JAARVERSLAG 2012
2
3
JAARVERSLAG 2012
Inhoudsopgave
COLOFON
De gezonde instelling, Voorwoord Raad van Bestuur
4
Voorwoord Vereniging Medische staf
6
1 Wie wij zijn
8
2 Ons gezonde doel
12
3 Gezonde samenwerking
15
4 Gezonde organisatie
18
5 Gezond in de maatschappij
27
6 Gezond personeel
32
7 Gezonde financiën
36
8 Jaarrekening 2012
42
9 Bijlagen
64
Uitgave Juni 2013 Oplage 450 Coördinatie, tekst en eindredactie Froukje Aben Ton van Dooremalen Toos van Esch Linda Geubbels Vormgeving ADG Atlantis Communicatie Fotografie Joost Pistorius Drukkerij Deko Verdivas BV
4
5
JAARVERSLAG 2012
voorwoord raad van bestuur Peter de Zwart en Loeks van der Veen, Raad van Bestuur TweeSteden ziekenhuis:
“Het TweeSteden ziekenhuis werkte afgelopen jaren met het thema De gezonde instelling. Het thema gaat uit van vier verschillende invalshoeken: organisatie, maatschappij, personeel en financiën. Allereerst maken we mensen natuurlijk graag weer gezond. Daarnaast streeft het TweeSteden ziekenhuis naar een gezonde werkrelatie met haar medewerkers, willen we financieel gezond blijven en op een gezonde manier omgaan met de wereld waarin we leven. Met de vier schakels van De gezonde instelling, die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, bereiken we ons doel. Zo zijn er diverse projecten gestart zoals het kiezen van leveranciers die een duurzaam keurmerk hebben, inkoop van biologisch voedsel, levering van groene stroom, aandacht bij medewerkers voor gezonde voeding en het verbeteren van onze gastgerichtheid. Op het gebied van gastgerichtheid gaat het de goede kant op. De patiënten van het TweeSteden ziekenhuis beoordelen de verpleegafdelingen van ons ziekenhuis in 2012 namelijk met een dikke 8! Wij zijn trots dat de patiënten, waar we het ten-
slotte allemaal voor doen, ons ziekenhuis waarderen met zo’n mooi cijfer. We gaan onverminderd door met het bieden van kwalitatieve zorg zonder onze no-nonsense houding en gastgerichte zorg uit het oog te verliezen. Elk jaar telt hoogtepunten en helaas ook enkele minder gelukkige momenten. Het jaar 2012 was in alle opzichten een memorabel jaar. Het verslagjaar 2012 kent als bestuurlijk hoogtepunt het besluit van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) op 2 november om vergunning te verlenen voor een bestuurlijk samengaan van het TweeSteden ziekenhuis met het St. Elisabeth ziekenhuis. In de huidige tijdgeest wordt het samengaan van beide organisaties in vakkringen vrij breed als logisch aangemerkt. Ook de publieke opinie in de regio is overwegend die mening toegedaan gelet op het commentaar dat de toenemende concurrentie tussen beide instellingen in het eerste decennium van deze eeuw opriep. Daarmee worden beide ‘dochters’ die uit dezelfde ‘moeder’, het R.K. Gasthuis voortkomen, weer verenigd. Naast deze bestuurlijke drukte is ook, en
door velen, hard gewerkt om de herordening van de zorg in onze regio en tussen beide ziekenhuizen verder vorm te geven. Immers daar was het bestuurlijk proces allemaal om begonnen. In de in maart 2011 gepubliceerde Regiovisie zijn zes zorgdomeinen benoemd waarop veranderingen in de organisatie van de zorg noodzakelijk werden geacht: cardiologie, neurologie, gastro-entrologie(buik)chirurgie, vaatchirurgie, oncologie en geriatrie. Voor deze domeinen is in kaart gebracht op welke wijze deze zorg in de toekomst anders en beter geregeld zou moeten worden om de kwaliteit te verbeteren en tegemoet te komen aan de (toenemende) eisen die hieraan worden gesteld. Natuurlijk bleef tijdens deze werkzaamheden rondom de bestuurlijke fusie de ‘winkel’ gewoon open. En niet op een lager pitje! In 2012 zijn weer meer patiënten behandeld dan het jaar ervoor. De groei is weliswaar beperkt, maar nog altijd weet de patiënt de weg naar ons ziekenhuis te vinden. Ondanks dat de bekostiging van al deze zorg in 2012 erg problematisch was, met grote wijzigingen in het systeem, ar-
beidsintensieve contractonderhandelingen en moeizame facturering of bevoorschotting, zijn we er wederom in geslaagd om een fraai exploitatieresultaat te realiseren. Niet alleen kloppen de cijfers, maar was vooral de zorg van hoog niveau met tal van nieuwe ontwikkelingen. Zo zag op 1212-‘12 Terra, Centrum voor geboortezorg het levenslicht. Ons nieuwe geboortecentrum zetten we samen met Thebe en een groot aantal verloskundigenpraktijken op. Binnen de cardiologie kenden het dotteren en implanteren van ICD’s (inwendige defibrillatoren) een sterke groei. Ook de zorg voor de obese patiënt nam conform de afspraken met zorgverzekeraars een grote vlucht en het aantal chirurgische ingrepen op dit vlak verdubbelde. Het orthopedisch accent van onze vestiging in Waalwijk werd geaccentueerd door een grote groei in het aantal knieoperaties. De revalidatie-unit van de Schakelring, die in onze Waalwijkse locatie is gehuisvest, voorzag het eerste jaar al in een grote behoefte en zorgde voor tevredenheid bij patiënten.
Om de beste zorg te kunnen blijven leveren, was een verbouwing noodzakelijk. Na de afronding van de renovatie van alle verpleegafdelingen is een start gemaakt met de bouw van een nieuwe entree en een nieuw polikliniekgebouw in Tilburg. Deze zijn begin 2013 in gebruik genomen. De reacties op deze nieuwe accommodaties zijn lovend. In 2012 vonden ook de voorbereidingen plaats op de komst van de nieuwe patiëntenpas en het registreren en aanmelden via zuilen. Ook ging veel aandacht uit naar de op handen zijnde verhuizing naar het nieuwe polikliniekgebouw en digitaliseerden we alle archieven, waardoor we nu op de poliklinieken vrijwel papierloos werken. Ook in 2012 zorgden we goed voor de medewerkers van het TweeSteden ziekenhuis. We hebben oog voor ontwikkeling van management en zijn toekomstgericht met de arbeidsmarkt bezig door het aanbieden van interne en externe opleidingen. Het opstarten van een arbeidsmarktcampagne om het TweeSteden ziekenhuis als werkgever op de kaart te zetten, was een logische stap. Gelukkig was er in 2012
ook ruimte voor luchtige, gezonde onderwerpen zoals het nu al niet meer weg te denken sportevent en was er aandacht voor gezonde voeding. Dit jaarverslag waar het thema De gezonde instelling als rode draad doorheen loopt, geeft een breed overzicht van veel activiteiten in ons ziekenhuis. Het moge duidelijk zijn dat er weer hard is gewerkt met groot enthousiasme en veel inzet. De Raad van Bestuur is medewerkers en specialisten hier zeer erkentelijk voor.”
6
7
JAARVERSLAG 2012
voorwoord voorzitter medische staf Harm Jans Muntinga, voorzitter Vereniging Medische Staf:
“De zorg bleef ook in 2012 weer flink in beweging. Er werd veel gesproken over veiligheid en kwaliteit in de zorg. Verwijzers en patiënten legden toenemend nadruk op vraaggerichte zorg waardoor oude werkafspraken soms niet meer voldeden. Overheid, verzekeraars en patiëntenorganisaties vroegen meer duidelijkheid over de geleverde zorg. Ook was marktwerking weer gesprekstof in 2012. In 2012 werkten we aan de regionale samenwerking met het Instituut Verbeeten en bereidden we de voorgenomen bestuurlijke fusie met het St. Elisabeth Ziekenhuis verder voor. Bij deze maatschappelijke ontwikkelingen hoort een flexibele organisatie. Het uiteindelijke doel voor de zorg in het TweeSteden ziekenhuis is een herkenbaar duaal management op alle niveaus waarin de medische staf en het ziekenhuis gezamenlijk en pro-actief op de veranderingen in blijven spelen. Na intensieve inzet van de Raden van Bestuur en de Raden van Toezicht van het TweeSteden ziekenhuis en het St. Elisabeth zieken-
huis gaf de NMa een verklaring van geen bezwaar tegen een fusie tussen beiden ziekenhuizen af. De zes domeinen uit het visiedocument kregen volop aandacht en specialisten van de beide huizen stapten over de eigen schaduw heen. De staven van beiden ziekenhuizen verrichtten hierin veel werk. De medisch specialisten staan voor patiëntveiligheid. Met het al in 2011 aanstellen van een decaan Kwaliteit, Veiligheid en Transparantie geven we invulling aan de ziekenhuisbrede thema’s die spelen op het gebied van patiëntveiligheid. Het verder doorvoeren van het landelijk VeiligheidsManagementSysteem in 2012 betekende een grote investering voor alle betrokkenen. Voor verpleegkundigen hield dit veel scholing en training is. Actieve betrokkenheid van de medische staf was onontbeerlijk bij alle onderdelen rondom de veiligheid van de patiënt. In 2012 is een start gemaakt met de leergang Medisch Management onder begeleiding van het Leerhuis en met inzet van interne en externe deskundigen.
De leergang is bestemd voor zowel de nieuwe managers als ook de bestaande managers, juist vanwege de al opgedane ervaring. Naast deze leergang maakten we ook een begin met het Management Development-Café waar telkens specifieke onderwerpen worden ingeleid door een deskundige op het desbetreffende gebied. Een gezonde leefomgeving beschouwen ook medisch specialisten als waardevol. Wij leveren dan ook een actieve bijdrage aan de initiatieven van het TweeSteden ziekenhuis als het gaat om duurzaamheid. Het stafbestuur ondersteunde de Raad van Bestuur van het TweeSteden ziekenhuis in de onderhandelingen met de zorgverzekeraars. Wij hebben er vertrouwen in dat door deze aanpak de zorgverzekeraars blijvend overtuigd kunnen worden van de noodzaak de hoogstaande kwaliteit van de medisch specialistische zorg in het TweeSteden ziekenhuis te contracteren en dat het ziekenhuis hierdoor een gezonde instelling blijft. ”
8
9
JAARVERSLAG 2012
1.1 Het TweeSteden ziekenhuis
1 Wie wij zijn
Het TweeSteden ziekenhuis is een algemeen, regionaal opleidingsziekenhuis. Wij bieden uitstekende zorg, dichtbij huis, waarbij de menselijke maat de boventoon voert. De beste zorg bieden aan patiënten uit de wijde omtrek van Tilburg en Waalwijk, daar staan we voor. Om het ziekenhuisbezoek zo efficiënt en duidelijk mogelijk te laten verlopen, is onze zorg georganiseerd in gestroomlijnde zorgpaden. Patiënten kunnen voor vrijwel alle behandelingen en onderzoeken bij ons terecht, maar binnen dit brede aanbod hebben we een aantal speciale aandachtsgebieden. Binnen deze speerpunten proberen we ‘het gewone buitengewoon goed te doen’: • Zorg voor vrouw en kind • Zorg voor mensen met kanker (oncologie) • Zorg voor mensen met hart- en vaat- ziekten (cardiovasculaire geneeskunde) • Zorg voor de ouder wordende mens • Zorg voor patiënten met overgewicht (Obesitas Centrum Midden-Brabant) • Zorg voor mensen met een orthopedische zorgvraag Een andere kerntaak van het TweeSteden ziekenhuis is het opleiden van medisch specialisten en andere zorgprofessionals.
Drie locaties Wij leveren zorg vanuit drie locaties: Tilburg, Waalwijk en Oisterwijk. In Tilburg leveren we naast de planbare zorg ook spoedeisende hulp voor de regio, in Waalwijk voeren we alleen planbare zorg uit en in Oisterwijk bevinden zich de buitenpoliklinieken van specialismen cardiologie en dermatologie. Onze stakeholders Patiënten van het TweeSteden ziekenhuis zijn vooral VGZ en CZ-verzekerden. De Tilburgse roots van deze verzekeraars is een logische verklaring voor dit hoge aantal.
Specialismen Het TweeSteden ziekenhuis biedt de volgende poort specialismen: Ondersteunende specialismen Klinische chemie* Klinische fysica Klinische pathologie* Klinische radiotherapie** Medische microbiologie* Medische psychologie Psychiatrie*** Radiologie Revalidatie**** Ziekenhuisfarmacie
Chirurgie Cardiologie Oogheelkunde Orthopedie Interne geneeskunde huidziekten neurologie Keel-, neus-, oorheelkunde Gynaecologie Longgeneeskunde urologie Pediatrie Reumatologie Geriatrie Gastro-enterologie Plastische chirurgie neurochirurgie Anesthesiologie
Aantal behandelde patiënten
0
5.000
10.000
15.000
20.000
* In samenwerking met het St. Elisabeth Ziekenhuis Tilburg. ** In samenwerking met het Instituut Verbeeten Tilburg. *** Als poortspecialisme voor GGZ **** In samenwerking met Revalidatie centrum Leijpark (onderdeel van Libra Zorggroep).
10
11
JAARVERSLAG 2012
1.2 Organisatiestructuur van het ziekenhuis
1.2.1 Rechtsvorm De stichting TweeSteden ziekenhuis kent als juridische structuur de stichting, waarin de activiteiten van ons ziekenhuis zijn ondergebracht. Het TweeSteden ziekenhuis beschikt over een toelating conform de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi). 1.2.2 Besturingsmodel Het TweeSteden ziekenhuis wordt bestuurd volgens het Raad van Bestuur/Raad van Toezichtmodel. De tweehoofdige Raad van Bestuur is statutair en integraal eindverantwoordelijk voor de besturing van de organisatie. De Raad van Toezicht is het toezichthoudende orgaan van de stichting en houdt conform de statuten en reglementen toezicht op de wijze waarop de Raad van Bestuur de organisatie bestuurt. De Raad van Toezicht staat de Raad van Bestuur met advies ter zijde. Het TweeSteden ziekenhuis voldoet aan de eisen van transparantie en inrichting van de bedrijfsvoering zoals is vastgelegd in het Uitvoeringsbesluit Wet Toelating Zorginstellingen en de Zorgbrede Governancecode. De governancecode wordt door de Raad van Bestuur en door de Raad van Toezicht in het doen en laten gerespecteerd en toegepast. De werkwijze en bevoegdheden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht zijn vastgelegd in de statuten van het ziekenhuis en in een reglement Raad van Bestuur en reglement Raad van Toezicht. Zij worden uitgevoerd in lijn met de bepalingen uit de Governancecode. Hierin zijn ook de positie en samenwerking met de medezeggenschapsorganen opgenomen. 1.2.3 Hoe werkt de Raad van Bestuur? De Raad van Bestuur verricht zijn werkzaamheden conform het bepaalde in de statuten van het ziekenhuis en het reglement voor de Raad van Bestuur. Het reglement regelt onder andere de wijze van vergaderen, de wijze van besluitvorming, openbaarheid en transparantie, voorkomen van belangenverstrengeling. Elk lid van de Raad van Bestuur stuurt rechtstreeks een deel van het management van de organisatieonderdelen aan. Hiervoor is een portefeuilleverdeling gemaakt. De Raad van Bestuur kiest bewust voor een zogenoemde ‘gemengde’ portefeuilleverdeling, waarbij de portefeuille van ieder bestuurslid uit zowel zorggroepen
als stafdiensten bestaat. Ook portefeuilles zoals kwaliteit van zorg, financiën en HRM vallen onder verantwoordelijkheid van een lid van de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur bestond in het verslagjaar uit twee (mannelijke) leden. De beloning van de bestuurders is door de Raad van Toezicht vastgesteld. Het TweeSteden ziekenhuis volgt op hoofdlijnen het beloningsbeleid van de NVZD. Qua indexering wordt de CAO Ziekenhuizen gevolgd. De remuneratiecommissie van de Raad van Toezicht houdt jaarlijks beoordelingsgesprekken met de leden van de Raad van Bestuur. Dit heeft in 2012 niet geleid tot specifiek beloningsbeleid. 1.2.4 Hoe werkt de Raad van Toezicht? De Raad van Toezicht verricht zijn werkzaamheden conform het bepaalde in de statuten van het ziekenhuis en het reglement voor de Raad van Toezicht. Het reglement regelt onder andere de samenstelling, de wijze van vergaderen, de wijze van besluitvorming, openbaarheid en transparantie, voorkomen van belangenverstrengeling. De Raad van Toezicht vergadert zes keer per jaar in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. In elke reguliere Raad van Toezichtvergadering bespreken de leden een schriftelijke voortgangsrapportage waarin de Raad van Bestuur rapporteert aan de Raad van Toezicht over actuele zaken op het gebied van strategie, nieuwbouw, financiën, kwaliteit, personeel & organisatie, medische staf en overige actualiteiten. Deze informatie stelt de Raad van Toezicht in staat toezicht te houden op de bedrijfsvoering, de strategie van het ziekenhuis en eventuele risicofactoren. Voor een meer uitgebreider verslag over de werkwijze van de Raad van Toezicht overeenkomstig de Governance-code verwijzen we naar de bijlagen. In het verslagjaar besprak de Raad van Toezicht diverse onderwerpen.
Regiovisie ziekenhuizen Midden-Brabant In het hiervoor genoemde visiedocument is door het TweeSteden ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis de regiovisie voor de toekomst gedefinieerd. De samenwerkingsplannen leiden op termijn tot een verdergaande integratie van zorgprocessen zodat een optimaal zorgaanbod voor de regio ontstaat. Uitgangspunt daarbij is twee gelijkwaardige en volwaardige ziekenhuizen en een gebalanceerde uitwisseling van delen van de zorg. Dit vraagt om nadenken over een bestuurlijke structuur die een gebalanceerde inzet van tempo en mogelijke tempoverschillen per zorgproces faciliteert. Hiertoe is in maart 2012 gezamenlijk een Basisdocument samenwerking St. Elisabeth Ziekenhuis – TweeSteden ziekenhuis vastgesteld, met daarin de voorgenomen bestuurlijke structuur. De Raad van Toezicht hield zich in het verslagjaar zeer nadrukkelijk met dit onderwerp bezig. Medische zaken, kwaliteit, veiligheid en verantwoording De raad liet zich via de Kwaliteitsauditcommissie regelmatig informeren over kwaliteit van de zorg, de strategische zorgspeerpunten, de diverse zorgvernieuwingsinitiatieven en over het werken met prestatie-indicatoren. Financiële zaken In de januari-vergadering besprak de Raad van Toezicht de begroting 2012 en keurde deze goed. In april 2012 werd, in aanwezigheid van de externe accountant, de jaarrekening over 2011 besproken en goedgekeurd. Ook is de door de externe accountant opgestelde management-letter besproken en kwamen toekomstige kapitaallasten aan de orde. Gedurende het jaar werd de Raad van Toezicht geïnformeerd over de ontwikkelingen rondom exploitatie en productie aan de hand van maand- en kwartaalrapportages en over de onderhandelingen met de zorgverzekeraars. Personele zaken De raad liet zich via de HRM-auditcommissie regelmatig informeren over ontwikkelingen op het gebied van personele zaken. Beleidskader In november 2012 besprak de Raad van Toezicht het Beleidskader 2013 en keurde dit goed.
Huisvesting en ICT De raad is op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen op het gebied van bouwzaken, zowel van de daadwerkelijke voortgang in de bouw als van de beschikbare middelen in relatie tot de bouwplannen van het ziekenhuis. De raad is regelmatig geïnformeerd over de beëindiging van de samenwerking met EPD-leverancier Alert. 1.2.5 Vereniging Medische Staf De leden van de Vereniging Medische Staf (VMS), allen medisch specialist in het ziekenhuis, kiezen uit hun midden een vertegenwoordiging: het stafbestuur. Dit stafbestuur overlegt regelmatig met de Raad van Bestuur. De voorzitter en vice-voorzitter maken tevens deel uit van het managementteam. Daarmee is de medische staf vanaf het begin betrokken bij alle beleidsvorming in het ziekenhuis. 1.2.6 Medezeggenschap In het TweeSteden ziekenhuis wordt belang gehecht aan het advies en de medezeggenschap van een aantal adviesraden: Ondernemingsraad Naast een wekelijks plenair overleg tussen de leden van de Ondernemingsraad (OR), komen de OR, Raad van Bestuur en manager van de stafafdeling Personele Zaken maandelijks bijeen voor een overlegvergadering. Tijdens dit overleg bespreken de OR-leden de beleidsontwikkelingen en bepalen ze het standpunt van de OR over de besproken onderwerpen. Patiëntenraad De Patiëntenraad bestaat uit zeven onafhankelijke leden, die niet bestuurlijk of beroepshalve aan het ziekenhuis verbonden zijn, maar zich betrokken voelen bij patiënten en bij het TweeSteden ziekenhuis. De patiëntenraad is een gesprekspartner van de Raad van Bestuur. Verpleegkundige Adviesraad De Verpleegkundige Adviesraad (VAR) vormt een link tussen de werkvloer en het management als het gaat om de inhoud van het verpleegkundig beroep. De VAR bestaat uit verpleegkundigen die de verpleegkundige beroepsgroep een stem geven, door de meningen en ideeën van hun beroepsgenoten te inventariseren en te vertalen naar beleidsvoorstellen.
12
13
JAARVERSLAG 2012
2.1 ‘Wij maken mensen beter’
Ons ultieme doel is om de patiënten die ons ziekenhuis binnenkomen weer beter naar huis te laten gaan. De mensen waarbij dit niet (meer) mogelijk is, willen we het gevoel geven dat hun zorg in vertrouwde handen is. Wij willen de goede dingen goed doen in een veilige en vertrouwde omgeving. Gastgericht zijn, vinden we daarbij erg belangrijk. Het TweeSteden ziekenhuis heeft een regionaal karakter en staat voor verantwoorde zorg om de hoek. De patiënten uit de regio’s Tilburg, Waalwijk en Oisterwijk zijn vaak degenen die gebruik maken van de door ons geleverde zorg. Gastgerichtheid Een ziekenhuisbezoek is over het algemeen geen leuke aangelegenheid. Je bent ziek en wilt beter worden. Wij willen het onze patiënten zo aangenaam mogelijk maken. Wij zijn ervan overtuigd dat een vriendelijk woord en gezicht daar een belangrijke bijdrage aan leveren. De zorgmedewerkers van het TweeSteden ziekenhuis volgen trainingen op het gebied van gastgerichtheid en bejegening; het gaat om de patiënt!
2 ONS GEZONDE DOEL
2.2 Wij hebben De gezonde instelling
Het thema ‘De gezonde instelling’ staat sinds 2010 op de agenda. De gedachte hierachter is dat het ziekenhuis een instelling is die duurzaam in haar omgeving staat met speciale aandacht voor de schakels in de keten: organisatie, maatschappij, personeel en financiën. Wij leveren zorg vanuit een bepaald financieel kader. Dat kader moet gezond zijn om voldoende personeel (en andere middelen) te financieren. Hiermee moet op een organisatorisch effectieve manier met ‘gezond verstand’ de gevraagde zorg worden geleverd. Dit gebeurt aan een maatschappij (patiënten) en ín een maatschappij op een zodanige wijze, dat voldoende
FINANCIËN
PERSONEEL
MAATSCHAPPIJ
ORGANISATIE
Veiligheid Wij willen mensen beter maken met de focus op veilige en kwalitatief uitstekende zorg. Onze medewerkers zijn getraind op de tien thema’s uit het nationale VeiligheidsManagement programma. Daarnaast verrichten wij specifieke inspanningen om kwaliteit en veiligheid te borgen in onze organisatie. Ook hebben de interne audits een vaste plek in het TweeSteden ziekenhuis gekregen. Op basis van deze audits voeren we verbeteringen door en oefenen we het door ons opgestelde ZiekenhuisRampenOpvangPlan (ZiROP). In maart 2013 was de laatste grote oefening. Het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg) toetst ons op kwaliteit en veiligheid van zorg. Ons ziekenhuis is een financieel gezonde organisatie. Er wordt evenwichtig gestuurd op kwaliteit van zorg, kwaliteit van arbeid, productie en kosten. Duurzaamheid staat daarbij hoog op de agenda. Bovendien willen wij een goed en inspirerend werkgever zijn.
draagvlak ontstaat voor het leveren van de genoemde middelen (financiering). Aandacht voor alle schakels in de keten die leiden tot het leveren van zorg, maakt dat de instelling en de keten waar zij deel van uitmaakt ‘gezond’ blijven. Zodra één van de schakels uitvalt, komt ook de continuïteit van de keten in gevaar. Alle acties binnen het ziekenhuis zijn terug te leiden naar onze gezonde instelling. 2.1.1 Hoe wij ons gezonde doel bereiken ‘De gezonde instelling’ is een thema dat in het ziekenhuis op verschillende manieren toegepast wordt. Met de vier schakels van De gezonde instelling bereiken we ons doel. Organisatie We leveren op een organisatorisch effectieve manier en met ‘gezond verstand’ de gevraagde zorg. We werken op een efficiënte manier en streven ernaar onze processen zo effectief mogelijk in te richten. Voorbeelden hiervan zijn onder meer de oprichting van het Centraal Team Kwaliteit, Veiligheid en Transparantie en het project Zichtbaar Beter waarin alle verbouwactiviteiten en verbeterprocessen daar omheen zijn meegenomen.
14
15
JAARVERSLAG 2012
Het TweeSteden ziekenhuis staat midden in een keten van organisaties die zich allemaal richten op het informeren, begeleiden, behandelen en verzorgen van de patiënt. Zorgaanbieders werken nauw samen om het zorgplan van de patiënt uit te voeren. Op die manier verbeteren we kwaliteit en doelmatigheid. Voor het TweeSteden ziekenhuis is ketenzorg een natuurlijke keuze.
Financiën Een financieel gezonde instelling ontstaat niet van het ene op het andere jaar. Op dit moment kunnen we stellen dat het TweeSteden ziekenhuis een financieel gezonde organisatie is. Deze positie behouden we door de sterke planning en controlcyclus die wij hanteren. Het TweeSteden ziekenhuis streeft ernaar open en transparant te zijn over haar financiën.
Maatschappij Voorop staat dat wij de patiënt beter willen maken, maar ‘gezond’ is ook de wijze waarop een instelling in haar omgeving staat: maatschappelijk verantwoord ondernemen. Voor het TweeSteden ziekenhuis is het belangrijk rekening te houden met de omgeving. Bewust gedrag naar buiten, gezond omgaan met de leef-, woon- en werkomgeving van anderen en een duurzame houding zijn daarbij van belang. Het TweeSteden ziekenhuis stelt zich continu de vraag hoe het kan bijdragen aan een groene, gezonde en rechtvaardige omgeving. De actiepunten uit het milieubeleidsplan en de Stichting TweeSteden over de grenzen zijn hiervan het bewijs. Personeel Gezond personeel houdt in dat aan het zogeheten werkvermogen wordt gewerkt: een optelsom van de fysieke, psychische en sociale vermogens, waarden (attitudes, beweegredenen), competenties (kennis, vaardigheden) en arbeid (omstandigheden, inhoud, organisatie, leiderschap). Voor de invulling daarvan stuurt het TweeSteden ziekenhuis actief op waarden en competenties. Wij trainen gericht op onder andere gastgerichtheid en werken in samenwerking met regionale opleidingsinstituten aan kwantitatief en kwalitatief voldoende potentie voor de toekomst. Als gezond ziekenhuis streeft het TweeSteden ziekenhuis er verder naar een gezonde werkplek te zijn voor het personeel. Dat kan breed worden gezien; vanuit onder meer het cafetariasysteem worden faciliteiten geboden om buiten kantooruren gezond te leven (fietsplan, reductie bij sportverenigingen). Het gaat ook om kleinere zaken, zoals het bieden van gezonde voeding, voldoende rust en inspraak.
3 gezonde samenwerking
16
17
JAARVERSLAG 2012
Revalideren binnen ziekenhuismuren Op onze locatie in Waalwijk zijn we met de Schakelring, een koepel van verpleegen verzorgingshuizen in de regio Waalwijk,
gestart met een revalidatieverdieping voor senioren die herstellen van orthopedische operaties aan de knie of heup.
In het voorjaar van 2013 is deze bestuurlijke fusie in goede afstemming met de adviesorganen voorbereid.
Onderzoek voor huisartsen Diagnostiek Brabant is een samenwerking tussen het St. Elisabeth Ziekenhuis, het Diagnostisch Centrum Tilburg (DCT) en het TweeSteden ziekenhuis. Het nieuwe centrum is begin 2013 opgericht
om onderzoeken voor huisartsen uit te voeren. Patiënten kunnen er terecht voor bijvoorbeeld bloed- en urineonderzoeken. Dit komt de kwaliteit en de efficiëntie van de zorg ten goede.
Ouder wordende mens in beeld De Wever heeft specifieke kennis over oudere patiënten. Samen met De Wever willen we de zorg voor de ouder wordende mens ontschotten: patiënten kunnen op die manier in één vloeiende lijn overstappen van ziekenhuiszorg naar verpleeghuiszorg. Een goed voorbeeld
hiervan is de samenwerking met verpleeghuis De Hazelaar, onderdeel van De Wever. De afdeling intensieve zorg van De Hazelaar verleent zorg aan patiënten voor wie geen ziekenhuiszorg meer nodig is, maar die nog wel extra zorg nodig hebben voordat ze terug naar huis kunnen.
Het faciliteren van wetenschap Wij participeren samen met het St. Elisabeth Ziekenhuis en de UvT in het onderzoeksinstituut CoRPS, Center of Research on Psychology in Somatic diseases. Samen organiseren we symposia en
voeren wetenschappelijk onderzoek uit. Een onderzoeker van de universiteit is één dag per week als ‘research liaison officer’ gedetacheerd aan de afdeling Medische Psychologie van ons ziekenhuis met als doel wetenschap hier te faciliteren.
Meer dan Noord-Brabant Met het Instituut Verbeeten werken we nauw samen op oncologisch gebied. Samen met het Verbeeten hebben we een bovenregionale functie op het gebied van klinische radiotherapie. Daarnaast is er een intensieve samenwerking binnen het Multidisciplinair Oncologisch Centrum (MOC). Hierin werken oncologen
en gespecialiseerd verpleegkundigen van het TweeSteden ziekenhuis samen met de radiotherapeuten van het Instituut Verbeeten. Dit doen we om het voor de patiënt zo makkelijk mogelijk te maken in een moeilijke en onzekere periode in hun leven.
Terugdringen van perinatale sterfte Een unieke samenwerking met tien verloskundigenpraktijken en Thebe | Kraamzorg. Door de zorgprocessen en werkwijzen rondom zwangeren op elkaar af te stemmen wordt de zorg voor de zwangeren veiliger en kan de perinatale sterfte worden teruggedrongen. Zwan-
geren kunnen bij hun eigen verloskundige terecht, bij complicaties zijn de overleglijnen met de gynaecoloog kort. Ook opent Terra, Centrum voor geboortezorg in mei 2013 een ambulant centrum in het TweeSteden ziekenhuis in Tilburg.
Van kraamzorg tot thuiszorg We werken al jaren samen met Thebe. Nieuwe intitiatieven op het gebied van kraamzorg worden opgezet. Kraamhotel de Meiboom is daar een mooi voorbeeld van. Sinds 12-12-12 is Thebe | Kraamzorg
partner in de samenwerking binnen Terra, Centrum voor geboortezorg. Daarmee verhuisde het kraamhotel naar het TweeSteden ziekenhuis. In het ziekenhuis werken beide partijen aan het bieden van nog veiligere zorg voor baby’s.
Dichtbij wat kan, centraal wat moet In 2011 kwam een visiedocument tot stand waarin het TweeSteden ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis de intentie uitspreken om hun samenwerking te intensiveren. Hierdoor ontstaat er meer ruimte om te investeren, maar ook om verdergaand te specialiseren, waardoor de ziekenhuizen beter kunnen voldoen aan de volume- en kwaliteitseisen die aan de medische zorg gesteld worden.
De samenwerking krijgt steeds meer vorm en vindt vooral plaats op zes zorgdomeinen: geriatrie, oncologie, neurologie, cardiologie, gastro-entrologie (buik)chirurgie en vaatchirurgie. In 2012 verleende de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) toestemming voor een bestuurlijke fusie van de ziekenhuizen.
18
19
JAARVERSLAG 2012
4.1 Een kwalitatieve, veilige en transparante organisatie
De schakel ‘organisatie’ binnen de keten van de gezonde instelling betekent voor het TweeSteden ziekenhuis op een efficiënte manier werken en streven naar het zo effectief mogelijk inrichten van processen. In 2012 gebeurde er veel op dit
gebied. Zo is er met de komst van de nieuwbouw een aantal verbeterslagen gemaakt. Wij leveren zorg vanuit een organisatie die staat als een huis. Het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) bevestigde dit ook in 2012.
Wij richten onze organisatie en zorgprocessen zo in dat we garant staan voor het leveren van veilige en kwalitatief uitstekende zorg, in een omgeving waarin de patiënt centraal staat. Dat vinden wij een ‘gezonde organisatie’. Om deze ambitie te realiseren vormden we in 2011 het Centraal Team Kwaliteit, Veiligheid en Transparantie en is een decaan benoemd. Dit is een specialist die voor twee dagdelen per week is vrijgesteld om processen rondom kwaliteit en veiligheid voor de patiënt te verbeteren en te borgen.
bevoegdheid van een zorgverlener. Om hun registratie te behouden, moeten de ingeschrevenen bewijzen dat ze jaarlijks cursussen en/of bijscholingen volgen. Wij hechten eraan dat al onze verpleegkundigen geregistreerd zijn, zodat ook patiënten weten dat ze door gekwalificeerd personeel verzorgd worden tijdens hun bezoek aan ons ziekenhuis. We stimuleren medewerkers hun kennis en kunde van medische handelingen en protocollen up-to-date te houden. Ook deze registratie draagt wat ons betreft bij aan betere zorg. Geschoold en ervaren personeel komt de veiligheid van zorg immers ten goede.
4.1.1 Kwaliteit Zorgverleners kunnen zich registreren in het BIG-register van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Een BIG-registratie geeft duidelijkheid over de
4 Gezonde organisatie
Bevoegd Onbevoegd
Centraal Team Kwaliteit, Veiligheid, Transparantie Stuurgroep: Manager Zorg / Decaan KVT / Strategisch Adviseur
KWALITEIT
VEILIGHEID
TRANSPARANTIE
Werkgroep Accreditatie & Auditsysteem
Werkgroep Patiëntveiligheid
Werkgroep Transparantie
Werkgroep Documentenmanagement
Werkgroep Fysieke beveiliging
Werkgroep BIG
Werkgroep Informatiebeveiliging
Werkgroep Patiëntenparticipatie
Werkgroep Arbeidsveiligheid & milieu
20
21
JAARVERSLAG 2012
4.1.2 Veiligheid Als basis voor patiëntveiligheid hanteren we de landelijk vereiste norm de Nederlands Technische Afspraak (NTA). Eén van de landelijke vereisten is dat vóór eind 2012 een gecertificeerd Veiligheid Managment Systeem (VMS) in gebruik moest zijn. Dit VMS gebruiken wij als sinds 2011, het jaar waarin we het NIAZ-certificaat haalden. Andere onderdelen die we de laatste jaren wisten te realiseren, zijn de implementatie van de tien landelijke thema’s van het VMS-programma en het invoeren van de SURPASS-methodiek, een checklist die het hele operatieve proces volgt en de informatieoverdracht bij iedere transfer van de patiënt bewaakt.
en ouders worden actief betrokken bij de behandeling en het personeel komt zeer enthousiast over.”
4.1.3 Transparantie Transparantie is voor ons van groot belang. Het is voor ons de mogelijkheid om de buitenwereld te laten zien wat het resultaat is van ons streven naar het leveren van kwalitatief goede en veilige zorg. We geven deze openheid door cijfers over onze zorg openbaar te maken en deze zogeheten indicatoren aan te leveren bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg en kwaliteitsinstituut Zichtbare Zorg. Op deze wijze kunnen we ons spiegelen aan andere ziekenhuizen en toetsen aan de kwaliteitsnormen die de Inspectie voor de Gezondheidszorg stelt. Sinds dit jaar is de Werkgroep Transparantie onderdeel van het eerder genoemde Centraal Team Kwaliteit Veiligheid en Transparantie. Deze werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van de medische staf, Raad van Bestuur, zorgmanagement, Informatiebeheer en een kwaliteitsadviseur. Zij zorgen voor de verzameling en aanlevering van de kwaliteitsindicatoren en analyseren de resultaten en geven daar waar we beter willen worden adviezen. Wat we de laatste jaren met name hebben verbeterd is de registratie van de indicatoren.
De Borstkankervereniging Nederland (BVN) reikt elk jaar het borstkankerlintje uit. Onze zorg bleek dik in orde, de komst van de regieverpleegkundige is een verbetering van de zorg.
Tot onze grote vreugde wordt de door ons geleverde kwaliteit en veiligheid ook gezien door externe beoordelaars: Het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) ontwikkelt kwaliteitsnormen en toetst zorginstellingen hierop. In september 2011 werd de accreditatie van het TweeSteden ziekenhuis met vier jaar verlengd.
De Hart&Vaatgroep kende het Spataderkeurmerk toe aan de maatschappen chirurgie en dermatologie van het TweeSteden ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis. Dit keurmerk maakt duidelijk welke ziekenhuizen en behandelcentra de beste spataderzorg aanbieden. Marnix de Fijter, vaatchirurg, namens de maatschap chirurgie Midden-Brabant: “We zijn heel trots op het Spataderkeurmerk en op het waarderingscijfer 8,2, toegekend door de behandelde patiënten.”
Als derde ziekenhuisapotheek van Nederland behaalt de ZiekenhuisApotheek Midden-Brabant de Good Manufacturing Practice (GMP, Goede Manier van Produceren) status voor de bereiding van geneesmiddelen. Veel geneesmiddelen zijn niet te koop, maar zijn wel van groot belang voor een goede behandeling van de patiënt in het ziekenhuis. De kennis en kunde om deze bijzondere geneesmiddelen te maken, is in onze apotheek aanwezig en veel patiënten hebben daar baat bij. De Inspectie voor de Gezondheidszorg toetste of de ziekenhuisapotheek aan alle eisen en regels voldoet. De ZAMB slaagde glansrijk. De ziekenhuisapotheek bereikte hiermee, na de CCKL-accreditatie en de GMP-z, een volgende mijlpaal.
IGZ- en Zichtbare Zorgindicatoren Ieder ziekenhuis in Nederland is verplicht om jaarlijks aan de Inspectie voor de
* Wij maken de indicatoren graag transparant voor onder andere patiënten en zorgverzekeraars. Op de site www.ziekenhuizentransparant.nl en www.kiesbeter.nl zijn de kwaliteitsindicatoren van het TweeSteden ziekenhuis en andere Nederlandse ziekenhuizen in te zien.
Gezondheidszorg een basisset met kwaliteitsindicatoren aan te leveren. Naast de IGZ-indicatoren leveren we ook kwaliteitsindicatoren aan via Zichtbare Zorg en specifiek gevraagde indicatoren voor zorgverzekeraars en patiëntenverenigingen. In 2012 besteedden we veel aandacht aan de vergelijking van de indicatoren ten opzichte van vorige jaren, om op die manier te analyseren wat we al goed doen en waar nog mogelijkheden tot verbetering liggen. Bovendien worden indicatoren aangewezen als stuurindicator om het proces op de afdeling te optimaliseren. Een voorbeeld hiervan waar we trots op zijn is het nieuwe proces voor TIA-diagnostiek. De verschillende stappen in het proces zijn onder de loep genomen om te kunnen voldoen aan de landelijke norm die stelt dat binnen 24 uur nadat een patiënt ons ziekenhuis binnenkomt alle diagnostiek en het behandelgesprek afgerond moeten zijn. Dit resulteerde in een ‘door-to-needle time’ van 97%. Vrijwel alle patiënten die ons ziekenhuis binnenkwamen met het vermoeden van een TIA, werden binnen een uur onderzocht. 96% van hen had, zoals de norm voorschrijft, binnen een etmaal een diagnose. Het aantal geregistreerde indicatoren is groot*. We lichten er een aantal uit:
Het meten van pijn bij patiënten op een verpleegafdeling na een operatie: De IGZ geeft aan dat minimaal 60% van de patiënten gescreend moet worden op pijn. Deze screening geeft inzicht of patiënten bijvoorbeeld wondpijn hebben na een operatie. Hiervoor kunnen we in sommige situaties aangepaste medicatie toedienen, waardoor de patiënt een prettiger verblijf in het ziekenhuis heeft de eerste dagen na een operatie. Wij hebben onszelf een hogere norm opgelegd en streven naar 80% screening. Dit leverde in 2012 een screening van 93% op. 100%
80%
=
% gescreend op pijn
60% We voeren al jaren een smiley, het keurmerk dat de Stichting Kind en Ziekenhuis uitreikt. In 2012 deden we mee aan een pilot waarin de stichting haar voorwaarden voor een nieuwe smiley testte. Hiervoor werden we begin 2013 beloond met de toekenning van de eerste Gouden Smiley. De stichting roemt het ziekenhuis in haar rapportage om de gezinsgerichte zorg die geboden wordt en de aandacht en tijd die medewerkers hebben voor zieke kinderen en hun familie. Een woordvoerster van het bestuur van K&Z lichtte toe: “Het TweeSteden ziekenhuis organiseert de zorg rond het dagritme van het kind. Kind
40%
20%
norm 60%
0%
2010
2011
=
2012
ZiekenhuisApotheek Midden-Brabant
Het meten van pijn bij patiënten op de verkoeverafdeling na een operatie: De IGZ geeft aan dat minimaal 80% van de patiënten gescreend moet worden op pijn direct na de operatie. In 2011 scoorden we te laag op deze indicator. Na analyse bleek dat we de screening wel uitvoerden, maar niet in het systeem registreerden. Dit administratieve proces is in 2012 aangescherpt waardoor we ver boven de norm uitkomen (95,5%). Zie grafiek op volgende pagina.
22
23
JAARVERSLAG 2012
100%
80%
voed zijn, willen we dat minimaal 60% op de vierde opnamedag de optimale eiwitinname haalt. Dit is een lange termijn doel. In 2012 is 46,6% van de ernstig ondervoede patiënten succesvol behandeld voor ondervoeding. Ten opzichte van het landelijk percentage is dit een zeer goede score. De reden dat we het streefpercentage in 2012 nog niet behaalden, komt doordat een aantal afdelingen pas halverwege dat jaar zijn begonnen met behandelen van ondervoeding. Ook is dit percentage gebaseerd op continue metingen in tegenstelling tot sommige andere ziekenhuizen die vaak vier meetmomenten door het jaar heen hebben. Door intern onderzoek in augustus 2012 is aangetoond dat ernstig ondervoede patiënten die op de vierde opnamedag de optimale eiwitinname wel halen gemiddeld 1.8 dag korter in het ziekenhuis liggen in vergelijking met ernstig ondervoede patiënten die de optimale eiwitinname op de vierde opnamedag niet halen.
=
% gescreend op pijn
60% 40%
20%
norm 80%
0%
2010
2011
=
2012
Het meten van decubitus (doorligwonden) bij patiënten op verpleegafdeling: Het TweeSteden ziekenhuis legt de realistische lat op minimaal 90% van de patiënten die gescreend moet worden op decubitus. Dit is een norm die we al een aantal jaren halen en een stabiel beeld laat zien. Verder moet bij de gescreende patiënten minder dan 2% decubitus aanwezig zijn. Dit hebben we in 2012 gerealiseerd.
100%
= % gescreend op ondervoeding
90% 80%
80%
% gescreend op decubitus
60% 40%
= norm 90%
20% 0%
2010
2011
2012
5,0% 3,0% 2,0%
norm 2%
1,0% 2010
2011
=
2012
Het screenen van patiënten op delirium (plotselinge verwardheid): Wij willen dat minimaal 80% van de patiënten gescreend wordt op delirium. Op onze poliklinieken en bij preoperatieve onderzoeken wordt bij iedereen van 70 jaar of ouder gekeken of hier risico op is. In 2012 is veel aandacht besteed aan de registratie van de screeningsuitkomsten. Niet alleen in het begin van een ziekenhuisbezoek moet echter het risico op een delirium goed in de gaten gehouden worden, ook een vervolgscreening is noodzakelijk voor patiënten ouder dan 70 jaar met een verhoogd risico op delirium. Ook het administreren hiervan heeft onze aandacht. 100%
80%
=
% gescreend op pijn
60% 40%
20%
norm 80%
0%
2010
2011
=
2012
Het screenen op ondervoeding van patiënten: Het TweeSteden ziekenhuis heeft de lat gelegd op minimaal 80% van de klinische patiënten op ondervoeding screenen binnen 24 uur na opname. Van de patiënten die ernstig onder-
= norm 80%
60% 50%
60%
40%
40%
30%
30%
20%
20%
= norm 60%
10%
10% 0%
= % puntprevalentie decubitus
4,0%
0%
=
= % behandeling ondervoeding geslaagd
50%
70% 100%
70%
2010
2011
2012
0%
2010
2011
2012
24
25
JAARVERSLAG 2012
4.2 Een gastgerichte organisatie (onderdeel van onze gezonde organisatie)
‘Hoe moeilijk het was om in een ziekenhuis te liggen, het is het TweeSteden ziekenhuis gelukt om het draaglijk te maken. Een groot compliment hiervoor.’ Zomaar een quote uit een patiëntenenquête. Wij willen dat mensen zich welkom voelen in ons ziekenhuis. Gastgerichtheid is dan ook een belangrijk thema. Tijdens hun verblijf zetten we alles op alles om ervoor te zorgen dat patiënten zich thuis voelen. Na afloop van een ziekenhuisopname vullen patiënten een enquête in. De resultaten hiervan houden ons alert: naast goede zorg is bejegening ontzettend belangrijk. Gelukkig zien we heel vaak dat we er in slagen om patiënten met een goed gevoel over de zorg naar huis te laten gaan. ‘Heb de periode in het ziekenhuis als zeer positief ervaren. De verpleegkundigen waren vriendelijk en het eten was voortreffelijk. Complimenten aan de kok! Zou dit ziekenhuis zeker aanbevelen!’
Patiëntenenquêtes Voor het uitvoeren van patiëntenquêtes gebruiken wij het zogenaamde PTO (patiënt tevredenheid online) systeem van de NVZ. Met dit systeem kunnen patiënten online een vragenlijst invullen op een speciaal daarvoor bestemde website. Als patiënten de voorkeur hebben een vragenlijst op papier in te vullen, kan dit ook. De patiënt kan de vragenlijst in een antwoordenvelop retourneren. Deze vragenlijsten worden ook ingevoerd in het NVZ-systeem. Via dit systeem kunnen rapportages gemaakt worden voor de verschillende afdelingen en poliklinieken. In 2012 is met patiëntenenquêtes een steekproef patiënttevredenheid gehouden op de verpleegafdelingen. Alle verpleegafdelingen scoorden tussen de 7,2 en 8,2. Een resultaat waar we trots op zijn.
4.3 Een organisatie die ‘zichtbaar beter’ is
Zichtbaar Beter, dat is ons ziekenhuis na alle verbouwingsactiviteiten. Onder de naam Zichtbaar Beter informeren we patiënten, bezoekers en ook medewerkers rondom de nieuwbouw van het TweeSteden ziekenhuis. ‘Zichtbaar’ verwijst concreet naar de entreehal van glas én naar meer abstracte termen als transparantie en duidelijk zijn. ‘Beter’ verwijst naar beter worden, (nog) betere zorg leveren, betere ingang/gebouwen en betere bereikbaarheid. We grepen de verbouwing ook aan om verbeteringen in (zorg)processen aan te brengen. Het project Zichtbaar Beter bestond in 2012 uit de volgende aandachtsgebieden: 1 Nieuwe hoofdentree met restaurant en nieuw polikliniekgebouw Door de nieuwe transparante entreehal krijgt het ziekenhuis een meer open uitstraling. Op de begane grond, vlakbij de hoofdentree is Restaurant Bies&Look gevestigd. Patiënten, bezoekers en medewerkers van het TweeSteden ziekenhuis kunnen hier lunchen maar ook een goede kop koffie bij de espressobar halen. Heerlijk duurzaam, Lekker Brabants en Zalig vers zijn de sleutelwoorden bij Bies&Look. 2012 was het jaar waarin de hoofdentree en het restaurant vorm kregen. De entree en het restaurant openden in januari 2013 hun deuren.
‘No nonsens en hardwerkende mensen in een voor zover mogelijk gezellig ziekenhuis. Een dikke pluim voor al deze mensen.’
8,2 8
2 Decentraal afspraken maken, registreren en aanmelden via zuilen We maakten een verbeterslag door de polikliniekafspraken efficiënter in te plannen. Dit is gerealiseerd met het project decentraal afspraken maken. De patiënt belt rechtstreeks met de polikliniek waarmee hij een afspraak wil maken. Hij krijgt direct de juiste persoon aan de telefoon. Met de patiëntenpas meldt de patiënt zich aan voor zijn poliklinische afspraak bij een aanmeldzuil. Met het invoeren van een persoonlijke patiëntenpas optimaliseren we de bescherming van het zorgdossier en de controle van de verzekeringsgegevens van de patiënt. De registratie en aanmelding worden digitaal verwerkt.
Het TweeSteden ziekenhuis is in 1966 gebouwd. In de loop der jaren is her en der bijgebouwd en aangepast. Hierdoor werden de routes naar afdelingen en poliklinieken er niet gemakkelijker op. Een aantal poli’s bevond zich in de kelder, een
3 Digitaliseren poliklinieken Het TweeSteden ziekenhuis had de wens om informatie snel en digitaal beschikbaar te hebben. Zeker met het oog op het werken op verschillende locaties. Om dit te kunnen bereiken, werden alle archieven ingescand en digitaal aangeboden. Na een pilot startten we in september met het digitaliseren van alle poliklinieken en nog voor de verhuizing in april 2013 waren de dossiers van de poliklinieken allemaal digitaal beschikbaar.
Het management van een organisatie is verantwoordelijk voor de beheersing van risico’s. Dit is niets nieuws. Toch is de aandacht voor risicomanagement nog nooit zo sterk geweest als de afgelopen jaren. Debacles bij beursgenoteerde ondernemingen en de daarop volgende corporate governancecodes hebben een katalyserend effect gehad. Daarnaast zien ondernemingen ook steeds meer de toegevoegde waarde van bewust en expliciet risicomanagement. Ook bij ziekenhuizen is de term risicomanagement een steeds terugkomend begrip. Ziekenhuizen worden geconfronteerd met een grote verscheidenheid aan risico’s. Inzicht in de risico’s en de mogelijke gevolgen daarvan is van groot belang om deze goed te beheersen en er waar mogelijk
voordelen uit te behalen. Er gebeurt in het TweeSteden ziekenhuis al veel op dit gebied en het is van belang deze zaken met elkaar te verbinden tot een adequaat systeem van risicomanagement, waarbij de belangrijkste risico’s worden geanalyseerd en beheerst via de plannings- en controlsystematiek. Een belangrijk punt hierbij is het aansluiten bij bestaande systemen. Dit heeft ertoe geleid dat de Raad van Bestuur beleid voor risicomanagement heeft vastgesteld en besloot het intern risicobeheersings- en controlesysteem op te nemen in de reeds bestaande plannings- en controlcyclus. Het TweeSteden ziekenhuis wil met dit beleid kunnen voldoen aan de eisen vermeld in de zorgbrede Governancecode.
Overzicht resultaten steekproef kliniek TweeSteden ziekenhuis 2012
8,4
aantal op de begane grond en een aantal aan de andere kant van het ziekenhuis ter hoogte van Ingang West. Met de bouw van het nieuwe polikliniekgebouw is hier verandering in gekomen. Het drie verdiepingen tellende gebouw geeft ruimte aan een groot aantal poliklinieken van het TweeSteden ziekenhuis. Het gebouw is in april 2013 in gebruik genomen.
7,8 7,6 7,4 7,2
Bereikbaarheid
Ontvangst
2012 2011
Bejegening werknemers
Bejegening artsen
Informatie
Zelfstandigheid
Vergelijking ziekenhuisbreed resultaat 2011/2012
Nazorg
Totaal
4.4 Een gezonde organisatie werkt aan risicomanagement
26
27
JAARVERSLAG 2012
4.4.1 De belangrijkste drie risico’s In 2012 leidde dit in het TweeSteden ziekenhuis tot een inventarisatie van de aanwezige risico’s binnen alle organisatie-eenheden. Uit deze risicoanalyse kwam een top 10 naar voren van ontwikkelingen waarvan het risico het hoogst wordt geacht. Voor deze risico’s worden het komende jaar beheersmaatregelen opgesteld, waarmee we proberen de risico’s te verminderen. De drie belangrijkste risico’s en bijbehorende opzet van beheersmaatregelen zijn: 1 De veranderende positie van de zorgverzekeraar (selectief inkopen) Door de invoering van prestatiebekostiging bij ziekenhuizen in 2012 kregen zorgverzekeraars een andere rol. Door selectief inkopen sturen zij meer op ingrepen die niet vaak gedaan worden, maar complex zijn in de uitvoering. Voor het kunnen blijven uitvoeren van deze ingrepen (‘producten’) moeten we voor de toekomst afspraken maken met zorgverzekeraars. Voor ons ziekenhuis geldt dit met name voor bepaalde chirurgische ingrepen met een laag volume zoals slokdarmcarcinoom en blaasverwijdering. Hiervoor maakten we inmiddels afspraken met het Jeroen Bosch Ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis. Door onderling af te spreken dat elk ziekenhuis één van de ingrepen doet en de overige naar elkaar verwijst, behalen we gezamenlijk de minimumeis voor volume. Op deze manier blijft de ingreep behouden voor de regio Midden-Brabant. Bariatrische chirurgie is ook zo’n zorgproduct dat zorgverzekeraars willen concentreren bij een aantal ziekenhuizen. Zij wezen het TweeSteden ziekenhuis aan als bariatrisch centrum. Om dit mogelijk te maken, investeerde het TweeSteden ziekenhuis in mankracht en materialen. Voor ons is een meerjarenafspraak voor dit product dan ook van belang. We spreken hierover met de zorgverzekeraars. Ook de dotterbehandeling en de plaatsing van ICD’s zijn hoog complexe ingrepen waarover we afspraken met de zorgverzekeraars willen hebben. Voor de dotterbehandeling is dit gelukt, voor de ICD’s nog niet bij alle zorgverzekeraars. Voor de patiënt is het wel van groot belang dat de plaatsing van ICD’s en dus daarbij ook de nacontroles dichtbij huis worden uitgevoerd. Om die reden geeft ook de patiëntenvereniging voor ICD-dragers aan graag deze behandeling in Tilburg te willen behouden. Samen met de patiënt en zorgverzekeraar willen we deze in 2013 blijven aanbieden.
MAMMACARCINOOM 0,9% BARIATRIE 1,5% ICD 1,6% PCI 3,2% RESTANT 92,9%
2 Autonome delen van medische staf Door de gewijzigde financiering van honorarium vanaf 2015 is het mogelijk dat het fiscaalondernemerschap voor vrijgevestigde specialisten opnieuw ter discussie staat. Eén van de belangrijke criteria is het aantal werkgevers dat een vrijgevestigd specialist heeft. Om dit aantal te vergroten zien we steeds meer regiomaatschappen ontstaan. Dit zijn grote maatschappen van specialisten die in twee of meer ziekenhuizen werken. Hierdoor treden verschuivingen op in de machtspositie van een maatschap in een regio. Ook de overheid geeft aan dit geen goede ontwikkeling te vinden en voert momenteel een enquête uit om zicht te krijgen op het aantal reeds aanwezige regiomaatschappen en de verwachte ontwikkeling van nieuwe regiomaatschappen binnen een paar jaar. Voor het TweeSteden ziekenhuis betekent dit alert zijn op deze ontwikkeling en in kaart brengen in hoeverre dit impact heeft op de posities van alle partijen. 3 Ontoereikende sturing op kosten en budgetten De komende jaren wordt niet verwacht dat de bekostingsruimte voor zorg groeit, eerder het tegenovergestelde. De vraag naar zorg zal naar verwachting echter wel stijgen. Dit betekent dat we meer moeten doen met hetzelfde of minder geld. Momenteel overschrijden we de personele begroting en ook de materiaalkosten op de operatiekamers (OK) stijgen ver boven de toegestane kosten uit. Eind 2012 is een taskforce opgericht die afdelingen aanstuurt op betere beheersing van personele kosten. Voor een betere beheersing van de materiaalkosten op de OK wordt momenteel uitgezocht of een scansysteem de kosten kan toerekenen aan de gebruiker (diverse specialismen).
5 gezond in De maatschappij
28
29
JAARVERSLAG 2012
5.1 Speerpunt Zorg voor mensen met hart- en vaatziekten PTCA (Dotteren) 1000 500 0 2010
2011
2012
ICD’s 100 50 0 2011
2012
5.2 Speerpunt Zorg voor mensen met overgewicht
Voorop staat dat wij de patiënt beter willen maken. Wij houden rekening met de omgeving en we nemen initiatieven om de zorg voor de patiënt in de regio Midden-Brabant nog beter te maken. Het
TweeSteden ziekenhuis levert op allerlei manieren een bijdrage aan een gezonde maatschappij. Voor onze zes speerpunten willen we de zorg in onze regio ‘meer dan goed’ aanbieden.
Het TweeSteden ziekenhuis koos bewust voor het speerpunt ‘zorg voor mensen met hart- en vaatziekten’. Ten eerste omdat een grote groep patiënten hiermee te maken heeft. Mensen worden steeds ouder waardoor het aantal patiënten met hartproblemen de komende jaren blijft stijgen. Ook speelt een ongezonde levensstijl een grote rol.
waar 24 uur per dag, 7 dagen per week gedotterd kan worden en minimaal 600 dotterbehandelingen worden uitgevoerd. Binnen twee jaar was dit plan gerealiseerd en sinds begin 2012 konden patiënten voor alle acute en electieve dotterbehandelingen in ons ziekenhuis terecht. In 2012 zijn 712 dotterbehandelingen verricht. In 2013 verwachten we samen met de cardiologen van het St. Elisabeth ziekenhuis nog verder te groeien naar 900 behandelingen.
Het TweeSteden ziekenhuis probeert hart- en vaatziekten te voorkomen door risico’s in te schatten en te beheersen, bijvoorbeeld door actief de samenwerking met andere (aanverwante) specialismen te zoeken. Met name voor patiënten met hypertensie (hoge bloeddruk) kan door tijdig ingrijpen en een goed medicatievoorschrift een infarct worden voorkomen. Ten tweede wilden we voor de regio Midden-Brabant een cardiologisch centrum opzetten, zodat de patiënt met verergerde hartklachten voor behandeling in de eigen regio kan worden geholpen. Voor een dotterbehandeling of ICD-implantatie werden patiënten voorheen doorverwezen naar Eindhoven of Breda. In april 2010 kregen we groen licht van de inspectie voor het opzetten van zo’n centrum voor onze regio. In dat jaar startten we met het uitvoeren van planbare (electieve) dotterbehandelingen, waarbij het doel was om binnen vier jaar naar een volwaardig dottercentrum te groeien
Mensen met overgewicht lopen grote risico’s op het krijgen van suikerziekte, harten vaatproblemen en vervroegde slijtage van gewrichten. Als het overgewicht zo groot is dat dit gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, spreken we van morbide obesitas. In Nederland lijdt ruim tien procent van de mensen aan obesitas. Ook zorgverzekeraars zien dit als een serieus gezondheidsprobleem en zij zien dan ook graag dat met name de chirurgische behandeling van morbide obesitaspatiënten geconcentreerd wordt in speciaal daarvoor aangewezen centra. Vooral omdat dit een zogenoemde ‘hoogcomplexe ingreep’ is.
Behalve de vergunning voor het uitvoeren van dotterbehandelingen, kregen we van de inspectie ook een vergunning voor het implanteren van Implanteerbare Cardioverter Defibrillatoren (ICD’s). Vanaf midden jaren negentig implanteren onze cardiologen biventriculaire pacemakers ter ondersteuning van de hartfunctie bij patiënten met hartfalen. Ook mensen met verergerd hartfalen kunnen we nu helpen met een ICD. Het implantaat ondersteunt de hartfunctie, maar reanimeert daarnaast ook op het moment van een hartstilstand. Om onze vergunning te behouden, moeten we jaarlijks minimaal 60 ICD-implantaties uitvoeren. Hier startten we eind 2011 mee en een jaar later, eind 2012, voldeden we aan deze norm. In totaal voerden we in 2012 187 implantaties uit (pacemakers en ICD’s).
Met de zorgverzekeraars is in 2010 afgesproken dat het TweeSteden ziekenhuis het behandelcentrum wordt voor de regio Midden-Brabant, inclusief de regio’s rondom Breda en ’s-Hertogenbosch. In een periode van vier jaar moeten we uitgroeien naar een centrum waar jaarlijks 600 patiënten een bariatrisch-chirurgische ingreep (zoals een maagband of gastric bypass-operatie) krijgen, inclusief state-ofthe-art voor- en nazorg. Kenmerkend van de zorg die in het ObesitasCentrum Midden-Brabant (OCMB) leveren, is dat we nauw samenwerken met andere zorgverlenende instanties en ook binnen ons eigen
* Een redo in de rij van de maagband betekent dat de maagband is gerepositioneerd. Een redo in de rij van de gastric bypass betekent dat een maagband is verwijderd en een gastric bypass is uitgevoerd.
centrum kiezen voor een multidisciplinaire aanpak. Diëtisten, psychologen, internisten, verpleegkundigen en chirurgen dragen allemaal hun steentje bij aan de behandeling. Ook mensen die niet in aanmerking komen voor een operatie blijven we begeleiden. Afvallen vraagt immers om een blijvende aanpassing in levensstijl.
Operaties 2011 Gewichtsverlies bereikt in 2012
Excl. redo* Incl. redo
Maagband > 50% gewichtsverlies bereikt binnen 1 jaar na operatie aantal geplaatste maagbanden
14 15 24 25 58% 60%
Gastric bypass > 50% gewichtsverlies bereikt binnen 1 jaar na operatie aantal gastric bypasses
75 87 82 101 91% 86%
5.3 Speerpunt Zorg voor mensen met een orthopedische zorgvraag
5.4 Speerpunt Zorg voor vrouw en kind
Het centrum startte in 2010. In 2011 groeide het aantal ingrepen tot bijna 150 en in 2012 voerden we 279 ingrepen uit. In 2013 hebben we een afspraak voor 450 ingrepen, waarvan een deel in samenwerking met de Nederlandse Obesitas Kliniek. Dit grote aantal operaties is natuurlijk vermeldenswaardig, maar het echt goede nieuws is dat al deze ingrepen zeer succesvol zijn uitgevoerd. De risicovolle operatie is voor alle tot nu toe behandelde patiënten vrijwel zonder problemen verlopen. Daar zijn we trots op, want voor al deze mensen is dit weer een extra stap op weg naar een gezonde levensstijl. Het blijvend effect van gewichtsverlies is bij een gastric bypass (verkleinen van de maag) groter dan bij het plaatsen van een maagband. De laatste jaren zien we dan ook een verschuiving in het type ingreep dat we doen. Het aantal maagbandplaatsingen neemt af, terwijl het aantal gastric bypasses toeneemt.
Revalidatie bij de Schakelring Het feit dat de revalidatieafdeling is gevestigd in het ziekenhuis maakt het voor
patiënten mogelijk eerder de ziekenhuisomgeving te verlaten. Zij kunnen snel starten met revalideren, terwijl de zorg van het ziekenhuis binnen handbereik blijft. Met behulp van een intensief en op maat gesneden revalidatieprogramma, samengesteld door Stichting Schakelring, werken patiënten aan een zo hoog mogelijk niveau van zelfredzaamheid. Frans-Bernard Langius, orthopeed van het TweeSteden ziekenhuis: “De intensieve aandacht voor deze patiënten maakt de hersteltijd korter. Bovendien is het verblijf op de revalidatieafdeling prettiger; zij verblijven er met mensen die in hetzelfde schuitje zitten.” Door de manier van samenwerking tussen het TweeSteden ziekenhuis en Stichting Schakelring wordt vanaf het eerste moment van opname gewerkt aan de terugkeer naar de thuissituatie.
Onze zorg is ingericht volgens de uitgangspunten van Family Centered Care. In de behandeling staat het hele gezin centraal en werken we samen met de patiënt en zijn/ haar naasten. De zorgeenheid Vrouw en Kind behelst meer dan de zorg voor moeders en hun baby’s. Ook vrouwen met gynaecologische klachten en zieke kinderen tot 18 jaar kunnen bij deze zorgeenheid terecht voor hun behandeling. Op de bijzondere datum 12-12-’12 ondertekenden tien verloskundigenpraktijken,
Thebe l Kraamzorg en het TweeSteden ziekenhuis een samenwerkingsovereenkomst. Terra, Centrum voor geboortezorg zag het levenslicht. Met deze samenwerking wordt de zorg rondom de zwangerschap van een vrouw optimaal begeleid. Sommige vrouwen weten al langer dat ze graag zwanger willen worden, voor anderen komt de zwangerschap onverwacht. De ene zwangere voelt zich geweldig, de andere niet. De één wil niets liever dan thuis bevallen, de volgende voelt zich comforta-
Het orthopedische team van het TweeSteden ziekenhuis voert vrijwel alle orthopedische ingrepen uit. In Tilburg behandelen de orthopedisch chirurgen de meer complexe medische aandoeningen. In het Orthopedisch Centrum in Waalwijk worden vooral heup- en knieoperaties gedaan. De patiënten worden na een korte wachttijd behandeld, waarna ze samen revalideren met mensen die een soortgelijke ingreep ondergingen. Het centrum levert een compleet pakket aan zorg; van intake tot en met revalidatie. Daarin werkt het TweeSteden ziekenhuis samen met andere zorgleveranciers zoals fysiotherapeuten en revalidatiecentrum de Schakelring.
30
31
JAARVERSLAG 2012
beler in het ziekenhuis. Hoe een zwangerschap ook verloopt en wat de wensen zijn voor de bevalling, vanaf nu staat een team van verloskundige professionals in de regio Tilburg en Waalwijk klaar voor de aanstaande moeder, haar partner en de rest van het gezin. Vanuit de visie ‘Family Centered Care’, ook wel gezinsgerichte Aantal bevallingen 1.950 1.900
zorg, streven alle betrokkenen naar het verder terugdringen van perinatale zorg. Zwangeren kunnen bij hun eigen verloskundige terecht, bij complicaties zijn de overleglijnen met de gynaecoloog kort. Ook opent Terra, Centrum voor geboortezorg in mei 2013 een ambulant centrum in het TweeSteden ziekenhuis in Tilburg. In 2012 werden ook voorbereidingen getroffen om kraamhotel De Meiboom binnen de ziekenhuismuren te huisvesten.
5.7 Zorg in een duurzaam jasje
1.850 1.800 1.750 1.700
2008
2009
5.5 Speerpunt Zorg voor mensen met KANKER
5.6 Speerpunt Zorg voor de ouder wordende mens
2010
2011
2012
Wanneer de diagnose ‘kanker’ wordt gesteld, breekt voor veel mensen een onzekere, emotionele tijd aan. Kankerpatiënten krijgen te maken met diverse afdelingen binnen en buiten het ziekenhuis en vaak zijn intensieve behandelingen noodzakelijk. Dit vraagt van ons dat we deze zorg meer dan ‘gewoon goed’ willen aanbieden. Om dit te realiseren werkt het TweeSteden ziekenhuis intensief samen met Instituut Verbeeten, dat als specialistisch ziekenhuis topklinische zorg levert op het gebied van radiotherapeutische oncologie en nucleaire geneeskunde. Ook De Wever, organisatie op het gebied van ouderenzorg, is een belangrijke samenwerkingspartner. Samen met hen stelden we zorgpaden op, waarin we van begin tot eind vaststellen hoe een behandeling het beste verloopt. De zorg wordt helemaal op elkaar afgestemd. Zo kan de patiënt niet alleen vlot in het ziekenhuis terecht, maar
weet hij ook snel wat er aan de hand is en hoe de behandeling er uit komt te zien. Terwijl mensen dit zorgpad ‘volgen’, hebben zij sinds dit jaar voor alle soorten kanker (vanuit diverse specialismen) een vast aanspreekpunt: de regieverpleegkundige. Deze regieverpleegkundige heeft een duidelijke opdracht: het eerste aanspreekpunt zijn van de oncologische patiënt en regie houden over het hele zorgproces dat hij doorloopt. Ook het signaleren van problemen en het indien nodig doorverwijzen naar andere hulpverleners behoort tot taken van de regieverpleegkundige. Deze manier van werken is niet helemaal nieuw voor ons ziekenhuis. In de behandeling van borstkanker werken we al enkele jaren met een regieverpleegkundige. Patiënten die hiermee te maken hebben (gehad) geven aan het als positief te ervaren dat ze een duidelijk aanspreekpunt hebben.
Het TweeSteden ziekenhuis profileert zich als een ouderenvriendelijk ziekenhuis. Uit onderzoek en ervaring blijkt dat 30 tot 60% van de ouderen, opgenomen in het ziekenhuis, te maken heeft met onherstelbaar functieverlies als gevolg van complicaties tijdens de ziekenhuisopname. Door vroegtijdig te herkennen dat de oudere in kwestie kwetsbaar is en daardoor een hoger risico op complicaties loopt, kan het ziekenhuis voorzorgsmaatregelen nemen en gericht advies geven. Het TweeSteden ziekenhuis geeft hier handen en voeten aan met het project ‘BROOZ’ (Bewustwording Rondom Ouderen Onze Zorg). Hiermee vestigen wij
aandacht op de patiëntengroep kwetsbare ouderen en reiken wij handvatten om de zorg voor kwetsbare ouderen te verbeteren. Ervaring leert dat patiënten van 70 jaar en ouder die in het ziekenhuis worden behandeld een groter risico lopen op complicaties zoals een delirium (verwardheid), een valincident of vermijdbaar functieverlies. Met behulp van een vastomlijnd zorgplan, dat bestaat uit vroegtijdige herkenning en gerichte interventies, wil het ziekenhuis de risico’s op complicaties en onnodig functieverlies bij kwetsbare ouderen voorkomen. De zorg voor deze ouderen krijgt op alle verpleegafdelingen brede aandacht.
5.7 Zorg over de grenzen
Duurzaamheid en zorg voor behoud van milieu spelen een steeds grotere rol binnen het TweeSteden ziekenhuis. De hoofdentree en het polikliniekgebouw zijn op duurzame wijze ontworpen en gebouwd. Bij zowel de entree als het polikliniekgebouw is gekozen voor een staalconstructie. Er is geen baksteen aan te pas gekomen. Hierdoor kan het gebouw, als het over veertig jaar is afgeschreven, gewoon gedemonteerd worden. Er is dan veel minder afval en puin. Met de aanschaf van de materialen is rekening gehouden met het milieu. We hebben bewegingsmelders op de verlichting en is gekozen voor LED. Alle vloeren zijn voorzien van marmoleum. Dit is een natuurlijk product en dus afbreekbaar. In het ontwerp is een natuurlijke zonwering meegenomen. Hierdoor wordt het niet te warm en in de winter niet te koel, omdat de winterzon toch binnenkomt. In de centrale hal is warmtewerend glas geplaatst. Duurzaamheid zit niet alleen in de materialen, maar ook tijdens de bouw heeft het milieu-aspect veel aandacht gehad. Onze aannemer heeft duurzaam als speerpunt benoemd. Voor hen reden om het afval van de bouw strikt te scheiden. De stramienmaten van het polikliniekgebouw - de rekenmaten waarop allerlei standaardonderdelen zoals plafond- en wandsystemen zijn afgestemd – zorgen voor een toekomstbestendig gebouw; zo is het mogelijk dat het, indien nodig, zonder te grote verbouwingen een andere functie kan krijgen, zoals (zorg)appartementen of kantoorruimten.
Om het leven van mensen die het minder goed hebben te verbeteren, heeft het ziekenhuis al jaren de stichting TweeSteden over de Grenzen. Het TweeSteden ziekenhuis en haar medewerkers zetten zich op allerlei manieren in om zorgprojecten in Tanzania en Oekraïne te steunen. Dit jaar lukt dat bijvoorbeeld met de opbrengst van de verkoop van het kookboek Met zorg bereid, TweeStedelingen aan de kook en kaarten voor de nieuwjaarsreceptie. Daarnaast stimuleren we kennisoverdracht. Jaarlijks gaat een delegatie vanuit Nederland op bezoek bij een van onze projecten. Ook loopt een Nederlandse verpleegkundige daar stage en komen er regelmatig Tanzaniaanse of Oekraïense medici een kijkje nemen in ons ziekenhuis.
Milieubeleidsplan In 2012 is het milieubeleidsplan vertaald in tien concrete acties die we gaan oppakken. Onder meer minder energiegebruik, afvalbeleid, meer biologische en diervriendelijke voeding, vervoersbeleid. Binnen het facilitair bedrijf wordt hierop gestuurd via een ‘duurzaamheidsteam’, wat zoveel inhoudt dat we op de tien actiepunten meten, publiceren en ziekenhuisbrede deelname stimuleren. Medewerkers energiebewust Met de start van de interne campagne ffdimmen heeft het ziekenhuis een stap gezet om haar medewerkers bewust te maken van energie en de besparing daarvan. Een speciaal ingerichte website www.tszenergie.nl informeert de medewerkers rondom dit onderwerp. Ook werden er acties uitgezet zoals het uitdelen van rode of groene appeltjes. Stond een computer of printer aan of brandde de verlichting na werktijd, vond de medewerker/ afdeling een rode appel. Was alles uitgezet vond men een groene appel. Ook is er in de winterperiode gratis erwtensoep uitgedeeld met daarbij een flyer met tips. In 2013 gaat ffdimmen niet alleen dóór over energiebesparing, maar worden álle milieu- en duurzaamheidsaspecten in de acties meegenomen. Ook wordt de campagne breder getrokken dan de interne doelgroep. Het TweeSteden ziekenhuis informeert dan ook haar relaties over de duurzame zorg die zij levert.
32
33
JAARVERSLAG 2012
Het TweeSteden ziekenhuis is een inspirerende en gezonde werkomgeving, waarin de mensen het verschil maken. Zij zijn het die de kwaliteit van het ziekenhuis bepalen. Een deel van onze mensen doet dit op een directe, goed zichtbare manier door het verlenen van uitstekende zorg aan patiënten. Een ander deel van hen draagt op meer indirecte wijze bij aan die kwaliteit, door ondersteunende diensten te verlenen. Goed voor onze patiënten zorgen, in een omgeving waarin zij zich prettig voelen, dat is wat wij ambiëren. Hiervoor stellen wij onszelf ook op personeelsgebied hoge
6.1 personeelsbeleid
Het personeelsbeleid van het TweeSteden ziekenhuis is gestoeld op een aantal pijlers, te herleiden naar de kerncompetenties van het ziekenhuis: professioneel, zorgzaam, samenwerkend en resultaatgericht. Het beleid is er op gericht om zorg te dragen voor kwantitatief voldoende medewerkers en het boeien, binden en ontwikkelen van kwalitatief goede en duurzaam inzetbare medewerkers, in alle fasen van hun leven. In het kader van het thema De gezonde instelling is op personeelsvlak een aantal acties bedacht om de medewerkers van het TweeSteden ziekenhuis mentaal en fysiek gezond te houden.
6 gezond personeel
Met zorg bereid Er was veel aandacht voor gezonde voeding. Zo konden medewerkers zich door een diëtist laten adviseren over hun eetpatroon. In oktober 2012 verscheen het kookboek ‘Met zorg bereid, TweeStedelingen aan de kook’. De recepten in het boek zijn samengesteld door de professionele TweeSteden-koks én door medewerkers van het TweeSteden ziekenhuis. Eén ding hebben deze kookgekken gemeen: zij
6.2 streven naar een laag ziekteverzuim
eisen. Het aantrekken, ontwikkelen en behouden van gemotiveerde en kwalitatief goede medewerkers die als individu en binnen een team bijdragen aan de gewenste organisatie-ontwikkeling, haar imago en doelstellingen hoort daar bij. Om dit doel te realiseren zijn wij nadrukkelijk een lerende organisatie. Wij stimuleren onze medewerkers zich te blijven ontwikkelen. Dit houdt ze flexibel, vitaal en competent tijdens hun carrière in het TweeSteden ziekenhuis. Er werken zo’n 2300 mensen in het TweeSteden ziekenhuis.
genieten van het leven. Met dit kookboek schenkt het TweeSteden ziekenhuis aandacht aan het belang van gezonde voeding. Het gaat niet alleen om het tellen van calorieën, maar juist om het geluk dat eten kan brengen; samen koken en samen genieten. Dit kookboek is uitgedeeld aan alle patiënten (Sinterklaascadeau), medewerkers en vrijwilligers. Daarnaast was het boekje te koop in een aantal boekwinkels in de regio. De opbrengst van de verkoop van dit kookboek kwam ten goede aan TweeSteden over de Grenzen. Let the games begin Op 13 september 2012 vond het eerste sportevent van het TweeSteden ziekenhuis plaats. Veertig teams, die allemaal bestonden uit medewerkers van het ziekenhuis, streden om de titel ‘sportiefste team’. Zo’n 300 medewerkers namen het tegen elkaar op op de stormbaan, met knotshockey en met levend tafelvoetbalspel. Het sportevent werd afgesloten met een barbecue, verzorgd door het keukenteam van het TweeSteden ziekenhuis. Door het succes van deze activiteit vindt het sportevent in 2013 weer plaats.
Ziekteverzuim 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2008
2009
2010
2011
2012
34
35
JAARVERSLAG 2012
6.3 Ontwikkelen van management
Een daling in het ziekteverzuim kan een gevolg zijn van de crisis. Medewerkers melden zich minder vaak ziek zodat hun baan niet in gevaar komt. In de ziekenhuiszorg is er er nog geen sprake van baanonzekerheid, zoals in andere branches wel het geval is. Toch zien we in het TweeSteden ziekenhuis een flinke daling in het ziekteverzuim. De afdeling Personeel & Organisatie heeft een aantal acties uitgezet waardoor het ziekteverzuim blijft dalen. Leidinggevenden zien het nu als hun verantwoordelijkheid om zieke medewer-
kers goed te begeleiden in hun herstel. Zo nemen zij snel contact op bij verzuim, signaleren zij vroegtijdig potentiële verzuimers, voeren ze verzuimgesprekken met frequent verzuimers en helpen zij de medewerkers bij hun reïntegratie. Zij hebben een toolbox tot hun beschikking, waarmee zij geholpen worden met een diversiteit aan zieke medewerkers om te gaan. Ook draagt het Management Development-traject bij aan een gezonde en positieve werkomgeving voor de medewerkers van het TweeSteden ziekenhuis.
In 2012 is start gemaakt met ontwikkelen en uitvoeren van het Management Development-traject voor alle teamleidinggevende en medisch managers. In juni startte de eerste groep teamleiders en hoofden met de eerste module van het nieuwe Management Development-traject ‘Leider-schap & Vernieuwing’. Verspreid over 2012 en 2013 volgen alle teamleiders en hoofden het nieuwe MD-programma.
Uniek aan het traject is dat elk MT-lid en de Raad van Bestuur verantwoordelijk zijn voor de inhoud en de presentatie van een module in het traject. Zo kan de organisatie theorie en TweeSteden-praktijk goed aan elkaar verbinden. Teamleiders krijgen door veel praktijkoefening met typische TweeSteden-casuistiek sneller een beeld van hun eigen sturende rol in het operationele proces van ons ziekenhuis.
6.4 Het Leerhuis
Het TweeSteden ziekenhuis is afgelopen jaar ook het MD-traject voor de medisch managers gestart. De helft van alle medisch managers volgt de geaccrediteerde leiderschapscursus. Deze wordt door de Raad van bestuur, Stafvoorzitter en MT-leden samen met de Academie voor medisch specialisten
uitgevoerd. Doel is om medisch specialisten scholing en praktische vaardigheden te geven op het gebied van leiderschap aan hun vakgroep. Een voor hen vaak moeilijke opgave, omdat zij op tijdelijke basis leiding dienen te geven aan directe collega’s, zonder dat zij hiervoor geschoold zijn.
Geen excellente zorg zonder goed geschoold personeel. Het TweeSteden ziekenhuis heeft haar opleidingsactiviteiten ondergebracht in het Leerhuis. Een team van ervaren opleidingsadviseurs draagt zorg voor beroeps- en bedrijfsopleidingen en verzorgt daarnaast maatwerktrainingen.
Het TweeSteden ziekenhuis verzorgt het praktijkgedeelte van de HVOZ (hbo-opleiding tot ziekenhuisverpleegkundige). De theorie van deze opleiding wordt verzorgd door Hogeschool Avans in ’s-Hertogenbosch. Door het ontwikkelen van de VOZ (2008), de HVOZ (2010) en Aansluitingstraject VOZ-HVOZ (2011) worden verpleegkundigen in het TweeSteden ziekenhuis en het St. Elisabeth Ziekenhuis branchespecifiek opgeleid. Dit verhoogt de kwaliteit van verpleegkundige zorg.
In die eerste categorie, de beroepsgerichte opleidingen, staan twaalf medische opleidingen garant voor gediplomeerd personeel. De ruim dertig bedrijfsopleidingen zorgen ervoor dat de kennis van onze medewerkers up-to-date blijft. Zo werden velen in 2012 opgeleid tot bedrijfshulpverlener (BHV’er). Zo zijn er nu op ieder moment van de dag voldoende BHV-opgeleide medewerkers in het ziekenhuis aanwezig. En zetten we op alle zorgafdelingen een traject gastgerichtheid in. Ook opleidingen als ‘Omgaan met agressie’ en ‘Reanimatie’ maken onderdeel uit van het pakket. In sommige gevallen voldoet een standaard training niet en is maatwerk meer op zijn plaats. Die ruimte is er. Het Leerhuis beschikt over gekwalificeerde coaches die individuen, maar ook groepen begeleiden wanneer dat nodig is. Arbeidsmarkt Het TweeSteden ziekenhuis is een algemeen opleidingsziekenhuis. Wij leiden mensen op zodat we ook in de toekomst een beroep kunnen doen op goed opgeleide zorgkrachten. De Verpleegkundige Opleiding Ziekenhuizen (VOZ) en de Hogere Verpleegkundige Opleiding Ziekenhuizen (HVOZ) zijn een goed voorbeeld van toekomstgericht met de arbeidsmarkt bezig zijn. De VOZ is een opleiding die is ontstaan door een unieke samenwerking van het TweeSteden ziekenhuis, het St. Elisabeth Ziekenhuis en het ROC Tilburg. Via deze opleiding wordt de student opgeleid tot verpleegkundige in een algemeen ziekenhuis. Gedurende de eerste twee jaar loopt de student stage in beide Tilburgse ziekenhuizen. Vanaf het derde jaar krijgt de student een leer-arbeidsovereenkomst met beide ziekenhuizen.
In totaal hebben jaarlijks rond de 250 leerlingen binnen ons ziekenhuis een opleidingsplaats voor verpleegkundige (MBO en HBO) en ongeveer 70 leerlingen voor stages vanuit andere opleidingen. Daarnaast heeft het TweeSteden ziekenhuis een erkenning als opleidingsplaats voor diverse gespecialiseerde verpleegkundige vervolgopleidingen zoals: OK-anesthesie, OK-assistent, gipsverbandmeester, ziekenhuishygiënist, IC-verpleegkundige, Cardiac care, SEH-verpleegkundige, obestetrieverpleegkundige, kinderverpleegkundige, radiologisch laborant, CSA-medewerker, geriatrieverpleegkundige, apothekersassistent en longfunctie. In totaal bieden we jaarlijks aan ongeveer 70 studenten een opleidingsplaats. Het TweeSteden ziekenhuis heeft ook een erkenning voor de volgende medische opleidingen: • chirurgie • interne geneeskunde • geriatrie • cardiologie • neurologie • gynaecologie • psychiatrie • SEH- arts • GZ psycholoog • Klinsiche psychologie • Klinische fysica • ziekenhuisapotheker In totaal worden jaarlijks 57 arts-assistenten opgeleid tot medisch specialist.
37
JAARVERSLAG 2012
Het TweeSteden ziekenhuis zorgt ervoor een financieel gezonde instelling te zijn. Dit zien we als een randvoorwaarde voor het realiseren van de andere peilers voor een gezonde instelling. Het ziekenhuis heeft haar financiën goed op orde. Deze stabiele situatie behouden we door de sterke planning en controlcyclus die wij hanteren. Het TweeSteden ziekenhuis streeft ernaar open en transparant te zijn over haar financiën. 7.1 Financiële positie Voor het aantrekken van financiering voor onze investeringen vraagt het waarborgSolvabiliteit
fonds (voor borging van de leningen) en de banken een gezonde financiële positie van het ziekenhuis. Of we die hebben, wordt beoordeeld door het toetsen van bepaalde indicatoren aan de daarvoor gestelde normen. Het waarborgfonds heeft als indicator het weerstandsvermogen. De banken hanteren het weerstandsvermogen, solvabiliteit en Netdebt/EBITDA (mogelijkheid betalingen rente/aflossing).
Weerstandsvermogen
Net debt/EBITDA
25,00%
20%
5,00
20,00%
15%
4,00
10%
3,00
5%
2,00
15,00% 10,00% 5,00% 0,00%
0% 2009
Solvabiliteit
2010
2011
1,00 2009
2012
Norm: > 17,5%
2010
Weerstandsvermogen
2011
2012
2009
Norm: > 15%
2010
Net debt/EBITDA
2011
2012
Norm: < 4.0
Weerstandsvermogen = eigen vermogen / omzet Solvabiliteit = eigen vermogen / totaal vermogen Net debt/EBITDA = netto schuld/ winst voor aftrek rente en afschrijvingen
7 gezondE FINANCIËn
7.2 Resultaat en omzetontwikkeling De resultaatontwikkeling van de laatste vijf jaar laat een redelijk stabiel beeld zien met uitzondering van het jaar 2010. Ook het Resultaat In miljoen
36
jaar 2012 heeft ondanks de vele onzekerheden door de overgang naar prestatiebekostiging en meer marktwerking geen grote wijziging laten zien.
Resultaat in % van omzet
4,0
3,0%
3,0
2,0%
2,0
1,0%
1,0
0,0% 2008
2009
2010
2011
2012
2008
De omzet is het laatste jaar meer gestegen ten opzichte van de eerdere jaren. Dit wordt voor een groot deel veroorzaakt door de verschuiving van bepaalde dure geneesmiddelen die in 2011 nog door de eerste lijn werden verstrekt (€ 7 miljoen).
2009
2010
2011
2012
38
39
JAARVERSLAG 2012
Omzet In miljoen 200,00 150,00 100,00 50,00 2008
2009
2010
2011
2012
2008
142,00
2009
151,00
2010
165,00
2011
160,00
2012
179,00
7.3 Productieontwikkeling Ondanks alle verbouwingen die het TweeSteden ziekenhuis de laatste jaren uitvoerde, ging dit niet ten koste van de patiënt. Elk jaar is een stijgende lijn te zien in het aantal behandelde patiënten. Er is in het laatste jaar op de SEH wel een vermindering te zien van de lichtere behandelde patiënt. Dit zou een verschuiving kunnen zijn van een deel van de zelfverwijzende patiënt naar de huisartsenpost, wat wij als een goede ontwikkeling zien. Deze lichte daling is in de productie 2012 van de poliklinische contacten te zien (EAC’s). Klinische opnamen
In 2011 is in het noordelijke deel te zien dat het marktaandeel iets daalt. Dit heeft met de opening van het vernieuwde Jeroen Bosch Ziekenhuis te maken. In 2012 zien we geen verdere verschuiving naar het Jeroen Bosch Ziekenhuis vanuit de locatie Waalwijk. We zien een duidelijke stijging in de gemeenten Dongen en Gilze en Rijen. Dit is het gevolg van de ontwikkelingen
van de locatie van het Amphia Ziekenhuis in Oosterhout. Deze stijging zien we in 2012 verdergaan. Daarnaast stijgt het aandeel van het TweeSteden ziekenhuis in de gemeenten ten zuiden van Tilburg. Ook dit is een trend die in 2012 doorgaat, onder meer door de aantrekkingskracht van het ziekenhuis voor de behandeling van kinderen door het kwaliteitskeurmerk Smiley, de start van de behandeling met ICD’s, de ontwikkeling van het Obesitas Centrum Midden-Brabant en de verdere groei van de dotterbehandelingen.
We zien daarentegen een stijging bij de opnamen en dagbehandelingen wat onder meer door de stijgende vergrijzing is te verklaren. De opnamen zijn in 2012 met name gestegen door een verdere ontwikkeling van de speerpunten bariatrie en cardiologie (dotteren en ICD-implantaties). Doordat de gemiddelde ligduur van de klinische opnamen sterk is verlaagd, was het mogelijk geweest met dezelfde middelen en capaciteit meer patiënten te behandelen.
Gemiddelde opnameduur
21.000
6,5
20.000
6,0 5,5
19.000
5,0
18.000 17.000
De ontwikkeling van het marktaandeel van het TweeSteden ziekenhuis in de regio Midden-Brabant is hieronder weergegeven (betreft jaar 2011).
Omzet (x € 1 miljoen)
4,5 4,0 2008
2009
2010
2011
2008
2012
EAC 25.000
130.000
24.000
125.000
23.000
120.000
22.000
115.000
21.000
110.000
20.000
105.000
19.000
100.000
18.000 2009
2010
2010
2011
2012
Dagopnamen
135.000
2008
2009
2011
2012
2008
2009
2010
2011
2012
7.4 Investeringen De laatste jaren hebben veel bezoekers van het TweeSteden ziekenhuis kunnen zien dat het ziekenhuis een grote renovatie onderging. De locatie Waalwijk is bijna geheel vernieuwd, met uitzondering van een deel van de begane grond. Dit laatste onderdeel van deze locatie wordt in het najaar van 2013 en begin 2014 verbouwd. Op locatie Tilburg maken de patiënten momenteel gebruik van een compleet nieuw beddenhuis (verbouw 2008 tot en met 2011), een moderne OK die aan alle inspectie-eisen ruimschoots voldoet, en van een nieuwe entree met
bezoekersrestaurant. Ook is in april 2013 het nieuwe polikliniekgebouw geopend. In Tilburg wordt in 2013 nog een deel verbouwd om kantoorruimten te creëren en wordt gestart met de (ver)bouw van de psychiatrie afdeling en verpleegafdeling geriatrie. Hierna hebben beide locaties een compleet nieuw uiterlijk en kunnen we patiënten de komende jaren in een moderne omgeving ontvangen. Hieronder worden de daarmee gepaard gaande investeringsbedragen vermeld. In totaal betreft dit een investeringsbedrag van € 73 miljoen.
40
41
JAARVERSLAG 2012
De leningen die voor deze investeringen zijn aangetrokken zijn allen geborgd door het waarborgfonds. In het lange termijn financieringplan zijn de investeringen voor 2013 en 2014 opgenomen.
Investeringen In miljoen €25 €20
Informatie over financiële instrumenten Voor een toelichting op het gebruik financiële instrumenten, risicobeheer en afdekkingsbeleid en de met het houden van financiële instrumenten samenhangende prijs-, krediet-, liquiditeits- en kasstroomrisico’s wordt verwezen naar de toelichting op de jaarrekening bladzijde 47.
€15 €10 €5 €0 2008
2009
2010
7.5 Financiële onzekerheden in de jaarrekening
2011
2012
2013
2014
Algemeen Het jaar 2012 kenmerkt zich als een jaar met veel veranderingen die hebben geleid tot sectorbrede financiële risico’s bij ziekenhuizen. De diverse systeemwijzigingen zijn tegelijk ingevoerd en hebben betrekking op de introductie van nieuwe DOT-zorgproducten, de uitbreiding van de financiering van dure geneesmiddelen, de verdere invoering van prestatiebekostiging en het macrobeheersings-instrument alsmede invoering van het beheersmodel medisch specialisten. Hierbij is sprake van nieuwe contractvormen met zorgverzekeraars op basis van schadelastjaar en samenloop met zowel het transitiemodel als het beheersmodel medisch specialisten. Deze systeemwijzigingen hebben geleid tot aanpassingen in processen, systemen en verantwoordingsinformatie, administratie en declaratie-voorschriften. Als gevolg van deze wijzigingen zijn ervaringscijfers (voor het maken van schattingen) beperkt. Het transitiemodel voor uitbreiding van de prestatiebekostiging bepaalt de omvang van de vordering op of de schuld aan het zorgverzekeringsfonds. Een overschrijding van het macro-omzetplafond wordt naar verwachting sectorbreed verrekend en overschrijdingen van het macro-honorariumplafond worden afgedragen aan het zorgverzekeringsfonds. Het verrekenbedrag en de hiervoor genoemde eventuele overschrijdingen worden in belangrijke mate beïnvloed door voornoemde systeem-wijzigingen en definitief vastgesteld in 2014 met finale evaluatie voor het beheersmodel in 2016.
Gelet op deze ontwikkelingen hebben de diverse veldpartijen (VWS, NZA, NFU, NVZ, ZN en Coziek) gezamenlijk een Handreiking omzetverantwoording 2012 opgesteld met nadere richtlijnen voor het bepalen van de opbrengsten en verrekeningen. De NZa heeft deze Handreiking geformaliseerd als nadere uitleg van haar (beleids)regels. De Handreiking staat verschillende methoden en uitgangspunten voor het bepalen van de opbrengsten en verrekeningen toe. Het bestuur heeft binnen deze mogelijkheden de methoden en uitgangspunten nader geïnterpreteerd. Voornoemde ontwikkelingen leiden tot inherente onzekerheden rondom de omzet (onder andere bepaling van de schadelast en toerekening daarvan aan de boekjaren 2012 en 2013), de waardering van onderhandenwerk, de honorariavergoedingen voor vrijgevestigd medisch specialisten, verrekenbedragen met zorgverzekeraars en het zorgverzekeringsfonds en daarmee ook het resultaat over 2012 en het eigen vermogen ultimo 2012. De Raad van Bestuur heeft ten behoeve van de bepaling van het resultaat en de financiële positie de best mogelijke schattingen gemaakt op basis van de beschikbare informatie en deze toegelicht bij de individuele posten onderhanden werk, het verrekenbedrag, de overlopende vordering op/schuld aan het zorgverzekeringsfonds, de omzet en niet uit de balans opgenomen activa en verplichtingen.
7.5.1 Structuur registratie zorgproducten Door de gekozen nieuwe DOT-productstructuur zijn andere administratieve registratieprocessen noodzakelijk om te komen tot een betrouwbare registratie van zorgproducten. De aanwezigheid van orderregistratie is hierbij een noodzakelijke. Deze is echter bij de meeste ziekenhuizen niet aanwezig waardoor onzekerheden blijven bestaan in de productregistratie. De onzekerheid is te groot om met voldoende zekerheid iets over de betrouwbaarheid van de omzet te kunnen aangeven. Om die reden is landelijk besloten dat ziekenhuizen een verklaring met beperking bij de gefactureerde omzet krijgen. 7.5.2 Geïdentificeerde risico’s en onzekerheden Vanuit bovenstaande veranderingen zijn in het veld diverse risico’s en onzekerheden geïdentificeerd. De belangrijkste voor onze bedrijfsvoering alsmede de wijze waarop met schattingen, onzekerheden en aannames in de jaarverantwoording 2012 is omgegaan betreffen de volgende: • andere definitie FB Parameters: de effecten voor de definitiewijziging zijn opgesteld voor de bepaling van het schaduwbudget en de facturatie van DCB-zorgproducten en gecorrigeerd in de bepaling van de opbrengstverantwoording over 2012. • onjuiste facturering: Het effect van de verwachte materiële controles door de verzekeraars over de in het jaar 2012 geleverde zorg is meegenomen in de bepaling van de opbrengstverantwoording in de jaarrekening en het transitiebedrag. • bepaling onderhanden werk: ten aanzien van de producten opgenomen in het onderhanden werk, waarvan de uiteindelijke zorgproducten ultimo 2012 nog niet zeker zijn, heeft het management een inschatting gemaakt op basis van een fractietabel op basis van de afloop in 2013. • bepaling transitiebedrag: De overgang van gedeeltelijke budgetbekostiging naar prestatiebekostiging brengt voor gebudgetteerde instellingen systeemrisico’s met zich mee. Met behulp van een transitiemodel worden de systeemrisico’s van de overgang van budgetbekostiging naar volledige prestatiebekostiging deels ondervangen. De systeemrisico’s worden opgevangen door eenmalig een transitiebedrag vast te stellen per ziekenhuis op basis van het verschil tussen de schaduwomzet en bijbehorende DOT-omzet (prestatiebekostiging) in 2012. Het transitiebedrag
wordt in 2012 voor 95% verrekend en in 2013 voor 70% van het berekende bedrag van 2012. Een van de onzekerheden die hierbij ontstaat is de toerekening van de contracten met de zorgverzekeraars aan de twee jaren, aangezien de zorgproducten nog kunnen doorlopen tot eind 2013. Dit kan van invloed zijn op de bepaling van het transitiebedrag. Het betreft echter veelal een verschuiving tussen een te betalen post in de balans aan de zorgverzekeraars of aan het verevingsfonds. • bepaling schaduwbudget: aanvankelijke onduidelijkheden in de normstelling voor de bepaling respectievelijk de nacalculatie van het schaduwbudget, alsmede in de goedkeuring hiervan door de NZa leidden in 2012 tot onzekerheid over de omzet. Zoals hiervoor aangegeven bepalen schaduwbudget en gefactureerde omzet de (positieve of negatieve) compensatie in de vorm van het berekende transitiebedrag. De NZa heeft via de Handreiking omzetverantwoording 2012 geëxpliciteerd wat wel en niet mag worden meegerekend in de bepaling van het schaduwbudget. TweeSteden ziekenhuis heeft bij de bepaling van het schaduwbudget de handreiking in acht genomen. • zorgcontractering: door TweeSteden ziekenhuis zijn uit hoofde van de zorgcontractering 2012 afspraken gemaakt met zorgverzekeraars over de zorgverlening op schadelastjaar. Daarbij is een inschatting gemaakt van de verwachte realisatie van deze contractafspraken. Met de uitkomsten van deze analyse is rekening gehouden bij de bepaling van de opbrengstverantwoording 2012. De definitieve afwikkeling van de afspraken kan pas eind 2013 plaatsvinden.
42
43
JAARVERSLAG 2012
8.1.1 BALANS PER 31 DECEMBER 2012 TWEESTEDEN ZIEKENHUIS (x €1.000) ACTIVA Vaste activa (1) Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vlottende activa (2) Voorraden Onderhanden projecten zorgprodukten Vordering uit hoofde van financieringstekort Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
8 JAARREKENING 2012
31-12-2012
121.550 673
31-12-2011
109.250 562 122.223
3.303
109.812
4.186
2.692
3.267
477
-
29.931
37.210
3.097
1.570
PASSIVA Eigen vermogen (3) Coll. gefin. vermogen Vrij vermogen Voorzieningen (4) Langlopende schulden (5) Kortlopende schulden en overlopende passiva (6) - financieringsoverschot - transitiebedrag - honorarium lumpsum - overige schulden
39.500
46.233
161.723
156.045
31-12-2012
21.787 10.285
31-12-2011
19.074 9.926 32.072
29.000
8.743
4.516
65.309
60.580
5.168 1.452 48.979
6.017 55.932 55.599
61.949
161.723
156.045
44
45
JAARVERSLAG 2012
8.1.2 RESULTATENREKENING 2012 TWEESTEDEN ZIEKENHUIS (x €1.000)
8.1.3 KASSTROOMOVERZICHT (x €1.000)
Bedrijfsopbrengsten (7): 2012 FB budget
2011
-
88.008
Zorgprodukten B-segment
104.010
47.232
Zorgprodukten A-segment
19.430
-
2012
2011
Kasstroom uit operationele activiteiten • Resultaat
3.072
3.116
Aanpassingen voor: Opbrengsten uit hoofde van te verrekenen transitiebedrag medisch specialistische zorg Honorarium specialisten in loondienst
-
-
14.544
12.068
• Afschrijvingen immateriële en materiele vaste activa • Mutatie voorzieningen
15.805
14.606
4.227
30 20.032
Honorarium vrijgevestigde specialist (AAN decl)
14.636
68
-
Veranderingen werkkapitaal
23.691
-
• Voorraden
883
-826
4.685
4.800
• Mutatie onderhanden projecten zorgprodukten
575
109
179
-3.882
7.279
-7.965
Subsidies (opleidingsfonds/stagefonds)
5.974
5.990
• Financieringsverschil
-1.326
13.885
Overige bedrijfsopbrengsten
6.789
6.258
• Kortlopende schulden
-5.264
OVP’s en add-on PAAZ budget Aanpassing budget voorgaande jaren
Som der bedrijfsopbrengsten
179.370
• Vorderingen
4.250
25.251
22.002
160.474
Bedrijfskosten (8): Personeelskosten
-953 2.147
Kasstroom uit investeringsactiviteiten 100.367
90.589
• Investering in im- en materiele vaste activa
Honorariumkosten vrijgevestigde specialist (AAN decl)
68
-
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
15.614
14.433
• Investering in financiele vaste activa
Overige bedrijfskosten
57.098
49.667
• Desinvesteringen in financiele vaste activa
• Desinvesteringen in im - en materiele activa
-28.105
-17.807
-
2
-117
-
6
-191 -28.216
Som der bedrijfskosten
173.147
154.689
6.223
5.785
-3.151
-2.668
3.072
3.117
-17.996
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Resultaat uit gewone bedrijfsvoering 9. Financiële baten en lasten Resultaat
• Nieuw opgenomen leningen
14.500
• Aflossing langlopende schulden
-9.046
Mutatie geldmiddelen Resultaatbestemming Reserve aanvaardbare kosten Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
2.713
2.657
359
460
3.072
3.117
6.000 -8.543 5.454
-2.543
2.489
1.463
46
47
JAARVERSLAG 2012
8.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING 8.1.4.1. ALGEMEEN Deelnemingen Het TweeSteden ziekenhuis heeft een deelneming in de volgende vennootschappen: (in euro’s)
deel- statutaire neming vestigingsplaats
Commanditaire vennootschap 2-Cities Unlimited 3 Commanditaire vennootschap 2-Cities Unlimited 5 Commanditaire vennootschap 2-Cities Unlimited 6 Commanditaire vennootschap 2-Cities Unlimited 7 Beheersmij TweeSteden ziekenhuis Midden Brabant BV 2 Beheersmij TweeSteden ziekenhuis Midden Brabant BV 3 Beheersmij TweeSteden ziekenhuis Midden Brabant BV 4 Beheersmij TweeSteden ziekenhuis Midden Brabant BV 5 Beheersmij TweeSteden ziekenhuis Midden Brabant BV 6 Beheersmij TweeSteden ziekenhuis Midden Brabant BV 7 2Serve Kliniek Plastische Chirurgie B.V.
100% Tilburg 100% Tilburg- 100% Tilburg 100% Tilburg 100% Tilburg 100% Tilburg 100% Tilburg 100% Tilburg 100% Tilburg 100% Tilburg 100% Tilburg
E.V. 31-12-2012 176.255 -13.501 1.288 298.116 15.277 18.201 17.068 10.003 5.724 2.463 -132.084
resultaat 2012 -163 -152 -163 -163 -167 -167 -167 -168 -167 -167 -3.578
wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingstermijnen zijn gebaseerd op de verwachte levensduur van het vast actief. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Daarbij is rekening gehouden met een restwaarde van nihil. Op bedrijfsterreinen en op onderhanden projecten en vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven. De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: • Bedrijfsgebouwen: 2 en 5 %. • Machines en installaties: 5, 7 en 10 %. • Vervoermiddelen en automatisering: 20 %..
Gezien de geringe omvang van de deelnemingen worden deze niet mee geconsolideerd.
Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi, de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, in het bijzonder RJ 655 inzake de jaarverslaggeving door zorginstellingen, en Titel 9 Boek 2 BW. Continuïteitsveronderstelling Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.
8.1.4.2. WAARDERINGSGRONDSLAGEN Waarderingsgrondslagen algemeen Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde.
Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de instelling zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Baten worden in de winst-en-verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot een actief of verplichting
aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en/of betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de instelling. Alle financiële informatie in euro’s is afgerond op het dichtstbijzijnde duizendtal. Schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting
Vaste activa met een lange levensduur worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de geschatte contante waarde van de toekomstige nettokasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstromen, worden bijzondere waardeverminderingen verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde. Financiele vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetref-
fende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening. Voorraden De voorraden zijn gewaardeerd tegen inkoopprijs, onder aftrek van een statisch bepaalde voorziening voor incourante voorraden. Het onder handen werk van de zorgprodukten wordt als volgt gewaardeerd: - ziekenhuiskosten zorgprodukten: waardering tegen verwachte opbrengstwaarde van de tot op dat moment uitgevoerde zorgactiviteiten. - honorarium zorgprodukten: waardering tegen honorarium van afgeleid produkt. Op het onderhanden werk worden de voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd op de geamortiseerde waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas en banktegoeden met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Voorzieningen (algemeen) Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting
noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. De voorziening voor groot onderhoud wordt gevormd voor verwachte kosten inzake periodiek onderhoud van de gebouwen gebaseerd op een meerjaren onderhoudsplan. De voorziening is gebaseerd op nominale waarde. De voorziening uitgestelde beloningen betreft een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen. Per werknemer vindt opbouw plaats vanaf het moment van indiensttreding tot de eerstvolgende jubileumuitkering (nominale waarde). Hierop wordt een correctie gemaakt voor verwacht personeelsverloop. De voorziening persoonlijk budget levensfase (PLB) betreft een voorziening uit hoofde van een CAO verplichting in het kader van de overgangsregelingen tegen geschatte waarde. Ten opzichte van 2011 is ook de algemene overgangsregeling PLB-uren in de voorzienign betrokken. De voorziening betreft de contante waarde van de in de toekomst uit te keren PLB uren op grond van overgangsregelingen. Bij de jaarlijkse berekening van deze contante waarde wordt rekening gehouden met de leeftijdopbouw van het dan aanwezige personeelsbestand, de CAO-bepalingen, toekomstige salarisstijgingen en de geschatte kans dat van deze uitkeringen gebruik wordt gemaakt. De voorziening langdurig zieken dient voor de doorbetaling van zieke medewerkers over de eerste twee jaar. Langlopende en kortlopende schulden Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode. De aflossingsverplichtingen voor het komend jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder kortlopende schulden. Financiele instrumenten Het TweeSteden ziekenhuis maakt gebruik van renteswaps om de rentevariabiliteit van opgenomen leningen af te dekken. Voor deze instrumenten wordt kostprijshedge-accounting toegepast teneinde de resultaten van renteswaps en de afgedekte positie gelijktijdig in de resultatenrekening te verwerken.
48
49
JAARVERSLAG 2012
Bij eerste opname worden afgeleide financiële instrumenten opgenomen tegen reële waarde. Na eerste waardering worden afgeleide financiële instrumenten gewaardeerd op kostprijs of lagere marktwaarde, tenzij hedge accounting onder het kostprijs hedgemodel wordt toegepast. Indien kostprijs hedge accounting wordt toegepast en het afgeleide instrument betrekking heeft op afdekking van het specifieke risico van een toekomstige transactie die naar verwachting zal plaatsvinden, vindt geen herwaardering van dit instrument plaats. Zodra de verwachte toekomstige transactie leidt tot verantwoording in de winst-en-verliesrekening, wordt de met het afgeleide instrument samenhangende winst of het met het afgeleide instrument samenhangende verlies in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Indien afgeleide instrumenten aflopen of worden verkocht, dient de cumulatieve winst die of het cumulatieve verlies dat tot dat moment nog niet in de winst-en-verliesrekening was verwerkt, als overlopende post in de balans opgenomen te worden, totdat de afgedekte transacties plaatsvinden. Indien de transacties naar verwachting niet meer plaatsvinden, wordt de cumulatieve winst of het cumulatieve verlies overgeboekt naar de winst-en-verliesrekening. Indien afgeleide instrumenten niet langer voldoen aan de voorwaarden voor hedge accounting, maar het financiële instrument niet wordt verkocht, wordt ook de hedge accounting beëindigd. Dan wordt het financiële instrument tegen kostprijs of lagere marktwaarde verwerkt. De instelling documenteert de hedgerelaties en toetst periodiek de effectiviteit van de hedgerelaties door vast te stellen dat er sprake is van een effectieve hedge respectievelijk dat er geen sprake is van overhedges. De effectiviteitstest vindt plaats door vergelijking van de kritieke kenmerken van het afdekkingsinstrument met de afgedekte positie. Indien sprake is van een overhedge wordt de hiermee samenhangende waarde op basis van kostprijs of lagere marktwaarde direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt.
8.1.4.3 GRONDSLAGEN RESULTAATBEPALING Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. Pensioenen Het TweeSteden ziekenhuis heeft voor haar werknemers een toegezegde pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddelde verdiende loon berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft opgebouwd bij het TweeSteden ziekenhuis. De verplichtingen, welke voortvloeienuit deze rechten van haar personeel, zijn ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. TweeSteden ziekenhuis betaalt hiervoor premies waarvan de helft door de werkgever wordt betaald en de helft door de werknemer. De pensioenrechten worden jaarlijks geindexeerd, indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds dit toelaat. Naar de stand van ultimo 2012 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds 101%. In 2014 dient het pensioenfonds aan dekkingsgraad van tenminste 105% te hebben.Het pensioenfonds verwacht hieraan te voldoen en voorziet geen noodzaak voor de aangesloten instellingen om extra stortingen te verrichten of om bijzondere premieverhogingen door te voeren. Het TweeSteden ziekenhuis heeft daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord. Omzetverantwoording In 2012 is een nieuw bekostigingsstelsel ingevoerd (DOT: DBC Op weg naar Transparantie). Door de gekozen nieuwe DOT-produktstructuur zijn andere administratieve registratieprocessen noodzakelijk om te komen tot een be-
trouwbare registratie van zorgprodukten. De aanwezigheid van orderregistratie is hierbij een noodzakelijke. Deze is echter bij de meeste ziekenhuizen niet aanwezig waardoor onzekerheden blijven bestaan in de produktregistratie. Om die reden is een verklaring met beperking verkregen bij de DBC-registratie (gefactureerde omzet). In het kader van de overgang naar een nieuw bekostigingsmodel en de overgang naar prestatiebekostiging is bij de bepaling van de omzet in de jaarrekening rekening gehouden met de volgende te verwachten correcties op de gefactureerde omzet 2012: - gewijzigde definities van de parameters - de fouten die ontstaan door parallelle zorgprodukten, - de beleidsregels van de NZa voor de bepaling van het schaduwbudget en transitiebedrag - de verwachte realisatie van de contractafspraken met zorgverzekeraars inzake in 2012 geopende zorgprodukten. Voor een uitgebreidere toelichting wordt verwezen naar het jaarverslag pagina 40.
8.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS (X € 1.000) VASTE ACTIVA (1) 31-12-2012
31-12-2011
Materiële vaste activa (1.1.) Grond en Terreinvoorz. Gebouwen Installaties Inventarissen Automatiseringsapparatuur Vervoermiddelen Bouwprojecten in uitvoering Inventarissen in bestelling
1.591 93.411 1.006 20.380 4.755 51 316 40
1.463 81.718 1.577 19.339 4.149 22 903 79
121.550
109.250
Het verloop is als volgt: Boekwaarde per 1 januari 2012 Investeringen verslagjaar Afschrijvingen verslagjaar Desinvesteringen/ overboeking verslagjaar
109.250 28.105 -15.805 -
Boekwaarde per 31 december 2012
121.550
Voor een nadere toelichting op de materiële vaste activa wordt verwezen naar het verloopoverzicht en het overzicht van projecten zoals dat is opgenomen onder onderdeel 8.1.7 “Mutatieoverzicht materiele vaste activa” en onderdeel 8.1.8. “Overzicht lopende projecten”.
31-12-2012
31-12-2011
Financiële vaste activa (1.2.) • Commanditaire vennootschap 2-Cities Unlimited 3,5,6,7 • Deelname Beheersmij TweeSteden ziekenhuis Midden Brabant BV 2,3,4,5,6,7 • Deelname 2Serve Kliniek Plastische Chirurgie B.V. • Deelname Medi Risk
462
463
28
29
-132 315
-128 198
673
562
Het verloop is als volgt: Boekwaarde per 1 januari 2012 Bij: kapitaalstorting medi risk Af: waardevermindering deelnemingen
562 117 -6
Boekwaarde per 31 december 2012
673
De deelname in de 2Serve Kliniek Plastische Chirurgie B.V. heeft een negatieve waarde door hoge aanloopkosten en negatieve resultaten. De deelname Medi Risk betreft 43 aandelen, verkregen in 2011. De aandelen zijn nominaal € 1.000.
VLOTTENDE ACTIVA (2) 31-12-2012
31-12-2011
Voorraden (2.1.) Voorraden -af: Voorziening voor incourante voorraden
3.590 -287
4.459 -273
3.303
4.186
50
51
JAARVERSLAG 2012
31-12-2012
31-12-2011
Onderhanden werk zorgprodukten (2.2 ) - Onderhanden werk zorgprodukten - Onderhanden werk zorgprodukten GGZ - Voorschotten zorgverzekeraars t.b.v. onderhandenzorgprodukten
25.840 2.341
13.602 2.197
-25.489
-12.532
2.692
3.267
De onderhanden werk betreft de waarde van de activiteiten welke reeds zijn besteed aan zorgprodukten, die ultimo 2012 nog niet zijn afgesloten en gedeclareerd. De stijging betreft de overgang naar een nieuwe structuur van zorgprodukten met een langere doorlooptijd en de opname van onderhanden werk honorarium. Daar tegenover staat een hogere bevoorschotting.
Collectief gefinancierd gebonden vermogen Het collectief gefinancierd gebonden vermogen is opgebouwd uit exploitatieresultaten van het TweeSteden ziekenhuis. In de algemene reserve zijn verantwoord de exploitatieresultaten van de jaren tot en met 1982. Bestemmingsreserve huisvesting De bestemmingsreserve huisvesting is
gevormd voor een juiste bestemming van het resultaat, welke door de kapitaallasten de komende jaren sterk kan worden beinvloed. Zowel in de positieve als negatieve zin. Het resultaat gevormd uit de normale bedrijfvoering wordt toegevoegd aan de reserve aanvaardbare kosten. Het bedrag waarmee het resultaat onevenredig wordt beinvloed als gevolg van de kapitaallasten
wordt toegevoegd dan wel onttrokken aan de bestemmingsreserve huisvesting. Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Dit vermogen wordt opgebouwd door middel van resultaten behaald op activiteiten buiten de zorg.
VOORZIENINGEN (4) 31-12-2012
31-12-2011
Vorderingen en overlopende activa (2.3.) Vorderingen op debiteuren Overige vorderingen Overlopende activa - BTW - premie IZZ - Vooruitbetaalde kosten Voorziening oninbare vorderingen
28.537 230
35.837 227
965 258 504
757 280 545
-563
-437
29.931
37.209
31-12-2012
10 3.087
7 1.562
3.097
1.569
De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de Stichting.
31-12-2012
31-12-2011
Het eigen vermogen is als volgt samengesteld:
Mutatie-overzicht vermogen - Stichtingskapitaal - Algemene reserve - Reserve aanvaardbare kosten - Bestemmingsreserve huisvesting - Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
74 19.713 2.000
saldo per 31-12-2011
Egalisatie groot onderhoud Voorziening uitgestelde beloningen Voorziening PLB uren Voorziening langdurig zieken
toevoeging
onttrekking
saldo per 31-12-2012
3.867 649 -
539 186 3.428 619
-437 -108 -
3.969 727 3.428 619
4.516
4.772
-545
8.743
Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jaar) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jaar) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
EIGEN VERMOGEN (3)
- Collectief gefinancierd gebonden vermogen: - Algemene reserve - Reserve aanvaardbare kosten - Bestemmingsreserve huisvesting - Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
saldo per 31-12-2011
€ 1.594 € 7.149 € 3.195
31-12-2011
Liquide middelen (2.4.) - Kas - Banken
De post BTW betreft een betaalde naheffingsaanslag van de inmiddels opgeheven Commanditaire vennootschap 2-Cities Unlimited. Door de CV is bezwaar ingediend tegen de aanslag. In 2013 zal dit bedrag worden verrekend.
74 17.000 2.000 21.787 10.285
19.074 9.926
32.072
29.000
resultaat bestemming
74 17.000 2.000 9.926
2.713 359
29.000
3.072
overige mutaties
-
saldo per 31-12-2012
74 19.713 2.000 10.285 32.072
Egalisatie groot onderhoud De egalisatievoorziening groot onderhoud is gevormd om de kosten van periodiek onderhoud aan terreinen, gebouwen, werkbouwkundige en medische installaties te egaliseren. Voorziening uitgestelde beloningen De voorziening uitgestelde beloningen is gevormd ter dekking van de toekomstige jubileum-uitkeringen en de uitkering bij het behalen van pensioengerechtigde leeftijd van het huidig personeelsbestand. De mutatie verloopt via de resultatenrekening. LANGLOPENDE SCHULDEN (5)
Voorziening PLB uren Dit betreft een voorziening voortvloeiend uit het Persoonlijk levensfasebudget zoals opgenomen in de CAO Ziekenhuizen. De voorziening is onder te verdelen in de volgende twee posten: - een specifieke overgangsregeling die in de CAO is vastgelegd. - een algemene overgangsregeling PLB- uren die in de CAO is vastgelegd. Beide onderdelen zijn gewaardeerd op contante waarde tegen een discontreringsvoet van 4,3%.
31-12-2012
31-12-2011
- Boekwaarde per 1 januari - opgenomen onder kortlopende schulden per 1-1 (kortlopend deel) - aflossingen leningen - nieuwe leningen - opgenomen onder kortlopende schulden per 31-12 (kortlopend deel)
60.580
63.233
8.503 -9.046 14.500
8.393 -8.543 6.000
-9.228
-8.503
Boekwaarde per 31 december
65.309
60.580
Voorziening langdurig zieken De voorziening langdurig zieken dient voor de doorbetaling van zieke medewerkers over de eerste twee jaar. Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar het verloopoverzicht zoals dat is opgenomen onder ‘aanvullende specificaties’. Aan het waarborgfonds is een hypotheekstelling verstrekt voor een bedrag van € 105.874.000. Dit betreft het saldo van de leningen (incl rente) waarvoor borging is verstrekt.
52
53
JAARVERSLAG 2012
KORTLOPENDE SCHULDEN EN OVERLOPENDE PASSIVA (6)
31-12-2012
- Financieringsoverschot - Te betalen inzake transitiebedrag - Te betalen inzake honorariumplafond
31-12-2011
5.168 1.452
Overige schulden: - Te verrekenen met zorgverzekeraars - Crediteuren - Belastingen en premies sociale verzekeringen - Salarissen, vakantiegelden en -dagen - Pensioenpremie - Kortlopende verplichting langlopende schulden - Bankkrediet - Overige schulden - Overlopende passiva
8.388 9.811 5.793 7.315 1.060 9.228 386 2.515 4.483
15.659 9.784 5.022 6.323 878 8.503 1.348 3.023 5.392
Stand 31-12-2011
Aanspraak 2012
Verrekend in vast tarief
Saldo 31-12-2012
Stadium van vaststelling
Financiering 2010
17-
17
-
c
Financiering 2011
2.589-
160
2.429-
c
477
a
Financiering 2012
477 2.606-
477
31-12-2012
48.979
55.932
Hiervan is opgenomen onder:
55.599
61.949
- vorderingen uit hoofde van financieringstekort - schulden uit hoofde van financieringsoverschot
De kredietfaciliteit in rekening-courant bij BNG bedraagt per 31 december 2012 € 10 miljoen (2011: €10 miljoen) en de rente 1 maands euribor plus risico-opslag%.
De post “te verrekenen met zorgverzekeraars” betreft de verwachte hogere omzet t.o.v. de plafond afspraken met de zorgverzekeraars.
6.017 -
Vorderingen en schulden uit hoofde van financieringstekort/overschot psychiatrie
De kredietfaciliteit in rekening-courant bij Deutsche Bank bedraagt per 31 december 2012 €10 miljoen (2011: € 10 miljoen) en de rente 1 maands euribor plus risico-opslag%.
177
a = interne berekening b = overeenstemming met zorgverzekeraars c = definitieve vaststelling NZa
31-12-2011
477 -2.429
-2.606
-1.952
-2.606
31-12-2012
1.952-
31-12-2011
Financieringstekort 2012 budget psychiatrie
Toelichting financieringsoverschot - te verrekenen over 2011 psychiatrie - te verrekenen over 2011 ziekenhuis
2.429 2.739 5.168
Toelichting transitiebedrag Schaduwbudget Omzet A-segment en add-on Omzet B-segment nieuw Transitiebedrag
99.006 -41.641 -57.365 0
Te betalen inzake honorariumplafond
AAN declareren
VIA declareren
Totaal
Lokaal omzetplafond -/- gedeclareerd -/- mut. onderhand. werk saldo
68 -130 -19 -81
18.328 -16.278 -3.352 -1.302
18.396 -16.408 -3.371 -1.383
De NZa vereist in de Regeling Transitie bekostigingsstructuur medisch specialistische zorg (NR/CU-208) dat een instelling voor medisch specialistische zorg de gerealiseerde omzet uit prestatiebekostiging en de omzet die zou zijn behaald onder de oude bekostigingssystematiek jaarlijks vaststelt. Het verschil tussen beide bedragen wordt aangeduid met de term transitiebedrag. De zorginstelling neemt een vordering respectievelijk een schuld uit hoofde van de Regeling Transitie bekostigingsstructuur medisch specialistische zorg op als afzonderlijke post in de balans.
Als de honorariumomzet van de vrijgevestigd specialisten in een ziekenhuis of een zelfstandig behandel centrum boven het door de NZa vastgestelde plafond uitkomt, draagt de zorginstelling het meerdere af aan het zorgverzekeringsfonds. Dit zogenaamde honorariumplafond is gebaseerd op de beleidsregel Beheersmodel vrijgevestigd medisch specialisten (BR/CU-2041) en de Nadere regel Beheersmodel vrijgevestigd medisch specialisten (NR/CU-207).
Psychiatrie budget 2012 Vergoedingen psychiatrie cure Mutatie O.H.W. DBC’s GGZ
4.684 -4.063 -144
Saldo te verrekenen per 31 december 2012 psychiatrie
477
8.1.6 NIET IN DE BALANS OPGENOMEN VERPLICHTINGEN EN ACTIVA Investeringsruimte: Voor investeringen welke onder de Wet Toelating zorginstellingen (WTZi) vallen is een goedkeuring verkregen voor diverse bouwprojecten (renovatie lokatie Tilburg). Voor deze bouwprojecten zijn reeds verplichtingen aangegaan van € 1,3 miljoen welke niet in de jaarekening zijn opgenomen. Tevens is voor een bedrag van € 1,2 miljoen verplichtingen aangegaan inzake inventarissen/automatiseringskosten. Obligoverplichting Waarborgfonds In 2004 is het TweeSteden ziekenhuis deelnemer geworden van het Waarborgfonds voor de zorgsector (WfZ) voor het aantrekken van WfZ-geborgde financiering ten behoeve van ziekenhuis investeringen. Voor de geborgde leningen is een obligo-
De investeringsruimte ultimo 2012 kan als volgt worden bepaald:
Jaarlijkse instandhouding
Incidentele instandhouding (trekking)
• Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari 2012 • Trend 1,66% over saldo in huidig boekjaar • Investeringsruimte verslagjaar • Investeringen in het verslagjaar • Investeringen van lopende projecten (OHW) • Gereserveerde ruimte van lopende projecten
207
338
3 970 -662 -57 -388
6 519 -635 -22 -50
Beschikbare investeringsruimte per 31-12-2012
73
156
verplichting van 3% over de geborgde restschuld van toepassing. Dit bedraagt € 1,9 miljoen.
54
55
JAARVERSLAG 2012
Alert In 2011 heeft het TweeSteden ziekenhuis de overeenkomst voor de implementatie van een nieuw electronisch patientendossier met Alert beeindigd. Tevens is toen Alert aansprakelijk gesteld voor de geleden schade en is een claim gelegd bij Alert. Alert heeft daarop een tegenclaim richting TSz ingediend van ongeveer dezelfde grootte. Macrobeheersinstrument Het macrobeheersinstrument wordt door de minister van VWS ingezet om overschrijdingen van het macrokader zorg terug te vorderen bij instellingen voor medisch specialistische zorg. Het macrobeheersinstrument is uitgewerkt in de Aanwijzing macrobeheersmodel instellingen voor medisch specialistische zorg. Jaarlijks wordt door de Nederlandse Zorgautoriteit ambtshalve een mbi-omzetplafond vastgesteld. Tevens wordt door de NZa jaarlijks een omzetplafond per instelling vastgesteld, welke afhankelijk is van de realisatie van het mbi-omzetplafond van alle instellingen gezamenlijk. Deze vaststelling vindt plaats nadat door de Minister van VWS de overschrijding van het mbi-omzetplafond uiterlijk vóór 1 december van het opvolgend jaar is gecommuniceerd. Voor 2012 is het mbi-omzetplafond door de NZa vastgesteld op EUR 16.634 miljoen (prijsniveau 2011). Bij het opstellen van de jaarrekening 2012 bestaat nog geen inzicht in realisatie van het mbi-omzetplafond over 2012. Het TweeSteden ziekenhuis is niet in staat een betrouwbare inschatting te maken van de uit het macrobeheersinstrument voortkomende verplichting en deze te kwantificeren. Als gevolg daarvan is deze verplichting niet tot uitdrukking gebracht in de balans van de stichting per 31 december 2012. Toelichting risico’s van financiele instrumenten Algmeen Het TweeSteden ziekenhuis maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van uiteenlopende financiële instrumenten die de Instelling blootstelt aan kredietrisico, renterisico en kasstroomrisico en liquiditeitsrisico. Om deze risico’s te beheersen heeft de stichting een beleid inclusief een
stelsel van limieten en procedures opgesteld om de risico’s van onvoorspelbare ongunstige ontwikkelingen op de financiële markten en daarmee de financiële prestaties van de instelling te beperken. Kredietrisico’s Het TweeSteden ziekenhuis loopt kredietrisico over onderhanden werk, debiteuren, overige vorderingen en liquide middelen. Het maximale kredietrisico bedraagt € 40,5 miljoen. Het krediet risico is voornamelijk geconcentreerd bij de zorgverzekeraars voor een bedrag van € 32 miljoen. Met deze tegenpartij bestaat een lange relatie en heeft altijd aan haar betalingsverplichting voldaan. Rentekasstroomrisico De instelling loopt renterisico over de rentedragende vorderingen en schulden en herfinanciering van bestaande financieringen. Voor vorderingen en schulden met variabel rentende renteafspraken loopt de instelling risico ten aanzien van toekomstige kasstromen. Om de variabiliteit van de variabel rentende leningen te beperken heeft de instelling afgeleide rente instrumenten afgesloten.
Liquiditeitsrisico De instelling bewaakt de liquiditeitspositie door middel van opvolgende liquiditeitbegrotingen. Het management ziet er op toe dat steeds voldoende liquiditeiten beschikbaar zijn om aan de verplichtingen van de instelling te kunnen voldoen en dat tevens voldoende financiële ruimte onder de beschikbare faciliteiten beschikbaar blijft zo dat de instelling steeds binnen de gestelde lening convenanten kan blijven voldoen.
1 2 3
WZV/WTZi vergunningsplichtige vaste activa (bedragen in € 1.000)
Afschrijvingspercentages
Toelichting van de reële waarde De reële waarde van in de balans opgenomen financiële instrumenten verantwoord onder kasmiddelen, kortlopende vorderingen en schulden e.d. benadert de boekwaarde daarvan. De reële waarde is de contante waarde van toekomstige kasstromen gebaseerd op een rente die per balansdatum zou gelden voor gelijksoortige leningen vermeerderd met een risicopremie voor iedere individuele lening. Het gemiddelde percentage waarmee contant is gemaakt bestaat uit 1,7 %. De geschatte marktwaarde en de totale contractwaarde/fictieve hoofdsommen van de afgeleide financiële instrumenten is €66,5 miljoen (BW € 74,5 miljoen)
Ultimo boekjaar staan de volgende afgeleide instrumenten uit:
8.1.7 VERLOOPOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA
Stand per 1 januari 2012 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
Grond
Terreinen
Gebouwen
Verbouwingen
Onderhanden Subtotaal WZV projecten vergunning
0%
5%
2,5 - 5%
5%
5%
828
414 332 82
19.004 13.770 5.234
52.363 14.072 38.291
8.701 7.124 1.577
326 35
488
19.213 3.805
571
18.908 4.899
-1.396 -1.396
-969 -969
-2.365 -2.365
70.180 16.481 53.699
7.732 6.726 1.006
828
Mutaties boekjaar: Investeringen Afschrijvingen Terugname afgeschreven activa: Aanschafwaarde Afschrijvingen Stand per 31 december 2012 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
Installaties
828 828
740 367 373
19.004 14.258 4.746
818 818
-631
187 187
82.128 35.298 46.830
98.671 37.832 60.839
hoofdsom te bet. te ontv. start eind marktx €1.000 rente rente datum datum waarde 336 1320 2032
3 mnd eur. 3 mnd eur. 3 mnd eur.
3 mnd eur. 3 mnd eur. 3 mnd eur.
03-01-05 03-01-05 01-01-06
01-01-15 01-01-15 30-12-15
26 107 181
Alle derivaten betreffen reguliere interest rate swaps waarbij de instelling een vaste rente betaalt en een variabele rente gebaseerd op Euribor ontvangt.
WZV/WTZi meldingsplichtige vaste activa (bedragen in € 1.000)
Afschrijvingspercentages Stand per 1 januari 2012 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde Mutaties boekjaar: Investeringen Afschrijvingen
Trekkings rechten
Onderhanden projecten
Subtotaal
5%
46.977 21.064 25.913
46
635 3.201
-24
46
47.023 21.064 25.959
9.770 5.281 4.489
37
611 3.201
662 880
20
37
-1.631 -1.631
47.612 24.265 23.347
Subtotaal
Subtotaal WZV melding
10%
Terugname afgeschreven activa: Aanschafwaarde Afschrijvingen Stand per 31 december 2012 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
Instandhouding Onderhanden projecten
22 22
47.634 24.265 23.369
8.801 4.530 4.271
57 57
9.807 5.281 4.526
56.830 26.345 30.485
682 880
1.293 4.081
-1.631 -1.631
-1.631 -1.631
8.858 4.530 4.328
56.492 28.795 27.697
56
57
JAARVERSLAG 2012
8.1.8 PROJECTEN IN UITVOERING
WZV/WTZi gefinancierde vaste activa (bedragen in € 1.000)
Inventarissen
Vervoermiddelen
Automatisering
Subtotaal WTG WTZi
Afschrijvingspercentages Stand per 1 januari 2012 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde Mutaties boekjaar: Investeringen Afschrijvingen
10%
20%
20%
38.368 19.057 19.311
84 62 22
17.329 13.180 4.149
55.781 32.299 23.482
4.951 3.984
44 15
2.880 2.273
7.875 6.272
Terugname afgeschreven activa: Aanschafwaarde Afschrijvingen
-2.321 -2.321
-37 -37
-7.709 -7.709
-10.067 -10.067
Stand per 31 december 2012 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
40.998 20.720 20.278
91 40 51
12.500 7.744 4.756
53.589 28.504 25.085
Briefnummer
Datum
Omschrijving
A04158/U6121 A04158/U6121 A04158/U6121 A05077/U6119 A04158/U6121 A04158/U6121 A04158/U6121
10-10-05 10-10-05 10-10-05 10-10-05 10-10-05 10-10-05 10-10-05
Verbouw hoofdentree Tb Verbouw restaurant Ambulante zorg Nieuwbouw PAAZ 2e deel begane grond Waalwijk terreinvoorziening hoofdentree verbouw verpleegafd 2C
Afschrijvingspercentages Stand per 1 januari 2012 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde Mutaties boekjaar: Investeringen Afschrijvingen Terugname afgeschreven activa: Aanschafwaarde Afschrijvingen Stand per 31 december 2012 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde
Stand 1-1-2012
Investering in 2012
Gereed in 2012
5.300 2.200 12.000 5.000 3.400 350 -
300 372 43 103 -
5.016 2.235 11.201 31 336 89
-5.316 -2.235 -11.573 -326 -89
43 134 10 -
818
18.908
-19.539
187
Stand 1-1-2012
Investering in 2012
Gereed in 2012
43 3 -
183 22 121 28 42 57 12 146
-176 -22 -121 -28 -42 -100 -146
7 15 -
818
611
-635
22
Stand 1-1-2012
Investering in 2012
Gereed in 2012
37 -
67 9 6 191 4 82 8 40 78 25 7 9 28 34 90 4
-104 -9 -4 -191 -82 0 -40 -78 -25 -7 -28 0 -90 -4
2 4 8 9 34 -
37
682
-662
57
Totaal
Briefnummer
Terreinen
Gebouwen
Verbouwingen
Inventarissen
5%
3,33%
5 - 10%
10 - 14%
1.291 738 553
6.871 1.320 5.551
3.570 1.330 2.240
96 68 28
53
243
20 219
36
-110
1.181 791 390
Onderhanden projecten
Datum
3.590 1.549 2.041
206 104 102
Goedkeuring
Onderhoud natuursteen aula Dakbedekking Tilburg Wandbescherming CSA Dakbedekking Waalwijk Parkeerterrein Ruckertbaan Laadperron Opwaardering regelkasten Bouwkosten MRI
Subtotaal niet WZV
2
11.830 3.456 8.374
47
67 551
49
11.897 4.007 7.890
110
6.871 1.563 5.308
Omschrijving
-
Totaal
2
49
Stand 31-12-2012
Jaar van oplevering
2012 2012 2012 2013 2013 2012/2013 2011/2012
Trekkingsrecht
niet WTZi vergunningsplichtige vaste activa (bedragen in € 1.000)
Goedk. incl. index
Stand 31-12-2012
Jaar van oplevering
2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012
Jaarlijkse instandhouding Omschrijving
Goedkeuring
vervangen brandmeldinstallatie plus melders Waalwijk vervangen deuren door HPL Tb eisen inspectie brandveiligheid Tb vervangen brandmeldinstallatie plus melders Tb nieuw pomphuis verv. deuren door HPL deuren Tb eisen inspectie brandveiligheid Tb eisen inspectie brandveiligheid Ww renoveren gevel OK Waalwijk onderhoud LBK’s Tilburg/Waalwijk groot onderhoud liften Tb/Ww aansl. UPS’en bewakingssyst. Tb/Ww vervangen brandmeldinstallatie plus melders Tb vervangen PLC voor noodstroomaggregaat update SKIDATA Tb noodaggregaat vervangen Waalwijk verbouw cataract OK Ww Totaal
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Stand 31-12-2012
Jaar van oplevering
2012 2012 2012/2013 2012 2013 2012 2012 2013 2012 2012 2012 2012 2013 2012 2013 2012 2012
59
JAARVERSLAG 2012
Overige projecten Omschrijving
Goedkeuring
hyperbare geneeskunde interimhuisvesting poli apotheek
Stand 1-1-2012
Investering in 2012
Gereed in 2012
2 -
20 47
-20 -
2 47
2
67
-20
49
n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Totaal
Stand 31-12-2012
Jaar van oplevering
Onderhanden 01-01-12
Afgesloten 2012
Onderhanden 31-12-12
Totaal 2012
Totaal 2011
-4.960 -1.242
18.354 93.186 12.024
1.076 15.784 3.762
19.430 104.010 14.544
47.232 12.068
Zorgprodukten A- en B-segment (7.1) - Omzet zorgprodukten A-segment - Omzet zorgprodukten B-segment - Honoraria specialisten in loondienst
In 2012 is prestatiebekostiging ingevoerd bij de ziekenhuizen, waardoor de definitie van de zorgprodukten is gewijzigd. Een vergelijking met 2011 is om die reden niet aflossing 2013
restschuld 31-12-12
aflossing 2012
datum aflossing
gestelde zekerheid
aflossingswijze
rente %
restschuld over 5 jr
resterende looptijd
restschuld 31-12-11
totale looptijd
oorspronk. bedrag
soort lening
datum
8.1.10 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING (X € 1.000)
2012 2013 2013
8.1.9 OVERZICHT LANGLOPENDE LENINGEN
leninggever
58
2012
Rabobank Tilburg 31-12-90 lineair 6.867 40jr 3.233 18jr 2.213 4,300% lineair gemeente 31-dec 170 3.063 170 Rabobank Utrecht 03-05-93 lineair 9.870 29jr 3.744 10jr 1.704 4,270% lineair gemeente 03-mei 340 3.404 340 Bank Ned Gem
01-04-93
lineair
9.870
29jr
3.744
10jr
1.704
4,070%
lineair
hyp.
01-okt
340
3.404 340
Ned Watersch. Bank
03-09-01
lineair
6.185
18jr
2.749
7jr
685
4,960%
lineair
hyp.
03-sep
344
2.405 344
Bank Ned Gem
28-03-03
lineair
7.614
19jr
4.408
10jr
2.002
4,215%
lineair
hyp.
28-mrt
401
4.007 401
Ned Watersch. Bank
02-05-03
lineair
1.909
30jr
1.400
21jr
1.016
4,320%
lineair
hyp.
02-mei
64
1.336 64
Bank Ned Gem
02-06-03
lineair
969
19jr
561
10jr
255
3,770%
lineair
hyp.
02-jun
51
510
Bank Ned Gem
01-06-03
lineair
2.155
19jr
1.248
10jr
570
3,740%
lineair
hyp.
01-jun
113
1.135 113
Bank Ned Gem
21-06-03
lineair
2.716
19jr
1.572
10jr
714
3,750%
lineair
hyp.
21-jun
143
1.429 143
4,150% lineair hyp.
17-dec 320 319 320
Rabo-Reiff-Boerenlb 17-12-03 lineair 6.807 10jr 1.361 1jr 0
4,150% lineair hyp.
17-dec 681 680 681
Bank Ned Gem
09-02-04
lineair
3.800
20jr
2.470
12jr
1.330
4,270%
lineair
hyp.
09-feb
190
2.280 190
Bank Ned Gem
09-02-04
lineair
5.000
20jr
3.250
12jr
1.750
4,270%
lineair
hyp.
09-feb
250
3.000 250
Bank Ned Gem
03-01-05
lineair
1.800
9jr
1.500
2jr
0
3,220%
lineair
hyp.
03-jan
500
1.000 500
ABN AMRO
03-01-05
roll-over
1.800
10jr
1.395
3jr
0
3,900%
lineair
hyp.
p kw
60
1.335 60
ABN AMRO
03-01-05
roll-over
560
10jr
371
3jr
0
3,840%
lineair
hyp.
p kw
28
343
Bank Ned Gem
10-01-05
lineair
1.450
30jr
1.160
23jr
872
3,760%
lineair
hyp.
10-jan
48
1.112 48
ABN AMRO
01-01-06 roll-over 2.650 30jr 2.142 24jr 1.614 3,450% lineair hyp.
01-jan 88 2.054 88
Ned Watersch. Bank
02-05-06
lineair
3.000
10jr
1.500
4jr
0
3,960%
lineair
hyp.
02-mei
300
1.200 300
Ned Watersch. Bank
02-05-06
lineair
10.000
20jr
7.500
14jr
4.500
4,240%
lineair
hyp.
02-mei
500
7.000 500
Bank Ned Gem
15-11-06
lineair
3.000
15jr
2.000
9jr
800
4,110%
lineair
hyp.
15-nov
200
1.800 200
7jr
29-05-08
BNG
16-10-09 lineair
BNG
17-05-11 lineair 6.000 20jr 5.850 18jr 4.050 3,810% lineair hyp.
17-mei 300 5.550 300
BNG
20-02-12 lineair 14.500 20jr
20-feb 544 13.956 725
12.000 8jr
6.286
3jr
9.000 5jr
0
4,460%
0
2,970% lineair hyp.
lineair
hyp.
20jr 10.331 3,405% lineair hyp.
29-mei
28
Bank Ned Gem
Totaal
11.000
- OVP’s - dure geneesmiddelen - IC-produkten
23.691
Psychiatriebudget (7.3) - intramuraal - extramuraal - overig (bedden, opleidingspl., kapitaallasten,korting)
69.083 36.110 9.046 74.537 9.227
Opgenomen onder kortlopende schulden 9.227
1.611 2.582 492 4.685
2012
2011
Overige zorgprestaties (o.a. WDS) 1e lijn omzet fysio/dietetiek Overige dienstverlening
1.247 5.542
1.147 535 4.502
Totaal
6.789
6.184
1.571 4.715 1.571
16-jan 1.500 7.500 1.500
De vergelijkende cijfers over 2011 zijn niet opgenomen omdat in dat jaar deze produkten zijn opgenomen in het FB budget.
6.202 11.283 6.206
51
Rabo-Reiff-Boerenlb 17-12-03 lineair 3.196 10jr 639 1jr 0
lineair
OVP’s en add-on (7.2)
te maken. In 2011 vielen een deel van deze produkten nog onder het FB budget. Bij de verantwoording van de omzetten is rekening gehouden met de plafond afspraken van de zorgverzekeraars.
Overige opbrengsten (7.4)
De overige dienstverlening stijgt door hogere huuropbrengsten, detacheringsopbrengsten transferverpleegkundigen en arts assistenten. De omzet 1e lijn fysio/dietetiek is vanaf 2012 opgenomen onder OVP’s (overige produkten).
60
61
JAARVERSLAG 2012
2012
2011
Personeelskosten (8.1) Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten
75.999 10.291 6.643 3.560 96.493
69.181 8.706 6.142 2.931 86.960
3.874
3.628
100.367
90.588
2012
2011
8.113 7.501
5.842 -4.030 12.622
15.614
14.434
2012
2011
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patient- en bewonersgebonden kosten Onderhoud en energiekosten Huur en leasing Dotatie voorzieningen
3.802 7.086 41.564 3.449 520 677
4.008 7.246 33.710 3.565 461 677
Totaal
57.098
49.667
2012
2011
Rentebaten Rentelasten
249 -3.400
58 -2.726
Totaal
-3.151
-2.668
Personeel niet in loondienst Totaal
Afschrijvingen vaste activa(8.2) Nacalculeerbare afschrijvingen materiele vaste activa Nacalculeerbare afschrijvingen immateriele vaste actieva Overige afschrijvingen materiële vaste activa Totaal
Overige bedrijfskosten (8.3)
Financiële baten en lasten (9)
Bij de instelling waren in 2012 gemiddeld 1.553,1 fte’s personeelsleden in loondienst (2011: 1.522,2 fte’s).
Bezoldiging bestuurders (10) Raad van Bestuur
De lonen en salarissen stijgen met bijna € 6,8 miljoen. De stijging van de kosten wordt voor het grootste deel veroorzaakt door de vorming van een voorziening langdurig zieken en een voorziening voor PLB uren voor de overgangsregeling (totaal € 4 miljoen) en de stijging van het aantal personeelsleden (€1,3 miljoen). De uitwerking van de CAO en de periodieken betreft het resterende deel van de stijging (€1,5 miljoen). De sociale lasten en de pensioen lasten stijgen met €2,5 miljoen als gevolg van de vorming van de voorzieningen, de stijging van de lonen en een stijging van de premiepercentages.
Naam
De overige afschrijvingskosten dalen t.o.v. 2011 doordat in 2011 éénmalig extra is afsgeschreven over automatiseringskosten door het stopzetten van het project Electronisch Patienten Dossier.
De voedingsmiddelen en hotelmatige kosten dalen met € 0,2 miljoen t.o.v. 2011. De lagere kosten zijn deels gerealiseerd door lagere inkoopkosten van ingredienten en deels door lager aantal voedingsdagen. De patientgebonden kosten stijgen met €7,8 miljoen t.o.v. 2011. Dit wordt met name veroorzaakt door de verschuiving van de TNF alfa remmers (€7,2 miljoen). Vanaf 2012 zijn deze opgenomen in de ziekenhuiskosten i.p.v. de eerstelijn. Hier tegenover staat ook een hogere opbrengst. Verder stijgen de kosten van stents door hoger aantal dotterbehandelingen en ICD’s welke in 2012 voor het eerst zijn uitgevoerd.. De rentekosten stijgen doordat in 2012 een nieuwe langlopende lening is aangetrokken.
Drs. L.J.C.G.M. van der Veen
Drs. P.A.G. de Zwart
Jaar
2012
2011
2012
2011
Aard bestuurder Periode in dienst Voorzitter Periode als voorz Einde dienstverband ultimo verslagjaar Afspraken werktijden Deeltijdfactor Brutosalaris Nabetaling Bruto onkostenvergoeding Werkgeversbijdrage sociale lasten Werkgeversbijdrage pensioen, vut Ontslagvergoeding Bonussen/Gratificatie Totaal bruto inkomen Cataloguswaarde auto vd zaak Eigen bijdrage auto vd zaak Belastbaar inkomen (Fisc.Loon)
S 0101-3112 N nvt N J 100% € 196.429 €€ 1.200 € 9.240 € 21.818 €€€ 228.687 € 42.830 € 4.688 € 182.090
S 0101-3112 N nvt N J 100% € 196.090 €€ 1.200 € 7.764 € 21.868 €€€ 226.922 € 36.921 € 4.236 € 181.420
S 0101-3112 J 0101-3112 N J 100% € 205.783 €€ 1.200 € 9.013 € 22.920 €€€ 238.916 € 40.149 € 4.800 € 192.675
S 0101-3112 J 0101-3112 N J 100% € 205.428 €€ 1.200 € 7.384 € 22.971 €€€ 236.983 € 40.149 € 4.800 € 191.881
De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2012 is als volgt:
Naam
Functie
Bezoldiging €
Voorzitter Vice-voorzitter lid lid lid lid lid
13.600 13.200 9.600 9.600 9.600 9.600 9.600
Vergoeding accountant (11) (incl BTW)
2012
2011
controle-opdracht jaarrekening overige controle opdrachten fiscale advieswerkzaamheden
52.500 26.500 3.078
50.000 85.736 215
Totaal
82.078
135.951
Prof. C.A.M. Mouwen Ir. A.W.M. van Bijsterveldt Dhr. T.M.M. Verhallen Dhr. A.C.P.L. van Overveld Dhr. N.J.M. Kwantes Mevr. P.M.D. Hirsch Ballin-v.d. Grift Dhr. J.J.A. van de Riet
62
63
JAARVERSLAG 2012
8.2 OVERIGE GEGEVENS
8.2.3. CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJK ACCOUNTANT
8.2.1. VASTSTELLEN EN GOEDKEUREN JAARREKENING
Aan: de Raad van Bestuur van Stichting TweeSteden Ziekenhuis
De jaarrekening 2012 is door de Raad van Bestuur van Stichting het TweeSteden ziekenhuis vastgesteld in zijn vergadering van 15 mei 2013.
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening over 2012 van Stichting TweeSteden Ziekenhuis te Tilburg gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2012 en de resultatenrekening over 2012 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
De jaarrekening 2012 is door de Raad van Toezicht van Stichting het TweeSteden ziekenhuis vastgesteld in zijn vergadering van 15 mei 2013.
8.2.2. ONDERTEKENING DOOR BESTUURDERS EN TOEZICHTHOUDERS
P.A.G. de Zwart, arts Voorzitter Raad van Bestuur Prof. Dr. Ir. C.A.M. Mouwen Voorzitter Raad van Toezicht
Drs. L.J.C.G.M. van der Veen Raad Van Bestuur
Ir. A.W.M. van Bijsterveldt MFE Vice-voorzitter Raad van Toezicht
Drs. N.J.M. Kwantes RB Mevr. P.M.D. Hirsch Ballin-van de Grift Lid Raad van Toezicht Lid Raad van Toezicht A.C.P.L. van Overveld, ing Lid Raad van Toezicht Prof. Dr. Th.M.M. Verhallen Lid Raad van Toezicht
Drs. J.J.A. van de Riet Lid Raad van Toezicht
Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De Raad van Bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als hij noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het Controleprotocol Jaarverantwoording zorginstellingen 2012. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van risico’s dat de jaarreke-
ning een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de Raad van Bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.
Verklaring betreffende het jaarverslag Op basis artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Utrecht, 15 mei 2013 KPMG Accountants N.V.
D.M. Berndsen RA Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting TweeSteden Ziekenhuis per 31 december 2012 en van het resultaat over 2012 in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi. Benadrukking van een onzekerheid in de jaarrekening vanwege de invoering van de prestatiebekostiging Wij vestigen de aandacht op de toelichting inzake de omzetverantwoording in het jaarverslag en de toelichting van de jaarrekening, waarin de onzekerheid uiteengezet is voor Stichting TweeSteden Ziekenhuis met betrekking tot de invoering van prestatiebekostiging in de curatieve medisch specialistische zorg in de vorm van de DOT systematiek. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2 Regeling verslaggeving WTZi juncto artikel 2:393 lid 5 onder e BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd.
64
65
JAARVERSLAG 2012
9 BIJLAGEN
BIJLAGE III Rooster van aftreden Raad van Toezicht en vaste voorbereidingscommissies
BIJLAGE I
BIJLAGE II
Hoofd- en relevante nevenfuncties leden Raad van Bestuur
Hoofd- en relevante nevenfuncties leden Raad van Toezicht
• P.A.G. de Zwart, arts Hoofdfunctie: - Voorzitter Raad van Bestuur Relevante nevenfuncties: - Lid Raad van Toezicht Onderwijsgroep Tilburg - Lid Raad van Commissarissen Stichting ’t Heem - Lid Dagelijks bestuur OOR Oost-Nederland - Lid bestuur Brabant Medical School - Lid Raad van Toezicht Stichting Rivierduinen
• Prof. dr. ir. C.A.M. Mouwen (Voorzitter Raad van Toezicht) Hoofdfunctie: - Hoogleraar Strategie en governance voor de non-profit sector UvT en Academic Director Public & Non-profit Sector TiasNimbas Bussines school - Directeur Centrum voor het Bestuur van de Maatschappelijke Onderneming Relevante nevenfuncties: - Voorziter Stichting Steunfonds Liedertafel Tilburg - Voorzitter Raad van Toezicht IVA instituut voor beleidsonderzoek UvT
• Drs. L.J. C.G.M. van der Veen Hoofdfunctie: - Lid Raad van Bestuur Relevante nevenfuncties: - Voorzitter Bestuur Stichting Gasthuis - Voorzitter Bestuur Stichting TweeSteden over de grenzen - Lid Tilburgse Sportraad - Secretaris Bestuur rksv Sarto (amateurvoetbalvereniging)
• Ir. A.W.M. van Bijsterveldt MFE (Vice voorzitter Raad van Toezicht) Hoofdfunctie: - Gepensioneerd Relevante nevenfuncties: - Geen • Mevr. P.M.D. Hirsch Ballin-van de Grift (lid Raad van Toezicht) Hoofdfunctie: - Geen Relevante nevenfuncties: - Bestuurslid S.S.O.T. (Stichting Speciaal Onderwijs Tilburg) - Lid Raad van Advies Stichting Cosmicus - Lid maatschappelijke adviesraad CDA Tilburg - Vice-voorzitter parochie HH Petrus en Paulus Tilburg • Drs. N.J.M. Kwantes RB (lid Raad van Toezicht) Hoofdfunctie: - Zelfstandig adviseur - Gepensioneerd Relevante nevenfuncties: - Vice voorzitter RK Kerkbestuur Johannes XXIII Parochie - Voorzitter Raad van Advies Fontys Hogeschool Management, Economie en Recht - Voorzitter Stichting ‘Noordstraat, 10 mei 1940’ - lid bestuur Vicentiusvereniging Tilburg
benoemd afloop afloop in 1e termijn 2e termijn
• A.C.P.L. van Overveld ing (lid Raad van Toezicht) Hoofdfunctie: - Gepensioneerd Relevante nevenfuncties: - Lid van de Raad van Commissarissen van Sneep Industries te Strijen - Lid van de Raad van Commissarissen van Grensland 80-85 Holding B.V. te Borne - Lid van de Raad van Commissarissen van Aurubis Netherlands B.V. te zutphen • Drs. J.J.A. van de Riet (lid Raad van Toezicht) Hoofdfunctie: - Secretaris van de Radboud Universiteit Nijmegen - Directeur cluster ondersteuning Relevante nevenfuncties: - Lid bestuur oecumenische studentenkerk Nijmegen • Prof.dr. Th.M.M. Verhallen (lid Raad van Toezicht) Hoofdfunctie: - Hoogleraar Marketing en marktonderzoek Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Universiteit van Tilburg - Research director TIAS/Nimbas Business School - Kwartiermaker Tilburg Institute for Social Innovation Relevante nevenfuncties: - Voorzitter Curatorium IVO, Institute for Development Research, Tilburg - Voorzitter adviesraad Loket Midden- en KleinBedrijf - Lid bestuur van de Brabant Medical School
Raad van Toezicht ingesteld 1998 vier jaren vier jaren Prof. dr. ir. C.A.M. Mouwen (voorzitter) 1-mei-2003 1-12-2008* 1-dec-2012 Ir. A.W.M. van Bijsterveldt MFE (vice-voorzitter) 1-sep-2003 1-12-2009* 1-dec-2013 P.M.D. Hirsch Ballin-van de Grift 1-jan-2008 1-jan-2012 1-jan-2016 Drs. N.J.M. Kwantes RB 1-apr-2008 1-apr-2012 1-apr-2016 A.C.P.L. van Overveld ing. 1-jan-2008 1-jan-2012 1-jan-2016 Drs. J.J.A. van de Riet 1-jan-2007 1-jan-2011 1-jan-2015 Prof. dr. Th.M.M. Verhallen 1-jan-2007 1-jan-2011 1-jan-2015 Auditcommissie ingesteld mei 2006 drie jaren drie jaren A.C.P.L. van Overveld ing. (voorzitter) 1-nov-2008 1-nov-2011 1-nov-2014 Drs. J.J.A. van de Riet 1-nov-2007 1-nov-2010 1-nov-2013 Remuneratiecommissie ingesteld juni 2008 drie jaren drie jaren Prof. dr. ir. C.A.M. Mouwen (voorzitter) 1-jun-2008 1-jun-2011 1-dec-2012 Ir. A.W.M. van Bijsterveldt MFE 1-jun-2008 1-jun-2011 1-dec-2013 Kwaliteitsauditcommissie ingesteld maart 2010 drie jaren drie jaren Prof. dr. Th.M.M. Verhallen (voorzitter) 1-3-2010 1-3-2013 1-dec-2014 P.M.D. Hirsch Ballin-van de Grift 1-3-2010 1-3-2013 1-jan-2016 HRM-auditcommissie ingesteld jan. 2011 drie jaren drie jaren Drs. N.J.M. Kwantes RB (voorzitter) 1-1-2011 1-1-2013 1-apr-2016 Ir. A.W.M. van Bijsterveldt MFE 1-1-2011 1-dec-2013 Strategiecommissie ingesteld 2011 drie jaren drie jaren Prof. dr. ir. C.A.M. Mouwen (voorzitter) 1-1-2011 1-dec-2012 Ir. A.W.M. van Bijsterveldt MFE 1-1-2011 1-dec-2013 In verband met het proces van de bestuurlijke fusie zijn de termijnen begin 2013 aangepast.
66
67
JAARVERSLAG 2012
BIJLAGE IV Toelichting werking Raad van Toezicht volgens de Governancecode De Raad van Toezicht vergadert zes keer per jaar in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. In elke reguliere Raad van Toezichtvergadering bespreken de leden een schriftelijke voortgangsrapportage waarin de Raad van Bestuur rapporteert aan de Raad van Toezicht over actuele zaken op het gebied van strategie, nieuwbouw, financiën, kwaliteit, personeel & organisatie, medische staf en overige actualiteiten. Deze informatie stelt de Raad van Toezicht in staat toezicht te houden op de bedrijfsvoering, de strategie van het ziekenhuis en eventuele risicofactoren. Verder vindt als regel tweemaal per jaar een gezamenlijke vergadering plaats met het bestuur van de medische staf, in aanwezigheid van de Raad van Bestuur. Daarnaast woont een delegatie van de Raad van Toezicht periodiek vergaderingen bij van de Ondernemingsraad, het Managementteam en de Patiëntenraad. Eenmaal per jaar evalueert de Raad van Toezicht zijn eigen functioneren en de
samenwerking met de Raad van Bestuur. Hierbij dient het evaluatiemodel van de NVTZ als basis. Commissies van de Raad van Toezicht Voor specifieke aandachtsgebieden heeft de Raad van Toezicht vaste voorbereidingscommissies. Dit vanuit de wens voor meer betrokkenheid van de (leden van de) Raad van Toezicht in meerrichtingsverkeer. Hierdoor ontstaat meer voeling met het ziekenhuis, wat de adviesrol van de raad versterkt. Elk van deze commissies bestaat uit twee leden van de Raad van Toezicht. Naast hen zijn bij de commissievergaderingen het lid van de Raad van Bestuur met het betreffende aandachtsgebied, relevante functionarissen uit de organisatie, medische staf of medezeggenschapsorganen als adviseurs aanwezig. De commissies vergaderen enkele malen per jaar; voor de financiële auditcommissie is deze frequentie gekoppeld aan het verschijnen van de viermaandelijkse managementrapportages. In elke plenaire vergadering geeft de voorzitter van elke auditcommissie een toelichting op de stand van zaken en geeft deze zonodig namens de commissie advies
aan de Raad van Toezicht. De Financiële auditcommissie heeft als taak de toezichthoudende rol van de raad wat betreft financiële zaken en financiële verantwoording te ondersteunen en te verdiepen. Op uitnodiging is ook de externe accountant bij de commissievergaderingen aanwezig. De Kwaliteitsauditcommissie buigt zich over de rol van de Raad van Toezicht in het kwaliteitsbeleid. Ook de voorzitter van de Patiëntenraad is bij deze vergaderingen aanwezig. De HRM-auditcommissie ondersteunt en verdiept de toezichthoudende rol wat betreft HRM-beleid. Ook de voorzitter van de Ondernemingsraad is bij de commissievergaderingen aanwezig. De Remuneratiecommissie ondersteunt de raad bij het uitvoeren van de werkgeversfunctie en de toezichthoudende taak van de Raad van Toezicht met betrekking tot het arbeidsvoorwaardenbeleid van de Raad van Bestuur. De Strategiecommissie heeft als taak de toezichthoudende en adviserende rol van de raad waar het gaat om strategisch beleid te ondersteunen en te verdiepen en bij dit onderwerp op te treden als sparringpartner van de Raad van Bestuur.
Raad van Toezicht Plenair Strategie Financieel Kwaliteit HRM Remuneratie Prof. dr. ir. C.A.M. Mouwen x x x Ir. A.W.M. van Bijsterveldt MFE x x x x Drs. J.J.A. van de Riet x x Prof. dr. Th.M.M. Verhallen x x P.M.D. Hirsch Ballin-van de Grift x x A.C.P.L. van Overveld ing. x x Drs. N.J.M. Kwantes RB x x aantal bijeenkomsten in 2012 6 6 4 3 2 1
De leden van de Raad van Toezicht waren aanwezig bij ziekenhuisbrede bijeenkomsten zoals de nieuwjaarsrede, zeepkistsessies van de Raad van Bestuur en de beleidsmiddag in juni 2012.
De bijeenkomsten van de Strategiecommissie stonden in het teken van de voorgenomen samen-werking met het St. Elisabeth Ziekenhuis in het kader van het in 2011 vastgestelde Visiedocument ziekenhuizen Midden-Brabant. In dat kader vormde de Strategiecommissie samen met twee leden van de Raad van Toezicht van het St. Elisabeth Ziekenhuis en de beide raden van bestuur de zogenaamde Strategie+commissie. Deze gezamenlijke Strategie+commissie kwam zes maal bijeen.
Samenstelling Raad van Toezicht De Raad van Toezicht hanteert een profiel voor de voorzitter en de leden. Dit gebruiken we bij selectie van nieuwe leden en bij de beoordeling van de samenstelling van de Raad van Toezicht als geheel. De samenstelling van de Raad van Toezicht is evenwichtig ten aanzien van de verschillende achtergronden, deskundigheid en ervaring van de leden.
De raden van toezicht van beide ziekenhuizen kwamen in 2012 tweemaal in plenaire zitting bijeen.
Stafbestuur Bijeenkomsten met andere organen 2
Onderne- mingsraad
Patiënten- raad
Managementteam
2
1
1
In het verslagjaar wijzigde de samenstelling van de Raad van Toezicht niet. Het percentage vrouwen in de raad was 14%, het percentage mannen was derhalve 86%. De Raad van Toezicht voerde in 2012 in onafhankelijkheid haar taken uit. Situaties van belangenverstrengeling deden zich niet voor. Financiën Raad van Toezicht De Raad van Toezicht beschikt over een eigen budget binnen de begroting van de instelling. De bezoldiging van de leden van de Raad van Toezicht staat vermeld in de jaarrekening. De bezoldiging is gebaseerd op de door de NVTZ geadviseerde bruto maximum bedragen behorende bij categorie G.
Locatie Tilburg Dr. Deelenlaan 5 5042 AD Tilburg Telefoon 013 - 465 56 55 Locatie Waalwijk Kasteellaan 2 5141 BM Waalwijk Telefoon 0416 - 68 22 22 Oisterwijkkliniek Moergestelseweg 32G 5062 JW Oisterwijk Telefoon 013 - 465 48 48 Website www.tweestedenziekenhuis.nl
