DE KOSTERSTEEN Nummer 87 Februari 2004

DE KOSTERSTEEI\

DE KOSTERSTEEN Nummer 87 Februari 2004

Henriëtte L.T. de Beaufort (1890-1982) Arno van der Valk ‘Als je de deur opendeed, was het alsof je een andere wereld binnenstapte,’ zo ervoer Agnes Konstapel villa Beukenhof van jonkvrouw Henriëtte Laman Trip - De Beaufort aan de Bovenweg 27. Jarenlang werkte zij als verzorgster van deze adellijke Bennekomse, haar inwonende vriendin Elisabeth Dabelstein en haar secretaresse Toos Voorhoeve. Anderen zouden Agnes Konstapel typeren als de huishoudster van de schrijfster, maar Henriëtte de Beaufort stelde haar aan gasten altijd voor als haar huisdochter. Typerend voor deze markante dame die zesentwintig jaar in Bennekom woonde en werkte.

Drukkerij Modern te Bennekom 1

Agathe Henriëtte Maria ('Hetty') de Beaufort, geboren in Baarn op 13 oktober 1890, kreeg de opvoeding van een meisje uit de adelstand. Thuis leerde zij wat voor een aankomende freule noodzakelijk heette, in het bijzonder vreemde talen en goede manieren. Haar vrije tijd vulde ze met lezen en verhalen schrijven. Henriëtte werd vroeg wees. Haar vader stierf in 1898, haar moeder in 1907. Haar tante Henriëtte van Eck nam de leiding van het huishouden over op het landgoed 'Mariëndaal' bij Oosterbeek, en Henriëtte zelf vertrok naar een meisjeskostschool in Genève. In 1909 keerde ze terug naar huis. Over haar jeugd zou ze later de autobiografische roman Dolly van Arnhem (1949) schrijven. In 1912 besloot zij zich aan de Rijksuniversiteit te Utrecht te laten inschrijven als auditrice (toehoorster), en al was zij niet gerechtigd examens te doen, ze vatte haar studie geschiedenis en Nederlandse letterkunde ernstig op. In 1914 trad ze in het huwelijk met de bijna tien jaar oudere advocaat jhr. Herman Laman Trip met wie ze zich een jaar later in Oosterbeek vestigde. Onder de naam H. Laman Tripde Beaufort publiceerde zij - zonder succes overigens - in 1916 haar eerste boek: Willem van Oranje, een historisch toneelstuk in vijf bedrijven. De verschijning van de biografie Gijsbert Karel van Hogendorp in 1948 was wel een succes. Op het titelblad noemde zij zich Henriëtte L.T. de Beaufort; die naam zou zij verder als schrijfster uitsluitend gebruiken. Het succes als auteur kwam, terwijl iets heel anders haar aandacht opeiste. Het kinderloze echtpaar besloot in 1924 met het geld uit een grote erfenis die hen ten deel viel, de stichting

2

Hohes Licht te Oberstdorf in Beieren op te richten. Deze stichting beheerde het gelijknamige sanatorium voor zwakke en herstellende kinderen. Na het plotselinge overlijden van haar echtgenoot in 1928 was Henriëtte de Beaufort steeds vaker op Hohes Licht aan de zijde van directrice Elisabeth (Li) Dabelstein te vinden. Tijdens de oorlog vonden vele kinderen een onderduikplaats in de Algauer Alpen, een verdienste waarvoor Li Dabelstein , toen ze na de oorlog in Nederland kwam wonen, werd benoemd tot ridder in de Orde van Oranje Nassau. Henriëtte de Beaufort zelf werd in 1955 beloond met dezelfde onderscheiding voor haar letterkundige verdiensten. Daarvoor, in 1950 ontving zij samen met negen anderen, een speciale prijs van het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. Tot de bekroonden behoorden onder meer F. Bordewijk, J.J.P. Oud en H. Roland Holstvan der Schalk, 'waarachtig groten in den lande', naar de woorden van minister F.J.Th. Rutten. En terecht, want achtereenvolgens had ze de biografieën Willem de Zwijger (1950), Cornelis van Vollenhoven 1874-1933 (1954) en Rembrandt (1956) geschreven. Door de schrijverij vond zij voor Hohes Licht steeds minder tijd en in 1956 verkocht zij het gehele complex aan een kerkelijke instelling. In hetzelfde jaar verhuisde zij naar Bennekom. Aan haar letterkundige vriend en biograaf Ben Eysselsteijn vertelde ze eens: 'Na veel woelige jaren, voel ik mij in Bennekom, in de provincie van mijn jeugd weer helemaal thuis'. Met hulp van haar vriend mr. Vos (van de Selterskampweg) kocht

zij Beukenhof en op 1 december 1956 betrok ze de stil-voorname villa. Een huis met oude sfeer, met wijde bongerd (‘het muggenveldje’) aan de overkant van de Bovenweg, een groot grasveld voor het huis en een diepe achtertuin met borders vol bloemen, en machtige, oude beukenbomen, die voldoende speelruimte bood voor haar geliefde honden. En behalve een hal met ruim trappenhuis, een omvangrijke bibliotheek, gastenverblijf en kamers voor haar huisgenoten, bezat haar huis natuurlijk een werkkamer. Deze gelegen aan de achterzijde met uitzicht op het grasveld en een vogeltafeltje bij het raam. In dit huis ontving zij vele goede vrienden, waaronder collegaauteurs uit binnen- en buitenland. Vooral prozaschrijfster en dichteres Kitty Josselin de Jong (1903-1991) en Adriaan Viruly (1905-1986) waren veel geziene gasten. Ook de directeur van uitgeverij De Bezige Bij, de oud-Edenaar Geert-Jan Lubberhuizen (1916-1984) kwam naar de Bovenweg en vroeg haar ter ere van de vijftigste verjaardag van Koningin Juliana een biografie te schrijven. Afgezien van bewezen capaciteiten vroeg hij haar omdat het geslacht der De Beauforts door de eeuwen heen zowel in Engeland als in Nederland contact had gehad met de Koninklijke familie. Henriëtte de Beaufort weigerde, maar schreef zes jaar later wel de eerste biografie van koningin Wilhelmina. Zeker in vergelijking met de recente biografie door Cees Fasseur was dit een beperkte biografie. Voor een deel is die kritiek echter ten onrechte, want onthullingen en openhartigheden mocht niemand verwachten van een schrijfster voor wie waardigheid en menselijkheid

zowel in haar schrijftrant als in haar persoonlijke leven steeds leidend waren. Dat laatste is ook de reden waarom het archief van deze 'grande dame' in het Nederlands letterkundig Museum en Documentatiecentrum te 's-Gravenhage

Villa Beukenhof aan de Bovenweg. De vlag hangt uit, het is 5 Mei tot het jaar 2050 gesloten blijft. Pas dan worden dagboeken en correspondentie openbaar, waarmee kan worden nagegaan welke informatie Henriëtte de Beaufort buiten haar biografiën hield, en welke letterkundigen en hoogwaardigheidsbekleders haar in Bennekom bezochten. Bekend is bijvoorbeeld dat premier L.J.M. Beel (1902-1977) haar bezocht. Tot op hoge leeftijd stond Henriëtte de Beaufort midden in het leven. Twee keer per jaar reisde ze vanuit Bennekom naar Oberstdorf in Beieren, de plaats van het

3

Opvoering Herodes: Henriëtte de Beaufort met de regisseurs de heer en mevrouw Rietzschel-Van Eldik en de spelers in de hal van de Ontmoetingskerk. De heer R.P. Pieters (Herodes, rechts), mevrouw H. Borra-Doorten (Elpis, links), de heer H. Schonau (Publius), de heer H. van Grootheest (Melchior), mevrouw A. Pieters-Mulder (hofdame), de heer C.C. Bannink (Justus), Mevrouw Bannink (slavin), mevrouw M.P.J. van de Voorde-Hendriks (Maria), de heer A.F. van Hattem (Jozef), de heer Van der Top (Caspar), de heer P.H. van der Laan (Balthasar), de heer A.W. den Hartog (hogepriester), de heer G. de Bruyn (priester), de heer D.J. Buurman, (priester), de heer D.J. van Lienden (schriftgeleerde), de heer J.M.S. Hendriks (schriftgeleerde) en de heer J. Mesdag (Engelstem).

sanatorium. Vele jaren was ze voorzitster van het Tollensfonds en lid van de PENclub (wereldschrijversbond), van de Maatschappij der Nederlandse letterkun4

de en van de Bennekomse afdeling van de Nederlandse Protestanten Bond. In december 1964 voerde de toneelgroep van de NPB in de Ontmoetingskerk aan

de Emmalaan haar kerstspel Herodes (1962) op. Dit stuk, waarin Herodes door het goddelijk mysterie in steeds grotere onzekerheid en isolement wordt gebracht, werd volgens de Edese Post tot haar voldoening gespeeld. In een kort dankwoord zei ze dat het schrijven van een toneelstuk de halve waarheid is, en dat de spelers en regisseur voor de andere helft moeten zorgen, wil het stuk aan zijn doel beantwoorden.

Werkkamer Op haar zesenzeventigste maakte ze een laatste lange reis, waarvan ze in haar laatste boek Ruimte en Zonlicht - safari in Afrika (1968) verslag deed. Ze kon daarna niet ver meer reizen. Maar, zo liet ze haar biograaf optekenen, 'hier kan ik veel wandelen, hier in het Gelderse. Welke Nederlanders kunnen nog dicht bij huis wandelen? Ik ben zo gelukkig dat te kunnen,'. En dagelijks ging ze met haar honden in haar witte kever naar het bos. Hoe belangrijk haar omgeving was, blijkt uit haar fotoalbums. Die zijn niet alleen gevuld met foto’s van verre oorden, maar ook met veel huiselijke kiekjes van vrienden, het huis, de tuin, de hon-

den, de laatste rit van ‘Bello’, de eerste sneeuw, etc. Vrienden waren altijd welkom op Beukenhof, onder wie een medelid van de Maatschappij der Nederlandse letterkunde en oud-burgemeester van Leiden, mr. G.C.A. van der Willigen, die als dorpsgenoot en vriend haar bij zijn wekelijks bezoek trouw op de hoogte hield van datgene wat de moeite waard was op cultureel, letterkundig en (zonodig) politiek terrein. Bovendien woonde Henriëtte de Beaufort niet alleen op Beukenhof. Naast haar sinds jaren toegewijde secretaresse en vriendin Toos Voorhoeve, was ook Elisabeth (Li) Dabelstein, tot ze in 1976 overleed, in haar nabijheid. Op haar tachtigste verjaardag werd zij bevorderd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. Haar negentigste verjaardag vierde zij in stilte thuis in Bennekom. Haar laatste weken waren door een val, waarbij ze haar heup brak, en een longontsteking fysiek moeilijk. Maar zij klaagde nooit, kon stil aanvaarden wat onherroepelijk was. Daarbij dankbaar voor een woord of enkel gebaar, de zorg en nabijheid van haar trouwe huisgenoten Toos en Agnes. Het heengaan op 26 maart 1982 was in vrede. Zij is begraven op het kerkhof van Bennekom naast Li Dabelstein (vak 8-G-1). Ook na haar dood bleek haar toewijding en warmte: haar geliefde hond Cora kreeg een levenslang testament mee voor verzorging. Zoiets was geen dikdoenerij of overbezorgdheid voor de hond, maar eenvoudigweg haar idee dat je een ander niet opzadelt met de zorg en de kosten. Behalve dat ze haar naasten bedacht, legateerde zij bij testament ook een be-

5

drag aan de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde waaruit elke drie jaar een prijs kan worden toegekend aan een auteur van een zeer goede literairhistorische biografie of autobiografie: de Henriëtte de Beaufortprijs. Waardoor de naam van deze opmerkelijke Bennekom-

se nog tot lengte van jaren zal voortleven. Met dank voor foto’s en herinneringen aan Agnes Konstapel.

Bronnen: Ben van Eysselsteijn: Henriëtte L.T. de Beaufort. Een schrijfster en haar werk (Den Haag, 1970). K.H.R. de Josselin de Jong, ‘Agathe Henriëtte Maria Laman Trip-de Beaufort (Baarn 13 oktober 1890 - Benekom 26 maaart 1982)’. In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden 1982-1983 (Leiden, 1984), blz. 84-92. A.Th. van Deursen, ‘ Beaufort, jkvr. Agathe Henriëtte Maria de (1890-1982)’. In: Biografisch Woordenboek van Nederland 4 (Den Haag, 1994).

Villa Beukenhof Piet Smit Iedere Bennekommer met enige interesse voor zijn of haar omgeving kent de villa "Beukenhof" aan de Bovenweg, een riante woning gelegen op een ruim perceel. Minder algemeen bekend was – totdat Arno van der Valk er in dit nummer van de Kostersteen over publiceerde - dat het huis na de tweede wereldoorlog gedurende lange tijd bewoond is geweest door jonkvrouw Agathe Henriëtte Maria de Beaufort (1890-1982), douairière van Jonkheer Mr. H. Laman Trip. Mevrouw Laman Trip was letterkundige en is be-

6

kend geworden als schrijfster van o.a. biografieën en biografische romans. Zij publiceerde onder de naam Henriëtte L.T. de Beaufort. Velen zullen zich haar nog herinneren rijdende in haar Volkswagen kever in gezelschap van haar grote witte hond. In 1982 is zij in Bennekom overleden. Nog minder bekend is dat de huidige bebouwing van dit perceel dateert van 1938. Het terrein kwam toen in het bezit van de familie Mettivier Meijer. Zij lieten het aldaar

De voormalige villa Beukenhof

staande huis volledig afbreken. Weinigen onder de Bennekommers zullen zich deze vroegere bebouwing - ook "Beukenhof" geheten - nog herinneren (zie afbeelding). Van dit huis is niets overgebleven dan wellicht nog restanten van de fundering, die dan aan de voorzijde van het huis in de grond gevonden zouden kunnen worden. Immers de nieuwbouw moest van de opdrachtgever enige meters verder van de weg worden gesitueerd, en zo is het gebeurd. Van dit oude huis "Beukenhof" zijn nog wel gegevens te vinden in het Archief van de gemeente Ede. Zo leveren ons de kadastrale leggers, de adreslijsten maar ook de kohieren van de hoofdelijke omslag (een vorm van belasting) niet alleen gegevens over de eigenaren en de omvang en aard van

het perceel, maar ook over de bewoners, want niet iedere bewoner was ook eigenaar, er werd in die tijden veel gehuurd. In 1832 wordt voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis een atlas voltooid waarop van alle terreinen - voorzien van een nummer - de geaardheid wordt aangegeven. Dit is de z.g. Kadastrale Atlas 1832. Het terrein waar het in dit artikel over gaat staat daarop genoteerd als E 332 en E 333, een bouwland met een rand akkermaalshout groot 7090 m2. Het is dan eigendom van de in Bennekom in de negentiende eeuw bekende familie Prins. In 1857 wordt er een huis op gebouwd dat, gezien de opgelegde belasting, van bescheiden omvang zal zijn geweest. In 1874 is het terrein in handen

7

van ene Tromp, een gepensioneerd marineofficier (!) die het huis een flinke uitbreiding laat ondergaan: de belasting gaat namelijk meer dan driemaal zoveel bedragen. Weer later, in 1908 laat de familie van ds. de Meyere, een emeritus predikant, het huis een tweede uitbreiding ondergaan. Daarna blijft het pand gedurende enige jaren qua omvang ongewijzigd tot in 1938 Mettivier Meijer eigenaar wordt en het geheel met de grond gelijk laat maken. Dit is in het kort de geschiedenis van het terrein aan de Bovenweg 27.

Opmerkelijk is hierbij nog dat het terrein aan de overzijde van de Bovenweg, tevens in het bezit was van de eigenaren van de "Beukenhof". Zij betitelden het land als "Muggenland" en het diende als groentetuin en boomgaard. Het was een ‘overtuin’ zoals die bijvoorbeeld ook destijds bij de villa "Erica" aan de Heelsumseweg aanwezig was.. Daarmee was het uitzicht vanuit de villa naar de bouwlanden aan de westzijde van de Bovenweg wel gegarandeerd. Thans is dit terrein bebouwd, met vrijlating van een voet/fietspad naar de Langhoven.

Een 100-jarig jubileum met een gouden randje Piet Hak Het gebeurt niet dagelijks dat een vereniging ongeschonden de leeftijd van 100 jaar bereikt. Maar in Bennekom zetelt een vereniging die deze mijlpaal inmiddels heeft bereikt. Op 27 november 2003 was het namelijk precies 100 jaar geleden dat de ’Vereeniging tot Bevordering der Paardenfokkerij in Gelderland’ werd opgericht. Het doel van de ’Vereeniging’ was het bevorderen van de belangen van de paardenfokkerij in Gelderland, o.a. door het stimuleren van keuringen van fok- en handelspaarden en met name door het jaarlijks organiseren van een concours hippique. Afgezien van een paar gedwongen onderbrekingen, organiseert de jubilerende vereni- ging nog steeds jaarlijks een 8

groot Nationaal Concours Hippique op het Bennekomse landgoed Hoekelum. Vanaf 1951 ieder jaar op Hemelvaartsdag. De honderdjarige vereniging is nog springlevend dus staat voor Hemelvaartsdag 20 mei 2004 het 99e concours hippique op de agenda. Bennekom is trouwens niet altijd de locatie van dit hippische evenement geweest. Tot aan de Tweede Wereldoorlog werd het jaarlijkse concours hippique in Wageningen gehouden, meestal op het sportterrein op de Wageningse berg. Eénmaal, in 1939, moest worden uitgeweken naar Oosterbeek. Na een onderbreking tijdens de oorlogsjaren, werd het concours in 1946 voor het eerst in Bennekom georganiseerd. Baron

van Wassenaer stelde daar het voorterrein van zijn landgoed voor beschikbaar. En dit prachtige landgoed Hoekelum vormt nog steeds het decor van het Bennekomse Concours Hippique, ook nadat de familie Van Wassenaer het landgoed had overgedaan aan de stichting ’Het Geldersch Landschap’. Band met Koninklijk Huis Het veelzijdige concours hippique is in de loop der jaren uitgegroeid tot een begrip in paardenminnend Nederland en trekt deelnemers en bezoekers uit het hele land. Ook leden van ons Koninklijk Huis, met name prins Bernard en de prinsessen Beatrix en Irene, behoorden één of meerdere keren tot het deelnemersveld. Ook op andere manieren toonden leden van het Oranjehuis belangstelling voor de concoursen, o.a. door bezoeken van koningin Wilhelmina en koningin Juliana. Prins Hendrik, de echtgenoot van koningin Wilhelmina, is een aantal jaren beschermheer van de Vereeniging geweest. Verder hebben leden van het Ko-

ninklijk Huis sinds ca. 1910 meer dan 140 medailles beschikbaar gesteld voor verschillende rubrieken van de concoursen hippique. Jubileumboek Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Vereeniging tot Bevordering der Paarden-fokkerij in Gelderland, heeft bestuurslid ing. P.S. Hak een jubileumboek geschreven en samengesteld. De titel van dit boek is ’Honderd jaar Vereeniging tot Bevordering der Paarden-fokkerij in Gelderland en haar concoursen hippique’. Dit boek bevat talloze wetenswaardigheden over de jubilerende vereniging en haar concoursen hippique. Ook wordt ruim aandacht besteed aan de ontwikkelingen in de paardensport in de afgelopen honderd jaar en het ontstaan van concoursen hippique. Geïnteresseerden kunnen dit boek bestellen bij: P.S. Hak, Kerkhoflaan 33, 6721 EX Bennekom, telefoon 0318 – 417165. De kosten van dit boek bedragen € 15,-, exclusief eventuele verzendkosten.

Prijsuitreiking samengestelde jeugdwedstrijd 1953. Prinses Beatrix werd eerste en neemt haar prijs in ontvangst

9

Agenda voor de Algemene Ledenvergadering op 3 maart 2004 in zalencentrum De Brink, Brinkstraat 3, om 19.30 uur. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10.

11. 12.

Opening Mededelingen Verslag van de ledenvergadering van 5 maart 2003 ( zie pag. 10 in deze Kostersteen) Verslag van de secretaris over het jaar 2003 ( zie pag. 13 in deze Kostersteen) Financieel overzicht over 2003 (zie pag. 19 in deze Kostersteen) Verslag van de kascontrolecommissie Benoeming van de kascontrolecommissie Begroting 2004 Contributie en donatie. Het bestuur stelt voor de contributie voor 2005 vast te stellen op 13,30 euro en de donatie op tenminste twee maal het bedrag van de contributie. Benoeming bestuurslid. De heer A.J. Lever is statutair aftredend. Hij stelt zich herkiesbaar in de functie van voorzitter. De leden kunnen op de vergadering tegenkandidaten stellen, mits die tegenkandidatuur gesteund wordt door tenminste tien ter vergadering aanwezige leden. Rondvraag. Sluiting.

Na afloop van de vergadering – naar verwacht om 20.15 uur – zal de heer Frans van Oort een voordracht houden over ontwikkelingen in het Binnenveld. Zie voor verdere informatie pag. 20 van deze Kostersteen.

Verslag van de Algemene Ledenvergadering van de Historische Vereniging Oud-Bennekom, gehouden op woensdag 5 maart 2003. De Algemene Ledenvergadering wordt gehouden in het Kerkheem en begint om 19.30 uur. De presentielijst wordt getekend door 56 leden. 1. Opening. De voorzitter opent de vergadering en heet de aanwezigen van harte welkom. Bericht van verhindering is ontvangen van mevr. E. Mantel en mevr. Th. Goedewaagen. Een bijzonder welkom geldt 10

de ereleden van de vereniging: de heren H. Gijsbertsen, A. van Steenbergen en M.A. de Vos. De voorzitter memoreert het 50-jarig lidmaatschap van de heer Cannegieter.

2. Mededelingen. De voorzitter wijst erop dat deze ledenvergadering wordt gehouden in maart, hetgeen volgens de statuten niet correct is. Geen van de aanwezigen maakt bezwaar. Tijdens deze vergadering zal een voorstel tot wijziging van de statuten aan de orde komen. De voorjaarsexcursie zal plaatsvinden op 14 mei; de voorjaarslezing op 21 mei. Een extra avondexcursie wordt gehouden op 5 juni. Nadere mededelingen over deze activiteiten zijn te vinden in het komende nummer van de Kostersteen. 3. Verslag van de ledenvergadering van 11 maart 2002. Het verslag wordt onder dankzegging aan de secretaris goedgekeurd. 4. Verslag van de secretaris over het jaar 2002. De voorzitter geeft aan dat we kunnen terugzien op een vruchtbaar jaar. Hij wijst o.m. op de uitgave van een extra dik themanummer van de Kostersteen en de publicatie van de Werkgroep Voorouderonderzoek. De vereniging mag zich verheugen over het grote aantal personen – welgeteld 37 – dat zich zeer actief inzet voor de vereniging. Het verslag wordt onder dankzegging aan de secretaris ongewijzigd goedgekeurd. 5. Financieel overzicht 2002. De voorzitter geeft een toelichting op een aantal posten uit het overzicht. Uit de vergadering komen geen nadere vragen of opmerkingen.

6. Begroting 2003. Omdat de begroting niet beschikbaar was bij het ter perse gaan van de Kostersteen, wordt deze tijdens de vergadering geprojecteerd. De voorzitter geeft een toelichting bij de verschillende posten van de begroting. Verreweg de grootste uitgavenpost betreft de Kostersteen. - Een vraag wordt gesteld m.b.t. de financiële reserves die ongeveer 150% bedragen van de voorziene uitgaven; kan daarop niet worden ingeteerd? De voorzitter is van mening dat structurele uitgaven gedekt dienen te worden door jaarlijkse inkomsten. Door een der leden wordt erop gewezen, dat de begroting op basis van het kasstelsel is opgesteld, hetgeen betekent dat een deel van de reserves betrekking heeft op lopende uitgaven. - Een der aanwezigen onderstreept het belang van de Kostersteen, maar vraagt zich af of door de keuze van een andere papiersoort bezuinigd kan worden op de kosten. De voorzitter geeft aan dat de kosten van de Kostersteen in hoofdzaak worden bepaald door het aantal pagina’s en de afbeeldingen. - Komen als gevolg van de hoge kosten van de Kostersteen wellicht andere activiteiten in de knel? De voorzitter antwoordt dat dit niet de bedoeling is. Daarom zijn op deze begroting, anders dan in voorgaande jaren, de volgende posten opgenomen: werkgroepen, bibliotheek/ fotoarchief/ collectie, en excursies. Desondanks is sprake van een heel krappe begroting. Ten aanzien van de kosten

11

van De Kostersteen vindt nader onderzoek plaats. - De vraag of bespaard kan worden op de verzendkosten van de Kostersteen door gebruik te maken van de stadspost i.p.v. Permar wordt ontkennend beantwoord. De vergadering gaat akkoord met de begroting 2003 7. Contributie 2004. De vergadering stemt in met het voorstel de contributie jaarlijks bij te stellen aan de hand van de consumentenprijsindex. In verband hiermee wordt de contributie voor 2004 vastgesteld op 13 euro.

8. Verslag kascontrolecommissie. Mevr. Goedewaagen die verhinderd is op de vergadering aanwezig te zijn, heeft schriftelijk meegedeeld dat de kascommissie de financiële administratie heeft gecontroleerd en in orde heeft bevonden. Het voorstel van de voorzitter om de penningmeester decharge te verlenen wordt unaniem aanvaard. De voorzitter dankt de leden van de kascontrolecommissie voor hun werkzaamheden. 9. Benoeming kascontrolecommissie. Mevr. W.A. Buitenhuis treedt af als lid van de kascontrolecommissie. Mevr. Th. Goedewaagen is tijdens de vorige jaarvergadering voor twee jaar benoemd tot lid van de commissie. De voorzitter stelt voor het reservelid van de commissie, Mevr. E. Mantel, te benoemen tot lid van de commissie; de vergadering gaat hiermee akkoord. Tevens vraagt de voorzitter aan de vergadering iemand voor te dra-

12

gen als reservelid. De heer P.B. Elzenga wordt benoemd tot reservelid. 10. Statutenwijziging. De wijzigingsvoorstellen zijn vermeld in de agenda van deze vergadering. De concept-tekst van de gewijzigde statuten heeft enkele weken ter inzage gelegen. Art.1. Het besluit om de naam van de vereniging te wijzigen in “Historische Vereniging Oud-Bennekom” is reeds genomen op de jaarvergadering van 29 februari 2000. Art.3. De vergadering gaat akkoord met het verwijderen van de verplichting dat het bestuur uit een oneven aantal leden moet bestaan. Art.4 lid 3. De vergadering gaat akkoord met het opnemen van de bepaling dat een bestuurslid slechts twee maal kan worden herkozen. Art 5 lid 1. De vergadering gaat akkoord met de bepaling dat de voorzitter in functie wordt gekozen door de algemene ledenvergadering. Enige discussie ontstaat over het voorstel dat voor een voorzitter, indien gekozen uit het zittende bestuur, een nieuwe termijn van maximaal drie maal drie jaar zal gelden. Men wijst erop dat op deze wijze een persoon maximaal 18 jaar deel kan uitmaken van het bestuur. Hoewel erop wordt gewezen dat de jaarvergadering telkens na het verstrijken van een termijn van drie jaar kan afzien van een herbenoeming, geeft men toch de voorkeur aan een formele beperking van de maximale zittingsduur tot 15 jaar. Art.9. De vergadering gaat akkoord met het voorstel de minimumbijdrage van donateurs te laten vaststellen door de algemene ledenvergadering.

Art.12 lid 2. De vergadering gaat akkoord met het voorstel de uiterste datum voor het houden van de jaarvergadering te verschuiven van 1 maart naar 1 april. De voorzitter merkt op dat volgens art.18 van de statuten de vereniging het recht heeft een suppoost te benoemen bij het Kijk- en Luistermuseum. Hij stelt voor deze functionaris te omschrijven als ‘conservator’, zoals sinds jaar en dag gebruikelijk. Dit heeft de instemming van de vergadering. Daarnaast wordt ingestemd met het aanbrengen van een aantal tekstuele wijzigingen als het vervangen van ‘der’ door ‘van de’. 11. Benoeming bestuursleden. De voorzitter memoreert het aftreden van de heer A. van de Weerdhof en spreekt namens de vereniging zijn dank uit voor al hetgeen hij gedaan heeft tijdens een bestuursperiode van ruim 20 jaar. Mevr. M.S. de Vos en de heer A. Dirksen zijn statutair aftredend. Omdat beiden zich herkiesbaar stellen en er geen tegen-

kandidaten zijn voorgedragen, stelt de voorzitter hun herbenoeming voor; de vergadering stemt hiermee in. De voorzitter stelt voor twee nieuwe bestuursleden te benoemen, en wel de heren W.C.L. van Kalleveen en W. Hol. De vergadering gaat hiermee akkoord. 12. Rondvraag. Door een der leden wordt voorgesteld om bij een aankondiging van activiteiten niet alleen de datum te vermelden, maar ook de dag van de week. Zo zal geschieden. De heer Heitink meldt dat bij de afbraak van het pand van De Weijer een ‘eerste steen’ is vrijgekomen die verwijst naar de naaischool die vroeger hier was gevestigd. Hij overhandigt deze steen aan de heer Dirksen, conservator bij het Kijken Luistermuseum. 13 Sluiting De voorzitter dankt de aanwezigen voor hun bijdrage aan de besluitvorming en sluit de vergadering om 20.40 uur.

Verslag van de secretaris over het jaar 2003. Bestuur. In het verslagjaar kwam het bestuur van de Historische Vereniging OudBennekom vier maal bijeen, namelijk op 15 januari, 15 april, 2 juli, en 7 oktober. Tijdens de vergaderingen vindt o.m. een evaluatie plaats van de activiteiten van de voorgaande periode en worden plannen besproken voor de komende periode. De

vereniging is vertegenwoordigd in het bestuur van het Kijk- en Luistermuseum en neemt deel aan de beraadslagingen van de gemeentelijke commissie Open Monumenten. De algemene ledenvergadering werd gehouden op 5 maart. Na een periode van ruim 20 jaar heeft de heer A. van de

13

Weerdhof om gezondheidsredenen bedankt als lid van het bestuur. De statutair aftredende bestuursleden mevrouw M.S. de Vos en de heer A. Dirksen werden herkozen. Nieuw in het bestuur werden benoemd de heren W.C.L. van Kalleveen en W. Hol. De samenstelling van het bestuur is nu als volgt: A.J. Lever voorzitter, T.J. Hoekstra vice-voorzitter, W. Hol secretaris, W.C.L. van Kalleveen penningmeester, A. Dirksen, mevrouw G.M. Hoogkamer-Weijman, A.T.J. Nooij, mevrouw M.S. de Vos. Ledenadministratie Aan het eind van het verslagjaar telde de vereniging 279 individuele leden en 235 leden in gezinsverband. Dit brengt het totaal van het aantal stemgerechtigde leden op 747. (Op 31 december 2002 was dit aantal 731). In het verslagjaar kon de vereniging 32 nieuwe leden verwelkomen, waarvan 12 individueel en 10 in gezinsverband. Wegens overlijden of bedanken verlieten 16 leden de vereniging.

De Kostersteen. In het verslagjaar was de redactie als volgt samengesteld: mevrouw E. Alberts - Aalbers en de heren C.A. Heitink, A.T.J. Nooij (eindredacteur), H.J. van den Oever en P. Smit. Op 16 april en 10 november vond een redactievergadering plaats, waarbij de recent verschenen nummers van de Kostersteen werden geëvalueerd, en in globale zin de inhoud van de komende nummers werd bepaald. In het verslagjaar zijn vier nummers van de Kostersteen verschenen, nl. 83 t/m 86.

14

Het laatste nummer had een bijzonder karakter; deze Kostersteen, getiteld Boerenerfgoed, was onderdeel van een gezamenlijke publicatie van de historische verenigingen van resp. Ede, Lunteren en Bennekom en het gemeentearchief Ede. Mede vanwege de grote oplage was een omvang van 72 pagina's mogelijk. De officiële presentatie vond plaats op 4 november. In de Kostersteen zijn artikelen en mededelingen over de activiteiten van de vereniging gepubliceerd. Daarnaast zijn op historisch onderzoek gebaseerde artikelen verschenen van Peter van Beek/ Henk van den Brink, Henk Gijsbertsen, Kees van Grootheest, Michiel van der Leeuw, Bert Lever, Ad Nooij en Frans van Oort. Lezingen. In het verslagjaar organiseerde de Vereni-ging drie lezingen. Na afloop van de jaarvergadering op 5 maart in 't Kerkheem hield de heer ir. D.B.M. Hermans (Rijksdienst voor de Monumentenzorg) een lezing over de bouwgeschiedenis van de Oude Kerk. Na de pauze werd de bijeenkomst voortgezet in de Oude Kerk waar de heer W. Hol (organist van de kerk) vertelde over het historische orgel en de heer O. van Geffen zorgde dat het orgel ook hoorbaar was. Na afloop grepen velen de gelegenheid aan om nog even in de kerk rond te dwalen en de orgeltrap te beklimmen voor een kijkje in het orgel. Op 21 mei verzorgde mevrouw dr. A. Ottevanger een lezing over Dick Ket. Op boeiende wijze belichtte zij leven en werk van deze kunstenaar die jaren in Bennekom woonde en ook in Bennekom

is begraven. De belangstelling op deze avond was goed. De najaarsbijeenkomst vond plaats op 4 november en stond in het teken van het Jaar van de Boerderij. Wethouder mevrouw A.A.Y. Jonker was hiervoor genodigd. Tijdens de bijeenkomst, waarvoor de belangstelling overweldigend was, werd het boekje Boeren Erfgoed gepresenteerd. Bestuurslid A.T.J. Nooij en gemeentearchivaris P. van Beek. Een eerste exemplaar werd aangeboden aan de heer H.N. Adams, ooit bewoner van één van de in het boekje beschreven boerderijen en aan mevrouw Jonker. De avond werd vervolgd met een lezing door de heer P. van Beek. Hij gaf veel informatie over de inhoud van het gemeentearchief, de gedigitaliseerde fotocollectie en onderstreepte het dienstbare karakter van deze gemeentelijke afdeling. Excursies. De excursiecommissie bestaat uit de dames P. van Amerongen - Budding, H. Gijsbertsen - Vogel en M.S. de Vos. Voorjaarsexcursie Op woensdag 14 mei 2003 vond de jaarlijkse dagexcursie plaats. Plaats van bestemming was Horst in noordelijk Limburg. Een kleine 50 personen werd ontvangen met koffie en vlaai in het streekmuseum. Er volgde een rondleiding met gidsen en men kon nader kennismaken met de streek, de aspergeteelt en de champignonkweek. Na een voortreffelijke lunch volgde een rondrit door de Peel, om aansluitend wat te drinken in het restaurant van de kasteelruïne. De groep werd gesplitst en een aantal mensen bezocht het koperslagermuseum. De an-

deren brachten een bezoek aan de Lambertuskerk. Het was een geslaagde dag. Avondexcursie Op donderdag 5 juni 2003 vond een extra avondexcursie plaats. Op uitnodiging van de heer Bodlaender werd een bezoek gebracht aan kasteel Hoekelum. De belangstelling was groot; er kwamen 60 mensen die in twee groepen werden verdeeld. Binnen werden de rondleidingen door de heren Gijsbertsen en Bodlaender verzorgd. Buiten leidde een gids van het Gelders Landschap de groep rond het kasteel, langs sprengen en door het bos. Een geslaagde avond met een gastvrije ontvangst. Najaarsexcursie Op donderdagavond 25 september 2003 stond de najaarsexcursie gepland. Meer dan 50 mensen gaven zich op voor een excursie naar banketbakkerij Mekking. Door de grootte van de groep moest een tweede avond gepland worden, zodat ook op donderdag 2 oktober 2003 een aantal leden van de vereniging met plezier luisterde naar een korte inleiding van de heer Joost Mekking, een kijkje nam achter de schermen van de banketbakkerij en ook nog eens zelf aan de slag ging met chocolade en taart maken. Een avond waar iedereen met plezier op terug kan kijken. Dank aan de firma Mekking voor de leuke ontvangst! Vlegeldag Ook dit jaar was de Historische Vereniging Oud Bennekom present op de Vlegeldag. Veel belangstellende leden en niet-leden bezochten onze kraam in de Kerkstraat voor het Kijk- en Luister-

15

museum. Van 10 tot 21 uur waren (bestuurs)leden in de kraam aanwezig om informatie over de vereniging en haar activiteiten te verstrekken. Jeugdige bezoekers konden zelf een snorrebot maken. Er was een presentatie te zien over boerderijen in de Kraats en haar bewoners ter gelegenheid van het Jaar van de Boerderij. Sommige bezoekers waren verrast door voor hen onbekend fotomateriaal uit het verenigingsarchief aan te treffen. Zij hebben op verzoek kopieën ontvangen en daar geëmigreerde familieleden mee kunnen verrassen. Open Monumentendag Open Monumentendag in de gemeente Ede wordt in samenwerking met de afdeling Monumenten van de gemeente door de drie historische verenigingen georganiseerd. Het thema van 2003 - de landelijke bouwkunst - gaf aanleiding tot verdergaande samenwerking. Door leden van de verenigingen werd een fietstocht door het landelijk gebied ontworpen en in een fraai uitgevoerd boek gepubliceerd. Het Bennekomse deel bevatte niet alleen boerderijen in het lage deel van het dorp, maar ook de kleine daglonerhuisjes op het hoge zand. Een aantal boerderijen of hun erven waren voor het publiek toegankelijk. Werkgroepen. Behoud oudste gedeelte Bennekomse Begraafplaats Leden zijn: C.A. Heitink (voorzitter), H. Alberts, R. Heij, D. van Kampen, A.J. Lever, en J. de Nooij. Het jaar 2003 heeft in het teken gestaan van voorbereidende werkzaamheden

16

voor het vervolg van het opknappen van grafmonumenten. Naar verwachting zullen in 2004 weer enkele restauraties worden uitgevoerd. Foto- en beeldmateriaal Bennekom De werkgroep bestaande uit mevrouw G.M. Hoogkamer en de heren A. Dirksen (voorzitter), T. van Beek, K.B.A. Bodlaender, H. Gijsbertsen, F.G. van Oort, D. Poot, H.A.J. Rozenboom en A.J. Welgraven is dit jaar als werkgroep niet bijeen gekomen. Wel zijn de leden bij diverse activiteiten betrokken geweest. Zo is in overleg met de beheerder van de fotocollectie een proef genomen met een fotorondzendmap met het doel foto's van zoveel mogelijk beschrijvende tekst te voorzien. Het is de bedoeling dat hier in de toekomst, zij het op een andere manier, vervolg aan wordt gegeven. Individueel werd er door de leden van de werkgroep ondersteuning geboden bij de beschrijving van oud beeldmateriaal. Dit jaar zijn de voorbereidingswerkzaamheden voor het fotoboek oud/nieuw vervolgd. Geschiedenis van Bennekom Leden zijn: A.J. Lever (voorzitter), M. Aartsen, K.B.A. Bodlaender, J.H.G. te Boekhorst, G. Breman, H. Gijsbertsen, C.A Heitink, T.J. Hoekstra, M. Koudijs, M. van de Leeuw, W.P. Mantel, J. de Nooij, A.T.J. Nooij, H. van den Oever, F.G. van Oort, mevrouw M. van Rooijen, A van Silfhout, P. Smit en A. van der Valk. Twee maal per jaar houdt de werkgroep een bijeenkomst waarop leden melden met welke projecten zij bezig zijn. Zij wisselen hun ervaring uit en geven on-

derling advies. De bijeenkomsten vonden dit jaar plaats op 26 mei en 12 november. De Kostersteen biedt de leden een podium voor de publicatie van hun onderzoeksresultaten. Monumenten Leden zijn: T.J. Hoekstra, W. Hol en A.T.J. Nooij. In het centrum van de belangstelling stonden de plannen voor de herinrichting van de Nederlands Hervormde Kerk aan de Dorpsstraat. Op voorstel van de werkgroep schreef het bestuur van Oud Bennekom een brief aan het College van B&W van Ede, waarin met een deel van de voornemens instemming werd betuigd, maar waar ook een aantal punten van kritiek en aanbevelingen waren opgenomen. Omdat ook het College zelf en de Rijksdienst voor de Monumentenzorg dezelfde bezwaren hadden, is het wachten op een aangepast plan voordat de werkzaamheden kunnen beginnen. De Hul, Maanderdijk 3, is één van de oude boerderijen in Bennekom. Deze boerderij verkeert in zeer slechte staat. In verband met het mogelijk verlenen van een sloopvergunning heeft het bestuur van Oud - Bennekom het College van B&W verzocht voorafgaand aan de afbraak een zorgvuldig bouwhistorisch en wellicht ook een archeologisch onderzoek te laten uitvoeren, opdat de geschiedenis van dit belangrijke gebouw in ieder geval goed vastgelegd wordt. Op dit verzoek is nog geen antwoord ontvangen. Er zijn voorbereidingen getroffen voor de aanwijzing tot gemeentelijk monument van de bunker aan de Harsloweg. Deze bunker is het laatste overblijfsel

van de zogeheten Pantherstellung, een Duitse verdedigingslinie uit de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog. De inventarisatie en selectie van belangrijke gebouwen uit de periode 1945 1965 is gereed. Wanneer een aantal administratieve gegevens opgezocht zal zijn, zal de lijst aan de gemeente aangeboden worden. De restauratie van het exterieur van de villa De Berk werd in 2003 voltooid. Het is een sieraad voor ons dorp geworden. Publicaties In het verslagjaar publiceerde de Vereniging vier edities van de Kostersteen, waaronder het boekje Boeren Erfgoed. Foto- en diacollectie De beheerder van het foto- en beeldmateriaal archief (H. Gijsbertsen) heeft ook dit jaar weer vele foto's aan de collectie kunnen toevoegen, verkregen door schenking en aankoop. De collectie is ondergebracht in het Kijken Luistermuseum. Voor de registratie en beschrijving van de foto's en dia's wordt gebruik gemaakt van de in het museum aanwezige computerapparatuur en software. Dit voorjaar is de heer C. Vos begonnen met het digitaliseren van de fotocollectie. Het registreren, beschrijven en scannen van al dit beeldmateriaal vraagt veel tijd. Het bestuur is beide heren dan ook dankbaar voor al hun werk hieraan. Hartelijk dank ook aan al diegenen van wie wij fotomateriaal hebben ontvangen.

De historische collectie van de vereniging.

17

Het is alweer enige jaren geleden dat de historische voorwerp- en textielcollectie in permanente bruikleen is overgedragen aan de stichting Kijk- en Luistermuseum. In samenwerking wordt inhoud gegeven aan het collectioneringsplan waarin het beheer en behoud van de collectie centraal staan. Doordat de stichting Kijk- en Luistermuseum de mogelijkheid werd geboden een ruimte te huren grenzend aan het museum, kon dit jaar deze ruimte als depot worden ingericht. Momenteel wordt gewerkt aan een hernieuwde plaatsregistratie, waarna verdere uitvoering kan worden gegeven aan het collectioneringsplan, i.c. beschrijving van de voorwerpen en registratie in het nieuwe automatiseringssysteem. Er zijn dit jaar veel schenkingen ontvangen in diverse categorieën b.v. textiel, voorwerpen, kleding, boeken en persoonlijke (historische) documenten uit nalatenschap. Alle schenkers hartelijk dank; ook in de toekomst zijn schenkingen van (Bennekoms) historisch materiaal van harte welkom. Presentaties Dit jaar heeft ons erelid de heer H. Gijsbertsen als kenner van de historie van Bennekom op verzoek diverse diapresentaties gehouden.

Bibliotheek De bibliotheekcommissie bestaat uit mevrouw G.M. Hoogkamer - Weijman, mevrouw M.S. de Vos, de heer A. Dirksen en de heer T.J. Hoekstra. De vereniging heeft een kleine collectie boeken; deze bevindt zich in het Kijk- en

18

Luistermuseum. Een gedeelte van de boeken is eigendom van het museum, met name de boeken over (mechanische) muziek en een gedeelte van de boeken over textiel, mode en klederdrachten. De collectie is ingevoerd in het programma Access, een eenvoudig documentatieen zoeksysteem. De volgende categorieen zijn aangebracht: muziek; textiel, mode, handwerken, klederdrachten; Christelijke literatuur; kinder- en schoolboeken; achtergrondmateriaal; tijdschriften en periodieken; (cultuur)geschiedenis (waaronder ook genealogie, ambachten en huishouden). Tezamen ruim 1600 titels. Het afgelopen jaar is door de bibliotheekcommissie een voorzichtige start gemaakt met het afbakenen van de collectie op relevante onderwerpen. Van de tijdschriften en periodieken worden de laatste drie jaargangen bewaard. Van de overige jaargangen worden alleen die exemplaren bewaard die betrekking hebben op Bennekom. Ook naar de overige categorieën is kritisch gekeken. Tot nu toe zijn hieruit nog geen titels definitief verwijderd.

Dankwoord Het bestuur dankt allen die zich hebben ingezet voor de Historische Vereniging Oud-Bennekom. Hun enthousiasme maakt de Vereniging boeiend en Bennekom mooier.

Financieel Verslag 2003 Resultatenrekening 2003

Begroting 2004

Werkelijk

Begroot

6.729 875 714 343 --------8.661

6.000 50 600 200 -------6.850

6.500 p.m. 600 200 --------7.300

8.191 1.179 853 324 170 102 207 156 10 -------11.192

6.600 p.m. 575 475 175 p.m. 50 200 200 -------8.275

4.643 p.m. 850 350 175 100 100 175 100 ----------6.493

(neg.) 2.531 (neg.) 1.425

807

Baten Contributies Boekverkopen Overige opbrengsten Bankrente

Lasten De Kostersteen Overige drukkosten Werkgroepen Lezingen en bijeenkomsten Secretariaat Ledenadministratie Overige bestuurskosten Contributies en lidmaatschappen Diversen

Resultaat boekjaar

Balans per 31 dec. 2003 Geldmiddelen Te vorderen/vooruitbetaald

Te betalen/vooruit ontvangen Reserves

9.462 514

--------9.976 3.027 --------6.949

19

Ontwikkelingen in de Gelderse Vallei Redactie Aansluitend op de Algemene Ledenvergadering van de Historische Vereniging Oud-Bennekom op 3 maart a.s. in zalencentrum De Brink zal Frans van Oort een voordracht houden over de Gelderse Vallei. Hij zal een aantal onderwerpen bespreken uit de geschiedenis van de Gelderse Vallei, gezien door een geografische bril. Hierbij zal hij speciale aandacht besteden aan de aanleg van het

Valleikanaal. In het tweede gedeelte van zijn voordracht, na de pauze, zal hij nader ingaan op een aantal ontwikkelingen in het Binnenveld. Het graven van het Valleikanaal heeft een enorme omkeer teweeggebracht in dit gebied. Te denken valt o.a. aan de Griftdemping, de Ruilverkaveling en het ontstaan van natuurgebieden als de Bennekomse Meent en de Hel.

Archeologie in Bennekom anno 2003 C.A.Heitink De kadastrale gemeente Bennekom heeft een hoge archeologische potentie. Van de grafheuvels op de stuwwal tot aan de zandruggen in de Kraats, overal zijn in het verleden al sporen van oude bewoning aangetroffen. Samen geven deze een beeld van de ontstaansgeschiedenis van ons dorp. Een beeld dat nog vele gaten vertoont, maar waarvan wel allerlei puzzelstukjes al op de goede plaats liggen. Het leuke van archeologie is nu dat er steeds weer stukjes bijkomen. Dat gebeurt op het moment dat verstoring van de bodem dreigt door bijvoorbeeld nieuwbouw in de Breukereng of op het oude ziekenhuisterrein. Op dit moment is het zo dat onder supervisie van de gemeentearcheologe Suzanne van der Aa in principe alle bouwplannen in de gemeente Ede bekeken worden op mogelijke archeologische vindplaatsen. Indien nodig vinden archeologische verkenningen plaats waarna besloten wordt of er verder gekeken gaat worden, bijvoorbeeld door het graven van een 20

proefsleuf. Daarbij kan nog niet altijd een verplichting worden opgelegd om de archeoloog de laten kijken. Die verplichting komt er wel; binnen enkele jaren zal er bij de aanvraag van elk bouwplan naast een bouwtechnische toets, een milieutoets en een welstandstoets ook een archeologische toets verplicht gaan worden. En dat onder het principe 'de vervuiler betaalt'. Naast en in samenwerking met de gemeentearcheologe werken de vrijwilligers. Amateur-archeologen die, zoals bijvoorbeeld Wim Angenent, opereren vanuit de Archeologische Werkgemeen-

schap Nederland (AWN) en een bijna professionele kwaliteit kunnen leveren. Helaas staan de mogelijkheden voor de amateurs door recente wet- en regelgeving op dit moment onder grote druk. Opgravingen zijn bijna onmogelijk geworden voor amateurs, hoe deskundig ook. Daarom is het des te verheugender dat in Bennekom het afgelopen jaar een groot project heeft kunnen plaatsvinden dat uitgevoerd is door de AWN (veldwerkleider: Wim Angenent). Alles in nauw overleg en met toestemming van de gemeentearcheologe en de provincie. Een project dat anders nooit gedaan zou zijn, omdat het gewoonweg onbetaalbaar is met de huidige budgetten. Het gaat hier om een verkenning naar de precieze ligging van het voormalige kasteel Harslo in De Kraats. Het onderzoek, dat in het veld al is afgesloten, heeft goede informatie opgeleverd. Wat mij betreft groot nieuws voor Bennekom! Andere projecten waarnaar in 2003 is gekeken, zijn: • hoek Veenderweg - Hogeweg (De Weijer). Prehistorische bewoningssporen (neoliticum, bronstijd, ijzertijd); scherven uit ijzertijd, middel-

•

• •

• • • •

eeuwen en nieuwe tijd; laat- middeleeuwse scherven. Tiendweg. Vermoeden van een vindplaats uit de ijzertijd-romeinse tijd. Nader onderzoek (half januari 2004) heeft dit vermoeden niet bevestigd. Wel ijzertijdsporen. Selterskampweg 7-9. Geen archeologische sporen die vervolgonderzoek nodig maakten. Spinakker/Fluitakker. IJzertijdsporen, scherven aardewerk en deel van een ovenwand. De bodemopbouw van het terrein in combinatie met de aangetroffen vondsten geven aan daar een nederzetting en/of metaalbewerkingssite uit de ijzertijd/romeinse tijd aanwezig is geweest. Bovenweg (Dennenoord). Bakstenen waterput diameter 90 cm., circa 150 jaar oud. Brinkerweg (nieuwbouw). Geen archeologische sporen. Brinkerpad (nieuwbouw). Geen archeologische vondsten; esdek is 65 cm dik, oud bouwland. Terrein oude Ziekenhuis. Verkenning, nader onderzoek volgt.

Mededelingen van het bestuur Een nieuwe drukker Het bestuur van de Historische Vereniging Oud-Bennekom heeft besloten met ingang van dit jaar de Kostersteen te laten drukken bij Drukkerij Modern te Bennekom. Een aanzienlijk kostenreductie kon worden bereikt door het omslag voor de nummers van de komende twee jaar vooruit te laten drukken. Dit heeft als consequentie dat datum en nummer niet meer worden afgedrukt op het omslag, maar op de eerste redactionele pagina.

21

Nieuwe leden.

Het bestuur heet de volgende personen van harte welkom als nieuwe leden van de Historische Vereniging Oud- Bennekom: Laatste kwartaal van 2003 De heer en mevrouw H.N. Adams De heer C. van Beek De heer R. Buitenhuis De heer en mevrouw P. Folmer De heer P.S. Hak De heer en mevrouw J. Veldhuizen De heer en mevrouw J. Wisgerhof De heer en mevrouw G. van Zwieten Per 1 januari 2004 Mevrouw J. Bloembergen-Lukkes De heer P.M.A. Blok

De heer A.H. Groot Kormelink Mevrouw L. Hol De heer W. Hoogenboom De heer en mevrouw M. Janse De heer A. Jellema Mevrouw J. Kooy De heer en mevrouw J.M. van Raan De heer R. van Roekel De heer en mevrouw G. Schaap De heer G. Vlaskamp De heer en mevrouw H. de Vries De heer J.A. Zijlstra

Mutaties verzoeken wij u schriftelijk door te geven aan de ledenadministratie, mevr. G.M. Hoogkamer – Weijman, Emmalaan 33, 6721 ET Bennekom.

Agenda van de Historische Vereniging Oud-Bennekom • •

•

Woensdag 3 maart 2004 19.30 uur in zalencentrum de Brink, Brinkstraat 39, Algemene Ledenvergadering. Na afloop van de ledenvergadering – 20.15 uur - zal de heer Frans van Oort een voordracht houden over ontwikkelingen in het Binnenveld Dinsdag 27 april lezing door de heer E. Mulder met als onderwerp: ‘Biowinkel van de Ginkel’. Deze lezing houdt verband met de voorjaarsexcursie van 12 mei, maar is zeker ook interessant voor degenen die niet voornemens zijn deel te nemen aan de excursie. Nadere informatie in de volgende Kostersteen. Woensdag 12 mei voorjaarsexcursie naar Overdinkel en Denekamp. Nadere informatie in de volgende Kostersteen.

Historische bouwwerken. Het bestuur van de Historische Vereniging Oud-Bennekom heeft de Gemeente Ede schriftelijk verzocht de bunker gelegen aan de Harsloweg aan te merken als geschiedkundig monument en op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen. Deze bunker is beschreven in een artikel van Frans van Oort in Kostersteen 84, april 2003. Een delegatie van het bestuur van de Historische Vereniging Oud-Bennekom heeft de boerderij de Hul bezocht en geconcludeerd dat restauratie geen kans van slagen heeft. Aan de Gemeente Ede is schriftelijk verzocht een bouwhistorische opname uit te voeren alvorens tot sloop wordt overgegaan. 22

Bestuur van de Historische Vereniging Oud-Bennekom A.J. Lever, voorzitter T.J. Hoekstra, vice voorzitter W.Hol secretaris (tel.: 0318-416171) W.C.L.van Kalleveen, penningm. A. Dirksen, Mevr. G.M. Hoogkamer-Weijman, A.T.J. Nooij Mevr. M.S. de Vos,

Prinsenlaan 2, 6721 EC Bennekom Van Hoffenlaan 44, 6721 EX Bennekom Pr.Bernardlaan 19, 6721 DN Bennekom Dikkenbergweg 72, 6721 MB Bennekom Commandeursweg 136, 6721 ZP Bennekom Emmalaan 33, 6721 WP Bennekom Hullenberglaan 4 6721 AM Bennekom Dikkenbergweg 8, 6721 AC Bennekom

Ledenadministratie Mevr. G.M. Hoogkamer-Weijman,

Emmalaan 33,

6721 WP Bennekom

Conservator Collectie Oud-Bennekom A. Dirksen,

Commandeursweg 136, 6721 ZP Bennekom

Beheer foto- en diacollectie H. Gijsbertsen,

Gasthuisbouwing 9A, 6721 XH Bennekom

Redactie Kostersteen A.T.J. Nooij, eindredacteur; C.A. Heitink, H.J. van den Oever, P. Smit, acquisitie;

Hullenberglaan 4, Brinkerpad 29, Edeseweg 117, Heelsumseweg 32,

6721 AM Bennekom 6721 WJ Bennekom 6721 JT Bennekom 6721 GT Bennekom

23