Bestuursrapportage

Bestuursrapportage 2013-2

Bestuursrapportage 2013-2

2

INHOUDSOPGAVE

1

Inleiding

5

2 2.1 2.2 2.3

Programmaverantwoording Stand van zaken programma’s Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen Totaaloverzicht en resultaat

6 6 26 30

3

Kapitaalkredieten

33

4 4.1 4.2 4.3

Paragrafen Risico’s Bedrijfsvoering Interim Managementletter, Verslag van bevindingen

34 34 35 37

Aanbevelingen accountant Mutaties reserves en voorzieningen

38 49

3

4

1. INLEIDING Deze tweede bestuursrapportage heeft betrekking op de periode tot 1 september 2013. Het doel van deze tweede bestuursrapportage is het rapporteren over afwijkingen omtrent verwachtingen en prestaties, zoals dat is vastgesteld bij de Programmabegroting 2013 en het zo goed mogelijk voorspellen van het te verwachten jaarrekeningresultaat.

In hoofdstuk 2 vindt u een overzicht van de stand van zaken van de programma’s. In de tabellen met baten en lasten zijn ook de geplande toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves per programma weergegeven. De realisatie van de programma’s verloopt voor het grootste deel conform planning. In paragraaf 2.2 zijn de algemene uitgaven en dekkingsmiddelen opgenomen, waarna in paragraaf 2.3 het totale overzicht en het resultaat van alle programma’s is weergegeven. Hierbij wordt ook ingegaan op de stand van zaken rond Bloeien door Snoeien. In hoofdstuk 3 treft u de stand van zaken van de kapitaalkredieten aan. Bij de toelichting op de cijfers worden bij enkele programma’s de kopjes ‘kapitaallasten’ gebruikt. De uitleg hierover staat in hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 is de stand van zaken van de begrotingsparagrafen Weerstandsvermogen (ontwikkeling risico’s) en Bedrijfsvoering opgenomen. Daarnaast wordt er gerapporteerd over de actiepunten uit het verslag van bevindingen van de accountant en de managementletter.

5

2. PROGRAMMAVERANTWOORDING Hoofdstuk 2 programmaverantwoording bevat de stand van zaken van de programma’s (zie paragraaf 2.1). Ook treft u het overzicht aan van de algemene uitgaven en dekkingsmiddelen (2.2), het financieel totaaloverzicht en het resultaat (2.3).

2.1 Stand van zaken programma’s Bij elke rapportage wordt u geïnformeerd over eventuele afwijkingen met betrekking tot de voortgang van de bestuurlijke actiepunten en/of prestaties. Het rapporteren op afwijkingen maakt de bestuursrapportage bij uitstek een sturingsinstrument. Het is onvermijdelijk dat gedurende het begrotingsjaar afwijkingen optreden ten opzichte van de ramingen van inkomsten en uitgaven in de begroting. Sommige mutaties hebben een budgettair effect (zijn voor- of nadelig voor onze gemeente) en sommige zijn budgettair neutraal. Alle mutaties die programma overstijgend zijn, worden in deze bestuursrapportage aan u voorgelegd. Om het inzicht in de budgettaire consequenties te vergroten zijn alle mutaties met een budgettair effect gekleurd. De niet gekleurde toelichtingen zijn mutaties die budgettair neutraal zijn. Wanneer is het effect budgettair neutraal? Enkele voorbeelden: • indien er bij extra lasten ook extra baten op hetzelfde programma staan; • verschuivingen tussen programma’s (n.a.v. besluitvorming zijn budgetten verdeeld en treden er verschuivingen op); • verschuivingen waar personele kosten en/of reserves bij betrokken zijn (dit betreft verschuivingen tussen programma’s en de ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’ doordat salarissen en enkele reserves verantwoord worden onder de ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’); • taakstellingen uit Bloeien door Snoeien die op het juiste programma worden opgenomen. Per programma worden door middel van de onderstaande voorbeeldtabel de ontwikkelingen weergegeven ten opzichte van de Programmabegroting 2013. A Begroting 2013

(Bedragen x 1.000)

Programma Resultaat voor bestemming Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Resultaat na bestemming

B Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013

C Begroting 2013 incl. Bestrap 2013-2

D Verschil

L (lasten) B (baten)

N (Nadeel) V (Voordeel)

Met deze tabel wordt inzicht gegeven in de ontwikkelingen van de lasten en baten per programma. U ziet de wijzigingen die met deze bestuursrapportage worden voorgesteld (C - B = D). De oorzaken van dit verschil worden ook toegelicht. Daarnaast ziet u het verloop ten opzichte van de oorspronkelijke begroting (A) en de al vastgestelde begrotingswijzigingen (B). In kolom C vindt u de stand inclusief de wijzigingen die in deze bestuursrapportage worden voorgesteld. Per programma worden de lasten en baten en de geplande toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves separaat gepresenteerd. De bedragen zijn afgerond op € 1.000. Bij enkele programma’s is er hierdoor sprake van afrondingsverschillen. In de begrotingswijziging zijn de onafgeronde bedragen verwerkt.

6

Anders Begroten In de Perspectiefnota 2013 hebben wij aangegeven voor de begroting 2014 te kijken naar de positieve rekeningresultaten. Uit de gehouden analyse is gebleken dat er budgetten zijn die met enige regelmaat een overschot kennen, welke niet echt structureel zijn. Door op een andere wijze te begroten kan er budgettair een structureel voordeel ontstaan. Dit betekent dat er gekeken is naar de gemiddelde werkelijke uitgaven in de afgelopen periode en op basis daarvan is er een inschatting gemaakt van de gemiddelde structurele kosten voor de komende periode. Dit is een financieel technische exercitie en betekent dat er geen inhoudelijke beleidswijzigingen zijn doorgevoerd. Bij het opstellen van de Programmabegroting 2014 is deze andere wijze van begroten als uitgangspunt genomen en is er sprake van een structureel effect. Tegelijkertijd is gekeken in hoeverre het mogelijk en wenselijk is het budget ook voor 2013 te verlagen. De effecten hiervan zijn in deze bestuursrapportage meegenomen. De uitkomst van deze andere wijze van begroten voor 2013 is een incidenteel voordeel van circa € 260.000. Voorbeelden hiervan zijn minder budget voor incidentele subsidies (kunst, welzijn), minder reis- en verblijfskosten wethouders, lagere lasten kopieer- en drukwerk, minder externe kosten verzuimbegeleiding, minder uitgaven pc-regeling minima en leerlingenvervoer. De voordelen zitten verspreid over de programma`s.

7

Programma 1 Algemeen bestuur Kleinere afstand tussen het bestuur en de gemeentelijke organisatie en de inwoners. • Verdere implementatie verbeterde website; de personele bezetting ten behoeve van de website is inhoudelijk uitgebreid met een inhoudelijk webredacteur (plaatsvervangend webmaster) en een Typo3 programmeur. Daarmee wordt nu met name een verbeterslag gemaakt op het gebied van de structuur, de gebruiksvriendelijkheid, vindbaarheid en zoekfunctie. Ook worden inhoudelijk verbeteringen (onder andere completeren dossiers, plannen en projecten) doorgevoerd. Een aantal verbeteringen (met name selectiemogelijkheden Raads Informatie Systeem) zullen nog dit jaar hun beslag krijgen. • Vermindering administratieve lasten; wij komen met voorstellen voor de continuering van het procesmanagement. Deze worden meegenomen bij de ontwikkelingen van het toekomstig KCC. Op deze wijze kan een meer structurele en integrale borging worden gegeven aan dit onderdeel van de bedrijfsvoering in een veranderende organisatie. • Modernisering GBA; in het kader van de modernisering GBA wordt de huidige (decentrale) GBA vervangen door een centrale database: de Basisregistratie Personen (BRP). Dit systeem wordt ontwikkeld en onderhouden door BZK. Gemeenten schaffen zelf aanvullende modules aan. Deze zijn nodig voor aansluiting op de landelijke voorziening en voor de dienstverlenings- en bijhoudingsprocessen. Vóór 1 juli 2016 moeten alle gemeenten zijn aangesloten. Volgens de huidige planning sluit Bussum aan in het vierde kwartaal van 2015. De voorbereidingen hiervoor zijn in gang gezet. Er zijn echter signalen dat het project landelijk vertraging oploopt door technische problemen.

Financieel overzicht en eventuele wijzigingen Begroting 2013

(Bedragen x 1.000)

Algemeen bestuur

L B

Resultaat voor bestemming Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Resultaat na bestemming

4.916 -846 4.070 0 -15 4.055

Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013 4.997 -1.131 3.866 0 -15 3.851

Begroting 2013 incl. Bestrap 2013-2

Verschil

4.957 -1.019 3.938 0 -15 3.923

-40 112 72 0 0 N 72

Analyse belangrijkste financiële verschillen Digitaliseren aktes/fiches

Anders begroten

Documenten Burgerzaken

In 2012 is budget gevraagd op basis van in 2010 opgevraagde offertes; door een sterke daling van de kosten van digitalisering na 2010 vallen deze nu lager uit dan verwacht. In de Perspectiefnota 2013 is voorgesteld een andere wijze van begroten als uitgangspunt te nemen. Ook voor de bestuursrapportage is op deze wijze naar de begroting gekeken. Deze andere wijze van begroten resulteert op dit programma in een voordeel van € 20.000 De opbrengsten Burgerzaken (reisdocumenten, rijbewijzen, uittreksels uit de gemeentelijke basisregistratie (GBA) en burgerlijke stand) zijn lager door aanzienlijk

V

65.000

V

20.000

N

107.000

8

Ondernemingsraad

Controlekosten accountant

Overige verschillen

minder aanvragen. De verwachte toename van het aantal reisdocumenten, als gevolg van het vervallen van kinderbijschrijvingen, is uitgebleven. Daarnaast blijken uittreksels uit het GBA niet meer nodig voor scholen. Tevens is de geraamde verhouding tussen de inkomsten van documenten en bijbehorende afdracht aan het Rijk aangepast. Dit leidt tot hogere kosten. In 2013 is een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheid tot samenvoeging van Ondernemingsraad (OR) en Georganiseerd overleg (GO). De kosten van dit onderzoek zijn niet geraamd. Het incidenteel nadeel bedraagt € 5.000. In 2013 vindt nog een eindafrekening plaats met de vorige accountant. Tevens worden al controlekosten gemaakt door de nieuwe accountant. Het incidentele nadeel bedraagt € 36.000.

N

5.000

N

36.000

N N

9.000 72.000

9

Programma 2 Openbare orde en veiligheid

Handhaving regels samen met strategische partners, met bevordering van de eigen verantwoordelijkheid van inwoners. • Verminderen alcoholgebruik onder jongeren; het aanwijzen van de gemeente Hilversum als regionale uitvoeringsorganisatie Drank- en horecawet is inmiddels afgerond. De toezichthouders zijn op 1 augustus met hun toezichthoudende werkzaamheden gestart. De regionale Drank- en horecaverordening is in concept gereed en is tijdens een bijeenkomst voor belanghebbenden op 28 augustus nader toegelicht. Voor raadsleden is in oktober een aparte bijeenkomst georganiseerd. Besluitvorming door de raad inzake de verordening zal eind van het jaar plaatsvinden.


(Bedragen x 1.000)

Openbare orde en veiligheid

L B


2.518 -86 2.432 0 0 2.432

Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013 2.518 -76 2.442 0 0 2.442


Verschil

2.463 -66 2.397 0 0 2.397

-55 10 -45 0 0 V 45

Analyse belangrijkste financiële verschillen Veiligheidsregio

Anders begroten

Mobiele portiers

Leges APV-vergunningen

De afrekening van de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek vertoont over het jaar 2012 een positief resultaat. Dit resulteert in een incidenteel voordeel van € 43.000. In de Perspectiefnota 2013 is voorgesteld een andere wijze van begroten als uitgangspunt te nemen. Ook voor de bestuursrapportage is op deze wijze naar de begroting gekeken. Deze andere wijze van begroten resulteert op dit programma in een voordeel van € 18.000. De kosten van de controles in de uitgaansgebieden zijn in 2013 gestegen. Het incidenteel nadeel bedraagt € 6.000. Het aantal aanvragen voor het plaatsen van voorwerpen op de openbare weg zijn mede als gevolg van een wijziging in de vergunningplicht teruggelopen. Dit resulteert in een incidenteel nadeel van € 10.000.

V

43.000

V

18.000

N

6.000

N

10.000

V

45.000

10

Programma 3 Verkeer en vervoer Garanderen van een goed onderhouden en veilig wegennet voor alle verkeersdeelnemers. • Uitvoering Beheerplan duurzame openbare verlichting 2011-2016; binnen de projecten wordt de openbare verlichting vervangen door LED verlichting. Buiten de projecten wordt de vervanging door LED uitgesteld naar 2014. Dit in verband met prioritering van andere werkzaamheden (optimaliseren wegenbeheerplan en GRP-uitvoeringsplan). • Optimaliseren onderhoud en beheer openbare verlichting; er wordt een commissienotitie inzake de evaluatie van het energieverbruik van de openbare verlichting in december 2013 aan de commissie Ruimte voorgelegd.


(Bedragen x 1.000)

Verkeer en vervoer

L B


5.259 -1.739 3.520 156 -1.015 2.661

Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013 5.201 -1.802 3.399 599 -1.169 2.829


Verschil

5.140 -1.818 3.322 681 -1.005 2.998

-61 -16 -77 82 164 N 169

Analyse belangrijkste financiële verschillen Straatreiniging

Gladheidsbestrijding Reserve openbare verlichting

Parkeren

Lobby verdiept spoor

De raming wordt aangepast aan de resultaten van een Europese aanbesteding waarbij sommige onderdelen mee vielen en andere onderdelen tegen vielen. Per saldo levert dit een structureel nadeel op van € 40.000. Door de lange vorstperiode zijn de kosten voor gladheidbestrijding € 65.000 hoger uitgevallen. De onttrekking voor 2013 uit de reserve Openbare verlichting wordt ongedaan gemaakt omdat de reserve geen middelen meer bevat per 1 januari 2013. Een alternatieve dekking is niet beschikbaar, waardoor dit nadeel ten laste van het begrotingsresultaat komt. Er is een evaluatie gepland van investeringen en exploitatie van de openbare verlichting (eind 2013/2014) op basis waarvan kosten en dekking opnieuw worden beoordeeld. Op basis van de jaarrekening 2012 worden de te ramen bedragen structureel bijgesteld. Het nadeel van € 61.000 wordt verrekend met de egalisatievoorziening parkeren en is per saldo budgettair neutraal. Voor de lobby verdiept spoor is een reserve ingesteld. De advieskosten welke gemaakt zijn worden hieruit gedekt. Na deze onttrekking van € 10.000 is de reserve leeg. Per saldo is dit budgettair neutraal.

N

40.000

N

65.000

N

61.000

0

0

11

Kapitaallasten

Kapitaallasten correctie welke leidt tot een lagere onttrekking van € 115.000 uit de reserve Wegen. Per saldo is dit budgettair neutraal.

0

N N

3.000 169.000

12

Programma 4 Economische zaken Voor dit programma zijn er geen afwijkingen met betrekking tot de voortgang van de bestuurlijke actiepunten en/of prestaties.


(Bedragen x 1.000)

Economische zaken Resultaat voor bestemming Toevoegingen reserves Onttrekkingen reserves Resultaat na bestemming

L B

542 -318 224 0 0 224

Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013 567 -343 224 0 0 224

Begroting 2013 incl. Bestrap 2013-2 568 -344 224 0 0 224

Verschil

1 -1 0 0 0 0

13

Programma 5 Onderwijs

Hoogstaand en sluitend stelsel van huisvestingsvoorzieningen primair en voortgezet onderwijs. • Voorbereiden en uitvoeren verbouwing gebouw OpMaat; de plannen met betrekking tot de Opmaat zijn gewijzigd omdat: a. de mogelijkheid bestond het pand aan te kopen en b. er een verzoek kwam van het schoolbestuur of de Emmaschool het Spiegel in één gebouw gehuisvest kon worden. De raad heeft in juni besloten het pand van de OpMaat aan te kopen. Nu worden nieuwe plannen ontwikkeld waarin een stukje aanbouw aan de OpMaat wordt voorbereid zodat de gehele school in de toekomst gevestigd kan worden in de OpMaat. Gesprekken met het schoolbestuur en architect worden gevoerd om dit zo efficiënt mogelijk te kunnen uitvoeren. Dit gewijzigde plan neemt wat meer tijd in beslag in de uitvoering maar leidt tot een betere huisvesting van de Emmaschool.


(Bedragen x 1.000)

Onderwijs

L B


5.728 -393 5.335 0 -762 4.573

Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013 5.620 -388 5.232 72 -648 4.656


Verschil

5.629 -331 5.298 87 -690 4.695

9 57 66 15 -42 N 39

Analyse belangrijkste financiële verschillen Anders begroten

Brede school: opbrengst huren

Kapitaallasten

Overige verschillen

In de Perspectiefnota 2013 is voorgesteld een andere wijze van begroten als uitgangspunt te nemen. Ook voor de bestuursrapportage is op deze wijze naar de begroting gekeken. Deze andere wijze van begroten resulteert op dit programma in een voordeel van € 17.000. De huurinkomsten van het theater in Breeduit worden in verband met faillissement van het theater afgeraamd. Kapitaallasten correctie welke per saldo leidt tot een onttrekking van € 28.000 uit de reserve Kapitaallasten onderwijs. Per saldo is dit budgettair neutraal.

V

17.000

N

57.000

0

V N

1.000 39.000

14

Programma 6 Kunst en cultuur

Voor dit programma zijn er geen afwijkingen met betrekking tot de voortgang van de bestuurlijke actiepunten en/of prestaties.


(Bedragen x 1.000)

Kunst en cultuur

L B


2.059 -172 1.887 0 0 1.887



Verschil

2.110 -184 1.926 0 0 1.926

-10 0 -10 0 0 V 10


Overige verschillen

In de Perspectiefnota 2013 is voorgesteld een andere wijze van begroten als uitgangspunt te nemen. Ook voor de bestuursrapportage is op deze wijze naar de begroting gekeken. Deze andere wijze van begroten resulteert op dit programma in een voordeel van € 6.000.

V

6.000

V V

4.000 10.000

15

Programma 7 Sport en recreatie Voor dit programma zijn er geen afwijkingen met betrekking tot de voortgang van de bestuurlijke actiepunten en/of prestaties. Financieel overzicht en eventuele wijzigingen Begroting 2013

(Bedragen x 1.000)

Sport en recreatie

L B


2.554 -45 2.509 0 -90 2.419



Verschil

2.396 -121 2.275 46 91 2.412

5 -31 -26 0 0 V 26

Analyse belangrijkste financiële verschillen Zwembad

Veldvergoedingen

Hierbij wordt structureel de rente vergoeding van het Sportfondsen Nederland bijgesteld en de huur- en pachtinkomsten van Squash en Wellness. Per saldo betekent dit een structureel voordeel van € 31.000. De raming voor veldvergoedingen wordt aangepast aan werkelijke uitgekeerde en contractueel vastgelegde vergoedingen.

V

31.000

N

5.000

V

26.000

16

Programma 8 Zorg en welzijn

Een zo gunstig mogelijke uitgangssituatie voor Bussumse jeugd • Verdere ontwikkeling Centrum Jeugd en Gezin, uitvoeren en evalueren Pilot kernteam CJG; als voorbereiding op en in aansluiting met de transities wordt de pilot verlengd tot 1 januari 2015. Het bevorderen van een optimale gezondheid van de inwoners door het bieden van passende gezondheidszorg • Realiseren taakstelling GGD; in het kader van de bezuinigingen was een taakstelling ingeboekt voor de kosten van de GGD. Er is onderzoek gedaan naar de meerwaarde van fusie met de GGD Flevoland, maar dit blijkt zowel inhoudelijk als financieel onvoldoende op te leveren. Er wordt nu regionaal onderzoek gedaan om te kijken hoe de resterende 5% van de taakstelling alsnog behaald kan worden. Financieel overzicht en eventuele wijzigingen Begroting 2013

(Bedragen x 1.000)

Zorg en welzijn

L B


11.140 -1.506 9.634 50 0 9.684



Verschil

11.627 -1.714 9.913 938 -390 10.461

237 -138 99 0 -210 V 111

Analyse belangrijkste financiële verschillen Individuele voorzieningen

RGSHG

Kinderen Doen Mee Wet Kinderopvang

Wmo: regionale WWZ regisseur

Loket Wijzer

Mede als gevolg van het invoeren van de eigen bijdrage en de vermogensinkomensbijtelling ligt het aantal aanvragen in de eerste helft van 2013 lager dan vorig jaar. De verwachting is dat de uitgaven in 2013 hierdoor dalen. Het bedrag wordt in totaal met € 100.000 bijgesteld. De RGSHG is vervallen bij invoering van de Wet Voorziening Gehandicapten, en is opgegaan in de Wmo en kan derhalve vrijvallen. Ook de bijbehorende voorziening kan vrijvallen. Het incidentele budget dat is gereserveerd voor Kinderen Doen Mee kan vrijvallen. Vanaf 1 januari 2013 wordt de Wet Kinderopvang uitgevoerd door de Belastingdienst en niet langer door de gemeente. Voor 2013 was er dan ook geen budget meer gereserveerd. In het eerste half jaar van 2013 bleek dat er nog verplichtingen van 2012 geboekt moesten worden. Daarom is er alsnog incidenteel een budget opgenomen. De opgenomen raming in de Bussumse begroting wordt in overeenstemming gebracht met de Gewestelijke begroting. Per saldo betekent dit een nadeel van € 9.000. Voor de begroting van het loket Wijzer is een bijdrage voor het gehele personeel opgenomen.

V

100.000

V

46.000

V

84.000

N

6.000

N

9.000

N

13.000

17

Stichting MEE draagt personeel bij in natura. De personele kosten voor het personeel (niet in natura) werden ook aan MEE doorberekend. Met deze wijziging worden deze kosten nu over de deelnemers Naarden, Muiden en Bussum verdeeld. Integratie: antidiscriminatie In verband met regionale verplichtingen zal het budget voor antidiscriminatie moeten worden bijgeraamd. Jeugd en jongeren Over het budget voor de aanvraag wijkgerichte inzet tieners en jongeren wordt apart beschikt. In het kader van de herschikking subsidies is deze ten onrechte afgeraamd op een andere post. Cultuur en sportcarrousel In het voorstel inzake schuldhulpverlening is ruimte opgenomen om in te zetten voor de cultuur en sportcarrousel. Hiertegenover staat een voordeel van € 6.000 op ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’. Per saldo is dit budgettair neutraal. Decentrale jeugdzorg Op grond van de meicirculaire wordt de vergoeding voor de invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg incidenteel verhoogd. De extra lasten (€ 55.000) worden op dit programma verantwoord en bij de ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’ staat er een voordeel tegenover. Per saldo is dit budgettair neutraal. De Kanteling Voor de kosten van De Kanteling (€ 268.000) wordt een bijdrage (€ 127.000) van Naarden en Muiden ontvangen. De overige kosten (€ 141.000) voor de Kanteling worden onttrokken uit de reserve Individuele Voorzieningen Wmo. Per saldo is dit budgettair neutraal. Wmo Op Wmo-beleid heeft een aantal Incidentele uitgaven plaatsgevonden in 2013, waarvoor de reserve Individuele Voorzieningen Wmo voor € 70.000 wordt aangewend. Per saldo is dit budgettair neutraal. Overige verschillen

N

4.000

N

38.000

N

6.000

N

55.000

0

0

V V

12.000 111.000

18

Programma 9 Werk en inkomen

Actieve participatie inwoners en zo min mogelijk inwoners afhankelijk van een uitkering. • Terugdringen uitkeringsbestand: de situatie op de arbeidsmarkt is in 2013 verder verslechterd. Volgens de arbeidsmarktinformatie van het UWV is het aantal niet werkende werkzoekende (NWW) over het 1e halfjaar van 2013 in de regio Gooi & Vechtstreek opgelopen met 11%. Het aantal vacatures fluctueert maandelijks, maar is sinds juni 2012 gedaald met 23%. Als gevolg hiervan verliezen meer inwoners hun baan en is het moeilijker om een baan te vinden. Het aantal Bussumers dat een bijstandsuitkering aanvraagt neemt hierdoor ook dit jaar sterk toe en overstijgt de voorspellingen van het CPB. Het aantal aanvragen is verdubbeld ten opzichte van 2012 en bedraagt nu gemiddeld 24 aanvragen per maand. Relatief kennen wij echter minder uitkeringen toe dan in 2012 als gevolg van de in maart aangescherpte poortwachtersfunctie. Deze behelst strikte rechtmatigheidscontrole op alle positieve of negatieve uitkeringsbeslissingen en directe doorgeleiding van uitkeringsaanvragers naar het project “de opstap naar werk”. Daarnaast is de handhavende functie versterkt door aanstelling van een specialist. Als gevolg hiervan is de uitstroom uit de uitkering verbeterd ten opzichte van 2012. De totale bestandstoename kon door alle maatregelen beperkt worden. Hiermee kan worden vastgesteld dat de sterke stijging van het uitkeringsbestand de afgelopen jaren in weerwil tot de stijging van de werkloosheid en de stijging van het landelijke bijstandsvolume is afgevlakt, maar dat het bestand nog niet afneemt. Met het project “de opstap naar werk” worden uitkeringsgerechtigden met een korte afstand tot de arbeidsmarkt vanaf maart intensief getraind en begeleid in het vinden van een baan. Deze nieuwe werkwijze is voor een aantal inwoners al succesvol geweest, maar kent een langere aanlooptijd dan verwacht. Dit omdat werkgevers vooral nul-urencontracten blijken aan te bieden, waardoor mensen niet geheel uit de uitkering stromen. De intensieve benadering en begeleiding brengt daarnaast meer motivatieproblemen, taalachterstanden en andere belemmeringen aan het licht dan verwacht, waardoor enerzijds voorzien moest worden in betere handhavingsmaatregelen (nieuwe maatregelverordening per 1-7-2013) en anderzijds in andere begeleiding en specifiek maatwerk. De lasten voor trajecten vallen hierdoor lager uit dan begroot omdat er minder trajecten opgestart konden worden. Het sterk toegenomen beroep op de bijstand leidt tot verhoging van de uitkeringslasten, daar waar juist een verlaging was geraamd. Daar tegenover staan aanzienlijke verhogingen van het rijksbudget voor de uitkeringen voor 2013. Hoewel in maart aangekondigd werd dat het Rijk het voorlopige budget voor 2013 neerwaarts zou bijstellen, werd in juni toch weer een extra budgetverhoging bekendgemaakt. In 2013 is de Incidenteel Aanvullende Uitkering voor 2012 als aanvulling op het BUIG-budget aangevraagd. Bussum voldoet aan de arbeidsmarktcriteria zodat de aanvraag waarschijnlijk zal worden toegekend. Het besluit wordt eind december 2013 verwacht waarna in 2014 de betaling zal volgen. Dit zal in de Bestuursrapportage 2014-1 worden verwerkt. •

Beleid voor uitvoering inburgering vanaf 2013; nieuw beleid bleek niet nodig. Het Rijk heeft gezorgd voor voldoende kaders.

Actieve handhaving en fraudebestrijding. • Beleid naleving arbeidsinschakeling opstellen; de wetgeving die hiertoe zou nopen is door het Rijk uitgesteld naar 2014.

19


(Bedragen x 1.000)

Werk en inkomen

L B


12.979 -8.329 4.650 0 -904 3.746

Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013 13.435 -8.863 4.572 376 -1.183 3.765


Verschil

14.646 -10.783 3.863 376 -623 3.616

1.211 -1.920 -709 0 560 V 149

Analyse belangrijkste financiële verschillen BUIG

Inburgering

Schuldhulpverlening

WSW

Vanaf het najaar van 2012 is er sprake van een forse stijging in het aantal bijstandsaanvragen. Deze stijging blijkt zich in 2013 onverminderd door te zetten. Het aantal uitkeringsaanvragen is zelfs verdubbeld. Hierdoor stijgen de uitkeringslasten in plaats van te dalen, zoals begroot. Om alle aanvragen te kunnen verwerken moest meer personeel worden ingezet (€ 233.500, zie 'Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen'). In verband met de (landelijk) stijgende uitkeringslasten heeft het Rijk het uitkeringsbudget aanzienlijk verhoogd. Dit levert per saldo een positief resultaat op. Er kan een lagere onttrekking aan de reserve WWB Inkomendeel plaatsvinden. Door de wetswijzigingen op inburgering (die zorgen voor minder inburgeraars), zijn de handhavingstaken voor de gemeente minimaal. De baten ten aanzien van boetes voor inburgeraars zijn lager dan aanvankelijk gedacht. Aangezien de inburgering niet langer een wettelijke taak is van de gemeente, wordt dit bedrag op nihil gesteld. Er is nieuw preventief beleid op schuldhulpverlening, naar aanleiding van de visienota schuldhulpverlening 2012-2015. Hierin is onder meer bepaald dat de gemeente de uitvoering van schuldhulp op zich neemt. Het structurele budget bijzondere bijstand voor kwetsbare groepen vanuit het Rijk wordt voor deze doelgroep ingezet. De inkomsten van het Rijk zijn als voordeel verantwoord op ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’. Per saldo is dit budgettair neutraal. De rijksbijdrage voor de WSW is naar boven toe bijgesteld (€ 153.000), welke onverkort wordt doorbetaald aan Tomin. Per saldo is dit budgettair neutraal.

V

240.000

N

9.000

N

87.000

0

20

Participatie

Overige verschillen

Het nieuwe project “de opstap naar werk” heeft een langere aanlooptijd gehad dan gepland en een tussentijdse bijsturing van instrumenten was nodig. Hierdoor zijn de personele kosten gestegen; de kosten voor trajecten en huisvesting zijn gedaald. Door het voortzetten van het Leerwerkloket is een extra post van € 40.000 toegevoegd. Er is sprake van een totale bijstelling van € 233.500. Hierdoor wordt de onttrekking aan de reserve Werk met dit bedrag verlaagd. Per saldo is dit budgettair neutraal.

0

V V

5.000 149.000

21

Programma 10 Natuur en milieu Behoud en verbetering van het woon/leefmilieu en de natuurwaarden. • Railschermenproject Bussum (realisatie van schermen langs het spoor; de objectovereenkomst geluidreducerende voorziening voor fase 1 is in september getekend. Prorail start aansluitend met de aanbesteding van het werk, fase 1. De Wabo bouwvergunning voor fase 1 is in augustus verleend. De uitvoering zal in 2 fasen plaatsvinden. Fase 1 zal naar verwachting eind 2014 gerealiseerd worden. • Deelname aan Omgevingsdienst Flevoland, Gooi en Vechtstreek (OFGV); naar aanleiding van de door de deelnemende gemeenten en provincies ingediende zienswijzen op de conceptbegroting 2014 heeft de Omgevingsdienst Flevoland, Gooi en Vechtstreek maatregelen genomen om binnen de begroting te werken conform de gemaakte afspraken. Samen met bewoners zorgdragen voor een schoon en goed functionerend openbaar gebied • Ontwikkelen wijkgericht werken; volgt na vaststelling visie Integraal Beheer Openbare Ruimte, loopt door in 2014.


(Bedragen x 1.000)

Natuur en milieu

L B


8.718 -6.797 1.921 0 -89 1.832


Begroting 2013 incl. Bestrap 2013-2 9.008 -7.077 1.931 0 -74 1.857

Verschil

83 -91 -8 0 -1 V9

Analyse belangrijkste financiële verschillen Juridische kosten Gooiberg

Overige verschillen

In het kader van de vastgestelde regeling Gooiberg is een vergoeding uitgekeerd en zijn juridische kosten gemaakt. Deze totale lasten hiervan (€ 95.000) komen ten laste van de voorziening Gooiberg. Per saldo is dit budgettair neutraal.

0

V V

9.000 9.000

22

Programma 11 Ruimtelijke inrichting Versterking en handhaving van de ruimtelijke kwaliteit. • Herinrichten Wilhelminaplantsoen; de herinrichting Wilhelminaplantsoen wordt doorgeschoven naar 2014. • Herontwikkelen MOB complex; door de nieuwe aanpak bij herontwikkeling (Gebiedsontwikkeling 2.0) stelt de raad in september 2013 het Ambitiedocument vast ter vervanging van de Nota van Uitgangspunten. Hierdoor wordt het Definitief Ontwerp medio 2014 verwacht. • Herontwikkelen Spoorzone-Zuid (Bensdorp en Geweststrook); de huidige marktpartijen van de locaties Bensdorp en Geweststrook hebben zich teruggetrokken. Op dit moment wordt gezocht naar nieuwe marktpartijen. In afwachting daarvan is het opstellen van Voorlopig en Definitief Ontwerp en een postzegelbestemmingsplan doorgeschoven naar 2014. • Evalueren Duurzaam Bouwen; de evaluatie wordt doorgeschoven naar het vierde kwartaal van 2014 door het ontbreken van bouwplannen als gevolg van de crisis. Hierdoor is er weinig ervaring opgedaan met duurzaam bouwen en is een zinvolle evaluatie niet mogelijk. • Herontwikkelen Veldweg; door gewijzigde prioriteitsstelling wordt het Ambitiedocument Herontwikkelen Veldweg in 2014 vastgesteld. Bevorderen van goed gebruik van de ruimte in de gemeente Bussum. • Actualiseren bestemmingsplannen; het vaststellen bestemmingsplan De Engh wordt niet uitgevoerd vanwege de invoering van de Omgevingswet. Er vindt geen nieuwe actualisatieronde van bestemmingsplannen plaats. Het instrument bestemmingsplan komt met de invoering van de Omgevingswet te vervallen. De gemeente Bussum gaat in samenwerking met het Ministerie van Infrastructuur & Milieu en de VNG als experiment één omgevingsplan opstellen voor het gehele Bussumse grondgebied in 2014. Bevorderen van fysiek veilige openbare ruimtes en verblijfsgebouwen • Uitvoeren acties uit accommodatieplan; het accommodatieplan wordt opgesteld. Vaststelling hiervan wordt verwacht in 2014.


(Bedragen x 1.000)

Ruimtelijke inrichting

L B


4.279 -2.785 1.494 86 0 1.580



Verschil

5.173 -3.508 1.665 4.804 -2.190 4.279

282 -123 159 4.600 -1.600 N 3.159

Analyse belangrijkste financiële verschillen Paviljoen Heidezicht

Naast de kapitaallasten waren nog niet alle exploitatielasten en huuropbrengsten van paviljoen Heidezicht geraamd. Hierbij worden de lasten met € 24.000 bijgesteld en de huuropbrengsten met € 40.000. Per saldo betekent dit voor deze bestuursrapportage een voordeel van € 16.000.

V

16.000

23

Complex Kolonel Palm Gewestkantoor

Technische uitwerking reserve Gewestkantoor

Bommenregeling

Kapitaallasten

Opheffen bestaande complex Kolonel Palm + inrichten nieuw complex Roodborstlaan Dit is de correctie van de exploitatie van het Gewestkantoor. De tekorten worden, zoals besloten in raadsvoorstel ‘Financiële afwikkeling Spoorzone Zuid’, gedekt uit de hiervoor gevormde bestemmingsreserve. Daarnaast zijn er extra huurinkomsten en rekeningen in verband met bouwafronding. In het raadsvoorstel ‘Financiële afwikkeling Spoorzone Zuid’ is er besloten tot vorming van een reserve Gewestkantoor. Een deel van de technische uitwerking van dit besluit vind plaats in deze bestuursrapportage. Op dit programma vinden er mutaties in de reserves plaats (onttrekking € 1.600.000 en toevoeging € 4.600.000). Hier tegenover staat een onttrekking op de 'Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen'. Per saldo is dit budgettair neutraal. Bussum ontvangt via het gemeentefonds in 2013 eenmalig een bijdrage in het kader van de bommenregeling. Provincie Noord-Holland heeft werkzaamheden laten uitvoeren, Bussum betaald de ontvangen bijdrage door aan Provincie Noord Holland. De uitgave staat op dit programma en de ontvangst valt onder ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’. Per saldo is dit budgettair neutraal. Technische correctie van de kapitaallasten. Voor programma 11 betekent dit een voordeel van € 40.000 waarbij er op ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’ een nadeel van € 40.000 tegenover staat. Per saldo is dit budgettair neutraal.

N

38.000

N

152.000

N

3.000.000

N

25.000

V

40.000

N

3.159.000

24

Programma 12 Volkshuisvesting Ontwikkelen van een evenwichtige woningvoorraad die is afgestemd op de behoeften van de diverse doelgroepen. • Kostendekkende Wabo-leges; door het aanhouden van de economische crisis is de opgegeven bouwsom van de aanvragen voor een omgevingsvergunningen < € 100.000 lager dan voorheen. Het aantal aanvragen is stabiel, maar de bouwplannen worden goedkoper uitgevoerd hierdoor zijn de legesinkomsten lager.


(Bedragen x 1.000)

Volkshuisvesting

L B


1.962 -1.213 749 200 0 949

Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013 1.751 -1.267 484 335 0 819


Verschil

2.014 -1.229 785 335 -328 792

263 38 301 0 -328 V 27

Analyse belangrijkste financiële verschillen Omgevingsvergunningen

Kapitaallasten

Overige verschillen

De stagnerende economie leidt tot verdere tekorten op de inkomsten van de leges (N € 74.000). Er zijn minder grote bouwprojecten dan wel projecten zijn uitgesteld. De kosten worden hierdoor ook lager (V € 83.000) en zijn structureel verlaagd in het project anders begroten. Hiertegenover staat een lagere onttrekking aan de egalisatievoorziening (N € 9.000) waardoor een per saldo nihil resultaat ontstaat. Genoemde effecten op de opbrengsten omgevingsvergunningen leiden in 2013 tot een negatieve stand van de egalisatievoorziening van € 328.000. Dit tekort wordt aangezuiverd vanuit de hiertoe gevormde reserve Tijdelijke tekorten Wabo. Technische correctie van de kapitaallasten en voor 2013 betekent dit voor programma 12 een voordeel van € 22.000.

0

V

22.000

V V

5.000 27.000

25

2.2 Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen Financieel overzicht en eventuele wijzigingen Begroting 2013

(Bedragen x 1.000)

Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen

L B


2.342 -37.346 -35.004 249 -1.287 -36.042

Begroting 2013 incl. wijzigingen tot 1 september 2013 2.176 -36.812 -34.636 1.099 -2.979 -36.516


Verschil

2.154 -36.970 -34.816 1.099 -5.895 -39.612

-22 -158 -180 0 -2.916 V 3.096


Kopieer- en drukkosten

Belastingen

Onvoorziene uitgaven (bestaand beleid)

Onderlinge Verzekeringen Overheid

Algemene uitkering gemeentefonds

In de Perspectiefnota 2013 is voorgesteld een andere wijze van begroten als uitgangspunt te nemen. Ook voor de bestuursrapportage is op deze wijze naar de begroting gekeken. Deze andere wijze van begroten resulteert op het onderdeel algemene uitgaven en dekkingsmiddelen in een voordeel van € 116.000. Als gevolg van digitalisering dalen de kosten voor drukwerk en kopiëren, dit levert in 2013 nog een extra incidenteel voordeel op van € 20.000. Op basis van de gerealiseerde opbrengsten en de nog te verwachten op te leggen aanslagen is een actualisatie gemaakt van de belastingopbrengsten. Op basis daarvan is een incidentele extra opbrengst te verwachten van € 44.000. Indien er geen ontwikkelingen bekend zijn, is het gebruikelijk om bij de tweede bestuursrapportage het budget voor onvoorziene uitgaven te laten vrijvallen. Dit resulteert in een incidenteel voordeel van € 45.000. In verband met het opheffen van OVO (Onderlinge Verzekeringen Overheid) is het resterende eigen vermogen uitgekeerd aan de voormalige leden. Dit resulteert in een incidenteel voordeel van € 33.000. De algemene uitkering laat per saldo een voordeel zien van € 270.000. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door verrekeningen uit vorige jaren. Daarnaast is er extra budget beschikbaar gesteld in de meicirculaire voor de bommenregeling en voor invoeringskosten van de decentralisatie van de jeugdzorg. Deze extra lasten worden verantwoord op programma 11 en 8. Tenslotte vindt er een verschuiving plaats van het budget voor bijzondere bijstand voor kwetsbare groepen naar programma 8 en 9. Per saldo betekent het bovenstaande het volgende voor de verschillende programma’s. Programma 8 N € 61.000 Programma 9 N € 87.000 Programma 11 N € 25.000 Algemene uitgaven en Dekkingsmiddelen V € 443.000

V

116.000

V

20.000

V

44.000

V

45.000

V

33.000

V

443.000

26

Personeelskosten

KCC

WOZ bezwaren

Rente

Technische uitwerking reserve Gewestkantoor

Reserve pensioenen/wachtgelden

In 2013 is er sprake van een incidentele overschrijding op personele kosten van € 474.000. Dit is het gevolg van een aantal oorzaken. Enerzijds is er sprake van uitbreiding van werkzaamheden als gevolg van wetgeving en economische crisis. Voor zover deze extra werkzaamheden betrekking hebben op een snellere re-integratie van cliënten naar de arbeidsmarkt wordt voorgesteld deze extra kosten (€ 233.500) te dekken uit de reserve WWB Inkomendeel (zie programma 9). Daarnaast hebben we te maken met vervanging in verband met langdurig ziekteverzuim. Door het invullen van de formatieve taakstelling uit Bloeien door Snoeien 1.0 (verminderen van het aantal fte’s) is het, in tegenstelling tot voorgaande jaren, niet mogelijk gebleken deze overschrijding te dekken uit de reguliere salarisbudgetten. Deze budgetten zijn door de formatieve taakstelling namelijk al fors verminderd. Per saldo is het nadeel € 240.500. Hiervan wordt een nadeel van € 474.000 op ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’ verantwoord en een voordeel van € 233.500 op programma 9. Om inzicht te krijgen in de kosten en baten van een toekomstig KlantContactCentrum is een analyse uitgevoerd. De kosten van dit onderzoek zijn niet voorzien en dit resulteert in een incidenteel nadeel van € 28.000. Door de afschaffing van de drempel bij de aanpassing van de waarde als gevolg van een WOZ-bezwaar worden er thans veel bezwaren ingediend door de zogenaamde 'no-cure-no-pay-bureaus’. Dit heeft tot gevolg dat wij veel vergoedingen moeten betalen ook al wordt de waarde slechts in marginale zin bijgesteld. Het gevolg hiervan is een aanzienlijke extra kostenpost. Dit levert een structureel nadeel op van € 15.000.

N

474.000

N

28.000

N

15.000

Rond 1 november 2013 is er op basis van de liquiditeitsbehoefte een langlopende lening aangetrokken. In de begroting was nog geen rekening gehouden met het deel van de rentelast dat nog voor 2013 geldt. Dit resulteert in een incidenteel nadeel van € 40.000 In het raadsvoorstel ‘Financiële afwikkeling Spoorzone Zuid’ is er besloten tot vorming van een reserve Gewestkantoor. Een deel van de technische uitwerking van dit besluit vind plaats in deze bestuursrapportage. Voor de 'Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen' betekent dit een mutatie in de reserves (onttrekking € 3.000.000). Hier tegenover staat een toevoeging op programma 12. Per saldo is dit budgettair neutraal. De bijdrage in de kosten van voormalig personeel is gestegen omdat een aantal personeelsleden met vervroegd pensioen is gegaan (€ 42.000). Voorgesteld wordt deze kosten te dekken uit de reserve Pensioen en wachtgelden ambtenaren/wethouders. Per saldo is dit budgettair neutraal.

N

40.000

V 3.000.000

0

27

Reserve Bloeien door Snoeien

Kapitaallasten

Overige verschillen

Op dit moment zijn we, met Naarden en Muiden, in overleg om eventuele voorbereidingen te treffen voor zowel het KCC als de organisatieontwikkeling. Hiervoor worden voorbereidingskosten gemaakt (€ 30.000). Daarnaast worden kosten gemaakt om de formatiereductie van de bezuinigingsopgave Bloeien door Snoeien 1.0 te realiseren (€ 30.000). Voorgesteld wordt deze kosten ter hoogte van € 60.000 te dekken uit de reserve Bloeien door Snoeien, omdat deze kosten bijdragen aan de realisatie van de bezuinigingen. Per saldo is dit budgettair neutraal. In de Nota Reserves en Voorzieningen 2012 was voorzien dat er in 2013 een bedrag van € 186.000 benodigd was uit de Reserve Bloeien door Snoeien. Uiteindelijk is gebleken dat de kosten in 2013 lager zijn en de benodigde onttrekking uit de reserve dus ook naar beneden kan worden bijgesteld. Technische correctie van de kapitaallasten. Voor ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’ betekent dit een nadeel van € 40.000 waarbij er op programma 11 een voordeel van € 40.000 tegenover staat. Per saldo is dit budgettair neutraal.

0

N

40.000

N 8.000 V 3.096.000

28

29

2.3 Totaaloverzicht en resultaat Begroting 2013

(Bedragen x 1.000)

1 ALGEMEEN BESTUUR

Totaal lasten Totaal baten Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat na bestemming

2 OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID


3 VERKEER EN VERVOER


4 ECONOMISCHE ZAKEN


5 ONDERWIJS


6 KUNST EN CULTUUR


4.916 -846 4.070 0 -15 4.055


2.518 -86 2.432 0 0 2.432


Verschil

4.957 -1.019 3.938 0 -15 3.923

-40 112 72 0 0 N 72

2.518 -76 2.442 0 0 2.442

2.463 -66 2.397 0 0 2.397

-55 10 -45 0 0 V 45

5.259 -1.739 3.520 156 -1.015 2.661

5.201 -1.802 3.399 599 -1.169 2.829

5.140 -1.818 3.322 681 -1.005 2.998

-61 -16 -77 82 164 N 169

542 -318 224 0 0 224

567 -343 224 0 0 224

568 -344 224 0 0 224

1 -1 0 0 0 0

5.728 -393 5.335 0 -762 4.573

5.620 -388 5.232 72 -648 4.656

5.629 -331 5.298 87 -690 4.695

9 57 66 15 -42 N 39

2.059 -172 1.887 0 0 1.887

2.120 -184 1.936 0 0 1.936

2.110 -184 1.926 0 0 1.926

-10 0 -10 0 0 V 10

30

7 SPORT EN RECREATIE


8 ZORG EN WELZIJN


9 WERK EN INKOMEN


10 NATUUR EN MILIEU


11 RUIMTELIJKE INRICHTING


12 VOLKSHUISVESTING


ALGEMENE UITGAVEN EN Totaal lasten Totaal baten DEKKINGSMIDDELEN Resultaat voor bestemming Toevoeging reserves Onttrekking reserves Resultaat na bestemming

Totaal

2.554 -45 2.509 0 -90 2.419

2.391 -90 2.301 46 91 2.438

2.396 -121 2.275 46 91 2.412

5 -31 -26 0 0 V 26

11.140 -1.506 9.634 50 0 9.684

11.390 -1.576 9.814 938 -180 10.572

11.627 -1.714 9.913 938 -390 10.461

237 -138 99 0 -210 V 111

12.979 -8.329 4.650 0 -904 3.746

13.435 -8.863 4.572 376 -1.183 3.765

14.646 -10.783 3.863 376 -623 3.616

1.211 -1.920 -709 0 560 V 149

8.718 -6.797 1.921 0 -89 1.832

8.925 -6.986 1.939 0 -73 1.866

9.008 -7.077 1.931 0 -74 1.857

83 -91 -8 0 -1 V9

4.279 -2.785 1.494 86 0 1.580

4.891 -3.385 1.506 204 -590 1.120

5.173 -3.508 1.665 4.804 -2.190 4.279

282 -123 159 4.600 -1.600 N 3.159

1.962 -1.213 749 200 0 949

1.751 -1.267 484 335 0 819

2.014 -1.229 785 335 -328 792

263 38 301 0 -328 V 27

2.342 -37.346 -35.004 249 -1.287 -36.042

2.176 -36.812 -34.636 1.099 -2.979 -36.516

2.154 -36.970 -34.816 1.099 -5.895 -39.612

-22 -158 -180 0 -2.916 V 3.096

Resultaat

V 34

31

De mutaties van de programma’s 1 tot met 12 en ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’ vallen per saldo tegen elkaar weg. In de tabel op pagina 30/31 wordt de opbouw van dit resultaat weergegeven. De verschillen worden bij de diverse programma’s en paragraaf 2.2 ‘Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’ toegelicht. Resumé Het resultaat van deze bestuursrapportage komt uit op een voordeel van € 34.092. Dit is het resultaat van de programma’s 1 tot en met 12 en van ’Algemene uitgaven en dekkingsmiddelen’.

Resultaat programma’s 1 t/m 12 Resultaat algemene uitgaven en dekkingsmiddelen Resultaat Bestuursrapportage 2013-2

N V V

Het meerjarig effect van deze bestuursrapportage is als volgt: 2013 2014 Resultaat Programmabegroting 2013 N € 108.000 Resultaat Bestuursrapportage 2013-1 V € 550.698 Resultaat Bestuursrapportage 2013-2 V € 34.092 N € 164.095 Voorlopig resultaat 2013 V € 476.790 -

€ 3.061.823 € 3.095.915 € 34.092

2015 N € 139.390 -

2016 N € 86.390 -

Op basis van de 2e bestuursrapportage mag over het jaar 2013 een positief resultaat van ruim € 476.000 verwacht worden. De eerdere resultaten zijn verrekend met de Algemene reserve. Voorgesteld wordt om met het resultaat vanuit deze bestuursrapportage hetzelfde te doen, zodat er per saldo een toevoeging staat van € 476.790. Het meerjarig effect van de Programmabegroting 2013 en de Bestuursrapportage 2013-1 is al meegenomen in de Programmabegroting 2014. Het meerjarig effect voortvloeiende uit deze 2e bestuursrapportage zal nog verwerkt worden in de Programmabegroting 2014.

Stand van zaken Bloeien door Snoeien In de Perspectiefnota 2011 en daarna in de begroting 2012-2015 is invulling gegeven aan de bezuinigingsoperatie “Bloeien door Snoeien”. Het einddoel is een besparing te realiseren van € 4,6 miljoen in 2015. Nadat hiervoor in 2012 al de eerste belangrijke stappen zijn gezet, is ook voor 2013 het nodige gerealiseerd. Dit betreft enerzijds de efficiency (formatiereductie) en anderzijds de overige voorstellen. Voor wat betreft de formatiereductie is voor 2013 het overgrote deel (84%) gerealiseerd. Voor wat betreft de overige voorstellen dient er nog een besparing te worden gerealiseerd van € 920.000. Dit betreft onder andere de besparing op parkeren en bezuinigingen op het gebied van het fysieke domein. Hiervoor lopen er concrete acties, zoals de implementatie van het Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR). Deze acties moeten leiden tot het volledig halen van de bezuinigingsdoelstelling in 2014.

32

3. KAPITAALKREDIETEN Kapitaalkredieten zijn ramingen van investeringen. Kapitaalkredieten worden vastgesteld via de programmabegroting of door middel van aparte raadsvoorstellen. Na afronding van de investering komen de kapitaallasten (afschrijving en rente) in de begroting. Een groot deel van onze kapitaallasten is op dit moment genormeerd, wat betekent dat een verhoging en verlaging van de kapitaallast “verrekend” wordt met de bijbehorende kapitaallastenreserve. In deze gevallen heeft dit geen budgettair effect. Hieronder zijn de belangrijkste ontwikkelingen per programma toegelicht.

Programma 3 De kwaliteit van de verkeerstellers en parkeerautomaten is nog goed. Vervanging is nu niet noodzakelijk. De geraamde kredieten van € 227.000 kunnen worden afgeraamd. Programma 7 In afwachting van het standpunt van de Belastingdienst over de toepassing van het sportbesluit worden de kredieten HCAW verhoogd met BTW (€ 40.000). Programma 10 Diverse kredieten met betrekking tot tractie zijn verhoogd in verband met de te betalen BPM en hogere ARBO-eisen. Daarnaast heeft een kritische beoordeling plaatsgevonden van geplande vervangingen, waardoor diverse kredieten zijn verlaagd of afgeraamd. Per saldo worden de kredieten verhoogd met € 80.500. Programma 11 Het eerder beschikbaar gestelde krediet voor het MOB-complex van € 2.550.000 kan worden afgeraamd, omdat het een grondexploitatie wordt. Bedrijfsvoering Een aantal projecten op het gebied van ICT zijn uitgevoerd en kunnen worden afgesloten, per saldo levert dit een voordeel op van € 18.000. Dit wordt veroorzaakt doordat een aantal projecten tegen lagere kosten konden worden uitgevoerd.

33

4. PARAGRAFEN 4.1 Risico’s De gemeente heeft in de paragraaf Weerstandsvermogen van de begroting 2013 alle onderkende risico's opgenomen en het risico voor 2013 gekwantificeerd. Daarmee is de benodigde weerstandcapaciteit in beeld gebracht, die we tegenover de beschikbare weerstandcapaciteit hebben afgezet. Naast de risico's voor 2013 zijn er een aantal risico's opgenomen die zich pas na 2013 zullen/kunnen voordoen en risico's die niet zijn te kwantificeren en/of klein van omvang zijn. De volgende risico's geven momenteel aanleiding om daarover aanvullende informatie te geven. Gemeenschappelijke regelingen De afgesproken taakstelling van 5% lijkt niet door het Gewest te worden gerealiseerd. Er wordt een regionaal onderzoek door de bestuurlijke werkgroep gedaan naar mogelijkheden om 5% taakstelling alsnog te realiseren. Gesubsidieerde instellingen In verband met de kredietcrisis is het voor Spant! moeilijker een sluitende exploitatie te realiseren. Een te snelle afbouw van de gemeentelijke bijdrage kan een extra risico met zich mee brengen voor de exploitatie van Spant! WMO Zoals het Rijk terecht stelt, staan gemeenten dichter bij de inwoners dan het Rijk. Dat is reden voor het verder decentraliseren van rijkstaken naar gemeenten. In tijden van financiële krapte boekt het Rijk graag efficiencykortingen in op het bijbehorende budget dat wordt overgedragen. Het nieuwe regeerakkoord Rutte-Asscher bevat diverse afspraken met (grote) financiële gevolgen: • Participatiewet • Decentralisatie AWBZ • Decentralisatie Jeugdzorg (macrobudget, invoerings- en uitvoeringskosten) Hierdoor neemt het aantal zogenaamde ‘open-einde regelingen’ toe. De bedragen die met deze regelingen gepaard gaan, zijn aanzienlijk, waardoor de risico’s voor gemeenten sterk toenemen. Het regeerakkoord Rutte-Asscher laat zien dat de transitie van de AWBZ naar de Wmo omvangrijker zal zijn dan eerder was aangekondigd. Ook de kortingen op het bijbehorende budget zijn hoger dan waar eerder sprake van was. De transitie begeleiding is uitgebreid met de persoonlijke verzorging. De totale korting op het budget zal gemiddeld 25% bedragen. Daarnaast is een korting op het budget van Hulp bij het Huishouden (CHT) aangekondigd van 40%. Voor de verstrekking van Hulp bij het Huishouden zal een inkomensgrens gaan gelden. Van de huidige gebruikers heeft ongeveer 40% echter al een laag inkomen. De uitvoering van de Wmo bestaat voor een deel uit ‘open-einde’ regelingen (bijvoorbeeld bij individuele voorzieningen) waarvoor de gemeente een vast budget ontvangt van het Rijk. Het risico van tekorten is daarmee voor de hand liggend. Door bezuinigingen in combinatie met taakverzwaring vanuit de AWBZ wordt het financieel risico op de uitvoering Wmo nu en in de toekomst groter. De risico’s en maatregelen zijn in de Perspectiefnota 2013 nader uitgewerkt. Decentralisatie Jeugdzorg Vooralsnog geldt dat gemeenten in 2015 4%, in 2016 10% en vanaf 2017 15% minder ontvangen voor de uitvoering van jeugdhulp. Tegelijk behouden cliënten die al jeugdhulp ontvangen na 2015 hun hulp (dit is zo’n 40% van het geheel). De risico’s en maatregelen zijn in de Perspectiefnota 2013 nader uitgewerkt. Wet werk en bijstand (WWB) De werkloosheid in Bussum stijgt nog steeds. Hierdoor verliezen meer mensen hun baan en is het moeilijker om weer werk te vinden. Mede als gevolg hiervan neemt ook het beroep op de bijstand toe en stijgen de uitkeringslasten. Het bestandsvolume steeg over de periode van januari tot september met 2,5%. Hoewel aangekondigd was dat het rijk het macrobudget voor de uitkeringen neerwaarts zou bijstellen, krijgt Bussum kennelijk toch aanzienlijk meer budget. Als gevolg hiervan is het financiële risico aanzienlijk beperkt. 34

4.2 Bedrijfsvoering

4.2.1 Organisatie en personeel Individueel Loopbaanbudget In de CAO is afgesproken dat alle ambtenaren met ingang van 1 januari 2013 recht hebben op een Individueel Loopbaanbudget (ILB). Deze afspraak is gemaakt voor drie jaar. Het ILB is een instrument dat wordt ingezet om inzetbaarheid en mobiliteit te vergroten. Met de Ondernemingsraad (OR) is afgesproken dat het ILB wordt geïncorporeerd binnen het bestaande loopbaanbeleid en opleidingskosten.

Het nieuwe Werken  Flexibel Werken Het project Flexibel Werken is tijdelijk stop gezet. Een juist en haalbare streefsituatie voor het project werd gemist. De invloed van een groot aantal andere (organisatie) ontwikkelingen zoals het onderhoudsplan voor het pand, de ontwikkeling van een KCC en de bijkomende taken vanuit het Rijk waren dusdanig groot dat het project Flexibel Werken erdoor ‘overstroomd’ werd. Er zijn wel resultaten behaald, maar het is lastig om nog meer concrete resultaten uit het project te halen en bovendien leek de noodzaak op dit moment niet voldoende aanwezig. Het meest concrete resultaat is dat medewerkers zijn getraind in plaatsonafhankelijk werken (training Gezond beeldschermwerk). Er is een pilot gestart bij de afdelingen BMO en F&I om te ervaren of het werken met minder werkplekken mogelijk is. Een dergelijke pilot duurt enkele maanden en kan inzicht geven in wat nodig is om toe te kunnen met minder werkplekken.

35

4.2.2 Dienstverlening

Dienstverlening In mei 2013 is het project vormgeving Frontoffice (KCC) gestart waarbij de organisatievisie op dienstverlening is vastgesteld. Vanuit dit project zijn drie verschillende dienstverleningsscenario’s onderzocht op ervaringen van andere gemeenten, opbrengsten, investeringen en klantbeleving. Op basis e van dit onderzoek is in het 3 kwartaal een plan opgesteld voor het ambitieniveau, vormgeving en inrichting van het Bussums KCC. In het kader van een mogelijke fusie gaan we in overleg met toekomstige partners kijken hoe we dit traject verder samen kunnen oppakken. Zaakgericht werken In juli is een onderzoek uitgevoerd over de doorontwikkeling van het zaakgericht werken met het Zaaksysteem.nl. Dit onderzoek geeft advies over de doorontwikkeling van het zaakgericht werken en het gebruik van het zaaksysteem en zal de komende periode verder worden uitgevoerd. Op 1 september 2013 zijn zo’n 20 processen “lean” gemaakt en geïmplementeerd. Voor het vervolg wordt het procesmanagement ingepast in de toekomstige plannen van de organisatieontwikkeling. Met de uitvoering van deze acties wordt evenals bij de eerste processen verwacht dat het vereenvoudigen van het ketenproces een belangrijke bijdrage kan leveren aan de dienstverlening en de reductie van de uitvoeringskosten.

36

4.3 Interim Managementletter, Verslag van bevindingen

In de tabel op de volgende pagina’s is een overzicht opgenomen van de aanbevelingen van de accountant. Dit betreft een taak die door het college wordt uitgevoerd. De aanbevelingen zijn geordend op basis van prioriteit: hoog (H), middel (M) en laag (L). In het overzicht is de aanbeveling opgenomen, de reactie van het management, de acties die zullen worden uitgevoerd en de stand van zaken per 1 september.

De informatie in de tabel moet u als volgt lezen. a. De bevinding: dit betreft de feitelijke constatering van de account. b. De aanbeveling: het door de accountant gegeven advies. c.

Actie/groeitraject: betreft de gedachte uitvoeringsfase van de aanbeveling.

d. Reactie management: betreft de reactie van het management inzake de aanbeveling en fasering van de accountant (voor de volledigheid van de informatie laten wij deze hier staan). e. Stand van zaken per 1 september: de informatie voor uw raad om de actuele stand van zaken te beoordelen.

37

Aanbevelingen accountant De kolommen H, M en L geven de prioritering aan (Hoog, Middel en Laag).

Bevinding

Aanbeveling

Prioriteit

Actie / groeitraject

Reactie management

Stand van zaken Per 1 september 2013

De beheerplannen tijdig te actualiseren zodat deze in het jaarrekeningproces kunnen worden vertaald in de Jaarstukken.

Voor aanvang van het jaarrekeningproces zorgen voor actuele beheerplannen ten behoeve van het opstellen van de Jaarstukken 2013.

Actie is noodzakelijk voor een goed inzicht in en een goed beheer van het meerjarig onderhoud

Actie is opgestart middels een procesplanning en zal begin 2014 tot resultaten moeten leiden.

De garantiestellingen periodiek af te stemmen met de externe partijen en de contractregistratie op een zodanige manier in te richten dat de informatie tijdig voorhanden is voor de Jaarstukken.

Voor aanvang van het jaarrekeningproces zorgen voor een actueel overzicht dat is afgestemd met de externe partijen en de contractregistratie.

Noodzaak is terdege aanwezig om een goede registratie te hebben van alle lopende garanties. Jaarlijks zal de actuele stand worden opgevraagd.

Acties lopend. In de commissie Middelen van november zullen de beleidsuitgangspunten ten aanzien van garanties worden getoond. Bij de jaarrekening 2013 worden de actuele standen van de lopende garanties gepresenteerd.

Om te voorkomen dat bij de verantwoording onderdelen niet worden meegenomen wordt aanbevolen om tussentijds de stand van zaken van de lopende projecten volgen en in het jaarrekeningproces tijdig en zichtbaar aan te sluiten met de bestedingen en opbrengsten van het jaar en de betreffende balansbedragen.

In de loop van dit jaar zorgen voor een compleet overzicht van de stand van zaken van de lopende projecten en de zichtbare afsluiting op te nemen in het jaarrekeningproces.

Sisa-verantwoording bij de jaarrekening moet volledig zijn. Dan kan bereikt worden door meer afstemming tussen inhoud bij een afdeling en administratie bij Financiën. Tussentijds wordt geen inventarisatie opgesteld.

Wordt ingebed in het proces van de jaarrekening 2013.

Groeitraject 2013.

Deze aanbeveling heeft een behoorlijke impact op de controle rechtmatigheid; daarom zal in 2013 worden bekeken hoe deze aanbeveling kan worden opgepakt.

Er is een nieuw aanbestedingsbeleid bepaald en op basis daarvan moeten de processen nog heringericht worden. Daarbij is ook aandacht voor de IC ten aanzien van

H 2012VB01 Onderbouwen voorzieningen Bij diverse voorzieningen waren ultimo 2012 geen actuele beheerplannen beschikbaar, waardoor niet kon worden voldaan aan de vereisten voor de waardering van deze voorzieningen.

2012VB02 Afstemmen garanties Er zijn diverse afwijkingen naar voren gekomen bij de controle van het overzicht waarborgen en garanties. Er is niet direct een goed inzicht in welke partijen en voor welk bedrag de gemeente garant staat en zijn de onderliggende contracten en overeenkomsten van langlopende financiële verplichtingen niet direct voorhanden.

2012VB03 Volledigheid verantwoording Sisa Bij verschillende subsidieregelingen is voor de Sisa verantwoording onvoldoende rekening gehouden met de opbouw van het subsidiebedrag, de samenhang met andere projecten en de bestedingen en opbrengsten van eerdere jaren en de daarmee verband houdende balansstanden.

2012ML08 PV van aanbesteding In 2010 constateerden wij dat bij de aanbesteding van kunstgrasvelden geen proces-verbaal van aanbesteding was opgesteld. Hierbij was overigens ook vastgesteld dat er geen sprake was van een afwijking van de procedure voor deze specifieke aanbesteding. Bij de interimcontrole hebben we bij een aanbesteding vastgesteld dat een proces-verbaal van

Volgend jaar controle op naleving van

M

L

38

aanbesteding is gehanteerd. De huidige VIC zoomt in verband met het normenkader in op de Europese aanbestedingen. Van de nietEuropese aanbestedingen is geen afzonderlijk onderzoek ingesteld. 2012ML10 Functiescheiding personeelskosten In 2011 is een verbetering geconstateerd ten aanzien van de functiescheiding tussen invoer van mutaties en controle hierop. Bij de controle in 2011 constateerde we dat de functiescheiding zichtbaar was door parafen. Echter blijkt uit de interim-controle 2012 dat dit niet consequent is gebeurd.

2012ML12 Maximale capaciteit Wij hebben geconstateerd dat de maximale capaciteit van de gemeentelijke panden en gronden niet is vastgesteld. Er is geen aansluiting gemaakt tussen de verhuuradministratie, de gemeentelijke basisadministratie en de subadministratie belastingen. Het risico is dat de gemeentelijke panden en gronden niet volledig in de huuradministratie zijn opgenomen, waardoor huuropbrengsten mogelijk niet in rekening worden gebracht. Tevens is er geen aansluiting tussen de financiële administratie en de verhuuradministratie. 2009VB04 Verkoop Brandweer De overdracht van de Brandweer ad € 0,8 miljoen aan de Regionale Brandweerorganisatie Gooi- en Vechtstreek is in 2009 bekrachtigd met een emailuitwisseling.

niet-Europese aanbestedingen in de VIC te betrekken ten behoeve van de bedrijfsvoering.

meerdere aanbestedingsvormen.

De functiescheiding tussen de invoer van mutaties en controle zichtbaar te maken middels parafen. Dit is een belangrijke controle in het proces, indien dit niet zichtbaar is, kunnen wij niet vaststellen of de ingevoerde mutaties op juistheid gecontroleerd zijn.

Groeitraject 2013.

In 2013 wordt bekeken hoe invulling wordt gegeven aan deze aanbeveling.

In het werkproces is opgenomen dat elke mutatie die in de salarisadministratie wordt doorgevoerd, door een tweede persoon wordt gecontroleerd en middels een paraaf wordt vastgelegd. Deze aanbeveling is hiermee afgedaan.

De aansluiting tussen de verhuuradministratie, de basisadministratie objecten en de subadministratie belastingen vast te stellen en de potentiële maximale financiële impact van het hiernaast beschreven risico in kaart te brengen.

Groeitraject 2013.

In 2013 wordt bekeken hoe periodiek aansluiting tussen de diverse subadministraties en de financiële administratie kan worden bereikt.

De aansluiting wordt vooralsnog handmatig uitgevoerd.

Hier wordt door ons aan gewerkt en de realisatie daarvan is nog in 2010 gepland.

De Veiligheidsregio kampt met capaciteitsproblemen. Daarnaast liggen er andere prioriteiten waardoor er op korte termijn geen voorstel te verwachten is.

Het college heeft de Veiligheidsregio geïnformeerd dat het de intentie heeft om de brandweerkazerne gelegen aan de Brinklaan 140 in eigendom te houden. Zodra meer duidelijkheid is omtrent een eventuele overdracht, zullen de geformuleerde voorwaarden in een overeenkomst worden verwerkt.

Tevens adviseren wij u om periodiek aansluiting te maken tussen de verhuuradministratie en de financiële administratie. Wij adviseren deze aansluiting nog voor de jaarrekening 2012 te maken. Geadviseerd wordt om de overdracht en alle daarmee samenhangende voorwaarden en verrekeningen formeel te regelen in een overeenkomst.

39

2012VB04 Frauderisicoanalyses Het maken en/of periodiek actualiseren van gerichte frauderisicoanalyses vormen nog geen zichtbaar onderdeel van de interne beheersingsomgeving en uit de administratie (notulen, plannen etc.) blijken bijvoorbeeld geen vastleggingen die het belang illustreren dat belang wordt gehecht aan het vermijden en ontdekken van fraude. Daarmee loopt de gemeente het risico dat de interne beheersing kwetsbare plekken bevat die onopgemerkt blijven. 2012ML15 Procesbeschrijvingen In 2010 is het project Processioneel beter opgezet, met als doel de administratieve organisatie te verbeteren en te beschrijven. Het verbeteren van de processen is gericht op efficiënter en effectiever werken. Op basis van de risicoanalyse is in 2010 gestart met het herschrijven van de processen. Tijdens de interim-controle van 2012 hebben wij vastgesteld dat het project Processioneel beter nog in uitvoering is. Er zijn nog geen procesbeschrijvingen die definitief zijn geworden en verschillende processen worden pas in 2012 of 2013 beschreven. 2012ML17 Inkopen goederen en diensten In 2011 hebben wij geadviseerd om alle contracten op te nemen in het contractenregister. Bij de interim-controle zijn acht van de vijfentwintig gecontroleerde facturen niet in het contractenregister opgenomen. Voor 2012 is dit punt nog in ontwikkeling.

2012ML18 Autorisatie meerwerk In 2010 constateerden wij dat niet bij alle projecten voorafgaand aan de autorisatie van de factuur sprake was van een zichtbaar akkoord ten aanzien van meerwerk. Het risico bestaat dat onvoldoende functiescheiding aanwezig is bij de autorisatie van het budget en de opdrachtverstrekking. 2012ML21 Functiescheiding Squit XO In 2010 constateerden wij dat, ten aanzien van het proces bouwvergunningen, de

Gelet op het belang van een risicoanalyse die is gebaseerd op de huidige economische ontwikkelingen en actuele interne beheersing adviseren wij het proces van periodieke frauderisicoanalyses een vast onderdeel te laten uitmaken van het interne controlesysteem dat er op is gericht bedrijfsrisico’s te onderkennen, het belang en de waarschijnlijkheid daarvan in te schatten en het daarop toespitsen van de interne beheersing.

Groeitraject 2013/2014.

Aanbeveling heeft een lage prioriteit en wordt daarom ook nog niet direct opgepakt. Afhankelijk van de conclusies van de 0meting van de nieuwe accountant opnieuw bezien.

Met het beschrijven van deze processen verkrijgt u inzicht in de belangrijkste risico’s waarop in de VIC op kan worden ingespeeld. Het is tevens een goed hulpmiddel om ook doelmatigheid en doeltreffendheid in uw beheersingskader te betrekken, en daardoor het ‘in control zijn’ van de gemeente verder uit te bouwen

Groeitraject 2013.

In 2013 wordt bekeken hoe deze procesbeschrijvingen mede als basis kunnen worden gehanteerd voor de uitvoering van de Vic.

De beschikbare procesbeschrijvingen worden als basis gebruikt voor de VIC.

De contracten volledig te registreren en tussentijds de voortgang op totaalniveau te monitoren.

Groeitraject 2013.

In 2013 wordt bekeken hoe aan deze aanbeveling inhoud kan worden gegeven.

In 2013 de aanbeveling gemaakt alleen contracten > € 25.000 met een looptijd langer dan een jaar op te nemen in het contractregister. Dit vanwege de doelmatigheid.

Meerwerk op projecten vroeg in het proces (voorafgaand aan ontvangst van de factuur) te laten autoriseren door de bevoegde functionaris.

Groeitraject 2013.

In 2013 wordt bekeken hoe aan deze aanbeveling inhoud kan worden gegeven.

In het kader van totale budgetbeheer (en een budgethoudersregelin g) wordt dit opgepakt. Resulaten zullen op z’n vroegst in 1e kwartaal 2014 duidelijk worden.

Na te gaan of de functiescheidingen direct in het systeem te realiseren zijn.

Groeitraject 2013.

Voor ons is uitgangspunt dat we met de

Gebaseerd op ons uitgangspunt kan dit

Wij adviseren de definitieve procesbeschrijvingen als basis te hanteren voor de uitvoering van de VIC.

40

bevoegdheden in de nieuwe applicatie Squit XO de noodzakelijke functiescheidingen doorbreken. In deze applicatie is het mogelijk dat een functionaris het proces van aanvraag tot het aanleveren van het betaalvoorstel bij de afdeling belastingen afwerkt. Ter afwikkeling had u aangegeven controle achteraf uit te voeren. Hieraan wordt inhoud gegeven middels controle en parafering op het voorloopformulier debiteuren door een andere functionaris dan opsteller. Deze controle dekt de functievermengingen in het systeem af. 2012ML22 Risicoanalyse (2011) Het beveiligingsplan is in 2011 geformaliseerd en geïmplementeerd. Er is voor 2012 geen risicoanalyse opgesteld.

2012ML23 Autorisatiematrix (2010) In 2010 constateerden wij dat geen sprake was van een vastgestelde autorisatiematrix en een onafhankelijk toezicht van de juiste bevoegdheden in de systemen. Hierdoor bestaat het risico dat functievermenging binnen de processen plaatsvindt. Met het formaliseren van het beveiligingsplan zou uw gemeente opvolging geven aan dit punt van

aanpassingen van 2012 (w.o. een onlangs afgesproken Ic op verwerkte facturen) voldoen aan de vereisten voor Ic en functiescheiding.

punt als ‘afgehandeld’ worden beschouwd.

De risicoanalyse uit te voeren en aan de hand hiervan concrete verbetertrajecten op gang te zetten.

Groeitraject 2013.

De risicoanalyse die wordt uitgevoerd betreft een continue proces waarbij belangrijke risico’s worden geanalyseerd en gereduceerd.

De processen in de organisatie zijn geanalyseerd. Er is een prioriteit gegeven aan de volgende onderdelen: De processen m.b.t. persoonsgegevens worden geclassificeerd volgens de BIV (beschikbaarheid, integriteit, vertrouwelijkheid). Er wordt gekeken naar de virtuele toegang en de fysieke toegang van gegevens. Als derde punt staat bewust worden op het programma voor 2013. Hierbij is deze aanbeveling afgehandeld. Verdere uitvoering is geborgd in de werkwijze van de organisatie.

Een actuele en toereikende autorisatiematrix op te stellen en hier een periodieke zichtbare onafhankelijke controle op uit te voeren.

Groeitraject 2013.

In 2013 wordt inhoud gegeven aan een autorisatiematrix.

Er wordt een project gestart waarbij bij inen uitdiensttreding een autorisatie matrix wordt bijgehouden. Dit sluit al gedeeltelijk ongeoorloofde autorisatie uit.

41

aandacht. Tijdens de interim-controle 2012 hebben wij geconstateerd dat hoewel het beveiligingsplan is geformaliseerd, de betreffende autorisatiematrix nog niet is geüpdatet.

2012ML24 Leegstandscontrole (2007) Er worden geen leegstandscontroles uitgevoerd op de leegstaande panden dan wel de niet-verhuurde gronden door een onafhankelijke medewerker. Hierdoor bestaat het risico dat de huuropbrengsten niet volledig worden verantwoord doordat panden en/of gronden als niet verhuurd staan aangegeven in de verhuuradministratie terwijl deze wel worden verhuurd.

2012ML25 Vaststellen betaling op juiste bankrekeningnummer Wij hebben geconstateerd dat niet altijd de juiste conclusie getrokken wordt door de ICfunctionaris. In de checklist is er een toetspunt opgenomen betaling aan rechthebbenden. Deze is afgewerkt met akkoord gezien het feit dat een factuur aanwezig is. Alleen met de factuur is niet vast te stellen dat betaald is aan de rechthebbende.

Periodiek leegstandscontroles uit te laten voeren door een onafhankelijke medewerker om vast te stellen of de panden en/of gronden daadwerkelijk niet verhuurd zijn.

Groeitraject 2013.

De nota van uitgangspunten voor het accommodatiebeleid is in 2012 vastgesteld.

Vanwege capaciteitsproblemen en prioritering zal dit project in 2013 een herstart krijgen.

In 2013 wordt verder gewerkt aan een uitvoeringsprogramma, waarin invulling wordt gegeven aan periodieke aansluiting met de beheerstaken. Vast te stellen dat de betaling op het juiste bankrekeningnummer plaatsvindt.

Graag meenemen bij de rechtmatigheidscontrole voor resterende periode van het jaar.

Deze aanbeveling wordt meegenomen bij de controle op de rechtmatigheid over 2013.

In het proces van de factuurcontrole is dit belegd bij de betalingsfiatteur.

42

Afgedaan middels Bestuursrapportage 2013-1 2012ML01 Tussenrekeningen (2010) In 2010 merkten wij op dat een groot aantal tussenrekeningen niet zichtbaar waren geanalyseerd. Voor een groot deel van de tussenrekeningen is de analyse dit jaar wel uitgevoerd. Voor ons is niet vast te stellen of alle tussenrekeningen zichtbaar geanalyseerd zijn en voorzien van onderbouwende documentatie. Daarnaast ontbreekt een totaaloverzicht van geanalyseerde tussenrekeningen. Tussenrekeningen zijn fraudegevoelig en kunnen bovendien doorwerken op de betrouwbaarheid van de informatievoorziening indien deze niet tijdig worden geanalyseerd en opgeschoond.

2012ML02 Actualisatie prognoses (2008) Uw organisatie heeft voor een groot aantal complexen voortgangsrapportages opgesteld. Daarin zijn nog niet alle aspecten meegenomen die bij een complete actualisatie van belang zijn. De actuele waardering van de gronden in exploitatie voor de jaarrekening 2012 en de toereikendheid van de daarvoor gevormde voorzieningen zijn hierdoor nu nog moeilijk vast te stellen. In de huidige economische teruggang staat de huizenmarkt sterk onder druk. Dit heeft grote invloed op de winstgevendheid van grondexploitaties van gemeenten in Nederland. Het risico is groot dat verliezen in grondexploitaties niet of te laat worden opgemerkt, wat grote gevolgen kan hebben voor de financiële positie van de gemeente. Het is daarom van belang om jaarlijks actuele prognoses per project op te stellen. Voor 2012 zijn inmiddels verbeteracties in gang gezet (zie ook paragraaf 3.3).

Volgende aanbevelingen: - Periodiek op vaste momenten de tussenrekeningen te analyseren op basis van de saldibalans. - De analyses zichtbaar in functiescheiding te beoordelen en deze analyses te voorzien van parafen, checktekens en benodigde acties. - Mutaties en analyses diepgaand uit te voeren en zichtbaar vast te leggen middels tekstuele toelichting. Naar aanleiding van de interimcontrole hebben we geconstateerd dat bij één subsidie de mutaties tussentijds niet juist verwerkt zijn. Het advies om de analyse zichtbaar uit te voeren komt overeen met de bevinding van de IC-functionaris, dat bevindingen en afwerkingen hiervan niet zichtbaar vastgelegd worden.

Voor de jaarrekening 2012 dienen alle tussenrekeningen zichtbaar te zijn geanalyseerd en gespecificeerd met inachtneming van onze adviespunten.

De tussenrekeningen worden zichtbaar geanalyseerd en gespecificeerd voor aanvang van de jaarrekeningcontrole 2012.

De tussenrekeningen zijn in kader werkzaamheden jaarrekening 2012 geanalyseerd en gespecificeerd.

Intern gecontroleerde, geactualiseerde prognoses op te stellen voor de verschillende grondexploitatieprojecten. Deze actuele prognoses zijn van belang voor de waardering van de gronden in exploitatie en de desbetreffende voorzieningen per jaareinde.

Voor aanvang van de jaarrekeningcontrole, uiterlijk januari 2013, de prognoses te actualiseren.

De prognoses grondexploitatie worden in januari 2013 t.b.v. de jaarrekeningcontrole 2012 geactualiseerd.

De voortgangsrapportage s zijn verder uitgewerkt met expliciete aandacht voor de risico’s en beheersmaatregelen. Bij de college voorstellen wordt specifiek aandacht aan de risico’s gegeven. Zie ook 2011VB01, maar is niet geheel gelijkluidend. Daar dezelfde stand van zaken opgenomen.

43

2011VB01 Grondexploitatie Voor de jaarrekening 2011 zijn opzetten voor exploitatieberekeningen gemaakt en voortgangsrapportages op hoofdlijnen opgesteld waarin de belangrijkste ontwikkelingen en risico’s zijn vastgelegd.

2012ML03 Opvragen minimaal 2 offertes bij kasgeldleningen Uit onze controle is gebleken dat voor de kasgeldleningen direct een offerte aangevraagd wordt bij de BNG. Dit is in strijd met het Treasurystatuut. In het treasurystatuut is vermeld dat minimaal twee offertes opgevraagd dienen te worden. De IC-functionaris heeft voor dit punt niet de juiste conclusies getrokken. 2012ML04 Sisa controle oppakken Behoudens het onderdeel sociale zaken heeft u nog geen IC-werkzaamheden uitgevoerd betreffende de naleving van de voorwaarden die zijn opgenomen in de regelgeving van de verschillende SiSaregelingen.

2012ML05 Uitvoeren controle rechtmatigheid vierde kwartaal 2012 In 2012 bent u tijdig gestart met uitvoering van de werkzaamheden en heeft u voor aanvang van onze controle de benodigde rapportages over de uitgevoerde interne controlewerkzaamheden aangeleverd. Bij de gehanteerde controles zijn checklisten gehanteerd om inzichtelijk te maken welke onderdelen bij de interne controle zijn getoetst. Verbetering is mogelijk door de gehanteerde checklisten te actualiseren en hierin ook relevante toetspunten vanuit de AObeschrijvingen zoals de noodzakelijke functiescheidingen en autorisaties mee te nemen. Bij de interim-controle 2012 is deze aanbeveling nog niet opgevolgd.

Dit is een duidelijke stap voorwaarts ten opzichte van vorig jaar. Voor het komend jaar is het van belang de exploitatieopzetten verder in detail uit te werken en de gehanteerde uitgangspunten, risico’s en onzekerheden aan de hand van tekstuele toelichtingen te verduidelijken.

Het heeft onze voorkeur deze overzichten reeds bij de uitvoering van de interim-controle 2012 te beoordelen.

In overleg met de leiding en de projectleiders van de afdeling Ruimte zal verder worden gewerkt aan de verbetering van de benodigde informatie. Daartoe zullen bij de jaarrekeningcontrole de resultaten beschikbaar zijn.

De voortgangsrapportage s zijn verder uitgewerkt met expliciete aandacht voor de risico’s en beheersmaatregelen. Bij de college voorstellen wordt specifiek aandacht aan de risico’s gegeven.

De aangegane kasgeldleningen ter goedkeuring achteraf voor te leggen aan het college.

De aangegane kasgeldleningen ter goedkeuring voorleggen aan het college voor aanvang van jaarrekeningcontrole 2012.

Voor aanvang van de jaarrekeningcontrole wordt een generiek besluit aan het college voorgelegd.

Het college heeft op 19 februari 2013 een generiek besluit genomen.

De IC-werkzaamheden zo spoedig mogelijk op te pakken.

De IC-werkzaamheden voor aanvang van jaarrekeningcontrole 2012 af te ronden.

De benodigde werkzaamheden voor het Sisa-proces worden voor aanvang van de jaarrekeningcontrole geheel afgerond. Begin februari 2013 vindt een voorcontrole plaats door en i.o.m. de accountant.

Voorcontrole heeft plaatsgevonden op 6 februari jl. Op basis daarvan zijn de werkzaamheden voor afronding van het Sisa-proces in kader werkzaamheden jaarrekening 2012 opgepakt.

De rechtmatigheidscontroles van het vierde kwartaal van 2012 volgens planning uit te voeren.

Voor de jaarrekeningcontrole 2012 de werkzaamheden af te ronden en daarbij onze aanbevelingen mee te nemen.

De benodigde werkzaamheden voor het Sisa-proces worden voor aanvang van de jaarrekeningcontrole afgerond, waarbij rekening wordt gehouden met de aanbevelingen.

Tevens adviseren wij om het treasurystatuut te actualiseren. U heeft aangegeven dat dit op de planning staat voor 2013.

De checklisten voor de uitvoering van de interne controle te actualiseren en aan te vullen op onderdelen waarin deze nog niet voorzien.

Bij de uitvoering van de werkzaamheden voor het Sisa-proces is rekening gehouden met de aanbevelingen.

44

2012ML06 Afronden aanvullende controle rechtmatigheid 2012 De IC-functionaris heeft bij de uitgevoerde interne controle op WMO de volgende afwijkingen geconstateerd: - Uitbetaling van een te hoog bedrag. - Factuur die niet aansluit met onderliggende specificatie. - Kosten die niet op de juiste grootboekrekening verantwoord worden. 2012ML07 Aansluiting met subadministraties (2012) Tijdens de interim-controle van 2012 hebben we vastgesteld dat de gemeente een flinke verbeterslag heeft gemaakt voor het maken van periodieke aansluitingen tussen de financiële administratie en subadministraties voor de verschillende processen. In 2012 zijn nog twee processen waarvoor de periodieke aansluitingen nog niet gerealiseerd zijn: - Burgerzaken; - Huuropbrengsten (wordt apart behandeld). In 2012 zijn de aansluitingen voor de volgende processen gerealiseerd: - Bouwvergunningen; - Belastingen; - Salarissen.

2012ML09 Selectie personeelskosten De IC-functionaris heeft de selectie voor de personeelslasten gemaakt vanuit de financiële administratie. Dit vanwege het feit dat de mutatieverslagen niet meer worden uitgeprint. Tevens is gebleken dat voornamelijk variabele mutaties geselecteerd zijn voor de controle.

De oorzaak van de afwijkingen te onderzoeken en op basis hiervan de fouten te evalueren en de aanvullende waarnemingen in te plannen. De ICfunctionaris heeft de uitvoering van de aanvullende waarnemingen inmiddels ingepland.

Het is van belang dat aansluitingen tussen subadministraties en financiële administraties worden vastgesteld zodat in de financiële administratie geen boekingen zijn opgenomen die buitenom de reguliere procedures (via de subadministratie) worden ingeboekt. Het maken van een aansluiting met de subadministraties is daarom een van de waarborgen dat de gemeente alle baten c.q. lasten juist en volledig heeft opgenomen in de jaarrekening. Wij adviseren u deze aansluiting op meerdere momenten in het jaar te realiseren. Hierdoor bent u in staat om tijdig verschillen uit te zoeken en te verklaren. Daarnaast vermindert dit de werkdruk bij het opstellen van de jaarrekening en komt het de tussentijdse managementinformatie ten goede. Voor het proces van burgerzaken hebben wij vastgesteld dat een aansluiting is gemaakt tussen de memoriaalboekingsoverzichten en de opboekingen in de FA. Voor dit proces adviseren wij zoals afgesproken met u, om de aansluiting te maken tussen de kasuitdraai en de opboeking in de FA. De selectie te maken vanuit de mutatieverslagen van Centric. Gezien het feit dat dit de bronregistratie is van de mutaties. Hierdoor zijn de mutaties en soorten mutaties inzichtelijker dan bij een selectie vanuit de financiële administratie. Bijzonderheden vallen dan ook sneller op. Verder adviseren wij u om de selectie te verdelen over de vaste (inen uitdiensttredingen) en variabele mutaties (declaraties).

Voor de jaarrekeningcontrole van 2012 de analyse en aanvullende waarnemingen afronden.

De analyse en aanvullende controle rechtmatigheid wordt voor aanvang van de jaarrekeningcontrole afgerond.

De analyse van de resultaten en een aanvullende controle op de rechtmatigheid zijn voor aanvang van de controle op de jaarrekening afgerond.

Vóór aanvang van de jaarrekeningcontrole zijn de aansluitingen op jaarniveau voor deze processen noodzakelijk.

De aansluitingen op jaarniveau worden voor aanvang van de jaarrekeningcontrole afgerond.

Is voor 2012 actief uitgevoerd.

Meenemen bij de rechtmatigheidscontrole voor resterende periode van het jaar.

De controlelijsten personeel worden geactualiseerd en de wijze van selectie wordt overgenomen t.b.v. de te controleren mutaties voor de resterende periode van 2012.

Voor de controle rechtmatigheid van de resterende periode 2012 zijn de controlelijsten personeel geactualiseerd en zijn de selecties rechtstreeks uit de personeelsadministrati e getrokken.

45

2012ML11 Interne controle chipknip opbrengsten (2011) Bij de interim-controle 2011 hebben wij geconstateerd dat de IC op de chipknipopbrengsten nog niet is uitgevoerd. 2011VB02 Inkomende subsidies Het beheer van inkomende subsidies behoeft verbetering. Daartoe is een startnotitie ter verbetering opgesteld. Doel is het proces te beoordelen, te beschrijven en te verbeteren. Bij de jaarrekeningcontrole is gebleken dat de inkomende subsidiestromen niet voldoende zijn geanalyseerd.

2011VB03 Sisa In het voortraject 2011 zijn duidelijke verbeteringen gerealiseerd om op een eerder moment te starten met het invullen en intern controleren van de regelingen die onder Sisa vallen. De interne controle op de relatie van de ingevulde gegevens in de Sisa-bijlage met de balansposten is nog voor verbetering vatbaar.

2012ML13 Rechtmatigheid (2012) In 2012 is er tussentijds een analyse uitgevoerd voor de Europese aanbestedingen. Dit is een verbetering ten opzichte van 2011. De analyse is ingestoken door alle facturen boven de € 50.000 te selecteren en hiervan vast te stellen of deze Europees aanbesteed had moeten worden. Dit is een uitgebreide toets. In verband met efficiency en op basis van de risico-inschatting is adviseren wij deze analyse uit te voeren op crediteurniveau.

In 2012 is de IC met betrekking tot de chipknipopbrengsten weer opgepakt. De storing in Parkfolio is opgelost.

De IC uitvoeren om resterende periode van het jaar af te dekken.

De IC op dit onderdeel wordt ook voor de resterende periode van 2012 uitgevoerd.

Is uitgevoerd in kader werkzaamheden jaarrekening 2012.

Wij adviseren om het traject van inkomende subsidies beter te monitoren door middel van het opzetten en periodiek toetsen van een registratie van inkomende subsidies, waarin de noodzakelijke verplichtingen vanuit de beschikkingen zijn opgenomen.

Groeitraject 2012

De probleemanalyse en een herontwerp voor het proces inkomende subsidies zijn vastgesteld. In de loop van dit jaar zal de implementatie worden voorbereid en uitgewerkt.

De implementatie wordt afgerond in mei 2013. Voor het beheren en toetsen van inkomende subsidies is een registratie in Excel gemaakt.

Wij adviseren om de interne controle op de relatie van de ingevulde gegevens in de Sisa-bijlage met de balansposten te verbeteren.

Fase 1: Tijdige start van de Sisa-verantwoording. Afgerond voor 2011 in februari 2012. Fase 2: Interne controle Sisa-bijlage in relatie tot de balans en de exploitatie. Tijdige planning en afronding in overleg met accountant voor 2012.

Het Sisa-proces is in overleg met de accountant opgezet en uitgevoerd. Fase 2 heeft bij de afronding van de jaarrekening 2011 niet het beoogde resultaat gehad. Middels een workshop begin 2013 wordt beoogd de invulling van de Sisabijlage en de afstemming van de inhoud hiervan met de balansposten te realiseren.

Na afronding van de controle jaarrekening 2011 was zowel aan de kant van de accountant als de gemeente behoefte aan verbetering van de afspraken. Daarom is het proces 2012 in overleg opgepakt en ook de eindfase van het proces is in overleg met de accountant verder opgepakt. Als laatste zijn daar zichtbare aansluitingen en overzichten bevestiging ‘0’ indicatoren aan toegevoegd.

De analyse van het resterende gedeelte van 2012 uit te voeren op crediteurenniveau.

Voor aanvang jaarrekeningcontrole 2012 gereed.

De analyse van de resterende periode van 2012 wordt voor aanvang van de jaarrekeningcontrole 2012 afgerond.

De analyse van de resterende periode van 2012 (factuurcontrole op mogelijke Europese aanbestedingen) is voor aanvang van de jaarrekeningcontrole 2012 afgerond.

46

2012ML14 Rechtmatigheid (2012) Een aantal processen, genoemd in het overzicht in de managementletter (paragraaf 3.4) maakt nog geen onderdeel uit van de VIC. Door uitvoering van een VIC op deze onderdelen versterkt u de kwaliteit van de interne bedrijfsvoering.

2012ML16 Functiescheiding bij aangaan kasgeldleningen De kasgeldleningen worden vaak telefonisch aangegaan. Hiervan wordt een memo opgesteld door de medewerker Financiën. Door het memorandum te laten ondertekenen is de functiescheiding in het proces zichtbaar. In de huidige situatie wordt achteraf een paraaf gezet voor akkoord door afdelingshoofd Financiën. 2012ML19 Toetsing bouwleges (2010) In 2010 constateerden wij dat geen zichtbare toetsing van de hoogte van de bouwkosten is gebleken. Hierdoor is het niet inzichtelijk of de hoogte van de bouwkosten getoetst is. De aanbeveling om op de checklist van het dossier aan te geven dat de hoogte van de bouwkosten is getoetst, is begin 2011 gerealiseerd door de afspraak om de bouwkosten van bouwwerken > € 100.000 zichtbaar aan te geven. 2012ML20 Controle invoer tarieven in Squit XO De functiescheiding tussen invoer van tarieven in Squit XO en controle is een verklaring van invoer van legesbedragen in Squit XO die geautoriseerd is door twee medewerkers van V&H. Er is geen uitdraai gemaakt van de ingevoerde tarieven.

Voor de overige processen een onafhankelijke VIC uit te voeren. De overige processen die niet meegenomen bij de VIC zijn: - Grondexploitatie - Kosten en investeringen (factuurcontrole) - Sisa.

Groeitraject 2013.

In 2013 wordt bekeken hoe deze aanbeveling kan worden opgepakt.

Op onderdelen is in 2012 de controle uitgebreid. In overleg met de nieuwe accountant wordt bekeken hoe deze aanbeveling verder wordt opgepakt.

Het memorandum te laten ondertekenen door de medewerker Financiën (aangaan) en door afdelingshoofd Financiën (akkoord).

Groeitraject 2013.

Vanaf 2013 worden de betreffende memoranda door beide functionarissen ondertekend.

Vanaf begin 2013 wordt dit toegepast.

Tijdens de tussentijdse controle is gebleken dat hierin al veel stappen zijn gemaakt. De interne aanbeveling om de onderliggende bescheiden van de wijze van toetsing in het dossier op te nemen, wordt onderschreven.

Groeitraject 2013.

Vanaf najaar 2012 worden van alle vergunningen voor bouwwerken > € 100.000 de bouwkosten zichtbaar getoetst.

Wordt vanaf najaar 2012 toegepast.

Groeitraject 2013.

De legesbedragen 2013 worden zichtbaar gecontroleerd ingevoerd en de ingevoerde tarieven worden daarbij zichtbaar vastgelegd.

De legesbedragen 2013 zijn zichtbaar gecontroleerd ingevoerd, waarbij de ingevoerde tarieven zichtbaar zijn vastgelegd.

Bij de interim-controle 2012 is vastgesteld dat er nog geen zichtbare controle uitgevoerd wordt op de hoogte van de bouwkosten. De aansluiting tussen invoer in Squit XO en de legesbedragen zichtbaar te maken door de ingevoerde tarieven in Squit XO uit te draaien en bij de verklaring toe te voegen.

47

48

Mutaties reserves en voorzieningen Bestuursrapportage 2013-2

Reserves Toevoegingen: Algemene reserve Reserve kapitaallasten onderwijs Reserve reconstructie wegen (GDU) Algemene reserve grondexploitatie Totaal Onttrekkingen: Algemene reserve Reserve bloeien door snoeien Reserve decentrale arbeidsvoorwaarden Reserve overige wachtgeldverplichting Reserve tijdelijk tekorten Wabo Reserve openbare verlichting Reserve kapitaallasten plantsoenen Reserve kapitaallasten openbare verlichting Reserve kapitaallasten wegen Reserve verdiept spoor c.a. Reserve WWB (inkomendeel) Reserve werk Reserve sociale vernieuwing Reserve kapitaallasten onderwijs Reserve individuele voorzieningen WMO Totaal

Voorzieningen Toevoegingen: Egalisatievoorziening Wabo Voorziening onderhoud wegen Voorziening onderhoud gebouwen Onderhoudsvoorziening gebouwen begraafplaats Totaal Onttrekkingen: Egalisatievoorziening Wabo Egalisatievoorziening marktgelden Egalisatievoorziening rioolheffing Egalisatievoorziening verkeer/parkeren c.a. Voorziening milieukosten Gooiberg Voorziening RGSHG Egalisatievoorziening sociale recherche Voorziening onderhoud gebouwen Voorziening onderhoud wegen Totaal

2013

2014

2015

2016

34.092 14.800 81.634 0 130.526

0 14.800 0 0 14.800

0 14.800 0 48.993 63.793

0 14.800 0 0 14.800

0 164.095 -126.000 0 0 2.750 42.000 0 328.407 479.551 -60.500 0 967 0 -245 0 -114.590 0 10.436 0 -326.592 0 -233.500 0 -1.288 1.288 42.540 0 210.756 1.244 -227.609 648.928

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

2014

2015

2016

328.407 479.551 -373.500 0 -115.000 0 -23.500 0 -183.593 479.551

0 0 0 0 0

0 0 0 0 0

0 2.500 0 0 0 0 0 0 0 2.500

0 2.500 0 0 0 0 0 0 0 2.500

2013

-9.000 1.407 -3.685 90.700 95.490 25.000 4.000 -115.000 -291.866 -202.954

0 2.500 0 0 0 0 0 0 0 2.500

49

50

Bestuursrapportage

Recommend Documents