Juryrapport Excellente Scholen 2015 Auris Hildernisseschool (so), Rotterdam
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Schoolrapport Excellente Scholen 2015 (so) 16TW-0 Auris Hildernisseschool (speciaal onderwijs) Rotterdam Contactgegevens Naam contactpersoon Telefoonnummer Emailadres
Mevr. Madeleine Stassen (010) 413 56 51
[email protected]
1. Motivatie van de school om zich kandidaat te stellen Onze school is een expertisecentrum in taal en specifieke onderwijsbehoefte en beschikt over een talentvol bevlogen team. Wij werken met een excellent professionaliseringsbeleid. Alle leerkrachten zijn hbo+ geschoold. Alle professionals werken methodisch via wetenschappelijk onderbouwde methodieken zoals Met Woorden in de Weer, de denkstimulerende gespreksmethodiek (DGM) en Teach Like a Champion. In de onderbouw wordt er gebruik gemaakt van ondersteunende gebaren en klankgebaren. Er is een balans tussen doelgericht en opbrengstgericht werken in een optimaal stimulerend pedagogisch klimaat. Leerling komen voor extra taalonderwijs, echter ons onderwijs legt ook accent op zelfstandigheid, communicatieve en maatschappelijke redzaamheid. Binnen de school spelen we in op nog specifiekere hulp (nog passender onderwijs). Hierbij vormt de 1zorgroute de basis van onze excellente zorgstructuur. Onze kwaliteitszorg wordt cyclisch geëvalueerd en bijgesteld. We maken gebruik van talenten binnen het team en werken optimaal samen met onze ketenpartners. Leerlingen, ouders en professionals zijn als partner nauw betrokken bij het onderwijs en de ontwikkelingen door hen regelmatig te ondervragen. Zij staan centraal. De ouderbetrokkenheid staat hoog in het vaandel, naast onze onderwijsvisie. De school deelt deze expertise graag en verzorgt veelvuldig deskundigheidsbevordering voor professionals uit het onderwijs. Zo komen we tot een taalaanbod om taalontwikkelingsstoornissen optimaal te benaderen en realiseren we veel tussentijdse terugplaatsingen naar regulier onderwijs.
2.
Excellentieprofiel van de school
2.1 Beschrijving excellentieprofiel In haar aanmelding beschrijft de Auris Hildernisseschool het excellentieprofiel, de relatie met de algemene aanpak en de doelen die ze met het excellentiebeleid beoogt, als volgt. Het excellentieprofiel van de school Wij hanteren een excellent zorgbeleid volgens de 1-zorgroute. Deze zorgroute vormt de basis van het hele onderwijsproces en de leerlingenzorg binnen de school. Binnen de zorgroute is er sprake van een cyclisch proces in nauwe samenwerking met ouders, leerlingen, leerkracht, logopedist, de commissie van begeleiding en externe professionals. Wij hebben gekozen voor een goed werkproces om te zorgen dat wij efficiënt en effectief werkzaam zijn en optimaal gebruik maken van onze professionals, en leerlingen en ouders optimaal betrekken. Iedereen is zich bewust van zijn/haar rol binnen de school en dit werkproces. Binnen dit proces wordt een optimaal ontwikkelingsperspectief gewaarborgd en wordt voor iedere leerling een goed onderwijsplan opgesteld. We spelen zo ook tijdig in op hulpvragen die vanuit de praktijk toch ontstaan, en zorgen voor een optimaal bijstelling van het onderwijsaanbod. Zo bereiken wij een hoge kwaliteit van onderwijs, hogere opbrengsten en grote ouderbetrokkenheid. Om dit bovenstaande te bereiken, hebben we ook een excellent professionaliseringsbeleid. Voor alle functiegroepen in de school hebben we een verplicht uitgebreid scholingsprogramma om in de 1-zorgroute optimaal te kunnen functioneren. Medewerkers worden in hun kracht gezet, waardoor hun talenten zich nog verder kunnen ontwikkelen vanuit ons professionalseringsbeleid.
1
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Relatie van het profiel met de algemene aanpak door de school De 1-zorgroute vormt de basis van ons dagelijkse handelen. Binnen de 1-zorgroute wordt het onderwijsproces vormgeven en wordt onderwijsinhoud optimaal gepland en gerealiseerd. Twee keer per jaar worden alle opbrengsten van alle leerlingen besproken en geëvalueerd en waar nodig wordt het individueel handelingsplan bijgesteld. Dit gebeurt binnen een multidisciplinair team. Wij streven naar een grote ouderbetrokkenheid. Binnen dit werkproces worden ouders zichtbaar betrokken bij onderwijs en leerlingenzorg. Ze nemen, daar waar nodig, deel aan de bespreking binnen de commissie van begeleiding. Ons onderwijs is doelgericht en dit wordt ook bewaakt binnen de 1-zorgroute. We streven naar optimale onderwijsopbrengsten, maar houden ook oog voor welbevinden van leerling, ouder en leerkracht. De professionalisering van onze medewerkers vloeit mede voort uit onze kwaliteitszorg en behoeftes vanuit de praktijk. Door de grote kennis en vaardigheden van onze professionals kunnen we onze leerlingen optimaal ondersteunen en bereiken we een hoge kwaliteit van onderwijs. Doelen die de school met het excellentieprofiel beoogt Doel: optimale leeropbrengsten binnen een verantwoord schoolklimaat (zie schoolnormen). De school wil, ondanks de achterstanden waarmee de leerlingen instromen, naar reële en optimale doelen vanuit leerlijnen blijven streven. Binnen de 1-zorgroute is er veel aandacht voor de extra onderwijsbehoeften van onze leerlingen. In ons multidisciplinair team worden afspraken gemaakt rondom extra onderwijsbehoefte en inzet extra middelen, zodat leerlingen hun beoogde doelen behalen. Door onze grote professionalisering kunnen we intern sneller signaleren en inspelen op de problematiek en specifieke onderwijsbehoeften van onze leerling. Voorbeelden zijn: onze professionals zijn experts op gebied van communicatie (kennis van taalontwikkelingsstoornissen, ondersteunende gebaren, denkstimulerende gespreksmethodieken, Met Woorden in de Weer, klankgebaren), gedrag (kennis en vaardigheden die nodig zijn bij autisme, ADHD en andere gedragskenmerken), didactische en methodische scholing (directe instructiemodel, klassenmanagement, Teach Like a Champion, en dergelijke). Doelgroep Ons excellentieprofiel is gericht op alle leerlingen. Onze leerlingen komen op grond van hun taalontwikkelingsstoornis op onze school. De leerlingen hebben bij binnenkomst vaak grote leerachterstanden en sociaal-emotionele problemen. De individuele leerling heeft daarom baat bij een goed passend ontwikkelingsperspectief, dat zorgvuldig door professionals wordt opgesteld. Tijdens het onderwijsproces zijn tijdige signalering en bijstelling belangrijk. De ouders en leerlingen worden bij het gehele proces betrokken. Dit zijn voorwaarden om leerlingen en ouders zich welkom te laten voelen op onze school en succeservaringen op te laten doen. 2.2 Beschrijving aanpak, resultaten, borging en evaluatie Over aanpak, resultaten, borging en evaluatie van het excellentieprofiel schrijft de school het volgende in haar aanmelding. Gehanteerde aanpak Aanpak 1-zorgroute van Clijssen e.a. (vanaf 2010): vanuit signalen van werkdruk (inefficiënt en niet effectief werken) en rolonduidelijkheid is gekozen voor een duidelijke omschrijving van een collectief werkproces. Na formulering van beleid is er een plan van aanpak gemaakt op het gebied van rolduidelijkheid en werkproces, opzet van middelen (aangeklede leerlijnen, datamuren, leerroutekaarten, format ontwikkelingsperspectief, LOVS, LVS2000, format notulen commissie van begeleiding, en dergelijke). Dit plan is in twee jaar uitgerold, geëvalueerd en geborgd. Dit werkproces en deze middelen worden jaarlijks geëvalueerd en waar nodig wordt er bijgesteld. Alles is hiervan gedocumenteerd. Aanpak professionaliseringsbeleid (vanaf 2008): de school heeft beleid geformuleerd ten aanzien van professionalisering. Voor iedere functie is een scholingsaanbod omschreven die men dient te volgen en af te ronden. Dit wordt ieder jaar op grond van evaluatie en ontwikkelingsbehoefte 2
- Jury Excellente Scholen 2015 -
aangepast en aangevuld. Minstens een keer per jaar worden de functioneringsgesprekken gevoerd waarbij een persoonlijk ontwikkelingsplan wordt besproken en opgesteld. Voorafgaand aan de gesprekken is er voldoende geobserveerd bij de professionals. Binnen de groepen maken we hierbij gebruik van kijkwijzers en borgingsdocumenten. Alle medewerkers hebben een bekwaamheidsdossier en houden dit zelf bij. Door goed in te spelen op de scholingsbehoefte kunnen we de medewerkers laten excelleren. Wijze waarop doelen worden gerealiseerd 1-zorgroute: door een goede opzet van beleid, implementatie en borging is er nu sprake van een efficiënte en effectieve werkwijze in de school. Iedereen werkt vanuit zijn/haar deskundigheid en maakt gebruik van elkaars talenten. De leerling is goed in beeld en waar nodig wordt tijdig ingespeeld om te zorgen dat het onderwijsaanbod passend blijft en doelen alsnog bereikt worden. Vanaf groep 5 houden we bij of het uitstroomadvies ook gehanteerd blijft. De stijging van leeropbrengsten wordt twee keer per jaar binnen elke groep in kaart gebracht. We zien een reële tot zeer goede vooruitgang in vorderingen van leerlingen binnen de leergebieden: technisch lezen, rekenen, begrijpend lezen. Professionalisering: door een goed passend en herkenbaar beleid op het gebied van nodige professionalisering (vanuit wetenschap, behoefte vanuit medewerkers en praktijk) en de consequente uitvoering van de gesprekkencyclus zien we dat we gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen voor de verdere ontwikkeling van dit excellentiebeleid. De deskundigheid levert ons snelle en directe acties vanuit de 1-zorgroute op, waar onze leerlingen en ouders baat bij hebben. Mate waarin doelen zijn gerealiseerd 1-zorgroute/opbrengsten: we hebben resultaten op gebied van tussentijdse uitstroom, eindschoolverlatersuitstroom en bestendigheid van alle uitstroom in kaart gebracht. Mede door de werkwijze 1-zorgroute zijn we opbrengstgericht en hebben we inmiddels een reële schoolnorm op deze terreinen kunnen definiëren. Dit geeft ouders en leerlingen een beeld over de opbrengsten die wij als school behalen met onze leerlingenpopulatie. Binnen een schooljaar zien we middels uitstroomschema's per leervak dat onze leerlingen goede tot zeer goede vorderingen maken. Wel nemen wij bij deze beoordeling de beginsituatie van de leerling mee en ons uitstroomadvies. Professionalisering: alle medewerkers hebben een persoonlijk ontwikkelingsplan. Daarin wordt het geformuleerde beleid per functiegroep opgenomen en uitgevoerd. Alle vaste leerkrachten binnen onze school zijn hbo+ geschoold. Alle vaste medewerkers hebben de verplichte scholingen bijgehouden en afgerond. Wij bieden invallers ook de scholingen aan volgens het jaarplan, zodat zij ook zo snel mogelijk in de praktijk de kwaliteit waarborgen. Borging 1-zorgroute/leeropbrengsten: aan de hand van de inspectievragenlijst in januari maken wij een rapportage (vanaf 2009) en analyseren wij onze opbrengsten op gebied van uitstroom (tussentijds/eind) en bestendigheid. Zo hebben wij vanuit deze analyse schoolnormen vastgesteld. We gebruiken voor het bijhouden en analyseren van de resultaten op de leergebieden (rekenen, technisch lezen, spelling en begrijpend lezen) datamuren en uitstroomschema's. De uitstroomschema's geven individuele resultaten weer en tevens groepsresultaten. Eén keer per jaar maken we een schooloverzicht per leervak van de leerresultaten. Alle medewerkers zijn zich bewust van hun handelen versus opbrengsten. Ook het betrekken van leerlingen en ouders is de verantwoordelijkheid van onze professionals. Professionalisering: vanuit de analyses van leeropbrengsten en vanuit de hulpvragen binnen de commissie van begeleiding filteren we deskundigheidsbevordering. Evaluatie De 1-zorgroute wordt jaarlijks geëvalueerd in diverse geledingen: binnen het team, de commissie van begeleiding, management en met externe professionals. Vanuit deze evaluaties komen
3
- Jury Excellente Scholen 2015 -
verbeterpunten en aanpassingen die het werken binnen de 1-zorgroute verbeteren. Zo zijn de groepsbesprekingen vanuit evaluatie geoptimaliseerd in kwaliteit, organisatie en tijd. Professionalisering wordt geëvalueerd tijdens de functionerings- en POP-gesprekken. De evaluatie wordt meegenomen in jaarplannen. Grote ontwikkelingen worden vanuit het schoolplan ingezet. Het proces vanaf beleidsformulering, opzet plan van aanpak, uitvoering, implementatie, evaluatie en borging is tussentijds geëvalueerd binnen de school. 2.3 Ontwikkeling van het excellentieprofiel De school noemt in haar aanmelding de volgende plannen voor de verdere ontwikkeling van het excellentieprofiel. Binnen onze 1-zorgroute willen we nog optimalere accenten leggen bij betrokkenheid ouders en leerlingen, en onze medewerkers professionaliseren op het gebied van 'anders kijken'. De ouders worden zeer regelmatig betrokken bij de commissie van begeleiding en hebben een uitgebreide bespreking bij 'arrangeren'. In de toekomst willen we de leerlingen meer zelf eigenaar maken van hun eigen ontwikkeling. Hiervoor bedenken we passende werkvormen. De school heeft concrete plannen voor verdere ontwikkeling van ouderbetrokkenheid. Vanaf augustus 2015 gaan we vanuit alle groepen projecten starten met als doel de ouders, leerlingen en school nog meer te laten samenwerken met thema's en materialen. Hiervoor organiseren we specifieke workshops om bekend te raken met werkwijzen. De school is op dit moment bezig met het ontwikkelen van Tas vol Taal (voor groep 1 t/m 2), Tas vol Boeken (groep 3 t/m 5), Tas vol Huiswerk (groep 6 t/m 8). Professionalisering in combinatie met ouderbetrokkenheid: vanuit vernieuwde wetenschappelijke inzichten zetten we voor 2015-2019 scholing op voor leerkrachten en logopedisten op het gebied van 'Anders kijken naar kinderen' en 'Anders kijken naar logopedie'. Doel is om te komen tot inzichten in ons huidige handelen versus handelen in de toekomst door anders te kijken naar kinderen en vakgebieden, en zo optimalere resultaten te boeken. Daarbij worden ook ouders bij interventies en behandeling nog meer betrokken. 2.4 Erkenning In haar aanmelding beschrijft de school de volgende voorbeelden waaruit blijkt dat het profiel van de school wordt erkend. Erkenning binnen de eigen omgeving Binnen de Koninklijke Auris Groep staat de school bekend als Excellente School op het gebied van kennisdeling en professionalisering. Veel expertise vanuit de school (aankleding leerlijnen, borgingsdocumenten, kijkwijzers, opzet van het professionaliseringsbeleid en zorgroute) worden gedeeld met collega-scholen. Talentvolle medewerkers van de school worden regelmatig gevraagd om presentaties en workshops te geven op andere locaties en afdelingen. De school wordt regelmatig benaderd door interne afdelingen vanuit het Centraal Bureau van Auris voor deelname aan werkgroepen (afdeling HR en afdeling Kwaliteit en Dienstverlening). De school staat inmiddels bekend als een school met een groot ondernemerschap, met name op het gebied van scholingstrajecten die inspelen op nieuwe passende ontwikkelingen. Erkenning van buiten de school De Auris Hildernisseschool staat bekend als een school die optimaal gebruik maakt van haar externe netwerk en openstaat om kennis met hen te delen. Sinds een aantal jaren worden we zeer regelmatig benaderd als expertisecentrum. De school participeert in diverse samenwerkingsverbanden en verzorgt studiedagen voor externen (Zwitserse studenten Hogeschool Rotterdam, Turkse leerkrachten Hogeschool Rotterdam, en diverse basisscholen). Daarnaast wordt de school regelmatig gevraagd om mee te werken aan wetenschappelijk onderzoek (Met Woorden in de Weer, Engels in combinatie met taalontwikkelingsstoornis, beide Rob Zwitserlood), logopedisch onderzoek onder Turkse en Marokkaanse jonge leerlingen (beide Schlichting).
4
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Bevindingen van de Jury Excellente Scholen ten aanzie van het excellentieprofiel De school is op 12 oktober 2015 bezocht door twee leden van de Jury Excellente Scholen. Hieronder beschrijven zij hun bevindingen met betrekking tot het excellentieprofiel van de school. Het excellentieprofiel van de school De school heeft een helder en voor de school relevant excellentieprofiel. De Hildernisseschool baseert haar excellentieprofiel op twee pijlers: een doorwrocht werkproces volgens de 1-zorgroute en een ambitieus professionaliseringsbeleid. De 1-zorgroute stelt het primaire proces, de interactie tussen leerkracht/logopedist en leerling, op de voorgrond. Dit geeft vaart aan het proces en wordt geborgd door regelmatige evaluatie en reflectie op het ontwikkelingsproces van de leerling en de opbrengsten op verschillende niveaus, individueel, groep en school. De school focust niet alleen op de kindkenmerken en de leerresultaten maar geeft ook de context aandacht. In de verschillende gesprekken kan de jury het cyclisch proces van de zorgroute goed volgen en ze beschouwt de nauwe samenwerking met ouders, leerlingen, leerkracht, logopedist, de commissie van begeleiding en externe professionals als zeer waardevol. De school pakt de professionalisering gedegen en zeer planmatig aan, waarbij ze heeft vastgelegd welke verwachtingen ze heeft van het professionaliseringsniveau van de teamleden en welke ambities worden nagestreefd. De teamleden krijgen voldoende vrijheid om hun eigen ambitie vorm te geven en hebben direct invloed op de algemene ambities van de school. Om de kwaliteit van onderwijs te kunnen garanderen heeft Auris een minimumkader, hbo+ geschoold, vastgesteld, waaraan alle onderwijsgevenden zo snel mogelijk moeten voldoen. Aanpak, resultaten, borging en evaluatie De school heeft een weloverwogen aanpak met betrekking tot het excellentieprofiel. Onderdeel van de 1-zorgroute zijn de handelingsgerichte diagnostiek en de keuze om doelgerichter te gaan werken via de leerlijnen in plaats van het enkel volgen van de methoden. Binnen de opdracht van de scholen van Auris om leerlingen te begeleiden die een onderwijsbeperking hebben door ernstige communicatieproblemen, weet de Hildernisseschool goed gebruik te maken van en aanpassingen te creëren in beproefde en vernieuwende methodieken. Vooral de onderzoekende houding van het team en de zoektocht naar steeds nieuwe ingangen om de leerlingen te bereiken en te stimuleren, zorgen volgens de jury voor de verbetering van de resultaten. De ontwikkeling van het excellentieprofiel De school heeft concrete plannen om het excellentieprofiel verder te ontwikkelen. De Hildernisseschool heeft de ambitie om ontwikkelend en vernieuwend bezig te zijn in het belang van de leerlingen. Ze heeft al veel tot stand gebracht en er zijn duidelijke plannen om op deze ingeslagen weg voort te gaan. In het gesprek met de jury geeft het managementteam aan dat er mede door de invoering van passend onderwijs nog vele uitdagingen liggen te wachten waarbij zij verwacht een belangrijke rol te kunnen spelen. De school pakt de ouderbetrokkenheid energiek en heel praktisch aan. In verschillende gesprekken wijzen teamleden en ook de ouders de jury op deze aanpak die verder gaat dan de formele gesprekken over de vorderingen van de leerlingen en het handelingsplan. De school is op dit moment bezig met het ontwikkelen van Tas vol Taal (voor groep 1 t/m 2), Tas vol Boeken (groep 3 t/m 5) en Tas vol Huiswerk (groep 6 t/m 8). Ze voert dit project met subsidie van de gemeente uit. Erkenning excellentieprofiel Het excellentieprofiel van de school wordt zowel intern als extern erkend. Binnen de Auris Groep vervult de Hildernisseschool een voortrekkersrol op het gebied van de 1zorgroute en de professionalisering van het team. De school heeft de scholingsvragen en de bijgestelde verwachtingen goed in kaart gebracht, waardoor ze inzicht krijgt in mogelijkheden en 5
- Jury Excellente Scholen 2015 -
noodzakelijke scholing. Tijdens het bezoek krijgt de jury een goed beeld van de stand van zaken van de professionalisering van het team en de ambities die de school heeft. Er komen regelmatig verzoeken binnen om meer informatie over taalontwikkeling en autisme van medisch kinderdagverbijven, pabo, reguliere basisscholen en scholen in het speciaal basisonderwijs binnen en buiten het samenwerkingsverband. De Hildernisseschool is regelmatig gevraagd om deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek naar de taalontwikkeling, zoals het onderzoek van R. Zwitserlood dat zich richt op de grammaticale ontwikkeling van kinderen met een taalontwikkelingsstoornis en op interventiemogelijkheden. Ze participeert ook in een onderzoek van de Hogeschool Utrecht ten aanzien van de taaltest voor taalproductie van Schlichting. Het bestuur van Auris initieert regelmatig onderling overleg en dat levert veel op qua uitwisseling van expertise. De andere Auris-scholen kijken bijvoorbeeld naar het gebruik van de 1-zorgroute en nemen de op De Hildernisse ontwikkelde leerlijnen over. De jury heeft diverse referenten gevraagd of zij het excellentieprofiel van de Auris Hildernisseschool herkennen en de algemene onderwijskwaliteit onderschrijven. De referenten omschrijven de school als excellent. Tevens hebben de referenten de indruk dat de Auris Hildernisseschool haar kennis en ervaring deelt met derden. Duurzaamheid excellentieprofiel Het excellentieprofiel van de school is toekomstbestendig. Een aantal zaken uit de rapportage van de Jury Excellente Scholen 2014 is in actief beleid omgezet, zoals de aandacht voor de rol van de ouders. In de gesprekken met de jury noemen de leerkrachten en interne begeleiders met nadruk de borging van de opgedane kennis en kunde en spreken daar waarderend over. Er zijn veel studiemomenten die professioneel en serieus worden ingevuld en geborgd. 3.
Onderwijskwaliteit
3.1 Resultaten In haar aanmelding geeft de Auris Hildernisseschool de volgende toelichting bij haar resultaten. Wij hanteren de volgende schoolnormen. Tussentijdse uitstroom: 60% van de tussentijdse uitstroom gaat naar regulier onderwijs (inclusief sbo). Resultaat: vanaf 2009 tot heden is het gemiddelde 65,4%. Eindschoolverlaters: 50% van onze eindschoolverlaters stroomt uit naar vmbo. Resultaat: vanaf 2009 tot heden is het gemiddelde 49,2%. Toelichting in relatie tot IQ: bij veel van onze leerlingen is er een non-verbale toets afgenomen in verband met taalontwikkelingsstoornis. Dit heeft invloed op de IQ-score en daarom is het voor deze leerlingen niet mogelijk om te bepalen of er sprake is van een disharmonisch profiel. Plaatsbestendiging: minimaal 90% van de uitstroom is bestendig volgens inspectienorm. Resultaat: vanaf 2009 tot heden is de gemiddelde bestendigheid 93% en is de bestendigheid per jaar altijd >90% geweest. Onderwijsresultaten In haar aanmelding noemt de school de volgende gebieden waarop ze zeer goede resultaten heeft geboekt. - Kernvakken (taal, begrijpend lezen, rekenen en technisch lezen). - Sociaal-emotionele ontwikkeling. - Leren leren. - Praktische redzaamheid. - Zintuigelijke en motorische ontwikkeling. Wij maken dit zichtbaar in LVS2000 en LOVS en we gebruiken de SCOL. Twee keer per jaar bespreken we alle resultaten van leerlingen op individueel en groepsniveau. Een keer per jaar evalueren wij op schoolniveau de resultaten. 6
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Context waarbinnen de school werkt De school beschrijft in haar aanmelding de volgende omstandigheden waarbinnen ze haar werk doet. Wij hebben leerlingen met taalontwikkelingsstoornissen (TOS). Dit gaat vaak gepaard met sociaalemotionele problemen en leerachterstanden op diverse gebieden. Sommige leerlingen hebben een vorm van autisme of een vorm van gedragsproblematiek. Het onderwijs is ingericht op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. Hierbij ligt een extra accent op taal, communicatieve redzaamheid, sociaal-emotionele ontwikkeling en leren leren. Klassenmanagement, directe instructiemodel, structuur, voorspelbaarheid, duidelijkheid en prikkelarme leeromgeving zijn de basis om te komen tot optimale leerresultaten op cognitief en sociaal-emotioneel gebied. De kerndoelen van het reguliere basisonderwijs zijn hierbij het uitgangspunt. Wij hebben geen stabiele schoolpopulatie. Onze leerlingen stromen niet alleen in de onderbouw in, maar ook nog in groep 3 t/m 7. De uitstroom is ook divers. Vergelijking per schooljaar geeft daarom een wisselend beeld. Desondanks streven we wel naar bepaalde normen op gebied van bestendiging, einduitstroom en tussentijdse uitstroom. Vanaf groep 5 houden we de bestendiging van onze uitstroomadvies bij. 3.2 Onderwijsproces Over aanbod, zicht op ontwikkeling, didactisch handelen en ondersteuning schrijft de school het volgende in haar aanmelding. Aanbod Eigen oordeel aanbod: Goed Wij maken sinds 2011 gebruik van doorgaande aangeklede leerlijnen voor alle vakken van groep 1 t/m 8. De leerlijnen zijn voorzien van doelen en geven aan welke organisatie en middelen hiervoor beschikbaar zijn. Voor de leervakken zijn er leerroutekaarten (differentiatie) aanwezig. Deze leerroutekaarten sluiten aan bij de einduitstroom naar voortgezet onderwijs. De einddoelen zijn afgestemd op de instroomeisen van voortgezet onderwijs. In het ontwikkelingsperspectief staat de intensieve zorg omschreven die kan worden toegepast. Door intensieve zorg behalen de leerlingen toch de gestelde doelen en worden ze niet naar beneden bijgesteld. De school heeft veel geïnvesteerd in extra onderwijsmiddelen en aanbod voor extra ondersteuningsbehoeftes. Ook legt de school een groot accent (mede in verband met taalontwikkelingsstoornis en communicatieproblematiek) op de praktische redzaamheid van leerlingen in onze samenleving. De school zet meer onderwijsuren in voor leerlingen en heeft collectieve afspraken over effectieve leertijd. Zicht op ontwikkeling Eigen oordeel zicht op ontwikkeling: Goed Voor alle leerlingen stellen wij een ontwikkelingsperspectief op binnen de commissie van begeleiding en dit wordt besproken met ouders en waar nodig bijgesteld. Het ontwikkelingsperspectief (inclusief de intensieve zorg) met de leerlijnen en leerroutekaarten vormt de basis voor het handelen van de leerkracht en logopedist in de groep. We werken vanuit de 1-zorgroute en hebben minimaal twee keer per jaar alle leerlingen goed in beeld binnen de commissie van begeleiding. We kijken in deze groepsbesprekingen naar alle Citoscores (januari/juni) en doelen die we gesteld hebben voor alle vakken. Op grond van evaluatie wordt gekeken welke intensieve zorg afgebouwd of opgezet dient te worden. We houden daarbij rekening met leerlingkenmerken die in de CvB besproken worden. Indien nodig worden tussentijds hulpvragen besproken in de CvB en worden extra interventies uitgevoerd (observaties, oudergesprekken, leerlinggesprekken en dergelijke) om de hulpvraag te beantwoorden en het handelen bij te stellen.
7
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Didactisch handelen Eigen oordeel didactisch handelen: Goed Aan het eind van het schooljaar wordt het ontwikkelingsperspectief geëvalueerd en overgedragen aan de nieuwe leerkracht. Het aangepaste ontwikkelingsperspectief en de leerstof van het komende jaar worden vastgesteld binnen de CvB. Voor iedere leerling wordt een individueel handelingsplan geformuleerd op de gebieden spraaktaalontwikkeling, leren leren, communicatieve redzaamheid en sociaal-emotionele ontwikkeling. Voor alle leerlingen vanaf groep 4 worden voor de leervakken de leerroutekaarten bepaald. Alle leerkrachten geven les volgens het directe instructiemodel. De leerlingen worden zo betrokken bij hun leerdoelen en evaluaties van de lessen en zijn zo deelgenoot van hun eigen leerproces. Er worden activerende werkvormen en samenwerkingswerkvormen gebruikt om de leerlingen optimaal te betrekken en te ontwikkelen. De leerkracht loopt actief rond volgens een vaste looproute tijdens zelfstandige verwerking, om individuele instructie en feedback te geven op werken en leren. Elke groep heeft een TimeTimer en vanaf groep 3 maken de groepen gebruik van een 'stoplicht'. Voor het bereik van effectieve leertijd en optimale betrokkenheid worden technieken uit Teach Like a Champion (CED Groep) gebruikt. Op grond van het model opbrengstgericht werken in 4D (CED Groep) wordt differentiatie op zowel proces als inhoud gegeven. 3.3 Schoolklimaat en veiligheid In haar aanmelding merkt de school het volgende op over het klimaat en de veiligheid op school. Schoolklimaat Eigen oordeel schoolklimaat: Goed We vinden het belangrijk dat leerlingen, ouders en gasten zich veilig en welkom voelen in de school. We streven naar een open cultuur en goede dialoog met ouders en leerlingen. Veel van onze leerlingen en ouders hebben te maken gehad met een negatieve schoolervaring en komen beschadigd binnen. Daarom hebben we schoolbreed op de volgende zaken accent gelegd: acceptatie en jezelf mogen zijn; zorgen voor een veilige basis om te leren (passend onderwijsaanbod op grond van OPP en leerlijnen), hoor en wederhoor, een goed passend pestprotocol en internetprotocol. Elk jaar worden collectieve schoolregels met leerlingen en schoolteam besproken in een gezamenlijke bijeenkomst. Deze regels zijn door en met de leerlingen gemaakt en zijn zichtbaar in de hele schoolomgeving. Op gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling werkt de school met de methode Kinderen en hun sociale talenten. De thema's worden schoolbreed aangeboden. Deze thema's worden ook met het thuisfront gedeeld en hangen zichtbaar in de school. De leerkracht is het eerste aanspreekpunt voor de leerlingen en heeft de rol als mentor. Veiligheid Eigen oordeel veiligheid: Goed We werken volgens SAFE (Schoolcultuur, Aantrekkelijk onderwijs, Fysieke omgeving, Externe samenwerking, KPC Groep) en hebben ons veiligheidsplan ook zo ingericht. We hebben een veiligheidsplan, pestprotocol, internetprotocol en een protocol omgaan met agressie, en hebben dit protocol ook in een kindversie opgesteld. Deze beleidszaken vormen een richtlijn voor medewerkers, leerlingen en ouders. We hechten waarde aan respect en hebben dit ook in de school in regels met elkaar vastgelegd. Binnen de lessen sociaal-emotionele vorming komen deze onderwerpen regelmatig aan bod. Als zich situaties voordoen die over grenzen heen gaan, hanteren we afspraken hoe we hiermee omgaan. 'We begrijpen dat iets kan gebeuren, maar hebben er niet altijd begrip voor.' We passen hoor en wederhoor toe en geven leerlingen (en hun ouders) feedback over de situatie. Ook nemen we ons eigen handelen in verband met ons voorbeeldgedrag daarin mee. Bepaalde incidenten worden besproken in de commissie van begeleiding indien er meer interventie nodig is. Alle incidenten worden geregistreerd en jaarlijks geëvalueerd. Patronen nemen we mee in onze kwaliteitszorg. De beleving van veiligheid wordt tweejaarlijks onderzocht onder medewerkers, leerlingen en ouders. Er zijn twee
8
- Jury Excellente Scholen 2015 -
vertrouwenspersonen die Auris-breed regelmatig bijgeschoold worden. Alle beleidszaken zijn transparant voor alle medewerkers en ouders te vinden op intranet en website. Gebruikt(e) instrument(en) en resultaat Zelfevaluatiedader voor leerlingen. Mei 2012: onderdeel veiligheid score 3,18 op een 4-puntschaal. Februari 2015: nog in uitwerking. 3.4 Kwaliteitszorg en ambitie In de aanmelding geeft de school de volgende toelichtingen over evaluatie en verbetering en de kwaliteitscultuur op de school. Evaluatie en verbetering Eigen oordeel evaluatie en verbetering: Goed De school werkt vanuit de drie kernwaarden van Auris: de cliënt centraal, samenwerking en verbinding, en resultaat en rekenschap. Tevens wordt Auris-beleid meegenomen in schoolspecifiek beleid (optimaal passend op de doelgroepleerlingen en ouders). Het schoolplan is voor vier jaar opgesteld en per jaar wordt er gewerkt vanuit een jaarplan. Dit is gekoppeld aan het schoolplan en aan de domeinen vanuit het inspectiekader: opbrengsten, leerlingenzorg, onderwijsleerproces en kwaliteitszorg. Elk jaarplan bevat activiteiten rondom beleidsvorming, implementatie, borging en evaluatie. Om de twee jaar wordt onderzoek uitgezet onder leerlingen, ouders en medewerkers en wordt er via onze afdeling Kwaliteit en Dienstverlening een interne audit gehouden betreffende inspectiecriteria. De leeropbrengsten worden jaarlijks geëvalueerd en verwerkt in leeraanbod en vergeleken met onze schoolnorm. We werken zeer consequent volgens de PDCA-cyclus (Plan, Do, Check, Act) en stellen jaarplannen bij op grond van evaluatie. Via onze afdeling Kwaliteit en Dienstverlening werken we mee aan diverse wetenschappelijke onderzoeken. De school houdt 'evidence based' onderzoeken bij en stelt aan de hand hiervan ontwikkelingen intern bij. Wij hanteren een onderscheidend professionaliseringsbeleid binnen de school. Elke medewerker heeft een persoonlijk ontwikkelingsplan en een bekwaamheidsdossier en dit wordt jaarlijks binnen de gesprekkencyclus geëvalueerd en bijgesteld. Naast interne studiedagen worden vanuit onze school ook studiedagen georganiseerd voor externen en collega's. Binnen het samenwerkingsverband spelen wij als school al jaren een actieve rol om onze cluster 2-ervaring met hen te delen en te organiseren. Alle onderdelen van kwaliteitszorg zijn verwerkt in een transparant en toegankelijk managementinformatiesysteem (intranet en mappensysteem). Tevredenheidsonderzoeken (zoals opgegeven in de aanmelding) Afname Medewerkerstevredenheid Oudertevredenheid leerlingtevredenheid
Ja Ja Ja
Jaar afname 2014 2012 2012
Aantal respondenten 33 83 67
Gemiddelde van de school 8,5 3,2 3,3
Landelijke benchmark 8,0 x x
Kwaliteitscultuur Eigen oordeel kwaliteitscultuur: Goed We hanteren breed beleid vanuit onze Stichting Koninklijke Auris Groep, zodat wij binnen onze organisatie herkenbaar zijn als een onderdeel van Auris. De Auris-kernwaarden, cliënt centraal, samenwerking en verbinding, en resultaat en rekenschap, zijn zeer herkenbaar in ons handelen binnen de school. In verband met onze specifieke doelgroep en missie hebben wij schoolbreed ook een specifieke visie en daaruit voortvloeiend beleid opgesteld. Dit beleid ontstaat vanuit behoeftes, gezamenlijk uitgevoerde evaluaties, innovatie vanuit wetenschappelijk onderzoek, passend onderwijs en verandering in onze leerlingenpopulatie. Het schoolteam werkt voortdurend aan verbetering van professionaliteit. Dit is zichtbaar in ons professionaliseringsbeleid en de consequente uitvoering van de gesprekkencyclus. We kijken kritisch naar resultaten (onderzoeken, leeropbrengsten, ziekteverzuim). Iedereen is zich bewust 9
- Jury Excellente Scholen 2015 -
van eigen handelen in relatie tot onze onderwijskwaliteit. Er heerst een aanspreekcultuur waarin feedback gewenst is. Intern hanteren we het motto: ‘Geen talent onbenut laten’. Teamleden, ouders en leerlingen worden betrokken bij vernieuwingen. Vernieuwingen worden zorgvuldig volgens plan van aanpak geïmplementeerd, geëvalueerd en geborgd. Bevindingen van de Jury Excellente Scholen ten aanzien van de algemene onderwijskwaliteit Toelichting werkwijze jury Bij het onderzoek naar de algemene onderwijskwaliteit worden de volgende aspecten betrokken: resultaten, onderwijsproces, schoolklimaat en veiligheid, en kwaliteitszorg en ambitie. Scholen hebben zichzelf beoordeeld op basis van een aantal kwaliteitsstandaarden. De kwaliteitsstandaarden behorend bij onderwijsproces, schoolklimaat en veiligheid, en kwaliteitszorg en ambitie zijn met toelichting opgenomen in de bijlage van het juryrapport. Het eigen oordeel van de school is opgenomen in hoofdstuk 3 van dit rapport. De jury voert geen eigen onderzoek uit naar de kwaliteit van deze standaarden. Wel toetst zij of in haar onderzoek naar het excellentieprofiel contra-indicaties naar voren komen die tot een oordeel leiden dat afwijkt van het eigen oordeel van de school. Tijdens het schoolbezoek is de jury gekomen tot de volgende bevindingen ten aanzien van de algemene onderwijskwaliteit van de school. Resultaten De leerlingen behalen cognitieve eindresultaten die gezien kenmerken en beginniveau van de leerlingen ten minste in overstemming zijn met wat van een goede school verwacht mag worden. De school bekijkt de resultaten op individueel, groeps- en schoolniveau voortdurend en kijkt teambreed waar ze onderdelen moeten verbeteren of aangepassen. Zo zijn er veel methoden vervangen. Het is lastig voor de jury om te bepalen of er een meerwaarde ontstaat door het excellentieprofiel van de school, omdat veel activiteiten al van nature in dit soort onderwijs thuis horen. Veel aandacht voor de taalontwikkeling in een breed en specialistisch perspectief, het visualiseren, herhaling, maken van handelingsplannen, diagnosticeren, enzovoorts. Onderwijsproces Aanbod: het aanbod bereidt de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. Het gebruik van de 1-zorgroute brengt met zich mee dat er doelgerichter wordt gewerkt aan de hand van de leerlijnen die de school voor alle vakgebieden in samenwerking met de CED Groep en soms zelf heeft ontwikkeld. Vanaf groep 7 wordt in de mentorgesprekken met de leerlingen gericht gesproken over hun toekomst, vervolgonderwijs en mogelijkheden binnen hun eigen ontwikkelingsperspectief. Zicht op ontwikkeling: de leraren volgen en analyseren de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs voor hen vorm te geven. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De 1-zorgroute heeft een heldere cyclische opzet waarin de voortgang van de leerling intensief wordt gevolgd en begeleid. Het is een verbetering op de gebruikelijke handelingsplanning en geeft een goed inzicht in de opbrengsten door de regelmatige evaluatiemomenten en analyses die in de methodiek besloten liggen. Het heeft op verschillende elementen een verbetering opgeleverd, in de effectiviteit van de groepsbesprekingen en bijvoorbeeld in het integratieve beeld van de leerling dat meer profiel kreeg.
10
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Didactisch handelen: het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. Bij het bezoeken van de groepen (een rekenles en een les over de prehistorie) kan de jury zien dat het didactisch handelen van de leerkrachten goed aansluit op het niveau van de leerlingen, zoals het visualiseren van de leerstof voorafgaand aan het abstraheren door de leerlingen. Al tekent de jury aan dat dit ook te maken heeft met de doelgroep die meer visuele ondersteuning en herhaling nodig heeft om tot resultaat te komen. Ondanks de herhaling en visualisatie wordt het geen enkel moment vervelend en blijven alle leerlingen geïnteresseerd meedoen. Ondersteuning: leerlingen die dat nodig hebben, ontvangen extra aanbod en ondersteuning. Voor extra ondersteuning van de teamleden bij het bepalen van de extra hulp heeft de school de beschikking over een team van interne begeleiders. Zij zorgen onder andere voor de hulp in het primaire proces, en de leden van de commissie van begeleiding bieden de extra hulp naast het onderwijsproces. In de CvB zitten leerkracht, logopedist, managementteam, intern begeleider, schoolpsycholoog, orthopedagoog en eventueel schoolmaatschappelijk werk, vakleerkrachten en schoolarts. Doordat al die disciplines op een professionele manier samenwerken en elkaar weten te inspireren, ontstaat er meer dan de som der delen en is het een hecht team. Tijdens het bezoek is het de jury op verschillende momenten in de gesprekken duidelijk dat men elkaar vertrouwt, elkaars kennis herkent en waardeert, en die kennis voortdurend uitwisselt. Schoolklimaat en veiligheid Schoolklimaat: de school kent een ambitieus en stimulerend klimaat. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. Het open klimaat in de school start al bij de samenwerking van de teamleden onderling en dat vertaalt zich in een prettige en stimulerende leeromgeving voor de leerlingen. De school voelt voor de leerlingen erg veilig en vertrouwd aan, wat de ouders in het gesprek met de jury bevestigen en nadrukkelijk zien als een kwaliteit van de school. Overal in de school zijn de gemaakte afspraken voor leerlingen en team herkenbaar aanwezig en wordt de eenduidige aanpak benadrukt. De school straalt rust uit die goed aansluit bij de behoefte van bijvoorbeeld de leerlingen met autisme. Veiligheid: schoolleiding en leraren waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor leerlingen en leraren. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. In de verschillende gesprekken die de jury met de teamleden voert, beluistert zij een respectvolle houding naar de ouders en de kinderen en een waardering voor de ervaringsdeskundigheid van de ouders. In de toekomst wil de school de ouderbetrokkenheid vergroten en daarmee die ervaringsdeskundigheid meer gaan benutten. Nu nemen ouders deel aan de Commissie van Begeleiding als het zorg specifieke zaken betreft en bij definitieve uitstroomadviezen. De ouders van de eindschoolverlaters (ESV) en de leerlingen zelf nemen deel aan de Commissievergadering (CvB) waarin het eindadvies besproken en besloten wordt. Kwaliteitszorg en ambitie Evaluatie en verbetering: de school heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar onderwijs. De school reageert snel en efficiënt op vragen of opmerkingen van de ouders en betrekt de ouders bij de ontwikkeling van hun kind. Het beleid zal ongetwijfeld in de medezeggenschapsraad aan de orde komen, maar is bij de ouders met wie de jury spreekt onvoldoende bekend. De ouders hebben de ervaring dat de school het optimale uit hun kind haalt en vinden dat ze zeer transparant is over de ontwikkeling van hun kind(eren). Zij hebben grote waardering voor deze openheid, die voorkomt dat zij voor verrassingen komen te staan, vooral als het gaat om de toekomst van de kinderen (terugplaatsing of een vervolg op het speciaal onderwijs naar het reguliere onderwijs of 11
- Jury Excellente Scholen 2015 -
het voortgezet speciaal onderwijs). Kwaliteitscultuur: de school kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. Alle teamleden volgen de gemeenschappelijke trainingen en scholingsactiviteiten. Een deel van het professionaliseringsplan komt voort uit het schoolplan/jaarplan maar een belangrijk deel komt uit het overleg van en met de teamleden, met als voorbeeld de studiedag over gedragsregulatie en over het vergroten van de effectiviteit van de logopedie. Als teamleden twijfels hebben, of scholing als onvoldoende beschouwen, luistert de directie serieus en wordt bijvoorbeeld een cursus onderbroken. Er is regelmatig herhaling van de eerder opgedane kennis, waardoor een stevige borging van de expertise ontstaat. Vorig jaar heeft de school het systeem van vakgroepen losgelaten en vervangen door een opzet van zes duo’s van specialisten. Zij hebben een opdracht met onder andere: vraagbaak voor de collega’s, een signaalfunctie, realiseren van onderwerpen uit het schoolplan, informeren van het team over de nieuwe ontwikkelingen, zelfontwikkeling ten behoeve van de uitvoering van hun begeleidingstaak en verdieping van kennis over het specialisme. De LC-leerkracht heeft in nauwe samenspraak met de teamleider onder andere de taak nieuwe collega’s en invallers intensief te begeleiden.
4.
Conclusie van de jury
De Auris Hildernisseschool is gehuisvest in een prima gerenoveerd schoolgebouw waar veel ruimte is voor de vele disciplines en ondersteunende activiteiten zoals een eigen bibliotheek, speelruimtes en oudercafé. De school maakt optimaal gebruik van die faciliteiten. De Koninklijke Auris Groep heeft enige jaren geleden de keuze gemaakt haar scholen te specialiseren en de Hildernisseschool heeft daarbij de opdracht gekregen zich te richten op de leerlingen die onderwijsbelemmeringen ondervinden door hun taalproblematiek en/of autisme. De school heeft als expertisecentrum op dit gebied een belangrijke plaats binnen het bestuur en in het Rotterdamse onderwijsveld opgebouwd. Vanuit een gedegen basis van algemene onderwijskwaliteit werkt de school met een eigen veelomvattend excellentieprofiel dat het best te omschrijven is als het permanente streven naar ontwikkeling, vernieuwing en een krachtige borging van de ingeslagen weg. Het ondernemerschap en de belangrijke plaats die de school inneemt in de regio hebben een belangrijke toegevoegde waarde. De komende jaren blijft er voldoende uitdaging om te werken aan vernieuwingen en de positie in het passend onderwijs. De Hildernisseschool legt de lat voor haar eigen kwaliteit hoog en zoekt steeds naar uitdagingen om nog beter onderwijs te kunnen bieden. Het team blijft zich ontwikkelen en heeft een belangrijke inbreng in het ‘ondernemende’ klimaat van deze school. Het vertrouwen en de verantwoordelijkheid die men elkaar geeft, zorgen voor een energieke en vooral heel open professionele sfeer. Alles overziende is de jury van oordeel dat de Auris Hildernisseschool op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School speciaal onderwijs toekomt.
12
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Bijlage – zelfevaluatie algemene onderwijskwaliteit Speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs Scholen hebben zichzelf beoordeeld op basis van onderstaande kwaliteitsstandaarden met bijbehorende omschrijving. Scholen kregen het verzoek hun oordeel te waarderen op deze standaarden en dit oordeel te onderbouwen. Deze inbreng is opgenomen in het juryrapport over de school. 1. ONDERWIJSPROCES 1.1 Aanbod Het aanbod bereidt de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. De leraren bieden een breed, eigentijds en op de kerndoelen gebaseerd aanbod; het eigenaarschap van het aanbod ligt bij het team. Het aanbod sluit aan op de uitstroombestemmingen en bereidt, afhankelijk van het uitstroomprofiel, voor op examens, arbeid of dagbesteding. Ook de voorbereiding op wonen, vrije tijd en burgerschap maakt onderdeel uit van het onderwijsaanbod. Binnen de kaders van de wet maken leraren keuzen in het aanbod, waardoor zij deze afstemmen op de onderwijsbehoeften die kenmerkend zijn voor de leerlingenpopulatie. De school heeft bovendien een aanbod voor de referentieniveaus taal en rekenen dat past bij het niveau van alle leerlingen. Het aanbod sluit aan op het niveau van de leerlingen bij binnenkomst van de school en bereidt hen voor op de vervolgbestemming. Daar tussenin verdelen de leraren de leerinhouden evenwichtig en in samenhang over de leerjaren en ze geven de leerlingen voldoende tijd om zich het aanbod eigen te maken. De school realiseert voldoende onderwijstijd. Er is geen lesuitval en leerlingen verzuimen niet. Het aanbod draagt bij aan de basiswaarden van de democratische rechtsstaat. 1.2 Zicht op ontwikkeling De leraren volgen en analyseren de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs voor hen vorm te geven. Er is een adequaat systeem om de ontwikkeling van de leerlingen in de verschillende leeftijdsfasen en op ontwikkelingsfase relevante gebieden te volgen. Bij de start van het onderwijs stelt de school op basis van alle gegevens een ontwikkelingsperspectief op voor elke leerling. Daarnaast verzamelen de school en de leidsters/leraren systematisch informatie over de voortgang in de ontwikkeling via toetsen, observaties, leerlingenwerk, gesprekken en (zelf)rapportages. De leraren gebruiken deze informatie om het onderwijs dagelijks en op langere termijn af te stemmen op het niveau en de ontwikkeling van de kinderen, om hiaten of voorsprongen te signaleren en te bepalen welke leerlingen extra ondersteuning, begeleiding of externe zorg nodig hebben. De leraren hanteren daarbij een cyclische aanpak. 1.3 Didactisch handelen Het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. De leraren plannen en structureren hun handelen met behulp van de informatie die zij over de leerlingen hebben, en stimuleren een brede ontwikkeling. Het team handelt op basis van een samenhangend en consistent pedagogisch-didactisch concept. De leraren zorgen voor effectieve instructies: aansprekend, doelmatig en interactief. Ze geven blijk van hoge verwachtingen en reageren positief op de inbreng van leerlingen, waardoor deze zich ondersteund en uitgedaagd voelen. Bij de instructies en opdrachten gebruiken de leraren passende vakdidactische principes en werkvormen. Ook zorgen zij ervoor dat het niveau van hun lessen past bij het beoogde eindniveau. Zij stemmen de instructies en opdrachten af op de behoeften van groepen en individuele leerlingen, zodat alle leerlingen actief, gemotiveerd en betrokken zijn en de beschikbare tijd effectief besteden. Tijdens de (leer)activiteiten gaan de leraren na of de leerlingen de leerstof en
13
- Jury Excellente Scholen 2015 -
de opdrachten begrijpen. Daarbij geven de leraren de leerlingen directe en individuele feedback op hun werken en leren. 2. SCHOOLKLIMAAT & VEILIGHEID 2.1 Schoolklimaat De school kent een ambitieus en stimulerend klimaat. De schoolleiding en de leraren creëren een stimulerend en ambitieus pedagogisch en didactisch klimaat. Er zijn duidelijke regels en er heerst een voorspelbaar en betrouwbaar positief klimaat waarin afspraken nagekomen worden. Schoolleiding en leraren kennen een focus op persoonlijke ontwikkeling en leren, waarin alle leerlingen gezien worden en zich betrokken voelen bij de schoolgemeenschap. Het schoolklimaat is ondersteunend voor de cognitieve en sociale ontwikkeling. Voor elke leerling is een leraar beschikbaar die zijn/haar ontwikkeling volgt en aanspreekpunt is bij problemen (mentor). 2.2 Veiligheid Schoolleiding en leraren waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor leerlingen en leraren. Schoolleiding en leraren waarborgen de veiligheid van de school en de omgeving voor alle leerlingen en het personeel. Leerlingen, leraren, schoolleiding en overig personeel gaan respectvol en betrokken met elkaar om. De leraren brengen leerlingen sociale competenties bij en tonen voorbeeldgedrag. Schoolleiding en leraren voorkomen pesten, agressie en geweld in elke vorm en treden zo nodig snel en adequaat op. De school heeft daarvoor een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen, registreren, afhandelen en evalueren van incidenten. Het beleid voorziet ook in een regelmatige meting van de veiligheidsbeleving van de leerlingen en het personeel. De school heeft een vertrouwenspersoon. Alle betrokkenen kennen dit beleid. 3. KWALITEITSZORG EN AMBITIE 3.1 Evaluatie en verbetering De school heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar onderwijs. De school weet – rekening houdend met haar maatschappelijke opdracht en kenmerken van de leerlingenpopulatie – waarin zij zich wil onderscheiden, c.q. profileren, en heeft daaruit toetsbare doelen afgeleid voor de korte en middellange termijn. De kwaliteitszorg heeft in elk geval betrekking op de resultaten, het onderwijsproces waaronder het aanbod, het schoolklimaat en de veiligheid. De schoolleiding en de leraren beoordelen systematisch maatregelen en instrumenten om te waarborgen dat het personeel bekwaam is en deze bekwaamheid onderhoudt. De school betrekt onafhankelijke deskundigen en belanghebbenden bij deze beoordeling en analyseert de relatie tussen de resultaten en de financiële voorzieningen en wettelijke vereisten. De evaluaties leiden tot toegankelijke managementinformatie. Waar nodig voert de school planmatig verbeteringen door die voldoende ambitieus zijn en aansluiten bij de evaluaties. 3.2 Kwaliteitscultuur De school kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. Het beleid van de school om haar visie op de onderwijskwaliteit te realiseren, is breed gedragen. Er is een grote bereidheid om gezamenlijk het onderwijs te verbeteren. Het bestuur en de schoolleiding vertonen onderwijskundig leiderschap en kwaliteitsbewustzijn. Er wordt gehandeld vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling. De schoolleiding en de leraren werken gezamenlijk aan een voortdurende verbetering van hun professionaliteit. Leraren en andere betrokkenen bij de school werken resultaatgericht, zijn aanspreekbaar op gemaakte afspraken en zijn zich bewust van de effecten van hun handelen op de onderwijskwaliteit en op de ontwikkeling van de leerlingen. De school werkt vanuit een transparante en integere cultuur waarin sprake is van zichtbaar zorgvuldig handelen.
14