it DOARPSBLÊD
FOAR
WYTGAARD
1 Dorpsblad
B1z. In dit nummer.....
"It Havenpypke" I
2ge jaargang, no.~. / okt.jnov. '98. Verschijnt 6 keer per jaar.
3 -I
Redactie-adres: Meekeshof 77, 9089 BD Wytgaard, tel. :058-2551067.
ii i5
7 9
19
20
Redactie: Joz.B.Roorda E.de Jong M. Hoeks tra-Siemonsma G.Jaspers-Mollet A.D. Hofstra H.Boomsma Administratie: (Ook voor adreswijzigingen, opzeggingen, aanmeldingen). A.D.Hofstra, Meekeshof 77,9089 BD Wytgaard, tel.:058-2551067. Abonnementen : F20,- per jaar.Overige abonn. F25, - per jaar. Buitenland:F32,50 per jaar en losse nrs.:voor leden F2,- en voor niet leden F4,-. Betaling:via jaarlijkse toegezonden acceptgirokaarten.
27 29 30 -13 -18 52 5-1 58 65 66 67
~ 'on de redactie. Bwgerlijke Stand. Dorpsbe/ang. Fe 75 jaar. De Twirre /t K/easler. Hjerst en Spin Woon-f)ienslenc. Merke. Actil·iteitencomm. Kerkrenovatie. Ijscll/b 'Pier Ihomas '. Lezers schrijven 5;choo/niel/ws. lvfinister~ en Agrariërs. Ingezonden 'Windtl/rbines·. P/alle/andwrouH'en. Agenda. Griepvaccinatie. Weekenddiensten
De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden kopij. Naam en adres van de inzender dient altijd bij de red. bekend te zijn.
INZENDEN KOPIJ VOLGENDE NUMMER Vóór 1 december.
I
3
"Het is weer voorbij die mooie zomer, die zomer die begon zowat in mei". Wie kent niet di t liedje van Gerard Cox. Inderdaad: de zomer is voorbij en de herfst is weer begonnen met harde wind, regen en lagere temperaturen en 's avonds de gordijnen dicht. Maar ook met 's avonds weer toneel repe ti ties, volleybal trainen, zangrepeti ties van de verschillende koren en de jeugdclub met de clubavonden enz. Voor de regen en de harde wind kunnen we bij de bushalte schuilen in een echt geopend bushokje waarbij de leden van de kunstacademie, dorpsbelang, mevr. Galama en het Shantykoor een hoofdrol speelden. Ook is er gestart met de repetities voor de "IJsrevue" t. g. v. het honderdvij fen twintig- jarig bestaan van IJsclub "Pier Thomas". In het Dienstencentrum zijn ook de activiteiten weer van start gegaan en is er alweer een spellenmiddag, klaverjassen en een modeshow geweest. Verderop in di t Havenpypke kunt u daarover lezen. De redactie blijft proberen een fijn leesbaar boekje samen te stellen. Mocht u zelf eens iets willen schrijven, schroom niet, alle copy is welkom. Aan alle besturen nog wel een vraag: meld de eventuele datum voor vergaderingen of feestavonden o.i.d. even bij het agendabureau, dit voorkomt teleurstellingen. Veel leesplezier.
MHS
4
Geboren: 23 September: Niek Alex, zoon van Auke en Saskia van der Veen, broertje van Iris, A.Cathstrj. 5. 29 September: Redmer, Vries, Meekeshof 21.
zoon van Oscar en Yvonne
de
29 September: Harmen Yge, zoon van Murk Okkema en Dikkie van der Werf, Hegedyk 18. 6 oktober: Reinder Frits, zoon van Peter en Hester Boomsma-Nijp, broertje van Wouter Foeke, Hegedyk 41. Onze felicitaties aan de ouders, zusje en broertje. Overleden: 26 Augustus: Sietske van Balen. 8 September: Aalzen de Jong. Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden. Verhuisd: Mevr. V.van Balen-Wetting van A.Cathstrj. 20 Huize St. Jozef, Eestraat 15, app.129, Leeuwarden. Fam. van Noord van A.Cathstrj. 30 naar Leeuwarden. Nieuwe Abonnee: Mevr. B. vd. Geest, Leeuwarden.
naar
5 Sietske van Balen overleden. Zij overleed op 26 augustus in Huize Sint Jozef. Op haar eerstvolgende verj aardag op 23 november zou zij 102 jaar worden. Sietske was de negende in de rij van de vijftien kinderen van Durk en Anke van Balen-Janse. Zij was de eerste die geboren werd op het ouderlijke stee, Buorren 48, waar ze woonde met haar broer Age. In 1976 vertrokken ze naar Leeuwarden. De laatste vier jaar bracht ze door in hpt verzorgingshuis. Op maandag 31 augustus is zij ter aarde besteld op de begraafplaats te Wytgaard. Op 8 september is op 75-j arige leeftij d overleden de oud-Wytgaarder Aalzen de Jong. Hij werd geboren onder Wirdum en volgde zijn vader in 1953 op als boer aan de Pûndyk 4. De boerderij werd in 1986 verkocht en de familie de Jong-Hengst is naar Heerenveen vertrokken. Wegens verhuizing per 3 oktober bedanken wij hierbij voor alle lidmaatschappen. Hibbe van Noord en Margot Jager.
Uw medeleven en belangstelling betoond tijdens de ziekte en na het overlijden van mijn lieve vrouw, onze moeder, beppe en oerbeppe
GEERTJE TIJSEUNG-TERPSTRA heeft ons heel goedgedaan. Wij danken u bij deze daar hartelijk voor. Familie E. Tijseling Ferwerd, juli 1998
7
DOIPSBELAIGWYTGAAID Bushok"e officieel eo end. Onder grote belangstelling van dorpsgenoten, pers, genodigden van de gemeente en VEONN, heeft mevrouw Galama de studenten uit het door hun beschilderde hokje bevrijd en het voor geopend verklaard. Het Shantykoor zorgde voor een geweldige muzikale ondersteuning en bood hen een speciaal voor deze gelegenheid geschreven lied aan. Ze werden toegesproken door Dorpsbelang (sorry voor de onverstaanbaarheid) en de heer Talsma van het VEONN, die en passant ook nog een betere (bel)busv2rbinding beloofde. Het was een gezellige bijeenkomst (ondanks het passerende vrachtverkeer) en we hopen dat we nog lang zullen genieten van onze "toeristische attractie" . Verhuizin Hibbe van Noord. Hibbe is per 1 oktober via Leeuwarden vertrokken naar Kollum. Dorpsbelang dankt hem hartelijk voor zijn enthousiaste deelname, we zullen vooral zijn praktische inbreng missen. O.a. het kastje en het licht in het oude gemaaltje zullen ervoor zorgen dat we hem niet vergeten. Oproep. Zijn er vrijwilligers die af en toe mee willen helpen met praktische klussen van Dorpsbelang? Liefst handige mensen (natuurlijk), het gaat dan bijv. om de bestrating rondom het bushokje e.a. verbeteringen voor het dorp. Graag melden bij Titia Jonker (tel. 2552488) of Jerien van den Haak (2551496).
IIII~ 1111'•• Berichtje
9 "'omm,'io" J'" do.,,,o.""
Fe
Wy",,~
2000 -
$
75 jaar DOrpsbelang 2000.
De zomer is weer voorbij en FC 75 is weer druk bezig. Wat is de opzet van FC 75 ook alweer? Het organiseren van een groot feest in het jaar 2000 met inwoners en oud-inwoners van Wytgaard en verder iedereen die van een groots feest houdt. Dit jaar bestaat Dorpsbelang 75 jaar en aan FC 75 de opdracht iets te organiseren. Wat zijn de vorderingen tot nu toe? - We organiseren een reünie, - we organiseren een revue, en een feest voor Wytgaarders van jong en oud in januari, februari 19 2000 (sorry, foutje computer), - en nog veel meer. Hierbij hebben we uw hulp nodig. Wat vragen wij? We vragen adressen van oud-Wytgaarders. Heeft u kennissen, familieleden, verre vrienden, het doet er niet toe. We willen ze allemaal uitnodigen. Eventuele adressen kunt u doorgeven aan Monique Tekstra, met de vermelding van - naam - adres - telefoonnummer - geboortedatum - gewoond in Wytgaard van 19 ... tot 19 ... U kunt zich vast wel voorstellen dat de organisatie het een en ander kost (revue, muziek, drukwerk, eigenlij k te veel om op te noemen). De mogelij kheid om de organisatie financieel te ondersteunen is aanwezig. Ons rekeningnummer is 2996676065 Frieslandbank t.n.v. Feestcommissie 75 jaar Dorpsbelang Wytgaard.
11
DE STICHTINGEN "DE TWIRRE" EN "IT KLEASTER" De beide stichtingen "De Twirre" en "It Kleaster" willen hun mogelijkheden en doelstellingen door middel van deze publicatie in It Havenpypke nog eens duidelijk onder uw aandacht brengen. Gezamenlijk bieden ze voor ons dorp tal van mogelijkheden. De meeste zijn u wel bekend en velen maken dan ook gebruik van datgene wat er geboden wordt. DE TWIRRE. De Twirre heeft zaalruimte en faciliteiten welke zeer geschikt zijn voor het houden van grote en kleine feesten en bijeenkomsten. Omdat ons gebleken is dat niet iedereen op de hoogte is van de mogelijkheden, brengen wij deze graag nog even onder uw aandacht. Speciaal die voorzieningen waarvan wij denken dat ze voor buurtactiviteiten zeer geschikt zijn, hebben wij nog even voor u op een rijtje gezet. In overleg zijn vrijwel al uw wensen te realiseren. Om u een idee te geven hebben wij een paar combinaties voor u samengesteld. Zaalaccomodaties.
Grote zaal. In de grote gymnastiekzaal kunt u terecht voor bijna alle indoor sport- en spe 1evenementen zoals volleybal, basketbal, badminton, spellencircuit e.d. Uiteraard kan gebruik worden gemaakt van de aanwezige materialen alsmede de kleedkamers en douches. Voor bruiloften en jubilea kunnen circa 250 personen gebruik maken van de zaal. Foyer. Voor feestj es, vergaderingen en bi j eenkomsten tot ca. 60 personen is onze foyer een zeer geschikte en gezellige ruimte. Er staat een bar met keuken inclusief bediening tot uw beschikking. Verder kunt u gebruik
12 maken van het aanwezige biljart en het dartbord. Kleine zaal. Onze kleine zaal, die door de week in gebruik is als peuterspeelzaal, biedt ruimte aan ca. 60 personen. Een koelkast en een koffiezetapparaat is aanwezig. Arrangementen .
Buurtfeest. U huurt de foyer of de kleine zaal al voor f25,-- per avond. Alle gasten krijgen van ons twee kopjes koffie of thee gratis. Verder kunnen wij zorgen voor gebak, oranj ekoek, cake of gevulde koeken bij de koffie en kunnen wij een koud of warm buffet voor u klaar zetten. Ook borrelhapjes kunnen wij in alle gewenste variaties aanbieden. In overleg kunt u gebak, buffet, hapjes en dergelijke eventueel in eigen beheer verzorgen. Kinderen tot en met de basisschool betalen voor de consumpties half geld. Sport- en spelfeest. U huurt de grote zaal met alles erop en eraan voor f11, -- per uur. Daarbij kunt u overigens tevens over de foyer met barbediening beschikken. Vanaf september zijn de sporten (volleybal, aerobics, badminton, trimmen) weer volop aan de gang. Het biljarten begint in oktober en de toneelvereniging maakt gebruik van de foyer en de peuterspeelzaal. Voor informatie kunt u terecht bij de beheerster mevr. w. de Ruiter of één der bestuursleden. Bestuursleden: A. Jaspers voorzitter A. Jorna afgevaardigde A.C. W. Roorda technische zaken A. Deelstra-Soepboer penningmeester M. Braarns secretaris
13 Tt Kleaster
"rt Kleaster" is een Dienstencentrum, gesubsidieerd door de Gemeente Leeuwarden en dus voor alle gezindten. De activiteiten zijn gericht op de SS-plussers, de zogenaamde doelgroep. De ouderen in Wytgaard en wijde omgeving kunnen dus aan alle activiteiten deelnemen. It Kleaster is alle werkdagen geopend van 09.00-17.00 uur.
De activiteiten Zl]n: Maandag: yoga, bingo, biljartles dames en heren, quilten, shantykoor. Dinsdag: zangkoor "Set Troch", biljartcompetitie. Woensdag: gezamenlijke maaltijd (lx per maand), biljarten en kaarten, yoga. Donderdag: uitleen bibliotheek. Vrijdag: darten. Jeu de boules weersafhankelijk en op afspraak. Bijzondere activiteiten in 1998 en 1999. Spell enmiddag, modeshow "Marion " , klaverj assen, beppe's tiid, schutjassen, sinterklaasmiddag, kerstviering, Jeroen Hemstra over muskusratten. De folder over al deze activiteiten heeft u inmiddels ontvangen. Graag heten wij u welkom bij bovenstaande activiteiten. Nadere informatie over deelname aan de acti vitei ten, aanvangstijden en zaalhuur is te verkrijgen bij de beheerster; yt Hettinga. Bovendien worden er verschillende diensten verleend zoals kapper, fysiotherapeut, pedicure, geneeskundige yoga, bezorging medicijnen. Kortom een steunpunt voor de zorgverlening.
14
De woningen bij It Kleaster zijn bedoeld voor zelfstandig wonende mensen van boven de 50 j aar en een drietal voor jongeren of alleenstaanden. Zo wil het Woon- en Dienstencentrum een gezellig ontmoetingspunt zijn.
Op de nieuwe informatiegids, opgenomen in het juli/ aug. nummer ontving de redactie nog de volgende reacties: Rectificatie: Penningmeester van de volleybalvereniging is ltske Bouma (en niet Dirkje Deelstra), Meekeshof 57, tel. 2551048. Voorzitter van de merkecommissie is André Ydema (en niet Menno Deelstra), Weiwiskedyk 2/1, tel.2552080. Sekretaris van de merkecommissie is Roelof Brinksma (en niet A. Ydema), Buorren 31, tel.2551307. Schoolcommissie van de Teake Jan Roordaskoalle. Secretaris: Jan de Groot, Arnold Cathstrjitte 21, 9089 BW Wytgaard. 058-2553450 Voorzitter: lan Borwell, Buorren 17, 9089 BH Wytgaard. 058-2551496
,
\
15 Hierst en Spin It hie1e jier troch se al sa warber binne, Is ' t no bûtendoar, as wol yn 'e hOs. Har benammen yn 'e hjerst, dan spinne, Al dy spinnen, oeral te sjen, by de rûs. Besjogge wy sa'n web no ris, it is al sa tear. It liket, as it sa yn 'e 10ft mar stie, In stikje keunst, nachts der oer gear, Makke mei eigen ark, mei sul veren trie. Kom' der michjes op 'e lappen en fertize, Yn it fangnet fan de spin dan rakket; Fêst moat er it dan foargoed belize En de spin der koarte metten mei makket. Hich en 1angpoat hawwe net sa'n bêste namme, sa' t elk wyt, De spin ferskû1e yn 't web, dêr dan op jaget. Rommet op dat Qnrant, dy bin' wy kwyt. Is sa a1mar oan ' t wurk, al foardat it daget. In minske himme1t graach, is meast al sa skjin. Ferba11et dan sa wreed spin en reach. Nimt gjin tiid, hat gjin each, wat er sjen kin, Reaget fuort dat spul, as wie ' t in nuvere p1each. As hjerstmisdei de sinne oer de greiden skynt, By I1tsocht waar, dagen dy't sa se1dsum binne. It spintsje dan sa machtich ferskynt, dan 1iket i t as wy oer in sul veren tekken rinne J.R.
18
~lliI I
tiC tlng S'h'
Woon- en Dienstencentrum
Op 7 september hebben 15 vrijwilligers het gebouw schoongemaakt, geweldig!! Nogmaals heel veel dank voor jullie spontane hulp. Het nieuwe seizoen draait alweer volop. De activiteitencommissie heeft alweer verschillende activiteiten georganiseerd. 23 sept.
24 sept.
De opening van het nieuwe seizoen met een spelIenmiddag. De commissie had gezorgd voor leuke spelletjes en de middag werd druk bezocht. Modeshow, ondanks het mooie nazomerweer viel de opkomst niet tegen. Onze eigen vrijwilligers showden de kleding. Na afloop van de show verwenden vele bezoekers zichzelf met iets nieuws.
Reguliere Activi teiten. yoga Maandag bi Ij artles bingo quilten shantykoor
09.15-10.15 uur 14.00-16.00 uur 14.30 uur (eerste maan dag van de maand) 20.00 uur (eens in de 2 weken) 19.45 uur
Dinsdag
zangkoor "Set 9.30 uur Troch" 9.30 uur fysiotherapeut biljartcompetitie 14.00 uur
Woensdag
gezamenlijk eten
12.30 uur (eens in de
19 maand) biljarten/kaarten 14.00 uur Donderdag
kapper bibliotheek kaarten
vanaf 9 uur 10.00- 11.00 uur 14.00 uur
Vrijdag
fysiotherapeut darten
9.30 uur 14.30 uur
De pedicure is op afspraak aanwezig. tel.058-2519745 Bovenstaande activiteiten kunnen door iedereen uit Wytgaard en omgeving bezocht worden. De bibliotheek heeft een ruime keus aan grootletterboeken. Bijzondere Activiteiten: 15 okt. Modeshow ut beppe's tiid Gezamenlij keten 28 okt. 29 okt. Boekenmarkt (verkoop gebruikte boeken) 12 nov. Schutjassen 25 nov. Gezamenlij keten 2 dec. Sinterklaasmiddag 10 dec. Klaverjassen 18 dec. Kerstviering 7 jan. Schutjassen 21 jan. lezing van Jeroen Hemstra over de Muskusrat
19.30 uur 12.30 uur 10.00 14.00 12.30 14.00 14.00 16.00 14.00
uur uur uur uur uur uur uur
20.00 uur yt Hettinga
20
Hi Folks, Volgens de merkecommissie was de merke dit jaar geslaagd. Dit was mede te danken aan het thema, het zal u niet ontgaan zijn, Country & Western. Veel bewoners zijn door het thema enthousiast en zeer creatief geworden. Grass Garden Village kon wat ons betreft het ruigste dorp van midden Friesland genoemd worden. Gelukkig was er aan het begin van het dorp een sheriff die de touwtjes keurig in handen heeft gehouden, er zijn maar weinig dronkaards en vreemdelingen geweest die zich hoefden te melden. Verder heeft de merkecommissie niet vernomen dat er iemand een nacht in de jail heeft doorgebracht. Misschien heeft ook de plaatselijke indianen- kolonie in de buurt van het Kleaster ervoor gezorgd dat indringers achterwege zijn gebleven. U begrijpt wel, gelet op bovenstaande, dat het voor de merkecommissie moeilijk was om de straten te jureren. Het was dit jaar wel bijzonder leuk om te doen en de commissie hoopt volgend jaar zeker weer op zo'n bijdrage. Iedereen kon keurig geknipt, sommige mensen zelfs gratis, na een bezoek aan onze plaatselijke barbier, aan de start van de optocht verschijnen. De optocht was dit jaar tot in de puntjes verzorgd. Er was een grote deelname. Er verschenen veel indianen, boeven, pony's en een stier met, ja,ja levensechte geluiden, aan de start. Na deze succesvolle optocht kon er begonnen worden aan de zeskamp voor de straten. Er deden weer veel enthousiastelingen mee, die van te voren al in de stemming waren gebracht d.m.v. het maken van een stier. Er ontstond een spannende strijd op het veld. In de tent was tegelijkertijd het wild-west verkleedspel voor de basisschoolkinderen. Vrijdagmiddag waren er volksspelen verdeeld in diverse leeftijdscategorieën, en het kaatsen voor de jeugd. Bij de volksspelen was het natuurlijk glibberen, glij-
21
den en spetteren, vooral bij het buikschuiven. Er waren diverse heren waarvoor de glijbaan van maar liefst 17 meter te klein bleek. Na dit spektakel kon men zich gaan opmaken voor de bonte avond. Eerst vond de uitreiking van de gleskegnuversprijs plaats en werd er helaas afscheid genomen van merkecornrnissielid Ymkje Jorna. Er waren zes acts voor de bonfe avond. De sfeer zat er bij de eerste tonen van de music direkt in. Er werd die avond live gezongen, een brandje geblust, klokken geluid, geline-danced, gevlogen en gedroomd. Na afloop werd er geswingd op de muziek van LAYS. Het was de tweede keer dat LAYS, nadat de band ook vorig jaar het tentdoek er bijna af speelde, voor ons optrad. Zaterdag 15 augustus, was iedereen op tijd bij het kaatsen. De merkecornrnissie is hier zeer over te spreken. Het was mooi kaatsweer. Het matinee was dit jaar in de sfeer van het thema. Er werd een line dance show opgevoerd, waaraan liefhebbers mochten meedoen en dit gebeurde dan ook in grote getale. De groep had dit nog nergens meegemaakt en vond het prachtig. De muziek kon de sfeer er niet in krijgen, maar dit lukte buiten wel, waar iedereen die zin had nog even kon buikschuiven. Ook in de TWIRRE moest men nog wat energie kwijt en daardoor werd de prijsuitreiking van de verloting een groot succes. De hele zaal bevond zich in hogere sferen, maar er waren vier mensen die dit daadwerkelijk gingen beleven. 's Avonds om half acht steeg de ballon vanaf het sportveld op met de vier prijswinnaars. Er kwamen veel mensen naar dit spektakel kijken. De vier prijswinnaars hebben een tocht van ruim drie kwartier gemaakt en zijn geland in Nij Beets. Het was een zeer zware landing en toen de ballonvaarders na hun luchtdoop weer in de tent terugkwamen zat er iemand zwaar in het verband. Na later horen en zeggen blijkt dit echter een grap geweest te zijn. Voor de zaterdagavond werd er een combikaart verkocht, in Omke Wopke konden de voeten van de vloer met DUO
22 PENOTTI en in de tent kon er gedanst worden met NEVER TOO MUCH. Iedereen was pas laat in de tent, maar toen de tent vol was, brak er een groot feest los. Het was jammer dat om twee uur de show moest stoppen, want het was geweldig!!!. De merkecommissie wil iedereen bedanken voor de leuke deelname. We hopen dat volgend jaar het enthousiasme weer groot zal zijn. Ideeën voor volgend jaar kunnen jullie indienen bij de leden van de merkecommissie. De merke is volgend jaar op 20 en 21 augustus. That's all folks. Greetings, de Merkecommissie De prijswinnaars van de diverse onderdelen zijn: Straatversiering; Winnaar gleskegnuverprijs Buorren Noord 2. Fopma's reed 3. Buorren zuid, Optocht; wagens; 1. Indianen in de boot 2. Fopma's wagon 3. The Daltons Lopend; 1. Lucky Luke 2. Indianen op het paard 3. Kar met de totempaal Zeskamp; 1. Kleaster Marwerd, 2. Meekeshof, 3. Weiwiske,
37 pnt. 33 pnt.
31 pnt.
Wild West Verkleedspelj
23 1. Wytgaard sud Volksspelen; 12-16 JAAR; 1. Gerwin Visser 2: Nico Terra 3. Bauke de Vries 17-26 jaar; 1. William de Ruiter 2. Aen-Wiebren Jongbloed 3. Aen-Age Jongbloed
1. Yvonne Verbeek 2. Willie Bouma 3. Lenie Jorna 1. Anneke Visser 2. Gerda-Minke Adema 3. Berber Roorda
27-40 jaar; 1. Hanny Pijper en Frans Dooper 2. Anny Wolters en Watze Roorda 3. Mieke Braams en Cor Bouma 41-60 jaar; 1. Bertus Terra en Liesbeth Miedema 2. Willem Rooks en Ytsje Mulder 3. Jan de Groot en Anneke van der Meer 60+; 1. Gerard Jorna en Baukje Schaafsma 2. Willem Hemstra en Tiny Jorna 3. Johan Jorna en Truus Jorna Kaatsen van de jeugd; winnaarsronde; 1. Pieter Deelstra, Danny Venerna, Lisa de Vries 2. Jantina Grupstra, Richard Jorna, Wilma Jorna Verliezersronde; 1. Arnold Jorna, Pieter Jan Boersma en Wietske Jongbloed 2. Rixt Jongbloed, Sietze Jan Bouma en Sjoerd Verbeek Bonte avond;
24 1. WeiLapeRoad. 2. De Plofkes 3. Lisa de Vries en Marjan Vedder
Kaatsen volwassenen; t/m 18 jaar; 1. Aen Age Jongbloed, Fokke Sjoerd Mulder, Lenie Jor na, Koning Aen-Age 2. Nico Terra, Hielke Andringa, Trudy Jorna 3. Anton Jorna, Bauke Jongbloed, Jitske Andringa 19 ti m 29 jaar; 1. Erik de vries, Berber Roorda, Angela Terra,
Koning Erik 2. Chris Wassenaar, Sietske Fopma, Karin de Groot 3. Alfred Hoekstra, Eelkje Fopma, Greetje Hellinga 30 t/m 44 jaar; 1. Piet Andringa, Albertje Hof, Djoekie Bouma,
Koning Piet 2. Meile Zijlstra, Bertus Blumers, Anneke Terra 3. Piet Roorda, Martin Haagsma en Bettie Blumers 45 en ouder; 1. Bauke Andringa, Gerrit Mulder, Minke Jorna,
Koning Bauke 2. Wietze Jorna, Jouke van der Werf, Marie de Groot 3. Gert de Jong, Anton Jorna, Ida Liezinga
Prijsuitreiking verloting; Hoofdprijzen; Anneke Terra, Loise Zuidersma, Wiebren Jongbloed en Klaas Veenstra N.B. De merkecommissie heeft belangstelling in foto- en of filmmateriaal over voorgaande dorpsfeesten. Hiermee willen we (zo mogelijk) een activiteit organiseren. Meer informatie, Roelof Brinksma, Buorren 31.
25
Mevr.Galama kon merke zaterdagavond nog net dit plaatje schieten voordat de ballon de lucht inschoot. Aan boord waren de vier hoofdprijswinnaars van de loterij: Klaas Veenstra Anneke Terra Louise Zuidema en Wybren Jongbloed. Het was ideaal ballonvaartweer en zo dreef het gezelschap op zo'n 500 voet (350 m) in z.o. richting. Bij Nijbeets werd de landing gemaakt, die niet bepaald "zacht" kon worden genoemd, maar niettemin was het een fantastische luchtreis!.
27
)\CTJVJTEJTEJ\ICO/~J/~JJSSJE
In het vorige Havenpypke hebben we meegedeeld dat we van plan zijn danslessen voor de jeugd te organiseren. Di t kan alleen doorgaan als er voldoende belangstelling voor is. Er zijn te weinig reacties op gekomen om van start te gaan. Daarom deze herhaalde oproep! Lijkt het je leuk om het dansen onder de knie te krijgen, dan kun je je opgeven bij Hester Boomsma, tel.: 2552997. Bij voldoende belangstelling gaan we begin volgend jaar van start. Ook willen we weer proberen dansles te organiseren voor getrouwden, samenwonenden, vriend- en vriendin etc. Dit zal waarschijnlijk beginnen na de feestdagen. Opgave hiervoor eveneens bij Hester. Activiteitencommissie Wytgaard.
Shantykoor Wytgaard de Middelseesjongers Shantykoor Wytgaard "de Middelseesjongers"
- ....._-:r
Wilt U ook graag shanty's zingen, dat kan elke maandagavond van 19.45-21.45, in de maanden Oktober I.m. Maart Wij zingen in het Dienstencentmm in Wytgaard. "Shanty's" zijn liedjes die vroeger op en bij schepen door zeelieden werden gezongen.,bij b.v. het lossen en laden,het hijsen van de zeilen en wanneer er gemst werd na een dag van hard werken. Het shantykoor is opgericht op 25 November 1996 Het shantykoor bestaat uit 24 leden uit Wytgaard , Wirdum,Reduzum en Hoptille. Onder leiding van A. Miedema en met begeleiding van T.Atema wordt er gerepeteerd.
29 I
Afsluitende actie KERKRENOVATIE.
~'-, ~ ~
t .~.~
tA
~ r f~~ 'ti,[ \-lÎ'!-~'>- .,.';.>,\ A . \'1 • ,I '\ r
ke
t
Het is zondagavond 27 september... F··
;
tl/I
.'[
30
llJJ§CCILUIE 14 NOVEMBER 1998 IJSREVUE "PIER THOMAS". Aanvang 20.00 uur in de Twirre. In het Havenpypke van november 1997 werd het al vermeld. Onze ijsclub "Pier Thomas" bestaat dit jaar 125 jaar. En dat moet gevierd worden!!! We doen dat met een spectaculaire IJsrevue. Al vanaf februari wordt er enthousiast geoefend. In totaal doen er zo n 60 mensen aan mee. Leden van de koren en andere talentvolle zangers en spelers uit Wytgaard, een aantal schoolkinderen, leden van het korps uit Weidum en leden van de skotsploeg uit Leeuwarden en Wytgaard. Jan Overzet regisseert het geheel met verve, daarin bijgestaan door Hannie Pijper. Hij zegt dat het regisseren is als op safari zijn in Afrika -een ijskoude weliswaar- één groot avontuur. De muziek is in handen van Sietse Koopmans en Andries Miedema. En ik kan u verzekeren dat Wytgaard nog veel talent herbergt wat een imposant, maar ook hartverwarmend geluid weet voort te brengen. We kunnen daarbij rekenen op de medewerking van het schaatsmuseum van Hindeloopen om het geheel een authentiek tintje te geven. Over de inhoud mocht ik niet al te veel verklappen. Het moet grotendeels een verrassing blijven. Zoveel mocht ik u wel vertellen. Het stuk verhaalt over onze legendarische schaatser Pier Thomas en andere schaatshelden. Het is in twee bedrijven verdeeld en speelt gedeeltelijk in het verleden en in het heden. En natuurlij k is het daarna dansen met de muziek van de Sound-Express. We rekenen op u om er met ons een groot feest van te maken. Namens de IJsclub "Pier Thomas", Mirre Verdenius. I
Entree leden f5,--.Niet leden f10,--. Kom op tijd want vol is vol.
31 J AA R
1 2 5
OUD
'
I
14 November a.s. zal een heuglijke dag worden als dat jubileum feestelijk gevierd zal worden. Want als een vereniging zoveel j aar heeft overleefd is dat al een gebeurtenis op zich zelf. Maar daarnaast heeft het nog steeds een niet weg te denken plaats in onze gemeenschap. Bij zo n gelegenheid is het vanzelfsprekend dat een terugblik op die lange bestaansperiade wordt gemaakt. Gelukkig hebben ook de eerste aantekeningen die 125 jaar overleefd en wij beschikken nu over moderne hulpmiddelen om ze ook te publiceren. De vier kopieën laten achtereenvolgens zien, de oprichting op 28-011873 van de "Wij tgaarder IJsclub", dan het eerst gekozen bestuur, vervolgens de lij st van de keurmeesters en tenslotte de uitslag van een kinderrijderij op 01-2-1985 met een gedeelte uit de notulen van de ledenvergadering van dat jaar. In het eerst aangelegde notulenboek door secretaris Simon vd. Zee wordt Pier Thomas Starnebrink als voorbeeld gesteld aan de jongelieden hem in die sport te volgen. In de ledenvergadering van november 1884 kwam het voorstel om zijn naam aan de ijsclub te verbinden en aldus besloten! We zien ook uit stukken dat schoolmeesters het voortouw namen of om de boeken bij te houden. Zo was de oprichter en eerste voorzitter hoofd der school. De bekende Thomas Sannes (de man met de witte baard) en Scheepvaart waren de schrijvers. Maar ook later in 1948 bij het 75-j arig bestaan hield master Terpstra een historisch overzicht over de genealogie van Pier Thomas. Hij roemt Watze Bottema (ouderen hebben de smid nog gekend) die als secretaris alles zo goed bijhield, ook het overzicht van de eerste 50 jaar. "Op redens oer", de revue bij het 100-j arig bestaan werd opgevoerd, was zoals velen zich zullen herinneren een succesvolle eeuwherdenking. Nog een historisch hoogtepunt was het in gebruik nemen van de nieuwe ij sbaan op 25-1-1917. Daarvoor werden de wedstrij den I
32 op de Wytgaardster vaart gehouden. Voor de eerste hardrijderij op de "kunst ijsbaan" werden medailles beschikbaar gesteld door Gjalt vd. Hem en Sake Santema. De naam is al genoemd: pake Santema had al een binding met de ijsclub, zoon Bartele nam het over en nu is Yde Santema alweer heel wat jaren voorzitter van de IJsclub Pier Thomas. J.Roorda.
33 ..--_.- ..... -=:-
~
'~'r"
.........-'_ •. _~.-
.'';''.• ~
~
. .. ~-,.. '-.:-
:~~_"'--'"
;, ,/ r··t:.I".. -·-
..
/
-0':-'-'~~<-// .-J.,
G-#~' ..
-. . . -
0/
,/ .... '"
"..-';>-
-.
2"--'~.,.. , /~7
.
34
35
36 P IER
THOMAS
No't de iisklup fan Wytgaard 125 jier bestiet is it in goed momint om efkes wat oandacht te jaan oan de persoan Pier Thomas, wêr't de iisklup nei neamd is. Yn de revu dy't yn ferbän mei dit jubileum op 14 novimber o.s. opfierd wurde sil, is Pier Thomas in belangryk persoan en wurdt syn namme fansels noch al ris neamd. Dizze namme is net folslein. It liket krekt as is "Thomas" de achternamme. Sa is it net, sa as de measten wol witte. Annemarie Thomas, in bekend hurdrydster fan dizze tiid, is -foar safier bekend- gj in famylje. De namme is folut:"Pier Thomas Stornebrink". Oer syn .~ I1 Ilm T11 0 ~I ASST 0HNIW HI NIL ~ ", Wetlllwcnn'H van s: libben fine we wat op ~ :\ "J T.J I': .I) 1J H K ~ . in bidprintsje (hjir(1,:('ri,'drll 7 '\'('/)(I'm/'(,I' I ~2G . nêst foar in part öf~ lr\1r.r \lnll printe) . (~ It I I'~I'.I I': J 1\ (: () 1\ t', Oer syn prestaasjes (her/od!'JI 11 ()r1oh", 181.\, , op de gledde flier is, iJ!1 \Vi.jl~~a:ll"fl !/(:/JOn:11 ~9 .11/1/0" 17H7 /(11 do" JI JI. foar sa fier nei te ~'rl(~(~lc rl'{(:(lf,;/ (/.ell 'L.~1 I'dJrllu/"I) I KliK, "11 gean net folie fêst\VUlg,\-urd IJf','lr ll 0J' h('t J\~. AfJ.!"II(~l lein. Pier Thomas hat yn Wytgaard timmerman west en letter ek boer. Oer dizze lêste aktiviteit fan him fine we (tafallich)wat yn ien fan de wurken fan Doeke Hellema, dy't libbe fan 1766 oant 1856. Hellema wie ünderwizer, boer en "Rijksontvanger" fan Wurdum, en hat n.o. op Barrahns wenne. Hy hat skriftlik noch al wat fêstlein fan syn tiid. Ien fan syn wurken (wsch. makke yn 1823) hat as ti tel: "Tegenwoordige Staat van Wirdum Provincie Vriesland Grietenij Leeuwarderadeel". Yn syn ynlieding op dit wurk jout hy oan dat it om in beskriuwing giet fan : "l.De Hoofden der huisgezinnen, benevens de huizen en gebouwen door dezelve bewoond (en de) aanslagen in de lands lasten . " 2 . Het algemeen gebruik en de levenswijze. 3.De algemeene zeden". TrllS
IS
~
fr'
lItl
Illlll'"rI'H/OI
:''';nITUlI/f'lIlrl/
/'-
ft"
11
f H"f J
(?
37 Gelokkich foar no neamt Hellema ek de "levenswijze en de algemeene zeden" hjirby. Wytgaard foei yn dy tiid Onder Wurdum, en sa fine we ek beskriuwingen fan "Hoofden der huisgezinnen" ût Wytgaard. Under nOmer 24 yn dit wurk stiet der oer Pier Thomas syn "huizinge" it folgjende : '~en nieuw gebouwde huizinge en schuur ook met pannen gedekt thans in eigendom bij de Heer Pieter Cato ... te Leeuwarden dragende in de verpanding 507.36, de huizinge en de schuur staande nevens gemeld pijpje aan de Hoogedijk 11.85 in huringe en gebruik bij Pier Thomas Stornebrink en vrouw, jeugdige lieden van de Roomsche Godsdienst zijnde voormaald timmerman en voor eenige jaren de snelste schaatsrijder in Vriesland althans heeft de meeste prijzen toentertijd behaald in de aanzienlijkste plaatsen, zelfs in de hoofdstad Leeuwarden, de laatste maal toen ter tijd van de Regering een aanzienlijk gouden horlogie bij het snelst rijden vereerd. De manlijkheid, zonder eigenwaan in het snel schaatsrijden, heeft de liefhebbers dezer vermakelijkheid altijd in hem bewonderd en aller goedkeuring weggedragen. In het personeel aangeslagen als 23.99, veefonds 3.44, aangegeven 21 runderen boven, 13 beneden de 2 jaar, 2 paarden boven, 1 beneden de 3 jaren en 19 schapen".
Hellema skriuwt yn fine letters. Foar it lêzen fan de tekst koe allinnich mar gebrek makke wurde fan in fotokopy. It kin dus wêze dat yn it boppesteande in wurd of letter net goed oemommen is. Op ien plak wie in wurd net goed te lêzen, dêrom binne dêr puntsjes delsetten. Mar al mei al: ût de tekst fan Hellema, blykt noch ris dûdlik dat Pier Thomas in poerbêste. foameamde hurdrider wie, en boppedat: hy wie net "eigenwiis". It makket nijsgjirrich wêr oan de "Hoogedijk" Pier Thomas wenne hat. Ien fan ûs redaksjeleden wit te melden dat dit it plak is, wêr't no de pleats stiet fan de fam.Hellinga (Hegedyk 4). EdJ
38 Hurdride(rs) yn earder tiden Der is noch al wat feroare mei de riderij op 't iis, yn de rin fan de tiid. Op redens oer: dat wie foarhinne winterde i by sterk iis de kàns om gau hjir of dêr hinne te gean. Yn elts gefal gong it hurder as geande foet, of mei 't ferfier oer it wetter. Werom nei de Frànske tiden, om 1800 hinne, dy' t Pier Thomas Stornebrink ek meimakke. De tiid dat men op bonken (skinkels) oer it iis fleach, sil al lang foarby wêze. Izers yn hout kamen yn , t plak. De hurdriders wiene eartiids "natuer"talinten, i t moast der yn sitte. Pier Thomas sil net in trainer han ha, lyk as hjoed de dei. Wat de winter brocht oan iis, dêr moasten hja it mei dwaan. Der waard troch us heit ferteld, dy't dat dan wer fan pake heard hie, dat Pier sa hurd ride koe, trochdat hy it op it greppeliis leard hat. De greppels stiene doe, by ' t winterdei, gauris fol wetter en as it dan frear wie i t earder fertroud as op , e sleatten. As men hurd ride wol, moat der foarutstreke wurde, en net fan siden en dat kin op in greppel net. Wat soe der oan 'e fuotten han ha? Ridersskuon wiene der doe noch net. Dus mei sokken op 'e houtsjes? De boksen by de sokken yn! As bern seagen wy se sa noch hurdriden; lyk as Roei de Haan, dy't op sokken op redens de iisbaan del fleach! Neist de houten reed seagen wy ek al ris in alluminium reed kommen, wêr't Douwe Walta op ried. Wêr binne no de houten redens bleaun? Samar troch de Noren oernommen en foar de alderhurdsten docht de "klapschaats" it poerbêst. Us beppe dy' t fan de Bakhuster kanten kaam en fan 1860 wie, hie it net oer riden mar oer skekke. Dat wurd sil al lang net mear brûkt wurde. Mar as de bern aansen net mear witte wat reedriden betsjut, soe wol spitich wêze! J.Roorda
39
IJsclub Pier Tholas Deze hardrijderij van mannen moet wel een helangrijke wedstrijd zijn geweest op 13 februari 1922, Beroepsfotograaf Bleeker uit Leeuwarden kwal over om foto's te maken, Drie daarvan zijn opgenomen in 'Gleskegnuvend troch Wytgaard', Van bovenstaande foto worden de volgende namen genoemd: derde van links Jan Mulder, onder de vlag Jan Fokma (met pet), dan starter Rintje v,d, Heide (liet lijst). Onder n9 35 het gezicht van Willemke Hemstra-Boerslia, Ket hoed en papier is keur- en schooheester L, de Vries. Dan met vlag (zie beeltenis Koningin Wilhelmina) is Watze v,d. Keer (keurmeester) en tegen paal uiterst rechts is Pieter Schaafsma. Dan de twee 'hardrijders'. Van de linkse wordt de naam niet veraeld. Rechts staat Jaring Malta in de startblokken,Hij was toen al dertig en een heel goede schaatsrijdet, evenals zoon Douwe. De onlangs overleden dochter Afke had de foto in haar hezit, Over het verloop van deze wedstrijd zijn geen aantekeningen gemaakt. Uit de notulen van de jaarvergadering van zaterdag 5 novelher 1921 blijkt dat ook Sietse Leijenaar in de winter '211'22 keuraeester was. Voorzitter was toen Tjalling Terpstra (cafél en s~cretaris A. Scheepvaart, het laatste hoofd van de Openbare School van Wytgaard. Het volgende jaar (19231 werd het SO-jarig bestaan gevierd. Het voorstel werd gedaan om dan ook "prijzenkletsen" op bet programla te zetten!
41 Het Kerstcomité. De gezamenlijke kerstviering voor vrouwen wordt gehouden op 14 december 1998 in het gebouw Uni tas te Wirdum. Deze gezamenlijke kerstviering is ongeveer 35 jaar geleden voor het eerst georganiseerd door alle verenigingen van Wirdum en Wytgaard. Ook in die tij d is het kerstkoortje opgericht. Na overleg met de verschillende verenigingen is er besloten dat het dit jaar voor de laatste keer zal zijn om vanuit de gezamenlijke verenigingen de kerstviering te organiseren. De redenen van dit besluit zijn: a. er wordt de laatste jaren op meerdere avonden het kerstgebeuren gevierd; b. om dergelijke avonden financieel rond te krijgen, wordt steeds moeilijker. Aan deze laatste avond proberen wij een extra "tintj ePI te geven. De bekende verhalenvertelster, Hil1y Harms, zal een gedeelte van de avond verzorgen. Ook zal het bekende kerstkoor o.l.v. Dien Bos, hun medewerking verlenen. Wij hopen dat wij op een waardige manier deze traditie kunnen afsluiten en rekenen op uw aller opkomst. Het Kerstcomité.
A T TEN TIE
A T TEN TIE
A T TEN TIE
«< ZEG E L T JES ACT IE»> Onze zegeltjesactie loopt nog steeds. Alle zegels, die u zelf niet spaart, kunt u kwijt bij LMK. Desnoods met verpakking en al. Wij knippen en plakken wel. Onze clubkas is er blij mee. Bestuur LMK
43
LEZERS SCHRIJVEN... Een stukje natuur - Boomkruiper en boomvalk Pas geleden las ik ergens dat er in de gemiddelde tuin maar liefst 3000 soorten insekten leven. Dat is tegelijkertijd be- en ontmoedigend. Aan de ene kant opent het een groot gebied wat ontdekt kan worden, maar aan de andere kant is het geheel niet te overzien. Er is haast geen beginnen aan - of beter gezegd, geen einde, Een aantal torren, spinnen en andere klein grut ken ik wel, maar ik kom in de verste verte niet op 3000. In een poging mijn kennis te vergroten heb ik een insektengids gekocht, maar daar raakte ik alleen maar depri van. Tientallen soorten wespen, pissebedden, oorwurmen en kevers kruipen in gelid over de overvolle bladzijden. Ik heb grote bewondering voor de mensen die deze beestjes zo goed hebben bekeken dat ze de minuscule verschillen konden zien en registreren. Ik ben duidelijk iemand van het grovere werk. Het aantal zoogdieren, reptielen en vogels is te overzien, en als je een beetje oplet zijn ze zo te herkennen terwijl je gewoon door het leven gaat - je hoeft ze niet op te graven of door een vergrootglas te turen om ze waar te nemen. Vooral de vogels vallen op. Voor elk soort zoogdier dat je ziet, zie je tientallen vogelsoorten. De hoeveelheid soorten is ook te behappen een paar honderd in Nederland. In tegenstelling tot de insekten hebben ze ook allemaal een Nederlandse en een Friese naam naast de wetenschappelijke Latijnse. De namen geven soms aan waar je zoal een bepaalde soort vogel zou kunnen zien. Dit j aar ging ik op vakantie in de Franse Alpen. Voor vertrek keek ik even in de index van mijn vogelgids onder , steen' 'rots' en' berg' om een idee te krijgen welke nieuwe soorten ik kon verwachten. Ik heb er vier gezien; steenarend, rotsmus , rotszwaluw en alpenkauw . I
44 Jarrunergenoeg miste ik de rotsli j ster, rotskruiper en bergfluiter. In het algemeen hoef je vogels met deze aanduidingen niet in Friesland te zoeken (hoewel je de bergeend en steenloper wel hebt). Hier moet je het hebben van de namen met gras-, veld-, water- en riet-. De graspieper, grasmus, veldleeuwerik, velduil (als je mazzel hebt; ik heb er wel eens een gezien vlakbij Swichurn), rietgors, rietzanger, waterhoen, waterral en de watersnip. Alleen de waterspreeuw hoef je hier niet te zoeken; hiervoor heeft Friesland het verkeerde soort water! Tot voor betrekkelijk kort hoefde je in Friesland ook niet te zoeken naar de boom- vogels. Aan foto! s uit de jaren vijfig en zestig is te zien wat een opruimwoede er toen heerste. Wat een kale boel, bijna geen groen te bekennen. Gelukkig is er de laatste jaren verandering in gekomen. Hoewel sommige mensen nog steeds bomen alleen maar windbelerrunering en horizonvervuiling vinden is er een duidelijke tendens om meer hoog groen toe te staan. Terwijl ik dit buiten zit te schrijven kijk ik af en toe naar een boomkruiper die hoog piepend de bast van de linden achter ons afzoekt naar een paar van die 3000 insekten. Ze kunnen alleen omhoog kruipen, dus als de top is bereikt vliegt hij naar de onderkant van de volgende boom om weer als een muisje omhoog te kruipen. Hij heeft hiervoor in elk geval meer dan één boom nodig, en gelukkig staan er nu heel wat bij ons in de buurt. Met de verrekijker kan ik zijn sierlijke naar beneden gekromde snavel zien, waarmee hij zijn prooi uitpulkt, en zijn mooie crèmekleurige buikje. De boomkruiper zie ik hier al langer maar de laatste jaren is er nog een boomvogel die in opkomst is - de boomvalk. Bijna dagelijks waren ze deze zomer te zien in het land tussen Wirdurn en Wytgaard. Op een afstand lijken ze op de torenvalk maar in eerste instantie vallen ze op door hun andere jachttechniek. Terwijl de torenvalk stil in de lucht hangt, speurend naar muizen in het gras, vangt de boomvalk kleine zangvogels in volle vlucht. Om dit te kunnen moeten ze een ongelooflijke snelheid ontwikkelen;
45
des te meer omdat ze een voorliefde voor zwaluwen hebben, want die zijn niet bepaald de sloomsten. Als de zwaluwen bij ons in paniekerig gekwetter ui tbarsten en alle kanten ui t vl iegen is het een teken dat de boomvalk weer in buurt is. Als je mazzel hebt (en de zwaluwen pech) verschijnt hij als een raket je vanuit het niets en duikt in de groep. Heel vaak grijpen ze toch mis, maar als hij een te pakken krij gt gaat hij ergens rustig op een paaltje zitten in het land om zijn prooi op te peuzelen. Dan heb je tijd om zijn mooie uiterlijk te bewonderen. Vooral het witte gezicht en de nek, en de keurig bijgeknipte bakkebaarden vallen op. Ergens passen ze wel bij hem; een mooie maffia-boef zonder geweten met bloed aan zijn klauwen, gekleed in een smaakvol grijsblauw pak van Italiaanse snit. Toch elke keer dat ik deze fantastische vogel zie ben ik blij dat er boomplantdagen, plantsoenendiensten en boomrijke boerenerven bestaan. Wie weet krijgen we op den duur ergens in de buurt een waar bos. Dan verhuist hiernaartoe misschien nog één soort insekt dat ik kan benoemen - de bosrnier. Ian Borwell
SINTERKLAASFEEST.
Na het geslaagde Sinterklaasfeest van vorig jaar, komt de Goedheiligman ook dit jaar weer te paard naar Wytgaard. Daarom komen wij week 44 (26-31 oktober) weer bij u langs voor een financiële bijdrage. De Sinterklaas-commissie.
48
SCHOOLNIEUWS
BESTE LEZERS. Wij zijn Harm Jongbloed uit groep 8 en Fronie Santema ui t groep 7. Wij gaan dit j aar voor het schoolnieuws zorgen, omdat Trudy en Sipke naar de hogere school zijn gegaan. Vossenjacht Op maandag 31 aug., een week waren, deden we vossenjacht nieuwe schoolj aar. De vossen en kinderen die nu niet meer Na de vossenj acht gingen we krijt. Het plein werd er heel
nadat we weer naar school voor de opening van het dat waren enkele moeders bij ons op school zitten. op het plein tekenen met fleurig van.
Na· aars- arti·. Op woensdag 16 sept. gingen Pieter, Arnold, Rixt en Iepie naar de najaarspartij op Het Plein in Leeuwarden. Rixt had de krans (Ie prijs winnaarsronde) en Iepie de tweede prijs in de verliezersronde. Arnold en Pieter verloren beide in de tweede partij op de stand 5-5 en 6-6. Dit was wel heel sneu. Tennis Juf Sandra geeft groep 6/7/8 soms tennisles in de gymzaal. Zij heeft twee sporttassen vol tennisrackets, voor elk kind één. Deze mogen we een paar weken lenen, dan gaan ze weer naar een andere school. Dit doen we onder gym. Verhalen en gedichten. Voor de herfstvakantie gaan we een proj ect beginnen over verhalen en gedichten, omdat hier de kinderboekenweek ook over gaat. Iedereen moet dan een boek meenemen en er over vertellen.
49
Techniek. Op maandag 12 oktober komt er een man op school die in groep 7/8 gaat vertellen over techniek. Hij neemt dan heel veel spullen mee over techniek en vertelt ook over die spullen. Indoor Friesland. Vrij dag 16 oktober gaan we naar Indoor Friesland in het FEe in Leeuwarden. We mogen daar 's middags gratis heen met groep 5 tlm 8. Daar zijn dan paarden voor de kar en er is springen en ze rijden ook gewoon op paarden. Herfstvakantie. De herfstvakantie komt er weer aan: Van zaterdag 17 okt. tlm zondag 25 oktober. Dit was het voor deze keer. Groeten van Harm Jongbloed en Fronie Santerna.
1r@ml®®llw®rr®mlll~llml~
"LYTS MAR KRIGEL" BERICHT VAN LYTS MAR KRIGEL.
De "Jongerein utfiering" is verplaatst van oktober naar april. De exacte datum wordt nog bekend gemaakt.
52 Minister en Agrariërs Het is 5 november 1997. B. en W. brengen een werkbezoek aan Wytgaard. Na afloop nam burgemeester Hayo Apotheker nog een pilsj e aan de bar in de Twirre. Natuurlij k moet dat kunnen, op deze manier dit bezoek afsluiten. Maar wie had kunnen denken dat deze zelfde burgemeester een driekwart jaar later al is geinstalleerd als Minister van Land bouw. Dus het hoofd van een ministerie waar zo goed als van alles te beleven valt. Ook de boer en visser zij n in de tij dstroom beland. Er is niets meer over van het romantische, rustige leven van de landman. De ontwikkelingen en veranderingen gingen in versneld tempo en daar heeft de politiek en dus de minister mee te maken. In de zestiger jaren kwam de saneringsgolf op gang en nog zullen er bedrijfsgenoten moeten wijken, want de schaalvergroting gaat nog door. De voedseloverschotten rezen de pan uit en dus moesten de al te ijverige producenten afgeremd worden en dus kwam de kwotering tot stand. De politiek slaagde er niet in een goede verdeling van voedsel tot stand te brengen. Dan ontstaat er door de geboden kansen en ondernemersdrift de massa bio-industrie van varkens, kippen, kalveren enz. in verschillende streken van Nederland. Er ontstaan problemen. De vorige minister met de varkenspest en deze minister met de erfenis van de sanering van de bedrijfstak en nu ook nog met het instorten van de markt, met alle gevolgen van dien. En welke ziekte kan meer zomaar toeslaan of natuurrampen,zoals wateroverlast? Waar heeft de boer en dus de minister (politiek) meer mee te maken: de consument en dierenbescherming (lekker dier). Ze eisen maatregelen. Het milieu is niet meer weg te denken en is voor de land bouw al jarenlang een spookbeeld. Om verontreiniging en aantasting tegen te gaan kwam het mestbeleid tot stand. Weer veel verboden en geboden, wat ook geldt voor de ziektebestrij ding van gewassen. Ook heeft intussen de vrij e markteconomie haar intrede gedaan en moet de minister weer regelend optreden. Dus al genoeg te regelen in eigen land, de komende euro neemt de zaken hoe langer hoe meer in de greep. De
.
53 collega I S ontmoeten elkaar in Brussel om een gezamenlij k landbouwbeleid te maken. Dan moeten alle maatregels nog passen in het algemeen belang en de Europese richtlijnen. Hopelij k wordt deze minister een confrontatie met boze boeren bespaard, zoals zij n voorganger Van Aartsen overkwam, of een Braks die in de vissersnetten verstrikt raakte. Eens had Hayo Apotheker een droom: van Leeuwarden een landbouwstad maken. Het is niet allemaal gelukt, want Frieslands grenzen reiken nu eenmaal niet verder. Het wonen tussen Lekkum en Snakkerburen, met het zicht op weiland met vee en de blik op wat eens zij n stad was (maar ook zal blijven, zoals hij zei), zal voor hem zeker inspirerend werken om voor de boerenstand een "goed" minister te zijn. J.Roorda It stie yn de Mid-Frieslander: Sake Santerna fan Akkrum eks boer en aId Wytgaarder sjocht it sa:
Boer D(~r billlJ~ IJi's1.c.iiencll I-lia SI,();U1P op il. frjcmd8 h iell1 De Illolkn rinl. rml' dc <J.lllcrs H billIlP [rjemde miIlskCll i\lJel
8'1.1cp S;l.n !.c) In a
Op Minister Apotheke~ Soe Hayo yn syn apotheek noch wat witte, Foar al dy kwalen, dy't der sa al sitte. In spuitsje hjirre, wat salve dêr smarre. Fêst dat it wat saksearret, wat bedarre. Hooplik sil hy as Minister dat ris sjen litte!
54 I
Windturbines: alleen maar schade...
INGEZONDEN
Wellicht heeft ook u er kennis van genomen: het artikel in de Leeuwarder Courant van 31 augustus, geschreven door prof. dr. Pieter Lukkes, emeritus hoogleraar Geografie. Hierin worden de wenselijkheid en het nut van windturbines op overtuigende wijze aan de kaak gesteld. Hij refereert onder meer aan de studie van dr. Jürgen Tesdorpf die de aanleg van snelwegen en . vliegvelden, maar ook de plaatsing van windturbines ziet als 'landschapsverbruik' , oftewel "het verloren laten gaan van het ongeschonden en onvervangbare cultuurlandschap ". Voor Friesland ziet het er somber uit, aldus Lukkes: "want in de nota 'Foar de wyn' kondigen Gedeputeerde Staten aan, dat we wat de plaatsing van windturbines betreji pas aan het begin staan. " Tegelijkertijd constateert hij dal de nota "pagina na pagina onjuistheden en vooral verzwijgingen " bevat. "Het omvangrijke bouwprogramma vall windturbines is onverenigbaar met een leefbaar platteland", schrij ft Lukkes. Her gevolg is niet alleen een daling in de waarde van woningen en andere opstallen, ook voor het bedrijfsleven wordt het er niet aantrekkelijker op zich in het Noorden te vestigen. "Meer dan vijftig jaar lang heeji de provincie Friesland geroepen: 'Bedrijven, vestig U hier want dit is ZO 'n mooie provincie met een fijn woonklimaat' Met de komst van de informatiemaatschappij en de op kwalileil gerichle invesleringen, gaan invesleerders nu eindelijk gehoor geven aan deze lokroep. Maar uiigerekend nu kiesl hel provinciale besluur er voor om deze specifiek Friese kwaliteilen bij het oud vuil te zetten. Ik til daar zwaar aan, omdat dit niet alleen de omvang van de we,-kgelegenheid negatief beïnvloedl, maar vooral ook de kwalireit daarvan. " Terecht vraagt Lukkes zich af wal nu eigenlijk de voordelen zijn van windturbines en . wat minstens zo belangrijk is . aan wie die voordelen ten goede komen. In 1996 bedroeg de besparing door windenergie 0,129 miljard m3 aardgas op een lotale winning van 90,6 miljard mJ "Dil betekent", zo rekent de hoogleraar ons voor, "dat alle windlurbines in Nederland 700 jaar moeten draaien om één jaar aardgaswll1ning uit te sparen." Met andere woorden: "Hel effect van windenergie op de besparing van fossiele brandslojfen is hetzelfde als dal van pissen i/1 de oceaan. Al die parrijen, die vaak agressief lrachlen windlurbines geplaatst te krijgen, Ivelen dat. 'Duurzame energie' en 'milieu' zijn schuilnamen 1'001' hun acti vileiten. In werkelijkheid zijn geld (winslen) en goede banen hU/1 drijfveren. Voor al deze partijen geldl, dal zij hun doel uilsluirend gesubsidieerd kunnen bereiken. Daarom beslaal er een run op de vele en onwijs goed gevulde subsidiepollen. " Volgens Lukkes is dit ook op de nota 'Foar de wyn' van toepassing. Gedeputeerde Sraren proberen "de indruk J... I Ie wekken, dal hel rampzalige
f
55 landschapsverbruik gerechtvaardigd is vanwege het positieve effect op het milieu. Dit is zonder meer misleidend omdat er in Friesland een volstrekte wanverhouding bestaat tussen de in de provincie aangerichte schade enerzijds en de besparing op fossiele brandstoffen anderzijds. Het is de hoogste lijd, dal Provinciale Slaten én de Tweede Kamer ingrijpen in hel uit de klauwen gelopen windenergiebeleid. " Tot zover professor Lukkes, waaraan niels valt loe le voegen - of het moet zijn dat je je als initiatiefnemer lot plaatsing van turbines wel tien maal zou moelen bedenken alvorens uil louler winstbejag aan zo'n dubieus avontuur te beginnen. Temeer als je weel dal alleen al voor wat belrefl hel projecl Wirdum/Wytgaard/Roordahuizum zich honderden omwonenden/buren falikant tegen plaatsing hebben uitgesproken.
As. Hoekslra
IN~ElONDEN I Op zaterdagmiddag 23 mei 1998 stapte ik even na drie uur in Poppenwier op buslijn 94 richting Leeuwarden. ~n de mini-bus zat als enige passagier een oudere dame; zij stapte in Reduzum tegelijk met mij over op lijn 28 richting Leeuwarden. Voordat ik overstapte op bus 28 ben ik door de chauffeur van lijn 94 uitgescholden en omvergeduwd waardoor ik armletsel heb opgelopen. De eerdergenoemde passagiere moet e.e.a. hebben gezien. Omdat zij in Wytgaard (It Kleaster) uitstapte ga ik ervan uit dat zij of inwoonster van Wytgaard is of er op bezoek ging. Voor de afwikkeling van de zaak is het voor mij van zeer groot belang om over getuigen te beschikken. Ik zou dan ook graag in contact komen met eerdergenoemde dame of degenen waarbij zij eventueel op bezoek is geweest. Medewerking in deze zaak zal ui teraard niet worden vergeten. Gaarne bericht aan: Hans Funcke, Fiskerssteech 2, 9013 CE Poppenwjer. tel.0566-602465.
58 bond van plattelandsvrouwen in friesland aangesloten b'lj de wereldbond van platlelandsvrouwen,
(J(',ww
De afdeling Wirdum, Wytgaard en Swichum van de Bond van Plattelandsvrouwen in Friesland organiseert zoals ieder jaar ook het komend seizoen weer een aantal leuke cursussen en interessante lezingen. Er is een avond samen met de mannen en een avond samen met de Christelijke plattelandsvrouwen van Wirdum. Bent u nog geen lid en wilt u graag eens kennis maken, dan is het altijd mogelijk om vrijblijvend één avond onze gast te zij n. Dit j aar heeft het bestuur echter nog een bijzonder, eenmalig aanbod: voor f10,-- kunt u met een "kennismakingsabonnement" de avonden bijwonen van het programma tot 1 januari 1999. Voor vrouwen meemaken, en wikkelen op nader met de
die gezellige en leerzame avonden willen geïnteresseerd zijn zich verder te ontallerlei gebied, is dit de kans om eens leden van de afdeling kennis te maken.
Het was de bedoeling om het programma tijdig bekend te maken, maar bij het verschijnen van dit nummer is de eerste open info-avond al geweest. Bent u geïnteresseerd in het volgen van een cursus, dan kunt u onze secretaris bellen. Het programma tot 1 januari 1999 ziet er als volgt uit. Maandag 19 oktober, 19.45 bij Duhoux (met de mannen). Lezing door architect R. Hofstra: "Restauraasje of nijbou - in 6fwaging" Maandag 9 november 1998, 20.00 bij Duhoux (samen met de CPB). Drs. J. Kersbergen van de Friesland Bank vertelt wat wij als consument moeten weten over de euro.
•
59 Maandag 23 november 1998, 19.45 bij Duhoux De heer J. Romkema, gepensioneerd beroepsbrandweerman vertelt over het hoe en waarom van brandpreventie. Maandag 21 december 1998, 19.45 bij Duhoux. De heer Henk Jakobs, gepensioneerd vertrouwensarts inzake kindermishandeling, gaat met ons in gesprek over kindermishandeling: wat kan, wil en mag je doen? Wij hopen, dat geïnteresseerde vrouwen van deze gelegenheid gebruik willen maken om de Bond van Plattelandsvrouwen in Wirdum nader te leren kennen. Nadere informatie kunt u nog vragen bij de secretaris, mevrouw Hennie Lelie-de Winter, tel.058-2151170. Josée Jakobs. OP WEG NAAR DE EURO. "De Euro komt eraan" wordt ons regelmatig voorgehouden. Dat gegeven bracht het bestuur van de C. P. B. op de gedachte dat het goed zou zijn om in ons programma van het komende seizoen daar aandacht aan te besteden. T. Posthuma van de Friesland Bank vertelde dat die bank een deskundige op dit gebied in dienst heeft die ons kan voorlichten over ons toekomstig betaalmiddel. Omdat deze materie iederéén aangaat besloten wij als bestuur om contact op te nemen met de Bond van Plattelandsvrouwen in Friesland, afdeling Wirdum, teneinde samen een avond te organiseren. De B.v.P.F. stemde hiermee in en om het geheel in een nog breder kader te zetten leek het ons goed om alle dorpsgenoten voor deze bijeenkomst uit te nodigen. Deze voorlichtingsavond is gepland op maandag 9 november s avonds om 20.00 uur en wordt gehouden bij Duhoux. U bent allemaal van harte welkom. I
De besturen van de Christelijke Plattelandsvrouwen Bond en van de Bond van Plattelandsvrouwen in Wirdum.
61
DIAKONAAL PROJECT Ozd IN ROEMENIE. Reeds eerder hebben we hierover geschreven en we willen nog even in herinnering brengen wat de bedoeling is. We hebben nu vij f j aar lang contact gehad en gewerkt voor de ontwikkeling van Ozd en terecht vragen sommigen aan ons:"Zie je wel vooruitgang"? Dat is moeilijk te peilen, maar je ontdekt wel dat er toch enkele personen zijn die zelf een tweedehands tractor of auto aanschaffen. Daarom denken we dat er toch hier en daar een beetje vooruitgang is, maar het gaat langzaam en dat was ook te voorzien. Per slot van rekening is een achterstand van pakweg 60 j aar niet zomaar in te halen. En zo zijn er altijd gezinnen of alleenstaanden die nooit de kans krijgen om vooruit te komen. Door werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of door andere omstandigheden geen of een hele lage uitkering hebben. We hebben voorgesteld om deze gez innen een bijdrage van f15,-- per maand te geven, hetzij in contanten, hetzij in de vorm van goederen, afhankelijk van de gezinssituatie. Het bedrag moet ook niet te groot zijn om te voorkomen dat ze zeggen: het is wel goed zo. We hebben eerder een oproep gedaan, wie een gezin met fl5,-- wil ondersteunen, en daar hebben we een aantal toezeggingen op gekregen, bedankt hiervoor. Alleen een lij st met namen, wie in aanmerking komen voor een bijdrage, hebben we door omstandigheden nog niet ontvangen. Vandaar dat er nog geen actie is ondernomen. Eind oktober gaan we weer naar Ozd en dan zullen we vrij zeker een lijst ontvangen met namen en omstandigheden van gezinnen. Wie zegt: ik wil hier alsnog een bijdrage aan geven, dan graag even contact met ons opnemen. Namens comité Friesland-Ozd, Simon en Gina Turkstra, te1.2551463.
64 THUISZORG HET FRIESE LAND. (Is ontstaan uit de fusie van Kruiswerk Friesland-Noord en Thuiszorg Noord- en Midden Friesland). Voor verpleging, verzorging en andere vormen van hulp en ondersteuning op het gebied van thuiszorg. *Thuisverpleging- en verzorging *Kraamzorg *Ouder & kindzorg *Voedings- en dieetadvisering *Gezondheidsvoorlichting *Personenalarmering *Uitleen van verpleegartikelen en hulpmiddelen *Uitvoering Wet Voorzieningen Gehandicapten Voor het aanvragen van hulp en zorg en voor advies en informatie (24 uur per dag) 06-8864. Uitleenmagazijn, Hof 2, Wirdum. Geopend: maandag, woensdag en vrijdag van 17.00 tot 18.00 uur. Tel.:058-2551400
Bode Uitvaartvereniging Wirdum-Wytgaard-Swichum. Dhr. C. Jellema, Reduzum, tel.:0566-601283.
De jaarlij kse collecte van het Beatrixfonds heeft dit jaar f418,50 opgebracht. Alle collectanten en gulle gevers hartelijk bedankt. M. Jorna-Terwisscha van Scheltinga. De opbrengst van de collecte voor de kankerbestrijding was dit jaar fl.002,60. Bedankt, alle gulle gevers en de collectanten. Ymkje Jorna
65
AGENDA--BUI@ 17 31 7 14 14 28 12 12 14 18 19 26 30 9 21 23 23
okt. " nov.
"
"
" dec.
" " " " "
"
jan.
" " "
Schutjassen Café. Schutjassen Café. Klaverjassen Twirre. Ijsrevue Ijsclub Pier Thomas. Schutjassen Café. Schutjassen Café. Tryater Twirre. Schutjassen Café. Kerstviering Wirdum. Kerstbroodmaaltijd D.C. Klaverjassen Twirre. Dansen Twirre. Schutjassen Café. Schutjassen Café. Jeroen Hemstra over de muskusrat D.C. Buurtver.A.Cath-Finne Twirre. Schutjassen Café.
Wijtgaard heet al jaren Wytgaard. Hoewel de juiste spelling van "Wytgaard" al behoorlijk is ingeburgerd duikt de foutieve benaming Wijtgaard toch af en toe weer op. Vooral in familieberichten in de krant, in advertenties en sommige clubverslagen e.d. is Wytgaard nog te dikwijls hardnekkig Wijtgaard. Wellicht veronderstelt men dat Wytgaard alleen in het Fries met een y geschreven hoort te worden, maar óók in het Nederlands is de officiële naam van ons dorp
Wytgaard.
66 GRIEPVACCINATlE. De R is in de maand, de 'gRiep' tijd komt er weer aan. Omdat er vaak vragen over komen, willen wij even ingaan op de gang van zaken. De 'griep' of 'influenza' is een, bij gezonde personen in het algemeen, onschuldige aandoening die geen behandeling nodig heeft. Het duurt 3 tot 5 dagen, volledig herstel kan soms een paar weken duren. Dit is de griep die met de 'griepgolf' komt, ergens tussen november en april. Mensen met bijkomende ziekten, vooral astma of chronische bronchitis/rek uit de longen, hartpatiënten of diabeten hebben een grotere kans om flink ziek te worden of moeilijker te herstellen. Tegen het influenzavirus kun je gevaccineerd worden. Dat geeft ruwweg 50% kans dat je de griep niet krijgt, en als je hem toch krijgt, dan wat milder. Het beschermt dus niet 100% en ook alleen tegen de echte griep en niet tegen een griepje of verkoudheid. Al tientallen jaren krijgen de mensen uit die 'risicogroepen' van ons een oproep voor de griepprik. Dr.Halbertsma deed dat al. Eind oktober krijgt u die oproep, ergens begin november (dit jaar: 3 november) krijgt u dan de vaccinatie. De laatste jaren wordt er in de media ook veel voorlichting over de griep gegeven. Soms zelfs wat overtrokken. Het is in ieder geval zo, dat alle personen van 65 jaar en ouder tegenwoordig een griepprik kunnen krijgen: gratis. Veel dokters roepen alle 65-plussers daarvoor op. Er zijn echter ook mensen die zeggen: "ik ben gezond en ik hoef geen griepprik". Wij zij n het met hen eens. Wij blijven dus alleen de mensen oproepen die het ons inziens kunnen gebruiken. Maar bent u 65 of ouder en wilt u graag een griepprik, of meent u zelf een medische indicatie te hebben, meldt u dat dan aan de assistente of overleg het met ons. De huisartsen, N.Valken en P.H.Dijksterhuis.
67
WEEKEND-DIENSTEN HUISARTSEN Apotheekhoudende huisartsenpraktijk Wirdum e.o. Dhr.P.Dijksterhuis en mevr.N.Valken, Legedyk 1, 9088 AA Wirdum, tel.:058-2551303. Spreekuren te Wirdum dagelijks volgens afspraak. Huisbezoeken bij voorkeur aanvragen voor 10.00 uur. Uw herhalingsmedicijnen kunnen aan huis bezorgd worden. Kosten F1,--. Telefonisch overleg is mogelijk van 12.00-12.30 en 13.00-13.30 uur. Er is een waarneemregeling met dokter v.Drooge te Warga, Leeuwarderweg 61, tel.: 058-2551261. Donderdagmiddag- en avond en om het weekend neemt hij de praktijk waar. Weekenddiensten praktijk Wirdum e.o. 17-18 okt. A.H.v.Drooge,Warga, 2551261. 24-25" P.Dijksterhuis,N.Valken, Wirdum,2551303. 31 okt.-1 nov. A.H. v.Drooge. 7-8 nov. P.Dijksterhuis,N.Valken. 14-15" A.H.v.Drooge. 21-22" P.Dijksterhuis,N.Valken. 28-29 rt A.H.v.Drooge. 5-6 dec. P.Dijksterhuis, N.Valken. 12-13" A.H.v.Drooge.
Weekenddiensten praktijk Weidum e.o. 17-18 okt. J.W.Meerdink, Wornmels, 0515-331331. 24-25" H. B. Bergwerff, Baard, 0517-341272. 31 okt.-1 nov. J.e.Loor, Oosterend, 0515-331488. 7-8 nov. L.J.Lukkes, Weidum, 058-2519224. 14-15" J.W.Meerdink. 21-22" J.e.Laar. 28-29" L. J. Lukkes. H.B. Bergwerff. 5-6 dec. 12-13" J.W.Meerdink.
UW AMBACHTELIJKE BAKKER SYBESMA voor
• • • • • •
brood, koek en banket vleeswaren kaas diepvries-artikelen tabak en drogisterij en de allereerste levensbehoeften
I Boksum Deinum Wytgaard
058-2541323 058-2541919 058-2551707
