VERSLAG
Contactpersoon mevr. drs. R.E.A.J. de Vries T 078 – 770 48 88
Datum
11 januari 2013
M 06 – 239 14 326 E
[email protected]
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel Verslag 11 juli 2012
Aanwezig
Zie onder
Afwezig
Zie onder
Notulist
Reineke de Vries
Kopie aan Bijlage(n)
Adviesraad voor de Detailhandel Verslag van de openbare vergadering gehouden op 11 juli 2012 Aanwezig: Leden: Dhr. J. Mos Dhr. L.S. van Pelt Dhr. A. van Loon Dhr. R. de Gelder Dhr. J. Stoel Dhr. J.W. Lemkes Dhr. P. Hendriks
Wethouder (voorzitter) Federatie van Wijkwinkelcentra Koninklijk Horeca Nederland Stichting Centrummanagement Dordrecht C.V.A.H. Federatie van Wijkwinkelcentra Dordrechtse Ondernemers Vereniging
Secretaris: Mevr. R. de Vries
Gemeente / Stadsontwikkeling (verslag)
Adviseurs: Mevr. A. de Snoo Dhr. R. Scheelbeek Mevr. E. Sibbes
Kamer van Koophandel Gemeente Dordrecht (Beleid) Gemeente Dordrecht (Beleid)
Toehoorders: Mevr. J. van den Bergh Mevr. E. Roggeveen Dhr. M. Schippers Dhr. S. van Gurp Mevr. C. Vermeij Dhr. J. Somers Mevr. I. Koene Dhr. D. Pols Mevr. C. Blommers Dhr. M. van der Laan
PvdA Gemeente Dordrecht (t/m agendapunt 3) Dudok (t/m agendapunt 3) Dudok (t/m agendapunt 3) ’n Joy Chocolate (t/m agendapunt 4) ’n Joy Chocolate (t/m agendapunt 4) VVD (t/m agendapunt 4) VVD AD/De Dordtenaar (t/m agendapunt 4) Spar Blekersdijk (t/m agendapunt 3)
Pagina 1/9
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel
1. Opening en mededelingen Voorzitter opent de vergadering. In verband met de vele toehoorders wordt een voorstelronde gemaakt. 2. Notulen vergadering 21 maart 2012 Het verslag wordt ongewijzigd vastgesteld. 3. Post 120 Dhr. Schippers presenteert de nieuwe plannen voor Post 120. De presentatie is te vinden op de website www.dordrecht.nl/adviesraaddetailhandel. Schippers:
Van der Laan: Schippers: Lemkes: Schippers:
Pagina 2/9
Marktontwikkelingen hebben geleid tot een nieuw plan ten opzichte van het aanvankelijke plan om het postkantoor te slopen. De statige uitstraling van het pand is een belangrijk uitgangspunt geweest. Diederik Dam is gevraagd om een nieuw ontwerp te maken met als uitgangspunten: meer plasticiteit levendigheid in de plint 50-60% daglicht woningen opgetopt Woningen komen nu aan de zijkanten in de Cornelis de Wittstraat en de Koningin Wilhelminastraat en boven op het bestaande gebouw. Er was een parkeergarage gepland verdeeld over 2 lagen met daarboven een daktuin, die toegankelijk is voor alle bewoners. De plint aan de Johan de Wittstraat wordt vrijgehouden en we zijn nu in gesprek met 2 partijen voor een espressobar. Voor de binnenzijde zijn we in gesprek met 2 partijen voor de vestiging van een supermarkt van 1000 m2. Dan wordt een laag parkeren ingewisseld voor de supermarkt met daarbovenop 50 parkeerplaatsen en dan nog een parkeergelegenheid achter het pand van het Waterschap aan de andere zijde van de Cornelis de Wittstraat. De stoep wordt breder en de rode loper van het station naar de binnenstad wordt versterkt door een hoogwaardige uitstraling en meer levendigheid. Blijft het bij een supermarkt van 1000 m2? Naast de supermarkt van 1000 m2 is er ook nog ruimte voor enkele speciaalzaken, zoals een groenteboer en een kaasboer. Hoe wordt de plint ingevuld? We zoeken naar een horeca-invulling zoals een espressobar en eventueel een broodjeszaak met een functie voor de rode loper. We zijn ook nog in gesprek met een partij die wel geïnteresseerd is in de kelder van het pand voor een wijnkelder.
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel
Lemkes: Schippers: Van Loon:
Voorzitter: Van der Laan:
Schippers: De Snoo: Schippers: Lemkes: Voorzitter:
Schippers: Stoel: Schippers:
Lemkes: Schippers:
De Gelder:
Schippers: De Gelder:
Schippers:
De Gelder:
Pagina 3/9
Komt er in de hoek ook detailhandel? De hoek wordt gebruikt als entree voor de kantoren. Voorzitter, er worden ook vragen gesteld door toehoorders, die eigenlijk alleen recht hebben om te luisteren. Nu ben ik wel benieuwd naar hun vragen en het antwoord, maar dan wil ik ook graag weten vanuit welke optiek de vragen gesteld worden. Procedureel heeft u gelijk dat de overige aanwezigen toehoorder zijn, maar ik wil hen de gelegenheid geven kort te reageren. Ik heb de vraag gesteld uit concurrentieoverwegingen. Wij zijn geen kandidaat voor Post 120. Ik wil ook graag weten of er echt geen kans is op een supermarkt van 2000 m2, waarover eerder is gesproken? Nee hoor, het is een stadssupermarkt. Hoeveel m2 ruimte is er voor de versspeciaalzaken? Dat is afhankelijk van de vragende partijen, maar er is nu rekening gehouden met 500 m2 bvo. Dus met de plint erbij kom je in totaal op 2000 m2? Ter verduidelijking: die 2000 m2 waar u eerder over gehoord heeft, is het maximum aantal m2 detailhandel volgens het bestemmingsplan. Klopt, maar dat zal nooit volledig voor een supermarkt zijn. Is er al nagedacht over ruimte voor fietsen? Dat zou wat mij betreft hoge prioriteit moeten krijgen. Daar is inderdaad over nagedacht en er is een mogelijkheid om het te integreren binnen de parkeeroplossing of eventueel in de kelder. De hellingbaan ligt er al van het postkantoor. Hoe wordt de bevoorrading geregeld? Via een inpandige loading dock aan de zijde van de Cornelis de Wittstraat. Aan de overzijde van de straat wordt dan een ruimte gecreëerd om in te steken. Is er ook onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van de toevoeging van extra detailhandel? De trend is juist dat we gaan inkrimpen. Het is vooral belangrijk als versterking van de rode loper. Dat hoeft niet perse met detailhandel, maar dat kan ook met andere functies, zoals woningen. Dan hoef je alleen de plint in te vullen. Er zijn trekkers nodig om het gebied te ontwikkelen. Er is wel onderzoek gedaan door de supermarkt zelf en die geeft aan dat er voldoende draagkracht is voor de ontwikkeling. Er is door ons geen onderzoek gedaan door een bureau. Ik vraag me daarom af of het economisch wel verantwoord is.
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel
Schippers: Van Loon: Schippers:
Van der Laan: Schippers:
Voorzitter:
De Gelder:
Voorzitter:
Van Loon: Voorzitter: Schippers: Lemkes: Schippers: Van Loon: Stoel: Schippers:
Pagina 4/9
Het onderzoek van de supermarkt kan ik u ter beschikking stellen. En is er ook behoefte aan toevoeging van horeca? Volgens mij wel. Neem als voorbeeld Papendrecht, waarbij iedereen ook zei dat het geen horecastad is, maar door toevoeging van nieuwe horeca is het vanzelf meer gaan bruisen. Volgens mij is daar geen onderzoek voor nodig. Als er een supermarkt bij komt dan betekent dat leegstand aan de Blekersdijk. Dat gaat dan om 300 m2. Wij denken dat een supermarkt van 1000 m2 beter past bij de stad. We zijn overigens ook in gesprek met Spar. Ik wil er ook nog even op wijzen dat tegelijkertijd ook vierkante meters detailhandel worden weggestreept, zoals ongeveer 2500 m2 bij De Holland. Daar hebben wij eerder in de adviesraad over gesproken en ook de provincie is daar voorstander van. Je zou wel de discussie kunnen voeren dat als er wordt toegevoegd, dat dit dan liever aan de rode loper gebeurt. Er is op dit moment veelal sprake van incourante ruimte in de andere winkel- en aanloopstraten. Landelijk speelt ook de discussie over teveel meters. Ontwikkelaars denken alleen aan de eigen ontwikkeling zonder onderzoek naar de gevolgen. Ook in het Regionaal Economisch Overleg (REO) is er discussie op basis van het koopstromenonderzoek. We moeten altijd zoeken naar het belang. Dit past wel in het beleid voor toevoeging. Het is wel een goede plek, maar dan moet je ook de keuze maken om andere plekken los te laten. Die keuzen worden al gemaakt. Dat is vaak ook afhankelijk van de logistiek. Er is ook aanzienlijk geschrapt in kantorenmeters. Het plan ziet er wel mooi uit, maar de supermarkt zit wel erg weggestopt. Het is ook mogelijk om een entree te maken aan de Johan de Wittstraat, maar dat kan later nog. Je ziet hiermee wel weer een verschuiving naar de rode loper. Ik zie het meer als vervanging van gebieden die nu al zieltogend zijn. U moet ook niet vergeten dat er ook al detailhandel zat in het oude postkantoor.
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel
4. Extra koopzondagen Voorzitter: Er is een verzoek ingediend door de ondernemers in de Vriesestraat. Er staat nog één reguliere koopzondag ter beschikking voor 2012. Daarnaast is het tijdens evenementen ook mogelijk om een extra zondag aan te vragen. Stoel: In het vooroverleg is hierover uitgebreid gediscussieerd. In eerste instantie bevreemde het mij tijdens Dordt in Stoom. Aan het begin van het jaar is gezegd door de ondernemers: dan willen wij niet open zijn. Je moet ook kijken naar de belangen van de consument en de beleving van de stad en niet alleen naar het commercieel belang. Wat betreft die laatste zondag: daarvan hebben we gezegd “nee, want de zondagen zijn al gecommuniceerd en ander is het alleen maar onduidelijk voor de consument”. Voorzitter: Is dit ook de mening van de andere aanwezige leden? Lemkes: Ik ben het er wel mee eens. Maar ik wil voor de toekomst wel een dringend verzoek doen op de politiek, omdat wij op het gebied van koopzondagen ver achter lopen op de landelijke ontwikkelingen. Binnen de mogelijkheden van de winkeltijdenwet moet je open kunnen zijn als je dat wilt. Voorzitter: Er zit ook een aantal politici in de zaal. Het college voert uit wat de raad wil. Uw advies is nu dus: laat het voor wat het nu is. Laat onverlet dat er nog altijd een koopzondag kan worden aangevraagd. Zo ook bij evenementen, zoals bij de boekenmarkt is gedaan door boekhandels. Van Loon: Dat staat los van die laatste zondag? Voorzitter: Klopt, dit staat in relatie tot een evenement of een landelijke actie. Van den Bergh: Ik heb begrepen dat de winkeliers zelf ook zo verdeeld zijn. Is er wel tot overeenstemming te komen? Lemkes: Je ziet vaak dat de kleine detaillist niet open wil. Het gaat mij om het feit dat je de trend moet doorbreken. Als bijvoorbeeld een supermarkt open is, dan kunnen de omliggende winkels meeprofiteren. Die kijken vaak eerst de kat uit de boom. Van Loon: Die verdeeldheid bestaat uit de beperking die is opgelegd. Ze moeten zelf kunnen kiezen. Voorzitter: Het is nu pas een dilemma geworden omdat de vraag nu komt vanuit de kleinere winkels om wel open te mogen. Op dit moment betekent dat, dat er niemand open gaat. Stoel: De discussie dreigt de verkeerde kant op te gaan. Een eerdere enquête gaf aan dat minder dan de helft open wil elke zondag. Als
Pagina 5/9
Kenmerk Betreft
Voorzitter:
De Gelder: Koene: Voorzitter:
Pols:
Voorzitter:
Adviesraad voor de Detailhandel
je meegaat met het grootwinkelbedrijf, dan dupeer je de kleinere ondernemer. De vraag is of de enquête nog wel actueel is? Dat is dan voor de politiek om het weer op te pakken of de vertegenwoordigende organen. Kijk ook eens naar het recente koopstromenonderzoek: een aantal trends verandert snel, zoals internet- en funshoppen bijvoorbeeld op zondag. Nogmaals, er is nog een zondag te vergeven en tevens kunnen de winkels open tijdens evenementen als de Open Monumentendagen en Dordt in Stoom. Het antwoord heeft de heer Stoel al gegeven. Begrijp ik nu goed dat die laatste zondag nu geschrapt is? Niet geschrapt. De adviesraad heeft zojuist geadviseerd om het niet te doen, maar het staat u vrij om deze in collectiviteit aan te vragen. De raad heeft in meerderheid besloten om alleen de laatste zondag van de maand toe te staan. Verder is geregeld dat ook de woonboulevard een zondag in de maand open mag. In de praktijk is driekwart daar dan dicht. Daar is mijns inziens ook meer aan de hand. Dat is meteen een mooi bruggetje naar het volgende agendapunt.
5. Ontwerp beleidsvisie PDV van REO ZHZ Scheelbeek: Provincie Zuid-Holland een ontwerp beleidsvisie PDV (door DTnP) opgesteld en heeft het REO om een reactie gevraagd. De zes gemeenten uit de Drechtsteden hebben besloten een gezamenlijke reactie op te stellen. Het verhaal van DTnP is in grote lijnen conform het beleid van de provincie. In principe detailhandel in winkelcentra en bij uitzondering op perifere locaties. Het belangrijkste uit de reactie van de Drechtsteden is de vraag om besluitvorming uit te stellen in verband met de geplande actualisering van het detailhandelsbeleid. Kijkend naar de inhoud, kan worden gezegd dat de Nijverwaard nadeel ondervindt ten opzichte van Rotterdam, Barendrecht/ Ridderkerk en Breda. Zijn er dan toch nog bepaalde artikelgroepen die kunnen worden toegevoegd? Nijverwaard blijft daarnaast in gebreke met betrekking tot concentratie en een aantrekkelijke openbare ruimte. De mening van de adviesraad is om hand in eigen boezem te steken met betrekking tot de kwaliteit. En geen brancheverbreding toe te staan die concurrerend is voor de binnenstad. De Snoo: In het advies van de gemeente staat ook dat het bedrijfsleven hierin moet worden gehoord. Vanuit de Kamer is een aantal
Pagina 6/9
Kenmerk Betreft
Voorzitter: De Snoo: Scheelbeek:
Voorzitter:
Adviesraad voor de Detailhandel
klankbordavonden georganiseerd met ondernemers. Die zijn dus wel gehoord. Vanuit de Woonboulevard hebben we meegenomen dat kleinere unit mogen, mits assortiment blijft gehandhaafd. Onderzoek heeft aangetoond dat brancheverbreding elders niet heeft geleid tot verbetering van het functioneren. Daarin verschillen onze meningen. Brancheverbreding wat mij betreft alleen als het gdv is. Er zit een tegenstrijdigheid in de reactie van de gemeente en de mening van het bedrijfsleven. Toevoeging van artikelgroepen levert geen verbetering op voor de pdv-locatie, dus dan kun je ook concluderen dat het geen nadeel oplevert voor de binnenstad. Het gaat dan ook alleen om productgroepen die je simpel gezegd alleen mee kan nemen in een hele grote auto. De vraag blijft wel: waar ligt de grens? Is dat uit te drukken in een maximum aantal vierkante meters? Dat nog los van het handhavingvraagstuk. We hebben geen belang bij brancheverbreding als dit uitholling van de binnenstad betekent. Ook moeten we breder kijken dan alleen de Drechtsteden. De ontwikkelingen in Brabant zijn ook van grote invloed. Ons advies is: houden wat er is, niet bijbouwen, wel clusteren. Het gaat erom een gezamenlijke visie vanuit de Drechtsteden op te stellen. Wellicht is dit niet altijd in het beste belang van Dordrecht, maar wel voor de regio.
6. Locatie Kermis Voorzitter: Eerder is in de adviesraad al gesproken over de locatie Spuiboulevard. Ook in de raad zijn hierover vragen gesteld. De vorige keer heb ik aangegeven dat ik een aantal locaties tegen het licht wil houden. Tot 2015 lopen er afspraken met de kermis voor de huidige locatie. Ik heb de raad toegezegd dat ik dit jaar nog een onderzoek zal presenteren. Dat zal ook hier terugkomen. Ik wil ook onderzoeken wat de economische spin-off is van de kermis voor de binnenstad. Inmiddels zijn er ook vragen gekomen vanuit de winkelcentra Bieshof en Damplein over verplaatsing van de kermis. Over de kermismensen zelf zijn geen klachten, maar wel over het publiek. Ook deze locaties zullen worden meegenomen in het onderzoek. Hierin zullen een aantal uitgangspunten en de voor- en nadelen van de verschillende locaties op een rij worden gezet. Lemkes: Het gaat niet alleen om de overlast van bezoekers, maar het ruimtebeslag speelt ook mee. Dit leidt tot inkomstenderving. De Gelder: Wij zijn ook niet tegen een kermis bij de binnenstad. We hebben wel een groot probleem bij de verkeersituatie. Dat kun je niet voor je uit blijven schuiven. Vanuit de binnenstad zijn er trouwens geen problemen met de bezoekers. Voorzitter: De discussie wordt ook gevoerd met stadsbeheer met betrekking tot de afstelling van de verkeerslichten. Ik geef ook toe dat op dat gebied het integraal denken binnen het college niet optimaal was.
Pagina 7/9
Kenmerk Betreft
Adviesraad voor de Detailhandel
8. Rondje detailhandelsontwikkelingen binnenstad en overige wijken De Gelder: We ondervinden veel problemen naar aanleiding van de opbrekingen in de stad. Parkeergarage Drievriendenhof is alleen nog maar bereikbaar vanaf de Noordendijk. Daarbij wordt overal gewerkt aan het glasvezelnetwerk en de Visstraat is afgesloten. Er zijn ook klachten dat in die gebieden ook niet meer schoongemaakt wordt. Ik vind het jammer dat er geen ondernemersoverleg meer is, waar dit soort verkeerszaken in werd besproken en waarmee we meer inspraak hadden in de manier waarop zaken worden aangepakt. Bijvoorbeeld de Visstraat eerst aan een zijde en dan aan de andere zijde aanpakken. Voorzitter: Dat is een lastig dilemma. Bagijnhof is in een keer aanbesteed. Daar zit ook een maximum termijn aan. Er is wel met een aantal betrokkenen in het gebied gesproken door de projectleider. Van Loon: Feit is dat we continu in een bouwput zitten. Er worden ook fouten gemaakt, zoals bij de bestrating op het Achterom. Dat is uiteindelijk twee keer opengebroken. Voorzitter: Ik geef toe dat het niet perfect is gegaan, maar dat heeft ook andere oorzaken, zoals fijnstofproblematiek. Positief is wel dat de gemeente toch alle investeringen blijft doen zoals gepland. De Gelder: We zijn ook heel blij dat het gebeurt, maar het gaat erom in gezamenlijk overleg te bespreken hoe het slimmer kan. Stoel: In het stationsgebied hebben we het ook meegemaakt en toen is gezegd: liever korte pijn dan lange ellende. Lemkes:
Roobol en Livera gaan weg uit Sterrenburg. Jammer dat daarmee twee branches verdwijnen, maar volgens de verhuurder zijn de units wel weer verhuurd. In Wielwijk is Gert Jan XL gesloten, maar ook deze zal waarschijnlijk weer ingevuld worden. Het goede nieuws is dat de beste haringverkoper in Sterrenburg zit. Het slechte nieuws is dat de beste haringverkoper in de Bieshof helaas weg is.
Voorzitter:
Er is ook nog een verzoek schriftelijk aan u voorgelegd voor vestiging van een Turks Eethuis aan de Reeweg Oost. De adviesraad is unaniem positief hierover.
De Snoo:
9. Rondvraag en sluiting Stoel: Is er al meer bekend over de komst van een Primark? Dat zou een enorme trekker zijn voor de Dordtse binnenstad. Voorzitter: Geen nieuws behalve dat wij in een eerder stadium hebben gesproken met de eigenaar en beheerder en was de Primark een van de partijen waar zij mee in gesprek waren. We hebben wel voorwaarden gesteld aan de logistiek. Achmea is in ieder geval bereid opnieuw te investeren.
Pagina 8/9
Kenmerk Betreft
De Gelder:
Voorzitter:
Van Loon: Voorzitter:
Adviesraad voor de Detailhandel
Ook de beheerder heeft aangegeven dat er nog niets bekend is. Er worden nu wel vragen gesteld over mogelijke afsluiting van de ingangen aan de achterzijde van de Drievriendenhof. Vanuit het college hebben we wel aangegeven dat als dat aan de orde is, dat daarover wel goed nagedacht moet worden, ivm routing naar het museum. Is er al meer bekend over de aanbesteding van de horeca in het Energiehuis? Dat is aan de stichting. Voor zover ik weet zijn ze nog in gesprek met een geïnteresseerde.
De voorzitter dankt alle aanwezigen en sluit de vergadering.
Actiepuntenlijst Datum/Agendapunt 1 14/4/2010, Punt 1
Pagina 9/9
Actie Voorstel opvolging zetel Raad Nederlandse Detailhandel
Persoon Kamer van Koophandel / Stichting Centrummanagement Dordrecht
