Juryrapport Excellente Scholen 2015 Keizer Karel College (vwo), Amstelveen
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Schoolrapport Excellente Scholen 2015 (vo) 02QZ-0 Keizer Karel College (vwo) Amstelveen Contactgegevens Naam contactpersoon
Mevr. Elisabeth Pels Rijcken
Telefoonnummer
(020) 641 57 00
Emailadres
[email protected]
1. Motivatie van de school om zich kandidaat te stellen Het Keizer Karel College heeft met trots het predicaat Excellente School 2013 en 2014 in ontvangst genomen voor het gymnasium en technasium. Wij zien het als een erkenning van de ontwikkelingen die wij in gang hebben gezet, de resultaten die we hebben geboekt en de visie die ten grondslag ligt aan nieuwe projecten. Het afgelopen schooljaar zijn wij daarin verder gegroeid en hebben we ontwikkelingen kunnen verduurzamen. Het predicaat heeft ons uitgedaagd om ons te blijven ontwikkelen over de hele breedte van de school. Het Keizer Karel College is een goed georganiseerde school met betrokken medewerkers die gaan voor kwaliteit. Creativiteit, kwaliteit en ontwikkeling staan bij ons centraal. Wij stellen onze school daarom kandidaat voor het predicaat Excellente School maar nu niet alleen voor het gymnasium en technasium maar voor de havo en het hele vwo. Van de twee trajecten Excellente School hebben wij geleerd op welke punten wij sterk zijn en op welke punten we nog verder kunnen groeien. Daarom gebruiken we de uitkomst steeds om te reflecteren op de ontwikkeling van de school. Hoewel wij enorm gemotiveerd zijn om deel te nemen aan het komende traject Excellente School 2015, is de onderbouwing in deze aanmelding lang niet compleet. De periode van aanmelding is te kort en de deadline van 20 maart komt voor ons te vroeg. Wij streven ernaar om dat in het vervolg van het traject ruimschoots goed te maken. Onze visie en ons excellentiebeleid zijn erop gericht om al onze leerlingen van havo en vwo te laten excelleren op hun niveau. Daarom zijn de teksten en gegevens in de aanmeldingsformulieren voor havo en vwo identiek. Op sommige onderdelen maken we wel onderscheid tussen havo en vwo, maar onze informatie over havo en vwo afzonderlijk is zeker niet volledig. Dit heeft ook met de termijn van aanmelding te maken. Opmerking jury: dit rapport betreft de afdeling vwo.
2.
Excellentieprofiel van de school
2.1 Beschrijving excellentieprofiel In haar aanmelding beschrijft het Keizer Karel College het excellentieprofiel, de relatie met de algemene aanpak en de doelen die ze met het excellentiebeleid beoogt, als volgt. Het excellentieprofiel van de school Werkend vanuit onze kernwaarden, ‘Elk talent telt, haal het beste uit jezelf en uit elkaar, enthousiast en gemotiveerd en nieuwsgierig naar de buitenwereld’, zijn wij gemotiveerd om voor onze havo-en vwo-leerlingen een curriculum aan te bieden dat gebouwd is op drie pedagogisch1
- Jury Excellente Scholen 2015 -
didactische uitgangspunten: ambitie om te presteren, groei naar zelfstandigheid, en reflecteren op het leerproces. Door de ontwikkelkracht van onze docenten zijn we er de afgelopen jaren in geslaagd de lat hoog te leggen voor onze gymnasium- en technasiumleerlingen. Op basis van de succesfactoren voor deze twee doelgroepen hebben we een nieuwe profilering ontwikkeld voor onze havo- en vwo-leerlingen. In de onderbouw is voor de havoprofilering het motto ‘leren door te doen en te ervaren’ en voor de atheneumprofilering is het motto ‘door te leren, ontdekken wie je bent’. Wij richten ons excellentiebeleid op iedere leerling op zijn of haar niveau. Dat betekent dat wij op veel terreinen inzetten: sociaal-emotionele vorming, maatschappelijke betrokkenheid, zorg en begeleiding, uitblinkersproject, topsportconvenant, Cambridge Engels, olympiades, wetenschapsoriëntatie (WON Akademie), ondernemerschap Business School (Vecon). Voor ons gaan onderwijsresultaten veel verder dan alleen meetbare examenresultaten. Goede examenresultaten zijn uiteraard belangrijk, maar wij beschouwen excellent onderwijs als onderwijs dat leerlingen de kansen biedt om zich verder te ontwikkelen op hun eigen niveau; onderwijs dat leerlingen breed vormt, dat leerlingen Bildung, zelfstandigheid, intellectuele nieuwsgierigheid, ondernemerschap, kritisch denken en maatschappelijke betrokkenheid bijbrengt. Relatie van het profiel met de algemene aanpak door de school De algemene aanpak van onze school is dat wij gaan voor kwaliteit. De school is goed georganiseerd en biedt structuur en houvast door heldere regels en afspraken. Wij hebben voor de hele school gekozen voor drie pedagogisch-didactische uitgangspunten, ambitie om te presteren, groei naar zelfstandigheid, en reflecteren op het leerproces. Deze uitgangspunten gelden niet alleen voor leerlingen, maar zijn ook onderwerpen van gesprek in de ontwikkeling van docenten. Dit betekent dat wij de lat hoog leggen voor de resultaten van leerlingen en de ontwikkeling van hun vaardigheden. Wij willen hier steeds meer maatwerk leveren aan leerlingen, wat betreft inhoud van de lesstof, aanbod van begeleiding en zorg, maar ook tempo en zelfgekozen leerdoelen. Hulpmiddel hierbij is differentiëren. Op dit terrein zijn we volop in ontwikkeling. Doelen die de school met het excellentieprofiel beoogt Aansluiten bij het niveau van de leerlingen, en in overeenstemming met onze onderwijskundige uitgangspunten de voorwaarden scheppen waarbinnen de leerlingen optimaal kunnen presteren. Werkend vanuit onze kernwaarden willen wij dat onze leerlingen uitstekende resultaten behalen, een brede ontplooiing krijgen en vaardigheden aanleren die hen van pas komen voor een vervolgopleiding, waarin zij maatschappelijke betrokkenheid en kritisch denken kunnen laten zien en verder ontwikkelen. Doelgroep Onze visie op excellentiebeleid is dat al onze leerlingen behoren tot de doelgroep. Voor havo, atheneum, gymnasium en technasium ontwikkelen we een excellentiebeleid dat erop gericht is elke leerling op zijn of haar niveau te laten excelleren zowel met betrekking tot resultaten als met betrekking tot vaardigheden. Dit betekent voor een aantal leerlingen specifieke begeleiding om hun ontwikkelingsperspectief zo groot mogelijk te maken. Bijvoorbeeld de instroom van vmbo-t-leerlingen in 4 havo. Voor andere leerlingen is dat talentontwikkeling op het gebied van ondernemerschap, topsport, wetenschapsoriëntatie, extra vakken kiezen, uitblinkersprojecten met vrijstellingen, pre-university-programma's, aanmeldingen Pre-University College, certificaten Cambridge Engels, deelname olympiades. De onderwijsontwikkeling van onze school kenmerkt zich door eerst te beginnen met een aanbod voor
2
- Jury Excellente Scholen 2015 -
een kleine groep en dit aanbod vervolgens door te trekken voor de hele breedte van de school op basis van de succesfactoren. 2.2 Beschrijving aanpak, resultaten, borging en evaluatie Over aanpak, resultaten, borging en evaluatie van het excellentieprofiel schrijft de school het volgende in haar aanmelding. Gehanteerde aanpak Wij hebben gekozen voor een weloverwogen aanpak van de pedagogische en didactische opzet van onderzoeken & ontwerpen op het technasium via de ontwikkeling van het unieke vak Denken & Doen op het gymnasium naar de profilering en de projecten in de onderbouw van de havo en het atheneum. Didactische elementen uit deze vakken, zoals de nadruk op het stapsgewijs ontwikkelen bij de leerlingen van zelfstandigheid, en reflectie op het eigen functioneren, zijn doorvertaald naar de rest van de school. Hier heeft de school veel kennis en vaardigheden opgedaan die geleidelijk worden overgebracht aan alle leerlingen. Het gaat ons (opnieuw) om transfer van ‘best practices’. Wijze waarop doelen worden gerealiseerd Onze onderwijskundige uitgangspunten zijn gebaseerd op onderzoek waaruit blijkt dat reflectie aan de basis staat van zelfstandigheid en het daaruit voortvloeiende gevoel van competentie en autonomie, op de basisprincipes van motivatie en de ambitie om te presteren. We maken gebruik van de principes van handelingsgericht werken, RTTI en digitalisering om effectief te kunnen differentiëren. Deze principes stellen we centraal niet alleen voor leerlingen, maar ook voor docenten en het hele team. Differentiatie is daarbij een basisvoorwaarde. Wij constateren dat leerlingen beter gemotiveerd zijn, en zich uitgedaagd voelen om meer te presteren dan zij in eerste instantie gedacht hadden. We constateren ook dat leerlingen steeds meer kritisch leren denken en nieuwsgierig zijn naar de buitenwereld. Via de netwerken van het technasium, de WON Akademie, opleidingsschool, olympiadeschool, het Sportbedrijf Amstelveen, Platform Bètaprofiel, YoungWorks krijgen we steeds meer kennis over hoe we talentontwikkeling bij leerlingen kunnen stimuleren. De leerlingen vertellen ons ook steeds meer hoe zij uitgedaagd willen worden en wat hun doelen zijn. Wij helpen ouders door middel van thema-avonden om hun kinderen beter te begeleiden bij het ontdekken waar zij goed in zijn en hoe ze gemotiveerd kunnen blijven. Mate waarin doelen zijn gerealiseerd De beoogde doelstellingen zijn behaald voor het technasium en gymnasium. Voor de ontwikkeling van het excellentieprofiel van havo en atheneum zijn de projecten voor de onderbouw voorbereid in schooljaar 2013/2014 en gestart in 2014/2015. De eerste resultaten als het gaat om vaardigheden en motivatie zijn positief, maar zullen nog uitgebreid geëvalueerd worden. De vertaling van de leerlijn naar klas 2 en 3 vindt de komende schooljaren plaats op basis van evaluatie van de projecten in de brugklas. De Business School voor havo bovenbouw is dit jaar gestart. Evaluatie zal nog moeten plaatsvinden. De opzet van de leerlijn wetenschapsoriëntatie is gestart in de projecten in de onderbouw. De vertaling van wetenschapsoriëntatie in een curriculum in de bovenbouw start binnenkort. Behalve aan de vakinhoudelijke ontwikkeling werken we aan de versterking van de hulplessen, leerlingbespreking, vaardigheden van docenten om te differentiëren, en digitalisering van leermiddelen. Dit is een aantal van de ondersteunende activiteiten om leerlingen op hun niveau te laten excelleren.
3
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Borging Docenten en leidinggevenden die verantwoordelijk zijn voor nieuwe ontwikkelingen op het gebied van excellentie, hebben de taak om de opbrengsten te evalueren. Hiertoe worden onderling en met de leidinggevende afspraken gemaakt. Elke docent werkt individueel en in de vaksectie aan de borging van de resultaten door uitwisseling van informatie of scholing. De cijfermatige resultaten worden gevolgd door de schoolleiding en indien nodig wordt er een plan van aanpak gemaakt om resultaten te verbeteren. Door middel van onderzoeken en visitaties worden ontwikkelingen gevolgd en geborgd. De ambities worden indien nodig bijgesteld of opnieuw geformuleerd. Het onderwijscoördinaat ontwerpt vragenlijsten en onderzoeken om behaalde resultaten op het gebied van differentiëren en groei naar zelfstandigheid te meten en te monitoren. Docenten vergelijken hun activiteiten en bekwaamheden in netwerken van de Vecon, de WON Akademie, het technasium enzovoorts. Ouders worden gevraagd deel te nemen aan tevredenheidsonderzoeken en onderwijscafés om feedback te geven op onderwijsontwikkelingen. Evaluatie Het excellentiebeleid wordt geëvalueerd aan de hand van het activiteitenplan, door vragenlijsten voor leerlingen, ouders en docenten, door bezoeken van ‘critical friends’, door visitaties, door deelname aan het traject Excellente Scholen, door dialoog met ouders en leerlingen in de onderwijscafés, met behulp van het inspectierapport. De uitkomsten van evaluatie worden gebruikt voor het bijstellen van de activiteitenplannen. 2.3 Ontwikkeling van het excellentieprofiel De school noemt in haar aanmelding de volgende plannen voor de verdere ontwikkeling van het excellentieprofiel. De school is van plan om de profilering van de havo en het atheneum in de onderbouw voort te zetten met de drie projecten in klas 1 t/m 3. In de havo worden de 21st Century Skills opgenomen in de projecten Money Matters, People Count en de Design School. In de bovenbouw wordt de Business School verder uitgebouwd. In de projecten in de onderbouw van het atheneum, Money Matters, People Count en Académie des Beaux Arts, wordt de leerlijn vaardigheden voor wetenschapsoriëntatie opgenomen. In de bovenbouw wordt de leerlijn wetenschapsoriëntatie doorgetrokken in een alfa-, bèta- en gamma-aanbod dat in de plaats komt van ANW en NLT. Daarnaast is er op basis van de pedagogisch-didactische uitgangspunten schoolbreed een aantal ontwikkelpunten die het excellentieprofiel verder gaan ondersteunen, zoals de nieuwe opzet van de hulplessen, de opzet van een portfolio en een plusdocument, de verbetering van loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB), de verbetering van de profielwerkstukken en meesterproeven door een voortraject met wetenschapsoriëntatie. 2.4 Erkenning In haar aanmelding beschrijft de school de volgende voorbeelden waaruit blijkt dat het profiel van de school wordt erkend. Erkenning binnen de eigen omgeving Intern wordt de ambitie om als school, als docententeam en als leerling te kunnen excelleren binnen het Keizer Karel College schoolbreed erkend. Niet alleen doordat we al twee keer voor gymnasium en technasium het predicaat Excellente School hebben behaald. Ook de manier waarop we werken aan het excellentiebeleid op de havo en het atheneum heeft ertoe geleid dat wij de ambitie hebben om ook voor die doelgroepen te excelleren. 4
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Ouders en leerlingen vinden dat wij op de goede weg zijn. Docenten onderling dagen elkaar uit om mee te denken over de profilering en de verbetering. Zij leren met en van elkaar op allerlei terreinen. Docenten kiezen steeds bewuster voor scholing op het gebied van de uitgangspunten van de school. Leerlingen uit de leerlingenraad kunnen goed verwoorden waar we excellent in zijn en waar we nog beter in kunnen worden. Ouders ondersteunen onze ambitie en denken mee over onze profilering. Erkenning van buiten de school Op verschillende manieren is er sprake van externe erkenning. Door de klankbordgroepen van ouders, door de uitstekende aanmelding van toekomstige leerlingen voor de nieuwe brugklas. Door de netwerken van technasium, WON, Vecon, basisscholen, Platform Bètaprofiel, Excellente Scholen. Kennisdeling vindt plaats in Amstelveen tussen de vier scholen voor voortgezet onderwijs, door middel van een congres over excellentie. Kennisdeling met onze zusterschool het Alkwin Kollege op het gebied van werken met data, lerende organisatie en leiderschapsontwikkeling. Door opdrachtgevers van de projecten van het technasium, door instellingen voor hoger onderwijs, door uitnodiging voor deelname aan de opzet van een Pre-University College aan de Vrije Universiteit. Zie hiervoor ook de referenten die hebben meegewerkt aan de aanmelding Excellente School 2013 en 2014. Door sollicitanten uit onze directe omgeving, die gehoord hebben wat voor school wij zijn. Amstelveen is trots dat zij in de gemeente een Excellente School heeft. Bevindingen van de Jury Excellente Scholen ten aanzien van het excellentieprofiel De school is op 17 september 2015 bezocht door twee leden van de Jury Excellente Scholen. Hieronder beschrijven zij hun bevindingen met betrekking tot het excellentieprofiel van de school. Het excellentieprofiel van de school De school heeft een helder en voor de school relevant excellentieprofiel. De school heeft haar excellentie profiel erg ruim geformuleerd: “Uit alle leerlingen het beste halen, door hen te leren kritisch te denken, de goede vagen te stellen en te laten ontdekken waar ze zich nog verder kunnen ontwikkelen”. In het gesprek met de jury brengt de school meer focus aan in het excellentieprofiel voor de afdeling vwo en blijkt de gezamenlijke definitie dat elke vwo-leerling op deze school ‘door te leren ontdekt wie hij is’. De doelstelling die de school hiermee wil bereiken, heeft zij geformuleerd als: “elke leerling laten excelleren op zijn of haar niveau”. Het valt de jury op dat de doelstelling ‘je eigen talent ontdekken’ krachtig in de persoonlijke ‘narratives’ van leerlingen merkbaar is. De gezamenlijke focus op de kernwaarden van het excellentieprofiel betreft alle vwo-leerlingen en wordt door de school sinds jaren uitgedragen en gepraktiseerd. De school heeft een helder en relevant excellentieprofiel dat doorwerkt in de afdeling vwo als geheel. Aanpak, resultaten, borging en evaluatie De school heeft een weloverwogen aanpak met betrekking tot het excellentieprofiel. Het geheim van een onderwijsorganisatie omzetten in een bruisende lerende gemeenschap vereist een excellente strategie. Het lijkt erop dat de school die vooralsnog succesvol heeft ingezet. Ze zet simultaan een aantal vliegwielen in beweging waardoor iedereen verbonden is aan een van de dynamische ontwikkelingen.
5
- Jury Excellente Scholen 2015 -
De innovatie wordt ingezet vanuit de kracht van het personeel, waarbij menige docent en of medewerker zijn of haar persoonlijke doelen kan verbinden aan de doelen van de schoolgemeenschap. Het zal duidelijk zijn dat niet elke docent daarin vanzelf meegaat, aldus de schoolleiding. Opmerkelijk is dat de school de procedure Excellente Scholen omarmt als een feedback-praktijk, die de school ‘wakker’ houdt. Het kan van buiten lijken op een te bont geheel, toch is dat er sprake van een heldere organisatie bekeken vanuit het perspectief van de vwo-leerling. De verschillende projecten (zoals Money Matters, goede doelen, l’Académie des Beaux Arts) en nieuwe vakken (zoals Denken en Doen, wetenschapsoriëntatie en Business School) vormen een coherent geheel. Dat geldt ook voor de visies van docenten, leiding en management. De verschillende initiatieven doen ook recht aan de leerstijl van de vwo-leerlingen. De verschillende innovatiedomeinen, zoals het technasium, zijn direct verbonden met de algemene doelstellingen van het Keizer Karel College. De leerlingenpopulatie vormt een culturele weerspiegeling van de Amstelveense omgeving, met veel positieve achtergrondsituaties. De school leunt daar niet op, maar daagt elke leerling op zijn/haar niveau uit. De routes die verschillende leerlingen willen lopen, komen soms nogal in botsing met systeemeisen van de onderwijsorganisatie. De jury is onder de indruk van de wijze waarop deze systeemdruk waar mogelijk en wenselijk ondergeschikt wordt gemaakt aan het persoonlijk traject van de leerling. De presentaties tijdens het schoolbezoek gegeven door trotse leerlingen zijn indrukwekkend en divers. Het maakt duidelijk dat de leerlingen zichzelf in beweging kunnen brengen en houden. De leerlingen kunnen hun leerproces zelf ter hand nemen; zij bereiken een toenemende zelfstandigheid dankzij de ontwikkelingsfilosofie van de school. De school heeft in haar activiteitenplan verdere differentiatie in het proces van zelfstandigheid als speerpunt opgenomen. In sommige domeinen (bij het technasium, D&D en Business School) wordt al behoorlijk zelfstandig gewerkt en ook vergaand geëxperimenteerd met verschillende werkvormen. De presentaties van de leerlingen suggereren dat zij goed in staat zijn zelfstandig de nodige vakkennis te mobiliseren en te integreren. De leerlingen geven scherpe analyses van de sterktes en zwaktes van de pedagogisch-didactische aanpakken van de verschillende docenten. Het is kenmerkend dat de school de feedback van leerlingen als bron van kwaliteitsverbetering inzet. De school heeft een weloverwogen aanpak met betrekking tot het excellentieprofiel. De ontwikkeling van het excellentie profiel. De school heeft concrete plannen om het excellentieprofiel verder te ontwikkelen. De school is goed geoutilleerd om verder te gaan op de ingezette koers: de nieuwe vakken en het technasium hebben een sterke uitwerking op de reguliere vakken. De transfer vindt vooral plaats in de pedagogisch-didactische dimensie. Er is sprake van een toenemend bewustzijn van het excellentieprofiel door de dialogen met leerlingen, tussen de docenten en tussen docenten en leiding. Ook ouders worden betrokken in het denken over de doelen van de school. De leiding daagt zichzelf uit om in open maar niet vrijblijvende gesprekken met docenten het niveau van de pedagogisch-didactische aanpak te verbeteren. Ook zijn er nogal wat docenten die ambitieuze plannen hebben die een belofte inhouden voor de toekomst. De vele betekenisvolle netwerken waar de school deel van uitmaakt, vormen een garantie voor de dialoog met ‘critical friends’. De school heeft een en ander helder
6
- Jury Excellente Scholen 2015 -
geformuleerd in actieplannen. Het actieplan van de school is zeer ambitieus en kenmerkt zich door heldere doelen en ingrijpende resultaatafspraken. De school heeft concrete plannen om het excellentieprofiel verder te ontwikkelen. Erkenning excellentieprofiel Het excellentieprofiel van de school wordt zowel intern als extern erkend. De school maakt deel uit van vele netwerken zoals WON, Pre University College, universiteiten en technasium. De meesterproef wordt hogelijk gewaardeerd door universiteiten en bedrijfsleven. Ouders en leerlingen hebben hoge waarderingen voor de school. Leerlingen weerspiegelen ook bewust de impliciete doelen van de school; ze zijn dus bewust bekwaam. De school is actief in een lokaal scholenoverleg om de maatschappelijke uitdagingen waar scholen voor staan, gezamenlijk te beantwoorden. Het Keizer Karel College neemt de verantwoordelijkheid die past bij haar status als Excellente School. De aanpak van de school belooft veel waardevols voor andere typen en ‘kleuren’ scholen, omdat de school het excellentieprofiel vooral in de reguliere onderwijstijd realiseert. Dit blijkt ook uit de belangstelling van andere scholen. De jury heeft diverse referenten gevraagd of zij het excellentieprofiel van het Keizer Karel College herkennen en de algemene onderwijskwaliteit onderschrijven. De referenten omschrijven de school als excellent. Tevens hebben de referenten de indruk dat het Keizer Karel College haar kennis en ervaring deelt met derden. Het excellentieprofiel wordt zowel intern als extern erkend. Duurzaamheid excellentieprofiel Het excellentieprofiel van de school is toekomstbestendig. De jury is ervan overtuigd dat er sprake is van een toenemende realisatie van een krachtig potentieel. De school is middels het activiteitenplan gefocust op differentiatie voor leerlingen en op het andere essentiële element: de motivatie van docenten. Met verschillende initiatieven wordt de dialoog tussen docenten versterkt, zodat elke docent geholpen wordt om de wijze van kijken van de school te verinnerlijken. De vastbeslotenheid van schoolleiding en afdelingsleiders is unisono aanwezig. De innovatiestrategie is geborgd in de ontwikkelplannen van secties en van docenten. De inzet van de docenten genereert energie wanneer deze in goede samenwerkingsverbanden wordt gefaciliteerd. Het eerlijke gesprek wordt daarbij niet vermeden; samenwerking kan alleen als teamleden van elkaar weten wat eenieder kan en niet kan. In het algemeen is de jury overtuigd geraakt van de organisatie van de school vanuit het excellentieprofiel. Het Keizer Karel College kan een voorbeeld zijn hoe een school een transitie krachtig kan inzetten vanuit de ontwikkelkracht van docenten. De systeemeisen worden ondergeschikt gemaakt aan de kwaliteitseisen en aan het doel van zelfontplooiing van leerlingen en docenten. De school wil en zal verdere stappen zetten in het proces van zelfstandig leren, verantwoordelijkheid nemen en leren zelfstandig denken. Daarom acht de jury het excellentieprofiel van de school toekomstbestendig.
7
- Jury Excellente Scholen 2015 -
3.
Onderwijskwaliteit
3.1 Resultaten In haar aanmelding geeft het Keizer Karel College de volgende toelichting bij haar resultaten. Op basis van het rapport van de Jury Excellente Scholen 2014 en het meest recente rapport van de Inspectie hebben we de volgende nieuwe ontwikkelingen ingezet. Plan van aanpak verbetering examenresultaten. Versterking externe toetsing kernvakken. Wij hebben een laag percentage van vroegtijdig schoolverlaters, zoals gebleken is uit een actieonderzoek van het samenwerkingsverband passend onderwijs. Havo heeft een hoog percentage instroom in 4 havo en opstroom naar 5 vwo. Uitstekend slagingspercentage havo en doorstroom de afgelopen drie jaar. Onderwijsresultaten In haar aanmelding noemt de school de volgende gebieden waarop ze zeer goede resultaten heeft geboekt. Examenresultaten havo 2012-2013. Slagingspercentage havo 2014. Rekentoets havo boven landelijk gemiddelde. Binnen het vwo behalen gymnasium en technasium uitstekende examenresultaten. Context waarbinnen de school werkt De school beschrijft in haar aanmelding de volgende omstandigheden waarbinnen ze haar werk doet. Een populatie van 1700 leerlingen op één locatie vraagt om een strakke organisatie waarbij voor ons centraal staat dat elke leerling zich gekend voelt en het optimale uit zichzelf haalt. Wij zijn daarom als organisatie gestructureerd en duidelijk naar leerlingen toe. Afdelingsleiders en mentoren zijn goed op de hoogte van de persoonlijke omstandigheden van leerlingen. Dat schept een gevoel van vertrouwen bij leerlingen, ondanks de grootte van de leerlingenpopulatie. Ouders zijn over het algemeen hoog opgeleid en stellen hoge eisen aan onze professionaliteit. De samenleving in Amstelveen en regio vraagt om excellent onderwijs. Daarom ligt ons accent op presteren en excelleren. Onze succesfactoren liggen onder andere op het gebied van ondernemerschap (havo) en wetenschapsoriëntatie en technasiumonderwijs (vwo) en worden erkend door ouders en lokale stakeholders. De docenten zijn gericht op optimale zelfontplooiing en het ontwikkelen van nieuw en uitdagend lesmateriaal. 3.2 Onderwijsproces Over aanbod, zicht op ontwikkeling, didactisch handelen en ondersteuning schrijft de school het volgende in haar aanmelding. Aanbod Eigen oordeel aanbod: Goed Voor de havo is in de onderbouw gekozen voor vakoverstijgende projecten die de leerlingen voorbereiden op een goede profiel- en studiekeuze. Het havoteam wordt geschoold in 21st Century Skills en neemt deel aan de begeleiding hierin via Excellente Scholen en de VO-raad. Voor vwo onderbouw zijn vakoverstijgende projecten opgezet waarin de vaardigheden voor wetenschapsoriëntatie zijn opgenomen in samenwerking met de WON Akademie. Een groot 8
- Jury Excellente Scholen 2015 -
percentage van onze docenten heeft een eerstegraads bevoegdheid en hun ontwikkelkracht is groot. Zij leveren een grote bijdrage aan de ontwikkeling van ons onderwijs en het excellentiebeleid. Projecten havo: Money Matters, People Count, M&O, Engels, goede doelen. Design School: beeldende vakken en informatiekunde. Projecten vwo: Money Matters, People Count, M&O, Engels en goede doelen, l'Académie des Beaux Arts, beeldende vakken en Frans. Havo- en vwo-project Waterweek: aardrijkskunde, biologie. Voor de ontwikkelingen van de nieuwe projecten in de onderbouw is de ambitie dat naast goede resultaten vooral de volgende aspecten aan de orde komen: vaardigheden, sociale en maatschappelijke betrokkenheid, ontdekken waar je goed in bent en wat je leuk vindt. De projecten zijn gebaseerd op kernwaarden die al langer zijn terug te vinden in de school, zoals bij het technasium, gymnasium en bij de maatschappelijke activiteiten als het kerstdiner brugklas, kerstmarkt 2e klas, high tea voor vrijwilligers 3 havo en Make a Difference Day. Voor de havo is er voor leerlingen met M&O een Business School opgezet. Hierdoor is de motivatie van leerlingen voor M&O toegenomen. Voor alle leerlingen geldt een aanbod voor de referentieniveaus taal en rekenen. Voor gymnasiumleerlingen is er in de onder- en bovenbouw een aanbod Cambridge Engels; met ingang van schooljaar 2015/2016 is er op verzoek van de leerlingen een aanbod Cambridge Engels in de hele vwo bovenbouw. We zijn bezig met een leerlijn vaardigheden die we gaan koppelen aan het LOB-programma. Het portfolio dat op het technasium sterk is ontwikkeld, krijgt een plek in de havo en het vwo, te beginnen met de projecten in de onderbouw. Hierboven zijn alleen de nieuwe ontwikkelingen geschetst. Verder voldoet het aanbod in grote lijnen aan het geschetste portret (zie bijlage juryrapport). Zicht op ontwikkeling Eigen oordeel zicht op ontwikkeling: Goed Leraren, mentoren en zorgspecialisten zorgen voor het monitoren van de ontwikkeling van alle leerlingen. Een aantal voorbeelden zijn: leraren reflecteren met hun leerlingen op het leerproces en de resultaten. Mentoren en zorgspecialisten ondernemen actie als leerlingen problemen hebben op sociaal-emotioneel terrein. Er is een trajectvoorziening waar leerlingen met een zorgbehoefte dagelijks terecht kunnen. De nieuwe ontwikkelingen op het gebied van leerlingbesprekingen leiden tot handelingsgericht werken en het tot stand komen van ontwikkelingsperspectieven. Aan de hand van het leerlingenvolgsysteem gaan mentoren en vakdocenten in gesprek met leerlingen. Na elk rapport is er een driehoeksgesprek tussen mentor, leerling en ouders. Het nieuwe systeem van hulplessen geeft de leerlingen de mogelijkheid om een hulpvraag te bedenken en extra ondersteuning te krijgen. Op het gebied van de vaardigheid differentiëren in de klas maken docenten individueel en per vaksectie ontwikkelplannen en voeren die uit. Hiermee wordt stapsgewijs steeds meer maatwerk geleverd. Door te plannen, uit te voeren, te evalueren en bij te stellen werken we op een aantal terreinen cyclisch. Voor het verbeteren van de examenresultaten maakt elke sectie een plan van aanpak na evaluatie van de examenresultaten. De leidinggevenden voeren met de medewerkers ontwikkelingsgesprekken en 360 gradenfeedbackgesprekken die aansluiten bij de uitgangspunten van de onderwijsontwikkelingen.
9
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Didactisch handelen Eigen oordeel didactisch handelen: Voldoende De leraren werken gestructureerd aan de pedagogisch-didactische uitgangspunten die in het schoolplan zijn opgenomen: presteren, groei naar zelfstandigheid en reflecteren op het leerproces. Deze ontwikkeling wordt ondersteund door het onderwijscoördinaat en de afdelingsleiders, die onderwijsontwikkeling in hun portefeuille hebben. Leraren leren van elkaar tijdens studiebijeenkomsten en themadagen. Er zijn dit schooljaar drie studiedagen en drie sectiebijeenkomsten gepland, waarop wordt gewerkt aan de vaardigheden van docenten om te differentiëren. Verschillende groepen docenten werken aan het bereiken van specifieke doelen uit het activiteitenplan: doorlopende leerlijn studievaardigheden, groei naar zelfstandigheid, wetenschapsoriëntatie, 21st Century Skills. Vaksecties ontwikkelen nieuwe vakken (Denken & Doen) en vakoverstijgende projecten voor havo en atheneum (Business School, Design School, Académie des Beaux Arts). Leraren zijn gewend leerlingen directe en individuele feedback te geven binnen de les, in de hulples en buiten de les. In onderwijscafés met docenten, leerlingen en ouders vragen we feedback op het pedagogischdidactisch handelen. Ondersteuning Eigen oordeel ondersteuning: Goed In het kader van passend onderwijs is een trajectvoorziening opgezet. Leerlingen met een bijzondere zorgbehoefte kunnen hier gedurende de hele week terecht. Het zorgteam zorgt samen met de ambulant begeleider voor adequate opvang die gericht is op het ontwikkelingsperspectief van de leerlingen. De docenten worden getraind in een vorm van leerlingbespreking die handelingsgericht is en voor leerlingen met een bijzondere begeleidingsbehoefte leidt tot een handelingsplan. Op basis hiervan is ingevoerd dat er driehoeksgesprekken worden gehouden door docenten/mentoren, ouders en leerlingen. Voor een aantal van deze leerlingen hebben de zorgspecialisten een training plannen en organiseren opgezet. Er is een goede samenwerking tussen docenten en het RT-team (remedial teaching). Docenten worden geschoold in het omgaan met autisme en ADHD. Het zorgadviesteam (ZAT) heeft een professionele werkwijze. Er is een leerlijn vaardigheden ontwikkeld waarmee mentoren hun leerlingen kunnen begeleiden. Met invoering van de nieuwe opzet voor hulplessen worden leerlingen begeleid in het formuleren van een hulpvraag voor een vak waarvoor zij achterstand hebben. 3.3 Schoolklimaat en veiligheid In haar aanmelding merkt de school het volgende op over het klimaat en de veiligheid op school. Schoolklimaat Eigen oordeel schoolklimaat: Goed De drie pedagogische en didactische uitgangspunten, presteren, groei naar zelfstandigheid en reflecteren op het leerproces, worden op alle niveaus in de school toegepast. Leerlingen ervaren de organisatie als gestructureerd en de regels als duidelijk, zoals blijkt uit de tevredenheidsonderzoeken. Steeds meer is er een verbinding tussen de gesprekkencyclus, de persoonlijke ontwikkeling van de leraar en de pedagogisch-didactische uitgangspunten. We vragen van leraren en leerlingen om kritisch te leren denken en dat zichtbaar te maken in de reflectie op hun werk en ontwikkeling. Twee jaar geleden is een leerlingenraad opgericht, waarin leerlingen kritisch meedenken met de ontwikkeling in de school en een bijdrage leveren aan de dialoog tussen school, ouders en leerlingen. Klankbordgroepen en de ouderraden hebben een structurele 10
- Jury Excellente Scholen 2015 -
bijdrage aan de onderwijsontwikkeling. Mentoren zorgen dat elke leerling zich gekend voelt en dat ieder talent telt. Kenmerken van de school zijn: structuur, kwaliteit, betrokkenheid, creativiteit en ontwikkeling. De vijf afdelingsleiders zorgen met elkaar en binnen hun afdeling dat de organisatie en het onderwijsaanbod afgestemd zijn op de behoeften van de doelgroep. Mentoren zorgen voor een korte lijn naar de leerling en de ouders. Docenten zijn zich bewust van hun rol als gastheer/gastvrouw. De verzuimcoördinator en de andere leden van het onderwijsondersteunend personeel (oop) zijn goed zichtbaar in en om de school. Veiligheid Eigen oordeel veiligheid: Goed Er is op het KKC sprake van een veilig schoolklimaat, waarin respect voor elkaar centraal staat. Wij hebben verschillende activiteiten om te voorkomen dat er sprake is van incidenten. Er is in de brugklas een antipestprogramma en mentoren maken afspraken over de wijze van omgang met elkaar. Leerlingen en ouders geven het schoolklimaat een goede beoordeling, zoals blijkt uit de tevredenheidsonderzoeken. Er is vrijwel geen sprake van incidenten en er heerst een klimaat dat gericht is op leren. Er is een pestprotocol, er zijn getrainde vertrouwenspersonen intern en een externe vertrouwenspersoon. Gebruikt(e) instrument(en) en resultaat Tevredenheidsonderzoeken van Kwaliteitscholen. 2013 Veiligheid Klas 3 havo en vwo: leerlingen en ouders beoordelen veiligheid met een 8,6. 95% van de leerlingen voelt zich veilig op school. 2014 Veiligheid Havo 3: 95% van de leerlingen voelt zich veilig (N=81), 100% van de ouders vindt dat hun kind zich veilig voelt (N=38). Brugklas: leerlingen (N=239) beoordelen veiligheid met een 8,84 (benchmark 8,94), pestindicator met een 8,49 (benchmark 8,13). Ouders (N=97) veiligheid 8,23 (benchmark 7,50). 2013 Algemeen oordeel Oudertevredenheid 7,4 (benchmark 7,2). Leerlingtevredenheid 6,8 (benchmark 6,7). Aantal respondenten: leerlingen 280, ouders 132. 2014 Algemeen oordeel Brugklas Oudertevredenheid sfeer: 8,28 (benchmark 7,19). Leerlingtevredenheid rapportcijfer: 8,58 (benchmark 8,38). Aantal respondenten: 97 ouders, 239 leerlingen. Havo 3 Oudertevredenheid schoolklimaat: 7,75 (benchmark 7,60). Leerlingtevredenheid schoolklimaat: 7,24 (benchmark 7,17). Aantal respondenten: 35 ouders, 81 leerlingen.
11
- Jury Excellente Scholen 2015 -
3.4 Kwaliteitszorg en ambitie In de aanmelding geeft de school de volgende toelichtingen over evaluatie en verbetering en de kwaliteitscultuur op de school. Evaluatie en verbetering Eigen oordeel evaluatie en verbetering: Voldoende Op basis van het schoolplan 2011-2016 worden jaarlijks activiteitenplannen gemaakt. Hierin is een ontwikkeling te zien waarbij de profilering van de afdelingen steeds beter wordt geformuleerd in realiseerbare doelen. De evaluaties worden structureel gehouden gedurende het schooljaar om doelen bij te stellen. Wij zien reflectie als een goed instrument om kwaliteit te monitoren en te borgen. We organiseren onze feedback door middel van klankbordgroepen, onderwijscafés, tevredenheidsonderzoeken, visitatie voor technasium, opleidingsschool en evaluaties van vaardigheden van docenten. We gaan komend schooljaar een team van medewerkers opleiden in onderzoek op basis van data volgens het datateamsysteem. Wij slagen er steeds beter in om verbeteringen in te voeren die aansluiten bij evaluaties en behoeftes van leerlingen. Bijvoorbeeld de determinatie in de havo/atheneumklassen, de slagingskansen van de leerlingen met een NT/NG-profiel, doorstroom en opstroom. Tevredenheidsonderzoeken (zoals opgegeven in de aanmelding) Afname
Jaar afname
Aantal respondenten
Gemiddelde van de school
Landelijke benchmark
Medewerkertevredenheid
Nee
Oudertevredenheid
Ja
2014 Brugklas
97
8,28
7,19
Leerlingtevredenheid
Ja
2014 Brugklas
239
8,58
8,38
Kwaliteitscultuur Eigen oordeel kwaliteitscultuur: Goed Er is in alle geledingen, schoolleiding, docenten en onderwijsondersteunend personeel, sprake van kwaliteitsbewustzijn. Verantwoordelijkheden worden goed opgepakt. Er zijn veel docenten en oop’ers die zich scholen op het terrein waarvoor zij verantwoordelijk zijn. Docenten formuleren in hun ontwikkelingsgesprek hun doelen voor komend schooljaar. Docenten delen vaardigheden tijdens studiedagen en brengen vakoverstijgende projecten tot stand. De ontwikkelkracht van docenten leidt tot nieuwe vakken, eigen methodes en internetsites om leerlingen te ondersteunen. Een groot deel van de docenten neemt deel aan onderwijsontwikkelgroepen. Het managementteam ontwikkelt zich op het gebied van personeelsbeleid, onderwijsontwikkeling en kwaliteitszorg. Het managementteam heeft een scholing gevolgd over excellent leiderschap volgens de Hay Group en reflecteert regelmatig. Wij stimuleren de lerarenbeurs, de Promotiebeurs en de zijinstroom. We maken gebruik van de mogelijkheden die er zijn om de 21st Century Skills in te voeren in de havo. We maken gebruik van de expertise die deelname aan de WON Akademie biedt. Er wordt gewerkt volgens de Code Goed Onderwijsbestuur. We hebben lokaal een adviesraad opgezet voor het hele voortgezet onderwijs in Amstelveen (vier scholen), waarin maatschappelijk relevante stakeholders
12
- Jury Excellente Scholen 2015 -
zitten. We hebben als vo in Amstelveen een programma opgezet met een congres en uitwisseling op docentniveau om excellentie uit te dragen en samen verder te ontwikkelen. Bevindingen van de Jury Excellente Scholen ten aanzien van de algemene onderwijskwaliteit Toelichting werkwijze jury Bij het onderzoek naar de algemene onderwijskwaliteit worden de volgende aspecten betrokken: resultaten, onderwijsproces, schoolklimaat en veiligheid, en kwaliteitszorg en ambitie. Scholen hebben zichzelf beoordeeld op basis van een aantal kwaliteitsstandaarden. De kwaliteitsstandaarden behorende bij onderwijsproces, schoolklimaat en veiligheid, en kwaliteitszorg en ambitie zijn met toelichting opgenomen in de bijlage van het juryrapport. Het eigen oordeel van de school is opgenomen in hoofdstuk 3 van dit rapport. De jury voert geen eigen onderzoek uit naar de kwaliteit van deze standaarden. Wel toetst zij of in haar onderzoek naar het excellentieprofiel contra-indicaties naar voren komen die tot een oordeel leiden dat afwijkt van het eigen oordeel van de school. Tijdens het schoolbezoek kwam de jury tot de volgende bevindingen ten aanzien van de algemene onderwijskwaliteit van de school. Resultaten Eindresultaten verplicht en niet verplicht curriculum: de leerlingen behalen cognitieve leerresultaten in examenvakken en resultaten in door- en uitstroom die gezien kenmerken en beginniveau van de leerlingen ten minste in overstemming zijn met wat van een goede school verwacht mag worden. De school kan op andere gebieden dan het verplichte curriculum het bereikte niveau zichtbaar maken. De resultaten van de school zijn over de hele linie goed, de percentages liggen boven de landelijke gemiddelden. De doorstroom is uitermate sterk en de uitval laag. De school weet de goede kwaliteit leerlingen uit te dagen tot prestaties op velerlei vlakken. De school weet de leerlingen zover te krijgen dat ze zich bewust worden van de mogelijkheid tot groei en uitdaging. Ook dragen de verschillende projecten en innovatieve domeinen bij aan de kwaliteit van de resultaten. Onderwijsproces Aanbod: het aanbod bereidt de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. Het onderwijsproces is vanaf het begin gericht op de toekomst van de leerling, op de rol in de samenleving en op de capaciteit om verder te studeren in het vervolgonderwijs. De betrokkenheid van het vervolgonderwijs bij de school is daar een voorbeeld van. De heldere structuur van de route van de leerling, ingebed in mentoraat en extra begeleidingen, is een sterke basis voor de leerling om in de veelheid van aanbod zijn of haar weg te vinden. De gerichtheid op de continue toetsing van de doelen van de school, met diverse geledingen en met ‘critical friends’ garandeert een effectieve reflectie op het onderwijsproces. De school weet de transfer vanuit innovatieve domeinen naar andere vakken goed te organiseren.
13
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Zicht op ontwikkeling: de leraren volgen en analyseren de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs voor hen vorm te geven. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. De school heeft een terugkoppelingssysteem waarbij docenten en mentor permanent zicht houden op de ontwikkeling van de leerling. Deze houdt zelf een portfolio bij dat de basis vormt voor het volgen van de leerling. De leraren volgen de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs vorm te geven. Didactisch handelen: het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het eigen oordeel van de school. Het didactisch handelen is in het actieplan speerpunt, waarbij differentiatie en verantwoordelijkheid van de leerling centraal staan. De uitgangspunten zijn uitdagen tot presteren, reflectie, en groei naar zelfstandigheid. De gemeenschappelijke pedagogisch-didactische aanpak is het doel van intervisies en andere vormen van collegiale samenwerking. Docenten worden door de leiding gesteund en gestimuleerd in de ontwikkeling van hun pedagogisch-didactisch instrumentarium. Het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. Ondersteuning: leerlingen die dat nodig hebben, ontvangen extra aanbod en ondersteuning. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het oordeel van de school. De school heeft een goed signaleringssysteem voor de zorgbehoefte en een adequate organisatie om in te spelen op de verschillende behoeftes. De scholing van docenten in het onderkennen van risico’s en zorgbehoeften is breed ingezet. Specialisten en een team van specialisten zorgen voor de effectiviteit van de zorg. De hulplessen zijn een wezenlijk onderdeel in de extra begeleiding van leerlingen. Leerlingen die dat nodig hebben, ontvangen extra aanbod en ondersteuning. De benadering van de school kenmerkt zich door een motivatiegerichte aanpak in de omgang met leerlingen. Schoolklimaat en veiligheid Schoolklimaat en veiligheid: de school kent een ambitieus en stimulerend klimaat, en schoolleiding en leraren waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor leerlingen en leraren. De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het oordeel van de school. De school kenmerkt zich door een merkbaar inspirerend klimaat van openheid en aandacht. De sfeer is niet alleen veilig en respectvol, maar bovenal uitdagend. Men weet een klimaat te creëren waarin eenieder wordt gezien en waarin docent en leerling zich verder kunnen ontwikkelen. Ook het interieur van de school ademt een sfeer van openheid, stimulans en activiteit. De leerlingen voelen zich zichtbaar prettig en zijn taakgericht. Het lijkt er soms op dat zij de leraar uitdagen tot verdere innovatie. Hun verhalen zijn een bewijs van het klimaat van motivatie. De bevindingen van de school over het welbevinden van leerlingen spreken voor zich. Kwaliteitszorg en ambitie Evaluatie verbetering en kwaliteitscultuur: de school heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar onderwijs. De school kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. 14
- Jury Excellente Scholen 2015 -
De jury heeft in haar onderzoek geen contra-indicaties aangetroffen voor het oordeel van de school. De school heeft een sterke borging van de kwaliteit in de opvatting over de rol van de docent. Zij focust op de continue kwaliteitsverbetering van de schoolbrede aanpak in de vorm van projecten als opleidingsschool, scholingstrajecten en andere profileringen. De actieve deelname van docenten aan ontwikkelgroepen en klankbordgroepen draagt bij aan de ambitie van de school. De borging van deze ambitie in de taakopvatting en uitoefening van de individuele docent is merkbaar. De waarden reflectie en prestatie gelden zowel voor leerlingen als voor docenten. De continue evaluaties van resultaten met betrokken geledingen staan garant voor een blijvend kwaliteitsproces. De school is actief in het landelijke en neemt initiatieven om op lokaal niveau uitdagende vraagstukken aan te gaan. Zij toont een groot maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef.
4.
Conclusie van de jury
De jury concludeert dat het Keizer Karel College aantoonbaar een structuur en klimaat weet te creëren waarin zelfstandigheid, prestatie en reflectie funderende waarden zijn die de praktijk van elke dag vormgeven. Het culturele klimaat van de school wordt gedragen door alle geldingen en bevat impliciete vooronderstellingen die talentontwikkeling garanderen. De school heeft een stevige beleidsstructuur met betrekking tot onderwijsinhoud, pedagogisch-didactische ambities, maatschappelijke verantwoordelijkheid en toekomstgerichtheid van de leerling. De school investeert in de ontwikkelkracht van de docent als bron van kwaliteit. Het Keizer Karel College is excellent in het zoeken naar de optimale leeromgeving voor de leerling en toont aan een goed te managen experimenteerkracht te hebben om verdere stappen (zoals in de richting van differentiatie) te zetten. Alles overziende is de jury van oordeel dat het Keizer Karel College op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School vwo toekomt.
15
- Jury Excellente Scholen 2015 -
Bijlage – zelfevaluatie algemene onderwijskwaliteit Voortgezet onderwijs Scholen hebben zichzelf beoordeeld op basis van onderstaande kwaliteitsstandaarden met bijbehorende omschrijving. Scholen kregen het verzoek hun oordeel te waarderen op deze standaarden en dit oordeel te onderbouwen. Deze inbreng is opgenomen in het juryrapport over de school. 1. ONDERWIJSPROCES 1.1 Aanbod Het aanbod bereidt de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving. De leraren bieden een breed, eigentijds en op de kerndoelen gebaseerd aanbod; het eigenaarschap van het aanbod ligt bij het team. Het is dekkend voor de examenprogramma’s. Binnen de kaders van de wet maken zij keuzen in het aanbod, waardoor zij deze afstemmen op de onderwijsbehoeften die kenmerkend zijn voor de leerlingenpopulatie. De school heeft bovendien een aanbod voor de referentieniveaus taal en rekenen. Het aanbod sluit aan op het niveau van de leerlingen bij binnenkomst van de school en bereidt hen voor op het aanbod bij de start van het vervolgonderwijs. Daar tussenin verdelen de leraren de leerinhouden evenwichtig en in samenhang over de leerjaren en ze geven de leerlingen voldoende tijd om zich het aanbod eigen te maken. Er gaat geen lestijd onnodig verloren en leerlingen benutten het geboden onderwijsprogramma maximaal. Het aanbod draagt bij aan de basiswaarden van de democratische rechtsstaat. 1.2 Zicht op ontwikkeling De school volgt en analyseert de ontwikkeling van alle leerlingen met als doel het onderwijs voor hen vorm te geven. De leraren verzamelen voortdurend systematische informatie over de ontwikkeling van hun leerlingen. Zij gaan regelmatig na in welke mate de leerlingen profiteren van het geboden onderwijs en hoe de ontwikkeling van leerlingen verloopt uitgaand van de eigen capaciteiten en ten opzichte van leeftijdgenoten. Wanneer leerlingen het onderwijs niet genoeg lijken te benutten, gaat de school na waar de ontwikkeling stagneert en wat mogelijke verklaringen hiervoor zijn. De leraren gebruiken al deze informatie vervolgens om het onderwijs af te stemmen op de onderwijsbehoeften van zowel groepen leerlingen als individuele leerlingen. De leraren hanteren daarbij een cyclische aanpak. 1.3 Didactisch handelen Het didactisch handelen van de leraren stelt de leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling. De leraren plannen en structureren hun handelen met behulp van de informatie die zij over de leerlingen hebben, en stimuleren een brede ontwikkeling. Het team handelt op basis van een samenhangend en consistent pedagogisch-didactisch concept. De leraren zorgen voor effectieve instructies: aansprekend, doelmatig en interactief. Ze geven blijk van hoge verwachtingen en reageren positief op de inbreng van leerlingen, waardoor deze zich ondersteund en uitgedaagd voelen. Bij de instructies en opdrachten gebruiken de leraren passende vakdidactische principes en werkvormen. Ook zorgen zij ervoor dat het niveau van hun lessen past bij het beoogde eindniveau. Zij stemmen de instructies en opdrachten af op de behoeften van groepen en individuele leerlingen, zodat alle leerlingen actief, gemotiveerd en betrokken zijn en de beschikbare tijd effectief besteden. Tijdens de (leer)activiteiten gaan de leraren na of de leerlingen 16
- Jury Excellente Scholen 2015 -
de leerstof en de opdrachten begrijpen. Daarbij geven de leraren de leerlingen directe en individuele feedback op hun werken en leren. 1.4 Ondersteuning Leerlingen die dat nodig hebben, ontvangen extra aanbod en ondersteuning. De school heeft voor leerlingen met bijzondere ondersteuningsbehoeften extra aanbod en begeleiding gepland. Deze ondersteuning is gericht op het (ontwikkelings)perspectief van de leerling. Voor de leerlingen die structureel onderwijsaanbod krijgen op een ander niveau dan de leeftijdsgroep of extra bekostigd worden vanuit het samenwerkingsverband, stelt de school een (ontwikkelings)perspectief op. De school evalueert regelmatig of de extra ondersteuning het gewenste effect heeft en stelt deze zo nodig bij. 2. SCHOOLKLIMAAT & VEILIGHEID 2.1 Schoolklimaat De school kent een ambitieus en stimulerend klimaat. De schoolleiding en de leraren creëren een stimulerend en ambitieus pedagogisch en didactisch klimaat. Er zijn duidelijke regels en er heerst een voorspelbaar en betrouwbaar positief klimaat waarin afspraken nagekomen worden. Schoolleiding en leraren kennen een focus op persoonlijke ontwikkeling en leren, waarin alle leerlingen gezien worden en zich betrokken voelen bij de schoolgemeenschap. Het schoolklimaat is ondersteunend voor de cognitieve en sociale ontwikkeling. Voor elke leerling is een leraar beschikbaar die zijn/haar ontwikkeling volgt en aanspreekpunt is bij problemen (mentor). 2.2 Veiligheid Schoolleiding en leraren waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor leerlingen en leraren. Schoolleiding en leraren waarborgen de veiligheid van de school en de omgeving voor alle leerlingen en het personeel. Leerlingen, leraren, schoolleiding en overig personeel gaan respectvol en betrokken met elkaar om. De leraren brengen leerlingen sociale competenties bij en tonen voorbeeldgedrag. Schoolleiding en leraren voorkomen pesten, agressie en geweld in elke vorm en treden zo nodig snel en adequaat op. De school heeft daarvoor een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen, registreren, afhandelen en evalueren van incidenten. Het beleid voorziet ook in een regelmatige meting van de veiligheidsbeleving van de leerlingen en het personeel. De school heeft een vertrouwenspersoon. Alle betrokkenen kennen dit beleid. 3. KWALITEITSZORG EN AMBITIE 3.1 Evaluatie en verbetering De school heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar onderwijs. De school weet – rekening houdend met haar maatschappelijke opdracht en kenmerken van de leerlingenpopulatie – waarin zij zich wil onderscheiden, c.q. profileren, en heeft daaruit toetsbare doelen afgeleid voor de korte en middellange termijn. De kwaliteitszorg heeft in elk geval betrekking op de resultaten, het onderwijsproces waaronder het aanbod, het schoolklimaat en de veiligheid. De schoolleiding en de leraren beoordelen systematisch maatregelen en instrumenten om te waarborgen dat het personeel bekwaam is en deze bekwaamheid onderhoudt. De school betrekt onafhankelijke deskundigen en belanghebbenden bij deze beoordeling en analyseert de relatie tussen de resultaten en de financiële voorzieningen en wettelijke vereisten. De evaluaties 17
- Jury Excellente Scholen 2015 -
leiden tot toegankelijke managementinformatie. Waar nodig voert de school planmatig verbeteringen door die voldoende ambitieus zijn en aansluiten bij de evaluaties. 3.2 Kwaliteitscultuur De school kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. Het beleid van de school om haar visie op de onderwijskwaliteit en ambities te realiseren, wordt door de leraren breed gedragen. Er is een grote bereidheid om gezamenlijk het onderwijs te verbeteren. Het bestuur en de schoolleiding vertonen onderwijskundig leiderschap en kwaliteitsbewustzijn. Er wordt gehandeld vanuit een duidelijke verantwoordelijkheidsverdeling tussen alle geledingen in de instelling. De schoolleiding, leraren en het ondersteunend personeel werken gezamenlijk aan een voortdurende verbetering van hun professionaliteit. Leraren en andere betrokkenen bij de school werken resultaatgericht, zijn aanspreekbaar op gemaakte afspraken en zijn zich bewust van de effecten van hun handelen op de onderwijskwaliteit en op de ontwikkeling van de leerlingen. De school werkt vanuit een transparante en integere cultuur waarin sprake is van zichtbaar zorgvuldig handelen.
18