Cijfers van de gemeente Leeuwarden Gemeente enquête 2009
2
Voorwoord
Voor u ligt het rapport van de eerste gemeente enquête. De uitnodiging voor het meedoen aan deze enquête is in december 2009 bij ruim 1600 huishoudens in de bus is gevallen. Iets meer dan een kwart heeft de enquêtevragen beantwoord, via internet ofwel telefonisch. Sinds begin jaren negentig wordt er in de gemeente Leeuwarden uitgebreid onderzoek gedaan naar de wensen, klachten en meningen van de bewoners, het zogenoemde wijksignaleringssysteem. Eens in de twee jaar worden zogenaamde kwantitatieve en kwalitatieve gegevens samen in een rapport weergegeven. Met name gelet op de groei van het aantal vragen van deze enquête op wijkniveau en het gevaar dat de bewoners van Leeuwarden enquêtemoe dreigen te worden, is er voor gekozen om de vragen die niet perse op wijkniveau een antwoord behoeven in een gemeente enquête onder te brengen. Hiermee kan het wijksignaleringssysteem weer tot een gewenste omvang worden teruggebracht. In het kader van de krachtwijken zijn in deze eerste gemeente enquête extra vragenlijsten in de wijken Heechterp en Schieringen uitgezet. Juist in dit gebied wordt door gemeente en andere partijen (de woningbouwcorporaties Welkom Nieuw Wonen Friesland en WoonFriesland) extra aandacht gegeven. Gedurende drie jaar wordt het wijkactieplan uitgevoerd onder het motto ‘Alle bewoners een stap vooruit’. De inzet is gericht op sociale en economische stijging van de bewoners. Krachtwijk Heechterp Schieringen is landelijk één van de koplopers als het gaat om het betrekken van bewoners bij de uitvoering van het wijkactieplan. Voor het gemeentebestuur is deze informatie dus uiteraard zeer belangrijk. De gemeente is samen met haar partners continu bezig beleid en investeringen af te stemmen op de maatschappelijke veranderingen. Onderzoek is de basis van inzicht in deze maatschappelijke veranderingen. Het rapport gaat in op de ontwikkeling van twaalf thema’s. Deze thema's zijn: - De sociale contacten en buurtbinding - Sportbeoefening (nieuw) - Aanwezigheid groenvoorzieningen - Ergernissen en overlast - Waardering van de binnenstad - Imago en bekendheid van Leeuwarden - Festiviteiten en evenementen - Waardering Wijkpanels en Dorpsbelangen - Waardering beleid bestuur en politiek - Waardering gemeentelijke regelgeving en informatie - Waardering gemeentelijke digitale dienstverlening - Wonen, welzijn en zorg (uitbreiding) Behalve het onderdeel over “Sport” dat nieuw is, hebben alle andere eerder deel uit gemaakt van het wijksignaleringssysteem. Uit de dagelijkse praktijk blijkt dat naast bestuurders en beleidsmakers diverse organisaties die de gemeente Leeuwarden als werk- of aandachtsgebied hebben (o.a. wijk- en dorpspanels, onderwijsinstellingen, de politie, woningcorporaties, welzijnsinstellingen en gezondheidsinstellingen), het wijksignaleringssysteem gebruiken als actuele bron van informatie. Ook de combinatie van verschillende vragen, bijvoorbeeld leeftijdgegevens met het gebruik van voorzieningen, levert iedere keer weer een schat aan informatie op. Tot slot: het rapport 'Cijfers van de gemeente' is te raadplegen op de internetsite van de gemeente. Onder www.leeuwarden.nl, onderdeel feiten en cijfers, onderzoeksrapporten kunt u het rapport vinden.
3
4
Inhoudsopgave Voorwoord
3
Inhoudsopgave
5
Inleiding
7
Samenvatting
9
Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 6 Hoofdstuk 7 Hoofdstuk 8 Hoofdstuk 9 Hoofdstuk 10 Hoofdstuk 11 Bijlagen Vragenlijst
De sociale contacten en buurtbinding Sportbeoefening Groenvoorzieningen Ergernissen en overlast Waardering van de Binnenstad Imago van Leeuwarden Festivals in Leeuwarden De wijkpanels en dorpsbelangen Waardering gemeentelijk beleid, bestuur en politiek Gemeentelijk beleid Wonen, Welzijn en Zorg Bevolkingskenmerken
15 25 33 35 37 39 41 43 45 53 55 61 69
5
6
Inleiding Dit eerste rapport ‘Cijfers van de gemeente’ ook wel de Gemeente-enquête genoemd bevat gegevens, die voortkomen uit de enquête die eind vorig jaar aan ruim 1600 huishoudens is gezonden. Hiervan heeft 446 deze teruggestuurd of telefonisch beantwoord. Met deze respons moet rekening gehouden worden (bij een betrouwbaarheid van 95%) met een afwijkingsmarge van 4,6% in de antwoorden. Als bijvoorbeeld 30% van de respondenten een bepaald antwoord kiest, kan voor de gehele populatie dit percentage tussen de 25,4% en 34,6% liggen. Voor Heechterp Schieringen met 77 respondenten is de afwijkingsmarge 11,1% en moeten we bij uitspraken over deze wijk met een behoorlijke marge rekening houden. In dit rapport vatten we het gebied Heechterp Schieringen op als één wijk, als we het dus over de “wijk” hebben, hebben we het over Heechterp én Schieringen samen. Op één na zijn alle onderdelen van dit rapport eerder opgenomen geweest in het Wijksignaleringssysteem. Dit is begin jaren negentig de gemeente Leeuwarden opgezet en omvat een verzameling van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens op wijkniveau. Door de steeds toenemende vraag naar gegevens op wijkniveau en de toenemende enquêtemoeheid is er voor gekozen om die gegevens die niet perse op dat niveau gekend hoeft te worden in een afzonderlijke enquête te vervatten. De resultaten hiervan zijn uiteraard alleen op gemeentelijk niveau toe te passen. De gemeentelijke gegevens omtrent de leefbaarheid in de wijken en dorpen worden nu door drie monitoren geschraagd: • het wijksignaleringssysteem • de veiligheidsmonitor rijk • de gemeente-enquête Het verbeteren van de leefbaarheid in de wijken en dorpen is al jaren één van de hoofdprioriteiten van het beleid in Leeuwarden. Hiervoor is inzicht nodig in wat er leeft in de gemeente. Signalen afkomstig van de wijk- en dorpspanels spelen hierbij een belangrijke rol. Daarnaast vormen de gegevens uit de gemeente-enquête een belangrijke basis voor de kennis wat er in onze gemeente speelt en wat de ontwikkelingen daarin zijn. Hierbij zij opgemerkt dat dit rapport zich beperkt tot het geven van signalen. Voor verklaringen en mogelijke oplossingen is het noodzakelijk dieper op de materie in te gaan. In ‘Cijfers van de gemeente’ wordt in 12 hoofdstukken ingegaan op de stand van zaken en de ontwikkeling rond een bepaald thema. De thema’s die behandeld worden zijn: - De sociale contacten en buurtbinding - Sportbeoefening - Aanwezigheid groenvoorzieningen - Ergernissen en overlast - Waardering van de binnenstad - Imago en bekendheid van Leeuwarden - Festiviteiten en evenementen - Waardering Wijkpanels en Dorpsbelangen - Waardering beleid bestuur en politiek - Waardering gemeentelijke regelgeving en informatie - Waardering gemeentelijke digitale dienstverlening - Wonen, welzijn en zorg Daar waar het nuttig is zijn de gemeentelijke uitkomsten afgezet tegen die van de wijk Heechterp Schieringen, omdat de gemeente Leeuwarden in deze wijken extra maatregelen heeft ingezet in het kader van de Krachtwijkaanpak. In andere gevallen zijn de uitkomsten ook afgezet tegen leeftijd, geslacht, opleiding en inkomen. Wij wensen een ieder veel leesplezier met het rapport. Janneke Arntzen, Bedrijfsvoering, Statistiek & Onderzoek Jaap Stuiver, Bedrijfsvoering, Statistiek & Onderzoek Bert Wedman, Bedrijfsvoering, Statistiek & Onderzoek Leeuwarden, april 2010
7
8
Samenvatting
1. De sociale contacten en buurtbinding In dit hoofdstuk is ten aanzien van de sociale contacten en de buurtbinding de wijk Heechterp Schieringen vergeleken met de gemeente Leeuwarden. Verder is nagegaan of de leeftijd, geslacht, opleiding en het inkomen hierin een rol spelen. Bij de vraag naar het contact met de directe buren valt het verschil op tussen de scores van Heechterp Schieringen en gemeente Leeuwarden. Er is minder contact tussen de directe buren in Heechterp Schieringen vergeleken met de rest van Leeuwarden. Met name het aantal mensen dat in deze wijk aangeeft nooit contact met de buren te hebben is hoger. Bij de cijfers over de gemeente zien we voorts dat jongeren van 18 – 24 jaar minder contact hebben met de directe buren. Het contacten hebben met andere buurt, wijk of dorpsbewoners geeft ongeveer het zelfde beeld als het contact met de directe buren, maar met dit verschil dat de hierop gegeven antwoorden wat minder scherp verschillen. Uit de cijfers van de verschillende leeftijdscategorieën over de gehele gemeente blijkt dat de jongeren in de leeftijd van 18-24 jaar minder contacten hebben met andere buurt, wijk of dorpsbewoners, dan de andere inwoners van Leeuwarden. Dit zelfde geldt voor de uitkomsten over de gehechtheid aan de ruimtelijke omgeving. Ook hier zien we een tendens dat deze gehechtheid groter is in de gemeente, dan in Heechterp Schieringen. Uit de antwoorden komt ook naar voren dat de jongere mensen van 18-24 jaar minder gehecht zijn aan de eigen omgeving dan de oudere inwoners van Leeuwarden. De vraag naar de verbondenheid met buurt en of de gemeente geeft een zelfde beeld als de voorgaande vragen. Enerzijds wordt door sommige mensen uit de wijk Heechterp Schieringen aangegeven dat men zich meer verbonden voelt met de buurt, dan de gemeente als geheel in vergelijking met de rest van Leeuwarden. Aan de andere kant wordt vanuit diezelfde wijk aangegeven minder te voelen bij de eigen buurt dan bij de gemeente als geheel. Uit de antwoorden op de vraag naar de verbondenheid met de buurt en of gemeente blijkt dat de beide jongste leeftijdsgroepen en de twee laagste inkomensgroepen meer gericht zijn op de gemeente, dan op de eigen buurt. Van studenten was al langer bekend dat de gehechtheid aan de buurt gering is. Uit de keuzes die de inwoners hebben gemaakt bij de vraag wat men onder de eigen wijk verstaat, laat zien dat het zwaartepunt bij de Heechterp Schieringers ligt bij een aantal straten om zich heen, terwijl de Leeuwarders de wijk zelf meer als referentiepunt aangegeven. Niet opmerkelijk maar wel geboekstaafd door de cijfers is dat de oudste groep zich het duidelijkst afficheert met de eigen “beperkte” omgeving van de tien meest nabije woningen. Geslacht en inkomen speelt hierin geen onderscheiden rol. Naar opleiding gemeten valt op dat de hoger opgeleiden meer de hele wijk als referentiepunt nemen, terwijl de meer laag opgeleiden een aantal straten om zich heen meer als hun wijk beschouwen.
2. Sportbeoefening De top tien van de meest beoefende sporten is: zwemmen, fitness, trimmen (hardlopen, joggen), wandelen, fietsen (wielrennen), biljarten (snookeren, poolbiljart), zeilen, schaatsen en bergwandelen (klimsport). Het valt op dat dit eigenlijk allemaal sporten zijn, die op individuele basis worden beoefend. Het blijkt dat er 64,6% van de Leeuwarders op enigerlei wijze aan sport doet. In Heechterp/Schieringen is dit 81,4%. De sporters in Heechterp en Schieringers vinden zichzelf sportiever (44%) dan de doorsnee sportende Leeuwarder (32%). Als we hierbij naar de leeftijdsgroepen kijken dan valt op, dat de jongste groep van sporters van 18-24 jaar en de middengroep van 35-44 jaar zichzelf een behoorlijke sportiviteit toedichten. De groep sporters die daar tussenin zit (van 25-34 jaar) blijft daar volgens zich zelf bij achter. Dit kan echter door toeval veroorzaakt zijn, immers de respons per leeftijdsgroep kent een ruime afwijkingsmarge. De 65 plussers zijn met 19% als groep het minst sportief. De mannen
9
voelen zich sportiever dan de vrouwen met een verschil van 10%. Het opleidingsniveau is in Leeuwarden niet onderscheidend wat betreft de sportiviteit. Tenslotte kan of wil 20% van mensen die aan sport doen zich zelf in het geheel niet als sportief betitelen. We zien voorts dat mensen met de hoogste opleidingen meer aan sport doen, dan de laag opgeleiden. Vrouwen sporten weer wat minder dan mannen met 31% tegen 35 %. Dat mannen vaker biljarten zal geen verwondering wekken (9% tegen 2%), maar ze trimmen ook nog vaker (19 tegen 13%). Vrouwen zwemmen daarentegen weer vaker dan de mannen. Van de sportieve Leeuwarders sport 9% drie maal of vaker in de week en 21% twee maal of vaker in de week. Gemiddeld genomen sport de helft van de mensen in Leeuwarden niet vaker dan één maal in de week. In de wijk Heechterp Schieringen zien we 13% die drie maal of vaker in de week sporten en 36% sport twee maal of vaker in de week. In deze wijk wordt door 44% niet vaker dan één maal in de week gesport. Het ongeorganiseerd sporten is met 29% de grootste groep sporters in Leeuwarden. Er zijn behalve de deelname aan fitness geen relevante verschillen in hoe de sportdeelname er uit ziet tussen Heechterp Schieringen en de gemeente Leeuwarden. Van de Leeuwarders sporten er 69,3% in de eigen gemeente tijdens hun meest beoefende sport. Voor de Heechterp en Schieringers ligt dat aandeel iets lager te weten op 61%. De verschillen tussen de geslachten hierbij is niet noemenswaardig.
3. Groenvoorzieningen De Prinsentuin is de koploper in de waardering over groenvoorzieningen en heeft in de afgelopen vier jaar steeds een hoge waardering gekregen. Behalve de Noorderbegraafplaats laten alle andere groenvoorzieningen in de stad een stijging zien. De waardering van de hoeveelheid groen (recreatiegebieden, parken en bossen) in de woonomgeving van de “eigen gemeente” blijft met 68% tegen 75% al enige jaren achter bij die van “rondom de gemeente”. De waardering voor het groen in de eigen wijk of dorp ligt met 71% tussen die van de “eigen gemeente” en “rondom de gemeente” in.
4. Ergernissen en overlast Op de vraag of men ergernis of overlast heeft gehad, is de laatste twee jaar afgenomen van 53% naar 48%. In Heechterp Schieringen fluctueren de ergernissen en overlast, ze stijgen eerst van 38% naar 46% en daarna weer terug naar 35%. In deze wijk stijgt het aandeel van de mensen die zeggen ook wat gedaan te hebben aan de ergernis of overlast van 26% naar 39%. Deze stijging is in Leeuwarden geringer van omvang en gaat van 23% naar 26%. Het blijkt dat een derde van de mensen de overlast veroorzakers hier ook op aanspreken. De mate van ergernis of overlast in Leeuwarden loopt ook wat achteruit: van 34% via 30% naar 28 %. De Leeuwarders weten het meldpunt overlast beter te vinden 10% in 2005 via 9% in 2007 naar 13% in 2009. De gemeente blijft stabiel in het telefonisch in ontvangst nemen van de klachten van ergernis en overlast, deze blijft zo rondom de 9% schommelen.
5. Waardering van de Binnenstad De rapportcijfers voor de binnenstad blijven redelijk stabiel. De grootste afwijking in 2009 ten opzichte van 2005 zien we bij het winkelaanbod in de binnenstad met min 0,3 en de woonmogelijkheden met plus 0,4. Ook de veiligheid wordt met een plus 0,3 hoger aangeslagen. Als we de verschillende onderdelen met elkaar vergelijken, dan valt op dat de rapportcijfers lopen van 5,7 voor de “speelmogelijkheden” tot een 7,3 van de “uitgaansmogelijkheden” in de binnenstad.
10
6. Imago van Leeuwarden De slogan in 2005 en 2007 was “Expeditie Leeuwarden”. Deze is in 2009 gewijzigd in “Kijk, dat is het mooie van Leeuwarden”. Als we de bekendheid van deze slogans bekijken, dan zit er een verbetering in die bekendheid. Was deze in 2005 een 33 %, in 2009 is de bekendheid gegroeid naar 72%. De algemene indruk van de bewoners over de eigen gemeente Leeuwarden is met 75% overwegend positief en de bewoners zijn in meerderheid trots op hun gemeente. Toch geeft een derde van de respondenten aan dat Leeuwarden niet vaak positief in de landelijke media wordt genoemd. Desalniettemin hebben velen de indruk dat de gemeente goed wordt gepromoot. Over het item of Leeuwarden een goede naam heeft, wordt verschillend gedacht. Een 38% van de respondenten ondersteunt dat Leeuwarden een goede naam heeft, 24% vindt van niet. Datzelfde geldt min of meer ook voor de stelling dat de nieuwe wijken ten zuiden van Leeuwarden een aanwinst zijn.
7. Festivals in Leeuwarden Alle bekende en grote festivals in Leeuwarden worden gewaardeerd van 6,7 tot 7,6. Het Fries Straatfestival staat met een rapportcijfer van 7,6 bovenaan het festiviteitenlijstje van de inwoners. Dit festival is door 46% van de ondervraagden bezocht en is na Koninginnedag met 54% het meest bezochte festival. Op de derde plaats volgt het Bevrijdingsfestival met 40%, daarna de Bloemetjesmarkt op Hemelvaart met 38%. De inwoners zijn voor 66% van mening, dat er sprake is van een sterk aanbod aan festivals en evenementen in Leeuwarden. Bij de opmerkingen wordt meerdere malen gewezen op de wenselijkheid om meer muziekfestiviteiten in de gemeente te krijgen.
8. Waardering Wijkpanels en dorpsbelangen Ongeveer de helft van de inwoners zegt op de hoogte te zijn met de taken van de wijkpanels en dorpsbelangen. In de wijk Heechterp Schieringen is dit zelfs nog iets hoger. Vergeleken met de cijfers van 2007 is dit getal voor deze krachtwijk aanzienlijk verhoogd van 25% naar 53%. Ook ligt het contact met het wijkpanel in deze wijk significant hoger (38% tegen 24%) dan in de rest van Leeuwarden. Over de wijkpanels en dorpsbelangen wordt over het algemeen aanzienlijk vaker positief dan negatief gedacht. Opmerkelijk is dat de mensen met de lagere opleidingen minder tevreden zijn over het functioneren van het wijkpanel of dorpsbelang.
9. Waardering gemeentelijk beleid, bestuur en politiek Invloed op het gemeentelijke beleid De rapportcijfers over de invloed op het gemeentelijke beleid geven al jarenlang een constant beeld te zien en ligt zo rond de 4,5 punten. Hiermee wordt wellicht de kloof tussen kiezers en gekozene uitgedrukt. Het rapportcijfer van de inwoners van Heechterp Schieringen wijkt hierbij niet af van dat van de rest van de gemeente. Als er in dit verband wordt gekeken naar de invloed van de opleiding, dan valt op dat de lagere opleidingen blijkbaar meer vertrouwen hebben in het gemeentelijk beleid, dan de hoger opgeleiden. Als hierbij naar de invloed van de leeftijd wordt gekeken, dan zien we dat de jongeren meer vertrouwen hebben in het feit dat ze invloed kunnen uitoefenen op het gemeentelijke beleid, dan de ouderen. Als we inzoomen op het rapportcijfer over het overleg met de bevolking, dan zien we vanaf 2005 dat de waardering van het overleg in zowel Heechterp Schieringen als in de rest van Leeuwarden een stabiel beeld laat zien. Wat betreft de waardering over het tijdig bij de plannen worden betrokken is er ook geen verschil tussen deze wijk en de gemeente. Meer mensen hebben aangegeven op tijd
11
betrokken te zijn bij de gemeentelijke plannen. Maar dit blijft nog altijd achter bij diegene die vinden dat ze niet op tijd bij de gemeentelijke plannen betrokken worden. Vanaf 2005 wordt door respondenten aangegeven de lokale politiek minder regelmatig te volgen. In de wijk Heechterp Schieringen gaat het aandeel “het regelmatig volgen van de lokale politiek” van 20% terug naar 9% en in de gemeente van 26% naar 12%. Respondenten zijn vier stellingen voorgelegd. Eén over de volledigheid en juistheid van de bestuurlijke informatie, één over de tijdelijke verstrekking van de bestuurlijke informatie, over de duidelijkheid van de bestuurlijke informatie en over de toegankelijkheid van de bestuurlijke informatie. De resultaten van deze vier stellingen verschillen niet veel. Bij de scores van de gemeente Leeuwarden zijn er tussen 18% - 25% het eens met deze stellingen en tussen de 14% -17% zijn het oneens met deze stellingen. Dit geldt overigens ook voor Heechterp Schieringen. Bij beide gevallen is de categorie “neutraal” en “weet niet/ geen mening” de grootste groep. Op de stelling of de bestuurlijke informatie tijdig wordt verstrekt heeft Heechterp Schieringen met een derde tegen een vijfde een positievere kijk op dan de gemeente. We kunnen een zelfde constatering maken bij de stelling over of de informatie duidelijk is voor de bewoners. De stelling dat de informatie toegankelijk is vindt in zowel Heechterp Schieringen als in de rest van de gemeente vooral medestanders. Waardering bestuur De rapportcijfers van de gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders geven een stabiel beeld. Het cijfer fluctueert vanaf 2005 tussen de 5,5 en 5,9 bij de raad en tussen de 5,8 en de 6,0 bij het college van Burgemeester en Wethouders. Als we de leeftijd relateren aan het gegeven rapportcijfer voor de raad en het college dan valt hierbij op dat de twee oudste en de twee jongste categorieën het meest positief zijn over deze politieke organen. Bij een nadere vergelijking tussen de gegeven oordelen over de gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders met het opleidingsniveau en geslacht is geen significant verschil gebleken. In het oordeel over de vraag of “de gemeente haar eigen regels goed controleert en handhaaft” is er een groter deel van de gemeente (32%) dat het hier mee eens is, dan de groep die het er niet mee eens is (13%). In Heechterp Schieringen is dit respectievelijk 37% tegen 14%. Op de vraag “of er geen onnodige regels worden opgelegd” is het aandeel “mee eens” ook groter dan groep die oordeelt dat er wel onnodige regels door de gemeente worden opgelegd. Het oordeel van de burgers in Leeuwarden over de gemeentelijke informatie is overwegend positief te noemen. De meeste support krijgen de stellingen dat de brieven over het algemeen begrijpelijk zijn (56%) en dat de gemeentelijke informatie via de lokale kranten goed is (ook 56%), dat er gemakkelijk aan gemeentelijke informatie gekomen kan worden (51%) en dat die informatie over het algemeen duidelijk is (49%). Duidelijk minder (uitgesproken) te spreken is men in het algemeen over de informatie op de website (38% eens met stelling info is goed, 6% oneens), de wijze waarop deze op de website te vinden is (34% makkelijk te vinden, 10% is het hier niet mee eens) en dat men van mening is dat men niet snel genoeg de juiste persoon aan de telefoon krijgt (31% eens met stelling ik krijg snel juiste persoon aan de telefoon, 14% is het hier niet mee eens). Overigens hebben veel mensen over de laatste stellingen met name geen mening. De media Uit het gebruik van de media bij het volgen van de politiek valt te distilleren dat behalve het Friesch Dagblad en de gemeentelijke sites alle media gemeten vanaf 2007 een teruggang laten zien. Het is niet duidelijk dat deze terugval door de nieuwe media worden overgenomen. Vooralsnog geven deze cijfers dat nog niet aan. Het bezoek aan de site van de gemeente Leeuwarden laat over de jaren 2005, 2007 en 2009 een op en neer gaande beweging zien. Vanaf 2005 tot 2007 neemt het bezoek toe van 62% naar 74%, maar neemt in 2009 weer iets af tot 73%. Een zelfde beweging is te zien in de wijk Heechterp Schieringen. Het aandeel aangevraagde DigiD’s neemt vanaf 2007 toe met 7% tot 77%; in Heechterp Schieringen blijft het aandeel met 77% constant. Het rapportcijfer over het DigiD gebruik stijgt van 6,5 in 2007 naar 7,1 in 2009.
12
10. Gemeentelijk beleid Wonen, Welzijn en Zorg De respondenten geven een gedifferentieerd maar regelmatig beeld over de mate waarin men zich op de hoogte acht van het aanbod van corporaties, zorginstellingen en gemeente op het gebied van wonen, welzijn en zorg. In 2005 geeft 30% van de mensen aan goed op de hoogte te zijn van wonen in 2009 is dit 33%. Bij welzijn en zorg is ook een stijgende lijn te zien. Bij welzijn van 22% in 2005 naar 31% in 2009 en bij zorg 25% in 2005 naar 39% in 2009. De vraag over de bekendheid met de woonservicezone en woonzorgzone geeft een regelmatig beeld. Diegene die aangeven op de hoogte te zijn met de woonservicezone loopt in Leeuwarden terug van 17% in 2005 tot 14% in 2009. Bij de woonzorgzone zegt in 2009 13% wel op de hoogte te zijn, terwijl dit in 2005 nog op 16% stond. De bekendheid met informatie op de website “www.woonservicezones.nl” over Wonen-Welzijn-Zorg schommelt vanaf 2005 zo rondom de 7%.
11. Bevolkingskenmerken Samenstelling van de huishoudens De samenstelling van de huishoudens zijn gebaseerd op de gegevens van de Gemeentelijke Basis Administratie Leeuwarden (GBA Leeuwarden). Heechterp Schieringen wijkt in de samenstelling van de huishoudens in zoverre af dat het aandeel alleenstaanden hoger is dan dat van Leeuwarden (56%37%) en dat het aandeel twee volwassenen met kinderen in Leeuwarden hoger is dan in deze wijk. (46%-33%). Het aandeel alleenstaanden in Leeuwarden is vanaf 2005 afgenomen met 2% tot 37%. Het aandeel één volwassene met kind(eren) is met één procent tot zes procent in Leeuwarden is toegenomen, terwijl het aandeel twee volwassenen met kind(eren) met één procent tot 46% is afgenomen. Het aandeel twee volwassenen zonder kinderen is met negen procent gelijk gebleven. Heechterp Schieringen wijkt in zoverre af dat het aandeel twee volwassenen zonder kinderen met één procent is afgenomen en dat in tegenstelling tot de cijfers van Leeuwarden in Heechterp Schieringen het aandeel twee volwassenen met kinderen hier is toegenomen met één procent. In de gemeente Leeuwarden zien we bij de leeftijdscategorieën dat het aandeel 18 - 34 jarigen vanaf 2005 met 4% is afgenomen en dat van de categorie 35-65 jarigen is toegenomen met 2% terwijl de groep boven de 65 jaar is gelijk gebleven met 18%. Eigen opgaven van de inkomens De eigen opgaven van de inkomens laten het volgende beeld zien. Het rond moeten komen met een inkomen van één van de partners uit betaald werk stijgt vanaf 2005 van 29% naar 34% in 2009. Ook de twee inkomens uit betaalde arbeid stijgt in deze periode met 4% naar 30%. Voor de gemeente geldt dat het aantal Leeuwarders dat als voornaamste inkomensbron één of twee inkomens uit betaald werk heeft, is toegenomen vanaf 2005 met 9% tot 64%. Deze trend in de hele gemeente is ook zichtbaar in de wijk Heechterp Schieringen. Als we naar de inkomenscategorieën kijken vanaf 2005 dan zien we dat de drie laagste inkomensgroepen teruglopen van 43% naar 31%. Hierbij valt op dat vooral in de beide hoogste inkomengroepen van meer dan € 3.000 groter zijn geworden in Leeuwarden. Uitkeringen In de Leeuwarder respons zien we dat het aandeel bijstandsuitkeringen en het aandeel pensioen/aow/vut een paar procent afnemen. Dit zien we ook in Heechterp Schieringen. Ditzelfde geldt voor de werkloosheidsuitkering en de arbeidsongeschiktheidsuitkering (wao) ook hier is een geringe afname te zien. De afname van pensioen/aow/vut van 27% naar 19% kan voor een deel ook te maken hebben met het feit dat in 2007 de leeftijdsgroep 65 jaar en ouder 22% van de respons vormt, terwijl dit in 2009 18% is. De daling van de werkloosheid vindt ook daadwerkelijk plaats 6827 in 2005, via 5242 in 2007 en per 1 januari 2009 waren het er 3941 in Leeuwarden. (cijfers UWV Werkbedrijf) De daling van het aantal bijstandsuitkeringsgerechtigden in Leeuwarden is ook feitelijk vast te stellen: in 2005 zijn dat er 3945 (7,6%), in 2007 zijn dat er 3657 (6,9%) en per 1 januari 2009 zijn het er 2920
13
(5,5%). Studiefinanciering (4%) en het aandeel zelfstandig ondernemerschap (3%) blijven op een constant aandeel steken. Onderwijs Het aandeel middelbaar beroepsonderwijs in de respons in Leeuwarden groeit van 22% in 2005 tot 31% in 2009. Het aandeel hoger algemeen voortgezet onderwijs, hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs blijven constant op respectievelijk 13%, 29% en 9%. Het lager beroepsonderwijs en algemeen voortgezet onderwijs nemen af en staan in 2009 respectievelijk op 4% en 14%. Inkomensondersteunende maatregelen Van de respondenten, die bij de vraag naar de hoogte van het inkomen één van de vier laagste inkomens categorieën hebben aangegeven, is gevraagd naar de bekendheid en gebruik van voorzieningen en regelingen die er op gericht zijn om personen met een laag inkomen te ondersteunen. Hierbij scoort de bekendheid met de huurtoeslag en zorgtoeslag in Leeuwarden boven de 90%; de voorlopige teruggave en de schuldhulpverlening zijn redelijk bekend met respectievelijk 74% en 64%. De meerderheid kent ook nog de kwijtschelding afvalstoffenheffing (58%) en de kinderopvangtoeslag (53%). Een minderheid is op de hoogte van de inkomensondersteunende maatregelen voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen (45%), bijzondere bijstand (45%), zwemvangregeling (44%), kwijtschelding kindgebonden budget (39%), hondenbelasting (36%), tegemoetkoming buitengewone uitgaven (32%), declaratie minima (28%), langduringheidstoeslag (24%) evenals collectieve ziektekosten verzekering (24%) en tot slotte de vergoeding voor de aanschaf van een ID-kaart met 13%. Bij het gebruik maken van de verschillende regelingen door de lage inkomensgroepen, zien we dat de zorgtoeslag door 73% het meest wordt gebruikt, daarna de voorlopige teruggave (47%), de schuldhulpverlening wordt door 39% gebruikt. Er volgt een middengroep regelingen van de huurtoeslag 30%, kwijtschelding afvalstoffenheffing 24%, kindgebonden budget 22%, collectieve ziektekosten verzekering 21%, de declaratie minima 19% en de langdurigheidstoeslag 17%. Daarnaast worden de volgende regelingen minder frequent gebruikt door de Leeuwarder bevolking met een laag inkomen: kinderopvangtoeslag 3%, zwemvangnetregeling 4%, vergoeding van de aanschaf van de ID-kaart 6%, kwijtschelding hondenbelasting 8%, tegemoetkoming buitengewone uitgaven 9%, bijzondere bijstand 12%, de inkomensondersteunende maatregelen voor chronische zieken, gehandicapten en ouderen 12%. De wijk Heechterp Schieringen wijkt op een aantal onderdelen af van de respons van Leeuwarden. Over het algemeen worden de regelingen vaker benut door de wijkbewoners van Heechterp Schieringen, terwijl de bekendheid vaak nagenoeg overeenkomt met die van de gemeente. Woonlasten Deze paragraaf gaat over het deel van het huishoudinkomen dat naar de maandelijkse woonlasten gaat. Deze maandelijkse woonlasten zijn bij een huurwoning: de huur plus gas, water, licht en eventueel servicekosten min huursubsidie. Bij een koopwoning zijn het de hypotheek plus gas, water, licht en eventuele servicekosten na aftrek van belastingvoordeel. Nemen we voor Leeuwarden de periode 2005 – 2009 in ogenschouw dan valt op dat er over het algemeen meer van het huishoudinkomen besteed wordt aan maandelijkse woonlasten. Bij de categorie “meer dan 60%” is een toename van 3% naar 5% in de gemeente Leeuwarden. Bij “minder dan 20% neemt dit af van 15% in 2005 tot 9% in 2009. We zien in 2009 amper een verschil tussen de gemeente Leeuwarden en Heechterp Schieringen. Alleen in de categorie waarbij 40% tot 50% aan woonlasten wordt uitgegeven scoren de bewoners van Heechterp Schieringen met 30% tegen 16% hoger dan de gemeente. Als we de leeftijd bij de woonlasten betrekken, dan zien we dat het meerderheid van de bevolking te kampen heeft met woonlasten, die zich bewegen tussen de 20%-50%, met het zwaartepunt van woonlasten tussen de 20%-40%. De jongste leeftijdscategorie van 18-24 jaar wijkt in veel woonlastencategorieën af van de rest van de leeftijdscategorieën in de gemeente. Over het algemeen besteedt deze groep een groter aandeel aan woonlasten dan de andere leeftijdsgroepen. We zien tevens dat de oudste categorie een wat groter aandeel heeft in de laagste woonlasten.
14
1
De sociale contacten en buurtbinding
Inleiding In dit hoofdstuk worden de sociale contacten en de buurtbinding weergegeven. Deze zijn gepeild door een drietal vragen en drie stellingen. Er is gevraagd naar de contacten met de directe buren, naar de contacten met andere buurt- of dorpbewoners en wat er onder buurt wordt verstaan. De vier stellingen gingen over de verbondenheid met de buurt en de gehechtheid met de omgeving. Hierbij wordt gekeken naar de verschillen tussen de wijk Heechterp Schieringen en de rest van de gemeente Leeuwarden. Verder is nagegaan of de leeftijd, geslacht en het inkomen hierin een rol spelen.
1.1
Contact met uw directe buren
Heechterp Schieringen vergeleken met de gemeente Bij de vraag naar de contacten met de directe buren valt het verschil op tussen de scores van Heechterp Schieringen en gemeente Leeuwarden. Er zijn minder contacten tussen de directe buren in Heechterp Schieringen vergeleken met de rest van Leeuwarden. Met name het aantal mensen dat in deze wijk aangeeft nooit contact met de buren te hebben is hoger. Plaatsen we deze cijfers in een reeks van de jaren 2001, 2005 en 2009, dan zien we dat het “nooit contact hebben met de directe buren” voor de gemeente als geheel gelijk gebleven is op 4%. Die van de wijk Heechterp Schieringen varieert van 8,5% tot 21%, maar is altijd aanmerkelijk hoger dan die van de gemeente die al die jaren op het zelfde peil van 4% is gebleven. (zie figuur 1a)
Figuur 1a - Contact met directe buren in 2001, 2005 en 2009. (rel.) Nooit contact met de directe buren Wijk 2001 2005 2009
Leeuwarden 4% 4% 4%
Heechterp Schieringen 14% 8,5% 21%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
De rol van de leeftijd en het inkomen op gemeenteniveau Bij de cijfers over de gemeente zien we dat jongeren van 18 – 24 jaar minder contact hebben met de directe buren dan de respondenten van de andere leeftijdscategorieën. Tevens blijkt dat veel mensen met lage inkomens groepen nooit contact hebben met de directe buren en de laag opgeleiden juist wel contact hebben met de buren. Dit laat veronderstellen dat het hier met name studenten betreft die minder contact hebben met de directe buren. Dit wordt bevestigd door de bron van inkomsten waarbij de studiefinanciering als bron 9% hoger is dan het gemiddelde van Leeuwarden. (zie fig. 1 b,c,d,e,f). Wat hier verder bij opvalt is dat de éénverdieners hoger is in deze wijk met 45% tegen 34% en de groep tweeverdieners lager is dan in de rest van Leeuwarden met 19% versus 30%. Bij dit hoofdstuk is tevens de rol van het geslacht onderzocht, maar dat leverde geen significante verschillen op.
15
Figuur 1b - Contact met directe buren naar leeftijd in Leeuwarden. (rel.) Heeft u contact met uw directe buren? Leeftijd 2009 18-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65 e.o Totaal
regelmatig (meer dan 1 maal per maand) 31% 35% 42% 49% 34% 37% 38%
vaak (meer dan 1 maal per week) 10% 30% 43% 40% 45% 50% 36%
nauwelijks (minder dan 1 maal per maand) 42% 30% 14% 10% 20% 9% 21%
Totaal
nooit 17% 4% 1% 2% 2% 3% 5%
vaak (meer dan 1 maal per week) 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
weet niet 0% 3% 0% 0% 0% 1% 1%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 1c - Contact met directe buren naar inkomen in Leeuwarden. (rel.) Heeft u contact met uw directe buren? Inkomen 2009 € 0 tot € 1000 € 1.000 tot € 1.250 € 1.250 tot € 1.500 € 1.500 tot € 2.000 € 2.000 tot € 2.500 € 2.500 tot € 3.000 € 3.000 tot € 3.500 meer dan € 3.500 weet niet Totaal
vaak (meer dan 1 maal per week) 16% 49% 34% 29% 40% 28% 48% 52% 34% 35%
regelmatig (meer dan 1 maal per maand) 10% 22% 34% 48% 41% 50% 40% 33% 41% 37%
nauwelijks (minder dan 1 maal per maand) 50% 28% 30% 15% 16% 19% 12% 15% 22% 22%
nooit 20% 1% 2% 8% 2% 2% 0% 0% 3% 5%
Totaal
weet niet 5% 0% 0% 0% 1% 0% 0% 0% 0% 1%
vaak (meer dan 1 maal per week) 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 1d - Contact met directe buren naar opleiding in Leeuwarden. (rel.)
Opleiding 2009 vaak (meer dan 1 maal per week)
Heeft u contact met uw directe buren? regelmatig nauwelijks (meer dan 1 (minder dan 1 maal per maal per maand) maand) nooit
weet niet
Laag
48%
33%
17%
2%
1%
Midden
27%
42%
24%
7%
0%
Hoog
39%
34%
23%
2%
1%
35%
37%
22%
5%
1%
Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
16
Figuur 1f - Bron van inkomsten van huishoudens Heechterp Schieringen. (rel.)
Bron van inkomsten naar wijk 2009
Heechterp en Schieringen Leeuwarden Heechterp Leeuwarden Schieringen totaal
betaald werk, één inkomen
45%
34%
betaald werk, twee inkomens
19%
30%
studiefinanciering
13%
4%
werkloosheidsuitkering
6%
1%
arbeidsongeschiktheidsuitkering
2%
2%
bijstandsuitkering
5%
2%
pensioen/AOW/VUT
8%
19%
zelfstandig ondernemerschap
0%
3%
andere inkomstenbron
3%
2%
weet niet Totaal
1%
2%
100%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
1.2
Contact met andere buurt/dorpsbewoners
In deze paragraaf wordt de vraag behandeld in hoeverre er contacten zijn met andere buurt- c.q. dorpsbewoners. Dit is bekeken naar de wijk Heechterp Schieringen en voorts naar leeftijd, opleiding en inkomen voor de gemeente Leeuwarden. Heechterp/Schieringen vergeleken met de gemeente Als we kijken naar de contacten met andere buurt-, wijk- of dorpsbewoners dan de directe buren, dan geeft dit ongeveer het zelfde beeld als bij de contacten met de directe buren. Maar met dit verschil dat de hierop gegeven antwoorden wat minder scherp verschillen. Als we de contacten met andere buurt/dorpbewoners ook weer over een reeks van jaren bekijken dan levert dat een redelijk constant beeld op. In Leeuwarden ligt het percentage mensen dat nooit contact heeft andere buurt/dorpsgenoten op 8 a 9%; bij Heechterp/Schieringen ligt dat hoger 16-22%. (zie figuur 2a) Figuur 2a - Contact met buurt/dorpsgenoten in 2001, 2005 en 2009. (rel.)
Wijk
Nooit contact met andere buurt/dorpsgenoten Leeuwarden 2001 2005 2009
9% 9% 8%
Heechterp Schieringen 22% 16% 16%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
De rol van de leeftijd en het inkomen op gemeenteniveau Als we ook hier weer kijken naar de cijfers van de verschillende leeftijdscategorieën over de gehele gemeente, dan blijkt duidelijk dat de jongeren in de leeftijd van 18-24 jaar minder contacten hebben met hun directe buren dat de andere inwoners van Leeuwarden. Dit geldt in nog iets sterkere mate voor antwoorden op de vraag of men contact heeft met andere buurt/dorpsbewoners. Hierbij blijkt dat de groep van 18-24 jarigen minder contacten heeft in de eigen buurt dan wel eigen dorp. Ook zien we dat het inkomensniveau een rol speelt bij de contacten. (fig. 2a,b,c,d) Hoe lager het inkomen des te vaker is er geen contact met buurt en dorpsbewoners. Hier zitten relatief veel studenten bij. Zie voor nadere uitleg paragraaf 1.1.
17
Figuur 2b - Contact met andere buurt/dorpsbewoners? (rel.)
Heeft u contact met andere buurt-/dorpsbewoners? Leeftijd 2009
vaak (meer dan 1 maal per week)
regelmatig (meer dan 1 maal per maand)
nauwelijks (minder dan 1 maal per maand)
nooit
Totaal vaak (meer dan 1 maal per week)
weet niet
18-24
11%
26%
43%
20%
0%
100%
25-34
18%
27%
42%
11%
3%
100%
35-44
26%
40%
30%
4%
0%
100%
45-54
28%
43%
23%
6%
0%
100%
55-64
32%
45%
18%
5%
0%
100%
65 e.o
26%
49%
18%
6%
0%
100%
Totaal
23%
38%
29%
9%
0%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 2c - Contact met andere buurt/dorpsbewoners? (rel.)
Opleiding 2009
Heeft u contact met andere buurt-/dorpsbewoners? regelmatig nauwelijks vaak (meer (meer dan 1 (minder dan 1 maal per maal per dan 1 maal per week) maand) maand) nooit
weet niet
Laag
30%
39%
22%
9%
0%
Midden
22%
35%
31%
12%
0%
Hoog
22% 23%
39% 38%
33% 30%
5% 9%
1% 0%
Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 2d - Contact met andere buurt/dorpsbewoners. (rel.)
Inkomen 2009
vaak (meer dan 1 maal per week)
Heeft u contact met andere buurt-/dorpsbewoners? regelmatig nauwelijks (meer dan 1 (minder dan 1 maal per maal per maand) maand) nooit weet niet
totaal
€ 0 tot € 1000
20%
24%
33%
18%
5%
100%
€ 1.000 tot € 1.250
39%
20%
28%
13%
0%
100%
€ 1.250 tot € 1.500
29%
29%
31%
11%
0%
100%
€ 1.500 tot € 2.000
19%
38%
32%
11%
0%
100%
€ 2.000 tot € 2.500
32%
37%
27%
4%
0%
100%
€ 2.500 tot € 3.000
14%
50%
31%
5%
0%
100%
€ 3.000 tot € 3.500
28%
43%
29%
0%
0%
100%
meer dan € 3.500
19%
35%
44%
2%
0%
100%
weet niet
19%
50%
22%
10%
0%
100%
Totaal
23%
38%
30%
9%
0%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
18
1.3
Verbonden met de eigen buurt
In deze paragraaf wordt de verbondenheid van de eigen buurt behandeld aan de hand van drie stellingen. Dit zijn: “Ik voel me in sociale zin verbonden met de buurt”; “Ik voel me gehecht aan de ruimtelijke omgeving van mijn buurt” en “Ik voel me meer verbonden met de buurt dan met de stad als geheel.” Dit is bekeken voor de wijk Heechterp Schieringen en voorts naar leeftijd, opleiding en inkomen voor de gemeente Leeuwarden.
1.3.1 In sociale zin verbonden met de buurt
Heechterp/Schieringen vergeleken met de gemeente De drie stellingen over de verbondenheid met de buurt waarin men woont laten een gedifferentieerd beeld zien. In de eerste stelling (fig.3a) wordt gevraagd naar de verbondenheid met de buurt waarin men woont. Deze blijkt voor de Leeuwarders in het algemeen wat groter te zijn dan voor inwoners van Heechterp en Schieringen. figuur 3a - Verbondenheid met de buurt. (rel.)
Ik voel me in sociale zin verbonden met de buurt Wijk 2009 zeer eens Leeuwarden totaal Heechterp Schieringen
mee eens
oneens
zeer oneens
weet niet / geen mening
9%
52%
35%
4%
0%
10%
40%
27%
18%
5%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
De rol van de leeftijd, opleiding en het inkomen op gemeenteniveau Respondenten in de leeftijd van 18 tot 24 jaar geven aan minder binding te hebben met de buurt dan ouderen. (zie fig. 3b) De inkomen tot € 1000 is de verbondenheid geringer dan bij de andere inkomensgroepen. (zie figuur 3c) Hier zitten vele studenten onder. Zie ook paragraaf 1.1. Bij de opleidingen zien we het tegenover gestelde. Hier voelt de laagste opleidingsgroep zich meer verbonden met de buurt dan de andere opleidingscategorieën.
Figuur 3b - Verbondenheid met de buurt naar leeftijd in Leeuwarden. (rel.)
Ik voel me in sociale zin verbonden met de buurt
Leeftijd 2009 zeer eens
mee eens
oneens
zeer oneens
weet niet / geen mening
18-24
9%
33%
47%
12%
0%
25-34
5%
49%
44%
2%
0%
35-44
6%
53%
32%
8%
0%
45-54
10%
56%
32%
0%
1%
55-64
14%
47%
38%
1%
0%
65 e.o
10%
71%
19%
0%
1%
9%
51%
35%
4%
1%
Leeuwarden totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
19
Figuur 3c - Verbondenheid met de buurt naar inkomen in Leeuwarden. (rel.)
Inkomen 2009 € 0 tot € 1000
Ik voel me in sociale zin verbonden met de buurt weet niet / zeer eens mee eens oneens zeer oneens geen mening 2%
36%
49%
11%
2%
€ 1.000 tot € 1.250
20%
45%
35%
0%
0%
€ 1.250 tot € 1.500
6%
51%
40%
3%
0%
€ 1.500 tot € 2.000
6%
56%
37%
0%
0%
€ 2.000 tot € 2.500
11%
47%
41%
0%
0%
€ 2.500 tot € 3.000
7%
59%
24%
9%
2%
€ 3.000 tot € 3.500
11%
59%
28%
2%
0%
meer dan € 3.500
12%
53%
26%
9%
0%
weet niet
9%
52%
30%
7%
1%
Leeuwarden totaal
9%
51%
35%
4%
1%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 3d - Verbondenheid met de buurt naar opleiding in Leeuwarden (rel.)
Ik voel me in sociale zin verbonden met de buurt weet niet / geen mening mee eens oneens zeer oneens
Opleiding 2009 zeer eens Laag
7%
60%
28%
2%
2%
Midden
6%
51%
37%
5%
0%
11% 9%
47% 51%
38% 35%
5% 4%
0% 1%
Hoog Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
1.3.2
Gehecht aan de ruimtelijke omgeving van de buurt
Heechterp/Schieringen vergeleken met de gemeente Bij de uitkomsten van de tweede stelling (fig.4a) over de gehechtheid aan de ruimtelijke omgeving zien we een tendens dat deze gehechtheid wat groter is in de gemeente, dan in de wijk Heechterp Schieringen. figuur 4a - Gehechtheid met de buurt naar wijk (rel.)
Ik voel me gehecht aan de ruimtelijke omgeving van mijn buurt zeer eens Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
mee eens
weet niet / geen mening
mee oneens
zeer oneens
6%
53%
25%
14%
3%
13%
71%
11%
4%
2%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
De rol van de leeftijd, opleiding en het inkomen op gemeenteniveau Uit de antwoorden komt naar voren dat de jongere mensen van 18-24 jaar minder gehecht zijn aan de eigen omgeving dan de oudere inwoners van Leeuwarden. (zie fig. 4b) Ook hier geeft de laagste inkomensgroep aan het minst gehecht te zijn aan de eigen woonomgeving. Terwijl de laagste opleidingsklasse een grotere gehechtheid aangeeft (fig.4d), dan de andere opleidingsklassen.
20
Figuur 4b - Gehechtheid met de buurt naar leeftijd in Leeuwarden. (rel.)
Ik voel me gehecht aan de ruimtelijke omgeving van mijn buurt zeer eens
mee eens
mee oneens
zeer oneens
weet niet / geen mening
18-24
8%
64%
21%
7%
0%
25-34
6%
62%
21%
6%
4%
35-44
17%
62%
14%
7%
0%
45-54
12%
80%
6%
0%
2%
55-64
28%
65%
5%
1%
1%
65 e.o
10%
87%
0%
1%
1%
13%
71%
11%
4%
2%
Leeuwarden totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 4c - Gehechtheid met de buurt naar inkomen in Leeuwarden. (rel.) Ik voel me gehecht aan de ruimtelijke omgeving van mijn buurt zeer eens € 0 tot € 1000
mee eens
mee oneens
zeer oneens
weet niet / geen mening
5%
70%
15%
9%
1%
€ 1.000 tot € 1.250
10%
72%
9%
9%
0%
€ 1.250 tot € 1.500
11%
78%
6%
3%
2%
€ 1.500 tot € 2.000
12%
77%
6%
5%
0%
€ 2.000 tot € 2.500
21%
68%
11%
0%
0%
€ 2.500 tot € 3.000
9%
73%
17%
1%
0%
€ 3.000 tot € 3.500
22%
58%
8%
2%
10%
meer dan € 3.500
15%
73%
12%
0%
0%
weet niet
12%
66%
13%
6%
3%
Leeuwarden totaal
13%
71%
11%
4%
2%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
figuur 4d - In hoeverre bent u verbonden met de buurt waarin u woont? (rel.)
Ik voel me in sociale zin verbonden met de buurt Opleiding 2009 zeer eens Laag Midden Hoog Totaal
1.3.3
mee eens
oneens
zeer oneens
weet niet / geen mening
7%
60%
28%
2%
2%
6%
51%
37%
5%
0%
11% 9%
47% 51%
38% 35%
5% 4%
0% 1%
Meer verbonden met de buurt dan met de gemeente als geheel
Heechterp Schieringen vergeleken met de gemeente De vraag naar de verbondenheid met buurt en of de gemeente geeft eenzelfde beeld als de voorgaande vragen. (fig. 5a) Enerzijds wordt door sommige mensen uit de wijk aangegeven dat met zich meer verbonden voelt met de buurt als de gemeente als geheel in vergelijking met de rest van Leeuwarden. Aan de andere kant wordt vanuit Heechterp Schieringen ook aangegeven minder te voelen bij de eigen buurt dan de gemeente als geheel. In cijfers is het 11% voor de wijk Heechterp Schieringen tegen 32% voor de gemeente Leeuwarden.
21
Figuur 5a - Verbonden met de buurt naar wijk. (rel.) Ik voel me meer verbonden met de buurt dan met de gemeente als geheel weet niet / geen zeer eens mee eens oneens zeer oneens mening
Wijk 2009 Leeuwarden totaal
5%
40%
41%
11%
3%
Heechterp Schieringen
8%
30%
28%
32%
1%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
De rol van de leeftijd en het inkomen op gemeenteniveau Uit de antwoorden op de vraag naar de verbondenheid met de buurt en of gemeente blijkt dat hier de beide jongste leeftijdsgroepen en de twee laagste inkomensgroepen meer gericht zijn op de gemeente, dan de eigen buurt. (zie fig. 5b, 5c en 5d) Van studenten is bekend dat de gehechtheid aan de buurt gering is.
Figuur 5b - In hoeverre bent u verbonden met de buurt waarin u woont? (rel.)
Leeftijd 2009
Ik voel me meer verbonden met de buurt dan met de stad als geheel zeer eens
mee eens
neutraal
zeer oneens
weet niet / geen mening
18-24
9%
31%
37%
24%
0%
25-34
3%
30%
38%
23%
6%
35-44
3%
45%
38%
11%
3%
45-54
3%
42%
46%
7%
1%
55-64
8%
42%
39%
8%
4%
65 e.o
5%
45%
44%
2%
4%
5%
39%
41%
12%
3%
Leeuwarden totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 5c - In hoeverre bent u verbonden met de buurt waarin u woont? (rel.)
Inkomen 2009
Ik voel me meer verbonden met de buurt dan met de stad als geheel zeer eens
mee eens
oneens
zeer oneens
weet niet / geen mening
€ 0 tot € 1000
3%
8%
62%
24%
4%
€ 1.000 tot € 1.250
3%
41%
47%
9%
0%
€ 1.250 tot € 1.500
3%
61%
29%
6%
0%
€ 1.500 tot € 2.000
5%
29%
48%
18%
0%
€ 2.000 tot € 2.500
7%
57%
29%
5%
2%
€ 2.500 tot € 3.000
2%
44%
36%
17%
0%
€ 3.000 tot € 3.500
12%
23%
43%
3%
19%
meer dan € 3.500
1%
34%
58%
8%
0%
weet niet
6%
41%
32%
14%
7%
Leeuwarden totaal
5%
39%
41%
12%
3%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
22
Figuur 5d - In hoeverre bent u verbonden met de buurt waarin u woont? (rel.)
Opleiding 2009 zeer eens Laag Midden Hoog Leeuwarden T
1.3.4
Ik voel me in sociale zin verbonden met de buurt weet niet / geen mee eens oneens zeer oneens mening
7%
60%
28%
2%
2%
6%
51%
37%
5%
0%
11% 9%
47% 51%
38% 35%
5% 4%
0% 1%
Wat wordt verstaan onder buurt?
Heechterp/Schieringen vergeleken met de gemeente Uit de keuzes die de inwoners hebben gemaakt bij de vraag wat men onder de eigen buurt verstaat, laat zien dat het zwaartepunt bij de Heechterpers en Schieringers ligt bij een aantal straten om zich heen, terwijl de Leeuwarders de wijk zelf meer als referentiepunt aangeven. Figuur 6 a - Wat verstaat u onder uw wijk? (rel.)
Wat verstaat u onder uw buurt? de tien meest nabije woningen 4% 8%
Wik 2009 Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
de straat waar ik in woon 19% 20%
een aantal straten om me heen 47% 33%
de hele wijk 29% 38%
weet niet 2% 1%
totaal 100% 100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
De rol van de leeftijd, opleiding en het inkomen op gemeenteniveau Niet opmerkelijk, maar wel geboekstaafd in figuur 6b door de cijfers is dat de oudste groep van 65 jaar en ouder zich het duidelijkst afficheert met de eigen “beperkte” omgeving van de tien meest nabije woningen. Mannen en vrouwen zijn het wat dit aangaat volledig met elkaar eens. Naar opleiding gemeten valt op dat de hoger opgeleiden meer de hele wijk als referentiepunt nemen, terwijl de lager opgeleiden een aantal straten om zich heen meer als wijk beschouwen. Bij de inkomenscategorieën zien we juist dat bij de hogere inkomensgroepen niet de wijk, maar een aantal straten rondom als buurt wordt genoemd. Voor de categorie van € 3000,-- tot € 3500,-- is dat zelfs de woonstraat zelf. Figuur 6b - Wat wordt onder wijk verstaan naar leeftijd in Leeuwarden. (rel.)
Wat verstaat u onder uw buurt?
Totaal
een aantal straten om me heen
de tien meest nabije woningen
de straat waar ik in woon
weet niet
de tien meest nabije woningen
18-24
9%
18%
38%
34%
0%
100%
25-34
7%
21%
40%
29%
3%
100%
35-44
3%
15%
41%
41%
0%
100%
45-54
6%
20%
32%
42%
0%
100%
Leeftijd 2009
55-64 65 e.o Leeuwarden totaal
de hele wijk
6%
19%
29%
45%
1%
100%
17%
22%
20%
40%
1%
100%
8%
20%
33%
38%
1%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
23
Figuur 6c - Wat wordt onder wijk verstaan naar opleiding in Leeuwarden. (rel.)
Wat verstaat u onder uw buurt?
Opleiding 2009
de tien meest nabije woningen
de straat waar ik in woon
een aantal straten om me heen
de hele wijk
weet niet
totaal
Hoog
5%
16%
28%
50%
1%
100%
Midden
9%
21%
30%
39%
2%
100%
Laag
9%
19%
41%
31%
0%
100%
8%
20%
33%
38%
1%
100%
Leeuwarden totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 6d - Wat wordt onder wijk verstaan naar inkomen in Leeuwarden. (rel.)
Wat verstaat u onder uw buurt?
Inkomen 2009
de tien meest nabije woningen
€ 0 tot € 1000
de straat waar ik in woon
een aantal straten om me heen
de hele wijk
weet niet
totaal
13%
20%
28%
39%
1%
100%
€ 1.000 tot € 1.250
9%
23%
22%
47%
0%
100%
€ 1.250 tot € 1.500
4%
15%
32%
49%
0%
100%
€ 1.500 tot € 2.000
2%
20%
29%
44%
5%
100%
€ 2.000 tot € 2.500
12%
14%
35%
39%
0%
100%
€ 2.500 tot € 3.000
10%
13%
35%
43%
0%
100%
€ 3.000 tot € 3.500
14%
35%
24%
27%
0%
100%
meer dan € 3.500
10%
20%
37%
34%
0%
100%
7%
23%
44%
25%
1%
100%
8%
20%
33%
38%
1%
100%
weet niet Leeuwarden totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
24
2
Sportbeoefening
Inleiding In dit hoofdstuk presenteren wij de sportdeelname in Leeuwarden en Heechterp Schieringen. We kijken hierbij naar de totale deelname, maar ook naar die van de sporten afzonderlijk. Daarbij zien we of de leeftijd, het inkomen, de opleiding en het geslacht in Leeuwarden een rol speelt in de sportbeoefening. We gaan zien hoe de sportieve zelfbeelden in de wijk en in de rest stad liggen en of de leeftijd hierin ook een rol speelt. Tevens geven we aandacht aan de frequenties waarmee de sporten worden beoefend en in hoeverre er sprake is van één, een tweede of zelfs van een derde sport. Ten slotte kijken we nog waar gesport wordt en in welke hoedanigheid men aan sportbeoefening doet.
2.1
Heechterp Schieringen vergeleken met de gemeente
De top tien van de meest beoefende sporten staan in figuur 7a opgenomen. In bijlage 1 is de totale lijst met de 44 sporten opgenomen. Het valt op dat deze top tien eigenlijk bijna allemaal sporten zijn, die op individuele basis worden beoefend. De sporten die net buiten de top 10 vallen zijn: skiën ed., squash, tennis en veldvoetbal, bijna maar op het zelfde niveau zitten als schaatsen en bergwandelen/klimsport. Uit nadere berekeningen blijkt dat er 64,6% van de Leeuwarders op enigerlei wijze aan sport doet. In Heechterp Schieringen is dit 81,4%. (zie ook figuur 7b) In Heechterp Schieringen doet men wat meer aan fitness conditie en kracht dan elders in de stad. Figuur 7a - Top 10 van de sporten in Leeuwarden in 2009 (rel.) Wijken
Top 10 van de in Leeuwarden Beoefende sporten 2009
Leeuwarden
Heechterp Schieringen
Fitness conditie
18%
17%
Zwemsport
16%
18%
Trimmen/ hardlopen/ joggen
16%
18%
Fitness kracht
10%
19%
Wandelsport
8%
7%
Wielrennen/toerfietsen ed.
8%
6%
Biljart/poolbiljart/snooker
5%
7%
Watersport/zeilen/surfen
5%
3%
Schaatsen
5%
6%
Klimsport/bergwandelen
4%
1%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 7b – Deelname aan sport in Leeuwarden in 2009 (rel.)
Sportdeelname 2009 Sport deelname aan 1e sport Geen sport Totaal
Wijken rel. Heechterp Schieringen (rel.)
Leeuwarden totaal (rel.)
81,4
64,6
18,6 100,0
35,4 100,0
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
25
Figuur 7c - Sportiviteit gemeten naar wijk (rel.)
Ziet u zichzelf als sporter?
Wijk 2009 Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
nee, in het geheel niet
nee, nauwe lijks
Enigs Zins
Ja, tame lijk
ja, zonder meer
weet niet / geen mening
Totaal
6%
23%
29%
22%
20%
0%
100%
19%
24%
24%
20%
12%
1%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Van de sporters in Heechterp Schieringen vindt 44%, zichzelf behoorlijk sportief. Van de sportende Leeuwarder acht 32% zichzelf wel sportief. (zie figuur 7c en 7d) Als we hierbij naar de leeftijdsgroepen van de sporters kijken, dan valt op dat de jongste groep sporters van 18-24 jaar en de middengroep van 35-44 jaar zichzelf een behoorlijke sportiviteit toedichten. De groep die daar tussenin zit (van 25-34 jaar) blijft daar volgens zich zelf bij achterblijft. Hier staan 41% en 50% tegenover een 25% van genoemde tussengroepering. De sportende 65 plussers vinden zichzelf met 19% als groep het minst sportief. Ook tussen de geslachten zijn verschillende zelfbeelden vast te stellen. De mannen voelen zich sportiever met 38% versus 28%. Opleiding is in Leeuwarden niet onderscheidend wat betreft de sportiviteit. Tenslotte kan of wil 20% van de mensen die aan sport doet zichzelf in het geheel niet als sportief betitelen. Dit laatste is overigens alleen aan de sporters voorgelegd. Zie ook bijlagen 7 en 8. Figuur 7d - Sportiviteit gemeten naar leeftijd in Leeuwarden. (rel.)
Ziet u zichzelf als sporter? Leeftijd 2009
Nee/ nauwe lijks
Enigs Zins
Ja/ zonder meer
weet niet / geen mening
Totaal
18-24
36%
19%
41%
4%
100%
25-34
37%
36%
25%
0%
100%
35-44
37%
13%
50%
0%
100%
45-54
47%
27%
25%
0%
100%
55-64
50%
14%
33%
2%
100%
65 e.o
53%
25%
19%
2%
100%
Leeuwarden totaal
42%
24%
13%
1%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
2.2
De rol van de leeftijd, inkomen, opleiding en geslacht op gemeenteniveau.
Op gemeenteniveau hebben we de deelname aan sporten vergeleken met de verschillende leeftijden, inkomens en opleiding en geslacht. In de jongste leeftijdsgroep van 18-24 jaar wordt veel gefitnest (zowel voor de conditie als voor de kracht). Bij de sporten: biljart, klimsport/bergwandelen en wielrennen/ mountainbike/tourfietsen is deze leeftijdsgroep bovengemiddeld aanwezig. Daarentegen is deze groep (van de top tien van sporten) niet veel aan het schaatsen, wandelen en watersporten. Zie voor dit en de volgende alinea figuur 8a. De groep daarboven (25-34 jaar) is vooral actief met trimmen ed., doet aan conditiefitness en aan het zwemmen. Bij de sporten biljart en schaatsen is deze groep bovengemiddeld aanwezig.
26
De middengroep van 35-44 jaar is vooral gericht op het trimmen en conditiefitness. In de zwemsport is deze groep bovengemiddeld afwezig. In de leeftijd van 45-54 jaar is men vooral gericht op de conditie fitnes en de wandelsport. Het wandelen is in deze leeftijd een favoriete en bovengemiddelde tijdsbesteding. De groep van 55-64 jaar wandelt eigenlijk vooral en zwemt. In deze beide sporten is deze categorie bovengemiddeld aanwezig. De oudste groep 65 plus is alleen in de biljartsport bovengemiddeld aanwezig en is bovendien relatief vaak te vinden in het zwembad. Figuur 8a - Sport en leeftijd in Leeuwarden 2009 (rel.)
Beoefende sporten (top 10)*
Leeftijd in Leeuwarden 2009 18-24
35-44
45-54
55-64
65 e.o
Total
10%
8%
1%
0%
1%
8%
5%
Fitness conditie
34%
19%
18%
20%
9%
7%
18%
Fitness kracht
25%
10%
9%
6%
5%
3%
10%
Hardlopen/ joggen/ trimmen
22%
28%
28%
12%
3%
2%
17%
Klimsport / bergwandelen
10%
3%
4%
3%
4%
1%
4%
Schaatsen
7%
9%
3%
5%
3%
Wandelsport
3%
3%
7%
19%
15%
7%
8%
Watersport/zeilen/surfen
5%
7%
3%
7%
7%
4%
1%
5%
Wielrennen/ mountainbiken/ toerfietsen
13%
1%
6%
14%
10%
6%
8%
Zwemsport
15%
22%
9%
13%
20%
17%
16%
24%
19%
39%
32%
38%
57%
34%
Geen sport Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
2.3
25-34
Biljart/poolbiljart/snooker
* Dit was een meerkeuzevraag, waardoor er dus meer antwoorden mogelijk waren, hierdoor zijn de totalen niet opgenomen.
Sport en inkomen in Leeuwarden
Een match tussen sport en inkomen geeft een volgend beeld voor Leeuwarden. (zie fig. 9a) De biljartsport is oververtegenwoordigd door de laagste inkomensgroep 0 - € 1.250. In deze groep wordt voorts veelal gefitnest, zowel op conditie als op kracht en daarna doet men ook veel aan trimmen en biljarten. Figuur 9a - Sport en inkomen in Leeuwarden 2009 (rel.)
Beoefende sporten (top 10)
Sport en inkomen in Leeuwarden 2009 €0 € 1.250 € 2.000 meer tot tot tot dan €1.250 € 2.000 € 3.000 € 3.000 Totaal
Biljart/poolbiljart/snooker
15%
7%
2%
4%
5%
Fitness conditie
23%
22%
19%
15%
18%
Fitness kracht
18%
18%
8%
2%
10%
Hardlopen/joggen/trimmen
15%
21%
14%
26%
17%
Klimsport/bergwandelen
7%
3%
3%
10%
4%
Schaatsen
3%
5%
4%
7%
5%
Wandelsport
2%
8%
6%
21%
8%
Watersport/zeilen/surfen
0%
4%
6%
13%
5%
Wielrennen/mountainbiken/toerfietsen
9%
3%
7%
20%
8%
14%
20%
12%
16%
16%
4%
8%
4%
3%
5%
37%
26%
38%
16%
34%
Zwemsport Andere sport, namelijk: Geen sport Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
27
Dit zelfde beeld laat de inkomensgroep zien van € 1.250 tot € 2.000 met dien verstande dat er minder wordt gebiljart, maar daarentegen er wel weer meer wordt gezwommen. De middengroep van € 2.000 tot € 3.000 fitnest vooral voor de conditie en is ook frequent aan het trimmen. De hoogste inkomens meer dan € 3.000 trimmen bij voorkeur en wandelen en fietsen daarnaast ook redelijk vaak. Figuur 9b - Sport en inkomstenbron in Leeuwarden 2009 (rel.)
Wat is de voornaamste bron van inkomsten van uw huishouden?
Bron van inkomsten 2009 Biljart/poolbiljart/snooker
betaald werk, één inkomen
betaald werk, twee inkome ns
Studie finan ciering
Werk Loos Heids Uitke ring
Arbeid songe schikt heids uitke ring
Bijstands uitke ring
Zelf standig onder nemer schap
7%
2%
16%
Fitness conditie
18%
22%
39%
Fitness kracht
13%
12%
36%
Hardlopen/joggen/trimmen
20%
27%
15%
Klimsport/bergwandelen
7%
3%
4%
8%
Schaatsen
5%
8%
1%
11%
Wandelsport
4%
8%
10%
44%
Watersport/zeilen/surfen Wielrennen/mountainbiken/ toerfietsen Zwemsport
5%
9%
2%
9%
6%
32%
6%
8%
7%
16%
15%
13%
20%
24%
29%
18%
24%
7%
3%
8%
9%
32%
24%
52%
20%
Andere sport, namelijk: Geen sport
11%
31%
11%
9%
Pen sioen/ AOW/ VUT
14%
6%
8%
20%
8%
6%
8%
4%
17%
3%
51%
1%
26%
8%
28%
14%
3%
43%
51%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
2.4
Sport en opleiding in Leeuwarden
We zien dat redelijk veel mensen met lage inkomens biljarten, maar dat er weinig mensen met lage opleidingen biljarten. Dit pleit er voor te veronderstellen dat er veel studenten in Leeuwarden de keu te hand nemen naast hun studie. De tabel met de inkomstenbron (fig. 9b) leert ons dat dit inderdaad zo is. De zwemsport scoort hoog bij zowel de laagste inkomensgroep als de groep met de laagste opleiding. Voorts valt op dat zwemmen en fitness door de bank genomen relatief vaak gedaan worden en ook de grootste spreiding hebben naar inkomen en opleiding. Figuur 9c - Sport en geslacht in Leeuwarden 2009 (rel.) Geslacht en beoefende sporten in Leeuwarden 2009
beoefende sporten
Geslacht Man
Biljart/poolbiljart/snooker Fitness conditie Fitness kracht Hardlopen/ joggen/ trimmen Klimsport/ bergwandelen
9% 16% 13% 19% 5%
beoefende sporten
vrouw 2% 20% 9% 13% 3%
Geslacht man
Schaatsen Wandelsport Watersport/ zeilen/ surfen Wielrennen/ toerfietsen ed. Zwemsport
4% 7% 6% 10% 11%
vrouw 5% 9% 4% 6% 20%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
28
De middelhoge opleidingen doen vooral aan fitness en daarnaast ook aan trimmen en zwemmen. De hoge opleidingen zijn bovengemiddeld vertegenwoordigd in trimmen en het wandelen. In deze groep wordt tevens voor de conditie gefitnest en gezwommen. In de watersport is het deze groep die bovengemiddeld vertegenwoordigd is. Als het om het al of niet sporten gaat, dan zien we dat de hoogste opleidingen meer aan sport doen dan de laag opgeleiden. Hierbij sporten vrouwen weer wat minder dan mannen. (31 tegen 35 %) Dat mannen vaker biljarten zal geen verwondering wekken (9 tegen 2%), maar ze trimmen ook nog vaker (19 tegen 13%). Vrouwen zwemmen daarentegen vaker dan de mannen. Zie fig. 9b) Figuur 9d - Sport en opleiding in Leeuwarden 2009 (rel.) Opleiding in Leeuwarden 2009
Opleiding 2009 laag
middel
hoog
totaal
Biljart/poolbiljart/snooker
1%
7%
6%
5%
Fitness conditie
6%
22%
19%
18%
Fitness kracht
7%
12%
11%
11%
Hardlopen/joggen/trimmen
3%
13%
27%
16%
Klimsport/bergwandelen
1%
5%
5%
4%
Schaatsen
0%
5%
7%
5%
Wandelsport
5%
5%
14%
8%
Watersport/zeilen/surfen
0%
2%
10%
5%
8%
6%
10%
8%
20%
13%
17%
16%
Wielrennen/mountainbiken/toerfietsen Zwemsport Andere sport, namelijk: Geen sport
3%
6%
5%
5%
46%
34%
25%
33%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
2.5
Frequenties van sportbeleving
Als men de frequentie van alle sporten die men in het afgelopen jaar beoefende bij elkaar optelt (zie figuur 10a), dan wordt er maximaal één keer in de week (0-50 keer) gesport door 52% van de Leeuwarders en 44% bij de Heechterp Schieringers. Bij de eerste sport wordt er maximaal één keer in de week gesport door 62% Leeuwarders versus 59% Heechterpschieringers. Van de mensen die een tweede sport uitoefenen wordt er maximaal één keer in de week gesport door 87% Leeuwarders versus 81% Heechterp Schieringers en bij de derde sport loopt dit op tot 93% versus 100%. Dus geen van de Heechterp Schieringers beoefent de derde sport vaker dan 0-50 keer per jaar. Figuur 9 e - Deelname aantal sporten in de afgelopen 12 maanden gemeente Leeuwarden en Nederland rel. Deelname aantal sporten in afgelopen 12 maanden Gemeente Leeuwarden rel. Sport 1 Sport 2 Sport 3 Totaal
Nederland rel.
55% 28% 17% 100
47% 35% 18% 100
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009 en het W.J.H. Mullierinstituut & NOC*NSF 2008
29
We zien hierbij uiteraard dat de frequentie van het sporten bij de eerste sport het hoogste scoort en afneemt bij de tweede en derde sport. Deze tendens is in Heechterp Schieringen niet wezenlijk anders dan in overig Leeuwarden. In figuur 9e zien we de vergelijking van gemeente Leeuwarden (cijfers 2009 van de gemeente Leeuwarden) met die van Nederland (cijfers 2008 van het W.J.H.Mullierinstituut). Hierbij valt op dat in Leeuwarden meer een eerste sport en minder een tweede sport beoefent. Van de sportieve Leeuwarders sport 9% drie maal of vaker in de week en 21% twee maal of vaker in de week. Grosso modo sport de helft van de mensen niet vaker dan één maal in de week. In de wijk Heechterp Schieringen zien we 13% van de mensen, die drie maal of vaker in de week sporten en 36% sport twee maal of vaker in de week. In deze wijk wordt door 44% niet vaker dan één maal in de week gesport. De cijfers over de tweede en derde sport zijn hier opgenomen in bijlagen 2 en 3. Hoger opgeleiden blijken gemiddeld genomen iets vaker te sporten en dat geldt ook voor de mannen in vergelijking met de vrouwen. (zie bijlage 5 en 6) Figuur 10a - Hoeveel keer in de afgelopen 12 maanden in totaal gesport. (rel.)
Wijken 2009
Totaal aantal malen gesport in een jaar 10115120151-100 150 200 250 0-50 keer keer keer keer keer
>251 keer
Heechterp Schieringen
44%
19%
23%
5%
7%
1%
Leeuwarden totaal
52%
27%
12%
6%
1%
2%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 10b - Hoeveel keer als 1e sport gesport. (rel.)
Wijken 2009
Aantal malen de eerste sport gesport 101151201150 200 250 51-100 0-50 keer keer keer keer keer
>251 keer
Heechterp Schieringen
59%
16%
19%
5%
0%
1%
Leeuwarden totaal
62%
23%
9%
2%
1%
1%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 10c - Hoeveel keer in de afgelopen maanden in totaal gesport. (abs.) Heechterp Schieringen en Leeuwarden Aantal malen sport 1
Overige Leeuwarden
Heechterp Schieringen
Totaal
0-50 keer
139
20
159
51-100 keer
62
6
68
101-150 keer
19
5
24
151-200 keer
7
3
10
201-250 keer
3
0
3
>251 keer
3
1
4
233
35
268
Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
30
2.6
Hoe ziet de sportdeelname er uit?
Het beeld dat zich hier aftekent laat zien dat er geen relevante verschillen zijn in hoe de sportdeelname er uit ziet tussen de wijk Heechterp Schieringen en overig Leeuwarden. (zie figuur 11a en 11b) Er is eigenlijk alleen een verschil in deelname als abonnee/lid/cursist aan de fitness ed. Deze is namelijk in Heechterp Schieringen relatief wat groter dan in de rest van de gemeente. Tevens is het ongeorganiseerde sporten de grootste groep sporters in Leeuwarden met 29%. In figuur 11c staat de vergelijking van de gemeente Leeuwarden, de provincie Fryslân en Nederland over het lidmaatschap van een sportvereniging. De gemeente Leeuwarden zit met 37% tussen beide in (40% en 35%) wat betreft het lidmaatschap van een sportvereniging/sportbond. Figuur 11a - Sportdeelname van de 1e sport in de afgelopen twaalf maanden.
2009 Sport beoefenen als:
Heechterp Schieringen Abs. Rel.
Leeuwarden Abs.
Rel.
Als lid van een sportvereniging
52
19%
9
20%
Als abonnee/lid/cursist van fitnesscentrum ed.
50
18%
13
28%
In het kader van bedrijfssport
12
4%
0
0%
Via het sociaal-cultureel werk, sportbuurtwerk of welzijnswerk
4
1%
2
4%
Tijdens een georganiseerde sportvakantie
2
1%
0
0%
Als deelnemer aan een georganiseerd sportevenement
9
3%
2
4%
In groepsverband, georganiseerd door uzelf, familie, vrienden ed.
43
16%
7
15%
Alleen, ongeorganiseerd
77
29%
13
28%
Anders, namelijk:
21
8%
0
0%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 11b - Sportdeelname in de afgelopen twaalf maanden.
2009 Sport beoefenen als:
Leeuwarden Abs.
Heechterp Schieringen Rel.
Abs.
Rel.
Lessen/cursussen
32
12%
6
15%
Trainingen
56
21%
7
17%
Competitie
21
8%
3
7%
Toernooien/sportevenementen
26
10%
4
10%
Geen van bovenstaande
130
48%
21
51%
Weet niet
2,2
2%
0,0
0%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 11 c - Lidmaatschap van sportvereniging gemeente Leeuwarden en provincie Fryslân. (rel.)
Niet lid Wel lid Totaal
Lidmaatschap sportverenigingen Gemeente Leeuwarden rel. Provincie Fryslân rel. 63% 60% 37% 40% 100% 100%
Nederland rel. 65% 35% 100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009 en het W.J.H. Mullierinstituut & NOC*NSF 2008
31
2.7
Waar sport men?
Van de Leeuwarders sporten er 69,3% in de eigen gemeente als het om hun meest beoefende `sport gaat. Voor de HeechterpSchieringers ligt dat aandeel iets lager te weten op 61%. De verschillen tussen de geslachten hierbij is niet noemenswaardig. (zie ook bijlage 4) Opmerkelijk is dat er tussen de twee leeftijdsgroepen 18-24 jaar en 25-34 jaar geen verschil bestaat in gebruik van de officiële binnensport accommodaties en de andersoortige voorzieningen, maar wel bij de officiële buitensport accommodaties en de sportvoorzieningen in de openbare ruimte. De oudere groep gaat bij deze twee laatste sportvoorzieningen niet over de gemeentegrens. Ook de 65 plussers zoeken het vooral dichter bij huis. (zie ook figuren 12a en b) Figuur 12a - De accommodatie van sport 1 in de afgelopen twaalf maanden in Leeuwarden. Overige Leeuwarden
Waar is de sport uitgeoefend? 2009
Abs. Officiële binnensportaccommodatie
Officiële buitensportaccommodatie
in eigen gemeente
Rel.
Heechterp Schieringen Abs.
Rel.
142
32,3
6
26,1
elders
33
7,5
4
17,4
in eigen gemeente
43
9,8
1
4,3
elders
27
6,1
1
4,3
Sportvoorziening in de openbare ruimte
in eigen gemeente
27
6,1
2
8,7
elders
13
3,0
1
4,3
Andersoortige voorziening
in eigen gemeente
93
21,1
5
21,7
elders
62
14,1
3
13,0
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 12b - Waar sport 1 in de afgelopen twaalf maanden is beoefend in Leeuwarden (rel.) Waar is de sport uitgeoefend? 2009
Leeftijd rel. 18-24 19%
25-34 25%
35-44 15%
45-54 15%
55-64 14%
65 e.o 13%
Totaal 100%
25%
18%
4%
13%
32%
8%
100%
5%
23%
22%
24%
13%
12%
100%
28%
0%
23%
25%
18%
6%
100%
in eigen gemeente Sportvoorziening in openbare ruimte elders
25%
22%
8%
15%
19%
12%
100%
33%
0%
11%
18%
33%
5%
100%
in eigen gemeente Andersoortige voorziening elders
17%
23%
17%
17%
18%
8%
100%
12%
23%
16%
23%
19%
8%
100%
in eigen gemeente Officiële binnensportaccommodatie elders in eigen gemeente Officiële buitensportaccommodatie elders
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
32
3
Groenvoorzieningen
Op de vraag hoe de Leeuwarder groengebieden en begraafplaatsen worden gewaardeerd, komt het volgende beeld naar voren. Hierbij is ook een terugblik naar de cijfers van 2005 en 2007 gemaakt om te zien of eventuele trends zijn. De Prinsentuin is de koploper wat de waardering betreft en heeft in de afgelopen vier jaar steeds een hogere waardering gekregen. Daarbij is ze gegroeid van 90% in 2005 tot 97% in 2009. Een dergelijke stijging laat zich zien bij alle andere groenvoorzieningen, behalve bij die van de Noorderbegraafplaats. Deze loopt 5% terug naar 85%. De waardering van de hoeveelheid groen (recreatiegebieden, parken en bossen) in de woonomgeving van de “eigen” gemeente blijft met 75% tegen 68% al enige jaren wat achter bij die van “rondom” de gemeente. De waardering voor het groen in de eigen wijk of dorp ligt tussen deze twee in. (zie figuur 13b) Figuur 13a - Bezoek groengebieden en begraafplaatsen (rel.)
Leeuwarden Totaal
Prinsentuin lage hoge waardering waardering
Potmarge lage hoge waardering waardering
Rengerspark lage hoge waardering waardering
2005
10%
90%
23%
77%
22%
78%
2007
6%
94%
24%
76%
17%
83%
2009
3%
97%
14%
86%
13%
87%
Leeuwarder Bos lage hoge waardering waardering
Grote Wielen Lage hoge waardering waardering
Groene Ster/Kleine Wielen lage hoge waardering waardering
2005
44%
56%
-
-
24%
76%
2007
41%
59%
24%
76%
20%
80%
2009
27%
73%
21%
79%
15%
85%
Froskepôlle lage hoge waardering waardering
Bosk fan Pylkwier Lage hoge waardering waardering
Noorderbegraafplaats lage hoge waardering waardering
2005
37%
63%
-
-
-
-
2007
33%
67%
52%
48%
10%
90%
2009
24%
76%
24%
76%
15%
85%
Huizumerbegraafplaats lage Hoge waardering waardering
park(jes) in de buurt lage hoge waardering waardering
2005
-
-
36%
64%
2007
44%
56%
33%
67%
2009
28%
72%
20%
80%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 13b - Oordeel over de woonomgeving? (rel.)
Leeuwarden
rond de gemeente Leeuwarden voldoende
te weinig
in de gemeente Voldoende
in uw wijk of dorp
te weinig
voldoende
te weinig
2005
74%
26%
71%
29%
67%
33%
2007
75%
25%
65%
35%
65%
35%
2009
75%
25%
68%
32%
71%
29%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
33
34
4
Ergernissen en overlast
Het antwoord op de vraag of men ergernis of overlast heeft gehad is de laatste twee jaar afgenomen in vergelijking met 2005 van 53% naar 48%. In Heechterp Schieringen fluctueren de ergernissen en overlast, eerst stijgen ze van 38% naar 46% en daarna weer terug naar 35%. In deze wijk stijgt ook het aandeel van de mensen die zeggen ook wat gedaan te hebben aan de ergernis of overlast. Van 26% in 2007 naar 39% in 2009. Deze stijging is in heel Leeuwarden geringer van omvang (van 23% naar 26%. (zie ook figuur 14a) Uit figuur 14 b. blijkt dat een derde van de mensen de overlast veroorzakers hierop ook aanspreekt. De mate van ergernis of overlast in Leeuwarden loopt ook wat achteruit: van 34% via 30% naar 28 %. De Leeuwarders weten het meldpunt overlast beter te vinden 10% in 2005 via 9% in 2007 naar 12% in 2009. De gemeente blijft stabiel in het telefonisch in ontvangst nemen van de klachten van ergernis en overlast, deze blijft zo rondom de 9% schommelen. Door het ontstaan van de extra elektronische mogelijkheden via internet zien we vanaf 2005 (9%) een stijging tot 18% van het aandeel waarin de gemeente wordt benaderd. Het aandeel van de politie zakt hierin van 27% via 20% naar ruim 18%. De woningbouwcorporaties worden relatief steeds minder benaderd als het gaat om klachten over ergernissen en overlast. Was dit in 2005 nog 13% het is in 2009 nog maar 3%. Figuur 14a - Ergernis of overlast gehad en er iets aan gedaan 2005, 2007, 2009 (rel.) Ergernis of overlast ik heb wel een ik heb wel een ergernis of ergernis of overlast gehad, overlast gehad maar ik heb er en heb er iets niets aan gedaan aan gedaan
Wijk ik heb geen ergernissen of overlast gehad 2005
2007
2009
Totaal
Heechterp Schieringen
38%
32%
30%
100%
Leeuwarden totaal
53%
24%
23%
100%
Heechterp Schieringen
46%
29%
26%
100%
Leeuwarden totaal
48%
24%
28%
100%
Heechterp Schieringen
35%
26%
39%
100%
Leeuwarden totaal
48%
26%
26%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 14b - Het volgende gedaan aan de overlast 2005, 2007 en 2009: (rel.) 2005 Benaderde instantie
Heech terp Schierin gen
2009
2007
Totaal Leeuwarden
Heech terp Schierin gen
Totaal Leeuwarden
Heech terp Schierin gen 1
Totaal Leeuwarden
33%
34%
36%
30%
28%
28%
Meldpunt Overlast telefonisch
7%
10%
11%
9%
5%
12%
Formulier van Meldpunt Overlast ingevuld
0%
1%
0%
3%
0%
3%
De gemeente telefonisch benaderd
2%
9%
12%
9%
9%
10%
De gemeente per brief benaderd
-
-
0%
2%
0%
4%
De gemeente via:
[email protected]
-
-
3%
1%
2%
1%
De gemeente via: www.leeuwarden .nl
-
-
0%
3%
2%
3%
De politie
35%
27%
9%
20%
19%
18%
De woningbouwcorporatie/verhuurder
24%
13%
16%
11%
18%
3%
De burgemeester, wethouder of raadslid
0
2%
2%
0%
0%
3%
Iets anders
0
4%
3%
9%
16%
100%
100%
100%
100%
100%
12% 100%
Overlastgevende aangesproken
Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
1. Opmerking de percentages van 2009 van Heechterp Schieringen zijn ongewogen tot stand gekomen.
35
36
5
Waardering van de Binnenstad
De rapportcijfers per onderdeel voor de waardering van de binnenstad blijven redelijk stabiel. Sinds 2005 is over twee onderwerpen het oordeel 0,2 punt of meer slechter geworden. Het winkelaanbod in de binnenstad (- 0,3) en stallingsmogelijkheden (- 0,2). Vooruitgang is er bij de woonmogelijkheden (+ 0,4), de veiligheid (+ 0,3) en de parkeermogelijkheden voor de auto (+ 0,2). Als we de verschillende onderdelen met elkaar vergelijken, dan valt op dat de rapportcijfers lopen van 5,67 voor de “speelmogelijkheden” tot een 7,30 van de “uitgaansmogelijkheden” in de binnenstad. Behalve die van de “speelmogelijkheden” zijn er geen vijven meer gescoord. Naast de “uitgaansmogelijkheden” zijn ook het “cultureel aanbod” en het “winkelaanbod” met een zeven of hoger beoordeeld. De rest van de onderdelen zijn eveneens als voldoende gewaardeerd met een cijfer tussen de zes en zeven. Figuur 15 - Rapportcijfer cultureel aanbod Binnenstad 2005, 2007 en 2009. Leeuwarden
Rapportcijfer cultureel aanbod Binnenstad 2005, 2007 en 2009.
gemidd. rapportcijfer
Uitgaansmogelijkheden (horeca) in de binnenstad Cultureel aanbod (musea, theaters, festivals, parnas, bibliotheek) Winkelaanbod in de binnenstad Netheid van de binnenstad Veiligheid Aankleding en inrichting binnenstad Parkeermogelijkheden voor de auto Stallingsmogelijkheden voor de fiets Woonmogelijkheden in de binnenstad Speelmogelijkheden in de binnenstad
2005 7,3 7,2 7,4 6,7 6,1 6,4 5,9 6,7 6,5 -
2007 7,1 7,1 7,1 6,5 6,2 6,2 6,3 6,6 6,5 -
2009 7,3 7,3 7,1 6,6 6,4 6,3 6,1 6,5 6,9 5,7
+/verschil 2005 2009 + 0,1 - 0,3 - 0,1 + 0,3 - 0,1 + 0,2 - 0,2 + 0,4 -
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009 ** In 2009 is deze voor het eerst in de vragenlijst meegenomen.
37
38
6
Imago van Leeuwarden
De slogan in 2005 en 2007 was destijds “Expeditie Leeuwarden”. Deze is in 2009 gewijzigd in “Kijk, dat is het mooie van Leeuwarden”. Als we de bekendheid van deze slogans bekijken, dat zit er overigens wel een duidelijke verbetering in de bekendheid. Was de bekendheid in 2005 een 33 %, in 2009 is de bekendheid fors gegroeid naar 72%. Figuur 16a - De bekendheid van de slogan van de gemeente (rel.)
Leeuwarden profileert zich met de slogan ‘Kijk: dat is ’t mooie van Leeuwarden’. Kende u die slogan al?
Leeuwarden
ja, die ben ik wel eens tegengekomen
nee, die zie ik nu voor het eerst
2005 1
33%
67%
100%
2007 2
43%
57%
100%
2009
72%
27%
100%
Totaal
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009. 1. In 2005 was de slogan “Expeditie Leeuwarden” . 2. In 2007 was de slogan “Expeditie Leeuwarden”.
Figuur 16b - Stellingen over het imago en de bekendheid van Leeuwarden? (rel.)
Imago en bekendheid van Leeuwarden 2009 Leeuwarden heeft een goede reputatie/naam Mijn algemene indruk van Leeuwarden is positief Ik ben trots op Leeuwarden Ik kom Leeuwarden regelmatig tegen in de landelijke media Leeuwarden komt vaak positief in het nieuws Leeuwarden wordt goed gepromoot Het woonklimaat van de Binnengemeente is voor mij aantrekkelijk De nieuwe wijken ten zuiden van Leeuwarden zijn een aanwinst
mee eens 38% 75% 52% 25% 11% 31% 25% 35%
mee oneens 24% 8% 13% 39% 34% 19% 34% 24%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009. De categorieën neutraal en weet niet zijn hierin niet opgenomen.
Over stellingen over het imago en de bekendheid van Leeuwarden het volgende. Uit figuur 16 b wordt duidelijk, dat de algemene indruk van de bewoners over Leeuwarden overwegend positief is en zeker in meerderheid trots zijn op hun gemeente. Toch een derde van de respondenten geeft aan dat Leeuwarden niet vaak positief in de landelijke media wordt genoemd. Desalniettemin hebben velen de indruk dat de gemeente goed wordt gepromoot. Over het item of Leeuwarden een goede naam heeft wordt verschillend gedacht, maar nijgt toch het meest naar het ondersteunen van de mening dat Leeuwarden een goede naam heeft. Datzelfde geldt min of meer voor de stelling dat de nieuwe wijken ten zuiden van Leeuwarden een aanwinst zijn.
39
40
7
Festivals in Leeuwarden
Alle bekende en grote festivals in Leeuwarden worden positief (van 6,7 tot 7,6) gewaardeerd door haar inwoners. (zie figuur 17a) Het Fries Straatfestival staat met een rapportcijfer van 7,6 bovenaan het festiviteitenlijstje van de inwoners. Dit festival is door 46% van de ondervraagden bezocht en is na Koninginnedag met 54% het meest bezochte festival. Op de derde plaats volgt het Bevrijdingsfestival met 40%, daarna de Bloemetjesmarkt op hemelvaartsdag met 38%. Van deze inwoners is 66% van mening, dat er sprake is van een sterk aanbod aan festivals en evenementen in Leeuwarden. (zie figuur 17b) Bij de opmerkingen wordt meerdere malen gewezen op de wenselijkheid om meer muziek in de gemeente (dertien maal) te krijgen. Meer festivals in Leeuwarden wordt door elf mensen genoemd en door zeven mensen wordt aangegeven dat er in Leeuwarden wel wat bekendere Nederlanders zouden mogen optreden. Door een vijftal mensen wordt verlangd, dat ze beter worden ingelicht over de festiviteiten. Een betere planning en spreiding van de evenementen/festiviteiten wordt wenselijk geacht door acht mensen. Figuur 17a - Welke festivals hebt u in 2009 in Leeuwarden bezocht? (rel.)
Leeuwarden 2009 Totaal
Bevrijdingsfestival ja, nee, niet rapbezocht bezocht port in 2009 in 2009 cijfer 40% 59% 7,1
Fries Straatfestival ja, nee, niet rapbezocht bezocht port in 2009 in 2009 cijfer 46% 52% 7,6
Noordelijk Filmfestival ja, nee, niet rapbezocht bezocht port in 2009 in 2009 cijfer 9% 89% 7,2
Totaal
Concerten Prinsentuin ja, nee, niet rapbezocht bezocht port in 2009 in 2009 cijfer 30% 68% 7,2
Bloemetjesmarkt hemelvaartsdag ja, nee, niet bezocht bezocht in 2009 in 2009 38% 61%
7,4
Koninginnedag ja, nee, niet rapbezocht bezocht port in 2009 in 2009 cijfer 54% 46% 7,4
Totaal
Popfestival Freeze ja, nee, niet rapbezocht bezocht port in 2009 in 2009 cijfer 6% 91% 6,8
Dancetour ja, nee, niet bezocht bezocht in 2009 in 2009 8% 90%
rapport cijfer 6,7
Anders, namelijk: ja, nee, niet rapbezocht bezocht port in 2009 in 2009 cijfer 13% 50% 8.0
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 17b - Sterk aanbod heeft aan festivals en evenementen? (rel.) Leeuwarden 2009
Totaal
Vindt u in het algemeen dat Leeuwarden een sterk aanbod aan festivals en evenementen heeft?
Ja 66%
nee 17%
weet niet / geen mening 17%
Totaal 100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
41
42
Waardering Wijkpanels en Dorpsbelangen
8
Ongeveer de helft van de inwoners zegt op de hoogte te zijn van de taken van de wijkpanels en dorpsbelangen. In de wijk Heechterp Schieringen is dit zelfs nog iets hoger. Vergeleken met de cijfers van 2007 is dit percentage voor deze wijk aanzienlijk verhoogd van 25% naar 53%. Ook ligt het contact met het wijkpanel in deze wijk significant hoger (38% tegen 24%) dan in de rest van Leeuwarden. Over de wijkpanels en dorpsbelangen wordt over het algemeen aanzienlijk meer positief dan negatief gedacht. Opmerkelijk is dat de mensen met de lagere opleidingen minder tevreden zijn over het functioneren van het wijkpanel of dorpsbelang. (zie figuur 18 e) Bijna de helft van de ondervraagden weet wat de taak van een wijkpanel of dorpsbelang is. Het opleidingsniveau maakt daarbij weinig uit.
Figuur 18a - De taak van wijkpanels 2009. (rel.)
Weet u wat de taak van een wijkpanel of dorpsbelang is? nee, ik weet / nee, wist ook maar ik niet dat weet niet weet dat ze / geen ja zij er zijn bestaan mening Totaal
wijk 2007
2009
Leeuwarden totaal
43%
33%
17%
7%
100%
Heechterp Schieringen
25%
33%
30%
12%
100%
Leeuwarden totaal
48%
35%
14%
3%
100%
Heechterp Schieringen
53%
31%
11%
5%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 18b - Taak van wijkpanels en opleiding. (rel.)
Weet u wat de taak van een wijkpanel of dorpsbelang is? nee, ik nee, maar ik weet/wist ook niet dat ze weet niet / geen weet dat zij er zijn bestaan mening Totaal
2009 Opleiding ja Hoog
49%
33%
17%
1%
100%
Midden
45%
33%
17%
5%
100%
Laag
50% 48%
39% 35%
9% 14%
1% 3%
100% 100%
Totaal
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 18c - Contact met wijkpanel of dorpsbelang. (rel.) In de afgelopen twee jaar wel eens contact gehad met een wijkpanel of dorpsbelang Wijk 2009 Ja
Nee
weet niet / geen mening
totaal
Heechterp Schieringen
38%
60%
2%
100%
Leeuwarden totaal
24%
74%
2%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
43
Figuur 18d - Het functioneren van het wijkpanel. (rel.)
Het functioneren van het wijkpanel of dorpsbelang in de wijk/het dorp weet niet zeer zeer / geen Goed neutraal slecht mening totaal goed slecht 1% 34% 7% 37% 19% 2% 100%
Wijk 2009 Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
6%
30%
21%
4%
0%
39%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 18e - Het functioneren van het wijkpanel en opleiding. (rel.)
Opleiding 2009
Oordeel over het functioneren van het wijkpanel of dorpsbelang in de wijk/het dorp weet niet totaal / geen zeer zeer goed goed slecht neutraal slecht mening
Hoog
8%
39%
3%
17%
0%
33%
100%
Midden
6%
33%
7%
22%
0%
32%
100%
Laag
5% 6%
24% 30%
1% 4%
21% 21%
0% 0%
48% 39%
100% 100%
Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
44
9
Waardering gemeentelijk beleid, bestuur en politiek
9.1
Invloed op het gemeentelijk beleid
De rapportcijfers over de invloed op het gemeentelijke beleid laten al jarenlang een constant beeld zien en ligt zo rond de 4,5. Hiermee wordt wellicht de kloof tussen kiezers en gekozene uitgedrukt. Het rapportcijfer van de inwoners van Heechterp Schieringen wijkt hierbij niet af van dat van de rest van de gemeente. Als er in dit verband wordt gekeken naar de invloed van de opleiding, dan valt op dat de lagere opleidingen blijkbaar meer vertrouwen hebben in het gemeentelijk beleid, dan de hoger opgeleiden. Als hierbij naar de invloed van de leeftijd wordt gekeken, dan zien we dat de jongeren meer vertrouwen hebben in het feit dat ze invloed kunnen uitoefenen op het gemeentelijke beleid, dan de ouderen. (zie figuur 19 abc) Figuur 19a - Rapportcijfer over de invloed op het gemeentelijk beleid Invloed op het gemeentelijk beleid wijk 2005
2007
Heechterp Schieringen
4,4
4,4
Leeuwarden totaal
4,5
4,4
2009 4,0 4,5
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 19b - Rapportcijfer over de invloed op het gemeentelijk beleid Invloed op het gemeentelijk beleid Opleiding 2009 Gem. rapportcijfer Hoog
4,3
Midden
4,3
Laag
4,9
Totaal
4,5
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 19c -
Rapportcijfer over de invloed op het gemeentelijk beleid Invloed op het gemeentelijk beleid
Leeftijd 2009 Gem. rapportcijfer 18-24
4,9
25-34
4,7
35-44
4,4
45-54
4,5
55-64
4,4
65 e.o
4,2
Totaal
4,5
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
45
9.2
Betrokkenheid bij het gemeentelijk beleid
Als we inzoomen op het rapportcijfer over het overleg met de bevolking, dan zien we in figuur 20a door de jaren heen (vanaf 2005) dat de waardering van het overleg in zowel Heechterp Schieringen als in de rest van Leeuwarden een stabiel beeld laat zien. Wat betreft de waardering over het tijdig bij de plannen worden betrokken is er ook geen verschil tussen deze wijk en de gemeente. (zie figuur 21a) In figuur 21b zien we, dat meer mensen hebben aangegeven op tijd betrokken te zijn bij de gemeentelijke plannen. Maar dat dit nog altijd achter blijft bij diegene die vinden dat ze niet op tijd bij de gemeentelijke plannen betrokken worden. Als we kijken naar de vraag of de lokale politiek regelmatig wordt gevolgd (figuur 22a), dan blijkt dat dit vanaf 2005 afneemt bij zowel de wijk Heechterp Schieringen van 20% naar 9% als in de gemeente zelf van 26% naar 13%.
Figuur 20a - Rapportcijfer van het overleg van de gemeente met de bevolking Overleg van de gemeente met de bevolking over haar plannen Wijk 2005
2007
2009
Heechterp Schieringen
4,5
4,4
4,5
Leeuwarden totaal
4,7
4,6
4,6
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 21a - Rapportcijfer over het tijdig betrekken bij de plannen door de gemeente op tijd bij de ontwikkeling van beleid en plannen betrokken Wijk 2009 2009 Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
4,9 4,9
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 21b -Tijdig betrokken bij de plannen door de gemeente (rel.)
op tijd bij ontwikkeling beleid en plannen betrokken Wijk ja 2005 2007
nee
weet niet/geen mening
Totaal
Heechterp Schieringen
14%
49%
37%
100%
Leeuwarden totaal
14%
44%
42%
100%
Heechterp Schieringen
12%
41%
47%
100%
Leeuwarden totaal
19%
43%
39%
100%
21%
29%
50%
100%
21%
32%
47%
100%
2009* Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
* De cijfers van 2009 zijn niet helemaal met de voorafgaande jaren te vergelijken, want er zijn thans enigszins andere categorieën gebruikt.
46
Figuur 22a - Het volgen van de lokale politiek in Leeuwarden (rel.)
Volgt u de lokale politiek in Leewarden? Wijk regelmatig 2005 2007
nooit
totaal
20%
44%
35%
100%
Leeuwarden totaal
26%
53%
21%
100%
Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
2009
soms
Heechterp Schieringen
Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
8%
49%
42%
100%
25%
53%
22%
100%
9%
39%
53%
100%
13%
50%
37%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
9.3
Bestuurlijke informatie van de gemeente
In figuur 23a staan de reacties op vier stellingen over bestuurlijke informatie. Bij de eerste stelling over de volledigheid en juistheid van de bestuurlijke informatie valt op dat in de score van Heechterp Schieringen, dat er veel mensen zijn die het eens, maar ook veel mensen het oneens zijn met deze stelling. Dit geldt overigens ook in zekere mate voor de gemeente. Bij beiden is de groep respondenten die het antwoord weet niet/ geen mening heeft gekozen hier fors te noemen. Op de stelling of de bestuurlijke informatie tijdig wordt verstrekt heeft Heechterp Schieringen met een derde tegen een vijfde een enigszins positievere kijk op dan de gemeente. Maar ook bij deze vraag is de groep weet niet / geen mening de grootste groep. We kunnen een zelfde constatering maken bij de stelling over of de informatie duidelijk is voor de bewoners. Op de stelling dat de informatie toegankelijk is geworden, vindt in zowel Heechterp Schieringen als in de rest van de gemeente vooral medestanders. Figuur 23a - Oordeel over de bestuurlijke informatie (rel.)
De bestuurlijke informatie is volledig en juist weet Zeer oneens niet / eens/ /zeer neugeen eens traal oneens mening Leeuwarden totaal 18% 31% 14% 37% Heechterp Schieringen 25% 9% 23% 43% De bestuurlijke informatie wordt tijdelijk verstrekt weet niet / mee neumee geen eens traal oneens mening Leeuwarden totaal 21% 25% 17% 36% Heechterp Schieringen 29% 8% 17% 47% De bestuurlijke informatie is duidelijk weet niet / mee neumee geen eens traal oneens mening Leeuwarden totaal 23% 27% 17% 32% Heechterp Schieringen 30% 10% 22% 38% De bestuurlijke informatie is goed toegankelijk weet niet / mee neumee geen eens traal oneens mening Leeuwarden totaal 25% 25% 17% 33% Heechterp Schieringen 25% 16% 15% 44% Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
47
Media en de gemeente politiek in Leeuwarden
9.4
Uit het gebruik van de media bij het volgen van de politiek valt het beeld te distilleren dat behalve het Friesch Dagblad en de gemeentelijke sites alle media gemeten vanaf 2007 een teruggang laten zien. Het is niet duidelijk dat deze terugval door de nieuwe media worden opgevangen. Vooralsnog geven deze cijfers dat nog niet aan. Dit beeld spoort overigens met het feit dat de respondenten aangeven de locale politiek minder te volgen. Zie ook figuur 22a. Figuur 24a - Media en de gemeente politiek (rel.) Hoe volgt u de locale politiek in Leeuwarden ? 2007
2009
Leeuwarden totaal
Leeuwarden totaal
Via Weekblad Huis aan Huis
47%
38%
Via Leeuwarder Courant
54%
42%
Media
Via Friesch Dagblad
3%
6%
Via Radio Omrop Fryslan
22%
15%
Via TV Omrop Fryslan
42%
30%
Via TV Uitzendingen Mercurius
23%
13%
Via gemeentelijke Websites Door bezoek raads- en commissievergaderingen Door bezoek informatieavonden
8%
8%
3%
1%
5%
2%
Anders, namelijk:
4%
4%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
9.5
De gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders
Als we de rapportcijfers van het oordeel over de gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders er bij nemen in figuren 25a en 26a, dan zien we een stabiel beeld. Het cijfer voor de gemeente Leeuwarden neemt vanaf 2005 toe van 5,7 tot 5,9 bij de gemeenteraad en van 5,9 naar 6,0 bij het college van Burgemeester en Wethouders. De cijfers van Heechterp Schieringen nemen vanaf 2005 daarentegen iets af, respectievelijk van 5,7 naar 5,5 en van 5,9 naar 5,8. Als we de leeftijd relateren aan het gegeven rapportcijfer voor de raad en het college dan valt hierbij op dat de twee oudste en de twee jongste categorieën het meest positief zijn over deze politieke organen. Figuur 26a - Oordeel over b. en w.
Figuur 25a - Oordeel over de gemeenteraad Een rapportcijfer van het oordeel over de gemeenteraad.
Wijk 2009
Wijk 2009 2005 Leeuwarden totaal Heechterp Schieringen Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Een rapportcijfer over het college van b. en w..
5,7 5,7
2007 5,7 5,6
2005
2009
2007
2009
5,9
Leeuwarden totaal
5,9
5,8
6,0
5,5
Heechterp Schieringen
5,9
5,8
5,8
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
48
Figuur 26b – Oordeel over b. en w.
Figuur 25c - Oordeel over de raad
2009 Leeftijd
Een rapportcijfer van het oordeel over de gemeenteraad.
2009 Leeftijd
Een rapportcijfer van het oordeel over het college van b. en w.
18-24
6,1
18-24
6,1
25-34
5,9
25-34
6,3
35-44
5,7
35-44
5,7
45-54
5,5
45-54
5,8
55-64
5,9
55-64
6,2
65 e.o
6,1
65 e.o
6,1
Totaal
Totaal
5,8
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
6,0
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bij een nadere vergelijking tussen de gegeven oordelen over de gemeenteraad en het college van Burgemeester en Wethouders met het opleidingsniveau en geslacht is geen significant verschil gebleken.
9.6
De gemeentelijke regelgeving en gemeentelijke informatie
De gemeente heeft plaatselijke regels, verordeningen. Daarover zijn twee stellingen voorgelegd aan de respondenten. In het oordeel over de vraag of “de gemeente haar eigen regels goed controleert en handhaaft” geeft een groot deel van de respondenten aan het daar mee eens te zijn, dat wil zeggen 33% van de gemeente en 38% in Heechterp Schieringen. Het deel dat het er niet mee eens is respectievelijk 14% en 18%. (zie fig. 27) Op de vraag “of er geen onnodige regels worden opgelegd” is het aandeel “mee eens” ook groter dan groep die oordeelt dat er wel onnodige regels door de gemeente worden opgelegd. Figuur 27 - Oordeel over de gemeentelijke regels. (rel.)
2009 wijk
De gemeente controleert en handhaaft de gemeentelijke regels goed weet niet / zeer mee zeer geen mee eens neutraal eens oneens oneens mening
Heechterp Schieringen
1%
37%
27%
14%
4%
18%
Leeuwarden totaal
1%
32%
33%
13%
1%
21%
2009 wijk Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
De gemeente legt geen onnodige regels op 1%
36%
16%
29%
3%
16%
0%
25%
31%
16%
2%
26%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
49
Het oordeel van de burgers in Leeuwarden over de gemeentelijke informatie is overwegend positief te noemen. Het deel van de mensen met een positieve score ligt bij alle vragen tussen de 32% en 68%, terwijl het deel dat aangeeft geen positieve score te kunnen geven tussen de 5% en 12% ligt. De wijk en de gemeente ontlopen elkaar hierin niet erg veel. De inwoners van Heechterp Schieringen geven aan iets positiever te zijn gestemd, dan de inwoners van de gemeente. De meeste instemming (zeer eens en eens) krijgen de stellingen dat de brieven over het algemeen begrijpelijk zijn (58%), dat de gemeentelijke informatie via de lokale kranten goed is (ook 57%), dat er gemakkelijk aan gemeentelijke informatie gekomen kan worden (52%) en dat die informatie over het algemeen duidelijk is. (49%) Duidelijk minder mensen geven (zeer eens en eens) aan dat men te spreken is over de informatie op de website (38%), de wijze waarop deze op de website te vinden is (34%) en dat men van mening is dat men niet snel genoeg de juiste persoon aan de telefoon krijgt (31%). Figuur 28 - Oordeel over gemeentelijke informatie. (rel.)
2009 wijk
De gemeente geeft in het algemeen duidelijke informatie zer eens / zeer oneens weet niet / mee eens /mee oneens geen mening neutraal
Heechterp Schieringen
64%
15%
10%
10%
Leeuwarden totaal
49%
25%
13%
12%
Men komt gemakkelijk aan gemeentelijke informatie Heechterp Schieringen
64%
15%
8%
14%
Leeuwarden totaal
52%
19%
11%
17%
De gemeentelijke informatie via de lokale kranten is goed Heechterp Schieringen
56%
19%
7%
18%
Leeuwarden totaal
57%
20%
7%
17%
De informatie op de gemeentelijke website is goed Heechterp Schieringen
37%
14%
7%
43%
Leeuwarden totaal
38%
18%
6%
39%
De informatie is gemakkelijk te vinden op de website Heechterp Schieringen
34%
15%
11%
39%
Leeuwarden totaal
34%
20%
10%
37%
De brieven van de gemeente zijn begrijpelijk Heechterp Schieringen
71%
13%
12%
5%
Leeuwarden totaal
58%
19%
12%
11%
Telefonisch komt men snel bij de juiste persoon terecht Heechterp Schieringen
25%
14%
26%
36%
Leeuwarden totaal
31%
18%
14%
37%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
50
9.7
De gemeentelijke web-informatie en DigiD
Het bezoek aan de site van de gemeente Leeuwarden laat over de jaren 2005, 2009 een opgaande beweging zien. Vanaf 2005 tot 2009 neemt het bezoek toe van 62% naar 73%. Een zelfde beweging is over die jaren te zien in de wijk Heechterp Schieringen. (zie ook bijlage 16) Het aandeel Leeuwarders dat DigiD heeft aangevraagde neemt vanaf 2007 toe met 7% tot 77%. In Heechterp Schieringen blijft het aandeel constant en is ook 77%. Het rapportcijfer over het DigiD gebruik stijgt van 6,5 in 2007 naar 7,1 in 2009. Figuur 29 - Bezoek van de site van de gemeente Leeuwarden (rel.) Bent u wel eens op de site van de gemeente Leeuwarden geweest, www.leeuwarden.nl? wijk ja 2005
2007
2009
nee
weet niet
Totaal
Heechterp Schieringen
55%
43%
2%
100%
Leeuwarden totaal
62%
36%
2%
100%
Heechterp: Schieringen
77%
22%
1%
100%
Leeuwarden totaal
74%
24%
2%
100%
Heechterp Schieringen
68%
30%
1%
100%
Leeuwarden totaal
73%
26%
1%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 29b - DigiD aangevraagd (rel.)
DigiD aangevraagd ja
nee
weet niet
totaal
2007
Heechterp Schieringen
78%
12%
4%
100%
2009
Leeuwarden totaal Heechterp Schieringen Leeuwarden totaal
70% 77% 77%
29% 19% 20%
1% 4% 2%
100% 100% 100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
figuur 29c - DigiD gebruikt bij digitale diensten op www.leeuwarden.nl (digitaal loket) DigiD gebruikt bij digitale diensten op www.leeuwarden.nl (digitaal loket)? ja 2007 2009
Nee
weet niet
Totaal
Heechterp Schieringen
30%
70%
0%
100%
Leeuwarden totaal
30%
67%
3%
100%
Heechterp Schieringen
27%
68%
5%
100%
Leeuwarden totaal
44%
53%
3%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 29d - Rapportcijfer oordeel digitale diensten Wat is uw oordeel over onze digitale diensten? wijk 2007
2009
HeechterpSchieringen
6,7
7,1
Leeuwarden totaal
6,5
7,1
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
51
52
10 Gemeentelijk beleid Wonen, Welzijn en Zorg 10.1
Bekendheid met aanbod van corporaties, zorginstellingen en gemeente.
De cijfers geven een gedifferentieerd beeld over de mate waarin men zich op de hoogte acht van het aanbod van corporaties, zorginstellingen en gemeente op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Aan de andere kant zit er ook zeker enige regelmaat in de scores vanaf 2005. De mensen die aangeven niet op de hoogte te zijn van het aanbod van corporaties, zorginstellingen en gemeente voor senioren, verstandelijk- en lichamelijk gehandicapten en maatschappelijke opvanggroepen zit zo rondom de 24-29%. Voorts is er 30 – 33% die aangeeft wel goed op de hoogte te zijn van wonen. Bij welzijn en zorg laat wat meer een stijgende lijn zien; bij welzijn van 22% naar 31% en bij zorg 25% naar 39%. Het goed op de hoogte zijn neemt bij de inwoners van de wijk Heechterp Schieringen ten aanzien van “wonen” af van 35% naar 22%. (zie figuur 30a) Figuur 30a - Het op de hoogte zijn van het aanbod van corporaties, zorginstellingen en gemeente op het gebied van wonen, welzijn en zorg 2005, 2007 en 2009 (rel.) Het op de hoogte zijn van het aanbod van corporaties, zorginstellingen en gemeente op het gebied van: 2005 Heechterp Schieringen
aanbod Wonen
Lwd totaal
2007 Heechterp Schieringen
Lwd totaal
2009 Heechterp Schieringen
Lwd totaal
goed
35%
30%
36%
32%
22%
33%
matig
44%
43%
49%
43%
51%
38%
slecht
20%
27%
30%
24%
27%
29%
goed
24%
22%
23%
28%
30%
31%
Welzijn
matig
50%
47%
48%
46%
45%
39%
slecht
26%
30%
30%
26%
24%
30%
Zorg
goed
24%
28%
23%
31%
26%
39%
matig
49%
43%
50%
44%
52%
35%
slecht
27%
29%
29%
25%
22%
26%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
De vraag over het bekend zijn met de woonservicezone en woonzorgzone geeft een regelmatig beeld. Diegene die aangeven wel op de hoogte te zijn met de woonservicezone loopt terug van 17% in 2005 tot 14% in 2009. Bij de woonzorgzone zegt in 2009 13% wel op de hoogte te zijn, terwijl dit in 2005 nog op 16% stond. Bij de wijk Heechterp Schieringen zien we ook een achteruitgang: 16% naar 6% bij de woonservicezone en van 13% naar 7% bij de woonzorgzone. Significant zijn beide laatst genoemde afnamen niet. Figuur 30b - Bekendheid met het begrip Woonservicezone en Woonzorgzone (rel.) Bekendheid met het begrip Woonservicezone en Woonzorgzone 2005 Heechterp Schieringen Woonservicezone
Woonzorgzone
Lwd totaal
2007 Heechterp Schieringen
Lwd totaal
2009 Heechterp Schieringen
Lwd totaal
ja
16%
17%
16%
19%
6%
14%
nee
84%
83%
84%
81%
94%
86%
ja
13%
16%
13%
18%
7%
13%
nee
87%
84%
86%
82%
93%
87%
Bron Onderzoek en Statistiek Leeuwarden
53
De bekendheid met informatie op de website: www.woonservicezones.nl over Wonen-Welzijn-Zorg en de ontwikkeling hiervan in wijk en dorp is met 7% in 2009 niet groot te noemen en is vanaf 2005 ook nog wat afgenomen. In de wijk Heechterp Schieringen lijkt dit nog wat ongunstiger te liggen. Figuur 30c - Informatie op website over Wonen welzijn en zorg Informatie op website over Wonen welzijn en zorg Wonen-Welzijn-Zorg
Bekend met de website www.woonservicezones.nl
2005 Heechterp Schieringen
Lwd totaal
2007 Heechterp Schieringen
Lwd totaal
2009 Heechterp Schieringen
Lwd totaal
ja
12%
8%
7%
10%
3%
7%
nee
88%
92%
93%
90%
97%
93%
Bron Onderzoek en Statistiek Leeuwarden
54
11
Bevolkingskenmerken
11.1
De samenstelling van de huishoudens
De samenstelling van de huishoudens is in figuur 31a weergegeven. De vet gedrukt cijfers zijn de gegevens over de samenstelling van de huishouden volgens de Gemeentelijke Basis Administratie Leeuwarden (GBA Leeuwarden). Het aandeel alleenstaanden in Leeuwarden is vanaf 2005 afgenomen met 2% tot 37%. Het aandeel één volwassene met kind(eren) met één procent tot zes procent in Leeuwarden is toegenomen, terwijl het aandeel twee volwassenen met kind(eren) met één procent tot 46% is afgenomen. Het aandeel twee volwassenen zonder kinderen is met negen procent gelijk gebleven. Heechterp Schieringen wijkt in de samenstelling van de huishoudens in zoverre af dat het aandeel alleenstaanden hoger is dan dat van Leeuwarden (56%-37%) en dat het aandeel twee volwassenen met kinderen in Leewuarden hoger is dan in de wijk. (46%-33%). Het aandeel twee volwassenen zonder kinderen is met één procent afgenomen. In tegenstelling tot de cijfers van Leeuwarden is in Heechterp Schieringen het aandeel twee volwassenen met kinderen toegenomen met één procent. Bij de leeftijdscategorieën zien we in Leeuwarden dat het aandeel 18 - 34 jarigen vanaf 2005 met 4% is afgenomen en dat van de categorie 35-65 jarigen is toegenomen met 2% terwijl de groep boven de 65 jaar is gelijk gebleven met 18%. De niet vet gedrukte zijn afkomstig van de respondenten van de enquêtes 2005, 2007 en 2009. Wat hierbij opvalt is dat in de respondenten het aandeel “twee volwassenen” hoger is dan het werkelijke aandeel van deze groep in de bevolking. Voor de groep twee volwassenen met kinderen is dat juist andersom. Hierbij is het aandeel in de enquête kleiner dan in de werkelijke populatie. Figuur 31a - De samenstelling van de huishoudens 2005, 2007 en 2009 (rel.) De samenstelling van het huishouden Leeuwarden 2005
Heechterp Schieringen
2007
2009
2005
2007
2009
Alleenstaand*
35%
39%
32%
39%
35%
37%
55% 57%
53% 56%
48% 56%
Eén volwassene met kind(eren)
5%
5%
5%
6%
5%
6%
8%
7%
3%
8%
4%
9%
Twee volwassenen
36%
9%
41%
9%
31%
9%
21%
5%
43%
4%
33%
4%
Twee volwassenen met kind(eren)
21%
47%
21%
47%
26%
46%
Anders, namelijk:
3%
0%
1%
1%
2%
1%
Totaal
100%
100%
11% 32%
11% 32%
10% 33%
5%
0%
5%
100%
0%
100%
0%
100%
0%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009 en het GBA Leeuwarden 2005, 2007, 2009. De vetgedrukte cijfers zijn van het GBA Leeuwarden. * Alleenstaand wil zeggen: niet officieel samenwonend of daadwerkelijk alleenstaand of alleenwonend.
Figuur 31b - Leeftijd respondent (rel.) Leeuwarden totaal
Leeftijd respondent (rel.) 18-34 jr
35-64 jr
65 jr e.o
Totaal
2005
26%
37%
53%
46%
21%
18%
100%
2007
24%
35%
54%
48%
22%
18%
100%
2009
35%
34%
47%
48%
18%
18%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009 en het GBA Leeuwarden 2005, 2007, 2009. De vetgedrukte cijfers zijn van het GBA Leeuwarden.
55
11.2
De inkomens en opleidingen van de huishoudens.
De eigen opgaven van de inkomens laten het volgende beeld zien. Het rond moeten komen met een inkomen van één van de partners uit betaald werk stijgt vanaf 2005 van 29% naar 34% in 2009. Ook de twee inkomens uit betaald arbeid stijgt in deze periode met 4% naar 30%. Voor de gemeente geldt dat het aantal Leeuwarders dat als voornaamste inkomensbron één of twee inkomens uit betaald werk heeft, is toegenomen vanaf 2005 met 9% van 55% tot 64%. Deze trend in de hele gemeente is ook zichtbaar in de wijk Heechterp Schieringen. In de respons van Leeuwarden zien we dat het aandeel bijstandsuitkeringen en het aandeel pensioen/aow/vut een paar procent afneemt, hetgeen eveneens in de Heechterp Schieringen valt waar te nemen. Ditzelfde geldt voor de werkloosheidsuitkering en de arbeidsongeschiktheidsuitkering (wao) ook hier is een geringe afname te zien. (zie figuur 32a) De afname van pensioen/aow/vut van 27% naar 19% kan voor een deel ook te maken hebben met het feit dat in 2007 de leeftijdsgroep 65 jaar en ouder 22% van de populatie vormt, terwijl dit in 2009 18% is. Figuur 32a - Wat is de voornaamste bron van inkomsten van uw huishouden? (rel.) Wat is de voornaamste bron van inkomsten van uw huishouden? Leeuwarden totaal
Heechterp Schieringen
Inkomensbron: 2005
2007
2009
2005
2007
2009
Betaald werk, één inkomen
29%
27%
34%
30%
35%
45%
Betaald werk, twee inkomens
26%
29%
30%
12%
10%
19%
Studiefinanciering
4%
3%
4%
10%
17%
13%
Werkloosheidsuitkering
2%
1%
1%
7%
2%
6%
Arbeidsongeschiktheidsuitkering (WAO)
4%
4%
2%
2%
3%
2%
Bijstandsuitkering
5%
3%
2%
17%
15%
5%
24%
27%
19%
18%
14%
8%
5%
3%
3%
4%
3%
0%
Pensioen/AOW/VUT Zelfstandig ondernemerschap Andere inkomstenbron Totaal
2%
2%
2%
1%
2%
3%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Figuur 32b - Inkomens van het gezamenlijk netto inkomen. (rel.) inkomensklassen Inkomenscategorieën: € 0 tot € 1000 € 1.000 tot € 1.250 € 1.250 tot € 1.500 € 1.500 tot € 2.000 € 2.000 tot € 2.500 € 2.500 tot € 3.000 € 3.000 tot € 3.500 meer dan € 3.500 Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009.
2005 Lwd. Totaal
2007 Lwd. Totaal
2009 Lwd. Totaal
18%
14%
13%
11%
8%
7%
14%
12%
11%
19%
22%
20%
15%
14%
19%
11%
11%
11%
6%
9%
9%
7% 100%
10% 100%
11% 100%
*Het gaat dus om uw netto-inkomen per maand, zonder de eventuele kinderbijslag.
56
De daling van de werkloosheid vindt ook daadwerkelijk plaats 6827 in 2005, via 5242 in 2007 en per 1 januari 2009 waren het er 3941 in Leeuwarden. De daling van het aantal bijstandsuitkeringsgerechtigden vindt ook daadwerkelijk plaats 3945 (7,6%) in 2005, 3657 (6,9%) in 2007 en per 1 januari 2009 waren het er 2920 (5,5%) in Leeuwarden. Studiefinanciering (4%) en het aandeel zelfstandig ondernemerschap (3%) blijft op een constant niveau. Als we naar de inkomens kijken vanaf 2005 dan zien we dat de drie laagste inkomensgroepen wat in aandeel teruglopen van 43% naar 31%. Hierbij valt op dat vooral in de beide hoogste inkomengroepen met meer dan € 3.000 groter zijn geworden in Leeuwarden. In de respons zien we in Leeuwarden een toename van het aandeel middelbaar beroepsonderwijs van 22% in 2005 tot 31% in 2009. Het aandeel hoger algemeen voortgezet onderwijs, hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs blijven constant op respectievelijk 13%, 29% en 9%. Het lager beroepsonderwijs en algemeen voortgezet onderwijs nemen af en staan in 2009 respectievelijk op 4% en 14%.
Figuur 32c - Wat is uw hoogst voltooide opleiding? (rel.) De hoogst voltooide opleiding. Leeuwarden
Heechterp Schieringen
Opleidingsniveau: 2005
2007
2009
2005
2007
2009
Geen
2%
1%
1%
6%
3%
3%
Lager of basis-onderwijs
5%
6%
4%
5%
10%
5%
Vmbo, vglo, lbo, lavo, mavo, mulo
22%
22%
14%
28%
20%
17%
Havo, vwo, ath., gymn., hbs, mms
13%
11%
13%
13%
10%
14%
Middelbaar beroepsonderwijs
22%
23%
31%
25%
25%
38%
Hoger beroepsonderwijs
28%
28%
29%
24%
25%
21%
Wetenschappelijk onderwijs Totaal
9%
10%
9%
3%
5%
2%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
57
11.3
De inkomensondersteunende maatregelen
Van de respondenten, die bij de vraag naar de hoogte van het inkomen één de vier laagste inkomens categorieën hebben aangegeven, is gevraagd naar de bekendheid en gebruik van voorzieningen en regelingen die er op gericht zijn om personen met een laag inkomen te ondersteunen. Hierbij scoort in de gemeente Leeuwarden de bekendheid met de huurtoeslag en zorgtoeslag boven de 90%; de voorlopige teruggave en de schuldhulpverlening zijn redelijk bekend met respectievelijk 74% en 64%. De meerderheid kent ook nog de kwijtschelding afvalstoffenheffing (58%) en de kinderopvangtoeslag (53%). Een minderheid is op de hoogte van de inkomensondersteunende maatregelen voor chronisch zieken, gehandicapten en ouderen (45%), bijzonder bijstand (45%), zwemvangnetregeling (44%), kwijtschelding kindgebonden budget (39%), hondenbelasting (36%), tegemoetkoming buitengewone uitgaven (32%), declaratie minima (28%), langdurigheidstoeslag (24%) evenals collectieve ziektekosten verzekering (24%) en tot slotte de vergoeding voor de aanschaf van een ID-kaart met 13%. Als het gaat om het gebruik maken van de verschillende regelingen, dan zien we dat de zorgtoeslag door 73% het meest wordt gebruikt, daarna de voorlopige teruggave (47%), de schuldhulpverlening wordt door 39% gebruikt. Er volgt een middengroep regelingen van de huurtoeslag 30%, kwijtschelding afvalstoffenheffing 24%, kindgebonden budget 22%, collectieve ziektekosten verzekering 21%, de declaratie minima 19% en de langdurigheidstoeslag 17%. Daarnaast worden de volgende regelingen weinig gebruikt door de Leeuwarder bevolking met een laag inkomen: kinderopvangtoeslag 3%, zwemvangnetregeling 4%, vergoeding van de aanschaf van de ID-kaart 6%, kwijtschelding hondenbelasting 8%, tegemoetkoming buitengewone uitgaven 9%, bijzondere bijstand 12%, de inkomensondersteunende maatregelen voor chronische zieken, gehandicapten en ouderen 12%. Zie ook figuur 33a. De wijk Heechterp Schieringen wijkt op een aantal onderdelen af van de respons van Leeuwarden. Over het algemeen worden de regelingen vaker benut door de wijkbewoners van Heechterp Schieringen, terwijl de bekendheid vaak nagenoeg overeenkomt met die van de gemeente.
Figuur 33a - Bekendheid en gebruikmaking verschillende regelingen die er op gericht zijn om personen met een laag inkomen te ondersteunen (rel.) Voorzieningen in 2009
Huurtoeslag
Zorgtoeslag
Kinderopvang toeslag Kindergebonden budget Tegemoetkoming buitengewone uitgaven Voorlopige teruggave Kwijtschelding hondenbelasting Kwijtschelding afvalstofheffing
wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet
bekendheid Heechterp Schieringen 88% 9% 3% 92% 8% 0% 49% 45% 6% 41% 53% 6% 22% 72% 7% 73% 22% 5% 36% 62% 2% 61% 37% 2%
Leeuwarden 90% 9% 1% 92% 8% 0% 53% 38% 9% 39% 52% 9% 32% 63% 5% 74% 21% 5% 36% 60% 4% 58% 40% 2%
gebruik Heechterp Schieringen 38% 62% 0% 87% 8% 4% 17% 83% 0% 37% 63% 0% 30% 66% 4% 63% 32% 5% 19% 74% 8% 45% 55% 0%
Leeuwarden 30% 70% 0% 73% 26% 1% 3% 96% 1% 22% 75% 3% 9% 90% 0% 47% 52% 2% 8% 90% 2% 24% 72% 4%
58
(vervolg van figuur 33a) Voorzieningen in 2009
Declaratie Minima Bijzondere bijstand Chron. zieken gehandicapten ouderen Langdurigheidstoeslag Collectieve ziekte kostenverzekering Schuldhulp Verlening Zwemvang Netregeling Vergoeding ID-kaart
wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet wel geen weet niet
bekendheid Heechterp Schieringen 26% 69% 5% 55% 40% 5% 42% 54% 3% 24% 71% 5% 28% 66% 7% 66% 29% 5% 51% 46% 4% 18% 77% 5%
Leeuwarden 28% 66% 6% 45% 50% 5% 43% 51% 6% 24% 71% 5% 24% 73% 3% 65% 32% 3% 44% 52% 4% 13% 83% 4%
gebruik Heechterp Schieringen 52% 48% 0% 25% 69% 7% 13% 83% 4% 47% 43% 10% 30% 64% 6% 44% 49% 7% 19% 78% 3% 21% 69% 9%
Leeuwarden 19% 78% 3% 12% 84% 4% 12% 82% 6% 17% 76% 8% 21% 76% 2% 39% 58% 4% 4% 88% 7% 6% 93% 1%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Opvallend is het frequenter gebruik van met name tegemoetkoming buitengewone uitgaven, kwijtschelding afvalstoffenheffing, declaratie minima, langdurigheidstoeslag. Dit beeld wordt bevestigd door de bekendheid en het gebruik van de formulierenbrigade voor gemeentelijke regelingen. Het gebruik is in de wijk Heechterp Schieringen groter dan in de gemeente. (zie fig. 33b). Ook deze vraag is alleen gesteld aan de mensen met een laag inkomen. Figuur 33b – Bekendheid en gebruik van de formulierenbrigade bij de gemeentelijke regelingen (rel.) bekendheid
FormulierenBrigade
wel geen weet niet
Heechterp Schieringen 19% 76% 5%
gebruik
Leeuwarden 26% 71% 3%
Heechterp Schieringen 20% 80% 0%
Leeuwarden 9% 91% 0%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
11.4
Het huishoudinkomen ten opzicht van de maandelijkse lasten
Deze paragraaf gaat over het deel van het huishoudinkomen dat naar de maandelijkse woonlasten gaat. Deze maandelijkse woonlasten zijn bij een huurwoning: de huur plus gas, water, licht en eventueel servicekosten min huursubsidie. Bij een koopwoning zijn het de hypotheek plus gas, water, licht en eventuele servicekosten na aftrek van belastingvoordeel. We zien in 2009 amper een verschil tussen de gemeente en Heechterp Schieringen. Alleen in de categorie 40% – 50% aan woonlasten scoren de bewoners van Heechterp Schieringen hoger 30% tegen 16% voor de gemeente. Nemen we de periode 2005 – 2009 in ogenschouw voor Leeuwarden dan valt op dat er over het algemeen meer van het huishoudinkomen besteed wordt aan maandelijkse woonlasten. Bij “minder
59
dan 20% neemt dit af van 15% in 2005 tot 9% in 2009. Andersom zien we bij de categorie “meer dan 60%” een toename van 3% naar 5% in de gemeente Leeuwarden. Figuur 34a - Aandeel van de maandelijkse woonlasten t.a.v. het netto huishoudinkomen naar wijk (rel.) 2005
2007
2009
Heechterp Schieringen
Leeuwarden totaal
Heechterp Schieringen
Leeuwarden totaal
Heechterp Schieringen
Leeuwarden totaal
Minder dan 20%
16%
15%
5%
12%
6%
9%
20 tot 30%
19%
29%
21%
31%
24%
31%
30 tot 40%
33%
30%
34%
31%
24%
28%
40 tot 50%
14%
15%
19%
15%
30%
16%
50 tot 60%
6%
8%
12%
8%
12%
10%
Meer dan 60%
11%
3%
9%
4%
5%
5%
Leeuwarden totaal
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Als we de leeftijd bij de woonlasten betrekken, dan zien we dat het meerderheid van de bevolking te kampen heeft met woonlasten die zich bewegen tussen de 20%-50%, met het zwaartepunt van woonlasten tussen de 20%-40%. De jongste leeftijdscategorie van 18-24 jaar wijkt in veel woonlastencategorieën af van de rest van de leeftijdscategorieën in de gemeente. We zien tevens dat de oudste categorie een wat groter aandeel heeft in de laagste woonlasten. Figuur 34b - Het percentage van de maandelijkse lasten t.a.v. netto huishoudinkomen naar leeftijd (rel.)
Percentage van de maandelijkse woonlasten minder dan 20%
Leeftijd
20 tot 30%
30 tot 40%
40 tot 50%
50 tot 60%
meer dan 60%
weet niet
Totaal
18-24
1%
14%
12%
12%
5%
11%
45%
100%
25-34
3%
25%
21%
15%
18%
3%
14%
100%
35-44
8%
27%
31%
10%
6%
4%
14%
100%
45-54
8%
22%
21%
13%
8%
3%
24%
100%
55-64
8%
28%
20%
15%
7%
3%
18%
100%
65 e.o
12%
22%
22%
9%
0%
2%
32%
100%
7%
23%
21%
12%
8%
4%
24%
100%
Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
60
BIJLAGEN
61
Bijlage 1a Tabel sportbeoefening in Leeuwarden 2009 (abs.) Beoefende sporten 2009 aerobics/steps
Heechterp Schieringen
Leeuwarden totaal 1
11
atletiek
0
3
badminton
0
9
basketbal
0
2
biljart/poolbiljart/snooker
1
24
bowling
2
14
bridge
5
dammen
0
2
danssport
1
5
darts
0
7
duiksport
1
3
fitness conditie
3
80
fitness kracht
4
46
golf gymnastiek/turnen
4 0
6
3
72
handbal hardlopen/joggen/trimmen
1
hockey
1
honkbal/softbal jeu de boules kano
5 0
karting klimsport/bergwandelen
9 0
korfbal midgetgolf
19 5
0
motorsport paardensport
6
5 8
0
4
schaatsen
1
20
schaken
0
0
roeien
6
schietsport skeeleren/skaten
8 0
skiën/langlaufen/snowboarden squash
3 18
1
21
tennis
1
21
vecht- en verdedigingssporten
0
3
veldvoetbal
0
19
volleybal
0
12
wandelsport
1
37
watersport/zeilen/surfen
1
21
wielrennen/mountainbiken/toerfietsen
1
35
zaalvoetbal
0
5
zwemsport
3
69
andere sport, namelijk:
1
22
geen sport
8
147
Total Count
19
441
tafeltennis
5
62
Bijlage 1b - Top 10 van de sporten in Leeuwarden in 2009 (abs.) Wijken rel.
Wijken abs.
Top 10 van de in Leeuwarden Beoefende sporten 2009
Overige Leeuwarden 66
Heechterp Schieringen 3
Overige Leeuwarden 16%
Heechterp Schieringen 18%
Fitness conditie
77
3
18%
17%
Trimmen/ hardlopen/ joggen
68
3
16%
18%
Wandelsport
36
1
8%
7%
Fitness kracht
43
Wielrennen/toerfietsen ed.
34
4 1
10% 8%
19% 6%
Biljart/poolbiljart/snooker
23
1
5%
7%
Watersport/zeilen/surfen
21
1
5%
3%
Schaatsen
19
1
5%
6%
Klimsport/bergwandelen
18
0
4%
1%
Zwemsport
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 1c – Deelname aan sport in Leeuwarden in 2009 (abs. en rel.)
Sportdeelname 2009 Sport deelname aan 1e sport Geen sport Total
Wijken abs. Overige Leeuwarden (abs.) 233 139 372
Heechterp Schieringen (abs.) 35 8 43
Total abs. 268 147 415
Wijken rel. Overige Leeuwarden (rel.) 62,6 37,4 100,0
Heechterp Schieringen (rel.) 81,4 18,6 100,0
Total rel. 64,6 35,4 100,0
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 2a - Hoeveel keer heeft u in de afgelopen maanden in totaal als sport 1 gesport? (rel.)
Wijken 2009
Aantal malen sport 1 101150 51-100 151-200 keer keer keer
0-50 keer
Totaal 201250 keer
>251 keer
0-50 keer
Overige Leeuwarden
63%
24%
9%
2%
1%
1%
100%
Heechterp Schieringen
59%
16%
19%
5%
0%
1%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 2b - Hoeveel keer heeft u als sport 2e gesport? (rel.)
Wijken 2009 0-50 keer
Aantal malen sport 2 51-100 101-150 151-200 keer keer keer
>201 keer
Overige Leeuwarden
87%
13%
0%
0%
0%
Heechterp Schieringen
81%
14%
0%
2%
2%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 2c - Hoeveel keer heeft u als 3e sport gesport? (rel.)
Wijken 2009 0-50 keer Overige Leeuwarden Heechterp Schieringen
Aantal malen sport 3 51-100 201-250 keer keer
>251 keer
93%
5%
1%
1%
100%
0%
0%
0%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
63
Bijlage 3 - Waar heeft deze u sport 1 in de afgelopen twaalf maanden beoefend? (abs.) Waar is de sport uitgeoefend?
geslacht man
Officiële binnensportaccommodatie Officiële buitensportaccommodatie
vrouw
eigen gemeente
72
75
Elders
18
18
eigen gemeente
20
24
Elders
14
15
18
10
6
8
eigen gemeente
49
49
Elders
31
35
Sportvoorziening in de openbare ruimte eigen gemeente Elders Andersoortige voorziening Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 4 - Hoeveel keer heeft u in de afgelopen 12 maanden in totaal gesport? (rel.) Opleiding in drie klassen
Aantal malen gesport
laag
midden
hoog
Totaal
0-50 keer
45%
59%
48%
52%
51-100 keer
30%
24%
29%
27%
101-150 keer
19%
8%
14%
12%
151-200 keer
6%
5%
6%
6%
201-250 keer
0%
0%
2%
1%
>251 keer
0%
3%
1%
2%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 5 - Hoeveel keer heeft u in de afgelopen 12 maanden in totaal gesport? (rel.) geslacht
Aantal malen gesport Man
Vrouw
Totaal
0-50 keer
47%
58%
52%
51-100 keer
29%
24%
27%
101-150 keer
13%
11%
12%
151-200 keer
7%
5%
6%
201-250 keer
2%
0%
1%
>251 keer
2%
2%
2%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 6 -Ziet u uzelf als sporter? (rel.)
Ziet u zichzelf als sporter? geslacht
nee, in het geheel niet
nee, nauwelijks
Enigszins
ja, tamelijk
Man
15%
23%
25%
22%
Vrouw
22%
25%
22%
Totaal
19%
24%
24%
ja, zonder meer
weet niet / geen mening
totaal
16%
0%
100%
19%
9%
2%
100%
20%
12%
1%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
64
Bijlage 7 -Ziet u uzelf als sporter? (rel.)
Ziet u zichzelf als sporter?
opleiding nee, in het geheel niet
nee, nauwelijks
Enigszins
ja, tamelijk
ja, zonder meer
weet niet / geen mening
totaal
Laag
23%
27%
15%
17%
15%
3%
100%
Midden
17%
31%
19%
18%
14%
2%
100%
Hoog
18%
16%
32%
24%
10%
0%
100%
Totaal
19%
24%
24%
20%
12%
1%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 8 - Bezoek groengebieden en begraafplaatsen in 2009? (rel.)
Prinsentuin lage waardering Overige Leeuwarden Heechterp Schieringen Totaal
Potmarge
hoge waardering
lage waardering
hoge waardering
3%
97%
14%
86%
12%
88%
5%
95%
18%
82%
26%
74%
3%
97%
14%
86%
13%
87%
Leeuwarder Bos lage waardering Overige Leeuwarden Heechterp Schieringen Totaal
Grote Wielen lage waardering
hoge waardering
26%
74%
21%
79%
15%
85%
31%
69%
23%
77%
9%
91%
27%
73%
21%
79%
15%
85%
Bosk fan Pylkwier lage waardering
hoge waardering
Noorderbegraafplaats hoge lage waarderi waardering ng
23%
77%
24%
76%
15%
85%
39%
61%
25%
75%
19%
81%
24%
76%
24%
76%
15%
85%
Huizumerbegraafplaats hoge lage waarderin waardering g Overige Leeuwarden Heechterp Schieringen Totaal
Groene Ster/Kleine Wielen hoge lage waarderi waardering ng
hoge waardering
Froskepôlle hoge lage waarderin waardering g Overige Leeuwarden Heechterp Schieringen Totaal
Rengerspark hoge lage waarderi waardering ng
park(jes) in de buurt lage waardering
hoge waardering
28%
72%
19%
81%
40%
60%
31%
69%
28%
72%
20%
80%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
65
Bijlage 9 - Oordeel over de woonomgeving? (rel.) rond de gemeente Leeuwarden
Wijk
voldoende Overige Leeuwarden Heechterp Schieringen Totaal
in de gemeente
te weinig
voldoende
in uw wijk of dorp
te weinig
voldoende
te weinig
69%
23%
63%
30%
69%
28%
76%
20%
67%
28%
64%
36%
70%
23%
63%
30%
69%
28%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 10 - Contact met een wijkpanel of dorpsbelang? (rel.) Heeft u de afgelopen twee jaar wel eens contact gehad met een wijkpanel of dorpsbelang?
Opleiding
ja
weet niet / geen mening
nee
Totaal
ja
Hoog
21%
78%
1%
100%
Midden
26%
72%
2%
100%
Laag
25% 24%
75% 74%
0% 2%
100% 100%
Totaal Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 11 - Rapportcijfer oordeel over het college van burgemeester en wethouders (b. en w.) Kunt u met een rapportcijfer aangeven wat uw oordeel is over het college van burgemeester en wethouders. Gem.
St.dev.
Minimum
Maximum
man
5,98
1,48
1
9
vrouw
6,03
1,40
1
8
6,00
1,44
1
9
Total Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 12 - Rapportcijfer oordeel over de gemeenteraad Kunt u met een rapportcijfer aangeven wat uw oordeel is over de gemeenteraad. Gem.
St.dev.
Minimum
Maximum
man
5,80
1,58
1
vrouw
5,90
1,40
1
8
5,85
1,49
1
10
Total
10
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
66
Bijlage 13 - Oordeel over de raad
Opleiding
Een rapportcijfer van het oordeel over de gemeenteraad. Gem.
Hoog
6,00
Midden
5,78
Laag
5,85
TOTAAL
5,85
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 14 – Oordeel over b. en w.
Opleiding
Een rapportcijfer van het oordeel over het college van b. en w. Gem.
Hoog
6,08
Midden
5,89
Laag
6,09
TOTAAL
6,00
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
Bijlage 15 – bezoek site van gemeente leeuwarden Bent u wel eens op de site van de gemeente Leeuwarden geweest, www.leeuwarden.nl? nee, nee, ik weet maar ik maak geen ja totaal niet heb wel gebruik van internet internet
Wijk
2009 Heechterp Schieringen
61%
27%
11%
1%
100%
Leeuwarden totaal
66%
23%
10%
1%
100%
Bron Statistiek en Onderzoek Leeuwarden 2009
67
68
Vragenlijst Gemeente-enquête 2009 Het invullen van deze vragenlijst kost u ongeveer 15 minuten. Aan het eind van de vragenlijst wordt u gevraagd of u kans wil maken op een prijs ter waarde van ongeveer 25 euro. U kunt daarbij zelf uw voorkeur aangeven. U kunt een theaterbon winnen, of voor 25 euro zwembadkaartjes, twee kaartjes voor Aquazoo, een Bioscoopbon ter waarde van 25 euro of een Irischeque van 25 euro. Op het eind kunt u tevens uw belangstelling kenbaar maken voor het digitaal burgerpanel. In totaal wordt voor 500 euro aan prijzen verloot. De enquête is anoniem. Allereerst stellen we een vraag over uw postcode. Dit is nodig om na te gaan op welke wijk of dorp uw antwoord betrekking heeft. We wijzen u er nogmaals op dat de enquête anoniem is. 1
Wat is uw postcode? 1000 - 9999
A Sociale contacten en buurtbinding Deze vragen gaan over uw sociale contacten in de buurt en (verenigingsport-)activiteiten die u onderneemt. 2
Heeft u contact met uw directe buren?
3
Heeft u contact met andere buurt-/dorpsbewoners?
4
vaak (meer dan 1 maal per week) regelmatig (meer dan 1 maal per maand) nauwelijks (minder dan 1 maal per maand) nooit
vaak (meer dan 1 maal per week) regelmatig (meer dan 1 maal per maand) nauwelijks (minder dan 1 maal per maand) nooit
Kunt u aangeven of u het eens of oneens bent met de hier genoemde stellingen? Mee
Ik voel me in sociale zin verbonden met de buurt Ik voel me gehecht aan de ruimtelijke omgeving van mijn buurt Ik voel me meer verbonden met de buurt dan met de stad als geheel 5
Zeer eens
eens
Neutraal
Mee oneens
Zeer oneens
Weet niet/ geen mening
Wat verstaat u onder uw buurt?
de tien meest nabije woningen de straat waar ik in woon een aantal straten om me heen de hele wijk
69
B Sportbeoefening De volgende vragen gaan over sportbeoefening. Het gaat om activiteiten die u in de afgelopen twaalf maanden heeft verricht volgens gebruiken en regels uit de sportwereld. U moet dus denken aan bijvoorbeeld badminton, fitness, toerfietsen en schaken, maar niet aan yoga, tuinieren, puzzelen of fietsen naar de bakker. Sporten die u tijdens de vakanties heeft beoefend, tellen wel mee. Welke sport of sporten heeft u in de afgelopen twaalf maanden beoefend? 6
aerobics/steps (1) atletiek (2) badminton (3) basketbal (4) biljart/poolbiljart/snooker (5) bowling (6) bridge (7) dammen (8) danssport (9) darts (10) duiksport (11) fitness conditie (12) fitness kracht (13) golf (14) gymnastiek/turnen (15) handbal (16) hardlopen/joggen/trimmen (17) hockey (18) honkbal/softbal (19) jeu de boules (20) kano (21)
7
karting (22)
motorsport (26) paardensport (27) roeien (28) schaatsen (29) schaken (30) schietsport (31) skeeleren/skaten (32)
skiën/langlaufen/snowboarden (33) squash (34) tafeltennis (35) tennis (36) vecht- en verdedigingssporten (37) veldvoetbal (38) volleybal (39) wandelsport (40) watersport/zeilen/surfen (41) wielrennen/mountainbiken/toerfietsen (42) zaalvoetbal (43) zwemsport (44) andere sport, namelijk:
…………………………………. (45)
geen sport (46) -> Ga door met vraag 13.
klimsport/bergwandelen (23) korfbal (24) midgetgolf (25)
Hoeveel keer heeft u in de afgelopen twaalf maanden in totaal gesport? 9999
Keer De volgende vragen gaan over de sporten die u hebt aangekruist bij vraag 6. 8
Welke van deze sporten heeft u de afgelopen twaalf maanden het meest beoefend? 9(Vul maximaal drie sporten in. Doe dit door het nummer te noteren dat bij vraag 6 achter de betreffende sport(en) is aangegeven. Als er meer dan drie sporten in aanmerking komen, vul dan de drie sporten in die u de afgelopen twaalf maanden het meest heeft beoefend.) Sport 1
9
Sport 2
Sport 3
Hoeveel keer heeft u deze sport in de afgelopen twaalf maanden beoefend? Sport 1
Sport 2 Keer
Sport 3 Keer
Keer
70
Beoefende u deze sport in de afgelopen twaalf maanden... (Per sport meer antwoorden mogelijk) 10 als lid van een sportvereniging als abonnee/lid/cursist van een fitnesscentrum of andere commerciële sportaanbieder in het kader van bedrijfssport via het sociaal-cultureel werk, sportbuurtwerk of welzijnswerk tijdens een georganiseerde sportvakantie als deelnemer aan een georganiseerd sportevenement in groepsverband, georganiseerd door uzelf, familie, vrienden en/of kennissen alleen, ongeorganiseerd Anders, namelijk …………………………………………………
Sport 1
Sport 2
Sport 3
Heeft u voor deze sport in de afgelopen twaalf maanden deelgenomen aan... (Per sport meer antwoorden mogelijk) 11 lessen/cursussen trainingen competitie toernooien/sportevenementen geen van bovenstaande
Sport 1
Sport 2
Sport 3
12 Waar heeft u deze sport in de afgelopen twaalf maanden beoefend? En was dit binnen uw eigen gemeente en/of elders? (Per sport meer antwoorden mogelijk) Sport 1 Sport 2 Sport 3 Eigen gem. Eigen Eigen Elders gem. Elders gem. Elders Officiële binnensportaccommodatie zoals sporthal, gymnastieklokaal, fitnesscentrum/sportschool, overdekt of combizwembad, ijshal/ijsbaan (binnen), tennisbaan (binnen), klimhal, karthal etc. Officiële buitensportaccommodatie zoals voetbalveld, hockeyveld, tennisbaan (buiten), openluchtzwembad, ijsbaan (buiten/halfoverdekt), manege etc Sportvoorziening in de openbare ruimte zoals halfpipe, basketbalpleintje, trapveldje/voetbalkooi (met goals) etc. Andersoortige voorziening zoals park, bos, bergen, strand, meer, openbare weg, buurthuis wijkcentrum, café, huis/tuin etc. 13
Ziet u zichzelf als sporter?
nee, in het geheel niet nee, nauwelijks enigszins ja, tamelijk ja, zonder meer weet niet/geen mening
71
C Aanwezigheid groenvoorzieningen De volgende vragen gaan over de bezoek van groengebieden en het oordeel over deze groengebieden. 14
Kunt u van de volgende groengebieden (en grote begraafplaatsen) aangeven of u ze de afgelopen 12 maanden niet of wel bezocht heeft? Wilt u verder aangeven of u er een lage of hoge waardering aan toe kent? Prinsentuin Potmarge Rengerspark Leeuwarder Bos Grote Wielen Groene Ster/Kleine Wielen Froskepôlle Bosk fan Pylkwier Noorderbegraafplaats Huizumerbegraafplaats park(jes) in de buurt
15
niet bezocht
wel bezocht
lage waardering
hoge waardering
Vindt u dat er voldoende groen (recreatiegebieden, parken en bossen) is rond/in de gemeente Leeuwarden en uw wijk of dorp? rond de gemeente Leeuwarden in de gemeente in uw wijk of dorp
voldoende
te weinig
D Ergernissen en overlast Deze vragen gaan of uw wel eens een ergernis of overlast gehad heeft, u hierop actie ondernomen heeft en wat het resultaat daarvan was. 16
Heeft u de afgelopen maanden een ergernis of overlast gehad en heeft u hier iets aan gedaan?
17
ik heb geen ergernissen of overlast gehad ik heb wel een ergernis of overlast gehad, maar ik heb er niets aan gedaan ik heb wel een ergernis of overlast gehad en heb er iets aan gedaan
ga door naar vraag 18. ga door naar vraag 18.
Wat heeft u aan uw overlast of ergernis gedaan? MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK
de overlastgevende erop aangesproken de gemeente via 058-233 8888 benaderd het meldpunt overlast telefonisch via 058-233 8888 benaderd de gemeente per brief benaderd de gemeente via
[email protected] benaderd de gemeente via het digitaal formulier op www.leeuwarden.nl (digitaal loket) benaderd het meldpunt overlast via www.meldpuntoverlast.nl benaderd de politie benaderd de woningbouwcorporatie/verhuurder benaderd de burgemeester, wethouder of raadslid benaderd anders, namelijk:
72
E Uw oordeel over de binnenstad Deze vragen gaan over een aantal aspecten van de binnenstad. 18
Wat is uw oordeel over een aantal aspecten van de binnenstad. Kruis uw cijfer aan, 1 = zeer slecht , 10 = zeer goed. uitgaansmogelijkheden (horeca) cultureel aanbod (musea, theaters, festivals, parnas, bibliotheek etc.) winkelaanbod netheid veiligheid aankleding en inrichting parkeermogelijkheden auto stallingsmogelijkheden fiets woonmogelijkheden speelmogelijkheden
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
F Imago en bekendheid van Leeuwarden Deze vragen gaan over de promotie van Leeuwarden en het imago van Leeuwarden. 19
Leeuwarden profileert zich met de slogan ‘Kijk: dat is ’t mooie van Leeuwarden’. Kende u die slogan al?
20
ja, die ben ik wel eens tegengekomen nee, die zie ik nu voor het eerst
Hier volgen een aantal stellingen over het imago en de bekendheid van Leeuwarden. Wilt u aangeven in hoeverre u het met deze stellingen eens bent? Mee
Leeuwarden heeft een goede reputatie/naam Mijn algemene indruk van Leeuwarden is positief Ik ben trots op Leeuwarden Ik kom Leeuwarden regelmatig tegen in de landelijke media Leeuwarden komt vaak positief in het nieuws Leeuwarden wordt goed gepromoot Het woonklimaat van de Binnenstad is voor mij aantrekkelijk De nieuwe wijken ten zuiden van Leeuwarden zijn een aanwinst
Mee oneens
Helemaal mee oneens
Weet niet/ geen mening
Helemaal mee eens
eens
Neutraal
73
G Festivals en evenementen Deze vragen geen over bezoek aan evenementen/festivals en uw oordeel hierover. 21
Welke festivals/evenementen in Leeuwarden heeft u in 2009 bezocht? En welk rapportcijfer geeft u aan dat festival/evenement (van 1, heel slecht, tot 10, heel goed)? Bezocht in 2009
Bevrijdingsfestival Fries Straatfestival Noordelijk Filmfestival Concerten Prinsentuin
22
Nee
Weet niet
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bloemetjesmarkt Hemelvaartsdag
Koninginnedag
Popfestival Freeze Dancetour Anders, namelijk……………
Vindt u in het algemeen dat Leeuwarden een sterk aanbod aan festivals en evenementen heeft?
23
Ja
Rapportcijfer
ja nee weet niet/geen mening
Heeft u suggesties met betrekking tot festivals en evenementen?
…………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. H Wijkpanels en dorpsbelang 24
Weet u wat de taak van een wijkpanel of dorpsbelang is?
25
ga door naar vraag 27.
Heeft u de afgelopen twee jaar wel eens contact gehad met een wijkpanel of dorpsbelang?
26
ja nee, maar ik weet dat zij er zijn nee, ik weet/wist ook niet dat ze bestaan geen mening
ja nee weet niet/geen mening
Wat vindt u op dit moment van het functioneren van het wijkpanel of dorpsbelang bij u in de wijk/het dorp?
zeer goed goed neutraal slecht zeer slecht weet niet/geen mening
74
I Gemeentelijk beleid, bestuur en politiek De gemeenteraad wordt eens in de vier jaar gekozen door de bevolking. De gemeenteraad is 'de baas' in de gemeente. De gemeenteraad bepaalt het beleid en neemt de belangrijkste beslissingen, bijvoorbeeld de vaststelling van de begroting. Daarnaast controleert de gemeenteraad het college van burgemeesters en wethouders. Het college van burgemeester en wethouders is het dagelijks bestuur van de gemeente en voert het beleid uit dat door de gemeenteraad is vastgesteld. 27
Vindt u dat u invloed kunt uitoefenen op het gemeentelijk beleid? Kruis uw antwoord aan, 1 = geen enkele invloed , 10 = veel invloed 1
28
3
4
5
6
7
8
9
10
Vindt u dat de gemeente vaak genoeg overlegt met de bevolking over haar plannen? Kruis uw antwoord aan, 1 = er is geen enkel overleg , 10 = heel vaak overleg 1
29
2
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bent u van oordeel dat u op tijd bij de ontwikkeling van beleid en plannen van de gemeente Leeuwarden betrokken wordt? 1=te laat, 10= ruim op tijd 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
We willen u nu een paar stellingen voorleggen over bestuurlijke informatie. Hieronder verstaan we informatie afkomstig uit Gemeenteraadsvergaderingen, vergaderingen van Burgemeester en Wethouders en Commissievergaderingen.
30
Wat vindt u van de bestuurlijke informatie? Kunt u aangeven of u het eens of oneens bent met de hier genoemde stellingen? Mee Zeer eens
De bestuurlijke informatie is volledig en juist De bestuurlijke informatie wordt tijdig verstrekt De bestuurlijke informatie is duidelijk De bestuurlijke informatie is goed toegankelijk 31
Neutraal
Mee oneens
Zeer oneens
Weet niet/ geen mening
Volgt u de lokale politiek in Leeuwarden?
32
eens
regelmatig soms nooit
ga door naar vraag 33.
Hoe volgt u de lokale politiek in Leeuwarden? MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK
33
via Weekblad Huis aan Huis via Leeuwarder Courant via Friesch Dagblad via Radio Omrop Fryslan via TV Omrop Fryslan via TV Uitzendingen Mercurius via Website www.leeuwarden.nl en of www.gemeenteraadleeuwarden.nl door bezoek raads- en commissievergaderingen door bezoek informatieavonden anders, namelijk:
Kunt u met een rapportcijfer aangeven wat uw oordeel is over de gemeenteraad*?. Kruis uw cijfer aan, 1 = zeer slecht, 10 = zeer goed.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 * De gemeenteraad wordt eens in de vier jaar gekozen door de bevolking. De gemeenteraad is 'de baas' in de gemeente. De gemeenteraad bepaalt het beleid en neemt de belangrijkste beslissingen, bijvoorbeeld de vaststelling van de begroting. Daarnaast controleert de gemeenteraad het college van burgemeesters en wethouders. 34
Kunt u met een rapportcijfer aangeven wat uw oordeel is over het college van burgemeester en wethouders (b. en w.)*?. Kruis uw cijfer aan, 1 = zeer slecht , 10 = zeer goed. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
75
* Het college van burgemeester en wethouders is het dagelijks bestuur van de gemeente en voert het beleid uit dat door de gemeenteraad is vastgesteld.
G Gemeentelijke regelgeving en gemeentelijke informatie De gemeente heeft plaatselijke regels, verordeningen. Daarover willen we u twee stellingen voorleggen. Daarnaast wordt gevraagd wat u vindt van de informatie die door de gemeente verstrekt wordt. 35
Wat vindt u van gemeentelijke regels? Kunt u aangeven of u het eens of oneens bent met de hier genoemde stellingen? Mee
De gemeente controleert en handhaaft de gemeentelijke regels goed De gemeente legt geen onnodige regels op
36
Zeer eens
eens
Neutraal
Mee oneens
Zeer oneens
Weet niet/ geen mening
Wat vindt u van de gemeentelijke informatie? Kunt u aangeven of u het eens of oneens bent met de hier genoemde stellingen? Mee
De gemeente geeft in het algemeen duidelijke informatie Ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen De gemeentelijke informatie via de lokale kranten is goed De informatie op de gemeentelijke website is goed De informatie die ik zoek is gemakkelijk te vinden op de website De brieven van de gemeente zijn begrijpelijk Als ik bel met de gemeente kom ik snel bij de juiste persoon terecht
Zeer eens
eens
Neutraal
Mee oneens
Zeer oneens
Weet niet/ geen mening
H Digitale gemeentelijke dienstverlening Deze vragen gaan over uw bezoek aan www.leeuwarden.nl en het gebruik door u van de digitale diensten van de gemeente Leeuwarden. 37
Bent u wel eens op de site van de gemeente Leeuwarden geweest, www.leeuwarden.nl?
ja nee, maar ik heb wel internet nee, ik maak geen gebruik van internet weet niet
ga door naar vraag 42
DigiD DigiD is een gemeenschappelijk systeem waarmee u zich op het internet kunt legitimeren. U kunt niet alleen bij het digitaal loket van de gemeente Leeuwarden gebruikmaken van uw DigiD, maar ook bij steeds meer andere overheidsinstellingen, zoals de Belastingdienst, het UWV WERKbedrijf en de Informatie Beheergroep. Uw gebruikersnaam met wachtwoord vraagt u aan bij DigiD, www.digid.nl 38
Heeft u al een DigiD (aangevraagd)?
39
ga door naar vraag 42 ga door naar vraag 42
Heeft u met uw DigiD al eens gebruik gemaakt van een of meer digitale diensten op www.leeuwarden.nl (digitaal loket)?
40
ja nee weet niet
ja nee weet niet
ga door naar vraag 42 ga door naar vraag 42
Wat is uw oordeel over onze digitale diensten? Geef een rapportcijfer tussen de 1 en de 10. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
76
41
Welke digitale diensten mist u op www.leeuwarden.nl/het digitale loket van de gemeente Leeuwarden?
…………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………..
77
K Wonen-Welzijn-Zorg Hieronder volgen een paar vragen op het terrein wonen, welzijn en zorg. 42
Hoe goed bent u op de hoogte van het aanbod van corporaties, zorginstellingen en gemeente ten behoeve van senioren, verstandelijk- en lichamelijk gehandicapten en maatschappelijke opvanggroepen op het gebied van: goed
Wonen Welzijn Zorg 43
matig
slecht
Bij het aanbod van producten en dienstverlening op het gebied van Wonen-Welzijn-Zorg wordt onder andere gebruik gemaakt van de begrippen Woonservicezone en Woonzorgzone. Bent u hiermee bekend?
Woonservicezone Woonzorgzone
ja, mee bekend
nee, niet mee bekend
Is het u bekend dat u op de website www.woonservicezones.nl informatie over Wonen-Welzijn-Zorg en de ontwikkeling hiervan bij u in het dorp/de wijk kunt vinden?
Ja Nee
L Algemene vragen over uw gezinssituatie Om na te kunnen gaan of er binnen de verschillende groepen in Leeuwarden andere voorkeuren of wensen bestaan, worden hier aan u een aantal persoonlijke kenmerken gevraagd. 45
Bent u een man of een vrouw?
46
Wat is de samenstelling van uw huishouden?
47
48
Man Vrouw
alleenwonend één volwassene met kind(eren) twee volwassenen twee volwassenen met kind(eren) anders, namelijk:
Wat is het geboortejaar van uzelf en uw huisgenoten/inwonende kinderen? 1887 - 2007 geboortejaar uzelf
geboortejaar huisgenoot/kind
geboortejaar eventuele partner
geboortejaar huisgenoot/kind
geboortejaar huisgenoot/kind
geboortejaar huisgenoot/kind
geboortejaar huisgenoot/kind
geboortejaar huisgenoot/kind
Wat is uw hoogst voltooide opleiding?
geen lager of basis-onderwijs lager beroepsonderwijs en algemeen voortgezet onderwijs (vmbo, vglo, lbo, lavo, mavo, mulo) hoger algemeen voortgezet onderwijs en vwo (havo, vwo, ath., gymn., hbs, mms) middelbaar beroepsonderwijs hoger beroepsonderwijs wetenschappelijk onderwijs
78
49
Wat is de voornaamste bron van inkomsten van uw huishouden?
50
€0 tot € 1000 € 1.000 tot € 1.250 € 1.250 tot € 1.500 € 1.500 tot € 2.000
€ 2.000 tot € 2.500 -> ga door naar 53 € 2.500 tot € 3.000 -> ga door naar 53 € 3.000 tot € 3.500 -> ga door naar 53 meer dan € 3.500 -> ga door naar 53
ben ik mee bekend
ben ik niet mee bekend
maak ik gebruik van
maak ik geen gebruik van
Via de website van de gemeente kun je m.b.v. Bereken je recht berekenen op welke gemeentelijke vergoedingen je recht hebt. Vindt u het lastig aanvraagformulieren in te vullen dan kunt u een beroep doen op de formulierenbrigade. De formulierenbrigade helpt u met het invullen van de formulieren en maakt u wegwijs in de regelingen.
Kent u de formulierenbrigade bij gemeentelijke regelingen? 53
bijstandsuitkering pensioen/AOW/VUT zelfstandig ondernemerschap andere inkomstenbron
Er bestaan verschillende regelingen die er op gericht zijn om personen met een laag inkomen te ondersteunen. Bent u bekend met deze regelingen en indien u ervoor in aanmerking komt maakt u er ook gebruik van?
Landelijke regelingen: huurtoeslag zorgtoeslag kinderopvangtoeslag kindergebonden budget tegemoetkomingsregeling buitengewone uitgaven (TBU) voorlopige teruggaaf (VT) Gemeentelijke regelingen: kwijtschelding hondenbelasting kwijtschelding afvalstoffenheffing declaratieregeling minima bijzondere bijstand chronisch zieken, gehandicapten en ouderen langdurigheidstoeslag collectieve ziektekostenverzekering schuldhulpverlening zwemvangnetregeling vergoeding aanschafkosten ID-bewijs 52
Kunt u aangeven in welke van de volgende inkomensklassen het (gezamenlijk) netto-inkomen van u en uw eventuele partner ligt? Het gaat dus om uw netto-inkomen per maand, zonder de eventuele kinderbijslag.
51
betaald werk, één inkomen betaald werk, twee inkomens Studiefinanciering Werkloosheidsuitkering arbeidsongeschiktheidsuitkering (WAO)
ben ik mee bekend
ben ik niet mee bekend
maak ik gebruik van
maak ik geen gebruik van
Wat is het percentage van uw netto (gezamenlijk) huishoudinkomen (excl. kinderbijslag) dat u besteedt aan maandelijkse woonlasten? N.B. Maandelijkse woonlasten zijn bij een huurwoning: huur + gas, water, licht en eventueel servicekosten min huursubsidie. Bij een koopwoning: hypotheek + gas, water, licht en eventuele servicekosten na aftrek van belastingvoordeel.
54
minder dan 20% 20 tot 30% 30 tot 40% 40 tot 50% 50 tot 60% meer dan 60%
Wilt u in aanmerking komen voor een van de te verloten prijzen van 25 euro? (GRAAG 1 ANTWOORD AANKRUISEN) I
Nee Ja, voor een theaterbon Ja, voor 25 euro zwembadkaartjes Ja, twee kaartjes voor AquaZoo Ja, voor een bioscoopbon Ja, voor een Irischeque
Indien ja, ik wil in aanmerking komen, wat is uw emailadres……………………..of telefoonnummer ……..noteren bij telefonisch onderzoek of koppelen aan dit gegeven.
79
Digitaal burgerpanel De gemeente Leeuwarden maakt gebruik van een digitaal burgerpanel. Een groep Leeuwarders wordt ongeveer 4 keer per jaar per e-mail gevraagd zijn of haar oordeel te geven over beleidsvorming en plannen. Hier onder kunt u uw belangstelling kenbaar maken. Dit kan ook door een e-mail te sturen naar
[email protected]. Graag dan uw naam in de mail vermelden en als onderwerp aangeven: aanmelden ‘digitaal burgerpanel’. 55
Wilt u deel uitmaken van het digitaal Burgerpanel?
Nee Ja, mijn emailadres is………………………..
Wij danken u van harte voor uw medewerking!
80