I
DOARPSBLED FOAR WYTGAARD
.5
3 Dorpsblad "It Have"pypke". 33ejaargang. nr. 189. juni/juli 2002. Verschijnt 6 keer per jaar. Redactieadres: Meekeshof77, 9089 BD Wytgaard. Tel: 058-255 1067. e-mail adres:
[email protected] Redactie: Joz. B. Roorda E.deJong M Hoekstra-Siemonsma G.Jaspers-Mollet A.D.Hofstra H.Boomsma
Blz. 4 8 10 15 17 19 21 26 29 31 34 36 42 43 44 49 50
op deze pagina.
Van de redactie. Burgerlijke Stand. Ta Oantinken: Meinte Walta. Doarpsbelang. Merke. Leo Heerkens geridderd. 35 jaar Wytgaard. Uuf Jannie). Usjuf Jannie. Ferkiezings. Puzzel. Familie-archief fam. Hoekstra. Schutjassen. UitslagenTwirreloop. Ozd lotenactie. Een stukje natuur. Agenda. Weekenddiensten.
Admi"istratie: (Ook voor adreswijzigingen, opzeggingen, aanmeldingen). A.D.Hofstra, Meekeshof 77, 9089 BD Wytgaard. Tel: 058-255 1067. Abonnementen: f/2,-- per jaar. Buitenland:fI6,-- per jaar en Losse nrs.:voor leden f/,-- en voor niet leden f2,--. Betaling:viajaarlijks toegezonden acceptgirokaarten.
De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden kopij. Naam en adres van de inzender dient altijd bij de redactie bekend te zijn.
INZENDEN KOPIJ VOLGENDE NUMMER. Vóór lau ustus Bij aanlevering op diskette graag uitdraai tekst bijvoegen.
4
VAN
DE
REDAKTIE
.
We zijn nog niet eens goed en wel halverwege dit jaar en het lijkt wel ofhet al veel langer aan de gang is. Er waren gebeurtenissen die op een normale manier de geschiedenis ingaan maar ook schokkende gebeurtenissen waarvan de invloed op de toekomst nog moet blijken. Ook in eigen omgeving zijn het roerige tijden. Het is een bekend gegeven dat de huidige mens in zijn leven een hoeveelheid informatie krijgt te verwerken en veranderingen meemaakt waar een mens van pakweg nog geen eeuw geleden 4 levens voor nodig zou hebben! Onze hogere levensverwachting heft hier natuurlijk ook wel mee te maken. Het zal u dan ook niet verbazen dat ft Havenpypke ook weer vol informatie staat terwijl de informatiegids nog moet komen. Wat ook nog moet komen is de merke. Het volgende Havenpypke zal dan ook in het teken staan van dit feest waar de meesten zo naar uitkijken. De redactie wil in het volgende nummer graag foto 's plaatsen, gemaakt op voorgaande merkes. Daarom doen we een oproep aan iedereen die leuke merkefoto 's heeft, deze naar ons op te sturen zodat wij er een aardig item van kunnen maken. Adh.
5
OPROEP: In het volgende nummer verschijnt de jaarlijkse informatiegids. De ons bekende bedrijven, verenigingen etc. worden weer door de redactie benaderd. Mochten er echter nieuwe verenigingen, instellingen e.d. zijn verschenen welke opgenomen wensen te worden in de informatiegids dan verzoeken wij dit vóór 1 juli 2002 bij de redactie te melden!
Tot ziens
0
De tocht wordt ord bouwbedrijfSibJe v.d. Meer B. V
8
Geboren: 22 mei, René, zoontie van Ype en Ellen Oedzes, broertie van Stefan, Tjissema 5. 25 mei, Brecht, dochtertje van Jeroen en Boudie Hemstra, zusje van Tjitte en Haeije, Weiwiskedyk 2. Van harte gefeliciteerd.
Overleden: 6 mei, Meinte Walta, 82 jaar, geboren in Wytgaard als zoon van Jaring en Berber Walta-Rypma. Na zijn huwelük met Eeb Huisman woonde en werkte hÜ in Leeuwarden alwaar hij is overleden. 6 mei, Jacques van Balen, 62 jaar, geboren in Wytgaard als tweede zoon van Tjalling en Veronica van Balen-Wetting. Hij dreef een sportzaak, eerst in Wolvega, en verhuisde later naar Leeuwarden. 4 juni, te Dokkum: Marieke Teemstra, geboren te Wytgaard 18 december 1939. Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden.
Verhuisd: Watze en Elizabeth van Balen-Tjepkema, van Hegedyk 25 tijdelijk naar Lapedyk I. Fam. F. Timmer van lt Kleasterr 4 naar Workum. Mevr. Van der Berg van It Kleaster 12. Mevr. M .Leenstra van Fopma's Reed 14 naar It Kleaster 4.
9 Graach wolle wy elkenien tank sizze die 't op hokker wize dan ek oan us tocht ha en tinke, nei it ferlies fan us famke en sus Teatske. Dit meilibjen docht us oe sa goed. Jaap Roorda Hannie Pijper Teye
Wij willen iedereen bedanken voor het medeleven, de steun, alle kaarten, bloemen, fruit, enz. tijdens mijn verblijf in het ziekenhuis in Duitsland en bij mijn thuiskomst. Gerrit en Willie en de kinderen
Ik wil graag iedereen even bedanken die met een telefoontje, kaartje of bezoekje aan mij gedacht heeft. Ik was er erg blij mee. Heel erg bedankt. De harte! ij ke groeten van Dora Hoekstra
De volgende Wytgaarsters hebben aan de Elf Steden Wandeltocht meegedaan: Anton Joma, Ymkje Roorda, Ytsje Mulder en Jannie van der Wal. De Elf Steden Wandeltocht begint dinsdag en de eerste afstand is plm. 52 km, woensdag 41,5 km, donderdag en vrijdag ook 41,5 km en zaterdag 27 km. Allen van harte gefeliciteerd.
10 Ta oantinken: Meinte Walta Wy ha ofskie nommen fan dizze keunstsinnige äld doarpsgenoat. Ja, Fryslän yn wide rûnte betocht Meinte Walta, as de man dy 't de keunst ferstie om syn wurk in aparte styl te jaan. Wat hat er in protte ut 'e wei setten yn syn wurksum libben. Wa 't de utstalling yn It Prinsessehof besocht doe 't er santich jier waard, kaam folslein ûnder de yndruk en yn de besnijing fan de bedoeling fan syn wurk. Hie men in boek Jêzen mei syn omslach kaam it goed ut 'e ferve en foar hokker Fryske skriuwer hat er net yn 't spier west? In omslach is as de omlisting fan in skiJderstik. Oer skilderjen sprutsen, hy besochtjin mei te nimmen nei it djippere betsjutten. Yn "Sjoch", oan 'e Westersingel hong de sfear mids tusken syn wurk. Hy naam je optein mei nei in stik ut 'e omkriten fan Earnewäld, like goed as nei de kleimuorre yn Jeruzalim. Ik tink wolris, slagget it altyd wol om it allegear, dy keunst, wat der yn leit, troch te jaan. Syn heit sei it al: "Mannichien is roppen, in inkeldien dy 't it sjocht." Mar Meinte is der mei grut wurden; fan heite- en memmekant hat er it meikrigen. Op skoalle al kipe er fier boppe de oaren ut en hy rêde it om wat er yn 'e fingers hie en troch it in oar by te bringen, syn brea te fertsjinjen. It is simmer 2000, wy sjogge Meinte Walta foar it lêst yn Wytgaard. It is as in ofskie west; hy fernaam it wol, mei 't sûnwêzen woe 't net mear. Alle jierren mei de merkedagen moast hy der ek wêze. It öfskie nimmen, fan wêr ienris synjongesjierren leine, begûn al doe 't syn suster Afke it äldershûs net mear bewenne. Mei de lea en de geast sakke it of. Lang koe men noch mei him prate oer wat der yn syn jierren yn Wytgaard öfspiJe; mei in bakje kafje en in sigaarke kamen wy der dan wol ut!
11 It is tusken nije en älde maaie: Fryslän op 't moaist, mar Meinte Walta belibbet it net wer. It betinken yn de tsjerke fan Warten is dan ek alhiel yn 'e styl sa 't hy wie, in man dy 't yn syn Heitelän thus wIe. De lêste rit troch it gea dat him sa nei wie en hy yn syn libben faak ris makke hie. Nei Wergea oer Swichum; in moeting sa it libben der hinne feit. In jong pear, yn 'e maitiid fan it libben en dêr tsjinoer dizze lêste reis. It waard sa in öfskie foar him fan al dy oantinkens dy 't der lei ne tusken Wurdum en Wytgaard. Sa rêst er dan op 't höf fan syn berteplak, Iyk as dat bekende liet oanjout: "Iit my rêste yn myn bertegrûn." Meinte Walta sil sa trochlibje yn wat er us neilit. Syn wurk sil, sa 't ornaris giet, mei de tiid fan grutte wearde wêze.
J. Roorda
Seisportret ut 1982
13 De öfbylding hjimêst is in tekening fan Jaring Walta, de heit fan Meinte. De famylje Walta wenne rjocht tsjinoer it manske hûs, wêr't no Hans en Wiep de Ruiter wenje. Yn 1933, doe't dit wurk makke is, wenne dêr de famylje Gjalt v.d.Hem. Oan de sudkant wie in sêre boud. De foto hjirûnder is yn dy sêre nommen. Wy sjogge fan I.n.r: Berber Walta-Rypma (de mem fan Meinte), en oan de oare kant fan 'e tafel: frou v.d.Hem mei njonken har Fetsje v.d.Hem har dochter. (Tekening en foto binne beskikber steld troch Berber v.d.Geest). ~
/' .~ ~l~.
'
\""",\~1j~"," . t~1t.;P,.'·
~.J.' ~'
!'
Oer it wurk fah Meinte Walta stie yn in artikel yn 'e Ljouwerter Krante fan 7 maaie noch it folgjende:
"....... begon hij in 1957 als vrij kunstenaar en tekenleraar op scholen en in zijn atelier Sjoch aan de Westersingel......... ./n Beetgumermolen staat een monument van zijn hand, ter nagedachtenis aan de Friese cabaratier Jarich de Vries. Daarnaast maakte Walta toegepast werk, als toneelaffiches, platenhoezen, kalenders en een groot aantal omslagen voor Friese boeken, veelal uitgegeven bij de firma Laverman in Drachten. " Hoe't hy wie, skreau Meinte Walta yn syn eigen skrift:
15
Feriening Doarpsbelang Wytgaerd
*
De Feriening Lytse Doarpen heeft weer twee nieuwe boekjes met Swalk- en Fytsroutes uitgebracht. Dit keer liggen alle routes in It Lege Midden, waaronder ook Wytgaard valt. Zij bevatten respectievelijk 14 en 7 wandel- en fietsroutes. Ze liggen ter inzage in het café Omke Wopke. U kunt ze daar ook bestellen, ze kosten €4,-.
* Eind april, net na onze voorlaatste vergadering, ontving het bestuur van Dorpsbelang een anonieme brief. Zou de schrijver hiervan zich kenbaar willen maken en op ons volgende spreekuur willen komen. Op anonieme brieven willen en kunnen wij niet ingaan, wij weten dan ook niet precies waarover het gaat. * Onze eerstvolgende vergaderingen zijn op dinsdag 24 juni in de Twirre en op maandag 2 september bij café Omke Wopke. Spreekuur is dan van 19.45 tot 20.00 uur, van harte welkom!
17 DORPSGENOTEN, Nog 2 maanden en het is weer merketijd. Hier nog enkele weetjes op een rijtje:
16 &
17 AUGUSTUS 2002 merke Wytgaard (thema "De
Toekomst"). 7 & 14 JUNI 2002 voorverkoop merkekaarten, tijdens het Hynstespul en het familiekaatsen (E7,-- per kaart). In de merkekrant, deze heeft u reeds ontvangen, staan alle activiteiten vermeld. 15 augustus zal de merkekommisje de Donderdagavond straatversieringen beoordelen. Vergeet u de voormerke niet?! Ook tijdens deze merke zal er weer een verloting plaatsvinden (loten worden verkocht voor slechts €0,50 per lot, de prijswinnaars worden tijdens de lunch in de Twirre bekendgemaakt). Er zijn natuurlijk weer fantastische prijzen te winnen. Voor het kaatsen vragen wij slechts een bijdrage van €2,50 per persoon. Het merkeprogramma proberen wij voor de grote vakantie bij u in de bus te doen. Mogen wij u erop wijzen dat er van het filmfestival (merke 200 I) nog slechts 8 videobanden met alle filmpjes erop te koop zijn!!! De prijs bedraagt Ell,50 per band. Te bevragen bij Willem of Cor (Fopma's Reed 24 & 26). Buurtcaptains: wilt of kunt u deze functie niet meer vervullen dan vragen wij u vriendelijk zelf een vervanger te zoeken. Ook dit jaar valt het voor ons niet mee om nieuwe mk-Ieden te vinden. Mk-Ieden worden voor een periode van 5 jaar aangesteld. Het is erg leuk werk en zonder mk-Ieden geen merke. Dus zeg niet meteen nee indien wij u vragen lid te worden, maar denk er eens rustig over na. Wij hopen met u dit jaar op een mooie merke en prachtig weer!!
MERKEKOMMISJE WYTGAARD
19 LEü HEERKENS GERIDDERD. In 1989 vertrok het gezin Heerkens-van Dijk van Meekeshof 77 naar Sneek. De benoeming, ingaande 1987, van Leo bij de Stichting Gemeenschappelijk Centrum Onderwijsbegeleiding Fryslän bracht deze verhuizing mee. Bij het afscheid nemen van het G.C.O. is hij op 31 mei benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau. Leo was altijd zeer betrokken met het kind in een achterstandsituatie en diegenen die in moeilijke omstandigheden verkeren. Bovendien is hij al 40 jaar actief in het sociaal-maatschappelijke werk. Van 1970 tot en met 1986 was hij een gewaardeerde onderwijzer aan onze lagere school en maakte de overgang mee naar de huidige basisschool. Ook de redactie van It Havenpypke heeft van zijn kwaliteiten kunnen profiteren. Hij was medewerker van oktober 1987 tot mei 1989. Van zijn bijpassende tekeningen en cartoons kunnen we nu nog gebruik maken. Ook zijn interviews bij uiteenlopende gelegenheden waren van hoge kwaliteit en door de objectiviteit erg lezenswaardig. Hij was Brabander van geboorte, maar door zijn huwelijk met Hanneke van Dijk uit Blija voelde hij zich Fries met de Friezen! Wij als redactie en uiteraard vele Wytgaarders, willen Leo, met zijn vrouwen de jongens, van harte gelukwensen met deze benoeming. Veel gezondheid en genieten na gedane arbeid.
J. Roorda.
-"
- ;.- r..-:-- ,-. . ,. - -c __~!;
wt~~'
21 35 JAAR WYTGAARD De eerste maand 'zonder' werk is voorbij. Zonder werk is natuurlijk niet helemaal waar; ik heb het druk met de paarden, een groentetuin en al die dingen die zo nodig een keer gedaan moesten worden. Toch heb ik nog steeds het gevoel dat ik aan het spijbelen ben en ja, ik mis de kinderen en mijn collega's. Ik vind het wel heerlijk dat ik nu alles in alle rust kan doen. 's Morgens genieten van het veulentje, dat enthousiast door de wei dartelt. Iedere ochtend kijken hoeveel kuikentjes moeder eend nog heeft; in zeven dagen tijd van negen naar nul kuiken~es was wel een heel trieste score. Moeder eend heeft echter al weer troost bij een woerd gezocht. Je hebt ook meer tijd om na te denken. Misschien dat ik de minder leuke gebeurtenissen heb vergeten, maar ik heb altijd met veel plezier in Wytgaard gewerkt. Het heeft mijn leven zin en geluk gegeven.
Foto, Pier v.d. Heide.
22 Kinderen heb ik altijd heel boeiend gevonden. Als kind was ik altijd aan het 'schoolije spelen', dus was de kleuterkweekopleiding een voor de hand liggende keuze. Na de opleiding waren er weinig vacatures. Bovendien wilde ik altijd graag een periode in het buitenland werken. Samen met twee vriendinnen heb ik toen als au pair in Duitsland en Engeland gewerkt. Daarna zijn we nog enkele maanden in Frankrijk geweest. Bij terugkomst was mijn eerste sollicitatie in Renkum meteen raak. Het was een vier-klassige kleuterschool met per klas veertig kleuters. De toen mal ige hoofdleidster was vaak ziek, dus was ik voor langere periodes plaatsvervangend hoofd leidster. Er waren veel probleemgezinnen en dit had natuurlijk invloed op de kinderen. Ik vond hoofdleidster een zware taak en toen Hans en ik geen woonruimte konden krijgen, heb ik als leidster gesolliciteerd naar een baan in Leeuwarden. De toenmalige inspectrice was bij de sollicitatieprocedure aanwezig en zij maakte mij attent op een nog op te richten kleuterschool in Wytgaard. Met de ervaring die ik had, vond ze mij een geschikte kandidaat. In die tijd maakte het geven van proeflessen nog standaard deel uit van de sollicitatieprocedure. Bij gebrek aan een eigen school kwam toen het kleuterschoolbestuur in Renkum kijken. Ze kwamen echter pas tegen het eind van de ochtend bij de school aan. We spraken af voor die middag en het bestuur ging lunchen in 't Hof van Gelderland. Deze hadden een zeer gerenommeerde keuken. Het was dan ook tegen het eind van de middag dat het bestuur weer bij school aan kwam. Dit tot groot ongenoegen van de hoofdleidster, maar ik vond het niet erg en ik kon het direct goed met het bestuur vinden. Op één april J 967 ging de kleuterschool van start in het parochiezaaltje. Het was voor het bestuur en mij in het begin nog wat pionieren. Het bestuur stond altijd voor mij klaar en zondagmiddag werd de klas na de dienst weer ingericht door één van de bestuursleden, zodat ik maandag in een weer ingeruimde klas kon beginnen. Zelfs als ik me niet helemaal aan de wettelijke voorschriften hield, stond het bestuur nog achter me. We hadden namelijk al snel een tweede leidster.
23 Je had daarvoor op drie achtereenvolgende teldata een gemiddelde van tweeëndertig kleuters nodig. We hadden het juiste aantal kleuters net bereikt en we zouden de komende tijd gaan groeien, maar vlak voor de laatste teldatum ging een kleuter verhuizen en de wet was onverbiddelijk. We lieten dus de desbetreffende kleuter ingeschreven staan, maar net in deze maand kwam de inspecteur langs. Liegen ging ons niet zo goed af en de inspecteur had gelijk door dat er iets niet klopte. Hij vroeg ons of we wel wisten dat het ons een dikke boete zou gaan kosten. Toen ik zei dat ik het belang van de kleuters zwaarder vond wegen dan de wet, was hij het beslist niet met me eens. Het bestuur stond achter me en de inspecteur heeft waarschijnlijk ook de noodzaak gezien. De tweede leidster kon blijven en een boete hebben we nooit gezien. De verhouding met de inspectie was niet altijd optimaal. De eerste inspectrice was een heel forse vrouw van wel zeker honderd kilo. Tijdens één van haar bezoeken kon één van de kinderen de verleiding niet weerstaan en gaf haar een tikje tegen haar achterwerk en zei daarbij: "Wat hastou een dikke kont sis!" Ik vond dat het kind alleen een feit constateerde, maar zij vond dat ik de kinderen betere manieren moest leren. Kleuters zeggen wat ze zien. Robert Wever zei een keer tegen mij: "Sommige mensen hebben een vierkant gezicht, maar jij hebt een eigezicht, hoor juf1" Trees van der Meer is eerst een korte periode als tweede leidster bij ons werkzaam geweest. Daarna kwam Wapke Geertsma. Zij is nu samen met haar man werkzaam als bijbelvertaalster in gebieden waarvan in de desbetreffende taal nog geen bijbel aanwezig is. Zij was een prima kleuterleidster, maar de kleuters kregen bijna alleen nog maar verhalen uit de bijbel te horen en ze leerden enkel geestelijke liedjes en dat was voor een neutrale kleuterschool wat teveel van het goede. Vervolgens kwamen Sietske de Boer, Anneke van der Ploeg en GeITie Dijkstra. Anneke en GeITie zijn nog steeds in het onderwijs werkzaam. Vanuit het parochiezaaltje zijn we in 1981 naar de nieuwe school verhuisd. We konden nu alles laten staan en de klas inrichten in de sfeer van het thema waar we mee bezig waren.
24 Dat werkte heel plezierig en bovendien was het werken met collega's gezelliger. Jelmer vond het echter wel een heel grote school, want na een rondgang langs de verschillende klaslokalen zei hij: "Jou hewwe hier wel een boel skoolen, hoor!" Bij het samengaan van de twee scholen is er in samenwerking met de ouders gekozen voor een school met oecumenische uitgangspunten. Dat was voor die periode wel uniek: het samengaan van de verschillende christelijke gezindten. Het team zocht naar een meer kindgerichte school. In samenwerking met Ger van Eldert is er toen gekozen voor de Adleriaanse visie. Deze schooJvisie is gebaseerd op een democratisch opvoedingsmodel waarbij een zo breed mogelijke ontwikkeling van het kind het uitgangspunt is. Het doel is ieder kind zijn eigen mogelijkheden te ontwikkelen om zich zo goed en sociaal mogelijk staande te houden in de maatschappij. Werken vanuit deze visie heb ik voor de kinderen en mezelf als heel goed ervaren. Dat het ons allemaal goed beviel bewijst wel de stabiele setting van het team; José en Geertje al meer dan vijfentwintig jaar en Titia heeft er ook al heel wat jaartjes opzitten. In 1985 ging de basisschool van start. Het was in die tijd bijna vanzelfsprekend dat de hoofden van de lagere school directeur werden van de basisschool. Ik was het daar niet mee eens. Als er geen leidinggevenden afkomstig uit het kleuteronderwijs in het basisonderwijs waren, konden de belangen van de kleuters wel eens minder goed vertegenwoordigd worden. Er heeft zich dan ook een verintellectualisering van het kleuteronderwijs plaats gevonden. Als directeur heb je ook meer invloed op de daadwerkelijke uitvoering van de door de school gedragen visie, vandaar dat ik koos voor het directeurschap; de eerste jaren samen met Leo Heerkens. Daarna meer dan tien jaar samen met Bûnte de Boer; deze samenwerking heb ik als heel goed ervaren. De administratieve taken werden in de loop der jaren steeds uitgebreider. De combinatie leerkracht/directeur vond ik steeds intensiever. Ik stond liever voor de groep. Het was dan ook plezierig dat Geertje, die administratief veel beter is onderlegt, deze taak wilde overnemen. De laatste jaren kon ik me weer volledig op de kleuters richten en daarnaast op vrijdagmiddag handenarbeid met de oudere groepen.
25 Zij waren altijd zo fanatiek bezig met hout, klei en andere materialen; ik kwam in de begeleiding handen en voeten te kort. En wat hebben ze prachtige dingen gemaakt! En dan komt de laatste dag. Deze was fijn en verdrietig tegelijk. Na veertig jaar stoppen is best moeilijk als je altijd met zoveel plezier hebt gewerkt. Berber van der Geest zegt altijd: "In bern is it moaiste stikje minske dat der is." En dat ben ik volledig met haar eens. Een kind is een bron van mogelijkheden dat je mag helpen ontwikkelen en dat is een mooie taak. Ik hoop dat ik een positieve bijdrage heb geleverd aan het geluk en de ontwikkeling van al die kinderen die ik in de afgelopen jaren heb gehad. Als ik in de boeken 'Herinnering aan 35 jaar Wytgaard' kijk en lees, dan was daar wel sprake van en dat doet me goed. Als de lucht wat minder blauw is en ik heb wat steun nodig dan is het lezen in die boeken heel fijn en geeft me het gevoel dat het leven zin heeft. Ook de videoband, gemaakt door oud-leerlingen, is prachtig! Alle mensen die me geholpen hebben mijn werk in al die jaren zo goed mogelijk te doen: bedankt! Jannie Noordermeer - Dijkstra
Foto, PaulJanssen.
26 Us jufJannv Hja stie by us oan skoalle, Lange lange jierren, wol 35 jier. Wie optein en mei folie nocht, Foar al us bern yn 't spier. Te lang moasten wy yn us mienskip, In plak foar us Wytgaarder beukers misse. In tige warber ploechje alders, Koene it oprjochtsjen jëst wol risse. In skoalle moat ek in namme ha: "It Ljipke ", hjir as simboal stie. Defûgel dy't maitiidsdei al mar oan, Op 'e nij yn us greiden wie. By in beukerskoalIe heart in juf, Hja gie 5 jier oer FrysMns grinzen, As Jantsje Dijkstra. Mar kaam werom, Yn it heitelan leine har tinzen. No as Janny Noordermeer reizge hja, Fanof it wenstee "Moskou ", it bekende paad. Oer Swichum, Wurdum, naam de drompels, Nei har bern en skoalle te Wytgaard. Juffer Janny, dy 't de berntsjes, Gjin ien gelyk, al sa goedfette. Benammen dy 't soms wat achter bleaune, En ûngemurken dêr har oandacht op sette. As in memke /iede hja us bern, Brocht harren sa it alderearste by. Al dy jierren, al mar mei alle geduld, It waard stadichoan in hiele lange rij.
27 It ûnderwiis is al mar yn feroaring, De tUd stiet hjir ek net stil. Sa hiel wat nijs op priemmen, no fan 40ant 12, iJ de basisskoalIe wurde sil. JufJanny setJe har dêrfoar yn, En sa helle se dan ek iJ foech. Ik tink wol ris, al datferoarjen, Hie dat om har wol hoecht ? It Ljipke en de alde Gerhardus, Yn ien nije skoalle, wie no iJ stribjen. De boukommisje hie no oanpaste winsken, In kans om har dêryn ut te libjen. Nei hiel wat jiven en seizen, Waard dan einliks, lang om let, Sa yn Wytgaard de tredde skoalle, De "Teake Jan Roorda-skoalle" set. Sa seach jufJanny al sa njonkenlytsen, No kommen de twadde generaa~je.
Makke sa in skiednis yn dizze mienskip, In juffer: fakkundich, eigen styl en meifaasje. Mar, Iyk as foar eltsenien, jierren telle, En sa naam sy dan ek iJ beslut: It is sa goed; iJ afskie fan 'e bern komt, Net makIik, mar ik haw ' de pUI der ut. Mei sa mids iJ romme jjild en greiden, Dy moaie leajhawwerij: tusken de Fryske happen. Dat iJ tûke fokkersbloed syn wei jine mei. Mei in protJe lankfan us, dat is te snappen! J.R.
29 Ferkiezings "Tweede Kamer" Stimburo Wytgaard De utslach fan 15 maaie 2002 P vd A VVD CDA D66 Groen Links Soc. Partij SGP Ver.Seniorenpartij
79 32 165 15 25 21 0 3
Nieuwe Middenst.partij Partij v.d.Toekomst Christenunie Duurzaam Nederland
0 0 8 0
Leefbaar Nederland Lijst Pim Fortuyn
7 33
Totaal
388
De uts lach fan de kear dêrfoar ( 6 maaie 1998) P vd A 120 VVD 30 CDA 126 D66 19 Groen Links 28 Soc. Partij 16 SGP I Senioren 2000 I AOV-Unie 55+ (Alg.Ouderenbond) 0 Ned.M iddenst.Partij 1 Natuurwetpartij I RPF 2 De Groenen 0 NCPN 0 CD 1 Vrije Ind.Partij 0 Ideal isten/J 0
346
3
Blanco Totaal jildich utbrochte stimmen
389
349
Tal stimhawwenden
449
406
Opkomstpersintaazje
86,64
85,96
31 PUZZEL. Een grote hobby van Jappie en Janny Schuurman is puzzelen. Onderstaande foto is ons onlangs toegezonden. Jappie en Janny zitten hier achter een net gemaakte puzzel van 3000 stukjes. Achter hen hangt de Nachtwacht, ook een puzzel. Hoewel alles niet even duidelijk over zal komen op de foto zal het toch geen puzzel zijn om een en ander te herkennen. (foto toegezonden door Bennie Schuurman).
34
Voor ruim SO jaren, in mei 1948, werd bovenstaande familiefoto gemaakt t.g.v. het 2S-jarig huwelijksfeest van Jan Aukes Hoekstra en Jourika Huisman. Hoekstra was toen sinds 1926 caféhouder in Wytgaard. Uit het huwelijk werden maar liefst 13 kinderen geboren waarvan er één, Theresia van 12 jaar, in maart 1940 overleed na een zware val op het ijs. Op de foto staan op de achterste rij van links naar rechts: Asuerus, Hidde, Dirk, Margaretha, Sybrich waarnaast zittend de oudste zoon Auke. Daarvoor van links naar rechts: Fokje, Helena, Heit, Beatrix, Gosse, Mem en Dieuwke. Tussen de ouders in zit de jongste zoon Bonifacius.
35
Vijftig jaren later, in mei 1998, werd bovenstaande foto gemaakt toen Margaretha 65 jaar werd. De ouders overleden in 1955 en 1963. Alle 12 kinderen zijn nog in leven. Een uniek feit, om dankbaar voor te zijn. Achter de namen staat de huidige leeftijd vermeld. Staande van links naar rechts: Auke (78), Dirk (71), Asuerus (66), Beatrix (64), Gosse (65), Dieuwke (67), Hidde (72), Margaretha (69), Bonifacius (62). Zittend: links Helena (77), in het midden Fokje (73) en tenslotte Sybrich (75).
36 SCHUTJASSEN "KLAVER AAS'; Ook dit jaar kan weer de boeken in als zijnde vloeiend, vrolijk en vlotjes verlopen en met een paar opvallend sterk spelende gastspelers in de laatste competitiehelfl. Wat te denken van een Rein Jonker die elke keer tot de finale weet door te dringen of van Jannie Schuunnan en Tjits Hoogland die in de Omke Wopke partij iedereen te slim af waren. Ook noemenswaardig is de van de andere kant van het IJsselmeer afkomstige Stephen Lubbers die in zijn eerste schutjaspartij onder luid geschreeuw van zijn maat met een prijs naar huis ging. Maar voor de leden gaat het toch om de langste adem in het gevecht om de wisselbekers. En dit bleef spannend tot de laatste partij. Bert de Ruiter wist Jochem Douwenga voor te blijven, mede door in elke! partij met een prijs naar huis te gaan Bij de dames ging de dit jaar voor het eerst uitgereikte en door de fam. De Haan beschikbaar gestelde beker naar Trees Hemstra. Proficiat! Uitslag seizoen 2001-2002 Algemeen I stc Bert de Ruiter 70 punten 2dc Jochem Douwenga 61 punten S3 punten 3dc Jeroen Hemstra SO punten 4 dc Trees Hemstra Sdc Hilly Hoogland 41 punten Uitslag 09-02-02 Grutte I SIC Jeroen Hemstra Erik ten Hoove 2de Piet Joma Piet Terpstra 3dc Bert de Ruiter Willy de I3ruin
Dames SO punten ISIc Trees Hemstra 2dc Hilly Hoogland 41 punten 3dc Marijke van Balen 36 punten 4dc Berber Roorda 32 punten Sdc Giny de Jong 30 punten
Troast Poedel ISIc Jochem Douwenga ISIc Trees Hemstra I3audie Andringa Lodewijk de Bruin 2dc Hilly Hoogland 2dc Willem Rietdijk Albert Jan Terpstra Yde Santema 3c Berber Roorda 3dc Jelle de Jong Douwe Leistra Lies de Jong
Uitslag 23-02-02 Troast Poedel Grutte ISIc Piet Joma IsIc Douwe Leistra sr IsIc Anton Joma Aant de Haan Willem Hemstra Hans Ypma 2dc Willem Rietdijk 2d• Lies de Jong 2de Willy de Bruin Lodewijk de Bruin Ale Terpstra Klaas Keizer 3dc Albert Jan Terpstra 3dc Marijke van Balen 3c Berber Roorda Bert de Ruiter Jochem Douwenga Hilbrand Beukema
37 Uitslag 09-03-02 Grutte Troast ISIC Bert de Ruiler ISIC Klaas Keizer Rein Jonker Willem Rieldijk 2dc Jochem Douwenga 2de Wielze de Jong Herman Sanlema Giny de Jong 3de Willy de Bruin 3e Lies de Jong
Poedel Isic Berber Roorda Erik len Hoove 2dc Willem HemsIra Ale Terpstra 3dc Jet TerpsIra
Uitslag 07-04-02 Grutte Troast Poedel Isie Douwe LeisIra jr Isie Giny de Jong 1sle Aallsje Sanlema Herman Sanlema AnIon Joma Wietze de Jong 2de Jeroen HemsIra 2de Bert de Ruiler 2dc Rein Jonker Yde Sanlema Albert Jan Terpstra Erik len Hoove 3de Piel Terpstra 3e Bareld Siksma 3de Trees Hemstra Klaas Keizer Marijke van Balen Berber Roorda
Uitslag 20-04-02 : Omke Wopke partij Grutte Troast Poedel I ste Jannie Schuurman 1sle AnIon Joma I sle Trees Hemstra Hilly Hoogland Giny de Jong Tjils Hoogland 2de Douwe LeisIra 2de Teake Roorda 2de Berber Roorda Willem Hemstra Maarten Terpstra Slephen Lubbers 3dc Freddy HemsIra 3e Kees Slraalsma 3de Jeroen HemsIra Johannus Hoogland Jochem Douwenga Jacob Hoogland
Een goede vakantie toegewenst en tot ziens op de eerste schutjasavond. Deze is zoals altijd op de eerste zaterdagavond in oktober. Herman
39
14 Mei jl. was er een oproep op Radio Fryslän voor oudelfstedenrijders op de schaats om nog een foto op het elfstedenbrugje te krijgen. Onderstaande foto bewijst dat een foto van Sible v.d. Meer er al enige jaren op staat, maar enkele tegeltjes verwijderd van onze kroonprins Willem Alexander. Foto: Anneke v.d. Meer.
42 Uitslagen Twirreloop Wytgaard 15-05-2002 2Yz km. naam: tijd Jan Douwe Joma 08.30 Remeo Sehuunnan 08.31 Djurre Wolters 09.30 09.38 Jan Wiebren Wouma, Wirdum Tjitske Hemstra 10.22 Erik Nutma 10.40 Anita Grupstra 11.17 11.35 Roei Hoekstra, Wirdum Riehtsje v.d. Werf 11.55 Wilco v.d. Galien, Wirdum 12.02 12.02 Sytse Jongbloed 12.45 Robin Boersma 12.46 Foeke Jonker 12.48 Floris Spi iet 12.53 Jelle v.d. Velde 13.39 Sandra Joma 13.39 Lisanne de Ruiter 14.03 Branda Wolters 14.03 Anna Marijke Joma 15.33 Marit v.d. Velde J5.45 Age Wybren Jongbloed 15.48 Kevin de Wal 15.52 Hendrika Jonker 16.33 Serena Dijkstra 17.01 Germ Henk Blumers 18.09 Ellen Polet 18.09 Klaske Feersma, Wirdum 18.44 Riek Dijkstra 21.07 Loes Polet 21. 14 Jelle Kor Jongbloed 22.44 Gerbrieh JongbJoed 22.44 Chantal de Wal
leeftijd 8 7 9 9 10 9 J
3
9 \0 9
8 8 13
9 7 8
9 7 7 9 14 7 7 10 11
7 11 5 8 9 6 10
43 5.9 km Sipke Deelstra Iepie Grupstra Marit Jongbloed Hedzer Jongbloed, Wirdum Sjoerd v.d. Werf Remon v.d. Galien, Wirdum Marrit Feersma Lenie Joma Wilma Joma Wytske Jongbloed Marie Hemstra Aaltje Santerna Sjoerd Verbeek
32.09 34.30 34.35 34.38 34.38 36.00 36.23 37.51 35.35 48.17 48.17 48.17 48.17
15 15 13 12 11 12 7 18 12 12 11
10 11
Lotenactie OlD De trekking van de OlD-lotenactie heeft 29 april plaatsgevonden door een notaris in Metslawier. Er zijn twee prijzen gevallen in Temaard, twee in Oostemijkerk, één in Metslawier, één in Wirdum en één in Wytgaard. De vierde prijs, een keukenmachine is voor de familie B. Meindersma, S.Valkemastrjitte 16 te Wirdum en de vijfde prijs is een gourmetstel voor Theo van der Werf, Weiwiskedyk 4 te Wytgaard. Deze twee families gefeliciteerd en succes met de prijs. We willen de diakenen bed;mken voor de organisatie en inzet voor de verkoping en in het bijzonder de vele andere vrijwilligers die de moeite genomen hebben om de loten te verkopen. Je moet toch de tijd en moeite nemen om langs de deuren te gaan. Ook bedankt de vele kopers en de dikwijls leuke en spontane reacties van jullie. De totale opbrengst met Temaard e.o. was € 3.250,-. Dit geld wordt besteed voor een stuk wegverharding in OlD, zoals reeds bekend was. De voorbereidingen zijn reeds begonnen en de bedoeling is dat het deze zomer gereed zal komen. Namens comité Friesland-OlD, Simon en Gina Turkstra
44 Een stukje natuur - De haas Zet een klein groepje mensen in een grote kale ruimte en kijk wat er gebeurt. Ze kruipen met zijn allen naar de muren; niemand die het in zijn hoofd haalt om in het midden te gaan staan kletsen. Ze zijn bang. Bang om aangevallen te worden door een mensenetende dinosaurus of door de leden van één of ander vijandelijke stam. Architecten weten dit en maken zo mogelijk eilanden middenin grote zalen waar mensen om heen kunnen staan en een veilig heenkomen zoeken in het geval dat een tyrannosaurus rex komt binnenstormen. Deze irreële primitieve angsten in mensen zijn voor in het wild levende dieren nog levensecht. Daarom lijden de meeste van hen verborgen levens, mijden open plaatsen als de pest of houden zich op op plekken waar ze snel weg kunnen duiken als het nodig iS.Het is misschien om deze reden dat er relatief zoveel vogel liefhebbers zijn - vogels zie je tenminste! In de lucht zijn er nu eenmaal geen schuilplaatsen, al is het toch verbazingwekkend hoe lastig het is om sommige soorten vogels te zien te krijgen ondanks het feit dat ze zich door zo'n doorzichtig medium verplaatsen. Maar toch, als je nu het huis uitgaat, een wandeling van een uur maakt en alles opschrijft wat je aan wilde dieren ziet, zou de grote meerderheid vogels zijn. Op de hele lijst zou er zeer waarschijnlijk maar één zoogdier staan - de haas. Hazen zijn bijzondere beesten. Tegen alle regels in leven ze helemaal open en bloot midden in de weilanden. Er zijn andere zoogdieren die in open graslanden th~ishoren (grazers zoals de ree bijvoorbeeld), maar die zoeken hun veiligheid door in grote kuddes te opereren. Net als discogangers, durven ze pas de dansvloer op als het daar al druk is en in Nederland hebben ze zich zelfs laten wegjagen naar een schemerleven in de bosranden. De haas echter, blijft parmantig waar hij hoort en leeft ook nog veelal alleen of in kleine groepjes. De haas durft wel en bij een hazendisco heb je geen last van muurbloempjes; ze lopen zo de lege dansvloer op en beginnen als gekken te springen. En springen kunnen ze wel, hazen. Vooral in het voorjaar zie je groepjes achter elkaar aanlopen (een poosje geleden zag ik een lint van negen slingerend door het gras). Af en toe springen een paar tegen elkaar op en er worden rake klappen uitgedeeld. Als je een beetje dichtbij bent hoor je het geroffel van de elkaar snel opvolgende linkse
45 en rechtse hoeken en zie je de afgeslagen vacht op de lentebries wegdrijven. Het gaat er soms wild en ruig aan toe. In Engeland heeft dit gedrag geleid tot de uitdrukking 'as mad as a March hare' (zo gek als een haas in maart). Het hele gedoe heeft natuurlijk te maken met de paringsdrang en dat is nodig ook. Omdat hazen zo in het open land leven en geen holen maken zoals konijnen, zijn jonge hazen hun leven niet veilig. Het is niet voor niks dat ze tot vier keer per jaar jongen krijgen, want de kans dat zelfs één daarvan volwassen wordt is niet erg groot. Een heel scala aan predatoren hebben jonge haas op het menu staan en landbouwmachines eisen ook hun tol. En als er toevallig één dit alles overleeft en groot wordt, is er ook nog de kans dat hij overhoop wordt geschoten. Wat dat betreft zijn onze groene weilanden een jungle.Maar wel een jungle zonder bomen om je achter te verschuilen. Vooral als het gras kort is, moeten hazen en jonge hazen in het bijzonder, het hebben van laag en stil zitten; hun lange oren plat op de rug om zo min mogelijk op te vallen. Maar eenmaal opgeschrikt is het juist het tegenovergestelde wat ze moet redden - snelheid. Snelheid en slootje springen. De enige keer dat ik een haas in de problemen zag was in de winter met honden toen de slootjes dichtgevroren waren en de arme haas zijn belagers niet met fierljeppen af kon schudden. Zomer en winter, dag en nacht, weer of geen weer houdt dit enige zoogdier dat dagelijks te zien is zich in de weilanden op. Maar, ondanks alle natuurlijke en onnatuurlijke gevaren die hem bedreigen, heeft dit indrukwekkende dier zich tot nu toe letterlijk en figuurlijk niet uit het veld laten slaan. Ian Borwell
48
Wytgaard heeft een eigen peuterspeelzaal. Wanneer uw kindje 1Y2 jaar is geworden, mag u hem/haar opgeven. Dat kan bij de leidster Ytsje Mulder, tel. 2552493. Uw kindje wordt dan met 2Y2 jaar geplaatst in volgorde van aanmelden. Soms is er even een wachtlijst en dan kan het wat langer duren. Zodra uw kind aan de beult is, neemt de leidster contact met u op. Ook voor eventuele andere vragen kunt u bij haar terecht. Werkgroep "It Pj utteplak" Thuiszorg Het Friese Land Postbus 417,8901 BE Leeuwarden. Bel voor alle informatie (24 uur per dag): 0900-8864 (ca. 22 ct. p/m)
Voor de uitleen van hulpmiddelen en verpleegartikelen kunt u terecht in: • Grou Pro Wilhelminastraat 1 ma. tJm vr. 16.30-18.30 uur • Leeuwarden, Friese Zorgwinkel Voorstreek 69 ma. Um vr. 9.00-18.00 uur do. 18.00-21.00 en za. 9.00-17.00 uur
UITVAARTVERENIGING WIRDUM-SWICHUM-WYTGAARD Bode: Th. Bijlsma, Easterein 3, Garyp tel: 0511-521336 Fax: 0511-511326 Hulpbode: S.A. Schoustra, Tsjerkebuorren 2, Easterwierrum, Tel: 058-2501380.
14juni 14 " 21 " 23 " 7 juli
13 " 14 " 10 aug. 16 " J7 " 30 "
Familiekaatsen, 19.00 uur, opgave tot woensdag. Zomerfeest Greate Buorren 20.30-23.00 uur. Stratenvolleybaltoernooi . Fietstocht Twirre. K.N.K.B. kaatsen schooljongens 10.00 uur. Viswedstr~d Oant No Ta in de Wytgaardster. Kaatsen 4 e ledenpartij, 11.30 uur: jeugd, 13.00 uur: volw. Kaatsen in Huizum voor alle leden. Merke. Merke. Kaatsen Wirdum merke partij.
Voor informatie en opgave data tel: 25522066.
In 't voorjaar, maar ook in het najaar, zijn er altijd heel wat collectes waar de Cara (Astma) collecte er één van is. Ook dit jaar zijn onze collectrices, (waarvan sommigen van hen zich al meer dan 25 jaar voor dit goede doel inzetten) op pad gegaan. Ze mochten in 2002 het aanzienlijke bedrag van € 433,- bijeen brengen. Wytgaard en omgeving: hartelijk dank voor uw gulle bijdrage, en de collectrices, en niet te vergeten de collectant, nog eens extra bedankt namens het Astmafonds Nederland. D. Roorda - Bruinsma De jaarlijkse collecte in het kader van de Nationale Hartweek van 21 tot 27 april heeft dit jaar in Wytgaard € 314,25 opgebracht. De Nederlandse Hartstichting bedankt Wytgaard voor jullie gift en collectanten: hartelijk bedankt. Wijkhoofd van Wytgaard: Djoke Grupstra
De collecte voor kinderhulp heeft in Wytgaard opgebracht: € 246,90, geweldig! Hartelijk dank aan alle gevers, en collectanten: bedankt voor jullie inzet. Akke Jorna
50 WEEKENDDIENSTEN HUISARTSEN. HUISARTSEN PRAKTIJK WIRDUM AF.M. BARTELS. Spreekuurtijden: 08.00 - 10.30 uur 13.30 - 16.00 uur Visites: 11.00 - 12.30 uur Telefonisch spreekuur: u kunt 's ochtends bellen met de assistente, dan wordt u door dokter Bartels teruggebeld tussen 13.00-13.30 uur. (evL 16.30-16.45 uur). Voor het maken van afspraken of het aanvragen van visites bellen voor 10.00 uur 's ochtends.
BERICHT VAN DE HUISARTS Binnenkort begint de grote vakantie. Nou, ik vind het jaar snel gegaan, voor mij betekent het dat ik al bijna een jaar huisarts hier ben, en dat naar alle tevredenheid. Er is dit jaar al aardig wat veranderd in de praktijk en in de toekomst zullen er zeker nog meer veranderingen plaatsvinden. U zult daarvan tijdig horen. In de grote vakantie ben ik afwezig van 28 juni tlm 21 juli. In die tijd geldt: De assistentes zijn er tot 15.00 uur. De medicijnen kunt u wel bestellen en ophalen tot 15.00 uur! De medicijnen worden gewoon bezorgd. Er is geen ophaaldienst in Reduzum en Wytgaard, de lege doosjes moet u in deze periode zelf brengen naar Wirdum! De waarneming voor spoedgevallen doet dokter Van Drooge, tel.nummer 058-2551261. Voor spoedgevallen in avonden en nachten door de week, kunt u hetzelfde nummer, namelijk 058-2551261, bellen. U hoort dan welke dokter dienst heeft. Voor spoedgevallen in het weekend, zie onderstaand lijstie. Rest mij u nog een fantastische vakantie te wensen, of u nu weggaat of thuisblijft. Groet, Dré Bartels.
51 TELEFOONNUMMERS: 2551303 * Bartels 2551261 * Van Drooge * Hermanides 0566-601231 * V.d.Wey 0566-621328 * Wilders 0566-621310 Weekenddienstensten Wirdum e.o. Wilders 15 en 16 juni Bartels 22 en 23 " V.d. Wey 29 en 30 " V. Drooge 6 en 7 juli WiJders 13 en 14 " Hermanides 20 en 21 " Bartels 27 en 28 " Hermanides 3 en 4 aug. V.d. Wey 10 en 11 " Bartels 17 en I8 " Wilders 24 en 25 " 31 aug. en 1 sept. V.Drooge Weekenddiensten 15 en 16 juni 22 en 23 " 29 en 30 " 6 en 7 juli 13 en 14 " 20 en 2 I " 27 en 28 " 3 en 4 aug. 10 en I I " 17 en 18 " 24 en 25 " 31 aug. en I sept.
praktijk Weidum e.o. Lukkes, Weidum, 058-2515224. H.B. Bergwerff, Baard, 0517-341272. Meerdink, Wommels, 0515-331331. Loor, Oosterend, 0515-331488. Bergwerff Loor Lukkes Meerdink Loor Lukkes Meerdink. Bergwerff
Tijdens de zomervakantie is dokter L.J. Lukkes afwezig van I - 19 juli.
UW AMBACHTELIJKE BAKKER SYBESMA voor
• • • • • •
brood, koek en banket vleeswaren kaas diepvries-artikelen tabak en drogisterij en de allereerste levensbehoeften
Boksum Deinum Wytgaard
058-2541323 058-2541919 058-2551707
