BusinessPARK
magazine
2
jaargang 8, juli 2009
Platform voor duurzaam beheer van bedrijventerreinen
‘Mr. BIZ’ Kick-off wet BIZ in Schiedam Meer dan schoon, heel en veilig Duurzaamheid volgens provincie Z-Holland
COLuMN m ntru voor e C
4
gen
Impressie Kick-off BIZ-wet in Schiedam
9
Samen uw ondernemersvereniging sterker maken
Summertime
rin
al Lok
eO
Interview mr BIZ
nde mersK rne
Eerstelijns advies Helpdeskfunctie Inkoopvoordelen Inleidersbank Stagebank En meer...
Geïnteresseerd? Neem dan contact op met CLOK, tel. (010) 40 90 530 of stuur een E-mail naar
[email protected] 2 BusinessPARK magazine
“Summertime and the living is easy,” zong ik toen ik mij in de badkamer stond te scheren. Mijn jongste dochter stak olijk haar hoofd om de deur en meldde mij fijntjes: “Als ik jou was, zou ik mij niet voor Idols aanmelden. Hopeloze missie.” Ik glimlachte terug en ging verder met scheren en met zingen. De zomer is begonnen en mijn humeur kon best een stootje verdragen. Straks gaat heel Nederland even aan de easy living. Dat mag best na een seizoen hard werken. En wat een seizoen was het. Als ik terugkijk heb ik mij vooral bezig gehouden met de nieuwe experimentenwet BI-Zones, oftewel BIZ. Het aantal uren en kilometers dat ik inmiddels in de BIZ heb zitten, is enorm, maar het was volstrekt geen hopeloze missie. De wet is er sinds 1 mei en er is op lokaal niveau bijzonder veel belangstelling voor het opzetten van lokale ondernemersfondsen. Hier en daar bespeur ik nog een enkele gemeente die zo enthousiast is over de BIZ dat zij bijna vergeten dat het een initiatief van ondernemers moet zijn. Tegen die gemeenten zeg ik steeds dat ze niet voor de muziek moeten uitlopen. Het zijn de ondernemers die de eerste stap moeten zetten. Gelukkig gebeurt dat ook in ruime mate. Daar waar ik lokaal georganiseerde ondernemers spreek over BIZ of een andere vorm van ondernemersfonds is mijn doel om vooral een realistisch verhaal te vertellen. Het tot stand komen van een ondernemersfonds is beslist geen easy living. BIZ kan ook nooit een doel op zich zijn. Het doel is het investeren in het verhogen van de kwaliteit van het gehele bedrijvenpark (of winkelgebied). Het op langere termijn vasthouden van een hoger kwalitatief niveau is goed voor de waarde van het vastgoed. Ook zorgt BIZ ervoor dat alle ondernemers gaan meebetalen. Dat betekent dat de 50% van de ondernemers die jarenlang trouw heeft bijgedragen aan de collectieve beveiliging nu de inzet beloond ziet doordat nu echt alle ondernemers eraan gaan meebetalen en de kosten eerlijk worden verdeeld. Dus, als er op uw bedrijvenpark al collectieve beveiliging is, hevel deze dan in ieder geval over naar het BIZ-fonds want de ondernemers die al meebetaalden en nu minder gaan betalen, zullen bij de draagvlakmeting zeker voorstemmen. Voor die ondernemers wordt het in ieder geval een mooie zomer. In deze onzekere tijden voor hen toch nog een beetje easy living. BusinessPARK magazine
Ton Sels Uitgever Businesspark Magazine
Schoon, heel en veilig (met trigion)
10
Duurzaamheid volgens Provincie Zuid-Holland
12
Lokaal verhaal o.a.
14
Purmerend heeft primeur met mobiele parkeergarage
Clok-katern o.a.
Netwerk BCF Praktijkseminars Lokale Ondernemersfondsen succesvol
Berichten uit de ruimte
18
165 miljoen euro beschikbaar
Column: Juridisch
21
Vraag en Antwoord
BusinessPARK magazine
16
22 3
INHOuD
‘Mr. BIZ’ op de bres voor ondernemersorganisaties Hij loopt al zo’n 20 jaar mee in het georganiseerd bedrijfsleven. Na secretarisfuncties bij MKB-NL, VNO-NCW en de beveiligingsbranche, koos Ton Sels 10 jaar geleden voor het zelfstandig ondernemerschap. Zijn bureau Sels Advies & Secretariaat dat vanuit Schiedam actief is, zorgt ervoor dat ondernemersorganisaties beter gaan functioneren en concrete resultaten boeken. Nu ook met behulp van de wet BI-zones. Op de bres voor ondernemers Op de vraag hoeveel vergaderingen van lokale ondernemersorganisaties hij inmiddels heeft bijgewoond, antwoordt Ton Sels lachend dat dat in 20 jaar tijd naar schatting minstens zo’n 500 moeten zijn. “Ik schrik eigenlijk zelf van dat aantal. Dat is natuurlijk een enorm getal. Ik vind het wel altijd nog steeds erg leuk om dergelijke ondernemersbijeenkomsten bij te wonen en ondernemers te helpen om die oplossingen te kiezen waardoor hun vereniging beter gaat draaien of er een betere verstandhouding met de gemeente gaat ontstaan.
Relatie ondernemers-politiek Sels heeft een groot netwerk in ondernemersland opgebouwd,
maar beschikt daarnaast ook over goede politieke contacten door zijn jarenlange activiteiten als gemeenteraadslid in Schiedam. “Toen ik in Schiedam in de raad kwam, was ik het jongste raadslid en toen ik acht jaar later stopte omdat ik het raadswerk niet meer kon combineren met mijn functie als secretaris voor VNO-NCW in Amsterdam, was ik nog steeds het jongste raadslid. Ik zat voor het CDA in de raad, maar heb daar ook veel contacten met vertegenwoordigers van andere politieke partijen overgehouden die inmiddels in den lande andere functies bekleden.” De relatie ondernemers en politiek is geen gemakkelijke, maar Sels ziet juist daarin een rol voor hem weggelegd. “Ik snap wat ondernemers drijft en waarom zij soms zo ongeduldig zijn. Aan de andere kant weet ik ook hoe bestuurlijke processen binnen een gemeente lopen. Ik probeer vanuit mijn kennis van beide kanten de communicatie zo te ‘vertalen’ dat voor ondernemers het doel wordt bereikt dat zij zich gesteld hadden. Wat dat betreft zitten ondernemers en gemeentelijke vertegenwoordigers vaak op verschillende golflengten en mijn rol is om dat goed op elkaar af te stemmen en te voorkomen dat al te onorthodox optreden van beide kanten zorgt dat de zaak ontspoort. Daar is namelijk niemand bij gebaat.”
Bedrijfscontactfunctionarissen Ton Sels voelt zich in die rol tussen ondernemers en gemeente als een vis in het water. Voor hem zijn de bedrijfscontactfunctionarissen van gemeenten belangrijke gesprekspartners. “Die bedrijfscontactfunctionarissen of accountmanagers bedrijven (what’s in a name?) zijn de ambassadeurs van de gemeente naar de ondernemers in een plaats. Zij zijn de oren en ogen van een gemeente.” Sels vindt dat er veel te grote verschillen zijn tussen de posities die bedrijfscontactfunctionarissen in gemeentelijke organisaties innemen. “Bij gemeente A is de bedrijfscontactfunctionaris goed ingebed in de gemeentelijke lijn, vaak bij de afdeling EZ of Ruimte, maar er zijn ook bedrijfscontactfunctionarissen die zo solitair moeten werken dat niemand binnen de gemeente de beste man of vrouw serieus neemt. En dat is fnuikend voor het 4
BusinessPARK magazine
beeld dat ondernemers van een gemeente hebben. Zo hoorde ik eens van een burgemeester die met veel publiciteit een nieuw bedrijf ging openen, zonder dat de bedrijfscontactfunctionaris daar überhaupt van op de hoogte was gesteld. Het bleek dat het bedrijf in kwestie nog niet aan alle milieuvergunningen voldeed. Dan sta je als burgemeester toch in je hemd bij zo’n opening?”
Waarom mr. BIZ? “Ik was laatst op een informatiebijeenkomst over de wet BIZ die was georganiseerd door een kamer van koophandel. Ik noemde mijn naam bij de inschrijftafel en toen reageerde de dame die mijn badge uitreikte: u bent toch mr. BIZ?. Ik heb het compliment natuurlijk graag in ontvangst genomen.” Het is eigenlijk niet vreemd dat Sels deze titel toegedicht wordt, omdat hij zich al vele jaren sterk maakt voor de wettelijke mogelijkheid dat ondernemers kunnen investeren in de eigen bedrijfsomgeving. In dit magazine, tijdens vele presentaties en in vele lobbygesprekken met bestuurders op elk niveau heeft Sels steeds gehamerd op het aanpakken van de freeriders en de verplichting dat alle ondernemers investeren in een kwalitatief hoogstaande en veilige bedrijfsomgeving. “Eerst heette het BID (Business Improvement Districts), net als in de VS. Staatssecretaris Van Gennip van EZ heeft in het vorige kabinet geprobeerd om de wet BGV (Bedrijfsgerichte Gebieds Verbetering) in te voeren, maar werd frontaal tegengewerkt door MKB-NL en VNO-NCW. Nu is het staatssecretaris Heemskerk uiteindelijk gelukt om de wet BI-Zone (Bedrijven Investering Zone) door het parlement te loodsen.” Sels geeft aan dat dit bijna nog fout was gegaan door amendementen van kamerleden over het vereiste draagvlak voor zo’n BIZ-fonds. Ook in het lobbytraject om die amendementen van tafel te krijgen, heeft Sels nog veel energie moeten steken. “Ik zie het als een soort erkenning van mijn inspanningen dat staatssecretaris Heemskerk ervoor gekozen heeft de nieuwe wet BI-zones op bedrijvenpark Vijfsluizen in Schiedam officieel aan te kondigen. We hebben hier in Schiedam een heel actieve vereniging met een uitstekende voorzitter die er echt voor gaat. Als secretaris van de ondernemersvereniging op Vijfsluizen is BusinessPARK magazine het zeer plezierig samenwerken met hem.”
Van BID naar BIZ Tijdens een bezoek aan Washington DC zag Sels hoe de BID’s daadwerkelijk functioneerden. “In deze stad heb je vele verschillende BID’s. Zelfs het gebied rond Capitol Hill
is een BID. Kijk maar eens op www.capitolhillbid.org. Zo’n BID regelt het openbaar vervoer, de uitstraling en beveiliging van het gebied en biedt daarnaast allerlei diensten aan aan de bedrijven en de medewerkers. Ik vind het echt jammer dat een fenomeen als het BID dat zijn succes echt bewezen heeft in Nederland pas na veel vijven en zessen als experimentenwet wordt ingevoerd. Met name de wijze waarop de VVD zich in dit debat heeft geroerd, stoort mij mateloos. De oude grammofoon over lastenverzwaring werd opgezet en inhoudelijke discussie was niet mogelijk. Dit is niet alleen mijn mening, maar ik ben veel wethouders EZ van VVD-huize tegengekomen die er net zo over denken.”
Sels benadrukt dat een ondernemersfonds zoals BIZ moet worden gezien als investeringsfonds waar ondernemers zelf over kunnen beslissen. “Als de ondernemers het niet zien zitten om zelf invloed te hebben op de kwaliteit van een bedrijvenpark of winkelcentrum, stemmen ze in meerderheid tegen en gaat het niet door. Maar je moet niet vanuit Den Haag met het vingertje zwaaien dat het niet mag. Laat dat nou op lokaal niveau beslist worden.” Als voormalig secretaris van MKB-NL en VNO-NCW wil Sels zijn oude werkgevers beslist niet in een kwaad daglicht zetten, maar als deze partijen vanaf het begin af aan respect hadden getoond voor initiatieven van lokaal georganiseerde ondernemers was de wet volgens Sels jaren eerder in werking getreden. BusinessPARK magazine
5
Sels Advies & Secretariaat secretariaatsdiensten met visie Lokale ondernemersverenigingen Businessparkmanagement Maatschappelijk ondernemen Onderwijs en arbeidsmarkt
Ook voor ondersteuning van: Duurzaam beheer van bedrijvenparken en de ondersteuning van parkmanagement
“Laten we echter niet terugkijken. Ook MKB-NL en VNONCW zien het belang van de wet BIZ nu in en het is zaak samen op te trekken in het belang van de lokaal georganiseerde ondernemers. Met de BIZ-specialisten van MKB-NL en VNONCW valt nu zonder meer redelijk te praten.”
Aan de slag met BIZ Sels Advies & Secretariaat heeft de deskundigheid in huis om ondernemersorganisaties en overheden de juiste ondersteuning te bieden bij businessparkmanagement. Het functioneren op het snijvlak van overheid en bedrijfsleven is daarbij ons specialisme. Ons menu: Secretariaatsvoering bedrijvenparken en ondernemersorganisaties Ondersteuning bij oprichten ondernemersorganisaties Advisering bij fusie ondernemersorganisaties Secretariaten parkmanagement Ondersteuning lokale lobby en belangenbehartiging Ondersteuning communicatie en PR Projectsecretariaten
Contactpersonen drs. Ton Sels en Ton Lutter
6
in fo@se l s.nl ww w .se l s.nl BusinessPARK magazine
Postbus 405 - 3100 AK Schiedam Jan van Galenstraat 78 te Schiedam Tel. (010) 40 90 540 - Fax (010) 473 28 18
Sels wordt door veel ondernemersorganisaties en gemeenten gevraagd presentaties te houden over BIZ. Voor een aantal ondernemersorganisaties zijn de mensen van zijn bureau al bezig met de ondersteuning bij het realiseren van het BIZ-plan. “Tijdens de presentaties verkondig ik niet het halleluja van de wet BIZ. Natuurlijk laat ik het belang zien voor ondernemers om te investeren in de eigen bedrijfsomgeving, maar ik vind het ook belangrijk om de knelpunten en valkuilen expliciet te noemen. Het opzetten van een BIZ-fonds is echt geen ‘appeltje-eitje’. Het vergt een lange voorbereidingstijd en ondernemersorganisaties hebben maar tot 1 januari 2011 om het fonds op te zetten. Sels somt 5 belangrijke tips op bij de voorbereiding van BIZ: 1. Ga als lokale ondernemers uit van de vraag: hoe willen we dat ons bedrijvenpark of winkelgebied er over vijf jaar uitziet? Wat moet er zijn bereikt? 2. Zorg dat je als ondernemersorganisatie helder hebt wat het reguliere serviceniveau is dat een gemeente biedt op het bedrijvenpark. Houd scherp in de gaten of een gemeente niet taken die des gemeente zijn op het bordje van het fonds probeert te schuiven. BusinessPARK magazine 3. Zorg voor voldoende draagvlak bij de betrokken ondernemers door al in vroeg stadium met hen in gesprek te gaan over de plannen voor een BIZ-fonds. 4. De wet schrijft voor dat het fonds een eigen rechtsvorm moet hebben. Kies bij voorkeur voor de
stichtingsvorm met een deelnemersraad waar alle OZB-plichtige bedrijven zitting in hebben. Sluit ook een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering voor het fondsbestuur af. 5. Zorg voor externe funding om de voorbereidingskosten van het BIZ-plan te dekken, zodat de ondernemersvereniging niet met een financiële kater komt te zitten als het BIZ-plan toch niet voldoende draagvlak haalt. Ga voor funding in gesprek met de gemeente, kamer van koophandel en partijen zoals het Rabobank projectenfonds.
BIZ is mooie uitdaging Vanuit zijn kantoor in Schiedam heeft Sels uitzicht op de Nieuwe Waterweg. “Het mooie van deze locatie is dat er altijd beweging is. Op het water is er continu beweging en activiteit. Ik houd van die Nederlandse ondernemersgeest. Dankzij het water verdienen veel mensen in ons land hun belegde boterham. Hier op dit bedrijvenpark zitten veel bedrijven die havengebonden zijn. Ik vind het van enorm groot belang dat ondernemers zelf veel meer invloed hebben op de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. Dat is goed voor de waarde van hun bedrijfspand, maar ook voor hun business. Als ik als bezoeker bij een bedrijf kom dat op een sterk verloederd bedrijventerrein zit, zegt dat voor mij ook iets over die ondernemer.” Ton Lutter Wilt u meer informatie over wat Sels Advies & Secretariaat zou kunnen bieden bij het opzetten en beheren van een lokaal ondernemersfonds, neem dan contact met ons op. Tel: 010 – 40 90 540 of per mail:
[email protected].
BusinessPARK magazine
7
Interpolis en Rabobank pionieren in verzekeren bestuurdersaansprakelijkheid
Op zijn visitekaartje staat heel neutraal ‘bijzondere contracten en projecten’. Maar als we hem spreken, noemt hij zichzelf liever pionier in verzekeraarsland op het gebied van collectief cameratoezicht op bedrijventerreinen. Henk Clement, werkzaam bij verzekeraar Interpolis, is al vier jaar actief in de wereld van de bedrijventerreinen. Hij verkoopt geen polissen, maar hij denkt mee over moderne vormen van beveiliging en over bijpassende vormen van verzekeren. Al werkend werd ook een nieuwe polis ontwikkeld voor het verzekeren van de aansprakelijkheid van bestuurders van de stichting, waarbinnen het collectief cameratoezicht wordt geëxploiteerd. Alles in samenwerking met de Rabobank. Het gesprek vindt daarom plaats in Rotterdam op het kantoor van Jan Willem Alleman in het zestien verdiepingen tellende gebouw van de Rabobank aan de Blaak. Alleman is Manager Verzekeringen en beide heren werken nauw samen op het gebied van deze aansprakelijkheidsverzekeringen. Henk Clement schetst de ontwikkelingen op het gebied van de beveiliging van bedrijventerreinen. Misschien denken we nog aan die autootjes van een particuliere beveiligingsdienst die van zeven uur ’s avonds tot zeven uur ’s morgens rondrijden en dan af en toe twintig seconden ‘jouw’ bedrijfsgebouw in beeld hebben. Verouderd. Het dievengilde kent de trucs en weet allang hoe dergelijke surveillances te omzeilen. Misschien kan het nog wel moderner, maar de trend is op dit moment dat de beveiliging wordt overgenomen door intelligente camera’s, die onmiddellijk reageren op een incident. Daardoor kan er een betere vorm van veiligheid worden bereikt en kunnen de premies voor de “Brand”-verzekeringen verlaagd worden.
van diefstal en braak terug en kan er wellicht zelfs premie worden terugbetaald. Het mes snijdt dus aan alle kanten. De Rabobank bedenkt in dat verband mogelijkheden voor de financiering van de camera’s zelf. Maar daarmee is het verhaal niet af. Deze nieuwe vorm van beveiliging kan worden ondergebracht in een Stichting beveiliging bedrijventerreinen. Daarvan zijn er inmiddels tientallen in Nederland. En in die stichting zitten natuurlijk bestuurders die bij fouten ook persoonlijk aansprakelijk gesteld worden. Voor die bestuurders is een nieuw product ontwikkeld, waarvoor niet langer als eis wordt gesteld dat de Stichting drie jaarverslagen kan overleggen. Dat nieuwe product heeft de exploitatie van die camera’s als basis. Maar je kunt de polis verder uitbouwen, wanneer het bestuur extra activiteiten ontwikkelt in de vorm van gezamenlijke inkoop, maatregelen ten aanzien van energiebesparing, kantoormiddelen, afvalwerking of ‘groen en grijs’ (tuinen, verbindingswegen op het terrein). Rabobank en Interpolis gaan dan meedenken over een maatwerkoplossing voor de verzekering. Die polis bestaat dan uit het basispakket (exploitatie van camera’s) met daar bovenop de extra’s die in het individuele geval gewenst worden. “Het moet gek gaan als er voor de fatsoenlijke ondernemers geen oplossing is”, zegt Jan Willem Alleman. En ook worden door het nauwkeurige toezicht van de verzekeraar (ieder jaar wordt getoetst, vertelt Henk Clement), de malafide ondernemers uitgefilterd. Maak je dus als fatsoenlijke bestuurder of ondernemer een fout, dan is er altijd een verzekering tegen schade of aansprakelijkheid. Om het geld (de premie loopt in de honderden en niet in vele duizenden euro’s per jaar) hoeft geen Stichting het te laten, denken Alleman en Clement.
En als het concept goed werkt, loopt ook de schade als gevolg
Koos van Houdt
Interesse in bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering? Ondernemers die bestuurslid worden van een lokale ondernemersorganisatie kunnen het risico lopen aansprakelijk te worden gesteld voor gevolgen van bestuursbesluiten. Door de introductie van parkmanagement en collectieve beveiliging is de jaarlijkse begrotingsomvang van bedrijvenparken in de afgelopen jaren fors gestegen. Tot voor kort was het voor besturen van nieuwe bedrijvenparken erg lastig zich te verzekeren voor bestuurdersaansprakelijkheid, omdat de verzekeraar altijd de jaarrekeningen van de afgelopen drie jaar wil kunnen toetsen. Door de samenwerking met Interpolis en Rabobank wordt de drempel om een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering voor bedrijvenparken af te sluiten nu lager. Heeft u interesse en wilt u als bestuur van een ondernemersorganisatie meer informatie, mailt u dan uw gegevens naar
[email protected]. Er wordt dan met u contact opgenomen voor een voorstel op maat.
8
BusinessPARK magazine
Kickoff bijeenkomst BIZ fonds groot succes!
Op dinsdag 28 april jl. gaf de staatssecretaris van Economische Zaken het startsein voor de experimentenwet Bedrijven investeringszones (BIZ) op het bedrijventerrein Vijfsluizen te Schiedam. Deze wet, die op 1 mei 2009 in werking treedt maakt het voor gemeenten mogelijk om samen met ondernemers te investeren in de kwaliteit van de bedrijfsomgeving. Vijfsluizen is één van de gebieden die het verst gevorderd is met de voorbereidingen voor een BIZ. Op de zeer goed bezochte bijeenkomst in het gebouw van Trigion werd door de voorzitter van de Ondernemersvereniging Vijfsluizen Thom van der Boom en deBusinessPARK wethouder vanmagazine Economische zaken van Schiedam Maarten Groene een intentieovereenkomst getekend. Daarbij verklaarden beide partijen onder andere “gezamenlijke inspanningen te willen verrichten om de omgevingskwaliteit van Bedrijvenpark Vijfsluizen te verbeteren” In zijn speech benadrukte de staatssecretaris,
waar het bij de BIZ om gaat: “Biz is een instrument voor en door ondernemers om de kwalteit van de openbare ruimte te verbeteren en leefbaarheid te vergroten waar iedereen van profiteert. Dus: schoon, heel en veilig”. Thom van der Boom ziet het als een uitdaging “om juist in deze economische onzekere tijden de ondernemers te overtuigen dat het juist nu belangrijk is om samen te investeren in de omgeving van het eigen bedrijf “. Tot slot overhandigde de voorzitter van de ondernemers vereniging Vijfsluizen aan de staatssecretaris een in chocola gemaakte gereedschapskist met inhoud. “Wij willen u graag een uniek stukje Schiedams vakmanschap aanbieden dat eigenlijk wel heel erg symbool staat voor BIZ, want samen bouwen we aan de kwaliteit van het bedrijventerrein Vijfsluizen” aldus Thom van der Boom. Ton Lutter BusinessPARK magazine
9
Experimentenwet bedrijfsinvesteringszones in werking
Erkenningsregeling Businesspark – en Citymanagers
Op 1 mei jongstleden is de experimentenwet BI-Zones (bedrijfsinvesteringszones) in werking getreden. Dit geeft gemeenten tot 1 juli 2015 de bevoegdheid gebieden aan te wijzen als BIZ. De experimentenwet BIZ is een regeling voor en door ondernemers. Het initiatief tot het oprichten van een BIZ ligt dan ook bij de ondernemers. Alle ondernemers in het gebied betalen mee. De activiteiten van een BIZ zijn aanvullend op die van de gemeente. De gemeente stelt hiervoor een heffing in en keert de opbrengst van de heffing uit aan de vereniging of stichting die de activiteiten namens de ondernemers uitvoert.
In de afgelopen maanden is hard gewerkt aan het vervolmaken van de Erkenningsregeling Businesspark- en Citymanagers. Deze regeling geldt voor Nederland en Vlaanderen. Aangezien het gaat om het erkennen van beheersfuncties bij gebiedsontwikkeling krijgt de regeling twee registers. Enerzijds een register waar businessparkmanagers zich kunnen laten inschrijven en anderzijds een register voor gebiedsmanagers, onderverdeeld in citymanagers en winkelgebiedmanagers.
Activiteiten waaraan gedacht kan worden zijn de inhuur van gezamenlijke surveillancediensten, camerabewaking, vaker schoonmaken, graffiti verwijdering,
herstel van schade, extra onderhoud van groen en opwaardering van de publieke ruimte. Daarnaast ook activiteiten die zijn gericht op het bevorderen van leefbaarheid, veiligheid, ruimtelijke kwaliteit of een ander mede publiek belang in de openbare ruimte van de BIZ. Ondernemers- en winkeliersverenigingen kampen nu vaak met het probleem van de free riders. Een belangrijk voordeel van een BIZ is dat bij voldoende animo, alle ondernemers aan een heffing meebetalen. Hierdoor wordt het probleem van de free riders opgelost en is er voldoende budget om plannen daadwerkelijk uit te voeren. Op 28 april jongstleden is door staatssecretaris van economische zaken Frank Heemskerk de aftrap gegeven voor de wet BI-Zones. Facilicom Services Group uit Schiedam heeft een heldere visie op
‘Schoon, Heel en Veilig’ en was daarom graag gastheer van deze aftrap. Op de bijeenkomst waren ondernemers van bedrijventerrein Vijfsluizen, afgevaardigden van het ministerie van economische zaken, pers en een aantal wethouders van diverse gemeenten aanwezig. Algemeen directeur van Trigion, Geert van de Laar, was voorzitter van het evenement. Op lokaal niveau bestaat bij ondernemers en gemeenten veel interesse. Er zijn circa 100 bedrijvenlocaties in circa 60 gemeenten die interesse hebben getoond in de uitvoering van een experiment. Binnen Schiedam hebben diverse ondernemersen winkeliersverenigingen al aangegeven een BIZ te willen oprichten. Tijdens de kick-off ondertekenden wethouder Groene en de heer Van der Boon (voorzitter OV Vijfsluizen) een uitvoeringsovereenkomst BI-Zone Vijfsluizen. In de komende edities van BusinessPark magazine houden wij u, dankzij Trigion, op de hoogte van de verdere ontwikkelingen van de BIZ.
Onder toeziend oog van staatssecretaris Heemskerk
Gebiedsmanagement groeit snel Op bijna alle nieuwe bedrijvenparken wordt gewerkt op basis van duurzaam beheer van het gebied waarbij een parkmanager verantwoordelijk is voor het dagelijkse beheer. Vaak werkt de parkmanager in opdracht van een ondernemersorganisatie of van een gemeente of een projectontwikkelaar. De wijze van aanstelling van de parkmanager verschilt heel sterk per bedrijvenpark. Soms wordt een stevige selectieprocedure gehanteerd. Ook komt het voor dat iemand zichzelf aanbiedt voor deze klus en partijen blij zijn dat iemand dit wil doen. Vanuit beide invalshoeken kan dit leiden tot parkmanagers die uitstekend functioneren, maar het gebeurt ook dat de samenwerking spaak loopt. Nu er steeds meer parkmanagers komen, is het legitiem nadrukkelijk aandacht te besteden aan de kwaliteit ervan. Vanuit stichting CLOK wordt in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Binnenstedelijke Organisaties NVBO een erkenningsregeling opgezet. Hierbij zijn deskundigen van diverse gremia betrokken, zoals gemeente, parkmanagers en ondernemersorganisaties. De begeleiding van het traject naar de erkenningsregeling wordt verzorgd door het Centrum voor Certificatie. Dit centrum heeft veel ervaring met erkenningsregelingen in diverse branches.
in de grensregio’s op vele vlakken nauw wordt samengewerkt bij het realiseren van bedrijvenparken die grensoverschrijdend gerealiseerd worden. Het naast elkaar ontwikkelen van twee afzonderlijke erkenningsregelingen met hetzelfde doel werd niet als niet wenselijk ervaren.
In wiens belang? Het is als ondernemersorganisatie of als projectontwikkelaar goed te weten dat de park- of citymanager ,waarmee men in zee gaat, opgenomen is in de erkenningsregeling. Dat betekent dat de kwaliteit getoetst is en dat een dergelijke toets ook periodiek zal worden herhaald. Dat betekent ook dat bij de selectie van een nieuwe parkmanager straks de voorwaarde gesteld zal kunnen worden dat deze als erkend parkmanager te boek staat. Het register zal vanaf de start kunnen worden ingezien op de site van de stichting CLOK.
Aanmelden al mogelijk Wilt u informatie over de nieuwe erkenningsregeling, over de voorwaarden voor erkenning en de erkenningsprocedure? Ondernemersorganisaties, parkmanagers of andere partijen die bij parkmanagement zijn betrokken, kunnen een informatiesetje opvragen bij het secretariaat van de stichting CLOK. Mailt u uw gegevens naar
[email protected] en u ontvangt de informatie over de erkenningsregeling.
Nederland en Vlaanderen De ontwikkeling van bedrijvenparken en winkelgebieden is BusinessPARK magazine in Nederland en Vlaanderen goed met elkaar te vergelijken. Ook in Vlaanderen werd nagedacht over het toetsen van de kwaliteit van park- en citymanagers. Door deze nieuwe erkenningsregeling gezamenlijk op te pakken, heeft de regeling direct vanaf de start een fors draagvlak. Daar komt bij dat er
ondertekenden de voorzitter van OV Vijfsluizen, de
10
BusinessPARK magazine
heer Van der Boon (links) en wethouder Groene (rechts) de uitvoeringsovereenkomst.
BusinessPARK magazine
11
Op weg naar een duurzaam bedrijventerrein in de gemeente Westland (of: niet wachten met een aanpak tot herstructurering nodig is).
Hoe kunnen we er voor zorgen dat bedrijventerreinen niet verrommelen, niet verloederen en tegelijkertijd duurzame ontwikkeling een kans geven? Dat is de centrale vraag waar de provincie Zuid-Holland graag een antwoord op heeft. Hieronder bespiegelingen van Aleida van den Akker (medewerker van de afdeling Milieu van de provincie Zuid-Holland) en Coen de Graaf (BMD advies Den Haag en Regio) naar aanleiding van het project op het bedrijventerrein Wateringveldsche Polder. Beleid Provincie Zuid-Holland De provincie Zuid-Holland heeft in haar beleid een ambitieuze doelstelling voor een duurzaam bedrijventerrein opgenomen: Op duurzame bedrijventerreinen wordt de ruimte intensief en zorgvuldig gebruikt, worden de bedrijven ecologisch en landschappelijk ingepast, wordt energie bespaard en duurzame energie toegepast, worden water, afval- en grondstoffen duurzaam beheerd, is er een goed beleid voor vervoer, en wordt er duurzaam gebouwd. Bij een bedrijf dat aan water ligt, moet het vervoer over water nadrukkelijk in beeld blijven. Om de duurzaamheid op een terrein te kunnen bewaren, is een vorm van gezamenlijk beheer (bijvoorbeeld parkmanagement) een voordeel. Voor de lange termijn is het doel dat alle bedrijventerreinen in Zuid-Holland aan deze criteria voldoen. Deze ambitie is een uitwerking van het streefbeeld voor een bedrijventerrein die de provincie Zuid-Holland in haar nota ‘Ruimte voor economie’ heeft vastgelegd. Op welke wijze deze doelstellingen het beste bereikt kunnen worden is nog onderwerp van gesprek. Vele handreikingen en rapporten zijn daartoe verschenen. Duidelijk is dat duurzame ontwikkeling te maken heeft met: kansen vinden, herkennen én pakken. Maar hoe pak je dat het beste aan? Elk terrein is anders en een duurzame impuls vereist daarom maatwerk. Verschillende project-aanpakken worden ondersteund om daarmee de beste aanpak te kunnen ontwikkelen. Een voorbeeld van een succesvolle aanpak is bedrijventerrein Wateringveldsche Polder, en ondanks dat het maatwerk is én blijft, kunnen we van dit project heel wat leren.
Wateringveldsche Polder Het project ‘Duurzaamheidsimpuls op een bestaand be12
BusinessPARK magazine
drijventerrein’ is in 2007 is uitgevoerd op de naast elkaar gelegen terreinen Zwethove, Wateringseveld en WBC in de gemeente Westland. Totaal 65 ha groot. Een direct gevolg van het project is dat het terrein nu één actieve ondernemersvereniging heeft voor de in oorsprong drie terreinen, met een eigen website: www.wateringveldschepolder.nl en een groeiend aantal leden. De terreinen zijn eind jaren negentig ontwikkeld en daarmee betrekkelijk nieuw. Het is een gemengd terrein, met in totaal rond de 400 vestigingen, het merendeel behorend tot het mkb, met een sterke vertegenwoordiging in de metaal, bouw, autogerelateerde bedrijven en zakelijke dienstverlening. Er is één ontsluitingsroute via de N211. Deze weg loopt van de A4 naar de kust en is in de spitsuren zwaar belast.
Het project : voor bedrijven, door bedrijven Het gaat om de inhoud én om het proces. Hoe krijgen we de gegevens die we nodig hebben boven tafel om duurzame kansen te localiseren én hoe kunnen we ervoor zorgen dat die kansen ook worden opgepakt en gerealiseerd door de betrokken partijen? Bij Wateringveldsche Polder is gekozen voor een aanpak ‘voor bedrijven, door bedrijven’ met steun van de organisaties er omheen. De gemeente, de Kamer van Koophandel, de provincie en Rijkswaterstaat hebben, ieder vanuit eigen kennis, rol en verantwoordelijkheid, gezamenlijk meegedacht met de ondernemersverenigingen. En het project werd uitgevoerd door BMD-advies Den Haag en Regio, een adviesbureau dat van oudsher gewend is adviezen te geven aan individuele bedrijven en ‘de taal van de bedrijven’ spreekt.
Het project : de aanpak In het kort komt het er op neer dat gegevens worden verzameld bij een substantieel aantal bedrijven op het terrein via
milieuscans, aangevuld met items over de logistiek en de algemene kwaliteit van het terrein. De bedrijven werden door de bedrijvenvereniging gevraagd om elk € 400,- bij te dragen. Om massa te krijgen werd van te voren een minimaal aantal van 10 %, dus 40 deelnemende bedrijven genoemd. Uiteindelijk is het enthousiasme van de bedrijvenvereniging overgeslagen en deden 52 bedrijven mee. Dat vond de begeleidende werkgroep op zich al een succes! Deze gegevens leveren adviezen op voor maatregelen die beter zijn voor milieu, mens en financiën. “ Welke kostenbesparingen op het gebied van energie, afval en logistiek kunnen de bedrijven behalen. Hoe kan de bedrijfsvoering op deze punten worden verbeterd? Wat zijn de mogelijkheden voor samenwerking op het bedrijventerrein”. Dat waren de belangrijkste items. Met behulp van een milieuscan is bekeken welke besparingsmogelijkheden er bij de 52 bedrijven zijn. Ook is in beeld gebracht of de benodigde vergunningen op orde zijn. Na deze scan krijgen de bedrijven individuele adviezen. Maar wat het project bijzonder maakt is dat daarnaast de gegevens die hiermee worden verkregen, ook worden geanalyseerd op mogelijke collectieve maatregelen. Is bijvoorbeeld de realisatie van een vulpunt voor aardgas een optie? edrijven die dagelijks met honderden bestelbusjes op de terreinen komen, hebben dan een reële mogelijkheid om over te schakelen op aardgas. In november 2007 werden de resultaten en voorstellen gepresenteerd aan de ondernemers, de wethouders en de Zuid-Hollandse milieugedeputeerde Erik van Heijningen. Essentieel is dat alle relevante partijen zich daarna ook inzetten voor de volgende fasen van het project, waaronder het maken van keuzes en het daadwerkelijk invoeren daarvan. Er is een werkgroep geformeerd, bestaande uit ondernemersvereniging, KvK, gemeente en provincie die de activiteiten in gang zet en de voortgang volgt. BusinessPARK magazine
De resultaten voor de bedrijven individueel
Elk bedrijf heeft adviezen gekregen over het op orde houden van de milieuzorgsystemen en documenten. Daarnaast adviezen over energie- afval en waterbesparing. 20 bedrijven hebben daarnaast ook een uitgebreide goederenvervoerscan
ondergaan. Dit laatste was een poging om te kijken in hoeverre het mogelijk was om de omliggende wegen te ontlasten van fijnstof en bovendien CO2-uitstoot te verminderen. Voor de 52 deelnemende bedrijven is gevonden dat tot een bedrag van € 110.000 per jaar bespaard kan worden door individuele investeringen te doen die een terugverdientijd hebben van minder dan drie jaar. Ondernemersvoorzitter André van der Goes toont zich erg enthousiast over het project. “Als bestuur staan we volledig achter deze aanpak. Dankzij de inbreng van de provincie en BMD Advies kun je richting ondernemers net dat zetje geven om die bewustwording ook concreet te maken. Uit het onderzoek komt duidelijk naar voren dat er qua milieu en qua geld fors te besparen is. En dat is de boodschap waarmee we nu naar de ondernemers gaan.”
Verdere activiteiten Het rapport wordt als vertrekpunt voor nieuwe acties benut. De actielijst wordt eerst ‘low profile’ uitgevoerd, en als blijkt dat verdieping nodig is komt die er ook. Saamhorigheid op het terrein wordt vergroot. Items die nu serieus worden onderzocht: 1. Duurzame Energievisie: voor hele terrein: - Quick Scan van DWA; welke opties zijn het waard om verder uitgewerkt te worden - Uitwerking hiervan komt na de zomer 2009: opties: Warmtenet met biomassaketel (afvalhout van op het terrein gelegen afvalinzamelbedrijf) Warmtenet met geothermie aansluitend op de activiteiten van de nabij gelegen tuinders Deze twee warmte-opties al dan niet gecombineerd met zonne-energie (elektriciteit) 2. Centrale duurzame autowasplaats voor het wassen van de vele busjes: marktonderzoek wordt ingezet 3. Rijden op aardgas: quickscan heeft aangegeven dat heel wat bedrijven hun wagenpark wel op aardgas zouden willen laten rijden. Er moet dan wel een aardgasvulpunt worden gerealiseerd (kip en ei-kwestie) . Er wordt gewerkt aan het doorbreken van deze kip en ei-kwestie.
• • •
Aleida van den Akker en Coen de Graaf BusinessPARK magazine
13
LOKAAL VERHAAL De Kracht van het Westland 2009 Op maandagmiddag 18 mei is het rapport de Kracht van het Westland 2009 gepresenteerd aan zo’n 100 ondernemers en vertegenwoordigers van belangen¬organisaties en overheid. Dit jaar is de kracht van samenwerking binnen winkelgebieden, kantoren- of bedrijventerreinen onderzocht. Want schone, veilige, duurzame en toonaangevende winkelgebieden en kantoren- of bedrijventerreinen ontstaan niet zomaar. Hiervoor is samenwerking en afstemming tussen bedrijven onderling én de gemeente van groot belang. Parkmanagement is een mogelijk instrument om dit doel te bereiken waarmee iedereen voordeel kan behalen.
Westlandse ondernemers zijn opgenomen. De Kracht van het Westland is een gezamenlijk initiatief van de Kamer van Koophandel Den Haag, kantoor Naaldwijk en Rabobank Westland. Met deze publicatie willen beide partners een bijdrage leveren aan de sociaaleconomische en ruimtelijke ontwikkeling van het gebied.
De studie is gericht op de vraag of deze collectieve aanpak in Westland kans van slagen heeft, hoe de financiële middelen te organiseren zijn, waar de winst te halen is, et cetera. De themastudie is opgebouwd uit een literatuur- en een praktijkstudie, waarin de conclusies uit vijf workshops met
Downloaden De Kracht van het Westland
Achtergrond Warmte-koude opslag is een duurzame energiebron waarbij warmte en koude worden opgeslagen in een waterlaag diep in de grond. ‘s Zomers wordt hierin warm water opgeslagen, dat in de winter voor verwarming wordt gebruikt. ‘s Winters gaat koud water in de bodem, dat in de zomer voor koeling retourneert.
Download •
Rapport ‘Groen licht voor bodemenergie’
2009
Op verzoek van minister Cramer van Ruimte en Milieu heeft een taakgroep onder leiding van Loudi Stolker, de voorzitter van de Technische Commissie Bodembescherming, het advies ‘Groen licht voor bodemenergie’ opgesteld. Het advies is gemaakt om meer en grootschalig gebruik van warmte-koude opslag te bewerkstelligen. Om de groei te versnellen neemt Cramer knelpunten weg, wordt de wet- en regelgeving aangepast en waar nodig milieurand¬voorwaarden gesteld voor het beschermen van de bodemkwaliteit. Minister Cramer is tevreden over het advies en gaat werk maken van de aanbevelingen. ‘Het gebruik van deze techniek groeit momenteel al met meer dan tien procent per jaar en ook nog eens vrijwel zonder subsidie vanuit de overheid. Als we de groei kunnen verdrievoudigen, is het mogelijk een reductie van meer dan 3 Mton CO2 per jaar te realiseren. Dit staat gelijk aan de uitstoot van 600.000 huishoudens. Daar komt nog bij dat het om een betaalbare techniek gaat die na een exploitatie van 5 à 10 jaar winst op gaat leveren. Warmte-koudeopslag kan zorgen voor een doorbraak om de uitstoot van CO2 structureel te verlagen, zeker als we in staat zijn dit meer en grootschalig bij woonwijken en kantoren toe te passen’.
Purmerend heeft primeur met mobiele parkeergarage Constructie van ‘meccano’ blijkt ideale oplossing voor tijdelijk tekort aan parkeerplek. De gemeente Purmerend heeft als eerste gemeente in Nederland een demontabele PARK4ALL – parkeergarage geopend. Het bouwwerk is binnen zes weken gebouwd en kan ook weer snel worden afgebroken. De garage bestaat uit losse onderdelen die in- en uit elkaar worden gehaald. De garage is geplaatst in verband met bouwwerkzaamheden voor de herinrichting van het centrum. Advies- en ingenieursbureau DHV ontwikkelde een superlichte constructie met vloeren van glasvezelcomposiet. Dat materiaal heeft de kracht van beton, maar is dertig keer lichter. Projectleider Bram van de Kaa: “Daardoor is een fundering niet nodig en kunnen de garages letterlijk overal worden geplaatst. Als meccano kunnen we de garage in- en uit elkaar schroeven.”
Behalve het project in Purmerend is PARK4ALL ook bezig met projecten in Amsterdam, Rotterdam, Zaandam en in het buitenland. De garage is ‘basic’ vormgegeven en kent een open structuur. Maar er zijn ook andere mogelijkheden. De buitenkant van de garage in Purmerend wordt voorzien van speciale doeken met oude prenten van de stad. Daardoor past de mobiele parkeergarage toch goed in het straatbeeld. In de toekomst zijn ook andere manieren mogelijk, bijvoorbeeld de garage bedekken met gras. Hans Roerink, een van de drie oprichters van PARK4ALL: In Purmerend wordt de parkeergarage toegepast in verband met bouwwerkzaamheden, maar de garage is bijvoorbeeld ook uitstekend toe te passen bij ziekenhuizen en instellingen. Door zijn lichte gewicht is het tevens mogelijk het concept te gebruiken om extra verdiepingen op bestaande garages te plaatsen.”
BusinessPARK magazine (Fotografie Ed Seeder)
Het rapport De Kracht van het Westland 2009 is te downloaden via www.krachtvanhetwestland.nl en natuurlijk via de sites van de Kamer van Koophandel www.kvk.nl en Rabobank Westland www.rabobank.nl/westland.
06-04-2009 (Bron: Provincie Zuid-Holland, Public Affairs, 3, 9 april 2009)
BusinessPARK magazine
Volgens de taakgroep moeten de wetten en regels, maar ook de bevoegdheidsverdeling rondom warmte-koude opslag op de schop: • de nu vaak zware vergunningsprocedure wordt voor veel gebieden vervangen door een melding of door een snellere, meer uniforme vergunning. De taakgroep heeft hiervoor een eenvoudig verkeerslichtmodel ontwikkeld; • het ontwerp en de realisatie van warmte-koude opslag moeten voldoen aan een kwaliteitskeurmerk; • de regie bij een lichte vergunningprocedure moet door de gemeenten worden gevoerd op basis van masterplannen en structuurvisies; • de motor achter de groei van warmte-koude opslag, namelijk een goede verdeling van kosten en baten, wordt
versterkt door afspraken te maken over samenwerking tussen investeerders en gebruikers.
Een nieuwe kans voor parkmanagement
Warmte-koude opslag levert geld en CO2-winst op
14
Advies
BusinessPARK magazine
15
Netwerk bedrijfscontactfunctionarissen groeit door Een kleine zestig gemeenten is inmiddels aangesloten bij het Netwerk van bedrijfscontactfunctionarissen, kortweg Netwerk BCF. Het netwerk brengt bedrijfscontactfunctionarissen van grote en kleine gemeenten door heel Nederland met elkaar in contact. Voor veel deelnemers is het netwerk een welkome aanvulling op hun regionale contacten.
Waarom een netwerk? Bedrijfscontactfunctionarissen ervaren doorgaans een hoge werkdruk. Enerzijds vertegenwoordigen zij hun gemeente naar het lokale bedrijfsleven en anderzijds zijn zij voor ondernemers vaak de eerste aan te spreken persoon over alles wat des gemeentes is. De bedrijfscontactfunctionaris wordt bovendien geacht op de hoogte te zijn van nieuwe wet- en regelgeving die voor ondernemers relevant is. Omdat het zeer tijdrovend is al deze informatie zelf te moeten opzoeken, is het Netwerk BCF opgericht om bedrijfscontactfunctionarissen gericht op de hoogte te brengen van nieuwe ontwikkelingen, zoals de wet BIzones. Een andere functie van het netwerk is het opdoen van nieuwe ideeën uit andere gemeenten, zodat het wiel niet opnieuw behoeft te worden uitgevonden.
16
BusinessPARK magazine
Gemeentelijke ambassadeurs naar ondernemers toe De nieuwe wet BI-zones, waarover meer elders in dit magazine, is een goed voorbeeld van de wijze waarop BCF’ers lokaal georganiseerde ondernemers kunnen helpen om gebruik te maken van deze nieuwe wet. Met name BCF’ers kunnen goed aanvoelen hoe ondernemers beter kunnen samenwerken. Ook in de persoonlijke contacten is de BCF’er voor ondernemers een goede vraagbaak als het bijvoorbeeld gaat om beschikbare nieuwe bedrijfsruimte of bij verhuisplannen.
Zestig gemeenten met elkaar verbonden Na een bescheiden begin is het Netwerk BCF nu uitgegroeid tot een netwerk van bijna zestig gemeenten. Dat het plafond nog niet is bereikt, blijkt wel uit de reacties van gemeenten. Veel gemeenten hebben aangegeven door herindeling of vacatures nog niet te kunnen deelnemen aan het netwerk, maar houden de aanmelding bij het netwerk nog even in portefeuille.
Deze informatie vormt dan vaak de basis voor het inzetten van nieuwe initiatieven in de eigen gemeente. Deelnemers aan het netwerk ontvangen regelmatig de BCF-Flits, de emailnieuwsbrief met specifiek voor bedrijfscontactfunctionarissen geselecteerde nieuwsitems. Ook kunnen BCF’ers bellen met de helpdesk als zij een vraag hebben over economische ontwikkeling of de samenwerking met lokale ondernemersorganisaties.
Nog geen deelnemer aan het Netwerk BCF? Als uw gemeente nog geen deelnemers is aan het netwerk en u als bedrijfscontactfunctionaris wil profiteren van actuele informatie en contacten met andere gemeenten uit heel Nederland, dan moet u zich zeker aansluiten.
Praktijkseminars Lokale Ondernemersfondsen succesvol De afgelopen regionale seminars Lokale Ondernemersfondsen in Amsterdam, Zwolle en Eindhoven zijn een groot succes gebleken. Presentaties met praktische tips door vakkundige inleiders zorgden voor drukbezochte, maar vooral interessante bijeenkomsten.
Op 1 mei jl. is de experimentenwet Bedrijven Investeringzones (BIZ) in werking getreden. Deze wet geeft aan lokale ondernemersverenigingen grote voordelen. Hoe daar mee om te gaan, ook in vergelijk met andere stimuleringsmogelijkheden, was de centrale vraag op deze drie bijeenkomsten. Het bestuur van CLOK zal mogelijk een vervolg geven aan deze bijeenkomsten.
ondernemersfondsen. Uitgangspunt daarbij is eerst je doel bepalen: wat wil je verbeteren in het gebied en daarna het beste instrument voor dat gebied bepalen. Financiële aspecten kwamen aan de orde door Willem Velthuizen, algemeen directeur van de gemeentebelastingen te Rotterdam en Jankhim Han, partner van Berk Accountants en belastingadviseurs. De aanwezigen werden aan de hand van concrete cases meegenomen in de lokale situatie. Hoe kan je lokale ondernemersfondsen inzetten ten behoeve van de ondernemer? Daarover en meer werd uitgebreid besproken door Gerard Fit, onder andere voorzitter van de Hoornse Ondernemers Compagnie. Hij stelde dat de BIZ alleen kans van slagen heeft als gemeente en ondernemers komen tot het formuleren van gezamenlijke doelstellingen: “alle neuzen moeten dezelfde kant op staan”. In Hoorn heeft men er destijds voor gekozen om reclamebelasting in te voeren. De keuze tussen BIZ en reclamebelasting was eveneens
Bijeenkomsten en BCF-Flits
Vanuit de diverse aspecten van de BIZ werden specifieke en algemene presentaties gehouden met tips hoe om te gaan met een lokaal ondernemersfonds en de BIZ. De voorzitter van CLOK, Ton Sels, opende de bijeenkomst met een presentatie over de voordelen maar BusinessPARK magazine ook de valkuilen van de BIZ-regeling.
Voor de BCF’ers worden bijeenkomsten georganiseerd waar ze kort en bondig veel informatie krijgen.
Ook DHV, vertegenwoordigd door Herman Timmermans, analyseerde de plus- en minpunten van lokale
Deelnamekosten per jaar zijn € 290,(ex. BTW). Heeft u interesse, mailt u dan naar
[email protected] of belt u met Ton Lutter, tel. 010 – 40 90 530. Ton Lutter
het onderwerp van Martin van Esch van Ondernemersvereniging “Hartje ‘s-Hertogenbosch”. De ondernemers
in de Bossche binnenstad kiezen daar voor de BIZ. Reden is dat de gemeente zware financiële eisen stelt om de reclamebelasting te kunnen invoeren, bij BIZ – als rijksregeling – is de mogelijkheid om de gemeente financieel te compenseren, voor zogenaamde gederfde inkomsten door de gemeente, niet aanwezig. Namens de Nederlandse Vereniging van Binnenstedelijke Ondernemers hield Dick van Doleweerd een presentatie. Hij wil de BIZ inzetten om de economische positie van de ondernemers in de binnenstad te versterken. “De gebieden die erin slagen het juiste imago uit te stralen en dit te matchen aan de consumentenbeleving zullen klanten blijven trekken en daar kan de BIZ een grote rol in spelen”, was de conclusie van zijn betoog. Paul de Kok, van de gemeente Zwolle gaf stapsgewijs aan hoe Zwolle samen met diverse partners tot een BIZ-fonds gaat komen. Startpunt is voor hem: begin met het staande beleid transparant te maken voor de ondernemers, maak duidelijk wat er al is en geef aan wat we voor elkaar kunnen betekenen. “De gemeente is uitvoerder voor en door ondernemers”, aldus Paul Kok. De middagen werden afgesloten met een hapje en een drankje, waarbij de discussie over de BIZ nog werd voortgezet. Ton Lutter
BusinessPARK magazine
17
Berichten uit de ruimte 165 miljoen euro beschikbaar voor ruimtelijk-economische projecten 03-04-2009 ((Bron: Provincie Zuid-Holland, Public Affairs, 2, 3 april 2009)
De ministers Jacqueline Cramer van Ruimte en Milieu en Maria van der Hoeven van Economische Zaken hebben 83,5 miljoen euro beschikbaar voor een versnelde uitvoering van diverse ruimtelijk-economische projecten. Omdat er sprake is van co-financiering door gemeenten, komt er direct meer dan 165 miljoen euro beschikbaar. Door nu snel tempo te maken met investeringen in de regio willen de bewindsvrouwen een extra bijdrage leveren aan de bestrijding van de economische crisis. Door het besluit komt er direct geld vrij voor het opknappen van bedrijventerreinen en het herontwikkelen van verouderde binnenstedelijke gebieden tot aantrekkelijke locaties voor wonen, werken en recreëren. In totaal gaat het om 14 projecten in alle delen van het land, waarbij de schop snel de grond in kan. De projecten hebben met elkaar gemeen dat ze bijdragen aan de economische concurrentiekracht en aan een Mooi Nederland. Het gaat om de volgende projecten: Revitalisering bedrijventerrein De Wieken in Hoogeveen (verbetering infrastructuur en verkeersveiligheid, herprofilering); Opknappen bedrijventerrein IJmond-Noord en omvorming Middenhavengebied tot een ‘Deepsea Intercontinental Frozen Fish Centre of Europe (opslagcapaciteit, nieuwe verbindingen); Herontwikkeling van het vervallen Hembrugterrein in Zaanstad tot toplocatie voor wonen, werken en recreëren; Ontwikkeling van hoogwaardig stationsgebied en Poort van Veendam in Veendam; Herontwikkeling Oude-Rijnzone bij Alphen aan den Rijn door opknappen bedrijventerreinen en ontwikkeling van woningen en recreatief groen; Ontwikkeling Zevenbergen Noord door betere benutting bestaande ruimte op het bedrijventerrein en investeringen in leefomgeving, milieu en leefbaarheid;
• • • • • •
18
BusinessPARK magazine
Kanaalzone Helmond (oud industriege• Transformatie bied) naar culturele hotspot met horeca en woningen; leefbaarheid dorp Soesterberg afgestemd op • Vergroten de herontwikkeling van de voormalige vliegbasis; groene Corridor bij Emmeloord tot • Ontwikkeling blauwgroen gebied met ruimte voor landbouw, recre-
• • • • •
atie, toerisme, landschap en natuur, maar ook wonen en bedrijvigheid; Transformatie verouderd bedrijventerrein in Oosterwolde tot woonwijk met ruimte voor sportvoorzieningen, detailhandel en bedrijvigheid; Herstructurering bedrijventerrein De Mars in Zutphen door betere benutting van de bestaande ruimte en verbetering bereikbaarheid; Opknappen Mercuriuspark-Oost in Nijmegen door bedrijfsverplaatsing, herverkaveling en nieuwbouw; Transformatie industriegebied Schaepman in Zwolle door investeringen in bodemsanering, koudewarmteopslag en verbetering openbare ruimte; Herontwikkeling bedrijventerrein en spoorzone in Oldenzaal tot aantrekkelijk binnenstedelijk woonmilieu.
Het besluit van de ministers volgt op een verzoek van de Tweede Kamer om te bekijken welke projecten binnen 3 jaar kunnen worden uitgevoerd (de zogenaamde motie Van Heugten). De bedoeling was om met Rijksmiddelen de uitvoering te versnellen. Aanvullende voorwaarde was minimaal gelijkwaardige financiering door provincies en gemeenten. De 14 door Van Heugten voorgedragen projecten zijn afgestemd met provincies en gemeenten en door beide ministeries positief beoordeeld. De financiering geschiedt uit incidentele opbrengsten van staatsdeelnemingen. Een aantal projecten wordt via bestaande regelingen afgehandeld (Topper-regeling EZ, Nota Ruimtebudget VROM). ‘Met de keuze van het kabinet om de investeringen zoals voor gesteld in de motie Van Geel uit te voeren zijn de middelen zoals die in de motie Van Heugten worden aangewend beschikbaar.
Zie ook
Mooi Nederland • Programma Eén van de prioriteiten van minister Cramer.
Dossiers
•
Brussel gaat akkoord met luchtkwaliteitsplan Nederland 07-04-2009
De Europese Commissie vindt dat Nederland met het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) laat zien dat het de overschrijdingen van de luchtkwaliteit op korte termijn aanpakt en hiervoor een sluitend pakket aan maatregelen heeft. Dat was voor de Europese Commissie reden om te besluiten dat Nederland meer tijd krijgt om aan de Europese luchtkwaliteitsnormen te voldoen. Minister Jacqueline Cramer van Ruimte en Milieu is blij met de positieve uitspraak van de Europese Commissie. “Dit geeft aan dat de Commissie vertrouwen heeft in de aanpak die Nederland voorstaat. Het NSL is een ingrijpend plan met veel maatregelen waar het kabinet en de NSL-regio’s veel geld in hebben gestoken. Met deze goedkeuring kunnen Rijk en regio’s nu samen aan de slag om de luchtkwaliteitsproblemen op te lossen. Hiermee kunnen gezondheidsproblemen worden aangepakt en kan stagnatie van ruimtelijke ontwikkelingen worden voorkomen.”
lisatie van het NSL op basis van de inspraakreacties, Kamerbehandeling en de meest recente emissiegegevens. Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) Het NSL is een samenhangend pakket van ruimtelijke en infrastructurele projecten en alle maatregelen van Rijk en regio’s die de luchtkwaliteit verbeteren. Ook staan in het NSL financiële middelen van het Rijk voor de maatregelen die gemeenten en provincies nemen. Tenslotte bevat het NSL een onderzoeksysteem waarmee gevolgd kan worden of de maatregelen inderdaad het beoogde effect hebben.
Uitstel
Achtergrond
De Europese Commissie verleent Nederland uitstel (‘derogatie’ voor fijn stof (PM10) tot midden 2011 en voor stikstofdioxide (NO2) tot 1 januari 2015. Alleen voor de agglomeratie Heerlen/Kerkrade verleent de Commissie een korter uitstel voor NO2, tot 2013. Reden hiervoor is dat hier naar alle waarschijnlijkheid al in dat jaar geen overschrijdingen van de grenswaarde meer voorkomen, door de inzet van rijksmaatregelen en lokaal beleid. Het definitieve NSL zal op dit punt worden aangepast. Nu de beslissing over het uitstel definitief is, kan het NSL naar verwachting nog voor de zomer van kracht worden. Het wachten is nu op de afronding van de parlementaire behandeling: behandeling in de Eerste Kamer en vervolgens de actua-
Het kabinet wil dat met het NSL alle luchtkwaliteitsknelpunten voor 2015 zijn opgelost. Zonder uitstel kunnen de recent vastgestelde Europese luchtkwaliteitsnormen niet op tijd worden gehaald. Dat geldt overigens voor de meeste Europese lidstaten. Daarom bevat de Europese Richtlijn de mogelijkheid uitstel aan te vragen. Eis hiervoor is dat een lidstaat via een integraal plan aantoont binnen de uitstelperiode wel aan de normen te kunnen voldoen. Nederland is het eerste land dat uitstel heeft aangevraagd en verkregen.
Dossiers
• Luchtkwaliteit
Provincies werken verder aan Mooi Nederland (bron: IPO) 02-04-2009 - Het ministerie van VROM, IPO en VNG hebben gisteren de nieuwe Samenwerkingsagenda Mooi Nederland voor 2009 vastgesteld. Net als de eerste Samenwerkingsagenda die eind 2007 op initiatief van minister Cramer is opgesteld, bevat ook deze agenda een breed palet aan acties op het gebied van ruimtelijke kwaliteit, bedrijventerreinen, landschap en windenergie. Met de acBusinessPARK magazine aangepakt. ties wordt de verrommeling van het landschap De provincies nemen in deze nieuwe Agenda een duidelijk aandeel in de samenwerking: zo zijn de provincies gezamenlijk het programma ‘Expeditie Mooi’ begonnen, gericht op de ontwikkeling en de verinnerlijking van ruim-
telijke kwaliteit, nemen ze de regie voor de uitvoering van het bedrijventerreinenbeleid, brengen ze de financieringsbehoefte voor het behoud en herstel van de landschappen in kaart en gaan ze voortvarend door met de realisatie van windenergie op land. De samenwerkingsagenda vormt samen met de inzet van wettelijke instrumenten en ruimtelijke investeringsprojecten de bijdrage van de provincies in de uitvoering van het ruimtelijk beleid voor een Mooier Nederland. Auteur: Ton Heeren
Telefoon: (070) 888 1295
Nota Ruimte BusinessPARK magazine
19
COLUMN Juridisch
Advertentie
Op 1 mei 2009 is de Experimentenwet Bedrijven Investerings Zones (Experimentenwet BIZ). in werking getreden. De wet is bedoeld voor samenwerkende bedrijven die gevestigd zijn op een bedrijventerrein, winkelgebied of horecagebied (BI-zones). De wet wil experimenten mogelijk maken met het instellen van BI-zones waarbinnen alle ondernemers bijdragen aan door de meerderheid van hen gewenste activiteiten. Deze activiteiten moeten deels een publiek belang in de openbare ruimte dienen en in aanvulling op de activiteiten van de gemeente door een vereniging of stichting worden uitgevoerd. In dit artikel staat centraal of voor een vereniging of beter voor een stichting gekozen kan worden.
Systeem van de wet De gemeente kan onder de naam BIZ-bijdrage een heffing instellen voor binnen een BI-zone gelegen onroerende zaken die niet in hoofdzaak tot woning dienen. Een BI-zone is dus een afgebakend gebied, waarbinnen ondernemers gezamenlijk investeren in de kwaliteit van hun bedrijfsomgeving. Bij voldoende draagvlak betalen alle ondernemers mee. De gemeentelijke heffing keert de opbrengst in zijn geheel uit aan de vereniging of stichting die de activiteiten namens de ondernemers uitvoert. De gemeente wijst uitsluitend een vereniging of stichting aan waarmee de gemeente ter uitvoering van de subsidie een overeenkomst sluit. Hierin is bepaald dat de subsidie-ontvanger verplicht is de activiteiten te verrichten waarvoor de subsidie wordt verstrekt.
Financiële verplichtingen De aangewezen vereniging of stichting zorgt er voor dat jaarlijks een begroting wordt vastgesteld voor de uitvoering van de activiteiten in het daaropvolgende jaar. Verder zorgt de vereniging of stichting er voor dat na het eerste jaar jaarlijks rekening en verantwoording wordt afgelegd over de uitgaven voor de uitvoering van de activiteiten in het voorafgaande jaar. Tenslotte zorgt de aangewezen vereniging of stichting er voor dat alle bijdrageplichtigen kosteloos kennis kunnen nemen van de begroting, de rekening en de verantwoording. BusinessPARK magazine
Basisregels verenigingen en stichtingen De statuten bevatten de basisregels die binnen de vereniging gelden. Voorbeelden zijn de wijze van het benoemen van bestuurders, het doel van de vereniging, en de wijze waarop het bestuur verantwoording schuldig is. Verder kan de vereniging 20
BusinessPARK magazine
nog één of meerdere reglementen hebben, waarin specifieke onderdelen van meer huishoudelijke aard geregeld worden. Deze mogen natuurlijk niet in strijd met de statuten zijn.
Vereniging Voor het oprichten van een vereniging zijn altijd minimaal twee personen vereist. Voor de Experimentenwet BIZ moet een vereniging worden opgericht bij notariële akte. Men spreekt dan van een vereniging met volledige rechtsbevoegdheid. De vereniging kent minimaal een algemene ledenvergadering en een bestuur. De vereniging met volledige rechtsbevoegdheid moet worden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Voor derden is het daardoor duidelijk wie de bestuurders zijn en wat er in de statuten staat. De voornaamste bron van inkomsten zal in het algemeen bij een vereniging de contributies zijn. Volgens de Experimentenwet BIZ mag deze bijdrage jaarlijks niet meer dan 50 EUR bedragen.
Stichting De stichting kan geen leden hebben. Het is verboden dat de stichting ten doel heeft het doen van uitkeringen aan haar oprichters of bestuurders. De bestuurders zijn niet aansprakelijk, net zoals bij de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid. De stichting moet worden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Voor derden is het daardoor duidelijk wie de bestuurders zijn en hoe de statuten luiden. De notaris zal hiervoor in de regel zorgdragen. De stichting heeft altijd een bestuur maar nooit een algemene ledenvergadering omdat de stichting geen leden kent. Volgens de Experimentewet BIZ moet het bestuur van de stichting uit minimaal tweederde van het aantal ondernemers bestaan.
Conclusies Over het algemeen is het beter om voor de stichting te kiezen. Met name omdat niet jaarlijks een algemene ledenvergadering gehouden hoeft te worden. Het bestuur van de stichting kan zo daadkrachtiger optreden. De stichting is beter bestand tegen onwelwillende ondernemers dan de vereniging. Bob Juchter van Bergen Quast, advocaat T 06 3835 9151 E
[email protected] Roseline Kishna, mediator en business coach T 06 3643 2734 E
[email protected] BusinessPARK magazine
21
BusinessPARK
magazine
4
jaargang 5, december 2006
VRAAG & ANTWOORD
Platform voor duurzaam beheer van bedrijventerreinen
Vraag van ondernemersvereniging: BusinessPark magazine verschijnt viermaal per jaar als platform van ontwikkelingen op het gebied van parkmanagement en duurzaam beheer van bedrijventerreinen. Doelgroep: BusinessPark magazine wordt in controlled circulation verzonden aan gemeente- en provinciebesturen en gemeentelijke en provinciale diensten EZ, RO, bedrijfscontactfunctionarissen en aan besturen van locale bedrijvenkringen. Oplage: 3.500 exemplaren
Als gemeente zien we het nieuwe ondernemersfonds BIZ helemaal zitten. We steken daarom veel energie in het activeren van de lokaal georganiseerde ondernemers voor een BIZ-fonds. Kunnen we als gemeente niet het gehele traject zelf opzetten en bij de start een aantal ondernemers vragen in het bestuur van het BIZ-fonds plaats te nemen?
Uitgave en Management Sels Advies & Secretariaat Redactie A.A. Sels P. Duinkerken A.A. Lutter
BID: Meer ruimte voor lokale initiatieven Parkmanagement scan DHV
Eindredactie en coördinatie Sels Advies & Secretariaat B.V.
Vermeer (OVDD): Op de barricaden voor Flevoland
Productie en vormgeving Modderman Drukwerk Amsterdam
Antwoord van BusinessPark Magazine: Om kort te zijn: stop als gemeente direct met uw eigen BIZtraject! Ga niet voor de ondernemers bepalen wat goed voor hen is. Als gemeente heeft u ongetwijfeld het beste met de ondernemers voor, maar u moet niet op de stoel van de ondernemers gaan zitten. De experimentenwet BIZ is bij uitstek een instrument waarbij uitsluitend en alleen de ondernemers het initiatief kunnen nemen. U mag als gemeente adviseren, u mag faciliteren, u mag de voorbereiding van een BIZ-fonds financieel ondersteunen. Maar… als de ondernemers geen trek hebben in een BIZ-fonds staat u als gemeente met lege handen. Mijn advies: ga met de voorzitters van de lokale ondernemersorganisaties het gesprek aan over BIZ. Vraag hoe zij daar tegenover staan, geef aan wat de gemeente kan doen als zij als ondernemers het initiatief willen nemen voor een BIZ-fonds, maar neem niet alles uit handen van de ondernemers. Voor ondernemers kan het uitermate verstandig zijn om middels een BIZ-fonds te investeren in de verbetering van de kwaliteit van een bedrijvenpark. Zeker als er al een regeling is voor collectieve beveiliging waar slechts de helft van de ondernemers aan meebetaalt en toch alle ondernemers ervan meeprofiteren. Met een BIZ-fonds wordt het mogelijk dat alle ondernemers verplicht meebetalen. Geen freeriders meer.
Laat ondernemers zelf bepalen of zij het initiatief voor een BIZfonds willen nemen. En zorg er als gemeente voor dat u zelf uw eigen zaken op orde hebt. Immers, ook gemeenten spelen een rol als ondernemers daadwerkelijk besloten hebben tot oprichting van een BIZ-fonds. Als gemeente moet u de volgende zaken regelen: 1. U moet schriftelijk vastleggen wat het huidige serviceniveau is dat u als gemeente op het bedrijvenpark garandeert. 2. Als gemeente moet u helder hebben wat de totale WOZ-waarde is van de panden (niet-woningen) in de BI-zone. 3. U moet een BIZ-verordening vaststellen in de raad. (De VNG heeft een modelverordening.) 4. Als gemeente moet u een draagvlakmeting houden onder alle OZB-plichtigen in de BI-zone en bepalen er een wettelijk draagvlak is voor een BIZ-fonds. 5. Als gemeente moet u de BIZ-heffing via de OZB gaan innen en dit bedrag als subsidie uitkeren aan het BIZ-fonds. Kortom, als gemeente heeft u uw handen vol aan het waarmaken van uw eigen rol conform de wet. Laat de ondernemers het initiatief nemen en zorg er als gemeente voor dat u ook uw zaken op orde heeft als de ondernemers een BIZ-plan in dienen.
VASt-project bedrijventerreinen
Fotografie Sels Advies & Secretariaat, Provincie Noord-Holland Advertentie-exploitatie Sels Advies & Secretariaat B.V. Postbus 405 3100 AK Schiedam Tel. (010) 40 90 540 Fax (010) 47 32 818 E-mail:
[email protected] Redactiesecretariaat Sels Advies & Secretariaat B.V. Postbus 405 3100 AK Schiedam Tel. (010) 40 90 540 Fax (010) 47 32 818 E-mail:
[email protected] 22
BusinessPARK magazine
Heeft u ook een vraag? Leg deze voor aan BusinessPark Magazine!
BusinessPARK magazine Heeft u als ondernemersvereniging of gemeente ook een vraag op het gebied van duurzaam beheer van bedrijvenparken? Stel die vraag dan aan BusinessPark Magazine. Wie weet, staat dan het antwoord op uw vraag in de volgende uitgave van dit magazine. En…ook al wordt uw vraag niet in het blad geplaatst, antwoord krijgt u sowieso! Stel uw vraag via:
[email protected]
BusinessPARK magazine
23