Juryrapport Excellente Scholen Citaverde College, locatie Heerlen (vmbo-g), Heerlen

Juryrapport Excellente Scholen 2015 Citaverde College, locatie Heerlen (vmbo-g), Heerlen

- Jury Excellente Scholen 2015 -

Schoolrapport Excellente Scholen 2015 (vo) 21CS-3 Citaverde College, locatie Heerlen (vmbo gemengde leerweg) Heerlen Contactgegevens Naam contactpersoon

Dhr. Roger Creusen

Telefoonnummer

(045) 570 08 88

Emailadres

[email protected]

1. Motivatie van de school om zich kandidaat te stellen Onze leerlingen behalen bovengemiddelde resultaten. Dit omdat het ons blijkbaar lukt de leerlingen te activeren. Samen met onze leerlingen werken wij aan het ontwikkelen van loopbaancompetenties waardoor hun intrinsieke motivatie stijgt. Dit kunnen wij niet alleen en doen wij dus met partners uit de regio. Onze medewerkers nemen deel aan scholingstrajecten om onze gezamenlijke ambities ook te realiseren.

2.

Excellentieprofiel van de school

2.1 Beschrijving excellentieprofiel In haar aanmelding beschrijft het Citaverde College, locatie Heerlen het excellentieprofiel, de relatie met de algemene aanpak en de doelen die ze met het excellentiebeleid beoogt, als volgt. Het excellentieprofiel van de school Het excellentieprofiel is maatwerk. Vanuit onze missie ‘Citaverde voor het leven’ willen wij kansen geven, mogelijkheden scheppen en zorgen voor een beter, mooier, leuker leven voor iedereen op en rond de school. Wie met een groen hart (vmbo groen) wordt opgeleid, is belangrijk voor de omgeving waarin wij allemaal nu en in de toekomst leven. Wij zijn voortdurend bezig met de vraag hoe wij onze leerlingen beter kunnen bedienen. De talenten van onze leerlingen zijn onze uitdaging! Relatie van het profiel met de algemene aanpak door de school Wij handelen vanuit onze kernwaarden, te weten: persoonlijk, ondernemend, verbindend, inspirerend, vakkundig en gepassioneerd samenwerkend. Zo willen wij gaan zorgen voor een beter, mooier en leuker leven en het voldoen aan de eerste levensvoorwaarden: gezonde voeding, schone lucht en water en een prettige leefomgeving. Deze aspecten komen aan bod in ons onderwijsprogramma. Denk aan onze inzet in het kader van Eco-Schools (huidige status: Brons), de Gezonde School (vignet Gezonde Schoolkantine), samenwerking/co-creatie met het bedrijfsleven (sterbedrijven/GreunTek) en leerloopbaanlijnen. Doelen die de school met het excellentieprofiel beoogt Wij willen laten zien dat je met een betekenisvolle groene opleiding een goed perspectief hebt voor vervolgopleiding en/of beroep. Kortom: ‘Citaverde voor het leven’. 1


Doelgroep Wij richten ons op de hele vmbo-populatie. Uiteraard heeft de meest kwetsbare groep binnen onze populatie het meeste baat. Ook deze kinderen hebben talenten. Onze taak en uitdaging zijn de leerling hierop te wijzen en hiermee aan de slag te gaan. 2.2 Beschrijving aanpak, resultaten, borging en evaluatie Over aanpak, resultaten, borging en evaluatie van het excellentieprofiel schrijft de school het volgende in haar aanmelding. Gehanteerde aanpak Opbrengstgericht werken. Als leerlingen hun talenten kennen, en werken aan hun (loopbaan)competenties en hun welbevinden, zijn zij in staat betere resultaten te behalen. Wijze waarop doelen worden gerealiseerd Wij werken samen met de ‘loopbaangroep’ (Marinka Kuijpers), de Open Universiteit en de Universiteit Maastricht (project De kracht van kracht en lesprogramma Krachtvoer). Met hulp van deze instellingen kunnen wij een verbinding maken tussen de verworvenheden uit de dagelijkse praktijk (‘practice based’) en de wetenschap (‘evidence based ). Mate waarin doelen zijn gerealiseerd Onze school geniet gezien de groei veel belangstelling en ons beleid sluit blijkbaar aan bij de behoeften van veel ouders en leerlingen. Ook de resultaten van ons onderwijs zijn bovengemiddeld. Onze inspanningen en aanpak lonen blijkbaar. Nu is het onze uitdaging om deze ontwikkeling te verduurzamen. Borging Onze werkprocessen zijn beschreven en worden conform uitgevoerd. De nieuwe LC-structuur stelt ons in staat op basis van eigenaarschap deze processen beter te monitoren. Ook met het oog op eigenaarschap willen wij meer gedeelde verantwoording bereiken. Om onze medewerkers voor te bereiden op deze situatie en verder te professionaliseren, nemen zij deel aan scholingstrajecten: thans loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) en Veranderende leerling – Veranderende docent (VLVD). Evaluatie Wij zetten regelmatig metingen in. Denk hierbij aan de profscan, tevredenheidsmetingen en de WerkVermogensMonitor. In de teams worden jaarlijks teamplannen opgesteld en periodiek besproken. Deze teamplannen zijn uiteraard verbonden aan het meerjarenbeleidsplan (Citaverde voor het leven). 2.3 Ontwikkeling van het excellentieprofiel De school noemt in haar aanmelding de volgende plannen voor de verdere ontwikkeling van het excellentieprofiel. Het strategisch beleidsplan. Hiermee stellen wij het voortbestaan zeker door gebruik te maken van onze unieke groene identiteit. Als onderdeel van dit plan gaan wij per 1 augustus 2016 ons nieuwe examenprogramma groen implementeren en realiseren. Verder gaan wij aan de slag met ‘blended learning’ en het Centrum 2


voor Vakmanschap en Ondernemerschap. Dit met als doel optimale talentontwikkeling en beroepsmogelijkheden van en voor onze leerlingen/deelnemers te realiseren. 2.4 Erkenning In haar aanmelding beschrijft de school de volgende voorbeelden waaruit blijkt dat het profiel van de school wordt erkend. Erkenning binnen de eigen omgeving Groei van de leerlingenaantallen en grote belangstelling voor onze school in de regio. Erkenning van buiten de school Het samenwerkingsverband ziet ons als een voorbeeld voor andere scholen. Door deze erkenning zijn wij in staat trajecten voor leerlingen en medewerkers uit te zetten. Onze samenwerking met sterbedrijven (GreunTek) leidt tot co-creatie. Op deze wijze kunnen wij onze leerlingen realistische, uitdagende en inspirerende leerarrangementen aanbieden.

Bevindingen van de Jury Excellente Scholen ten aanzien van het excellentieprofiel De school is op 19 november 2015 bezocht door twee leden van de Jury Excellente Scholen. Hieronder beschrijven zij hun bevindingen met betrekking tot het excellentieprofiel van de school. Het excellentieprofiel van de school De school heeft een helder en voor de school relevant excellentieprofiel. De school voert als excellentieprofiel een ‘groen hart’-filosofie: de kwaliteit van leven van alle betrokkenen bij Citaverde verbeteren. Persoonlijke ontwikkeling wordt gezien als de centrale waarde. De school wil dit realiseren binnen een hecht team dat een open cultuur van respect in het dna heeft. Op alle fronten is deze filosofie merkbaar en voelbaar: de lessen, de projecten, de vaken schooloverstijgende projecten. Het welzijn van de leerlingen staat vanaf de eerste schooldag centraal. De leerlingen geven hoog op over het sociale klimaat van de school en over de gezamenlijke aanpak van docenten in de reguliere lessen en de begeleiding. Persoonlijke ontwikkeling vereist de capaciteit tot zelfreflectie; de jury is onder de indruk van de wijze waarop leerlingen kunnen reflecteren op hun verleden, heden en toekomst en op hun gedrag. Deze reflectie is ingebed in een sterk team van docenten, die ook aangezet worden tot reflectie en onderlinge observatie door systematische cycli van intercollegiale coaching. De docenten leren elkaar observeren (buiten de controle van de directie). Zij worden tot ontwikkeling gebracht binnen kaders die voor de school van waarde zijn. Er is een op ervaring gebaseerde methode (afkomstig van een collega-school) waarmee docenten zelf een proces vormgeven om inzicht te krijgen in de stappen die zij kunnen of nog moeten maken. Observatoren (getrainde docenten) coachen de intervisiegesprekken en de observaties die docenten bij elkaar uitvoeren. Docenten stellen zelf na observaties hun doelen vast en periodiek worden die getoetst. Op deze wijze ligt de verantwoordelijkheid voor en de dynamiek van de ontwikkeling bij de docenten. Deze soepele veranderingsstrategie lijkt te werken. Openheid in het evalueren van docenten is ook aanwezig vanuit de leerlingengeledingen. Je zou kunnen zeggen dat de cultuur van open feedback

3


gespiegeld wordt in het doen en laten van leerlingen. Persoonlijke ontwikkeling is hier niet een loze kreet maar de gemene deler van alle processen. De school heeft een helder en voor de school relevant excellentieprofiel. Aanpak, resultaten, borging en evaluatie De school heeft een weloverwogen aanpak met betrekking tot het excellentieprofiel. Het excellentieprofiel is geborgd in de dagelijkse praktijk van docenten en leerlingen. Er is vooral sprake van een sterke band tussen ouders, leerlingen en docenten, gericht op het bevorderen van een sfeer van persoonlijke ontwikkeling. Leerlingen nemen expliciet deel aan dit proces en hebben een opvallend sterk procesbewustzijn. Leerlingen kunnen goed verwoorden wat er gaande is en via het leerlingenpanel kunnen zij allerlei kwesties aankaarten. Ouders dragen via het ouderenpanel bij aan de instandhouding van de cultuur. De ondersteuning die de school bij het excellentieprofiel inzet, is van hoge kwaliteit en er is sprake van coherentie tussen de onderdelen. Theorie wordt in de praktijk gebracht die past bij de school. De intercollegiale intervisie is een motor van het proces. In deze school is het excellentieprofiel intrinsiek voelbaar in de wijze waarop leerlingen en docenten zichzelf zien en evalueren. Zo is een onderbouw-leerling in staat te verwoorden dat de school hem heeft voorbereid voor de toekomst doordat hij veranderd is – onder invloed van talloze gesprekken – van een pester in een aardige jongen. Dit is voor de jury een bewijs dat de school het microproces goed heeft georganiseerd. De wijze van evaluatie tussen docenten en de ontwikkelde cultuur zijn een sterke garantie voor de borging van het excellentieprofiel. De ontwikkeling van het excellentieprofiel De school heeft concrete plannen om het excellentieprofiel verder te ontwikkelen. Er kan nog veel meer ontwikkeld worden in de zin van betere praktijken van activerende didactiek, het versterken van de rol van de leerling en zijn/haar eigenaarschap. De cultuur van leerlingen is dermate sterk dat het team meer verantwoordelijkheden kan delegeren. Er zijn veel plannen om het ondernemerschap van de leerlingen te versterken door meer samenwerking met bedrijven et cetera. 'De richtingen dier, groen, verwerking agrarische producten en bloem' bevatten veelbelovende perspectieven. Het project waarbij leerlingen naar een verzorgingshuis gaan, is veelbelovend voor de toekomst en een hartverwarmend voorbeeld van de maatschappelijke gerichtheid van de school. Erkenning excellentieprofiel Het excellentieprofiel van de school wordt zowel intern als extern erkend. Het Citaverde College kan haar erkenning ontlenen aan het feit dat leerlingen vanuit alle hoeken van de regio naar de school komen; leerlingen hebben daarbij een heldere argumentatie. De ‘critical friends’ vormen een inhoudelijke referentie, zo ook de collega-school die op een aantal aspecten voorloopt. Veel instituten geven hoog op over de beleidsmatige aanpak van de school. Projecten worden niet zomaar ingekocht, ze worden zorgvuldig onderzocht en geëvalueerd op hun inpasbaarheid in de school en op hun waarde voor het ontwikkelingsproces van de leerling. Dit verschil wordt duidelijk aangegeven door een partner van de school die veel collega-scholen kent. Het geeft aan dat er een bewustzijn is van de kern van de school en van het excellentieprofiel. Het Citaverde College gaat veel partnerschappen aan, maar alles op eigen condities, waardoor de participatie van externen het eigen profiel versterkt. 4


De instroom vanuit het basisonderwijs (speciaal onderwijs) is erg goed geregeld; de leerling komt binnen met een duidelijk profiel, waarop de school kan voortborduren. De jury heeft diverse referenten gevraagd of zij het excellentieprofiel van het Citaverde College, locatie Heerlen herkennen en de algemene onderwijskwaliteit onderschrijven. De referenten omschrijven de school als excellent. Tevens hebben de referenten de indruk dat de school haar kennis en ervaring deelt met derden. Duurzaamheid excellentieprofiel Het excellentieprofiel van de school is toekomstbestendig. Omdat het excellentieprofiel is ingebed in de lessen, in de begeleiding en in verschillende projecten, kan gesproken worden van een duurzaam profiel. Ook de gerichtheid op persoonlijke ontwikkeling van docenten is een duurzaamheidsfactor. De directie heeft de ambitie in haar hart gesloten, maar weet het initiatief ook bij docenten te laten. In feite is er sprake van een sterke strategie van het management met betrekking tot het excellentieprofiel. De inhoudelijke partnerschappen met derden zijn een katalysator voor verdere ontwikkelingen.

3.

Onderwijskwaliteit

3.1 Resultaten In haar aanmelding geeft het Citaverde College, locatie Heerlen de volgende toelichting bij haar resultaten. Onze rendementen zijn dik in orde. Ze zijn zelfs bovengemiddeld. Dit was niet altijd zo! Het verbetertraject dat wij een aantal jaren geleden hebben ingezet, omdat de onderwijsinspectie onze gemengde leerweg als zwak bestempelde, heeft geleid tot mooie resultaten. Zo hebben wij thans de kwaliteit weer op orde. Momenteel behoren wij zelfs tot de provinciale top. Onderwijsresultaten In haar aanmelding noemt de school de volgende gebieden waarop ze zeer goede resultaten heeft geboekt. Op het gebied van de opbrengsten en examenresultaten. Verder staan wij in onze regio bekend om de wijze waarop wij vorm en uitvoering geven aan de ondersteuning en begeleiding van onze leerlingen. Dit verklaart ook waarom onze school al jaren groeit, dit tegen de regionale trend van krimp in! Context waarbinnen de school werkt De school beschrijft in haar aanmelding de volgende omstandigheden waarbinnen ze haar werk doet. Ruim 50% van onze leerlingen heeft een lwoo-indicatie. Daarnaast zijn veel leerlingen afkomstig van het speciaal basisonderwijs dan wel het voortgezet speciaal onderwijs. Ook bevindt onze school zich in een zogenoemde Vogelaarwijk (Meezenbroek).

5


3.2 Onderwijsproces Over aanbod, zicht op ontwikkeling, didactisch handelen en ondersteuning schrijft de school het volgende in haar aanmelding. Aanbod Eigen oordeel aanbod: Goed Om de leerlingen te activeren stemmen wij het onderwijsaanbod, uiteraard binnen de wettelijke kaders, af op hun behoeften van onze leerlingen. Zo hebben wij maatwerkuren om tegemoet te komen aan individuele onderwijsvraagstukken en bieden wij Wizz aan. Wizz behelst activiteiten/projecten op velerlei gebieden. Met Wizz beogen wij het ontwikkelen van competenties, zoals loopbaancompetenties en sociale competenties. Daarnaast hebben wij een professionaliseringstraject uitgezet dat onze docenten in staat stelt nog beter te anticiperen op de veranderende leerling. Het uitgangspunt hierbij is collegiale visitatie door middel van lesbezoeken. De basis van deze visitatie vormen de door onderwijsteams zelf benoemde ontwikkelpunten. Zicht op ontwikkeling Eigen oordeel zicht op ontwikkeling: Voldoende De vorderingen van onze leerlingen hebben onze aandacht. De tools die wij hebben om inzicht te krijgen in de voortgang, zijn onder andere onze digitaal toetssysteem (met name in de diagnostiek) en ons toetsbeleid. Door de methode van opbrengstgericht werken geven deze tools ons inzicht in de ontwikkeling van de leerling en kunnen wij gerichte verbeteracties uitzetten. Het resultaat bespreken wij en dat stelt ons in staat om ons eigen beleid in deze aan te passen (volgens de PDCA-cyclus: Plan, Do, Check, Act). Dit proces is drie jaar geleden ingezet en nog volop in ontwikkeling. Didactisch handelen Eigen oordeel didactisch handelen: Voldoende Reeds twee jaar geven wij uitvoering aan het traject Veranderende leerling – Veranderende docent. Docenten hebben zelf aangegeven zich te bekwamen in effectieve instructie. In de lessen wordt het model effectieve instructie (T-P-O-V-E) gehanteerd en geborgd door middel van lesobservaties. Binnen dit professionaliseringstraject heeft ook het activeren van onze leerlingen de aandacht. Dit doen wij door in te zetten op interactie, de inzet van gevarieerde, activerende werkvormen en het organiseren van het zelfstandig (samen)werken (toepassen vijf stappen W-HT-R-K en drie rondenmodel). Ondersteuning Eigen oordeel ondersteuning: Goed Wij werken intensief samen met het speciaal onderwijs. Dit schooljaar zijn wij gestart met een bovenschoolse maatwerkvoorziening. Deze voorziening heeft tot doel leerlingen uit het speciaal onderwijs (VSO de Zonnewijzer) voor te bereiden op een plek op onze school. Onze collega's werken samen met medewerkers van deze school.

6


3.3 Schoolklimaat en veiligheid In haar aanmelding merkt de school het volgende op over het klimaat en de veiligheid op school. Schoolklimaat Eigen oordeel schoolklimaat: Goed Wij handelen volgens de PM-structuur, waarbinnen de mentor de spil vormt. Deze structuur borgt het nakomen van afspraken en volgen van procedures. Dit in het belang van alle betrokkenen. Binnen de POP/beoordelingscyclus is de verdere professionalisering van onze medewerkers een belangrijk onderwerp van gesprek. Middels een persoonlijk activiteitenplan (PAP) geeft elke medewerker vorm aan zijn eigen ontwikkeling. Ons scholingsaanbod is hierop afgestemd. Veiligheid Eigen oordeel veiligheid: Goed Om te borgen dat wij een veilige omgeving zijn voor alle betrokkenen, hanteren wij ons protocol sociale veiligheid. In ons scholingsprogramma is ook een agressiereductietraining voor onze medewerkers opgenomen. Onze leerlingen bieden wij programma's aan (onder andere Rots en Water) waarbij zelfreflectie en weerbaarheid belangrijke items zijn. Tot de lesprogramma's behoren ook Leefstijl en Meidenvenijn. Ook hebben wij een tweetal vertrouwenspersonen (zowel mannelijk als vrouwelijk). Elk jaar organiseren wij samen met de GGD de Week van de liefde. Gebruikt(e) instrument(en) en resultaat Leerlingenenquête/LAKS-monitor. Zie LAKS-monitor 2014. 3.4 Kwaliteitszorg en ambitie In de aanmelding geeft de school de volgende toelichtingen over evaluatie en verbetering en de kwaliteitscultuur op de school. Evaluatie en verbetering Eigen oordeel evaluatie en verbetering: Goed De afgelopen beleidsperiode hebben wij ons gefocust op het verhogen van onze rendementen. Dit is ons blijkens de opbrengstenkaart van de onderwijsinspectie ook daadwerkelijk gelukt. Nu is onze focus verlegd van 'overleven' naar 'leven', oftewel: Citaverde voor het leven. Tijdens eerstgenoemde traject zijn wij bijgestaan door medewerkers van de AOC Raad en externe deskundigen (onder andere Juliette Vermaas) en Scholen aan Zet (onder andere Hans van Dijk). Deze 'critical friends' hebben ons bijgestaan met adviezen en gewezen op verbeterpunten. Ook nemen wij deel aan de bijeenkomsten van de VO-raad en maken wij intensief en veelvuldig gebruik van Scholenopdekaart.nl, het ManagementVenster en de VO2020-scan.

7


Tevredenheidsonderzoeken (zoals opgegeven in de aanmelding) Afname

Jaar afname

Aantal respondenten

Gemiddelde van de school

Landelijke benchmark

Medewerkertevredenheid

Ja

2013

48

7,4

6,9

Oudertevredenheid

Ja

2014

33

76

73

Leerlingtevredenheid

Ja

2014

405

87

85

Kwaliteitscultuur Eigen oordeel kwaliteitscultuur: Voldoende Naar aanleiding van gesprekken met teams en medewerkers, en de resultaten van de WerkVermogensMonitor (november 2014) hebben wij een actieplan opgesteld. Met dit actieplan willen wij graag de transitie van gestuurde teams naar meer zelfsturende teams realiseren. Zo hopen wij de professionele ruimte en deskundigheid van onze medewerkers beter te benutten (Jouw talent, onze uitdaging!). Bevindingen van de Jury Excellente Scholen ten aanzien van de algemene onderwijskwaliteit Toelichting werkwijze jury Bij het onderzoek naar de algemene onderwijskwaliteit worden de volgende aspecten betrokken: resultaten, onderwijsproces, schoolklimaat en veiligheid, en kwaliteitszorg en ambitie. Scholen hebben zichzelf beoordeeld op basis van een aantal kwaliteitsstandaarden. De kwaliteitsstandaarden behorend bij onderwijsproces, schoolklimaat en veiligheid, en kwaliteitszorg en ambitie zijn met toelichting opgenomen in de bijlage van het juryrapport. Het eigen oordeel van de school is opgenomen in hoofdstuk 3 van dit rapport. De jury voert geen eigen onderzoek uit naar de kwaliteit van deze standaarden. Wel toetst zij of in haar onderzoek naar het excellentieprofiel contra-indicaties naar voren komen die tot een oordeel leiden dat afwijkt van het eigen oordeel van de school. Tijdens het schoolbezoek is de jury gekomen tot de volgende bevindingen ten aanzien van de algemene onderwijskwaliteit van de school. Resultaten Eindresultaten verplicht curriculum: de leerlingen behalen cognitieve leerresultaten in examenvakken en resultaten in door- en uitstroom die gezien kenmerken en beginniveau van de leerlingen ten minste in overstemming zijn met wat van een goede school verwacht mag worden. De school komt uit een dip qua onderwijsresultaten en heeft een verbetertraject ingezet met een nieuw onderwijsconcept, met als onderdelen focus, personeel, bedrijfsprocessenconcept, productie, diensten, communicatie, klanten en stakeholders. De resultaten zijn nu goed. Het slagingspercentage is vijf jaar op rij 100 procent. Het CE in 2015 is gemiddeld 6,58 en zit al drie jaar boven het landelijk gemiddelde. Het verschil SE-CE is in 2015 0,11. Het gemiddeld van de laatste drie jaar is 0,1. 8


De LAKS-monitor geeft een algemeen oordeel over de school van 87 procent tegenover een benchmark van 85 procent. De instroom kent een 50 procent lwoo-indicatie, en ook het feit dat het Citaverde, locatie Heerlen een groene school is, veroorzaakt een specifieke instroom, waarbij emotioneel-psychologische factoren motief zijn om in ‘groen’ te gaan. De wijk is ook sociaaleconomisch zwak; wat dat betreft verricht de school voldoende werk in het creëren van toegevoegde waarde aan de capaciteiten van de leerlingen. De les verloopt gestructureerd via het model van effectieve instructie, de activerende didactiek uit zich in verschillende werkvormen, en het algemene uitgangspunt is positieve stimulatie en een focus op wat je wel kunt. Resultaten niet verplicht curriculum: de school kan op andere gebieden dan het verplichte curriculum het bereikte niveau zichtbaar maken. Er worden een spectrum aangeboden buiten het verplichte curriculum, waarbij de coherentie met het profiel van de school duidelijk is, zoals het aanleren van goede sociale vaardigheden (Groen Hart). Wizz is een schooleigen vak dat werkt aan competenties, persoonlijke ontwikkeling in een toekomstgericht perspectief. De ‘eigen waarde’ van de leerling staat centraal in deze vakken. Wat betreft burgerschap is er veelvuldig contact met de zorginstelling tegenover de school, De Regenboog, met de slogan ‘Jong ontmoet Oud’. Daarnaast is er aandacht voor cultureel erfgoed, zoals het project over de mijnen. Onderwijsproces Aanbod: het aanbod bereidt de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De leerlingen worden gestimuleerd door veel verrijkende onderdelen. Het onderwijs is goed georganiseerd rondom dier, keuken, groen, loods en bloem. De leerlingen zijn eigenaar van de diverse praktijken in de school en hebben een groot verantwoordelijkheidsgevoel. De docenten zijn vanuit gemeenschappelijke kaders goed gefocust op het microproces in het onderwijs. Het onderwijsproces is verankerd in het intercollegiale consultatieproject ‘Veranderende leerling Veranderende docent’. De basis-, kader- en gemengde leerweg-leerlingen nemen gemengd deel aan het onderwijsproces. Ze worden getraind om naar zichzelf te kijken en ook realistische plannen en ambities te ontwikkelen. De school is erin geslaagd het onderwijsproces daadwerkelijk rond de toekomst van de leerling te ontwerpen. Leerlingen van deze school sluiten het vervolgonderwijs makkelijk positief af. Zicht op ontwikkeling: de leraren volgen en analyseren de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs voor hen vorm te geven. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De leraren hebben via EduArte een volgsysteem. Bovenal zijn ze getraind om goed te kijken naar leerlingen; de dialoog met de leerling is zodanig dat daarin een groot deel van de begeleiding plaatsvindt. De ouders kunnen deels via het systeem de leerlingen volgen. De cultuur van de school maakt dat er zicht op de leerling is in de dagelijkse omgang.

9


Didactisch handelen en ondersteuning: het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. Leerlingen die dat nodig hebben, ontvangen extra aanbod en ondersteuning. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De didactiek is goed georganiseerd vanuit het intercollegiale project. De les is ontworpen met effectieve instructie en een stappenplan. Er wordt geïnvesteerd in activerende didactiek. De rol van de leraar verandert van sturend naar activerend. De eigenwaarde van de leerling staat centraal, feitelijk is een sterk waardenklimaat de basis voor de didactiek. Dit waardenklimaat is de basis voor de persoonlijke ontwikkeling van de leerling. De leerlingen worden getraind om te kijken naar situaties als via een camera met verschillende knoppen. De leerlingen hebben een grote zorgbehoefte (ook het groenprofiel trekt een specifieke soort kind aan) en de school biedt diverse trajecten. Kinderen komen uit de hele provincie naar de school. Leerlingen die extra zorg nodig hebben, krijgen deze snel en adequaat. De school heeft 50 procent lwoo-leerlingen en 25 procent heeft een dyslexieverklaring. Het team is desondanks in staat individuele zorg te bieden. Er is aanzienlijk veel deskundigheid in de school zoals een eigen orthopedagoog, en men analyseert ook cases. Het zorgsysteem is in vier niveaus georganiseerd binnen een stevig zorgteam. De leerling wordt aangesproken op zijn/haar kracht. Schoolklimaat en veiligheid Schoolklimaat en veiligheid: de school kent een ambitieus en stimulerend klimaat. Schoolleiding en leraren waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor leerlingen en leraren. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. Het schoolklimaat is goed. Zichtbaar zijn het zelfvertrouwen en het gevoel van de eigenwaarde van de leerlingen. Veiligheid is daarbij in een hechte gemeenschap geborgd. Pesten komt daarom nauwelijks voor. Gebeurt het toch, dan grijpt de school drastisch in. Respect tussen leerlingen onderling, tussen leerlingen en docenten, en tussen docenten onderling is een van de hoekstenen van het schoolklimaat. Een ouder geeft aan dat hij erg te spreken is over het wederzijds respect, de kleinschaligheid en de korte lijnen. Kwaliteitszorg en ambitie Evaluatie, verbetering en kwaliteitscultuur: de school heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar onderwijs. De school kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De ambitie van de school om het groene hart te versterken, zowel van de leerling als in de samenleving, komt goed tot uiting in de verschillende onderwijspraktijken, in de persoonlijkheidsontwikkeling van de leerling en in de projecten die extern zijn gericht. De leerlingen mogen hun eigen ambities nastreven en de school heeft een flexibele organisatiekracht om de ambities te faciliteren. De omgeving en de inrichting van de school geven de indruk van een stimulerend warm bad, de leerlingen kunnen via stages en via allerlei projecten in de tuin, loods, kas, stal, keuken et cetera hun eigen uitdaging vormgeven. Ze worden ook nadrukkelijk geprikkeld een stap verder te zetten en daarbij gaat de school stimulerende interventies in de houding en mentaliteitssfeer niet uit de weg. Het betekent dat de school een moreel klimaat heeft waarin dit mogelijk is. De school analyseert ook systematisch zaken die misgaan en probeert zo een lerende organisatie te zijn. 10


De omgang tussen mensen, het respect, de morele binding, de aandacht voor leerlingen, de prioriteiten, de wijze van begeleiding en de gerichtheid op persoonlijke ontwikkeling vormen een gewortelde kwaliteitscultuur.

4.

Conclusie van de jury

Het vmbo-g van het Citaverde College werd door de inspectie een aantal jaren geleden als zwak beoordeeld; daarom is een intensief verbetertraject ingezet. De school heeft ook bewust ouders in dit traject meegenomen via werken aan leeropbrengsten. Het excellentieprofiel is coherent vormgegeven rondom de persoonlijke ontwikkeling van leerlingen. Zij leren reflecteren over hun leerproces en hun ontwikkeling en zij kunnen realistische plannen maken over hun toekomst. De coherentie van het excellentieprofiel is het gevolg van een hechte binding tussen team, leerlingen en ouders rondom gemeenschappelijke waarden. Het microproces tussen de activerende docent en de leerling staat in alle overwegingen centraal. De organisatie van de school lijkt geheel rondom dit microproces ingericht te zijn. De ‘groen hart’filosofie verwoordt deze benadering uitstekend. De school biedt inhoudelijk veel kansen en perspectieven in de deelname aan projecten, stages en andere vakoverstijgende activiteiten. Steeds worden al deze activiteiten gemeten en geëvalueerd tegen het licht van de prioriteiten van de school met betrekking tot het ontwikkelingsprofiel. De opbrengsten bij de verplichte vakken zijn goed en de examenresultaten goed tot zeer goed. Het excellentieprofiel betreft zowel reguliere vakken als het andere aanbod. De rode draad in het aanbod is merkbaar en voelbaar voor de leerlingen. Zij komen dan ook uit de hele provincie naar deze school. Het Citaverde College richt zich op de integrale persoonsontwikkeling, waarbij het motto is ‘wie ben je en wat wil je worden’. De school stimuleert daarbij op methodische wijze de reflectie en het respect bij docenten en leerlingen. De jury heeft een goed en coherent beeld van de school. Er is goede interactie tussen team, leerlingen en ouders. De jury verwacht dat de school zich nog verder zal ontwikkelen met het vergroten van de verantwoordelijkheid en eigenaarschap van leerlingen. Ook projecten met externe partners bevatten nog een groot potentieel aan mogelijkheden De relatie met een zorginstelling is daar een voorbeeld van. Ook het profiel groen is in onze samenleving uiteraard een steeds aantrekkelijker perspectief; ook daar zit groei in. De activerende didactiek is middels de intercollegiale methode geborgd en door de aard van de methode zit ook daar ontwikkeling in. Kinderen leren hier voor hun toekomst. Alles overziende is de jury van oordeel dat het Citaverde College, locatie Heerlen op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School vmbo-g toekomt.

11


Bijlage – zelfevaluatie algemene onderwijskwaliteit Voortgezet onderwijs en praktijkonderwijs Scholen hebben zichzelf beoordeeld op basis van onderstaande kwaliteitsstandaarden met bijbehorende omschrijving. Scholen kregen het verzoek hun oordeel te waarderen op deze standaarden en dit oordeel te onderbouwen. Deze inbreng is opgenomen in het juryrapport over de school. 1. ONDERWIJSPROCES 1.1 Aanbod Het aanbod bereidt de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. De leraren bieden een breed, eigentijds en op de kerndoelen gebaseerd aanbod; het eigenaarschap van het aanbod ligt bij het team. Het is dekkend voor de examenprogramma’s. Binnen de kaders van de wet maken zij keuzen in het aanbod, waardoor zij deze afstemmen op de onderwijsbehoeften die kenmerkend zijn voor de leerlingenpopulatie. De school heeft bovendien een aanbod voor de referentieniveaus taal en rekenen. Het aanbod sluit aan op het niveau van de leerlingen bij binnenkomst van de school en bereidt hen voor op het aanbod bij de start van het vervolgonderwijs. Daar tussenin verdelen de leraren de leerinhouden evenwichtig en in samenhang over de leerjaren en ze geven de leerlingen voldoende tijd om zich het aanbod eigen te maken. Er gaat geen lestijd onnodig verloren en leerlingen benutten het geboden onderwijsprogramma maximaal. Het aanbod draagt bij aan de basiswaarden van de democratische rechtsstaat. 1.2 Zicht op ontwikkeling De school volgt en analyseert de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs voor hen vorm te geven. De leraren verzamelen voortdurend systematische informatie over de ontwikkeling van hun leerlingen. Zij gaan regelmatig na in welke mate de leerlingen profiteren van het geboden onderwijs en hoe de ontwikkeling van leerlingen verloopt uitgaand van de eigen capaciteiten en ten opzichte van leeftijdgenoten. Wanneer leerlingen het onderwijs niet genoeg lijken te benutten, gaat de school na waar de ontwikkeling stagneert en wat mogelijke verklaringen hiervoor zijn. De leraren gebruiken al deze informatie vervolgens om het onderwijs af te stemmen op de onderwijsbehoeften van zowel groepen leerlingen als individuele leerlingen. De leraren hanteren daarbij een cyclische aanpak. 1.3 Didactisch handelen Het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. De leraren plannen en structureren hun handelen met behulp van de informatie die zij over de leerlingen hebben, en stimuleren een brede ontwikkeling. Het team handelt op basis van een samenhangend en consistent pedagogisch-didactisch concept. De leraren zorgen voor effectieve instructies: aansprekend, doelmatig en interactief. Ze geven blijk van hoge verwachtingen en reageren positief op de inbreng van leerlingen, waardoor deze zich ondersteund en uitgedaagd voelen. Bij de instructies en opdrachten gebruiken de leraren passende vakdidactische principes en werkvormen. Ook zorgen zij ervoor dat het niveau van hun lessen past bij het beoogde eindniveau. Zij stemmen de instructies en opdrachten af op de behoeften van groepen en individuele leerlingen, zodat alle leerlingen actief, gemotiveerd en betrokken zijn en de beschikbare tijd effectief besteden. Tijdens de (leer)activiteiten gaan de leraren na of de leerlingen de leerstof en de opdrachten begrijpen. Daarbij geven de leraren de leerlingen directe en individuele feedback op hun werken en leren. 12


1.4 Ondersteuning Leerlingen die dat nodig hebben, ontvangen extra aanbod en ondersteuning. De school heeft voor leerlingen met bijzondere ondersteuningsbehoeften extra aanbod en begeleiding gepland. Deze ondersteuning is gericht op het (ontwikkelings)perspectief van de leerling. Voor de leerlingen die structureel onderwijsaanbod krijgen op een ander niveau dan de leeftijdsgroep of extra bekostigd worden vanuit het samenwerkingsverband, stelt de school een (ontwikkelings)perspectief op. De school evalueert regelmatig of de extra ondersteuning het gewenste effect heeft en stelt deze zo nodig bij. 2. SCHOOLKLIMAAT & VEILIGHEID 2.1 Schoolklimaat De school kent een ambitieus en stimulerend klimaat. De schoolleiding en de leraren creëren een stimulerend en ambitieus pedagogisch en didactisch klimaat. Er zijn duidelijke regels en er heerst een voorspelbaar en betrouwbaar positief klimaat waarin afspraken nagekomen worden. Schoolleiding en leraren kennen een focus op persoonlijke ontwikkeling en leren, waarin alle leerlingen gezien worden en zich betrokken voelen bij de schoolgemeenschap. Het schoolklimaat is ondersteunend voor de cognitieve en sociale ontwikkeling. Voor elke leerling is een leraar beschikbaar die zijn/haar ontwikkeling volgt en aanspreekpunt is bij problemen (mentor). 2.2 Veiligheid Schoolleiding en leraren waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor leerlingen en leraren. Schoolleiding en leraren waarborgen de veiligheid van de school en de omgeving voor alle leerlingen en het personeel. Leerlingen, leraren, schoolleiding en overig personeel gaan respectvol en betrokken met elkaar om. De leraren brengen leerlingen sociale competenties bij en tonen voorbeeldgedrag. Schoolleiding en leraren voorkomen pesten, agressie en geweld in elke vorm en treden zo nodig snel en adequaat op. De school heeft daarvoor een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen, registreren, afhandelen en evalueren van incidenten. Het beleid voorziet ook in een regelmatige meting van de veiligheidsbeleving van de leerlingen en het personeel. De school heeft een vertrouwenspersoon. Alle betrokkenen kennen dit beleid. 3. KWALITEITSZORG EN AMBITIE 3.1 Evaluatie en verbetering De school heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar onderwijs. De school weet – rekening houdend met haar maatschappelijke opdracht en kenmerken van de leerlingenpopulatie – waarin zij zich wil onderscheiden, c.q. profileren, en heeft daaruit toetsbare doelen afgeleid voor de korte en middellange termijn. De kwaliteitszorg heeft in elk geval betrekking op de resultaten, het onderwijsproces waaronder het aanbod, het schoolklimaat en de veiligheid. De schoolleiding en de leraren beoordelen systematisch maatregelen en instrumenten om te waarborgen dat het personeel bekwaam is en deze bekwaamheid onderhoudt. De school betrekt onafhankelijke deskundigen en belanghebbenden bij deze beoordeling en analyseert de relatie tussen de resultaten en de financiële voorzieningen en wettelijke vereisten. De evaluaties leiden tot toegankelijke managementinformatie. Waar nodig voert de school planmatig verbeteringen door die voldoende ambitieus zijn en aansluiten bij de evaluaties.

13


3.2 Kwaliteitscultuur De school kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. Het beleid van de school om haar visie op de onderwijskwaliteit en ambities te realiseren, wordt door de leraren breed gedragen. Er is een grote bereidheid om gezamenlijk het onderwijs te verbeteren. Het bestuur en de schoolleiding vertonen onderwijskundig leiderschap en kwaliteitsbewustzijn. Er wordt gehandeld vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling tussen alle geledingen in de instelling. De schoolleiding, leraren en het ondersteunend personeel werken gezamenlijk aan een voortdurende verbetering van hun professionaliteit. Leraren en andere betrokkenen bij de school werken resultaatgericht, zijn aanspreekbaar op gemaakte afspraken en zijn zich bewust van de effecten van hun handelen op de onderwijskwaliteit en op de ontwikkeling van de leerlingen. De school werkt vanuit een transparante en integere cultuur waarin sprake is van zichtbaar zorgvuldig handelen.

14

Juryrapport Excellente Scholen Citaverde College, locatie Heerlen (vmbo-g), Heerlen

Recommend Documents