrepen. Een mooi voorbeeld van anticyclisch investeren en innoveren.

COLUMN

23

Delen = Vermenigvuldigen

Nee, dit is niet Het Nieuwe Rekenen. Ik heb het over een nieuw fenomeen dat als een tsunami over de marketingwereld raast: Social Media. Pas op! Dit is veel meer dan een gezellige ontmoetingsplaats waar mensen wat onschuldige nieuwtjes uitwisselen. Het is het strijdperk waar reputaties worden gemaakt en gebroken. En dat met de snelheid van het licht. Zie de case van Youp van ’t Hek en T-Mobile.

PRAKTIJK

Misschien doen we er al naar hartenlust aan mee: twitteren, LinkedIn, Hyves en Facebook. In een beetje marketing- en communicatieplan hebben deze Social Media een belangrijke plaats gekregen. Wat “zoeken” betekent voor Google, betekent “delen” voor Social Media. Je deelt informatie met mensen die belangrijk zijn voor jouw omzet, met je doelgroep dus. Je deelt waardevolle informatie in de vorm van inhoudelijkheid.

Co-creatie Op het vlak van nieuwe toepassingen wordt veel samengewerkt met klanten. Hoewel dit een open deur lijkt, is dit echter bij veel bedrijven nog geen gemeengoed bij innovatie. Maar juist in dergelijke strategische samenwerkingsverbanden creëert men lange termijn relaties. Hierbij moet men wel begrip hebben voor elkaars positie. Bij Teijin hebben ze bijvoorbeeld een nieuw product, Sulfron, ontwikkeld voor autobanden. Dit stond in 2008 op het punt om te worden ingezet door de bandenindustrie. Helaas heeft de crisis roet in het eten gegooid en heeft men in deze industrie eerst de focus op andere zaken gelegd. Hierdoor is de brede marktintroductie van dit nieuwe en veelbelovende product dus uitgesteld. Door het brede scala aan toepassingsmogelijkheden van de aramide vezel is Teijin Aramid dus niet afhankelijk van één sector of branche. Hierdoor is men goed door de crisis heen gekomen – sinds de zomer van 2010 is men weer op het oude niveau – maar daarbij zijn ook de vooruitzichten op de lange termijn uitstekend. Dat is niet alleen van belang voor de Japanse moeder, maar ook voor Noord-Nederland.

Dat is iets anders dan oppervlakkige, wervende teksten. Reclamepraatjes worden in de Social Media genadeloos afgestraft. Mensen reageren er niet op, of, erger nog, ze reageren wel, maar dan negatief. Zie de oorlog van Youp van ‘t Hek met T-Mobile. De klant is niet meer die grijze massa die van bovenaf door massamedia gemanipuleerd kan worden. De klant heeft een stem die gehoord wil worden. Gelijkgezinden vinden elkaar op digitale ontmoetingsplaatsen als Hyves en wisselen daar voor hen belangrijke informatie uit. Zorg dat er positief over uw merk gesproken wordt. Praat daarom mee op de digitale plaatsen waar uw doelgroep praat en over de onderwerpen die uw doelgroep interessant vindt. 2011 wordt het jaar van het Delen, het delen van relevante informatie op relevante plekken. En… delen = vermenigvuldigen, want het gaat u wat opleveren. U gaat scoren op het gebied van reputatie en van de bereidheid van uw doelgroep om uw aanbod serieus te overwegen. Mijn advies voor u: zet digitaal Delen op de planning voor 2011. En als u het misschien moeilijk vindt; ik help u graag! Wija Koers www.wijakoers.nl

24


Akke Groenewoud [email protected]

Focus op positie vrouwen in bedrijfsleven

Nederland blijkt internationaal gezien steeds minder te scoren op het gebied van diversiteit. VNO-NCW Noord legt nadrukkelijk focus op vrouwelijk ondernemerschap en is in dit kader een samenwerkingsverband met Advitmo aangegaan. Een betere doorstroming van vrouwen naar topfuncties is niet alleen een maatschappelijk, maar ook en vooral een bedrijfseconomisch belang. Het biedt ondernemingen een concurrentievoordeel, omdat zij beter in staat zijn in te spelen op ontwikkelingen in hun omgeving. Ook spelen de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt een belangrijke rol. In Noord-Nederland hoeven we alleen maar te denken aan de demografische verschuivingen waar we de komende jaren mee te maken krijgen. Het talent van vrouwen kan dan niet onbenut blijven. Dit vindt VNO-NCW en staat ook in het SER-advies

over Diversiteitsbeleid (2009). Toch valt er nog een hoop te winnen in Nederland als we kijken naar de factsheet vrouwen en carrière. Uit internationaal onderzoek van het World Economic Forum (WEF) blijkt dat Nederland is gezakt van de 9e naar de 17e plaats in de wereldrangorde van man/vrouwgelijkheid. Het onderzoek van het WEF bestaat uit twee deelonderzoeken: het Corporate Gender Gap Report en het Global Gender Gap report. In oktober 2010 verscheen laatstgenoemde: een vergelijking van de positie van mannen en vrouwen in 134 landen. Vooral het aantal vrouwen aan de top van het bedrijfsleven en in de regering blijkt nog veel verbeterd te kunnen worden in Nederland.

Resultaten Een opvallend resultaat is dat geen van de Nederlandse bedrijven uit dit onderzoek een vrouwelijke algemeen directeur of bestuursvoorzitter (CEO) heeft. Samengevat kwam uit het onderzoek naar voren: hoe lager het managementniveau, hoe meer vrouwen, maar ze vormen maar zelden

meer dan 20% van het management op dat niveau. In Nederland zijn geen wettelijke quota of andere verplichte instrumenten om het aantal vrouwen in de top van het bedrijfsleven te vergroten. Wel zijn er initiatieven om het bedrijfsleven te overtuigen en te ondersteunen, zoals de Charter en de Commissie Talent naar de top. Bijna tweederde van de onderzochte Nederlandse bedrijven probeert meer vrouwen naar het hogere management te laten (door)stromen door specifieke doelstellingen, zelfopgelegde quota of andere instrumenten.

Aanbevelingen Nederland hoort bij de middenmoot als het gaat om de voorzieningen die aan werknemers geboden worden om hun carrière te combineren met hun privéleven. De verlofregelingen zijn in verschillende landen een stuk ruimer, maar dan vaak slechts gedeeltelijk betaald. Echter, volgens de bedrijven in dit onderzoek zijn die voorzieningen niet de belangrijkste bepalende factor bij het aantal vrouwen aan de top. Volgens hen spelen factoren als publieke

25

Samenwerkingsverband VNO-NCW Noord en Advitmo:

“Versterking van vrouwelijk ondernemerschap in het Noorden” Werkgeversorganisatie VNO-NCW Noord gaat een samenwerkingsverband aan met Advitmo. “Met dit zakelijk en professioneel vrouwennetwerk in Noord-Nederland willen wij ons nadrukkelijk focussen op vrouwelijk ondernemerschap”, aldus Lambert Zwiers, directeur VNO-NCW Noord. Met de samenwerking willen beide organisaties de positie en het imago van zakenvrouwen in het Noorden versterken. “Er is in het Noorden onder vrouwelijke ondernemers behoefte om kennis te maken, informatie uit te wisselen, maar bovenal ook om een vertrouwd netwerk met betrouwbare partijen op te bouwen waarmee men zaken kan doen”, aldus bestuurslid van Advitmo, Dorothea Piek, eigenaar van Door Advies.

vereniging

opinie, bedrijfscultuur en de afwezigheid van rolmodellen een veel sterkere rol. Om vrouwen te ondersteunen bij het overwinnen van dergelijke obstakels kan gekozen worden voor mentorprogramma’s voor vrouwelijke managers en voor quota voor het aantal vrouwen in het management. De aanbeveling aan zowel het bedrijfsleven als aan de Nederlandse overheid is om voortdurend beleid, regelingen en voorzieningen te vergelijken met die in andere landen. Op die manier kunnen de maatregelen gekozen worden die in het buitenland al daadwerkelijk effect gesorteerd hebben. Om ervoor te zorgen dat de financiële middelen besteed worden aan beleidsmaatregelen die goed onderbouwd zijn, verdient het de aanbeveling om in Nederland meer gedegen effectstudies uit te voeren naar de huidige voorzieningen.

Vrouwen aan de top Vanzelfsprekend hebben ook vrouwelijke CEO’s en managers hun privéleven te combineren met hun baan, en een tekort aan goede voorzieningen vormt voor een deel van de vrouwen een barrière om aan de top te komen. Maar dit lijkt niet het grootste probleem te zijn: de publieke opinie en de bedrijfsculturen zijn nog onvoldoende gewend aan vrouwen aan de top. Daarbij is er in de top van bijna de helft van de onderzochte bedrijven nog te weinig betrokkenheid bij diversiteit en te weinig draagvlak voor het inzetten van diversiteitsbeleid. Met het afschaffen van het voorkeursbeleid bij de Rijksoverheid, rijst de vraag of deze bedrijven elders een voorbeeld en stimulans zullen vinden. Het draagvlak kan verbeterd worden door meer kennis te verspreiden over de voorde-

VNO-NCW Noord en Advitmo zijn actief in Groningen, Friesland en Drenthe. Beide organisaties willen hun netwerken bij elkaar brengen, zodat vrouwelijke ondernemers in het Noorden elkaar nog beter weten te vinden. “Advitmo heeft een sterke netwerkfunctie, waar onze vrouwelijke leden ook bij kunnen aanhaken”, aldus Lambert Zwiers. “Andersom heeft VNO-NCW Noord veel te bieden op het gebied van belangenbehartiging en thematische bijeenkomsten. Dat is een belangrijk voordeel voor onze leden,” benoemt Astrid Haveman, bestuurslid Advitmo en eigenaar van de Organisatiemakelaar. “De samenwerking is daarom een goede versterking voor beide netwerken.”

len van een divers samengesteld management en Raad van Bestuur. De instrumenten die bij bedrijven in andere landen ingezet worden, dienen bekeken te worden op hun bruikbaarheid voor Nederlandse bedrijven. Vrouwen kunnen bijvoorbeeld via netwerken en mentoring ondersteund worden in hun weg naar de top. Dergelijke initiatieven kunnen door individuele bedrijven, maar ook door branche- en koepelorganisaties, maatschappelijke organisaties en de overheid gestimuleerd worden. Los van de steun en tips die vrouwelijke managers elkaar kunnen geven over hun positie, kan uitwisseling tussen

vrouwen uit verschillende sectoren leiden tot inhoudelijke innovatieve ideeën voor de kerntaken van het eigen bedrijf. Mede daarom heeft VNO-NCW Noord vrouwen in het eigen netwerk meer positie en mogelijkheden te geven. Door samen te werken met Advitmo (zie kader) gaat VNO-NCW Noord ervan uit meer gezicht te geven aan talentvolle vrouwen in het noordelijk zakenleven. Ook de verkiezing van Zakenvrouw van het Noorden draagt bij aan de versterking van vrouwelijk ondernemerschap in Noord-Nederland en wordt derhalve ondersteund door VNONCW Noord.

Het onderzoek waarop dit artikel is gebaseerd is te vinden op www.vno-ncwnoord.nl onder publicaties.

Zakenvrouw van het Noorden 2010:

Anne-Christine Dreue Anne–Christine Dreue is de winnares van Zakenvrouw van het Noorden van het jaar 2010. Tijdens het informatieve netwerkevent Women in Business in Martiniplaza in Groningen streden drie genomineerden voor de felbegeerde titel. Dreue, directrice van het bedrijf Dutch Flight Academy in Eelde, kreeg na een uitvoerig beraad door de deskundige jury de hoogste waardering en won hiermee de titel ‘Zakenvrouw van het Noorden 2010’. De onderscheiding is bedoeld als waardering voor een vrouw die zich heeft bewezen in het noordelijk bedrijfsleven en die volgens de jury als voorbeeld kan fungeren voor andere vrouwen die succes in het bedrijfsleven nastreven. De vijfde editie van Women in Business was ook dit jaar een groot succes. Honderden bezoekers kwamen op het event af om te luisteren naar informatieve en inspirerende spreeksters zoals Birgit Donker en Nelleke Mulder, winnares van 2009.

Actief in transitie

Efficiency en besparingen

Duurzaamheid

Verbetering van milieu en klimaat

Scoringsmomenten

Wie veel aan de bal is, kan het spel bepalen. Dat geldt bij basketbal. Dat geldt in de energiewereld. GasTerra is een van de grootste aardgasbedrijven van Europa. We leveren aan zes landen in de EU. In onze thuismarkt Nederland lopen we nu al warm voor de uitdagingen van morgen. Denk aan groen gas en andere duurzame alternatieven. De ontwikkeling van een nieuwe generatie CV-ketels: de HRe-ketel. Dat is ons speelveld. Daar zijn wij praktisch onverslaanbaar.

www.gasterra.nl

27


ACTUEEL

Haal meer uit Defensie

Vanuit het Platform Defensie-Bedrijfsleven Noord/West wordt het komende halfjaar onderzocht hoe Defensie en bedrijfs leven elkaar in de regio kunnen versterken. Er is nog veel pionierswerk te verrichten, maar kansen zijn er zeker. VNO-NCW Noord en het Ministerie van Defensie, verenigd in het Platform Defensie-Bedrijfsleven Noord/West, gaan het komende half jaar onderzoek doen naar de economische effecten van de aanwezigheid van Defensie in de drie noordelijke provincies en (de Kop van) Noord-Holland. Hiermee hopen we de samenwerking in de toekomst een stevig inhoudelijk fundament te geven. De overeenkomst van het onderzoek werd eind november ondertekend door Generaal-majoor der mariniers Ton van Ede (Commandant Zeestrijdkrachten), Bert van der Haar, voorzitter VNO-NCW Noord en Peter van Kampen van de Rijksuniversiteit Groningen (Wetenschapswinkel).

Regionaal aanbesteden Het onderkennen van de economische betekenis van Defensie is een terrein waarop nog veel pionierswerk te verrichten is. Voor het (regionaal) bedrijfsleven is van belang om inzicht te krijgen in de vraag hoe zij beter van Defensie kan

profiteren, met name op het gebied van aanbestedingen. Het onderzoek focust dan ook op de vraag welke inkoopcategorieën Defensie momenteel Europees, nationaal en regionaal aanbesteedt en welke bedragen hiermee zijn gemoeid. Binnen het onderzoek wordt nagegaan of er plannen of mogelijkheden zijn voor vergroting van de regionale aanbesteding in de toekomst. Daartoe zullen procedures inzichtelijker moeten worden gemaakt, zodat regionale bedrijven beter kunnen inspelen op aanbestedingen en competitiever worden ten opzichte van de grote landelijke bedrijven.

Defensie in de regio Het onderzoek wordt uitgevoerd door twee masterstudenten Economische Geografie van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij zullen analyseren aan welke voorwaarden moet worden voldaan om regionale aanbesteding tot een succes te maken. Ook zullen zij nagaan welke uitwisselingen er op personeel- en op opleidingsgebied mogelijk zijn met bedrijven c.q. regionale opleidingscentra.

V.l.n.r. Peter van Kampen (RUG), Bert van der Haar (voorzitter VNO-NCW Noord) en Generaal-majoor der mariniers Ton van Ede tekenen de overeenkomst. Op de achtergrond de masterstudenten Marc de Bruin en Daniel Banis.

Derde element van het onderzoek betreft de sociaaleconomische effecten van de aanwezigheid van Defensie in de regio, hoewel deze moeilijk zijn uit te drukken in financiële termen. Hierbij kan worden gedacht aan de effecten van medegebruik (vliegveld, brandweer, haven), het delen van faciliteiten, inbrengen van kennis in de regionale economie, de economische inbreng van ex-defensiepersoneel als werknemer/bedrijf en de vorming van arbeidspools tussen defensie en bedrijfsleven. De focus van het onderzoek ligt op de vliegbasis Leeuwarden en de marinebasis in Den Helder, maar het uiteindelijke doel is om een model te ontwikkelen dat ook voor andere regio’s de kansen in kaart kan brengen. Kansen voor zowel Defensie als voor het bedrijfsleven.

Consulting • Corporate Finance • Management

BOER & CROON YOUNG EXECUTIVES

Behoefte aan hoog opgeleid talent?

www.talentinhetnoorden.nl

29

Aqil Radjab [email protected]

JNO

God in de Eemshaven

Vraag een natuurkundige om energie te omschrijven en het antwoord zal ongeveer als volgt luiden: energie is de basis van alles wat in beweging is, energie is er altijd geweest en zal er ook altijd zijn. Energie is overal. Vraag een christen om God te omschrijven en het antwoord zal ongeveer als volgt luiden: God is de basis van alles, God is er altijd geweest en zal er ook altijd zijn. God is alomtegenwoordig. Nagenoeg hetzelfde antwoord met één significant verschil; het eerste antwoord leunt op bevestiging van theorieën en het tweede antwoord leunt op geloof/ overtuiging. En dat is nou precies wat we in de Eemshaven en Noord-Nederland zien gebeuren. We kunnen nu al wel vaststellen dat de Energy Valley een groot succes (aan het worden) is, waarbij het Noorden een prachtige rol opgeëist heeft als incubatieregio voor schone, betrouwbare en innovatieve energie!

Durf Zo vanzelfsprekend als dit alles vandaag de dag lijkt, zo vol overtuiging werkten

de pioniers nog geen tien jaar geleden aan dit gedurfde plan. De inzet van vele partijen, waaronder provincies, gemeenten, SNN, NAM, NOM en nog vele anderen, hebben het draagvlak voor dit succes gecreëerd. Hulde aan hen, dat mag ook wel eens gezegd worden en “keep up the good work”. Eigenlijk zie je dit verschijnsel overal in het zakenleven; een enkele enthousiasteling die echt gelooft in zijn theorie en daar ook nog eens vol overtuiging mee aan de slag gaat, onderwijl nauwlettend gadegeslagen door de sceptische meute.

Nadat zo’n visionair “bewezen” heeft dat zijn theorie klopt en dat je er succes mee kan hebben, duiken er van alle kanten experts op die achteraf precies kunnen uitleggen hoe het nou precies komt dat juist hij succes had…

Avonturiers Inderdaad, niet alle ambitieuze jonge avonturiers halen de eindstreep. Sterker nog, er vallen er meer af dan er overblijven. Toch falen zij niet, want zij gingen er wel voor. Ze haalden slechts een kloteresultaat en vonden weer een manier uit hoe het niet moet. Volgende keer beter.

JNO Agenda

Koester deze durfallen, want het is die groep waarin de katalysatoren van de economie van morgen schuilen. Velen van hen kom je tegen bij JNO.

Dinsdag 25 januari 2011 Inleiding Joy van der Stel Plaats: Gemeentehuis Emmen Tijd: 15.00 – 18.00 uur

Jonge Noordelijke Ondernemers, daar gebeuren mooie dingen.

Donderdag 17 februari 2011 Inspirerend Leiderschap Plaats: De Tamboer, Hoogeveen Tijd: 15.00 – 18.00 uur Dinsdag 22 maart 2011 Netwerkdiner Plaats: Puddingfabriek, Groningen Tijd: 18.00 – 21.00 uur

Namens JNO met enthousiaste groet, Aqil Radjab

30


Welkom nieuwe leden De volgende personen zijn lid geworden van de vereniging: Groningen J. Westert ROC Menso Alting, Groningen Mw mr. A.C. Winter BoutOveres Advocaten, Groningen M.G. Snippert HanzeConnect, Groningen J. Schaafsma Electrabel Nederland N.V., Roodeschool H.R. Mulder RA Deloitte, Groningen H. van Diest Sylvaphane Group B.V., Tolbert H.A.M. Rombouts Sylvaphane Group B.V., Tolbert M. Alberda HanzeConnect, Groningen P.C. van Gelder MSc N.V. Nederlandse Gasunie, Groningen Mw H.M. Stoppels De Oosterpoort, Groningen J.D.M. Loeters MBA Rabobank Stad en Midden Groningen, Groningen Mw drs. J.C.H.G.M. Bottema Rijksuniversiteit, Facilitair Bedrijf, Groningen Mw drs. E.M. Braam SCA Hygiene Products BV, Hoogezand Mw P. Karistinos-Smit Hotel Resort Landgoed Westerlee, Westerlee Mw drs. K.E. Smid-Verwer PuurIDee - Creatieve communicatie, Stadskanaal dr. J.H. de Ruiter Hanzehogeschool Groningen - Bestuur, Groningen H.B.J. Greven Autobedrijf Henri Greven / Fina Lease, Stadskanaal J.A.W. Croes AXENT Nabestaandenzorg N.V., Groningen T. Vrieswijk Deloitte, Groningen L.D. Akkerman Amdico BV, Assen P. Rienks Deloitte, Groningen Friesland drs. M.M. van Akkeren RC Wetterskip Fryslân, Leeuwarden F.B. Veenstra Veenstra | Fritom, Heeg J.T. Steigstra Kenneth Smit Consulting, Oudega Mw H.J. Hoekstra Makelaardij Hoekstra / Hoekstra Vastgoedbeheer, Leeuwarden P.M.P.M. Evers BASF Nederland BV, Heerenveen R. Westerbeek GEA Royal De Boer Stalinrichtingen B.V., Leeuwarden M.R. Cnossen bc Stichting DBF, Grou C. Anceaux NDC Mediagroep, Leeuwarden F.J. Zeinstra Gibo Groep, Joure H.J. Leystra Accon-avm, Drachten H. Feitsma SPIN OFF Communicatie, Oldeberkoop

C. Anceaux, NDC Mediagroep, Leeuwarden

Drenthe F.H.G. van Beers Dierenpark Emmen, Emmen Bgen Drs. J.A. van der Louw 43 Gemechaniseerde Brigade, Steenwijk P. van Marle ABN AMRO Bank N.V., Meppel drs.ir. R. van Putten ABN AMRO Bank N.V., Zwolle W.A. Koop Watter B.V., Emmen drs. P.G.N.A. Schey Rabobank Noord-Drenthe, Gieten drs. J.H.A. Bartels Rabobank Emmen-Coevorden, Emmen Mw I. Radhakishun InneRs, Assen J. Kappen Scholing werkt, Emmen A. Olie Bureau B+O Architecten, Meppel Mw A.C. Dreue Dutch Flight Acadamy, Eelde mr R.R.J.A. Olie-Hallmans Hallmans Advocatuur & Mediation, Meppel

F.H.G. van Beers Dierenpark Emmen, Emmen

31

Reinhardt Lagerwaard [email protected]

Beperking van het procesmonopolie

In de loop van 2011 wordt de zogenaamde competentiegrens van de Kantonrechter verhoogt. Rechtzoekenden kunnen momenteel ten aanzien van bedragen tot € 5.000 zonder advocaat bij de Kantonrechter procederen. Deze grens wordt opgetrokken naar € 25.000. Een gunstige ontwikkeling? Een en ander lijkt een vooruitgang voor de rechtzoekende: in minder gevallen is men verplicht gebruik te maken van de diensten van een advocaat. Daar staat tegenover dat rechtzoekenden vaak moeilijk kunnen overzien bij wie zij voor rechtshulp terecht kunnen, omdat in principe iedereen (ook een beunhaas) kan helpen bij een proces. Voor advocaten gelden waarborgen, een beroepsaansprakelijkheidsverzekering, eisen aan de administratie en kantoorinrichting, verplichte opleidingen, vereisten ten aanzien van de Stichting Derdengelden, etc. Eisen die niet of minder gelden voor andere spelers op de juridische procesmarkt. Een cowboymarkt dreigt wanneer men zonder enige kennis van zaken voor flinke bedragen een dagvaarding kan opstellen en laten betekenen. Een en ander kan niet in het belang van de consument (o.a. het MKB) zijn.

Afwegingen van de ondernemer Een ondernemer maakt vaak een afweging of er tegenspraak bij het instellen van een vordering te verwachten valt. Bij vorderingen onder de € 5.000, waar men geen of weinig tegenspraak (verweer) verwacht, liet men vaak de dagvaarding door de deurwaarder opstellen en uitbrengen. Het inschakelen van een advocaat werd dan niet direct noodzakelijk geacht. Dit heeft natuurlijk betrekking op de kosten bij relatief eenvoudige incassozaken.

“Een cowboymarkt dreigt wanneer men zonder enige kennis van zaken voor flinke bedragen een dagvaarding kan opstellen”

Vaak werd de deurwaarder gemachtigd om de zitting namens de ondernemer bij te wonen. Andere ondernemers gingen wel zelf naar de zitting om het woord te voeren, of zij lieten dit over aan één van hun medewerkers. Echter: vaak blijkt het toch niet te gaan om eenvoudige incassozaken, of kan men voorzien dat er tegen een vordering verweer zal worden gevoerd. Wil men de eventuele vordering veiligstellen door beslag te laten leggen, dan dient men sowieso gebruik te maken van de diensten van een advocaat, omdat alleen deze een beslagrekest kan indienen bij de Rechtbank.

Professionaliteit Wanneer men hiertoe een advocaat inschakelt, is het meestal efficiënt om ook het vervolgtraject door deze te laten uitwerken. De advocaat is een (proces) professional en men mag verwachten dat dit derhalve sneller, efficiënter, maar bovenal deskundiger geschied dan wanneer men dat zelf doet, dan wel dat men dat laat doen door een juridisch minder geschoolde speler. Gezien de professionaliteit en de voortdurende scholing van de advocaat is deze ook in staat om de procesrisico’s ten aanzien van een eventuele procedure goed in te schatten. Tevens kan met diezelfde kennis van zaken ook een rechter worden overtuigd. Hierbij speelt dat de rech-

ter lijdelijk is en in beginsel slechts mag behandelen wat partijen aan hem/haar voorleggen. Wordt iets niet aangeroerd of over het hoofd gezien, dan zal dat punt buiten beschouwing blijven. Om te voorkomen dat goedkoop duurkoop wordt, zijn veel ondernemers er dan ook van overtuigd, dat een goede advocaat een investering is die veelal noodzakelijk, maar ook (proces)rust geeft en loont. De huidige beslissing van de wetgever lijkt voordelig voor rechtzoekenden, maar zal dat waarschijnlijk in de praktijk niet zijn. Daarbij speelt tevens een ander merkwaardig feit. De meeste advocaten voelen zich verantwoordelijk voor een eerlijk proces en zien zichzelf als een bemiddelaar tussen rechtzoekende en het recht. Curieus is dat juist op dat punt de Advocatenwet door de overheid verder wordt aangescherpt, maar tegelijkertijd het procesmonopolie wordt verkleind en de deuren voor eenieder, niet zijnde advocaat, verder opent. En dat terwijl de genoemde waarborgen die ten aanzien van advocaten en hun praktijkvoering gelden, met betrekking tot die andere groepen niet gelden. Wanneer ook maatschappelijk verantwoord ondernemen voor u als ondernemer van belang is, dan is het meer dan ooit tevoren verstandig om uw juridische werkzaamheden door uw eigen (huis)advocaat te laten uitvoeren, en niet door eventueel goedbedoelende derden of door uzelf.

Colofon NoordNieuws, het magazine van VNO-NCW Noord verschijnt vijf maal per jaar en wordt verspreid onder leden in Drenthe, Friesland en Groningen. Jaargang 15 nummer 5 December 2010 Oplage 2.000 exemplaren Redactie Lex Kloosterman (hoofdredacteur) Akke Groenewoud Jan-Willem Lobeek Willemien Wink Lambert Zwiers [email protected] Postbus 132 9700 AC Groningen T 050 5343844 F 050 5346145 www.vno-ncwnoord.nl

VNO-NCW Noord vertegenwoordigt in Groningen, Friesland en Drenthe 12.000 bedrijven waarbij ruim 1.400 persoonlijke leden de harde kern van de vereniging vormen. Genoemde bedrijven representeren tachtig procent van de werkgelegenheid in de marktsector. Zestig procent van het ledenbestand bestaat uit mkb-bedrijven.

Dinsdag 1 februari 2011 BORGENBIJEENKOMST GRONINGEN De Borgenbijeenkomst staat dit jaar in het teken van de Provinciale verkiezingen op 2 maart 2011. In de Euroborg in Groningen organiseert VNO-NCW Noord in samenwerking met het Dagblad van het Noorden een debat waaraan de lijsttrekkers van de grootste partijen zullen deelnemen.

Plaats: Het Paleis, Groningen Ontvangst: 17.00 uur Einde: 20.00 uur

Plaats: Euroborg, Groningen Ontvangst: 19.30 uur Einde: 22.00 uur

Woensdag 19 januari 2011 AIESEC CONGRES

Donderdag 17 februari 2011 STATEBIJEENKOMST FRIESLAND De Statebijeenkomst staat dit jaar in het teken van de Provinciale verkiezingen op 2 maart 2011. In het Grand Hotel Post-Plaza in Leeuwarden organiseert VNO-NCW Noord in samenwerking met de Leeuwarder Courant een debat waaraan de lijsttrekkers van de grootste partijen zullen deelnemen.

Tezamen met AIESEC Groningen organiseert VNO-NCW Noord jaarlijks het AIESEC VNONCW Noord congres. Centraal tijdens dit programma staan de ongekende en onbekende mogelijkheden voor de in Noord-Nederland gevestigde bedrijven in het buitenland.

agenda

Basisvormgeving studio Tineke Wieringa bno, Haren Prepress, druk en distributie Koninklijke Van Gorcum bv, Assen

Woensdag 15 december 2010 Eindejaarsreceptie Tijdens de Eindejaarsreceptie heffen wij het glas op het oude en het nieuwe jaar. VNONCW Noord heeft een deskundig panel samengesteld dat de verwachtingen voor 2011 zal behandelen. Ook is er een rondleiding met korte workshops bij creatieve ondernemers, laboratoria en kunstenaars.

Plaats: Groningen Ontvangst: 12.00 Einde: 18.00 Donderdag 27 januari 2011 BEZOEK E-ON ENERGY FROM WASTE DELFZIJL

Afvalverbranding is niet enkel een goede manier om van het afval af te komen. Tegenwoordig is het een manier om energie te produceren met een hoog rendement en daarbij ook weinig CO2 uit te stoten. Daarom bezoekt VNO-NCW Noord de nieuwste afvalverbrander van Noord-Nederland, de verbrander van E-On Energy From Waste te Delfzijl. Plaats: E-ON, Delfzijl Ontvangst: 15.00 uur Einde: 18.00 uur

Plaats: Grand Hotel Post-Plaza, Leeuwarden Ontvangst: 19.30 uur Einde: 22.00 uur Woensdag 9 februari 2011 BUSINESS BREAKFAST Op informele wijze netwerken aan de ontbijttafel. Plaats: De Tamboer, Hoogeveen Ontvangst: 07.45 uur Einde: 09.00 uur Donderdag 10 februari 2011 HAVEZATEBIJEENKOMST DRENTHE De Havezatebijeenkomst staat in het teken van de Provinciale verkiezingen op 2 maart 2011. In de Haxixhorst in De Schiphorst organiseert VNO-NCW Noord in samenwerking met het Dagblad van het Noorden een debat waaraan de lijsttrekkers van de grootste partijen zullen deelnemen. Plaats: Havixhorst, De Schiphorst Ontvangst: 19.30 uur Einde: 22.00 uur

Wilt u een advertentie in NoordNieuws plaatsen? Neem dan contact op met de redactie via [email protected]. Ook voor inhoudelijke suggesties, vragen of klachten kunt u ons via dit e-mailadres bereiken.

De schone taak van aardgas

Wind wordt steeds belangrijker in onze energievoorziening. Maar van de wind alleen kunnen we (nog) niet leven. Ook op het gebied van andere duurzame energieopwekking zijn goede resultaten geboekt, bijvoorbeeld op het gebied van zonne-energie, warmtekracht en warmtepompen. Het aanbod van deze bronnen is echter niet voorspelbaar en stabiel genoeg voor een gegarandeerde energievoorziening. Hier ligt een schone taak voor aardgas. Want aardgas is niet alleen de schoonste fossiele brandstof; dankzij zijn flexibele inzet kan aardgas bovendien ingeschakeld worden om de schommelingen in het duurzame energieaanbod op te vangen. Juist in die toepassing presteert aardgas beter dan andere brandstoffen. En doordat het mogelijk is om aardgas zelf ook te ‘vergroenen’, onder meer door de inpassing van biogas, levert het ook een natuurlijke bijdrage aan een duurzame energievoorziening. Samen op weg naar een schonere toekomst. Kijk voor meer gaat verder in gastransport

informatie op www.gasunie.nl.

Schuurmans Advocaten & Adviseurs is gespecialiseerd in juridische dienstverlening aan ondernemers in het MKB. Wij kennen uw problemen, weten wat ondernemen is en hebben gevoel voor wat wel of niet haalbaar is. Wij spreken uw taal. Maar de tijd dat een advocaat al het juridische tot in de diepste diepten beheerste is voorbij. Dus hebben we specialisten. Mensen die dagelijks bezig zijn met hun vak op hun rechtsgebied en continu bijleren en u daarom goed van dienst kunnen zijn.

De vele gezichten van Schuurmans advocaten en adviseurs

Zo’n specialist is bijvoorbeeld: Mr. dr. G.H. Sjobbema Gerhard Sjobbema is als advocaat en fiscaal jurist werkzaam bij Schuurmans Advocaten & Adviseurs. Hij heeft fiscaal recht gestudeerd en is werkzaam geweest als fiscalist.

©Adtentie Reclame

De praktijk van Sjobbema richt zich op het ondernemingsrecht, meer in het bijzonder de fiscale en juridische begeleiding van ondernemingen. Het opstellen van contracten met oog voor fiscale details, het voeren van onderhandelingen met de Belastingdienst en het procederen spelen daarin een belangrijke rol. Zeker in de huidige uitdagende marktomstandigheden is een ondernemer gebaat bij een advocaat met een fiscale achtergrond en financieel inzicht.

Bezoekadres: Oosteinde 4b, Roden Postbus 145, 9300 AC Roden T 050 - 50 15 455 F 050 - 50 15 456 I www.schuurmans.nl E [email protected]

I NOORDNIEUWS MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 15 NUMMER 5 > van de economie. > Eemshavenconvenant: Beste optie voor alle partijen

Recommend Documents