Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden Zondag, 4 december 2011, tweede advent 10e DGkenmerk: Laat uw ja dat u zegt ja zijn en het nee nee (Mat. 5:37). Onder verwijzing naar de tekst uit Matteüs hebben Doopsgezinden het afleggen van de eed geweigerd. Niemand, ook God niet, kan verantwoordelijk worden gesteld voor de betrouwbaarheid van ons getuigenis; alleen wijzelf dragen hiervoor de verantwoordelijkheid. Voorgangster: ds. Tjitske Hiemstra Organist: Gerben Bergstra Bijbellezing: Harrie Hekkema
preek Gemeente van Christus, Op deze tweede advent zoeken we naar een echte koning – geen Sinterklaaskoning. En ik denk dat die ook niet bestaat…enkel kadootjes uitdelen en dan weer vertrekken. Met allerlei kado-achtige beleggingen en bonussen etc. kun je raar op de koffie komen. De fabel van Jotam is een actuele fabel voor alle tijden en plaatsen… Ik ga er kort iets over zeggen..het heeft ook linken met ons ja is ja en nee is nee… In deze fabel gaan bomen op weg om een koning te kiezen….terwijl bomen stevig geworteld horen te staan in hun eigen grond en eigenlijk enkel met hun takken bewegen en wuiven… De waardevolle bomen die gevraagd worden, wijzen allen het koningschap af… Zij zien er geen heil in om boven andere bomen uit te wuiven… Ze houden zich bij wat hun kracht is: De olijfboom verschaft olijven, waarvan kostbare olijfolie wordt gemaakt, de vijgenboom geeft heerlijke vijgen en de wijnstok druiven en wijn. Ze staan zelfs voor geloof, hoop en vreugde… Enkel de doornstruik ziet het wel zitten om koning te worden, maar de schaduw van een struik heeft niet veel te betekenen. Schaduw staat voor veiligheid en bescherming – de kracht van de Allerhoogste zal Maria als een schaduw bedekken. Daarop vertrouwt ze, dat geeft toekomst. Maar deze doornstruik heeft nauwelijks schaduw – zal eerder een allesverterend vuur worden, zijn doorns zullen diepe wonden geven. De achtergrond is de geschiedenis van de wrede Abimelech, die al zijn broers om laat brengen en zo naar de macht grijpt. Enkel het jongste broertje Jotam ontspringt de dans en waarschuwt met deze fabel zijn volk voor de tirannieke overwinnaar. In Israël gaat het altijd om leiderschap naast God, als een wandelen met God. God is immers Koning. In de Richterentijd kregen de nieuwe richters het leiderschap steeds toegewezen, zoals Debora en Simson in plaats van dat ze het zelf najaagden… Ook de eerste koningen Saul en David hebben niet om hun koningschap gevraagd…maar lieten zich leiden door de Heer, die hun herder was… Als overgang van het zoeken naar een koning en het 10e DGkenmerk, nl. het spreken van de waarheid kwam ik bij Pilatus en Jezus uit…
Jezus zegt tegen Pilatus dat zijn koningschap niet bij deze wereld hoort, maar van een heel andere orde is…en dat hij gekomen is om van de waarheid te getuigen.. Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven, zegt Jezus elders…. Maar Pilatus gaat er niet op in. Hij reageert met een filosofische vraag: “Wat is waarheid?” Hij verbreekt hun gesprek…en gaat naar buiten Het koningschap van Jezus is al gegeven bij de aankondiging van de engel… God zal hem de troon van zijn vader David geven. Tot in eeuwigheid zal hij koning zijn … Hoe volkomen anders was het zogenaamde koningschap van Jezus; dienend, genezend, helend, zieken aanrakend, verhalen vertellend, mensen die erbuiten lagen erbij halen…etc. Zijn Ja bij de doop, was een volkomen Ja, bevestigd door een stem uit de hemel: “Jij bent mijn geliefde Zoon, in wie ik vreugde vind” En dan wij met ons ja en ons nee…zijn wij waarachtig, spreken wij de waarheid? Als we gewoon altijd de waarheid spreken…is er geen enkele eed nodig.. Israël had destijds een hele cultuur rond de eed; om de waarheid kracht bij te zetten… De ene eed was nog geldiger dan de andere…maar dat slaat natuurlijk nergens op… Het is eerder teken van de onwaarachtigheid en onbetrouwbaarheid waarmee mensen soms met elkaar omgaan! Daarom zegt Jezus: Zweer helemaal geen eed. Als je immers betrouwbaar bent op je woord, dan is een eed helemaal niet nodig. Onze huidige samenleving is door al de reclame vol van leugenachtig redeneren Wat kunnen of konden we makkelijk geld lenen…. (geld lenen kost geld- staat er nu bij) Onze hele politiek en commercie is doordrenkt met dubbelheden…wie is écht betrouwbaar? Het is toch gek dat leiders eerst een eed moeten zweren voor ze de waarheid gaan zeggen? Nout Wellink zagen we vrijdag jl. zweren: “Zo waarlijk helpe mij God almachtig” Wie is in Bijbelse zin waarachtig, werkelijk authentiek, zonder dubbele bodems en lagen.. Waarachtig wil trouwens niet zeggen, dat je altijd precies zegt wat in je opkomt… Waarachtig heeft te maken met een zodanig leven dat mensen op je aankunnen. Aankunnen op wat je doet en wat je zegt – waarbij je ook fouten mag maken. Wat je zegt is echter niet de naakte liefdeloze waarheid, maar de helpende waarheid die zoekt naar woorden, die wijs en waar zijn en zowel jezelf als de ander recht doen. Dat is een hele weg om te gaan…een weg die je moet leren met vallen en opstaan… Ons Doopsgezinde dogma ‘Ja is ja en nee is nee’ is geen simpel gebod in ons leven met al ons voortschrijdend inzicht en ook onze innerlijke groei en soms verandering… In de Trouw van 16 juli stond een interview met Ruard Ganzevoort..hoogleraar praktische theologie en politicus. In juni hield hij hier ook een lezing in de kerk.. Het interview stond in de serie over de 10 geboden en ik lees een deel voor rond het 7e gebod over “Gij zult niet echtbreken”. In juli heb ik dit artikel al voor december weggelegd. “Als ik terugreken, heb ik het altijd geweten, maar het heeft even geduurd voordat ik begreep dat wat ik voor een klasgenoot voelde óók verliefdheid was. Op een gegeven moment ben ik in een situatie gerold… nee, ik moet het anders zeggen, ik koos toch voor het huwelijk, voor kinderen krijgen. Het was misschien niet verstandig, maar ik ben er wel erg gelukkig mee geweest. Het was geen geheim, ze wist voor we trouwden dat ik ook wat voor mannen voelde, maar het leek voor geen van beiden onoverkomelijk…… Toch moest ik op een gegeven moment, toen ik ontwikkelde en dichter bij mezelf kwam, tot de conclusie komen dat ik op deze manier niemand recht deed. Het dilemma werd steeds groter: als ik wegging maakte ik dingen kapot, maar als ik bleef maakte ik óók dingen kapot. Ik koos voor een man. Die keuze heeft mij blij gemaakt, maar ik ben er tot op de dag van vandaag van doordrongen dat ik niet heb waargemaakt wat ik beloofde toen ik het huwelijk
aanging. De verantwoordelijkheid die ik op mij heb genomen is niet weg terwijl ik tegelijkertijd niet meer in de situatie ben dat ik die ook na kan komen. Het is een existentiële schuld die ik met mij meedraag. Daar ben ik tekortgeschoten. Het voordeel is dat ik door het erkennen van mijn eigen beperking ook kan groeien. Het helpt me ook om realistischer naar andere mensen te kijken. Sommige levens zijn ingewikkeld, niet elk pad is even makkelijk begaanbaar….” Niet elk levenspad is even makkelijk begaanbaar… Hoe moeilijk kan het JA is JA worden voor mensen.. als zij zich in hun leven ontwikkelen… Je weet niet wat er in je leven allemaal op je pad komt.. Wat is waarheid? Mag je in je leven omdraaien als je tot inzicht komt dat de bedoeling van je leven anders is? Wat heeft God voor met jouw leven? Wat is de diepste waarheid van jouw leven? Wanneer, waarin komen wij het meest tot ons recht? Vragen voor advent, in deze donkere dagen om ons voor te bereiden op Kerst. Wat is waarheid in mijn leven. Waarop zeg ik Ja en waarop Nee en hoe authentiek ben ik daarin? In deze dienst geeft een nieuw kerkenraadslid zijn JA-woord en neemt een bijzondere diakonale verantwoordelijkheid op zich, zoals alle KR-leden een eigen verantwoordelijke taak hebben. Staan wij allen om hen heen met hulp en steun, omdat we samen gemeente zijn? Biedt onze gemeente als een vruchtbare boom schaduw in de vorm van veiligheid en bescherming aan mensen om hier uit te rusten en op adem te komen en geïnspireerd te raken? Op pastorale wijze via bijv. de Oergong… Op diakonale wijze via bijv. de Martha-groep? En zo vele andere vormen; zoals het samen instuderen van de musical met de kinderen.… Juist in deze verwarde tijd met haar omwentelingen van machtssystemen en zoeken naar nieuwe wijzen van koningschap en bestuur is eerlijkheid en betrouwbaarheid ongelooflijk belangrijk. Mensen, oud en jong, moeten zich geborgen weten en beschermd door Gemeente, regering, koning, bankwezen en vakbond. Dat geeft een solide maatschappij waarin recht en gerechtigheid kunnen zegevieren, waar JA, ja is en de waarheid wordt gesproken zonder dat een eed nodig is. Misschien is dit wel mijn/onze grootste wens voor Sinterklaas… waarbij we weten dat we dat zelf moeten verwerkelijken met hulp van God, die de komende is bij Advent, Vol verwachting klopt ons hart… dat dat zo mag zijn, Amen..
*******
liturgie * Mededelingen en aansteken van de kaars * Bemoediging en groet * Twee adventskaarsen worden aangestoken door Anne Bergsma en Nella Waringa * We zingen het lied bij het adventsproject “Zoek een koning”
Er is een kindeke geboren op aard, er is een kindeke geboren op aard. ’t Kwam op de aarde voor ons allemaal, ’t kwam op de aarde voor ons allemaal. Het licht vandaag ziet een stevige boom die geeft ons vruchten en deelt daarvan uit. Sta in de grond en wieg zacht heen en weer, sta in de grond en wieg zacht heen en weer. •
Verhaal voor de kinderen “Fabel van Jotham” (Rechters 9: 7-15)
* Lied “Zoek je koning” op melodie van “Zie de maan schijnt door de bomen”
Zoek je naar een goede koning voor je leven of je land? Kijk maar uit, want de bekroning heb je soms niet in de hand. En dan is ’t een slechte start, als ’t geen koek wordt maar de gard! ja, dan raak je vast verward, als ’t geen koek wordt maar de gard! Beter zoeken, langer vragen, neem daarvoor gerust de tijd. Anders wordt het heel lang klagen met een sterk gevoel van spijt. Zoek de koning naar je hart,
dan krijg jij geen bitt’re smart. Hij zorgt voor een goede start, die wel koek geeft, niet de gard!
(hierna gaan de kinderen met het licht in hun lantaarn naar de eigen ruimte ) * Gebed * Lied 120: 1, 2 en 3
* Bijbellezing: Johannes 18: 33- 38a … Pilatus liet Jezus bij zich komen en vroeg hem: ‘Bent u de koning van de Joden?’ Jezus antwoordde: ‘Vraagt u dit uit uzelf of hebben anderen dit over mij gezegd?’ ‘Ik ben toch geen Jood,’ antwoordde Pilatus. ‘Uw volk en uw hogepriesters hebben u aan mij uitgeleverd – wat hebt u gedaan?’ Jezus antwoordde: ‘Mijn koningschap hoort niet bij deze wereld. Als mijn koningschap bij deze wereld hoorde, zouden mijn dienaren wel gevochten hebben om te voorkomen dat ik aan de Joden werd uitgeleverd. Maar mijn koninkrijk is niet van hier.’ Pilatus zei: ‘U bent dus koning?’ ‘U zegt dat ik koning ben,’ zei Jezus. ‘Ik ben geboren en naar de wereld gekomen om van de waarheid te getuigen, en ieder die de waarheid is toegedaan, luistert naar wat ik zeg.’ Hierop zei Pilatus: ‘Maar wat is waarheid?’
* Bijbellezing: Lucas 1: 28 – 35 Gegroet Maria, je bent begenadigd, de Heer is met je.’ Ze schrok hevig bij het horen van zijn woorden en vroeg zich af wat die begroeting te betekenen had. Maar de engel zei tegen haar: ‘Wees niet bang, Maria, God heeft je zijn gunst geschonken. Luister, je zult zwanger worden en een zoon baren, en je moet hem Jezus noemen. Hij zal een groot man worden en Zoon van de Allerhoogste worden genoemd, en God, de Heer, zal hem de troon van zijn vader David geven. Tot in eeuwigheid zal hij koning zijn over het volk van Jakob, en aan zijn koningschap zal geen einde komen.’
* lied 126: 1 (Ned.) en 4 (Frysk)
Hear Jezus, hear myn bidden yn dizze hillge tiid, kom sels yn ús fermidden, dan wurdt it ljocht en bliid. Wês master oer myn hert, oant al wat yn my wennet mei tank jo leafde leannet en ta jo lof him set.
* Matteus 5: 33- 37 (uit de Bergrede) Jullie hebben ook gehoord dat destijds tegen het volk werd gezegd: “Leg geen valse eed af, voor de Heer gedane geloften moeten worden ingelost.” En ik zeg jullie dat je helemaal niet moet zweren, noch bij de hemel, want dat is de troon van God, noch bij de aarde, want dat is zijn voetenbank, noch bij Jeruzalem, want dat is de stad van de grote koning; zweer evenmin bij je eigen hoofd, want je kunt nog niet één van je haren wit of zwart maken.
Laat jullie ja ja zijn, en jullie nee nee; wat je daaraan toevoegt komt voort uit het kwaad.
* Lied 126: 2 * Overdenking * Orgelspel * Open Ruimte met bevestiging van onze nieuwe diaken Harrie Hekkema We lezen I Kor. 12: 4-8 Er zijn verschillende gaven, maar er is één geest; Er zijn verschillende dienende taken, maar er is één Heer; Er zijn verschillende uitingen van bijzondere kracht, maar het is één God die ze allemaal en bij iedereen teweegbrengt. In iedereen is de Geest zichtbaar aan het werk, ten bate van de gemeente. Aan de een wordt door de Geest het verkondigen van wijsheid geschonken, aan de ander door diezelfde Geest het overdragen van kennis; de een ontvangt van de Geest een groot geloof, de ander de gave om te genezen…. Vragen aan de nieuwe kerkenraadsleden: Bent u bereid om als kerkenraadslid de verantwoordelijkheid op u te nemen voor de goede gang van zaken in de gemeente. Belooft u het vertrouwen dat in u gesteld wordt naar beste kunnen waar te maken? Bent u bereid om Jezus Christus navolgend - die niet gekomen is om te heersen, maar om te dienen de gemeente te dienen in haar opbouw met toewijding en liefde, inzicht en fantasie, openheid en inspiratie? Vraag aan de Gemeente: Bent u bereid om de kerkenraadsleden de hulp en steun te geven die zij nodig hebben om hun taak te kunnen uitoefenen, zodat wij allen gezamenlijk werken aan de opbouw van de gemeente van Christus? Wat is daarop uw antwoord? Antwoord: Ja, wij zijn bereid Lied van Iona 40: 1, 2, 3, 4 en 5 “Wil je opstaan en Mij volgen als Ik noem je naam?” 1. Wil je opstaan en Mij volgen als Ik noem je naam? Wil je dienen in’t verborgen, zonder roem of faam? Wil je leven op de wind, broos en kwetsbaar als een kind? Zul je geven wat Ik vind in jou en jij in Mij? 2. Wil je gaan op nieuwe wegen, steil en ongewis? Wil je zijn tot hoed’ en zegen voor wie vreemd’ling is? Val je niet een mens te hard die in leugens is verward? Hoor je ’t kloppen van mijn hart in jou en jij in Mij? 3. Wil je gids zijn voor de blinde die je smeekt: “Help mij!” Wil je vechten voor een kind, gevangen en onvrij? Zie je in ontferming aan, ieder die alleen moet gaan, opdat groeie mijn bestaan in jou en jij in Mij?
5. Heer van liefde en van licht, vervul mij met uw Geest. Laat mij zijn op U gericht, en maak mij onbevreesd. Dat ik in uw voetspoor ga, uw ontferming achterna, en met lijf en ziel besta in U en Gij in mij.
* Voorbeden - stil gebed - Onze Vader (NBV) (zie voor of achter in uw liedboek) * Collecte voor de ADS – Doopsgezinde Zending
* Slotlied 125: 1, 3 en 5 “O kom, o kom Immanuël…”
* Zegenbede ..Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei …Amen
*******
Elke vrijdag om 12.30 uur korte meditatie of ontmoeting van 20 minuten in de Oergong
Verloting ter afsluiting van het project “Vreugdekinderen”, het tehuis in Zuid-Afrika. Na de dienst kunt u bij Jelle en Bonne loten kopen voor de twee kleurrijke quilts die achter in de kerk aan de balustrade hangen. 1 lot voor € 1,=; 3 loten voor € 2,= en 8 loten voor € 5,= De trekking vindt plaats na de dienst op 11 december. Mocht u dan niet aanwezig kunnen zijn, geeft u dan uw lot, voorzien van uw naam en adres, aan iemand mee, zodat u toch mee kunt doen. Vandaag is de laatste kans om loten te kopen en de € 500,- te halen (het bedrag staat al op €458,-)
In de dienst van zondag 11 dec wordt het project van 'Vreugdekinderen' afgesloten. Naast informatie van Bonne en Jelle zullen er door een koor Afrikaanse liederen worden gezongen. Dit koor, die bestaat uit mensen van diverse nationaliteiten, heet: 'Ark of Covenant Praise and Worship Team'. Ze zingen o.a. in het Congolees een prijslied en in het Nigeriaans een danklied. Het is een koor uit Leeuwarden, voor hun diensten komen ze samen op 't Zuidvliet. Ze dragen traditionele kleding en ze zijn blij met onze uitnodiging; en wij zijn blij dat ze in deze derde adventsdienst willen komen zingen!
VRIJDAG 30 DECEMBER a.s.: “AMENTWANDELING” Ook dit jaar wordt eind december weer de “Amentwandeling” gehouden. Deze keer vanuit de Vermaning in Rottevalle. Men heeft de keuze uit een route van 13 en van 10 km. De tocht voert de wandelaars door de omgeving van Rottevalle, Harkema en Eastermar: de mooie “Fryske Wâlden”. Het middagprogramma ziet er als volgt uit: 13.00 uur: Start van de wandeling vanuit de Vermaning van Rottevalle, Haven 16. 15.30 uur: Terug bij de Vermaning. Voor de wandelaars is er dan koffie en soep.
16.00 uur: Als afsluiting van deze middag is er een vesper o.l.v. ds. Roelof Akse. Voor deze wandeling graag even aanmelden via:
[email protected] of 058-2801286.
