VERSLAG
Contactpersoon mevr. drs. R.E.A.J. de Vries T 078 - 639 67 55
Datum
29 oktober 2009
M
Kenmerk Betreft
E
[email protected] Adviesraad voor de Detailhandel Verslag 28 oktober 2009
Aanwezig
Zie onder
Afwezig
Zie onder
Notulist
Reineke de Vries
Kopie aan Bijlage(n)
Adviesraad voor de Detailhandel Verslag van de openbare vergadering gehouden op 28 oktober 2009 Aanwezig: Leden: F.J. van den Oever A. de Geus L.S. van Pelt J. Stoel A. van Loon R. de Gelder F. Weber A. Mathijssen
Wethouder (voorzitter) Federatie van Wijkwinkelcentra Federatie van Wijkwinkelcentra C.V.A.H. Koninklijk Horeca Nederland Stichting Centrummanagement Dordrecht Dordrechtse Ondernemersvereniging Raad Nederlandse Detailhandel
Secretaris: Mevr. R. de Vries
Gemeente / Stadsontwikkeling (verslag)
Adviseurs: T. Yazir F. Winterwerp A. Wouterse
Kamer van Koophandel Onderzoekcentrum Drechtsteden IKC / Zwijndrecht
Toehoorders: C. Goos
Beter voor Dordt
1. Opening en mededelingen Voorzitter: In verband met het vaststellen van de begroting voor volgend jaar, zijn er vanavond weinig raadsleden aanwezig. Van mevrouw Van den Bergh (PvdA) hebben wij een afmelding ontvangen. Voor agendapunt 5 zal de heer Wouterse de toelichting verzorgen in plaats van de heer De Jong. Punt 5 en 6 op de agenda zullen we samenvoegen en op verzoek naar voren plaatsen op de agenda.
Pagina 1/9
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel
2. Notulen vergadering 22 april 2009 Voorzitter: Actiepunt 1 staat voor vandaag geagendeerd. Voor actiepunt 2 inzake overleg met planjuristen dient nog een afspraak ingepland worden. De secretaris kan u daarbij ondersteunen. Yazir: Bij voorkeur in de 2e helft van november. Voorzitter:
Stoel: Voorzitter: Stoel:
Secretaris:
Naar aanleiding van het verslag: Pagina 5 inzake lengtebeperking: het college heeft hierover een besluit genomen. Er is een aantal zienswijzen binnengekomen, die hebben geleid tot een aantal kleine aanpassingen. We hebben besloten om de lengtebeperking niet in te stellen voor half januari in verband met de bevoorrading rond de feestdagen. Pagina 6: Heeft er nog overleg plaatsgevonden met de marktmeester inzake de lengtebeperking? Dat is mij niet bekend, maar dat zal ik terugkoppelen. Ik heb begrepen dat de inrichting van het Bagijnhof het mogelijk maakt om de ruimte te gebruiken als evenemententerrein en voor droge themamarkten. Pagina 6: in het verslag staat dat de presentatie van Achterom Bagijnhof bij het verslag wordt gevoegd. In verband met de het gebruik van vele visuals is ervoor gekozen om de presentatie op de website te plaatsen. Hier vindt u alle verslagen van de Adviesraad en eventuele presentaties en documenten, voor zover openbaar.
5 / 6. Evaluatie Structuurvisie Detailhandel en Horeca, Drechtsteden en KvK Wouterse: De opdracht om de evaluatie uit te voeren heb ik overgenomen van Jaap de Jong. Uitgangspunt waren de vragen “Hoe denkt het bestuur erover?” en “Hoe denkt het veld erover?”. Beide partijen hebben een positief geluid laten horen inzake het bestaan van een structuurvisie. Hierop zijn we verder gegaan met de evaluatie van de bestaande structuurvisie. Een belangrijke vraag is, of de structuurvisie dient als toetsingsinstrument of ook als aanjager voor de detailhandel? De oude structuurvisie is gebaseerd op een piramidale structuur. Voor een aanjaagfunctie is meer nodig, daar moeten ook de markt en andere beleidsvelden bij betrokken worden. Verder is in de oude structuurvisie verzuimd doelstellingen te formuleren. Uit de evaluatie komt dan ook als advies dat er doelstellingen geformuleerd moeten worden. Voorzitter: Komen deze bevindingen uit het veld of vanuit het bestuur? Wouterse: Beiden hebben dit aangegeven. Een opmerking uit het veld was wel dat men het een erg bestuurlijk stuk vond. Verder vond men dat er te vrijblijvend mee omgegaan wordt omdat het niet unaniem in alle gemeenteraden is vastgesteld.
Pagina 2/9
Kenmerk Betreft
Voorzitter: Yazir:
Voorzitter:
Yazir: Wouterse: Voorzitter: Stoel: Voorzitter: Winterwerp:
Adviesraad voor de Detailhandel
Dit is wel een iets andere conclusie dan het onderzoek van de Kvk. De enquête van de KvK is telefonisch uitgevoerd onder belangrijke stakeholders en ondernemers uit verschillende branches. Een uitkomst is dat het merendeel vindt dat het centrum van Dordrecht als belangrijkste winkelcentrum zich conform de structuurvisie heeft ontwikkeld. Er is nog wel een aantal verbeterpunten genoemd. Opmerkelijk is dat gemeente nu al heeft ingezet op een aantal verbeterpunten. De wijkwinkelcentra zijn in de structuurvisie vooral gericht op het segment food. Een ruime meerderheid vindt dat dit zich de afgelopen jaren conform de visie heeft ontwikkeld en dat dat ook in de toekomst zo moet blijven. Over de komst van megasupers bestaat een helder beeld: 8090% vindt dat deze er niet moeten komen. Duidelijk blijkt uit beide evaluaties dat de structuurvisie geactualiseerd moet worden. Wat ik tussen de regels door lees, is dat voor de Drechtsteden in onderling verband de centrumfunctie van de binnenstad van Dordrecht wat genuanceerder ligt, dan voor de winkelcentra binnen Dordrecht. Het is goed om deze punten op te lichten. De reacties van respondenten zijn uiteenlopend, maar het is duidelijk merkbaar dat ondernemers beschermend zijn ten opzichte van hun eigen binnenstad. Men onderschrijft de centrumfunctie van Dordrecht wel, maar het gevoel is er niet. Het valt mij op dat voor andere sectoren dan de detailhandel gemeentegrenzen niet gelden, maar eerder als belemmering worden ervaren. Voor detailhandel geldt dat eerder andersom. Een winkelcentrum zoals de Meent heeft als verzorgingsgebied heel Papendrecht, terwijl een wijkwinkelcentrum in Dordrecht alleen de wijk als verzorgingsgebied heeft. Dordrecht neemt een totaal andere positie in dan andere steden in Nederland. Dit heeft te maken met de natuurlijke ligging, omgeven door water. Bovendien heeft Dordrecht vrij grote randgemeenten.
Voorzitter: Wouterse:
In de enquête van de Kvk is de horeca ook meegenomen. Wij hebben geconcludeerd dat de horeca juist ook moet worden meegenomen in de evaluatie.
Voorzitter:
Wat ik belangrijk vindt om te weten is of u zich herkent in deze scope, ook vanuit uw achterban? Ik wil u graag verder betrekken bij de evaluatie en een toetsingskader. Bijvoorbeeld over de invulling van de regelgeving rond perifere detailhandelslocaties. Persoonlijk ben ik van mening dat het detailhandelsbeleid op dit gebied zeer rigide is. Ik onderschrijf het belang van een sterke positionering van het centrum, dit ter voorkoming van verarming van de binnensteden. Anderzijds kan ik niet verklaren waarom
Pagina 3/9
Kenmerk Betreft
Stoel:
Voorzitter: Stoel: Voorzitter:
Voorzitter: Van Loon:
De Gelder: Van Loon:
Yazir: Voorzitter: Van Loon: De Gelder: Winterwep:
Pagina 4/9
Adviesraad voor de Detailhandel
aan de andere kant van het water veel meer is toegestaan, zoals op de woonboulevard in Breda. Ik conformeer mij aan het gekozen beleid en ben ook blij dat daardoor een Media Markt naar de stad komt. Anderzijds kan ik ook lijsten op tafel leggen van ondernemingen die we allemaal hebben tegengehouden op basis van dit beleid, ik memoreer ook aan Bever Zwerfsport. Dit dilemma wil ik graag aan de adviesraad voorleggen. Ik vind dat het PDV-beleid in stand zou moeten blijven met een bepaald percentage “vreemde” activiteiten. Als verruiming wordt toegestaan dan is het wel heel belangrijk om goede controle uit te oefenen. Mij lijkt persoonlijk themagerichte leisure een echte toevoeging aan de regio. Wat vindt u van de piramidale structuur? Binnen de piramide blijft men in andere gemeenten zijn eigen gang gaan. Ondertussen moet je jezelf als centrum van Dordrecht blijven ontwikkelen. Ik stel voor om dit punt niet meer permanent op de agenda te plaatsen. Het lijkt mij goed als de KvK binnen de Kring en de Federatie voor Wijkwinkelcentra met hun achterban richtinggevende uitspraken doen ten behoeve van de visie. Wij wachten op een seintje van jullie kant, om dit onderwerp weer te agenderen. Heeft Koninklijk Horeca Nederland nog een reactie op de structuurvisie? De horeca is sterk afhankelijk van de detailhandel. Wij zien dan ook graag dat het centrum van Dordrecht een parel wordt. Hoe de horecaondernemers in de andere Drechtsteden dit ervaren, weet ik niet. Opmerkelijk is wel, dat na 17.00 uur de stad hier is uitgestorven. Dat maak je nergens anders mee. Misschien ligt dit ook aan het aanbod van de horeca: te eenzijdig. Je ziet ook dat een horecapand aan het terrassenplein van Dordrecht al een jaar leegstaat. Dit wordt zelfs niet ingevuld door de horecaketens die voldoende geld hebben. De komst van een MediaMarkt kan ook een trekker zijn. Kijk naar het Binnenwegplein in Rotterdam waar de MediaMarkt elke avond tot 21.00 uur open is. Ik kan mij herinneren dat het vroeger wel druk was bij de horeca na 17.00 uur. Toen was het parkeren misschien nog makkelijker. Ondanks de lage parkeertarieven in de garages, hebben alle maatregelen rond parkeren de horeca geen goed gedaan. De horeca moet ook naar zichzelf kijken. Uit het onderzoek naar avondhoreca dat wij hebben uitgevoerd, is gebleken dat de consument zeer tevreden is.
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel
3. Verzoek om vrijstelling horeca, Spuiweg 100 Van Loon: De adviesraad voor de detailhandel heeft geen bezwaar tegen vestiging. We hopen van harte dat het deze ondernemer lukt om zich hier te vestigen. We hebben in het verleden veel aanvragen gezien, die toch niet gestart zijn. Voorzitter: Dat komt omdat de adviesraad een van de eerste stappen in het proces rond de vestiging is. 6. Beleidsregel Ontwikkeling Leerbedrijven Voorzitter: Binnen het college hebben we de mogelijkheden besproken voor verruiming van mogelijkheden op het Leerpark op het gebied van maatschappelijke doeleinden ten opzichte van commerciële activiteiten. Dit geldt niet voor detailhandelsactiviteiten, behalve de eerder genoemde mogelijkheid voor opschaling door verplaatsing. Aangezien de andere activiteiten wel schuren aan detailhandel, is daarom een rol voor de Adviesraad voor de Detailhandel weggelegd. We maken het mogelijk een binnenplanse ontheffing te verlenen, vergelijkbaar met horecafuncties in de binnenstad. Voor het Leerpark betekent dit een verruiming van vestigingsmogelijkheden voor het bedrijfsleven. Dit wordt mogelijk gemaakt door een ontheffingsprocedure van het bestemmingsplan. Het toetsingskader voor deze ontheffingsmogelijkheid is tweeledig: ten eerste moet de functie onderwijsgerelateerd zijn. In de tweede plaats mag het niet ten koste gaan van de detailhandelsstructuur. Uw inbreng wordt in deze procedure meegenomen. Yazir: Dit kunnen we in het gesprek met de planjuristen meenemen. Voorzitter: Ik pleit ervoor om dit onderdeel te laten zijn in onze vergaderingen van de Adviesraad voor de Detailhandel. Extra punt: Thermometer Binnenstad 1e trimester 2009 Voorzitter: Eerder is de thermometer binnenstad 2008 toegezonden en geagendeerd. Het is niet meer zinvol om deze thermometer van vorig jaar nu nog te bespreken. Zojuist is verschenen de Thermometer Binnenstad over het eerste trimester 2009. Deze is u toegestuurd, maar is niet apart geagendeerd. De heer Winterwerp is vanavond aanwezig om een toelichting hierop te geven. Winterwerp: In de samenvatting staan vier figuren die alles zeggen: bezetting parkeergarages: hierin is een gunstig beeld ontstaan. Gebruik waterbus: dit gebruik is nog iets minder geworden, maar de daling is beduidend kleiner dan in dezelfde periode in 2008. Leegstand: dit is flink afgenomen. Dit duidt op vertrouwen van ketens en zelfstandig ondernemers in de binnenstad van Dordrecht. De leegstand is vooral te zien in de flanken. De
Pagina 5/9
Kenmerk Betreft
Yazir: Winterwerp: De Gelder: Voorzitter: Stoel: De Gelder: De Geus: Winterwerp: Mathijssen: Winterwerp: Voorzitter: Stoel: De Gelder: Voorzitter:
Adviesraad voor de Detailhandel
gegevens zijn zeer recent in beeld gebracht, tot en met augustus 2009. Veiligheid: in de binnenstad/Noordflank is het aantal aangiften in het eerste trimester toegenomen ten opzichte van dezelfde periode in 2008. In Dordrecht als geheel neemt het aantal aangiften juist verder af. Wordt er ook gekeken wat de achtergrond is van de leegstand? Alle locaties zijn langsgelopen. Sommige ruimten staan langer leeg dan anderen. Het Achterom is inmiddels ook goed gevuld. De verwachting was dat na de zomer de markt zou teruglopen. Dat bleek in Dordrecht dus mee te vallen. De bezetting van de parkeergarages is weliswaar toegenomen, maar in 2008 was de daling nog groter. En is die plus van de parkeergarages niet een verschuiving van de Waterbus? Belangrijk is dat de daling in omzet minder sterk is dan de landelijk daling? Ook in Sterrenburg laten de tellingen een stijging zien. Ook door het CPB is becijferd dat 2009 niet zo slecht was. Er is eerder sprake geweest van passantentellingen in de binnenstad? Hoe staat het daarmee? Er is lange tijd een pilot geweest, maar er was nog sprake van wat technische probleempjes. Binnenkort zullen we in de vergadering komen met de tussenstand van deze tellingen. De tendens is, dat het bezoek op zaterdag steeds later op gang komt. Hoe komt dat? Dat is een landelijke tendens. Dat hebben we al eens eerder gezien. Deze thermometer is een goed handvat voor de achterban om weer wat positieve berichten te verspreiden.
7. Stand van zaken stationsgebied Voorzitter: Mede op verzoek van Stichting Centrummanagement Dordrecht heb ik de cijfers van de bezetting van de parkeergarages laten onderzoeken. Sinds de omleiding is hier geen trendbreuk in te zien. Dat geeft meteen het probleem aan: de beleving en de feitelijkheid sluiten niet aan. Vanuit de DOV is de vraag gekomen waarom niet is gekozen voor fasering en of de gekozen omleidingroutes wel goed zijn. Bureau Metrum heeft dit onderzocht en het concept rapport is klaar. Het onderzoek toont aan dat het een terechte keuze is geweest van het college om het project niet gefaseerd uit te smeren over een periode van 3 jaar. Er was een optie om het sneller uit te voeren, namelijk volgens de design & construct methode. Hierbij worden de grove kaders uitgewerkt en de invulling aan de markt overgelaten. Hier is niet voor gekozen omdat ten eerste de gemeenteraad de details van
Pagina 6/9
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel
het project wilde weten en ten tweede omdat NS en ProRail hier niet mee accoord gingen. De keuze voor de omleidingroute is gebaseerd op het straatprofiel en de maximale breedte. Daarnaast is gekeken naar de route met zo min mogelijk kruisende bewegingen. Belangrijk was om in een zo kort mogelijke tijd het totale stationsgebied te herinrichten. Dat kan alleen door het doorgaande verkeer er af te halen. Uit het onderzoek van Metrum zijn nog een paar aanwijzingen gekomen. Met name inzake verbetering van de bewegwijzering. Hierop waren al eerder acties ingezet. Samen met de DOV is een traject opgezet bestaande uit een reclamecampagne en de uitgave van een folder ten behoeve van de bedrijven in het gebied. Er blijft sprake van omzetdaling op sommige plekken. Wij blijven ons inspannen om de schade tot een minimum te beperken. In 2004 is een verordening nadeelcompensatie aangenomen door het college. Ondernemers kunnen daar een beroep op doen, naast een verruiming van de BBZ-regeling. Het is echter lastig om de geleden schade aantoonbaar te maken. De wet gaat uit van een algemeen maatschappelijk ondernemersrisico. De ondernemers moet vervolgens zelf aantonen er alles aan gedaan te hebben om schade te voorkomen. De gemeente dient dit ook te doen. Dan volgt een vergelijking van jaarcijfers en branchecijfers. Hiermee dient aangetoond te worden dat er op onaanvaardbare manier omzetschade is geleden. Sommige partijen menen dat er een onaanvaardbare stroom van klachten en chaos is ontstaan. Feitelijk is de doorstroming niet slechter dan het voorheen was. Er zijn wel enkele knelpunten op piekmomenten. Hierop is een aantal maatregelen genomen, die niet breed gecommuniceerd worden, omdat er dan andere problemen ontstaan. Er wordt continu gemonitord en worden bijsturingmaatregelen genomen. Positief is dat de bereikbaarheid voor de hulpdiensten uitstekend is. Dat is ook de reden dat de Burgemeester De Raadtsingel niet toegankelijk is voor ander verkeer dan voor bussen en bestemmingsverkeer. De grootste problemen ontstaan door het gedrag van automobilisten die proberen de regels bewust te omzeilen. Dit leidt tot gevaarlijke situaties op de Singel. De klachten van bewoners aan de Singel zijn zeer uiteenlopend. Hierdoor is het lastig om met alle bewoners gezamenlijk te praten om tot een oplossing te komen. Er zullen wel overleggen plaatsvinden met bewonerscomités. Van Loon:
Pagina 7/9
De DOV heeft verwoord: er zijn onverantwoord veel klachten. U zegt zelf ook dat er veel geklaagd wordt.
Kenmerk Betreft
Voorzitter:
Mathijssen: Voorzitter:
Stoel:
Voorzitter:
Adviesraad voor de Detailhandel
Ik ageer tegen de kwalificatie van de klachten. Dit is niet onverantwoord veel. Het grote probleem is dat de beleving en feitelijkheid ver uit elkaar liggen. Het heeft ook geen zin om met zijn allen te roepen dat de binnenstad slecht bereikbaar is. Hierdoor blijven bezoekers meer weg. Het platform om hierover te praten is niet via de media, maar we moeten er met elkaar aan werken. Ik bemerk veel frustratie over het feit dat je weinig ziet gebeuren. Ik wil de suggestie meegeven om een voortgangsrapportage uit te brengen. Er is geen project geweest waarover zoveel is gecommuniceerd in een vroegtijdig stadium. Feitelijk gebeurt het volgende: de nieuwe fietsenstalling, zowel bewaakt als onbewaakt is in gebruik. Het stationsgebied wordt nog schoongeveegd. Pas daarna wordt hierover breed gecommuniceerd. Daarna wordt er ook gehandhaafd op verkeerd geplaatste fietsen. Het busstation is tijdelijk verplaatst en er vindt bodemonderzoek plaats gevolgd door sanering en aanleg nieuw busstation. Daarna volgt de aanleg van de rotonde en de weg. Tegelijkertijd wordt het stationsplein door de NS en ProRail aangepakt en worden nieuwe faciliteiten aangebracht. Bij de opbouw van de kerstmarkt dreigt een opstopping als alle standplaatshouders zich moeten aanmelden. Ik wil graag de suggestie meegeven om de inschrijving niet in het gebied, maar op een andere locatie te laten plaatsvinden In een intensief voortraject met het evenementenbureau is dit al meegenomen. Er wordt gesproken over eventueel gratis parkeren met een verlengd transferium, wellicht voor een langere periode.
8. Rondje detailhandelsontwikkelingen binnenstad en overige wijken 9. Rondvraag en sluiting Voorzitter: Punt 9 en 10 wil ik graag samenvoegen. Mathijssen: De ambulancepost gaat volgend jaar verdwijnen uit het Maasplaza. We denken na over de invulling. De Gelder: Er is weer een nieuwe winkelruimte ingevuld aan het Achterom door een bloemenzaak die voorheen gevestigd was in de Drievriendenhof. Verder volgt binnenkort een grote reclamecampagne over het Paradium. De Geus: Ik heb vernomen dat er aan de Eulerlaan een creatieve broedplaats komt voor creatieve ondernemers. Wat houdt dat precies in? Voorzitter: Het wordt een creatieve broedplaats zoals nu gevestigd is aan de Voorstraat 123 met beeldend kunstenaars, ontwerpers, etc. De locatie aan de Eulerlaan moet een woninglocatie worden, maar dat zal de eerste jaren nog niet gebeuren. Tot die tijd is een afspraak gemaakt met de woningcorporatie dat zij het gebouw beheren en verhuur en een gedeelte eventueel beschikbaar stellen voor buurtactiviteiten.
Pagina 8/9
Kenmerk Betreft
De Geus: Voorzitter: Stoel: Voorzitter:
Van Loon: Voorzitter:
Goos: Voorzitter:
Adviesraad voor de Detailhandel
Er is een automaterialenhandel op het bedrijventerrein toegestaan. Blijft dit het standpunt van de gemeente? In het bestemmingsplan is opgenomen dat 5% nevenactiviteiten is toegestaan. Wanneer wordt het Achterom geopend? Dat zal gebeuren in de periode 2013-2014. Er is sprake van 3 fasen: het gedeelte van Multi voor de parkeergarage en de Albert Hein. Het streven is om dit voor 1 april a.s. op te leveren. Het gedeelte van Van Pelt kent een bouwtijd van zo’n 18-19 maanden. De start van de bouw zal plaatsvinden in februari. Het streven is om de MediaMarkt te openen in december 2011. Als laatste zal de zogenaamde Muizentrap worden opgeleverd. De meeste risicowedstrijden van voetbal worden op zondagmiddag gespeeld. Is wel eens overwogen om de risicowedstrijd van morgen te verplaatsen? Er is wel op aangedrongen om op een ander moment te spelen. De KNVB heeft echter besloten dit niet te wijzigen. Alleen als de openbare orde en veiligheid in gevaar is, dan kan de burgemeester een wedstijd verbieden. De rechter is hier moeilijk van te overtuigen. De tarieven voor de parkeergarages zijn weliswaar laag in Dordrecht maar de sluitingstijd is ook vroeg, bijvoorbeeld bij de Drievriendenhof. Dit is bekend, maar het besluit van de ondernemer die de garage exploiteert.
Actiepuntenlijst Datum/Agendapunt 1 28/10/2009 Agendapunt 2
2
28/10/2009 Agendapunt 2
3
28/10/2009 Agendapunt 4/5
Pagina 9/9
Actie Sessie plannen met planjuristen over toetsingscriteria bestemmingsplannen, 2e helft van november. Terugkoppelen resultaat overleg marktmeester inzake lengtebeperking. Overleg met achterban over actualisatie structuurvisie detailhandel en horeca. Uitkomsten weer agenderen.
Persoon Secretaris
secretaris
Federatie voor Wijkwinkelcentra en Kamer van Koophandel
