'-"tI
DOARPSBLÊD
FOAR
I
91
WYTGAARD
3
Dorpsblad "It Havenpypke" 27e jaargang, no.159 juni/juli '97 Verschijnt 6 keer per jaar Redactie-adres: Meekeshof 77, 9089 BD fvytgaard, tel. :058-2551067.
4 5 7 8 13 16 20 24 27 31
Redactie: Joz.B.Roorda E. de Jong
32 35 J8
M.Hoekstra-Siemon~na
G.Jaspers-Mollet A.Hofstra H.Boomsma Administratie: (Ook voor adreswijzigingen, opzeggingen, aanmeldingen). A.Hofstra, Meekeshof 77,9089 BD Wytgaard, tel. : 058-2551067. Abonnementen: F20,- per jaar. Overige abonn. F25, - per jaar. Buitenland:F32,50 per jaar en losse nrs.:voor leden F2,- en voor niet leden F4,-. Betaling:via jaarlijkse toegezonden acceptgirokaarten.
42 45 48 55 58 60 69 75 76
Van de redactie Burgerlijke stand In Memoriam Ta Oantinken Dorpsbelang Ingezonden Initiatiefgroep rlindmol enpark Omke Wopke L.M.K. Volleybal ver. Schoolnieuws In petear mei .. Lezers schrijven Oant No Ta Herke Rein Jonker De Boerinne Ingezonden Societei t Klaver Aas Plattelandsvrouwen Agenda Weekenddiensten
De redactie is niet verantvlOordelijk voor de inhoud van ingezonden kopi j. Naam en adres van de inzender dient altijd bij de red. bekend te ~ijn.
INZENDEN KOPIJ VOLGENDE NUMMER Vó6r 1 augustus
4
VAN
DE
REDAKTIE
.
De renovatie van de woningen aan de Buorren is bijna voltooid en ons dorp heeft een mooi en kleurrijk aanzien g·ekregen. Ook de heropening van het café Omke ~iopke (voorheen café Hoekstra) draagt hiertoe bij. Het voormalig gemaaltje aan de Fopma's Reed zal er binnenkort ook kleurig en keurig bijstaan. En het dorp groeit, zie maar naar de nieuwe wonlngen die allemaal bewoond gaan worden. Nog enkele weken en de vakantie breekt weer los, de schooljeugd Zlt nu midden in de schoolreisjes, sportdagen en examens en de bouwvakkers proberen de geplande bouw voor de bowvvakvakantie klaar te hebben. Ook de redactie moet nog een klus klaren. nl. de informatiegids. Alle besturen (voor zover bekend) krijgen binnenkort een brief, deze graag terugsturen met de nodige informatie. Mocht er nog een nlew'le vereniglng zijn ontstaan graag di t even doorgeven zodat wlj in het volgende nummer alle lezers weer kunnen informeren over alle verenigingen, middenstanders en clubs. Ook r"i1 ik de agenda nog even onder de aandacht brengen. Het is nl. zo; hebt u een datum voor b.v. een vergadering of feestavond o.i.d.: bel even. Het is zo sneu als je iets organiseert en er is op dezelfde avond iets anders te doen. Voorkom als bestuur jezelf en je club een teleurstelling en bel 2552066. Verder wens ik iedereen veel leesplezier en een fijne en zonnige vakantie toe. /fHS.
~------------------------------------,-
5
BUPJll!rljj e
"
Overleden: 6 Juni: Sjoerd Wytgaard.
an~
Mulder op de
leeftijd
van 78
jaar te
Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden. Verhuisd:
Mevr. R.de Vries-Ram en haar dochter Jeanette van Meekeshof 21 naar A. Cathstrjitte 8. Faro. L.de Bruin van Fopma's Reed 12 naar Meekeshof 18. Nieuwe bewoners: Willy de Bruin, Fopma's Reed 12.
Frans Dooper en Ingrid Terpstra, Fopma's Reed 28. Welkom. Nieuw abonnee: Hedwig Spoelstra en Sybren Bakker, de Finne 13. Rolf Zimmermann, Meekeshof 25. Frans Dooper en Ingid Terpstra, Fopma's Reed 28.
• 7
IN MEMORIAM: JOOP KRAFT.
In zijn woonplaats Dokkum overleed vorige maand onze ouddorpsgenoot Joop Kraft. Joop werd geboren op 29 mei 1923 in Greonterp. Toen hij in 1953 een vaste aanstelling kreeg als tankauto-chauffeur bij de C.C.F. in Leeuwarden, kocht hij het huis van wijlen C. Hoeben op de Ploffebuorren. Na een grondige verbouwing betrok hij in 1954 deze woning met Trees Bootsma uit Blauwhuis, waarmee hij kort tevoren was getrouwd. Ze kregen er 3 kinderen: Piet, Harijke en Susan. Joop reed ruim 32 jaar bij de Condens en kwam in 1985 in de VUT. Hoewel de familie Kraft met plezier op de Hegedyk woonde besloten ze in februari 1993 naar Dokkum te verhuizen om dichter in de buurt van de kinderen te wonen. Eind 1996 openbaarde zich bij Joop een ongeneeslijke ziekte, waaraan hij op 12 mei overleed, bijna 74 jaren oud. Vanaf deze plaats wensen wij de familie Kraft heel veel sterkte toe.
8 TA OANTINKEN: SJOERD MUIJ)ER
Doe 't hy begj in maart sa unferwachts nei it sikehûs rekke, wie i t al slim yn 'e war. Wer thûs woe it ek net opknappe. Nei trije moannen fersoarchjen troch frou en bern hat er it freedtenacht seis juni oerjûn. Sûnder Sjoerd, wy sille him misse, dizze doarpman. \'iant ~"êr hy 'die, 'daard it oars troch syn fleurige wize fan meid'daan, lykas tiisdeitemoarn by it sjongen yn 't Kleaster. Mar nammenste mear is dat ferlies dan ek foar harren dy 't him sa nei wiene. Hy 'die it midpunt as man, heit en foar de pakesizzers. Mei him der by 'die it gesellich. Sjoerd syn libben begûn te Bartlehiem yn 1918. Mar de hüshalding ferhuze nei de Bearehûskes oan de strj i t'dei Onder Wirdum. De kening fan de greiden, dy titel soe ek wol by him passe. As jonge al koe er alle stikken lan fan lt ald- en nijlàn. Hy halde fan de natoer en syn ~rk lei letter dan ek by de boer. Lytsfeint by Tinus van Dijk oan 'e S'dette, by Bartele Santema en op Oenema State by Yselstein. Nest dat ~rk ek noch molkride en sadwaande altyd ûnderweis. Mar hy hie soms mear bern op de wein as molkbussen! Yn jannewaris 1948 troude er mei Hil tsje Terpstra en setten har te wenjen yn't alderlike hûs. Letter ferhûzen hja nei Wytgaard oan de Fopma's reed en de leste jierren yn de nijbou oan de Arnold Cathstrjitte. Dêr tegearre noch noflike jierren han. Mar de gouden troudei mocht er lyk'dols net belibje. Hy hie it sa graach 'dollen. Doe yn de fyftiger jierren de mechanisaasje op gong kaam, slagge it Sjoerd om selsstannich te ~rden en in leanbe-
9
driuw op te setten; hy wie undernimmend. Har sa sil er him sels ek wolris tsjinkommen wêze, want om earst om himsels te tinken paste net by syn ynstelling en gefoel. De minsken dy hy dan sa trof en wat er sa al meimakke . wie net in bytsje . .It lei Sjoerd om dêr jierren letter noch oer te fertellen, want hy hie in skerp ferstàn en unthàld en koe in protte minsken. De leste jierren dat er wurke wie by Lankhorst yn Snits. Sjoerd Mulder syn libben hat warber west op hokker mêd it ek mar wie. Der is him jun, mar ek moast er wer ófstean. Wy tinke dan oan Baukje, lytse Douwe en de twilling. Mar ek sjongende hat syn libben west. Hy hàlde fan musyk en de harmonika wie syn ark. Yn hoefolle sjongspullen en revuen hat Sjoerd net in sjongende rol spile? Fakentiids mei syn susters, dat allegear meikrigen fan hus ut. Hy lit ûs no noch neigenietsje mei: do, ja do bist' er myn famke! Sa soe der oer dizze folksman noch hiel wat te skriuwen wêze. Mar elk sil him yn i t oantinken hàlde sa as men Sjoerd Mulder meimakke hat. Tiisdeitemiddei de lade juni he arden wy de Wurdumer klokken lieden. It lud gong oer it gea wer Sjoerd syn libben lei. Op it hof dêre, wêr 't ek syn leafsten lizze, is no ek syn rêstplak. J. Roorda
10
By it ófskie fan Sjoerd De Tiid sei: it is tiid. Mar foar us fiersten te betiid. Want syn ferhaal wie noch net ut! Dérfoar naam hy altyd de tiid. En dan stie alles lusterjend stil. Sjoerd ferstie syn tametten tiid. Dér wie syn fertellen op makke. Fan wikseljende känsen en kanten. Syn wei hie suver alles al rakke, En st ie it skerp yn syn ûnthäld. Sa joech er syn tiid gestalte. Koartswyl en fleur, dat koe hy risse, It rûn mei, in stik fan syn wêzen. Tenei sil' wy dat allegear misse. Ek dat djip gefoel fan rjucht en plicht. Hy komponearre syn e~gen:
Libbenssymfony. Sa sil lang, Dat noch yn ÛS oantinken bliuwe. Syn leafde foar musyk en sang. En sa hat er mannichien fermakke. DOUWé wit it noch: yn dy jongesjierren, UndeL~leis by 't winterdei nei skoalle ta. Us lytse, kàlde, knoflike hantsjes, Woe hy dan by him yn de bûse ha. Sa wie doe al, dizze Sjoerd.
13
Feriening Doarpsbelang Wytgaerd
Taakverdeling bestuur Een oplettende lezer was al opgevallen dat in het vorige Havenpypke de nieuwe taakverdeling binnen het bestuur ontbrak. Hierbij alsnog het overzicht: E. Nutma:voorzitter, 2551044, begeleidingscommissie SVK,Samenwerkende Bewonersorganisatie Leeuwarden, Trekkersgroep en contact Hierderswerkgroep. mw. J. v.d. Haak: vice-voorzitter, 2551496, speeltuin, Trekkersgroep, volleybalveld en bezoek nleuwe bewoners. mw. T. Jonker: secretaris, 2551488, bezoek nieuwe bewoners, contactpersoon wijkpolitie speeltuin en volleybalveld W. Wolters: penningmeester Doarpsbelang en Havenpypke, 2551641. H. Wijnalda:notulist, 2552732, groen- en straatonderhoud, controle straatverlichting en Hierderswerkgroep mw. J. Koster:opstellen jaarverslag en algemene werkzaamheden, 2553418. mw. L. Miedema: algemene werkzaamheden Prijsvraag provincie Friesland; kwaliteit vanuit de kern De Trekkersgroep aangevuld met Gr. Bergsma heeft zich flink ingespannen voor de inzending van de prijsvraag. Jammer voor ons en eigenlijk het hele dorp is, dat wij niet in de prijzen zijn gevallen. De tentoonstelling van alle inzendingen in Terherne was zeer interessant. Wat opviel was dat onze inzending goed mee kon komen. Op 24 juni is onze uitwerking in de Twirre na 9.00 uur 's avonds te bezichtigen.
14
Toekomstvisie voor het dorp De Trekkersgroep betrekt de uitkomsten van jullie inbreng op de jaarvergadering voor verdere uitwerking van de Toekomstvisie. Het ligt in de bedoeling van de Trekkersgroep omstreeks de Merke de concept-visie voor iedereen ter inzage te leggen. Tijdens de Merke kunt u daarover met de andere dorpsbewoners praten. Daarnaast komt er nog een inspraakavond, dit zal te zijner tijd bekend worden gemaakt. Standpunt windmolens Het bestuur van Doarpsbelang is positief over windenergie als een schone vorm van energieopwekking. Dit standpunt hebben we tot aan de informatie-avond in Wirdum duidelijk gemaakt. Nu is er een concrete aanvraag voor 10 molens bij Wytgaard. Daarnaast is er een actiecomité tegen de windmolens. Gezien de huidige situatie zijn wij van mening, dat wij hierover publiekelijk niet een standpunt in kunnen nemen. Reden is dat in ons dorp zowel voor- als tegenstanders wonen. Wanneer wij hierin een keus maken, zal dit altijd ten koste van de ene of de andere groep gaan. Dat lijkt ons niet een goede zaak. Overleg met de wethouder De gemeente Leeuwarden heeft een nieuwe aanpak voor de wijken en dorpen bedacht. Nieuw daarin is dat de wethouder naast overleg met Doarpsbelang, ook graag de bewoners van Wytgaard de mogelijkheid biedt over allerhande zaken te praten. De wethouder De Jong komt op 24 juni in Wytgaard, vanaf 20.45 bent u welkom. Volleybalnet/basketpaal Zoals de meeste jongeren in ons dorp al hebben gezien, hebben wij een basketpaal en volleybalnet aangeschaft voor iedereen. Wij hopen dat vele inwoners hier gebruik van zullen maken. En dat de jeugd zelf toeziet op het voorkomen van vernielingen aan de nieuwe bezittingen. Daarom veel speelplezier.
15
Activiteitenprogramma Wytgaard De gemeente maakt elk jaar een overzicht van de geplande werkzaamheden in ons dorp, dat hieronder staat vermeld. * bestrating nieuwbouw; na oplevering nieuwe huizen. * Brédyk, Hegedyk; ombouw parallelweg tot fietspad * kolkenzuigen in februari * veegauto in febr. apr, juni en aug. * regulier wegonderhoud 16 t/m 20 juni en 1 t/m 5 dec. FEESTKOMMISJE 75 JIER DOARPSBELANG WYTGAARD.
Yn i t j ier 2000 bestiet Doarpsbelang Wytgaard 75 j ier. Dit moat in grut feest wurde foar alle bewenners en àldbewenners. Foar it organisearjen hjirfan is in Feestkommisje yn it libben roppen, dy't bestiet ut de folgjende persoanen: Monique Tekstra, Jan Jorna, Durk Boonstra, Menno Deelstra, Tsjerk vd.Meer, Froukje Andringa. No't jim witte hwa't yn dizze kommisje sitte, wit j im wer't jimme terjochte kinne mei ideeën. (En ek dl'laan hjer!!! ) De "feestploech" hat al in pear kear fergadere, en al hwat leuke dinkjes betocht, sa as bygelyks: - It organisearjen fan in reünie. It opfieren fan in revue, foar en troch Wytgaarders. (Op dit stuit binne wy ek op syk nei in revue-skri uw(st)er) . Datum fan it feest: 3 juny 2000. It iepenjen fan in bankrekkennûmmer, spesjaal foar lt feest. Yn it folgjende Havenpypke wurdt dit nûmmer bekind makke. (Kin jim alfêst garje)!!! Yn jannewaris fan itselde jier 2000 in feest alinne foar minsken ut Wytgaard. (ideeën wolkom) !!! Wy begjinne no ek al adres-listen oan te lizzen, en nije as feroare adressen kin jim kwyt by Monique. Praat der oer en jow it ien en aar troch oan de kommlsje, dan meitsje wy der mei syn allen in ûnferjitlik feest fan.
16
INGEZOIDEII I'linden waaien!
I
Zolang de mens bestaat zal ze ontdekt hebben dat de wind energie kan leveren. Voor de wind gaat al ti jd gemakkelijker dan andersom en hoe harder het waait, hoe groter het verschil. De fietser, de schaatser en zelfs de wandelaar weten ervan mee te praten. We ondervinden het dageli jks. Vooral vroeger hadden velen met de wind te maken vanwege hun beroep en hadden daardoor brood op de plank. Denk aan de skûtsjeskippers van weleer. Of de korenmolens, die het meel maalden. Nu nog om de recreant te laten zien hoe onze voorouders ook al techniek en windenergie wisten te combineren. De houtzaagmolens worden zo hier en daar nog in stand gehouden, voorheen was het een industrie. De watermolen, spinnekoppen, tjaskers, de windroos enz. werden door de wind aangedreven om het waterpeil in de hand te houden. Maar ook de moderne techniek maakt gebruik van de wind en wel om elektrische stroom op te wekken, die weer energie kan leveren. De bron; de wind, kost niets en wanneer waait het niet in onze streken? Zo kwam de windenergiemolen in opmars. Vooral ook doordat de overheid er geld in stak met subsidies. Europees geld voor "schone" energie, want dat is het parool in deze tijd. Vooral nu overal milieuvervuilende gevallen uit het verleden worden ontdekt. Om dat weer in het reine te krijgen, kost de overheid of de vervuiler nog veel meer. De windgevoelige gemeenten, bij de kust langs, zijn al jaren in de weer en hebben een windenergiebeleid opgezet. De molens draaien er daar al lustig op los. Maar de Vlindenergie "goarre" (tijdelijk modeverschijnsel) zoals sommigen (tegenstanders?) het betitelen, verplaatst zich ook al naar midden Friesland. Zo ook naar onze gemeente,
17
het overheidsgeld lokt. We weten het, de gemeente heeft anders geen plaats dan langs het spoor in het Wytgaarder aldlan. De eerste berichten hierover verschenen alweer een jaar geleden. De Frigem, onze energiegigant en de landeigenaren/gebruikers zouden geen goede ondernemers zijn als deze geboden kans niet serieus zou worden onderzocht. Uitgebreid is er een studie van gemaakt en plannen opgesteld, met als stimulans de gemeentelijke overheid. Wie windenergie zaait zal storm oogsten! Bij het openbaar maken van de plannen, kwam ook de tegenactie op gang. Inspraak is dat, een democratisch recht. Zelfs over de gemeentegrenzen, tot ver uit de omtrek komen bezwaren tegen het opzetten van dit windenergiemolenpark. Hoorzittingen waar voor en tegens breedvoerig worden besproken zijn al gehouden en er zullen zich nog heel wat gemoederen mee bezighouden. De bezwaren zij legio: horizonvervuilend, het past niet in het landschap (waar wel?) Het zou misschien kunnen wennen als er geen beweging in zat. Maar deze molen moet altijd draaien, wil aan het doel beantwoord worden. Dus flikkering (slagschaduw) wordt als overlast naar voren gebracht en geluidsoverlast is ook niet denkbeeldig. De hoogte is ook een strijdpunt; hoe hoger, hoe meer capaciteit. De laatste vinding: met de ballon nog hoger de lucht in! De vogels zullen dan niet in de gevarenzone terecht kunnen komen Hoge molens vangen veel wind! Anderen vinden de economische betekenis te gering, te duur in opzet, door subsidie (gemeenschapsge ld) moge 1 ijk gemaakt. Zo zien we voor en tegen. Is hier een compromis moge l i j k of moet de hoogste ge rechte l i j ke instantie de knoop doorhakken? Degenen die er zo nauw bij betrokken zijn, gaan nog een spannende tijd tegemoet. Haar wi j allen zijn toch benieuwd naar de afloop van het Wytgaarder windenergiepark. J.R.
20 INITIATIEFGROEP WINDMOLENPARK WYTGAARD.
VERKLARING. De afgelopen weken is plotseling een discussie ontstaan over de bouw van tien windturbines bi j Wytgaard. Het aantal bezwaarschriften die bij de gemeente Leeuwarden zijn ingediend, is ook voor ons een verrassing. Aan dit plan is in alle openheid immers meer dan een jaar gewerkt door de initiatiefnemers: FRIGEM Energiediensten en zes veehouderijbedrijven uit de streek. Het past in provinciaal beleid en in dat van de gemeente Leeuwarden, waarover allerlei media hebben bericht. Niemand van ons heeft ooit geheimzinnig gedaan over dit windpark. Niettemin willen wij serieus op de bezwaren ingaan. Waar gaat het om? Windpark Wytgaard omvat volgens het plan tien rustig draaiende windturbines met een mast van vijftig meter en wieken van 24 meter. Het kan zes Megawatt stroom leveren. voldoende voor vijfduizend huishoudens (Fryslan telt 240.000 huishoudens). De feiteli jke betekenis is groter. Met windenergie is de 'top' van ons energieverbruik op te vangen. Daar hoeven geen vervuilende centrales voor te draaien. En deze tien molens, strak in lijn geplaatst, maken dertig kleine turbines met sneldraaiende wieken. her en der in het landschap. overbodig. De turbines worden geplaatst langs het spoor en de nieuwe rijksweg. Het landschap is in die omgeving nogal veranderd: tussen akwaduct Grou en Avéroflat ligt nu een vierbaansweg en een spoorbaan. en er staan hoogspanningsmasten. Windturbines verstoren dit beeld niet. Technisch behoren de turbines tot een nieuwe generatie. Ze zijn afzonderlijk regelbaar, waardoor een optimaal rendement gemaakt kan worden. Ook kan hierdoor de hinder voor omwonenden worden beperkt. De exploitatie komt in handen van mensen en instellingen uit de eigen omgeving. De lokale economie wordt hier mede door gediend. Gezien deze vernieuwende opzet is de Europese Commissie bereid dit
21
windpark met subsidies te steunen. Bezwaren Tegen de plaatsing ZlJn drie soorten bezwaren geuit. 1. Een technisch bezwaar in verband met de zender bij Jirnsum. Dit is op te lossen. 2. Directe vrees voor hinder bij enkele omwonenden, die verstoring van het uitzicht en hinder van geluid en schaduwen verwachten. De hinder is tot een minimum te beperken, verandering van uitzicht niet. 3. Weerstand tegen hoge turbines op deze plek, gezien de invloed op het aanzien van het landschap. Inderdaad, het Friese landschap verandert, ook door windturbines. Zulke veranderingen zi jn echter niet nieuvi. Acht eeuwen geleden werden in vrij korte tijd tientallen kerken met torens gebouwd. Honderd jaar geleden verrezen in vri jwel alle dorpen zuivelfabrieken met hoge schoorsteenpijpen. Windturbines zijn van deze tijd, en ze horen dus bij het landschap van onze generatie. Juist om dit landschap te beschermen tegen 'wildgroei' met tientallen losse molens is voor de concentratie op een kleine oppervlakte gekozen. Dit lijkt ons het beste alternatief, als deze provincie tenminste ernst wil bli jven maken met de produktie van schone energie uit wind. \'lant als dit hier niet gerealiseerd kan worden, waar dan wel? üve rigens, duurzame energie-produktie draagt bi j tot een schoon imago van Fryslàn. Dat is van belang voor allerleJ sectoren van de Friese economie. Conclusie Wij blijven van mening dat het Windpark Wytgaard een goed project is. Het verdient steun van wie gelooft in duurza me, schone vormen van energieproductie . iHj blijven ook bereid tegenover iedereen de informatie te vers~hc,t:ten die voor een goede beoordeling van dit project nodig is. Momenteel is Windpark Wytgaard 'in procedure' bij de gemeente Leeuwarden. Wij ~vachten de verdere besluitvor··
22 ming af. Ondertussen blijven wij bereid tot een gesprek met iedereen die open met ons van gedachten wil wisselen. Wytgaard, 15 mei 1997 Initiatiefgroep Windpark Wytgaard. Voor nadere informatie kunt u bellen met W. Jongbloed , ltlytgaard (058--2552454), K. Reitsma, ltlytgaard (2551474), of voor technische details met A. van der Weiden van FRIGEM Energiediensten (06-53733079).
Een goed milieu begint bij jezelf:
Windmolens in Wytgaard Het hee°ft mij geschokt hoe weinig deze slagzin voor een heleboel mensen in lijkt te houden. Zodra er een kant en klaar bezwaarschrift onder je neus gehouden wordt, waarin het gaat om slagschaduw in de achtertuin, in plaats van over slagzinnen voor het leven, wordt er grif een handtekening gezet. En waar ging het nu ook alweer om? Om energievoorziening: stroom en warmte. Dit kun je op verschillende manieren krijgen: via kernenergie, maar daaraan kleven grote bezwaren, als het misgaat kost dat levens nu en in de toekomst, en er is geen oplossing voor radio-actief afval. Er is ook olie en gas, maar dit zijn voorraden die op een gegeven moment, niet voor wie nu leeft maar voor de generaties die na ons komen, uitgeput zijn; en op dit moment zorgen ze voor luchtvervuiling en bodemverzakking-.
Windenergie is hiervoor een schoon en ongevaarlijk alternatief. Ik zou er trots en blij om zijn als ik straks woon in een dorp in een gemeente die een aantal heeft geleverd in de ontwikkeling hiervan; deze tien molens zouden stroom kunnen leveren voor 5 à 6000 huishoudens. Tegenwoordig is het mogelijk om op windmolens sensoren te plaatsen, die ervoor zorgen dat de molens stilstaan bij windkracht 2 of 3 omdat dat erg veel hinderlijk lawaai veroorzaakt en weinig stroom oplevert en ook en sensor om ze stil te laten staan als de zon en de wieken op een zodanige manier slagschaduw veroorzaken dat het teveel overlast geeft. Dus ik zou zeggen laten we nou maar met een beter milieu bij onszelf beginnen, door molens te plaatsen, hier langs het spoor, de hoogspannningsmasten en die stinkende, lawaaierige snelweg tussen Wirdum en Wytgaard. Jerien van den Haak, Wytgaard.
Overgenomen uit de Mid-Frieslander
24
OMKE WOPKE. Het \Vas maart 1996 dat Hendrik Kuiper en Janke Terpstra op een reünie van vrienden hoorden dat het café in Wytgaard te koop \Vas. Ze waren al een tijd op zoek naar een dergelijke gelegenheid. Ze beseften dat er heel \Vat zou komen kijken om aan de strenge eisen te voldoen die de \Vet stelt. Een gesprek met Dorpsbelang maakte hen \Vel duidelijk dat er behoefte \Vas aan een dorpscafé en op de verjaardag van Durk Hoekstra Herd de koop gesloten. Ze verhuisden tijdens de merke en van september tot januari dit jaar \Verd er druk verbouHd. De oudejaarsavond Herd al een beetje gevierd: op het beton, temidden van bouvMaterialen en zonder venlarming Herd het toch gezellig toen verscheidene dorpsbevlOners even kHamen aanlopen. Deze zomer Horden de venvarmingsuni ts geïnstalleerd. Daardoor zal de lucht in het gehele pand zes keer per uur geheel ververst Horden. Dan kan ook de bovenzaal ingericht vJOrden voor vergaderingen en parti j en. Hendrik en Janke zitten dus nog vol met plannen. Zo Hillen ze ook een slijterij openen Haar bovendien allerlei snuisterijen te koop zullen zijn zoals kleine cadeautjes, felicitatiekaarten en als service strippenkaarten voor de bus. Suggesties voor andere artikelen zijn zeer Helkom. In de verdere toekomst staat nog de inrichting van een keuken op het programma. Ook hiervoor gelden ZHare Hettelijke eisen waaraan voldaan moet Horden. Nadat Dorpsbelang al in maart had vergaderd is het café op 1 mei officieel heropend. Dit Has een succes, I,ant zeker vierhonderd gasten zi jn aanHezig geHeest om dit heuglijke feit mee te vieren. De kastelein hoopt dat de verschillende verenigingen de Heg naar het café zullen ,,,,eten te vinden. Aan bepaalde Hensen Hil hi j graag voldoen. Hendrik Kuiper, zoon van de burgemeester. heeft zi jn jeugd grotendeels in Mantgum doorgebracht. Na de middelbare school te Leeuwarden ging hij naar de Hotelschool te Heerlen. Heer dan achttien jaar was hi j werkzaam in het
25 Oranjehotel te Leeuwarden. Janke Terpstra, afkomstig van Warstiens en opgegroeid in Drachten, was werkzaam in de verzorging. Verdrietig genoeg is haar man op veel te jonge leeftijd overleden en bleef zij samen met haar zoon Bouke achter. We hopen dat deze enthousiaste mensen zich thuis zullen voelen in ons Wytgaard en wensen hen een succesvolle toekomst toe. De naam van het café "OMKE WOPKE" is afkomstig van het bekende Friese liedje, vaak te horen op Omrop Fryslàn. Andries Miedema.
v.l.n.r.: Hendrik Kuiper - Bouke en Janke Terpstra.
27
1r(Q) ITIl ® ®II\0/ ® If®ITIlugiiITIlg
"LYTS MAR KRIGEL" OPROP FAN LYTS MAR KRIGEL Sa't jimme wol witte hat L.M.K. bûten de spilers om, ek al tyd noch in soad minsken nedich, lykas foar grime, 1 jocht en lûd, klaaiing, attributen, mar ek foar dekór-bou. En foar dit lêste, sykje ,vy no in oantal minsken dy't it aardich fine om soks te dwaan. Ek it untwerpen 1S hjir fansels in ûnderdiel fan. Dit giet altyd yn oerlis mei de regisseur, dy't bepaalde dingen oanjout, dy't er perfoarst nedich hat. Dêromhinne kin de dekórman/ trou in dekor ûntwerpe dat past by de sfeer en de tiid lrlèrYl1 it stik spilet. Om hjir goed yn thûs te reitsjen is der in mooglikhe1d om in kursus "dekorûntwerp" te dwaan dy't meastentiids oan'e begjin fan it nije winterskoft begjint (sept/okt). Faaks binne der yn Wytgaard minsken dy't handich, as kreatyf binne en dizze ûtdaging oandoarre. Dus einliks sykje \vy "(be)denkers en doeners". Wa't hjir mear oer Hitte \'101, kin skilje mei Rudi Hoekstra tilt.: 2551939 of Honique Tekstra tilf.: 2551730. Bestjoer Lyts mar Krigel
28
DE JONGEREINPLOECH FAN TOANIELFERIENING LYTS MAR KRIGEL \'lYTGAARD . Sunt 1995 stiet de Jongereinploech fan us feriening Onder lieding fan Janneke Kingma en Onno Meijer. Dizze gearwurking kaam ta stàn om' t Janneke yn dat seizoen in lytse poppe ferwachtte en Onno har yn dy tiid ferfange soe. Wy Wlene doe oan'e gong mei de foarstelling "De Kening en al i toare", in absurdistyske komeedzje fan Unesco. Unesco wie in toanielfernijer en wy Ontdekten dat us gearwurking ek fernijend en kreatyf stimulearjend wurke. Janneke en Onno woene harren gearwurking graach trochsette om' t se fernamen dat se te ge arre harren kreativiteit goed kwyt koene. Om't wy fan it bestjoer fan LMK alle meiwurking krigen om tegearre troch te gean, binne wy yn it seizoen dernei fuort utein set mei in dream dy' t wy al lang hiene. De Grykske Trageedzje "ANTlGONE". Onna hie ferskate ferzjes fan "ANTIGONE" lezen en it die bliken dat de Fryske oersetting sa geef Frysk wie, dat wy bang wiene dat it us jongerein net oansprekke soe. Boppedat wie de oersetting neffens Onno wat àldmoadrich. mar wy hienen in goede nijerwetske Hollànske oersetting mei maai modern taalgebrOk en dy hat Onno doe op' e komputer oerset yn sprekfrysk.Fanut de Jeugdklub hawwe wy de Jongerein frege om aan us massaspektakel mei te dwaan. En dat wie it. !-last 20 jongeren sa fier te krijen dat se meiwurkje aan in Grykske Trageedzje, mear as 2000 ier ald, dat joech us in kik. Yn it foarwurk hawwe wy mei bewegingsoefeningen dHaande west. Dat minsken net allinnich op it taaniel do arre te stean mar harren ek bewege kinne. Foar Janneke en Onno maast dat beweegjen op trije nivo's plak fine. Op'e grûn, yn it middenvlak en yn'e 10ft. Bewegings hawwe dat jier in grutte rol spile en dat hawwe wy trochset yn us foarstelling. Yn tsjinstelling ta wat gewoan is op taaniel: dat jo de emoasjes ut it stik delsette, hawwe v~ us jongerein sa regisearre dat se alle emoasjes yn bewegings omsetten. Wa kin him net mear Antigone yn it sin krije. Mei de hàn op it baarst en'e füst yn' e hichte, Ismene mie de hàn op i t ear en Kreon
29
op' e motorkap. Foar sommige spilers wie dit in hiele put wurk. Hja woenen sa graach de hearlike emoasjes ut i t stik ûtspylje, leafde, haat, passy. fertriet.... en dat mocht dan net fan strange Onno en Janneke. Alles moast yn'e stanbyldfoarm trochset wurde. Mei dizze striid hawwe vlY dat seizoen dwaande west en ûs spilers hawwe dêr in soad fan leart. It einresultaat mocht der weaze neffens de resinsje yn' e Ljouwerter. No hawwe "lY noch in protte noaten op ûs sang. Grutte stikken ût i t wraldrepertoire wolle wy troch jongerein bringe l i tte. Net allinnich is dat de passy fan Janneke en Onno mar de jongerein wolle ek dwaande wêze mei it serieuze repertoire. I'lat is der moaier om as jongere sizze te kinnen: "Ik haw yn Shakespeare spile, of yn Antigone"! Mar wy wolle ek de ferrassing bringe. Dus hawwe wy dit j ier net in Shakespeare nommen, dat leit noch yn'e kast foar de kommende jierren. Nee, wy wolle wer wat oars. Dus hawwe wy keazen in stik te meitsjen fanût de spilers seis. In nij eksperimint, want wy witte seis ek net wêr't it op ûtdraait. Wy hawwe de spilers earst kollages meitsje litten oer wat se seis graach spylje wolie. Dêrût hawwe wy mei assosjaasjes it tema fan it stik bepaald. De spilers skriuwe seis harren monologen en dialogen en dêrût komme de moaiste teksten tefoarskyn fan minsken wer't men it net fan ferwachtet. It wurdt in stik mei in soad sfear, wêryn de tema's nei foarren komme wêr't de jongerein op dit stuit mei dwaande is. Lykas foarrich j ier wurkje wy mei twa groepen: de jongere en de aldere jongerein. Mei de jongere ploech binne wy op dit stuit dwaande mei basis-toaniellessen, om harren ek op it spylnivo te krijen dat wy graach sjogge. Miskien komt der dit j ier niet in dûdlik ferhaal or' e planken mar dat komt dan in oar jier wol werris. Lit jim dit jier mar ris ferrasse troch de jongerein fan Vlytgaard. De akteerprestaasjes lizze yn elts gefal hiel heech yn dizze ploech en it wurd wol in jûn om oer nei te tinken en mei inoar oer troch te praten. Oan't sjen op 17 as 18 oktober, 20.00 oere yn'e Twirre. Onno Meijer en Janneke Kingma
31
VOLLEYBALTOERNOOI IN MEPPEL.
's Morgens vroeg om 9.15 vertrokken He met ons allen vanuit Wytgaard naar Meppel om daar te volleyballen. Vle gingen met z' n 7 vol moed naar het zonnige Heppel. Onze chauffeurs en leidsters "laren Ymkje Jorna en Hinke Jorna. Daar aangekomen, kregen we te horen dat er maar liefst 45 velden Haren. Er waren dus heel veel mensen naar Heppel gekomen om te volleyballen. We zaten met nog 5 teams in een poul. Dreamteam I, Dreamteam 2 uit Rouveen, Ouvol uit Oudleusen, Daarlerveen uit Daarlerveen, HEC uit Heerde. Van Daarlerveen hebben He met 12-1 en 12-8 geHonnen. Met Dreamteam 1 hebben He gelijk gespeeld met 12--"} en 8-12. Van Dreamteam 2 hebben He met 12-6 en 12-9 geHonnen. Van Ouvol hebben we verloren met 6-12 en 4-9 en van HEC hebben we gewonnen met 12-4 en 12-9. Per set kregen we 2 punten en dus hadden we 14 punten voor en 6 punten tegen. Het punten saldo was 100 voor en 72 tegen. We waren tweede. We kregen een hele mooie beker. We hadden heel erg mooi weer en het was bere gezellig. We hopen dat we volgend jaar met meer teams er heengaan, want het was echt heel erg gezellig. Catrien, Anneke, Aen-Wybren, Anton, Ids, Teake, Geartsje.
LET OP!!!!! LATE NIGH'!' VOLLEYBAL VRIJDAG 5 SEPTEMBER.
Houd deze datum alvast vrij. Nader bericht volgt. Bestuur Vollybalclub.
32
SCHOOLNIEUWS VERKEERSEXAMEN
24 April hadden we schriftelijk verkeersexamen. Het was niet zo hele moeilijk. Want 12 van de 14 hadden het wel gehaald. De hoogste gescoorde was Ivonne met 36 punten en daarna kwam Renata met 34 punten. In het totaal kon je 40 punten scooren en je kreeg 2 punten per goed antwoord. De twee die het niet haalden mochten het over doen. En die hebben het gelukkig ook gehaald. \'ie kregen ook nog een echt diploma. MEI VAKANTIE 30 April was de laatste schooldag voor de mei vakantie. Iedereen zat in spanning te wachten tot het k~l. over 3 was. He he kw. over 3 was het zover en kon iedereen de volgende dag uitslapen want het was vakantie. Dus hoef ten we pas Heer 12 mei naar school. Dat is dus ook wel weer Jammer. Maar vanaf 2 juni hoeven we nog maar 4 weken naar school. En dan is het grote vakantie.
EUROVOETBAL TOERNOOI 16 tlei gingen we met 16 kinderen naar Heerenveen. Het was
niet zo druk als toen met Jong oranje Sanmarino. We gingen erheen met 5 auto's. Als eerste moesten Heerenveen - Soca Juniors (Argentinie) (0-0) en daarna was er de \-,edstrijd Universidad de Chili - Feyenoord (0-2). Die wedstri j d Has om 21. 30 afge lopen. Ze ve rtrokken om 6 uur bi j de parkeerplaats bi j school. Ieder moest wel voor eten en drinken zorgen.
VOORJAARS PARTIJ 21 Hei zou er een voorjaarspartij zijn. Maar er kwam regen dus ging het niet door. Natuurlijk was er niemand mee eens. Want die 's middags was het droog weer. Jammer genoeg komt er geen reserve voorjaars partij. OORPENSPORTDAG
27 Mei werd hier in Wytgaard sportdag gehouden. Er deden 5 scha len aan mee. De Wiarda uit Goutum, de Arke en de Unia uit Wirdum, de prof Wassenbergh skoalle uit Lekkum
33 en de T.J. Roorda skoalle uit Wytgaard natuurlijk. \"le deden allemaal dingen zoals: een speurtocht, spellencircui t en volleybalspel. Toen we na al die dingen klaar waren gingen we eten. En om half 1 gingen we slagbal spelen er waren 9 ploegen. Ploeg 6 was eerste geworden met daarin van Wytgaard Nienke de Ruiter. Na de tijd deden we estafette. Je moest dan 60 meter hardlopen en je moest een soort houtje aan de ander doorgeven. De uitslag van het hardlopen is Wiarda 1 uit Goutum Wiarda 2 ook uit Goutum de prof Wassenbergh 1 uit Lekkum. Na de tijd kwam de prijs uitrijking. En toen nog het veld schoonmaken. Toen was het ongeveer kw. over 3 en ging iedereen met veel spierpijn weg.
MUSICAL 10 Juni hebben we een musical. Waarin al onze leerlingen van gr. 617 /8 in mee spelen. Het wordt heel leuk. Ria Spaanstra heeft de regie. En je moet natuurlijk wel komen kijken, want het beloofd veel goeds.
KAMPIOENSPARTIJ 11 Juni word er een kampioenspartij gehouden. Waarschijnlijk op Sonnenborgh. Hoeveel er van onze school heen gaan weet ik niet. Maar hopelijk gaat het wel door.
IEPENLOFTSPUL 13 juni gaan groep 6/7/8 naar het iepen10ftspul. Dit keer gaat het over Heksen. En het is geschreven door Roald Dahl. Groep 3/4/5 gaan er 25 juni heen.
SCHOOLREISJE 3/4/5 19 Juni gaat groep 3/4/5 op schoolreisje naar Gaasterland. Het zal heel leuk worden. En voor hun hopen \Je natuurlijk ook mooi weer. KEUZEBLOKKEN
Nog even en het is grote vakantie. En dan komen er ook weer de leukste keuzeblokken. Er is ook weer koken met de kookmoeders. En een excursie met Juf Jose. Kaatsen met
34
Heester Voetbal met Sipke en Martin Natuur met Tine Schilderen met Truus Handenarb. met Paula en kleien met Jannie. Er zijn dus nu ook weer hele leuke dingen. LAATSTE SCHOOLDAG
26 Juni is er de laatste schooldag. We gaan dan patat op schoo 1 eten. En af sche id nemen van groep 8. En ook afscheid van Meester (lees hieronder). MEESTER GAAT WEG
Niet alleen groep 8 gaat van school af ook Bunte de Boer gaat van school af. Naar 10 jaar heeft hij wel weer zin in iets anders en gaat nu naar Heeg op de Sint Jozefschool. Dit was dan het schoolnieuws. Nou daag=xxx=Jitske Andringa en Ivonne Verbeek
Voorste rij v.l.n.r.: Ria Spaanstra, Sipke Deelstra, Ypie Grupstra, Renata Jorna, Trudy Jorna, Arnold Jorna, Harm Jongbloed en Willem Hoekstra. Achterste rij, de schoolverlaters, v.l.n.r.: Auke-Tseard Jongbloed, Jitske Andringa, Ivonne Verbeek, Nienke de Ruiter, Ciska Jaspers, Tjitske Boersma en Yke Jongbloed.
35
Yn petear mei
. Sytske van Balen
Noch tige op skik sit dizze aId Wytgaarder der noch by yn har keamer op de ûnderste etaazje fan"Huize St.Joseph". 1 t utsich t is op de Dokkumer Ie en de Bûterhoeke en dêr is altyd wol wat te sjen. Op 23 novimber fan ferline J ler is hj a dan 100 j ier wurden. Ek al net sa bysûnder mear hj oed de dei, sei t se seIs. De minsken wurde stadichoan alder. De boargemaster fan Ljouwert komt ek al net mear del by sa'n jubileum. Mar fansels wol de lokwinsken mei hiel moaie blommen. It rinnen wurdt wol minder de lêste tiid, mar achter sa'n handich karke oan giet dat ek noch wol. Sytske wie de nj oggende fan Durk en Antsj e van BalenJanse en de earste dy' t berne waard op i t stee wêr' t de fam. van Balen in lytse 100 j ier lang wenj e soene. It wie dan ek net frjemd dat it paad nei Buorren 48, it "fan Balensreedtsje" neamd waard. It wurdt no al wer in pear jier bewenne troch Rinse en Styn Postma-v.d.Wal. It wie 12 maaie 1896 doe Durk en Antsje mei de acht bern fan Buorren 25 (no: Willem Ypma) ferhuzen nei it Boulan sa i t dêr ek wol neamd waard. I t stikj elan by de reed lans wie doedestiids grientetun, of bou waard der ek wol sein. It waard de eker ferhierd, seit Sytske en foaral yn dy krisisjierren in soad belangstelling. It begrutte my wol ris om dy manlju, de hiele dei by de boer omwrotten en de jûns noch ris yn 'e skrep op dy tun. Heit siet yn 'e feehannel en die in protte mei syn san j ier aldere broer Tsj alling, dy' t op 'e Plof wenne (no: Baukje van Balen). Neist de feehannel heart fetweiderij, sa't dat eartiids neamd waard, mar op dit nije stee ek noch mei melkerij begûn. Let ter, doe' t de jonges grutter waarden, kaam dêr ek noch slachtsjen by. Wy tinke dan oan it öfbrutsene slachthok, dat oan it begjin fan 't reedtsje stie. It meast ut har bernejierren is Sytske bybleaun, doe har aldste broer Jan ferstoarn is, 23 j ier. It wie de
36
àldste fan de 15 bern dy' t der kommen wiene. It moat blineterm-ûntstekking west ha en mei papjen soe it wol wer klear komme tocht de dokter; dat wie yn 1909. Under de bedriuwen wei komt har sust er Sybrech op besite, de jongste fan de "famkes" van Balen, mar ek al wer 97. It binne de beide lêste bern fan Durk en Antsj e dy' t der noch binne. No wer oar praat en dan giet i t oer de skoallejierren. Sytske heucht master Sannes, mei dat wite burd noch hiel goed. Sybrech siet mear by syn opfolger master Zijlstra. Dat wie ek in hiel goede skoalmaster, it spiet us doe' t er fuortgong. Beide hawwe les hàn fan juffer Ganzinga, sy j oech i t hànwurkj en, sa as borduere, hake, breidzj e, stopj e ensf. Dizze juf kaam fan Wurdum, mar lei by Klaas (Thomes) en Ida Terpstra yn 'e kost. Dy hiene in winkel op Buorren 35 (no: Liezenga). Klaas wie in neef fan us heit en in broer fan Tsjalling de kastelein. Sybrech wie foar har trouwen hushàldster by Omke Tsjalling. Doe I t se 22 j ier àld wie en troude, naam Sytske it oer, oant omke yn 1937 ferstoarn is en doe kaam se wer thus. Mem is yn 1946 ferstoarn en heit 2 jier letter. Sa bleaun Sytske en Age tegearre op it stee wenjen oan 1976 ta. Sybrech troude mei Jan van Scherpenzeel, fan Tiel ófkomstich, hy wie leraar, mar rekke yn yn 'e krisis syn baan kwyt. Doe mei in tsiiswinkel en -handel begûn yn de Grote Hoogstraat. Dat rûn as ' t slydjage, mar wol in drok libben! Dan tinkt se mei wurdearring oan Regine Lenes, dy I t doe by us as faam wenne. Dêrfoar tsj inne se by Durk en Ymkj e Haringsma op Flànsum. By us wei troude Regine mei Jules Bijlsma. De winkel oan 'e kant en sette it echtpear van Scherpenzeel yn de Verlengde Schrans har te wenj en. Doe' t se allinnich rakke, ferhuze Sybrech ek nei de Heliconwei , wêr't Age en Sytske doe ek al wennen. Foar harren kaam de grutte feroaring begjin novimber 1976: fan Wytgaard nei de stêd. It àlderlik stee waard doe bewenne troch Durk en Marijke v. Balen-Ypma.
37
4t
Al nei J ler is broer Age ferstoarn en hat Sytske dêr noch 15 j ier allinnich wenne. Mar älder \.Jurde betsj ut meastal minder wurde en sa wenje de beide susters al wer oardel j ier yn i t fersoargingshûs Sint Jozef en i t foldocht tige bêst. Mar de ferbouwing aansens sit de froulju wol wat mei yn 'e mage. Ferhuzj e op älde leeftyd is net sa bêst. Mar sei t Sytske, wy hoege seis nea t te dwaan en al i t husrie giet mei nei Berltsum. In jier der ut! As wy mar belibje dat wy wer weromkomme. J.Roorda
Tegearre hast 200 jier! Links Sytske en rjuchts Sybrech.
Beppe Antsje mei yn de Buorren op nei tsjerke. Dit printsje sil de oarloch makke
Sytske wei al foar wêze.
38
LEZERS SCHRIJVEN...
J\ OO Q
-rI
EEN STUKJE NATUUR - POEZEN.
I
I
I
Cl '
.
Als liefhebber van de natuur raak ik regelmatig in een moreel doolhof, Haar ik niet al ti jd zo gauw uit kan komen. Ik heb de nestelende spreeuwen uit mijn dak geweerd omdat ik niet door hun gekwetter en gekrabbel heen kon slapen, Hierbi j zi jn er geen directe slachtoffers gevallen, denk ik dan. Van de week heeft er een fitis zich tegen het raam te pletter gevlogen. Ik heb hem eerst even laten liggen in de hoop dat hij bij zou komen, maar na een half uur heb ik hem toch op moeten rapen en begraven. Zijn ondersnavel was helemaal verbrijzeld. Ik kan moeilijk zonder ramen gaan wonen is mijn morele verdediging; en de uitgang is weer gevonden. Om in gemeentelijke temen te spreken: het kleine belang (de natuur) weegt niet op tegen het grote (het mi jne ). Maar wat poezen betreft dwaal ik nog steeds tussen mijn zelf opgeworpen hagen van geweten. Sinds tHee jaar hebben we twee poesjes thuis. In eerste instantie zouden ze niet buiten mogen komen, maar na een jaar waren ze niet meer binnen te houden. Binnen een week was het raak -een van hun pakte een jonge merel. Vroeger heb ik me tegen poezenhoudende vrienden beklaagd over het roofgedrag van hun lieve huisdieren, en ik kreeg zonder uitzondering dezelfde reactie, "Tja, dat is de natuur". Het zo'n redenatie is de uitgang natuurlijk snel gevonden, maar persoonlijk kan ik die route niet volgen. Hoezo 'de natuur'? Behalve haar klauwen en haar tanden is er maar weinig natuurlijks meer aan een poes. En toch zijn ze verantwoordelijk voor ongeveer de helft van alle slachtoffers onder vogels in steden. Dit jaar is het ook al een paar keer raak geweest. Eerst kwam er één thuis met een spitsmuisje. Ze zijn zo genoemd omdat ze zo'n schattig spits neusje hebben. Dit heb ik
•
39
van heel dichtbij kunnen bekijken toen hij opgekruld in mi jn hand lag voordat hi j de grond in ging, naast de fitis. Het is jammer dat het muisje niet naar spitse oren is genoemd in plaats van naar een neus. Dan had hi j misschien onze poes horen aankomen, want ze hebben inmiddels allebei Zwitserse koeien van bellen om hun halzen hangen. Wat vogels betreft lijkt het wel te helpen. Voor zover ik weet hebben ze dit jaar niks gepakt. En zo kom ik iets dichterbij de oplossing van mijn morele doolhof. Maar ik loop leli jk vast als het om vlinders gaat. Die oefenen een onweerstaanbare aantrekkingskracht op poezen uit, en ze zijn ongevoelig voor het geluid van bellen. Al een aantal keer heb ik dit jaar voorzichtig een dagpauwoog uit de schuur gezet, waar deze wakker was geworden ui t zi jn winterslaap en tegen de ramen aan het fladderen was. Tot twee keer toe ging hij gelijk op een bloem zitten en werd besprongen door een van onze poezen die in de begroeiing zat te loeren. Na wilde achtervolgingen en veel geroep heb ik ze allebei bevrijd. Vroeger zei mijn moeder tegen mij dat ik vlinders niet moest pakken omdat ze een laagje stof op hun vleugels hadden, en dat ze niet meer zouden kunnen vliegen als dat eraf ging. Desondanks vlogen deze beide met anderhalf gerafelde vleugel toch weg. Ik hoop dat ze allebei snel hebben gepaard en eitjes gelegd voordat ze zijn bezweken aan gebrek aan stof op de restjes vleugel. Dus wat poezen betreft blijf ik ronddwalen in mlJn morele doolhof, zonder ooit een glimp van de uitgang op te vangen. 'Dat is de natuur', daar geloof ik niet in. En dat je ze maar de lol moet gunnen, wil er bij mij ook niet in. Misschien zal het verkeer op de Buorren het probleem voor mij ooit oplossen, maar ik moet ophouden anders kom ik in weer een nieuw doolhof terecht. Ian Borwell.
42
Van heinde en verre togen ze richting Wytgaard, de oudleden van onze club. Hun eens zo soepele ledematen werden nu bijeengehouden door kniebanden, braces en steunzolen. Hun gewicht was met tenminste 50 procent toegenomen evenals de sterke verhalen. Doel van deze rendez-vous was een confrontatie met de patatgeneratie uit de kweekvijver van Oant No Ta, ter ere van ons 10-jarig jubileum. Dat dit geen vriendelijk onderonsje werd mocht blijken uit de vele blessures onder de oudleden. Onze scheidsrechter uit Wirdum heeft zelfs overwogen de wedstrijd reeds in de eerste helft te staken, zo deelde hij na afloop mee. Foppe Jorna wist van dit alles handig te profiteren, en schoot de jonge garde naar een 0-1 voorsprong. Het zou tot diep in de tweede helft duren voordat Piet Roorda, die nog weinig aan snelheid heeft ingeboet, voor de dikverdiende geli jkmaker zorgde. Het recht had gezegevierd! Na afloop werden de onenigheden bijgelegd en onder het genot van een hapje en een drankje, een stukje livewerd deze avond muziek en meerdere karaoke-sessies, succesvol afgesloten. Inmiddels heeft er een vergadering plaatsgevonden waarin is besloten de biljart- en dartavondjes te verplaatsen naar "Omke Wopke" met ingang van het komende seizoen. De stemming was nogal verdeeld onder de leden hetgeen bewijst dat wij het al die jaren prima naar de zin hebben gehad bi j Hans en Wiep. Hartstikke bedankt hiervoor en wij komen hierop nog zeker even terug!
43
Voor zover u het nog niet wist zijn we begonnen met het voetbalseizoen en hebben we de Friese schaatsselektie inmiddels met niet geringe cijfers aan de kant geschoven. Een overzicht van de door ons te spelen thuiswedstrijden kunt u in de agenda vinden. Voorts hebben wij een viswedstrijd gepland op zaterdag 28 juni 1997. Henk Nota die, zoals u weet, ons binnenkort (voorlopig) gaat verlaten, heeft ons verzocht dit evenement van hem over te nemen. Dit doen we graag en het spreekt voor zich dat er gestreden gaat worden om de "Henk Nota-visbokaal". Met het welnemen van het Havenpypke publiceren wij hieronder het reglement:
Reglement viswedstrijd d.d. 28 juni 1997. * Er wordt gevist in een door ons afgebakend gebied in de Wytgaardster. * Er wordt gevist van 19.00 tot 21.00 uur ( de klokslagen van de Wytgaardster toren zijn bepalend). Alle buiten deze periode gevangen vis telt niet mee. * Er mag met maximaal 1 hengel per persoon worden gevist. * Er is een puntensysteem van toepassing zoals onder_ staand wordt aangegeven. * Voorn/witvis (1 punt) * Baars (2 punten) * Aal (3 punten) * Brasem (4 pun ten) * Karper/zeelt (5 punten) * Snoek (10 punten) * Witte haai (20 punten) * Schele post ( 2 punten aftrek) * In de gevallen waarin deze lijst niet voorziet beslist de wedstrijdleiding. * Iedereen is zelf verantwoordelijk voor een visvergun ning. * Inleg / 2,50 per persoon.
44 f'le mogen aan beide kanten Roorda en Visser Bedankt!
van
de
f'lytgaardster
vissen.
De prijsuitreiking is direct na afloop bij "Omke Wopke". Het is nog niet met zoveel woorden gezegd maar deze wedstrijd staat uiteraard open voor iedereen van 0 tot 100 jaar. Verdere activiteiten die wij dit seizoen gepland hebben zijn onder andere: • Oant No Ta's straatvoetbalfestijnfeest in september van dit jaar. Verdere details zullen nog worden bekendgemaakt. • Veatsen ( een combinatie tussen voetbal en keatsen). • Voetvolleybaltoernooi. De laatste 2 staan, helaas voor u, alleen open voor onze leden. Dat was het van onze kant en hopelijk komen wij u zeer binnenkort tegen! OANT SJEN, Bestuur Oant No Ta
45
Freedtemoarn 15 augustus, hillde vry in alvestêdenspul op it sportfjild. Minsken dy't meidwaan wolie, kinne harren by de oanbelangjende captains opjaan. Strjitten, captains en kleuren binne: Buorren Tsjissema/Meekeshof Hegedyk Marwurd/Brédykl Pündyk/kleaster Fopma's reedl Catsstrjitte/Finne Wiewiske/Noardeinl Lapedyk
Klaas Veenstra Dirkje Oevering Jan Toon Jorna
Grien Blau Swart
Ait-Jan Bouma
Read
VVillem Rox
Oranje
Eelke Nutma
Wyt
Yn eltse ploech sit minimaal 5 manlju en 5 froulju. Wa sil dit jier winne? Kom allegear nei it fjild. De Merke Kommisje
De Teake Jan Roordaskoalle houdt half december 1997 een kerst-bazaar. De kinderen komen dus niet bij u langs, dit jaar bent u bij ons van harte welkom om allerlei leuke, door de kinderen gemaakte, kerststukjes en cadeautjes te kopen. Nader bericht volgt. Met vriendelijke groeten, het team en de kinderen van de T.J. Roordaskoalle.
48 REIN JONKER LEGT ALWEER DE BASIS VOOR WINTER 1997/' 98.
Even op adem komen en afspoelen na een stevige fietstraining. Al tijdens het verorberen van een goed smakend maal vertelt deze sportman over zijn grote hobby; de schaatssport. Eigenlijk kan ik er niet zonder, zegt hij. Die training het hele jaar door is nodig om er bij te blijven. het lichaam is er zo op ingesteld als een soort verslaving. Een jaar of drie terug meende hij te moeten stoppen, nam dus wat gas terug. Het leek of alles protesteerde en zo zien we hem al enige jaren in de voorste gelederen terug. Als een sportdocent geeft hij uitleg hoe het met die topsport in elkaar steekt. Duidelijk is te merken dat Rein Jonker, naast zijn volle baan, ook nog trainer is van de marathonrijders, drie keer in de week. Dan lezingen geeft voor sportclubs en door verenigingen wordt uitgenodigd om een voordracht te houden. Het is eigenlijk in zijn sportloopbaan een opdoen van veel ervaring in de loop der jaren. Elke gereden wedstrijd levert wel iets op. Het afzien, alert zijn, je tegenstanders bestuderen en op de juiste momenten beslissingen nemen. Het hoort er allemaal bij, maar het voornaamste is: het moet je liefhebberij zijn, het moet geen moeten worden! Natuurlijk speelt de factor geluk ook mee, maar om het aan toeval over te laten mag niet. Hij is een echte opbouwer; op het eind van het seizoen is Rein op zijn sterkst. Die laatste elfstedentocht kwam voor hem te vroeg: '" k Wie der noch net hielendal klear foar!" Maar als 25ste eindigen is grote klasse. Nog nooit is gepresteerd dat een wedstrijddeelnemer drie maal achter elkaar bij de allereersten eindigde. In 1985 was hij de 15de, in 1986 de tweede. Ja, die beelden van toen zijn onuitwisbaar. Die kleine rappe rijder en de grote diesel! Als een rode draad loopt dat elfstedengebeuren door de schaatscarrière van Rein. Even terug naar die vierde januari j.1. Van de 350 gestarte wedstrijdrijders zijn 120 binnen de tijdlimiet aangekomen; dat is 20% (± 1~ uur) na de snelste tijd. De juist niet doorgegane tocht
49 van februari 1996 speelt nog al ti jd; toen was hi j in topconditie. Maar ook de voorbereiding en de verzorging tijdens de wedstrijd is niet niks! Mobilisatie van "het thuisfront" met hulptroepen, zij zijn verantwoordelijk om op tijd de wedstrijdrijder van zijn natje en droogje te voorzien tijdens de tocht. Het uitzetten en de bezetting van de verschillende (zes) posten. Hoe te herkennen en daarover afspraken te maken. Samenstellen voedselpakketten en vooral drinken; als de tank leeg is, houdt het op. De natuur heeft hier het laatste woord. Gaat de tocht door dan komt iedere wedstrijd- en toerrijder haar tegen. Als natuurijsman is Rein Jonker dan is zijn element. Maar het blijft spannend en de publiciteit en de media spelen in alles een steeds groter wordende rol. Het uitzonderlijke van deze tocht is dat vele factoren niet te voorzien zijn. Niet te vergelijken met de Olympische winterspelen waar alles vastgesteld en geregeld is. Maar waar ook het zilver, de tweede plaats, grote waarde heeft. De elfstedentocht kent maar één winnaar! Regelmaat in het levenspatroon is, naast het trainen, ook noodzakeli jk, zegt deze veteraan. Rusten (slaap) en goed eten, wat kwaliteit en hoeveelheid betreft en dat op zijn tijd, is van groot belang. Maar als kok weet hij daar alles van. Bij bijzondere wedstrijden (b.v. elfsteden) komt die regelmaat wel wat in het gedrang en dat kan weer funeste gevolgen hebben. Ieder zal begrijpen dat meedoen aan dergelijke onbetaalde topsport en de reis- en verblijfkosten voor een amateur de financiële draagkracht te boven gaan. Zonder een sponsor zal het dan ook niet te realiseren zijn.
50 Het wedstrijdverloop seizoen 1996/'97 Dat was voor Rein Jonker uiterst succesvol. Vooral bij de veteranen de eerste of in de voorste gelederen. Maar ook bij de klassieker stond hij zijn mannetje! Hieronder een greep uit de gereden wedstrijden en op die lange indrukwekkende lijst zullen zeker nog wel enkele ontbreken. De start was in Assen op 2 november 1996, daar werd hij tweede (na Piet de Boer). Ook tweede op 30 november in Eindhoven (lichtstad trofee). Op 7 december in Assen de vierde (kadaster marathon). In Alkmaar ook de vierde (21 december). Utrecht op 28 december vijfde (kunstijs). Ankeveen (natuurijs) werd hij derde. Op de Nieuwjaarsmarathon in Heerenveen eindigde hij als zevende. Zoals gezegd in de tocht der tochten (4 januari) \verd hij 25ste. Dan eerste bij de marathon (veteranen) in Menaldum. Bij de kampioenswedstijden in Haulerwijk (Friesland, Groningen) werd hij tweede. Bij de klassieker in Hindeloopen (60 km) weer als eerste. Bij de open Nederlandse kampioenschappen eindigde hij als tweede. Nu verder van huis op de Weissensee. Bij de veteranen werd hij nummer 1 bi j de alternatieve elfstedentocht en ook op de andere daar gehouden wedstrijden. Op de Plansee marathon (8 februari) werd hij tweede. Dan als eerste eindigen op het A.G.M.-toernooi (Ankeveen-Giethoorn-Maasland). In Utrecht (K.N.S.B. Cup) de tiende bij de veteranen. Tot slot in Deventer (finale) eerste in het eindklassement en niet te vergeten Stiens: kwam, zag en won. Rein was al 40 toen hi j de overstap maakte naar de veteranen. Daarvoor had hij al 15 jaar gereden bij de A-rijders. In die categorie heb je wel meer verplichtingen, soms veel ploegwerk verzetten, terwijl een ander met de eer gaat strijken. Bij de veteranen kan men meer zelf bepalen, ook wanneer men zich om leeftijdsredenen daarbij aansluit. Misschien had ik mij nog wel bij de A-rijders kunnen handhaven, Maar, zegt hij, ik ben liever eerste bij de veteranen, dan tiende bij de A-rijders. Aan skeelerwedstrijden doet hij niet mee, dat zou een overbezetting zijn. Er blijven altijd wensen; ook Rein Jonker heeft die. Nog eens Nederlands kampioen worden bij de veteranen mara-
51
thonrijders. Dat zou een bekroning zijn. want dat kampioenschap ontbreekt nog! Ja. en dan die elfstedentocht. Zou de natuur hem nog eens terwille zijn? Tot slot komt het schaatsmuseum in Hindeloopen nog ter sprake. Dat wordt steeds aantrekkelijker. De vitrine van Rein Jonker zal voorlopig niet erg aangevuld worden, want stoppen voor deze 47-jarige schaats sportman is er neg niet bij! Wi j wensen hem dan ook een goede training. dat die tot succesvolle resultaten mag leiden voor het volgend~
schaatsseizoen. J.R. REIN JONKER - WIJtgaard Nr 30
52
Gemeentel:.euwarden Eind april jl. hebben Wl] in Leeuwarden de Himmeldei-week georganiseerd. Gewapend met prikstokken en grijpers is dankzi j de inzet van velen Leemvarden een stuk schoner geVlorden. En wat minstens zo belangrijk was: is de betrokkenheid met het gebeuren in de eigen wijk vergroot. In een aantal wijken is tijdens de himmeldei-activiteiten naUH samengeVlerkt tussen de school en de wi jk/buurtvereniging of dorpsbelang. Vanuit het onden/ijs is hier zeer positief op gereageerd. Bij deze een verslagje van de himmeldei-activiteiten. Volgend jaar benaderen we u waarschijnlijk weer met de vraag om in april/mei actief mee te helpen aan de organisatie van een himmeldei in uw dorp/Ilijk i.s.m. de school. Voor degenen die meehielpen: nogmaals bedankt. Voor de rest: wie weet tot volgend jaar! Vriendelijk gegroet, Eddy Wijnsma. Stadsontwikkeling, afd. milieu. Vrijdag 25 april. Teake Jan Roordaskoalle (Wytgaard) en dorpsbelang. In Wytgaard trof de Teake Jan Roordaskoalle weinig afval aan rond de school. Bij het sportveld werd nog een kaatsballetje gevonden. Die werd terugbezorgd bij de plaatselijke kaatsvereniging. Bij de speelplaats ontdekten de kinderen het favoriete snoep van de Wytgaarder jeugd: de lolly. Welgeteld 257 plastic lollystokjes verdwenen in de vuilniszakken samen met ander afval. Opbrengst: in totaal 28 kilo. Advies van de jeugd aan de gemeente: plaats een prullenbak bij de speelplaats en leeg deze dan ook regelmatig. 's Avonds heeft dorpsbelang de himmeldei in Wytgaard afgemaakt. Al het ingezamelde afval van de avond kon precies in een grijze afvalcontainer worden gepropt.
53 WURDUMERS HINGJE SOPPE WYTGAARD.
Toen Lucy Heyns uit Bergen op Zoom, met de pinksterdagen als toerist in Wytgaard, op zaterdagavond 17 mei deze opnamen maakte was het bijna windstil. Foto links, met boerderij van Kees Reitsma, dreef de ballon langs ons dorp en kwam bi j de Ni j lansdyk (Bolstiennenreed) aan de grond (foto rechts). De inzittenden bleken Wirdumers te zijn, die de afstand van zo'n 3 km. in een uur aflegden. Wel erg duur omgerekend per km.! Maar het had ook zijn voordelen dat het niet zo snel ging. vlant nu kon Tj itte Talsma in alle rust de eindresultaten zien van de ruilverkaveling de Alde Jokse. De horecaman Johannes Duhoux had nu tijd om de toeristische mogelijkheden te bestuderen voor dit gebied en Jinke Kuperes (organisator) de vogelstand opnemen. De piloot (Jelle) trakteerde na afloop op champagne!
55
De boerinne fan Nij Barhûs It paad fan Wytgaard nei de stêd wie eartiids allinnich oer Barhûs. No mei it stadige ferkear der noch lans en dy't dêr wenje of wêze moatte. By it oerstekken fan de spoarrails rydt men op de pleats Of dy dêr stiet. Of einliks wie dat sa. Want yn novimber 1979 is de skuorre afbaarnd, sadat no de foarein mei it grutte haf der om hinne, der wat ûnwennich stiet. De pleats mei it soldaatsj e die yn us bernej ierren al wat "apart" oan; der hong in sêge-achtich ferhaal om hinne. De alderein sil it noch witte dat der foarhinne in dûbele foarein stie, dy't yn 1959 Ofbrutsen is. Op de muorren nei is der in protte fan de afbraak wer brûkt. Wat der no stiet (sjuch foto) moat wer lykje op sa it yn de alde tiden west hat. Barhûs hat yn de histoarj e skiednis makke. Tink oan de Swichumer adellike famylj e de van Aytta' s. Noch is te sjen wêr de reed fan Swichum utkomt op de wei fan Ljouwert nei it Suden. Dat paad is no ferbrutsen troch de fjouwersbaans asfaltwei E 32 en de Drachtsterwei, mei it jachtige hinne en wer geand ferkear. Werom nei it stee en de lêste bewenners: Durk Kramer en Sytske Kramer-Hellema. Sy wiene boer en boerinne fan 1939 oant 1970 ta. De jonge lju nimme it oer en ferpleatse de buorkerij oer de dyk nei 't Nijlan .. As dan ek it wenhûs der stiet, komme pake en beppe werom nei har aId plak. Hja hawwe wat jierren oan 'e Brédyk wenne, in eintsje fierderop. Tegearre bin' se op gans jierren kommen. De lêste 10 jier wiene net sa makIik. Beppe Sytske rekke slim beheind en hong al hiel Of fan de help dy' t se krige fan harren dy' t har sa nei wiene. Sa koe sy thus bliuwe, mei al dy soarch om har hinne. Se is ferstoarn op 12 april 1996, op in pear dagen nei, 88 j ier aId. Har man ha t har noch in fearnsj ier oer li bbe en is stoarn op 29 july, op de leeftyd fan 87 jier. Sytske Hellema ut it staach fan de bekende Doeke Wiger Hellerna, dy us syn dei boek nei liet. Sa lit ek dizze wize en sa ynljeave frou, mem en beppe us wat neL Hja
56
hat op har wize ek hiel wat betsjutten foar de mienskip. Dêrom jouwe wy har gedicht: "Mai tiid yn i t hof" graach in plakje hjirnêst. J.Roorda
Dit kykje is fan foar 1940, mei de dûbele foarein. soldaatsje stiet op wacht by de foardoar.
It
Nij Barhûs: Maaie 1997. De foarein mei bloeiende beammen en blommen.
57
Maitiid yn it hof. Yn 'e iere maitiidsmoam stean ik buten yn 'e sinne Alles komt op nij ta libben, 'k Sjuch al wûnders om my hinne.
Dêr sjuch 'k yn 'e griene greide, In hearke sitten yn swiete rêst. Efkes letter, as ik wer sjuch, sit er in wyt eintsje neist.
AI hoe hurd de ierdekoarste, 't snieklokje dat kaem er troch, mei de teare sêfte biedtsjes. 'k Stean forwûndere as ik it sjoch.
Yn 'e beamwàl sitt' twa guozzen, unbiweeglik stil to sjen. Wyt en rein binne de fearren, 't is oft hja krekt skepen binn'.
Ek hat yn 'e dunkre ierde, 't krokuske har al ûntjown. 0, hoe prachtich is it blomke. Hoe kaem it troch de hurde grouri?
Op in tûke sitte twa douwen, koestre toch de sinneskyn, siJntjes hinne en \Ver to roeikjen, mei de weagj es fan 'e wyn.
Efkes fierder sjuch 'k de narcis, dy is ek oan 't wrotten gien. Foar dy tea re smelIe snyltsjes, wiek de tichte sjeadde ut ien.
'k Fiel de leafde fan 'e Skepper, yn 'e waerme sinneskyn, en Syn libhenmeitsJende amme, yn 'e mylde sudewyn.
't Is, as giet Gods geasr oer de Jerde, lyk as yn it oanbigjin, en mei ik, Iyk doe de ingels, 't skeppingswûnder mei oansjen.
'k Fiel my tankber en fol biidens, op dizze iere maitiidsmoam, fol biwûndring foar de skepping, as hie ik it nea earder sjoen.
'k Hear it sjongen fan in Iyster, en it koeren fan in dou. En myn siele stimt it mei yn, God, 0 God, hoe great binne Jo. S.K-H
58
INGEZOIDEN FRJEHDE BEHOPPEN FAN EARTIIDS. Yn de oarlochsj ierren wie ik by de smid yn Wytgaard oan it wurk. De smid yn in doarp moast in tüzenpoat wêze. By it smidtefjoer oan it \vurk. Hynders beslaan. Fjouwer nije izers en it wurk kosten doe fyftjin güne. Mar ja, in feint fan om en de by 20 j ier hie noch gj in tweintich güne oan lean. Wetterlieding reparearje likegoed as elektrysk, fytsmeitsje, in boaiem ünder in itensierderspanne sette. In hynder beslaan wie dreech wurk. Lokkich foar my hie de oare smid it measte hynstebeslaan. Yn de bouhoeke en it Bild brûkten de boeren doe saneamde Belgen. Grutte swiere bisten. Men brûkte se dêr yn de iere maaitiid foar it ploegjen. Wie dit \vurk dien, dan hie men se oer. It not moast earst groeie, foardat men se wer brûke koe. De bisten waarden dan ünderoaren nei de Stellingwerven brocht. Wietze Huisman heugde it noch dat se dizze bisten ek wol brûkten. Der Haard net safolle foar betelle. It grutte foardiel foar de bouboeren wie, dat se minder fretters yn it lan hienen. Wer't in hynder miste, koe ek in ko ~inne. Yn Wytgaard wie in man dy't der in diel fan syn brea mei fertsjinne. Syn foarnamme wie Thomas. It wie in aldfeint sa as se doe seinen en hy wenne mei syn hushaldster Hiltsje. Maitiidsdei gie er nei de klaai en helle dan in stik as seis Belgen op. Faak giene se nei bekende adressen en hiene de boeren al meielkoar belle. Wiene se noch net besteld dan gie der nei in fêst plak yn Wolvegea. Hjir wie dan wol wer kunde fan him wêr't er de bisten kvvyt koe. Yn de Stellingwerven wiene doe krekt as op in protte plakken, lytse boeren. Faak gjin, as ien hynder. Se wiene dan foar de simmer ût de bran. Op in tige waarme simmerdei he arde ik Thomas al oankommen. Hy hoechde mar ien kear "ho" te sizzen en de bisten
59
stiene al, deawurrich. Ien fan de bisten miste in izer. Thomas hie it oan it stjoer fan de fyts hingjen. It moast der earst wer ünder, oars waard i t bist kreupel. De foarfoet omheech, de hoef wat flakskave en doe ik de hoefneils deryn slaan. It grutte bist wie \mrrich en lei syn grutte kop op myn skouder. It duorre net lang doe stapte ik derunder wei. Sa sterk Hie ik ek net. Hy gie lizzen. Sa ha\"1 ik it izer deründer slein. Doe moast er wer oerein. Prate joech neat, in skop ek net. Thomas Hie koart, meitsje mar in izer gleon, sei er. Ik helle mei in tange it izer ût it fjoer en joech it oer. Hy holde it tsjin ien fan de dikke billen en it bist wrotte oerein. Men wie wreed yn dy tiid. Thomas hat i t Hurk j ierren dien. Doe' t de tractor kaam, wie ek i t wurk dien. Sokke ferhalen binne no hast net mear te leaUHen. It is no sa'n fyftich jier lyn. W. Balsma, ût de Tuorkemjitter ût Aldeboarn
60
Sociëteit "Klaver
Aas~'
Uts lagen en einstán skutjaskompetysje seizoen 1996/1997. Sneon 11 Jannewaris 1e Grutte Aan de Haan Ale Terpstra
1e Troast Tjits Hoogland Antoon Jorna
1e Poedel Harijke v.Balen Willem Hemstra
2e Grutte Douwe Leistra Jochem Douwenga
2e Troast Aaltsje Santerna Jet Terpstra
2e Poedel Frits Hoogland Bareld Sixma
Sneon 25 Jannewaris 1e Grutte Jet Terpstra Piet Jorna
1e Troast Aaltsje Santerna Giny de Jong
1e Poedel Antoon Jorna Hans Ypma
2e Grutte \üebe Hoekstra Bert de Ruiter
2e Troast Lodewyk de Bruin Gerard Jorna
2e Poedel Frens de Ruiter Robby Galama
1e Grutte Wietse de Jong Hans Ypma
1e Troast Frànskje de Boer Antoon Jorna
1e Poedel Yde Santerna Willem Hemstra
2e Grutte Jet Terpstra I'lilly de Bruin
2e Troast Douwe Leistra Jochem Douwenga
2e Poedel Annie de Bruin Robby Galama
Sneon 8 Febrewaris
Sneon 22 Febrewaris 1e Grutte Bert de Ruiter Freddy Hemstra
1e Troast Jet Terpstra Ale Terpstra
1e Poedel Trees Hemstra Gerard Jorna
61
2e Grutte Hilly Hoogland Hans Ypma
2e Troast Aan de Haan Jelle v. Balen
2e Poedel Hemstra Willy de Bruin
le Grutte Willem Hemstra Jochem Douwenga
le Troast Lies de Jong Ale Terpstra
le Poedel Hilly Hoogland Aaltsje Santema
2e Grutte Douwe Leistra Trees Hemstra
2e Troast Gerard Jorna Piet Jorna
2e Poedel Rein Jonker Titia Jonker
le Grutte Lodewyk de Bruin Yde Santerna
le Troast Hilly Hoogland Piet Jorna
le Poedel Marijke v.Balen Willem Rietdijk
2e Grutte Robby Galama Erik ten Hove
2e Troast Frits Hoogland Willem Hemstra
2e oedel Douwe Leistra Hans Ypma
\"li llem
Sneon 3 Maart
Sneon 22 Maart
De 6fslûting fan it kaartseizoen wie op Sneon 5 April hjir kamen 36 skutjassers op of. Foar de beker wiene der noch trije kandidaten die der oanspraak op meitsje koenen. It hie der in soad fan dat foar i t earst yn de historie fan Klaver Aas in frou de beker mei nei hus nimme koe, spitich dat soks krekt net slagge. De utslach wie as folgt: le Grutte Trees Hemstra Marijke v.Balen
le Troast Yde Santerna Rein Jonker
le Poedel Giny de Jong Wietse de Jong
2e Grutte Piet Jorna Hans de Ruiter
2e Troast Aan de Haan Frits Hoogland
2e Poedel Klaas Keizer Piet Terpstra
62
3e Grutte Aaltsje Santerna Titia Jonker
3e Troast Douwe Leistra Willem Rietdijk
3e Poedel v-lilly de Bruin Robby Galama
Mei 27 punten, behelle oer it totale seizoen, waard Piet Jorna skutjaskampioen fan it winterskoft 96/97 en mei de beker by him te pronk stean, Piet ut namme fan alle skutjassers proficiat. It ni je seizoen sil ut sette op Sneon 4 oktober, en i t sil plak fine op us alde lokaasje yn café "Omke Wopke" oanfang 19.30. Oan allegear in goed simmerskoft ta winske. It Bestjoer.
K.V. MEI ELKOAR NIJ LIBBEN KAATSPARTIJ
OÜK IN WIRDUH.
Op zondag 7 september organiseert de Kaatsvereniging Mei Elkoar Nij Libben Wirdum/Wytgaard de dorpenpartij. Dit is de laatste kaatswedstrijd van het seizoen. Deelname aan de dorpenpartij is ook toegestaan voor niet-leden. De dorpenpartij wordt gesponsord door de fam Duhoux. Zij stelt fraaie prijzen beschikbaar. Om de leden van het Wirdumer deel van de kaatsvereniging eens tegemoet te komen, maar zeker ook om de kaatssport meer bekendheid te geven in Wirdum, wordt deze partij gekaatst op het sportveld in Wirdum. Dankzij de prettige samenwerking met de voetbalvereniging WWS is de kantine geopend vanaf 12.00 uur. Dus u kunt kaatsen, maar ook publiek is van harte welkom op de 7e september op het veld van WWS. Het bestuur.
63
Vrijdag 20 juni 1997 organiseert de kaatsvereniging Mei Elkoar Nij Libben
"DE HAAIMA PARTIJ" HEREN HOOFDKLASSE UITNODIGING TE WIJTGAARD fraaie prijzen aangeboden door autobedrijfHaaima te Wirdum kransen aangeboden door de Friesland Bank te Wirdum koningsbeker aangeboden door de fam. Andringa te Wijtgaard (houder koningsbeker: Simon Minnesma)
AANVANG 16.30 UUR entree f 7,50 met als speciaal evenement een optreden van de kaats-voetbal band STIP deze gelegenheidsband bestaat uit: Gert de Jong zang en gitaar John Efde zang gitaar slagwerk Marco Dol Wim Schuurman zang en gitaar Aant Mulder gitaar Menno Haarsma zang en gitaar zang Arjen P. Dol
69
bond van plattelandsvrouwen in friesland aangeslolen bij de wereldbond van platlelandsvrouwen, acww
24 April heet Dien Bos ons welkom en in het bijzonder de heer Berg en de beide dames van de Body Shop uit Leeuwarden. Na de koffie begint de heer Berg met de inleiding; o. a. wie de oprichtster van de Body Shop is en wanneer. Dat is in 1976 geweest door Anita Roddick. Daarna begint Dorien ons over het produkt te vertellen en hoe de huid behandeld moet worden. Na de pauze worden er verschillende dames opgemaakt door Dorien en Renate. Al met al hebben we een erg gezellige avond gehad. Anneken. Ons bestuur heeft een verandering gehad. heeft ons na 6 jaar verlaten. Dien Bos Hennie Boomsma Hennie Lelie Anneken Germeraad Annie Douma
Rina
Bakker
Voorzitter Vice-voorzitter 1e Secretaresse 2e Secretaresse Penningmeester
Hierbij wil ik graag iedereen bedanken voor alle belangstelling in de vorm van bezoek, kaarten, bloemen, en ook niet te vergeten de prachtige tekeningen van de kinderen van school. Tijdens mijn verblijf in het ziekenhuis en bij thuiskomst. Het is een grote steun voor mij geweest en nog. Bedankt, Annamarie vd. Veen.
70 MCL-Divisic OudercllLürg Jansoniusstraat 4 8934 BM Leeuwarden
PERSBERICHT 18 april 1997
'EEN LEVEN LANG ACTIEF' IN ABBINGAHlEM Vanaf dinsdag 27 mei is in zorgcentrum Abbingahiem de interactieve expositie 'Een leven lang actief te bezicbtigen. De expositie wordt om 16.00 uur geopend door wetbouder P. De Jong en blijft tot 2 juni in Leeuwarden. Met de expositie wij Abbingahiem in samenwerking met de Sticbting Welzijn Ouderen Leeuwarden een positief beeld geven van bet ouder worden. De expositie ricbt zich op een algt:meen publiek, is onder meer geschikt voor professionals in de ouderenzorg, maar vooral voor iedereen die geïnteresseerd is in actief ouder worden. 'Een leven lang actief is ontwikkeld door de
Gezondheids Expotbeek Nederland.
'Een leven lang actief is vooral een doe-expositie, die uit tien onderdelen bestaat. Met behulp van een tijdmachine kan de bezoeker zien hoe zijn of haar gezicht er over twintig jaar uit zal zien en op de video-afdeling worden diverse videofragmenten
vertoond.
Bijvoorbeeld
uit
een
aflevering
van
het
televisieprogramma 'De uitdaging', waarin presentatrice Angela Groothuizen samen met ouderen een survivaltocht houdt. Ook is er op de video-afdeling aandacht voor onderwerpen als fitness en gym, aangepast won~n, het leven in een woongroep en speciaal vervoer. En de bezoeker kan zelf achter de computer kruipen en informatie krijgen over de mogelijkheden van Internet.
71 Op de exposilie is ook cen scrie objectcn Ie zicn in dc vorm van ccn raam. Dc volgende interactieve onderwerpen komen hier aan bod: Concentratie-oefeningen. een Rijvaardigheidstest, een Priegeltest (om te kijken of de ogen nog goed genoeg zijn voor het zogenaamde priegelwerk), Voeding: goedkoop builen de deur eten, Ouderen helpen vluchtelingen aan een baan en Opnieuw studeren. Ook is er de knoppenwinkel , waar ouderen aangepaste knoppen kunnen kopen. bijvoorbeeld om de televisie beter te kunnen bedienen. ln een andere serie objecten, die in de vorm van een huis wordt gepresenteerd, wordt informatie gegeven over veiligheid in huis. alarmsystemen. etc.
'Een leven lang actief is in Abbingahiem tot 2 juni dagelijks te bezichtigen van 10.00 tot 17.00 uur (op 27 mei tot 15.00 uur!) en zal daarna doorreizen naar zorgcenlrum Nij Friesma Hiem in Grou (3 tot 9 juni). Van 10 tot 16 juni wordt zorgcentrum Dukdalf in Harlingen aangedaan en van 17 tot 23 juni wrgcentrum De Stilen in West-Terschelling.
In Grou wordt de ellpositie opgezet
in
samenwerking met de Stichting Aldereinwurk Boarnsterhim, in Harlingen met de Stichting Samenwerking Ouderenzorg Harlingen. Abbingahiem, Nij Friesma Hiem, Dukdalf en De Stilen maken deel uit van de divisie ouderenzorg van he,
MCL.
Na alle voorjaarscollectes die er al geweest zijn, heeft de Cara (Astmacollecte) het aanzienlijke bedrag van f 763,25 opgehaald. Bravo, Wytgaard en omstreken. Met dank aan alle gulle gevers en collectrices. D.Roorda-Bruinsma
72
THUISZORG HET FRIESE LAND. (Is ontstaan uit de fusie van Kruiswerk Friesland-Noord en Thuiszorg Noord- en Midden Friesland). Voor verpleging, verzorging en andere vormen van hulp en ondersteuning op het gebied van thuiszorg. *Thuisverpleging- en verzorging *Kraamzorg *Ouder & kindzorg *Voedings- en dieetadvisering *Gezondheidsvoorlichting *Personenalarmering *Uitleen van verpleegartikelen en hulpmiddelen *Uitvoering Wet Voorzieningen Gehandicapten Voor het aanvragen van hulp en zorg en voor advies en informatie (24 uur per dag) 06-8864. Uitleenmagazijn, Hof 2, Wirdum. Geopend: maandag, woensdag en vrijdag van 17.00 tot 18.00 uur. Tel. :058-2551400
Bode Uitvaartvereniging Wirdum-Wytgaard-Swichum. Dhr. C. Jellema, Reduzum, tel. :0566-601283.
Geachte dorpsbewoners, Wij als DIERENAMBULANCE LEEUWARDEN E.O. willen graag het volgende onder uw aandacht brengen. Al langere tijd verzorgen wi j lezingen met dia' s over het werk van onze vereniging. Mocht er binnen uw instelling belangstelling zi jn voor het houden van een lezing, verzoeken wi j u contact op te nemen met ons, via tel. nr. 058 - 2667466. Met vriendelijke groeten, Public relations J. de Vries. DIERENAMBULANCE LEEUWARDEN E.O. Hooidollen 404 8918 JS Leewarden.
75
13 juni 15
Nachtpearke keatsen. Kaatsen K.N.K.S. schoolmeisjes d. e.l. A. schoolmeisjes d. e.l. S en verl. r. 20 Kaatsen K.N.K.S. Heren Hoofdklasse uitn. 16.30 uur. 22 Kaatsen 3e ledenparti j . 27 Oant No Ta voetbal 19.00 uur. 28 Oant No Ta viswedstrijd 19.00 uur (Wytgaard ster) . 4 juli Oant No Ta Irnsum 19.00 uur. 10 aug. Kaatsen K.N.K.S. schooljongens vr. form. schooljongens d. e.l. en verl. r. 14 Voormerke café Omke Wopke. 15 Merke. 16 Merke. Kaatsen 4e ledenpartij. 24 7 sept. Kaatsen 5e ledenparti j . Sponsorloop van 19.00 - 20.00 uur, aktie kerkre_ 12 novatie. Voor informatie en opgave data tel.: 2552066.
76
WEEKEND-DIENSTEN HUISARTSEN
Apotheekhoudende huisartsenpraktijk Wirdum e.o. Dhr. P. Di jksterhuis en mevr. N. Valken, Legedyk I, 9088 AA Wirdum, tel. :058-2551303. Spreeku~en te Wirdum dagelijks volgens afspraak. Huisbezoeken bij voorkeur aanvragen voor 10.00 uur. Uw herhalingsmedicijnen kunnen aan huis bezorgd worden. Kosten Fl,--. Telefonisch overleg is mogelijk van 12.00-12.30 en 13.00-13.30 uur. Er is een waarneemregeling met dokter v.Drooge te Warga, LeeuwarderHeg 61, tel.: 058-2551261. Donderdagmiddag- en avond en om het weekend neemt hij de praktijk waar. Weekenddiensten praktijk Wirdum e.o. 14-15 juni Dr.v.Drooge,Warga 2551261. 21-22 Dr.Dijksterhuis,Dr.Valken,Wirdum 2551303. 28-29 Dr.v.Drooge 5-6 juli Dr.v.Drooge 12-13 Dr.v.Drooge 19-20 Dr.Dijksterhuis,Dr.Valken 26-27 Dr.v.Drooge 2-3 aug. Dr.Dijksterhuis,Dr.Valken 9-10 Dr.v.Drooge 16-17 Dr.Dijksterhuis.Dr.Valken Weekenddiensten praktijk Weideum e.o. 21-22 juni H.B.Bergwerff,Baard,tel. :0517-341272 28-29 H.Loor,Oosterend,tel. :0515-331488 5-6 juli J.W.Meerdink,Wommels,tel. :0515-331331 12-13 L.J.Lukkes,Weidum,tel. :058-2519224 19-20 J.W.Meerdink,Wommels 26-27 H.B.Bergwerff,Baard 2-3 aug. H.Loor,Oosterend 9-10 J.W.Meerdink,Wommels 16-17 L.J.Lukkes,Weidum Afwezig:L.J.Lukkes, Weidum van 21 juli t/m 8 aug. Waarnemer: B.B.Bergwerff, Baard, tel. :0517-341272 Herhalingsrecepten voor 17 juli aanvragen.
UW AMBACHTELIJKE BAKKER SYBESMA voor
• • • • • •
brood, koek en banket vleeswaren kaas diepvries-artikelen tabak en drogisterij en de allereerste levensbehoeften
Boksum Deinum Wytgaard
058-2541323 058-2541919 058-2551707