Wijkactieprogramma 2014 Overvecht
Doe mee in Overvecht
Utrecht.nl/overvecht
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 De wijk Overvecht
4
Hoofdstuk 2 Wijkambities 2014-2018: drie speerpunten
5
Hoofdstuk 3 Wijkambitie 1: Vergroten van kansen voor de jeugd, ook op het gebied van werk
6
Hoofdstuk 4 Wijkambitie 2: Investeren in werk, gezondheid, activering en ontmoeting
8
Hoofdstuk 5 Wijkambitie 3: Verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid
10
Hoofdstuk 6 Complexe projecten en trajecten
12
Hoofdstuk 7 Gebieds- en buurtaanpakken: Spoorzone en De Gagel
14
Bijlage Projectenoverzicht
16
Colofon Uitgave Gemeente Utrecht, Redactie Schrijf Schrijf, Vormgeving Kris Kras Design, Utrecht Datum januari 2014
Inleiding
Voor u ligt het wijkactieprogramma 2014 voor Overvecht. U leest in dit programma welke activiteiten de gemeente Utrecht samen met bewoners, ondernemers, woningcorporaties en andere partijen het komend jaar uitvoert om te werken aan de belangrijke vraagstukken in de wijk. Het wijkactieprogramma bevat: 1. P rojecten en activiteiten die bijdragen aan de belangrijkste wijkambities voor de periode 2014–2018; deze wijkambities zijn eerder vastgesteld als richtinggevend kader voor de gezamenlijke inzet van de gemeente Utrecht, bewoners, ondernemers, corporaties en andere partners in de wijk. 2. Complexe projecten en trajecten waar meerdere gemeentelijke afdelingen en andere partijen bij betrokken zijn. 3. P rojecten en activiteiten die deel uitmaken van een gebieds- of buurtaanpak, in delen van de wijk die bijzondere aandacht vragen. Tien wijken Voor alle tien de wijken van Utrecht is een wijkactieprogramma 2014 gemaakt. Het is voor het eerst dat dit voor alle wijken is gebeurd. In de komende jaren ontwikkelen we deze programma’s graag verder, samen met bewoners en andere betrokken partijen in de wijk. Zo hopen we steeds beter gebruik te maken van de kennis, kunde en energie die in de verschillende wijken aanwezig is. Ook de ‘krachtwijken’ In de krachtwijken Overvecht, Kanaleneiland (Zuidwest), Ondiep en Zuilen-Oost (beide in Noordwest) en in de voormalige krachtwijk Hoograven (Zuid) is de aanpak in de krachtwijken en de inzet van het krachtwijkenbudget in het wijkactieprogramma opgenomen. Er verschijnen vanaf nu dus geen aparte wijkactieprogramma’s meer voor de krachtwijken. Door de raad is in april 2012 gevraagd om de focus op de thema’s wonen, werken en onderwijs in de krachtwijken door te trekken in de wijkactieprogramma’s van 2014-2015. De uitwerking van het thema wonen leest u in hoofdstuk 5, het thema werken in hoofdstuk 4 en het thema leren in hoofdstuk 3. Leeswijzer Hoofdstuk 1 geeft een beknopte beschrijving van de wijk. In hoofdstuk 2 vindt u de doelstellingen en speerpunten voor de periode 2014-2018. In de hoofdstukken 3 tot en met 5 leest u voor de drie belangrijkste wijkambities hoe en door wie in 2014 in concrete projecten en activiteiten gewerkt wordt aan de realisatie van die wijkambities. In hoofdstuk 6 worden complexe projecten en trajecten weergegeven. In hoofdstuk 7 treft u activiteiten aan die onderdeel uitmaken van een gebieds- of buurtaanpak voor die delen van de wijk die extra aandacht vragen. Meer informatie Voor meer informatie over de wijkambities 2014-2018 en voor de tien wijkactieprogramma’s van alle wijken, kijk op www.utrecht.nl/wijkambities of www.utrecht.nl/overvecht. Heeft u zelf een plan, idee of initiatief voor de wijk? Neem dan contact op met wijkbureau Overvecht voor een afspraak: telefoon 030 – 286 00 00 of per mail
[email protected].
3
Hoofdstuk1 De wijk Overvecht
Bewoners, ondernemers, woningcorporaties en andere wijkpartijen staan sinds 2007 samen voor de opgave om Overvecht voor de toekomst vorm te geven. En met resultaat, want er is al veel verbeterd, zowel fysiek als sociaal.
Park de Gagel en Park de Watertoren liggen er – mede door de inzet van beheergroepen – goed bij. Winkelcentrum De Gagelhof en winkelcentrum Overkapel zijn geheel vernieuwd. In De Gagel en de Spoorzone vindt momenteel fysieke vernieuwing en renovatie plaats, en ook in de Vechtzoom zijn honderden woningen gerenoveerd. Daarnaast is de samenwerking tussen professionals in het sociale domein (zoals zorg, welzijn, scholen en activering) fors toegenomen. Het gaat steeds beter met Overvecht, maar er zijn ook zeker aandachtspunten. Zo kunnen bewoners actiever worden en mag het onderwijs beter.
4
Desondanks is de wijk er op deze gebieden niet op achteruit gegaan: de cijfers zijn grotendeels gelijk gebleven. Kijkend naar de Wijkwijzer 2013 en de monitor Krachtwijken, scoort Overvecht in vergelijking met de andere Utrechtse wijken niet goed op de onderdelen (jeugd)werkloosheid, gezondheid, sociale samenhang en netheid in de buurt. De komende vier jaar zal aan de verbetering van die score gewerkt worden, aan de hand van dit wijkactieprogramma (gebaseerd op de Wijkambities Overvecht 2014-2018).
Hoofdstuk 2 Wijkambities 2014-2018: drie speerpunten
De gemeente Utrecht heeft in Overvecht samen met haar partners fysieke en sociale verbeteringen tot stand gebracht. Voorlopig blijft het noodzakelijk om de huidige intensieve aanpak vast te houden – zeker gezien de economische crisis en het wegvallen van de extra financiële middelen bij woningcorporaties.
We hebben de wijkambities voor de periode 2014-2018 vertaald naar onderstaande drie speerpunten. Die hebben we geformuleerd op basis van de wijkdialogen en onze analyse van Overvechts sterke punten, zwakke punten, kansen en uitdagingen. Daarbij hebben we rekening gehouden met zowel de huidige situatie als de ontwikkelingen waar de wijk voor staat.
Wijkambitie 1: Vergroten van de kansen voor de jeugd, ook op het gebied van werk Kinderen zijn de volwassenen van de toekomst. Om te voorkomen dat kinderen uit kwetsbare gezinnen al vanaf jonge leeftijd met een achterstand worden geconfronteerd, zetten we in op het verbeteren van hun toekomstperspectief. Dat doen we door de jeugd (tot en met 23 jaar) en hun ouders te ondersteunen. Succesvolle methodieken worden voortgezet, zoals de Vreedzame Wijk, het Buurtteam Jeugd en Gezin, de inzet op taal- en talentontwikkeling en activiteiten om kinderen gezond te laten opgroeien. Om de jeugdwerkloosheid aan te pakken, kiest de gemeente ervoor om extra te investeren in de regionale aanpak van jeugdwerkloosheid.
Wijkambitie 2: Investeren in werk, gezondheid, activering en ontmoeting We dagen mensen uit om de regie over hun leven in eigen hand te nemen en vast te houden. Dit geldt voor veel onderdelen van hun leven, of het nu gaat om het ontwikkelen van ondernemerschap, het verkrijgen van een gezonde levensstijl, het vinden van werk, het zoeken naar de juiste hulpverlening of het organiseren van een (openbare) activiteit in de buurt. Bewoners moeten voor deze zaken meer en meer hun eigen kracht aanspreken, maar we zorgen er als gemeente wel voor dat zij waar nodig worden geholpen door professionals. Zo willen we hen stimuleren om actief deel te nemen aan de maatschappij.
5
Via de Gezonde Wijkaanpak Overvecht ondersteunen we mensen bijvoorbeeld om gezond te leven. Gezondheid is belangrijk om mee te kunnen doen aan de samenleving. Ook stimuleren we (toekomstig) ondernemerschap in Overvecht, vanuit het programma Wijkeconomie. We juichen het verder toe dat bewoners, ondernemers en andere wijkpartijen graag met elkaar in contact willen komen, alleen al omdat mensen zich veiliger voelen als ze hun wijkgenoten kennen. Dat gevoel van veiligheid is voor iedereen belangrijk – zeker ook voor ouderen, een groep die niet vergeten mag worden. Als gemeente krijgen we de vraag om ontmoetingen mogelijk te maken en dat doen we graag. Het gaat daarbij om contact tussen groepen met verschillende sociale en etnische achtergronden; van jong tot oud, van armer tot rijker en van bewoners en scholen tot zzp’ers en grotere ondernemers. Die ontmoetingsactiviteiten vinden plaats in de fysieke en/of openbare ruimte, zoals (laagdrempelige) horecagelegenheden en tijdens festiviteiten.
Wijkambitie 3: Verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid Leefbaarheid en veiligheid zijn van groot belang voor alle bewoners en ondernemers in de wijk. Daarbij hoort een schone, intacte (‘hele’) en veilige openbare ruimte. Ook is er sociaal beheer nodig in en rond gebouwen. Vooral nu de verbetering/vernieuwing van woningen op losse schroeven staat, is de samenwerking tussen gemeente en corporaties op het gebied van ‘schoon, heel en veilig’ van belang. Hoog op de agenda staan dan ook het schoonhouden van de buitenruimte rond woningcomplexen, de vervanging van stortkokers door ondergrondse containers, en het onderhoud aan wegen en straten. Een prettige, schone openbare ruimte heeft ook een positieve invloed op het gevoel van veiligheid. Het aantrekken van sociaaleconomisch sterkere bewoners blijft belangrijk om een toekomstbestendige wijk te ontwikkelen. Meer woningdifferentiatie, leefstijlprojecten en lokaal maatwerk kunnen een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een toekomstbestendige wijk.
Hoofdstuk 3 Wijkambitie 1: Vergroten van kansen voor de jeugd, ook op het gebied van werk De Jeugdgezondheidszorg (JGZ) beschermt, bevordert en bewaakt de lichamelijke, geestelijke, verstandelijke en sociale ontwikkeling van alle kinderen tot 19 jaar in de stad Utrecht.
Jaarlijks bieden we ondersteuning aan de ongeveer 68.000 Utrechtse kinderen/jeugdigen van 0 tot 19 jaar en hun ouders. In 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor nieuwe taken op het gebied van (jeugd) zorg. In haar reguliere beleid zet de gemeente Utrecht in op het verbeteren van het toekomstperspectief en de ondersteuning van kinderen en hun ouders. In Overvecht is gestart met een pilot van het Buurtteam Jeugd & Gezin en het Buurtteam Sociaal. Door de positieve ervaringen worden de Buurtteams de komende jaren verder uitgebreid. Ze blijven zich richten op de Brede Schoolontwikkeling, de Vreedzame Wijk en de Vreedzame School. Stedelijk werken de Buurtteams aan de vormgeving van een businessplan voor Brede Scholen. Dit proces loopt tot eind 2014. Talentontwikkeling is daarbij een belangrijk onderdeel. We stimuleren bewoners in Overvecht om van jongs af aan de regie over hun leven in eigen hand te nemen. We willen jongeren ondersteunen bij het vinden van een bijbaan of stageplek. Het terugbrengen van de jeugdwerkloosheid en extra begeleiding van kwetsbare jongeren op de arbeidsmarkt is in tijden van economische crisis zeer belangrijk. Juist nu blijft deze inzet extra hard nodig. De inzet van onder andere ‘Job match’ komt voor een deel vanuit Werk en Inkomen. Het initiatief zal gericht zijn op bemiddeling tussen jongeren, scholen, werkgevers en het jongerenloket. Naast de bovenstaande werkzaamheden wordt er in Overvecht extra geld geïnvesteerd in het sneller inlopen van achterstand. Deze investering is van toepassing op de volgende onderdelen. 3.1 Extra schoolmaatschappelijk werk en jeugdmaatschappelijk werk Via de Buurtteams Jeugd & Gezin beoogt de gemeente om integraal zorg en ondersteuning te bieden aan kinderen, gezinnen en scholen in Overvecht. De extra inzet blijft de komende jaren van belang om de kwaliteit
6
van zorg en ondersteuning te borgen, en de nieuwe integrale werkwijze optimaal te ontwikkelen. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 112.500,Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet partners: Deelnemende (jeugd)zorginstellingen in het buurtteam 3.2 Extra ‘outreachende’ hulpverlening voor jeugd en ouders De extra uren ‘outreachende’ hulpverlening worden onder andere ingezet op ‘first offenders’ (personen die voor het eerst met justitie in aanraking komen), snelle hulp in samenwerking met de politie en de aanpak Jongeren Op Straat (JOS). Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 20.000,Inzet partners: politie en JES 030 en Jongeren Op Straat (JOS) Verantwoordelijk: Maatschappelijke ontwikkeling 3.3 Aanpak multiprobleemgezinnen Met de tijdelijke inzet van extra casemanagers en de ‘Wraparound Care’- een methodiek om multiprobleemgezinnen te helpen - kunnen jaarlijks negen multiprobleemgezinnen extra worden geholpen. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 80.000,Inzet partners: Buurtteam Jeugd & Gezin Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling 3.4 Extra ‘Speel mee’ en speeltuinwerk In alle buurten wordt het spelen onder begeleiding van ouders (‘Speel mee’) aangeboden. Hierdoor kunnen meer kinderen veilig buiten spelen en worden meer ouders betrokken. Het doel is het bevorderen van vrijwillige inzet en een overdracht van verantwoordelijkheid.
Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 37.000,Inzet partners: Wijk&Co en ouders Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling 3.5 Brede schoolontwikkeling en -vernieuwing In de Brede School Overvecht werken elf basisscholen samen. De inzet is gericht op verbetering en vernieuwing van het activiteitenpakket waarmee wordt aangesloten bij het binnenschoolse programma. Binnen de verbetering en vernieuwing van het activiteitenpakket gaat het om Vreedzame Wijk/Vreedzame School, ouderbetrokkenheid, aandacht voor muziek en techniek en een goede organisatie. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 30.000,Inzet partners: Basisscholen Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling 3.6 Brede School: talentontwikkeling De Brede School Overvecht heeft een carrouselprogramma ontwikkeld voor talentontwikkeling. Dat programma wordt op elf basisscholen geïmplementeerd in het schooljaar 2013/2014. Deze implementatie vraagt om een enorme inzet van alle scholen (ook in 2014). Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 30.000,Inzet partners: Basisscholen Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling 3.7 Brede School: ouderbetrokkenheid Ouderbetrokkenheid betreft gelijkwaardige samenwerking tussen ouders, school en wijk. Deze verbinding wordt door middel van ‘ouder-inlopen’ gerealiseerd met inzet van Wijk&Co en in samenwerking met scholen en ouders. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 110.000,Inzet partners: Wijk&Co, scholen en ouders Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling
7
3.8 Doe Mee Centrum (DMC) Einstein In het Doe Mee Centrum Einstein biedt het Utrechts Centrum voor de Kunsten voor talentontwikkeling een cultureel aanbod aan kinderen en hun ouders: cultuureducatie en (jeugd)amateurkunst. Het gebouw heeft een tijdelijke functie totdat nieuwe multifunctionele accommodaties zijn opgeleverd. Het extra budget draagt bij aan de exploitatiekosten tot aan het eind van het schooljaar 2013/2014. Deze periode wordt gebruikt om de activiteiten van de ene naar de andere locatie over te brengen. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 50.000,Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet partners: Utrecht Centrum voor de Kunsten (UCK) 3.9 Opvoedcursussen voor vaders Door in een veilige groep onder deskundige leiding informatie te krijgen en uit te wisselen over opvoedingsvragen wordt opvoeden ook gewoon voor vaders. Inzet gemeente: GG&GD Inzet krachtwijkenbudget: € 10.000,Inzet partners: Vaders Verantwoordelijk: GG&GD 3.10 Click F1, Ucee Station en Mix Station: kinderen maken media Met het motto ‘empowering the future’ geven Click F1, Ucee Station en Mix Station aan dat ze jongeren helpen hun eigen kracht te ontwikkelen, zodat zij beter toegerust zijn op hun toekomst. Deze visie sluit aan bij de nieuwe manier van werken en denken van de welzijnsorganisaties en gemeente: het aanspreken van de ‘eigen kracht’ van mensen. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 20.000,Inzet partners: Click F1, Ucee Station, Mix Station en jongeren Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling
Hoofdstuk 4 Wijkambitie 2: Investeren in werk, gezondheid, activering en ontmoeting De thema’s ‘werk’, ‘gezondheid’, ‘activering’ en ‘ontmoeting’ krijgen al veel aandacht in de programmabegroting van 2014. Op allerlei manieren worden bewoners van Overvecht gestimuleerd actief deel te nemen in de wijk.
Bewoners worden ondersteund om de regie over hun leven in eigen hand te nemen en te houden. Onze boodschap aan bewoners en bedrijven, vervat in het motto ‘Doe mee in Overvecht!’, onderstrepen we met onze uitbreiding van Buurtteams, de voortzetting van de website ‘Je Kunt Meer’, netwerkversterkingen, de uitvoering van Agenda 22, het Stedelijk Kompas en de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers. De Gezonde Wijkaanpak Overvecht is een integrale en gebiedsgerichte aanpak om gezondheidsachterstanden te verminderen. Met de aanpak stimuleren en ondersteunen we bewoners om op eigen kracht verder te kunnen. Dit doen we niet in ons eentje, maar juist samen met bewoners en partijen in de wijk. We zetten breed in langs vier sporen: Gezond meedoen, Gezonde leefstijl, Gezonde leefomgeving en Toegankelijke zorg & ondersteuning. Onder de reguliere taken van de gemeentetak Economische Zaken valt het faciliteren van (ondernemers) initiatieven die de economische vitaliteit van de wijk Overvecht versterken en/of in stand houden. De taak van de gemeente omvat het onderhouden van contacten met winkeliersverenigingen, zpp’ers en grotere ondernemers; het leveren van straatmanagers in de winkelgebieden Overkapel/Gagelhof/De Klop; het initiëren van het Keurmerk Veilig Ondernemen in de winkelgebieden; het ondersteunen van ondernemersinitiatieven die opkomen voor en door de wijk; het revitaliseringsproject op het bedrijventerrein Nieuw Overvecht; en het faciliteren van vestigingsverzoeken. Wonen Welzijn Zorg (WWZ)-netwerken leveren een bijdrage aan het beleid op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Dat doen ze op basis van de beleidsnotitie ‘Welkome Wijken’. Die is gerelateerd aan de Kadernota ‘Meedoen naar Vermogen’ en in uitvoeringsplannen vastgestelde beleidsdoelstellingen. In samenwerking met het wijkbureau worden netwerkbijeenkomsten Wonen Welzijn Zorg georganiseerd in wijken/buurten. Zo worden verbindingen gemaakt tussen WWZ-instellingen en -orga-
8
nisaties op wijk- en buurtniveau. Doel is dat bewoners zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen. Naast de bovenstaande werkzaamheden wordt er in Overvecht extra geld ingezet om de achterstand die ontstaan is sneller in te lopen. Deze investering is van toepassing op de volgende onderdelen. 4.1 Bevorderen ondernemerschap De gemeente stimuleert de bedrijvigheid in Overvecht door extra geld te investeren in (startende) ondernemers en het ontwikkelen van de wijkeconomie. Het extra budget is nodig om meer ondersteuning te geven aan het ondernemersnetwerk en het digitaal ondernemerspunt. Daarnaast wordt gewerkt aan samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs en werkgelegenheidsprojecten in de wijk. Inzet gemeente: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: middelen uit 2013 Inzet partners: Samenwerking met relevante ondernemers(netwerken) Verantwoordelijk: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling 4.2 Programmacoördinatie Doe Mee Centrum De Gagel Het Doe Mee Centrum (DMC) heeft een belangrijke rol als informatiecentrum en overleglocatie voor bewoners en professionals in het kader van renovatieaanpak THEMA-dreven (de Tigris-, Haifa-, St. Eustatius-, St. Maarten- en Ankaradreef). Daarnaast is het DMC De Gagel een activeringscentrum voor volwassenen en is er ruimte voor burgerinitiatieven die aansluiten bij de activeringsdoelstelling. Dit project is een samenwerking tussen Portaal, Mitros, Maatschappelijke Ontwikkeling en mogelijk ook Careyn. Inzet gemeente: Wijken Inzet krachtwijkenbudget: € 46.000,Inzet partners: Mitros, Portaal Verantwoordelijk: Mitros, Portaal en Wijken
4.3 Activiteitenwinkel / Wijkdienstenbedrijf Leerlingen van het Trajectum College en ROC MiddenNederland voeren opdrachten en klussen uit voor partijen in de wijk. Er wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om een Wijkdienstenbedrijf te starten, dat het leveren van diensten voor en door bewoners organiseert. De Activiteitenwinkel kan hier wellicht onderdeel van worden. Inzet gemeente: Wijken Inzet krachtwijkenbudget: € 40.000,Verantwoordelijk: Wijken Inzet partners: Relevante wijkpartijen en bewoners 4.4 Buurtgerichte Gezondheidsbevordering Buurtgerichte Gezondheidsbevordering is onderdeel van de Gezonde Wijk Aanpak van de GG&GD. De inzet van extra financiële middelen betekent een verdubbeling van de inzet van het wijkgezondheidswerk in Overvecht. Binnen het project wordt samengewerkt met vele partijen in de wijk, zoals Indigo, welzijnsorganisaties, eerstelijnszorg en Careyn. Inzet gemeente: GG&GD Inzet krachtwijkenbudget: € 55.000,Verantwoordelijk: GG&GD Inzet partners: Indigo, welzijnsorganisaties, eerstelijnszorg, Careyn en andere relevante wijkpartijen 4.5 JOGG/Gezond Gewicht Het resultaat waar we op aansturen in Overvecht: een teruggedrongen percentage kinderen met overgewicht. Maximaal 20% van de kinderen mag nog overgewicht hebben; hoe minder hoe beter. Met het extra budget financieren we nieuwe interventies in de wijk, communicatie over deze interventies en onderzoek naar de effectiviteit ervan. Inzet gemeente: GG&GD Inzet krachtwijkenbudget: € 30.000,Verantwoordelijk: GG&GD
9
4.6 Beweegmakelaar volwassenen en beweeg activiteiten De beweegmakelaar legt contact met bewonersgroepen en helpt hen activiteiten op te zetten op het gebied van bewegen en sport. Ook brengt de beweegmakelaar initiatiefrijke bewoners in contact met relevante organisaties en instellingen. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 12.500,Inzet partners: Diverse bewonersgroepen Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling 4.7 Jeugdsportprogramma en verenigings ondersteuning Voor en samen met de jeugd van Overvecht wordt op een aantal buitenlocaties een aantrekkelijk sport programma uitgevoerd. De verbinding met sport verenigingen in de wijk zorgt ervoor dat deelnemers hiernaartoe kunnen doorstromen. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 10.000,Inzet partners: Sportverenigingen in Overvecht, jeugd, stichting Harten voor Sport Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling 4.8 Activering door middel van taal en digivaardigheid De voornaamste kracht van dit project is dat het veel kwetsbare bewoners bereikt en gericht is op activering. Veel taalcursisten stromen door naar een opleiding of vrijwilligerswerk. Naast taalcursussen worden ook digivaardigheidscursussen meegenomen in dit project. Hier is behoefte aan bij de kwetsbare doelgroep waarop ‘Activering door middel van taal en digivaardigheid’ zich richt. Gezocht wordt naar samenwerking met de partners Taal doet meer, Taal voor het leven, Miramedia en het Wijkbedrijf. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 50.000,Inzet partners: Wijk&Co, Taal doet meer, Taal voor het leven, Miramedia, het Wijkbedrijf en relevante wijkpartijen Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling
Hoofdstuk 5 Wijkambitie 3: Verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid ‘Schoon, heel en veilig’ blijft in Overvecht een punt van grote aandacht. Vooral in de complexen met tien verdiepingen, waar zich 29 huishoudens in 1 portiek bevinden, wonen veel mensen met zorgen en problemen.
Ook is de anonimiteit er groot, de migratiesnelheid hoog en wonen er veel culturen bij elkaar. Hierdoor staat de leefbaarheid van de gemeenschappelijke ruimtes, binnen en om de flat, voortdurend onder druk.
Naast de bovenstaande werkzaamheden wordt er in Overvecht extra geld ingezet om de achterstand die ontstaan is sneller in te lopen. Deze investering is van toepassing op de volgende onderdelen.
Het is dan ook te vroeg om geen extra aandacht meer te besteden aan leefbaarheid en veiligheid. Veel is bereikt, maar nog onvoldoende ingebed. Ook in 2014 willen we blijven investeren in leefbaarheid en veiligheid, en in de buurtgerichte aanpak van de sociale wijkontwikkeling. Kern is de inzet op probleemjongeren, sterke netwerken van sociaal makelaarschap en Buurtteams Sociaal met woningcorporaties, gemeente en politie. Gestuurd wordt op het vergroten van de samenwerking in de reguliere aanpakken en de financiering vanuit de reguliere budgetten. Dit is haalbaar doordat partners in de wijk, zoals de woningcorporaties, ook in de openbare ruimte (blijven) investeren. De goede ervaringen van de afgelopen jaren met buurtbeheerders bij de flats hebben ertoe geleid dat buurtbeheerders nu gefinancierd worden vanuit eigen middelen van de woningcorporaties in plaats vanuit krachtwijkenbudget.
5.1 Groepsaanpak van overlastgevende jeugdgroepen Individuele dwang- en drangmaatregelen en trajectbegeleiding voor leden van criminele groepen.
Het beheer en onderhoud van de openbare ruimte wordt nagenoeg volledig binnen het gemeentelijke beleid opgevangen. Dit betekent dat een eventuele inkrimping van de reguliere budgetten en/of een stadsbrede verlaging van de te behalen onderhoudsnormen directe gevolgen hebben voor het realiseren van deze derde wijkambitie. Het project Jongerenteam Overvecht helpt bij het behalen van doelstellingen op het gebied van veiligheid, het tegengaan van /het ervaren van jongerenoverlast, het vergroten van kansen voor de jeugd, activering, ontmoeting en het verbeteren van de leefbaarheid. Dit is een project van Jongerenwerk Utrecht (JoU), waarbij studenten van het Trajectum College, de ISK en de school POUWER leren om toezicht te houden.
10
Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: €120.000,Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling 5.2 Zwaar jongerenwerk De inzet van zwaar jongerenwerk is gericht op het leggen van contact met groepen jongeren die op een aantal locaties in de wijk voor veel en hardnekkige overlast zorgen. De jongerenwerkers staan stevig in hun schoenen en weten met moeilijke groepen om te gaan. Inzet gemeente: Maatschappelijke Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: € 80.000,Verantwoordelijk: Maatschappelijke Ontwikkeling 5.3 Sociale Wijkontwikkeling / Buurtaanpak Het vervolg van de Buurtaanpak 2013 is gericht op vergroten van de eigen verantwoordelijkheid van bewoners en bewonersgroepen bij het oppakken van initiatieven op het gebied van leefbaarheid, veiligheid en ontmoeting. Verbinding tussen sterk en zwak is een aandachtspunt. Inzet gemeente: Wijken Inzet krachtwijkenbudget: € 148.000,Inzet partners: Bewoners(groepen) Verantwoordelijk: Wijken
5.4 Verbeteren van de woonomgeving en openbare ruimte Voor de leefbaarheid in de wijk is een schone, hele en veilige openbare ruimte essentieel. Het extra geld gaat naar de verbetering van de openbare ruimte binnen en rondom complexen waar woningcorporaties renovatiewerkzaamheden hebben gepleegd. Ook is extra aandacht gewenst voor de openbare ruimte bij woningbouwprojecten die vertraging oplopen. Om verloedering tegen te gaan is extra zorg op deze locaties nodig. Binnen deze bouwprojecten wordt samengewerkt tussen Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling en Stadswerken. Inzet gemeente: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling en Stadswerken Inzet krachtwijkenbudget: € 50.000,- en middelen uit 2013 Inzet partners: Woningcorporaties Mitros, Portaal en BO-EX Verantwoordelijk: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling
11
Hoofdstuk 6 Complexe projecten en trajecten
Voor herinrichting is geen structureel budget beschikbaar. Vernieuwing moet via subsidies en projecten gestalte krijgen. Dit geldt ook voor de volgende complexe projecten in Overvecht. Ook vermeld zijn de beschikbare middelen voor bewonersinitiatieven en programmacommunicatie.
6.1 Voormalig Ziekenhuis St. Antonius Deze locatie wordt herontwikkeld van voormalig ziekenhuisterrein naar een woningbouwlocatie. In twee fases worden ééngezinswoningen gebouwd die koopprijzen krijgen in de lage en middencategorie. In totaal worden circa 205 woningen gerealiseerd. De eerste fase bestaat uit circa 55 woningen. De tweede fase bestaat uit circa 150 woningen. Deze invulling draagt bij aan het vergroten van de woningdifferentiatie in Overvecht.
de komende jaren (2013–2016) uitgevoerd kunnen worden. Het wijkgroenplan heeft als doel: meer, beter en toegankelijk groen in de wijk. De projecten zijn verschillend van aard en omvang. Zo worden straten en buurten groener gemaakt, wordt er meer variatie in de groenstructuur aangebracht en wordt er een kwaliteitsimpuls gegeven voor het groen. Ook zijn er ideeën aangedragen over de stedelijke groenstructuur. De bewoners worden betrokken bij de uitvoering van de projecten.
Inzet gemeente: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Inzet partners: Ontwikkelaar Timpaan Verantwoordelijk: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling
Inzet gemeente: Milieu en Mobiliteit en Wijken (leefbaarheidsbudget) Inzet partners: Bewoners en relevante wijkpartijen Verantwoordelijk: Milieu en Mobiliteit
6.2 Aanpak Vechtoevers De Vecht wordt ter hoogte van de Vechtdijk in 2014 door Waternet gebaggerd. Tegelijkertijd gaat de gemeente de beschoeiing vervangen. Daarnaast spelen er op de Vechtdijk nog andere zaken waarvan de haalbaarheid door middel van een haalbaarheidsonderzoek wordt onderzocht. Dit betreft verbetering van de parkeersituatie bij de woonboten, het inrichten van de oever als natuurvriendelijke oever en een herstructurering van de weg tot een fietsstraat waar de auto te gast is. Inzet gemeente: Stadswerken en Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Verantwoordelijk: Stadswerken en Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling 6.3 Wijkgroenplan Overvecht In 2013 heeft de gemeente samen met bewoners een wijkgroenplan voor Overvecht gemaakt. Het plan bestaat voornamelijk uit een lijst met uitvoeringsprojecten, aangedragen door bewoners. Dit document wordt verder uitgewerkt zodat de projecten 12
6.4 Aanpak van de instroom van sociaal kwetsbare bewoners Onder de bewoners van Overvecht bevindt zich een bovengemiddeld aantal Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ)-cliënten en andere kwetsbare bewoners. Ook het aantal zorgwoningen en instellingswoningen is bovengemiddeld hoog in de wijk. Hierdoor is er een grote groep bewoners die extra aandacht en zorg nodig heeft. Om dit probleem aan te pakken gaat de gemeente met alle betrokken partners afspraken maken over vroege signalering en samenwerking op dit vlak. Inzet gemeente: Wijken, GG&GD, Openbare Orde en Veiligheid Inzet partners: Woningcorporaties, zorginstellingen en politie Verantwoordelijk: Wijken, Openbare Orde en Veiligheid
6.5 Wijkring/ 30km gebied Het betreft hier het meer verkeersveilig maken voor voetgangers en fietsers van de route TigrisNijl- Zambezi- Oranjerivier/ Kasai- Dreef en verbeteren van de openbare ruimte. Voorts 30 km inrichting voor de omliggende woongebieden. Inzet gemeente: Milieu en Mobiliteit, Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Inzet krachtwijkenbudget: middelen uit 2013 Verantwoordelijk: Milieu en Mobiliteit, Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling 6.6 Programmacommunicatie en gebiedscommunicatie De inzet op een goede communicatie die bewoners informeert en uitnodigt om mee te doen wordt voortgezet. Inzet gemeente: Wijken Inzet krachtwijkenbudget: € 55.000,Verantwoordelijk: Wijken 6.7 Bewonersinitiatieven Voor bewonersinitiatieven in Overvecht resteert nog € 782.694,- (30 december 2013). Op dit budget zijn de eind 2011 vastgestelde beleidsregels rijksbudget bewonersinitiatieven van toepassing.
13
6.8 Werkbudgetten sociale wijkversterking Voor het oplossen van kleine knelpunten in de uitvoering en voor wijkbijeenkomsten met partijen in de wijk. Inzet gemeente: Wijken Inzet krachtwijkenbudget: € 100.000,Verantwoordelijk: Wijken 6.9 Ruimte voor nieuwe initiatieven Ruimte voor nieuwe initiatieven en projecten in de wijk. Inzet gemeente: Wijken Inzet krachtwijkenbudget: € 170.750,Verantwoordelijk: Wijken
Hoofdstuk 7 Gebieds- en buurtaanpakken: Spoorzone en De Gagel
In Overvecht zijn twee gebieden waar de komende jaren nog flinke veranderingen gaan plaats vinden. Dit zijn de Spoorzone en De Gagel. Hieronder volgt per project wat er gaat gebeuren.
7.1 Spoorzone 7.1.1 Camera Obscuradreef Dit project bestaat uit de renovatie van 80 woningen, de sloop/nieuwbouw van 137 woningen en de herinrichting van de openbare ruimte. Het project is vertraagd als gevolg van de sterk gewijzigde economische omstandigheden voor de woningcorporaties in de afgelopen jaren. De investeringen voor dit project worden gedaan door de corporatie Mitros en de gemeente, via de inzet van middelen uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 3 (ISV3). De herstructurering van deze woningbouwcomplexen start in 2016. Inzet gemeente: Ruimtelijke en Ecnomische Ontwikkeling Inzet partners: Mitros Verantwoordelijk: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling 7.1.2 Maria van Hongarijedreef Dit project bestaat uit de sloop en nieuwbouw van 294 woningen. Naast de grote verbetering van de kwaliteit van de woningen wordt ook de woningdifferentiatie in de wijk door dit project vergroot. De bouw vindt plaats in twee fasen. Fase 1 wordt begin 2014 afgerond. Daarna wordt, afhankelijk van het aantrekken van de koopmarkt, gestart met de tweede fase. Inzet gemeente: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Inzet partners: Mitros Verantwoordelijk: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling 7.1.3 Multifunctionele Accommodatie (MFA) Teun de Jagerdreef De gebouwen van de Jenaplanschool Cleophas aan de Winterboeidreef 6 en 10, van de Jenaplanschool Cleophas aan de Van Brammendreef en van de Openbare Basisschool Overvecht aan de Teun de Jagerdreef worden samengevoegd tot één nieuw school14
gebouw. Dat complex staat op Teun de Jagerdreef 5. In deze zogenaamde ‘kindercluster’ is ook plaats voor kinderdagopvang en buitenschoolse opvang. De bestaande sporthal met twee gymzalen van het Trajectum College wordt in de nieuwbouw ingepast. Ook buurthuis De Bram verhuist van de Rhônedreef naar het nieuwe gebouw aan de Teun de Jagerdreef. De Bram blijft de wijkbewoners in het zuiden van Overvecht volop ruimte en faciliteiten bieden voor de organisatie van activiteiten en bijeenkomsten. De Multifunctionele Accommodatie (MFA) Teun de Jagerdreef is een samenwerking tussen de onderwijsbesturen en de gemeente. De investering komt vanuit het Masterplan Primair Onderwijs. Inzet gemeente: Utrechtse Vastgoed Organisatie Inzet partners: Betrokken scholen, kinderopvang organisaties, buurthuis De Bram en andere relevante wijkpartijen Verantwoordelijk: Utrechtse Vastgoed Organisatie 7.1.4 Stationsgebied station Overvecht Het project betreft de aanpak van de openbare ruimte in de stationsomgeving van Overvecht. Enerzijds worden de parkeerknelpunten (in het bijzonder bij de CNV en de moskee) aangepakt. Anderzijds wordt de verblijfskwaliteit voor de reizigers, bezoekers, bewoners en werknemers van het stationsgebied verbeterd. Het station is een belangrijke entree van de wijk en daarmee ook een visitekaartje. De opgave is om de as Aidadreef-Arnodreef te versterken. De Tiberdreef fungeert als een barrière tussen het station, de winkelstrip en de moskee. Ook is de inrichting rommelig en onoverzichtelijk. Het totale gebied mist een eenduidige herkenbare uitstraling en de bereikbaarheid voor langzaam verkeer van het station is niet optimaal. De investering in dit project wordt gemaakt met middelen uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 3. De uitvoering vindt plaats in 2014 en 2015.
Inzet gemeente: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Verantwoordelijk: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling 7.2 De Gagel 7.2.1 Ibisdreef Bij het zogenaamde ‘kindercluster’ aan de Ibisdreef worden de Mattheusschool op Ghanadreef 2 en de Openbare School aan de Grote Trekdreef 4 samengebracht in een nieuwe multifunctionele voorziening. Hier is ook een wijkvoorziening aan gekoppeld. Dit programma kan worden uitgebreid met buitenschoolse opvang en kinderopvang. De investering komt vanuit het Masterplan Primair Onderwijs. Dit project wordt in de loop van 2014-2015 uitgevoerd. Inzet gemeente: Utrechtse Vastgoed Organisatie en Maatschappelijke Ontwikkeling (Onderwijs) Inzet partners: Basisscholen en eventuele kinderopvangorganisaties Verantwoordelijk: Utrechtse Vastgoed Organisatie 7.2.2 Multifunctionele Accommodatie (MFA) Gagel Noord Dit betreft de nieuwbouw van twee basisscholen in het noordoostelijke deel van Overvecht. De katholieke school aan de Pagodedreef en de openbare school aan de Beiroetdreef zijn beide niet meer van de gewenste bouwkundige en onderwijskundige kwaliteit. Het realiseren van een nieuwe schoolvoorziening is opgenomen in het Masterplan Primair Onderwijs en wordt gefinancierd uit dit masterplan. Het project wordt in de loop van 2015-2016 uitgevoerd. Inzet gemeente: Utrechtse Vastgoed Organisatie en Maatschappelijke Ontwikkeling (Onderwijs) Inzet partners: Basisscholen en diverse wijkpartijen voor multifunctionele voorzieningen Verantwoordelijk: Utrechtse Vastgoed Organisatie
15
7.2.3 Flats THEMA-dreven Na lang onderzoek is besloten om de flats aan de zogenaamde THEMA-dreven (de Tigris-, Haifa-, St. Eustatius-, St. Maarten- en Ankaradreef) te renoveren in plaats van te slopen. Er zal vervangende nieuwbouw gerealiseerd worden. De flat van Portaal aan de Ankaradreef is de eerste die een renovatie zal ondergaan. De gemeente gaat de openbare ruimte rondom de flats opknappen. De investering komt vanuit de woningcorporaties Portaal en Mitros. De gemeente Utrecht zet daarnaast middelen in uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 3 (ISV3). De renovatie van de flat aan de Ankaradreef start in 2014. Datzelfde geldt voor het opschonen van de openbare ruimte. Verantwoordelijk: Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Inzet partners: Portaal en Mitros
Bijlage Projectenoverzicht
Vergroten van kansen voor de jeugd, ook op het gebied van werk 3.1
Extra schoolmaatschappelijk werk en jeugdmaatschappelijk werk
3.2
Extra ‘outreachende’ hulpverlening voor jeugd en ouders
3.3
Aanpak multiprobleemgezinnen
3.4
Extra ‘Speel mee’ en speeltuinwerk
3.5
Brede schoolontwikkeling en -vernieuwing
3.6
Brede School: talentontwikkeling
3.7
Brede School: ouderbetrokkenheid
3.8
Doe Mee Centrum (DMC) Einstein
3.9
Opvoedcursussen voor vaders
3.10
Click F1, Ucee Station en Mix Station: kinderen maken media
Investeren in werk, gezondheid, activering en ontmoeting 4.1
Bevorderen ondernemerschap
4.2
Programmacoördinatie Doe Mee Centrum De Gagel
4.3
Activiteitenwinkel / Wijkdienstenbedrijf
4.4
Buurtgerichte Gezondheidsbevordering
4.5
JOGG/Gezond Gewicht
4.6
Beweegmakelaar volwassenen en beweegactiviteiten
4.7
Jeugdsportprogramma en verenigingsondersteuning
4.8
Activering door middel van taal en digivaardigheid
Verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid 5.1
Groepsaanpak van overlastgevende jeugdgroepen
5.2
Zwaar jongerenwerk
5.3
Sociale Wijkontwikkeling / Buurtaanpak
5.4
Verbeteren van de woonomgeving en openbare ruimte
16
Complexe projecten en trajecten 6.1
Voormalig Ziekenhuis St. Antonius
6.2
Aanpak Vechtoevers
6.3
Wijkgroenplan Overvecht
6.4
Aanpak van de instroom van sociaal kwetsbare bewoners
6.5
Wijkring/30 km gebied
6.6
Programmacommunicatie en gebiedscommunicatie
6.7
Bewonersinitiatieven
6.8
Werkbudgetten sociale wijkversterking
6.9
Ruimte voor nieuwe initiatieven
Gebieds- en buurtaanpakken: Spoorzone en De Gagel 7.1
Spoorzone
7.1.1
Camera Obscuradreef
7.1.2
Maria van Hongarijedreef
7.1.3
Multifunctionele Accommodatie (MFA) Teun de Jagerdreef
7.1.4
Stationsgebied station Overvecht
7.2
De Gagel
7.2.1
Ibisdreef
7.2.2
Multifunctionele Accommodatie (MFA) Gagel Noord
7.2.3
Flats THEMA-dreven
17
