Juryrapport Excellente Scholen 2015 Vechtstede College (havo), Weesp
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Schoolrapport Excellente Scholen 2015 (vo) 24TG-0 Vechtstede College (havo) Weesp Contactgegevens Naam contactpersoon Telefoonnummer Emailadres
Mevr. Annerieke Kroeze (0294) 80 52 68
[email protected]
1. Motivatie van de school om zich kandidaat te stellen Na twee jaar het predicaat Excellente School havo gekregen te hebben, menen we ook nu weer in aanmerking te komen voor deze status. Wij vinden dat wij het predicaat Excellente School verdienen, omdat wij stelselmatig met hoge verwachtingen bij leerlingen een plezierig prestatieklimaat bewerkstelligen. Docenten met ambitie, een schoolleiding die ruimte geeft aan ontwikkelingen en die de docenten stimuleert, en leerlingen die door het positieve werkklimaat ontvankelijk zijn voor goede prestaties, vormen samen een basis voor goede onderwijsresultaten. Wij maken een cultuur waarin presteren vanzelfsprekend is, zonder daar overdreven nadruk op te leggen. Zo leren leerlingen in zichzelf te geloven. Wij analyseren resultaten en gaan verbeteracties aan. Onze leerlingen hebben volop kans om zonder vertraging het havodiploma te behalen en dat doen zij ook (vergeleken met de landelijke cijfers)! Wij zijn een gecertificeerde opleidingsschool (Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Utrecht). Docenten en onderwijsondersteunend personeel vinden het plezierig om in een excellent presterende school te werken en stralen dat uit. Zij zijn het die in de omgang het zelfvertrouwen van leerlingen in stand houden, enerzijds door eisen te stellen, anderzijds door ondersteuning te bieden. Onze medewerkers hebben oog voor alle leerlingen en zien waar behoefte is aan extra uitdaging of ondersteuning. De grondhouding daarbij is dat onze leerlingen veel kunnen. Die professionele houding stimuleert in onze overtuiging excellentie: leerlingen kunnen vaak meer dan zij zelf denken. De school biedt veel extra mogelijkheden buiten het curriculum om, zoals internationale examens en culturele manifestaties om leerlingen voor te bereiden om actief als (culturele) wereldburger aan de samenleving deel te nemen. Op deze wijze betrekken wij leerlingen gedragsmatig, emotioneel en cognitief. Ons bovenbouwrendement is goed, het slagingspercentage is al jaren boven het landelijk gemiddelde, het verschil SE-CE is al jaren stabiel 0,1 punt. Bovendien zijn ons extracurriculaire aanbod en ons excellentieprofiel dusdanig dat wij het predicaat naar onze mening verdienen.
2.
Excellentieprofiel van de school
2.1 Beschrijving excellentieprofiel In haar aanmelding beschrijft het Vechtstede College het excellentieprofiel, de relatie met de algemene aanpak en de doelen die ze met het excellentiebeleid beoogt, als volgt. Het excellentieprofiel van de school In onze opvatting is het van belang dat alle leerlingen zich uitstekend voorbereiden op een volgende stap in hun onderwijsloopbaan. Dat betekent: diploma verwerven, vakinhoud toeeigenen, waarden verwerven. Daarom willen wij dat leerlingen zich zowel ‘hard’ kwalificeren (diploma, internationale diploma’s) als zacht kwalificeren (brede interesse, individuele ontwikkeling, maatschappelijke betrokkenheid). Het Vechtstede College (VSC) is excellent, omdat ze erin slaagt om heel veel leerlingen met die oogmerken te kwalificeren. 1
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Het VSC is een van de weinige scholen in Nederland waar alle leerlingen van het derde leerjaar meedoen aan het Anglia-examen. In het 4e leerjaar krijgen de leerlingen de mogelijkheid zich te verbeteren. Alle leerlingen volgen in havo 4 een debattraining van het Nederlands Debat Instituut. Daarnaast is VSC excellent vanwege de uitzonderlijk hoge en succesvolle doorstroming van mavo 4 naar havo 4. Bijzonder is dat aan deze prestatie geen selectie vooraf ten grondslag ligt: het onderbouwrendement ligt op het landelijk gemiddelde, terwijl de overgang van 3 mavo naar 4 mavo bovengemiddeld is. Onze leerlingen kunnen excelleren per vak:
-
Anglia (verplicht voor iedere leerling in de derde klas); DELF scolaire (2013: 5, 2014: 3); Goethe (2014: 6); deelnemen aan Kangoeroewedstrijden en wiskundeolympiades; deelnemen aan de Athenespelen; leerlingen kunnen een extra vak volgen (havo 4: 12, havo 5: 16);
Per vaardigheid:
-
organiseren schoolfeest ;
-
deelnemen aan debatwedstrijden (4 havoleerlingen);
-
organiseren muziekfilmfestival (3 havoleerlingen); juniormentor voor de brugklas (10 havoleerlingen); bijles geven (6 havoleerlingen); het schrijven van de schoolkrant in samenwerking met de lokale krant van Weesp (Weespernieuws); leerlingen verzorgen de audiovisuele techniek bij evenementen (ouderavonden, theater, open huis et cetera) (3 havoleerlingen); deelname aan de leerlingenraad (5 havoleerlingen);
Of in cultuur:
-
Open podium (25 havoleerlingen); Vechtstede Theater (22 havoleerlingen);
tentoonstellingen beeldende vorming. Excellente eindexamenleerlingen ontvangen een uitnodiging om deel te nemen aan het excellentieprogramma Socrates (5 havoleerlingen). Relatie van het profiel met de algemene aanpak door de school Het excellentiebeleid is een integraal onderdeel van ons algemene schoolbeleid. Onze slogan dekt de lading goed: ambitie gewoon maken. Wij vragen en verwachten veel van leerlingen, en ondersteunen ze daar uiteraard bij. Wij ervaren deze aanpak als zeer positief. We hebben geen speciale excellente klassen: leerlingen kunnen op allerlei gebieden uitblinken. De relevantie is voor de kwaliteit van het onderwijs op onze school:
-
diploma verwerven: maatschappelijke kwalificatie; vakinhoud toe-eigenen: je leert meer dan examenstof; waarden verwerven: je neemt deel en maakt deel uit van een samenleving, waarin persoonlijke keuzes het moreel kompas vormen.
Doelen die de school met het excellentieprofiel beoogt Hard en zacht kwalificeren van leerlingen, waarin het talent van iedere leerling tot ontwikkeling komt en zij een leuke, leerzame schooltijd op het Vechtstede College doorbrengen. Iedere leerling heeft de kans te excelleren op allerlei gebieden, zie ‘Het excellentieprofiel van de school’. 2
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Doelgroep Alle leerlingen. 2.2 Beschrijving aanpak, resultaten, borging en evaluatie Over aanpak, resultaten, borging en evaluatie van het excellentieprofiel schrijft de school het volgende in haar aanmelding. Gehanteerde aanpak Omdat we onze leerlingen zo goed monitoren, zien we waar leerlingen in uitblinken en waar ze nog extra ondersteuning nodig hebben. Geen leerling is bij ons ‘gewoon’. Omdat onze leerlingen op velerlei gebieden uitgedaagd worden en we veel extracurriculaire activiteiten hebben, is er altijd wel iets te vinden waar een leerling goed in is en plezier en motivatie uit haalt. Ons rijke aanbod, de overlegstructuur en de kwaliteitszorgstructuur hebben de focus op excellentie. Wijze waarop doelen worden gerealiseerd Zie Aanbod (paragraaf 3.2). Mate waarin doelen zijn gerealiseerd Zie Aanbod (paragraaf 3.2). Wij menen dat veel leerlingen op welk gebied dan ook uitblinken. Borging Door onze uitgebreide kwaliteitszorgsysteem monitoren wij de leerlingen en borgen we de resultaten. Evaluatie Door instrumenten uit het kwaliteitszorgsysteem. Oog voor de leerling staat op het Vechtstede College hoog in het vaandel. We analyseren getallen, passen aan en sturen bij waar nodig. 2.3 Ontwikkeling van het excellentieprofiel De school noemt in haar aanmelding de volgende plannen voor de verdere ontwikkeling van het excellentieprofiel.
-
In havo 2 starten we volgend jaar met onze eigen variatie van het ondernemersprogramma Jij de Baas. We hebben een lessenserie ontwikkeld waarbij leerlingen de 21st Century Skills moeten inzetten. Reeds vorig schooljaar hebben wij een pilot gedraaid met één klas, waar we zeer tevreden over zijn. We denken dat ondernemersvaardigheden een steeds belangrijkere rol zullen spelen in de maatschappij.
-
In havo 3 gaan de leerlingen vanaf schooljaar 2015/2016 vervroegd in hun profiel. De laatste periode van het schooljaar zitten zij in het door hen gekozen profiel, met voor iedereen een extra vak. Op deze manier stimuleren wij leerlingen een extra vak te kiezen in havo 4 en 5. Aan deze ingrijpende verandering is een gedegen onderzoek vooraf gegaan, waarbij alle secties betrokken zijn. Omdat de lesgroepen bestaan uit leerlingen die het vak in de vierde klas daadwerkelijk kiezen, kun je als docent meer de diepte ingaan. Per vak zijn er meer lesuren, immers, de leerling hoeft niet meer alle vakken te volgen. Uiteindelijk zou dit kunnen leiden tot een nog beter examenresultaat. Het plan vervroegde profilering wordt breed gedragen door de docenten.
-
In havo 4 volgen alle leerlingen vanaf schooljaar 2015/2016 in het profiel EM verplicht het vak business English met bijbehorend examen. Leerlingen krijgen dan Cambridge English Business Certificates. De leerlingen volgen een half jaar lang twee lesuren business English. De lessen komen bovenop het normale rooster. We leiden de leerlingen op deze manier breder op en bereiden 3
- Jury Excellente Scholen 2015 -
voor op hoger beroepsonderwijs, waarbij bij economische studies business English zeer goed van pas komt.
-
Voor alle havo 4 EM-leerlingen met M&O zal in periode 4, dus na het afronden van het Cambridge BEC, een opstap worden gemaakt naar het schrijven van een profielwerkstuk met als thema ondernemen. Het profielwerkstuk wordt geschreven in havo 5, maar de voorbereiding op het specifieke M&O-profielwerkstuk vindt plaats in periode 4 van havo 4. Het programma ziet er als volgt uit: ondernemersvaardigheden, ontwikkelen bedrijfsidee, financiële planning, verdienmodel, onderscheidend vermogen, sales, productontwikkeling, wettelijk eisen, rechtsvormen.
-
VSC heeft zich aangemeld om mee te doen met Zomerscholen 2015. Het is een landelijk project, waarin scholen per regio proberen een aantal zittenblijvers alsnog over de streep te trekken, door vier weken een intensief programma aan te bieden. De GSF-scholen hebben zich gezamenlijk gemeld, samen met een paar andere scholen in de regio. Dit initiatief past bij de poging van het ministerie om de kosten van het doubleren te reduceren. De VO-raad sloot er zelfs een convenant met het ministerie op af en zo komt het reduceren van het zittenblijven vanzelf bij de scholen terecht. Op korte termijn bleek vorig jaar met experimenteerscholen dat het gunstig uitpakt.
-
We zijn goed op weg met digitaal onderwijs. We zijn nu twee jaar bezig met pilots met tablets in diverse klassen. Er is een actieve tabletgroep, dit is een groep voorlopers binnen de school, docenten die lesgeven met de tablet. Voorlopig zetten we in op ’blended learning’: niet alleen onderwijs achter glas. We geloven sterk in de belangrijke rol die de docent heeft, maar zien ook de eindeloze mogelijkheden die de digitale wereld biedt. Omdat we tevreden zijn over de pilots, geven we komend cursusjaar iedere Vechtstede-docent een Chromebook in bruikleen. Dat moment lijkt geen ogenblik te vroeg om als VSC docentbreed mee te gaan in de vaart van de digitale ontwikkelingen in het onderwijs. Wellicht kiezen we dan ook het motto: ‘Liever langzaam met zijn allen, dan snel met een paar’.
Tot nu toe stelden we dat het gebruik van ‘devices’ in het VSC-onderwijs drie oogmerken heeft: gemak, genot en gewin. Gemak: met ICT kan je effectief een didactische setting voor leerlingen maken, tot aan gepersonaliseerd leren aan toe (al is het aanstootgevend simpel te veronderstellen dat zoiets gemakkelijk is); Genot: er zijn heel veel fantastische ICT- toepassingen; Gewin: leerlingen kunnen dieper en rijker leren met ICT. Onderliggend bij deze keuze, blijft de vraag: hoe willen wij leerlingen sommige zaken aanleren? Nu TSV volledig is verdampt (“Toepassing, Samenhang en Vaardigheid”), worden “de zgn. “21 eeuwse vaardigheden” * naar voren geschoven om “toekomstbestendigheid” te “borgen”. SLO beschreef in 2014 een conceptueel kader voor “ 21 century skills” voor het funderend onderwijs (PO en onderbouw VO) bestaande uit acht vaardigheden: creativiteit, kritisch denken, probleemoplosvaardigheden, communiceren, samenwerken, digitale geletterdheid, sociale en culturele vaardigheden en zelfregulering. Bij digitale geletterdheid gaat het om een combinatie van ICT-(basis)vaardigheden (kunnen omgaan met ICT en computational thinking), informatievaardigheden en mediawijsheid. Te veronderstellen valt dat de technologie ontwikkeling nog wel een poosje doorgaat. In die ontwikkeling moeten wij in onzekerheid over nieuwe ontwikkeling in technologie, toch beslissingen nemen. Dat doen wij door te kiezen voor chromebooks voor de docenten en twee of meer pilotklassen. Volgend jaar beraden wij ons op de schoolbrede invoering van chromebooks voor de leerlingen. Voorlopig bekostigen wij zelf de pilot-klassen.
4
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Scholing op ICT-gebied is al enkele jaren gaande, onder andere door het regelmatig (meerdere malen per jaar) inzetten van edutrainers. Ook volgend jaar zal de scholing zich voortzetten: verplicht voor iedere docent. 2.4 Erkenning In haar aanmelding beschrijft de school de volgende voorbeelden waaruit blijkt dat het profiel van de school wordt erkend. Erkenning binnen de eigen omgeving
-
Zoals eerder vermeld hebben wij van en met elkaar leren zeer regelmatig op de agenda staan. Hetzij door het geven van ‘good practices’ tijdens diverse overleggen, hetzij door invulling door mensen van het Vechtstede College op de studiedagen.
-
Bijna iedere docent, de teller staat nu net boven de 100 mensen, heeft een training begeleidingsvaardigheden (naar aanleiding van de theorie van Miles) gedaan. Deze training wordt gegeven door drie eigen collega’s.
-
We hebben inmiddels met een aantal collega’s tien modules praktisch lesgeven ontwikkeld (over het begin van de les, huiswerk bespreken, goede vragen stellen et cetera). Deze trainingen worden vervolgens gegeven op studiedagen of bij teambijeenkomsten. Zo creëren wij een Vechtstede-cultuur: het gaat om het leren (van leerlingen en van elkaar) en het is leuk om daar als docent goed in te worden.
Erkenning van buiten de school
-
Onze collega’s geven cursussen op de GSF Academie. Dat is een door de Gooise Scholen Federatie opgezette scholing op diverse vlakken voor docenten van de GSF. Vaak worden externen aangetrokken om scholing te geven, regelmatig ook VSC-docenten (dit jaar één cursus: examenprogramma economie en intervisie, vorig jaar twee cursussen).
-
We werken veel samen op het gebied van ict met edutrainers.com. We zijn zeer tevreden over de kwaliteit die zij leveren, zij zijn ook zeer tevreden over onze vooruitstrevende manier van de invulling van de scholing op ict-gebied.
-
We zijn erkend opleidingsschool (Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Utrecht). We worden uitgenodigd voor diverse bijeenkomsten: Talentnetwerk, regelluwe scholen. We zijn aangesloten bij het netwerk Bètapartners. In 2012 is het VSC-ondersteuningsprofiel door APS doorgelicht, het werd excellent bevonden. We hebben goed contact met de wethouder onderwijs van Weesp, dhr. Peter Eijking, die regelmatig bij ons op school komt en trots is op onze excellente status. In januari 2015 stond er in het blad De Nieuwe Meso een artikel over het excellente Vechtstede College, geschreven door Pieter Leenheer en Kees Horsman, oud-lid van de Jury Excellente Scholen.
Bevindingen van de Jury Excellente Scholen ten aanzien van het excellentieprofiel De school is op 15 september 2015 bezocht door twee leden van de Jury Excellente Scholen. Hieronder beschrijven zij hun bevindingen met betrekking tot het excellentieprofiel van de school. Het excellentieprofiel van de school De school heeft een helder en voor de school relevant excellentieprofiel. De school heeft een excellentieprofiel dat uit een breed spectrum van excellentie-elementen bestaat. Het is gericht op het creëren van een klimaat van verwachtingen en vertrouwen en heeft tot doel daarmee leerlingen tot hoge prestaties te brengen. De kern van de aanpak is enigszins gefragmenteerd, waarbij het soms moeilijk is een gemene deler in de veelheid van activiteiten te ontwaren. Veel is mogelijk, voor zowel docenten als leerlingen, maar een excellentieprofiel impliceert ook sterk bewustzijn van de bekwaamheden die men in huis heeft. Deze school en haar team geven aan dat ‘het creëren van een klimaat van vertrouwen en verwachtingen’ de norm is en zij praten hier vaak over. Op de vraag van de jury hoe en waarom deze norm ‘normaal’ is 5
- Jury Excellente Scholen 2015 -
geworden, krijgt de jury tijdens de gesprekken geen een eenduidig antwoord. Men ervaart deze houding als een vanzelfsprekendheid. Het feit dat deze breed gedragen wordt, is bijzonder en biedt een reeks mogelijkheden. Het concreet kunnen verwoorden van de norm achter deze houding zou deze mogelijkheden nog steviger verankeren in de ambitie van de school. De slogan ‘het kind achter de leerling zoeken’ of de uitspraak “We hebben het er wel veel over met elkaar” kunnen principes zijn die om concretisering vragen. Nu bevatten ze nog te weinig handvatten voor concretisering; elke school kan dat zeggen. Het excellentieprofiel strekt zich uit tot alle leerlingen en men tracht het profiel vorm te geven door intelligente ingrepen op verschillende onderdelen van het onderwijsproces, gericht op het verbeteren van het onderwijssysteem (bijvoorbeeld de vervroegde profilering). Er ontbreekt een simpele, heldere verwoording van de kern van het excellentieprofiel. Het waarom van veel activiteiten is niet eenduidig. Binnen verschillende groepen geven mensen aan dat ze dit ‘gewoon zo doen’. Er is een goede begeleidingsstructuur, de organisatie van profielkeuze en doorstroming zijn inventief en effectief, de zorgstructuur is excellent (waarbij de jury zich verbaast erover dat de school daaraan niet veel ruchtbaarheid wil geven; ze “wil geen magneet worden op dit terrein”). De school zet innovaties als het Chromebook klein in. Op die manier kijkt ze naar de mogelijkheden voor uitbreiding in een volgend schooljaar. Wat de jury betreft, zou de school scherper moeten kunnen formuleren hoe op microniveau de slogan ‘het kind achter de leerling’ vorm kan krijgen. De rector formuleert een helder ideaalbeeld met vier uitgangspunten: zelfstandig leren denken, goede vragen kunnen stellen, weten wie je bent en een positief zelfbeeld ontwikkelen. De jury ziet een zeer goede havo-afdeling met een goed team dat enthousiast is, keihard werkt en bijdraagt aan de prettige sfeer op school. Het team, de leerlingen en de schoolleiding kunnen een actieve dialoog voeren over het waarom en hoe van hun onderwijs, om op die manier achter de sterke punten te komen en deze expliciet te maken en zodoende operationeel. Het excellentieprofiel maakt onderdeel uit van de algemene aanpak van de school. Het is sterk verankerd in de algemene cultuur die is vormgegeven. De docenten stralen een motivatie uit die overtuigt. Het team is aantrekkelijk: veel nieuwe aanwas, wat ook een kans inhoudt. Er is veel bandbreedte tussen de docenten wat betreft het disciplinebeleid, de dialoog met leerlingen en in het algemeen hun didactische aanpak. Leerlingen wensen daarin meer eenheid. Opvallend is dat een vanuit het team en schoolleiding gemeenschappelijke verwoorde strategie van motivatie (motivationele psychologie bijvoorbeeld) ontbreekt. Aanpak, resultaten, borging en evaluatie De school heeft een weloverwogen aanpak met betrekking tot het excellentieprofiel. De aanpak van het excellentieprofiel wordt breed ingezet in uiteenlopende projecten en ingrepen. De profielkeuze naar voren halen en daarmee tijd en ruimte maken voor verdieping en rust, lijkt een gouden greep van de school. Doorstroming zonder selectie van mavo 4 naar havo 4 is een bewijs van de kracht van de school. Verschillende externe examens die ook extra boven op het curriculum komen, geven aan dat voor de leerling de uitdaging geleid heeft tot een prestatie van formaat. Dat dit externe toetsingen zijn, impliceert een kritische feedback op de school. Er zijn talloze extracurriculaire activiteiten die de leerling prikkelen tot ambitie en excellentie. Het aanbieden van externe diploma’s voor de moderne vreemde talen is op zich niet excellent. De manier waarop de school hierop inzet, is dat wel. Het uitgangspunt dat iedere leerling op elk niveau mag meedoen aan bijvoorbeeld Anglia en dat hij/zij mag excelleren op eigen niveau, maakt dit concept excellent, omdat het kansen biedt. De jury vindt dat de school dit erg goed doet, maar ook hier het doel beter mag formuleren. De drieslag die de school noemt, diploma verwerven, meer dan het examen leren en een moreel kompas vormen, biedt de criteria voor deze activiteiten. Dat is een helder concept. De evaluatie van de schoolactiviteiten gebeurt op velerlei manieren. Het examen biedt een goede spiegel, de externe examens idem, de netwerkrelaties zoals opleidingsschool en Bètapartners 6
- Jury Excellente Scholen 2015 -
impliceren eveneens sterke feedbackpraktijken. Bovenal geven docenten en leerlingen evaluaties van de dagelijkse gang van zaken. Essentieel is dat het gesprek met de docent resultaatgericht wordt gevoerd en dat negatieve feedback niet wordt geschuwd. De ontwikkeling van het excellentieprofiel De school heeft concrete plannen om het excellentieprofiel verder te ontwikkelen. Het excellentieprofiel zal in de komende jaren helderder uit de verf moeten komen. Vooral de kernactiviteit van elke school, de dialoog tussen docent en leerling, kan veel scherper gekaderd worden, zodat een heldere formulering en breed gedragen visie voorafgaan aan het excellentieprofiel. Het komt nog voor dat een docent een straf regime hanteert dat niet past bij het profiel of zich überhaupt niet houdt aan gestelde regels. Ook leerlingen wijzen vooral op incoherentie tussen de verschillende aanpakken van individuele docenten. Men stelt dan altijd dat verschillen goed zijn voor de leerling en dat het vak van docent juist zo gewaardeerd wordt vanwege de grote mate van vrijheid voor de professional. Maar een gedegen gemeenschappelijke pedagogisch-didactische aanpak is voor leerlingen en docenten een heldere, bindende, productieve factor. Een sterk punt is dat de school een ‘eigen’ psycholoog in dienst heeft. Ze heeft een uitzonderlijk zorgbeleid gerealiseerd. Ook pleit het voor de school dat ze het gesprek met de docent over die aanpak centraal stelt. De resultaten van al deze evaluaties worden zowel met leerlingen als met ouders doorgenomen. De meeste docenten lijken een geweldig potentieel te vormen voor de school. De uitdaging voor de leiding is dit potentieel concreter aan te spreken in een actieve open dialoog. Een groep havodocenten is zeer bewust bezig met de dialoogmethode als basis voor elke interactie met leerlingen. Uit gesprekken met de jury blijkt ook dat docenten over de heg van elkaars vak willen kijken en vergaand willen experimenteren met zelfstandig werken in allerlei gradaties. Aangezien de school gaat meedoen binnen het regelluwe traject, ziet de jury hier zeker kansen. De school staat voor de uitdaging om dertig nieuwe docenten in te leiden in de school. Volgens de jury hoeft dat niet ten koste te gaan van het versterken van het gemeenschappelijke pedagogischdidactische profiel op microniveau (wat volgens de rector geen prioriteit is, omdat daar de tijd voor ontbreekt). Juist die microsituatie is de volgende, misschien wel belangrijkste stap in het vormgeven van het excellentieprofiel. Erkenning excellentieprofiel Het excellentieprofiel van de school wordt zowel intern als extern erkend. De school maakt actief deel uit van een aantal netwerken die op verschillende deelterreinen garant staan voor feedback en voor erkenning van het werk van de school. De leerlingen erkennen de kracht van de school en ook de docenten geven aan duidelijk in lijn te zijn met de doelstellingen van de school. De jury heeft diverse referenten gevraagd of zij het excellentieprofiel van het Vechtstede College herkennen en de algemene onderwijskwaliteit onderschrijven. De referenten omschrijven de school als excellent. Tevens hebben de referenten de indruk dat het Vechtstede College haar kennis en ervaring deelt met derden. Duurzaamheid excellentieprofiel Het excellentieprofiel van de school is toekomstbestendig. De duurzaamheid van het excellentieprofiel is te ontwikkelen door meer onderling lesbezoek, meer dialoog en vormgeving van het pedagogisch klimaat, de kwaliteit van het mentoraat en het gezamenlijk creëren van kennis over deze zaken. Het scherp formuleren van het waarom van de aanpak van het onderwijs binnen het excellentieprofiel past bij de plannen van de school. De duurzaamheid is vooral geborgd door de wil en ambitie van docenten om er ‘werk’ van te maken. Dit doen zij mede omdat zij dit leuk vinden, hier de vrijheid voor ervaren, maar ook omdat zij zich zeer gewaardeerd voelen door hun leidinggevenden. 7
- Jury Excellente Scholen 2015 -
De brede inzet van het Chromebook is een good practice. Docenten worden gemotiveerd door hun collega’s en gaan ermee aan de slag. De schoolleiding geeft hierbij aan dat haar uitgangspunt is dat iedere collega een stap moet zetten, maar dat de grootte van die stappen per persoon mag verschillen. Wel staat vast dat uiteindelijk alle docenten een Chromebook gaan gebruiken. Een discussie over hoe Chromebooks kunnen bijdragen aan bijvoorbeeld differentiatie en de inhoudelijke dialoog over de gedeelde visie op onderwijs, lijkt de jury een perfecte aanleiding voor een gesprek.
3.
Onderwijskwaliteit
3.1 Resultaten In haar aanmelding geeft het Vechtstede College de volgende toelichting bij haar resultaten. Ons slagingspercentage is wederom boven het landelijk gemiddelde, ondanks de grote instroom van leerlingen uit mavo 4 (dit schooljaar net als vorig jaar 32%). We zijn er trots op dat we onze mavoleerlingen succesvol begeleiden naar het havodiploma en dat we met ons relatief hoge aantal mavoleerlingen gemiddelde en bovengemiddelde CE-cijfers halen. Onderwijsresultaten In haar aanmelding noemt de school de volgende gebieden waarop ze zeer goede resultaten heeft geboekt.
-
Alle leerlingen in klas 3 doen examen Anglia.
-
Drie leerlingen hebben een DELF-examen afgelegd.
-
Vier talentvolle havisten hebben meegedaan aan het NK debatteren.
In klas 4 hebben 32 leerlingen nogmaals Anglia-examen gedaan om hun resultaat te verbeteren. Zes leerlingen hebben een Goethe-examen afgelegd. Het cijfer 9,5 dat RTL publiceerde in december 2014 (‘rapportcijfer voor scholen’ in vervolg op de beste-scholenlijst van prof. dr. Dronkers) bevestigt dat we tot de beste scholen behoren.
Context waarbinnen de school werkt De school beschrijft in haar aanmelding de volgende omstandigheden waarbinnen ze haar werk doet. Het VSC is een school met een regiofunctie, met grote aantrekking op de nabije omgeving. Leerlingen komen uit diverse plaatsen. De gemeenschapszin is groot. Er is geen eilandencultuur van woonplaats of afkomst. De school heeft in schooljaar 2012/2013 een ingrijpende verbouwing ondergaan. Doordat de toestroom van leerlingen sindsdien nog groter is geworden, kampen we echter wederom met ruimtetekort. Tijdens pauzes en leswisselingen zijn de gangen overvol. Dit leidt echter zelden tot nooit tot opstootjes/vervelende situaties. Leerlingen en medewerkers tonen een grote mate van flexibiliteit en veerkracht. 3.2 Onderwijsproces Over aanbod, zicht op ontwikkeling, didactisch handelen en ondersteuning schrijft de school het volgende in haar aanmelding. Aanbod Eigen oordeel aanbod: Goed Op de hele school, en zeker ook op de havo, is er sprake van een rijk onderwijsaanbod. Het is voor onze leerlingen normaal om naast ons normale curriculum extracurriculaire activiteiten te volgen.
8
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Voorbeelden van ons onderwijsaanbod en extracurriculair aanbod zijn:
-
het verteltheater in klas 2: iedere leerling vertelt een verhaal voor de klas en alle ouders;
-
er is een uitgebreid CKV-aanbod met minstens één keer per schooljaar een bezoek aan een theater;
-
de profieloriëntatielessen beginnen al vroeg in havo 3 en zijn uitgebreid en goed van kwaliteit;
-
de Dag van de Duitse taal en de Dag van de Franse taal gaan niet onopgemerkt voorbij door de activiteiten in betreffende lessen;
-
tijdens de lessen Duits in havo 3 wordt de Mach-Mit-Mobil ingezet; externe Duitstaligen spreken op een aansprekende manier Duits met de leerlingen aan de hand van thema’s (dit naast de spreekvaardigheid waaraan de docenten zelf werken);
-
in periode 4 van havo 3 wordt de splitsing wiskunde A en wiskunde B al gemaakt. De leerlingen hebben dan al gekozen voor havo 4 en worden op deze manier beter voorbereid op de wiskunde waar ze het volgende schooljaar mee te maken hebben;
-
de leerlingen gaan in havo 4 naar Frankrijk, Engeland of Duitsland op werkweek. Zij maken kennis met land en cultuur. Doordat leerlingen in gastgezinnen verblijven worden ze gedwongen de doeltaal te spreken;
-
in havo 3 zijn er excursies naar Brussel en Keulen met hetzelfde doel: doeltaal spreken en kennismaken met het land en de cultuur;
-
in havo 5 gaan de leerlingen op examenreis;
-
alle leerlingen doen in de 3e klas het Anglia-examen; alle leerlingen in klas 1 en 2 volgend iedere week een plusles: hetzij ondersteunend (Nederlands, Engels, wiskunde), hetzij als ‘echte plus’: Spaans, schaken, filosofie, thema’s uit de zaakvakken. Aan de hand van de resultaten en interesse van de leerling wordt iedere zeven weken bepaald wat hij gaat doen. Op deze wijze zorgen wij naast onze hoge standaarden voor allen ook voor individueel maatwerk voor allen;
regelmatig en in alle leerjaren zijn er gastsprekers die lessen geven die aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen, en die maatschappelijke relevantie hebben: overlevenden van WO II, gastlessen seksuele voorlichting, conducteurs van de NS, bureau Halt, Jellinek, imam Yassin El Forkani naar aanleiding van de aanslagen in Parijs et cetera;
als de leerlingen eindexamen hebben gedaan, komen ze het jaar daarop terug naar het Vechtstede College voor de terugkomdag. Het is leuk voor de leerlingen om elkaar weer te zien en leerzaam voor de school: we horen hoe ze het hbo ervaren en kunnen hier verbeterpunten uit destilleren; oud-leerlingen komen studievoorlichting geven in klas 4 en 5 van de havo;
leerlingen in havo 4 en havo 5 bezoeken hogescholen en volgen gastlessen. Ook is er een goed bezochte voorlichtingsavond van DUO. Goede presteerders worden gestimuleerd om deel te nemen aan DELF- en Goethe-examens. De talendocenten helpen tijdens vaste lesuren de leerlingen bij hun voorbereidingen. Ook nemen leerlingen deel aan Kangoeroe- en debatwedstrijden. Dit schooljaar hebben wij na rapport 2 drie leerlingen uit havo 2 de kans gegeven om over te stappen naar een 2 havo/vwo-klas, omdat wij vwo-perspectief zien in deze leerlingen. Alle leerlingen doen in de 3e klas een maatschappelijke stage, ondanks dat dit niet meer verplicht is vanuit de overheid. Wij hebben ervoor gekozen deze stage in stand te houden en zelfs iets uit te breiden, omdat wij en de leerlingen vinden dat deze veel oplevert. We betrekken topmensen uit het bedrijfsleven en voorbeelden uit hun directe omgeving (de burgemeester van Weesp, maar ook de CEO van Shell). In havo 3 zijn er twee toetsweken, in periode 3 en 4. Leerlingen hebben twee lessen en twee toetsen op een dag, waarbij bewust ook langere toetsen (90 min) om voor te bereiden op havo 4. Zowel in mavo als in havo afdeling doen we het ondernemersproject:”Jij de baas”, volgend jaar krijgt dat een vervolg in klas 3 en de bovenbouw (zie verderop in deze aanvraag).. 9
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Reeds vanaf schooljaar 2013-2014 werken we op de havo in bepaalde klassen met tablets. Dit om het leren sneller, dieper en aantrekkelijker te maken, we geloven in blended learning. Vanaf schooljaar 2015-2016 breiden we het aantal klassen dat gedeeltelijk digitaal werkt uit. We kiezen daarvoor chromebooks. De school heeft PAL’s (Persoonlijk Assistent Leraar) voor economie, M&O, engels, frans, scheikunde, natuurkunde, wiskunde A, wiskunde B en biologie. Leerlingen maken gebruik van deze PALS ter ondersteuning en om te excelleren (voor bijvoorbeeld lootstudies). In havo 4 en 5 is er standaard sprake van een duo-mentoraat, iedere mentor heeft maximaal 15 leerlingen onder zijn hoede. We hebben een goed geoutilleerd studie informatie centrum waar veelvuldig gebruik van wordt gemaakt. Zicht op ontwikkeling Eigen oordeel zicht op ontwikkeling: Goed De school volgt en analyseert de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel onderwijs voor hen vorm te geven. Het schooljaar start met de presentatie van behaalde resultaten aan de sectie. De individuele examendocent ontvangt een mondelinge terugkoppeling op de door school verplichte schriftelijke WOLF-rapportage. Afspraken worden zo nodig gemaakt, complimenten gegeven. De teamleiders bespreken met de docenten de resultaten, ook in de niet-examenklassen. We maken een analyse van de Citoscore groep 8, basisschooladvies, doen Cito 0-, 1-, 2-, 3-metingen (in de onderbouw) en checken voortdurend of we nog de juiste koers varen. Iedere docent heeft tussen herfst- en kerstvakantie een beoordelings-/voortgangsgesprek, waar ook de resultaten geagendeerd staan. Wij willen een goed resultaatbewustzijn bewerkstelligen. Tijdens vergaderingen worden alle leerlingen besproken. Als blijkt dat de ontwikkeling van leerlingen stagneert (achterblijft bij gewenste niveau of sociaal-emotioneel), of als blijkt dat een leerling uitblinkt, zetten wij onze interventiematrix in. We hebben een scala van maatregelen, bijvoorbeeld:
-
verplicht stiltelokaal om huiswerk te maken; extra studiebegeleiding; leerlingbegeleiding op sociaal-emotioneel vlak; toetsen op een hoger niveau om te kunnen staven of een leerling kan overstappen; de inzet van PALS (persoonlijk assistenten van leraren);
bijles door een bovenbouwleerling van een hoger niveau of hoger leerjaar, et cetera. Ouders worden altijd betrokken bij het wel en wee van hun kind; we verwachten een gezamenlijke aanpak! In SOM wordt de ontwikkeling en de acties daaromtrent goed bijgehouden door de mentor. Op de agenda van het wekelijks mentorenoverleg staat altijd leerlingbespreking. Teamvergaderingen per jaarlaag of afdeling gaan altijd over onderwijs. Ook hier is ruimte om leerlingen te bespreken, maar we bespreken tevens onderwerpen als rendement, onderpresteerders, excellentiebeleid. Minstens één keer per schooljaar vergaderen de beide havoteams gezamenlijk. Vorig schooljaar hebben wij het inspiratiediner, gekregen bij de uitverkiezing tot Excellente School 2014 , gebruikt om met een groep van 15 docenten te praten over het plan vervroegd profileren op de havo. Dit schooljaar zijn we met een aantal collega’s naar het congres van prof. John Hattie in Utrecht geweest: leren zichtbaar maken. Nieuw verkregen inzichten hebben we gedeeld in de functionele teams. Verbetering van het onderwijsresultaat zien wij als een proces van kijken, denken, doen, met dialoog en feedback. De VSC-uitgangspunten voor goede leerresultaten luiden als volgt.
10
- Jury Excellente Scholen 2015 -
1. 2. 3. 4.
Er is ‘no one best way’ van lesgeven. De leerling leert in een veilig leerklimaat. Professioneel zijn betekent beter willen worden.
Het streven is dat iedere docent minimaal één keer per jaar een les van een collega bezoekt. We stimuleren verbetering en ontwikkeling, de docent vervult een sleutelrol in het (laten) leren van onze leerlingen. De afdelingsleiders brugklas, havo 2, 3 en de afdelingsleider havo 4, 5 hebben een intensieve samenwerking en zijn toegankelijk voor leerlingen, ouders en collega’s. We kennen een vast docententeam en zorgteam; dat garandeert een intensieve betrokkenheid bij de leerling.
Didactisch handelen Eigen oordeel didactisch handelen: Goed Het didactisch handelen van de docenten stelt de leerling in staat tot leren en ontwikkeling. Er is sprake van structurering van de leerstof: er wordt gewerkt met studiewijzers en een uitgebreid programma van toetsing en afsluiting (PTA), en een programma voor toetsing onderbouw (PTO). Veel docenten geven zowel in de onderbouw als in de bovenbouw van de havo les. De planning en programmering van de lesstof worden met zorg samengesteld. Tijdens sectieoverleg wordt stelselmatig aandacht besteed aan de doorlopende leerlijnen. In (functionerings)gesprekken is er veel aandacht voor didactisch handelen. Docenten hebben inzicht in hun sterke en minder sterke punten, en samen maken we afspraken om tot een (nog) beter functioneren te komen. Eenmaal per schooljaar laat iedere docent een of meerdere enquêtes over zijn didactisch handelen invullen door zijn leerlingen; deze resultaten zijn altijd aanleiding tot een gesprek. Een van de studiemiddagen per schooljaar besteden we altijd aan van en met elkaar leren, met daarbij thema’s die aansluiten bij didactisch handelen. Experts binnen de school, bijvoorbeeld op het gebied van activerende didactiek of jongensgedrag, geven workshops aan collega’s. Dit schooljaar nog is er een studiedag gedragen gedrag met als spreker Ard Nieuwenbroek van Ortho Consult. Vorige jaren hebben we bijvoorbeeld cursussen oplossingsgerichte gespreksvoering, omgaan met diversiteit, en faalangst bij leerlingen gedaan. Ondersteuning Eigen oordeel ondersteuning: Goed Natuurlijk hebben wij op het Vechtstede College ook zorgleerlingen. Deze leerlingen zijn in de meeste gevallen al bij ons bekend voordat ze in de brugklas zitten door de ‘warme overdracht’ die we hebben met het primair onderwijs. Ook worden er in leerjaar 1, 2 en 3 signaleringstoetsen afgenomen (eerder genoemde Cito 0, 1, 2, 3 en in enkele gevallen een capaciteitentest). Uit deze testen kan blijken dat leerlingen extra hulp nodig hebben. Die bieden we, bijvoorbeeld in de vorm van extra remedialteachinglessen, rekenlessen, onze remedial teacher die de dyslectische leerlingen ondersteunt, extra studiebegeleiding door docenten, bijles door bovenbouwleerlingen, sociale-vaardigheidstraining, faalangstreductietraining, examenvreestraining, een leerlingbegeleider. Alle brugklassen hebben twee bobo’s, dit zijn leerlingen uit de bovenbouw die het hele jaar met de klas meelopen om de mentor te ondersteunen, en laagdrempelig zijn voor de brugklassers om hun vragen, problemen en zorgen te uiten. Zij kunnen een schakel vormen tussen mentor en leerling, waar dat nodig is. Alle leerlingen krijgen studievaardigheden en sociale vaardigheden aangeboden in begeleidingslessen in klas 1 en 2. Vanaf klas 3 kan de decaan ondersteuning bieden bij profiel- en studiekeuze. In zeldzame gevallen schakelen wij een reboundvoorziening in, voor leerlingen die het erg moeilijk hebben op school, om welke reden dan ook. Dit is gemiddeld bij één leerling per jaar het geval. Eerder al ter ondersteuning genoemde maatregelen: de verplichte pluslessen in klas 1 en 2, PALS, stiltelokaal, et cetera. 11
- Jury Excellente Scholen 2015 -
3.3 Schoolklimaat en veiligheid In haar aanmelding merkt de school het volgende op over het klimaat en de veiligheid op school. Schoolklimaat Eigen oordeel schoolklimaat: Goed Het schoolklimaat is ambitieus en stimulerend en tegelijkertijd ontspannen vanzelfsprekend. Het welbevinden van leerlingen is goed. Veel leerlingen willen graag na de mavo op het Vechtstede College het havo-onderwijs blijven volgen. Veiligheid Eigen oordeel veiligheid: Goed De veiligheidsbeleving is uitstekend. Leerlingen waarderen veiligheid met een 8,2 bij het leerlingtevredenheidsonderzoek van 2015 (zie Scholen op de kaart). In 2013 was dat een 8,1. We mogen zeggen dat dit structureel goed is. Incidenten worden vermeld in SOM (leerlingvolgsysteem); waar noodzakelijk kan een incident leiden tot een stappenplan en uiteindelijk schorsing. We hebben een pestprotocol en een protocol kindermishandeling. We hebben een vertrouwenspersoon en er is leerlingbegeleiding. Ook op de ouderenquête scoren we hoog op veiligheid. Op het item ‘Mijn kind voelt zich veilig op school’ scoren we een 8,6, waar het landelijk gemiddeld een 8,0 is. De ouderenquête is afgenomen in 2014. In het medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO), uitgevoerd in 2013 door ArboUnie, scoren we op sociale veiligheid een 4,42 op een schaal van 5. Gebruikt(e) instrument(en) en resultaat Leerlingtevredenheidsonderzoek in klas 3. 2013: 8,1 2015: 8,3 3.4 Kwaliteitszorg en ambitie In de aanmelding geeft de school de volgende toelichtingen over evaluatie en verbetering en de kwaliteitscultuur op de school. Evaluatie en verbetering Eigen oordeel evaluatie en verbetering: Goed Om de kwaliteit van het Vechtstede College te bevorderen en het inzicht daarover, is het toetsingskader voortgezet onderwijs (inspectie) in gebruik. Dit model van externe kwaliteitszorg gebruikt het Vechtstede College zelf ook bij de collegiale GSF-visitatie. Daarnaast hanteert het VSC diverse instrumenten om kwaliteit zichtbaar te maken. Instrumenten kwaliteitszorg
-
Toetsingskader vo inspectie 1 x per jaar. 1 x per 4 jaar. Externe toetsing.
-
Tto toetsingskader (tweetalig onderwijs) 1 x 3 jaar. Externe tto-visitatie van het Europees Platform. In 2008/2009 erkenning volledige tto-seniorschool.
-
GSF-visitatie 1 x per 4 jaar. Interne visitatie door GSF-collega’s aan de hand van toetsingskader inspectie. Laatst gehouden visitatie: 2014.
-
Resultaatbespreking secties Onder- en bovenbouw, CE en CE/SE.
12
- Jury Excellente Scholen 2015 -
1 x per jaar. Directie met secties met verplichte Cito-WOLF-gegevens.
-
Klankbordgroepen leerlingen 1 x per jaar. Ouders en afdelingsleiders bespreken leerlingoordelen over diverse schoolaspecten en/of bepaalde thema’s.
-
Ouderenquête 1 x per jaar. Ouders verzamelen ouderoordelen over diverse schoolaspecten.
-
Functioneringsgesprekken personeel 1 x per jaar. Schoolleiding spreekt iedere collega over functioneren.
-
Leerlingenquête ten behoeve van functioneringsgesprek 1 x per jaar Iedere docent neemt voor functioneringsgesprek in twee klassen naar keuze een enquête af over functioneren.
-
Trendrapportage functioneringsgesprekken personeel 1 x per jaar. De schoolleiding communiceert de belangrijkste trends uit de gevoerde functioneringsgesprekken.
-
Kwaliteit van schoolexamen 1 x per jaar.
-
GSF-tevredenheidsonderzoek medewerkers 1 x per 3 jaar. Voor alle medewerkers van GSF-scholen. Volgend onderzoek in 2016. De inzet van kwaliteitszorginstrumenten vindt met veel gevoel voor proportionaliteit plaats. De energie van de docent moet vooral in het primair proces liggen, niet in de dataverzameling en de codificering van bestaande praktijken. Naast handhaving van bestaande kwaliteitszorg geldt als prioritering: aandacht voor: kwaliteit van de lessen, onderling lesbezoek en ervaringsuitwisseling; kwaliteit van het pedagogisch klimaat; kwaliteit van het mentoraat; kwaliteit van de toetsen (in praktijk brengen van gemaakte afspraken). Tevredenheidsonderzoeken (zoals opgegeven in de aanmelding)
Medewerkertevredenheid Oudertevredenheid Leerlingtevredenheid
Afname
Jaar afname
Ja Ja Ja
2013 2014 2015
Aantal respondenten 73 50 273
Gemiddelde van de school 7 7,4 6,9
Landelijke benchmark 7 7,3 6,9
Kwaliteitscultuur Eigen oordeel kwaliteitscultuur: Goed Het is op het Vechtstede College al jarenlang standaard om de kwaliteit van het onderwijs te monitoren. Zie instrumenten kwaliteitszorg. Daarnaast borgen wij kwaliteit van het onderwijs door consequente resultaatbespreking in het wekelijkse mentoroverleg, secties, functionele teams, jaarlaagvergaderingen en rapportvergaderingen.
13
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Bevindingen van de Jury Excellente Scholen ten aanzien van de algemene onderwijskwaliteit Toelichting werkwijze jury Bij het onderzoek naar de algemene onderwijskwaliteit worden de volgende aspecten betrokken: resultaten, onderwijsproces, schoolklimaat en veiligheid, en kwaliteitszorg en ambitie. Scholen hebben zichzelf beoordeeld op basis van een aantal kwaliteitsstandaarden. De kwaliteitsstandaarden behorend bij onderwijsproces, schoolklimaat en veiligheid, en kwaliteitszorg en ambitie zijn met toelichting opgenomen in de bijlage van het juryrapport. Het eigen oordeel van de school is opgenomen in hoofdstuk 3 van dit rapport. De jury voert geen eigen onderzoek uit naar de kwaliteit van deze standaarden. Wel toetst zij of in haar onderzoek naar het excellentieprofiel contra-indicaties naar voren komen die tot een oordeel leiden dat afwijkt van het eigen oordeel van de school. Tijdens het schoolbezoek is de jury gekomen tot de volgende bevindingen ten aanzien van de algemene onderwijskwaliteit van de school. Resultaten Eindresultaten verplicht en niet verplicht curriculum: de leerlingen behalen cognitieve leerresultaten in examenvakken en resultaten in door- en uitstroom die gezien kenmerken en beginniveau van de leerlingen ten minste in overstemming zijn met wat van een goede school verwacht mag worden. De school kan op andere gebieden dan het verplichte curriculum het bereikte niveau zichtbaar maken. De resultaten zijn op een diversiteit van fronten zeer goed en bovengemiddeld. De school biedt zo veel aan en daagt de leerling op zo’n manier uit, dat prestaties beschouwd kunnen worden als een gevolg van een cultuur waarin dit als waarde verankerd is. De goede prestaties zijn een spin-off van een krachtige lerende cultuur als vanzelfsprekendheid. Daarbij wordt het als ‘normaal’ gezien dat leerlingen extra vakken volgen, wat ook eerder regel is dan uitzondering. Ook spreken leerlingen de ambitie uit om door te stromen naar een hoger niveau. Ze krijgen niet alleen de kansen, ze ambiëren ze actief. De goed georganiseerde feedbacklijnen zijn zichtbaar op veel fronten, bijvoorbeeld door reflecties van leerlingen op hun resultaten, analyses van klassen en docenten, evaluaties met leerlingen en ouders en uiteindelijk voorstellen om praktijken te verbeteren. Onderwijsproces Aanbod: het aanbod bereidt de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De leerlingen krijgen een waaier aan inzichten en ervaringen die hen voorbereiden op hun leven in de maatschappij. De maatschappelijke stages zijn daar een voorbeeld van. De maatschappij is succesvol de school binnengehaald met externe programma’s, gastdocenten en projecten. De extracurriculaire onderdelen geven de leerlingen een kans om hun voorkeuren en talenten te onderzoeken. De jury ziet binnen de deelname aan het regelluwe traject een kans om bijvoorbeeld ook vakoverstijgend en thematisch te werk te gaan om zo de maatschappij nog actiever de school binnen te halen. Zicht op ontwikkeling: de leraren volgen en analyseren de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs voor hen vorm te geven. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De school heeft het inzicht in de voortgang van de leerlingen zeer goed georganiseerd. Ze bespreekt alle leerlingen en heeft een adequate benadering ontwikkeld (interventiematrix bijvoorbeeld) om op uiteenlopende situaties in te gaan. De feedback is georganiseerd met 14
- Jury Excellente Scholen 2015 -
docenten, mentoren, ouders en leerlingen. De school studeert op kwaliteitsverbetering en er zijn resultaatgerichte gesprekken. Didactisch handelen: het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. De school organiseert het gesprek over het didactisch handelen op verschillende manieren. In de vorm van zowel studiedagen als functioneringsgesprekken. De jury is van mening dat de school meer eenheid kan bereiken in de aanpak op microniveau. Eigenlijk ligt er al veel klaar om ingezet te worden. De dialoogvorm als klassengesprek is een voorbeeld van docenteninitiatieven die geoogst kunnen worden. Er wordt goed gewerkt aan het op verschillende wijze aanbieden van leerstof. De leerlingen zijn doorgaans actief en gemotiveerd in de lessen. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De jury gaat ervan uit dat het didactisch handelen meer systematische aandacht zal krijgen. Ondersteuning: leerlingen die dat nodig hebben, ontvangen extra aanbod en ondersteuning. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De begeleiding van leerlingen is goed georganiseerd. Er is een warme overdracht vanuit de basisscholen en de leerlingen worden allen goed gevolgd en gediagnostiseerd, De RT is zeer goed. De leerlingen spelen een rol bij de begeleiding als bobo’s en bij andere activiteiten.
Schoolklimaat en veiligheid Schoolklimaat en veiligheid: de school kent een ambitieus en stimulerend klimaat, en schoolleiding en leraren waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor leerlingen en leraren. De school straalt een aangename sfeer van activiteit uit, men is bezig met allerlei vormen van mentoraat, begeleiding, activiteiten en uitingen van creativiteit. Veel is mogelijk en de leerling geeft aan gestimuleerd te worden om veel buiten het curriculum om te kiezen. Toch zijn er ook leerlingen die aangeven moeite te hebben met de strengheid van sommige docenten. Tijdens het gesprek met de jury komen voorbeelden van het krijgen van ‘streepjes’, briefjes en veel corvee ter sprake. Vooral het verschil in aanpak tussen docenten ervaren deze leerlingen als vervelend. Ze geven ook aan dat ze het prettig vinden dat de docenten heel aanspreekbaar zijn. Hier komt de laagdrempeligheid van de school naar voren. Kwaliteitszorg en ambitie Evaluatie verbetering en kwaliteitscultuur: de school heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar onderwijs. De school kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. Daarnaast vindt de jury het van belang te benoemen dat binnen deze maatschappelijke opdracht de school heeft aangegeven niet alle geheimen te willen prijsgeven. Een grote instroom van zorgleerlingen zou de balans in de klassen kunnen verstoren.
4.
Conclusie van de jury
Het Vechtstede College heeft een excellentieprofiel dat een breed spectrum van elementen omvat. Het is gericht op het creëren van een klimaat van verwachtingen en vertrouwen en heeft tot doel daarmee leerlingen tot hoge prestaties te brengen. De kern van de aanpak is enigszins gefragmenteerd, waarbij het soms moeilijk is een gemene deler in de veelheid van activiteiten te ontwaren. Het waarom van veel activiteiten is niet eenduidig. Wat de jury betreft zou de school 15
- Jury Excellente Scholen 2015 -
scherper moeten kunnen formuleren hoe op microniveau de slogan ‘het kind achter de leerling’ vorm kan krijgen. Er is veel bandbreedte tussen de docenten wat betreft disciplinebeleid, dialoog met leerlingen en didactische aanpak. De jury ziet een goede havo-afdeling met een zeer sterk team met liefde voor de leerlingen en de school. Het is een team dat enthousiast is, keihard werkt en bijdraagt aan de prettige sfeer op school. Het team, de leerlingen en de schoolleiding kunnen een actieve dialoog voeren over hun onderwijs, om op die manier – meer bewust – achter hun sterke punten te komen. Punten die nu als vanzelfsprekend beschouwd worden, maar die bijzonder zijn en het verdienen benoemd te worden als onderdeel van een unificerend excellentieprofiel. Alles overziende is de jury van oordeel dat het Vechtstede College op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School havo toekomt.
16
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Bijlage – zelfevaluatie algemene onderwijskwaliteit Voortgezet onderwijs en praktijkonderwijs Scholen hebben zichzelf beoordeeld op basis van onderstaande kwaliteitsstandaarden met bijbehorende omschrijving. Scholen kregen het verzoek hun oordeel te waarderen op deze standaarden en dit oordeel te onderbouwen. Deze inbreng is opgenomen in het juryrapport over de school. 1. ONDERWIJSPROCES 1.1 Aanbod Het aanbod bereidt de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. De leraren bieden een breed, eigentijds en op de kerndoelen gebaseerd aanbod; het eigenaarschap van het aanbod ligt bij het team. Het is dekkend voor de examenprogramma’s. Binnen de kaders van de wet maken zij keuzen in het aanbod, waardoor zij deze afstemmen op de onderwijsbehoeften die kenmerkend zijn voor de leerlingenpopulatie. De school heeft bovendien een aanbod voor de referentieniveaus taal en rekenen. Het aanbod sluit aan op het niveau van de leerlingen bij binnenkomst van de school en bereidt hen voor op het aanbod bij de start van het vervolgonderwijs. Daar tussenin verdelen de leraren de leerinhouden evenwichtig en in samenhang over de leerjaren en ze geven de leerlingen voldoende tijd om zich het aanbod eigen te maken. Er gaat geen lestijd onnodig verloren en leerlingen benutten het geboden onderwijsprogramma maximaal. Het aanbod draagt bij aan de basiswaarden van de democratische rechtsstaat. 1.2 Zicht op ontwikkeling De school volgt en analyseert de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs voor hen vorm te geven. De leraren verzamelen voortdurend systematische informatie over de ontwikkeling van hun leerlingen. Zij gaan regelmatig na in welke mate de leerlingen profiteren van het geboden onderwijs en hoe de ontwikkeling van leerlingen verloopt uitgaand van de eigen capaciteiten en ten opzichte van leeftijdgenoten. Wanneer leerlingen het onderwijs niet genoeg lijken te benutten, gaat de school na waar de ontwikkeling stagneert en wat mogelijke verklaringen hiervoor zijn. De leraren gebruiken al deze informatie vervolgens om het onderwijs af te stemmen op de onderwijsbehoeften van zowel groepen leerlingen als individuele leerlingen. De leraren hanteren daarbij een cyclische aanpak. 1.3 Didactisch handelen Het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. De leraren plannen en structureren hun handelen met behulp van de informatie die zij over de leerlingen hebben, en stimuleren een brede ontwikkeling. Het team handelt op basis van een samenhangend en consistent pedagogisch-didactisch concept. De leraren zorgen voor effectieve instructies: aansprekend, doelmatig en interactief. Ze geven blijk van hoge verwachtingen en reageren positief op de inbreng van leerlingen, waardoor deze zich ondersteund en uitgedaagd voelen. Bij de instructies en opdrachten gebruiken de leraren passende vakdidactische principes en werkvormen. Ook zorgen zij ervoor dat het niveau van hun lessen past bij het beoogde eindniveau. Zij stemmen de instructies en opdrachten af op de behoeften van groepen en individuele leerlingen, zodat alle leerlingen actief, gemotiveerd en betrokken zijn en de beschikbare tijd effectief besteden. Tijdens de (leer)activiteiten gaan de leraren na of de leerlingen de leerstof en de opdrachten begrijpen. Daarbij geven de leraren de leerlingen directe en individuele feedback op hun werken en leren. 1.4 Ondersteuning Leerlingen die dat nodig hebben, ontvangen extra aanbod en ondersteuning. De school heeft voor leerlingen met bijzondere ondersteuningsbehoeften extra aanbod en begeleiding gepland. Deze ondersteuning is gericht op het (ontwikkelings)perspectief van de leerling. Voor de leerlingen die structureel onderwijsaanbod krijgen op een ander niveau dan de leeftijdsgroep of 17
- Jury Excellente Scholen 2015 -
extra bekostigd worden vanuit het samenwerkingsverband, stelt de school een (ontwikkelings)perspectief op. De school evalueert regelmatig of de extra ondersteuning het gewenste effect heeft en stelt deze zo nodig bij. 2. SCHOOLKLIMAAT & VEILIGHEID 2.1 Schoolklimaat De school kent een ambitieus en stimulerend klimaat. De schoolleiding en de leraren creëren een stimulerend en ambitieus pedagogisch en didactisch klimaat. Er zijn duidelijke regels en er heerst een voorspelbaar en betrouwbaar positief klimaat waarin afspraken nagekomen worden. Schoolleiding en leraren kennen een focus op persoonlijke ontwikkeling en leren, waarin alle leerlingen gezien worden en zich betrokken voelen bij de schoolgemeenschap. Het schoolklimaat is ondersteunend voor de cognitieve en sociale ontwikkeling. Voor elke leerling is een leraar beschikbaar die zijn/haar ontwikkeling volgt en aanspreekpunt is bij problemen (mentor). 2.2 Veiligheid Schoolleiding en leraren waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor leerlingen en leraren. Schoolleiding en leraren waarborgen de veiligheid van de school en de omgeving voor alle leerlingen en het personeel. Leerlingen, leraren, schoolleiding en overig personeel gaan respectvol en betrokken met elkaar om. De leraren brengen leerlingen sociale competenties bij en tonen voorbeeldgedrag. Schoolleiding en leraren voorkomen pesten, agressie en geweld in elke vorm en treden zo nodig snel en adequaat op. De school heeft daarvoor een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen, registreren, afhandelen en evalueren van incidenten. Het beleid voorziet ook in een regelmatige meting van de veiligheidsbeleving van de leerlingen en het personeel. De school heeft een vertrouwenspersoon. Alle betrokkenen kennen dit beleid. 3. KWALITEITSZORG EN AMBITIE 3.1 Evaluatie en verbetering De school heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar onderwijs. De school weet – rekening houdend met haar maatschappelijke opdracht en kenmerken van de leerlingenpopulatie – waarin zij zich wil onderscheiden, c.q. profileren, en heeft daaruit toetsbare doelen afgeleid voor de korte en middellange termijn. De kwaliteitszorg heeft in elk geval betrekking op de resultaten, het onderwijsproces waaronder het aanbod, het schoolklimaat en de veiligheid. De schoolleiding en de leraren beoordelen systematisch maatregelen en instrumenten om te waarborgen dat het personeel bekwaam is en deze bekwaamheid onderhoudt. De school betrekt onafhankelijke deskundigen en belanghebbenden bij deze beoordeling en analyseert de relatie tussen de resultaten en de financiële voorzieningen en wettelijke vereisten. De evaluaties leiden tot toegankelijke managementinformatie. Waar nodig voert de school planmatig verbeteringen door die voldoende ambitieus zijn en aansluiten bij de evaluaties. 3.2 Kwaliteitscultuur De school kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. Het beleid van de school om haar visie op de onderwijskwaliteit en ambities te realiseren, wordt door de leraren breed gedragen. Er is een grote bereidheid om gezamenlijk het onderwijs te verbeteren. Het bestuur en de schoolleiding vertonen onderwijskundig leiderschap en kwaliteitsbewustzijn. Er wordt gehandeld vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling tussen alle geledingen in de instelling. De schoolleiding, leraren en het ondersteunend personeel werken gezamenlijk aan een voortdurende verbetering van hun professionaliteit. Leraren en andere betrokkenen bij de school werken resultaatgericht, zijn aanspreekbaar op gemaakte afspraken en zijn zich bewust van de effecten van 18
- Jury Excellente Scholen 2015 -
hun handelen op de onderwijskwaliteit en op de ontwikkeling van de leerlingen. De school werkt vanuit een transparante en integere cultuur waarin sprake is van zichtbaar zorgvuldig handelen.
19