SAMENWERKINGSAGENDA GEMEENTE LEEUWARDEN - PROVINCIE FRYSLÂN 2011-2021
Versie 07-12-2009
Partners • Gemeente Leeuwarden • Provincie Fryslân december 2009
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
1
Inhoudsopgave Inhoudsopgave
2
Preambule
3
1.
Inleiding
6
2.
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
8
2.1
Inhoudelijke contouren
8
2.2
Kwalitatieve eisen voor samenwerking
8
2.3
Financiële contouren
9
4.
Samenwerkingsafspraken
5. Thema’s/projecten
10 11
Bijlagen Bijlage A
Projecten
15
a. Ruimtelijk-economische projecten Factsheet 1: Watercampus Leeuwarden
15
Factsheet 2: Landbouwcampus Leeuwarden
18
Factsheet 3: WTC-Expo en Westelijke kantorenhaak
20
b. Cultuur, kennis e.d.
2
23
Factsheet 4: Culturele hoofdstad
23
Factsheet 5: University Campus Fryslân
26
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
Preambule Gemeente Leeuwarden, ten deze vertegenwoordigd door burgemeester drs. Ferd. J.M. Crone, handelende ter uitvoering van een besluit van de gemeenteraad d.d. … 2010 hierna te noemen de Gemeente, en Provincie Fryslân, ten deze vertegenwoordigd door de commissaris van de koningin de heer J.A. Jorritsma, handelende ter uitvoering van een besluit van Provinciale Staten d.d. ….. 2010, hierna te noemen de Provincie, In aanmerking nemende dat: -
het rapport, getiteld “Sjoch dizze stêd, Ontwikkelingskader Leeuwarden 2030“, d.d. juli 1998 op 9 december 1998 door Provinciale Staten is vastgesteld als uitgangspunt voor de versterking van de stad. Daarbij is ingestemd met de in dit rapport opgenomen aanbevelingen en taakstellingen tot 2010, met inachtneming van de in het statenvoorstel terzake gemaakte opmerkingen, waaronder de wens van de staten om de versterking van de stad Leeuwarden mede in relatie tot de versterking van de regio te zien;
-
Partijen in goed overleg in reactie op de aanbevelingen in het rapport “Sjoch dizze stêd” uitvoering hebben gegeven aan het uitgangspunt versterking van de stad Leeuwarden en hun samenwerkingsrelatie in 1999 in een geheel nieuw convenant voor de periode 2000 – 2010 hebben willen vastleggen met als doel de stad te versterken hetgeen geresulteerd heeft in het Stadsconvenant Leeuwarden 2000-2010;
-
De gemeente Leeuwarden in 2001/2002 een Stadsvisie heeft opgesteld, waarin ambities van Leeuwarden zijn vastgelegd die de identiteit van Leeuwarden versterken en waarin concepten zijn neergelegd, met behulp waarvan verder gebouwd kan worden aan de sterke kanten van de stad. Deze visie is bedoeld als toetsingskader om tot een gerichte en scherpe selectie te komen van de zaken waarvoor de gemeente zich de komende jaren gaat inzetten De Stadsvisie is in oktober 2002 door de gemeenteraad vastgesteld;
-
De provincie zich heeft ingespannen om de positie van Leeuwarden voldoende tot uitdrukking te brengen in het raamprogramma en uitvoeringsprogramma dat in SSN verband is opgesteld ten behoeve van het regionale beleid ná 2006. Het betreft hier vooral de thema`s Innovatie en kenniseconomie en concurrerend vestigingsklimaat in het stedelijk gebied. Op basis van een nadere uitwerking van deze thema’s zal een beroep worden gedaan op rijks- en/of EU financiering.
-
Een Tussenevaluatie van het Stadsconvenant Leeuwarden in 2005 als uitkomst had, dat in de Stuurgroep zowel Provincie als gemeente tevreden waren over de bereikte resultaten, dat geen inhoudelijke wijziging hoefde plaats te vinden, dat de middelen van het Stadsconvenant nagenoeg uitgeput waren en dat een voortzetting, c.q. actualisatie van het Stadsconvenant wenselijk was alsmede een verkorting van procedures.
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
3
-
Op basis van de tussenevaluatie van het Stadsconvenant Leeuwarden 2000-2010, het geactualiseerde Stadsconvenant door Provinciale Staten en de gemeenteraad werd vastgesteld. In dit convenant verklaren de partijen in te stemmen met en uitvoering te zullen geven aan de in goed overleg gemaakte afspraken met de daarbij horende werkwijze, de bestuurlijke aansturing en de financiële inzet van de partijen. Partijen verklaren verder te streven naar realisatie van de uitvoering van de in het convenant opgenomen thema’s.
-
Afgesproken werd, dat met het oog op de einddatum van 31 december 2010 partijen tijdig aan de hand van een (eind)evaluatie met elkaar afspraken maken over continuering van de samenwerking.
-
De Tussenevaluatie van het geactualiseerde Stadsconvenant als uitkomst had, dat zowel Provincie als gemeente tevreden zijn over de bereikte resultaten, dat de bestuurlijke drukte beperkt moet worden en dat infrastructurele projecten in een afzonderlijke overeenkomst geregeld moeten worden.
-
De gemeente Leeuwarden in 2008 de stadsvisie heeft geactualiseerd, waarbij vastgehouden wordt aan de eerdere thema’s van de Stadsvisie 2002 en waarbij ‘water’ als nieuw thema wordt toegevoegd als verbinding tussen die thema’s en als ontwikkellijn voor de thema’s; tevens wordt gekozen voor ‘duurzaamheid’ als uitgangspunt voor beleid en verdere ontwikkeling.
-
Provincie en gemeente met het rijk een aantal verstedelijkingsafspraken hebben gemaakt op basis van opgaven voor verstedelijking en stedelijke vernieuwing in Fryslân 2010-2020; (vaststelling 2009). Het betreft o.a.: ∗ Afspraken op regionaal niveau over kwantiteit en kwaliteit van de woningbouw tot 2016 (gedetailleerd) en daarna tot 2020 (globaal, indicatief). ∗ Afspraken over kwantiteit en kwaliteit van bedrijventerreinen tot 2020. ∗ Een brede aanpak van herstructurering van bestaand en bebouwd gebied, zowel fysiek als sociaal. Provinciaal “Werkplan Bestaand Gebouwd Gebied” In de lijn van de 40 krachtwijken extra investeren om cumulatie van fysieke en sociale achterstanden en problemen aan te pakken. ∗ Gebiedsgerichte ontwikkeling van het stedelijk bundelingsgebied (stadsregio/stedelijk bundelingsgebied Leeuwarden. Vooral focus op kwaliteitsverbetering binnenstedelijk gebied (duurzaamheidswinst). ∗ Selectie van stedelijke projecten die ook van belang zijn voor het functioneren van de stadsregio: o Watercampus Leeuwarden; o Landbouwcampus Leeuwarden (o.a. Nij Bosma Zathe); o Integrale gebiedsontwikkeling van WTC Expo + kantorenhaak en stationsgebied; o Fryslân/11 steden als culturele hoofdstad van Europa in 2018/ Leeuwarden als culturele hoofdstad van Fryslân; o University Campus Fryslân.
-
Provincie en gemeente partners zijn in het Energieakkoord Noord-Nederland (afspraken over de energieprestaties van nieuwbouwwoningen en het energiezuiniger maken van bestaande woningbouw); Provincie en gemeente afspraken hebben gemaakt over de aanwending van de middelen uit het Regiospecifiek pakket.
-
4
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
Verklaren te zijn overeengekomen als volgt:
1.
2.
3.
Partijen stemmen in met en zullen uitvoering geven aan de in goed overleg gemaakte afspraken met de daarbij horende werkwijze, de bestuurlijke aansturing en de financiële inzet van de partijen, vastgelegd in deze “Samenwerkingsagenda”. Partijen streven naar realisatie van de uitvoering van de afgesproken projecten. Deze “Samenwerkingsagenda” gaat in op 1 januari 2011 en heeft een looptijd tot 1 januari 2021. Tijdig met het oog op de einddatum van 2021 zullen partijen aan de hand van een (eind)evaluatie met elkaar afspraken maken over continuering van de samenwerking. Jaarlijks zullen partijen de voortgang van de samenwerking bespreken en waar nodig c.q. gewenst komen tot bijstelling van afspraken. In alle gevallen waarin deze overeenkomst niet voorziet zullen partijen tijdig in goed overleg tot aanvullende afspraken komen in de geest van de afspraken in deze “Samenwerkingsagenda”. Bij eventuele geschillen zullen partijen eerst in goed overleg in der minne tot een oplossing komen. Is dat niet mogelijk gebleken dan zullen alle geschillen in verband met deze “Samenwerkingsagenda” of afspraken die daarmee samenhangen, worden beslecht door een bindend advies, te geven door drie door partijen gezamenlijk of bij gebreke van overeenstemming daarover binnen vier weken, door één of meer, door de president van de rechtbank te Leeuwarden te benoemen, adviseurs. Een geschil bestaat, indien een der partijen dat stelt en schriftelijk aan de andere partij mededeelt.
Aldus overeengekomen en in tweevoud getekend te Leeuwarden op …. Gemeente
2010.
Provincie
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
5
1. Inleiding Voor u ligt de “Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021”. Deze “Samenwerkingsagenda” bouwt voort op het Stadsconvenant Leeuwarden 2000-2010. In de zomer van 2008 is een Tussenevaluatie van het in december 2005 geactualiseerde Stadsconvenant verschenen, waarin het volgende geconcludeerd werd: • De voor de jaren 2006 en 2007 beschikbaar gestelde middelen zijn volledig benut. • De middelen voor de verdere duur van het Stadsconvenant zijn nagenoeg vastgelegd waardoor er weinig financiële ruimte meer is voor nieuwe projecten. • Het Stadsconvenant kent veel thema’s en is daardoor erg breed . De investering in het thema ‘bereikbaar ontsloten’ is volgens afspraak erg hoog; andere thema’s zijn daardoor minder aan bod gekomen. • Het thema wonen is niet echt een thema voor het Stadsconvenant gebleken. • Het Stadsconvenant heeft goed gewerkt: de middelen voor de resterende periode van het convenant zijn alle belegd. De Tussenevaluatie had wegens de korte tijdsduur het karakter van een tussenbalans. Over een mogelijk vervolg op het Stadsconvenant Leeuwarden 2000-2010 wordt in de Tussenevaluatie aangesloten bij een passage uit het provinciaal Coalitieakkoord 2007-2011: “Om de centrumpositie van Leeuwarden in Fryslân en Noord-Nederland te versterken en verder uit te bouwen wordt in de resterende convenantperiode een extra inspanning geleverd”. Over de periode ná de convenantsperiode wordt opgemerkt: “Doel van samenwerking tussen provincie en Leeuwarden is versterking van de economische-, culturele- en centrumpositie van Leeuwarden in Fryslân en Noord Nederland. Dit doel is zowel van provinciaal (zie documenten als het streekplan) als van gemeentelijk belang. Waar sprake is van samenloop van die belangen hebben we het over de essentie van dit convenant”. In de Tussenevaluatie is een aantal uitgangspunten genoemd voor de samenwerking tussen provincie en gemeente en een aantal kwalitatieve eisen voor de samenwerking. In hoofdstuk 2 zal daarop worden ingegaan. In de Tussenevaluatie werd nog geen uitspraak gedaan over de vorm van het vervolg, wel dat dit vervolg gekoppeld moet worden aan de hiervoor genoemde aandachtspunten, ten aanzien waarvan Leeuwarden en provincie samenwerken. Korte schets historie Stadsconvenant Op 9 december 1998 is het rapport “Sjoch dizze stêd, Ontwikkelingskader Leeuwarden 2030“ door Provinciale Staten vastgesteld als uitgangspunt voor de versterking van de stad. Toen is ingestemd met de in dat rapport opgenomen aanbevelingen en taakstellingen tot 2010. Daarbij spraken de staten de wens uit om de versterking van de stad Leeuwarden mede in relatie tot de versterking van de stadsregio te zien. In juni 1999 resulteerde dit in het Stadsconvenant Leeuwarden 2000-2010, ondertekend in maart 2001. Het Stadsconvenant 2000-2010 heeft een aantal functies: het geeft uitdrukking aan een gemeenschappelijk doel van provincie en gemeente om Leeuwarden te versterken; beide partijen leveren een financiële inzet ten behoeve van de convenantsdoelen; provincie en Leeuwarden hebben een gezamenlijke (investerings)agenda; via het convenant vindt afstemming plaats over de inzet van provincie en Leeuwarden; het convenant wordt gebruikt voor gezamenlijke lobby naar andere overheden.
6
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
In 2005 werd, op basis van een tussenevaluatie van het Stadsconvenant Leeuwarden 2000-2010, het geactualiseerde Stadsconvenant door Provinciale Staten en de gemeenteraad vastgesteld. In dit convenant verklaren de partijen in te stemmen met en uitvoering te zullen geven aan de in goed overleg gemaakte afspraken met de daarbij horende werkwijze, de bestuurlijke aansturing en de financiële inzet van de partijen. Partijen verklaren verder te streven naar realisatie van de uitvoering van de in het convenant opgenomen thema’s. Afgesproken is, dat met het oog op de einddatum van 31 december 2010 partijen tijdig aan de hand van een (eind)evaluatie met elkaar afspraken maken over continuering van de samenwerking. Na de noodzakelijke voorbereidingen, is in 2006 daadwerkelijk gestart met de uitvoering van het geactualiseerde Stadsconvenant. Uitgaande van een looptijd van 5 jaar loopt het convenant door tot 1 januari 2011. In het Stadsconvenant is door de provincie aangegeven dat jaarlijks rekening gehouden wordt met een bijdrage voor het Stadsconvenant van € 5,0 mln. tot 2011 (in totaal € 25 mln.). De gemeente financiert haar totale bijdrage van € 25 mln. over genoemde periode via reguliere budgetten en fondsen (o.a. het strategisch investerings- en ontwikkelingsfonds (SIOF)). Halverwege 2008 was het moment aangebroken voor een evaluatie van het Stadsconvenant teneinde met ingang van 2011 eventueel een vervolg te kunnen geven in de vorm van een samenwerkingsagenda. Leeswijzer In hoofdstuk 2 worden de inhoudelijke en financiële contouren van de “Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021” geschetst en wordt aangegeven welke kwalitatieve eisen aan de samenwerking tussen provincie en gemeente worden gesteld. In hoofdstuk 3 zijn de afspraken tussen provincie en gemeente opgenomen. In hoofdstuk 4 wordt een korte beschrijving gegeven van de projecten waarover het in deze “Samenwerkingsagenda” gaat. Een uitvoeriger beschrijving van de projecten is opgenomen in bijlage A.
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
7
2. Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden provincie Fryslân 2011-2021 2.1. Inhoudelijke contouren In de Tussenevaluatie zijn de volgende uitgangspunten voor de “Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021” opgenomen: • Leeuwarden wordt in zijn context bezien: de ontwikkelingen mondiaal, nationaal en in Fryslân; de positie van Leeuwarden provinciaal, nationaal en internationaal en de kansen voor Leeuwarden; • Resultaten Stadsconvenant 2000-2011, Regioconvenant Stadsregio Leeuwarden 2000-2010 en actualisatie Stadsconvenant 2005; • Tussen provincie en hoofdstad bestaat een volwassen relatie met erkenning van elkaars bestuurskracht; • Leeuwarden wordt als hoofdstad ondersteund en niet als één van de 11 steden en 30 grietenijen; wat Leeuwarden zelf kan doet het ook zelf! Op basis van de uitkomsten van de Tussenevaluatie geactualiseerd Stadsconvenant is in de “Samenwerkingsagenda” gekozen voor een andere opzet. De “Samenwerkingsagenda” gaat concreet om de realisatie van een aantal projecten, die van economisch belang zijn voor stad én provincie en die onmiskenbaar een bovenlokaal karakter hebben: • het gaat om majeure en strategische projecten die iets extra toevoegen (hoofdstedelijk én provinciaal belang) die niet uit reguliere gemeentelijke middelen bekostigd kunnen worden; • economische positie (gekoppeld met werk, kennis en duurzaamheid); integrale gebiedsontwikkeling van WTC Expo + kantorenhaak en stationsgebied • Watercampus (gekoppeld met toerisme, recreatie en kennis); • cultuur (hoofdstad van provincie Friesland met eigen taal, musea, theater, festivals, opleidingen): ontwikkeling van massa is nodig voor het creëren van dynamiek c.q. reuring; Fryslân/11 steden als culturele hoofdstad van Europa in 2018; • hoger en wetenschappelijk onderwijs (gekoppeld aan economie en aan voor provincie en Leeuwarden belangrijke thema’s als water, duurzaamheid, landbouw, recreatie en toerisme, dienstverlening en cultuur); concept van University Campus Fryslân; • gezamenlijke gebiedsgewijze aanpak en ontwikkeling, zoals Landbouwcampus (met o.a. Nij Bosma Zathe); • er is slechts beperkt ruimte voor enkele kleine projecten; invulling daarvan vindt plaats in onderling bestuurlijk overleg. In het voorjaar van 2009 hebben colleges van GS en B&W besloten met inachtneming van de uitgangspunten en de kwalitatieve eisen het aantal projecten te beperken. Tevens hebben zij besloten het thema Bereikbaarheid niet in de “Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden provincie Fryslân 2011-2021” op te nemen, omdat daarvoor een afzonderlijke afspraak werd gemaakt tussen provincie en gemeente (Invulling RSP). 2.2. Kwalitatieve eisen voor samenwerking Bij de projecten in de “Samenwerkingsagenda” dient inhoudelijk goed samengewerkt te worden tussen gemeente en provincie en is een goede afstemming nodig, zowel ambtelijk als bestuurlijk: • bij projectontwikkeling- en uitvoering wordt afstemming gezocht; de samenwerking houdt concreet een extra financiële en beleidsmatige impuls in; • waar mogelijk en nodig wordt in nauw overleg beleidsmatig samengewerkt in reactie op externe ontwikkelingen, en bij het aangaan van contacten met steden en gebieden in het buitenland;
8
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
•
•
•
in de “Samenwerkingsagenda” wordt een relatie gelegd tussen verschillende financieringsbronnen; behalve afzonderlijke middelen voor de specifieke samenwerking moeten ook andere bronnen aangesproken worden (naast andere interne budgetten, subsidieregelingen en fondsen ook optimaal gebruik maken van o.a. Europese- en rijksmiddelen); schotten tussen financieringsbronnen moeten geen belemmering vormen voor ondersteuning van de projecten; zowel gemeentelijk als provinciaal is goede beleidsregie en –coördinatie (ook financieel) nodig; tussen gemeente en provincie moet regelmatig overleg zijn; coördinatiestructuur moet voor beide partners helder zijn; Snelheid en daadkracht: op basis en binnen de kaders van de “Samenwerkingsagenda” moet snel gehandeld kunnen worden. Dat betekent: adequate organisatie op zowel bestuurlijk als ambtelijk niveau (snelheid van beslissen); beide partners dienen reserves te hebben waaruit in korte tijd geld vrij gemaakt kan worden voor een volgende fase van een project en nieuwe kansen/ kansrijke projecten; financieringsstructuur simpel inrichten: uitgangspunt moet zijn een heldere en snelle toetsing aan de doelen van de “Samenwerkingsagenda”.
2.3 Financiële contouren Voor de “Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden – provincie Fryslân 2011-2021” zijn geen bedragen vastgesteld, die provincie en Leeuwarden jaarlijks beschikbaar moeten stellen. Zoals hiervoor al is aangegeven gaat het om een beperkt aantal majeure en strategische projecten, te weten: Watercampus Leeuwarden; Landbouwcampus Leeuwarden (o.a. Nij Bosma Zathe); WTC-EXPO en Westelijke kantorenhaak; Culturele hoofdstad; University Campus Fryslân. De projecten zijn uitgewerkt in factsheets die onderdeel uitmaken van de “Samenwerkingsagenda” (bijlage A). De factsheets zijn een momentopname. De projecten bevinden zich in een dynamisch proces zodat de factsheets steeds geactualiseerd zullen moeten worden. In de factsheets zijn/worden financiële meerjarenafspraken gemaakt, die worden opgenomen in de provinciale en gemeentelijke begrotingen, zodra dat mogelijk is. Bij de opstelling van de factsheets zijn beide partijen betrokken. Externe financieringsmogelijkheden worden optimaal benut. Uitgangspunt is dat in deze projecten gemeente en provincie op 50/50 basis participeren. Daarbij dient altijd de financiële haalbaarheid van een bijdrage voor elk van de partners betrokken te worden. Daar waar effecten van een (onderdeel van het) project specifiek aan de stad ten goede komen en minder daar buiten, is een groter aandeel van Leeuwarden niet onredelijk te noemen. Als de effecten (ook) meer buiten de stad (regionaal) merkbaar zijn, lijkt een groter provinciaal aandeel in de rede te liggen. De projecten worden opgesplitst in delen waarbij een fase/onderdeel van een project pas gestart kan worden als de financiering rond is. De daadwerkelijke verdeling van de bijdrage in de kosten zal per (onderdeel van het) project, in onderling overleg en na behandeling in de colleges van B&W en GS. worden vastgesteld. Beide partijen verplichten zich voor uitgaven, niet behorend tot de genoemde projecten, waarvan beide partijen het belang zien, zich te zullen inspannen daarvoor financiering te vinden. Een voorbeeld hiervan is het project "Binnenstad + " (ten behoeve van een verdere opwaardering van de Leeuwarder binnenstad). Dit project is in deze “Samenwerkingsagenda” niet als majeur strategisch project opgenomen maar er is wel een subsidieaanvraag ingediend in kader van Koers Noord.
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
9
3. Samenwerkingsafspraken Gekozen wordt voor een periodiek overleg tussen de beide colleges (drie maal per jaar). Dit zal een breed bestuurlijk overleg zijn over gemeenschappelijke thema’s waarbij de “Samenwerkingsagenda” één van de agendapunten is. Het voordeel hiervan is dat een en ander niet nog eens afzonderlijk in de colleges behandeld hoeft te worden. De beide colleges gezamenlijk fungeren als stuurgroep voor de “Samenwerkingsagenda”. Daarnaast zal bij dit overleg ruimte gereserveerd gaan worden voor inhoudelijke en strategische discussies over maatschappelijke en/of beleidsmatige ontwikkelingen die geen onderdeel uitmaken van de “Samenwerkingsagenda” maar waarbij sprake is van een gemeenschappelijk belang. Over de uitvoering van projecten behorend tot de “Samenwerkingsagenda” wordt door de colleges jaarlijks gerapporteerd aan Provinciale Staten en de gemeenteraad via de jaarstukken. Daar waar sprake is van het budgetrecht worden de betreffende voorstellen voor besluitvorming uiteraard ter vaststelling aan Provinciale Staten en gemeenteraad voorgelegd. De colleges vergaderen wisselend bij Provincie en bij de gemeente waarbij wisselend het voorzitterschap vervuld wordt door de commissaris van de koningin en de burgemeester. De secretaris van de provincie en de gemeentesecretaris zijn verantwoordelijk voor de ambtelijke coördinatie. Zij wijzen ieder een voor de “Samenwerkingsagenda” verantwoordelijk contactpersoon aan. De dagelijkse bestuurlijke aansturing van de projecten in de “Samenwerkingsagenda” komt voor rekening van de betrokken portefeuillehouders van provincie en gemeente, die daarbij de dienstdirecteuren betrekken die verantwoordelijk zijn voor een bepaald project. De vaste ambtelijke contactpersonen voor aangelegenheden betreffende de “Samenwerkingsagenda” zijn belast met de voorbereiding van de vergaderingen en met de interne coördinatie van zaken die hierop betrekking hebben. De provinciale contactpersoon zal het secretariaat voeren voor het collegeoverleg. Dit laat onverlet de afspraken die gemaakt worden tussen de managementteams van provincie en gemeente om periodiek met elkaar overleg te voeren. Provincie en gemeente stellen met de “Samenwerkingsagenda” de projecten vast waaraan de komende jaren gewerkt zal gaan worden. De Provincie zorgt voor de nodige koppelingen met Kompas, Koers Noord en het regionale beleid na 2006. Daarnaast zal aansluiting worden gezocht bij rijks- en Europese programma`s . De gemeente zorgt voor de nodige koppelingen met het GSB en andere relevante programma`s. Monitoring van de voortgang van de projecten van de “Samenwerkingsagenda” en de mate waarin de beoogde doelen zijn bereikt, ligt in handen van betrokken gemeentelijke en provinciale diensten en de betrokken bestuurders. Halverwege de looptijd van de “Samenwerkingsagenda” zal geëvalueerd worden of de beoogde effecten gehaald zijn. De eerstvolgende tussenevaluatie is gepland in najaar 2014. De tussenrapportage wordt aan provinciale staten en gemeenteraad aangeboden door het overleg van de gezamenlijke colleges . In de loop der jaren worden de projecten van de “Samenwerkingsagenda” verder uitgewerkt, inclusief de definitieve financiering en kasritme. Zodra een project beslisrijp is, wordt het ter besluitvorming voorgelegd aan het periodieke collegeoverleg.
10
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
4. Thema’s/projecten De projecten: a. Ruimtelijk-economische projecten Voor de korte termijn zijn vooral de projecten Watercampus en Landbouwcampus (o.a. Nij Bosma Zathe) en parkeeroplossingen WTC/EXPO en kantorenhaak relevant. Hierbij gaat het om aansprekende, majeure projecten waarvoor bij Rijk én provincie veel draagvlak bestaat. Provincie is zoals bekend nauw betrokken bij ontwikkelgedachten Watercampus. Belangrijk aandachtspunt is het terugdringen van tekorten op grondexploitatie en opstalexploitatie. De Landbouwcampus is onderdeel van gebiedsontwikkeling Nieuw Stroomland waarbij de Provincie de regie heeft. Naast gezamenlijke investeringen kan het ook gaan om afspraken over planning, fasering, planologische kaders e.d. Navolgend zijn de belangrijkste factsheets als achtergrondinformatie bijgevoegd. Korte beschrijving van projecten 1. Watercampus Leeuwarden De watertechnologiemarkt is booming business: de waterbehandelingsproblematiek is een groot internationaal vraagstuk en krijgt veel aandacht. Het ontwikkelen, implementeren en vermarkten van innovatieve en duurzame technologieën is dan ook in opmars met (kansen op) een expanderende markt. Met de aanwezige en vooroplopende (top)technologie in Leeuwarden wordt door overheden (o.a. ‘Pieken in de delta’) ingezet op een internationale positie van de Friese hoofdstad. Die krijgt gestalte met een zgn. waterhub: - een Watercampus: geconcentreerde bedrijvigheid voor watertechnologie; - diverse specifieke voorzieningen, zoals laboratoria, applicatiecentra en demosites; - een compleet onderwijsprogramma voor watertechnologie. In de stadsvisie “Fier verder” (Leeuwarden, 2008) wordt stevig ingezet om dit speerpunt/deze piek in Leeuwarden gestalte te geven.
2. Landbouwcampus Leeuwarden Realisatie van landbouwcampus. Uitbreiding Nij Bosma Zathe, verplaatsing PTC+, vestiging veehouderij Van Hall-Larenstein, ontwikkeling van experimenteergebied. Nij Bosma Zathe is een praktijkcentrum voor onderzoek en kennisoverdracht op het terrein van de melkveehouderij voor de drie Noordelijke provincies. Als modern melkveebedrijf doet zij onderzoek op het gebied van innovaties in de veehouderij, (veevoeding, voedergewasproductie, bemesting), maar ook op het gebied van agrarisch natuurbeheer (groene dooradering en weidevogelbeheer) en er wordt onderzoek gedaan naar de productie van groene energie middels mestvergisting.
http://www.asg.wur.nl/NR/rdonlyres/17F4E09E-50EF-4C1B-AD2C339821BFF34A/24510/NijBosmaZathe.jpg Nij Bosma Zathe is het aangrijpingspunt om de visie voor Nieuw Stroomland een impuls te geven. Het keten denken van kennis, experimenteren, produceren en consumeren wordt voor een deel al ingevuld door de universiteit Wageningen (kennis) en de experimenten die op deze locatie worden uitgevoerd op het gebied van veehouderij, landbouw en energie. De ontwikkeling van Nij Bosma Zathe is onderdeel van de gebiedsontwikkeling Nieuw Stroomland. In april 2008 hebben de colleges van GS en de colleges van B&W van de gemeenten Leeuwarden, Littenseradiel en Menaldumadeel de zogenoemde Hoofdlijnennotitie vastgesteld. Trefwoorden daarin zijn ruimtelijke kwaliteit en ontwikkeling van de Keten van Duurzaamheid, met kennis,
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
11
experimenten, productie en consumptie. In gezamenlijkheid en onder regie van de Provincie wordt de hoofdlijnennotitie uitgewerkt tot een Masterplan. 3. WTC Expo en westelijke kantorenhaak De Westelijke kantorenhaak en het WTC/Expo zijn de motor voor de kantoren en evenementenmarkt in Leeuwarden en Fryslân. Met de komst van de Westelijke invalsweg wordt het gebied beter ontsloten en ontstaat er ruimte voor groei. Het gebied verandert en nieuwe ontwikkelingen (hotel en congrescentrum, casino en kantoren) moeten worden gefaciliteerd. Het gaat om de ontwikkeling van het WTC-Expocomplex waar bereikbaarheid en parkeren gegarandeerd moeten worden op een hoogwaardige manier. Tegelijkertijd moet verdere kantoorontwikkeling gelieerd aan het WTC worden ingepast (functieverandering en uitplaatsing) en zijn er plannen voor de combinatie met een voetbalstadion met commerciële voorzieningen. Inhoudelijk moet de exportfunctie van het WTC verder gestalte krijgen in samenwerking met de KvK Noord Nederland. Oogmerk is het zwaartepunt van exportvoorzieningen ten behoeve van het Noordelijk bedrijfsleven te concentreren in het pand van de KvK dat onderdeel kan gaan uitmaken van het WTC-complex. In het Westelijk deel van de Tesselschadestraat gaat het CJIB uitbreiden en wordt tevens een nieuw kantoor ontwikkeld voor UPC. Tezamen met de ontwikkelingen binnen de rest van de omliggende bedrijven (indikken binnen bestaande gebouwen, wisseldiensten e.d.) neemt de parkeerdruk verder toe dan de parkeernorm die ooit is opgelegd tijdens de bouw van deze kantoren. Het parkeren wordt voornamelijk op eigen terrein gerealiseerd maar aanvullende voorzieningen zijn nodig. De bereikbaarheid van deze kantoren en de kwaliteit van de openbare ruimte neemt door de parkeerdruk af. Om ruimte te bieden aan verdere groei van de kantoren en een impuls te geven aan de openbare ruimte is ook in dit gebied een definitieve duurzame oplossing van het parkeerprobleem noodzakelijk die naast de huidige druk ook toekomstige ontwikkelingen kan ondersteunen. Centraal in de Tesselschadestraat vindt herontwikkeling plaats op de voormalige LPF en Y. Kramerlocaties (woningbouw en kantoren), evenals op het voormalige NHL-terrein (Vondelstraathoek Tesselschadestraat woningbouw; Fonteinland / Catsplein herontwikkeling kantoren). In het westelijk deel van de Tesselschadestraat vindt herontwikkeling plaats van rijkskantoren (voormalige Landbouwhuis, UWV, kadaster). Om de private investeringen te begeleiden en uit te lokken is upgrading van het gebied nodig met als essentiële publieke elementen die aangepakt moeten worden: voormalige Philipslocatie, het Evenemententerrein, de Tesselschadestraat en de Harlinger- en Snekertrekweg. Met de vaarroute door de Harlingervaart liggen er ook kansen om de kades van de Harlingertrekweg en de Snekertrekweg een kwaliteitsimpuls te geven als stadsentree/waterfront.
b. Cultuur en kennis Korte beschrijving van projecten 4 Culturele hoofdstad Cultuur maakt Leeuwarden tot een bijzondere stad. Als centrum voor kunst en cultuur en belangrijke ontmoetingsplek mag Leeuwarden met recht de culturele hoofdstad van Fryslân heten. De gave zeventiende-eeuwse binnenstad heeft een herkenbaar eigen culturele identiteit en schoonheid, die wordt gekleurd door de toonaangevende culturele instellingen die er zijn gevestigd. Het monumentale karakter ervan vindt zijn uitdrukking in de meer dan vijfhonderd beschermde (rijks)monumenten. Dit brede scala is van groot belang voor het culturele klimaat van de binnenstad.
12
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
Veel bezoekers aan de hoofdstad maken enthousiast en veelvuldig gebruik van de culturele verworvenheden die Leeuwarden te bieden heeft. De culturele voorzieningen in Leeuwarden hebben een groot regionaal bereik. Elk jaar wordt door het Europees Parlement een culturele hoofdstad van Europa gekozen. Het doel hiervan is de rijkdom, de verscheidenheid en de gemeenschappelijke kenmerken van de Europese culturen tot hun recht te laten komen en ertoe bij te dragen dat de burgers van de Europese Unie elkaar beter leren kennen. De kandidaat moet onder meer culturele evenementen en economische activiteiten rondom cultuur bevorderen. Bovendien moet ze brede lagen van de bevolking daarbij betrekken. Ook de dialoog tussen de Europese culturen dient op een of andere manier bevorderd te worden. Fryslân bereidt zich voor op kandidaatstelling. In de race zijn in elk geval: Almere, Brabantstad1, Maastricht, Den Haag en Utrecht. 5. University Campus Fryslân Ter vergroting van de innovatiekracht van Fryslân en de versterking van het academisch onderwijs en onderzoek wordt de University Campus Fryslân (UCF) gerealiseerd: • Het UCF is een bundeling van bestaande en nog te ontwikkelen hoger onderwijs activiteiten in Leeuwarden waarmee academisch onderzoek, masteropleidingen en Doctor of Philosophy- (Phd)trajecten in Leeuwarden gestalte krijgt op het terrein van de Friese hotspots; • nieuw te ontwikkelen mastercollege – als schakeltraject tussen het HBO en de academische masters c.a. is een belangrijk en te realiseren onderdeel van UCF;. • De UCF stelt zich tot doel de hele Fryske kennisketen te versterken: van voorschoolse educatie en een ‘leven lang leren’ tot excellent wetenschappelijk onderzoek en innovatief ondernemerschap. De UCF stelt zich tot doel de hele Fryske kennisketen te versterken: van voorschoolse educatie en een ‘leven lang leren’ tot excellent wetenschappelijk onderzoek en innovatief ondernemerschap. De University Campus Fryslân is primair een koppeling van aanwezige kennis en kunde binnen bestaande instituten en secundair gericht op het in wisselende allianties genereren en ontsluiten van nieuwe kennis. De UCF kent om dit doel te realiseren drie programmalijnen: onderzoek (kennisontwikkeling en creatie), onderwijs (overdacht van kennis) en maatschappelijke valorisatie (toepassen van kennis voor de samenleving, al dan niet op basis van vragen van het bedrijfsleven). Om dit doel te bereiken wordt de UCF georganiseerd als netwerkorganisatie de meest geëigende en haalbare samenwerkingsvorm. De netwerkorganisatie betreft uitdrukkelijk geen zelfstandige universiteit. De netwerkorganisatie kan in de Friese context het beste omschreven worden als een verzameling van zelfstandige eenheden, die vanuit een eigen profiel en daaraan gerelateerd strategisch beleid, hun krachten bundelen teneinde de gemeenschappelijke waarden en strategische doelen te verwezenlijken. De samenwerking is primair gericht op het delen en ontsluiten van kennis, het bieden van mogelijkheden om deze kennis op kansrijke terreinen en in wisselende allianties verder uit te breiden en op het behalen van schaalvoordelen door een bundeling van schaarse expertise.
1
21-12-2006 Breda, Eindhoven, Helmond, 's-Hertogenbosch en Tilburg (B5) hebben 20 december 2006 met de
Provincie het convenant ‘BrabantStad Culturele Hoofdstad 2018’ ondertekend. Doelstelling: gezamenlijke focus, samen optrekken, investeren en lobbyen om te komen tot BrabantStad Culturele Hoofdstad van Europa in 2018. Voor de start van het traject Culturele Hoofdstad 2018 is een ‘cultureel informateur’ aangetrokken. Die zal onder meer het oor te luisteren leggen bij alle betrokken partijen en een cultureel profiel van de stad/regio opstellen.
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
13
De UCF manifesteert zich door uiteenlopende activiteiten en vormen van samenwerking tussen de bestaande kennisinstituten in Fryslân en Friese hogescholen, uit partnerships met bestaande universiteiten, het bedrijfsleven en andere relevante sectoren. De UCF zal in Leeuwarden worden gevestigd. Van de stad vraagt dit een aantal investeringen voor huisvesting van studenten, docenten, bestuursgebouw, etc. en daarnaast het versterken van het sociaal-cultureel aanbod en een ‘upgrading’ van de locatie waar de UCF zijn residentie zal kiezen. Beoogd resultaat is onder meer dat met ingang van het studiejaar 2011 – 2012 de eerste studenten kunnen doorstromen in een schakelprogramma en dat er op een aantal terreinen van de Friese hotspots academische masters kunnen worden doorlopen in Leeuwarden.
14
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
Bijlage A Factsheets van projecten a. Ruimtelijk-economische projecten Factsheet 1 Watercampus Leeuwarden Projectnaam
Watercampus Leeuwarden Onderdeel van de internationale Europese Leeuwarder waterhub
Inhoud/omschrijving
De watertechnologiemarkt is booming business: de waterbehandelingsproblematiek is een groot internationaal vraagstuk en krijgt veel aandacht. Het ontwikkelen, implementeren en vermarkten van innovatieve en duurzame technologieën is dan ook in opmars met (kansen op) een expanderende markt. Met de aanwezige en vooroplopende (top)technologie in Leeuwarden wordt door overheden (o.a. ‘Pieken in de delta’) ingezet op een internationale positie van de Friese hoofdstad. Die krijgt gestalte met een zgn. waterhub: - Een Watercampus: geconcentreerde bedrijvigheid voor watertechnologie; - Diverse specifieke voorzieningen, zoals laboratoria, applicatiecentra en demosites; - Een compleet onderwijsprogramma voor watertechnologie. In onze stadsvisie “Fier verder” wordt stevig ingezet om dit speerpunt/deze piek in Leeuwarden gestalte te geven.
Plangebied
De ontwikkeling van het zgn. “voormalig Atoglas-terrein”, gelegen aan de prachtige en monumentale stadsrivier de Potmarge, is dé locatie om de Watercampus met kantoor- en researchruimten te realiseren. Wetsus en Van Hall Larenstein zijn daar, als primaire en cruciale spelers, al in de directe nabijheid gevestigd; Met de Joh. de Doperkerk, die sinds medio 2009 beschikbaar is als bedrijfsverzamelgebouw, is de eerste aanzet van de Watercampus een feit. Op de beoogde Watercampuslocatie ‘voormalig Atoglas’ is een totaal bruto vloeroppervlak te realiseren van zeker 25.000m2.
Doelen en beoogde effecten
Doel: Met de Watercampus wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het streven om van Leeuwarden dé Europese Waterhub te maken. Effecten: - Internationale allure/status van Leeuwarden water-kennisstad (vakwereld, studenten, bedrijven); - Directe werkgelegenheid; - Indirecte werkgelegenheid (producerende watergerelateerde industrie, huisvesting Nieuw Stroomland).
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
15
Projectnaam Stadsregionaal belang
Watercampus Leeuwarden Onderdeel van de internationale Europese Leeuwarder waterhub Belangrijke economische trekker en hoogwaardige onderwijskundige kansen voor grote regio, internationale duurzame en innovatieve uitstraling straalt provinciebreed af.
Partners
Gemeente Leeuwarden (projecttrekker), Provincie Fryslân, NOM, Wetsus, Van Hall Larenstein, Stichting Well, OBL en (optioneel) een (grote) publieke partij. Relatie met acquisitie vanuit/met FWA. De gemeente is bezig met aankoop. De eigenaar = Van Wijnen (situatie per medio november 2009).
Status project
Het project bevindt zich in de initiatief- en oriëntatiefase. Gewerkt wordt aan het formuleren van een haalbaar concept met (de) cruciale partners. De (recente serieuze) interesse van een publieke organisatie voor de Watercampuslocatie (met een substantieel aantal m2) beïnvloed het (‘oorspronkelijke’) programmatische concept.
Planning
Fase 1: ca. 11.000m2 (inclusief parkeervoorziening voor fase 1 en 2). Mogelijk kent de eerste fase meer bvo indien grote vestiger tijdig zeker wordt. Van medio 2009 tot medio 2011 de programma- en ontwikkelingsfase, met begin 2010 vaststellen programmaconcept fase 1, medio 2010 besluit aanbesteding prijsvraag fase 1, aanbesteding bouw fase 1 vanaf medio 2011, vanaf medio 2011 bouwrijp maken en vanaf 2012 realisatie. Oplevering medio 2013. Fase 2 vanaf 2014/2015 en fase 3 vanaf 2019/2020, afhankelijk van marktpotentieel.
Financiën
Het gaat over een bijzondere economische bedrijfstak met internationale allure die een kwalitatief (architectonisch) hoge en een duurzame uitstraling vergt. Niet alle beoogde vestigers (waaronder ook starters en ‘doorgroeiers’) zullen zich een kostenniveau kunnen permitteren (koop of huur) dat past bij een dergelijk zeer hoogwaardig kantoor. Bovendien is de grond prijzig en zijn bovengemiddelde investeringen benodigd voor parkeren en de verkeersontsluiting. Naast toekomstige inkomsten zullen dus forse investeringen (subsidies en regionale cofinanciering) nodig zijn voor een sluitende begroting. Subsidieaanvraag (Pieken en Operationeel Programma) is ingediend en in behandeling genomen.
Bijzonderheden
16
Optimale integratie van duurzaamheid en watertechnologische toepassingen in pand en zijn omgeving. In de directe nabijheid, aan het Sixmaplein, is de realisatie van een gebouw in voorbereiding van ca. 5.000m2 om tegemoet te komen aan actuele ruimtebehoefte. Start realisatie is afhankelijk van zekerheid over % ‘leads’.
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
Projectnaam
Watercampus Leeuwarden Onderdeel van de internationale Europese Leeuwarder waterhub
Afbeelding/situatietekening
Zie onderstaand enkele impressies.
Kaartbeeld locatie
Voorbeelduitwerking Campus bebouwing
Voorbeeld referentiebeeld
Compositieschets “icoon-gebouw” (Situatie d.d. eind augustus 2009)
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
17
Factsheet 2 Landbouwcampus onderwerp
Landbouwcampus Leeuwarden
Inhoud/omschrijving
Realisatie van landbouwcampus. Uitbreiding Nij Bosma Zathe, verplaatsing PTC+, vestiging veehouderij Van Hall-Larenstein, ontwikkeling van experimenteergebied.
Plangebied
Nog niet precies aan te geven: Nij Bosma Zathe en omgeving. Uitbreiding Nij Bosma Zathe is ook voorzien vnl. in buurgemeente Littenseradiel.
Doelen en beoogde effecten
Versterking van agri-nutriketen met internationale uitstraling, vooral in de melkveehouderij, toelevering en verwerking. Groei van toegepast onderzoek en onderwijs. Experimenteerruimte zal leiden tot nieuwe bedrijvigheid. Multiplier nog niet bekend.
Stadsregionaal belang
Inzet is om Landbouwcampus te laten groeien tot de plek in Nederland voor praktijkonderzoek en onderwijs op gebied melkveehouderijketen
Partners
Tot nu toe is er intentieverklaring van twee partijen: Wageningen UR Livestock Research en PTC+, Van Hall Larenstein zal zich er bij voegen, wellicht nog meer partijen. Nog geen 100% commitment op papier.
Status project
Ontwikkelingsfase. Project is nu nog in ontwikkeling binnen Wageningen UR Livestock Research en PTC+. Gemeente nog geen officiële partner
Projectplan
Er is nog geen goed en helder projectplan. Er is begin september besloten door WUR (Wageningen UR Livestock Research en Van Hall) en PTC+ om weer starten met de voorbereidingen. Inzet van planvorming is behoud en versterking van Nij Bosma Zathe.
Organisatie van het project
Is nog niet uitgewerkt
Planning
NVT
Financiën
Nog niet duidelijk. Er zijn in opdracht van Wageningen UR Livestock Research en PTC+ wel schattingen gemaakt voor uitbreiding Nij Bosma Zathe en verplaatsing PTC+ maar die zijn nog intern. Hierbij komen nog kosten voor verplaatsing veehouderijactiviteiten van Van Hall, en voor inrichten van experimenteergebied.
Bijzonderheden
Realisatie van de landbouwcampus past uitstekend in het overheidsbeleid, lokaal, regionaal en nationaal. Er is ook al regionale/landelijke subsidie gegeven voor de uitwerking van het werkprogramma Dairy Valley, een initiatief van Wageningen UR Livestock Research, PTC+, Van Hall Larenstein en LTO Noord, dat vanuit locatie Nij Bosma Zathe moet worden uitgevoerd. Het gaat
18
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
onderwerp
Landbouwcampus Leeuwarden om duurzame melkveehouderij. Met name de gewenste uitbreiding van Nij Bosma Zathe en de komst van PTC+ zal leiden tot groei aantal arbeidsplaatsen. Landbouwcampus wordt dan het centrum voor kennis op melkveehouderijgebied met internationale uitstraling.
Afbeelding/situatietekening
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
19
Factsheet 3 WTC-Expo en westelijke kantorenhaak Projectnaam
WTC-Expo en Westelijke kantorenhaak
Inhoud/omschrijving
De Westelijke kantorenhaak en het WTC/Expo zijn de motor voor de kantoren en evenementenmarkt in Leeuwarden en Fryslân. Met de komst van de Westelijke invalsweg wordt het gebied beter ontsloten en ontstaat er ruimte voor groei. Het gebied verandert en nieuwe ontwikkelingen (hotel en congrescentrum, casino en kantoren) moeten worden gefaciliteerd. Het gaat om de ontwikkeling van het WTC-Expocomplex waar bereikbaarheid en parkeren gegarandeerd moeten worden op een hoogwaardige manier. Tegelijkertijd moet verdere kantoorontwikkeling gelieerd aan het WTC worden ingepast (functieverandering en uitplaatsing) en zijn er plannen voor de combinatie met een voetbalstadion met commerciële voorzieningen. Inhoudelijk moet de exportfunctie van het WTC verder gestalte krijgen in samenwerking met de KvK Noord Nederland. Oogmerk is het zwaartepunt van exportvoorzieningen ten behoeve van het Noordelijk bedrijfsleven te concentreren in het pand van de KvK dat onderdeel kan gaan uitmaken van het WTCcomplex. In het Westelijk deel van de Tesselschadestraat gaat het CJIB uitbreiden en wordt tevens een nieuw kantoor ontwikkeld voor UPC. Tezamen met de ontwikkelingen binnen de rest van de omliggende bedrijven (indikken binnen bestaande gebouwen, wisseldiensten e.d.) neemt de parkeerdruk verder toe dan de parkeernorm die ooit is opgelegd tijdens de bouw van deze kantoren. Het parkeren wordt voornamelijk op eigen terrein gerealiseerd maar aanvullende voorzieningen zijn nodig. De bereikbaarheid van deze kantoren en de kwaliteit van de openbare ruimte neemt door de parkeerdruk af. Om ruimte te bieden aan verdere groei van de kantoren en een impuls te geven aan de openbare ruimte is ook in dit gebied een definitieve duurzame oplossing van het parkeerprobleem noodzakelijk die naast de huidige druk ook toekomstige ontwikkelingen kan ondersteunen. Centraal in de Tesselschadestraat vindt herontwikkeling plaats op de voormalige LPF en Y. Kramerlocaties (woningbouw en kantoren), evenals op het voormalige NHL-terrein (Vondelstraat-hoek Tesselschadestraat woningbouw; Fonteinland / Catsplein herontwikkeling kantoren). In het westelijk deel van de Tesselschadestraat vindt herontwikkeling plaats van rijkskantoren (voormalige Landbouwhuis, UWV, kadaster). Om de private investeringen te begeleiden en uit te lokken is upgrading van het gebied nodig met als essentiële publieke elementen die aangepakt moeten worden: voormalige Philipslocatie, het Evenemententerrein, de Tesselschadestraat en de Harlinger- en Snekertrekweg. Met de vaarroute door de Harlingervaart liggen er ook kansen om de kades van de Harlingertrekweg en de Snekertrekweg een kwaliteitsimpuls te geven als stadsentree / waterfront.
20
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
Projectnaam
WTC-Expo en Westelijke kantorenhaak
Plangebied
Het totale gebied bestrijkt 132 hectare en is gelegen vanaf het station tot en met WTC Expo. Het gebied biedt met 323 bedrijfsvestigingen aan meer dan 13.000 personen werkgelegenheid (25% van het totaal in Leeuwarden) De totale kantorenvoorraad in het gebied bedraagt 360.000m2 (50% totale voorraad Leeuwarden).
Doelen en beoogde effecten
Met het project wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het WTC/expo, zowel fysiek als naar functies. Voor Leeuwarden en Fryslân ontstaat een modern beurs en handelscentrum met grote mogelijkheden op het gebied van leisure, sport en evenementen. Effecten: - Internationale allure/status van Leeuwarden op het gebied van export, congressen, beurzen, evenementen en sport - Directe werkgelegenheid (WTC, kantoren en commerciële functies; - Indirecte werkgelegenheid Upgrading Tesselschadestraat c.a. zal investeringen uitlokken en tot groei / behoud van werkgelegenheid leiden. Aanpak van het Waterfront langs de Harlinger- en Snekertrekweg past in de aanpak Friese merenproject tweede fase en verbetert het vestigingmilieu (op termijn voor herontwikkeling van het Spoordokgebied).
Stadsregionaal belang
Belangrijke economische trekker en hoogwaardige werkgelegenheid voor grote regio (samen met Martinihal), verbetering vaarroutes.
Partners
Gemeente Leeuwarden (projecttrekker), Provincie Fryslân, WTC/Expo, KvK Noord Nederland, Sportclub Cambuur. Participanten in parkeervoorziening Tesselschadestraat (o.m. Stichting parkeergarages, CJIB, Friesland Zorgverzekeraar, Triodosbank, UPC, GGD, Q8 petrol)
Status en planning project
Het project kent een aantal deelprojecten: voor de verdere ontwikkeling van het WTC/Expo is een parkeervoorziening noodzakelijk op het WTC-terrein. Voor de uitbouw van de exportfunctie van KvK en WTC is voorwerk gedaan. Dit najaar moeten nadere bestuurlijke afspraken worden gemaakt over het totaal te ontwikkelen pakket. Voor de upgrading van de Tesselschadestraat is een project in voorbereiding gericht op: 1. een aanvullende publiek-private parkeervoorziening 2. herprofilering van de Tesselschadestraat 3. herontwikkeling van de Harlinger- en Snekertrekweg, incl. beleid betreffende ligplaatsen 4. dit alles gelardeerd in een lekkere saus van duurzaamheid. Laatstgenoemd deelproject is dit najaar gereed voor besluitvorming
Financiën
Er zullen forse investeringen nodig zijn vanwege de functieveranderingen die extra kosten met zich brengen en de aard van investeringen (additionele publieke investeringen zoveel mogelijk in duurzame uitvoering). Voor wat betreft de uitbouw van
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
21
Projectnaam
WTC-Expo en Westelijke kantorenhaak de exportfunctie zal ook financiering gezocht worden in het kader van het SNN/EU –programma. Dat is eveneens het geval voor de upgrading van de Tesselschadestraat c.a. De geraamde investeringskosten van laatstgenoemd project belopen meer dan € 14 mln.
Afbeelding/situatietekening
22
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
b. Cultuur, kennis e.d. Factsheet 4 Culturele hoofdstad Projectnaam
Culturele hoofdstad
Inhoud/omschrijving
Leeuwarden maakt de ambitie als dynamisch centrum voor de hele provincie voor kennis en hoogwaardige cultuurbeleving waar en levert daarmee een substantiële bijdrage aan de ambitie van Fryslân om zich kandidaat te stellen als European Capital of Culture 2018.
Plangebied
gehele provincie Fryslân met Leeuwarden als culturele hoofdstad
Doelen en beoogde effecten
Doel: Leeuwarden maakt de ambitie als dynamisch centrum voor de hele provincie voor kennis en hoogwaardige cultuurbeleving waar. Beoogde effecten: - meer samenhang in het culturele aanbod van culturele instellingen; - betere programmatische en productionele afstemming van culturele evenementen; - professionalisering van de culturele ondersteuningsstructuur t.b.v. bewoners en bezoekers - een aantal zwakkere schakels in de infrastructuur zijn versterkt; - een cultureel klimaat dat staat en zich qua aard en kwaliteit merkbaar positief onderscheidt in Europa.
Stadsregionaal belang
De aantrekkelijkheid van Leeuwarden neemt toe voor wonen, werken, studeren en recreëren. Hierdoor groeit de werkgelegenheid. Jongeren blijven en tegelijkertijd komen er meer studenten en toeristen wat ten goede komt aan de dynamiek van de stad. In 2010 maken de provincie en de gemeente Leeuwarden in onderling overleg afspraken voor de periode vanaf 2011. Op welke wijze geeft Leeuwarden invulling aan bovengenoemd doel? Wat is de organisatiekracht van de stad?
Partners
Alle geledingen uit de Friese maatschappij: inwoners, organisaties, instellingen, bedrijven, onderwijs en Leeuwarden als hoofdstad van die regio en daarnaast de overige vijf regiokernen (Dokkum, Sneek, Heerenveen, Drachten, Franeker).
Status project
Op 27 oktober 2008 heeft de gemeenteraad van Leeuwarden het gemeentelijke cultuurbeleid Cultuurvuur voor de periode 2009-2012 vastgesteld. Op 17 december 2008 hebben PS ingestemd met de provinciale cultuurvisie Finsters Iepen, wat de basis legt voor deze ambitie. Op 7 november 2009 hebben PS ingestemd met de uitwerking van de strategie Fryslân European Capital of Culture 2018. Op 12 oktober 2009 heeft de provincie een adhesiebrief ontvangen
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
23
Projectnaam
Culturele hoofdstad van de Vereniging Friese gemeenten aangaande de ambitie Fryslân European Capital of Culture. Bovendien heeft de provincie apart nog een adhesiebrief ontvangen van de cultuurwethouders van de zes regiokernen.
Inhoud/omschrijving
Leeuwarden maakt de ambitie als dynamisch centrum voor de hele provincie voor kennis en hoogwaardige cultuurbeleving waar en levert daarmee een substantiële bijdrage aan de ambitie van Fryslân om zich kandidaat te stellen als European Capital of Culture 2018.
Planning
In 2010: verkenningen Leeuwarden en provincie gezamenlijk t.b.v. nieuwe afspraken vanaf 2011. 2011: start uitvoering stadsconvenant. Procedure Kandidaatstelling European Capital of Culture 2018 December 2011: Ministerie van OC&W roept kandidaten op voor de Nederlandse kandidaatstellingsprocedure. Derde kwartaal 2012: Alle kandidaten hebben hun bidbook ingeleverd en worden uitgenodigd zich te presenteren voor de selectiecommissie. De selectiecommissie stelt een shortlist samen. De overgebleven kandidaten hebben tot medio 2013 de tijd hun kandidaatstelling te completeren. Medio 2013: De Nederlandse overheid draagt in de nazomer van 2013 één kandidaat voor aan de Europese Commissie. De internationale commissie brengt een bezoek aan de kandidaat-steden in de tweede ronde. Eind 2013: beslist de selectiecommissie wie de titel krijgt.
Financiën
Provinciaal budget: € 250.000 cofinanciering t.b.v. Leeuwarder producties die in het kader van dit doel gerealiseerd worden.
Bijzonderheden
Realisatie van dit doel gaat over diverse periodes van Raads- en PSbesluiten heen. Ook hier betreft het een project van lange adem dat constante focus vraagt.
24
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
Projectnaam
Culturele hoofdstad
Afbeelding/situatietekening
oriëntatie ambitie 4 november 2009
Start formulering ambitie Vensters open in eigen samenleving proces van divergentie iedereen levert input stakeholders en thematische netwerken leveren input voor gezamenlijke visie
Beslismoment PS officiële kandidaatstelling
Input proces
parels uit culturele karavaan november 2010
workshops met stakeholders
mei inoar gedragen visie
november 2011
planning en organisatie
Inleveren bidbook EU : selectie plannen en projecten
medio 2012
bidbook organisatoren werken plannen uit Input Frysk Festival
selectie Fryslân European capital of culture 2018
portfolio activiteiten
medio 2013
realisatie droom
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
25
Factsheet 5 University Campus Fryslân onderwerp
Thema/project
Inhoud/omschrijving
University Campus Fryslân: • bundeling van bestaande en nog te ontwikkelen hoger onderwijs activiteiten in Leeuwarden waarmee academisch onderzoek, opleidingen en –promoties in Leeuwarden gestalte krijgt op het terrein van de Friese hotspots • realisatie van een nieuw te ontwikkelen mastercollege als schakel tussen HBO en academisch.
Plangebied
Leeuwarden
Doelen en beoogde effecten
De UCF stelt zich tot doel de hele Fryske kennisketen te versterken: van voorschoolse educatie en een ‘leven lang leren’ tot excellent wetenschappelijk onderzoek en innovatief ondernemerschap. Ontwikkeling, overdracht en toepassing van kennis op academische en hoger onderwijs niveau door: • Versterking onderzoek; • Ontwikkeling academische mastercollege en verbinding HBU en dit college; • Maatschappelijke valorisatie Effect: • Versterking kenniseconomie • Met name op de thema’s van de Friese hotspots • Verlenging van de doorlopende leerlijnen • Vergroting schakelmogelijkheden tussen HBO en academisch • Vergroting werkgelegenheid • Vergroting gebruik van Leeuwarden als academie- en studentenstad en daarmee versterking van de sociaal-culturele omzet • Profilering Leeuwarden en Fryslân (inter)nationaal als kennisstad Multiplier wordt momenteel onderzocht: Atlas voor Gemeenten
Stadsregionaal belang
• • •
Partners
Het gaat om kennisontwikkeling en -toepassing in de hele provincie en daarbuiten De studenten komen uit de hele provincie en daarbuiten Versterking van de sociaal, cultureel en economische situatie en positie van de stad(sregio)
Welke publieke en private partners zijn er: Direct verbonden: • Stenden Hogeschool • Van Hall Larensteijn • NHL • Fryske Akademy / KNAW • Carthesius / diverse technische universiteiten
26
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
onderwerp
Thema/project • • • • • •
Wetsus / diverse technische universiteiten Waddenacademie / diverse technische universiteiten Rijksuniversiteit Groningen Centre for Marine Policy / WUR Provincie Fryslân Gemeente Leeuwarden
Meer op afstand en wel betrokken: • Hanze Hogeschool • HBO-raad • VSNU • KNAW Nog te betrekken en te verbinden (periode november 2009 – januari 2010): • Bedrijfsleven • Banken / financiers Status project
•
•
Gemeente Leeuwarden: B&W akkoord. Bespreking in Raadscommissie en besluitvorming in Raad is ingepland (november resp. december 2009. Provincie Fryslân: GS is akkoord. Bespreking in Statencommissie en besluitvorming PS is ingepland (november resp. december 2009
Projectplan
Kortheidshalve wordt verwezen naar de notitie Van Zoggel oktober 2009
Organisatie van het project
• • • •
• Planning
• • • •
Financiën
Beoogde aansturing: Programmabestuur met een Raad van Advies en een Raad van Toezicht Huidige aansturing: Stuurgroep UCF onder voorzitterschap van de provincie Fryslân Projectmanagement: projectleiding ligt bij de provinciale dienst. Afdeling cultuur taal en onderwijs, Siem Akkerman Met een team is voldoende borging in de provinciale organisatie. Periodiek is er overleg met de concernstaf van Leeuwarden, met name Piet Meerdink De afspraken tussen gemeente en provincie zijn in deze fase helder Het project loopt; De verschillende onderdelen hebben verschillende horizonten; Doel is dat in 2011 de UCF zichtbaar door een werkend mastercollege en een geaccordeerd schakelprogramma (studiejaar 2011 – 2012) De planning is reëel.
Dekking provincie Fryslân: • Reguliere begroting; • REP-middelen, onderdeel woon- en leefklimaat operationeel maken (voorbereidingen richting SNN vindt nu plaats; • NUON / Falcon-middelen inzetten op termijn – PS hebben 4 november 2009 besloten om € 50 mln. te reserveren ten behoeve van uitgaven in het kader van duurzaamheid en kennisinfrastructuur met het verzoek aan het college een en ander verder uit te werken.
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021
27
onderwerp
Thema/project Dekking Leeuwarden: • Reguliere begroting onderwijsmiddelen: herbestemming inzet middelen hotspots voor zover nog niet verplicht en belast; • voor investeringen in sfeer van huisvesting en faciliteiten voor UCF wordt gezocht naar dekking.
Bijzonderheden
•
Realisatie gaat over diverse periodes van Raad en Staten heen. Het is een project van lange adem en vraagt constant focus.
Afbeelding/situatietekening
Beoogd bestuurscentrum: de Kanselarij in Leeuwarden
28
Samenwerkingsagenda gemeente Leeuwarden - provincie Fryslân 2011-2021