Inhoudsopgave. Voorwoord Raad van Bestuur 04 Voorwoord Raad van Toezicht Uitgangspunten van de verslaglegging 08

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave

36

4.4

36

4.4.1 Kwaliteit van zorg 76

Risicomanagement en fraudebestrijding

3.4.8 Project Invoering DOT 2012 3.4.9 Beheersmodel specialistenhonorering ingevoerd

76

37

4.4.2 Klachten 80

Voorwoord Raad van Bestuur 04

3.5.1 Noodzaak integraal risicomanagement

37

4.5

Voorwoord Raad van Toezicht 06

3.5.2 Risico’s als gevolg van wet en regelgeving

37

4.5.1 Personeelsbeleid 82

37

3.5

1

Uitgangspunten van de verslaglegging

08

Kwaliteit ten aanzien van medewerkers

82

4.5.2 Kwaliteit van het werk

84

3.6 Cliëntenraad 38

4.6

Samenleving en belanghebbenden

86

3.7 Ondernemingsraad 39

4.6.1 (Economische) meerwaarde voor de samenleving

86

3.5.3 Fraudebeheersing in St. Elisabeth

10

3.8 Verpleegkundige Adviesraad 41

4.6.2 Activiteiten 86

2.1 Algemene identificatiegegevens 10

3.9 Vereniging Medische Staf 42

4.6.3 Voorbereiding op rampen en crises

7

2.2

3.10 Medisch Ethische Toetsingscommissie

44

4.6.4 Regionale afspraken acute zorg

88

3.10.1 Ethische Commissie 46

4.6.5 Besteding OTO middelen traumacentrum

88

4.6.6 Milieu, duurzaamheid en MVO

89

2

Profiel van de organisatie Structuur van het concern

10

2.3 Kerngegevens 14

2

Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/clienten

2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering

14

2.3.2 Capaciteit, productie, personeel en opbrengsten

15

4

47

4.7 Financieel beleid 91

2.3.3 Werkgebieden 17

4.1 Meerjarenbeleid 47

Beleid, inspanningen en prestaties

4.7.1 Begroting 2011 91

2.4 Samenwerkingsrelaties 20

4.1.1 Missie St. Elisabeth Ziekenhuis

47

4.7.2 Financieel resultaat 2011 boven verwachting

91

4.1.2 Toekomstvisie 47

4.7.3 Vermogenspositie verder versterkt

91

4.1.3 Strategie 48

4.7.4 Opbrengsten 92

22

4.2 Algemeen beleid verslagjaar 51

4.7.5 Kosten 92

3.1 Besturen 22

4.2.1 Algemeen 51

4.7.6 Treasury 93

3.2 Raad van Bestuur 23

4.2.2 Opleidingen 52

4.7.7 Kasstromen 94

3.3 Raad van Toezicht 26

4.2.3 ICT 57

4.7.8 Gebeurtenissen na balansdatum

3.4 Bedrijfsvoering 32

4.2.4 Innovaties en zorg voor de patiënt

59

4.7.9 Ratio’s 94

3.4.1 Algemeen

32

4.2.5 Bouwactiviteiten 60

4.8 Vooruitblik 95

32

4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 62

33

4.3.1 Algemeen 62

05

Bijlagen bij het maatschappelijk verslag

33

4.3.2 Veiligheid 66

5.1

Personalia Vereniging Medische Staf

34

4.3.3 Toegankelijkheid 71

5.2

Energieverbruik

35

4.3.4 Kwaliteit van (zorg)processen verbeteren

35

4.3.5 Menslievende zorg 74

2.4.1 Samenwerking in de ketenzorg 3

Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap

3.4.2 Planning & Control cyclus en rapportagemomenten 3.4.3 Bedrijfsplan/meerjarenbegroting geactualiseerd

3.4.4 Managementinformatie beschikbaar gesteld via datawarehouse 3.4.5 Interne controle 3.4.6 Management Control op orde 3.4.7 Reorganisatie financiële functie / vorming FC&I

72

94

98 98 102

06 Jaarrekening 2011 6.1 Jaarrekening 6.1.1 Balans per 31 december 2011 6.1.2 Resultatenrekening over 2011 6.1.3 Kasstroomoverzicht over 2011 6.1.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 6.1.5 Toelichting op de balans per 31 december 2011 6.1.6 Mutatieoverzicht materiële vaste activa 6.1.7 Specificatie projecten 6.1.8 Overzicht langlopende schulden ultimo 2011 6.1.9 Toelichting op de resultatenrekening over 2011 6.1.10 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders 6.2 Overige gegevens 6.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 6.2.2 Statutaire regeling resultaatbestemming 6.2.3 Resultaatbestemming 6.2.4 Gebeurtenissen na balansdatum 6.2.5 Controleverklaring

104 105 105 106 107 108 114 128 132 136 138 151 152 152 152 152 152 153

3

Voorwoord Raad van Bestuur


‘Samenwerking in plaats van concurrentie’ ‘In een tijd waarin men concurrentie propagandeert, kiezen wij voor samenwerking’, stellen prof. dr. Bart Berden en drs. Marcel Visser als Raad van Bestuur van het St. Elisabeth Ziekenhuis. ‘Wij gaan voor inhoudelijke zorg, waarbij specialisten en medewerkers en uiteraard de patiënt ons leidmotief zijn.’ ‘De continuïteit van het bedrijf dicteert schaalvergroting van een groot aantal functies. Dat blijkt ook uit de uitspraken van de beroepsverenigingen. Deze moet leiden tot nog

4


betere kwaliteit van zorg. In 2011 dachten wij nadrukkelijk na over die schaalvergroting. Dat leidde tot het onderzoeken van de mogelijkheid tot samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis.’

Visiedocument Inmiddels schreven de Raden van Bestuur van de ziekenhuizen gezamenlijk een visiedocument. ‘Hierin namen we op dat we centraal doen wat moet en decentraal wat kan.’ De heren geven aan wat ze daarmee bedoelen. ‘Dat betekent bijvoorbeeld dat we de krachten bundelen door deze samenwerking. Dat geldt voor een groot aantal vakgebieden. Denk daarbij aan: cardiologie, neurologie, vaatchirurgie, GE-chirurgie en oncologie. Deze specialismen bundelen we op een locatie.’ Berden en Visser geven ook een voorbeeld: ‘Neurologische zorg zoveel mogelijk bij ons laten plaats vinden, terwijl patiënten met borstkanker in het TweeSteden ziekenhuis geopereerd worden. Zo blijven we voldoen aan de steeds strenger wordende eisen ten aanzien van de kwaliteit van zorg. Op dit moment opereren we allebei 250 patiënten met borstkanker. Als de landelijke norm dan 300 wordt, dan is het noodzaak om de krachten te bundelen.’

Spannend

Trots

Het onderzoeken van de samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis was best

De Raad van Bestuur is trots op de organisatie. ‘Er werken in ons ziekenhuis bevlogen

spannend. ‘Natuurlijk, dat is logisch. Beide ziekenhuizen kennen een eigen historie.

professionals. Zij zijn steeds aanspreekbaar op de inhoud van hun werk en laten zien

Wij zijn al meer dan een eeuw een zelfstandig opererend ziekenhuis, terwijl het

dat ze een verbintenis hebben met hun keuze voor de zorg. Bovendien zijn onze

TweeSteden ziekenhuis een fusieziekenhuis is. Maar je vindt elkaar als de noodzaak er

professionals in staat te blijven vernieuwen, innoveren en onderzoeken. Ze testen en

is. Die is voor beide ziekenhuizen evident: het belang van de patiënt.’

nemen uitkomsten en oplossingen van elkaar over en delen kennis. Ze staan open voor elkaar. Zo zijn we ook in staat nieuwe speerpunten te ontwikkelen. In 2011

Financiën

werkten we bijvoorbeeld de plannen uit voor een neurocentrum en een centrum

De beide ziekenhuizen staan er financieel goed voor. ‘Wij hebben drie jaar geleden

voor traumazorg. Het komend jaar realiseren we deze plannen en kunnen patiënten

een wake up call gehad. We zijn toen flink gaan sturen op productiviteit. Bovendien

rekenen op de beste specialistische zorg.’

hebben we nu veel beter zicht op de cijfers en nemen we heel bewust personeel aan. Daarbij stellen we ons steeds de vraag: hoe draagt iemand bij aan de kwaliteit van zorg, de veiligheid en het rendement? Deze aanpak werkt prima. Ook onze reserves

De Raad van Bestuur dankt alle medewerkers, de Medische Staf en het Stafbestuur,

zijn goed op niveau.’

de Ondernemingsraad, de Cliëntenraad, de Verpleegkundige Adviesraad, het management, de Raad van Toezicht en niet te vergeten alle vrijwilligers,

Verbouw en nieuwbouw Het afgelopen jaar is er binnen het St. Elisabeth Ziekenhuis opnieuw flink verbouwd en gebouwd. ‘Dat is inderdaad een meerjarenplan waarbij we moderniseren en uitbreiden. Dat is best pittig, omdat tijdens het verbouwen van de winkel de verkoop gewoon doorgaat. Maar het maakt wel dat ons ziekenhuis voldoet aan alle moderne eisen. In 2011 is met name het tempo om verbeteringen door te voeren aan de patiëntenkamers flink verhoogd.’

voor de grote en toegewijde inzet voor de patiënten.

5



‘Samenwerking 6

Voorwoord Voorzitter Raad van Toezicht

‘Het afgelopen jaar waren er voor de Raad van Toezicht twee belangrijke thema’s: de samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis en de aandacht voor de kwaliteit van zorg’, stelt prof. mr. dr. J.H. Hubben, voorzitter van de Raad van Toezicht. ‘Overigens kun je hier alleen aandacht voor hebben, als de financiën op orde zijn. Hoewel ik verwacht dat er nog moeilijke tijden aankomen, zijn we voorbereid.’

dium vaak voorkomen hadden kunnen worden. Daarom vind ik het als voorzitter van de Raad van Toezicht belangrijk om als St. Elisabeth Ziekenhuis goed voorbereid te zijn op de mogelijkheid van incidenten, oog te hebben voor signalen en alert te reageren als dat nodig is. Daarom staat dit onderwerp altijd op de agenda bij het overleg met de Raad van Bestuur en het Stafbestuur. Want ook deze laatste groep heeft hierin een duidelijke rol. Zij staan dichtbij het primaire proces en moeten tijdig signaleren en monitoren. Het gaat uiteindelijk om de kwaliteit van zorg en veiligheid van de patiënt.

‘Het afgelopen jaar legden we - samen met de Raad van Toezicht van het TweeSte-

Gezien dit belang blijft dit thema onze aandacht houden.’

den ziekenhuis - en de Raden van Bestuur van beide ziekenhuizen een stevige basis voor samenwerking. Zo zorgen we ervoor dat de Tilburgse patiënt dichtbij huis kan

Voor 2012 en later verwacht Hubben dat ook de financiën de nodige aandacht vragen.

en kwaliteit van

blijven rekenen op een breed aanbod van kwalitatieve hoogwaardige zorg en er een

‘Zoals gezegd verwacht ik donkere wolken, ook boven onze ziekenhuiswereld. Daar

kleinschalig klimaat voor patiënten en medewerkers behouden blijft. De Raden van

zullen we komend jaar zeker de handen aan vol hebben. Maar we zijn ons bewust van

Bestuur werkten een strategische regiovisie uit en wij formuleerden vervolgens het

deze ontwikkeling en zijn voorbereid op moeilijke tijden.’

zorg belangrijke

lingen gecontroleerd en goed bevonden. Eind 2011 gaven we als Raad van Toezicht

thema’s’

kader voor een bestuurlijke fusie. Ook is de financiële huishouding van beide instelgoedkeuring aan de visie en het kader, waarna ondertekening volgde in maart 2012. Nu moet de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) een vergunning verlenen. Dan is het aan de Raden van Bestuur, de Medische Staven, Stafbesturen, ondernemingsraden, cliëntenraden en andere betrokkenen om invulling te geven aan de visie en het kader. Ik verwacht dat na de zomervakantie 2012 deze nieuwe fase start met de oprichting van een nieuwe bestuursstichting met een gezamenlijke Raad van Bestuur en Raad van Toezicht.’ Het tweede belangrijke thema voor 2011 is de kwaliteit van zorg. ‘Als hoogleraar Gezondheidsrecht ben ik nauw betrokken bij instellingen waar grote problemen zijn op het gebied van veiligheid van zorg. Problemen die bij ingrijpen in een vroeg sta-

7

01 // Uitgangspunten van de verslaglegging

Uitgangspunten van de verslaglegging // 01

In dit jaardocument geven wij een zo compleet en transparant mogelijk beeld van wat zich in 2011 heeft afgespeeld in het St. Elisabeth Ziekenhuis. We leggen verantwoording af over ons beleid, onze activiteiten en onze prestaties over de periode 1 januari 2011 tot en met 31 december 2011. Het jaardocument is opgesteld conform de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) en de richtlijnen voor de jaarverantwoording voor zorginstellingen 2011 van het Ministerie van Volksgezondheid,

8

01

Uitgangspunten van de verslaglegging

Welzijn en Sport (VWS). Het format van VWS fungeert hierbij als leidraad. Het jaardocument bestaat uit een maatschappelijk verslag en de jaarrekening. Verder is de DigiMV onderdeel van dit jaardocument. DigiMV bevat digitale vragenlijsten waarin de kern- en productiegegevens van het St. Elisabeth Ziekenhuis worden uitgevraagd. Het St. Elisabeth levert zowel de kwaliteitsindicatoren Zichtbare Zorg Ziekenhuizen als de prestatie-indicatoren en de indicatoren Veiligheidsprogramma voor ziekenhuizen van de IGZ aan. De indicatoren zijn te raadplegen via www.jaarverslagenzorg.nl, archief Jaardocumenten. Het jaardocument en de jaarrekening worden jaarlijks gedeponeerd bij het CIBG. Conform de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) moet elke instelling die overwegend uit publieke middelen is gefinancierd, jaarlijks het inkomen per functie publiceren, als dat uitgaat boven dat van de ministers (artikel 5 Wet Toelating Zorginstellingen). Deze gegevens zijn terug te vinden in de jaarrekening en DigiMV. Het jaardocument 2011 inclusief jaarrekening is op 10 mei 2012 vastgesteld door de Raad van Toezicht in aanwezigheid van de accountant, Deloitte. De controleverklaring is opgenomen bij de jaarrekening. Naast het jaardocument brengt het St. Elisabeth een publieksversie uit met de belangrijkste ontwikkelingen en gebeurtenissen in het verslagjaar. Dit jaarbericht is te vinden op de website van het St. Elisabeth Ziekenhuis en wordt in een flinke oplage verspreid.

9

02 // Profiel van de organisatie

Profiel van de organisatie // 02

2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon

St. Elisabeth Ziekenhuis

Adres Hilvarenbeekseweg 60 Postcode 5022 GC Plaats Tilburg

10

02

Telefoonnummer

013 539 13 13

Identificatienummer Kamer van Koophandel

41095512

E-mailadres [email protected] Internet www.elisabeth.nl

Profiel van de organisatie

2.2 Structuur van het concern

De organisatiestructuur van het St. Elisabeth Ziekenhuis is procesgestuurd en kent duaal management. Medisch specialisten nemen formeel deel in het management.

Zorggroep 1

Heelkunde, Kindergeneeskunde, Kaakchirurgie,

Medische Psychologie, Oogheelkunde, Orthopedie,

Plastische Chirurgie, Urologie, Verloskunde en Gynaecologie,

Commissie Onbedoelde Schade (COS), Unie voor Vrijwilligers

Zorggroep 2

Allergologie, Cardiologie, Intensive Care/Medium Care,

Longziekten, Operatiekamers/ Anesthesie, Radiologie,

Spoedeisende Hulp, Netwerk Acute Zorg Brabant,

Bureau Zorginnovatie, Centrale Sterilisatie Afdeling

Zorggroep 3

Dermatologie, Dialyse, Interne Geneeskunde/MDL , KNO,

Neurochirurgie, Neurologie, Psychiatrie, Reumatologie, Diëtetiek,

Gamma Knife, Lijn2.net, Oncologisch Centrum,

Pastoraat en Geestelijke Verzorging

Besturingsmodel De planning- en controlcyclus speelt een centrale rol in het besturingsmodel. Jaarlijks stelt de Raad van Bestuur met de afdeling FC & I en Bureau Zorginnovatie een kaderbrief op die afgeleid wordt van het meerjarenbeleid en recente marktontwikkelingen. Deze kaderbrief helpt de zorgeenheden en overige afdelingen om hun begroting en managementcontract op te stellen. Iedere zorgeenheid/afdeling heeft per jaar twee gespreken met de Raad van Bestuur hierover. De afdeling FC & I stelt op basis van de input van de eenheden de ziekenhuisbegroting op, die door de Raad van Bestuur wordt vastgesteld en door de Raad van Toezicht wordt goedgekeurd. Aan de leden van de Raad van Bestuur en (medisch) managers wordt maandelijks in de Beleidscommissie beleid voorgelegd.

Rechtsvorm

Naast de zorggroepen zijn er 5 ondersteunende stafafdelingen: Financiën, Control en

Het St. Elisabeth kent als juridische structuur (rechtsvorm) de Stichting Sint Elisabeth

Informatie (FC & I), Informatisering en Automatisering, Bureau Bestuursondersteuning,

Ziekenhuis. Hierin zijn alle activiteiten van ons ziekenhuis ondergebracht.

Programmamanagement en Personeel en Organisatie. De ondersteunende afdelingen Klinische Chemie, Medische Microbiologie, Klinische Pathologie, Ziekenhuisapotheek,

Medezeggenschapsstructuur

De organisatie is opgebouwd uit 3 zorggroepen en 26 zorgeenheden. Elke zorggroep

Opleidings- en Onderzoekscentrum, Facilitair Bedrijf en Facility Services zijn ook naast

Vier inspraak en/of adviesorganen vertegenwoordigen verschillende groepen. Deze

bestaat uit een aantal zorgeenheden. De zorggroepmanager vormt samen met de

de zorggroepen gepositioneerd. De afdeling Communicatie en de bedrijfsjuriste zijn

organen geven de Raad van Bestuur gevraagd en ongevraagd advies over besluiten

medisch manager het duaal management van de zorgeenheid. Elke zorggroepmana-

als stafafdelingen ook direct onder de Raad van Bestuur geplaatst.

en beleidskwesties.

De Vereniging Medische Staf verenigt de medisch specialisten. De belangrijkste taken

De adviesorganen zijn:

Een zorgeenheid is een min of meer zelfstandige eenheid met een eigen budget,

zijn het stimuleren van onderlinge samenwerking en het werken aan de positionering

eigen productieafspraken, personeel en eigen resultaatverantwoordelijkheid. Een

van het ziekenhuis.

• • • •

ger heeft een secretaresse, een business controller en een personeelsadviseur.

voorbeeld van een zorgeenheid is Cardiologie. Hiertoe behoren een polikliniek, een functieafdeling en de verpleegafdeling. Een zorgeenheid wordt aangestuurd door

De Raad van Bestuur draagt de eindverantwoordelijkheid voor de algemene gang van

een medisch manager (specialist) en een zorggroepmanager. De dagelijkse leiding is

zaken binnen het ziekenhuis; de realisatie van de doelstellingen, de strategie en de

in handen van het hoofd zorgeenheid. Zorgeenheden nemen diensten af van allerlei

daaruit voortvloeiende resultaten. De Raad van Bestuur legt verantwoording af over

ondersteunende afdelingen, zoals het facilitair bedrijf of de laboratoria.

het gevoerde beleid aan de Raad van Toezicht.

De Vereniging Medische Staf (VMS) De Cliëntenraad (CR) De Ondernemingsraad (OR) De Verpleegkundige Adviesraad (VAR)

11


Commissies/overlegorganen

12


• De AWBZ-vergunningen (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten): de vergunning

Binnen het ziekenhuis zijn de volgende commissies en overlegorganen actief:

voor het verlenen van GGZ-zorg op een PAAZ-afdeling en de verkeerd bed-

• Medisch Ethische ToetsingsCommissie • Ethische Commissie • MIP-commissie (Melding Incidenten Patiëntenzorg) • Klachtencommissie voor patiënten • Klachtencommissie voor medewerkers • Commissie Onbedoelde Schade • Investeringscommissie • Q-raad • Stuurgroep prestatie-indicatoren • Commissie Verbruiksmaterialen • Commissie Hergebruik goederen • Huisvestingscommissie • Stuurgroep Infectiepreventie • Kunstcommissie • Algemeen Hoofdenoverleg • Beleidscommissie • OK-commissie • Traumatologiecommissie • Commissie Veiligheid

regeling bij einde ziekenhuiszorg en aansluitende indicatie voor verblijf en behandeling in een verpleeghuis totdat er plaats is.

Segmentering In de jaarrekening zijn, naast de primaire resultaatsverantwoording, nog twee Het resultaat van het NAZB wordt apart vermeld omdat de geldstromen bestemd voor In Facility Services zijn de commerciële activiteiten ondergebracht.

Entiteiten (rechtspersonen) Het St. Elisabeth Ziekenhuis heeft in de periode 2004 t/m 2009 de aandelen overgenomen van 5 CV’s in het kader van leaseconstructies voor de aanschaf van Het betreft de volgende entiteiten die zijn gelieerd aan het St. Elisabeth Ziekenhuis:

• • • • •

Verpleegkundige Adviesraad

Bureau Bestuursondersteuning

Informatisering en Automatisering

Personeel en Organisatie

Financiën, Control en Informatie

Programmamanagement

Tweede Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V. Derde Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V. Vierde Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V. Vijfde Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V.

• De WTZi-vergunning (Wet Toelating Zorginstellingen): het St. Elisabeth is een IMSZ

opgericht, te weten de Elisabeth Foundation.

van neurochirurgie;

Cliëntenraad

Eerste Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V.

stimuleren van activiteiten op het gebied van Menslievende zorg een stichting

mogelijkheid tot het verlenen van topklinische zorg, bijvoorbeeld op het gebied

Raad van Bestuur

productiemiddelen.

Het St. Elisabeth heeft de volgende ziekenhuistoelatingen:

• De WBMV-vergunning (Wet Bijzondere Medische Voorzieningen); deze biedt de

Ondernemingsraad

het NAZB een andere bron hebben dan voor de andere ziekenhuisactiviteiten.

Daarnaast heeft het ziekenhuis specifiek voor de verwerving van middelen en het

heid tot het exploiteren van het ziekenhuis;

Vereniging Medische Staf

segmenten opgenomen: Netwerk Acute Zorg Brabant (NAZB) en Facility Services.

Toelatingen

type 2: alle voorkomende zorg wordt geleverd. Deze toelating geeft de bevoegd-

Raad van Toezicht

Consolidatie Van consolidatie van deze deelnemingen is geen sprake omdat de omvang van de entiteiten te gering is. Hiernaast is de schematische weergave van de opbouw van de organisatie afgebeeld.

Zorggroep 1

Zorggroep 2

Zorggroep 3

• Heelkunde • Kindergeneeskunde • Kaakchirurgie • Medische Psychologie • Oogheelkunde • Orthopedie • Plastische Chirurgie • Urologie • Verloskunde & Gynaecologie • Commissie Onbedoelde Schade (COS) • Unie voor Vrijwilligers

• Allergologie • Cardiologie • Intensive Care / Medium Care • Longziekten • Operatiekamers Anesthesie • Radiologie • Spoedeisende Hulp • Netwerk Acute zorg Brabant • Bureau Zorg Innovatie • CSA

• Dermatologie • Dialyse • Interne Geneeskunde/MDL • KNO • Neurochirurgie • Neurologie • Psychiatrie • Reumatologie • Diëtetiek • Gamma Knife • Oncologisch Centrum • Pastoraat en Geestelijke Verzorging

Medische ondersteuning • Klinisch Chemisch en Hematologisch Lab • Klinische Fysica • Klinische Pathologie • Medische Microbiologie en Immunologie • Ziekenhuis apotheek

Opleidings- en Onderzoekscentrum • Masteropleidingen • Medische Bibliotheek • Onderzoek • Opleiding Co-assistenten • Skillslab • Specialisten Opleidingen • Verpleegkundige en paramedische opleidingen • ZO!

Facilitair Bedrijf

Facility Services

• Medische Technologie • Bouw en Techniek • Logistiek en Services • Hotelservices • Strategische Inkoop

• Café DE • Brasserie • Detacheringen • Externe Dienstverlening • Parkeerplaats • Patiëntentelefonie en TV • Vastgoedbeheer

13



2.3.2 Capaciteit, productie, personeel en opbrengsten

2.3 Kerngegevens Het St. Elisabeth is een groot topklinisch opleidingsziekenhuis met een breed aanbod van medisch-specialistische zorg. De topklinische functies zijn: traumatologie, neuro-

Capaciteit

chirurgie, fertiliteitsbehandelingen, Centrum voor Prenatale Diagnostiek, aidszorg en

Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor klinische capaciteit en dag / deeltijdbehandeling per einde verslagjaar

endovasculaire en beeldvormende interventies. Het ziekenhuis maakt deel uit van de

Waarvan plaatsen voor psychiatrische deeltijdbehandeling

vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ). We hebben een actieve opleidings- en onderzoekscultuur. Jaarlijks leiden we een groot aantal co-

Waarvan PAAZ- en PUK-bedden

2011

2010

543

555

0

0

24

24

en arts-assistenten op in de laatste jaren van hun medische opleiding. Het St. Elisabeth

Productie aantallen

is initiatiefnemer en partner van de Brabant Medical School. We bieden onderdak aan

Aantal in verslagjaar geopende DBC’s (ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS)

Netwerk Acute Zorg Brabant en hebben - samen met Revalidatiecentrum Leijpark een Ronald McDonald Huis. We zijn NIAZ-geaccrediteerd sinds mei 2007.

14

2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering In totaal zijn 28 specialismen in het ziekenhuis aanwezig.

• • • • • • • • • • • • • •

Allergologie Anesthesiologie Apotheek Cardiologie Dermatologie Heelkunde Intensive Care Interne Geneeskunde Kaakchirurgie Keel-Neus-Oorheelkunde Kindergeneeskunde Klinische Chemie en Hematologie Klinische Fysica Klinische Pathologie

• • • • • • • • • • • • • •

Longziekten Maag-Darm-Leverziekten

214.117

212.017

2.676

2.709

Waarvan medisch specialistische zorg in A-segment (tarieven NZa), niet voor epilepsie- en astmacentra

166.744

165.112

Waarvan medisch specialistische zorg in B-segment (vrije prijzen), niet voor epilepsie- en astmacentra

44.697

44.196

218.126

209.724

2.679

2.538

167.919

161.207

47.528

45.979

Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK

Aantal in verslagjaar gesloten DBC’s (ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS) Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK Waarvan medisch-specialistische zorg in A-segment (tarieven NZa), niet voor epilepsie- en astmacentra

Medische Microbiologie

Waarvan medisch specialistische zorg in B-segment (vrije prijzen), niet voor epilepsie- en astmacentra

Medische Psychologie

Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige en ondersteunende producten – O(V)P’s –,

Neurochirurgie Neurologie

waaronder verrichtingen op verzoek van de eerste lijn

Oogheelkunde

Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige trajecten en verrichtingen

Orthopedie Plastische Chirurgie

4.378.731

4.006.545

24.238

22.813

Aantal in verslagjaar uitgevoerde operatieve verrichtingen in curatieve zorg exclusief GGZ-DBC’s

Psychiatrie (PAAZ)

in PAAZ en PUK (= som van zorgactiviteiten in DBC-zorgactiviteitentabel behorend tot zorgprofielklasse

Radiologie

operatieve verrichtingen; ontleend aan ziekenhuisinformatiesysteem, niet uit DIS)

46.211

47.551

Urologie

Aantal klinische opnamen exclusief interne overnamen in verslagjaar

27.739

27.496

Verloskunde en Gynaecologie

Waarvan opnamen in PAAZ en PUK

691

637

Reumatologie

15



2.3.3 Werkgebieden

Productie (vervolg) aantal Aantal ontslagen patiënten in verslagjaar

27.749

27.556

150.587

149.271

2.030

2.092

317.136

258.880

Waarvan overige poliklinische contacten in PAAZ en PUK

23.183

21.100

Aantal dagverplegingen (normaal en zwaar) en/of deeltijdbehandelingen in verslagjaar

28.415

26.050

0

0

Voor de functie radiochirurgie komen patiënten uit heel Nederland naar Tilburg,

153.968

153.719

omdat het St. Elisabeth als enige ziekenhuis in Nederland met een Gamma Knife

Waarvan klinische verpleegdagen in PAAZ en PUK

9.026

8.438

Waarvan verkeerde-bed-dagen

3.661

4.093

Aantal eerste polikliniekbezoeken in verslagjaar (EPB) Waarvan eerste poliklinische contacten in PAAZ en PUK Aantal overige polikliniekbezoeken in verslagjaar

Waarvan psychiatrische deeltijdbehandelingen in PAAZ en PUK Aantal klinische verpleegdagen in verslagjaar (inclusief verkeerde bed*) 16

Het St. Elisabeth Ziekenhuis heeft een direct verzorgingsgebied van ongeveer een half miljoen inwoners. Niet alleen patiënten uit de provincie Noord-Brabant, maar ook uit de overige Nederlandse provincies en buurland België kunnen er voor vrijwel alle specialismen terecht. Het specialisme neurochirurgie verzorgt een gebied van meer dan twee miljoen inwoners.

werkt. Met dit voor Nederland unieke apparaat worden tumoren in het hoofd en vaatafwijkingen in de hersenen behandeld. Op de volgende pagina’s staan de verzorgingsgebieden die de herkomst van onze poliklinische en klinische patiënten weergeven.

* De verpleegdag vanaf het moment dat de ziekenhuisindicatie is beëindigd en een indicatie voor opname in een verpleeghuis is vastgesteld, maar de patiënt tijdelijk in het ziekenhuis moet blijven tot er plaats is in een verpleeghuis.

Tevens worden enkele productiegegevens uit paragraaf 2.3.2 grafisch gepresenteerd.

Personeel: aantal personen/aantal FTE Aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar

personen:

3.143

3.092

FTE:

Aantal medisch specialisten (vrij beroep + inhuur + loondienst) per einde verslagjaar

personen:

191

FTE:

168 156,7

2.243,0 2.235,1 175

Bedrijfsopbrengsten bedrag in euro’s Totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar

230.761.000

216.844.000

Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

139.674.000

134.245.000

91.087.000

82.599.000

Waarvan overige bedrijfsopbrengsten (incl. B-segment en niet gebudgetteerde zorgprestaties)

17



Marktaandelen verzorgingsgebied op basis van aantal eerste administratieve consulten; 2011

155.000

Marktaandelen verzorgingsgebied op basis van aantal aantal opnamen (k+d); 2011

EPB's *

28.000 27.500

150.000 145.000

Waalwijk 12%

Klinische opnamen *

27.000

Waalwijk 12%

26.500

140.000 26.000

Dongen 12%

135.000

Loon op Zand 17%

Dongen 11%

130.000

Haaren 45%

Loon op Zand 17%

25.500

Haaren 46%

25.000

125.000

Tilburg

18

Gilze en Rijen 21%

120.000

Tilburg 48%

Oisterwijk 77%

24.500 2007

2008

2009

2010

2011

Tilburg

Gilze en Rijen 19%

24.000

Tilburg 50%

2007

2008

2009

2010

2011

19

Oisterwijk 78%

Dagopnamen * 30.000

Alphen-Chaam 29%

Goirle 83% Hilvarenbeek 89%

Baarle-Nassau 27%

Oirschot 25%

Alphen-Chaam 30%

28.000

Goirle 83% Hilvarenbeek 87%

26.000

ReuselDe Mierden 45%

20.000

18.000

6,0

5,6

22.000

ReuselDe Mierden 47%

Gemiddelde klinische verpleegduur

5,8

Baarle-Nassau 25%

24.000

Oirschot 25%

2007

2008

2009

2010

* Gegevens zijn inclusief Psychiatrie

2011

5,4

5,2

2007

2008

2009

2010

* Gegevens zijn inclusief Psychiatrie

2011



2.4 Samenwerkingsrelaties

Als grote zorginstelling kennen we vele partners waarmee we overleggen en samenwerken. Hieronder is een tabel opgenomen van bestaande samenwerkingsrelaties met zorginhoudelijke partijen, eerste lijn, onderwijs, bestuurlijke partijen en zorgverzekeraars.

Zorginhoudelijk

Zorgnetwerk Midden-Brabant, Verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorgsector, Stichting Kompaan, Bureau voor Jeugd en Gezin, Amarant, GGZ Breburg, het Leo Kannerhuis, Prisma, Libra Zorggroep, De Wever, MEE Nederland, Expertise Centrum Familiezorg, het TweeSteden ziekenhuis, Ouderenzorgorganisatie De Wever, Sanquin Bloedbank regio Zuidoost, Regionale Ambulance Voorziening, GHOR, Brandweer Midden- en West-Brabant, Politie Tilburg, Thebe, thuiszorg Midden-Brabant Beter Horen, Van Dinter/Buchrnhornen, Bosman medische hulpmiddelen, Apotheek deLeij, mondhygiëne De Bres, Huid- en Oedeemtherapie Tilburg, Netwerk Acute Zorg Brabant, Mytylschool, MEDap fysiotherapie, Regionale Ambulance Voorziening, Revalidatiecentrum Leijpark en Ronald McDonald Huis.

20

Eerste lijn

Lijn2.net, Stichting Huisartsen en Kwaliteit, Barningstichting.

Onderwijs

Avans Hogeschool Den Bosch, ROC Tilburg, Erasmus MC Rotterdam, LUMC, Fontys Hogeschool, Hogeschool Arnhem en Nijmegen,

Bestuurlijk Zorgverzekeraars

Universiteit van Tilburg, OOR ZWN, UMC Nijmegen, UMC Utrecht, Brabant Medical School.

Belanghebbenden

Activiteit

Tijdspad

Gynaecologen Verloskundigen Thebe

1. Voorbereidingen realisatie Centrum voor Verloskunde. 2011-2012

Psychiatrie TweeSteden ziekenhuis Novadic Kentron GGZ

1. Verdere uitwerking (acute) zorg, onder meer start 2011-2012

voorbereiding alcoholpoli op poli Psychiatrie. Dermatologie Thebe

1. Voortzetting project wondzorg. doorlopend

Neurologie Verpleeg- en verzorgingssector (V&V) partners

1. Inhoudelijke, procesmatige en logistieke afspraken doorlopend

Revalidatie Centrum Leijpark (RCL) Huisartsen Zorgnetwerk voor keten rondom beroerte met V&V en RCL.

2. Uitvoeren loket ‘Niet aangeboren hersenletsel’. 2011-2012

Interne Huisartsen Regionale Coöperatie Huisartsen (RCH) Thebe

1. Verdere uitwerking eerstelijns DBC Diabetes zorg met 2011-2012

zorggroep Diabetes van RCH: transmuraal Zorgpad Diabetes.

2. Samenwerking dagbehandeling (oncologie) en team

2011-2012-2013

Medisch TechniscH Handelen van Thebe. Cardiologie Huisartsen RCH Zorgnetwerk

1. Voor de ontwikkeling van een transmuraal zorgpad hartfalen 2011-2012-2013

wordt de ketenzorg nader uitgewerkt en een eerste aanzet

TweeSteden ziekenhuis, STZ, NVZ, gemeente Tilburg, provincie Noord-Brabant, ministerie van Defensie, Belastingdienst, Inspectie voor de

gegeven voor eerstelijns DBC Hartfalen.

Gezondheidszorg, PGGM, UWV, Bank Nederlandse Gemeenten, ING, Waarborgfonds voor de Zorgsector, Boston Consulting Group,

PWC, CBO (Centraal Begeleidingsorgaan voor de Intercollegiale Toetsing, Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg), NIAZ.

cardiovasculair risicomanagement worden inhoud en zorgproces

2. Voor de totstandkoming van een transmuraal zorgpad 2011-2012-2013

cardiovasculair risicomanagement uitgewerkt en wordt een CZ, VGZ, Menzis, Achmea en Multizorg.

eerste aanzet gegeven voor een eerstelijns DBC CVRM-materialen. Longgeneeskunde Huisartsen, Thebe, TweeSteden ziekenhuis

1. Transmuraal zorgpad COPD is vastgesteld door eerste- en tweedelijn.

2011-2012

Uitwerking wordt gedaan in overleg met de huisartsen. 2.4.1 Samenwerking in de ketenzorg

De zorg die de patiënt in het ziekenhuis krijgt, staat niet op zichzelf maar is op vele manieren verbonden met zorg buiten het ziekenhuis zoals bijvoorbeeld huisartsenzorg, verpleeghuiszorg of revalidatiezorg. We hechten daarom veel waarde aan een goede afstemming met zorgverleners in de regio en willen patiënten zoveel mogelijk een keten van zorg aanbieden. Met onder andere huisartsen en zorginstellingen worden afspraken gemaakt om de continuïteit van zorg voor de patiënt te waarborgen. Hiernaast staat een overzicht van de partijen met wie in 2011 een samenwerkingsrelatie is aangegaan op het gebied van ketenzorg.

2. Vorming Centrum Chronisch Longfalen Tilburg. 2011

Lijn2.net Zorgnetwerk De Wever Thebe RCL RCH LHV/ de Kring TSZ 1. Binnen het zorgnetwerk wordt gewerkt aan onderhoud en

2011- 2012

doorontwikkeling van eerste lijns diagnostiek, overdrachtsdossiers, wondzorg, geriatrie, palliatieve zorg,

Niet Aangeboren Hersenletsel en COPD.

2. Uitwerken uitstroom van het St. Elisabeth naar Geriatrisch Behandel 2012-2013

Centrum Damast.

21

03 // Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap


3.


3.1 Besturen

22

03


verdeling van aandachtsgebieden: één lid heeft het zorgproces alsmede het

3.2 Raad van Bestuur

inkoopbeleid als aandachtsgebied; één lid de bedrijfsvoering en het sociale beleid.

Leden

Het PR-beleid alsmede de ontwikkeling van het strategisch beleid behoren tot het

De Raad van Bestuur bestaat, volgens het Reglement voor de Raad van Bestuur van

aandachtsgebied van de gehele Raad van Bestuur.

Normen voor goed bestuur

het St. Elisabeth Ziekenhuis, uit twee leden. Deze leden hebben zowel gezamenlijk als

Ter voorkoming van mogelijke belangenverstrengeling is in de arbeidsovereenkomst

Het St. Elisabeth Ziekenhuis beoogt met het voorliggende jaardocument 2011 op

ieder afzonderlijk de verantwoordelijkheid voor de totale gang van zaken in het

van de leden Raad van Bestuur vastgelegd dat het de Raad van Bestuur, behoudens

transparante wijze verantwoording af te leggen over het in dit jaar gevoerde beleid

St. Elisabeth Ziekenhuis. De verdeling van de taken, verantwoordelijkheden en

voorafgaande schriftelijke toestemming van de Raad van Toezicht, niet is toegestaan

en over de geleverde prestaties. De kern van de verantwoording laat een hechte

bevoegdheden is vastgelegd in het Reglement voor de Raad van Bestuur van het

om naast de arbeidsovereenkomst met de Stichting betaalde en onbetaalde

samenhang zien tussen sturen, beheersen, toezien en verantwoorden, op alle niveaus.

St. Elisabeth Ziekenhuis. Onverlet de verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur

nevenactiviteiten te verrichten. Eveneens ter voorkoming van belangenverstrengeling

respectievelijk die van zijn leden voor het totale beleid bestaat er een onderlinge

vervullen de leden van de Raad van Bestuur geen functie als lid van de Raad van

Zorgbrede Governancecode

Toezicht van een zorgorganisatie binnen het verzorgingsgebied van het St. Elisabeth.

Het St. Elisabeth Ziekenhuis hanteert de vigerende Zorgbrede Governancecode van

Samenstelling Raad van Bestuur per 31 december 2011

de Brancheorganisaties Zorg. Deze code wordt toegepast in de wijze van toezicht

Naam

Hoofdfunctie

Nevenfuncties

Prof. dr. H.J.J.M. Berden

Lid Raad van Bestuur

• • • • •

houden, besturen en verantwoording afleggen. De aanbevelingen van de Zorgbrede Governancecode zijn zoveel mogelijk geïncorporeerd in dit jaardocument. Daar waar we afwijken van deze code leggen we hierover gemotiveerd verantwoording af, conform het ‘pas toe of leg uit’-beginsel.

Statuten en reglementen

• • •

De statuten van de Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis zijn in 2011 ongewijzigd gebleven. Zo ook de reglementen van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht.

Inzet was om medio 2011 de documenten te actualiseren en opnieuw vast te stellen.

• • •

In afwachting van de plannen tot samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis is dit uitgesteld.

Het Recht van Enquête is belegd bij de Stichting Landelijk Steunpunt Cliëntenraden.

• •

•

Bestuurslid (voorzitter) van de Stuurgroep Landelijke Meldkamer AmbulanceZorg (LMAZ) Bestuurslid (voorzitter) Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) Bestuurslid (voorzitter) van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) Bestuurslid Commissie Doelmatigheids onderzoek van ZorgOnderzoek Nederland/MW (CDO ZonMW) Bestuurslid (voorzitter) commissie Implementatie van ZorgOnderzoek Nederland/MW, verdelingscommissie ingesteld door ministerie VWS en College voor Zorgverzekeringen Lid Commissie Gezondheidszorgonderzoek van de Raad voor Gezondheidsonderzoek (RGO) Lid Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC) Bestuurslid (DB) van Frans Huygen Stichting te Lent, een overkoepelende stichting van meerdere huisartsenpraktijken en een wetenschappelijk fonds Bestuurslid Forum Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG) Bestuurslid Nijmeegs Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid (NKCV) Bestuurslid (voorzitter) redactie Zorgmarkt kwaliteitsmagazine dat nuance aanbrengt op het gebied marktwerking en ondernemerschap in de zorg Lid Raad van Advies Medisch Contact Deeltijds hoogleraar Tias/Nimbas Business School van de Universiteit van Tilburg: leerstoel “Organisation Development in Hospital Care” Diverse bestuursfuncties uit hoofde van huidige functie in het St. Elisabeth Ziekenhuis, waaronder waarnemend voorzitter bestuur Ronald McDonald Huis Tilburg, bestuurslid Brabant Medical School, auditor NIAZ

• •

Drs. M.B.P.M. Visser

Lid Raad van Bestuur

Lid Raad van Toezicht NEOS, gefuseerde organisatie voor maatschappelijke opvang Eindhoven Bestuurslid (vice-voorzitter) Zorgnetwerk Midden-Brabant (samenwerkingsverband van zorgaanbieders op het gebied van transmurale zorg en ketenzorg)

Mw. drs. J.A.P. Zijp - Noij

Secretaris Raad van Bestuur; hoofd Bureau Bestuursondersteuning

•

Extern auditor Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen

23


Functioneren

onderzoeken als bloedprikken, functieonderzoeken, echo’s, endoscopieën en

• Het zorgproces; de beleidsnota ‘voor- en achterdeur’/ multidisciplinaire

Overleg met gremia

De Raad van Bestuur stelde zich in het verslagjaar toetsbaar op ten aanzien van zijn

röntgenonderzoeken. In 2012 zullen de Raden van Bestuur van de drie

zorgketens is opgesteld en besproken. De plannen worden geïmplementeerd.

De Raad van Bestuur voert gestructureerd formeel èn informeel overleg met de

functioneren. Aan de hand van de door de Raad van Bestuur opgestelde bestuurlijke

instellingen voor de oprichting een intentieverklaring tekenen.

Er is concreet uitvoering gegeven aan het programma Menslievende zorg en het

Vereniging Medische Staf, de Ondernemingsraad en de Verpleegkundige Adviesraad.

agenda voerde een delegatie van de Raad van Toezicht een functionerings- en

Ook is er een samenwerking uitgewerkt door verloskundigenpraktijken Isis en

concept lean thinking. Binnen het lean traject zijn belangrijke stappen gezet, met

Met de Cliëntenraad voert de Raad van Bestuur gestructureerd formeel overleg.

beoordelingsgesprek met de beide leden van de Raad van Bestuur afzonderlijk èn

Lente, de maatschap Gynaecologie, het St. Elisabeth Ziekenhuis en Thebe

het houden van een jaarcongres, het afronden van verbeterversnellingen met 4

De inhoud van de overleggen met deze gremia betreft minimaal de items die

tezamen. De maatstaven bij beoordeling liggen schriftelijk vast. Richtsnoer hierbij is

Kraamzorg om te komen tot de oprichting van Livive, Centrum voor Verloskunde.

zorgeenheden en de start van verbeterversnellingen voor 7 andere zorgeenheden.

zijn vastgelegd in de weten regelgeving en in interne reglementen. Daarnaast

de Bestuurlijke Agenda.

In het voorjaar van 2012 zal dit centrum haar deuren openen. Binnen Livive

Inmiddels is het St. Elisabeth Ziekenhuis voorzitter van het landelijk instituut Lean

vindt informatie-uitwisseling plaats over alle voor deze gremia van belang zijnde

zijn alle disciplines aanwezig die nodig zijn voor goede zwangerschapszorg. De

in de zorg (LIDZ). De zorgafdelingen voerden een patiënttevredenheidsonderzoek

onderwerpen. Zie voor nadere toelichting en uitwerking de eveneens in dit hoofdstuk

Activiteiten 2011 en vooruitblik 2012

nauwe samenwerking tussen die disciplines maakt de zorg efficiënter; afspraken

uit. De opleidingen Elektronische leeromgeving zijn opgenomen als agenda

opgenomen onderdelen ‘Overleg met Vereniging Medische Staf’ en ‘Overleg met

De Bestuurlijke Agenda kende in 2011 een aantal prioriteiten.

als een eerste echo, het intakegesprek en de bloedafname kunnen bijvoorbeeld

punt tijdens de najaarsoverleggen, zodat afdelingen kunnen aantonen te voldoen

Cliëntenraad en Ondernemingsraad’.

Onderstaand zijn deze benoemd, direct gevolgd door een korte evaluatie.

gecombineerd worden. Bovendien komen de uitslagen van bloedonderzoek,

aan de verplichte opleidingen. De plannen voor overname van de politheek zijn

echo’s en afspraken terecht in één systeem.

uitgewerkt en zijn er beleidsplannen ontwikkeld voor de realisatie van het Trauma

Informatieverstrekking aan en raadpleging van belanghebbenden

centrum St. Elisabeth Ziekenhuis en het Neurocentrum St. Elisabeth Ziekenhuis.

Het St. Elisabeth Ziekenhuis betrekt belanghebbenden bij het beleid. In dit kader zijn

In 2012 zullen we deze centra daadwerkelijk inrichten.

een (kleine) afvaardiging van huisartsen inclusief de voorzitter van de Huisartsenkring

• Regionale samenwerking; in 2011 zijn onder meer de besprekingen met 24

Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap // 03

het TweeSteden ziekenhuis omtrent samenwerking doorgegaan en is er een overeenkomst tot samenwerking voorbereid door de Raden van Toezicht van beide ziekenhuizen. Uitgangspunt voor deze samenwerking is het bieden van optimale kwaliteit van zorg voor de patiënt. Daarnaast biedt de samenwerking een vernieuwd netwerk van zorgvoorzieningen waarbij enerzijds zorg wordt gespreid over de regio en anderzijds specialistische zorg wordt geconcentreerd. Goede samenwerkingsverbanden, huisvesting en ICT moeten deze organisatie van zorg optimaal faciliteren. Tevens garanderen een compleet pakket aan voorzieningen en een aantrekkelijk en innovatief werkklimaat voor medisch specialisten en medewerkers.

• ‘Het ziekenhuis van de toekomst’; er is in het jaar 2011 ‘geëxperimenteerd’

met diverse vormen van samenwerking.

Zo is een samenwerking voorbereid tussen specialisten van het St. Elisabeth Ziekenhuis, het TweeSteden ziekenhuis en huisartsen in de regio Tilburg. Inzet: een nieuw centrum voor eerstelijns diagnostiek. Het nieuwe centrum, waarvan de oprichting wordt getoetst aan de regels van de NMa, verricht diagnostische

Ook is gewerkt aan integrale samenwerking tussen St. Elisabeth Ziekenhuis, TweeSteden ziekenhuis en Amphia Ziekenhuis over de concentratie van dotterbehandeling binnen het TweeSteden ziekenhuis. Aan het einde van 2011 is een groot deel van de PCI’s behandeld in dit ziekenhuis.

• Het Ziekenhuisbeleidsplan; er is naar tevredenheid gewerkt aan de uitvoering van het Strategisch Beleidsplan St. Elisabeth Ziekenhuis 2010 – 2013. Aan de thema’s lief, lean en kwaliteit & veiligheid is op vele manieren aandacht besteed. Ten behoeve van de speerpunten neuro-patiënt en traumazorg zijn beleidsplannen opgesteld. In 2012 geven we hier uitvoering aan.

• Kwaliteit en Veiligheid; voor wat betreft het medisch domein is het IFMS van de grond gekomen en zijn er 30 gesprekken met auditees gevoerd. De soft signals procedure is gestart en de necrologiecommissie is omgevormd tot een Commissie Onbedoelde Schade. Daarnaast is diverse malen de SIRE systematiek, een soort van incidentenanalyse, toegepast en is het Veilig Incident Melden op kracht gekomen. Er is verder gewerkt aan het Risicomanagementsysteem inclusief ‘control’ instrumenten, zodanig dat we deze medio 2012 kunnen implementeren. Ook is begin 2011 de NIAZ heraccreditatie behaald. Het St. Elisabeth Ziekenhuis voldoet per 1 juli 2011 aan de NEN 7510 norm inzake informatiebeveiliging.

Midden Brabant, accountmanagers en medisch adviseurs van CZ en VGZ en de

• Personeel; de personele stuurinformatie is sterk verbeterd. Met regioziekenhuizen

Cliëntenraad, nadrukkelijk betrokken bij de totstandkoming van het Strategisch

vond opnieuw afstemming plaats aangaande specifieke beroepsgroepen met

Beleidsplan 2010 – 2013. Aan hen is, naast aan vele andere betrokkenen,

arbeidsmarktkrapte. Veel aandacht ging ook uit naar verdere verlaging van het

het definitieve Strategisch Beleidsplan ter informatie toegezonden.

ziekteverzuim. Dit ziekteverzuim is laag en in 2011 opnieuw gedaald. Ook vindt in het kader van de samenwerkingsplannen met het TweeSteden ziekenhuis

• In navolging van de Zorgbrede Governancecode 2010, die voorschrijft dat de

nu intensief overleg plaats met diverse belanghebbenden zoals een aantal huisartsen,

instelling over een klokkenluidersregeling dient te beschikken, is er een regeling

de Cliëntenraad, de Raden van Bestuur, accounthouders en medisch adviseurs van CZ

opgesteld en ingevoerd. Er maakte in 2011 niemand gebruik van deze regeling.

en VGZ.

• Verbouw en bouwactiviteiten: in het afgelopen jaar is gewerkt aan de hoofd ingang, de kraam- en verlosafdeling, de renovatie van medische microbiologie, klinische chemie, plastische chirurgie en trombosedienst. In 2012 volgen dan nog de vernieuwing van de luchtbehandeling op de OK’s, de uitbreiding van de poliklinieken zoals het neurocentrum en de verplaatsing van diverse kantoorfuncties zoals de Raad van Bestuur en het stafkwartier.

25


3.3 Raad van Toezicht

26


De Raad van Toezicht is zodanig samengesteld dat de leden onafhankelijk en kritisch

Leden De samenstelling van de Raad van Toezicht is geregeld in de statuten van de Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis. De Raad van Toezicht kent daarnaast een Reglement Raad van Toezicht dat inzicht biedt in de wijze waarop de Raad zijn verantwoordelijkheden waarmaakt, in de taken en bevoegdheden alsmede in het profiel van de leden. De Raad van Toezicht heeft de taak integraal toezicht te houden op het besturen door de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in het St. Elisabeth Ziekenhuis. De Raad heeft voorts een klankbordfunctie.

welk deelbelang dan ook gewaarborgd is.

Er bestaat een informatieprotocol tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur.

zonder uitzondering ook gemeld aan de Raad van Toezicht.

Deze vormt een vast onderdeel van de agenda in een informatiebulletin van de Raad

Samenstelling Raad van Toezicht per 31 december 2011

kunnen opereren ten opzichte van elkaar en ten opzichte van de Raad van Bestuur en

De Raad kent een voorzitter, een vice-voorzitter en een financiële Auditcommissie. Verder zijn er aandachtsgebieden, geen onderscheiden portefeuilles. Het nemen van

Naam/functie in RvT

Hoofdfunctie

Nevenfuncties

mw. prof. dr. B.E. Baarsma

Algemeen directeur SEO Economisch Onderzoek

•

verantwoordelijkheid door de Raad van Toezicht voor Kwaliteit en Veiligheid gebeurt

• • • •

als volgt: de Raad van Toezicht spreekt regulier minimaal twee maal per jaar in zijn vergaderingen met de Raad van Bestuur over genoemd thema. In het jaar 2011 stond het thema vier maal expliciet geagendeerd. Ook in het overleg met de Vereniging Medische Staf is het thema kwaliteit al twee jaar een onderdeel van bespreking. Calamiteiten die worden gemeld aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg worden prof. mr. J.H. Hubben (voorzitter per 1-1-2011)

Advocaat Nysingh advocaten-notarissen NV.

van Bestuur aan de Raad van Toezicht. Minimaal komen hierin de volgende items aan bod: patiëntenzorg, organisatorische en financiële zaken, medische stafzaken, personele en overige zaken.

• • • • • •

Bestuurslid Nationaal Comité 4 en 5 mei Lid Raad van Toezicht Legermuseum Lid Raad van Commissarissen Lysias Adviseurs BV Lid Raad van Commissarissen Energie Beheer Nederland NV Lid Raad van Commissarissen Econ-Benelux Vice-voorzitter Omroep Brabant

ir. P.J.A. van Schijndel

Lid Raad van Bestuur Rabobank Nederland

• • • •

Bestuurslid Nederlandse Rode Kruis Vice-voorzitter Rode Kruis afdeling Oisterwijk-Haaren Voorzitter Raad van Toezicht Theaters Tilburg (tot april 2011) Voorzitter Raad van Advies Faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences van de Technische Universiteit Eindhoven Voorzitter Stichting Vrienden van Het Oisterwijks Orkest Voorzitter Raad van Advies Stichting Nederlands TelewerkForum Lid Raad van Commissarissen CSU Total Care BV

Toezicht. De heer ir. P.J.A. van Schijndel is sinds diezelfde datum vicevoorzitter. De Raad van Toezicht was voornemens om, conform de statuten, te komen tot

De leden van de Raad van Toezicht zijn allen beroepsmatig actief en maatschappelijk geëngageerd. De deskundigheid van de leden is divers. Genoemd kunnen worden een financiële, juridische, bedrijfsmatige, onderwijs- en zorgachtergrond.

Hoogleraar Gezondheidsrecht Rijksuniversiteit Groningen Voorzitter College van Beroep Nederlands Instituut van Psychologen Voorzitter Commissie late Zwangerschapsafbreking en Levensbeëindiging Pasgeborenen (LZA-LP) Raadsheer plv. Gerechtshof Reserve luitenant-kolonel

Voorzitter College van Bestuur Universiteit van Tilburg

De heer prof. mr. J.H. Hubben is vanaf 1 januari 2011 voorzitter van de Raad van

samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis is dit uitgesteld.

• • • • •

mr. H.M.C.M. van Oorschot

In 2011 heeft de samenstelling van de Raad van Toezicht wijzigingen ondergaan.

aanvulling van zijn ledental tot tenminste vijf leden. In afwachting van de

Bijzonder Hoogleraar Marktwerking- en Mededingings-economie en Bedrijfskunde Universiteit van Amsterdam Lid van de Raad van Commissarissen Loyalis NV; 2008Lid van de Raad van Toezicht van BNN; 2010Lid audit committee FNV Bondgenoten; 2010Lid Raad van Commissarissen Stichtingen Espria en Woonzorg Nederland; 2011-

• • •

27



Rooster van aftreden Raad van Toezicht / presentie reguliere, plenaire vergaderingen en overleg met Raad van Toezicht TweeSteden ziekenhuis (strategievergaderingen)

Naam mw. prof. dr. 28

Datum Datum infunctie- aftreden treding RvT 01.01.2010 31.12.2013

Herbe- Datum Presentie 2011 Overleg met noem definitief reguliere RvT TSz baar1 aftreden vergaderingen strategievergaderingen Ja 31.12.2021 7/7 2/6

Activiteiten 2011

g. een ingrijpende wijziging in de arbeidsvoorwaarden of arbeidsomstandigheden

De Raad van Toezicht vervulde zijn taak als toezichthouder op professionele wijze en

vanuit een brede maatschappelijke optiek. Hij is intensief betrokken geweest bij en

h. het sluiten van overeenkomsten tot verkrijging, vervreemding of bezwaring van

goed geïnformeerd over het functioneren van de organisatie. De Raad van Toezicht

registergoederen alsmede het aangaan van overeenkomsten waarbij de stichting

vergaderde in het verslagjaar, conform de jaarplanning, 7 maal in aanwezigheid van de

zich als borg of hoofdelijk medeschuldenaar verbindt, zich voor een derde sterk

Raad van Bestuur. De te verwachten agendapunten zijn in de laatste vergadering van

maakt of zich tot zekerheidsstelling voor een schuld van een ander verbindt;

van een aanmerkelijk aantal medewerkers;

het jaar 2010 in een door de Raad van Toezicht vastgestelde raamagenda opgenomen.

i. de vaststelling en ingrijpende wijziging van de voor enig jaar of reeks van jaren

Deze raamagenda is gebaseerd op een aantal vaste aandachtsvelden en thema’s die

de Raad centraal stelt bij het toezicht. Concreet betreft het de volgende aandachts-

j. het vaststellen van beleidsplannen die de levensbeschouwelijke grondslag van de

velden: de ‘bestuurlijke’ agenda, ontwikkelingen patiëntenzorg waaronder Kwaliteit

en Veiligheid, financiën, ontwikkelingen arbeidsmarkt, ethische en mediagevoelige

k. het aangaan van geldleningen boven een door de Raad van Toezicht vast te stellen

kwesties, organisatieaspecten, ontwikkelingen op macroniveau en regionale ontwik-

kelingen.

opgestelde beleidsplannen; stichting betreffen; limiet, zijnde een percentage van het extern budget;

l. het voeren van processen, niet zijnde incassoprocessen of processen in arbeidszaken.

B.E. Baarsma

De agenda van de Raad van Toezicht vergaderingen bevat minimaal de onderdelen

prof. mr. J.H. Hubben 01.06.2009 31.05.2013

Ja 31.12.2019 7/7 6/6

patiëntenzorg, organisatorische zaken, financiële zaken, medische stafzaken, perso-

De Raad van Toezicht keurde in 2011 onder meer de volgende door de Raad van

mr. H.M.C.M.

01.01.2010 31.12.2013

Ja 31.12.2021 6/7 4/6

nele zaken en overige zaken.

Bestuur genomen besluiten goed:

01.01.2004 31.12.2011

Nee 31.12.2015 7/7 4/6

Statutair zijn aan de goedkeuring van de Raad van Toezicht onderworpen de besluiten

• Het Businessplan Hotelvleugel, Verloskundig Centrum Tilburg (VCT);

van de Raad van Bestuur omtrent:

• Een addendum op het Treasury Statuut 2010;

van Oorschot ir. P.J.A. van Schijndel

Overleg met Ondernemingsraad en Cliëntenraad Ondernemingsraad 1 november 2011 In aanwezigheid van de heren Hubben en Van Oorschot Cliëntenraad 7 december 2011 In aanwezigheid van mevrouw Baarsma en de heer Van Schijndel

• Het Jaardocument 2010 inclusief decharge van de Raad van Bestuur;

Een lid van de Raad van Toezicht van het St. Elisabeth Ziekenhuis kan driemaal voor een periode van (maximaal) vier jaar zitting hebben in de Raad van Toezicht. De Zorgbrede Governancecode schrijft maximaal tweemaal voor. Het St. Elisabeth Ziekenhuis wijkt af van deze aanbeveling daar de Raad van Toezicht in dezen kiest voor vergroting van de continuïteit en behoud van de aanwezige kennis en ervaring.

1

a. de vaststelling van de begroting en de jaarrekening; b. de duurzame rechtstreekse of middellijke samenwerking met andere

• Het overnemen van de politheek in de Medische Boulevard in het

St. Elisabeth Ziekenhuis. In 2012 wordt voor de politheek een nieuwe BV

rechtspersonen, alsmede verbreking van een zodanige samenwerking, indien deze

opgericht met nieuwe afspraken met andere deelnemende partijen,

samenwerking of verbreking van ingrijpende betekenis is;

zijnde de stadsapothekers en het TweeSteden ziekenhuis;

c. een voorstel tot wijziging van de statuten; d. een voorstel tot ontbinding van de stichting; e. de aanvraag van faillissement en van surséance van betaling van de stichting; f. de beëindiging van de dienstbetrekking van een aanmerkelijk aantal werknemers

tegelijkertijd of binnen een kort tijdsbestek;

• Het aanhouden van de vacature lid Raad van Toezicht in verband met de

samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis;

• De herbenoeming van de heer ir. P.J.A. van Schijndel, die statutair nog eenmaal

herbenoembaar is per 31 december 2011;

29



• Het aanhouden van de wisseling van externe accountant in verband met de

In het overleg met de Cliëntenraad werd gesproken over het communicatiebeleid

Renumeratiecommissie / vertrekregeling

Bezoldiging Raad van Toezicht

samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis. De Zorgbrede Governancecode

richting patiënten en bezoekers. De samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis,

De Raad van Toezicht kent geen Renumeratiecommissie, doch stelt gezamenlijk de

De honorering van de Raad van Toezicht voldoet aan de richtlijnen van de Neder-

geeft hiervoor ook ruimte;

de HSMR en analyse AD-top 100, de begroting voor 2012, de eerstelijns diagnostiek en

beloningsstructuur van de Raad van Bestuur vast. Daarbij wordt aansluiting gezocht

landse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen en is niet afhankelijk van

de algemene gang van zaken binnen het St. Elisabeth Ziekenhuis.

bij de Adviesregeling Arbeidsvoorwaarden van de NVZD en de salarisontwikkeling in

de resultaten van de zorgorganisatie.

de CAO Ziekenhuizen. De beloning van de Raad van Bestuur kent geen variabel deel.

Conform de Zorgbrede Governancecode wordt de hoogte en structuur van de

• De exploitatie- en investeringsbegroting 2012. Andere beleidsmatige, financiële en organisatorische onderwerpen die aan de orde

In het bijzijn van de Raad van Toezicht sprak de Ondernemingsraad met de Raad

Conform de Zorgbrede Governancecode wordt de beloning van de leden van de Raad

bezoldiging van de individuele leden van de Raad van Toezicht openbaar gemaakt in

kwamen zijn het programma Veiligheid, de verbetering van de administratieve

van Bestuur onder meer over het beleidsplan Traumacentrum, de aanpassing van de

van Bestuur openbaar gemaakt in de jaarverantwoording.

de jaarverantwoording. Het aanvaarden van nevenfuncties door leden van de Raad

organisatie, het interne calamiteitenplan, het beleid interne autorisatie toegang EPD

productgroep Logistiek en Services, plan van aanpak Vitaliteitsonderzoek afdeling

St. Elisabeth Ziekenhuis, ontwikkelingen op de arbeidsmarkt, Menslievende zorg,

Onderhoud en Techniek, de samenwerking tussen het St. Elisabeth Ziekenhuis en het

De Raad van Toezicht is bij het aantreden van de Raad van Bestuursleden in het

de Auditfunctie Kwaliteit en Veiligheid, een update van het Bedrijfsplan St. Elisabeth

TweeSteden ziekenhuis.

St. Elisabeth Ziekenhuis met hen een vertrekregeling overeengekomen in lijn met de

Ziekenhuis, Waarborgfonds voor de Zorgsector en leningen, financiële kwartaalrapportages en prognose jaarresultaat en de bestuurlijke agenda; retro- en prospectief.

30

van Toezicht worden gemeld aan de overige leden.

actuele NVZD /NVTZ richtlijn.

Auditcommissie De Raad van Toezicht kent een financiële Auditcommissie. Deze commissie heeft een

Evaluatie functioneren en scholing

De Raad van Toezicht bracht gedurende het jaar een bezoek aan een aantal gereno-

adviserende taak ten aanzien van de toezichthoudende rol van de Raad van Toezicht

De Raad van Toezicht evalueerde in besloten kring, buiten de aanwezigheid van de

veerde en nieuwbouwafdelingen binnen het St. Elisabeth Ziekenhuis.

betreffende financiële aangelegenheden en de financiële verantwoording. Volgens de

Raad van Bestuur, zijn functioneren. De evaluatie vond plaats aan de hand van een

statuten bestaat deze commissie uit 5 leden, waarvan twee leden vanuit de Raad van

voor dit doel ontworpen checklist. Voorafgaand aan de evaluatie peilde de voorzitter

Overleg met Vereniging Medische Staf

Toezicht. Eind 2010 is een van hen afgetreden. In afwachting van de samenwerking

van de Raad van Toezicht de mening van de Raad van Bestuur in dezen. De Raad van

De Raad van Toezicht onderhoudt goede contacten met de Vereniging Medische Staf,

met het TweeSteden ziekenhuis is de werving van een nieuw lid uitgesteld. De Raad

Bestuur is na afloop van de evaluatie geïnformeerd over hetgeen is besproken.

zowel formeel als informeel. De voltallige Raad van Toezicht voerde, in aanwezigheid

van Toezicht blijft integraal verantwoordelijk voor het aandachtsgebied financiën.

De Raad van Toezicht voert ten minste jaarlijks met de Raad van Bestuur als geheel een

van de Raad van Bestuur, een overleg met het bestuur van de Vereniging Medische

Daarom stonden de financiën elke vergadering met de Raad van Bestuur op de

evaluatiegesprek over het wederzijds functioneren van beide organen op zich en in

Staf. Gesproken werd over de samenwerking tussen het St. Elisabeth Ziekenhuis en

agenda. Gesproken werd over het jaardocument 2010, inclusief het bijbehorende

relatie tot elkaar.

het TweeSteden ziekenhuis en de kwaliteit van curatieve zorg Tilburg zoals deze staat

accountantsverslag van Deloitte, de kwartaalcijfers 2011, de voortgang Waarborg-

beschreven in het gezamenlijke visiedocument.

fonds voor de Zorgsector, de Boardletter Deloitte 2011 en het management com-

De Raad van Toezicht voldeed in 2011 aan de bepaling in de Zorgbrede Governance-

mentaar op deze Boardletter.

code die stelt dat er sprake moet zijn van “meer aandacht voor scholing van leden van

Overleg met Cliëntenraad en Ondernemingsraad

de Raad van Toezicht”.

Op indirecte wijze liet de Raad van Toezicht zich informeren over de algemene gang

Overleg met externe accountant

van zaken in het St. Elisabeth Ziekenhuis en de rol van de Raad van Bestuur hierin door

De externe accountant woonde in het verslagjaar de vergadering van de voltallige

met een afvaardiging van de Raad van Toezicht aanwezig te zijn bij een overleg van de

Raad van Toezicht bij waarin het accountantsverslag 2010 werd besproken en het

Raad van Bestuur met de Cliëntenraad en bij een overlegvergadering van de Raad van

Jaardocument 2010 goedgekeurd. De jaarrekening 2010 is door de externe accoun-

Bestuur met de Ondernemingsraad.

tant voorzien van een goedkeurende verklaring.

31


3. 4 Bedrijfsvoering

Per kwartaal rapporteren alle resultaatverantwoordelijke eenheden over de behaalde

3.4.1 Algemeen

afgegeven. De resultaten hebben met name betrekking op de productie/omzet, de

Met een goede bedrijfsvoering, die tot positieve exploitatieresultaten leidt en waarin medewerkers kwalitatief verantwoord en kostenbewust handelen, is het St. Elisabeth beter bestand tegen de veranderingen die zich momenteel in de zorgsector voordoen. Die veranderingen behelzen onder meer:

• de invoering van prestatiebekostiging voor het merendeel


van de productie die we leveren;

3.4.3 Bedrijfsplan/meerjarenbegroting geactualiseerd

resultaten uit de verslagperiode en wordt een prognose voor de rest van het jaar

3.4.4 Managementinformatie beschikbaar gesteld via datawarehouse

Voor de lange termijn planning van inkomsten en uitgaven hanteert het St. Elisabeth een meerjarenbegroting. Dit zogenoemde bedrijfsplan is met name van belang voor het aantrekken van leningen. In 2011 is het uit 2008 daterende bedrijfsplan geactualiseerd.

Het merendeel van de informatie die nodig is om de doelstellingen van het ziekenhuis op strategisch, tactisch en operationeel niveau te realiseren en bij te sturen, is afkomstig uit bronregistraties die door verschillende afdelingen worden bijgehouden en beheerd.

vorm) voor de banken en het Waarborgfonds voor de Zorg. Vanaf 2011 zijn ook de

Aanleiding hiertoe vormden de gerealiseerde productieontwikkeling en het

De Raad van Bestuur en het management kregen in 2011 de maandelijkse

voortgangsrapportages van de renovatie- en bouwprojecten en de automatiserings-

additionele investeringsprogramma voor de periode 2012 t/m 2021 van € 15M,

stuurinformatie in het managementinformatieboekje. Hierin zijn de belangrijkste

projecten in de kwartaalrapportages opgenomen.

waardoor het totale investeringsvolume oploopt tot € 223M (incl. de investeringen

gegevens per eenheid/specialisme over kosten, opbrengsten, bezetting, wachttijden

uit het beleidsplan Traumacentrum St. Elisabeth). Gezien de grote onzekerheden als

en verzuim opgenomen. Deze gegevens worden ook op intranet gepubliceerd.

personele en materiële kosten en de personele ontwikkelingen (verzuim, fte stand). Alle rapportages van de eenheden worden eveneens per kwartaal door het stafbureau FC&I samengevoegd en met een analyse op ziekenhuisniveau verwerkt tot kwartaalrapportages voor de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht en (in verdichte

De P&C cyclus in het St. Elisabeth kenmerkt zich verder door twee belangrijke verant-

gevolg van de overgang naar DBC-zorgproducten en prestatiebekostiging en de

woordingsmomenten. In de ‘voorjaargesprekken’ leggen de eenheden aan de Raad

voorgenomen samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis, waarvan alle gevolgen

Medio 2011 is de financiële informatie uit het managementinformatieboekje via het

van Bestuur verantwoording af over zowel het behaalde operationele als het financiële

nog niet precies zijn te overzien, is deze update voor 2012 als een ‘werkversie’

nieuwe datawarehouse en de daaruit voortvloeiende digitale rapportage aan de

resultaat in het afgelopen verslagjaar. In de ‘najaarsgesprekken’ wordt aan de hand van

aangemerkt. Wel zijn de effecten van de stelselwijziging met betrekking tot de

Raad van Bestuur en het management beschikbaar gesteld. In oktober 2011 volgde

Een belangrijk hulpmiddel om deze veranderingen in de bedrijfsvoering op te vangen

de halfjaarcijfers, de ingediende begrotingen, jaarplannen en managementcontracten

kapitaallasten expliciet meegenomen.

de gedeeltelijke uitrol van informatie over productie en omzet. Voor 2012 staat de

is een goed georganiseerde Planning & Control cyclus (P&C cyclus).

vooral vooruit gekeken naar de doelstellingen voor het nieuwe jaar.

• toename van concurrentie; • een scherper inkoopbeleid door de zorgverzekeraars. 32

3.4.2 Planning & Control cyclus en rapportagemomenten

De jaarlijkse P&C cyclus begint met de vaststelling van de uitgangspunten voor het nieuwe begrotingsjaar in een kaderbrief. Het management van de (zorg) eenheden ontvangt dit document om de begroting, het jaarplan en het managementcontract voor het komende jaar te maken.

gefaseerde uitrol gepland met informatie over onder andere personeel en kwaliteit, Rekening houdend met:

en de herziene informatie over productie en omzet als gevolg van de invoering van

Ter verbetering van de bestaande spelregels voor het bepalen van de resultaten voor

• een gemiddelde prijsdruk door scherper inkopende zorgverzekeraars

DBC-zorgproducten en prestatiebekostiging.

de eenheden is in 2011 het project herinrichting Management Control Systeem (MCS)

gestart. Door de capaciteit die van de betrokken projectmedewerkers nodig was voor de voorbereiding van de invoering van DBC-zorgproducten en prestatiebekostiging

• een jaarlijkse efficiencygroei van 1% • een constant veronderstelde vergoeding van kapitaallasten van 8,7% conform

per 2012 is het project MCS tijdelijk stop gezet en is alleen voor de zorgeenheid

de door de NZa gehanteerde opslag in de gereguleerde tarieven

Oogheelkunde een pilot-project uitgevoerd. Begin 2012 is het project MCS weer

blijkt uit het bedrijfsplan dat de voorgenomen investeringen financierbaar zijn

opgestart.

uit de reguliere exploitatie die over de gehele periode positieve resultaten laat

zien. Wel is de positieve ontwikkeling van de verwachte resultaten afhankelijk

De kaderbrief is gebaseerd op het strategisch beleidsplan en wordt aangevuld met

van 1% per jaar

actuele ontwikkelingen uit het laatste verslagjaar. Daarnaast worden recente ontwik-

Alle werkzaamheden die in het kader van de P&C cyclus worden uitgevoerd, zijn terug

van een structurele bijdrage van de zorgverzekeraars voor de ontwikkeling van

kelingen in de sector geanalyseerd en beoordeeld op relevantie voor het St. Elisabeth

te vinden in een jaarkalender FC&I, die in december voor het jaar 2012 is vastgesteld.

de traumafunctie.

en, indien relevant, meegenomen. Aan de hand van de individuele begrotingen van

Deze jaarkalender toont in een oogopslag wanneer belangrijke P&C producten aan de

de eenheden wordt uiteindelijk de totale ziekenhuisbegroting opgesteld.

Raad van Bestuur en het management moeten worden aangeleverd.

33


3.4.5 Interne controle Verbijzonderde interne audit functie

Het St. Elisabeth Ziekenhuis beschikt in tegenstelling tot de meeste andere algemene en topklinische ziekenhuizen over een verbijzonderde interne audit functie, die periodiek de kwaliteit van de bedrijfsprocessen toetst. Deze verbijzonderde functie wordt uitgevoerd door de afdeling Audit & Advies.


de registratie-eisen kunnen voldoen. Daarom kon de accountant op 14 februari 2012 een goedkeurende ‘verklaring DBC-registratie en facturering 2011’ afgeven. Deze verklaring is op 14 februari 2012 aan de NZa toegezonden. De uitkomsten van de door Audit & Advies uitgevoerde steekproeven op de DBCregistratie aan de bron worden direct teruggekoppeld aan de registrerende partij. Daarnaast worden ieder kwartaal aan de Raad van Bestuur, Medische staf en (medisch) punten worden met de lijnfunctionarissen besproken en direct geïmplementeerd.

belangrijkste financiële stromen die ten grondslag liggen aan de resultatenrekening

34

Naar het oordeel van de externe accountant is de bedrijfsvoering van het St. Elisabeth op relevante processen, die in het kader van de jaarrekening controle zijn beoordeeld, goed. Naar aanleiding van de interim-controle 2011 en de uitgevoerde werkzaamheden door de interne audit functie zijn de belangrijkste prioriteiten voor 2012:

managers de uitkomsten van de steekproeven gerapporteerd. Eventuele verbeter-

De afdeling stelt jaarlijks aan de hand van een risicoanalyse met de externe accountant een ‘intern controleplan’ op. Dit interne controleplan beschrijft de

3.4.6 Management Control op orde

DBC Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ)

• het verder uitvoeren en implementeren van de aan de lijn overgedragen

restacties uit het project DOT invoering 2012, waaronder het realiseren van de

EMD-koppeling voor Heelkunde, het testen en in gebruik nemen van de

factureringsmodule en het machtigingenportaal;

en de hieraan gekoppelde balansrekeningen. Ook is hierin vermeld op welke manier

In het kader van de wettelijk verplichte controles op de DBC GGZ registratie, die

• het maken van contractafspraken met zorgverzekeraars over de

deze stromen worden gecontroleerd. De controle wordt uitgevoerd door de interne

voortvloeit uit de Regeling AO/IC van de NZa (NR/CA-300.004), wordt jaarlijks controle

DBC-zorgproducten en de prestatiebekostiging voor 2012 inclusief de

uitgevoerd op de juistheid van de gefactureerde DBC’s GGZ. De geconstateerde fout

financiering van het onderhanden werk hiervan;

in 2011 op grond van de controle van de geselecteerde DBC’s GGZ lag net iets boven

• het opzetten van een systeem voor risicomanagement en het borgen hiervan in

audit functie én de externe accountant, ieder vanuit de eigen verantwoordelijkheid. Bij de controle staan de beoordeling van de opzet, het bestaan en de werking van de

de toegestane som van fouten. De methode van controle op de verblijfsdagen is in

Administratieve Organisatie en Interne Beheersing in de bedrijfsprocessen centraal.

2011 aangepast. Indien conform voorgaande jaren gecontroleerd was dan was de

• het meer stellen van prioriteiten bij het uitvoeren van programma’s en projecten.

Daarnaast vinden diverse gegevensgerichte controlewerkzaamheden plaats.

geconstateerde fout ver onder de toegestane fout gebleven. De externe accountant

De uitkomsten van de controles worden gebruikt om zowel de jaarrekening als andere

heeft, net als voorgaand jaar, een verklaring met beperking afgegeven.

(wettelijk verplichte) eindverantwoordingen betrouwbaar op te stellen. De externe accountant heeft bij zijn werkzaamheden gebruik gemaakt van de uitgevoerde controles door de interne audit functie op de bedrijfsprocessen 2011.

Controle verklaring kwaliteit DBC-registratie

Voor het controlejaar 2011 geldt dat door St. Elisabeth Ziekenhuis in opzet voldaan is aan de landelijke kwaliteitseisen waaraan de DBC-registratie moet voldoen (regeling CU/NR-100.060 van de NZa betreffende de Administratieve Organisatie en Interne Controle inzake DBC registratie en facturering). Mede door goede voorlichting en registratieaanwijzingen van de DBC consulentes en de intensief uitgevoerde interne controles heeft St. Elisabeth aan

Parameter controle GGZ

de bestaande planning en control cyclus;

3.4.7 Reorganisatie financiële functie / vorming FC&I Door het vertrek in november 2010 van de manager Financiën en Audit is de afdeling Administratieve bedrijfsvoering tijdelijk toegevoegd aan de eenheid Planning,

Sinds 1 januari 2008 valt het op genezing gerichte deel van de GGZ onder de

Control en Informatie. De afdeling Audit en Advies is samen met de medewerkers

Zorgverzekeringswet en is de DBC-systematiek van toepassing. Voor de bekostiging

Treasury tijdelijk onder de verantwoordelijkheid gebracht van een interim-manager.

van deze zorg geldt een budgetsystematiek waarbij de hoogte van het budget mede

Na evaluatie in maart 2011 is besloten de totale financiële functie, samen met de

wordt bepaald door productiegerelateerde parameters. Deze parameters zijn geënt

informatievoorziening en de onafhankelijke interne auditfunctie, onder de verant-

op de zeven specifieke categorieën van zorgzwaartepakketten voor de GGZ in de

woordelijkheid te brengen van één manager. Medio 2011 is, na positief advies van de

AWBZ. In het kader van de af te geven verklaring is een controle uitgevoerd op de

OR, de eenheid Financiën, Control en Informatie ontstaan.

juistheid van geregistreerde parameters en de financiële afrekening. Hieruit zijn geen bijzonderheden naar voren gekomen.

35


3.4.8 Project Invoering DOT 2012

In 2011 heeft het St. Elisabeth Ziekenhuis ervoor gekozen de invoering van DBC-zorgproducten en prestatiebekostiging via een projectorganisatie te laten plaats vinden. DOT betreft de doorontwikkeling van de in 2005 ingevoerde systematiek van DBC’s naar DBC zorgproducten. Belangrijke wijziging is dat de zorgproducten worden afgeleid door een landelijke softwaresysteem, de ‘Grouper’.


In maart 2012 waren de werkzaamheden van de werkgroepen Administratie en ICT grotendeels afgerond en zijn de resterende acties (registratie verwijzer, aansluiting op digitaal machtigingenportaal Vecozo, controles op dataset ontvangen van de Grouper, aanpassen koppeling tussen EPD en MDS voor vakgroep Heelkunde en het technisch kunnen leveren van DBC-zorgproducten aan verzekeraar) in de lijn belegd. De werkgroep financiën kreeg een doorstart na oplevering van de in 2011 geplande producten (financiële impactanalyse voor medisch specialisten en ziekenhuis, bepaling methodiek voor berekening Onderhanden werk, advies over herinrichting

Enkele kenmerken van de DOT-systematiek zijn:

managementinformatie). In de eerste helft van 2012 wordt nog met name gewerkt

• minder producten: van 30.000 DBC´s naar 4.400 DBC-zorgproducten

aan de uitwerking van de overeenkomsten met zorgverzekeraars (offertes/periode

• beter medisch herkenbare DBC-zorgproducten

informatie-uitwisseling).

• een beter inzicht in complexiteit van zorg voor patiënten 36

• een beter inzicht in de kosten van de zorg aan de patiënt

Voor de DOT-opleiding van registrerende en controlerende medewerkers en

• lagere administratieve lasten:

specialisten is een E-learning module ontwikkeld.

3. 5 Risicomanagement en fraudebestrijding 3.5.1 Noodzaak integraal risicomanagement

De druk op ziekenhuizen om hun (strategische) doelen te realiseren, is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Risico´s die ons belemmeren om onze doelen te realiseren moeten goed in beeld zijn en er moet aantoonbaar worden gestuurd op beheersing van deze risico´s. Het St. Elisabeth heeft voor veel patiënt- en bedrijfsrisico’s beheersmaatregelen getroffen, maar het risicomanagement als onderdeel van de P&C cyclus, brengt nog niet systematisch de beheersing van doelen en risico’s in beeld.

3.5.2 Risico’s als gevolg van wet en regelgeving

In de afgelopen periode is het kabinetsbeleid verder uitgekristalliseerd. In verschillende weten regelgevingen zijn deze beleidsvoornemens inmiddels (deels) uitgewerkt en vastgesteld. Hoewel vele plannen al geruime tijd geleden zijn aangekondigd, blijkt dat de uitwerking voor zowel de weten regelgevende instanties als voor de individuele ziekenhuizen de nodige consequenties en resterende onzekerheden kent. Voor het Elisabeth zijn op financieel-economisch gebied de ontwikkelingen met betrekking tot het in te voeren macrobeheersinstrument van belang. In het Bestuurlijk Hoofdlijnen Akkoord, dat tussen VWS, NVZ, NFU en ZN in juli 2011 is overeengekomen,

In 2011 is een projectgroep Risicomanagement opgericht die zich ten doel gesteld

staat dat met ingang van 2012 overschrijdingen van het macrokader worden gekort

heeft om een plan op te stellen voor de borging van risicomanagement in de

op de beschikbare middelen. Het is vooralsnog onduidelijk of dit gedifferentieerd

organisatie en opname in de P&C cyclus. Eerste stap is het opstellen van een

(individuele overschrijders moeten terugbetalen) of ongedifferentieerd (generieke

de medisch specialist registreert de diagnose en het ziekenhuispersoneel de

risicoregister waarin de belangrijkste risico’s zijn benoemd. In 2012 zal verdere

macrokorting) zal plaatsvinden. Daarnaast is er nog onzekerheid over het jaar waarin

zorgactiviteiten die in het kader van de behandeling worden uitgevoerd.

operationalisatie van het risicomanagement plaatsvinden.

deze korting dan wordt doorgevoerd, waarbij de verwachting is dat eventuele

De ’Grouper’ bepaalt automatisch welk zorgproduct hierbij past.

In de Grouper zit een algoritme (beslisbomen) ingebouwd dat op basis van de

Parallel aan de invoering van DBC-zorgproducten en prestatiebekostiging is een

diagnose en zorgactiviteiten bij een behandeling van een patiënt,

beheersmodel voor de honoraria van vrij gevestigde medisch specialisten ingevoerd.

Aldus bestaat het risico dat in 2012 zowel een korting zal worden doorgevoerd voor

en nieuwe DOT registratieregels, een product afleidt.

Dit beheersmodel geldt voor de periode 2012-2014. De Raad van Bestuur en de

de macro overschrijding van 2011, als een korting als gevolg van een mogelijke

gezamenlijke vrij gevestigde medisch specialisten hebben tijdig en in goede harmonie

overschrijding in 2012. Er zijn duidelijke signalen dat beschikbare middelen op

Binnen de projectorganisatie zijn drie werkgroepen gevormd:

afspraken gemaakt over de implementatie van het nieuwe beleid. Er is een verdeel-

• administratie • financiën • ICT

macroniveau in 2011 zijn overschreden. In de begroting 2012 van het Elisabeth is geen

model bepaald voor de interne verdeling van het aan de vrij gevestigde specialisten

rekening gehouden met deze mogelijke kortingsmaatregel.

3.4.9 Beheersmodel specialistenhonorering ingevoerd

overschrijdingen in 2012 ook in dat jaar worden gekort.

toegekende honorariumbedrag. Van groot belang is dat de gemaakte afspraken voor het ziekenhuis en medisch

3.5.3 Fraudebeheersing in St. Elisabeth

specialisten goed zijn afgestemd op de voor 2012 vastgestelde begroting en daarin

Naast de hiervoor beschreven operationalisering van risicomanagement, hanteert

opgenomen groei van de patiëntenzorg.

het St. Elisabeth een set van interne beheersmaatregelen om mogelijke fraudes van materieel belang te voorkomen. Voor zover bekend zijn in 2011 geen onregelmatigheden geconstateerd.

37



Leden Cliëntenraad

Activiteiten

Samenstelling OR per 31 december 2011

Dhr. W.G.M. van Aalst

In 2011 overlegde de Cliëntenraad vier keer formeel met de Raad van Bestuur,

Mw. M. Arends

geestelijk verzorger

Mw K. Beenen

waarbij eenmaal twee leden van de Raad van Toezicht aanwezig waren.

Mw. J. Bargeman

verpleegkundige klinische OK

Dhr. M.A.M. Boom

Daarnaast vond overleg plaats met vertegenwoordigers van het Facilitair Bedrijf,

Dhr. H. Bosmans

klinisch instrumentatietechnicus

Mw. E. van Erp

Vereniging Medische Staf, de zorggroepmanagers en de afdeling Communicatie.

Mw. B. Brabers

senior verpleegkundige kwaliteit poli Heelkunde

Mw. M.J. Hooijen

Daarbij is onder meer gesproken over ’Gastvrijheid met Sterren’, het voedingsbeleid,

Mw. I. van den Brand

verpleegkundige afdeling Neurologie

De Cliëntenraad is een onafhankelijk orgaan en behartigt de gemeenschappelijke

Mw. C.M.A. Huijbregts-van Alphen, voorzitter

de herindeling van de hoofdingang, de patiëntenvoorlichting, de verplaatsing van het

Dhr. P. van den Heuvel

medewerker afdeling Transport

belangen van cliënten van het St. Elisabeth Ziekenhuis. Dit kunnen (potentiële)

Prof. mr. ir. dhr. A. Louët Feisser

Patiëntenservicebureau als onderdeel van de informatiebalie, informed consent en

Mw. M. Jansz

analiste

patiënten zijn, maar ook bezoekers en familieleden van patiënten. Ook bevordert de

Mw. C. Reusken-Wijne

patiëntveiligheid. Ook zijn de kaderbrief en de begroting voor 2012 besproken.

Dhr. P. Kolsters

werktuigbouwkundige

Cliëntenraad dat de belangen van de cliënt centraal staan in het ziekenhuisbeleid,

Drs. dhr. R.W.E. Wildeboer

Mw. C. Rulo

medisch secretaresse afdeling

3. 6 Cliëntenraad

Het St. Elisabeth Ziekenhuis heeft sinds 2001 een Cliëntenraad. In 2011 bestond deze raad uit 9 leden, allen afkomstig uit het verzorgingsgebied van het ziekenhuis.

waarbij de gegeven zorg en medische behandeling zoveel mogelijk worden

Klinische Pathologie

Adviezen aan de Raad van Bestuur

zorg voor de groep kwetsbare ouderen (80+). De Cliëntenraad heeft zijn medewerking

Dhr. C. Schoenmakers

optometrist

geen individuele klachten, hiervoor heeft het St. Elisabeth Ziekenhuis

De hoofdtaak van de Cliëntenraad is, zowel gevraagd als ongevraagd,

hieraan verleend.

Mw. N. Simons

hoofd zorgeenheid Kaakchirurgie,

klachtenfunctionarissen.

advies geven aan de Raad van Bestuur.

afgestemd op de behoeften en wensen van de cliënt. De Cliëntenraad behandelt

38

In 2011 is door medewerkers van de Universiteit van Tilburg onderzoek gedaan naar

In 2011 heeft de Cliëntenraad over de volgende onderwerpen adviezen uitgebracht:

• • • • • • • • • • • • • •

Bijzondere Tandheelkunde en KNO In oktober vond een kennismakingsbijeenkomst plaats met de Patiëntenraad van het

Mw. C. Smid

secretaresse kinderartsen

TweeSteden ziekenhuis.

Mw. E. Smulders

secretaresse hoofden productgroepen

Mw. Y. Snelders

anesthesieassistente

aanpassing Medische Boulevard Klokkenluidersregeling renovatie hoofdingang

3. 7 Ondernemingsraad

Mw. I. Snoeren (voorzitter)

projectleider/adviseur Neurochirurgie

Dhr. K. Verhoof

klinisch psycholoog analiste Immunologie

verblijfs- en bezoekersregeling

Taken en werkwijzen Ondernemingsraad

Mw. K. van Zundert

Traumacentrum

De Ondernemingsraad vergadert iedere week op dinsdagmiddag. Minimaal een keer

(vice- voorzitter)

businessplan Centrum voor Verloskunde

in de acht weken vindt de overlegvergadering met de Raad van Bestuur plaats in

EPD autorisatiebeleid

aanwezigheid van de secretaris Raad van Bestuur en de manager

Secretariaat Ondernemingsraad

herbenoeming lid Raad van Toezicht

Personeel & Organisatie. Minimaal een keer in de acht weken is er een ondernemings-

Mw. N. den Boer

ambtelijk secretaris

inrichting van het integrale zorgteam

raadvergadering. In de tussenliggende weken zijn er openbare commissievergaderin-

Mw. E. Snels


Vakgroep Diëtetiek

gen. Er wordt dan gestart en afgesloten met een plenair gedeelte. Iedere vergadering

voedingsbeleid

kent een aparte agenda. De begroting van de Ondernemingsraad, die valt binnen de

aanneming van een jurist

ziekenhuisbegroting, geeft ruimte voor facilitering in tijd voor de leden, scholing en

samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis

op de actualiteit afgestemde cursussen. Tevens wordt door het ziekenhuis voorzien in

begroting 2012

het ambtelijk secretariaat. De OR brengt een eigen jaarverslag uit.

39


Instemmings- en adviesaanvragen De Ondernemingsraad behandelde in 2011 20 advies- en instemmingsaanvragen. Een aantal onderwerpen vroeg in 2011 meer aandacht dan gemiddeld, bijvoorbeeld de samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis. Omdat dit voor de OR een niet eerder gelopen traject is, kreeg de OR toestemming om een adviseur aan te trekken.


Overige adviezen • Aanpassing productgroep Logistiek en Services

Adviesonderwerpen • Voorlopige Ontslagdatum (VOD)

• Aanpassing reorganisatie Zorgadministratie/aanstellen coördinator Facturering

Doelstelling VAR

• Beleidsplan Traumacentrum St. Elisabeth

• Herbenoeming lid Raad van Toezicht ir. P.J.A. van Schijndel

De VAR heeft als doelstelling het stimuleren van een professionele beroepshouding

• Realisatie van een (kraam)hotelvleugel

• Inrichting (kraam)hotelvleugel

van verpleegkundigen, met daarbij aandacht voor de beroepsinhoudelijke ontwik-

• Inrichten van het Integrale Zorgteam

• Inrichting Integrale Zorgteams

kelingen op verpleegkundig gebied. De VAR levert vanuit een beroepsinhoudelijk

• Interne autorisatie toegang EPD

• Benoeming lid klachtencommissie patiënten

perspectief een positieve en constructieve bijdrage aan de continue verbetering van

• Visiedocument Curatieve Zorg Tilburg

Na intensief overleg formuleerde de OR een positief advies ten aanzien van het

• Reorganisatie Informatisering & Automatisering

de kwaliteit van de verpleegkundige zorg. Hij brengt beroepsinhoudelijk adviezen uit

Integrale Zorgteam. De OR volgde de ontwikkelingen op de voet omdat het een grote

• Reorganisatie Planning, Control & Informatie en Financiën & Audit

aan de Raad van Bestuur, die verband houden met de patiënten- en verpleegkundige

reorganisatie betrof, zowel op de verpleegafdelingen, IC, Kinderafdeling en Dialyse als

• Beleidsplan Traumacentrum St. Elisabeth

zorg in de organisatie. De VAR bewaakt en toetst het door de VAR geadviseerde beleid.

Gegeven instemmingen in 2011

Samenstelling VAR in 2011

Voor de uitvoering van het beleidsplan Traumacentrum St. Elisabeth uitte de OR zijn

• Roosters: PACU, OK, LMMI, arts-assistenten LMMI, personeelsrestaurant,

Dhr. R. Keijzers

hoofd zorgeenheid Verloskunde,

• SBAR-methode

zorg over de financiële haalbaarheid en het aantrekken van voldoende geschoold

Kindergeneeskunde, receptie/telefooncentrale, voedingsassistenten B1 en B2,

(voorzitter)

Gynaecologie & Fertiliteit

• Griepvaccinatie 2011

personeel. De OR adviseerde om het plan op hoofdlijnen uit te voeren onder de

kernteam MRI, Radiologie

Dhr. T. Verhoeven

voorwaarde dat de financiële en personele ontwikkelingen geregeld met de OR

• plannen van Aanpak Vitaliteitsonderzoek: Oogheelkunde, Radiologie,

(vicevoorzitter) teamleider Cardiologie

• Onderzoek naar administratieve lasten van verpleegkundigen

besproken worden.

Reumatologie, gevaarlijke stoffen Pathologisch Laboratorium,

Mw. B. van de Ven

verpleegkundig specialist hiv/aids

• Complementaire zorg

Onderhoud en Techniek

Dhr. R. Santegoets

verpleegkundig specialist hiv/aids

(voorgenomen samenwerking TweeSteden en St. Elisabeth)

Overige onderwerpen • Medicatiesysteem Theriak

bij het Facilitair Bedrijf.

40

3. 8 Verpleegkundige Adviesraad (VAR)

• Kaderbrief EZ

• Project Lean

Jaarlijks bekijkt de OR of de vele roosterwijzigingen voldoen aan de Arbeidstijdenwet

• Overig: klokkenluidersregeling, regeling externe bij- en nascholing,

Mw. L. van Baest

verpleegkundige Neurochirurgie

Overige activiteiten

en de CAO. De OR ziet er op toe dat medewerkers minimaal drie maanden de tijd

reglement Begeleidingsadviescommissie en het sanctiebeleid

Mw. A. Berben

verpleegkundige Intensive Care

• Verpleegkundige Informatieve Presentatie (VIP)

krijgen om hun privé situatie aan te passen aan de nieuwe tijden.

Elektronisch Patiëntendossier (EPD)

Mw. B. Jansens

hoofd zorgeenheid Oogheelkunde

De onderwerpen waarover in 2011 advies c.q. instemming is gevraagd, zijn: Gegeven adviezen in 2011 In het kader van de samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis: • Visiedocument Curatieve Zorg Tilburg met het daarbij behorende addendum • Opdracht extern bureau om samenwerking van zes zorgdomeinen te onderzoeken • Opdracht extern bureau voor het uitvoeren van een cultuuronderzoek • Opdracht extern bureau om te onderzoeken hoe vorm gegeven kan worden

aan een geïntegreerd bestuur

• Opdracht extern bureau om te onderzoeken hoe vorm te geven aan een

gezamenlijk EPD

Dhr. S. Bertens verpleegkundige B3

- Maakt ziek zijn je beter? Met ervaringen van verpleegkundigen als patiënt - Interculturele Zorg: “Gewoon als het kan, anders als het moet”.

Dhr. A. Kivits

opleidingsfunctionaris Heelkunde

Mw. H. Wolbink

teamleider Interne Geneeskunde

• Evaluatie nieuwe roostertijden

Mw. E. Strijbosch

medisch maatschappelijk werker

• Vaststellen Reglement VAR

Mw. C. Angenent

pastor / geestelijk verzorger

• 2-daagse scholing

Mw. A. Dukker

verpleegkundige B1 (lid vanaf oktober 2011)

• Samenstellen visiedocument VAR

- SCEN-verpleegkundigen. SCEN: steun en consultatie bij euthanasie.

• Samenstellen VARNetwerk voor achterbanberaad

Ondersteuning Mw. E. Snels ambtelijk secretaris

41


Commissies VAR


Hieronder staat een overzicht van de besproken onderwerpen:

Deelname in commissies

03-02-2011

Toelichting op de start van het ‘Canuleteam’

Een groot aantal leden van de VMS heeft wederom zeer actief geparticipeerd in zowel

Algemeen en bestuur

Intensive Care Goedkeuring nieuw reglement vacaturestelling

staf- als ziekenhuiscommissies, zoals de Beleidscommissie, Toelatingscommissie

kundig wetenschappelijk onderzoek; Professionalisering van de taakvolwassen

In de Vereniging Medische Staf (VMS) zijn alle vrijgevestigde specialisten en

en benoeming leden VMS

(sollicitatieprocedure voor nieuwe medisch specialisten) en in de functie van auditor

verpleegkundige; Public relations.

specialisten in dienstverband verenigd. De VMS wordt vertegenwoordigd door een

Bespreking van het gewijzigde reglement OK-commissie

IFMS (Individueel Functioneren Medisch Specialisten) en auditor voor interne audits.

De VAR kent de volgende commissies: Samenwerking St. Elisabeth – TweeSteden; Lean; Lief ziekenhuis; Veiligheid; Kwaliteit; Taakdifferentiatie; Onderwijs/veerpleeg-

3. 9 Vereniging Medische Staf

bestuur. Dit bestuur is een belangrijke gesprekspartner voor de Raad van Bestuur.

03-03-2011

Presentatie door de Commissie Onbedoelde Schade over

Verder neemt de VAR deel in de volgende commissies: Ethische commissie;

Iedere maand vindt een ledenvergadering VMS plaats, die ook door de Raad van

de bevindingen en ervaringen na het eerste half jaar

Kwaliteitsvisitaties

STZ-netwerk (Samenwerking Topklinische Ziekenhuizen) en Commissie veiligheid.

Bestuur wordt bijgewoond. Het bestuur VMS overlegt wekelijks met de Raad van

Bespreking businessplan van de Kraamhotelvleugel en het

De rapportages van de kwaliteitsvisitaties worden integraal zowel aan het bestuur

Bestuur over lopende zaken en beleidsmatige onderwerpen. De samenwerking

Centrum voor Verloskunde

VMS als aan de Raad van Bestuur gezonden. De conclusies en aanbevelingen

Deelname aan bijeenkomsten

tussen het stafbestuur en de Raad van Bestuur is ook in 2011 in goede harmonie en

12-05-2011

Beleid interne autorisatie EPD

worden in gezamenlijk overleg besproken om de betrokken maatschap/vakgroep te

Op initiatief van de VAR’en van beide Tilburgse ziekenhuizen vierden deze de Dag

constructief verlopen.

Financiële zaken VMS 2010

stimuleren de aanbevelingen om te zetten in beleidsvoornemens en verbeterplannen.

(jaarrekening, verslag Kascommissie en begroting 2011)

Bij alle specialismen worden kwaliteitsvisitaties door de landelijke wetenschappelijke verenigingen binnen een cyclus van vijf jaar verricht.

van de verpleging voor het eerst samen. Dit bood een unieke kans op informele wijze

42

kennis te maken met de collega’s van ‘het andere ziekenhuis’. Op het programma stond

Samenstelling stafbestuur per 31 december 2011

Jaarverslag 2010 Medisch Ethische ToetsingsCommissie

onder meer een inspirerende presentatie van trendwatcher Adjiedj Bakas.

Dhr. H.G.N. Veraart (oogarts)

voorzitter

16-06-2011

Beleidsplan Traumacentrum St. Elisabeth Ziekenhuis In 2011 vonden kwaliteitsvisitaties plaats bij drie specialismen:

• gynaecologie en verloskunde • interne geneeskunde • medische microbiologie

Tevens kende deze dag een interactief programma waarbij verpleegkundigen samen

Dhr. J.J.D. Tilanus (psychiater)

vice-voorzitter

Samenwerking met TSz

met collega’s op ludieke wijze vraagstukken van alledag onder de loep namen.

Dr. dhr. A.G.M. Buiting (arts-microbioloog)

lid

07-07-2011

Procedure ’Overlijden van een patiënt, multidisciplinaire zorg’

Mw. D.H.C. Burger (chirurg-intensivist)

lid

Jaarverslag 2010 Commissie Meldingen Incidenten Patiëntenzorg

Verder nam de VAR deel aan de volgende bijeenkomsten: Rondetafelbijeenkomst

Dhr. J. Hes (kaakchirurg)

lid

01-09-2011

Presentatie project ’Stafleden Ondersteunen Stafleden’

in het St. Elisabeth over de toekomst van de gezondheidszorg; conferentie over de

Mw. dr. A.A.M. van der Wurff

penningmeester

van Ziekenhuisgroep Twente.

toekomst van de verpleegkundige in het ziekenhuis (invulling functie verpleegkun-

Toelichting overdracht van medicatiegegevens,

Opleidingsvisitaties

’Estafette voor veilige zorg’

Het Kaderbesluit 2011 van het Centraal College Medische Specialismen (CCMS) heeft

digen niveau 4 en 5); Netwerkdag V&VN, waarbij onder andere de evaluatie van het

Ondersteuning stafbestuur per 31 december 2011

Veiligheidsmanagementsysteem (VMS) op het programma stond.

Mw. R. Maas

secretaresse

06-10-2011

Discussie over hoofdbehandelaarschap

geleid tot een aanpassing van de procedure proefvisitaties aan de nieuwe wijze van


Protocol nieuw medisch instrumentarium en

visiteren door de Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC).

leen-instrumentarium voor het instrumentenvolgsysteem

In 2011 hebben bij drie van de 14 erkende specialistenopleidingen visitaties

Mw. S. Meijer-de Moor

Overleggen Vergaderingen

Centrale Sterilisatie

plaatsgevonden. Dit betreft medische microbiologie, kindergeneeskunde en

zorggroepmanagers, de Vereniging Medische Staf (VMS), de Cliëntenraad,

De onderwerpen die aan de orde komen tijdens de maandelijkse VMS vergaderingen

03-11-2011

Themavergadering Commissie Onbedoelde Schade en

psychiatrie. Aan deze opleidingen is een hernieuwde erkenning verleend.

en de VAR van het TweeSteden ziekenhuis. Verder neemt de VAR deel aan de overleg-

betreffen voornamelijk de kwaliteit van de patiëntenzorg en de kwaliteit van de

een presentatie van een aantal patiëntencasuïstieken

gen van de manager business ontwikkeling en organisatie, de interim-manager en de

medisch inhoudelijke zorg door de professionals. Daarnaast is veelvuldig gesproken

01-12-2011

Nieuwe model toelatingsovereenkomst per januari 2012

onderwijscoördinator.

over de samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis.

Presentatie en discussie over samenwerking met TSz

De VAR neemt deel aan de structurele overleggen van de Raad van Bestuur (RvB), de

43


Commissie Onbedoelde Schade De Commissie Onbedoelde Schade (COS) wil, op basis van dossieronderzoek bij overleden patiënten, onbedoelde schade bespreken met de behandelend specialist. De lessen van onbedoelde schade worden vervolgens teruggekoppeld aan het betrokken team om de patiëntveiligheid te verbeteren. De projectgroep COS werkte


3. 10 Medisch Ethische ToetsingsCommissie

De hoofdtaak van de Medisch Ethische ToetsingsCommissie (METC) is het geven van een oordeel over voorgenomen medisch-wetenschappelijk onderzoek.

in 2011 hard aan de inrichting van het proces. Multidisciplinair en systematisch

Lokaal Geen

Totaal

advies WMO

In 2011 legde de Raad van Bestuur 31 protocollen voor met het verzoek om daarover een advies over de lokale uitvoerbaarheid te geven. Aan het einde van het verslagjaar

Allergologie

kregen 28 protocollen een positief advies. De overige drie protocollen werden na de

Anesthesiologie 2 2

deadline voor de decembervergadering ingediend.

1 1

Cardiologie 1 4 5

dossieronderzoek (aansluitend bij landelijke methodiek NIVEL/EMGO) spoort oorzaken

De commissie toetst onderzoeken op wetenschappelijke, medisch-ethische en

op van vermijdbare schade. Het beoordelingsteam bestaat uit praktiserend en

juridische aspecten, aan de hand van de daarvoor geldende nationale en

Adviezen over niet WMO-plichtig onderzoek

oud-specialisten, onder voorzitterschap van een oud-specialist. Het screeningsteam

internationale wetgeving en richtlijnen. De METC van het St. Elisabeth vergadert

De commissie behandelde 16 onderzoeken, die niet onder de begripsomschrijving

Gynaecologie 1 7 3 11

bestaat uit verpleegkundigen van verschillende vakgebieden. Maandelijks wordt in

één keer per maand.

van de Wet medisch-wetenschappelijk onderzoek vielen. Het betrof onderzoeken met

Interne geneeskunde/MDL 5 3 8

de VMS-vergadering een door de COS geselecteerde casus gepresenteerd. Tevens

44

WMO

Adviezen lokale uitvoerbaarheid

wordt in een evaluatie gevraagd hoe doelgroepen invulling hebben gegeven aan de

Universiteit van Tilburg

bevindingen van de commissie.

Op basis van een samenwerkingsovereenkomst met de Universiteit van Tilburg (UvT)

IFMS

Chirurgie 1 2 1 4 Donatiefunctionaris 1 1

vragenlijsten, dan wel onderzoeken waarbij slechts gegevens van patiënten werden

Intensive care

vastgelegd of waarbij sprake was van gebruik van lichaamsmateriaal.

Kindergeneeskunde 1 1 2

1 1 2

Medische psychologie 2 2

beoordeelt de METC ook het onderzoek dat binnen de UvT wordt uitgevoerd.

In het schema hiernaast staan de ingediende protocollen uitgesplitst naar discipline.

Neurochirurgie 1 1

In 2011 ontving de METC vijf onderzoeksprotocollen ter beoordeling.

Neurologie 4 3 7 Oogheelkunde 1 1

Individueel Functioneren Medisch Specialisten (IFMS) is een van de kwaliteitsinstrumenten voor verbetering van zorg door de professionals. Dit instrument is in

Stichting Amphia

Orthopedie 1 1 2

het St. Elisabeth structureel ingevoerd. Veertig specialisten uit twintig verschillende

In januari van het verslagjaar werd een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de

Pathologie 1 1

maatschappen en vakgroepen namen als auditee deel aan deze vorm van multisource

Stichting Amphia. Onderzoekers van het Amphia Ziekenhuis dienden zes protocollen

Psychiatrie 1 1 2

feedback. De auditees sturen allen vijftien collega’s, directe medewerkers én patiënten

in ter beoordeling. In december 2011 besloot de Stichting Amphia om de overeen-

Radiologie 1 1

een vragenlijst. Op basis van de uitkomsten van deze ingevulde vragenlijsten vindt

komst na afloop van de afgesproken looptijd van twaalf maanden niet te continueren.

Traumacentrum 1 1

De resultaten van deze gesprekken zijn persoonlijk en uitsluitend beschikbaar voor de

WMO-oordelen

Amphia Ziekenhuis 6 6

auditee en auditor. Alleen bij constateren van disfunctioneren wordt het bestuur VMS

De METC kreeg in totaal 21 protocollen ter beoordeling voorgelegd. Eén protocol werd

Universiteit van Tilburg 5 5

geïnformeerd, waarna het reglement Mogelijk Disfunctionerende Medisch Specialist

niet in behandeling genomen omdat de benodigde expertise in de commissie

in werking treedt. Voor de functie van auditor IFMS zijn inmiddels 17 medisch specia-

ontbrak. 16 protocollen kregen een positief oordeel. 4 protocollen waren op

listen getraind. Het streven is erop gericht om in 2012 zowel het aantal auditees als het

31 december 2011 nog in behandeling. Daarnaast werden 4 positieve oordelen

aantal auditoren te verdubbelen.

uitgebracht over protocollen die in 2010 ter beoordeling aan de commissie waren

Urologie

een evaluatiegesprek plaats tussen de auditee en een onafhankelijke auditor.

voorgelegd. In totaal werden 20 positieve oordelen uitgebracht. De commissie gaf 15 keer een nader oordeel over een eerder getoetst onderzoek.

3 3

45


3.10.1 Ethische Commissie

Vaardigheden moreel beraad

4.1 Meerjarenbeleid

De commissie besprak iedere vergadering een hoofdstuk uit het boek ‘Ethiek in de

Doel

kliniek’. Dit boek bevat een aantal hedendaagse benaderingen in de gezondheids-

De Ethische Commissie is een commissie die door de Raad van Bestuur en de

ethiek. Ook is gestart met bespreking van het boek ‘In gesprek over goede zorg,

Vereniging Medische Staf is ingesteld. Deze commissie maakt de Raad van Bestuur,

overlegmethoden voor ethiek in de praktijk’.

Het St. Elisabeth is een patiëntgericht, innovatief, topklinisch ziekenhuis dat

Menslievende Zorg

van kwalitatief goede en betaalbare zorg. In het zorgproces staat de patiënt centraal.

de medisch specialisten en de medewerkers van het ziekenhuis bewust van de ethische implicaties van het zorginhoudelijk handelen. Ook ontwikkelt en toetst de commissie concrete richtlijnen en kaders voor ethisch beleid en adviseert de commissie over de ingebrachte casuïstiek.

Taken De Ethische Commissie heeft een beleidsadviserende, een raadgevende, een educatieve en een algemeen bezinnende taak. 46

Beleid, inspanningen en prestaties // 04

Commissie geïnformeerd over de voortgang en resultaten van dit veelbelovende project.

Symposium Om de ethische reflectie binnen het St. Elisabeth en met de huisartsen te vergroten, is het symposium over de grenzen van de oncologische zorgverlening op 23 mei 2012

Vergaderingen In het verslagjaar 2011 vergaderde de commissie op 6 april, 22 juni,

van de oncologische zorgverlening vanuit het perspectief van de behandelaar en de

7 september en 7 december.

patiënt. Aan de hand van een concrete casus vindt ethische reflectie plaats over de

In het verslagjaar 2011 zijn de onderstaande onderwerpen besproken. Ook adviseerden de leden ad hoc bij individuele casuïstiek.

Moreel beraad De Ethische Commissie adviseerde de Raad van Bestuur over het belang van een goede ethische reflectie en stelde voor ethische reflectie een decentrale verantwoordelijkheid te laten zijn. Op meerdere afdelingen zijn leden van de commissie daarom gestart met het ondersteunen van moreel beraad. Een lid van de Ethische Commissie treedt op als gespreksleider. Daarnaast is een module ‘Moreel Beraad’ opgenomen in de Elektronische Leeromgeving. Tevens is voorgesteld onder opleidings-

hoogwaardige medische zorg aanbiedt. Het beleid is primair gericht op het verlenen

Omdat ‘Menslievende Zorg’ veel raakvlakken vertoont met ethiek, wordt de Ethische

voorbereid. Naast de juridische aspecten wordt aandacht geschonken aan de grenzen

Besproken onderwerpen

4.1.1 Missie

hulp die patiënten geboden kan worden om het leven op een waardige manier te

Zowel in de directe patiëntenzorg als de ondersteunende dienstverlening staan het

04

klantgericht handelen en de vakbekwaamheid van medewerkers hoog in het vaandel.

Beleid, inspanningen en prestaties

Medewerkers krijgen de ruimte om zich te ontplooien. Het St. Elisabeth biedt een goed opleidingsklimaat voor allen die in het ziekenhuis werken.

4.1.2 Toekomstvisie De toekomst van het St. Elisabeth wordt in vier woorden kernachtig samengevat: Lief, Lean, Kwaliteit en Veiligheid. Samen zorgen ze voor meer aandacht voor de patiënt, kortere wachttijden en een betere stroomlijning van het hele zorgproces.

eindigen, in de vorm van euthanasie of het bieden van palliatieve sedatie.

Invriezen van eicellen Eind 2011 is de Ethische Commissie verzocht te adviseren over het invriezen van eicellen, zonder dat daaraan een medische indicatie ten grondslag ligt. De gemiddelde leeftijd waarop de Nederlandse vrouw kinderen krijgt, is het hoogst van Europa. De vraag om op jonge leeftijd eicellen in te kunnen vriezen, wordt in toenemende mate gesteld. Op latere leeftijd zouden de eicellen gebruikt kunnen worden om een op dat moment aanwezige kinderwens te vervullen. De commissie adviseerde hierover aan de Raad van Bestuur in 2012.

functionarissen potentiële gespreksleiders te werven die via interne scholing

Invriezen van semen

deze rol kunnen vervullen.

In 2011 kreeg de Ethische Commissie het verzoek om advies uit te brengen over het invriezen van semen van een man, die binnen korte tijd een geslachtsverandering wenst te ondergaan. De Ethische Commissie heeft hierover positief geadviseerd middels een brief d.d. 27 februari 2012 aan de Raad van Bestuur.

Lief, wat staat voor menslievende patiëntenzorg; Lean, wat staat voor een efficiënte bedrijfsvoering; Kwaliteit en Veiligheid, voor verantwoorde patiëntenzorg.

47

04 // Beleid, inspanningen en prestaties

3. Het zorgproces rondom de patiënt staat centraal

5. Betrouwbare samenwerkingspartner

6. Opleiden en ontwikkelen is vanzelfsprekend

Verdere medische specialisaties, meer oudere patiënten en het programma

Samenwerking met eerste lijn

Opleiding en ontwikkeling is al een vanzelfsprekend onderdeel van het St. Elisabeth,

‘Menslievende zorg’ vragen extra aandacht van de diverse afdelingen om de zorg te

Het St. Elisabeth wil de samenwerking en taakverdeling met huisartsen verder

met opleidingen van co-assistenten, medisch specialistische opleidingen (AIOS),

ontwikkelen. Het St. Elisabeth staat voor een ziekenhuisbrede en uniforme aanpak.

uitbreiden. Bij laag complexe chronische zorg geeft het St. Elisabeth huisartsen

verpleegkundige (vervolg)opleidingen en bijscholing en coaching van medewerkers.

specialistische ondersteuning. In samenwerking komen er buitenpoli’s voor

Verschillende medewerkers van het St. Elisabeth vervullen een deeltijd hoogleraarschap

• Multidisciplinaire zorg: de zorg verschuift van specialismegericht naar

ziekenhuis-specialistische zorg dicht bij de patiënt. In de dagelijkse praktijk onder-

aan een Nederlandse universiteit buiten Tilburg.

aandoeninggericht. Betere samenwerking binnen en buiten het ziekenhuis

steunt het St. Elisabeth huisartsen met nascholing, bijvoorbeeld met een bijdrage

moet de wachttijd voor de patiënt bekorten en de zorg stroomlijnen.

van specialisten aan een nieuw centraal nascholingsprogramma van de Tilburgse

Investeringen

1. Een breed pakket aan excellente patiëntenzorg

De zorgprocessen sluiten aan bij de voor- en nazorg, in goede samenwerking met

huisartsencoöperatie.

Na investeringen in bijvoorbeeld het nieuwe Opleidings- en Onderzoekscentrum (OOC)

De basis van het St. Elisabeth is het bieden van excellente en zo breed mogelijke

huisartsen, thuiszorg en verpleeghuizen. Intern en extern is het noodzakelijk

patiëntenzorg.

inzicht te hebben in elkaars werkwijzen, vertrouwen te hebben in elkaars

Samenwerking met tweede lijn

4.1.3 Strategie

In het Strategisch Beleidsplan 2010 – 2013 staan negen beleidskeuzes die gebaseerd zijn op de missie van het ziekenhuis. Het beleidsplan kwam tot stand in nauwe samenwerking met alle maatschappen, zorgeenheden, managers en adviesorganen van het ziekenhuis. Daarnaast is input geleverd door een aantal huisartsen.

48


en de Elektronische Leeromgeving (ELO) blijft het St. Elisabeth blijft ook de komende jaren investeren in de ontwikkeling van mensen én de organisatie.

deskundigheid en te zorgen voor goede communicatie tussen zorgverleners

Lokaal biedt de samenwerking tussen maatschappen van het St. Elisabeth en het

Dit betekent in de praktijk:

onderling en naar de patiënt.

TweeSteden voordeel voor beide ziekenhuizen én kwaliteitswinst voor de gezond-

Medisch opleidingen

• Alle zorg is veilig, van hoogwaardige kwaliteit en er is altijd voldoende

• Communicatie: veilige zorg vraagt om heldere en eenduidige overdracht tussen

heidzorg in de regio. Het St. Elisabeth streeft naar één ziekenhuis met twee locaties

Het opleiden van co-assistenten blijft een belangrijke activiteit voor excellente

alle zorgverleners in de keten. Informatie aan de patiënt en diens naasten is een

die samen een volledig pakket aan ziekenhuiszorg leveren.

patiëntenzorg. De medische maatschappen richten zich op het nieuwe curriculum en

• Het St. Elisabeth levert de zorg waar de maatschappij om vraagt,

noodzakelijk onderdeel van menslievende zorg.

Regionaal werkt het St. Elisabeth samen met de grote ziekenhuizen in Brabant voor

bieden AIOS specialisatiemogelijkheden. Het OOC ondersteunt de maatschappen bij

expertise aanwezig.

• De oudere patiënt: het groeiend aantal oudere patiënten vormt een

de verdeling van hoog-specialistische zorg. Voor verschillende functies, waaronder de

het ontwikkelen van de onderwijsprogramma’s en ondersteunt de AIOS bij

• Door de mix aan zorg die wordt geboden,

kwetsbare groep met een grote kans op vermijdbare schade. Het St. Elisabeth kiest

twee speerpunten, vervult het St. Elisabeth een regionale centrumfunctie.

wetenschappelijk onderzoek.

bewust niet voor een aparte geriatrische afdeling: alle afdelingen/specialismen

tegen een voor zorgverzekeraars aanvaardbare prijs. is de toekomst van het ziekenhuis ook financieel gewaarborgd.

krijgen tenslotte te maken met meer oudere patiënten. Zij gaan werken met

Landelijk wisselt het St. Elisabeth expertise uit met de andere STZ ziekenhuizen.

Verpleegkundige opleiding en nascholing

2. Normovertreffende kwaliteit en veiligheid

systematische screening voor vroegtijdige herkenning en krijgen ondersteuning

Patiënten met zeldzame aandoeningen wijst het St. Elisabeth door naar UMC’s.

Elke verpleegkundige krijgt mogelijkheden die passen bij zijn of haar loopbaan en die

Het St. Elisabeth wil voorop blijven lopen op het gebied van kwaliteit en veiligheid.

van een geriatrisch consultteam.

Ook komen specialisten uit academische centra naar het St. Elisabeth voor mede-

aansluiten bij de nieuwe ontwikkelingen zoals meer zorg voor ouderen en multi-

behandeling. Deze vormen van samenwerking wil het St. Elisabeth behouden en

disciplinaire zorg. Het St. Elisabeth ontwikkelt hiervoor een pakket samen met het

versterken in het belang van de patiënt.

ROC Tilburg, de Avans Hogeschool en de vervolgopleidingen van het Erasmus MC.

Dat geldt bijvoorbeeld voor de logistiek en service. En doelmatigheid als het gaat om efficiënte bedrijfsvoering. Ook gaat het St. Elisabeth de komende jaren ‘slimmer

4. Twee speerpunten: neuro-patiënt en (multi)traumazorg

werken’: elke activiteit in het zorgproces heeft toegevoegde waarde voor de patiënt.

De zorg voor de neuro-patiënt en (multi)traumazorg blijven de speerpunten. Op deze

Daarnaast wil het St. Elisabeth uitgroeien tot ‘het liefste ziekenhuis van Nederland’. Dat betekent: patiëntvriendelijk in benadering en in procesvoering. Tot slot wil het St. Elisabeth blijven investeren in technisch hoogwaardige zorg, medisch en verpleegkundig. Het EMD/EPD/EVD-systeem maakt de kwaliteit en veiligheid van de zorg zichtbaar.

De samenwerking sluit aan op de gewenste functiedifferentiatie.

punten wil het St. Elisabeth de beste patiëntenzorg van Nederland bieden en tot de

Ook stimuleert het St. Elisabeth deelname van medisch specialisten aan (klinisch)

top behoren in klinisch wetenschappelijk onderzoek en innovatie.

wetenschappelijk onderzoek van universitaire centra, zeker in de onderzoekgebieden van de speerpunten.

49



7. Medewerkers en medisch specialisten maken het verschil

• heldere, resultaatgerichte afspraken, duidelijke verantwoordelijkheid,

De kwaliteit van elk ziekenhuis wordt bepaald door de mensen die er werken.

open onderlinge aanspreekcultuur op gemaakte afspraken.

Als iedereen zich betrokken voelt bij het ziekenhuis, dan ontstaat een gemeenschappelijk belang, plezier in het werk en tevredenheid bij de patiënt.

9. Optimaal inzicht en efficiënte sturing Kwaliteit is hét criterium voor de zorg. Dat kan niet zonder een efficiënte

50

4.2 Algemeen beleid verslagjaar 4.2.1 Algemeen

Onderzoek wijst uit dat de gezondheidszorg aan grote veranderingen onderhevig is. Om de betaalbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid te kunnen blijven waarborgen moet de organisatie van de gezondheidszorg op een andere manier benaderd worden.

De verpleegkunde ontwikkelt mee

bedrijfsvoering. Het St. Elisabeth ontwikkelt een systeem dat inzicht biedt in de totale

Het St. Elisabeth wil een deskundige patiëntgerichte, menslievende verpleegkunde

kosten en baten van de patiëntenzorg, de opleidingsactiviteiten, de ondersteuning en

vanuit een holistisch mensbeeld. Een verpleegkunde die aansluit bij medische

de infrastructuur. Dit systeem moet leiden tot:

specialisatie en hoogwaardige technische en complexe zorg. Hiervoor wil

• reële kostprijzen voor DBC’s;

het St. Elisabeth medewerkers laten werken in meer specifieke functies die passen

• gerichte keuzes in de patiëntenzorg;

Dit vraagt van de zorgaanbieders om vanuit een duurzame bedrijfsvoering de

bij hun opleiding. Tegelijk is het belangrijk dat verpleegkundigen zo flexibel mogelijk

• gerichte kostenbesparing;

productiviteit te optimaliseren, met focus op doelmatigheid en kwaliteit.

inzetbaar zijn. Verdere coördinatie en inventarisatie van deskundigheid draagt bij

• reële budgetten voor zorgeenheden en ondersteunende afdelingen;

Veel aandacht gaat daarbij uit naar spreiding, concentratie en specialisatie van onder

aan structuur in verpleegkundig wetenschappelijk onderzoek. Bijvoorbeeld met een

• betrouwbare benchmarks met andere ziekenhuizen.

andere de complexe zorg. Uitgangspunt daarbij is dat concentratie en schaal-

centraal coördinatiepunt en scholingsmogelijkheden voor verdere professionalisering van potentiële onderzoekers.

vergroting (volume) leidt tot verbetering van kwaliteit, maar ook tot een meer Kwaliteit geleverde zorg

doelmatige productie en vermindering van kosten.

Beter inzicht in de kwaliteit van de zorg stelt het ziekenhuis in staat te sturen op Gezamenlijke verantwoordelijkheid medici en ziekenhuis

kwaliteits- en veiligheidsindicatoren. Daarmee kunnen professionals de zorg

Binnen tien jaar is spreiding en concentratie in de ziekenhuiswereld waarschijnlijk een

Voor echte betrokkenheid van de medische specialisten krijgen zij de ruimte voor

verbeteren. Patiënten krijgen de mogelijkheid een goed onderbouwde keuze te

feit en blijft slechts een beperkt aantal ziekenhuizen over dat topzorg in traumatologie

ondernemerschap onder de vlag van het St. Elisabeth. Het ziekenhuis betrekt hen bij

maken voor ziekenhuis of specialist. En voor de zorgverzekeraar is de kwaliteit naast

en neurochirurgie aan kan bieden. Willen wij daarbij horen dan moeten alle betrok-

besluitvorming over inzet van middelen, investeringen en productie-uitbreidingen en

de kostprijs een belangrijk criterium om zorg in te kopen. Meer inzicht leidt ook tot

kenen in het ziekenhuis bereid zijn zich ten volle in te zetten om onze speerpunten

onderhandelingen met zorgverzekeraars.

betere sturing op kwaliteit en kosten per individuele specialist.

optimaal invulling te geven.

8. Resultaatgerichte structuur en cultuur

Kwaliteit van leven

Traumacentrum St. Elisabeth

Het St. Elisabeth werkt nauw samen met haar professionals voor open en resultaatge-

Inzicht in de kwaliteit van de zorg maakt het bovendien mogelijk de keuze van

Voor de traumatologie is het essentieel dat we de traumazorg in een zichtbaar

richte besluitvorming. Belangrijk is een goede evenwicht tussen voldoende draagvlak

behandelstrategieën te maken op basis van kwaliteit van leven voor de patiënt: het

traumacentrum gaan organiseren, waar de multidisciplinaire (be-)handelingen

en tegelijk ook voldoende snelheid en tussen het goede van de gezamenlijke cultuur

St. Elisabeth registreert voortaan ook gegevens over de relatie tussen behandeling en

gestroomlijnd kunnen plaatsvinden: het Traumacentrum St. Elisabeth. Met dit centrum

en de benodigde zakelijkheid. Om dit te bereiken, werkt het St. Elisabeth aan:

kwaliteit van leven.

kan het St. Elisabeth een centrale en bepalende rol spelen, zowel medisch inhoudelijk

• kritisch toezicht op aantal, omvang en doelgerichtheid van commissies en

als coördinerend en daarmee (h)erkend worden als hét traumaziekenhuis met hoogste

profiel in Brabant. In 2011 is een beleidsplan opgesteld waarin de ambitie rondom het

tegelijk aan voldoende mandaat voor commissieleden en medisch manager;

• vroegtijdige informatie over hoe een besluit tot stand komt en draagvlak voor

uniforme werkwijzen bij zorgeenheden en afdelingen;

traumacentrum verder is uitgewerkt. Na definitieve besluitvorming is eind 2011 ook

51



met ruimte voor het geven en ontvangen van feedback en het melden en bespreken

Ook de kwaliteitscontrole van de medische vervolgopleidingen is als gevolg van deze

traumakamers en CT, traumamaterialen, traumaverpleegafdeling, traumanetwerk,

van fouten. Maar ook: een hoge kwaliteit van de supervisie en goede faciliteiten.

modernisering gewijzigd. Er wordt gewerkt met een permanente kwaliteitscyclus

hybride OK, samenwerking RCL, communicatie, 24x7 bereikbaarheid, traumateam en

Het St. Elisabeth beschikt in het Opleidings- en Onderzoekscentrum (OOC) over een

van externe en interne toetsing. Meer dan voorheen toetsen de opleidingsgroepen

aios Gezondheidszorgpsycholoog 1

een helikopterplatform.

goed uitgerust leerhuis ter ondersteuning van zijn opleidingen.

zichzelf door middel van zelfevaluatie en kwaliteitsindicatoren. In november 2011 zijn

aios Heelkunde

hiervoor onder andere vragenlijsten (SetQ en D-RECT) uitgezet onder de aio’s waarin

aios Interne Geneeskunde 13

8

Neurocentrum

Medische opleidingen

zij hun mening kunnen geven over het opleidingsklimaat en de opleiderskwaliteiten

aios Kaakchirurgie 1

In 2011 is gestart met een nadere verkenning van de gezamenlijke ambities tussen

In het St. Elisabeth Ziekenhuis worden zowel artsen als medisch specialisten opgeleid.

van individuele medisch specialisten. Het OOC ondersteunt de opleider, de opleidings-

aios Kindergeneeskunde 2

neurologie en neurochirurgie. Waar kunnen beide specialismen elkaar versterken op

Voor de artsopleiding van het Erasmus Medisch Centrum uit Rotterdam leidt het

groep en de organisatie met inzet van haar onderwijskundige en wetenschappelijke

aios Klinisch chemicus

de gebieden medisch inhoudelijk vlak, opleiding en onderwijs en onderzoek

St. Elisabeth Ziekenhuis co-assistenten op. Permanent zijn ruim veertig co-assistenten

expertise actief bij het implementeren van de gemoderniseerde opleidingen.

De toekomstige samenwerking met het TweeSteden ziekenhuis, en de daarbij

in opleiding, die nagenoeg het gehele praktijkdeel van hun artsopleiding in Tilburg

behorende lateralisatie, spelen een belangrijke rol bij deze verkenning. In 2011 is een

volgen. Deze co-assistenten zijn sinds 2011 vertegenwoordigd door hun eigen

eerste beleidsplan geformuleerd dat begin 2012 verder wordt uitgewerkt.

Co-raad, die ook initiatieven ontplooit in de inventarisatie en oplossing van knelpunten.

52

Opleiding Aantallen

daadwerkelijk gestart met de implementatie bestaande uit tien deelprojecten; nieuwe

Integrale transmurale zorg

3

Opleiding Aantallen Opleiding Aantallen aios Klinisch psycholoog 2 anios Cardiologie

1

aios Medische microbiologie 7

anios Gynaecologie 5

aios Neurochirurgie 1

Het ontwikkelen van integrale transmurale zorg staat nadrukkelijk op de agenda van

Voor de opleiding van de assistenten in opleiding tot medisch specialist (aio’s) worden

anios Heelkunde

8

aios Neurologie

verzekeraars, politiek en patiënt. Daarom werden in de notitie ‘Het verband in de

achttien medische vervolgopleidingen verzorgd: veertien door de Medisch

anios Kaakchirurgie

3

aios Obstetrie en Gynaecologie 6

zorg’ uit 2011 aanbevelingen gedaan hoe het St. Elisabeth samen met de huisartsen,

Specialisten Registratie Commissie (MSRC) erkende vervolgopleidingen en vier

anios Kindergeneeskunde

6

aios Orthopedie

verpleeg- en verzorgingshuizen en de revalidatiecentra kan komen tot integrale zorg.

niet-MSRC erkende opleidingen. Het Kaderbesluit, waarin het competentiegericht

anios Neurochirurgie 1

aios Pathologie 2

onderwijs voor aio’s is verankerd, is op 1 januari 2011 in werking getreden.

anios Neurologie

4

aios Psychiatrie

Dit betekent dat de medische vervolgopleidingen sinds die datum inhoudelijk anders

anios Urologie

1

aios Radiologie 15

worden vormgegeven. De veranderingen hebben betrekking op het verbeteren van

anios Spoedeisende Hulp

de opleidingsstructuur, het intensiveren van supervisie en feedback, een systemati-

anios Psychiatrie 1

aios Spoedeisende hulp

schere aanpak van toetsing en beoordeling, het verbeteren van de kwaliteitscontrole

anios Longziekten

1

aios Urologie 2

en het professionaliseren van opleiders voor hun opleidingstaak. Een groot aantal

anios IC

9

Opleiden is een onderdeel van de missie omdat het gezien wordt als een belangrijke

opleidersgroepen in het St. Elisabeth heeft een eigen lokaal opleidingsplan

anios Interne Geneeskunde 11

voorwaarde voor het behoud en aantrekken van medewerkers en het realiseren van

ontwikkeld, waarin deze elementen systematisch zijn uitgewerkt. Ook namen vele

kwalitatief hoogwaardige (top)klinische zorg. Er wordt geïnvesteerd in de opleiding

opleiders deel aan trainingen op het gebied van docentprofessionalisering.

4.2.2 Opleidingen

Het St. Elisabeth Ziekenhuis is een topklinisch opleidingsziekenhuis en maakt als zodanig deel uit van de Stichting Topklinische Ziekenhuizen (STZ).

van zowel artsen als verpleegkundigen. Ook is er veel aandacht voor de permanente scholing van de eigen medewerkers. In alle opleidingen is sprake van een goed en veilig opleidingsklimaat. Dit houdt in: het aanwezig zijn van een open opleidingssfeer

Totaal anios

12

62

16 9 1

aios Revalidatiegeneeskunde 2

Totaal aios

8

100

53


Verpleegkundige opleidingen Het St. Elisabeth Ziekenhuis leidt verpleegkundigen van diverse niveaus op. Het werkt daarbij intensief samen met het TweeSteden ziekenhuis, het ROC Tilburg en Avans Hogeschool. Met deze twee scholen zijn bijzondere opleidingstrajecten opgezet, de zogenaamde VOZ- en HVOZ-opleiding. De eerste groep van Verpleegkundige Opleidingen Ziekenhuizen (VOZ) studeert in juni 2012 af. De VOZ wordt op alle vlakken geëvalueerd en bijgesteld. De studenten die afstuderen worden gevolgd tot een jaar na diplomeren om de effectiviteit en alle doelstellingen van de VOZ te kunnen evalueren. De HVOZ, de hbo-variant van de VOZ, die tot stand is gekomen in samenwerking tussen het St. Elisabeth, het TweeSteden ziekenhuis, het Jeroen Bosch Ziekenhuis en Avans Hogescholen, wordt verder ontwikkeld en verbeterd. Tevens is er een 54

schakeljaar ontwikkeld, waardoor de VOZ-studenten die dat in potentie aankunnen, het hbo V-diploma binnen de HVOZ in een verkort traject van anderhalf jaar kunnen behalen. De eerste groep studenten is dit jaar gestart in deze schakelgroep, met tot nu toe zeer goede resultaten. Het St. Elisabeth heeft samen met het TweeSteden ziekenhuis, Avans Hogescholen en ROC Tilburg, hiermee een voor Nederland uniek traject ontwikkeld, dat de aantrekkingskracht naar onze regio, en specifiek de VOZ, vergroot. Daarnaast is in 2011 de eerste groep Helpende zorg en welzijn gestart met de opleiding binnen een specifiek traject van het St. Elisabeth Ziekenhuis. Deze opleiding is vormgegeven in intensieve samenwerking met het ROC Tilburg. Jaarlijks starten twee groepen met vooralsnog uitsluitend medewerkers van het St. Elisabeth.


Totaal aantal leerlingen/stagiairs verpleegkundige opleidingen niveau 2, 4 en 5 in schooljaar 2010-2011 Functie Aantallen VOZ (niveau 4) 42 BOL (stage mbo, niveau 4)

24

BBL (leer-arbeidsovereenkomst mbo, niveau 4) 4 BBLDT (verkorte mbo-opleiding, niveau 4) 11 AMV (stage mbo defensie, niveau 4)

12

DA (stage mbo doktersassistenten, niveau 4)

18

TA (stage mbo tandartsassistenten, niveau 4)

2

Schakeltraject VOZ- HVOZ Gestart m.i.v. september 2011: 6 HVOZ (niveau 5)

7

hbo-V (stage hbo, niveau 5) 25 SPH (stage hbo pedagogiek, niveau 5) 2 HZW (leer-arbeidsovereenkomst niveau 2) Gestart m.i.v. september 2011: 17 Overige stages 25 Totaal verpleegkundige opleidingen 2010-2011: 172 exclusief de 23 gestart in september 2011 Bijzondere aandacht is er ook voor de specialistisch verpleegkundige vervolgopleidingen en de medisch ondersteunende opleidingen. Deze zijn inmiddels, op de opleiding tot ziekenhuishygiënist na, erkend door het College Zorgopleidingen (CZO). Hiermee is tevens het praktijkleren binnen het St. Elisabeth opnieuw vormgegeven in de geest van het leren binnen het ziekenhuis. Ook is de samenwerking met de diverse partners hierin (educatie zorgsector Leids Universitair Medisch Centrum, Erasmus Medisch Centrum zorgacademie en Fontys Hogescholen) geïntensiveerd. Daarnaast wordt momenteel de verpleegkundige loopbaanpoule binnen het project Flexibel opleiden voor de opleidingen intensieve acute zorg (IAZ) verder vormgegeven.

Specialistisch verpleegkundige vervolgopleidingen en medisch ondersteunende opleidingen, erkenningsduur en aantal in opleiding schooljaar 2010-2011

Gebruik Elisabeth Leerplein in 2011 aantal medewerkers met toegang tot ELO

3.079 personen

aantal gevolgde modules 3.771 modules aantal afgeronde modules

3.460 modules

Opleiding Erkenning In opleiding

aantal inloguren 43.812 uur

IC-verpleegkundige Tot 26-6-2014 6

Top 10 afgeronde modules Elisabeth Leerplein in 2011

Dialyseverpleegkundige Tot 9-9-2014 5 Obstetrieverpleegkundige

-

Brandinstructie/ontruiming (BHVBR) 437

Kinderverpleegkundige Tot 18-3-2015 2

Tot 18-11-2014

Basic life support (BLS) 321

SEH-verpleegkundige Tot 17-6-2015 4

Basic life support B (BLS-B) 191

Oncologieverpleegkundige

Tot 15-9-2015

3

Diagnostische toets voorbehouden handelingen 151

Radiodiagnostisch laborant

Tot 23-6-2016

-

ACLS non QRT 106

Anesthesiemedewerker Tot 14-7-2016 7

Hart, ritme en geleiding (TRG) 105

Operatieassistent

Zuurstoftoediening en pulmonaal toilet (OPT) 104

Tot 14-7-2016 11

Gipsverbandmeester Tot 31-8-2016 1

Diagnostische toets Hemodynamiek IC (HDMIC) 92

Verpleegkundige Cardiac care

4

ACLS QRT 91

Ziekenhuishygiënist Aanvraag loopt 1

Tot 30-11-2016

Farmacologie basis (FAR) 84

De masteropleidingen binnen het St. Elisabeth hebben afgelopen jaar met name

In 2011 zijn veertig nieuwe modules en diagnostische toetsen ontwikkeld,

een verschuiving naar de opleiding tot physician assistant laten zien. Voor zowel de

onder andere:

opleiding tot physician assistant als de opleiding tot advanced nursing practitioner

• een volledig neurologie-neurochirurgiecurriculum;

werkt het St. Elisabeth samen met de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN).

• een volledig dialysecurriculum; • een module Voeding en patiëntenzorg

Bedrijfsopleidingen

Het St. Elisabeth investeert in de scholing van zijn medewerkers. Voor alle

• een module Dwang en drang (in samenwerking met de PAAZ);

medewerkers zijn generieke en specifieke opleidingsprofielen vastgesteld. Bij die

• een module Ontruiming (in samenwerking met het Facilitair Bedrijf );

scholing wordt op grote schaal gebruik gemaakt van het Elisabeth Leerplein (ELO).

• een DOT-module (in samenwerking met de afdeling FC & I).

Er wordt gewerkt volgens het principe van ‘blended learning’, een combinatie van plaatsen tijdonafhankelijk afstandsleren via de ELO en gerichte trainingen in het skills lab. Deze ELO bestaat uit meer dan 300 modules die bijna allemaal gemaakt zijn door eigen medewerkers.

(in samenwerking met de afdeling Diëtetiek);

55


56


Er is gestart met het ontwikkelen van onderwijsbeleid en onderwijsmodules voor het

Organisaties die modules afnemen van Zo!

OK-personeel (project ELOOK). Een belangrijke ontwikkeling is ook de start van een

• Leernetwerk verslavingszorg

Breda

project (in samenwerking met de afdeling P&O) om de jaargesprekkencyclus van alle

• Oogziekenhuis Rotterdam

medewerkers te koppelen aan hun portfolio in de ELO.

• TweeSteden ziekenhuis

Tilburg

4.2.3 ICT

ICT strategie Het zelfgebouwde EPD is inmiddels doorgedrongen tot in de haarvaten van vele afdelingen. Dat maakt duidelijk hoe belangrijk de beschikbaarheid van ICT is voor de ondersteuning van het gehele bedrijfsproces. Om de beschikbaarheid en prestaties van informatiesystemen op een hoger niveau te krijgen, is geïnvesteerd in een Oracle Exadata database.

ICT besturing Het ICT besturingsmodel is in 2011 niet gewijzigd ten opzichte van voorgaande jaren. Als basis voor het ICT besturingsmodel wordt gebruik gemaakt van de drie standaard besturingsniveaus te weten het strategisch, tactisch en het operationele niveau.

• Máxima Medisch Centrum

Veldhoven

Sinds 2009 heeft het OOC een aparte business unit, die zich richt op de markt buiten

• Hospice De Sporen

Tilburg

het St. Elisabeth Ziekenhuis: ZO! (Zinvol Opleiden): http://www.zinvolopleiden.nl.

• Revalidatiecentrum Leijpark

Tilburg

ZO! heeft in 2011 met de externe digitale leeromgeving Zoplein een verdere groei

• Thebe Thuiszorg

Tilburg

doorgemaakt. Het aantal deelnemers is bijna verdubbeld. Dit heeft ertoe geleid dat er

• De Wever Tilburg

inmiddels 2000 deelnemers uit diverse organisaties gebruikmaken van modules die

• GGZ Breburg Tilburg

De doorontwikkeling van het zelfgebouwde EPD is in 2011 geconcretiseerd in diverse

• Het informatiebeleid inclusief het voorbereiden van strategische keuzen wordt

zijn ontwikkeld in het St. Elisabeth.

• Stichting Schakelring

Waalwijk

projecten. De voorgenomen verregaande samenwerking tussen het St. Elisabeth en

• Dr. Bernard Verbeeten Instituut

Tilburg

het TweeSteden ziekenhuis leidde er eind 2011 echter toe dat er een pas op de plaats

• De informatiearchitect bepaalt de informatiefunctionaliteiten en –structuren

• Netwerk Acute Zorg Brabant

Tilburg

is gemaakt met de doorontwikkeling van het EPD tot er meer duidelijkheid is.

• Hospice Francinus de Wind

Waalwijk

Er wordt gebruik gemaakt van de procesmethodiek van best practices als ITIL en BISL. Het besturingsmodel zorgt ervoor dat ICT processen beheersbaar zijn en dat de kwaliteit van ICT en de gegevensverwerking worden bewaakt. Strategische ICT-besturing geformuleerd door de informatiemanager. en plaatsing ervan in de bedrijfsprocessen.

Met het oog op de intensievere samenwerking tussen het TweeSteden en het St.

• Besluitvorming over hetgeen gebruikt wordt, ligt bij de gebruikersorganisatie.

• De Vlasborgh Vught

Elisabeth is een gemeenschappelijke en gedragen visie op een geïntegreerd EPD/ZIS

• ROC Tilburg Tilburg

voor Midden Brabant van groot belang. In 2011 is onderzocht of er op korte termijn

gebruikersorganisatie.

• Ziekenhuis Bernhoven

Uden

EPD/ZIS oplossingen te realiseren zijn om de samenwerking te ondersteunen.

• Besluiten worden genomen door de Raad van Bestuur.

• Lievensberg Ziekenhuis

Bergen op Zoom

De voorgestelde oplossingen krijgen vorm in 2012.

• Stichting Maasduinen

De Adviesraad Informatiebeleid acteert als vertegenwoordiging van de

Tactische ICT-besturing

Waalwijk

• RAV Brabant Midden/West/Noord

ICT organisatie

• Leidinggevenden van de (decentrale) afdelingen/eenheden zijn integraal

• RAV Brabant Zuidoost

Om de kwaliteit en tijdigheid van de te leveren diensten en ondersteuning te verbete-

verantwoordelijk voor de financiën, personeel en ook voor de

ren, is de afdeling Informatisering & Automatisering in 2011 gereorganiseerd.

informatievoorziening. Het systeemeigenaarschap is op dit niveau belegd.

De beheer- en project werkzaamheden zijn nu van elkaar gescheiden, waardoor

• De systeemeigenaar is verantwoordelijk voor het nemen van besluiten over

beiden beter kunnen worden gepland en uitgevoerd.

vraagstukken met betrekking tot het bedrijfsproces en de ondersteunende

De personen die verantwoordelijk zijn voor de beleidsontwikkeling van de informatie-

applicatie waarvoor hij/zij systeemeigenaar is.

voorziening en -beveiliging zijn als staf onder de Raad van Bestuur gepositioneerd.

• De systeemeigenaar stelt prioriteiten en bepaalt minimale serviceniveaus.

• Waterland Ziekenhuis

Purmerend

• De systeemeigenaar beslist over functionaliteit en dienstverlening.

57



Projecten

Informatiebeveiliging/NEN7510

In 2011 is hard gewerkt aan organisatiebrede, grote projecten zoals:

In 2011 was er opnieuw aandacht voor bewustwording van

• Een zelfgebouwd ordermanagement. Een pilot is wegens technische

medewerkers over informatiebeveiliging. Zowel in de introductiebijeenkomst voor

nieuwe medewerkers als in de opleiding van verpleegkundigen gaf de security-officer

redenen afgebroken, maar krijgt een vervolg in 2012.

• Het afsprakensysteem Ultragenda Pro is op meerdere poliklinieken uitgerold.

voorlichting over dit onderwerp. Ook het bevoegdhedenbeheer werd verbeterd.

• De ombouw van het Mirador dossier naar het zelfgebouwde EPD is afgerond.

In december werd een ethische hack op het netwerk met goed resultaat afgesloten.

• Het datawarehouse ter verbetering van de managementinformatie is operationeel.

Een aandachtspunt voor 2012 is de continuïteit in geval van calamiteiten.

• Het beeldmanagementsysteem PACS is vervangen. Gestart is met de

De plannen hiervoor worden in 2012 verder uitgewerkt en ingevoerd.

vervanging van het Radiologie Informatie Systeem.

• Een leverancier is geselecteerd voor PACS-2: standaardisatie van invoer,

verwerking, opslag en viewing van digitale medische beelden buiten radiologie

en de ontsluiting van medische beelden naar andere specialismen.

• Het instrumentenvolgsysteem dat gebruikt wordt op de 58

Operationele ICT-besturing

De ARIB adviseert op de volgende terreinen:

• De systeemeigenaar is verantwoordelijk voor de operationele inbedding

• Informatiebeleid en planning

• Financiële, technische en inhoudelijke kaders en spelregels

van de informatievoorziening in de (decentrale) afdelingen/eenheden.

• I&A is verantwoordelijk voor het leveren van ICT diensten.

• Toetsen van projectvoorstellen aan kaders

• Informatiebeheer en decentraal functioneel beheer zijn verantwoordelijk

• Beheer projectenkalenders

• Bewaken van uniformiteit en bevorderen van afstemming tussen organisatiedelen

voor de functionele ondersteuning van de gebruikers.

• In 2011 is het aantal te beheren hardware items (PC’s, servers, printers)

met 13% gestegen. Het aantal te beheren software items steeg met 16%.

Programma- en projectmanagement

Het aantal door I&A beheerde werkplekken (PC-desktop plus PC-laptop) is

De leidinggevende dient een projectaanvraag in tijdens de jaarlijkse begrotingscyclus.

met bijna 10% gestegen naar bijna 2900. De Helpdesk heeft ruim 21.000

De ARIB toetst de aanvraag, de Raad van Bestuur keurt deze goed.

incidenten verwerkt.

De projectstuurgroep is samengesteld uit de aanvrager (tevens voorzitter) en vertegenwoordigers van de interne en externe leverancier(s). De projectleider

Adviesraad Informatiebeleid

formeert een projectteam waarvan de samenstelling past bij de omvang en

De Adviesraad Informatiebeleid (ARIB) is het hoogste adviesorgaan met betrekking tot

complexiteit van de aanvraag.

de ICT strategie van het St. Elisabeth.

Centrale Sterilisatie Afdeling is operationeel.

4.2.4 Innovaties en zorg voor de patiënt

Het St. Elisabeth heeft innovatie hoog in het vaandel staan. Door de ingebruikname van high-tech technieken is er de afgelopen jaren enorme vooruitgang geboekt en zijn we in staat om steeds meer patiënten te helpen.

• Het veiligheidsmanagementsysteem CRMS is operationeel. • Het foetale bewakingssysteem Mosos is vervangen door een nieuwe versie.

Op tal van terreinen wordt diagnostiek en therapie bedreven, met behulp van geavan-

ceerde techniek en apparatuur. Een voorbeeld hiervan is de stimulator voor patiënten

Tevens wordt gewerkt aan de uitbouw van een (transmuraal) EPD.

• Het invoeren van Endoscan 2 voor endoscopie is afgerond.

met chronische zenuwpijn. Dit is een nieuw apparaat voor ruggenmergstimulatie dat

• Het invoeren van de nieuwe DBC-systematiek (DOT),

in 2011 door onze artsen voor het eerst geïmplanteerd werd bij twee patiënten.

zodat dit vanaf 1 januari 2012 werkzaam was.

• Het invoeren van een systeem voor de complicatieregistratie.

Een ander voorbeeld is de forse uitbreiding van high-tech apparatuur in het Klinisch Chemisch Hematologisch Laboratorium. De vraag naar bloed- en urineonderzoek

Landelijke/regionale gegevensuitwisseling

stijgt jaarlijks met tien procent. Met de ultramoderne robotstraat in het compleet

De plannen om het Landelijk Schakelpunt (LSP) in te voeren liggen stil

vernieuwde Klinisch Chemisch Hematologisch Laboratorium heeft het St. Elisabeth

sinds het kamerbesluit om hier niet mee verder te gaan. Het St. Elisabeth

voldoende capaciteit om aan die vraag te voldoen. In de nieuwe, tien meter lange en

volgt de landelijke richtlijnen op dit gebied. De huisartsen worden over

acht meter brede robotstraat worden dagelijks 13.000 bloed- en urinemonsters getest.

medische gegevens tot op heden geïnformeerd door digitale verzending van brieven (EDI-berichten). Tevens zijn meerdere ziekenhuizen in 2011 samen gaan

Bekend zijn verder de behandeling van prostaatklachten met laser, de unieke 3 Tesla

werken om te komen tot regionale uitwisseling van beelden en data.

MRI voor Radiologie en de geavanceerde chirurgie op het gebied van de hersenen. Het laatste kwam tot uiting in het programma Operatie Live dat vorig jaar in het St. Elisabeth uitgezonden werd. In het hoofdstuk 4.6 Samenleving, daarover meer.

59


4.2.5 Bouwactiveiten

Duurzaamheid bij nieuwbouw Zowel bij alle renovaties als bij nieuwbouw is steeds aandacht voor duurzame oplossingen. Het nieuwe kantoorgebouw is een paradepaardje op het gebied van duurzaamheid. Het is energiezuinig omdat het wordt verwarmd met restwarmte uit het ziekenhuis.


Nieuw kantoorgebouw In 2011 is gestart met de bouwvoorbereidingen van de nieuwbouw. In het nieuwe, innovatieve gebouw worden circa tweehonderd werkplekken gerealiseerd voor specialisten en ondersteunende diensten. Het wordt een open centrum met grote ruimtes, waar medewerkers elkaar heel gemakkelijk kunnen ontmoeten en kennis met elkaar kunnen delen.

Geriatrisch Behandel Centrum Op termijn gaat het St. Elisabeth warmte en koude opslaan in de bodem. De betonnen draagconstructie van het nieuwe pand verdeelt de opgeslagen warmte en koude via vloeren en plafonds waardoor zowel ’s zomers als ’s winters een aangename, constante temperatuur is gegarandeerd.

Op het terrein van het St. Elisabeth Ziekenhuis ontwikkelt De Wever, in nauw overleg met het ziekenhuis, het Geriatrisch Behandel Centrum Damast. De oplevering is gepland voor het derde kwartaal 2012.

Hoofdgang 60

De nieuwe verpleegafdelingen en het Centrum voor Verloskunde zijn ingericht met

In 2011 is de renovatie van de hoofdgang de derde fase ingegaan. Uitstraling en

klimaatplafonds en nieuwe beglazing. De patiënt kan zelf het klimaat in de kamer

gastvrijheid stonden centraal bij het inrichten van duidelijk herkenbare entrées van

regelen, wat zorgt voor een flinke energiebesparing. De ramen zijn voorzien van

poliklinieken en behandelafdelingen. Bij de nieuwe balie vooraan in de hoofdgang

nieuwe beglazing met een betere isolatiewaarde. Ook zijn bewegingsdetectoren

kunnen bezoekers voortaan terecht voor alle diensten.

geïnstalleerd en wordt warmte-koude opslag toegepast.

Hoofdingang rookvrij Renovatie verpleegafdelingen

Om patiënten en bezoekers een schone en frisse entree te garanderen, mag onder de

De patiënt stond ook in 2011 centraal bij de grootscheepse renovatie van de

grote luifel van de entree en op het gehele voorplein niet meer worden gerookt.

verpleegafdelingen. Ruime kamers, met meer mogelijkheden voor zowel patiënt als

De rookvrije zone wordt duidelijk aangegeven met borden en opvallende klinkers in

medewerkers. Dat wordt het resultaat van de grootse verbouwing van alle verpleeg-

de bestrating.

afdelingen. Sinds begin 2011 verblijven de patiënten van Urologie en Gynaecologie in eenpersoonskamers met veel daglicht. De voorbereidingen voor de renovatie van de

Eén balie voor receptie en ponsplaatjes

overige verpleegafdelingen zijn in volle gang.

Bij de nieuwe balie in de hoofdgang kunnen bezoekers voortaan terecht voor alle diensten. Een deel van de nieuwe balie is bestemd voor patiëntenregistratie en het

Verbeterde parkeervoorzieningen

maken van ponsplaatjes. Bij het receptiedeel kunnen bezoekers terecht voor al hun

De parkeervoorzieningen voor patiënten, bezoekers en medewerkers zijn in 2011

vragen en allerlei andere zaken, zoals gevonden voorwerpen, informatie over

flink verbeterd. Voor patiënten en bezoekers zijn extra parkeerplaatsen gerealiseerd

bezoektijden, het bestellen van taxi’s, routekaartjes en kamernummers van patiënten.

dichtbij de hoofdingang. Ook zijn de parkeervoorzieningen voor invaliden aanzienlijk verbeterd. Op korte loopafstand van het ziekenhuis kunnen medewerkers parkeren op 600 nieuwe plaatsen.

61


Polikliniek Plastische Chirurgie vernieuwd De compleet vernieuwde polikliniek Plastische Chirurgie is op 4 april 2011 in gebruik genomen. De nieuwe polikliniek is licht en ruim, heeft negen spreek- en behandelkamers, een grote balie, frisse kleuren en een mooie centrale wachtruimte.

4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 4.3.1 Algemeen

en op winterse dagen kunnen gasten plaats nemen rond de open haard.

Beleid Voor het St. Elisabeth staat excellente kwaliteit centraal bij het denken en doen binnen en buiten het ziekenhuis. Uitgangspunt daarbij is dat iedereen, binnen zijn invloedssfeer, hier verantwoordelijkheid voor draagt en gezamenlijk het kwaliteitsniveau continu wordt verbeterd. Op deze wijze wil het St. Elisabeth zich onderscheiden en profileren binnen de veranderende zorgomgeving.

Nieuw centrum voor Verloskunde

Om deze verantwoordelijkheid te kunnen nemen en continu verbeteren integraal

Voor de totstandkoming van dit centrum is een bijzondere samenwerking ontstaan

onderdeel te laten zijn van de werkzaamheden is een kwaliteitsbeleid geformuleerd.

tussen verloskundigenpraktijken Isis en Lente, gynaecologen en het St. Elisabeth

Belangrijk daarbij is dat de ontwikkeling, toepassing, evaluatie en bewaking op de

Ziekenhuis met Thebe | Kraamzorg.

werkvloer plaatsvindt, ondersteund vanuit betrouwbare management informatie.

Nieuw Klinisch Chemisch Hematologisch Laboratorium

Om goed invulling te geven aan het kwaliteitsbeleid is onderscheid gemaakt in drie

Nieuwe Brasserie In de nieuwe Brasserie zijn meer zitplaatsen, en is bovendien ook genoeg ruimte voor mensen in een rolstoel of scootmobiel. De inrichting is licht, met veel gebruik van natuurlijke materialen en kleuren. Door de grote serre krijgt de Brasserie veel daglicht,

62


Na een grootscheepse renovatie die twee jaar heeft geduurd,

thema’s:

zijn het nieuwe KCHL en de Trombosedienst officieel in gebruik genomen.

1. Kwaliteit en veiligheid voor patiënt en medewerker

Oogpoli in Drunen

alle normen en die aansluit op ‘best practices’. Ook wil het St. Elisabeth komen

Het St. Elisabeth streeft naar (medisch inhoudelijke) kwaliteit die voldoet aan

Nadat in de afgelopen jaren de organisatie is neergezet om deze thema’s goed

facetten van kwaliteit. Daarnaast beschikken de meeste afdelingen over

invulling te geven, was in 2011 de focus gericht op de samenhang tussen deze

kwaliteitsmedewerkers die ondersteunen bij het opzetten, onderhouden en

thema’s. Excellente kwaliteit wordt binnen het St. Elisabeth op de werkvloer vertaald

verbeteren van het decentrale kwaliteitssysteem.

als een samenspel tussen het optimaliseren van processen en daarbij voldoen aan de vastgestelde kwaliteits- en veiligheidsnormen, zonder het menslievende aspect uit het oog te verliezen. Met continu verbeteren als rode draad door alle werkzaamheden. In 2011 zijn verschillende initiatieven ontplooid om deze samenhang vorm te geven en verder uit te bouwen. Het opzetten van een ziekenhuisbreed risicomanagement programma is hier een voorbeeld van.

Kwaliteitsbewaking Om goed inzicht te krijgen en daadwerkelijk te kunnen sturen op kwaliteit is visualisatie en goede stuurinformatie noodzakelijk. Naast het monitoren en bewaken van de kwaliteit van zorg met behulp van kwaliteitsindicatoren, zijn in 2011 op de afdelingen verschillende initiatieven genomen tot visualisatie en vervolgens gericht sturen. Daarnaast zijn de eerste stappen gezet naar een DataWareHouse waar ‘realtime’

Accreditaties en certificaten

kwaliteitsindicatoren op een dashboard zichtbaar zijn. Dit ter ondersteuning van

Het St. Elisabeth Ziekenhuis is sinds mei 2007 geaccrediteerd door het Nederlands

management en leidinggevenden.

Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ). Op 11 maart 2011 werd de accreditatiestatus verlengd tot 1 april 2015. Daarnaast hebben het Klinisch Chemisch Hematologisch Laboratorium, het Laboratorium Medische Microbiologie en Immunologie, het Klinisch Farmaceutisch Laboratorium en het Laboratorium Klinische Pathologie allen een CCKL-certificaat. Dit certificaat wordt afgegeven voor de bevordering van de kwaliteit van het laboratoriumonderzoek en voor de accreditatie van laboratoria. Verschillende afdelingen beschikken over specifieke certificaten. Voorbeelden zijn het vaatkeurmerk, het Roze Lintje voor de Mammapoli van de Borstkankervereniging

Daarnaast worden jaarlijks in het hele ziekenhuis verschillende kwaliteitsinstrumenten geëvalueerd en wordt bekeken welke onderwerpen ziekenhuisbreed opgepakt worden. Kwaliteitsindicatoren met concrete doelstellingen zijn opgenomen in de jaarlijkse strategische kaderbrief en vormen een vast onderdeel in de halfjaarlijkse voortgangsrapportages aan de Raad van Bestuur.

Documentbeheer Binnen het St. Elisabeth worden alle afspraken en documenten beheerd en vastgelegd in het ziekenhuisbrede document beheerssysteem (DKS-e). Hierin staan zorggerela-

De oogartsen openden een nieuwe buitenpolikliniek in Drunen.

tot een veiligheidscultuur die gericht is op het voorkomen van vermijdbare

Nederland en de Smiley voor de Kraamafdeling voor gezinsgerichte zorg.

schade.

Kwaliteitsorganisatie

Met behulp van een uitgebreide zoekmachine kan in DKS-e naar protocollen en

Bloedafname op nieuwe plek

2. Lean (procesinnovatie)

Binnen het St. Elisabeth is een kwaliteitsraad (Q-raad) actief, waarin de Raad van

dergelijke gezocht worden.

De afdeling Bloedafname verhuisde naar een compleet nieuwe locatie in de hoofdgang op de begane grond.

Dit thema is met name gericht op het optimaliseren (efficiënt en doelmatig) van de bedrijfsprocessen en het continu verbeteren integraal onderdeel maken van de werkzaamheden. Binnen het St. Elisabeth vindt deze procesinnovatie plaats door gebruik van de lean methodiek. 3. Lief (menslievende zorg) Voor het St. Elisabeth staan aandacht, vertrouwen en zorgzaamheid voor de patiënt en medewerkers onderling centraal.

Bestuur, managers, het bestuur van de Vereniging Medische Staf en twee kwaliteitsadviseurs zitting hebben. Alle initiatieven op het gebied van lean, lief, kwaliteit en veiligheid worden door de Q-raad op elkaar afgestemd. De Q-raad adviseert de Raad van Bestuur over ontwikkelingen en innovaties in de kwaliteitszorg. Dit doet de raad naar aanleiding van ziekenhuisbrede evaluaties van kwaliteitsmetingen en externe ontwikkelingen. De afdeling Bureau Zorginnovatie ondersteunt centraal op alle

teerde of administratieve documenten die inzichtelijk zijn voor alle medewerkers.

In 2011 is veel aandacht geweest voor het maken van startpagina’s (portals) per zorgeenheid waarin documenten overzichtelijk gerangschikt worden. Medewerkers kunnen nu makkelijker documenten vinden op de portals in DKS-e. Door deze inspanningen is het aantal startpagina’s gestegen van 41 in 2010 naar 69 in 2011. Per kwartaal ontvangt het management informatie over de status van documenten, zoals het aantal gepubliceerde documenten of het aantal verlopen documenten.

63



Intern auditsysteem

Inspectiebezoek IGZ

Scholing medewerkers

Calamiteitenplan

Het St. Elisabeth heeft een operationeel intern auditsysteem. Alle afdelingen worden

In 2011 voerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg landelijk een onderzoek uit

De afgelopen jaren tonen een flinke stijging van het aantal medewerkers dat een

In 2011 is een groot aantal ontruimingsplannen geactualiseerd en opgenomen in de

eens per drie jaar geaudit. De operatiekamers en Spoedeisende Hulp worden, door het

naar 46 grote Nederlandse Intensive Care afdelingen (niveau 2 en 3). Bij 16 van deze

scholing volgt op het gebied van BHV, ontruiming en brandveiligheid.

calamiteitenmap van de afdelingen. Ook zijn de actieplannen bij calamiteiten

risicovolle karakter, eenmaal per twee jaar geaudit. De vangnetcriteria van Medirisk

ziekenhuizen is een bezoek afgelegd door de IGZ. Het St. Elisabeth was één van de

In onderstaande tabel staat een overzicht van diverse cursussen die medewerkers

geactualiseerd en toegevoegd aan de calamiteitmappen. De ontruimingsplannen van

worden hierin meegenomen en expliciet opgenomen in de eindrapportage.

bezochte ziekenhuizen. Belangrijkste uitkomst van dit onderzoek was dat landelijk

vanaf 2008 gevolgd hebben.

de afdelingen zijn voorzien van vluchtroutes met bijbehoorde veiligheids-

alle Intensive Care afdelingen verantwoorde zorg leveren en structureel werken aan In het eerste kwartaal zijn veertien nieuwe auditoren opgeleid door KERTEZA. Zo had

verbetering van kwaliteit.

het St. Elisabeth de beschikking over vierenvijftig auditoren, waarvan negen

64

voorzieningen en een overzicht gevaarlijke stoffen. De calamiteitenmappen zijn

Overzicht cursussen 2008-2011

geplaatst op vaste, goed zichtbare plaatsen op de afdelingen. Op deze plek hangt ook

BHV BHVH BHVBR DTSActief ONTR Totaal

specialisten. Hierdoor is geborgd dat bij een audit op een zorgafdeling of kritische

Kwaliteit van gebouwen

afdeling altijd een specialist aanwezig is in het auditteam. Verder zijn alle interne

Het gebouw van het St. Elisabeth is inmiddels bijna dertig jaar oud. Daarom is enkele

2008 0 51 1 0

0

52

auditoren in het eerste kwartaal bijgeschoold door KERTEZA met als doel de interne

jaren geleden gestart met grootscheepse verbouwingen en renovaties van zowel het

2009 11 23 205 0

0

239

audits in 2011 meer vanuit het proces te kunnen uitvoeren.

hoofdgebouw als de poliklinieken en verpleegafdelingen. Ook 2011 stond in het teken

2010 14 92 276 15

0

397

van vele bouwactiviteiten. Zie hiervoor paragraaf 4.2.4. Het bedrijfsplan en het

2011 11 71 454 0

70

606

Jaar

Aantal

Waarvan

Aantal

Waarvan

auditoren specialisten auditoren specialisten

Lange-termijnonderhoudsplan zijn richtinggevend bij de uitvoering van de verbouwingen.

Totaal 36 237 936 15 70 1.294

Brandveiligheid

BHV

= Basiscursus voor BHV’ers (gestart in 2008)

Jaarlijks worden in het St. Elisabeth diverse activiteiten gehouden die bijdragen aan

BHVH

= Herhalingscursus voor BHV’ers (gestart in 2008)

het verhogen van de veiligheid van patiënten, bezoekers en medewerkers.

BHVBR

= randinstructie/ontruiming (gestart in 2009)

opgeleid opgeleid 2009

40

5

10 3

2010

49

8

0 0

2011

54

11

14 3

DTSActief = Herhalingscursus Levensreddend handelen (gestart in 2010)

Bouwkundige voorzieningen

ONTR

In 2011 is de NIAZ kwaliteitsnorm zorginstelling 2.2 gevolgd en zijn de beleidsthema’s

In de afgelopen jaren zijn op alle verpleegafdelingen brandvertragende voorzieningen

ontruimingsoefening te organiseren (gestart in 2011)

informatieveiligheid en medewerkersveiligheid meegenomen.

(compartimentering) aangebracht en elektronische alarmeringssystemen gemoderni-

Op basis van alle auditrapporten is een evaluatie gemaakt. Alle ziekenhuisbrede

seerd. Uiteraard wordt hier bij verbouwingen ook rekening mee gehouden en wordt

Sinds 2011 zijn leidinggevenden verantwoordelijk voor het houden van ontruimings-

knelpunten leidden tot verbeteracties op organisatieniveau. Deze jaarevaluatie vormt

elke nieuwe afdeling voorzien van deze brandvertragende maatregelen.

oefeningen. Om de continuïteit van ontruimingsoefeningen te borgen, is een planning

onder andere input voor de kaderbrief 2012. De evaluatie van de ziekenhuisbrede beleidsthema’s zijn uiteraard naar de betreffende concernstaven teruggekoppeld.

= Cursus voor leidinggevenden, waarin men leert hoe een

voor 2011-2013 gemaakt en wordt de voortgang daarvan bewaakt.

het hesje van de coördinator van de ontruiming.

65



Doelstelling veiligheid 2011

• SIRE onderzoek ’Gemiste uitslag’

Risicomanagement

De focus werd gelegd op de decentrale verantwoordelijkheid van de zorgeenheden.

Twee intern opgeleide onderzoekers reconstrueren een incident met

In samenwerking met onder andere de afdeling Financiën, Control en Informatie is

betrokkenen om feiten en afwegingen te achterhalen. In dit geval betrof het

gestart met het vormgeven van een structuur om integraal risicomanagement in te

(Bijna) alle afdelingen maakten een eigen veiligheidsplan, met daarin aandacht voor de

een situatie waarbij een uitslag van een onderzoek door een samenloop van

richten. Risico’s op vermijdbare schade en sterfte maken onlosmakelijk onderdeel

volgende onderwerpen:

omstandigheden niet tijdig teruggekoppeld was aan de patiënt. Het onderzoek

uit van het risicoregister. Het benoemen van eigenaren en het periodiek toetsen van

• deelname aan complicatieregistratie;

leidde onder andere tot de aanbeveling de applicatie ordermanagement zo in te

beheersmaatregelen draagt ertoe bij dat verantwoordelijkheden en bevoegdheden

• uitvoeren van prospectieve risico-analyses;

richten dat een dergelijk incident zich niet kan herhalen.

in kaart gebracht worden. Voor 2012 is de ambitie uitgesproken dat het risicoregister

Dit programma bestaat uit tien projecten onderverdeeld naar vier pijlers:

• implementeren beleid ’Veilige zorg’ als richtlijn hoe om te gaan met uitingen van

• Startbijeenkomst ’Checklijsten op de OK’ (IVOP) in oktober

• veiligheid van patiënten;

Met 380 medewerkers van het OK complex en de chirurgische verpleegafdelingen

• veiligheid van medewerkers;

• medewerking verlenen aan dossieronderzoek;

is ingezoomd op de toegevoegde waarde van checklijsten om het operatief proces

Retrospectieve risicoanalyse

• veiligheid van gebouwen, (medische) apparatuur en installaties;

• medewerking verlenen aan het in gebruik nemen van de checklijsten om de zorg

veiliger te maken. Aan bod kwam het belang van teamwerk, het tonen van

Meldingen van incidenten zijn een belangrijke bron van informatie om risico’s

leiderschap in een team en het samen bewaken van normen door elkaar onderling

zichtbaar te maken. Zij geven direct input en zijn aanleiding voor verbeteracties op de

aan te spreken.

afdelingen. Het aantal meldingen in 2011 (3.368) is gestegen met 25% ten opzichte

De bijeenkomsten werden door de medewerkers goed gewaardeerd.

van 2010. Na een stagnatie in het aantal meldingen de afgelopen twee jaar is dit een

4.3.2 Veiligheid

De commissie Veiligheid is vanaf 2008 actief om de veiligheid van de zorg systematisch te verbeteren door het inrichten van een veiligheidsmanagement systeem. Om dit te realiseren is gestart met de uitvoering van het programma Veiligheid.

• veiligheid van (digitale) informatie.

agressie en geweld in de zorg;

rond het operatief proces te verbeteren;

• medewerking verlenen aan implementatie van de tien thema’s. 66

Basis voor de patiëntveiligheid vormt de landelijk vereiste norm NTA 8009:2011

periodiek besproken en actief beheerd wordt.

(Nederlands Technische Afspraak). Daarnaast moeten eind 2012 voor de elf landelijk

Daarnaast moesten ondersteunende afdelingen op basis van betrouwbare en continu

• In de Week van de Veiligheid zijn honderdvijftig ‘menukaarten’ verspreid in het

mooie ontwikkeling. Begin dit jaar is een nieuwe applicatie voor incidentmeldingen in

gekozen thema’s de aanbevolen en bewezen werkwijzen (‘best practices’) zijn

beschikbare management informatie sturen op kwaliteit en veiligheid.

restaurant om alle medewerkers laagdrempelig te informeren over de voortgang

gebruik genomen. Het melden en afwerken van incidenten is nu gemakkelijker.

van de implementatie van de elf veiligheidsthema’s.

Het aantal meldingen is mede hierdoor gestegen.

ingevoerd. Verwacht wordt dat hierdoor een afname van 50 % vermijdbare schade gerealiseerd wordt. Een overzicht van de vorderingen van de landelijke thema’s staat

Bewustwording werkvloer

• De introductiebijeenkomsten nieuwe medewerkers zijn opnieuw vormgegeven

verderop in deze paragraaf.

Om de bewustwording van risico’s op de werkvloer te vergroten,

met daarin extra aandacht voor de thema’s lean, kwaliteit en veiligheid en de

zijn verschillende activiteiten uitgezet:

onderlinge samenhang.

De kwaliteitsnorm NIAZ 2.1 vormde in 2011 de leidraad voor de veiligheid van

• Dossieronderzoek/Commissie Onbedoelde Schade (COS)

medewerkers en voor de veiligheid van gebouwen, (medische) apparatuur en instal-

Type meldingen 2010 2011 Vallen 150 142

De Commissie Onbedoelde Schade (COS) screent en analyseert de dossiers van

Intelligent Veiligheid systeem Operatief Proces (IVOP)

Behandeling / verzorging 1040 805

Medicatie infusie

538 724

laties. Het niveau van de informatieveiligheid moet voldoen aan de landelijke richtlijn

alle overleden patiënten om de patiëntveiligheid te verbeteren. In 2011 zijn 581

Vanaf oktober 2011 is gestart met het gebruik van checklijsten tijdens het operatief

NEN 7510.

dossiers gescreend. Periodiek zijn de resultaten gepresenteerd en besproken in

proces van opname tot ontslag. Deze checklijsten zorgen ervoor dat de informatie

Overige 614 73

de medische staf. Het afgelopen jaar is gebleken dat het bespreken van dergelijke

overdracht aanzienlijk verbetert en dat het risico op verwisselingen wordt verkleind.

Bloedtransfusies (incl. botbank) 351 352

casuïstiek een indrukwekkend leereffect heeft.

Door het gebruik van de checklijsten wordt ook duidelijk welke onderdelen van het

Onderzoek

Categorie niet beschikbaar*

160

proces in de basis nog onvoldoende goed georganiseerd zijn. De winst van het IVOP

Administratieve organisatie

Categorie niet beschikbaar

856

instrument is dat er inzicht ontstaat hoe de zorg wordt verleend en waar de verbeter-

Apparatuur/materialen

Categorie niet beschikbaar

256

punten liggen. Totaal 2.693 3.368 * Deze categorieën zijn met de ingebruikname van de nieuwe applicatie in 2011 toegevoegd en werden voorheen vaak geregistreerd als type overige.

67



Afhankelijk van de risicoclassificatie, gebaseerd op de ernst van de gevolgen en de

Een gestandaardiseerde oorzaken en gevolgen registratie is toegevoegd.

frequentie van het incident, worden de meldingen door de decentrale VIM-commissie

Per specialisme zijn de door de verschillende wetenschappelijke verenigingen

in behandeling genomen of door de centrale MIP-commissie. In beide commissies

gedefinieerde complicatielijsten ingebouwd. Deze registratie maakt het mogelijk om

wordt, indien nodig, nader onderzoek gedaan en worden adviezen gegeven voor

naast complicaties die door het eigen specialisme veroorzaakt worden ook

verbetering aan de melders en de organisatie. In een enkele situatie wordt een

complicaties te registreren die gesignaleerd zijn door andere specialismen.

grondig SIRE onderzoek ingezet.

Alle complicaties worden in de ziekenhuisbrede complicatieregistratie vastgelegd. Structurele complicatiebesprekingen vinden per maatschap en vakgroep plaats.

In totaal zijn in 2011 850 verbeteracties gedaan. Dit betekent dat bij 25% van de afgeronde meldingen minimaal 1 verbeteractie is uitgevoerd. Een mooie toename van

Prospectieve risico inventarisaties

7% ten opzichte van 2010. Niet alle meldingen zijn aanleiding tot een verbetermaat-

Met het uitvoeren van een prospectieve risicoanalyse (PRI) worden risico’s in kaart

regel. Het risico en de frequentie van het type incident zijn wegingsfactoren om te

gebracht. Het uitvoeren van een PRI past bij een proactieve veiligheidscultuur maar

beoordelen of een verbeteractie wordt uitgevoerd en welke prioriteit het krijgt.

is nog onvoldoende tot ontwikkeling gebracht. Het ziekenhuisbreed beleid voor het uitvoeren van PRI’s is in 2011 vastgesteld. Voor de applicatie ordermanagement is een

68

Type verbetermaatregel Totaal Escalatie (naar hoger management) Informatie / communicatie

35

395

PRI uitgevoerd.

Medicatieveiligheid In 2011 is hard gewerkt om het proces van medicatieverificatie voor opname en

Motivatie 25

ontslag in te richten volgens de landelijke best practices. Het proces van

Overig, nl. analyse, ICT aanpassingen 171

medicatieverificatie voor opname en ontslag is verder vormgegeven en de

Procedures 152

verantwoordelijkheden in het medicatieverantwoordingsproces (voorschrijven,

Reflectie 36

bewaken, toedienen en evalueren van het medicijngebruik) zijn vastgesteld.

Techniek

In september 2011 is gestart met de uitrol van het medicatieverificatie project.

25

Training 11 Eindtotaal 850

Complicatieregistratie In 2011 is in de Elektronische Medische Dossiers van alle specialismen een complicatieregistratie gebouwd. Deze voldoet aan de structuur van de Masterclassificatie zoals is vastgelegd door de landelijke Orde van Medisch Specialisten.

11 thema’s

Voortgang 2011 op hoofdlijnen

1. Wondinfecties /Prezies Om wondinfecties te voorkomen, is het belangrijk dat een combinatie van beproefde interventies (best practices) wordt toegepast op de

Operatiekamers. Om te controleren of wondinfecties ook daadwerkelijk goed beheerst zijn, wordt hierover management informatie verzameld.

Deze informatie wordt periodiek besproken, zodat verbeteracties kunnen worden uitgezet.

2. Medicatie verificatie

Door de inzet van apotheek-assistenten bij opname en ontslag van de patiënt wordt steeds nauwkeuriger in kaart gebracht welke medicatie de

(opname/ontslag)

patiënt gebruikt en hoe deze wordt voortgezet bij opname en na ontslag.

3. Kwetsbare ouderen

Bij opname worden diverse risico’s, zoals vallen, delier en ondervoeding steeds nauwkeuriger gescreend.

• delier • vallen

Door deze screening met behulp van vragenlijsten worden tijdig interventies ingezet. Dit vermindert de kans op schade aan de patiënt.

• ondervoeding

Verder zijn afspraken gemaakt om de zorg rond kwetsbare ouderen, waar vaak meerdere specialismen bij betrokken zijn, beter te stroomlijnen.

• fysieke beperking

4. High risk medicatie

Er is een procedure beschreven voor de toediening van high risk medicatie.

Daarnaast zijn nulmetingen uitgevoerd om de huidige situatie in kaart te brengen, zodat verbeteringen inzichtelijk worden.

5. Verwisseling

Op de Operatiekamers en de verpleegafdelingen is met de implementatie van checklijsten (IVOP) een grote slag gemaakt

in de kwaliteit en veiligheid van het operatieve proces.

6. Pijn

Op meerdere afdelingen is gestart met structurele pijnmetingen. Deze metingen worden geregistreerd in het elektronisch medisch dossier,

zodat structurele management informatie beschikbaar is.

7. Acuut coronair

Voor patiënten met een acuut coronair syndroom is wetenschappelijk aangetoond dat een aantal extra interventies uitgevoerd moeten

syndroom

worden om de zorg voor de patiënt te optimaliseren. Deze interventies zijn inmiddels ingepast in het behandelproces.

8. Nierinsufficiëntie

Vroegtijdige screening en behandeling van deze groep risicopatiënten is gerealiseerd en wordt conform landelijke best practices uitgevoerd.

door jodiumhoudend Structurele management informatie wordt ieder kwartaal beschikbaar gesteld.

contrastonderzoek

Tien thema’s

9. Vitaal bedreigde

In het St. Elisabeth is al enige jaren een QRT team actief dat zeer snel beschikbaar is als een patiënt vitaal bedreigd is of lijkt te zijn.

patiënt

Met dit team zijn zeer goede resultaten bereikt om tijdig de juiste zorg te bieden.

Een omvangrijk onderdeel van het programma VMS is de implementatie van de

10. (Lijn) sepsis

In het St. Elisabeth is lijnsepsis al jarenlang zeer goed onder controle. Met name op de IC zijn hier zeer goede resultaten bereikt.

tien landelijke thema’s. Later is een thema toegevoegd, namelijk ’Veilige zorg voor

De kennis van de IC wordt nu verder in huis verspreid om ziekenhuisbreed eenduidige werkwijze en registratie te realiseren.

zieke kinderen’.

Om de vermijdbare sterfte als gevolg van een sepsis te voorkomen, is er al enige jaren structureel aandacht voor het tijdig herkennen

van een sepsis en dit te behandelen op onder andere de IC en de SEH.

11. Veilige zorg

Voor veel thema’s kan de Kinderafdeling meeliften op de ziekenhuisbrede inspanningen die al geleverd zijn.

Specifieke aanpassingen op de Kinderafdeling zijn besproken en worden in 2012 verder geïmplementeerd.

Het overzicht hiernaast is een weergave van de voortgang op de implementatie per thema. Voor specifieke informatie over de resultaten per thema verwijzen we naar paragraaf 4.4.1 Kwaliteit van zorg.

voor Kinderen

69



Het afgelopen jaar is er weer flinke vooruitgang geboekt. Met vertrouwen wordt

• Met goed resultaat werd opnieuw een ethische hack gedaan op het netwerk.

uitgekeken naar de afronding en borging van de elf thema’s eind 2012. De focus wordt

Plannen om de bedrijfscontinuïteit in geval van calamiteiten beter te kunnen

gaandeweg meer verlegd naar het sturen op veiligheid. Leiderschap en cultuur zijn

waarborgen, worden in 2012 uitgevoerd.

daarbij cruciaal om verbeteracties op te starten en veiligheid te verankeren in gedrag

• Invoer van systemen die helpen de (patiënt)veiligheid te verhogen,

en bewustzijn van de medewerkers.

zoals een instrumentenvolgsysteem op de Centrale Sterilisatie Afdeling

en vervanging van het foetale bewakingssysteem Mosos.

Kwaliteit en veiligheid van medische apparatuur Verschillende procedures in het St. Elisabeth werden in 2011 verder aangescherpt.

4.3.3 Toegankelijkheid

Poliklinieken

Hieronder staan de toegangstijden per polikliniek benoemd per week:

Voor meer informatie over informatieveiligheid verwijzen we naar paragraaf 4.2.3.

Daarmee is de veiligheid van medische apparatuur goed geborgd. Dit werd ook bevestigd door de uitkomsten van de interne audit en de NIAZ accreditatie.

70

verantwoordelijk is voor de processen binnen Medische Technologie

• alle procedures van medische apparatuur zijn beschreven zoals preventief

onderhoud, storingen, aanvragen en afkeuringen

• een nieuwe, eenduidige risicoclassificatie is ingevoerd • het aanvraagsysteem Ultimo is volledig operationeel en biedt ondersteuning

bij het beheren van apparatuur. Ook alle storingen, het preventief onderhoud en

de onderhoudscontracten staan hierin geregistreerd. Ultimo maakt het bovendien

mogelijk dat er periodiek rapportages verstuurd worden zodat leidinggevenden

op de hoogte blijven van de status van het onderhoud

• Door vermelding van de onderhoudsstatus op de apparatuur kan elke gebruiker

verifiëren of de apparatuur geschikt is voor gebruik

Informatieveiligheid In 2011 is op diverse fronten gewerkt aan het verbeteren van de informatieveiligheid: • Het creëren van bewustwording kreeg aandacht, bijvoorbeeld in de

introductiecursus nieuwe medewerkers en de opleiding van verpleegkundigen.

• Beleid werd vastgesteld voor toegang tot het EPD.

2010

15

2011 norm Lineair (norm)

71

10 5 0

A ll e rg o lo gie Ca rdi olo g ie Ch iru rg i De e rm Ma a ag tol og da ie rm le v er z ie kte n Gy G yn na aec eco olo log g ie ie / I n Int fer ern tili tei eg t en ees ku nd e Ka Ke ak el chi ne r ur us gie en oo r he K in elk de un r ge de ne esk un de Lo ng zie kte Ne n uro ch iru rgi e Ne uro lo g ie Oo gh eel ku nd Pij e nb est O rijd rth ing op ed /A ie ne sth esi Pla olo sti gie sch Psy eC ch h iru iat rgi rie e vo lw ass Psy en ch en iat rie kin de ren Re um ato log ie Ur olo gie

• in het beleid ‘Medische apparatuur’ is tot in detail vastgelegd wie

30

GEMIDDELD AANTAL WEKEN

Hieronder de belangrijkste aandachtspunten op een rij:

2009



Toegang tot onderzoeken

4.3.4 Kwaliteit van (zorg)processen verbeteren

Specialisme

2009 2010 2011

Radiologie

MRI 6 4 3

CT – scan 2 1 1

Colon inloop 1 1 1

Echografie 2 1 1

Mammografie 1 1 1

Dexa

1 1 1

Gastro - enterologie

72

Beleid Om het verbeteren van de kwaliteit van (zorg)processen een onderdeel van ieders dagelijks werk te maken, is in de afgelopen vier jaar met succes ervaring opgedaan met de principes en instrumenten van Lean. ’Lean’ denken is slim en efficiënt te werk gaan. Geen ballast, geen onnodige handelingen, maar standaardisatie, problemen direct samen aanpakken. Steeds meer kijkt de zorg naar commerciële bedrijven, om vanuit de eigen, bestaande situatie het goede te behouden, en te verbeteren wat anders kan en moet. Er zijn vier uitgangspunten:

Deze verbeterstructuur ziet er als volgt uit:

Een breed scala aan activiteiten vergrootte de kennis en ervaring om Lean te kunnen Dagelijks

• • • •

Verbeterbord

• Het St. Elisabeth bracht een tweede boek uit met als titel ‘Lean in de zorg’.

Coachen op verbeteren en houding en gedrag

Negen praktijkverhalen van zorginstellingen worden geschetst waaronder

die van het St. Elisabeth.

Wekelijks

• Lidz (Lean in de zorg) is in november 2011 opgericht als stichting.

• Keek-op-de-week • A3 verbetermethode • 5S werkplekinrichting

Het St. Elisabeth is mede oprichter en voorzitter. Het doel is kennis te delen

met de 32 zorgstellingen die met Lean werken.

• Reflecteer op waarde voor de patiënt

Sigmoidscopie 2 3 6

• Verbeter de zorg vanuit het gehele zorgproces

In 2011 is ook gestart met het versterken van de samenhang tussen lean denken en de

• Help elkaar groeien

andere strategische thema’s Veiligheid, Kwaliteit en Menslievende zorg.

PAV – doppler 1 1 1

Gynaecologie Gynaecologische echo

Verloskundige echo 1 2 2 1

2

4

Cardiologie

het St. Elisabeth. Het symposium was uitverkocht met 270 deelnemers.

• Een Lean & Lief ‘doeboekje’ is breed verspreid onder alle medewerkers. • Het St. Elisabeth ontwikkelde twee trainingen: ‘Lean basistechnieken’

en ‘Verbeterstructuur’. Ruim 150 mensen werden getraind.

Inspanningen

• De coaching module voor leidinggevenden bood handvatten om

Elke afdeling past op eigen wijze de principes van Lean toe.

Lean staat voor een efficiënte bedrijfsvoering en een cultuurverandering om de volgende

Daarnaast zijn in 2011 drie Verbeterversnellingen opgestart:

Resultaten Lean

doelen te bereiken:

• Zes verpleegafdelingen van beschouwende vakken samen met de

Voorbeelden van resultaten in 2011 zijn:

• Toegangstijden MRI zijn verlaagd met een week, van vier weken in 2010 tot

van ieders dagelijkse werk.

1 2 3

Urologie Prostaatecho met punctie

• Het vierde jaarlijkse symposium ‘Lean denken in de zorg’ werd gehouden in

• Maak het verbeteren van processen een normaal onderdeel

De belangrijkste zijn:

Flow en prestatie visualisatie

Gastro – scopie 2 4 7

toepassen en om interne en externe ervaringen uit te kunnen wisselen.

Dagstart en/of evaluatie

Chirurgie

Kennisoverdracht en uitwisseling

medewerkers beter te kunnen coachen.

In 2010 is Lean opgenomen in het strategisch beleidsplan 2010 – 2013.

Huisarts – Ergo 1 3 4 Echografie 1 3 5

• Probleemoplossend vermogen van een team vergroten; • Processen verbeteren voor patiënten en zorgverleners en om verspilling

• Acht verpleegafdelingen van chirurgische vakken samen met de

24 uurs bloeddrukmeting 1 2 4

• De ligduur per patiënt op de verpleegafdeling Interne Geneeskunde is

24 uurs ECG (holter) 1 2 3

Longziekten

Longfunctie – onderzoek

te voorkomen.

Spoedeisende Hulp (SEH) Spoedeisende Hulp (SEH)

• Vijf poliklinieken en twee poliklinische diagnostische en behandelende afdelingen De doelen waren abstract en in 2011 is dan ook hard gewerkt om te werken aan een

1 1 1

drie weken in 2011. Daarnaast is de productiviteit aanzienlijk verbeterd.

verlaagd van 5,9 ligdagen in 2010 naar 5,3 dagen in 2011. Door logistieke

verbeteringen hebben de internisten de bloeduitslagen binnen voor hun visite

op de verpleegafdeling.

verdere concretisering van Lean op de werkvloer. Teams op de zorgafdelingen kregen

In een Verbeterversnelling implementeren de afdelingen een door het St. Elisabeth

een handreiking om te werken aan de implementatie van Lean. Die handreiking

ontwikkelde verbeterstructuur en leren daarbij van elkaar. Daarnaast passen ze de

• Onderzoek naar de effectiviteit van de verbeterstructuur op de afdelingen wees

bestaat voor een groot gedeelte uit de verbeterstructuur. Dit is een structuur

verbeterstructuur toe om specifieke thema’s te verbeteren.

bestaande uit zeven dagelijkse of wekelijkse activiteiten, die ontwikkeld zijn om afdelingen continue bezig te zijn met Lean. Door het ontwikkelen van een vaste structuur, verdwijnt het risico dat lean op den duur weer van de afdelingen verdwijnt.

uit dat op 62 afdelingen ruim 3000 kleine en middelgrote problemen zijn

verbeterd.

73


Zorgpaden Zorgpaden worden ontwikkeld voor specifieke patiëntengroepen. Door Lean worden zorgprocessen in kaart gebracht. Door de nieuwe handleiding zorgpaden kunnen de verschillende tools op een eenduidige wijze ingezet worden. In 2011 zijn de volgende zorgpaden ontwikkeld: Specialisme

Zorgpaden ontwikkeld in 2011

Dermatologie

Oncologie

Psoriasis Gynaecologie

Uterus extirpatie (UE)

Chirurgie Spiraalvene-reconstructie

74


4.3.5 Menslievende zorg

Het programma Menslievende zorg levert een noodzakelijke bijdrage aan de kwaliteit van de zorg. Patiënten en hun familie voelen zich niet altijd erkend en missen de aandacht die zij als mens nodig hebben. De huidige situatie wordt gekenmerkt door een grote mate van variatie: niet elke zorgverlener sluit aan bij de patiënt en per zorgverlener varieert het ook nog per patiënt en per omstandigheid. Het is vaak een onbewust proces waarvan soms wordt gezegd dat je ’het’ wel of niet hebt. Het St. Elisabeth Ziekenhuis is van mening dat het ook wel degelijk te leren is. De eerste stap in dat leerproces is bewustwording: anders kijken.

Het programma is in mei 2009 gestart. In 2010 is menslievende zorg opgenomen in

Het is te vroeg om in kwantitatieve zin het programma te evalueren. De bestaande

het strategisch beleidsplan 2010 – 2013. Lief ziekenhuis staat voor een cultuur waarin

instrumenten zijn (nog) niet verfijnd genoeg om het subtiele spel tussen zorgverlener

bewust door zorgverleners aansluiting wordt gezocht bij elke individuele patiënt.

en patiënt direct meetbaar te maken. Spiegelgesprekken met patiënten met ernstige

Zorgverleners kunnen beter aansluiten bij en afstemmen op wat patiënten ervaren

aandoeningen en het diepgaande onderzoek naar opgaven en respons op de Spoed-

met behoud van professionele kwaliteit en vakbekwaamheid. Daarbij ervaren zij meer

eisende Hulp geven echter wel steeds meer zicht op wat een patiënt meemaakt in een

plezier in het werk en de patiënt ervaart aandachtige zorg.

ziekenhuis. En wat wij daarmee kunnen doen als zorgprofessional en organisatie. In ieder geval is het zo dat in de AD-top 100 van ziekenhuizen het ziekenhuis ruim

Voordelen van het Programma Menslievende zorg:

boven het gemiddelde scoorde bij patiënttevredenheid.

1. nadrukkelijk oog voor de positie en het perspectief van de patiënt; 2. professionals leren met en van elkaar;

In 2011 is ook gestart met het versterken van de samenhang tussen menslievende

3. ondersteuning en onderbouwing door wetenschappelijk, zorgethisch onderzoek.

zorg en de andere strategische thema’s Veiligheid, Kwaliteit en Lean denken.

Percutane transluminale angioplastiek (PTA)

Neurochirurgie

Cervicale laminectomie

Inspanningen

Kennisoverdracht en uitwisseling

Subarachnoidale bloeding

In 2011 is een tussenevaluatie geweest. Er is met alle hoofden en teamleiders van de

Een breed scala aan activiteiten vergrootte de kennis en ervaring om menslievende

Neurologie

Neuro-oncologie

zorgeenheden gesproken. De promovendi, post doc onderzoeker en senior staf van

zorg te kunnen toepassen en om interne en externe ervaringen uit te kunnen

Dagopname multiple sclerose

Universiteit van Tilburg hebben hun ervaringen gedeeld. Er zijn discussies gevoerd

wisselen.

Oogheelkunde

Cataract

met de OR en RvB en de lerende gemeenschappen hebben informatie gegeven.

Orthopedie

Voorste kruisband

Psychiatrie

Alcohol en delier

De belangrijkste conclusies zijn:

POP: zwangeren met psychiatrische problematiek

1. Het thema menslievende zorg is breed geaccepteerd in het ziekenhuis.

• Verpleegkundige Informatieve presentatie (VAR): Maakt ziek zijn je beter? • Bij elkaar in de wachtkamer kijken. Polikliniekteamleiders hebben bij elkaar in de

Reumatologie

Reumatoïde arthritis

Urologie

Transuterale resectie blaastumor (TURT)

2. Niet iedereen weet hier echter nog actief inhoud aan te geven.

• Intern symposium “Op weg naar een lief ziekenhuis. Anders kijken, leren en doen”.

Er is behoefte aan aanvullende instrumenten en ruimte om het thema te

verdiepen, maar dan wel ingepast in de reguliere werkprocessen.

• Voorbereiden landelijk symposium in maart 2012 waarin alle inzichten worden

Incontinentie

De belangrijkste zijn:

De bewustwording is enorm toegenomen.

wachtkamer gekeken en niet geoordeeld, maar scherp waargenomen. Er hebben 160 medewerkers deelgenomen.

3. De omstandigheden binnen een zorgeenheid en binnen de organisatie

gedeeld en nieuwe inzichten worden toegevoegd onder de titel

beïnvloeden sterk de ruimte die ervaren wordt om het thema inhoud te geven.

“Op weg naar een lief ziekenhuis. Anders kijken, leren en doen”.

Dat aspect heeft nog relatief weinig aandacht gekregen.

• Het St. Elisabeth schreef in samenwerking met vakgroep Zorgethiek Tilburg

University het boek ‘Menslievende zorg in de praktijk’. Het boek is in maart

2012 uitgereikt tijdens het landelijke symposium en is dan in de vrije verkoop.

75


• Een Lean & Lief ‘doeboekje’ is breed verspreid onder alle medewerkers. • Ruim dertig presentaties en lezingen intern en extern. • De lerende gemeenschappen hebben diverse onderzoeken gedaan en erover


Sinds 2003 verzamelt het St. Elisabeth Ziekenhuis kwaliteitsindicatoren (KI’s) voor de

De resultaten van 2009, 2010 en 2011

In het Elektronisch Verpleegkundig Dossier (EVD) worden consequent de incidentie

Inspectie van de Gezondheidszorg en sinds 2009 voor Zichtbare Zorg Ziekenhuizen en

Hieronder een weergave van de kwaliteitsindicatoren en het voldoen aan normen in

van decubitus en een risicoscore vastgelegd. Elk kwartaal krijgen de zorgeenheden

het VMS Veiligheidsprogramma.

de afgelopen jaren.

management informatie gepresenteerd over het percentage decubitus op hun afdeling. De wond- en decubitusverpleegkundigen bewaken de resultaten en scholen of

gepubliceerd: Indicatorensets

Indica- Indica- Aange-

- casusbesprekingen rond ‘lastige patiënt’ + analyse van bevindingen;

in het jaar worden aangeleverd niet meegenomen.

toren toren leverde

jaardocu-

SEH-onderzoek

toren

ment 2011

Aparte vermelding verdient het onderzoek op de Spoedeisende Hulp. Daarbij is de

delen

delen

%

onder-

Onderdeel

IGZ

voldoen onder-

norm

32

31

%

aan norm delen 97

32 30

94

Onderdeel jaardocu-

Ondervoeding

% ment 2011

Het risico op ondervoeding wordt bij opgenomen patiënten direct na opname geïnven-

64 57

tariseerd en geregistreerd in het EVD. Het is van belang dat ondervoede patiënten zo snel mogelijk aangepaste voeding krijgen. Bij matige ondervoeding worden specifieke 89

verplichte indicatoren 41

36

88

41 37

90

58 47

81

daarop in beeld gebracht door zorgvuldig etnografisch onderzoek. Het onderzoeks-

IGZ

rapport is in mei 2011 afgerond en aan de medewerkers van de SEH gepresenteerd.

Zichtbare Zorg:

niet-verplichte

Daarna is het onderzoek en respons breed in de organisatie verspreid in presentaties

verplichte indicatoren 28 163 152 93 Ja

indicatoren

-

-

-

-

-

-

39 37

95

en via het personeelsblad.

Zichtbare Zorg:

VMS

-

-

-

-

-

-

15 10

67

34 147 145 99 Ja

niet-verplichte indicatoren 13 4.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten/cliënten 4.4.1 Kwaliteit van zorg

Kwaliteitsindicatoren Goed inzicht in het kwaliteitsniveau met bijbehorende analyse, is noodzakelijk om te kunnen sturen op kwaliteit en om verbeterslagen te initiëren. Belangrijk is om de huidige situatie af te kunnen zetten tegen een vastgestelde norm, al dan niet van buiten of binnen het ziekenhuis, om vervolgens conclusies te trekken. Betrouwbare management informatie is daarbij de spil.

IGZ-VMS VMS

152

140

92

9 17 17 100 Ja

Veel van de relevante data wordt inmiddels in de Elektronische Verpleegkundige en

77

In 2011 zijn de volgende verbeteracties uitgevoerd:

• Het EVD heeft een signalerende knop gekregen, waardoor het ontbreken van de

registratie sneller gesignaleerd wordt. Eind 2011 had dit direct gunstig effect op de

resultaten.

Decubitus Jaarlijks vindt een ziekenhuisbreed prevalentie onderzoek plaats waarbij op één dag

• Diëtisten signaleren pro-actief verpleegafdelingen als screening onvoldoende

bij alle opgenomen patiënten een aantal specifieke zorgproblemen worden gemeten:

wordt uitgevoerd.

decubitus, incontinentie, smetten en ondervoeding.

Medische Dossiers vastgelegd. Dit betekent dat de cijfers gebaseerd zijn op continu

Indicator

registraties in plaats van op steekproeven. De afgelopen jaren is een database

De resultaten van het St. Elisabeth bij het landelijk decubitus prevalentie onderzoek in 2011

gebouwd die inzicht geeft in het kwaliteits- en veiligheidsniveau.

en voorgaande jaren waren: Indicator

Door deze basis kon in 2011 veel aandacht gegeven worden aan de presentatie en

opname. 5% van hen bleek matig ondervoed te zijn en 12% ernstig ondervoed. Dit komt overeen met de landelijke percentages in ziekenhuizen.

Zichtbare Zorg:

Nee

10 37 18 49 Nee

maatregelen genomen en bij ernstige ondervoeding wordt de diëtist ingeschakeld. In 2011 is 66% van de patiënten in het St. Elisabeth gescreend op ondervoeding bij

Zichtbare Zorg:

diversiteit in opgaven waar de patiënt mee worstelt en de respons van de zorgverlener 76

voldoen aan norm

Aantal Aantal Aange-

indica- onder- leverde

Indicatoren

Indicatorensets

- onderzoek op afdeling H1: geluidsoverlast rond balie.

met

Indicatoren met norm

- klachtenbrievenanalyse;

%

%

voldoen aan norm

We verwijzen u daarvoor naar onderstaande tabel. Hierbij zijn de indicatoren die later

adviseren afdelingen.

2011

Indicatoren

- spiegelgesprekken met patiënten en bespreken aantal knelpunten;

2010


2009 voldoen aan norm

Indicatoren

In 2011 heeft het St. Elisabeth vrijwel alle verplichte kwaliteitsindicatoren aangeleverd.


- patiëntenervaringen in beeld brengen met kaartjes;

2009 2010 2011 Norm Norm

IGZ

St. Elisabeth

interpretatie van de cijfers. De uitkomsten zijn teruggekoppeld aan de betreffende

2009

2010

2011

Norm IGZ

Norm

St. Elisabeth Aantal opnames

18.852

12.629

13.001

-

-

39%

54%

66%

19-87%

> 50%

Matig ondervoed

5%

6%

5%

-

-

Ernstig ondervoed

12%

13%

12%

9-27%

< 15%

Gescreend binnen 24 uur

afdelingen, die vervolgens concrete acties tot continuering of verbetering hebben

% patiënten met decubitus

uitgezet. Elk kwartaal wordt nu management informatie gegenereerd om de voort-

(categorie 2-4)

gang te monitoren.

% patiënten met decubitus

6,4

5,3

4,0

< 6

-

(categorie 2-4) ontstaan in het St. Elisabeth

5,2

2,9

2,2

-

<3



Delier

Hygiëne en infectiepreventie

Waardering door patiënten

HSMR sterftecijfers

Met name oudere patiënten lopen het risico op een delier na operaties of tijdens een

Het is al vele jaren routine dat de adviseurs infectiepreventie systeemaudits uitvoeren.

Ervaringen van patiënten zijn essentieel om de kwaliteit van zorg op een patiënt-

Voor Nederlandse ziekenhuizen worden gestandaardiseerde sterftecijfers per

opname. Screening voorafgaand aan of tijdens de opname is een belangrijk instru-

Ze bezoeken een afdeling en toetsen de infectiepreventie. In 2010 is daarnaast

vriendelijke manier te verbeteren. Door patiënten afwisselend op een kwalitatieve

ziekenhuis bepaald. De HSMR (Hospital Standardized Mortality Ratio) is een indicator

ment om een delier te voorkomen of vroegtijdig te signaleren en behandelen.

gestart met quickscans, waarbij ziekenhuisbreed één onderwerp wordt geaudit. In

en kwantitatieve manier te ondervragen, ontstaat een goed inzicht in hoe de patiënt

die het aantal overleden patiënten in een ziekenhuis vergelijkt met de verwachte kans

Bij aanwezigheid van een delierrisico worden in het EVD de interventies geregistreerd.

2011 werden vrijwel alle verpleegafdelingen getoetst op infusie. Alle infusen van

de geboden zorg ervaart. De waardering van de patiënten is de laatste jaren over het

op overlijden van patiënten in een ziekenhuis. Daarbij wordt rekening gehouden met

Het in 2011 opgerichte delierteam richt zich op de preventie en behandeling van een

opgenomen patiënten werden beoordeeld op specifieke infectiekenmerken. Uit deze

algemeen stabiel.

relevante kenmerken van de patiënten en de opnamen.

delier. Dit team geeft onder andere voorlichting op alle afdelingen.

quickscan bleek dat met name de voorkeursplaats van inbrengen en de registratie van vervangingsfrequenties bijzondere aandacht verdienen. In 2012 zijn wederom twee

2010

2011

Norm IGZ

Norm St.

Afdeling

2009 2010 2011

quickscans gepland, persoonlijke hygiëne in april en infusie in oktober. Dan wordt onderzocht of verbeterpunten uit de voorgaande quickscans geïmplementeerd zijn.

Verpleegafdelingen Poliklinieken

78

% Screening delier

27

51

-

> 90

In 2011 is een samenwerkingsverband gestart tussen de afdelingen infectiepreventie

% DOS-observatie

57

78

> 14

-

van het St. Elisabeth, het Amphia Ziekenhuis en het TweeSteden Ziekenhuis. Doel van deze samenwerking is om van elkaar te leren en een eenduidig beleid uit te dragen

Bloedtransfusies

naar de patiënten in de regio Midden en West Brabant, hetgeen de kwaliteit van zorg

Het toekomstbestendig maken van bloedtransfusies is in 2011 hoog op de agenda ge-

ten goede komt.

8,2 8,3 8,1

HSMR EZ HSMR nieuwe berekening gem. Nederland

80 60 40

79

20

Bovenstaande cijfers zijn een gemiddelde van de in dat jaar uitgevoerde onderzoeken op de vermelde afdelingen. Gevraagd werd om een rapportcijfer te geven. Het

zet van het St. Elisabeth. De module bloedtransfusie in de Elektronische Leeromgeving

HSMR score 2006-2010

100

8 8

Behandel- en onderzoeksafdelingen 8,2 8,4 7,9 Totaal

120

7,6 8,5 8,3

Score

Indicator

Elisabeth

De HSMR cijfers van de afgelopen vier jaren van St. Elisabeth zijn:

0 2006

2007

2008

2009 2010

Jaar

werd geactualiseerd. Daarnaast is gestart met een verkenning van de mogelijkheden

Orgaan- en weefseldonatie

van Cybertrack. Deze applicatie is een enorme verbetering op het gebied van veilig-

De Commissie Orgaan- en Weefsel Donatie draagt zorg voor een helder en eenduidig

heid. Door zakken bloed te scannen, zijn ze in het hele proces traceerbaar, tot aan het

beleid over orgaan- en weefseldonatie. Het beleid past binnen de wettelijke kaders en

De resultaten worden per afdeling verwerkt in een plan van aanpak waarmee concrete

Dit wijkt niet significant af van het landelijke gemiddelde. De verbeterde registratie

bed van de patiënt. Naar verwachting valt hierover in 2012 een besluit.

is concreet uitgewerkt in protocollen. De commissie ziet ook toe op de naleving van

verbeteracties worden gestart. Patiëntenraadpleging komt twee keer per jaar aan de

van comorbiditeit vanaf 2010 verklaart deels waarom het HSMR-cijfer de afgelopen

Verder zijn flinke stappen gezet in de registratie van ‘vitale functies’ na de start van

beleid.

orde in een gesprek van leidinggevenden met de Raad van Bestuur.

jaren aanzienlijk is verbeterd. Het St. Elisabeth beschouwt de cijfers als een indicatie

Verder vonden in 2011 onderstaande vermeldenswaardige projecten plaats:

voor mogelijke kwaliteitsverbeteringen. Gelet op de hoeveelheid factoren (oorzaken)

een bloedtransfusie. De veiligheidsnorm 8 van de IGZ houdt in dat elke patiënt op een

gemiddelde is berekend op basis van alle cijfers. Over de afgelopen drie jaar (2008-2010) is de HSMR score voor het St. Elisabeth 101.

verpleegafdeling minimaal vijf minuten na het starten van de bloedtransfusie geob-

Het meerjarenbeleid in het ziekenhuis is gericht op maximale herkenning van orgaan-

• Een onderzoek naar de ervaringen van patiënten op de Spoedeisende Hulp;

die het cijfer kunnen beïnvloeden, worden conclusies voorzichtig getrokken. Gericht

serveerd moet worden. Dit wordt geregistreerd in het EVD en vervolgens opgenomen

en weefseldonoren. De professionals zetten zich in om alle potentiële donoren te

• Op een verpleegafdeling is een OK van twee kanten benaderd:

dossieronderzoek en –analyse op basis van de HSMR cijfers worden gebruikt om de

in de kwartaalrapportages.

herkennen en donatie te bespreken met de nabestaanden, daarbij rekening houdend

hoe ervaren patiënten de zorg en wat vinden verpleegkundigen van de

(vermijdbare) schade en sterfte terug te dringen.

met een eventuele wilsbeschikking van de overledene betreffende donatie.

geboden zorg.


4.4.2 Klachten

Het St. Elisabeth Ziekenhuis neemt klachten serieus. Steeds vaker worden klachten gebruikt als stimulans ter verbetering van de kwaliteit van zorg. De medewerking van betrokken zorgverleners bij het behandelen van klachten is over het algemeen als positief ervaren.


Aantal klagers/klachten

2007 2008 2009 2010 2011

Ingediende klachten

Cliënttevredenheidsonderzoek

In 2011 kwamen 19 nieuwe klachten ter behandeling binnen bij de

Een cliënttevredenheidsonderzoek toetste in 2009 de kwaliteit van de klachtopvang,

totaal aantal klagers

387 498 598 604 605

klachtencommissie.

bemiddeling en de klachtafhandeling. Dit onderzoek is in 2011 herhaald. Het

totaal aantal klachten

437 532 648 660 650

Van deze 19 klachten werd:

onderzoek richtte zich op het functioneren van de klachtenfunctionarissen. De vraag

• 1 klacht voor behandeling doorverwezen naar een andere instantie.

of cliënten tevreden zijn over de rol van de klachtenfunctionarissen werd door 79

Het gegrond of ongegrond zijn van een klacht is in dit stadium nog niet van toepas-

• 1 uitspraak niet verzonden in verband met het overlijden van de klager

procent van de respondenten met ‘ja’ beantwoord. In 2009 was dit 68 procent. 55

sing. Het doel van de klachtenbehandeling is het herstellen van de patiëntrelatie.

procent van de respondenten gaf aan dat het doel van de klager bereikt was, tegen-

tijdens de klachtenprocedure.

over 41 procent in 2009. Bij het ter perse gaan van dit jaardocument was het jaarplan

Laagdrempelige klachtopvang

80

Het ziekenhuis hecht erg veel waarde aan een zo laagdrempelig mogelijke opvang

Inhoudelijke toelichting

Oordelen

en afhandeling van een klacht. Als het voor de patiënt om wat voor reden niet (meer)

Het grootste deel van de klachten gaat over de organisatie van het ziekenhuis. De

De klachtencommissie gaf over 10 klachten een oordeel. Van de 10 klachten ontving

mogelijk is de klacht rechtstreeks met de betrokken medewerker of specialist te

onderwerpen die vaker terugkeren zijn: het zoeken van afstemming, telefonische

de commissie 4 klachten in 2010.

bespreken, kan hij of zij terecht bij een van onze klachtenfunctionarissen. Deze is

bereikbaarheid, beschikbaarheid en capaciteit van zorg. Klachten over vaktechnisch

onpartijdig en overlegt met betrokkene wat er verder met de klacht gedaan kan

handelen komen ook relatief veel voor. Het gaat dan over medisch en verpleegkundig

worden. Op verzoek van de klager of beklaagde kan een bemiddelingsgesprek

handelen, onderzoek en het stellen van de diagnose. Naar aanleiding van de klachten

plaatsvinden. Als de klager niet tevreden is met de uitkomst van de bemiddeling, of

worden procedures herzien en zo nodig aangepast.

indien hij behoefte heeft aan een oordeel over de gegrondheid van zijn klacht, kan hij

met verbeteracties nog niet gereed.

Managementinformatie Vanuit kwaliteitsoogpunt kregen managers en hoofden zorgeenheid kwartaalover-

Klachtencommissie 2011

en binnen enkele maatschappen mondeling toegelicht. Klachten en verbeteracties beoordeelde klachten 10

worden in het voor- of najaarsoverleg met de Raad van Bestuur en het management

klachtonderdelen

besproken.

38

kiezen voor een formele behandeling van de klacht en zijn klacht voorleggen aan de

Complimenten en suggesties

medisch technisch handelen 14

Klachtencommissie.

Naast klachten krijgt het St. Elisabeth - vooral via de website – ook suggesties en

organisatie zorg

complimenten binnen. In 2011 ontving het St. Elisabeth Ziekenhuis 36 complimenten

bejegening 2

22

Door middel van folders, Internet, magazines en het klachtenreglement wordt

voor verpleegkundigen, medisch specialisten en overige medewerkers. We ontvingen

de regeling onder de aandacht van de patiënt gebracht. Elke afdeling kent de

ook 40 suggesties. In de meeste gevallen lijkt een negatieve ervaring de drijfveer

waarvan:

klachtenprocedure. Patiënten en bezoekers vinden een suggestie-, complimenten-, en

voor een suggestie ter verbetering. De suggesties gingen vooral over: verbetering

gegrond verklaard

klachtenformulier op de homepage van elisabeth.nl. Uiteraard zijn de contactgege-

telefonische bereikbaarheid, verbetering communicatie ten aanzien van de planning

deels gegrond verklaard

vens van de twee klachtenfunctionarissen ook vermeld.

van operaties en meer parkeerplaatsen voor minder validen.

ongegrond verklaard

Registratie klachten

Schadeclaims

In 2011 waren er 3 tuchtzaken:

In 2011 ontvingen de klachtenfunctionarissen 650 klachten, van 605 klagers. Het

De Raad van Bestuur van het ziekenhuis kreeg 35 schadeclaims binnen.

aantal klachten bleef ten opzichte van 2010 nagenoeg gelijk. Mede dankzij het

In 2010 waren dat er 30.

• één tuchtzaak is nog in behandeling. • in één tuchtzaak is beroep ingesteld bij het Centraal Tuchtcollege tegen de

programma ‘Lief ziekenhuis’ is de aandacht meer gericht op preventie van klachten.

zichten met klachten. Op verzoek werden de overzichten binnen het trilateraal overleg

6 2 30

uitspraak van het Regionaal Tuchtcollege.

• in 1 tuchtzaak werd de klacht op alle onderdelen ongegrond bevonden.

De beroepstermijn is verstreken.

In 2011 liepen twee rechtszaken (schadeclaims).

81


4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers


4.5.1 Personeelsbeleid

terwijl een collega met dezelfde klacht dat niet doet. Het nieuwe motto was: ‘Ziekte

vergroten om door te groeien tot gespecialiseerd verpleegkundige. Rode draad is dat

overkomt je en verzuim overleg je’, waarbij het accent ligt op de mogelijkheden om

in het opleidings- en loopbaantraject rekening wordt gehouden met de kwaliteiten

Het St. Elisabeth Ziekenhuis werkt op vele fronten aan een gezonde, veilige en

Werving

te werken en niet op de onmogelijkheden. Omdat factoren als arbeidstevredenheid

en wensen van de medewerker, goede begeleiding en borging van het traject en

inspirerende werkomgeving. Dat is waar excellente, veilige en lieve zorg voor patiën-

Het St. Elisabeth maakte bij de werving van nieuwe medewerkers voor het eerst ge-

en betrokkenheid van medewerkers een belangrijke rol spelen bij verzuim is de

het voldoen aan de eisen die het St. Elisabeth stelt aan professionals. Gekozen is om

ten begint. De afdeling Personeel en Organisatie werkt in nauwe samenwerking met

bruik van social media. Elke (digitale) vacature werd gedeeld via onder andere Twitter,

uitdaging voor leidinggevenden om te zorgen voor een prettige werkomgeving. Twee

te starten met de IC, SEH en CCU, vanwege de grote arbeidsmarktkrapte bij deze

de leidinggevenden aan een goed personeelsbeleid. De volgende thema’s stonden in

Hyves of LinkedIn. Ook startte een grote arbeidsmarktcampagne voor de werving van

grote afdelingen deden een pilot met de nieuwe aanpak. Er werd een visiebijeen-

zorgeenheden. Op een later moment volgen mogelijk andere zorgeenheden.

2011 centraal.

SEH artsen- en verpleegkundigen, IC verpleegkundigen en gediplomeerde operatieas-

komst gehouden, alle leidinggevenden werden getraind en medewerkers werden

sistenten. Deze uitbreiding van personeel op het gebied van traumazorg is noodza-

geïnformeerd. Na een positieve evaluatie wordt de aanpak in 2012 ziekenhuisbreed

Talenten Management Bank

kelijk om binnen vijf jaar 75% van alle zware traumapatiënten uit Noord-Brabant te

uitgerold. Het ziekteverzuim liet een dalende trend zien (van 4,8% in januari naar 4,3%

Het St. Elisabeth startte samen met vier andere Brabantse topklinische ziekenhuizen

kunnen behandelen. In de werving speelden ambassadeurs en boegbeelden van het

in december).

de voorbereidingen voor een talentenbank voor medewerkers. Het doel van deze

traumacentrum een grote rol. Dit resulteerde in een grote stroom aan reacties van

82

Talenten Management Bank is het bieden van ontwikkelingsmogelijkheden aan de

mensen die de opleidingen willen volgen. Daarnaast lag de focus op doelgroepge-

Handboek leidinggevenden

medewerkers van de deelnemende ziekenhuizen. Het mes snijdt daarbij aan twee

richte werving. Verpleegkundigen kregen tijdens een informatieavond toelichting op

Voor zowel nieuwe als zittende leidinggevenden werd een handboek/naslagwerk

kanten: medewerkers (Talenten) verrijken hun kennis en ervaring op een andere plek.

hun carrière- en opleidingsmogelijkheden. Ook vertelden verpleegkundigen over de

ontwikkeld. Dit handboek presenteert op overzichtelijke wijze alle informatie die een

En andere ziekenhuizen maken dankbaar gebruik van hun kwaliteiten bij tijdelijke

dagelijkse invulling van menslievende zorg, verbeterprocessen en complexe zorg.

leidinggevende nodig heeft om goed beslagen ten ijs te komen in zijn rol. Hyperlinken

opdrachten.

in de tekst verwijzen naar intranetpagina’s met uitgebreide informatie over de verschil-

Vernieuwde introductie nieuwe medewerkers

lende thema’s.

De algemene introductie voor nieuwe medewerkers is uitgebreid met de strategische

Integrale zorgteams Om de zorgorganisatie meer toekomstbestendig in te richten, wordt de functie

ziekenhuisthema’s Lief, Lean en Veiligheid. Tijdens een ‘3D oriëntatietocht’ gaan de

Mobiliteit

Helpende Zorg en Welzijn binnen integrale zorgteams geïntroduceerd op verpleeg-

medewerkers op zoek naar antwoorden over deze drie thema’s. In een vervolgbij-

Een nieuwe adviseur mobiliteit kreeg als kerntaken loopbaanbegeleiding en

afdelingen. Door de invoering van integrale zorgteams kunnen verpleegkundigen

eenkomst enkele maanden later wordt gekeken of de geleerde theorie in de praktijk

ondersteuning van medewerkers en leidinggevenden bij re-integratie en bemiddeling

een aantal taken binnen een afdeling overgedragen aan deze helpenden. Verder

wordt gebracht en of er nog extra informatie nodig is. Voordeel van deze nieuwe

in werk. De visie van het St. Elisabeth is: ‘Mobiliteit is bewegen en bewegen is goed’.

verrichten de Helpenden Zorg en Welzijn voedingswerkzaamheden. Daarmee vervalt

opzet is dat nieuwe medewerkers direct zijn ingewerkt in de belangrijkste strategische

Uitgangspunt is dat de medewerker zelf verantwoordelijk is voor zijn of haar loop-

de functie van voedingsassistent. De Helpende Zorg en Welzijn werkt onder supervisie

thema’s.

baan. De leidinggevende en de adviseur mobiliteit hebben hierin een faciliterende rol.

van de verpleegkundigen.

Verzuim

Het project Flexibel opleiden

Het St. Elisabeth ontwikkelt samen met het ROC een mbo-opleiding functieniveau

Het St. Elisabeth levert topzorg aan patiënten. Daarvoor hebben we vitale, tevreden en

Om een aantrekkelijke speler op de arbeidsmarkt te kunnen zijn, verbeterde het St.

2 Helpende Zorg en Welzijn. De eerste groep is in september 2011 gestart met deze

gezonde medewerkers nodig. Omdat de verzuimcijfers de laatste jaren een stijgende

Elisabeth de opleiding voor gespecialiseerd verpleegkundigen. Dit krijgt vorm in

opleiding.

trend lieten zien, werd een nieuwe verzuimaanpak geïntroduceerd. Het verzuim wordt

het project Flexibel Opleiden dat de loopbaanmogelijkheden van medewerkers wil

gezien als een vorm van (beïnvloedbaar) gedrag, waarbij de ene medewerker verzuimt

83



Decentrale facilitaire teams

Sanctiebeleid

Infectiepreventie

Het Facilitair Bedrijf zal een aantal facilitaire taken op de verpleegafdelingen decen-

Het St. Elisabeth werkt met Elektronische Patiënten Dossiers (EPD) waarin vertrouwe-

traal gaan uitvoeren. De medewerkers uit het facilitaire team zorgen voor alle zorgon-

lijke patiëntengegevens worden opgeslagen. In het autorisatiebeleid is vastgelegd

Hepatitis B

dersteunende facilitaire taken zoals schoonmaak, patiëntentransport, bevoorrading

onder welke voorwaarden medewerkers en specialisten toegang hebben. Het digitale

van de units en bestellingen. De facilitaire teams gaan medio 2012 aan het werk.

systeem is zo ingericht dat alleen personen die daartoe zijn geautoriseerd toegang

Aantal vaccinaties

Meldportaal incidenten medewerkers 2011 2010 253 253

hebben tot (delen van) het systeem. Om de veiligheid van patiëntgegevens te 4.5.2 Kwaliteit van het werk

optimaliseren, is het sanctiebeleid EPD vastgesteld. Duidelijk is wat er van medewer-

2011

2010

kers verwacht wordt op het gebied van raadpleging, registratie en geheimhouding

Medewerkersveiligheid

van patiëntengegevens. Ook wordt vermeld hoe controles worden uitgevoerd, hoe

Aantal screeningen nieuwe

Om de veiligheid van medewerkers te vergroten zijn twee projecten opgepakt.

er gehandeld wordt bij een vermoeden van schending en welke sancties er kunnen

medewerkers of n.a.v. patiëntencontact(mantoux)

‘Veilige zorg’ streeft naar het vergroten van het veiligheidsbewustzijn onder mede-

worden opgelegd in geval van schending.

Aantal positief Aantal jaarlijkse screeningen

32 28

Totaal aantal

2011

2010

118 76

(Bijna) ongeval / onveilige situatie

81 57

• klimaat

10

13

• gevaarlijke stoffen en milieu

6

6

• fysieke belasting

4

4

• bouwkundige/arbeidsomgeving

0 0

- vallen, stoten, snijden,

61 *

hygiëne, elektrisch, straling (39)

bespreekbaar maken en medewerkers die een schokkende gebeurtenis meemaken

Vitaliteitsonderzoek

Aantal positief

1 -

•

lift, sein, ict (11)

adequate opvang en hulp bieden. Gestart is met scholing gericht op preventie,

In 2011 zijn de voorbereidingen getroffen voor een nieuw ziekenhuisbreed vitaliteits-

Aantal screeningen bij de GGD

8 -

- psychische belasting en organisatie 11

beïnvloeden van gedrag, registratie, analyse en opvang. Het resultaat is dat er

onderzoek onder medewerkers dat begin 2012 is uitgevoerd. Het is een herhaling van

(alle eerder positief gevonden

- overig

helderheid is over de preventie, taken en verantwoordelijkheden en dat er meer

het onderzoek dat twee jaar eerder heeft plaatsgevonden. De arbo-adviseurs hebben

medewerkers uit voorgaande jaren)

Agressie / geweld

bewustwording is gecreëerd bij medewerkers over borging en registratie en

in de tweede helft van 2011 met alle afdelingen de plannen van aanpak van het vorige

Aantal positief

conflicthantering. In het nieuwe, laagdrempelige meldportaal op intranet kunnen

onderzoek doorgenomen en de uitgezette acties besproken. De effecten daarvan

medewerkers onveilige situaties of schokkende gebeurtenissen melden. Uit de

moeten zichtbaar worden in de resultaten van het nieuwe onderzoek. Eén van de

* In 2010 heeft geen jaarlijkse TBC screening plaatsgevonden in verband met een

meldingen blijkt dat de medewerkers de opvang doorgaans als goed ervaren.

verbeterpunten voor het ziekenhuis als geheel was het gebrek aan ontwikkelmoge-

Het meldportaal, het vitaliteitsonderzoek en de interne audits geven inzicht in

lijkheden en daarop zijn diverse acties uitgezet zoals het aanstellen van een adviseur

veranderingen en handreikingen voor verbeteringen.

mobiliteit en het project flexibel opleiden.

werkers. Het project ‘Schokkende gebeurtenissen’ wil schokkende gebeurtenissen

84

TBC screening

Medewerker meldingen

Klachtenregeling De afgelopen jaren viel op dat de klachtencommissie voor medewerkers jaarlijks weinig klachten ontving. De omslachtige procedure van de klachtenprocedure leek hier debet aan. De commissie besloot de klachtenregeling daarom aan te passen. Medewerkers kunnen nu in eerste instantie hun klacht neerleggen bij een mediator die snel en laagdrempelig actie onderneemt. De nieuwe klachtenregeling biedt de mogelijkheid om de klacht, als bemiddeling niet geslaagd is, alsnog voor te leggen aan de klachtencommissie.

0 -

herziening van het beleid. Het herziene beleid is vanaf 2011 uitgevoerd. MRSA screening Aantal nieuwe medewerkers positief Vaccinaties seizoensgriep Aantal gevaccineerde medewerkers Vaccinatie medewerkers huisarts

2011

2010

1 4

Schokkende gebeurtenis

50 16 0 18 30 19 7

Het aantal meldingen is zoals verwacht toegenomen ten opzichte van 2010. Dit dankzij een betere toegankelijkheid van het meldportaal (intranet) en de extra aandacht voor het meldportaal. Er is ook dit jaar een toename in meldingen van agressie en meldingen ten aanzien van de arbeidsomgeving. Naast de (bijna) ongevallen zoals vallen, stoten, etc. zijn er ook klachten gemeld over

2010

processen of voorzieningen zoals ict-applicaties, liften, seinen, klimaat, onvoldoende

287 398

geen ongevallen of onveilige situaties zoals bedoeld in de arbowet, maar ze hebben

2011

6 13

personeel of knelpunten in de organisatie van het werk. Dergelijke klachten betreffen wel raakvlak met vitaliteit, tevredenheid en kwaliteit. De medewerkermelding is een middel om het hoofd te attenderen op verbeterpunten daarin.

85


Er zijn zes registratieplichtige arbeidsongevallen gemeld met een verzuim van

Communicatie & voorlichtingsbijeenkomsten

Gastvrijheid met sterren

OTO jaarplan

meer dan drie dagen. Het totale verzuim ten gevolge arbeidsongevallen betreft

Iieder jaar worden talloze voorlichtingsbijeenkomsten en activiteiten voor diverse

Het St. Elisabeth neemt jaarlijks deel aan de verkiezing ‘Gastvrijheid met Sterren’. In

In het OTO jaarplan van het St. Elisabeth staat beschreven welke individueel -,

276 (kalender-) dagen. De bijdrage aan het verzuimpercentage is gering. Er waren

doelgroepen gehouden. Daarnaast verleent het ziekenhuis zijn medewerking aan

2011 zakten we terug van drie naar twee sterren. Samen met de Cliëntenraad wordt in

afdelings- of discipline gebonden trainingen en oefeningen plaatsvinden. Uit

geen meldingen bij de arbeidsinspectie (overlijden, ziekenhuisopname of blijvend

bijeenkomsten van externe organisaties. Het St. Elisabeth besteedde ook aandacht

2012 een gooi gedaan naar de hoogst mogelijke notering van vier sterren.

evaluaties komen verbeterplannen die worden opgenomen in het OTO jaarplan. In

lichamelijk of geestelijk letsel), hoewel bij enkele meldingen nog niet is uitgesloten dat

aan de Week van de Patiëntveiligheid, een symposium over alcoholmisbruik en een

dit alsnog nodig is.

informatiemarkt voor mensen met kanker.

4.6 Samenleving en belanghebbenden

86


Anderhalf miljoen kijkers volgden Operatie Live

de stuurgroep Veiligheid en een werkgroep ZiROP worden beleid en OTO activiteiten

Cultuur

uitgewerkt. De stuurgroep Veiligheid legt verantwoording af aan de Raad van Bestuur

In het St. Elisabeth worden zeven maal per jaar wisselende exposities van

over het gevoerde beleid en de geplande en uitgevoerde OTO activiteiten.

amateurkunstenaars uit de regio gehouden.

OTO activiteiten en opleidingen

De hersenoperatie die op 26 oktober live vanuit het St. Elisabeth werd uitgezonden,

Het St. Elisabeth Ziekenhuis staat midden in de samenleving en vervult samen met

trok zo’n anderhalf miljoen kijkers. Neurochirurg Guus Beute gaf tijdens de uitzending

Vakantiekrachten

De OTO activiteiten in 2011 verbeterden de awareness en kennis over de uit te voeren

zijn partners een belangrijke functie voor die samenleving. Hier wordt ingegaan op

een toelichting op de operatie. De uitzending was een goed voorbeeld van geavan-

Zo’n vijftig Tilburgse jongeren van 16 jaar en ouder hebben zich in de zomermaanden

protocollen en taken. Daarnaast is er een verbeterslag gemaakt in de bereikbaarheid

de activiteiten van St. Elisabeth in het kader van het maatschappelijk ondernemen.

ceerde chirurgie. Tijdens de hersenoperatie werd de patiënt wakker gemaakt, zodat

ingezet op diverse afdelingen in het St. Elisabeth. Jaarlijks kunnen vakantiekrachten

en opschaling, en de structuur van aansturing onder crisisomstandigheden.

Concrete relaties met stakeholders van ketenzorg zijn in hoofdstuk aan de orde

belangrijke hersenfuncties getest konden. Het St. Elisabeth wilde met de live operatie

aan de slag in de keuken, het magazijn, de linnenkamer en bij patiëntenvervoer en de

gekomen.

een breed publiek informeren over hersenchirurgie.

receptie.

Medewerkers van het St. Elisabeth namen in 2011 onder andere deel aan de volgende OTO activiteiten en opleidingen:

4.6.1 (Economische) meerwaarde voor de samenleving

Sportief

Vrijwilligers

• De fase 1 t/m 4 van de oefenmethodiek ZiROP is doorlopen.

Meer dan honderd sportieve medewerkers nemen jaarlijks deel aan de businessrun

De vrijwilligers bieden in onze organisatie aanvullende zorg. Met hun uiteenlopende

• Het ZiROP van 2007 is geactualiseerd en aangepast.

Het St. Elisabeth is een van de grootste werkgevers van Tilburg en biedt voor (nieuwe)

van de Tilburg Ten Miles, een sportief loopevenement in Tilburg. Ook fietsten 21

werkzaamheden leveren zij een waardevolle bijdrage aan het goed functioneren van

• Er zijn bel oefeningen gehouden. Inmiddels heeft iedere verpleegafdeling een

medewerkers opleidingsmogelijkheden op alle niveaus. Door onderdeel te zijn van

medewerkers op 9 juni 2011 mee aan de Alpe d’Huzes in de strijd tegen kanker.

het ziekenhuis.

belboom. Deze zijn minimaal een keer geoefend. De maatschappen werken nog

lokale, regionale en landelijke netwerken, en met andere zorgaanbieders ketens te

Samen zamelden ze een bedrag in van ruim 40.000 euro.

aan borging.

vormen, realiseren we uitwisseling en vergroting van kennis en ervaring en creëren

Weekendschool

• Met een aantal medische maatschappen vinden gesprekken plaats om de

we meerwaarde. De maatschappelijke betrokkenheid van het St. Elisabeth Ziekenhuis

Dag van de Verborgen Talenten

Twee keer per jaar brengen kinderen van de IMC Weekendschool een bezoek aan het

awareness voor de preventie en preparatiefase ten aanzien van grootschalige

blijkt jaarlijks uit een scala van uiteenlopende activiteiten en evenementen.

Iedereen was welkom in september op de Dag van de Verborgen Talenten. Bezoekers

St. Elisabeth. Aan deze interactieve programma’s werkt een groot aantal medewerkers

calamiteiten en het belang van deelname aan oefeningen te vergroten.

en specialisten als vrijwilliger mee.

• Scheiding Crisisteam in BT en OT is gerealiseerd. Het BT doorliep twee oefeningen.

konden kennismaken met medewerkers die allen in hun vrije tijd iets bijzonders doen. 4.6.2 Activiteiten

Het St. Elisabeth Ziekenhuis organiseert jaarlijks een scala van uiteenlopende activiteiten en evenementen. Hieronder worden de belangrijkste activiteiten beschreven.

Wetenschapsdag Tijdens de jaarlijkse Wetenschapsdag van de Vereniging Assistent Geneeskundigen Elisabeth Ziekenhuis presenteerden arts-assistenten in opleiding van het St. Elisabeth en het TweeSteden eigen onderzoeken aan collega-assistenten, co-assistenten, verpleeghuisartsen, huisartsen, apothekers en specialisten uit beide zorginstellingen.

4.6.3 Voorbereiding op rampen en crises

Het St. Elisabeth heeft een Beleidsteam (BT), een Operationeel team (OT) en een beleidsmedewerker Veiligheid die zorgt voor de ontwikkeling en uitvoering van het ZiROP beleid. Zij voert het beheer, stelt het OTO jaarplan op en draagt zorg voor de uitvoering van het OTO jaarplan. Daarnaast worden externe contacten onderhouden met de ketenpartners die een rol hebben bij calamiteiten.

Een derde oefening wordt gehouden in 2012.

• Fase 4 is afgesloten met een ETS oefening waaraan ook het BT en OT zorg

deelnamen. De grote oefening (fase 5) staat gepland op 21 april 2012.

• Het Elektronisch Patiënten Dossier beschikt nog niet over een

Slachtoffer Volgsysteem waarbij tijdens crisisomstandigheden inzicht is in

slachtoffer instroom en verblijf. Deze optie wordt uitgewerkt.

87


• Het St. Elisabeth ontwikkelt samen met de Brabantbrede CBRN groep een CBRN protocol. Daarnaast liggen plannen klaar voor verbeterde faciliteiten voor CBRN slachtoffers zodat zij volgens de juiste middelen en protocollen worden opgevangen en behandeld.

4.6.4 Regionale afspraken acute zorg

88

Het St. Elisabeth Ziekenhuis (Netwerk Acute Zorg Brabant) organiseert in Brabant drie tot vier maal per jaar het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ). Aan dit overleg nemen de acute zorgpartners deel. Dit zijn de regionale ambulancevoorziening, huisartsenkringen en -posten, ziekenhuizen, GGZinstellingen met crisisfunctie, verloskundigen en GHOR. Alle partners werken bestuurlijk en inhoudelijk samen vanuit de visie ‘de patiënt op de juiste tijd op de juiste plaats’ en maken gezamenlijk afspraken om dit te bereiken. Wijzigingen acute zorgaanbod De afspraak is dat instellingen vroegtijdig aan het ROAZ laten weten wanneer en hoe het acute zorgaanbod van een instelling wijzigt en wat de gevolgen hiervan zijn voor omliggende partners. In 2011 maakten twee partners melding van een (voorgenomen) wijziging in hun zorgaanbod. Mede dankzij deze meldingen kon het ROAZ zorgen voor continue borging, spreiding en bereikbaarheid van de acute zorg in


4.6.5 Besteding OTO middelen traumacentrum

Het St. Elisabeth is coördinerend traumacentrum in de regio. Om Brabantse zorginstellingen beter voorbereid te laten zijn op rampen en crises zijn in 2011 tientallen OTO activiteiten gefinancierd. Het grootste deel van de OTO-stimuleringsgelden kwam ten goede aan de uitvoering van de OTO-jaarplannen van zorginstellingen. Daarnaast is een groot aantal OTO activiteiten centraal gecoördineerd. Dit gebeurde onder regie van het Netwerk Acute Zorg Brabant en in nauw overleg met de drie GHOR-regio’s. Alle OTO activiteiten die in het regionaal jaarplan OTO 2011 zijn opgenomen zijn inhoudelijk getoetst aan het landelijke OTO-convenant en het Meerjarenbeleidsplan 2009-2012.

De meest opvallende activiteiten die het St. Elisabeth aan de regio aanbood in 2011 waren:

Programmamanagement OTO

• Diverse opleidingen en trainingen voor sleutelfunctionarissen uit crisisorganisaties

In 2011 zijn nieuwe overlegstructuren binnen ROAZ-Brabant doorgevoerd. Het effect

is merkbaar. Er vindt meer uitwisseling plaats van informatie en ervaringen. De struc-

binnen de ziekenhuizen, GGD en huisartsen.

• Een zestal H-MIMS opleidingen.

tuur is een goed hulpmiddel voor de sturing op OTO en de borging van rampen- en

• De vaststelling van het Huisartsen Rampen Opvang Plan binnen alle

crisisplannen. Hiermee is het programmamanagement OTO verder geprofessionali-

seerd en versterkt.

Brabantse werkgebieden.

• De ontwikkeling en uitvoering van een workshop voor ZiROP coördinatoren. • De opleiding ‘Waarnemen voor waarnemers’. • De opleiding ‘Plotten en loggen’ voor Brabantse ziekenhuizen. • Het vervolg op de implementatie van het trainingsysteem ISEE. • De uitrol van de OTO-toolkit binnen de ROAZ-regio Brabant. • Het project ‘Zorgcontinuïteit’: een op maat gemaakt OTO-aanbod voor niet-acute

zorgketenpartners droeg bij aan de awareness en kennis van

sleutelfunctionarissen. • De ontwikkeling van e-learning onderwijs CBRN. • De organisatie van een Brabantbreed PSHOR-symposium. • Het project ‘Preparatie CBRN-incidenten ROAZ-regio Brabant’. • Het opstellen en vaststellen van een nieuw provinciaal Meerjarenbeleidsplan

2012 - 2015, een provinciaal OTO-jaarplan 2012 en een update van de

risicoanalyse.

4.6.6 Milieu, duurzaamheid en MVO

Het St. Elisabeth voert een actief milieubeleid om de veiligheid en gezondheid van de patiënten, bezoekers, werknemers en de omgeving van het ziekenhuis te beschermen. In de uitwerking van de nieuwbouw- en renovatieplannen wordt nadrukkelijk rekening gehouden met het milieu. De exacte cijfers over het energieverbruik en afvalscheiding in het St. Elisabeth zijn als bijlagen achterin het jaardocument opgenomen. De uitwerking van het milieubeleid is verwoord in het Milieuzorgsysteem. Controles, evaluaties en aanpassingen zorgen voor continu actualisatie van het milieubeleid en de daarbijbehorende milieudoelstellingen. Het St. Elisabeth voldoet aan alle wettelijke milieuverplichtingen.

Brabant.

Voorfinanciering

De milieuzorg bestaat uit het optimaliseren van de in- en externe veiligheid, het zoveel

Medio 2011 is afstand gedaan van het systeem van voorfinanciering OTO-stimule-

mogelijk voorkomen van geluidshinder, van lucht-, water- en bodemverontreiniging

Focusgroepen

ringsgelden. Dit is aanleiding geweest voor een herziening van de procedure OTO-

en voorkomen van milieubelasting veroorzaakt door het verbruik van energie, water

stimuleringsgelden binnen de ROAZ-regio Brabant. De nieuwe integrale procedure

en door de productie en afvoer van afval. Om de bewustwording van de medewerkers

geeft inzage in de diverse typen aanvragen, de verschillende stappen en een ieders rol

te verhogen is in 2011 een ziekenhuisbrede milieuklankbordgroep opgericht.

In de focusgroepen pakten professionals een aantal verbeterpunten op in de zorg voor patiënten met een beroerte, hartinfarct, acuut verloskundige problematiek en psychiatrische klachten. Verbeterde ketenafspraken worden bekrachtigd worden in

daarin.

het ROAZ. Het St. Elisabeth committeert zich, als een van de deelnemende partijen

Duurzaamheid

aan het ROAZ, vanzelfsprekend aan de gemaakte afspraken.

Zoals in hoofdstuk 4.2.4 is beschreven heeft het St. Elisabeth bij alle renovatie en nieuwbouwprojecten aandacht voor duurzame oplossingen.

89


Afvalbeheer Jaarlijks worden in het St. Elisabeth grote hoeveelheden afval geproduceerd. Daarom vormt het inzamelen, opslaan en verwijderen van afval een belangrijk milieudoelstelling. Het afvalbeleid is erop gericht om afval zoveel mogelijk te scheiden aan de bron. Het geproduceerde (klein chemisch) afval wordt gescheiden verzameld en aangeboden aan het afvalverwerkingsbedrijf. In 2011 is het scheiden van afval aan de bron verder ontwikkeld. Het aantal soorten


4.7 Financieel beleid 4.7.1 Begroting 2011

Hoofddoel van de begroting voor 2011 was de verdere verbetering van de productiviteit en het efficiënter inrichten van de bedrijfsprocessen. Deze aanpak van de bedrijfsvoering is noodzakelijk om in de toekomst meer zorg met beperkt toenemende middelen te kunnen blijven leveren.

Het resultaat is als volgt verdeeld: (* € 1.000)

2011

Resultaat ziekenhuis (mutatie RAK)

1.379 776

Bestemmingsreserve groot onderhoud Bestemmingsreserve Netwerk Acute Zorg Brabant Bestemmingsreserve Renovatie

afvalproducten steeg ten opzichte van 2010 van 22 naar 36. In 2011 volgde de IC een pilot ‘Gescheiden inzamelen plastic afval’. Een onderzoek naar de haalbaarheid van

De begroting 2011 is in november 2010 vastgesteld met een positief resultaat van

Bestemmingsfonds Traumaplan St. Elisabeth

deze pilot op de afdelingen OK, laboratoria en het nieuwe Centrum voor Verloskunde

€ 2,8M. In dit begrote resultaat werd nog geen rekening gehouden met het effect van

Bestemmingsfonds OTO

is eind 2011 gestart.

de extra macrokorting van € 314M, waarmee de sector eind 2010 door de minister

Bestemmingsfonds Overige reserves

2010

-315 -262 134 226 4.075 2.112 0 800 -602 167 667

388

is geconfronteerd (en die op grond van het Bestuurlijk Hoofdlijnen Akkoord van juni 90

Gevaarlijke stoffen

2011 is teruggebracht naar € 233M). Het nadelig effect hiervan voor het St. Elisabeth

De gevaarlijke stoffen zijn geregistreerd in een geautomatiseerd registratiesysteem

bedroeg -/- € 3,0M. Daartegenover stonden nog in de orde van ruim € 2M aan kansen

chemicaliën. Dit systeem is voor alle medewerkers beschikbaar. De rapportages uit het

in de bedrijfsvoering en waren de verwachte positieve uitkomsten van de onderhan-

systeem worden opgenomen in de calamiteitenmappen.

delingen met zorgverzekeraars voor 2011 nog niet afgerond. Per saldo zouden deze effecten elkaar kunnen opheffen.

ICT Sinds 2011 gaan alle pc’s na 25 minuten automatisch op stand-by.

Streekproducten In Noord-Brabant worden de mooiste streekproducten gemaakt. Bij de nieuwe, regionale uitstraling van de verpleegafdeling passen voedingsproducten die uit de directe omgeving van het ziekenhuis komen. Sinds 2011 hebben patiënten de keuze uit drie populaire streekgebakjes. In 2012 breiden we aantal streekproducten uit met eerlijke producten zoals fruit, kaas en aardappelen.

4.7.2 Financieel resultaat 2011 boven verwachting

De exploitatie over 2011 sluit af met een resultaat van € 5,3M (2010: € 4,2M). Het operationele resultaat ligt ruim boven het niveau van de begroting 2011. Dit wordt veroorzaakt door een forse productiegroei (in het A- én B-segment) en een groei in de arbeidsproductiviteit als gevolg van de in 2009 en 2010 ingezette acties in de personele sfeer (vacaturebeleid).

Totaal

5.338 4.207

4.7.3 Vermogenspositie verder versterkt

De vermogenspositie van het St. Elisabeth is in 2011 verder versterkt door de toevoeging van het positieve exploitatieresultaat van € 5,3M. De ratio waarbij het eigen vermogen wordt uitgedrukt in een percentage van de totale opbrengsten (weerstandsvermogen) is nu 15,5% (tegenover 14,0% in 2010), waarmee de nagestreefde doelstelling van minimaal 15% ruim is behaald. Het weerstandsvermogen ligt net beneden het gemiddelde niveau van de topklinische ziekenhuizen in Nederland over het jaar 2010. Bij het beoordelen van de vermogenspositie dient er rekening mee te worden gehouden dat slechts een beperkt aantal ziekenhuizen in Nederland de keuze hebben gemaakt voor het verwerken van de derde tranche van de voorziening Persoonlijk Levensfase Budget (overgangsregeling voor werknemers van 55 jaar en ouder; dit deel van de overgangsregeling mag worden voorzien, maar is niet verplicht). Indien het St. Elisabeth dit deel niet in de voorziening zou hebben opgenomen bedraagt het weerstandsvermogen 18,3%.

91



• de dotaties en vrijval voorzieningen, die met name betrekking hebben op de in het

Mede als gevolg van de gunstige exploitatieresultaten in de afgelopen jaren zal het

verslagjaar opgenomen voorziening voor te realiseren vergoeding op

ziekenhuis naar verwachting niet worden geconfronteerd met liquiditeitsproblemen

De totale kosten zijn ten opzichte van 2010 met € 13M (6%) gestegen tot een bedrag

meerproductie; in 2010 was hier sprake van een vrijval, in 2011 betrof dit een

als gevolg van de nieuwe financieringssystematiek in verband met de invoering van

van € 221M.

dotatie (€ 7,8M);

DOT en prestatiebekostiging in 2012. Reeds in 2011 zijn namelijk de nodige voorberei-

4.7.4 Opbrengsten

4.7.5 Kosten

De totale opbrengsten zijn ten opzichte van 2010 met € 14M (6,4%) fors gestegen tot een bedrag van € 231M. De stijging is naast de prijsindexering vooral toe te schrijven aan een toename van de productie in het A-segment en het B-segment. In het A-segment is sprake van een stijging van de omzet voor hoofdhalsoncologie,

Personele kosten De personele kosten 2011 zijn € 0,7M (0,5%) lager dan in 2010. Diverse positieve en negatieve effecten liggen hieraan ten grondslag.

multitrauma patiënten en IC beademingsdagen. In het B-segment is sprake van toe-

92

• de voedingsmiddelen en hotelmatige kosten, die beperkt zijn gestegen door

dingen getroffen ten aanzien van de veranderde financieringssystematiek als gevolg

van de invoering van de DBC-zorgproducten. De impact van de vernieuwde financie-

stijgende prijzen (€ 0,3M).

ringssystematiek op de liquiditeitsprognose 2012 is uitgewerkt in diverse scenario’s.

Investeringen en kapitaalslasten

Deze scenario’s worden in 2012 sterk gemonitord om eventuele liquiditeitsproblemen

Veel projecten, zowel binnen de ARIB als de bouw, zijn in 2011 niet of later gestart

ruim vooraf te signaleren en hier gepast op te reageren.

name van het aantal behandelingen, alsmede een eenmalig effect van de versnelde

De belangrijkste effecten betreffen:

dan vooraf ingeschat. Hierdoor zijn de afschrijvingslasten ruim € 0,7M lager dan in

jaarafsluiting 2010, die begin 2011 heeft plaatsgevonden.

• een daling als gevolg van een afname in full-time eenheden (FTE) (€ 0,7M);

2010. Daarnaast zijn de rentelasten lager door het oversluiten van enkele langlopende

Het St. Elisabeth heeft in 2011 een ongeborgd kredietarrangement van de ING

• een daling als gevolg van de in 2010 gevormde PLB-voorziening voor zowel

leningen en zijn de renteopbrengsten van zorgverzekeraars hoger doordat de

ontvangen van € 30M. Op 4 februari 2011 is met de ING het contract aangaande de

Bedrijfsopbrengsten

voorschotten met meerdere zorgverzekeraars zijn ingetrokken en deels vervangen

financiering ondertekend. Dit contract betreft 20-jarige leningen, die per kwartaal

(* € 1.000)

• een stijging als gevolg van CAO-aanpassingen in brutoloon en eindejaarsuitkering

door rentefacturen ( -/- € 0,3M).

tegen een administratieve boete vervroegd kunnen worden afgelost. Het ziekenhuis

2011

2010

(€ 2,9M);

• een stijging als gevolg van extra inhuur van personeel niet in loondienst in

A-segment: wettelijk budget voor aanvaardbare kosten (incl. PAAZ)

de eerste, tweede als derde tranche (€ 8,6M);

139.674 61% 134.245 62%

DBC opbrengsten B-segment

59.655 26%

52.841 24%

Niet-gebudgetteerde zorgprestaties

10.094 4%

9.517 5%

Overige opbrengsten

21.388 9% 20.241 9%

verband met arbeidsmarktkrapte, voorbereiding van de invoering van

DBC-zorgproducten en prestatiebekostiging per 2012 en ICT-projecten (€ 3,0M);

• een stijging als gevolg van vernieuwde inschatting voorziening

jubileumuitkeringen (€ 0,7M);

• de vrijval in 2010 van de voorziening reorganisatie kliniek (€ 1,3M). Totaal

230.761 216.844

Overige bedrijfslasten De overige bedrijfslasten zijn ten opzichte van 2010 met € 14,5M (23%) gestegen. De belangrijkste oorzaken zijn: • de stijging patiënt- en bewonersgebonden kosten, die grotendeels is terug te

voeren op de gerealiseerde productiestijging (€ 2,6M);

• de algemene kosten, die zijn gestegen door een toename in de management

ondersteunende projecten (€ 3,7M);

heeft, ter afdekking van het renterisico, hierbij gekozen voor 10-jarige renteswaps. 4.7.6 Treasury

De reeds in 2011 aangetrokken renteswaps ad € 17M hebben als gevolg van de scherpe rentedaling in de tweede helft van 2011 een negatieve waarde ad € 2M. Het

Ook in 2011 heeft St. Elisabeth het beleid van de afgelopen jaren om sneller te consolideren gecontinueerd. Het gevolg hiervan is dat per heden de gulden balansregel zodanig wordt toegepast dat circa 90% van alle vaste activa met lang vreemd vermogen en eigen vermogen wordt gefinancierd. Ook heeft het ziekenhuis de afgelopen jaren bij de aangetrokken financiering met name gekozen voor leningen met een zo lang mogelijke rentevaste periode. Daarnaast heeft het ziekenhuis er voor gezorgd dat het risico van variabele rente op langlopende leningen door middel van een derivaat is afgedekt.

St. Elisabeth hoeft hierbij contractueel niet te voldoen aan eventuele aanvullende

De ratio’s van St. Elisabeth voor solvabiliteit, liquiditeit en resultaat voldoen zowel aan

volledige betalingsverkeer bij de ING ondergebracht.

bancaire normen alsook aan de door het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ) vastgestelde norm. Tevens is het gebruik van derivaten afgestemd met WfZ zodat het ziekenhuis blijft voldoen aan de normen van het WfZ en geen onnodige risico’s riskeert door het gebruik van rentederivaten.

margeverplichtingen. Voor de 2e periode van 10 jaar zijn, c.q. worden, swaptions (optie op een swap) gekocht. De kosten van de swaptions worden betaald door middel van een geringe opslag op de rente in de eerste periode van 10 jaar. De swaptions bieden rentezekerheid zonder bijkomende verplichtingen. Een bijkomende voorwaarde van de ING was een (gedeeltelijke) invulling van het huisbankierschap. Per 1 augustus 2011 heeft de ING het 50% huisbankierschap van Deutsche Bank overgenomen. De andere huisbankier was en blijft BNG. Wel is het

Het St. Elisabeth is voornemens om de onderliggende financiering van het kredietarrangement van de ING op enig moment onder de borging van het WfZ te brengen. Het WfZ zal worden gevraagd ook de tweede helft van de investeringen in het kader

93



van het bedrijfsplan te borgen, zodra de aanbesteding van de renovatie van de kliniek,

lopende onderhandelingen met zorgverzekeraars) voor tijdelijke extra kredietbe-

in het voorjaar van 2012, is afgerond. De verwachting is dat de aanvullende borging

hoefte. Het St. Elisabeth stelt frequent (minimaal maandelijks) liquiditeitsprognoses op

spoedig daarna kan worden verkregen.

Onderzoeken en opleiden

en zal de ontwikkelingen in 2012 nauwgezet volgen.

Personeelsbeleid De komende jaren ligt het accent van het HRM beleid op mobiliteit en de ontwikkeling van medewerkers. Het St. Elisabeth wil zoveel mogelijk medewerkers voor het

Het Onderwijs- en Onderzoekscentrum (OOC) wil een strategie ontwikkelen voor het

ziekenhuis behouden en hun kwaliteiten benutten en ontwikkelen. De drie pijlers van

thema Leren en Werken om leren in een leeromgeving nadrukkelijker te verbinden

mobiliteit zijn het benutten van talenten en ambities van medewerkers, fysieke beper-

met leren op de werkplek. Ook gaan we de samenwerking met de

kingen omzetten naar passende en uitdagende arbeid en op levensfase afgestemde

In januari 2012 zijn door Stichting St. Elisabeth alle aandelen Coöperatieve apotheken

opleidingsinstellingen in de regio verdiepen. Hiermee spelen we in op de landelijke

arbeid. Mobiliteit betekent niet per se dat medewerkers van functie veranderen.

Midden-Brabant U.A. verworven.

initiatieven van diverse instanties. Aandachtspunten in de medische opleidingen zijn

Het gaat vooral om ‘de juiste medewerker op de juiste plek’, om het behoud of het

Op verzoek van het WfZ is in juli 2011 de gezamenlijke hypothecaire inschrijving

de verdere uitbouw van de kwaliteitscyclus en de verdere docentprofessionalisering

vergroten van werkplezier en om vakbekwaamheid. Dit wordt uitgewerkt in loopbaan-

gevestigd bij het WfZ, de huisbankiers ING en BNG, en Staat der Nederlanden, die nog

van de opleidende medisch specialisten. Voor het Zo-plein zoekt het OOC in 2012

paden die functies in de breedte en diepte verder ontwikkelen. Daarmee blijft het St.

samenwerking met partners in de regio. Ook wordt de mogelijkheid van een

Elisabeth als werkgever interessant en weet het medewerkers voor lange(re) tijd aan

gezamenlijk leerhuis voor het St. Elisabeth en het TweeSteden onderzocht.

zich te binden.

Milieu

Medische apparatuur

Het St. Elisabeth besteedt in het Milieuzorgsysteem 2012 bijzondere aandacht aan

Voor 2012 staat gepland: een verdere verbetering van processen en het verder

beperking van de milieubelasting door energiebeheer, waterbeheer, afvalbeheer,

uitrollen van Ultimo bij de drie laboratoria.

Het St. Elisabeth heeft geen noemenswaardige nadelen ondervonden van de krediet-

4.7.8 Gebeurtenissen na balansdatum

en eurocrisis. Wel zijn aanzienlijke rentevoordelen behaald ten opzichte van de in het opgestelde bedrijfsplan ingecalculeerde lage rente.

4.7.9 Ratio’s

steeds garant staat voor een aantal langlopende leningen van het ziekenhuis. 4.7.7 Kasstromen 94

4.8 Vooruitblik 2012

In het verslagjaar is de stand van de liquide middelen gestegen met € 36M.

2011 2010

Resultaatsratio: WTZi-gefinancierd Niet WTZi-gefinancierd

2,05% 1,78% 22,00% 13,70%

Deze stijging is met name te verklaren door:

Liquiditeit:

optimalisering van de in- en externe veiligheid en beheersing van gebruik, opslag en

• een oplopende schuld uit hoofde van het financieringsoverschot

Werkkapitaal

afvoer van gevaarlijke stoffen en de nakoming van, en het anticiperen op wijzigingen

• het gestegen crediteurensaldo als gevolg van het afschaffen van het

Current ratio

rekening-courant met Stichting TweeSteden Ziekenhuis en de intensivering van

Solvabiliteit:

de bouwactiviteiten in het laatste kwartaal 2011.

EV / balanstotaal

14,88% 14,66%

EV / totaal opbrengsten

15,48% 14,01%

• het gerealiseerde bedrijfsresultaat gecorrigeerd voor afschrijvingen en mutatie

€ 12.244K

€ 4.397K

104,42% 93,10%

in, de in de milieuwetgeving gestelde voorschriften en de daaruit voortkomende regelgeving. In het huidige beleid is het begrip duurzaam ondernemen nog niet strategisch verankerd. Wel worden, zoals in dit jaardocument beschreven, projecten opgestart die

voorzieningen in het verslagjaar

• de nieuwe investeringen zijn grotendeels gefinancierd met nieuw

Uit bovenstaande ratio’s blijkt de verbetering van het WTZi-gefinancierde deel van

onder deze noemer geschaard kunnen worden. Een voorbeeld hiervan is de uitbrei-

het ziekenhuisresultaat. Het resultaat voor het niet WTZi-gefinancierde deel (Facilitair

ding van het aantal eerlijke streekproducten die geserveerd worden aan patiënten.

Servicecentrum) is hoger dan in 2010. Het werkkapitaal (vlottende activa minus

Deze duurzaamheidsprojecten kunnen beschouwd worden als een stap richting een

Door het positieve bedrijfsresultaat, en als gevolg daarvan een positieve operationele

vlottende passiva en aflossingverplichtingen op langlopende leningen) is gestegen als

ziekenhuisbeleid waarbij duurzaam ondernemen een wezenlijk onderdeel is.

kasstroom is de liquiditeitsratio gestegen tot een bovengemiddeld niveau. Toch is

gevolg van een stijging van de vlottende passiva (met name een stijging van de het

voorzichtigheid geboden. Als gevolg van de aangescherpte solvabiliteitseisen bij

financieringsoverschot), die lager was dan de stijging in de liquide middelen.

zorgverzekeraars wordt de oude bevoorschotting afgebouwd en worden voor 2012

In de jaarrekening is een verdere toelichting op deze posten te lezen.

aangegane langlopende leningen.

nieuwe afspraken gemaakt over de financiering van het onderhanden werk. Daarnaast zorgt de vertraagde facturering in DBC-zorgproducten (door langer

Financieel beleid 2012 Voor 2012 is het begrotingsproces gekenmerkt door grote onzekerheden over de ontwikkeling van de inkomsten. Dit heeft er toe geleid dat de vastgestelde begroting geen reguliere begroting is maar een “werkbegroting”. De onzekerheden waarmee de ziekenhuissector, incl. het St. Elisabeth, in 2012 wordt geconfronteerd betreffen: 1. de vervanging van DBC’s door DBC-zorgproducten (DOT); 2. de invoering van prestatiebekostiging: a.

± 70% vrije prijzen met vangnet in 2012 en 2013;

b.

± 30% vaste en gereguleerde tarieven;

3. de invoering van een beheersmodel honoraria medisch specialisten;

95



4. uit 3. en 4. volgende systeemeffecten en daaruit volgende “gedragsprikkels”

De werkbegroting 2012 sluit met een resultaat van € 2,6 mln. Ten aanzien van deze

werkbegroting zijn er enkele kanttekeningen te plaatsen:

voor ziekenhuis en specialisten;

5. de onzekerheid over de uitkomsten van de onderhandelingen met

• de begrote productiegroei van 0,85% is gebaseerd op de landelijke gemiddelde

zorgverzekeraars (die zich, vanwege de afspraken uit het Bestuurlijk

groeiruimte conform de beschikbare informatie van het NVZ; het St. Elisabeth

Hoofdlijnen akkoord van juli 2011, veel kritischer opstellen);

toont de laatste jaren een bovenmatige groei in marktaandeel, waardoor deze groei, ondanks de opstelling van zorgverzekeraars, haalbaar wordt geacht;

6. de onzekerheid over de ontwikkeling van de liquiditeit:

a.

als gevolg van de afschaffing van de bevoorschotting en de mate van

• de eerste fase van de uitvoering van het beleidsplan Traumacentrum St. Elisabeth

bereidheid van zorgverzekeraars om nieuwe afspraken te maken over de

‘Het gouden uur van de waarheid’ is opgenomen in de werkbegroting; ondanks de

financiering van het onderhanden werk;

onzekere tijden achten wij het zinvol om juist nu te investeren met het oog op het

wijziging van de doorlooptijd van de nieuwe te declareren

behalen van onze strategische doelstellingen; aangezien het nog niet duidelijk is of

b.

de zorgverzekeraars dit plan ondersteunen zal voorzichtigheidshalve de realisatie

DBC-zorgproducten;

96

c.

vertraging in facturering door tariefblokkades vanwege ontbreken van

fasegewijs worden uitgevoerd; jaar op jaar zal worden bezien of de betreffende

nieuwe prijsafspraken (voor circa 80% van onze omzet).

investeringen voor dat jaar in uitvoering worden genomen; • de ‘24 x 7’-beschikbaarheid van de medisch specialisten maakt onderdeel uit van

Ondanks deze onzekerheden wil het St. Elisabeth vasthouden aan de speerpunten

het Traumaplan; de hiermee samenhangende honorariumvergoeding is nog niet

zoals genoemd in ons Strategisch Beleidsplan 2010 – 2013 (de thema’s Lief, Lean en

goedgekeurd en verwerkt in de werkbegroting en is eveneens afhankelijk gesteld van de additionele bijdrage van de zorgverzekeraars;

Kwaliteit en Veiligheid), onze zorgfuncties trauma/acuut en neuro intensiveren en de samenwerkingsplannen tussen het St. Elisabeth en het TweeSteden ziekenhuis verder

• de productiviteit zal op basis van deze werkbegroting afnemen;

gestalte geven.

dit vloeit voort uit o.a.:

- Traumaplan: de investering in personeel en materieel wordt nog niet volledig

Om het ziekenhuis daarbij een kader te bieden voor de ontwikkeling van de

productie/omzet en de beheersing van de uitgaven, is voor 2012 toch een begroting

vastgesteld. Die begroting is echter– gegeven de onzekerheden - wel aangemerkt als

een ‘werkbegroting’, die in 2012 per kwartaal zal worden geëvalueerd en, waar nodig,

bijgesteld.

gedekt door hogere opbrengsten;

- Productiegroei: de begrote groei van 0,85% is onvoldoende om de personele en materiële kostenstijging te compenseren;

- Investeringen: in de begroting zijn diverse investeringen opgenomen, waarvan de terugverdienperiode pas in toekomstige jaren zal liggen;

• in voorgaande jaren is gebleken dat de werkelijke productiviteit hoger is dan de

begrote productiviteit; door strakke monitoring op de productie- en

kostenontwikkeling verwachten wij dat in 2012 deze trend voortgezet wordt.

97

05 // Bijlagen bij het maatschappelijk verslag

Bijlagen bij het maatschappelijk verslag // 05

5.1 Personalia Vereniging Medische Staf

98

05

Bijlagen bij het maatschappelijk verslag

mevrouw dr. B.S. Langenhoff

Huidartsen

Kaakchirurgie

Klinisch fysicus

(buitengewoon lid)

de heer J.Th. Altena

de heer J. Hes

de heer dr. W. de Jong

Ereleden

mevrouw L. van Hout-Mourad

de heer dr. J.K. Maring

de heer F.H.J . Koedijk

de heer J. Scheerlinck

mevrouw J.R.M. Schasfoort-van den

de heer dr. D.P. van Berge Henegouwen

(buitengewoon lid)

(buitengewoon lid)

mevrouw dr. M.C.A. Polderman

de heer dr. L. Smets

Tillaart

de heer dr. J. de Graaff

mevrouw R. Pauw

de heer prof.dr. J.A. Roukema

de heer F.M.L.H.G. Palmen

(buitengewoon lid)

de heer dr. M.H.J. Verhofstad

Intensivisten ICU

de heer A. van Veen

Klinisch pathologen

de heer prof.dr. C.B.A.J. Puylaert

mevrouw K. Simons-Sanders

de heer dr. P.H.W.E. Vriens

de heer P.J. Bijlstra

de heer S.J.T. Warringa

de heer dr. C.E.M. Blomjous

de heer J.J.M. Schroeder

de heer dr. J.M. Verzijl

de heer dr. D.B. Wouters

mevrouw E. Brands

(buitengewoon lid)

mevrouw D.H.C. Burger

Kinderartsen

mevrouw R.E.M. Fleischeuer

mevrouw S.A.H. Stolk-Liefferink

mevrouw A.M. Croonen

Allergologie

Cardiologie

de heer S.W.A.M. van Zutphen

mevrouw A.M.M. Kotsopoulos

de heer J.F.M. Bruinenberg

de heer J. Stavast

mevrouw J.H. Oostenbrink

de heer dr. W.R.M. Hermans

(buitengewoon lid)

de heer H.A.J.M. Kuijsten

de heer dr. P.J. van Dijken MBA

mevrouw dr. A.J.W. Kooij

de heer M.H.W.M. Roovers

de heer N.J. Holwerda

de heer dr. D.D.E. Zimmerman

mevrouw dr. N. van der Lely

mevrouw J. C.R. van Hoften

mevrouw dr. A.A.M. van der Wurff

de heer dr. J.F.C. Tomee

de heer G.R. van Leeuwen

(buitengewoon lid)

mevrouw G.A.M. van der Nat-de Pender

mevrouw C.C.A. De Kezel

de heer P.G. Melman

de heer J.A.H. van Oers

de heer R.A. de Moor

KNO-artsen

Anesthesiologie

de heer A.C.B. Pronk

Gynaecologie

mevrouw A. van Olffen

mevrouw A.C. Nissen

de heer dr. T. Godthelp

de heer R.C. Bremer

de heer dr. B.M. Szabó

de heer dr. P.F. Boekkooi

mevrouw A.W. Oldenbeuving

de heer dr. C. Obihara

de heer dr. A. Kropveld

de heer F. Callebaut

de heer R.N. de Visser

mevrouw D. Boll

de heer D. Ramnarain

mevrouw C.G.M. Reijnen

de heer F.J.M. Vijverberg

de heer F. van Eijs

(buitengewoon lid)

mevrouw A.M.F. Rutten

mevrouw J.J. Schermer-Rotte

de heer A.W.G. van den Hurk

Chirurgie

de heer dr. H.J.H.M. v. Dessel

de heer W. van den Wildenberg

mevrouw C.J.M. Smeets

de heer H.G. van Middelkoop

mevrouw D.H.C. Burger

(buitengewoon lid)

mevrouw C.G.L. Neetens

de heer M.K. Dinkelman

de heer A.P. Drogtrop

Internisten

Klinisch chemici

de heer dr. G.J. Noordergraaf

(buitengewoon lid)

(buitengewoon lid)

de heer dr. A.J. Apperloo

mevrouw dr. B.S. Jakobs

(buitengewoon lid)

mevrouw J.M.C. Rottier-Arbes

de heer dr. R. van Doorn

mevrouw C.A. Fiedeldey

de heer dr. L.V. Beerepoot

mevrouw dr. Y.C.M. Kluiters-De Hingh

de heer dr. J.S. Kloover

de heer J.T. Schaffers

(buitengewoon lid)

mevrouw C.M. van Oirschot

mevrouw dr. A.E. Brouwer

de heer dr. R.H. Triepels

de heer J.L. van der Lichte

mevrouw Y.D.I. Vandevivere

de heer T. van Egmond

de heer dr. P.J.H.M. Reuwer

de heer dr. C. van der Heul

de heer dr. L.W.J.J.M. Westerhuis

(buitengewoon lid)

de heer W.M. de Fijter

Longartsen mevrouw S.M. Fouchier de heer B.L.J. Kessels

mevrouw dr. I.A.J. van Rooij

de heer dr. J.R. Juttmann

de heer dr. E.M. van Wijk

de heer dr. H.A. Machiels

Apotheek

(buitengewoon lid)

(buitengewoon lid)

mevrouw dr. M.E.E. van Kasteren

mevrouw P. Zwarts-Westerhout

de heer J.M.A.M. Retera

mevrouw M. Duisenberg-van Essenberg

de heer dr. F.H.W.M. van der Heijden

de heer dr. J.M.J. Smeenk

mevrouw dr. W.A.C.M. Nieuwlaat

(Trombosedienst; buitengewoon lid)

(buitengewoon lid)

(buitengewoon lid)

de heer dr. J. Heisterkamp

de heer dr. H.A.M. Vervest

de heer dr. P.L. Rensma

de heer J.H.E.M. Schijen

de heer M.M.H.M. Jansen

de heer dr. J.M.M. Heyligers

mevrouw M.C. Vos

mevrouw dr. J.M.G.H. van Riel

de heer dr. J.P.F.H.A. Simons

(buitengewoon lid)

mevrouw dr. M.S. Ibelings (buitengewoon lid)

mevrouw dr. S. van Veen

99


100


MDL-artsen

Neurologen

Orthopedisch chirurgen

de heer dr. K.H. Schuur

de heer dr. G.H.A. Dodemont

de heer dr. E.P.J. Arnoldus

de heer M. Bonnet

de heer dr. M. Sluzewski

de heer dr. R.F. Eichhorn

(buitengewoon lid)

de heer dr. I.C.J.B. van den Brand

de heer dr. A.J. Smeets

Apotheek De Leij

mevrouw dr. M.J.A.L. Grubben

de heer dr. J.Th. Van Asseldonk

de heer J.J. Caron

de heer G.F.A.J.B. van Tilborg

de heer M.H.A.M. Vinks

mevrouw dr. U. de Wit

(buitengewoon lid)

de heer dr. T. Gosens

de heer dr. G.J.F. Brekelmans

de heer C.H. Diekerhof

Reumatologen

Medisch microbiologen

de heer B.P.W. Jansen

de heer A.B. Spoor

de heer W. Hissink Muller

Radiotherapeut-oncologen Instituut Verbeeten

de heer dr. A.G.M. Buiting

(buitengewoon lid)

de heer dr. J. de Waal Malefijt

de heer dr. M.J.H. Wijnands

de heer dr. R.L. Poorter

de heer dr. P.J. Kabel

de heer dr. P.L.M. de Kort

(buitengewoon lid)

(buitengewoon lid)

de heer prof.dr. J.A.J.W. Kluytmans

de heer H.J.M. van der Leeuw

Plastisch chirurgen

de heer dr. M.M. Zandbelt

de heer Th. Veninga

de heer dr. J.H. Marcelis

(buitengewoon lid)

mevrouw C.W.M. Baert

de heer R.G.F. Wintermans

mevrouw J. Manuputty

de heer dr. A.L.W.A.M. Damen

SEH-artsen

(buitengewoon lid)

(buitengewoon lid)

de heer dr. E.H.M. Hartman

mevrouw S.M. Baas

Revalidatieartsen Revalidatiecentrum Leijpark

de heer dr. P.C.G. Nijssen

de heer dr. B. van Nimmen

mevrouw L.T.A. Doomen

mevrouw M. Geerts

de heer A.P.G. van Driel

(buitengewoon lid)

Medisch psychologen

de heer J.P.L. van der Plas

Externe zorgpartners

(buitengewoon lid)

(buitengewoon lid)

mevrouw drs. B.M. Baeten

(buitengewoon lid)

Psychiatrie/PAAZ

mevrouw B.W.P.M. Drinkwaard

mevrouw I. Heijnen

de heer drs. P. van de Sande

de heer dr. C.M.M.A. Roks

de heer D. Boeykens

mevrouw S.M. Folkersma

de heer E.J. Schouten

mevrouw drs. M. van der Velden

de heer dr. C.C. Tijssen

mevrouw M.T.J.M. Gordijn

de heer H. van de Pas

de heer G. Zemack

mevrouw prof.dr. J. de Vries

mevrouw J.H. van Tuijl

(kinderpsychiater)

mevrouw E.P.J. Reijners

(buitengewoon lid)

de heer dr. L.H. Visser

de heer J.H.M. van Laarhoven

Neurochirurgen

mevrouw M. Wohlgemut

de heer P.J.H. Notten

Urologen

de heer G.N. Beute

(buitengewoon lid)

de heer J.J.D. Tilanus

de heer R.J.A.M. Davits

mevrouw T.Vreys

(buitengewoon lid)

de heer B. Burhani de heer P.R.A.M. Depauw

Oogartsen

de heer drs. K. Verhoof

mevrouw Y.D. Dubbelman

de heer P.E.J. Hanssens

mevrouw N.A.M. Bemelmans

(klinisch psycholoog)

de heer dr. P.J.M. Kil

de heer prof.dr. S. Leenstra

de heer dr. W.R.O. Goslings

de heer S.T. Lie

mevrouw dr. C.W.T.A. Lardenoije

Radiologen

de heer dr. J.H. van Roijen

de heer J.C. de Nie

mevrouw dr. J.J.C. van Lith-Verhoeven

de heer dr. G.P.T. Bosma

de heer B.P. Wijsman

de heer B. van der Pol

mevrouw F.S. Tukkers-van Aalst

de heer dr. P.N.M. Lohle

(buitengewoon lid)

de heer G.J.M. Rutten

de heer H.G.N. Veraart

de heer dr. J.P.P. Peluso

de heer I.T.H.J. Verhagen

de heer dr. W.J.J. van Rooij

de heer dr. H.B. Verheul

de heer dr. G.J. Montagne

de heer M.C. Schoemaker

101



Water

5.2 Energieverbruik

Elektriciteit 2009 2010 2011

Inkoop dag

kWh 2.669.285 2.603.982 2.851.454

Inkoop nacht

kWh 3.438.247 1.488.436 3.369.549

Totaal inkoop

kWh 6.107.532 4.092.418 6.221.003

Eigen opwekking WKK

kWh 9.786.943 12.123.541 9.349.279

Teruglevering openbaar net kWh

-629.078

Medische Boulevard kWh kWh

-846.547

0

15.265.397

-486.868

0

15.369.412

0

15.083.414

In 2010 zien we een toename van de geleverde kWh van de warmte-krachtkoppeling 102

Inkoop water

m3 114.996 106.640 106.818

Gewicht in kg

Gebruikelijke naam

2009

Waterlozing

Afgewerkte olie Cat III

Omschrijving

Afgewerkte olie Cat III kleinverpakking

2009

2010

2011

Diverse basen in KV

2010

8

Substitutievloeistof in zakken

1.048

44

Verfresten in blik 36 6

48

Vertrouwelijk kantoorafval

180

39

145

82.495

74.464

76.803

Batterijen 871 610 592

Vervuild glas

7.956

7.565

9.540

17.509

16.482

15.972

Bont papier 82.600 80.350 13.210

Waterig organische vloeistoffen

7.203

6.242

7.017

Luchtbevochtiging en

Brandbaar bedrijfsafval gezondheidszorg

Ziekenhuisafval ter sortering, niet route 5.330

verdamping koeltorens

14.992

15.694

14.043

Brandbaar bedrijfsafval gezondheidszorg,

Oppervlaktewater

0

0

0

Totaal geloosd water

114.996

106.640

106.818

4.900

2490

3.660

Totaal 853.063 816.464 848.712

niet routinematig 23.600 23.761 93.600 Brandbaar bedrijfsafval, gezondheidszorg 586.100 Brandbaar bedrijfsafval, niet route

mogelijk te leveren.

Diverse halogeenrijke oplosmiddelen

m3 1.824.487 2.035.088 1.669.359

Spuitbussen

Procesafvalwater

De reden hiervan is een andere inzet (draaiplan) van de WKK om zo economisch

Verbruik gasketels

176

Huishoudelijk afvalwater

2009 2010 2011

1.520

TL-buizen 199 456 307

299

57

Brandbaar bedrijfsafval, inzameling

Omschrijving

Specifiek ziekenhuisafval 107.330 107.936 111.551 2011

(WKK) en een verlaging van de ingekochte kWh (totaal verbruik +/- hetzelfde)

Gas

Reinigers (kleinverpakking)

Omschrijving

Totaal elektra verbruik

Papier ter vertrouwelijke vernietiging, niet route

In onderstaande tabel staat een overzicht van de hoeveelheden afval naar soort.

Omschrijving 2009 2010 2011

564.380

462.800

19.260

In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de hoeveelheden Aantal chemische afvalvaten van 60 liter

2.720

Type chemisch afval

kleinverpakking

19

Diverse zuren in kleinverpakking

55

103

klein chemisch afval naar soort. 2009

2010

2

21

33

Alcohol-xyleen 475 512 446

Frituurvet, route

6.615

Inzameling grof bedrijfsafval

11.580

Lege emballage 72 61 86

Waterig organische vloeistof

343

301

302

Injectienaalden 1.594 2.137 2.616

Zuren 3 1 2

553

IT materiaal 4.772 1.618 945

Vervuild glas 33 71 63

Verbruik gas WKK

m3 2.702.966 3.367.524 2.895.546

Kantoorafval 26 15 23

Zilver-Osmium waterig

Totaal gasverbruik

m3

Inzameling karton

Oliehoudend afval 1 1 1

Verbruik huishoudelijk m3 14.549 14.467 4.542.002

5.417.079

4.565.458

75.480

1

3 1

Kwik met glasresten van bloeddrukmeters

10

In 2010 zien we een toename van het gasverbruik. De reden hiervan is de koude

Lege emballage

99 67 132

winter (zie ketelverbruik) en meer inzet van de WKK (ook restwarmte).

Lege emballage plastic 437 421 498

Laboratorium chemicaliën

Begin 2011 is het Ronald McDonald Huis voorzien van een eigen gasaansluiting

Oliehoudend afval

Batterijen 33 15 17

waardoor het huishoudelijk gasverbruik ruim gezakt is.

Papier ter vertrouwelijke vernietiging,

64

38

inzameling 15.300 7.460 8.160

Basen 3 0 3 Kantoorafval 1 1 0 3

2

0

06 // Jaarrekening 2011

Jaarrekening 2011 // 06

Inhoudsopgave

6.1 JAARREKENING 6.1.1 BALANS PER 31 DECEMBER 2011 (na resultaatbestemming, bedragen * € 1.000)

104

06

Jaarrekening 2011

6.1 Jaarrekening 6.1.1 Balans per 31 december 2011 6.1.2 Resultatenrekening over 2011 6.1.3 Kasstroomoverzicht over 2011 6.1.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 6.1.5 Toelichting op de balans per 31 december 2011 6.1.6 Mutatieoverzicht materiële vaste activa 6.1.7 Specificatie projecten 6.1.8 Overzicht langlopende schulden ultimo 2011 6.1.9 Toelichting op de resultatenrekening over 2011 6.1.10 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders 6.2 Overige gegevens 6.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 6.2.2 Statutaire regeling resultaatbestemming 6.2.3 Resultaatbestemming 6.2.4 Gebeurtenissen na balansdatum 6.2.5 Controleverklaring

105 105 106 107 108 114 128 132 136 138 151 152 152 152 152 152 153

Ref. 2011 2010

Ref. 2011 2010

ACTIVA

PASSIVA

Vaste activa

Eigen vermogen

Immateriële vaste activa

1 0 154

Collectief gefinancierd gebonden vermogen 21.972 17.301

Materiële vaste activa

2

142.991

134.588

Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen 13.744 13.077

Financiële vaste activa

3

2.060

2.236

10

Totaal eigen vermogen Totaal vaste activa

145.051

35.716

30.378

136.978

Voorzieningen

11 12.581 11.394

Langlopende schulden

12 100.779 89.997

105

Vlottende activa Voorraden

4 1.128 675

Onderhanden projecten uit hoofde van DBC’s

5 15.594 20.325

Vorderingen en overlopende activa

6 52.257 49.163

Kortlopende schulden

Liquide middelen

9 26.070

Schulden uit hoofde van financieringsoverschot 7 37.648 18.620

140

Kortlopende schulden en overlopende passiva 13 53.376 56.892 Totaal vlottende activa 95.049 70.303 Totaal activa

240.100

207.281

Totaal passiva

240.100

207.281



6.1.2 RESULTATENREKENING OVER 2011 (bedragen * € 1.000)

6.1.3 KASSTROOMOVERZICHT (bedragen * € 1.000)

Ref. 2011 2010

RESULTAATBESTEMMING

BEDRIJFSOPBRENGSTEN:

Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

106

15 139.674 134.245

Het resultaat is als volgt verdeeld: 2011

2010

Toevoeging/onttrekking:

(uit AWBZ/Zvw-zorg, exclusief subsidies)

Reserve aanvaardbare kosten 1.379

776


Bestemmingsreserve groot onderhoud -315

-262

(exclusief DBC B-segment)

Bestemmingsreserve Netwerk Acute Zorg Brabant 134

226


17 59.655 52.841

Bestemmingsreserve Renovatie 4.075

2.112

Subsidies

18 1.973 639

Bestemmingsfonds Traumaplan EZ

16 10.094 9.517

Overige bedrijfsopbrengsten

19 19.365 19.602

0

Bedrijfsresultaat

Investeringen (im)materiële vaste activa -48.653 -37.791

Desinvesteringen materiële vaste activa 24.772 21.014

Aanpassingen voor:

Investeringen deelnemingen

- afschrijvingen

en/of samenwerkingsverbanden

-73 0

Mutatie langlopende vorderingen

249 195

Bestemmingsreserve Overige reserves 667

388

5.338 4.207

- voorraden - mutatie onderhanden projecten DBC’s - vorderingen

BEDRIJFSLASTEN:

- schulden uit hoofde van

Personeelskosten

- kortlopende schulden

20 127.452 128.181

Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa

21 15.630 16.338

Overige bedrijfskosten

23 78.009 63.535

9.670 8.790

15.630 16.323 1.187 7.968 16.817 24.291

Veranderingen in vlottende middelen:

167

Som der bedrijfsopbrengsten 230.761 216.844

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Bestemmingsfonds OTO -602

financieringsoverschot (excl. schulden aan kredietinstellingen)

-454 -69 4.731 -18.449

BEDRIJFSRESULTAAT 9.670 8.790 Financiële baten en lasten 24 -4.332 -4.583

Ontvangen interest

19.400 10.288

19.028 -1.550

Aflossing langlopende schulden

-8.617 -9.779

6.473 -7.881 26.684 -18.341 53.171 14.740 500 209

5.338

4.207

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

10.783 509

Mutatie geldmiddelen

35.916

-5.916

Opgenomen onder: Liquide middelen

26.070 140

Betaalde interest

-4.832 -4.792

Schulden aan kredietinstellingen

-4.332 -4.583

langlopende leningen

-8.220 -9.606

17.850 -18.066

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

RESULTAAT BOEKJAAR

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING 5.338 4.207

investeringsactiviteiten -23.705 -16.582

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

Totaal kasstroom uit

-3.094 9.607

Som der bedrijfslasten 221.091 208.054

2011 2010

Kasstroom uit operationele activiteiten

- mutaties voorzieningen

800

2011 2010

48.838

10.157

0 -8.600

Aflossingsverplichtingen

Er is gebruik gemaakt van de indirecte methode.

107



Toelichting op het kasstroomoverzicht

Projecten in uitvoering worden gewaardeerd tegen de bestede kosten.

geldende budgetsystematiek vergunningen en daarmee bekostigingstoezeggingen

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Ontvangsten en uitgaven Algemeen uit hoofde van interest zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening activiteiten. De verkrijgingsprijs van verworven groepsmaatschappijen is opgenomen

Voor de toekomstige kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen wordt

zijn verleend.

geen voorziening voor groot onderhoud gevormd. De kosten voor groot onderhoud

worden verantwoord in het verslagjaar waarin de werkzaamheden plaats vinden.

Op 1 april 2010 heeft het Ministerie van VWS het overgangsregime kapitaallasten

voorgelegd aan de Tweede Kamer. Dit overgangsregime geeft, aflopend in de tijd,

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving

onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voor zover betaling in geld heeft

Wijziging bekostiging kapitaallasten, overgangsregime en aanpassing Regeling

gedeeltelijke zekerheid voor oudbouw- en nieuwbouwproblematiek van het vastgoed

WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving,

plaatsgevonden.

verslaggeving WTZi en RJ Richtlijn 655 Zorginstellingen

en zekerheid voor de afwikkeling van de voormalige Immateriële vaste activa (door

versnelde afschrijving en vergoeding in de budgetten).

6.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening is opgesteld

108

uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.

Schattingen

Sinds 2007 zijn belangrijke wijzigingen in de regelgeving rondom zorgvastgoed en de

Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening

bekostiging van vaste activa gerealiseerd. Per 1 januari 2008 is het bouwregime voor

Dit overgangsregime is juli 2010 uitgewerkt in beleidsregels van de NZa. De feitelijke

Vergelijking met voorgaand jaar

vormt de Raad van Bestuur zich verschillende oordelen en maakt schattingen die

ziekenhuizen afgeschaft. Hierdoor is meer vrijheid ontstaan in bouwen, maar tevens

werking en effecten zijn echter afhankelijk van de wijze van invoering van prestatiebe-

De grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte

essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het

is de garantie van het Ministerie van VWS op de vergoeding van afschrijvingen en

kostiging en de kapitaallasten hierbinnen. Per 1 januari 2012 wordt integrale prestatie-

van voorgaand jaar, behoudens aanvullingen en verduidelijkingen.

voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de

rentelasten vervallen. Het risico van de dekking van kapitaallasten van het vastgoed

bekostiging en nieuwe DOT-systematiek een feit.

aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen

en daarmee van de boekwaarde ligt daardoor meer en meer bij de ziekenhuizen.

opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.

Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa

RJ Richtlijn 655 Zorginstellingen is met ingang van boekjaar 2009 aangepast aan

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzin-

het vervallen van het bouwregime en de (voorgenomen) wijzigingen in de bekosti-

gen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan

ging van de kapitaallasten van het vastgoed. Naar aanleiding van de wijziging van

zijn. Indien naar aanleiding van de jaarlijkse evaluatie blijkt dat de realiseerbare waar-

de bekostigingssystematiek is het volgens de richtlijn niet langer toegestaan om de

de van de betrokken activa lager is dan de boekwaarde, vindt een afwaardering plaats; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde

Vestigingsplaats Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis is gevestigd aan de Hilvarenbeekseweg 60, 5022 GC te Tilburg.

Activiteiten

Grondslagen van waardering van activa en passiva

Activa en passiva

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis is een groot topklinisch opleidingsziekenhuis en

Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of ver-

afschrijvingstermijn te baseren op de bekostigingssystematiek. Voor de verwerking

heeft een breed scala aan medisch specialismen in huis. Tevens wordt psychiatrische

vaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is

en waardering van vaste activa gelden nu de algemene verslaggevingsregels van

(verwachte opbrengsten en vergoedingen voor het actief gedurende de economische

zorg aangeboden vanuit de erkenning PAAZ.

vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten

Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving. Dit betekent dat de

levensduur). Een waardeverminderingsverlies wordt direct als een last verwerkt in de

in de balans en resultatenrekening zijn in de jaarrekening genummerd. Met deze num-

afschrijvingstermijn afgestemd moet worden op de economische gebruiksduur en dat

resultatenrekening.

Verbonden rechtspersonen

mering wordt verwezen naar de toelichting.

rekening gehouden moet worden met bijzondere waardeverminderingen. De tot en

De deelnemingen toegelicht onder de toelichting op de financiële vaste activa wor-

met 2011 gehanteerde afschrijvingstermijnen (gebaseerd op de bekostigingssystema-

Financiële vaste activa

Immateriële en materiële vaste activa

tiek) behoeven naar de mening van de Raad van Bestuur van Stichting St. Elisabeth

Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarop invloed

Ziekenhuis per saldo geen aanpassing; dit gegeven de resterende gebruiksduur en

van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermo-

de verwachte compensatie voor de overgangsproblematiek. De Raad van Bestuur van

genswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aan-

zondere waardeverminderingen.

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis acht de overheid verantwoordelijk compensatie te

wezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De net-

verlenen indien de bekostiging ontoereikend is geweest voor activa waarvoor in de

tovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze

den aangemerkt als verbonden partij. Tevens is Stichting Elisabeth Foundation aan te merken als verbonden partij. Er hebben zich geen transacties met verbonden partijen

De immateriële en materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of voorgedaan op niet-zakelijke grondslag. vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bij-

De afschrijvingstermijnen van immateriële en materiële vaste activa zijn gebaseerd op de verwachte gebruiksduur van het vast actief.

109


110


jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn

Het onderhanden werk uit hoofde van DBC’s GGZ / PAAZ wordt gewaardeerd op basis

Voorzieningen

voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrond-

van de verwachte opbrengst die gebaseerd is op de gemiddelde opbrengst van de

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtin-

slagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming

bestede tijd en de verblijfsdagen overeenkomstig de normen van de Nederlandse

gen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van

volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd.

Zorgautoriteit (NZa).

middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.

Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden

De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die

gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardever-

Voorzieningen voor verwachte verliezen worden genomen in de periode waarin

noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzie-

mindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt

komt vast te staan dat er sprake is van verliesgevende DBC’s, en worden in mindering

ningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar

plaats via de resultatenrekening.

gebracht op de post onderhanden werk.

verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen.

De overige financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde,

Vorderingen

Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed,

verminderd met de ontvangen aflossingen. Een voorziening wordt getroffen op de

Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde. Een statisch bepaalde

wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het

overige financiële vaste activa op grond van verwachte oninbaarheid. De hoogte van

nominale voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte

waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de

de voorziening wordt bepaald aan de hand van de ingeschatte risico’s wegens onin-

oninbaarheid.

verplichting.

baarheid per balansdatum.

Financieringstekort respectievelijk -overschot De voorziening voor Persoonlijke levensfasebudget (PLB) aangaande de overgangsre-

Voorraden

Deze post is opgenomen tegen nominale waarde en betreft het verschil tussen het

geling zijn opgenomen tegen geschatte contante waarde. Bij de jaarlijkse berekening

De waardering van de voorraden vindt plaats tegen inkoopprijs, onder aftrek van een

wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en de in rekening gebrachte vergoedingen

van deze contante waarde wordt rekening gehouden met de leeftijdopbouw van het

statisch bepaalde voorziening voor incourante voorraden.

voor diensten en verrichtingen ter dekking van dat budget. Voor het verslagjaar wordt

dan aanwezige personeelsbestand, de hoogte van de uitkeringen, toekomstige salaris-

de te verrekenen post bepaald op basis van een zo juist mogelijke berekening van het

stijgingen en de geschatte kans dat van deze uitkeringen gebruik wordt gemaakt.

Onderhanden projecten uit hoofde van DBC’s

voor het verslagjaar beschikbare budget.

De onderhanden projecten uit hoofde van Diagnose Behandeling Combinaties (DBC’s)

De voorziening voor reguliere PLB-uren wordt gewaardeerd tegen het ultimo boekjaar

worden gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, zijnde de kostprijs van de reeds

Liquide middelen

bestede verrichtingen, of tegen de opbrengstwaarde van de DBC indien deze lager is.

Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter

De productie van de onderhanden projecten is bepaald door de uitgevoerde verrich-

dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder

De voorziening langdurig zieken houdt verband met het bepaalde in RJ 271

tingen te koppelen aan de DBC’s die ultimo boekjaar openstonden inclusief de afge-

schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen wor-

Personeelsbeloningen. Aangezien Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis eigen risicodrager

wikkelde maar nog niet juist gevalideerde DBC’s. Op de onderhanden projecten wor-

den gewaardeerd tegen de nominale waarde.

is, is deze voorziening getroffen voor op balansdatum bestaande verplichtingen tot

den de voorschotten die ontvangen zijn van verzekeraars in mindering gebracht.

het in de toekomst doorbetalen van beloningen aan personeelsleden die op

geldende uurtarief, inclusief opslag werkgeverslasten (nominale waarde).

balansdatum naar verwachting blijvend geheel of gedeeltelijk niet in staat zijn om werkzaamheden te verrichten door ziekte of arbeidsongeschiktheid.

111



Schulden Schulden worden opgenomen voor de geamortiseerde kostprijs (nominale waarde).

Grondslagen van resultaatbepaling


verschuldigde betalingen blijven eventuele daaruit voortvloeiende verliezen beperkt

Immateriële vaste activa inclusief goodwill en materiële vaste activa worden vanaf

tot de marktwaarde van de desbetreffende instrumenten. De contractwaarde of

Algemeen

het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige

fictieve hoofdsommen van de financiële instrumenten zijn slechts een indicatie van

Financiële instrumenten

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het ver-

gebruiksduur van het actief. Over terreinen wordt niet afgeschreven. Indien een schat-

de mate waarin van dergelijke financiële instrumenten gebruik wordt gemaakt en niet

Afgeleide instrumenten worden gewaardeerd op reeële waarde, daar de instelling

slagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen.

tingswijziging plaatsvindt van de toekomstige gebruiksduur, dan worden de toekom-

van het bedrag van de krediet- of marktrisico’s.

opteert voor kostprijs hedge accounting. Bij het toepassen van

De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking

stige afschrijvingen aangepast.

kostprijshedge-accounting is de eerste waardering en de grondslag van verwerking

hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze

Kredietrisico

in de balans en de resultaatbepaling van het hedge-instrument afhankelijk van de

voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn.

Financiële baten en lasten

De vorderingen uit hoofde van handelsdebiteuren zijn voor circa 90% geconcentreerd

Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met

bij drie grote verzekeraars. Met deze zorgverzekeraars zijn reguliere betaaltermijnen

• Indien de afgedekte post tegen kostprijs in de balans wordt verwerkt,

Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren

de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de

afgesproken.

die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend.

rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de

ontvangen leningen.

Renterisico en kasstroomrisico

Het renterisico is beperkt tot eventuele veranderingen in de marktwaarde van opge-

afgedekte post. Dit betekent het volgende: wordt ook het derivaat tegen kostprijs gewaardeerd.

• Zolang de afgedekte post in de kostprijshedge nog niet in de balans verwerkt

112

wordt, wordt het hedge-instrument niet geherwaardeerd. Dit geldt bijvoorbeeld

Personele kosten

in geval van de hedge van het valutarisico van een toekomstige transactie.

Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden ver-

werkt in de resultatenrekening voorzover ze verschuldigd zijn aan werknemers.

Grondslagen van segmentering

nomen en uitgegeven leningen. Bij deze leningen is sprake van een vast rentepercen

tage over de gehele Iooptijd. De leningen worden aangehouden tot het einde van de

Het ineffectieve deel van de hedgerelatie wordt direct in de winst-en-verliesrekening

In de jaarrekening wordt overeenkomstig de Richtlijn Zorginstellingen een segmenta-

Iooptijd. De instelling heeft het beleid om alleen afgeleide financiële instrumenten te

verwerkt.

Pensioenen

tie van de resultatenrekening gemaakt in de volgende segmenten: Ziekenhuis, Facility

gebruiken om (tussentijdse) rentefluctuaties te beheersen.

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft voor haar werknemers een toegezegd-pen-

Services en Netwerk Acute Zorg Brabant.

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis past kostprijshedge-accounting toe voor de rente-

sioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensi-

swaps die ervoor zorgen dat bepaalde variabel rentende leningen worden omgezet in

oengerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn.

Financiële instrumenten en risicobeheersing

De reële waarde van de meeste in de balans verantwoorde financiële instrumenten,

vastrentende schulden. Het ineffectieve deel van de waardeverandering van de renteswaps wordt verantwoord in de winst-en-verliesrekening onder de financiële baten en

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvul-

Algemeen

boekwaarde ervan.

lasten.

lende bijdragen in geval van een tekort bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn, anders dan

De instelling maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van uiteenlopende

het effect van hogere toekomstige premies.Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft

financiële instrumenten die de instelling blootstellen aan markt- en/of kredietrisico’s.

daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde-bijdrage-regeling en heeft

Dit betreffen financiële instrumenten die in de balans zijn opgenomen.

alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarreke-

ning verantwoord.

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis handelt niet in financiële derivaten en heeft pro-

cedures en gedragslijnen om de omvang van het kredietrisico bij elke tegenpartij of

Reële waarde

markt te beperken. Bij het niet nakomen door een tegenpartij van aan de instellingen

waaronder vorderingen, liquide middelen en kortlopende schulden, benadert de

113



6.1.5 TOELICHTING OP DE BALANS (bedragen * € 1.000)

1. Immateriële vaste activa

2011

2010

Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

2. Materiële vaste activa

Bij: investeringen Af: afschrijvingen

114

154 0 0 2.001 -154

-1.847

Machines en installaties

Boekwaarde per 1 januari

Leningen u/g

technische en administratieve

Boekwaarde per 31 december

uitrusting

0

154

Materiële vaste bedrijfsactiva in

Aanschafwaarde

2.001 2.001

uitvoering en vooruitbetalingen op

Cumulatieve afschrijvingen

2.001 1.847

materiële vaste activa Totaal materiële vaste activa

Toelichting:

48.653 37.791

Af: herrubricering

26.209 21.587

Af: afschrijvingen

-15.476 -14.548

Af: desinvesteringen

-24.774 -21.013

37.821 37.512

10.046 10.937 142.991 134.588

Hieronder zijn opgenomen de plankosten waaronder begrepen architectkosten, ontwerpkosten en kosten van asbestsanering.

134.588 134.288

68.915 64.551

Andere vaste bedrijfsmiddelen,

2011 2010

Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt:

2011 2010

De specificatie is als volgt: Bedrijfsgebouwen en terreinen

3. Financiële vaste activa

Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:

Bij: investeringen Boekwaarde per 1 januari

2011 2010

Boekwaarde per 31 december

0 -1.930

142.991 134.588

Aanschafwaarde

259.893 243.610

Cumulatieve afschrijvingen

116.902 109.022

wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 6.1.6. In toelichting 6.1.7 zijn overzichten

De investeringen in het verslagjaar zijn hoger dan voorgaand jaar door met name investe-

opgenomen voor de onderhanden en gereedgekomen projecten. Deze overzichten zijn inge-

ringen in de kraam- en verlosafdeling, de hoofdingang en een kantoorgebouw welke ultimo

deeld op basis van de regeling verslaggeving WTZi.

2011 in aanbouw is. Daarnaast hebben aanvullende investeringen in automatisering plaats

gevonden. In het verslagjaar is geen sprake geweest van bijzondere waardeverminderingen.

Vordering op zorgverzekeraars

3.839 3.767 126 126 0 248

Af: voorziening oninbare leningen u/g

-1.905 -1.905

Totaal financiële vaste activa

2.060

Stand per 1 januari 2011

2.236

2.236

Bij: kapitaalstorting 73 Bij: verstrekte lening 0 Af: ontvangen aflossing leningen -1

115

Af: reclassificatie naar schulden uit Toelichting: hoofde van financieringsoverschot -248 Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep

Toelichting:

Deelnemingen

Boekwaarde per 31 december 2011

2.060

Toelichting: Leningen u/g: Onder de leningen u/g is opgenomen een waarborgsom Medirisk van € 229 K (2010: € 106K). Tevens zijn leningen verstrekt aan de diverse CV’s. Deelnemingen: In 2004 t/m 2009 zijn de aandelen van vijf lease BV’s overgenomen. Deze deelnemingen zijn gewaardeerd op basis van netto vermogenswaarde en worden niet geconsolideerd. Vordering op zorgverzekeraars: Hieronder is opgenomen een (langlopende) vordering op de zorgverzekeraars inzake de Gamma Knife. De boekwaarde ultimo verslagjaar is nihil. Voorziening oninbare leningen u/g: Dit betreft de voorziening getroffen voor mogelijke oninbaarheid van de verstrekte leningen aan de CV’s. Dit in verband met opgelegde naheffingsaanslagen door de fiscus bij de CV’s.



Toelichting op belangen in andere rechtspersonen of vennootschappen:

6. Vorderingen en overlopende activa

Naam en rechtsvorm en woonplaats rechtspersoon

De specificatie is als volgt:

Kernactiviteit

Verschaft

Kapitaal

Eigen

Resultaat

kapitaal

belang (in %)

vermogen

2011 2010

Vorderingen op debiteuren 48.489 45.653 Overige vorderingen

Rechtstreekse kapitaalbelangen >= 20%:

315 1.239

Eerste Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V.

Deelnemen in ondernemingen

18

100%

24

0

Vooruitbetaalde bedragen 1.377 775

Tweede Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V.


18

100%

24

0

Nog te ontvangen bedragen 2.076 1.496

Derde Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V.


18

100%

24

0

Vierde Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V.


18

100%

26

0

Totaal vorderingen en

Vijfde Beheersmaatschappij St. Elisabeth Ziekenhuis B.V.


18

100%

28

0

overlopende activa

52.257

49.163

Toelichting: 4. Voorraden 116

2011 2010


uit hoofde van DBC’s

De voorziening die in aftrek op de vorderingen op debiteuren is gebracht, bedraagt € 3.163K (2010: € 2.475K) en is volgens de statische methode bepaald. Onder de vorderingen en overlo-


pende activa ultimo 2011 bevinden zich geen posten met een looptijd langer dan een jaar.

2011 2010

5. Onderhanden projecten

Medische middelen

434 0

Overige voorraden

715

Onderhanden projecten DBC’s A-segment 26.324

29.929

Af: voorziening voorraden

-21 -13

Onderhanden projecten DBC’s B-segment 5.971

6.944

688

Onderhanden projecten DBC’s C-segment 14 Totaal voorraden

1.128

675

Onderhanden projecten DBC’s GGZ 3.194

16 3.093

Af: ontvangen voorschotten -15.194 -13.427

Toelichting:

Af: voorziening A-segment

De voorziening die in aftrek op de voorraden is gebracht, bedraagt € 21K (2010: 13K) is volgens

Af: voorziening B-segment

-7 -53

de statische methode bepaald. De voorraad medische middelen betreft de TNF alfaremmers

Af: voorziening C-segment

0 -2

-4.708 -6.175

voor de thuissituatie in verband met gewijzigde regelgeving per 1-1-2012. Totaal onderhanden projecten

15.594

20.325

Toelichting: Deze positie heeft betrekking op de activiteiten aan de DBC’s die per jaareinde nog niet zijn afgesloten en/ of gedeclareerd. Deze positie betreft zowel DBC’s waarvan de prijzen landelijk zijn vastgesteld (A-segment) en welke dienen ter dekking van het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten, als DBC’s waarover vrij onderhandeld kan worden met de zorgverzekeraars (B-segment), welke niet dienen ter dekking van het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten.

117



7. Vorderingen uit hoofde van financieringstekort en/of schulden uit hoofde van financieringsoverschot

Specificatie financieringsverschil in het boekjaar

2011

2010

133.936

128.872

Wettelijk budget aanvaardbare kosten

Schulden uit hoofde van financieringsoverschot (excl. PAAZ)

-36.659

Schulden uit hoofde van financieringsoverschot PAAZ Totaal schulden uit hoofde van financieringsoverschot

-17.122

25

-148

-989 -1.498

-37.648

-18.620

Wettelijk budget aanvaardbare kosten v.j.

totaal

0

-8.965

-8.157

0

-17.122

Honoraria-opbrengsten voor specialisten in loondienst Overige opbrengsten

118

118.525

100.889

1.136

-530

-2.139 7.175

0

2.540

Saldo per 31 december 0

0

7.655

28.279

28.077

Voorziening uit hoofde van financieringsoverschot 0

0

0

Afrekening lumpsum

0

0

Financieringsverschil boekjaar -22.415 -22.415

DBC controles

577

-1.672

Correcties voorgaande jaren 0 0 0 25 25

Overige correcties

2.798

-78

Afrekening Nza

0 1.406 1.496

0 2.902

b= overeenstemming met zorgverzekeraars

Betalingen/ontvangsten

0

0 2.934

Totaal financieringsverschil

Subtotaal mutatie boekjaar

0 1.406

4.430 -22.390 -16.554

Saldo per 31 december

0

-7.559

-3.727

-22.390

-33.676

Voorziening uit hoofde van financieringsoverschot -2.983 Totaal -36.659 Stadium van vaststelling: * 1) Stadium van vaststelling: * 1) a= interne berekening

b= overeenstemming met zorgverzekeraars c= definitieve vaststelling NZa

c

c

b

a

-989

Subtotaal mutatie boekjaar 0

Afrekening overfinanciering

0 2.934

-989

Betalingen/ontvangsten 1.498 1.498

Mutatie onderhanden werk DBC A-segment Saldo per 1 januari

0 -1.498

Correcties voorgaande jaren 0

Nog te factureren DBC A-segment

2011

0 -1.498

Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget:

Ziekenhuis (excl. PAAZ)

2010

0

Financieringsverschil boekjaar

Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen

2009

Saldo per 1 januari

t/m 2008

t/m 2008 2009 2010 2011 totaal

De specificatie is als volgt: 2011 2010

PAAZ

-22.390

-8.157

Toelichting: De overige correcties hebben met name betrekking op de verrekening Gamma Knife 2010.

Stadium van vaststelling: * 1) c

c

1.498

-989

509

0 -989 -989 c

a 119

Stadium van vaststelling: * 1) a= interne berekening c= definitieve vaststelling NZa


Specificatie financieringsverschil in het boekjaar


2011

2010

Wettelijk budget aanvaardbare kosten

5.713 5.521

Collectief gefinancierd gebonden vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de volgende

Het verloop is als

Saldo per

volgt weer te geven:

1-jan-2011 bestemming mutaties 31-dec-2011

componenten:

Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget:

2011 2010

GGZ Omzet Mutatie OHW GGZ

6.601 6.370 101 834

Collectief gefinancierd gebonden vermogen

21.972 17.301

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen

13.744 13.077

-989

-1.683

Totaal eigen vermogen

35.716

9. Liquide middelen 120


Kassen

Overige

Saldo per

2011

30.378

Reserve aanvaardbare kosten: 7.419 1.379 800 9.598 Bestemmingsreserves:

2010

25.974 73 96 67

- Groot onderhoud

803 -315 0 488

- Netwerk Acute Zorg Brabant 1.207

134

0

1.341

- Renovatie 6.260 4.075 0 10.335 Bestemmingsfondsen: 800

0 -800

0

- OTO 812 -602 0 210 Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen

17.301

4.671

0

21.972

Totaal liquide middelen

26.070

140

Niet collectief gefinancierd vrij vermogen

Toelichting:

Het verloop is als

Saldo per

De bankrekeningen staan ter vrije beschikking.


1-jan-2011 bestemming mutaties 31-dec-2011

Resultaat-

Overige

Saldo per

Voor een toelichting op de gestelde zekerheden aan kredietinstellingen verwijzen wij u naar de toelichting bij 14 Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen.

Algemene reserves:

- Algemene reserve

Bestemmingsreserves: - Innovatiefonds - Overige reserve

is en welk gedeelte is vastgelegd. Indien aan een deel van het eigen vermogen een beperktere bestedingsmogelijkheid is gegeven, dan gezien de doelstelling van de organisatie zou zijn toegestaan, is dit deel verantwoord als vastgelegd vermogen. Deze beperking in het bestedingsdoel kan door het bestuur van de stichting of door derden zijn opgelegd. Indien deze beperking door derden is opgelegd dan wordt dit deel aangemerkt als bestemmingsfonds. In de toelichting wordt het bedrag en de beperkte doelstelling van ieder bestemmingsfonds vermeld. Ook de

- Traumaplan EZ

Bankrekeningen

Resultaat-

Het eigen vermogen is zodanig gepresenteerd dat daaruit blijkt welk gedeelte vrij besteedbaar

Totaal financieringsverschil

Toelichting:

10. Eigen vermogen

9.015

0 0 9.015

345 0 0 345 3.717 667 0 4.384

Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen 13.077

667

0

13.744

reden van deze beperking en alle overige voorwaarden die door de derden zijn gesteld, worden vermeld. Indien de beperking niet door derden, maar door het bestuur is aangebracht, wordt het aldus afgezonderde deel van het eigen vermogen aangeduid als bestemmingsreserve (en niet als bestemmingsfonds). In de toelichting worden het bedrag en de beperkte doelstelling van iedere bestemmingsreserve vermeld.

121



De collectief gefinancierde bestemmingsreserves kunnen als volgt

Van het bedrag ad € 210K is reeds € 89K vastgelegd in lopende projecten en is aan te

gespecificeerd worden:

merken als bestede bedragen. Voor een specificatie hieromtrent wordt verwezen naar

Bestemmingsreserve Groot onderhoud

Toelichting per categorie voorziening: 11. Voorzieningen

specificatie 6.1.7 Hierdoor resteert een besteedbaar bestemmingsfonds ad € 121K.

De bestemmingsreserve Groot onderhoud dient ter egalisering van de onderhoudskosten van de gebouwen en installaties gebaseerd op een Lange Termijn

Bestemmingsfonds Traumaplan EZ

Onderhouds Plan.

Het bestemmingsfonds Traumaplan EZ was gevormd voor de in 2011 specifiek uit te voeren investeringen ten behoeve van het Traumaplan. In het verslagjaar hebben aanvullende

122

Voorziening uitgestelde beloningen

Het verloop is als

Saldo per

Donatie


1-jan-2011

De voorziening uitgestelde beloningen is gevormd ter dekking van de toekomstige jubileumuit-

Onttrekking Saldo per 31-dec-2011

Voorziening uitgestelde beloning 1.534 658 165 2.027

keringen van het huidige personeelsbestand. Waardering heeft plaatsgevonden op contante waarde rekening houdend met een vertrekkans. Voorziening langdurig zieken

Bestemmingsreserve Netwerk Acute Zorg Brabant

uitgaven plaats gevonden waardoor het bestemmingsfonds is vrijgevallen ten gunste van

Voorziening langdurig zieken 420 268 417

De bestemmingsreserve Netwerk Acute Zorg Brabant is gevormd aangezien de in het

de Reserve aanvaardbare kosten.

wettelijk budget aanvaardbare kosten geoormerkte gelden ten behoeve van het Netwerk

Acute Zorg Brabant ook besteed dienen te worden aan de opzet en het functioneren van

De niet-collectief gefinancierd bestemmingsreserves kunnen als volgt

Waardering heeft plaatsgevonden op nominale waarde. Totaal voorzieningen 11.394 3.071 1.884 12.581 Voorziening PLB uren

het Netwerk Acute Zorg Brabant. Dit bedrag zal de komende jaren besteed worden aan de


organisatie, registratie en coördinatie van een zorgnetwerk rond traumazorg in de regio.

Innovatiefonds

De bestemmingsreserve innovatiefonds ad € 345K is getroffen voor het ontwikkelen van

Bestemmingsreserve Renovatie

medisch en verpleegkundige initiatieven.

De bestemmingsreserve Renovatie is gevormd aangezien de vergoeding voor kapitaal-

lasten in de komende jaren besteed gaat worden aan de renovatie van onder andere de

Overige reserve

kliniek. Tevens is hierin opgenomen de in het verleden gevormde reserve egalisatie afschrij-

De overige reserve wordt opgebouwd d.m.v. resultaten behaald op activiteiten buiten

vingen.

budget. Dit betreft activiteiten die deel uit maken van Facility Services. Te weten: medische

- een algemene overgangsregeling PLB-uren die in de CAO is vastgelegd. Deze algemene over

boulevard, betaald parkeren, patiënten telefoon en -tv, Café DE en de brasserie.

gangsregeling is gewaardeerd op contante waarde. De specifieke en algemene

Voorziening PLB uren

271

9.440 2.145 1.302 10.283

Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd:

Dit betreft een voorziening voortvloeiend uit de Persoonlijke levensfasebudget zoals

opgenomen in de CAO Ziekenhuizen. De voorziening is onder te verdelen in de volgende drie posten: - het reguliere saldo PLB-uren van medewerkers ultimo 2011. Dit saldo is gewaardeerd op

Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.)

4.034

Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.)

8.547

Hiervan langlopend (> 5 jaar) 4.677

De voorziening dient voor de doorbetaling van zieke medewerkers over de eerste twee jaar.

nominale waarde. - een specifieke overgangsregeling die in de CAO is vastgelegd. Deze overgangsregeling is gewaardeerd op contante waarde.

De collectief gefinancierd bestemmingsfondsen kunnen als volgt

overgangsre geling zal worden uitbetaald in de jaren 2012 t/m 2024.



Het bestemmingsfonds OTO is specifiek ontstaan als een onderdeel van het collectief gefinancierd gebonden vermogen ten gevolge van het feit dat betreffende gelden zijn beklijfd met een claim van derden voor Opleiden, Trainen en Oefenen binnen de trauma-regio. Gedurende 2011 is het deel niet gebruikte middelen 2008-2009 terugbetaald voor een bedrag ad € 594K. Een deel van de projecten is ultimo 2011 wel opgestart maar nog niet afgerond waardoor het saldo van het bestemmingsfonds afwijkt van de beschikbare middelen.

123



Toelichting 12. Langlopende schulden Voor een nadere specificering van de langlopende schulden wordt verwezen naar bijlage 5.1.8


2011

Schulden aan kredietinstellingen 100.487

2010 89.632

Overige langlopende schulden 292

365

overzicht langlopende schulden. Voor een toelichting op de gestelde zekerheden verwijzen wij u naar de toelichting bij 14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen. De aflossingsverplichtingen voor het komende boekjaar zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.

Totaal langlopende schulden

100.779

89.997

Het verloop is als volgt weer te geven:

124

2011

2010

Toelichting


13. Kortlopende schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt:

2011


2010

0 8.600

Crediteuren 14.454 9.222 Aflossingsverplichtingen langlopende leningen

8.220

9.606

Belastingen en sociale premies 4.998 4.697 Schulden terzake pensioenen 2.115 1.748 Nog te betalen salarissen 840 744 Vakantiegeld 4.376 4.304 Vakantiedagen 2.651 2.832

Stand per 1 januari 99.603

96.194

Bij: nieuwe leningen 19.400

10.366

Wachtgeld / afkoopsommen 102 346

Af: aflossingen -10.004

-6.957

Rekening Courant schuld

Stand per 31 december

108.999 -8.220

-9.606

Stand langlopende schulden per 31 december

100.779

89.997

Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd:

Ultimo 2011 betreffen alle banksaldi een tegoed en zijn deze opgenomen onder de liquide middelen. Voor een toelichting op de aanwezige kredietfaciliteiten bij kredietinstellingen wordt verwezen naar toelichting 14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen. Crediteuren De stijging crediteuren heeft te maken met de verbouwingsactiviteiten alsmede door afschaffing van de rekening-courant met Stichting TweeSteden ziekenhuis en het Instituut Verbeeten. Vakantiedagen De schuld met betrekking tot de vakantiedagen is afgenomen als gevolg van een daling in de FTE en omdat de gemiddelde uren vakantierechten per FTE zijn gedaald t.o.v. vorig jaar: gemiddeld 46 uur per FTE in 2011 t.o.v. gemiddeld 50 uur per FTE in 2010. Het totale saldo vakantie-uren 104.032 (2010: 115.164 uur) ultimo 2011 is als volgt opgebouwd:

Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva 53.376

56.892

78.823 verlofuren en 25.209 in het kader van de jaarurensystematiek (JUS).

Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen 8.220

Nog te betalen kosten 15.620 13.562

99.603

Af: aflossingsverplichting komend boekjaar

0 1.229

Ultimo 2010 was er sprake van gebruik van de rekening-courantfaciliteit bij de bankier.

9.606

Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.), balanspost 100.779

89.997

Hiervan langlopend (> 5 jaar) 68.511

62.493

125



Als zekerheid voor het arrangement met de ING Bank en BNG is een gezamenlijke bankhy14. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen

potheek afgegeven van € 179,2 mln op het bedrijfspand. Alsmede is een negative pledge/

pari passu en cross default verklaring verstrekt. Hetgeen betekent dat geen zekerheden aan

Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten Het verloop is als volgt weer te geven: Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij: indexering niet-bestede investeringsruimte

2011 2.913

2010 23.616

241

399

Bij: correctie voorgaand jaar 39 0 Af: investeringen verslagjaar -13.193 -11.102 Beschikbare investeringsruimte 31 december 126

0 12.913

derden mogen worden verstrekt zonder toestemming van de banken.

volgende beslag op de beschikbare investeringsruimte 0 7.793

• Ontvangen bankgaranties € 44K van huurders van de Medische Boulevard • Aan de Staat der Nederlanden is voor het Stralingsbesluit ten behoeve van veilig afvoeren hoogactieve bronnen een bankgarantie afgegeven van € 35K.

• Aan de Douane is ten behoeve van de invoer van goederen een bankgarantie

Waarde financiële instrumenten

afgegeven ten bedrage van € 7K. Afgegeven bankgaranties beperken de

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft een drietal 10-jarige Interest Rate Swaps afgesloten

rekening-courant kredietlimiet bij de ING Bank.

ten einde renterisico’s af te dekken voor afgesloten maar nog niet opgenomen langlopende

schulden met een waarde van € 17 mln. De swaps zijn aangegaan tegen een vast renteper-

Verplichtingen

centage variërend tussen de 4,5% en 5%. De renteswaps hebben een looptijd van 10 jaar

• De investeringscrediteuren bedragen eind 2011 € 8.943K. Deze verplichting

waarbij geen bijstortingsverplichting geldt. Door de huidige variabele marktrente hebben

heeft een looptijd van één jaar.

deze swaps op balansdatum een negatieve waarde van € 2 mln. De Interest Rate Swaps

zijn afgesloten om fluctuaties in de toekomstige kasstromen te minimaliseren een en ander conform het interne treasury statuut alsmede conform de eisen gesteld door het waarborgLopende investeringsprojecten leggen het

Bankgaranties

fonds voor de zorgsector.

• De huurverplichtingen bedragen ultimo 2011 € 981K en hebben een looptijd t/m 2016. De verplichting voor 2012 bedraagt € 357K, het restant heeft een looptijd korter dan 5 jaar.

• De leaseverplichtingen bedragen ultimo 2011 € 343K. De verplichting voor 2012 bedraagt € 152K, het restant heeft een

Waarborgfonds voor de zorgsector

looptijd korter dan 5 jaar.

Toelichting: Kredietfaciliteit en zekerheden

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis is in 2004 zelfstandig toegelaten tot het Waarborgfonds.

• De erfpachtverplichting bedraagt ultimo 2011 € 6.021K en heeft een

Voorheen was Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis toegelaten via de Stichting Gasthuis.

looptijd t/m 2035. De jaarlijkse verplichting bedraagt € 261K.

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis is de volgende kredietfaciliteiten en zekerheden

Als gevolg hiervan zijn alle door de Stichting Gasthuis geborgde leningen ten behoeve van

overeengekomen:

• Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft in 2011 toezeggingen gedaan voor

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis overgedragen aan Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis.

uitgaven aangemerkt als OTO-gelden. De resterende verplichting hieromtrent

bedraagt € 89K.

• Het arrangement met de Deutsche Bank is in 2011 opgeheven. • Het arrangement met de BNG is opgebouwd uit: - een rekening-courant krediet van € 10 mln. ter financiering van het werkkapitaal - een kasgeldfaciliteit van € 12,5 mln. • Het arrangement met de ING Bank is opgebouwd uit: - een rekening-courant krediet van € 20 mln. ter financiering van het werkkapitaal - een rekening-courant krediet van € 30 mln. ter financiering van de nieuwbouw

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft in het kader van het Wfz-deelnemerschap een obli-

goverplichting richting het Wfz. Dit houdt in dat indien het eigen vermogen van het Wfz

Overigen

onvoldoende zou blijken om aan de garantieverplichtingen te voldoen, dan kan het Wfz

De beschikbare investeringsruimte instandhouding is ultimo 2011 negatief.

indien het Wfz zou worden aangesproken op zijn garantieverplichtingen, een beroep doen

De beschikbare investeringsruimte trekkingsrechten is sinds ultimo 2011 tevens nihil. Het

op financiële hulp van de deelnemers. Deze hulp wordt in dat geval geboden in de vorm

gevolg hiervan is dat de toekomstige investeringsruimte beperkt zal zijn. In het geval de

van renteloze leningen aan het Wfz. Het obligo bedraagt maximaal 3% van de restant-

afschrijvingskosten niet meer via vergunningen gehonoreerd worden, komt het meerdere

schuld van de geborgde leningen van de deelnemer.

ten laste van de exploitatie (afhankelijk van invulling van de regelgeving door de NZa).

De omvang van dit obligo bedraagt ultimo 2011 € 2.365K.

127


6.1.6


MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA/FINANCIELE VASTE ACTIVA op grond van art. 5a Regeling Verslaggeving WTZi

WTZi-vergunningplichtige vaste activa ( * € 1.000) NZa-IVA Grond Terrein- Gebouwen Semi perm. Ver- Installaties Onderhanden Subtotaal Totaal voor- gebouwen bouwingen Projecten vergunning zieningen WTZi- vergunning- plichtig

128

Stand per 1 januari 2011 - aanschafwaarde 2.001 7.334 0 79.234 0 428 3.001 288 92.214 245.610 - herrubricering 0 0 0 0 0 0 0 -288 -288 0 - cumulatieve afschrijvingen 1.847 0 0 52.614 0 425 2.288 0 57.174 110.869 Boekwaarde per 1 januari 2011 154 7.334 0 26.620 0 3 713 0 34.752 134.741 Mutaties in het boekjaar - investeringen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 48.653 - afschrijvingen 154 0 0 1.843 0 3 150 0 2.150 15.630 - extra afschrijvingen NZa-goedgekeurd 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 terugname geheel afgeschreven activa: - aanschafwaarde 0 0 0 0 0 366 0 0 366 7.596 - cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 366 0 0 366 7.596 desinvesteringen: - aanschafwaarde 0 0 0 0 0 0 0 0 0 24.773 - cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - per saldo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 24.772 Mutaties in boekwaarde (per saldo) -154

0

0

-1.843

0

-3

-150

0

-2.150 8.250

- Stand per 31 december 2011 - aanschafwaarde 2.001 7.334 0 79.234 0 62 3.001 0 91.632 261.894 - herrubricering 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - cumulatieve afschrijvingen 2.001 0 0 54.530 0 62 2.438 0 59.031 118.903 - Boekwaarde per 31 december 2011 0 7.334 0 24.704 0 0 563 0 32.601 142.991 Afschrijvingspercentage 0,0% 2,0%

5,0%

5,0%

0,0%

WTZi-meldingsplichtige vaste activa ( * € 1.000) Trekkings- Onderhanden Subtotaal Instand- Onderhanden Subtotaal Subtotaal rechten Projecten houding projecten meldings Trekkings- Instand- plichtige activa rechten houding

Stand per 1 januari 2011 - aanschafwaarde - herrubricering - cumulatieve afschrijvingen

56.084 0 16.545

432 56.516 13.373 6.106 6.106 0 0 16.545 6.531

8.019 21.392 -5.818 -5.818 0 6.531

77.908 288 23.076

Boekwaarde per 1 januari 2011 39.539 6.538 46.077 6.842 2.201 9.043 55.120 Mutaties in het boekjaar - investeringen 13.962 7.448 21.410 1.329 6.201 7.530 28.940 - afschrijvingen 3.389 0 3.389 1.294 0 1.294 4.683 129 terugname geheel afgeschreven activa - aanschafwaarde 0 0 0 1.771 0 1.771 1.771 - cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 1.771 0 1.771 1.771 desinvesteringen - aanschafwaarde 0 13.962 13.962 0 1.329 1.329 15.291 - per saldo 0 13.962 13.962 0 1.329 1.329 15.291 Mutaties in boekwaarde (per saldo) 10.573 -6.514 4.059 35 4.872 4.907 8.966 Stand per 31 december 2011 - aanschafwaarde 70.046 24 70.070 12.931 7.073 20.004 90.074 - cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0 0 - cumulatieve afschrijvingen 19.934 0 19.934 6.054 0 6.054 25.988 Boekwaarde per 31 december 2011 50.112 24 50.136 6.877 7.073 13.950 64.086 Afschrijvingspercentage 5,0% 0,0% 10,0% 0,0%



WMG-gefinancierde vaste activa ( * € 1.000)

Niet-WTZi / WMG - gefinancierde materiële vaste activa ( * € 1.000)

Inventaris Vervoer- Automati- Verbouwingen Onderhanden Subtotaal middelen sering projecten WMG WMG

Stand per 1 januari 2011 - aanschafwaarde - herrubricering - cumulatieve afschrijvingen

130

53.437 30 12.623 0 0 0 22.667 11 6.043

386 1.763 68.239 0 0 0 10 0 28.731

Boekwaarde per 1 januari 2011 30.770 19 6.580 376 1.763 39.508 Mutaties in het boekjaar - investeringen 4.830 0 3.525 2 9.306 17.663 - afschrijvingen 5.624 6 2.684 19 0 8.333 terugname geheel afgeschreven activa - aanschafwaarde 3.682 0 1.540 0 0 5.222 - cumulatieve afschrijvingen 3.682 0 1.540 0 0 5.222 desinvesteringen - aanschafwaarde 0 0 0 0 8.357 8.357 - per saldo 0 0 0 0 8.357 8.357 Mutaties in boekwaarde (per saldo) -794 -6 841 -17 949 973 Stand per 31 december 2011 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen

54.585 24.609

30 14.608 17 7.187

388 29

2.712 72.323 0 31.842

Boekwaarde per 31 december 2011 29.976 13 7.421 359 2.712 40.481 Afschrijvingspercentage 10,0% 20,0% 20,0% 20,0% 0,0%

Grond Terrein- Gebouwen Verbou- Installaties Inventaris Automatisering Onderhanden Subtotaal niet voorzie- wingen projecten WTZi / WMG ningen niet WTZi / WMG

Stand per 1 januari 2011 - aanschafwaarde 803 1.451 3.889 442 6 208 14 436 7.249 - herrubricering 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - cumulatieve afschrijvingen 0 73 1.477 254 5 76 3 0 1.888 Boekwaarde per 1 januari 2011 803 1.378 2.412 188 1 132 11 436 5.361 Mutaties in het boekjaar - investeringen 0 726 0 71 0 313 14 926 2.050 131 - afschrijvingen 0 217 156 30 0 57 4 0 464 terugname geheel afgeschreven activa - aanschafwaarde 0 0 0 231 6 0 0 0 237 - cumulatieve afschrijvingen 0 0 0 231 6 0 0 0 237 desinvesteringen - aanschafwaarde 0 0 0 0 0 0 0 1.124 1.124 - per saldo 0 0 0 0 0 0 0 1.124 1.124 Mutaties in boekwaarde (per saldo) 0 509 -156 41 0 256 10 -198 462 Stand per 31 december 2011 - aanschafwaarde 803 2.177 3.889 282 0 521 28 238 7.938 - cumulatieve afschrijvingen 0 290 1.633 53 -1 133 7 0 2.115 Boekwaarde per 31 december 2011 803 1.887 2.256 229 1 388 21 238 5.823 Afschrijvingspercentage

0,0% 10,0%

4,0% 10,0% 20,0% 20,0%

20,0%


6.1.7


SPECIFICATIE PROJECTEN

SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN EN GEREEDGEKOMEN PROJECTEN (Bedragen * € 1.000) Projectgegevens

Investeringen Goedkeuringen

t/m 2011 Omschrijving WTZi-type t/m 2010 2011 gereed onderhanden Nominaal Jaar van bedrag oplevering WTZi

132

melding 2007 melding 2008 melding 2009 melding 2010 melding 2011 kraam - en verlosafdeling kraam - en verlosafdeling renovatie KCHL en LMMI renovatie KCHL en LMMI Plastische chirurgie Plastische chirurgie Hoofdverkeersruimte BG Hoofdverkeersruimte BG

Instandhoudingen 28 74 0 101 0 Instandhoudingen 0 7 0 6 0 Instandhoudingen 191 30 221 0 0 Instandhoudingen 439 335 747 26 0 Instandhoudingen 0 936 360 575 0 Instandhoudingen 424 2.312 0 2.736 0 Instandhoudingen -424 -2.312 0 -2.736 0 Instandhoudingen 3.161 1.197 0 4.358 0 Instandhoudingen -3.161 -1.197 0 -4.358 0 Instandhoudingen 535 351 0 886 0 Instandhoudingen -535 -351 0 -886 0 Instandhoudingen 1.620 1.642 0 3.262 0 Instandhoudingen -1.620 -1.642 0 -3.262 0 verpleegafdelingen algemeen Instandhoudingen 1.278 1.245 0 2.523 1.750 Werkplaats en techn. Dienst Instandhoudingen 73 0 70 3 0 Werkplaats en techn. Dienst Instandhoudingen -73 0 -70 -3 0 Bloedafname Instandhoudingen 4 302 0 306 0 Bloedafname Instandhoudingen -4 -302 0 -306 0 Kantoorgebouw Instandhoudingen 195 3.218 0 3.413 5.228 project SEH Instandhoudingen 22 63 0 84 470 Piketkamers Instandhoudingen 0 53 0 53 350 project Mortuarium Instandhoudingen 37 63 0 100 580 project Magazijn renovatie Instandhoudingen 9 26 0 35 370 project uitbreiding poliklinieken Instandhoudingen 3 143 0 146 2.547 project Kraamhotel Instandhoudingen 1 -1 0 0 0 plan 2e verdieping Instandhoudingen 0 7 0 7 0 Operatie afdeling Instandhoudingen 0 3 0 3 0 subtotaal instandhoudingen 2.202 6.201 1.329 7.073 11.294

Projectgegevens Investeringen Goedkeuringen t/m 2011 Omschrijving WTZi-type t/m 2010 2011 gereed onderhanden Nominaal Jaar van bedrag oplevering WTZi

Verbouw PAAZ Trekkingsrechten radiologie Trekkingsrechten Pilot verpleegafdelingen Trekkingsrechten Sanering asbest Trekkingsrechten Werkplaats en techn. Dienst Trekkingsrechten renovatie KCHL en LMMI Trekkingsrechten Bloedafname Trekkingsrechten kraam - en verlosafdeling Trekkingsrechten Hoofdverkeersruimte BG Trekkingsrechten Plastische chirurgie Trekkingsrechten subtotaal trekkingsrechten Parkeervoorz./SEH Verbouwing Brasserie Kraamhotel Terreinwerkz. DAMAST loopbr. parkeerterrein

719 0 0 0 73 3.161 4 424 1.620 535 6.537

7.448

728 0 27 121 70 4.866 307 3.456 3.480 906 13.962

Bouw Niet WTZi/WMG 407 319 Bouw Niet WTZi/WMG 0 71 Bouw Niet WTZi/WMG 0 Bouw Niet WTZi/WMG 10 14 Bouw Niet WTZi/WMG 0 0

subtotaal niet wtzi/wmg DCB projecten inrichting brasserie Betaalsysteem FB

9 0 27 121 20 1.705 303 3.032 1.859 371

417

618

Overig Niet WTZi/WMG 0 40 Overig Niet WTZi/WMG 0 252 Overig Niet WTZi/WMG 19 16

subtotaal niet wtzi/wmg

726 71 214 0 0 797 40 252 35

19 308 328

WMG Investeringen (begroting) WMG 688 4.683 3.144 Terugverdienplannen WMG 231 780 642 DCB-projecten WMG 86 1.726 1.811 ARIB-Projecten WMG 758 2.116 2.759 subtotaal WMG 1.763 9.306 8.357 Totalen

10.937 23.881 24.772

0 0 0 0 24 0 0 0 0 0 24

432 5.465 1.965 200 458 4.885 168 2.981 3.533 660

2011 2010 2010 2011 2011 2011 2011 2011 2011 2011

20.748

0 0 0 214 25 0 238 0 0 0 0 2.228 369 0 115 2.712 10.047 32.042

133



SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR LOPENDE PROJECTEN BESTEMMINGSFONDS OTO (Bedragen * €) Projectgegevens

Toegekend budget

Openstaande verplichting

CBRN-preparatie: verbetering e-learning & Brabantbrede CBRN-preparatie

61.500

61.500

Implementatie ISEE

27.180

17.180

ZiROP-workshops

6.000 6.000

OTO-activiteiten Catharina ziekenhuis

3.215

3.215

Workshop crisiscommunicatie 17 november 2011 project zorgcontinuïteit

1.275

1.275

Totaal

99.170

89.170

134

135


6.1.8

Overzicht langlopende schulden ultimo 2011

Leninggever Datum Hoofdsom Totale looptijd Soort lening Werkelijke rente

136


6.1.8 Restschuld 31 december 2010

Nieuwe Aflossing in 2011 leningen in 2011

Restschuld 31 december 2011

1 ABN AMRO 15-okt-03 3.500 23 roll-over (*) 4,790 2.474 - 2.474 0 2 BNG 99746 22-dec-04 5.000 32 Onderhands 4,550 4.090 - 151 3.939 3 BNG 99814 21-dec-93 7.762 26 Onderhands 4,395 2.687 - 299 2.388 4 AEGON 22-apr-96 4.513 20 Onderhands 3,680 1.766 - 196 1.570 5 BNG 99812 21-mei-01 6.132 20 Onderhands 4,900 3.373 - 307 3.066 6 NWB 15-aug-01 3.063 30 Onderhands 4,860 2.144 - 102 2.042 7 NWB 21-aug-01 11.345 19 Onderhands 4,785 5.971 - 597 5.374 8 NWB 1-okt-01 5.818 20 Onderhands 4,805 3.200 - 291 2.909 9 BNG 99813 2-jan-02 7.563 20 Onderhands 4,845 4.538 - 378 4.160 10 BNG 99800 5-feb-02 3.403 20 Onderhands 4,985 2.042 - 170 1.872 11 BNG 99815 18-mrt-02 3.403 30 Onderhands 5,340 1.432 - 65 1.367 12 BNG 99791 15-dec-92 3.403 30 Onderhands 4,620 1.361 - 113 1.248 13 BNG 99789 14-feb-03 935 19 Onderhands 4,086 591 - 49 541 14 NWB 2-okt-03 6.466 19 Onderhands 4,385 4.084 - 340 3.744 15 BNG 99800 1-dec-03 5.105 30 Onderhands 4,517 3.914 - 170 3.744 16 BNG 99797 1-jun-04 10.000 10 Onderhands 4,070 4.000 - 1.000 3.000 17 BNG 99799 1-jun-04 7.000 20 Onderhands 4,390 4.900 - 350 4.550 18 BNG 99742 22-dec-04 3.400 33 Onderhands 2,813 2.800 - 100 2.700 19 NWB 1-24242 14-feb-06 2.121 10 Onderhands 3,445 1.623 - 125 1.498 20 Rabo 1-jun-06 5.000 20 Onderhands 3,265 3.750 - 250 3.500 21 BNG 102253 13-nov-06 10.000 20 Onderhands 4,210 8.000 - 500 7.500 22 ABN-AMRO 7-dec-07 2.500 30 Onderhands 4,814 2.500 - - 2.500 23 ASN 13-mei-08 15.000 20 Onderhands 4,655 13.500 750 12.750 24 NWB 8-jul-09 5.000 20 Onderhands 4,050 4.750 - 250 4.500 25 BNG 15-jan-10 5.000 20 Onderhands 3,990 4.812 250 4.562 26 BNG 15-jul-10 5.000 20 Onderhands 4,020 4.937 250 4.687 27 BNG 15-jan-11 7.500 20 Onderhands 4,160 0 7.500 281 7.219 28 Lening BNG 15-jul-11 5.000 20 Onderhands 3,400 0 5.000 62 4.938 29 Lening BNG 23-aug-11 2.400 10 Onderhands 3,285 0 2.400 60 2.340 30 Lening BNG 15-dec-11 4.500 20 Onderhands 3,550 0 4.500 - 4.500 Overige leningen o/g 1-jan-11 927 5 Onderhands - 364 - 73 291 Totaal 99.603 19.400 10.003 108.999

Overzicht langlopende schulden ultimo 2011 (Vervolg)

Leninggever Restschuld over 5 jaar

1 ABN AMRO 2 BNG 99746 3 BNG 99814 4 AEGON 5 BNG 99812 6 NWB 7 NWB 8 NWB 9 BNG 99813 10 BNG 99800 11 BNG 99815 12 BNG 99791 13 BNG 99789 14 NWB 15 BNG 99800 16 BNG 99797 17 BNG 99799 18 BNG 99742 19 NWB 1-24242 20 Rabo 21 BNG 102253 22 ABN-AMRO 23 ASN 24 NWB 25 BNG 26 BNG 27 NG 28 Lening BNG 29 Lening BNG 30 Lening BNG Overige leningen o/g

Resterende looptijd in jaren per 31-12-2011

Aflossings-wijze

Aflossing 2012

Gestelde zekerheden

0 - Lineair - gebouwen/toekomstige vorderingen 3.184 136 Lineair 151 WfZ 895 119 Lineair 299 Staat der Nederlanden 0 116 Lineair 196 Staat der Nederlanden 1.533 121 Lineair 307 Staat der Nederlanden 1.532 131 Lineair 102 Staat der Nederlanden 2.388 120 Lineair 597 Staat der Nederlanden 1.455 121 Lineair 291 Staat der Nederlanden 2.269 122 Lineair 378 Staat der Nederlanden 1.021 122 Lineair 170 Staat der Nederlanden 1.042 132 Lineair 65 WfZ 681 122 Lineair 113 Staat der Nederlanden 295 122 Lineair 49 WfZ 137 2.042 122 Lineair 340 Staat der Nederlanden 2.893 133 Lineair 170 WfZ 0 114 Lineair 1.000 WfZ 2.800 124 Lineair 350 WfZ 2.185 137 Lineair 103 WfZ 0 116 Lineair 125 Staat der Nederlanden 2.250 126 Lineair 250 WfZ 5.000 126 Lineair 500 WfZ 2.500 137 Einde looptijd - WfZ 9.000 128 Lineair 750 WfZ 3.250 129 Lineair 250 WfZ 3.312 130 Lineair 250 WfZ 3.437 130 Lineair 250 WfZ 5.344 131 Lineair 375 WfZ 3.688 131 Lineair 250 WfZ 1.140 121 Lineair 240 WfZ 3.375 131 Lineair 225 WfZ 0 116 Lineair 73 Geen Totaal 68.511 8.220


6.1.9


TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING (bedragen * € 1.000)

15. Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten (uit AWBZ/Zvw-zorg, exclusief subsidies) 2011 2010 Ziekenhuis (excl. PAAZ) Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar

128.724 126.872

Productieafspraken verslagjaar 2.164 1.450

138

Correcties voorgaand jaar 148 301 Parameters 0 -990 Restschoning -69 -1.546 -69 -2.536 Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling 1.992 764 Prijsindexatie materiële kosten 1.026 394 Groei normatieve kapitaalslasten 762 645 3.780 1.803 Uitbreiding erkenning en toelating: - loonkosten 881 236 - materiële kosten 6 4 - normatieve kapitaalslasten 3 1 890 241 Beleidsmaatregelen overheid: - prestatiecontract en overige kortingen -6.516 -995

-6.516

-995

2011 2010 Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente 732 -277 - afschrijvingen -1.634 1.759 - overige 0 257 -902 1.739 Overige mutaties: - lokale component 382 409 - dure geneesmiddelen 48 465 - meer / minder productie 2.559 592 - nieuwe parameters 3.086 -2.227 - Gamma Knife -84 227 - overig -256 539 5.735 5 - Mutatie subsidies 0 0 - Mutatie IKZ en PALGA -18 -8 18 -8 Subtotaal wettelijk budget boekjaar 133.936 128.872 Correctie verwachte verschuiving parameters 0 0 Correctie voorgaande jaren 25 -148 Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten jaar

25 -148

133.961 128.724

2011 2010 PAAZ Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar

5.521

5.358

Productieafspraken verslagjaar -59 448 Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling

0 -91

Prijsindexatie materiële kosten

0 -2

Groei normatieve kapitaalslasten

0 1

Overige mutaties

139

0 -92

251 -237

251 -237 Subtotaal wettelijk budget boekjaar

5.713

5.477

Correctie voorgaande jaren 0 44 Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten

5.713

5.521


6.1.9


TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING (bedragen * € 1.000)

16. Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties (exclusief DBC B-segment)

18. Subsidies



Zorgprestaties tussen instellingen Totaal

2011

2010

10.094 9.517 10.094 9.517

Toelichting:

20. Personeelskosten

Overige subsidies Totaal

De specificatie is als volgt: 2011

2010

1.973 639

De belangrijkste mutaties in de lonen en salarissen betreffen: 2011

2010

Lonen en salarissen

95.010 100.923

Sociale lasten

13.155 13.175

Pensioenpremies

8.600 8.338

Andere personeelskosten:

3.880 1.928

1.973 639 Subtotaal Personeel niet in loondienst

120.644 124.364 6.808 3.817

Toelichting:

Toelichting:

In 2010 was sprake van een incidentele correctie voorgaande jaren van € 350K negatief.

De overige subsidies zijn met name gestegen in verband met een verschuiving tussen opbrengs-

De resterende stijging betreft de reguliere productiestijging.

ten. De FZO-subsidie is vanaf 2011 geen onderdeel meer van het wettelijk budget en wordt

Totaal personeelskosten

140

vanaf het verslagjaar 2011 gepresenteerd als Overige subsidies. De FZO-subside 2011 bedraagt € 1.417K.

17. Toelichting DBC opbrengsten B-segment De specificatie is als volgt: DBC opbrengsten B-segment

2011

2010

60.583 50.519


2011

2010

Mutatie onderhanden projecten DBC B-segment -927 2.322 Opleidingsopbrengsten Overige opbrengsten Totaal 59.655 52.841

Toelichting:

10.258 9.827 9.107 9.774

Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden per segment: Netwerk Acute Zorg Brabant Facility Services

2.237 2.262 6 5 19 20

derde tranche. De mutatie voorziening PLB is ten opzichte van 2010 gedaald met € 8.628K. - Daling als gevolg van een afname in full-time eenheden (FTE) - Stijging als gevolg van CAO-aanpassingen in brutoloon en eindejaarsuitkering. - Stijging als gevolg van vernieuwde inschatting voorziening jubileumuitkeringen. De sociale lasten en de pensioenpremie laten samen een stijging zien als gevolg van stijgende bruto-salarissen. Naar de stand van ultimo februari 2012 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds 97% (bron: www.pfzw.nl d.d. 29-03-2012). In 2014 dient het pensioenfonds een dekkingsgraad van ten minste 105% te hebben. Het pensioenfonds verwacht hieraan te kunnen voldoen en voorziet geen noodzaak voor de aangesloten zorginstellingen om extra stortingen te verrichten of om bijzondere premieverhogingen door te voeren (bron: www.pfzw.nl d.d. 29-03-2012). Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval

van een tekort bij het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het Gemiddeld aantal personeelsleden op basis einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord. van full-time eenheden 2.262 2.287 De overige personeelskosten zijn € 1.952K hoger dan in 2010 met name omdat er in 2010 een

vrijval van de reorganisatievoorziening heeft plaatsgevonden van € 1.303K.

Totaal

19.365 19.602

De kosten van personeel niet in loondienst zijn gestegen door onder andere moeilijk vervulbare

Naast de reguliere indexering zijn de hogere opbrengsten het gevolg van meerproductie en wijzigingen als gevolg van het verschuiven van ingrepen A-segment naar B-segment.

128.181

St. Elisabeth Ziekenhuis

19. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten

127.452

- Daling als gevolg van de in 2010 gevormde PLB-voorziening voor zowel de eerste, tweede als

Toelichting: De opleidingsopbrengsten zijn gestegen door reguliere indexatie alsmede door een aanvullende subsidie voor AIOS . De overige opbrengsten zijn met name gedaald door een terugbetaling OTO-gelden over voorgaande jaren.

vacatures en extra inhuur voor projecten zoals de invoering van DOT en prestatiebekostiging. Extra inhuur van personeel heeft plaats gevonden op de operatiekamers (anesthesie en OKassistenten), bij Financiën, Control en Informatie (projecten DOT en prestatiebekostiging, vervanging tjdens zwangerschapsverlof en invulling openstaande vacatures) en arbo en verzuim (invulling functie bedrijfsarts).

141



21. Afschrijvingen vaste activa

23. Overige bedrijfskosten

24. Financiële baten en lasten




2011

2010

Nacalculeerbare afschrijvingen: immateriële vaste activa materiële vaste activa

154 1.775 1.996 2.010

Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten

2010

47.302 44.649 5.622 5.297 3.929 4.076

Huur en leasing

2.150 1.986

boekverlies materiële vaste activa 0 15

Dotaties en vrijval voorzieningen

4.234 -3.545

Totaal afschrijvingen

Totaal overige bedrijfskosten

materiële vaste activa

13.480 12.538

15.630

16.338

vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten

78.009

2011

Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening 15.630 waarvan nacalculeerbare afschrijvingen 2.150 In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - immateriële vaste activa 154 - WTZi-vergunningplichtige vaste activa 1.996 - WTZi-meldingsplichtige vaste activa 4.683 - WMG-gefinancierde vaste activa 8.333 - Niet-WTZi / WMG -gefinancierde vaste activa 64 - Boekverlies materiële vaste activa Totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten 15.630 Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa 259.893 Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa 116.902 Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa 0

Rentelasten

2010

500 209 -4.832 -4.792

Totaal financiële baten en lasten

-4.332

-4.583

63.535

Toelichting:

Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening -

Rentebaten

2011

14.772 11.073

Onderhoud en energiekosten

Overige afschrijvingen:

142

Patiënt- en bewonersgebonden kosten

2011

De stijging patiënt- en bewonersgebonden kosten is grotendeels terug te voeren op de gerealiseerde productiestijging. De voedingsmiddelen en hotelmatige kosten zijn met name gestegen door stijgende prijzen. De algemene kosten zijn gestegen door een toename in de management ondersteunende projecten. De dotaties en vrijval voorzieningen hebben met name betrekking op de in het verslagjaar opgenomen voorziening voor te realiseren vergoeding op meerproductie. In 2010 was hier sprake van een vrijval, in 2011 betrof dit een dotatie.

143

05 // Jaarrekening 2011 06 2010


* 1= Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd

De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het

2= Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd

jaar 2011 is als volgt:

3= Interne waarnemer bestuursfunctie

4= Extern ingehuurd, dus geen dienstverband

5= Gewezen bestuurder

De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2011 is als volgt:

6= Anders

Naam

26. Bezoldiging bestuurders en toezichthouders

Welk bestuursmodel is van toepassing op uw organisatie? Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie?

144

Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht Tweehoofdig collegiaal

prof. dr. H.J.J.M. Berden

drs. M.B.P.M. Visser

Naam Functie Bezoldiging prof. Mr. J.H. Hubben

Toezichthouder, voorzitter

vanaf 1-1-2011

€ 13.500

** 1= Huidige NVTZ-regeling

prof. Dr. B.E. Baarsma

Toezichthouder

€ 9.697

2= Huidige NVZD- of VDZ-regeling


Toezichthouder

€ 9.697

1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 1-11-2004

1-9-2009

3= Oude NVZD-regeling


Toezichthouder

€ 9.697

2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur? Ja

Ja

4= AMS-regeling

3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? n.v.t.

n.v.t.

5= CAO

4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest? Nee

Nee

6= Anders

5 Hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar? 0

0

6 Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst? *

1 1

De aan de auto van de zaak gekoppelde leasebedragen liggen onder de in de

7 Welke salarisregeling is toegepast? **

3 3

NVZD-regeling opgenomen bedragen.

8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage)

100% 100%

9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaars-uitkeringsalaris en andere vaste toelagen

€ 214.461

€ 214.461

a. Waarvan verkoop verlofuren

€ 0

€0

b. Waarvan nabetalingen voorgaande jaren

€ 0

€0

10 Bruto-onkostenvergoeding

€ 2.722

€ 2.722

11 Werkgeversbijdrage sociale lasten

€ 9.694

€ 10.300

12 Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU

€ 24.236

€ 24.590

13 Ontslagvergoeding

€ 0

€0

14 Bonussen

€ 0

€0

15 Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b)

€ 251.113

€ 252.073

16 Cataloguswaarde auto van de zaak

€ 76.993

€ 62.799

17 Eigen bijdrage auto van de zaak

€ 0

€0

Toelichting: Aan de goedkeuring van de Raad van Toezicht is onderworpen het besluit van de Raad van Bestuur omtrent vaststelling van de jaarrekening. Voor de funties van de leden van de Raad van Toezicht zie de paragraaf ‘samenstelling en taken Raad van Toezicht’ in het maatschappelijk verslag.

145



27. Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt)

1 Functionaris (functienaam)

specialist

specialist

specialist

specialist

in loondienst

in loondienst

in loondienst

in loondienst

De bezoldiging van de functionarissen die over 2011 in het kader van de Wopt verantwoord worden, is als volgt:

2 In dienst vanaf (datum)

15-8-2010 15-1-2007 1-1-2010


statutair

statutair

specialist

specialist

3 In dienst tot (datum)

bestuurder

bestuurder

in loondienst

in loondienst

4 Belastbaar loon (in €)

193.406 194.413 194.867

193.494


1-nov-04

1-sept-2009 19-aug-02

1-jan-03

5 Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn (in €)

0 0 0

0


6 Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband (in €)

0 0 0

0


245.830 261.812 201.420

201.876


0 0 0

0

Totaal beloning in kader van de Wopt (4, 5 en 6) (in €)


0 0 0

0

7 Beloning 2010 (in €)


245.830

261.812

201.420

238.855

253.729

198.094 212.532

193.406

194.413

194.867

180.871 177.085 187.632

1-4-2009

193.494 189.605

201.876

146


147


specialist

specialist

specialist

specialist

in loondienst

in loondienst

in loondienst

in loondienst


specialist

specialist

specialist

specialist


1-10-2006 1-9-2008 1-5-2010

in loondienst

in loondienst

in loondienst

in loondienst



1-juli-2002 1-jan-2003 15-mei-2006 25-mrt-2008

1-1-2003


209.136 194.472 194.507

203.304



0 0 0

0


197.124 195.210 201.026

195.672


0 0 0

0


0 0 0

0


0 0 0

0



197.124

194.472

194.507

203.304

195.210

201.026

195.672


209.136

194.851 196.751 197.624

190.905


190.048 189.958 180.517

173.086



GESEGMENTEERDE RESULTATENREKENING OVER 2011 (bedragen * € 1.000) 1 Functionaris (functienaam)

specialist

specialist

in loondienst

in loondienst

manager


1-11-2009

1-4-2009

hoofd zorgeenheid

Resultatenrekening Ziekenhuis

2011

2010

1-5-2005 14-4-2008


30-11-2011 31-5-2011



194.846

151.541 110.571


195.977


0

0

0 0


0

0

140.022 210.000


195.977


186.046

194.846 189.197

RESULTAATBESTEMMING

291.563

320.571

140.347 76.513

Het resultaat is als volgt verdeeld:

Toevoeging/onttrekking:

138.925 133.530

(uit AWBZ/Zvw-zorg, exclusief subsidies)

Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsfonds Traumaplan EZ

2010

De honoraria van de accountant zijn als volgt te specificeren: 1 Controle van de jaarrekening

76.809 57.328

2 Overige controlewerkzaamheden

(w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie)

44.772 14.500

3 Fiscale advisering

30.330 24.266

4 Niet-controlediensten

35.291 94.830

Totaal honoraria accountant

187.202

190.924

Toelichting: De salariëring van de bestuurders is marktconform. De salariëring van de specialisten in loondienst is conform de regeling Arbeidsvoorwaarden Medisch Specialisten (AMS). Voor het verslagjaar 2011 geldt een WOPT-norm ad € 193K. Deze norm is ongewijzigd gebleven ten opzichte van 2010. De lonen van het personeel zijn in het verslagjaar wel gemuteerd conform de geldende CAO-bepalingen. In het verslagjaar is sprake geweest van een tweetal uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband. De ontslagvergoeding ad € 210K is aan Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis opgelegd via een gerechtelijke uitspraak. Het belastbaar loon is berekend als zijnde de werknemer een full-timedienstverband heeft.

0 800

10.094 9.517


-602 167


59.655 52.841

Bestemmingsreserve groot onderhoud

-315 -262

Subsidies

Som der bedrijfsopbrengsten 2011

1.379 776

(exclusief DBC B-segment)

Bestemmingsreserve Renovatie

1.973 639

BEDRIJFSLASTEN:

226.905

213.271

Personeelskosten

126.127 126.902


15.403 16.134


76.506 62.059

Som der bedrijfslasten

218.036

205.095

BEDRIJFSRESULTAAT

8.869 8.176


-4.332 -4.583

RESULTAAT BOEKJAAR

4.075 2.112

16.258 16.744

28. Honoraria accountant (bedragen € )

2010


Overige bedrijfsopbrengsten 148

2011

4.537

3.593

4.537 3.594

149


Resultatenrekening Facility Services


2011

2010

Resultatenrekening Netwerk Acute Zorg Brabant

2011

AANSLUITING TOTAAL RESULTAAT MET RESULTAAT SEGMENTEN

2010


BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Overige bedrijfsopbrengsten


3.032 2.833

749 715

6.2 Overige gegevens 6.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening

2011 2010

Resultaat volgens gesegmenteerde resultatenrekeningen:

De Raad van Bestuur van Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft de jaarrekening 2011

vastgesteld in de vergadering van 23 april 2012. (uit AWBZ/Zvw-zorg, exclusief subsidies) Resultatenrekening Ziekenhuis 4.537 3.593 De Raad van Toezicht van de Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis heeft de jaarrekening Overige bedrijfsopbrengsten 76 25 BEDRIJFSLASTEN: Resultatenrekening Facility Services 667 388 2011 goedgekeurd in de vergadering van 10 mei 2012. Som der bedrijfsopbrengsten 824 740 Resultatenrekening Netwerk Acute Zorg Brabant 134 226 6.2.2 Statutaire regeling resultaatbestemming Personeelskosten 892 920 5.338 4.207 BEDRIJFSLASTEN: In de statuten is geen regeling resultaatbestemming opgenomen. Personeelskosten 432 359 Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 226 204 Resultaat volgens resultatenrekening 5.338 4.207 6.2.3 Resultaatbestemming Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 1 0 Overige bedrijfskosten 1.247 1.321 Som der bedrijfsopbrengsten

150

3.032

2.833



2.365

6.1.10 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders

2.445

BEDRIJFSRESULTAAT

667 388


257 155

0 0


690 514

BEDRIJFSRESULTAAT

134 226

Financiële baten en lasten 0 0

RESULTAAT BOEKJAAR

RESULTAAT BOEKJAAR

667

388

RESULTAATBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld:

134

2010

Het resultaat is als volgt verdeeld:

2011

6.2.4 Gebeurtenissen na balansdatum W.G. W.G.

In januari 2012 zijn door Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis alle aandelen Cooperatieve

prof. dr. H.J.J.M. Berden

apotheken Midden-Brabant U.A. verworven.

drs. M.B.P.M. Visser

De controleverklaring is opgenomen op de volgende pagina.

W.G.

W.G.

prof. mr. dr. J.H. Hubben (voorzitter)

mw. prof. dr. B.E. Baarsma

Toevoeging/onttrekking: Toevoeging/onttrekking:

Bestemmingsreserve Overige reserve

667 388

Bestemmingsreserve Netwerk Acute Zorg Brabant 134

W.G.

W.G.

667 388



226

134 226

6.2.5 Controleverklaring

2010

in de resultatenrekening.

226

RESULTAATBESTEMMING 2011

Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling

151


6.2.5

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking

Aan de Raad van Bestuur van Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis te Tilburg

van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Verklaring betreffende de jaarrekening

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheer-

Wij hebben de in dit jaardocument in hoofdstuk 6 opgenomen jaarrekening 2011 van

sing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het

Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis te Tilburg gecontroleerd. Deze jaarrekening

getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die

bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de resultatenrekening over 2011 met

passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet

de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondsla-

tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne

gen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de

152

Verantwoordelijkheid van het bestuur

redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede

Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaar-

een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

rekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en

voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling

geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

verslaggeving WTZi. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te

Oordeel betreffende de jaarrekening

maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting St. Elisabeth Ziekenhuis per 31 decem-

Verantwoordelijkheid van de accountant

ber 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met de Regeling verslag-

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis

geving WTZi.

van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het Controleprotocol

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen

jaarverantwoording zorginstellingen 2011. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons

Verder vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dit kunnen beoordelen,

geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoe-

verenigbaar is met de jaarrekening en is opgesteld onder toepassing van de in de

ren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen

Regeling verslaggeving WTZi opgenomen bijlage Voorschriften voor de inrichting van

afwijkingen van materieel belang bevat.

het Jaarverslag van Zorginstellingen.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-

Eindhoven, 10 mei 2012

informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde

Deloitte Accountants B.V. was getekend: drs. W.J.P.M. van de Rijdt RA

Inhoudsopgave. Voorwoord Raad van Bestuur 04 Voorwoord Raad van Toezicht Uitgangspunten van de verslaglegging 08

Recommend Documents