Wijkactieprogramma Groenoord CONCEPT

Wijkactieprogramma Groenoord 2013 - 2017 CONCEPT

Gemeente Schiedam Februari 2013

1

Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Waar staat Groenoord nu? 3. Visie WAP Groenoord 2013 – 2017 4. Thema Sociaal 5. Thema Openbare ruimte en Wonen 6. Thema Economie 7. Proces tot standkoming wijkactieprogramma en uitvoering wijkactieprogramma 8. Financiën en planning Bijlage 1 Stand van zaken uitvoering wijkvisie Groenoord, projectvoorstel Sociale Actie, Programma WOG en Programma Woonplus. 2007 – 2015 Bijlage 2 Vestiging en vertrek Bijlage 3 Uitkomst digitale peiling

2

1. Inleiding Het wijkactieprogramma (WAP) Groenoord 2013-2017 geeft vanuit een integrale visie op de wijk focus, samenhang en sturing aan de gezamenlijke inspanningen van burgers, instellingen en gemeente om het woon- en leefklimaat in Groenoord te bevorderen. Belangrijke onderwerpen in het WAP zijn o.a. sociale samenhang, eenzaamheid, multiprobleemgezinnen, schooluitval, werkloosheid, veiligheid en voortzetting van de herstructurering. Het wijkactieprogramma onderscheidt drie thema’s: 1. Sociaal 2. Openbare ruimte en wonen 3. Economie. Het wijkactieprogramma is een uitwerking van de Stadsvisie, het College Werkprogramma en andere nota’s: o.a. Visienota en Kadernota sociaal domein, Woonvisie, etc.. Voor Groenoord zijn voor 2007-2015 diverse doelstellingen geformuleerd rond een aantal thema’s, vooral ter verbetering van de kwaliteit van wonen, werken en leven. Het gaat hier om de Wijkvisie Groenoord 2007-2015, het projectvoorstel Sociale Actie Nieuwland en Groenoord, de Wijkontwikkelingsvisie Groenoord (WOV) 1999 -2015, het daarop gebaseerde programma van de WOG (de WOG is inmiddels opgeheven) en het programma (flankerend beleid) van Woonplus. De acties hieruit zijn voor een groot deel uitgevoerd. Een aantal acties loopt nog door. Deze worden meegenomen in het wijkactieprogramma. Het wijkactieprogramma Groenoord bevat de activiteiten voor 2013-2017 en komt in de plaats van de verschillende, eerder voor Groenoord opgestelde, visies en programma’s. Het wijkactieprogramma is in een open proces gezamenlijk met bewoners-(organisaties), professionals en vakafdelingen opgesteld. De acties uit de wijkvisie 2007 – 2015 zijn samen met de klankbordgroep (bestaande uit vertegenwoordiging van de Huurdersbelangenvereniging Groenoord (HBV), de Activiteiten Groep Groenoord (AGG) en andere actieve bewonersgroepen) en professionals geëvalueerd en aangevuld met nieuwe acties. De geformuleerde actiepunten zijn vervolgens in het wijkoverleg herkend en aangevuld. Deze zijn verwerkt in het concept-wijkactieprogramma. De klankbordgroep heeft ingestemd met het concept-wijkactieprogramma. De klankbordgroep speelde een belangrijke rol in het bewaken van het proces bij het opstellen van het wijkactieprogramma. Vaststelling van het wijkactieprogramma is de verantwoordelijkheid van het college en de gemeenteraad.

3

2. Waar staat Groenoord nu? Sinds 2000 is Groenoord erop vooruit gegaan door de vele nieuwbouw in combinatie met de sociale activiteiten. Veel verouderde flatwoningen zijn vervangen door aantrekkelijke eengezinswoningen, appartementen en een nieuw winkelcentrum. De woonomgeving is verbeterd en er zijn diverse soorten voorzieningen gerealiseerd. Veel sociale initiatieven zijn tot stand gekomen en veel groepen zijn actief geworden. Toch doet Groenoord het sociaal-economisch niet goed, met name in de oudbouwflats in Groenoord-Zuid, maar ook in delen van de overige buurten. De lopende herstructurering van Groenoord wordt voortgezet. De herstructurering van Groenoord-Zuid staat gepland voor 2018 – 2025. Insteek is de positieve ontwikkeling vast te houden en waar mogelijk de wijk verder te verbeteren. Stand van zaken uitvoering wijkplan 2007-2015 De deelgebieden Groenoord-Zuid, -Midden en -Noord verschillen nogal van elkaar. Kort samengevat, kunnen per deelgebied de volgende resultaten van bovengenoemde visies en programma’s worden genoemd: Groenoord-Zuid Verschillende nieuwbouwprojecten (Ensemble, Klavier, Contrabas) en een nieuw winkelcentrum (Muziekplein) zijn gerealiseerd. De openbare ruimte is vernieuwd, ook in de delen waar geen sloop/nieuwbouw heeft plaats gevonden. Een nieuw parkeerterrein, ondergrondse containers en nieuw straatmeubilair zijn gerealiseerd. De veiligheids- en verkeerstructuur van de Laan van Bol’es en omgeving is verbeterd. Het Groenoordhuis-Zuid is gerealiseerd met verschillende activiteiten en cursussen (verzorging, opvoedingsondersteuning, taalles). Verschillende groepen bewoners zijn actief geworden. Groenoord-Midden Een groot aantal nieuwbouw projecten is gerealiseerd (Serenade, Sonate, Menuet, Suite, Beatles) en verschillende complexen van Woonplus zijn opgeplust (Jacques Urlusplein en Louis Zimmermanplein). De openbare ruimte rondom de nieuwbouw is vernieuwd, inclusief straatmeubilair en ondergrondse containers. Ook op enkele plaatsen waar geen sprake is geweest van sloop/nieuwbouw is de openbare ruimte vernieuwd (Willem Andriessenlaan, Cornelia van Zantenplein en het Henriëtte Bosmansplein). Er zijn verschillende speelvoorzieningen gerealiseerd. Het Oreliopark is vernieuwd en het Park Groenoord is heringericht. Het Groenoordhuis-Midden is gerealiseerd met verschillende activiteiten door en voor bewoners. Oudereninloop Het Zimmertje is gestart en actief. Diverse bewoners(groepen) en straatteams zijn actief geworden, o.a. de Activiteiten Groep Groenoord (AGG), de Stichting Activiteiten Groenoord (SAG) en de Stichting SOSCO (buitenschoolse opvang voor Somalische jongeren). Groenoord-Noord Een complex van Woonplus is opgeknapt. Op het Bachplein is een nieuw trapveld gerealiseerd. De betrokkenheid is vergroot door o.a. straatteams, bijvoorbeeld op het Schubert- en Lisztplein. Deze bewonersgroepen organiseren vooral kinderactiviteiten. In bijlage 1 staat een compleet overzicht van de uitvoering van de Wijkvisie Groenoord 2007-2015

4

Kenmerken Groenoord Groenoord omvat de CBS-buurten 72: Groenoord-Zuid, 73: Groenoord-Midden en 74: Groenoord-Noord. Groenoord wordt gekenmerkt door een bevolking waarvan veel ouderen deel uitmaken. Dat wordt mede veroorzaakt door de aanwezigheid van een zorgcentrum voor ouderen. Maar daarnaast zijn er ook nog veel zelfstandig wonende ouderen. Een naar verhouding groot deel van hen verkeert in de weduwstaat. Het aandeel personen van 65 jaar of ouder is met 27 procent fors hoger dan het stedelijk gemiddelde. Lange tijd vormde de oudere bevolking een stabiele groep. Echter de laatste jaren is vooral in het zuidelijk deel van de wijk het aantal verhuisbewegingen hoog. De inkomende huishoudens hebben vaak andere kenmerken dan de zittende bewoners (zie bijlage 2). Zo is met name in de middelhoogbouw portiek- en galerijflats het aandeel jonge allochtone huishoudens zeer hoog. De oudere autochtone Groenoorders wonen voornamelijk in de hoogbouwflats met lift. Bevolking per buurt (1-1-2012) aantal inwoners % 0-19 jr. % 65+ Groenoord 9.002 20% 27% Schiedam 76.229 22% 16% CBS-buurtniveau aantal inwoners % 0-19 jr. % 65+ 72 Groenoord-Zuid 1.023 33% 10% 73 Groenoord-Midden 4.669 20% 29% 74 Groenoord-Noord 3.310 17% 30% Bron: Gemeente Schiedam, bewerking Onderzoek & Statistiek Gemeente Schiedam

% allochtonen 35% 36% % allochtonen 63% 36% 26%

Het werkloosheidsniveau en het aandeel bijstandsgerechtigden is nog steeds hoog in vergelijking met het stedelijk gemiddelde. Mede hierdoor is het besteedbare inkomen per huishouden laag. Dit wordt nog eens versterkt door het hoge aandeel 65-plussers in de wijk. Veel ouderen hebben namelijk niet meer inkomen dan een AOW-uitkering, soms aangevuld met een (klein) pensioen. Toch concentreren de problemen op sociaal-economisch gebied zich voornamelijk in de portiekflats uit de jaren ’60 en dan met name in Groenoord-Zuid. Sociaal-economische situatie per buurt (1-1-2012) huishoudens% werkzoekenden % bijstandsgerechtigden inkomen (€) Groenoord 9.002 25.600 7,8 8,0 Schiedam 76.229 31.000 5,8 4,5 huishoudensCBS-buurtniveau aantal inwoners % werkzoekenden % bijstandsgerechtigden inkomen (€) 72 Groenoord-Zuid 1.023 19.400 12,2 13,6 73 Groenoord-Midden 4.669 26.000 7,6 7,7 74 Groenoord-Noord 3.310 26.700 6,5 6,7 Bron: Gemeente Schiedam, CBS-RIO en UWV WERKbedrijf, bewerking Onderzoek & Statistiek Gemeente Schiedam aantal inwoners

De herstructurering in Groenoord, waarbij veel laagbouwflatwoningen zijn gesloopt en daarvoor in de plaats nieuwbouw in diverse typen is gebouwd, zorgt voor een positieve ontwikkeling. Desondanks bestaat de wijk per 1 januari 2012 nog altijd voor 94 procent uit flatwoningen/appartementen. Het aandeel koopwoningen is weliswaar gestegen naar 27 procent, echter stedelijk ligt dit percentage op 50 procent. Meer dan de helft van de woningvoorraad is in het bezit van Woonplus. Daarnaast wordt een relatief groot deel door particuliere instellingen verhuurd, zoals bijvoorbeeld enkele ‘Z-flats’ in Groenoord-Midden.

5

Woningvoorraad per buurt (1-1-2012)

Groenoord Schiedam CBS-buurtniveau

aantal woningen

% koopwoningen

% eengezinswoningen

4.633 35.646

27% 50%

6% 31%

aantal woningen

% koopwoningen

% eengezinswoningen

72 Groenoord-Zuid 421 8% 15% 73 Groenoord-Midden 2.484 26% 4% 74 Groenoord-Noord 1.728 34% 8% Bron: Gemeente Schiedam, bewerking Onderzoek & Statistiek Gemeente Schiedam

gemiddelde WOZwaarde (€) 132.800 164.500 gemiddelde WOZwaarde (€) 130.000 128.300 139.800

Ontwikkeling wijk Groenoord De ontwikkeling van alle wijken in Schiedam wordt met behulp van diverse methoden periodiek gemonitord, m.n. de sociale index, de veiligheidsindex en de buurtsignalering worden gebruikt. Sociale index Sinds 2011 beschikt Schiedam over een Sociale Index. Deze index geeft schematisch weer hoe de Schiedamse wijken ‘scoren’ in sociaal opzicht. De sociale index is ingedeeld in 4 thema’s: 1) Persoonlijke kansen: o.a. de hoogte van de opleiding, gezondheid en inkomen van bewoners. De criteria uit dit thema bepalen mede of bewoners de mogelijkheid hebben zich persoonlijk te ontwikkelen en mee te doen. 2) Leefomgeving : o.a. een aantal voorwaarden die gesteld moeten worden aan de leefomgeving. huisvesting, goede voorzieningen, een schone straat en een prettige woonsfeer dragen bij aan de kwaliteit van leven. 3) Meedoen : o.a. de criteria ‘werk en school’, sociale contacten, deelname aan activiteiten en maatschappelijke inzet. 4) Sociale binding: o.a. criteria ‘betrokkenheid van de bewoners met hun wijk’, ‘aantal mutaties’ (verhuizingen) in de wijk , aantal nieuwkomers ten opzichte van het aandeel oorspronkelijke bewoners en gevoelens van gehechtheid. Uit de Sociale Index blijkt dat Groenoord als geheel gemiddeld een 5.2 scoort. Dit ligt duidelijk lager dan het Schiedams gemiddelde, dat 6.0 bedraagt. Voor het thema Persoonlijke kansen scoort Groenoord zeer zwak. Alle meetpunten op de criteria opleiding, inkomen en gezondheid scoren onvoldoende. Met name het aandeel ontvangers van een bijstandsuitkering is zeer hoog.

Gezondheid

Opleiding

Omgang bewoners

Inkomen

PERSOONLIJKE KANSEN

LEEFOMGEVING

Huisvesting

Voorzieningen Schoon, heel en veilig Actief in werk of opleiding

MEEDOEN

SOCIALE BINDING

Vertrouwen in toekomst van de wijk

Maatschappelijke inzet

Verhuisbewegingen

Gevoelens van binding

Sociale contacten

Deelname aan activiteiten

Het thema Meedoen scoort in Groenoord eveneens zwak, echter iets beter dan het thema Persoonlijke kansen. Het criterium actief in werk of opleiding is laag, omdat er relatief veel werkzoekenden en 6

langdurig werklozen zijn. Verder hebben bewoners relatief weinig sociale contacten. De deelname aan activiteiten is ook laag, onder andere vanwege het relatief hoge aandeel bewoners dat aangeeft weinig uit te gaan, een hobby heeft of een theater/concert bezoekt. Aan de rechterkant van het overzicht zijn de thema’s Leefomgeving en Sociale binding te zien. Deze twee thema’s scoren beter dan de eerder genoemde thema’s. Er zijn weinig negatieve uitschieters. Opvallend is de zeer goede score voor het criterium vertrouwen in toekomst van de wijk. Dit wordt vooral bepaald door een hoge score op het meetpunt ‘Ik zie dat de gemeente helpt om mijn wijk te verbeteren’. Relatief veel bewoners zien dat de gemeente zich inzet om de wijk te verbeteren en hebben hierdoor veel vertrouwen in de toekomst van de wijk. Wat betreft voorzieningen is men in Groenoord eveneens behoorlijk tevreden. Kleine winkelcentra als de Ketel en aan de Laan van Bol’es, maar ook het dichtbij gelegen winkelcentrum Hof van Spaland zorgen ervoor dat wijkbewoners allerlei voorzieningen op loopafstand binnen hun bereik hebben. Uit de onderliggende meetpunten van de Sociale Index komen de volgende aandachtspunten naar voren: Thema PERSOONLIJKE KANSEN Hoog aandeel voortijdig schoolverlaters Veel leerlingen met leerachterstand Laag gemiddeld opleidingsniveau Veel huishoudens met een inkomen dat lager is dan 105% van het sociaal minimum Hoog aandeel ontvangers van een bijstandsuitkering Veel bewoners geven aan bepaalde handelingen niet of met moeite te kunnen verrichten Gezondheid wordt in algemene zin relatief laag beoordeeld Veel verzoeken tot hulpverlening bij de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Thema MEEDOEN Hoog aandeel werkzoekenden Hoog aandeel langdurig werklozen Weinig contact met familieleden Veel bewoners geven aan dat er weinig mensen zijn om mee te praten Zeer weinig bewoners geven aan ‘ik voel mij gesteund door familie en/of vrienden Zeer veel bewoners geven aan ‘vaak voel ik me in de steek gelaten’ Zeer veel bewoners geven aan ‘er is niemand die speciaal belangstelling voor je heeft’ Weinig bewoners geven aan minstens 1 keer per maand uit te gaan Weinig bewoners geven aan een hobby te hebben of een theater/concert te bezoeken Laag aandeel bewoners dat zich actief inzet voor de leefbaarheid in de wijk Thema SOCIALE BINDING Laag aandeel bewoners dat aangeeft dat men in een gezellige buurt woont met veel saamhorigheid Thema LEEFOMGEVING Veel bewoners ondervinden geluidsoverlast door verkeer Lage mate van tevredenheid over de eigen woning

zeer zwak zeer zwak zeer zwak zeer zwak problematisch zeer zwak zeer zwak zeer zwak zeer zwak zeer zwak zeer zwak zeer zwak problematisch problematisch problematisch zeer zwak zeer zwak zeer zwak zeer zwak zeer zwak zeer zwak

Tot eind jaren ’80 was Groenoord een wijk met een redelijk stabiele bevolking. Veel gezinnen uit de jaren ’60 en ’70 woonden er nog steeds al waren de meeste kinderen al wel de deur uit. Het gevolg daarvan was dat de wijk in hoog tempo verouderde. Overigens waren de flatwoningen zonder lift bij de oudere bevolkingsgroep niet meer in trek en concentreerde deze groep zich met name op de hoogbouwflatwoningen. De flatwoningen zonder lift waren in eerste instantie erg aantrekkelijk voor starters. Mede als gevolg van de sloop/nieuwbouwactiviteiten in Nieuwland werden er midden jaren ’90 veel huishoudens geherhuisvest in Groenoord in de middelhoogbouwgalerij- en portiekflats. Vaak betrof dit huishoudens van allochtone komaf. Zodoende ontstond er langzaamaan een tweedeling in de wijk. Enerzijds de ouderen in de hoogbouwflats, anderzijds de allochtone bevolking in de flats zonder lift. Deze groepen hadden twee kenmerken gemeenschappelijk: beide hadden doorgaans een laag inkomen (ouderen: AOW soms aangevuld met een klein pensioen, allochtonen: laag inkomen cq. uitkering) en beide waren doorgaans laag opgeleid. Kortom, qua persoonlijke kansen scoort Groenoord na Nieuwland het slechtst van alle wijken. Omdat Groenoord een zeer hoog aandeel ouderen kent, is ook het aandeel personen in de weduwstaat hoog. Eenzaamheid, klachten over de gezondheid en weinig sociale contacten zijn veel voorkomende problemen en zeer typerend voor Groenoord. Qua leefomgeving en voorzieningen staat de wijk er beter voor, zeker in vergelijking met een wijk als Oost. Bovendien vinden er in Groenoord allerlei fysieke ingrepen plaats hetgeen het gevoel geeft dat er vanuit de gemeente veel aandacht is voor de wijk. 7

Vanuit bewoners en professionals Het lijkt erop dat wijkbewoners steeds minder benaderd hoeven te worden vanuit de etnische achtergrond maar veel meer vanuit de sociaal-economische positie: een zwakke of sterke sociaaleconomische positie loopt inmiddels dwars door de verschillende etnische groepen heen. De ouderen in Groenoord hebben behoefte aan kleinschalige laagdrempelige buurtvoorzieningen dichtbij huis (zoals Het Zimmertje, waar meer dan 100 ouderen gebruik van maken). In Groenoord-Zuid wonen naar verhouding veel huishoudens met multiproblemen: hoge werkloosheid, een zeer hoog aandeel personen met een bijstandsuitkering, laag inkomen, etc. Multiproblematiek heeft ook invloed op de (slechtere) schoolprestaties van kinderen. Verder is het aantal verhuizingen in de buurt groot. Kortom, er is sterke behoefte aan maatwerkaanpak. Groenoord-Noord is meer een anonieme buurt; er is behoefte aan meer/intensiever contact, dat kennelijk niet vanzelf tot stand komt. Activiteiten voor kinderen op straat zijn gewenst, met name in Groenoord-Midden en -Zuid. Overlast van rondhangende jongeren is een probleem dat -op dit moment- niet erg sterk speelt in Groenoord. De wijkagent en andere wijkpartners geven het signaal af dat er veeleer sprake is van ‘overleven’ door middel van criminele activiteiten, buiten de wijk. Er is behoefte aan aanpak in preventieve zin voor kinderen in de basisschoolleeftijd, om te voorkomen dat ze later ‘ontsporen’. Veiligheidsindex De Veiligheidsindex geeft een beeld van de veiligheidssituatie in Schiedam en alle afzonderlijke wijken. Om hiervan een zo compleet mogelijk beeld te schetsen is de Schiedamse Veiligheidsindex opgebouwd uit diverse subjectieve en objectieve gegevens, afkomstig uit diverse bronnen (zie onderstaande tabel).

Objectieve gegevens

Politie IRADO Brandweer

Subjectieve gegevens

Rapportcijfers

Diefstal per 1000 inwoners (Woning)inbraak per 1000 woningen Gewelddelicten per 1000 inwoners Vernieling per 1000 inwoners Meldingen IRADO per 1000 inwoners Meldingen Brandweer per 1000 inwoners Verloedering Overlast Dreiging Vermogensdelicten Sociale cohesie Gevoelens van onveiligheid

Schiedam 2011

Groenoord 2011

13.8 12.8 7.7 12.5 132 3.1 6.1 6.3 6.5 6.8 6.3 6.4

7.2 11.9 7.0 6.0 82 2.6 7.0 6.2 6.5 6.7 7.0 6.6

Ontwikkeling Groenoord 2007 t.o.v. Groenoord 2011 +/o o o ++ +/++ + +/+/+ +

Het veiligheidsindexcijfer voor Groenoord laat de afgelopen jaren een sterke verbetering zien; van 6,4 in 2007 naar een 7,1 in 2011. Niet alleen op basis van feitelijke gegevens van politie, Irado en brandweer, maar ook naar de mening van de bewoners is de leefbaarheids- en veiligheidssituatie in Groenoord sterk verbeterd. Hierdoor bevindt Groenoord zich voor het eerst sinds de invoering van de veiligheidsindex in de categorie ‘(redelijk) veilige wijk’. Opvallend is de gunstige ontwikkeling van het aantal meldingen over de openbare ruimte. Uit de registratie van Irado is bekend dat dit aantal de afgelopen jaren nog nooit zo laag is geweest. In 2008 kwamen maar liefst 1.421 meldingen bij Irado binnen over de openbare ruimte in Groenoord. In 2011 zijn dit er 726. Rekening houdend met het aantal inwoners ligt het aantal klachten over de openbare ruimte in Groenoord ver onder het stedelijk gemiddelde en is Groenoord in 2011 op het aspect ‘schoon en heel’ de best scorende wijk in Schiedam. Dit beeld wordt door de bewoners herkend. Op basis van verschillende leefbaarheids- en veiligheidsmonitoren is namelijk bekend hoe de bewoners van Groenoord diverse aspecten van de woonomgeving beoordelen. Er is volgens hen steeds minder sprake van verloedering in de vorm van hondenpoep, rommel op straat, graffiti en vernielingen.

8

De ambitie, ook van de bewoners, is om de verbeteringen op het gebied van leefbaarheid en veiligheid vast te houden. Bewoners geven de veiligheid in de wijk, de aanpak van jeugdoverlast dan ook hoge prioriteit. Buurtsignalering 2012 Het buurtsignaleringssysteem geeft aan de hand van 7 indicatoren weer welke sociaal-economische positie de verschillende buurten innemen. De gebruikte indicatoren zijn: Inkomen Mobiliteit Etniciteit Opleidingsniveau WOZ-waarde Ontvangers van bijstandsuitkering Werkzoekenden Onderstaande figuur laat zien dat alle drie de buurten in de wijk Groenoord sinds 1993 een sterke ongunstige ontwikkeling hebben doorgemaakt. Het gaat dan vooral om de twee meest zuidelijk gelegen buurten in de wijk, namelijk buurt 72 (Groenoord-Zuid) en buurt 73 (Groenoord-Midden). Het meest verontrustend is echter de situatie in buurt 72: deze buurt is afgezakt van een middenpositie halverwege de jaren ’90 tot een achterstandsbuurt vanaf 2002 (rood gearceerde deel in onderstaande figuur). In deze buurt concentreren zich veel problemen, zoals hoge werkloosheid, het hoogste aandeel personen met een bijstandsuitkering, het laagst gemiddelde inkomen en veel verhuizingen. Toch zijn er de laatste jaren veel nieuwbouwwoningen gerealiseerd. Dat heeft echter niet voor een ommekeer gezorgd. Het lijkt erop dat de gunstige ontwikkeling van de buurt (realisatie nieuwbouw en de daarmee gepaard gaande instroom van hoger opgeleiden en hogere inkomens) teniet wordt gedaan door een zeer ongunstige sociaal-economische ontwikkeling in de oudbouwflats. Ontwikkeling van de drie buurten in Groenoord naar sociaal-economische positie, 1993-2012

De invloed van de sloop- en nieuwbouwactiviteiten in Groenoord-Midden zijn langzaam zichtbaar geworden in de Buurtsignalering. Indicatoren als de gemiddelde WOZ-waarde van de woningen en het aandeel werkzoekenden hebben zich in deze buurt gunstig ontwikkeld. Dit heeft ervoor gezorgd dat Groenoord-Midden twee plaatsen op de ranglijst is gestegen. In Groenoord-Noord is de situatie niet meer zo rooskleurig als voorheen. In vergelijking met de meting van twee jaar valt vooral de toename van het aandeel bijstandsgerechtigden op. Het gaat dan met name om het gebied rond het Johann Straussplein. Dit heeft voor Groenoord-Noord wederom een lichte daling op de sociaal-economische ranglijst tot gevolg gehad. 9

Conclusies Aan de hand van bovenstaande uitkomsten kan het volgende worden geconcludeerd: Groenoord is qua bevolking en woningvoorraad geen doorsnee wijk: er wonen relatief veel ouderen en de woningvoorraad bestaat voornamelijk uit hoog- en middelhoogbouw; Op het gebied van leefbaarheid en veiligheid scoort Groenoord redelijk goed en laat een gestage verbetering zien. Desondanks geven wijkbewoners aan dat jongerenoverlast, parkeeroverlast en te hard rijden de belangrijkste buurtproblemen zijn, die als eerste aangepakt moeten worden. Overigens lijken de problemen waar Groenoord mee te maken heeft zich vooral in het zuidelijk deel van de wijk te concentreren; De Sociale Index laat lage scores zien voor de thema’s ‘persoonlijke kansen’ en ‘meedoen’. Eenzaamheid, klachten over de gezondheid en weinig sociale contacten zijn veel voorkomende problemen in Groenoord; Sociaal-economisch doen bepaalde delen van Groenoord het niet goed (laag inkomen, hoge werkloosheid). Het gaat vooral om Groenoord-Zuid (omgeving Obrechtstraat) en het gebied rond het Johann Straussplein in Groenoord-Noord. Opvallend in Groenoord zijn de grote verschillen tussen bewoners van de nieuw- versus oudbouw, maar ook tussen de hoog- versus middelhoogbouw.

10

3. Visie WAP Groenoord 2013-2017 Visie op Groenoord Insteek voor het nieuwe WAP is de positieve ontwikkeling vast te houden en waar mogelijk de wijk verder te verbeteren: verbetering sociale samenhang en veiligheid, verbetering ondersteuning multiprobleemgezinnen, aanpak schooluitval en werkloosheid, voortzetting herstructurering Groenoord-Zuid. In Zuid gaat het in het algemeen niet om grootschalige herstructurering, maar primair om goed beheer. Doelstellingen WAP 2013-2017: - Versterken sociale samenhang. - Vermindering eenzaamheid - Ondersteuning multiprobleem gezinnen. - Versterking ondersteuningsstructuur wijkbewoners - Vergroten kansen leerlingen. - Vermindering van de werkloosheid. - Meer spelen en sporten voor kinderen en jongeren. - Vergroten veiligheid. - Voorzetten herstructurering Groenoord Zuid. Per thema zijn deze doelstellingen nader uitgewerkt. Thema’s voor het WAP en het jaarlijkse WAP uitvoeringsprogramma (Wup) Op basis van de bovenstaande doelstellingen is gekozen voor een indeling in drie thema’s: 1. Sociaal 2. Openbare ruimte en wonen 3. Economie. In de volgende hoofdstukken worden deze thema’s aan de hand van de aandachtspunten uit de Sociale Index en de Leefbaarheids-en Veiligheidsmonitor in uitwerkingsrichtingen vertaald. Deze uitwerkingsrichtingen worden concreet vertaald in het jaarlijkse WAP uitvoeringsprogramma (Wup). Voor zover van belang zijn bij de thema’s tevens reguliere werkzaamheden als acties vermeld. Daarnaast zijn de thema’s en onderliggende activiteiten in november 2012 aan het gemeentelijk internetpanel voorgelegd. Op deze manier hebben panelleden woonachtig in Groenoord de voor hen belangrijkste onderwerpen in de wijk aan kunnen geven.

4. Thema Sociaal (welzijn, wmo, opleiding, werk, sport, cultuur, veiligheid) Inleiding Er vindt een omslag plaats in de samenleving naar een andere manier van werken waarbij meer wordt aangesloten bij de problemen, wensen en mogelijkheden van de burger. Dit sluit aan bij Welzijn Nieuwe Stijl en de kanteling in het kader van de WMO. Daarbij moet ook fors worden bezuinigd. Dit betekent dat meer wordt uitgegaan van de eigen kracht van de burger en een meer terughoudende, faciliterende rol voor gemeente en instellingen. Vraag daarbij is welke initiatieven bewoners willen ontplooien en wat zij kunnen doen. Het gaat daarbij bv. om wijkbewoners die zich vrijwillig inzetten voor wijkgenoten die daar behoefte aan hebben of om vrijwilligers die bijv. een buurtcentrum willen beheren. Het Uitvoeringsprogramma WMO 2012-2013 gaat o.a. uit van vermindering van eenzaamheid, versterking van bewonersinitiatieven, meer zelfregie en eigenkracht-conferenties. In de Visienota Schiedams maatwerk in het sociale domein (2012) zijn drie pijlers aangegeven voor de ontwikkeling van de sociale infrastructuur in Schiedam: 1. Versterken eigen kracht en burgerkracht met de wijk als schaalniveau. 11

2. Versterken van de keten van zorg voor de kwetsbare schiedammers met de wijkondersteuningsteam als de basis voor de ondersteuningsstructuur in de wijken. 3. Sociale stijging en maatschappelijke carrière. In de Kadernota sociaal domein is dit verder uitgewerkt. Dit betekent: activiteiten van maatschappelijke instellingen en gemeente meer laten aansluiten bij de behoefte, eigen kracht en burgerkracht van de wijkbewoners (vormen van eigen beheer van voorzieningen en bewonersinzet bij onderhoud van de openbare ruimte), meer samenwerken in de wijk (bewoners, professionals en gemeente), meer betrokkenheid en zeggenschap van wijkbewoners mbt inzet van gesubsidieerde instellingen (gezamenlijke werkplannen per wijk). In het wijkactieprogramma wordt dit voor Groenoord geconcretiseerd. Eenzaamheid en gezondheid ouderen De ervaren gezondheid van inwoners van Groenoord is slechter dan die van inwoners van de rest van Schiedam. Dit verschil is te verklaren door verschillen in bevolkingsopbouw. Relatief veel Groenoorders hebben bijvoorbeeld artrose van de heup of knie. Het percentage inwoners met elleboog-, pols- en handaandoeningen is eveneens hoger dan gemiddeld in Schiedam. Inwoners van Groenoord halen volgens de gezondheidsenquête 2008 van de GGD vaker dan gemiddeld de beweegnorm niet: ongeveer de helft van de inwoners beweegt onvoldoende. Daarentegen zijn er relatief weinig inwoners die roken of last hebben van overgewicht. Het percentage inwoners dat in het jaar voorafgaand aan het onderzoek contact heeft gehad met de tandarts is lager dan in de rest van Schiedam. Dit verschil is te verklaren door verschillen in bevolkingssamenstelling. In Groenoord wonen relatief veel eenzamen. Het gaat niet alleen om emotionele eenzaamheid (gemis intieme relaties), maar ook om sociale eenzaamheid (gemis betekenisvolle relaties kennissen, collega’s en buurtgenoten). In Groenoord hebben meer dan gemiddeld inwoners contact gehad met Thuiszorg. Ook dit is verklaarbaar doordat er veel ouderen in Groenoord wonen. Vanuit de wijk is gevraagd om aandacht voor de verslechtering van de dienstregeling van de RET bussen, waardoor het isolement wordt vergroot voor degenen die niet in de buurt van de tramlijn wonen en ook geen auto hebben. Onderzoek vindt plaats naar aanvullend openbaar vervoer met inzet van vrijwilligers op wijkbusjes. Verder worden de mogelijkheden en kosten van gratis OV voor doelgroepen (WMO, 65 plus met laag inkomen) in beeld gebracht. Aandachtspunten Eenzaamheid, onvoldoende sociale contacten, behoefte aan meer contact. Klachten over gezondheid, zelfstandig basishandelingen kunnen verrichten. Laag percentage bewoners dat een zieke of hulpbehoevende helpt. Doelstelling  Vergroten onderlinge steun en verminderen eenzaamheid, o.a. door vergroten van eigen kracht. Uitwerkingsrichtingen / acties - Stimuleren eigen initiatieven van burgers en deze eventueel ondersteunen, bijv. burenhulp, boodschappen doen, met elkaar wandelen, een pleintje onderhouden, e.d. - Stimuleren en faciliteren van eigen kracht, o.a. door het koppelen van mensen die zich willen inzetten voor (eenzame) mensen die behoefte aan ondersteuning hebben, bijv. met een netwerk van en voor wijkbewoners. - Samenwerken van bewoners en professionals (bijv. Thuiszorg) om eenzaamheid te signaleren, te kijken wat buurtbewoners voor elkaar kunnen betekenen en welke professionele ondersteuning daarbij nodig is. - Stimuleren wijkservicepunt in de wijk (met o.a. spreekuur van huisarts), bijv. in de recreatieruimte van de Van Beethovenflat.

Planning 2013-2017

12

Multiprobleemgezinnen Er zijn volgens de professionals m.n. in Groenoord-Zuid veel probleemgezinnen waarvoor ondersteuning nodig is. Het gaat om multiprobleemgezinnen: schulden, zeer jonge kinderen op straat, opvoedingsproblemen, geïsoleerd levende jonge moeders, veel jongeren zonder scholing of werk. Naast het lage welzijns van de gezinnen zelf, kunnen gezinnen met veel problemen later problemen opleveren als de kinderen groter zijn (jeugdoverlast, schooluitval, criminaliteit). Preventie, oppakken signalen, samenwerking, schuldhulpverlening, etc. is belangrijk. Dit vergt een aanpak zoals bedoeld met het Wijkondersteuningsteam (WOT): uitgaan van eigen kracht en netwerk, één gezin – één aanpak. Hiervoor start per 1 oktober 2012 een pilot van 1 jaar in Nieuwland. Veel van de gezochte verbeteringen kunnen gevonden worden in de optimalisering van de samenwerking tussen partijen. Scholen spelen hierbij een belangrijke rol. Op de scholen in Groenoord wordt samengewerkt in de zorgadviesteams, met extra inzet van schoolmaatschappelijk werk. Bij veel gezinnen is de basis niet op orde (veel schulden, e.d.). Eerst moet de basis op orde zijn, dan is het mogelijk opvoedingsondersteuning te bieden. Ouders mijden soms het contact met hulpverleners omdat ze bang zijn dat anders hun kinderen worden afgenomen. Aandachtspunten - Veel multiprobleemgezinnen, schulden, opvoedingsproblemen, etc. Doelstelling - Verbetering hulpverlening multiprobleemgezinnen. Uitwerkingsrichtingen/acties - Stimuleren ondersteuning van multiprobleemgezinnen: meer samenwerken van organisaties en scholen (o.a. zorgadviesteams, schoolmaatschappelijk werk) en meldpunt en signaleringsrol voor bewoners (bv Van Beethovenflat) - Zorgen voor budgetterings- en opvoedingsondersteuning - Onderzoek mogelijkheden Wijkondersteuningsteam in Groenoord. - Onderzoek naar meerwaarde van de Samen Buurten aanpak voor Groenoord

Planning 2013-2017

Opleiding en werk In Groenoord is het aandeel voortijdig schoolverlaters hoog en er zijn veel leerlingen met leerachterstanden. Er staan drie basisscholen en één school voor voortgezet onderwijs. Op de drie basisscholen zitten in totaal 447 kinderen (teldatum 1 oktober 2011). De school voor voortgezet onderwijs is het Stedelijk Gymnasium met 567 leerlingen. Voor het basisonderwijs geldt dat de leerlingenaantallen op de scholen onder druk staan vanwege de aantrekkingskracht van scholen buiten de wijk (mede omdat deze qua afstand gunstig gelegen zijn, met name vanuit Groenoord-Noord) en het dalend aantal kinderen in de wijk. Dit laatste wordt nog versterkt door de plannen voor sloop en nieuwbouw op middellange termijn (6-10 jaar). Met name kinderen van autochtone afkomst kiezen veelvuldig voor een school buiten de wijk (75%), maar ook van de allochtone kinderen gaat bijna 50% buiten de wijk naar school. De basisscholen in Groenoord: School Regenboog Groenoord Troubadour El Furkan

Aantal leerlingen 96 103 248

El Furkan is een school met een Islamitische signatuur. Deze school heeft minder last van het dalend aantal leerlingen vanwege de regionale functie van de school. De drie basisscholen zijn Brede Scholen met een ‘eigen’ peuterspeelzaal, buitenschoolse opvang, schoolmaatschappelijk werk en een Bibliotheek Op School. Daarnaast organiseren de scholen activiteiten voor ouders in de ouderkamer en naschoolse activiteiten voor kinderen. Op deze manier werken de scholen aan het vergroten van de ontwikkelingskansen van kinderen. Voor de verdere ontwikkeling van de scholen werkt de gemeente samen met de schoolbesturen aan de doorontwikkeling van de Brede Scholen tot Integrale Kindcentra. 13

Mogelijkheden zijn verder het vergroten van de samenwerking tussen de scholen op wijkniveau. Daarnaast is het de moeite waard om te onderzoeken welke rol het Stedelijk Gymnasium in de wijk zou kunnen spelen. Sociale activering Het percentage werkzoekenden is in een aantal buurten van Groenoord erg hoog: o.a. omgeving Obrechtstraat in Groenoord-Zuid en rond het Johann Straussplein in Groenoord-Noord. De vraag is welke acties op wijk/buurtniveau hierbij een toegevoegde waarde kunnen hebben. De budgetten voor werk-re-integratieprojecten zijn aanzienlijk verminderd. De gemeente is gestart met het inrichten van een zogenaamd talentontwikkelplein. Een instrument dat nu al wordt ingezet is Baanbrekend. Dit is een samenwerking met Randstad voor werkzoekenden met een korte afstand tot de arbeidsmarkt. Specifiek voor jongeren is er sinds eind 2011 het Startpunt Go op het Werkplein. Jongeren moeten aan het werk of naar school om een startkwalificatie te halen. Vanuit dit startpunt worden jongeren gecoacht om zelfstandig hun plek binnen het onderwijs of op de arbeidsmarkt te verwerven. Voor werkzoekenden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt is het opdoen van de voor werk benodigde vaardigheden van belang. Dit zal hoe langer hoe meer gebeuren door het verrichten van vrijwilligerswerk. Hierbij zal zo veel mogelijk aangesloten worden bij activiteiten in de wijk. Bij gemeentelijke aanbestedingen worden afspraken gemaakt in het kader van social return die betrekking hebben op het inzetten van werkzoekenden in het door de gemeente gegunde werk. Aandachtspunt - Groot aandeel voortijdig schoolverlaters. - Veel leerlingen met leerachterstanden. - Hoog percentage werkzoekenden in m.n. Groenoord-Zuid. Doelstelling - Vergroten kansen leerlingen. - Vermindering werkloosheid, voorzien in eigen inkomen. - Toeleiden naar onderwijs. Uitwerkingsrichtingen/acties Planning - Stimuleren opleiding en voorkomen van schooluitval, bijv. door huiswerkhulp, extra 2013-2017 taallessen, maatschappelijke stages, opleiding tot sportcoach. - Versterken signaleringsrol van scholen mbt problematiek in thuissituatie. - Ouders bij de scholen betrekken, o.a. door activiteiten, cursussen aanbieden, voorleesmoeders. - Toeleiden van werkzoekenden naar werk en/of opleiding, bijv. door hulp bij sollicitatiebrieven. - Werkzoekenden ervaring laten opdoen, bijv. vrijwilligerswerk en stages t.b.v. de wijk. Verbinding tussen bewoners Activering en participatie Bewoners organiseren veel activiteiten en ontplooien vele initiatieven die bijdragen aan de verbinding tussen bewoners. Ook zijn zij betrokken bij ontwikkelingen in de wijk. Daar waar nodig, worden zij hierbij in meer of mindere mate ondersteund door het opbouwwerk en wijkwerk (zowel ambulant als vanuit gemeenschappelijke ruimten voor bewoners). In Groenoord zijn verschillende gemeenschappelijke ruimten voor bewoners: De beide Groenoordhuizen (Bart Verhallenplein en Diepenbrockstraat) doen dienst als sociale huizen en zijn een vertrouwde plek voor bewoners die alle op een verschillende manier ervan gebruik maken. In eerste instantie zijn het ontmoetingsplekken. Daarnaast zijn er bewoners(groepen) die ze vooral gebruiken als plekken om te overleggen over te organiseren activiteiten. De meest intensieve gebruikers zijn de bewoners die ter plekke activiteiten organiseren, eenmalig dan wel van langere duur. Een voorbeeld van de laatste is de haak-, brei- en naaicursus die een actieve bewoonster iedere week geeft in het Groenoordhuis-Midden en waarbij zo’n 10-15 bewoners permanent betrokken zijn. In het Groenoordhuis-Zuid kan als voorbeeld genoemd worden de themabijeenkomsten die een bewoonster organiseert m.b.t. uiterlijke en 14

innerlijke verzorging, waarmee ook zij een groep van zo’n 15 vrouwen uit de wijk permanent bereikt. De Groenoordhuizen worden min of meer al beheerd door bewoners. Er ligt een plan om dit beheer te structuren. Tevens is het de bedoeling dat er een loketfunctie komt die door bewoners wordt vervuld, een soort vraagbaak. Na het wegbezuinigen van de wijkcoach, die een signalerende en verwijzende functie vervulde bij individuele problematiek, wordt de behoefte aan die functie gevoeld. Het Zimmertje, een oudereninloop waar iedereen welkom is. Het Zimmertje is een succesvoorbeeld dat zes jaar geleden is opgezet door en beheerd wordt door vrijwilligers. Een grote groep ouderen kan daar dagelijks terecht voor ontmoeting en activiteiten. Het Zimmertje speelt hiermee een belangrijke rol in het tegengaan van eenzaamheid bij ouderen. Er bestaat ook een actieve telefooncirkel waarmee voorkomen wordt dat iemand uit het oog wordt verloren en die gebruikt wordt om hulp te vragen bij vervoer dan wel boodschappen. De recreatieruimte van de Van Beethovenflat. In samenwerking met Woonplus en de gemeente treffen bewoners voorbereidingen om deze ruimte te ontwikkelen tot een gemeenschappelijke ruimte in eigen beheer ten behoeve van de hele wijk. Het idee is om deze niet alleen een activiteiten- en vergaderruimte te laten zijn, maar ook een loketfunctie te geven, een werkplek voor de wijkprofessionals te laten zijn en een plek waar vrijwilligers samenkomen in het kader van burgerkracht. De ontwikkelingen zijn nog gaande. Een deel van de activiteiten vindt nu al plaats, bijv. computercursussen, dansen en de wekelijkse maaltijd waar veel ouderen, tegen een geringe vergoeding, uit de hele wijk op afkomen,. Er zijn gesprekken gaande om ook voor het noordelijk deel van de wijk een dergelijke ruimte te realiseren. Hiervoor wordt gedacht aan de voorzieningen van de speeltuin en kinderboerderij aan de Borodinlaan. Stichting Strauss & Co., speeltuin en kinderboerderij, is als burgerinitiatief bijna 15 jaar geleden opgericht om de twee objecten in de buurt te behouden. Het beheer is succesvol in handen van vrijwilligers. De kinderboerderij, die nauwelijks subsidie ontvangt, is tijdelijk gesloten vanwege het ontbreken van vrijwilligers. De speeltuin draait goed, heeft voldoende vrijwilligers en is van mei t/m oktober open voor kinderen tot 12 jaar. Deze is veilig doordat er altijd vrijwilligers aanwezig zijn. Tevens is de portocabine het hele jaar op woensdagen open waar geknutseld en gespeeld kan worden. De stichting heeft ook contact met KomKids en de Speel-o-theek (de laatste om te zien welke mogelijkheden er zijn als ze in het bestaansrecht worden bedreigd door bezuinigingen). De activiteiten zijn voor alle kinderen gratis en veilig om er te spelen. Activiteitengroepen en/of actieve bewoners Qua activiteiten spelen de Activiteiten Groep Groenoord (AGG) en de Stichting Activiteiten Groenoord (SAG) een grote rol. De AGG organiseert door de hele wijk de grotere evenementen, betrekt bewoners hierbij en zorgt ook voor contacten tussen bewoners uit verschillende delen van de wijk. De SAG is een organisatie die materiaal beheert dat alle Groenoorders kosteloos kunnen lenen voor het organiseren van activiteiten en speelt hiermee een belangrijke, facilitaire rol. Een keer per jaar organiseren beide groepen en andere actieve bewoners samen het jaarlijkse zomerfeest. Sinds jaren wordt dit feest, zonder professionele ondersteuning, geheel door bewoners georganiseerd. Een nieuwe speler in de wijk is Stichting SOSCO, een Somalische organisatie die al snel zijn plek heeft weten te vinden in het bewonersnetwerk en al activiteiten heeft georganiseerd dan wel daaraan heeft bijgedragen. Daarnaast zijn er allerlei, wat lossere of spontane verbanden van bewoners die activiteiten organiseren. Voorbeeld daarvan is het feest Dia di Bandera dat twee jaar achtereen is georganiseerd of de kinderactiviteiten op het Schubert- en Lisztplein. Verder zijn er individuele bewoners die zo nu en dan activiteiten organiseren, met of zonder hulp van anderen. Gedacht kan worden aan het jaarlijkse Miss Valentine. Ook het feit dat een bewoner een aantal plantenbakken onderhoudt, is hier een voorbeeld van. Participatie vindt dus in allerlei vormen plaats. Bij buitenruimteprojecten van de gemeente worden bewoners van de desbetreffende straten betrokken. Deze momenten worden tevens gebruikt als eerste stap in verdere contacten. Op die manier wordt de groep bewoners waar de gemeente en de wijkprofessionals contact mee hebben, vergroot. Tevens is dit voor de desbetreffende bewoners vaak aanleiding om gezamenlijk activiteiten te organiseren. Het wijkbudget (en voorheen de vouchers) is een belangrijke, financiële motor die dit soort activiteiten mogelijk maakt. 15

De actuele tendens is dat de activiteiten dan wel plannen daarvoor meer het karakter krijgen van activiteiten die gericht zijn op de oplossing van problemen of het antwoord bieden aan behoeften. Denk aan huiswerkbegeleiding, beheer gemeenschappelijke ruimten door bewoners, loketfunctie voor en door bewoners, etc. Het is dus niet beperkt tot feestelijke activiteiten. Aandachtspunten Laag aandeel bewoners dat aangeeft in een gezellige buurt met veel saamhorigheid te wonen. Laag aandeel bewoners dat zich actief inzet om de buurt te verbeteren. Doelstelling  Vergroten binding tussen bewoners onderling door o.a. het versterken van burgerkracht, met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen. Uitwerkingsrichtingen / acties - Stimuleren en faciliteren van burgerkracht in buurt en wijk, o.a. door begeleiding en training van bewoners om zelf initiatieven te ontplooien. - Onderzoek eigen beheer recreatieruimte Van Beethovenflat t.b.v. de wijk. - Doorontwikkelen Groenoord-huizen (betrekken bewoners, activiteiten, loketfunctie) - Stimuleren multifunctioneel gebruik van bestaande voorzieningen, vooral na sluiting van wijkcentrum De Blauwe Brug. - Stimuleren eigen beheer van ruimtes en faciliteiten door bewoners, bijv. beheer materialen voor de wijk en de hele stad door wijkbewoners van heel Schiedam. - Stimuleren bemiddeling van vrijwilligers uit de wijk voor de wijk, bijvoorbeeld door een vrijwilligersnetwerk, klusploeg. - Stimuleren sporten, o.a. door inzet buurtsportcoach, opleiding tot sportcoach en het betrekken van sportverenigingen bij de wijk. - (Blijven) ondersteunen van bewonersinitiatieven op cultureel vlak (cultuurscout). - Kunstproject bij de A4 - Voortzetten stimulering van de vorming van bewonersgroepen (per locatie of onderwerp, bijv. werkgroep buitenruimte, nieuwbouwprojecten).

Planning 2013-2017 2012-2013 2013 ev 2012-2013 2013 ev 2013-2017 2013 ev 2013 ev 2013 continue

Voorzieningen en betrokkenheid jongeren In Groenoord is ambulant jongerenwerk actief. Daarnaast was er tot 31 december 2012 de jongereninloop in De Blauwe Brug. Omdat dit wijkcentrum per 1 januari 2013 sluit, wordt gezocht naar een plek in de wijk voor de jongereninloop. Overigens is zowel het ambulante als inpandige jongerenwerk gericht op alle noordelijke wijken, dus niet alleen op Groenoord. Buiten het bovenstaande zijn er verder geen voorzieningen voor jongeren, noch fysiek noch anderszins. Als fysieke voorzieningen zijn de vele sportvelden in de wijk te noemen, maar meer is het niet. Wel staan de financiële middelen voor activering en participatie ook voor jongeren open. Er zijn nauwelijks initiatieven van of voor jongeren gekomen in de afgelopen jaren. De jongeren worden door het jongerenwerk in beeld gebracht en benaderd om hen van daaruit te activeren en daarbij te ondersteunen. Dit gebeurt ambulant. Een aspect hiervan kan ook zijn om jongeren anderszins te betrekken bij de wijk in de vorm van overleggen. Het onderzoeken van de behoeften van jongeren is iets dat vooral mét jongeren gedaan dient te worden. Aandachtspunt Weinig inbreng van jongeren voor en bij (activiteiten in) de wijk. Doelstelling  Vergroten betrokkenheid van jongeren bij (activiteiten in) de wijk. Uitwerkingsrichtingen /acties - Stimuleren eigen kracht jongeren voor activiteiten die aansluiten bij hun behoefte. - Meer betrekken jongeren bij hun wijk, bijv. jongerenwijkoverleg. - Voortzetting begeleiding op pleinen (buurtsportcoach).

Planning 2013-2017

16

Activiteiten voor kinderen Groenoord is goed bedeeld als het gaat om speelvoorzieningen. Dit biedt voor bewoners ook mogelijkheden voor activiteiten (voor kinderen). Er is geen kinderwerk of TOS meer beschikbaar. Veel van de activiteiten die genoemd zijn in het onderdeel ‘verbinding tussen bewoners’ zijn dan ook gericht op kinderen of hebben een belangrijk onderdeel dat op kinderen gericht is. Het werk van TOS wordt, weliswaar vanuit een andere optiek, per 1 januari 2013 voortgezet door de buurtsportcoach. Aandachtspunten Weinig activiteiten voor kinderen. Doelstelling  Meer activiteiten voor kinderen. Uitwerkingsrichtingen /acties - Stimuleren eigen kracht van kinderen door kinderparticipatie-trajecten (bijv. op school). - Stimuleren van eigen inzet van ouders en bewoners om kinderen met elkaar te laten spelen, binnen en buiten. Zo nodig met ondersteuning van buurtsportcoaches en eventueel andere vrijwilligers (bijv. sportverenigingen, scouting, kindertuinen, studenten). - Voortzetting begeleiding op pleinen en ouders daarbij betrekken (o.a. buurtsportcoach). - Zorgen voor opvoedingsondersteuning.

Planning 2013-2017

Veiligheid In het beleidsplan Integrale Veiligheid 2012-2015 wordt met het veiligheidsbeleid stedelijk ingezet op betrokkenheid van bewoners, (jeugd)overlast, jeugdcriminaliteit en vandalisme, handhaving en toezicht, (woning)inbraken en woonoverlast. Voor Groenoord is de streefwaarde voor de veiligheidsindex 6,9. Het veiligheidsindexcijfer voor Groenoord heeft de afgelopen jaren een gestage verbetering laten zien: van 6,4 in 2007 naar 7,1 in 2011. Het aantal inbraken is met een fractie gedaald, dit in tegenstelling tot de andere wijken in Schiedam en Nederland. Geweld en vernieling zijn sterk gedaald. Niet alleen op basis van feitelijke gegevens van politie, Irado en brandweer, maar ook naar de mening van bewoners is de leefbaarheids- en veiligheidssituatie in Groenoord verbeterd. Hiermee bevindt Groenoord zich voor het eerst sinds de invoering van de veiligheidsindex in de categorie ‘(redelijk) veilige wijk’. In de beleving van de bewoners is de kwaliteit van de openbare ruimte sterk verbeterd en vindt overlast steeds minder plaats. De sociale cohesie ligt nog wel op een laag niveau, maar is eveneens verbeterd. Desondanks wordt er door wijkprofessionals veel verborgen problematiek achter de voordeur vermoed. Gezinnen met veel problemen (schulden, opvoedingsproblemen, schooluitval, etc.) hebben vaak een laag welzijnsniveau kunnen later problemen opleveren als de kinderen groter zijn (jeugdoverlast, criminaliteit). Preventie, signalering, samenwerking en communicatie zijn belangrijk. Bewoners kunnen hieraan bijdragen door o.a. buurtpreventie, het doen van meldingen, e.d. Vanuit de wijk is aangegeven behoefte te hebben aan meer informatieuitwisseling, bv in de vorm van periodiek overleg. Dit wordt nader uitgewerkt. Aandachtspunt - Preventie jeugdoverlast en criminaliteit in verband met sociale problematiek. Doelstelling - Het veiligheidsindexcijfer stabiel houden. Uitwerkingsrichtingen/acties - Stimuleren buurtpreventie. - Aandacht voor specifieke probleemsituaties in de wijk. Digitale peiling welzijnsinzet.

Planning 2013-2017

17

Het thema Sociaal is zeer breed van aard. Het omvat onderwerpen variërend van eenzaamheid tot werkloosheid. Aan de internetpanelleden uit Groenoord is gevraagd welke onderwerpen binnen het thema Sociaal zij het belangrijkst vinden in hun wijk. Uit zes onderwerpen konden zij er drie kiezen en deze vervolgens in volgorde plaatsen. De uitkomst was als volgt: rang 1 2 3 4 5 6

onderwerp Veiligheid Werk en inkomen Onderwijs Eenzaamheid Multiprobleemgezinnen Meedoen (werk, opleiding, etc.)

Binnen deze onderwerpen werd door de panelleden aan de volgende acties/activiteiten hoge prioriteit gegeven:

acties/activiteiten Betere veiligheid in de wijk door het stimuleren van buurtpreventie Werkzoekenden ervaring laten opdoen, bv. door vrijwilligerswerk/stages in de wijk Aanpak van jeugdoverlast - Opsporen van multiprobleemgezinnen: samenwerken scholen, organisaties en bewoners - Nederlandse taalcursus voor ouders van de leerlingen op de basisschool - Voorkomen van schooluitval, bv. door huiswerkhulp, extra taallessen - Opzetten van een netwerk voor (eenzame) mensen door wijkbewoners - Samenwerken van bewoners en professionals t.a.v. eenzame mensen - Versterken van het vrijwilligersnetwerk (bv. klusploeg, boodschappen doen etc.)

5. Thema Openbare ruimte en Wonen Beheer en onderhoud openbare ruimte Groenoord scoort goed als het gaat om de kwaliteit van de openbare ruimte, inclusief de bijbehorende voorzieningen. De in de afgelopen jaren met de herstructurering gepaard gaande vernieuwing van de openbare ruimte, maar ook de van de herstructurering los staande investeringen in de openbare ruimte zijn hier vooral debet aan. Het groene karakter en de ruime opzet van de wijk dragen bij aan dit positieve beeld. Het dagelijks onderhoud van het openbaar gebied vindt in opdracht van de gemeente door IRADO plaats. Dit gebeurt aan de hand van de beeldkwaliteit waaraan de openbare ruimte moet voldoen. Voor Groenoord geldt hetzelfde als voor de andere wijken (beeldkwaliteit B). Bij onkruid op verharding gaat vanwege de bezuinigingen de beeldkwaliteit in 2013 naar beeldkwaliteit C. Verder vinden er nog investeringen in de openbare ruimte plaats vanuit de nieuwbouwprojecten die resteren uit de voormalige herstructureringsopgave. Aandachtspunten - Handhaven goed dagelijks beheer en onderhoud. Doelstelling - De hoge kwaliteit van de openbare ruimte vasthouden. Uitwerkingsrichtingen/acties - Herbestraten Jozef Oreliosingel (tussen W. Andriessenlaan en Van Beethovenlaan). - Aanpassen Lisztplein en Schubertplein vanwege aansluiting op de verhoging van het tramtracé in verband met de aanleg van Rijksweg A4. - Ophogen Johann Straussplein (inclusief vervanging lichtmasten) en vervangen asfalt Vivaldilaan (inclusief vervanging lichtmasten en planten resterende iepen). - Herontwikkelen en ophogen zuidelijke deel Bachplein.

Planning 2012-2013 2012-2013 2016 2017

Stimuleren betrokkenheid bewoners bij de buitenruimte

18

Eigen beheer van de openbare ruimte is in geringe mate aanwezig. Naast het beheer van plantenbakken op een enkele locatie, is te noemen het onderhoud door bewoners van het Albert van Raalteplein van de planten op het plein en het wekelijks vegen van het plein. Betrokkenheid is wel aanwezig. Er zijn voldoende bewonersinitiatieven op het fysieke vlak, zoals het realiseren van speelvoorzieningen, het plaatsen van plantenbakken, het beschilderen van elektriciteitshuisjes of het opfleuren van grasstroken met bloembollen. Tenslotte wordt betrokkenheid ook gerealiseerd door bewonersavonden te organiseren over specifieke, gemeentelijke buitenruimteprojecten. Aandachtspunt Betrokkenheid bewoners bij hun woon- en leefomgeving. Doelstelling  Vergroten betrokkenheid bewoners en instellingen bij hun leef- en werkomgeving. Uitwerkingsrichtingen /acties - Gekeken wordt of beheer en onderhoud van onderdelen van de openbare ruimte in samenwerking met instellingen (o.a. scholen) of door bewoners zelf kan plaatsvinden. Dit, met duidelijke afspraken (bijv. convenanten) en gefaciliteerd door de gemeente. - Stimuleren van participatie bij alle activiteiten en werkzaamheden in de openbare ruimte (volgens protocol BOR). - Voortzetten betrekken van bewoners bij de openbare ruimte d.m.v. wijkoverleggen, bijeenkomsten, e.d.

Planning 2013-2017

continue continue

Aanpak hondenpoep In 2010 heeft de gemeenteraad de nota ‘Naar een integraal hondenbeleid’ vastgesteld. Burgemeester en wethouders hebben na raadpleging van inwoners op 5 juli 2011 besloten om de nota te wijzigen op het onderdeel ‘voorzieningen’. Ook heeft het college besloten om gebruik te maken van de mogelijkheid die de APV biedt tot het aanwijzen van huidige en nieuwe losloopgebieden en hondentoiletten. In het aanwijzingsbesluit zijn de huidige hondentoiletten evenals de huidige en nieuwe losloopgebieden weergegeven. Op deze aangewezen plaatsen geldt het verbod op loslopen door honden en de opruimplicht voor de hondenpoep niet. Het gaat om de volgende losloopgebieden: - Grasveld tussen Churchillweg en Valeriusstraat. - Groenstrook tussen Laan van Bol'es en Willem Pijperstraat. - Grasveld tussen Van Beethovenlaan en Chopinplein. - Park Groenoord: grasveld ter hoogte van Sibeliusplein. - Uitloper Park Groenoord noordzijde (westzijde van Smetanalaan). - Park Groenoord: hondenspeelveld ten noorden van Chopinplein. - Park Groenoord: hondenspeelveld ten noorden van Chopinlaan. Vanwege een rechtszaak die tegen de aanwijzing van een aantal losloopgebieden in de gemeente loopt, is de aanwijzing nog niet definitief en kan het, afhankelijk van de uitspraak, nodig zijn dat hier in de loop van 2012/2013 een wijziging in optreedt. In Groenoord zijn 2 hondentoiletten. Beide zijn gelokaliseerd in Park Groenoord. Daarnaast zijn er verspreid over de wijk nog 10 hondenpoepafvalbakken geplaatst. Hondenpoep mag overigens ook in gewone restafvalbakken/containers worden gedeponeerd. Zodra de aanwijzing van de losloopgebieden definitief is geworden zal er nog extra communicatie plaatsvinden. Aandachtspunt - Overlast door hondenpoep. Doelstelling - Verminderen overlast door hondenpoep. Uitwerkingsrichtingen/acties - Betere communicatie en handhaving vanuit de gemeente.

Planning Continue

19

Verkeer en parkeren Het beeld heerst dat er geen noemenswaardige verkeersproblemen bestaan in Groenoord. Ook parkeerproblemen lijken er niet te zijn in de wijk, behalve in de buurt van winkels maar dan ook slechts op enkele dagen en tijdstippen en van beperkte duur. De ruime opzet van de wijk is hier mede debet aan. Bewoners en bezoekers kunnen hun auto’s overal binnen redelijke afstand kwijt. Ook als het gaat om andere verkeerskundige aspecten, zoals bereikbaarheid en verkeersdoorstroming, lijkt er weinig aan de hand te zijn. De kruising Laan van Bol’es / Churchillweg wordt door bewoners als druk ervaren. De reeds geplande vervanging van de verkeersregelinstallatie aldaar zou de situatie kunnen verbeteren. Daarnaast vindt men de Laan van Bol’es erg druk. Deze laan wordt intensief gebruikt vanwege de aanwezigheid van het winkelcentrum en de basisscholen. Er resteert één bijzonder project uit de vigerende wijkvisie, nl. het realiseren van een rotonde op de kruising Mozartlaan/Vivaldilaan. De rotonde is nog niet gerealiseerd vanwege de relatie met de herontwikkeling van het Bachplein / Hof van Spaland (Hof van Noord). Aandachtspunt - Verkeersveiligheid. - Bereikbaarheid en toegankelijkheid. Doelstelling - Verbeteren verkeersveiligheid. - Bevorderen bereikbaarheid en toegankelijkheid. Uitwerkingsrichtingen/acties - Vervangen verkeersregelinstallaties (VRI) op de kruisingen: Churchillweg-A20, Churchillweg-Laan van Bol’es, Churchillweg-Zwaluwlaan, Mozartlaan-Vivaldilaan en Mozartlaan-Borodinlaan. - Realiseren rotonde Mozartlaan/Vivaldilaan (relatie met Hof van Noord). - Zonodig plaatselijk parkeerdruk rondom entrees flats tegengaan. - Monitoren consequenties Rijksweg A4 voor het verkeer, met name op de Laan van Bol’es, Churchillweg en Brederoweg. - Inventarisatie (mogelijk) verkeersonveilige locaties.

Planning 2012-2013

2015-2025 2013 e.v. continue continue

Aanleg Rijksweg A4 De aanleg van de A4 leidt voor Schiedam tot nieuwe kansen voor stedelijke herontwikkeling. De aanleg van de A4 heeft verschillende gevolgen voor heel Groenoord. Het sportpark dat ter hoogte van Woudhoek op het tunneldak van de A4 aangelegd wordt, is een aanwinst voor Groenoord. Beoogd wordt om dit sportpark onder de noemer ‘vermaatschappelijking van de sport’ multifunctioneel in te zetten, dus ook voor maatschappelijke doeleinden, voorzieningen en ondernemingen. Verder zorgen de inrichting van het tunneldak en het dijklichaam ter hoogte van het Park Groenoord voor het verder versterken van het groene karakter van de wijk, met tevens kansen voor recreatie. De verwachting is dat in het voorjaar van 2013 gestart wordt met workshops voor bewoners van Groenoord om de definitieve inrichting van het bedoelde terrein mede vorm te geven. Tot op heden is er weinig animo tot participatie. Verwacht wordt dat die animo groter wordt als de workshop voor 2013 starten. De A4 zal effect hebben op het verkeer in Groenoord. Enerzijds wordt de wijk nog beter ontsloten, hetgeen de bereikbaarheid van Groenoord ten goede komt. Anderzijds is er mogelijk toename van het verkeer over de Laan van Bol’es vanwege de aan te leggen nieuwe ontsluiting van en naar de rijksweg, én van toename van het verkeer over de Brederoweg (incl. aanleg nieuw tramtracé) vanwege de ontsluiting van het sportpark. De aanleg van het nieuwe tramtracé vergroot de bereikbaarheid van het noordelijk deel van de wijk. De aanleg van de nieuwe rijksweg zal voor meer (verkeers)geluid zorgen. Hiertoe worden geluidsschermen geplaatst en zonodig isolatiemaatregelen getroffen aan de langs de nieuwe rijksweg gelegen woningen. De milieueffecten op de wijk dienen goed gemonitord te worden. Aandachtspunt - Gevolgen aanleg A4 voor de wijk. 20

Doelstelling - Benutten kansen voor de wijk. - Beperken overlast voor de wijk. Uitwerkingsrichtingen/acties - Betrekken bewoners bij inrichting tunneldak en dijklichaam (bv multifunctioneel gebruik van de accommodaties in het sportpark ter hoogte van Woudhoek, i.v.m. de vermaatschappelijking van de sport, en het dijklichaam bij Park Groenoord aantrekkelijk maken voor activiteiten). - Monitoren verkeersbelasting. - Monitoren milieueffecten.

Planning 2012-2013 2013 ev

Woonvisie In de Woonvisie Schiedam 2030 worden de doelstellingen op het gebied van wonen tot 2030 genoemd om te komen tot een meer aantrekkelijke woningvoorraad in Schiedam. De hoofddoelstelling is dat Schiedam een beter afgewogen woningvoorraad en meer verschillende woonmilieus krijgt. Voor de komende jaren wordt een uitvoeringsprogramma voor de Woonvisie opgesteld en er worden meerjarenprestatieafspraken met Woonplus gemaakt. In Groenoord zal de komende vier jaar het accent liggen op de realisatie van de reeds geplande nieuwbouw, op onderzoek naar de realisatie van de levensloopvriendelijke stad middels het instellen van woonservicezones (voorzieningen om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen) en op de voorbereiding van de herstructurering in Groenoord-Zuid. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar de instroom van lage inkomens in de wijken, de gevolgen hiervan en mogelijke beleidsinterventies hierop (o.a. mogelijkheden invoering Wet Bijzondere Maatregelen Grootstedelijke Problematiek en lokaal maatwerk bij woningtoewijzing). Een aantal buurten in Groenoord, m.n. Groenoord-Zuid en in mindere mate Noord, staat onder druk. De concentratie van mensen met sociaal-maatschappelijke achterstanden is groot en neemt toe. Ingrepen in de woningmarkt hebben in deze buurten dan ook vooral tot doel om deze situatie te doen verbeteren. De plannen voor nieuwbouw van huurwoningen zijn onzeker geworden door het nieuwe regeerakkoord in combinatie recente ontwikkelingen op de woningmarkt. Herstructurering/Nieuwbouw Hier gaat het in Groenoord om het afmaken van de restopgave in Groenoord-Midden (2013-2017), het herontwikkelen van het Bachplein / Hof van Spaland (Hof van Noord, 2015-2025) en het herstructureren van Groenoord-Zuid (2018-2025). Particuliere woningverbetering Tenslotte wordt onderzocht of en hoe een vervolg op de aanpak particuliere woningverbetering in Schiedam mogelijk is. Groenoord wordt in dit onderzoek meegenomen, waarbij met name gekeken wordt naar het faciliteren van het onderhoud van grote na-oorlogse VVE-complexen. Kamerverhuurbeleid In 2012 is het uitvoeringsplan arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa 2012-2013 vastgesteld. Het in 2011 vastgestelde kamerverhuurbeleid zal in 2013 worden geëvalueerd. Uit deze evaluatie zal blijken of er bijzondere aandacht voor dit thema in Groenoord nodig is. Voor wat betreft de realisatie van alternatieve huisvesting wordt Groenoord niet uitgesloten. Aandachtspunt - Eenzijdig woningbestand, klein aandeel eengezinswoningen, klein aandeel koopwoningen. - Kansen Bachplein en Hof van Spaland voor woningbestand en voorzieningen. - Lage mate tevredenheid over eigen woning. - Sociaal-maatschappelijke achterstand (Groenoord-Zuid, maar ook andere buurten). - Veel verhuisbewegingen (Groenoord-Zuid, maar ook andere buurten). Instroom 21

lage inkomens. Doelstelling - Meer differentiatie woningvoorraad, vergroten aandeel eengezinswoningen, vergroten aandeel koopwoningen. - Vergroten sociaal-maatschappelijke status Groenoord-Zuid (ook andere buurten). - Stabiele buurten, meer wijkbinding. Uitwerkingsrichtingen/acties - Nieuwbouw De Beatles II (18 eengezinswoningen): bereikbare huur. - Nieuwbouw De Notenbalk 2e fase (18 eengezinswoningen) : bereikbare huur. - Nieuwbouw Notenbalk 1e fase (2 eengezinswoningen) : bereikbare koop. - Nieuwbouw De Madonna (20 appartementen): bereikbare huur (ASVZ). - Nieuwbouw De Elton (18 appartementen): bereikbare koop (nog onzeker). - Nieuwbouw De Elvis (18 appartementen) zie Elton. - Herontwikkeling Bachplein (bouw 150 appartementen.) - Voorbereiding herstructurering Groenoord Zuid (150 eengezinswoningen). - Onderzoeken mogelijkheden Wet Bijzondere Maatregelen Grootstedelijke Problematiek en lokaal maatwerk. - Evaluatie kamerverhuurbeleid en gevolgen voor Groenoord. - Onderzoek mogelijkheden vervolg particuliere woningverbetering. - Onderzoek instellen woonservicezone.

Planning 2013-2017 2013-2017 2012 2013-2017 2013-2017 2013-2017 2015-2025 2016-2017 2012-2013 2012-2013 2013-2014 2014

NB: genoemde nieuwbouw, herontwikkeling en herstructurering is onzeker ivm regeerakkoord

6. Thema Economie Versterking winkels en kleine bedrijvigheid Groenoord kent een goed functionerend voorzieningenniveau: een groot, wijkoverstijgend, winkelcentrum (Hof van Spaland) en twee buurtwinkelcentra (De Contrabas in Groenoord-Zuid en De Ketel in Groenoord-Noord). Daarnaast zijn er 14 woon-werk woningen gerealiseerd in GroenoordZuid (project Het Klavier). Tenslotte kunnen de diverse, meer paramedische, praktijken genoemd worden die in grote mate aanwezig zijn in de wijk (fysiotherapie, orthopedie, etc.). De Detailhandelsnota 2010-2020 gaat uit van behoud van zoveel mogelijk koopkracht in de eigen kern, versterking van de wijkeconomie en vitale dagelijkse voorzieningen in elke wijk. Groenoord beschikt, zoals gezegd, over goede winkelvoorzieningen: het Hof van Spaland (grootste winkelgebied van Schiedam-Noord), het buurtwinkelcentrum De Contrabas in Groenoord-Zuid en De Ketel aan de Borodinlaan (Groenoord-Noord). De Detailhandelsnota gaat er vanuit dat Hof van Spaland zijn positie als groot wijkwinkelcentrum voor Noord verder kan versterken. Na de recente toevoeging van een discountsupermarkt gaat het hierbij om (beperkte) schaalvergroting van de bestaande supermarkten. Verder gaat de Detailhandelsnota er van uit dat De Contrabas zijn huidige positie kan behouden. Daarnaast beoogt de nota Wijkeconomie (kort weergegeven): voor elke wijk een beter vestigingsklimaat, een positieve bijdrage aan de sociaaleconomische structuur, meer en beter ondernemerschap, een beter voorzieningenniveau, minder werkloosheid en een hoger gemiddeld inkomen. De gemeente kan ondernemers faciliteren door coaching via de Stichting Mentor, bij aanvragen voor microfinanciering, bedrijfsovername, verbouw/uitbreiding/verplaatsing en netwerkvorming via OpenCoffee en andere netwerkbijeenkomsten. Bij de afdeling Economische Zaken is een bedrijfscontactpersoon aanwezig waar ondernemers uit Groenoord met hun vragen terecht kunnen. Ondernemers kunnen ook terecht bij het Ondernemersloket van de gemeente. Voor de wijkeconomie (en de woningvoorraad) is de herstructurering van het Bachplein / Hof van Spaland (Hof van Noord) met winkels, maatschappelijke voorzieningen en woningen van belang als kwalitatieve impuls voor Groenoord. Verder kan gestimuleerd worden dat winkeliers stageplekken bieden aan jongeren uit de wijk. Aandachtspunt - Wijkwinkelvoorzieningen. 22

Doelstelling - Vasthouden huidige kwaliteit en functioneren. - Impuls geven aan de wijk d.m.v. herstructurering Hof van Noord. Uitwerkingsrichtingen/acties - Herontwikkeling Hof van Noord (winkels, maatschappelijke voorzieningen en 120 appartementen). - Stimuleren stageplekken in winkels in de wijk.

Planning 2015-2025 2013 ev

7. Proces totstandkoming wijkactieprogramma en uitvoering wijkactieprogramma Het nieuwe wijkactieprogramma is in een open proces gezamenlijk met bewoners-(organisaties), professionals en vakafdelingen opgesteld. De acties uit de oude wijkvisie zijn samen met de klankbordgroep (bestaande uit een vertegenwoordiging van de Huurdersbelangenvereniging (HBV), de Activiteiten Groep Groenoord (AGG) en andere actieve bewonersgroepen) en professionals geëvalueerd en aangevuld met nieuwe actiepunten. De geformuleerde actiepunten zijn door het wijkoverleg herkend en aangevuld. Vervolgens zijn deze verwerkt in het conceptwijkactieprogramma. De klankbordgroep heeft met het concept-wijkactieprogramma ingestemd. De klankbordgroep van bewoners speelde een belangrijke rol in het bewaken van het proces bij het opstellen van het wijkactieprogramma. Vaststelling van het wijkactieprogramma is de verantwoordelijkheid van het college en de gemeenteraad. Tijdens de inspraakperiode van 6 weken zal een wijkinformatiebijeenkomst worden gehouden. Na vaststelling van het wijkactieprogramma wordt het wijkactieprogramma uitgewerkt in een jaarlijks wijkuitvoeringsprogramma. De klankbordgroep wordt daarbij betrokken.

8. Financiën en planning Voor de acties in dit wijkactieprogramma is geen extra budget beschikbaar. De dekking van acties in dit wijkactieprogramma vindt plaats uit de reguliere (project) budgetten van de betreffende afdelingen. Aanvullend kunnen eventueel bijdragen voor concrete zaken beschikbaar worden gesteld vanuit bijv. het wijkbudget en het budget Sociale Wijkaanpak, of andere dekking worden gezocht. Als extra budget nodig is, dan vindt hierover afzonderlijk besluitvorming plaats. In onderstaand schema is weergegeven welke teams verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de acties. Het trekkersschap ligt bij de onderstreepte teams. Uitgangspunt is, zoals gezegd, dat bekostiging van de acties uit het reguliere budget plaatsvindt. Als er een specifiek budget aan een actie gekoppeld is (bijv. in de begroting) dan is dit in de tekst aangegeven.

Thema Welzijn Eenzaamheid en gezondheid ouderen - Stimuleren eigen initiatieven van burgers en deze eventueel ondersteunen, bv. met elkaar wandelen, boodschappen doen, een pleintje onderhouden, ed, - Stimuleren en faciliteren van eigen kracht, o.a. door het koppelen van mensen die zich willen inzetten voor (eenzame) mensen die behoefte aan ondersteuning, bv. met een netwerk voor wijkbewoners. - Samenwerken van bewoners en professionals (bv thuiszorg) om eenzaamheid te signaleren en te kijken wat de buurtbewoners voor elkaar kunnen betekenen en welke professionele ondersteuning daarbij nodig is. - Stimuleren wijkservicepunt in de wijk (met o.a. spreekuur van huisarts), bv in de recreatieruimte van de Van Beethovenflat Multiprobleemgezinnen

Planning

Wie

2013-2017

Allen m.n. Bewoners, Zorg en Welzijn, Wijkontwikkeling , SWS welzijn, Seniorenwelzijn,

23

-

Stimuleren ondersteuning van multiprobleemgezinnen: meer samenwerken van organisaties en scholen (o.a. zorgadviesteams, schoolmaatschappelijk werk) en meldpunt en signaleringsrol voor bewoners (bv Van Beethovenflat) - Zorgen voor budgetterings- en opvoedingsondersteuning - Onderzoek mogelijkheden Wijkondersteuningsteam in Groenoord - Onderzoek naar meerwaarde van de Samen Buurten aanpak voor Groenoord Opleiding en werk - Stimuleren opleiding, voorkomen schooluitval, bv huiswerkhulp, extra taallessen, maatschappelijke stages, opleiding sportcoach - Versterken van signaleringsrol van scholen mbt problematiek in de thuissituatie - Ouders bij de scholen betrekken, o.a. door activiteiten, cursussen aanbieden, voorleesmoeders - Toeleiden van werkzoekenden naar werk en/of opleiding, bv hulp bij sollicitatiebrieven - Werkzoekenden ervaring laten opdoen, bv. vrijwilligerswerk en stages tbv de wijk Verbinding tussen bewoners - Stimuleren en faciliteren van burgerkracht in buurt en wijk o.a. door begeleiding en trainingen voor bewoners om zelf initiatieven te ontplooien.

2013-2017

Zorg en Welzijn, Wijkontwikkeling

2013-2017

Jeugd en Onderwijs, W&I, Wijkontwikkeling

2013-2017

-

2012-2013

Allen, m.n. Bewoners, Wijkontwikkeling , Zorg en Welzijn, Opbouwwerk, Welzijnsorganisat ies Zorg en Welzijn, Wijkontwikkeling

-

Onderzoek eigen beheer ruimte onder Van Beethovenflat tbv de wijk

Doorontwikkelen Groenoord huizen (betrekken bewoners, activiteiten, loketfunctie) - Stimuleren multifunctioneel gebruik van bestaande voorzieningen, vooral na sluiting van wijkcentrum De Blauwe Brug - Stimuleren eigen beheer van ruimtes en faciliteiten door bewoners, bv beheer materialen voor wijk en hele stad door wijkbewoners van heel Schiedam - Stimuleren bemiddeling van vrijwilligers uit de wijk voor de wijk, bv. vrijwilligersnetwerk, klusploeg. - Stimuleren sporten oa door buurtsportcoach, opleiding tot sportcoach en betrekken sportverenigingen bij de wijk - (Blijven) ondersteunen van bewonersinitiatieven op cultureel vlak (cultuurscout) - Kunstproject bij de A4 - Voortzetten stimuleren vorming van bewonersgroepen (per locatie, onderwerp, bv werkgroep buitenruimte, nieuwbouwprojecten). Voorzieningen en betrokkenheid jongeren - Stimuleren eigen kracht van jongeren voor activiteiten die aansluiten bij hun behoefte. - Meer betrekken jongeren bij hun wijk, bv jongerenwijkoverleg - Voortzetting begeleiding op pleinen (buurtsportcoach)

2013 ev 2012-2013 2013 ev

2013-2017

Wijkontwikkeling

2013ev

Sportstimulering, Wijkontwikkeling Cultuur, Wijkontwikkeling

continue

Wijkontwikkeling

2013-2017

Activiteiten voor kinderen - Stimuleren eigen kracht van kinderen, kinderparticipatie-trajecten (bv. 2013-2017 op school)

Jeugd en Onderwijs, Sportstimulering, Wijkontwikkeling /Bewoners Jeugd en Onderwijs, 24

-

Stimuleren van eigen inzet van ouders en bewoners om kinderen met elkaar te laten spelen binnen en buiten. Zo nodig met ondersteuning van buurtsportcoaches en eventueel andere vrijwilligers b.v. sportverenigingen, scouting, kindertuinen, studenten) - Voortzetting begeleiding op pleinen, ouders daarbij betrekken (o.a. buurtsportcoach) - Zorgen voor opvoedingsondersteuning Veiligheid - Stimuleren buurtpreventie - Aandacht voor specifieke probleemsituaties in de wijk Thema Openbare ruimte en Wonen Beheer en onderhoud openbare ruimte - Herbestraten Jozef Oreliosingel (tussen W. Andriessenlaan en Van Beethovenlaan). - Aanpassen Lisztplein en Schubertplein vanwege aansluiting op het omhoog brengen van het tramtracé in verband met de aanleg van Rijksweg A4. - Ophogen Johann Straussplein (inclusief vervangen lichtmasten) en vervangen asfalt Vivaldilaan (inclusief vervangen lichtmasten en planten resterende iepen). - Herontwikkelen en ophogen zuidelijke deel van Bachplein. Stimuleren betrokkenheid bewoners bij de buitenruimte - Gekeken wordt of beheer en onderhoud van de openbare ruimte in samenwerking met instellingen (o.a. scholen), door bewoners zelf kan plaatsvinden. Dit met duidelijk afspraken (bv. convenanten), gefaciliteerd door de gemeente. - Stimuleren participatie bij alle activiteiten en werkzaamheden in de openbare ruimte (volgens protocol BOR). - Voortzetten betrekken van bewoners bij de openbare ruimte d.m.v. wijkoverleggen, bijeenkomsten, ed. Hondenpoep - Betere communicatie en handhaving vanuit de gemeente. Verkeer en parkeren - Vervangen verkeersregelinstallaties (VRI) op de kruisingen: Churchillweg-A20, Churchillweg-Laan van Bol’es, ChurchillwegZwaluwlaan, Mozartlaan-Vivaldilaan en Mozartlaan-Borodinlaan. - Realiseren rotonde Mozartlaan/Vivaldilaan (relatie met Hof van Noord). - Zonodig plaatselijk parkeerdruk rondom entrees flats tegen gaan - Monitoren consequenties Rijksweg A4 voor het verkeer, m.n. Laan van Bol’es, Churchillweg en de Brederoweg. - Inventarisatie (mogelijk) verkeersonveilige locaties. Aanleg A4 - Betrekken bewoners bij inrichting tunneldak en dijklichaam (bv multifunctioneel gebruik van de accommodaties in het sportpark ter hoogte van Woudhoek, i.v.m. de vermaatschappelijking van de sport, en het dijklichaam bij Park Groenoord aantrekkelijk maken voor activiteiten). - Monitoren verkeersbelasting - Monitoren milieueffecten. Woonvisie, herstructurering, nieuwbouw - Nieuwbouw De Beatles II (18 eengezinswoningen): bereikbare huur - Nieuwbouw De Notenbalk 2e fase (18 eengezinswoningen) :

Sportstimulering

2013-2017

Veiligheid, politie

2012-2013

Regie Openbare Ruimte

2012-2013

2016

2017 2013-2017

continue

Bewoners/ Regie Openbare Ruimte/ Wijkontwikkeling, Zorg en Welzijn.

continue

2013 ev

BOR/Veiligheid

2012-2013

Verkeer

2015-2025

Verkeer

2013 e.v. continue continue

Verkeer Projecten, Verkeer Verkeer

2012-2013

Projecten

2013 ev

2013-2017 2013-2017

Projecten, Wijkontwikkeling 25

-

bereikbare huur Nieuwbouw Notenbalk 1e fase (2 eengezinswoningen) : bereikbare koop Nieuwbouw De Madonna (20 appartementen): bereikbare huur (ASVZ) Nieuwbouw De Elton (18 appartementen): bereikbare koop (nog onzeker) Nieuwbouw De Elvis (18 appartementen) zie Elton Herontwikkeling Bachplein (bouw 150 appartementen) Voorbereiding herstructurering Groenoord Zuid (150 eengezinswoningen) Onderzoeken mogelijkheden Wet Maatregelen Grootstedelijke Problematiek dan wel lokaal maatwerk. Evaluatie kamerverhuurbeleid, gevolgen voor Groenoord Onderzoek mogelijkheden particuliere woningverbetering Onderzoek instellen woonservicezone

2012 2013-2017 2013-2017 2013-2017 2015-2025 2016-2017 2012-2013

Wonen

2013 2013-2014 2014

Wonen Wonen Wonen, Zorg en Welzijn

2015-2025

Projecten

2013 ev

EZ,Wijkontwikke ling.

NB: genoemde nieuwbouw, herontwikkeling en herstructurering is onzeker ivm regeerakkoord

Thema Economie Versterking winkels en kleine bedrijvigheid - Herontwikkeling Hof van Noord (winkels, maatschappelijke voorzieningen en 120 appartementen) - Stimuleren stageplekken bij winkels in de wijk

26

Bijlage 1. Stand van zaken uitvoering wijkvisie Groenoord, projectvoorstel Sociale Actie, Programma WOG en Programma Woonplus. 2007 – 2015 De stand van zaken per deelgebied is in hoofdlijn als volgt. Groenoord-Zuid De nieuwbouwprojecten Het Ensemble I (11 patiowoningen), Het Klavier (14 woon-werk woningen), De Contrabas (52 appartementen en 9 stadswoningen) en het nieuwe winkelcentrum Muziekplein zijn gerealiseerd. Hiermee is meer variatie in het woningbestand gebracht en een nieuwe voorziening gerealiseerd. Nieuwbouwproject Het Ensemble II gaat niet meer door, dit wordt onderdeel van herstructurering Groenoord-Zuid. De gehele openbare ruimte is vernieuwd in aansluiting op de nieuwbouwprojecten Het Ensemble I, Het Klavier, de Contrabas en het Muziekplein, ook in delen van de buurt waar geen sloop/nieuwbouw is geweest. Tevens zijn een nieuw parkeerterrein, ondergrondse containers en nieuw straatmeubilair gerealiseerd. Op verkeerskundig terrein is de veiligheids- en verkeersstructuur van en rondom de Laan van Bol’es verbeterd. De bestaande flats zijn voorzien van fleurige balkondoeken. In de Willem Pijperstraat is een nieuw trapveld gerealiseerd. De activiteiten op dit trapveld worden na TOS nu begeleid door pleinwerkers van SWS welzijn en per 1 januari 2013 door de buurtsportcoach van de gemeente. In de Diepenbrockstraat is het Groenoordhuis-Zuid gerealiseerd. Het is in eerste instantie een ontmoetingsruimte voor bewoners maar er wordt door hen op diverse manieren gebruik van gemaakt. Het opbouwwerk heeft actieve bewoners geworven en er is een vrouwengroep actief geworden. Zo organiseert een bewoonster themabijeenkomsten m.b.t. innerlijke en uiterlijke verzorging, waarmee zij een permanente groep van 15 vrouwen bereikt. Ook bieden vrijwilligers van de Stichting Aanzet opvoedingsondersteuning. Verder maakt een groep Somalische dames gebruik van dit pand om kinderen Arabische taalles te geven. Er is sprake van enige vorm van eigen beheer door bewoners maar er ligt een plan om dit meer structuur te geven, tegelijk met een rol voor bewoners om als vraagbaak te fungeren of mensen door te verwijzen naar instanties. De wijkcoach is actief geweest en er is buurtbemiddeling gestart. Acties die nog (door)lopen Voorbereiding herstructurering Groenoord-Zuid (ca 150 woningen), tevens relatie met woningmarktstrategie. Verdere ontwikkelingen Doorontwikkelen van het Groenoordhuis-Zuid (eigen beheer door bewoners, activiteiten, betrekken bewoners en loketfunctie). Stimuleren bewonersinitiatieven, eigenkracht, burgerkracht, participatie en netwerkversterking. Voortzetten begeleiding op pleinen. Verbeteren verkeersdoorstroming Churchillweg. Groenoord-Midden De nieuwbouwprojecten De Serenade (32 eengezinswoningen), De Sonate (10 eengezinswoningen), De Menuet (46 appartementen), De Suite (27 appartementen en ontmoetingsruimte), De Beatles I (54 eengezinswoningen) en een deel van De Notenbalk (dierenkliniek) zijn gerealiseerd. Hiermee is meer variatie aangebracht in het woningbestand. Verder heeft Woonplus 2 complexen met 88 woningen opgeplust: Jacques Urlusplein en Luis Zimmermannplein. Het opplussen van 2 complexen met 75 woningen is nog in uitvoering: Jacques Urlusplein en Louis Zimmermannplein. De buitenruimte rondom de nieuwbouw De Serenade, De Sonate, De Menuet, De Suite en De Beatles I is compleet vernieuwd, inclusief straatmeubilair en ondergrondse containers. Ook is op enkele plaatsen waar geen sprake was van nieuwbouw, de buitenruimte vernieuwd: Willem Andriessenlaan, het heringerichte Cornelia van Zantenplein (incl. twee speelplekken) en het Henriëtte Bosmansplein (incl. twee speelplekken). Een nieuwe speelplek is gerealiseerd op het Willem Landréplein. Het Oreliopark is compleet vernieuwd, incl. trapveld en twee speelplekken. 27

TOS is hier in verschillende perioden actief geweest. Het nieuwe Park Groenoord (park achter de Z-flats) is aangelegd met o.a. 2 speelplekken, 2 jeu-de-boules banen en een trapveld. Op verkeerskundig terrein is de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de buurt verbeterd: kruising Laan van Bol’es / Eduard van Beinumlaan, de algehele ontsluiting van de buurt, de ontsluiting vanaf de Willem Andriessenlaan en het autoluw maken van de Eduard van Beinumlaan. Qua wijkeconomie functioneert het buurtwinkelcentrum De Ketel nog steeds. Op het Bart Verhallenplein plein is het Groenoordhuis -Midden gerealiseerd. Het is in eerste instantie een ontmoetingsruimte voor bewoners maar er wordt door hen op diverse manieren gebruik van gemaakt. Het opbouwwerk heeft actieve bewoners geworven en er is een vrouwengroep actief geworden, genaamd Wereldvrouwen. Een bewoonster organiseert hier wekelijks een haak-, brei- en naaicursus waarmee zij permanent een groep van 10 tot 15 vrouwen bereikt. Diezelfde dame onderhoudt ook twee plantenbakken in de straat. Er is sprake van enige vorm van eigen beheer door bewoners maar er ligt een plan om dit meer structuur te geven, tegelijk met een rol voor bewoners om als vraagbaak te fungeren of mensen door te verwijzen. Op het Louis Zimmermannplein is de oudereninloop Het Zimmertje gerealiseerd. Een grote groep ouderen bezoekt deze voorziening dagelijks en hiermee speelt Het Zimmertje een belangrijke rol in het voorkomen van eenzaamheid. Het Zimmertje maakt ook gebruik van een actieve telefooncirkel voor hulpvragen van ouderen voor bijv. vervoer en boodschappen. Er zijn diverse bewoners(groepen) en straatteams actief geworden: de AGG en de SAG zijn in dit deel van de wijk ontstaan maar werken inmiddels al jaren wijkbreed. De AGG organiseert, naast spontane initiatieven (zoals Vive la France en Viva Las Vegas), de jaarlijkse evenementen zoals Halloween, Sinterklaas en speelt een belangrijke rol in de organisatie van het jaarlijkse Zomerfeest. Maar er zijn ook bewoners, meer of minder georganiseerd en soms individueel, die beperkter opereren of meer spontane dingen organiseren: Stichting Sosco organiseert activiteiten voor Somalische jongeren in basisschool El Furkan, een bewoonster heeft samen met enkele kennissen in de wijk twee jaar achtereen het evenement Dia di Bandera georganiseerd en een bewoner Miss Valentine. Bewoners A. van Raalteplein vegen wekelijks hun plein. De wijkcoach is actief geweest en er is buurtbemiddeling gestart. Alle scholen zijn brede scholen. Acties die nog (door)lopen Nieuwbouw De Beatles II (18 eengezinswoningen), De Notenbalk fase 2 (18 eengezinswoningen), De Elton (18 appartementen), De Elvis (18 appartementen) en De Madonna (20 appartementen). Verdere ontwikkelingen Doorontwikkelen Groenoordhuis-Midden (eigen beheer door bewoners, activiteiten, betrekken bewoners en loketfunctie). Voortzetten eigen beheer ’t Zimmertje. Onderzoek mogelijkheden eigen beheer recreatieruimte Van Beethovenflat t.b.v. de wijk. Stimuleren bewonersinitiatieven, eigenkracht, burgerkracht, participatie en netwerkversterking. Er ligt een projectplan voor huiswerkbegeleiding door vrijwilligers. Groenoord-Noord Woonplus heeft een complex met 44 woningen aan de Mozartlaan opgeplust. Er is een nieuw trapveld op het Bachplein gerealiseerd. Buurtpreventie is met vrijwilligers actief geworden in een deel van de wijk en weer gestopt bij gebrek aan vrijwilligers. Er is buurtbemiddeling. De betrokkenheid in dit deel van de wijk is vergroot door o.a. straatteams op te zetten, bijv. op het Schubert- en Lisztplein. Deze bewonersgroepen organiseren inmiddels kinderactiviteiten. Acties die nog (door)lopen Herstructureringsplannen voor het Bachplein / Hof van Spaland (Hof van Noord), van belang voor zowel de wijkeconomie als de woningvoorraad (project Bachplein: ca 100 appartementen). Realisatie rotonde Mozartlaan/Vivaldilaan (relatie met Hof van Noord). Verdere ontwikkelingen Stimuleren bewonersinitiatieven, eigenkracht, burgerkracht, participatie en netwerkversterking. Onderzoeken of de kinderboerderij/speeltuin een rol kan spelen in de verdere activering van bewoners in dit deel van de wijk, vergelijkbaar met de Groenoordhuizen. 28

Wijkbreed Bij de bovenstaande activiteiten worden de bewoners(groepen) in meer of mindere mate ondersteund door het opbouwwerk en het wijkwerk. Die inzet is er steeds op gericht om bewoners, na aanvankelijke ondersteuning, zelfstandig te laten functioneren, in alle opzichten. Er is ambulant jongerenwerk en jongereninloop in De Blauwe Brug (sluiting per 01-01-‘13). In wijkcentrum De Blauwe Brug zijn in de loop der jaren allerlei activiteiten georganiseerd of hebben bewonersgroepen van allerlei pluimage daar onderdak gevonden voor hun activiteiten. Als basis voor de overlegstructuur met de wijk is er sinds jaren het wijkoverleg, dat zes keer per jaar wordt gehouden. In het kader van de voucherbudgetten is daarnaast een regiegroep, bestaande uit bewoners, actief geweest en deze heeft zijn vervolg gekregen in een regiegroep voor het wijkbudget. Deze regiegroep komt ook zes keer per jaar bijeen om aanvragen voor wijkbudget t.b.v. bewonersinitiatieven te beoordelen. Hiermee spelen zowel het wijkoverleg als de regiegroep een belangrijke rol in de activering en betrokkenheid van bewoners. Naast deze basisoverlegstructuur worden tevens bijeenkomsten georganiseerd voor specifieke thema’s of bewoners. Het wijkbudget heeft een belangrijke functie in de activering van bewoners. Het voucherbudget, dat enkele jaren naast het wijkbudget beschikbaar is geweest, droeg bij aan deze functie. Vele bewonersinitiatieven zijn vanuit deze budgetten (mede) gefinancierd: eenmalige initiatieven (bijv. het beschilderen van een elektriciteitshuisje), initiatieven voor een bepaalde duur (bijv. extra wijkwerk in de Groenoordhuizen) maar ook jaarprogramma’s bestaande uit diverse activiteiten (bijv. het jaarlijkse activiteitenprogramma van de AGG zijn en worden hieruit gefinancierd. Het jaarlijkse zomerfeest is niet alleen een jaarlijks terugkerend, groot evenement maar is tevens een project waarin de diverse genoemde activiteitengroepen samenwerken. Dit feest trekt veel bezoekers, ook uit andere wijken. HBV, De bovenstaande financiële middelen hebben bewonersgroepen als de AGG en de SAG als ook initiatieven als Het Zimmertje de mogelijkheid geboden om zich te ontwikkelen, waarmee hun bestaan en bijbehorende initiatieven voor de toekomst bestendigd zijn. Bijzonder is de rol van de SAG. Deze stichting organiseert geen activiteiten maar beheert allerlei soorten materiaal ten behoeve van de wijk. Iedere Groenoorder kan dit materiaal kosteloos lenen bij het organiseren van activiteiten die de straat, buurt of wijk ten goede komen. De SAG wordt inmiddels vanuit andere wijken benaderd om deze functie ook buiten Groenoord te vervullen. Ook de wat kleinere initiatieven hebben een belangrijke financiële basis gevonden in het wijkbudget voor hun bestaan, bijv. de Stichting Kleine Minimouse die in de hele wijk, een aantal keren per jaar, activiteiten organiseert voor kinderen (modelbootvaren) en zich hierbij met name richt op kinderen met een verstandelijke beperking. Wijkbreed kan verder worden genoemd dat er verschillende brandingsessies zijn gehouden met bewoners en professionals. Een communicatiewerkgroep heeft een website gelanceerd (www.hartvoorruimte.nl). Er is met rijksmiddelen een Groenoordmagazine uitgebracht om de wijk te informeren over de herstructurering. Na beëindiging van de rijksmiddelen is het Groenoordmagazine nog een jaar gecontinueerd met budget van Woonplus en de gemeente. Daarna is het om financiële redenen beëindigd en vanwege behoefte aan andere vormen van communicatie. Inmiddels wordt de informatie verstrekt via de website www.hartvoorruimte.nl. Verder zijn diverse boekjes uitgebracht (o.a. de opening van Park Groenoord en bij 10 jaar wijkontwikkeling in Groenoord). De aanleg van de A4 heeft gevolgen voor de hele wijk, daarom is het belangrijk dat de bewoners goed worden geïnformeerd en participeren bij de verschillende ontwikkelingen.

29

Bijlage 2. Vestiging en vertrek. Het aantal personen dat de wijk in- en uitstroomt is redelijk met elkaar in evenwicht. Maar de vestigers hebben vaak andere kenmerken dan de vertrekkers. Zo zijn de vertrekkers uit de wijk vaak autochtonen. Het betreft dan enerzijds gezinshuishoudens die naar de wijken in het noordelijk stadsdeel of naar gemeenten in de regio (m.n. Vlaardingen) verhuizen. Zij zetten een volgende stap in hun wooncarrière. Anderzijds gaat het om relatief veel personen van 65 jaar en ouder die naar Woudhoek en West vertrekken, als gevolg van de aanwezigheid van diverse zorgcentra in deze wijken. Ook heeft de regio en dan met name Vlaardingen een behoorlijke aantrekkingskracht op deze groep oudere bewoners. De instroom vanuit de noordelijk gelegen wijken bestaat onder andere uit starters van Nederlandse afkomst. Echter qua aantal wordt deze groep overtroffen door allochtone starters en gezinshuishoudens uit het zuidelijk stadsdeel. De gezinshuishoudens richten zich daarbij op de nieuwbouwwoningen, terwijl de starters aangewezen zijn op de middelhoogbouw portiek- en galerijflats. Deze starters komen met name uit de wijken Oost en Nieuwland en hebben een niet-westerse achtergrond. Ook de instroom uit Rotterdam omvat veel (jonge) allochtone huishoudens. Opvallend hierbij is dat een groot deel van hen verhuist vanuit de Rotterdamse aandachtswijken. De instroom vanuit Vlaardingen en de overige regiogemeenten is geheel anders. Vanuit die gemeenten vestigen zich juist meer Nederlandse huishoudens. Ook is de gemiddelde leeftijd van deze personen wat hoger.

Kenmerken van in- en uitstroom van personen in Groenoord (periode 2006-2010) Van Groenoord naar ……… Noordelijk stadsdeel Zuidelijk stadsdeel Rotterdam Overige gemeenten Buitenland Van ……… naar Groenoord Noordelijk stadsdeel Zuidelijk stadsdeel Rotterdam Overige gemeenten Buitenland

Kenmerken m.n. autochtonen m.n. autochtonen (bijv. 65-plussers naar West) relatief jonge personen van diverse afkomst m.n. autochtonen naar Vlaardingen of andere gemeenten in de regio m.n. niet-westerse allochtonen vanwege sloop in de wijk m.n. autochtone starters m.n. starters (oudbouw) en jonge niet-westerse allochtonen (nieuwbouw), die wooncarrière maken afkomstig uit Nieuwland en Oost m.n. allochtone huishoudens uit de aandachtswijken m.n. autochtonen vanuit Vlaardingen of andere gemeenten in de regio m.n. niet-westerse allochtonen en MOE-landers

30

Verhuismobiliteit: aantal verhuisde personen per 1.000 inwoners in 2011 aantal personen per 1.000 Groenoord 108 Schiedam 111 aantal personen CBS-buurtniveau per 1.000 72 Groenoord-Zuid 142 73 Groenoord-Midden 122 74 Groenoord-Noord 79 Bron: Gemeente Schiedam, bewerking Onderzoek & Statistiek Gemeente Schiedam

31

Bijlage 3 Uitkomst digitale peiling Aantal deelnemers: 68 Keuze van 3 thema’s (uit 6) voor Groenoord: rangorde onderwerpen (1e=3 p., 2e=2 p., 3e=1 punt) Veiligheid rang 1e 2e 3e

pers. 29 17 3

% 59,2 34,7 6,1

score 87 34 3

49

100,0

124

Werk en inkomen rang pers. 1e 6 2e 11 3e 18

% 17,1 31,4 51,4

score 18 22 18

Totaal

35

99,9

58

pers. 6 7 12

% 24,0 28,0 48,0

score 18 14 12

25

100,0

44

Eenzaamheid rang pers. 1e 8 2e 7 3e 6

% 38,1 33,3 28,6

score 24 14 6

100,0

44

Multiprobleemgezinnen rang pers. % 1e 4 20,0 2e 8 40,0 3e 8 40,0

score 12 16 8

Totaal

Onderwijs rang 1e 2e 3e Totaal

Totaal

Totaal

21

20

100,0

36

Meedoen (werk, opleiding, vrijw.werk) rang pers. % score 1e 3 16,7 9 2e 6 33,3 12 3e 9 50,0 9 Totaal

18

100,0

30

32

49 personen hebben het onderwerp Veiligheid gekozen. Daarvan hebben 29 personen het op de eerste plaats gezet, 17 op de tweede en 3 op de derde plaats. Zodoende komt de totaalscore op 124 punten. Het onderwerp Veiligheid behaalt daarmee de hoogste score. Thema Werk en inkomen (3 belangrijkste van 5) Onderwerp

score

1e

2e

3e

Betere veiligheid in de wijk door het stimuleren van buurtpreventie

96

23

7

13

Werkzoekenden ervaring laten opdoen, bv. door vrijwilligerswerk/stages in de wijk

82

14

14

12

Aanpak van jeugdoverlast

76

10

18

10

Extra begeleiding voor werkzoekenden (bv.sollicitatietraining)

43

4

9

13

Stimuleren om een opleiding te gaan doen, bv. opleiding tot sportcoach

39

5

8

8

Thema Onderwijs en multiprobleemgezinnen (3 belangrijkste van 6) Onderwerp

score

1e

2e

3e

120

29

13

7

Nederlandse taalcursus voor ouders van de leerlingen op de basisschool

84

15

13

13

Voorkomen van schooluitval, bv. door huiswerkhulp, extra taallessen

69

12

11

11

Activiteiten om ouders meer bij de scholen te betrekken

53

5

12

14

Huiswerkbegeleiding door oudere bewoners en/of studenten

35

4

7

9

5

1

0

2

score

1e

2e

3e

Opzetten van een netwerk voor (eenzame) mensen door wijkbewoners

76

13

16

5

Samenwerken van bewoners en professionals t.a.v. eenzame mensen

73

14

12

7

Versterken van het vrijwilligersnetwerk (bv. klusploeg, boodschappen doen etc.)

71

12

10

15

Stimuleren dat bewoners zelf ruimtes in de wijk gaan beheren voor wijkactiviteiten

45

7

9

6

Begeleiding en training van bewoners om zelf initiatieven te ontplooien

35

5

3

14

Inzet buurtsportcoach op pleinen in de wijk, betrekken van sportverenig. bij de wijk

25

3

5

6

Inzet cultuurscout ter stimulering van bewonersinitiatieven op cultureel vlak

11

2

1

3

Opsporen van multiprobleemgezinnen: samenwerken scholen, organisaties en bew.

Meer voorleesmoeders op de basisscholen

Thema Eenzaamheid en meedoen (3 belangrijkste van 7) Onderwerp

Overige suggesties voor Groenoord Betere betrekkingen tussen huurders en de VvE computercursus - kookcursus voor ouderen etc. - flatvertegenwoordiger in iedere flat, die problemen kan signaleren door het wegbezuinigen van `TOS` activiteiten voor de jeugd, zou er een vervangende werkgroep moeten komen waarbij bestaande sportaccommodaties gebruikt kunnen worden. - bij voorkeur die activiteiten die in de zomer alsmede die in de winter favoriet zijn. Kerst en markten Meer allochtone vrouwen het huis uit zien te krijgen. Contact krijgen met hun als nederlandse zijnde is erg moeilijk..zou gestimuleerd moeten worden. Goed voor inburgering en taalbeheersing voor hun, en bv voor mij gezelligheid en meer idee van hoe het er aan toe gaat in andere culturen! Mochten er nog wijk toezichthouders zijn deze beter op de buurt laten letten ipv praten met elkaar zonder te zien wat er zich allemaal afspeelt in de wijk. Hier was bij een nieuwbouw woning zoveel vuil in de voortuin gegooid door de bewoners zelf dat het meer dan 2,5 maand duurde voordat iemand het zag. Het was trouwens door een bewoner in de buurt aangekaart. netwerk met instanties, zie amsterdam prijs opheffen bibliotheek is gemiste kans tot bijv. het omvormen van de bib tot activiteitencentrum . - Ook sportvoorzieningen meer betrekken bij aanbieden van activiteiten aan de ongeorganiserde jeugd op structurelen basis en niet met losse activitetien. - Bijv .iedere woensdag sportact. weer of geen weer basketball voetbal volleybal, lasersportgame etc.

33

sport club voor vrouwen. wandelen met meer mensen. - in Blauwe Brug samen komen voor gezelligheid - boek bespreken op een bepaalde middag per week in bibliotheek.

November 2012 Onderzoek & Statistiek Gemeente Schiedam

34