DOARP8BLED FOAR WYTGAARD
INT. HANDELS- EN TRANSPORTBEDRIJF
GEBR., VELLINGA B.\l Foar aUe RUWFOER Û.o.:
- persfezels - snijmaïs - bierbostel - foerjirpels En fansels ek foar
alle soarten krêttfoer dy't it bêste by jo basis-rantsoen passe, kinne jo terjochte by:
GEBR. VELLINGA B. ~ Easterein-Wommels 0515 - 33 1565 Ek foar alle transporten yn binnen- en bûtenlan Bestel en afhaaladres: Tj. Jorna Hegedyk 29 9089 BM Wytggaard Tel. 058 - 25 51418
•
W
deheus brokking lcoudijs
samen voor resultaat
,...--.--"_._'--"~-----------~
nmj>sh/ud "11 Hm'mpJpke ". 3IJ'./uwf(u/lg.II/·./ 75. h:hr. maart '00. /·er.lch,/nl ó kef:'/' per /uur.
/ Blz. Op deze pagina ..... Van de redactie BurgerJijke Stand 7 In Memoriam 9 As in Ofskie I I Ingezonden 12 FC 2000 I 7 Schoolnieuws 2 I Pake wie der mei oan 23 Buurtagent') 24 Volleybal 28 Tijd t 30 Fugelwacht 34 Boerenhulp 37 Trije wilgenbeamen 38 Ozd 41 Een stukje natuur 45 Earste peal 46 Oude Kronieken 49 Woon- en Dienstencentrum 5 I Plattelandsvrouwen 53 Reumafonds 59 Agenda 60 Weekenddiensten
Rcdactie-adres:
Redactie: .Jo::. 13. Hoorda Ede .JO/l[: Ivl. H()ekslra-.'I'ienUJII.lma G..JaI/Jers-Mollel A.UHofltra H.Boomsma
Administratie: (Ook l'oor adreswllzi[:i/l[:en, op::e[:[:i/lRell. aallmeldillRe/l).
A.D.Hobtra,
\
•.""-r...._ _.. _~
•• /-.• _.-- ......_., .....__.....~/~
Abonnementen:
.fl. 20, -- per jaar,
OveriRe abollli. .fl25, -- per/aar. B/lile/lla/ld:fl32,50 per jaar en losse /lI'S.: l'oor lede/l.fl2, -- e/l voor niel ledellfl. .J, --. BelaliIlR:l'ia/aarlljkse loeKezofldell (/(xepl!(irokaarlell.
I
3
-l
,vledeslwln. 90HY Hf) ft)'lgaard Tel. :05H-}55106 7
Meekesho( 77,90HY HU WylRoard rel. :05R-255I067. .
\1
/)e redaclie is lIiel I'era/llwoo/'delijk 1'001' de illh(md 1'(111 inge::ollde/l kopij. Naam e/l adres l'all de in::ellder diefll allijd hl/ de red ht'ketld Ie ZI/II.
INZENDEN KOPl./ VOLG'ENDE NUMMER ~'áá" I april. hi/l'oe Tel
)
2
Voor een uniek stukje vlees naar
SLAGERIJ SIXMA Haedstriitte 66 Reduzum Tel. 0566-601428
· Eigen aankoop · Eigen weiderij · Eigen slachterij en verwerking
's Maandags de Q{3hele dag open Voor aankoop van: - Radio en TV - Schotel voor satelliet-ontvangst - Wasmachines en andere elektrische huishoudelijke artikelen
\.V'\
058-2551608 Schotel-demonstratie
Nur de man die het zelf ook repareren kan . ..
mogellïk!
3
VAN
DE
REDAKTIE
.
EEN /\'IECH T GEZICHT. HI/ hel hepn "on een nteU\1' jaar, f'ell1l f'n 1/1I//ennillll1 hoort t'f'/I 'ï.'rclndf'ring, een l1iell1l" gezichl. I:"igen/Uk een gezichl dal Ot/S \'Onllll hel \'er/edell, de :lr/'" ef'U\1, \1'//.1'1 naar df! /()f'kol1/ll. /)e ol1/ll"er[Jer I'atl de niellll"e lllOrkol1/ IS de olld-WI'lgourda If àlze Noorda uil Makkum. HI/ is lekf.'naar-Ichi/da hl/ aurrl!!'lerk .!clhrtf.'Á /Iellduur ,eiun df.' hund run f.'en dor[Jsgf.'zlchl 1111 de IJut/liger/urel1, de silualie zoa/s ouderen zich nog zu//en herllmeret1. he!!ji hit deze he\1erking gel/wakl. "H, cel1/ru/e [Junt (hof.' kun /Iel Ul1d('I"I) , /1 Ha\'en[Jypkf', ZUn uil/eK en jf.'UKdhf'rtl1t/erll1get! Zl/t! in dil /l11I11IJ/er o[Jgf.'l1ol1lf.'n. Vanze/fiprekend ot!zf.' dunk \'001' hd he/mige/uul meell"erken aan de l'erjraaiinK rat/ /1 HOl'en[7.lpke We lIet71f.'n dus af.i·cheld (/IIiIIChlf.'1I "oor/o[7ig) I'Un hel J'f.'rlroll1l"df.' heeM, hel hOI'et7f.iezich I. OOi ll'US f.'f'n schf.'p[7ing ran .Iaring Wa/lu 1111 omslref.'ks /1)3(}, hel hf.'f.'ji mna/llr /35 UI1l7l-/I//l fC)<)3j ons dor[7sh/ud een s[7ectaa/ gezichl gegel'en ,ei/.I 11 dilnlll1lfl7a onder ogen krlfgJ is hel herdenkf.'n J'on/tel -5~/(/rig heslaan mn j)oarp,lhe/ang in "hel/olen "kring achlel' di:' rug HI/ hel u,s, .limmer 2000 jeesI, hU de reiinie in UI/K"SIUS, za/ /It'! lIog uilf.iehreider lI'ordf.'n Kel'lerd l)e redaclie 11'// hij dce /tel / )oorp,lhe/ang heslllur gf.'/ukll"emen mei diljllhi/e/lrtl. 1 )oor[7 I he/uIIg /1 lens/olie de uilgel'er mn hel dorpsh/ad WI/ komet! I.z./ tl/el een plhl/eumn/lntmer hierop ler/lg. Ous na een \'eertigl/ I1Ul1Imen n/l een niell1l"e \'oorkanl e/l misschien is hel u opg!!m//en dat ook /1 HOl'e/l[JI'[7ke (,f.'n tIIl//pUU/ heefi herelkl n/. nr. 175 is "erschenen. A/lag ook dil 111111/11/('1' de /ezen Il'eer hleden wa! er in de gemeenscha[7 /eefi. eell nif.'lf\I"f.' Ii/d ('('11 nieuwe uildaging' Namens df.' redaclie, .I. /?oon/a.
4
Geboren: 22 December. Juliall. zoon \ an Peter en Elly Jager. A Cathstljitte 17 4 Januari. SteiTe. dochter van Cor en Greta Bouma. zusJe van Jens. Fopma's Reed 26. \an harte gefeliciteerd
Overleden: 9 Januari. Johannes Mal1inus Koopmans. 84 jaar. Het gezlIl Koopmans- Veltman woonde sinds 1986 in de A Cathsnjitte 22. Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden.
Verhuisd: .c\ngela TelTa vall Finne 9 naar Meekeshof 14. Berber Roorda van Meekeshof 14 naar Sj. v.d. Kooistrj 6. Wirdum. Fralls Dooper vall Fopma's Reed 28 naar Meekeshof24. Falf!. Visser van Bredyk 44 naar de Finne 21. \·1e\ r Allllie \ all der Werf van It Kleaster 20 lIaaf Sneek. ;\j ieuwe
bewoners:
Roei Kicrs en Helen Schaap met Sander Kiers (7 maanden), De Finne 20 :-vlevr Van der Berg-Toering. It Kleaster 12. Ids Boersma en Marijke Ypma Pundyk 6.
5 Frank Koopmans. i'vleekeshof 57 André Eefting. Buonen .51 A. \'an halte welkom.
Nieuw Abonnee: i\ngela Terra. André Eefting Frank Koopmans. Fam. Kiers-Schaap. Fam. Boersma- Ypma. MevL Van der Berg-Toering. Fam. Van der Velde. de Finne 11.
Heel haJteJijk dank ook namens onze kinderen \ oor de \ de belangstelling die wij hebben ondervonden bij de ziekte en o\erlijden van mijn lieve man. vader. grootvader en overgrootyader Jo Koopmans-Veltman.
6
G ~ S b v. WIRDUM GROUW
111 5 tal!{/(ies 058-2552439 0566-621075
Wij verzorgen aanleg en onderhoud van: .. .. .. .. .. ..
Elektro. licht, kracht en signaal installaties Gas, water, sanitair Centrale verwarming Dakbedekking en zinkwerk Gespecialiseerd in technisch bedrijfsonderhoud Verkoop en reparatie verlichting en huishoudelijke apparaten
24 uurs.service
het moet klikken... tussen bruid en bruidegom... en fotograaf foto bea hoekstra
FOTOGRAFEN
lil
Himpenserdyk 15, 9085 SZ Teerns GIL DE
7 IN l\lEMORIAM: JOHAN'\'ES KOOPMANS.
Wij kenden hem als Joop Koopmans toen hij in Wytgaard woonde en hij moet in zijn jongensjaren Hanny zijn genoemd. Dat was in Harlingen. hij ~as de oudste van een groot slagersgezin Aanvankelijk werkte hij bij zijn vader in het bedrijf en uiteraard was het flink aanpakken In de tvvintlger en dertiger Jaren. Later vond hij zIJn ~erk bij de Gezondheidsdienst voor Vee in Friesland. eerst gevestigd in Leeuwarden en In 198.+ \erhuisd naar Drachten. Hij had er meer dan .+0 dienstjaren en kreeg bij het afscheid een koninklijke onderscheiding. [n 1942 trou~de hij met Jo Veltman. Ze woonden eerst IJl Drachten. later 25 jaar in Leeuwarden en sinds 1986. als eerste be~oners op Arnold Cathstrjitte 22. Joop Koopillans hield van gezelligheid Actief was hij betrokken bij de activiteiten voor ouderen. zoals de soos en lil het Dienstencentrum. Hij mocht graag veltellen over zijn ".. . erk biJ de Veeartsenijkundige dienst. Kende de veehouders met naam en toenaam en maakte situaties mee. nu niet meer \ oor te stellen Zoals bestrijden van mond- en klauwzeer. rotkreupel bij schapen en varkenspest. Ook het afhandelen van de gezondheidseisen \ an exportvee was een van z(jn taken. Dan ook nog keunneester bij \·ee en Vlees. Met een arbeidzaam leven achter de rug was het met zun \ rou\\ "noflik rêsten". We zagen hem atgelopen nazomer nog fietsen als een vitale man. Maar na zijn 83'1c veijaardag op 25 oktober sloeg de Ziekte toe en was al in een vergevorderd stadiulll. Hij laat een lege plaats achter. vooral thUIS. Mag het \oor zIJn \ rou"" Jo een troost zijn dat wij hem ook missen in de gemeenschap. Vrijdag 14 januari was er veel meeleven bij de uitvaart zov"e/ 111 de kerk als bij de crematieplechtigheid. Niet alleen familie. Illaar (lok kennissen en dorpsgenoten waren aanwezig om één van hen uitgeleide te doen. J Roorda.
8
GerritsmaState centrum voor cultuur i.e.b.* "in eigen beheer dus niet gesubsidieerd of gesponsord
Marwertsterdyk 4 9088 CA Wirdum (Fr.) telefoon 058-2552811 •• Centrum voor cultuur landelijk gelegen tussen Wytgaard en Wirdum Expositieruimte voor bekende en onbekende kunstenaars en amateurs •• Regelmatig exposities. huisconcerten, recitals, presentaties. toneel .... Gezellige rUimtes te huur voor cursussen, besloten feestjes, vergaderingen, organisatie in overleg en op maat ~ Babovka (Tsjechisch gebak) op bestelling leverbaar
~
Openingstijden: -dinsdag, donderdag, zaterdag en zondag van 14.00 tot 17.00 uur -bezoek exposities ook op afspraak mogelijk Toegangsprijs: -verschillend per projekt
Openingstijden: dinsdag tlm vrijdag 09.00 - 12.00 uur 13.00 - 18.00 uur zaterdags: 09.00 - 12.00 uur 13.00 - 16.00 uur maandags gesloten.
Fricoweg IE 9005 PC Wergea tel. 058-2552816 fax. 058-2553203
9
As in QCdde fan de [oarkant Iel/ris "ime wy, Iylms IlllSl elts doarp dal el< !zie, De fUIVen; wrr dali altyd 11 ijs en Jolop droklC \,vie. Sl<ûlsjes, SkOll el I let la ek de n LOlorl)()(/l, Dal wie dall s{/wal de \;\futgaartier.lIoat. Yll liS benwj ierrm, do(~ 't de Illlvennocfl !Jes/ie, EI/ Uil it doarp 1I0cli in silltrumfun1<sje hie, Is 'llroe" lt kellllstl wrseacl1 safêsllein, As seac" a, dizze I idel/ IUllv' (Jr~r ek in dil.
Si/tellti op 'I pupl<e ris bekollll1l{, ell \Valle pralell, Eli lLOld il ':Iàkear" op 'e d!J1< qoed!J1I 'e aaien. ft boerercllll ('// de Iwrritier mei "UIIder Cl! Wtill, Sa op tie j(Jsle Utiel 1Hei dl' .'lIPt! III teill. De aulo Iwa/1l Cl I it skip en baal JádwLÎ.lI. flJeroarc, slmiidlOllll, de Wd 11k il wLÎII. De 1urvclIls tJclllslIli/m, a11111st.!è'rgeUm, Der bin' /10 in sl.1kmam licll autopla1<1<ell bell/('IICll. De lilde Imkkl'rij, d!J 'l sa tinlIJ Isjlll de IlllV('// IeU, Is al sa kreas el I op 'e I lij wer oan1daaill. Is IlO Uil n'sl, al hlllflJálYlI, tie OVl'1I "1 ell Mld. 11 sloken./ll/l tmfell lakhe!Joslam sil!J1l '[ lÎ1l011îltl. Mar aden III/\\'\\'e Udell, IlO ek TIlgels1, op (lizze lloe/(e,
House at Pundyk Corner, sir wy no brûke? Mar wat no Icrekt netsa mar i.. ferdreaun: ft Havenpypke, w<:Int dy namme is bleaun!
I·R.
10
~~
optiklus ~
OPTIKLUS FRIESLAND voor al uw onderhoud aan huis. zoals kleine verbouwingen, schilder- en tegelwerk. het plaatsen van badkamers, keukens, etc. Wij begroeten u graag als klant. Roelof Brinksma. Buorren 31 te Wytgaard tel 058 2551307
VOOR WONINGVERBETERING DUS, OPTIKLUS!!!
l schilderwerken -
Arjenspölle 4 9088 AN Wirdum Telefoon 058-2552677
binnen- en buitenschilderwerk wand-afwerking beton-renovatie beglazingen
11 I
INGEZONDEN VANUIT MIJN .JELTGD GEZIEN. Toen mij gevraagd werd een tekening te maken voor het Havenpypke van Wytgaard,heb ik gezegd dat ik daar wel aan mee wou werken. Maar j~ wat moet dat nou worden') Er wat over nadenken en wat schetsen verder; toch wel moeilijk,ik ben al dertig jaar uit Wytgaard weg. Er is zo veel veranderd in die jaren: dingen, gebouwen verdwenen: kerk. school. haven. bl1Jggen, noem maar op. Maar op "lt Havenpypke" moet eigenlijk het havenpypke. daar kun je niet omheen. Als ik aan Wytgaard denk, denk ik aan de jaren '50-'60, daarom deze prent uit de jaren '50. Ik heb de haven nog net meegemaakt. ik heb als klein kind nog op het ijs gestaan in de haven. Boten in de haven kan ik me niet meer herinneren. maar wel dat er een kip vloog van Vliegendehond (bakker) achter. over de haven heen naar de Pûndyk \'oor Haringsm~ die daar toen woonde. En toen de haven drooggemalen werd. gedempt met zand waar we mooi in konden spelen. zagen we allemaal vissen in de blubber liggen. En later op het plein dat er kwam: blikspuit met de kinderen van de bUUlt. Bij Haringsma en DOllwma achter hus en bij Vliegendehond en Hemstra., Kingm~ de vivo-winkel. achter de haag En bij de pastoor in de tuin en bij ons zelf op het erf en in de struiken bij de Wytgaardster. Daar waar Joma rAge) de kunstmestzakken uitspoelde in het water bij het pypke. Op het plem de groenteboer Tieseling met paard en wagen. die we dan om een appel vroegen In die jaren kon je ook gewoon nog bij de timmerman. Watze \id Meer, en de smid. Brinksm~ naar binnen lopen om even te kijken. bij het beslaan van de paarden. En hoe de ijzers in het vuur rood gloeiend werden en het stinken van de verbrande hoeven. En bij de slager. Jantje, kon je zien hoe hij worsten maakte. En hoe een koe werd geslacht. Ja., dat zie ik allemaal als ik naar deze prent kijk. Het beeld 100 jaar Wytgaard uit, maar dat is wel duidelijk dacht ik. 1900 tot 2000 en hij 1958 is het beeld even stil blijven staan. die tijd zal ik nooit vergeten. Veel geluk en gezondheid toegewenst voor 2000 en de groeten van Watze ROOl·da. Makkum.
12
111111.1111111
F. .....,mml.J. 75 jl., doe"'•••
'.n.
Wyt•••'" 2000
--/11_
DOE DAG. Bij het sclu'ijven van dit stukje zijn we volop bezig met de voorbereidingen van de DOE DAG van 5 februari. Maar liefst 275 deelnemers hebben zich opgegeven I!' Als die maar in de TwiITe passen - met wat passen en meten, vast weIl Het belooft een mooie dag te worden voor jong en oud. MillENNIUM DINER. We zijn met een delegatie van de commissie naar het FEe geweest voor een etentje met 1996 andere gasten, dit in het kader van Simmer 2000. Dit millennium diner (10 gangen) was georganiseerd door leerlingen van het Friesland College. Wat een organisatie, wat een heerlijke gerechten, wat een zere kont van het zitten, maar liefst 7 uren, maar 0 zo gezellig. We zaten aan lange tafels met voor ons vreemde mensen maar allemaal met hetzelfde doel, om van Simmer 2000 een groot succes te maken. We hebben met commissies uit andere dorpen gepraaL een paar wijntjes gedronken, ideeën uitgewisseld - hoe doen jullie dit en dat en wat organiseren jullie allemaal. Nog een paar wijntjes gedronken en toen waren we nog niet eens op de helft van de hele lange avond. Het was kortom een unieke avond om nooit weer te vergeten. VOORBEREIDINGEN REVUE. Onder bezielende leiding van Sietse Koopmans is de revueploeg volop bezig. De danspasjes worden er straks bij ingestudeerd, dan nog een boekwerk tekst in het hoofd stanlpen en dan is deze enthousiaste ploeg er helemaal klaar voor. DECORBOUWERS GEVRAAGD. We hebben nog een aantal vrijwilligers nodig voor het opbouwen van een eventueel decor. Wie is bereid om aan deze monsterproductie mee
13 te werken'! Graag opge\en bij i'v/omque Tekstra. tel.' 2551730. ZEG NIET NEE MAAR DOE MEE !!!! FOTO EXPOSITIE WYTGAARD Het is de bedoeling om een foto expositie te organiseren in de bO\ enzaal van Omke Wopke. Wij hebben daar natuurl~ik \cel materiaal voor nodig - dit mogen oude foto's van het dorp zijn of \ lil merkes. het maakt niet uit wat. hoe meer materiaal. hoe beter LJ krijgt uw foto's gegarandeerd terug. Ook oude 8 mm films over V.... ytgaard ZIJn heel erg welkom. Duik nog eens in uw archieven en lever ze in bIJ Anne Hoekstra Amold Cathstrjitte 3. Zijn er nog mensen die ArlTle Hoekstra willen helpen met het opzetten \'an deze expositie'! ADRESSEN ADRESSEN ADRESSE' ADRESSE We hebben nog steeds adressen nodig van Oud-Wytgaarders Vlil o\er de hele wereld en uit Nederland, Hier hebben we U\\ hulp bij nodig. Heeft u nog adressen. lever ze dan in bi.! Monique Tekstra Tjissellla 9. 9089 BG Wytgaard. Door een fout In het bestand IS helaas het \erkeerde bankrekeningnummer steeds in het Havenpypke gekomen. Excuses hiervoor en dan nu het juiste nUlTlIner bankrekeningnulTllller 299676064, Friesland Bank Ln,\', FC 75 jier 2000.
14
schoo}Jheidssa/o}J en zonnestudio
TERRA De Finne 9 9089 CA Wytgaard telefoon 058-2553248 Sixmastins 32 905 J HC Stiens telefoon 058-257 J330
Uw leverancier in huishoudelijke artikelen en speelgoed
DE BOER \Vinkclcentrum Camminghaburen Lieuwenburg 182 - 184 Telefoon 058 - 266 19 42 LEEUWARDEN -----
Schrans 94/96 Telefoon 058 - 212 58 53 LEEUWARDEN
----
15
\-VAT EEN DAG!!! Wat was het 5 februari een dag. ter gelegenheid \an hel 75-Iarig bestaan van Doarpsbelang in dit .i
,...--------------------------- -OPROEP OPROEP OPROEP OPROEP De redactie vraagt om kopie voor hel Jubileumnummer. I \.lil. "75 .iaar Doarpsbelang Wytgaard'·. Mocht u iels willen schJijven of heeft u foto's o,l.d srullr het \oor aplil naar het redactie adres. Meekeshof 77.9089 BD. W)-lgaard. Samen met u maken we er dan een echt jubileumnummer V~lJl Redactie It
Havenp~..:...p_ke_.
_
16
Foar in better boeket
BLOMMEN nei
R Gercama Haedstriitte 10 Reduzum
Tel. 0566-601484
Wenst U bloemen of aardappelen per zak: 's-morgens gebeld, 's-avonds gebracht, voor Uw gemak!
Ook woensdagmiddag geopend
Voordat u naar een ander rent, kijk eerst eens bij:
!Jv{arty's rrrend *originele dames- en herenkleding *kado- en decoratieartikelen *houten speelgoed *zelfgemaakte geld- en wenskaarten *sieraden, sjaaltjes, sokjes enz. *glaswerk open:dinsdag, donderdag en vrijdag: 9.30 tot 17.30 maandagavond van 18.30 tot 21.00 uur Marty de Ruiter Legedyk 26, Wirdum tel: 058-2552907
17
SCHOOLNIEUWS
I. Kerstboomactie. De Kerstboomactie op woensdag 5 JanuaTi was weer een succes Er werden 82 bomen ingeleverd: met fietsen. skelters. achter de auto. lopend. op diverse manieren werden de bomen naar de parkeerplaats gebracht. Er werden zelfs bomen uit de sloot gehaald. De kinderen krijgen een Jat en een sinasappel per boom en de school een gulden Dit jaar had Pieter Deelstra een prijs ge\\onnen met de verloting en hij is met zijn broer Sipke naar de film ge\-\:eest Allemaal bedankt voor de medewerking
2. Project "Post". Na de Kerstvakantie zijn de kleuters over de post g.aan werken en hebben een mooie rode brievenbus \'all dozen gemaakt die nu bij hun in de hal staat. Dit is een doorslaand succes. want heel \eel kinderen uit de oudste groepen maken poststukken voor de kleuters( kleurplaten. puzzeltjes. kOite briefjes. ed.) Maar ook \'aders en moeders en pakes en beppes zorgen ervoor dat er post in de brievenbus zit. Er zit soms zó veel post lil. dat hij niet in één keer geleegd wordt omdat de kleuters dan zo lang lil de kring moeten zitten. De kinderen in de midden- en bo\'enbouw zijn bezig geweest Illel het begrip "tijd". waarbij ook weer mooie werkstukken zijn gemaaki en de kinderen van de midden bouw hele stambomen \an hun familie hebben gemaakt.
3. Project "Gezondheid". In de maand februari gaat de hele school weer 3 weken werken aan een project over gezondheid. We zIJn op dit moment nog bezig: met eJe voorbereidingen voor dit project maar we hebben in ieder ge\al dhr Jacobs uitgenodigd om in alle drie de klassen iets te komen \ ertellen Dit project wordt weer afgesloten met een kijkavond dak \oor de vooljaarsvakantie. (Deze vakantie is van 26 febr - 5 maalt)
18 4. School op Internet. Op dit moment zijn twee studenten van de NHL in Leeuwarden bezig om een Webside voor onze school te ontwikkelen. Ze zijn al een paar keer op school geweest voor infonnatie en hebben met een digitale camera foto's gemaakt. zodat het straks een hele mooie pagina wordt. waar iedereen naar kan kijken. Hij is nog niet klaar. maar in het \olgende Havenpypke hoop ik u het Intell1etadres te kunnen geven. zodat u dan ook een even kan kijken.
s. Voorstellingen. Dankzij de oud papierpot kunnen de kinderen elk jaar naar voorstellingen die duurder zijn. dan waarvoor de school budget heeft Dit jaar gaat groep 1 t/m 4 op 10 februari naar "Circo Fiasco" in de Golle in Wirdum en groep 5 t/m 8 naar de voorstelling "Lovare" op donderdag q maalt ook in Wirdum. St. Keunstvvurk uit Leeuwarden organiseelt dit voor de scholen.
6. Oud papier. Zoals u van ons gewend bent komt er een verslag in het Havenpypke mer de oud papieractie in het algelopen jaar Dat ziet er als volgt uit Inkomsten 1999. Saldo 01-01-1999 4" subsidie gemeente Leeuwarden Kledingactie Kerstboomactie Creditrente LeoReitsma BV.
F 3.141.56 3.707,60 301,34 114,00
9,71 693)0
F 7967,41
lJitgaven ] 999. LeoReitsma BV - huur container
F
563.80
19 Noord computers. CD-Roms e.d. Schoolreisje groep 3/4/5 Terherne Kamp groep 6/7/8 Wateren Beme-iepenloftspul Easterwiel11Jm Ambrasoft computerprogramma CD-Rom voor groep ~'S Okido. computerprogramma voor groep Saldo per 01-01-2000-01-24
I~
805.00 92.70 124.60 152.00 200.00 19.95 150.00 5.85936 7967.41
Zoals u ziet hebben wij een flink saldo en daar zijn we heel blij mee. want het komend voorjaar zal de speelpla8ts worden aangepakt en als we dan nog een mooi speel object nodig hebben. dan weten we dat er op de oud papierrekening nog geld staat. Dus in eerste instantIe bewaren we het daarvoor. Het loopt dus prima met het oud papier en de prijzen gaan 00" weer wat omhoog. Alleen het inpakken zou hier en daar wel wat beIer mogen. \'ooral als het waait is het heel ven'elend als het papier de ,veg over gaat.
7. Kledingactie. Zoals gebruikeJ~ik houdt de school ook dit voorjaar weer een kledingaclie ergens in april/mei. Op dit moment is er nog geen darurn bekend, maar zou u wel hier alvast rekening mee willen houden
Loonbedrijf A.J. Bourna Voor: Kuilsnijden, veescheren, stalreinigen. Voor: Asbestverwijdering en vervanging van uw dakplaten i.s,m. Agri service. Bel voor gratis offerte of informatie!
Tel. 058-2551 483 06-53848689
j
Marwertsterdijk 8 9088 CA Wirdum
VERTAALBUREAU
ITLJOCHT
(Beëdige) oersettings en tolketsjinsten fanut en nei hast alle talen. Sybren Valkemastrjitte 4 9088 BD Wurdum Till. (058) 25519 13 Faks (058) 2551212 Lid NGV
Frysk Dutsk Fransk Ingelsk Poalsk Deensk Russysk Spaansk Sweedsk Italjaansk Tsjechysk Slowaaksk Nederlansk en oare talen
21 pake wie der wat mei aan! Pake woe syn Melotte wer op gong ha. Yn syn jonge jieJTen wie de megallJsaasje in stik fan syn libben wurdell Al hle syn buorl,erij net sa folie om 'e hakken. Hy pielde wakker mei de àld masine om. mar de "nije tiid" maast him mei rèst litte. Hy hie hielendal gjin each en ear fan wat del aan 'e oare kant fan de brège him sa al àfspife. Allinnich foar syn tsjeppe en oanfallige pakesizzer naam er alle tiid. doe't hja pake om (goede) lie fl-ege as sy mei de leafde yn 'e knipe siet. Dèr koe en woe er him net foar wei wine. AI dat oare folk mei har fijeJllde aanslaggeIl. Iyk as d)' skatsikers (wèr wiene dy op ut ?). dèr hle er mar it mier aan en hà/de al dat "nijmoadelige" leafst buten de daar De postJinder koe syn reklame 'vvo I hälde en it blau fan de plysje seach er net. aan it moaie. oandwaanlike sjongen hie er giin niger. mar as it spoek op it aljeJlllJlt komt is er op syn iepenst. In stikje "buoITen"wie opboud yn 'e Twin-e en dèr barde tàn al/es. \1e1 wat fantas(je koe men it iene mei it oare wat yn ferbän bringe. Op de brège kaam it spul elkaar wol lis tsjin. Ek dizze brègewipper belibbe somtiden nuvere foarfallen. De brège maast iepen want pake hie s)'n Melotte aan 'e prAAt kJigen en it wie melkerstiid, it soe heve. Mar de àld boer rekke) n 'e mist, hy femaam dat de kij ek net mem sa Wlene as yn syn tiid' In taskàger
Wvt ~
o
( )
aarc1
/JOl nimmen il nel krekl \l'il,
Hoe 'I ein/ik,· mei dl' namme si/. /1 gaard mei \l'i/I as mei lIyl ") /:-arliic/, Il'ie men il ek 0/ kll'!,/. Mar no dochs giin [Junl.'jes 10/11.
I
22
SIETSE JfJRN'
I1
AGRI·SERVICE WURDUM WERPSTERDYK 9, 9088 BZ WURDUM TEL. (058) 2552129 MOBIEL 06-22214562
OPENINGSTIJDEN MAGAZIJN: ma tJm vr. : 13.00-14.00 uur 19.00-20.00 uur zaterdag : gehele dag
I~JUJwnA EMMAKADE 45
LEEUWARDEN
TEL. 058-2127788
23 BliliRTAGENT? WIJKAGEi\iT? DORPSPOLITIE? Als er een huis in brand staal. bel je de brandweer Breek je een been, dan bel je de ilmbulance Zie Je een inbraak. dan bel Je de polit Ie Daar is éen teleroonnummer voor bedacht I 12 11 Niet voor alles bel je I 12 Dan moet het immers dringend zijn Soms \\'il je gewoon iets \ertellen 1\ at je zag en ITeemd land Soms heb je een probleem waar je graag over wilt overleggen. Misschien heb je iets gevonden. I'vlisschien 0\ erbval11.ie iets en \\il je eens overleggen wat handig oJ'verstandig is om te doen Zaken waarvoor je niet direct , I:: belt Zaken 'Naarvoor je misschien wel naar het politiebureau zou willen bellen Illaar "''Nat zullen ze dan wel niet denken')')"' In de kranten wordt regelmatig geschreven dat de politie \\eer buurtgericht gaat werken De politiemensen gaan weer de wijk en het dorp in. De korpschef spreekt zelfs over het openen van wel 50 kleine politiesteunpunten Dat organiseer je niet binnen een week in een organisatie l11et meer dan 1:::00 mensen verspreid over heel Friesland En toch \Yordt daaraan ge\\ erk I Dat heeft tot gevolg dat ik buurtagent I'oor \\'ytgaard, \Virdum en Swichuill ben Voor niet dringende zaken kunt u bellen met het politiebureau in Grou Daar wordt uw boodschap aan mij doorgegeven Ik neem dan later contact met u op Zo nodig kom ik langs Mocht ik langere tijd niet aalme7.ig zijn dan wordt uw \Taag ()\ergenl1nlen door Hans Ouwerkerk Dat doe ik ook, bij zijn afwezigheid Eigenlijk zou ik regelmatig in Wytgaard aanwezig willen zijn DM lukt dit moment niet goed omdat ik ook actief ben in de ondernemingsraad
or
En bij twijrèl
gewoon even bellen
Tot ziens, Reinder Oeble Bouma, George Emersonstrjitte 35 0088 BG Wirdul1l. Tel 0588808760 (bureau Grou) E-mail rl' 1
24
\\/ij werden gevraagd om een stukje te sclu'ijven \001' het Havenpypke over volleybal Dat hebben we dus gedaan DE WEDSTRIJDEN Natuurlijk moesten we dit jaar ook wedsllijden spelen. Het ging eigenlijk heel goed Ik zal u even de datums van de wedstrijden en de tegenstanders en de uitslagen doorgeven. 25-9 25-10 9-10 6-11 20-11 4-12
WytgaardiV V.b. 1-2 Vovesa/Wyrgaard 0-3 Wytgaard/Dosco J-2 Beetg.moJen/Wyrgaard 2-1 WytgaardiOrbi 3-0 Stasko/Wyrgaard 1-2
We staan in de lijst op de vierde plaats. Wij hadden dit jaar twee leuke coachen. dat waren Hannie Jaspers en Jitske Jongbloed. Bij deze bedankt \oor het coachen. We hebben ook een keer een invaJ coach gehad Dat was Gerrie Jongbloed. Bij deze ook bedankt. Ik wil ook graag de scheidsrechters bedanken die hebben gefloten. Wij hopen dat het in 2000 nog beter met ons gaat. TRAININGEN Wij moeten elke woensdagavond van 19.15 tot 20.15 uur trainen. De trainingen zijn altijd heel leuk (van André). Het begint altijd zo: eerst even inspelen en wann worden. dan een terugblik op de vorige v.edsll·ijd van zaterdag, dan legt André even wat uit we gaan daama bv. even smashen of de basistechnieken verbeteren. De laatste 10 minuten gaan we altijd even p3ltijtje spelen. André geeft hele leuke trainingen maar hij is met een partijtje altijd heel gemeen en partijdig.
25 HET BOWLEN 18 December glllg de B en (jeugd te bowlen 111 Joure. Het heette Jaar 't Haske. We hadden 2 howlingbanen \\"e waren ongc\eer half 5 weer terug Zo waren we geëindigd. Trudy was I sic" met I 16 punten. Zij had een pen gewonnen. 2Jc Was Amold met I 15 punten. hij had een mok gewonnen 3'k Was Jantina met 113 punten. zij had shampoo gewonnen Toen kwam Renata met I 12 punten Daarna kwamen Sandra en Safrin met II J punten. 6J <: Was Rixt met 106 punten Pieter Pan was met 101 punten Tic geworden. Toen kwam Wil/em met 83 punten. Jc 9 Was lepie Illet 79 punten. Daarna Annel met 65 punten. Toen kwam (ees met 61 punten. En als laatste Wilma met 33 punten. Verder was het een hele leuke middag. DOEI GROETJES VAN RIXT EN TRUDY
FEBI
Dé MEISJes
1)E JONGE.NS
=
.mUITER
DE~~
uoor erf en tuin
Overijsselsestraatweg 18 9008 TS REDUZUM Tel. 0566 - 602340 Mob. 06-53 433 933
* ERFVERHARDINGEN - ZAND - GRIND *
WOUDGROND - RODE MIJNSTEEN
*
TUINMEUBELEN - TUINVERLICHTING
*
TUINHOUT - ACCESSOIRES
*
BESTRATINGEN - SIERGRIND
Geopend: dinsdag Urn vrijdag: 09.00 - 12.30/13.30 - 17.30 uur VAN MAART T/M JULI 1999: 09.00 - 12.30/13.30 - 20.00 uur zaterdags: 09.00 - 16.30 uur
27
~
ANDRINGA l tranSRort j J. D. ANDRINGA Buorren 649089 BL WYTGAARD I
'Nij houdf:n ons ook
l
VERHUIZINGEN
I
aar'.i.)~·Jûlen V'Jor
* *
alle transporten speciaal veevervoer
Telefoon
058-2551394
.....' - -
Klassieke Homeopathie ]erien van den Haak Buorren 17 9089 BH Wijtgaard tel. 058-2551496
28 TI.ID!
De tijd ging gewoon door toen de mensheid even de adem mhield. toen de kaknder andere cijfers aangaf De tijd ging door zoals ze dat altijd deed. De vernuftige apparatuur welke de mensheid zich in de loop der tijden heeft verworven. had (natuurlijk) helemaal geen invloed. De technici wisten op tijd de vitale hulpmiddelen aan te passen. Het enaren en beleven van de tijd is zo anders in de verschillende le\'ensfasen. Is men jong dan gaat het soms te langzaam Bij het ouder worelen schijnt de tijd steeds sneller te gaan. Ook ln de culturen is er verschil Er wordt wel eens gezegd: in het oosten kreeg men de tijd en in hel westen de klok. Als we de eeuw. die onlangs in de tijd verdween. eens nader bezien. is er wat de tijd betreft nog al het een en ander veranderd. Nam men eind I ge en beglIl 20ste eeuw nog de tijd om per voet en trekschuit te gaan, in de 2 Iste eeuw doen we dat aJ met super snelheden. In de loop der tijden heeft zich. wat de tijdswaardering in loon betreft. in \ erhouding materiaal en goederen. ook daar een grote verschuiving plaats ~e\onden. IJl ,wegere tijden leek loon bijzaak. toen er geen arbeIdstijdafspraken en c.a.o-onderhandelingen waren. Het materiaal hepaalde veel meer de waarde. We weten nog uit de oude verhaJen dat boerden;en en gebouwen werden afgebroken om met hetzelfde bou\\matenaal elders weer te worden opgebouwd, De tijd die daar mee gemoeid was. scheen niet van belang te zijn. De hedendaagse bergen van bouwaf\al en \'erpakkingsmateriaal zijn getuigen. evenals de nog steeds groeIende oud papier afvalberg. Wel neemt hergebruik een steeds grotere plaats in. De tijd is rijp dat men weet het milieu rtiet meer te moeten belasten Tijd is geld' Een harde economische regel Als er gewerkt wordt (loon uitbetaald) moet er verdiend worden, Dat is moeilijk te lijmen met werk dat tijdrovend is zoals in de gezondheidszorg en verpleeghulp wat almaar meer tijd \Taagt iJl de toekomst. Het is hier worstelen om met de tijd en het beschikbare budget rond te komen De tijd is eigenlijk een groot goed. Bij droevige en vreugdevolle
29 gebeUItenissen is het net alsof de tijd e\ en stil staat Ma.:1f "de tiid hélldt gjin skoft" en de tijd neemt ons weer mee naar de realiteit Hoe\eel tijd ieder is toegemeten. hoolt bij het mysterie \'an het leven. soms is het later dan men denkt Vele malen is de tijd in gedichten en \ erzen beschre\en t'n bezongen. ze is daan/00r altijd een inspiratiebron geweest. Laten \ve afsluiten rnet een \ ers \'an een oud- Wytgaarder Sake Santema. hoe hij de tijd ziet Het stond lil de Mid-Frieslander van Dinsdag 28 december 1999 f j /(f f)e liid ({lïJrilz)<el dl! liid dl' skn'/II de liid dl' hefel de liid dl' h.l'11I de liidfol/lnif fihhen de liid Iillllei de deo de liid skc:inl, is IJiller de lild IS hefder. IS kfear de tiid.\mokkef ..... /lnlnteroon nei tJ!ear.
J.Roorda
30
rrlÛ eGIEILWA CIH11r WUIRIDlVlMI
a
§WllCIHrUlMI
De fûgeJwacht TSJerkûlen, de measte lézers WJtte glifwol wat in tsjerkule IS en ha fèst v.. olm ien op 111 plaatsje sjoen. :-v1el in bytsje gel ok sjog'je yn it skimer ek noch len lleanen. Dit wie elJl JielTen santich wol oars. FI} slàn telde doe net iens tsien briedpearen mear In wichtige reden fan die achterutgong wie dat de gcskikte leefomJouwing ferdwiJn. Sa a:, il n}ge gêrslàn, mar ek it hleltyd yntensiver briJken fan it lein. En in tal strange winters hle syn vvjerslach op de tsjerkiJlen. Hjoed te dei is it foaral it ferkear wat in protte uien de kop koster. D wurkgroep tsjerkûlen, ien fan de driuwende kreften hjir efter is Johan de Jong bekend fan syn fûgelpraatsje by Radio f-I)'slan, set hnn yn foar it behilld fan de tsjerkiJle. Der wurde ek in protte nèstkasten ophongeJl yn boerepleatsen. En dêr wér ncdich IS It ülebocrd wer Iepen makke. Fierders wurde der nije beamwallen oanlein en wêr mogelik is stikjes !an ekstensyf beheard, sadat de miJzen ta nimme. Sa rûnom Wurdum, Wytgaard en Swichum hingje sa'n tsien t jerkülekasten yn boerepleatsen Spitigernöch wie der mar len bewenne troch tsjerkulen. Sa'n kast is twaJier lyn by Brocr Roorda ophongen. Dizze wie it ófrünc .iier foar it earsl bewenne. De tsjerküle is in ljochte iJle mei oan de foarkant IJl platte wite kop en lange poaten, de flerken blllne goudglei [)lZze fiJgel IS In echte nacht róffügel Mei it fleanen makket der '>a"n bylSje lûd datst him net oankolTlmcn hearsL wat hlm goed fan pas komt hy jt .Ieicn enen jeie op rollcn, Iylsc fiJgeltsJes en foaral op
31 mûzen. Wat ek wichtich is, is dat cr genöch mûzen binne. Foaral yn benllS en beamwallen meie graach mûzen sitte en de tsjerkûle fielt him der dan ek thus. As de tsjerkûle in aai leit begjint er fuortendaliks te brieden. Meastentiids leit er sa"n flouwel' aaien, mar san stiks komme ek foar. De aaien komme net tagelyk ut. Sa as ik al sei, hy begjint fuort te blieden as hy 111 a31 Ieit. fandèr dat der ek ferskil yn grutte sit yn de piken. It foardiel is as der te min fretten is de grutten hanen rède kinne en as it moat halTen 1ytse bruorke of suske op frette. By in goede mûzestàn bliedt de fûgel sawat it hiele jier troch, soms wurde der yn febrewaris al piken ringe. '!'!"""'~~~ Op de foto it ringjen fan de piken by Broer Roorda op de Weiwiske yn Wytgaard Dit pearke ûlen krige flouwer aaien, wèrfan trije utkaam binne. Fan dizze trije piken binne twa ringe, de tredde lei in wike earder dea yn 'e skuone. It is te hoopjen dat dizze piken yn ien fan de oare nèstkasten krûpe en in partner fine. Want dizze prachtige fûgel heart hjir wol thus en fertsjll1net in kans. De fügelwacht wurket der oan. Wolle jo ek lid wurde fan de fûgclwacht Wurdum - SwichumWytgaard, dat ki n foar mar fii f güne yn it jier, hjirby yn sit dan ek noch us jubileumboek J Hemstra, til! 2553073
•
32
Zoekt u een garantie voor kwaliteit en betrouwbaarheid, let dan op _AF-vignet Het woord 'AF' wil namelijk zeggen,dat U met een Erkend Schilders- en Glazenzettersbedrijf te maken heeft Dat wil zeggen:gediplomomeerde vakmensen,die regelmatig worden bij geschoold glasheldere,goed controleerbare offerters garantie op het werk en een onafhankelijke Geschillencommissie i.g.v. meningsverschil gezonde bedrijfsvoering,dus liquiditiet en ervaring in werkplanning nette werkwijze en oplevering en toch een billijke prijs!
Kortom,de Erkend SchilderjGlaszetter laat U niet barsten Zijn werk is in een woord :AF Sf'"lllLDER LiLASlT!1::R BEHANGER
Dekemawei 18
EPPIE VEENSTRA SCHILDERWERKEN
I
8834 XB BAARD Telefoon 0517-342077 Fax 0517-.142077
, , . . - - -..
Auto spuiten1 Wij zijn gespecialiseerd in autospuiten.
Dit gebeurt in een ultra moderne spuit/moffel kabine.
Interesse?? Vraagt vrijblijvend prijsopgave! !
Autobedrijf Hoekstra
~BOVAG ~ __...L
Van Aylvaleane 19. 9027 BM Hijlaard
058-2519216
r'''
''
33
Vervanging is in 85% van alle schades niet nodig. Bovendien worden Glas·WeId reparaties geheel door alle verzekeraars vergoed. Zonder eigen risico of no claim verlies, mits glasschade is meeverzekerd. Vervangen kost meestal het 'Eigen Risico'.
Kies voor reparatie: Glas-Weid repareert 85% van alle voorruit-schades komt binnen 2 werkdagen in actie werkt volgens 'no cure-no pay' repareert op uw verblijfplaats geeft levenslange garantie
* ** **
.....stWeld GLASREPARATIE
~
Schade ?? 0800 0 963 963 (gratis) Uw expert: Peter Boomsma 06-50568097 (mobiel)
34 VEERTJG JAAR BOERENHliLP. Het begon in Aldeboam. die eerste afdeJlllg van de Coöperatieve Boerenhulp Organisatie Hier gl:steund door de plaatse:lijke Zuivel Coöp. want de coöp-gedachte nam toen nog een grote plaats in in de agrarische wereld. De reden tot oprichting van deze nlcuwe vorm van Iwlf)\crlening lag in de toenmalige ontwikkelingen in de landbouw. Sinds heuglijke tijden had ieder boerenbedrijf zijn eigen werknemersbestand. Maar personeel en paard verdwenen \'Cm het bedrijf en mechanisatie kwam op gang. Zo kwam de boer kwetsbaar alleen te staan. al of niet gesteund door het gezin. Om hIJ ZIekte. ongeval of nog erger, bij overlijden. enige zekerheid te hebben Jat het bedrijf door kon gaan was de boerenhulp een welkome oplossing. Ook de burenhulp. die vaak de helpende hand bood rn noodgevallen. was door de uittocht niet meer zo voorhanden als het voordien was. De na de oorlog op gang gekomen emigratiegolf (länferhuzers) was enigszins geluwd, maar de sanering in de zestiger jaren van meest niet levensvatbare bedrijven, werd door de overheid gestimuleerd en zo er weer werkers uit de agrarische sector. verdwenen Bedrijfsvergroting kwam In zicht. door ruilverkavelingen mogelijk gemaakt. Dus na de eerste oprichting \an de boerenhulp in 1969. vond dat navolging in meerdere plaatsen en regio 's. De plaatselijke besturen hadden soms één man in dienst. die soms werkverdeler was en de administratie deed. Het uurtarief was toen f 2,50 Ook kwam in de 50er jaren langzamerhand het loonbedrijf op gang, wat in drukke perioden kon worden ingeschakeld. Was voorheen bij de boer vakantie houden onbekend of onmogelijk. ook dat veranderde en kon de boerenhulp worden ingeschakeld. Ook kunnen er speciale werkzaamheden worden geboden. zoals klauwverzorging in de veehouderij of aardappels selecteren bij de akkerbouwer. om maar enkele te noemen. Er wordt wel eells gezegd. een werKnemer bij de boerenhuJp moet een schaap met vlj f poten zijn. Men komt immers rneestal onverwachts voor onbekende situaties te slaan. Er is geen bedrijfgeJijk en de hulpverzorger moet er zich mee zien te redden.
35 De groei zat er In en de naam veranderde in Agrarische rn de afdelingen. later Bedrijfsverzorging. Samenwerking concentraties in regio 's, een centrale plaats voor de administratie zou een goede zaak zijn. Het is '978 en de pastorie van de Ned. Herv. Kerk in Wirdum staat te koop. Een geschikt gebouw om het als kantoor in te richten. Thans zijn naast dit hoofdkantoor nog twee locaties in geblUik. met een 30-tal personeelsleden Inmiddels wordt de Coöperatieve Bond voor Agrarische Bedrijfsverzorging (C.BA.B.) opgericht. Haar werkgebied omvat de twee noordelijke provincies. Noord- en Zuid Holland en trecht met zo'n 20.000 leden, die een beroep kunnen doen op 2300 werknemers. In de loop der jaren is de inzet naar werk buiten de landbouw een feit geworden, van grafdelven tot het ven·icllten van metselwerk. Het neemt min of meer de vorm aan van een uitzendbureau. Maar het principe geldt nog steeds dat de prioriteit bij de boer ligt, bij ziekte en andere noodgevallen. Bij de huidige automatische verbindingen zou men denken dat ook vanuit Wirdum het werk verdeeld zou kunnen worden. Men is er van afgestapt en het wordt in de regiokantoren geregeld; die staan dichter bij de werkvloer. Als we het over de boerenhulp hebben, kunnen we niet om één man heen nl. Jan Bruin. Hij was al secretaris in 1964, ontelbare malen is hij de "boer"op geweest, als voorlichter bij het oprichten van een afdeling en later bij fusiebesprekingen. In 1994 nam hij afscheid van zijn werkplaats in Wirdum. een gezond bedrijf achterlatend. De veranderingen in de agrarische sector gaan (in versneld tempo) door. Minder bedrijven en toch zit de groei er bij de agrarische bedrijfsverzorging nog. flink in: werk zal er blijven! J. Roorda
36
--1+1
3BLti6B----;:--'.
---,
--, Il_ _.--------1 ,; --i'-----I~___ ------
-----,~ I
0_ ___
•
bouwbedrijf
iMlu:bBN.--
:===l---'===::::J~'----' ·1
-
_
~
- -'
-,
, .
'--
I
,-~_.~
~._---=
Brédyk 40 - 9089 BV Wytgaard Tel. (058) 255 20 70 - Fax (058) 255 1087
* Woningbouw * Renovatie
bv
- Een nieuwe kap - Vernieuwing van uw vloer - Vernieuwing van oude kozijnen - Vervangen van oude plafonds - Etc
* Uitbreiding
bv
· Aanbouw van een serre · Aanbouw van een garagefberging · Vergroting van uw slaapkamer of douche d.m. v. een dakkapel · Etc ..
* Stallen bouw
bv
· · · · ·
* Bouwadvies
b.v
· Begeleiding bij het verkrijgen van een bouwvergUIU1ing - Het krijgen van een hogere isolatie-waarde · Oplossingen van constructies · Welke materialen, waar toe te passen · Etc
Nieuw bouw Uitbreiding stallen Stal imichting Erfverhardingen Etc.
* Utiliteitsbouw
Uw traditionele bouwer --_._._----_.._._-------------------------~
37 Trijc w)'lgenheammen
Om ÛS ,vdlike \I'ente, ienlik oan 'e Rrédyk. sliene ólde If\'lgen/Jeol1lnten, eilcl en ollegeorre brik Mar lûken r/llehl as kearsen, ~J' 'I ntailiidvn 'e knop. Se nomen mei hor allen liS lI'e!1le.\'n onteorming op. J-(1/1ûl 'e hûs nei bÛlenl}ol!l1 omlislen se illfide lón, heheinden il en dielden il yn parlen en.l0eKen der mear djiple (Jan. /k naam de seage en !rlje ,ûken seage ik ûl dl' beammenfilOrl en plante dy doe yn 'e t1l/bou lUIken hoU!, beton en slienneKuod l:foUll'erjierren binne se dll'aande, al knolte, al in lange pnik. ]'11'0 steane riueht, de Iredde skean en mei!.l}e 'I, (J'ka,I' har 6/denln-nik A.M.
Elk jaargetijde heeft zijn charme. Een impressie uit Marwerd bij Wytgaard (Foto Jelmer van der Schaaf),
38 LOTENACTIE OZD IN ROEMENIE. Het wordt zo langzamerhand een vertrouwd beeld dat rond februarimaait mensen bij u langs komen om loten te verkopen voor het dorp Ozd. Het is onze grootste bron van inkomsten voor dit dorp en daarom willen we hier ook graag mee doorgaan Het afgelopen jaar zijn we in juli en november weer naar Ozd geweest. Vooral in november hebben we altijd veel overleg met de inwoners en het bestuur van de werktuigen_ coöperatie in Ozd. De ontwikkeling gaat niet zoals we graag hadden gezien. maar dat komt vooral door omstandigheden waar wij geen invloed op kunnen hebben. De algemene onkosten voor levensonderhoud e.d. en de kosten voor het bewerken van het akkerbouwland stijgen behoorlijk en de opbrengstprijzen van de producten dalen. B.v.: de dieselolie voor de tractor heeft daar ongeveer dezelfde prijs als hier, maar de melkprijs is daar 25 ct. en hier 75 ct. De opbrengst van de tarwe en de prijs is zo laag dat de onkosten er aJnper of niet uitkomen. Het afgelopen jaar was de maïsopbrengst hoog. maar daardoor de prijs weer laag. Het gevolg was dat het afgelopen jaar ongeveer 40% van het land braak lag, dit is een ruwe schatting De boeren moeten soms drie maanden wachten op hun melkgeld en dat geeft dan weer een tekort aan geld voor andere verplichtingen. En zo is het probleem weer rond. Maar we denken dan maar weer, indien we er niet geweest waren. was het misschien nog erger. De gulheid en de haltelijkheid van de meeste mensen doet ons in ieder geval wel goed. We denken op dit moment dat de melkveehouderij daar een grotere kaJ1S van slagen heeft. Vorig jaar heb ik iets geschreven over de plannen hierover n\. dat een aantal bedrijfjes in vier dorpen kunnen uitbreiden van drie koeien naar tien koeien met een renteloze lening vanuit Nederland. Inmiddels hebben drie jonge boeren een stal gebouwd en drie hebben een definitief plan Twee melken inmiddels tien koeien. Dit zijn allemaal jonge boeren die in Nederland stage gelopen hebben en hun verdiende geld konden ze in hun bedrijfje steken. Dit zijn enthousiaste jonge boeren en we hopen dat dit een goede uitstraling geeft.
39 In november hebben we hun tv"ee avonden vooriJchting gegeven over o.a. veevoeding en andere zaken. De bedoeling is ook om studiegroepjes te vannen. De urine van de koeien Jaapt door het dorp en hier en daar passeert het ook een waterput welke bestemd is voor menselijk gebmik. er is geen waterleiding. Inmiddels zijn in de vier dorpen met financiële hulp vanuit Nederland acht gierkelders gebouwd en dit jaar worden er vijf gebouwd. De opbrengst van de loterij wordt voor een deel gebruikt voor de bouw van de gierkelders en verder met hulp vanuit Houten. Van de opbrengst zal ook een giertank gekocht worden om de kelders leeg te pompen en te verspreiden over het land. Vanuit Temaard heeft een akkerbouwer, die stopte, een rotorkopeg, een ploeg en een tandcultivator cadeau gegeven aan Ozd. Prachtig dat mensen zo reageren. Natuurlijk zijn er de transportkosten nog. We hopen en rekenen er op dat u weer spontaan loten zult kopen. Er z(jn ook weer leuke prijzen te winnen. De netto-opbrengst met Temaard is ongeveer weer f 5000,-Ook dit jaar komen weer twee jongens uit Ozd stage lopen, van april tot november, in de Flevopolder. Namens comité Friesland-Ozd, Simon en Gina Turkstra.
Welke hypotheek adviseur biedt u extra speelruimte voor uw nieuwe woning?
Rabobank Leeuwarden e.o.
Huis & Hypotheekadvies Kantoor Wergea. Telefoon 058 - 25 51 480
41 EEN STUKJE NATUUR - KWARTELS EN KEMPHANEN. De verhouding tussen de mens en de natuur is deels af te lezen aan taaL Elke taal heeft talloze verwUzingen naar dieren die veronderstellen dat de mensen die de taal spreken, de dieren goed kermen. Als dat niet zo was, zou het geen zin hebben om te zeggen dat iemand zo dom was als een varken, of honger had als een paard, of dat iemand er als de kippen bij was, telwijl hij toch schaapachtig keek. Maar dit zijn eeuwenoude uitdrukkingen en het aantal mensen die uit de eerste hand weten hoe dom een varken kan zijn, of hoe hongerig een paard,neemt gestaag af. En dan praat je alleen over gedomesticeerde dieren, de beesten die eeuwenlang letterlijk en figuurlijk het dichtst bU de mens hebben gestaan. Met wilde dieren die echt in de natuur leven, hebben we zo langzamerhand bijna helemaal niks meer te maken. Hoe sluw een vos eigenlijk is, weet maar een klein percentage van de mensen die ook weet hoe snel een kip is. En hoe doof een kwartel is, is voor bijna niemand meer te achterhalen. In de vorige eeuw broedde de kwartel in heel Friesland in hooilanden en op graanvelden, maar dit soort terreinen zijn nu vrijwel verdwenen en daarmee ook de kwartel. Dus kan je alleen maar raden waarom ze als doof werden betiteld. Ik neem aan dat het komt dat ze zo overdreven hard en zo langdurig roepen tegen elkaar, alsof ze uit eigen ervaring weten dat hun soortgenoten hardhorend zijn. Toch gaat deze uitdrukking nu nog op, want de enige kwatte! die de modeme mens ziet is hardstikke doof; morsdood op hun bord. Toch zijn er andere vergelijkingen met levende vogels uit de echte natuur, die zelfs voor de moderne mens te begrijpen zijn. Als je zegt dat iemand loopt als een kievit of zo sierlijk beweegt als een zwaan, kan iedereen zich hier wel iets bij voorstellen. Maar er is een verwijzing naar weer een andere wilde vogel, die dreigt net zo onbegrijpelijk te worden als de dove kwarteL
42 AI lang voordat ik ooit kemphanen tegenover elkaar had ZIen staan, hoorde ik tijdens de beschrijvmg van het zoveelste geval van zinloos geweld zoiets als 'de vechtersbazen stonden als kemphanen tegenover elkaar' Als vogel liefhebber wist ik ongeveer wat i k me hierbij moest voorstellen, maar het verbaasde mij toch dat er zo'n algemeen bekende uitdrukking bestond over zo'n relatlef zeldzaam beest. Blijkbaar is onze voorstelling van de werkelijheid weerbaarder dan de werkelijkheid zelf, en dal is best een gevaarlijke situatie, want met de kemphaan gaat het namelijk dezelfde kant op als met de kWalteL [n Friesland broedt hij tegenwoordig alleen in een paar beschennde gebieden, en dat is jalruner want het is een bijzondere en een prachtige vogeL Het meest bijzondere van de kemphaan IS zijn verenkleed, althans dat van de mannetjes. Zoals zo vaak het geval is, zijn de vrouwtjes nogal saai bruingespikkeld. Maar hun partners hebben een kenmerk dat vrijwel uniek is: ze zien er nalnelijk allemaal heel verschillend uit. Andere soorten vogels hebben misschien een iets andere tint van een bepaalde kleur. of een vlek in de tekening kan iets kleiner of groter zijn. maar de variarie in het verenkleed van de kemphaan vind je in dezelfde mate bij maar weinig andere soorten Kemphanen hebben relahef enonne kragen en oorpluimen die bijna elke combinatie van wit, geeL rood-bruin. zwart en grijs kunnen hebben. In eerste instantie denk je met totaal verschillende vogels te maken te hebben. Ook de kleuren van hun poten en snavels zijn heel wisselend, ze kunnen rood. donker of geel zijn. Het lijkt alsof ze elkaar proberen te overtreffen met hun uitdossing en dat er als gevolg hiervan behoorlijke gevoelens van jaloezie gaan spelen. Af een toe gaan twee of meer mannetjes inderdaad tegenover el kaal' staan te pronken en bluffen. Bukkend en dan weer zich strekkend draaien ze om elkaar heen totdat ze plotseling elkaar in de mooie veren
43 vliegen. Het heeft naturlUk alles te maken met het bemachtigen van de vrouwtjes, dus, anders dan in de mensenwereld, is er hier van zinloos geweld geen sprake. BIUkbaar was dit tafereel vroeger gewoon genoeg om op te kunnen worden genomen in de taal als beeldspraak. maar tegenwoordig moet je speciaal naar een paar plaatsen toe om het te zien. Toch kan je zo eind februari. maart en april kemphanen zien dicht in de buurt van Wytgaard, Wirdum en Swichum. Voordat ze hun broedgebieden gaan opzoeken zUn ze in groten getale aanwezig in de weilanden om onze dorpen heen. Elk jaar weer zie ik een groep dagenlang in het kleine dliehoekje land op de hoek van de Swichumerdyk en de Wergeasterdyk, en ook langs de Zwette, maar je kunt ze overal treffen. Eerst vallen ze niet op, want met het formaat van een kleine kievit zijn ze niet groot, en de mooie veren van de mannetjes horen bij het zomerkleed en verschijnt pas in de loop van het voorjaar. Maar hoe later het wordt hoe mooier ze worden, en in het late voorjaar vlak voor hun vertrek zijn ze bijna op hun mooist. Dan beginnen ze wat onrustig en vechtlustig te worden en, als je mazzel hebt, zie je twee kemphanen tegenover elkaar staan en dan elkaar in de veren vliegen. En als je dat een keer voor jezelf ziet weet je eindelijk wat die uitdrukking precies inhoudt, en dan ben je zo trots als een pauw. Ian Borwell
44
Wie rekenen kan koopt olie bij .Jan! Uw adres voor:
PETROLEUM - HUISBRANDOLIE - DIESELOLIE en FLESSENGAS
J. DE RUITER's Oliehandel Mariahof 10 - LEEUWARDEN
- Telefoon 058-2123890
Ambachtelijke Slagerij
(jer6en en JlLnnef(ç j{oe~tra Wij slachten uitsluitend Piemotese (rundvlees) en eerste klas varkensvlees Eigen worstmakerij Onze specialiteit: gerookte droge worstjes Greate Buorren 19· tel. 058-2551309
45 EARSTE PEAI. op lT NI.JE WWS-KOMPI.EKS It hat al yn 'e kranten stien, mar it IS mooglik net gen6ch bekend, wat der allegear feroaret foar it fuotbaljen yn Wurdwn, Wytgaard en Swichwn. De klup is al sûnt 1982 yn 't spier foar in nij fjild. lt resultaat is no dat men oer net al te lange tiid spylje kin op in hiel nij kompleks, oan'e noardkant fan Wurdum oan 'e Loodyk. Dêr Iizze no al twa nije fjilden klear mei beplanting derom hinne. Oan é sûdkant fan dit kompleks komt de yngong mei romte foar parkearen. Dêr komme ek de klaaikeamers en de kantine mei bestjoerskeamer Foar de bebouwing is koartlyn nlop I J jannewaJ1s de earste peaJ slein. De feriening moat sels de kantine mei ynterieur betelje. Dat kostet noch al wat: 440.000 gûne. Dat koe net sûnder hypoteek. Dêmeist rek kent men op de ynset fan fiijwilligers, dy't dêlfoar noch in soad wurk fersette moatte. Wy winskje WWS en soad sukses. (EdJ) Hjirûnder de pJattegrûn fan it nije kompleks.
46
De Burgerlijke Stand van Leeuwarderadeel uit het jaar 1917 \ oor de maanden januari, februari en maart g:een meldingen. geboren 2 april. M intje z. v SJoerd Bakker 38j. veehouder en W ijtske Postma te Wirdum 5 april. Taeke z.v. Dirk Talsma 25j. wegwerker en Tjitske V.d. Ploeg 7 april, Jan z. v. Age van Balen, 36j. melkrijder en Julia Maria Kramer overleden en gehuwd geen meldIngen geboren 20 mei, Margaretha d. v. Jouke v.d Werff 42j. melkrijder en Wilhelmina Jorritsma gehuwd 10 mei. Nicolaas Hettinga 27j, veehouder te Scharsterbrug en Pietje Witteveen 26j, te Wijtgaard 12 mei, Anne Haringsma 29j, te Irnsum veehouder en Agatha Roorda nj, te Wijtgaard 16 mei, Jitze Kuipers 24j, electriciën te Wijtgaard en Jel~ie Fokma 24j te Huizum I C) mei. Jelle Scholte 25j. arbeider te Wirdum en Baukje Elzenga 21j, te Wijtgaard geboren 2 juni. Teatske d.V. Romke V.d. Kooi te Wirdum (Marwird) 27j, veehouder en Grietje Laversma gehuwd 23 jUni, Thomas van Balen 4 IJ, weduwnaar van Tonia Ekkerink, gem. veldwachter te Makkum en Maria Petronella Y:erhoeks 29j, te Wijtgaard geboren 12 juli. Jan z. v. Gerlof Elzinga 30j, arbeider en Japke Seldenthuis overleden 5 juli, Sijbe Joma 87j, ongehuwd te Wijtgaard geboren augustus. Paulus z. v. Catrinus V.d. Schaaf36j. arbeider en Tjerkje Hernant overleden 23 augustus. Agnes Witteveen 39j, e.v. Jan Hettinga geboren 13 september, Baukje d.V. Lammert Fokkema 23j, timmennan en Lolkje V.d. Zee
n
47 overleden 7 september. Margaretha Wiersma 27j. ongehuwd 8 september. Antje Klazes v.d. Heide 73j. wed. van Evert W(jksrra te Wirdum geboren 6 oktober. Afke d.v. Jan Steenbeek 29j, arbeider en Grietje v.d. Veen 24 oktober. Jitske d.V. Abraham Hoeksrra 39j, landbouwer en Maaike Gerrits Bosma te Swichum 31 oktober, Jetske d.V. Willem Hoekstra 35j. timmennan en Akke v.d. Meer te Wirdum Geen huwelijken in oktober overleden 9 oktober, Gerritje Waardenburg 32j, e.v. Marten Bouma geboren 18 november, Janke d.v Jelle Kooistra 30 jaar, veehouder en Trijntje Joma 20 november, Jitse z.v. Hessel Kuipers 38j, veehouder en Feikje de Boer 20 november, Hijlkje d. v. Jan de Boer 26j, veehouder en Rigtje de Visser te Swichum 21 november, Jozefz.v. Bauke Andringa 40j, melktapper en KomeJiske Bergsma geboren 3 december, Koop Z.v. Egbert Weiland 27j, arbeider en Metje Puite 15 december, Arendina d.v. Douwe Bijlsma 35 j, stalhouder en Tjaltje de Boer te Wirdum. 15 december, Janke d. v. Pieter Renia 34 j, arbeider en Bieuwkje Venema. gehuwd en overleden in december geen
48
Verbeek Zonwei'ing Bredijk 173 9088 BW Wirdum Voor al uw buitenzonwering op maat gemaakt en geplaatst Zoals:
Kni karmschermen Uitvalschermen Markiezen
Screens Rolluiken Garagedeuren
Ook binnenzonwering op maat gemaakt en geplaatst Zoals: Voor info:
Lamellen Rolgordijnen Tel: 058-2552663.
Horren Jaloezieën Fax: 058-2551104
Wytgaard heeft een eigen peuterspeelzaal. Wanneer uw kindje I Yè jaar is geworden. mag u hem/haar opgeven. Dat kan bij de leidster Ytsje Mulder. tel: 2552493. Uw kindje wordt dan met 2 jaar geplaatst in volg.orde van aanmelden. Soms is er even een wachtlijst en dan kan het wat langer duren. Zodra uw kind aan de beurt is neemt de leidster contact met u op. Ook voor eventuele andere vragen kunt u bij haar terecht. Werkgroep "It Pjutteplak"
~illI I
49 tiC tlng S'h'
Woon- en Dienstencentrum
Er zijn weer heel veel activiteiten in ·,ft Kleaster";
07 februari 09 februari I 7 februari 23 februari 06 maart 07 maart 12 maalt
16 maart 22 maart 30 maart
03 april 06 april 13 april 19 april
Yt Hettinga.
bingo spelmiddag in samenwerkmg met de soos klaveljassen gezamenlijk eten bingo donateursavond met Hylke Speerstra uitvoering koor; "Set Troch" schutiassen gezamenlijk eten lezing van dm-. H.v/d Meulen over Cystic Fibrosis (hier sparen we kaarten. postzegels e.d. voor) bingo met extra prijzen modeshow let op; 's ochtends' 11 klaverjassen gezamenlijk eten
14.30 uur 14.00 uur 14.00 uur 12.30 uur
14.30 uur 19.30 uur 15.00 uur 14.00 uW" 12.30 uur
20.00 uur 14.30 uur 10.00 uur 14.00 uur 14.30 uur
50
~ \tn CC Ihlttnll'il~ cd} CO)lf}p) ~ccce llJl \trnill mm ~~ IQ) IE mllIR.I~.IE/~
Zaalaccommodatie ),Joor al Uw:
* vergaderingen * feestavonden * jubilea
* *
recepties sportavonden
Inlichtingen en reservering bij Je beheerster: W de Ruiter-Taisilla
058-2551797; Twirre: 058-2552600
51
bond van plattelandsvrouwen in friesland aangesloten bij de wereldbond van plattelandsvrouwen, acww
De Bond van plattelandsvrouwen 111 Friesland, afdeling Wirdum, Swichum en Wytgaard. heeft op 14 februari een gezamenlijke avond met de Christelijke Plattelandsvrouwen Bond. De heer Wc. Grond uit Enge/urn is onze gast en hij komt op boeiende wijze over Lapland veltellen. Hij illustreert zijn verhaal met prachtig beeldmateriaal. Mannen zijn op deze avond ook van harte welkom. Deze avond wordt gehouden 111 het Lnitas gebouw aan de Legedyk 18. aanvang. 19.45 uur te Wirdum Op dinsdag :z I maart komt menouw Baukje Ter Horst uit Dokkulll. Zij is deze avond onze gast en zal op boeiende wijze iets vertellen over de geschiedenis en achtergrond van de antieke poppen die zU bij zich heeft. Ook veltelt zU iets over het restaureren van deze poppen. Dit alles zal gebeuren om 19.45 uur in de bovenzaal van Duhoux in Wirdum. Voor vervoer kunt u terecht bij AJllleken Genneraad, tel. 0582552963.
52
Karla's
~~~~~i!\~~~
• • • • •
Biedt Meer!
stomerij service foto ontwikkel service mini postagentschap drogisterij bloemen
Greate Buorren 9 9088 AD Wirdum Tel: 058-2551396
Geopend: Ma-wo 8.00 - 12.00 13. 00 - 18. 00 do 8.00 - 12.00 13.00 - 20.00 vr 8.00 - 12.00 13.00 - 19.00 za 8.00 - 16.30
Gratis Bezorgservice
53
Nationaal Reulnafonds WAT JE KWIJTRAAKT DOOR REUMA.
Te koop l1'eg-ens reuma. Arjen (23) biedt zijn skeelers te koop aan, want hij zal er nooit meer op kunnen rijden. Petra (44) zal nooit meer kunnen tennissen en Gerard (63) moet zijn hobby tuinieren opgeven. Met reuma raak je veel kwijt: hobby's, sport, liefhebberijen. Soms zelfs je baan, je toekomst, je zelfvertrouwen. Meer mensen hebben reuma dan u waarschijnlijk denkt. In Nederland zijn dat er zo'n anderhalf miljoen. Dat wil zeggen dat één op de tien Nederlanders reuma heeft. Toch weten we nog weinig over de oorzaak en nog minder over hoe we reuma kunnen genezen. U begrijpt dat wetenschappelijk onderzoek daarom heel belangrijk is. Vrijwel al dit onderzoek wordt gefinancierd door het Nationaal Reumafonds, dat zelf voor zijn inkomsten afhankelijk 'is van giften door particulieren en bedrijven. De overheid heeft voor reuma helaas weinig geld over. In de week van 19 tlm 25 maart a.s. gaan de vrijwilligers van Het Nationaal Reumafonds weer de huizen langs met hun collectebus. U weet nu hoe hard hun inzet en uw gift nodig zijn. Met het opgehaalde geld financiert het Nationaal Reumafonds zowel het wetenschappelijk onderzoek, als individuele hulp aan mensen met reuma., en de meer dan honderd patiëntenorganisaties. Voor meer infolmatie over bovenstaand bericht kunt u terecht bij Rineke Rust, tel.: 020-5896490. Hannie Jaspers.
54
Als dit uw laatste wens is
zullen wij die respecteren Ck
11,
~ Id ..
r:r.lh·n,
nl
1'"1'n {lUrll'Î.\
h 1\ tll:\ \
"r( \, .l,i' "e
n'k,)kl"li)l-
nll'
t·r'landl~ om nu
.j'·ll"I'~\<.Itll IJ 1..\111\ \Jn-':JcJ~ dJflrl"f,m'..:1l 1\lt'1
d· u
11"
lI.tI " ..1 J JJlrh'l1
11..1,111
11111
!..'Il:':'
Ij
cl
t'
tl'ot'r
al hlt'rfJ\,·r n .. tI.'
tI Zlr\l
d,.,!
nJI
fH1J"rlt'lt:
\.111 t~t'n 11l .... ,,!1\1:'1···11~1 t'
lJ~' ,... t'I\~t:n~' .... rt·"pt"<:h·t'rtJ.
dil;'
(1('10.
hn \11 •.lJr\l·rl·l"ilR")~ lt:'t:1l I
J,lr I' l'f lm
111111
/~:t'\l :-I\r~ ..·u k 11-,1"""1
al
ul~gl·brl',d
zlln
hel hl'l,u,
\Ml
t't·" Olm ~f'lCl l·j
d"
I
d~ lt::dt'n'~ I:khan'~t'n.
L ,\ 11111'-tr'~t'1l t'n dit \ ;l'l dl::' ll'-l!l4:'I,l.lnd'·n. Een lllrt:
lll,b'l'lll ...'n ~d!111('n Il' ,1,1dl\
-\1.. . \11 d "Ilrdl
I ~i
\I ~lfJ~'
\'t"I'·e" 0
' l i j f Iln\t'fI\iJchlt:
fi'l\l'l\dll'll .... lHdt'n
hllltlndL'(
R
"(
hl,...." U :.( 1
,,·rl·l1'~IOg.Il' 1.:'11 ton \"II~'
nr' IJlhJ.ln
UITVAARTVERENIGING "Gedenkt te sterven" Wirdum, Swichum en Wy1gaard
8('1 \ andiia~ nc ~~ \iJ(Ir m.,,·· 11' ·oll1'1.)ll~ ,'\ t'f dE: ,.in
hH 11
fllt'\
dt'
1ll,l;;I~chJp \
hn'l
ih
,:'tl\
\'(/(}rdt' ... n
'('11 LJIl\'fltHt\ E:rE:nrglllg.
Bt'1
I\l/oljblla.
tel: 058-2551815
55 llitvaartvereniging "Wirdum-Swichum-Wytgaard" Administratie: Th. Kootstra Bode: C Jellema Reduzum tel. 0566 - 601283 G.El11ersonslljitte 27 9088 BG Wirdum Reserve Bode: Th. Bijlsma teL058-2551815 GalypteL0511-521336 Ledenvergadering op woensdag 23 februari 2000. Plaats: de Golle Aanvang: 20.00 uur Agenda J. Opening 2. Notulen 3. Mededelingen en Ingekomen stukken 4. Financieel verslag 5. Verslag van de kascommiSSie 6. Benoeming van een nieuw lid van de kasconunissie 7. Vaststelling conll'ibutie en vergoeding voor het jaar 2001 Voorstel: Contributie f 40.-- per persoon Vergoedingf 2.750.-8. Bestuursverkiezing: aftredend: S. de Boer - Algra (niet herkiesbaar) Kandidaat: H. Adema - Wesselius. Tegenkandidaten moeten voor aanvang van de vergadering worden ingediend bij het bestuur. 9. Rondvraag 10. Sluiting Het Bestuur Betaling contributie voor het jaar 2000. Voor een gezin bedraagt dit f 80,00 Alleenstaanden f 40,00 f 40,00 Kinderen tot 18 jaar geen contributie, daarna Bankrekening van de uitvaartvereniging : 2931 90 828 Postrekening no van de Friesland Bank: 8[[542 Gaarne betaling voor 10 maart a.s., daarna volgt inning per kwitantie, verhoogt met incassokosten. P.S. Denk om wijzigingen (o.a. gezinssamenstelling, verhuizing) deze graag doorgeven. Penningmeester: Th. Kootstra
56
Eten en drinken bij rouwmalen
,;.)~ ll\~~"'''l::n:llliZ'l
"...... "'p ..
'11J
Rou\vmalen hebben zich ondanks kerkelijke en overheidsverordeningen door de eeuwen heen kunnen handhaven, Niet alleen omdat de mensen zo trouw waren aan deze traditie, Het voedsel van de burgerman was meestal eenzijdig en slecht H~i liet zich dan ook de kans niet ontnemen om eens iets extra's te eten en te drinken, Eeuwenlang hebben nabestaanden zich in de rouwperiode onderscheiden door het dragen van rouwkleding en het niet deelnemen aan openbare feestelijkheden Het was een SOOlt erecode waar iedereen zich aan hield en zij die het niet deden stelden zich min of meer buiten de gemeenschap, In naam aten de mensen ter ere van de gestorvene, maar in werkelijkheid om zichzelf zo vol mogelijk te stoppen, Deze malen gJllgen vaak gepaard met allerlei rituelen en vaste gewoontes Ze liepen vaak uit op liederlijke feesten, Zwijgen Bij de dodenmalen die in de vorige eeuw in Preusden (Duitsland) werden gehouden, gingen de mannen en vrouwen zwijgend en gescheiden tegenover elkaar zitten, Niemand mocht een mes bij zich hebben, Twee vrouwen bedienden de tafel en legden de gasten de reeds gesneden etenswaren voor Dan werd de ziel van de overledene, die volgens opvattingen van de aanwezigen voor de deur stond, tot de maaltijd uitgenodigd lede.-e aanwezIge wierp wat eten onder de tafel en goot er wat drank bij. zodat de ziel zich kon verkwikken, Na het einde van de maaltijd stond de priester van de tafel op, veegde het huis sclloon (vermoedelijk met wijwater) en joeg de ziel eruit. Hij riep daarbij: 'Gij hebt gegeten en gedronken. 0 ziel' Ga uit' Ga uit" Na dit ritueel mochten de gasten weer praten, Mannen en Houwen kusten elkaar en brachten een dronk uit Het feest kon begmnen, Stokvis Ook in ons land was het dodenmaal vall oorsprong een lusmltieceremonie (reinigingsplechtigheid), waardoor de rouwenden weer werden binnengehaald in de kring der levenden, Dat bewijzen onder andere de zonderlinge samenstellingen van de rouwmaaltijden,
57 [n Staphorst at men op een groeve stokvis met grauwe erwten, bierpap en g0l1 of rijst met rozijnen. Gort met rozijnen heette 'hoavergruttenries' Op het Drentse platteland bestond de maaltijd oorspronkelijk uit erwtensoep. gesuikerde ri.istpap en wittebrood met ham. Deze maaltijden wijken af van wat de overheid had voorgeschreven: 'En sal anders niet gespijsight worden op die tafel als rijsebreij en stockvis en gele erften. so deselve bint te krijgen, een jeder nae zijn vennogen' In Leiden werd volgens een bericht uit 1969 steeds, hoe overdadig de maaltijd ook was, rijstebrij al s toespijs gegeten. Leed bier Bier kwam er altijd aan te pas. In veel plaatsen en streken sprak men dan ook niet van een rouwmaaltijd, maar van leedbier, groevebier, doden bier, lovelbier (daar de dode geloofd werd) droefbier, tToostelbier en dodengelag. De maaltijd was dan alleen voor de familie. In de omgeving van Aalten had men een handigheidje. Men ging met de stoet vanaf het kerkhoflangs de brouwerij: 'Enkelen drinken hier thee', aldus een verslag, 'maar de meesten drinken bier, en dit laatste meestal in zeer ruime mate'. Door het drankmisbruik en de vaak abnonnaal hoge kosten voor bet sterfhuis probeerden zowel de geestelijke als de wereldlijke overheid op te treden tegen lijkmalen en dodenbieren. Lepel ln het oosten van Nederland bestond de maaltijd hoofdzakelijk uit grauwe erwten met rozijnen en stokvis. ln EIsen (0) plaatste men op de grote ronde boeren tafels schotels met grauwe erwten die telkens werden bijgevuld. De genodigden namen plaats rond de tafels. Dan klopte de voorman, de vooraanzittende der gasten, driemaal met zijn lepel op tafel. Als het stil was werd er gebeden. De voorman begon te eten en iedereen volgde hem na. Wanneer bijna alle gasten hun lepel hadden neergelegd, tikte de VOOlman weer drie keer op tafel en ieder die nog aan het eten was liet direct zijn lepel vallen. Er werd gedankt en men maakte plaats voor de volgende groep gasten. Aan de samenstelling van de maaltijden is te zien dat de aardappel als voedsel in die rijd hier in Europa nog onbekend was.
HET BESTE IIDRES 1I00R IlJU(KUNDIG ONDERHOUD, JUlNLEG Of UITBREIDING IIJlN: ~
Elektra rol Sanitair ,IJ Waterleiding ,I
Cif en I/erwanning 0 GasleidingJlIJ..---
PlZfrliëwJlrk r?JDakbedJlkklng
0l1tlloe~gen
[~8eIl~fliginf!
,I
De Elektro Specialist I/oor al uw Huishoudelijke Artikelen, AudiCl- en Videoapparatuur, Speelgoed, fietsen, Schaatsen en Tuingereedschap.
\ Cf,r
1.-1.1
j. \ \, \
/If f; I~-all({ t ieijl!11/ 'lil!!~Ji~"~\ ;'\_~ I SMIDSHOÊJ(( 11' ê:~ THUISZORG HET FRIESE LAND. (Is ontstaan uit de fusie van Kruiswerk Friesland-Noord en Thuiszorg Noord- en Midden Friesland). Voor verpleging, verzorging en andere vormen van hulp en ondersteuning op het gebied van thuiszorg. *Thuisverpleging- en verzorging *Kraamzorg *Ouder & kindzorg *Voedings- en dieetadvisering *Gezondheidsvoorlichting *Personenalarmering *Uitleen van verpleegartikelen en hulpmiddelen *Uitvoering Wet Voorzieningen Gehandicapten Voor het aanvra en van hul en zor...9: en voor advies en informatie (24 uur per dag) 06-8864. Uitleenmagazijn, Hof 2, Wirdum. Geopend: maandag, woensdag en vrijdag van 17.00 tot 18.00 uur. Tel.:058-2551400
Bode Uitvaartvereniging Wirdum-Wytgaard-Swichum. Dhr. C. Jellema, Reduzum, tel.:0566-601283.
12 Febr. Schutjassen Café Omke Wopke. 17" Klaverjassen D.C 19" Klaverjassen Twirre. 26" Schu~jassen Café. 6 Mrt. Bingo D.e. 14.00 uur. Schutjassen Café. ] I" 12" Zanguitvoeling Set Troch D.e. 24" Jaarvergadering Doarpsbelang, Twirre, 20.00 uur. 25" Schutiassen Café. 30" Voorlichting Fibrosis, taaislijmziekte, D.e. I April Klaverjassen Twirre. 3" Bingo D.e. 6" Modeshow D.e., Marion mode. 8" Schutjassen. 13" Klaverjassen D.e. 22" Schutjassen Café. 6 Mei Tlyater, Twirre voor informatie en opgave data, te1.2552Ü66.
60 WEEKEND-DIENSTEN HUISARTSEN. Apotheekhoudende huisartsenpraktijk Wirdum e.o. Dhr. P. Dijksterhuis en mevr. N. Valken. Legedyk I. 9088 AA Wirdum, tel.: 058-2551303. Spreekuren te Wirdum dagelijks volgens afspraak. Huisbezoeken bij voorkeur aanvragen voor 10.00 uur. Uw herhalingsmedicijnen kunnen aan huis bezorgd worden. Kosten f 1.--. Telefonisch overleg is mogelijk van 12.00-12.30 en 13.00-13.30 uur. Er is een waameemregeling met dokter Van Drooge te Warga. Leeuwarderweg 61, tel.: 058-2551261. Donderdagmiddag- en avond en om het weekend neemt hij de praktijk waar. Weekenddiensten Wirdum e.o. AH. van Drooge, Warga, 2551261. 19-20 febr. P.Dijksterhuis, N. Valken, Wirdum, 2551303. 26-27 " A.H. van Drooge. 4-5 mrt. 11-12 " P. Dijksterhuis, N. Valken. 18-19 " A H.van Drooge. 25-26 " P.Dijksterhuis, N. Valken. A.H. van Drooge. 1-2 april P. Dijksterhuis, N. Valken. 8-9 15-16 " AH. van Drooge. 22-23 " P Dijksterhuis, N. Valken. Weekenddiensten praktijk Weidum e.o. 12-13 febr. J.W.Meerdink,0515-331331. 19-20 " L.J. Lukkes, Weidum, 058-25 19224. 26-27 " J.c. LooI', 0515-331488. 4-5 mrt. H.B. bergwerff, Baard, 0517-341272. I 1-12 " L.J. Lukkes. J 8-19 " J. W. Meerdink. 25-26 " H.B. Bergwerff 1-2 apri I L.J. Lukkes. 8-9" J.W.Meerdink. J 5-16 " L.J. Lukkes. 22-24 pasen H.B. Bergwerff
-------~--~-~~~
Uw financieel
kó'~\llil1
'.: " .. :",,:
.:.- .:..:. ' ..;..; : .;. ,;..; :~',~~.,~:.,::,:,:::.',::~"',',' ::' "~'~ ::,';':::" . ~.,:.:.~.:
.',
\; :
De Friesland Bank, de grootste regionale bank van Nederland, kent de wensen en de vraagstukken van de particulieren en de ondernemers als geen ander. De Friesland Bank, een bank die garant staat voor uitgebreide persoonlijke aandacht voor elke cliënt. Het financieel kompas bij uitstek voor al uw bankzaken en verzekeringen.
Friesland Bank Legedyk 5, 9088 AA Wirdum Telefoon (058) 255 13 56 Telefax (058) 255 28 25
--~---~-~----------~-------------1
UW AMBACHTELIJKE BAKKER SYBESMA voor
I
1 • • • • • •
brood, koek en banket vleeswaren kaas diepvries-artikelen tabak en drogisterij en de allereerste levensbehoeften
~
..
_._---
EJkSUill
05-::; _.:,·11:::::-3
U~lnUln
O~·:'-':'~'.1
L91'j
