3.
BELEIDSVERSLAG COLLEGIAAL BESTUUR 2009-2010
Algemeen Samenbinden of uitsluiten? Dit schijnbare dilemma dat de politieke ontwikkelingen in ons land bij de kabinetsformatie beheerst, kan met enige fantasie ook worden toegepast op het werk dat het Collegiaal Bestuur in het afgelopen jaar heeft verzet. Dat jaar stond in het teken van de voorgenomen bezuinigingen. Daarbij hanteerde het Bestuur het uitgangspunt, dat de ingeslagen koers van groei niet moest worden opgegeven, ook al zijn er minder middelen beschikbaar. Dit voortgaan op de ingeslagen koers is een opgave waar de gehele kerk voor staat; saamhorigheid is dus belangrijk en geen parochie kan zonder de andere. Dat neemt niet weg, dat er ook harde maatregelen genomen moeten worden, met name voor die parochies die over onvoldoende eigen middelen beschikken om de pastorale bezetting te handhaven en daardoor volgens de sleutel waarmee de formatie wordt berekend, in de gevarenzone terecht komen of al zijn gekomen. Dit zou als uitsluiting kunnen worden geïnterpreteerd, maar het Bestuur is een andere mening toegedaan. Omdat de viering van de liturgie niet alleen de belangrijkste opgave van onze kerk is, maar ook - zo u wilt – een belangrijk middel om betrokken parochianen samen te binden en nieuwe te werven, wil het Bestuur ook op die plaatsen waar de parochie in haar voortbestaan bedreigd wordt, de kerkdiensten zo mogelijk doorgang laten vinden. Creativiteit en inzet van parochianen en geestelijken is hierbij noodzakelijk, zaken die we gelukkig op vele plaatsen aantreffen. In het vervolg van dit verslag is de gebruikelijke indeling naar beleidsterreinen aangehouden.
1. Bestuur en organisatie Werkbezoeken en beleidsplannen De werkbezoeken van de bisschoppen zijn uitgelezen gelegenheden om dit proces voor de plaatselijke parochie concreet te maken. De set formulieren die sinds enige tijd ter voorbereiding van deze bezoeken wordt ingevuld, vergt veel werk en tijd van de betrokken kerkbestuursleden, maar tegelijkertijd bewijst het ook zijn nut bij het doorlichten van de gang van zaken en het in kaart brengen van sterke en zwakke punten. Het gevolg is, dat de parochie meer beleidsmatig te werk gaat en zich richt op die zaken die groei kunnen helpen bevorderen. Samenstelling Bestuur en portefeuilleverdeling Binnen het Bestuur vond opnieuw een wisseling van de wacht plaats: pastoor R.B.J.J.M. Scheltinga werd als vertegenwoordiger van de Utrechtse geestelijkheid opgevolgd door kan. drs. W.B. van der Velde. In de nieuwe samenstelling vond ook een herverdeling van de portefeuilles plaats. De verdeling is als volgt: Geloof en inhoud: de Aartsbisschop van Utrecht en de Bisschop van Haarlem. Hieronder valt Geloof en Kerkorde, Liturgie, Catechese, Verkondiging, Spiritualiteit, Oecumene en representatie. Pastoraat en personen: de beide bisschoppen en de Thesaurier-Generaal Hieronder valt Pastorale aangelegenheden, Personeelsbeleid en Arbeidsvoorwaarden. Kerk en Opbouw: de Aartsbisschop van Utrecht, mw. M.M. Donker, deken H. Münch en mw. mr. C.J. Brouwer (Jongerenbeleid). Hieronder valt: Kerkopbouw, Vorming en Toerusting, Vrijwilligersbeleid en Jongerenbeleid. Kerk Binnen en Buiten: de Bisschop van Haarlem en deken H. Münch. Hieronder valt: Missie, Diaconaat, Pers en Publiciteit en Centraal O.K.Boekhuis. Financiële en materiële zaken: Thesaurier-Generaal, drs. E.C.Smit en kan. drs. W.B. v.d. Velde. Hieronder valt: Financiën, Geldwerving, Gebouwenbeleid, Beheer Onroerend Goed OKK, Cultureel Erfgoed. Het Bestuur hield op 11 juni zijn bezinningsdag in Amsterdam, waar ds. K. van der Kamp, de algemeen secretaris van de Raad van Kerken in Nederland, met ons een oecumenische bezinning leidde. De
7
middag was gewijd aan de bespreking van het nieuw c.q. gewijzigd beleid met als doel financiële bezuinigingen en/of ombuigingen.
2. Geloven en vieren Lectoraat Het tweede jaar van de lectorencursus is van start gegaan. Het aanbod wordt door de deelnemers zeer gewaardeerd wat o.a. blijkt uit het feit dat niemand heeft afgehaakt. Een korte retraite is aan het aanbod toegevoegd. We mogen zeggen dat de Stuurgroep voor de lectoren een grote inzet toont en degelijk werk levert. In deze groep is past. P.B. Feenstra opgevolgd door past. M. Liebler als pastoraal en theologisch begeleider. Catechese Een nieuwe opleiding voor parochiecatecheet is gepland en gaat van start in februari. Het betreft een aanbod van 8 zaterdagen waarin de deelnemers kennis kunnen maken met zowel de inhoudelijke als de methodische kant van de jongerencatechese zoals die voor onze kerk is uitgewerkt. De bedoeling is dat de cursisten reeds catechese geven of het nadien zullen gaan doen. Seminarie Het aantal studenten dat zich heeft aangemeld voor het studiejaar 2010-2011 bedraagt twintig en er zijn nog vier toehoorders. De opleiding wordt dit jaar ook gevisiteerd vanwege de universiteit door een commissie die het academisch gehalte ervan dient te toetsen. Het docentencollege gaat deze visitatie met vertrouwen tegemoet. Met betrekking tot de vacature voor de hoogleraar heeft de sollicitatie plaats gevonden en loopt de procedure aan de universiteit ten einde de voorgestelde kandidaat ook te kunnen benoemen.
3. Pastoraat en personen Pastorale bezetting en projecten Op vrijwel alle vergaderingen van het Bestuur komt de pastorale bezetting ter sprake en wordt er in goed overleg gesproken over de vervulling van vacatures. Hoewel het Seminarie zich kan verheugen in een aanzienlijk aantal studenten, duurt het soms geruime tijd voordat dezen zo ver zijn dat ze in het pastoraat kunnen worden ingezet. Ook is er een aanhoudende stroom gegadigden, die vanuit een andere kerkelijke setting een werkplek in onze kerk ambiëren. De procedure die met het oog op dezen wordt gehanteerd en waarbij zij verplicht zijn het volledige seminarieprogramma te doorlopen, werkt op zich goed om hen te laten kennismaken met de werkwijze en de cultuur in onze kerk. Daarnaast besloten de bisschoppen in overleg met het Bestuur en het Seminarie om een zogenaamde introductiestage – naar een betere term wordt nog gezocht – in het leven te roepen. Mensen die als pastor in een andere kerk hebben gewerkt of afgestudeerd zijn als geestelijk verzorger, kunnen, mits zij hun kerkelijk examen aan het Seminarie op korte termijn in zicht hebben, voor een periode van één jaar, met de mogelijkheid van een jaar verlenging, als pastoraal werker in een parochie worden ingezet. Op deze wijze werkten het afgelopen jaar J. Kubacki in Amsterdam en mw. A. Berben in Amersfoort, terwijl V. P. Scheijde als pastoraal werker in Groningen aan de slag is gegaan. Op het moment van schrijven zijn er nog vacatures in Den Helder, Egmond, Amsterdam en Arnhem. Dankzij de inzet van emeriti wordt het pastoraat op enkele plaatsen waargenomen, in afwachting van meer definitieve oplossingen. Met betrekking tot het luchthavenpastoraat op Schiphol, waar naast protestantse en rooms-katholieke pastores ook pastoor Joop Albers namens de Anglicaanse kerk werkt, werd een intentieverklaring getekend, waarmee de Anglicaanse kerk van Engeland en onze kerk hun samenwerking gestalte geven. Concreet betekent het, dat er oud-katholieken betrokken zijn bij het vrijwilligerswerk op de luchthaven en dat wij middels een bijdrage uit een van de fondsen het project voor vijf jaar steunen. Een soortgelijke bijdrage werd al geleverd door de Engelse Society of St. Willibrord, op voorwaarde dat de samenwerking met de oud-katholieken werd versterkt. 8
In Amsterdam zijn plannen ontwikkeld om te komen tot de oprichting van een parochie voor emigranten of mensen zonder documenten uit de Filippijnen die in Nederland verblijven. Onze kerk werkt daarbij samen met de Filippijnse Onafhankelijke Kerk en de Filippijnse United Church of Christ, een samenwerkingsverband van zes protestantse zendingskerken.
4. Binnen en buiten Publiciteit Ook het werk van de redactie van De Oud-Katholiek werd tijdens een vergadering van het Bestuur besproken. Naast grote lof voor het vele werk en de creativiteit van de redactie en de vormgevers leven er ook vragen met betrekking tot de beoogde doelstellingen van de nieuwe werkwijze. Levert het blad, dat nu gratis aan alle ingeschreven oud-katholieke adressen wordt verstuurd, nieuwe parochianen? Het verzoek om een geldelijke bijdrage leverde niet voldoende op om de kosten te dekken en het is dus de vraag of we op de ingeslagen weg willen en kunnen voortgaan. In de uitgavenreeks van het Seminarie verschenen het afgelopen jaar twee deeltjes: de voordrachten tijdens de Quasimodolezing 2009 van E.Jurgens en mw.G.Witte-Rang, en een Engelse uitgave van past. K.H. Neuhoff over de geschiedenis van de anglicaans-oud-katholieke betrekkingen gedurende de 20ste eeuw. De uitgavereeks wordt gecoördineerd door eindredacteur drs. L.M.A. van Buuren. Op 11 september werd in Jorwert het boekje getiteld ‘Dromen, denken en doen’ gepresenteerd, waarin pastoor A. Duurkoop het relaas doet van haar opbouwwerk in het hoge noorden. Een mooi kijk- en leesboek: ’Oud-Katholieke kerken, drie eeuwen verborgen erfgoed van een eigenzinnige geloofsgemeenschap’ van de hand van mw. L.Schade van Westrum werd in juni van dit jaar ten doop gehouden in het Museum Catharijneconvent. Deze uitgave kwam met steun van de kerk tot stand. Missie en Diakonaat De samenwerking van de Missie St Paulus en de Stichting Internationaal Oecumenisch Hulpwerk / Diaconaal Bureau komt nog niet goed van de grond. Hoewel de intentieverklaring van enige jaren geleden door beide commissies werd aangenomen, zijn er mede door de inzet voor eigen activiteiten weinig stappen tot nauwere samenwerking ondernomen. Het Bestuur neemt hierin actie.
5. Kerk en Opbouw Kerkopbouw De kerkelijk opbouwwerker heeft op vraag van een aantal parochie verschillende projecten en processen begeleid. De vragen kwamen in 2009 uit de volgende parochies: Groningen, Culemborg, Schiedam, Zeeland, Rotterdam (Citypastoraat) en Utrecht. Hij organiseerde verder de opbouwdag voor de diasporagroepen en zorgde voor twee nieuwe afleveringen van de ‘groeicahiers’. Bij initiatieven van kerkbesturen en pastores, wordt dankbaar gebruik gemaakt van de dvd die vorig jaar werd uitgegeven. Voor nieuwe kerkleden geeft de film een goede indruk van waar de kerk voor staat. Een van de bezuinigingsmaatregelen die we nemen als gevolg van de financiële situatie is het opheffen van de functie van de kerkelijk opbouwwerker. Hiermee nemen we afscheid van dhr. J.W. van Peer die de afgelopen 15 jaar in een tweetal functies binnen onze kerk heeft gewerkt. Weliswaar blijft kerkopbouw hard nodig maar hernieuwde invulling of vormgeving van de functie is niet voorzien. Kerkopbouw zal door kerkbesturen en pastores zelf ter hand moeten worden. Visiegroep kerkopbouw Deze groep komt ongeveer 2 x per jaar bij elkaar om te brainstormen. Zo is er o.a. gesproken over de identiteit als motor voor parochieontwikkeling. Hierbij is gebruik gemaakt van het artikel Alles is genade uit het blad De Oud-Katholiek van oktober 2009. De vraag is of met deze inhoud ook actie te mobiliseren 9
is. Ook het programma van de werkgroep Vorming&Toerusting bij het artikel en de promotie dvd kunnen als leidraad dienen bij dit onderwerp. Gedacht wordt aan het maken van een leer/ontwikkelingsprogramma voor de parochies waarbij geen geloofsgesprek wordt gehouden, maar catechese, met de vraag wat mensen er inhoudelijk van vinden. Vanuit de groep is het verzoek gekomen een standaard oud-katholieke strooifolder te maken waarin ruimte is voor parochies om hun eigen stukje er in te voegen. De portefeuillehouders PR hebben dit verzoek aangenomen. Enkele parochies zijn enthousiast aan de hand van het boek van Robert Warren aan het werk gegaan met de ontwikkeling van een parochiescan, hetgeen niet alleen nuttige informatie oplevert over het te voeren beleid, maar ook de betrokkenheid van alle parochianen bij dat beleid vergroot. “Diaspora’’ Met betrekking tot de dag van de nieuwe kerkplekken, die sinds 1995 jaarlijks werd georganiseerd, werd besloten deze vanaf volgende jaar open te stellen voor alle kerkbesturen. Omdat het bisdom Haarlem sinds vorig jaar een eigen dag heeft waar kerkbesturen met elkaar overleggen over de kerkopbouw, richt het nieuwe aanbod zich op de kerkbesturen van het Aartsbisdom. Voorziene datum: 12 februari (Utrecht) en oktober 2010 (Haarlem). Vorming en toerusting De werkgroep Vorming en Toerusting heeft zich bezig gehouden met een aantal zaken. De groep had behoefte aan iemand die leiding gaf aan de uitwerking en uitvoering van het aanbod. Mw. J.Kolkman heeft zich hiertoe bereid verklaard en zij wordt coördinator van deze commissie. Na de succesvol verlopen bijeenkomst Gastvrij in maart vorig jaar was een tweede bijeenkomst gepland voor afgelopen voorjaar met als onderwerp: Hoe gastvrij zijn wij voor gasten die niet alleen maar komen kijken bij een openstelling maar een dienst meemaken? Helaas is deze bijeenkomst bij gebrek aan belangstelling afgeblazen. De werkgroep bezint zich nu op een manier waarbij wel voldoende belangstelling opgewekt kan worden en het programma zal mogelijk op de landelijke site aangeboden worden. Het vorig jaar gestarte aanbod van regionale geloofsgesprekken is met wisselend succes ontvangen. Besloten is een aantal gespreksonderwerpen zodanig bij te werken dat ze op de landelijke site aangeboden kunnen worden aan parochies of andere belangstellenden. Het experiment wordt ook zelf nog voortgezet. De werkgroep ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer van het blad De Oud-Katholiek. Bond van Oud-Katholieke Vrouwen De Bond van Oud-Katholieke Vrouwen in Nederland heeft de verantwoordelijkheid voor het voorjaarskamp los gelaten. Het Collegiaal Bestuur heeft de formele verantwoordelijkheid overgenomen en de organisatie de status gegeven van kerkelijke commissie. Jongeren Het jeugdwerk wordt gestimuleerd door mw. J. Eilander-van Maaren. Zij lanceerde een website voor jongeren, was actief bij de verschillende bijeenkomsten en activiteiten voor jongeren in de beide bisdommen, is actief bij het opzetten van een nieuwe catechetencursus en onderhoudt contacten met de pastoors. In een tussentijdse evaluatie werd haar werk positief beoordeeld. Het Collegiaal Bestuur besloot daarop haar aanstelling te continueren voor een periode van vier jaar. Zoals gemeld bij de aanstelling van de jongerenpastoor is de financiële dekking door een paar fondsen voor de totale looptijd van vijf jaar gegarandeerd.
10
6. Financiën en materiële zaken Adviesraad Financiën en Materieel De raad vergadert zo veel mogelijk maandelijks over de controles van jaarrekeningen en begrotingen van parochies, staties en oud-katholieke verenigingen en stichtingen met verantwoordingsplicht aan het Collegiaal Bestuur. De heer Gerard Schutte is medio 2009 terug getreden; het Collegiaal Bestuur is verheugd dat de heer Victor Scheijde Albers als deskundige voor groot onderhoud en renovaties in de adviesraad is aangetreden, waarmee de vacature is vervuld. De samenwerking met de ORKA op het terrein van de subsidieaanvragen voor het onderhoudsfonds verloopt naar wederzijdse tevredenheid. Vorig jaar werd nog gemeld dat ten aanzien van gebouwenbeleid werd gezocht naar een landelijke begeleiding voor renovatie- en onderhoudsprojecten, waarbij mogelijk een bouwkundig bureau of instelling ingeschakeld zou worden. Het plan hiertoe is nog steeds aan de orde, maar is in overleg met de nieuwe gebouwendeskundige vooralsnog uitgesteld. Tenslotte wordt gemeld dat het reglement voor de raad conform art. 246 van het statuut in concept klaar is en op korte termijn vastgesteld zal worden door het Collegiaal Bestuur. Geldwerving In februari 2010 is aan alle parochies en overige belangstellenden de Gids voor Geldwerving ter beschikking gesteld. Deze gids schetst vrijwel alle facetten van geldwerving, waaraan parochies uitvoering kunnen geven. Om deze eerste aanzet verder te stimuleren is een aantal vrijwilligers aangezocht om zich als adviseur geldwerving beschikbaar te stellen om de parochies aan te zetten met hun geldwervingsplannen. Voor deze adviseurs is op 30 oktober 2010 een bijeenkomst belegd, gecombineerd met een bijeenkomst voor alle kerkmeesters, pastores en overige belangstellenden. Op de laatste bijeenkomst ontvangen de aanwezige parochievertegenwoordigers instructies voor de opzet van een geldwervingsplan. Het Collegiaal Bestuur vertrouwt erop hiermee een verdere stimulans te geven aan de noodzakelijke geldwerving die de toekomst van ons kerk veilig moet stellen. Orgelraad Afscheid werd genomen van em. Deken J.Spaans, die zich jarenlang heeft ingezet voor het behoud en de uitbreiding van het rijke oud-katholieke orgelbezit. Vele orgelrestauraties waren niet van grond gekomen zonder zijn inzet en expertise als erkend orgeladviseur. Zijn laatste bemoeienissen betroffen de inmiddels voltooide restauratie van het historische orgel te Zaandam en – momenteel – dat van Amsterdam . Pretiosa-commissie De commissie heeft in 2008 een subsidie verkregen van de Mondriaan Stichting om voor het kerkelijke kunstbezit een risico-inventarisatie te maken. De eindrapportages zijn aan parochies gestuurd en er is eind mei 2010 een bijeenkomst georganiseerd om de verdere voortgang van inventarisatie naar een concreet Integraal Veiligheidsplan te ondersteunen. Arbeidsvoorwaardenoverleg Het overleg heeft in het najaar van 2009 geleid tot een lagere honorariumverhoging dan aanvankelijk gepland was. De pastores achtten dit opportuun gelet op de economische situatie waarin ons land verkeert. Op gebied van andere arbeidsvoorwaarden is vruchtbaar overleg geweest met wederzijds begrip voor elkaars belangen. In die sfeer wordt ook het toekomstig overleg met vertrouwen tegemoet gezien.
11
Pensioenfonds Per 1 januari 2009 zijn alle actieve deelnemers opgenomen in het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De waardeoverdracht van pensioenverzekeraar Avéro naar het pensioenfonds heeft echter nog steeds niet plaatsgevonden. Daar waar eerst het probleem van de dekkingsgraad een barrière vormde is het huidige probleem nog gelegen bij de waarden die door Avéro zijn voorgesteld en waarmee het bestuur het oneens is. Het O.K. Pensioenfondsbestuur is daarom door het Collegiaal Bestuur verzocht om hun deskundigheid tot de daadwerkelijke waardeoverdracht ter beschikking te houden en de bestuursleden zijn tot die tijd opnieuw benoemd.
7. Oecumene Raad van kerken In het kader van de Raad van Kerken in Nederland wordt door onze kerk verder meegewerkt aan het project ‘Dooperkenning’. In de persoon van dhr. T. Rensen was het ons mogelijk opnieuw een jongerenambassadeur voor de oecumene te benoemen. Dhr. Rensen is in deze de opvolger van mw. A. Zomervrucht. De bedoeling is dat de jongerenambassadeurs van alle lidkerken samen het werk van de Raad volgen en met enige kritische bijdrage ook verrijken. De vorige groep heeft een gespreksnotitie geschreven over het institutionele karakter van de oecumene en de moeite die jongeren daarmee over het algemeen hebben. Overleg kleine ‘katholieke’ kerken Het overleg van kleine kerken is omgedoopt tot het ‘Oriëntaals, Orthodox, Anglicaans en Oud-katholiek overleg’ (OOAOO). De deelnemende kerken zijn: de Syrisch-Orthodoxe Kerk, de Armeense Kerk, de Koptische Kerk (dat zijn de drie oriëntaalse kerken) de Orthodoxe kerk, de Anglicaanse Kerk en de OudKatholieke Kerk van Nederland. Gezamenlijk vertegenwoordigen deze kerken ongeveer 40 000 christenen. Het overleg vergadert drie maal per jaar onder het voorzitterschap van de Aartsbisschop. Pastoor R.Scheltinga is de secretaris; de bisschop van Haarlem is eveneens lid van het overleg. Vanuit dit overleg is actie ondernomen om een permanente zetel in het moderamen van de Raad van kerken toegewezen te krijgen. Verder worden de belangrijkste thema’s uit de Raad van Kerken en het ‘Contact inzake overheidszaken’ in dit overleg voorbereid.
8. Internationaal Internationaal is er in het afgelopen jaar ook het nodige gepasseerd. De nieuwe bisschop van de Zwitserse kerk, dr. Harald Rein, werkte zich in en nam deel aan de internationale oud-katholieke bisschoppenconferentie. Ook konden we daar de opvolger van bisschop Joachim Vobbe, dr. Matthias Ring, als bisschop van de Duitse oud-katholieke kerk welkom heten. Op de extra bisschoppenconferentie die voorafgaand aan het Internationale Oud-katholieken Congres in Zürich werd gehouden, voerden we overleg met vertegenwoordigers van de Filippijnse zusterkerk, de kerk van de Mariavieten met wie we een dialoog tot wederopname in de Unie van Utrecht voeren, en van de Mar Thomakerk in Zuid-India. Ook de dialoog die de Unie van Utrecht met de Kerk van Zweden voert, werd dit jaar voortgezet en zal naar verwachting over enkele jaren zo ver gevorderd zijn, dat we een vorm van vergaande samenwerking kunnen aangaan. Op het al genoemde Internationaal Oud-Katholieken Congres, dat dit jaar in Zürich werd gehouden, was onze kerk met een ruime dertig deelnemers goed vertegenwoordigd. Desondanks doet het totale aantal deelnemers vragen rijzen over de toekomst van deze happening, zeker met het oog op het volgende congres, dat in 2014 in Nederland zal worden gehouden. Het Collegiaal Bestuur, september 2010
12
Bijlage: Overzicht stand van zaken uitvoering beleidsnotities A. Organisatie (beleidsnotitie oktober 2007, op enkele kleine onderdelen geamendeerd door de synode en aangenomen) Uitvoering: • • • • • •
• •
de werkwijze van het Collegiaal Bestuur is herzien; de evaluatie van nieuwe werkwijze heeft plaats gevonden in juni 2009 en is vervolgd in 2010 de beleidsterreinen zijn geformuleerd en voorzien van portefeuillehouders; de adviesraden worden gevormd, bij enkele terreinen is er voor gekozen niet alle onderliggende deelterreinen te combineren in één adviesraad; Bisschoppelijk Bureau: de aangegeven wijzigingen zijn uitgevoerd; het ledenbestand OKKN is grondig gereviseerd, het proces van vergelijking met parochiebestanden is beoogd te zijn afgerond voor medio 2010. Instructies over registratie van leden, meelevende leden etc. zijn opgesteld; synode: de uitkomsten intern beraad synode zijn vernomen Vademecum: aan de aanpassingen en herziening wordt de laatste hand gelegd.
Effect: •
• •
•
•
•
Werkwijze Collegiaal Bestuur: het bestuur als geheel vergadert globaal eens in de twee maanden en concentreert zich meer op het beleid in het algemeen. Het uitgebreide Dagelijks Bestuur is slagvaardiger in de uitvoering. Ieder lid van het Collegiaal Bestuur heeft het recht deel te nemen aan de vergaderingen van het Dagelijks Bestuur, van dat recht wordt regelmatig gebruik gemaakt. Na iedere vergadering van het Dagelijks Bestuur ontvangen de leden van het CB binnen een week de lijst met besluiten, men heeft dan een week de gelegenheid tegen uitvoeringsbesluiten bezwaar te maken, waarmee de besluitvorming wordt opgeschort tot de eerstvolgende vergadering van het voltallige bestuur. Aan de geformuleerde beleidsterreinen zijn portefeuillehouders verbonden, die tussentijds ook onderling contact hebben. Uit de beleidsterreinen wordt periodiek ter vergadering gerapporteerd. De werkwijze wordt over het algemeen positief gewaardeerd door het bestuur zelf; de concentratie van adviserende en uitvoerende commissie e.d. in adviesraden werkt positief en leidt uiteindelijk tot minder vergaderen en werkdruk; het beheer van het ledenbestand nadert de ideale situatie dat de parochiebestanden en het centrale bestand volledig overeenstemmen. Parochies, die geheel zijn verwerkt, ontvangen bijna maandelijks een overzicht van de mutaties. Een neveneffect van de toezending van het blad De Oud-Katholiek aan alle oud-katholieke adressen is dat diverse personen zich na jaren realiseren nog steeds ingeschreven te staan bij de kerk en hieraan nu zelf een eind maken. Dat doet het totale ledenbestand wel dalen, maar geeft ook een reëler beeld. geconstateerd is dat teveel de focus was gericht op de landelijke organisatie en dat er te weinig aandacht is geweest voor de verhouding Collegiaal Bestuur met kerkbesturen en voor de verhouding pastoor en kerkbestuur. Dit wordt een aandachtspunt voor de komende jaren. Er zijn wat verschillen tussen de interne organisatie van de beide bisdommen. De Haarlemse Geestelijkheid fungeert in veel sterkere mate als bestuurlijk klankbord voor de bisschop van Haarlem dan dit in het aartsbisdom met de Utrechtse Geestelijkheid het geval is. In het aartsbisdom heeft allereerst het Kapittel een adviserende functie voor de aartsbisschop. De verschillen werden enkele jaren ook al gesignaleerd bij de scan door de Sesamacademie, er is toen bewust niet gekozen voor een aparte bestuurlijke laag binnen de bisdommen. De verschillen in de interne structuur van de bisdommen blijven als onderwerp op de agenda voor de komende jaren. Werkbezoeken aan parochies en staties worden als een goed middel beoordeeld om de krachten en zwakheden ter plaatse op het spoor te komen en als mogelijkheid aangegrepen de parochies te stimuleren.
Voorkeuren: •
De toekomst en de toekomstige personele invulling van het bureau zullen in 2011 aan de orde gesteld worden om voorbereid te zijn op vertrek van de huidige secretaris in 2014.
13
•
•
De lokale samenwerking tussen pastoor en kerkbestuur is heel verschillend van plek tot plek, het Collegiaal Bestuur ziet voor de Commissie Kerkmeestersdagen een taak om aan dit onderwerp, met een verwijzing naar artikel 136 van het Statuut, een studiedag te wijden; De frequentie van de werkbezoeken handhaven op eens in de drie jaar.
Onopgeefbaar: • • • • •
het Collegiaal Bestuur als landelijk besturend orgaan de synode als adviserend orgaan van de gehele kerk het bisschoppelijk bureau als ondersteunend en uitvoerend lichaam van het Collegiaal bestuur en de diocesane bisschoppen de adviesraden voor de adviserende en uitvoerende taken de centrale ledenadministratie als basis en schaduwbestand voor de parochieadministratie en als koppelfunctie voor de mutaties van het SILA
B. Personen (personeelbeleid en vrijwilligersbeleid) (beleidsnotitie april 2007 aangenomen door de synode) Uitvoering: • • • • • • • • • •
de laatste wijzigingen en publicatie van het personeelsbeleidsplan moeten nog plaats vinden; de coördinatie vrijwilligersbeleid wordt in de praktijk waargenomen door de portefeuillehouder; de kerkopbouw groep is geformeerd; de consulent kerkopbouw is actief betrokken bij een aantal parochies; jaarlijks worden in het aartsbisdom functioneringsgesprekken gehouden door de bisschop met zijn pastores. In het Haarlemse is dat minder strak geregeld. de werkbezoeken zijn gecontinueerd (zie onder 2), het protocol voor vervolgbezoeken is in gebruik genomen; het curriculum van de ambtsopleiding is bijgesteld; het arbeidsvoorwaardenoverleg werkt naar tevredenheid van beide partijen; de werkgroep vorming en toerusting is gevormd en actief – zie onder Toerusting; Het voorstel tot het aanleggen van een talentenwaaier is ingetrokken.
Effect: •
• • • • •
kerkelijk opbouwwerk: de urgentie van kerkopbouw is niet op alle plekken gevoeld. Op de expertise van de kerkelijk opbouwwerker is door een negental parochies een beroep gedaan. Bij vijf parochies is hij gedurende langere tijd betrokken, bij andere incidenteel. Daarnaast zijn door de opbouwwerker cahiers uitgegeven met handreikingen voor het opbouwwerk en werden de protocollen voor de werkbezoeken ontwikkeld; de werkbezoeken worden als nuttig ervaren en hebben diverse parochies er meer toe gebracht zich te concentreren op opbouwwerk; categoriaal pastoraat: er is meestal wel ruimte voor inbreng op vergaderingen geestelijken van de geestelijken uit de categoriaal; benoemingen in commissies e.d. zijn nu aan een termijn gebonden om vrijwilligers ook de gelegenheid te geven zich na een periode terug te trekken; het onderwerp ‘rituelen ten dienste van derden’ is nog niet goed uitgekristalliseerd. Gedacht wordt hierbij aan het verlenen van pastorale en liturgische service met een bijpassend tarief. het gastledenregister is in de meeste parochies ingevoerd.
Voorkeuren: • •
14
het continueren van aanbod van kerkopbouw en vormingsbijeenkomsten; de taakomschrijving van de pastoors opnieuw onder de loep nemen en concentreren op de kernpunten: het geestelijk leiderschap, de inzet om binding te leggen, de motivering en management;
• • • •
op basis van voorgaande nader bepalen wat de ondergrens is van de pastorale formatie voor een parochie; een optimale selectie op basis van een competentieprofiel van toekomstige pastores, dat is afgestemd op groeibeleid; het aantrekken van de juiste vrijwilligers; Het onderwerp ‘rituelen ten dienste van derden’ in studie nemen en met concrete voorstellen komen.
Onopgeefbaar: • • • •
C.
een zo’n optimaal mogelijk aanbod van pastoraat aan de basis; de voortdurende zorg voor de verdere kerkopbouw in bestaande parochies en staties; het aandacht houden voor mogelijke nieuwe kerkplekken en deze ook projectmatig stimuleren wanneer daar financiële middelen voor gevonden kunnen worden; de kwaliteitseisen aan pastores gekoppeld houden met kwaliteit in arbeidsvoorwaarden.
Toerusting
(beleidsnotitie oktober 2007, aangenomen door de synode) Buiten beschouwing is gelaten de doorgaande activiteiten van de Bond van O.K. Vrouwen, de Werkgroep Sint Willibrord e.a. Uitvoering: • • • • • • • • • • •
de werkgroep Vorming en Toerusting is samengesteld; een “nieuwe oud-katholieken dag” is gehouden op 24-10- 2009; er werd een dag georganiseerd voor gastheren en gastvrouwen in Utrecht in 2009;. er is een vormingsaanbod gerealiseerd rond de dvd en het “identiteitsnummer” van het blad De OudKatholiek; het aanbod Geloofsgesprek is door de Werkgroep gerealiseerd; de speciale uitgaven voor de advent en de veertigdagentijd zijn gecontinueerd; de mogelijke integratie van de Willibrordnieuwsbrief in bestaande uitgaven van de kerk is nog niet urgent; de ‘spirituele button’ met teksten en gebeden voor elke dag is gerealiseerd via de website van de werkgroep Sint Willibrord en tevens benaderbaar via de homepage van www.okkn.nl het O.K. Gebedenboek is nog niet gerealiseerd; er is een dag voor nieuwe kerkmeesters gehouden, die zal worden herhaald; de jaarlijkse Quasimodolezing is gecontinueerd.
Effect: • •
• •
•
• • •
de werkdag ‘gastvrij’ werd zeer goed bezocht en gewaardeerd; het aanbod tot geloofsgesprek over grenzen van parochies heen, is tot nu toe geen doorslaand succes geweest. Het initiatief is nog een paar keer herhaald op parochieel niveau om tot een goede evaluatie te komen. Bovenparochieel blijkt de formule niet goed te werken. Een definitieve evaluatie heeft plaats gevonden, het aanbod zal digitaal beschikbaar komen. de dag voor nieuwe kerkmeesters werd als nuttig ervaren, de opkomst was echter klein; de dag voor Nieuwe Oud-Katholieken werd door een kleine negentig deelnemers bezocht, de waardering was bijzonder groot. De uitkomst van de evaluatie geeft een eerste beeld van de herkomst van deze nieuwe oud-katholieken; de advent- en veertigdagen-uitgaven gingen grif van de hand, de vraag naar het vastenboekje 2010 stokte echter, wat te maken kan hebben met de verkoopprijs, die ditmaal gelijk was gehouden met de kostprijs. Voorjaar 2010 zal een evaluatie van deze uitgaven volgen; er is opnieuw een lectorencursus van start gegaan in 2009; Geconstateerd kan worden dat een kenmerk van de kerk is dat ze traditioneel in vormen is en liberaal in denken, de Oud-Katholieke Kerk is geen massabeweging en dat vraagt meer maatwerk; de oud-katholieken hebben een wat naar binnen gerichte vroomheid, zijn nuchter en warm;
15
• • •
Toerusting begint bij de wetenschap, dat je weet wat er omgaat in parochie en in de omgeving en dat dat in balans moet komen met de Bijbelse boodschap; vraag is of er ruimte gecreëerd kan worden voor andere vormen, zoals meditatie, het beleven van de stilte e.d.; Centraal aangestuurde initiatieven moeten complementair zijn aan hetgeen in de parochies wordt geboden en niet concurreren.
Voorkeuren: • • •
Continueren van vormingsaanbod voor gelovigen en speciale groepen (lectoren e.d.); Continueren van spirituele uitgaven, waarin het oud-katholicisme als levenskunst wordt gepromoot; Het realiseren van een oud-katholiek gebedenboek voor thuisgebruik.
Onopgeefbaar: o
De ondersteuning en vorming van gelovigen;
D. Externe en interne publiciteit (beleidsnotitie april 2007, door de synode aanvaard) Uitvoering: • • • • • • • • •
het blad De Oud-Katholiek is herzien naar vorm en inhoud en verschijnt 7x per jaar als uitgave van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland; het blad wordt sinds september 2008 gezonden naar alle oud-katholieke adressen; het abonnementssysteem is vervangen door het systeem van vrijwillige bijdragen; het redactiestatuut, dat de zelfstandigheid van de redactie moet waarborgen, is vastgesteld; een eerste evaluatie van het blad heeft in het Collegiaal Bestuur plaats gevonden; de promotie dvd is gepresenteerd tijdens de Nieuw O.K. Dag en leverbaar; de internetboekhandel is in 2009 gerealiseerd; websites: het aanbod van een eigen ontwikkeld systeem, dat door meerdere mensen per parochie kan worden bijgehouden, is door de meeste parochies overgenomen; instructiebijeenkomsten voor webmasters van parochies zijn georganiseerd in maart 2009 en januari 2010.
Effect: • •
•
•
•
• •
16
Het blad De Oud-Katholiek wordt door vele lezers gewaardeerd om vorm en inhoud; De zogenoemde slapende leden werden soms wel, soms niet aangenaam getroffen door de toezending; het aantal adressen is gedaald sinds sept. 2008 en ligt even onder de 4000, de oplage is daarop aangepast; Ruim 500 lezers maakten spontaan of na de oproep daartoe een gift voor het blad over, de opbrengst was circa € 14.000 in 2009, maar is nog niet voldoende om het blad 7x per jaar uit te geven, de kosten bedragen hiervan circa € 35.000,- (vormgeving, drukkosten en verzendkosten); Het Collegiaal Bestuur evalueerde het blad met de redactie. Er werd geconstateerd dat de redactie voldaan heeft aan de opdracht zoals vermeld in het redactiestatuut, er was waardering voor de zowel vorm en inhoud van het blad. De thematische opzet werd positief gewaardeerd, wel was er het verzoek aandacht te houden voor de parochiële berichtgeving en de inhoud ook middels een index benaderbaar te houden; De promotie dvd is zowel binnen als buiten de kerk positief ontvangen, van de oplage van 500 exemplaren heeft 80% inmiddels zijn weg gevonden naar geïnteresseerden. De dvd wordt ook in verschillende parochies en door commissies benut t.b.v. kennismaking- en vormingsdoeleinden; De internetboekhandel heeft de omzet van het boekhuis vergroot, er is een duidelijke toename van bestellingen van buiten de kerk te constateren; De instructiebijeenkomsten van webmasters worden zeer goed bezocht en voorzien in een behoefte;
• •
De landelijke website scoort gemiddeld tussen de 450 en 500 hits per dag en voorziet in de berichtgeving naar binnen en naar buiten de kerk; het zelfbeeld van de kerk: erg gastvrij, kan contraproductief werken. Mensen krijgen al snel de indruk dat bij de OKKN alles gratis is. Het is van belang tot een tarifering te komen voor aangeboden diensten.
Voorkeuren: o o o o
Continueren en verder uitbouw digitale informatie landelijke kerk en parochies; Continueren internetboekhandel en vergroten ‘marktaandeel’ ; Stimulering gebruik van de promotie dvd bij open-kerk e.d.; Continueren uitgave De Oud-Katholiek op huidige basis; uitbreiding kernredactie.
Onopgeefbaar: o o o
Een landelijke website en websites van parochies; De internetboekhandel; Het blad De Oud-Katholiek.
E. Jeugdpastoraat (beleidsnotitie herzien september 2008 en aangenomen door de synode) Uitvoering: •
• • • • •
•
De herziene nota jongerenpastoraat is besproken ter synode 2008. Op positief advies van de Synode en na het verwerven van de noodzakelijke fondsen, is een jongerenpastor aangesteld met ingang van 15 juni 2009 voor 50% voor de tijdsduur van 1 jaar. Na evaluatie is besloten de aanstelling te vernieuwen voor een periode van maximaal vier jaar. catechese: de basiscatechese SGO kreeg een oud-katholieke facelift en is inmiddels beschikbaar; De ontmoetingsdag parochiecatecheten is belegd en wordt herhaald in 2010; De slotdag voor de catechisanten is in juni 2009 herhaald en opnieuw in 2010; De kinderkerkleiding heeft zowel in 2009 als in 2010 een trainingsbijeenkomst gekregen; De communicatie met de leiding van de jeugdkampen is verbeterd, er is bereidheid om initiatieven te nemen op het vlak van vorming; een eerste initiatief was het organiseren van een bootweekend voor minder draagkrachtige jongeren; De jongerendag van het bisdom Haarlem werd gecontinueerd.
Effect: •
• • • • • •
Het is nog vroeg om het effect van de jongerenpastor goed te kunnen meten, er wordt gebouwd aan een netwerk en de speciale website is in de lucht. De jongerenpastor heeft ook gezorgd dat er bij het Internationaal O.K. Congres een parallelprogramma komt voor jongeren en is actief betrokken bij zowel de catechese, de kinderkerk, de jongerendag Haarlem e.d. na evaluatie is besloten de aanstelling te continueren voor maximaal vier jaar (tot medio 2014). waar lokaal weinig aandacht is voor jongerenwerk of geen jongeren zijn, blijft het moeizaam; de zorg voor de geloofsopvoeding wordt nog te weinig gedragen door de parochies; aandacht moet er zijn voor het faciliteren van jonge ouders om aan activiteiten mee te doen of hierin betrokken te worden; het catechesemateriaal is nu compleet tot en met de vormselcatechese; de slotdag catechese aartsbisdom Utrecht werkt positief; de jongerendag bisdom Haarlem is al een paar jaar succesvol; de jongerenpastor wordt inhoudelijk betrokken bij de jeugdkampen.
Voorkeuren: •
Continueren bijeenkomsten kinderkerk, catechese, jongerendag e.d.
17
Onopgeefbaar: •
De voortdurende zorg en betrokkenheid bij de geloofsopvoeding van de jongeren
F. Pro Forma (beleidsnotitie over formatie, april 2007, aangenomen door de synode met toevoeging van de rekenmethode ‘Zomervruchtformule’. Slechts geldig voor de periode 2008-2010 Aangezien de inhoud van deze nota afhankelijk is van de beschikbare financiën, wordt deze slechts marginaal behandeld. Uitvoering: • •
De uitgangspunten zijn bevestigd. De formatie is bevroren; Het Collegiaal Bestuur stelde volgens de overeengekomen formule de eindberekening vast in september 2010 en verbond daaraan een aantal conclusies. Gepubliceerd in de agenda van de synode van november 2010.
Voorkeuren: • • • •
Een voldoende formatie voor het basispastoraat om de continuïteit van de kerk te waarborgen; Een basisformatie, die ingezet kan worden op flexibele wijze op plaatsen waar goedgekeurde projecten zijn of worden opgezet; Een adequate bezetting van de opleiding van 2,1 fte; Continuering van formatie van bisschoppen en bureau van 3 fte.
Onopgeefbaar: • • •
Een gezonde basis om het parochiepastoraat te kunnen continueren; Een adequate bezetting van de opleiding om zowel de ambtsopleiding als het wetenschappelijk onderzoek te laten voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen; Een adequate formatie voor bisschoppen en bureau om zowel de leidinggevende en ondersteunende taken te kunnen uitoefenen.
G. De Financiën (beleidsnotitie september 2007, aangenomen door de synode) Uitvoering: • • • • •
Het aanbod centrale assistentie kerkbesturen is gedaan; Het penningmeesteroverleg is gehouden najaar 2008, de ideeën zijn verder uitgewerkt. De bijeenkomst wordt herhaald eind oktober 2010;. Geldwerving: de Gids voor Geldwerving is uitgegeven; vrijwilligers worden geworven voor de zogenoemde adviseurs van de parochies; Het gebouwenbeleid is gekoppeld aan de deskundigen binnen de Financiële Raad; kerkbalans: zie geldwerving .
Effect: • • •
•
18
de fundraising is nog onvoldoende van de grond gekomen; de geldwerving krijgt nu hopelijk een impuls door de uitgegeven gids voor de geldwerving; op de ondersteunende aanbiedingen aan parochies m.b.t. administratie, gebouwenbeheer en vermogensbeheer is niet of nauwelijks ingegaan. De argumenten om hierop niet in te gaan betroffen meestal het aspect van de kosten en de vrees van verlies van de zelfbeschikking; het pastoraal fonds heeft niet gewerkt zoals bedoeld was, de bijdragen van de parochies blijven achter. Besloten is het pastoraal fonds in het vervolg strikt projectmatig te hanteren; zonder dekking geen project;
• • • •
H.
alertheid is geboden bij de geldwerving, zo zijn er diverse onbenutte gemeentelijke en andere overheidsmogelijkheden, waaronder de Wet WMO; kerkgebouwen kunnen beter worden uitgenut als concertzaal, hiervoor zijn ook gemeentelijke subsidieregelingen. Biedt mogelijkheid ook kleinere ensembles kostendekkende concerten te laten geven; onderzocht zal worden of bureaus voor fondswerving diensten kunnen bewijzen; de Commissie Geldwerving is opgegaan in de Financiële Raad. De in de Gids voor Geldwerving genoemde adviseurs worden op dit moment benaderd.
Andere onderwerpen
Buiten dit bestek vallen de andere activiteiten, die naast de extra inspanningen in het kader van de groei, zijn gecontinueerd. Genoemd wordt: • • • • •
De oecumenische relaties, zoals zichtbaar in de Raad van Kerken in Nederland, het permanente overleg tussen Anglicanen, Oosters-Orthodoxen en Oud-Katholieken; De bijzondere oecumenische relaties, zoals de dialoog met de Rooms-Katholieke Kerk, wat een voorlopige neerslag kreeg in het document “Kerken en kerkgemeenschap’’en het symposium van 13 december 2009; Liturgie: het Collegiaal Bestuur gaf de nota Liturgie uit, die werd besproken in de synodezitting van november 2009; Zegening van relaties: het Collegiaal Bestuur bracht tussentijds verslag uit in de synode van november 2009; Verder wordt verwezen naar het jaarlijks verslag dat door het bestuur aan de synode werd uitgebracht.
Ingekomen verslagen van commissies e.d. Een aantal commissies en verenigingen publiceert zelf een verslag (bijv. De Vrouwenbond) waar naar wordt verwezen. Bisschoppelijke Commissie voor de Liturgie Leden: G.Verhey-de Jager (voorz.), M.Liebler-Münch (secr.), R.Frede, K.Ouwens, M.Ploeger, W.van der Velde. In 2009 kwam de commissie 5 keer bijeen. Dit jaar stond vooral in het teken van de uit de resultaten van de enquête (gehouden in 2008) voortvloeiende taken en opdrachten, de planning ervan. Er zitten omvangrijke projecten bij die grondig (voor)werk vereisen en de cie. vermoedelijk langere tijd bezig zullen houden. In mei 2009 heeft de cie. het eindvoorstel van het formulier voor de niet-sacramentele “Zegening (in een eucharistieviering) van twee mannen/twee vrouwen die een huwelijk hebben gesloten.” aan de bisschoppen aangeboden. In de tweede helft van het jaar kwam er onverwachts een nieuw onderwerp bij – aanleiding was het proeflectionarium (met veel nadruk op de bijbelvertaling van de Naardense Bijbel) aangeboden door ds.H.Schoon. Dit leidde tot het besef dat we zouden moeten onderzoeken of er een principiële ‘renovatie’ van het lectionarium van onze kerk gewenst is – een grote klus. Onderwerpen/opdrachten die o.a. op onze lijst staan: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
eenvoudige eucharistische gebeden (ook geschikt voor diensten met jongeren/kinderen) modellen voor aangepaste vieringen evaluatie(vragen) voor de proefparochies van het proeflectionarium van H.Schoon en NBV kritische herziening uitvaartformulier (met name eucharistisch gebed) en formulieren rondom uitvaart /ziekenzalving/huiscommunie kritische doorlichting van de wisselende gebeden handreikingen voor avonden over liturgie in de parochies liturgische handreikingen voor pastores beoordeling van de formulieren chrismamis /wijdingen tot het ambt van de internationale oud-katholieke liturgiecommissie getijdenboek (voor ‘privé’ gebruik) suggesties voor gezangen kalender van getuigen
19
Bisschoppelijke commissie de ‘ Oud-Katholieke Missie Sint Paulus’ Bestuurssamenstelling per 1 januari 2009: Pastoor Drs. N. Sarot, voorzitter; Drs. L.J. Wagenaar, vice-voorzitter; G.J. Scheffer, penningmeester; T. van Dam, kandidaat-penningmeester; L.S.J. Jans-Kuijper, secretaris; mevr. R. Rosier, lid; mevr. K. Dejonge, lid; Mr. R.J. Schmal, lid en vertegenwoordiger namens de Anglicaanse kerk van Nederland; em. pastoor J.P.S. Kamp, lid en vertegenwoordiger voor de NZR; em. pastoor W.H. de Boer, lid; Geldwervingsacties Voorjaarsactie: een algemene actie onder het hoofd ‘Antwoorden op vragen over het werk van de missie Sint Paulus’. Voor het eerst is gebruik gemaakt van de mogelijkheid om onze oproep tot steun van de missie mee te sturen met de Oud-Katholiek. Het resultaat viel vergeleken met onze eigen acties een beetje tegen. Dat was waarschijnlijk te wijten aan het feit, dat de brief deel uit maakte van de achterkant van de adressticker en daardoor door veel mensen misschien niet is opgemerkt. Najaarsactie: deze was oorspronkelijk bestemd voor projecten in Luweero, Oeganda. Na grote overstromingen op de Filippijnen door toedoen van de tyfoon Ketsana, waarbij ook de kathedraal van de IFI te Manilla getroffen werd, is besloten de najaarsactie te bestemmen voor het herstel van kerkelijk goed en ter leniging van persoonlijk leed op de Filippijnen. Vastenactie: de landelijke vastenactie was dit jaar niet bestemd voor de missie St. Paulus. Wel echter heeft de missie in de persoon van Wim de Boer de helpende hand geboden bij het organiseren van de vastenactie van de Egmonden, die ten goede zou komen aan de Daughters of St. Mary van de Koptisch Orthodoxe kerk in Egypte. De Missiecollecte had dit jaar als doel de opleiding van catecheten en een priester in Angola. Verkoop van de Missie-Zendingskalender (aandachtsveld Sannie Jans). Projecten in samenwerking met buitenlandse organisaties Priesteropleidingen in Angola: een project in samenwerking met DB-SIOH en Eur. OK steunorganisatie. Oud-Katholieken in Italië. St. Paulus had toegezegd kerkhuur te willen betalen, maar de bisschop van Zwitserland heeft gevraagd dit project voorlopig stil te leggen. Samenwerking met Partner Sein (Zwitserland en de Duitse O.K. kerk). Dubrave Donje, Bosnië, in samenwerking met SIOH en Partner Sein (Zwitserland), (aandachtsveld Wim de Boer). Luweero, Oeganda, in samenwerking met de Anglicaanse kerk in Nederland (aandachtsveld René Schmal) Eigen projecten Daugthers of St. Mary van de Koptisch Orthodoxe kerk in Egypte (aandachtsveld van Karen Dejonge) Bisdom Niassa in Mozambique (tot aug. 2008 in samenwerking met KIA) Het seminarie van de Anglicaanse kerk in Bunia, Congo GADRA, Grahamstown, Zuid-Afrika, kledingproject, (aandachtsveld van Karen Dejonge). Bethune House, Hong Kong, China (aandachtsveld Wim de Boer). Bisdom Palawan, Filippijnen, diverse projecten (aandachtsveld Wim de Boer, Nico Sarot).
Commissie voor het kerkrecht 1. Algemeen In 2009 nam de Commissie voor het Kerkrecht onder dankzegging voor bewezen diensten afscheid van mr. F.T. Tanke en mr. K.J. Visser. In de aldus ontstane vacatures werd snel voorzien met de komst van mr. P. de Bruin en mr. A.A. Snijders. De commissie bestaat daarmee uit zes personen: mr. E.A. Maan (voorzitter), mr. A.A. Snijders (secretaris), prof. dr. A.K.H. Berlis (lid), mr. P. de Bruin (lid), prof. mr. J.J. Hallebeek (lid) en mr. V.P. Schulze (lid). 2. Activiteiten De commissie vergaderde één keer over het hierna te noemen onderwerp. 3. Inhoud Vademecum De commissie heeft zich in het verslagjaar hoofdzakelijk bezig gehouden met de herziening van de in het Vademecum opgenomen regelingen, dit in verband met de inwerkingtreding van het nieuwe Statuut voor de OudKatholieke Kerk van Nederland. Daartoe werden alle in het Vademecum opgenomen regelingen bezien en zo nodig aangepast. Eind december kon dit proces worden afgerond en werden voorstellen ter vaststelling aan het
20
Collegiaal Bestuur aangeboden. 4. Overige Activiteiten Enkele leden van de commissie zijn betrokken geweest bij het opstellen van een klachtenregeling voor seksueel misbruik in pastorale relaties en van een nieuw redactiestatuut voor De Oud-Katholiek. Concepten voor deze geheel nieuwe regelingen zijn ook eind december naar het Collegiaal Bestuur verzonden. Ook is overleg en afstemming gaande met het bestuur van de Stichting Oud-Katholiek Seminarie met betrekking tot wijziging van de statuten van deze stichting.
College van Advies inzake Kerkelijke Rechtsaangelegenheden 2009 1. Het college bestond in het verslagjaar uit: Prof. Dr. J. Visser, lid en Mr. E.A. Maan, secretaris. Plaatsvervangende leden Mr. G. Chr. Kok, Mr. J.A. van Hasselt, Dr. K Ouwens, Prof. Mr. J.J. Hallebeek, 2. In het verslagjaar was geen sprake van activiteiten; het College is niet om adviezen verzocht. 3. Het zal afhangen van de vraag naar adviezen of in het volgende verslagjaar activiteiten worden verricht. Vaak is het enkele bestaan van het College al voldoende om te voorkomen dat er onoverkomelijke geschillen rijzen. Daaraan kan worden toegevoegd dat de vraag kan rijzen of het bestaan van dit College daadwerkelijk bekend is bij mogelijke belanghebbenden.
Jaarverslag 2009 van de Financiële Raad. De Raad bestaat uit een voorzitter, secretaris, bouwkundig adviseur en 3 controleurs. Bij de meeste vergaderingen zijn de Thesaurier Generaal en een lid van het Collegiaal Bestuur aanwezig voor het uitwisselen van de noodzakelijke informatie om zo tot een goede afweging van de adviezen te kunnen komen. Bij het agendapunt subsidieaanvragen is sinds dit jaar ook een vertegenwoordiger van de ORKA, de subsidieverstrekker, aanwezig om reeds in een vroegtijdig stadium betrokken te zijn bij het tot stand komen van de advisering aan het Collegiaal Bestuur. De Raad is in 2009 gewijzigd m.b.t. de personele bezetting. We hebben afscheid genomen van de bouwkundig adviseur Gerard Schutte, die zich zeer veel jaren ingezet heeft om steeds weer een afgewogen en verantwoord advies uit te brengen over de subsidieaanvragen betreffende de gebouwen en andere onroerend goed zaken. We zijn hem veel dank verschuldigd voor het jarenlange werk, dat hij gedaan heeft. In december is Victor Scheijde hem opgevolgd als bouwkundig adviseur. Verder is als controleur voor het bisdom Haarlem in de zomer afscheid genomen van Kristel van der Laan. Zij heeft haar functie sinds 2008 afgebouwd en overgedragen aan haar vader Johan van der Laan. In 2009 is de Raad zeven keer bij elkaar gekomen. In deze vergaderingen werden de aanvragen voor subsidies van parochies besproken en van advies voorzien voor het Collegiaal Bestuur. Daarnaast werden de controles van de boekhoudingen van parochies gepland en indien nodig geagendeerd. De bouwkundige adviezen noodzakelijk om tot een verantwoorde afweging van een advies te komen bij de subsidieaanvragen werden eveneens in de vergaderingen besproken. De jaarrekeningen en de begrotingen van de parochies, de Stichtingen en Verenigingen werden door de controleurs van advies voorzien voor het Collegiaal Bestuur. Naast de controles is een niet onbelangrijk aspect van het werk van de controleurs om de parochies en de Stichtingen en Verenigingen te adviseren bij het financiële werk. Dit gebeurt vooral bij de controles in de parochies, maar ook n.a.v. de jaarrekeningen. De bouwkundig adviseur heeft advies uitgebracht aan het CB over (ver)bouw-, onderhoudsplannen of subsidieaanvragen van de parochies: Alkmaar, Amersfoort, Amsterdam, Arnhem, Delft, Stichting Vrienden OK kerk te Dordrecht en Culemborg. Indien nodig zijn de parochies bezocht of is er contact geweest via de telefoon of e-mail. De 2 controleurs ( van ieder bisdom één) hebben naast de controle van de jaarrekeningen en de begrotingen van de parochies van hun bisdom, de boekhouding van een aantal parochies ter plaatse gecontroleerd
21
De controleur van de Stichtingen en Verenigingen heeft de jaarrekeningen over 2008 ( soms nog daarvoor) en de begrotingen voor 2009 en 2010 gecontroleerd. Hij doet dit van de Stichtingen en Verenigingen, die hun jaarrekening en begrotingen opsturen ter goedkeuring of ter informatie aan het Collegiaal Bestuur. Na incidenteel nog aanvullende informatie te hebben ingewonnen zijn ze voorzien van een advies ter afhandeling doorgestuurd. Daarnaast heeft de Raad in november overleg gehad met het CB over financiële aangelegenheden betreffende de kerk in het algemeen, een aantal parochies in het bijzonder en de bezetting van de Raad. De Raad bestond in 2009 uit: Verena Schulze ( voorzitter ), Ineke Arentzen-Soetekouw (controleur bisdom Utrecht),Johan van der Laan (controleurs bisdom Haarlem), Laurens de Reus(controleur Stichtingen en Verenigingen), Gerard Schutte ( bouwkundig adviseur ), Victor Scheijde ( bouwkundig adviseur vanaf december) en Focko Plantinga (secretaris). Daarnaast kon er voor bouwkundige zaken incidenteel een beroep gedaan worden op Jan Gouda en Leen Krook.
Regioteam Noord-Holland Noord in 2009 en de voornemens voor het seizoen 2010-2011 Activiteiten 2009: Het gezamenlijk via e-mailcontact invullen door de parochiepastoors van een rooster van dienstdoen in de parochies van de regio. Het waarnemen van pastoraat tijdens sabbatsverlof en/of vakanties. De steun door bemoedigende woorden en het bidden voor elkaar. Voornemens 2010/2011 Het gezamenlijk via e-mailcontact invullen door de parochiepastoors van een rooster van dienstdoen in de parochies van de regio. Het waarnemen van pastoraat tijdens sabbatsverlof en/of vakanties. De steun door bemoedigende woorden en het bidden voor elkaar.
Stichting Oud-Katholiek Jeugdwerk - Kampcommissie e
2 kampleidersweekend: 27 en 28 februari 2009 Voorbereidend werk met de gehele leiding groep voor kampjaar 2009 in het Fort Penningsveer te Haarlem Tenten impregneren: 8,9,10 mei Het watervast maken van de slaaptenten, dit door het bedrijf zelf onvoldoende gedaan. Dit gebeurde in een loods die ter beschikking werd gesteld door bekende van de leiding. e
3 kampleidersweekend: 12, 13 en 14 juni 2009 Voorbereidend werk met de gehele leiding groep op het terrein van het landkamp, dat was in Lunteren. Materiaaldag: 28 juni 2009 Het nakijken en opruimen van het materiaal in de opslag in Tienhoven. Landkamp: 25 juli t/m 1 augustus 2009 ZAkamp: 8 t/m 15 augustus 2009 Nabespreking/materiaaldag: 11 – 12 september Het nabespreken van het afgelopen kamp jaar en materiaal dag; dit keer in een weekend gepland. Overleg met Aartsbisschop: 8 oktober 2009 Overleg en rapportage met/aan Aartsbisschop Vercammen. e
1 kampleidersweekend: 6 en 7 november 2009 Voorbereidend werk met de gehele leiding groep voor kampjaar 2010 in het Fort Penningsveer te Haarlem
22
2010: e
2 kampleiderweekend: 5 en 6 februari 2010 Voorbereidend werk met de gehele leiding groep voor kampjaar 2010 in Roostercomplex in Bilthoven Volleybaldag: 5 april 2010 OK volleybal dag, dit jaar in Alkmaar, waar de kampleiding eerste werd. e
3 kampleiderweekend: 18, 19, 20 juni 2010 Voorbereidend werk met de gehele leiding groep op het terrein van het landkamp, dit is in Lunteren. Materiaaldag: 27 juni Het nakijken en opruimen van het materiaal in de opslag in Tienhoven. Landkamp: 31 juli t/m 7 augustus 2010 ZAkamp: 17 juli t/m 24 juli 2010 Nabespreking/materiaaldag: 11 – 12 september Het nabespreken van het afgelopen kamp jaar en materiaal dag.
-----------
23